________________
કર્મવાદ કર્મવાદ કર્મવાદ 9 કર્મવાદ ઑગસ્ટ ૨૦૧૪ • પ્રબુદ્ધ જીવન ♦ કર્મવાદ વિશેષાંક ૭ પૃષ્ટ ૨૩ વાદ પુર્વ કર્મવાદ પૂર્ણ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ
સંક્રમણના ચાર પ્રકાર છે પ્રકૃતિ સ્થિતિ અનુભાગ અને પ્રદેશ સંક્રમણ.
(૧)પ્રકૃતિ સંક્રમણા-એક સજાતીય પ્રકૃતિનું બીજી સજાતીયમાં સંક્રમણ થવું.
વિપાક આશ્રીત હીન શક્તિવાળા કર્મદલિકોને અધિક શક્તિવાળા કરવા તે ઉર્તના કહેવાય છે. તે શુભ અશુભ બંને પ્રકૃતિમાં થઈ શકે. આત્મા માટે હિતકારી અને અહિતકારી પણ બની શકે. આયુષ્ય કર્મમાં ઉદ્યર્નના ન થાય. પ્રદેશ અને પ્રકૃતિમાં પણ ઉર્તના ન
થાય.
(૮) વર્તના
(૨)સ્થિતિ સંક્રમણા-દીર્ઘકાલીન કર્મસ્થિતિનું અલ્પકાલીન અને અલ્પકાલીન કર્મસ્થિતિનું દીર્ઘકાલીન રૂપે પરિવર્તન થવું, (૩)અનુભાગ સંક્રમા આત્માના ભાવોમાં પરિવર્તન થવું. કર્મોની ફળ આપવાની તીવ્ર શક્તિનું મંદ શક્તિમાં અને મંદ શક્તિનું તીવ્ર શક્તિમાં પરિવર્તન થવું. (૪)પ્રદેશ-સંક્રમણ-બહુપ્રદેશનું અલ્પપ્રદેશ રૂપે અને અલ્પપ્રદેશનું બહુપ્રદેશ રૂપે પરિવર્તન થયું તે પ્રદેશ સંક્રમણ કહેવાય. સંક્રમણને મનોવિજ્ઞાનની ભાષામાં માર્યાંતરીકરણ (Sublirmation of Mental Energy) તથા ઉંડાતીકરણ કહેવામાં આવે છે.
અપ=ઘટાડો, વર્તના=વર્તમાન કર્મપ્રકૃતિની નિષેક રચના. વર્તમાન કર્મપ્રકૃતિની થયેલ નિર્ષક રચનામાં આત્મપ્રયત્ન દ્વારા અનુભાગ અને સ્થિતિમાં ઘટાડો કરવો તે અપવર્તના. વિપાક આશ્રી અધિક શક્તિવાળા કર્મ દક્ષિકોને હીનશક્તિવાળા કરવા. સ્થિતિ અને રસની અપવર્તના તે કર્મના બંધ સાથે સંબંધિત નથી જે કર્મ પ્રકૃતિની સ્થિતિ કે રસની અપવર્તના થાય, તે પ્રકૃતિ બંધાતી હોય કે ન બંધાતી હૈં હોય તો પણ થાય છે.
અપવર્તના શુભ કે અશુભ બંને પ્રકૃતિમાં થઈ શકે છે. આત્મા
માટે હિતકારી અને અહિતકારી પણ બની શકે છે.
ઉર્તના અને અપવર્તના એટલે જે સ્વરૂપે કર્યું બોધ્યા હોય
એ સ્વરૂપે ઉદયમાં ન આવતા જીવના પરિણામનું નિમિત્ત પ્રાપ્ત કરીને એની સ્થિતિ અને અનુભાગમાં પરિવર્તન થઈ જવું. (૯) ઉપશમત
” કર્મવાદ – કર્મવાદ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ - કર્મવાદ કર્મવાદ - કર્મવાદ ૐ કર્મવાદ – કર્મવાદ કર્મવાદ - કર્મવાદ – કર્મવાદ – કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ કર્મવાદ - કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ કર્મવાદ -
સંમાનો સિદ્ધાંત પ્રત્યેક
વ્યક્તિ માટે એક આશાસ્પદ અવમ પુરૂષાર્થનો પ્રેરક છે. મનુષ્ય ભલે પાર્ષોથી ઘેરાયેલો હોય પણ વર્તમાનમાં સદ્ભાવનાસવૃત્તિથી યુક્ત થાય તો કર્મોના દુઃખદ મેળવી શકે છે.
ફળોથી છૂટકારો પા
(૭) ઉદ્યર્તતાઉદ્-વધારો, વર્તના વર્તમાન કર્મપ્રક્રુતિની નિર્ષક રચના (કર્મોની ઉદયમાં આવવા માટેની ગોઠવણ), વર્તમાન કર્મપ્રકૃતિની થયેલી નિષે રચનામાં આત્મપ્રયત્ન દ્વારા અનુભાગ અને સ્થિતિમાં વધારો કરવો તે ઉર્તના. તે જે કર્મપ્રકૃતિની હોય, તે પ્રકૃતિ બંધાતી હોય ત્યારે જ થઈ શકે છે.
