________________
આપવામાં આવશે. પછી એ માર્ગને પાણીથી ધોઈ નાંખો પ્રક્ષાલિત કરો કે
જૂલાઈ ૨૦૧૪ આ અંગો સિવાય પ્રથમ મૂલ આગમ-અધ્યયન સૂત્રના ૨૨ મા અધ્યાય, જેથી એના ગંદા પરમાણુ ખતમ થઈ જાય. આ પ્રસંગમાં તેઓ એક ઉત્કૃષ્ટ ચતુર્થ ઉપોગ-‘પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર' તથા અષ્ટમ્ ઉપાંગ ‘નિરયાવલિકા સૂત્ર'માં ન્યાયી રાજાના રૂપમાં આપણી સમક્ષ આવે છે. પણ કૃષ્ણ વાસુદેવની વિશેષતાઓનો ઉલ્લેખ મળે છે. (૭) કષાય વિજેતા
કૃષ્ણ વાસુદેવની એક બીજી વિશેષતા એ પણ હતી કે તેઓ કષાયવિજેતા હતા. જ્યારે પાંડુ મથુરા તરફ જતા હતા ત્યારે કોશાગ્રવનમાં ઓચિંતા જરાકુમારના હાથે ઘાયલ થઈ મરણાસન્ન થઈ જાય છે ત્યારે તે જરાકુમારને કહે છે, ‘જો બલરામે તમને જોઈ લીધા તો તમને જીવિત નહીં છોડે માટે ભાગી જાઓ.' અને પોતાના મૃત્યુદાતાના પ્રાણ બચાવે છે. આ ઘટનાથી સહેલાઈથી અનુમાન કરી આ શકાય કે તેઓ સાચેસાચ કષાય
જૈનાગમોમાં એમના સ્વરૂપો કુશળ રાજા, કુશળ રાજનીતિજ્ઞ, કુશળ નેતા, ધર્માત્મા, માતૃપિતૃ ભક્ત, પ્રજાવત્સલ, કુશળ માર્ગદર્શક, આદિ રૂપોમાં અભિવ્યક્ત થાય છે. આ પ્રકારે કૃષ્ણ વાસુદેવના વિશદ જીવનનો પ્રભાવ બૌદ્ધ પરંપરામાં ધાર્યા કરતાં ઓછો અને જૈન તથા વૈદિક પરંપરામાં ભરપૂર પડ્યો છે.
આ લેખનો ઉદ્દેશ્ય એ જ છે કે એક વ્યક્તિ સાધનાના બળ પર એટલી ઉન્નત થઈ શકે છે કે એનું જીવન સદીઓ સુધી બીજાને માટે પથપ્રદર્શક તથા પ્રેરણાદાયી બની જાય છે. જેન પરંપરામાં કો સામાન્ય વ્યક્તિની માફક જ પોતાના સો વર્ષ વનની
વિજેતા હતા.
(૮) ધર્મ પ્રભાવક
૧૪
પ્રબુદ્ધ જીવન
પર્યુષણ પર્વ વિશિષ્ટ અંક
તેઓ કુશાળ ધર્મપ્રભાવક હતા.
જ
કે પદ્માવતી, ગોરી આદિ કર્મવાદ : જૈન દર્શન અને અન્ય દર્શત તીર્થંકરમાં અચિંત્ય તાકાત હોવાનો
પટરાણીઓ સિવાય અનેક લોકોએ અત્યંત અરિષ્ટનેમિ પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી આત્મકલ્યાણ કર્યું હતું, એટલું જ નહીં, તેઓ દ્વારકાનગરીના વિનાશના સમાચાર જાણી પોતાની
પ્રજાને સન્યાસ ધર્મ સ્વીકા૨ી આત્મકલ્યાણના માર્ગે ચાલવાની પ્રેરણા આપે છે અને પાછળ રહેલ પરિવારજનોની સંપૂર્ણ વ્યવસ્થા કરાવવાનું પોતે સ્વીકારે છે.
|
આ બધા દૃષ્ટાંતોથી વાસુદેવ શ્રીકૃષ્ણનું એક વિશિષ્ટ ધર્મપ્રભાવક સ્વરૂપ સામે આવે છે. આ રીતે પ્રસ્તુત આગમમાં વાસુદેવ શ્રીકૃષ્ણના વ્યક્તિત્વની વિવિધ વિશિષ્ટતાઓનું વિવેચન થયું છે.
