Book Title: Prem Balidan
Author(s): Gopaldas Jivabhai Patel
Publisher: Gyanjyoti Prakashan Mandir Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/005004/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikTara bhrUNA kRta navalakathA Chine STICHOR TAilarsI sI maLe prema balidA saMpAdakaH goMpALadAsa paTaeNla Jain Education Internationa jJAnavone prakAzana maMdira, adAvAda Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pre ma - a li dA na [vikaTara AgA kRta navalakathA "TAIlasa epha dha sI"] sa'pAdaka gApALadAsa jIvAbhAI paTela jJAnajyoti jJAnajyAti prakAzana sari amadAvAda-3 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzaka kamubahena putra choDa paTela vyavasthApaka, jJAnajyoti prakAzana maMdira kocaraba Azrama, amadAvAda-6 mudraka varlDa kalAsika myujhiyame gaThavelAM bIbAM parathI pAna chApyAM - 2 thI 6 amiSa presa, amadAvAda-13 1 thI 240 caMdrikA prinTarI, amadAvAda-1 prathama AvRtti mukhya vitA vahaDa kalAsika myujhiyama kocaraba Azrama, amadAvAda hi. 20 mArca, 1975 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prakAzakanu nivedana koI mahAna lekhakanAM pustako jema jema vAMcatA jaIe chIe, tema tema dareka navuM pustaka AgaLa vAMcela pustaka karatAM vadhu sAruM lAge che. evuM ja vikaTara hyugAnAM pustakonI bAbatamAM paNa bane che. paraMtu eTaluM kahevuM joIe ke, A vArtAmAM khaMta ane cIvaTapUrvaka AgaLa vadhyA pachI ja tenA rasa jAmatA jAya che; ane tenA pUro rasa to chevaTanuM pAna vAMcIe tyAre ja AvIne UbhA rahe che te prasaMge ApaNuM magaja jANe zUna thaIne UbhuM rahe che. premanA AvA aneAkhA ane anupama biladAnanI kathA vAMcavA maLyAthI paNa ApaNe dhanya thaI gayA, ema vAcakane lAgyA vinA rahetuM nathI. ApaNA kSatriya-rAjapUta itihAsamAM prema-zauryanI aneAkhI vArtA saMgharAyelI paDI che. paraMtu hyUgAe AlekhelA prema-zauryanI AvI suMdara vArtAnI kalpanA to ApaNe A vArtA vAMcIe tyAre ja AvI zake che. saMpAdakazrIe A vArtA gujarAtI vAcakone sulabha karI ApIne gujarAtI bhASAnI sevA bajAvI che, ema kahyA vinA cAlatuM nathI. A navalakathAthI ApaNA te sAhityamAM kImatI umero thayA che. A vArtA dariyAnAM tAphAnI meAjAMnI mAphaka vAcakane vArtAnA rasa-pravAhamAM kheMcI jAya che; ane vAcakanA manane tene vega, vamaLa, vaLAMko, prasaMgAnuM gAMbhIrya ane UMDANa kuMThita karI kSaNabhara stabdha ane sthagita karI de che. vArtAnI zailI sarala ane bhAvavAhI che; eTale ekI beThake vArtA pUrI karavI ja paDe che. A vArtAnI khUbI e che ke, vAcaka avaza 3 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ banI, tenI mAhitImAM kheMcAya che. prema ane balidAna jevA umadA taMtune eka pAtamAM surekha vaNI ApavAnI hyugonI zakti ajaba che. A pustaka ApaNA yuvAna vargamAM khAsa AvakAra pAmaze ane tenuM vAcana AnaMdadAyaka tathA preraka banaze, evI AzA che. cArlsa Dikansa ane DUmAnI peThe hyugonI paNa pAMca navalakathAo gujarAtImAM utAravAno saMkalpa hatA. te mujaba 'le mijherAbla', 'krAMti ke utkrAMti' (nAInTI-thrI ), 'lAphiMga maeNna yAne umarAvazAhInuM peAta ane pratibhA', tathA 'dharmAdhyakSa' (huMcabaeNMka oNpha netradAma da paeNrisa ) -- A pahelAM prasiddha thaI cUkayAM che. A have phUgonuM pAMcamuM pustaka gujarAtI vAcakanA hAthamAM mukAya che. te prasaMge sarva saMkalpAnA siddhidAtA paramAtmAne kRtajJatApUrvaka yAda karIe chIe. tA. 16-2-'75 kamubahena pu. che. paTela Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ parama pitA zrI. maganabhAI prabhudAsa desAI -ne caraNe jemanA saspaze mArA badhA de gaLAI gayA, ane huM mATImAMthI mAnava banyo Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 24 anukramaNikA prakAzakanuM nivedana eka anokhI navalakathA gopALadAsa paTela vizeSanAgenI sUci khaMDa 1 lo. premanuM AhavAna 1. eka zabda chaThThIne lekha 2. jiliyAta 3. svapnadraSTA 4. ghenamAM nAkhanArI beThaka 5. mesa thiyarI 6. deruzetA 7. durAMde 8. te 9. "setAnI cara" 10. le aivijha 11. kalubina 12. kanyAne pati prema-bANa 14avanavA oLA 15. rikavara 16. paMkhIonA mALA lUMTanArAo 17. jene sAda 18. dube khaDake 19. brAnDInI aNadhArI bATalI 20. AviSkAra: aMtarane ane bahAranA 21. "huM tene paraNIza!" 112 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 148 151 premanuM balidAna 1. jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya nahi 2. luhAranI koDha 3. jaLa-taLanI jAduI sRSTi 4. mAnava puruSArtha ane siddhi 5. cAla heThe pahoMce te pahelAM - 6. mANasa ja bhUkhyo nathI hote 7. cha iMca ane be phUTa vacceno taphAvata 8. baMdarano ghaMTa 9. pharIthI baMdarane ghaMTa 10. dukhamiti sukha 11. cAmaDAnI baeNga 155 164 182 190 207 212 29 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka anekhI navalakathA A navalakathAno A bIjo ja-ma che. pahelo janma sAMgopAMga ja thayo hato. paraMtu vacce aneka AsamAnI-sulatAnIo AvI paDI ane te vAcakanA hAthamAM pahoMce te pahelAM ja tenI bALahatyA thaI gaI. khera, e badhI sulatAnI kAravAI pachI paNa A pustaka bIjo janma pAmI zake che, e pelA sulatAnanA sulatAnanI balihArI che. eTale ene ja salAma bharIne - praNAma karIne - A pustakanA navA avatArane ja gujarAtI vAcakanA hAthamAM mUkavA rajA laIe chIe. mahAna lekhakanAM aneka pustakomAMthI koI ekAdamAM tenI lekhanakaLA sarvocca kakSAe pahoMcatI jaNAya che. vikaTara hyugoe eka garIbagunegAra manuSya mAnavatAnI sarvocca Toce zI rIte pahoMce che tenuM nirUpaNa potAnI vikhyAta navalakathA "lA mijherAbla'mAM karyuM che. alabatta, mAnavatAnI sarvocca Toca eTale svArpaNa-AtmabalidAnanI parAkASThA; dhanavaibhava ke rAjavaibhavanI nahIM. "lA mirAbla'mAM e vastunuM nirUpaNa jevI uttama kakSAe pahoMcyuM che, tevuM haju bIjI koI navalakathAmAM pahoMcyuM jANyuM nathI. keTalIka vastuo anekhI rahevA ja sarajAI hoya che. paraMtu TaoNIlarsa opha dhI sI', prema-balidAna') navalakathA vAMcyA pachI mana dvidhAmAM paDI jAya kharuM. temAM Atma-balidAnanI je koTI varNavI che, tene mAnavatAnI keTI kahevAnI ja hiMmata na cAle. bIja rUpaka laIne e muddo jarA vadhu spaSTa karavA prayatna karIe. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAma-kRSNa-buddha vagere vibhUtioe sAdhunA ke koziza karIne sarvoccatAnI parama koTI sara karI ema kahevA karatAM loko ema kahevuM vadhu pasaMda kare che ke, sarvocca evA paramAtmA pAte manuSyarUpadhArI thaIne avataryA hatA. mAnava tarIkenI emanI sarvoccatA eTalI badhI aneAkhI tema ja sAthe sAthe sahaja-svAbhAvika hoya che. jANe temane prayatna karIne - koziza karIne - e hAMsala karavI paDI hotI nathI. kadAca mAnava prayatnathI e koTI hAMsala na paNa thaI zake, ema ja lAkone lAgatuM hoya che. A navalakathAnA nAyaka iilayAtanI bAbatamAM paNa tema ja kahevuM paDe tema che. tenA udgama agamya che. te kayAMthI AvyA te koI jANatuM nathI. narI pAmaratAmAM UcharIne moTo thavA lAgatAM te zAthI bhayaMkara gunegAra rAkSasa na banyo, e paNa kahI zakAtuM nathI. teNe sArA thavA kI koziza karelI khAsa dekhAtI nathI. ane chatAM kAramI kasoTInI veLA Ave che. tyAre te pAnavatAnI sarvocca bhUmikAethI ja varte che! mANasanA parama lAbhanI be vastuo kAminI ane kAMcana. paraMtu karNe jema peAtAnA zarIra sAthe janmathI jaDAyeluM kavaca rAjIkhuzIthI (peAtAne chetarIne mAgavA AvanAra indrane UtaraDI ApyuM, tema jiliyAta paNa potAnA hAthamAM AvelI - nyAyapUrvaka AvelI - te baMne vastuo bIjAne arpaNa karI de che. evA tyAga, evuM AtmabalidAna koI avatArI vibhUti ja karI zake - mATInA ghaDele| mANasa nahi, ema ja kahevAnuM mana thAya, 3 A navalakathA vAMcatAM saheje prazna UThayA kare che ke, nI mATInA banelA juvAnaDA jiliyAtanuM ATaluM moTuM biladAna kaI mATI bhAvanAnI mahA-zaktine AbhArI che? Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ javAba eka ja che - te mahAzaktinuM nAma "prema" che. strI-puruSa vaccene prema! navalakathAnA pahelA prakaraNamAM jiliyAta acAnaka ja deze te baraphamAM ramata khAtara - cIDavavA khAtara lakheluM pitAnuM nAma vAMce che, ane pachI enA pratye ajANatAM UbhA thayelA premanA baLa vaDe te du khaDako uparathI durAMdenuM enjina ekale hAthe samudra sAme laDIne, pavana, vIjaLI vagere AkAzI sara sAme laDIne utArI lAve che. tenAM e khaDako uparanAM parizrama-khaMta-dhIrajakuzaLatA lAkha lAkha raoNbinsana nI kathAonAM pAnAMne haTha pADI de che. paraMtu strI-puruSane prema? enA jevI bhayaMkara, mAdaka ane vinAzaka koI bIjI vastu che kharI? e strI-puruSanA AkarSaNe ja jagatanAM mahAbhArata, iliyaDo, are ghamasANo zuM nathI sajyAM? kharI vAta che, e AkarSaNa evI anerI vastu che ke tenI eka bAju naryuM du:kha, na naraka che, paraMtu tenI bIjI bAju naryuM devatvaamaratva che. tattvajJAnanI bhASAmAM kahIe te, paramAtmA pote ja kevI anekhI sattA che? eka bAju navuM azAnabhareluM-habhareluM-mAyAsvarUpa che; te bIjI bAju nitya zuddha-buddhamukta evuM brahmasvarUpa che. ane chatAM baMne judI vastuo nathI! eka adveta ja che. tame pote kaI kakSAethI juo cho, eTale ja savAla che. mANasanI badamAzInI parama koTInuM ane mANasanI vIratAnI parama koTInuM A navalakathAmAM jevuM darzana karAvavAmAM AvyuM che, tevuM jhaTa bIje prApta thavuM muzkela che. jagatanA taMtramAM mANasanI badamAzIne saphaLa nIvaDavAno keTalo avakAza che, te praznanuM lagabhaga AdhyAtmika kahI zakAya tevuM nirUpaNa, navI jAsUsI-kathAono rasa UbhA thAya tevI rIte, A navalakathAmAM Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che; paraMtu tethI vadhu to mAnava-hRdayanA prema-zauryane saphaLa nIvaDavAnA kayA ane keTalA avakAza che, tenuM nirUpaNa temAM che. prema-zauryanI carama koTI eTale Atma-balidAna. ane e ja enI parama saphaLatA che, e darzana jIvana-tattvane sparzI zakanArA AvA virala kalAkAro ja karI zake ke karAvI zake. e.darzana AvI rasabharI rIte karAvavA badala Adhunika yuga vikaTara hyugonA cirakALa RNI raheze. pa ahIM vacce ja eka carcAspada muddAne sparzatA jaIe. jiliyAta chevaTe bharatInI veLAe jANI joIne gilDa-hAlma-ura khaDaka upara jaIne beTho ane dhIme dhIme caDatA pANImAM garaka thaI gayA e zuM? e AtmahatyA na kahevAya ? e biladAna to nahatuM ja. kAraNa, ethI koInA kazA hetu saratA nahotA. sivAya ke jIvanamAM badhI bAjuthI hatAza thayelA jiliyAtanA jIvanano tethI aMta AvyA. - paraMtu jiliyAta kharekhara hatAza thayA hatA kharo? kAmanAmAM hatAza thAya tA tA mAtoSomitrAyate e nyAye prathama krodha nIpaje ane pachI saMmeAha thatAM smRtivibhrama thAya. arthAt jiliyAta peAtAnI kAmanAmAM hatAza thayA hAta - gusse bharAyA hAta, te| to te ebenejharane mArI nAkhIne deruAtane potAnI karavA ja tAkata. bhale e deruzeta tenI kalpanAnI madhura - pavitra deruzeta rahI na hota. paraMtu jiliyAtane krodha nIpajatA ja nathI. tenuM hradaya kevaLa kalyANa-bhAvanAthI ja bhareluM che. tethI te peAtAnA premapAtrane ja sukhI thayeluM jovA icche che - pote sukhI thAya e nahIM. ane tethI hAthe karIne e lethiyarInI icchAne avagaNavAnA mArga te be jaNane batAve che ane temanA lagna vakhate hAjara rahI tenA vidhinI nAnAmAM nAnI jarUriyAta - lethiyarInI sahIvALI judA ja hetuthI lakhAyelI ciThThI, AMgaLIe paheravAnI vIMTI - rajU karIne e badhuM sAMgopAMga pAra pADI Ape che. to pachI te jIvatA kema rahetA nathI? marI kema jAya che? 11 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ahIM AgaLa ja mahAna vibhUtionuM tejasvI-yazasvI jIvanakArya pUruM thatAM temanA jIvanane aMta kevI rIte batAve e aMge sAcA kalAkAranI kaLAne prazna AvIne UbhA rahe che. A jagatane bhraSTA je parama kalAkAra che, te zuM kare che. te ja juo ! rAjavIomAM parama rAjavI - yogezvaramAM parama - yogezvara zrIkRSNane aMta eka sAmAnya pAradhInA mRgaluM mAravA cheDelA bANathI Ave che, bhagavAna gautama buddhane aMta bhakta ApelA bhAvapUrvakanA AhArathI Ave che. ahiMsAdharmanA parama upAsaka gAMdhIjIno aMta gAMDA goDasenI goLIthI Ave che. jIvananAM gUDha satyone nikaTapaNe sparzatA vikTara hyugo jevA kalAkAro tethI ja potAnA uccatama sarjana jiliyAta jevAnuM mota bIjI koI rIte banAvI ja na zake. jiliyAta jevAne mRtyumAMthI amarapaNAmAM pravezatA ja batAvI zakAya. A maratA ja nathI; temanuM mRtyu pote marI jAya che. tethI ja jiliyAtanuM mAthuM chevaTe dariyAmAM garaka thayuM haze, tyAre zvAsanA be parapoTA paNa pANI upara nahIM AvyA hoya. teno jIva parama pitAe pitAne khoLe adhdhara ja laI lIdhe haze. paMDita naheranI aMgrejI "jJAna bArImAMthI AjakAla kAmazuMgAranA gaMdA sAhityanuM pUra AkhA bharatakhaMDa upara pharI vaLyuM che. strI-puruSa saMbaMdhanAM naitika mUlyone je hRAsa dezamAM AjakAla nIpajelo dekhAya che, te kadI paNa A dezamAM nIpaja haze ke kema tenI zaMkA jAya che. atyAranA aMgrejI bhaNelAM bhAratIyuM navajuvAnane strI-puruSanA premanA carama sArthakatA Atma-balidAna che, ema kahIe topaNa hasavuM Ave. ene mana te strI-puruSane prema eTale nirodhanAM rabbara ke nasabaMdhInAM oparezane. - bhArata upara karI vaLelA e gaMdA sAhityanA pUranuM nivAraNa karavA sAmI svaccha sAhityanI bIjI majabUta aDa UbhI karavA Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ joIe. sAthe sAthe e paNa jANI rAkhavuM joIe ke, vAtA e Aje koI paNa pracArane mATe yuga-mAdhyama baneluM che. navalakathA (jemAM nATaka, sinemA vagere AvI gayAM) dvArA ja ApaNe Aje mAnavahRdayane jeTalA nikaTapaNe spazI zakIe, teTelA bIjA koI sAdhanathI nahi sparzI zakIe. eTale ja ame keTalAka mitroe vizvasAhityanI zreSTha navalakathAone gujarAtImAM utAravAnI yojanA kalpI hatI ane amalamAM mUkI hatI. tene je alpa anubhava maLyo te uparathI kahI zakAya che ke, navalakathAnuM mAdhyama loka-keLavaNI mATe jeTaluM saphaLa ane upayogI nIvaDe che, teTaluM bhAgye bIjuM koI nIvaDe. vikaTara hyugonI jANItI pAMce navalakathAo have gujarAtImAM UtarI cUkI che. "lA mijherAbla', krAMti ke utkrAMti ("nAInTI-zrI'), 'lAphiMga maeNna', dharmAdhyakSa ("haMcabaeNka oNpha noradAma da perisa') - e cAra pachInI A pAMcamI che. AvI mahAna navalakathAo gujarAtImAM UtaravI ane temane samucita AvakAra meLave, e gujarAtI bhASAne ucca keLavaNInuM mAdhyama banAvanAra gujarAtanA sapUtane ja AbhArI che. Ajano gujarAtI-bhASI yuvAna mAtRbhASAne ja uccakeLavaNInA. mAdhyama tarIke sauthI prathama pAmanAro bhAgyazALI vyakti che. e bAbatamAM AkhA bhArata dezamAM bIjI tenI joDa nathI. enI sevAmAM A badhI navalakathAonAM saMpAdana dharatAM kharekhara AnaMda thAya che. tenI mAtRbhASA ja AkhA bhAratavarSamAM sauthI prathama AjhAdI pAmanArI bhASA che. jaya jaya gurjarI mAta! jaya jaya garavI gujarAta! tA. 1-2- 5 gopALadAsa jIvAbhAI paTela Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vizeSanAmenI sUci ibrAnDama durAMdenA eNnjinane boilaravALe, (pR0 98) emenejhara : jIe jo ebenejhara koDU. kAzmIra': iMglaeNnDa-ngyuna sI vaccenI DAka-beTa, cukhina : jIe syu kyubina, * gilDa-hAlama'-ura : 'sUI janAranuM mAta'. jiliyAtanA makAnathI dUra AvelA pirAmiDa AkArane meTA khaDaka, (jIe pR0 22) ana sI : cainala-TApuomAMnA eka. navalakathAnI ghaTanAnuM mukhya sthaLa. gresa : lethiyarInA gharanI nekaraDI, * jage jagUrA : sainTa maeNlA AgAhI karavAmAM niSNAta. baMdarane eka muddo kaptAna. dariyAI tAphAnAnI jarsI : cainala TApuomAMnA meTAmAM meTA TApu. jiliyAtaH A navalakathAnuM mukhya pAtra. jaeNkemina haeNrAda, reva0 : anasInA sainTa seMpsananA rekaTara. pAchaLathI saiTa-piyare-pATa nA DIna. (pR0 50, 5%0) jaeNkesAda : seMTa maleAnI eka gaThThI zerImAM Avelu ka gALAne bhADe jagA ApatuM gAnuM makAna (pR0 83) jo ebeneara karUM reva0 jaikemina haeNrAdanI jagAe seMTa sa~psananA rekaTara tarIke nimAya che. (pR0 59) jhacaelA, kaptAna : cilinA eka kasAna. rAjakAraNI nirvAsitAne sahIsalAmata khaseDavAnuM kAma karanAra. TaeNmAlisa H kaptAna elAnuM jahAja. : TADhe vAla: caina sImAM kaluminanuM vatana, dune gyana`sI ane seMTa melA vacce AveluM khaDakAnuM eka jUtha, bahu jokhamabharelA khaDakA, (pR0 95) duze : lethiyarInA gharanI neAkaraDI. derrota : gyanasI TApumAM svarUpavatI gaNAtI che.karI; sTIma-beTa-mAlika kaeNthiyarInI putrI. pleinasAnTa: caina sI TApunA traNa khUNAmAMnA TaoNTavAla najIkanA khUNAnuM nAma. 14 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mundrA-re : jiliyAtanuM bhUtiyuM gaNAtuM dhara... plAskitA : * dANacAra blAskAne sAgarIta. glAskAH pleInamonTanA bhUtiyA makAnavALA dANacAra. sijhiyasa : gyana sI ane seMTa maleA vacce AvatA khaDako, mesa leziyarI : dezetane bApa. bahAdura khalAsI-kasAna; durAMde sTIma ATanA mAlika. reyuro phrAMsanA seMTa maeNleA kha'darane dalAla. phaita : paeNrisanA parAmAM rahetA eka ceAra gunAkhAra mAtA-pitAnuM sa'tAna. pachIthI vahANavaTI thiyarInA bhAgIdAra bane che. (jue pR0 34-5) la'hAme duAnI khaDakamALAmAMne eka khaDaka, (pR0 96) lethiyarI: juA mesa lethiyarI, laeNnDA: A syu laeNMnDA. le braeNvijha': seMTa sa~psana khaMdaranA daravAna upara paththaranuM bAMdhelu mesa lethiyarInuM makAna. lAbata -jyAM : seMTa maeNlA aMdaranI eka nAnI vIzI. zilicala : eka jahAja, je trenA khaDakAmAM bharAyelI durAMdenA samA cAra lAvyuM hatuM. sepTa pisa : gyana sI TApunA seMTa seMpsana kasabAnuM aMdara. sepha piyare : gyanasI TApunI rAjadhAnI. sena maeNlA H phrAnsanA kinAre AveluM eka khaMdara, jyAM sudhI lethiyarInI sTIma-beTa jatI AvatI. seTa sa~psana: zyana sI TApunA eka kasabe, syu lubina : vahANavaTI. thiyarIe baraDA thatAM tene durAMdene kasAna anAtmyA hatA. (30 46) syu laeNnDA : gyana sInA seTa piTasa' khoMdarane janma-maraNa-lagnane rajisTrAra. hama ke seMTa sa~psana khaMdarathI eka lIga dUra AvelA TApu. hAnAI pleInameMnTathI dariyAmAM eka mAila dUra AvelA khaDaka - vahANe! mATe bhAre jokhamakAraka, haeNvaleTa: gvana sInu kinArA uparatuM eka nAnu baMdara; tenA zaherathI pAMceka miniTane khaDaka-raste dUra AveluM. 15 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pRSTha _m ukale che chu 43 46 2 ra 63 9 74 89 87 98 114 129 156 157 160 168 169 194 210 227 lITI 16 9 8 11 11 17 19 7 7 21 5 7 26 19 4 16 25 26 9 11 O 700 2 203 12 26 nyU zuddhapatra azuddha seMTa piTasa nikhAsatAnI UMTanAM khabhAnA nAme sura lethayarI ane doDI jAya zruMgA senakAe pluTA peAtAnA jahAjane levA AvatA pakSano makAnamAM kausTa-gADa meAlipasa' jIvavuM erlinsa nyU mATe kaeNpTanane hete kazI ja kare; jAtanAM Arlinsa! skUTa phUTa chaThThI lITI pachI nave. paeNrA umerAH- binanA ALe jANe tenA tarapha mazkarI karatA hasI rahyo. tamane mAge temane mAga 16 zuddha seTa piTasa nikhAlasatAnI UMTanA khabhAnA nAma syu kaeNthiyarI ane khIje doDI jAya kuM...gA senekAe pluTArka peAtAnI khATane levA tyAM AvatA pakSanA makAnamAMthI kAsTa-gA mAlisa' jIvavuM. (paheluM rada karA) mAre kaeNmpTanane hatA kazI ja na kare; natanA Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Tauilarsa oNpha dha sI" vikaTara hU kRta navalakthA "prema-balidAna"] khaMDa 1 le premanuM AhvAna Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka zabda : chaThThIno lekha IglenDa ane phrAMsanA kinArAone chUTA pADanArI caeNnalamAM gyarnasI - jarsI vagere caeNnala-TApuo AvelA che. te mULe phrAMsanI ja bhUmimAMthI ATalAMTika mahAsAgare mojAMnI thApaTo mArI mArIne chUTA pADI dIdhelA TukaDA che.* temAMno gyarnasI TApu, e ApaNI navalakathAnuM sthaLa che. vizeSa teno seMTa eNpsana kasabo. ane kALa I. sa. 182-. nAtAlano divasa hato, ane e varase ziyALo dhummasavALo hoI, barapha varasato hato. baMne bAbato caeNnala-TApuo mATe asAdhAraNa gaNAya. ane e asAdhAraNa divase ja barapha-chAI bhUmi upara eka yuvatIe majAka khAtara eka yuvAnanuM nAma AMgaLIthI lakhyuM ane A navalakathAnuM maMDANa thayuM. madharAtathI cheka savAra sudhI barapha varasyA karyo hato. ane seMTa Ksana kasabAnA seMTa piTarsa baMdarathI mAMDIne kinAre kinAre cakarAvo leto Akho rasto varaselA baraphathI dhoLo thaI gayo hato. * jasa TApu I. sa. 709mAM chUTo paDele gaNAya che. caeNnala TApuomAM sarka TApu aurInI karatAM kadamAM adhe che; orInI grasInA cothA bhAga jeTaluM che; myunasI TApu ja sInA be-tRtIyAMza jeTalA che; ane jasI TApu laMDana zaheranA kadano che. jasInI vastI 56,000; gyana sInI 30.000; orInInI 4500; ane sarjana 600, vArtAkALe lekhaka jaNAve che. Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema mAladAna naveka vAgyAno araso hato; tathA loko haju pAtapAtAnA paMthanAM devaLomAM javA nIkaLyA na hoI, AkhA rastA nirjana hato, mAtra traNa jaNa sivAya : paheluM hatuM eka bALaka; bIjo hatA puruSa ane trIjI hatI srI. traNe jaNane ekabIjA sAthe saMbaMdha na hato; ane teo ekabIjAthI dUra dUra cAlatAM hatAM. ATha varSanA pelA chokaro to vacce ja thAbhI jaI, ziyALAnuM himAcchAdita sauMdarya navAI pAmI jovA lAgyo. puruSa pelI strInI pAchaLa pAchaLa soeka DagalAM dUra cAlyA AvatA hato. puruSa haju juvAna hato tathA teno dekhAva majUra ane khalAsInI vaccenA hato. tenA pAzAka uparathI lAgatuM hatuM ke, pavitra parva hAvA chatAM te kaMI devaLamAM javA nIkaLyA na hatA. tethI UlaTuM, pelI strI to devaLamAM javA mATe khAsa pozAka paherIne nIkaLI hoya, ema spaSTa dekhAtuM hatuM. tenAM pagalAM haLavAM tathA svaira khabhA upara kazI javAbadArIne bojo haju bacapaNanI je saMdhyAmAMthI te nIkaLatI hatI, ane kALamAM te pravezatI hatI, te baMnenI smaNIyatA ane tAjagI tenA AkhA tanabadanamAM vyApelI hatI. yuvAnInA je uSa: hatAM. mAthA upara ke Avyo na hoya tevAM pAchaLa AvatA puruSanuM tenA tarapha jarAya lakSa hAya ema lAgatuM na hatuM. acAnaka pelI AgaLa jatI strI eka khetaranA khUNA AgaLanA oka-vRkSanA jhuMDa pAse AvatAM pAchI vaLI. tenI e hilacAle pAchaLa AvatA puruSanuM dhyAna kheMcyuM. pelIe rastA vacce UbhI rahIne pelA tarapha kSaNabhara joyuM; pachI nIcI vaLI teNe barapha upara AMgaLI vaDe keTalAka akSaro lakhyA. tyAra bAda te utAvaLe pagale AgaLa cAlI. chevaTe, rastAmAMthI phaMTAI DAbI bAju vaLI jatI pagadaMDI upara cAlyA jatA pahelAM, teNe pelA puruSa tarapha jarA hasatAM hasatAM najara karI lIdhI. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka zabda : chaThThInA lekha te vakhate puruSe tene oLakhI - te deruzeta hatI : AkhA garnasImAM svarUpavatI gaNAtI chokarI ! puruSane potAnI gati jhaDapI banAvavAnuM kAMI kAraNa na hatuM. te svAbhAvika krame cAlatA ekanA e jhuMDa AgaLa AvyA, tyAre saheje tenI najara deruzete rastA upara AMgaLIthI lakhelA akSaro uparapaDI - - "jiliyAta." e tenuM peAtAnuM nAma hatuM. te e akSaro tarapha jotA thoDI vAra thAbhyA, ane pachI vicAramAM paDI cAlato thayo. e akSaro tenA jIvanamAM kevA gherA lekha lakhI gayA ? paNa e jANavA mATe te vArtAnA aMta tarapha ja AgaLa vadhavuM joIe. Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiliyAta jaliyAta seMTa saeNpsana kasabAmAM raheto hato, ane tenA paDozIone alabatta gamata na hato. kAraNa gaNo te prathama to e ke, te eka bhUtiyA' gharamAM raheto hate. jarsI ke gyarnasI TApuomAM, grAma pradezamAM tema ja zaheramAM, koI nirjana khUNA AgaLa pasAra thatI vakhate ke ghaNI vastIvALI zerIomAM paNa tamane evuM ghara jovA maLe, jenuM AMgaNuM ADathI bilakula bharI levAmAM AvyuM hoya, nIcenI bArIo upara khIlAthI pATiyAM jaDI levAmAM Avyo hoya, ane uparanI bArIonAM cokaThAM bhale baMdha hoya paNa kAca badhA phUTI gayA hoya. e gharane jo vADo hoya, to temAM patharAo vacce ghAsa UgyuM hoya ane vADAnI dIvAlo bhaMgAra banI gaI hoya. te gharanAM dhumADiyAM UbhI tarADothI cirAI gayAM hoya, ane chAparuM tUTI paDyuM hoya athavA tUTavA lAgyuM hoya. A gharo bhUtiyAM gharo che. setAna roja rAte e gharonI mulAkAta le che, ema manAya che. ane lokomAM saheja vahema zarU thayo ke pachI AvAM gharonI sthiti bhayaMkara banI rahe che; - ane karUNa paNa. jiliyAta je gharamAM raheto hato, te paNa bhUtiyuM ghara manAtuM hatuM : joke atyAre te temAM bhUta nahi paNa jiliyAta raheto hato. ane tethI ja loko have e ghara karatAM emAM rahenAra mANasathI vadhu dUra bhAgatA hatA. bhUtanI Tevono jANakAra dareka jaNa jANe ja ke, bhUtiyA Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tenI najara deze rastA upara AgaLathI lakhelA akSare para paDI. - mR. 5. F - Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiliyAta gharamAM rahenAruM bhUta jyAre jue ke potAnA mAthAne koI savAyo e gharamAM rahevA Avyo che, tyAre jhaTapaTa te e ghara khAlI karI jAya che. e gharanuM nAma bu-da-lA-rU hatuM ane samudrakinArA taraphanI mukhya karADathI AgaLa jatI khaDakanI eka bhUziranI Toca upara te AveluM hatuM. e karADanI madadathI e bhUziranI AgaLa vahANo lAMgarI zake evuM nAnuM baMdara banI rahetuM. e jagAe pANI khUba UMDuM hatuM. ghara e bhUziranI cheka dhAra upara AveluM hatuM. enI AsapAsa nAno sarakho vADo bane teTalI ja jamIna bAkI rahetI hatI. gyarnasImAM mUTha mAranArA ke sonuM banAvanArA mAMtrika ane tAMtriko navAInI vastu na hatA. ogaNIsamI sadImAM AsapAsanI jJAnavRddhinI chAyAmAM paNa teo potAno jUno kasaba calAvye rAkhatA. loko temanAM mUTha-najarathI bItA ane temanI madada paNa letA. bhUtapizAcanA AvezathI thatA rogo temanA sivAya bIjA koI maTADI ja na zake tema ja mANasa ane Dhorane e rego vaLagADanArA paNa te ja manAtA. paNa ApaNe jiliyAtanI vAta upara ja pAchA pharIe. phreMca krAMtinA aMtabhAgamAM eka strI potAnI sAthe nAnuM bALaka laI gyarnasImAM vasavATa karavA AvI. tene nAma hatuM, paNa gyarnasInA gAmaThI lokoe potAnI ane khI uccAra-paddhati ane khoTI joDaNIthI tene apabhraMza karI nAkhI jiliyAta' banAvI dIdhuM hatuM. bALaka sAthe te ekalI ja rahetI hatI; ane keTalAkane mate e bALaka teno bhatrIjo thato hato - putra nahIM. bIjA keTalAka ema mAnatA ke te chokaro eno kazo sago thato nathI; te enI pAlaka mAtA che, eTaluM ja. tenI pAse thoDI matA hatI - sAmAnya najIvI matA. temAMthI teNe cUsI AvIne khetI mATe jamInanA beeka TukaDA kharIdyA. bu-da-lA-3 makAna te vakhate bhUtiyA ghara tarIke trIsa varSathI tajAyeluM hatuM. te khaMDera banavA AvyuM hatuM. makAnanI AsapAsanI Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna vADImAM dariyAnAM mojAMnI choLo UDIne jamIna Ukhara thaI hatI ane tyAM kazuM ja UgatuM na hatuM. e makAna viSe evI daMtakathA cAlatI ke, rAtanA vakhate, temAM dekhAtA prakAza ke bhaDakAthI DaryA vinA, jo tame tyAM jaIne aMgIThInI abharAI upara soyA ane UnanA daDA tathA rAba bharelI tAMsaLI mUkI Avo, te bIje divase savAre pelI rAba alopa thaI gaI hoya ane hAthanAM mojAMnI joDa gUMthelI taiyAra paDI hoya. alabatta, e rIte mojAM gUMthAvavA koI jatuM nahIM ke gayuM hovAnI cokkasa mAhitI paNa koIne na hatI. e ghara emAMnA bhUta sAthe thoDA pAuDamAM ja vecAtuM maLatuM hatuM. pelI bAI kAM to pelA bhUtanA bharamAvyAmAM AvI gaI, ke te makAnanA sastApaNAthI bheLavAI gaI, - koNa jANe, paNa teNe e makAna kharIdI lIdhuM. teNe e makAna kharIdya eTaluM ja nahi paNa pelA bALaka sAthe te tyAM rahevA paNa lAgI. tyArathI mAMDIne e makAnamAM badhA upadravo zAMta thaI gayA. arthAt e bAI pratye lokone vahemanI najare jovAnuM kAraNa maLyuM ! e bAI pitAnI jamInamAM vAvaNI karatI. e eka gAya paNa rAkhatI. bIjA kheDUtonI jema ja te potAnAM zAkabhAjI, vaTANA vagere vepArI-dalAla mAraphata vecI nAkhatI, paraMtu e badhuM enA sAgarIta bhUtanI madadathI ja kare che, ema manAtuM. teNe gharane khAsa kaMI samarAvyuM nahIM - rahevA joga bane eTaluM ja samArakAma teNe karAvyuM. bahu kharAba tophAnamAM ja varasAdanuM pANI eraDAonI chatamAM thaIne aMdara Ave. bhoMyataLane paDadIo bharAvI laI traNa oraDA banAvavAmAM AvyA: be sUvA mATe ane eka jamavA mATe. uparane mALa anAja bharavAnA koThAra tarIke vAparavAno hato. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiliyAta bAI rasADAnuM badhuM kAmakAja karatI ane bALakane vAMcatAM paNa zIkhavatI. te koI devaLamAM jaI na hatI; eTale lokoe nakkI karyuM ke e bAI phreMca ja hovI joie. ane e bAI phUMca hoya evA saMbhava paNa hatA. javALAmukhI jyAre phATe che, tyAre AsapAsa dUra dUra sudhI patharA ane rAkha urADe che, tema krAMti paNa mANasAne temanA vatanamAMthI ukhADI dUra phagAvI de che. sagAMvahAlAM ane piricatenAM jUtha te vakhate tUTI jAya che ane vyAkta kayAMya dUra phaMgALAI jAya che. vicitra ajANyA loko akAzamAMthI varasatA hoya tema jarmanImAM, iMglaeNnDamAM ane amerikAmAM dekhA de che. grAmapradezanA loko e badhA navA AgaMtuko pratye navAI ane aAMbAnI najare ja jue che. paNa A badhA nirvAsite kharekhara pote zAthI Ama dUra dUra phaMgALAI jAya che, te jANatA hotA nathI. vidhAtAe phUTabaoNlanA daDAnI peThe temane lAta lagAvI hoya che- jayAM pahoMcyA tyAM kharA. koI suraMga phUTI hoya ane dAbhanuM nAnuMzuM pUMbhaDuM jema havAmAM UDI, dUra jaIne paDe, ane zakaya hAya te pAchuM jamInamAM cATI jaI peAtAnuM jIvana zarU karavA lAge, evA ja ghATa thAya che. phaeNca krAMti jevI suraMga pachI AvAM je praMbhaDAM dUra dUra sudhI UDayAM, teno pAra nahAto. e bAI dhIme dhIme gharaDI thatI gaI, ane peluM bALaka meATuM thaI juvAna banyuM. badhAMthI tajAyelAM te ekalavAyAM -- ekabIjAnI othamAM ja jIvatAM hatAM. dhIme dhIme juvAniyo dADhiyALo banyA ane pelI gharaDI bAI jhADa uparathI jUnI thaIne kharI paDelI chAlanI peThe marI gaI. mAe putra mATe vArasAmAM eka nAnuM khetara, ane bu-da-lArU kahevAtuM makAna-eTalI vastu meAjAmAM sIvI rAkhelA so sonaiyA. makAnamAM ekanA be paTArA, be pathArI, cha khurazI ane eka Tebala uparAMta gharagaththu vaparAzanAM vAsaNakUsaNa hatAM. eka abharAI eka nAnI vADI pAchaLa mUkI tathA Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 presa-balidAna upara theADI copaDIo hatI ane ane khUNAmAM cAmaDAnI eka TUMka hatI. temAM navADhA mATeno taddana navA Akho pezAka hato; ane eka cabarakI hatI, jenA upara lakhyuM hatuM : " tuM paraNe tyAre tArI vahu mATe." juvAniyAne peAtAnI mAnI khoTa bahu sAlI. pahelethI te svabhAve maLatAvaDo na hatA; have peAtAnuM ekanuM eka seAbatI jatAM, te vadhu gamagIna banI rahyo. atyAra sudhI te mAtra ekalavAyA hatA; paNa have to tenuM jIvana lagabhaga zUnya banI rahyuM. sAbatI hoya, tyAM sudhI jIvana sahya rahe che; paDIe, eTale pachI jIvavAnI koziza karavI paNa azakaya banI jAya ApaNI pAse eka paraMtu cheka ja ekalA -- che, -- hatAzAnuM e prathama pagaraNa gaNAya. jAke pachI ApaNe jIvana ane tenA aMta viSe vicAra karI, eka prakAranI samAdhAna-vRtti upara AvI rahIe chIe. jiliyAta juvAna hatA eTale enA hRdayamAM thayelA e kArI ghA vakhata jatAM rujhAvA lAgyo. e umare du:khazeAka kAyamanAM banI zakatAM nathI. dhIme dhIme tenI gamagInI tenI AsapAsanI paristhitimAM ogaLatI gaI : te kudarata tarapha vadhu ne vadhu kheMcAvA lAgyo ane tenA aMtarAtmA AsapAsanI nirjanatAmAM ja tadAkAra thaI rahyo. 2 ame AgaLa jaNAvI gayA tema, jiliyAta e kasabAmAM bahu leAkapriya na hatA. bhUtiyA gharano teno vAsa, tathA te kone putra che e viSenI ajJAnatA, eTalAM kAraNeA ja e mATe basa thaI paDe. uparAMta, jiliyAta jANI joIne kapaDAM majUriyA jevAM paheratA; jo ke, loko jANatA hatA ke, te bhale tavaMgara na hoya, chatAM majUrI karyA vinA jIvI zake evI tenI sthiti te hatI ja. vaLI te peAtAnI vADImAM mahenata karI, dariyAnA pANInI chAlako khALI, baTAkAnA pAka leta ane tenA gharamAM abharAI upara je meATI meATI cepaDI hatI te avAranavAra vAMcato jaNAto. Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiliyAta 11 - te devaLa-maMdiramAM kadI jatA nahIM; paNa rAta - madharAte ekalA navAI pAmele cahere ghAsa upara beThelA ke prAcIna zilA-avazeSomAM pharatA mAlUma paDato. tenI pAse lavAtAM badhAM pakSIo te kharIdI letA, ane pachI temane baMdhanamukta karI urADI detA. zerImAM maLatA loko tarapha te vinayavivekathI vartatA, paNa bane tyAM sudhI koIne mADhAmeADha thavAnuM TALatA. vAraMvAra te mAchalAM pakaDavA ekalA jatA ane ghaNAM mAchalAM pakaDI lAvatA. ravivAre paNa te peAtAnA bagIcAmAM ke vADAmAM kAmakAja karatA. koI koI vAra gyarnaMsI AvI caDatA skaoNTiza sainiko pAsethI teNe eka 'oNga-pAIpa ' : mazaka-zaraNAI kharadI hatI, ane saMdhyAkALe dariyA-kinAre khaDako upara besIne e tene avAranavAra vagADato. vAraMvAra jamIna tarapha namIne bI vAvatA heAya evI ceSTAo karatA paNa te najare paDatA. AvuM badhuM karanAra pratye lAkone aNagameA na thAya, te bIjuM zuM thAya ? rAta-madharAte te ekalA khaDako upara paDatA; - jarUra te bhUta vage2e melAM sattvo sAthe karatA heAvA joIe ! beThelo ke pharatA mAlUma vAtacIta ke levaDadevaDa pachI te| jiliyAtanA keTalAka vyavahAronA artha lokoe e rIte ja ghaTADavA mAMDayo. eka rAte jUna mahinAmAM jiliyAta samudrakinAre retInI TekarIvALA bhAga upara besI, peAtAnI mazaka-zaraNAI vagADato hatA. te rAte mAchalAM pakaDavA gayelA badhA mAchImAro khAlI hAthe ja pAchA AvyA. eka sAMje khAtara mATe dariyAI-lIla bharI lAvavA gayeluM gADuM jiliyAtanA ghara pAse ja UMdhuM vaLI gayuM. jiliyAte te gADuM chatuM karavAmAM tathA badhI lIla gADAmAM pAchI bharI ApavAmAM khUba mahenata lIdhI. zA mATe ? jarUra, melI najara nAkhI e gADuM UMdhuM vALavAnA gunAsara, maeNjisTreTa pAse rajU thavAnA tene Dara lAgyo hovA joIe! Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-avidvAna paDozanuM eka nadhaNiyAnuM rakhaDatuM karUM mAthAmAM ane zarIre jUo paDavAthI ribAtuM hatuM. jiliyAta jAte seMTa piTarsa baMdare jaIne eka malama laI AvyA ene te cheAkarAne copaDI, tenA roga teNe nAbUda karyA. jarUra teNe pAte ja prayoga karavA mUTha mArIne e roga tenI upara nAkhyA hovA joIe ! 12 jiliyAta ghaNI vAra paDozanA nAkhatA mAlUma paDato. eka divasa bAI pAtAnA kUvAnuM pANI pyAlA bharIne tenI pAse lAvI. te pANI ragaDA jevuM jADuM thaI gayuM hatuM. te bAIe DaratAM DaratAM tene kahyu, 'mAro kUvA cAkhkho karI Apa bhAI!' kUvAmAM nIce namI najara seMTa piTarsa baMdara najIkanI eka 6 jiliyAte tene thADA prazno pUchayA : e kUvA najIka tabelA che? e tabelAnI gaTara kUvA najIka thaIne pasAra thAya che ?' pelI bAIe navAI pAmI javAba ApyA : ' hA! ' jiliyAte jAte jaI, e kUvA pAsenI gaTara judI dizAmAM vALI ApI, ane te kUvAnuM pANI cokhkhuM thaI gayuM. zAthI ? jiliyAte pote ja melI najara nAkhIne e pANI pahelAM bagADayuM hovuM joIe, ane pachI pakaDAI gaye! eTale jAte pAchuM ceAkhkhuM karI ApyuM vaLI ! eka vakhata te jarsI TApu tarapha gayA hatA, tyAre te eka vIzImAM Utaryo hato. e vIzInA nAmanA eka zabdanA artha bIjI duniyAnAM sattvA ' thatA hatA. e nAmavALI vIzI pasaMda karavI, e jarUra zaMkA paDatI vAta ! gAmaThI loko A badhI hakIkato bhegI karI, temane vATIghUMTI, temAMthI satyanA eka ja arka niceAvI kADhatAM: jiliyAta jarUra bhUtapizAcone sAgarIta che. eka kheDUte sAhedI pUrI ke, pote potAnA khetaramAM hatA, evAmAM teNe jiliyAtane sITI vagADatAM vagADatAM jatA joyA; - tarata eka kAgaDo AkAzamAMthI UtarIne nIce AvyA ! - Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiliyAta bIjI eka bAIe, potAnA khetaranI AsapAsanI keTalIka cakalIene zuddha bhASAmAM "jiliyAta!" "jiliyAta!' bolatI sAMbhaLI hatI. ane jiliyAtano svabhAva paNa bhUtanA bhAI jevo kayAM na hato? eka divasa eka mANasa potAnA gadheDAne mArate hato. gadheDo aDiyala banyo hato. pelAe gadheDAne peTamAM evI lAte lagAvI ke gadheDo gabaDI paDayo. jiviyAta tarata pAse doDI gayo ane e gadheDAne uThADavA lAgyo. paNa gadheDo marI gayo hate. jiliyAte tarata pelA mAlikane bicArAne cAra-pAMca lAphA ThokI dIdhA! bhUtano sAgarIta ja eka gadheDA khAtara mANasane lAphA mAre! bIjA eka divase eka chokaro jhADa upara mALAmAMthI keTalAMka nAnAM baccAM utArI lAvyo. AiliyAne tarata e baccAM tenA hAthamAMthI jhUMTavI lIdhAM ane jhADa upara caDI mALAmAM pAchAM mUkI dIdhAM. chokarAe raDatAM raDatAM pAse thaIne janArAone phariyAda karI. pelAoe jiliyAtane pUchyuM te teNe bolyA vagara jhADa upara ghamI rahelAM ane cIsa pADatAM paMkhIo tarapha AMgaLI karI. have paMkhIo upara dayA lAvI, nAnA chokarAne dUbhave, e bhUtanA sagA bhAInuM ja lakSaNa nahIM to bIjuM zuM? gyarnasInAM chokarAMne khaDakanI karADo uparanI bakhelonA mALAomAMthI raMgaberaMgI IMDAM kADhI lAvavAnuM bahu gamatuM. pachI te IMDAMnA hAraDA banAvI teo gharamAM zobhA mATe laTakAvatAM. e sIdhA khaDako upara caDavA jatAM keTalAMya chokarAM lapasI paDatAM ane hAtha-paga bhAgatAM. koI kaI te vadhu pachaDAyAM hoya to marI paNa jatAM. jiliyAta e hepIlo ke, te jAnane jAkhame evA khaDakonI Toce caDI, kapaDAMnA - TopAnA judA judA cADiyA laTakAvI Avate, jethI paMkhIo tyAM mALA na bAMdhe. chokarAonI majA mArI nAkhavAnuM AvA bhUtanA bhAIne ja sUjhe! gAmaThI lokomAM evo vahema hoya che ke je strIne eka pachI eka kramamAM sAte bALaka chokarA ja janmavacce eka paNa chokarI AvyA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja premabalidAna vinA, te te sAtamo chokaro viziSTa guNadharmavALo hoya. tenA zarIra upara kyAMya ne kayAMya phrAMsanI rAjamudrA jevuM lAbuM hoya ja ane te lAkhA upara cuMbana karanAra kSayarogIne roga tarata maTI jAya. tevAnI phUMkathI paNa keTalAya roga maTI jAya. have vAta ema banI ke, jiliyAta eka vakhata dariyAmAM nAhavA paDela, tyAre pAse nAhanArA keTalAka jaNane dUrathI dekhAyuM ke, tenA zarIra upara paNa jANe peluM lAbuM hatuM. jiliyAtane e bAbata vize jyAre lokoe pUchaparacha karI, tyAre te mAtra hasI paDayo, paNa teNe kazo sIdho javAba Apyo nahi. UlaTuM tyArathI mAMDIne teNe tevI jAhera jagAe nAhavAnuM ja choDI dIdhuM. dUranAM jokhama bharelAM sthaLoe ane te paNa cAMdanI rAte ja te nAhI letA. have jiliyAta pratye lokone aNagamo jema jema vadhate gaye, tema tema tenI salAha lenArA ke tenI madada mAganArA paNa vadhavA lAgyA. kheDUta loko DaratA DaratA tenI pAse potAnA rogono upAya karAvavA AvatA. loko jema jema amuka mANasanI melI zaktithI DraratA jAya, tema tema te zaktiono upayoga karavA paNa icchatA jAya! koI vaidya-dAktara melI vidyA jANe che evI bIka lokomAM phelAtI jAya che, tema tema daradIone tenI vizeSa zaktimAM vizvAsa paNa vadhatuM jAya che! jiliyAtane potAnI marI gayelI DosI pAsethI amuka rogonA dezI nusakhA vArasAmAM maLyA hatA. potAne tyAM temAMnI thoDIka davAo te taiyAra rAkhato ane je levA Ave tene maphata Apate. paraMtu kSayarogIo tenA lAkhAne aDavAnI mAgaNI kare, tyAre te ghasIne nA pADayA karato. ethI lokomAM te apriya ja banato gayo. potAnI pAsenI anokhI zaktithI lokonuM bhaluM thatuM hoya, chatAM te vAtanI nA pADavI, e mAnavajI bhUtanA sAgarItanuM ja lakSaNa vaLI ! alabatta, e badhA lokomAM eka ke be mANaso apavAdarUpa hatA. seMTa piTarsa baMdarane janma-maraNa-lagnane rajisTrAra yu lenDo temane eka hatA. te potAnI jAtane briTAnInA khajAnacI piTara laeNnDone vaMzaja Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jiliyAta 15 gaNAvatA - jene 1485 mAM phAMsIe caDAvavAmAM Avyo hato. eka vakhata sku laeNnDo dariyAmAM nAhavA paDelA, tyAre hiMmata karI tarato tarato dUra nIkaLI gayA, ane pachI thAkI jaIne DUbavA lAgyA. jiliyAta dUrathI tene joI gayA ane jAnane jokhame tenI pAse jaI teNe tene bacAvI lIdhA. tyArathI mAMDIne laeNnDo kadI jiliyAta viSe bhUMDuM bAlatA nahi ke sAMbhaLatA nahi. oNnDonA dAkhalAthI prerAI keTalAka bIjA loko paNa hiMmatabhera jiliyAta viSe sAruM bolavA lAgyA. te kadI dhUmrapAna karatA nahIM, chIMkaNI sUMghatA nahi, ke tamAku khAtA nahIM. te dArU paNa nahAtA pItA. paraMtu A badhI bAbato, temanI tarapheNamAM bIjI sArI bAbate TekAmAM hoya, to ja sadguNa gaNAya; nahIM te, e mANasanA aneAkhApaNAnI mAnyatAmAM ja enAthI umero thAya. eka guDa-frAIDene divase AkhA gyarnasI TApumAMthI saMtalasa karIne AvyA hoya tema, badhA kSayarogIo bhegA thaI, madharAte, vidhi pramANe jiliyAtanA gupta lAkhA upara cuMbana karIne roga maTADavA tenA makAne AvyA. paNa jiliyAta ekanA be na thayo. pelA badhAne hatAza thaI pAchA javuM paDayuM : lokonA jiliyAta pratyenA aNagamA ora vadhI gayA. Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 svapnadraSTA 3 juvAna gvAna strIo jiliyAtane kadarUpA gaNatI. paraMtu te kadarUpA nahAtA : kadAca te suMdara gaNAya. tenA kAna nAnA, nAjuka tathA labaDatI jADI buTTI vinAnA hatA : arthAt sAMbhaLavA mATe bahu saravA. tenI be AMkhAnI vacce UbhI pratApI rekhA hatI : arthAt hiMmata ane khaMtanI nizAnI. tenA mAMnA khUNA dabAyelA hatA - tenAmAM rahelI kaDavAzane saheja vyakta karatA hAya tevA. tenuM kapALa gALAkAra hatuM : zAMti ane khAnadAnI sUcavatuM. tenI AMkhanI ceAkhkhI kIkI tenI sthira dRSTi vyakta karatI hatI. tenuM hAsya nAnA chokarA jevuM ane AnaMdabharyuM hatuM. tenA dAMtanI saphedInI tole koI hAthIdAMta na AvI zake. sUryanA prakAzamAM lAMbA vakhata rahevAne kAraNe tenI cAmaDI zyAmavarNI banI hatI. paraMtu tAphAnamAM ane aMdhArAmAM samudranA sAmanA evI kazIka nizAnI meLavyA vinA na thaI zake; ane tethI trIsa varSanI uMmare te barAbara pistAlIsa varSanA dekhAtA hatA. hiMdu daMtakathA che ke, brahmAe ' baLa 'ne pUchyuM : tArA karatAM vadhu baLavAna koNa ? teNe javAba Apyo : 'kaLa.' ane cInI kahevata che ke, siMha jo vAnara heAta, te te zuM zuM na karI zakata ? jiliyAta siMha paNa nahotA ke vAMdaro paNa nahAtA; chatAM tenI kAmagIrI juo te temAM cInI kahevata ane hiMdu daMtakathAnuM satya mUrtimaMta thayeluM jaNAya. tenI UMcAI sAmAnya hatI ane tenuM baLa paNa sAmAnya ja kahevAya; paraMtu 16 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapnadraSTA tenAmAM kaLa jogavavAnI zakti evI adbhuta hatI ke koI rAkSasa paNa tobA pokAre eTaluM vajana te UMcuM karI zakato ane koI pahelavAnane paNa jeba Ape evAM zarIrabaLanAM kAma karI zakato. te potAnA DAbA tema ja jamaNA hAthane ekasarakhI chaTAthI vAparI jANato. te kadI baMdUkathI zikAra karatA nahi; paraMtu jALathI mAchalAM pakaDatA. mAchI tarIkenuM tenuM jJAna ane kuzaLatA herata pamADe tevAM hatAM. te eka suMdara taravaiyA hatA. ekAMtavAsa kAM to mANasanI mAnasika zaktione tIvra banAve, athavA tene jaDasu banAvI mUke. jiliyAtamAM koI koI vAra A baMne bAjuo pragaTa thatI dekhAtI. koI vakhata te evA digmUDha thaI gayA jevA dekhAtA ke koI gamAra bharavADa ja joI leA. to koI vAra krAMtadarzI RSinI avarNanIya vedhakatA tenA caherA upara chavAI rahelI dekhAtI. game tema Aya te sAmAnya lakhatAM vAMcatAM jANanAra eka garIba mANasa ja hato. svapnadraSTAne vicAraka - jJAnIthI judI pADanAra rekhAne uMbare jANe te UbhA hatA. jiliyAtamAM, eka bAju, potAnAM ajJAna ane nirbaLatAnA bhAnathI AjubAjunI anaMta gUDhatAthI cakita thavA jeTalA bhaktibhAva hatA; tema ja bIjI bAju, tene ekale hAthe vicAra vaDe badhI bAbatonA ukela lAvIne jhUjhatA rahevAnuM hovAthI, tenAmAM dRDha saMkalpazakti ane jANakAra - jJAnInA AtmavizvAsa paNa hatAM. - vAraMvAra khaDako ane karADo upara caDavA UtaravAthI, badhI RtumAM TApu vacce avarajavara karatA rahevAne lIdhe, tathA je hADakuM hAthamAM AvyuM tenA vaDe, koI khAsa prayojana vinA, mAtra taraMga ane meAjane kAraNe ja, teAphAnI khADIonA mArgomAM dUra dUra sudhI rAte ne divase saphara karatA rahetA hovAthI, te eka mahAkuzaLa khalAsI banI gayA hatA. te janmathI sukAnI hatA. sAcA sukAnI e kahevAya ke, je samudranI uparanI sapATI karatAM nIcenA taLane vadhu jANakAra hAya. uparanAM To.. - 2 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna majA e to samudrane uparacoTiyo koyaDo che; kAraNa ke, sapATI nIcenA pANInI sthiti ja tene satata gUMcavyA karatI hoya che. eTale "naoNrmana AcipelegA'nA khaDako ane chIMchAM taLa AgaLa thaIne jiliyAta potAnI hoDI haMkArI jato hoya, tyAre ema ja lAge ke, AkhA taLiyAno nakazo jANe tenA magajamAM dorelo che. dariyAmAM jude jude ThekANe mukAyelI nizAnIo te barAbara oLakhato. kadAca temanA upara besanAra paMkhIo temane eTalI jhaNavaTathI nahi oLakhatAM hoya. dariyAkheDu tarIke tenI virala kuzaLatAnA paraco eka divasa gyarnasImAM khelAtI jahAjI harIphAI vakhate saune maLyo. A vakhatanI harIphAImAM dareka umedavAre cAra saDhavALI beTamAM ekalA seMTa seMsanathI UpaDI, eka lIga dUra AvelA hama TApu sudhI jaIne pAchA AvavAnuM hatuM. joke koI paNa mAchI cAra saDhavALI boTane ekalo haMkArI jaI zake, paNa A kissAmAM muzkelI e hatI ke, dareka umedavAre "Daca belI-boTa' nAme oLakhAtI jUnA jamAnAnI eka moTI ane bhAre boTamAM tyAM javAnuM hatuM tathA pAchA AvatAM harma TApu uparathI paththaranuM khAsuM vajana bharI lAvavAnuM hatuM. je jIte tene e boTa ja bheTa ApI devAnI hatI. e boTa mULe pAilaTa-boTa" tarIke vaparAtI hatI. ane gyarnasIne eka sauthI vadhu majabUta khalAsI vIsa varSathI tene vAparato Avyo hato. jyAre te marI gayo, tyAre e boTa calAvI zake evo koI khalAsI ja na rahyo. eTale te boTane A rItanI zarata jItanArane InAma tarIke ApI devAnuM nakkI karavAmAM AvyuM hatuM. ' e boTane nUtaka na hatuM, paraMtu tenAmAM samudranI lAMbI saphara mATenI keTalIka racanA evI hatI ke koI paNa kuzaLa khalAsIne e boTa meLavavAnuM mana thAya. jemake, tenA kUvAthaMbhane AgaLanI bAju rAkhe * taphAnI ke binasalAmata kinArA najIkanA baMdare meTA jahAjane dorI lAvanAra beTa. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svapnadraSTA hato jethI saDhanI dhakelavAnI tAkAta vadhe, tathA vacce kazI Dakhala vinA khUba sAmAna bharI zakAya. harIphAInI zarato bahu AkarI hatI, paraMtu jItanArane inAma paNa lobhAmaNuM hatuM. sAta ke ATha mAchIo e zaratamAM UtaravA tayAra thayA. eka pachI eka teoe prayatna karI joyo, paNa harSa sudhI pahoMcavAmAM koI saphaLa nIvaDayuM nahIM. je chello hato teNe te eka vakhata halesAMvALI hoDIthI ja sarka ane breka-hu vacce bhayaMkara sAMkaDo samudra oLaMgyo hato. paraMtu, bhAre prayatna karyA bAda, parasevAthI rebajheba thaIne, te paNa e boTane vaccethI ja pAchI lAvyo ane bolyo, "e vastu azakya che." jiliyAte have e beTa hAthamAM lIdhI, tathA pavana ane saDhane khelAvavAnI kuzaLatAthI tathA baLa ane kaLa baMnenI madadathI piNA kalAkamAM te harma pahoMcI gayo. ane traNa kalAka bAda, sakhata pavana UpaDyo hovA chatAM, paththara bharelI e boTane te seMTa seMsana pAchI laI Avyo. vadhArAmAM, te TApu upara paDelI kAMsAnI eka nAnI topa paNa te uThAva Avyo hato! jiliyAtane dakSiNanA pavanamAM paNa e boTane baMdaramAM haMkArI lAvata joI, vyarnasIne mesa lethiyarI bolI UThyo : "zAbAza, AnuM nAma te khalAsI !" ane teNe jiliyAtane abhinaMdana ApavA pitAno hAtha pahele dharyo. mesa lethiyarI vize ApaNe bhaviSyamAM ghaNuM ghaNuM kahevAnuM ja che. ahIM eTaluM ja kahI daIe ke, barapha upara te divase "jiliyAta" evo zabda lakhanAra dezeto te bApa thAya. te divasathI mAMDIne jiliyAta inAmamAM maLelI e moTI boTane ja badhA upayogamAM levA mAMDayo. tenA ghara pAchaLa sahIsalAmata baMdara jevI je jagA hatI tyAM ja te e boTane lAMgarato ane pachI jALa Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . prema-avidvAna khabhe rAkhI, UbhA khaDaka caDI - UtarIne, beATa sudhI avara-javara karatA. e bATanI madadathI te mabalaka mAchalI paNa pakaDI lAvatA. joke, peAtAne jarUrI hAya tethI vadhArAnI badhI mAchalIo te garIbAne maphata vahecI detA. joke loko harIphAImAM jItavAnI tenI vAtane tathA A bahu badhI mAchalIo pakaDI lAvavAnI vAtane paNa tenI melI zaktine ja AbhArI mAnatA ! jiliyAta mAchImAra to hato ja; paraMtu aMta:sphuraNAthI tema ja meAja khAtara kAmakAja karIne teNe bIjA traNa ke cAra kasabAmAM paNa kuzaLatA hAMsala karI hatI : te suthAra paNa hatA, luhAra paNa hato, ajoDa paiDAM samAranAra paNa hato, hoDInA sAMdhA joDanAra ane pUranAra paNa hatA, tathA eka eMjiniyara paNa hatA. mAchImArane joItI badhI sAdhanasAmagrI te jAte ja banAvI letA. potAnA makAnanA eka khUNAmAM teNe eka eraNa ane eka dhamaNa UbhAM karyAM hatAM; temanI madadathI teNe potAnI beTane eka ja laMgara hatuM tene badale be karI lIdhAM. e navuM laMgara paNa teNe hisAba ane gaNatarI karIne pUratuM majabUta chatAM halakuM banAvyuM hatuM. e bATanAM pATiyAMmAMthI teNe badhA khIlA kADhI nAkhI dhIme dhIme lAkaDAnA khIlA nAkhI dIdhA; jethI kATane lIdhe lAkaDuM kANuM thatuM aTake. e pramANe teNe bATanI dariyo kheDavAnI tAkAta vadhArI mUkI. e bATane laI te ghaNI vAra, taraMga Ave tyAre, dUranA ekalavAyA TApuomAM mahino mahino gALI AvatA. lAko te vakhate kahetA, 'balA TaLI !' jiliyAta eka svapnadraSTA mANasa hatA; tethI ja tenAmAM jema eka bAju ane khuM sAhasa pragaTayuM hatuM, tema bIjI bAju eka prakAranI naramAza paNa UbhI thaI hatI. svapnadraSTA haMmezAM krAMtadarzI thavAne uMbare UbhA hoya che. vizvanuM samagra je kaMI ajJAta vastu che, tenA uparano aMdhArapaTa acAnaka Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lAkaDA cirAI jAya che, ane e rahasyo mAnava aMtara samakSa pragaTa thaI tene coMkAvI mUke che. ane tarata ja pAchA te paDadA, hatA tema, siDAI jAya che. AvA camatkAro jene thaI Ave che, te leAko pachI kAyamane mATe badalAI paNa jAya che. UMTanA eka hAMkeDune te mahaMmada pegaMbara banAvI mUke che; ane bakarAM cAratI ekAda cheAkarIne jona oNpha Arka! jiliyAta svapnadraSTA hatA; ane tethI samagra kudarata taraphanuM tenuM dRSTibiMdu asAdhAraNa hatuM. dariyAmAMthI ghaNIya vAra tenA hAthamAM moTA moTA kadanAM ane vicitra AkAranAM evAM prANIe AvatAM, jemane pANI bahAra kADhIne joIe, te narama bilorI kAcanAM banelAM hoya tevAM dekhAya; paraMtu jemane dariyAmAM pAchAM nAkhe, te dariyAnA pANInA samAna raMgamAM, pAradarzakapaNAne lIdhe, temAM ekadama bhaLI jaIne dekhAtAM baMdha thaI jAya! e uparathI te ghaNI vAra evA vicAra karatA ke, A aphATa jaLa-sAgaranI jema, ApaNI AsapAsa jhaLUbI rahetA aphATa havA-sAgara paNa evA ja pAradarzaka tathA najare na dekhI zakAya tevAM prANI ane sattvothI bharelA heAvA joIe. ane tevAM raMga vagaranAM tathA pAradarzaka sattvA havAmAM vicaratAM hoya, topaNa ApaNI najare na paDe. paNa ApaNe temane na joI zakIe, mATe evAM sattva nathI ja, ema ApaNe kema karIne kahI zakIe? ane vicAranI AvI svapnAvasthAne kinAre ja pAche| nidrAvasthAne agAdha pradeza AvelA che. ane e pradezanAM sattvo pAchAM ethI paNa kevAM vicitra ane navAIbharyAM hAya! jiliyAta e bAbata paNa ghaNA vicAra karatA. bAhya sthULa cakSu nidrAvasthAmAM biDAI jatAM je AMtara cakSu UghaDe che, tenI samakSa ajJeya ane ajJAta evuM navuM AkhuM vizva rajU thAya che. kadAca e avasthAmAM e dUranAM sattvo pRthvI uparanAM ApaNA jevAM sthULa sattvone joIne navAI pAmatAM najIka UtarI AvatAM hAya ! jiliyAta to khAsa karIne evuM mAnatA ja! Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 dhenamAM nAkhanArI beThaka jaliyAtanuM ghara je nAnA akhAta upara AveluM hatuM, te Aje zedhavA jAo, ke je karADa pAchaLa te peAtAnA Daca-lUpane lAMgaratA, te karADa zeAdhavA atyAre koI jAya, to kazuM na maLe. kAraNa ke, atyAre te e badhI TekarIe khANiyAnAM TAMkaNAM vaDe khAdAI khodAI gAyuM bharAI bharAIne sapATa thaI gaI che; e paththara bAMdhakAma mATe sAthe gaNAtA hAI, laMDana zaheramAM ghasaDAI gayo che ane tenAM keTalAMya devaLA banI gayAM che ke mahelA baMdhAI gayA che. paraMtu dariyAmAM tUTaka tUTaka najare paDatI khaDakonI e paMktio kharI rIte parvatanI saLaMga hAramALA hoya che. je TekarI upara jiliyAtanuM makAna AveluM hatuM, tethI AgaLa eka pirAmiDa AkArano moTo khaDaka hatA. tene mAchImAro 'jAnavaranuM zIMgaDuM' kahetA. bharatInuM pANI UMcuM caDe, tyAre e khaDaka mukhya TekarIthI judA paDI jato. mAtra oTa vakhate ja khaDakonI saMyogIbhUmi upara thaIne tenI pAse javAtuM. e khaDakanI vizeSatA e hatI ke, samudra taraphanI bAjue tenI Toce dariyAnA pANIe eka beThaka kotarI kADhI hatI ane varasAdanA pANIe tene paoNliza karI ApI hatI. e beThaka, paraMtu, bhulAvAmAM nAkhe tevI hatI. ajANyo mANasa tenI upara beThA bAda je manorama dRzya jovA maLe tenI lAlace tyAM javA lAbhAta. je dariyAe te beThaka kotarI kADhI hatI, te dariyAe ja tenI upara caDI zakAya evAM pagathiyAM paNa jANe kAtarI ApyAM hatAM. ajANyo 22 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghenamAM nAkhanArI beThaka 23 mANasa e pagathiyAMnI sagavaDa joIne ja upara caDavAmana kare ane pelI beThakanI sagavaDa joI tenA upara besI jAya! paNa pachI tyAMnA vAtAvaraNamAM eka prakAranI evI meAhinI hatI ke, pelA keme karyA tyAMthI UThavA mana ja na kare! tenI najara samakSa evo suMdara dekhAva patharAI rahyo hoya, tathA ThaMDo madhura pavana paNa tenA AkhA zarIrane paMpALI evI ArAmanI lAgaNI UbhI karatA hoya, ke na pUche vAta. ema samudranuM anupama sauMdarya nihALatAM nihALatAM, tathA pavananuM mugdha karI nAkhatuM saMgIta sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM, svAbhAvika rIte ja tRptino AnaMda vizeSa anubhavavA ja tene thoDI vAra AMkhA mIMcavAnuM mana thAya. ema thADo zAMtinA ghenamAM paDe ane pachI UMghavA ja mAMDe. thoDA vakhata bAda eka vicitra ghAMghATa ane khaLabhaLATathI te jAgI UThe. ane jAgIne jue to tenuM meAta ja sAme AvIne UbhuM hoya ! vAta ema bane ke, tenI AMkha mIMcAI hoya, e daramyAna ja samudramAM bharatI caDavA lAgI hoya. paNa A khaDako AgaLa pANI AvatAM ja samudra ekadama vikarALa svarUpa dhAraNa karavA mAMDe. e UMcAnIcA khaDako bharatInA pANInA mArgamAM evI vicitra ADacA UbhI karatA hoya che ke, samudra tyAM AvI jerathI UchaLI UchaLI, garjanA karatA, mAMe phINa lAvI, jerathI thapATo mAravA mAMDe. ane e bhayaMkara ghamasANamAM koI mAno puta tarIne pAchA kinArA tarapha pahoMcavAnI hiMmata ja na karI zake. bhalabhalA taravaiyA e taphAnamAM sapaDAI nAza pAmyA che. (6 1 tethI gyarnasInA jUnA vatanIoe e beThakanuM nAma temanI bhASAmAM " gilDa holma '-ura " pADayuM che. teno artha thAya - 'sUI janAranuM mota.' bharatInI parAkASThAe samudra bAjuethI jue tA e beThakavALA khaDaka dekhAya nahi - te AkhA pANImAM DUbI gayA hoya. W e 'jAnavaranuM zIMgaDuM' khaDaka jiliyAtano paDozI hatA, ane tethI jiliyAta te beThaka upara jaI vAraMvAra besatA; tathA svapnAM jotA. joke pAtAnI jAtane te samudranI jALamAM phasAvA detA niha. Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mesa lethiyarI basa lethiyarI seMTa eNsana kasabAnI saMbhAvita vyakti hatI. mULe te bahAdura khalAsI hato. teNe ghaNI musApharI karI hatI. zarUAtamAM kaeNbina-baoNyathI mAMDIne te pachI e khalAsI, madadanIza, pAilaTa ane chevaTe kaptAna banyo hato. atyAre to te eka jahAjano mAlika hate. dariyA vizenI mAhitInI bAbatamAM tenI sarakhAmaNImAM bhAgye kaI UtarI zake. ane hiMmatanI bAbatamAM to ema ja kahevAya ke, tephAnamAM ke jokhamamAM sapaDAyelA jahAjane bacAvavA doDI javuM, e tene mana ramata vAta hatI. tephAnamAM sapaDAyela e vahANa nAnuM hoya ke meTuM hoya, yA te pachI mAchImAranuM sAmAnya hoDakuM hoya, teno vicAra karavA te bese ja nahi. varasAda, vIjaLI ane pavananA tophAnamAM, UchaLatAM mojAM vacce, te potAnI hoDI laIne, sAthe be-cAra majabUta mANasa laIne ke temanA vinA paNa, te doDI jAya ja. DUbatAM vahANomAMthI jAnane jokhame mANase ke sarasAmAna bacAvI levAmAM madada karavA jatAM teNe Akho divasa enI hoDImAM ja gALyo hoya. ane AvAM sAhase bAda rAte pAcho ghera AvI te zAMtithI mojAM gUMthavAne kAme lAgI jAya! jANe kiMI banyuM ja nathI. daza varSanI uMmarathI mAMDIne sATha varSano thayo tyAM sudhI teNe AvI ja jiMdagI gALI hatI. sATha varSano thayo ane dara vakhatanI jema Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 melethI vAkinanI moTI bhaThThInI traNa haMDreDaveiTa vajananI eraNa eka hAthe te UMcakI na zakyo, tyAre tene lAgyuM ke, have tenuM pahelAMnuM jora tenA zarIramAMthI osaravA lAgyuM che. pachI te saMdhivAnA roge tene lagabhaga ghara-kedI ja banAvI dIdho. gyarnasI jevA TApuonA vatanIomAMnA ghaNAe potAnI AkhI jiMdagI khetaro kheDavAmAM ke dariyo kheDavAmAM gALI hoya che. mesa lethiyarI bIjA vargano hato. chatAM tene khetI karatAM AvaDatuM hatuM. jamIna upara paNa yuropa khaMDamAM dUra dUra sudhI te pharyo hato. rorophaoNrnamAM teNe jahAjI sutAra tarIke kAma karyuM hatuM ane jaMgama-sutAra tarIke kAma karatAM teNe AkhuM phrAnsa paga taLe kAryuM hatuM. phrAMsakatanA mIThAnA moTA agaromAM paNa teNe kAma karyuM hatuM. thoDe thoDo dareka dhaMdhe teNe karyo hato ane te dareka dhaMdha pramANikatAthI karyo hato. paraMtu aMtarathI te khalAsI hato. jaLatatva sAthe ja tene prIti hatI. te ema kaheto ke, mANasa karatAM mAchalAM ja mArAM sahavAsI che. vastutAe be ke traNa varSa bAda karatAM bAkInI tenI AkhI kArakirdI samudra upara ja vItI hatI. te ATalAMTika pAsiphika vagere mahAsAgara kheDI Avyo hato, paraMtu tene sauthI vadhu pasaMda A caeNnala ja hatI. kAraNamAM te kahete hatuM ke, "ahIMno dariyo ja pUrata tophAnI che." te cusImAM ja janmyo hato ane gyarnasImAM ja maravA icchate hate. mesa lethiyarI tenI zarIrazramamAM vitAvelI jidagIne kAraNe amuka bAbatamAM jaDathA je hate. te bIjI aneka bAbatamAM varaNAgiyo paNa hate. lagabhaga cAMpalo ja kaho ne! - jemake, strIonA hAtha nAnA tathA sapheda hovA joIe, evo teno khyAla hatA. vAta ema banI hatI ke, juvAnImAM nAnI uMmare te khalAsI ane kebina-baoNyanI vaccenI nokarI bajAvatuM hatuM, tyAre Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna pitAnA kaptAnane teNe eka vakhata evuM bolatAM sAMbhaLyo hato ke, "e bahu suMdara chokarI che, paNa tenA hAtha kevA rAtA rAtA phAphaDA jevA che!" have khalAsIne mana eNDamiralano zabda e hukama barAbara hoya. eTale lethiyarIne mana tyArathI strIonA hAthanI bAbatamAM amuka khyAla ja baMdhAI gayo. tenAM potAnAM bAvaDAM te evAM jaMgI tathA jabarAM hatAM ke, te mitratAnI rUe hAtha milAve, te paNa sAmAne jANe teno hAtha jakaDamAM pakaDAyelo ja lAge. bIje vakhate te te pharasabaMdhInA paththarane paNa potAnI thapATathI teDI nAkhe. te kadI paraNyo na hato. teNe kadI paraNavAnI icchA ja nahotI karI. tene joItI strI tene paraNavA nahotI maLI, ema ja kahone! kadAca enuM kAraNa peluM paNa hoya ke, jAte khalAsI heIne tene Dacesane hoya evA nAjuka sapheda hAthavALI strI joItI hatI! evI gusapusa alabatta cAlatI hatI ke, rozephaoNrna mukAme potAne joItA guNavALI eka kheDUta kanyA tene maLI hatI. te chokarI pote suMdara hatI, tathA tenA hAtha paNa suMdara hatA. khAsa karIne enA nakhee lethiyarIne Akartho hatA : suMdara hAtha upara suMdara nakha! paraMtu eka vakhata e nakhano te juvAnaDIe nahera tarIke karelo upayoga joyA bAda lethiyarIe nakkI karI lIdhuM ke, e vAghaNane paraNavuM enA karatAM kuMvArA rahevuM vadhu sAruM! bIje vakhate oNrInImAM eka chokarI tene gamI gaI hatI. te enI sAthe lagna karI besavAnI taiyArImAM ja hatA. tevAmAM eka paDozIe lethiyarIne abhinaMdana ApatAM kahyuM, "e chokarI sarasa baLataNauchALa che; tamane evI panI meLavavA badala agAuthI abhinaMdana!" lethiyarIe e bAbatano vadhu khulAso pUchayo. te pelAe kahyuM, "orInImAM gAyanuM chANa bheguM karI lAvI, gharanI bhIti uchALI uchALIne TADAya che. sukAI sukAIne chANAM kharI paDe, te baLataNa tarIke vaparAya che. je bAI gharanI bhIti UMce sudhI chANano piMDa uchALIne coMTADI zake, te Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mesa lethiyarI 27 vadhu baLataNa ghara mATe bheguM karI zake. eTale evI chANa-uchALa chekarI ja lagna mATe sAmAnya rIte pasaMda karAya che.' leciyarIe tarata e chekarI sAthe lagna karavAnuM mAMDI vALyuM. TrAnsanA uttara kinArA pAsenA TApunA A khalAsIo buddhizALI paNa hoya che. lagabhaga badhA ja vAMcatAM jANatA hoya che ane vAMcyA paNa karatA hoya che. ravivAre ATha ATha varSanA cheAkarAo hAthamAM cepaDI sAthe doraDAMnA vIMTA upara beThelA ane vAMcatA tamane jovA maLe. zabdonI majAka paNa e lokone bahu priya hoya che. 3 mesa lethiyarI peAtAnuM hradaya peAtAnA majabUta hAthomAM ja laIne pharatA. kadAca tenAmAM hRdayano bhAga, khoDa gaNAya teTalA vadhAre paDato hatA. arthAt tenAmAM AtmavizvAsa ghaNA hatA. kaMI paNa karAra te bhalA IzvaranA sANaMda' khAIne karatA, ane pachI te pAra pADavA jIva nIkaLI jAya tyAM sudhI koziza karato. : . 'bhalA Izvara'mAM te mAnA, eTaluM ja; ethI vizeSa bIjo devaLa-dharma te jANatA nahIM. koI vakhata te devaLamAM jAya, te paNa viveka khAtara ja. dariyAnI bAbatamAM te ghaNA vahemA dharAvatA. paNa tethI game tevuM tephAna hoya, te paNa te pAchuM Daga bharavA taiyAra thatA nahIM. potAnI prabaLa icchAno virodha koI kare, e tenAthI sahana ja na thAya : bhalene pachI e virodha mahAsAgara kare! badhAe tenI dRDha icchA sAme namavuM ja joIe; samudra na namavA kare, te bhAga tenA ! paNa lethiyarI tA kadI name ja nahi. koI jhaghaDAkhora paDozI jema tene kazuM karatA rokI na zake, tema gusse bharAyeleA samudra paNa. je te bolyA te bolyA; ane je teNe cokhkhuM, te teNe pAra pADayuM ja ema jANavuM. te haMmezAM pAragAmI najara rAkhatA; ane sAme AvI UbhelA niSedha pratye durlakSa ja karatA. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 premabalidAna koI prakAranI manAI te sAMkhI zakato ja nahi. tethI karIne jIvanamAM tenuM jakkIpaNuM ane samudra uparanuM tenuM sAhasa pragaTayAM hatAM. tenA svabhAvamAM sAMDha ane bALaka e benA aMzonuM vicitra mizraNa hatuM. tenA badhA dAMta sAbUta hatA, joke tenA caherA upara karacalI paDI gaI hatI. - jANe samudranAM mojAMnI lahero tenA upara kAyamanI pratibiMbita thaI gaI hoya! cAlIsa cAlIsa varSa tephAno sAme aDIkhama UbheluM tenuM vyaktitva samudra vacce UbhelA khaDaka jevuM hatuM. paraMtu e kaThora caherAmAM mAyALu najara umero, eTale Akho mesa lethiyarI tamArI samakSa AvIne Ubho rahyo! mesa lethiyarI be jaNAne prANapaNe cAhata: durAMdene ane deza tane. Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deruota 3 mANasanA zarIranuM bAhya koTaNuM, aMdarakhAne judA ja prANIne chupAvatuM hAya che! te hisAbe koI paMkhiNIne chokarInuM rUpa laIne AvelI kalpA, ane tamArA gharamAM te sthira thaIne rahetI hoya ema mAnI lo, te tamane deruzetanI kalpanA AvI jAya. te sAmI maLe te ekadama ema ja kahevAnuM mana thAya, " gUDa-morniMga menAjI!" bhale tenI pAMkho adRzya hoya, paNa tenuM kUjana to meAjuda hoya ja! tenI vAtacIta puruSane hisAbe bhale UtaratI lAge; paNa tenuM gIta ? te keTaluM badhuM rahasyamaya hoya! tene jotAM ja AbhAra mAnavAnuM mana thAya ke, AkAzamAM UDI javAne badale te gharamAM Ama tema ThekaDA mAryA kare che! kuMvArikA e devadUtano avatAra che. jyAre kuMvArikAmAMthI strI vikasatI jAya che, tyAre devadUta vidAya thaI jAya che; paraMtu pachIthI bIjo eka nAno jIva laI AvIne te mA pAse pAchA phare che. paraMtu eka divasa mAtA thanArI lAMbA vakhata sudhI pote bALaka ja rahe che. kizArImAM paNa bALakapaNuM ja meAjUda hoya che. e brekarImAM kazuM svargIya tattva jANe bhAreluM hoya che-suMdaratA! ApaNI A maToDInI duniyAmAM suMdaratA ApaNane svargIyatAno khyAla UbhA karI Ape che. jaMgalamAM je kUMjana karatAM paMkhI na hoya, te 29 Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna te naryAM bhUtanAM ghara ja banI rahe. tethI AsapAsa AnaMda veranAra, sukha pragaTAvanAra, kALA aMdhAra padArtho upara teja chAMTanAra, samarekha, susaMvAdI, sughaDa banavuM, e eka jAtanI sevA bajAvavA jevuM che! 30 e suMdara nirdoSa chekarInA rUve rUMvethI svarga DokiyuM karatuM hoya che. tenuM madhura hAsya jANe dareka mAnava prANI je vajanadAra lAhazRMkhalA vIMDhALI rahyo hoya che, tenuM vajana ekadama ochuM karI Ape che. tenA vyaktitvamAMthI sphuratI sUkSma a-bhautikatA, tathA pragaTatA prakAza ane AnaMda cAre tarapha cepI nIvaDe che. - ane teya kazA parizrama vinA ja! tame enI pAse ho eTaluM ja basa che. deruzeta pAse suMdara hAsya hatuM ! are, dezaeNta eTale ja e hAsya. hasatI deruAta eTale ja deruzeta! jarsI ane garnasInI olAdo viziSTa rIte manohara hoya che. tyAMnI strI ane khAsa karIne juvAna chekarIo khIlatA anokhA sauMdaryavALI hoya che. saeNkasana caherAnuM geArApaNuM, ane naoNrmana caherAnI tAjagI temanAmAM bhaLIne temanA gulAbI gAla ane bhUrI AMkhone evAM AkarSaka banAvI mUke che ke, na pUcho vAta! joke aMgrejI keLavaNI temanI e tAjagIne dabAvI devAnuM ja kAma kare che. deruzeta meAhita karI nAkhe tevI banatI jatI hatI. joke, te pote haju e vAtathI ajJAta hatI. haju kadAca 'prema' zabdano artha te samajatI na hatI; joke, lAko tenI sAthe premamAM paDe te ene gamatuM. joke, tenI pAchaLa kazA kharAba hetu hotA nahIM; - tene lagnano vicAra ja haju nahotA AvyA. deruzetane duniyAmAM sauthI suMdara nAnA hAtha hatA, ane tenA paga paNa hAthane anurUpa hatA. mesa lethiyarI kahetA ke, tene mAkhInA cAra paga che. te bhalI ane namra hatI. tenuM kuTuMba ke bhaviSya je kaho te teno kAko lethiyarI hatA. Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deze 31 dezetano dhaMdho mAtra "hovuM" e ja hatuM. tenI kuzaLatA thoDAM gIta gAvAmAM samAI jatI hatI. vijJAnane badale te suMdaratA dharAvatI hatI; buddhine badale tenAmAM nirdoSatA hatI; premane badale tenAmAM ajJatA-mugdhatA hatI. tenAmAM bedarakArIbharyo ane pramAdaghero taravarATa hate, tathA bacapaNanuM akaLAve tevuM AnaMdIpaNuM, - je Ta gamagIna thaI javAnA valaNavALuM hatuM. AkhuM varSa te potAne mAthe heTamAM phUlo khosatI, vIMTatI ke bAMdhatI. Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durAMde 1ja paDaze AthamaNI veLAe jyAre rAtrI samudramAM bhaLavA lAge, tyAre seMTa seMsana baMdaramAM eka vicitra jaMgI AkAra phUphADA bhArata ane dhumADA kADhate dAkhala thate. jaMgalI jAnavaranI peThe te garjanA karate ane javALAmukhInI jema te dhumADA okate. e AkAra te derAMde: mesa lethiyarInuM bIjuM premapAtra! 182 - nA arasAmAM A tarapha sTIma-boTa e bhAre navAInI vastu hatI. atyAre te TApuone kinArethI kSitija upara thaIne pasAra thatI dekhAtI rojanI daza ke bAra moTI sTImaranI paNa lokone navAI nathI. paraMtu ogaNIsamI sadInA prathama catuthazamAM A badhI varALamaMtrI zodho tarapha A TApunA loko bahu AzaMkAnI najare jotA. A TApunA loko game te paMtha-saMpradAyanA hoya chatAM dharma-jhanUnI to hoya ja. teo A sTIma-boTane setAnI carakhe kahetA. TApunA eka pAdarIe te dharmopadeza veLAe prazna ja pUchayo, "Izvare agni ane pANIne judAM rAkhyAM che, temane bhegAM karI temanI pAse kAma levAno mANasane haka che kharo? e kudaratanA kramane UMdhA vALa, te aMdhera ane avyavasthA tarapha javAnA prayatnarUpa nathI zuM?" nepoliyane jyAre sadInI zarUAtamAM vaijJAnikonI akAdamIne sTIma boTanI zakayatA viSe pUchayuM, tyAre teoe tene "mUrNa kalpanA, moTI bhUla, ane arthahIna vastu" jaNAvI hatI. Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ durade baMdaramAM dAkhala thAya che - kUkaDA mAratI ane dhumADA kADhatI. pR. 3ra. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dura Ama vidrAnA sTIma-boTane azakya vastu mAnatA, tyAre pAdarIo tene adhama vastu gaNIne nakAratA: pANI ane agni vacce Ivare chUTAcheDA nirmelA che lokhaMDanI koThInI karAmatathI e bene saMlagna karavAM, e ITavaranA racanAkramane ulaTAvavA jevuM- toDavA jevuM thAya. eTale e zarUAtanA yugamAM gyarnasIthI phrAMsanA kinArA sudhI sTIma-boTa vaDe avarajavaranuM navuM sAdhana UbhuM karavA mATe mesa lethiyarI jevA mANasanI jarUra hatI. svataMtra vicAraka tarIke e ekalaja evI kalpanA paNa karI zake, tathA sAhasika khalAsI tarIke tene amalamAM paNa mUkI zake. Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ atyAre je samayanI vAta karI rahyA chIe, tethI cAlIsa varSa pahelAM paeNrIsanAM parAMmAM, zaheranI dIvAla pAse eka zaMkA paDatI apa khyAtivALuM makAna hatuM, jemAM jarUra paDaze khUnI - kAtIlo AvIne Azaro letA. e gharamAM zaherano eka guMDo potAnI patnI ane bALaka sAthe raheto. pahelAM te ugharAtadArano kArakuna hato, have te eka cora ja banI rahyo hato. tenuM kuTuMba-nAma re te hatuM. bALaka narI gunAkhorI vacce ja UcharatuM hatuM. mA ane bApa nIcalA madhyama varganAM hoI, e bALaka vAMcatAM zIkhyuM hatuM. cIMtharehAla mA tene yAMtrika rIte joDaNI gokhAvatI tathA vacamAM tenA patine kaMIka badamAzImAM madada karavA, athavA vezyAvRtti karIne jAta-kamAI karavA khAtara doDI jatI. mA ane bApa thoDA vakhata bAda koI gunAmAM pakaDAI jatAM sajA pAmI alopa thaI gayAM. thoDA vakhata pachI bALaka paNa e gharamAMthI alopa thaI gayuM. lethiyarI eka vakhata pharato pharato potAnA jevA eka sAhasikane bheTI gayo. pelo kaMIka saMkaDAmaNamAM AvI gayo hato temAMthI teNe tene bacAvI lIdho. lethiyarIne e mANasa gamI gayo, eTale e tene gyarnasI leto Avyo. pelAne kinArA upara cAlatA vepAranI sArI mAhitI hatI, eTale lethiyarIe tene bhAgIdAra banAvyo. e mANasa te peluM re te kuTuMbanuM bALaka, je have moTuM thaI bhAyaDo banyuM hatuM. 34 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 35 lethiyarInI peThe ja re tene paNa jADI garadana tathA moTA ane zaktizALI pahoLA khabhA hatA, - jethI te bhAre vajano upADI zakato. te baMnenI cAlavAnI Dhaba ane kaMIka aMze dekhAva paNa sarakhAM ja hatAM. mAtra te thoDo vadhu UMce hato. loko baMdara upara te baMne sAthe pharatA jue ke tarata ja bolI UThe, " juo be bhAI cAlyA !" paraMtu temane baMnene sAmethI juo, to baMne vacceno pharaka tarata dhyAnamAM AvI jAya. lethiyarInA caherA uparanI nikhAtAnI sarakhAmaNImAM reno cahero sAvacetIbharyo - avivAsu ja lAge. re tene paTAbAjI sarasa AvaDatI ane vIsa pagalAM dUrathI baMduka vaDe saLagatI mINabattInuM nizAna laI, tene te olavI nAkhI zakato. tenI mukkI jaMgI hatI tathA baoNkisaMgane mATe ja sarajI hoya evI lAgatI. e svapnonA artha paNa ukelI Apato. potAnI sAthe te noMdhapothI jevuM, rAkhato. te tamane vAMcavA maLe, to ekAda pAna upara tamane AvI noMdha hoya : "liyonsamAM seMTa josephanI jelanI dIvAlanI eka tarADamAM kA saMtADI rAkhelI che." te potAne kAlikaTanA sulatAnano mitra kahAvato, - jene poTuM gIjho jhAmerina kahe che. IjajatanI bAbatamAM te bahu ALo hato. ane e mudA upara game tenI sAthe yuddhamAM UtarI paDI, te jhaTa sAmAne mArI nAkhato. tenuM baLa tenA aMtaramAM rahelI luccAIne chupAvI rAkhanAra ochADa banI rahyuM hatuM eka meLA vakhate teNe potAnI mukkI je kuzaLatAthI vAparI batAvI hatI, te joIne ja lethiyarI tenA upara khuza thaI gayo hato. gyarnasImAM tenAM parAkramonI mAhitI koIne na hatI; teNe duniyA joI hatI, te sAro vahANavaTI hato, ane aneka dhaMdhA karI cUkyo hato. mADAgAskaramAM te rasoiyo hato, sumAtrAmAM paMkhIone tAlIma ApanAra hato, honolulumAM senApati hato, gelA pegosa TApuomAM te dhArmika khabarapatrI hato, umarAvatImAM kavi hato ane hetImAM gUDhapathI phrI-maeNsana Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 premalidAna hato. 1815mAM borDe mukAme te raoNyalisTa (rAjA-pakSI) paNa banyo hato. tenuM jIvana eTale eka pachI eka AvatAM grahaNonI hAramALA dekhAvuM ne alopa thavuM; tathA pharI pAchA dekhAvuM. te bahu kuzaLa ane pratibhAvAna badamAza hato. tene turka bhASA AvaDatI hatI. tripolInA thAlebane tyAM te gulAma tarIke hato tyAre cAbuko khAI khAIne te turka bhASA zIkhyo hatI. te masjido AgaLa jaIne lAkaDAMnAM pATiyAM upara ke UMTanAM khabhAnA thApAnAM hADakAM upara lakhela kurAnanI AyAtono pATha karI Avato. TUMkamAM, te eka aMga bhAgeDu hato, ane sAruMnarasuM koI paNa kAma karavAne mATe taiyAra hato. te khaDakhaDATa hasI paDe, tyAre sAthe sAthe potAnI bhamaro caDAvato. dekhI te AnaMdI tathA mAyALu hato; paNa tenA uccArelA zabdone teno cahero jUThA pADato. tenAM nasakorAM jaMgalI jAnavara jevAM pahoLAM hatAM. AMkhone khUNe tene ghaNI karacalIo hatI, jemAM badhI jAtanA vAM vicAro jamA thaI rahetA. te karacalIo ja tenA sAcA svabhAvane tatha rakhavAnI cAvIrUpa hatA. tenA capaTA jevA paga gIdhanA paMjA jevA gatA. tenI khoparI Toca AgaLa nIcI namelI hatI ane lamaNAo tarapha pahoLI. tenA beDoLa kAna upara vALanA gucchA hatA, je jANe DhaMDhero pITatA ke, 'aMdara rahelA jAnavara sAthe vAta na karatA.' eka divasa acAnaka mAlUma paDayuM ke, re te gyarnasImAMthI alopa thayo che. lethiyarIno bhAgIdAra bhAgI gayo hato ane bhAgIdAranI tijorIne khAlI karato gayo hato. alabatta, e sahiyArI tijorImAM 2 tenA paisA paNa hatA ema kahevAya; paNa lethiyarInA bhAganA pacAsa hajAra fAMka paNa hatA ! lethiyarIe kinArA uparanA vepAramAM ane jahAjI-sutAra tarIkenA dhaMdhAmAM cAlIsa varSa daramyAna potAnAM parizrama ane pramANikatAthI eka lAkha fAMka bhegA karyA hatA raeN te temAMthI ardhI rakama paDAvI gayo hato. Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lethiyarI Ama barAbara arthe pAyamAla thayo kahevAya; paNa te bhAgI paDyo nahi. teNe tarata ja potAnI khoTa bharapAI karavAno prayatna Adaryo. e arasAmAM sTIma boTanI vAto lokone mee saMbhaLAtI hatI. eTale tarata phalTane zodhelA varALayaMtrane upayogamAM laI, phrAMsanA kinArA sAthe sTIma-boTano vyavahAra Ubho karavAnI kalpanA lethiyarIne AvI. teNe potAnI pAsenI bAjInuM chelluM patuM khelyuM, ane potAnI bAkI rahelI tamAma mUDI temAM rokI. pariNAme, reteMnA alopa thavA pachI cha mahinA bAda seMTa seMsana baMdaranA dimUDha thayelA lokoe eka divasa sTIma-boTane baMdaramAMthI bahAra nIkaLatI joI. dariyAmAM dava lAgyo hoya evI dekhAtI e boTa, A tarapha lokone jovA maLelI prathama sTImara hatI. sTIma-boTa gyAsIthI seMTa maeNlo sudhI niyamita javara-avara karatI. Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 9 "setAnI carakhA' 1 mesa lethiyarInA A dhaMdhA pratye judA judA loko jude jude kAraNe aNagamo dharAvatA thayA. phrenca kinArA sudhI javara-avara karatAM bIjAM cAlu jahAjonA mAlikoe ene potAnA dhaMdhA upara tarAparUpa mAnyo. ane dharmAcArya - pAdarIoe tenI racanAne pavitra dharmazAstronA AdezonA bhaMgarUpa gaNI, tene setAnI-carakho TharAvyo. paraMtu dhIme dhIme A badhA virodho zamatA gayA. A jahAjamAM je baLado lAvavamAM AvatA, te ochA thAkelA hotA ane tethI jaladI vecAI jatA. musApharone paNa javara-avara ochA kharcALa, vadhu sahIsalAmata ane niyamasarano lAgavA mAMDayo. kAraNa ke, sTIma-boTa acUka amuka niyata samaye UpaDatI tema ja AvatI. mAchalAM paNa jaMgI jathAmAM vadhu tAjI avasthAmAM phreMca bajAromAM pahoMcADI zakAtAM. garnasInI gAyonuM umadA mAkhaNa tenAM dUranAM bajAromAM ane utsuka gharAkomAM vadhu sArI hAlatamAM pahoMcavA mAMDayuM. dhIme dhIme lokono enA pratyeno aNagamo ocho thato gayo. rajIsTrAra sku laeNnDoe sauthI prathama potAnI saMmati jAhera karI. ane eno e mata khAsa niSpakSa gaNAvo joIe; kAraNa ke, tene potAne lesa lethiyarI pratye aNagamA ja hato: lethiyarI 'mesa' kahevAto ane laeNnDo haju mAtra 'su' hato. dhIme dhIme sTIma-boTa mATeno sAro abhiprAya jora pakaDato gayo. lokone potAnA vepAradhaMdhAmAM vRddhi thatI lAgatI gaI. ane darekane pachI teno upayoga karavo jarUrI banatAM tenA pratye gamA sivAya bIjo bhAva rAkhavo azakaya thaI gayuM. 30 Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ setAnI cara" I. sa. 1707mAM Denisa pepinanI "kudA" ane 1807mAM phalTane iMgleMDathI vaoNTsanuM sTIma-eNnjina maMgAvIne amerikAmAM banAvelI pahelI sTIma-boTa e baMne karatAM mesa lethiyarInI sTIma-boTa vadhu AgaLa pragati batAvatI hatI. alabatta, e paNa eka AgaLano tabakko ja hato --eNjiniyariMga vidyA mujabanI saMpUrNa racanA AvavAne to haju ghaNI vAra hatI. potAnI sTIma-boTanA eMjinanI DijhAina mesa thiyarIe pote ja taiyAra karI hatI, ane pachI phrAMsamAM barsInA lokhaMDanA kArakhAnAmAM jaIne te mujabanuM eNdi na taiyAra karAvyuM hatuM. je hoziyAra kArIgare e DijhAina pramANe eMjina taiyAra karI ApyuM hatuM, te have mArI gayo hato, eTale A jAtanuM bIjuM eMjina banAvavuM ApoApa azakya banI gayuM hatuM. uparAMta, lethiyarI pote bemena jaIne joItuM imAratI lAkaDuM kharIdI Avyo hato, ane pote ja jahAja banAvanAra kuzaLa sutAra hovAthI, teNe AkhA jahAjanuM khokhuM paNa jAta-dekharekha heThaLa taiyAra karAvyuM hatuM. bahAranI bAju DAmara lapeDavAne badale vadhu sAro gaNAto khAsa hiMdI vaoNraniza teNe upayogamAM lIdho hato. tenA khIlA-khUMTA paNa majabUta ane khAsa taiyAra karAvelA hatA. tene jhaTa ghumAvI zakAya te mATe TUMkuM banAvavAmAM AvyuM hatuM; alabatta, tenA laDakAmanuM vajana tathA eMjinanuM vajana teno e TUMkApaNAne lAbha khAI jatAM hatAM. tenuM vacaluM peTuM bahu pahoLuM hatuM tethI tenI gati rUMdhAtI hatI. tophAne vakhate te AgaLa ke pAchaLa pANImAM vadhu UtarI jatI-je gurutvAkarSaNa-kendra sAcavavAmAM thayelI bhUlanuM sUcana kahevAya. tenuM sukAna paNa jUnI paddhatinuM hatuM,-- atyAranI cakra-paddhatinuM nahIM. Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna tene cAra laMgara hatAM; tenuM lakkaDakAma bahu bhAre ane nakkara hatuM. sTImathI cAlatI hovAthI tene halakI banAvavAnI khAsa jarUra paNa na kahevAya. tenI jhaDapa kalAkanA be lIga (cha naoNTa) hatI. jevI hatI tevI lethiyarInI sTIma-boTa eka umadA cIja hatI; alabatta, AgaLathI pUratI aNIdAra na hovAthI te pANI barAbara kApI zakatI na hatI; tathA ema paNa jaNAyuM hatuM ke vacce jo retALa paTa AvI jAya ke khaDako ke pANInA juvALa kApavAnA Ave, to tene ekadama saMbhALI levI muzkela banI jatuM. vaLI, jyAre te gatimAM AvatI, tyAre navA joDAnI peThe cUM--s avAja bahu karatI. A jahAja khAsa karIne mAla-sAmAna lAdavA mATe ja banAvavAmAM AvyuM hatuM. temAM musApha ochA levAtA. Dhorane te divasomAM jahAjanA bhaMDakamAM bharIne laI javAtAM, ane temane temAM bharavAnI muzkelI bhAre hotI. have te Dhera AgaLanA tUtaka upara laI javAya che. lethiyarInI sTIma-boTanI be bAjunA paMkhAnAM kavara dhoLAM raMgelAM hatAM ane pANI-rekhA sudhIno bhAga lAla raMgelo hato. bAkInuM badhuM jahAja te divasanI rIta mujaba kALuM hatuM. jyAre khAlI hoya tyAre te sAta phUTa pANImAM DUbeluM rahetuM, ane bhareluM hoya tyAre 14 phUTa. enA eMjinanuM jora ghaNuM hatuM ane te ghaNo kolaso khAtuM. tene DhALelA lokhaMDanI eka ja pleTa upara besADeluM hatuM, jethI AgaLanA bhAgamAM vahANa jokhamAyuM hoya, paNa eMjina sahIsalAmata rahe. tenA paMkhAvALAM paiDAM ghaNAM moTAM hatAM, tathA dhumADiyuM khUba UMcuM hatuM. A eMjinanI kiMmata cAlIsa hajAra phUAMka beThI hatI. setAnI jahAja' gyarnasIthI (phrAMsane kinAre) seMTa maeNlo sudhI dara aThavADiyAmAM eka vakhata jatuM AvatuM. dara maMgaLavAre savAre te UpaDe ane zukravAre sAMje zanivAranI gujarIne mATe vakhatasara pAchuM phare. e jahAja khUba dhiMguM tathA moTuM hoI, kinArAnAM bIjAM cAra jahAja jeTaluM kAmakAja eka ja pherAmAM karI lAvatuM tethI tenA naphAnuM pramANa paNa Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ setAnI carakho" moTuM hatuM. jahAjano napho temAM bharavAmAM AvatA mAlanA jathA upara AdhAra rAkhe che. ane lethiyarI jahAjamAM mAla bharavAnI bAbatamAM ekko hato. jayAre te pote kAmakAja karI zake tevo na rahyo, tyAre teNe eka khalAsIne e vidyA zIkhavIne taiyAra karI dIdho. be varSane aMte e jahAja dara varSe pUrA sADI sAtaso pAuMDa napho lAvatuM thaI gayuM : arthAta aDhAra hajAra phAMka. gyAsIno pAuDa 24 phAMka barAbara gaNAya che, - iMgleMDane 25 fAMka jeTalo; ane jasIne 26 phUAMka jeTalo. mesa lethiyarI have "mAM " banavAnI rAha jovA lAgyo. gyarnasImAM jhaTa koI moMora banI jatuM nathI. dAkhalA tarIke prathama to sAda sIdhuM nAma piTara hoya; pachI bIjo tabakko te vadhu mAnavaMtA saMbodhanathI "paDozI piTara" kahevAvA lAge. trIje tabakake "kAkA piTara" bane; cothe tabakko "yu piTara' bane, pachI pAMcame tabakake "mesa piTara" bane; ane cheka chelle "meMzyora piTara'! e nisaraNI pachInA tabakkA vadhu UMcA hoya che; ane iMgleMDanA upalA vargo ja temane kabajo letA hoya che. jema ke, "jenTalamena', pachI eskavAyara', pachI 'nAiTa' (arthAt jIvanabharanA 'sara' ), pachI baeNroneTa' (vaMzaparaMparAnA "sara'), pachI "laoNrDa ', pachI "baeNna', pachI "vAikAuTa', pachI "kAuMTa' (arla), pachI "mAkirvasa', pachI "DayUka', pachI "piyara', pachI "prinsa', ane chelle "kiMga" (rAjA). potAnI saphaLa nIvaDelI yojanA ane potAnA "setAnI jahAja' nA udyamathI mesa thiyarI dhIme dhIme agatyane mobhAdAra mANasa banate jato hato. alabattA teNe potAnA jahAja mATe bemena tathA seMTa maeNlomAM ghaNA paisA karaje lIdhA hatA, paNa tenuM devuM jhapATAbaMdha ghaTatuM jatuM hatuM. teNe seMTa eNpsana baMdaranA daravAjA upara paththaranuM bAMdheluM, navuM, tathA bagIcAnI vacamAM AveluM eka makAna kharIdhuM. te makAnanuM nAma Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 prema-balidAna 'le braeNvijha' hatuM. makAnanA AgalA bhAga baMdaranI dIvAla upara ja AvelA hatA. te makAnanI tAtI bAjue phUlachoDanA bagIcA hatA ane dakhaNAtI bAjue dariyA kenAro. eTale kharI rIte A makAnane bemAM hatAM ~ eka dariyAI tophAno tarapha ane bIjuM khIlatAM gulAba tarapha. ane makAnanAM e judAM mAM jANe e gharanAM be judAM jaNanI jarUriyAta anusAra judAM banAvyAM hatAM--eka mesa lethiyarI mATe, ane bIjuM deruzeta mATe. ' braeNvijha' baMgalA seMTa saeNaepsanamAM bahu lokapriya hatA; kAraNa ke e baMgalAnA mAlika mesa lethiyarI have lokapriya banatA cAlyA hatA. e leAkapriyatA mukhyatve tenI mAyALutA, tenI niSThA, tenuM sAhasa, tathA teNe bacAvelAM mANasAnI meTI saMkhyAne AbhArI hatI. khAsa to teNe seMTa kaeNpsanane ja sTIma-boTa UpaDavAnuM ane AvavAnuM Tarminasa banAvyuM te kAraNe te vadhu lokapriya banyo. kAraNake, e sTIma-bATa saphaLa nIvaDaze evuM lAgatAM gyarnasInI rAjadhAnI seMTa piyarenA baMdare tenuM mathaka banAvavAnI mAgaNI thaI hatI, paNa lethiyarI te peAtAnA vatana seMTa saeNpsanane ja peAtAnI sTIma-boTanuM vaDuM mathaka banAvavAnI vAta upara makkama rahyo hato. tenuM moMzyora pada tA have lagabhaga hAthaveMtamAM ja hatuM, paNa yansanA loko to tenuM nAma khAnadAna kuTuMbanA nAmanI yAdImAM 'lethiyarI eskavAyara' tarIke dAkhala thayeluM jovAnAM svapna sevI rahyA hatA. joke, lethiyarInuM peAtAnuM lakSa evAM badhAM mAna-pAna tarapha na hatuM. lokomAM saMmAnita gaNAvuM, tenA karatAM lAkone upayogI thaI paDavuM tene vadhu gamatuM. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 le braeNvijha 1 leziyarInAM thiyarInAM be premapAtra hatAM ema ApaNe pahelAM kahI AvyA : durAMde ane deruzeta. kharI rIte, bhASAmAM e baMne eka ja nAmanAM be rUpa che. jema, elijhAbetha nAmane TUMkuM - nAnuM karavA jatAM lijhI, ligeTa lijhA, elijhA, isAbelA, beTsI evAM nAmeA UbhAM thAya che, tema ja, temAMthI durAMde nAme lethiyarIe jahAjane ApyuM ane deruzeta nAma chekarIne. ekanA te janmadAtA pitA hatA ane bIjInA pAlaka-pitA. deruzeta tenA gujarI gayelA bhAInI dIkarI hatI. tenAM mAbApa baMne marI gayAM hatAM; eTale lethiyarI tene bApa tema ja mA banyA hatA. deruzetanA janma seTa piyare mukAme thayA hatA. jayAM sudhI bhatrIjI nAnI hatI, ane kAko garIba hatA, tyAM sudhI koIe 'deruzeta' nAma lakSa upara lIdhuM na hatuM. paNa jayAre e nAnI che.karI misa' banI ane pelA khalAsI sadguhastha banyA, tyAre deruze. nAma badhAMne kaThavA lAgyuM. teo pUchavA lAgyA ke A vicitra nAma kayAMthI ApyuM che?* te sau lethiyarIne e nAma badalI nAkhavAnuM kahevA lAgyAM. paNa e bAbatamAM te koInuM kAMI sAMbhaLavA taiyAra na hatA. eka vakhata seMTa saMpsananA upalA varganI eka suMdara bAnue AvIne mesa lethiyarIne kahyu, "meM tamArI putrI mATe sarasa nAma zodhI kADhayuM che--'maeNriyAna'! amane deruAta nAma gamatuM nathI. "" * rozephA tarapha juvAna khalAsI tarIke kAma karatA hatA, tyAre lethiyarIe seMTa durAMde nAma sAMbhaLyuM hatuM; ane te nAma tene gamI javAthI te ahIM' laI AvyA hatA. 43 * Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna mesa thiyarIe javAba Apyo, "mane maeNriyAna nAma gamatuM nathI; emAM be kadarUpAM jAnavaronAM nAma samAyelAM che-"meri' eTale pati, ane "Ana' eTale gadheDo." joke, e uparathI ema mAnI levAnuM nathI ke, mesa lethiyarI pitAnI bhatrIjI paraNe ja nahIM evuM icchato hato. te ene paraNAvavA icchato ja hato; paNa evA mANasa sAthe, je potAnI peThe khUba majArI karI jANe ane dezane kazuM kAma karavAnuM bAkI na rAkhe. paraSanA hAtha badAmI hovA joIe ane strInA hAtha dhoLA - evo tene siddhAMta hato. deruzeta potAnA nAjuka suMdara hAtha bagADI na mUke te mATe teNe tene eka juvAna leDInI peThe ucherI hatI. tene mATe teNe saMgItazikSaka, piyAna, nAnuMzuM pustakAlaya, ane sIvaNa-gUMthaNanI bAskeTanI jogavAI karI hatI. joke, deruzetane sIvaNa-bharata karatAM vAMcavAnuM vadhu gamatuM, tathA vAMcavA karatAM saMgIta. mesa lethiyarIne e vAtathI pUra saMtoSa hato. te enI pAsethI eka ja vAtanI apekSA rAkhyA karato : teNe vadhu ne vadhu madhura - nAjuka thaye javuM ! ane tethI teNe tene eka strI karatAM eka phUlanI peThe ucherI hatI. khalAsIonuM mAnasa samajavA prayatna karanArane A vAtanI kazI navAI nahIM lAge. mANasa jema vadhu kharabacaDo, tema tene suMvALapa vadhu game. paraMtu mesa lethiyarInuM dhyeya bhatrIjI pAra pADI zake, te mATe mesa lethiyarI pote khUba tavaMgara hovo joIe. ane mesa lethiyarI e mATe ja katanizcaya hato. tenuM moTuM sTIma-jahAja e ja kAme lAgeluM hatuM. darAMde mAraphate te deze mATe milakata tema ja daheja UbhAM karI rahyo hato! eNvijhamAM sauthI suMdara kamara dezetane hato. tene be bArIo hatI. te oraDAnuM pharanicara tathA paDadA vagerenI sajAvaTa paNa suMdara hatI. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ le chaeNvijha deruzetanA piyAnA paNa A kamarAmAM ja hatA. te jyAre saMdhyAkALanA rAganuM potAnuM managamatuM gIta, potAnA uSa:kALanI tAjagIbharyA avAje gAvA besatI, tyAre bahAra thaIne jatA keTalAya vaTemArgu sAMbhaLavA UbhA rahetA. deruzeta gharamAM avarajavara karatI, tyAre AkhA gharane AnaMdathI bharI kADhatI; khAsa karIne vasaMtaRtuthI ! tenI AsapAsa kAyamI vasaMtanA ja jANe vAsa hato. 45 te suMdara hatI, paraMtu vadhu te phUTaDI hatI; ane phUTaDI karatAM paNa vadhu tA mAhaka hatI. bacapaNathI ja te manohara to hatI ja. mesa lethiyarIne te bApujI sivAya bIjA koI saMbAdhane bAlAvatI nahi. mesalethiyarIe tene bAgakAmanA zekha khIlavavAnI chUTa rAkhI hatI ~ paNa teNe jAte bahu kodALI-pAvaDo na vAparavAM, tathA khAtaramAM hAtha na ghAlavA e zarate ! gharanuM tathA bagIcAnuM kAmakAja karavA mesa lethiyarIe deruzetanI madadamAM gresa ane duze nAmanI be juvAnaDI nokarIe rAkhI hatI. te nAkarIne e gharamAM kAmakAja karI hAtha lAla karavAnA adhikAra hatA. deruzeta bagIcAmAM phUla ane zAkanI ropaNInI bAbatamAM AMtarika sphuraNAthI kAma karatI; tu bahAranAM zAka ane phUla tenA bagIcAmAM ja jovA maLe. mesalethiyarIne oraDA baMdara tarapha mAMvALo hatA. ane bhAMyataLanA mukhya bAraNAvALA moTA haoNla sAthe tyAMthI sIdhI avarajavara karI zakAtI. bhoMyataLanA moTA oraDAmAM kaTherA jaDI eka khUNA alaga pADavAmAM Avyo hato. te lA durAMde jahAjanI oNphisa hatI; temAM mesa lethiyarI pAte besatA. tenA uparanA oraDAmAM sIdhA javAnuM bAraNu paNa tyAM AgaLa ja hatuM, Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalubina yA sudhI mesa lethiyarI jahAja calAvI zakato hato, tyAM sudhI te te ja durAMdene kaptAna rahyo. paraMtu tenI tabiyata jema jema lathaDavA lAgI, tema tema potAne badale koIne e kAma soMpavAno savAla tenI sAme Avyo. teNe e kAma mATe syu kalubinanI nimaNUka karI. e TaoNrTavAlano vatanI hato; bahu ochAbolo hatA; tathA AkhA kinAre eka aThaMga pramANika mANasa tarIke tenI khyAti hatI. dhIme dhIme te mesa lethiyarIne bIjo AtmA ja banI rahyo. skura kalubina dekhAve te khalAsI karatAM adAlatI "noTarI' jevo vadhu lAgato; paraMtu e asAdhAraNa kuzaLatAvALo vahANavaTI hato. satata badalAtI rahetI kaTokaTI veLAe Avazyaka evI tamAma prakAranI samajadArI tenAmAM hatI. bhaMDArI tarIke vahANamAM mAla bharavA, khalAsI tarIke vahANanA saDha vagere saMbhALavA, sukAnI tarIke sukAna saMbhALavuM, ane kaptAna tarIke hiMmata dAkhavavI - e badhAM vAnAM tenAmAM hatAM. tenAmAM DahApaNa pUrI mAtrAmAM hatuM, chatAM potAnA DahApaNane sAhasanI hade paNa te kheMcI jaI zakato hato: dariyAmAM e bahu Avazyaka guNa gaNAya. jokhamane agamacetIthI jANI levAnI zakti tenAmAM hatI, paNa e vastu tene gAbharo banAvI mUkavAne badale, zo upAya zakya che, e vicAravA uttejita karatI. te evo vahANavaTI hita je pUrI samajadArIthI jokhamane sAmano kare che, ane tethI dareka saMkaTa sahIsalAmata rIte pAra karavAnI khAtarI jene varelI hoya che. Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ lubina uparAMta, te eka bhAre taravaiyA hatA. keTalAka mANasAnI jAta ja judI hAya che : te pANImAM ane mAjAMmAM dhAre teTalA vakhata rahI zake che. kalubina paNa jarsI mathakethI nIkaLI, harmiTeja ane keMsala elijhAbethanA cakarAvo laI, be kalAka bAda, jyAMthI UpaDayo hota tyAM pAchA pharatA. hAnAi ane pleinaoNnTa-paoNinTa vaccenA bhayaMkara dariyA keTalIya vAra te tarI gayA hatA, ema kahevAtuM hatuM. paNa mesa lethiyarIne syu kalubina khAsa gamI gayA tenuM kAraNa to e hatuM ke, raeN tenI prakRti pAmI jaIne teNe pahelethI mesa lethiyarIne cetavI dIdhA hatA ke, "e mANasa tamane koI divasa lUMTI jaze. enuM e cAritrya-vAcana sAcuM paDayuM hatuM, ane leyarI pote e bAbatamAM khATo paDayo hatA! 47 mesa lethiyarIne dareka aThavADiyAmAM AnaMdanA be divasa hAya -- eka maMgaLavAra ane bIjo zukravAra. maMgaLavAre te durAMdene UpaDatI jotA, ane zukravAre tene pAchI pharatI jotA. te potAnA makAnamAM bArIne aDhelIne potAnA e sarjanane dhumADA kADhatuM, tathA dariyA kheDatuM bahu saMtASa ane tRpti sAthe joyA karato. zukravAre lAko mesa lethiyarIne bArIe Ubho rahI jayAre potAnI cuMgI saLagAvatA jue, tyAre tarata ja bolI UThe --" jarUra durAMde dUrathI AvatI tenI najare paDI haze." "" durAMde baMdaramAM dAkhala thayA pachI mesa lethiyarInA makAna TraeNvijhanA pAyAmAM jaDelI majabUta leAkhaMDI riMgamAM tenA kebala bAMdhI devAtA. te rAtAe lethiyarI khUba ArAmathI UMghato--kAraNa ke, tenI eka bAjunA kamarAmAM deruzeta UMghatI hotI ane bIjI bAju pANImAM durAMde! Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 kanyAnA pati desgata zeta umaralAyaka thai hatI, ane chatAM haju kuMvArI hatI. mesa lethiyarIe ja tene sapheda hAthavALI banAvavA jatAM tene durArAdhya banAvI mUkI hatI. te pAte deruzetanA patinI bAbatamAM aneAkhA ja khyAla dharAvato hatA. pAtAnI baMne putrIone te ekI sAthe paraNAvI devA mAgato hato ane te paNa eka ja mANasa sAthe! deruzetano jIvana-sukAnI durAMdene dariyA-sukAnI paNa hovA joIe ! jahAjane tophAnomAM thaI je haMkArI jaI zake, te patnIne paNa jIvanasaMgrAmamAMthI pAra karAvI zake, evo tene khyAla hatA. syu kalubinane teNe durAMdenA kaptAna banAvyA hatA, paNa te te tAtpUratA ja; kAraNake, mesa lethiyarI karatAM te mAtra paMdara varSa ja nAnA hatA--arthAt tenA jevA ja gharaDo. durAMdenA kaptAna te vadhu kAyamI banI rahe tevA juvAniyA hovo joIe. mesa lethiyarIne, Ama, deruzeta mATe sUryanA taDakAmAM zekAyelA, badAmI raMganA, dariyAI pahelavAna jevA khaDatala pati joItA hatA. paNa deruzetanA khyAla judA hatA ! tene gulAbI raMganA sukumAra pita joItA hatA ! game tema paNa, kAkA tathA bhatrIjI eka bAbatamAM saMmata hatAM: lagna aMge kazI utAvaLa na heAvAnI bAbatamAM, lAkone jema jema khAtarI thatI gaI ke, deruzeta ja mesa lethiyarInI tema ja durAMdenI vArasadAra banavAnI che, tema tema tenA hAtha mATenI mAgaNIo vadhatI gaI. alabatta ve Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *. * - P>=k_le yle Phja ]p pa phte valua tFye Lee C/kJ? hyu Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanyAnA pati 49 dhanavAna varga taraphathI ja e mAgaNI AvatI hatI. paraMtu mesa lethiyarIne tA peAtAnI suvarNakanyA mATe kAMsAnA pita joItA hatA. eTale teNe e badhI mAgaNI nakArI kADhI. te paNa pAtAnI kalpanA mujabanA yogya mANasanI rAha jovA lAgyo; tema deruzeta paNa ! lethiyarIne khAnadAnaneA tA mAha ja na hatA; ane teNe ucca khAnadAnanA kahevAya tevA taraphathI AvelI keTalIya mAgaNI pAchI kADhI hatI. 2 F mesa lethiyarImAM avaguNa jovA jaIe tA eka hatA, ane teya moTo hato : te pAdarIone khUba dhikkAratA; -- vyaktiza: nahi paNa AkhA vargane. eka vakhata te vaoNlTaranuM pustaka vAMcatA hatA (ane tene vAMcavAnI sArI Teva hatI,) temAM AvyuM ke, " pAdarI bilADI jevA che. " tarata ja teNe cApaDI nIce mUkI dIdhI ane pachI dhImethI eka vAkaya uccAryuM : " paNa huM kUtarA jevA chuM ne ! "" jayAre te peAtAnI sTIma-boTanI yojanA AgaLa dhapAvatA hatA, tyAre lyUthara-paMthI, kelvina-paMthI ane kaeNthalika ema sau pAdarIe tenI pravRtine vakhADI kADhI hatI. teoe pAtAnAM vyAkhyAnAmAM ane dharmapadezAmAM tenI karAya teTalI niMdA karI hatI, tathA tene vakhADAya teTalo vakhADI kADhayo hatA. te ja kAraNe sAmethI mesa lethiyarI paNa temane teTalA ja dhikkAratA hatA. paNa sAthe sAthe eya kahI devuM joIe ke, mesa lethiyarInA e varga mATenA dhikkAra pelAe dAkhavelI koI avaLacaMDAIne ja AbhArI hatA, ema na hatuM. enA e varga pratyeno gussA, kUtarAne bilADI mATe hoya che tevA, svAbhAvika kudaratI ja hato. te varganA chUpA nahAra jANe te joI zakatA hAya, ane peAtAnA dAMta kacakacAvIne ja te pharatA hAya, evA ja teno ghATa hatA. alabatta, AvI rItanA AkhA varga pratyenA gussA aMdha gussA ja hoI zake; ane tethI mesa lethi Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 prema-balidAna yarIne mate pAdarI vargano koI ja mANasa sAro hoI zake nahi. alabatta, lethiyarI evA sadbhAvI mANasa hatA ke, te koInI pAchaLa jANI joIne to paDe ja nahi. eTale pAdarI varga pratye paNa tenuM valaNa humalAkhAra hovAne badale mAtra avarodhaka ja hatuM. arthAt te e lokone peAtAnAthI dUra rAkhatA. te lokoe to tene ghA karyo hatA, paNa teNe te mAtra temanA pratyenI zubhecchA pAchI kheMcI laIne ja saMtoSa mAnyA hatA. gyarnasI eka nAnA TApu kahevAya; paraMtu temAM be judA judA paMthAne jagA maLI hatI kaeNthalika tema ja proTesTaMTa. teya jarmanInI peThe nahi - jarmanImAM te eka ja devaLamAM judA judA bhAgalA pADI judA judA paMthA bhakti karI zake che; vedIo sarakhI saMkhyAmAM judI judI hoya che, paNa dhaMTa eka ja hoya che. eka ja dAMTa baMne prakAranI pUjAbhakti mATe vAgatA hAya che; tyAre gyarnasImAM tA dareka paMthane kasabA tathA devaLa judAM judAM ja hatAM. mesa lethiyarIne purANo paMtha ke navA sudhAraka paMtha bemAMthI eke pasaMda na hatA. majUra vargamAMthI UbhA thayelA e vahANavaTI-kArIgaraphilasUpha bhAre khUNA ane pUrvagraho dharAvato hato. eka vakhata reva0 jaeNkemina herodanuM naraka uparanuM vyAkhyAna bhAgoge tenA sAbhaLavAmAM Avyu. te vyAkhyAnamAM zAsravAkayonAM pramANa bharI bharIne narakanI kAyamanI sajAonuM, tenI vedanAo ane ribAmaNanuM, adhogatinuM, zAzvata agninuM, IzvarI gussAnuM, tathA pApIonA pApanA apAtA bhArobhAra daivI badalAnuM AbehUba varNana karavAmAM AvyuM hatuM. vizvAsu lAko e vyAkhyAnathI prabhAvita thaI gayA mesa lethiyarI, vyAkhyAna pUruM thaye, eka vizvAsu bhakta sAthe carcanI bahAra nIkaLyA, tyAre bAlyA vinA na rahyo ke, " bhAI, huM to mAnatA hato ke, bhagavAna bahu bhalA che. paNa A loko kahe che teve te krodhI ane badalAkhAra hAya, to te tenI pAchaLa paDavuM nakAmAM che ! Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kanyAne pati ane tethI karIne ja te cusIne vatanI hovA chatAM, loko tene pheMca kahetA. phrAnsanA krAMtiora loko ja AvA nAstika hoya ! bhalabhalA moTA dezamAM paNa mANasa potAnA sahabaMdhuothI bahu alaga paDI jaIne na jIvI zake. phrAMsamAM tethI "dekhAva sAcavI levAnuM, ane iMgleMDamAM 'ziSTa dekhAvAnuM' sukhI jIvana mATe Avazyaka gaNAya che. to pachI nAnAM zaheramAM vasanAra mANasane to AsapAsanI TIkATippaNIthI khAsa DaravuM paDe. mANasa topamArAne sAmano karI zake, ke dariyAI tephAnane; paNa "duniyA' ke 'loko nI TIkAno sAmano na karI zake. mesa lethiyarI paNa tethI potAno A virodha manamAM ja bhaMDArI rAkho. te pote bhale pAdarIo pAse na jAya; paNa pAdarIo tenI pAse Ave, tyAre te potAnAM bAraNAM baMdha karI de nahIM. jayAre e badhA pAdarIo prasaMgopAtta tenI mulAkAte AvatA, tyAre te temane yathAyogya satkAra karate. dezata paNa varSanA cAra mukhya prasaMgoe eplikana carcamAM hAjarI ApatI. ghaNAM varSomAM eka vakhata mesa lethiyarI paNa tenI sAthe e devaLamAM gayo hato. joke, bahAranA dekhAva pUratI paNa A badhI chUTachATa mUkavA jatAM teno pAdarIvarga pratyeno aNagamo ja vadhye jato hato. eno badalo te e lokonI pAchaLa temanA cALA pADIne ke ceSTAo karIne acUka leto. kahe che ne ke, mANasanI jevI prakRti paDI ! koI koI vakhata te paraNelA pAdarIne tenI patnI sAthe jato joto, tyAre to tenA gussAnuM ThekANuM ja na rahetuM. "strInuM gAuna ane pAdarInuM gAuna be bhegAM sArAM nathI lAgatAM!" ema ja te kaheto. tene mana pAdarIo e judI jAta ja hatI. pAdarI viSe te ema ja bole ke, "puruSa paNa nahi, strI paNa nahi, mAtra pAdarI !" tethI te dezetane paNa vAraMvAra kahyA karato -"jene paraNavuM hoya tene paraNaje, paNa koI pAdarIne to nahi ja!" Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para premabalidAna mesa lethiyarInI prakRti evI hatI ke, koI vAta eka vakhata sAMbhaLI, ke tene kAyamanI yAda rahI jAya. dezanI prakRti evI hatI ke, sAMbhaLelI vAta te tarata bhUlI jAya. kAko ane bhatrIjI vacce A taphAvata hato. dezatano uchera ja evI rIte thayelo hato ke, tene javAbadArInuM kazuM bhAna ja na hatuM. gaMbhIrapaNe-vicArapUrvaka na apAyelI keLavaNImAM evAM aneka jokhama rahelAM hoya che. potAnA bALakane vadhAre paDatuM jaladI sukhI banAvI devAno prayatna karavo, emAM DahApaNa nathI. deze ema ja mAnatI ke, pote saMtuSTa thaI, eTale AkhI duniyAne saMtuSTa ja thayelI gaNI levAnI. tene ema paNa lAgatuM ke, tenA kAkA tene sukhI joIne ja sukhI thAya tema che. tene jIvana vize kazo khyAla ja nahoto. koIka divasa amaryAdapaNe premamAM paDI javAya evuM badhuM ja tenAmAM UbhuM thatuM jatuM hatuM. daramyAna mAtra te mojamAM rahetI hatI. te pasAra thatI kSaNamAM ja jIvatI-te vakhate jevo ghATa te mujaba gAtI ke bolatI. kAMIka thoDuMka kAma patAvyuM - na patAvyuM ane doDI jAya. roja savAre te AgalA divase karelAM badhAM kAma bhUlIne ja jAgatI. gaye aThavADiye teNe zuM zuM karyuM hatuM ema tene pUcho, to te kazo javAba ja na ApI zake. dareka jaNa joDe te khela ja karyA karatI. rastA upara thaIne pasAra thanArane te khAmukhA pajavatI. chokarAone avanavI rIte satAvatI. sAmo setAna maLe, to paNa tene cheDayA vinA te na rahe. te suMdara to hatI ja ane sAthe sAthe eTalI nirdoSa, ke te bAbatano lAbha letAM te acakAtI nahIM. bilADInuM nAnuM baccuM tenA paMjA vaDe prahAra kare te rIte ja te hasI paDatI. jene te vAge tenI pIDA te jANe! deratane to pachI AgaLa kazo vicAra ja na Ave. "gaI kAla" tene mATe hatI ja nahIM. Aja'mAM ja te jIvatI. vadhAre paDatA sukhanuM e pariNAma hatuM: barapha ogaLI jAya, tema deratanI smRti paNa ogaLI jatI. Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 13 prema-bANa jaliyAtane kadI dezeta sAthe vAtacIta karavAno prasaMga paDayo na hato. uSA-sArikAne dUrathI joIne oLakhe, te rIte ja te ene oLakhato hato. dezete jayAre rastA upara baraphamAM jiliyAtanuM nAma lakhIne tene coMkAvyo, tyAre dezetanI umara soLa varSanI hatI. enI AgalI rAte ja mesa lethiyarIe tene TokI hatI : "have huM moTI thaI; nAdAnI dAkhavyA na kara !" dezete lakhelo "jiliyAta' zabda, jiliyAtane vIMdhAne tenA UMDA aMtaramAM pesI gayo hato. strI vastu viSe jaliyAtane zo khyAla hatA ?- ene potAne ja pUcho to te bhAge kazo javAba daI zake. jiliyAta koI strIne bhego thato, tyAre strI enAthI bIne, ane te strIthI bane, evo ghATa thato. kAMIka kAraNasara pharaja paDe tyAre ja te koI strI sAthe vAta kare. teNe koI chokarIne prema karyo na hato. te rastA upara thaIne jato hoya ane koI strIne cAlI AvatI jue, to te tarata khetaranI vADa caDIne kUdI paDe athavA koI dhuMgA pAchaLa saMtAI jAya. gharaDI prauDhAone paNa te TALato. nAtAlanI je savAre deze te majAkamAM tenuM nAma barapha upara lakhyuM, te vakhate tarata to te ghera ja pAcho pharI gayo : pote zA kAme bahAra nIkaLyo hato, tenI paNa tene yAda rahI nahIM. 53 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna dhIme dhIme rAta paDI; paraMtu tene UMgha na AvI. tene hajAra hajAra bAbatonA vicAra AvavA lAgyA : badhA ja asaMbaddha, jema ke, potAnA vADAmAM have kALAM gAjara vAvavAM sArAM; bhalA Aje sarkavALI hoDI kema pasAra thatI jovAmAM na AvI? -- tene kazuM thayuM haze ? je DosI A gharamAM marI gaI, te potAnI zI sagI thatI haze?--jarUra te potAnI sAcI mA ja hovI joIe; - koI kAraNe te ema jAhera nahi karatI hoya. juone te DosI pelI TUMkamAM mArI vahu mATe kapaDAM mUkI gaI che. reva0 jaeNmina haeNroda jarUra saTa-piyare-paoNrTUnA DIna nimAvAnA; eTale sa Ta saeNpsanavALI rekaTaranI jagA khAlI paDavAnI. nAtAla pachIno divasa caMdrano 27 mo divasa haze eTale traNa vAgyA pachI ekavIsa minaTe bharatInI Toca haze, sAta vAgyA pachI paMdara miniTe ardhI bharatI haze, ane nava vAgyA pachI tetrIsa miniTe oTa haze. potAne baeNga-pAipa vecI janAra skaoNTiza sainikano pozAka tene acAnaka yAda AvI gayA - badhI vigata sAthe. pachI te! bAkInI rAta e pozAkanI ja vigato tenA mana samakSa ghUmatI rahI. 54 divasanuM pUruM ajavALuM thaye ja te jAgI UThayo-ane pahelA ja vicAra tene deruzetanA Avyo. bIjI rAte paNa sUtA pachI tene pelA skoTiza sainikanA pozAkanA ja vicAra AvyA karyA. UMghamAM ne UMghamAM te bAlyA ke, nAtAla pachI mukhya adAlatanI beThaka 21 mI jAnyuArIe zarU thaze. vaLI tene jUnA rekTara jaeNkemina herodanuM paNa svapna AvyuM. bIjI savAre paNa te UThayo tyAre sau prathama deruzetanA ja vicAra tene AvyA. tene enA upara khUba gusso Avyo. pote have nAnA chokaro rahyo nathI, nahi te jarUra tenI bArI upara te patharA pheMkI Avyo hota. vaLI pAchuM tene yAda AvyuM ke, pote jo nAnA banI jAya, to te potAnI mA paNa potAne pAchI maLe. ane tarata te raDavA lAgyA. Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabANa ya teNe A vakhate pAsenA TApumAM traNeka mahinA cAlyA javAnA vicAra rAkhyo hato. paNa te na ja gayA. uparAMta pele raste paNa bhUlecUke pharIthI te na gayA. te maneAmana kalpanA karavA lAgyo ke, rastA vacce lakhAyeluM peluM nAma haju kAyama ja rahyu haze, ane jatA AvatA badhA loko tene jotA. haze. g paNa e AkhA prasaMgano badalo levA jANe karato hoya tema te dezetanA makAna ' oNvijha ' AgaLa thaIne roja pasAra thavA lAgyo. te khAsa irAdAsara tyAM thaIne jate ema na kahevAya; paNa banatuM ja evuM ke, te kazA irAdA vinA nIkaLyo hAya, te paNa deruzetanA bagIcAnI dIvAla AgaLa thaIne ja pasAra thato hAya ! 'TraeNvijha'nI AsapAsanI kaMpAuMDa-dIvAla kaMI bahu UMcI na hatI. tenA upara jhaTa caDI UtarAya. paNa jiliyAtane to e dIvAla caDI UtaravAnA khyAla mAtrathI ja dhrujArI vachUTI jatI. alabatta, te bhIMta AgaLa thaIne pasAra thatAM, tenI pAchaLathI AvatA avAje sAMbhaLavAmAM zo vAMdho ? raste thaIne jatA AvatA koI paNa mANasa aMdarathI AvatA avAjane te sAMbhaLI zake. eka vakhata duze ane gresa makAnamAM takarAra karatAM hatAM, te avAja teNe sAMbhaLyA. koNa jANe e avAja paNa saMgItanA avAjanI mAphaka tenA kAnamAM kayAMya sudhA guMjato rahyo. bIje vakhate tene te karatAM eka judo avAja saMbhaLAyA. 'mane nAnI sAvaraNI jarA Apone !' teNe mAnI lIdhuM ke, te deruzetanA ja avAja che. eTale te tarata tyAMthI jIva laIne bhAgyo ! dhIme dhIme tenI hiMmata vadhavA lAgI. have te e bhIMta AgaLa thobhavA paNa lAgyo. eka vakhata deruzeta piyAnA upara potAnuM mAnItuM gIta gAtI hatI. tenA kamarAnI bArI khullI hatI. ene avAja Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 prema-balidAna bahArathI barAbara sAMbhaLI zakAte hate. jilayAta ekadama phIko paDI gayo, paNa te gIta sAMbhaLavA te Aje tyAM ja Ubho rahyo. vasaMtaRtu AvI. eka divasa jANe svarganuM dRzya tenI najara samakSa khulluM thaI gayuM: deze bhAjIne pANI pAtI tenI najare paDI. have to te lAMbA kalAko sudhI chapAI rahIne dezane bagIcAmAM AvatI jatI nihALyA karato; - A vakhata jANe zvAsa paNa lIdhA vinA tathA eka khUNe bhIMta upara chupAI besIne. te potAnI chupAvAnI jagAethI, have ghaNI vAra mesa lethiyarI sAthe dezata vAto karatI te paNa e sAMbhaLI zakato. pelAM baMne bagIcAmAM eka jhADa nIcenI beThake besatAM. deze bagIcAmAM avAranavAra phUlo cUMTatI ane suMdhatI. te uparathI tene kaI sugaMdha game che, tene kayAsa jiliyAta bAMdhato. gulAbano naMbara pAMcamo hato. kamaLa tarapha te mAtra najara karatI, paNa kadI tene sUMghatI nahi. judAM judAM phUlonI sugaMdhI dezetane gamatI, te uparathI jiliyAte tenA svabhAva vize kalpanAo UbhI karavA mAMDI. dareka jAtanI sugaMdha dITha teNe deruzetanI eka eka guNanI saMpUrNatA kalpI kADhI. paNa, dezeta sAthe kadI sIdhI vAta karavAnI kalpanA mATe tenAM rUMvAM UbhAM thaI jatAM. jiliyAtanI e bhIMta pAsenI tapasyA cIMtharAM bhegAM karanAra eka bhalI buTTInI najare caDayA vinA na rahI. e badrInI kalpanAmAM e vAta AvI haze kharI ke, kaI juvAniyo ekAda bhIMta pAse vAraMvAra Ubho raheto hoya, te e bhIMtanI pelI bAjue koI juvAna chokarI hoya? eka vakhata jiliyAta e ja rIte bhIMta pAse Ubho hato, tyAre te DosI jarA hasI ane ene bombe mAMe bolI, "hA, hA, Ama bhIMta pAse lakhAvAthI ghaNI hUMpha maLe!" Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabANa paha jiliyAtane e zabdo soMsaravA pesI gayA, joke, e buDhDhIe kahelA zabdonA artha to tene na samajAyo. paraMtu pachI eka rAte jayAre te peAtAnA makAna bu-da-lArUnI bArIe UbhA hatA ane pAMca ke cha juvAna chokarIo jaLakrIDA karavA pAsenA kinArA upara AvI, tyAre teNe potAnI bArI jhaTapaTa baMdha karI dIdhI : nagna strInI AkRti jovI jANe tene asahya thaI paDI. 3 AkhA unALA pasAra thaI gayo. jiliyAta ' TraeNvijha 'nI bhIMtane e khUNe besI rahetA. tenA dilamAM gamagInI vyApI rahI hatI. tene kazI samaja paDatI na hatI. peAtAnuM mAthuM be paMjA vacce dabAvIne te ghaNI vAra pAtAnI jAtane ja prazna pUchatA : " paNa, teNe mAruM nAma baraphamAM zA mATe lakhyuM? "" jiliyAte tenI mAne ema kahetAM sAMbhaLI hatI ke,'strI paNa koI vAra puruSanA premamAM paDI jAya che.' paNa tene yAda AvatuM ke, deruzeta ati tavaMgara che, ane pote garIba che. pelI zApita sTIma-bATa deruzetane tavaMgara karyuM ja jAya che! jiliyAtane have mahinAnA kayA divasa che, enuM paNa bhAna rahetuM nahi. zUnya najare upara thaIne pasAra thatAM vAdaLa tarapha joI rahetA ke dariyA upara pasAra thatAM vahANAnA saDhanI TocAne. eka rAte deruzeta sUvA mATe gharamAM gaI. potAnA kamarAnI bArI baMdha karavA jevI te e tarapha vaLI, tevA ja tene eka avAja saMbhaLAyA. gADha aMdhakAramAMthI koI vAjitranA avAja AvatA hatA. paNa A zuM? piyAnA upara vAraMvAra potAnuM mAnItuM gIta te vagADatI, tenA ja e sUro hatA. baeNMga-pAIpamAMthI koI e ja rAga AlApI rahyuM hatuM. te ghaDIthI, deruzetane e ja samaye, avAranavAra, ane khAsa karIne gADha aMdhArI rAtAe e vAjiMtraupara e ja rAga vagADAtA saMbhaLAvA lAgyA. deruzetane e vAta bahu gamI nahi. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 avanavA ALa. 1. cAra varSa pasAra thaI gayAM. deruzeta lagabhaga ekavIsa varSanI thaI, chatAM haju paraNyA vagaranI ja hatI. 66 rAja ne rojaraTAtA vicAra koI lekhake kayAMka lakhyuM che, gimaleTanI peThe cheda pADe che. dara varSe jANe tenA eka AmaLA vadhu UMDA UtaratA jAya che. pahele varSe te vicArane ukhADI kADhavA hoya, te vALane tenA mULamAMthI ukhADI kADhavA jevuM muzkela lAge; paNa bIje varSe te ApaNI cAmaDI utaraDavA jevuM ja du:kha thAya. trIje varSe hADa tADavA jevuM ane cAthe varSe te ApaNuM magaja ja kheMcI kADhavA jevuM lAge. jiliyAta paNa peAtAnA raTaNamAM cAthA varSe pahoMcyA hatA. deruzeta sAthe sIdhI vAtacIta karavAnA prasaMga tene A daramyAna paNa eke vakhata AvyA na hatA eka divasa evuM banyuM ke, deruzeta, mesa lethiyarI sAthe braeNvijhanA baMdara taraphanA rastA upara UghaDatA bAraNA AgaLa UbhI UbhI vAta karI rahI hatI. jiliyAta pAse thaIne pasAra thayA, tyAre tene lAgyuM ke, deruzeta jANe tene joIne dhImethI hasI. alabatta, emAM asaMbhavita jevuM kAMI ja na kahevAya. deruAtane haju aMdhArI rAtoe pelI baeNga-pAIpanA avAja saMbhaLAyA karatA. 5 Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avanavA eLA para << mesa lethiyarIe paNa eka vakhata baeNMga-pAIpanA e avAja sAMbhaLyA. teNe tapAsa karI, te jiliyAta ! lethiyarI vicAramAM paDI gayA ane gussA karavA lAgyo : e mUrakha deruzetanI bArI nIce beMga-pAIpa zAnA vagADatA phare che ? jarUra, bhAIsAheba deruzetanA premamAM paDayA haze. paNa ema pAIpa phUMkayA karIne vakhata bagADavAnI zI jarUra ? deruzetane paraNavA icchanAre mArI sAthe samajI levuM paDaze : premakAnI bArIe nIce vAjAM vagADaye kaMI na vaLe ! " A arasAmAM ja, jenI lAMbA samayathI rAha jovAtI hatI e agatyanI ghaTanA banI : reva0 jaeNkemina heroda vincesTaranA bizapanA avejI, yarnasInA DIna, tathA se'Ta piyare baMdaranA kalekaTara nimAyA. temane sthAne AvanAra mANasa AvI jAya, eTale tarata seMTa saeNpsana cheDI te se'Ta piyare baMdara cAlyA javAnA hatA. navA namAyelA rekaTara AvI pahoMcavAnI taiyArImAM hatA. te naoNrmanavaMzI hate. ame tenuM nAma mi jo ebenejhara kaoNDU hatuM. navA rekaTara viSe keTalIka vAto jANavAmAM AvI hatI -- jemanA artha virodhIo tathA zubhecchako judI judI rIte karatA hatA. te juvAna ane garIba hatA. paraMtu tenI juvAnI ati abhyAsathI ane tenI garIbAI vArasAnI AzAthI saMmizrita hatI. seTa asanA buDhDhA ane tavaMgaraDInanA te vArasadAra bhatrIjo hatA. e DIna maratAM ja te tavaMgara banI javAnA hatA. tenAM sagAMsaMbaMdhI paNa saMbhAvita mANase hatAM. ane tene peAtAne ' oNnarebala ' pade pahoMcavAmAM vAra lAge tema na hatI. te rekaTara dharmanI bAbatamAM proTesTaMTa valaNavALA hatA. khAsa karIne lagna aMge ! Adamane peAtAnI Iva pasaMda karavAnA dharma-hakka che, ema te mAnatA. dharmazAstramAM vAkaya Ave che ke, " tArA pitA ane tArI mAtAnuM saMmAna kara, " tene badale te bIjA eka vAkayane vadhu pramANabhUta "" Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna gaNato ane jaNAvato: "strI e puruSanuM aMga banavA sarajAI che; teNe mAtApitAne choDI, patine vaLagavuM joIe." uparAMta mAtApitAnI hakUmatane ane temanA pratyenI kartavyabhAvanAne bAjue rAkhI, koI paNa rIte lagna-saMbaMdha joDavAnI bAbatane dhArmika saMmati ApavI, e khAsa karIne iMgleMDanA ane vizeSa karIne amerikAnA proTesTaMTa paMthanI viziSTatA che. mesa lethiyarInI paristhiti A pramANe hatI : durAMde pAsethI je kamANInI apekSA rakhAI hatI te pUrI thaI cUkI hatI. mesa lethiyarIe te aMge UbhuM kareluM devuM cUkate thaI cUkyuM hatuM; potAnA makAna brevijha" aMgenA badhAM girokhata paNa teNe kharIdI lIdhAM hatAM; sTImaboTanI Avaka dara varSe hajAra pAuMDe pahoMcI hatI ane haju vadhatI jatI hatI. te vastutAe durAMde ja enI tamAma milakata hatI; tema ja e pradezanI paNa. Dhora laI javAM - lAvavAM e ja A jahAjanI AvakanuM mukhya sAdhana banatuM jatuM heI, bIjA musApharo ane temane sarasAmAna laI javAnuM ochuM karI nAkhavAmAM AvyuM hatuM. are, jahAjamAM saMkaTa veLAe kAma Ave te mATe laTakAvI rAkhavAmAM AvatI be hoDIenuM vajana paNa kADhI nAkhavAmAM AvyuM hatuM. eTale durAMdemAM have "laga-boTa' kahevAtI eka ja heDI rahI - je vastutAe paNa majabUta hatI. ree karelI lUMTa pachI daza varSa vItI gayAM hatAM. durAMdethI sarajAyelI A samRddhinI, paraMtu, eka nabaLI bAju hatI. te pUrepUro vizvAsa Ubho karI zakI na hatI. koI paNa vakhate e jokhamamAM AvI paDe ema manAtuM. lethiyarIne atyAra sudhI e aMge kazuM jokhama veThavAnuM nahotuM AvyuM, e kevaLa apavAdarUpa manAtuM. teNe mUrkhAmI ja karI hatI, paNa e mUrkhAmI sadbhAgyane kAraNe tene Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avanavA oLA phaLadAyaka banI rahI hatI, eTaluM ja. enI peThe bIjI jagAoe sTIma-boTa cAlu karavAnA prayatna thayA hatA, ane te sadaMtara niSphaLa gayA hatA. emAM hisso rAkhanArA barabAda thaI gayA hatA ! lethiyarI kaheto ke e lokonI niSphaLatAnuM kAraNa eMjinanI kharAbI ja hatuM. chatAM anubhave, dhIme dhIme lokomAM evI mAnyatA baMdhAtI jatI hatI ke, sTIma-boTa pAchaLa nANAM rokavAM, e dhumADA pAchaLa nANAM rokyA barAbara ja gaNAvuM joIe. tethI UlaTuM, mUDIvALAo saDhavALAM jahAjo pAchaLa moTI rakamo rokavA lAgyA hatA. dariyAI vepAra te vakhate bahu phAlato jato hato. ane e jahAjo pAchaLa rokelA paisA jhaTa mabalaka naphA sAthe pAchA paNa vaLatA. lethiyarInI bAbatamAM have loko ema ja kahevA lAgyA ke, "e paNa have bIjI durAMde banAvIne calAvI Ape to kharo !" A taraphano dariyo sAMkaDo hoI, pavanane AMtarIne jhaTa chaMcheDI mUke che. pazcimanA pavana phebruArIthI zarU thatAM, mojAM codiza UchaLavA lAge che. te vakhate vahANavaTuM bahu jokhamI banI rahe che. loko paNa rojabaroja zI honAratanA samAcAra sAMbhaLavA maLe che, e jANavA ja utkaMTha rahe che. kSitija upara bhayaMkara tophAne ghUghavatAM hoya che. kALI aMdhAra rAtrIo susavATA mAryA kare che. vAdaLonA UMDANamAMthI tephAne kALuM aMdhAra mAM DokiyAM karatuM hoya che. A samaya daramyAna pavananuM jeTalu jokhama hoya che, eTaluM ja kAramuM bIju jokhama dhummasanuM UbhuM thAya che. vahANavaTIo haMmeza dhummasathI DaratA rahe che. keTalAMka dhummasamAM baraphanA bilorI kaNa taratA hoya che ane tethI prakAzanAM kuMDALAM, khoTA sUryo ane khoTA caMdro dekhA de che. Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna tophAnI dhummasamAM judA judA thara ke paDa baMdhAya che. pANInI varALa sAthe bIjI aneka jAtanI ghanatA ane vajanavALI varALo bhaLelI hoya che. cheka nIcenuM paDa AyoDinanuM hoya che, tenI upara gaMdhakanuM, tenI upara bromAInanuM, ane tenI upara phospharasanuM. te paDo vacce arasaparasa cAlatAM vaidyatika ane cuMbakIya AkarSaNothI kolaMbase varNavelA dAvAnaLanA dekhAvo, senakAe noMdhelA UDatA tArAnA dekhAvo, luTArka jaNAvela be mahA-javALAo, sijhare joyelI potAnA romana sainyanAM zastrone lAgelI Aga, killAnA zikharane cokIdArano bhAlo aDatAM nIkaLatA dekhAtA taNakhA - vagere AbhAso UbhA thAya che. A viSuvavRtane eka kAyamI dhummasano paTo vIMTaLAyelo che. tene vAdaLa-vIMTo kahevAmAM Ave che. e vAdaLa-vIMTAthI uSNakaTibaMdhanA dezone ThaMDaka maLe che - jema UkaLatA pANIvALA galphasTrImathI dhruvapradazone garamI maLe che. paNa e vAdaLa-vIMTA nIcenuM dhummasa bahu kAramuM gaNAya che; ane tethI tephAna vakhate vahANavaTIo potAnAM vahANonuM vajana ochuM karavA ghaDAone dariyAmAM pheMkI de che - ane pavana paDI gayo hoya te mIThA pANIne bacAva karavA mATe ! jUnA vakhatanA loko be prakAranA dharmaguruo rAkhatA : eka varganuM kAma vIjaLInAM taphAna joyA karavAnuM hatuM ane bIjAnuM dhummasa joyA karavAnuM. jUnA vakhatamAM vahANavaTIo evA dharmaguruone pUchIne ja vahANavaTe nIkaLatA. tyArathI mAMDIne tophAne zI rIte utpanna thAya che, eno abhyAsa thato Avyo che. dhummasanI utpatinAM kAraNe paNa tephAne sAthe ja saMkaLAyelAM hoya che. hAsAgara upara dhummasanA traNa pradezo khAsa jANItA che. badhe ja paNa khAsa karIne ahIM caeNnala tarapha dhummasa bahu jokhamabhareluM banI rahe che. ahIM dhummasa samudrane vicitra aMdhakArathI DhAMkI de che. dhummasa bahu gADhuM na hoya to paNa te pANIne raMga badalI nAkhatuM hovAthI, Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avanavA LA 63 pANInI sapATI jovI azakaya banI jaya che. eTale vacce UMcuM taLa ke khaDaka AvatA hAya tApaNa jarAya agAuthI cetavaNI maLe nahIM; ke khabara paDe nahIM. tethI dhummasa daramyAna, banI zake teA vahANe sthira thaIne UbhA rahevuM, e eka ja sahIsalAmata mArga rahe che. pavananAM tephAne! jeTalA ja akasmAtA dhummasathI sarajAya che. AvA dhummasanA divaseA pachI UpaDelA tophAna bAda iMglaeNMDathI sahIsalAmata AvI pahoMcelI DAka-boTa ' kAzmIra 'khabara lAvI ke, rAta daramyAna eka DUbI gayelA jahAjanA hoDImAM bacI gayelA khalAsIoe madada mATe tene dhA nAkhI hatI. e ja ' kAzmIra'jahAjamAM seMTa saeNpsananA navA rekaTara paNa AvyA hatA. te ja rAte, pavana jarA dhImA paDayo tyAre jiliyAta mAchalAM pakaDavA kinArAnI pAse pAse ja peAtAnI Daca-bATamAM nIkaLyA hatA. bharatI sAthe te bapAranA beeka vAgye pAchA pharatA hatA, tyAre teNe gilDa-hAlma-uranA khaDakanI pelI kAramI beThaka upara koI mANasane beThelA joyA. dariyA have UMcA AvI gayA hatA ane e mANasa kinAre pAchA pharI zake tema rahyuM nahotuM. jiliyAta samajI gayo ke, Aje e beThaka peAtAne bhAga levAnI taiyAomAM che. teNe kuzaLatAthI jhaTapaTa peAtAnA jahAjane thoDu jokhama kheDIne paNa e beThaka nIce lIdhI; pachI peAtAnI boTanI kinArI upara UbhA rahI teNe pelI beThaka upara beThelA ane UMghatA mANasane laTakatA paga kheMcyA ane tene jagADayo. jiliyAta evI rIte UbhA hatA ke, te jo nIce pANImAM gabaDI paDe, tA pharI kadI jIvatA bahAra na nIkaLI zake. khaDaka sAthe pANInI thapATo eTalA jorathI vAgatI hatI. Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna pelA mANasa jAgI UThayo. jiliyAte tene pUchyuM, " heya ! ahIM zuM karo che ? "" 4 (( huM A dRzya jouM chuM. 66 jouM chuM, ke jotA hatA ? atyAre dariyo cAre bAju pharI vaLavA lAgyA che e dekhatA nathI? tame kema karIne pAchA kinAre "" nIkaLata vAru? << ' kharI vAta ; huM Aje ja A dezamAM Avyo chuM. gaI rAta dariyAmAM gALI hAvAthI, atyAre pharatA pharatA A khaDaka upara AvyA, ane ahIMthI dRzya bahu manohara dekhAtuM hovAthI jarA beTho, teTalAmAM UMghI gayA. t << daza miniTa bAda, tame e UMghamAMthI pAchA jAgI ja na zakata. khare ja ! " . "" "" mArI bATamAM kUdI paDo. jiliyAte bhAre kuzaLatAthI beATane khaDaka sAthe joDAyelI rAkhI, ane pelA mANasa beTamAM kUdI paDayo. jiliyAta hoDIne peAtAnA makAna pAchaLanI karADe haMkArI lAvyA. nIce UtarI * pelAe eka pAuDa-sAnaiyA jiliyAtane ApavA cc "" mAMDayo. jiliyAte tenA hAtha dhImethI pAchA dhakelyA. "" da tame mArI jiMdagI bacAvI che. haze; enuM zuM che?" "" " tame A dharma-paragaNAnA che ? ' "" no. " tA ? " jiliyAte AkAza tarapha AMgaLI UMcI karIne jaNAvyuM, dharma-paragaNAno chuM. " "" 66 pelA juvAniyA have namana karI raste paDayo. paNa pachI tarata jilayAta pAse pAchA AvI teNe tene eka pustaka ApyuM. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ avanavA eLA te bAibala hatuM. pachI pelo raste paDayo. jiliyAta tyAM Ubho Ubho ja ekadama bIjA vicAramAM ja DUbI gayo - deruzetanA. thoDI vAre syu laeNnDo potAnI ghoDAgADImAM tyAM thaIne nIkaLyo, tyAre teNe jiliyAtane joIne ghoDAgADI thobhAvI, ane kahyuM, "jiliyAta, bhAre samAcAra che." " kyAM ?" " eNvijhamAM." "misa lethiyarInuM lagna thAya che ?" nA; paNa tene paraNavuM ja paDaze." "tamAruM kahevuM samajAyuM nahi." "eNvijha jaI pahoMco eTale badhI khabara paDaze; huM atyAre utAvaLamAM chuM." ane ema kahI syu lenDee potAnA ghoDAne cAbuka lagAvI. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 rikvara 7 kalubina yogya takanI rAha jonAro mANasa hato. te gaTTA kadane tathA pILA raMgano hato, paNa tenAmAM sAMDhanuM baLa hatuM. dariyo tene jarAya badAmI raMga arpI zakyo na hato. tenI smRti-zakti bhAre tIvra hatI. koI mANasane te eka vAra jae, eTale noMdhapothInI peThe te enA magajamAM noMdhAI jAya. tenI tIvra najara ati vedhaka hatI. teNe joyelo cahero gharaDo thaI bhale badalAya, paNa syu kalAbenane tethI tene oLakhI kADhavAmAM jarAya vAMdho na Ave. bIjI rIte syu kalubina bahu ataDo ane ThaMDo mANasa hato. kadI koI prakArano bhAva te batAve ja nahi. tenI saraLatA ane niSThA sAmA mANasane jhaTa jItI letAM. AMkhane khUNe tene evI karacalI hatI, jethI sau koIne te bAgho ja lAge. ame AgaLa jaNAvI AvyA che, te bhAre kuzaLa vahANavaTI hato. saDha tathA sukAna saMbhALI, UlaTA-sIdhA pavanane kAmamAM levo ke temAMthI mArga kADhavo, e tenuM ja kAma. seMTa maeNlo baMdarane dalAla rebuze, je seMTa vimeMTa sTrITamAM baMdUka-garanI koDha pAse ja raheto hato, te te ema ja kaheto ke, "huM mArI AkhI dukAna kalubinane soMpIne bedhaDaka cAlyo jAuM!" dhArmikatA ane pramANikatAnI bAbatamAM tenI khyAtine koI TapI na zake ke TapArI na zake. Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rivara syu kalubina atyAre te vidhura mANasa hato, paraMtu tenI patnI jIvatI hatI tyAre tenI paNa tenA jevI ja dhArmika ane pramANika tarIke khyAti hatI. jo belIpha AvIne tenA kAnamAM prema-bhASA uccArI jAya, to te sIdhI tene rAjA pAse ja ghasaDI jAya; ane Izvara pote AvIne tenA kAnamAM prema-yAcanA kare, to te Izvarane paNa jarUra pAdarI pAse pakaDI lAve ! syu kalubinanI kIrti sphaTika jevI nirmaLa hatI, ane tenA upara saheja DAgha lAge te pahelAM te AtmahatyA ja karI le. tene TAMkaNI jevI nAnI vastu jaDe, to paNa te TAMkaNInA mAlikane zodhavAnI tarakhaTamAM paDe. eka divasa te seMTa saravAMnI vIzImAM gayo ane tenA mAlikane kahevA lAgyo, " traNa varSa agAu meM ahIM nAsto lIdho hato; tame tamArA bilamAM pAMsaTha senTAinsanI * bhUla karI hatI," ATaluM kahI, teTalA paisA cUkavI daI, tarata te cAlato thayo. dara maMgaLavAre te durAMdene gyarnasIthI seMTa maeNlo laI jato. maMgaLavAre sAMje seMTa maeNlo pahoMcI, be divasa tyAM mAla bharavA thobhata ane gyarnasI AvavA zukravAre savAre UpaDato. te divasomAM seMTa maeNlo baMdare laoNbarna-jyAM nAmanI nAnI vIzI hatI. syu kalubina te vIzImAM ja utAro rAkhato. durAMdenI kUca kinArAnI ophisa tyAM ja gaNAtI. kasTamsa khAtAnA ane kinArAnI cokI mATenA aphasaro e ja vIzImAM khAvA-pIvA AvatA. jahAja-kaptAne paNa e ja vIzIma AvatA; paNa baMne varganAM Tebala judAM judAM hatAM. syu kalubinane baMne Tebalo upara sarakho ja AvakAra maLato. paNa te kasTamsavALAonuM Tebala vadhu pasaMda karate. senTAIma' eTale krAMkane semi bhAga. Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna A vIzImAM sArI sArI vAnIo pIrasAtI. dArU paNa judI judI jAtanA ane manamAnyA maLatA. moTI musApharIethI pAchA pharatA kaptAno sAthe jahAja mAliko vAtacIta karavA ane bhejana levA AvatA. teo judI judI jagAe cAlatA bhAvatAlanI ke judAM judAM sthaLoe cAlatI rAjakIya azAMtinI vAte pUchatA ane mAhitI meLavatA. kaptAnonA TebalanuM pramukha-pada eka buDhDhA kaptAna mitra jantrajabUrone ja maLatuM. sau koI tene mANasa karatAM jIvatuM jAgatuM baeNromiTara ja gaNatA. pitAnI dariyAI jANakArIne kAraNe te AbohavA viSe acUka bhaviSya bhAkhI zakato. te dariyAno vaigha hato, ema ja kahone. vAdaLone te kaheto: 'tamArI jIbha batAvo to!' arthAt vIjaLI kevI thAya che te e joI lete. ane AbohavA ke tophAnanI AgAhI bhAkhata. AkhI pRthvInI teNe vAraMvAra pradakSiNA karI hatI, te jANe judI judI RtuomAM dariyAne thatA judA judA rogonI mAhitI meLavavA ja! pavanano susavATa ane pANInAM mojAM, e bene, daradInA zvAsa ane hRdayanA dhabakArA uparathI roga pArakhatA dAktaranI peThe ja te tapAsato. dariyAnI jANakArInI peThe ja, vahANonI racanAnI bAbatamAM temanI apUrNatAo arthAt nabaLAIo pArakhavAnI tenI zakti paNa adbhuta hatI. kaptAnonA Tebala upara tathA aphasaronA Tebala upara vAtano eka viSaya hoya ema to kadI bane ja nahi. paraMtu A phebruArInA prAraMbha bhAgamAM navAInI vAta evI banI ke, baMne Tebalo upara eka ja bAbata aMge vAta cAlatI hatI: kaptAna jhayUelA cilithI Avyo hatuM, ane thoDA divasamAM tyAM ja pAcho pharavAno hato. - kaptAna jhayaelA kharo ciliyana hato. potAnA dezamAM vividha pradezo vacce cAlatI laDAImAM jyAre jyAM potAnuM hita dekhAya, Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 69 rivara tyAre te pakSa tarapha e bhaLatA. ema badhA pakSonI sevA bajAvIne te ThIka tavaMgara banyo hato. eno pakSa haMmezAM lAbhapakSa ja hete. avAranavAra vepAra arthe mAla bharI te phrAnsane kinAre AvatA ane pAcho jatI veLAe, te, bhAgeDuone, devALiyAone ke rAjakAraNI nirvAsitone potAnA jahAjamAM leto jato. savAla mAtra pUratA paisA maLe eTalo ja hota. bAkI, e musAphara koNa che, ke kayA pakSanI che, enI tene kazI ciMtA hotI nahi. tenI rIta e hatI ke, bhAgeDuo dUra koI nirjana sthaLe AvIne UbhA rahe. jhayaelA baMdarethI UpaDyA pachI thoDe dUra jaI, eka hoDI temane levA mokale. e jamAno ja nAsabhAgano hato. prajAkIya krAMtithI hijarata zarU thAya, ane rAjAnI puna: sthApanAthI dezanikAlanI sajAo. burbona rAjAonI puna:sthApanA pachInAM prathama sAta ke ATha varSo daramyAna dareka kSetramAM bhaya ane trAsanuM vAtAvaraNa ja pravaryuM hatuM. khAsa nimAyelI adAlato kaThoratApUrvaka potAnuM kAma bajAvI rahI hatI. laMDanamAM te vakhate thisala-vUDa mukaddamo cAlI rahyo hato ane perIsamAM trogopha mukaddamo bejiyama, sviTjharlenDa ane iTAlI sudhI tarakhATa macAvI rahyo hato. pariNAme ciMtA ane bhAgAbhAga macI rahyAM hatAM. badhAne hetu kaMIka sahIsalAmata jagAe pahoMcI javAno hoto. kAraNa ke, saheja zaMkA paDe ke pachI bacavuM muzkela. eTale loko TekasAsa, rekI parvata, peru, ane mekisako sudhI bhAgI jatA. paraMtu bhAgI javuM eya kayAM sahelI vAta hoya che? bhAgeDune dareka vastu vidanarUpa thaI paDe che. pahelAM te vezapalaTo karavo paDe : gunegAranI peThe. ane pachI gunegAro paNa e bhAgeDuonAM moTAM nAmane oThe pote bhAgI javA prayatna kare eTale paristhiti khAsI gUMcavAIne UbhI rahe ! AvA bhAgeDuone bhAgavAmAM madada karanArAone paNa bhAre lAbha thatuM hoya che. ane kAyadesara vepAranA oThA nIce ja A dhaMdho Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna paNa cAlato hoya che. jene iMgleMDathI nAsI chUTavuM hoya teNe dANacoronI madada levI paDe ane jemane amerikA tarapha bhAgavuM hoya temaNe jhayuelA jevAonI. jhayuelA koI koI vAra laoNbarna-jayAM vIzImAM bhojana karavA Avato. syu kalubina tene dekhe oLakhate. uparAMta, syu kalubina ghamaMDI mANasa nahote, --- te AvA chApelA kATalA jevA harAmakhora mANase paNa zerImAM maLe, tyAre gUDa-morniMga kahI, temano hAtha pakaData. te kaheto ke, "aniSTanI paNa jANakArI meLavavI joIe, jethI ApaNe enA phAMdAmAMthI vadhu sahIsalAmata rIte chUTI zakIe!" ane loko paNa, enI e jAtanI vartaNUkathI vahemAvAne badale tenA saguNanAM vadhu guNagAna karatA; kAraNa ke, kalubina jevA je kaMI kare, te saunA hitArthe ja hoya : durAcArI badamAzanI eNe karelI sobata paNa lokonA phAyadA mATe ja hoya. tene potAne te kazuM aniSTa spazI zake ja nahi - sphaTika icche te paNa tenA upara ja coTI zake? ane mANasa cAlAka hoya, tethI karIne tenI nirdoSatAne zo vAMdha Ave? UlaTuM, e cAlAkI enI nirdoSatA mATe saMrakSaNanI vADa rUpa bane ! UlaTuM, sadgaNI mANasa bAgho hoya, te cheka ja nakAmo! kAraNa ke, enI bAghAI ja ene badamAzonI badamAzIne zikAra jaladI banAve. elAnA jahAja "Temelipasa" upara mAla ladAte ja hato, ane thoDA divasamAM ja te UpaDavAnuM hatuM. eka maMgaLavAre sAMje ajavALuM hatuM hatuM ne durAMde seMTa mela baMdare AvI pahoMcyuM. kalubina jahAjanA brija upara Ubho Ubho UtaratA mAlanI dekharekha rAkhI rahyo hato, tevAmAM teNe pAsenA retALa paTa upara, be khaDaka vaccenI ekAMta jagAmAM, be jaNane vAta karatA joyA. teNe potAnuM dUrabIna UMcuM karI temAMnA ekane oLakhI kADhayo. te kamAna jhayUelA hato. tenI sAthe vAta karanAra bIjo je hate, tene paNa kalubine oLakhI lIdho. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rivAhavara 1 laoNbarna-jyAM vIzImAM AvI, syu kalubine vizeSa mAhitI e meLavI ke, jhayUelAnuM jahAja daza divasamAM UpaDavAnuM hatuM. bIjI paNa keTalIka vadhu mAhitI meLavIne e rAte te seMTa vise'Ta sTrITamAM AvelA baMdUka-garane tyAM gayA. riveAlvara eTale zuM te tame jANe ?" "" hA; pelA baMdUka-gare javAba ApyA, " e amerikana "" 66 66 zastra che. "" "" e evI pistAla che je vAta zarU kare che. ' 66 hA; e zastra eTale savAla ane javAba baMne !" javAba paNa?" C 'hA, mi kalubina; tene gALa ghUmatI naLI hAya che." ane pAMca ke cha gALIe. mAre cha bAranI rivAlvara joIe che. '' 66 ' "" ' mArI pAse nathI. TrAnsamAM haju pistolA ja vaparAya che. "6 mAre rivAlvara ja joIe che." " huM kabUla karuM chuM ke, e hathiyAra pasaMda karavA lAyaka che. paNa e hAvuM joIe ne ! paNa theAbhA, seTa gaeNlAmAM eka divAlvara sastAmAM "" maLI zake tema che. .. vecAtI ? ' ,, hA. 66 huM kayAre levA AvuM ? " (4 tamArI bIjI musApharI bAda. tr paNa mAre e kharIdavI che, evI vAta kayAMya na karavI. " kalubine kahyuM. 66 "" syu kalubine durAMde upara mAla lAdavA mAMDayo : keTalAka baLada, ane thoDAka musAphara. pachI teNe zukravAre savAre gyarnasI javA mATe, rAbetA mujaba laMgara upADayuM Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Is prema-balidAna khullA dariyAmAM jahAja pahoMce eTale kaptAna potAnI jagAethI thoDo khasI zake. te mujaba kalubina paNa potAnI kaeNbinamAM gayo. tyAM teNe aMdarathI bAraNuM baMdha karI, eka baeNga taiyAra karavA mAMDI : kapaDAM, bikITa, athANAM, koko, kaoNmiTara ane dariyAI dUrabIna. pachI beMgane teNe tALuM mArI dIdhuM, ane heDalonI vacce thaI AkhI beMgane doraDuM bAMdhI lIdhuM, jethI jarUra paDe to UMce caDAvavA AMkaDo bharavI zakAya. pachI te bhaMDakiyAmAM gayo ane tyAMthI eka cheDe hUkavALuM, ane vacce vacce paga TekavAya evI gAMThovALuM doraDuM laI Avyo. A doraDa dariyA upara jahAjamAM tarADo pUravA janArA vApare che - ane jamIna upara cora loko makAnanI Toce caDavA. garnasI AvyA bAda kalubina potAne vatana oNrgevAla UpaDI gayo. tyAM teNe chatrIsa kalAka gALyA. sAthe te pelI baeNga tathA gAMThALuM doraDuM laI gayo hato, paNa pAcho Avyo tyAre te baMne cIjo tenI sAthe na hatI. haMmezAM khulA vepAra sAthe dANacorIno vepAra cAlatuM ja rahe che. keTalAMya jahAjo to e kAma ja karatAM hoya che. dariyAkinAre nirjana khaDako vacce AvelI guphAomAM keTalAya mAla bhaMDArela hoya che, jemane vizvAsu jANakAro jANatA hoya che. iMgleMDanA tathA phrAMsanA kinArAo vacce khulA vepAranI othe ane jANItA nANAvaTIonI madadathI A vepAra dhamadhokAra cAlyA kare che. bahAranI duniyAmAM vepArI mahAjana tarIke oLakhAtA keTalAyanI saMpatti AvI dANacorIne ja AbhArI hoya che. alabatta, A badhA aMge bhAre guptatA jALavavI Avazyaka hoya che; tathA enA mukhya sUtradhAro sIdhA to kazA vyavahAramAM UtaratA Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ravAhavara 73 ja nathI. temanA enTaMTo-sAgarIta -'mANasA ' mAraphate ja e badhuM cAlatuM hAya che. chatAM, e badhAmAM eka prakAranI dhaMdhAkIya vaphAdArI barAbara UbhI thayelI hoya che. to ja e dhaMdhA lAMbA vakhata cAlI zake! teo ekabIjAnI gupta vAta prANAMte paNa bahAra pADI detA nathI. sAmAnya dANacArane rAjasattA peAtAnAM ribAmaNanAM game te sAdhanAthI ribAve, paNa tenI pAsethI dANacArInA sthaLa ke mANasa kazAnI mAhitI na maLI zake pleinamaoNnTa Ava-jA karanArA be sauthI vadhu jANItA dANacAronAM nAma hatAM blAskA ane blAskitA. emanI sAthe vAta karavI amuka rIte ja zakaya hatI. amuka vizvAsu jANakAro ja e badhuM jANatA hoya. temanA saMparka sAdhI, tenI bhalAmaNathI ja tame aMdhArI rAte pleinamaoNnTa javA taiyAra ho, to e bemAMthI ekanI mulAkAta tame laI zako. e paNa kayAM? ApaNe e vAta upara ja AvIe. gyarnasInA traNa khUNAmAMnA TaoNrTe vAla najIkanA khUNAnuM nAma ja pleinaoNnTa. eka khaDaka-mALA dariyA sudhI bhUzirarUpe laMbAyelI che. tenI dariyA tarapha ghAsathI DhaMkAyelI chellI TekarI upara Toce eka makAna che. te makAna eka majalAvALuM che ane ghAsa vacce UbheluM che. te khaMDera nathI. tenI bhIMtA jADI majabUta che, ane tenA chAparAmAMnuM eke niLayuM phUTeluM nathI. bhIMtAmAM paNa kayAMya gAbaDuM paDayuM nathI. e gharanI pachIta dariyA tarapha AvelI che. tene bArIkAIthI nihALIe te eka bArI bhIMtathI bharI dIdhelI jaNAya. chAparA nIcenA trikoNiyAmAM paNa traNa bArIe che * eka pUrva tarapha ane be pazcima tarapha. te traNeya bhIMtothI bharI lIdhelI che. jamIna tarapha AvelA AgalA bhAgamAM eka bAraNuM che ne thADI bArI che. bAraNuM bhIMtathI bharI lIdheluM che, tathA bhAMyataLanA bhAgamAM AvelI be bArI paNa, paraMtu uparanA mALanI be bArI ughADI che. bhIMta bharelI bArIe karatAMya e ughADI bArIe vadhu vicitra Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 prema-balidAna lAge che. kAraNa ke divase e bArIo kALImaeNza ja dekhAya. temane cokaThAM ke kAca kazuM ja nathI - jANe DoLA kADhI lIdhelAM AMkhanAM khAmaNAM! dariyA upara te makAna bahu sArI jagAe AveluM kahevAya; chatAM te paDatara che. zA mATe? pAse kheDANalAyaka jamIna paNa che. chatAM zAthI koI kheDatuM nathI? e makAnanuM koI mAlika paNa nathI ane bAraNuM paNa bhIMta bharIne baMdha karI dIdheluM che. mANasamAtra tyAMthI bhAge che. zA mATe? e ghara bhUtiyuM gaNAya che, ane eTaluM kahIe eTale badhe javAba AvI gayo. paNa kharI vAta e che ke, A makAna dANacorono aDDo hato. ane teoe prayatna karIne yojanAra lokone e gharanI sarasA AvatAM paNa DaratA karI mUkyA hatA. koI hiMmatavALo mANasa zarUAtamAM pAse AvavA gayo haze, ane jIvato pAcho gayo haze, topaNa A lokoe bhUtanA vahemamAM vRddhi thAya evI sAbitI sAthe ja tene jIvate javA dIdho hoya. ane te jamAnAnA vahemI loko pachI e gharanuM nAma letAM paNa Dare. e ghara vize koI vAta paNa na upADe ane upADe, to paNa, e ghara vizenA vahemane vadhu dRDha karI, enI vAta na karavAnI sUcanA ane salAha ApavA ja! Ama, lokenI utsukatAthI ane temanA avarajavarathI paNa chaMDAyeluM A ghara, je loko teno upayoga karavA mAge teo mATe bahu sahIsalAmata banI gayuM hatuM. doraDAnI nisaraNI sAthe hoya, athavA pAsenA khetaramAM chupAvI rAkhelI nisaraNInI vAta tame jANatA ho, to tenA vaDe tame aMdara jaI zako, tathA pUrato khorAka tathA kapaDAM lAvyA ho, te TharAvelI mudata sudhI e makAnamAM sahIsalAmata chUpA rahI zako. A makAnamAM agnikhUNA tarapha kinArethI eka mAIla dUra Avela hAIne khaDaka najare paDe. e khaDaka bhAre dagAbAja ane khUnI Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ InamAMdanI bhUzira dariyA sudhI laMbAyelI che. -pR. 73. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rivara khaDaka che. rAtane vakhate e evo chupAI rahe ane pAse AvelA vahANane evI siphatathI bharakhI jAya che. jevI siphata koI khUnI paNa na dAkhavI jANe. atyAre to e khaDakanA hAthamAM ja dIvAdAMDI pakaDAvI devAmAM AvI che, jethI e khUnI ja polIsa-mArgadarzaka banI rahyo che. hAIthI pleinamaoNnTanI sudhInI khADIne tarI javI e bahu agharI vAta che, paNa azakya nathI ja. yu kalubinanAM parAkramamAM e khADI tarI gayAnuM parAkrama paNa noMdhAyeluM che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 paMkhIonA mALA lUMTanArAo 1 nyu kalubane jaizanavAra oNTavAlamAM gALyA, e arasAmAM e ja banelI eka vicitra ghaTanAne ahIM noMdhatA jaIe. zanivAra ane ravivAra vaccenI rAta daramyAna traNa cheAkarA dariyA taraphathI ploinamaoNnTanI karADa upara thaI gAma tarapha pAchA phastA hatA. te cheAkarAe, dariyA tarapha jhajhUmatA khaDakonI UMcI karADomAM paMkhIe bAMdhelA mALAonA zikArI hatA. jiliyAtanI vAta kahetI vakhate e paMkhIone ane e mALAo sudhI pahoMcavA prayatna karatAM chekarAMne bacAvavA teNe lIdhelAM pagalAMnI vAta ame karI hatI. rAta aMdhArI hatI. gADhAM vAdaLanA tharathI kSitijarekhA DhaMkAI gaI hatI. TaoNrTevAlanA ghaDiyALamAM hamaNAM ja savAranA traNa vAgyA hatA. A cheAkarAo ATalA meDA zAthI pAchA pharyA hatA ? vAta ema banI hatI ke, chekarA 'gala ' pakSIonA mALA phaMphosavA jatAM samayanuM bhAna bhUlI gayA hatA ane bharatInuM pANI tenI AsapAsa pharI vaLyuM hatuM. eTale nAnI khADImAM jyAM teoe pAtAnI hoDI lAMgarI hatI, tyAM pAchA pharavuM temane mATe muzkela banI gayuM. bharatI UtarI rahe tyAM sudhI tene eka UMcA khaDaka upara besI rahevuM paDayuM. ghera badhAM ciMtA karavAnAM ja; ane pote pAchA pharaze tyAre mAnAM AMsu ane bApanA lAphA potAne maLavAnAM ja che tenI emane khAtarI hatI ~~~ nahIM, nahIM, e traNamAMthI be jaNane ja evI 76 Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhIonA mALA lUMTanArAo khAtarI hatI, kAraNa ke trIjo to eka phreMca chokaro hato, ane tene mA-bApa na hatAM, khaDakavALI TekarI caDIne teo pelA bhUtiyA gharavALI sapATa jamIna upara AvI pahoMcyA. e ghara najare paDatAM veMta traNe jaNA ekadama DarI gayA. paNa chevaTe e chokarAo hatA; eTale ekIsAthe dUra bhAgavAnuM tema ja tyAM zuM che e jANavA thobhavAnuM,- ema be prakAranuM mana temane thaI AvyuM. teo thoDA thobhIne e ghara tarapha jovA lAgyA. e ghara ATaluM najIkathI teoe kadI joyuM na hatuM. pelo phreMca chokaro tene vadhu pAse javA Agraha karavA lAgyo. pheMca loko bhUta-pizAcamAM bahu mAnatA nathI. game tevo Dara hoya paNa traNa jaNa sAthe hoya, eTale arasaparasa hiMmata rahe che. uparAMta teo paMkhInA mALAnA zikArI to hatA ja. chupAyelI jagAo phephasavI e ja tenuM kAma kahevAya. eka jAtanI bakholamAM najara nAkhavA TevAyelAone bIjI jAtanI bakholamAM najara nAkhavAnuM saheje mana thAya.. uparAMta e pheMca chokaro bIjA chokarAomAM vizvAsapAtra chokaro manAto hata; kAraNa ke, mA-bApa na hovAthI tene jAta-kamAIthI nirvAha calAvavo paDato - Ama te eka javAbadAra moTI vyakita gaNAya. vahANonI tarADo pUranAra kArIgaranA hAtha nIce te kAma karato hato. koI garIbagurabAne madada karavA khIsAmAMthI sikko paNa te jhaTa kADhI zakato-je moTA mANasanuM lakSaNa kahevAya. tathA marajI thAya to kAme na javAnI svataMtratA paNa te bhogavato hato;- je paNa vizeSe moTA mANasanuM lakSaNa thayuM! nAnAM chokarAMne te bhaNavAne kAme ke bIje kAme javA-najavAnI bAbatamAM svataMtratA na hoya ! pheMca chokaro AgaLa vadhavA mAMDayo ane pelA be jaNa tenI pAchaLa AvavA lAgyA. pachIta taraphanI badhI bArIo to bhIMta caNIne Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 prema-balidAna baMdha karI dIdhelI hatI eTale teo AgaLanI bAjue AvyA. paNa A zuM! banne bArImAMthI prakAza Avato hato ' chokarAo mUThIo vALIne nAThA. thoDe dUra bhAgyA pachI pheMca chokarAe pAchA vaLIne joyuM te bArImAMthI dekhAtuM ajavALuM baMdha thayeluM. teNe bIjA benuM dhyAna e tarapha kheMcyuM. - traNe jaNa pAchA e bhUtiyA ghara tarapha dhIme dhIme AgaLa vadhavA lAgyA. acAnaka baMne bArImAMthI ajavALuM ekI sAthe dekhAvA lAgyuM. ahIM ja kahI daIe ke, uparanA mALamAM vacce pArTizana ke bhIMta vinA, mAtra cAra bhIti ane upara chAparuM ja hoI, eka jagAe dIvo thAya te paNa banne bArIethI ajavALuM ekasAthe ja bahAra dekhAya. ajavALuM dekhAtAM pelA TorgevAla chokarAo to bhAgavA ja mAMDayA; paNa pelo phreMca chokaro na AgaLa vadhyo ke na pAcho bhAgyo;tyAM ne tyAM sthira Ubho rahyo. bArIomAMne prakAza pAcho dekhAto baMdha thayo, ane pharI pAcho dekhAvA lAgyo. pelA phreMca chokarAne Ubho rahelo joI, pelA be paNa dhIme dhIme pAchA AvyA. pelA kaeNca chokarAe temane kAnamAM dhImethI kahyuM, " meM eka bhUtanuM mAthuM te joyuM, bhIMta upara tene paDachAyo dekhAte hato." pelA chokarAono te e sAMbhaLI bhayathI jANe zvAsa ja thaMbhI gayo. acAnaka eka bArI upara koI mANasanI rUparekhA goThavAI jatI dekhAI. jANe koI bahArathI AvIne bArIethI aMdara kUdI paDayuM! thoDI vAra bAda bArIomAMthI Avato prakAza bahu tIvra banyo. pachI ekadama bujhAI gayo. tyAra bAda aMdarathI mAtra bolavAno avAja saMbhaLAvA lAgyo;- jANe koI vAtacIta cAlatI hoya. - pelA phreMca chokarAne bhUtonI bhASA kaI hoya che e jANavAne lobha thayo. te dhIme rahIne gharanI pAse gayo. pelA bene ekalA pAchaLa rahevAnI ja eTalI badhI bIka lAgI ke, teo khUba DaratA hatA chatAM Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhIonA mALA lUMTanArAe pelA phreMca chokarAnI samIpa rahevA khAtara ja tenI pAchaLa pAchaLa sAthe AvyA. gharanI pAse AvyA, tyAre teone mAlUma paDyuM ke aMdara jhAMkho prakAza to che ja. eka jaNe bArIethI kazuM labaDatuM hatuM te tarapha dhyAna kheMcyuM : "e zuM che?" "doraDA jevuM lAge che." "nA, nA, sApa che!" nA, nA, e to phAMsInuM doraDuM che; bhUta evuM doraDuM ja vApare che. joke, huM bhUtamAM mAnato te nathI ja." pelA phreMca chokarAe javAba Apyo. ane traNa ja ThekaDAmAM to te e bhIMta lagolaga pahoMcI gayo. enI e hiMmata kharekhara noMdhapAtra gaNAya. bIjA be paNa tenI pAchaLa pAchaLa jaI pahoMcyA. traNe chokarAoe have bhIMtane kAna aDADI aMdarathI AvatA vAtacItano avAja sAMbhaLavA prayatna karyo. vAtacIta cAlatI hatI, paNa bhUtonI bhASAmAM! vAta ema che ke, judA judA dezanA dANacoroe ApasaApasamAM vyavahAra mATe eka bhaLatI ja bhASA UbhI karelI che. e bhASA atyAre to bhulAI gaI che, paNa te vakhate e bhASA bahu pracalita hatI; ane dANacoro sAthe vyavahAra rAkhanArAoe Apasa ApasamAM vizvAsa Ubho karavA mATe e bhASAmAM ja bolavuM paDatuM. e bhASA bole, eTale sAme dANacora tamane potAno saMbaMdhI mAnI le. ApaNe to e vAtacItano cAlu bhASAmAM anuvAda ja ahIM TAMkIe - "to vAta pAkI ne?" "hA, hA; pAkI ja vaLI." to blAskito sAthe iMgleMDa javA icchanAro eka mANasa ahIM AvIne rAha joze." "kharcanI rakama Apaze ne?" "kharcanI rakama Apaze." Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna "te blAskita paNa tene potAnI hoDImAM laI jaze." "te mANasa kayA dezano che, e jANavAnI paMcAta nahi karavAnI." amAre e paMcAta karavAnI zI jarUra?" "tenuM nAma paNa nahi pUchavAnuM." "ame nAma nathI pUchatA; ame to teNe ApelI thelIne pUchIe chIe, ke aMdara zuM che?" "te, e mANasa A gharamAM AvIne raheze ane rAha joze." "te ahIMne mATe khAdhAkhorAkInI cIjo sAthe leto Ave." "huM A peTI lAvyo chuM, temAM tene mATe khAdhAkhorAkInI thoDI sAmagrI che ja. paNa A baeNga huM ahIM mUkI rAkhI zakuM ne? "ame dANacoro pArakAnI milakata oLavanArA cAra nathI hotA." tame pote kayAre ahIMthI UpaDazo?" " kAle savAre, jo tamAro mANasa taiyAra hoya, to te mArI sAthe ja ahIMthI nIkaLI zakaze." "nA, te taiyAra nathI." "jevI enI sagavaDa. tene A gharamAM keTalA divasa rAha jovI paDaze?" "be-traNa ke cAra divasa." paNa blAskito Avaze e nakkI ja ne?" cokkasa." A gharamAM, Avate aThavADiye, kayA divase?" "zukazAna-ke-ravi." "AbohavA game tevI haze, to paNa?" "te ekAda-be divasa moDuM thAya eTaluM ja; AbohavAthI e Avate aTake evuM bane ja nahi: huM blAsko chuM to te blAskito che!" "paNa e coksa Avaze ne?" Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paMkhIonA mALA lUMTanArAe eka mahine huM AvuM chuM; bIje mahine te Ave che. A zanivArathI gaNatAM, eTale ke AjathI barAbara eka aThavADiyuM para thatAM pAMca divasa nahi thayA hoya ne te ahIM Avyo ja haze.' "te ahIMthI kayAM jaze?" porTalenDa." "athavA tera-be." "e te vadhu sAruM. blAskito kazI vAta bahAra te nahi pADI de ne?" kAyaro ja dagAbAja nIvaDe che, ame bahAdura loko chIe." dhAro ke pelo musAphara porTalenDa ke tera-be karatAM bIjI jagAe javA icche to blAskita laI jaze?" "enI pAse vadhu paisA hovA joIe!" to pachI pelo musAphara kahe tyAM blAskito tene laI jAya?" paisAne je hukama hoya tene e anusaraze. tora-be pahoMcatAM keTalo vakhata lAgaze?" pavana upara AdhAra." "ATha kalAka?". "je pavana anukULa hoya te. mANasa potAnA paisAnuM dhAre te karI zake che, tema Izvara potAnA pavananuM dhAre te karatA hoya che..? "te blAsikato sAthe janAra musAphara ahIM zukravAre AvIne hAjara thaze." blAskito kaye samaye ahIM Avaze?" rAte ja; ame kinAre rAte ja UtarIe chIe; ane rAte ja kinAro cheDIe chIe." Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna chokarAo A bhASAmAMthI kazuM samajyA nahi. eTale teoe to bhUtA ja vAto kare che ema mAnyuM; ane e pratyakSa pramANa maLyA pachI, te eka kSaNa paNa tyAM thAbhyA nahIM - sIdhA mUThIo ALIne bhAgyA. ra A zinavAra pachInA maMgaLavAre syu lubina durAMdene laI seTa maeNlA pAchA pharyo. jhayUelAnuM jahAja Temelisa haju lAMgareluM ja hatuM. syu lubine cuMgI phUMkatAM phUMkatAM lAbarna-jyAM vIzInA mAlikane pUchyuM : " e kaeNmeAlipasa kayAre UpaDavAnuM che, vAru ?" parama divase guruvAre. ' tr te rAte vALu karyA pachI kalubina rAbetA mujaba vIzImAM durAMdemAM bharavAnA mAlanI noMdhaNI karavA rokAvAne badale acAnaka bahAra cAlyA gayA. pariNAme durAMdemAM bharavAnA mAla svIkArI zakAyo nahi. kalubina jevA cokkasa ane vyavasthita mANasanI bAbatamAM A gaphalata sau koInA lakSamAM AvyA vinA na rahI. e rAte te thoDI vAra tenA mitra calaNa badalanArane maLavA gayA hatA, eTaluM pachIthI vAta vAtamAM bahAra AvyuM hatuM. be klAka bAda jyAre te pAchA pharyA, tyAre madharAtanA TakorA paDatA hatA. Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 --lIsa varSa pahelAM seTa maeNlAmAM eka zerI hatI atyAre te nathI rahI. 17 jaeNkesAda e zerI eTale, sAmasAmAM ekabIjA tarapha DhaLatAM lAkaDAnAM gharonI be paMktio, ane temanI vacce thaIne vahetI gaTara. loko e gaTaranA be sAmasAmA kinArAe eka eka paga mUkIne cAlyA jatA. e zerInAM sAmasAmAM gharo, ekabIjAnAM kapALa pAse lAvIne jANe koI gunAnI saMtalasa karatAM hoya, evAM dekhAtAM hatAM. e makAnonA dekhAva evA hatA ke, gaLA-kApu, mAthA-vADha, mAM-phADa evA zabdo tarata yAda Ave. e zerInAM kaMIka jANItAM makAnomAMnA ekanuM nAma 'jaeNkresArda' hatuM. ame te makAnane jANItuM kahyu te e arthamAM ke, gharabAra vinAnAMne sastAmAM paDI rahevAnA aDDA tarIke e ghaNAne jANItuM gaNAya. dareka zaheramAM, paNa khAsa karIne te baMdaroe, vastInI nIce TharatA gATa jevAM keTalAMka mANasA hoya che: peAlIse paNa pakaDI na zake tevA bhAmaTA, kAyama dhaMdhA-rojagAra vinAnAM rahetAM mANasA, dareka prakAranAM cIMtharAM ane temane paheravAnI dareka rIta ajamAvanArAM kaMgAlA, apramANikatAmAM niSphaLa nIvaDelA, devALiyAo, jemaNe DaMkhavAnuM baMdha karyuM che evA aMtarAtmA, ghara-phADa cArI karavAmAM niSphaLa nIvaDelA pAmaro, aniSTa-durAcAra-bhraSTatA ja AcaratAM rahetAM strI-puruSo - jemanA dareka prakArano saMkoca dUra thaI gayo che ane jemanI mANasa 83 Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna tarIkenI badhA prakAranI kiMmata paNa rada thaI gaI che, kaMgALa banI rahelA ane have koI badamAzI ajamAvI zake tevA na rahelA harAmakho, sAmAjika jIvanamAM niSphaLa nIvaDelA, pahelAM akarAMtiyuM jamanArA ane have bhUkhe maratA thaI gayelAo - evAM evAM mANasa. emanI mAnava buddhimattA jAnavaranI kakSAe UtarI gayelI hoya che. AtmAone ukaraDo ja joI lo ! eka khUNAmAM te bhege thaye jAya che. jenI upara upara thaIne koI koI vAra polIsanI sAvaraNI pharI vaLe che. seMTa melAmAM jesAI evo ukaraDo bhego thavA mATeno khUNo hate. AvA ukaraDAmAM buddhi tema ja ajJAnanI moTI pedAzo jevA aThaMga gunegAra, DAkuo ke khUnIo nathI hotA. koI khUnI heya te paNa pIdhelI avasthAmAM pAzavI mArapITa karanAro ja! lUMTaphATa karanAro paNa nAnI corInI kakSAnI bahAra nIkaLela na hoya. ahIM tamane rakhaDato bhAmaTo maLe- DAku nahi. A aDDAomAM AvavAnI dareka jaNane chUTa hoya che. niSphaLa nIvaDelA pramANika mANasane paNa eno Azaro levo paDe che. sadguNa ane sadAcArane paNa caDatI-paDatI kyAM anubhavavI paDatI nathI hotI? jekesAIne makAna karatAM AMgaNuM vadhAre kahevuM joIe ane AMgaNA karatAM paNa kUvo! zerI upara to ene nIcA bAraNAvALI dIvAla ja hatI. ulALa upADI bAraNuM ughADo, eTale eka AMgaNe Ave. e AMgaNAnI vacce eka pahoLo khADo hato - jenI AsapAsa jamInanI samataLa rahe evI paththaranI kinAra hatI. e eka jaMgI kUvo hato. jaMgI e arthamAM ke, AMgaNuM nAnuM hatuM ane kUvo moTo hato. te AMgANuM khaMDuM hatuM, ane zerI uparanI dIvAla bAda karatAM bIjI traNe bAjae tene sAMkaDI osarI hatI. arthAtu vaccenA kuvAno bhAga ja khullo raheto hato. e osarI nIce kUvAnI kinAranI goLa Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharate parALa vagerenI pathArIo jevuM pAtharI rAkheluM hotuM. e pathArImAM sUe, te paDakhAM pheravI ALoTavA mATe te eka AMgaLa jeTalI jagA paNa phAlatu na maLe, ane paga to kuvanI kinAra sudhI ja pahoce. varasAdamAM paganAM taLiyAM palaLatAM rahe. evI eka pathArImAM mAtra rAte sUvA AvavA badala dara aThavADiye be sU* ApavA paDe. loko e pathArImAM rAte sUI jAya ane savAra vAvatA vAya. keTalAka te rAte AvIne ghUsI jAya ane savAranA paisA ApyA vinA ja vidAya thaI jAya. ghaNAMe to divasa daramyAna kazuM khAdhu ja na hoya. aneka prakAranA durAcAra, aneka prakAranI bhraSTatA tathA aneka prakAranA roga ane cepa tyAM strI-puruSanA jAtIya bheda vinA bhegA sUI rahe! kUvA upara chAparuM na hovAthI varasAdanuM tathA nevAMnuM pANI temAM ja jAya. ane kUvAne jarA paNa UMcI kinArI na hovAthI AsapAsano kacaro ke gaMdakI paNa emAM ja jAya. kuvo trIsa phUTa UMDe hato, ane tarasyAMne temAMthI vagara kiMmate pIvAnuM pANI maLI rahetuM. jiMdagIthI je kaMTALyuM hoya, tene temAM paDIne AtmahatyA karavAnuM paNa maphata ja maLatuM. e osarAnA upara traNe bAjue eka mALa hato, ane mALa upara trikoNiyuM. e mALamAM koI bArIne kAca na hato ke cokaThAmAM bArANuM na hatuM. badhuM ja bahAranAM havA-pANIne aMdara avara-javara karavA mATe khulluM hatuM. uparanA mALamAM jarA kAyamI gaNAtA bhADavAto rahetA hatA ane makAna-mAlikaNa pote paNa. bhADavAmAM eka kolasAne vepArI hatI, je bhADA peTe avAranavAra makAna mAlikaNane kolasA Apato hata; eka cIMtharAM bhegAM karanAra hatA, je dara aThavADiye bhADA peTe makAnamAlikaNanAM maraghAMbatakAM mATe dANA Apato; ane trIjo * 20 sUne eka kAMka; ane 25 krAMkano eka pAuMDa arthAta 15 rUpiyA gaNue, to be sUnA lagabhaga cha paisA thAya. Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna bhADavAta kavi-kImiyAgara hatuM, te chAparA nIcenA trikoNiyAmAM rahetA hate. kImiyAgara bhADA peTe kazuM Apatana hato - paNa sonuM banAvavA mATe gharamAMthI je kaMI lAkaDuM hAthamAM Ave te bALI nAkha. mAnamAlikaNa juvAna suMdara bAI hatI. tene viSe kImiyAgara kavitAo banAvate, eTale e bAI tenA upara khuza rahetI. e bAIne eka paga lAkaDAne hato. zerI uparanI dIvAlamAM AMgaNAmAM dAkhala thavAnA nIcA bAraNAnI jamaNI bAjue bhIMtamAM eka bAkuM pADI dukAna banAvavAmAM AvI hatI. aMdaranI bAjue AMgaNAmAMthI eTalI jagA bhIMta bharI laI ochI karavAmAM AvI hatI. e dukAnanI bahAra pATiyA upara kayuriyosiTIjha' (jUnI-purANI navAInI cIjo) evuM lakheluM hatuM. joke, e navAInI purANI cIjomAM kAnA vinAnAM ke pakaDa vinAnAM thoDAM cinAI vAsaNo, ahIMtahIM phATelI eka cInI chatrI, lokhaMDanA TukaDA, ghATa vinAnA paththaro, puruSonI tathA strIonI bhAgelI-tUTelI heTo, taNa-cAra zaMkhalA, jUnAM hADakAMnAM ke pittaLanAM baTanonAM khokhAM, rANInI chabIvALI tapakhIranI eka jUnI dAbaDI, ane jUnA lekhakanuM eMjibrAnuM adhUruM pustaka-evI sAmagrI ja hatI. dukAnamAMthI pAchale bAraNe thaI pelA vAvALA AMgaNAmAM jaI zakAtuM. dukAnamAM lakkaDa-pagI makAna-mAlikaNa pote besatI. temAM eka Tebala ane eka skUla mUkelAM hatAM. kalubina laoNbarna-jyo vIzImAMthI jema AkhI maMgaLavAranI sAMja gerahAjara rahyo hato, tema pharIthI budhavAranI sAMje paNa gerahAjara rahyo. e sAMje be jaNA aMdhAruM thaye jesArda makAna pAse AvyA. eka bArI upara TakorA mAryA. tarata pelI lakkaDa-pagIe hasatAM hasatAM bAraNuM ughADyuM. Tebala upara mINabattI saLagatI hatI. TakorA mAranAre mAlikaNane kahyuM, "huM pelI vastu mATe Avyo chuM!" Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ je sAda bAI jarA hasIne pAchale bAraNethI AMgaNAmAM gaI ane tyAMthI eka mANasane laIne pAchI AvI. pelAe aMdara AvIne pelA bemAMthI eka jaNane pUchayuM, " tame ja baMdUka-gara cho?" "hA, ane tame pelA perIsiyana cho?" "to pelI cIja batAvo." pelAe tarata potAnAM kapaDAMmAMthI eka navI caLakatI rivolvara kADhIne batAvI. pelA be AgaMtuko tene tapAsavA lAgyA. pelo baMdUkagara A makAnano bhomiyo lAgato hato; teNe e rivolvara hAthamAM thoDI ramADIne potAnI sAthenA bIjA mANasane jovA ApI. te mANasa A zaherano ajANyo lAgato hato ane mINabattI tarapha pITha rAkhIne Ubho hato. baMduka-gare pUchayuM, "keTalA paisA levAnA che?" "huM hamaNAM ja tene amerikAthI leto Avyo chuM." "keTalA paisA ?" ene cha naLIo che, ane te goLa phare che." "keTalA paisA ?" "eka eka naLI dITha eka, eTale cha naLInA cha lUI*.' "pAMca levA che ne?" "azakaya; eka naLIno eka lUI." "paNa vecavI hoya to vAjabI kiMmata ja kahevI joIe. "meM vAjabI kiMmata kahI che, tapAsI juo! paNa tamAre to e zastra pAse rAkhavA karatAM kADhI nAkhavuM vadhAre hitakara gaNAya, eTaluM to samajo chone? mATe pAMca lUIthI mAnI jAo." ja eka laI = 20 krAMka. Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna " kharI vAta che; nAgarika, ja e zastra rAkhI zake. paNa huM e anokhI cIjane sastAmAM kADhI nAkhI enI bekadara karavA nathI mAMgato. e navI zodha che." "ThIka ThIka, tamAre pAMca lUI ane traNa krAMke mAnavuM che?" "meM cha kahyA che. have pelo mINabattIne pITha karIne Ubhelo mANasa vacce paDyo. teNe kahyuM, "huM cha lUI ApI dauM chuM ane A rAkhI lauM chuM." bIje divase eTale ke guruvAre eka karuNa ghaTanA seMTa maeNlothI thoDe dUra AvelA eka khaDaka upara banI. e UbhaDaka khaDaka AgaLa dariyo khUba UMDo hato. te khaDaka upara pAchale pahore cAra vAgye lazkarI jhabhbho paherelo eka mANasa hAthamAM dUrabIna laI dUra sthira UbhelA athavA bahu dhImI gatie AgaLa vadhatA eka jahAja upara najara rAkhI rahyo hato. A mANasa kosTagArDa (kinArAno cokIdAra) hato ane tene pelA jahAjanI hilacAla zaMkAbharI lAgatI hatI. thoDI vAramAM to e jahAja pAsethI eka kALuM TapakuM chUTuM paDI A khaDaka tarapha AvavA lAgyuM. e kALuM TapakuM dariyA upara to kIDI jevuM dekhAtuM hatuM, paNa te nAnI hoDI hatI ane temAM beThelA khalAsIo tene jorathI halesAM mAratA hatA. pelo cokIdAra have khaDakanI dhAra tarapha vadhu najIka jaI, e hoDInuM vadhu bArIkAIthI nirIkSaNa karavA lAgyo. te ja vakhate e cokIdAranI pAchaLanA khaDaka pAchaLa chupAI rahelo eka UMco mANasa dhImethI bahAra Avyo. teNe dabAtA-chupAtA pelA cokIdAranI pAchaLa jaI jorathI tene evo dhakko lagAvyo ke pelo cIsa paNa pAi zake te pahelAM UMdhe mAthe sIdho dariyAmAM jaine paDayo. pilo UMco mANasa have khaDakanI kinAra upara jaI, nIco namI jovA lAgyo ke, pelo pAcho pANInI upara nIkaLe che ke nahi. paraMtu thoDI vAra bAda Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *>>*& - '101]Pola aAhudy Ll}, pan pahle fb a ep(r)(c) Le Plaime Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jesAda pANI upara kALA raMganuM eka dhAbuM bahAra AvyuM. pelAne khAtarI thaI ke, aMdara paDatI vakhate pelAnuM mAthuM pANI nIcenA khaDaka sAthe aphaLAIne phATI gayuM che enuM A lohI che. te have nirAMte eka gIta gAvA lAgyo. paNa eTalAmAM tenI pAchaLathI eka dhImo avAja Avyo, "re te che ke? gUDanDe; tame hamaNAM ja eka mANasa mArI nAkhyo : chaso ogasIsa naMbarano sarakArI kosTa-gArDa. potAnI pAchaLa te eka patnI ane pAMca bALako mUkI gayo che." pelAe cekIne pAchaLa vaLIne joyuM to sAme rivolvara hAthamAM pakaDo, kalubina Ubhelo. rete tarata tene oLakhI gayo; te bolyo, "gUDanDe, syu kalubina." "mane oLakhI kADhayo, zuM?" tame paNa mane oLakhI ja kADhayo ne! ThIka, to have huM tamArI zI sevA bajAvI zake vAru?" ema kahIM te jarA AgaLa vadhyo. tarata ja kalubine rivolvaranA ghoDA upara AMgaLI saheja dabAvIne kahyuM, "tyAM dUra ja ubhA rahejo, re; nahIM to A i-nALI rivolvara che, ane emAM khAlI dArU bharyo haze to paNa e phUTatAM veMta ja AsapAsathI bIjA kosTagArDe ahIM doDI Avaze. ahIMthI jamaNe hAthe 618 naMbarano kaoNsTa-gArDa traNasoeka DagalAM ja dUra che ane DAbe hAthe AkhuM jakAtI thANuM che. A Akho khaDaka tarata gherAI jaze." * " tamArA hAthamAMnA hathiyAra AgaLa mANasa nAnA bALaka jevo nabaLo banI rahe che." re te tame je khUna atyAre karyuM che, te pelA hoDIvALAoe joyuM hoya, to teo paNa UlaTA tamane pakaDAvavAmAM ja madada karavA lAge. kaeNpTana jhayuelA tamane potAnA vahANamAM paradeza laI jAya te badala tamAre tene daza hajAra krAMka ApavAnA che, temAMthI pAMca hajAra to tame eDavAnsa ApI dIdhA che. tame pakaDAI jazo, to tamArA e pAMca hajAra kUka nakAmA jaze. eTale tame je amerikana bricisa paheyAM che, Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna temAMnA eka khIsAmAM ghaDiyALa che ane bIjAmAM sipragathI khUlatI eka DabbI che. te DabbI e khIsAmAMthI kADhIne mane ApI do." "paNa e to tame corI ja karo cho, ema kahevuM joIe." "to tame kosTagArDane bolAvIne e vAta jaNAvI zako cho." "paNa mesa kalubina, ApaNe kaMIka samAdhAna upara AvIe to kema? huM tamane ardhI rakama ApI devA taiyAra chuM." te tame mane zuM dhArI lIdho? huM pramANika mANasa chuM. uparAMta, tame jene "corI' kahI, ene huM "mULa mAlika pAsethI tame corelI rakama tene pAchI ApavI' ema kahuM. daza varSa agAu tame rAtorAta gyarnasI choDyuM tyAre tame mesa lethiyarInI kaeNza-baoNksamAMthI pacAsa hajAra phrAMka tamArA to lIdhA ja, paraMtu sAthe mesa lethiyarInI mAlikInA pacAsa hajAra paNa uThAvyA. e pacAsa hajAranA cakravRddhi vyAje daza varSamAM 80 hajAra chaso chAsaTha phrAMka ane chAsaTha senTAima thAya. gaI kAle tame calaNa badalI ApanAra pAse gayA hatA. tenuM nAma huM jANuM chuM ane te senTa vinsenTa sTrITamAM rahe che. tene tame 76 hajAranI phreMca beMka-noTo ApI ane teNe tamane eka eka hajAra pAuMDanI eka evI traNa iMgliza baeNka-noTo ApI, tathA upara thoDuM paracUraNa. e beMka-noTo tame tamArI A spriMga-baoNkasamAM mUkelI che. temanI kiMmata 75 hajAra phAMka thAya. mesa lethiyarI vatI huM eTalI rakamathI saMtoSa mAnIza, ane tame corelI rakama cUkate thayelI gaNIza; huM kAle ja gyarnasI javA UpaDavAno chuM; e noTo sAthe laI jaIne huM temane ApI daIza. re, sAme Temolipasa jahAja UbhuM che. tamArI TUMko to tame caDAvI devarAvI che. tamAre phrAMsa choDIne cAlyA javuM che. A hoDI tamane laI javA mATe ja Ave che. tamane phrAMsa choDavA devuM ke tamane ahIM rokI rAkhavA, e mArA hAthamAM che. mATe vadhu bolyA vinA pelI spriMga-bokasa kADhIne mane soMpI do." Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAdara raeNte e tarata pelI baoNkasa kADhIne lubina tarapha pheMkI. kyubine raeNtene potAnI tarapha pITha pheravIne UbhA rahevA kahyuM. te ema phya eNTale kyubine nIcA namI e DabbI laI lIdhI ane tene upADI temAM pelI traNa noTo che ke nahi tenI khAtarI karI joI. temAM vadhArAnI eka daza pAuMDanI noTa paNa hatI. te noTa teNe kADhI lIdhI ane DabbI vAsIne potAnA khIsAmAM mUkI dIdhI. pachI pelI daza pAuMDanI noTa eka kAMkarAmAM vIMTIne, teNe raeN tene pAchuM potAnI sAmuM mAM karavA kahyuM. pelo pAcho pharyo eTale kalubine daza pAuMDanI noTa vIMTALelo kAMkaro tenA tarapha nAkhyo ane kahyuM, A vadhArAnA daza pAuMDa tamane pAchA ApuM chuM. meM kahyuM ema mane traNa hajAra pAuMDathI ja saMtoSa che. " rate e gabaDato Avato noTa sAtheno e kAMkaro lAta mArI dariyAmAM uchALI dIdho. .. tamArI marajI; daza pAuMDa lAta mArIne uchALI zako evA tame tavaMgara hovA joIe. mane e jANI AnaMda thayo. pachI hoDI AvIne khaDaka nIce UbhI rahelI joI lubine tarata tene nIce UtarI javA kahyuM. rete tarata ja saDasaDATa nIce UtarI gayo. khaDakanI e bAjue dariyAe ja UMcAM nIcAM pagathiyAM jevuM kotarakAma kareluM hatuM. 66 pelA kosTa-gArDanA hAthamAMnuM dUrabIna tenA hAthamAMthI UchaLIne pAse ja paDeluM hatuM. kalubine te uThAvI lIdhuM. "" rate hoDImAM beTho eTale hoDI jahAja tarapha pAchI pharavA mAMDI. OM te e kabinane dUrabIna vaDe potAnI tarapha joto joyo eTale tarata teNe UbhA thaI bUma pADIne kahyuM -- .. "syu lubina tame pramANika mANasa cho ja; paraMtu, TaeNmolipasa jahAjamAM gyarnasIno eka khalAsI che, te jhayUelA jyAre A musApharIethI pAcho pharaze, tyAre tenI sAthe pAcho pharavAnA che," tenI sAthe huM mesa Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna lethiyarIne kAgaLa lakhIne khabara ApIza ke, tame temanA vatI mArI pAseno hisAba cUkate karI lIdho che." te rAte paNa syu kalubina moDo ja pAcho pharyo. tene Aje moDuM thavAnuM eka kAraNa e hatuM ke teNe eka prakhyAta dArUnI dukAne jaI jalada brAnDInI eka bATalI kharIdI hatI. bATalI teNe potAnA koTanA moTA khIsAmAM chupAvIne mUkI dIdhI. pachI durAMde bIjA divase UpaDavAnuM hovAthI, te tyAM jaI, badhuM barAbara che ke nahi e joI Avyo. syu kalubina jyAre laoNbarna-jyAM vIzImAM pAcho Avyo, tyAre nIcenA oraDAmAM pelo jANIto kaptAna janheM-jabUro eklo ja beThelo hato. syu kalubinane Avelo joI teNe kahyuM, "gUDa-ivaniMga, kepTana kalubina." gUDa-ivaniMga, kepTana ja." "Temolipasa jahAja UpaDI gayuM." "ema? mane e vAtano khyAla ja na hato." "jhakyUelA paNa gayo." kayAre?" "Aje sAMje." "kaI tarapha?" cilinA erekiyA tarapha." "ThIka to huM sUvA jAuM chuM." ema kahI kalubina mINabattI saLagAvI potAnA kamarA tarapha cAlavA lAgyo, paNa tarata thobhIne teNe pUchyuM, "kepTana jameM, tame kadI eNkiyA gayA cho?" "hA ghaNAM varasa pahelAM." Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ te tarapha jatAM jahAjo sAmAnya rIte vacce kayAMya baMdara karata jAya che?" dareka ThekANe; paNa Temolipasa jahAja to koI baMdare nahi thobhavAnuM; te to sIdhuM cIlI ja pahocavAnuM " "arthAta tenA uparathI AkhI musApharA daramyAna kazA samAcAra ahIM na pahoMcADI zakAya kharuM ne ?" "mApha karajo, kepTana kalubina, A jahAja bhala badara na kara, paNa vacce maLatAM yuropa jatAM jahAjo mAraphate te TapAla pahoMcADI zake. uparAMta mahAsAgaranI TapAla-peTI to che ja." "mahAsAgaranI TapAla-peTI?" "hA, tame jANatA nathI? maeNgelananI sAmudradhunI pasAra karIne AgaLa vadhatAM khUba tophAno naDe che. tyAM saDha-baDha samArI karI, porTa eNnanI pharatA AgaLa vadhIe, eTale so phUTa UMcA eka khaDaka upara moTo thAMbhalo dekhAya che. tenA gaLAmAM eka moTuM pIpa bAMdheluM che. tenA upara aMgrejI bhASAmAM "posTa ophisa' zabda lakhelo che. jo ke e iMglenDanI milakata nathI; e badhA dezonI sahiyArI milakta che. tyAMthI pasAra thatAM badhAM jahAjo eka hoDIne te tarapha mokale che. te hoDIvALA potAnI TapAla e pIpamAM nAMkhI Ave che. ane temAM paDelI TapAla pote jatA hoya te taraphanI hoya to letA Ave che. Ama tyAM thaIne jatAM AvatAM badhAM jahAjo e sevA bajAve che ane e sevAno lAbha le che." "bhAre vicitra kahevAya !" kalubina, jarA bedhyAnapaNe bolI beTho. "to zuM kepTana kalubina tame kAle UpaDo cho?" "hA, kAle ja UpaDavAno divasa che, ane savAranA pahoramAM ja durAMde UpaDavAnuM." tamArI jagAe huM houM, kepTana kalubina, to huM kAle na ja UpaDuM! kAraNa ke kUtarAMnI rUvAMTI bhInI bhInI lAge che; chellI be Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 presa-alidAna rAtothI dariyAI paMkhIo dIvAdAMDInA dIvAnI AsapAsa bhamyA kare che. e badhI bahu kharAba nizAnIo che. aLasiyAM jamInamAMthI bahAra AvavA lAgyAM che; mAkho DaMkha mAre che, ane madhamAkho pUDAmAMthI bahAra nIkaLatI nathI. dUradUranA ghaMTono avAja saMbhaLAya che; uparAMta Aje sUryAsta paNa bahu melo dekhAto hato. e badhA uparathI huM kahI zakuM chuM ke, AvatI kAle sakhata dhummasa Utaraze. mATe mArI salAha che ke, tamAre kAle na UpaDavuM. mane tophAna karatAM dhummasanI bIka vadhu lAge che. kAraNa ke, dhummasa e bahu chetarAmaNI vastu che. " Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 dudve khaDakA cenasInI dakSiNe dariyAmAM pAMca lIga jeTale dUra, pleinaoNnTa paoNinTanI sAme, lA mAMze ane saeNnTa maeNlo TApuonI vacce khaDakonuM eka jUtha che-duvre nAmanuM. e bahu jokhamabharelA khaDako che. sAmAnya rIte vadhu javaraavaravALA dariyAnA khaDako nirjana nathI hotA. kayAMka dANacorono aDDo hoya to kayAMka jakAtIkhAtAnA amaladArono; ane mAchImAro tathA zikArIonI avarajavara to hoya ja. paraMtu vre AgaLa koI jIvatuM mANasa na hoya! bahu to dariyAi paMkhIo tyAM ToLAbaMdha hoya. lA mAMthenA jokhamakAraka dariyAmAM vre jevA bhayajanaka khaDako bIjA koI nathI. gyarnasI ane sarka vacceno peTara-nosTara khaDaka bahu kAramo che kharo; paNa tyAMthI nizAnI karIne madade koIne bolAvI zakAya. paraMtu duvre uparathI enI paNa AzA nahI; mAraga bhUlyA sivAyanuM koI enI sarasuM jAya ja nahi. grenAITanA e khaDako jevA jaMgI che, tevA ja kAramA che: cAre tarapha sIdhI karADo ane nIce bhayaMkara bakholo. khullA dariyAmAM e khaDako AvelA che. AsapAsanuM pANI khUba ja UMDuM che. cheka ja alaga paDI gayelA ane avarajavara vinAnA e khaDako nIcenAM polANomAM ane guphAomAM vicitra ane bhayaMkara dariyAI prANIono paNa jhamelo bhego thAya che. moTAmoTA jaLahAthIo ekabIjAno grAsa karatA tyAM rahe che. mANasanI najarane TALatAM ane tethI ja mANasanI najare na paDelAM vicitra jaLacara prANIo paNa tyAM vasatAM hoya che. pa Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna dUrathI jANe koI jaMgI jaLacara hAthInA be UbhA daMtUzaLo pANInI sapATInI upara nIkaLyA hoya tevo du khaDakono dekhAva hato. e daMkUzaLo cheka uparanI Toca AgaLathI ekabIjAne lagabhaga aDatA hoya eTalA najIka AvelA hatA. e khaDakonI nIce pANImAM AvelI jaLacara rAkSasonI nagarInA pravezadvAra jevA e be daMkUzaLo gaNAya ! A joDiyA daMkUzaLo ja durgha-khaDako tarIke oLakhAtA. alabatta, temAMno moTo 60 phUTa UMco hato, tene "moTo du' kahetA ane bIjo 47 phUTa UMco hato tene "nAno du" kahetA. paNa e be uparAMta e khaDaka-mALamAM bIjA aneka khaDako che. temAMnA eka vicitra khaDakanuM nAma home (manuSya') che. gayA saikAmAM keTalAka mAchImAro rasto bhUlI tyAM jaI pahoMcyA hatA. te khaDakanI Toca upara temaNe mANasanuM maDaduM paDeluM joyuM hatuM. tenI AsapAsa keTalAMya dariyAI zaMkhalAM-chIpalAM paDyAM hatAM, arthAta A khaDakane athaDAI tUTelA jahAjamAMthI bacelA koI mANase tyAM Azaro lIdhelo, ane AvAM badhAM zaMkhalAM - chIpalAMnAM jaMtuo khAIne jivAya teTaluM jIvavA teNe prayatna karelo; paNa te daramyAna kAMI madada AvI na maLavAthI chevaTe ne marI gayo haze. e khaDakanuM nAma tethI la'homa paDyuM hatuM. AvA nirjana verAna khaDakono mahAsAgaramAM zo upayoga haze, e koNa kahI zake? tyAM je banatuM hoya ke thatuM hoya te jANavAno mANasane paNa kazo rasa hoto nathI. durgha khaDako AvA ekala-vAsI che. temanI AsapAsa najara pahoMce tyAM sudhI kevaLa vamaLe caDeluM aphATa pANI je dekhAya che. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 brAnDInI aNudhArI khATale 1 ravAre savAre, eTale ke ' meAlipasa ' jahAja cili javA UpaDI gayuM tene pachIne divase, durAMde paNa gyarnasI javA UpaDayuM. barAbara nava vAgye teNe seMTa maeNlo choDayuM. AbohavA mAphakasara hatI. dhummasa jarAya na hatuM. AgalI rAte buDhDho kaptAna jatre-jabUro Aje dhummasa gherAvA viSe kevI arthahIna AgAhIo karato hato ! syu lubina bIjAM kAmomAM eTalo vyasta rahyo hato ke, A vakhate durAMdemAM caDAvavAnA mAlanI ThIka ThIka gharAkI teNe khoI hatI. paeNrIsathI AvelI senTa-piyare baMdaranA phaeNnsI sTorsa mATenI thoDI gAMsaDIo ane gyarnasI haoNspiTala mATenI thoDI peTIo ja teNe lIdhI hatI. pote je mAla garnasIthI lAvelo temAMthI jakAtI aphasaroe utAravA na dIdhelo thoDo mAla paNa te pAcho laI jato hato--- khAMDanI eka peTI tathA kaoNMgo-cAnI traNa peTIo. syu kalubine A vakhate thoDAM ja Dhora--keTalAka baLado ja- - durAMde upara caDAvyA hatA. temane paNa bhaMDakiyAmAM bedarakArIthI ja bharavAmAM AvyA hatA. e uparAMta cha musApharo hatA --eka garnasIno mANasa, seMTa maeNlonA be Dhora-vepArI, eka 'TurisTa '(jovA-pharavA nIkaLelo), paeNrIsa taraphano eka TrAveliMga - selsamaeNna, ane bAibalo vaheMcavA Avelo eka amerikana, DaoN. 7 27 Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna durAMde upara bIjA sAta khalAsIo hatA - sukAnI, kolasAvALo, jahAjI sutAra, rasoiyo, be baoNilara-saMbhALanArA, ane eka kaeNbinabaoNya (pherAphAMTA khAnAro nokara). pelA be baoNilaravALAomAMno eka eMjiniyara hato. e Daca-habasI hato ane surinamanA zeraDInA bagIcAemAMthI bhAgI Avelo hato. paNa te bahu bahAdura tathA buddhizALI hato. tenuM nAma iMbrAnkama hatuM. te durAMdenA eMjinano pAko samajadAra hato ane bahu kALajIthI tenI saMbhALa rAkhato. je sukAnI hato te jarsImAM janmelo kulIna-khAnadAna gaNAtA vargano hato. lA mAMze TApumAM paNa iMgleMDanI peThe kulInatA-khAnadAnInI bolabAlA bhAre che. vastInA mANasomAM potAno krama teo barAbara jANatA hoya che. bhAratamAM tema ja jarmanImAM paNa jJAti-patinI AvI UMcanIcatAnA khyAlo sarakhA ja che. khAnadAnI talavArathI meLavI zakAya che ane majUrI karavAthI jatI rahe che. ALasupaNe kAmakAja na karo, to ja tamArI khAnadAnI sacavAI rahe. kazuM kAmakAja na karavuM eTale ja khAnadAnIthI jIvavuM jene kaMI paNa zarIrazrama karavo na paDe, tene ja kulIna tarIke mAna maLe. vepAradhaMdho karavA mAMDo eTale tamArI UMcatAne eba lAge, ane majUriyo ke jAtakamAI karanAro to potAnI khAnadAnI sadaMtara khoI bese. durAMdenA e sukAnInI vAta upara ja AvIe. tene dArU pIvAnI bUrI Adata hatI. mesa lethiyarIne tethI e mANasa gamato na hato. paraMtu syu kalubine Agraha karIne tene cAlu rakhAvyo hato. tenI dekharekha zakhavAnI javAbadArI syu kalubine potAne mAthe lIdhI hatI. e sukAnI dI jahAja choDIne bahAra jato nahi. te jahAjamAM ja raheto. darAMde UpaDayuM enI AgalI rAte syu kalubina jayAre darAMdenI tapAsa arthe jahAja upara Avyo hato, tyAre te potAnA hemakamAM* UMghato ja hato. * jALIdAra ke jADA kapaDAnuM hAlaraDA jevuM be cheDe bAMdheluM savAna jhUlatuM sAdhana. Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAnDInI aNadhArI ATalI ra moDI rAte jyAre te jAgyo, tyAre potAnI rojanI Teva mujaba, bhaMDakiyAmAM pote chupAvI rAkhelI bATalI tarapha cAlyo. te ema mAnato hato ke, potAnI e chUpI jagA koI jANatuM nathI. kaeNpTana kalubina kadI dArUne aDato nahi; eTale jahAja uparanAM mANaso dArU na pIe enI e kaDaka tapAsa rAkhato. eTale sukAnIne bahu corI-chUpIthI ane be-traNa ghUMTaDA jeTalo ja dArU chAnAmAnA pIne saMtoSa mAnavo paDato. Aje jyAre te potAnI e 'gupta ' jagAe gayo, tyAre potAnA rojanA haLavA dArUnI bATalInI jagAe teNe jalada brAnDInI bATalI AvI paDelI joI! te navAI pAmIne joto ja rahyo ke, Ama kevI rIte banyuM haze ? pote A jAtanI bATalI kadI kharIdIne jahAja upara ANI hoya, evuM tene yAda na AvyuM. paraMtu thoDo vicAra karIne te tarata ja AkhI bATalI pI gayo; kAraNa ke, e bATalI tyAM bIjA koIe mUkI hoya to e jagA jANItI thaI gaI hoya, ane bIjA divase tapAsa thAya to e bATalI japta thaI jAya. enA karatAM atyAre aMdhArAmAM AkhI ja pI nAkhavI zI khoTI? khAlI thayelI zIzI teNe dariyAmAM pheMpheMkI dIdhI. bIjA divase teNe sukAna pakaDayuM, tyAre te jarA lathaDiyuM khAI gayo. chatAM, teNe rojanI jema sukAna kALajIthI pheravavA mAMDayuM. ra lubina AgalI rAte durAMdenI tapAsa karI AvIne laoNbarna-jyAM vIzImAM potAne utAre AvI sUI gayo hato, kalubina haMmezAM potAnA zarTa nIce cAmaDAno TrAveliMga-kamarapaTo paherI rAkhato. tenI sAthe sIvI lIdhelI eka dAbaDImAM jarUra paDaye kAma Ave te mATe vIsa gInIo te rokaDI bharI rAkhatA. sUtI vakhate te e kamarapaTo keDethI cheADIne bAjue mUkatA. te paTAnI vacamAM na bhUMsAya tevI zAhIthI teNe potAne hAthe 'syu kalubina evuM peAtAnuM nAma lakheluM hatuM. Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premamalidAna savAre UThatI vakhate teNe, paMceAtera hajAra fAMkanI traNa baeN ka-nATAvALI pelI raeNtenI spriMga-baoNkasa e paTAnI dAbaDImAM ja mUkI dIdhI. pachI teNe e paTo kamara upara rAbetA mujaba paherI lIdhA. 10. durAMde UpaDayuM eTale badhA musApharo potapeAtAnA sAmAna saMbhALI laI, pachI jahAja jovA nIkaLyA. pelA TurisTe ane pelA paeNrIsiyane pahelAM sTIma-bATa joyelI nahi, eTale teo enI badhI vigato pharatA pharatA jovA lAgyA tathA vakhANavA lAgyA. dhIme dhIme seMTa maeNleA nAnuM thatuM gayuM ane chevaTe dekhAtuM baMdha thayuM. mahAsAgara zAMta sthira patharAyelA hatA. durAMde peAtAnI pAchaLa phINanA lAMbA sapheda cAsa mUkI AgaLa vadhatI hatI. frAMsanA seMTa maeNlAthI iMgleMDa eNkjhITara sudhI havAmAM sIdhI lITI dArIe, te gyarnasI barAbara vacamAM Ave. joke, dariyAmAM kadI sIdhI lITIe javAnuM banatuM nathI. alabatta, sTIma-bATa pAtAnI varALazaktine kAraNe, saDhavALAM jahAjo karatAM sIdhI lITI sAcavI paNa zake. samudra e kharekhara vividha aneka baLAnA joDANa rUpa sattva che; tyAre sTIma-bATa vividha-yaMtrAnA joDANa rUpa karAmata che. kudaratI baLA amaryAda zaktivALAM maMtrA che; tyAre mAnava yaMtrA maryAdita zaktivALI karAmata che. Ama eka bAju kudaratI akhUTa baLa ane bIjI bAju buddhi-saMgaThita yaMtrabaLa, e be vaccenA saMgharSa, eTale vahANavaTuM. yaMtramAM rahelA mAnava saMkalpa aMdha jevA akhUTa baLanI barobarI karI zake che. alabatta, kudaratanAM baLAne paNa peAtAnuM Ayojana haze ja. koI kudaratI zakti aMdha na hoI zake. jaDa tattvo paNa amuka prayojanasara ja potAnI kAmagIrI bajAvatAM hovAM joIe. ApaNe e kudaratI yaMtrane samajI na zakIe te kAraNe, te baLAne aMdha na ja kahI zakIe. mANase e kudaratI baLAnA kAyadA zeAdhI kADhavA prayatna karavA joIe. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAnDInI aNadhArI bATalI daramyAna e baLo sAmene mAnavI saMgharSa cAlato ja rahe che, ane varALazaktithI saMcAlita vahANavaTuM, e mANasanI buddhie samudra upara meLavelA uttarottara vijayarUpa che. durAMde dhasamasATa pitAne mArga kApatI AgaLa vadhe jatI hatI. durAMde agiyAreka vAgyAnA arasAmAM uttara-vAyavya taraphathI phUMkAvA lAgelA pavana sAthe mikiyarsanI sAmethI AgaLa nIkaLavA lAgI hatI. AbohavA majAnI hatI, paNa machavAo kinArA tarapha vaLavA lAgyA hatA. ane thoDI vAramAM to samudra uparathI badhA ja machavA ane heDIo ekadama sApha thaI gayAM. durAMde Aje potAnA niyata mA ja jatI hatI ema na kahevAya. chatAM khalAsIone e bAbatanI ciMtA na hatI, kAraNa ke, teone potAnA kaptAnamAM pUro bharoso hato. tema chatAM Aje sukAnInI gaphalatathI kadAca, rAMde potAno mArga cUkatI jatI hatI - gyarnasIne badale te jANe jarsI tarapha vadhAre vaLatI hatI. agiyAra vAgyA pachI thoDI vAre kaptAnanA lakSamAM e vAta AvatAM teNe tene mArga badalI tene sI tarapha vALI. thoDA ja vakhata bagaDyo hato, paraMtu phebruArI mahinAnA TUMkA divasomAM aMdhAruM jhaTa besI jAya tyAre ema samaya bagADavAne hoya nahIM. pavana cheka ja besI gayo hato. gyarnasIvALo musAphara hAthamAM dUrabIna laI, cheka pazcimanA kSitija upara dUra dekhAtA bhUkharA dhummasanA nAnA vAdaLa tarapha joI rahyo hate. kepTana kalubina haMmezanI kaDakAI ane akaDAIthI Ubhe hato ane cAre tarapha najara rAkhI rahyo hate. Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna durAM upara bIjI rIte AnaMdanuM vAtAvaraNa hatuM ane musApharo ekabIjA sAthe musApharI daramyAna karAtI haLavI - upayogI - majAnI vAtacIte calAvI rahyA hatA. juo pelI lAla-lIlI mAkha!" "e rasto bhUlI lAge che, ane tethI jahAja upara AvIne beThI che." "mAkha jaladI thAke nahi. pavana ja tene vahana karI jato hoya che." mAkhI eTalI badhI halakI hoya che ke, eka Ausa vajananI mAkho taLIne gaNavAmAM AvI, to cha hajAra baso aDasaTha thaI hatI." baLadanA vepArIo baLadanI jAto vize vAta karatA hatA, temAM bIjA musApharo pote joyelA adbhUta baLadonI vAte umeratA jatA hatA. " phrAMsa pAse sAta lAkha soLa hajAra Tana vajananAM jahAjo che; jarmanI pAse daza lAkha TananAMamerikA pAse pacAsa lAkha TananAM; tathA iMglaoNDa pAse paMcAvana lAkha TananAM, ane nAnA dezonAM jahAjonA Tana umerIe te, pRthvI uparanAM eka lAkha. pistAlIsa hajAra jahAjonuM kula vajana eka karoDa gaNatrIsa lAkha, cAra hajAra Tana thAya." pelo amerikana vacce bolI UThyo - "sAheba, amerikA pAse paMcAvana lAkha Tana vajananAM jahAja che." daramyAna, dUra dekhAvA lAgeluM peluM dhummasanuM nAnuM vAdaLa vadhatuM jatuM hatuM. pavana hato nahi; dariyo zAMta hato. madhyAhana thayA na hatA, chatAM sUrya jANe Athamate jate hato. te ajavALuM Apate hato paNa garamI jarAya nahIM. "kadAca varasAda paDaze." perIsiyana bolyo. athavA dhummasa." amerikane kahyuM. baporanA jamatI veLA paNa vAtacIta cAlavA lAgI - tame A taraphanA dariyAnA mAhitagAra cho?"amerikane pUchayuM. "huM A taraphano ja vatatI chuM." gyarnasIvALAe javAba Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brADInI aNadhArI bATalI ApyuM; "atyAre ApaNe khullA dariyAmAM chIe, paNa ApaNe mikTisa najIka hoIe ne dhummasa Ave e sAruM nahi." "mikiyarsa eTale zuM?" bahu jokhamabharelA khaDako che." vAtacIta Ama A taraphanA khaDakonAM nAma ane mAhitI tarapha vaLI. acAnaka badhA coMkI UThayA - koI moTethI trADI UDyuM - "tuM bhAnamAM nathI; pIdhela che." badhAe te tarapha joyuM. kaptAna sukAnIne vaDhate hato. kepTana kyubina koIne "tuM-kArathI bolAvato nahi. eTale sukAnIne Ama kArathI te bolAve, e koI atizaya gusse thaI javAnuM kAraNa maLyuM hoya to ja bane. kalubine pharI trADa nAkhI: "dArUDiyA, harAmI!" pelA sukAnIe mAthuM nIcuM jhukAvI dIdhuM. dhummasa vadhatuM jatuM hatuM. have adhuM AkAza chavAI gayuM hatuM. badhI dizAomAM ekI sAthe te telanI peThe phelAtuM jatuM hatuM. dhIme dhIme te AkhA dariyA upara kabajo jamAvavA lAgyuM. dariyAnI sapATI uparathI bhItanI peThe te UbhuM thaI, AgaLa dhasya jatuM hatuM. joke, dhummasa haju jahAjathI aeka lIga dUra hatuM. jo pavana badalAya, to teo dhummasapaTanI bahAra ja rahI zake. durAMde dhasamasATa karatI AgaLa vadhye jatI hatI, paraMtu dhummaseya eTalA ja jorathI ghasI AvatuM hatuM - durAMda tarapha ja. kalubine jhaDapa vadhAravA hukama Apyo tathA jahAjane thoDuM pUrva tarapha levarAvyuM. Ama karavAthI teo dhummasanI kinArInI bahAra thoDo vakhata rahI zakyA. paraMtu dhummasa acUka AgaLa AvyA ja karatuM hatuM. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna jahAja haju pUrepUruM sUryaprakAzamAM hatuM, paNa A badhI hilacAleAmAM vakhata bagaDayo hato ane phebruArInI rAta jaladI besI javA lAgI hatI. 104 pelA gyarnasInA vatanI A dhummasane pahelethI ja nihALI rahyo hato. teNe seMTa maeNlAvALAne saMbAdhIne kahyuM, "A dhummasa keTaluM badhuM gADhuM che!" 66 dariyA vacce bahu bhayaMkara vastu kahevAya.' "musApharInuM jokhama ja emAM raheluM che." gyarnasIvALA have lubina pAse pahoMcI gayA. .. "kaeNpTana kalubina, ApaNe dhummasamAM sapaDAvAnA, e nakkI." 66 mAre te seTa maeNleAmAM ja thAbhI javuM hatuM, paNa jUnA anubhavI kahevAtA khalAsIoe mane UMdhI salAha ApI ane UpaDavA jaNAvyuM." "eno to kaMI vAMdhA nahi; kAraNa ke, kAle vaLI teAphAna na UpaDe enI zI khAtarI ? A RtumAM sArI tu jovA thAbheA, tA vadhAre kharAba RtumAM sapaDA, evuM ja banyA kare." tr gheADI vAra bAda durAMde dhummasamAM dAkhala thayuM. tenI asara camatkArika thaI : jahAjanA eka cheDe UbhelA mANasa sAmA cheDAnI kazI vastu joI na zake, evuM banI gayuM. sUrya jANe caMdra hoya evA jhAMkho dekhAvA lAgyo. acAnaka badhA musApharone TADhanA camakAro lAgyo. te pAtapeAtAnA DagalA oDhavA lAgyA. khalAsIoe potAnAM jAkITa caDAvI lIdhAM. dariyA haju zAMta hatA. paNa enI e zAMti have khUba khataranAka lAgatI hatI. e zAMtinA aMcaLA heThaLa zuM chupAyuM che, tenI kalpanA anubhavI dariyAkheDune AvyA vinA na rahe. have vadhu pUrva tarapha vaLavuM nirarthaka hatuM. tarata ja kaptAne gyarnasI tarapha vaLavAno ane jhaDapa vadhAravAnA hukama Apyo. Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAnDInI aNudhArI bATalI 105 lAgyA - baoNilara-vALA peAtAnA sAthIdAra pelA habasI iMbrAnDamane kahevA ~~~" Aje savAre sUrya-prakAzamAM ApaNe dhIme haMkAratA hatA; have dhummasamAM jaladI haMkArIe chIe, e kevI vAta ? " " ' pelA gyarnasInA musAphara A vAtacIta sAMbhaLI gayA. teNe tarata jaIne kaeNpTana kalubinane kahyuM, " kaeNpTana, ciMtAnuM bhale kaMI kAraNa nathI; paraMtu atyAre A dhummasamAM sTIma-bATanI jhaDapa vadhAre paDatI na kahevAya ?" "zuM thAya? A dArUDiyA sukAnIe bagADelo samaya bharapAI karI levA joIe ne ? uparAMta mA2e veLAsara ghera pahoMcI javuM che. dhummasa ja pUratuM che; emAM aMdhArI rAta bhaLe to thaI rahyuM!" e bicAro musAphara seMTa maeNlAvALA musAphara pAse jaIne kahevA lAgyA "ApaNane bahu kuzaLa kaptAna maLyA che." 5 e ja ghaDIe durAMde eka jahAja pAse thaIne pasAra thaI. e jahAja dhummasamAM AgaLa vadhavA karatAM laMgara nAkhI sthira UbhuM hatuM. e jahAjanA kaptAne durAMdenI jhaDapa joI. uparAMta te tenA sIdhA mArge na hatI -- e paNa tenA khyAlamAM AvI gayuM. te pazcima tarapha vadhAre dhasatI jatI hatI. AvA dhummasamAM durAMdene pUra jhaDape haMkArAtI breI tene navAI lAgI. beeka vAgye to dhummasa eTaluM badhuM gADha banI gayuM ke, kaptAna potAnI jagAethI haThI, sukAnInI najIka AvIne ja UbhArahyo. sUrya dekhAtA taddana baMdha thayA hatA. dhummasa badhI vastuo upara chavAI gayuM hatuM, dariyo ke AkAza kazuM dekhAtuM na hatuM. pavananI tA . eka lahera sarakhI na hatI. musApharo cUpa thaI gayA hatA. paeNrIsavALo musAphara dhImethI bolyo, " ApaNe bahu gADhA dhummasamAM pesI rahyA chIe." Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 103 premAbhidAna 22 evuM gADha dhummasa ke jemAM game tyAre honArata sarajAI jAya. seMTa eNlovALA musAphare javAba Apyo. honArata ? A honAratono jagatamAM zo upayoga ke prayojana hoI zake vAru? juone, oDionamAM lAgelI AgamAM keTalAM badhAM kuTuMbo barabAda thaI gayAM? tame kayo dharma mAno cho, enI mane khabara nathI; paraMtu mane to A jagata upara koI buddhizALI Izvara dekharekha rAkhI rahyo hoya evuM lAgatuM nathI. ane Izvara hoya to paNa te kaMIka bIjI paMcAtomAM ja mazagUla raheto hoya ema lAge che. kaMIka rasto hoya to tene pharI potAnA kAmakAjamAM lakSa Apato karI mUkavo joIe." "" 66 kaeNpTana kalubina tarata A be jaNa pAse Avyo ane gaMbhIra avAje bolyo, cUpa, cUpa, atyAre ApaNe dariyA upara chIe; saMbhALIne bolo." gyarnasIvALA musApha seMTa maeNlovALAnA kAnamAM kahyuM, ApaNo kaptAna bahu dhArmika mANasa che; tenA hAthamAM ApaNAM jIvana sahIsalAmata jANavAM. "" "" << varasAda varasato na hato chatAM badhAMnAM kapaDAM bhInAMbhInAM thaI gayAM hatAM. have temane sAmAM koI jahAjo maLatAM na hatAM. acAnaka lubina trADI UThayo "kuttA! te pAchuM sukAna khoTuM maroDayuM ?" ane ema kahI tarata ja teNe tenA hAthamAMthI sukAna chInavI lIdhuM. chobhIlo paDelo sukAnI tyAMthI chUTI bIjA kAme caDI gayo. "6 5rnasIvALo musAphara bolyo 'have ApaNe bacI gayA ! " jahAja haju pUrapATa dhasyuM jatuM. hatuM traNeka vAgyAne Azare dhummasa dariyA uparathI saheja UMcakAyuM, eTale pharI eka vAra dariyo dekhAvA lAgyo. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAnDInI aNadhArI bATalI A sAruM na thayuM!" gyarnasIvALo musAphara bolyo. dhummasa UMcuM thayuM te sUryane kAraNe UMcuM thayuM hoya ke pavanane kAraNe paNa. jo sUryane kAraNe UMcuM thayuM hoya, to to te sArI nizAnI gaNAya. paNa jo pavanathI UMcuM thayuM hoya, to te bahu kharAba nizAnI gaNAya. traNa vAgye phebruArImAM sUryane prakAza echo thavA mAMDe eTale AvI kaTokaTInA vakhate pavana Ava, e koI rIte icchanIya na gaNAya: e te bhayaMkara tophAnane ja purogAmI hoya. paNa pavana haju UpaDayo lAgato na hato. alabatta dariyo UchaLavA lAgyo hato ane pANInI sapATI upara ThaMDA ThaMDA dIvA camakavA mAMDyA: arthAt dhummasanA chAparAne bhedIne uparathI pavana pagapesAro karate hato. thoDI vAramAM dhummasa pAchuM pANI upara capasIne besI gayuM. joke, vacce vacce te pAchuM UMcuM paNa thatuM rahetuM. ema jyAre dhummasa UMcuM thatuM, tyAre badhA AMkho phADIne zuM dekhAya che te jovA lAgatA. eve eka vakhate acAnaka pele cusIvALo musAphara kepTana kalubina pAse jaIne bolI UThayo - " "kepTana kalubina, - ApaNe te hAI khaDako tarapha dhasI rahyA chIe!" " jAo, jAo, khoTI vAta!" " are, cakkasa " azakya." "meM hamaNAM ja kSitija upara e khaDako ADA patharAyelA joyA." kyAM?" " A tarapha." "e tarapha te khullo dariyo che; tamArI bhUla thAya che." ane kalubine pelA peseMjare batAvelI dizAmAM ja jahAjane haMkAravA mAMDayuM. Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna gyarnasIvALo pitAnuM dUrabIna pharI hAthamAM laI jovA lAgyo. thoDI ja vAramAM te pAcho sukAna tarapha doDI Avyo. " kepTana! dizA badalo, bhagavAnane khAtara!" kema?" "meM eka UMce khaDaka ApaNI sAme ja Ubhelo hamaNAM joyo ! e moTo-hAI khaDaka ja hovo joIe." " tame gADhuM dhummasa ja joyuM haze." "are e khaDaka che ane moTo-hAI khaDaka che; bhagavAnane khAtara tenA upara na dhasI jAo! hAya bhagavAna !" kalubine sukAna maroLyuM, paNa eka bhayaMkara AcakA sAthe durAMde khaDaka sAthe athaDAI. e AcakAnA mAryA badhA musApharo jyAM hatA tyAM ekadama gabaDI paDyA. gyarnasIvALAe AkAza tarapha hAtha UMcA karI dIdhA : "moTAhAI upara AvI paDyA. bhalA bhagavAna, have bacavAne kazo ja Aro nahi!" kalubine tarata bUma pADI: "koI haju maryuM nathI; cUpa raho." eTalAmAM ibrAnkama tarata ja tyAM doDI Avyo ane bolyo, "jahAjamAM pANI dhasI Ave che; eMjinanI Aga hamaNAM ja bujhAI jaze." durAMde jANe AtmahatyA karavAne IrAde ja vegabhera e khaDaka upara dhasI gaI hatI. jANe e khaDakane toDI pADavA enA upara hallo laI gaI hoya ema! bAkI, AvA dhummasamAM jyAre kazuM na dekhAtuM hoya ane rasto sukAnInI bhUlathI badalAyo hoya, tyAre koI pitAnuM jahAja AgaLa haMkAre ja nahi, athavA ATaluM vegamAM to nahi. khaDakanI eka dhAra khIlAnI peThe durAMdemAM pesI gaI hatI. cha corasa phUTa jeTaluM tenuM kalevara bhedAI gayuM hatuM-sukAna paNa bhAgI Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brADInI aNadhArI bATalI 19 gayuM hatuM- ane AgaLanA bhAgamAMthI jahAja dariyo pIvA je ghUMTaDA bharatuM hatuM tene ghaTaka ghaTaka avAja saMbhaLAto hate. gheDAnA paDakhAmAM koI sAMDhe zIMgaDuM mArIne jANe tenAM AMtaraDAM kADhI nAkhyAM hatAM! kepTana kalubine pelA gyarnasIvALA musApharane pUchyuM, "tame hAnoI khaDakone pahelavahelA joyA hatA; te kaho ke, ApaNe kayA khaDako upara hoIzuM?" hamaNAM ja dhummasa saheja UMcuM thayuM, tyAre mane spaSTa dekhAyuM hatuM ke, ApaNe maoNve upara chIe." to pachI ApaNI DAbI bAjue nAne-hAI khaDaka che ane jamaNI bAjue moTo-hAI. arthAt ApaNe kinArethI eka mAIla dUra chIe." tarata ja teNe laoNga-boTane pANImAM utAravA hukama karyo, ane badhAne madada karavA jaNAvyuM. badhAe tAbaDatoba boTa pANImAM utarI dIdhI. musApharo e boTamAM goThavAI gayA. bIjA khalAsIo paNa UtarI gayA. daramyAna kepTana kalubina potAnI kebinamAM gayo ane jahAjanA kAgaLo ane dastAvejano bIDo karI lAvyo. pachI ibrAnkamanA hAthamAM te mUkI, tene tathA sukAnIne boTamAM UtarI javA teNe pharamAvyuM. teo tarata ja temAM UtarI gayA. laga-boTa pUrepUrI bharAI gaI hatI. tenAM paDakhAM have pANImAM vadhu nIce Utare e sahIsalAmata na rahyuM. - kalubine durazaMde upara ja rahyAM rahyAM hukama karyo, "hoDI haMkAravA mAMDo." paNa tame kepTana ?" "huM ahIM ja rahIza." Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna "are, amArI sAthe cAlyA Avo." "nA, huM ahIM ja rahIza." vyarnasIvALo have bolI UThayo:- "kaeNpTana jarA lakSa daIne mArI vAta sAMbhaLe; atyAre tame hAnoI upara cho; ahIMthI eka mAIla tarIne leInamaoNnTa-paoNiMTa pahoMcI zakAya. paNa hoDIne to e raste levAya nahi eTale tene te be mAilanuM cakkara khAvuM paDe. pariNAme be kalAka pahelAM kinAre te nahIM pahoMcI zake. te vakhate aMdhAruM thaI gayuM haze ane bharatI caDavA lAgI haze. tophAna najIka AvI pahoMcyAnA bhaNakArA saMbhaLAya che. e sthitimAM amArAthI tamane levA heDI mokalI zakAze nahi. ane ahIM tame UbhA raheze, te e tephAnamAM taNAI jaze. mATe atyAre amArI sAthe ja cAlyA Avo." paeNrIsiyana bolyo, "amArI hoDI lagabhaga vadhAre paDatI bharAI gaI che. chatAM amArI saMkhyA tera jaNanI che, eTale e apazukaniyALa saMkhyA maTADavA paNa tamAre AvavuM joIe." pelo sukAnI bolyo --- "A badhuM mArA vAMke banyuM che. ane tame ja pAchaLa rahI jAo e ThIka na kahevAya." ja, huM ahIM ja rahevAno chuM," kalubine makkama avAje jaNAvyuM. "Aje rAte je tephAna Avaze temAM durAMdenA bhukkA bolI jaze. ane kaptAna potAnA jahAjane ekaluM choDI daI zake nahi. huM mArI pharaja bajAvate mArA jahAja sAthe ja nAza pAmIza. mATe mArA hukamanuM pAlana karo - ekadama hoDI haMkAravA mAMDe !" hoDI have AgaLa vadhavA lAgI, iMbrAnkame ja sukAna saMbhALyuM. jeo halesAM nahotA vAparatA teoe hAtha UMcA karI kepTana kalubinane biradAvatAM bUma pADI, "hurA, kepTana kalubina jhiMdAbAda!" pelo amerikana musAphara bolI UThyo, "kevo kartavyaniSTha mANasa!" Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ brAnDIne aNadhArI bATalI 111 gyarnasIvALAe tene kahyuM, "sAheba, AkhA dariyA upara enA jevo pramANika mANasa bIje nahi hoya." pelo sukAnI poka mUkIne raDI zakyo, mArAmAM jo hiMmata hota, to mAre temanI sAthe ja maravA mATe rahevuM joItuM hatuM." hoDIe dhummasamAM gotuM lagAvyuM ane thoDI vAramAM to te dekhAtI baMdha thaI. kalubina ekalo AsapAsanA aMdhakAramAM ekalo Ubho hato. Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 AviSkAra : ataranA ane bahAranA 1 kaeNlyubinanA ciya thayo hato; ane te AnaMdamAM hato. tenuM svapna siddha thayuM hatuM. ATalI lAMbI mudatanI je hUMDI teNe potAnA nasIba upara lakhI rAkhI hatI, tenAM nANAM chevaTe cUkate thayAM hatAM. sau tene ahIM choDIne cAlyA gayA, emAM ja tenI mukti hatI. jamInathI eka mAIla dUra AvelA hAnoI khaDaka upara te hato. ane tenI sAthe 75 hajAra fAMka hatA ! AvI kuzaLatAthI koI jahAja DubADavAmAM AvyuM nahi hoya. tenI ekeeka vigata dhAryA pramANe ja pAra paDI hatI. juvAnIthI mAMDIne teNe eka ja yojanA ghaDI rAkhI hatI: pramANika mANasa tarIke nAmanA meLavavI; ane pachI e nAmanAne ja hoDamAM mUkI potAnuM dhAryu pAra pADavuM. mUrkha badamAzo vIsa vIsa vakhata niSphaLa jAya tyAM teNe eka ja taDAke saphaLa nIvaDavA niradhAryuM hatuM; tathA pelA mUrkhAono aMta to phAMsIne mAMcaDe paNa Ave, paraMtu potAne to evI rIte kAma karavuM hatuM ke yazasvI vijaya ja peAtAne bhAge jovAno rahe. 2e te tenI najare paDayA pachI, teNe potAnI yojanA jhaTapaTa vicArI lIdhI hatI: re'te pAsethI paisA kaDhAvavA; tathA te badhuM jAhera karI de, te pahelAM alopa thaI javuM. marI gayela tarIke jAhera thavuM e alopa thavAno sArAmAM sAro rasto kahevAya. te hetuthI teNe durAMdenI 113 Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AviSkAra: a'taranA ane bahArane 113 honArata sarajI hatI. uparAMta e honArata pAchaLa paNa te potAnI suIti ane vAhavAha mUkato javAno hato! tenI AMkhomAMthI vIjaLIo camakI rahI hatI. te have mukta hatA! te have tavaMgara hatA ! tenI pAse pUratA samaya hatA. bharatI caDavA lAgI hatI; ane durAMde khaDakanI karADamAM evI rIte parovAI gaI hatI ke tene DUbavAnI zakayatA ja rahI na hatI. bharatI caDavA lAgatAM UlaTI te vadhu UMcI thAya evo ja saMbhava hatA. uparAMta, teNe pelA 'loMga-bATa'-vALAone dUra nIkaLI javAnA vakhata ApavA joIe. A mANasa atyAra sudhI pote AdarelA DhoMganA bhAra heThaLa ja kacarAI rahyo hato. te pote aMtarathI badamAza hatA chatAM pramANikatAnA bAhya dekhAva sAthe tene khetarAvuM paDayuM hatuM. ane e jevI-tevI yAtanA na kahevAya. pramANika mANasa tarIke vakhaNAvuM e saheluM nathI. kharAba vicAra ane sArA bAla - e be vaccenI samatulA jALavI rAkhavAmAM satata keTalI badhI takalIpha uThAvavI paDe! e bAhya jUThA koTalA heThaLa tene sAcA duSTa aMtarAtmA bhUMgaLAI rahyo hate kalubina haMmeza mAnatA AvyA hatA ke, tenI sAthe dagA ramavAmAM AvyA che. te prathamathI ja tavaMgara kema na janmyA? tene peAtAnA te kAMI vAMka na hatA. jIvananAM badhAM sukhAthI te zA mATe vaMcita rahyo hatA ? tene Ama hADa-tUTa majUrI zA mATe karyA karavI paDatI hatI ? divasa-rAta tene ja zA mATe jUThA burakhA paherI rAkhavA paDayo hato? paNa have lubina e badhAmAMthI mukta thayA hatA. mAnavajAta have tene kazI pharaja pADI zake tema nahAvuM. uparanuM jUThuM keTaluM phagAvI daI have sAcA bina peAtAnuM svAbhAvika svarUpa prApta karI zake tema thayuM hatuM. eka ja ghAe teNe badhI muzkelI pAra karI dIdhI hatI. kalubina ekalA ekalA ja hasI paDayo. TaoN. Ta Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premalidAna lAke tene marI gayelA mAnaze; jyAre kharI rIte te tavaMgara banyA hatA. loko tene DUbI gayelA mAnaze; - jyAre kharI rIte te bacI gayo hato. AkhA jagatane mUrkha banAvavAnA A kevA AnaMda? peAtAne kevA vijaya ? 114 bhaviSya mATe alabatta teNe kazI nizcita yAnA vicArI na hatI. tenA kamarapaTAmAM pelI spriMga-baoNkasa hatI, jemAM traNa baeNMka-nATo hatI. e rakama tene pUratI thaI paDe tema hatuM. peAtAnuM nAma badalI, te eva dezeAmAM jaI zake, jyAM sATha hajAra fAMka cha lAkha fAMka jeTaluM kAma de. pachI to saTTo, meATA meTA vepAra i0 vaDe pete theDI vAramAM daza lAkhanA dhaNI thaI bese, te temAM navAI pAmavA jevuM zuM che? dAkhalA tarIke, kosTArikAmAM kaoNphIne jaMgI udyoga-vepAra zarU thavA lAgyo che. tyAM jaIe te TanabaMdha saunuM bheguM karI zakAya. paNa e badhI ciMtA karavAnI hamaNAM zI jarUra che? haju ghaNA samaya che. atyAre te OM te pAsethI paisA paDAvyA, ane durAMde sAthe peAte alApa thaI gayA, eTalI siddhi ja ochI che? have pachInuM kAma te keTaluM badhuM saheluM che ? teNe rAtane vakhate tarIne pleinamAMnTa pahoMcI javAnuM. tyAM teNe pelA bhUtiyA ghara tarapha javAnuM, ane pahelethI eka khaDakanI bakholamAM saMtADI rAkhela gAMThovALuM dAraDuM laI e gharamAM caDI javAnuM, tyAM teNe kapaDAM tathA khAdya sAmagrI sAthe pAtAnI baeNga taiyAra rAkhelI ja che! ATheka divasamAM te pelA spaeNniza dANacAra blAskitA te tarapha Avaze ja. tene thoDI gInIo ApI dIdhI eTale tAra-be niha, paNa paeNsejisake bilabAe cAlyA javAnuM. tAra-benuM nAma to teNe blAskAne khoTuM ja dIdhuM hatuM. pachI tyAMthI verAkrujha ke elphinsa nyU nyU elphinsa ! paraMtu have dariyAmAM DUbakuM lagAvavAnA samaya pAkI gayo kahevAya. pelI loMga-bATa tA dUra nIkaLI gaI haze. ekAda kalAka taravuM e Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AviSkAra: aMtarane ane bahArane 115 kalubinane mana koI moTI vAta nahotI. pote atyAre hAI khaDaka upara hato eTale kinAro eka mAIlathI vadhu dUra na kahevAya. kalubina potAnI vicAraNAmAM ahIM sudhI Avyo, evAmAM dhummasanuM paDa acAnaka AsapAsathI UMcuM thayuM ane vikarALa durgha khaDako tenI najare paDyA. kalabina ekadama Abho thaI gayo ! pote Ubho hato te hAI khaDaka nahi paNa du-khaDako hatA e ughADuM hatuM. kAraNa ke, pAse ja davenA pelA kAramA UbhA datUzaLo ghUghavatA hatA. dhummasane lIdhe atyAra sudhI te DhaMkAI rahyA hatA. AkhI duniyAne bhulAvavA icchanAro kalubina pote ja dhummasane lIdhe bhulAvAmAM paDI gayo hato. kalubine durAMdene vadhAre paDatI pazcimamAM lIdhI hatI. ane gyarnasIvALA musAphare pote hanoI khaDako joyA ema khAtarIthI kahyuM, eTale teNe te tarapha ja sukAnane chevaTanuM maroDI dIdhuM hatuM. rAMde vacce AvelA tINA khaDakamAM ja parovAI gaI hovAthI sIdhI dunA datUzaLoe pahoMcatI aTakI hatI. basa eka dhama (eTale bArasa phUTa) dUra eka moTo grenAiTano khaDaka najare paDato hato. tenI UbhI bAjuo upara banela ane kinArIo nIkaLI hovAthI cheka upara caDI zakAya tema hatuM. tenI Toca upara to sapATa taLa hatuM. e lahame khaDaka hato, ane durgha karatAM UMco hato. e khaDaka uparathI pelA be daMkUzaLa jovA hoya, to nIcenI tarapha najara vALavI paDe. badhe nIrava zAMti vyApI gaI hatI. pANImAM nAnuM mojuM paNa UchaLatuM nahotuM. Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna lubine duvre khaDakone dUrathI ghaNI vAra joyA hatA; eTale pote e khaDako upara che, emAM tene have kazI zaMkA rahI nahIM. 116 paristhitine kevA acAnaka palaTo! hAIne badale duvre upara AvI paDavuM ! eka mAIlane badale kinArAthI pAMca lIga (paMdara mAIla) dUra ! eTaluM aMtara tarIne te pAra karI zakAya ja niha. vahANa DUbavAthI bacI nIkaLelA mANasane duvrenAM darzana thAya, eTale tene motanAM darzana thayAM ema ja gaNAya. tyAMthI kinAre pahoMcAya tevI kazI madada maLavAnI paNa AzA nahIM. kAraNa ke, e tarapha thaIne sAmAnyapaNe koI vahANAnI avara-javara hotI ja nathI. lubina kaMpI UThayo. te hAthe karIne mRtyunA mukhamAM AvI paDayo hatA. bharatI Ave tyAre la'hAme (manuSya) khaDaka sivAya UbhA rahevAnI jagA AsapAsa kAMya na hatI. rAte teAphAnA caDavAnI vakI hatI, ane pelI laoNga-bATa paNa have ATale badhe dUrathI kinAre hemakhema pahoMce evI kazI AzA rAkhI na zakAya. e kinAre pahoMce, to te kyubina dudre khaDaka upara ekalA UbhelA che, evI khabara kinAre pahoMcatAM tene bacAvI levAnA prayatna jarUra thAya. have te bhUkha, tarase ane ThaMDIthI la' hAme khaDaka upara ja marI javA sivAya bIjo koI aMta tene mATe bAkI rahyo na hatA. tenI pAsenA sittera hajAra fAMkathI tene eka koLiyA anna paNa ahIM maLI na zake! teNe atyAra sudhI karelI badhI yojanAo chevaTe A phAMdAmAM AvI paDavA mATe ja jANe teNe yeAjI hatI! potAnA mRtyunA zilpI pote ja nIvaDayo hatA. tenA vijayAnaMda have ekadama karuNa hatAzAmAM palaTAI gayA. muktine badale tene kAramI keda ja maLI hatI ane te paNa kAyamI! daramyAna pavana UpaDayo hatA. dhummasanA goTegoTA dariyAnI sapATI uparathI vaLAI jhuDAI dUra kSitija tarapha dhakelAI javA lAgyA. have dariyo cAtarapha najare paDavA lAgyA. Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AviSkAra: aMtarane ane bahArane 117 rAta najIka AvatI jatI hatI, ane kadAca tophAna paNa. durAMdenA bhaMDakriyAmAM pANI jema jema caDatuM gayuM, tema tema aMdara purAyelA baLado gAMgaravA lAgyA hatA. potAnA sivAya bIjA jIvatA prANIne e ja avAja kalubinane sAMbhaLavA maLato hato, paNa teya mRtyune najIka dekhI potAnI peThe hatAza banelAM prANIone! - durAMde, sukAna taraphathI UMcI rahe ane AgaLanA bhAge DhaLatI rahe e rIte khaDakamAM parovAI hatI. kalubina e nIce DhaLatA bhAga tarapha Avyo. tyAM UbhA rahI teNe dUra dUranI kSitija-rekhA sudhI najara nAkhI. dago AcaranAra paNa jagatanA taMtramAM potAne anukULa kaMIka banavAnI AzA rAkhatA hoya che. jagatanuM taMtra kaMIka evuM che ke, potAnI badamAzI saphaLa nIvaDaze, evI khAtarI vinA te pagaluM bharI ja na zake. kalubinane paNa thoDI vAra bAda pAchI AzA baMdhAvA lAgI: dhummasanA A tophAnamAM je vahANo AsapAsa lAMgaranAkhI sthira thaI gayAM haze, teo have potAnI avara-javara zarU karavA mAMDaze. ane kadAca temAMnA koI A taraphathI paNa pasAra thaze. ane vastunAe paNa dUra eka saDha dekhAyo ja! te jahAja pUrvamAMthI AvI pazcima tarapha jatuM hoya ema lAgatuM hatuM. pAse AvatAM dekhAyuM ke, te eka kUvAthaMbhavALuM 'kaTara" jahAja che. ardhAeka kalAkamAM te dunI bahu najIka thaIne pasAra thavAnuM e nakkI. kalubina tarata ja bolI UThayo, "ApaNe bacI gayA!" e jahAja vicitra bAMdhaNInuM hatuM. kadAca dANacoranuM ja jahAja haze ane pleina maoNnTa ja jatuM haze! are temAM blAskito pote ja kadAca haze! nahi to A tarapha bIjuM cAlu jahAja to hoya ja zAnuM? ane e blAskitonuM jahAja ja hoya, to pachI potAne pelA bhUtiyA makAnamAM vadhu rokAvuM paNa nahIM paDe! Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna kabinane te rUMve rUMve AnaMdanA dIvA pragaTI UThayA. have eka ja vAta karavAnI rahetI hatI : ahIMthI UtarI la' hAme khaDaka upara pahoMcI javuM. tenI Toca upara UbhA hoIe te duranuM jahAja tarata tene jue ane tene bacAvI levA hADI mekale. 118 la' hAme khaDaka bAeka phedhama ja dura hatA. tyAM sudhI tarIne javuM, ane AsapAsanA khUNAkhAMcAo upara paga mAMDIne Toce caDI javuM, e jarAya muzkela na kahevAya. paNa durAMdenA AgalA bhAga khaDakamAM TicAyo hovAthI, lubina UMcA rahelA sukAnanA bhAga tarapha Avyo. tyAMthI teNe pANI mApavAnI dArI nIce utArI. teA te bhAgamAM pANI khUba UMDuM mAlUma paDayuM. e dorI sAthe je padArtho cATIne upara AvyA, e uparathI tene lAgyuM ke, te tarapha khaDako vacce pANInA UMDA dharA hatA, jyAM uparanI sapATIe thatI hilacAlanI kazI asara pahoMcatI na hatI, ane tethI jyAM evI badhI vastuo pedA tathA jamA thayA karatI hatI. lubine have jhaTapaTa kapaDAM utAravA mAMDayAM. pelA jahAja uparathI bIjAM kapaDAM maLI raheze evI ene khAtarI hatI. teNe potAno paTTo kamare barAbara bhiDAI rahyo che, enI khAtarI karI lIdhI tathA sAthe sAthe pelI spriMga-baoNkasanI paNa. la'hAme khaDaka sudhI pahoMcavA prathama kaI dizAe vaLavuM paDaze e paNa teNe joI lIdhuM. pachI mAthuM nIcuM rahe te rIte teNe pANImAM jhaMpalAvyuM. UMcethI paDayo hovAne lIdhe te pANImAM UMDe UtarI gayA. pachI AsapAsanA khaDakanIdhArone hAtha vaDe sparzatA te uparanI bAjue AvavA lAgyo. acAnaka tenA paga koIe pakaDayo. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ syu hanDo sAthe Traka vAtacIta thayA pachI jiliyAne tarata 21 'huM tene paraNIza!' gAma tarapha doDayo. tyAM zuM banyuM haze ? gAmamAM jatAM teNe joyuM ke, dareka jaNa peAtAnA bAraNAmAM ja UbhuM hatuM ane cotarapha bInelI madhamAkhInA jevA guMjArava ja saMbhaLAtA hatA. strIo hAtha lAMbA karI karIne beAlatI hatI, ane puruSonAM me gaMbhIra hatAM. TheraThera nIcenA arthanuM vAkaya ja saMbhaLAyA karatuM hatuM -- "kevA gajaba thayA ! kevuM kamanasIba ! " " jiliyAte koIne pUchyuM nahi. ema raste cAlatAM yAM tyAM pUchaparacha karavAne tene svabhAva ja nahAtA. te sIdhA mesa lethiyarInA makAna 'eNvijha ' tarapha ja cAlyA gayA. tenI utsukatA eTalI badhI hatI ke, te gharamAM pesatAM jarAya khacakAyA nahIM. uparAMta bAraNuM phaTAbAra UghADuM ja hatuM ane umarA AgaLa strI-puruSonuM ToLuM bheguM thayeluM hatuM. dareka jaNa aMdara ja jatuM hatuM: te paNa gayA. syu laeNnDo bAraNAnA cAThAne aDhelIne ja UbhA hatA. teNe jiliyAtane joI dhIme avAje pUchyuM, " zuM banyuM che, te have tamane khabara paDI gaI haze ? " << "" ,, tA. 112 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 prema-balidAna 66 rastA uparathI bUma pADIne tamane kahevuM mane ThIka na lAgyuM." paNa zuM banyuM che?" ', << " durAMde DUbI gaI. AkhA oraDA leAkeAthI bharAI gayA hatA. judAM judAM ToLAM vaLIne loko dabAyelA avAje vAto karatA hatA - jANe koI bImAranI pathArInI AsapAsa UbhA hoya. deruzeta DUsake DUsake raDatI hatI. mesa lethiyarI pArTizananI dIvAlane aDhelIne tene paDakhe UbhA hatA. tenA khalAsIne TopA bhamara sudhI nIce AvelA hatA. te kazuM bAlatA nahotA. tenA hAtha nizceSTa hatA. te zvAsa paNa letA hoya ema lAgatuM nahotuM. tene jotAM ja hara koIne lAge ke, e mANasanuM jIvana nicAvI levAmAM AvyuM che. durAMde jatAM tene have jIvanamAM kazuM prayojana ja bAkI rahetuM nahotuM. jANe durAMde ja tene jIvAtmA hata; ane te khaDaka sAthe athaDAI nAza pAmI gayA hatA. deruzeta, raDatI raDatI, tenI najIka eka khurazI upara beThI hatI ane peAtAnA be hAthamAM mesa lethiyarInA hAtha pakaDI rahI hatI. mesa lethiyarI . oraDAmAM AvatA jatA lokone jANe durathI zvetA hoya ema zUnya najare joI rahyo hatA. jyAM mANasane peAtAnA astitvanuM ja bhAna na rahyuM hoya, tyAM bIjAnI avara-javaranA khyAla tene zAnA rahe? tenuM peAtAnuM hADa-mAMsanuM zarIra ja tene nakkara lAgavAne badale dhumADAnA goTA jevuM lAgatuM hatuM - svapnapadArtha jevuM ja kahone. leAko ToLe vaLI je samAcAra vAgALI rahyA hatA, te A pramANe hatA durAMde sUryAsta pahelAM eka kalAke dhummasamAM vre khaDako upara athaDAI nAza pAmI hatI. kaptAna sivAya bAkInA badhA eka hoDImAM UtarI gayA hatA. paraMtu te hoDI paNa naiRtya khUNethI AvelA pavananA tophAnamAM sapaDAIne, lagabhaga bhAgItUTI hAlatamAM gyarnasInI pAra Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM tene paraNaza!' bhara-dariye keTaleya dUra nIkaLI gaI hatI. rAta daramyAna teone nasIbajoge "kAzmIra" jahAjano bheTo thayo, ane teNe temane saune upADI lIdhA hatA. A AkhI honAratano doSa dArUDiyA sukAnIno hoI, tene jelamAM nAkhavAmAM Avyo hato. Tebala upara kalubine chevaTe durAMdemAMthI kADhI Apela rajisTaro, noMdhapothIo vagerenuM poTaluM paDyuM hatuM, ane pote maravA pAchaLa rahI, A kAgaLo kADhI ApavA jeTalI javAbadArI ane niSThA batAvanAra e mANasane yAda karI sau bhAvArda banI jatAM. kalubinanAM vakhANa sau koI karatAM hatAM; tema ja te have bacI gayo che, ema paNa sau koIne khAtarI thaI gaI hatI. kAraNa e hatuM ke, "kAzmIra' jahAja pachI thoDA kalAka bAda AveluM kaTara "zilziyala' dhummasane kAraNe durAMdenA chevaTanA samAcAra lenuM AvyuM hatuM. teNe chellA covIsa kalAka durAMde pAsenA pANI upara ja gALyA hatA. jiliyAta kamarAmAM dAkhala thayo tyAre "zilziyala 'ne kaptAna mesa lethiyarIne pitAne ahevAla ApI rahyo hato. tenuM kahevuM A pramANe hatuM: savAranA arasAmAM, tophAna pasAra thaI jatAM, ane pavana dhImo paDatAM, "zilziyala'nA kaptAne khullA samudra upara baLada bAMghaDatA hoya evo avAja sAMbhaLyo. te avAjathI cakI teNa zilTiyala'ne e avAja tarapha lIdhuM, te durghanA khaDakomAM phasAyela durAMde tenI najare paDI. te vakhate tophAna zamI gayuM hovAthI te thoDoka vadhu pAse gayo. pANImAM DUbelA khaDakovALA e vistAramAM vadhu najIka te javAya tema na hatuM. teNe durAMdemAM koI mANasa rahI gayuM hoya te tapAsa karavA bUma pADI. paNa javAbamAM DUbavA lAgelA baLado bAMghaDavAno avAja ja saMbhaLAyo. koI mANasa AsapAsamAM kayAMya na hatuM. uparAMta, durAMde rAtanA tophAna veLAe jyAM parovAI gaI hatI te khaDakathI chUTI paDIne ke aphaLAIne veraNacheraNa thaI gaI hatI. eTale kalubina durAMde upara ja hoya, to sahIsalAmata ja rahyo hoya. chatAM te tyAM na hato, Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 113 prema-balidAna enA artha eTalA ja ke, dhummasamAMthI bahAra nIkaLelAM keTalAMya jahAje te taraphathI pasAra thayAM haze, jemAMnA koIke tene upADI lIdhA hovA joIe. laoNMga-bATamAM vajana vadhI gayuM hovAthI, tAphAna vakhate temAM peAtAnuM vajana vadhu umeravAnuM kaeNpTana kalubine bhale Avazyaka na mAnyuM hoya; paNa pachIthI bIjuM jahAja tene upADI levA mAge, tyAre temAM na javAnuM kabinane kazuM kAraNa na hoI zake. uparAMta durAMdenI honArata kaMI tenA vAMke sarajAI ja nahotI, jethI durAMde sAthe te' ja nAza pAmavAnuM AtmahatyA karavAnuM kalubina vicAre. vAMka te sukAnInA hatA. -- lokoe e sAMbhaLI, kalubina pAchA Ave ke tarata tene khabhe besADIne AkhA gAmamAM tenuM saraghasa kADhavAnuM tyAM ne tyAM nakkI karyuM. zilTayala ' jahAjanA kaptAne have durAMdene chevaTe naDelI bIjI honAratanI vAta A pramANe karI " eka khUba aNIdAra khaDaka upara durAMde parovAI gayelI hatI. ane AkhI rAtanA tAphAna daramyAna paNa te e khaDakane ja vaLagelI rahI hatI. paraMtu savAranA 'zilTiyala' jahAjanA kaptAna durAMde upara koI mANasa nathI enI khAtarI karI pAchA pharavA lAgyo, tyAre teNe joyuM ke, teAphAnanI chellI jhApaTa jevuM eka bhayaMkara meAjuM dUrathI dhasI AvIne e parvatA sAthe jorathI aphaLAyuM. e meAjAe durAMdene jorathI AMcako ApI, khaDaka uparathI chUTI pADIne havAmAM adhdhara uchALI ane tene grenA be daMtUzaLAnI vacce dhaDAkA sAthe pheMkI. te vakhate eka bhaMyakara kaDAko saMbhaLAyA. durAMde khUba UMce UchaLIne nIce paDI hAvAthI, baMne bAjuthI te be khaDako vacce cappaTa bharAI gaI. ' zilTiyala 'nA kaptAne dUrabIna vaDe chevaTanA najara karI tyAre dugrenA baMne dhaMtUzaLA vacce phasAI gayelA durAMdenA bhaMgAra pula jevo dekhAto hato. durAMdenuM bIjuM kazuM aa sAjuM samuM raheluM nahotuM lAgatuM, paNa vacalA eNjinavALA bhAga tA jemanA tema akabaMda rahelA dekhAtA hatA. Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "huM tene paraNuza!" 123 IbrAnkama A ahevAla sAMbhaLato hato, te bolI UThyo, "sAcI vAta! mAlika, mane khAtarI che ke, ApaNuM eMjina haju jIve che!" dhIme dhIme AkhA ToLAnI vAtano viSaya durAMdenuM e nasIbadAra adbhuta aijina ja banI rahyuM. sau koI kahevA lAgyuM ke, durAMdene agatyano bhAga te tenuM A adbhuta eMjina ja hatuM; evuM eMjina pharI banAvavA khUba paisA joIe e te sAcuM; paNa paisA karatAMya e banAvanAra hoziyAra kArIgara joIe. ane e eMjina banAvanAra kArIgara to kyArano marI gayo hato. - e eMjIna atyAre bhale sAjusamuM rahyuM hoya, chatAM pAMca-cha divasanA pavana ane pANInA tophAna daramyAna e tyAM ne tyAM evI sthitimAM ja rahe ema haragija na mAnI zakAya. eTale turatarata jo e eMjInane bacAvI levAya, to to durane kazI honArata ja na naDI kahevAya. paNa e eMjina bacAvI levuM joIe ema kahevuM e sahelI vAta che, paNa kharekhara e kAma pAra pADavuM e kevI muzkela vAta hatI vAru? dunA be daphUzaLo vacce phasAyelA enjinane bacAvI lAvavuM have pachInA divasomAM e bAjuno dariyo tophAnI ja rahevAno. koI khalAsIbhareluM vahANa e kAmagIrI mATe e khaDako tarapha mokalavAnI to kalpanA ja na karI zakAya. kAraNa ke, e jahAja pelo khaDakALa bhAga oLaMgIne du pAse sahIsalAmata pahoMce to paNa - joke e azakya vastu ja kahevAya - tema chatAM tyAM pahoMcyA pachI e jahAja lAMgare kayAM? dariyAI tophAnanI pahelI ja phUke laMgaranI sAMkaLo tUTI jAya ane e jahAja pote khaDako upara TicAIne cUro thaI jAya. ane jahAjanuM to ThIka, paNa mANasoya tyAM thoDA divasa mATe kayAM thobhe? home khaDakanI Toca upara sapATa jagA hatI kharI, paNa te to eka mANasa mATe paNa bhAgye pUratI kahevAya ! eTale badhI vAtano sAra eTalo nIkaLyo ke, eka ja mANase tyAM nAnI hoDI laIne javuM joIe - kinArAthI pAMca lIga dUra! tyAM e Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 prema-balidAna nirjana bhayaMkara jagAe teNe aThavADiyAM sudhI ekalA rahevuM joIe. tyAM kevAM pelAM-na-kalpelAM jokhameAmAM ane muzkelIomAM tene rahevuM paDe tenI vAta te jANe! ane bhale koI gAMDo mANasa tyAM jAya paNa kharo; paNa pachI kinArethI tene navo khorAka ke puravaTho koNa pahoMcADe? ke te koI aNadhArI muzkelImAM sapaDAI jAya, tyAre tene bacAvavA tyAM koNa jAya? uparAMta be karADo vacce cappaTa phasAyelA eMjinane tyAMthI vachoDIne te mANasa ekale hAthe utArI paNa zI rIte lAve? je mANasa e kAma karavA taiyAra thAya, ene vIra kahevA karatAM gAMDo ja vadhu kahevo paDe. (C 'zilTiyala'nA kaptAne ja potAnI jANakArIne AdhAre have jokhIne AkharI pheMsalo saMbhaLAvyo nA, nA; e to badhuM have patI gayeluM ja gaNavuM rahyuM. tyAM jaIne eMjina pAchuM kADhI lAvavA taiyAra thanAro mANasa A pRthvInA paDa upara haju janmyo nathI. " ATaluM kahI, pachI e vastunI azakayatAnI khAtarI karAvavA te DAbA hAtha ghumAvIne bAlyA (C ane jA te janmyA hAya......" deruzete tarata te vakhate mAthuM pheravyuM. " te| huM tene paraNIza. " te belI UThI. cetarapha cupakIdI chavAI gaI. eka phIko paDI gayelA mANasa have AgaLa Avyo ane bAlyA, "tame tene paraNaze, misa deruzeta?" e jiliyAta hato. badhAnI AMkhA UMcI thaI gaI. mesa lethiyarI ekadama TaTAra thaI gayA. tenI AMkhAmAMthI vicitra prakAza camakavA lAgyo. teNe peAtAnA TopA mAthA uparathI utArI jerathI jamIna upara paTakayo ane loko tarapha najara nAkhyA vinA pratijJA karato hoya evI rIte kahyuM Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 "huM tene paraNIza!' "deze tene paraNaze. huM parama paramezvaranA segaMda khAIne kahuM chuM." Aje rAte sAMjanA daza vAgyA pachI caMdra Ugyo hato; chatAM koI mAchImAro mAchalAM pakaDavA Akhe kinArethI nIkaLyA nahi. kAraNa ke, bapore maraghaDe bolyo hato. jayAre eve TANe maraghaDo bole, tyAre mAchalAM pakaDavA janArA, lAbhane badale kazuM nukasAna thaze ema mAnI, dariyAmAM heDI haMkAratA nathI. chatAM rAtanA jayAre eka mAchI dUrathI pAcho pharato hato. tyAre teNe eka hoDIne kinAro choDI dariyA tarapha javA nIkaLatI joI. tenI navAIno pAra rahyo nahi : badhA jyAre kinArA tarapha AchA pharatA hoya, tyAre cAhIne dariyA tarapha nIkaLanAro e mUrakha ke hatabhAgI koNa haze vAru? thoDI vAra bAda tene halesAMno avAja saMbhaLAyo. mAtra be halesAMne ja avAja hatuM - arthAt eka ja mANasa e hoDI haMkArI jato hato! pavana uttara taraphana hato, eTale A hoDIvALo amuka aMtara halesAMthI kApI, pachI saDha khelavAne IrAdo rAkhato hovo joIe. paraMtu e taraphanI dizA to bhayaMkara khaDakovALI hatI! e ja rAte gyarnasI TApunA kinArA uparanAM judAM judAM mathakoethI judA judA mANasoe e hoDIne mAtra halesAMthI ane pachI saDha caDAvIne amuka dizAmAM jatI joI,- je dizAmAM mAchalAM mATenuM ke mAlasAmAna lAvavAnuM koI sthAna ja nahotuM. pachI te jonArAoe te heDIne evI jagAethI pasAra thatI joI ke, jayAM thaIne javAnuM sAmAnya rIte e sthaLathI paricita evA kuzaLa mAchIo paNa TALe. to pelA hoDIvALAne evo rasto jANI joIne levAnI zI jarUra paDI haze bhalA? Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna ane kinArAnI eka jagAethI eka jaNe tA e hoDIne pAsenA paoNiTathI geALa pharIne samudra tarapha vaLatI joI. have Agale divase te bhAre tophAna caDayuM hoI, Aje paNa samudra azAMta ja hatA. teve vakhate samudramAM AgaLa javuM ! bApare! e mANasanA magajamAM khIlA bharyA che ke zuM? A bAjunA dariyAnI IMce IMca jagAnI mAhitI hoya, te ja pANInI aMdara DUbelA khaDako vaccenI galIomAM thaIne AgaLa hoDI haMkArI zake. 123 pachI caMdra Ugyo tyAre eka nAnakaDA TApunA ekalavAsI cokiyAte caMdranI ane peAtAnI vacce thaIne eka kALA LA pasAra thatA joyo. te evA te coMkI UThayo ke na pUcho vAta. teNe mAnI ja lIdhuM ke e pelI kALI DAkaNa hovI jAIe - je AsapAsanA dariyA upara amuka niyata divaseAe zikAra zeAdhatI ghUmyA kare che. e kALeA eNe koI hoDInA saDhanA paNa hoI zake. paNa e bhAgamAM vicitra khaDako vacce thaIne A samaye hoDI sAthe pasAra thavAnI hiMmata karanAro koI mAnA jaNyA hAI zake ja nahi, evI pelA cokiyAtane khAtarI hatI. pleinamaoNnTa pAchaLanA garnasInA dakSiNa kinAre pANImAMthI bhIMtanI peThe sIdhA UbhA thatA khaDakA vacce dANacAronA eka aDDo che. tyAM AgaLa hADIone thAbhavA tathA lAMgaravA khAsa vyavasthA karavAmAM AvI che. rAtanA agiyAreka vAgye tyAM baMDalA upara beThelA keTalAka dANacAroe pleinamaoNnTa bhUzira AgaLa thaIne jatI eka hoDI caMdranA ajavALAmAM joI. dANacArone pahelAM te lAgyuM ke, temanI pAchaLa paDelA cokiyAtA sivAya atyAre bIjuM koI hoDI laIne A tarapha AvavA nIkaLe niha. paraMtu e hADI te hAnAI khaDako oLaMgI, khullA dariyA tarapha ja vaLI gaI. dANacAro paNa e hoDIvALAnI hiMmata joI, moMmAM AMgaLI nAkhI gayA ane bAlI UThayA, A karyuM bhUta hADI laIne atyAre e tarapha jatuM haze? tyAM atyAre ene mATe koNe zuM dATI rAkhyuM haze, vAru ? " 66 Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 127. huM tene paraNuza!" 3 e ja sAMje, sUryAsta pachI thoDe vakhate koI jiliyAtanA bu-dalA-rU makAnanuM bAraNuM ThokatA kahyuM hatuM. e makAnanAM bArI-bAraNAM vagere badhuM baMdha hatuM. eka buTTI mAchaNa hAthamAM phAnasa laI e tarapha thaIne jatI hatI. teNe bAraNuM dokatA pelA chokarAne pUchayuM -- "konuM kAma che, beTA?" "A makAnamAM rahe che temanuM." "te A makAnamAM nathI. joke, bArIbAraNAM badhuM baMdha che!" "kayAM gayA che?" "huM nathI jANatI." "kAle Avaze?" "huM nathI jANatI," "te bahAragAma gayA che?" "huM nathI jANatI." "bhalAM bAI, ApaNA kasabAnA navA rekaTara reva0 ebenejhara kaoNDa temane maLavA mAMge che. "huM nathI jANatI." ane khare ja DaoNkaTara jekemina heroda potAne sthAne seMTa eNsanamAM navA nimAyelA rekaTara reva ebenejhara koDrene laIne kasabAnAM amuka gharomAM oLakhANa-pichAna karAvavA nIkaLyA ja hatA. te pote have badalI thavAthI ahIMthI seMTapiyare cAlyA javAnA hatA. juvAna reva0 ebenejhara kau bahu khUbasurata mANasa hatA. temanA caherA upara temanA dhaMdhAne yogya gaMbhIratA hatI, paraMtu e gaMbhIratA mananI hatI, zarIranI nahi. emanI uMmara pacIsa varSanI haze, Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 premabalidAna paNa dekhAvamAM te aDhAra varSanA ja lAgatA hatA. temanuM aMtara bhale pavitra-prema eTale ke bhakti mATe sarajAyuM lAge, paNa temanuM zarIra tA jANe prema karavA mATe ja sarajAyeluM hatuM. temanA gulAbI, tAjagIbharyo cahero, juvAna chokarI jevA temanA gAla, ane temanA nAjuka hAtha e badhuM temanA bhAvanAbharyA caherA sAthe umerAI, temanA pratye eka prakAranuM sabaLa vaiyaktika AkarSaNa UbhuM karatuM hatuM. temanuM hAsya bhalamanasAIbharyuM hatuM. ane temanA dAMta bALaka jevA camakatA hatA. temanAmAM rAjadarabArI hajUriyAnI namratA baMne ekI sAthe bhaLelAM hatAM. ane bizapanuM gaurava temanA srIjaneAcita gADhA sAnerI vALa nIce vizALa ghATIluM kapALa ane UMcI bhamaro AvelAM hatAM. emane jotAM lAgI Ave ke, sAmAnya janasamAjathI badhI rIte judA paDatA dekhAtA AvA puruSonA ja bhramA RSio pedA kare che, ane anubhavA paMthapravartako sarje che. emanI pAradarzaka juvAnImAMthI temanuM paripakava aMtara AbehUba pragaTa thatuM hatuM. temanI sAthenA sapheda vALavALA jaeNkamina harodanI sAthe temane sarakhAvIe, to pahelI najare te emanA putra ja lAge; paNa bIjI najara nAkhatAM ja kahevuM paDe ke, nA, nA, e ja pelAnA bApa haze! A bene khAsa maLavA AvelA joI, deruzeta ekadama UbhI thaI gaI. pelA juvAna pAdarIe namana karyuM. mesa lethiyarI te juvAniyA sAme najara karatAM " khalAsI tarIke nAlAyaka ! " gresa khurasI laI AvI, tenA upara baMne AgaMtuko beThA. DaoNkaTara haeNrAde te bhASaNa zarU karI dIdhuM - durAMdenI honAratanA samAcAra temane maLyA hatA. dharmaguru tarIke du:khI ane hatAza thayelAMne AzvAsana ane mArgadarzana ApavAnI potAnI pharaja samajIne te AvyA hatA. temaNe je kahyu tene sAra e hato ke ja gaNagaNyA, Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'huM... tene paraNIza ! ' 129 - durAMdenA akasmAta eka kamanasIbI gaNAya. paNa tene bIjI rIte sadbhAgya paNa mAnI zakAya. ApaNI jAtane tapAsIe, te ApaNe ApaNI samRddhithI chakI nathI jatA, vAru? sukhane samudra bahu okhamabharelA che. bhagavAna koI agamya hetuthI ja AvI kasoTI meAkale che. mesa lethiyarI alabatta pAyamAla thaI gayA che. paNa paisAdAra - tavaMgara hovuM e bahu jokhamabharelI vastu hoI, vadhu pAyamAlInuM kAraNa banI rahe. - samRddhi vakhate ApaNane je khATA mitrA AvI maLyA hoya che, te garIbAI AvatAM dUra thaI jAya che. garIbAImAM ja mANasa ekaleA rahetA thaya che. ane ekalA rahevAnI ja bhagavAnanI AjJA che. durAMde dara varSe hajAra pAuMDa jevI Avaka UbhI karatI. DAhyo mANasa eTalI badhI saMpatti rAkhavA na icche. ApaNe praleAbhanAthI dUra bhAgavuM joIe. sAnAne ApaNe tiraskAravuM joIe. eTale pAyamAlIne kAraNe AvI paDelI A ekalatAne kRtajJabhAve mAthe caDAvI leA ! ekalatAmAM bahu lAbha che. tenAthI paramAtmAnI kRpA ApaNane vahelI prApta thAya che- kAraNa ke ApaNuM lakSa prabhu pratye vadhAre rahe che. -vaLI paramAtmAnA mArgo akaLa hoya che: te AvI koI pAyamAlI pachI vadhu unnati tarapha paNa ApaNane laI jAya che. ane durAMdenI khATanA laukika rIte paNa bIjA kazA badalA nahi vaLI rahe, ema koNa kahI zake? dAkhalA tarIke, "juone, meM pote ja hamaNAM mArI mUDI zephilDamAM navA thavA lAgelA dhaMdhAmAM rokI che. mesa lethiyarI paNa peAtAnI bacelI mUDI e dhaMdhAmAM rokIne pAtAnI khATa gheADA vakhatamAM ja bharapAI karI zake, polaeNMDa upara caDAi karavA icchatA jhAra-bAdazAhe zastro mATenA moTo oNrDara mUkalA che. zephilDanA e zastrasaraMjAmanA kArakhAnAmAM mUDIrokANa karavAthI traNase TakA vaLatara maLI rahevAnI khAtarI che. "" ,, " mATe jhAranI laDAI sAthe kazI levAdevA rAkhavI nathI. lethiyarI bAlyA. TaoN. 9 Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna "mesa lethiyarI, rAjAo paramAtmAe ja UbhA karyA che: dharmapustakamAM pharamAna che ke, 'sIjharanI vastuo sIjharane Apa.' ane jhAra e sIjhara ja kahevAya." 130 "e sIjhara koNa che? huM tene oLakhatA nathI." -- raiva0 jaMkekaMmana herode zephilDanA zastrasaraMjAmanA kArakhAnAnA vAta paDatI mUkIne bIjI upADI 'tamane rAjA na gamatA hoya, to prajAzAhI vALA deza amerikA che. tyAM kareluM mUDIrokANa iMgleMgleMDa karatAMya vadhu vaLatara lAvI Ape che. TaeNkasAsanAM plaoNnTezanonA vikAsa mATenI eka gaMjAvara kaMpanInA zera kharIdavA jevA che. te kaMpanI vIsa hajAra nigrA majUrothI kAma upADavAnI che." ,, "gulAmeAnI gulAmI mane maMjUra nathI. " lethiyarIe javAba Apyo. << vAha, gulAmI e te pavitra saMsthA che - taddana zAsramAnya. juone dharmapustakamAM lakhyuM che ke, 'mAlika jo gulAmane mAre, te tene sajA nahi karavAmAM Ave; kAraNa ke, gulAma e tenI mUDI che."" DaoNkaTara herode paNa manamAM mAnI lIdhuM ke, raziyana ke amerikana koI dhaMdhAmAM muDIrokANa karI zakAya teTalI mUDI ja kadAca mesa lethiyarI pAse rahI nahi hoya. eTale temaNe sarakArI nokarImAM joDAI javAnI bhalAmaNa tene karI. jarsInA DepyuTI-vAIkAuMTanI jagA khAlI hatI, ane reva0 heroda peAtAnI lAgavagathI (ane alabatta, mesa lethiyarInI peAtAnI khyAtithI ) e jagA sahelAIthI meLavI ApI zake, ema hatA. temaNe umeryuM, "vAikAuMTane ho ke bahu sAro kahevAya: tene suprIma korTanI beThaka vakhate rAjAjInA pratinidhi tarIke hAjara rahevAne haka hoya; eTaluM ja nahi, sezansa-hAusanI carcA vakhate ane nyAye pharamAvelI sajAonI amala-bajAvaNI vakhate paNa hAjara rahevAnA adhikAra hAya che." lethiyarIe DaoNkaTara haeNroda tarapha najara sthira karIne TUMkamAM jaNAvyuM, 66 "mane phAMsInI sajA maMjUra nathI." Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM tene paraNIza !' 131 "vAha, mesa lethiyarI, motanI sajA te paramAtmAe mAnya rAkhelI che. dharmapustakamAM lakheluM che ke, "AMkha sAme AMkha, ane dAMta sATe dAMta." paNa A vakhate reva0 ebenejhara bolI UThyA, "A mANasa je kaMI kahe che, te potAnA aMtarAtmAnA avAja anusAra kahe che." paNa oNkaTara herode tarata ja potAnA khIsAmAMthI bAibalano nAno guTaka kADhayo ane kahyuM, "jayAre ApaNuM pAmara mana kazI vAtano nirNaya na karI zakatuM hoya, tyAre manuSyamAtranA A aMtarAtmAne pUchavuM joIe." mesa lethiyarI acAnaka potAno muddo Tebala upara ThokIne bolI UDyo, "hatu tArInI! mArI ja bhUla hatI!" zI bAbatamAM?" "meM durAMdene zukravAre pAchA pharavAnuM rAkhyuM, e bAbatamAM." DaoNkaTara herode jaNAvyuM, "AvA vahema na rAkhavA ghaTe; zukravAra paNa bIjA vAra jevo vAra che. keTalI badhI sArI sArI laukika ghaTanAo zukravAre ja banI che: "me-phalAvara" jahAja* amerikA zukravAre ja pahocyuM hatuM. vaoNziMgTana tA. 22-2-1732nA roja zukravAre ja jamyo hato. krisTophara kolaMbase amerikA khaMDa tA. 12-10-1892 nA roja zukravAre ja zodhI kADhayo hato." ' paraMtu mesa lethiyarIne have lagabhaga bedhyAnapaNe ja besI rahelo joI, baMne dharmAcAryo vidAya thavA mATe UThyA. gresa ane due AdarapUrvaka temane mATe bAraNuM kholyuM. 0 herode revaDa ebenejhara koDrene kAnamAM dhImethI kahyuM, " teNe ApaNane vaMdana paNa na karyA. e zUnamUna thaI gayo che. kadAca cittabhrama paNa thayo hoya." have temaNe thoDo vicAra karI, potAnuM bAibala potAnA lAMbA karelA hAthamAM dharI rAkhyuM. jANe paMkhI UDI na jAya te mATe pakaDI rAkhe tema. e joI hAjara rahelAM saumAM eka prakAranI iMtejArI vyApI gaI. thI pitrImsa pharsane 1920 mAM amerikA laI gayeluM. Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premAlikAna DaoNkaTara haeNrAda gaMbhIra avAje bAlyA " mesa lethiyarI, ame tamane zAMti, salAha ane AzvAsana ApavA AvyA hatA. eTale tamArA mananuM kAMI paNa samAdhAna karyA vinA cAlyA jaIe e ThIka na kahevAya. eTale juo, A bAibala huM tamAre nimitte ughADuM chuM; e rIte ughADatAM ane te pAna upara AMgaLI mUkatAM je vAya nIkaLe, te Izvarano tamArA mATenA Adeza gaNajo. te Adeza pachI ApaNe svIkArI levA joIe, ane te anusAra zraddhApUrvaka ane niSThApUrvaka vartavuM joIe. ApaNane zAnI jarUra che, te Izvara ja jANI zake. mesa lethiyarI, tame atyAre muzkelImAM AvI paDI, khUba mUMjhAI gayA deza A dharmapustaka tamAruM AzvAsana banI raheze; tame bImAra banI gayA che. - A dharmapustaka tamAre mATe ArogyanI cAvIrUpa nIvaDaze. 132 -- << Ama kahI temaNe tarata e graMthanAM game te be pAnAM vacce peAtAnA nakha khAsI tene ughADayuM tathA ema UghaDelA pAna upara phAve tyAM peAtAnI AMgaLI mUkI dIdhI. pachI te AMgaLI nIcenuM vAkaya A pramANe vAMcI batAvyuM - " Aijheka pelA kUvAne raste cAlyo. rebekAe Aijhekane joIne kahyuM : A koNa khetaramAM thaIne ApaNane maLavA Ave che ? 66 ane Aijheka tene pAtAnA taMbUmAM laI AvyA ane raeNbeka tenI patnI banI." ebenejhara ane dezete tarata ja ekabIjA sAmuM joyuM. "" Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "TaoNilarsa oNpha dha sI" [vikaTara hragA kRta navalakathA "premabalidAna " ] khaMDa 2 jo premanuM balidAna Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya nahi AgalI rAte gurnasInA kinArAnAM ghaNAM sthaLoethI je hoDI jovAmAM AvI hatI, te jiliyAtanI Daca boTa hatI, ane tene haMkArI janAro jiliyAta pote hato. jiliyAta kinArA pAsenI ronalane raste khaDakomAM thaIne mArga kApato hato, e rasto bahu jokhamabharelo kahevAya, paNa sauthI TUMko ane sIdho paNa. ema karavAnuM kAraNa eTaluM ja hatuM ke, zemAM bharAyeluM rAMdenuM jina tyAM keTalo vakhata bharAI raheze enuM zuM ThekANuM? eka kalAkanuM DuM thAya to paNa kadAca haMmeza mATe taka hAthamAMthI nIkaLI jAya. ane kalAka vahelA pahoMcyA hoIe, to kaMI ne kaMI upAya karI zakIe. - jiliyAtane koInI najare caDavuM paNa na hatuM. jANe koI bhAgeDu gupacupa bhAgI jato hoya, tevuM tenuM vartana hatuM; - athavA jANe koI guno karavA chAnomAno jato hoya ! ( vAta ema hatI ke, azakaya dekhAtA A sAhasamAM teNe jhaMpalAvyuM hatuM, tathA potAnI jAtane Dagale ne pagale AvI paDanArAM jokhamomAM nAkhI hatI, chatAM tene bIjo koI harIpha emAM jhaMpalAve eno Dara hato ! savArano prakAza thavA Avyo ane sAmenI bAju caMdra AthamavA lAgyo, tyAre te duvra najIka pahoMcyo. dunA baMne daMkUzaLo AgalI rAtanA taphAnanA pANIthI haju dadaDatA hatA;- jANe be pahelavAno kustI karIne parasevAthI nItaratA na hoya! 135 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 premabalidAna jyAre jiliyAta e khaDakonI AsapAsanAM pANImAM pahoMcyo, tyAre sUryodaya thayo hato. teNe dorI vAraMvAra nAMkhavA mAMDI. potAne ghera dariyAI musApharI mATeno amuka nizcita sAmAna te taiyAra rAkho. jema ke biskUTano thelo, ATAnI-gUNa, sUkavelAM mAchalAM, zekeluM mAMsa, mIThA pANInuM moTuM kena, UnI-kapaDAMnI eka peTI, page vIMTavAnA DAmara vALA paTA, ane rAte jAkiTa upara oDhavAnuM gheTAnuM cAmaDuM. bu-da-lA-rU choDatI vakhate teNe A badhI cIjo uparAMta tAjo roTIno eka moTo pAuM paNa sAthe laI lIdho hato. jaladI nIkaLavAnI utAvaLamAM teNe ojAromAM eka hathoDo, kuhADI ane pharasI, tathA hUkavALuM gAMThALuM doraDuM - eTalAM vAnAM sAthe lIdhAM hatAM. mAchalAM pakaDavAnI jALa vagare sAdhana to mAtra Tevane kAraNe ja teNe hoDImAM lIdhAM hatAM. e khaDakovALA dariyAmAM emane kazo upayoga karAya tema hatuM ja nahi: mAchalAM zAMta pANImAM ja rahe. jiliyAta du najIka Avyo, tyAre oTa zarU thaI gaI hatI. eTale dunA be daMkUzaLa je be khaDako upara khaDA thayelA hatA, temanA pAyAne bhAga bahAra dekhAvA lAgyo hato. UMce e daMkUzaLomAM durAMdano bhaMgAra jANe jakaDanAM be pAMkhiyAMthI pakaDayo hoya tema adhdhara toLAI rahyo hato. pAyAnA khaDako khullA rahe tyAM sudhImAM tyAM potAnI hoDInA mAla utAravA mATe athavA nirIkSaNa karavA mATe sagavaDa hatI. jiliyAte tyAM AgaLa hoDI dhakelIne sthira karI. durAMde have barAbara tenA mAthA upara, UMce, pANIrekhAthI pacIsa phUTa uce teLAyelI hatI. eTaluM moTuM vajana eTale UMce phaMgoLanAra dariyAnA tophAnanI mAtra kalpanA ja karavI paDe. ane pavane paNa keTaluM nizAna laIne e be khaDako vacce A Acara ThokI besADI haze! duradane AgaLano bhAga judo paDI jaIne pANImAM taNAI gayo hato Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *ed n - F dey kula Fig thlete tide Ple PleaJ&J Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya nahi 137 ane AsapAsanA khaDakomAM tUTI-phUTI hAlatamAM veravikhera paDyo hato. bhaMDakiyuM khulluM thatAM emAMnAM DhoranAM maDadAM paNa dariyAmAM ThalavAI gayAM hatAM. AgaLanI pATiyAMnI dIvAlano moTo bhAga haju pAchalA bhAgane vaLagIne laTakI rahyo hato. paraMtu kuhADIne eka Tako vAgatAM ja te nIce tUTI paDe tema hatuM. AsapAsanA khaDakonI bakholomAM pATaDA, pATiyAM, saDhanAM cIMtharA, sAMkaLanA TukaDA, ane e badhI jAtane bhaMgAra patharAyelo hato. sUrya jaLahaLato UMco AvI rahyo hato, ane dariyo zAMta hate. dunA be daphUzaLo AkAramAM tema ja kadamAM judA hatA. nAne-durgha vAMko tathA aNIdAra hato; paNa tenI vacamAM vacamAM IMTanA raMganA AkAranA pocA khaDakanI sera Ama tema phelAI hovAne kAraNe temAM Thera Thera khAMcAo paDI gayA hatA, ane e khAMcAmAM paganA paMjA bheravI, koIne upara caDavuM hoya to caDI zake tema hatuM. Avo eka khAMce to mojAMnA pachaDATa ane kotarakAmathI evaDo moTe thaI gayo hato ke, tema eka bAvaluM mUkI zakAya. alabatta, e khaDaka Toce te *gaDAnI peThe aNIdAra hato. moTo-du saLaMga lIso tathA ubhaDaka hato. AkhA eka salAne ja jANe te banelo hato. kALA raMgano hAthIdAMta hoya tenI peThe te camakato hato. AkhA khaDakamAM kayAMya khAMco ke bakhela jevuM hatuM nahi. mAtra Toca upara tene "la homa' parvatanA jevI sapATI hoya ema dekhAtuM hatuM. paNa tyAM sudhI caDavuM azakya hatuM. ' arthAtu nAnA-durgha upara caDI zakAya kharuM, tyAre tenI Toca upara thoDI vAreya thobhI zakAya tevuM na hatuM, jyAre moTA-du upara thobhI zakAya tevuM hatuM, paNa caDI zakAya tevuM na hatuM. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 prema-balidAna jilayAta baMne khaDakonuM prAraMbhika nirIkSaNa karI lIdhA bAda pitAnI hoDImAM pAcho Avyo. pachI teNe potAnI hoDIne sAmAna nAnA-dunA pAyA AgaLanA pANInI sapATI pAsenA khAMcA upara utAryo ane te badhAnuM DAmara-kApaDamAM baMDala bAMdhI tenA upara AMkaDo bheravI dIdho. pachI te baMDala teNe pANI na pahoMce tevA uparanA eka khAMcA upara mUkI dIdhuM. tyAra bAda eka pachI eka khAMcAmAM hAthapaga bheravI te nAnA-durgha upara caDavA mAMDayo. dUrAMno eka cheDo jyAM pakaDAyelo hato tyAM sudhI jaI, bAjuethI tenA tUtaka upara te kUdI paDyo. | durAMdenuM dRzya hRdayadrAvaka hatuM. dariyAnuM tophAna lUMTAruonI ToLInA humalA jevo atyAcAra karatuM hoya che. vAdaLa, vIjaLI, varasAda, pavano, pANI ane khaDako e badhA bhayaMkara sAgarIto kahevAya. dariyAne jANe nahora hoya che, pavanane tINA dAMta hoya che, ane mojAne moTuM jaDabuM hoya che. te jaDabuM ekI sAthe tANe che, taDe che ane bhUko kare che. durAMdenI khAnAkharAbI jaIne, ema ja kahevAnuM mana thaI Ave ke, A kevI badamAzI ! jiliyAte zilziyala' nA kaptAnane mAMe durAnI honArata aMge AMkho dekhyo je ahevAla sAMbhaLyo hato, te uparathI tene kalpanA nahotI AvI ke, durAMdenA adhavacathI ja TukaDA thaI gayA hatA. e vigata sivAyanuM bAkInuM badhuM varNana yathAtatha hatuM. arthAt mANasanuM dhaDa peTa AgaLathI aardha kApI nAkhe, ane AMtaraDAM bahAra labaDI paDe, tevo durAMdano ghATa thayo hato. sukAnavALo pAchalo bhAga khakharo thavA chatAM paNa sAja samo hato; tema ja jinano bhAga to eka ja akhaMDa lokhaMDanI pleTa upara jaDelo hoI, sAbUta rahyo hato. sukAnanuM jaMgI "kesTana * paNa eMjina peThe aDaga rahyuM hatuM. A lekhaMDanA daMDAthI pheravavAnuM, jahAjano kebala vIMTavAnuM cakkara. Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya nahi 139 eMjina joke sahIsalAmata rahyu hatuM, paNa te keTalA divasa mATe ? bilADI jema ramata khAtara potAnA zikArane thoDo vakhata jIvato rAkhe che, dhIme dhIme teno nAza karavA mATe ja kahone, te pramANe dariyAe paNa aMjinane thoDo vakhata jIvatuM rAkhyuM hatuM,-- dhIme dhIme khatama karavA mATe ja ! durAMde kharI rIte brenA daMtUzaLonI kedI banI hatI. temAMthI tene choDAvavI zI rIte ? paraMtu jiliyAtane prathama to potAnI hoDIne lAMgaravAnuM sahIsalAmata sthaLa zodhavAnuM hatuM. durAMde eka bAju UMcI ane eka bAju DhaLatI rahe ema phasAI hovAthI, jiliyAta jamaNI bAjunI UMcI thayelI paeNDala-baoNkasa upara caDava ane cAre tarapha najara karavA lAgyo. duvranA be daMtUzaLo be bAju samAMtara cAlatI khaDakonI hAramALAnA daravAjA rUpa hatA. paNImAM DUbelA khaDakomAM AvI lAMbI lAMbI galIo bahu sAmAnya hoya che. jo ke, oTa vakhate paNa e badhuM pUrepUru najare paDatuM ja nathI. pavananAM tophAno vakhate e galIo phAve tema kotarApelI hoya che. galIo vacce rokAyelo pavana uddaMDa banI jAya che, ane potAnuM badhuM jora tyAM ja dAkhave che. daMtUtho vaccethI zarU thatI e galI zarUAtamAM to baMne bAjunA khaDakonI pANI upara dekhAtI kinArIo ane TocAthI najare paDatI hatI. thoDe dUra gayA pachI e badhuM pANI nIce ekAkAra thaI jatuM hatuM. paNa pachI thoDe dUrathI bIjI evI galI zarU thatI dekhAtI hatI. ema tUTaka tUTaka e badhuM 'la'home '- khakaka sudhI laMbAtuM hatuM. 'la'home' khaDaka ene cheDe killAnI peThe Avelo hato. AvA vacce galIvALA khaDako, aMdara amaLAtA ane phUMphADA mAratA pANIne kAraNe ja nahi, paNa sAthosAtha, vacce UbhAM thatAM bIjAM baLone kAraNe paNa vadhu bhayaMkara banatA hoya che. Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 premaaladAna e khaDako sAmAnya rIte pUrvAbhimukha hoya che. tene kAraNe havA ane pANInI kriyAnI temanI upara bhAre moTI asara paDe che. e khaDako AkhA tophAnamAM patharAyelAM rahetAM vikarALa baLone pitA tarapha jANe kheMce che. AvA khaDako najIka tophAna sauthI vadhu bhayaMkara svarUpa pakaDatuM hoya che. pavananuM ghaDatara paNa vividha zaktionA saMmizraNa rUpa hoya che. te sAduMsIdhuM baLa nathI. e rAsAyaNika baLa paNa che, tema ja cuMbakIya baLa paNa che. enI prakriyA kaMIka agamya ja hoya che. pavana havAI tema ja vaidyutika bane che. keTalAka pavano mojAne so phUTa UMcAM uchALe che; keTalAka pavano dariyA upara eTalAM badhAM gAMTha-gumaDa UbhAM karI de che ke, tenI tarapha najara karatAM ja bIka lAge. keTalAka pavano Aga jevI asara dAkhave che: teo parvatanI Toco phADI nAkhe che. paNa pavana jeTalo ja dariyoya agamya che - aneka baLonA ane zaktionA saravALA jevo. uparanAM najare dekhAtAM mojAMnI nIce, najare na dekhAtAM tenI tAkAtanAM bIjAM mojAM rahelAM hoya che. AkhA vizvamAMthI badhuM taNAI AvI dariyAmAM jamA thAya che. jamA thAya che, eTaluM ja nahi paNa, tenuM rUpAMtara paNa thAya che. badhuM ohiyAM karIne dariyo jANe pAchuM avanavuM ja saraje che. dariyAmAMthI UbhuM thatuM phaoNspharasa keTalAya prakAzanA, AganA ane tArAmaMDaLanA dekhAvo UbhA kare che. bhUkaMpanI asara dariyAmAM paNa kAramI thAya che. 1864 nA aMtabhAgamAM malabArathI soeka lIga dUra AvelA mAladIva-TApuomAMno eka TApu pANImAM DUbI gayo ane bUDelA jahAjanI peThe taLiye beTho. savAramAM tene joIne AgaLa gayelA mAchImAro pAchA pharyA, tyAre e Akho TApu ja kyAMya jovA na maLe! 'jarsI ane garnasI TApuo pahelAM phrAnsa-gaoNlanA bhAgarUpa ja hatA. paNa ApaNe mULa vAta upara AvIe, jiliyAta potAnI hoDI mATe sahIsalAmata sthaLa zodhato hato. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya niha 141 khaDakonI A galI 'la'home' khaDaka AgaLa jyAM pUrI thatI hatI, tyAM eka khADI jevuM tenI najare paDayuM. te khADI badhI bAjuethI khaDakothI gherAyelI hatI. kadAca tyAM hoDIne lAMgaravAnuM sahIsalAmata ThekANuM maLI Ave ema mAnI, jiliyAte tene barAbara nihALavA mAMDI; e khADI ghoDAnI kharInA AkAranI hatI. tenuM mAM pUrva taraphanA pavana bAju hatuM. A tarapha phUMkAtA badhA pavanomAM pUrva taraphanA pavana haLavA hoya che. ane jiliyAtane bIjI pasaMdagI karavAno vikalpa paNa kayAM hato ? eTale havA haju zAMta hatI te daramyAna jiliyAte pota!nI hoDI te tarapha haMkAravA mAMDI. 'la'home' pahoMcyA pachI teNe e khaDImAM pesavAno rasto zodhavA mAMDayo. khADIno UMDo bhAga hato tyAM amuka prakAranAM na!nAM mojAMnI laharo UThayA karatI hatI, je anubhavI khalAsInI najare ja paDI zake. teNe sAcavIne aMdara praveza karyo tathA dorI nAkhI. lAMgaravAnuM sthAna sAruM hatuM. RtunA game tevA pheraphAro vacce paNa ahIM tenI hoDI sahIsalAmata rahI zake tema hatuM. eka koyaDo to Ukalyo : hoDIne sahIsalAmata rAkhI mUkavAnuM ThekANuM jaDI gayuM. paNa have potAne mATe rahevAnuM kaMIka sthAna vicArI levuM joIene? be sthaLo tarata ja sUjhayAM: eka to potAnI hoDI ja; tathA bIjuM 'la'home' parvata uparanI sapATa Toca. A be jagAoethI oTa vakhate khaDakanI kinArIo upara thaIne sUkA page ja durAMde sudhI pahoMcI zakAya tema hatuM. paraMtu oTa to bahu thoDo vakhata cAlu rahe; bAkIno vakhata to jiliyAtane potAnA raheThANa tathA durAMdethI bAraso phUTa jeTalA dUra Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14ra premaalidAna rahevuM paDe! ane khaDakonI AsapAsanAM pANImAMthI bharatI ke tophAna vakhate eTaluM tarIne Ava-jA karavI e paNa azakya. to zuM durAMmAM ja rahevuM? ardhA kalAka bAda jiliyAta durAMda tarapha pAcho Avyo ane tenA tutaka upara caDI gayo. teNe kesTananI madadathI potAnA sAmAnanuM baMDala tUtaka upara caDAvI lIdhuM. kesTana sAja samuM rahyuM hatuM ane sAruM kAma ApanuM hatuM. AsapAsa paDelA kacarAmAM sutAranI peTImAMthI nIkaLI paDelo vAMsale tene maLyo. te teNe potAnI ojAra-peTImAM goThavI lIdho. jiliyAte Akho divasa durAMde upara kAma karyuM: sAphasUphInuM, tAravaNI ane goThavaNInuM. rAta paDatA sudhImAM tenA lakSamAM ATalI vAto AvI gaI : durAMdenuM AkhuM khokhuM pavanamAM satata kaMpyA karatuM hatuM. jiliyAta cAlato tyAre paNa badhuM hAlakaDolaka thatuM hatuM. khaDako vacce khAMcAmAM jaDAI gayelA jinanA bhAga sivAya kazuM sthira ke aDaga na hatuM. durAMdemAM rahevuM e to azakaya hatuM. e Akho bhaMgAra maravA paDelA bImAra mANasanI sthitimAM haze. pavana jarAka jora pakaDe ne kayAre e badhuM tUTI-phUTI jAya e kahevAya nahi. uparAMta ene vadhu TekavIne sthira karavA paNa kAMI karI zakAya tema na hatuM. evI ThokAThoka karavA jatAM ja kadAca badhuM ekadama nIce tUTI paDe te ! eTale durAMdene bacAvavAnI hoya to enI bahAra ja rahevuM joIe. to have be dudatUzaLo ja bAkI rahyA. 'la'home' jevA khaDakonI Toca upara sapATI jevuM banyuM hoya che, te emanI Toca koI kAraNe tUTI paDavAthI banyuM hoya che. pavana ane pANInAM tophAno evA khaDakonI tINI Tocane jhaTa toDI pADI zakatA hauya che. temanI nIcenI aDagatAnuM vera e rIte levAya che. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya nahi 143 koI koI vAra e TocaluM tUTIne chUTuM thavA chatAM pUre pUra dUra phaMgoLAI gayuM hotuM nathI. moTa:-durgha upara evuM kAMI banyuM hoya ema lAgatuM hatuM. tenI Toca upara thoDoka bhAga vadhu jhajhUmato dekhAto hato. have jo e jhajhUmato bhAga Toca tUTIne phaMgoLAtAM bAkI rahelo bhAga hoya, to upara jarUra bakhola jevuM banI rahyuM hovuM joIe. paNa e badhuM jovA mATe upara caDavuM zI rIte ? nAnA-dunI peThe moTA-durghanA khaDakamAM khAMcA - bakholo jevuM kazuM ja na hatuM. Akho ubhaDaka khaDaka ekadhArI ghanatAvaLo tathA ghasAIne mAtra lIso ja banI gayelo hato. durAMde uparathI e Toca trIseka phUTa jeTalI UMcI to jatI hatI ja. jiliyAte potAnI ojAra-peTImAMthI gAMThALuM ane cheDe AMkaDIvALuM doraDuM kADhayuM ane potAnA kamarapaTTa teno huka bheravI laI, nAnA-du upara caDavA mAMDyuM. jema tema te upara caDato gayo, tema tema caDavAnuM muzkela banatuM gayuM. paNa chevaTe te Toce pahoMcyo to kharo ja. paraMtu tyAM be paga mUkavA jeTalI jagA paNa na hatI. nAno-dughe jANe moTA-dune namana karavA jhUkyo hoya tema uparathI te tarapha vaLelo hato. pariNAme nIcethI te be vaccenuM aMtara vIsa phUTa jeTaluM hatuM, te upara jatAM Toca AgaLa AThathI daza phUTa jeTaluM ja rahetuM hatuM. | nAnA-durghanI Toca upara, jyAM jiliyAta Ubho hato, tyAMthI moTA-dagheno Toca uparano jhajhUmato bhAga haju aDhAreka phUTa UMce hate. jiliyAte have potAnA kamarapaTTAmAM bheravelo gAMThALA doraDAne hakavALe cheDe vachoDavo ane bIjo cheDe dabAvI rAkhI, hUkane sIdho moTA duvenA jhajhUmatA bhAganI pAra jAya ema pheMkyo. paNa te huka khaDaka sAthe TicAI ghasAIne pAcho paDyo ane jiliyAtanA paga nIcenA cheDA AgaLathI sIdho pANI sudhI nIce pahoMcyo. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 premabalidAna jiliyAte pharIthI prayatna karyo. A vakhate hUka kayAMka khAMcAmAM bharAyo. paNa jiliyAte doraDuM thoDuM kheMcyuM ke tarata te pAcho nIkaLI Avyo. trIjI vakhata phekelo hUka kayAMka barAbara bharAyo. jiliyAtane utAvaLa karavAnI hatI. game te khAMcAmAM bharAyelA e hukane AdhAre ja teNe nAnA-durgha uparathI ThekIne moTA dughe upara laTakavAnuM hatuM. teNe doraDAne pharI jhaTako Apyo. hUka jarAya ca nahi. teNe potAnA DAbA hAthanI hatheLI upara khIsA-rUmAla vIMTI lIdho ane jamaNA hAthanI mUThImAM gAMThALuM doraDuM pakaDI, DAbA hAthano paMjo tenA upara bhIDI dIdho. pachI eka paga AgaLa lAMbo karI, bIjA page khaDakane dhakko dIdhe, ane jhelo lIdho. ghaNI sAvacetI rAkhavA chatAM, doraDuM veDuM amaLAyuM ane teno khabho meTA-dunI karADa sAthe sakhata aphaLAyo. doraDuM pakaDelA tenA be paMjA paNa khaDaka sAthe cholAyAuparane khIsA rUmAla khasI gayo, paNa e rUmAlane kAraNe enA paMjA chuMdAI na gayA. paganA aMgUThA AgaLathI doraDAnI gAMTha pakaDavA jatAM doraDAne thoDA AcakA lAgyA tathA te thoDuM vadhu amaLAyuM paNa kharuM. doraDAno cheDo cheka durAMdenA tUtaka upara ALoTato hato- arthAt doraDuM pUratuM lAMbuM hatuM. thoDI miniTamAM te Toca upara caDI gayo. pAMkha vinAnA bIjA koI jIvatA prANIe tyAM kadI paga mUkyo na hato. paMkhIe alabatta tyAM besatAM ane temanI aghAra cotarapha paDelI hatI. jiliyAtanI kalapanA sAcI nIvI. uparanI Toca tUTIne eka bakhola jevuM banyuM hatuM. te bakhola upara jaMgI kadanI zilAo phAve tema jhajhamI rahI hatI. ene lIdhe nAnI-moTI bIjI paNa ghaNI bakhelo banI rahI hatI. temAMnI eka jiliyAta aMdara pesI zake teTalA kadanI hatI. jANe peTImAM peka karyo hoya e rIte jiliyAta temAM ADo paDI zake. Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya nahi 145 bakhelanuM moM be phUTa UMcuM hatuM. ane aMdara jatAM te sAMkaDI banatI jatI hatI. zilAono Dhagalo dakSiNa-pazcima tarapha Avela hoI, A bakhela mojAMthI surakSita hatI, paNa tarAtA pavana tarapha khullI hatI. jiliyAtane e bakhola bahu pasaMda AvI gaI. tenA tAtkAlika baMne prazno patI gayA: tenI hoDI mATe baMdara maLI gayuM; ane tene potAne mATe chAparAvALuM raheThANa! A raheThANano phAyado e hatuM, ke, te durAMdenI tadRna ja najIka AveluM hatuM. - jaliyAte nAkhela AMkaDo be jaMgI zilAo vacce bharAyo hato. teNe eka moTo paththara upara mUkI, tene khasI na zake tevo karI dIdho. pachI tarata ja te doraDA uparathI nIce tUtaka upara UtarI Avyo. potAnA atyAra sudhInA prayatno saphaLa thayA hoI, have te saMtoSathI khAvA beTho. khAI rahyo tyAre paNa hajI divasanuM ajavALuM bAkI rahyuM hatuM. eTale teNe duradane bhAra haLavo karavA mAMDayo. e vastu bahu Avazyaka hatI. teNe eMjina vALA nakkara bhAga upara lekhaMDa, doraDAM ane saDhanuM kApaDa ema je kaMI upayogamAM Ave evI vastuo hatI, te badhIno Dhagalo karI dIdho. je nakAmuM lAgyuM, te badhuM teNe dariyAmAM pheMkI dIdhuM. pachI potAne je sAmAna teNe poTaluM bAMdhI tUtaka upara mUkayo hatuM, te duranI bahAra kyAMka sahIsalAmata jagAe mUkavAnI jagA teNe zodhavA mAMDI. nAnA duvra upara khAMcA-yA ane bakhelA te ghaNAM hatAM. temAMthI eka bakhola, durAMde upara UbhatAM, tene hAtha pahoMce teTalI uce hatI. temAM teNe potAnI hathiyAra-peTI ane kapaDAM pahelAM goThavI dIdhAM. pachI ATAnA ane biskUTanA be kothaLA mUkI dIdhA. tyAra bAda AgaLanA bhAgamAM teNe potAnI khAdhAkhorAkInI cIjonI chAbaDI mUkI dIdhI. TaoN. 10 Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna have potAnuM gAMDALuM doraDuM pavanamAM. jhUlyA karI amaLAyApachaDAyA na kare, te mATe teNe teno cheDo durAMdenA eka lApA sAthe bAMdhI dIdho. pachI e doraDAno uparano je bhAga khaDakanI kinArethI vaLIne nIce Utarato hato, te bhAga satata karapAyA na kare, te mATe tyAM saDhanA thoDA kakaDA vIMTIne bAMdhI dIdhA. e kakaDA bAMdhI rahyo te vakhate teNe joyuM ke tenA mAthA upara UMce dariyAI-paMkhIonuM AkhuM vAdaLa ghUmI rahyuM hatuM. teo badhAM A TocanAM rahevAsI hatAM; paNa Aje koI navatara prANIne tyAM rahevA AvyuM jANI, bhAre jhaMjhaTamAM AvI paDyAM hatAM. chevaTe teoe potAno rasto vicArI lIdho. teo la'home parvatanI Toca upara jaIne besI gayAM. e rAte jiliyAta sAruM UMdhyo. joke, vAraMvAra ThaMDIne kAraNe te jAgI UThato. bakholamAM aMdaranA sAMkaDA bhAga tarapha paga rAkhIne, ane mAthuM bakholanA dvAra pAse rAkhIne ja tene sUvuM paDyuM hatuM. sUryodaya thaye, tenI bakholanuM moM te tarapha ja hovAthI te jAgI UThyo. kakaDIne bhUkha lAgI hoI, te nIce UtarI potAnI chAbaDI levA gayo, to chAbaDI tyAM na maLe! chAbaDI lagabhaga bakholanI kinArI AgaLa ja mUkelI hoI, pavananA jorathI UDIne nIce pANImAM paDI gaI hovAno saMbhava hato. TUMkamAM pavane potAno paDakAra jiliyAtane pAThavI dIdho hato! have tene biskiTa ane ATAthI ja calAvavAnuM rahyuM; tathA lahame khaDaka upara bhUkhe marI gayelA mANasanI peThe zaMkhalA-jaMtu khAIne. mAchalAM to A tarapha hoya nahi. khaDakane vaLagatAM evAM thoDAM zaMkhalAMchIpalAM toDIne teNe sAmAnya nAstA jevuM karI lIdhuM.. