________________
એપ્રિલ ૨૦૧૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
૨૫
વાંચી શકાતો એક અદ્ભૂત Kિ , ગ્રંથ છે કે જેને રાષ્ટ્રપતિ ડૉ. શિk ના ‘ભૂવલય' નામક ગ્રંથ ૧૮ ભાષામાં વાંચી શકાતો એક અદભુત ગ્રંથ છે અદ્ધ ત, વૈતાદ્વૈત આદિ
* વાદોની વાત તો વૈદિક રાજેન્દ્રપ્રસાદે આઠમી અજાયબી જણાવી છે. આજેય એ ગ્રંથ ઉપર દર્શનોની વાતો છે. જૈનદર્શન તો દ્રવ્ય-ભાવ, સામાન્ય-વિશેષ, નિશ્ચયદિલ્હીમાં સંશોધન થઈ રહ્યું છે અને ડીકોડ કરવાના પ્રયત્નો ચાલુ છે. વ્યવહાર, જ્ઞાન-ક્રિયા, એક-અનેક, નિત્ય-અનિત્ય, ધ્રુવ-અધ્રુવ, સચલકર્ણાટકની કન્નડ ભાષા તથા દક્ષિણની કેટલીક ભાષાઓના જાણકાર અચલ-સવિકલ્પ-નિર્વિકલ્પ, સાવરણ-નિરાવરણ, સાલંબનદિગંબર મુનિઓ આજે પણ વિદ્યમાન છે. પૂર્વકાળમાં બાર વર્ષના નિરાલંબન, રૂપી-અરૂપીના ધંધાત્મક ધર્મોમાંથી એક-અભેદ-નિત્યદેશાટન અને બારેક ભાષાની જાણકારી બાદ જ આચાર્ય પદવીનું ધ્રુવ-સ્થિર-જ્ઞાનાત્મક દ્રવ્યસ્વભાવી નિકંદ્રમાં લઈ જનાર છે. એ તો પ્રદાન થતું હતું. આજે ચૌદ પૂર્વનું જ્ઞાન નથી પણ ચૌદ પૂર્વના ત્રિકાળી ધ્રુવ, જ્ઞાયકથી અભેદ થવાની સાધના બતાવનાર સમ્યમ્ જ્ઞાનધારકને બધી જ ભાષાઓ આપો આપ આવડી જતી. અનેકાન્તવાદી ધર્મ છે. કારણકે વસ્તુસ્વરૂપ અનેકાન્તમક છે અને તેનું જિનવાણી-દિવ્યધ્વનિ તિર્યંચ સહિત સર્વને પોતપોતાની ભાષામાં નિરૂપણ કરવા માટે સ્યાદ્વાદની કથનશૈલિ છે. સમજાતી હોય છે; જેમ યુનોની સભામાં સભ્યો પોતપોતાની ભાષામાં જ્યાં અક્ષરના અનંતમા ભાગનું જ્ઞાન છે તેવા નિગોદમાંથી પ્રવચન સાંભળી શકતા હોય છે. પં. પ્ર. શ્રી અભયસાગરજીને અમેરિકી વ્યવહારરાશિમાં આવેલ અલ્પ છદ્મસ્થ જ્ઞાની જો વીતરાગ પૂર્ણ સંસ્થા દ્વારા ફેલોશીપ અપાયેલ.
