Book Title: Samarth Samadhan Part 3
Author(s): Samarthmal Maharaj
Publisher: Sthanakwasi Jain Dharmik Shikshan Sangh Rajkot
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004858/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | samartha-samAdhAna | bhAga 3 - | prakAzaka: sAmajI velajI vIrANA. sthAnakavAsI jaina dhAmIka zikSaNa saMgha rAjakoTa. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AvRtti pahelI prata 2000 || zrI madyAvIrAya nama: || samartha - samAdhAna bhAga trIjo (gujarAtImAM) 5 paDatara ki Mmata rUA. 9-00 skakakab skal pUjya zrI sama malajI mahArAja sAheba Wan : chapAvI prasiddha karanAra -- zrI zAmajI velajI virANI sthAnakavAsI jaina dhAmika zikSaNa saMgha 1, divAnaparA, vIrANI vIlA '' rAjakoTa. 66 5 vIra sa vata 2506 vikrama saMvata 2036 vecANa kiMmata rUA. 4-00 ****** latest sta Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A saMsthAnA praNetA-nirmAtA ane dharmadhuraMdhara mahAnubhAvone hArdika zraddhAMjalI (1) sva. zrImAna zeTha rAmajIbhAI zAmajIbhAI virANI rAjakeTa (2) sva. zrImAna zeTha durlabhajIbhAI zAmajIbhAI virANI (3) sva. zrI chaganalAlabhAI zAmajIbhAI virANI (4) sva. rAvabahAdura zrI ema. pI. zAha sAheba (5) sva. zAstrajJa zrI jeThAlAlabhAI prAgajIbhAI rUpANI junAgaDha (6) sva. zAstrajJa zrI jhaveracaMdabhAI jAdavajIbhAI kAmadAra muMbaI (7) sva. rAvasAheba tapasvI zrI maNIlAlabhAI vanamALIbhAI zAha rAjakeTa (8) sva. zrI cunIlAlabhAI nAgajIbhAI vorA (9) sva. zrI aMdarajIbhAI ghelAbhAI paTela (10) sva. tapasvI zrI rAyacaMdabhAI ThAkarazIbhAI ghIyA (11) sva. zrI ThAkarazIbhAI karazanajIbhAI thAnagaDha (12) zrI gulAbacaMdabhAI pAnAcaMdabhAI mahetA rAjakoTa (13) zrI maganalAlabhAItArAcaMdabhAI zAha jeoe A saMsthAnA utkarSa ane pragatimAM tana, mana ane dhanathI avismaraNIya sevAo Apela che, te mATe A saMsthA teozrInI atyaMta traNa che. lI. zrI virANI zikSaNa saMghanA saMcAlake mudraka : jayaMtilAla maNilAla zAha, dhI navaprabhAta prinTIMga presa, ghIkAMTA roDa, neveTI sinemAnI bAjumAM - amadAvAda, Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namra nivedana chellA keTalAka dAyakAthI ApaNA sthAnakavAsI jaina samAjamAM dharma pratye rUci ane jAgRti udbhavatI daSTigocara thAya che, ema sarvene vidita thatuM hatuM e thatuM haze ja, je samAjanA sadbhAgya che. saMketa 1 ApaNuM AbAla vRddha badhA cAturmAsa daramyAna nAnI moTI tapazcaryA kare che ane temAM khasusa karI nAnI bahene moTI tapazcaryA karI rahI che, te joI ApaNuM badhAnA hRdaya AnaMdapUrvaka abhinaMdanathI nAcI uThe che. kharekhara dharmane raMga jAmela che. saMketa 2 samAjanI zikSita ane DIgrI dharAvatI brahmacArI bahene dara varSe dIkSA lIe che, tethI dharmane udyota thAya che. e samAjanI dharmamAM unnatine suMdara ga gaNI zakAya. A pramANe ApaNA samAjamAM suMdara pragati thaI rahI che. paraMtu- dharma jJAna sAthe kriyA thAya te anere. raMga jAme, raMga vagaranI kriyA zuSka agara jaDa jevI lekhAya. zrI zAmajI velajI virANI sthA. jaina dhArmika zikSaNa saMgha rAjakoTa taraphathI chellAM 25 varSathI jJAna pracArArthe bhinna bhinna rIte ane vividha kSetromAM dhArmika pustaka sahelI ane samajI zakAya tevI bhASAmAM chapAya che. ane ghaNuM ochA bhAve pustake vecAya che. A saMsthAne Azaya ane daSTi AbAla vRddha sau kaI jJAna meLavI zake ane jJAnatapasyAmAM vadhAre rUci ane vRddhi thAya, e che. zrI pUjya gaNadhara gautama svAmIe bhagavAna mahAvIra svAmIne 36000 chatrIsa hajAra prazno pUchela ane kevaLajJAnI bhagavAna mahAvIre spaSTa pratyuttara Apela ane badhA prazno ane javAba bhagavatI sUtramAM upalabdha che. ane e sUtra vAMcanAra zrAvaka-zrAvi. kAo suMdara rIte jJAna prApta karIne potAnuM jIvana bhavya ane saphaLa banAve e ja abhyarthanA. A ja paddhati anusAra bahuzruta zramaNa zreSTha pUjya "samarthamalajI mahArAja Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sAhebane pUchelA praznonA javAbo hindI bhASAmAM-amUlyagraMtha "samartha samAdhAna" nAmanA traNa pustako chapAI bahAra paDela che, te traNeya bhAganuM gujarAtI bhASAmAM avataraNa karI suratamAM A suMdara pustaka pragaTa karavA A saMsthA bhAgyazALI banela che. A pustaka aradhI kiMmate saMsthAnI prathA mujaba vecavAmAM Avaze. pUchelA praznonA javAbo be, traNa nIce lakhI jaNAvavA rajA laIe chIe ke jethI vAcaka vargane jANa thAya ke A purataka kharekhara jJAna pradAna suMdara ane saraLa rIte Ape che. prazna -sukha zuM che ? bhautika samRddhine sukha mAnavuM ? javAba sAcuM sukha te ja ke je kadI nAza na pAmatAM zAzvata rahe. bhautika sukha aMte duHkhadAyaka hoya che ane nAzavaMta hoya che. tethI te vAstavika rIte sAcuM sukha nathI, sAcuM sukha AdhyAtmika sukhamAM ja che. A pustakamAM prazno ane javAba vAMcanAra samAjane dhyAnamAM Ave ke A pustakamAM dhArmikajJAna saraLa rIte ApI, vAMcaka vargane samajAtAM apAra AnaMda thaze ane prabhunI Agama vANanI bhavya prasAdI maLaze. A pustakamAM chApatA rahI gaelI bhUle tathA anya kSatio hoya te amArA dhyAna upara mukavA amArI namra vinaMtI che. A pustakanI gujarAtI anuvAda karelI phAIle A ja saMsthAnA mAnada sabhya, dhArmika abhyAsI bhAI zrI premacaMdabhAI vanecaMdabhAI pArekhe pitAnA amUlya samayane bhega ApIne tapAsI ApI che, je badala saMrathA temanI aNI che. tema ja hindI bhASAmAM prathama AvRtti traNa bhAgamAM jemaNe bahAra pADela che, teo kharekhara dhanyavAdane pAtra che. amadAvAdamAM A pustaka chapAvI ApavAnA maMgalakAryamAM zrI sthA. jaina patranA taMtrI zrI jIvaNabhAI tathA nagarazeThanA vaMDAmAM sthA. jaina saMghanA AgevAnoe sakriya sahakAra Apela che te badala temanA paNa ame AbhArI chIe.... rAjakoTa tA. 1-10-1980 lI. saMcAlako zrI kAMtilAla khImacaMda mahetA ) zrI nagInadAsa rAmajIbhAI vIrANI-pramukha zrI mohanalAla kasturacaMda zAha-upapramukha zrI bhupatalAla vRjalAla mahetA zrI narabherAma pAnAcaMda mahetA upapramukha zrI caMpakalAla choTAlAla mahetA ) zrI maganalAla popaTalAla kAmadAra-upa pramukha mAnamaMtrIe - zrI zA.ve. virANu sthA. jaina dhArmika zikSaNa saMgha-rAjakoTa Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAmajI velajI trirANI sthA. jaina dhArmi ka zikSaNa saMgha-rAjakoTa taraphathI sastA bhAve malatAM pustakonI yAdI (1) zrI jaina jJAna sAgara (2) pratikramaNa sUtra.... sAmAyika sUtra... (3) (4) (5) ,, 77 ' 99 ++ (6) bhagavatI upakrama... (19) mALA plAsTIkanI (<) pADAvalI bhAga 1 (=) pAThAvalI bhAga 2 (10) pADAvalI bhAga 3 (11) pADAvalI bhAga 4 pAThAvalI bhAga 5 (12) pADAvalI bhAga 6 (13) (14) pADAvalI bhAga 7 1-30 0-20 (15) AdinAtha bhaktAmara stotra (gujarAtI) (16) zrAvakanI AlAyaNA 0-10 0-10 (17) pacakhANa pALavA mATe tathA zrI anupUrvI sAmAyika sUtra mATu 21 (18) 13 0-50 (19) pAMca samiti, traNa gupti tathA chalezyAnuM spaSTIkaraNa 1-50 17 4-00 8000 4-00 ,, 77 17 "" 17 11 17 "" 17 vecANu ki`mata phA. hai. 5-00 0-50 7-10 chakAyanA khela, navatatva... 0-15 rAtribhAjana-kaMdamULa tyAga mahimA (AvRtti pAMcamI) 0-75 2-50 0-35 0-50 1-00 1-10 1-25 1-50 (20) samartha samAdhAna bhAga 1 lA (21) bhAga 2 jo (22) bhAga 3 je "" (23) satI draupadI devInu jIvanacaritra ,, 22 "" 97 1-00 77 tA. ke. upara lakhelA pustako naMga 1 nA bhAva che. posTeja khaca alaga che. 261-2 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wwwwwwwww * paMca parameSThInI stuti saphaLa maMgaLa mahi mAMgaLa, prathama magaLa gaNu jene; prabhu te paca parameSThI, namuM chu. bhAvathI tene. arihantA jinezvara je, jItIne rAgadveSAne; varyAM che jJAna kevaLane, namuM chuM bhAvathI tene. bIjA che siddha paramAtmA, karIne bhasma karmane; birAje mukti padamAM je, namuM chuM bhAvathI tene. dharI cAritra AcAryAM, dharAve bhavya vAne; vidyAre kanA maLane, namuM chuM bhAvathI tene, me che jJAnanA dAne, akhila leAke munirAje, guMthAyA Atma zuddhimAM, amArI Atmazuddhino, vahAlA madha melIne; have levA amara padane, namuM chu bhAvathI tene, bhAve je upAdhyAyeA, sakaLa siddhAMta samajIne; namuM chuM bhAvathI tene. jagatanA mAhu mArIne; namuM chuM bhAvathI tene. www www E ..... .3 ..... ....4 .... s the the tr Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ praznanI aMdara Avela viSaya praznanaMbara viSaya pRSTha naMbara 1466 catu pazI pudgalemAM kyA kayA sparza hoya che ? 1467 vaDI dikSAne kayA cAritramAM samAveza thAya che? 1468 loMkAzAhanA dharmanA vicAra vizuddha ane mananIya che? 1469 ApaNuM mAnelA 32 Agame niHsaMdeha satya che? 1470 zuM zAne kSetra saMbaMdhI viSaya zraddhAnI sAthe ja saMbaMdha rAkhe che e zuM barAbara che? 1471 zuM evuM samajavuM egya che ke yugalika kSetramAM kALano prabhAva paDI zakato nathI? 1472 28 nakSatromAMthI abhijita nakSatrane dravya tathA bAkInAne guNaparyAya rUpe samajavA e ucita che ke nahi? 1473 niraMtara aMtamuhurta sudhI AyuSyano baMdha paDe che. paMcasaMgrahanA A kathanamAM zuM rahasya che? 1474 vartamAna yuganA je vidvAna sAdhu ziSyane zAstramAM pravINa banAvavAne badale laukika adhyayana karAve che. zuM AmAM Apane koI dizA bhUla dekhAya che? 1475 pAMca samakitanA viSayamAM bheda vijJAna jANavAnI IcchA che, te zuM saMkSepamAM mArgadarzana maLI zakaze? 1476 jinazAsanamAM devI-devatAonA pUjanane mithyAtva mAnavAmAM Ave che. te zuM devI-devatAone mATe A apamAnajanaka nathI ? 1477 vartamAna yugamAM samasta bhArata, rAjA vagaranuM banI gayuM che. tathA AcArAMga sUtramAM evI AjJA che ke rAjA vagaranA kSetramAM vicaravuM nahi, te zuM vartamAna yugamAM dharmane viccheda samaja? 1478 batrIsa sUtra vAMcavA e zramaNAnuM kAma che ane zrAvakane mATe sAmAyika pratikramaNa tathA thekaDAonuM jJAna-jemake chakAyanA bela, navatatva, karmaprakRti, daMDaka, guNasthAna dvAra, gati-Agati, bAMsaThIyA vagere paraMparAthI cAlyuM AvatuM kArya bahumAnya che. zuM A paraMparA barAbara che ? Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1479 zuM mAraNAMtika samuddaghAta e AyuSya karmanI udIraNuM che? 5 1480 zuM namo arihaMtANuM bolavuM ucita che? 1481 jJAnazakti joradAra banAvavA mATe haMmezA thaIzuI maMgalaM " stava stuti maMgalanI khUba ArAdhanA karuM chuM te te zuM uttama che? ... 1482 "kalpasUtra bhASya" ane "paryuSaNa ka95" e badhA pAchaLanA che. aMga sUtramAM tenuM pramANa kevI rIte Ave ? te ka artha kare? 1483 zuM e barAbara che ke sauthI vadhAre pApa mananuM, tenAthI vadhAre pApa vacananuM tathA tenAthI kAyAnuM pApa vadhAre hoya che ? baMdhamAM kAyika vRttinI mukhyatA hoya che ke kAya keganI ? 1484 taMdula cha je halakAmAM halakA adhyavasAyathI marIne sAtamI narakamAM jAya che, tene ullekha bhagavatI sUtranA mULamAM kayAM che? 1485 tirthaMkara deva je vakhate bole che te vakhate teo kayA upakaraNane upaga kare che? dikSAthI nirvANa sudhInuM varNana jANavAnI IcchA che. 1486 zuM aparyApta avasthAmAM upazama samakti thAya che? 1487 sopakramI AyuSyavALe pitAnuM AyuSya jaladIthI kevI rIte bhagave che? 1488 visAjanA kene kahe che? 1489 teramA ane caudamA guNasthAnamAM paNa zuM baMdha hoya che? .... 1490 teramA ane caudamAM guNasthAnakamAM kaI kaI prakRtione udaya rahe che? 1491 teramAM ane caudamAM guNasthAnakamAM udIraNuM kaI prakRtinI hoya che ? ... 142 teramA ane caudamAM guNasthAnakamAM kaI prakRtionI sattA hoya che ?... 1493 bhagavAna mahAvIranA zAsanamAM sarva prathama kevaLajJAna kene thayuM ? tathA sarva prathama mekSamAM keNa gayA ? 1494 aDhI dvipamAM sUrya caMdra vacce keTaluM aMtara che? sUrya-caMdra keTalA keTalA aMtare hoya che? 145 uttarAdhyayananA bIjA adhyayananI TakAmAM "vadha parisaha" para aMdhakajInuM udAharaNa AveluM che. aMdhakajI ArAdhaka thayA ke virAdhaka thayA? 10 1496 zuM gaNadhara virAdhaka hoya che ? tathA devalokamAM jAya che ? .. 1497 pratyeka muhane garbhaja manuSya kALa karIne kyAM sudhI jAya che ? ... 1498 pratyeka mAsane garbhaja manuSya kALa karIne jyAM sudhI jAya che ? ... 149 pratyeka varSavALe manuSya kyAM jAya che? 1500 pAMcamA ArAmAM janmelA jIvane upazama tathA kSAyika samakita nathI hatuM, tenuM pramANu zuM ? Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1501 jeo mithyAtvI hovA chatAM kiyAnA baLathI raiveyaka sudhI jAya che. AvA leke zuddha prarUpaNa karIne lekene dharma sammukha karI zake che. dIpaka samakitI paNa AmAM AvI jAya che. te cI bhaMgI batAvaze? - 13 1502 lIlotarInI bAdhA karanAra kerI, lIMbu, maracA vagerenuM athANuM - khAI zake che. kAraNa ke temAM acitattA hovA chatAM paNa lIlApaNuM kAyama rahe che te murabbAnuM paNa zuM ema ja samajavuM ? - 13 1503 je vaDI dIkSA pachI ja navadIkSitane eka mAMDalA para besADavAmAM Ave che. te zuM ethI sAbita nathI thatuM ke gRhastha sUtra-prAptine adhikArI nathI hete? 1504 mithyAtvI, samakti-prAptinA aMtarmuhUrta pahelA je yathA pravRttikaraNa kare che te nirarthaka che ke sArthaka? 1505 eka anAdi mithyAtvI je A bhavamAM samakita pAmIne mekSe jAya tathA eka pUrvalabdha samakitI je vartamAnamAM mithyAtvI che, A banenA kama krama mujaba eka kaDAkoDI sAgarepathI adhika nyuna ja haze, ke bannenA karma nyunAdhika hoI zake che? .... 15 1506 koI sAmAnya gRhastha je ApanI pAse evuM paccakhANa mAge ke huM anukaMpA karavA yogya prANIone acita padArtho sivAya sacita padArtho nahi ApuM, to zuM tame tene pacakhANa karAvaze ? .... 15 1507 kaI pratimAdhArI ekalA munirAjane prANata kaSTamAM jaIne koI strI acitta auSadha vagerethI athavA temane potAnI sevAthI kaNa mukta kare, te te kArya jinezvaranI AjJAnusAra che ke jinezvaranI AjJA virUddha ? 1508 jevI rIte niyata samaye vyAkhyAna, rAsa vagere vAMce che e ja rIte AbAlavRddha vyaktionI kakSA cheDIne niyata samaye zAstrAvyAsa karAvavAmAM Ave te zuM nukazAna? 1509 zuM uttarAdhyayana sUtranA adhyayana 19mA varNavelA mRgAputranA pitAjI balabhadra rAjA mAMDalika rAjA hatA ? 1510 mRgA putrane janma kyA tirtha karanA zAsanamAM thayo hato ? 1511 degundaka kene kahe che? 1512 mRgAputrane keTalA bhavanuM jAtismaraNa jJAna thayuM ? 1513 jAtismaraNa jJAna jaghanya ane utkRSTa keTalA bhavenuM thAya che? 16 17 17 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1514 je je bhavanuM jAti maraNa jJAna thAya che tene bhavanI kaI kaI bAbate te AtmA jANI zake che? 1515 jAti smaraNa jJAnavALAne pUrvabhave bhaNeluM jJAna e ja rUpe AvI * 20 1516 mRgAputre kahyuM ke meM anaMtIvAra narakanA anaMtadukha joyA che to temaNe te vAta zruta jJAnathI kahI ke jAti smaraNathI? 1517 uttarAyayana sUtranA 19 mA adhyayananI gAthA 48-49 mAM uddhanA ane zItavedanA batAvI te vedanA samuccaya narakanI che ke alaga alaga che? 1518 paramAdhAmIdeva nArakInA udaya-kamanusAra ja duHkha Ape che ke e vatta Ape che? 1519 gAthA 49 mAM kuda kuMbhi kahela che te te AkAramAM kevI hoya che ? tathA te zAzvata hoya che ke kRtrima hoya che? tathA te cha dizA emAMthI kaI dizAmAM hoya che? 1520 "vajavA" tathA "kalaMbavAla" ne ze Azaya che? te kRtrima heya che ke zAzvata hoya che ? "siMbalI (zAhamalI) vRkSa kRtrima che ke zAzvata che? zuM evuM vRkSa mRtyu lekamAM hoya che je hoya che te kyAM ane kyA nAmavALuM hoya che? 11ra1 narakamAM vitaraNa nadInuM kathana Ave che. temAM sUyagaDAMga sUtra prathama zrutaskaMdhanA pAMcamA adhyayanamAM "sadA jalA" nadInuM nAma Ave che. tene paramAdhAmIe banAve che ke te nadI zAzvata che ? 1522 75 mI gAthAmAM mRgAputra kahe che ke meM badhAya bhavanI azAtA bheLavI che. te A bhava mAtra narakane samajo ke cAre ya gatine samaja? tenuM spaSTIkaraNa karaze ? 1523 tIrthakaranA janma vakhate eka aMtarmuharta mATe vedanA upazAMta rahe che, te traNa vedanAomAMthI kaI vedanA samajavI ? 1524 nIcenI cAra narakamAM je nArakIo ekabIjAne duHkha de che te pazu, pakSI, zastrakriIDA vagerenI vimurvaNu karIne ke kaI bIjA prakAranI vedanA de che ? 1525 mRgAputre kayA kyA cAritranI sparzanA karI? 1526 mRgAputre kenI pAse dIkSA grahaNa karI? - 21 " Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 1527 gAthA 90 thI 94 sudhInI pAMca gAthAonA guNu kayA guNusthAnamAM samajavA ceAgya che ! 1528 gAthA 95 mAM jJAna, darzana, cAritra, tapa ane zuddha bhAvanAthI AtmAne samyak prakArathI bhAvita karavAnuM lakhyuM che, te ahiMyA bhAvanA cAra prakAzamAM samAI jAya che, teA pachI alaga alaga kahevAnI AvazyakatA zI che? 1529 mRgAputre ghaNAM varSo gAthAmAM lakhyuM che, pUrve ' samajavuM ke pAlana karyu, evu 96 mI A kayuM cAritra samajavuM? tathA AyuSya sudhI saMyamanu te khIjuM ? 1530 jinakalpI, pratimAdhArI, ekalavihArI, thavIrakalpI teemAM zuM zuM aMtara hAya che te batAvaze ? 1531 abhavI jIvanA ATha rucaka pradezamAMnA AvaraNAthI rahita hoya che ke karmInA AvaraNa sahita haiAya che ? 1532 kAla saukarika nAmanA kasAI kuvAnI aMdara U dheA laTakelA heAvA chatAM 500 pADAnI hiMsA karatA hatA, te hiM...sA kayA prakAranI samajavI ? 1533 arjuna mALInA zarIramAM cha mahinA sudhI yakSanA praveza rahyo tathA hamezAM sAta jIvAne ghAta karyAM, tenu' pApa yakSane lAgyu ke arjuna mALIne 1534 devAnI bhASA eka adha mAgadhI ja che ke bIjI bhASA paNa khele che? 1535 karmanI 148 prakRtie che, temAM 120 prakRtinA baMdha thAya che, temAM vaNu AdinI 16 prakRtio mAda thaI jAya che ane cAra prakRti rahe che te zuM barAbara che? 1536 ATha kamAM alaga thayA pachI, dareka jIvAmAM samAnatA rahevI svAbhAvika che, tathA siddhomAM AtmapradezAnI avagAhanA traNa prakAsnI che, meAkSanI gati paNa alaga alaga che, te samAnatAmAM aMtara zA mATe ? 1537 vIsa vidvaramAneAnA janma eka samayamAM thayA che ke judA judA samaye ! 1538 vIsa viharamAnAnA janma-maheAtsava ja budvIpanA merU paryaMta upara hAya ke pAMceya merUparyaMta para ? 1539 sUkSma jIvanuM AyuSya sAkramI che ke nirupakamI ? 6066 68.0 BEDD BOOB .... 24 23 24 24 25 25 5 25 25 26 26 beMka Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1540 sAtamA, AThama, navamA tathA dazamAM guNasthAnakathI kALa karIne jIva kayA kayA devalokamAM jAya che? 1541 ATha rucaka pradeza karmabaMdhana rahita che, ema kayA sUtranA pramANuthI kahyuM che ? 1542 arUpInA 61 belomAM upayoganI aMdara hovA chatAM, matijJAnanA bhAMgAmAM cAra prakAranI buddhi alaga kema batAvI? 1543 cakravartIthI sAmAnya manuSyanuM baLa ochuM hoya che te bAhubalijI karatAM bharatajImAM baLa ochuM kema? 1544 koI manuSyanA jIvanamAM zubhakarmanA udayathI vartamAnamAM AnaMda che te sAmAyika pauSadha Adi vrata dhAraNa karIne aneka karmonI nirjarA kare che, te teo kayA karmanI nirbhara kare che? 1545 eka gatimAMthI bIjI gatimAM jo jIva AhAraka hoya che ke anA hAraka? je AhAraka hoya te keTalA samaya sudhI? 1546 koI jIva devalokathI cavyA pahelA jANe che ke huM amuka ja jagyAe jaIne utpanna thaIza. paraMtu gamana karatAM jIvane te samaye vATe vahe che e anubhava thAya che ke nahi? 1547 zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI garbha sAharaNa thayA pahelA te jANatA hatA ke sAharaNa thaze, paraMtu zuM sAharaNa thavAne samaya paNa jANatA hatA ? 1548 nIcenA lekanA deva uparanA devalokamAM javAnI zaktivALA che ke nahi? 1549 pahelA tathA bIjA devalekanI devIo, devenI IcchAthI uparanA devalokamAM jAya che ke pachI pitAnI zaktithI jAya che? 1550 zuM badhA lekAMtika deve ekAvatArI hoya che? 1551 nava lekAMtika deva zuM badhA tIrthakarene pratibaMdha Ape che? (dIkSA levA mATe kahe che) je hA, te kayA kAraNe 15para bAvana anAcAranA 20mA belamAM regAdine ilAja karavAne bela che. teno artha gRhanA roganI davA jANatA hovA chatAM cikitsA na kare e che? athavA sAdhu khuda bimAra heya te davA na le, zuM ema samajavuM ? 1553 bauddha matanA pravartaka buddha (tathAgata) mokSamAM gayA che ke anya gatimAM ? *** 28 *** 30 ... 30 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 1554 bhagavAna RSabhadevane vivAha kenI sAthe thaye? 1555 bhagavAna mahAvIra svAmI garbhamAM nava mahinA sADA sAta divasa rAta rahyAM. tathA bIjA keTalAka tIrthakara nava mahinA sADA sAta divasa na rahetAM ochAvattA divasa sudhI rahyAM, tenuM zuM kAraNa? 1556 "samakti chappanI" A gAthAne karyo artha ? "anya mati tasa devatA, citya vaMde nAhiM rAjA gaNa sugurU sabala, vRtti cheDI mAMhi" ... 1557 rAmacaMdrajI, lakSamaNajI vagere zAkAhArI hatA ke mAMsAhArI ? ....... 1558 mahAlakSamIdevIne konA samayamAM janma thaye hato ? tathA te kaI gatimAM gaI? 1559 zrI hanumAnajI mikSamAM gayA ke devalekamAM? 1560 zrI sImaMdhara svAmI, yugamaMdira svAmI vagere je vIsa viharamAna che teo mahAvideha kSetramAM vicare che ke mekSamAM gayA che ? .... 1561 siddha thavAnA 15 bheda batAvyA che. ahiMyA nircathaliMga siddhA" evuM kAMI AvyuM nathI tathA digaMbara mAnyatAvALAnuM kathana che ke "mekSa eka mAtra nigraMthaliMgathI ja thaI zake che anya kaI sthitimAM mokSanI prApti thaI zakatI ja nathI." te zuM samajavuM ? .... 1562 bhAva saMgrahamAM e ullekha che ke azubha bhAvathI naraka, zubha bhAvathI devagati ane zuddha bhAvathI mokSanI prApti thAya che te zubha ane zuddha bhAvamAM zuM aMtara samajavuM ? 1563 "maMtra mahAmaNi vijayabhAlanA meTata kaThina kuka kAlanA jIvananA divase ApaNane gaNIne maLyA nathI tathA maravAnI tithi ghaDI paNa lalATa para lakhI nathI. janmelAnuM mRtyu avazya che, chatAM paNa mota TALI zakAya che, uMmara vadhI zake che to te kevI rIte samajavuM ? ... 1564 aDhAra pAponI AlecanAmAM arthe ane dharmAthe kAma viSe vagere kahevAmAM Ave che, te dharma arthe pApa kayA prakAre thAya che? - 156pa vartamAna samayamAM sImaMdhara svAmI vagerenA AjJAnuvatI sAdhu-sAdhvIo vicarI rahyAM che te mahAvidehakSetravALA zramaNa-zramaNa mukhavastrikA (muhapatti) rAkhe che ke nahi? 32 33 33 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 . 33 - 33 * 34 34 37 156 prathama devalekamAM 13 pratara tathA prathama nArakImAM 13 pAthaDA che, te temane upara nIce samajavA ke eka sIdhI lAInamAM samajavA? 1567 aDhIdvIpanI bahAra varasAda thatuM nathI te tyAM vanaspati kevI rIte uge che? tathA tiryace zene AhAra kare che? - 1568 sAta narakanA nArakIne eka daMDaka kema lIdhe ? jyAre dasa bhavanapatinA dasa daMDaka alaga alaga gayA, tathA 26 vimAnikane eka daMDaka kema kahyo ? 1569 lokamAM cAra dizA tathA cAra vidizA kevI rIte batAvI ? A prazna pannavaNA prazna 604 sAthe saMbaMdha dharAve che? 1570 pannavaNA sUtra 608, 625mAM carima acarima tathA avaktavya 5damAM saMkhyAtA, asaMkhyAtA tathA anaMtane meLavIne 26 bhAMganuM vistRta varNana karyuM che te kayA AzayathI karyuM che? 1571 sAdhune kutarI, bilADI, nAgaNa vagere tathA sAdhvIne kuta, bilADe tathA nAga vagere virUddhaliMgane saMghare lAge che ke nahi? 1572 vakatAnI tathA vRddhanI bhASAne abhinna kevI rIte kahevI? 1573 audAkika zarIravALA kSetrathI asaMkhyAtA lekamAM bharAI jAya te kevI rIte ? 1574 nArakImAM mAtra traNa azubhavezyAe hoya che. te temanA mananA pari NAma hamezAM kharAba rahe che, ane teone karma baMdhAtA ja rahe che. te temane punya ke nirja thAya ke nahi ? 1575 AkAza zuM che? tene raMga lIle kema che? 1576 ghaNendriya jIvA-idriya, sparzendriyanI avagAhanA utkRSTa nava veja nanI kevI rIte samajavI? (pannavaNu pRSTha-344) 1577 Indriya upacaya ane nivartana kene kahe che? 1578 tiryaMnca pacendriyamAM vekiya labdhi kevI rIte kahevAya che? 1579 AhAraka labdhivALAmAMthI putaLuM nIkaLe che, te zA mATe nIkaLe che tathA temAM cega ye samaja ? 1580 ekendriyathI mAMDIne asaMjJI paMcendriya sudhI mana nathI, te pachI tema nAmAM lezyA kema hoya che? 38 38 38 39 hala Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1581 yugaliyAonI avagAhanA devakurUmAM traNa gAu, uttarakurUmAM be gAu, harivAra hemavaya, aMtaradvipa tathA mahAvidehamAM anukrame eka gAu, ATha se tathA pAMcase dhanuSyanI hoya che ke tethI vadhAre hoya che? . 1582 deva ane nArakIone pacakhANa kema kahetA nathI ! 1583 "aMte kroDAkoDI sAgaropama"ne ze Azaya che? 1584 ekendriya tathA beIndriyane dhrANendriya nathI te teo zvAsa kevI rIte le che? tathA ekendriyane meM nathI, to teo AhAra zenAthI kare che?..... 1585 nArakIne janmathI ja traNa jJAna hoya che, paraMtu manuSyane be ja jJAna hoya che, tethI nArakInA jIvanuM puNya zuM vadhAre samajavuM ? " 1586 asaMkhyAta dvIpasamudra joI zake evuM avadhijJAna kayA tIrthaMca pacendriyane thayuM? 1587 arthAtara tathA bAhya avadhijJAna kene kahe che? 1588 nArakI, tiSI, nava raiveyaka vagerenuM avadhijJAna kayA prakAranuM che?" 1589 navaraiveyakanA de, nIce sAtamI naraka sudhI dekhe che, te eTaluM ja upara kema nathI dekhI zakatA? 1590 taijasa samuddaghAta kene kahe che, tathA te samudraghAta naraka athavA devalekamAM kema nathI? 1591 je kaI sAdhu, keI zrAvaka zrAvikAne vratane aMge vastrAdi apAve, te sAdhujIne punya thAya ke nahi ? 1592 gauzALA, skUla, sthAnaka vagere banAvavAne upadeza-Adeza sAdhu Ape, te te ucita che ke anucita, tathA temAM zuM puNya che ? 1593 sAdhu, puratake, zAstra vagere dhArmika upakaraNe dAnamAM ApavAnuM kahI zake che ke nahiM? 1594 ApaNe dravya karma tathA bhAva karmane kevI rIte jANI zakIe ? " 1595 je cakravartInA puNya karatAM devatAonAM puNya vizeSa hoya, te pachI deve temanI sevAmAM kema rahe che? 156 bhavanapatimAM uttara dizAnA asurakumAra tathA dakSiNa dizAnA asurakumAra evI rIte dekhADayA che, te tyAM te dizA ApaNe kevI rIte samajI zakIe? tathA dizAonuM pramANa kayA sthaLathI levAmAM AvyuM che? . 43 1597 tIrthaMca samurNima paMcendriyanA jaLacara Adi pAMceya bheda aDhI dvIpanI aMdara che ke bahAra ? Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 49 44 1598 mada tathA abhimAna e bemAM khAsa zuM aMtara che? kAraNake abhi mAna te mehanIya karmanI prakRti che tathA mada gotra karmanI prakRti che ? 1599 saMvatsarInA divase upavAsa tathA te pahelAM leca kare e baMne kriyAo zuM Avazyaka che? . 1600 bhagavAne pRthvIkAyane varNa paLe, apakAyane lAla, teukAyane sapheda vAyukAyane lIle tathA vanaspatine zyAma tathA trasanA vividha vargo batAvyA che te te kevI rIte samajavA ? 1601 AtmarakSaka deva Indrone ja hoya che ke anya devone paNa hoya che? zuM devIone paNa AtmarakSaka deva hoya che? 1602 vanitA nagarI bAra ejananI lAMbI tathA nava jananI pahoLI - batAvI che. te jana zAzvata samajavA ke azAzvata? 1603 pannavaNAmAM zAtA vedanIyanI jaghanya sthiti bAra muhartanI tathA uttara dhyayanamAM aMtamuhUrtanI batAvI che, te A antara kevI rIte samajavuM? .. 1604 koI vidvAna ema kahe che ke, darzanAvaraNIyathI AtmAne darzanamohanIya- karmane baMdha thAya che, te zuM A barAbara che? 1605 kArmaNa zarIra tathA kArpaNa kAga A bemAM aMtara zuM che? ... 1906 jIva jyAre pahelIvAra samakita pharase che tyAre pahelA jJAna pharase che ke darzana pharase che? 1607 zuM mithyASTinI AgatimAM pAMca anuttaravimAna paNa gaNyA che? jo hA, te kayA kAraNathI ? 1608 gRhastha vivekapUrvaka AhAra banAve, te AhAra kare te ochA pApanuM kAraNa che ke halavAIne tyAMthI sIdhuM ja vecAtuM lAvI khAvAmAM ochuM pApa che? 1609 zrI brAhmIjI tathA suMdarIjIe bhagavAna gaSabhadevanI pAse dIkSA kyAre lIdhI? tathA teo baMne bAhubaLijIne samajAvavA kyAre gaI hatI? temanI dIkSA tathA bAhubaLijInI dIkSAmAM keTaluM aMtara che? ... 1610 pahelI narakane je AMtare (pAthaDe) che te bAbatamAM koInI mAnyatA evI che ke, eka upara tathA eka nIce pAtha khAlI che. te A bAbatamAM ApanI zI dhAraNA che? 1611 jIvane eka sthAnethI evIne bIjA sthAne javAmAM utkRSTa cAra samaya lAge che, te te kevI rIte ? 47 Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 1612 kAI bhAIe lIletarIne tyAga karyAM, te tene bhaviSyamAM je atratanI kriyA lAgatI hatI tathA tene lIleAtarI sabadhI je kama baMdha thatA hatA, tenA bhaviSyakALanAM kama rokAyA ke pUrva karmanI nirjarA thaI ? 1613 jo koI paNa tyAga karavAthI pahelAMnAM karmAMnI nirjarA thAya che, teA tyAga karatI vakhate ja nirA thAya che ke jeTalA samaya sudhI te tyAga pALe tyAM sudhI dareka samaye nirA thatI rahe che ? 1614 aDhAra pApAmAM je parigraha tathA rAgane alaga gaNyA che teA te anemAM khAsa aMtara zuM che ? 1615 eka vyaktie vIsa varSanI uMmaramAM zIlavrata aMgIkAra karyuM, tathA khIjAe 60 varSanI uMmaramAM zIlavrata svIkAryuM, te anene tyAganu phaLa eka sarakhu ke AchuM' vadhAre haze? 1616 manuSyanA AkhA zarIramAM AtmAnA pradeza phelAyelA che, teA te pradeza jyAM je pramANe che te ja pramANe rahe che ke paganA Atmapradeza mAthAmAM tathA mAthAnA Atmapradeza hAthamAM jaI AvI zake che? te Atma pradeze! calana che ke sthira ? 1617 18000 zIlAMga thanI gAthAo che, temAM mukhya gAthAnA atha saMdhi sahita spaSTa jaNAvaze! ? eka gAthAthI khIjI gAthAnA sabaMdha kaI rIte bese che ? 1618 carama kAne kahe che? 1619 rAmavALuM cAmaDuM sAdhvIne kalpatuM nathI, tenu zuM kAraNa ? tathA sAdhune eka zatrI mATe panIya che, te te bhAgavelu ke nahi bhAgaveluM ? 1620 sAdhu-sAdhvIne kApeluM kAcu' phaLa khAvu ka2e che ? 1621 sAdhunA upavAsa Adi pacakhANeAmAM je 'pariThAvaNIyA' AgAra che; te te kayA samaye athavA keTalIvAra rAkhavA kape che ! 1622 sAdhu-sAdhvIe pratikramaNa karavAnI AjJA keAnI pAse levI joie ? 1623 sukhavipAka, chajivaNIyA, bRhad kalpasUtranI judI judI keTalI gAthAo che ! 1624 janma tathA maraNanA duHkha bhagavAne meTA batAvyA che. mRtyunuM duHkha sAmAnya rIte dekhI zakAya che, parantu garbhamAM janma duHkha dekhI zakAtuM nathI, te te kevI rIte? 3 .... .... www. ... : ... .... .... .... 2930 1000 4. 4 48 48 49 49 50 ???? 51 51 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1625 pRthvIkAya Adi ekendriya jIva zenA AhAra kare che? ejasa tathA zama AhAra kevI rIte thAya che? 1626 tApasenu utpatti sthAna utkRSTa jyAtiSI sudhI khamatAbhyuM che, te tAmalI tApasa kALa karIne IzAnendra kema banyA ? 1627 mehanIya kramanI upazAMtithI jAti smaraNujJAna thAya che. jAti smaraNa jJAna teA jJAnAvaraNIya kanAM kSayApazamathI thAya che, teA pachI mehanIya ka`nA tenI sAthe ze! sabadha che ? 1628 jIvanamAM jeNe noMdhapAtra pApa nathI karyu. tathA dharmAMkaraNI paNa nathI karI, evI sAmAnya vyaktinA maraNa samaye kSaNika zubha adhyavasAya Ave, te te manuSya zubha gati prApta karI zake che ? 1629 deva, nArakInuM anugAmika avadhijJAna madhyagata che ke antaHgata che ? 1630 AtmA pratyeka paLe kama pradezeAnA baMdha kare che, te te kamanA daLIyA sthUlarUpe ATha karmonA ATha moTA vibhAgeAmAM vibhAjita thatAM haze ? 1631 pariSaddha tathA upasagamAMzu' aMtara che ? 1632 avadhi jJAnanA A cAra bhedyamAM zu' 'tara che? pratipAti, apratipAti, avasthita ane anavasthita ? 1633 aNuvrata mahAvrata dhAraNa karavAthI mAtra zubha bhAvanAneA ja lAbha maLe che ke nirAnA paNa lAbha maLe che ? 1634 jo sAdhu mIlanA kapaDAM pahere te zu' temane carakhInI kriyA lAge che ? 1635 sAdhue sAmu tathA soDAno upayoga kema na karavA joie ? 1636 pANIyArAnu pANI sacita, acita ke mizra gaNavuM? dhAvaNu tathA garama pANI keTalA samaya pachI sacita banI jAya che ? 1637 sthAnakamAM utaravAno niSedha kaI rIte tathA trIjA mahAvratanI pAMca bhAvanAe kaI kaI ? 1638 navamA guNa sthAnamAM mAhanIya karmInI 21 prakRtienA kSaya, kSApazama athavA upazama kahyo che, tathA dazamA guNusthAnamAM mAyAvattIyA kriyA kaI apekSAe kahevAmAM AvI che ? 1639 bAramA devalAka sudhInA devezamAM tejasa zarIranI avagAhanA AMgulanA asa khyAtamA bhAganI kahI che, temAMthI koI deva manuSyakSetramAM AvIne pUrva anurAgane kAraNe strInI sAthe bhoga bhAgavata, marIne e ja strInA garbhamAM utpanna thAya che, te te kevI rIte samajavuM? : ... .... .... : 840 .... .... .... para para para 53 53 53 53 54 54 54 15 55 55 pada 56 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 19 1640 vAyu kAyanA jIva upakrama vagara maratA nathI e kevI rIte ? 1641 avadhijJAnI jyAre kSetrathI bharatakSetra pramANa pudgalAne jANe dekhe che tyAre kALathI paMdara divasa sudhInI pudgala-paryAyane jANe dekhe che te A paMdara divase bhUtakALanA ke bhaviSyanA ? 1642 zuM aka`za vedanIya kamAM mithyAtvIe khAMdhe che ? 1643 uttarAdhyayana a. 33 gAthA 24-25 nA atha zuM che? 1644 abhavya, uparanI traiveyaka sudhI jAya che, evu' mULa pAThamAM kayAM che ? 1645 indra, devaduSyane phADIne tIrthaMkaranA gaLAmAM nAkhatA haze, jethI aMne taraphanA gupta aMga DhAMkelA rahetA haze ? 1646 zuM badhA khAdara vAyukAyamAM vaikriya labdhi hoya che? tathA zu' e jarUrI che ke, vAyu vaikriya vinA na cAlI zake? 1647 sAdhunA bAvana anAcAromAM paMdaramA anAcAra AMgaLI vagerethI ma:lIza karavAnA che te te, leAjananI pahelA samajavu ke pachI ? 1648 samucchi`ma manuSya aparyAptA ja hoya che, chatAM paNa anuyAga dvAra sUtramAM paryApta ane aparyApti ema be bheda kaI apekSAe kahyA che? 1649 zrI brAhmI ane suMdarInI avagAhanA tathA temanuM hatuM tenuM zAstrIya pramANa batAvaze ? AyuSya keTalu 1650 je samaye bharatakSetramAM tI'kara, cakravartI, khaladeva, vAsudeva vagere 63 zalAkA mahApuruSAnA janma thAya che te ja samaye aravata kSetramAM paNa janma thAya che zuM ? 1651 cakravatI ne koInA upadezathI vairAgya thAya che ke svayaM paNa vairAgya thAya che? 16para jema bharatakSetramAM 10 accherA thayA tema Iravata kSetramAM paNa thathrA? 1653 jo mallinAtha bhagavAnane srIveda hatuM, teA pachI temane milenAtha kema kahyuM? zrI mallikumArI kema na kahyuM ? zuM mallinAtha kahevAthI aMsatya na kahevAya ? 1654 jayAre kaNike zreNika mahArAjAne baMdhanamAM nAkhyA, te vakhate rAjyakama cArIoe kAMipaNa kema na kahyuM? 1655 celraNA rANIe, dharma rasika hovA chatAM, paNa dohada pUrA karavA mATe mAMsa zA mATe khAdhuM ? ... .... : 3000 ... .... 800 pa ? ? ? ? 58 59 59 59 60 60 1 60 61 61 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1656 bha. mahAvIra svAmIe nAlaMdA pADAmAM 14 cAturmAsa karyA te uparAupara karyo ke ceDA varSanA aMtare karyA? 1657 vartamAna cevIsInA bIjA tIrthakara ajItanAtha bhagavAnanA 20-22 hajAra sAdhuo ane 40-44 hajAra sAdhvIo hatA, te baMne saMkhyAmAMthI kaI saMkhyA sAcI samajavI ? 1658 kevaLI sAdhuonI saMkhyAthI kevaLI sAdhvIonI saMkhyA bamaNI batAvI che, te bamaNIja saMkhyA hoya e kaI niyama che khare? ... 1659 zuM magaphaLI kaMdamULa che? baTATA, sUMTha, DuMgaLI, haLadara vi. kaMdamULanA tyAgavALA khAI zake ? 1660 badhA ja anaMtavAra caiveyakamAM utpanna thayA, A kathana zuM vya vahAra-rAzInI apekSAe kahyuM che? 1661 jemaNe samakitathI patita thaIne mithyAtva avarathAmAM vaimAnikathI vyatirikta AyuSya bAMdhyuM, te zuM teo mRtyu prasaMge cakakasa rIte virAdhaka hoya che? 1662 virAdhakane artha zuM mithyAtvanI prApti samaja? 1663 AhAraka samudughAta karatI vakhate "kaSAya kuzIla" apratisevI hoya che ke pratisevI ? 1664 pulAkane utkRSTa traNa bhava kahyA che, te te mAtra manuSyanA ja ke deva, manuSya maLIne traNa bhaya kahyA che ? 1665 nigraMthamAM cha vezyAo dravyathI che ke bhAvathI ? 1966 duHkha vipAka a. 7 mAM je dhanavaMtarI vaidyanuM varNana AveluM che, te zuM A ja dhanavaMtarI che ke je bhagavAna dhanavaMtarI tarIke prasiddha che .. 1967 vartamAnamAM je lakSamI ane sarasvatInI upAsanA karavAmAM Ave che, te zuM puSpagulikA sUtramAM AvelI lamI, buddhi vagere devIo ja che ke teo bIjI devIo che? 1668 jodhapura, bIkAnera vagere moTA zaheramAM birAjatA munio jeone thaMDila, gocarI vi. mATe bahAra javuM paDe che, teone dararoja samucchimanuM prAyazcita Ave che zuM ? 1669 upavAsathI chaTha, chaThathI aThama ane aThamathI cAra upavAsanuM phaLa ema anukrame keTalA gaNuM phaLa maLe che? Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 65 1670 bha. ariSTanemi samudravijayanA putra hatA, teo jaina hatA, chatAM paNa temanA parivAramAM tathA ugrasena paNa jaina na hatA, je jaina hatA, te A ucca kulamAM mAMsa madira vi.nuM sevana kema thatuM hatuM ? - 1671 je rAjematIe ja jainadharma pAchaLathI svIkAryo, te pachI te jaina pravajyA aMgIkAra karavA kema taiyAra thaI? tene baMdha keNe ApyuM hatuM. ... 1672 ugrasena zrI kRSNanA dAdA hatA, te pachI rAjematI ane temanAthanI sagAI kevI rIte thaI ? 1673 samadaSTi narakamAM jAya che tyAre mithyAtva Ave che ke nahi? 1674 mana jIve che ke ajIva? je samaye AtmA mokSamAM jAya che te samaye mana sAthe jAya che ke nahiM? 1675 aDhI dvIpanA 15 karmabhUminA kSetramAM 170 vijaya kaI kaI che? tathA vijaya kone kahe che? 1676 sAtamI narakane paryApta jIva mithyAtvI hoya che ke aparyApta jIva mithyAtvI hoya che? 1677 bhAhAvIranuM zAsana je 21 hajAra varSa sudhI cAlaze, te 21 hara varSane pAMcamo Are ja che, chatAM cothA ArAmAM paNa zAsana cAlyuM hatuM, tethI A Are vadhAre che ke nahiM? 1678 cakravartI, baladeva, vAsudeva vi. janmatI vakhate jJAnavALA heya che ke nahi? je hoya che te teo keTalA jJAna laIne Ave che? .. 1679 zuM patharanA TukaDAmAM pRthvIkAyanA jIva janma maraNa kare che? je kare che to patthAmAM thatI hAni-vRddhi kema dekhAtI nathI? - 1680 eka stavanamAM zrI sImaMdhara svAmIne mATe kahyuM che ke, "17 mA tIrthakaranA samayamAM janmyA, 20 mA tIrthaMkaranA samayamAM dIkSA lIdhI ane bhaviSyanI vIsInA cha mA tIrthaMkaranA samayamAM mekSa jaze, Ane artha samajAtuM nathI. 1681 punya ane dharmamAM zuM aMtara che? sAdhune ApavAmAM punya che ke dharma ? 1682 cAra jJAnanA dhAraNa karanAra tathA cauda pUrva narakamAM kema jAya che? ... 1683 bha. rASabhadevanA jIve dhannA sArthavAhanA bhavamAM yugaliyA manuSyanuM AyuSya bAMdhyuM. te te AyuSya samakti avasthAmAM bAMdhyuM ke mithyAtva avasthAmAM? 1684 cothe Are duSama-suSama kema kahyo che? 68 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1985 naraka vagere 24 daMDakanI prarUpaNa kema karI? 1686 sAdhue gRhastha pAse yAcanA karIne, aDhAre prakAranAM sthAna levAnuM kyAM batAvyuM che? tathA te aDhAra sthAna kayA che? 1687 aDhAra prakAranI lIpIo kaI kaI kahI che? 1688 viSaya tathA vikAramAM zuM aMtara che ? 1689 samakita mehanIya, mizra mehanIya, mithyA mohanIya kone kahe che? tathA temane mehanIya kema kahyuM che? 1690 pacIsa bolanA thekaDAne alpa bahuta kayA prakAre che? 161 e ullekha kyA zAstramAM che ke gRhasthanA gharamAM sAdhu koI paNa saMketa karyA vagara jAya? 1692 eka prANInA vadhane tyAga mULa guNamAM gaNAya che ke uttara guNamAM? ... 1693 karma granthamAM e ullekha che ke, mukhatrikA vagara vAyukAyanA jInI rakSA thaI zakatI nathI ? 1694 napuMsakane AhAra 24 kavala pramANa mAnya che, zuM napuMsakane zAstrIya AdhArathI dIkSA ApI zakAya che ? ane je nahiM te mAMDalAnA deSamAM tene ullekha kema karyo che? 165 cAturmAsamAM bIjA gAmanA AhAra-pANI karavAthI, te gAmamAM cAtu masa uparAMta tyAM rahI zake che zuM ? jyAM sthiravAsI na hoya? - 169 zuM sthiravAsa rahevAmAM uMmarane kAyado che? zuM sthiravAsane artha maryAdAthI vadhAre rahevuM, e thAya che? 1697 pRthvI ane pANIthI nIkaLela eka samayamAM utkRSTA cAra, vanaspatithI nIkaLela cha, tiSathI nIkaLela daza tathA tiSInI devIthI nIkaLela 20 siddha thAya, te A kevI rIte? 1698 samakita AvyA pachI, tIrthakaronA keTalA bhava thayA? koI 138, keI 133 tathA kaI 128 bhava kahe che, to te kevI rIte ? 16 keTalA tIrthakaree keTalI keTalI tapasyA karIne, dIkSA dhAraNa karI ? keTalA tIrtha kare e AhAra karatAM dIkSA dhAraNa karI? 1700 sAdhue maracharadAnI bAMdhavI, e zuM zAstra-saMmata che? 1701 zuM, sAdhu hospITalamAM ekasare levaDAvI zake che? 1772 udAyana rAjAe putrane rAjya na ApatAM, bhANejane rAjya ApyuM, te tenuM kAraNa zuM hatuM? Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1703 jyAre bha. aSabhadevane janma thayo tyAre marudevI mAtAnI uMmara keTalI hatI? tathA jaMbudvIpa pannatimAM varNavelA 49, 59 tathA 69 AMkaDAne ze Azaya samaje ? 1704 niSedhanuM prAyazcita kevI rIte Ave che? 1705 marudevI mAtAnA AyuSya bAbatamAM zAstrIya ullekha kyAM che? 1706 AjakAla vyAkhyAnamAM "khammA, khammA', " tat dhanyavANI " vagere bele che, te zuM AgamamAM A ulalekha che ke pachI navI paripATI samajavI? 1707 zuM, bhagavAna mAMgalika pharamAvatA hatA? je nahi, te A paripATI 1 kyArathI zaru thaI? 1708 suvidhinAthane puSpadaMta kema kahe che? 1709 subAhakumArane leca karatI vakhate, hajAme moDhA para kapaDuM bAMdhyuM, te tenuM kAraNa zuM samajavuM? 1710 jyAre subAhukumAre dIkSAnI AjJA mAgI, tyAre temanI mAtA aceta thaI, pachI saceta thaIA aceta avasthAmAM saceta ava sthAnI apekSAe vadhAre sukha mAnyuM, tenuM kAraNa zuM hatuM ? 1711 jyAre subAhukumAra dIkSA mATe ravAnA thayA, te AjubAju camara vijhanArI taruNIo kema hatI? zuM saMyama arthIone mATe A ucita kahI zakAya? 1712 subAhakumArane saMthAro sIjhayA pachI sAdhuoe AvIne bhagavAnane khabara ApyA, tyAre saMthAre karanAre bhagavAna athavA gaNadharanI pAse ja saMthAre kema na karyo? 1713 AThama, caudaze lIlerI vi.ne tyAga heya, tathA kyAreka A tIthIo vadhI jAya, te pacakhANa kaI tIthInA mAnavA gya che? 1714 koI kaI bhAI e prazna kare che ke, tamAre mata (sthAnakavAsI) kAzAhathI zaru thaye, pahelA na hate. tene pratyuttara zuM che? 1715 dakSiNanI havA te sArI lAge che, chatAM tene kharAba ane halakI kema batAvI che ? 1716 tIrthakarenA sAdhu, sAdhavI, zrAvaka ane zrAvikA vi.nI gaNatrI karavAmAM AvI che, te Aje gaNatrI kema karavAmAM AvatI nathI? 1717 kyAMka kyAMka sAdhuone bhagavAna kahyA che, te te kayA kAraNathI ? " ... .... ka7 " Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1918 pUjavuM, namana karavuM, tathA vAMdavuM, A zabdanA arthamAM zuM aMtara che? athavA e traNeyane eka ja artha vALA samajavA! 1719 upavAsane artha zuM bhUkhyA rahevAno ja che? 17ra0 sthAnAMga sUtramAM cothA cakravartI sanatakumAra mokSamAM gayA e ullekha che, jyAre Avazyaka niryuktimAM trIjA devaleke gayA ema lakhyuM che, te A kevI rIte ? 1721 Avazyaka niryuktimAM mahilanAtha bhagavAnane kevaLajJAna, dIkSA e be kalyANaka mAgazara suda 11 nA batAvyA che, jyAre jJAtA e 8 mAM piza zuda 11 batAvela che, te temAM sAcuM zuM che? 1722 Avazyaka niryuktimAM evuM lakhyuM che ke, sAdhu paMcakamAM kALa kare, te pAMca putaLA banAvIne sAdhu sAthe bALavA, zuM A barAbara che? . 1723 eka bhavamAM eka jIvane utkRSTa pratyeka lAkha (ra thI 9 lAkha) putra thaI zake che, evuM je bhagavatI sUtramAM kahyuM che te zuM barAbara che? .... 1724 dharmavRddhi mATe cakravartInA sainyane nAza karI de, tathA labdhi pherave, te zuM barAbara che ? 1725 prajJApanA, bhagavatI vageremAM pAMca sthAvara kAyane prathama guNasthAnakamAM tathA mithyAtvI mAnyA che, jyAre karma graMthamAM pahelA be guNasthAna mAyA che. A virodhAbhAsa zAthI? 1726 gupti usarga mArga tathA samiti apavAda mArga che, zuM A mAnyatA barAbara che? 1727 muzIbatanA samaye pratisevanA karavAmAM Ave tene apavAda kahe, samitine paNa pratisevanA mAnavI paDaze, A kaI rIte saMgata thaze?" 1728 zrI bhadrabAhu svAmI AdhyAtmikatAnA carama zikhara para pahoMcelA sAdhaka hatA. e zuM barAbara che? 1729 sthAnakavAsI jaina paraMparAmAM mUla Agamo uparAMta tenA upara racelI niryukti, bhASya, cUrNi, TIkA avacarI vagere prAmANika mAnavAmAM AvatA nathI, tenuM zuM kAraNa? 1730 jo koI ema lakhe ke, "nizitha sUtra jema mahAna che." te ja pramANe tenAM bhASya ane cUrNi paNa mahAna che. zuM A vAta barAbara che? ... 1731 cheda sUtrane pitAno mULa graMtha paNa bhASya ane cUrNi vinA yathArtha rIte samajavAmAM AvI zakatuM nathI, zuM A hakIkata barAbara che? ..... 83 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 87 1732 cha cheda sUtranI guptatA mAnanAra zuM beTA khyAlavALA che? 1733 zuM sAdhumALI mAnyatA evI che ke je utsargamAM pratiSidha che te badhAM kAraNu utpanna thatAM, kalpanIya (grA) che, AvI mAnyatAne sthAnakavAsIoe pracAra karavo e zuM saMgata che? 1734 "kaI mahatvapUrNa sthiti na hoya, mRtyu tarapha javAmAM samAdhi bhAvane bhaMga thAya che, jIvananA bacAvamAM kAMIka vizeSa dharmArAdhana saMbhavita heya te sAdhakane mATe jIvatA rahevuM zreyaskara che." zuM A kathana siddhAnta-anukULa che ? 1735 prabhAvaka graMthanA adhyayana tathA cAritranI rakSA mATe akalpanIya AhAra karavAmAM Ave te te zuddha ja che, zuM? 1736 bAla, vRddha, plAna vigerene mATe bhIkSAnI khUba AvazyakatA hoya, te paNa ucita yatnApUrvaka (kAMbala oDhIne) varasAdamAM gamanAgamana karI zakAya che? * 1737 jeNe saMthAre karyo che evA bhikSune asamAdhibhAva thaI javAthI, je teo sthira citta na rahe ane AhArapANI mAge, te tene avazya ApavAM joIe zuM? 1738 pU. zrI dharmadAsajI mahArAje, temanA ziSya saMthAro laIne DagI gayA, te temane AhAra pANI kema na lAvI ApyA? ... 1739 prasaMga AvatAM zAstrane anukuLa je muni nAvamAM bese che, nadI utare che, vRkSAdine sahAre le che, temane zuM koI prakAranuM prAyazcita nathI AvatuM ? 1740 zuM samaya Avye asatya bolI zakAya che? " jANuM vA, huM jANuMti vaejA"ne artha zuM che? 1741 gaNadhara kRta sUtranA AdhArathI alpa buddhivALA, vizALa buddhivALA AcArya kahelI bAbatenI AcanA karI zake che? 174ra pUjya zrI dharmadAsajI ma. sA. temaja bIjA munioe saMthArAthI vicalita thayelA te muni para baLAtkAra paNa na karyo temaja te muni sAthe saMbaMdha paNa viccheda na karyo, AnuM rahasya zuM? 1743 saMthAre choDanAra munine gaNuthI judA na karavA, paraMtu aglAna bhAve - temanI sevA karavI, tenuM tAtvika kAraNa batAvaze? Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 1544 je kAI muni vihAra karatAM khADA vagere koi viSama sthAnamAM upacega rAkhavA chatAM paNa paDI jAya, te teNe zAstrAnusAra zuM karavuM joI e ? 1745 peAtAne mATe athavA khIjAne mATe jITu' AlI zakAya che, te Anu rahasya zuM? 1746 jemAM hiMsAdinI pravRtti na hoya, evA badhA apavAdo zuM apanAvI zakAya ? 1747 nava kalpI vihArI munione ochAmAM AchA eka mahinAmAM e tathA eka varSa mAM nava vihAra karavAM ja paDe che, tenu ullaghana kare tA sakhala deSa kevI rIte ? 1748 alpa pApa ane mahu niraza kevI rIte ? 1749 aNu te vagara paNa guNuvrata tathA zikSAvrata hAya che? 1750 bhagavatI za. 8. u. 5mAM kAMdAnAnA je atha zrI abhayadevasurie TIkAmAM karyAM che te prAcIna para parA sAthe saMgata che? 1751 aMtara dvIpAnA pava tAnI dADhAonA ullekha zu' sUtronA mULa pAThamAM che ? 175ra samyag dRSTi manuSya tathA tIya ca samyagra dRSTipaNAmAM vaimAnika sivAya anya AyuSya bAMdhatA nathI, e kevI rIte ? 1753 sa'dha vagere kArya mATe hiMsA karavAmAM tathA jIvarakSA arthe juThThuM khelavAmAM apavAda kevI rIte ? 1754 saMjJI tIya "ca tathA manuSyanA ATheya bhava saLaMga hAI zake che ? 1755 pa'cendriya 7-8 tathA 15 bhava vadhAremAM vadhAre karI zake che, zuM zAstra-saMgata che ! 1756 kisamisa sacita che ke acita che ? 1757 keLAMmAM bIja tathA jIvanI utpatti kevI rIte che? 1758 munie eka pAtra rAkhavuM e zuM zAstrAkta rIte kharAkhara che ? 1759 sUkSma apakAya haMmezAM vasatI hAya che, te rAtrIe pazu munie achAyAmAM pUjavu joI eke nahi ! 1760 28 labdhionA vistRta khulAsA kayA prakAranA che? 1761 je jIve krama bhUminA manuSyanu' athavA tiya canu AyuSya khAMdhI lIdhu hAya tA zuM tene e ja bhavamAM kSAyika samakita thai zake che? 1762 satyavratI harizcaMdra mRtyu pAmIne kayAM gayA ? 1763 zu tIthaMkarAne pUrvanu jJAna hAya che ? 1764 ja budvIpamAM keTalA tIrthakarAnA janma eka sAthe thAya che? .... .... .... .... 800. : .... .... www. .... .... .... .... www. .... 95 96 96 mere 98 98 98 98 99 100 100 100 101 101 103 103 104 104 104 104 104 Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1765 kamADavALA makAnamAM sAdhue utaravuM nahi evuM zuM vanita thAya che . 104 1766 A avasarpiNInA chaThThA ArAnA aMta samaye zuM zatruMjaya parvata raheze? kAraNa ke "zatruMjaya mahAbhya"mAM tene zAzvata batAvyo che. 105 1767 kRtrima vastunI sthiti saMkhyAtA kALanI batAvela che, chatAM TIkAkAre aSTApada parvata para bharata mahArAjAe karelAM biMba zrI gautama svAmInA samaya sudhI vidyamAna raheze ema kahela che, te te kevI rIte? . 105 1768 upAzrayamAM pIpaLe uge te ukhADI nAMkhave, bhamarA, madhamAkhInA jALAM haThAvavA vagere bRhada kalapanA cUrNakartAne mata sAvadya tathA sUtra virUddha che ke nahi ? 1769 jina kalpIne keTalA jJAna thaI zake che? zuM temane kevaLajJAna-darzana thaI zake che ? * 105 1770 zuM cakravatinI jema vAsudeva ane prativAsudevanI sevA paNa deva kare che ? 1771 caDhALiyAmAM varNavela navamalli, navalachI e rAjAo kayAMnA hatA? tathA emanA A nAma kema paDayA? 1772 bhagavAna mahAvIra svAmIne 72 varSanI uMmaramAM vRddhatva AvyuM ke . 15 106 * 106 1773 "vaizramaNakumAra devatA dAna devAmAM zurA" ema kema kahevAya che?". 106 1774 jJAtAsUtra a. 1 mujaba, meghakumAre ATha rAjyakanyA sAthe lagna karyuM te zuM, AthI vrata khaMDita thatuM nathI ? 1775 dIkSAbhiSeka prasaMge je be lAkha sonaiyA dharma sAmagrI lAvanArane tathA eka lAkha senaiyA hajAmane ApyA, te A dhana abhayadAna vageremAM kema na vAparyuM? 1776 devatA, nidrA le che zuM? * 106 1777 devatAone bhUkha kyAre lAge che? tathA teo zuM khAya che? - 106 1778 aSADa zudi 11ne devapoDhI agiyArasa tathA kArataka sudi 11ne devaUThI ... 117 agiyArasa kahe che, te zuM deva su-uThe che? 1779 gopIcaMda, bhatRhari kyAre ane kayAM thayA ? teo amara kema kahevAyA? .... 1780 kAnamAM khIlA kheDavAthI tathA pagamAM khIra rAMdhavAthI mahAvIra svAmIne pIDA thaI haze, te zuM pagamAM phelA paDyA ? tathA zravaNazaktimAM hAni AvI ? 1781 "kauTumbika purUSa" nekarane samajavA ke sagA-saMbaMdhIone? zAstramAM aneka jagyAe A zabda Ave che. 107 107 a. 107 * 107. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 1782 'IzyuzeTha " kene kahe che ? 1783 7 purUSAe mAMdhelu doraDuM' paNa arjunamALI na teDI zakayA, jyAre ke te va RSabhanArAca saMghayaNavALeA hate ? 1784 zrI mallinAtha bhagavAne suvarNa pratimAmAM kavala ( keLiyA ) nAMkhIne samuoima jIvAnI utpatti rUpa hiMsAnuM kAya kema karyu? 1785 8 varSa dhara ' kone kahe che? 1786 tItha karanI uMmara pUrA varSAnI matAvI, te zuM mahinA ke divase ochAvattA hAtA nathI ? 1787 caNAdevIe mArkaDI putra jinarakSita ane jinapAlanI sAthe bhega bhAgaLyA, e kema banI zake ? 1788 jinarakSita jinapAla vadhasthAnamAM zULI para caDayA pachI eTalA divasa sudhI teo jIvatA kema rahyAM ? 1789 khAhubalijIe keTalA mahinAnI tapazcaryA karI ? 1790 sukumAlikA sAdhvI kALadhama pAmIne khIjA devalekamAM kema utpanna thaI ? jyAre virAdhaka AtmA utkRSTa prathama devalAka sudhI jAya che ? 1791 draupadIne kRSNa mahArAja ghAtakI khaMDamAMthI lavaNu samudramAM lAvyA, te te peAtAnA maLa vaDe ke devanI sahAya vaDe ? 1792 dhannA sA vAhe suSamA dArikAnuM mAMsa tathA rUdhira pakAvIne khAdhu, tyArabAda pravarjita thaIne 11 aganA jJAtA banyA ane prathama devaleAkamAM gayA, e kevI rIte ? 1793 vAsudevanI jema zuM, zreNika mahArAja paNa nidAna ( niyANuM ) karIne AvyA hatA? 1794 deva vaDe zarIranA TukaDe TukaDA karavA chatAM paNa kAmadevanuM zarIra kevI rIte joDAI gayuM ? 1795 mahAzataka zrAvake gautama svAmIne zramaNa bhagavaMta kema kahyuM ke jyAre teo kevaLajJAnI na hatA? 1796 AnaMda zrAvakane avadhijJAnane pariSaddha kema kahyo ? 1797 brahmadatta cakravarti e peAtAnA pUrvInA pAMca bhava kevI rIte jANyA ? 1798 zu', jAtismaraNa paNa jJAna ja hoya che ? 1799 gaucarInA doSAmAMthI mULadoSo kayA samajavA ? 1800 je sAdhu doSo vAraMvAra lagADatA hAya tathA mULa guNonI virAdhanA thai rahI hAya, AvI sthitimAM ArAdhanA mATe zu karavu joIe ? 1801 vAravAra javA chatAM paNa jenu ghara asUjhatu thatu. hAya tevI vyakti sAthe vAta karavI joIe ke nahi ? .... .... .... 9606 .... ... 800 .... www. ... .... 23.0 .... : 107 107 107 108 108 108 108 108 108 109 109 109 109 110 110 110 110 110 110 110 Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2e 111 112 11 3 1802 zaMkhazrAvakane pahelA te pauSadha karavAnA bhAva na hatA, chatAM, temaNe pauSadha karyo, te zuM, temane niyama na hatuM? 1803 pAMca prakAranI niMdrAo sarvaghAtI karmanA bhedamAM kema levAmAM AvI che ? 112 1804 AtmAmAM svAbhAvika temaja vaibhAvika nAmanA pitAnA be guNa che zuM? 1805 jyAre paramANuM pudgalemAM cAra mULa sparza ja hoya che, to tenAthI banelA skaMdhamAM ATha sparza kevI rIte heI zake ? 1806 pAMca bhAmAM dhayeya (dhyAna karavA yogya) rUpa kayuM che? 1807 artha avagraha ane vyaMjana avagraha kevI rIte ? 112 1808 pAMceya IndrionA sAmAnya jJAnane darzana kahe che, A jJAnane matizrutanI jema eka sAthe grahaNa na karatAM cakSudarzana, acakSudarzana evA bhedo kema karyA ? 1809 pariNumika bhAva vaikAlika che, chatAM je bhavyatva badhA mAM trikAlika nathI, te tene saikAlika kema kahyAM ? 113 1810 zuM, tiryaMca paMcendriya paNa samati laIne parabhavathI Ave che? 1811 koI muni gaucarI gayA, tyAM akRtya sthAnakanuM sevana thAya, te prAyazcita Ave che zuM ? 1812 je kSetramAM koI munie cAturmAsa karyuM hoya, tyAM pharIthI keTalA samaya pachI AvI zakAya che? 114 1813 lokAMtika vagere devane parivAra keTale ? 1814 kRSNalezI kiyAvAdI jIva manuSya sivAya anya traNa gationuM AyuSya kema nathI bAMdhatA? 114 1815 pAMca sthAvara tathA traNa vikendriyanA samavasaraNa keTalA che? 1816 zrIkRSNa vAsudeve pahelA sAtamI narakanuM, pachI trIjI narakanuM - AyuSya bAMdhyuM, e kevI rIte? 1817 AkarSa kene kahe che ? 115 1818 saMyama sthAna ane cAritra paryavamAM zuM aMtara che? 1819 kaSAya-kuzIla, gulAka, bakuza temaja pratisevanA-kuzIla, emAMthI koNa tIrthamAM ja hoya che? 1820 adhyavasAya ane paryAvamAM zuM aMtara che? 1821 athavasAya, vezyA, pariNAma tathA dhyAna, emAM zuM aMtara che? tene khulAso karaze ? 