કર્મનું નેટવર્ક સમજાવતું આંશિક રૂપક
૧.
બંધ : રમેશભાઈને શ્રી મુંબઈ જૈન યુવક સંઘના મંત્રીના ટેલિફોન નંબર સેવ કરવા હતા. તે તેમણે મોબાઈલ નેટવર્ક
એક્ટીવ કરી કીપેડ દ્વારા સેવ કર્યા. તે બંધ.
૨. ૩.
ગોઠવાયેલા કર્મક (કર્મપ્રદેશો)ને એકાદ વર્ષ પછી
ફળ આપે તેવા કરવા. એટલે કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ – કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ
કર્મવાદઃ
૪.
૫.
૬.
ઉદય : બીજે દિવસે ઑફિસ સમયે નંબર જોડીએ તે ઉદય. ઉદીરણા : પરંતુ મંત્રીશ્રીનું અર્જન્ટ કામ હતું માટે એમના ઘરનો નંબર મેળવીને સમય પહેલાં સંપર્ક કર્યો તે ઉદીરણા. સંક્રમણ : પછી ખબર પડી કે એમના કાર્ય માટે મંત્રીની નહિ પણ પ્રમુખશ્રીની જરૂર છે માટે એ નંબરની જગ્યાએ પ્રમુખશ્રીના નંબર સેવ કર્યા તે સંક્રમણ. ઉર્તના : પ્રમુખશ્રીના બીજા પણ બે નંબર સેવ કર્યાં તે છંદવર્તના.
:
૭,
૮.
સત્તા : એ નંબર મેમરી કાર્ડમાં જમા થયા તે સત્તા. અબાધાકાળ : જ્યાં સુધી એ નંબરનો ઉપયોગ ન થઈ શકે એ ત્યાં સુધી અબાધાકાળ એટલે કે સેવ કરેલાં નંબર રાત્રે હિંસ બંધ હોતા ન જોડી શકાય તે અબાધાકાળ.
અપવર્તના : પછી ખ્યાલ આવ્યો કે આ નંબર પણ કામના નથી, એટલે તેમાંથી એક નંબર રાખી બીજા નંબર ડિલીટ કર્યા તે અપવર્તના.
દા. ત. મતિજ્ઞાનાવરણીય કર્મની
ઉર્તના મતિજ્ઞાનાવરણીય કર્મ ૯. નિશ્ચત પ્રમુખશ્રીના નંબર ન લાગતાં ઑફિસ મારફત કૉન્ફરન્સ દ્વારા કોન્ટેક (સંપર્ક) કર્યો, પણ તેમણે જાતે મળવાનું કહ્યું તે નિઘ્ધત.
જ્યાં સુધી બંધાતું હોય ત્યાં સુધી
જ થઈ શકે છે. બંધ સમયે એકાદ
માસ કે તેથી ઓછા સમયમાં ફળ આપવાની યોગ્યતાવાળા
૧૦. નિકાચિત : જાતે જ મળીને કોન્ટેક્ટ કરવો પડે તે નિકાચિત.. ૧૧, ઉપશમન : એ નંબરને બ્લોક કર્યા તે ઉપશમન, ૧૨. લોપામ : એમાંથી કેટલાંક નંબર ડીલીટ કર્યાં અને કેટલાંક બ્લોક કર્યાં તે લોપામ
૧૩. ક્ષય : હવે તેમના નંબર જરૂરી ન હતા માટે ડીલીટ કર્યાં તે ક્ષય.
ઉપ આત્મા સમીપે (આત્મા
દ્વારા), શમન-ઢાંકવું આવરા કરવું, જેમકે અંગારા પર રાખનું આવરણ કરવું. તેમ સત્તામાં હોવા છતાં અબાધાકાળ પૂરો
થતાં પ્રયત્ન વિશેષ કરીને કર્મને ઉદયમાં ન લાવવાની પ્રક્રિયાને
ઉપશમન કહે છે. કર્મોની ઉદય, ઉદીરણા, નિદ્વત અને નિકાીન એ ચારે ક્રિયાઓને નિષ્ફળ કરી
દેવી તે. કર્મની ફળ આપવાની શક્તિને થોડા સમય માટે દબાવી
કર્મવાદ – કર્મવાદ – કર્મવાદ – કર્મવાદ કર્મવાદ ૐ કર્મવાદ કર્મવાદ કર્મવાદ મૈં કર્મવાદ કર્મવાદ
કર્મવાદ કર્મવાદ 6 કર્મવાદ કર્મવાદ કર્મવાદ - કર્મવાદ કર્મવાદ
દેવી તે ઉપશમન. ઉપાયનથી ર્મની સત્તા નષ્ટ થતી નથી માત્ર થોડા સમય માટે ફળ આપવામાં અક્ષમ બની જાય છે, ઉપમનનો
સીધો સંબંધ મોહનીય કર્મ સાથે
માટે ઉપરામ માત્ર મોહનીય કર્મનો “
કર્મવાદ કર્મવાદ ! કર્મવાદ કર્મવાદ ; કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ પુર્વ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ ૬ કર્મવાદ