(૫) પ્રશ્ન વ્યાકરણ સૂત્ર પ્રશ્નવ્યાકરણ સૂત્ર દસમું અંગ
અંકની કિંમત માત્ર રૂા. ૬૦/
|
આગમ છે. આના પ્રથમ શ્રુતસ્કંધના આપ આપનો ઓર્ડર સત્વરે લખાવશો. ૦૨૨-૨૩૮૨૦૨૯૬. કહ્યું છે કે, ‘અપ્પા સો પરમાપ્પા ચતુર્થ આશ્રવદ્વારમાં શ્રીકૃષ્ણ વાસુદેવને રૂક્મિણી અને પદ્માવતીના
અર્થાત્ આત્મા જ પોતાના પ્રયાસથી
પરમાત્મા બની શકે છે.
જીવન વિકાસની ચરમ સ્થિતિનું નામ જ પરમાત્માવસ્થા છે અને એ જ વિકાસ આપણાં સર્વેનું અંતિમ લક્ષ્ય છે. એ લક્ષ્યની પ્રાપ્તિમાં કૃષ્ણ જેવા મહાપુરુોના જીવનના પ્રસંગો તથા પ્રેરણાઓ પાર્થેય સિદ્ધ થાય છે. આ રીતે કૃષ્ણ વાસુદેવના જીવનથી વિભિન્ન પ્રકારનું શિક્ષણ ગ્રહણ કરીને પોતાનો પૂર્ણ આત્મવિકાસ કરી શકાય છે # # #
.-બી, પહેલે માળે, કનર્વ હાઉસ, વી.એ.પટેલમાર્ગ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૪. ટે. નં. : ૨૩૮૭૩૬૧૧.
‘પ્રબુદ્ધ જીવન'નો પર્યુષણ અંક ઉપરોક્ત શીર્ષકથી ૨૦૧૪, ઓગસ્ટની ૧૬મી તારીખે પ્રકાશિત થશે. જૈન દર્શનમાં કર્મવાદ કેન્દ્ર સ્થાને છે. તેમજ અન્ય દર્શનમાં પણ કર્મવાદનું મહત્ત્વ છે.
જૈન અને અન્ય દર્શનના વિદ્વાનોના અભ્યાસપૂર્ણ લેખોનો આ અંકને લાભ મળશે.
આ દળદાર અંકનું સંપાદન કરશે જૈન ધર્મની વિદુષી લેખિકાઓ
ડૉ. પાર્વતીબેન ખીરાણી અને ડૉ. રતનબેન છાડવા. પર્યુષણ પ્રસંગે પ્રભાવના કરવા ૧૦૦થી વધુ નકલોનો ઓર્ડર લખાવનારને એ અંકોમાં પ્રભાવના કરનારનું
નામ પ્રકાશિત કરી અપાશે.
સ્વીકાર કરે છે. પરંતુ એ તાકાત એ આત્માના ક્રમિક વિકાસનું જ સુપરિણામ છે. પ્રત્યેક આત્મા પોતાની રીતે પોતાના જીવનનું નિર્માણ કરી શકે છે એ અર્થમાં પ્રત્યેક આત્મા સૃષ્ટિ કર્તા છે.
આ રીતે જૈન પરંપરામાં કૃષ્ણ
વૈદિક પરંપરાની જેમ અવતારી પુરુષ નથી જે પૂર્વ નિર્ધારિત ઘટનાઓની માત્ર લીલા કરે છે. અત્રે નો ને સાધારણ વ્યક્તિની માફક જ યથાર્થની પૃથ્વી પર જીવનનો પરિષ્કાર કરીને મહાન બનતા જણાય છે. એનાથી સહેજે એ બોધ મળે છે કે ‘પ્રત્યેક આત્મા પૈતાના સત્પુરુષાર્થ અને પરાક્રમ વધુ પરમાત્મ અવસ્થાને ઉપલબ્ધ કરી શકે છે.’ ભગવાન મહાવીરે પણ
લગ્ન નિમિત્તે જે યુદ્ધ કરવું પડ્યું એનું વર્ણન કરતાં કૃષ્ણને અતિબલિ કહ્યા છે તથા તેમને અર્ધચક્રવર્તી રાજા ગણાવતા હતા. તેમની રાણીઓ, પુત્રો, અને પરિજનોનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. કૃષ્ણને ચારણમૂલ, રિષ્ટબેલ, તથા કાલી નાગ સર્પના હત્યારા, યમલાર્જુનના નાશક, મહાશકુનિ અને પુતનાના દુશ્મન, કંસમર્દક, જરાસંધનાશક, ઇત્યાદિ રૂપે
વર્ણન કરતાં એમની સાથે વીરતાને બતાવવામાં આવી છે. એ પ્રકારે આ આગમમાં મુખ્ય રૂપે એમની વીરતાનો પરિચય ગુંથી લીધો છે.