1822 jotiSIonA cAra kSetra kayA kyA che? - 117 114 - 115 * 116 * 117 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 30 1823 DhALa, cApAI (rAsa) stavana vagere philmI rAgomAM tathA mAruka zabdothI banAve temane doSa ke prAyazcita Ave ke nahi ? 1824 je kAI sAdhu-sAdhvI peAtAnI upadhi sthiravAsa rahelA sAdhu-sAdhvIne sAMpIne vihAra kare tathA AvIne sthiravAsavALAnA zayyAtaranA ghara spazI zake che ke nahi ? 1825 zu' vaikriya zarIrathI AMsu Ave che ? tathA zuM apramattane Ata dhyAna thavAnA sabhava che ? 1826 zuM anuttara vimAnavAsI deva sthAvaranAli dekhe che ? 1827 je sAdhu-sAdhvInA hAthathI divasamAM be cAra vAra pustaka, vagere paDI jAya tA ayanAnuM prAyazcita eka ja vAra jeTalI vAra paDe eTalI vAra levAya ? 1828 zuM zuMgArelA kerAM sAdhu laI zake che ? 1829 garama pANImAM rAkhelI athavA culA para gheADA vakhata mATe rAkhelI drAkSanu rAItu sAdhune mATe bhAgya che ke nahi ? pensIla levAya ke 1830 cepaDhAmAM zrI gautama svAmIjI mahArAjanI labdhi che, vagere vAkaya lakhavu' ucita che ke nahI'? 1831 10 prakAranA mithyAtvamAM dharmane adhama mAnavAmAM tathA meAkSamA ne sasAra mA mAnavAmAM mithyAtva kahyuM che, tA dhama tathA meAkSamAga mAM zu aMtara che? 1832 zrAvakanA 124 aticAra kyA che ? 1833 zuM parihAra vizuddha cAritramAM jinakalpa hAya che ? 1834 nigraMtha tathA snAtakanA pava sarakhA hovA chatAM paNa temanAmAM vadhamAna pariNAma kema kahyAM che ? 1835 zu, ayeAgI avasthAmAM Atma-pradezAnuM kaMpana thAya che ? 1836 zuM, mRtyu samaye kroDAkroDa guNI vedanA thatI hoya che ? jayAre AtmA arUpI che te bhalA, tene duHkha zAthI thAya che? 1837 kaSAya-kuzIla (sAdhu) samiti zruptimAM-skhalanA karI zake che? 1838 padmalezyAnA rasane zarAkha samAna kema batAvela che ? 1839 harikezI aNugArane jyAre yajJazALAnA brAhmaNeAe cAlyA javAnuM kahI dIdhu te pachI tee kema ubhA rahyA ! 1840 rikezIe bhadrAne manathI paNa IcchI na hatI, te zu, bhadrA mananI vAta jANatI hatI ? 1841 zu sAdhunI jema zrAvakoe paNa "mAvasahI" kahevu tathA ceAvisa'tha karavA joie ? .... .... .... .... .... .... .... .... **** B... 117 117 118 118 118 118 118 118 119 119 119 119 119 120 120 120 123 123 124 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 125 1842 zuM barapha anaMtakAya che ? 1843 zuM AyaMbilamAM chAza laI zakAya che? 1844 loDhAnA saLIyAvALA ke jALIvALo daravAjo AjJA vagara sAdhujI ughADI zake ke nahi? ...... 124 1845 je makAnamAM aMdhakAra vadhAre hoya tathA divase paNa battI baLatI hoya tyAMthI AhAra-pANI laI zakAya ke nahi? * 124 1846 dANu, puNa, vaNama tathA samaNune artha zuM thAya che? * 124 1847 zuM manuSyonI jema yugaliyA tiryaMcane paNa ekaja yugala utpanna thAya che ? 1848 sAdhune mRganI upamA kema ApavAmAM AvI che? 125 1849 zuM, sAdhu auSadha laI ja na zake? 1850 je kaI sAdhu paraseve luM che athavA mela utAre te tene pariSahajI kema kahevA ? .. 126 1851 zuM, tapathI nikAcita karma paNa tUTe che? 126 185ra zuM, ekAsaNamAM kAcuM pANI pI zakAya? 126 1853 mAraNutika samudaghAta karanAra badhA ja samavahata ja mare che ke samudaghAtathI nivRtta thaIne paNa mare che ? 1854 AtmAnI sAthe karmone saMbaMdha ke che? 127 1855 sAMsArika sukhane sukha na mAnavuM e kevI rIte barAbara che ? .... 127 1856 jAjamanA bIjA cheDA para pANIne leTa paDaye hoya te te cheDA para vaherAvanArane paga paDavAthI tene asUjhate kema mAnavAmAM Ave 1857 bAhya temaja AtyaMtara pudgale lIdhA vinA vikrvaNA kevI rIte karavAmAM Ave che? 128 1858 kaSAya-kuzIlane apratisavI kema kahyAM che? * 128 1859 AhAraka labdhi pheravanAra AlecanA karyA vagara ArAdhaka kema nathI thaI zakatA? 1860 zuM, upAdAna pAse nimitta gauNa che? *... 129 1861 je samaye jIva ATheya kamene baMdha kare che te samaye kayA karmanA vibhAgamAM te karma paramANuM vadhAre Ave che ? *** 129 1862 bhagavAnanI vANIne "kAmita puraNa kalpadruma sama" kahela che, kaI IcchAnI pUrti karanAra samajavI ? 1863 namaNUNuMnA pAThamAM sarva tIrthakarane "AIgarANuM" dharmanI Adi karanAra kema kahyAM che? 1 130 127 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kara 120 131 0 132 133 1864 zrI mahAvIra svAmInA nivaNa bAda temanA paTadhara sudhamAM svAmIne kema banAvyA? 1865 agiyAra aMgamAM upAsaka dazAMga sUtra che, evI ja rIte koIne zAsanamAM upAsikA dazAMga paNa hoya che ke nahi ? 1896 vikendriyane virahakALa keTalo che? * 131 1867 zuM, vyAkaraNa zIkhavuM e AzravanuM kAraNa che? 1868 "tirlDa guNavayANuM" e zuM che ? 131 1869 dareka IndranI senAmAM keTalI saMkhyA hoya che? 1870 zuM, paramANunA varNa, gaMdha, rasa vigeremAM parivartana thAya che? 132 1871 zuM, AyuSyane baMdha ArtadhyAnamAM ja paDe che? 132 187ra paryAptie eka sAthe pUrI thAya che ke nahi? 132 1873 bhagavAna vitarAgI hovA chatAM paNa mithyAdaSTi, anArya vagere zabdane praga kema kare che? 1874 bhagavAna mahAvIra svAmIne sADAbAra varSa ne eka pakhavADiyAnI tapa zcaryAmAM mAtra be ghaDInI ja nidrA AvI, te zuM, temanAM karmane udaya eTale alpa hatuM ke temane eTale ja pramAda Ave? ... 1875 sAteya narakane eka ja daMka batAvyuM che, paraMtu bhavanapatinA dasa daMDaka judA judA kema batAvyA che ? 1876 bhavanapationA cihna, varNa, tathA vastra vagerenA raMga kevA hoya che? .. 1877 bhavanapationI jema vANuvyaMtaronA paNa ATha daMDaka hovA joItA hatA ke nahi? - 135 1878 vimAnikamAM eka ja daMDaka kema kahyo che ? 135 1879 daMDakanA bheda kema karavAmAM AvyA che? .... 135 1880 sAdhunA darzana ja maMgalarUpa che, to pachI mAMgalikanI zI AvazyakatA che? . 135 1881 paradeza jatI vakhate athavA pApakAryamAM kaI mAMgalika sAMbhaLavA mAMge te saMbhaLAvavI joIe ke nahi? .... 135 1882 AnaMda zrAvake pANInI maryAdA te karI hatI paNa te bahu vadhu paDatI na hatI zuM ? 1883 nava raiveyaka tathA anuttara vimAnavAsI devenI samudaghAtanuM svarUpa kevuM haze? 1884 zuM, zAtA vedanIyanI samudaghAta hoya che? 136 1885 kayA kayA pariNAmane adhyavasAya pariNAma kahelA che? 137 133 3 136 1 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 1886 pratyekabuddha jinakalpI hAya che ke sthavikalpI hoya che ? 1887 parihAra vizuddha cAritravALA apratisevI heAya che, teo peAtAnA gaNamAM eka AcAryaMnI niyukti kema kare che ! 1888 dharmadhyAna tathA zukladhyAnanI anuprekSAe kayA prakAranI che ? 1889 ceAthA, pAMcamA tathA chaThThA guNasthAnanI sthiti vyavahAranayathI ke nizcayanayathI ? 1890 uccAra pAsavarNanuM paristhApana grahamAM karavAthI laghumAsika prAyazcita tALyuM ane udyAna mATe laghu cAturmAsika kahyu, te A prakAranI nyUna adhikatA kema che ? 1891 svaccha cAlanAranI prazaMsA karanArane gurU cAturmAsika prAyazcita Ave che te kevI rIte ? 1892 asabhya pratyeka zarIrI vanaspatinA jIvAnI hiMsAmAM trasa jIvanI hiMsA karatAM echuM pApa lAge che tenu kAraNa zuM? 1893 halakA adhyavasAyamAM punyane madha kema thAya che ? 1894 prahAra karavAthI e ja vakhate athavA cha mAsanI aMdara koi jIva mRtyu pAmI jAya teA prahAra karanArane pAMca kriyAe lAge che tathA pachIthI mare te cAra kriyAe lAge che, e kevI rIte ? 1895 mAraNAMtika samudaghAtathI nirUpamI AyuSyavALAne anya samayamAM udIraNA hAvAne kAraNe tene sApakrama AyuSyavALA kema na mAnaveA 1896 tItha karAnA bhinna bhinna lakSaNa kaI asAdhAraNa pratibhAnA dyotaka hoya che? 1897 aTavInI yAtrAthI nivRtta purUSo pAsethI AhAra levAnA niSedha kayA kAraNe karyo che ? 1898 abhigraha bhikSAcarImAM gaNAya ke uDDAdarImAM ? 1899 acitta haladaravALI dALa ane baTeTAnI pApaDIthI mizrita dALa khAvAmAM AchuM vadhAre pApa zAmAM che ? 1900 jJAnAvaraNIya karmonA aMdha maDha kema ? 1901 zuM, kevaLajJAnanI paryAya tathA kevaLajJAnanI jANavA cAgya dravyanI paryAya e mane sarakhI che? 1902 AThamA tathA navamA guNusthAnavALA kalpI tathA dasamA guNuThANAvALA kalpAtIta hAya che, te temAM zu aMtara hAya che ? 1903 zuM, tItha karI uparAMta khIjAmAM zAtA upajAvanArI zItala teolezyA hAtI nathI .... ... .... .... ... .... .... : 137 137 137 138 138 138 138 139 139 140 140 140 140 141 141 141 141 142 Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 * 145 1904 zuM, zIta tejalezyAthI anugraha temaja uSNa tejolezyAthI upaghAta ja thAya che ? 143 1905 zuM, kapAtIta avadhijJAnavALA ja hoya che? 143 1906 sukSama vanaspati temaja nigadane aMtara bAdarakALa keTaluM hoya che ? ... 143 1907 lavaNasamudranuM pANI jaMbudvIpamAM kema AvatuM nathI ? 143 1908 zuM, harikezI muni ekala vihArInA ATha guNothI saMpanna hatA? ... 143 1909 siddha vigraha gati tathA siddha avigraha gatine artha zuM che? .... 143 1910 cAreya ghAtI karmonI udIraNa karIne zIgha kSaya kevI rIte thAya? ... 144 1911 paramAdhAmI deve ukALeluM sIsuM nArakIonA moM phADIne pIvaDAve che, te teonA peTamAM pahoMce che ke nahi? * 144 1912 IkAI rAThoDe pitAnA atyAcArathI tIvra azAtA vedanIyane baMdha karyo chatAM teNe te ja bhavamAM tathA bIjA mRgAleDhIyAnA bhAvamAM ja tenuM kaTu phaLa bhegavI lIdhuM, te te kevI rIte? 144 1913 jugaliyA manuSya kaI bhASA bole che? 1914 dharmAtmA je dhAdi kaSAya tathA nekaSAya kare che te pUrvakRta ka dayane kAraNe kare che ke vartamAna purUSArthanI maMdatAthI kare che? ... 1915 badhA mahAtmAone AyuSyanuM aMtarmuhurta bAkI rahetAM ja kevaLa jJAnanI prApti thaI che zuM? 1916 IyapathIkI kriyA sivAya bAkInI 24 kriyAo mAtra pAbaMdhaka ja che? 145 1917 aviratI tathA dezaviratInuM jaghanya jJAna keTaluM hoI zake che? 146 1918 zuM jinaka95 mahAvideha kSetramAM paNa che? 1919 dasa prakAranA pratyAkhyAnanA bhaMga karatA je uttaraguNa virAdhaka ja hoya che ke mULaguNanI paNa virAdhanA kare che? 120 chaThThA guNasthAnamAM nIca gotranA udayane abhAva kevI rIte mAnI zakAya ? - 146 1921 zuM kaI paramAdhAmI manuSyabhavane pAmavAmAM samartha hoya che? 147 1922 zuM narakagatinuM AyuSya TaLI zake che? 147 1923 paramAdhAmI de nArakIne duHkha ApanArA vadhAre che ke duHkha nahiM ApanArA vadhAre che ? 1924 20 parivahanuM vedana barAbara che ke 19 nuM vedana barAbara che ? .... 147 1925 zakala dhyAnamAM mAtra dhyAna ja hoya che ke anuprekSA paNa hoya che ? ... 126 dhyAna tathA anuprekSAne zo saMbaMdha che? 145 146 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rUpa - 148 1927 sAmAyikavALI vyaktinuM citta vyApAramAM gayuM, te zuM tene sAmA yikavALI vyakti kahI zakAya ? 128 viSNukumAra munie paikiyazarIra banAvIne pitAnA paga kayAM kayAM mUkayA? 148 1929 aSADhanA divase mAM uSNutAne kAraNe vAyu acitta thAya che ? 149 1930 piSadha vagarane mA khamaNutapa piSadhathI zuM e che che? 149 1931 varasAda thatAM keI prasanna thAya, te te arthadaMDa ke anarthadaMDa ? 149 1932 rati ane ati baMnene pApamAM kema gaNela che? 149 1933 zuM, cothA guNasthAnavALA sakAma nirjarA karI zake che ? 149 1934 kRSNa, abhayakumAra vi. nA aThamatapane kaI nirjarA kahela che ? 150 1935 daza prakAranA prAyazcitamAM zrAvakane keTalA prAyazcita Ave ? 150 1936 kaSAya kuzIlane zuM mAnasika aticAra nathI lAgatA ? 150 1937 vrata dhArIthI jIvanI ghAta thaI jAya, te kayuM prAyazcita Ave? 150 1938 svadArasaMtoSavrata laIne, bhaMga kare te zuM prAyazcita Ave ? - 150 139 baLAtkAra karIne koI sAdhvInA zIlane bhaMga kare to te sAdhvIne navI dIkSA Ave ke laghu prAyazcita paNa Ave? 1940 AThamAkhIne badale anya tIthIomAM piSadha karIne zrAvakanI cethI pratimA dhAraNa karI zake zuM ? 151 1941 purI iMdriye hevI e phakta AcAryane mATe ja che ke dIkSAthIne mATe paNa che? ... 151 1942 prathama aNuvratamAM "vratIkAMtAra AgAra" ne zuM artha che? . 151 1943 ekendriyene mithyAdarzana zalyathI virakata kema kahyAM che? 151 1944 pUrvabhavamAM jJAnarUci hoya te kriyA rUci hoya ke nahi? 1945 jIvane pitAnA pApanA aDhAragaNuM phaLa bhogavavA paDe che, AvI mAnyatAmAM satyane keTale aMza che? 1946 devasI prAyazcitarUpe zrAvakane prAyazcita zuM ApavuM joIe ? 1947 keI doSita vyakita patra dvArA prAyazcita svIkAre te ArAdhaka hoya che ke nahi? 1948 aparyApta avasthAmAM cakSudarzana hoya ke nahi? 152 1949 zuM mana:paryavajJAnI AhAraka labdhine prayoga kare che? * 153 150 je vratadhArI nathI tene sAMvatsarika prAyazcitarUpe batrIsa sAmAyika karavAnuM kahevAno artha zuM che? ... 153 * 15ra * 1para Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 1951 sabhyajJAna ane samyak cAritra annenI utpatti eka sAthe mAnI zakAya ? 1952 pAMca mithyAtvamAMthI abhavyamAM keTalA mithyAtva hAya che? 1953 jo manuSya ane devagatine ekAMta punyarUpe mAnIe te tene duti paNa kema kahI che ? 1954 camarendra ane khalIndranI vaikriya zakti keTalI che? 1955 pratikramaNamAM be vAra cevisathA karavAnI zI jarUra che? 1956 AnapatnI vagere gadhava nya tarAnA sthAna kayAM AvyA che! 1957 kAIpaNa jIva manuSya athavA tiya kheMcanA bhava keTalIvAra kare che? 1958 zu, leAkAMtika devAnA adhipati ekAvatArI hAya che? 1959 bhAva mana rUpI che ke arUpI ? 1960 aDhAra pAne cAra spa vALA kaI apekSAe kahyAM che? 1961 pAMcamA guNusthAnakanA adhyavasAya nIcA ja heAya che ke 'cA paNa hAya che? 1962 akaza vedanIya karmInI sattA kayA guNasthAnamAM hoya che ! 1963 zu, caudapUrvadharA meAkSamAM na jatA devaleAkamAM paNa jAya che ? 1964 tArAonI vacamAM batAvela' aMtara kaI apekSAe samajavu* ? 1965 uttara vaikriya kayA aMgulanI apekSAthI che ? 1966 zuM, kSAyaka samakita, kevaLI athavA zrutakevaLInA pAdamUla sivAya khIje kayAMya hAI zakatuM nathI ? 1967 zvAseAcchavAsa nAmakarmInA ze! sahakAra che? 1968 viratI ane aviratI e bannethI koI sarakhuM pApa thAya te bannene sarakhuM prAyazcita Ave ke e vastuM? 1969 paMcendriyanI hiMsAnuM prAyazcita kaI rIte apAya che? 1970 devane paNa mahAzravI tathA alpani AvALA kema kahyAM che ? 1971 samakita rahita anuSThAna ekaDA vinAnA mIMThA samAna che, kevI rIte ? 1972 samati prAptithI pUrvanI kriyA saphaLa mAnavI ke nahi ? 1973 jo AMgulanA asa`khyAtamA bhAganI avagAhanA hAya tA tene sAta hAthanI anAvavAmAM keTalA samaya lAge ? 1974 lavaNurasanA pANI ane khArA pANImAM zuM aMtara che ? 1975 zabdane pudgala dravyanA guNu mAnavA ke paryAya ? 1976 'bahu" zabdanuM zuM prayAjana che ? s .... .... ... ... www. .... .... .... ... .... .... 153 153 154 154 154 154 155 155 155 155 156 156 156 157 157 157 158 158 158 158 159 159 159 159 159 160 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 1977 zIgaDA pratyeka kAya che ke anaMtakAya? 1978 pravAla (navI kuMpaLa) pratyeka kAya che ke anaMtakAya ? 160 1979 zuM tIrthakarenA mAtA-pitA zIgha mekSagAmI hoya che? 1980 eka bhavamAM utkRSTa sthitinuM karma eka ja vAra baMdhAya che ke anekavAra ? 1981 samakitanI utkRSTa sthiti keTalI che? 1982 vANuvyaMtaradevanA punya vadhAre che ke manuSya jIgaliyAnA ! ... 161 1983 zuM, tIrthakarenA janma samaya sivAya paNa nArakInA jIne sukha thavuM saMbhavita che? 1984 agiyAramA guNasthAnakathI paDelA ne saMsArakALa ardha pudgala parAvartanathI keTalo ocho hoya che ? * 161 1985 I jIvana kaSAyanI anaMtAnubaMdhI kevI rIte samajavI ? 162 1986 sAta tathA ATha karma baMdhananA adhyavasAyamAM aMtara rahe che? .... 162 1987 vedapAThI brAhmaNane bhejana ApanArA sIdhA narakamAM kema jAya che? 162 1988 paramAdhAmI deva marIne manuSya kema bane che? 162 1989 eka hajAra gAyanuM dAna karanAra karatAM saMyamIne zreSTha kema batAve che? 190 bharatakSetra nAnuM hovA chatAM 108 siddha kema thAya che? 163 11 tapanuM phaLa nirjare batAvyuM che te te kaI apekSAe ? 19ra dharmakriyA karmanI nirjarA arthe ja karavAne badale anya apekSAthI kare te tene lAbha ke nukazAna ? 193 A loka ane paralokanI IrachAe tapa kare to tene phAya ke nukazAna ? 163 194 mahAmethI zAlI vagere dhAnya thAya che te kayuM che? * 164 15 kaI bAlikAne bacAvanAra sAdhu zuM prAyazcitane egya che? ... 164 1996 nigodanA cha ekAMta sUtelA che ke kayAreka sUtelA che ? * 164 1997 samyagudaSTine mokSanI IcchA thavI temAM mehanIya karmane kSapazama che ke rAgane alpa aMza paNa che? * 164 1998 saMvatsarInA divase gAyanA vALa jeTalA paNa mAthAnA vALa hoya to prAyazcita Ave che, te te vALanuM mApa zuM? 1999 pulAka avasthAmAM kALa na karanAranI sthiti keTalI ? 164 2000 zuM, pratisevana karatI vakhate guNasthAna kAyama rahI zake che? * 165 2001 pratisevI kuzIla temaja bakuzamAM aMtara zuM che? 165 Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 38 2002 jIvane 2 kroDAkoDI sAgaropama sthitinA karma bAkI rahetAM ja manuSyabhava maLe che, te zuM sAcuM che ? .... 165 2003 zuM, asaMyata bhavya dravya devane puNyAnubaMdhI puNyane baMdha thAya che? ... 2004 jaghanya tathA madhyama jJAnanI ArAdhanAvALA te bhave mokSa jatA nathI tenuM kAraNa? 2005 uttara bharata ardhanA leke jugaliyAne samaya samApta thayA pachI mAMsAhArI banI jAya che zuM ? 2006 akAma maraNu tathA bAlamaraNamAM zuM aMtara che ! 2007 sAdhune cAturmAsa pachI zeSakALa gAma bahAra rahevuM kalpa che zuM? " . 167 2008 ekendriyanI pAMca bhAva Indrio kaI apekSAthI kahevAya che? .... 2009 bhega bhUminA vRkSenI avagAhanA jugaliyA karatAM keTalI nyUnaadhika hoya che ? - 167 2010 zuM, bakuza tathA pratisevanA-kuzala atIrthamAM nathI ? 167 2011 asaMjJI sarpomAM zuM viSa hoya che? 167 2012 jIvanuM kaMpana hoya tyAM sudhI tene mokSa thatuM nathI te kevI rIte? . - 168 2013 pAMcamA ArAnA aMta sudhI be sAdhu tathA be zrAvaka haze e ulekha kayAM che ? 2014 mehanIya kamenI utkRSTa sthitine baMdha samakitathI paDelA che ... 167 *** 168 168 - 169 2015 je sAdhu-sAdhvI kapaDuM sIvavA mATe lAvelI soyano kare tene prAyazcita Ave ke kema? 2016 zayyAtara piMDamAM che ane seya grahaNa karavAmAM tenuM zuM kAraNa che ? 2017 hastakarma tathA avidhipUrvaka vastra sIvavAnuM prAyazcita eka sarakhuM kevI rIte ? 170 2018 kayA paravAdInuM kathana tathA nirAkaraNa che? 170 2019 rAtri bhejana vadhAre tyAjya che ke maithuna ? 170 2020 cakravata nAmakarmane baMdha kyA kayA guNasthAne thAya che? 2021 IpathikathI baMdhAyela zAtA vedanIya karmanuM vedana vipAkedayathI thAya che ke pradezadayathI ? 222 eka aherAtrinA zIlanuM phaLa cha mAsika tapa jeTaluM kevI rIte? - 171 2023 dazamA guNasthAnamAM getramane baMdha ATha muhurta kevI rIte? ... 171 - 171 Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 173 2024 mAnavIya tathA devika kAmaga IcchA rUpa nidAna mithyAtvamAM ja hoya che zuM ? - 171 2025 zuM nisarga ruci pUrvabhavamAM gurUgamathI thAya che? 172 2026 jIva eka sAthe 20 parisahanuM vedana kevI rIte kare che? 17ra 2027 dasa prakAranI samAcArane krama kevI rIte che? 172 2028 zuM saMyamasthAnamAM kaSAyane kSaye pazama thAya che? 172 2029 julAkanA pariNAmane kALa 1 samayathI 7 samaya kevI rIte ? 173 2030 mULaguNanA prati sevI thatAM pulAka saMjJA-upayukta kevI rIte ? 173 2011 AlecakanA ATha ane daza guNa kevI rIte ? 2032 bhAva vyutsarganA traNa bheda che ke cAra! 173 2033 oparezanamAM sAdhu-sAvIne karyuM prAyazcita Ave ? 174 2034 IlekaTrIkanA saMbaMdhathI kayuM prAyazcita Ave? 174 2035 prAyamasa parathI vastu vahere te kayuM prAyazcita Ave? 174 2036 zayyAtarapiMDa bhogavavAnuM karyuM prAyazcita? 174 2037 "viyata kicca" prAyazcita kone kahe che? 175 2038 prAyazcitanA sthAne kayA kayA che? 175 2039 iMDA paDyA hoya te zuM svAdhyAya thaI zake? 175 2040 zuM yugaliyAone samakita hoI zake che? 176 2041 ne bhavya, no abhavyamAM kaI sAmAyika heya che? 176 2042 arI tathA saMjJI, ne asaMjJImAM kaI sAmAyika ? 176 2043 anAhArakamAM kaI sAmAyika hoya che ? 176 2044 aparyAptamAM kaI sAmAyika hoya che? *. 176 2045 abhavyamAM kaI sAmAyika hoya che? - 176 2046 zayyAtaranuM ghara ATha pahera sudhI zA mATe TALavuM ? .. 176 2047 zuM, cAturmAsamAM zayyAtara badalI zakAya che? 177 2048 vASika prAyazcita keTalA samayamAM utArI zakAya? 177 2049 nArada ekabIjAmAM bheda paDAvI kaleza kema karAve che? 177 2050 AkAzamAM tArA-nakSatra samAna aMtare kema dekhAya che? 177 2051 chadmastha kevaLI kene kahe che? 177 205ra akarmabhUminI strInuM saMharaNa -aMtara anaMtakALanuM kema? 177 2053 zuM kAmaNa varganuM eka ja prakAranI che? 178 2054 prAyazcitanA traNa bheda kevI rIte ? 178 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ o 178 179 17 181 182 * 180 ... 182 182 182 182 183 * 183 183 183 2015 narsane saMghaTe thaye heya te zuM prAyazcita ? 2056 laghu caumAsikanA 105 upavAsa ke 108 upavAsa ? 2057 IlekaTrIka aMge 120 upavAsanuM prAyazcita kevI rIte? 2058 varasItapanuM pAraNuM akSaya tRtIyAe zA mATe ? 2059 lavaNa samudranI UMDAI keTalI ? 2060 agninA gaLAmAM zuM agnikAyanA jIve che? 2061 pahelI naraka, bhavanapati vi. asaMjJI kema kahevAya che? 2062 pratyeka ane sAdhAraNa vanaspati sUkSma hoya che ke nahi ? 2063 dharmAstikAyanI svaparyAya kaI che? 2064 svapnanA pugala kayA prakAranA che? 2065 mAnakaSAyI karatAM krodhakaSAyI vadhAre kevI rIte ? 2066 namaskAra maMtramAM prathama arihaMtane tathA namelthamAM prathama siddhone namaskAra karavAnuM prayojana zuM? 2067 arihaMtANuM zabda siddhonA natthaNamAM kema mUka? 2068 AyuSya karma bAMdhavAmAM keTale samaya lAge che? 2069 ne upagavALA saMkhyAta guNa kevI rIte? 2070 divAla ke zarIra sAthe vAyu athaDAya te vAyu kAyanA jIvonI hiMsA thAya? 2071 jugalIyA-manuSyanA AhAra-parimANa kevA haze? 2072 bhASAnA pudgala keTalA spazavALA hoya che? 2073 eka samayamAM sAta ATha karmone baMdha kevI rIte thAya? 2074 carama nirjarAnA pudgale avadhijJAnI zuM jANI zake? 2075 darpaNamAM paDatI pratichAyA kenI paryAya che? 2076 "jemUlA" zabdane zuM artha che ? 2077 sthAnakanI pAchaLa musalamAna rahetA hoya te svAdhyAya thaI zake? 2078 ekalA sAdhvI vyAkhyAna vAMcavA sthAnakathI dUra jaI zake? 2079 bAra mahinAnuM prAyazcita eka sAthe kevI rIte utArI zakAya? 2080 pU. jJAnacaMdrajI ma. sA. ne keTalA ziSya hatA ? 2081 upakrama, nikSepa, nayanI paribhASA kaI che? 2082 ekendriya jIne bhAvaIndriyanI apekSAe paMcendriya kema kahyA? 2083 sUkama ekendriya jIva kayA kayA che? 184 . 184 184 184 184 - 184 .. 185 . 185 185 185 185 186 186 - 186 a. 187 Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna bhAga trIjo praznaH 1466-caturaspazI pudgalomAM kayA kayA sparza hoya che? uttara : zIta, uSNa, snigdha ane rUkSa e cAra sparza hoya che bAkInA cAra mRdu (kamaLa), karkaza, halakAM ane bhAre, te paramANuM pudgalathI mAMDIne sukSama anaMta pradezI skaMdha sudhI nathI hotA. te bAdara anaMta pradezI aMdha banavAthI (saMgathI) thAya che. eka ja paramANuMmAM zIta ane uSNamAMthI koI eka sparza hoya che. nigdha ane rUkSamAMthI eka sparza hoya che. A pramANe eka paramANuM pudgala sparzanI apekSAe athavA te zIta ane snigdha, athavA zIta ane rUkSa athavA uSNa ane snigdha athavA uSNa ane rUkSa spazI hoya che. ddhipradeza yAvatuM sukSma anaMta pradezI skaMdhamAM cAreya sparza hoI zake che. prazna : 1467-vaDIdikSAne kayA cAritramAM samAveza thAya che? uttaraH sAmAyika cAritra (nAnI dIkSA) pachI je vaDIdikSA (chedapasthApanIya cAritra) thAya che, te niraticAra che sthAnIya cAritra kahevAya che, te pramANe vaDIdikSAne chedo pasthAnIya cAritra mAnavAmAM Ave che. anaH 1468-laoNkAzAhanA dhama (mArgadazana)nA vicAra vizuddha ane mananIya che. zuM A pramANe mAnavuM te barAbara che? uttara : lokazAhanA gharma (mArgadarzana)nA vicAre ThIka lAge che. prazna : 1469-ApaNe mAnelA 3ra Agame ni:saMdeha satya che, tathA samyagradarzananA hetubhUta che evI sarvAga zraddhA mAre AtmA kare che, te zuM A mArI mAnyatA barAbara che? uttara: "tA jemA " tameyarazvanirAzaM nI jaMga jAti, vathair RvaM...niriLe jAya martha ma ma ma re samade...A zAstrIya vAkathI spaSTa che ke vitarAga kathita vANu sarvAga satya che. te vANInA aMzarUpe ja A Agama che. eTalA mATe ja zaMkA ke saMzaya karyA vagara satya mAnavA yaMgya che, tathA vastunA Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha- samAdhAna yathArtha svarUpanI daDhatApUrvakanI zraddhA e ja samyagadarzananuM ghara che, tethI A viSayamAM tamArA vicAre barAbara che. prazna : 1470--tatvajJAnane paricaya karavAthI jaNAya che ke aDhIdvipamAM pravartatA avasarpiNI tathA utsarpiNI kALanA bhAvena tipacakanI sAthe gADha saMbaMdha hoIne kSetramAM bhinna bhinna prakAranI hAnivRddhi thatI hovAthI zAstrono kSetra saMbaMdhI viSaya zraddhAnI sAthe ja saMbaMdha rAkhe che e zuM barAbara che? : : uttara H je ke pratyeka dravyanA svadravya, svakSetra, svakALa ane svabhAva judA hoya che, chatAM paNa saMyogathI anya dravyone prabhAva bIjA dravya para vyavahAra daSTithI paDe che te pramANe bhArata ane aravatakSetramAM thatAM avasarpiNI-utsarpiNIkALane jIva ane pudagala dravya para prabhAva to paDe ja che, te prabhAvane lIdhe vyavahAranayathI bharata, IravatamAM janma letAM manuSya vagerenA A yuga, avagAhanA, duHkha, sukha, rUkSatA, snigdhatA, vagerenuM vivecana karyuM che ema pratIta thAya che. paraMtu tenA nAmathI bIjI ja vastu batAve te ThIka lAgatuM nathI. 1} : pana : 1471-zuM evuM samajavuM kegya che ke yugalika kSetramAM kALano prabhAva paDI zakato nathI. arthAt temane tyAM dasa kalapavRkSanI Rddhi evA prakAranI che ke teo caMdra sUryAdinA prakAzanI AvazyakatA anubhavatA nathI. to pachI zuM karmabhUminI sAthe ja kALano saMbaMdha hoI zake che? ' uttara : jugaliyAnA kSetramAM eka gRha-daMDa gRha-yuddha, caMdragrahaNa, sUrya grahaNa vagere jyotiSI saMbaMdhI keTalIka cIjono prabhAva paDato nathI. juliyAnA kSetramAM dIpazIkhA temaja tizIkhA nAmanuM cothuM ane pAMcamuM kalpavRkSa aneka jagyAe Avela che tenA prabhAvathI tyAM (yugalika kSetramAM) aMdhakAra rahetuM nathI. tenuM kAraNa e che ke temane jotiSIonI apekSA rahetI nathI. A apekSAe tyAM tiSIo ne prabhAva na mAnave e ja barAbara pratIta thAya che. , 2- prazna : 147ra-ra8 nakSatromAMthI abhijita nakSatrane dravya tathA bAkInone guNa paryAya rUpe samajavA e ucita che ke nahIM? uttara : 28 nakSatromAMthI abhijita nakSatrane dravya rUpa ane bAkInA nakSatrone tenA guNa paryAya rUpa mAnavA e ThIka nathI, kAraNa ke 28 nakSatronAM nAma, temanA svAmidevonA nAma, tathA nakSatranA tArAonI saMkhyA, tathA temanuM saMsthAna (AkAra) vagerenuM varNana zAstramAM batAvyuM che, tethI temane jyotiSI deva samajavA barAbara che. paraMtu eka nakSatrane dravya mAnIne bAkInA nakSatrone guNa paryAya rU5 mAnavA e haka nathI. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 3 sudhI AyuSyano adha paDe che. prazna : 1473-niraMtara aMtamu N paMcasaMgrahatA A kathanamAM zu` rahasya che? uttara :- jo ke eka bhavamAM eka ja vAra AyuSyanA baMdha paDe che. tathApi te AyuSya baMdhamAM keTale! samaya lAge che, e prajJApanA sUtranA 6ThA padanA aMtamAM Avela AkaSa NAnA varNanathI spaSTa che. A varNana pAMca soMgrahamAM paNa batAvyuM che. T prazna : 1474-vamAna yuganA je vidvAna sAdhu, ziSyAne zAstramAM pravINa banAvavAne badale laukika adhyayana karAve che. zuM AmAM Apane kAI diza bhUla dekhAya che ? uttara :--ziSyeAne zAstrajJAna, sAdhusamAcarI vageremAM pravINa banAvavA e ja gurUonuM mukhya kartavya che. ema karavAthI ja gurU ziSyAnA RNathI mukta thAya che. tene cheDIne mAna pratiSThA vageremAM lAgI javuM emAM mane dizA bhUla dekhAya che. prazna H 147pa--pAMca samakitanA viSayamAM bheda vijJAna jANavAnI icchA che, te zuM sakSepamAM mArgadarzana maLI zakaze ? uttara-kSAyika sakRita :-anaMtAnuMbaMdhI krodha, mAna, mAyA, lAbha, mithyAtva mAhanIya, mizrameAhanIya, samakita mehanIya e sAta prakRtinA kSaya thavAthI kSayika samakita thAya che. tenI prApti mAtra manuSyanA bhavamAM ja thavI sa`bhavita che. paraMtu A samakitavALA jIva cAreya gatimAM hoya che. A samakita prApta thatAM pahelAM jo jIve AyuSya bAMdhyuM na heAyatA eja bhavamAM mekSa pAme che. jo nArakI devatu AyuSya badhuM heya te! te bhatra pUrA karI manuSya thai meAkSamAM jAya che. jo tiya``ca athavA cugaliyAnuM AyuSya khAMdhyuM hoya te ceAthA bhavamAM meAkSa jAya che, tenAthI vadhAre samaya saMsAramAM rahetAM ja nathI. A samakita AvyA pachI pAchuM jatuM nathI. athavA upazama samakita :-- pUrva kahelI sAteya prakRtinA pradezAya tathA vipAkAya, bannene upazamAve tathA banne prakAranuM mithyAtva jemAM rAkAI jAya tene " upazama samiti " kahe che, tenI sthiti jaghanya ane utkRSTa aMtamuhUtanI hoya che. A samita jIvane eka bhavamAM vadhAremAM vadhAre be vAra Ave che, ane aneka bhavAmAM pAMca vAra ja Ave che tethI vadhAre nahI. sAsvAdana samati :~ upazama samakitathI paDelA jIva sAsvAdanamAM thaine mithyAtvamAM jAya che, tethI A samakita paNa jIvane kula pAMca vArathI vadhAre vakhata prApta thatuM nathI. A samakitanI utkRSTa sthiti cha AvalikAnI heAya che. temAM rasAya ke pradezadaya thatA nathI. Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samasamAdhAna kSaceApazama sahita H-- kSayApazama samakitamAM pUrve kahelI sAta prakRtimAMthI kramazaH 4,5,6 prakRtinA kSaya kare ane bAkInI 3,2,1 ne upazamAve, tene kSayApazama samakita thAya che, temAM pradezaudyaya hAya che. A samita jIvane eka bhavamAM utkRSTa pratyeka hajAra (be hajArathI mAMDIne nava hajAra) vAra sudhI AvI zake che tathA aneka bhavamAM utkRSTa asaMkhyavAra AvI zake che. A samitinI utkRSTa sthiti 66 sAgaropama jherI che. A samita vALA jIva paNa deze nyUna a pudgala parAvartana kALathI vadhAre vakhata saMsAramAM rahetA nathI. vedaka samakita : A samatimAM samakita mAhanIyanA nizcayathI udbhaya rahe che. bAkInI prakRtionA kSaya, upazama tathA kSayApazama hAya che. kSAyika samita uparAMta bAkInA cAreya samakitA cAreya gatimAM prApta thaI zake che. A saMkSepamAM samikatanuM varNana che, prazna : 1476 jina zAsanamAM devI-devatAonA pUjanane mithyAtva mAnavAmAM Ave che. teA chu devI-devatAone mATe A apamAnajanaka nathI! ane teo aprasanna thaine jinazAsananI hAni na karI zake ? uttara H-- vitarAga devanA upAsakeAe, bhavanapati Adi cAra jAtinA deva tathA devIone pUjavAmAM pravRtti mithyAtva" mAnavuM joIe. pravRttirUpa AMzika mithyAtvathI sAmAnya zrAvakA khacI zakatA nathI, evuM vavAI sUtramAM khatAvyuM che. zrAvaka, pratimA dhAraNa kare tyAre tenuM A pravRtti-mithyAtva paNa chuTI jAya che. je devA samita STi che tee te tene apamAnanaka mAnatA nathI. jo koI mithyAtvI deva apamAna samajI letA tenA koi upAya nathI. ane tenuM pariNAma paNa zAsanane mATe hAnikAraka nathI. prazna : 1477-3mAna yugamAM samasta bhArata, rAjA vagaranu manI gayuM che tathA AcArAMga sUtramAM evI AjJA che ke rAjA vagaranA kSetramAM vicaravuM nahi, te| zuM vamAna yugamAM dharmAMnA viccheda samajave ? uttara --mArA dhyAnamAM evuM che ke bhArata atyAre rAjya rahita kahevAya nahi. kAraNake bhAratamAM rAjya sabaMdhI kAyadA kAnunanI sattA amukanA hAthamAM che ema manAya che. ApaNe sugurU, sudeva tathA sudharmane mAnIe chIe. chatAM paNa kudeva vagerenI niMdA, tiraskAra paNa karatA nathI. sthAnAMga sUtramAM te devAnI asAtanA nahIM karavAnuM paNa kahyu` che. je laukika deva che tene sudeva mAnavA nahIM e zradhdhAnI prathama sIDI che, jema ke kANAMne kANA kahIne kheAlAvavA nahIM" ema dazavaikAlika sUtramAM kahyuM che, chatAM tene be AMkheAvALA samajavA te mithyAtva che. temAM mAnapAnanA prazna nathI. Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo tahasiladAra, kalekaTara, kamizanara, rAjyapAla, rASTrapati, mukhyamaMtrI, pradhAnamaMtrI vagere aneka padAdhikArIonI niyukti thayelI dekhAya che. mIlITarI, piolisa vagerenuM kArya paNa cAle che InkamaTekSa, selaTekSa tathA bIjA karenI vasulAta paNa karavAmAM Ave che tathA TikITa, noTa, sikkA vagere bhArata sarakAranA nAmathI cAle che. AvI sthitimAM bhArata rAjA vagaranuM kema kahevAya? bhAratanI vyavasthA rUpAMtarita thaI che, paNa rAjyarahita nathI, tethI sAdhuonuM vicaravuM yogya che. ane dharma viccheda paNa gayo nathI. prazna : 1478-batrIsa sutra vAMcavA e zramaNAnuM kAma che ane zrAvakene mATe sAmAyika, pratikamaNa tathA thokaDAonuM jJAna jemake kAyanA bela, navatatva, kamaprakRti, daMDaka, guNasthAna dvAra, gati-Agati, bAMsaThIyA vagere paraMparAthI cAlyuM AvatuM kArya bahumAnya che. zuM A paraMparA barAbara che? uttara : zrAvakee sAmAyika, pratikramaNa tathA kaDAonuM jJAna karavuM te te che ja, te uparAMta sUtranuM paThana pAThana paNa karI zake che, kAraNa ke zrAvakone mATe paNa jJAnanA cauda aticAra batAvyA che, tethI tathA samavAyAMga tathA naMdI sUtranA "ya pariSadA tavoradALA" A pAThathI tathA uttarAdhyayananA nice vacane pAvara sevi vipa tathA sIravaMtA vaduhu e pAThothI tathA anya sUtra pAThathI zrAvake sUra vAMcavuM ucita sAbita thAya che, tethI yeAgya zrAvaka gurU AzA-nirdeza anusAra sUtra vAMcI zake che. prazna : 1479-zuM mAraNAMtika samudaghAta e AyuSya karmanI udIraNuM che? uttara : ekAMtarUpathI te nahi, paraMtu apekSAthI mAraNAMtika samudaghAtane AyuSyakarmanI udIraNA kahI zakAya. te samajaNapUrvaka athavA svAbhAvika rUpe paNa hoI zake che. e ja rIte udIraNAnA be bheda paNa karI zakAya che. (1) samajaNapUrvaka (2) svAbhAvikarUpe. e paNa dhyAna rAkhavuM joIe ke vedanIya ane AyuSya karmanI udIraNa chaThThA guNasthAnakathI AgaLa nathI. prazna : 1480-zuM OM namo arihaMtANuM bolavuM ucita che ? uttara : omakAra e mULamAM te anya tithIone maMtra che. ema uttarAdhyayana vagere sUtrothI spaSTa thAya che. namaskAra maMtra te anAdikALathI che. jyAre tenuM rUpa "name arihaMtANuM" gaNadhara bhagavaMtee batAvyuM che, te pachI keIe temAM vadhaghaTa karavI e zuM ucita manAya ? ItihAsamAM ullekha che ke siddhasena divAkare saMskRta bhASAne vyApaka pracAra jANIne namaskAra maMtrano saMsakRta anuvAda karavA prayatna karyo hatuM. pariNAme temane bhAre prAyazcita ApavAmAM AvyuM hatuM. zuM e zabda joDanAra bhagavaMtanI AzAtanA nathI karatA! priyadharmIoe Ama na karavuM joIe. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna prazna : 1481-jJAnazakti joradAra banAvavA mATe haMmezA " thaI thaI maMgala stava stuti maMgalanI khUba ArAdhanA karuM chuM. te te zuM uttama che ? uttara : A mArga bahu sAre ane zAstra saMmata che. prazna : 1482-samavAyAMga sUtramAM samavAyAMga pAThanA prazrana 289 veda sUtra 14 vidyA ? tenI AgaLa "seja jALa teja rajUur je jJAva sAvadatta nirava vorijhanA A pAThamAM ja karajaNa samosA nevaM ahiMyA ghara ne ke artha hovo joIe? TIkAkAre TIkAmAM eka artha " kahAbhASya karyo che. vAcanAMtaranA nAmathI payuMpaNa ka95 evo artha kare che. "kapasUtra bhAiu ? ane "payuSaNa kapa e badhA pAchaLanA che. aMga sUtramAM tenuM pramANa kevI rIte Ave ? te ke atha karavo? uttara : jodhapuranA saMyukata cAturmAsamAM A pATha para saMyukta vicAraNA nIce pramANe thaI hatI. ahiMyA be vastu vicAraNIya che. (1) kalpasUtra je sutra racanAkALamAM na hatuM, ene samavAyAMgamAM ullekha kema? (2) zAstraracanA kALamAM gaNadhara vidyamAna hatA, te pachI nivavA vorA kema kahyuM. A vicAraNane nirNaya nIce pramANe thaye hate. upara jAsa..vochivo sudhIne pATha gaNadhara sivAya koI pUrvadhArIe raDyo hoya ane sUtra lekhanakALamAM AcArya devardhigaNie tenuM temAM saMkalana karI dIdhuM hoya tema saMbhavita che. | samAlocanA uparathI ema jaNAya che ke zAstranA pAThomAM khAsa bhalAmaNa te hatI ja nahi. jyAM jeTaluM kahevAnuM hoya che teTaluM ja pharamAve che. paraMtu bhalAmaNa ApatA nathI. hA, sUtralekhana kALamAM je adhikAra eka jagyAe lakhavAmAM Avyo tene pharI pharI lakhavAnI mahenata vadhAre paDavAthI bhalAmaNa karI che. tethI bhalAmaNa zAstralekhana kALamAM karelI lAge che. zrI bhagavatImAM dazAzrutaskaMdha, pannavaNA, jabudvipa pannati, anugadvAra vagere sUvAnI bhalAmaNa Ave che. temaja aneka aMga sUtromAM vivAI sUtranI bhalAmaNa Ave che. ItyAdi bhalAmaNa jevAthI e ja pratIta thAya che ke te zAstra-lekhanakALanI che, zarUAtanI nahi. tethI AgaLanA pAchaLa ane pAchaLanA AgaLa evA kamanuM dhyAna rAkhyA vagara bhalAmaNa ApavAmAM Ave che. A prakAre bhalAmaNa ApavAmAM koI prakAranI harakta dekhAtI nathI. prazna : 1483-zuM e barAbara che ke sauthI vadhAre pApa mananuM, Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIje. tenAthI vacananuM pApa vadhAre, tathA tenAthI kAyAnuM pApa vadhAre hoya che. baMdhamAM kAyikavRttinI mukhyatA hoya che ke kAya veganI ? | uttara : kevaLa mananuM pApa nahi, kevaLa vacananuM pApa nahi, kevaLa kAyAnuM pApa ekaekathI adhika che ema nahi. tethI kevaLa vacananuM pApa ochuM nathI. jema ke kharAba bhAva na hovA chatAM kutarAone azlIla zabdothI saMbodhe che. tenAthI kAyAnuM pApa ochuM nathI. jema ke cAlavAmAM upaga rAkhIne cAlavA chatAM jenI sukSamatA temaja daSTinI maMdatAne kAraNe jIvanI virAdhanA thaI jAya. mAtra mananA pApanI apekSAe mananI sAthe vacana AvI javAthI pApa vadhAre thAya che. tenAthI paNa adhika pApa traNe vega bhegA thavAthI thAya che. jeo mananuM pApa e zuM kahe che, tenuM kAraNa ema samajavuM ke te mananI sAthe vacana tathA kAyayoga nathI. je tenI sAthe vacana ane kAyayoga hoya te pA5 pahelAnI apekSAe vadhu thaze, mAtra vacana ane mAtra kAyAnI apekSAe mananuM pApa ochuM na samajavuM. A mATe juo pannavaNA pada-23 u. 2 mAM kevaLa kAyayoga nA baMdhanI apekSAe kAyA ane vacanayoga vALAnA baMdha 25, 50, 100 tathA 1000 gaNe, be IndriyathI asaMjJI paMcendriya sudhI kamazaH baMdha thavAnuM batAvyuM che. ane saMsI paMcendriya manayukta hovAthI tene ekendriyanI apekSAe utkRSTa 70 keDIkeDa gaNe baMdha thaI zake che. sArAMza e che ke manane baMdha vadhAre che. tenAthI vacanano baMdha ocho ane tenAthI kAyAne baMdha ochA hoya che. prazna : 1484-taMdala ma je halakAmAM halakA adhyavasAyothI marIne sAtamI narakamAM jAya che, teno ullekha bhagavati sUtranA mULamAM kayAM che? uttara : bhagavatI zataka 24 u. 1 mAM sAtamI narakamAM janArA tiryaMca, AMgulanA asaMkhyAtamA bhAganI avagAhanAvALAthI laIne eka hajAra jana sudhInI avagAhanAvALA hoI zake che. e daramyAna (khA jevaDI avagAhanAvALA) taMdula macchanI paNa avagAhanA AvI gaI che. ane monA nAmamAM taMdu marachanuM nAma pannavaNAnA prathama padamAM AveluM che. tathA zataka 24 udezA 1 mujaba aMtamuhUrtathI mAMDIne koipUrva sudhInA AyuSyavALA tiryaMca sAtamI narakamAM jaI zake che. uparokta pramANuthI e siddha thAya che ke taMdu maracha karatAM ochI avagAhanAvALA tathA ochA AyuSyavALA paNa sAtamI narakamAM jaI zake che. te pachI taMdula maccha sAtamI narakamAM jAya temAM Azcarya zuM che? taMdula maccha mATe sAtamI narakamAM javAnuM spaSTa vivaraNa malapAThamAM kyAMya jovAmAM AvyuM nathI. digaMbara graMthamAM tenuM vivaraNa ApeluM che tema sAMbhaLyuM che. upara ApelA pramANe thI A uttara sAco che. prazna : 1485-bhagavati sUtramAM zrI gautama svAmIe prazna karyo ke Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna vaMdana namaskAra karatAM bole to te bhASA sAvadha hoya che ke nirvadha ? bhagavAne uttara dIdhe, je meDhAnI yatnA karIne bole to nivagha. have pUchavAnuM e che ke tirthaMkara deva je vakhate bole che te vakhate teo kayA upakaraNane upayoga kare che? dikSAthI nirvANa sudhInuM varNana jANavAnI IcchA che. uttara : jevI rIte munione AhArAdi karatI vakhate bolavAne prasaMga Ave te hAtha vagerenI yAtrA karIne bese che. e ja rIte tirthaMkara deva saMbhavataH hAthathI thanA karIne bese che. munione te upaganI sAvadhAnI niraMtara na rahe ane kaI vakhate bhUla paNa thaI jAya che, paraMtu prabhu te dikSA aMgIkAra karatAM ja cAra jJAnane dhAraka hoya che. tyAra pachI yathAsamaye kevaLajJAna paNa thaI ja jAya che. temanA upayogamAM asAvadhAnI havA saMbhava nathI. tethI uparokta prakArathI ja temanuM belivuM saMbhavita che. prazna : zuM aparyApta avasthAmAM upazama samakita thAya che? uttara : keTalAka te aparyApta avasthAmAM upazama samakita mAne che ane keTalAka nathI mAnatA. A pramANe A bAbatamAM be mata che. paMca saMgrahane mata nahi mAnavAne che. prazna : 1487-sepakamI AyuSyavALe pitAnuM AyuSya jaladIthI kevI rIte bhegave che ? - uttaraH sepakamavALAnuM AyuSya mAraNAMtika samudaghAtathI te nahi paraMtu upakama vaDe jaladI bhegavAya che. te samaye mAraNAMtika samudaghAta paNa thaI zake che. nirUpakamI AyuSya te mAraNAMtika samudaghAtathI paNa ghaTatuM nathI. prazna : 1488-visaMyejanA kone kahe che? uttara : anaMtAnubaMdhI kaSAcane vartamAnamAM udaya tathA sattA na hoya, paraMtu kAlAMtaramAM anya prakRtionI sahAyatAthI punaH udaya tathA sattA thaI jAya, temAM je kALe anaMtAnubaMdhIne udaya tathA sattA nathI rahetI tene visaMyojanA kahe che. kSaya thayA pachI to pharI udaya ke sattA thaI zakatA ja nathI. paraMtu visaMjanA thavAthI vartamAnamAM udaya ane sattA na hovA chatAM paNa kAlAMtare udaya tathA sattA thaI jAya che. prazna : 1489-teramA ane caudamA guNasthAnakamAM paNa zuM baMdha hoya che? uttara : teramAM guNasthAnakamAM eka zAtA vedanIyane ja baMdha hoya che. caudamAM guNasthAnakamAM baMdha hete nathI. prazna : 1490-teramA ane caudamA guNasthAnamAM kaI kaI prakRtione udaya rahe che? uttara : nIce lakhelI 42 prakRtione udaya teramAM guNasthAnakamAM rahe che. (1) dArika zarIra (2) dArika aMgopAMga (3) asthira nAma (4) azubha Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo nAma (5) zubhavihAgati nAma (6) azubha vihAgati nAma (7) pratyeka nAma (8) sthira nAma (9) zubha nAma (10 thI 15) 6 saMsthAna (16) agurU laghu nAma (17) upaghAta nAma (18) parAghAta nAma (19) ucchavAsa nAma (20) varNanAma (21) gaMdha nAma (22) rasa nAma (23) sparza nAma (24) nirmANa nAma (25) tejasU zarIra nAma (26) kAmaNa zarIra nAma (27) vajASabhanArA saMhanana (28) susvara nAma (29) dusvara nAma (30) zAtA vedanIya (31) azAtA veDhanIya (32) manuSyanuM AyuSya (33) saubhAgya nAma (34) Adeya nAma (35) yazakIti nAma (36) trasanAma (37) bAdara nAma (38) paryAptA nAma (39) paMcendriya jAti nAma (40) manuSyagati nAma (41) jina nAma (42) uccagetra, AmAM zarUAtanI 29 prakRtio cheDIne bAkInI bIjI 13 prakRtine udaya caudama guNasthAnamAM ghaNuM jenI apekSAe samajavuM joIe. eka jIvanI apekSAe zAtA athavA azAtA eka ja vedanIyane udaya rahe che, tethI bAra prakRtione udaya samaje. prazna 1891 : teramA tathA caudamA guNasthAnakamAM udIraNA kaI prakRtinI hoya che? uttara : teramAM guNasthAnakamAM be vedanIya tathA manuSyanuM AyuSya e traNa sivAya 39 prakRtionI udIraNa hoya che. caudamAM guNasthAnakamAM udIraNa nathI. prazna 1892 : teramA tathA caudamA guNasthAnakamAM kaI prakRtinI sattA hoya che ? uttara : teramAM guNasthAnakathI mAMDIne caudamAM guNasthAnakanA be chellA aMtima samaya (aMtima samayathI pUrvavatI samaya) sudhI 85 prakRtinI sattA batAvI che. (1) devagati (2) devAnupUrvI (3) zubha vihAgati (4) azubha vihAgati pa thI 9 pAMca varNa 10-11 be gaMdha 12 thI 16 pAMca rasa 17 thI 24 ATha sparza 25 thI 29 pAMca zarIra, 30 thI 34 pAMca baMdhana, 35 thI 39 pAMca saMghAtana (40) nirmANa nAma 41 thI 46 cha saMhanana 47 thI para cha saMsthAna pa3 thI 58 sthAvara dazakanI asthira Adi aMtanI chellI che prakRtio (59) agurulaghu (60) upaghAta (61) parAghAta (62) urahUvAsa (63) aparyApta 64-65 be vedanIya (66) pratyeka (67) sthira (68) zubha 69 thI 71 traNa upAMga (72) susvara (73) nIcagotra (74) manuSyagati (75) manuSyAnupUvI (76) manuSThAyu (77) trasa (78) bAdara (79) paryApta (80) yazakIti (81) Adeya (82) saubhAgya (83) tirthaMkara (84) uccagetra (85) paMcendriya jAti-A 148 prakRtinI apekSAe satA batAvI che. 158 prakRtinI apekSAe 95 prakRti samajavI. 5 baMdhananA sthAnane badale 15 baMdhana samajavA temaja caudamAM guNasthAnanA carama samayamAM ghaNuM jIvonI apekSAe 14 temaja eka jIvanI apekSAe 13 prakRtinI sattA che. je 14 mAM guNa sa. sa. 2 Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 sama-samAdhAna sthAnamAM 13 athavA 12 prakRtine udaya batAvyA che, temAM manuSyanI anuvRvi umeravAthI 13 ke 14 prakRti banI jAya che. kAI kahe che ke manuSya-anupUrvinI sattA na mAnatA udayavALI prakRttinA ja sattAmAM carama samaya mAnavA joI e prazna : 1493-bhagavAna mahAvIranA zAsanamAM sarva prathama kevaLajJAna kAne thayuM? tathA sarva prathama meAkSamAM kANu gayA ? uttara : mahAvIra svAmIne ` kevaLajJAna thayA pachI cAra varSe temanA zAsanavatI sAdhu-sAdhvIonI meAkSamAM javAnI zarUAta thaI gaI hatI. evuM varNana kalpasUtramAM Avyu che. para`tu tame pUchelA prazna bAbatanuM varNana jovAmAM AvyuM nathI. prazna 1494-aDhI dvipamAM sUrya caMdra vacce keTaluM aMtara che ? sUrya, caMdra keTalA-keTalA aMtare hAya che ? uttara H sUrya tathA caMdranI UMcAi tathA nIcAImAM 80 yAjananuM aMtara sarvAMtra samAna che. paraMtu AgaLa pAchaLanI apekSAe aDhI dvipamAM aMtara hamezA tathA satra samAna nathI hAtu, kAraNa ke pUrNimAne divase sUryAstanA samaye caMdrodaya thAya che, te divase uyakSetrathI astanA kSetra jeTaluM dUra hoya che. te kSetranu aMtara paNa sarvatra samAna nathI hatuM. kayAMka hajArAnu te kayAMka lAkhA cAjananu aMtara rahe che, jyAre amAvAsyA hoya che tyAre the!DAka samayane mATe ca'dra ane sUrya sAthe ja thaI jAya che, pachI pUrNimA sudhI kramazaH aMtara vadhatuM jAya che, tyAra bAda amAvAsyA sudhI aMtara ghaTatu jAya che. A pramANe dara mahine thayA ja kare che. PM vA paheALAImAM caMdra sUryanA badhA maMDaLa 510 yAjanamAM AvelA che. kayAreka sIdhA paNAnI apekSAe maMDaLa sAthe AvI jAya che, te! kayAreka AsapAsamAM thoDe dUra rahe che. A prakAre AsapAsamAM tathA AgaLa pAchaLamAM aMtara samAna nathI rahetuM. prazna 1495-uttarAdhyayananA bIjA adhyayananI TIkAmAM "vadha pariSaha 6 para khaLjInu udAharaNa Avelu' che. khadhakajI ArAdhaka thayA ke virAdhaka thayA ? uttara : khadhaka AcAnA pAMcase ziSya ArAdhaka thaine meAkSa padhAryA ane pradhakajI peAte virAdhaka thaI ne agnikumAra devapaNe utpanna thayA. prazna :1496-zuM gaNadhara virAdhaka hoya che ? tathA devalAkamAM jAya che ? uttara : jee tripadImAM caudapUrva race che temane gaNadhara pada maLe che. te gaNadhara virAdhaka hotAM nathI.ane devalAkamAM na jatAM e ja bhavamAM mAhne jAya che. tathA jee sAdhu--samudAyanA nAyakarUpa gaNudharapatra vALA che athavA gaNu (sAdhuonA samUha)ne dhAraNa karanAra gaNadhara hAya teo ArAdhaka ke varAdhaka nemAMthI kAi paNa hoI zake che. AcAryAdinI Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 bhAga trIjo padavInI jema A gaNadharanI paNa eka padavI che. jeo khAsa tIrthakaronA gaNadhare hoya che teo eja bhavamAM mokSamAM jAya che. na 147 : pratyeka muhurtano garbhaja manuSya kALa karIne kayAM sudhI jAya che? uttara :- pratyeka muhurta (bethI nava sudhI)ne garbhaja manuSya kALa karIne manuSya ke tiryaMcamAM jAya che, paraMtu deva ke narakamAM jato nathI. prazna-1498 : pratyeka mAsano garbhaja manuSya kALa karIne jyAM sudhI jAya che? uttara : pratyeka mAsavALa jIva narakamAM pahelI naraka sudhI tathA devAmAM bhavanapatithI mAMDI bIjA devaloka sudhI tathA manuSya ane tiryaMcamAM jAya che. pra -149H pratyeka varSavALo manuSya kayAM jAya che? uttara : kaI paNa sthAne jaI zake che. nava varSanI uMmaramAM mekSamAM paNa jAya che. te prazna 1500 ? pAMcamA ArAmAM janamelA jIvane upazama tathA kSAyika samakita nathI hotuM, te upazama ane kSepaka eNi prApta karI zakatA nathI. tathA dasa beleno vicheda che. A bAbatenA khulAsA AgamenA mULa pAThamAM kyAM che? dasa balamAMthI chuTaka paNa hoya to tenuM pramANa batAvavAnI kRpA karazo ? uttara : mA pa2mAhI-purANa mAdA vA vavalana jA ! saMjamatia kevali sijhaNA ya jambUmmi vucchiNNA // artha: (1) mana:paryavajJAna (2) paramaavadhijJAna (3) pulAlabdhi (4) AhAraka zarIra (5) kSapaka zreNI (6) upazama zreNI (7) jinakalpa (8) saMyamatrika-parihAra vizuddha, sUkama saM5rAya ane yathA khyAta (9) kevalajJAna (10) siddhi prApti, A dasa bAlana viccheda jabaravAmI mekSe gayA pachI batAvela che. A vizeSAzyakabhASyanI 2573 mI gAthA che. upara je dasa belone viccheda kahyo temAMthI kaI kaI belonI sAbitI AganA mULa pAThamAM che. bhagavati zataka-25 udezA-6nA bAramAM kAladvAranA mULa pAThathI spaSTa che ke pAMcamA ArAne janmela pulAka labdhivALo hote nathI. e ja zatakanA sAtamA uddezAnA bAramA dvArathI spaSTa che ke parivAra vizuddhi Adi traNa saMyama hotA nathI. jyAre yathAkhyAta cAritra nathI hotuM te yathAkhyAta cAritra vinA kevaLajJAna ane kevaLajJAna vinA mukti thatI nathI. A te aneka Agama pramANethI spaSTa ja che. jIva je upazama ke kSapaka zreNi kare che te AThamA guNasthAnakathI navadazamAmAM thaIne Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatha-samAdhAna upazamavALo 11mA tathA kSapakavALo 12mAM guNasthAnakamAM jAya che. baMne zreNi daramyAna suthama saMparAya nAmanuM guNasthAnaka te Ave ja che. tathA A dasamA guNasthAnamAM sukama saM5rAya cAritra ja hoya che. upara kahelA pramANethI suspaSTa che ke pAMcamA ArAmAM janmelAne sukama saM5rAya nathI hoI zakatuM. eTalA mATe baMne zreNio paNa hotI nathI. paramaavadhijJAna AveluM pAchuM jatuM nathI. te dezamAM jatAM nathI, kAraNa ke devAmAM eTaluM avadhijJAna hetuM nathI. tethI temane te kevaLajJAna avazya prApta thAya che. eTalA mATe TIkAkAroe je kahyuM che ke parama avadhivALAne aMtarmuhUrtamAM ja kevaLajJAna thAya che. te kathana barAbara che. eTale pAMcamA ArAmAM janmelAne parama avadhijJAna thatuM nathI. dasa balamAMthI sAta belanI puSTi Agama pramANa dvArA karI, bAkI je traNa bela rahyA. (1) AhAraka labdhi (2) mana:paryavajJAna (3) jinakalpa. tenI saMgati A pramANe che. pAMcamA ArAmAM zrI bhadrabAhu svAmI sudhI cauda pUrvanuM jJAna hatuM. jo ke pulAka labdhi te nava pUrvadhArIne paNa hoI zake che. tathApi pAMcamA ArAmAM janmelAne mATe pulAka labdhine niSedha batAvyo che je upara batAvela che. e ja pramANe AhArakalabdhi, mana:paryavajJAna tathA jinakalpane niSedha (viccheda) batAvyo che te barAbara ja lAge che. upazama tathA kSAyika samakitanA bola dasa vicchedanA bolemAM te nathI. e baMne samakita pAMcamA ArAmAM janmelAne nathI hotuM evuM mULa pAThamAM kayAMya jovAmAM AvyuM hoya evuM yAda nathI. paraMtu bhagavati zataka 1, 3, 8mAM Avela che ke "picife i majura AvayaM ziva zarU Naya Lo vAre" tenI TIkAmAM lakhyuM che ke "sarva tata kSattei ghadhanAri bApu: sAdhu: punarvajJAti." parabhavanuM AyuSya bAMdhatA pahelA kSAyika samakita AvI jAya te te manuSya e ja bhavamAM mekSamAM jAya che. paraMtu pAMcamAM ArAmAM janmelAne mekSa thatuM nathI. A bAbata upara batAvela che. tethI AyuSyano baMdha thatAM pahelAM te pAMcamA ArAmAM janmelAne A TIkAthI kSAyaka samaktino niSedha thAya che. prazna-1501 sthAnAMga sUtranA sthAna cAra u. 2 mAM eka cabhaMgImAM evo bela che ke eka jIva pitAne bhavAMta na kare paraMtu bIjAne kare. tenA bhAvano atha TabArthamAM pUjya zrI dharmasiMhajI ma. sA. e abhavyanA tArelA taryA ema kahyuM. TIkAkAre to acarima zarIrI AcAryAdi kahyuM che. A Adi zabdathI abhavyane paNa lIdhA hoya to harakata lAgatI nathI. paraMtu bIjA pramANathI sAbita karavuM paDaze. tethI meM bhagavati, pannavaNAnA e jIvone ullekha karyo che ke jeo mithyAtvI hovA chatAM kiyAnA baLathI zaiveyaka sudhI jAya che. AvA leko zuddha prarUpaNa karIne Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo lokone dharma sammukha karI zake che. dIpaka samakitI paNa AmAM AvI jAya che. A pramANu to mArI pAse che. paraMtu ThANuganI koI bIjI caubhaMgI paNa haze. jethI tenuM samarthana thaze. mArA dhyAnamAM u. 4 nI sU, 344 nI A caubhagI AvI che. "caMre jAma saMca, caro nAmane pAtra che; pAve che nAma je raivaMte jAvaMte ?tenA trIjA bhAMgAmAM uparokta bAbata AvatI hoya to ApanA vicAre pharamAvaze. AmAM TIkAkAre udAyana rAjAnA ghAtakanuM udAharaNa ApyuM che. zuM tenA pramANamAM A udAharaNa ApI zakAya ? te sivAya bIjI koI cIbhaMgI ke Agama pramANu hoya te batAvavAnI uttara : tame kahelI caubhaMgImAM dharmasiMhajI mahArAja sAhebe je artha karyo che; te paNa barAbara che. tenI puSTi TIkAmAM Apela Adi zabdathI thAya che tame ApelI ThANuga 4, 3, 4, nI sU-344 nI caubhaMgIne trIje bela paNa bahu ja anukuLa bese che. udAyana rAjAne mAranArane paNa abhavya kahe che. sU. 349 mAM je sAlavRkSanI caubhaMgI ApIne cAra prakAranA AcArya batAvyA che, temAM trIjA naMbaranA je AcArya ApyA che temAM paNa aMgAramadaka jevA AcAryane samAveza thAya che. udAharaNa te koI ekanuM ja ApavAmAM Ave che, paNa temAM anekano samAveza thaI zake che. evI ja rIte 360 mA sUtramAM je aMtima caubhaMgI ApI che tenA trIjA bolane puruSa " viSane ghaDo ane amRtanA DhAMkaNa" samAna che tene paNa temAM samAveza thAya che. kSIra madhu sarpirAzraya labdhi paNa abhavyamAM hoya che evuM rAjendrakeSanA labdhionA varNanamAM ApyuM che. tenI vANI evI madhura temaja priya hoya che te tenI vANIthI jIvone bodha kema na thAya! cuDI ane staMbha jevA nirjIva padArtho athavA Agna jevA mUka padArthothI paNa bedha prApta thayuM che, taryA che. te Azcarya ja zuM ! kemake vaktA tathA tenI vANI tathA cuDI vagere te nimitta mAtra che. taravAnI zakita te te bhavya prANImAM che. samakita sAmAyikanA bhedomAM dipaka samakita je bhavyomAM hoya che tethI paNa e spaSTa thAya che ke bIjAo para prabhAva ane prakAza pADI zakAya che. je abhavya nava veyakamAM jAya che te cAritrakiyAnA avirAdhaka hoya che. cAritrakiyAnA virAdhaka tyAM jaI zakatA nathI. te ja pramANe tenI prarUpaNa paNa vizuddha ane bIjAne tAranArI hoya che. abhyAsamAM paNa te navamA pUrva sudhI pahoMcI jAya che. prazna-1502 : zuM lIlotarInI bAdhA karanAra kerI, lIMbu, maracA vagerenuM athANuM khAI zake che, kAraNa ke temAM acittatA hovA chatAM paNa lIlApaNuM kAyama rahe che, te murabAnuM paNa ema ja samajavuM ? Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna uttara : kerI, lIMbu, maracAM vagerenuM athANuM tathA murabbA je aneka divasa pahelAM thaI gayA hoya tathA lIlakulanI zaMkA na hoya te tene lIlotarInI bAdhAvALo grahaNa kare to tenI bAdhAmAM bhaMga thAya evuM jANyuM nathI. na khAvuM te te zreSTha che ja. eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke lIlA zAkabhAjI, kerIne chuMdo, vaghArelAM maracAM, rasa vagere acitta te thaI jAya che, paraMtu lIlotarInI bAdhAvALA tene grahaNa karatAM nathI. prazna-1503 be dizAe minigq6 31 vattA samunitA saMksace sittara kamitta raMka pArgaM reva karI vaiya AnAMganA A sUtrAnusAra je vaDIdikSA pachI ja navadIkSitane eka mAMDalA para besADavAmAM Ave che. to zuM ethI sAbita nathI thatuM ke gRhastha sUtra prAptino AdhakArI nathI hoto. eka prazna e paNa che ke navadIkSita muni A sUtra mujaba vaDIdikSA pahelA pratikramaNa karI zake ke nahi ? uttara : tame kahyuM ke sthAnAMga sUtra mujaba je vaDIdikSA pachI navadIkSitane eka mAMDalA para besADavAmAM Ave che, to zuM e paNa sAbita nathI thatuM ke gRhastha sUtra prAptine adhikArI nathI. A pAThathI e sAbita nathI thatuM ke gRhastha sUtra prAptine adhikArI nathI, kAraNa ke ahiMyA te 18 bola sAdhu-sAdhvIone baMne dizA tarapha hoM karIne karavAnuM kahyuM che. chatAM paNa ahiMyA dareka belene pUrvApara kama samaja nahi. hA, keTalAka belene kema te che, je sthAnAMga 3, 4 nA sUtra 202 mAM temAMnA cha belone kema batAvyo che. e ja bolene krama bahaduka95nA cethA uddezAmAM sUtra 4 thI laIne batAvela che. je aDhAra ja bolona kema levAmAM Ave te zuM gRhastha AlecanA-pratikamaNathI mAMDIne saMthArA sudhInA bela karI ja na zake? arthAt AlocanAmAM saMthArA sudhInA bela to aneka gRhastha bele che tethI badhAja belene kema samaje nahi (zrAvakoe sUtra vAMcavA saMbaMdhanuM pramANa prazna 1478 nA uttaramAM che.) AgaLa tame kahyuM ke navadIkSita muni vaDadikSA pahelAM pratikamaNa karI zake che ke nahi ? te aDhAra belone pUrvApara kama samaja nahi. sAmAyika cAritravALA pratikramaNa kare paNa che ane nathI paNa karatAM. temanA mATe pratikamaNa anivArya nathI. chedepasthApanIya cAritravALA mATe pratikramaNa karavuM anivArya che. tethI pratikramaNa samApti pachI ja vaDIdikSA ApavAmAM Ave che. praka. 1504: mithyAvI, samakita prAptinA aMtamuharta pahelA je yathA pravRttikaraNa kare che te nirarthaka che ke sArthaka ? je nirarthaka che te te samakita kevI rIte prApta karaze ? je sArthaka che to mithyAtvIne A apekSAe ArAdhaka kema na mAnavo? athavA tenI sArthakatA barAbara hevA chatAM paNa vyavahAranayathI mAnavAmAM AvatI nathI zuM ? Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 bhAga trIjo uttara : anAdikALathI karmakSaya karanAra pariNAma vizeSane yathApravRttikaraNa kahe che. A karaNa te bhavya ane abhavya baMnemAM anaMtavAra thAya che. A karaNanI kaI khAsa mahattA nathI. A karaNathI samakitanI prApti thatI nathI. je A kAraNathI ja samaktinI prApti thatI hoya te abhavyane paNa thaI jAta. eTale mithyAtvane ArAdhaka kema mAnI zakAya ? samyaktva-prAptinuM khAsa kAraNa te darzana-saptakane kSaya, kSayopazama tathA upazama ja che. yathA pravRttikaraNa nathI. prazna-1505 : eka anAdi mithyAtvI je A bhavamAM samakita pAmIne mekSe jAya tathA eka pUrvalabdha samakitI je vartamAnamAM mithyAvI che, A baMnenA karma kama mujaba eka koDAkoDI sAgaropamathI adhika nyuna ja haze, ke banenA karma yunAdhika hoI zake che? je kadAca adhika kama saMbhavita hoya to samyakatvI, mithyAtva dazAmAM eka koDAkroDa sAgaropamAMthI keTalA vadhAre karmone saMcaya kare che? jo kadAca ochA saMbhavita hoya to anAdi mithyAtvI mithyAtva dazAmAM ochAmAM ochA keTalA kama sahita hoya che? uttara : samakita pAmyA pachI jIva je mithyAtva dazAmAM cAlyA jAya te paNa tene eka keDAcheDI sAgarathI ochI sthitivALA karmo ja baMdha thAya che. tethI vadhAre nahi. ekendriyamAM rahelA anAdi mithyAtvamAM tenAthI ochA karma paNa hoya che. anAdi mithyAtvI, carama zarIrImAM tethI vadhAre kama paNa hoya che. samakita sahita je prazasta nirjarA thAya te ja uttama che, bAkI nahi. prazna-1506 koI sAmAnya gRhastha je ApanI pAse evuM paccakhANa mAge ke "huM anukaMpA karavA yogya prANIone acita padArtho sivAya sacita padArtho nahi ApuM, zuM tame tene pacakhANa karAvazo? je karAvaze to tene aMtarAya nahi thAya ? je paccakhANu nahi karAve te Apa sacita padArthonA jIvanathI asahamata nathI rahetA ? uttara : jeo sacita padArthone samuccaya tyAga karavA mAMgatA hoya te tene evo tyAga karAvI zake che, nahi te e tyAga te tene kema karAvI zakAya! jema ke kaI kahe ke gamanAgamanamAM hiMsA thAya che, tethI sAdhu jyAM utaryA hoya tyAM gamana karavAne (javAna) mane tyAga karAve. te muni tene A prakArano tyAga nahi karAvatA kahe ke, tame kayAMya paNa makAnanI bahAra javArUpa dizitrata kare to ame tene A prakArano tyAga karAvIe. paraMtu A tyAga kevI rIte karAvIe ! evI ja rIte uThavA Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna besavAthI hiMsA thAya che, tethI koI, uThabesa karIne munine vaMdana karavuM nahi e. tyAga mAMge te evA prakArano tyAga paNa muni na karAvI zake. paraMtu saMpUrNa halanacalanano maryAdita tyAga mAMge te karAvI zake. ityAdi udAharaNathI Avo anukaMpAne tyAga kema karAvI zake ! prazna-1507 : kaI pratimAdhArI ekalA munirAjane prANAMta kaSTamAM joIne ke strI acitta auSadha vagerethI athavA temane potAnI sevAthI kaSTamukta kare, to te kArya jinezvaranI AjJAnusAra che ke jinezvaranI AjJA virUddha ? uttara : kaI pratimadhArI aNagArane prANAMta kaTamAM dekhIne koI strI acitta auSadha vagerethI paricaryA-sevA kare e kArya jinAjJAnusAra nathI. je muni e kAryanI anumodanA kare te paNa temane mATe prAyazcitanuM kAraNa che, paraMtu sevA karanAra strIne A kAryamAM khAsa punya prakRtino baMdha paDe che. prazna 1508 - jevI rIte niyata samaye vyAkhyAna, rAsa vagere vAMce che e ja rIte AbAlavRddha vyaktionI kakSA choDIne niyata samaye zAstrAbhyAsa karAvavAmAM Ave te zuM nukazAna ! apavAda tarIke jema vyAkhyAnane samaya ochovatto karavAmAM Ave che tema AmAM paNa saMbhavita che. tathA sthaLa parivartananI daSTie vyAkhyAna vagere paNa gya sthaLa para jaIne karavAmAM Ave te pachI temAM zI harakata che ? uttaraH sAdhuonI pAse koI purUSa tathA sAdhvIonI pAse kaI strI dhArmikajJAna meLavavA Icche che teo potAnI maryAdA ane avakAza pramANe temane dhArmika jJAna ApI zake che. paraMtu vaga laIne sAdhu bhaNAvI zakatA nathI. A prakAre bhaNAvavAmAM aneka prakAranA vizna Ave che. jemake (1) niyata samaye javuM (2) gRhasthane AdhIna rahevuM (3) maLamUtranI AjJA mAMgatA ApavI (4) tenA para hukama calAva (5) hukama bhaMga karanArane zikSA karavI (6) varasAda tathA dhummasa vageremAM javA mATe aTakI javuM paDe tathA na jAya te vidyAthIne abhyAsamAM hAni pahoMce (7) parIkSAmAM koInApAsa thAya (8) temane pAsa karAvavA mATe aneka prapaMca karavA paDe (9) pustaka vagere ApavA tathA maMgAvavAno prabaMdha kara (10) ka95 uparAMta rahevuM (11) pitAnA svAdhyAya dhyAna AdimAM kSati pahoMce vagere bAbate saMyamamAM bAdhaka che. tethI sAdhune mATe kakSArUpe (klAsa-varga) bhaNAvavuM e akalpanIya che. prazna-1pa09 zuM uttarAdhyayana sUtrane adhyayana 19mA varNavelA mRgAputranA pitAjI balabhadra rAjA mAMDalika rAjA hatA ? uttara : nIcenA pramANethI e sAbita thAya che ke mRgAputranA pitAjI mAMDalika Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - ~~~ AAAAAAAAANNN bhAga trIjo rAjA hatA. (1) balabhadra rAjAne aneka rANIo hatI. temAM mRgArANIne paTTarANI batAvI che. mAMDalika rAjA hovAnA kAraNe ja paTarANuM kahevAI hoya tema saMbhavita che. (2) mRgAputra cuvarAja hatA. temane naMdanavana nAmano mahela hatA. teo gundaka jAtinA devenI jema kIDA karatAM hatAM. maNiratnathI jaDelA jenA mahelanA bhoMyataLiyA hatA. "miputte " paNa navamI gAthAmAM kahela che. uparanI bAbate tathA AvI sAmagrI sAdhAraNa rAjAne tyAM kayAMthI hoI zake, tethI teo mAMDalika rAjA hoya tevuM saMbhavita che. prazna 1510 : mRgAputrane janma kayA tirthaMkaranA zAsanamAM thaye hatuM? uttara H uttarAdhyayana a. 19nI gAthAothI mRgAputrane janma prathama tirthaMkaranA zAsanamAM thayo hoya tema pratIta thAya che. develekathI cavIne mRgAputra thayA. e AThamI gAthAthI tathA manuSya sahita devabhavanA temaja manuSya bhavamAM pALelA saMyamanuM smaraNa thaI gayuM te navamI gAthAthI spaSTa che. tathA 10mI gAthAmAM teo pharamAve che ke pAchalA bhavamAM pAMca mahAvrata temaja naraka tiryaMcanA duHkha meM sAMbhaLyA. A uparathI spaSTa thAya che ke temaNe devabhavanA pahelAnA manuSyabhavamAM pAMca mahAvratarUpa saMyama pALyuM hatuM. tyAM munio dvArA Agama- vAkya sAMbhaLyA ane zIkhyA. pAchaLanA bhavanuM sAMbhaLeluM tathA zIkheluM jJAna ane pAMca mahAvratarUpa pALelo saMyamadharma temanA saMjJIjJAnanA smaraNamAM Avyo hato. mRgAputranA bhavamAM paNa mahAvratarUpa saMyama dhAraNa karyo che. 89 mI gAthAmAM kahyuM che, pAMca mahAvratarUpa saMyama pahelA tathA chellA tIrthakaronA zAsanamAM ja hoya che. tathApi bhagavAna mahAvIrane zAsanakALa cheDe (21 hajAra varSano) che. eTalA kALamAM pAMca mahAvrata pALIne vaimAnika deva thAya ane pachI emanA ja zAsanamAM manuSya thaIne pAMca mahAvratanuM pAlana kare e banI zake nahi tathA bhagavAna RSabhadevanA zAsanamAM pAMca mahAvratanuM pAlana karIne deva thAya ane pachI bhagavAna mahAvIranA zAsanamAM sAdhu bane e paNa na banI zake. kAraNa ke bane bhagavAnanA zAsananI vacce samaya ghaNe lAMbe che. eTalA samaya sudhI te trasa jIva trasakAyamAM paNa rahI zakatA nathI. vacamAM sthAvaranA asaMkhya bhava karavA paDe che. eTalA mATe ema paNa na banI zake, tethI pAchaLa manuSyane bhava tathA mRgAputrane bhava ema baMneya manuSyanA ke sAdhunA bhava bhagavAna RSabhadevanA zAsanamAM ja thayA ema siddha thAya che. prazna 15119 degundaka kene kahe che ? uttara H dogundaka deva vAyaaiMzaka devane kahe che. jemake "vRdrA trAnniAirevA niyaM bhogaparAyaNA do ndagA iti bhAta / " ghana 1512 - mRgAputrane keTalA bhAvanuM jAtismaraNa jJAna thayuM ? sa. sa. 3 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna uttaraH deva tathA devanI pahelAne manuSyabhava e be bhava te temaNe jAti smaraNathI joyA ja che. A bAbata te mULapAThathI paNa spaSTa che. paraMtu temane keTalA bhavanuM jAtismaraNa jJAna thayuM tene khulAse jovAmAM Avyo nathI. mana 1513H jAtismaraNajJAna jaghanya ane utkRSTa keTalA bhAnuM thAya che? A vAta satya che ke nahi ke lAkhAbhavanuM jAtismaraNa jJAna thAya che, A bAbatamAM sUtrone zo nirNaya che? temAM samakitIne jaghanya utkRSTa keTalA bhavonuM, tathA mithyAtvIne jaghanya utkRSTa keTalA bhavenuM jAtismaraNajJAna thAya che ? uttara : jAti smaraNa jJAna jaghanya pAchaLanA eka bhavanuM thAya che, jema ke meghakumArane hAthIne bhavamAM thayuM hatuM. utkRSTa mArI dhAraNamAM tathA kaI prAcIna AcAryonI dhAraNAmAM tathA DaoN. jIvarAja ghelAbhAInA uttarAdhyayana sUtramAM 900 bhava sudhInuM jAtismaraNa jJAna thAya che ema kahyuM che. lAkhe nuM jAtismaraNa jJAna kahe che te vAta paNa karmagraMthanI vRtti tathA AcArAMganI vRttithI siddha thAya che. samakitI ane mithyAtvInA jAti smaraNane mATe nI saMkhyA judI judI haze e jovAmAM AvyuM nathI. khAsa te jAtismaraNathI aMtararahita saMjJInA bha karyA hoya e ja dekhAya che. jyAM vacamAM asaMjJIne bhava AvI jAya tyAM te jJAna rokAI jAya che. ane je pahelAnA bhavamAM asaMsI hoya temane te te jAtismaraNa jJAna thaI zakatuM nathI. eTalA mATe ja A jJAnane saMjJIjJAna paNa kahe che. prazna : 1514 : je je bhavanuM jAtismaraNa jJAna thAya che te te bhAvanI kaI kaI bAbate te AtmA jANI zake che? uttara : jAtismaraNajJAnathI te je je bhavane dekhe che, te te bhavanI aneka bAbate jANe che. jema ke "huM amuka gatimAM hatuM. e ja pramANe amuka deza, gAma, aTavI, nadI, pahADa vageremAM hate. amuka nAma, amuka darajajo, amuka sukhamaya-duHkhamaya sthiti jenA jenA saMparkamAM rahyAM, jene jeno paricaya thaye, je je vastuo joI, amuka dharma, ArAdhaka, virAdhaka, niyANuM sahita, rahita, zIkheluM jJAna, pALelo saMyama, ItyAdi je je vicArapUrvaka kAryo karyA hoya te te kAryo tathA vastuo yAda AvI jAya che. evuM jJAtAsUtranA pahelA, AThamA, teramA, caudamA adhyayanathI tathA uttarAdhyayananA teramA adhyayanathI spaSTa thAya che. prazna-1pa15 : jAti smaraNa jJAnavALAne pUrvabhave bhaNeluM jJAna eja rUpe AvI zake che ke nahi? uttara : je bhavanuM jAti smaraNa jJAna thayuM hoya te bhavanuM zIkheluM jJAna, te bhavamAM yAda Ave che. jema ke jJAtA sUtranA 14 mAM adhyayanamAM telI putra pradhAnane Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo pAchaLanA bhavanuM zIkheluM sAmAcika adhyayana vagere 11 aMga, ane caudapUrvanA jJAnanuM smaraNa thayuM hatuM. prazana-1516 : mRgAputre kahyuM ke meM anaMtIvAra narakanA anaMtaduHkha joyA che to temaNe te vAta zratajJAnathI kahI ke jAti smaraNathI ? uttaraH narakanA anaMtAduHkha anaMtIvAra bhegavyAnI vAta mRgAputre je kIdhI te pAchaLanA bhAvamAM zIkhela tathA sAMbhaLela temaja jAtismaraNa jJAnathI yAda Avela zratajJAnanA baLathI ja kahI che. jAtismaraNathI anaMtabhavone jANI zakAtA nathI. prazna-1517H uttarAdhyayana sUtranA 19mA adhyayananI gAthA 48-4hmAM u danA ane zItavedanA batAvI te vedanA samuccaya narakanI che ke alaga alaga che? je e vedanA pRthaka batAvI hoya te uSNavedanA kaI narakamAM tathA zItavedanA kaI narakamAM ? A vedanA kRtrima che ke kSetrakRta ? kSetravedanA, paramAdhAmI kRta vedanA, tathA anya anya kRta vedanA, e traNa vedanAo che. temAM narakanI kaI kaI vedanA che? tathA e traNe vedanAo aMtara rahita che ke niraMtara che? aMtararahita vedanA kaI che? uttara : gAthA 48-49 nI zItaSNa vedanAnuM varNana kSetra vedanAnI apekSAe che. devakRta vedanAnI apekSAo nathI, prathamanI traNa narakamAM uSNavedanA che. jethI ane pAMcamI narakamAM zIta ane uSNa baMne vedanA che. paraMtu cothI narakamAM uSNavedanAnA narakAvAsa tathA nArakIo vadhAre che. ane zIta vedanAnA ochA che. pAMcamI narakamAM zIta vedanAnA narakAvAsa tathA nArakIo vadhAre che ane uSNa vedanAnA ochA che. chaThThI ane sAtamI narakamAM zIta vedanA che. je nArInI ni (utpatti sthAna) zIta hoya che tenuM bAkInuM vicaraNakSetra uSNa hoya che. tene mATe zIta anukULa temaja uSNa pratikULa hoya che. tethI tenI vedanA uSNanI batAvI che. e ja pramANe uSNanivALA mATe zItavedanA samajI levI. A bAbate pannavaNuM sUtranA rUpa mA padamAM, sthAnAMga sUcanA 3 jA sthAnamAM, jIvAbhigamanI 3jI pratipatti tathA pannavaNuM pada 9 thI spaSTa thAya che. kSetravedanA, devakRta vedanA ane a nya kRtavedanA e traNe vedanAo sAteya narakamAM hoya che. paraMtu paramAdhAmakRta vedanA trIjI naraka sudhI ja hoya che. kAraNa ke paramAdhAmadeva trIjI narakathI AgaLa jatAM nathI. paraMtu vaimAnikadeva sAtamI naraka sudhI jAya che. evuM bhagavatI zataka-16 udezA 8 thI spaSTa thAya che. eTale paramAghAmIkRta vedanA trIjI naraka sudhI tathA devakRta vedane sAteya narakamAM hoya che. kSetravedanA te prAyaH (jina janma Adi prasaMge e thoDA samaya mATe prakAza thAya Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 samartha samAdhAna che. zubha pudagalone saMcAra thAya che te vakhate temanuM citta prakAza tarapha AkarSita thavAne kAraNe vedanA taraphanuM lakSa bhUlAI javAthI prAyaH zabda Apyo che.) niraMtara rahe che. bAkInI be vedanAo aMtara sahita che. prazna-1518: paramAdhAmIdeva nArakInA udaya-karmAnusAra ja duHkha Ape che ke ochuMvatta Ape che? tathA duHkha ApatI vakhate anaMtAnu baMdhInI cekaDImAMthI kayA kapAyanuM sevana kare che? tathA pAMca kriyAomAMthI kaI kaI kriyA lAge che?. tathA te vedanA traNe narakamAM sarakhI lAge che ke ochIvattI? je eka bIjAne duHkha devAvALA nArakIo che temanI kaSAyakiyA cAreya narakamAM sarakhI che ke nahi? uttara : nArakInA jIvonA udaya-karmAnusAra ja paramAdhAmI duHkha Ape che, ochuM vadhAre nahi, kAraNa e che ke udayAnusAra ja paramAdhAmIonI vicAradhArA nArakIe para ochIvattI rahe che. paramAdhAmI mithyAdraSTi hoya che, tethI temane khAsa karIne anaMtAnubaMdhI cikaDIne udaya hoya che. ane jenAmAM anaMtAnubaMdhI hoya che, temanAmAM cAreya cakaDI hoya che. paraMtu eka samayamAM te eka ja cekaDIne udaya hoya che. paramAdhAmIomAM mukhyatve anaMtAnubaMdhIno ja udaya saMbhavita che. nArakIne duHkha de che tethI temane cAra kiyAo lAge che. nArakInuM mRtyu thatuM na hovAthI paramAdhAmIo mATe prANAtipAta kiyA varjita che. A rIte trIjI naraka sudhInA paramAdhAmIone mATe samajI levuM. A vAta sthUladaSTithI thaI. sUkSmadaSTithI joIe te pahelAthI bIjI narakanA paramAdhAmIonA tathA bIjItrIjI narakane paramAdhAmIonA kiyA tathA kaSAya prabaLa hoya che. kAraNa ke pahelInI apekSAe AgaLa AgaLa duHkha vadhAre hoya che. ane temanAmAM krUratA paNa tIvratara hoya che. paraspara duHkha denArA nAraka jIvemAM jeo misyAdaSTi hoya che temanAmAM mukhyatave anaMtAnubaMdhI ane gauNarUpe cAreyamAMthI kaI paNa kaSAyano udaya hoya che. samyagadaSTi nArakIne mukhyarUpe apratyAkhyAnano udaya ane gauNarUpe anaMtAnubaMdhI sivAya traNemAMthI koI paNa kaSAyane udaya hoya che. e ja pramANe cAra kriyAo paNa samajavI. mithyAdaSTinA kiyA tathA kaSAya AgaLa AgaLa tIvratara samajavA. prazna-1519H gAthA 49mAM kuMdakubhi kahela che to te AkAramAM kevI hoya che ? tathA te zAzvata hoya che ke kRtrima hoya che ? tathA te che dizAomAMthI kaI dizAmAM hoya che ? uttara : lokhaMDane gALIne banAvelA vAsaNane kuMdakuMbhi kahe che. kubhine artha koSamAM A pramANe ApyuM che. ghaDAnA mukhAkAre koThI, sAMkaDA moDhAnI koThI, ghaDI, Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo kaDAI tathA UMTanA AkAravALA vAsaNane kubhi kahe che. kuMbhino AkAra kaDAI jevA vAsaNa jevA hoya che. A kuMdaku bhinI dizA nakakI batAvI nathI. keTalIka jagyAe AvI kuMbhio kuMbhAtinA dee banAvelI havA saMbhava che. temAM nArakInA jIvane purIne kuMbhajAtinA paramAdhAmIo pakAve che, (zeke che.) banAvelI kuMbhio zAzvata nathI hatI. te nAza paNa pAmI jAya che. navI navI kuMbhio banAve che. A pramANe kuMbhika maLatI ja rahe che. pra-1pa20 : "vajIvANu" tathA "kalaMbavAvuM ne Azaya che? te kRtrima hoya che ke zAzvata hoya che ? " siMbalI (zAmalI) vRkSa?? kRtrima che ke zAzvata che? zuM evuM vRkSa mRtyu lokamAM hoya che ! je hoya chete kayAM ane kayAM nAmavAnuM hoya che ? A praznane zuM pacAsamI gAthA sAthe saMbaMdha che? uttara : jyanI retI, mahA dAvAnaLa jevI garama tathA marudezanI veLunA samUha jevI hoya evI vajravAlukA tathA kalaMbavAlukA nadInA kinAre tathA evA retIvALA naraka pradezamAM vAlukA jAtinA paramAdhAmI deva dukha de che. zIbala, sAmalI, zAlmalI semaranA khAsa vRkSane kahe che. devakurU kSetramAM je me Tu vRkSa pRthvIkAyanuM batAvyuM che tenI AkRti jevI A vRkSanI AkRti samajavI, tenuM nAma paNa zAlmalI che. A gAthAmAM batAvelI vAvAlukA ane kalaMbavAlukA e be kRtrima nadIo samajavI. A retIvALA pradeza svAbhAvika hovA chatAM tenI kaMIka vizeSatA vadhArIne vAlujAtinA paramAdhAmI deva nArakInA jIvane duHkha Ape che. narakamAM nadIo tathA vRkSe svAbhAvika (kudaratI) nathI hotA. e badhA kRtrima hoya che. prazna H 1pa1 - narakamAM vaitaraNa nadInuM kathana Ave che. temAM sUyagaDAMga sUtra prathama zrataskaMdhanA pAMcamA adhyayanamAM sadA jalA?? nadInuM nAma Ave che. tene paramAdhAmIe banAve che ke te nadI zAzvata che? asipatravana zAzvata che ke kRtrima? navyAkaraNa sUtramAM varNavela che ke talavAranI dhAra jevA pAMdaDAonA vana, dabhavana, aNIdAra paththaranA vana, ukaLatuM kathIra e badhuM kRtrima heya che ke zAzvata hoya che ? ane te pANI, agni, vRkSa, vagere kAramAMthI kaI kAranA hoya che ? uttara : vetaraNI, sadAjala vagere nadIo, asipatra, bha vagerenAM vana, khArA pANInI vAvaDIo, zulanI jagyAo-e badhuM kRtrima-paramAdhAmIoe banAveluM hoya che. kAraNa ke narakamAM varasADha thatuM nathI. tethI narakamAM nadIo ane vana kutrima ja hoya e saMbhavita che. zo paNa prAyaH vekiyathI utpanna karelAM, kAmamAM le che. praznavyAkaraNanA Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatha samAdhAna prathama adhyayanamAM A pramANe pATha AvyuM che ke "(pavanArUpa mudde vedifE ghaLAhiM badhu tIvrayAparovara vecana kare te miLatA" ItyAdi prakArathI vikiya zastrothI trIjI naraka sudhI te paramAdhAmIo ane sAteya narakamAM nArakInA jIva paraspara ekabIjAne duHkha Ape che. tathA trIjIthI AgaLa koI nArakIne zatru vaimAnika deva paNa duHkha Ape che. badhI narakanI nIcenI bhUmi te tINa che ja. jemake pannavaNuM sUtramAM kahyuM che ke "raghunaMdALa saMThiyA" tathA kyAMka kyAMka kudaratI kAMkarA paNa hoya che. nadIo tathA vana je ke vaikriyakRta hoya che, tathApi prAyaH haMmezA hoya che. ukaLatuM lokhaMDa paNa vakiya ja samajavuM. tyAMnuM pANI, vRkSa tathA vakiya zastro tathA vaikriya paththarone te trasakAcanA vakriyakRta samajavA tathA kudaratI zastra tathA paththarone pRthvIkAya rUpe sacita samajavA. deva vAraMvAra kiyarUpa banAve che. tethI vana vagere haMmezA hoya che. prazna 1522 : 75mI gAthAmAM mRgAputra kahe che ke meM badhAya bhavAnI azAtA bhogavI che. to A bhava mAtra narakano samajo ke cAreya gatino samaja? tenuM spaSTIkaraNa karaze? uttara-48 tathA 49 mI e be gAthAo te kSetravedanAnI che. ane 50 thI 71 sudhInI gAthAo paramAdhAmIonI che. anya kRta vedanAnI ahiMyA koI khAsa gAthA nathI. 72. 73. 74 e traNa gAthAo narakanA samuccaya dukhe batAve che, 75mI gAthAmAM cAreya gatinA badhA bhava lIdhA che. anya gatimAM viSaya sukhanI prApti hevA chatAM paNa IrSAdi dukhethI vyApta thavAthI tathA tenuM pariNAma duHkharUpa hovAthI te kharekhara duHkharUpa ja batAvI che. prazna-15ra3H tIrthakaranA janma vakhate eka aMtamuhurta mATe vedanA upazAMta rahe che, te A traNa vedanAomAMthI kaI vedanA samajavI ? uttara : tIrthakaranA janma vagere kAraNathI devakRta ane anyonyakRta vedanA zAMta (baMdha) rahe che. tathA prakAzane dekhIne nArakIo Azcaryacakita banI jAya che. tethI temane te kSetravedanAne anubhava paNa khAsa thatuM nathI. prazna-15ra4H nIcenI cAra narakamAM je nArakIo ekabIjAne duHkha de che to pazu, pakSI, zacakrIDA vagerenI vikRNA karIne ke koI bIjA prakAranI vedanA de che? nArakI pitAnI kriya zaktithI kyA kayA rUpa banAvI zake che? tathA temAM samakitI ane mithyAtvImAM zuM zuM aMtara samajavuM ? uttaraH sAteya narakamAM nArakIe anyonya duHkha Ape che. paraMtu pAMcamI naraka Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo sudhI te aneka prakAranA vaikriya zastra banAvIne eka bIjA para prahAra karIne duHkha Ape che. tathA chaThThI ane sAtamI narakamAM vA samAna majabuta moDhAvALA lAla kaMthavA, chANanA kIDAnI jema ghaNAM vakriya rUpe banAvIne ekabIjAnA zarIranuM chedana karIne, praveza karIne duHkha Ape che. A vAta jIvAbhigamanI trIjI pratipattImAM narakanA adhikAranA bIjA uddezamAM batAvela che. samyagadaSTi nArakIo vizeSa prakAre cAlIne satAvatA nathI. ane evAM kAryomAM teo udAsa paNa rahe che. paraMtu mithyAdraSTi pAse AvIne hAthe karIne herAna kare che ane evAM kAryamAM AnaMda mAne che. prazna-1525 : mRgAputre kayA kayA cAritranI sparzanA karI? uttaraH mRgAputre dIkSA letI vakhate sAmAyika cAritra grahaNa karyuM. tyArabAda kSapakazreNImAM sUkSma saMparA cAritra ane yathAkhyAta cAritra prApta karyuM. A rIte tene mRgAputranA bhavamAM traNa cAritra prApta thayA e saMbhava che. prazna-15ra6: mRgAputre konI pAse dIkSA grahaNa karI? uttara : koInI pAse dIkSA na letAM temaNe svayaM dIkSA lIdhI hatI. keI vastune dekhIne pratibodha pAmanArane pratyeka buddha kahevAya che. mRgAputra ke I munine dekhIne pratibaMdha pAgyA. tethI teone pratyekabuddha gaNavAmAM Ave che. pratyekabuddha chedapasthApanIya cAritra aMgIkAra karatAM nathI. paraMtu sIdhA sUkSma-saMpAyamAM cAlyA jAya che. prazna-15ra7H gAthA 90 thI 94 sudhInI pAMca gAthAonA guNa kayA guNasthAnamAM samajavA gya che? uttara H gAthA 0 thI 94 mAM batAvelA guNa zubhagI chaThThA guNasthAnavatI ane sAtamA guNasthAnavatI munionA che. jo ke mamatva, ahaMkAra, kaSAya Adine kSaya AgaLa jatAM thAya che. tathApi saMyama parAyaNa apramatta munienuM lakSya saMyamamAM ja hoya che, mamatva AdimAM kadApi nahi. tethI zubhayogI chaThThA guNathAnavALA tathA sAtamA guNasthAnavALAnA guNa batAvyA che ema samajavuM. prazna-1528 gAthA 95 mAM jJAna, darzana, cAritra, tapa ane zuddha bhAvanAthI AtmAne samyaka prakArathI bhAvita karavAnuM lakhyuM che. te ahiMyA bhAvanA cAra prakAramAM samAI jAya che. to pachI alaga alaga kahevAnI AvazyatA zI che? uttara : ahIMyA 95 mI gAthAmAM bhAvanA zabdano artha pAMca mahAvrata saMbaMdhI 25 bhAvanA athavA anitya Adi bAra bhAvane tenI TIkAmAM batAvela che. A ja bhAvane ahIM samajavI. bhAvanA, jJAna Adi cAreyamAM hovI joIe. bhAvanA vagara jJAna vagere arthazUnya che. sAdhAraNa bhAvanAnuM jJAna sAdhAraNa hoya che, ane prabaLa bhAvanAnuM Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 samatha-samAdhAna prabaLa hoya che. eTalA mATe AgamamAM mahAvratanI sAthe sAthe tenI pAMca pAMca bhAvanA paNa batAvI che. mATe jJAna vagerene puSTa banAvavAnI irachAvALAe 25 bhAvanA athavA bAra bhAvanAmAM niraMtara ramaNatA karavI joIe. prazna-1pa39H mRgAputre ghaNAM varSo sudhI saMyamanuM pAlana karyuM, evuM 96 mI gAthAmAM lakhyuM che, te A kahyuM cAritra samajavuM ? tathA AyuSya pUrvenuM samajavuM ke bIjuM ? uttaraH mRgAputre ghaNAM varSo sudhI cAritranuM pAlana karyuM, ema je kahyuM che te sAmAyika ane yathAgyAta cAritranI apekSAe batAvyuM hoya tevo saMbhava che. ahIMyA varSonI saMkhyAnuM pUruM pramANa spaSTa karyuM nathI. paraMtu te jamAnAnA AyuSya (uMmara) jatAM aneka pUrve sudhI munipaNanuM pAlana karyuM hoya e saMbhavita che. prazna-1530 jinakapI, pratimAdhArI, ekalavihArI, sthIra kalpI teomAM zuM zuM aMtara hoya che? te batAvaze? uttara : sthAnAMga sUtranA AThamA sthAnamAM ATha guNavALA ekalavihArI banI zake che. tene jaghanyarupathI navamA pUrvanI trIjI AcAra vastu sudhInuM jJAna hovuM joIe. utkRSTa asaMpUrNa dasa pUrva sudhInuM jJAna hovuM joIe. tenI cAritraparyAya jaghanya 20 varSanI tathA uMmara 29 varSathI vadhAre hevI joIe. ItyAdi guNovALA AjJApUrvaka ekalavihAra paDimAne svIkAra karI vicarI zake che. jinakapI paNa eja pramANe paraMtu zeSakALane ATha mahinA sudhI jinakapI rahIne pachI pAchA sthivara kalpI banI jAya che. jinakapI, tIrthakara athavA sAmAnya kevaLInA samayamAM ja hoI zake che. temanA upakaraNamAM ATha vikalpa batAvyA che. jaghanya (1) rajoharaNa, (2) muhapattI (mukha vastrikA), be upakaraNa upara lakhyA te tathA eka vastra (3) pUrvokta be tathA be vastra kula cAra (4) parvokta be tathA traNa vastra kula pAMca upakaraNa. pAMca pAtra rAkhanAra jinakalpI jaghanya nava rAkhe che. be te bhAMgA ekanA tathA pAtra saMbaMdhI sAta e kula , cha pahelAnAM eTale nava ane eka vastra ema kula 10, sAta pahelAnA ema nava ane be vastra kula 11 ATha pahelAnA nava tathA traNa vastra kula 12 uparokta prakArathI jinakalpI sAdhunuM varNana abhidhAna rAjendrakeSamAM che. pratimadhArI te pratimAone eTale jeTale samaya hoya che eTalA eTalA samaya sudhI dazAzruta sakaMdhamAM kahelI pratimAo (paDimAo)nA niyamonuM pAlana kare che. temanA paNa jJAna ane cAritranA niyame paNa ekalavihArInA jevA ja samajavA, paraMtu AgamavihArI AjJA Ape te bIjA paNa paDimAM dhAraNa karI zake che. sthavira kalpI te gacchavAsI hoya che. temAM navadIkSita, adhika paryAyavALA, sva5 jJAnI, bahujJAnI vagere anekane samAveza thAya che. Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 25 bhAga trIjo prazna 1531 : abhavI jIvanA ATha rUcaka pradeza karmonA AvaraNathI rahita hoya che ke karmonA AvaraNa sahita hoya che ? uttara :- bhagavatI za. 1. uM-3 kAMkSAhanIya karma "nave mane re kahyuM che, tathA za8. u. 8mAM Iryopathika ane sAMparAyika kamane baMdha "rana ve vaMdharU" batAvela che. ItyAdi Agama pramANethI spaSTa che ke badhA bhavI ane abhavI jIvenA ATha rUcaka pradezo para paNa AvaraNa hoya che. keI keI, ATha rUcaka pradezo para AvaraNa hovAnuM mAnatA nathI paraMtu A vAta Agama sAthe baMdha besatI nathI. prazna 1pa3ra -kAla sekarika nAmane kasAI kuvAnI aMdara udhe laTakelA hevA chatAM 500 pADAnI hiMsA karate hato. te hiMsA kayA prakAranI samajavI? uttara :- kuvAmAM laTakelA kasAIe je hiMsA karI che te hiMsA bhAvahiMsA samajavI, dravya hiMsA nahi. prazna 1pa33 : ajuna mALInA zarIramAM cha mahinA sudhI yakSane praveza rahyo tathA hamezAM sAta jIne ghAta karyo tenuM pApa cakSane lAgyuM ke ajuna mALIne ? uttara - arjuna mALInA belAvavAthI yakSa AvyuM hatuM tethI arjuna mALIne pApa lAgyuM hatuM. tathA yakSe vicAra karyo ke jo huM nahi jAuM te mArA pratye lekanI je zraddhA che te uThI jaze. A mAna-pratiSThAthI yakSane paNa pApa lAgyuM. baMnemAMthI keAI nilepa rahyuM nathI. baMnene karmabaMdhana thayA. prazna 1534-devonI bhASA eka ardhamAgadhI ja che ke bIjI bhASA paNuM bole che ! uttara :- deva ardhamAgathI bhASA ja bele che. teo bhASA te bIjI paNa aneka prakAranI bole che. paraMtu temane mATe ardhamAgadhI bhASA khAsa hoya che. te ardhamAgadhI bhASA cha prakAranI kahI che. (1) prAkRta (2) saMskRta (3) mAgadhI (4) pizAcI (5) zaurasenI ane (6) apabhraMza. tene khulAse bhagavatI za. pa-u-4mAM che. prazna 1535-kamanI 148 prakRttio che, temAM 120 prakRttione badha thAya che. temAM varNa AdinI 16 prakRttie bAda thaI jAya che. ane cAra prakRtti rahe che. jemAM varNa eka, gaMdha eka, rasa eka, speza eka che, te mArI samaja pramANe varNa, gaMdha, rasa to AvyA, kAraNake tyAM bIjAne pratipakSa hoya che, paraMtu speza eka che te samajavAmAM na AvyuM, kAraNake tyAM pratipakSa ekano hoya che, bAkI che khullA rahe che? uttara : panavaNuM sUtranA 23mA padanA bIjA uddezAmAM te 148 prakRtine ja baMdha batAvyuM che. tethI A badhI prakRtione baMdha thAya che, paraMtu karma graMtha vigeremAM sa. sa. 4 Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatha-samAdhAna 120 prakRttione baMdha lIdhe tenuM kAraNa ema samajavuM ke pAMca varNone baMdha judo ja na batAvatA "eka vaNa" zabdamAM ja batAvI dIdhA che. e ja pramANe be gaMdha zabdane gaMdha zabdamAM, pAMca rasano rasa zabdamAM, ane ATha sparzane sparza zabdamAM samAveza batAvI dIdhuM che. paraMtu badhA varNa, gaMdha, rasa, sparzone baMdha hoya che. tathA eja prakAre pAMca baMdhana, pAMca saMghAtanene zarIranI sAthe gauNa karI dIdhA che. paraMtu tene paNa baMdha hoya che tathA mizra mehanIya ane samakita mehanIyane mithyAtva mehanIya sAthe gaNI lIdhI che. sUtrakAra badhI prakRtiono baMdha pharamAve che ane graMthakAra miza ane samakita mohanIcanA svataMtra baMdhano niSedha kare che. prazna 1535 --ATha kame alaga thayA pachI dareka jIvomAM samAnatA rahevI svAbhAvika che. tathA siddhomAM AtmapradezanI avagAhanA traNa prakAranI che. mokSanI gati paNa alaga alaga che. te samAnatAmAM aMtara zA mATe ? uttara - carama zarIrI jIvonI je avagAhanA hoya che, temAM trIjA bhAganA jIva pradezonI avagAhana kAyayoganA nirodha samaye ochI thaI jAya che. kAraNa ke zarIramAM udara, badana vagerene je pele bhAga che arthAt jyAM jIva pradezothI zunya sthAna hoya te zunya sthAna na rahevAthI jIva pradezanI avagAhanAno trIjo bhAga ahi teramAM guNasthAnakane aMte ocho thaI jAya che. tyAra pachI te jIvonA pradezanI avagAhanAmAM koI navuM aMtara paDatuM nathI. jIva pradezanI avagAhanAmAM je aMtara paDe che te bhopagrAhI cAra karmonI hAjarImAM ja thaI jAya che. AThe karmane kSaya thayA pachI nahi. mikSamAM pahoMcavAnI gatimAM paNa badhA jIvone eka samaya ja lAge che. vadhAre nahi. tethI A prakAre gatimAM koI aMtara nathI. sthAnAMga sUtranA dasamAM ThANAmAM sidadha" tathA viI Te vagere je batAvyuM che tene bhAva A pramANe samaja joIe ke siddhagatimAM pahoMcelA jIva siddha che. te siddhone siddhagatimAM ane jeo rastAmAM jaI rahyAM che te jIvone siddha vigraha gatimAM samajavA paraMtu temane gati karavAmAM kaI aMtara samajavuM joIe nahi prazna 1537 - vIsa viharamAnenA janma eka samayamAM thayA che, ke judA judA samaye? uttara: eka samayamAM cArathI vadhAre tirthakara mekSamAM jatAM nathI. tethI tirthakaranA janma paNa eka samayamAM cArathI vadhAre hotAM nathI. eTalA mATe vIsa viharamAna Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo bhagavaMtenA janma eka sAthe na samajatAM ceDAMka samayanA aMtare samajavA. cArane janma te eka sAthe hoI zake che. prazna 1538 - vIsa viharamAnene janma mahetsava ja budvIpanA merU parvata upara hoya ke pAMceya merUparvata para? uttara - jaMbudvIpanA tirthakarane janma mahotsava jaMbudvIpanA merU parvata para ujave che. pUrva dhAtakIkhaMDanA tirthaMkarane janma mahotsava pUrva dhAtakIkhaMDanA merU parvata para thAya che. pazcima ghAtakIkhaMDanA tirthakarone janma mahotsava pazcima dhAtakIkhaMDanA merU parvata para kare che temaja ardha puSkara dvIpane pUrva tathA pazcimanA tIrthakarono janma mahotsava ardha puSkaranA pUrva tathA pazcima merU para ja kamazaH thAya che. A prakAre pota potAnA kSetranA pAMceya merU parvata para tIrthakarone janma mahotsava thAya che. prazna 1539 -sUkSma jIvonuM AyuSya saMpakamI che ke nirupakramI ? " uttara - pannavaNA sUtranA chaThThA padathI tathA zrAvaka dharma prajJaptinI gAthA 74 -75 thI e spaSTa thAya che ke sUkSama chamAM sopakama tathA nirupakrama e rIte bane AyuSyavALA hoya che. prazna 1540 - sAtamA, AThama, navamA tathA dasamA guNa sthAnakathI kALI karIne jIva kayA kayA devalokamAM jAya che? uttara :- dasamA guNasthAnakathI kALa karIne anuttara vimAnamAM ja jAya che. A vAta te bhagavatIjIne 25mA zatakanA sAtamA uddezathI spaSTa che. AThamA tathA navamA guNa sthAnavALA paNa eja rIte anuttara vimAnamAM jAya evo saMbhava che. sAtamA guNasthAnavALA kALa karIne pahelA devakathI anuttara vimAna sudhInA devAmAM koI paNa sthAna para jaI zake che. prazna 1541 :- ATha rucaka pradeza kamabaMdhana rahita che ema kayA sUtranA pramANuthI kahyuM che? uttara :- ATha phucaka pradeze karmabaMdhana rahita che tevuM TIkAkAra tathA graMthakAra kahe che. prazna 154ra - arUpInA 61 bolomAM upayoganI aMdara hovA chatAM matijJAnanA bhAMgAmAM cAra prakAranI buddhi alaga kema batAvI ? uttara :- jevI rIte jIvane arUpI batAvavA chatAM sAdhAraNa buddhivALA jIvone spaSTa samajaNa paDe te mATe utthAna Adi pAMca zakti, bAra upayoga vagere alaga arUpI batAvyA che e ja pramANe avagraha vagere matijJAnanA bheda ane cAre prakAranI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha- samAdhAna buddhine paNa matijJAnamAM hovA chatAM paNa sAdhAraNa buddhivALAnI spaSTa samajaNa mATe alaga batAvela che. prazna 1543 - cakravatIthI sAmAnya manuSyanuM baLa ochuM hoya che, te pachI bAhubalicha karatAM bharatajImAM baLa ochuM kema? uttara ema te sAmAnya manuSya karatAM cakavatanuM baLa vadhAre hoya che. paraMtu kaI kaI vizeSa punyazALI jIva hoya ke jeoe cakravatI pada meLavyuM na hoya paraMtu tapa, saMyama, muni sevA vagerethI cakavAta karatAM vadhAre baLa prApta karyuM hoya. e kaI kaI jIva cakavatI karatAM vadhAre baLavAna hoI zake che. AmAM harakata jevI kaI bAbata lAgatI nathI. prazna 1544 -koi manuSyanA jIvanamAM zubhakAmanA udayathI vartamAnamAM AnaMda che. te sAmAyika pauSadha Adi vrata dhAraNa karIne aneka karmonI nijara kare che. te teo kayA kamanI nijara kare che? kAraNake azubha kamate tene udayamAM te che ja nahiM, to zuM teo cAlu zubhakarmanI nirjarA kare che? uttara - jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya, mahanIya temaja aMtarAya A cAra karma te ekAMtarUpathI azubha ja che. temAMthI mehanIyano udaya dasamA guNasthAna sudhI bAkInA traNa karmano udaya bAramAM guNasthAna sudhI niraMtara rahe che. tethI sAmAyika, pauSadha Adi karanAra manuSyanA zeSa azubha karmane udaya na paNa hoya te paNa upara lakhela cAra karmone te udaya hoya ja che. mATe te manuSya dharma karaNIthI e azubha karmanI nirA kare che. dharma karaNa pahelAM azubha karmonI nirjarA thAya che. chatAM Akhare zubha ane azubha bane karmono nAza karIne mokSa pAme che. paraMtu pahelAM zubhane nAza nathI thatuM. prazna 1545 -eka gatimAMthI bIjI gatimAM jato jIva AhAraka hoya che ke anAhAraka? je AhAraka hoya te keTalA samaya sudhI? uttara - eka gatimAMthI bIjI gatimAM jo koI jIva AhAraka hoya che. kaI anAhAraka. rastAmAM to jIva AhAra letuM nathI paraMtu sIdhI (ju) gatithI eka ja samayamAM jaIne utpana thAya che. te rastAmAM anAhAraka hotuM nathI, kAraNake teNe ahIMthI te AhAra laIne ja kALa karyo ane AgaLa sIdhI gatithI jaIne, eka ja samayamAM AhAra laI lIdho, A rIte vATe vahetA jIva AhAraka hoya che ane je anAhAraka rahe te eka samaya, be samaya rahe che. tathA TIkAkAra traNa samaya sudhI anahAraka rahe Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 29 bhAga trIjo che ema mAne che. khAsa karIne te jIva be samayathI vadhAre samaya anAhAraka rahete nathI. paraMtu keI ekendriya jIva traNa samaya sudhI anAhAraka rahe che. prazna 1546 kaI jIva devalathI cavyA pahelAM jANe che ke huM amuka ja jagyAe jaIne utapana thaIza. paraMtu mana karatAM jIvane te samaye, vATe vahe che e anubhava thAya che ke nahi? uttara - chaThThamastha jInA upayogano kALa asaMkhya samaya hoya che ane vATe vahetA trasa jIvane eka, be ke traNa samaya lAge che, tathA sthAvarane cAra samaya lAge che, ethI vadhAre nahi, tethI vATe vahetA jIvane anubhava thatuM nathI ke huM amuka jagyAe utpanna thaIza. prazna 1547 -zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmI garbha sAharaNa thayA pahelAM te jANatA hatA ke sAharaNa thaze paraMtu zuM sAharaNa thavAne samaya paNa jANatA hatA ? uttaraH eka bhavathI bIjA bhavamAM javAnA je 1, 2, 3, 4 samaya kahyA che te mRtyu pAmIne javAno samaya che. je koI deva eka garbhathI bIjA garbhamAM laI jAya che te tene te asaMkhyAta samaya lAge che, eTalA mATe te prasaMga para te rastAmAM te jIvane garbha saMharaNane anubhava thAya che tethI garbhanuM sAharaNa karIne laI jatAM paNa bhagavAna jANe che. eka prazna 1548 -nIcenA devalokanA deva uparanA devalokamAM javAnI zaktivALA che ke nahi? uttaraH uparanA devonI nezrAyathI ja temanA devalekamAM javAnI zakti nIcenAM devakanA devamAM hoya che. A vAta pannavaNuM sUtranA 21mA padanI TIkAmAM batAvela che. nezrAya Azaya temanI anumatithI athavA oLakhANa vigerene paricaya ApatA anukuLatA mujaba jaI zake che. paraMtu teo temane uThAvIne laI jAya athavA jaI na zake evI ekAMta vAta nathI. * TIkA-bIjA chadmasthAnI vAta te javA daIe. paraMtu traNa jJAnanA dhAraka tIrthakara bhagavaMta paNa cavavAnA samaye cavavAnuM jANatA nathI kAraNa ke kALa sUkSma che; zramaNa bhagavAna mahAvIra svAmInA AcAraMga sUtranA covIsamAM adhyayananA zabdo jue : vIza evuM jANe che. paNa cavI rahyA che evuM teo nathI jANatA, kAraNa ke te samaya (1,2,3 samaya bahuja sUkSama hoya che. ke A viSayamAM Agama pramANa ApavAmAM Ave . jethI koIne evI zaMkA na rahe ke bhagavAna sAharaNa no samaya jANatA hatA ke nahi. juo AcArAMga sUtranA 24mA adhyayanane prathama udeze. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAne prazna 1549 -pahelA tathA bIjA devalokanI devIo uparanA devalokanA devAnI icchAthI uparanA devalokamAM jAya che ke pachI pitAnI zaktithI jAya che ? uttara : pahelA tathA bIjA devalokanI devIo uparanA devenI IcchAthI AThamA devalAka sudhI jAya che. prazna 1550 - badhA lekAMtika deva ekAvArI heya che? je hA, te pachI vAsudevanI Agati batrIsa bolanI che. temAM kAMtika paNa gaNuI jAya che tathA vAsudevanI gati 14 bolanI mAnela che. A hisAbe zuM badhAyane ekAvatArI mAnavAmAM harakata nathI ne ? uttara :- badhA lokAMtika dene zAstramAM ekAvatArI batAvyA nathI tethI vAsudevanI gati 14 belanI mAnavAmAM harakata nathI. prazna 1551 - nava lekAMtika deva zuM badhA tIrthakarone pratibaMdha Ape che ? (dIkSA levA mATe kahe che.) jo hA, te kayA kAraNe ? uttara - dIkSA levAne vicAra thayA pachI badhA tIrthakarone dIkSA levA mATe vinaMtI kare che. A le kAMtika devena jItAcAra che. prazna 15para -dazavaikAlika sUtranA trIjA adhyayanamAM bAvana anAcArenuM varNana che. jemAM ra0mAM belamAM rogAdine IlAja karavAne bela che. teno artha gRhasthAnA roganI davA jANatA hovA chatAM cikitsA na kare e che? athavA sAdhu khuda bimAra hoya te davA na le-kuM ema samajavuM ? uttara : sAdhuoe sAvadya davA levI e anAcAra che. A vidhAna vIra kapInI apekSA che. jinakapIne mATe te sAvadya ke nirava bane prakAranI auSadhI levAne niSedha che, evo artha vIsamA anAcArane samaja. gRhasthane davA batAvavI e artha ahIM nathI. tene niSedha anya raLe che. prazna 1553 -bauddhamatanA pravartaka buddha (tathAgata) mokSamAM gayA che ke anya gatimAM ? uttara : buddhanI mAnyatA zAstrAnusAra nathI. temanI mAnyatAone zAstrakAroe viparIta batAvI che. viparIta mAnyatAvALA mekSamAM jaI zakatA nathI, e AgamamAM spaSTa che, tethI teo mekSamAM gayA nathI. anya devAdi gatimAM gayA haze. paraMtu nizcitarUpe kaI gatimAM gayA evuM jovAmAM AvyuM nathI. prazna-1554 H bhagavAna RSabhadevane vivAha konI sAthe thayo? zuM Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 31 bhAga trIjo teo jAgaliyA tarIke bhAI bahenarUpe janamyA hatA? tathA zuM sAthe janmelI bahenanI sAthe yugala prathAthI lagna thayA hatA ? uttara H bhagavAna RSabhadeva yugalarUpe ja janamyA hatA. temanA lagna eka te sumaMgalA sAthe thayA hatA. je sahajAta (sAthe jamelI) jamela hatI. ane eka lagna sunaMdA sAthe thayuM hatuM. A be ja kanyA sAthe temanA pitAjIe lagna karAvyA hatA. bhagavAne tyArabAda A prathAnuM parivartana karyuM hatuM. prazna-15paMpa H bhagavAna mahAvIra svAmI garbhamAM nava mahinA sADA sAta divasa rAta rahyAM, tathA bIjA keTalAka tIrthakara nava mahinA sADA sAta divasa na rahetAM ochA vattA divasa sudhI rahyAM. evuM sAMbhaLyuM che ke punyavAna purUSa nava mAsa sADA sAta divasa rAta ja garbhamAM rahe che. to pachI bIjA tirthaMkare ochA vattA divasa sudhI garbhamAM kema rahyAM? tathA bhagavAna mahAvIra svAmInuM kula AyuSya 72 varSanuM ja hatuM. paraMtu bIjaonuM AyuSya khuba lAMbuM hatuM. tethI teone garbhamAM vadhAre samaya sudhI rahevuM joItuM hatuM. chatAM teo nava mahinA sADA sAta divasa ja rahyAM ke ochAvattA ? uttara : AcArAMga adhyayana 24 sthAnAMga-9 jJAtAsUtra adhyayana-8 kalpasUtra, viSaSThI lAkhA purUSacarika, vageremAM tIrthakarono garbhamAM rahevAno samaya savA nava mahinA ja batAvyo che, te barAbara lAge che. paraMtu sArasadALA graMthanI vRttinA 20mAM dvAramAM savA nava mahinAthI ochAvatta kALa batAvela che. Agama pramANathI te savA nava mahinA ja yathArtha mAluma paDe che. uMmarane kAraNe garbhanA parimANamAM aMtara paDatuM nathI. jevI rIte mIrA, TIDabA. vigere velonI uMmara bahu ochI hoya che, tathA vaDa, pIpaLa, AMbAnA cheDenI uMmara vadhAre hoya che. paraMtu aMkura utpana thavAmAM eTaluM aMtara najare paDatuM nathI; e ja rIte hAthI, sarpa vagerenI uMmara khuba moTI hoya che. chatAM gAya, baLa, UMTa vagerenI uMmara ochI hoya che, paraMtu garbhakALamAM adhika aMtara dekhAtuM nathI. Aje paNa ema jevAmAM Ave che ke eka divasa janmela bALaka mare che. tathA keI se varSanI uMmare paNa mare che. paraMtu baMnenA garbhakALamAM koI khAsa aMtara dekhAtuM nathI. e ja pramANe nAnI moTI uMmaranA manuSya mATe garbhakALa sarakho samajI levo. prazna-1556 : "samakti cha5nI A gAthAno ke artha che ? "anya mati tasa devatA, zinya vade nahiM, rAjA gaNu mugurU sabala, vRtti cheDI mAMhi ? Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 samartha-samAdhAna uttara : artha--anyamatanA sAdhuo temane hariharAdi deva tathA jeo bhagavAnanA sAdhu hatA, chatAM jenI vicAradhArA anyamatanI thaI gaI hatI, evA caitya (sAdhu) ne vaMdaNa na kare. paraMtu AgaLa kahe che ke cha AgArothI vaMdanA karavI paDe te vAta judI che. (1) rAjAnA hukamathI (2) devanA kahevAthI (3) kaI baLavAnanA kahevAthI (4) kuTuMba jJAtivALAnA kahevAthI (5) mAtA-pitAdinA kahevAthI (6) AjIvikAne mATe. prazna-1557 : rAmacaMdrajI, lakSmaNajI vagere zAkAhArI hatA ke mAMsAhArI ? uttara ; viSaSThI lAkA purUSa caritra, rAmacaritra vagere jevAthI e suspaSTa che ke teo zAkAhArI hatA paNa mAMsAhArI na ha. prazna 1558 : mahAlakSamIdevIne konA samayamAM janma thayo hato? tathA te kaI gatimAM gaI? uttara : ema te zikhara parvatanA puMDarika sarovaranI svAminI lakSmIdevI che. paraMtu loke to mukhyatve dhanane lakSmIdevI kahe che. prazna-1559; zrI hanumAnajI mokSamAM gayA ke devalokamAM? uttara : zrI hanumAnajI mokSamAM gayA che. A vAta rAmacaritra, viSaSThI klAkhApurUSa caritrathI pramANita che. prazna-1560 : zrI sImaMdhara svAmI, yugamaMdira svAmI vagere je vIsa viharamAna che, teo mahAvideha kSetramAM vicAre che ke mekSamAM gayA che? uttara : vIseya viharamAna tIrthaMkara mahAvidehamAM vicare che. temanI uMmara ghaNI lAMbI che. tethI teo ghaNAM kALa pachI mokSamAM padhAraze. prazna-15610 siddha thavAnA paMdara bheda batAvyA che. ahiMyA "nirgaLyaliMga siddhA' evuM kAMI AvyuM nathI. tathA digaMbara mAnyatAvALAnuM kathana che, ke "mokSa eka mAtra nigatha liMgathI ja thaI zake che. anya koI sthitimAM mekSanI prApti thaI zakatI ja nathI." to zuM samajavuM ? uttara : paMdara bhedomAM je valiMga siddhA Avela che. tene ja teo nithaliMga siddha kahe che. bhagavAne dravyaliMgathI (bAhya veza) Ne liMgamAM siddha thavAnuM batAvyuM che. tathA bhAvaliMga (samyajJAna darzana cAriva) saMbaMdhI vicArathI te svaliMga siddha ja thavAnuM che, paraMtu dravya ane bhAva e baMne bhedonuM varNana karavuM ucita che. prazna-15dara bhAvasaMgrahamAM evo ullekha che ke azubha bhAvathI naraka, zubha bhAvathI devagati ane zuddhabhAvathI mokSanI prApti thAya che. to zubha ane zuddhabhAvamAM zuM aMtara samajavuM ? Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 33 bhAga trIjo uttara : zubhabhAvathI te puNya prakRtine baMdha thAya che ane zuddha bhAvathI mukhyatve karmanI nirjarA thAya che. evuM samajavuM. prazna-1563; "maMtra mahAmaNi vijayabhAlanA meTata kaThina muka kalanA jIvananA divase ApaNane gaNIne maLyAM nathI. tathA maravAnI tithi-ghaDI paNa lalATa para lakhI nathI. janmelAnuM mRtyu avazya che, chatAM paNa meta TALI zakAya che, uMmara vadhI zake che to te kevI rIte samajavuM ? uttara ; namaskAramaMtranA smaraNathI tathA mahApurUSanA guNAnuvAda karavAthI zubha vicAra utpanna thAya che. tathA azubha karma upadrava vagere TALI zakAya che e vAta te barAbara che, paraMtu baMdhAyeluM AyuSya karma te TaLI zakatuM ja nathI tathA AyuSyanI vRddhi paNa thatI nathI. prazna-1564 ; aDhAra pApanI AlocanAmAM arthe anarthe dharmAthe kAma viSe vagere kahevAmAM Ave che, to dhama arthe pApa kayA prakAre thAya che? uttara : dharma mAnIne dhUpa, dIpa, ajJa-homAdi kare che, maMdira, mUti vagere banAve che. phaLa-phUla jaLa vagere caDAve che. pazuonuM balidAna Ape che. vagere hiMsA, dhamane mATe kare che ema samajavuM. prazna-1565 : vartamAna samayamAM sImaMdhara svAmI vagerenA AjJAnuvatI sAdhu-sAdhvIo vicarI rahyAM che te mahAvidehakSetravALA zramaNa-zramaNI mukhavacikA (muhapatti) rAkhe che ke nahi ? uttara : zrI zrImaMdhara svAmInA sAdhu-sAdhvI mukhavastrikA rAkhe ja che. prazna-1566; prathama devalomAM 13 pratara tathA prathama nArakImAM 13 pAthaDA che. jenuM varNana pannavaNuM sUtranA AyuSya padamAM pRthaka pRthaka ApyuM che. temane upara nIce samajavA ke eka sIdhI lAInamAM samajavA ? uttara : pahelA bIjA devalekanA 13 pratara tathA pahelI narakanA je 13 pAthaDA che tene upara nIce samajavA, sIdhA nahi. ahiMyAthI upara ke nIcenI tarapha janArane anukrame paheluM bIjuM yAvat teramuM pratara athavA pAthaDA Ave che. prazna-1567 aDhI dvIpanI bahAra varasAda thatuM nathI. to tyAM vanaspati kevI rIte uge che? tathA tiya zene AhAra kare che? uttara : aDhI kapanI bahAra aneka jagyAe pRthvImAMthI pANI nIkaLe che. tathA keTalIka jagyAe bhUminI sarasatAthI vanaspati utpanna thAya che. tethI tiryacenA AhAramAM koI muzkelI hoya tema jaNAtuM nathI. Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna prazna-1568 : sAta narakanA nArakIno eka daMDaka kema lIdhe? jyAre dasa bhavanapatinA dasa daMDaka alaga-alaga gaNyA tathA ra6 vaimAnikano eka daMDaka kema kahyo? uttara H pahelI narakanI uparanA be AMtarA cheDIne bAkInA nIcenA dasa AMtarAmAM dasa bhavanapati rahe che. dasa bhavanapatinI vaccenA pAthaDAmAM nAraka Avela che. dase bhavanapatinI vacamAM nArakIonA raheThANa hevAthI bhavanapatinA daMDaka judA judA batAvyA che. sAteya narakamAMthI eka bIjI narakanI vacce kaI jagyA na hovAthI sAteya narakane eka daMDaka batAvyo che, evI ja rIte 26 prakAranAM vaimAnikonI vacamAM jagyA na hovAthI eka ja daMDaka batAvyo che. prazna-1569 : lekamAM cAra dizA tathA cAra vidizA batAvI, paraMtu alokamAM ATha vidizA kevI rIte batAvI ? A prazna panavaNuM prazna 604 sAthe saMbaMdha dharAve che. uttara: leka ane alakamAM vidizA cAra cAra ja che. tenuM vistRta varNana bhagavatI za-13 u. 4 mAM che. alakamAM ATha vidizA nathI. pannavaNuM sUtranA prazna 604 mAM paNa cAra vidizA batAvI che. paraMtu cAra vidizAnA khaMDa ATha batAve che. jemake alakamAM cAra dizAnA ane cAra vidizAnA khaMDa ATha kula bAra khaMDa hoya che. ahiMyA ema samajavuM ke leka ane alakano cheDe bilakula pAse ja che. lokanI pachI alakano cheDo Avyo che. tethI alokane cheDe kAMIka vadhAre najIka che. tethI caramadravya (khaMDa) khAsa batAvela che. je ATha tathA bAra khaMDa batAvyA che te kalpanA karIne samajAvavA mATe che. tatvathI te khaMDa asaMkhyAta che, ema samajavuM. prazna 1570 : panavaNuM sUtra 608, 25, mAM carima-acarima tathA avaktavya padamAM saMkhyAtA, asaMkhyAtA tathA anaMtAne meLavIne 26 bhAMgAnuM vistRta varNana karyuM che te kyA AzayathI karyuM che? uttaraH je dravya samazreNImAM AvyuM hoya, athavA bhedanuM (avayava) vivaraNa karIne eka ja dravyanA pradeza samazreNImAM AvelA hoya, temAMthI AgaLanA tathA pAchaLanA pradezane carima (aMtima) kahe che. eka ja dravya hoya athavA eka AkAza pradezanI ja jenI avagAhanA hoya athavA eka ja skaMdhane kaI deza ke pradeza vizreNImAM A be hoya, tene avaktavya kahe che. kAraNa ke carima ane acarima baMne prakAre belavA gya na hoya tene avaktavya kahe che. 26 bhAMgamAMthI pahele bhAMge "carama eka" che. A bhAMge be AkAzapradeza avagAhanAvALA be pradezI kaMdhathI laIne anaMtapradeza skaMdhamAM hoya che. tenI sthApanA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 35 ahiMnA avayavathI joIe te tyAMnuM avayava carama (aMtima ) tathA tyAMnA avayavathI joIe te ahi'nu carama che. arthAt ekabIjAnI apekSAe 'carama eka ' ' samajavuM. 