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jyAM javAya nahi ane gayA pachI pAchA avAya nahi 147 paNa eTalAmAM pAsenA nIcA khaDaka upara teNe eka moTuM dhAMdhala macI raheluM joyuM. keTalAMya paMkhIo kazI vastune TocI TocIna khAtAM hatAM. jiliyAte bArIkAIthI joyuM to te tenI chAbaDI hatI! chAbaDI bakholamAMthI UDIne koI khaDaka upara ja gabaDI paDelI, te A paMkhIonA jovAmAM AvatAM teo tene thoDe dUra bIjA khaDaka upara laI jaI, mijabAnI mANI rahyAM hatAM. e paMkhIoe potAnuM ghara paDAvI lenArA e mAnavI upara potAnuM vera A rIte lIdhuM hatuM ! Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ luhAranI koDha eka aThavADiyuM pasAra thaI gayuM. varasAdanI Rtu hovA chatAM varasAda nahoto varasyo, ethI jiliyAtane bahu khuzI UpajI hatI. tema chatAM teNe mAthe lIdheluM kAma mAnava tAkAtanI bahAranuM kAma hatuM. koI paNa kAma zarU karIe tyAre ja tene pUruM karavuM keTaluM muzkela che, teno khyAla Ave che. durAMdenuM eMjina jayAM jevI rIte phasAyuM hatuM, tyAMthI tene saphaLatAthI khaseDavA mANasonuM AkhuM dhADuM joIe; - paNa jiliyAta to ekalo ja hato. vaLI evA vajanadAra eMjinane upADavAnI vyavasthA karavA mATe sutAranAM badhAM ojAro tathA yaMtro joIe- jiliyAta pAse to eka karavatI, pharasI, kuhADI ane hathoDo eTalAM ja vAnAM hatAM. pahelA aThavADiyAmAM jiliyAtane jeNe tyAM kAma karato joyo hoya, tene kalpanA paNa na AvI zake che, te zuM karavA dhAre che. durAMde ke baMne du tarapha tenuM lakSa ja na hatuM. te to AsapAsanA nAnA khaDakomAM ja bhaTakyA karato hato. oTa veLAno lAbha laI, durAMdemAMthI phaMgoLAI gayelo ke taNAI gayelo ane khaDakonA khAMcAomAM bharAI rahelo sarasAmAna ja te vINyA karato hato. e pramANe teNe pATaDA, pATiyAM, sAMkaLanA TukaDA, saDhanA TukaDA, lokhaMDano sarasAmAna, doraDAMnA cheDA vagere keTalIya vastuo bhegI karI hatI. sAthe sAthe te e khaDakonA khUNAkhAMcAthI paricita thato gayo. nAnA-daghenI pAsenA khaDakomAM tene evA be khAMcA maLI AvyA, je kaMIka kAma Ave evA tene lAgyA. e khAMcAo upara varasAda ane 148 Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vakhAra goThavAI gaI eTale jilayAte dhamaNabhaThThI UbhI karavAnuM zarU karyuM. - mR. 149. Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ luhAranI kesTa 149 pavana bhale potAnI kAmagIrI bajAve; paNa bharatInAM UMcAM mojAM to tyAM pahoMcI zake tema nahotuM. jiliyAte nakkI karyuM ke ekamAM vakhAra banAvavI, ane bIjA upara bhaThThI nAkhavI. aThavADiyAne aMte to tenI vakhAra AsapAsathI ane durAMde uparathI bhegA karelA sarasAmAnathI barAbara bharAI gaI. teNe badhI vastuo taphAvAra evI rIte sarasa goThavI hatI, ke koI paNa vastu pharIthI levA mATe tene zodhavAmAM vakhata bagADavo na paDe. sukAnInI kebinamAMthI tene cAkano TukaDo maLyo hato. te teNe nizAnIo karavA mATe sAcavIne rAkhI mUkayo. durAMdemAM kolasAno je jatho hato te badho paNa jiliyAta upADI lAvyo. eka aThavADiyAmAM to cAre bAju vIkharAyelI paDelI upayogI badhI vastuo upADI levAmAM AvI; tema ja durAMdenA khokhA upara to eMjina sivAya bIjuM kazuM vajana ja bAkI na rahyuM. AgaLanA bhAganAM pATiyAMno je tarApo nIcenI tarapha labaDI hato, tathA eka khaDakane AdhAre TekavAI rahyo hato, tene jiliyAte ema ne ema ja rahevA dIdho; kAraNa ke tenuM vajana durAMdenA mALakhA upara paDatuM na hatuM, tathA eTalo moTo pATiyAMno tarApo kheMcIne bIje laI javo paNa muzkela. vakhAranA pravezabhAga AgaLa teNe be DhagalA khaDakyA : eka loDhAnA bhArano, jenuM ghaDatara karI zakAya ane bIjo lAkaDAMno, jene baLataNa ta ke upayogamAM laI zakAya. jiliyAta roja savAre kAma zarU karato ane kSaNabhara thobhyA vinA UMghatA sudhI kAma karyA karato. vakhAra goThavAI gaI eTale jiliyAe dhamaNa-bhI UbhI karavA zarU karyuM. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 premabalidAna jiliyAte je bIjI bakhola pasaMda karI hatI, te khaDakamAM sAme pAra jatI eka nALa jevI hatI. pahelAM to teNe pote temAM rahevAno vicAra karyo hato, paraMtu tyAM otarAto pavana nAnI nALamAMthI kheMcAIne Avato hovAne kAraNe eTalo jorathI phUMkAto ke, temAM rahevAno vicAra tene mAMDI vALavo paDayo hato. paNa pavananA e satata phUkAre tene dhamaNa tarIke upayoga karavAno vicAra tenAmAM preryo. A nALa kudarate kotarI kADhI hatI, alabatta DhaMgadhaDA vinAnI traNa ke cAra zilAo vacce gobA jevI e bakhola hatI ane che. moTI tarADa hatI; arthAt eka moTA nALacA jevo ghATa banyo hato. emAMthI satata phUMkAtA pavananuM lekhuM mAMDI zakAya tema na hatuM. paNa A nALamAMthI pavana eka cheDethI bIje cheDe jema vaheto hato, tema pANInuM eka jharaNuM paNa vahetuM hatuM. khaDaka uparanAM khAMcAkhAbociyAmAM samudranAM mojAMnI choLonuM je pANI bharAya, tathA varasAdanuM paNa je pANI umerAya, te badhuM khaDakamAMnI agamya polI naso mAraphata jhamI jhamIne moTAM TIpAe A nALane cheDe TapakyA karatuM hatuM. | jiliyAte dAdA-DUcA mArIne tathA kharaDa karIne AkhI tarADane badale eka bhUMgaLI jevuM karI daI, tenI mAraphate pavana je zilA upara bhaThThI karavAnI hatI tenA upara ja sIdho phUMkAya evI vyavasthA karI; tathA comera TapakatA pANIne, traNa pATiyAMnuM nALacuM banAvI tenI mAraphata eka jagAe utArI, tyAM eka Taba jevI goThavaNa karI. emAM bharAIne pachI vadhArAnuM pANI bahAra vahI jAya evI vyavasthA hatI. ATaluM thaI gayuM eTale pachI teNe nakkI karelI zilA upara kolasA ane lAkaDAM goThavI, poladanA TukaDAne zilA upara pachADI, tene taNakho pADayo ane dAMtA pUravAnAM TAvaLAM doraDAMnA cheDA ukelIne banAvelI rUvAMTI upara paDavA dIdho, eTale Aga saLagI. thoDI vAramAM bhaDabhaDATa agni saLagI UThyo. pachI to havAnI naLImAM mArelo DUco kADhI nAkhyo eTale susavATA karato pavana re Aga upara jorathI phUMkAvA lAgyo. Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaLa-taLanI jAduI sRSTi 1 kinArA nArA pAsenA khaDako upara kadIka mANaso jaI caDe che; paNa khullA samudramAM AvelA khaDaka upara kadI jatA nathI. tyAM javAthI eka te temane kazo lAbha nahIM : tyAM na vanaspati hoya, na ghAsa hoya. e te mAtra sapATa khullo khaDaka hoya. temAM pIvAnA mIThA pANInA jharA paNa na hoya. samudra niraMkuzapaNe tyAM khelato hoya, ane e khaDakone vadhu khullA, vadhu aNIdAra, vadhu kharabacaDA, ane vadhu durgama banAvyA karato hoya. paNa e khaDakonA pANImAM DUbelA rahetA bhAgomAM paNa samudra ochI khotaraNI-kotaraNI nathI calAvato. pANInI aMdara thaIne ja javAya evI keTalIya vizALa guphAo jamIna uparanA khaDakonI peThe samudranA pANInI aMdara rahetA khaDakomAM paNa kotarAI gaI heAya che. keTalIka kotaraNI te! moTA moTA mahelAnA dekhAva Ubho karatI hoya che. keTalAya thAMbhalAo upara suMdara ghummaTadAra chato UbhI thaI hoya che; ane temAM raMgaberaMgI lIla-sevALanA narama gAlIcA bichAvyA hoya che. dubrenA daMtUzaLe nIcenA khaDakomAM AvI keTalIya guphAo hatI, tathA mANasa UbhA Ubho ke thoDo nIco namIne jaI zake tevI nALo hatI. AvI keTalIya nALA oTa vakhate bahArathI joI zakAtI hatI. mANasa potAne hisAbe ane jokhame temAM jarUra dAkhala thaI zake. 151 Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15ra prema-balidAna jiliyAtane e sthaLethI je kAMI madada maLI zake te levAnI hatI tathA teno upayoga karavAno hato, eTale te Ama eTa vakhate khullI thatI keTalIya nALonI zodhakhoLa karato raheto hato. jiliyAtane khAvA joItAM lipeTa-zaMkhalAM te nALanI aMdaranI bhIMtomAM puSkaLa maLatAM. AmAMnI ghaNI guphAo acAnaka eka ardha-ghummaTa jevA bhAga AgaLa pUrI thatI. bIjI nasa-nALo vAMkIcUkI thatI keTaleya dUra jatI haze te koNa jANI zake ? eka divasa jiliyAta potAnI zodhakhoLa daramyAna AvI eka nALamAM peTho hato. divasa zAMta ane svaccha hato. AgaLa jatAM dhIme dhIme nALa sAMkaDI thaI gaI. jiliyAta tarata ADo paDI, amaLAI, AgaLa ne AgaLa sarakavA mAMDayo. jiliyAta, atyAre, kalubine je khaDaka upara durAMdene aphALI hatI, te khaDakanA peTALamAM ajANatAM AvI gayo hato. e khaDaka aMdarathI polo hato. tenI aMdara keTalIya gaeNlarIo ane nALo AvelI hatI. e nALomAMthI keTalIya bahAranI tarapha pANInI sapATI nIce khUlatI hatI. kalubine jyAre pANImAM jhaMpalAvyuM hatuM, tyAre te AvI koI nALanA pravezadvAra AgaLa ja paDyo hato. jiliyAta dhIme dhIme amaLAto, vaLato, AgaLa vadhyo. thoDe AgaLa gayA bAda nALa pAchI pahoLI thatI gaI. jiliyAta have ArAmathI AgaLa vadhato hatI, tevAmAM acAnaka AgaLanI bAju jhAMkho prakAza dekhAyo ane te jarAka coMkIne thobhyo. jiliyAta vakhatasara ja thobhyo hato, kAraNa ke teNe eka pagaluM ja AgaLa bharyuM hota, te te sIdho eka dharAmAM ja lapasI paDyo hota. AvA dharAnuM pANI eTaluM badhuM ThaMDuM hoya che ke, majabUtamAM majabUta taravaiyo paNa tenI ThArI nAkhanArI asaramAM lAkaDuM banI jAya Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaLa-taLanI jAduI sRSTi 113. uparAMta e dharAnI AsapAsanI dIvAlA evI lIsI hoya che ke, kazuM pakaDIne upara na caDI zakAya. jiliyAte potAnI pITha pAchaLanI khaDakanI dIvAlane aDhelIne UbhA rahI, AsapAsa najara karI. te eka vizALa guphAne kinAre AvIne Ubho hato. jANe koI mahArAkSasanI khoparImAM ! tenI chata khaDakanI hatI ane bheAMyataLa pANInuM hatuM. AkhuM peAlANa cAre bAjuthI baMdha hatuM. kayAMya havA-prakAza dAkhala thAya evuM eke bAkuM dekhAtuM na hatuM. chatAM pANImAM thaIne AvatA gherA prakAzathI e AkhA bhAga prakAzita thayelo hato. e prakAza pANImAM meATA paMkhAnI peThe patharAyelA hatA ane uparanA khaDako upara pratibiMbita thato hato. e prakAza zAneA hato ke kayAMthI Avato hato te dekhAtuM na hatuM. paraMtu te prakAzane lIdhe pANInA Akho bhAga koI mahAratnanI jema jhabakato hato. bahAranA dariyAnA pachaDATano avAja paNa ahIM A guphAmAM vicitra rIte ghero banI saMbhaLAto hato. guphAnuM pANI svaccha - pAradarzaka hatuM. tenI aMdara jiliyAta judAjudA khAMcA ane vizALa bAkorAM spaSTa dekhI zakatA hato. A guphAnI kotaraNI koI jAdugare kalpanAthI ja karI hoya evI adbhuta hatI. e badhuM sAcuM che nakkara che - ema ja pahelI najare te ApaNI buddhi mAnI zake nahi, paNa A guphAmAM pANImAMthI AvatA prakAza zAnA hatA ? dariyAnI aMdaranI koI bArImAMthI e prakAza aMdara AvatA hatA ? uparAMta e pANInI aMdara dekhAtA bIjA ghummaTo ane daravAjAomAM jaIne joIe, to pAchI kevI bIjI jAduI sRSTi jevA maLe ? jiliyAtanuM citta najIkamAM AvI rahelA banAvAnA paDaghA jhIlI zakatuM. tene have cittamAM akAraNa kaMIka mUMjhavaNa thavA lAgI. te tarata sAbadA thaI gayA. Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premAlidAna acAnaka potAnAthI thoDAka phUTa nIce, pAradarzaka pANImAM teNe eka avarNanIya padArtha joyo. jANe kApaDano eka lAMbo-pahoLe paTako pANImAM mojAM Ubho karate khasato hato. te paTako tarata na hato paNa saDhathI khasatA jahAjanI peThe sarakato hato; jANe kyAMka lakSya bAMdhIne jato hoya ema. vidUSakanA TopA jevA e padArtha upara hAlatA ane vaLatA kAMTA hatA, tathA eka prakAranI evI rajoTI hatI, je pANImAM palaLe nahIM. ene Akho dekhAva bhayaMkara kahevA karatAM cItarI caDe tevo hato. ane jo A vastu e jAduI guphAmAM dekhAte koI mAyAvI AbhAsa ja na hoya, to ene koI jIvatuM prANI gaNavuM joIe. ane thoDI vAramAM te te prANI pANImAM dekhAtI eka moTI guphAmAM pesIne A zya paNa thaI gayuM. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 mAnava puruSArtha ane siddhi 1 mAca mahino besI gayo hato ane AbohavA sUkI banatI cAlI. divase paNa lAMbA thatA gayA. jiliyAta pAse eka karavata hatuM, ane teNe eka kAnasa banAvI kADhI. karavata vaDe te lAkaDAne vaheratA ane kAnasa vaDe lADhAne. uparAMtamAM tenI pAse sANasI ane cIpiyA paNa hatAM. eka vastu kAMDAnuM kAma Ape ane bIjI AMgaLIonuM. garama lADhuM pakaDIne vALavA mATe e sAdhanA pUratAM gaNAya. yaMtravidyAmAM eka bhAgane AdhAra bIjA bhAga upara hoya che. jiliyAte dhIme dhIme ATalAM sAdAM sAdhanAthI peAtAne joItAM bIjAM ojAro ghaDI kADhayAM. mukhyatve tene ceIna-pulIe taiyAra karavI hatI - bhAre vajana UMcakavA mATe. leAkhaMDanA khAsa karIne sAMkaLeAnA ane pulInA bhaMgAramAMthI e badhuM teNe ghaDayA karyuM - samAryA karyuM - joDayA karyuM. - sAthe sAthe lAkaDAnA pATaDA-pATiyAMmAMthI e ceIna-pulIne bAMdhavA-TekavavA mATe mAMcaDA jevuM paNa taiyAra karavA mAMDayuM. badhuM ja chUTuM chUTu taiyAra thatuM hatuM; paNa jiliyAtanA magajamAM samagra nakazA taiyAra hatA. ane tethI e nakazA mujaba badhuM taiyAra zake jatuM hatuM. 155 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna paNa bhAre vajana UMcakavA mATe mAMcaDA ane ceIna-pulI hAvI basa nathI. keTalAMya doraDAM paNa joIe. jiliyAte durAMdemAMthI maLelA ke bahAra dhovAI gayelA ane khaDako uparathI veraNa-cheraNa sthitimAM vINI ANelA dAraDAMnA TukaDAone samAravA mAMDayA. tathA nAnA nAnA saDhanA kApaDanA TukaDAomAMthI resA chUTA pADI, temane AmaLI teNe majabUta rasIo taiyAra karavA mAMDI. . kaeNpTanane UbhA rahevAnA pulanA leAkhaMDanA saLiyAone kApIkApIne teNe lAMbA jADA khIlA banAvyA. AkAra ja khIlAnA eTale temane khIlA kahevAya. bAkI tA te jaMgI kAza jevA ja hatA ane khaDakanI tarADomAM jorathI ThokI besADavA mATe ja temane banAvyA hatA. 153 tyAra pachI sAthe sAthe teNe durAMdenAM be bAjunAM paeNDala-cakro chUTAM pADayAM, ane temanA uparanAM khAkhAMnAM pATiyAMnI ja be peTIe banAvI temAM darekanA judA judA bhAgeA cAkathI AMkaDA pADI, kramasara goThavI dIdhA. e be peTIo pachI teNe eMjina sAthenA sthira bhAga AgaLa ja gAThavI lIdhI. e janathI cAlatAM paeNDala-cakro te chUTAM pADayAM; paNa eNjinane phoI bhAga to chUTo pADI zakAya tema nahotA. eka tAjiliyAtane eNjinanI goThavaNI ke prakriyAnI samaja na hatI; ane AMdhaLe baheruM phUTavA jevuM karavA jAya, te e adbhuta kahevAtA enjinane kaMIka kAyamI ke pharI nasamArI zakAya tevuM nukasAna thaI bese. eTale eMjinanA bhAga tA teNe akabaMda ja rahevA dIdhuM. durAMdenA enjina jevI bhAre cIja be duvra vacce phasAI hatI; tene tyAMthI vachADIne nIce machavAmAM utArI, sahIsalAmata baMdare laI javAnI hatI;- ane te badhuM ekale hAthe karavAnuM hatuM. mANasanA ajJAnane jyAre paDakAra maLe che, tyAre te ekadama vakare che: tenI aMdarathI kayAMka AMtara sphuraNA jAge che. e sphuraNA satyathI tarabALa hoya che. tethI karIne uparanI sapATIe ja rahetA Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava puruSArtha ane siddhi 157bhaNelA kahevAtA mANasa karatAM, AvA sAdA sIdhA aMtaranI sphuraNA vadhu spaSTa - vadhu sAcI hoya che. ajJAna namratA prerIne mANasane prayogazIla banAve che. ajJAnanI paNa eka ciMtana-samAdhi hoya che; ane tene aMte prajJA lAdhatI hAya che. tyAre ghamaMDI jJAna ghaNI vAra hatAza kare che ane koI paNa prayoga karavA jatAM pAchA vALI de che. kolaMbasa jo bhaNelA-gaNelA vahANavaTI hAta, to te kadI amerikA zeAdhI zakayo na hota. mAuMTablaeNnka upara saphaLapaNe caDanAra bIjo mANasa bhaNelo hatA paNa pahelo mANasa te eka bharavADa ja hatA. jiliyAte have peAtAnI hoDImAM jaI tenI vaccenI khullI jagAnAM mApa lIdhAM. pachI te durAMde upara pAchA AvyA, ane tenA eNMjinanA taLiyAnuM mApa kALajIthI lIdhuM. bAjunAM paeNDala-vhIla kADhI lIdhAM hovAthI, eMjinanI pahoLAInuM mApa peAtAnI Daca-bATanA peTALa karatAM be phUTa ochuM thayuM hatuM. eTale zIzInAmAMmAM bUca pesADIe eTalI sIdhamAM eMjina Daca-bATamAM utAravAmAM Ave, te aMdara samAI zake kharuM! paNa lethiyarInuM oNjina e kaMI zIzInA bUca nahotA! e te leAkhaMDanI vajanadAra vastu hatI. ya have pachInA thoDA vakhata daramyAna koI mAchImAra je bhUlecUke A RtumAM vre khaDakA tarapha peAtAnI hoDI haMkArI lAvyA hoya, to dUrathI paNa tene duvranA daMtUzaLA vacce eka vicitra dekhAva jovA maLe. cAra jaMgI pATaDA nAnA-dubrethI meTA-dunnenI vacce jakaDI devAmAM AvyA hatA. e pATaDAne eka cheDo te nAnA-dugrenA khAMcAmAMthI ekAdamAM barAbara phasAvelA hatA, paNa bIjo cheDo mATA-brenA sapATa khaDakamAM uparathI kevaLa jorathI ThokIne ja jaDavAmAM AvyA hatA. e. ThokanAra hAthanuM baLa tathA e hatheADe alaukika ja kahevAM joIe. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna e pATaDAonuM kada be daMtUzaLA vaccenA mApa karatAM meTuM rAkhavAmAM AvyuM hoI, nAnA-vra tarapha thoDA DhaLatA rahetA hatA. e cAra pATaDAne AdhAre pachI AkhuM khulInuM mALakhuM gAThavavAmAM AvyuM hatuM ane majabUta dora durAMde sudhI kheMcavAmAM AvyA hatA. dUrathI teA e badhA pAtaLA tAMtaNA jevA ja dekhAya. 158 e dArane AdhAre jANe AkhuM durAMdenuM khAkhuM laTakI raheluM hoya ema AghethI dekhAtuM hatuM. joke, haju e pUrepUruM laTakeluM hatuM ema na kahevAya. ame e badhI racanAnuM vigate varNana ApavA mAgatA nathI. eNjiniyarone e badhAnI pAchaLa rahelA siddhAMta samajAya. sAmAnya vAcakane na paNa samajAya. uparAMta jiliyAte paNa e badhuM ApasUjhathI karyuM hatuM, koI sAMbhaLelI-joyelI ke zIkhelI paddhati anusAra karyuM ja na hatuM. traNa saikAM agAu, seALamI sadImAM kaDiyA-sutAra saoNljhise zArite-sura-laoNiranA devaLanuM jaMgI ghaDiyALa peAtAnAM sAdAMsIdhAM ojAro vaDe ane peAtAnA cheAkarAnI madadathI, bela-TAvaranA bIjA malAthI pahelA majalA upara utAryuM hatuM. e badhuM kazA khAsa ijanerI-vidyAnA pachI zeAdhAyelA siddhAMto anusAra ja thayuM na kahevAya; chatAM mANasane jayAre kaMI kAma pAra pADavuM hoya che, tyAre Apa-sUjhathI te keTalAMya saikAM bAda graMthastha thayelA ke jANItA thayelA siddhAMtAnA peAtAnI gAmaThI rIte amala karatA hAya che. teNe moTA moTA ATha ke daza khIlA taiyAra karI, dunA pAyAnA khaDakomAM ThokIne khosyA hatA. alabatta, emanI zI jarUra ke upayoga haze, te atyAre te kahI zakAya tema na hatuM, paNa jiliyAtanA manamAM temano kazA upayAga jarUra hatA. uparAMta durAMdenI bAjue pATiyAMnA je tarApo laTakI rahyo hato, tene paNa kuhADAthI dariyAmAM teADI pADavAne badale, teNe doraDAMthI adhdhara tANI bAMdhyA hatA. te aMge paNa tenI kazIka gaNatarI jarUra hatI. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava puruSArtha ane siddhi 15 paNa A badhI racanA karanAra mANasanI A daramyAna zI vale thaI hatI vAru, e ApaNe avazya noMdhavuM joIe. teNe potAnA zarIranI badhI tAkAta kharcI nAkhI hatI; ane khorAka ke ArAmathI te tAkAta bharapAI thatI na hatI. tenA mAthAnA tathA dADhInA vALa vadhI gayA hatA; eka ja khamIsa jevuM je kaMI hatuM te phATIne cIMtharAM thaI gayuM hatuM. te khulle page ja hato; kAraNa teno eka joDo pavana uDADI gayo hato ane bIjo joDo dariyo kheMcI gayo hato. tenI khaDakanI eraNa uparathI ThokAThoka vakhate keTalAya TukaDA UDatA, je tenA zarIrane keTalIya jyAe ghAyala karatA. ane e ghA susavatA pavanathI ane dariyAnA khArA pANIthI chaNAyA karatA. bhUkha, tarasa ane TADha tenA zarIra pAsethI jalada khaMDaNI vasUla karye jatAM hatAM. ATo badho khalAsa thaI gayo hato; thoDuM biskUTa bAkI rahyuM hatuM. e sUkuM biskUTa paNa tene dAMta vaDe teDavuM paDatuM kAraNa ke palALavA mATe mIThuM pANI hatuM ja nahi. dhIme dhIme tenI tAkAta osaratI jatI hatI. kaThora vikaTa khaDako tenuM jIvana cUsatA jatA hatA. pIvAnuM pANI zI rIte meLavavuM e koyaDo ja hato. kazuM khAvAnuM 'zI rIte meLavavuM e paNa koyaDo ja hato. ane sUvA mATe sthAna zI rIte meLavavuM e paNa! kazo karacala-zaMkhalo maLe tyAre te khAvAnuM pAmate koI paMkhIne dUra koI khaDakanI Toca upara UtaratuM jue, tyAre pIvAnA pANInI bhALa tene maLe. e khaDakanI Toca upara caDe tyAre tAjA pANIno bo tyAM heya. peluM paMkhI pANI pI le athavA pItuM hoya tyAre tenI sAthe ja te pANI pIte. te paMkhIone nAhaka satAvato nahi, eTale tyAMnAM paMkhIo paNa tenAthI bItAM nahi. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 prema-balidAna zaMkhalA cUsavAthI tene khAvAnuM maLatuM tema thoDI ghaNI tenI tarasa paNa chIpatI. karacalA to tene garama karelA patharA vacce bhUja levA paDatA kAraNa ke rAMdhavA mATe tenI pAse kazuM vAsaNa ja na hatuM. daramyAna varasAda zarU thavA lAgyo hato. kAyadesara varasAda nahi; e varasAdathI to pIvAnuM pANI maLe, paraMtu A to TADhI TADhI tINI soyo ja - je kapaDAMne palALIne zarIramAM bheMkAya; paNa pIvA mATe to ghUMTaDoya pANI na Ape. e varasAdathI te kapaDelane bhIMjAyele ja rahe e juduM. varasAda e te svargamAMthI varasato AzIrvAda kahevAya. paNa A varasAda te madada kazI ja kare; mAtra tIvra du:kha ja UbhuM kare. eka aThavADiyA sudhI Avo varasAda varasato ja rahyo. rAte tenI bakholamAM te sUvA jato, tyAre mAtra thAkane kAraNe te thoDuM UMghato. bAkI to samudranA maccharo tene AkhI rAta phelyA karatA. - tene dhIme tAva lAgu thayo hato. e tAvanI garamIthI ja te TakI rahyo hato. jo ke, tAvanI e madada bhAre moTuM udhAra-pAsuM UbhuM karatI hoya che. tene potAnA kAmakAja aMge vAraMvAra pANImAM paDI tarIne javuMAvavuM paDatuM. uparAMta badhuM kAma UbhA UbhA ja karavAnuM hatuM. tenAM kapaDAM kadI sukAtAM ja nahi. varasAda uparAMta dariyAnA pANInI choLothI paNa tenAM kapaDAM bhIMjAtAM ja rahetAM; ane dariyAnuM pANI Ameya jhaTa sukAtuM hotuM nathI. alabatta, bhInA kapaDe ja rahevAnI Adata mAnava zarIra pADI zake che. laMDananI zerIomAM keTalAMya garIba Airiza strI-puruSa-bALaka ane juvAna chokarAo lagabhaga nagnAvasthAmAM Akho ziyALo khullI havAmAM, varasAdamAM ane baraphamAM paDI ja rahe che. teo e ja sthitimAM jIve che ane mare che. Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava puruSArtha ane siddhi 161 jiliyAtane ekI sAthe bhInA rahevAnI ane tarasyA rahevAnI rAtanA veThavAnI hatI. avAranavAra te peAtAnI bhInI bAMya cUsyA karatA. tenI bhaThThInI Aga tene bhAgye hUMpha ApatI. eka bAju garamI ane bIjI bAju kAtIla ThaMDI ke bheja - enAthI jarAya ArAma na maLe. tene ardhuM aMge parasevA rahetA, ane ardha aMge TADhanA dhrujAro. TUMkamAM tenI paristhitinI ekeeka vigata tenI sAthe saMgharSamAM UtaranAra kAyamanA duzmananI ja garaja sAratI hatI. 4 jiliyAtanI vakhAra khAlI thaI gaI hatI; tenAM ojAro bhAgItUTI gayAM hatAM; divase te bhUkhyo ane tarasyo rahetA, tathA rAte TADhe maratA hatA; Akhe zarIre tene ghA ane ghArAM hatAM; tenAM kapaDAMmAM paNa e ja rItanAM ghArAM-bAkAM paDelAM hatAM; tenA hAtha cirAI gayA hatA; tenA paga lAhIluhANa thaI gayA hatA; tenAM aMgeA sukAI gayAM hatAM; tene cahero phIkI paDI gayA hatA : mAtra tenI AMkhAmAMthI eka aneAkhA tejanI vALA camakI rahI hatI : manuSyanI saMkalpazaktinI amara vALA ! sAMkaDAM aMtaravALA mANase ja temanI AMkhA micakAryA kare che; udAra vicArovALAonI AMkhamAMthI tejanI vIjaLI ja jhabUke che. koInI pAMpaNa nIce tejanI rekhA na dekhAya, te jANavuM ke enA magajamAM kaze| vicAra nathI, ke hRdayamAM kazI bhAvanA nathI. je premabhAvanAthI prerita thayA hoya, te dRDha saMkalpabaLa dAkhave; ane je dRDha saMkalpabaLa dAkhavato hoya, tene cahero buddhivaMta tathA tejasvI dekhAya. je puruSArtha kare che, te bhavya bane che. mahAtmApaNAnI AkhI cAvI eka ja zabdamAM rahelI che - ' puruSArtha '. tamAruM lakSya laukika hoya ke pAralaukika hoya, paraMtu chevaTa sudhI puruSArtha karyA karo - temAMthI ja tamane aMtima siddhi prApta thAya che. pahelAno dAkhalA kolaMbasa che; bIjAnA dAkhalA jisasa che. TaoN. 11 Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 prema-balidAna - jiliyAta je kaMI puruSArtha karI rahyo hato, te asaMbhavita lakSa sAthe saMkaLAyelo hato. pariNAma nirAzAjanaka ke dhImuM ja Ava thoDI ghaNI siddhi mATe tene bhAre tAkAta kharcavI paDatI; ane 2 kAraNe ja te bhavya banato jato hato. tene ekale hAthe kAma karavAnuM hatuM. tethI eka bhaMgAra banelA jahAja adhdhara toLavA cAra pATaDA UbhA karavA mATe, jahAjanA bacelA bhAgamAMrtha bacAvI zakAya teTalo bhAga vaherIne ke kApIne kADhI levA mATe, tathA A bhaMgAra upara uccAlana mATenI ceIna-pulInI vyavasthA karavA mATe tene eTaluM badhI taiyArIo karavI paDI hatI, eTalI badhI mahenata karavI paDI hatI eTalA badhA akhatarA karavA paDayA hatA, kaThora paththara upara eTalI badhuM rAta gALavI paDI hatI, ane eTalA badhA divase lagI satata yAtana veiThavI paDI hatI, ke na pUcho vAta. paraMtu tAkAta ghaTavAthI saMkalpazakti ghaTe ja evuM banatuM nathI zraddhA to mAtra gauNa baLa che; saMkalpa e ja mukhya baLa che. zraddhArtha moTA moTA pahADo khaseDI zakAya, ema kahevAya che kharuM; paNa daDha saMka-1 je karI zake, tenI AgaLa te enI kaMI visAta nathI. jilayAtane thAka lAgate ja nahi; athavA vadhu sAcuM kahI te tene e mana upara lete nahi. ane jyAre AtmA zarIranI nirba LatAne svIkAra karavAno inakAra kare che, tyAre tenuM aMtaranuM agA baLa pragaTa thAya che. koI koI vAra rAta daramyAna jiliyAta potAnI AMkha ughADate ane aMdhArA tarapha najara karate. aMdhAre jANe mANasa upara taraphathI vajana nAkhI tene dabAve devA mAgatuM hoya ema lAge che. rAtanA aMdhArA samakSa mANasa potAna, apUrNatA ane asahAyatA anubhave che. te tenAthI dUra bhAgI javA Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ koI koI vAra rAta daramyAna jiliyAta AMkha ughADatA ane aMdhArA tarapha najara karatA, - pR. 162. Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAnava puruSArtha ane siddhi 163 prayatna kare che. e badhuM ajJAnanuM AvaraNa tene mUMjhavI nAkhe che. te pUche che, "A badhuM zuM che?" paNa te vakhate ja acAnaka prakAzanA asaMkhya taNakhA tenI AsapAsa pharI vaLatA : nAnAM nAnAM maNi-ratno, nAnA nAnA tArAo! pAchaLanA aMdhakAranI agAdhatAne ja jANe darzAvI ApavA acAnaka phUTI na nIkaLyAM hoya ! agAdhatA nihALatI AMkha samakSa haMmeza prazna Ubho thAya che - A badhAne zo artha che? sAthe sAthe potAnA aMtaranI paNa evI agAdhatA aMge prazna thAya che - huM pote ja koNa chuM, ane zA mATe chuM? ane pachI te baMne agAdhatAone sarjanAra agAdha paramAtmAno khyAla AvIne Ubho rahe che. te koNa che? ane zuM karavA mAge che? Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5 pyAlA hAThe pahoMce te pahelAM - 1 ane eka divase, eprilanA chellA divase, athavA kadAca me mahinAnI pahelI tArIkhe, - badhI ja taiyArIo pUrI thaI gaI. eMjinanI AkhI pleTa sAthenuM durAMdenuM taLiyuM kApIne durAMdenA bAkInA khAkhAthI juduM pADI devAmAM AvyuM hatuM. te pahelAM kANAM pADIne enI nIcethI doraDAnA ATha baMdha tANI levAmAM AvyA hatA. uparanA pATaDAomAM jaDelI khulImAMthI AvatAM e doraDAM vaDe eNjinanA pleTa sAthene AkhA bhAga have adhdhara tALAI rahyo hato. pachI e badhAM dAraDAMne eka ja sAMkaLathI sarakartA aTakAvavAmAM AvyAM hatAM. e sAMkaLa jyAre kAnasanA eka ja ghasarake kApI nAkhe, tyAre AkhuM eMjina . AsapAsanA durAMdenA pAMjarA vaccethI sIdhuM nIce UtarI jAya evI yAjanA hatI. jiliyAte vadhArAmAM paeNDala-cakronI dharI chUTI pADI dIdhI hatI; kAraNa ke enA cheDA kadAca eMjinane potAnI bATamAM geThavAvAmAM ADe Ave. e dharI teNe eMjinanA kamarAmAM ja UbhI karI dIdhI hatI. have eMjinane nIce utAravAnA samaya pAkI gayA hatA. bhaThThI ane eraNa dhIme dhIme nakAmAM banI rahyAM hatAM. eraNanI zilA tUTI gaI hatI; ane khaDakanI dhamaNa have barAbara kAma ApatI nahotI. jiliyAta have laheAme khaDaka pAse gayA, ane peAtAnI ca-beTa tathA tenAM laMgara vagere badhuM tapAsI karIne duvrenA daMtUzaLAnI vacce laI Avyo. tyAM UMDANa te barAbara hatuM, paNa pahoLAI bahu na 134 Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAle heThe pahoMce te pahelAM 165 kahevAya; eTale ratna jaDanAra jhaverI jeTalI cokasAIthI ratnane khAmaNAmAM jaDe, teTalI kALajIthI dhAradAra khaDako vaccethI potAnI boTane durAMdenA bekhAnI barAbara nIce lAvIne sthira karavAnI hatI. Daca-boTa teNe sukAnane bhAga AgaLa rAkhIne aMdara dAkhala karavAnI hatI, jethI kUvAthaMbha sudhIno bhAga durAMdenA khokhAthI AgaLa nIkaLI jAya ane peTALano bhAga barAbara durAMdenI nIce Ave. jiliyAtane A badhuM saMbhALIne karatAM pAeka kalAka lAgyo. pite dhArele ThekANe boTa lAvIne teNe lAMgaro vaDe sthira karI dIdhI. pachI prathama te teNe kaeNsTananI madadathI pelI paeNDala-cakronI be peTIo Daca-boTamAM nIce utArI. e be peTIo tenI boTa mATe "baeNlAsTa" - sthira karanAra vajana - rUpa banI rahI. have e jinane utAravAnuM rahyuM. paNa eTalAmAM jiliyAte joyuM ke, dariyo UchaLavA lAgyo hato. pavana joramAM na hato, paraMtu pazcima taraphathI phUMkAte hate. dariyo jo pUrva taraphathI dunI galImAM pese, to to te galI bahu zAMta ane khuzanumA rahe, paNa jo pazcimamAMthI pese, to bahu tophAna macAvI mUke. ane tenuM kAraNa che. pUrva taraphano pavana jamIna taraphathI Ave che; tyAre pazcimano pavana ATalAMTika mahAsAgara oLaMgIne Avato hoI, dUra dUrathI te moTA kadanAM mojAMnA vIMTA leto Ave che. A sAMkaDA mArgamAM pachI e vIMTA khUba jorathI jhIMkAya che. pANInA A vIMTAno jhapATo bahu bhayaMkara hoya che. dhasatuM pANI paNa mANasonA dhasatA ToLA jevuM hoya che. jema mArga sAMkaDo, ane aMdara pesavA mAganArA ghaNA, tema teono evo AMdhaLo dhakko thAya, ke pachI koNa peThuM ne koNa kacarAyuM e jovA ja koI rahe nahIM. uttara ane dakSiNa taraphanA pavane te khaDaka upara ja jhIMkAtA hoI, aMdaranI nALamAM kazuM tophAna UbhuM karatA nathI. Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna atyAre pazcimana pavana zarU thayelo joI, jiliyAta mUMjhAyA. pANInA jorathI AvanArA e dhakkAne nALanA moM AgaLa ja khALavo joIe, nahIM te tenI beTa ane sAthenA aMjinanA athaDAI saphaLAIne ghaDI vAramAM bhUkA bolI jAya. paNa e dhakkoya evI rIte jALavo joIe ke, uparathI ardhI rokAya ane ardhI nIcethI pasAra thaI jAya. arthAt pANI dhasamasATa AvatuM hoya, tenA uparanA pachaDATane khALI, nIcenA bhAgane zAMtithI pasAra thaI javA devo joIe. jiliyAta tarata kAme lAgyo. durAMdenA khAna je rApa laTakI rahyo hato ane eka khaDakanA khAMcAmAM aTakayo hato, tene meTA-du ane nAnA dughenI vacamAM adhdhara ADo AvI jAya tema teNe goThavI dIdho. bane du-khaDakomAM khoDelA pelA moTA koza-khIlAono e trApAne aMdarathI Teko maLato hato. alabatta, eka bAjuthI labaDI rahelo e trApo teNe ekale hAthe kevI rIte bane khaDakonI vacce Ubho karI dIdho, e vigatamAM A tabakke UtaravuM azakaya che. mAtra ja eTaluM ja kahI daIe eTale basa ke, e bAbatamAM teNe jANe camatkArI AMtara ijanerI zakti dAkhavI hatI. A goThavaNIthI eTaluM saMbhavita banyuM ke, jorathI AvatA majAnI upara pachaDATa e trApathI khaLAI rahe, ane bAkInuM mojuM nIce thaIne pasAra thaI jAya. ATaluM karI lIdhA pachI teNe potAnI Daca-boTanAM laMgara eTalAM DhIlA karyA ke jethI UMce UThatAM mejAnI sAthe te paNa UMcI thaI zake. ane thoDI vAramAM peluM mojuM dhasamasanuM AvI ja pahoMcyuM. jiliyAte jema kayuM hatuM tema ja thayuM: mojuM pelA trApA sAthe rAkSasI jussAthI aphaLAyuM, paNa tene mukhya bhAga tenI nIce thaIne pasAra thaI gayo. mojAnA loDhano upadrava zamyA pachI jenA upara jiliyAtanI badhI AzAo toLAI rahI hatI te ghaDI AvI pahoMcI: jinane have WWW Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAlA hADe pahoMce te pahelAM 167 nIce taiyAra rAkhelI Daca-beTamAM utAravAnI ghaDI! badhI racanA dhAryA mujba kAma deze ke kema; koI sAMkaLanI kaDI, koI doraDAne! raMga dagA deze ke kema, e koNa agAuthI kahI zake ? teNe badhAM mukhya kendro tapAsI joyAM. AkhI racanA zarUthI cheDe sudhI joI kADhI vacce kayAMya kazuM khUTatuM ke avarodha kare tevuM che ke nahi tenI khAtarI karI lIdhI. pachI teNe kAnasa hAthamAM laIne, je sAMkaLathI badhAM doraDAMne saratAM rokI rAkhyAM hatAM, te sAMkaLanA aMkoDo kApavA mAMDayo. kaDI pUrI kapAI rahe, te pahelAM ja ardhI kapAyelI kaDI acAnaka tUTI gaI, ane AkhA vajane ekadama helALA khAdhA. jiliyAte jaladI jaladI chUTo thayelA cheDo pakaDI lIdhA, ane badhuM dhIme dhIme nIce sarakavA dIdhuM. je ghaDIe eMjina tANiyAomAM tALAI dhIme dhIme nIce UtaratuM hatuM, te vakhate bharatI caDavA lAgI hovAthI tenI Daca-bATa UMcI AvatI jatI hatI. e be kriyAonA meLa evA sarasa beThA ke, ardhI mahenata ochI thaI gaI ane eMjina kazA dhakko dIdhA vinA ke lIdhA vinA Daca-bATamAM goThavAI gayuM! jiliyAtanuM svapna -- jiliyAtanI mahenata ja eMjinane Daca-bATamAM gAThavAyeluM joI navAI tAnA adabhuta AnaMda anubhavavA lAgyo. pachIthI bAkInA badhA baMdha kApatAM - tADatAM vAra na lAgI; ane have Daca-bATane laMgara upADI kinArA tarapha levAnI ja vAra hatI. divasa daramyAna ja seMTa seMpsana pahoMcI zakAze tevI jiliyAtanI gaNatarI hatI. paraMtu eTalAmAM eka aNadhArI muzkelI jiliyAtanA lakSamAM AvI. bharatInA pANI sAthe DacabATa UMcI AvatI AvatI eTalI badhI UMcI AvI gaI hatI ke, eMjinanuM UMcuM dhumADiyuM durAMdenA khokhAnA taLiyAmAMthI eMjinane utAravA kApelA ceArasa bAkAmAM upara AvI gayuM hatuM ! saphaLa thayAM. te pote pAmyA ane kRtArtha Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-alidAna arthAt pAchI oTa zarU thAya, ane dhumADiyuM e bAkAmAMthI nIce Utare, tyAre ja Daca-bATane bahAra levAya. ane e vastu banavAne cha kalAka tA lAge ja. paNa te vakhate madharAta thaI hoya. te vakhate e badhA khaDako vacce thaIne hADI haMkAravI e paNa azakaya. eTale bIjo divasa thAya tenI ja rAha jovI joIe. arthAt pUrA bAra kalAka tyAM ja rokAI rahevAnuM thayuM. jiliyAta meTA duvre upara jaI tyAM paDeluM peAtAnuM oDhavA-paheravAnuM laI Avyo. varasAdanuM ekaThuM kareluM pANI je bacyuM hatuM, te teNe pI lIdhuM, pachI potAnI Daca-beTa upara AvI eMjina pAse ja, tenI rakhavALI karatA hAya ema, te sUI gayA ane ghasaghasATa UMghI gayo. 3 169 acAnaka, rAtanI vaccevacca jAgI UThayo jANe spriMgathI UchaLyA hoya tema. teNe AMkhA ughADI. tenA mAthA upara duvrenA khaDako eka jAtanA sapheda prakAzathI jhagamagI rahyA hatA; jANe saLagatA aMgArAthI prakAzita thayA hoya tema. e agni kayAMthI Avyo? pANImAMthI ! AkhA samudra dekhAva ja vicitra banI rahyo hatA. jANe tenI sapATI upara Aga lAgI na hAya! e prakAza rAtA na hatA. tema ja temAM kaze. caLakATa ke teja Na nahotAM. eka jAtanAM jhAMkhA bhUro prakAza AkhA dariyA upara jhabakatA hatA. A prakAzamAM padArtho temanI nakkaratA gumAvI bese che. e caLakATa jANe temane pAradarzaka banAvI de che. khaDakonI rUparekhA ja mAtra dekhAya che. laMgaranAM deAraDAM jANe lAkhaMDanA sapheda tapAvelA saLiyA hoya tevAM dekhAya che. mAchImAronI pANI nIcenI jALA jANe AganI seronI gUMthelI hAya tevI dekhAya che. halesAnA uparanA bhAga lAkaDAnA dekhAya, Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAlA haiADe pahoMce te pahelAM 156 paNa pANInI aMdaranA ardhA bhAga cAMdInA hoya evA dekhAya che. AgaLa vadhatI dareka hADI peAtAnI pAchaLa dhUmaketunI pUMchaDI jANe mUkatI saLagatA mANaso kheMcI laIe, to jAya che. palaLelA ane caLakatA khalAsIo jANe jevA dekhAya che. ApaNA hAtha pANImAM bALIne javALAnuM hAthameAjuM upara paherI lIdhuM hAya tevA te thaI jAya che. e prakAze UMghatA jiliyAtanI AMkhamAM pesI tene jagADayo hatA. te vakhatasara ja jAgI UThayo hatA. kAraNa ke, pharIthI bharatI zarU thavA lAgI hatI. durAMdenA khAkhAnA bAkAmAMthI nIce UtarI gayeluM e jinanuM dhumADiyuM pAchuM UMcuM AvavA lAgyuM hatuM. eka sphUTa vadhu UMcuM Ave ke pAchuM pelA corasa bAkAmAM pharI pesI jAya. badhuM vicArI levA ke saMbhALI levA jiliyAta pAse mAtra ardho kalAka phAjala hatA. te tarata ja kUdako mArIne UbhA thaI gayo. jiliyAte uparanA traMga DhIlA karI, Daca-bATane pravezadrAra tarapha vadhu dhakelI, jethI te durAMdenA khAkhAnI bahAra nIkaLI gaI. pachI teNe bIjI badhI rIte tene sthira karI dIdhI. have bharatInA pANI sAthe DacabATa game teTalI UMcI thAya, paNa eNnjinanuM dhumADiyuM pelA khAkhAmAM pharIthI bharAI zake ema na rahyuM. dariyA uparano pelA prakAza dhIme dhIme ochA thatA cAlyA. pahA phATavAnI taiyArI hatI. acAnaka jiliyAte dUrathI AvatA kazA aspaSTa avAja sAMbhaLyA. e avAja zAnA che, te teNe lakSa daIne sAMbhaLavA prayatna karyo, jiliyAta e avAjane oLakhI gayA! bIjI mATI kAramI kaseTI AvI rahI hatI. 4 jiliyAte tarata lAme khaDaka taraphanI nALanA pravezadrAra AgaLa khaDakomAM khIlA-phAcaro ThokavA mAMDI. tene hathoDo UchaLI UchaLIne ghA karatA hatA. e khaDakamAM ghaNI tarADo hovAthI, vre khaDako karatAM vadhu Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 7. prema-malidAna sahelAIthI temAM khIlA pesatA hatA. jiliyAta have jeTalA bane teTalA pATaDA, dAraDAM, sAMkaLA tyAM kheMcI lAvyA, ane jarA paNa pAchuM vaLIne joyA vinA be khaDaka vacce mAracA jevI ADaca UbhI karavA lAgI gayA. daramyAna sUryodaya thayA. AkAza svaccha hatuM, ane dariyA zAMta hatA. paNa jiliyAte utAvaLa karavA mAMDI. te paNa bahArathI zAMta hatA; paNa je utAvaLa te karatA hatA te uparathI tenA aMtaranI ciMtA pragaTa thaI jatI hatI. khaDakanI kinArI uparathI te pUra jhaDape ThekaDA bharatA hatA, ane vakhAramAMthI bane teTalI vastuo kheMcI lAvatA hatA. ADacanuM kAmakAja eTaluM jhaDape cAlatuM hatuM ke, te gAThavAtuM jatuM hoya ema kahevAne badale te UgatuM jatuM hatuM, ema ja kahevuM paDe. pUrva taraphanuM A pravezadrAra pAMcathI cha phUTa paheALuM hatuM. enuM sAMkaDApaNuM jiliyAtane bahu madadagAra nIvaDayuM. e sAMkaDANAne kAraNe tenI vaccenI ADaca bahu nakkaratAthI tathA sahelAIthI UbhI thavA lAgI. A ADaca mATenA ADA pATaDA goThavAI rahyA eTale jiliyAta temanI upara caDIne pelA avAjane pharIthI lakSa daIne sAMbhaLavA lAgyA. avAja have vadhu spaSTa tathA arthapUrNa banatA jatA hatA. jiliyAte peAtAnuM kAmakAja AgaLa dhapAvavA mAMDayuM. teNe e ADacane doraDAMthI ane jarUra paDe tyAM khIlA ThokIne majabUta banAvavA mAMDI. jiliyAta kAma karatA ja biskITa cAvatA jatA hatA. tene tarasa lAgI hatI; paNa AgalI rAte tene varasAdanA pANIne mAmUlA saMgharo khAlI thaI gayA hatA. te vadhu cAra ke pAMca pATaDA kheMcI lAvyA ane pachI ADa upara UbhA thaI pharIthI pelA avAja sAMbhaLavA lAgyo Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAlA haiDe pahoMce te pahelAM - 171 kSitija taraphathI AvatA te avAja have baMdha paDayo hatA. badhuM zAMta thaI gayuM hatuM. eprilanA sUrya jhagamagATa UgI rahyo hato.. dekhItI rIte AnA karatAM vadhu sArI AbehavA hAI zake nahi. paraMtu kSitija tarapha paMkhInI lAMbI paMkti dekhAtI hatI. te bahu jhaDapathI jamIna bhaNI vaLatAM hatAM. jANe pAchaLa AvatA kazA bhayamAMthI bacavA prayatna karatAM hoya. jiliyAte tarata ADacane vadhu UMcI karavAnA prayatna zarU karyAM. bapera thatA sudhImAM sUryanA tApa roja karatAM vadhI gayo. jiliyAta have pAte khaDA karelA jaMgI mAravA AgaLa UbhA rahI, dariyA tarapha najara karavA lAgyA. dariyA cheka ja zAMta hateA : ekadama zAMta. eNke saDha kayAMya dekhAtA na hatA. AkAza badhethI khulluM thaI gayuM hatuM. paraMtu pazcima tarapha dUra jhAMkhuM-phIka eka nAnuM TapakuM dekhAvA mAMDayuM hatuM. te TapakuM eka ja jagAe dekhAtuM rahevA chatAM kadamAM meATuM banatuM jatuM hatuM. jiliyAte khaDI karelI ADaca AgaLa meAjAM dhIme dhIme UchaLavA vAgyAM hatAM. bhayaMkara tAphAna ghUghavatuM AvI rahyuM hatuM. samudre jiliyAtane eka meoTI laDAI ApavAnuM niradhAryuM hatuM. ghAsamAM thaI sarakatA sApa karatAM, zAMtinA oThA heThaLa sarakatuM AvatuM dariyAI tophAna vadhu khataranAka - vadhu jherI - vadhu DaMkhIluM DAya che. tophAnamAM pavana sUsavatA AgaLa AvatA hoya che. e pavano eTale narama-pocI havA nahi. e te aneAkhA vyaktitvavALA ane tAkAtavALA mahA rAkSaso hoya che. bhAratamAM temane marutA kahe che; jUDiyAmAM cerubima, ane grIsamAM eNkivalaoNna. e badhAM aphATa avakAzanAM jANe pAMkhALAM prANI hoya che. Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna ane kevAM prANIo ? te UDe che, jhaDapa UMcAM thAya che, upara dhUmavA lAge che, sisoTI kare che, hase che, gusso kare che, jussA dAkhave ciDAI ciDAIne! nAhaka vinAza veravAmAM ja te te jANe zikArI kUtarAMnuM ToLuM laIne AvelA zikArI hoya che. te khaDako ane meAjAM tarapha e kUtarAone tageDIne - bhasAvIne rAjI thAya che. te vAdaLAne ekaThAM karI pachI temane lAtaMlAtA karI pAchAM vikherI nAkhe che. lAkha lAkha hAthA vaDe te pANIne gUMde che. paraMtu pANI pravAhI hAI, temanA hAthanA vajana nIcethI sarakI jAya che. e rIte pANInAM mojAM UbhAM thAya che. tophAna e ghaNA rAkSasoe bhegA maLIne khelelo khela che: mojAMne dhakelavAM, vAdaLone haDaselavAM, havAne phUMkavI i. rAtrI-pizAcinI temanI sAthe e khelamAM sAgarIta bane che. dareka tophAnanI zarUAtamAM ghero gaNagaNATa saMbhaLAya che. bInelA samudranI cupakIdI daramyAna e dUradUrathI Avato hoya che. samudranA jhagamagATa e AvatA tophAnanI pahelI cetavaNI kahevAya; ane A gaNagaNATa e bIjI. 172 jiliyAta moTA duvre upara caDI gayo. tyAMthI teNe aphATa sAgara tarapha najara karI. pazcima tarapha eka bhIMta UbhI thatI jatI hatI. sUrya jhAMkhA thaI gayo hatA. divasanA khullA prakAzane jANe rAtrIe potAnI aMdhAra- pacheDI orADhI dIdhI. mAre che, pAchAM mAre che, garjanA che,- svacchaMdIpaNe, rAce che. dhumsasanA vAdaLanI e bhIMta-e jaMgama parvata - duvre tarapha ja dhasI rahyo hatA. jiliyAta thoDo vicAra karI tarata nIce UtarI paDo. tene hathoDo jorathI vIMjhAvA lAgyA. pUrvanA pravezadrAra AgaLa pahelI ADacathI daza ke bAra phUTa pAchaLa pATaDA-doraDAMnI bIjI ADaca teNe utAvaLe UbhI karavA mAMDI. Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAlA hADe pahoMce te pahelAna 173 acAnaka sUrya dekhAtA baMdha thayo. jiliyAte UMcI najara karIne joyuM, to pelo dhummasano parvata sUrya sudhI UMce pahoMcI gayo hatA. teNe jANe jhApaTa mArIne sUryane bujhAvI dIdho ! acAnaka eka bhAre kaDAko thayo ~ vIjaLInA camakArA vinAno, ghero. thoDI cupakIdI bAda vIjaLInA camakArA thADA thoDA dekhAvA lAgyA -- paNa garjanA vinA. - thoDI vAramAM pavana vAvA lAgyA, ane jiliyAta Ubho hato te khaDaka upara varasAdanI traNa-cAra jhApaTo jorathI vAgI. pachI bIjo kaDAko thayo. pavana have UpaDavA lAgyo hato. aMdhArAnI bhayAnakatA tenI parAkASThAe pahoMcI. bIjA kaDAkA sAthe vAdaLanI bhIMta jANe uparathI nIce sudhI cirAI ane e peAlANamAMthI upara bharAI raheluM pANI varasAdanA bhAre jhApaTA rUpe nIce ThalavAI gayuM. jiliyAtanI AsapAsa AkhI bhUtAvaLa nAcI UThI - varasAdanAM jhApaTAM, pavananuM tAphAna, vIjaLI, kaDAkA, vAdaLa bhaNI UchaLatAM mAjAM, phINanA geATA, gaDagaDATa, cIso, barADA, susavATA - badhuM ekIsAthe. bhAre vajanathI lAdelI hADI sAthe khullA samudramAM be khaDako vacce keda purAyelA jiliyAta jevA mANasa mATe AthI vadhu kAramI ghAMTI bIjI hoI zake nahi. bIjI ADaca racavAnuM teNe tophAnanI vacce ja zarU karI dIdhuM hatuM. sadbhAgye pavana uttara-pazcimamAMthI Avato hato. dariyo paNa koI koI vakhata bhUla karI bese che. tene jiliyAtane phUMkI devo hato-- pachADI nAkhavo hato - khatama karI nAkhavo hatA. paNa teNe pavanane tepamAro zarU karyA. khaDaka bAjuthI;- vaccenI nALanA pravezadvAra taraphathI nahi. paraMtu pavanane badalAtAM zI vAra? kadAca bIjI ADaca pUrI thaI jAya te pahelAM ja te pUrva tarapha paNa vaLI jAya. pachI to pravezadvAra Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-balidAna 174 upara ja tenI taDI paDe ane jiliyAtanuM karyuM kAravyuM badhuM dhULa maLI jAya. tophAnanuM jhanUna vadhatuM cAlyuM. tophAna eka pachI eka - uparAuparI - prahAra karatuM hoya che. emAM ja taphAnanuM baLa samAyeluM che ane nirbaLatA paNa. tenuM aMdha jhanUna mANasane potAnI buddhithI tene mAta karavAnI taka Ape che; paNa kayA bhAge? keTalI muzkelIo tenA upara lAdIne ? nIcethI meAjAnA ane uparathI varasAdanA mAro ekIsAthe zarU thayA. meAjAM AkhA khaDakone peAtAnI laheramAM levA mAMDayAM. jema jema meAjAnA vega vadhatA cAlyA, tema tema gaDagaDATa ane garjanAonA avAja paNa. vAdaLa topamAro karatuM hatuM, karAae garabha-chAMTa urADatA hatA, ane meAAM ghoDesavAra palaTananI peThe dhasAro karatAM hatAM. AMkha pahoMce tyAM lagI - daza daza lIga sudhIne - dariyA sAbUnA phINanA DhagalAothI chavAIne dheALAdhaba banI gayA hatA. jiliyAta A kazA upara lakSa ApyA vinA potAnA kAme lAgI rahyo. bIjI ADaca lagabhaga pUrI thavA AvI hatI. upara thatA dareka kaDAkA dITha javAbamAM jANe tenA hathoDAnA eka eka Thoka paDato hato. tene Topa pavanamAM UDI gayA hAI, tenuM mAthuM have khulluM thaI gayuM hatuM. tene AkarI tarasa lAgI hatI. kadAca tene tAva caDayo hatA. AsapAsanA khaDakanA khAMcAomAM pANInAM khAbAciyAM bharAyAM hatAM, vacce vacce jiliyAta temAMthI khAbe khobe pANI pI letA. paNa tenuM badhuM lakSa tenA kAma upara kendrita thayeluM hatuM. eka kSaNanI kAmagIrI upara ja kadAca badhuM avalaMbI rahyuM hoya to? ane thoDI ja vAramAM teAphAna kharekhara pazcima bAjuthI ja zarU thayuM; ane mAjAM be duvre khaDako vaccenI ADaca upara jhIMkAvA lAgyAM. paraMtu jiliyAtane e bAjunI ADaca upara bharoMse hato. te ADaca durAMdenA paDakhAmAMthI tUTelAM pATiyAMnA tarApAnI banAvelI hoI, lacakadAra hatI. ane lacakadAra Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAlA hAThe pahoMce te pahelAM - 1 hAvuM e sAmA aMdha dhakkAne jItavAnI eka jANItI tarakIba che. kaDiyAkAmanI bhIMta evI lacakadAra na heAvAthI, pANInA dhakkAnA jhaTa bhAga thaI paDe che. jiliyAte e bAjuthI potAnI pITha pheravI lIdhI. teAphAna peAtAnuM mAthuM vyartha tyAM paTakavA lAgyuM. bIjI ADaca have lagabhaga taiyAra thaI javA AvI hatI. dAraDAMnI sAMkaLAnI thADI gAMTho bAMdhavAnI ja bAkI hatI. koI paNa killebaMdInI nabaLI bAju jeTalA ja killA majabUta gaNAya. pUrva taraphano killebaMdI jo pazcima taraphanI killebaMdI jevI thAya, to ja pUrA surakSita thayA kahevAya. acAnaka bhAre prakAza phATI nIkaLyA. varasAda theAbhI gayo, vAdaLAM vIkharAvA lAMgyAM. pavananI dizA badalAI. kSitija upara eka UMcI jhAMkhI bArI jANe khullI thaI; vIjaLI bujhAI gaI. jANe badhA tAphAnano aMta ja AvyA. paNa kharI rIte haju zarUAta ja thaI hatI ! pavana dakSiNa-pazcimamAMthI utara-pUrva tarapha vaLyo hato. tAphAna navesara humalA zarU karavA potAnI senAne jANe saMgaThita karavA lAgyuM hatuM. have etarAtA pavana bhAre jhApaTa mAravA taiyAra thatA hatA. dakSiNa taraphanA pavanamAM varasAda vadhu hAya che; uttara taraphanA pavanamAM gAjavIja ane kaDAkA. A navA humalA pUrvamAMthI zarU thAya, te jiliyAtanI killebaMdInI nabaLAmAM nabaLI bAju upara kendrita thAya. pahelI ADaca tUTI paDe, te tenA chUTA thayelA daDA ja bIjI ADacane paNa teADI nAkhe; kAraNa ke te haju pUratI majabUta banI na hatI. ane bIjI ADaca tUTe to jiliyAta paNa sAthe chUMdAI jAya. bIjI Aca bAMdhavA mATe te atyAre evI jagAe UbhA hatA ke, pahelA te ja khatama thAya, ane pachI Daca-bATa ane eMjinane! vAro Ave. jiliyAtane peAtAne e vastu maMjUra hatI : peAtAnI badhI kAmagIrI nAza pAme, te jovA pahelAM te pAte maravAnuM vadhu pasaMda kare. teNe Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28, prema-balidAna mAthAnA vALa jhaTakArI, hAtha vaDe AMkha uparathI temane khaseDI, hathADA hAthamAM majabUtIthI pakaDayo, ane zuM thAya che tenI rAha te jovA lAgyo. thoDI ja vAramAM eka kaDAkA sAthe humalAnI cetavaNI apAI. varasAda varasavA mAMDayo; badhe kALuM aMdhAra thaI gayuM. mAtra vacce vIjaLInA jhabakArA ja asthira prakAza rahyo. la'hAme khaDaka pArathI pUrva dizAmAM eka jabaradasta mAju UbhuM thatuM AvyuM; ane Arphe jussAthI ane vegathI dhasavA lAgyuM. pAse AvatuM gayuM tema tema tenuM kada vadhatuM cAlyuM. lahAme khaDako pahoMcatAM ja tenI sAthe aphaLAI tenA be bhAga paDI gayA, paNa thoDe ja AgaLa vadhI pAchA e baMne saMdhAI gayA. paNa e meAju have ADu rahevAne badale pATaDA jevuM UbhuM thaI gayuM. ane e AkhA pATaDA jorathI pahelI ADaca upara paTakAyA. badhuM phINanA goTA nIce DUbI gayuM. jayAre phINa khasyuM tyAre jiliyAta sthira UbhA hatA. AgalI ADaca aDaga rahI hatI. eka paNa sAMkaLa tUTI na hatI ke, eka paNa khIlA nIkaLyA nahAtA. phAna pAchuM bAjue vaLI gayuM ane khaDako upara peAtAnA gusso ThAlavavA lAgyuM. jiliyAte e avakAzanA upayAga bIjI AMca pUrI karavAmAM karI lIdhA. bAkInA AkhA divasa teNe e kAmamAM ja pUro karyA. dRzyana tophAna potAnuM jora khaDako upara ja paTakathA karatuM hatuM. divasa pUro thaI rAta kayAre zarU thaI e jANavAnuM kahyuM. na hatuM. vAdaLanI vIjaLInA camakArA thayA karatA hatA. jiliyAte temane saMbAdhIne kahyuM, "ema jarA dIvA dharI rAkhatAM ho to!" }}}} Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAlo heThe pahoMce te pahelAM- 179 e prakAzanI madadathI teNe pAchaLanI ADacane AgalI ADaca karatAM paNa vadhu UMcI banAvI lIdhI. have TocanA pATaDAne doraDAnI chellI gAMTha te vALato hato tevAmAM acAnaka tenA moM upara uttaranA pavananI sIdhI jhApaTa vAgI. teNe moM pheravIne joyuM, te pavana acAnaka uttara-pUrvane thayo hato. arthAta pUrva taraphanA A pravezadvAra uparano humalo pharI zarU thavA lAgyo hato, ane bIjuM pracaMDa mejuM dhasamasATa karatuM AvavA lAgyuM hatuM! A mojuM tenI aMdara bhegI thayelI vividha zaktione kAraNe jANe jIvatuM prANI hoya - koI jaLarAkSasa hoya--evuM lAgatuM hatuM. te te pahoLuM ane sapATa thaI ADaca upara paTakAyuM. mAtra paTakAyuM ja nahi paNa cATIne karaDavA paNa lAgyuM. potAnI sAthe te eka moTo pATaDo ukhADatuM gayuM ane je khaDaka upara thoDA vakhata pahelAM jiliyAta Ubho hato tenA upara tene jorathI paTakyo. sabhAge jiliyAta tyAM na hato. e pATaDo e khaDaka upara paDayo ane bIjI ADaca upara na aphaLAyo tethI bIjI ADacane gaMbhIra nukasAna thatuM bacI gayuM. UlaTo e pATaDo jiliyAtane aNadhArI rIte upayogI nIvaDayo. e pATaDo evI rIte paDyo hato ke, teno eka cheDo AgaLa jhajhUmatA khaDaka ane pAchaLanI kinArI vaccenI eka bakholamAM bharAyo hato. pATaDAno bahAra no bhAga jANe hAtha lAMbo karyo hoya tevo dekhAto hatA, ane pAchaLanI karADathI aDhAra ke vIsa iMca dUra raheto hato. jiliyAte potAnA paga, DhIMcaNa ane hAtha khaDaka bhaNI TekavI potAnI pIThathI e pATaDAne dhakko dIdho. pATaDo lAMbo hovAthI e dhakkAnuM baLa khUba vadhI gayuM. khaDakano e jhajhUmI rahelo bhAga DhIlo paDI gayelo ja hato. cheka cothe prayatna khaDakanuM e gaciyuM khasyuM ane eka dhaDAkA sAthe pANImAM paDavuM. TaoN. 12 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 prema alidAna pelo pATaDo paNa tenI sAthe ja pANImAM paDyo. jiliyAte potAnI jAta mAMDa mAMDa saMbhALI lIdhI. A TukaDo nIce be khaDaka vaccenA khAMcAomAM bIjI ADacanI barAbara pAchaLa evI rIte goThavAya ke jethI be khaDaka vacce jANe enI ADI lITI dorI hoya ! A khaDakanI madada aNadhArI ja maLI gaI. samudra potAne pukhkhalo jArI ja rAkhyo hato. pahelI ADaca eka phero tUTavA mAMDI. eTale va dha ne bhu tUTatI jatI hatI. e ADaca pAchaLa je khaDaka jiliyAte gabaDAvyo hato, te pote ja eka majabUta ADaca rUpa banI rahyo hato; chatAM tene doSa e hato ke, te bahu nIco hato. tenI sAthe aphaLAtAM mojAM bhale tene gabaDAvI na pADe, paNa teo enI upara thaIne te pasAra thaI zake. ane pavana tathA dariyAnuM tophAna vadhatuM ja jatuM hatuM. jANe A vakhate teNe badhI ADo toDI-phoDI nAkhavAne ja nizcaya karyo hato. acAnaka, pelI tUTelI ADazamAMthI eka pATaDo chUTo thaI, bIjI ADacane oLaMgI, pAchaLanA khaDakanI ADaca uparathI pasAra thaI, sIdho nALamAM dhasI gayo. e pATaDe taNAta taNAto Daca-boTane aphaLAvAno e nakkI. joke, e khaDaka pAchaLanuM pANI bahu UchaLatuM na hatuM, eTale e pATaDo bahu gaMbhIra nukasAna kare evo bhaya nahoto. - thoDI vAra gADha aMdhAruM ane cupakIdI chavAI rahyAM. pachI ekadama kaDAko thayo. tenI sAthe jorathI majAne pachaDATa zarU thayo. pahelI ADamAMthI keTaloka bhAga chUTo thaI, bIjI ADaca upara aphaLAvA lAgyo. je DhAla hatI te have gadA banI gaI ! ane e gadAnA ghA evA jorathI paDavA lAgyA ke, bIjI ADaca vadhu vakhata TakI rahe evo saMbhava na rahyo. jiliyAta mUMjhAIne vicArI rahyo ke, eMjinanuM dhumADiyuM jo pelA bAkorAmAM bharAI gayuM na hota, te atyAre to te kyArane ghera Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAlA hArDa pahoMce te pahelA 179 sahIsalAmata pahoMcI gayA hota ! paNa atyAre ema 'jo ' ane 'te 'nA vacAra karavA nakAmA hatA. theADI vAramAM te baMne AcAnA kATamALane bhege jhUDA sIdhA pelI khaDakanI ADaca upara aphaLAyA. sadbhAgye te tyAM ja rokAI rahyo. badhuM DhagalA vaLIne tyAM ekaThuM thayuM, paNa dhIme dhIme UchaLI-pachaDAIne chUTuM paDavA lAgyuM. hAla turata meAjA jarA dhImAM hatAM, ane pravezadvAra bahu sAMkaDuM DAvAthI meAjAMnuM jora nALamAM pesI zakatuM nahotuM; paNa pharIthI teAphAnanuM jhera vadhyuM te ? jiliyAta kaMpI UThayo. have zuM thAya ? tophAnanuM jora saheja dhatAM A badhA kATamALa nALamAM pesI peAtAnI Daca-beTa upara ja aphaLAvA lAgaze. paraMtu jiliyAta hiMmata hArI beTho nahi. AsapAsa najara karIne naeN vicAra karavA lAgyA. acAnaka jiliyAtanI pAchaLa thoDe dUra eka moTo kaDAko saMbhaLAyA. atyAra sudhI ADacA AgaLa thayelA kaDAkAthI A kaDAko vadhu joradAra nathA judI jAtanA hatA, eTale jiliyAtanuM dhyAna vadhu kheMcAyuM. e kaDAko Daca-beTa taraphathI Avyo hato ! jiliyAta tarata te tarapha doDayo. 