________________
૪
માનવ પુરુષાર્થ અને સિદ્ધિ
૧
માચ મહિનો બેસી ગયો હતો અને આબોહવા સૂકી બનતી ચાલી. દિવસે પણ લાંબા થતા ગયા.
જિલિયાત પાસે એક કરવત હતું, અને તેણે એક કાનસ બનાવી કાઢી. કરવત વડે તે લાકડાને વહેરતા અને કાનસ વડે લાઢાને. ઉપરાંતમાં તેની પાસે સાણસી અને ચીપિયા પણ હતાં. એક વસ્તુ કાંડાનું કામ આપે અને બીજી આંગળીઓનું. ગરમ લાઢું પકડીને વાળવા માટે એ સાધના પૂરતાં ગણાય. યંત્રવિદ્યામાં એક ભાગને આધાર બીજા ભાગ ઉપર હોય છે. જિલિયાતે ધીમે ધીમે આટલાં સાદાં સાધનાથી પેાતાને જોઈતાં બીજાં ઓજારો ઘડી કાઢયાં.
મુખ્યત્વે તેને ચેઈન-પુલીએ તૈયાર કરવી હતી – ભારે વજન ઊંચકવા માટે.
લેાખંડના ખાસ કરીને સાંકળેાના અને પુલીના ભંગારમાંથી એ બધું તેણે ઘડયા કર્યું – સમાર્યા કર્યું – જોડયા કર્યું.
-
સાથે સાથે લાકડાના પાટડા-પાટિયાંમાંથી એ ચેઈન-પુલીને બાંધવા-ટેકવવા માટે માંચડા જેવું પણ તૈયાર કરવા માંડયું.
બધું જ છૂટું છૂટુ તૈયાર થતું હતું; પણ જિલિયાતના મગજમાં સમગ્ર નકશા તૈયાર હતા. અને તેથી એ નકશા મુજબ બધું તૈયાર શકે જતું હતું.
Jain Education International
૧૫૫
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org