________________
૩૫
લેથિયરીની પેઠે જ રે તેને પણ જાડી ગરદન તથા મોટા અને શક્તિશાળી પહોળા ખભા હતા, – જેથી તે ભારે વજનો ઉપાડી શકતો. તે બંનેની ચાલવાની ઢબ અને કંઈક અંશે દેખાવ પણ સરખાં જ હતાં. માત્ર તે થોડો વધુ ઊંચે હતો. લોકો બંદર ઉપર તે બંને સાથે ફરતા જુએ કે તરત જ બોલી ઊઠે, “ જુઓ બે ભાઈ ચાલ્યા !” પરંતુ તેમને બંનેને સામેથી જુઓ, તો બંને વચ્ચેનો ફરક તરત ધ્યાનમાં
આવી જાય. લેથિયરીના ચહેરા ઉપરની નિખાતાની સરખામણીમાં રેનો ચહેરો સાવચેતીભર્યો – અવિવાસુ જ લાગે.
રે તેને પટાબાજી સરસ આવડતી અને વીસ પગલાં દૂરથી બંદુક વડે સળગતી મીણબત્તીનું નિશાન લઈ, તેને તે ઓલવી નાખી શકતો. તેની મુક્કી જંગી હતી તથા બૉકિસંગને માટે જ સરજી હોય એવી લાગતી. એ સ્વપ્નોના અર્થ પણ ઉકેલી આપતો. પોતાની સાથે તે નોંધપોથી જેવું, રાખતો. તે તમને વાંચવા મળે, તો એકાદ પાન ઉપર તમને આવી નોંધ હોય : “લિયોન્સમાં સેંટ જોસેફની જેલની દીવાલની એક તરાડમાં કા સંતાડી રાખેલી છે.”
તે પોતાને કાલિકટના સુલતાનનો મિત્ર કહાવતો, – જેને પોટું ગીઝો ઝામેરિન કહે છે. ઈજજતની બાબતમાં તે બહુ આળો હતો. અને એ મુદા ઉપર ગમે તેની સાથે યુદ્ધમાં ઊતરી પડી, તે ઝટ સામાને મારી નાખતો. તેનું બળ તેના અંતરમાં રહેલી લુચ્ચાઈને છુપાવી રાખનાર ઓછાડ બની રહ્યું હતું
એક મેળા વખતે તેણે પોતાની મુક્કી જે કુશળતાથી વાપરી બતાવી હતી, તે જોઈને જ લેથિયરી તેના ઉપર ખુશ થઈ ગયો હતો. ગ્યર્નસીમાં તેનાં પરાક્રમોની માહિતી કોઈને ન હતી; તેણે દુનિયા જોઈ હતી, તે સારો વહાણવટી હતો, અને અનેક ધંધા કરી ચૂક્યો હતો. માડાગાસ્કરમાં તે રસોઇયો હતો, સુમાત્રામાં પંખીઓને તાલીમ આપનાર હતો, હોનોલુલુમાં સેનાપતિ હતો, ગેલા પેગોસ ટાપુઓમાં તે ધાર્મિક ખબરપત્રી હતો, ઉમરાવતીમાં કવિ હતો અને હેતીમાં ગૂઢપથી ફ્રી-મૅસન
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