5 vAta ema banI ke, dariyo pUrva taraphathI nALamAM dhasatA hatA te vakhate, sAme pazcimamAMthI pavananA jhapATA tenI sAthe aphaLAyA. durAMdenuM khAkhuM pANInI bahAra hoI, Daca-bATanI upara adhdhara tALAI raheluM hatuM. tenA taLiyAmAM eMjina nIce utArI levA je cArasa bAkoruM jiliyAte pADayuM hatuM, tenAthI AkhuM khokhuM, koDarajju tUTI gaI heya tenI peThe nabaLuM paDI gayuM hatuM. Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna UghaDe tema te be pavananuM teAphAna tenI sAthe jorathI TakarAtAM, cApaDI paDakhAM vaccethI phATIne UghaDI gayAM. arthAt eka bAjunuM paDakhuM khaDako vacce phasAyeluM rahyuM paNa bIjI bAjunuM paDakhuM taLiyA vaccethI sIdhuM cirAI jaI labaDI paDayuM hatuM. duradenAM e be phaDacADiyAM thayAM, te vakhatanA kaDAkA jiliyAtane saMbhaLAyA hatA. 190 durAMdenA taLiyAmAMthI eMjina kADhI levA pADeluM e corasa bAkoruM eka moTA ghA rUpa nIvaDayuM hatuM. e bAkorAmAM peThelA pavane baMne paDakhAM vaccethI cIrI nAkhyAM hatAM. jiliyAta sAmenA bhAga nIce labaDI paDayo, hatA. jyAM sudhI e chUTo thaI tUTI nahotA paDayo, tyAM sudhI te jANe mijAgarAM upara jhUlI rahyo hoya tema jholAM khAtA hatA. sadbhAgye Daca-boTa e paDakhAnI najIkamAM nahotI. dhumADiyuM e bAkAmAM pharI na bheravAya te mATe jiliyAte tene gheADI bahAra kADhelI hatI, e vAcakane yAda haze. jiliyAta thoDo vicAra karI, tarata kuhADo laI durAMdenA e khAkhA upara caDI gayA ane laTakatA e trApAne ekI sAthe thoDo thoDo saLaMga vachADavA lAgyo. jo e trApo eka bAjuethI ekadama chUTo thaI jAya, to kadAca AkhuM ja khAkhuM e dhakkAthI amaLAIne khaDako vaccethI chUTuM thaI ekIsAthe nIce tUTI paDeane sAthe jiliyAta paNa ! daramyAna tAphAnanuM jora vadhatuM jatuM hatuM. koI paNa kSaNe pUrvanA pravezadvAra AgaLa khaDakanI nIcI ADaca AgaLa khaLAI rahelA badhA kATamALa aMdara dhasI AvI, Daca-bATane aphaLAya tevA saMbhava hato. thoDI vAramAM durAMdene trApA saLaMga ekI sAthe chUTo thayA ane kaDAkA sAthe UbhA ne UbhA nIce UtarI paDayo. paNa e cheka taLiye pahoMce, te pahelAM baMne bAjunA khaDakonI jhajhUmatI dhAro upara UbhA ja aTakI gayo. arthAt pelA khaDakanI ADaca peThe jiliyAte UbhI karelI navI ADaca e banI rahyo. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pyAle heThe pahoMce te pahelAM 181 paNa A pAMcamI ADaca UbhI karavAmAM tophAne ja tene madada karI hatI ! A trApo evo sarasa goThavAyo hato ke, nIcethI pANI pasAra thAya ane chatAM uparathI tophAnano pachaDATa khaLAI rahe. have vAdaLa game teTaluM ghamasANa macAve, paNa Daca-boTane nukasAna thAya tevo saMbhava rahyo nahi. jiliyAte have pAsenA khaDakanA khAbociyAmAM bharAyeluM varasAdanuM pANI khebo bharIne pIdhuM. pachI jiliyAta Daca-boTamAM ja UtarI paDyo, ane tenI sthiti tapAsavA lAgyo. enI tapAsa haju cAlatI ja hatI teTalAmAM acAnaka tenI pAsethI kazuMka dhoLuM UDatuM UDatuM pasAra thayuM ane aMdhArAmAM bhaLI gayuM. e sI-gala pakSI hatuM. eno artha e ke, tophAna pUruM thayuM hatuM ! tophAna barAbara vIsa kalAka cAlyuM hatuM. ane je pavana te tephAnane kheMcI lAvyo hato, te ja tene AgaLa dhakelI gayo hato. thoDI vAramAM to AkAza bhUruM thaI gayuM. thAkelo jiliyAta Daca-boTamAM ja ADo paDayo ane ghasaghasATa UMghI gayo. Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 6 mANasa ja bhUkhyA nathI hotA 1 jaliyAta jyAre jAgo, tyAre tene bhUkha lAgI hatI. samudra zAMta paDatA jatA hatA; uparAMta divasa paNa sArI peThe caDI gayA hatA. madharAta pahelAM arnasI pahoMcavuM hoya, te teNe vahelI savAre ja nIkaLavuM joIe. bhUkha lAgI hovA chatAM, teNe kapaDAM utAravA mAMDayAM. garamI meLavavAnA enI pAse e eka ja rasto rahyo hatA - bhInAM kapaDAM utArI nAkhavAnA ! alabatta, samudranA pANIthI palaLelAM kapaDAM sukAya nahIM; paNa varasAdanA pANIthI kapaDAMmAMnuM e pANI dhAvAI gayuM hAvAthI, have te sukAI zake tema thayuM hatuM. teNe potAnAM kapaDAM khaDaka upara pAtharI dIdhAM. tyAra bAda teNe kaMIka khAvAnuM jogavavAnA vicAra karyo. jiliyAta peAtAnI tINI charIthI khaDaka uparanI lipeTo ukhADIne khAI letA : e kAcI ja khavAya che. paNa Aje tene eTalAthuM potAnI bhUkha saMtoSAya tema lAgyuM nahi; eTale oTanAM sarata jatAM pANIno lAbha laI, te AsapAsanA khaDakomAM kraoN-mAchalI zeAdhava nIkaLyA. joke, te bhUlI gayA ke, kraoN-mAchalAM te pakaDI lAve te paNa tena pAse rAMdhavAnuM kaMI vAsaNa hatuM ja nahi, tenI vakhAra te varasAdana 182 Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ alibrary.org jiliyAta peAtAnI tINI charIthI khaDaka uparanI lipeTo ukhADIne khAI letA. - rR. 182. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAsa ja bhUkhyA nathI hotA 183 pANIthI chalakAI gaI hatI. tenA kolasA ane lAkaDAM bhIMjAI gayAM hatAM. doraDAM ukelI banAvelAM je rUMchAM upara te taNakhA pADI Aga saLagAvatA, temAMnuM eka pUmaDuM paNa palaLyA sivAyanuM rahyuM na hatuM; eTale Aga saLagAvavAnuM paNa kazuM sAdhana nahotuM. te Aje bIjI dizAmAM khArAka zodhavA nIkaLyA -- jyAM daza aThavADiyAM pahelAM durAMde TakarAI hatI te khaDako tarapha. te jANatA te hatA ke, karacalA eTa vakhate sUryamAM taDako khAvA bahAra Ave che. be mahinA sudhI jiliyAta A badhAM prANIo upara ja jIvyA hatA. paNa Aje koNa jANe karacalA tema ja kraoN-mAchalIo saMtAI gayAM hatAM. teAphAnane kAraNe e bicArAM UMDAM darAmAM pesI gayAM haze, te haju hiMmata lAvI bahAra nIkaLyAM na hatAM. jiliyAta charI vaDe zaMkhalA-jaMtu ukhADatA, ane khAtA khAtA AgaLa cAlavA lAgyA. syu kalubina jyAM alApa thayA hatA te jagAethI te bahu dura nahi gayA hoya, eTalAmAM tenA paga AgaLa kazA chabachaba avAja thayA. ekAda moTo karacalA tenAM pagalAMnA avAjathI DarI jaIne pANImAM kUdI paDayo hato. joke jiliyAtanI najarathI alApa thaI javAya teTalA UMDA te UtarI gayA nahotA. jiliyAta tarata tenI pAchaLa doDayo. karacalA pANI nIcenA khaDakanA koI peAlANamAM pesI gayA hatA. jiliyAta khaDakanI kinArI eka hAthe pakaDI nIce jhUkayo. tyAM eka bakhAla jevuM tenI najare paDayuM - jemAM pelA karacalA pesI gayA hatA. tyAM pANI UMDuM na hatuM, - taLiyAnA paththaro dekhAtA ja hatA - eTale jiliyAta potAnI charI dAMtathI pakaDI rAkhI, hAtha vaDe khaDakanA Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 194 presa-avidvAna khAMcA pakaDI pakaDIne e bakhola AgaLa pANImAM kUdI paDayo. pANI tenA khabhA sudhI AvyuM. pelI bakhAla aMdara laMbAtI jatI hatI. tenI bhIMte lIsI suMvALI hatI ane upara Ne kamAnadAra chata hatI. te paMdareka pagalAM e bakhAlamAM cAlyA tyAre uparanI chata acAnaka pUrI thaI. AgaLa vadhu meAkaLAza hatI, ane pariNAme vadhu ajavALuM hatuM. jiliyAta navAI pAmyA, e guphAne paNa tarata oLakhI gayA - mahinA upara te bIje cheDethI jemAM AvyA hatA, te ja e peTALa hatuM. A vakhate te dariyA taraphathI aMdara AvyA hatA eTaluM ja. sAmA khaDakamAM teNe pelI tarADa joI, jemAM thaIne teNe pahelI vAra A peTALamAM DokiyuM karyuM hatuM. peAte UbhA hatA tenI pAse ja teNe eka mATI tarADa joI, jemAM pelA karacalA pesI gayA hovA joIe. teNe aMdara pese teTale dUra sudhI temAM hAtha nAkhI joyA. acAnaka tene hAtha koIe pakaDayo ! koI cItarI caDe tevA, bhInA, cIkaNA, jIvatA padArtha aMdaranA aMdhArAmAM tenA khullA hAtha upara vIMTaLAvA lAgyo hate. dhIme dhIme te paTTo tenI chAtI tarapha AgaLa vadhavA lAgyo. eka sekaMDamAM te kAMDuM ane koNIthI AgaLa khabhA sudhI te vIMTAtA gayo ane tenI aNI tenI bagalamAM peThI. jiliyAta UchaLIne pAche khasavA gayA, paNa tenAthI casI zakAyuM nahi. teNe potAnI charI dAMta vaccethI kADhI DAbA hAthamAM lIdhI, ane khaDakane bhIMsa daI teNe pelA paTTAnA vIMTAmAMthI chUTavA prayatna karyo. pelo paTTo tarata vadhu TAITa thayo. te cAmaDA jevA narama hatA, peAlAda jevA kaThaNa hatA ane rAtrI jeTaleA ThaMDA hatA. Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ja bhUkhyA nathI hotA 195 pachI to e tarADamAMthI evA ja bIjo paTTo nIkaLyo koInA mATA meAMmAMthI nIkaLelI lAMbI jIbha jevA. te tarata jaliyAtanA ughADA zarIranI AsapAsa vIMTaLAI vaLyA. tarata ja tenA AkhA zarIranI cAmaDI upara gALa geALa ane bhayaMkara kANAM paDavA mAMDayAM heya ema tene lAgyuM;- jANe hajAro hoTha ekasAmaTA tenI cAmaDI upara pAyA hAya ane tenuM leAhI cUsavA mAgatA hAya. eka trIjo paTTo have nIkaLyA ane tenAM paDakhAM upara cAbukanI zeThe pachaDAtA cATI gayA. ceAthe paTTo bANa jevI jhaDape nIkaLIne tenI kamare vIMTAI gayA. A paTTAo jayAM jayAM tenI cAmaDIne vIMTAtA hatA, tyAM tene avarNanIya vedanA thatI hatI - ekIsAthe caMpAvAnI ane cusAvAnI. have pAMcamA paTTo e bakholamAMthI nIkaLI Avyo, je bIjA vIMTAnI upara thatAkane tenI chAtI upara vIMTAI gayo. A paTTA AgaLathI aNIdAra hoI, pAchaLanA bhAgamAM mUTha najIka taravAra hAya che tevA capaTA-paheALA hatA. A pAMce jIbhe koI jIvatA kendranI hatI, e ughADuM hatuM. kAraNa ke te badhI jiliyAtanA zarIra upara sarakatI sarakatI UMce caDatI hatI. acAnaka eka meTuM, gALa, capaTuM mAM e tarADamAMthI bahAra AvyuM. e ja pelI badhI sUMDhAnuM kendra hatuM. paiDAnI nAbhimAM ArA khAselA hoya che tema, A kendramAM pelI pAMca sUMDha-jIbhA vaLagelI hatI. e kendranA pAchalA bhAgamAM bIjI traNa sUMDhAnA zarUAtanA bhAga khaDakanA peAlANa tarapha jatA dekhAtA hatA. have te e kendramAM be tAkatI AMkhA paNa camakI UThI. jiliyAta oLakhI gayo: e 'Devila-phiza' ( pizAca-matsya) hatuM. jeNe e Devila-phiza najare na joyuM hAya, tene te enA astitva viSe vAta karIe to paNa mAnyAmAM na Ave. Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 prema-balidAna vahela-masya jaMgI hoya che; A Devila-phiza nAnuM hoya che. hipapoTemasane bhAre ane jADuM cAmaDuM hoya che; A Devila-phiza nagna ja hoya che. te kazo avAja karatuM nathI, tene AgaLa sIMgaDAM jevuM kAMI hetuM nathI, DaMkha hoto nathI, nahera hotA nathI, pUMchaDI hotI nathI, zihoLiyAM hotAM nathI, taravAra jevuM koI dhAradAra sAdhana hotuM nathI; keTalAMka jaLacara prANIone hoya che tevo vIjaLInA sparza jevo "zaoNka' hota. nathI, tINI cAMca hotI nathI ke magara jevAM dAMtALAM jaDabAM hotAM nathI. chatAM A Devila-phiza ja badhAM prANIo karatAM mAraka hathiyArathI vadhu susajaja hoya che. tenA paTTAonA viTA toDI-vachoDI zakAtA nathI. teo jyAM cATe che tyAM vacce havA vagaranuM polANa UbhuM kare che, ane tethI dAktaro kAcanA pyAlA garama karIne zarIra upara coTADe che, tenI peThe sakhata coTI jAya che. vastutAe e paTTA jevI suMDho nIce nAnA nAnA pyAlA hoya che - je zikAra upara sakhata coTI jAya che. dareka suMDhanA paTTA nIce ochAmAM ochA evA pacAsa pyAlA hoya che. A AkhuM zoSaNa-yaMtra e prANInA kahyAmAM hoya che. potAnI marajI mujaba te e pyAlA bahAra kADhI zake che ane pachI havA kheMcI laI zake che. cusImAM A Devila-phiza bhAgye jovAmAM Ave che; jasa tarapha e bahu nAnAM hoya che. sArka TApu tarapha te bahu moTAM hoya che tathA moTI saMkhyAmAM jovA maLe che. A Devila-phiza tarI paNa zake che, tathA cAlI paNa zake che. tene hADakAM hotAM nathI, lehI hotuM nathI, snAyuo hotA nathI. e lAcA jevuM hoya che. e mAtra cAmaDI che. enI sUDhone tame mojAnI peThe aMdarathI bahAra ulaTAvI zako. tenA kendramAM eka ja mAM hoya che. kadAca te tenI gudA ane moM baMnenuM kAma ApatuM hoya. Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ja bhUkhyA nathI hotA e AkhuM prANI barapha jevuM ThaMDu hoya che. jiliyAtanA DAbA hAtha chUTA hatA, ane te hAthamAM charI hatI. paNa A prANInI sUMDho game tevI dhAradAra charIthI paNa kApI zakAtI nathI. uparAMta te sUMDho ApaNA zarIrane evI cappaTa cATI hAya che ke, e paTTA upara charI mAravA jaIe, to ApaNI cAmaDI paNa kapAya. A Devila-phizanuM marmasthAna tenuM kendra che. tyAMthI ja tene vIMdhI zakAya. jiliyAta e vAta jANatA hatA. joke, teNe Aja sudhI A kadanuM Devila-phiza najare joyuM na hatuM. Devila-phizane mAravuM hoya, te sAMDhane mAravA hoya tenI peThe eka amuka khAsa takanI rAha jovI joIe. sAMDha jayAre Doka nIcI kare tyAre, ane Devila-phiza tenuM mAthuM AgaLa lAve tyAre. je e ghaDI cUke, tenuM AvI banyuM. kAraNa ke, sAMDha tamane gAtuM mAravA DokuM nIcuM kare che; ane Devila-phiza tamArI chAtIe bacakuM bharavA peAtAnuM mAthuM AgaLa lAve che. acAnaka Devila-phize tene chaThTho paTTo ugAmyo ane jiliyAtanA DAbA hAthane pakaDavA prayatna karyo, paNa te ja ghaDIe tenI chAtIe vaLagavA peAtAnuM mAthuM paNa AgaLa karyuM. TAMpI rahelA jiliyAte tarata ja peAtAnI charI pelA kendramAM khAsI dIdhI ane tenI baMne AMkhonI AsapAsa jhapATAbaMdha goLa kuMDALuM thAya tema kacakaca calAvI. dAMta kheMcI kADhe, tema tenuM mAthuM teNe kApIne kheMcI kADhayuM. badhuM patI gayuM. AkhuM prANI maDaduM thaIne nIce paDI gayuM. pelA paTTAo DhIlA paDI jatAM ApeAApa UkalI gayA. 197 Devila-phiza to maryuM; paNa jiliyAtanI vale besI gaI hatI. tenA jamaNA hAthe ane AkhA zarIre baseAthI vadhAre lAla lAla DhImaNAM UThI AvyAM hatAM. keTalAMkamAMthI te leAhI vahetuM hatuM. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna enA upAya khAruM pANI ja kahevAya. eTale teNe tarata pANImAM JAtuM lagAvI AkhuM zarIra masaLavA mAMDayuM. 188 te pANImAM hatA ne acAnaka pelI Devila-phizavALI bakhAlanI pAse bIjI eka guphA tenI najare paDI. te dhIme dhIme tenI pAse gayA. te taddana sUkI hatI. pote nAhatA hateA te pANIne pratibiMbita prakAza guphAmAM aMdara sudhI pahoMcatA hatA. jiliyAte pANImAM rahyA rahyA ja aMdara najara karI, te jANe e guphAne cheDe koInuM hasatuM moM tene dekhAyuM. jiliyAta bhUtapizAcanA AbhAsAmAM mAnatA nahi. eTale A hasatuM moM zuM che tenI tapAsa karavA te tarata e guphAmAM mAthuM namAvIne peTho. aMdara jaIne joyuM to e hasatuM moM koI mANasanI khAparI hatI. mAtra khAparI na hatI, AkhuM hADapiMjara ja hatuM. AsapAsa seMkaDo marelA karacalA paDayA hatA. e guphA pelA Devila-phizanuM raheThANa hatI. pelA karacalA mANasane khAI gayA hatA; ane DaeNvila-phiza e karacalAne cUsI gayuM hatuM. e hADapiMjaranI keDanI AsapAsa cAmaDAnA paTA jevuM kAMIka tenI najare paDayuM. te paTTo teNe kADhI lIdhe; temAM varace kAMIka kaThaNa dAbaDI jevuM tene lAgyuM. charI vaDe cAmaDuM kApatAM, temAM leAkhaMDanI spriMga-DabbI nIkaLI. spriMga kaTAIne bagaDI gaI hatI. jiliyAte charIthI ja e dAbaDI ughADI nAkhI. temAM gaDI vALelA kAgaLA sivAya kAMI na hatuM. te kAgaLA bhejavALA banyA hatA, paNa bhInA thayA na hatA. DabbI pANImAMya aMdarathI korI rahe evI rItanI banAvelI hatI -- arthAt khalAsIe chIMkaNI mATe vApare che, tevI. Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mANasa ja bhUkhyA nathI heAtA 189 jiliyAte kAgaLAnI gaDIe ukelI, te te hajAra hajAra pAuMDanI traNa noTo hatI - kula 75 hajAra fAMka! paTTAmAM chUTI vIsa ginI paNa hatI. te teNe pelI nATA bhegI DabbImAM mUkIne DabbI vAsI dIdhI. paTTA upara jADI kALI zAhIthI lakhelA jhAMkhA jhAMkhA akSaro vaMcAtA hatA. jiliyAte te vAMcyA - "syu kalubina. jiliyAte e DabbI paTTAmAM mUkI dIdhI, ane potAno leMghAnA khIsAmAM mUkI dIdho. daramyAna pANI caDavA lAgyuM hatuM, eTale pAte je nALImAM thaIne AvyA hatA, temAM ADA paDI taratA ja tene bahAra nIkaLavuM paDayuM. "" daza aThavADiyAM agAu kalubinane pelA Devila-phize ja pakaDIne khatama karyAM hatA. jiliyAte tyAM pharatA karacalA pakaDayA nahi. kAraNa ke, te karacalA khAvA e mAnava-mAMsa khAvA jevuM tene lAgyuM. kAraNa ke, e karacalAe kabinanuM mAMsa kadAca khAdhuM hAya ! Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha iMca ane be phUTa vacceno taphAvata sATAM phAno pachI keTalAya divasa dariyo zAMta rahe che. eTale jiliyAte bIje divase savAre ja dughethI potAnI Daca-boTa sAthe UpaDavAnuM nakkI karyuM hatuM. karacalA zodhavA te potAnI Daca-boTa choDIne nIkaLyo hato, tyAre temAM cha iMca pANI bharAyuM hatuM. te pANI varasAdanuM ane tophAnanI choLonuM bharAyuM hatuM, ane teTaluM to potAnI pANI ulecavAnI cAmaDAnI bAladIthI ulecI zakAze ema tene lAgyuM hatuM. ' paNa jyAre te Devila-phizanA mathakethI pAcho pharyo, tyAre Daca-beTamAM be phUTa jeTaluM pANI thaI gayuM hatuM! eno artha e ja thAya ke, Daca-boTamAM kANuM paDayuM hatuM. ATaluM pANI have pelI cAmaDInI bAladIthI ulecI zakAya paNa nahIM. eMjina jevo bhAre padArtha lAdyo hoya, te vakhate ghoDAnI kharI jevA ghATanI A sapATa taLiyAvALI boTamAM be phUTa pANI bharAya eTale khUba ja vajana vadhI gayuM kahevAya. e bAladIthI pANI ulecAI rahe te pahelAM to e DUbI ja jAya. jiliyAta eka kalAka ja moDo Avyo hota, te kadAca tene hoDIne ThekANe eMjinanA dhumADiyAne tathA kUvA-zaMbhano thoDo bhAga ja pANI upara jovA maLata. hoDInI tarADa ke temAM paDeluM bAkuM game tema karIne zodhI kADhavAM joIe ane baMdha karI devA joIe. Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha iMca ane be phUTa vaccene taphAva eTale kapaDAM paheryA vinA ja, TADhe ThUMThavAtA te ka ghaDIe jo saheja paNa pavana UpaDayo hAta, tA bATa thatAM pANI vadhu jorathI aMdara pesavA lAgyuM hota, ane DUbI gaI hota. caMdra AthamI gayA. aDadhA pANImAM DUbelA jiliyAta AkhI bATa aMdhArAmAM tapAsI vaLyo. chevaTe tene peluM bAkuM hAtha lAgyuM. tAphAna vakhate Daca-bATa UchaLIne khaDakanI koI dhAra sAthe ghasAI haze, ane te vakhate tene (AgalI bAju tarapha moM karIne UbhA rahIe te) jamaNe paDakhe kANuM paDayuM hatuM. A kANuM pANI-rekhAnI uparanI bAjue paDayuM hatuM. alabatta aMdara pANInA bhAra vadhavAthI te kANuM pANInI nIce AvI gayuM hatuM. paNa jo kANAmAM pesatuM pANI baMdha karI, aMdaranuM pANI khAlI karI nAkhavAmAM Ave, te e kANuM pANI-rekhAnI upara nIkaLI Ave. pachI tene samArI levuM saheluM ke zakaya bane. paNa aMdhArAmAM kANuM kazA sAdhana vagara baMdha karavuM zI rIte, ane pachI ATaluM badhuM pANI ekale hAthe ulecavuM zI rIte ? jiliyAta potAnI jAtane dhikkAravA lAgyo. pote zA mATe UMghI gayA ? zA mATe khAvAnuM zeAdhavA gayA? zA mATe ATaluM thAkayo? jiliyAte jaladI jaladI vicAra karavA mAMDayo. e kANuM jayAM eMjinanA dhumADiyAne, sIdhuM rAkhavA heADIne jamaNe paDakhe sAMkaLAthI tANI bAMdhyuM hatuM, tyAM AgaLa ja paDayuM hatuM. e kANAne DATo mAravA hoya to e sAMkLA madadagAra nIvaDe tema hatI. potAnI Daca-bATane saDha taiyAra karatI vakhate tADapatrInA je cAkhaMDo TukaDo vadhyA hatA, te Daca-boTamAM ja eka ThekANe saMgharI rAkhelA hatA. tene cAra khUNe cAra tANiyA sIvI dIdhelA hatA. teNe e TukaDo Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tADapara prema-balidAna nA be cheDA pelI sAMkaLonA be cheDe tANI bAMdhyA. ane * denA be cheDA kinArI bahAra pANI tarapha nAkhyA. DapatrI nAnA-du ane Daca-boTanI vacce paDI. jora karI e mAM pesavA jatA pANInA dhasArAthI ja e tADapatrI mAM para coTI gaI. have pANInuM TIpuM paNa bahArathI aMdara ja - jiliyAne cAmaDAnI bAladI vaDe have pANI uleca che ke te khUba thAkelo hato ane bhUkhyo hato, eTale ule bahu dhIme dhIme thatuM hatuM. bahAranA pANInA dhakkA sAthe te 1 thaye kANAmAM thaI aMdara dabatAM, te bAjue moTA tAMsaLA jevo ghUMTa De . e dUTo phATI jAya tenI sAthe ja pAchuM pANI aMdara jorathI bharAvA lAge eTale tADapatrInA e daMTA upara AdhAra rAkhI na zakAya. paNa jiliyAta pAse evaDA moTA bAkAma DUco mAravAnuM kAMI ja sAdhana have rahyuM na hatuM. DUco mAryA vinA evAM bAkAM na purAya. paNa DUco zAno mAravo? tenI pAse je kAMI evuM sAdhana hatuM te kayAranuM upayogamAM levAI gayuM hatuM ke pavane uDADI mUkyuM hatuM aMdhArAmAM AsapAsa tapAsa paNa zI rIte karavI? caMdra te hato ja nahi; ane ca-boTanA bahAranA paDakhAmAM pANI aphaLAvAno avAja AvyA ja karato hato. e aphaLATa pavana UpaDatAM vadhe, tenI sAthe ja pelI tADapatrI kazA kAmanI na rahe. game te rIte Dro tAtkAlika ja mArI devuM joIe. jiliyAtane mUkavavA pAtharelAM potAnA kapaDA yAda AvyAM. tarata ja teNe temAMthI potAne DAmariyo Dagalo upADI laI, boTanA pANImAM ghUMTaNiye paDI, tADapatrInA daMTA upara dabAvI dIdho. pachI potAnuM gheTAnuM cAmaDuM temAM besI dIdhuM. pachI phonanuM khamIsa, ane pachI jAkITa. bAkAmAM e badhuM samAtuM gayuM. have tenA AkhA zarIre mAtra pATalUna bAkI rahyuM. te paNa teNe utArI nAkhyuM, ane e DUco sakhata karavAnA kAme laI lIdhuM. joke, Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kalubinane eLe jANe tenA tarapha mazkarI karatA hasI rahyo. teNe hatAza thaI pikAra karyo, "dayA ! dayA!'.-194. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha iMca ane be phUTa vaccenA taphAvata 193 aMdarathI te ghUMTAnA vacalA bhAga je A dATAthI dabAyA hatA. eTale e dATAnI AsapAsa ane bAkAnI dhAra upara goLa pharatI tADapatrInI ezIkA jevI phUlelI kinArI banI rahI. bAkAnI dhAra vAMkIcUMkI tathA ADIavaLI hovAthI tADapatrInuM e ozIkuM dATAnA dabANathI cAmera barAbara coMTI gayuM hatuM, ane pANI jarA paNa aMdara AvatuM na hatuM. ra paNa A badhuM chevaTe takalAdI kAma ja gaNAya. kAraNa ke tADapatrInuM goLa pharatuM e ozIkuM koI paNa jagAe bAkAnI tINI dhArathI bhedAI jAya, te tyAMthI tarata pANI pesavA mAMDe. eTale A dATo savAra sudhI kAma de evA kazA bharosA na rAkhI zakAya. e ciMtAmAM paDIne jiliyAte Daca-bATanuM pANI bAladIthI ulecIne ochuM karavAnA prayatna karyo : kemeya karyuM e bAkuM pANInI upara AvI jAya, to kaMIka dharapata rahe! paraMtu tenA hAtha cAlyA ja nahi ! Devila-phizanI jakaDamAM pakaDAIne, tathA bhUkhane lIdhe tathA thAkane lIdhe tenA hAthe kAma karavA ja nA pADI. uparAMtamAM Akhe zarIra te khullA hatA ane TADhathI kaMpato hatA. jiliyAtane peAtAnI tema ja potAnI AzAnI Akhara ghaDI AvI rahelI lAgI. atyAre tA pAse thaIne jatA koI machavAnA mAchImAra phAnasa sAthe tenI madade Ave, te ja kAma bane. e AzAnA mAryA te meTA-duvra upara caDI gayA. paNa duvra khaDakA pAse thaIne kyA abhAgiyA mAchI rAtane vakhate pasAra thatA hoya vAru? koI moTuM jahAja e bAjue thaI ne pasAra thatuM hoya, te rAtane vakhate tene kaptAna TeliskopathI A khaDako tarapha najara rAkhIne ja AgaLa vadhe, e kharuM. paNa evuM koI meT jahAje najare paDatuM na hatuM : kayAMya jaro sarakhA dIvA paNa dekhAtA na hatA. TaoN. 13 Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ presa-malidAna rjiliyAtane A paristhitimAM nasIbanuM vAMkApaNuM ja dekhAyuM. peAtAno ATaATalo parizrama, eka nAnIzI kasarane lIdhe, pANI bhegA thatA kalpIne tenA aMtarane kAramo AghAta lAgyA. peluM tophAna jatAM jatAM tenI Daca-bATa mAraphate tenI pIThamAM kevA kArI ghA karatuM gayuM hatuM ! 94 jiliyAte hatAza thaI AkAza tarapha najara karI, ane jiMdagImAM pahelI vakhata AsapAsanA anaMtane teNe pAkAra karyA, " dayA ! dayA ! " ane anaMte dayA dAkhavI hoya tema tarata bebhAna thaI te gabaDI paDayo. tr 3 savAre sUryodaya thayo, tyAre tenAM pahelAM kiraNe moTA-vra upara paDayAM. jiliyAta haju tyAM ja behAza thaIne paDayo hato. paNa sUryanA prakAza tenA akaDAI ThUMThavAI gayelA zarIra upara paDatAM, tenAmAM kaMIka prANa-saMcAra zarU thaye, ane tenI chAtImAMthI eka ghero nizvAsa nIkaLyA. tenAM paricita dariyAI-paMkhIe tenI AsapAsa TALe vaLI, tenI sthiti joI, kaMIka du:kha vyakta karatAM hoya ema avAja karavA lAgyAM. eka sI-gala paMkhI tenuM pALelA jevuM thaI gayuM hatuM, te te tenI najIka jaI tene jANe bAlAvavA lAgyuM. teNe javAba na ApyA eTale te paMkhI tenA khabhA upara kUdIne beThuM ane tenA hoTha cAMca vaDe TocavA lAgyuM. jiliyAte AMkha ughADI. . paMkhI saMtoSa pAmI, AnaMdanA avAja karatAM UDI gayAM. jaliyAta UThayo, ane ALasa maraDI, tarata be duvra vacce lAMgarelI peAtAnI Daca-beTanI zI vale che, te jovA doDayo. Daca-bATa sahIsalAmata tyAM UbhI hatI : pelo dATo kAyama rahyo hato ! e joI jiliyAtanA hAthamAM ne pagamAM bevaDuM jhera AvyuM. teNe tarata pANI ulecavA mAMDayuM ane thoDI vAramAM peluM bArka pANInI sapATI upara AvI gayuM. Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cha iMca ane be phUTa vacceno taphAvata 15 jiliyAte tarata temAMthI potAnAM kapaDAM kADhIne paherI lIdhAM; khAvAnuM zodhI kADhayuM ane khAI-pI pAcho TaTAra thaI, e bAkuM lakkaDakAmathI barAbara sIDavAne kAme te lAgI gayo. luhArI-kAmanAM tenAM ojAro bhAgI tUTI gayAM hatAM, paNa sutArI kAmanAM ejAro haju mejUda hatAM. e bAkuM barAbara sIDatAM Akho divasa jAya tevuM hatuM. nukasAna dhAryA karatAM vadhAre thayuM hatuM. paNa have kaze vAMdho na hato. bIje divase savAre ADo khaseDI teNe laMgara upADayuM, ane Daca-boTane bahAra lIdhI. kalubinano paTTo teNe sAcavIne laI lIdho hato. anukULa pavana ane zAMta samudra sAthe teNe 5sI taraphanI musApharI AraMbhI. Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdarano ghaMTa sa, sesana kasabo jUnA jamAnAna karayU-kasabo hato, eTale tyAM rAtre dIvA vahelA bujhAvI devAno rivAja cAlu hato. loko pAtro pathArIbhegA paNa vahelA thaI jatA ane sUryodaya thaye UThatA. me mahinAnI zarUAtamAM eka sAMje mesa lethiyarI vRkSomAM thaIne LkhAtA bIjanA caMdrane lAMbo vakhata joI rahI, tathA bagIcAmAM ekalI pharatI dezetanAM pagalAMne avAja sAMbhaLyA karI, baMdaranI sAme mAM zALA potAnA kamarAmAM peTho ane sUI gayo. duze ane gresa e be jaNa te kayAranAM sUI gayAM hatAM. deruta sivAya AkhuM ghara jepI yuM hatuM. pAsenA TAvaramAM navanA DaMkA paDayo zeDo samaya thayo hato. seMTa eNsanamAM mesa lethiyarInI lokapriyatA duradanI saphaLatAne naraNe hatI. e saphaLatA dUra thaI eTale tenI jagAe zUnya AvIne UbhuM rahyuM. sArAM kuTuMbonA nabIrAo have dezatane paNa tyAgavA lAgyA. A lokonuM eNvijha makAna have lokothI eTaluM alaga paDI gayuM hatuM ke, te divase seMTa eNpsanamAM banelI eka sthAnika ghaTanAnA samAcAra paNa tyAM pahoMcyA na hatA. e ghaTanA eTale ke, e kasabAnA TekaTara revaDa jo ebenejhara kaoNnA kAkA laMDanamAM gujarI javAthI temane vAraso emane maLatAM e tavaMgara banI gayA hatA, te ! "kAzmIra'nAmanI 196 Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aMdaranA ghaTa 197 Aje savAre iMgleMDathI AvI pahoMcelI mela-beTa e samAcAra lAvI hatI. e mela-bATa bIje divase bapore iMgleMDa pAchI pharavAnI hatI, ane evI vAyakA hatI ke, vila phoDatI vakhate ane vAMcatI vakhate hAjara rahevA reva0 ebenejhara temAM ja UpaDI javAnA hatA. ---------- mesa lethiyarI potAnI jhALA-pathArImAM* kapaDAM badalyA vinA ja ADo paDayo hatA. tethI kaMI te UMghI gayo hato ema mAnavAne kAraNa nathI. chellA aDhI mahinAthI - durAMdenI heAnArata pachI -- te bhAgye ja UMdhyo haze. khAlI dhenamAM paDayA jevA sUI rahe, eTaluM ja. bhAre AghAto jemanA upara AvI paDayA hoya tevA mANaseAnI evI OU vale thAya che. divase te pUro jAgrata hete nathI, ane rAte pUro UMghamAM hAtA nathI. divase e pathArImAMthI bahAra heAya ane rAte pathArInI aMdara hoya, eTalo ja phera ! tenI rAte svapnAmAM vItatI ane divase divA-svapnamAM koI koI vakhata to bapora pachInA Akhe! vakhata te potAnA kamarAnI baMdara tarapha UghaDatI bArIe, sthira ane zUnamUna thaI, potAnI koNI bArInI dhAra upara goThavI, ane be mUThIo upara kAna TekavI, UbhA rahetA; ane peAtAnA makAnanI bhIMte durAMdene tANI bAMdhavAnA kaDA tarapha joyA karatA. e kaDA upara have kATa caDavA lAgyA hatA. ApaNuM jIvana eka musApharI jevuM hoI, AzA tenA mArgadarzaka bhAmiyA hoya che. e bheAmiyA na hAya, te mANasa sthira thaIne UbhA rahe. AgaLa javAnuM lakSya na hAya, eTale cAlavAnI tAkAta paNa na rahe. nasIbanI tAkAta ApaNI naitika tAkAtane paNa eka bAjuthI sparzatI hAya che. hatAzA e eka rIte AtmAnI paNa apaMgatA banI rahe che: mahAna AtmA ja tene sAmane karI zake. * 'haMmeka'. -khalAsIe jALI ke kapaDAnA be cheDA e khAjA tANI khAMdhI laTakatI pathArI kare che te. Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-avidvAna mesa lethiyarI, AvI zUnamUna avasthAmAM vAraMvAra gaNagaNatA : have te paramAtmA mArI TikiTa phADe te sAruM." * alabatta, mesa lethiyarI paramAtmAmAM mAnatA nahi ke prArthanA paNa karatA niha. paraMtu nasIba ane kudarata e benAM aMdhabaLA sAme asahAya banelAM mAnava Ape|Apa prArthanAnA ja AdhAra le che. prArthanA eka bhAre tAkAtarUpa vastu che; joke tenI prakriyA gUDha hoya che. prArthanA haMmezAM koI agamyanI karuNALutAne saMbAdhAya che; ane e ajJAta agamyatA, tarkanI rIte aMdha kahI zakAya tevA ApaNA e prayatnathI ja pIgaLe che, evuM ApaNane aMtaramAM lAgatuM hoya che. lethiyarIne atyAranI enI zUnamUna sthitimAM eka ja vastu spaSTa dekhAtI hatI - deruzetanuM smita. e smita sivAya bIje badhe tene aMdhAruM ja dekhAtuM hatuM. alabatta, chellA thoDA vakhatathI deruzetanuM smita paNa virala banI gayuM hatuM. te paNa jANe koI bIjI ciMtAmAM dhUnamAM paDI gaI hatI. tenuM paMkhiNI jevuM mukta tathA bAliza vartana have adRzya thaI gayuM hatuM. koI koI vAra te te bahu gaMbhIra banI gayelI dekhAtI. mesa lethiyarInuM lakSa kheMcavA koI koI vAra te hasavAno prayatna karatI; paNa tenuM AnaMdIpaNu rojabaroja ghaTatuM jatuM hatuM. F pahelA rekaTara zrI. jaeNkemina herodanA vakhatamAM te bhAgye carcamAM jatI - varSamAM amuka cAreka prasaMge jatI, eTaluM ja. paNa have te niyamita carcamAM javA lAgI hatI. ravivAra ane guruvAranI prArthanA te kadI cUkatI nahi. kasabAnA dhArmika lokone deruzetamAM thayelA A pheraphAra gamyA hatA. kAraNa ke, puruSo taraphanA ghaNA ghaNA bhayAthI gherAyelI juvAna chokarI paramAtmA tarapha vaLe, e meATA AzIrvAda rUpa vastu kahevAya. sAMjane vakhate, AbAhavA ThIka hoya tyAre, deruzeta gharanA bagIcAmAM kalAka - be kalAka AMTA mAryA karatI. te ekalI ja hAtI ane bhAre vicAramAM DUbI gaI hoya te rIte pharatI. AkhA gharamAM te haMmeza Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ darane ghara cheka chelI ja sUvA jatI. joke, tethI karIne duze ane gresa e be jaNIo tenA upara jAsUsI nahatI karatI ema nahotuM;- nokarone jAsUsI karavAnI maLe, tyAre ja temane potAnI nokarImAM rasa pedA thato lAge che. mesa lethiyarI zUnamUna rahete heI, tene dezamAM thayelA A pheraphAro lakSamAM nahotA Avyo. alabatta, tenI hatAzA have vakhata jatAM ochI thavA lAgI hatI. hatAzA ghaTatI ghaTatI nirAzAnuM rUpa dhAraNa kare che; nirAzA ghaTatI ghaTatI dilagIrInuM; ane dilagIrI ghaTatI ghaTatI khinnatAnuM. paraMtu khinnatAmAM cheka aMdhAruM nathI hotuM. tene Agavo kaMIka jhAMkho prakAza hoya che. chellA aThavADiyAthI tenAmAM A pheraphAra thato jato hato. AsapAsanI paristhiti te thoDI thoDI nihALato jato hato ane je jagatathI te taddana alaga paDI gayo hato, temAM te pAcho dhIme dhIme praveza karavA lAgyo hato. dhIme dhIme divasa daramyAna te durAMdenA kAryAlayavALA oraDAmAM paNa besavA lAgyo, ane AsapAsa cAlatI pravRtti bolyA cAlyA vinA sAMbhaLyA karato ke nihALyA karato. eka vakhata to teNe chApAnuM repara paNa phADyuM. du:khanA AghAtathI jaDa sthitimAM hoIe tyAM sudhI du:khano. anubhava ocho thAya che; paraMtu pachI pAchA bhAnamAM AvatA jaIe, tema tema dukhanuM bhAna paNa tIvra banatuM jAya che. badhuM yAda AvavuM, eTale badhAno zoka pAcho caDI vAgavo! ( mesa lethiyarIne bhAnamAM pAcho lAvanAra eka bIjI kaDAkala paNa banI hatI. paMdaramI ke vIsamI eprilane divase TapAlIe tenA gharanuM bAraNuM ThokavuM. duzee AvIne bAraNuM ughADayuM eTale TapAlIe eka kAgaLa Apyo. te dariyA uparathI Avelo hato ane upara "mesa WWW Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 200 premabalidAna lethiyarIne pahoMce' evuM saranAmuM hatuM. tene lisbanathI TapAlamAM nAkhyo heya evuM tenI uparanA sikkAthI jaNAtuM hatuM. A kAgaLa Tebala upara eka aThavADiyuM phoDyA vinA ja paDI rahyo. paNa eka savAre acAnaka duzee mesa lethiyarIne pUchyuM: "sAheba, huM A kAgaLa uparanI dhULa khaMkherI nAkhuM?" lAva, jouM," ema kahI mesa lethiyarIe kAgaLa hAthamAM lIdhe ane phoDyo. te kAgaLa nIce pramANe hate - dariyA uparathI, 10 mI mArca, "mesa lethiyarI, seMTa eNsana mukAme, tamane mArA samAcAra jANI AnaMda thaze. "huM "Temolipasa" jahAja upara chuM. A jahAjanA khalAsIomAM ahIra tostuvI nAmane eka khalAsI che, je pAcho Avaze tyAre tamane ghaNI ghaNI khabaro kaheze. paNa amane rastAmAM lisbana jatuM jahAja maLI gayuM, eTale huM A kAgaLa tamane lakhI nAkhuM chuM. zuM banyuM che tenA samAcAra tamane maLI ja gayA haze. tema chatAM tamane e samAcAra ApavA nirarthaka nahi gaNAya ema mAnIne lakhI jaNAvuM chuM ke, meM tamArA paisA parata karyA che. tamArA pacAsa hajAra phUAMka meM kaMIka gerakAyade gaNAya evI rIte UchInA lIdhA hatA. seMTa eN choDatA pahelAM meM eka hajAra pAuMDanI eka evI traNa beMkanoTo jenA kula 75 hajAra phrAMka thAya, te tamArA vizvAsu ejaMTa syu kalubinane ApI dIdhI che. tamane e rakama pUratI lAgaze, ema huM mAnuM chuM. syu kalubine jarA vadhAre paDatI cIvaTa dAkhavIne tamArA vatI tamArA paisA mArI pAsethI lIdhA che. e paisA mArI pAsethI levAmAM temaNe dAkhavelI kaDakAIthI, tamane kAgaLa lakhIne e samAcAra ApavAnuM mane mana thayuM che. Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adharanA ghaTa 64 tamAro bIjo vizvAsu ejeMTa, re'te " ' tA. ka. syu kalubina pAse riveAlvara hatI, ane te kAraNe mane paisA maLyAnI pahoMca maLI nathI, eTaluM kahI rAkhyuM." mesa lethiyarI A kAgaLa vAMcI koI TaoNpiDAne aDakayo hoya ema coMkI UThyo. 201 e kAgaLathI tenI najara samakSa keTalIya vAtA uparanuM keTaluM dhaDAkAbhera UDI gayuM ! ra tenA hastAkSara tathA sahI te barAbara oLakhatA hatA. kalubinane 75 hajAra phrAMka ApavAmAM AvyA che, e hakIkate lethiyarInA magajane kAma karatuM karI mUkayuM. chevaTanA keTalAka vakhatathI gyarnasInA loka-mata kalubina aMge pheravicAra karatA thavA lAgyA hatA. kalubina atyAra sudhI pramANikatAnA udAharaNa rUpa manAtA hatA; paraMtu keTalIka vAtAnA chUTAchavAyA tAMtaNA evA bhegA thatA jatA hatA, jethI lokonA abhiprAya tenI bAbatamAM sagaDaga thavA lAgyo hatA. seTa gaeNleAmAM eka adAlatI-tapAsa beThI hatI ane naM. 619 vALA kosTa-gArDanuM zuM thayuM te zedhavA prayatna thayA hatA. joke, adAlatI nirNaya khoTe raste caDI jaI evuM mAnavA tarapha vaLyA hatA ke, kaeNpTana yUelA cili jatA pahelAM tene potAnA jhAja 'TaeNmeAlipasa 'mAM upADI gayA che. yUelAnI koI gerakAyade pravRtti aMge te be vacce takarAra thaI hovI joIe. paraMtu e tapAsa daramyAna, 'TaeNmeoNlipasa' jahAja UpaDayuM ane durAMdenI honArata thaI, e be bInA vacce kaMIka saMbaMdha hovAnuM . *sphoTaka padArtha bharelI tathA eka vAra cheADacA pachI jAte AgaLa vadhatI sigAra jevI racanA. khAsa karIne sTImaro DubADavA pANImAM DAtI, Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ra presambalidAna jaNAI AvyuM hatuM. dinAM-geTa pAsenA dArUnA pIThAvALAe kalubinane oLakhyo hatA; joke kalubina ema mAnatA hatA ke tene koIe oLakhyo nathI. pIThAvALAe vAta karI ke, kalubine brAnDInI eka bATalI kharIdI hatI. kone mATe seTa viSaeNTanA baMdUka-gare vAta karI ke, kalubine eka rivelvara kharIdI hatI. kone mATe? laoNbarna-jayAMnA vIzIvALAe vAta karI ke, kalubina durAMde upara caDAvavAnA mAla svIkAravAne vakhate vIzImAMthI na samajI zakAya tema gerahAjara rahyo hato. kepTana jo -jabUroe vAta karI ke, teNe kalubinane cetavyA hatA ke bhAre dhummasa UtaravAnuM che, mATe teNe durAMdene na upADavI; chatAM teNe durAMdene upADI hatI. durAMdenA khalAsIoe vAta karI ke, durAMde upara pUrA mAla caDhAvavAmAM ja nahotA AvyA, ane je kaMI mAla caDAvyA hato. te barAbara goThavavAmAM AvyA nahotA -- arthAt kaptAnane peAtAnuM jahAja khaDaka upara aphALavuM hAya, te ja ema kare. 5rnasIvALA durAMdenA musAphare vAta karI ke, lubina chevaTa sudhI ema ja mAnatA hatA ke, durAMde hAnoI-khaDako upara ja aphaLAI che. TaoNrTavAlanA lokoe vAta karI ke, durAMdenI heAnArata pahelAM kalubina tyAM AvyA hatA ane hAnoI-khaDako pAsenA pleinamaoNnTa tarapha gayA hatA. tenA hAthamAM eka Traka hatI. te TUMkane peAtAnI sAthe laI gayA hatA, paNa pachA Avyo tyAre te tenI pAse na hatI. paMkhIonA mALA vIMkhanArA cheAkarAe vAta karI hatI; ane temanI vAta kalubinanA alApa thavA sAthe kaMIka gAThavAtI hatI ~~~ mAtra bhUtAne ThekANe dANacAro gaNIe to. ane cheka chelle, pleinaoNnTanA bhUtiyA ghare paNa vAta karI. hatI : keTalAka loko hiMmata karI tenI upara caDAI laI gayA hatA ane bArIethI aMdara caDI. UtaryA hatA. aMdarathI temane kyubina lAvyA hato te TUMka maLI AvI hatI! paMce tene kabajo laIne ughADI to Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ adaranA ghaTa sa temAM eka Teliskopa, eka kraoNnAmiTara, puruSanAM kapaDAM, ane kalubinanA nAmAkSaravALA TuvAla-cAdara vagere maLyAM hatAM. A badhuM seTa melA ane gyarnasInA lokone mate mesa lethiyarI sAmenA kAvatarA jevuM vadhu lAgyuM hatuM : dhummasanI cetavaNI tarapha lakSa na ApavuM, dhummasamAM paNa durAMdene sthira karavAne badale khUba vegathI haMkA rAkhavI, mAla goThavavAnI bAbatamAM bedarakArI, brAnDInI bATalI, pIdhelA sukAnI, sukAnInA hAthamAMthI sukAna chevaTe kalubine ja hAthamAM levuM, - e badhuM bheguM vicAratAM kalubina sAme gaMbhIra zaMkA UbhI thatI hatI. eTale chevaTanA durAMde na cheDavAnI teNe je vIratA batAvI, e kazIka tarakIba ja hatI ema manAvA lAgyuM. - hAnAI-khaDaka upara ja jANI joIne kalubine durAMdene eTalA mATe lIdhI hovI joIe, jethI pachI pote tarIne pleinarmonTa sahelAIthI pahoMcI zake. tyAM teNe potAnI TUMka taiyAra ja rAkhI hatI. paraMtu A badhI bInAne pelA kosTa-gArDanA guma thavA sAthe kaMIka saMbaMdha lAgato hAvA chatAM, ze| saMbaMdha hoI zake e hajI spaSTa thatuM na hatuM.. uparAMta, A badhAmAM, lubine kharIdelI rivAlvaranuM paNa kaMI prayojana geAThavAnuM-samajAtuM na hatuM. durAMdenI hAnArata jANI joIne karavA khAtara to na ja karavAmAM AvI hAya. dhummasamAM jANI joIne pesI, khaDako sAthe aphALI tene toDI nAkhavI, enA hetu ze ? dhAro ke, tyAMthI tarIne plaoNinamaoNnTa pahoMce, paNa tethI khAsa zuM saryuM ? kalibane je geAThavaNIo karI hatI, te badhI dekhI zakAtI hatI, paNa tene e badhuM karavAnA hetu samajI zakAto nahAtA. arthAt hakIkatA ane e badhI pAchaLanA hetu viSenI kalpanA vacce meLa besatA na hatA : mATuM aMtara rahetuM hatuM. e aMtara ra tenA A kAgaLathI dUra thayuM ! A badhuM karavA pAchaLa kakyubinanA hetu pelA 75 hajAra fAMka uDAvI javAnA ja heAI zake. Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna tenA kAgaLamAM vadhu mAhitI "Temolipasa" jahAjamAM kAma karatA gyarnasInA khalAsI ahIra teoNrvA pAsethI maLaze ema jaNAvyuM hatuM. rivolvarano zo upayoga karavAmAM Avyo hato, te tenA kAgaLathI spaSTa thaI gayuM. tenI pAsethI e paisA rivolvaranI aNIthI kaDhAvavAmAM AvyA hatA, ane pahoMca ApavAmAM AvI na hatI. kalubinanI badamAzI ekadama spaSTa thaI gaI. teNe ja durAMdenI honArata jANIbUjIne yojI hatI - pleinamaoNnTamAM potAnI TUMka badhI sAdhanasAmagrI sAthe taiyAra rAkhI hatI, te eno purAvo hato. ane durAMdenI honArata akasmAtathI ja UbhI thaI hatI ema mAnI laIe, ane kalubinane nirdoSa mAnavA prayatna karIe, te paNa teNe jyAre durAMde uparanAM kAmamAM ane nakAmAM kAgaLiyAM paNa laoNga-boTamAM ApavAnI tatparatA dAkhavI, tyAre pelI 75000 phrAMkanI noTa kema na ApI dIdhI, ane pitAnI sAthe durAMde upara nAza pAmavA rAkhI? arthAt teNe e noTo uDAvI javAnuM ja vicAryuM hovuM joIe. durAMde upara ja chevaTa sudhI rahevAno ene dekhAva to mAtra DhoMga ja hato. hAnoI khaDaka uparathI tarIne hoinamaoNnTa pahoMcI javAnI ja tenI nema hovI joIe. ane tyAMthI pachI "Temolipasa" jevAM dANacoronAM jahAjo mAraphata paradeza! ane chatAM pAchaLa potAnI badhA prakAranI sukIrti ja rahe! te pachI kalubinanuM zuM thayuM haze? kadAca te potAnI bhUlane ja bhoga banyo haze: hAIne badale du khaDaka upara durAMdene te laI gayo hoI, e khaDaka upara ja te nAza pAmyo haze. mesa lethiyarInuM magaja have jorathI kAma karavA lAgI gayuM hatuM. A badhI hakIkatonA aMkoDA teNe prayatnapUrvaka ekaThA karavA mAMDayA - tathA joDavA mAMDyA. paNa re tenA kAgaLathI mesa lethiyarInI bIjI eka AzA paNa - kadI teNe manamAM rAkhI haze te nAza pAmI gaI. e AzA te re te Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baMdarane ghaTa 25. pAsethI potAnA cerAyelA 50 hajAra phAMka kadIka paNa pAchA maLavAnI AzA ! joke, e corAyelA paisA pAchA maLavAnI AzA sAmAnya rIte to teNe rAkhI na hoya, paraMtu tenI pAse kAgaLa maLyA bAda, ane kalubinanI badamAzInI vAta ughADI paDayA pachI, e AzA UbhI karIne paNa mAMDI vALavAnI thaI, eTaluM to kharuM ja. have tene pahelI vAra potAnA gharanuM zuM thaze, teno kAramo vicAra satAvavA mAMDayo. cAre bAjuthI loko je rIte tenA tarapha najara nAkhatA, temAM paNa e ja vastu vaMcAtI hatI. potAnuM cAlu kharca have zAmAMthI kADhavAnuM? be nokaraDIone pagAra zAmAMthI ApavAne ? dezetanA sArA sArA pazAka, tenI kharcALa Tevo, mahenata majurIvALA kAmakAjamAM tene jarA paNa hisso levo na paDe tevI goThavaNa, bagIce, phUlajhADa, mitrone phaLa-phUlanI vaheMcaNI - e badhuM have zI rIte cAlu rAkhI zakAze? garIbane dAna-puNyanI te vAta ja zI karavI? - ApaNe pote ja garIba thaI gayA hoIe tyAM! be karaDIomAMthI ekane ochI karIe, bagIcAnAM phUla kADhI tyAM zAka vAvIe, ane dezetanA pozAkanA kharcamAM karakasara karIe ke tarata dezeta ja bUma pADI UThavAnI! A badhuM rojanA mota jevuM ja na banI rahe ? eka sAMje lethiyarI be kalAka sudhI AvI citA-bhaThThImAM ja zekAto paDI rahyo. dhIme dhIme madharAta thaI. e arasAmAM te A badhuM khaMkherI nAkhI, AMkho ughADIne beTho thayo. te ja ghaDIe potAnI bArImAMthI tene eka vicitra dekhAva najare paDayo ane te cekIne Ubhe thaI gayo! bArI bahAra eka vicitra AkAra tenI najare paDyo hato - potAnI sTIma-boTanuM dhumADiyuM ! tarata ja te phAnasa hAthamAM laI gAMDAnI peThe pitAnA makAna pAsenA e dhakkA tarapha doDayo - jUnA kaDA sAthe eka boTa bAMdhelI hatI, ane tenI aMdara durAMdenuM AkhuM eMjina hatuM! e boTa vicitra AkAranI hatI - paNa tene Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna tarata yAda AvyuM ke e te pelI Daca-boTa hatI, je jiliyAtane inAmamAM maLI hatI! tarata te emAM kUdI paDyo. teNe AkhuM eMjina tapAsI joyuM. badhuM barAbara hatuM! paiDala-cakro ane dharI kADhI lIdhelAM hatAM, paNa dharI eMjina sAthe UbhI karelI hatI ane paeNDala-cakro be peTIemAM goThavelAM hatAM ! tarata ja e jorathI hasI paDayo ane pachI to hAtha UMcA karI bUma pADI UThayo, dhAjo! dhAjo !" baMdara uparane bhayasUcaka ghaMTa pAse ja hato. te tarata tyAM doDyo ane teNe gAMDAnI peThe tene jorathI vagADavA mAMDyo! Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ D pharIthI aMdaranA ghaMTa ! vastutAe jiliyAta rAta paDayA bAda nava ane dazanI vacce seTa laeNpsana AvI pahoMcyA hatA. teNe barAbara gaNatarI karI hatI. te vakhate ardhI bharatI caDelI hoya, ane baMdara upara koI jAgatuM na hoya. jiliyAte gupacupa baMdaramAM dAkhala thaI, braeNvijha makAnane dhakke AvelA kaDAmAM peAtAnI beTa bAMdhI dIdhI hatI. pachI te byUvijha makAnanA bagIcAmAM najara paDe evI rIte pahelAM jyAM besatA te jagAe jaI pahoMcyA. deruzeta ekalI bagIcAmAM pharatI hatI! koI svargIya eLAnI jema! jiliyAta dhrUjI UThayo. dIvAla kUdIne aMdara javuM ane tenI pAse jaIne UbhA rahevuM ane kahevuM ke, durAMdene pAchI lAvIne huM tAro hAtha jItyo chuM, e dhRSTatA to tenI kalpanAmAM ja AvI zake tema nahotI. jiliyAtane mana prema e priya ane madhura paNa asAdhya svapna jevI vastu hatI; rIMchane mana madha hoya che tema ! acAnaka baMne jaNane temanA vicAromAMthI jAgrata karatAM koInAM pagalAM bagIcAmAM AvatAM saMbhaLAyAM. e pagalAM koI puruSanAM hatAM. e pagalAM najIka AvI thAbhyAM. paraMtu e koNa hatuM te deruzeta joI zake tema hatuM,-jiliyAta dekhI zake tema nahotuM. paraMtu jiliyAta deruzetane dekhI zake tema hatuM: deruze ekadama phIkI paDI gaI hatI; ane tenA khullA heThamAMthI eka dhImI cIsa nIkaLI paDI. te benca uparathI ardhI UbhI thaI gaI ane pharI pAchI 207 Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 209 prema-alidAna besI paDI. tenI vartaNUka uparathI ane bhaya paNa lAgyo hoya tema ja bhAvabharyo AnaMda paNa thayA hoya ema lAgatuM hatuM. e puruSanA AgamanathI te jANe AkhI ne AkhI badalAI gaI hAya evuM paNa lAgatuM hatuM. pelA puruSa have bAlavA lAgyA: jiliyAte A zabdo sAMbhaLyA ct "bAnu, huM tamane dara ravivAre ane dara guruvAre jouM chuM. mane kahevAmAM AvyuM che ke, pahelAM tame eTaluM badhuM carcamAM AvatAM nahotAM. meM tamArI sAthe kadI vAtacIta nathI karI; cUpa rahevAnI ja mArI pharaja kahevAya; paraMtu Aja huM tamArI sAthe bAlavAnA chuM; kAraNa ke, have bAlavuM e mArI pharaja kahevAya. ane huM ja pahela karuM e paNa yogya che. 'kAzmIra' jahAja kAle UpaDe che. tethI huM atyAre ahIM Avyo chuM. dara rAte tame ahIM bagIcAmAM pharo che. mArAmAM tamArA pratye je bhAva thayA che, te UbhA thayA na hoya, teA tamArI TevAnuM Ama nirIkSaNa karavuM e mAre mATe ucita na kahevAya. bAnu tame garIba che: Aja savArathI huM tavaMgara banyo chuM. tame mAro pati tarIke svIkAra karaze?" deruzete peAtAnA baMne hAtha AjIjI karatI hoya ema bhegA karyA; ane A bAlanAra tarapha gupacupa, pagathI mAthA sudhI dhrUjatI dhrUjatI te joI rahI. peleA avAja AgaLa bAlavA lAgyo "huM tamane cAhuM chuM. Izvare puruSanA hRdayane cUpa rahevA nathI sarajyuM. Izvara mAnavavaMza kAyama rAkhavA mAge che, eTale puruSa ekaleA rahe ema e icchatA nathI. mAre mATe A pRthvI upara eka ja strI che ane te tame che. izvara upara mArI zrAddhA che ane tamArI upara prema che. tame mAruM jIvana che ane svarga paNa. " pelA avAje deruzete dhImethI uccAreluM kaMIka sAMbhaLavA theAbhIne pharIthI bAlavA mAMDayuM -- - "meM A madhura svapna sevyA karyuM che, paramAtmA evAM svapnanI manAI karatA nathI. huM tamane pUrA aMtarathI prema karuM chuM, bAnu. huM Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharIthI baMdarane ghaMTa! 209 jANuM chuM ke, atyAre gharamAM badhAM sUI gayAM haze; paraMtu mane bIjo samaya maLe tema nahotuM. bAIbala ughADatAM je vAkaya te divase nIkaLyuM hatuM, te tamane yAda che? meM te vAkaya upara vAraMvAra vicAra karyo che. revaraMDa heroda mane kahyA kare che: "tamAre tavaMgara patnI joIe.' huM temane javAba Ape che: "nA, mAre garIba patnI joIe.' huM tamArI vizeSa najIka AvyA vinA tamArI sAthe vAta karI rahyo chuM. tame jo iccho ke, mAro paDachAyo paNa tamArA pagane na aDavo joIe, to huM haju vizeSa pAcho khasI jaIza. tamArI icchA mujaba ja badhuM thaze. tame iccho to ja mArI pAse Avajo, huM tamane cAhuM chuM, ane tamArI rAha joIza." deruzeta khacakAte avAje bolI - maoNzyora, mane khabara nahotI ke ravivAre ane guruvAre mArI hAjarInI Ama neMdha levAtI haze." pelA avAje javAba Apyo - svargIya vastuo samakSa manuSya tAkAta vinAno banI rahe che. prema karavo e vizvaniyama che. tame mAre mATe AzIrvAda rUpa cho. he suMdarI huM tamane vaMdana karuM chuM." dezete javAba Apyo : "carcamAM niyamita AvatAM mANaso karatAM huM tyAM AvIne koIne AvI vizeSa IjA karatI hoIza, enI mane kalpanA nahotI." pelA avAje AgaLa calAvyuM - Izvara potAnI marajI phUlo, uSa:kALa ane vasaMtaRtu mAraphate vyakta kare che. temanI marajI che ke strI-puruSe prema karavo. be AtmAo eka thAya e vastu temanA potAnA upara AdhAra rAkhatI nathI. emAM ApaNo kazo vAMka-guno nathI tame hAjara hotAM, vizeSa kaMI nahi. koI koI vAra mArI najara tamArI upara paDI hatI. kharekhara, e mAre mATe TaoN. 14 Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna ucita na kahevAya; paNa huM zuM karuM? mArI paNa lAcArI che. tamArI tarapha najara karavA jatAM AvuM badhuM banI raheze, ema huM paNa kyAM jANatuM hatuM? strI-puruSanAM hRdaya upara kevAM gUDha baLo kAma karatAM hoya che? te ApaNA kAbU bahAra ja hoya che. tame mAro svIkAra karo cho? atyAra sudhI huM garIba hato; tethI huM kAMI ja bolyo nahoto. huM tamArI uMmara jANuM chuM. tame ekavIsa varSanAM cho, huM chavIsa varSane. huM kAle iMgleMDa jAuM chuM. jo tame mAro asvIkAra karaze, te pachI huM pAcho ahIM nahIM AvuM. huM tamane cAhuM chuM; mane javAba Ape. tamArA kAkA mane maLI zake ema haze, tyAre huM tarata ja emane maLI laIza. paraMtu huM tamane ja pahelAM pUchuM che." dezeta mAthuM nIcuM namAvI eTaluM ja gaNagaNI, "hAya, huM temane keTalA pUjAM chuM." A zabdo eTalA dhImethI bolAyA hatA ke, mAtra jiliyAte ja te sAMbhaLyA. "bAnu?" pelA avAje pharI zarUAta karI. derazeta cekI UThI. "huM tamArA javAbanI rAha joI rahyo chuM." "kayA javAbanI?" "meM pUchyuM te bAbatanA javAbanI." "Izvare e javAba sAMbhaLI lIdho che." "to tuM have mArI vivAhitA che: UTha ane mArI pAse Ava. mAro aMtarAtmA tArA aMtarAtmAno svIkAra kare enAM A bhUruM AkAza ane A camakatA jAgrata tArA sAkSI raho. ApaNuM prathama cuMbana AkAzamAM ekAkAra thaI jA!" dezata UbhI thaI ane thoDI vAra sthirapaNe pelAnI AMkhomAM joI rahI. pachI dhIme pagale, mAthuM unnata rAkhI, hAtha nIcA DhALI, pilo Ubho hato te vADa tarapha te vaLI ane dekhAtI baMdha thaI. Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharIthI baMdarane ghaMTa! 211 eka kSaNa bAda bagIcAnA retI-chAyelA rastA upara eka paDachAyAne badale be paDachAyA dekhAyA. ane te pAchA pharIthI bheTatA hoya ema jiliyAtane dekhAyuM. keTalIka kSaNo evI hoya che, jyAre samaya kema doDI jAya che tenI khabara paDatI nathI. pelAM baMne e sthitimAM keTalo vakhata rahyAM, enI khabara na paDI. paraMtu acAnaka dUrathI eka avAja saMbhaLAyo : "dhAjo ! dhAjo!" ane thoDI vAra bAda baMdarane dAMTa dhaNadhaNI UThyo. Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 du:khamizrita sukha basa lethiyarIe baMdarane dAMTa bahu jorathI vagADavA mAMDyo hato. tarata ja eka mANasa te tarapha AvavA lAgyo- te jiliyAta hatA mesa lethiyarI tenA tarapha doDyo-kaho ke, tenA upara paDyo tene hAtha potAnA hAthamAM pakaDI laI, gupacupa te thoDo vakhata tenI AMkhamAM pitAnI AMkha parovI joI rahyo. pachI tene jorathI halAvIne tathA potAnI tarapha kheMcIne, tathA potAnA bAhuomAM tene bhIDI laIne, te tene potAnA makAna baeNvijhana nIcalA kamarAmAM laI Avyo. tene tyAM besADI, pate paNa sAmo besI DUsakAM khAte khAte te prathama to khaDakhaDATa hasI paDayo ane bolyo mAro dIkaro ! baeNga-pAIpavALo! jiliyAta ! tArI Daca-boTa joIne ja mane khAtarI thaI gaI hatI ke, tuM ja tyAM kharekhara gayo hato. so varSa agAu to lokoe AvuM parAkrama karavA badala tane mAyAvI jAdugara ke pizAca gaNIne jIvato bALI mUkyo hota ! ane mAra eMjina! eka krU paNa ocho thayo nathI. huM badhuM joI-tapAsI Avyo. meM tArI Daca-boTanI kebinamAM tane zodhyo, paNa tuM na maLyo eTale meM baMdarane eNlArma-bela vagADayo. huM tane ja zodhato hato, huM mArI jAtane kahyA karato hato, "e kayAM che? mAre tene dila bharIne bheTavuM che!" bhalA bhagavAna! A jamAnAmAM paNa AvI vicitra vastuo haju banI zake che! A mANasa du khaDako uparathI jIvate 212 Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhanizcita sukha 213 pAcho Avyo! sAthe te mAruM jIvana-mArA prANa - paNa lete Avyo! jA, jA, tuM to devadUta che! mANasanuM e kAma ja na hoya. koI mAne paNa nahi - mAruM eMjina jonArA badhA ja kaheze ke A to svapna che - AbhAsa che! dave khaDako uparathI eMjina te vaLI pAchuM AvatuM haze? ane eke vastu tUTI nathI -phUTI nathI - khovAI nathI! paNa A badhuM tuM zI rIte kADhI lAvyo bhAI? are paiDAnI dharI paNa evI rIte kADhI che, jANe koI jhaverIe potAnA kasabathI kADhI hoya! mAtra thoDuM tela UMjavAnI ja vAra ! bhalA bhAI, mane khAtarIpUrvaka kahe ke, huM A badhuM svapna te joto nathI te thoDI vAra thaMbhyo, vadhu TaTAra thayo ane pAchA bolavA lAgyo - - "ja mArI jAtane cUMTalI khaNIne khAtarI karyA karuM chuM ke, huM jAgato chuM ke UMghato! tuM ja mAro dIkaro che- mAruM saMtAna che - mAro uddhAraka che! tuM mAruM du:kha jANIne mAre mATe mAruM eMjina pAchuM laI AvavA doDI gayo; ane te kayAM? khullA dariyAmAM dagAbAja khaDako vacce ! meM mArI jiMdagImAM keTalIya Azcaryajanaka bAbata joI che; paNa AnI tole Ave evI eke nahIM ! perIsanA krAMti vakhatanA saMtAno paNa meM joyA che, paNa teo A kAma karavAnI himata na kare ! te kharekhara eka camatkAra ja saryo che. paNa duSTa, nuM haju mArA hAthamAM paDavuM nAkhI mArI chAtIe lapeTAI kema jato nathI? ApaNA A vatananI badhI samRddhi tArA A camatkArane AdhAre pAchI zarU thaze. huM thoDI ja vAramAM boTa banAvavAnuM kAma hAtha upara laIza. sadgRhastha, sAMbhaLo ! A mANasa ekalo dughe jaI Avyo. e khaDaka upara javuM eTale motanA paMjAmAM javuM - tenA jaDabAmAM ja kahone! kalubina irAMdene e khaDako upara jANI joIne aphALI hatI - jethI mArA paisA meLavI zakAya. teNe ja sukAnIne dArU pAIne bhAnabhUlo banAvI dIdho hato - e badhI lAMbI lAMbI vAta che - koIka divasa huM enI vAta karIza. meM gadheDAe kalubina upara ja vizvAsa Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 214 presa-alidAna mUkayo hato. paNa e badamAza potAnI ja jALamAM sapaDAyA ! bhagavAna jevI koI cIja duniyAmAM che kharI! paNa jiliyAta, ApaNe have utAvaLa karavI joIe, ane durAMdenA eMjina mATe navuM sarasa jahAja taiyAra karavA lAgavuM joIe. A vakhate ApaNe tene 20 phUTa vadhAre lAMbI banAvavI che. hamaNAM hamaNAM jahAjo vadhu lAMbAM banAvavAmAM Ave che. huM DAnkiMga ane premanathI imAratI lAkaDuM kharIdI lAvIza. mArI pAse eMjina AvyuM eTale have mane udhAra rakameA ApanArA nIkaLaze. "" thoDI vAra cUpa rahI, vicAra karI laI, te bAlyA " tema chatAM ApaNe ApaNuM jahAja meATA pAyA upara ane sArAmAM sAruM banAvavuM hAya, tA the u rokaDa nANuM hAtha upara hAya tenA jevuM kazuM nahi, jo kalubine paDAvelI traNa baeNMka-neTa mArA hAthamAM AvI hata-paMcAtera hajAra fAMka - tA bhayA bhA thaI jAta. raeN tee to te parata karyA, paNa pelA DAku kalubina vaccethI paDAvI gayo." jiliyAte tarata potAnA khIsAmAMthI binanA kamarapaTTo kheMcI kADhayo ane Tebala upara mUkayo. te paTTA upara 'kalubina ' e akSaro spaSTa vaMcAtA hatA. jiliyAte te paTTAmAMthI pelI spriMga-DabbI kADhI, ane tene ughADI temAMthI traNa baeNbeMka-neTo kADhIne mesa lethiyarInA hAthamAM mUkI dIdhI. mesa lethiyarI e nATo tapAsI jotAM ja, ane paTTA upara kalubinanuM nAma vAMcatAM ja UThIne gAMDAnI peThe jiliyAta sAme tAkI rahyo thADI vAre DUmeA zamyA bAda te bAlyo--"ema? to A baeNka-nATo, pUrI traNeya tuM laI Avyo che? te zuM zuM, narakamAM jayAM lubina pahoMcyA che, tyAM jaIne A badhuM laI Avyo? leA bhAI ! jiliyAta eNnjina paNa lAvyo ane jahAja bAMdhavAnA paisA paNa! have huM zuM karavA kasara karu? sArAmAM sAruM imAratI lAkaDu game tevuM moMghuM maLatuM haze to paNa huM kharIdIza. kanuM lAkaDuM aMdara ane pAInanuM lAkaDuM Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhamizrita sukha 215 bahAra ! are pANImAM rahetA AkhA bhAga elmanA lAkaDAnA banAvIza. elma lAkaDuM kAyama bhInuM rahe, te UlaTu vadhu sAruM bane! have mAre kAM koInI pAse udhAra mAgavA javuM che, jethI kasara karuM? vAha, jiliyAte tA mane badhI rIte paga upara khaDo karI dIdhA ~ jIvatA ja karI dIdhA kaheAne? ane huM to tene kadI yAda ja nahotA karatA ! bicAro! paNa have mane yAda AvyuM: te mArI dIkarI dezetane paraNavAnA che, e tame badhA jANeA che?" jiliyAta have jANe lathaDiyuM khAdhuM hoya tema bhIMtane aDhelIne bAlI UThayo; " tA. nA." mesa lethiyarI coMkI UThayo. teNe pUchyuM, "zuM nA?" jiliyAte javAba Apyo, "huM tene cAhatA nathI." mesa lethiyarI have gAMDAnI peThe bArI pAse gayA, ane pachI pAchA AvyA ane jiliyAta tarapha tAkI rahIne bolyA, "te aMdhArI rAtAe tuM baeNMga-pAipamAM deruzetane priya gAyanano rAga vagADayA karatA, te zuM mane saMbhaLAvavA vagADatA hatA? lA, bolyA ke, 'huM deruzetane nathI cAhatA !' tuM nA cAhatA hAya, te cAhavA koziza kara ! kAraNake, tuM jANI rAkha ke, deruzetane tArA vinA bIjA koIne huM paraNAvavAna nathI. tuM bAlyA te meM mAnI lIdhuM, emanuM dhAre che? tuM kaMI bImAra to nathI thayo ne? te dAktarane jaladI bolAva. tuM kaMI deruzeta sAthe jhaghaDI to nathI paDayo ne? to e jhaghaDavAnAM zAM kAraNa che te batAva. kAraNa vagara te koI AvI mUrkhAmIbharI vAta kare ja nahi. paNa kadAca mArA kAnamAM pUmaDAM hovAthI meM UMdhuM sAMbhaLyuM haze - tuM pharIthI bAla jouM." "meM paraNavAnI 'nA' kahI. " - 66 " teM 'nA' kahI, ane huM e vAtane vaLagI rahe che, ema? AvI mUrkhAmI te kayAMya na joI, tuM deruzetane cAhatA nathI te A badhuM karyuM, te buDhDhA lethiyarI mATe ? mArI suMdara AMkho kema ? to mATe tuM Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 216 premalidAna dudre gayo, tathA TADha-taDako-varasAda-tophAna-bhUkha-tarasa-ujAgaro vage2e veThayAM kharuM ? ane traNa divasa uparanuM taphAna paNa? tuM ema mAne che ke e tAphAna me joyuM nathI ? e traNe divasa huM UMghatA hatA kema? mArA A DImacA jevA mAthA mATe te A badhA parizrama uThAvyA, ema ? ane deruzete jyAre kahyuM ke, khaDako uparathI eMjina kADhI lAvanArane 'huM paraNIza,' te zabdo paNa meM nathI sAMbhaLyA ema ? kAMtA zuM gAMDo thayo che ke huM. mArI ATalI meTI sevA bajAvI, te chevaTe mane gusse karI gAMDA banAvavA mATe kema ? te sAMbhaLa, jo tuM tene nahi paraNe, tA te koIne niha paraNe -- janamabhara kuMvArI ja raheze. ane emeya huM tane jatA karavAnA nathI. tAre mArI sAthe ja rahevuM paDaze. durAMdene kaptAna havethI tuM ja banaze - bIjuM koI nahi. eTale deruzetane paraNe ke na paraNe, paNa tuM mArA hAthamAMthI chUTI zakavAnA nathI!" paNa lAMbA cAlelA bUma-barADA daramyAna duze ane gresa paNa kamarAmAM dAkhala thayAM hatAM, eTaluM ja nahi, paNa AsapAsanA pADozIo, khalAsI, kheDUta ane gAmaleAka paNa tyAM bhegA thaI gayA hatA. mULe te dhakkA upara durAMdenuM dhumADiyuM joIne deADI AvyA hatA ane pachI mesa lethiyarIne avAja sAMbhaLI kamarAmAM AvyA hatA. e ToLAmAM syu laeNnDa paNa hato. mesa lethiyarIe e badhAne joI, durAMdenuM eMjina sahIsalAmata kevI rIte koNa laI AvyuM tenuM utsAhabharyuM varNana karyuM. ane pachI jaNAvyuM ke, 'jiliyAta ene paraNaze ja!' syu laeNnDoe pUchyuM, "kona paraNaze? tamArA eNMjinane?" . nA mArI putrIne - hA, eMjinane paNa - baMnene e paraNaze. e mAro bevaDo jamAI banaze : durAMdene! kaptAna tema ja mArI putrIno pati e banaze. ApaNe badhA te! dariyAnA varu jevA chIe, paNa A jiliyAta to dariyAno siMha che! hu jilayAta! enAmAM eka rAkSasanuM jora che, ne tene huM mArI putrI na ApuM te zuM karuM?" Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ duHkhamizrita sukha deze A daramyAna thoDI vAra thayAM kamarAmAM AvI pahoMcI hatI. tenI pAchaLa pAchaLa kALo jhabhbho paherelo ane ghoLI nekaTAIvALo eka bIjo jaNa paNa Avyo hato. pAse UbhelAo revanDa ebenejhara kaoNDrene oLakhI gayA, eTale temaNe tarata tene AgaLa vadhavA jagA karI ApI. paNa pelAne AgaLa vadhavuM na hoya tema saMkoca sAthe tyAM ja Ubho rahyo ane dezata tarapha jovA lAgyo. prathama to mesa lethiyarIe reva) ebenejharane nahi paNa dezetane ja joI. eTale te tarata tenA tarapha doDI gayo ane tene bheTI paDyo. pachI teNe pAse UbhelA jiliyAta tarapha hAtha lAMbo karIne kahyuM, "deze, tuM have tavaMgara banI che, ane A tAro pati Ubha." deze te mUMjhAIne jiliyAta tarapha najara karI. mesa lethiyarIe umeryuM - "banI zake te kAle ja tArAM lagna patavI daIzuM. kazI bIjI lappana-chappanamAM ApaNe paDavuM nathI. te pratijJA karI hatI ke, je mANasa durAMdenuM eMjina durgha uparathI kADhI lAvaze, tene tuM paraNaze. ane have huM paNa pratijJA karuM chuM ke, e eMjina bacAvI lAvanAra jiliyAta sAthe ja huM tane paraNAvIza. tAro pati AsapAsanA badhA puruSomAM ratnarUpa che, ane tenI patnI banavAnuM sadbhAgya tane sAMpaDavA badala sau koI tane baDabhAgI mAnaze. A dezanI badhI tavaMgara chokarIo kAM te sainikane paraNe che ke kAM to pAdarIne. sainika e mAnava-hatyAro kahevAya; ane pAdarI jUThI jUThI vAto karI chetaranAro badamAza. mane pahelethI mana hatuM ke, tuM e bemAMthI koIne na paraNe - ane koI dariyAkheDune paraNe - jenA hAtha kAmakAja karIne rIDhA thayA hoya, ane je mahAsAgara kheDavA jevI tAkAta dharAvato hoya. A jiliyAta to ethI paNa vadhu che- e to motanA moMmAM dhasI jaIne durAMdenA eMjinane kheMcI lAvyo che. - oho, kayureTa, tame ahIM ja UbhA che ne kaMI? basa tame ja A be juvAnaDAMne paraNAvI Apajo." Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-alidAna mesa lethiyarInI najara hamaNAM ja pAse UbhelA revara ebenejhara upara paDI hatI ! 218 AhA, mAro A vAgha kevA suMdara che, kevA zAbhe che?" lethiyarI jiliyAta tarapha prazaMsAbharI AMkhe jotA jotA bAlI UThayo. ' << jiliyAta jevuM kadarUpuM ane meluMgheluM e badhAMmAM te vakhate koI na hatuM! duvre-khaDaka uparathI te je sthitimAM savAre nIkaLyA hatA, temAM kaze! pheraphAra haju thayA na hatA. tenAM kapaDAM phATelAM hatAM, tenI dADhI vadhI gaI hatI, me uparanI cAmaDI UtaratI jatI hatI, AMkho lAla lAla hatI, hAtha lAhI-nIMgaLatA hatA, paga khullA hatA, ane Devilaphize pADelAM cakAmAM tenA khullA hAtha upara tagatagI rahyAM hatAM. lethiyarI te tenuM varNana jANe hajAra hajAra jIbhe karavA lAgyA - "e ja mAro sAcA bhAI che. te dariyA sAthe laDIne Avyo che. juo tenAM kapaDAM cirAI gayAM che, paNa tenA khabhA kevA paheALA che? tenA hAtha kevA kAmaDhA che? dIkarA! tane joI joIne huM vArI jAuM chuM!" te ja ghaDIe deruzeta bebhAna thaIne gabaDI paDI. pAse UbhelI duzee tene hAthamAM jhIlI lIdhI. Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 cAmaDAnI beMga savAra thatAM to AkhuM seTa laeNpsana dhakkA upara bheguM thai. gayuM. durAMdene duvre khaDakomAMthI bacAvI levAmAM AvI che, e samAcAro ja sau koIne savAranA paheAramAM gharanI bahAra kADhavA pUratA hatA. loko te hAtha aDakADIne eNnjinane jovA IcchatA hatA. paraMtu. lethiyarIe divasanA ajavALAmAM AkhA eMjinanI pharI tapAsa karI. laI, be khalAsIone e Daca-bATa AgaLa UbhA rAkhyA hatA, jethI koI aMdara dAkhala na thAya. sau loko jiliyAtanI ja vAta karatA hatA; paNa pachI chevaTe eka vAta cokkasa thaI ane kahevAvA lAgI ke, "TApumAM AvuM jAdumaMtaranuM baLa dAkhavI zake evA mANasA hAya, e sAruM nahi!" mesa lethiyarI peAtAnI bArI pAsenA Tebala AgaLa besI kaMI lakhyA karatA hatA, ema bahArathI dekhAtuM hatuM. paNa tenI eka AMkha kAgaLa upara hatI ane bIjI AMkha eMjina upara! teNe be kAgaLa lakhI nAkhyA hatA : bremananA sAganA be jANItA vepArIone. teNe have trIjo kAgaLa lakhavA mAMDayo. eTalAmAM dhakkA tarapha gaDagaDa avAja karatI jatI eka ThelaNagADIe tenuM dhyAna kheMcyuM. bArIethI jarA bahAra jhUkIne joyuM, te bu-da-lA-rU taraphathI AvatA rastA uparathI eka chekaro dhakkA tarapha eka ThelaNa-gADI dhakelIne laI jatA hatA. ThelaNa-gADImAM eka pILI baeNga 219 Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 220 prema-balidAna hatI, jene tAMbA ane TInanA khIlAothI zaNagAravAmAM AvI hatI. chokaro e ThelaNa-gADIne baMdara tarapha laI jato hato. mesa lethiyarIe chokarAne bolAvyo - "kayAM jAya che, beTA?" "kAzmIra" jahAja tarapha." "zA mATe?" "A baeNga pahoMcADavA." "to A kAgaLo paNa leto jA." mesa lethiyarIe TebalanuM khAnuM udhADI, eka dorI kADhIne tenA vaDe traNe kAgaLonAM kavara bAMdhyAM ane e AkhuM baMDala chokarA tarapha karyuM, je teNe jhIlI lIdhuM. "kAzmIranA kaptAnane kahe che ke, e mArA kAgaLa che eTale -barAbara kALajI rAkhe. laMDana thaIne e kAgaLo jarmanI-eNmana jaze." "paNa, mesa lethiyarI, huM kaptAnane maLI zakIza nahi." "kema?" " "kAzmIra' baMdara upara nathI; bahAra dariyAmAM UbhI che." "samajyo; tophAnI dariyAne kAraNe." "huM to hoDIvALAne ja maLI zakIza." "te tuM mArA kAgaLo ene soMpIza, kharuM ne?" hA, mesa lethiyarI." "kAzmIramAM kyAre UpaDe che?" "bapore bAra vAgye." Aje bapore bharatI caDaze. eTale mojAM tenI sAme haze." paNa pavana tenI sAthe haze." jo chokarA," mesa lethiyarI potAnA eMjinanA dhumADiyA tarapha -AMgaLI karato bolyo, "jo peluM dekhAya che ke, tene pavana ane meja baMnenuM kazuM naDatara naDatuM nathI!" Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAmaDAnI aMga 21. chokaro kAgaLanuM baMDala khIsAmAM khAsI, ThelaNa-gADI calAvatA peAtAne raste paDayo. " mesa lethiyarIe tarata bUma pADI, " duze ! gresa ! " "C zuM che, mesa ? " grese bAraNuM ughADIne javAba Apyo. "aMdara AvIne jarA UbhI rahe." mesa lethiyarIe tarata eka kAgaLa laI, lakhavA mAMDayuM - "meM sAga mATe bremana lakhI dIdhuM che. AkhA divasa me' sutArone bAlAvI aMdAjo kaDhAvyA che. bAMdhakAma tarata ja zarU thaze. tuM tarata ja DIna pAse jaI, lagnanuM lAyasansa kaDhAvI le. mATe lagnanuM jaladI patavavuM che. tarata ja pate te sauthI sarasa. huM durAMdenA kAmamAM lAgelA chuM, tuM deruzetanuM patava. e kAgaLa teNe pAkiTamAM baMdha karyA vinA gresane ApyA. "A kAgaLa jaladI jiliyAtane pahoMcADI Ava. bu-da-lA-rUmAM ? " .. 'hA, bu-da-lA-rU-mAM." .. " sahI 60 --lethiyarI " seMTa saeNaepsanamAM ToLuM bheguM thAya eTale seMTa piyare baMdaramAM leka khAlI thaI gayA hoya. eka jagAe kazuM AsAdhAraNa bane, eTale te jagAe loko paMpathI kheMcAya tema kheMcAvA lAge. nAnAM sthaLAmAM samAcAra jaladI pharI vaLe che. durAMdenuM dhumADiyuM savArathI mAMDIne lokone kheMcanAruM nimitta banyuM hatuM. eTale revaraMDa ebenejhara kaoNDrenA kAkA marI gayA, reva0 ebenejhara ekadama tAlevaMta banI gayA, tathA 'kAzmIra 'mAM besIne te iMglaeNMDa vidAya thAya che--e badhA samAcAra tarapha koIe khAsa lakSa ja na ApyuM. gAmanuM badhuM kAmakAja ja jANe thaMbhI gayuM. durAMdenI heAnArata lokone asAdhAraNa lAgI hatI, paNa tenA eMjinane "9 Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 222 prema-balidAna hemakhema bacAvI ApyuM, e vastu azakaya ja lAgatI hAvAthI loko e vastu najare jovA UmaTI paDayA hatA. seMTa piyare baMdaranI ghaNI dukAno baMdha thaI gaI. badhAnuM lakSa durAMdee ja rokI lIdhuM hatuM. je dukAnA ughADI rahI hatI tyAM paNa e ja vAtacIta cAlatI hatI. seMTa piyare baMdaranuM carca baMdaranI kinArI upara pANInI dhAra upara ja AveluM che. eTale e baMdarethI jatAne te jANe vidAya Ape che, ane AvanAranuM svAgata kare che. seMTa piyare baMdara atyAre to bahu sAruM baMdara che; paNe te vakhate seMTa saeNpsana baMdara karatAM te ochI agatyanuM gaNAtuM. e baMdaranI racanA evI hatI ke, pUrvanA pavana vAya tyAre dariyAnAM mAjAM baMdaranA bhAgamAM paNa dhasI Ave. eTale teve vakhate jahAjo baMdaranI bahAra ja UbhAM rahe. ' kAzmIra ' paNa Aje baMdaranI bahAra ja lAMgaryuM hatuM. AvA divaseAe dhakkAthI jahAja sudhI paeNsejaro tathA mAlanI heraphera karavAnuM kAma nAnI hoDIvALAne maLatuM ane temane ThIka kamANI thatI. jahAja baMdaramAM hoya tyAre te saune baMdarethI ja jahAjamAM besavuM paDe; paNa jyAre te baMdaranI bahAra dUra UbhuM hoya, tyAre kinArAnI koI paNa jagAethI hADI mAraphate jahAja upara pahoMcI zakAya. haeNvaleTa AvuM eka sthAna hatuM. enuM nAnuM baMdara zaheranI najIka hatuM. paNa te evuM ekAMta jagAe AveluM hatuM ke te bahu dUra AvyuM hoya ema lAge. khaDakomAM thaIne keTalAka vAMkAcUMkA raste haeNvaleTa baMdare pahoMcADyuM. e baMdara zahera ane carcathI pAMceka miniTane raste hatuM, ane divasamAM be vakhata samudrathI bharAI jatuM. bharatI na hoya tyAre kinAre thaIne paNa tyAM pahAMcAtuM. savAranA daza vAgyAnA araso hatA, ane eka hoDIvALo haeNvaleTa baMdare ekalo koInI rAha jotA Ubho hato. Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Iry.org 4 seMDa piyare aMdaranuM carca aMdaranI phinAra upara pANInI dhAra upara ja AveluM che. - pR. 222. cover Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAmaDAnI beMga 223 dUra 'kAzmIra' jahAja lAMgareluM hatuM. te bapAra pachI UpaDavAnuM hoI, kazI khAsa dhamAla atyAre te tarapha dekhAtI na hatI. pAse ja khaDakonI ADamAM te vakhate, hoDIvALA na dekhe e rIte be jaNa vAto karI rahyAM hatAM: ebenejhara ane deruzeta. teo baMne sAmasAmAM UbhAM hatAM ane temanI AMkhA eka bIjAnI AMkhomAM parovAyelI hatI. baMne ekabIjAnA hAtha pakaDIne UbhAM hatAM. deruzata bolatI hatI ane ebenejhara cUpa hatA. tenI pAMpaNA vacce AMsunuM TIpuM bharAI AvyuM hatuM, paNa te tyAM ja aTakI rahyuM hatuM---- nIce sarI paDayuM na hatuM. ebenejharanA meI upara ciMtA ane lAgaNI vyApI rahyAM hatAM. deruzeta bolanI hatI ~~ devAnI mArAmAM pachI tame kAle " tamAre cAlyA javuM na joIe. tamane javA hiMmata nathI. tamAre jo cAlyA javAnuM ja hatuM to -zA mATe mArI pAse AvyA ? huM tamArI sAthe kaMI bAlI nathI. huM tamane prema karatI hatI, paNa mane tenu bhAna na hatuM. prathama divase jyAre zrI. herode rebekAnI vAta vAMcI, tyAre tamArI AMkhA mArI AMkhA sAthe TakarAI hatI. mArA gAla jANe agana-jhALathI baLatA hoya evA lAla lAla thaI gayA hatA. mane vicAra AvyA hatA ke, rebekA paNa ema ja zaramAI gaI haze ! gaI kAle jo mane koIe kahyuM hAta ke, 'tuM rekTarane cAhe che,' te meM hasI kADhayuM ja hota. ApaNI vacce jANe chetarapiMDI cAlatI hatI. huM carcamAM AvatI ane tamane jotI. huM mAnatI ke badhAM mArI peThe ja carcamAM Ave che ane tamane jue che. huM tamAro kazA vAMka kADhatI nathI; tame mane kheMcavA mATe kazuM karyuM nathI; tame mAtra mArA tarapha najara karatA. ane tame loko upara najara nAkho te aMge tamAro kazA vAMka kADhI zakAya nahIM. paNa huM tamane aMtarathI pUjatI; joke, te bAbatanA kaze| spaSTa khyAla mane na hatA. tame jyAre bAIbala vAMcatA, tyAre mane e IzvarI pustaka lAgatuM; bIjA jyAre vAMce Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rara4 prema-balidAna tyAre bIjA sAmAnya pustaka jevuM ja lAgatuM. tame je kahetA te huM ekadama mAnI letI-mAnI zakatI. tame maLyA te pahelAM huM IzvaramAM mAnatI hatI ke kema, e jANatI nathI. paNa tamane maLyA pachI huM prArthanA karatI banI rahI chuM. carcamAM vakhatasara pahoMcavA mATe huM ghera dhamAdhama karI mUkatI. e badhAno artha koI puruSa sAthe premamAM paDavuM e thAya, enI mane khabara nahotI. huM te mArI jAtane kahetI, "huM kevI bhaktANI banatI jAuM chuM!" tame have mane bhAna karAvyuM ke, huM Izvara mATe nahi paNa tamAre mATe carcamAM AvatI hatI. tame suMdara, che, tathA sArI rIte vyAkhyAna ApI zake che. tamAre e badhAmAM zo vAMka, ema jo tame pUcho, to huM kahyuM ke, tame kAle bagIcAmAM AvyA ane mArI joDe vAta karI gayA, e tamAro vAMka che. tame jo kahyuM na hota, to huM kazuM samajI na hota, ane tame khuzIthI IMgleMDa vidAya thaI zakyA hota. mane kadAca e jANI du:kha thAta, paNa have te huM marI ja jaIza. have mane khabara paDI che ke, huM tamane cAhuM chuM, eTale have tamArAthI cAlyA nahIM javAya. paNa, tame zA vicAramAM paDyA cho? huM je kaMI bolI te jANe tame sAMbhaLyuM ja nathI!" "paNa, gaI kAle rAte tamAre ghera je vAtacIta thatI hatI, te tame sAMbhaLI ja haze?" ebenejhare javAba Apyo. "sAMbhaLI ja hatI to, hAya !" "huM paNa have zuM karI zakuM?" baMne thoDI vAra cUpa rahyAM. pachI ebenejare ja kahyuM, "eka ja vastu mArAthI thaI zake. mAre ahIMthI cAlyA javuM joIe." ' "mAre mATe paNa eka ja vasatu have bAkI rahe che - ane te maravAnI. tame mArI AgaLa premano ekarAra zA mATe karyo? tame mArI sAthe vAtacIta zA mATe karI? ane have jo tame cAlyA jazo, to nakkI jANajo ke huM marI ja jaIza. mAruM hRdaya bhAgI gayuM che. mane WWW Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAmaDAnI beMga ra potAne e kAme ja lAgelA raheze. durAMdethI temane pUratuM AzvAsana maLI raheze." << paNa mArI pAchaLa temane zeAka karatA ane mane dhikkAratA mUkIne javAnuM mane mana na thAya." 66 paNa emane e zeAka vizeSa nahi Take." deruzeta ane ebenejhara baMne jiliyAtanI A vakIlAtathI jaDasaDa jevAM thaI gayAM. thoDI vAre ebenejhara kevaLa eTaluM gaNagaNyA, " kAko e kaMI bApa na gaNAya." jiliyAta have kaThoratApUrvaka kahevA lAgyuM, 'utAvaLa karA ! kAzmIra' be kalAkamAM UpaDaze. vakhata pUratA che, paNa utAvaLa karo to ja." << ebenejhara jiliyAta tarapha ja tAkI rahyo hatA. te ekadama bAlI UThayo, " have meM tamane oLakhyA ! tame mArI jiMdagI gilDa-hAlma-kuranI mAhaka beThaka uparathI bacAvI hatI;- je divase huM ahIM AvyA te ja divase !" "" 1 "mane kazI khabara nathI; tame utAvaLa karo * vakhata na bagADo !" " ane tame gaI kAla rAtanA badhAne mAMe caDelA bahAdura puruSa paNa che; -- durAMdenuM eNMjita be daMtUzaLA vaccethI kADhI lAvanAra! tamAruM nAma zuM che?" t jiliyAte avAja meATo karI bUma pADI, " hADIvALA ! amArI rAha joje; ame hamaNAM ja pAchAM AvI pahoMcIe chIe." pachI teNe deruzetane saMbAdhIne kahyuM, A dezamAM strI ke puruSa pukhta uMmaranAM thAya, tyAra pachI te badhI bAbatamAM svataMtra gaNAya che. evAM pukhta uMmaranAM strI-puruSanuM paMdarathI vIsa miniTamAM lagna patI zake che. ApaNe TUMkAmAM TUMkA mArge jaI zakIzuM, kAraNa bharatI caDavAnI haju vAra che. paNa utAvaLa karo, ane mArI pAchaLa pAchaLa cAlyAM Avo." Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premalidAna 3 << deruzeta ane ebenejhare ekabIjA sAme najara karI ekabIjAne abhiprAya jANavA prayatna karyo. teo ekabIjAne paDakhe gupacupa UbhAM hatAM. " tenuM nAma jiliyAta che," deruzete ebenejharanA kAnamAM kahyuM. 'paNa tame loko rAha zAnI jue che? mArI pAchaLa pAchaLa cAlyAM AvA, jaliyAta taDUkayo. 66 "" "fai? ebenejhare pUchyuM. * " pelA carcamAM ! " jiliyAte devaLanA zikhara tarapha AMgaLI 20 "" karIne kahyuM. jyAre badhAM devaLamAM dAkhala thayAM, tyAre sADA-dasane Takoro paDayo. revaranTa jaeNkemina haeNrAda, pahelethI koIe sUcanA ApI rAkhI hoya tema, ghaDiyAM lagna mATenI badhI taiyArI karIne ja taiyAra beThA hatA. eTale pelAM traNane dAkhala thatAM joI jarAya navAI pAmyA nahi. rajisTaranuM rekarDa nAmeA bharavA jeTaluM ja bAkI rAkhI taiyAra kareluM hatuM. lAyasansanI mAMgaNI sAta divasa agAu karavI joIe, paNa eTalI aniyamitatA daragujara karI levAmAM AvI hatI - ebenejharane peAtAnA vArasAhaka mATe iMglaeNMDa jaladI UpaDI javAnuM hatuM e kAraNe. 64 mAtra eka UNapa rahetI hatI. reva0 herode jaNAvyuM, " mesa lethiyarInA pratinidhie tamArA lagna mATenA lAyasansanI arajI karelI che ane rajisTaramAM DaoNkalerezana upara sahI karelI che. temaNe mane ema jaNAvyuM ke, mesa lethiyarI pote khUba kAmamAM rokAyelA hovAthI jAte hAjara rahI zake tema nathI, paNa lagna teA utAvaLe patI javuM ja joIe. paraMtu evI meADhAmeADha vAta pUratI na gaNAya. kAMte| mAre jAte jaIne mesa lethiyarIne pUchI levuM joIe athavA temanI sahIvALA kAgaLa mane maLavA joIe. "" jiliyAte tarata ja javAba Apyo, vALA kAgaLa "" 66 A rahyo, temanI sahI Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAmaDAnI baeNga 229 Dine e kAgaLa hAthamAM lIdho - zarUAtanI keTalIka lITIo upara-Tapake jaladI vAMcI jaI, chevaTanI lITIo temaNe moTethI vAMcI - ".......... tuM tarata ja DIna pAse jaI, lagnanuM lAyasansa kaDhAvI le. mAre lagnanuM jaladI patAvavuM che. tarata ja pate to sauthI sarasa." DIne kAgaLa Tebala upara mUkI AgaLa vAMcyuM - "sahI da0 - lethiyarI." pachI te bolyA, "e kAgaLa mane saMbodhIne lakhyo hota te vadhu sAruM thAta. paraMtu mAre carcanA eka saha-karmacArInuM ja lagna karAvavAnuM hoI, vadhu paMcAta nahIM karuM." sahIo thaI gayA pachI vidhi zarU thayo. "koIne kaMI vAMdho che?" koIe javAba na Apyo. "AmIna!" DIne uccAryuM. pachI vidhi pramANenA praznottara thayA bAda DIne pUchyuM, "A strIne A mANasane koNa lagnamAM de che?" "huM" jiliyAte javAba Apyo. DIne have dezeto jamaNo hAtha ebenejharanA jamaNA hAthamAM mUkyo. ebenejhara deruzetane saMbodhana karyuM - deruzeta, huM tane mArI pariNIta patnI tarIke svIkAruM chuM - sArI sthiti hoya ke narasI hoya, tavaMgara dazA hoya ke daridratA hoya, bImArI hoya ke Arogya - paNa mRtyu ApaNane chUTAM na pADe tyAM lagI premapUrvaka tane saMbhALI rAkhavA huM pratijJA karuM chuM." evI ja pratijJA deze te paNa uccArI. pachI DIne pUchayuM, "vIMTI kayAM che?" vIMTI koI lAvyuM na hatuM. baMne jaNa gabharAyAM. jiliyAte tarata potAnI AMgaLI uparanI sonAnI vIMTI utArIne DInane ApI. kadAca potAnA lagna mATe ja te Aje savAre A vIMTI kharIdI lAvyo hato. Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-alidAna DIne bAIbala upara te vIMTI mUkIne, ebenejharane ApI. ebene deruzetanA nAnakaDo nAjuka dhrUjatA hAtha pAtAnA hAthamAM lIdhe ane tenI ceAthI AMgaLI upara e vIMTI paherAvI daIne kahyu - A vIMTIthI huM tane paraNuM chu." 66 130 4 carcamAMthI badhAM nIkaLyAM, tyAre teoe ' kAzmIra 'ne UpaDavAnI taiyArI karatuM joyuM. << tame lAko vakhatasara ja paravAryAM che, " jiliyAte kahyuM. pachI te haeNvaleTa baMdara tarapha UpaDayAM. A vakhate pelAM be AgaLa cAlatAM hatAM, ane jiliyAta temanI pAchaLa. gheADI miniTomAM te haeNvaleTa pahoMcI gayAM. ebenejhara pahelA hADI upara caDayo. deruzeta jyAre tenI pAchaLa hADI upara caDavA jatI hatI, tyAre jiliyAte dhImethI tenI bAMyane AMgaLI aDakADIne kahyuM - 66 * maeNDama, tame atyAre javAnI taiyArI karIne tA AvyAM nahAtAM. eTale mane thayuM ke, tamAre badalavA-paheravA kapaDAM joIze. ' kAzmIra jahAja upara tamane srI mATenAM kapaDAM bharelI cAmaDAnI eka baeNga maLaze. e baeNga mArI mAe mane ApI hatI. huM je strIne paraNuM tene mATe teNe e taiyAra karI hatI. e geMga tamane huM ApI dauM chuM." deruzeta svapnamAMthI ardhI jAgI hoya tema jiliyAta tarapha vaLIne jovA lAgI. jiliyAta dhImA avAje AgaLa bAlyA - << 'have huM tamane rokI rAkhavA mAgatA nathI, maeNDama, paNa mane lAge che ke mAre thADA khulAsA karI levA joIe. je divase durAMdenI honArata thaI, te divase tame tamArA makAnanA nIcenA oraDAmAM beThAM hatAM. tame te vakhate kaMIka bAlyAM hatAM. svAbhAvika che ke tamane e yAda na paNa rahyuM hAya. pAte bAlelA dareka zabda yAda ja rAkhavA joIe evuM kaMI hotuM nathI. mesa lethiyarI bhAre mUMjhavaNamAM ane > Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAsaDAnI beMga 231 muzkelImAM phasAI gayA hatA. durAMde kharekhara bahu sAruM ane kamAu jahAja hatuM. tenI heAnAratathI AkhA pradezamAM uzkerATa vyApI gayo hatA. paraMtu khaDako upara jahAja aphaLAvAnI AvI honArato kaMI navI nathI. ane evI honAratA koI harahaMmeza yAda paNa karyA karatuM nathI. mAre tA mAtra eTaluM ja kahevAnuM che ke, jyAre ema kahevAyuM ke, duvra upara koI jaI na zake, tyAre huM tyAM gayA. tyAM javuM e azakaya vAta gaNAtI hatI. huM tyAM gayo te kaMI tamane khATu lagADavA ke tamArI koI dhAraNAmAM ADe AvavA nahAtA gayA. tame atyAre utAvaLamAM che; jo vAtacIta karavAnA vadhu vakhata hAta to A tathA bIjuM paNa keTaluMka huM tamane yAda karAvata. eka divasa barapha varasatA hatA te divasathI A badhAnI zarUAta thaI hatI. huM rastA upara thaIne pasAra thatA hatA te vakhate mane lAgyuM ke tame hasyAM hatAM. e ja AkhI vAtane khulAsA che. gaI rAte to huM ghera paNa gayA vinA sIdhA duvra uparathI jevA AvyA hatA tevA ja AvelA hatA - eTale tamane mArA tarapha joI bIka lAge ke ghRNA thAya, e svAbhAvika che. joke evAM kapaDAMmAM bIjAne ghera na javuM joIe. paNa e kAraNe mArA upara gusse saMgharIne cAlyAM na jazo, evI mArI vinaMtI che. mAre ATaluM ja kahevAnuM hatuM. AbAhavA sArI che, pavana pUrva dizAmAMthI vAya che. to maeNDama, Avajo ! tame kSaNabhara thAbhI A badhuM sAMbhaLyuM te badala tamAro AbhArI chu. "" << paNa pelI baeNga tame paraNeA tyAre tamArI patnI mATe kema rAkhI mUkatA nathI? mane zA mATe ApI do che?" 66 * maeNDama, huM kadAca kadI paraNIza ja nahi." " e teA bahu kharAba; kAraNa ke, tame ghaNA bhalA mANasa che. tamAro AbhAra mAnuM chuM." deruzeta eTaluM bAlIne hasI. jiliyAta paNa hasyA. pachI teNe deruzetane hoDI upara caDavAmAM Teko Apyo. Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premabalidAna vIseka miniTamAM te e hoDI "kAzmIra' jahAja UbhuM hatuM tyAM pahoMcI gaI. jiliyAta kinAre kinAre seMTa-piyara-baMdara AgaLa thaI, seMTa seMsana tarapha vaLyo. tene A kinArA upara keTalAya aTapaTA rastA jANamAM hatA. avAranavAra te "kAzmIra" jahAja tarapha joyA karato. te jahAja paNa have UpaDyuM hatuM. jiliyAta tenA karatAM jaladI AgaLa vadho hato. bharatI zarU thavA lAgI hatI. rastAmAM peluM okanuM jhuMDa AvyuM - te tarapha teNe najara nAkhI. te tarapha thaIne pasAra thatA rastA upara baraphamAM dezete eka vakhata AMgaLI vaDe "jiliyAta' nAma lakhyuM hatuM. jiliyAta tyAMthI AgaLa cAlyo. jayAre jiliyAta seMTa seMsara pahoMcyo, tyAre bharatInuM pANI haju baMdaranA nIcenA cheDe pahoMcyuM na hatuM, eTale te korA page cAlI zakato hato. baMdara AgaLa ToLuM bheguM thayuM hatuM, ane mesa lethiyarI AnaMdabharyA avAje moTethI bolato hate. pharIthI jiliyAte potAnI Daca-boTa, ane temAMthI dekhAtuM durAMdenuM dhumADiyuM joyuM. te tyAMthI paga-daMDIe thaIne jaladIthI AgaLa vadhyo. potAnA makAna bu-dalA-2 AgaLa te Avyo, tyAre te laTakAvelI baeNga-pAIpa bArImAMthI tenI najare paDI. cAvI bAraNAmAM ja hatI. jiliyAte cAvI pheravI tALuM barAbara vAsI dIdhuM ane pachI cAvI potAnA khIsAmAM mUkI dIdhI. tyAMthI te samudra tarapha cAlyo. khaDakonI sAMkaDI paMkti AgaLa ne gilDa-holma-ura khaDaka tarapha AgaLa vadhyuM , , , ; Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cAmaDAnI baMga 234 eka pachI eka khaDaka upara ThekatA ThekatA te AgaLa vadhavA lAgyo. eka mAchaNa tyAM thaIne jatI hatI, teNe tene pelA khaDaka tarapha AgaLa vadhatA joI bUma pADI, joje bhAI, bharatInAM pANI UMce AvavA mAMDayAM che. " . " paNa jiliyAta AgaLa ja vadhyo. e khaDakanI Toce pahoMcyA pachI teNe samudra tarapha najara karI. 'kAzmIra'haju seMTa saeN psananI sAme AvI pahoMcyuM na hatuM. : jiliyAta pelI beThaka upara jaIne beTho ane 'kAzmIra ne pAse AvatuM joI rahyo. bharatInuM pANI tenA paga sudhI AvI pahoMcyuM. 'kAzmIra' ne rastA e khaDaka pAse thaIne ja jatA hatA. 'kAzmIra' upara sUryanA prakAza paDelA hatA, ane eka jagAe deruzeta eNbenejharanA khabhA upara mAthuM mUkI beThI hatI. ebenejharane hAtha tenI kaMmare vIMTaLAyA hatA. acAnaka deruzetanA avAja saMbhaLAyo : " are, Aje koI gilDaholma-ura uparanI pelI beThaka upara beTheluM chene kaMI?" 'kAzmIra 'tyAMthI pasAra thaI gayuM. pAeka kalAkamAM te| ' kAzmIra' kSitija upara sapheda trikoNa TapakA jevuM dekhAvA lAgyuM. pANI jiliyAtanA DhIMcaNa sudhI AvI pahoMcyuM. tenI najara pelA ' kAzmIra ' upara ja cATI rahI hatI. ' kAzmIra ' 5rnasInA pANInI hadanI bahAra nIkaLI gayuM. pANI jiliyAtanI kamara sudhI AvI pahoMcyuM. eka kalAka thaI gayo. pANI zAMtithI UMcuM vadhyA karatuM hatuM. Aje cheALA UpaDI na hatI. 'kAzmIra 'oNrInInAM pANInI hadanI bahAra nIkaLI, khullA samudramAM pravezyuM hatuM. Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prema-balidAna dhIme dhIme te adRzya thavA lAgyuM. dhummasamAM te eka TapakA jevuM ja dekhAtuM hatuM. dhIme dhIme e TapakuM paNa dekhAtuM baMdha thayuM. ane pachI to taddana alApa thayuM. ane te ja vakhate jiliyAtanuM mAthuM paNa pANI nIce alopa 234 thaI gayuM. cotarapha mAtra samudra ja bAkI rahyo. Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ keTalAMka parivAra prakAzana le mirAvu" uphe daridranArAyaNa 12.00 - saMpA. gopALadAsa paTela [vikaTara hyuge kRta prakhyAta vizvakathAno sacitra saMkSepa.] lAphiMga maeNna" yAne umarAvazAhInuM pita ane pratibhA 8.00 saMpA. gepALadAsa paTela [vikaTara hyugenI vikhyAta kathAno vistRta sacitra saMkSepa.] kAMti ke utkrAMti saMpA. gopALadAsa paTela 5.00 [vikaTara hyugo kRta navalakathA "nAInTI zrI ne vistRta saMkSepa, sacitra.] haMcabaeNka opha netradAma" yAne viSayavAsanAnuM tAMDava (presamAM) saMpA. gepALadAsa paTela [ vikaTara hyugo kRta vikhyAta navalakathAne sacitra saMkSepa.] prema-balidAna saMpA, depALadAsa paTela 6.00 [vikaTara hyuge kRta vikhyAta navalakathA "ToIla aipha dha sI ne vistRta saMkSepa, sacitra] AzA ane dhIraja saMpA. gopALadAsa paTela 4.50 [alekajhAnDara DUmA kRta adbhuta-rasa-pradhAna navalakathAne chAyAnuvAda, sacitra.] "kAunTa oNpha menTekisTo saMpA, gepALadAsa paTela 4.00 [itara vAcana mATe saraLa saMkSepa, sacitra.] zrI maskeTiyarsa'-1 yAne premazauryanA rahe! saMpA. gopALadAsa paTela 8.00 [alekajhAnDara DUmA kRta vikhyAta navalakathAne sacitra, vistRta saMkSepa.] zrI makeTiyarsa'- 2 yAne vIsa varSa bAda! - saMpA. gepALadAsa paTela 8.00 [mA kRta "venTI iyasa AphTara no sacitra saMkSepa.] Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI maskeDiyasa - 3 cAne kAminI ane kAMcana saMpA gApALadAsa paTela ' [mA kRta vAikAunTa da prAjona'nA sacitra sakSepa...] zrI maskeTiyasa - '-4 cAne prema-paMka sa'pA. geApALadAsa paTela [mAM kRta 'luIjhA da la vAlicera ne sacitra saMkSepa.] 'thrI maskeTicasa'- pa yAne dugA kisIkA sagA nahi! (presamAM) sa'pA. gopALadAsa paTela DUmA kRta maeNna ina dhi Acana mAska'nA saMkSepa ] mAtInI mAyA sa'pA. geApALadAsa paTela 1.50 nAkhela-prAijha vijetA jaina sTAinaekanI lakhelI lAkakathA * pa` ' nA saMkSipta anuvAda, sacitra.] tapasyA ane nigraha anu. gepALadAsa paTela 5.00 vikhyAta phrenca lekhaka AnAtAla phrAMsanI navalakathA thAI'ne sa'kSipta anuvAda.] hRdayapalaTo Jia nikAlasa nikabI' cAne karaNI tevI bharaNI 10.00 [ToAAca kRta navalakathA 'rijhekazana 'ne vistRta saMkSepa, sacitra] krAima eNnDa panizamenTa' sapA. gepALadAsa paTela (taiyAra thAya che, [dastayeskI kRta vikhyAta navalakathAne vistRta saMkSepa ] AMdhaLAonA dezamAM saMpA. geApALadAsa paTela (presamAM) [eca. jI. velsa kRta rasika lagnukathAne anuvAda. ] Dona vikasA sapA- gopALadAsa paTela 8.00 [saoNMta kRta prema-zauya nI eka anekhI na-kathA, livara TvisTa' cAne eka anAtha bALakanI kahANI pa.pa0 anu. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta jANItI navalakathAnA sacitra chAcAnuvAda.] 10.00 saMpA. gApALadAsa paTela (presamAM saMpA. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakathAne vistRta 'kSepa, sacitra.] 10,00 Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pikavika klaba yAne 'sau sAru, jenuM chevaTa sAruM" (presamAM) anu. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta vikhyAta navalakathAne saMkSepa, sacitra.] tavaMgaranuM saMtAna vhAzmI eNnDa sana' cAne sapA. geApALadAsa paTela [Dikansa kRta navalakathAne vistRta sakSepa, sacitra.] vera ane krAMti anu. bipinacaMdra jhaverI 3.00 [cArlsa Dikansa kRta vikhyAta navalakathA 'e Tela auka TU siTIjha' ne saraLa sacitra sakSepa. 12:00 sarasvatIcaMdra [ sAkSarazrI ge vanarAma mAdhavarAma tripAThI kRta prasiddha gujarAtI navalakathAne saraLa, vistRta sacitra saMkSepa.] kuTuba-parivAra anu. mukhahena pu. che. paTela 11.00 [gurudatta kRta hiMdI navalakathA 'zunA'ne sacitra anuvAda.] saMpA. kamubahena puru . paTela 10000. premanAtha anu kamubahena pu. che. paTela (presamAM) [gurudatta kRta hiMdI navalakathA 'nA 'ne anuvAda. ] vicAramALA sa'pA. mubahena pu. che. paTela ['satyAgraha 'nI suMdara vicArakalikAone saMgraha] ciMtanamaNimALA sapA. kamubahena pu. che. paTela 100 ['navajIvana'nAM vicAra-puSpAnI phUlagUthaNI, sacitra.] amara-vela sapA. kamubahena pu. che!. paTela ra.00 [deza dezanAM DAhyAM strI-puruSAnAM vicAra-mauktikA,] AtmazeAdhanamALA sapA kamubahena pu. che. paTela 2000 [Atmasa'zeAdhanane lakSamAM rAkhIne cUMTelAM subhASite ] vicAra-maNi-mALA sapA kamubahena pu. che. paTela (presamAM) [' satyAgraha 'nI preraka vicArakalikAone AgaLaneA saMgraha.] sapA. vijayazaMkara ma. bhaTTe [saMpAdake vAMcelAM aneka pustakAnA sArarUpa mULa karA.] mArI jIvanadRSTi saMpA. vijayaza kara maM. bhaTTe [keTalAka vizvavikhyAta vijJAna, vijJAnIe tathA sa zASakAnI preraka jIvanadRSTi AlekhatuM pustaka, suMdara phATAe sahita. ] manatikA 0.75 3.02. 2.00 Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ satyAgrahI bApu sa'pA. rameza DA. desAI [gAMdhIjInA satyAgrahanA prasaMgAnI rasika vArtAo, sacitra. saradArazrIne vinAda saMpA. mukulabhAI kalArthI; tathA kalyANajI vi. mahetA sahita. ] [khAraDolInI laDatanA 65 prasaMge bhArata para caDAI maganabhAI desAI 0.7 [cInI AkramaNane khyAla ApatI pustikA, nakazA sAthe.] maganabhAI desAI 5.0 gItAnuM prasthAna ['mahAbhAratanA yuddhanA maDANu pahelAMnI rasika kathA. ] maganabhAI desAI 2.0 gItAnA prakhadha [aSTAdazAdhyAcinI gItAnA viSacanI geAThavaNI ane rajUAta kevI rIte thaI che tenuM saLaMga nirUpaNu, ] buddhiyoga [ zrIkRSNArjuna-saMvAda nAme bahAra paDanAra gItAnA vivaraNanA prathama be adhyAyaH sAMkhya-buddhine Atmoga] Tong 30 mI jAnevArI maganabhAI desAI 19 [ rASTrapitAne zraddhAMjaliH agiyAra phoTA citrA sahita. ] navI yunivarsiTIe maganabhAI desAI 12 [yuninA zikSaNa-vahIvaTa aMge mAhitI ApatI pustikA; gAMdhIjInA ucca zikSaNane lagatA lekhA sahita.] gAMdhIjInA jIvanamA maganabhAI desAI (presamAM) maganabhAI desAI 6.0 [gAMdhIjIe jIvana-sAdhanAmAM Avazyaka mAnelAM vratasAdhanAnI jhINavaTabharI pramANabhUta rajUAta. ] jijJAsunA prazno (gAMdhIjIne ) sapA. maganabhAI desAI 0.70 [ kama yAga ke jJAna-sanyAsayoga aMge gAMdhIjIne pUchelA moM, temanA javAba sAthe.] kaLA eTale zuM ? maganabhAI desAI 6.5 [TolsToya kRta ASa graMtha 'vauTa ijha ArTa ?'ne anuvAda] kaLA viSe TosTAya ane gAMdhIjI maganabhAI desAI 1.09 [ kaLA viSenA TaoNlsTaoNyanA maulika vicAronA vivaraNa sAthe gAMdhIjInA kaLA viSenA vicAronA utArA. Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ja na! maganabhAI desAI 9-10 aMgrejInA prazna aMge samaja ApatI pustikA.] Dala phala: " adakerU aMga" maganabhAI desAI 1.00 [ aMgrejI rAjya heThaLa prAthamika keLavaNImAM aMgrejoe zA hetuthI "miDala skUlanI phAcara mArI hatI, tenI carcA.] bArAka ane svAzya jhaverabhAI paTela 0.00 [ Arogya ane khorAka aMge samaja ApatI pustikA.] nIlagaMgAnAM nIra puruttama bhejANI 5.00 [ yugAnDA jaI vaselA gujarAtI bhAvuka hRdayamAM phurelAM kAvya saMgraha, sacitra.] sata krAnsisanuM jIvanagAna anu. dhanajIbhAI phakIrabhAI (presamAM) [ saMta krAnsisanA jIvana ane kArya aMge samaja ApatuM pustaka.] citrakathAmALA mirAvu, kAunTa oNpha menTekrisTa, zrI maskeTiyarsa-1, oNlivara visTa e navalakathAone citramALA rUpe rajU karatI anokhI kathAmALA (taiyAra thAya che) pA, kamubahena putra che. paTela : citrakAraH rajanI vyAsa ] Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vikTara hyuge vizvasAhityamAM phrAMsanuM nAma rozana karanAra hyugAno janma ogaNIsamI sadInA prAraMbhe I. sa. 1802 mAM thayA hatA. te vakhate nepeAliyana khAnApA nI saradArI nIce, krAMsane vijayaDa'kA, yuropa ane AphrikAmAM vAgatA hatA. tenA pitA, krAMsanI te vakhatanI ajeya gaNAtI senAmAM meATA aksara hatA. nepeAliyananA patana sAthe pitA aTakAcatamAM gayA, ane 1821 mAM mAtAnuM mRtyu thayuM. AthI hyuge ekadama nidhana sthitimAM mukAI gayA. A samaye mahinAo sudhI kha`ta ane AtmazraddhAthI teNe lekhanapravRtti karI. 1827nA arasAmAM sAhityakSetre krAMtikArI vicAre dharAvanAra sAhityakAronI kalaba sthapAI tene hyuge netA banyA. teNe dheASaNA karI ke, kalAne jarIpurANI praNAlikAmAM sthagita ane jaDa na thaI javA detAM, tene vikAsalakSI ane gata ta rAkhavI oie. kaLAnuM lakSya sauMda` nahi paNa jIvana heAya. tenI lAkapriyatA apratima hatI. tenA esImA janmadivase lAkho nAgarikAe tene ha nAdAthI vadhAvI lIdhe. gAe mukhyatve kAvya, nATaka ane navalakathAo lakhI che. krAMsane te zreSTha kavi che. ane nATayakAra paNa che. tenuM mRtyu I. sa. 1885mAM thayuM. Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vekTara hRgo pheva 'TaoNilarsaoNpha sI' prema bhAThAvImAM zAIjA ...... jAlI maoNno duma01 /ane bALa kaoN naoN Aka/ saMpAdakaH gopALadAsa paTela A) wwjannelibrary.org