________________
પૃષ્ટ ૭૬ • પ્રબુદ્ધ જીવન જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક - ઑક્ટોબર ૨૦૧૪
રોષક
'વિદેશમાં જિનમંદિરોના નિર્માણ... 900 વર્ષથી પણ વધુ પ્રાચીન જિનાલય આજે હયાત છે ઝાંઝીબારમાં...
'T મુનિશ્રી જિનચંદ્રજી મહારાજ (બંધુ ત્રિપુટી) |
વિ.જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ક્ર જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 4 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલી
[ શ્રી જિનચંદ્રજી મહારાજ (બંધુ ત્રિપુટી મ.) વિશ્વમાં જેન ધર્મના પ્રચાર-પ્રસારનું અદ્વિતિય કાર્ય કરી રહ્યા છે. તેમણે પરદેશમાં ઘણે સ્થળે જૈન મંદિરોની પ્રતિષ્ઠા કરાવી છે જેનો લાભ ત્યાં વસતા અગણિત શ્રાવક-શ્રાવિકાઓ લઈ રહ્યા છે. તેઓ બંધુ ત્રિપુટી મહારાજોમાંના એક છે. અન્ય ભાઈ મહારાજ શ્રી કીર્તિચંદ્ર મહારાજ પણ જૈન ધર્મના પ્રચારનું ઘણું સુંદર કાર્ય કરી રહ્યા છે. વલસાડમાં દરિયા કિનારે બંને ગુરુજનોના શાંતિધામ અને શાંતિનિકેતનમાં અનેક શિબિરો, અનુષ્ઠાનો, ધ્યાન આરાધનામાં અસંખ્ય લોકો જોડાય છે. ઉપરાંત તેઓએ ઘણા પ્રયત્નોથી સ્થાપિત કરેલ મ્યુઝિયમ, મંદિર વગેરે જોવા લાયક છે. ]
પ્રાચીન કાળથી ભારતની સંસ્કૃતિ ધર્મ-કામ અને મોક્ષ એ ચાર પુરુષાર્થ કરીને ટૂંક સમયમાં જ તેમણે વ્યાપારમાં સફળતા અને ૬ પુરુષાર્થની રહી છે. ભારતના લોકો દુનિયાના કોઈપણ છેડે જાય સ્થિરતા મેળવી લીધી. આર્થિક સદ્ધરતા પ્રાપ્ત થતાં જ એ ૬ * પણ તેઓએ ઓછા વત્તા અંશે આ સંસ્કૃતિની ધારાને જીવંત રાખી ભાગ્યશાળીઓના હૃદયમાં ભારતની પવિત્ર ધરતીના, મૂલ્યવાન ક
સંસ્કૃતિના અને મહાન એવા જૈનધર્મના સંસ્કારો પુનઃ જાગૃત થયા હું ભારતીયો જ્યાં ગયા ત્યાં તેમણે તેમની આગવી સૂઝ, આવડત અને પરિણામે ‘ઝાંઝીબાર’ની એ પવિત્ર ધારાને વહેતી કરવાનો છે Ė અને પુરુષાર્થનો ત્રિવેણી સંગમ કરી આર્થિક વિકાસ તો સાધ્યો જ સંકલ્પ કર્યો, જૈન પરિવારોનું સંગઠન મજબૂત બનાવી ‘ઝાંઝીબાર' રૅ
છે પણ તેની સાથે સાથે ધાર્મિક મૂલ્યોને પણ જીવંત રાખવાનું શ્રેય શહેરની વચ્ચે અને સમુદ્ર કિનારાની નજીકમાં જ એક જગ્યા ખરીદી - પ્રાપ્ત કર્યું છે. અને આ ધર્મ પુરુષાર્થના એક મૂલ્યવાન અંગ સમા તેની ઉપર ત્રણ માળનું એક ભવ્ય જૈન ભવનનું નિર્માણ કર્યું જેમાં દં મંદિરો અને મૂર્તિઓના નિર્માણ પણ દુનિયાના અનેક દેશોમાં ઉપાશ્રય, પાઠશાળા, સાધર્મિક ભક્તિની સગવડો અને ત્રીજા માળે રે ૬ થતાં જ રહ્યાં છે.
