Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 08 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीकाश०९३०३४सू०२ पृथिवीकायिकादीनामानप्राणादिनिरूपणम् ६६५ गौतम ! तथैव पूर्वोक्तादेव यावत्-तेजस्कायिकः, वायुकायिकः, वनस्पतिकायिकश्च स्वस्वसम्बद्ध यथायथं पृथिवीकायिकम् अष्कायिक, तेजस्कायिकं, वायुकायिक, वनस्पतिकायिक चा आनिति च, प्राणिति च, उच्चसिति च, निश्वसिति च, उपयुक्ताः सर्वेऽपि पृथिवीकायिकादि वनस्पतिकायिकान्ता जीवाः स्वस्वसम्बद्धान् पृथिवीकायिकादिजीवान् आनपाणरूपेण श्वासोच्लासरूपेण च गृह्णन्ति, परिमुञ्चन्तिचेति भावः, अथ पृथिवीकायिकादीनां क्रियामूत्रमाह-' पुढविकाइउत्तर में प्रभु कहते हैं-' तहेव ' हे गौतम ! इन प्रश्नों का उत्तर पूर्वोक्त प्रकार से ही जानना चाहिये-अर्थात् तेजस्कायिक स्वसंबद्ध अप्कायिक को, तेजकायिक को, वायुमायिक को एवं वनस्पतिकायिक को श्वासोच्छ्वास रूप से ग्रहण करता है और छोड़ता है। वायुकायिक जीव स्वसंबद्ध पृथिवी कायिक को, अप्कायिक को तेजस्कायिक को, वायुकायिक को पत्र वनस्पतिकायिक को श्वासोच्छ्वास रूप से ग्रहण करता है और छोड़ता है, वनस्पतिकायिक स्वसंबद्ध पृथिवीकायिक को अफायिक को, तेजस्कायिक को, वायुकायिक को एवं वनस्पति कायिक को श्वासोच्छ्वास रूप से ग्रहण करता है और छोड़ता है। इस तरह उपर्युक्त सर ही पृथिवीकायिक आदि जीव-पृथिवीकायिक से लेकर वनस्पनिकायिक तक के जीव-स्वसंबद्ध पृथिवीकायादिक जीवों को श्वासोच्छवारूप से ग्रहण करते हैं और छोड़ते हैं। अब सूत्रकार पृथिवीकायिकादिको के क्रियासूत्रों को कहते हैं इसमें गौतमने
41 प्रश्नाने उत्त२ १५ता मडावीर प्रभु ४ छ " तहेव" &ी, ગૌતમ ! એવું જ બને છે. એટલે કે તિજસકાવિક જીવ સ્વસંબદ્ધ અપકાયિકને, તેજકાયિક, વાયુકાયકને અને વનસ્પતિકાયિકને શ્વાસોચ્છવાસ રૂપે ગ્રહણ કરે છે અને છેડે , વાયુકાયિક જીવ સ્વસંબદ્ધ પૃથ્વીકાયિકને, તેજસ્કાયિકને વાયુકાયિકને અને વનસ્પતિકાવિકને શ્વાસોચ્છવાસ રૂપે ગ્રહણ કરે છે અને છેડે છે. વનસ્પતિકાયિક જીવ સ્વસંબદ્ધ પૃથ્વીકાયિકને તિજસકાયિક, વાયુકાયિકને વાસોચ્છુવાસ રૂપે ગ્રહણ કરે છે અને છેડે છે.
આ રીને ઉપર્યુક્ત પૃથ્વીકારિકથી લઈને વનસ્પતિકાયિક પર્યન્તના બધા
વસંબદ્ધ પૃથ્વી કાયિકથી લઈને વનસ્પતિકાયિક પર્યાના સમસ્ત જીને શ્વાસોચ્છવાસ રૂપે ગ્રહણ કરે છે અને બહાર કાઢે છે, એમ સમજવું.
હવે સૂત્રકાર પૃથ્વી કાયિક આદિ છવાની ક્રિયાઓનું પ્રતિપાદન કરે છેगौतम भीना प्रश्न-" पुढविकाइए णं भंते ! पुढविक्काइयं
श्रीभगवती. सूत्र: ८