અનંતજ્ઞાનને પર્યાયમાં પ્રગટ નહિ કરીશું તો વળી પાછા અજ્ઞાનમય - સાધુએ સાધુપણાનો સ્વીકાર સ્વ આત્માના ઉત્કર્ષ માટે કર્યો હોય અંધકારમય નિગોદની અવ્યવહાર રાશિમાં જવાનો વારો આવી શકતો છે. એ મુનિઓને તો સાતમા ગુણસ્થાનના નિર્વિકલ્પ મુનિપણામાંથી હોય છે. માટે સાવધાન થવા જેવું છે. છઠ્ઠા ગુણઠાણાના સવિકલ્પક ઉપદેશકપણામાં નીચે ઉતરવાપણું અંતે, સુખ હોય ત્યાં શાંતિ હોય પણ ખરી અને ન પણ હોય. પરંતુ હોવાથી સાધનામાં વિઘ્નરૂપ લાગતું હોય છે. શિષ્ય કે જેને કંઈક જ્યાં શાંતિ હોય ત્યાં સુખ જ હોય! અસુખ ન જ હોય! આ બધા પ્રશ્નો હિતશિક્ષા ગ્રહણ કરવી છે તે સગુરુ-મુનિ પાસે જાય કે મુનિ શિષ્યો- તો અશાંત કરનારા અને ઉહાપોહ કરાવનારા છે. પ્રશ્નો ઉઠ્યા છે તો અનુયાયી ભક્તો પાસે જાય? વિવેક વિનય શેમાં છે? પોતાને પોતાનો તેનું સમાધાન તો શોધશો જ ને? શોધશો અને જો શોધ સાચી દિશામાં મહિમા ન હોય અને બધે ઠેકાણે દોડતો ફરતો હોય તો તેમાં તેની હશે તો સમાધાન સાંપડશે જ! શોધ જારી રાખશો. લઘુતા-નમ્રતા નહીં પણ હીનતા
મારા પોતાના ક્ષયોપશમ (ગૌરવભેગ) છે. ભણાવવા કરતાં મતમતાંતરનો અખાડો
જ્ઞાન મુજબ સમાધાન કરવાનો ભણવું મહત્ત્વનું છે; એવું તો તમે
આ નમ્ર પ્રયત્ન છે. એ સાચી જ માનો છો. | ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ના માર્ચ માસના અંકમાં શ્રી શાંતિલાલ સંઘવીનો
દિશાનો ને સમાધાન પહોંચાડી મહાન મોગલ સમ્રાટ અકબર લેખ વાંચી આનંદ થયો એ બદલ એમને અને તમને પણ લાખ લાખ
નિઃશંક કરનારો હોય તો સારું સાથે જગદ્ગુરુ હર સૂરીશ્વરજીને અભિનંદન પાઠવું છું.
છે. ન હોય તો જ્યાંથી પણ ધર્મચર્ચા થયેલ હતી અને તેને ધર્મ | જો કે શ્રી શાંતિલાલભાઈની વાતો ઘણાંને નહિ ગમે પણ આપણે સમાધાન મળી શકે ત્યાંથી પમાડ્યો હતો, તે વાત પ્રસિદ્ધ છે. જ્યારે એકવીસમી સદીમાં જીવી રહ્યા છીએ, ત્યારે મનુષ્ય જીવનની મેળવવા ઉદ્યમી રહેશો અને
આપણું જ્ઞાન સીમિત નથી. એ સૌથી મહત્ત્વની વસ્તુ ‘ધર્મ'ને સમજવાની ખાસ જરૂર છે. આજનો | નિઃશંક જરૂર થશો, નિઃશંક થશો તો દ્વાદશાંગી પ્રમાણ વિરાટ અને યુવાન વર્ગ જે ધર્મથી દૂર થતો જાય છે, તેનું મુખ્ય કારણ એ જ છે, વિશાળ છે. આજે ય ૪૫ કે આપણે સમાજમાં ચાલી આવતી માન્યતાઓને પકડી બેઠા છીએ. નિરંજન નિરાકાર પરમાત્મ આગમપ્રમાણ જે કાંઈ - શ્રી શાંતિલાલભાઈનો લેખ આજના યુવાન વર્ગને ખાસ વાંચવા
સ્વરૂપને હાંસલ કરશો. આપ સહ જ્ઞાનખજાનો ઉપલબ્ધ છે, તેને યોગ્ય છે.
સહુ કોઈનું મારા સહિત આત્મસાત્ કરવામાં ૧૦૦ વર્ષનો | ચાલો, આપણા મુનિ ભગવંતો અને બૌદ્ધિકો આ લેખ માટે શું
આત્મકલ્યાણ થાઓ! એ જ જીવનકાળ પણ ટૂંકો પડે તેમ છે.
અભ્યર્થના. અભિપ્રાય આપે છે, તે જોઈએ. આભાર સાથે... શાસ્ત્રો એ તો આચાર્યને
* * * ષદર્શનના જ્ઞાતા તથા વર્તમાન
Tલક્ષ્મીચંદ દેવજી શાહ
૮૦૨, સ્કાય હાઈ ટાવર, પ્રચલિત માન્ય જ્ઞાનવિકલ્પોથી
અગર બજા૨, RBSK બોલ રોડ, દાદર, શંકર લેન, માલાડ (પ.), માહિતગાર થવા જણાવેલ જ છે.
મુંબઈ- ૪૦૦ ૦૨૮ટેલિઃ ૦૨૨ ૨૪૩૧૬૪૪૪
મુંબઈ-૪૦૦ ૦૬૪. અગાઉ જણાવ્યા મુજબનીÀત,
(મો.): ૦૯૮૬૯૭૧૨૨૩૮.