એક નાનકડા શિખર સાથેનું સુંદર જિનાલય કચ્છી જૈન સમાજ દ્વારા ૪ પુણ્યના ઉદયથી જૈનકુળમાં જન્મ પામેલા અને પછી ભારતથી નિર્માણ પામ્યું. જે આજે પણ દર્શનાર્થીઓના મન હરી લે એવું ઊભું : ક હજારો માઈલ દુર વિદેશની ધરતી ઉપર જઈને વસેલા જૈન છે અને જૈન ધર્મની ગૌરવ ગાથા લલકારી રહ્યું છે. પરિવારના ભાગ્યશાળી આત્માઓ એ પણ તન-મન-ધનની આપ સહુ આ અંકમાં મૂકાયેલા તેના સુંદર ફોટોગ્રાફ્સ જોઈને ? શક્તિઓનો સવ્યય કરીને દુનિયાના અનેક દેશોમાં અને એશિયા, આનંદ, ગૌરવ અને અનુમોદનાની લાગણી અનુભવશો તેવી મને હું
આફ્રિકા, અમેરિકા, યુરોપ તથા ઓસ્ટ્રેલિયા જેવા વિશ્વના પાંચ શ્રદ્ધા છે. રે પાંચ ખંડોમાં ભવ્ય જિનાલયોના નિર્માણ કરવાનું શ્રેય પ્રાપ્ત કર્યું ૧૦૦૧ ૨૫ વર્ષથી વધુ પ્રાચીન હોવાના કારણે ઝાંઝીબારનું રે € છે. પરિણામે આજે સમાજને વિદેશ યાત્રા દરમ્યાન પણ ઠેક આ જૈનભવન-જિનમંદિર તથા શહેરના અન્ય પણ અનેક કાષ્ઠની રે ઠેકાણે શિખરબંધી સુંદર જિનમંદિરો, શ્રી સંઘના ગૃહ મંદિરો અને શિલ્પાકૃતિઓથી સમૃદ્ધ બિલ્ડીંગો (સ્થાપત્યો) અત્યારે વિશ્વ પ્રસિદ્ધ રે કે ભાવિકોના હજારો ઘરોમાં પણ બિરાજમાન ભાવવાહી તીર્થકર સંસ્થા “યુનેસ્કો દ્વારા પુરાતત્ત્વ વિભાગના લીસ્ટમાં આવી ગયેલ પ્રભુની મૂર્તિઓના દર્શન સુલભ બન્યા છે.
હોવાથી, તેના નિયમો અનુસાર સ્થાપત્યના મૂળ માળખામાં કે શું ૬ ભારતની બહાર સહુ પ્રથમ જો કોઈ જિનમંદિરનું નિર્માણ થયું બહારના એલીવેશનમાં કોઈ ફેરફાર કરી શકાય નહીં. $ હોય તો તે ઈસ્ટ આફ્રિકાની ધરતી ઉપર ‘ટાન્ઝાનિયા' દેશનાં ૧૦૦ વર્ષથી વધુ પ્રાચીન હોવાના કારણે તીર્થ સ્વરૂપ બની ગયેલા ‘ઝાંઝીબાર’ બંદરે થયાની વિગતો અને પ્રમાણો મળે છે. આ જિનાલયના મૂળ માળખાને યથાવત્ રાખીને ભવનના અંદરના
આજથી લગભગ ૧૫૦ વર્ષ પૂર્વે કચ્છના જૈન ભાઈઓ વ્યાપાર વિભાગોમાં જરૂરી જિર્ણોદ્વાર આજથી લગભગ દસ-પંદર વર્ષ પહેલાં રે માટે કચ્છ માંડવીના બંદરેથી દરિયાઈ માર્ગે વહાણ દ્વારા નીકળ્યા દારેસલામ જૈનસંઘ (ટાન્ઝાનિયા) દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે અને ૨ € અને ઝાંઝીબારના બંદરે ઉતર્યા. ઝાંઝીબાર તે વખતે મોટું બંદર જિનાલયના ગર્ભગૃહમાં મૂળનાયક શ્રી પાર્શ્વનાથ ભગવાન અને ૬
અને વ્યાપારીમથકનું શહેર હતું. ત્યાં જઈને કચ્છી સમાજના આપણાં તેની આજુબાજુ શ્રી મહાવીર સ્વામી તથા શ્રી શાંતિનાથ ભગવાનની 5 જૈન પરિવારોએ વ્યાપાર શરૂ કર્યા...સાહસ વ્યાપારિક કુશળતા અને સુંદર મૂર્તિઓ પુનઃ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. અત્યારે આ ઝાંઝીબાર ૧૬ અજાણી ભૂમિ ઉપર અનેક પ્રતિકૂળતાઓની વચ્ચે પણ આગવો તીર્થની દેખરેખ તથા સંપૂર્ણ વહીવટ પણ દારેસલામ જૈનસંઘ દ્વારા જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક 5 જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષક ૬ જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા
