________________
પ્રબુદ્ધ જીવન
મે ૨૦૧૪
શ્રેણી શરૂ કરવાના છે, એ પ્રથમ IST. * ટિજ આ મહાનિબંધમાત્ર એમના અભ્યાસનું જ નહિ. મેં ૧૧
| | થયો. વ્યાખ્યાન સાંભળીને જ મારે બીજા [.. :એમની આત્મસાધનાનું પણ પરિણામ છે.
. પૂ. રમણભાઈએ ત્યારે મને કહ્યું હતું દિવસની બપોરની ફ્લાઈટમાં મુંબઈ -
કે, “આ શોધ-નિબંધ લખનાર શ્રી જવું. પ્રવચનનો લાભ લીધો, હું આનંદ વિભોર થઈ ગયો, ધન્યતા રાકેશભાઈ પૂર્વજન્મના આરાધક જીવ છે અને આત્મસાધનાનું મોટું અનુભવી. તે દિવસે આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્રની પ્રથમ ગાથાની પ્રથમ પંક્તિ ભાથું લઈને આવ્યા છે, અને આ મહાનિબંધ માત્ર એમના અભ્યાસનું વિશે પ્રવચન હતું. ફ્લાઈટમાં વિચાર્યું. આ પ્રવચન શ્રેણીને “ટેપ'માં જ નહિ. એમની આત્મસાધનાનું પણ પરિણામ છે.' સંગ્રહિત કરાય તો સારું, ત્યારે સી.ડી.નો પ્રવેશ થયો ન હતો. પ્રત્યેક ગ્રંથ લગભગ ૭૮૦ પૃષ્ઠો એટલે કુલ ૩૦૫૯ પૃષ્ઠોની
અને મારા આશ્ચર્ય વચ્ચે બે વર્ષ પછી એ પ્રવચનના પુસ્તકાકારે ભિતર “આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર'નું વિશાળ અને ભવ્ય આકાશ! મેં મારી પ્રુફ મને પૂજ્યશ્રીએ મોકલ્યા. પછી તો આ “હું આત્મા છું' એના અંગ્રેજી, એકેડેમિક યાત્રામાં આટલી મોટી થિસિસ હજુ સુધી જોઈ નથી. હિંદી અનુવાદ થયા અને ૧-૨ ભાગની પાંચ આવૃત્તિ. એક ઇતિહાસ પીએચ.ડી.ના Refree તરીકે અને VIVANOCE સમયે થિસિસ રચાતો ગયો. ‘હું આત્મા છું એ ગ્રંથ દેવતાઈ અરીસા જેવો મહાન ગ્રંથ લખનારને જ્યારે પૂછયું છે કે આ થિસિસ તમે શા માટે લખી? તો છે, જ્ઞાન ગ્રંથ છે', “અમૃત ભંડાર જેવો ગ્રંથ છે, આ એવું કલ્પવૃક્ષ છે ઉત્તર મળે કે ડૉક્ટરેટની ડીગ્રી માટે, જ્યારે અહીં તો આ ડીગ્રી પ્રાપ્ત જેને કદી પાનખર આવતી જ નથી, તેને તો સદાય વસંત વસંત જ છે' કર્યા પછી શ્રી રાકેશભાઈ લખે છે, ‘તા. ૨-૧૨-૯૮ના રોજ સંધ્યાકાળે આવા વાક્યોથી આ ગ્રંથ નવાજાયો છે.
મુંબઈ યુનિવર્સિટીની પદવીદાન દીક્ષાંત સમારંભમાં પ્રસ્તુત શોધપ્રબંધ હું આત્મા છું' પછી કોણ જાણે કેમ, મારા ઉપર “આત્મસિદ્ધિ (થિસિસ) માટે મને પીએચ.ડી.ની ઉપાધિ એનાયત કરવામાં આવી તે શાસ્ત્ર'ની અતાર્કિક કુપાવર્ષા થતી રહી, પ્રયત્ન વગર એ વિશે પુસ્તક જ રાત્રે એ ઉપલબ્ધિના ઊગમ સમા મારા પરોપકારી પ્રભુના ઉદાત્ત આવતા રહ્યાં, “આત્મસિદ્ધિ અનુશીલન'–પંડિત ફૂલચંદ શાસ્ત્રી, ચરણોમાં તે ઉપાધિ મેં અર્પણ કરી દીધી.’ આત્મસિદ્ધિ મહાભાષ્ય'-ગોંડલ ગચ્છ શિરોમણિ પૂ. જયંતિલાલજી એટલે પૂ. રાકેશભાઈ માટે આ શોધપ્રબંધ કોઈ પણ પ્રકારની સ્પૃહા મ.સા. અને હમણાં ૬ એપ્રિલના સર્વમંગલમ્ આશ્રમ-સાગોડિયા, વિનાનું એ વિષયના અભ્યાસ માટેનું માત્ર અવલંબન જ. પાટણ જવાનું થયું ત્યાંથી પણ પૂ. ભાનુવિજયજી મ.સા.એ “આત્મસિદ્ધિ આપણે હવે આ પૂજ્યશ્રીને ડૉ. રાકેશભાઈ ઝવેરી એમ ઉદ્ધોધન શાસ્ત્ર પ્રવચનમાળા'ના ત્રણ દળદાર ગ્રંથ આપ્યા.
