________________
૧૬૨
પ્રેમ-બલિદાન - જિલિયાત જે કંઈ પુરુષાર્થ કરી રહ્યો હતો, તે અસંભવિત લક્ષ સાથે સંકળાયેલો હતો. પરિણામ નિરાશાજનક કે ધીમું જ આવ થોડી ઘણી સિદ્ધિ માટે તેને ભારે તાકાત ખર્ચવી પડતી; અને ૨ કારણે જ તે ભવ્ય બનતો જતો હતો.
તેને એકલે હાથે કામ કરવાનું હતું. તેથી એક ભંગાર બનેલા જહાજ અધ્ધર તોળવા ચાર પાટડા ઊભા કરવા માટે, જહાજના બચેલા ભાગમાંર્થ બચાવી શકાય તેટલો ભાગ વહેરીને કે કાપીને કાઢી લેવા માટે, તથા આ ભંગાર ઉપર ઉચ્ચાલન માટેની ચેઈન-પુલીની વ્યવસ્થા કરવા માટે તેને એટલું બધી તૈયારીઓ કરવી પડી હતી, એટલી બધી મહેનત કરવી પડી હતી એટલા બધા અખતરા કરવા પડયા હતા, કઠોર પથ્થર ઉપર એટલી બધું રાત ગાળવી પડી હતી, અને એટલા બધા દિવસે લગી સતત યાતન વેિઠવી પડી હતી, કે ન પૂછો વાત.
પરંતુ તાકાત ઘટવાથી સંકલ્પશક્તિ ઘટે જ એવું બનતું નથી શ્રદ્ધા તો માત્ર ગૌણ બળ છે; સંકલ્પ એ જ મુખ્ય બળ છે. શ્રદ્ધાર્થ મોટા મોટા પહાડો ખસેડી શકાય, એમ કહેવાય છે ખરું; પણ દઢ સંક-૧ જે કરી શકે, તેની આગળ તે એની કંઈ વિસાત નથી.
જિલયાતને થાક લાગતે જ નહિ; અથવા વધુ સાચું કહી તે તેને એ મન ઉપર લેતે નહિ. અને જ્યારે આત્મા શરીરની નિર્બ ળતાને સ્વીકાર કરવાનો ઇનકાર કરે છે, ત્યારે તેનું અંતરનું અગા બળ પ્રગટ થાય છે.
કોઈ કોઈ વાર રાત દરમ્યાન જિલિયાત પોતાની આંખ ઉઘાડતે અને અંધારા તરફ નજર કરતે.
અંધારે જાણે માણસ ઉપર તરફથી વજન નાખી તેને દબાવે દેવા માગતું હોય એમ લાગે છે. રાતના અંધારા સમક્ષ માણસ પોતાન, અપૂર્ણતા અને અસહાયતા અનુભવે છે. તે તેનાથી દૂર ભાગી જવા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
