________________
પૃષ્ટ ૫૮ • પ્રબુદ્ધ જીવન • જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક - ઑક્ટોબર ૨૦૧૪
Go To
રોષક
જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ * જૈન તીર્થ વેદના અને શિલા "
ૐ મોજાંની જેમ હૃદયમાં લાગણીઓના પૂર ઊમટ્યાં. આનંદ અને દર્શનથી વધારે શ્રદ્ધાન્વિત અને દૃઢ થાય છે.
લાગણીઓના મોજાં શાંત થતાં પ્રભુ કેવા છે તેના વિચારોનો હે પ્રભુ! હે નેમિજિન! ૨ પાદુર્ભાવ મનમાં શરૂ થયો:
તારા ચરણથી, તારા શરણથી અને તારા સ્મરણથી તરી ગયેલા રે તું વિતરાગી, હું રાગી,
જીવોની નોંધ બહુ લાંબી છે, તો તારી ભક્તિ ને શ્રદ્ધાના બળે તરી જૈ તું ગુણોનો સાગર, હું દુર્ગુણોનો દરિયો,
ગયેલા પૂણ્ય ધનિકોની યાદી પણ કંઈ નાની નથી. પ્રભુ, મારી તને છે તું ઉપકારી, હું સ્વાર્થી,
એટલી જ અરજ છે કે આ યાદીમાં મારું નામ પણ ઉમેરાય એવો મેં તું મુક્તિપુરીનો વાસી, હું સંસારનો પ્યાસી;
કોઈક માર્ગ આપ. આવી નોંધમાં મારું નામ ચડી જાય એવી કોઈક ૨ તું રાગદ્વેષથી પર, હું રાગદ્વેષમાં ચકચૂર;
કેડી મને સુઝાડ એ જ મારી તને હૈયાના ઊંડાણથી પ્રાર્થના છે. તું મોક્ષનગરનો સથવારો, હું મોહનગરનો વસનારો. પ્રભુ, મારી પ્રાર્થના સાંભળીને મને કોઈક માર્ગ કે કેડી જરૂર શું ૬ હે પ્રભુ! તમે પત્થરને પારસ કરનારા, તમે કથીરને કંચન સુઝાડશે, પણ પ્રાર્થનાની સાથે-સાથે પ્રભુના અંતરમાં પ્રવેશ પામવા 3 કરનારા, જીવનની જ્યોતિ ધરનારા, અંતરનું તિમિર હરનારા-આવા મારે પણ કંઈક તો કરવું જોઈએ ને! આ વિચારમાં મને થયું કે : ૩ મારા દેવાધિદેવને નમોજિણાવ્યું.
આપણા શરીરના સાડાત્રણ કરોડ રૂંવાટા છે. આપણે રોમે રોમમાં છે આવા પ્યારા પ્રભુના ગુણોનું રટણ કરતાં કરતાં વળી કેટલીક પ્રભુને વસાવવા જોઈએ. તે માટે પ્રભુનો જાપ હૃદયમાં વસાવવો આ પંક્તિઓ સ્મરણપટ પર અંકિત થઈ મનમાં તે ઘોળાવા લાગીઃ જોઈએ. શ્રી નેમિજિનનો જાપ હૃદયમાં વસાવીએ તો પ્રભુ, આપણી
ત્રણ લોકના નાથ મળ્યા મને, સદ્ભાગ્ય મુજ ઊઘડી ગયું, પ્રાર્થના સાંભળે, સાંભળે અને સાંભળે જ એવી દઢ શ્રદ્ધા કેળવીએ. ભવમાં ભમતાં મેં દરિશન પાયો,
જાપ મંત્ર : ‘ઉર્જિત સેલસિહરે દીખા નાણે નિસ્સીહીયા જસ્સ, આશા પૂરો એક પલમેં સાહેબજી.
તમ્ ધમ્મ અક્કવટ્ટી અરિટ્ટનેમિ નમંસામિ’ XXX
અર્થ : “ઉર્જંયતગિરિ (ગિરનાર)ના શિખરે દીક્ષા, કેવળજ્ઞાન ધનંતરી છો, વૈદ્ય છો, મારા જીવનના ઓ પ્રભુ,
અને નિર્વાણ-એમ ત્રણ કલ્યાણકો થયાં છે તે ધર્મચક્રવર્તી શ્રી ભવરોગના વળગાડને પણ દૂર કરજો હે વિભુ.
નેમિનાથ ભગવાનને હું નમસ્કાર કરું છું.' XXX
અથવા પ્યારા નેમ પ્રભુજી મન મંદિરીયે પધારજો રે,
ૐ હ્રીં શ્રી નેમિનાથાય નમ:' રાગ ને રોગ શત્રુને ધ્યાનથી દૂર નિવારજો રે.
