Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 08 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टी० श० ९ ३० ३२ सू० ४ भवान्तरप्रवेशनकनिरूपणम् १२९ धूमप्रभायां पट् ६, सर्वसंमेलने ९० +६०+ ३६+१८+६ = २१० दशाधिक शतद्वयं भगा भवन्ति । अथ पञ्चानां नैरयिकाणां नरकचतुष्कयोगे चत्वारिंशदधिकैकशतविकल्पानाह - ' अहवा एगे रयणप्पभाए, एगे सकरप्पभाए. एगे वालुयभाए, दो पंकपभाए होज्जा ' अथवा एको रत्नप्रभायां भवति, एकः शर्करा
पंकप्रभा में १८, धूमप्रभा में ६ इस तरह ये सब मिलकर २१० भंग हो जाते हैं। यहां पर जो ९०, ६० आदि भंग कहे गये हैं सो वे इस प्रकार से कहे गये हैं-कि पांच नैरयिकों के नरकत्रय के संयोग में ६ विकल्प होते हैं इन विकल्पों का रत्नप्रभा पृथिवी की प्रधानता से जायमान १५ अंगों के साथ गुणा करने पर ९० भंग हो जाते हैं। शर्करापृथिवी की प्रधानता से जायमान १० भंगों के साथ ६ विकल्पों का गुणा करने पर ६० भंग आ जाते हैं। वालुका पृथिवी की प्रधानता से जायमान ६ भंगों के साथ ६ विकल्पों का गुणा करने पर ३६ भंग आ जाते हैं । पंकप्रभा की प्रधानता से जायमान तीन भंगों के साथ ६ विकल्पों का गुणा करने पर १८ भंग हो जाते हैं, तथा-धूमप्रभा, तमः प्रभा और अधः सप्तमी इनके योग से जायमान एक भंग के साथ ६ विकल्पों का गुणा करने पर ६ भंग आ जाते हैं ।
अब पांच नैरयिकों के नरक चतुष्क के योग में जो १४० भंग होते. हैं उन्हें प्रकट किया जाता है - ( अहवा एगे रयणप्पभाए, एगे सकरप्पभाए एगे बालुयप्पसाए, दो पंकष्पभाए होज्जा) अथवा पांच नैरयिकों
પકપ્રભા સાથે ૧૮ અને ધૂમપ્રભા સાથે ૬, આ રીતે કુલ ૨૧૦ ત્રિકસ ચેગી વિકલ્પા થાય છે. અહીં રત્નપ્રભા સાથે ૯૦ શકરાપ્રભા સાથે ૬૦ આદિ જે ભાંગાએ કહ્યા છે તે આ પ્રમાણે કહેલા છે. પાંચ નારકાના નરકત્રણના સંચે. ગની અપેક્ષાએ ૬ વિકલ્પે કહ્યા છે. તે ૬ વિકલ્પાને રત્નપ્રભાપૃથ્વીની પ્રધાનતાવાળા કુલ ૯૦ ભાંગાએ મને છે. શકરાપ્રભાની પ્રધાનતાવાળા દરેક વિકલ્પના ૧૦ ભાંગાએ થાય છે, તેથી ૬ વિકલ્પેાના કુલ ૬૦ ભાંગાએ થાય છે. વાલુક:પ્રભાની પ્રધાનતાવાળા દરેક વિકલ્પના કુલ ૧૮ ભાંગા બને છે. તથા ધૂમપ્રભા, તમઃપ્રભા અને અધઃસપ્તમીના ચૈાથી દરેક વિકલ્પને ૧-૧ ભાંગા થતા હેાવાથી ૬ વિકલ્પના કુલ ૬ ભાંગા થાય છે.
હવે પાંચ નારકાના નરકચર્તુમાં પ્રવેશની અપેક્ષાએ જે ૧૪૦ ચતુષ્ક સચેગી ભાંગાએ બને છે તેમને સૂત્રકાર પ્રકટ કરે છે-પહેલા વિકલ્પના ચાર लांगाओ। —“ अहवा एगे रयणप्पभाए, एगे सक्करपभाए, एगे वालुयप्पभाए भ १७
શ્રી ભગવતી સૂત્ર : ૮