________________
દેરુોત
૩
માણસના શરીરનું બાહ્ય કોટણું, અંદરખાને જુદા જ પ્રાણીને છુપાવતું હાય છે! તે હિસાબે કોઈ પંખિણીને છોકરીનું રૂપ લઈને આવેલી કલ્પા, અને તમારા ઘરમાં તે સ્થિર થઈને રહેતી હોય એમ માની લો, તે તમને દેરુશેતની કલ્પના આવી જાય. તે સામી મળે તે એકદમ એમ જ કહેવાનું મન થાય, “ ગૂડ-મોર્નિંગ મેનાજી!” ભલે તેની પાંખો અદૃશ્ય હોય, પણ તેનું કૂજન તો મેાજુદ હોય જ! તેની વાતચીત પુરુષને હિસાબે ભલે ઊતરતી લાગે; પણ તેનું ગીત ? તે કેટલું બધું રહસ્યમય હોય! તેને જોતાં જ આભાર માનવાનું મન થાય કે, આકાશમાં ઊડી જવાને બદલે તે ઘરમાં આમ તેમ ઠેકડા માર્યા કરે છે!
કુંવારિકા એ દેવદૂતનો અવતાર છે. જ્યારે કુંવારિકામાંથી સ્ત્રી વિકસતી જાય છે, ત્યારે દેવદૂત વિદાય થઈ જાય છે; પરંતુ પછીથી બીજો એક નાનો જીવ લઈ આવીને તે મા પાસે પાછા ફરે છે. પરંતુ એક દિવસ માતા થનારી લાંબા વખત સુધી પોતે બાળક જ રહે છે. કિશારીમાં પણ બાળકપણું જ મેાજૂદ હોય છે.
એ બ્રેકરીમાં કશું સ્વર્ગીય તત્ત્વ જાણે ભારેલું હોય છે–સુંદરતા! આપણી આ મટોડીની દુનિયામાં સુંદરતા આપણને સ્વર્ગીયતાનો ખ્યાલ ઊભા કરી આપે છે. જંગલમાં જે કૂંજન કરતાં પંખી ન હોય, તે
૨૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org