ન કરી શકીએ. આ પ્રસંગે મને મારા પીએચ.ડી.ના માર્ગદર્શક પ્રકાંડ “આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર' વિશે અત્યાર સુધી જેટલાં વિવેચન ગ્રંથો લખાયા પંડિત રામપ્રસાદ બક્ષીનું સ્મરણ થાય છે. મને બરોબર યાદ છે, મને છે એ ઉપર એક મહાનિબંધ લખાવો જોઈએ. કોઈ અભ્યાસી એ કામ ઉપાધિ મળ્યા પછી એ પૂજ્યશ્રીએ મને કહ્યું હતું, “એકેડેમિક યાત્રામાં કરશે તો શ્રુતપૂજાની એ મહાપૂજા હશે.
આ છેલ્લી ઉપાધિ છે, પણ સાચા જ્ઞાનની પ્રાપ્તિનો પ્રારંભ હવેથી શરૂ કોઈ માને કે ન માને, પણ આશ્ચર્યજનક એક સત્ય ઘટના એવી થાય છે, માટે આ ઉપાધિને ઉપાધિ સમજી એને છોડી દે, તો સમાધિ થઈ કે ૨૦૧૧ના જુલાઈમાં શાંતિનિકેતનથી આવ્યા પછી આત્મમિત્ર મળશે. નહિ તો જીવનભરનું આ વળગણ સાચા જ્ઞાનની દિશા નહિ બિપિનભાઈ અને રેશમાના સતત આ આત્મસિદ્ધિના ગાન ગુંજારવના દેખાડે.” ધ્વનિએ મારા ઉપર આવેલ હૃદયરોગના હુમલાને સ્થિર કર્યો, સારવાર આશ્ચર્ય પમાડે એવો બીજો જોગાનુજોગ એ જડ્યો કે રાકેશભાઈને માટે સમય મળી ગયો, અને આજે આપની સેવામાં ઉપસ્થિત છું. આ આ ઉપાધિ પ્રાપ્ત થઈ ૧૯૯૮માં, એટલે ત્યારે એ પૂજ્યશ્રીની ઉંમર ઘટના ‘પ્રબુદ્ધ જીવન'ના ઑક્ટોબર-૨૦૧૧ના અંકમાં મેં વર્ણિત કરી ૩૨ વર્ષ. ડૉ. રમણભાઈ લખે છે કે આ શોધ પ્રબંધ લખતા રાકેશભાઈને
સાડા ત્રણ વર્ષ લાગ્યા-જો કે આટલા મોટા ગ્રંથ લખવા માટે ઓછામાં હમણાં ૧૫ ફેબ્રુઆરીના ભાગ્ય સંયોગે શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર આશ્રમ- ઓછા પાંચ વર્ષ જોઈએ-એટલે લગભગ ૨૮ વ
ઓછા પાંચ વર્ષ જોઈએ-એટલે લગભગ ૨૮ વર્ષની ઉંમરે પૂ. ધરમપુર જવાનું થયું. પૂ. રાકેશભાઈની ‘ગણધરવાદ વિશેની શ્રત રાકેશભાઈએ આ શોધપ્રબંધ માટે નિર્ણય કર્યો હશે. આ ‘આત્મસિદ્ધિ ભાગીરથીમાંથી યથામતિ આચમન કર્યું અને પૂર્વ નિર્ણય ન હોવા છતાં શાસ્ત્રની રચના પરમ કૃપાળુ પૂજ્ય શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર કરી ત્યારે કુપાળુદેવ પૂ. રાકેશભાઈએ જ્ઞાનગોષ્ટિ માટે અમને રૂબરૂ વીસેક મિનિટ આપી. પૂજ્યશ્રીની ઉમર ૨૮ વર્ષની હતી! પૂ. રાકેશભાઈની સુરતી ભાષા ધ્વનિત લહેકાવાળી–જે કાલી કાલી પૂર્વ જન્મના સંસ્કારોની આથી વિશેષ શી સાબિતી? ભાષામાં પ્રેમ અને સરળતા નિતરતી હોય-વાણીનો હૃદયસ્પર્શ પૂ. રમણભાઈએ જે ગ્રંથો મને આપ્યા, ત્યારે “જ્ઞાનસાર અને અનુભવતા આ “આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર'ની ચર્ચાનો આંશિક ઉલ્લેખ પણ અધ્યાત્મસાર'નું તો અધ્યયન એ સમયગાળામાં કર્યું હતું, પણ પૂ. ( ૧ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૨૦૦/-(U.S. $ 20) • ૩ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૫૦૦/-(U.S. $ 50) • ૫ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૯૦૦/-(U.S. $ 80)
| ૦ ૧૦ વર્ષનું લવાજમ રૂા. ૧૮૦૦/-(U.S. $180)
