________________
જળ-તળની જાદુઈ સૃષ્ટિ
૧
કિનારા
નારા પાસેના ખડકો ઉપર કદીક માણસો જઈ ચડે છે; પણ ખુલ્લા સમુદ્રમાં આવેલા ખડક ઉપર કદી જતા નથી. ત્યાં જવાથી એક તે તેમને કશો લાભ નહીં : ત્યાં ન વનસ્પતિ હોય, ન ઘાસ હોય. એ તે માત્ર સપાટ ખુલ્લો ખડક હોય. તેમાં પીવાના મીઠા પાણીના ઝરા પણ ન હોય.
સમુદ્ર નિરંકુશપણે ત્યાં ખેલતો હોય, અને એ ખડકોને વધુ ખુલ્લા, વધુ અણીદાર, વધુ ખરબચડા, અને વધુ દુર્ગમ બનાવ્યા કરતો હોય.
પણ એ ખડકોના પાણીમાં ડૂબેલા રહેતા ભાગોમાં પણ સમુદ્ર ઓછી ખોતરણી-કોતરણી નથી ચલાવતો. પાણીની અંદર થઈને જ જવાય એવી કેટલીય વિશાળ ગુફાઓ જમીન ઉપરના ખડકોની પેઠે સમુદ્રના પાણીની અંદર રહેતા ખડકોમાં પણ કોતરાઈ ગઈ હેાય છે. કેટલીક કોતરણી તે! મોટા મોટા મહેલાના દેખાવ ઊભો કરતી હોય છે. કેટલાય થાંભલાઓ ઉપર સુંદર ઘુમ્મટદાર છતો ઊભી થઈ હોય છે; અને તેમાં રંગબેરંગી લીલ-સેવાળના નરમ ગાલીચા બિછાવ્યા હોય છે.
દુબ્રેના દંતૂશળે નીચેના ખડકોમાં આવી કેટલીય ગુફાઓ હતી, તથા માણસ ઊભા ઊભો કે થોડો નીચો નમીને જઈ શકે તેવી નાળો હતી. આવી કેટલીય નાળા ઓટ વખતે બહારથી જોઈ શકાતી હતી. માણસ પોતાને હિસાબે અને જોખમે તેમાં જરૂર દાખલ થઈ શકે.
૧૫૧
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
