________________
૩૮ પ્રબુદ્ધ જીવન
જૂન ૨૦૧૪ ૬૨ વર્ષના, ‘પ્રબુદ્ધ જીવન', અને ૩૦ વર્ષના, “કચ્છ-ગુર્જરી' આપે ગુરુની શોધ કરી હતી. અમને ‘પ્રબુદ્ધ જીવન' ગુરુતુલ્ય મળ્યું છે. દ્વારા આપણાં પ્રાચીન અને ઐતિહાસિક જૈન ધર્મ-કર્મને બેઠાં કરવાનું જયભિખુ વિશે લેખ વાંચવાનો લાભ મળે છે પણ સળંગ પુસ્તક રૂપે સુંદર કાર્ય થઈ રહ્યું છે, જે અભિનંદનને પાત્ર છે.
પ્રગટ થવા પાત્ર છે. સમાજ, વાંચતો, વિચારતો, અને લખતો થાય, પોતાના આત્માને
1 શંભુ યોગી, મણુંદ, પાટણ ઢંઢોળતો થાય, અને યુવક-વર્ગમાં, તેનો સંચાર થતો રહે, એ સુંદર
(૧૧) ઘટનાના, નિમિત્ત, તમે બન્ને, ડૉ. મહેન્દ્ર વી. શાહ અને ડૉ. ધનવંતભાઈ “નવપદની ઓળી' (સુરેશ ગાલા) આપે પ્રકાશિત કરી જૈન અને બની રહ્યા છે. તેની પાછળ મને તો કુદરતનો એક શુભ સંકેત દેખાઈ જૈનેતરની ઉત્તમ સેવા બજાવી છે. હર પ્રકારની સંકુચિતતામાંથી છૂટવાનું રહ્યો છે. કેટલું સૂક્ષ્મ કામ, તમારા દ્વારા થઈ રહ્યું છે જ.
દર્શન જૈનદર્શન છે. સાચી સમજપ્રેરક આવા પ્રકાશનો ધર્મની સાચી આપણાં દામ્પત્ય તીર્થો – લગ્ન સંસ્થા' લેખ, સુંદર અને સાત્ત્વિક સેવા છે. ધન્યવાદ. પ્રકાશ પાથરી ગયો. લગ્ન-સંસ્થા દ્વારા જ ગૃહ જીવન વિકસતું રહે છે
પલાણ, પોરબંદર કે જે ગૃહ-શાંતિ દ્વારા વિશ્વ-શાંતિ તરફ દોરી જાય છે.
(૧૨) XXX
અરધી સદીથી પણ વધારે એટલે કે ૬૨ વર્ષની ઉંમરે પહોંચેલા દામ્પત્ય તીર્થ-લગ્ન સંસ્થામાં, તંત્રી-લેખ, વિચાર્યો તે દ્વારા સુંદર- ‘પ્રબુદ્ધ જીવનની સફળ કારકીર્દિ જોઈને આનંદ થાય છે. દરેક અંકોમાં સુખી, વર્તમાન દામ્પત્ય જીવનોની ઝાંખી થઈ.
લેખોનું વૈવિધ્ય જોવા મળે છે અને જ્ઞાન-માહિતીનું ઊંડાણ પણ હોય તમે, કવિ નાનાલાલને કેન્દ્રમાં રાખીને જે આદર્શ દામ્પત્ય જીવનના છે. ઉદાહરણો આપ્યાં છે, તે વિચારવા જેવા છે. આપણી સંસ્કૃતિની ભાવના સન ૨૦૧૪, ફેબ્રુઆરી, અંક ૧૧માં શ્રીમતી પારૂલબેન બી. ઉચ્ચ સ્થાને બિરાજી રહી છે. લગ્ન બાદ પતિ-પત્ની, એકમેકમાં ગાંધીના ‘સમતાની સાધના-સર્વકથિત પરમ સામયિક ધર્મનું મહત્ત્વ'
અર્ધાગ’ બની રહેવા જોઈએ. પતિએ પણ પત્નીનું અધું અંગ બની નામના લેખમાં જણાવ્યા મુજબ બે મુદ્દાઓ ઉપર વાચકોનું ધ્યાન દોરવું રહેવાનું હોય છે. બંનેના આત્માએ સાથે વિકસવાનું રહે છે, કે જેથી ઉચિત માનું છું. ભવિષ્યની પેઢી, એક પછી એક ઉન્નતિના શિખરો સર કરતી રહે. (૧) શાસ્ત્રીય-આગમની માન્યતા મુજબ મન:પર્યવજ્ઞાન ચારિત્રધારી
આજે છૂટાછેડા લેવાનું પ્રમાણ વધી રહ્યું છે, એટલું જ નહીં, મુનિઓને જ હોય છે. અર્થાત્ મન:પર્યવજ્ઞાનને ચારિત્ર સાથે પણ “લગ્નેત્તર સંબંધો પણ વિકસી રહ્યા છે, જેનાથી બેથી વધુ અવિનાભાવ સંબંધ છે એટલે “કરેમિ ભંતે’ પ્રતિજ્ઞાસૂત્રના સ્વીકાર પરિવારો, બરબાદ થતા રહે છે. આવી વ્યક્તિઓને માનસિક શાંતિ પછી જ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર દેવને ચતુર્થ જ્ઞાન પ્રાદુર્ભત થયું ક્યારેય મળી શકતી નથી. લાંબે ગાળે તેનું પરિણામ પણ સારું આવતું એવો આગમપાઠ છે. તે સર્વને માન્ય છે. અહિં એવી જિજ્ઞાસા થાય છે નથી. આ સંદર્ભે એક પતિ-પત્ની વ્રત જ શ્રેષ્ઠ ગણાય. શ્રી રામનું નામ કે તો પછી પરમજ્ઞાન એવું કેવલજ્ઞાન પણ ચારિત્રધારી મુનિઓ સિવાય લેવાથી શું વળે? તેનું કામ પણ થવું જોઈએ ને!