શ્રી નેમિપ્રભુને પ્રાર્થના પૂરી કરીને મારી યાત્રા આગળ વધી. ત્રણ જગતના નાથ એવા દેવાધિદેવને ભક્ત હૃદયે ફરિયાદ કરી કે: ગિરિરાજ ઉપર પહોંચતાં નેમિનાથ ભગવાનની પ્રથમ ટૂંક આવે હું ત્રણ જગતના આધાર, મારી કથની જઈ કોને કહું, છે. ત્યાંથી આગળ જતાં ગિરનાર મંડન શ્રી નેમિનાથ ભગવાનના ? કાગળ લખું પહોંચે નહિ, ફરિયાદ જઈ કોને કરું,
મુખ્ય જિનાલયના પ્રાંગણનો પ્રારંભ થાય છે. આ ચોક ૧૩૦ ફૂટ તું મોક્ષની મોઝારમાં, હું દુઃખભર્યા સંસારમાં,
પહોળો તેમજ ૧૯૦ ફુટ લાંબો છે, જેમાં મુખ્ય જિનાલયની ફરતી હૈ જરા સામું પણ જુઓ નહિ તો ક્યાં જઈ કોને કહું.
ભમતીમાં ૮૪ દેરીઓ છે. જિનાલયના દક્ષિણદ્વાર બહાર જ જમણા હૈ પ્રભુ સમક્ષ પ્રાર્થના, ભક્તિ, ફરિયાદ કર્યા પછી ત્રિલોકનાથના હાથે ૧૧ અંબિકાદેવીની દેરી આવે છે. મૂળનાયકની ફરતી ભમતી કે ૨ દર્શનથી આપણને શું પ્રાપ્ત થાય છે તેને ભક્ત વાચા આપે છે. તથા રંગમંડપમાં તીર્થંકર પરમાત્માની પ્રતિમાઓ તથા યક્ષ-યક્ષિણી રે હે નેમિજિન!
અને ગુરુભગવંતની પ્રતિમાઓ બિરાજમાન કરવામાં આવેલી છે. " તમારા દર્શન માત્રથી અમારા વિકારો શમી જાય છે. આ રંગમંડપની આગળ ૨૧ ફૂટ પહોળો અને ૩૮ ફૂટ લાંબો બીજો છુ તમારા પુનિત સ્પર્શથી અમારા વિચારોના તોફાન શાંત થાય છે. રંગમંડપ આવે છે, જેમાં મધ્યમાં ગણધર ભગવંતોના લગભગ ૮૪૦ 8 તમારા સ્મરણની પવિત્રતાથી વેદના અને વ્યાધિમાં નિરાંત મળે છે. પગલાંની જોડની સ્થાપના કરવામાં આવેલ છે. પ્રતિષ્ઠા વિ. સં.
શાશ્વતા ગિરિરાજ એવા ગિરનારના ઊંચાં શિખરો ઉપર તારા ૧૬૯૪ ચૈત્ર વદ બીજના દિવસે કરવામાં આવેલ છે. આજુબાજુ રે હું બેસણા અમારી આત્મિક ઊંચાઈને વધારવામાં મદદરૂપ બને છે. તીર્થંકર પરમાત્માની પ્રતિમાઓ બિરાજમાન કરવામાં આવેલ છે. હું
જીવનના પ્રત્યેક વ્યવહારમાં અનુભવાતી ચિત્તપ્રસન્નતાની ખામી આ જિનાલયની બહાર ભમતીમાં પશ્ચિમ દિશાથી શરૂ કરતાં વિ. સં. કે તારા દર્શન અને વિચાર માત્રથી પૂર્ણ થાય છે.
૧૨૮૭માં પ્રતિષ્ઠા કરેલ નંદીશ્વરદ્વીપનો પટ, જિનપ્રતિમાઓ, ૬ ત્રણ લોકના સ્વામી હોવા છતાંય તારી સાથેની આત્મીયતા તારા પદ્માવતીજીની મૂર્તિ, સમેતશિખરજી તીર્થનો પટ, શત્રે જય જૈન તીર્થ વંદતા અને શિલા સ્થાપત્ય વિશેષાંક જૈન તીર્થ વેદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ક જૈનતીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ૬ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક
* જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક છ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક છ જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક દ ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલા *
જૈિન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક ક જૈન તીર્થ વંદના અને શિલ્પ સ્થાપત્ય વિશેષાંક