અન્યત્ર કેમ જોવા મળે છે? ભલે તે અપવાદ રૂપ હોય - જેમકે- મરૂદેવી I હરજીવત થાનકી માતા, ભરત ચક્રવર્તી, કુર્માપુત્ર, ઈલાચીપુત્ર વગેરેના દૃષ્ટાંતો પ્રસિદ્ધ છે.
સીતારામ નગર, પોરબંદર. એટલે આ વિશે સ્પષ્ટ સમજણ અને આગમ પાઠ બન્નેના સમન્વયથી (૧૦).
પ્રકાશ પાથરશો એવી અપેક્ષા રહે છે. પ્રબુદ્ધ જીવન'નો ફેબ્રુઆરી ૧૪નો અંક મળ્યો. મુખપૃષ્ઠ ઉપર (૨) બીજો મદ્દો છે કે – લેખિકાબેન પેજ-૭માં લખે છે કેસરસ્વતીજીના ભવ્ય ફોટાના દર્શન કર્યા. ઉમતા ગામ તો પુરાણું છે. “અરિહંતો અચેલ હોય છે, તેમના હાથની આંગળીઓ વચ્ચે છિદ્ર ત્યાં ભવ્ય જિનાલય હતું. દટાયેલું હતું. ત્યાંથી અનેક ભવ્ય પ્રતિમાઓ હોતાં નથી. તેઓ અપ્રમત્ત હોય છે. ખુલ્લા મુખે બોલતા નથી. કેવળી મળી છે.
ભગવાન પણ મુહપત્તિ બાંધે જ છે.' ઉમતાની આ પ્રતિમાના દર્શન કરતાં થાકતો નથી. ભીતર ઝબકે આ વિધાન પણ યોગ્ય જણાતું નથી. કારણ છિદ્ર હોવા કે ન હોવા છે ઉમતા જવું પડશે. સ્મૃતિ તાજી કરવા માટે જઈશ.
એ કર્મ પ્રકૃતિ છે. તે છતાં તેની સાક્ષીમાં શાસ્ત્રનો પાઠ આપશો. અંકના દરેક લેખ વિવિધતા સભર છે. ડૉ. રાજગુરુની સંતવાણી, બીજું મુહપત્તિના સંદર્ભમાં જે લખ્યું છે તે સાંપ્રદાયિક માન્યતા છે. ગામડામાં ઠેર ઠેર ગવાતી સાંભળી છે. દલિત વર્ગના સંતોની જીવન અન્યથા આગમ પાઠનો રેફરન્સ આપવો જોઈએ. સાધનાથી પ્રભાવિત થવાય છે. શ્રી ભાણદેવની કાલીમઠ અને અંતે હું એટલું જ જણાવીશ કે – “પ્રબુદ્ધ જીવન”માં “ભાવકાલીશીલાની યાત્રા સાથે વાચક જોડાઈ જાય છે. જાણે આપણી સાથે પ્રતિભાવ'ના મંચ ઉપરથી આનો ખુલાસો થશે તો વાચકોને જાણવા જર્મન સંન્યાસિની દર્શન કરે છે. યાત્રા ગમી ગઈ. દરેક લેખ વિશે મળશે. એ જ અભિલાષા છે. વાંચતાં હેયામાં ઉઘાડ પ્રગટતો હોય છે.
1 પ્રવર્તક મુનિશ્રી મૃગેન્દ્રવિજયના ધર્મલાભ. ‘પ્રબુદ્ધ જીવન’ અમને મળે છે તેને એક કુદરતી કૃપા ગણું છું.
મોબાઈલ : ૦૯૯૦૪૫૮૯૦૫૨