00 Aje bhAMgo : " acarama eka " che. carama vinA acarama (vacce) hoI zake nahI', eTalA mATe A khIje bhAMge mAtra khAlavA mATe che. para`tu evu' banatu' nathI, tethI te bhAMge, kAimAM paNa nathI. trIjo bhAMgo : " avaktavya eka " che. tenI sthApanA- e eka hAvAthI tene carama, acarama na kahetA avaktavya kahe che. paramANumAM te kevaLa A trIjo bhAMgA ja hAya che. kAraNa ke te aMzavALA nathI. e pradezI smudhathI laIne anaMtapradezI skaMdha sudhI je ska dha eka ja AkAzapradeza para bese tA A trIjo bhAMge! ja temAM Ave che. ceAthA bhAMgo 66 : carama bahuta " che. acarama vagara tathA avaktavyanA ghaNAM carama banatAM ja nathI. pAMcamA bhAMgo : " acarama bahuta " che. carama vinA acarama bane ja nahi. chaThTho bhAMgo : " avaktavya bahuta" che. carama vinA athavA carama ane acarama vinA avaktavya bahuta banI zakatA nathI. tethI cAra, pAMca, cha bhAMgA mAtra khelavAnA ja che. sAtamA bhAMgo : " carama acarama eka " che. tenI sthApanA jue. tene jyAMthI e tyAM aMtamAM eka carama che. tethI a`tanA cAreyane eka vacanamAM grahaNa karI lIdhA che. tathA vacamAM te eka ja che. A bhAMge pAMca pradezI koMdhathI anaMta pradezI smudha sudhI pAMca AkAzapradezane avagAhana karanAra hoya che. ,, AThamA bhAMgo : " carama eka, acarama ghaNAM " che, tenI sthApanA jue. tene jyAMthI jue tyAM bIjI taraphanA aMte eka che. tathA acarama ghaNAM (be) che. A bhAMgeA cha pradezI kadhathI anaMta pradezI skaMdha sudhI AkAza pradezane avagAhana kare che. * | deg 7 O * [ 0 0 0 0 0 navamA bhAMgo : " carama ghaNAM, acarama eka " che. tenI sthApanA jue. AmAM acarama eka tathA carama ghaNAM (be) che. A bhAMgeA traNa pradezI 'dhathI anaMta pradezI skaMdha sudhI traNa AkAza pradezanI avagAhanA kare che, 101 dasame| bhAMgo : " carama ghaNAM, acarama ghaNAM '" che, tenI sthApanA | 0 |. | . lo vacamAM e acarama che. tenI apekSAe atanA banne carama che. A bhAMgeA cAra pradeza Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 samartha --samAdhAna skaMdhathI anaMta pradezI skaMdha sudhI cAra vagere AkAza pradezanI avagAhanA karanAramAM hAya che. . agiyAramA bhAMgo : "carama eka avaktavya eka " che. tenI sthApanA AmAM be tA eka bIjAnI apekSAe carama che. eka vAMkA Avela che. avaktavya che. A bhAMgeA traNa pradezI skaMdhathI anatapradezI skaMdha sudhI traNa AkAza pradezanI avagAhanA kare che. AraJA bhAMgo : " carama eka, avaktavya ghaNA " che. tenI sthApanA A cAra pradezeAthI anaMta pradezI skaMdha sudhI cAra AkAza pradezAnI avagAhanAvALAmAM hoya che. teramA bhAMgo : " carama ghaNA avakatavya eka" che tenI sthApanA-A pAMca pradezI sudhathI anaMta pradezI ska'dha sudhI pAMca AkAza pradezanI avagAhanAvALAmAM hoya che. caudamA bhAMgo : "carama ghaNA ane avaktavya ghaNAM " che. tenI sthApanA A cha pradezIthI ana`ta pradezI kA~dha sudhI che AkAzapradezonI avagAhanAmAM hAya che. paMdaramA bhAMgo : " acarama eka ane avakatavya eka '' che. sALamA bhAMgo : acarama eka ane avakatavya ghaNA " che. sattaramA bhAMgo : acarama ghaNAM ne avakatavya eka " che. "( ogaNIsamA bhAMgo : carama eka acarama ekaane avakatavya eka " che. tenI sthApanA jue. A bhAMgeA cha pradezI ska'dhathI anata pradezI skaMdha sudhI cha AkAza pradezeAnI avagAhanA karavAvALAmAM hoya che. vIsame bhAMgo : carama eka, acarama eka ne avakatavya ghaNAM che. ahIM ApelI sthApanA pramANe A bhAMge| sAta pradezI smudhathI anata pradezI skaMdha sudhI sAta Adi AkAzapradezI avagAhanAmAM heAya che. olo aDhArame bhAMgo : " acarama ghaNAM ne avakatavya ghaNAM " che. mAtra khelavA mATe che. koIpaNamAM banatA nathI kAraNa ke acarama vagara zakatuM nathI. O O | ad . | 2 . 0 mii . A cAra bhAMgA carama hAI o ra . . . O | Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 0, 0 0| T | 0 0. bhAga trIjo ekavIsame bhAMgoH "carama eka, acarama ghaNAM ane 2 | | | | | avakatavya eka" che. A sAta pradezI skaMdhathI anaMtapradezI skaMdha sudhI tathA sAta Adi AkAza pradezanI avagAhanAvALAmAM hoya che. tenI sthApanA juo bAvIsame bhAMga : "carama eka, acarama ghaNAM, ane avakatavya ghaNu" che. A bhAMga ATha pradezI kaMdhathI anaMta- |deg deg deg deg] pradezI skaMdha sudhI ATha AkAza pradezamAM avagAhanA karavAvALAmAM hoya che. tenI sthApanA juo. tevIsame bhAMge : "carama ghaNuM, acarama eka, ane avakatavya eka che. A bhAMge cAra pradezI kaMdhathI anaMtapradezI skaMdha sudhI cAra AkAza pradezanI avagAhanA karavAvALAmAM hoya che. tenI sthApanA juo. covIsamo bhAMge carama ghaNa, acarama eka ne avaktavya ghaNuM che. A bhAMga pAMca pradezI skaMdhathI anaMtapradeza skaMdha sudhI tathA pAMca AkAza pradezanI avagAhanAvALAmAM hoya che. tenI sthApanA juo. pacIsamo bhAMgaze : "carama ghaNA, acarama ghaNuM ne avaktavya eka" che. A bhAge pAMca pradezI kaMdhathI anaMta pradezI kaMdha sudhI pAMca vagere AkAza pradezanI avagAhanA karavAvALAmAM hoya che. tenI | | | | | sthApanA juo. chavIsamo bhAMgo : "carama ghaNa, acarama ghaNuM ne avaktavya ghaNAM" che. A bhAMgo cha pradeza skaMdhathI anaMta pradezI aMdha sudhI cha vagere AkAza pradezanI avagAhanAvALAmAM hoya che tenI sthApanA jue. A ra6 bhAMgAnuM saMkSepamAM vivecana pugalanA avayanI apekSAe batAvela che. prazna-1571 : sAdhune kutarI, bilADI, nAgaNI vagere tathA sAdhvIne kutara, bilADe tathA nAga vagere viruddha liMgano saMghaTa lAge che ke nahi? uttara : zrI uttarAdhyayananA 16mA adhyayanamAM pazuyukata makAna brahmacArI mATe sevana karavAno niSedha batAvyA che. ethI spaSTa thAya che ke sAdhune kutarI, bilADI, gAya, bheMsa vagerene tathA sAdhvIjIne kutaro, bilADe, baLada, bheMsa vagerene saMgha, e | 7 | Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna lAge che. have sarpa-sarpiNInI bAbata rahI, te prathama te e veda che ke puruSaveda che, A bAbatanI khabara paDavI mukela che tathA teonA gupta aMge atyaMta gupta hovAthI tathA tenAthI DaravAthI temanA para vikAra utpanna thavAnI saMbhAvanA bahu ochI rahe che tethI temane saMghaTa lAgavAnuM khAsa kAraNa te che ja nahIM. vyavahArathI mAne te vAta judI che. prazna-157ra : vaktAnI tathA vRddhanI bhASAne abhinna kevI rIte kahevI? A abhinna bhASA asaMkhyAtI avagAhanA vagaNumAM jaIne bhedane prApta kare che ane saMkhyAtA jana jaIne nAzane prApta thAya che. A kevI rIte samajavuM? (pannavaNuM prazna-675) uttara : vakatA be prakAranA hoya che (1) maMda prayatnavALA (2) tIvra prayatnavALA. temAM je maMda prayatnavALA vakatA, vyAdhi, ghaDapaNa, anAdara, anutsAha vagere kAraNe maMda prayatnathI-je bhASAnA dravya jevA hoya che tevA ja khaMDita thayA vagara bhASA paNe pariNamana karIne cheDe che. te dravya asaMkhyAtI bhASA-vargaNAnuM ullaMghana karIne bhASA, dravyarUpathI bhedane prApta kare che. pachI saMkhyAta yojana jaIne nAza pAme che. , tIvra prayatna karanAra vaktA bhASA dravyone bheda (khaMDa) karIne cheDe che. te bheTAyelA bhASA-dravya sanma ane adhika hovAthI ghaNuM dravyone pAchA kheMce che. (potAnA jevA banAve che.) ane tene anaMtaguNa vRddhi prApta karIne e dizAomAM phelAIne lekAMtano sparza kare che. prazna-1573 : dArika zarIravALA kSetrathI asaMkhyAtA lokamAM bharAI jAya te kevI rIte kahyuM ke jyAre tamAma jIvone dArika zarIra baMdhAyeluM A lokamAM che ? (panavaNuM sutra pR. 688) uttara - jema eka makAnamAM dIpamAlA vagere prasaMge vijaLInI aneka dIpamALA thAya che. je e badhAne prakAza harakata rahita saMlagnarUpe bhinna bhina karavAmAM Ave te te prakAzanI maryAdA anekagaNuM thaI jAya. eja pramANe lekamAM sukSama ekendriya Adi aneka jIvonI avagAhanA paraspara saMmilita rUpathI AvelI che. je te avagAhanAne alaga kare te asaMkhyAte loka bharAI jAya evuM kevaLajJAnathI mAluma paDe che. prazna 1pa74: nArakImAM mAtra traNa azubhalezyAo hoya che. te temanA mananA pariNAma haMmezA kharAba rahe che. ane teone kama baMdhAtA ja rahe che. to temane punya ke nirjarA thAya ke nahi? (pannavaNuM sUtra pU. 712-713) uttara-nAraka jIvamAM dravyalezyA te traNa azubha ja hoya che. paraMtu bhAvalezyA Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 39 bhAga trIjo e hoya che. te jamAM adhyavasAya zubha ane azubha baMne hoya che. temane punyane baMdha tathA nirjarA (mithyAtvanA pulanI nirjarA) thAya che. prazna-1575 : AkAza zuM che? teno raMga lIlo kema che ? uttara :- AkAza arUpI che. temAM varNa Adi nathI. je lIlI chAyA dekhAya che te pudgalenI che. AvA nAnA pudagale lokamAM sarvatra che. te dhummasa, vAdaLa vagerenI mAphaka najIkathI dekhAtA nathI paraMtu darathI tenI lIlI chAyA dekhAya che. prazna-1576 : dhrANendriya, chahavA-Idriya, pazendriyanI avagAhanA utkRSTa nava jananI kevI rIte samajavI ? (pannavaNA-pRSTha-744) uttara:-prANa, chaDUvA Idriya tathA sparzendriyanI avagAhanA nava jananI kIdhI nathI. paraMtu tene viSaya utkRSTa navanavajana batAvyuM che. keInI ghANendriya teja hoya te nava jana sudhI achinna cheda vagara) pudgalenI gaMdha AvI zake che. e ja pramANe hokAnI naLI vagerethI AvelA rasane anubhava paNa navajana sudhImAM AvelA muddagalene thaI zake che. e pramANe sparzanuM paNa samajavuM. prazna-1pa77 : Indriya upacaya ane nirvanA kene kahe che? zrotendriya nivartinA asaMkhyAta samayanI che te kevI rIte samajavI? (pannavaNa pRSTha-744). uttara :- jenA vaDe Indriya-upacaya (Indriya yogya pudagalane saMgraha karavAnI zakti) prApta thAya che tene indriya upacaya kahe che athavA Indriya paryAptine Idriyaupacaya kahe che. bAhya temaja atyaMtara IndrionA AkAranI utpattine nirvanA kahe che. IndriyenI nirvatanA (AkAra) utpanna karavAmAM asaMkhyAtA samaya lAge che. prazna-1578: tiryaMca paMcendriyamAM kriya labdhi kevI rIte kahevAya che? kyA tiryaMca kriya kare che? tathA tenuM varNana kayA zAstramAM cAlyuM che ? (pannavaNa sUva pR. 790) uttara - pAMceya saMjJI paMcendriyane vaikriya ladhi hoya che. e pAMceyanA paryAptamAM vakriya zarIra pannavaNa pada-12, 21 AdimAM tathA jIvAbhigama, bhagavatI vageremAM aneka jagyAe batAvela che. tathA temAM vaikiya yoga paNa pannavaNAnA 16mA padamAM spaSTa che. prazna-1579: AhAraka labdhivALAmAMthI putaLuM nIkaLe che, te zA mATe nIkaLe che tathA temAM yoga karyo samajavuM ? uttara - je 14 pUrvadharanI pAse AhAraka labdha hoya teo zaMsaya thavAne kAraNe pitAnA zarIramAMthI eka hAthanuM putaLuM kADhIne tIrthakara vagere pAse mokale che. Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 samartha-samAdhAna je teo tyAM na maLe te temAMthI mUDhA hAthanuM putaLuM kADhIne AgaLa jyAM teo hoya tyAM jAya che. A banne pudgalo AhAraka segamAM ja samajavA. prazna-1pa80 : ekendriyathI mAMDIne asaMjJI paMcendriya sudhI mana nathI, te pachI temanAmAM lezyA kema hoya che? A prazna pannavaNuM sUtra pRSTha-854 sAthe saMbaMdhita che. uttara - ekendriyathI laIne asaMjJI paMcendriya sudhInA jIvane mana te nathI hatuM, paraMtu adhyavasAya hoya che evuM bhagavatI sUtranA 24mA zatakathI spaSTa che. eja pramANe temanAmAM lezyA paNa hoya che. eka prakAranA AtmAnA pariNAmane "lezyA" kahe che. tethI temanAmAM lezyA hoya e svAbhAvika che. prakane-1581H yugaliyAonI avagAhanA devakurUmAM traNa gAu, uttara kurUmAM be gAu, hariyAsa, hemavaya, aMtaradvIpa tathA mahAvidehamAM anukrame eka gAu, ATha se tathA pAMcase dhanuSyanI heya che ke tethI vadhAre hoya che? (pannavaNuM sUtra pR. 93ra) uttara - devaku, uttarakurunI avagAhanA traNa gAu, hariyAsa, samyaphavAsanI be gAu ane hemavaya, hIraNyavayanI avagAhanA 1 gAunI che. . prazna1582 deva ane nArakIone paccakhANa kema hotA nathI? ke jyAre temAMnA keTalAka ArAdhaka temaja samyagdaSTi paNa hoya che? uttara:- deva tathA nArakIone bIjA apratyAkhyAna kaSAyane kSaye pazama nathI hete, tethI temane pratyAkhyAna nathI. prazna-1583H "aMte kaMDAkoDI sAgaropama" ne ze Azaya che? uttara - eka koDa sAgaropamane eka koDe guNavAthI koDAjoDa sAgaropama thAya che. je baMdha tenAthI paNa ochA hoya che tene aMtaHkoDADI sAgaropama" kahe che. prazna-1584: ekendriya tathA beindriyane dhrANendriya nathI, to teo zvAsa kevI rIte le che? tathA ekendriyane meM (mukha) nathI te teo AhAra zenAthI kare che? uttara :- jevI rIte hAthavALo jIva hAthathI AhAra vagere laIne moMmAM mUke che, paraMtu hAtha vagarano jIva mAMthI AhAra laI le che, pagavALA jIvo pagathI cAle che. paraMtu paga vagaranA jIvo peTathI cAle che. AMkhevALA AMkhothI joIne kaI cIjanI pAse jAya che, paraMtu netra vagaranI kIDIo vagere gaMdhathI ja te cIjano anubhava karIne tenI pAse jAya che. e ja pramANe ekendriya jIva zarIra vaDe ja AhAra grahaNa kare che. kavala AhAra nahi, Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 41 prazya-1585 nArakIne janmathI ja traNa tAna hoya che, paraMtu manuSyane be ja jJAna heya che. tethI nArakInA jInuM mukhya zuM vadhAre samajavuM? uttara - jevI rIte cakalI, kAgaDe, kabutara vagere koInI madada vagara AkAzamAM uDI zake che, paraMtu manuSya uDI zakatA nathI, te zuM cakalIne manuSya karatAM vadhAre puNyazALI kahI zakAya? eja pramANe nArakIone bhavapratyayika avadhijJAna hoya che, paraMtu mAtra bhava pratyacika avadhijJAnathI tene manuSya karatAM vadhAre puNyazALI na kahI zakAya, prazna-1586H asaMkhyAta dvIpa samudra joI zake evuM avadhijJAna kathA tiryaMca paMcendriyane thayuM ? uttara :- asaMkhyAta dvIpa samudra joI zake eTaluM avadhijJAna tiryaMcane hoya evuM pannavaNA sUtramAM batAvyuM che. paraMtu evuM avadhijJAna kone thayuM evuM nAmanirdezarUpe jovAmAM AvyuM nathI. AvuM jJAna aneka tiryamAM hoya che. prazna-1587H atyaMtara tathA bAhya avadhijJAna kone kahe che? uttara - avadhijJAnavALe je jIva cAreya taraphathI dhyAnapUrvaka avadhijJAnathI dekhate hoya, vacamAM truTaka (aMtara) na hoya tene "atyaMtara avadhi" kahe che. je jIva cAre taraphathI na dekhate hoya, athavA jarUkhAnI jALImAMthI nIkaLela dIpakanA prakAzanI jema truTaka avadhijJAna hoya tene "bAhA avadhijJAna" kahe che. prazna-1588 : nArakI, tithI, nava praveyaka vagerenuM avadhijJAna kayA prakAranuM che ? uttara - nArakInA ja avadhijJAnathI je kSetra jue che, te sipAI jevuM hoya che. uparathI sAMkaDuM ane nIce pahoLuM evA AkAranuM tenuM avadhijJAna hoya che. teo naraka upara vizeSa avakana karI zakatA nathI) jyotiSI deva je kSetra avadhijJAnathI jue che te jhAlara jevuM hoya che. laMbAI-pahoLAI vadhAre ane uMcAI (jADAI) ochI hoya che. nava praveyaka vAsI denuM avadhijJAna puSpanI pAMkhaDI samAna hoya che. nIce bahu pahoLI, pachI kamaza sAMkaDI, pachI pahoLI, pachI sAMkaDI hoya che. prazna-1589 : nava veyaka devo nIce sAtamI naraka sudhI de che. to eTaluM ja upara kema nathI dekhI zakatA ! (pannavaNu pRSTha 1266) uttara - vaimAnika devomAM avadhijJAnane svabhAva ja e che ke teo pitAnA vimAnanI dhvajA sudhI ja joI zake che. je tenAthI vadhAre upara joI zake te temane kheda thAya, kAraNake uparanA bhAgamAM temanAthI adhika RddhivALA de hoya che. tethI sa. sa. 6 Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 samartha-samAdhAna temanA avadhijJAnanI maryAdA ja evI hoya che ke pitAnA devaLekanI sImA sudhI ja joI zake che. prazna-1590 : "tejase samudraghAta? kene kahe che tathA te samudaghAta naraka athavA devalokamAM kema nathI ? uttara :- ati adhika roSa tathA tijasa nAmakarmanI udIraNA karIne AMkha vagere dvArA atyaMta uSNupudagala keInA upara pheMkavA tene taijasa samudaghAta kahe che. A samughAta naraka sivAya bAkInI traNeya gatimAM hoya che. prazna-1591 : je kaI sAdhu keI zrAvaka zrAvikAne vatane age vasAdi apAve to sAdhujIne punya thAya ke nahi ? uttara - zrAvaka zrAvikAone vastra ke anya kaI vastu vratane aMge apAve te te nizithasUtra pramANe munione kalpatuM nathI. ka5 (maryAdA) virUddha kArya kadApi karavuM joIe nahi. have rahI vAta puNyabaMdhanI, te puNyabaMdha te thaI zake che. tathA puNyabaMdha tha e ke I meTI vAta nathI. kAraNake, puNya te ekendriya jIvone paNa baMdhAya che. puNyane mATe prabhunI AjJAnuM ullaMghana karI sUva viruddha prathAne apanAvavI e sarvathA anucita che. prazna-122: gauzALA, skUla, sthAnaka vagere banAvavAne upadeza-Adeza sAdhu Ape to te ucita che ke anucita ? tathA temAM zuM puNya che? uttara :- gauzALA, skUla, sthAnaka vagere banAvavAne upadeza sAdhuoe Apa joIe nahi. A upadeza ApavAno niSedha uttarAdhyayana vagere sUtromAM karyo che. A upadeza Apavo sAdhu maryAdAthI viruddha che. punyane khulAse upara karyo che. prazna-1593 : sAdhu, pustaka-zAstra vagere dhArmika upakaraNe dAnamAM ApavAnuM kahI zake che ke nahi? uttara :- uparokta kAryamAM dAna devAno upadeza Apa, zAstra, pustako vagere ApavAnuM kahevuM te puNya-pApanA baMdhanuM kAraNa che. te sAthe avAranavAra sAdhu-maryAdAnuM ullaMghana paNa thAya che. tethI A kArya sAdhune mATe karavA yogya nathI. prazna-1594 : ApaNe dravyakama tathA bhAvakane kevI rIte jANI zakIe ? AmAne dravyakamano anubhava udaya pramANe thAya che. paraMtu bhAvakarmano anubhava AtmAne kevI rIte thAya che? chatAM paNa bhAvakarmane udaya AtmAne anubhavo paDe che ke nahi? (keI kaI mAnyatAvALA saMta Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo ema kahe che ke AtmAmAM jyAre kamane baMdha thAya che, e ja vakhate bhAvakane anubhava thaI jAya che. tathA kamane je abAdhAkALa haiya che e ja dravyakama kahevAya che. zuM A kathana mAnya karavA jevuM che? uttara : karmane pudgalane dravyakarma kahe che ane udayamAM Avela karmone bhAvakarma kahe che. arthAt baMdha paDayA pachI jyAM sudhI je kamane udaya na hoya tyAM sudhI te dravyakarma rahe che. udayamAM AvelAne (jenuM phaLa ApavuM cAlu ja che tene) bhAvakarma kahe che. bhAvakarma vagara dravyakarmane AtmA sAthe saMbaMdha hoI zakatuM ja nathI. abAdhAkALa pachI dravyakarmono udaya thavAthI AtmAna kaSAya tathA garUpa bhAvene ja "bhAvakarma' kahe che. anubhava te khAsa bhAvakarmone ja thAya che. dravyakarmone thato nathI. prazna-155 : je cakravatinA puNya karatAM devatAonA puNya vizeSa hoya te pachI devo temanI sevA mAM kema rahe che ? tathA temanI sevAmAM kayA devo rahe che? uttara : jevI rIte tiryaMcagatinI apekSAe manuSyagatine uMcI mAnI che, tathApi koI gheDA, hAthI vagerenI sevA karanArA manuSya hoya che. evI ja rIte zArIrika baLa vagerenI apekSAe denA puNya vadhAre hovA chatAM ezvaryAvaMtanI apekSAe cakravartinA punya vadhAre hovAthI deva temanI sevA kare che. cAra jAtinA devamAMthI cakravartinI sevA karanAra vyaMtara deve hoya che. A vAta zrI jaMbudvipa prajJapti sUtranA mULapAThamAM temaja TIkAmAM Apela che. prazna-1pa96 : bhavanapatimAM uttara dizAnA asurakumAra tathA dakSiNa dizAnA asara kumAra evI rIte dekhADayA che, to tyAM te dizA ApaNe kevI rIte samajI zakIe? tathA dizAonuM pramANa kayA sthaLathI levAmAM AvyuM che ? uttara : jaMbudvipa saMbaMdhI merU parvatanA rucaka pradezothI dakSiNa, uttara vagere dizAonuM mApa (bhavanapati Adi devAnuM) samajI levuM. arthAt jIvone mATe dakSiNa, uttara, pUrva vagerenuM mApa jaMbudvipanA meruparvatathI che. prazna-1pa7 : tiryaMca samuIima paMcendriyanA jaLacara Adi pAMceya bheda aDhIdvipanI aMdara che ke bahAra? Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAne uttara : samuccaya rUpe te samumi tiryaMca paMcendriyanA pAMceya bheda manuSyakSetranI aMdara tathA bahAra ane jagyAe che. paraMtu avAktara kaI bheTavALA aMdara nathI tathA keI bahAra paNa nathI, jene khulAse pannavaNAnA prathama padamAM ApyuM che. jema ke AlikA manuSya kSetramAM kyAreka paMdara karmabhUmimAM, tathA kayAreka pAMca mahAvidehamAM hoya che, bIje nahi. e ja prakAre samudragaka paMkhI tathA vitata paMkhI paNa manuSyakSetranI bahAra ja hoya che. jevI rIte temane niSedha batAvya, evI ja rIte je sAdhAraNa pAMceyamAMthI keI eka saMsI tiryaMca paMcendriyane niSedha heta te batAvata, tethI samuccaye te pAMceya manuSya kSetranI bahAra tathA aMdara bane jagyAe hovAne saMbhava che. prazna-1pa98 : mada tathA abhimAna e bemAM khAsa zuM aMtara che? kAraNa ke abhimAna to mehanIya karmanI prakRti che tathA mada gotra kamanI prakRti che ? uttara ; madane gotra kamanI prakRti samajavI nahi, kAraNa ke jAti, kuLa, baLa vagere ATha bheda - karmanA che. chatAM tene mada kare te getra karma nathI. mada tathA abhimAna banneya mehanIya karmanI prakRtio che. bhagavatI zataka 12 u. 5 mAM mAna, mada, darpa, staMbha vagere mAnanA bAra nAma batAvyA che. e badhA nAmonI vizeSatA TIkAmAM batAvI che. mAna e sAmAnya nAma che. tathA mada, dapa vagere tenA vizeSa nAma che. staMbha Adi bheda mAnanuM kArya che, ema paNa samajI zakIe chIe. prazna-1pa : saMvatsarInA divase upavAsa tathA te pahelA leca karo e bane kriyAe zuM Avazyaka che ? je rArIrika asvasthatAne kAraNe kaI A banne kiyAo na karI zake che, zuM teNe anazana karI le joIe? zuM koI eka kriyAno vikapa have saMbhavita che? uttara : saMvatsarIne divase upavAsa tathA saMvatsarInA prasaMge leca na thAya evI sthitimAM sAdhu mATe gurU caumAsI prAyazcita zrI nizItha sUtranA 10 mA udezAmAM che. keI khAsa zArIrika kAraNa prasaMge sAdhuthI upavAsa, laca Adi na thayA hoya te teNe saharSa guru comAsI prAyazcita svIkArI levuM joIe. jethI samAjamAM zAstrIya niyamano bhaMga karavAnuM koI dusAhasa karI zake nahi. prazna -1600 : bhagavAne pRthvIkAyane vaNe paLo, apakAyano lAla, teukAyano sapheda, vAyukAnA lIlo tathA vanaspatine zyAma tathA trasanA vividha vaNe batAvyA che. te te kevI rIte samajavA ? Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo uttara : sAmAnyarUpe badhI kAyAnA zarIramAM pAMceya raMga hoya che. paraMtu mukhyarUpe pRthvI vagerenA raMga judA judA batAvyA che. te alaga alaga raMgone rIte dhyAnamAM levAmAM Ave che. (1) phuTI nIkaLatAM aMkura pILAM hevAthI pRthvIno raMga pILe gaNavAmAM Ave che. (2) vastra ghaNAM divase sudhI pANImAM rAkhavAthI lAla thaI jAya che. tethI apakAyane raMga lAla gaNavAmAM Ave che. (3) rAkhane raMga ta thaI jAya che, tethI tejaskAyane raMga veta raMga kahyo che. (4) pRthvImAMthI nIkaLelA pILAM aMkurone havA lAgavAthI lIlA thaI jAya che. tethI havAne varNa lIle kahyo che. (5) vanaspatinA kAraNe dUrathI pahADe kALA najare paDe che, tethI vanaspatine varNa zyAma kahyuM che. (6) trasakAyanA varNa te bhinna bhinna che. prazna-1601 : AtmarakSaka deva Indrone ja hoya che ke anya devone paNa hoya che? zuM devIone paNa AtmarakSaka deva hoya che ? uttara Indra uparAMta sAmAnika, rAyaviMzaka, lokapAla, vimAnanA svAmI deva, dizAkumArikAo vagere meTA meTA deva devIone paNa AtmarakSaka deva hoya che. prazna-1402 vanitAnagarI bAra ejananI lAMbI tathA navajananI pahoLI batAvI che, te jana zAzvata samajavA ke azAzvata ? uttara : zrI jabudvIpa pannatimAM vanitA nagarInI laMbAI pahoLAI zAzvata jananI batAvI che. prazna-1603: pannavaNAmAM zAtA vedanIyanI jaghanya sthiti bAra munI tathA zrI uttarAdhyayanamAM aMta muhutanI batAvI che, to A aMtara kevI rIte samajavuM ? uttara : jyAM aMtamuhurta (be samaya) batAvavuM hoya tyAM IryApathika (kaSAya rahita janA) baMdhanI apekSAe samajavI tathA jyAM bAramuhurtAnI batAvI che tyAM sAMparAyika zatAveDhanIyanI apekSAe che. prazna-1604 : keI vidvAna ema kahe che ke dazanAvaraNIyathI AtmAne dazana mehanIya kamano baMdha thAya che, to zuM e barAbara che ? Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha samAdhAna uttara : punavaNA pa4 23 mAM khatAvyu` che ke jJAnAvaraNIya karmanA udayathI danAvaraNIyanA udaya tathA darzanAvaraNIyanA udayathI darzana mAhanIyanA udaya tathA darzanamehanIyathI mithyAtvanA udaya tathA mithyAtvanA udayathI ATha karmanI prakRtti aMdhe che. jIvAnA baMdha prAyaH A prakAre thAya che. prazna-1605 : kAmaNu zarIra tathA kAmaNukAyayeAga A bemAM aMtara zu che ? uttara ; karmonA vikAra-kANu, ATha prakAranA vicitra karmAthI banela tathA badhA zarIrAnA kAraNamUta zarIrane kArmANu zarIra kahe che. A kANu zarIra badhA sa'sArI jIvAnI sAthe rahe che. tathA kANu cAga anAhAraka avasthAmAM ja vATe vahetA jIvAmAM tathA kevaLI samughAtanA trIjA, cAthA tathA pAMcamA samayamAM hAya che. khIje nahi, A ja bannemAM aMtara che. phar prazna-1906 : jIva jyAre pahelIvAra samakita pharase che tyAre pahelA jJAna pharase che ke darzana pharase che ? uttara : jIvane jyAre samakita Ave che tyAre darzana ane jJAna sAthe ja hAya che, tathApi dvIpaka tathA prakAzanI jema dena paheluM ane jJAna pachI gaNavAmAM Ave che. prazna-1607 : zuM mithyAdaSTinI AgatimAM pAMca anuttara vimAna paNa gaNyA che ? jo hA, to kayA kAraNathI ? uttara : anuttara vimAnathI Avela jIva jyAM utpanna thAya che tyAM te samyagdRSTi ja heAya che. paraMtu tyArabAda koI jIva theADIvArane mATe vacamAM mithyASTi thaI ne phrI sabhyazrRSTi thaI jAya che. A vAta zrI prajJApanAnA paMdaramA padathI spaSTa thAya che. prazna-1608 : amArI sAme be vikalpa che. 1. gRhastha vivekapUrvaka AhAra banAve, te AhAra karavA te AchA pApanu kAraNa che ke halavAI ne tyAMthI sIdhuM ja vecAtuM lAvI khAvAmAM echu pApa che? uttara : nA AhAra banAvavA tathA khIjA pAse banAvaDAvavA tenI apekSAe gherathI tathA koIne tyAMthI pahelAne banAvelA AhAra sAMdhA maLI jAya teA echA pApanuM kAraNa che. kAraNa ke sIdhA AhAra lAvavAmAM te khAsa " anumeAdanA " lAge che. tathA navIna AhAra banAvavAnA tathA anAvaDAvavAmAM AraMbha paNa teNe karavA-karAvavA paDe che. bhAvanI samAnatAmAM karavuM tathA karAvavu. enAthI anumedanAnuM pApa AchuM lAge che. A vAta utta. a. 8 gA, 8 tathA sthAnAMganI nava keATI paccakhANanI TIkAthI spaSTa che. makAna vagerenA udAharaNathI paNa A vAta spaSTa thAya che. jema ke makAnanI jarUrata paDatA banAvavuM tathA bIjA pAse anAvarAvavu tenI apekSAe sIdhuM makAna Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 47 bhAga trIjo kharIdanArane ochA pApanuM kAraNa bane che. e ja pramANe AhAranI bAbatamAM paNa samajavuM. prana-1609: zrI brAhu mIjI tathA suMdarIjIe bhagavAna rASabhadevanI pAse dIkSA kyAre lIdhI? tathA teo bane bAhubaLIjIne samajAvavA kyAre gaI hatI? temanI dIkSA tathA bAhubalinI dIkSAmAM keTaluM aMtara che? uttara : "dhama vaNo " A jaMbudvIpa panatinA pAThathI to ema spaSTa thAya che ke brAnI suMdarInI dIkSA bhagavAna RSabhadevane kevaLajJAna thatAM ja thaI gaI hatI. tyAre ja teo mahAsatIomAM mukhya banI. bhagavAnane kevaLajJAna thayA pachI bharatezvara khaMDa sAdhavA gayA hatA. khaMDa sAdhIne 60 hajAra varSa pachI pAchA AvyA. tyArabAda bAhubalijInI dIkSA thaI. kathAkAronuM A kathana AgamanA mULa pATha sAthe meLa khAtuM nathI, kAraNa ke suMdarajInI dIkSA bharatarAjA khaMDa sAdhIne AvyA pachI ja thaI hatI. prazna-1610H pahelI narakane je AMtaro (patho) che te bAbatamAM keInI mAnyatA evI che ke eka uparane tathA eka nIceno pAtha khAlI che. svargIya muni zrI indravajI mahArAja sAhebe pharamAvyuM hatuM ke uparanA baMne AMtarA khAlI che. A viSayamAM munizrIe zAstranuM eka pramANa paNa banAvyuM hatuM. smRtiSathI te yAda rahyuM nathI. A viSayamAM ApazrInI zI dhAraNuM che? uttaraH uparanA baMne AMtarA khAlI che, A viSayamAM zrI IdramalajI ma. sA.nuM kahevuM barAbara che. A viSayamAM pramANa bhagavatI sUtra za-2 u. 8 tathA za. 16 u. 9mAM amarendra tathA bale-dranI sudharmA sabhA sama bhUmithI cAlIsa hajAra yojana nIce batAvI che 40,000 hajArano hisAba pAthaDAnA janamAM hoya che tethI trIjA AMtaromAM asura kumAra che. AgaLanAM nava AMtarAmAM nAgakumAra vagere avazeSanikAya samajI levA. prazna 1911 : jIvane eka sthAnethI AvIne bIjA sthAne javAmAM UtkRSTa cAra samaya lAge che, to te kevI rIte ? uttara :- trasa jIva marIne basa ke sthAvaramAM janma le. athavA sthAvara jIva tramAM janma le, te utkRSTa traNa samaya lAge che. sthAvara marIne sthAvaramAM jAya te utkRSTa cAra samaya lAge che. A bAbata nIce pramANe samajavI. prathama samayamAM te nIcA lekanI sanADI vagara sIdhA javAvALA sthAvara nADInA jIva marIne nIcA lokanI trasanADInI sIdhANavALI sthAvara nADImAM Ave che. bIjA samaye nIcA lekanI vasa nADImAM Ave che. trIjA samayamAM UMcA lekanI trasanADImAM jAya che. tathA cothA Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna 48 samaye sthAvara nADImAM (uMcA leAkanI) utpatti kSetramAM jaIne utpanna thAya che. A rIte cAra samaya lAge che, eja pramANe uMcA leAkanI sthAvara nADInA jIva nIcA lAkanI sthAvara nADImAM paNa utpanna thAya che. A vAta bhagavatI za. 34 thI siddha che. sUtranA mULa pAThathI teA cAra samayathI vadhAre samaya kAi paNa jIvane lAgatA nathI. prazna 1612:- kAI bhAI e lIleAtarIne tyAga karyA, tA tene bhaviSyamAM je vratanI kriyA lAgatI hatI tathA tene lIleAtarI sa'badhI je karmAMbadha teA hateA tenA bhaviSyakALanA ka rokAyA ke pUrva karmanI paNa nirjarA thaI ? A ja prazna sAmAyika, pASadha, kuzIlatyAga vi.nA viSayamAM samajavA ke tenAthI pR karmonI nirjarA paNa thAya che ke nahi? tathA navAM karmanA madha paNa zu rekAI jAya che ? uttara H- lIleAtarI, kuzIla, rAtribhAjana vi.no tyAga karavAmAM tathA sAmAyika, pauSadha vagerethI navA karmI AvatAM rAkAI jAya che. tathA pahelAnA karmonI nirjarA paNa thAya che. prazna 1613 - jo koi paNa tyAga karavAthI pahelAnAM karmonI nirA thAya che to tyAga karatI vakhate ja nirA thAya che ke jeTA samaya sudhI ne tyAga pALe tyAM sudhI dareka samaye nija rA thatI rahe che? uttara H- tyAganA samayathI laIne tenA vicAra (bhAva) tyAgamAM kAyama rahe tyAM sudhI tene nirjarA thatI rahe che. prazna 1614H- aDhAra pApemAM je parigraha tathA rAgane alaga gaNyA che te te bannemAM khAsa atara zu che? uparanI vyAkhyA. te banne eka sarakhI ja dekhAya che? uttara H- mUrchA pUrvaka vastune grahaNa karavI tene parigraha kahe che. vastu maLe ke na maLe, grahaNa karavAmAM Ave ke na Ave, tathApi te vastu upara anurAga thAya tene rAga kahe che. sthULa daSTae banne ekaja lAgatA hovAM chatAM temAM sUkSmabheda upara pramANe samajavA. prazna 1615:- eka vyaktie vIsa varSanI uMmaramAM zIlavata (brahmacatrita) a'gIkAra karyuM., tathA bIjAe 60 varSanI umaramAM brahmacarya svIkAyuM, te bannenA tyAganuM phaLa eka sarakhuM ke Achu vadhAre haze ? uttara H- vyavahAra pruthI te vIsa varSanI uMmaramAM (bharacuvAnI) tyAga karanAre vikAro para joradAra adhikAra jamAvyA ema mAluma paDe che, tethI ghaNAM vadhAre vizuddha Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo vicAronA kAraNe tene lAbha paNa vadhAre thavA saMbhava che. aMtaraMga bhAnA lobhane te jJAnI ja jANI zake che. prazna 1616:- manuSyanA AkhA zarIramAM AtmAnA pradeza phelAyelA che. to te pradeza jayAM je pramANe che te ja pramANe rahe che ke paganA Atma pradeza mAthAmAM, tathA mAthAnA Atmapradeza hAthamAM jaI-AvI zake che? te Atma pradeza calanazIla che ke sthira ? uttara - jIvanA ATha madhyapradeza sivAya bIjA pradeza UMcAnIcA thayA kare che. te pradezanI cAlavAnI gati yogarUMdhana pachI rokAI jAya che. roga nirdhana pachI kaI pradeza ahiM-tahiM hotuM nathI. prazna 1617 - 18,000 zIlAMgarathanI gAthAo che, temAM mukhya gAthAne artha saMdhi sahita spaSTa jaNAvaze? eka gAthAthI bIjI gAthAne saMbaMdha kaI rIte bese che? uttara:- mukhya gAthA tathA artha A pramANe che. ne je #ti maLatA, bikinnAdAsajILA raMTI puDhavIkAyAraMbhaM khatijuA te muNi bede // 1 // artha :- khaMti (kSamA) guNathI yukta tendriyanA viSayamAM Asakta na thanAra, AhAra saMjJAne tyAga karanAra e munie manathI paNa pRthvIkAyane AraMbha karatAM nathI, te munione huM vaMdana karuM chuM. gAthAne A artha che. have AgaLanuM vivecana A pramANe samajavuM. dasa prakArane zramaNadharma kahyo che. (1) khaMtti (2) mutti (3) ajava (4) maddava (5) lAghava (6) saraca (7) saMyama (8) tava (9) ciyAya (tyAga) (10) baMbharcara A dasamAMthI "khaMti thI laIne uparyukta eka gAthA kahI che, e ja pramANe khaMtinI jagyAe "mutti" vagere mukavAthI dasa gAthAo banI jaze. te samaye khaMti, juvAnA" sthAne "mutti juvA", "ajajava juvA" vagere pada banatA jaze. pRthvIkAyanA AraMbhanA tyAganI A dasa gAthAo thaI. pachI tenI jagyAe AukAyAraMbha, teukAya, vanaspatikAya, beIndriya, teIndriya caurendriya, paMcendriya, ajIvakAryAraMbha e dasane mukavAthI pratyeka padanI apekSAe dasa dasa gAthAo thaze. A rIte se (100) gAthAe zrotendriyanI apekSAe thaI. tene cakSu Indriya, ghrANendriya, rasendriya vagere pAMca IndriothI guNAkAra karatAM pa00 gAthAo banI jAya che. A badhAnI sAthe AhAra saMjJAnuM kathana che. tethI 500 gAthAonI AhAra saMjJA, bhaya saMjJA, Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa0 samartha-samAdhAna maithunasaMjJA, parigraha sarAe cAra saMjJAo sAthe guNAkAra karavAthI be hajAra gAthAo banI jaze. A badhI gAthAonI sAthe "maNasA" zabda lAgelo che. maNasA, vayasA, kAyasA e traNanI apekSAe 6000 gAthAo bane che. A badhAnI sAthe "nakami zabda lAge che. A rIte na "karemi nI jagyAe na kAmi ane na ANujANumi A traNa padathI guNavAthI 18,000 gAthAo banI jAya che. prazna 1618:- carama kene kahe che ? uttara :- bhavyajIvone "carama" kahe che! teo anAdithI bhavya ja hoya che. jyAre teo mekSamAM jaze tyAre bhavyapaNAne tyAga karIne ne bhavya-ne abhavya (siddha) banI jaze. prazna 1619: romavALuM cAmaDu sAdhvIne kAtuM nathI tenuM zuM kAraNa? tathA sAdhune eka rAtri mATe kaha5nIya che. to te bhagaveluM ke nihi jogaveluM ? uttara :- romavALuM cAmaDuM sAvIne kape nahi. kAraNake kaMthavA tathA lIlakula varasAdathI utpanna thAya che. tethI tenA upara besavAthI jIvanI virAdhanA thAya che. tenuM paDilehaNa paNa barAbara thatuM nathI. temAM bhAra paNa vadhAre hoya che. tathA cAra vagerene bhaya paNa rahe che. carma sparzathI vikAra utpattinI saMbhAvanA tathA smRti rahe che. ItyAdi puraNathI sAvIne mATe carma vAparavAnI manAI karI che tathA sAdhuone mATe paNa niSedhanI AjJA che. paraMtu kuMbhAra, luhAra vagere dvArA gavAyeluM carma kaI khAsa kAraNuthI sAdhu eka rAtrine mATe pragamAM laI zake che, te luhAra vageree vApareluM hovAthI temAM je hetA nathI. prazna 16ra0 - sAdhu sAdhvIne kApeluM kAcuM phaLa khAvuM kape che? uttara - mAtra kApelAM phaLane grahaNa karavAne prazna nathI. mULamAM te phaLaparyata vRkSa, latAdinA daseya prakAranA aMga che. tethI mULathI laIne phaLa sudhI daseya prakAranI kAcI vanaspati sArI rIte kApelI (prAsuka banelI) levI kape che. jemake dhANA, maracAM, TeparuM, tala, magaphaLI tathA aneka prakAranI vanaspatinI caTaNI vi. thAya che. arthAt kaI vanaspatinA mULanI, kaMdanI yAvatuM koI vRkSanA phaLanI caTaNI, cATaNa, vaghAra athavA mIThuM vagerethI banela acita bIjA padArtho nirjIva tathA niHzaMka hoya te sAdhu-sAdhvIne levA kape che. anyUtha nahi. . prazna 16ra1:- sAdhunA upavAsa Adi paccakhANamAM je "pariThAvaNiyA" AgAra che, te te kyA samaye athavA keTalIvAra rAkhavAne Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo pa uttara : "pAriThAvaNiyA" AgAravALA ema te sAdhAraNa rIte saunuM bhejane thaI rahyA pachI kayAreka kayAreka koIne paNa kaI vastu khapatI na hoya tyAre ja tene vAparI zake. AmAM keTalo samaya athavA keTalIvArane prazna keTalAka kAraNethI ekAMta lAgu paDatuM nathI. jemake pahelA pahoranI kaI vastu hoya te traNa pahora sudhI keIe na vAparI hoya te tene trIjA pahora sudhImAM vAparI levI paDe. bIjA pahoranI vastu cothA paheAra sudhI na vAparI hoya, athavA tAva vagere kAraNe na vaparANuM hoya te bIjIvAra paNa vAparavI paDe che. e ja rIte be gAu sudhI kaI vastu kAmamAM na AvI hoya te te vAparyA pachI AgaLanA gAmamAM pharIthI kaI vastu vadhI heya te bIrjIvAra paNa vAparavI paDe che. keI vastu savAranI vadhI hoya tathA sAMje khapI zake tema hoya tathA tene rAkhavAmAM je kharAba thavAno saMbhava hoya te tene pahelI ja vAparavI paDe che tyAra bAda jarUra jaNAtA pharI vAparavI paDe che. prazna-1darara : sAdhu sAdhvIe pratikramaNa karavAnI AjJA konI pAse levI joIe? uttara : meTA sAdhu-sAdhvI, zAsanapati tathA pAsenA sAdhu, sAdhvIoe pitAnI pAsenA moTA sAdhusAdevInI AjJA levI joIe. je kaI sImaMdhara svAmInI AjJA le te paNa kAMI harakata nathI, kemake tIrthakaramAM kaI matabheda nathI. prazna-1ra3 sukhavipAka, chajijavaNIyA, bRhakalpasUtranI judI judI keTalI gAthAo che? uttara : sukhavipAkanI 150 jhAjherI, chajajIvaNIyAnI lagabhaga 175, ane brahaka95nI lagabhaga 473 gAthA gaNavAmAM Ave che. prazna-16ra4H janma tathA maraNanA dukha bhagavAne meTA batAvyA che, mRtyunuM du:kha sAmAnya rIte dekhI zakAya che, paraMtu garbhamAM janmanuM kha spaSTa rIte dekhI zakAtuM nathI, kAraNa ke garbhastha jIvanI kAyA sukhamAM rahe che tathA vRddhi paNa thAya che. jo garbhamAM du:kha heya te kayA duHkhathI pIDita thaI vRddhi pAmI na zake. A rIte garbhamAM tathA janmamAM sukhabhAsa thAya te du:kha kene mAnIe? uttaraH vizeSa pujyazALI jIvane garbha tathA janmamAM vizeSa pIDA nathI thatI. paraMtu te te prasaMge para anyajIvone te aneka prakAranI pIDA thAya che ja. jemake kaI jIva garbhamAM ja gaLIne naSTa thaI jAya che. keI garbhastha jIva mAtAnA pratikuLa khAnapAna, AcchAdana, gaMdhamAlA vagerethI tathA be TAIma khAnapAna, pratikuLa zayana, Asana saMkramaNa, roga, zoka, bhaya, moha, parizrama vagere aneka kAraNathI tIvra duHkhane Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para samasamAdhAna anubhava kare che tathA marI paNa jAya che. mAtAnuM mRtyu thavAthI garbhamAM rahelu bALaka paNa marI jAya che. ItyAdi aneka prakAranA kaSTa garbhanA khatAvyA che. atyaMta azuci temaja saMkucita sthAnamAM nivAsa karavA paDe che. zarIra vadhavAnA je prazna che te ekAMta sukhanuM kAraNa nathI. kAraNake du:khI hAvA chatAM paNa nArakInA tathA viSTA, chANa, kIcaDa, vagerenA kIDAonA zarIra paNa vRddhi pAmatA ja rahe che, tethI AyuSyanu` baLa heAvA chatAM sukha tathA duHkha baMne sthitimAM zarIra vadhe che. jo AyuSya-khaLa na hoya te sukhI avasthAmAM paNa zarIraneA tyAga karavA ja paDe che. janmanuM duHkha paNa ghaNu' bhayaMkara che. ghaNI muzkelIe janma thAya che. kayAreka bALaka ADu hovAthI marI paNa jAya che. keTalAka 'bALakAne Aparezana karIne garbhamAMthI bahAra kADhavAmAM Ave che. ItyAdi aneka duHkheAthI teone peAtAnA pUrva bhavanI smRti paNa rahetI nathI. jAyamANassa jaM dukkha, maramANassa vA puNe / teNa dukkheNa saMmuDhA, jAi sarai Na appaNe / prazna-1625: pRthvIkAya Adi ekendriya jIva zenA AhAra kare che? Ajasa tathA rAma AhAra kevI rIte thAya che ? uttara : leAkamAM satra AhAra yAgya pudgala che. pRthvI vagerenA jIvA game tyAM utpanna thAya, teo tyAMnA pudgalAnA AhAra le che. tyArabAda zarIranI niSpatti sudhI mizrathI ejasa AhAra le che. pachI zarIranI paryApti bAda tvacA (cAmaDI) dvArA AhAra grahaNa kare che tene rezama AhAra kahe che. badhA prakAranA AhAramAM pAMca rasa, e gadha, pAMca vaNu tathA ATha sparza heAya che. AvA puddagalAnuM astitva leAkamAM sarvatra hoya che. prazna-1626 : bhagavatI sUtra za. 1 6, 2 tathA vavAI sUtramAM tApaseAnuM utpatti sthAna utkRSTa jyotiSI sudhI batAvyu che, teA tAmalI tApasa kALa karIne IzAnendra kema banyA ? uttara : ka, mUla, chAla, putra puSpa, phaLa bIja vagerenA AraMbha karanAra tathA patra, puSpa, phUla vagerenuM bhakSaNa karanAra tApaseAnuM utpatti sthAna utkRSTa jyAtiSI sudhI batAvyu che. jee tAmalI tApasanI jema bhikSA upajIvI hoya che, teo jyAtiSIthI AgaLa paNa jAya che. tethI harakata jevI kAI khAkhata nathI. prazna-1627 : uttarAdhyayana sUtranA 9mA adhyayananI pahelI gAthAthI e sAbita thAya che ke meAhanIya karmInI upazAMtithI jAti smaraNujJAna thAya che. jAti smaraNa jJAna teA jJAnAvaraNIya kaeNnA kSaceApazamathI thAya che, teA pachI meAhanIya kaneA tenI sAthe zA sabadha che ? Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 3 bhAga trIjo uttara : mehanIya karmanI upazAMtithI thatuM jAtismaraNa jJAna jJAnarUpa che. anupazAMtithI thatuM jAti smaraNajJAna ajJAnarUpa che. jo ke samyagRSTinuM jJAna ja samyagajJAna manAya che. tethI ahiMyA samyagUjJAna utpanna thayuM, e batAvavAne mATe mohanIyanI upazAMti batAvI che. prazna-128: jIvanamAM jeNe noMdhapAtra pApa nathI karyuM tathA dharmakaraNI paNa nathI karI evI sAmAnya vyaktinA maraNa samaye kSaNika zubha adhyavasAya Ave to te manuSya zubha gati prApta karI zake che? uttara : je koIe parabhavanuM AyuSya bAMdhyuM na hoya ane mRtyu prasaMge zubha adhyavasAya Ave te te samaye zubha AyuSyane baMdha karIne te jIva zubhagatimAM jaI zake che. prazna-16ra9 : deva nArakInuM anugAmika avadhijJAna madhyagata che ke anta:gata che? uttara : te avadhijJAna "madhyagata" samajavuM. prazna-1630 : AtmA pratyeka paLe kamapradezene baMdha kare che, to te karmanA daLIyA svarUpe ATha karmonA ATha meTA vibhAgamAM vibhAjita thatAM haze? kRpA karIne pharamAve ke pradezanI apekSAe thA karmane ochAvattA aMza hoya che? uttara : jyAre jIva AyuSya karma sivAya bAkInA sAta karmone baMdha kare che, te sauthI ochA tathA barAbara karmanA daLIyAM nAmakarma tathA gevakarmanA hoya che. temAM vizeSa adhika tathA paraspara sarakhA traNa bhAga, jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNa tathA aMtarAya karmanA hoya che. tenAthI vadhAre karma daLIyAM mehanIya karmanA tathA sauthI vadhAre karmanA daLIyA vedanIya karmanA hoya che. tathA jyAre jIva ATha karma bAMdhe che, te bAMdhelA karmanA ATha bhAga thAya che. temAMthI sauthI cheDe bhAga AyuSya karmane hoya che. tenAthI vadhAre tathA barAbara bhAga nAmakarma tathA gotrakarmane heya che. tenAthI vizeSa adhika tathA paraspara sarakhe bhAga jJAnAvaraNIya, dazanAvaraNIya tathA aMtarAya karmano hoya che. tenAthI vadhAre karmanA raLIyA mohanIyakarmanA hoya che. tathA karma-daLane sauthI vadhAre bhAga vedanIyane. hoya che. prazna-1631 : pariSaha tathA upasargamAM zuM aMtara che? uttara : sAdhu sAdhvIo upara vina AvatA paNa saMyamamAM sthira rahevA mATe tathA karmonI nirjarA karavA mATe je zArIrika tathA mAnasika kaSTa sahana karavAmAM Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna Ave che tene pariSaha kahevAmAM Ave che. upasarga zabda upa sAthe sRja dhAtuthI banele che. je ne dharmathI patita thavAnuM kAraNa bane tene upasarga kahe che. athavA te je, jIvane bAdhA-pIDAthI saMyukta kare tene upasarga kahe che. te deva vagerenA bhedathI aneka prakAranA hoya che. pariSaha mukhyarUpe svAbhAvika tathA upasarga devakRta hoya che. pariSaha ane upasargamAM sUkaMmarUpe A ja aMtara che. pIDA utpanna thavAne kAraNe pariSahAne upasarga paNa kahI zakAya che. A pramANe gaNavAthI eka arthavALa paNa hoI zake che. prazna-1632 H avadhijJAnanA A cAra bhedomAM zuM aMtara che? pratipati, apratipAti, avasthita ane anavasthita ? uttara : je avadhi dIpaka bujhAtAthI jema eka sAthe naSTa thaI jAya tene pratipAti kahe che. je avadhijJAna kevaLajJAna thatAM sudhI athavA jIvana-paryata rahe tene apratipAti kahevAmAM Ave che. apratipAtimAM vRddhi paNa thaI zake che. jemAM hAni ke vRddhi na hoya tene avasthita avadhi kahe che. tenAthI virUddha jemAM hAni ke vRddhi thAya che tene anavasthita avadhi jJAna kahe che. prazna-1633; aNuvrata ke mahAvrata dhAraNa karavAthI mAtra zubha bhAvanAne ja lAbha maLe che ke nijarano paNa lAbha maLe che? je prathama guNasthAnavatI jIva prazasta udIraNa kare te zuM tene sakAma nirjarA na thAya? uttara : aNuvrata athavA mahAvrata dhAraNa karavAthI mAtra zubha bhAvanAne ja lAbha maLe che, eTaluM ja nahi paNa nirjarA ya lAbha maLe che. guNasthAnavanI najIkanA bhaviSyamAM samakita prApta karanAra jIvone choDIne bAkInA pahelA guNasthAnakavALA jIvone mekSanA heturUpa evI sakAma nirjarA thavAno saMbhava ja nathI. je pahelA guNasthAnamAM anya jIvone sAmanirjarA thAya te abhavya tathA anAdi mithyAtvI bhavya je anaMtavAra vizuddha cAritranI kriyA karIne nava raiveyaka sudhI gayA che-teo paNa mokSanA adhikArI banI jAta, paraMtu banatA nathI. tethI spaSTa che ke te jInI mithyAtva yukta kriyA mokSa prAptimAM kAraNabhUta nathI. prazna-1634: jo sAdhu mIlanA kapaDAM pahere te zuM temane carabInI kriyA lAge che? uttara H bhagavAnanI AjJA pramANe anukULa vastra lenAra sAdhune, mIlane vastra levA chatAM paNa mIla, carabI, vagerenI kriyA lAgatI nathI. kAraNa ke sAdhu traNa karaNane traNa gathI pApanA tyAgI hoya che. tethI teo prAsuka, eSaNIya, maryAdAnuMsAra vastra maLe te ja le che. Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo prazna 1935 : sAdhue sAbu tathA seDAne upaga kema na kara joIe? uttara ; sAdhune vibhUSA karavAne niSedha che tathA sAbu ane seDAnuM pANI jIvanI virAdhanAnuM kAraNa che. tethI tenAthI vastra dhAvA te akalpanIya tathA prAyazcitanuM kAraNa che. prazna-1636: pANiyArAnuM pANI sacita, acita ke mizra gaNavuM? dhAvaNa tathA garama pANI keTalA samaya pachI sacitta banI jAya che ? uttara : pANiyArAnuM pANI sacita hoya che. pANIyArAmAM dheyeluM pANI mizra havA saMbhava che. vAstavika dhovaNa (pUrNa zastra pariNata) te ja divase sAdhune levuM kape che. chatAM sUyagaDAMga adhyayana 19 pramANe pachIthI saceta paNa hoI zake che. garama pANI ThaMDu thayA pachI comAsAmAM traNa pahera, ziyALAmAM cAra pahora tathA grISmaRtumAM pAMca pahAra sudhI acitta rahe che, evuM TakAmAM batAvyuM che. prazna-1637 : sthAnakamAM utAravAne Apa niSedha kare che tathA Apa khIcanamAM je sthAnakamAM rahe che te paNa sthAnaka kahevAya che. A prakAranI viSamatA zA mATe? prazna vyAkaraNamAM trIjA mahAvratanI pAMca bhAvanAo uttara : AdhAkarmAdi doSa rahita sthAna munine utaravA gya hoya che. je makAna (sthAna-sthAnaka) munine mATe banyuM hoya, kharIdyuM hoya, munine mATe bhADethI lIdhuM hoya vagere doSavALA sthAnamAM utaravAthI muninA munipaNAne nAza thAya che. A vAta dazavaikAlika a. 6 tathA bhagavatI vagere aneka sUtromAM kahela che. doSavALA sthAnanuM sevana bhUlathI thaI jAya te paNa munine prAyazcita Ave che. sthAna athavA sthAnaka zabda sAthe mAro virodha nathI. sthAnakano sIdhe artha che rahevAnI jagyA. sthAna ane sthAnaka A baMne zabdane eka ja artha che. je sAdhu jyAM utare te tenuM sthAna kahevAya che. jema ke siddha bhagavAnanI rahevAnI jagyAne siddha sthAnasiddhAlaya kahe che. e ja pramANe nAraka, deva, uMdara, kutarA, pRthvIkAya tathA apakAya vagerenA jIve jyAM rahe che tyAM te, tenuM sthAna (sthAnika) kahevAya che. nArakI, deva, manuSya, tiryaMca yAvat siddha Adi badhA jInA sthAna (sthAnika) pannavaNuM sUtranA bIjA padamAM batAvyA che. sthAna vagarane jIva ja keNa che? tethI sthAna (sthAnika) zabda sAthe kaI virodha nathI. paraMtu sAdhu-sAvIone mATe banAvela AhAra vagerenI jema sAdhu sAdhvIne utaravA mATe nakkI karelA sadoSa sthAnakathI virodha che. AvA sthAnamAM (sthAnaka) sAdhue. utaravuM joIe nahi. evA sadoSa sthAnamAM utaravAnI bhagavAnanI manAI che. jyAre sAdhu nimitte banelA sthAnakamAM sAdhune utaravAne niSedha che te pachI sthAnaka banAvavA Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatha-samAdhAna mATe upadeza Apavo te munine kevI rIte kape ! arthAt sthAnaka banAvavA mATe upadeza Apa te munimaryAdAthI viruddha che. e ja pramANe te sthAnaka para kabaje rAkha te paNa sAdhu maryAdAthI viruddha che. trIjA vratanI pAMca bhAvanAomAM paNa A ja vAta kahela che, ke sAdhu nirdoSa jagyAnI AjJA laIne utare, jemake devakUla, sabhA, paraba, maTha, vRkSamUla, ArAma, (bagIce) guphA, khANa, bhAriguphA, razAlA vagere jagyAe AjJA laIne utare. trIjA mahAvratanI pAMca bhAvanAe prazna vyAkaraNa sUtramAM AvelI che. tyAM upAzraya, vasati, sejA zabda A velo che. paraMtu mULapAThamAM rathAna ke sthAnaka zabda nathI. A bAbata te pahelAM ja spaSTa thaI cUkI che ke sthAna (sthAnika) zabdathI virodha nathI. paraMtu sadaiSa sthAnakathI virodha che. prazna-1938: navamA guNasthAnamAM mehanIya kamanI ra1 prakRtino kSaya, kSayopazama athavA upazama kahyo che. mAyA-kaSAya sudhIno kSaya athavA upazama te navamA guNasthAnakanA aMtima samayamAM thAya che. chatAM dasamA guNasthAnamAM kaI apekSAe "mAyA vattiyA kiyA kahevAmAM AvI che? uttara : mehanIya karmanI 28 prakRti che, jemAM dasamAM guNasthAnamAM mAtra sUkSama saMjavalana lobhane ja udaya hoya che. bAkInI 27 prakRti ane kSaya athavA upazama hoya che. mAyA kaSAyane udaya na hovA chatAM paNa mAyAvattiyA kriyA lAgavAnuM kAraNa nIce pramANe che. ahiMyA mAyAvattiyA kriyAmAM mAyA kahevAthI kapaTarUpa mAyA-kaSAya na samajatAM upalakSaNathI krodhAdi cAreya kaSAyane mAyA samajavI. arthAt cAreyamAMthI kaI paNa kaSAyane kAraNe je kriyA lAge tene mAyAvattiyA kriyA kahe che. prazna 1639; bAramA devaloka sudhInA devonA tejasa zarIranI avagAhanA AMgalanAM asaMkhyAtamA bhAganI kahI che, temAMthI koI deva manuSyakSetramAM AvIne pUrva anurAgane kAraNe strInI sAthe bhega bhegavate thake marIne e ja strInA garbhamAM utpanna thAya che, AvuM udAharaNa pannavaNuM sutranI TIkAmAM ApyuM che. paraMtu bAramA devalokamAM pahelA bIjA devalokanI jema kAyaparicAraNuM te nathI, tyAM te mana paricAraNuM che tathA ekavIsa-bAvIsa sAgaropamanuM AyuSya kahyuM che to eTalA sAgarepama sudhI tenA mAtA-pitA, strI vagere rahI zakatA nathI. to pachI A badhuM kevI rIte samajavuM? Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 57 uttaraH svAbhAvika rUpe te navamA devalokathI bAramA devaloka sudhI mana paricAraNuM che. paraMtu maryAdAnuM ullaMghana karIne tyAMnA keI kaI deva anya paricAraNa paNa karI le che. jema ke ahiMyA paNa koI manuSya maryAdAnuM ullaMghana karIne anaMgakIDA, pazu vagere sAthe maithuna paNa karI le che. e ja pramANe te deva paNa nIti maryAdAnuM ullaMghana karIne anya paricAraNa kare che. 21-22 sAgaropama sudhI mAtA-pitA, strI, vagerenI haiyA nI e ja bhavamAM te kAyama rahetI nathI. paraMtu teo bhavAMtaranA saMbaMdhI hovAthI strI vagere para anurAgI banIne AliMgana vagere kare che. A apekSAe A udAharaNa ApyuM che. A rIte A AMgulanA asaMkhyAtamA bhAganI avagAhanA hevAmAM kaI harakata jaNAtI nathI. prazna-1640: zrI bhagavatI sUtramAM A ullekha kaI apekSAe karavAmAM Avyo che ke vAyukAyanA jIva upakrama vagara marato nathI? uttara - vAyukAyane jIva upakrama vagara marate nathI, e bhagavatI sUtramAM ullekha sapakramInI apekSAe samajavo. bhagavatI za. 20 u. 10 tathA pannavaNe pada6mAM vAyukAyanA jIva nirupakamI tathA se kamI ane prakAranA batAvyA che. prazna-1641 : avadhijJAnI jyAre kSetrathI bharatakSetra pramANu pudagalone jANe dekhe che tyAre kALathI 15 divasa sudhInI pudgala paryAyane jANe dekhe che, te A 15 divase bhUtakALanA ke bhaviSyanA? athavA sADA sAta divasa bhUtakALanA ane sADA sAta divasa bhaviSyakALanA ? e kevI rIte che? uttara - saMpUrNa bharatakSetra pramANa avadhijJAnavALAnI je kALa maryAdA batAvI che te paMdara divasa atItakALanA tathA paMdara divasa anAgatakALanA samajavA. e. khulAse naMdI sUtranI TIkAmAM che. A pramANe jyAM jyAM avadhijJAnanI jeTalI jeTalI maryAdA batAvI che tyAM eTale ja bhUtakALa tathA eTale ja bhaviSyakALa samaja. prazna-164ra : zuM akarkaza vedanIya ma mithyAtvIe bAMdhe che ? uttara :- akarkazavedanIya karma sAdhu sivAya bIju keI bAMdhI zakatuM nathI, bhAvapUrvaka sAdhupaNAnI zuddhapravRtti karavAthI ja akarkaza vedanIya karmano baMdha thAya che. paraMtu nizcaya samakita athavA sAdhupaNuM che ke nahi, te kahI zakAya nahi. AnI pRcchA bhagavatI sUtra za-7 u. 6 mAM karI che. prazna 1643 uttarAdhyayana a. 33 gA. 24-25 no artha zuM che? uttara : gAthA 24ne artha siddhone anaMtamA bhAga (A anaMta bhAga paNa abhavyathI anaMta guNa ja samajavo) jeTalA skaMdhane jIva dareka samaye bhagave che, e badhA skaMdhanA paramANuM gaNavAthI sarva jIthI anaMtaguNa adhika thAya che. (te ekeka paramANumAM jaghanya paNa sarva jIthI anaMtaguNa rasa vibhAga pali cheda thAya che evuM pAMcamA karmagraMthanI 62mI gAthAnA arthamAM che.) Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha samAdhAna gAthA 25 ne artha-eTalA mATe e karmonA anubhAga baMdha vagerene jANIne paMDita purUSa teno saMvara karavAmAM arthAt AvatA karmone rokavAmAM tathA pUrva saMcita karmone kSaya karavAmAM prayatna kare, ema huM kahuM chuM. prazna-1644; abhavya, uparanI vaya sudhI jAya che, evuM to bhagavatI, navaNunI TIkAthI siddha che. mUlapAThamAM "asaMyata bhavya dravya deva ? zabda to che, paraMtu abhavya aiyaka sudhI jAya che, evo zabda kaI jagyAe che ? uttara :- bhagavatI sUtranA 40mA zatakamAM saMjJImahAyugma che. tenA ekavIsa aMtara zataka che, temAMthI 15 thI 21 sudhInA abhavIne 7 aMtara zataka che. paMdaramAM aMtara zatakamAM abhavInA prazna che. ahiMyA abhavI jIvanuM anuttara vimAnathI AvavuM (uvanA) tathA javuM (upapata) niSedha karyuM che. bAkI keI sthAna varjita karyuM nathI. tethI spaSTa che ke abhavI nava jhaveyakamAM che. eTalA mATe tyAMthI teonI uddavartanA (cyavana) thAya che. ahiMthI nava veyakamAM hAlamAM paNa jIva jAya che. tethI temane tyAM upapAta che. AgaLa 17 thI 21 muM aMtara zataka sammilIta ja kahyuM che. temAM 21muM aMtara zataka abhavI zukala lezyAnuM che. abhavI zukala legyAnI sthiti aMtamuharta adhika 31 sAgaropamanI batAvI che. AthI abhavInuM uparanI greveyaka sudhI javuM e siddha thAya che. kAraNa ke AnAthI vadhAre zukala lesthAnI sthiti anuttara vimAnane niSedha hovAthI hotI nathI. saMpUrNa 40muM zataka joI levAthI A badhoya viSaya spaSTa thaI jaze. A prazna-1645 : zuM mAruM e anumAna sAcuM che ke indra deva-duSyane phADIne tIrthaMkaranA gaLAmAM nAMkhatA haze. jethI baMne taraphanA gupta aMga DhAMkelA rahetA haze? uttara : "abhidhAna rAjendra kaSanA cothA bhAgamAM "tityAra" zabda para 125 dvAra kahyA che. jenA trIjA dvAramAM evuM batAvyuM che ke, tIrthakara eTalA mATe vastra dhAraNa kare che ke, temanA tIrtha (sAdhu Adi saMgha) vastra sahita ja hoya che, paraMtu tIrthakarene mATe lajajA Adi DhAMkavA mATe vastra hotA nathI. cerANumAM dvAramAM kahyuM che ke voca akSaNa pUruM, hUhU varU saranA, khabhA para vastra rAkhavAthI te 13 mahinAthI paDI gayuM, A vAta barAbara ThIka lAge che. je gaLAmAM rAkhyuM hoya te pachI te vastra paDI gayuM evI kalpanAne sthAna nathI, chatAM te vastra saDIne, phATIne nIce paDI jAya, athavA te vastra kADhI nAkhIne pheMkI de, te te vAta judI che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo AcArAMga a. 9 gA. 2 mAM "vuM chu gaLu piM " zabda ApyuM che. tethI te vastra dhAraNa karavAnuM eka mAtra e ja kAraNa hatuM, ke pahelA badhA tIrthakaroe devaduSya-vastrane dhAraNa karyuM hatuM. tethI bhagavAnane mATe e pUrva Acarita dharma hato. A gAthAnI TIkAmAM ghaNI spaSTatA karI che. prAyaH tene anuvAda bIkAneravALA AcArAMga sUvamAM che, te dekhavA cogya che. prazna-1646: zuM badhA bAdara vAyukAmAM vaikriya-labdhi hoya che ? tathA zuM e jarUrI che ke vAyu vekiya vinA na cAlI zake? : ka uttaraH sUkama vAyukAyanA aparyAptA, paryAptA, bAdara vAyukAyanA aparyAptA, A traNamAM te, vaikriya labdhi nathI. bAdara vAyukAyanA paryAptAmAM vekiya labdhi che, paraMtu temAM paNa badhAmAM nahi athavA bAdara vAyukAyanA paryAptA jeTalA jIva che temAMthI saMkhyAmAM bhAganA jIvone vekiya labdhi che. A bAbata panmavarNanA bAramA padanI TIkAmAM batAvela che. vAyukAyanuM cAlavuM traNa prakAranuM hoya che. 1. potAnA svabhAvathI, 2. vidurvaNA (kiya) karavAthI, 3. vAyukumAra jAtinA deva-devIo dvArA vAyukAyanI udIraNa karavAthI. A varNana bhagavatI za. 5 u. 2 mAM che. prazna-1647: sAdhuonA bAvana anAcAramAM paMdaramo anAcAra AMgaLI vagerethI maMjana (mAlIza) karavAno che, to A bhejananI pahelAM samajavuM ke bhejana uparAMta samajavuM ? uttara : bhejananA pahelAM ke pachI, dAtaNa karavAnI sAdhuone mATe manAI che je bhejana karyA pachI dAMtemAM rahelA aMzane sApha karIne kADhI nAkhavAmAM Ave che tene dAtaNa karyuM kahI zakAya nahi. tethI te bhajananA aMzane sApha karIne AMgaLIthI kADhI nAkha, e sAdhu mATe ucita che tathA keInA dAMtamAM takalIpha hoya tathA te kAraNe davA lagAvavI paDe, te paNa temAM dAtaNa karavAnA bhAva na hovA joIe. dAtaNanA tathA vibhUSAnA bhAva thAya te tene prAyazcitanuM kAraNa batAvela che. prazna-1648 : samRmi manuSya aparyAptA ja hoya che, chatAM paNa anugadvAra sUtramAM paryApti ane aparyApti ema be bheda kaI apekSAe kahyA che? uttaraH samUcchimAM manuSyamAM paNa saunI sthiti sarakhI hotI nathI. temAM utkRSTa sthitivALA paNa hoya che temaja jaghanya sthitivALA paNa hoya che. je utkRSTa sthitivALA hoya che, teone paryApta mAnyA che ane bAkInAne aparyApta mAnyA che. Ama te badhA cothI paryAptinA aparyApta rahIne ja kALa kare che. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna prazna-1649H zrI brAhmI ane suMdarInI avagAhanA tathA temanuM AyuSya keTaluM hatuM tenuM zAstrIya pramANu batAvaze? uttara : brAhmI ane suMdarInI avagAhanA, 500 dhanuSyanI sthAnAMga sUtra, sthAna 5 uramAM batAvela che. tathA 84 lAkha pUrvanuM sarva AyuSya bhegavIne teo mekSamAM gayA. A ullekha samavAyAMga sUtranA 84 mAM samavAyamAM che. jabudvIpa pannati, kalpasUtra vagerethI jaNAya che, ke teo bhagavAna RSabhadevanA prathama sAdhvIjIe hatAM. vadhAre varNana Avazyaka cUrNi, Avazyaka malayagIrI, triSaSTi zalAkA puruSa caritra vageremAM karela che. prazna-1950 : je samaye bharatakSetramAM tIrthakara, cakavatI, baladeva, vAsudeva vagere tresaTha zalAkA (vAghanIya) mahApuruSonA janma thAya che te ja samaye eravata kSetramAM paNa janma thAya che zuM? uttaraH sthAnAMga 2 uramAM batAvyuM che ke, bharatakSetramAM utpanna thAya che tema Iravata kSetramAM paNa utpanna thAya che. prazna-1951-cakravatIne keInA upadezathI vairAgya thAya che ke, svayaM paNu vairAgya thAya che ? uttaraH cakavatIne vairAgya keInA upadezathI paNa thAya che ane pitAnI meLe paNa vairAgya thAya che. prazna 1952-jema bharatakSetramAM 10 aberA (Azcarya thayA tema Iravata kSetramAM paNa thayA? uttara dharavatakSetramAM 19mA tIrthakara to strI thayA, bAkInA bIjA akherA tyAM alaga na samajavA. je Acheru ahiM thayuM che enuM ja varNana bhagavAne karyuM che. prazna-1653-je, bhagavAna malinAthane cIda hatuM te pachI temane mahilanAtha kema kahyuM? zrI mallikumArI kema na kahyuM? zuM mallinAtha kahevAthI asatya na kahevAya ? uttaraH mahilanAtha bhagavAnane duniAnI taraphathI te "vA ghara thaTT I kahevAtuM hatuM ane zAstrakAra taraphathI mali araDA" malli jiNe, mahilasse bhagavao vagere vagere purUSaliMga vAcaka zabdone prayoga karyo che. ma@iprabhu tIrthanAtha hatA, tethI mallinAtha kahevAmAM kAMI harakata nathI. tathA asatya paNa nathI. duniyAmAM strI, bAdazAha zahenazAha thaI javA chatAM temane purUSaliMgathI bAdazAha, zahenazAha vagere kahe che, e ja Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 1 pramANe bhagavAna leAkanAtha, tInAtha vagere thavAthI, temane mallinAtha kahevAmAM kazI harakata nathI, tathA temane namAtthaNuM vagere ApatI (kahetI) vakhate paNa leAganAhANu" vagere zabdonA ja prayoga karIe chIe. samavAyAMganA 24mA samavAyamAM, 24 devAdhideva kahyA che, paraMtu 23 devAdhideva ane devAdhidevI ema kahyuM nathI. eja rIte 25 mA samavAyamAM 'mila arahA' kahyA, paNa strIliMga zabda kahyA nathI. evIja rIte samavAyanA aMtima vibhAgamAM 24 tIrthaMkarA kahyA, paraMtu 23 tI kara ane eka tIthaMkarI ema kahyuM nathI. ityAdi bAbatAthI e sAbita thAya che ke, tInAtha vagerenI apekSAe temane mallinAtha kahe che, je sarvathA satya ane ucita che. prazna-1654H jyAre kANike zreNika mahArAjAne baMdhanamAM nAkhyA, tyAre te vakhate rAjya-kamacArIoe kAMIpaNa kema na kahyuM....? uttara : abhayakumAra teA A banAva banyA te pahelAM ja muni banI gayA hatA. kAlakumAra Adi dazeya bhAI Ane praleAbhana ApIne vaza karI lIdhA hatA ane khAsa khAsa mANasA tA kANikanA pakSamAM thaI ja gayA hatA, tathA sAmAnya leAkeAnuM jora kANika sAme cAle tema na hatuM. tethI sAmAnya rAjya karmAMcArIe kAMI belI zakayA nahi. prazna-1655 : celaNArANIe, dharasika hovA chatAM paNa dohada pUrA karavA mATe mAMsa zA mATe khAdhu` ? uttara : dohada garbhanI preraNAthI thAya che. te samaye mAtAnuM citta svAdhIna nathI rahetuM. garbhAnA prabhAvathI ja celaNAe mAMsa grahaNa karyuM.. svAdhInatAmAM mithyAdaSTi strI pazu premI patinA lejAnu' mAMsa khAvAnI icchA karatI nathI. dohada pUrNa thayA pachI, celaNA rANIne vicAra thayA ke, garbhamAM rahelA bALake pitAnA kalejAnu' mAMsa grahaNa karyu. tethI AvA garbhane huM gALI nAkhuM, pheMkI dauM vagere. AthI spaSTa thAya che ke mAMsabhakSaNa saMbaMdhInA tenA vicArA garbhanA hatA, celaNAnA na hatA. te garbhanA gaMdA vicArone kAraNe ja, celaNAnI IcchA garbhane gALI nAkhavAnI thaI. celaNAne pAtAne te te garbhanA vicArA para khUba ghaNA thaI. je niriyAvalikA sUtranA mula poDamAM spaSTa che. prazna-1656 : bhagavAna mahAvIra svAmIe nAladApADAmAM lAgavAgaDha 14 cAturmAsa karyo te uparA upara karyo ke ceADA varSoMnA AMtare karyA? uttara : tirthaMkara bhagavAna paNa e cAturmAsa khIjA sthaLe karyA pachI ja trIju cAturmAsa te ja sthaLe kare che. tethI zramaNa bhagavAna zrI mahAvIra ravAmIe 14 cAturmAsa je nAladApADAmAM karyAM hatA e eka sAthe karyA nathI. tenu' varNana kalpasUtranA atha tathA TIkAmAM che. prazna-1657 : vartamAna ceAvIzInA bIjA tItha kara ajItanAtha bhagavAnanA sAdhu-sAdhvIonuM varNana mIkAnera nivAsI goviMdarAmajI Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna bhIkhamacaMdajIe prakAzita karela "cavIza tIrthakarAMkA lekhAM" nAmaka pAnAmAM 20-22 hajAra tathA 40, 44 hajAra lakhyuM che te kharI rIte sAdhu 20 hajAra thayA ke bAvIsa hajAra thayA tathA sAdhvIjI 40 hajAra ke 44 hajAra ? babe saMkhyAethI saMdeha utpanna thAya che. to kRpA karI samAdhAna karazo, 1 uttara : bIkAnera tathA anya sthaLethI chapAyela pAnAmAM tame kahyuM tema lakheluM che. tathA meDhethI bolanAra sAdhu sAdhvI zrAvaka zrAvikA vagere paNa ema ja bole che. 3ra sUtronA mULapAThamAM te ajItanAtha bhagavAnanA kevaLI, sAdhuo tathA sAdhvIonuM varNana nathI. paraMtu Avazyaka bRhavRttinA prathama adhyayanamAM, tathA pravacana sAroddhAra saTIkanA 21 mA dvAramAM tenuM varNana ApyuM che. tyAM ajItanAtha bhagavAnanA 20 hajAra sAdhuo kevaLI thayAnuM batAvyuM che. A mukhya mAnyatA che. keI AcArya 22,000 kahe che. temAM matabheda che. mukhya mAnyatAmAM 20,000 ane 40,000 samajavA. matAMtaramAM 22,000 tathA 44,000 batAvyA che. vadhAre baLa mukhya mAnyatA para ja apAyeluM che. prazna 1958: 24 titha" karamAMthI vadhAre tirtha karanA kevaLI-sAdhuonI saMkhyAthI kevaLI-sAdhvIonI saMkhyA bamaNI batAvI che, te zuM A niyama che khare? jethI kevaLI sAdhuethI kevaLa sAdhvIonI saMkhyA bamaNuM hoya? uttara :- kevaLI sAdhuonI saMkhyAthI kevaLI sAdhvIonI saMkhyA bamaNI hovI ja joIe e keI zAstrIya niyama nathI, paraMtu A covIzImAM badhA tirthaMkaronA kevaLI sAdhuo karatAM kevaLI sAdhvIonI saMkhyA bamaNI hovAnuM graMthamAMthI upalabdha thAya che. tethI kyAreka barAbara bamaNI, kayAreka ethI vadhAre ane kayAreka ethI ochI paNa hoI zake che. AmAM kaI harakata jevI bAbata nathI. che prazna-1659H zuM magaphaLI kaMdamULa che? keI tene kaMdamULa gaNatA nathI tathA zuM kaMdamULanA tyAgavALA magaphaLI, suMTha, haLadara vigere khAI zake che? zuM ethI vratamAM bhaMga nathI thatuM? baTATA, suMTha, DuMgaLI, lIlI haLadara vigeremAM zemAM pApa vadhAre heya ane zemAM pApa ochuM hoya ? uttara H varasAdanI ThaMDI havA lAgavAthI thelAmAM paDelI lIlI magaphaLImAM tathA magaphaLInA dANAmAM aMkura utpanna thAya che, tethI kaMdamULa hovA saMbhava che. tathA te jamInanA mULamAM ja utpanna thAya che tethI tene kaMdamULa samajavI. kaMdamULane tyAga karanArane khAsa karIne lIlI, kuNI vanaspati khAvAne tyAga hoya che. e apekSAe ja tene tyAga karAvavAmAM Ave che. tethI sukI suMTha tathA sukI haLadara khAvAthI tenA tyAgamAM harakata AvatI nathI. paraMtu lIlI suMTha (Adu) tathA lIlI haLadara niyamAnusAra khAI zake nahi. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 63 bhAga trIjo baTATA, DuMgaLI, suMTha, haLadara vigere lIlerI te kaMdamuLa ja che. lIlI suMTha ane lIlI haLadarane kaMdamULa tathA vyavahAra daSTinI apekSAe sarakhI ja gaNavAmAM Ave che. bhAvanI apekSAe nizcaya to jJAnI ja jANe che. prazna 160 : badhA ja anaMtavAra nava raiveyakamAM utpana thayA. A kathana zuM vyavahAra rAzinI apekSAe kahyuM che? uttaraH hA. badhA ja anaMtIvAra nava priyakamAM utpanna thayAno ullekha vyavahAra rAzi viSe jANo. avyavahAra rAzivALA jIva te mAtra sukSma nigodamAM ja hoya che. prazna-1661 : jemaNe samatithI patita thaIne mithyAtva avasthAmAM vaimAnithI vyatirikta AyuSya bAMdhyuM, to zuM teo mRtyu prasaMge nizcita rUpe virAdhaka ja hoya che? uttara jeoe yuktaprakAre AyuSya bAMdhyuM hoya, teo mRtyakALamAM nizcayathI vratanA ArAdhaka hotA nathI. mithyAtva avasthAmAM AyuSya bAMdhIne pharIthI teo samakitI banIne tathA samakitIpaNAmAM kALa karIne cAramAMthI kaI paNa gatimAM jaI zake che; paraMtu teo deza ke sarvacAritranA ArAdhaka nathI hoI zakatA. prazna 1662; virAdhakane artha zuM mithyAtvanI prApti sudhI samaja? uttara : virAdhaka dezavratInA, sarvavratInA tathA samakitane paNa hoI zake che. badhA virAdhake mithyAtvanI prApti sudhI pahoMce e niyama nathI. AyuSya baMdha ke mRtyu prasaMga vigerenuM lakSa karIne ArAdhaka ke virAdhaka samajavAmAM Ave che. prazna-1663 : AhAraka samudaghAta karatI vakhate "kaSAya-kIla apratirasevI hoya che ke pratisevI hoya che? uttara : kaSAya kuzIla nirgatha apratisevI ja hoya che. evuM bhagavatI za-25 u. 6 mAM batAvyuM che. jyAM sudhI te apratisevI rahe tyAM sudhI kaSAya kuzIla gaNAze. tathA pratisevI thatAM ja pulAka, bakula, tathA pratisevanA-kuzIla vigeremAMthI kaIne kaImAM tenA pariNAma anusAra tenI gaNanA thaze. A te spaSTa che ke badhA prakAranA nirca thAnuM svarUpa temanA pariNAma anusAra ja hoya che. have AmAM prazna e thAya che ke AhAraka samudraghAta kaSAyakuzIla" nigraMthamAM ja hoya che. bIjAmAM nahi ane A samudaghAta karatA jIvane virAdhanAnA kAraNe traNa, cAra, athavA pAMca kriyAo lAge che. tethI te pratisevI paNa thato haze. paraMtu kharI rIte vAta AvI nathI, tene uttara A pramANe lAge che ke kaSAyakuzIlamAM ja AhAraka labdhi prApta thAya che ane je jIva AhAraka samudaghAtano prAraMbha kare che te kaSAya kuzIlapaNumAM ja prAraMbha kare che. tyAra pachI tenAmAM virAdhanAnA prasaMga para bakuza athavA paDisevana thavA saMbhava che. tethI kaSAyakuzIlane apratisevI ja samaja. e Agama anusAra barAbara jAya che. Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatha-samAdhAna AhAraka samudraghAtano prAraMbha karyA bAda te bakuza ane pratisevanAmAM AvI jAya che. paraMtu bakuza ane pratisevanAmAM AhAraka labdhi pedA thatI nathI tathA teo AhAraka samudaghAtano prAraMbha paNa karatAM nathI tethI tenAmAM AhAraka samuddaghAta gaNavAmAM AvI nathI. jema ke nigraMtha (niyaMThA) parNamAM maraNa te hoya che, paraMtu tyAM mAraNutika samudraghAta athavA koIpaNa samudaghAta mAnI nathI, kAraNa ke ahiyA kaI paNa samudraghAtane prAraMbha thatuM nathI. prazna-1664 julAkanA utkRSTa traNa bhava kahyAM che, te te mAtra manuSyanA ja ke deva manuSya maLIne traNa bhava kahyAM che? uttara : jIvane pulAkapaNuM vadhAremAM vadhAre traNa bhavamAM prApta thaI zake che, pulAkapaNuM manuSya bhava sivAya anya koI bhavamAM hoI zakatuM ja nathI. ahiMyA je traNa bhavAnI gaNatarI che te pulAka labdhi prApta thayelA bhavAnI apekSAe batAvI che. anyathA te pulAka labdhinI prApti pachI pulAka labdhi vagarane jIva anaMtabhava paNa kare che. tethI manuSyanA paNa bAkI rahetA bhane cheDIne pulAkanI prAptivALA ja traNa bhava gaNyA che. prazna-166pa : nigraMthamAM cha lezyAo dravyathI che ke bhAvathI ? uttara H nirgathamAM te dravya-bhAvathI eka zukala legyA ja hoya che. bIjI nahi. tame nigraMtha viSe prazna karyo che tethI tene uttara Apyo che. paraMtu jo tamAro pUchavAne vicAra kaSAya kuzIlane mATe hoya te TIkAkAra kahe che ke bhAva azubha legyAmAM saMyama nathI. saMyamImAM bhAva lezyA te te-padma ane zukala hoya che. ane dravya legyA che hoya che. paraMtu mArA (ma. sA.) vicArathI saMyamImAM dravya bhAva baMneya che e lezyAomAM hoya che. hA, e jarUrI che ke saMyamanI prApti vakhate te tene Adi traNa vizuddha lezyA hoI zake che. je temanAmAM kRSNa vigere traNa bhAva lezyAo mAnavAmAM na Ave te pachI temanAmAM traNa azubha dravya lezyA paNa kevI rIte hoya? kAraNa ke jIvane cAritra prApta thatAM ja sAtamuM guNasthAnaka gaNAya che. chaDU guNasthAnakamAM jIva sAtamAM guNasthAnakathI ja Ave che. jyAre sAtama guNasthAnamAM traNa vizuddha lezyAo ja hoya che te pachI teo chaThThA guNarathAnake AvyA pachI azubha lezyAo vinA dravya azubha lezyAo kyAMthI Avaze ? hA. bhAva lezyAthI je pudgalarUpa dravyalezyA Ave che te bhAva legyAnA parivartana bAda paNa thoDeka vakhata dravya lezyA rahe che. paraMtu bhAva lezyA vagara dravya lezyA prApta thavAnuM kaI kAraNa jANyuM nathI tethI saMsthatimAM kyAreka ceDA kALane mATe maMdatamarUpe azubha bhAva leyA paNa hoI zake che. A arthane batAvanArI gAthA zrI bhadrabAhusvAmI racita Avazyaka niryuktinI upeghAta-niryukitamAM batAvela che. te gAthA nIce pramANe che. regurg, mAnava zo jevA sammatta suaM savvAsu lahai, suddhAsu tosuya critt|| A bAbata paNa dhyAnamAM rAkhavI jarUrI che ke A vAtane laIne bhagavAna mahAvIra svAmI tathA anya tIrthakaranI sAdhu-avasthAmAM cha lezyA batAvavI barAbara nathI. Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 65 prazna 1666-duHkha vipAka a, 7 mAM je dhanavaMtarI vaidhanu' vaNa na Avelu' che te zu' A ja dhanavatarI AI zake che ke jeo ghaNA vedomAM vartamAnamAM bhagavAna dhanavaMtarI'' tarIke prasiddha che ? uttara-sAMbhaLavAmAM te ema ja Avyu` che ke hAlanA ghaNA dyomAM jenI prasiddhi che te e ja dhanavatarI che ke jetu' varNana duHkhavipAkanA sAtamA adhyayanamAM che. prazna 1967-vartamAnamAM je lakSmI ane sarasvatInI upAsanA kara vAmAM Ave che te zuM puSpazulikA sUtramAM AvelI lakSmI, buddhi vagere devIe ja che ke teo bIjI devIe che ? uttara-puSpacUlikAmAM vadhu velI lakSmI, buddhi te vaimAnika devIe che. ja budvIpa prajJaptimAM vaNu velI lakSmI tathA buddhi devIe, je bhavanapati jAtinI che te leAka pracalita lakSmI ane sarasvatI devI che. evu dhyAnamAM che. tattva kevaLI gamya. prazna 1668-jodhapura, bIkAnera vagere mATA zaherAmAM birAjatAM mutie, jeAne sthaDhila, gaucarI vigere mATe bahAra javuM paDe che. teone darAja samu imanu' prAyazcita Ave che zuM? uttara-AvA mukhya zaheromAM prAyaH samu ima lAgavAnA sa'bhava rahe che. prazna 1669-upavAsathI chaThTha, chathI ama ane arjumathI cAra upavAsanuM phaLa ema anukrame keTalA gaNuM phaLa maLe che? uttara-upavAsathI chaThThanuM, chathI arjumanuM ema anukrame dasagaNI tathA ethI paNu vadhAre tapasyAnuM phaLa bhagavatI za. 16 9. 4 thI spaSTa thAya che. prazna 1670--bhagavAna ariSTanemi samudravijayajInA putra hatA. te jaina hatA, chatAM paNa temanA parivAramAM tathA ugrasena paNa jaina na hatA, jo jaina hatA te A uccakuLamAM mAMsa madirA vigerenu' sevana kema thatuM hatu ? jo rAjemati tathA nemanAtha bhagavAna pAchaLathI jaina thayA, te| A vAta sabhavita nathI lAgatI ? uttara-reMka tItha kara janmatAM ja pUrvabhavathI traNa jJAna laIne Ave che tathA dhama nAyaka, dharma pravartaka hoya che. temanuM AcaraNa te jIvanamAM kaDhI pazu mAMsa madirAnA sevananu hAtuM nathI, temanA saghaLA piravAra pahelethI ja jaina tathA amAMsAhArI hoya evA ekAMta niyama te che ja nahiM. te pramANe bhagavAna nemanAtha tathA rAjematInuM Akhu kuTuba jaina temaja amAMsAhArI nahatu. tathA temanA aneka kuTuMbIe mAMsa madirA paNa khAtA pItA hatA. A kupravRttine joradAra virodha karavAne mATe ja bhagavAna nemanAr sa. sa. 9 Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna teraNa sudhI AvyA hatA. bhagavAnane vicAra lagna karavAno hate ja nahi. lagna karyA vagara bhagavAna toraNathI pAchA pharavAthI temanA dilamAM mAMsa pratye ghera arUci utpanna thaI. jenA kuTuMbamAM eka jaina hoya tenA kuTuMbamAM badhAya jaina hoya e eka niyama nathI. kAraNa ke dharma pratye rUci jInA kSe pazama Adi kAraNuthI hoya che. mahAzanakajI pote maTA zrAvaka hatA, chatAM temanI revatI nAmanI patnI gaumAMsAhArI hatI. koI sAdhAraNa jaina kuTuMbanA mANase paNa paraMparAgata jJAtimAM AcaraNa hovAthI e AhAra khAnAra mahemAnane mATe jAti rivAjane kAraNe taiyAra kare che. paraMtu pote khAtA nathI. jemake kaMdamULa athavA lIletarI nahi khAnAra kuTuMba paNa mahemAnenA svAgata mATe e cIjo banAve che. A prazna 1671-jo rAmatIe ja jaina dharma pAchaLathI svIkAryo te pachI te jaina pravajyA aMgIkAra karavA kema taiyAra thaI? tene baMdha keNe Apyo hato? uttara-bhagavAna nemanAthane kevaLajJAna thayAnA khabara maLavAthI kRSNa vAsudeva, rAjematI vagere bhagavAna pAse gayA. dharmadezanA sAMbhaLI tathA zrI kRSNa vAsudeve rAjematInI bhagavAna pratyenI atyaMta prItinuM kAraNa bhagavAnane pUchyuM. tyAre bhagavAne pharamAvyuM ke huM tathA rAjematI ATha bhavathI lagAtAra sAthe hatA. A kAraNathI teNe mArA para atyata prema rAkhe che. prabhunA virAgya upadezathI tathA bhavanuM varNana sAMbhaLavAthI rAjematIne jAtismaraNa jJAna thayuM. ane e ja kAraNa rAjematIne jaina dIkSA levAnuM nimitta banyuM. prazna 1672-ugrasena zrIkRSNanA dAdA hatA. te pachI rAjematI ane nemanAthanI sagAI kevI rIte thaI? zuM te jamAnAmAM Ama thatuM hatuM ? je ugrasena zrIkRSNanA dAdA hatA, to teo jaina dharmathI sarvathA aparicita hoya e bAbata paNa saMbhavita lAgatI nathI. jo teo paricita hatA, te bhalA, mAMsane prabaMdha kema karyo? zuM te jamAnAmAM jaino paNa zikAra karatA hatA ? tathA mAMsa madirAnuM sevana karatA hatA ? jo hA, to temane jainI kema manAya ? - uttara-bhagavAna nemanAthanA pitA dasa sagA bhAIo hatA. sauthI moTA bhAInA putra nemanAthajI tathA sauthI nAnA bhAI zrIkRSNa vAsudeva hatA. tethI teo sagA bhAI na hatA. je kRSNanA mAmA ke dAdAnI chokarI paNa hoya te bhagavAna nemanAthane lagna karavAmAM zI harakata haiya! ugrasena kRSNa vAsudevanA sagA dAdA ke mAmA na hatA. rAjavaMzaemAM mAmAnI dIkarI sAthe lagna karavAno rivAja pahelAM hatuM. ane Aje paNa che. patra jaina hoya ane dAdA paNa jaina hoya e ekAMta niyama nathI. aneka lAke jaina dharmathI Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo paricita hoya chatAM paNa jaina dharma svIkAratA nathI. tathA tenuM pAlana paNa karatA nathI. jaina dharmathI paricita thavuM e buddhinuM kArya che. tathA tenuM pAlana karavuM e pazamanuM kAraNa che. te jamAnAmAM paNa sAcA jainI te mAMsa madirAnA tyAgI ja hatA. prazna 1673-samyagRSTi narakamAM jAya che tyAre mithyAtva Ave che ke nahi. je nathI AvatuM te pachI samakitI narakamAM kema jAya che? uttara-jIvane narakanA AyuSyano baMdha mithyAtvamAM ja thAya che. samakitamAM thate . nathI, narakanuM AyuSya baMdhAyA pachI jo jIvane samakita Ave te chaThThI naraka sudhI samakti laIne jaI zake che. sAtamI narakamAM nahi. sAtamImAM jatI vakhate samati naSTa thaIne avazya mithyAtva AvI jAya che. tyAM pharI samakti AvI zake che. prazna 1674-mana jIve che ke ajIva? je samaye AtmA mekSamAM jAya che te samaye mana sAthe jAya che ke nahi? uttara-mana ajIva che, paraMtu te jIvanuM ja hoya che. ajIvanuM nahi. A vAta bhaga vatI za. 13 u. 8 mAM spaSTa che. temAM guNasthAnamAM mana vagerene nirodha karIne caudamAM guNasthAnamAM jAya che. tethI te "agI " kahevAya che. agI banIne ja AtmA mekSamAM jAya che tethI tyAM mana nathI hotuM. prazna 1675 aDhI dvIpanA paMdara karma bhUminA kSetramAM 170 vijaya kaI kaI che? tathA vijaya kone kahe che? uttara-cakravartie jItelA vibhAgane vijaya kahe che. arthAt (1) cakavati jeTalA zretromAM rAjya kare che tene vijaya kahe che. eka bharatanI eka tathA IravatanI eka tathA eka mahAvidehanI batrIsa vijaya. A trIsa vijaya te jaMbudvipamAM che. be bharatabhe Iravata+2 mahAvidehanI 64 A 68 vijaya dhAtakI khaMDamAM che. e ja pramANe 68 vijaya ardha puSkaranI che. 6868+34=170 vijaya thaI prazna 1676-sAtamI narakano paryApta jIva mithyAtvI hoya che ke aparyApta jIva mithyAtvI hoya che? uttara-sAtamI narakane aparyApta jIva te mithyAdaSTi ja hoya che. chatAM paryApta thayA bAda anya daSTi paNa hoI zake che. prazna 1677-bhagavAna mahAvIranuM zAsana je 21 hajAra varSa sudhI cAlaze to 21 hajAra varSane pAMcamA Are ja che, chatAM cothA ArAmAM paNa zAsana te cAlyuM hatuM, tethI A Aro vadhAre che ke nahI ? Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna uttara-bhagavAna mahAvIra svAmInA tItha kALa bhagavatI za. 20 6, 8 mAM 21 hajAra varSa nA matAnyeA che. hisAba gaNatAM kaMIka vadhAre thAya che. paraMtu gheADA vadhAre varSAM hAvAthI gaNatarI karI nathI. kaeNTa prazna 1678-cakravati, baLadeva, vAsudeva vagere janmatI vakhate jJAnavALA hoya che ke nahi ? jo hoya che te teo keTalA jJAna laIne Ave che? uttara-cakravarti, khaLadeva, vAsudeva mati ane zruta e jJAna athavA e ajJAna laine janme che. cakravarti avadhijJAna athavA vibhagajJAna laIne paNa utpanna thAya che. prazna 1679-3 pattharanA TukaDAmAM pRthvIkAyanA jIva janma maraNu kare che? jo kare che te paththarAmAM thatI hAnivRtti kema dekhAtI nathI ? uttara-pRththaranA TukaDAmAM jIva mAnavAmAM Ave che. tathA temAM jIvAnu maravu' tathA utpanna thavu paNa mAnavAmAM Ave che. vadhAre jINu thatA paththara kharI kharIne ghaTata jatA dekhAya che. paraMtu khANamAM nahi rahelA paththara ghaTatA vadhatA dekhAtA nathI te jIvAtu zarIra kaThora tathA avagAhanA ghaNI nAnI hAvAthI tathA ApaNI dRSTi ane jJAnanI maMdatAne kAraNe ApaNane tenA janma mAluma paDateA nathI paraMtu prabhunI vANIthI mAnavA cegya che. prazna 1680-eka stavanamAM tIrthAdhipati zrI sImadhara svAmIne mATe A pramANe kahyu` che ke " sattaramA tI karanA samayamAM janamyA. 20 mA tIrthaMkaranA samayamAM dIkSA lIdhI ane bhaviSyanI ceAvIzInA cha mA tAkaranA samayamAM mekSa jaze. AnA artha samajAtA nathI. uttara-zrI sIma Mdhara svAmInuM AyuSya 84 lAkha pUrvanuM che. jemAMthI kuMvarapada tathA rAjagAdI ane maLI 83 lAkha pUrva saMsAramAM rahyA. eka lAkha pUrvanI temanI dIkSA paryAya haze. temanA janma 17mA tIthaMkaranA samaye mahAvideDu kSetramAM thayA. tathA 20mA tIrthaMkara bhagavAnanA samayamAM dIkSA thaI ane bhaviSyanI cAvizInA sAtamA tIrthaMkaranA samayamAM mAkSa padhAraze. prazna 1681-punya ane dharmAMmAM zuM aMtara che? sAdhune ApavAmAM punya che ke dhama? uttara-kama'nI zubha prakRtine punya kahe che. karmAM khapAvavA mATe savara temaja nija zarUpI kArya karavuM tene dhama` kahe che. samyagdaSTi temaja mithyArdaSTi tathA bhavya, abhayane puNya.dha thAya che. paraMtu dharma tA samakita vinA thatA nathI. sAdhune vaheArAvavAmAM mukhyatve te dhama che. paNa sAthe ja puNyaprakRttinA badha thAya che. prazna 1682-cAra jJAnanA dhAraNa karanAra tathA caudapUrvI narakamAM kema jAya che Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo uttara-narakanA AyuSyane baMdha thayA pachI saMyama lenAra athavA cAritra mehanIya karmanA prabaLa udayathI dharmathI vicalita pariNAmavALe jIva manaH paryAvajJAna tathA caudapUrvathI paDavAI (patita) thaIne tathA munipaNathI patana pAmIne narakamAM jaI zake che! prazna 1983-bhagavAna vabhadevanA jIve dhanA sArthavAhanA bhavamAM yugaliyA manuSyanuM AyuSya bAMdhyuM. to te AyuSya samakita avasthAmAM bAMdhyuM ke mithyAtva avasthAmAM? khulAse pharamAvaze ? uttara-bhagavAna RSabhadevanA jIvane dhannA sArthavAhanA bhavamAM samakitanI prApti thaI hatI. paraMtu samakitI dazAmAM manuSya ane tIca, vaimAnika sivAya bIjI kaI gatine baMdha karatAM nathI evuM bhagavatI za. 30thI spaSTa che. tathA eka jIvane eka bhavamAM pazama samAta hajAro vAra Ave che ne jAya che. A bAbata anuyoga dvAra sUtranI TIkAmAM che. tethI pattA sArthavAhe samati gerahAjarImAM AyuSya bAMdhyuM, ema samajavuM. tathA teo marIne yugalika manuSya thayA. prazna 1684-cothe Are. duSama-suSama kema kahyo che? uttara-paugalika sukhanI apekSAe vadhAre duHkha ane thoDuM sukha evA kALane duSama-suSama nAmane kALa kahe che. prazna 1685 naraka vagere 24 daMDakanI prarUpaNa kema karI? uttara-samajAvavA mATe vAkya paddhatine daMDaka kahe che. arthAta draSTi, jJAna, ajJAna, ga, upaga, lezyA, samudaghAta, Indriya, avagAhanA, sthiti, kAyasthiti, prANu vagere anekarUpe sAMsArika jInuM svarUpa sugamatAthI samajAvavA mATe jJAnIoe jenA AvA daMDaka (vAkaya paddhati) rUpa vibhAga karIne batAvyA che. prazna 1686-sAdhue gRhastha pAse yAcanA karIne aDhAra prakAranA sthAna levAnuM kayAM batAvyuM che? tathA te aDhAra sthAna kayA che? uttara-prazna vyAkaraNa sUtranA trIjA saMvara dvAranI prathama bhAvanAmAM 18 sthAna batAvyA che. tathA "gvamApha " zabdathI A prakAranA anya sthAne batAvyA che. (1) devakula (2) sabhA (3) paraba (4) saMnyAsI lekonA maTha (5) vRkSanA mULa (6) ArAma (7) kaMdarA (guphA) (8) Agara (lekhaMDanuM utpatti sthAna) (9) parvatanI guphA (10) cune banAvavAnuM sthAna (11) udyAna (12) rathazALA (13) gharane sAmAna rAkhavAnI jagyA (14) maMDapa (15) zUnyaghara (16) smazAna (17) parvatanI nIcenuM ghara (18) dukAna prazna 1687-aDhAra prakAranI lipio kaI kaI kahI che? uttara-pannavaNanA prathama padamAM brAhmI lipi lakhavAnA nIcenA aDhAra bheda Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 70 samatha -samAdhAna batAvyA che. (1) brAhmI (2) yavanAnI (3) dAsA puriyA (4) khareASTrI (5) pukharasAriyA (6) le mavatI (7) paherAIyA (8) aMtarikakhayA (9) akhapuTTiyA (10) vainiyakI (11) nidvavikI (12) aMka liSi (13) gaNita lipi (14) ga Mdhava lipi (15) Ayasa (Adaza lipi) (16) mahezvarI (17) kemi lipi (18) pauliMdI prazna 1688-viSaya tathA vikAramAM zuM aMtara che ? uttara-ndrio vaDe. zabda Adi grahaNa karavAnI zaktine tathA te zAdimAM rAgadveSanI pariNatine " vikAra " kahe che. prazna 1689-samakita meAhanIya, mizra mehanIya, mithyA-meAhanIya kene kahe che ? tathA temane meAhanIya kema kahyu che? 6: viSaya '' kahe che. uttara--jenA udayathI vitarAga praNita zuddha tatvanI zraddhA para rUci na hoya tene mithyAtva mehanIya kahe che. (2) jenA udayathI vitarAga praNita zuddhatatvanI zraddhA para ekAMtarUci temaja ekAMta arUci na hoya evI mizrita avasthAne mizra meAhanIya kahe che. (6) jenA udayathI upazama tathA kSAyika samakita na hoya tathA vitarAga praNita zuddha tatva para rUci hovA chatAM paNa koI kAi sukSma padmA' para dezathI zaMkA thAya tene samakita mAhanIya kahe che. A traNeya darzana-mAhanIya kA~nA bheda che, tethI tene meAhanIya kahevAmAM Ave che. prazna 1690-25 belanA cAkaDAnA apa bahutva kayA prakAre che? uttara-23mA tathA 25mA melanA jIva parapara sarakhA tathA sauthI theDA (2) 22 tathA 24mA belanA jIva paraspara sarakhA tathA pachaLanA elathI asaMkhya gaNA (3) tenAthI 13mA e.lanA jIvA anaMtaguNA (4) 2,4 12mA khelatA jIveA paraspara sarakhA tathA pAchaLanA khelathI vizeSAdhika (5) 8 tathA 17mA belanA jIva paraspara sarakhA tathA pAchaLanA belathI vizeSa adhika 1,3,5,6,7,10,11,16,18 A navaAAlAnA jIve paraspara sarakhA ane pAchaLanA bAlathI vizeSa adhika (7) 9,14,15,18,20,21 A cha khelanA jIve paraspara sarakhA temaja pAchaLanA belathI vizeSa adhika, jo ajIva (pudgalAdi)ne bhegA samaje te 14,20,21mAM A traNa khelAne pAchaLa levA tathA pAchaLanA eleAnA dravyathI A traNa khelAnA dravya anataguNA samajavA, prazna 1691-evA ullekha kayA zAstramAM che ke gRhasthanA gharamAM sAdhu koIpaNa saMketa karyA vagara jAya ? uttara-tithi, samaya, vagerenA saMketa karyA vinA ja sAdhue gRhasthane tyAM javu e atithi sa MvibhAga vratathI sAkhita thAya che, sAdhu sucana karIne jAya tA sAdhunA nimitte Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga roje pANI, lIlerI vigerenI virAdhanA thavAno saMbhava che. gRhasthanA AmaMtraNane svIkAra karIne javuM "niyAgapiMDa" doSa che. evuM dazavaikAlika sUtramAM kahyuM che tathA anya vidhAmAM zAstrakAroe saMketane niSedha karyo che. eTale saMketa vinA ja (agAuthI sUcana karyA sivAya) sAdhue gRhasthane ghera javuM joIe. prazna 1992-eka prANInA vadhane tyAga mULa guNamAM gaNAya che ke uttara guNamAM? uttara-eka prANInA vadhano tyAga karAvanArane samAveza uttara guNa pratyAkhyAnarUpa sAtamA batamAM samAveza thavAno saMbhava che. prazna 167 zuM karmagraMthamAM e ullekha che ke mUkhavastrikA vagara vayukAyanA jIvonI rakSA thaI zakatI nathI? uttara-mukhavastrikA vagara vAyukAyanA jAnI rakSA thatI nathI evuM karma graMthamAM te jovAmAM AvyuM nathI. bhAgavatI za. 16 u. 2 mAM ughADA maDhe bolavAthI sAvadha bhASA batAvI che, tyAM artha tathA TIkAmAM kahyuM che ke hAtha vAdithI ratnA karI bolavAthI vAyukAyanA jInI rakSA thAya che. niraMtarane upaga rahe kaThina che kiMtu alpa samayane mATe mukhavastrikAnI jagyA e hAtha vagere rAkhavAthI vAyukAyanA jAnI rakSA thaI zake che AhArAdi karatA bolatI vakhate sAdhu-sAdhvI A ja pravRttine apanAvIne vAyukAyanA jInI rakSA kare che. - prazna 164-napuMsakane AhAra 24 kavala pramANu mAnavAmAM Avyo che. zuM napuMsakane zAstrIya AdhArathI dIkSA ApI zakAya che? ane jo nahIM, te mAMDalAnA doSomAM teno ullekha kema karavAmAM Ave che? uttara-napuMsaka liMgavALAnuM siddha thavAnuM varNana sthAnAMga, pannavaNA, uttarAdhyayana Adi sUtramAM batAvyuM che tethI temanI dIkSA thAya che. paraMtu Agama vyavahAra sivAya anya sAdhu tene dIkSA ApatA nathI. prazna 1895-cAturmAsamAM bIjA gAmanA AhAra pANuM karavAthI te gAmamAM cAturmAsa uparAMta tyAM rahI zake che zuM? jyAM sthiravAsI na hoya? uttara-cAturmAsamAM najIkanA bIjA gAmanI gaucarI cAlu hoya tyAM cAturmAsa pachI sAdhu rahI na zake. je khAsa prasaMge bIjA gAme gayA che. ane tyAM AhAra pANI levAne prasaMga AvI gayela hoya te cAturmAsa uparAMta rahevAmAM kaI harakata jANI nathI. jema ke cAturmAsamAM kayAMya sevAne mATe jatI vakhate rastAmAM kaI gAmamAM AhArapaNa karavA paDayA heya tathA paDezanA gAmamAM sAdhuonA vadhelA AhAra pANI levA Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna 72 paDayA hoya athavA najIkanA gAmamAM cAturmAsa rahelA vaDile kayAreka koI sAdhune AhA zardi ApyA hAya te evI sthitimAM cAturmAMsa khAda rahevAmAM harakata nathI prazna 1996-jI, sthiravAsa rahevAmAM uMmaranA kAyado che? zuM sthira vAsanA atha maryAdAthI vadhAre rahevu evA thAya che? uttara-A jamAnAmAM uMmaranA hisA>>thI 60 varSanI uMmaravALAne, sthivara (vRddha) kahe che. bImArInA kAraNe kathI vadhAre rahevuM paDe te temAM uMmaranuM koI pramANa samajavu nahi. bImArInA kAraNe nAnI ke meTI kAi paNa uMmaravALA kalpathI vadhAre rahI zake che. prazna 1697--pannavAnA 20 mA padamAM batAvyu` che ke pRthvI ane pANIthI nIkaLela eka samayamAM utkRSTa cAra, vanaspatithI nIkaLela cha, jyAtISI nIkaLela dasa tathA jyAtiSInI devIthI nIkaLela 20 siddha thAya che. sidhdonA alpa ahutvamAM vanaspatithI nIkaLelA AchA sidda thAya tathA pRthvIkAyanA sa MkhyAtagaNA adhika siddha thAya, A kevI rIte kahyuM che? sAthe ja jyAtiSI devIothI nIkaLela AchA siddha thAya tathA deveAthI nIkaLela sa`khyAta guNa siddha thAya, A paNa kevI rIte kahyu che ke jyAre daiva karatAM devIe batrIsamaNI vadhAre che ane siddha paNa vadhAre thAya che. A aMtara samajAvavAnI kRpA karazo ? uttara-vanaspatine nIkaLelA jIva kayAreka ekasamayamAM ekadhI laIne 6 sudhI siddha thAya che, paraMtu temAMthI nIkaLelA jIvAne siddha thavAnI taka gheADIvAra maLe che. tenAthI pRthvIkAyamAMthI nIkaLelA jIvAne siddha thavAnI taka vadhAre maLe che. tenAthI paNa vadhAre taka A kAyathI nIkaLelA jIveAne maLe che. kalpita udAharaNathI A mAkhata sugamatAthI samajavAmAM AvI jaze. vanaspatimAMthI nIkaLela jIva cha, cha e vA2, eTalI ja vAramAM pRthvIkAyanA cAra cAra jIva cha vakhata, apakAyanA nIkaLelA khara vAra siddha thAya. temanI sakhyA A pramANe AvI. vanaspatinA 6 x 4 = 24 tathA apakAyanA 4 x 12 = 48 thayA tathA khIjI udAharaNa prathamanI traNa narakathI nIkaLela jIva eka samayamAM 10-10 siddha thaI zake che. paraMtu 23 melamAM temane naMbara 2, 3, 15 me Avye che. jo saMkhyAnA hisAbathI laie teA khAkhara Ave che, para Mtu AchIvAra tathA vadhAre vAra siddha thavAne kAraNe naMbaramAM ATalA phera paDe che. A ja pramANe jyAtiSIemAM paNa A ja kAraNu samajI levuM. prazna 1698-samakita AvyA pachI tItha karAnA keTalA bhava thayA ? koI 138, koI 133 tathA koI 128 bhava kahe che, te te kevI rIte ? Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo uttara-bhagavAna vASabhadevanA 13, zAMtinAthajInA 12, nemanAthanA 9, pArzvanAtha bhagavAnanA 10 tathA mahAvIra svAmInA khAsa khAsa moTA bhava 27 temaja A pAMca tirthaMkaranA 13 + 12 - 9 + 10 + 27 = 71 bhava thayA. bAkInA 19 tIrthakarenA traNa traNa bhava thayA. 19 43 = 57 thayA. badhA maLIne 71 + 57 = 128 bhavonuM varNana triSaSThI slAkhA puruSa caritramAM karyuM che. prazna 129-keTalA tIrthakaree keTalI keTalI tapasyA karIne dIkSA dhAraNa karI keTalA tIrthakaree AhAra karatA dIkSA dhAraNa karI? uttara-sumatinAtha bhagavAne nitya bhakta (AhAra karatAM) vAsupUjyajIe upavAsathI, mallinAtha tathA pArzvanAthe aThThamathI ane bAkInA 20 tIrthakaroe chaDunI tapasyA sAthe dIkSA lIdhI, evuM varNana samavAyAMga sUtramAM AveluM che. prazna 1700-sAdhue maccharadAnI bAMdhavI e zuM zAstra saMmata che? uttara-nizItha, bRhakalpa vageremAM sAdhu-sAdhvIne mATe paDade batAvela che. tene zabdArtha A pramANe che. yavanikA, pracchAdana paThThI te rAkhavAthI (prANuonI rakSA ) regAvasthA, brahmacaryanI rakSA vagere kAraNethI sAdhu (gacchavAsI) paDade rAkhI zake che. maccharadAnI bAMdhI zakatA nathI. prazna 1781-zuM, sAdhu hAspiTalamAM ekasa-re levaDAvI zake che? uttara-sAdhune mATe ekasa re levaDAvavAmAM niSedha che. ekasa re lenArane nizItha anusAra camAsI prAyazcita Ave che. prazna 1702-udAyana rAjAe putrane rAjya na ApatAM bhANejane rAjaya ApyuM to tenuM kAraNa zuM hatuM? uttara-udAyana rAjAe bhagavAnane kahyuM ke huM putra abhicIkumArane rAjya ApIne dIkSA laIza. jyAM sudhI teo bhagavAnanI sevAmAM hatA tyAM sudhI te temane vicAra upara pramANe hate. pachI rastAmAM jatAM temane vicAra thaye ke abhicIkumAra mAre eka putra ISTa tathA priya che eTalA mATe huM ene rAjya ApuM te rAjyanA kAmakAjamAM tathA kAmagomAM mUchita thaIne saMsAra sAgarathI pAra na utarI zake tathA ema ja bhavabhramaNa kare. A vicArathI tene rAjya na ApatA bhANejane rAjya ApyuM. prazna 1703-jyAre bhagavAna rASabhadevano janma thayo tyAre marUdevI mAtAnI uMmara keTalI hatI? tathA jabudvIpa panatimAM varNavelA 49, 59 tathA 69 AMkaDAne ze Azaya samaja? uttara-49, 59, 69 je AMkaDA tame kahyAM te kadAca yugalanA pAlanane mATe kahyAM haze. paraMtu yugala pAlananA divasane kama, pahelA ArAmAM 49 divasa, bIjA sa. sa. 10 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 samartha-samAdhAna ArAmAM 64, tathA trIjA ArAmAM huM bhAga sudhImAM 49 divasane che. yugalanuM pAlana karavAnA divasane khulAso trIjA ArAnA ru bhAga sudhI che. AgaLa nahi. marUdevI mAtA te ghaNAM ja meDA janamyA hatA. bhagavAna rASabhadeva garbhamAM AvyA tyAre marUdevI mAtAnI uMmara 17 lAkha pUrvamAM eka hajAra varSa ochI hatI. prazna 1704-niSedhanuM prAyazcita kevI rIte Ave che? tathA Ape kahyuM ke ekasa re levaDAvanArane nizItha sUvAnusAra cuMmAsI prAyazcita Ave che. to nizIthamAM AvuM varNana jovAmAM AvyuM nathI. - uttara-huM te A kRtrima vijaLIne sacita mAnuM chuM ja, paraMtu pUjya AtmA rAmajI mahArAja sAhebe khUba saMzodhana pachI vijaLIne sacita svIkArI che. temane te lekha saMvata 1995 nA jeTha suda 15 ne divase prakAzita thayela ratalAmanA nivedana patramAM chapAye che. tene lagatI keTalIka paMktio A pramANe che. vidyutavijaLI jene praga Aja kAla rozanI ane paMkho calAvavA mATe tathA anya kAmomAM thaI rahyo che te acitta athavA sacitta havA saMbaMdhamAM jaina samAjamAM AjakAla bhAre vAdavivAda cAlI rahyo che. koI tene sacitta ane keI tene acitta kahe che. keTalAka varSa pahelA paMjAbanA keTalAka munioe A viSaya para vicAra karyo te e nirNaya thayuM ke A kRtrima vijaLI acitta pratIta thAya che. te pramANe meM paNa zeTha javALAprasAdajI dvArA prakAzita dazavaikAlika sUtramAM mArA anuvAdamAM e ja pramANe lakhyuM hatuM. tyArabAda jyAre vijaLIgharamAM jaIne bhAre zodhapUrvaka nirIkSaNa karyuM te evo nizcaya thayuM ke vijaLI sacita che, acita nathI. lekhanI uparokta paMktiothI vijaLInuM sacita (teukAya) hevAnuM siddha thAya che. ekasa re athavA reDImAM vijaLI athavA beTarIne praga cAlu rahe che. jethI teukAyanI virAdhanA thAya che. cheDI paNa teukAyanI virAdhanA karanAra, karAvanAra tathA anumodana karanAra sAdhusAdhvIne mAsI prAyazcita nizItha sUtranA bAramA uddezAmAM batAvela che. zAstrakAre te teukAyanI virAdhanAnuM sAmaTuM prAyazcita batAvyuM che. e virAdhanA bhale ekasa re thI hoya athavA reDiyethI haya, athavA bhikSA vagere kaI kAryathI hoya. judA judA nAmA te zAstrakAra kayAM sudhI batAve. lAcArI, hAsya, ghamaMDa, pRSThatA vagere kArya joIne, AlecanA sAMbhaLanAra haLavuM bhAre prAyazcita ApI zake che. seMkaDo niSedha karAyelA kAryanA prAyazcita nizItha sUtramAM batAvyA che. te nizItha sUtra jevAthI sArI rIte mAluma paDe che. Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo harSa << "" prazna 1705-sthAnAMga ThANA 4 u. 1 mAM marUdevI mAtA mekSamAM gayA evA ullekha te che. paraMtu temanA AyuSya bAbatamAM zAstrIya ullekha kathAM che ? tathA Ape pharamAvyuM ke bhagavAna RSabhadevanA janma samaye temanuM AyuSya 17 lAkha pUrvamAM eka hajAra varSa Achu` hatu`, te tenu' pramANa zuM? uttara-eka prAcIna bhajanamAM kroDapUrva laga pAtrI zAtA, mArA devI mAtAjI A pramANe matAvyuM che. tathA sUkSma chatrIsImAM pazu DapUrvanuM AyuSya batAvyuM che. vadhAre varNana TIkA tathA graMthAmAM haze. vicAra karavAthI krADa pUrvanA AyuSyanI bAbata zAstra sAthe meLa khAya che. kreDapUrvathI adhika AyuSyavALA je manuSya tathA tiya ca hoya che tee yugaliyA ja hoya che. tathA marIne devagatimAM ja jAya che. nAbhirAjAnI 'mara kreDapUrvathI kaMIka vadhAre hatI (pA aDadhI ghaDI vagere) ane marUdevInI uMmara breDapUnI hatI. jo te karatAM vadhAre AchI hAta tA nAbhirAjAne patnInA viyega sahana karavA paData. pA, aDadhI ghaDImAM te vaMdyanAthe gayA hovAthI te ceDAka meDhA paDavAnA kAraNe koi patto ja lAge nahIM. tathA krADapUrvathI vadhAre uMmara heta te mekSamAM paNa jaI zakata nahi. A badhI bAkhatAthI AyuSya kreDapUrvanuM hatuM. prazna 1706-AjakAla vyAkhyAnamAM khammA ! khammA ! tahat, dhanya vANI'' vagere khAle che te zuM AgamamAM AvA ullekha che ke pachI navI paripATI samajavI ? uttara-prabhuvANInA rasika mumukSu zAstravANInA Adara karatAM tatti ( tahukAra' (tathAkAra) ' tathAstu " vagere vagere zabdonA prayoga karatA hatA. A vidhi prAcIna che. tathA uvavAI sUtramAM tenuM varNana paNa che. prazna 1707-zu, bhagavAna mAMgalika pharamAvatA hatA? e nahIM, te A paripATI kayArathI zarU thaI? uttara- mAMgalika saMbhaLAvavAno zAstrIya ullekha te jovAmAM Avye nathI. paraMtu sAdhu-sevAnuM phaLa dhavacana sAMbhaLavAthI mAMDIne siddhi gati sudhInuM batAvyuM che. temAM pahelu phaLa dhama sAMbhaLavAnu Ave che. jo sAdhu ane zrAvakane vizeSa sAMbhaLavA, sabhaLAvavAnA samaya ke jogana hoya te tenA sAragarbhita magalarUpa thADA zabda paNu sAMbhaLAve jethI tene prabhuvANI sAMbhaLavAneA mahAlAbha maLe tethI A prathA AgamaanukULa che. prazna 178-suvidhinAthajIne puSpadaMta kema kahe che? uttara-suvidhinAthajInuM bIjuM nAma puSpadaMta sUtramAM Avela che. (legassanA pAThamAM suvihiM ca puSpadaMta) sapheda phUlAnI kaLI samAna temanA dAMta suMdara ane sapheda hatA tethI temanuM nAma puSpadaMta kahyu che. Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha samAdhAna prazna 1709-subAhakumArano leca karatI vakhate hajAme moDhA para kapaDuM bAMdhyuM che tenuM kAraNa zuM samajavuM ? uttara-rAjakumAra vagere moTA purUSanA jIvana prAyaH sukha sAmagrImAM vRddhi pAmelA hoya che. teone cheDIka paNa kharAba gaMdha aniSTa lAge che tethI hajAma vagere temanA saMparkamAM khUba sAvadhAnIthI varte che. hajAmata karatI vakhate hajAmane sAme besavuM paDe che. tethI temanA mukha, nAkanI kharAba havA te rAjakumArane apriya na lAge tethI teNe meDhA para kapaDuM bAMdhyuM. prazna 1710-jayAre subAhukumAre dakSAnI AjJA mAMgI tyAre temanI mAtA aceta thaI pachI saceta thaI A aceta avasthAmAM saceta avasthAnI apekSAe vadhAre sukha mAnyuM, tenuM kAraNa zuM hatuM? uttara-saceta avasthAmAM te putra viganA dukhane anubhava thaI rahyo hate. paraMtu aceta avasthAmAM temane khabara na hatI ke zuM thaI rahyuM che. tethI A avasthA sukhadAyaka lAgI. jemake koI, putra-viyeganA kAraNe e vicAra kare che ke AnA karatAM putrane janma na thaye heta te sAruM. prazna 1711-jyAre subAhukumAra dIkSA mATe ravAnA thayA, te AjubAju cammara viMjanArI taruNuo kema hatI? zuM saMyama athIone mATe A ucita kahI zakAya ? uttara-dIkSA samaye AjubAju je taruNIo hatI te saMbhavataH temanI strIo hatI. teo potAnuM kartavya bajAvI rahI hatI. virAgyanI daSTie to puruSanuM rahevuM ucita hatuM, paraMtu strIo pitAnuM kartavya choDavA IcchatI na hatI. tathA subAhukumAra paNa phakta ATalA mATe ja temane utsAha bhaMga karavA icchatA na hatA. prazna 1712-subAhakumArane saMthAro sIjhayA pachI sAdhuoe AvIne bhagavAnane khabara ApyA tyAre saMthAre karanAre bhagavAna athavA gaNadharenI pAse ja saMthAro kema na karyo? ke jyAre bhagavAna athavA gaNadhara Adi sAdhuo pAse saMthAre karavAthI vadhAre zAMti maLI zakatI hatI? uttara-bhagavAna tathA gaNadharanI pAse aneka lekanI avarajavara tathA vAMcanApRcchanA vagere kArya cAlatuM rahetuM hatuM eTalA mATe tyAM saMthAre karanArane potAnA pariNAmanI dhArAne unnata banAvavAnuM kAma kaThina hatuM. pariNAmenI dhArA unnata banAvavA mATe ekAMta jagyAnI AvazyaktA rahe che. eTalA mATe temaNe ekAMtamAM saMthAre lIdhe hate. Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo prazna 1713-AThama, coda, lIlotarI vagerene tyAga heya tathA kyAreka A tithio vadhI jAya te paccakhANu kaI tithinA mAnavA gya che? uttara-tithi vadhatA banne tithio pALe te ghaNuM uttama che. nahIMtara pahelI tithi te avazya pALavI ja joIe. A rIte tithi pALavAno rivAja prAyaH cAlu paNa che. prazna 1714-kaI kaI bhAI e prazna kare che ke tamAro mata (sthAnakavAsI) lokAzAhathI zarU thaye. pahelA na hatA, te tene pratyuttara zuM che? uttara-vIra nirvANunA keTalAka varSo bAda bAra varSano bhayaMkara dukALa paDaye hato. te vakhate sAdhuone zuddha bhikSA maLavI muzkela banI gaI hatI. A kAraNathI sAdhusamAjamAM zithilatA AvI gaI tathA te zithilatA vadhatI gaI. A zithilatAne dura karavA mATe lokazAhe bhagavAnanA mArganuM zAstrAnusAra zuddha svarUpa batAvyuM, tethI teo zuddha dharmanA uddhAraka hatA paraMtu temaNe keI ne samAja banAvyuM nathI tethI lekazAhathI ja A mArge cAle che, te vAta barAbara nathI, zuddha daSTie javAthI zuddha (nirvagha) mAnyatA tathA mArga te A ja che. prazna 1715-dakSiNanI havA te sArI lAge che tathA tene kharAba ane halakI kema batAvI che? uttara-uttara dizA tarapha mahAvideha kSetra hovAthI hamezA tIrthakara bhagavAna birAje che. tathA pUrva dizAmAM sUryodaya thAya che. sUryane paramANuM zuddha hoya che. tethI anya dizAonI apekSAe A dizAone zubha mAnavAmAM AvI che. dakSiNanI havA anukULa lAge e vAta alaga che. prazna 1714-tIrthakarenA sAdhu-sAdhvI, zrAvaka-zrAvikAnI gaNanA te karavAmAM AvI che. jyAre AjanA sAdhu-sAvI, zrAvaka-zrAvikA AdinI gaNunAnI darakAra karatA nathI. te tIrthakarane paravA hatI zuM ? uttara-AjanA moTA bhAganA sAdhu-sAdhvIone te potapotAnA zrAvaka zrAvikAonI saMkhyA jANavAnI lAlasA vadhAre rahe che. paraMtu tIrthakara te vitarAga hoya che. teo tenI jarA paNa lAlasA rAkhatA nathI. teo te jJAnabaLathI dharmAnurAgIonI jeTalI saMkhyA dekhe che teTalI bIjAmAM dharma jAgRti thavAnI daSTithI batAvI de che. AjanA sAdhuonI pAse evuM jJAna baLa na hovAthI IcchA hovA chatAM paNa saMkhyA batAvI zaktA nathI. prazna 1717-kayAMka kayAMka sAdhuone bhagavAna kahyA che. te te kayA kAraNathI? Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 78 samartha samAdhAna uttara- bhagavAna zabdanA aneka artha che. samyakajJAna darzana cAritra yukta yA bhayamukta vagere guNone kAraNe sAdhuone zAstramAM bhagavAna kahyA che. prazna 2018-pUjavuM, namana karavuM tathA vAMdavuM. A zabdanA arthamAM zuM aMtara che? athavA e traNeyane eka ja arthavALA samajavA? uttara-vaMdanAne artha stuti karavI. namanane artha mastaka vagere namAvI praNAma karavA, pUjana artha pUjanIya puruSone namaskAra karI temane yogya vastune grahaNa karavA mATe prArthanA karavI athavA yogya vastuo A pavI. A pramANe tenA artha che. prazna 1719-upavAsane artha zuM bhUkhyA rahevAne ja che? uttara- dethI nivRtta thaIne AhAra-tyAga, zarIravibhUSA tyAga vagere guNonI sAthe nivAsa karavo tene upavAsa kahe che. nIcenA zlokamAM A ja bAbata spaSTa karavAmAM AvI che. "upAdhRtartha yogya, savvavA nu saTTa upavAsaH sa vijJeyo, na zarIra vizoSaNam // 1 // upAvRtasya pApebhyoH yazca vAsI guNaiH saha / upavAsaH sa vijJeya, sarvabhoga vivarjita // 2 // prazna 1720-sthAnAMga sUtramAM cethA cakavati sanatakumAra mokSamAM gayA e ullekha che. jyAre Avazyaka niryuktimAM trIjA devaleke gayA ema lakhyuM che, te A kevI rIte ? uttara-trIjA cakravati maghavA tathA cethA sanatakumArane graMtha TIkAkAra trIjA devaloke gayAnuM batAve che. paraMtu mULapATha sAthe A vAta baMdha besatI nathI. kAraNa ke sthAnAMganA bIjA ThANAmAM subhUma tathA brahmadatta e be cakavatienI narakagati batAvI che. je be cakavati devalokamAM gayA hatA te batAvata. paraMtu batAvela nathI. cothA ThANumAM sanatakumAra mekSamAM gayAnuM batAvyuM che. tethI devalokamAM gayA hovAnuM kathana Agama sAthe maLatuM AvatuM nathI. cakravati devalekamAM jaI zake che. A bAbata te siddhAMtasaMmata che, paraMtu A avasarpiNInA dasa cakavati mokSamAM gayA tathA be cakravarti narakamAM gayA che.* * sAdhu vaMdaNamAM A bAbata AcArya zrI jayamalajI mahArAja sAhebe A pramANe pharamAvI che. vaLI daze cakravatI, rAjya ramaNuM hi choDa; daze mukate pahoMcyAM, kuLane zobhA eDa. Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo prazna 1721-Avazyaka niyuktimAM mallinAtha bhagavAnanA kevaLajJAna ane dIkSA e be kalyANuka mAgasara suda 11 nA batAvyA che. jyAre jJAtA adhyayana 8 mAM poSa suda 11 nA batAvyA che te temAM sAcuM zuM che ? uttara-mallinAtha bhagavAnanA be kalyANaka pASa suda 11 agiyArase thayA e jJAtAsUtranu` kathana sAcuM che. prazna 1722-Avazyaka niyuktimAM evu lakhyu` che ke sAdhu pa'cakamAM kALa kare te pAMca putaLA banAvIne sAdhu sAthe khALavA. zu A barAbara che? uttara--putaLAne khALavAnI je bhASA che tene sAdhupaNAnI samajavI nahiM, te pachI te vAta siddhAMtane anukULa kevI rIte sAI zake ! tethI A kathana siddhAMta virUddha che. prazna 1723-eka bhavamAM eka jIvane utkRSTa pratyeka lAkha (nava lAkha) putra thaI zake che. evu je bhagavatI sUtramAM kahyuM che te zuM barAbara che? jyAre prakaraNa saMgrahamAM bharata mahArAjAnA savA karoDa putra yA che. e uttara eka bhavamAM eka jIvane pratyeka lAkha putra hoI zake che, evu' bhagavatIjInu kathana prAmANika che. savA karoDanI vAta zAztrAmAM nathI. bharatajIne rANIe! aneka hAvA chatAM, bharatajI pate te| eka ja hatA tethI vadhAre putra hovA e kema mAnavAmAM Ave ! prazna 1724-TIkA prakaraNamAM dhavRddhi mATe cakravartinA keTakane (senA) nAza karI de tathA labdhi phArave, te zuM barAbara che? uttara-labdhi vaDe kAIne duHkha paheAMcADavuM athavA koInI ghAta karavI e bhagavAnanI AjJAne anurUpa nathI tethI zAstramAM tenuM prAyazcita khatAvyuM che. eTalA mATe A kathana zAstra saMmata nathI. prazna 1725-prajJApanA, bhagavatI vageremAM pAMca sthAvara kAyane prathama guNasthAnamAM tathA mithyAtvI mAnyA che. jyAre kama graMthamAM pahelAnA e guNasthAna mAnyA che. AvA virodhAbhAsa zAthI? uttara-pAMca sthAvarakAyane ekAMta mithyArdaSTi batAvyA che te kharAkhara che. zAstrakArAnI vAta prAmANika mAnavAmAM Ave che. sthAvaramAM be guNasthAna ka graMthamAM khatavyA che, paNa jJAna na batAvatA mAtra be ajJAna ja temaNe manAvyA che. tathA kagraMthakAra khIjA guNusthAnamAM jJAna hovAnu mAnatA nathI mAga tathA samiti apavAda mA che. uttara-vRddha para parAthI te evuM ja kahevAmAM Ave che ke gupti utsaga mA tathA miti apavAda mArga che. A khAmatanI puSTi uttarAdhyayana 1 gAthA 30 nA A prazna 1726 gupti utsa zu' A mAnyatA barAbara che? Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna be zabda "bagpha, viddhArU"thI thAya che. nirukuI zabda kAyAnI gupti, kAyAnA vepArane rokavAnuM batAve che, apuI zabda kAyAnI samiti batAve che. samyaka pavRtti athavA samyak pravartanane "samitI" kahe che. TIkAmAM Ave artha karyo che. prazna vyAkaraNa prathama saMvara dvAra tathA uttarA. a. 24 mAM lakhyuM che. AthI pravRtti mArga siddha thAya che. guptine artha e karyo che ke "paraM diNa gAnujo javavara vize ) AthI te nivRtta (utsarga mArga) siddha thAya che. paraMtu guptine bIje artha evo paNa lakhe che ke "zopa nuM tarpanAmUvInAM kADhanAM pravRttanam zAstranAM 2 nivRtana" tethI pravRtti artha paNa nIkaLe che. sthAnAMga AThamAM ATha samiti paNa batAvI che. tenAthI A artha baMdha bese che. arthAt mana vacana kAyAne paNa samitimAM lIdhA che. prazna 1727-musIbatanA samaye prati sevanA karavAmAM Ave tene apavAda kahe, te samitine paNa prati sevanA mAnavI paDaze. A kaI rIte saMgata thaze? uttara-muninuM lakSa nivRtti pradhAna hoya che. paraMtu A sthiti kramAnusAra prApta thAya che. je muninuM halanacalana tathA bhikSAdi vagara saMyamanuM kArya barAbara cAlatuM rahe te eTalA samaya sudhI athavA pAda gamana saMthAro kare te jIvanaparyata guptithI ja kArya cAle che. ane samitinI AvazyakatA ja rahetI nathI. tethI A jAtanI samitIne (guptithI nirvAha na thaI zake te te dazAmAM) apavAdamAM laI zakAya che. paraMtu ahiMyA pratisevanAne samitIne artha samaje joIe nahi. ahiMyA apavAda mAtra samyaka pravRttirUpa che. paNa pratisevanArUpa nathI. tethI gupti ane samitIne utsarga, apavAdarUpa ApavAmAM Ave te uparane arthe susaMgata lAge che. nahi te samyaka pravRttine samitI tathA pravRttinirodhane gupti kahevI susaMgata thaze. A artha sthAnAMga sthAna 8 mAM batAvela ATha samitio tathA dazAzruta skaMdha sUtranI pAMcamI dazAmAM batAvela ATha samitIo tathA traNa guptio sAthe meLa khAya che. A arthathI koIpaNa harakata dekhAtI nathI, prazna 1728-zrI bhadrabAhu svAmI AdhyAtmikatAnA carama zikhara para pahoMcelA sAdhaka hatA. oghaniryukti temanI racanAomAMnI eka che. sthAnakavAsI jaina paraMparA temaja tenA sthApakAe A graMthane pramANurUpe svIkAra karyo nathI. zuM A eka bhula nathI? zuM e jarUrI nathI ke sthAnakavAsI samAje A mukhya bhUlane jaladI sudhAravI? pitAnI vAtanI siddhine mATe egha niyuktino ullekha karIne tenI mahattA temaja prAmANikatA batAvatA bhAga traNa pR. 15 lAIna 14-15mAM Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 bhAga trIjo lakhyuM che ke " A vANI AjanA koI bhautikavAdInI nathI, paraMtu ghaNuM juna yuganA mahAna AdhyAtmavAdInI che, jemAM AdhyAtmikatAnA carama zikhara para pahoMcelA sAdhaka hatA. uttara- ghaniryukti"nA racayitA zrI bhadrabAhasvAmIne AdhyAtmikatAnI carama sImA para pahelA kahevAmAM vicAra thAya che. kAraNa ke cAritranI apekSAe te te samaye sAmAyika ane chedo pasthApanIya e beja cAritra hatA, bAkInA traNa cAritrane vicheda hatuM. guNasthAnakanI apekSAe sAtamA guNarathAnakathI AgaLa na hatA. upazama tathA kSapaka bane zreNIo baMdha hatI. jJAnanI apekSAe te samaye mana:paryava jJAna tathA kevaLajJAna te hatuM ja nahi. avadhijJAnamAM parama avadhijJAnane viccheda hate. zrutajJAnamAM paNa saMpUrNa daSTivAdanA jJAtA tathA sarvAkSara sanipAti na hatA. samaktinI apekSAe AyuSyabaMdhanI pahelA kSAyika samakitI paNa hatA ja nahi. AyuSyanA baMdha pachI paNa temane kSAyika samakita prApta thayuM hoya e nirNaya ahiMvALA te kaI karI zake nahi. ItyAdi bAbatene vicAra karavAthI ema te kevI rIte kahI zakAya ke teo AdhyAtmiktAnA carama zikhara para pahoMcelA sAdhaka hatA. chaghasthapaNAnI carama sImA paNa kevaLajJAna pUrve kSaNa sudhI hoya che, je teone prApta thaI na hatI. niryukti vagere je kaI hoya, paraMtu temAMnI je vAta gaNadhara kRta sUtrathI viparIta jatI na hoya te mAnya che. ane tethI je viparIta hoya che te mAnya nathI. zrI bhadrabAhu vAmI cauda pUrvadhara hatA. je ghaniyukti temanI banAvela hota te gaNadhara kRta sUtrathI viparIta vAte temAM na hota. paraMtu temanA nAmathI prasiddha karAyelA graMthamAM gaNadhara kRta sUtrathI viparIta vAte dekhAya che. AthI e vicAra thAya che ke temanA nAmathI kaI bIjAe A graMtha banAvyuM hoya athavA temanA banAvelA graMthamAM pheraphAra karyA hoya. AvI sthitimAM pUrvAcAryoe te graMthane mAnya karyo nathI, te paNa tene bhUla kevI rIte kahI zakAya ? AvI sthitimAM bhUla na hovA chatAM paNa bhUla batAvavI tathA te bhUlane sudhAravA mATe kahevuM ane te samAjane ja sthApita batAve e zuM te samAjanI sAthe (jemAM teo svayaM beThA che.) vidroha nathI? zve. mU. 5 AcArya pArdhacaMdrajI vageree paNa niryuktinI keTalIye bAbatone svIkAra nathI karyo, zuM mUrtipUjaka, zuM sthAnakavAsI, koI paNa vyakti hoya, taTasthavRttivALI vyaktine gaNadhara kRta sUtrathI viparIta bAbate mAnya hetI nathI. tethI sthAnakavAsI samAja para lAMchana lagADavuM anucita che. prazna 1729-sthAnakavAsI jaina paraMparAmAM mUla Agama uparAMta tenA upara racelI niyukti, bhASya, cUrNi, TIkA, avacUrI vagere prAmANika mAna sa. sa. -11 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80. samartha-samAdhAna vAmAM AvI nathI, tathApi koI e bhAva pragaTa kare ke A cUrNa athavA te cUrNa athavA te bhASyano nirNaya vivAdAspada prasaMgamAM khAsa karIne nirNAyaka bhUmikAnA rUpamAM svIkAravAmAM aAve che. jenI atha-ApattithI e artha nIkaLe che ke zAstrIya nirNayarUpa prAsAda (mahela) cUrNa vinA ubhe rahI zakatuM nathI. te zuM A vAtane sthAnakavAsI jaina svIkAra karI zake che? nizItha cUrNanI mahattAnuM darzana karAvatA bhAga 1 pR. 4 paMkti 7, 8mAM lakhyuM che ke vivAdAspada prasaMga para cUrNane nirNaya khAsa karIne nirNAyaka bhUmikAnA rUpamAM svIkAra karavAmAM Ave che. uttara-niryukti vagerene pUrNa prAmANika nahi mAnatA hovA chatAM paNa temAM rahelI siddhAMta anukULa vAtane na mAnavI e nyAya ucita nathI. teo te jaina AcArya che. paraMtu koI anya tirthonI vAta paNa je siddhAMta anukULa hoya te tene mAnya karavAmAM keI harakata nathI. A vAta sUyagaDAMga zrutaskaMdha-1 a. 14 nI gAthA 8mAM spaSTa batAvI che. siddhAMta anukuLa vAta hoya te "ghaTadAsI "nI vAtane paNa mAnya karavAne bhagavAnane Adeza che. ane siddhAMta virUddha rAjA mahArAjA-te eTale sudhI ke cakavatInI paNa vAta svIkArI zakAtI nathI. jemake zreNika rAjA ane brahmadatta cakravatInI vAta svIkAravAmAM AvI nahi.4 je kaI zaMkA kare ke e vizALa buddhivALA AcAryoe kahelI bAbatenI samAlocanA AjanA a95 buddhivALA mANasa kevI rIte karI zake ? te A barAbara nathI, kAraNake AjanA a5 buddhivALA mANase temanI vAtanI samIkSA mAtra potAnI buddhithI karatA nathI. gaNadhara kRta sUtranI sAthe tulanA karatAM tenI satyatA-asatyatA svayaM pramANita thaI jAya che. ema karavAno adhikAra alpa buddhivALA mANasane paNa che. eTalA mATe gautamasvAmI tathA AnaMda zrAvakanuM udAharaNa ApaNI sAme che. A bAbata te AgamanA abhyAsIonI che, paraMtu vyavahArathI paNa jovAmAM Ave che ke bhejana banAvavAmAM kuzala evA seIyAe banAvelI rasoImAMthI kAMkarA, kASTa, tRNa sAthe na khAtAM bahAra kADhI nAkhe che. athavA te te bhejanA anya samajI cheDI de che. te evo vicAra nathI karate ke ATalA badhA heziyAra raIyAe banAvelI rasoImAM kSati huM kema batAvuM ! cUrNa vinA zAstrIya nirNayarUpa mahela Ubho rahI zakatuM nathI. A kathana asaMgata * zreNika rAjAe anAthI munine prabhana ApyuM hatuM tathA brahmate cittamunine kAmaganuM nimaMtraNa ApyuM hatuM. paraMtu te svIkAravAmAM AvyuM nahIM. sUyagaDAMga a. 3 u. 2 gA. 15, 16, 17. 18, 19, 20 mAM paNa e vAta karI che ke rAjA mahArAjAoe ApelA AhAra, sAja-sAmAna vagerethI munie dUra rahevuM. Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 83 che. kAraNa ke cUNI e zuM che? cUNI te sUtrenI vyAkhyA mAtra je che. sUtronuM avalaMbana laIne ja cUrNane janma thaye che. eTale cUrNa karatAM sUtra sarvopari che. vyAkhyA te pitapotAnI buddhi anusAra saMkSipta ke vistRta karaze. paNa te vyAkhyA siddhAMta virUddha na hovI joIe. bIjI vAta e che ke cUNI vagerenI racanA te sUtra pachI ja thaI che. tethI ema kema mAnI zakAya ke cUrNa vigere vina zAstrIya nirNayarUpa mahela Ubho rahI zakatuM nathI! zAstrIya nirNaya rUpI mahela te cUrNanI utpatti pahelAM paNa ubhuM hatuM, jenuM avalaMbana laIne aneka bhavyAtmAoe pitAnuM kalyANa karyuM che. tathA cUrNa vagerenA abhAvamAM paNa pitAnuM Atma kalyANa karaze. eTalA mATe A vAtane zuddha zraddhAvALA sthAnakavAsI svIkAra karI zakatA nathI. thAnakavAsI ja zuM, maMdiramAZ- emAMthI paNa ghaNu te vAtane svIkAra karatAM nathI. cUrNane nirNaya khAsa karIne nirNayAtmaka bhUmikArUpe svIkAra karavAmAM Ave che. e paNa kevI rIte saMgata hoI zake ? kAraNa ke cUNImAM prasaMge pAta A kAryo paNa karavAnuM vidhAna karyuM che. jemake (1) maithuna sevavuM (2) rAtre AhAra le. bhajana rAkhavuM. (3) kAcuM pANI pIvuM (4) joDA paheravA. (5) pAna vagere lIlerI khAvI. (6) vRkSa para caDavuM. (7) snAna karavuM. (8) anaMtakAyanuM bhakSaNa karavuM. (9) AdhAkamI levuM vagere aneka bAbate temAM Avela che ke je sUtrathI niSiddha che. ane jenA sevanathI mahAvatane paNa bhaMga thAya che. prazna 13jo keIema lakhe ke " nizitha sUtra jema mahAna che, te ja pramANe tenAM bhASya ane cUNuM paNa mahAna che.'' to zuM AthI ema siddha nathI thatuM ke bhASya tema ja cUNa ke je chamastha dvArA lakhAyela che ane jemAM keTalIka aTapaTI bAbata hovAnuM lekhaka pite svIkAre che. (bhAga 1 pR. 5 paMkti 2-30) teo tene zrata kevaLI racita pUrvApara avirUddha AgamanI sAthe eka pakSIya besADI de che tathA teo nizItha cUrNa tema ja bhASyane mULa nizitha sUtrathI kaI paNa bAbatamAM ochA mAnavA taiyAra nathI! uttara- "nizItha cUrNa jema mahAna che ema ja tenA bhASya tathA cUrNa paNa mahAna che." e lakhavuM asaMgata che. tene khulAso A pahelA AvI gayuM che. tyAM canI keTalIye vAtone mULa sUtra sAthe asaMgatatA batAvI che. tethI cUrNa bhASAdine mULanI sAthe samAna daraje besADI devA e kaI rIte ucita nathI. prazna 1771-cheda sUne pitAne mULa graMtha paNa bhASya ane cUNI vinA yathArtha rIte samajamAM AvI zakatuM nathI. jo keI vyakti bhAgya Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna temaja cUNanuM avalokana karyA vinA ja cheda sUvagata mUla rahasya jANuM levAno dAvo kare che, to huM kahIza ke teo brAMtimAM che athavA daMbhamAM che. upakta lekhana keTaluM satya che? zuM Aja sudhInA badhA gItArtha nioe avalokana karyuM che? tema ja zuM avalokana nahi karanArA badhA zrAMtimAM rahyAM che? athavA daMbhI ja rahyAM che? uttara-uparokta pUchavAmAM AvelI bAbata zAnA mULa pATha sAthe meLa khAtI nathI. kAraNa ke vyavahAra sUtranA dasamA uddezakamAM evI maryAdA batAvI che ke traNa varSanI dikSAparyAyavALAne AcArAMga tathA nizIthanuM jJAna, cAra varSanI pravajyavALAne sUyagaDAMga, pAMca varSanI dikSA paryAyavALAne dazAzrutaskaMdha, bRhataka5 ane vyavahAranuM jJAna ApI zakAya che. AvI maryAdA batAvI che. have vicAra e karavAne che ke sAdhAraNa buddhivALA sAdhu zuM traNa varSamAM AcArAMga tathA nizItha tathA cUrNanA pAraMgata banI zake che ? hA, mUla tathA mUlanA bhAvArthanuM adhyayana te karI zake che. A banne zAnA jJAna vagara saMghADAnA agresara thaIne vicArI zakatA nathI. te saMghADAmAM eka paNa e sAdhu na hoya te jeTalA divasa sudhI e saMghADo A pramANe vicaryo hoya eTalA ja divasonI dikSAne cheda badhAyane Ave che. A vAta vyavahAra sUtranA chaThThA uddezakamAM batAvela che. cothA varSamAM sUtrakRtAMga batAvIne tathA pAMcamA varSamAM dazAzruta kaMdha, bRhat kalpa tathA vyavahAra sUtra batAvela che. te zuM eka varSamAM e badhAnA bhASyanuM adhyayana karI zakAya? ja nahIM, te zuM jemAM badhA phIrakA brAMta athavA daMbhI che? lekhakanA pUrvajoe paNa AvuM karyuM nathI. prazna 1732-cha cheda sUnI guptatA para carcA karatAM meM lakhyuM che ke prAyaH pratyeka zAstra ja gupta rAkhavA yogya che. adhikArInuM dhyAna sarvatra rahevuM joie. zuM anya sUtra ana(dhakArIne abhyAsa mATe ApI kAya che? nahi. prAcIna kALamAM jevuM lekhana hatuM evuM ja AjanA yugamAM draNa che. gurUmukhathI cAlI AvelI zrata paraMparA je divase kalama ane ziAhInI madada laIne pustaka ArUDha thaI te ja divasathI guptatAne prazna samApta thaI gayo. uparokta lekhathI lekhakane A mata nizcita nathI thato ke zAstra pustaka ArUDha thayA pachI paNa tenI guptatA mAnanAra temaja evI dhAraNuM karanArane, jemAM svayaM bhASya temaja curNa kAra paNa che, te zuM khoTA khyAlavALA che? uttara-uparokta uddharaNathI to eja spaSTa thAya che ke lekhaka cheda sUtrenI guptatAne samApta thayelI mAne che. tathA guptatA mAnanArAne beTA khyAlavALA paNa mAne che, paraMtu Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo ekAMtarUpe AvI vAta nathI. sUtre pustakArUDha thaI gayA pachI paNa aneka bAbate evI che ke je gurUgamanI AvazyakatA rAkhe che. gurUgama vinA tenuM yathArtha spaSTIkaraNa thaI zakatuM nathI. badhA sUtre mudrita hevA mAtrathI badhAya sUtre adhyayana karavA yogya thaI gayA hoya. prazna 1733-guM sAdhumAgI AmnAya (mAnyatA) evI che ke je utsargamAM pratiSiddha che, te kAraNu utpanna thatAM kapanIya (grAhya) heya che. Ama karavAmAM koI prakArano doSa paNa nathI. je A mAnyatA sthAnakvAsIonI nathI te mUrtipUjakenI A abrahmacarya sudhInI kapanIya temaja grAhya banAvI denArI AmanAyane sthAnakavAsIoe pracAra karo e zuM saMgata che? uttara-uparata kathana sUtra virUddha che. kAraNa upasthita thatAM paNa hiMsA, juTha vigere kaI paNa pApanuM sevana na thatuM hoya tevAM kAryo te kalpanIya (grAhya) heI zake che. paraMtu jemAM pAponuM sevana thatuM hoya tene nirdoSa mAnI zakAya nahi. je apavAdamAM hiMsAdi pravRtti na hoya temAM prAyazcita nathI. je apavAdomAM hiMsA, mRSA, mAyA vigerenI pravRtti heya-AvA apavAdonI pravRtti hovA chatAM paNa prAyazcita levuM paDe che. jemake nadI utaravI, varasatA varasAdamAM maLa-mUtranA tyAga mATe javuM, anAbhoga (anupa ga)thI paNa apavAda sevana thaI gayAnuM jANutA gautamasvAmInI jema prAyazcita levuM joIe, eja pramANe keTalAka apavAda prAyazcitane yogya che, keTalAka vagara prAyazcitanA che. ane keTalAka apavAdonuM sevana sarvathA niSiddha che. jemake rAtribhejana maithuna, AdhAma sevana, sacitakAya bhakSaNa vagere vagere, tethI apavAda sevanamAM doSa nathI evuM ekAMta kathana karavuM e zAstra virUddha che. bhagavatI zataka-25 u. 7mAM pratisevanA (deSa lAga)nA dasa bheda batAvyA che. jemAM roga, pIDA, Apatti vagere paNa che. rogAdi avasthA temaja Apatti vakhate paNa apavAdanuM sevana karatAM zAstrakAra doSa batAve che, tethI apavAda sevanane nirdoSa kahevuM e zAstra viruddha che. svaccheda mati kalpanA che, sthAnakavAsI jainanuM nAma dharAvanAra vyakti dvArA badhA apavAda sevanane nirdoSa pracArita karavA e samAja droha che. zuddha vicAradhArAvALA sthAnakavAsIoe te zuM mUrtipUjaka vijaya vimala gaNie "TchAra pannAnI TIkAmAM saMnidhI rAkhavAmAM (vAsI) cAramAsanuM gurU prAyazcita, AtmasaMyamavirAdhanA, AjJAbhaMga vigere deSa gRhastha samAna batAvyA che. prazna 1734-zuM A kathana siddhAMta anukULa che? "keImahatvapUrNa sthiti na heya, mRtyu tarapha javAmAM samAdhibhAvane bhaMga thAya che, jIvananA bacA Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha samAdhAna vamAM kAMIka vizeSa dharmArAdhana saMbhavita heya te sAdhakane mATe jIvatA rahevuM e ja zreyaskara che. pachI bhale jIvana mATe svIkRta vatemAM thoDA pheraphAra paNa kema na karavA paDe !" zuM A kathana siddhAMta anukuLa che? uttara prazna mujaba mahatvapUrNa sthitine mATe zAstrakAra daza kAlika adhyayana-2 gA. hama pharamAve che ke "he te maM ma" arthAt marI javuM zreSTha che. paraMtu svIkArelA vratane bhaMga karavAnI IcchA karavI joIe nahi. nidAna ane Asakti yuta maraNa che ke bAlamaraNa che, paraMtu vratarakSAne mATe A prakAranA maraNathI marI jAya to te paMDita maraNa che. A bAbata sthAnAMganA bIjA sthAnamAM batAvela che. A rIte zAstrakAre te vratane rakSaNa mATe marI javuM zreSTha batAvyuM che, jyAre prastuta lekhaka mahAzaya jIvanane mATe vrata bhaMga batAve che, tethI A kathana zAsathI taddana viparIta che. sAdhuonI bAbata to zuM, paraMtu ahaMnaka zrAvaka, kAmadeva zrAvaka vagere samakSa maraNa prasaMge upasthita hatuM, paraMtu teo pitAnA vratathI calita thayA nahi aMkhaDa sanyAsInA ziSyoe te sAdhAraNa vrata rakSAne mATe pitAnA prANa tyAga karyo, parantu ravIkArelAM vratamAM pheraphAra karyo nahi. ItyAdi aneka mahApuruSe pitAnA svIkArelA vratamAM daDha rahyA che. prazna 1735- "samati taka" vagere darzana-prabhAvaka graMthanuM adhyayana karavuM hoya, cAritranI rakSAne mATe ahiM tahi sudara bhU-pradezamAM kSetraparivartana karavuM hoya tyAre je gati aMtarbhAva thavAthI akapanIya AhArAdinuM sevana karavAmAM Ave che. te te zuddha ja mAnavAmAM Ave che, Azaddha nahi, te zuddhane artha e che ke A bAbatamAM sAdhakane kaI prAyazcita AvatuM nathI. za kavizrIe kahela A apavAda, siddhAMta temaja jina Agama sammata che? zuM e apavAda dUSaNa nahi paNa bhUSaNarUpa che? zuM ethI vratabhaMga thatuM nathI? zuM temane prAyazcita AvatuM nathI? uttara-A praznamAM lekhake akalpanIya AhAradinuM sevana nirdoSa mAnyuM che. paraMtu sUtrakAra te tene niSedha kare che. jemake - = mere mattAnuM tu jaLAdagkti saMvirya, ditiya paDiyAikkhe, na me kApaI tArisa" daza 5-1-44. Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo A gAthAmAM batAvyuM che ke je ka95nIya ke akalpanIyanI zaMkA paNa thaI jAya te muni te AhAdi grahaNa karaze nahIM. 3Ama che ja puchA , kSag La va jANuM socc| nissaM kiya zuddha', paDigAhijja saMjae // 56 // atha-AhAradinI utpattinI bAbatamAM pUchaparacha karIne zaMkA vagaranuM lAge te ja tene grahaNa kare, nahi te nahi, A ja sUranA "chaThThA a.nI 47-48mI gAthAomAM akalpanIya AhAra vigere grahaNa karavAnuM te dUra rahyuM paraMtu grahaNa karavAnI IcchA paNa na kare. AgaLa 60mI gAthAmAM gRhasthanA ghare besavAne niSedha hovA chatAM paNa temAM traNane mATe apavAda batAvyuM che. te je sanmati tarka vigerenA adhyayana arthe akalpanIya grahaNa karavAne apavAda hota te zAstrakAra tene paNa apavAda batAvata. bhagavatI za 5. u. 6mAM AdhAkarma, kritakRta, vagere deSayukta AhArane manamAM paNa nirdoSa rAmaje ane tenI AlocanA na kare te tene virAdhaka kahela che. cAlu TIkAkAre to viparIta zraddhArUpa hovAthI mithyAvanI prApti batAvI che. ahiMyA Apatti tathA gAdi kAraNathI levAmAM nirdoSatA batAvI nathI. prazna 1736-bAla, vRddha ane plAna vigerene mATe bhikSAthe javuM khuba Avazyaka heya te paNa, ucita yatnA pUrvaka (kAMbala oDhIne) varasAdamAM gamanAgamana karI zakAya che? uttara-praznamAM varasAdamAM bhikSArthe gamana karavAnuM batAvyuM, paraMtu te zAsa virUddha che. dazavaikAlika a.pa. gA. 8mAM tene niSedha che. A bAbatamAM koI prakArano apavAda paNa batAvyuM nathI. daza. a6. gA. damAM batAvyuM che ke bAla, vRddha, rogI saue A aDhAra sthAnonuM pAlana karavuM joIe. vyavahAra bhASya u.7 gA. 278 mAM dhIme varasAda paDato hoya te paNa javAno niSedha che. prazna 1738-jeNe saMthAre karyo che evA bhikSune asamAdhabhAva thaI javAthI je teo sthira citta na rahe ane AhArapALuM mAMge che tene avazya ApavA joIe zuM ? kavizrIe uparokta apavAda batAvyuM che te te siddhAMta samata che ke nahi? uttara-saMthAre karanAranuM citta saMthArAthI vicalita thaI gayuM hoya te temanI sAthenA bhikSu temanA cittane sthira karavAno prayatna kare, prayatnathI temanuM citta sthira thaI jAya te bahu sAruM paNa je sthira na thAya te muni tene AhAradi lAvIne ApI zake che, vicalita cittavALAne baLAtkArathI rokavA e munidharma nathI. jo tene AhAra vigere Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 samartha-samAdhAna ApavAmAM na Ave te paNa tenuM citta calita thavAthI tene bhAva-saMthAre te rahyo ja nahi. apavAdane bhUSaNa kahevuM na joIe. prazna 1738-pU. zrI dharmadAsajI mahArAje temanA ziSya saMthAra laIne DagI gayA, temane teozrIe khuba samajAvyA, paraMtu jyAre teo mAnyA nahi to temane pATa uparathI utArI dIdhA. tathA dharmanI hAni na thAya te mATe teo pote saMthAro laIne saMthArAnI pATa para birAjyA. paraMtu teozrIe temane AhAra paNa lAvIne ApyA nahi, te zuM A ucita hatuM? uttara-pU. zrI dharmadAsajI ma. sA. e tathA temanA bIjA munioe saMthArAthI calita thayelA munipara baLAtkAra (jabarajastIthI rekavAnuM karyuM na hatuM temaja te muni sAtheno saMbaMdha paNa viccheda karyuM na hatuM. calita thatAM ja temane AhAradi lAvIne devAmAM nArAjI samajata to teo temanI sAthe saMbhoga kema karata! kAraNake anumodanarUpa kArya temaNe karyuM ja che. saMthArAthI calita thaIne niyamabhaMga karanAre pitAnI zuddhi mATe AlocanA karavI ucita che. vyavahAra sUtra u0 2 thI e spaSTa thAya che ke te (saMthArAthI calita) munine gaNuthI alaga na kare paraMtu aglAna bhAve temanI sevA kare. pUjyazrI dharmadAsajI ma.sA. tathA temanA AjJAnuvarti saMte e Agama anusAra ja karyuM hatuM. AhAra lAvavA mATe te muni pite gayA athavA bIjA muni gayA, e to prasaMga anusAra karI lIdhuM haze paraMtu te muni sAthe saMbaMdha vicacheda na karyo tethI temaNe maryAdAnuM pAlana karyuM. pU.zrI dharmadAsajI mahArAja sAhebe te muninI jagyA para saMthAro karyo e teozrInI mahAna vizeSatA hatI. je te saMthAro na karata to paNa Agama mayadAnuM ulaMghana thatuM nathI. saMthAro karIne te mahApurUSe jainadharmanuM gaurava vadhAryuM che. temanA mATe apavAdane koI prazna ja na hato. kAraNa ke apavAdanuM sevana te saMthArAno bhaMga karanAra munie karyuM hatuM. apavAdanuM sevana na karanAranI sAdhanA adhurI che, vikRta che, ekAMta che, ekAMgI che. ema kahevuM e siddhAMta virUddha che. apavAda lAcArI che. tenuM sevana anivArya nathI. bane tyAM sudhI apavAdanuM sevana na karavuM, e ja zreyaskara che. tenuM sevana karyA vinA sAdhanA adhurI che, tema kahevuM e, sUtrane vidroha karavA jevuM che. gajasukumAra Adi aneka munie apavAdanuM sevana karyA vinA ja mokSamAM gayA che. te pachI temanI sAdhanA adhurI kema kahI zakAya! prazna 1739-prasaMga AvatA zAstrane anukuLa je muni nAvamAM bese che, nadI utare che, vRkSAdine sahAre le che, temane zuM kaI prakAranuM Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAyazcita nathI AvatuM? dazAzvata skaMdhamAM mahinAmAM be vAra udaka le5 lagAvanAra asabaLAcArI, temaja traNa udakalepa lagAvanAra sabaLAcArI mAnyA che. to te kayA dRSTikoNathI? je mahinAmAM be vAra udaka lepa sakAraNa karavAthI prAyazcita nathI AvatuM te pachI traNane udaka lepa karatAM ja tene ekadama sabaLAcArI kema kahyAM che? uttara-vRkSanI sahAya levAne apavAda prAcIna dhAraNamAM nathI. vRkSa para caDavAthI caumAsI daMDa nizItha u. 12 mAM batAvela che. nadI utaravI, nAvamAM besavuM, vagerenuM paNa prAyazcita levuM joIe ane e zAstra saMmata che. jemake chadyastha sAdhu upagapUrvaka apamatta bhAvathI niraticArapaNe gamanAgamana Adi Avazyaka kartavya kare te paNa tene AlecanA prAyazcita batAvyuM che. ane ucca saMyamI gautamAdi aNagAroe paNa A ja pramANe karyuM che. vidhipUrvaka gamanAgamana karavAmAM paNuM virAdhanAnI AzaMkAne kAraNe prAyazcita batAvyuM che. te nadI utAravAmAM te pratyakSa virAdhanA dekhAya che. tethI tenuM prAyazcita kema nahi? arthAt avazya che. A prazna 1740-AcArAMgamAM jALAM vA, Lo kALatti vakhakanA A pATha Avelo che tathA sUtrakRtAMga hR. 2 a. 5. mAM be gAthAo A pramANe che. ahAkammANibhaMjati, aNNamaNNe skmmunnaa| uvalitte ti jANijjA, aNuvalitte ti vA puNo // 8 // eehiM dohiM ThANehiM, vavahAro Na vijji|| eehiM dohi ThANehi, aNAyAraMtu jANae " // 9 // Ane bhAvArtha zuM che? zuM samaya Ave asatya bolI zakAya che? temaja ema karanArane prAyazcita paNa nathI AvatuM zuM? uttara "nA vA, ti vALa vaNakanA A pAThane koI asatya bolavuM e paNa artha kare che. paraMtu A artha barAbara nathI, kAraNa ke daza. a. 7 gA. 1mAM so ja mAsika savo arthAt asatya tathA mizra e be bhASA bolavI nahi evo Adeza che ahiMyA "ravo" zabdathI kaI paNa sthAna ke game tevA saMkaTamAM kadApi jahuM belaDuM nahi, te pachI jIvarakSAne kAraNe asatya kema besI zake ? tathA A ja sUtranA a. 6 gA-11 mAM asatyane niSedha karatAM "kagTTA pAvA arthAt pitAne mATe ke bIjAne ? mATe asatya bolavuM nahi. AmAM va para banne mATe niSedha che, te pachI parArtha (jIvara kSAdi mATe) paNa jaTha kema belI zake! uparokta AdhArene jevAthI jIvarakSAdi nimitte paNa asatya bhASaNa karavuM e zAstra saMgata pratIta thatuM nathI, tethI nAvA no vAri sa, sa.-12 Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna ags A pAThane bIjI jagyAe A pramANe artha che. kALe ve, gALe rUri no vAM artha - jANo kevA chatAM paNa huM jANuM chuM ema na kahe athavA mona rahe. A artha karavAthI A zabdo (vaTemArgune puchavAthI e jenA saMbaMdhamAM kaMI paNa na kahe, na batAve, tenA praznane keI paNa prakArathI svIkAra na karatAM mauna ja rahe. paraMtu jANavA chatAM paNa huM jANuM chuM ema na kahe. tAtparya e che ke jANavA chatAM paNa huM jANuM chuM evuM na kahetAM mauna ja rahe)nI sAthe barAbara meLa bese che. paraMtu A uparAMta ahiMyA bIjA paNa cAra AlAvA AvyA che. temAM paNa trIjA AlAvAmAM "ahiMthI gAma keTale dura che?" tathA cethAmAM amuka gAma athavA nagarane ka mArga che?" A praznanA saMbaMdhamAM paNa A ja paTha che. je uparokta pAThane artha juThuM bolavuM evo karavAmAM Ave te ahiMyA jIvarakSA saMbaMdhI khAsa kaI prasaMga nathI. te tyAM kayA prasaMgane laIne jADuM belaze ! tethI sAdhune e kalpa che ke gRhastha saMbaMdhI AvA prasaMgopara kaMI paNa na kahetAM mauna rAkhe. elA mATe A pAThane asatya balavAne abhiprAya bAMdhave e ThIka nathI. tathA udAsInatAnI daSTie A artha paNa bese che. jemake lekavyavahAramAM kaI bAbata jANatA hovA chatAM paNa tenA samarthaka na banatAM "huM jANatuM nathI." ema kahyAM kare che. AnuM tAtparya e che ke A bAbatamAM huM kahIza nahi e ja pramANe ahiMyA paNa te pathikane kahe ke huM jANatA nathI. arthAt huM sAdhu chuM, tethI A bAbatamAM huM kaMI kahI zakatuM nathI. ( pratisevanAne dasamo bheda vimasA (vimarza) che. je koI AcArya AlecanAnA prasaMge ziSyanI parIkSA mATe jANatA hovA chatAM paNa "A meM sArI rIte sAMbhaLyuM nathI." ema kahe te tene paNa deSanA bhAgIdAra mAnela che. AmAM ekAMta ziyanA hitane mATe pravRtti karavAmAM Ave che. chatAM paNa teone doSanA bhAgIdAra gaNavAmAM Ave che, evI ja rIte mRga vagerene viSayamAM sAcI vastu chupAvIne bIjuM ja bolavAmAM te saMbaMdhI mAyAmRSA dezanA bhAgIdAra kema na gaNAya ! eja pramANe koI sAdhu anya sAdhunI sevAmAM gayA hoya te paNa te gamanAgamana saMbaMdhI prAyazcitanA bhAgIdAra bane che. AmAM ekAMta parahita buddhinI apekSA hovA . chatAM paNa virAdhanAnI AzaMkAthI prAyazcita batAvela che. te pachI mRga vigerene mATe jANIbujIne asatya bhASA bolavAmAM Agama AjJA kema hoI zake? A vicAraNIya che. - A rIte AgamamAM aneka jagyAe asatya tathA mizra bhASA bolavAno niSedha karyo che. ane tevuM belanArane asamAdhi ane sabaLadoSanA bhAgIdAra batAvyA che. ane - saMkaTa prasaMge asatya tathA mizrabhASIne paNa prAyazcita na lIdhuM hoya te virAdhaka mAnela che. te pachI koI paNa sthitimAM asatya tathA mizrabhASAno prayoga zAstra saMmata che ema kema mAnI zakAya ! Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo AdhAkarma vagere doSayukta AhAradine AgamamAM sarvatra niSedha che, ane sakAraNa avasthAmAM paNa AdhAkamI AhAra levAnI AjJA nathI. prAsaMgika zAstrIya viSayanuM saMkSipta nirUpaNa eja siddha kare che. AcArAMga mRta skaMdha-2mAM evuM varNana che ke sAdhu-sAdhvIne mATe banAvela deSayukta azana, pAna, khAdima, svAdima, vastra pAtrAdi tathA "purisaMtara kaDa" (bIjAne soMpela) vigere koI paNa prakAranuM levAne pUrepUre niSedha che. sUtrakRtAMga a. 9. gA 14 a. 11. gA. 13, 14 15, tathA a. 17, 18mAM vizadarUpe sadoSa AhAra vagere levAnuM khaMDana karyuM che. e ja sUtramAM ullekha karatAM, a. 1 u. 1 gA. 1nA varNanathI e siddha thAya che ke pUtikarma doSa sevana karanAra bane (gRhastha tathA sAdhu) pakSonuM sevana kare che. tAtparya e che ke te sAdhu gRhastha tuya che. A sUtranI dasamA a.nI 11mI gA mAM AdhAkamInI IcchA karavAno paNa niSedha karyo che, te pachI tene grahaNa karavAnI vAta ja kayAM rahI ? bhagavatI za. 1. u. 9mAM AdhAkama bhegavanAra, karmane gADha kare che. ane anAdi anaMta saMsAramAM vAraMvAra paribhramaNa kare che. kAraNa ke zruta cAritrarU5 AtmadharmanuM ullaMghana kare che tathA dharmanuM ulaMghana karatAM pRthvIkAya AdinI anukaMpA nahi karanAra bane che! A ja pramANe za. 18 u. 10 vagere jagyAe anaiSaNiya AhArane abhakSa kahela che temaja praznavyAkaraNa, uttarA. a. 20, dazavai. a. 3 gA-10 vigere sUtromAM aneka jagyAe AdhAkama vagere doSayukta AhArane grahaNa karavAne niSedha karyo che. ane tenA kaDavA phaLa batAvyA che. paraMtu sAmAnya ke vizeSa game tevA kAraNamAM grahaNa karavAno ullekha karyo nathI. AthI spaSTa che ke A (AdhAkarmAdinuM grahaNa) zAstra saMmata nathI. tathApi je sAdhu tene grahaNa kare che, tene te doSa tathA prAyazcitanA adhikArI mAnyA che, eTalA mATe nIcenA zAstrIya pramANe jevA yogya che. (1) samavAyAMgamAM-asamAdhi ane sabala doSa (ra) dazAzrutaskaMdhamAM-asamAdhi ane sabala doSa (3) nizIthamAM prAyazcita varNana. Ama hovA chatAM paNa sUyagaDAMganA 21mA a. nI gA. 8-9nI TIkAmAM lakhyuM che ke jeo zAkta rItithI AdhAkadino upabhoga kare che tene karmabaMdha thatuM nathI. jeo tenuM ullaMghana karatAM AdhAkamadine upabhoga kare che te karmabaMdhane bhAgIdAra thAya che. paraMtu kSudhA pIDita sAdhu ava dazAmAM tene upabhega kare te te zAstra virUddha nathI. A ja pramANe badhA anAcAranI bAbatamAM samajavuM joIe--evuM TIkAkAre batAvIne AdhAzmI doSayukta AhAra sakAraNa grahaNa karavAnI sthApanA karI che. ane A pramANe karanArane nirdoSa batAvela che. A vidhAna yuktiyukta nathI. kAraNa ke AgamamAM AvA Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna aneka prasaMge para paNa aneka sthAna para uparokta AhAradine niSedha karelo jaNAya che. jema ke vyavahAra bhASya tRtIya vibhAga pada-111, 112 gAthA 130, 132mAM pAsasthAne adhikAra batAvatAM, zayyAtarapiMDa, rathApanApiMDa, abhihaDa piMDa vagerene kAraNe ke vinA kAraNe bhegavanArane dezataH pAsasthA kahela che. vyavahAra sUtra caturtha vibhAga u. 2 sU. 5-6 bhASya gAthA-64 parihAra (prAyazcita) lenAra glAnine pAmI atha zrudhA pipAsAthI pIDita anaiSaNika bhogavanArane mATe prAyazcitanuM kAraNa batAvyuM che. daza. a. 6 gAthA-6 mAM bAlavRddha, sagI, nigI vagere badhAne mahAvrata, piMDa vizuddhi vigere aDhAra bola akhaMDa pALavAnuM kahyuM che. ahiMyA rogI vigerene mATe paNa spaSTarUpe niSedha che. AcArasaMga a. 8 u. 2 mAM varNana che ke A dhAkamI azuddha AhAra sAdhu na le. ane gRhastha gusse thaIne tene mAre athavA bIjAne kahe ke A sAdhune mAre, kuTo, chede, bALe, lUMTo, jIvanarahita kare ItyAdi saMkaTa te gRhastha dvArA AvI paDe te paNa te sAdhu te saMkaTane sahana kare tathA AdhAkamI AhAra le nahi. AvI asahya Apatti samaye paNa zAstrakAre kaI prakArane apavAda batAvyuM nathI. te pachI kSudhA pIDita vigere dazAmAM A dhAma AhAradi grahaNa karavAnuM kevI rIte mAnya hoI zake! bRhat kalpa sUtranA 4 thA uddezAmAM varNana che ke acitta anaiSaNiya AhArapANI AvI jatAM chede pathApanIya cAritra jene devAnuM che, evA navadIkSita sAdhu hoya te tene te AhAra ApI de ane jo e navadIkSita na hoya te te AhAra paraThavavI de, paraMtu rogI athavA bhUkhathI pIDAtAne te AhAra ApI devAne apavAda rAkhe nathI, to pachI kSudhA pIDita jevI dazAmAM AdhAkamI AhArane grahaNa karavAnuM kema kahI zake ! bhagavatI za. 25 u. 7 mAM atisevanA (doSa lAga)nA dasa prakAra batAvyA che. temAMthI ethe bheda "Atura" athavA kSudhA tRSAnI pIDAMthI vyAkuLa thaIne tathA pAMcama bheTa Apatti tenA cAra bheda (1) dravyApattimAsukAdi dravyanI aprApti. (2) kSetra Apatti aTavInI prApti thavAthI. (3) kAla Apatti dukALa vigere samaye (4) bhAvApatti-rogAdi prApta thavAthI-A kAraNothI deSa lAge che. je kSudhA tathA roganA kAraNe sadeSa AhArane apavAda heta te ahiMyA tene doSita kema kaheta! bhagavatI za. 5 u. 6 mAM AdhAkarma kItakRta vagere doSayukta AhArane manamAM paNa nirdoSa samaje tathA AlecanA na kare te tene virAdhaka kahela che ane TIkAkAre te viparIta zraddhA kahevAthI mithyAtvanI prApti batAvI che. ahiMyA Apatti tathA roganA kAraNe levAmAM nirdoSatA batAvatA saune mATe virAdhanA (mithyAtvanI prApti) batAvI che. A rIte aneka jagyAe sakAraNa paNa AdhAkamI levAnuM siddha thatuM nathI. Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo A viSayamAM sUtrakRtAMga sUtranuM pramANa ApavuM e zAstra marmajJone mATe robhAspada nathI. kAraNake A gAthAomAM te AdhAkamI sadoSa AhAra vigere levAno koI ulekha ja nathI. temaja AvI vastu levA saMbaMdhIne koI artha ja pragaTa thato nathI, tyAM te AdhAkamI bhegavanArane karmabaMdha thAya che ke nathI thatuM evo nizcaya karIne ekAMta bhASA nahi balavAnuM varNana che. chagharaghatAne kAraNe bhaktA saMbadhI AMtarikajJAna hovAthI nizcayakArI bhASA bolavAne niSedha che. kAraNa ke je munine zuddhinuM dhyAna rAkhatA hevA chatAM paNa ajANatA sadeva AhAra bheLavavAmAM AvI gayA hoya tene pahelA tathA cAvIsamA tIrthaMkaranA sAdhu varga uparAMta anya tIrthaMkaranA sAdhuvamAM jemane mATe AhArAdi karavAmAM AvyuM che temane choDIne bAkInA tathA dedo pasthApanIya ApavA gya navadizItane anaiSaNika AhAra AvI jatA ApI devAnuM vidhAna hovAthI tene ApavAthI te kAmamAM letA hoya te te badhAyane karmabaMdha thaye ja ema kema kahI zakAya? AvI paristhitimAM temane te saMbaMdhI karmabaMdha thatuM nahi hovA chatAM karmabaMdha thaze tathA upare ta munio sivAya je uparokta prakArane AhAra jeNe bhego heya tene tatsaMbaMdhI karmabaMdha thane havA chatAM karmabaMdha nathI thaye ! A pramANe balavuM emAM paNa anAcI doSa batAve che. tethI uparokata gAthAothI sadoSa AhAra bhogave evu siddha thatuM nathI. - uparokata zAstrIya vidhAna anusAra koI paNa dazA mAM AdhAka sadoSa AhA2 grahaNa karavAnuM thatuM nathI. prazna 1741- gaNadhara kRta sUtronA AdhArathI alapa buddhivALA, vizALa buddhivALA AcAryoe kahelI bAbatonI AlecanA karI zake che. tenI siddhine mATe Ape gautama-AnaMdanuM dRSTAMta ApyuM. paraMtu gItamasvAmIjIe upaga mUkayA vinA uttara ApyuM hatuM. jayAre AnaMda zrAvaka avadhijJAna sthitimAM hatA. A pramANe A daSTAMta upanaya, pakSamAM barAbara besatuM nathI. ahiMyA eka to jJAnano upayoga nathI. bIjI tarapha prativAda karanAra AnaMda zrAvaka avadhijJAnanA dhAraka hatA. ApaNAmAM temaja vizALa buddhivALA AcAryamAM A aMtara nathI. vizALa buddhivALA AcArya ApaNuM karatAM nIcA athavA apAnavALA na hatA. tethI A daSTAMta kevI rIte yogya hoI zake? zuM ema na banI zake ke eka bALaka sArA rasoI yAe kuzaLatApUrvaka banAvelA bhejanamAM nAMkhelA badAma, pIstA, lavIMga IlAyacIne kAMkarA samajIne thuMkI nAMkhe? uttara-mahArAjazrInA dhyAnamAM te ahiMyA ApeluM gItama svAmI ane AnaMda zrAvakanuM daSTAMta pakSa siddhine mATe barAbara lAge che. kAraNa ke TIkA, curNa, bhASya vigerenA kartA AcAryothI amuka bhUle upaga vinA thaI ema mAnIne calAvIe tathA te bhUla keInA Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatha-samAdhAna dhyAnamAM AvatA te tene batAve, te AvI sthitimAM A daSTAMta te egya che, paraMtu badAma, pIstA, vagere pheMkI devAnuM dRSTAMta barAbara nathI, kAraNake A te bhUla batAvavAvALAnI potAnI ja bhUla samajAze. prazna 174ra-navamA uttaramAM Ape batAvyuM " pUjya zrI dharmadAsajI ma. sA. temaja bIjA munioe saMthArAthI vicalita thayelA te muni para baLAtkAra paNa na karyo temaja te muni sAthe saMbaMdha paNa viccheda na karyo. AhAra levA mATe te muni pate gayA athavA bIjA muni gayA, e to prasaMgAnusAra je ucita haze te karyuM haze. AthI arekhAMkita vAkayAnusAra amane ItihAsa sAMbhaLavA maLe tathA A sthiti tyAM sudhI rahI ke jyAM sudhI pUjya zrI ujajainathI dhAra AvyA ane calita ziSyane samajAvavAnuM kArya pUruM na thayuM. paraMtu rekhAMkita itihAsa sAMbhaLyo nathI. mArA sAMbhaLavA pramANe te aDadhI rAta sudhI samajAvavA chatAM paNa jyAre te calita ziSya sthira thaI zakaya nahi, tyAre pUjya zrI calita ziSyane saMthArAnI pATa parathI utArIne te saMthArAnI pATa para pUjya zrI pote birAjyA. tathA saMthAro paccakkhI lIdhuM. tyAra pachI calita ziSe muniza choDIne sUryodaya pahelAM ja AhAra grahaNa karyo. rekhAMkita itihAsa Apane kahyo te kyA munirAje tathA zrAvakene sAMbhaLavA maLe? e jANavAnI IcchA che. uttara-saMthArAthI calita thayelA ziSyano ItihAsa paMDitajI ma. sA nA dhyAnamAM nathI. mahArAjazrIe te nigraMtha maryAdAne lakSyamAM rAkhI rekhAMti vAta kahI che. je ApanA kahevA mujaba A vAta barAbara che ke te calita ziSya muniza choDI dIdhe tathA sUryadaya pahelAM ja AhAra karyo, te AvI dazAmAM bIjA sAdhue zuM karI zake" hA, je pUjya zrI dharmadAsajI mahArAja sAheba te calita ziSyane kahetA ke "jo tame saMthArAne bhaMga karaze te tamAre gRhastha banavuM paDaze. tyAre te A bAbata vicAraNaya hatI. mArA (samarthamalajI ma. sA.nA) dIkSita thayA bAda keTalAMka evA prasaMge sAMbhaLavAmAM AvyA che ke amuka sAdhu saMthArAthI vicalita thayA. paraMtu gRhastha na banyA. muni apasthAmAM ja rahyAM ane pharI vAra saMthAro karIne kALadharma pAmyA, tethI calitane daDha karavAnI kaziSa karavI joIe, paraMtu tenI sAthe saMpUrNa viccheda karI deve e ThIka kema hoI zake! prazna 1743-A uttaramAM vyavahArasUtra, uddezaka 2 sUtra 16 nuM uddharaNuM ApatAM pharamAvyuM ke te (saMthArAthI calita) munine gaNuthI judA na karavA, paraMtu aAna bhAve temanI sevA karavI, AmAM kaTakamAM AvyuM. " saMthArAthI calita artha kayA AdhAre che? calita munine AhAra lAvIne ApanAra Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo prAyazcitanA bhAgIdAra thAya che ke nahi? upavAsa tathA anya tapazcaryAethI calita thanAra munine prasaMga AvatA AhAra lAvIne zuM ApI zakAya che? tathA temane kaI prAyazcita AvatuM nathI ? mattAna pAriNA mizriAmA II. uddA uttara- vyavahAra sUtra uddezaka bIjAmAM kahyuM che ke A sUtramAM batAvyuM che ke saMthArAvALA sAdhune lani thavAthI gaNu avakane mATe tene gaNathI bahAra kADhavAnuM kalpatuM nathI. paraMtu temanI plAnabhAve sevA kare. pachI rogathI mukta thatAM tene teka vyavahAra prAyazcita Ape. e ja prakAre sevA karanArane paNa prAyazcita Ape. ahIMyA saMthArAvALAne glAni utpanna thatAM sevA karavA kahevAnuM kahyuM kAraNa che? zuM aglAna avasthA hoya te sevA na karavI? tathA sevAne vyavahAra staka prAyazcita zA mATe ? ItyAdi bAbate para vicAra karavAthI ahiMyA "saMthArAthI calita" A artha dhvanita thAya che. jyAre saMthArAthI calita thayelAne paNa AhAra pANI lAvIne ApI zakAya che, te pachI upavAsa Adi anya tapasyAthI calita thanArane AhArapaNuM lAvIne ApavAnI vAta ja kayAM rahI? prazna 1744-dasamA uttaramAM lakhyuM che ke vRkSano Azaro le e prAcIna dhAraNamAM nathI. te prAcIna dhAraNuM pramANe-" tatha gharAnAne a vagarche vA AcArAMga 2, 3, 2 ne zuM artha che? je kaI muni vihAra karatAM khADA vigere kaI viSama sthAnamAM upaga rAkhavA chatAM paNa paDI jAya to teNe zAstrAnusAra zuM karavuM joIe? khADAnI bahAra AvavA mATe vanaspati rahita raste nathI. e paNa saMbhavita nathI ke bahAra rahelA muni te munine bahAra kADhavA mATe sahAya karI zake, te AvI dazAmAM zuM karavuM zAstra saMmata che? uttara-AcArAMga 2, 3, 2 ne artha prAcIna dhAraNa pramANe A pramANe che, "sAdhu AvA prakAranA viSama mArge jAya nahi. kAraNa ke kevaLI bhagavAne tene karma baMdhanuM kAraNa batAvyuM che, kAraNa ke AvA mArga para javAthI vRkSa vigerenI sahAya levI paDe. tathA anya jatI AvatI vyaktinA hAthanI sahAya levI. A ja bhAvane artha saMvegI AcArya zrI pArzvacaMdrasurie paNa karyo che, evuM mArA (mahArAjazrInA) dhyAnamAM che, -. Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ www samartha-samAdhAna - prazna 1745-selAnAthI prakAzita dazavaikAlika satramAM "gaLA para A gAthAne je artha karyo che te hisAbathI pitAne mATe athavA bIjAne mATe jaThuM bolI zakAya che. jo temAM keInI hiMsA thatI na hoya tathA ApazrIe A zabdathI ja na bolavAnuM siddha karyuM che. zuM A atha barAbara nathI? A gAthAne je saMyukta artha karavAmAM Ave te pUrva pakSane artha tejasvI che. judA judA artha karIe to Apane artha tejasvI che. prazna e che ke tene saMyukta artha kara joIe nahi, paraMtu vimukta artha karavo joIe. jemake "pitAne mATe athavA pArakAne mATe, athavA hArayathI athavA bhayathI athavA hiMsAkArI asatya pite bolavuM joIe nahi temaja bIjAne asatya bolavA mATe prerita karavA joIe nahi, Ane kevI rIte nirNaya karavo? ( uttara-"ronuM tu vinacaM ri, ro laM mAsigna satro," A gAthAnA tathA savaM mane mukAyAyaM pUjavAma" vigere pAThanA artha para vicAra karavAthI mahArAjazrIne "nATTA paradA thA" no vimukta artha kare ja susaMgata lAge che. prazna 1746-jemAM hiMsAdinI pravRtti na hoya, evA badhA apavAdo zuM apanAvI zakAya? tathA apanAvanArane evA badhA apavAdanuM prAyazcita zuM nathI AvatuM ? je badhA apavAda na apanAvAya te kayA-kyA prAyazcita kayA kayA apavAda para Ave che? uttara-utsa- sAdhune gRhasthane tyAM besavAne niSedha apavAda-traNa kAraNathI besavuM evuM dazavaikAlika a. 6. gAthA 60mAM batAvyuM che. utsarga-sAdhune strIne saMgho niSiddha che, apavAda-sarpadaMza samaye sthavira kapIne mATe upacAra arthe strIne saMgho thaI jatAM prAyazcita nathI. (vyavahAra u 5) utsaga-asvAdhyAya kALamAM svAdhyAya karavAthI sAdhu sAdhvIne mAsI prAyazcita nizItha u. 19) apavAda-sAdhu sAdhvIne tathA sAvI- sAdhune paraspara vAMcanA laI daI zake che. (vyavahAra u. 7) utsaga pahelA paheranA azana vigere tathA vilepana vagere cothA paheramAM kAmamAM le te caumAsI prAyazcita. (bRhaka. kalpa u. 4, nizItha u13mAM) apavAda- gADha agADha kAraNamAM cethA paheramAM AhAradi kAmamAM laI zakAya che. (bRhat ka95 u. 5) utsarga- je upAzrayamAM ThaMDA ane garama pANInA, madIrAnA ghaDA paDayA hoya, AkhI rAta dIpaka baLatuM hoya evA makAnamAM utaravuM niSiddha che. apavAda-bIju makAna na maLatAM eka be rAtri uparokta makAnamAM utarI zake che, vagere apavAdonuM koI prAyazcita AvatuM nathI. (bRhakalpa u.2) Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 97 bhAga trIjo je apavAdamAM hiMsAdi pravRtti thatI hoya tenuM prAyazcita paNa che. jema ke nadI utaravI, TapakatA varasAdamAM maLamUtrano tyAga mATe javuM, moDhAthI cheTI athavA karkaza bhASA bolavI, AjJA vagara koI makAnamAM utaravuM vagere aneka apavAda che. keTalAMka apavAda sarvathA niSiddha che. rAtribhejana, maithuna sevana, sacittakAya bhakSaNa, nAna, AdhAkamI sevana vagere, vagere. prazna 1747-(zaMkA) nava kalpI vihArI munione ochAmAM ochA eka mahinAmAM be tathA eka varSamAM nava vihAra karavAM ja paDe che. tethI zAstrakAroe eka mAsamAM be tathA eka varSamAM nava udalepa sudhI sabaLa deSa nathI batAvyA. paraMtu eka mahinAmAM traNa tathA eka varSamAM dasa udaka lepa lagAvavAmAM sabaLa deSa batAvyo che. A dhAraNuM A pazrI dvArA prApta thaI hatI, ema mAre upaga che. zuM eka mahinAmAM be tathA eka varSamAM nava mAyA uparAMta eka mahinAmAM traNa tathA eka varSamAM dasa mAyA karanAra mATe sabaLa deSa batAvavAnuM paNa zuM kaI evuM ja kAraNa che? uttara-samAdhAna-anAdi kALathI paricita hovAne kAraNe bhikSA, vastrApAtra, makAna, khAnapAna, AlecanA karavI, sAMbhaLavuM, pitAne sAcA batAvavuM vigere vigere pravRttiomAM kayAreka mAyAnuM sevana thaI jAya che. A prakAranuM sevana paNa je mahinAmAM be vArathI vadhAre thAya te sabaLa doSa lAge che. deSa te ekavAra paNa sevana karavAmAM lAge ja che, paraMtu be uparAMta hevAthI sabaLa doSa lAge che. A pramANe dareka mahinAmAM sevana thatuM rahe ane varSamAM navathI vadhAre kalapa thaI jatAM paNa sabaLa deSa lAge che. bhagavatI sUtra viSe prAcIna dhAraNuo [eka vidvAna AcAryazrInI eka kRti pUjya samarthamalajI ma. sA. pAse AvI hatI. te parathI pUjya mahArAjazrIe potAnA saMzodhane batAvyA hatA. te ahIMyA prazno ttararUpe nahi, paraMtu pU. ma sA. nI dhAraNA rUpe ApavAmAM Ave che. ] prazna 1748-bhagavatI za. 8 u. 6 mAM dAtAne mATe bahu nirA ane alpapApa prasaMge je "amAsuka" temaja "anaiSaya" zabda AvelA che, tenA artha paNa nIce pramANe zAstra saMmata thAya che. bALakanI IcchA na hovA chatAM paNa ApavuM, udhAra lAvIne devuM, brAhmaNane mATe banAveluM devuM tathA baceluM jyAM sudhI puruSAMtara kRtAdi na thayuM heya evuM ApavuM, mAlohaDa Adi devALuM devuM, bIjAne mATe laI javAmAM Avato AhAra tenI AjJA vinA Apo, cAtarane AhAra sa, sa-13 Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 samartha-samAdhAna je sagAsaMbaMdhIne tyAM meka heya te AhAra vyaktie tyAM sudhI svIkAryo na hoya te pahelA AhAra le. bahuujita dharmavALA tathA jabara jastIthI vizALa pramANamAM ApelA ityAdi prakAranA AhAradine ahiMyA aprAsuka ane anaiSaya kahela che. A bAbata AcArAMga dvitIya mRta skaMdhanA bhinna bhinna sthaLe AvelA pAThathI spaSTa siddha thAya che. e pramANe heya tyAre ja ghaNI nirjarAnuM kAraNa bane che. ahiMyA amAsukane artha sajIva " ane "anaiSaNIka ane artha prANaghAtathI sAdhune mATe taiyAra karela AhAra e artha sarvathA asaMgata che. kAraNa ke A prakAranA AhAra ApanAra dAtA to alpa AyuSyano baMdhaka ane saMyamano ghAtaka thAya che. prazna 1749-bhagavatI za. 7 u. 2 nA mULapATha ane TIkA e baMnethI e spaSTa che ke zrAvakanA mULaguNuM pratyAkhyAna (aNuvrata) na hovA chatAM paNa uttaraguNa pratyAkhyAna heI zake che, tathApi kaI kaI Adhunika zramazudi aNuvrata vagara kaI paNa zrAvakanA guNuvrata tathA zikSAtrata mAnavA taiyAra nathI. siddhAMta anusAra aNuvrate vagara paNa guNavrata tathA zikSAvata heAya che. prazna 1750 bhagavatI za. 8 u. 5 mAM karmAdAnone je atha zrI abhayadevasUrie TIkAmAM karyo che te prAcIna paraMparA sAthe saMgata che. tathA AvazyakacurNa, Avazyaka bRhadavRtti, dharmasaMgraha, zrAvakadharma prajJapti TIka, paMcAzaka saTIka, dharmaratna prakaraNa saTIka, pravacana sAroddhAra saTIka, vagere graMthe sAthe prAyaH maLe che, tethI A sthaLa paNa vizeSa dhyAna ApavA yogya che. prazna 1751-aMtaradvIpanA viSayamAM TIkAkAra tathA pracalita prathAmAM te kahe che ke culahimavaMta tathA zikhara parvatanI cAra cAra dAtAonuM astitva che, paraMtu AvuM mAnavuM mULa pAThathI viruddha jAya che! kAraNa ke mULa pAThamAM kyAMya paNa dAtAone ullekha nathI. te parvatanI laMbAI tathA chavAmAM paNa dAtAonuM mApa AvyuM nathI. te parvate pUrva tathA pazcima tarapha jabudvipanI hada sudhI lAMbA che ane lavaNa samudrane sparza karela che, paraMtu te dADhAe lavaNa samudramAM gaI nathI, tethI te tenI dAtAo che ema kema mAnI zakAya? Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo lavaNusamudramAM paNa dADhAonuM varNana AvyuM nathI tathA kayAMya paNa mULapAThamAM dADhAonI laMbAI paheLAInuM mApa jovAmAM AvyuM nathI. AthI spaSTa thAya che ke lavaNa samudramAM A bhinna bhinna TApu (dvIpa) che paratuM dAtArUpe saMlagna dvIpa nathI. tethI bhagavatI 9, 10 nI TIkA karatI vakhate A sthaLa paNa dhyAnamAM rAkhavA yogya che. prazna 175ra-samyagadaSTi manuSya tathA tiryaca, samyagadaSTipaNamAM vaimAnika sivAya anya AyuSya bAMdhatAM nathI. paraMtu pUrve baMdhAyelAM jIva samakita sahita marIne cAreya gatimAM jaI zake che. A viSayane vizeSa khulAse bhagavatI za. 30 za. 8 u. 2 mAM che. za. 26 u. 1 mAM AyuSyakamanI apekSAe samuccaya jIvanA mana paryAvajJAna tathA Lo pavLovattAno bIjo bhAMge choDIne bAkInA traNa bhAga lIdho che tathA tiryaMca paMcendriyanA samyagadaSTi vagere pAMca belemAM tathA manuSyanA sAta belemAM uparokta traNa bhAMgA ja batAvyA che, AthI paNa uparanI bAbata spaSTa thAya che. dazAzvata skaMdha dazA 6 mAM kiyAvAdI narakamAM gayAno adhikAra che. paraMtu tene kiyAvAdIpaNumAM narakanA AyuSyane baMdha thatuM nathI, kAraNa ke za. 3 mAM batAvyuM che ke kRSNa, nIla, kApata lezyAnA kiyAvAdI manuSya ane tiryaMca paMcendriya koI paNa gatinA AyuSyano baMdha karatA nathI narakamAM te e traNa lezyAo ja che. mATe AthI spaSTa thAya che ke temanA AyuSyabaMdha te mithyAta avasthAmAM ja thAya che. kSApathamika samakita eka bhavamAM hajAro vakhata Ave che ane jAya che. tethI je samaye samakita na hoya te samaye narakAyuno baMdha thaI zake che. samakitamAM narakanA AyuSyano baMdha thato nathI. meghakumAranA jIve hAthInA bhavamAM tathA sumukha gAthApati vageree paNa samakitanI gerahAjarImAM ja manuSyanA AyuSyane baMdha karyo. hA, temane pahelA samakita AvyuM, saMsAra paritta karyo. paraMtu je samaye AyuSya bAMdhyuM te samaye samakita rahyuM na hatuM, bhagavatI za. 30 pramANabhUta che, jyAre aviratI samyagudaSTi tiryaMca tathA manuSya paNa samakti avasthAmAM vaimAnika sivAyanuM bIju AyuSya bAMdhatA nathI. to dezaviratIpaNumAM to kema bAMdhI zake? tethI varUNa nAga naTuvAnA priya bALamitra vageree samakitamAM AyuSya bAMdhyuM nahi. evuM zataka-30 thI spaSTa che. za. 6 u. 4 mAM vaimAnika sivAya 23 daMDakanA jI apratyAkhyAna kriyAthI nivartita Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna AyuSyavALA ja hoya che. AthI paNa spaSTa che ke pratyAkhyAnavALA vratadhArI paNa vaimAnika sivAyanuM bIjI koI gatinuM AyuSya bAMdhatA nathI. karmagraMtha, gemaTTasAra vagere graMthomAM paNa tiryaMca ane manuSyanA AyuSya karmane baMdha samakita avasthAmAM thayAnuM batAvatA nathI. prazna 1752--saMgha vagerenA kAryo mATe hiMsA karavAmAM, jIva rakSA arthe juThuM bolavAmAM ItyAdi kArya vaza apavAda sevanane keImuni tathA TIkAkAra gya batAve che. ane tene prAyazcittanuM ThekANuM batAvatA nathI, paraMtu A vAta mULapAThathI viparIta jAya che. jema ke pulAka labdhivALA keI sAdhu saMgha AdinA kAraNe tapa saMyamanA hetu arthe hiMsA, juTha vagere AzravadvAnuM sevana kare che. je te tenI AlocanA na kare te virAdhaka che. ema zAstrakAra pharamAve che. je zAstrakArone uparokata bAbata ISTa hoya te saMghanA kArya mATe hiMsAdi kArya karanArane AlecanA karyA vagara virAdhaka ( duSita) batAvata nahi tathA bhagavatI za 25 u. 7 mAM dasa prakAranI pratisevanA batAvI che, temAM Apatti (dravya, kSetra, kALa, bhAvarUpa Apatti) ane bhaya (siMha vagerenA thI karelA kAryane deSayukta mAnyuM che. pravacana halakuM, dhama tathA saMgha para saMkaTanuM Agamana e paNa Apatti ane bhayanI aMtargata che. paraMtu te mATe karelA hiMsA-mRNAdi AcaraNane zAstrakAroe nirdoSa mAnyA nathI. prazna 1754-saMjJI tiryaMca tathA manuSyanA lAgalagATa (saLaMga) sAta ATha bhavanA zAstrIya varNananA viSayamAM keTalAka TIkAkAno mata che ke sAta bhava karmabhUminA tathA AThame bhava yugalikane heya che, to A vAta ekAMtarUpa nathI. AThe ya bhava karmabhUminA hoI zake che. pramANune mATe bhagavatI za. 24 joI levuM. yugalika bhava uparAMta devagati ja hoya che. saMjJI tiryaMca tathA manuSyanI utkRSTa kAyaH sthiti batAvavA mATe ja yugalikano bhava AThame batAvavAmAM Ave che. je yugalikane bhava AThama na thatAM vacamAM bIje bhava thAya te utkRSTa kAyaHsthiti hotI nathI. karmabhUminA moTA (2) bhava paNa ATha karoDa pUrvanA ja hoya che. vadhAre nahi, nAnA bhava thaI jAya te ATha aMtamurhatanA ja thaI jAya, tathA vacamAM yugalika thaIne deva banI jAya te pUrA ATha bhava bane ja nahi, prazna 1755-paMcendriya 7, 8 tathA 15 bhava vadhAremAM vadhAre karI zake che, jeo ema kahe che ke te zAstra saMgata nathI, kAraNa ke prajJApanA Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 11 pada 18 mAM paMcendriyanI kAya sthiti eka hajAra sAgarathI kaMIka vadhAre banAvI che. ATalI lAMbI sthitimAM seMkaDo, hajAre bhava thaI zake che. hA, eka vAta dhyAnamAM rAkhavAnI che ke je tiryaMca paMcendriya-jIva, tiryaca paMcendriyanA ja bhava kare; athavA manuSya, manuSyanA lAgalagATa (sIMga) bhava kare to AThathI vadhAre karI zake nahi, paraMtu cAreya gatinA paMceddhinA bhava to seMkaDe hajAre karI zake che, jemake sumukha gAthApatinA bhavathI chelalA bhava sudhI gaNavAmAM Ave te temanA seLa bhava te thaI jAya che. nAgazrI tathA zaizAlakanA te bhavathI temane lAgalagATa thanArA paMcendriyanA bhavenI gaNatarI karIe te lagabhaga 30 nI AsapAsa bhava te temanA thaI ja jAya che. AthI paMcendriyanA 7, 8 athavA 15 bhava kahevA te zAstra saMmata nathI. prazna 1756-bhagavatI za. 22 nA chaThThA "valila varga mAM prajJApanA sUvAnusAra "vahila"nA nAmamAM kisamisa'nuM paNa nAma che. ane tenA mULathI laIne bIja sudhI daza uddezA batAvyA che. temAM jIva kayAMthI AvIne utpanna thAya che. vigerenuM vivaraNa karyuM che temAM bIjane paNa svataMtra udeze che. tethI mULa pAThathI ja bIja siddha thAya che. sthAnAMga 2 u. 1 sUtra 73 nI TIkAmAM kisamisa sacita batAvela che. keSamAM kisamisane abIja kahela che. te ahiMyA akAra niSedha arthaka nathI. AmAM sUma bIja hovAthI ahiMyA ja na ne artha sUkSama apa samaje, kAraNa ke ka nam aneka jagyAe a95 arthamAM jAya che. udAharaNa tarIke bhagavatI za. 1 1 8 mAM batAvyuM che ke be sarakhA puruSamAMthI savIya jIte che ane avIrya hAre che. ahiMyA avIryane artha aha5 viryavALA thAya che. kAraNa ke saMsArI keI paNa jIva avIrya (vIrya rahita) hoto nathI. AvI ja rIte ajJAnI (thoDA jJAnavALo) acalaka, (apa vastra upAdhivALo) anudarA kanyA, vagere zabdamAM ja nam) a5 sukSma kutsita vagere arthamAM Avela che. evI ja rIte "abIjA" a" (na) sumi arthamAM samaja joIe, kAraNa ke temAM bIjA pratyakSa (zAka, khera, ubabelI drAkSamAM) daSTigocara thAya che. tethI te sacita hevAnI sAthe aMgura (lIlI drAkSa) paNa sacita ja che. kAraNa ke te sukAIne drAkSa bane che. prazna-1757 prajJApanA pada-1 pratyeka vanaspatinA bhedomAM "valaya" jAtimAM keLAnuM varNana che. bhagavatI za. 22 mAM "tAlavarga"nA bhedomAM kadalInuM nAma paNa che. mULathI bIja sudhI daza lenA daza uddezA batAvyA che. jIva kayAMthI Ave che? vigere dvAra batAvyA che. jemAM mULa vigere pAMceyamAM deva utpanna thatAM nathI. paraMtu pravAlathI Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12. samartha-samAdhAna bIja sudhI pAMceyamAM deva utpanna thAya che. vigere varNana che. ahiMyA mULa pAThamAM keLAM (kadalI phaLa mAM bIja tathA temAM jIvanI utpatti spaSTa rUpe batAvI che. keLAmAM bIja pratyakSa paNa dekhAya che. keImAM nAnA te kaImAM meTA dhyAnapUrvaka jovAthI dekhAya che. koMkaNa pradezanA keLAM bAbatamAM zedha karatAM jaNAyuM che ke eka jAtanA keLAMne pahelAM ATha divasa sudhI tApamAM sukavavAmAM Ave che. pachI ATha divasa chAMyAmAM rAkhe che. tyAra pachI tenI chAla utArIne tenA para ghInI AMgaLI lagAve che. paraMtu te cAsaNa pAkelI nathI. noTaA kaI prAcIna mahApurUSe para AkSepa nathI, paraMtu te samaye e ja artha vizeSa rUpe pracalita ha. je A artha tarapha temanuM dhyAna gayuM hota to te AtmA mahApurUSa tene tyAgavAmAM jarA paNa vilaMba na karata. prazna-1758 keTalAkanI mAnyatA evI che ke munine eka ja pAtra rAkhavuM kape che. mAtraka (laghunIti mATenuM vAsaNuM) rUpI pAtra rAkhavAnuM paNa AcAryoe pAchaLathI sthA pita karyuM che. paraMtu A vAta zAsa sAthe saMgata nathI. kAraNake eka pAtra rAkhavAnuM vidhAna ekAMta badhA munio mATe nathI. zAmAM jyAM eka pAtra rAkhavAnuM vidhAna che te jina kalapI paDimAdhArI vigere abhigrahadhArIo mATe che. sthavira kalapI sAdhuo mATe A vidhAna nathI. AcArAMga a. 15 mAM eka pAtranuM vidhAna batAvyuM tene khulAso TIkAkAre jina kalpIne mATe kahyuM che. mULa pAThamAM taLe kuvaM caa 3thA thira saMghathaLa vigere vizeSaNa ApyA che. tenAthI paNa e siddha thAya che ke A vizeSaNathI yukta munie sivAya anya muni ekathI vadhAre pAtro rAkhI zake che. tathA upara kahela "guna zabdane artha trIjA cethA ArAnA janmelA thAya che. vastra-eSaNa nAmanA caudamA adhyayanamAM paNa uparokta vizeSaNavALA munine mATe ja eka vastra rAkhavAnuM batAvyuM che. tathA bIjI jagyAe traNa vastra rAkhavAnuM batAvyuM che. AThamA adhyayananA 4, 5, 6 udezAmAM eka pAtra batAvyuM te paNa TIkAkAre jinakalpIne mATe ja kahyuM che. zrI sthAnAM sUtra, thAna-3 u. 3, sU. 172 bhagavatI 25/7 tathA uvavAI sUtramAM upakaraNa uNAdarInA traNa bhedamAM "pArtha jevA jiyo dikSArUbayA" ja pATha Ave che. ane je badhA munione mATe eka ja pAtranuM vidhAna hoya te eka pAtra rAkhavAnuM udarImAM kema Avata? jema ke traNa akhaMDa vastrane kalapa che, tyAre ja eka vastra rAkhavuM e udarI batAvyuM. e ja pramANe eka pAtrathI vadhAre mAtra rAkhavAne kalpa che tyAre ja eka pAtranA vidhAnane udarImAM lIdhuM che. - bhagavatI za. 2 u. 5 mAM gautamasvAmIe bhikSArthe javA mATe "vAhittA mALA, ghADuM pake, vattA mALAruM majha, pati mayArda 3jAherU" A mUla pAThanI chAyA (pratilikhya, bhAjanAni, vastrANi, pratilekhayati, pratilikhe bhAjana ni, Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 103 pramAjaMyati, pramAAM bhAjanAdi udguNAti) A mUla ane chAyA banemAM pAtrane mATe bahu vacana havAthI ochAmAM ochA traNa pAtre te sAbita thAya che. A pAThanA TambArthamAM traNa pAtra khelI paNa dIdhA che tathA AgaLa mattavALa pari " pATha che, arthAt bhagavAne bhAta-pANI sAthe ja batAvyA tethI paNa ekathI vadhAre pAtra sAbita thAya che, kAraNa ke bhAta ane pANI eka ja pAtramAM na hatA. tathA ene mATe e ja pAThanI bhalAmaNa bhagavatI 11, 9 vipAka a 2 upAsaka dazA-1, aMtagaDamAM atimuktane adhikAra vageremAM ApI che. bhagavatI za. 15 mAM AnaMda zrAvaka, aMtakAdazAMgamAM arjunamALI tathA anu. taravavAImAM dhanA aNagAra vagere mahAmunione mATe paNa A pAThanI ja bhalAmaNa AvelI che. bRhatka9panA trIjA tathA nizIthanA 14 mA uddezAmAM spaSTarUpe traNa pAtra batAvyA che. te bhagavatInA pATha tathA arthathI TambAkArane A artha barAbara che. bhagavatI za. 2 ka. 1 mAM "utta-jIvana hUMti" bAne arthe "vastra ane patra" karyo che. ahiyA paNa bahuvacana ja che.. ItyAdi pramANe jotAM zAmAM che aneka jagyAe "nihU vazabda AvyuM che te jAtivAcaka sAbita thAya che. daza. a. 4mAM sakAyanI yatanAmAM "hirA siva upara vA" alaga pATha AvyuM che. ethI svayaM zAstrakAre pAtraka tathA mAtraka (pAtarA tathA mAtarA) alaga alaga batAvyA che, chatAM ema kahevuM ke mAtraka rAkhavuM e AcAryoe pAchaLathI batAvyuM che, A kevI rIte saMgata haiI zake? prazna 175-bhagavatI za. 1 u. 6mAM sukSma apakAya hamezA paDe che enuM varNana che. divase te te sUryanI garamIthI upara ja naSTa thaI jAya che. paraMtu rAtrimAM te nIce Ave che. eTalA mATe keTalAka munionuM evuM kathana che ke munie rAtre achAyAmAM (uparanA bhAgamAM DhAMkyA vagaranI jamIna) pUjavuM na joI e, kAraNa ke apakAyanA jInI virAdhanA thAya che. paraMtu temanuM A kathana zAstra anukuLa nathI. gamana pravRtti karatAM sAdhue iyasamitImAM satata sAvadhAna rahevuM joIe evuM vidhAna che. tadanusAra IsamitImAM divase joIne tathA zatre puMjIne cAlavAnuM vidhAna che. tathA udhAra prasavaNa samitimAM paNa rAtrie pUjyA vinA nahi paraThavavAnuM vidhAna che. uparokta zAstrIya vidhAna che. uparokta zAstrIya vidhAnamAM kyAMya paNa apavAdane sthAna nathI. jo ke niraMtara sama apakAya varase che, chatAM paNa pUjavAne niSedha karyo nathI. eTaluM ja nahi paNa A bAbata para bhAra Ape che ke jyAre paNa kAma paDe tyAre rAtrimAM pUjyA vagara na cAle ane paraDe paNa nahi. Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 samartha-samAdhAna bhagavatI sUtramAM jyAM sUkSama apakAyanuM varNana che tyAM e bAbata paNa batAvela che ke te sUkama apakAya ekadama naSTa thaI jAya che. te pachI javAthI tenI virAdhanA kevI rIte thAya ? je pUjavAmAM jIva virAdhanAnuM kAraNa hoya te bhagavAna pUjavAno niSedha karata. paraMtu niSedha nahi karatAM dazAzruta skaMdha dazA-1 tathA samavAyAMganI 20mI samavAyamAM bhagavAne apamAjyiAcArI (apramAjiMtAcArI) ane "dupamajijayAcArI" (duSpamAjiMtAcArI)ne asamAdhinA sthAna kahyAM che. evI ja rIte apramArjana tathA duHpramArjanane asamAdhinuM kAraNa kahIne pramArjana upara atyaMta bhAra mukyo che. tethI AgamamAM pUjavAnuM spaSTa varNana hevA chatAM paNa sUkSama apakAyanI virAdhanAnA bahAne paMjavAno niSedha kare ucita nathI. [ priya, daDhadhama zeTha zrI kizanalAlajI pRthvIrAjajI gaNezamalajI sAheba mAlu khIcavALA dvArA lakhAvela ane saMkalita karela jethI beMdha bukamAMnA praznottare ahiMyA saMpUrNa thAya che. have nedhabuka naMbara pAMcanA praznottara ahiMyA rajU karIe chIe.] prazna 1760-28 labdhionA vistRta khulAsA kayA prakAranA che? uttara-sUtranA mULapAThamAM aThThAvIsa labdhione ekI sAthe eka ja jagyAe ullekha thayela jovA maLatuM nathI, paraMtu prazna vyAkaraNa sUtranA prathama saMvaradvAra tathA bhagavatI sUtranA judA judA sthaLe para 28 labdhionuM varNana prApta thAya che. prazna 1761-je jIve karmabhUminA manuSyanuM athavA tiya"canuM AyuSya bAMdhI lIdhuM hoya to zuM tene e ja bhavamAM kSAyika samakita thaI zake che? uttara-tame karelA prazna mujaba jIvane te ja bhavamAM kSAyaka samakti nathI thatuM. prazna 1762-satyavatI harizcaMdra mRtyu pAmIne kyAM gayA? uttara-zAmAM te temanuM varNana nathI. kathAomAM batAvyuM haze. te bAbata mArA dhyAnamAM nathI. prazna 1763-zuM tIrthakarene pUrvanuM jJAna hoya che? uttara-pUrvabhavamAM zIkheluM pUrvanuM jJAna avadhijJAna vaDe smRtimAM AvI zake chenahi te A bhavamAM tIrthakaro pUrvanuM jJAna zIkhatA nathI. prazna 1764-jabudvipamAM keTalA tIrthakaranA janma eka sAthe thAya che? uttara-jaMbudvipamAM kyAreka kayAreka be athavA kyAreka cAra tIrthakarano janma eka sAthe thAya che. prazna 1765-zuM uttarAdhyayana sUtra a. 35 nI gAthA 4, 5 thI kamADavALA makAnamAM sAdhue utaravuM nahi evuM vanita thAya che? 4 samartha samAdhAna bhAga-ramAM 28 labdhionA nAma tathA artha Apela che. Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIje . Ya - uttara-A banne gAthAone artha A pramANe che. "mane hara citrothI yukta, mAlA ane dhUpathI vAsita kapATa yukta ane zveta vastranI cAdarathI DhAMkelA makAnanI sAdhu manathI paNa IcchA na kare. (4) kAraNa ke evA makAnamAM rahevAthI sAdhunI Indrio jyAre caMcaLa banIne pita. pitAnA viSayamAM pravRtta thAya che, tyAre tene nirodha kare muzkela banI jAya che, kAraNuM ke evA makAna kAmarAgane vadhAranAra hoya che. (5) ahiMyA susajita makAnamAM utAravAno niSedha tathA tenuM kAraNa batAvela che paraMtu kamADavALA makAnamAM utaravAnI manAI karI nathI. kAraNake kamADa te prAyaH badhAya makAnane heya che ja. jeo kamADavALA makAnane niSedha kare che, temAM paNa temAM utare ja che. prazna 1766-A avasarpiNInA chaThThA ArAnA aMta samaye zuM zatruMjaya parvata raheze? kAraNa ke zatruMjaya mahAo"mAM tene zAzvata batAvyuM che uttara-bhagavatI sUtramAM "vaitADhaya parvata raheze" ema je lakhyuM che te barAbara che. zatruMjayane zAzvata mAnavo te Agama virUddha che. prazna 1767-bhagavatI za8 u. 1 mAM kRtrima vastunI sthiti saMkhyAtA kALanI batAvela che, chatAM TIkAkAre aSTApada parvata para bharata mahArAjAe karelA biMba zrI gautasvAmInA samaya sudhI vidyamAna raheze ema kahela che te te kevI rIte? uttara-TIkAkAranuM A kathana barAbara nathI, sUtra viruddha che. prazna 1768-upAzrayamAM pIpaLe uge te ukhADI nAMkha; bhamarA, madhamAkhInA jALAM haThAvavA vagere bRhada kapanA cUrNa" katono mata sAvadha tathA sUva virUddha che ke nahi? uttara-AvuM kahevuM ke karavuM e pApapUrNa che ane dharma viruddha che. prazna 1769-jina kalpIne keTalA jJAna thaI zake che? zuM temane kevaLajJAna ane kevaLadarzana thaI zake che? uttara-jinakapIne be, traNa, athavA cAra jJAna thaI zake che, kevaLajJAna thatuM nathI. hA, kapAtIta avasthA dhAraNa kare te kevaLajJAna thavuM saMbhavita che. A bhAva bhagavatI za 25 u. 6mAM che. prazna 1777-zuM, cakravatinI jema vAsudeva ane prativAsudevanI sevA paNu deva kare che? uttara-vAsudeva, prativAsudeva traNa khaMDanA adhipati hoya che, tethI mAgadha vagere sa, sa.-14 Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna deva temane AdhIna hoya che. cakra vagere zastra deva-adhiSThita hoya che. aneka vidyAo siddha karavAnA kAraNe temanI (devenI) adhiSThAtri devIo paNa temane AdhIna hoya che. jabudvIpa prajJapti temaja samavAyAMga vagere jevAthI A varNana jANavA maLe che. tathA temanA prabaLa punyathI deva temanA aneka kAryo paNa karI de che. jemake aMtakRtadazAMga satrathI spaSTa thAya che ke dvArikA nagarI vizramaNadeve banAvI hatI. prazna 1771-caDhALiyAmAM varNavela navamahila, nava lacchI e rAjAo kayAMnA hatA tathA emanA A nAme kema paDayA? - uttara-nava mallirAjA kAzInA tathA nava la2chI rAjA kozala dezanA hatA malli tathA lachI e kSatriyonI jAti hatI. temanA nAma te judA judA hatA. prazna 1772-bhagavAna mahAvIra svAmIne 72 varSanI uMmaramAM vRddhatva AvyuM ke nahi? - uttara-tIrthakara, cakavati, baLadeva, vAsudeva, prativAsudeva A badhAne vRddhatva (vaDapaNa) AvatuM nathI. temanI uMmara madhyama (yauvanayukta) ja rahe che. prazna 1773-"vaizramaNakumAra devatA dAna devAmAM zurA" ema kema kahevAya che? uttara-vaSadAna mATe tIrthakaronA bhaMDAra bhare che. tathA janma-pAraNuM vagerenA prasaMge atula (puSkaLa) dhananI vRSTi kare che, te kAraNathI temane "dAne zUrA" kahevuM e ucita prazna 1774-jJAtAsUra a. 1 mujaba, meghakumAre ATha rAjakanyAo sAthe lagna karyuM, te zuM, AthI vrata khaMDita thatuM nathI? uttara-te samaye temaNe vrata ja aMgikAra karyuM na hatuM, pachI khaMDanano prazna ja rahetuM nathI. prazna 1775-dIkSAbhiSeka prasaMge je be lAkha naiyA dharmasAmagrI lAvanArane tathA eka lAkha enaiyA hajAmane ApyA, te A dhana abhayadAna vageremAM kema na vAparyuM? - uttara-A prasaMge je sonaiyA Ape che te pitAnI moTAI athavA gauravane mATe Ape che. prazna 1776-devatA, nidrA le che ? , uttara-dene nidrA AvatI nathI. prazna 1777-devatAone bhUkha kayAre lAge che! tathA teo zuM khAya che ? Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 107 uttara-daza hajAra varSanI sthitivALA eka divase, 15manI rithativALA be thI nava divase, sAgaropamanI sthitivALA jeTalA sAgaranI sthiti haya eTalA hajAra varSe AhAranI IcchA thAya che. teo sArA vaNe pudgalene manathI grahaNa karI le che. prazna 1778-aSADa zudi 11 ne devapeDhI agiyArasa tathA kArataka zudi 11 ne devauThI agiyArasa kahe che te zuM, deva su-uThe che? uttara-AvuM laukika praNAlithI kahevAya che. kharI rIte te de sUI jatAM nathI. temaja sUIne jAgatAM nathI. - prazna 1779-gopIcaMda, bhartuhari kayAre ane kayAM thayA? teo amara kema kahevAyA? uttara- bhatRhari ujajainamAM thayA hovAnuM manAya che. e ja pramANe gopIcaMda paNa kayAMka thayA haze, teo pAMcamA ArAmAM thayA hoya tathA mRtyu pAmIne vANuvyaMtaramAM gayA heya tathA kayAreka koI yAda kare te manuSyarUpe darzana ApyAM hoya e saMbhava che. mAnavarUpe dekhIne lokoe temane amara mAnI lIdhA hoya ema saMbhavita che. prazna 1780-kAnamAM khIlA kheDavAthI tathA pagamAM khIra rAMdhavAthI mahAvIra svAmIne pIDA thaI haze te zuM pagamAM phelA paDeyA? tathA zravaNa zaktimAM hAni AvI? uttara-khIlAthI kAnamAM, tathA khIra rAMdhavAthI pagamAM darda te thayuM ja haze, paraMtu keTalAka samaya pachI ThIka thaI gayuM haze. prazna 1781-"kauTuMbika purUSa nekarane samajavA ke sagA sabadhIone? zAstramAM aneka jagyAe A zabda Ave che. uttara-vizvasanIya temaja AjJAkArI purUSane kauTuMbika purUSa kahe che. prazna 1782-"IzyazeTha" kene kahe che? uttara-hastipramANa cAMdI, senuM tathA hIrA-pannA vigerenA bhedathI ibhyapati zeThanA traNa bheda hoya che. jaghanya, madhyama tathA utkRSTa. prazna 1783-cha purUSoe bAMdheluM deraDuM paNa arjunamALI nA teDI zakyo jyAre ke te vajaRSabhanArAca saMghayaNavALo hato? uttara-hADakAnA baMdha majabUta hovAthI vajAbhanArAca saMghayaNa hoya che. paraMtu badhA vASabhanArAca saMghayaNavALAmAM eTalI zakti nathI hotI ke teo majabUta bAMdhelA deraDAne teDI zake. keIka ja toDI zake che. prazna 1884-zrI malinAtha bhagavAne suvarNa pratimAmAM kavala (keLiyA) nAMkhIne samumi jIvanI utpatti rU5 hiMsAnuM kArya kema karyuM? Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ wwwww 108 samartha samAdhAna uttara-mali bhagavAna traNa jJAnanA dhAraka hatA. chae rAjAone A nimittathI pratibaMdha thaze ema jANIne ja teoe tema karyuM. prazna 1785-"varSadhara" kene kahe che? uttara-napuMsaka be prakAranA hoya che. janma napuMsaka tathA kRta napuMsaka, jeo janmathI napusaka nathI hotAM paNa jeone aMtaHpuranI rakSA-sevAdi kArya mATe banAvavAmAM Ave che. teo varSadhara kahevAya che. tene vyaMDhaLa paNa kahe che. prazna 1786-tIrthakaranI uMmara pUrA varSonI batAvI, te zuM, mahinA ke divase ochAvattA hatAM nathI ? uttara-pUla daSTithI vyavahAramAM AyuSyanA varSa batAvavAmAM Ave che. paraMtu temAM thoDA mahinA ke DA divase ochA vadhAre hoya te te batAvAtA nathI, e ja vyavahAra daSTithI tIrthakaronA AyuSyanA pUrva tathA varSo batAvyA che evI saMbhAvanA che. prazna 1787-raNadevIe mAkaDI putra jinarakSita ane jinapAlanI sAthe bhega bhegavyA, e kema banI zake? - uttara-rannAdevI halakI jAtinI devI hatI. saMbhava che ke tene deva cAhatA na hatA. tethI te suMdara purUSe vaDe pitAnI tRpti karatI hatI. ThANuga-4mAM paNa e ullekha che ke ghaNAM deva devIo manuSya manuSyANI sAthe bhega bhegavavA irache che. tethI A kaI AzcaryakArI bAbata nathI. prazna 1788-jinarakSita, jinapAla vadhasthAnamAM zULI para caDyA pachI eTalA divasa sudhI teo jIvatAM kema rahyAM? uttara-zarIranA madhyabhAgane zULImAM parovI suvaDAvI de che. evI dazAmAM zULI para caDhAvI dIdhA pachI keTalAka divasa sudhI mANasa jIvate rahI zake che, pachI dhIme dhIme bhUkha tarasanI vedanAthI duHkhI thaIne mRtyu pAme che. A prazna 1789-bAhubalijIe keTalA mahinAnI tapazcaryA karI? uttara-sthAnAMga sUtra tathA karmagraMthanI TIkAmAM tathA triSaDI zalAkhA purUSa caritramAM batAvyuM che ke temaNe bAra mahinAnI tapazcaryA karI.. prazna 1790-sukumAlika sAthvI kALadharma pAmIne bIjA devalokamAM kema utapanana thaI? ke jyAre virAdhaka AtmA utkRSTa prathama devaloka sudhI jAya che. uttara-mULaguNanI virAdhanA karanAre AtmA prathama devakathI AgaLa jate nathI e barAbara che, paraMtu uttara guNena virAdhaka AtmA bAramA devaloka sudhI jaI zake Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 1 Te che. ane devI paNe utpanna na thAya ema paNa saMbhava che. devIrUpe utpanna thAya to tenA pAchaLanA bhavanI virAdhanA samajavAmAM Ave che. te prazna 11-dropadIne kRSNa mahArAja ghAtakI khaMDamAMthI lava samudramAM lAvyA te te potAnA baLa vaDe ke devanI sahAya vaDe? tathA ratha pANImAM cAlI rahyo hato ke tenA para pUla banAvyo hato? uttara-zrIkRSNa vAsudeve AvatI vakhate tathA jatI vakhate deva zaktithI ja lavaNa samudra pAra karyo hate. deve pUla banAvyuM evuM varNana nathI paraMtu teone ema ja lAgatuM hatuM ke jANe ratha jamIna para ja cAlI rahyo hoya. prazna 1792-dhanA sArthavAhe supamAM dArikAnuM mAMsa tathA rUdhira pakAvIne khAdhuM. tyArabAda pravajita thaIne 11 aMganA jJAtA banyA ane prathama devalokamAM gayA, tyAMthI mahAvideha kSetramAM janma laIne mekSamAM jaze. pUchavAnuM e che ke mAMsa bhakSaNane sthAnAMga 4 mAM narakanuM kAraNa batAvyuM che, chatAM paNa teo devalokamAM kema gayA? tathA te samaye teo jaina zrAvaka hatA ke nahi ? uttara-dhannA sArthavAha te samaye jaina zrAvaka na hatA. teo dharmane jANakAra pachIthI banyA hatA. jo ke mAMsAhAra narakanuM kAraNa che, chatAM paNa AyuSyane baMdha thaye na hate. AyuSyane baMdha dhamI thayA pachI paDe. tethI teo svargamAM gayA. prazna 179-vAsudevanI jema zuM, zreNika mahArAja paNa nidAna (niyANuM) karIne AvyA hatA jethI teo aviratI rahIne sAmAyika, paSadha vagere kriyAo karI zakayA nahi ? uttara-niyANuM na hovA chatAM paNa je jIvane apratyAkhyAna kaSAyane kSaya, upazama ke pazama na hoya te jIvane kharI rIte vrata pratyAkhyAna AvatA nathI. A ja kAraNa zreNika mahArAjane mATe paNa saMbhavita che. prazna 1794-deva vaDe zarIranA TukaDe TukaDA karavA chatAM paNa kAmadevanuM zarIra kaI rIte joDAI gayuM? uttara-DaoNkaTara vagere manuSya paNa audArika zarIranA avayave chedIne pharI joDI zake che, te devanI vAta ja zI karavI! teo te tarata ja barAbara karavA Icche te karI zake che. bhagavatI za. 14 u. 8mAM tyAM sudhI kahyuM che ke devendra keImanuSyanA mastakanuM cUrNa karIne pachIthI te mastaka barAbara karI zake che. e ja pramANe deve kAmadevanA zarIrane paNa barAbara karI dIdhuM hoya e saMbhava che. Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha samAdhAna prazna 1795-mahAzataka zrAvake gautama svAmIne zramaNa bhagavaMta kema kahyuM ke jyAre teo kevaLajJAnI na hatA? uttara-chadmasthane zramaNa bhagavaMta kahevAmAM koI harakata nathI. zAstromAM aneka jagyAe sAdhuone zramaNa bhagavaMta kahyAM che. te pachI gautama svAmI ucca saMyamI hatA tethI temane zramaNa bhagavaMta kahyA e sarvathA ucita ja hatuM. prazna 179-AnaMda zrAvakane avadhijJAnane pariSaha kema kahyo? uttara--zrAvakane avadhijJAna te thAya che, paraMtu Ape kahyAM mujaba eTaluM moTuM na hatuM evuM je gautama svAmInuM niSedha rUpa pharamAna hatuM te AnaMda zrAvakane pariSaha rUpa thayuM ema samajavuM joIe. prazna 1797-brahmadatta cakravatie pitAnA pUrvanA pAMca bhava kevI rIte jANyA ? uttara-brahmadatta cakravartie jAti smaraNa jJAnathI pAMca bhava jANyA hatA. prazna 1798-zuM, jAtismaraNa paNa jJAna ja hoya che? uttara-ati maraNa jJAna tathA ajJAna ane prakAranA hoya che. je jAti maraNa ajJAna che, te mati ajJAnane bheda che. ane jAtismaraNa jJAna e matijJAnane bheda che. prazna 179-gaucaranA dezomAMthI mULadoSe kayA samajavA uttara-AdhAkarma, zika, putikarma, adhyapUrvaka, mizrajAta, prabhUta, kItakRta, kaviyaM, raIya, katArabatta, dubhikhabhatta, sija jAyara piDa, mUlakarNa vagere aneka deze mULaguNene duSita kare che. bIjA keTalAka sAdhAraNa deze uttaraguNone duSita karanArA hevA chatAM paNa temAM bedarakArI karavAthI temaja e deSo vAraMvAra lagADavAthI te paNa mUlagunA ghAtaka banI jAya che. tethI sAdhake Dagale ne pagale dhyAna rAkhavuM joIe. prazna 1800-je sAdhu de vAraMvAra lagADatA heya tathA mULaguNenI virAdhanA thaI rahI hoya, AvI sthitimAM ArAdhanA mATe zuM karavuM joIe? uttara-ArAdhanA karavA mATe AgaLanA dezanI AlecanA vaDe zuddhi karIne "ajharaNA karamukitA" bhaviSyamAM bhUla nahi karavA mATe sAvadhAna rahe. e ja karavuM ucita che. prazna 1801-vAraMvAra javA chatAM paNa jenuM ghara asUjhatuM thatuM hoya tevI vyakti sAthe vAta karavI joIe ke nahi? uttara-pitAnI ja keI jarUrI vAta hoya to te vAta judI che, nahi te vAta karavI joIe nahi. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 11 prazna 1802-zaMkha zrAvakane pahelA te pauSadha karavAnA bhAva na hatA chatAM, temaNe pauSadha karyo, te zuM, temane niyama na hatuM? uttara-zrAvakane niyama zakti ane IcchA pramANe hoya che, jethI jenI IchA khAdhApIdhA vagara pauSadha karavAnI hoya, te teo te pramANe karI zake che. keI khAtI vakhate sAvadya tyAgarUpa pauSadha kare che. keI zrAvaka niyamita rIte cha pauSadha karanAra hoya che. keIne eka mahinAmAM eka pauSadha karavAno niyama paNa heta nathI A prakAre zrAvakenA aneka darajajA (prakAro) che. prazna 1803-pAMca prakAranI niMdrAe sarvaghAtI karmanA bhedamAM kema levAmAM AvI che? te, AtmAnA kayA guNene ghAta kare che? dazanAvaraNayanAM bhedamAM pAMca nidrAo gaNavAmAM AvI che. paraMtu dazananuM sAmAnya rUpa te keTaleka aMze nigadamAM paNa haMmezA khulluM rahe che? uttara-nidrAvasthAmAM zabda rUpa, rasa, gaMdha, sparza vagere pAMceyanuM jJA : kaI jAya che. A nidrApaMcaka pAMceya IndrionA avadhane AvRtta kare che. eTalA mATe tene karmagraMtha bhAga-1 gA. 11 tathA karmagraMtha bhAga-5 gA, 13 mAM sarvaghAtI pravRttiomAM gaNela che. kevaLa darzanAvaraNIya karma hovA chatAM paNa jIva pAMceya Inio vaDe pitApitAnA viSayane grahaNa kare che. pAMceya Indrio vaDe potAnA viSayagrahaNanI zaktine e nidrAe purI rIte roke che. eTalA mATe A AtmAnA cakSu acakSu vagere darzana guNane reke che, ATaluM thatuM hovA chatAM paNa jevI rIte ghana vAdaLAo DhaMkAI javA chatAM paNa sUryanA teja prakAza sarvathA rokI zaktA nathI e ja rIte jJAna darzanane aMzamAtra te sarva jIvone mATe haMmezA khule ja rahe che. je vaDe te vyakti avAja vagerethI jAgRta thaI jAya che. pramANane mATe naMdIsUtranI A gAthA raju karI che. saba jIvANaM, piyaNaM, akkharassa aNaMtabhAgo NiccugyADIo jai puNa so vi AvarijjA, teNaM jIvo ajIvataM pAvijjA / sugchavi-mehasamudae hoi pabhA caMda-sUrANaM / prazna 1804 AtmAmAM svAbhAvika temaja vaibhAvika nAmanA pitAnA be guNe che zuM? je che, te sAMsArika jIvanamAM svAbhAvika guNa tathA siddhanA mAM bhAvika guNa pariNamana rUpathI che ke phUTastha nitya rUpathI? tathA bane avasthAmAM kevI rIte rahe che ? uttara-vyaMjana. paryAya, mati vagere jIvane vibhAva guNa chAEmathika jJAna che. ane Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 samartha samAdhAna svabhAvaguNu vyaMjana paryAya kevaLajJAna vagere anaMta catuSTaya rUpa che. A banne guNe eka sAthe rahI zakatA nathI arthAt svabhAvaguNa pragaTa thAya te vibhAvaguNa naSTa thaze. prazna 1805-jyAre paramANu pudagalamAM cAra mULa sparza ja hoya che, te tenAthI banelA skaMdhamAM ATha sparza kevI rIte hoI zake? uttara-paramANumAM cAra mUla sparza hoya che, te bhagavatI za. 12 u. 4, za. 18 u. 6, za. 20 u. 5, vagerethI pramANita che. ghaDiyALanA eka eka kAMTAmAM cAlavAnI zakti hotI nathI, paraMtu badhAne vyavasthita karavAthI te ghaDiyALa samaya batAvavA lAgI jAya che. sUtaranA eka derAmAM hAthIne bAMdhavAnI zakti hotI nathI, paraMtu te derAthI banelI majabuta rasIthI (doraDAthI) hAthIne bAMdhI zakAya che. e ja pramANe aneka para mANuonA saMgathI bAkInA cAra Aza utpanna thAya che. prazna 1806-pAMca bhAmAM yeya (dhyAna karavA yogya) rUpa kayuM che? uttara-kSAcika bhAva te ekAMta daya ja che. keI apekSAthI pazamika temaja lApazamika bhAva paNa dhyeyarUpa hoya che. prazna 1807-"basaMjJa samaya viTTA pujA mA narita !" tathA Trg za ramaa e paNa pATha che. padArtha jJAnamAM prathama samaya-darzana thAya che, pachI artha, avagraha ane vyaMjanAvagraha thAya che. siddhAMta sAthe tulanA karatA baMnenI sthiti keTalA samayanI che ? te pharamAvaze ? uttara-vyaMjanAvagrahanI sthiti asaMkhya samayanI che. jaghanya AvalikAnA asaMkhyA. tamAM bhAga pramANa samonI tathA utkRSTa 2 yAvat 9 zvAsocchavAsanI che. mizra guNasthAnanI paNa eTalI ja sthiti che. A bAbata karmagraMtha prathama bhAganI cethI gAthAthI spaSTa thAya che. "masaMga samagra vidyA jA jALamarchatti" A naMdIsUtrane pATha vyaMjanAvagrahane mATe che. tathA "vahuM rAmacaM" A pATha athavagraha mATe che. jIvane jyAre ca2 indrio (AMkha vagara) vaDe padArthanuM sAmAnya jJAna (darzana) thAya che, te pahelA asaMkhyAtA samaya sudhI vyaMjanAvagraha, pachI eka samayane arthAvagraha, pachI IhA, vicAraNa) vagere thAya che. prazna 1808-pAMce ya indrinA sAmAnya jJAnane darzana kahe che. A jJAnane atizatanI jema eka sAthe grahaNa na karatAM cakSudarzana, acakSudarzana evA bheda kema karyA? uttara-lekamAM jevAne vyavahAra AMkha vaDe ja prasiddha che. bAkInI indrio vaDe nahi. mATe AMkhathI thanArA sAmAnya bodhane cakSudarzana nAmathI alaga kahela che. bAkInI Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trI 13 cAra indrio tathA mana vaDe jovAnA vyavahAra lekamAM na heAvAthI e badhI indrione eka acakSudanamAM lIdhI che. prathama ka graMthanI dasamI gAthAnA azvethI A khAkhata spaSTa thAya che. prazna 1809-pAriNAmika bhAva traikAlika che, chatAM je bhavyatva badhAM jIvAmAM vikAlika nathI, te tene traikAlika kema kahyAM ? uttara-samasta pANiAmika bhAva ekAMta traikAlika nathI pANiAmika bhAva sAhi paNa hAya che. jemake vAdaLa, caMdragrahaNa vagere. pAriNAmika bhAva anAdi anaMta paNa hoya che. jemake chadravya arthAta jIvanuM jIvava, dharmAstikAyanu e ja svarUpamAM rahevu' vagere, abhavya jIveAmAM abhavyatva anAdi anaMta che. tathA bhavya jIveAmAM bhavyatva anAdi sAMta che. teo siddha anIne " bhavya nAabhavya ' anI jAya che. tethI badhA pAriNAmika traikAlika hAtA nathI. prazna 1810-zu', tiya``ca pacendriya paNa samakita laIne parabhavathI Ave che? jo hA, teA aparyApta avasthAmAM guNasthAna karyu hAya che? uttara-bhagavatI za. 8 u, 2 thI e spaSTa che ke paMcendriya tiyaca parabhavathI samakita laine Ave che. sthaLacara tiya ca paMcendriyanA aparyAptAmAM kSAyika samakita paNa hoI zake che. jo ke pAchaLanA manuSya bhavathI ja te samakita sAthe laIne ja Ave che. upazama, kSaye pazama ane sAsvAdana sakita te pAMceya saMjJI tiryaMcanA aparyAptAmAM hAya che. aparyApta avasthAmAM paheluM, khIju` tathA cAkSu' e traNathI vadhAre guNasthAna hetAM nathI, te pramANe tiya``ca paMcendriyanA aparyAptAmAM paNu samuccaya traNa guNusthAna hAya che, je jIvane ayyapta avasthAmAM jJAna thAya che, te paryApta thaine ja mare che. prazna 1811-koI muni gaucarI gayA, tyAM akRtya sthAnakanu sevana thAya. te prAyazcita Ave che, zu' te akRtya sthAnane ceAthAvata saMba`dhI samajavu' ? "" uttara-bhagavatI sUtra-za-8 u. 6 mAM dipadALanu vadhuna che. tyAM nIce pramANe TIkA che. 'kRtasya karaNasya sthAna mAzrayaH kRtyasthAnam tanniSedho'kRtyasthAnam / mUlaguNAdi pratiseva rUpe kArya vizeSe / arthAt sAdhue karavA yogya kAryane kRtyasthAna kahe che. je nRtya sthAna na hAya te akRtyasthAna che. koI paNa mUlaguNa athavA uttaraguNamAM dezathI ke sathI doSa lagADavA te akRtyasthAna che. te mAtra caturtha vratane mATe nathI. tenA khulAsA vyavahAra bhASyanA prathama uddezakamAM paNa A pramANe Apela che sa. sa.-15 'gaLathar tu gajjai, mULune seva uttarAne haiM / mUlaM va savvadersa, emeva ya uttaraguNe // ' "" Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna prazna 1812-je kSetramAM koI munie cAturmAsa karyu hoya, tyAM pharIthI keTalA samaya pachI AvI zakAya che ? amuka mudata pahelA Ave teA kayeA doSa tathA prAyazcita Ave che? zuM, apavAda mArgamAM dIkSAdi prasaMga para AvI zake che? 114 uttara-je kSetramAM cAturmAsa kayu` haiAya te kSetramAM te muni eka varSa bAda zeSakALa arthAt mAsakalpa sudhI rahI zake che. e cAturmAsa anya sthaLe karyAM pachI te kSetramAM cAtusa karI zake che. te pahelAM mAsakalpa athavA cAturmAsa kare to AcArAMga sUtra a. 11 u. 2 nA hisAbathI ' jIvasthAnatriya' nAmanA doSa lAge che. A vAta sukhazAMtithI rahe tyAM sudhInI karI che. zArIrika kAraNe tA kayAreya paNa rahI zake che, anya muninI sevA mATe athavA ratnAdhikanI sAthe ( abhyAsa arthe) rahI zake che. ahiM tarhi vihAra karatAM te gAma rastAmAM Ave, athavA dIkSAnA prasaMge tyAM eka athavA e rAtri rahI zake che. uparokta vadhAna uparAMta jo tyAM vadhAre raDe te nizItha sUtrAnusAra temane laghumAsika prAyazcita Ave che. prazna 1813 bhagavatI za. 6 3, 5 mAM kRSNarAjInA prakaraNamAM leAkAMtika devAnu varNana che, tyAM nIceneA pATha che, te tene ze| Azaya che ! " sArassaya mAiccANaM bhaMte! devANaM kai devA kai devasayA paNNattA, goyamA ! sattadevA sattadevasayA parivAro paNNato / " uttara-sarasvat, Aditya A yugalane sAtaseA devAnA khAsa parivAra che. ane temanA para mAlika rUpe sAtadeva che, evI ja rIte vanti ane varuNu-A yugalane cauda hajAra devAnA khAsa piravAra che. tathA cauda devA temanA svAmIrUpa che. gaI tASa, tuSita A devayugalane sAta hajAra devAnA khAsa piravAra tathA sAta deva mAlikarUpe che. bAkInA traNa lekAMtika devane navaso devAnA khAsa piravAra tathA nava deve mAlikarUpe che. khAsa piravAranA evA Azaya samajave ke samavAyAMga sUtranA 77 mA samavAyamAM gaI tASa tathA tuSitanA 77,000 devAnA parivAra khatAnyeA che. A vAta jJAtA a. 8 sAthe ba Mdha besatI che. tyAM pratyeka leAkAMtika devane, cAra cAra hajAra sAmAnika deva, traNa traNa pariSadA, sAta sAta anika, sAta sAta anikAdhipati, soLa sALa hajAra AtmarakSaka deva tathA khIjA ghaNAM devA lekAMtika devAthI parivRtta che. ityAdi vaNu na Avelu che. AthI temanA be prakAranA parivAra sAbita thAya che. sAmAnya parivAra keTalAye hajAra devAne tathA khAsa parivAra bhagavatI sUtrAnusAra che, ema samajavuM. prazna 1814-kRSNulezI kriyAvAdI jIva manuSya sivAya anya traNa gatienu... AyuSya kema nathI bAMdhatA ? Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 15 uttara-ma manuSya-AyuSya bAMdhavuM e deva tathA nArakanI apekSAe batAvyu' che. AmAM manuSya tathA tiya`canI apekSA nathI. je kriyAvAdI manuSya tathA tiya ca che, te kriyAvAdIpaNAmAM vaimAnika sivAya bIjuM AyuSya khAMdhatA nathI. jIva, je lezyAmAM AyuSyanA ba Mdha kare che e ja lezyAmAM mare che. tathA temAM utpanna paNa thAya che. vaimAnikamAM kRSNa, nIla, kApAta e traNa lezyAe che ja nahi. khIjI vAta e che ke te kriyAvAdI manuSya tiryaMca, bhavanapati, vANavyaMtara, naraka, tiya ca, manuSya vagere, jyAM kRSNAdi traNa lezyAe che tyAMnuM AyuSya bAMdhavAnA svabhAva zakhatA nathI. phalitA e thayA ke jyAM sudhI temanAmAM kRSNAdi traNa lezyAo raheze, tyAM sudhI teo koI paNa gatinuM AyuSya bAMdhaze nahi. jyAre te lezyAe badale che tyAre traNlR prazasta lezyAmAM vaimAnikanu AyuSya bAMdhe che arthAt deva ane nArakI manuSyanu tathA manuSya ane tiya`Mca devanu AyuSya bAMdhe che, tethI ekAMtarUpe kayAMyanu AyuSya nahi bAMdhatA mAkSamAM ja jAya tevI vAta nathI. akriyAvAdI cAreya gatinuM AyuSya bAMdhe che, kAraNake kRSNa lezyA cAreya gatimAM che. 1815-pAMca sthAvara tathA traNa vikalendriyanA samavasaraNa keTalA che? uttara-temAM akriyAvAdI tathA ajJAnavAdI e be samavasaraNa ja che. bIjA be samavasaraNu nathI. temanA badhA bAlemAM be be samavasaraNu ja batAvyA che. ahiMyA samavasaraNanA atha H samUha ''thI che. bhagavAnanI pariSadAthI nathI. prazna 1816-bhagavatI za. 1. 2 mAM " jIva keTaluka AyuSya vede che ane keTaluMka AyuSya vedato nathI ema lakhyu che. tenI TIkAmAM zrIkRSNe vAsudeve pahelA sAtamI narakanuM, pachI trIjI narakanuM AyuSya mAMdhyuM, kema lakhyuM? ema uttar-eka jIva eka bhavamAM eka ja gatinuM AyuSya bAMdhe che. ane te mAtra eka ja vAra, tenu saMkramaNa paNa thatuM nathI, tene vipAkaya dvArA bhAgavavuM ja paDe che. TIkAkAre e vAra e narakonu AyuSya bAMdhavAnuM lakhyuM te siddhAMtathI kharAbara nathI. AyuSyane adha eka bhavamAM eka ja vakhata nikAcita hoya che. jemAM vadhaghaTa puchu thatI nathI. prazna-1817 AkaSa kAne kahe che uttara-tathAvidha prayatnathI karmonA pudgalAne grahaNu karavA tene Aka AyuSya baMdhanA tIvra adhyavasAyathI jIva eka ja AmAM khAMdhI le che. madhyama adhyavasAyathI te be AkarSa'thI, madatara hAya tA 4, 5, 6, 7, 8 Aka`thI AyuSya bAMdhe che. A temAM aMtara paDatuM nathI. kahe che. pudgaleAne laI ne AyuSya hAya nA traNa, maMtama anukramathI thatu jAya che, Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 samartha-samAdhAna prazna 1818 bhagavatI za. 25 u. 6 mAM varNavela saMyama-sthAna tathA cAritraparyava e bemAM zuM aMtara che? tathA saMyama sthAna cAritranI zuddhi athavA azuddhinI apekSAe kahe to pachI cAritra paryava kema kahyuM? uttara-cAritranI ochI vadhAre zuddhi-azuddhinI apekSAe banelA bhedone saMyamasthAna kahe che, tathA te saMvalana kaSAyanA maMda, maMdatara ane mahatama e traNa kaSAya adhyavasAyane kAraNe heya che. anaMtAnubaMdhInI cikaDInI bAra kaSAnA udayamAM te cAritra hetuM ja nathI. saMjavalana kaSAyanA udayamAM cAritra hoya che. saMjavalana kaSAyanI maMdatAthI je jaghanya vizuddhi thaI te saMyamanuM prathama sthAna che. tenAthI kaMIka vadhAre kaSAya haThavAthI vadhAre zuddhi thaI te bIjuM sthAna thayuM. e pramANe jema jema kaSAya ochI thatI jAya che, tema tema saMyama sthAna vadhatAM jAya che. saMjavalana kaSAyanA asaMkhya sthAna hovAthI saMyama sthAna paNa asaMkhya hoya che. kaSAdayanA abhAvavALA yathAkhyAta cAritranuM saMyama sthAna eka ja che. tethI A suspaSTa che ke jema jema saMjavalana kaSAyanA aMza haThatA jAya che tema tema cAritranA navA navA uMcA uMcA sthAna prApta thatAM jAya che. eka eka saMyama sthAnamAM anaMta anaMta paryava hoya che. pratyeka saMyama sthAnamAM saMyamane je guNa hoya che te guNanA mAtra jJAnarUpa buddhivaDe karela nAnA nAnA khaMDane paryava" kahe che. ema anaMta anaMta paryava eka eka saMyama sthAnamAM hoya che. arthAt guNanA avibhAgI aMzane paryava kahe che. jema jema saMyama sthAna vadhAre vizuddha thaze tema tema tenA paryava paNa vadhAre haze. eTalA mATe nirca 1, 2nAtaka yathAkhyAta cAritranuM saMyama sthAna te eka che, paNa paryava badhAnI apekSAe anaMtaguNa adhika che. prazna 1819-kaSAya-kuzIla, pulAka, bakuza temaja pratisevanA-kuzIla, emAMthI keNu tIrthamAM ja hoya che, vagara tIrthanA nahi? uttara-kaSAya-kuzIla, nigraMtha, snAtaka e traNe ( nigraMtha) deSa rahita sAMyamavALA hoya che. bAkInA pulAka vagere traNeya sadeSa saMyamavALA hoya che. atIrthamAM sAdhu athavA te tIrthakara heya che, athavA pratyeka buddha hoya che. te sivAya koInA upadezathI ja saMyama pravRtti kare che, te teo te de rahita kaSAya kuzIla vagere traNeyamAM hoya che. sadoSa pulAka vageremAM nathI. tethI pulAka vagere traNa prakAranA te kevaLa tIrthamAM ja hoya che. bAkInA kaSAya-kuzIla vagere tIrtha tathA atIrtha bane mAM hoya che. prazna 1820-adhyavasAya ane paryAvamAM zuM aMtara che? uttara-adhyavasAya te jIvane ja hoya che, paraMtu paryava te jIva ane ajIva bannene hoya che. guNonA avibhAgI aMzane paryava kahe che. Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 117 hAga trIjo paryane samajavA mATe udAharaNa-jema ke kALA raMganA paramANuM aneka (anaMta) hoya che te badhAmAM kALApaNuM samAna na hovA chatAM ochuMvatta paNa hoya che. te ochA vana nuM aMtara samajAvavA mATe jJAnIoe batAvyuM che ke nAnAmAM nAne kALApaNAno aMza je paramANumAM hoya te eka guNa kALe. evI rIte be aMza jenAmAM hoya te be guNa kALo yAvat anaMta aMza je paramANamAM hoya te anaMtagaNu kALAM. evI ja rIte anya varNa, gaMdha, rasa, spa vagerene mATe je temAM bhaLe che te samajI levuM. jema paramANuonI bAbatamAM kahyuM ema anya pudgalene mATe paNa samajavuM joIe. jIvamAM jJAna-cAritra AdinA paryava 1, 2 yAvat asaMkhya nathI hotAMochAmAM ochA jaghanya haze, to paNa te anaMta ja haze. tethI eka eka saMyama-sthAnanA anaMta anaMta paryava batAvyA che. prazna 1821-adhyavasAya, vezyA, pariNuma tathA dhyAna, emAM zuM aMtara che? teno khulAso karaze? uttara-paisA vagereno paribhoga karavA mATe tenI prApti saMbaMdhI bhAva yukta kriyAne adhyavasAya kahe che. pariNAma te kaSAya, vezyA, ga, upaga jJAna Adi aneka prakAranA hoya che. temAMthI eka jAtinA (kRSNadi lezyarUpa) AtmAnA pariNAmane lezyA kahe che. lAMbA samayanI AgaLa pAchaLanI vicAraNAthI pedA thayela AtmAnA bhAvane "pariNAma kahe che. tathA dravyanI pUrNa avasthA (paryAya) chUTIne navI avasthA utpanna thAya tene paNa pariNAma kahe che. dravyanA uttara-paryAya rUpa dharmAtara karavuM te pariNAma che. bIjo artha jIva ane ajIva bannene lAgu paDe che. A bAbata pannavaNA sUtranA 13mA padamAM spaSTa che. prazna kathita paribhASA pahelI che. zubha ke azubhAmAM cittanI sthiratAne dhayAna kahe che. prazna 1822-tiSIonA cAra kSetra kyA kayA che? uttara-merU parvatanI be tarapha divasa tathA be tarapha rAta hevAthI tiSIonA cAra kSetra banI jAya che. athavA manuSyakSetranA tiSI cara (cAlatA) che. eTalA mATe tiSIonuM carakSetra paNa manuSyakSetra ja che. prazna 1823-DhALa, copAI (rAsa), stavana vagere philmI rAgamAM tathA mehaka zabdathI banAve temane deSa ke prAyazcita lAge che ke nahi? uttara-tAna, svara, mUcchanA vagerethI yukta evA gAyana banAve ke gAya, te nizItha u. 17 mujaba laghucaumAsI prAyazcita batAvyuM che. sAmAnya gAyanane mATe nahi. jemake rigIyA nA uttarAdhyayana a. 13mAM batAvela che. prazna 1824-je kaI sAdhu-sAThavI pitAnI upAdhi sthiravAsa rahelA sAdhu-sAdhvIne seMpIne vihAra kare tathA AvIne sthiravAsavALAnA zAtaranA ghara spazI zake che ke nahi ? Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 samaya -samAdhAna uttara-jo ke te, vihAra karanAra sAdhu-sAdhvIonA zayyAtara nathI tethI spezI zake che. prazna 182pa-zu` vaikriya zarIrathI AMsu Ave che ? tathA zuM apramatane A dhyAna thavAne sabhava che ? uttara-vaikriya zarIradhArIone AMsu tA AvatA nathI. paNa AMsu jevI sthiti dekha ya che. vaikriya pudgala auArikathI teA bhinna prakAranA che. udAsInatAthI devAmAM paNa A dhyAna gabuvAmAM Avyu che. apramattane A dhyAna thatuM nathI. paraMtu rAgAdi kAraNathI AMkhamAMthI AMsu paDe che, prazna 1826-zuM anuttara vimAna vAsI deva sthAvaranAli dekhe che? uttara-anuttara vimAnavALA sthAvaranAlI dekhI zakatA nathI. prazna 1827-je sAdhu-sAdhvInA hAthathI divasamAM be cAra vAra pustaka, pensIla vagere paDI jAya teA ayatnAnu` prAyazcita eka ja vAra levAya ke jeTalI vAra paDe eTalI vAra levAya ? uttara-samuccaya rUpe tA sadhyAkAlIna pratikramaNa pachI ja prAyazcita levAmAM Ave che. jemake micchAmi dukkaDaM teA paDatI vakhate ja laI levuM joie. prazna-1828-jI` zu`gArelA kerAM sAdhu laI zake che? kAraNa ke temAM nAMkhelu jIrU, mIThuM vagere pUrNa acita na hovAnI zakA rahe che ? uttara-tame sUcavela vastu acita che ke nahi, tenI pUrI tapAsa sAdhue karI levI joI che. prAyaH bhIMjAyelA kerAMthI mIThAnuM pANI banI jAya che. tathA te mIThuM tathA kairAMnA sparzIthI jIrU paNa thoDIvAramAM acita banI jAya che. prazna 1829-garama pANImAM rAkhelI athavA culA para gheADA vakhata mATe rAkhelI drAkSanuM rAyatuM sAdhune mATe bhAgya che ke nahi ? uttara-garama pANI athavA agnithI drAkSa acitta thavAnI saMbhAvanA che, tethI te laI zakAya che. prazna 1830-cApaDAmAM zrI gautama svAmIjI mahArAjanI labdhi che. vagere vAkya lakhavu' ucita che ke nahI' ? uttara-anya tIthI AnA sarAgI dezanA nAmane aDhale ema karavuM jaine mATe zAbhanIya che. x jo ke sthAvara jIva satra che. tathApi trasanAlinI bahAranA kSetrane kayA zabdathI samevu tenI sagavaDa mATe trasa nAlI uparAMta leAkanA zeSa bhAgane " sthAvara nAli " kahe che. Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 119 prazna 1831-10 prakAranA mithyAtvamAM dhane adhama mAnavAmAM tathA mAkSamAgane saMsAra mA mAnavAmAM mithyAtva kahyuM che, to dhama tathA mAkSamAmAM zuM aMtara che? uttara-adhamane dharma samajavA eneA atha e che ke mithyA zAstrAne sabhyazAstra mAnavA, temAM AgamanI apekSAe kathana che. tathA amAne mA samajavAno artha e che ke mithyA zraddhA, jJAna tathA AcaraNane samyak samajavA temAM jJAna Adi traNeyanI apekSA che. A cAreya bhedane spaSTarUpe samajavA mATe nIce pramANe paribhASA lakhavAmAM Ave che. (1) dharmane adhama mAnyA hAya, parama mAnya rasajJa kathita sUtreAne mithyA samajyA hAya. (ra) adharmane dhama mAnyA hAya. rAga temaja viSaya-vAsanA-vardhaka evA mithyA vacaneAne ja bhagavAnanI vANI mAnI hAya (3) meAkSamAne saMsAramA` mAnye hAya. jJAna, darzana, cAritra, tapa vagerenI hAMsI uDAvI heAya, tene bahumanya na samajatA rAsAramAne mekSa mAga mAnyA hAya. sasAra vadhAranArA lokika anuSThAnAne ( yajJAdi) mAkSanA hetu mAnyA hAya, prazna 1832-zrAvakanA 124 aticAra kayA che ? uttara samatinA pAMca, karmAdAna sahita khAra trateAnA 75 lekhanAnA pAMca, kAleviSNuye vagere AThanuM pAlana na karavAthI e ATha, nissakiye, nikhiyenA ATha, pAMca samiti tathA traNa guptinuM dhyAna na rAkhavuM e ATha, tapanA bAra, vInA traNa ( mana vacana kAyAthI zakti gepavavAthI ) e 5 + 75 + 5 + 8 + 8 + 8 + 12 + 3 = 124 aticAra thayA. prazna 1833-zu', parihAra vizuddhi cAritramAM jina kaeNpa hoI zake che? uttara-hA, hAI zake che. jyAre pUchelA prazna anusAra cArita dhAraNa karanAra bAkInA sAdhu kALa gayA hoya tathA pAchaLa ekalA sAdhu ja hAya te te parihAra vizuddhinA niyamene paNa dhArazu kare che. prazna 1834-nigraMtha tathA snAtakanA pava sarakhA hovA chatAM paNa temanAmAM vamAna pariNAma kema kahyAM che ? uttara-nigra thamAM chadmasthathI kevaLI banavA rUpa vadhu mAna paNiAma che tathA snAtakamAM sayogIthI ayogI banavAnA vardhamAna pariNAma che. tethI sayama sthAna eka tathA pava sarakhA hovA chatAM paNa teemAM vamAna pariNAma mAnavAmAM AvyA che. prazna 1835-3', ayAgI avasthAmAM Atma pradezAnu` kaMpana thAya che? uttara-ayogI avasthAmAM Atma pradezanuM 'pana thatu nathI. yoganA nirdha Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 samartha-samAdhAna karatI vakhate pradeza ghanarUpa banI jAya che. bIjA karmagraMtha mujaba zukala dhyAnanA trIjA pAyAmAM yogane nirodha thAya che. prazna 1836-zuM, mRtyu samaye kroDAkoDa guNa vedanA thatI hoya che? jyAre AtmA arUpI che te bhalA, tene dukha zAthI thAya che? uttara-janma samayanI vedanAthI keDIkeDa nI vedanA maratI vakhate heya che. A kathana keIjanI apekSAe samajavuM sukhanuM sthAna chUTI javAnI ciMtAnA kAraNe tathA azAtA vedanIyanA kAraNe ema thAya che. gajasukumAra jema keIne cidamAM guNarathAnamAM paNa azAtA vedanIya karmajanya vedanA thaI zake che. prazna 1837 kavAya-kuzIla (sAdhu) samiti guptimAM khalanA karI zake che, azuddha AhAra temaja vanaspati vagereno saMgharSa thaI zake che, chatAM paNa tene apratisevI (sAdhu) kema kahyAM ? uttara-kaSAya kuzIla chaThThA guNasthAnakamAM rahelA hovA chatAM paNa zubhayoganI apekSAe apratisevI kahyAM che. sAvadhAnI rAkhatA hovA chatAM paNa azuddha AhAra AvI jAya atha ! saMghaTTo thaI jAya, to paNa temanA vicAre cheSa lagADavAnA na hovAthI apratisevI kahevAmAM AvyA che. prazna 1838-pAlezyAnA rasane zarAba samAna kema batAvela che? ema te kavalane kukaDInA IMDA barAbara kahe e kaI rIte ucita che? uttara-padya lesthAne rasa kavala pramANane mATe je zabdono prayoga sarvajJoe karyo che, te bIjA badhA zabdo tathA tenA para thatI zaMkAone jANatA hatA, tathApi bIjA zabdo para paNa judI judI zaMkAo thaI zake che, tethI jJAnI purUSe je zabdone yegya samaje che te ja zabdane pravega kare che. * - 20 mI okaTobara 1963 pR. 5 9 nA samyagdarzanamAM "pAlezyAne rasa" nAmaka su dara lekha pAThakone mATe upayogI samajIne ahiMyA udhRta karatamAM Ave che. jethI vAcake sahaja ja badhI zaMkAonuM nivAraNa karI zakaze. (1) re to spaSTa che ke udAharaNa ekadezIya heya che. keI ajANI vastunI vizeSatA samajAvavA mATe tenA jevI vizeSatAvALI kaI prasiddha tathA jANItI vastune batAvavA udAharaNa che. prAya: adazya vastune samajAvavA mATe dazyamAna vastunuM u haraNa apAya che. AgamamAM sAdhuonA AhAramAM kavala kALiyA)nuM parimANa batAvavA mATe kukaDInA IMDAnuM udAharaNa ApyuM che. (2) tAtAvamAM suSamAdArikAne zabanuM udAharaNa e anAsakta AhAranuM ajoDa udAharaNuM che. (3) anaMta zakti saMpanna AmAnA ugamana svabhAvane batAvavA mATe atyaMta tuccha evI tuMbaDInuM udAharaNa. (4) siddha bhagavAnane sukhane samajAve che mATe jaMgalI asabhya manuSyanA zabdAdi viSayabheganA varNananI atitatAnuM udAharaNa. (5) muktine "rama "nI upamA--jemake zivaramaNa.. A rIte uttama vastuone adhama vastunuM udAharaNa Apela che. mArI buddhi e A kaI anucita bAbata nathI, Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo rA bhagavAnane si'huM, hAthI tathA kamaLa vagerenI upamA ApavAmAM AvI che, te zuM, bhagavAnamAM si MhanI krUratA, hi'sakatA tathA tiyaca tathA kamalanA ekendriyapaNAne laine koi prazna karaze. zreSTha sAdhune kAcamA, sApa, zaMkha (asthi) agni vigerenI upamA ApI, te AvA prazno AvI badhI upamAone mATe upasthita thaze? nahi. udAharaNa mATe upasthita thayela viSaya samAnatA padmalezyAnA rasane samajAvavA mATe ucca koTInA dArUnuM udAharaNu ApyuM. te kRSNAdi traNa azubha lessAomAM madhuratA hAtI nathI. teolezyAmAM kAMIka khaTAza hovA chatAM madhuratA hoya che. padmalezyAnA rasamAM madhuratA vizeSa heAya che. paraMtu kAMIka joradAra tIkha zavALI hAya che. padmalezyAne rasa pUrNarUpe zukala lezyAnA rasanI jema maTho teA nathI, tenAthI kAMIka halakA che. temAM anya rasanA ceoNDAka sadbhAva hAya che. jyAre padmalezyAnA raMga paNa pUrNa svaccha, zveta nathI-pILeA che, tA paNa rasa pUrepUro madhura hAI zakatA nathI. e ja prakAre ucca jAtane dArU madhura svAdaLe hAvA chatAM paNa peAtAnI tIkSNatAne kAraNe mAM bagADI de che. hovI Avazka che. tethI ucita ja che. huM vicAruM chuM ke rasanI sAmyatA khatAvanArU A zreSTha udAharaNa che. Aje paNa tenI zreSThatA mAnavAmAM Ave che. tA te samaye te A udAharaNa ajoDa haze emAM saMdeha nathI. "" (2) madirA jainane mATe agrAhya temaja apeya che. A vAta teA ThIka che, paraMtu ema kANe kahyuM ke sUtrakAra A upamA ApIne jainIene madirApAna karavAnI preraNA kare che! jetIone mATe " mAsevana (dArUnuM sevana) A zabda praznakAratA peAtAnA ja che, ane leADhA sAhebanA patramAM evu' pariNAma khatAvavuM ke AthI evuM paNu anumAna thAya che ke te yugamAM jaine paNa madyapAna karatA hatAM, A anumAna paNa ucita lAgatuM nathI. samajAvavA mATe udAharaNane bahu ja lAjI maryAdAthI dUra dhasaDI lai javuM e nukazAnakAraka thAya che. uttarAyananA te udAharaNumAM evA koI zabda ke vAkaya nathI ke je rasapAnanI uSAdeyatA khatAvatuM hAya. athavA te samayanA jainIe-nI khAnapAnanI rIti spaSTa karatAM hAya, tethI AvuM anumAna karavuM ucita nathI. (3) ti kara bhagava MtA, gaNudharA, athavA sama AcAryAMnI sabhAmAM mAtra jainIe ja hoya evuM mAnavuM ThIka nathI. AvA mahApuruSanI sabhAmAM ajaina paNa ghaNI moTI sa MkhyAmAM hAjarI ApatA haze. Aje paNa sArA vaktA ane pratiSThita vyaktinI sabhAmAM ninna vicArasaraNIvALA lekA pazu ghaNI moTI sakhyAmAM Ave che. teA te samaye AvatA heya temAM teA Azraya ja zuM ? AgamamAM paNa lakhyuM che ke keTalAka leAkeA kutuhalavaza sabhAmAM upasthita thatAM ane keTalAka loka vyavahAra- ( jItAcAra )nuM pAlana karavA mATe AvatA hatA. evA sthAnapara darzaka banIne tathA zaramathI paNa lekA Ave che. ane kAI zeTha, senApati, rAjA vigerenA prabhAvathI paNa Ave che. tenAmAM madirAnA rasane jANanArA paNa dhaNAM haze. tethI jainInae anubhavanuM dRSTAMta ApavAnuM vicAravu' e ThIka nathI. e Avazyaka nathI ke jeNe khAI-pIne anubhava na karyo hoya teNe bIjAnA anubhavamAM Avelu udAharaNa na ApavuM ane peAtAnA anubhavamAM AvelI vastunuja udAharaNa ApavuM. jherane pAte khAIne kAI anubhava karatAM nathI, paraMtu jhera khAIne marI janArane dekhIte ke sAMbhaLIne samajadAra vyakti tenI mArakatA ( prAharaNa ) samajI jAya che. e ja prakAre madya pItanArane sAMbhaLIne paNa tenA svAdane jANI zakAya che. jevI rIte madya (dArU) na.huM pInArA paNa mannapAnathI thatAM nazAnuM jJAna, madya pInAra dvArA nazAthI thatI harakata dekhIne kahI zake che. evI ja rIte rasanu jJAna sa. sa.-16 Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sara samaya-sAmAnana jiIne zravaNu dvArA paNa vastu jANI-samajI zakAya che. tethI A prazna aMge maryAdA uparAMtanu lagana kharAbara lAgatuM nathI. (4) dhamane mATe dhamanI ja UpamA maLavI sAMbhavita lAgatI nathI. upamA dekhelI, temaja sAMbhaLelI tathA lAkamAM pracalita vastunI ApavAmAM Av che, mekSanA jaMgalI pazuonA viSaya-sukhanI upamA zAstramAM AvelI ja che - je sarvathA adhama sUtrakAnA Azaya mAtra padmadhyezyAnA sanI sAmyatA batAvavAnA che. avaLuM javuM ucita nathI. zrI kRSNanI guNagrAhakatAnA udAharaNamAM saDelI mAju' che. te udAraNamAM dAMtanI stachatA, akhaMDatA ane suMdaratAnI ja sImAne laMghIne te kutarInA saDelA ane kIDA paDelA zarIranI prazaMsA karavA prAsAnuM dUSaNa AvI jAya che. tethI dAMtanA upayeAMga tenI maryAdAmAM ja zretAe jANelI, parama sukha mATe pApayukta kriyA che. prAcIna sAhityamAM teA AvA udAharaNe khUba che. AyAye!e peAtAnI racanAmAmAM evI evI mAe ApI che, ke je atizatibharI lAge che. samRddha ane bhavya nagarImene nava yuvAna suMdarInI upamA bhAre alaMkArika zabdethI ApavAmAM AvI che. AvI upamAothI AmamamAM ApelI rUpamAM ghaNI sArI che. je dhama tattva samajAvavAmAM sAMsArika upamAone upayoga karavAmAM na Ave te kadAcita upamAonu` astitva ja jaina sAhityamAM rahe nahi. nivRttipara ja rahetrA dhamane samajAvavA *mATe pravRtti para rahelA sasArI jateAnI upamA ApavI paDe che. tethI virUddha athavA ADu kutarInA dAMtanuM uda haraNu prazaMsA che. jo kAi, A sudhI jAya te dugu Nuthave joIe. (5) upamA, rasanI apekSAthI ApavAmAM AvI che, pavitratA-apavitratAnI apekSAe Apta nathI. jo kAI viparIta dRSTivALA tene anatha karIne anAcAranuM sevana karavA lAgI jAya te| te tene potAnA ja dveSa che. praznakAre paNa tene bhrAMti mAnI che. AvI bhrati kAine thAya tathA te sarala prakRtine hAya to pUchIne samAdhAna kare che. tinI bIkathI upamA ja na ApavI athavA bI ghUMTelI upamA ( je mukhya dharmanI keTalI samAnatA na karI zake) ApavI ucita nathI. (6) tapAsa karatAM jANyuM che ke dArU madhura paNa hoya che. banAvatI vakhate te temAM tIkSNatA ja rahe che. paraMtu banAvI lIdhA pachI temAM khAMDa vagere bheLavIne mIThuM karIne khATalImAM bharavAmAM Ave che. ema paNa mAluma paDyuM che ke a MgrejI dArU evA paNa Ave che ke jenA svAda khajAramAM maLatA gulAba vigere zarakhatanI jema mIThe che. ema paNa mAluna paDayuM che ke A dArU ahiMyA evI me vyakitaene zarakhata kahIne pIvaDAvavAmAM AvyA hatA, ke jemaNe jIvanamAM kadI paNa dArU pIdhA na hatA. ane jee midarA nahi pIvAnI pratijJA karI che, teoe paNa zarakhata samajIne te dArU pIdhe. tene ra`ga ane svAda paNa zarakhata jevA hatA. jyAre temanI sAme rahasya khullu thayuM tyAre jhadhaDA thaye|. Asava mIThe paNa hAya che, tathA kaDavAza Adi svAdayukata pazu hoya che. kumArI AsavamAM badhuratAnI sAthe kaDavAza vadhAre hoya che. ane drakSAsavamAM madhuratA vadhAre che, chatAM paNa tIkSNatA tA che ja. padma lezyA zubha lezyA che, pUtranI lezyAo karatAM A vadhAre zubha, madhura temaja prazasta che. sAdhu zrA kanI apekSAe ja A dhamalezyA che, devalAkamAM trIjA devalAkathI mAMDIne pAMcamA devaleka sudhInA devAmAM A ja lesyA che. ane asayata, avirata manuSya temaja satI tiya cAM paNuM lezyA hoya che, ane mithyAdaSTimAM paNa heya che, paraMtu tee dhamI' nathI. te devAne tyAM devAMganAe hAtI Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vike bhAga trIje prazna 1839-uttarAdhyayana a. 12 mAM harikezI aNagArane jyAre yajJazALAnA brAhmaNae cAlyA javAnuM kahI dIdhuM te pachI teo kema utArA rahyAM? tathA AhAra vagere kema grahaNa karyo? uttara-gAthA-7mAM lakhyuM che. gacchakhalAhi kimi Thio si? athavA kema Ubhe che, nIkaLI jA, cale jA, evA tiraskRta vacane sAMbhaLIne zuM thayuM, te gawA 8mAM lakhyuM che ke " jakkho tahiM tiMdugarUkakhavAsI, aNukaMpao tassa mahAmuNissa pacchAyaittANiyaga sarIraM, imAi vayaNAi mudAharityA // te samaye te mahAmuni para anukaMpA karanAra tihukavRkSavAsI (vyaMtara, yakSa pitAnuM zarIra chupAvIne athavA muninA zarIramAM praveza karIne A vacana kahevA lAgyA. A gAthAthI samajavuM joIe ke te deva muninA zarIramAM praveza karI gaye. tathA AgaLane ghaNe vArtAlApa temanA mAraphata thayela che. jyAre joyuM ke abodha bALako munine mArI rahyAM che, te te deve teone Thapako Ape, tethI harikezI pitAnI IcchAthI ubhA rahyAM na hatA. zarIramAM deva AvyA pachI mAnavanI zakti cAlatI nathI. arjunamALInI icchA te mAtra cha mitra purUSone ja zikSA karavAnI hatI, chatAM devane AdhIna banIne teNe pAMca mahinA ane tera divasa sudhI haMmezA cha puruSe tathA eka strI A pramANe sAta nI ghAta karI. nA prazna 1840-uttarA. a. 12 gA. 21 mAM maLatA ja jJAA harikathIe bhadrAne manathI paNa IcchI na hatI, evuM bhadrAnuM kathana pramANika kevI rIte heI zake? zuM bhadrA mananI vAta jANatI hatI? uttara-rAjA te bhadrAne ApavA mATe taiyAra ja hatuM, paraMtu munirAje tene svIkAra na karyo tathA tiraskAra ja karyo. tyAre bhadrAe svAbhAvika ja samajI lIdhuM ke A sUri mane manathI paNa IchatA nathI, kAraNake je temanuM mana hota te harakata ja zI hatI ! teo mane apanAvI leta, nathI, chatAM paNa teo viSayathI mukta nathI, paNa viSayI che. temanAmAM zabda, rUpa, rasa, ane sparza aMdhI paricAraNuM che e manuSya niyaMca paNa tyAgI nathI. paraMtu bhogI che. tethI pama tathA zukla lezyAne dharmayukta to tyAgIonI apila me ja kahela che, badhI daSTiothI nahi. (7) A bAbata barAbara che ke sarvajJanA jJAnamAM AnA karatAM paNa vadhIne aneka UpamAo hatI. paraMtu te badhI zA kAmanI! je zretAone samajAvavAnuM che, temanI jANelI, mANelI, pichANelI upamA ja temane mATe ugI thaI zake che. evI bhAre upamAo paNa zA kAmanI ke jene zretA samajI ja na zake, tethI sarvajJa evI ja UpamA Ave che ke jenAthI zrotAgaNa samajI zake. -DerI Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1rja samartha-samAdhAna prazna 1841-zuM, sAdhuonI jema zrAvakoe paNa "AvarUhI" kahevuM tathA cevisaMthaththo karavA joIe? uttara-dayA, pauSadha vageremAM zrAvake bahAra jatI vakhate A vastahI, tathA nirisahI kahevuM joIe. tathA sAmAyika letI vakhate ke pALatI vakhate tathA pratikramaNa karatAM tathA se DagalAthI bahAra paraThavavA mATe jatAM, visaMva avazya karavuM joIe. evI ja rIte kyAMya paNa jaIne ghare Avela hoya te paNa cevisaMsthava karavAmAM harakata nathI. prazna 184ra-zuM barapha anaMtakAya che? uttara-baraphamAM je apakAyanA jIvo che, te pratyeka kAyavALA tathA gedanA jIva anaMtakALavALA che. rAtri bhajananA tyAgavALAe baraphanuM pANI pIvuM joIe nahi. baraphanA TukaDA para raMga nAMkhatA mizritanI zaMkA rahe che. prazna 1843-zuM, AyaMbilamAM chAza laI zakAya che? uttara-AyaMbilamAM gAya vigerenI chAza paNa kAmamAM laI zakAya nahi; kAraNa ke AyaMbilamAM mIThAnI sAthe sAthe aMbila-a3-khATA padArthone upayoga karavAnI paNa manAi che. prazna 1844-loDhAnA saLIyAvALe nAne mATe daravAjo, jALIvALe daravAje vagere sAdhujI AjJA vagara ughADI zake ke nahi? uttara-je gharamAM sAdhu-samAja para vizvAsa haya, jeo dhArmika pravRttivALA hoya tathA jyAM sAdhune AvavA mATe pratibaMdha na hoya te gharanA nAnA moTA daravAjA bahAranA mANasanI AjJAthI khelI zakAya che. tathA ekavAra AjJA maLatAM bIjI vakhate paNa AjJA vagara khelI zakAya che. prazna 1845-je makAnamAM aMdhakAra vadhAre hoya tathA svAbhAvika rIte divase paNa battI baLatI hoya tyAMthI AhAra paNa laI zakAya ke nahi? uttara-je gharamAM svAbhAvika pahelethI ja battI karelI hoya tyAM AhAra pANIne mATe javAmAM kaI harakata nathI. sAdhune AhAra ApavA mATe battI karI hoya te AhAra levAne prazna ja nathI, kAraNa ke tyAMthI AhAra levAya ja nahi. prazna 1846-daza. a. 5. u. 1 gA. 47 thI 54 sudhImAM AvelA rAgaTTA, puLaTTA, vaLImA, samaLAno artha pharamAvaze? - uttara-A zabdonA artha A pramANe dhyAnamAM AvyA che-dANuThA-dAnane arthe, pitAnI prazaMsAne mATe zramaNa-yAco (zAkyAdi) vagerene ApavAmAM Ave te dAnAthe kahevAya che. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 12pa puNuThA-pujAthe, prazaMsAnA bhAve vagara mAtra punyane mATe zramaNa, yAco vagerene ApavAmAM Ave tene pujAthe kahevAya che. varNamaTha-vanapakArya (vAcakane mATe je mAtra vAcaka-bhikhArI vagerene ApavAmAM Ave tene vanIyakAthe kahevAya che. samaNuThA-zramaNa arthe bauddha vagere anya matAvalaMbIone ja athavA zAya vagerene ja ApavA mATe hoya te zamaNArthe " che. tethI puNyArtha athavA zramaNArthamAM jene sAdhu kahe che teo eka ja che. paraMtu ApanAranI bhAvanAmAM aMtara che * prazna 1847 zuM manunI jema yuliyA tiryaMcane paNa eka ja yugala utpanna thAya che? tathA teo paNa zuM sugalika hoya che? uttara-hA; jugalIyA tiryaMcane paNa eka ja yugala janme che. tathA saMdhikAla na hoya te jugaliyA ja hoya che. prazna 1848-uttarA. A. 1 gA pa mAM sAdhune mRganI upamA kema ApavAmAM AvI che? ahiMyA te suvara tathA kutarInI sAthe sarakhAmaNI che ! uttara-bIkAnerathI pragaTa thayela uttarA. sUtramAM gA. pa anvayArtha tathA bhAvArtha A pramANe ApyuM che. jemake suvara cokhAne kuMDane tyAgIne viSTA khAya che, e ja prakAre mRganI samAna ajJAnI sAdhu paNuM zIla-sadAcArane cheDIne duHzIla arthAt duSTa AcAramAM prasanna (ramaNIya) rahe che. bhAvArtha mAM lakhyuM che tyAM avinIta sAdhune mRganI upamA ApI che, jemake mRga tRNa, ghAsa vagere pratyakSa sukhane dekhe che, paraMtu pAse rahelA baMdhana tathA mRtyunA duHkhane vicAra karatAM nathI. eTalA mATe avinIta sAdhu mRganI jema ajJAnI che. ahiMyA saMyama pravRttimAM barAbara na hovAthI sAdhune mRga (bheLA, ajANa)nA padathI saMbaMdhita karyA che. prazna 1849-zuM sAdhu padha laI ja na zake? uttara-sthavira kalpIo mATe nirdoSa temaja nirvagha auSadhi levAnuM nizItha sUtrathI sAbita thAya che. uttarA. a. 2 gA. 30nA bhAva jinakalpIo tathA abhigrahadhArIonI apekSAe che. jJAtA dharmakathAga sUtranA zailaka adhyayanamAM sthIra kalpI zailaka rAjarSinA auSadhopacAranuM varNana che. tethI nirvagha auSadhi sAdhu grahaNa kare che. mAtra zramaNa zabdane vyavahAra anya matAvalaMbIone mATe thAya che. sAdhune mATe zramaNa-nigraMtha vizeSaNa lAge che. graMthano artha gAMTha thAya che. jeo bAhya temaja atyaMtara meha, lebha, kapaTa vigerenI gathiI rahita che, teo "nA niva" kahevAya che. Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sa-samAdhAna prazna 1850-jo koI sAdhu parasevA lUche athavA mela utAre te tene pariSahajayI kema kahevA ? 12 uttara-parasevAnA TIpA paDavAthI saLekhama Adi rogathI bacavAne mATe je paraseve luchavAmAM Ave che te pariSaha-jayamAM ja gaNAya che. prazna 1851-jI', tapathI nikAcita kama paNa tuTe che? uttara-sthAnAMga dasamA ThANAmAM nikAcita karyAMnuM tapathI kSaya thavAnu batAvela che. tAvamAM vedanAnI adhikatAne kAraNe AhAra karavAmAM Avatu nathI. tathA tapasyAmAM rUci heAvA chatAM pazu AhAra karavamAM Avatu nathI. A rIte rAgathI hAya ke tapazcaryAMthI, te karmonu vipAka-vedana avazya thaI ja jAya che. A bAbatamAM e udAharaNa ApavAmAM Ave che, jethI A khAkhata spaSTa rIte samajAze. (1) Ama tA kivanAInanI gALI kaDavI hAya che, paNa tenA para mIThA padArthanA lekha karavAmAM Ave teA te geALI kaDavI lAgatI nathI tathA peTamAM jaine peAtAnI asara pazu batAve che. eja pramANe tapazrcaryoMmAM AhAra na karavA e eka adbhuta Ana Ape che. jyAre tAva AdithI pIDita vyakti AhAra na kare te svaparane mATe ciMtAnI mAmata bane che. (2) mAneA ke koine mATe mIThAnuM sevana karavuM jarUrI banyuM. have jo te ema ja mIThuM khAI jAya tA mAM paNa khAruM thAya tathA khAI paNa nA zake, para Mtu eja mIThu chAzamAM meLavIne pIvAmAM Ave te te mIThuM' peTamAM paheAMcI jAya che. ane sAthe sAthe chAza paNa svAdiSTa khanI jAya che. evI rIte kavInAIna tathA mIThuM' ane peTamAM jAya che. tathA tenuM nikAcitapaNuM pUrU thai jAya che. evI ja rIte kSudhA, vedanA vagere sahana teA karavI ja paDe che, paraMtu tenI sAthe je samatA temaja zAMti rAkhavAmAM Ave tA mahAlAbhanuM kAraNa che. prazna 1852-jI', ekAsaNAmAM kAcuM pANI pI zakAya ? uttara-utkRSTarUpe sAtamuM' vrata grahaNa karavA mATe paNa kAcA pANInA niSedha che, te pachI ekAsaNuM, upavAsa vageremAM te saceta pANInA yAga karavA ja joIe. tathA TIkAomAM saceta pANI pIvAnI manAI karI che. prazna 1853--mAraNAMtika samudaghAta karanAra badhA jIvA samavahat ja mare che ke samudghAtathI nivRtta thaIne paNa mare che? uttara-mAraNAMtika samudghAta karanAra jIvanA rUcaka pradeza eja dazAmAM bahAra nIkaLe che, ke jyAre jIvanuM maraNa samahata hAya. jenA rUcaka pradeza bahAra na nIkaLyA hoya, te Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ga trIje E ane maraNathI marI zake che. A khAkhata khAsa ullekhanIya che ke kevaLa samudradhdhAta sivAya bAkInI chae samudAtAmAM jo rUcaka pradeza zarIramAMthI bahAra nIkaLI jAya te tenA pharI praveza thatA nathI, tethI mArAMtika samuddhadhAtamAM rUcaka pradeza mahAra nIkaLyA pachI te jIva samavahata ja kAla kare che. jenA rUcaka pradeza ahAra nIkaLyA hoya temane mATe A niyama nathI. prazna 1854-AtmAnI sAthe pharmAnA sabadha kevA che ? uttara-AtmAnI sAthe menei! tAdAtmya saMbaMdha nathI. uttarA. ahuM gA. 22mAM '8 mizana dampa- puNya" karmone kAca (bakhtara) jevA batAvyA che. jevI rIte khakhkharavALA para sAdhAraNa prahAra asara karatA nathI evI ja rIte karUpI khatarathI sajjita AtmAne sAdhAraNa pratibaMdha asarakAraka thaI zakatA nathI. athavA lADhathI tapela geALAmAM agnihAya che evI ja rIte AtmAnA dareka pradeza para kanI vaNA lAgelI DAya che. jevI rIte AMkha ADe kapaDAnA eka, be ke aneka paDa AvI javAthI jovAnI zakti maMda paDI jAya che, eja pramANe kama nA paDadA AvI javAthI AtmAnA jJAnaguNu DhaMkAI jAya che. prazna 1855-sAMsArika sukhane sukha na mAnavu e kevI rIte barAbara che ? uttara-sAMsArika sukha kSaNika, athAyI tathA aneka vighnAvALu heAya che. tathA tenA larUpe du:khanI prApti karAve che, tethI sAMsArika sukhane mAtra sukhAbhAsa samajave joI e, jemake leAka khAvAmAM sukha mAne che, paraMtu te rUcikara bhAjana vadhAre pramANamAM khAvAthI vyAdhi thAya che, eTalu ja nahi, paNa prANAMta pazu thaI jAya che. vastrAbhUSaNane sukhanu kAraNa samajavAmAM Ave che. paraMtu te kayAreka kayAreka jIvaleNu khanI jAya che. kharI rIte sAMsArika sukha nirAbAdha (mAdhArahita) nathI. je sukha vighnAvALuM tathA nazvara hoya te duHkharUpa ja che. jemake " caDha utta Mga jahAMse patana, zikhara nahI vahu kUpa, jisa sukha aMdara duHkha khase, vahu sukha bhI duHkha rUpa prazna 1856 jAjamanA bIjA cheDA para pANIne te cheDA para vaheArAvanAranA paga paDavAthI saMghaTo te tene asUjhatA kema mAnavAmAM Ave che? uttara-jJAtinI bahAranA mANu sAthe paNa game teTalI jAjama heAya pazu teo AvA eka sAthe besI zakatA nathI, paraMtu jamIna para te AjugAju jI esI zake che. e rIte vastrathI te pazita thatA ja hoya che. tethI saghaTTo TALavA eja yAgya che. lATo paDayo hoya tA paNa pUrA thatA nathI, Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna prazna 1857-bAhya temaja AtyaMtara pudagale lIdhA vinA vikavaNuM kevI rIte karavAmAM Ave che? - uttara-pANI, tela vagere bAhya pudgugale laIne zarIrane saMskArita (zaNagAravuM) karavuM e bAhya pudgala paridAya vikarvaNu kahevAya che. ghUMka vigere atyaMtara pudagala paridAya vidurvaNu kahevAmAM Ave che. je vidurvaNAmAM banne prakAranA pudgalonI AvazyakatA nathI rahetI tene bAhya-atyaMtara, pudgala aparidAya vidurvaNa kahe che. jevI rIte vALa zaNagAravA (eLavuM) vagere. - prazna 1858-kaSAya-kuzIlane aprativI kema kahyAM che? jyAre temanA paryava pulAkanI sAthe paNa cha sthAnathI patita che? uttara-kaSAye kuzIlane te zAmAM apatisevI batAvyA che. pulAkane badale kapAyakuzIlanA saMyama paryava cha rasthAnathI patita hoI zake che. arthAt kavAyakuzIlanA paryAva anaMtaguNa hIna hoya che. - dA. ta. navadIkSitanI apekSAe kaSAyakuzIlanA saMyama paryava vizeSa saMgrahita na hoya tathA pulAka te kaSAya kuzIla pUrvaka hevAthI (navamA pUrva sudhI pahoMcyA hevAthI) ghaNuM saMyama paryAyavALA hoya che. jo ke pulAka kaSAyanI tIvratAthI saMyama paryAne naSTa karI de che. je pulAka kaSAya-tIvratAthI naSTa karI de che, chatAM sthitinI alpatAne kAraNe kaSaya-kuzIlathI anaMtagaNa saMyama paryAya rahe che. chatAM paNa kaSAya-kuzIla nirdoSa hevAthI apratisevI tathA pulAka ghaNAM saMyama paryavavALA hovA chatAM paNa sadeSa hovAthI pratisevI bane che. pulAka ghaNu saMyama paryavavALA hevA chatAM paNa sadeSa hevAthI pratisevI mAnavAmAM AvyA che. jemake Ajane jamelo eka bALaka svastha che, bIjI tarapha vIsa varSane eka pahelavAna che ke je lAMbI bimArIthI badhI zakti gumAvI beTho che, te pahelavAnanI zakti bhale game teTalI ochI hoya te paNa AjanA janmelA bALaka karatAM te vadhAre ja che. paraMtu jyAre saroga ane nirogane prazna uThaze tyAre bALakanI gaNunA svasthamAM thaze. ane pahelavAna rogInI zreNImAM gaNaze. evI ja rIte jyAM saMyamanA paryanI pRcchA thaze tyAM pulAkanuM sthAna haze tathA apratisevanAnI pRcchAmAM pulAka pratisevI kahevAze ane kapAya kuzIla apratise thI kahevAze. - prazna 1859AhAraka labdhi pheravanAra AlocanA karyA vagara ArAdhaka kema nathI thaI zakatA? uttara-AhAraka labdhi pheravanArane mATe zAstramAM "phira vijiriNa, sira jajigi sira piMiA " kahyuM che, temAM traNa cAra athavA pAMca kriyAo sudhI batAvela che Ara. bhikI kriyA lAgavAthI te spaSTa che ke tenAthI labdhi pheravavAmAM jIvahiMsA paNa thaI jAya che tathA pramAdane kAraNe ja labdhi pheravavAnuM thAya che, tethI AlecanA karyA vagara te ArAdhaka thaI zakatA nathI. Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga troe prazna 1860-zuM, upAdAna pAse nimitta gauNa che? uttara-ema te nimittanI apekSAe upAdAnane adhika baLavAna batAvyuM che, paraMtu upAdAnane baLavAna samajIne nimittanI upekSA karavI joIe nahi. nimittanA sAmAnya ane vizeSanA bhedathI be prakAre che. keTalAya nimitto eTalA sAmAnya tathA sAdhAraNa hoya che ke jenA vagara paNa upAdAnanI siddhi thaI jAya che. paraMtu tethI viparIta, keTalAye viziSTa nimitte evAM hoya che ke jenA vagara upAdAnanI siddhi thaI zakatI ja nathI. dA. ta. roTalI banAvavA mATe cU, erasIye, velaNa, katharoTa vigere sAdhAraNa nimitta che. e . vagara paNa koI vyakti paththara athavA kapaDAmAM ATo TuMpIne vagara erasIe ja roTalI vaNI le che, chatAM keTalAka anivArya nimitto hoya che ke jenA vagara roTalI banI ja zakatI nathI. jema ke pArNa, agni vagere. eTalA mATe upAdAnane sarvopari samajIne nimittanI avahelanA karavI joIe nahi. prazna 1861-je samaye jIva AThe karmone baMdha kare che te samaye kyA karmanA vibhAgamAM te kama paramANuM vadhAre Ave che ? tenuM a9pa bahatva tathA kAraNa pharamAvazo ? uttara-je samaye jIva ATheya kamene baMdha kare che te samaye sauthI ceDA karmaparamANuM AyuSya karmanA peTAmAM Ave che. kAraNake tenI rithati badhA karma karatA ochI che. nAma karma tathA gotrakarmanA peTamAM AyuSyane badale vizeSAdhika karma-paramANuM Ave che. paraMtu bannenI utkRSTa sthiti 20 kroDAkoDI sAgaropamanI barAbara hevAne kAraNe sarakhI Ave che, tenAthI paNa jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya temaja aMtarAyanI vizeSa adhika temaja paraspara sarakhI che. kAraNa spaSTa che ke sthitinI utkRSTatAnI apekSAe traNeyanI sarakhI 30 kaDADI sAgaropamanI che. tenAthI paNa mohanIya karmanA bhAgamAM vizeSa adhika karma paramANuM Ave che. kAraNake tenI sthiti sauthI vadhAre 70 kroDAkroDI sAgare pamanI hoya che. tenAthI paNa vedanIya karmanA vibhAgamAM karma paramANuM vizeSAdhika che. zaMkA-vedanIyanI utkRSTa sthiti azAtA vedanIyanI apekSAe 30 kroDAkroDI sAgarapamanI che tathA mihanIyanI 70 kroDAkoDI sAgaropamanI che, te pachI vedanIyanA kama paramANuM mehanIyathI vadhAre kevI rIte thaze? samAdhAna-mohanIya karmanI apekSAe tenA pudgale rUkSa hoya che. eTalA mATe sthiti cheDI hovA chatAM paNa karma paramANuM vadhAre rahe che. A bAbatane samajAvavA mATe daSTAMtanI kalpanA karavAmAM Ave che. kaI jagyAe eka zera pANI tathA pAtramAM (vAsaNa) ghI rAkhyuM che, te garamIthI pANI jaladI sukAI jaze, paraMtu ghI nahi sukAya, evI ja rIte jovAmAM Ave te paramANu sa. sa.-17 Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 samartha-samAdhAna muddagala pANImAM vadhAre che, chatAM paNa temAM rUkSatA che. tene sukavavAmAM ghaNe samaya temaja zremanI apekSA rahe che. athavA pApaDa banAvavA mATe nAnA nAnA luvA (guMdalA) banAvavAmAM Ave che. garamInI mosamamAM jaladI sukAIne tenA para chAla (parapoTI) jAmI jAya che ane pachI tene vATavAmAM muzkelI paDe che. tethI tenA para telane lepa karavAmAM Ave che. te gullAmAM pANInI sarakhAmaNImAM tela ghaNuM ochuM che, te paNa te cikAza te gullAne tAjuM tathA mulAyama rAkhe che. leTa sukAI na jAya tene mATe paNa ghIne lepa karavAmAM Ave che. . . kahevAno hetu e che ke AyuSya karmathI anya paramANuMonI je vizeSAdhitA kahI che te paNa paramANuonI snigdhatA-rUkSatAthI ja banelI samajavI. vizeSa jJAnI kahe te ja pramANa che. prazna 1862-bhagavAnanI vANune "kAmita puraNa kaha5ma sama" kahela che, te te kaI IcchAnI pUti karanAra samajavI? ' uttara-kAmitane artha Icchita thAya che. badhA jIvo sukhane che che tathA sAcuM sukha e ja che ke jenI pAchaLa duHkhanI prApti na hoya. athavA nirAbAdha zAzvata siddhi sukharUpa IcchAnI pUrti karavAthI bhagavaduvANIne evI ja kahevI ucita che. - prazna 1863-nAmathuNuMnA pAThamAM sarva tIrthakarane "AIgarANuM ? dharmanI Adi karanAra kema kahyAM che? kAraNa ke dharmanI Adi te prathama tirthakara dvArA ja karavAmAM Ave che. uttara-eka tIrthakarathI bIjA tIrthakara sudhI dvAdazAMgIrUpa pUrNa zrutajJAna rahetuM nathI, eTalA mATe dvAdazAMgIrUpa zrutajJAnanI navI racanA karavAnI apekSAe badhA tIrthakarane Adi karanAra kahevAya che. - prazna 186 -bhagavAna mahAvIra svAmInA nirvANa bAda temanA paTTadhara * sudharmA svAmIne ja kema banAvyA? - uttara-gautama svAmIne e ja divase kevaLajJAna thaI javAthI pAchaLa sudharmA ja rahyAM hatAM. temanuM AyuSya lAMbuM hatuM, tethI teo dharmanI jAherajalAlI (prabhAvanA) karaze. tethI temane paTTadhara banAvyA. prazna 1865-agiyAra aMgemAM upAsaka dazAMga sUtra che, evI ja rIte keInA zAsanamAM upAsikA dazAMga paNa hoya che ke nahi? te ja bhagavAnanA agiyAra gaNadharomAM gautama svAmI temaja sudhamavAmI uparAMta nava gaNadhara bhagavAnanI hAjarImAM ja mekSa gayA hatA. jyAre vIra bhagavAne mokSa padhAryA tyAre (prAtaHkALa lamasama) indrabhUti (gautamasvAmI)ne kevaLajJAna thayuM, tethI teo pATapara birAjayA nahi. kAraNake sUtra-paraMparA calAvavI e chadmasthAne vyavahAra che. kevaLIono vahevAra nathI, tethI sudharmAsvAmI vIrabhagavAnanA uttara-adhikArI thayA. Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo uttara-jevI rIte "nama lee savva sAhUNa"mAM sAdhu uparAMta sAvIjIone paNa vaMdana thaI ja jAya che, tevI ja rIte upAsaka zabdathI upAsikA paNa AvI jAya che. keI sthaLe upAsikAonuM svataMtra rIte) varNana hoya te paNa zAstranuM nAma upAsakadazA ja rahe che. A prazna 1869-vikalendriyane viraha-kALa keTaluM che? uttara-prajJApanAnA prayoga padamAM vikendriyanA kArmaNa uparAMta traNe vega zAzvata batAvyA che. tethI virahakALa temanI zarIra paryAptinA aMtarmuhurtathI ocho samajo joIe. prazna 1867zuM, vyAkaraNa zIkhavuM e Azrava bahula che? uttara-jevI rIte pitAnuM zarIra duHkhatuM hoya che, tene pitAnA pagathI dabAvanAra paNa pitAnI sevA ja kare che. evI ja rIte zAstra vAMcanamAM sahAyatA raheze vigere zubha bhAthI zIkhavAthI Azrava bahulatAnuM kAraNa hovA chatAM paNa e prakArane Azrava thatuM nathI. mAna-sanmAnane mATe zIkhe te Azrava che. (sUyagaDAMga a. 3. u. 3, gA.4nA arthamAM lakhyuM che. "sAdhu vicAre che ke huM kayAre strI, jala, (mela) pariSaha vigerene zikAra banI jAuM enI mane khabara nathI, ane mArI pAse pUrva upArjita nivAhanuM sAdhana paNa nathI. tethI pitAnA nirvAha mATe tiSa, vaidyaka sAhitya vigere vighAne Azraya laIza." evI ja rIte koI vyAkaraNa zIkhIne vicAre ke kadAca gRhasthI banI jAuM te hindI vigerene adhyApaka banIne AjIvikA calAvIza, evuM vicArIne jIvananirvAha arthe vyAkaraNa vagerene abhyAsa sAdhu mATe ucita nathI. prazna 1868-"tirlDa guNavayANuM" e zuM che? uttara-zrAvakanA bAravrata che. prathama pAMca aNuvrata che. e pAMcamAM guNenI vRddhi karavA mATe 6, 7, ane AThamuM vrata "guNavrata" kahevAya che. pAMca aNuvrata dhAraNa karyA pachI guNonI vRddhi guNavatethI A pramANe thAya che. chaThuM dizA-parimANa vrata dhAraNa karIne maryAdA karavAmAM Ave che ke amuka sImAthI (maryAdA) AgaLa amuka dizAmAM jaIza nahi. dizAnI maryAdA bahAra je hiMsA thAya che tenI kiyA rekAI jAya che. sAtamuM uvaga-paribheganI maryAdAnuM vrata dizAomAM rahelA padArthonI paNa maryAdA karIne vizeSa guNa vRddhi kare che. AThamA anarthadaMDa-viramaNavrata gopabhoganI maryAdita varatuone paNa pra.na vinA pravega rokIne anarthadaMDathI bacAve che. tethI A traNa tratAne guNavrata kahevA sarvathA ucita ja che. prazna 1869-dareka IndranI senAmAM keTalI saMkhyA hoya che? uttara-AtmarakSaka devothI 127 guNI (gaNI) Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 samaya --samAdhAna prazna 1870-3', paramANunA va, gaMdha, rasa vigeremAM parivartana cAya che? uttara-hA. paramANunA vaNu -vAMtara, gaMdha-gadhAtara thAya che. jema ke eka ja jIvanI bAlyAvasthA, cauvana vigere vItI jAya che. tathA vRddhAvasthA AvI jAya che. athavA pANImAM eka taraMga maTIne khIjA taraMga AvI jAya che. eja pramANe va-vAM tara saMbhivata che. prazna 1871-3, AyuSyanA badha A dhyAnamAM ja paDe che ? uttara-uttarAdhyayana a. 29 bAvIsamA khelamAM " AyaM ca NaM kammaM siyabaMdhai siyano vadharU '-khAyukama kadAcit khaMdhAya che ane kayAreka adhAtuM nathI ema lakhyuM che. dhama dhyAnane bheda anuprekSA paNa che ja. tethI dharmadhyAnamAM paNa AyuSyanA baMdha paDI zake che. ema te ArtadhyAna je guNasthAna sudhI che, tyAM sudhI AyuSyanA baMdha paNa che. prazna 1872-paryAptie eka sAthe pUrI thAya che ke nahi ? uttara-jevI rIte koI ena reATalI manAve che te pahelA kaNIka kuNuve che. pachI goyaNA (gullA, luvA) pADe che. pachI vaNe che. pachI zeke che. tevI ja rIte paryAptie anukramathI pUrI thAya che. eka sAthe pUrI thatI nathI. prazna 1873-bhagavAna vatarAgI hovA chatAM paNa mithyAdaSTi, anAya vigere zabdanA prayoga kema kare che? uttara-zAllA' zabda gALa mAnavAmAM Ave che te paNa peAtAnI patnInA bhAine zALA kahevAya che, temAM rAgadveSa nathI. eja rIte je mithyASTi che tene mithyA"ikahevA anucita nathI. adveSa bhAvathI jherane amRta kahevAtu' nathI, tene pIvAtu nathI. paraMtu khIjAone jheranu svarUpa khatAvIne tenAthI dUra rahevAnuM kahevAmAM Ave che. e rIte jherane jhera kahevuM tathA samajavu e dveSane kAraNe nathI. svamati para rAga ane anyamati para dveSa e sajJa sadImAM te zuM, sAdhuomAM paNa dveSanI kalpanA karavAmAM AvatI nathI. bhagavAnanI bhASA mATe khIra khAMDanI madhuratA temaja atucchatA khatAvI che. bhagavAnanI sevAmAM Aya-anArya, samakitI-mithyAtvI badhA Ave che! sUtrAmAM jyAM-jyAM paramata khaMDana thayuM che tyAM bhAre saumyatAthI thayu che. paramatavALA jee ema kahe che ke te mithyA che. huM tene A pramANe kahu chuM. bhagavAnamAM bhakatA pratye rAga na hatA, tema anya matie pratye dveSa pazu na hatA, tethI jyAM jyAM A pramANe zabdA AvyA che, tyAM tyAM sarvAkSara sa`nnipAti gaNadharAe guMthelA che. je zabdane ucita samaje che te ja zabdane prayAga kare che. tee vacanathI te zuM, manathI paNa eTalA kSamAzIla che ke jevu utkRSTa udAharaNa bhagavatI za.15mAM gozAlakane mATe che. ge!zAlake e munie para tejolezyAnA prahAra karI mArI nAMkhyA tathA parama upakArI tirthaMkara deva para paNa teNe teolezyA Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 133 pheMkI tathA te azAtAne nimitta banyuM. A prasaMge paNa bhagavAnanI kSamA keTalI virATa hatI! A te kevaLajJAna pachInI vAta che. pahelA paNa chadamastha avasthAmAM saMgama deve chamAsika upasarga, anAryakenA kAya kaMpAvI nAMkhe tevA kaSTa, caMDakauzikane DaMsa, vigere vigere mAnasika, vAcika temaja kAyika upasargone sahana karanAra tucha bhASI hoya evI kalpanA paNa karavI joIe nahi, prazna 1874-bhagavAna mahAvIra svAmIne sADA bAra varSa ane eka pakhavADiyAnI tapazcaryAmAM mAtra be ghaDInI ja niMdA AvI. zuM temanA karmono udaya eTalo apa hatuM ke temane eTalo ja pramAda AvyuM? uttara-karmodaya ochA levAnA pramAdamAM apatA thaI. A vAta ekAMtarUpe samajavI nahi. kAraNake karma kSaya karavA mATe bhagavAnane utsAha (dhagaza) ghaNo vadhAre hate. Aje paNa je kAmamAM lekenI rUci thAya che temAM pramAda AvatuM nathI. jema ke dararoja savAramAM maDI uThanAra vyakti paNa kerTanI mudata para javA mATe relve samaya aDadhI rAtre hoya ke pachI hoya te paNa keInA jagADyA sivAya te jAgI jAya che. evI ja rIte je dharmAtmAmAM dharma pravRttine utsAha temaja tamannA hoya te te Aje paNa apramAdI tathA anidrALu banI jAya che. prazna 1875-sAte ya narakane ekaja daMDaka batAve che, paraMtu bhava : patinA dasa daMDaka judA judA kema batAvyA che? uttara-bhavanapatinA daMDaka judA judA batAvavAnuM kAraNa nIce pramANe che. (1) aMtaranI apekSA-eka narakanuM kSetra jyAM pUruM thAya che, tyAMthI bIjI narakanA kSetrano prAraMbha thAya che. narakanI vacamAM aMtara nathI. paraMtu bhavanapatinA dasa mahe. lenI vacamAM narakanA pratara AvelA che. eTalA mATe bhavanapationA daMDaka judA judA che. (2) svAmInI apekSA-sAteya narakanA koI adhipati nathI. tethI tene eka ja daMDaka che paraMtu asurakumArendra vigerenA bhedathI bhavanapationA judA judA Indra che. (3) cihnanI apekSA-sAteya narakanA nArakIonA keI cihna nathI. paraMtu bhavanapationA judA judA cihna che, jethI tenI jAti oLakhI zakAya che. () vastranI apekSA-badhA nArakIo vastra paheratA nathI. paraMtu bhavanapati vastradhArI heAya che. temanA kapaDAnA raMga judA judA hoya che. . (5) varNanI apekSA-badhA nArakIonA zarIra kALA raMganA batAvyA che. paraMtu bhavanapatienA zarIra judA judA prakAranA che. ItyAdi kAraNathI narakano eka tathA bhavana pationA judA judA dasa daMDaka batAvyA che. prazna 1876-bhavanapatienA ciha, varNa, tathA vastra vigerenA raMga pharamAvaze ? utara-khA samajavA mATe punavaNa pada-2 nA hisAbathI hoTho banAvIne ApavAmAM Ave che. Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma cinha zemAM ! varNa vasa | Indra uttara ! ke - dakSiNa vimAna | saMkhyA uttara asurakumAra cuDAmaNi mukuTamAM kALa | lAla bali amara 30 lAkha 34 lAkha nAgakumAra sarSanI pheNa bhUSaNamAM pILo lIluM bhUtAnaMda dharaNa 40 lAkha 44 lAkha 3 | suvarNakumAra | garUDa ! bhUSaNamAM | sapheda | sapheda veNudAli veNudeva 34 lAkha 38 lAkha vidhutakumAra bhUSaNamAM | sapheda ane lIluM harissaha harakAMta 46 lAkha { 50 lAkha agnikumAra | pUrNa kaLaza mukuTamAM | lola lIluM agnimANavA agnizikha 36 lAkha 40 lAkha dvIpakumAra siMha bhUSaNamAM lAla viziSTa parNa 36 lAkha 40 lAkha lIluM | lIluM udadhikumAra | azva | bhUSaNamAM | paLe jalaprabha jalakata 36 lAkha 40 lAkha dizAkumAra gaja | bhUSaNamAM | sapheda | sapheda amitavAhana amita 36 lAkha 40 lAkha pavanakumAra | magara bhUSaNama | kALo saM yA che prabhaMjana valaMba 36 lAkha 40 lAkha 10 | svanitakumAra mana | bhUSaNamAM | sapheda | sarAva saMpUTa "" sapheda | mahAla 36 lAkha | 40 lAkha samartha-samAdhAna Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 25 prazna 1877-te pachI bhavanapationI jema vANunyatarAnA paNa Tha daMDaka hovA joItA hatA? uttara-jo ke vANavyaMtaranA ATha bheda che, chatAM paNa temAM khAsa aMtara nathI. temanA mATe judA judA prakAranA vastrAdi batAvyA nathI. kAraNa ke temanA mATe vicitta vaththAbharaNe' pATha Ave che, temanAM va` paNa juThThA judA batAvyA che, nivAsa sthAna paNa 800 ceAjananA samuccaya batAvyA che, tethI judA judA daMDaka batAvyA nathI. prazna 1878-vaimAnikamAM eka ja vruka kema kahyo che? uttara-sAta narakanI jema devablekanA kSetra pazu saMlagna ( joDAyelA ) tathA paraspara viziSTa prakAranuM aMtara na hovAthI sAmAnyarUpe eka ja daMDakanuM nirUpaNa karavAmAM AvyuM che. prazna 18709- DaMkanA bheda kema karavAmAM AvyA che ? uttara-jIvAnA svarUpanI gati, jAti,bheda samUhanI apekSA samajAvanArI vAkaya paddhatine kaDaka kahe che. bhavya jIvAne judI judI rIte samajAvavA mATe 24 daMDaka mAnavAmAM Avela che, je bhavanapatinA dasa daMDaka na karata te temanAmAM rahelI vividhatA saralatAthI samajI zakAya nahi jyAM vadhAre vibhinnatA dekhI nahi tyAM eka daDaka khatAnye. kayAMka saraLatAthI samajAvavA mATe naka AdinA bhedane paNa bhinna gaNavAmAM AvyA che. jemake gammAmAM 44 (jIvAne rahevAnA sthAna vizeSa) ghara kahyAM che. prazna 1880-sAdhunA darzana ja ma`galarUpa che, tethI mAMgalikanI AvazyaktA nathI. zuM AvA zabdanA prayAga sAdhu karI zake che ? uttara-sAdhune Ama kahevuM ucita nathI, kAraNake temanamAM nizcaya sAdhupaNuM che ke nathI te teo nathI jANatA tathA sAdhune maMgala khatAvIne Atma-prazasA kare che tathA AvI rIte te jokhama uThAve che. bIjI vAta muni dananuM phaLa zravaNa batAvyuM che tethI vadhAre samaya na hoya te 5t mAMgalika tA saMbhaLAvavI ja joI e tathA eTalA pazu samaya na heAya te " yA pALA " te kahevuM ja joI e 27 prazna 1881-paradeza jatI vakhate athavA pApakAya mAM kaI mAMgalika sAMbhaLavA mAge te sabhaLAvavI joIe ke nahi? tenAthI anumAdana tA thatuM nathI ? uttara-je vyakti pApakama karavA athavA paradeza jatAM paNa mAMgalika sAMbhaLavA Ave che, tenAmAM dharma zraddhA hazeja tathA dharmone grAhya tathA AdaraNIya pazu mAnatI haze. tethI mAMgalika avazya sabhaLAvavI joie. AmAM anumedanane te prazna ja rahetA nathI. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha samAdhAna kemake je mAMgalika na saMbhaLAve te paNa te paradeza te jaze ja. tathA nahi saMbhaLAvatA tenA cittamAM kheda thaze. tathA te vicAraze ke bhalA, A paNa zuM sAdhu che ke je, mAMgalika paNa saMbhaLAvatA nathI. amuka samaya sudhI ja mAMgalika saMbhaLAvavI tathA pachI nahi saMbhaLAvavI, A paNa uttama rIti nathI. jemake davAnI dukAna 24 kalAka sudhI khullI rAkhe te guhe (aparAdha) nathI. tevI ja rIte A mAMgalika saMbhaLAvavAnuM kArya bhAvaganI mahA auSadhi che. prazna 1882-AnaMda zrAvake pANInI maryAdA te karI hatI. paraMtu te bahu vadhu paDatI na hatI zuM? uttara-AnaMda zrAvake ATha ghaDA pANI je snAna mATe rAkhatA hatA te mahotsava vigere prasaMge paNa tethI vadhAre pANI vAparavuM nahi, teo niyama hato. paraMtu bIjA sAmAnya divasomAM te pANI ochuM ja vAparatA hatA tathA pUro viveka rAkhatA hatA. : prazna 1883-navagreveyaka tathA anuttara vimAna vAsI denA samudraghAtanuM svarUpe pharamAvazo? uttara-bhagavatI sUtra za. 24 u. 21 mAM raiveyaka tathA anuttara vimAnavAsI denAM pAMca samuddaghAta karavAnuM zaktinI apekSAe kahyuM che. paraMtu kriya tathA taijasa samudraghAta karatA nathI. bAkInI traNa samuddhAtanuM svarUpa nIce pramANe che. (1) vedanIya samughAta-bhagavatI sUtra za. 6 u. 7 mAM covIseya daMDaka mATe Ihagata tathA utpadyamAna ke cAtuM mahAdanA batAvI che. A hisAbathI raiveyaka tathA anuttara vimAnavAsI devemAM utpanna thatI vakhate thoDA samayane mATe vedanIya samudavAta hevA saMbhava che. (2) kaSAya samuddaghAtabhagavatI za. 1 u. 5 mAM batAvyuM che ke badhA deve kyAreka kayAreka lebhI banI jAya che. tathA kakyAreka kayAreka dhAdi upagavALA paNa thAya che. jyAre kyAreya paNa anuttara vimAna athavA raiveyaka devanA lobha Adi kaI paNa kaSAyanI utkRSTatA hoya tyAre kaSAya samuddaghAta gaNavAmAM Ave che. A (3) mAraNutika samudughAtaprajJApanA sUtra 58 21 mAM raiveyaka tathA anuttara vimAnavAsI devanA tejasa zarIranI avagAhanA temanA vibhAgothI alakanA gAma sudhInI batAvI che. AthI siddha thAya che ke mAraNutika samudughAta paNa hoya che. prazna 1884-zuM, zAtavedanIyanI samudaghAta heya che? uttara-vedanIya samudughAta azAtA vedanIyanI ja hoya che. A bAbata pannAvaNa sUtranA 36 mA padamAM spaSTa che. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 1eo prazna 1885-prajJApanA pada 13 mAM kayA kayA pariNAmone adhyavasAyapariNAma kahelA che? uttara-gati pariNAma, kaSAya pariNAma, cAritra pariNAma temaja veda pariNAmane samAveza adhyavasAya pariNAmamAM thaI zake che. gati baMdhane adhyavasAya tathA vedanIya sthiti baMdhane paNa adhyavasAya hoya che. prazna 1886-pratyeka buddha jinakalpI hoya che ke sthavira kalpI hoya che? uttara-pratyeka buddhane jinakalpI athavA sthavira kalapI na samajatA kapAtIta samajavA joIe. tenuM kAraNa e che ke tirthaMkaranI jema teo paNa sAmAyika cAritra vALA heya e saMbhava che. prazna 1887-eka tarapha te ema kahevAya che ke parivAra vizuddha cAritravALa apratisevI heya che. chatAM evuM sAMbhaLyuM che ke parivAra vizuddha cAritravALA pitAnA gaNamAM eka AcAryanI niyukti kare che. jeo temanI AlocanA sAMbhaLavI, prAyazcita ApavuM vigere kArya karIne deSazuddhi kare che. A baMne bAbate asaMgata nathI lAgatI? uttara-parihAravizuddha cAritramAM AcArya hotA nathI kalpa-sthita vAMcanAcArya kahyAM che. A cAritravALA apratisevI banI jAya che teo parihAra vizuddhimAM na rahetAM anyamAM cAlyAM jAya. prazna 1888-uvavAI sUvamAM dharmadhyAna tathA zukaladhyAnanI anuprekSAo bIjI ApI che, zuM dhama dhyAnamAMthI zukaladhyAnamAM jatAM anuprekSAo badalAI jAya che? jo evI vAta hoya to bharata cakavatI anitya vigere anuprekSAo karatAM kevaLI thayA, A kathana barAbara kevI rIte heI zake? je dharmadhyAnamAMthI zukaladhyAnamAM ArohaNa karatAM parivartana nathI thatuM te pachI baMnenI anuprekSAo tathA AlaMbana, lakSaNa vigere judA batAvavAnuM prajana zuM che? uttara dharmadhyAnanI anuprekSA ja AgaLa jatAM zukaladhyAnanI apekSA banI jAya che. jemake bALaka ja vaya prApta karI yuvAna banI jAya che. bhArata cakravartine mATe paNa "tA tarata maraNa 10Lo mui mriNAme pathe izakaNaarLefe." ItyAdi je pATha Ape che temAM dharmadhyAna tathA zukala dhyAnanI anuprekSAone samAveza thaI gayuM che, paraMtu ahiMyA alagarUpe anuprekSA batAvI nathI, sa. sa.-18 Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha -samAdhAna prazna 1889-ceAthA, pAMcamA tathA chaThThA guNasthAnanI sthiti vyavahAranayathI che ke nizcayathI che ? uttara eka apekSAe e traNeyanI sthi inizcayanayathI mAnavAmAM AvI che. ahiMyA nizcayanaya pramANe te te prakRtienA pazama vigere levAmAM AvyA che, paraMtu tenA (samakita AdirA) upayega lIdhA nathI, tethI kSayeApazamanI apekSAe sthiti nizcayanaya pramANe mAnavAmAM harakata jevI vAta nathI. prazna 1890-uccAra pAsavaNunu` parirathApana gRhamAM karavAthI nizItha sUtrAnusAra laghumAsika prAyazcita batAvyu che. paraMtu udyAnamAM paristhApana karavAthI u. 15, 16 mAM laghu cAturmAsika prAyazcita kahyuM che, teA eka ja vastunA paristhApanamAM prAyazcitanI nyUna adhikatA kema che ? uttara--nizItha sUtranA 3 jA uddezAmAM gRhamAM uccAra prasaraNanuM paristhApana karavA laghumAsika prayazcita kahyuM che, te tenu kAraNa evuM dhyAnamAM Ave che ke jyAM lekanu havuM pharavuM, Avavu javu, ApyuM che, evA sAmAnya gharonI apekSAe prAyazcita tha u hAvu e yAgya ja che. tethI laghumAsika prAyazcita batAvyu che. 15 mA uddezAmAM evu sthAna lIdhuM che ke jyAM lekAnu' AvavuM javuM' tathA cahala pahala vadhAre rahe che. jemake udyAna, meTAmeTA gAthApationA gRha vigere, jyAM paristhApana (paraThavavu) karavAthI lokonI dhRNA (dugu'cchA) vizeSa heAya che. tathA dharmanI vizeSa avahelanA thavAne kAraNe laghu cAtumAMsika prAyazcita kahyuM che. 16 mA uddezAmAM aMtara rahita sacita pRthvI vigerenA jIvAnI virAdhanA temaja ayanAne kAraNe laghu cAturmAsika prAyazcita batAvela che, vizeSa jJAnI jANe. prazna 1891-svachaMde cAlanAranI praza'sA karanArane gurU cAturmAsika prAyazcita Ave che, paraMtu kuzIla vigerenI praza MsAnuM prAyazcita laghu cAturmAsika batAvyuM. A aMtara kema che? uttara-svaicchAnusAra sUtranA mana mAnyA atha karanAra, gRhasthanA kA'nI ci'tA karanAra tathA strI kathA vigere vikathA karanAra hovAne kAraNe svacchaMdInI praza'sA temaja vaMdanapUjana karanArane nizitha sUtranA 11mA uddezA anusAra gurU cAturmAsika prAyazcita batAvyu che. kAraNake sUtrAnA viparIta tathA cchiAnusAra arthe tathA parUpaNA karavI e te cAritrika zithilatAthI paNa vadhAre bhayaMkara che. paraMtu utsUtra prarUpaka na heAyAthI pAsasthAnI praza kSo temaja vaMdana karanArane nizItha u. 13 mA laghucAturmAsika prAyazcita batAvyu che. prazna 1892-sAmAnya nayanI apekSAe asakhya pratyeka zarIrI vana spatinA jIvonI hiMsAmAM trasa jIvanI hiMsA karatAM ochuM pApa lAge Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 139 che. kAraNa ke basane hisAbe sthAvaranA prANa, punyAI, ga, vigerenI apatA che. zuM evuM paNa kahevAya che ke eka pratyeka vanaspatinI hiMsAnI apekSAe anaMta sAdhAraNa jInI hiMsA sAmAnya nayathI ochI che? uttara-sAdhAraNa rIte sthAvaranI hiMsAne hisAbe trasanI hiMsAmAM pApa vadhAre lAge che. paraMtu jenI saMkhyAno nirdeza karavo e barAbara nathI. nizItha sUtranA dasamA u.mAM munine, anaMtakAyavALo AhAra karanArane gurU cAtu masika prAyazcita kahyuM che, paraMtu bAramA u.mAM pratyeka zarIrIne AhAra karanArane laghucAturmAsika prAyazcita kahyuM che. A sUtrathI anaMtakAyamAM pratyeka zarIrIthI vadhAre pApa che, e spaSTa thaI jAya che. tethI pratyekanI hiMsA karatAM anaMtakAyamAM ochuM pApa kahevuM ucita nathI. prazna 1893-je samaye jIva utkRSTa rUpe saMkilaSTa pariNAmavALo hoya, e samaye paNa agurU laghu vigere dhruvabaMdhInI puca prakRtine baMdha kayA kAraNe kare che? anuprekSAdi zubhabhAvamAM pApa prakRttione baMdha thAya che. tenuM kAraNa te dasamA guNasthAna sudhI kaSAyanuM devuM mAnavAmAM paNa Ave che, paraMtu kilaSTa adhyavasAyamAM punyane baMdha kema thAya che, e samajAtuM nathI. uttara-jevI rIte anuprekSAnI sAthe kaSAya hovAne kAraNe pApa-prakRttione baMdha thAya che, evI ja rIte utkRSTa saMkilaSTa pariNAmanI sAthe tejasu ane kAzmaNa zarIra hovAthI punya prakRtie paNa baMdhAya che. prazna 1894-prahAra karavAthI e ja vakhate athavA cha mAsanI aMdara kaI jIva mRtyu pAmI jAya te prahAra karanArane pAMca kriyAo lAge che tathA pachIthI mare to cAra kriyAo lAge che. AthI zuM ema mAnavuM ke AyuSya kama cha mAsa sudhI ghaTI zake che? AyuSya karmanI sthitinI ghAta thAya che ke nathI thatI? kadaLanI jema AyuSyanI sthitino jaladI bhegA thAya che ke nahi? uttara-je cha mAsamAM ghavAyelo jIva mRtyu pAme te pAMca kriyAo lAge che. A kathana sAmAnya vyavahAranayanI apekSAe samajavuM joIe; nahi te kyAreya paNa te jIva prahArane kAraNe mRtyu pAme che te samaye ja prANAtipAta-kriyA lAge che. vyavahAranayanuM kathana hovAthI e nirNaya na karI zakAya ke cha mahinA sudhI AyuSya ghaTI zake che. Ayukarmane sthiti-ghAta temaja pradezaghAta cha% nI apekSAe mAnavAmAM Ave che che. viziSTa jJAnIoe te jevuM banavAnuM che evuM ja joyuM che, tethI rithatighAta vyavahAranathI thaI zake che evuM mArA dhyAnamAM AvyuM che. Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Sto samartha-samAdhAna prazna 1895-zuM, mAraNatika samudaghAtathI nirUpakamI AyuSyavALAne anya samayamAM paNa AyuSya karmanI udIraNuM thavA saMbhava che? jo thaI zake te anya samayamAM udIraNuM hevAne kAraNe tene sepakrama AyuSyavALe kema na mAnavo ! uttara-pahelAthI chaThThA guNasthAna sudhI sarvajInA udayamAna AyuSyakarmanI aMtima AvalikAne cheDIne bAkInA samayamAM AyuSyakarmanI udIraNa thAya che. tethI nirUpakamI AyuSyavALAne paNa svAbhAvika udIraNa to thAya che, paraMtu tenAthI anya vadhAre prayatna vaDe je AyuSya kamanI udIraNa thAya che te nirUpakamI AyuSyavALAne thatI nathI. A kAraNathI nirUpakramI AyuSyavALAne svAbhAvika udIraNuM hovA chatAM paNa te sepakamI Ayu vALe kahevAtuM nathI. chaThThA guNasthAnathI AgaLa A prakAranA adhyavasAyane abhAva che, tethI svAbhAvika udIraNuM paNa thatI nathI. prazna 1896-tirthakaronA bhinna bhinna lakSaNa kaI asAdhAraNa pratibhAnA dyotaka hoya che? te lakSaNenI saphaLatA batAvavAne uddeza pharamAvaze? uttara-zAmAM varNavelA lakSaNomAMthI pratyeka tirthaMkaranA 1008 uttama lakSaNa heya che. temanAmAMthI amuka tirthaMkaranA amuka jagyAe amuka lakSaNa hoya che. jayAre anya tirthaMkaronA lakSaNa anya sthAne para hoya che, paraMtu A mukhya lakSaNa zarIramAM spaSTa dekhAvAthI te te tirthaMkaranA te te lakSaNe batAvyA che. A lakSaNonI bIjI koI khAsa vizeSatA jANI nathI. prazna 1897-aTavInI yAtrAthI nivRtta purUSo pAsethI AhAra levAno nizItha u. 16 mAM niSedha karyo che, te tenuM zuM kAraNa che? uttara-AnuM kAraNa nIce pramANe dhyAnamAM AvyuM che. aTavInI yAtrAthI nivRtta thayela purUSa pAsethI asana vigere levAthI temaNe lAvelI jaMgalanI khAsa khAdya vastu tathA bAkInA AhArane prApta karavAnI IcchA tenA putrAdinI hoya che. je te AhAra sAdhu le te tene aMtarAya paDe che ! AhAra vigere nahi maLavAthI te bAlaka rUdana kare che. e bALakanA A karUNavilApa dekhIne te yAtrI sAdhuo para gusse thAya che tathA manamAM pazcAtApa paNa kare e sabhavita che athavA te putrAdine rAjI karavA mATe te purUSa no AraMbha kare vigere kAraNe jANIne araNya nivRtta vyakti pAsethI AhAra levAne niSedha karyo che. prazna 1898-uvavAI sUtramAM "abhigraha" bhikSAcaranA bhedamAM batAvyuM che ane uttarAdhyayanamAM uNAdarImAM batAvyo che, te tenuM zuM kAraNa che ? Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 bhAga trIjo uttara-Ama to abhigraha bhikSAcarI tapano ja bheda che, chatAM bhikSAcarInI sAthe sAthe udarI paNa thAya che. tethI uttarAdhyayanamAM keTalAka abhigrahonA nAma udarI tamAM paNa batAvyA che. prazna 189-eka purUSa acita haLadaravALI dALa khAya che, bIjo purUSa baTeTAnI pApaDIthI mizrIta dALa khAya che. je bane dALamAM haLadara tathA baTeTAnI pApaDInI mAtrA sarakhI hoya te sAmAnya rIte pApa eAchuM vadhAre kene lAgaze? baMne anaMtakAyajanya AhAra kare che. uttara-- je svAda dRSTi tathA svAdhya daSTimAM koI prakAranuM aMtara na hoya te sAmAnya nayathI samAna mAtrAvALI baTATAnI pApaDIvALI dALamAM sarakhuM pApa lAgavA saMbhava che, kAraNake bane anaMtakAya janya che. prazna 1900-je samaye kaI jIva jJAnAvaraNIya karma-baMdhananI kiyA kare che, te samaye tene jJAnAvaraNIya anubhAga baMdha hoya che tathA anya karmone anubhAga baMdha maMda hoya che, evI ja rIte je jIva je karmanI baMdhaka kriyAmAM vartato hoya che tene anubhAga baMdha adhika kare che tathA bAkIne maMda kare che? A mAnyatA bAbatamAM ApazrIne zo abhiprAya che? uttara-je jIva je karmabaMdhananI kriyAmAM vizeSarUpe vate che te samaye te karmane anubhAga baMdha vadhAre hoya che te barAbara ja che. prazna 1901-zuM, kevaLajJAnanI paryAya tathA kevaLajJAnanI jANavA yogya dravyanI paryAya e baMne sarakhI che? uttara-kevaLajJAnanI paryAye zaktinI apekSAe anaMtaguNI hevA saMbhava che mathatuM jeTalA ya padArtho che te badhAne kevaLI bhagavaMta jANe dekhe che, paraMtu je tenAthI anaMta guNa reya padArtho hota te paNa kevaLajJAnathI te padArthone paNa jANI zakata. jyAre ya padArtha jeTalA hoya teTalA ja dekhe che. paraMtu ya padArthonuM eTaluM ja levuM e bAbata barAbara nathI ke e eTaluM ja joI zake che. prazna 1902-AThamA tathA navamAM guNasthAnavALA kapI tathA dasamA guNaThANuLa kapAtIta hoya che, to temAM zuM aMtara hoya che? uttara-suma saM5rAya nAmanA dasamAM guNasthAnamAM jinakapamAM sthIra ka5nA bhAva hotA nathI tethI te akalpAtIta hoya che. keI chedepasthApanIya cAnnivALA sIdhuM sukSamasaMparaya spaze to te AThamuM ane navamuM guNasthAnaka spaze che. kalpAtIta hotAM nathI. Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 samatha -samAdhAna A varNana bhagavatI za. 25. u. chathI spaSTa che. AThamA navamAM guNu sthAnakavALAmAM kalpanA bhAva rahe che, paraMtu dasamA guNasthAnamAM e bhAva rahetA nahi heAvAthI temane kalpathI pura--kAtIta kahevAmAM Ave che. prazna 19033, tirthaMkarA uparAMta bIjAomAM zAtA upajAvanArI zItaLa teolezyA hotI nathI.? jo hoya che te gauzAlake sarvAnubhUti aNugAra tathA sunakSatra sunivarane bALI nAMkhavA mATe blu tenhelezyA phekI tyAre tyAM rahelA bIjA munie zItaLa tejolezyAnA prayAga kema na karyA ? eTalA badhA sa tAmAMthI koInI pAse paNa zItaLa teolezyA na hatI ? uttara-ti karo uparAMta anyamuni pazu zItaLa tejo lezyAvALA hatA, paraMtu bhAvi bhAva Adi aneka kAraNeAthI gezAlake tejo lezyAnA prahAra karyAM, chatAM paNa teo zIta lezyA mukI zakA nahiM. khIjAe te teo lezyA mukI zakayA nahi, para tu svaya' maDAvIra svAmI teolezyA mukI zakatA hatA. AvA praznanu samAdhAna e ja che ke prabhu kevaLajJAnI hatA, teo jANatA hatA ke sarvAnubhUti temaja sunakSatra banne muni ratno A ja prakAre kALadhama pAmaze. sUryAbhadeva nATaka jarUra karaze mArA rAkavAthI tee rekAze nahiM, evu' samajIne prabhu mauna rahyAM, temane nATakane sAruM mAnyuM nahi. evI ja rIte bhagavAna jANutA hatA ke jamAli aNugArane huM rokIza tA pazu te rAkAze Du tethI 500 sAdhuonI sAthe alaga vicaravAnI AjJA vAravAra mAMgavA chatAM paNa bhagavAne ApI nahiM. prazna-jyAre bhagavAna vicaraze, te bhagavAne AjJA uttara-A rIte te praznakartA ja phariyAda karata ke bhagavAne nATakanI AjJA kema ApI? teee mauna ja rahevuM hatu. tathA jamAli jevA dha- ninhevene ziSya kema karyAM? tene AjJA na ApavI e dareka dRSTie uttama hatu. anatha thAta. kAle jANatA hatA ke sUryAbhadeva nATaka karaze ane jamAli alaga kema na ApI ? prazna-bhagavAna manAI karata te zuM te na IkAta ? uttara-prabhu trikALavA, samasta paryAyenA jJAtA hatA. mAnI lye ke te manAI karata tathA jamAlI alaga vicarata tathA sUryadeva nATaka karata to anya matimAM tathA dUSita mati vamatiomAM A bAbatanI keTalI nidA thAta ke are jainIonA carama tIrthaMkare devane nATaka na karavAnuM kahyu', ane teNe trAjJAnI avahelanA karI. peAtAnA ziSyane ag na vicaravAnI manAI karI teA paNu te alaga vicaryAM. bhagavAnanI AjJAnI jyAre temanI hAjarImAM ja hAMsI thaI, te pachI Aje te AjJAnuM pAlana thaze ja ke rI Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 143 rIte! chatAM te mahAmahima pApakArI tItha kara magavaMtanI keTalI mahelanA thAta ! tethI leAkavadha maDAprabhue je AcaraNa karyuM te ucita ja hatuM. paNNayA akkhaya sAgare vA mahodahI vA vi anaMtapAre aNAile vA akasAi mukke sakka va devAhivai juimaM " (suyagaDAMga ga. . 6 gAthA 8 ) A sAthe eka khAkhata e paNa che ke je bhAvibhAvamAM aspaSTatA jue athavA kare teA te kevaLajJAna paNa kevuM...! prazna 1904-jI, zIta-teolezyAthI anugraha temaja uSNa tejovezyAthI upaghAta ja thAya che ? athavA bIju paNa keI kAya thavA saMbhavita che ? uttara--zIta tenevezyAthI anugrahu (kRpA) tathA uSNuthI paritApa vigere thAya che. A lezyAethI anya kAryAM thAya che ke nahi e mAtra 1 sAMbhaLavAmAM AvI nathI. prazna 1905-3, kapAtIta avadhijJAnavALA ja hoya che? uttara-kaI kalpAtIta adhijJAnavALA hAya che ane kAI nathI hAta, tethI badhA kalpAtItemAM adhijJAna cokkasa ja hAya che, ema na samajavu. prazna 1906-sukSma vanaspati temaja nigedane aMtara bhAdara kALa keTalA hoya che ? uttara-sukSma vanaspati temaja sukSma nigenA aha pRthvIkALa jeTale ja kahevu ucita lAge che. prazna 1907-lavaNu samudranu. pANI jabudvipamAM eTalA mATe nathI Avatu` ke temAM ti karA hAya che, e teA barAbara che, paraMtu pahADa, nadI, sarAvara tathA kSetrAdinA devAne temAM hetu che e kema samajavAmAM Ave tathA temanuM punya kema gaNyuM ? uttara-nadI, saravara vigerainA dezanA paNa punya hAya che. tethI lavaNa samudranu paNI ja budvIpamAM Avatu nathI enuM paNa kAraNa jIvAbhigama sUtranA mULa pAThamAM batAvyu che. prazna 1908-3 harikethI muni elavihArInAma guNAthI saMpanna hatA ? uttara-harikezI munie phenI pAse dIkSA lIdhI tenuM varNana jova mAM AvyuM nathI. teo ekalA ja vicaratA evI saMbhAvanA che. jevI rIte gajasukumAra munimAM pratimAvahuna karavAnI ceAgyatA hatI. evI ja rIte tenAmAM paNa ekalA vicaravAnI ce|gyatA hatI. tyAre ja tA teo ekalA vicaryAM ane mekSamAM gayA. prazna 1909-jyAre siddha thatI vakhate vakragatithI gamana nathI thatuM, te siddha vigrahagati tathA sid avigraha gatine atha zA che? Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 samartha-samAdhAna uttara-mAmAM cAlatA siddhonI gatine siddha vigrahagati kahe che. tathA siddhisthAnamAM sthita siddhone avigrahagati siddha kahe che. bhagavatI za. 14 u. 5mAM pUchavAmAM AvyuM che ke zuM narayika (nArakInA jIve) agnikAyanI vaccovaca jAya che? bhagavAne uttara Ape ke nArakInA jo be prakAranA hoya che (1) vigrahagati samApaka tathA (2) avigrahagati samApanaka, temAMthI vigrahagati samApanaka agnikAyanI vacamAM jaI zake che. AthI vigraha gatine artha vATe vahetA ja e thAya che. paraMtu mAtra vakragati ja nathI hotA. prazna 110-cAreya ghAtirmonI udIraNa karIne zIdhra kSaya kevI rIte karavAmAM Ave chedareka ghAtakamanI udIraNAne jude jude upAya pharamAvaze? uttara-bhAva vizuddhi vagara te gatikarmane kSaya thAya ja nahi. judI judI rIte A pramANe samajavuM. nirmala, temaja zuddha jJAna grahaNa karavAthI tathA tenuM ciMtana karavAthI jJAnAvaraNIya tathA darzanAvaraNIya karma rokAya che. nirmalA samakti pALavAthI darzana mohanIyanI udIraNa thAya che. aticAra vinA cAritra pALavAthI tathA cAritranA guNomAM vRddhi karavAthI cAritramehanIya karmanI udIraNa thAya che. zubha kAryomAM zakti lagADavAthI aMtarAya karmanI udIraNuM thAya che. A prakAranA tathA bIjA paNa upAyathI ghAtI karmonI udIraNuM karI zakAya che. prazna 1911-paramAdhAmI devo ukALeluM sIsuM nArakIonA meM phADIne pIvaDAve che, te teonA piTamAM pahoMce che ke nahi? je pahece che to zuM, tene kavala AhAra samaje ? uttara-kAraNa ke sIsuM AhArarUpa nathI. temaja te AhAra-vargaNAnA pudgala nathI. tethI te sIsuM peTamAM pahoMcI jAya te paNa tene kavela AhAra kahevAto nathI. prazna 191ra-vipAka sUtra prathama skaMdha a, 1 mAM varNavela IkAI zaTheDe pitAnA anyAya-atyAcArathI tIvra azAtA vedanIyane baMdha karyo haze. tene abAdhAkALa utkRSTa traNa hajAra varSano hovo joItuM hatuM. chatAM teNe to te bhavamAM ja tathA bIjA mRgaleThIyAnA bhAvamAM ja tenuM kaphaLa bhegavI lIdhuM, te te kevI rIte? uttara-IkaI rAThoDe je azAtA vedanIya vagere karmane baMdha karyo tene mATe utkRSTa abAdhAkALanI ekAMta AvazyakatA nathI. prajJApanA pada-23 u. ramAM saMjJI paMcendriyane mATe batAvyuM che ke "vara maM gALaoN kayA gavANiyA yura" abAdhAkALa Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ paNa trIje. utkRSTa he jarUrI nathI. azAtA vedanIyane abAdhAkALa jaghanya aMtamuhurtane paNa batAvela che. prazna 1913-jugaliyA manuSya kaI bhASA bole che? tathA te bhASAnuM jJAna teo kayA prakAre kare che? uttara-jagaliyA prAyaH potAnI pUrva paraMparAthI cAlI AvelI bhASA bole che, je zvASA teo temanA mAtApitA vigere dvArA zIkhe che. - prazna 1914-dharmAtmA je krodhAdi kaSAya tathA nekaSAya kare che te pUrvakRta karmodayane kAraNe kare che ke vartamAna purUSArthanI maMdatAthI kare che? uttara-dhamI pUrva karmanA udayathI kAMdha vigere kare ja che. chatAM purUSArthanA ahapatAne kAraNe te kAla para teo vijaya meLavI zakatA nathI. keTalAye dharmapremI jane udayamAM AvelAM karmo pa2 purUSArtha dvArA vijaya prApta kare che, eTalA mATe ja zAstramAM Indriya nigraha temaja kaSAya vijaya para bhAra Ape che. A prazna 1915-aMtagaDa dazAMga sUtramAM varNavelA badhA mahAtmAone AyuSyanuM aMtamuhurta bAkI rahetAM ja kevaLajJAnanI prApti thaI che ? uttara-naMdIsUtranA TIkAkAre aMtakRta zabdanI vyAkhyA karatAM kahyuM che ke "tirthaMkara vigere jeoe saMsAra tathA saMsAranA kAraNe bhUta karmone aMta karI dIdhuM che te aMtakRta kahevAya che. aMtakRtinuM varNana jemAM che ane aMtakRtadazA sUtra kahe che. chatAM tene artha e nathI ke aMtakRtamAM varNavelA badhA mahAtmAe aMtamuhurta rahetAM ja kevaLa jJAna prApta karyuM hoya. 4 prazna 1916-pathikI kriyA sivAya bAkInI 24 kiyAe mAtra pApabaMdhaka ja che ke pApa tathA puNya e banneyanI baMdhaka che? je tene mAtra pApanI ja baMdhaka mAnIe te puNyabaMdhavALI kriyAo kaI kaI che? uttara-jemake pravega kriyA (uga kiyA)mAM baMne prakAranA pravega saMmilita che. tathA te baMne kriyAo baMdhana che. evI ja rIte anya kriyAo mATe puSya ane pApanI * samavAyAMga sUtramAM ApelA aMtakRta sUtranA paricayamAM paheluM kevaLajJAna prAptinuM varNana che. pachI lekhanA vigerenuM varNana che. je badhAne AyuSya aMtamuhuta bAkI rahetAM kevaLajJAna thAta te mahinA mahinAnI saMlekhanAnuM varNana pahelAM kema Avata? tathA aMtamuhurta AyuSya bAkI rahetA ja kevaLajJAna thAya e kalpanA mAtra che, tathA kadAca gajasukumAra munirAjanA caritrathI A kalpanA ubhI . thaI che. paraMtu A kalpanA samAjamAM kayAMka kayAMka che kharI. tenuM samAdhAna thAya te hetuthI ahiMyA ame jamavAyAMga sUtrano ullekha karyo che. sa. sa -19 Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samaya-samApana vicAraNA karI levI yogya che. sAmAnya rIte te dasamA guNasthAna sudhI niraMtara punya tathA pApa baMneyane baMdha thAya che ja. A prazna 1917-jevI rIte sAdhunuM jaghanya jJAna, pAMca samiti tathA traNa guptirUpa ATha pravacana mAtAnuM che, evI ja rIte aviratI tathA deza viratInuM jaghanya jJAna zuM hoI zake che? uttara-aviratI samyadaSTine deva, gurU, dharmane saMkSipta bodha tathA deza viratIne A jJAnanI sAthe tenuM saMkSipta jJAna, e baMnenuM jaghanya jJAna heI zake che. prazna 1918-evuM kayuM pramANa che, ke jethI ema mAnI zakAya ke jinaka95 mahAvideha kSetramAM paNa che? uttara-abhidhAna rAjendra kaSanA "jina" zabdanA arthamAM mahAvideha kSetramAM paNa jinakalpI sAdhuo hovAnuM batAvyuM che. tathA bhagavatI za 25 u. 6, 7 thI paNa mahAvidehamAM jinakalpa mAnavAmAM kaI harakata nathI. prazna 1919-dasa prakAranA pratyAkhyAnanA bhaMga karatA cha uttaraguNavirAdhaka ja hoya che ke mULa guNanI paNa virAdhanA kare che ? uttara-Ama te bhagavatI sUtra. za. 25 u. 6mAM daza prakAranA pratyAkhyAnane uttaraguNe kahyAM che. tethI te uttara guNenI virAdhanA che. paraMtu temAM paNa bhaMga karatAM karatAM anAcAranI hada AvI jAya te paMcAzaka gAthA 884nA pramANuthI te mULa guNavirAdhaka paNa hoI zake che. " savvevi ya aiyArA saMjalaNANaM tu udayao hu~ti / mulacchenaM puNa hoi bArasaNhaM kasAyANaM // " artha-saLa prakAranA kaSAya batAvyA che. temanA anaMtAnubaMdhI, apratyAkhyAnI, pratyAkhyAnAvaraNa tathA saMjavalananA bhedathI cAra cAra prakArathI kedha mAna mAyA le bha thAya che. ahiMyA paMcAzakanA kartA kahe che ke saMjavalana kaSAyane udaya rahe tyAM sudhI aticArone saMbhava che, bAkInA bAra kaSAmAM (anAcAra thavAthI) mULa guNene ja cheda (nAza). thaI jAya che. te prazna 1920-chaThThA guNasthAnamAM nIcagotranA udayane abhAva kevI rIte mAnI zakAya? ke jyAre dIkSita vyakti nIca jAti tathA nIcakuLanI heya? uttara svAbhAvika rIte chaThThA guNasthAnamAM nIca gotrane udaya hetuM nathI. nIca jAti tathA nIca kuLamAM utpanna thayela jIva paNa je chaThThA guNasthAnane prApta karI le che, Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo te jJAnIonI daSTimAM vaMdanIya-pUjanIya hevAthI te nIca gotravALA che ema mAnavAmAM AvatuM nathI. prazna 1921-zuM kaI paramAdhAmI manuSya-bhavane pAmavAmAM samartha heya che? uttara-24 daMDakamAM zubhAzubha adhyavasAya batAvyA che. tethI zubha avasAne kAraNe kaI paramAdhAmI manuSya bhava prApta karI zake che. prazna 1922-je paMcendriya tiyace utkRSTa azAtA vedanIya che baMdha karI lIdhuM hoya, paraMtu AyuSya bAMdhyuM na hoya te zuM, te zubhabhAva AvyA vinA ja naraka gatinuM AyuSya TALI zake che? uttara-je manuSya athavA paMcendriya tiryaMce AyuSyane baMdha thayA pahelAM azAtadanIyane utkRSTa baMdha karI lIdhuM hoya temane ja zubhabhAva na Ave te prAyaH narakanuM AyuSya bAMdhe che, paraMtu ekAMta narakanuM AyuSya bAMdhe ema lAgatuM nathI* prazna 1923-jeTalA paramAdhAmI de che temAM nArakIone duHkha ApanArA vadhAre che ke duHkha nahi ApanArA vadhAre che? zuM, keI evA paramAdhAmI deva hoI zake che ke jeo nArakIone jarA paNa duHkha na Ape? uttara-kaI paramAdhAmI yAvat jIvana nAraka jIne duHkha na ApatAM hoya evI vAta sAMbhaLavAmAM AvI nathI ane saMbhAvanA paNa nathI lAgatI, tathA paramAdhAmIonA jIvanane moTo bhAga te nArakIone duHkha devAmAM ja nimagna rahe e saMbhava che. * prazna 104-bhagavatI sUtramAM eka sAthe 20 pariSahanuM vedanA saMbhavita batAvyuM che. jyAre tatvArtha sUtrakAra ogaNasa pariSahanuM vedana batAve che. te A baMne kevI rIte samajavA? uttara-zAstrakAre te carcA tathA zaiyAnuM vedanA eka sAthe utsuktAnI apekSAe batAvyuM che, paraMtu tatvArtha kAra utsukatAne gauNa karIne 19 pariSaha batAve che. te te apekSAthI barAbara thaI zake che. prazna 1925-zukala dhyAnanA bIjA pAyAmAM eka padArthanA keI khAsa * aMtagaDadazA sUtramAM lakhyuM che ke ajuna mALIe pAMca mahinA ane 13 divasa sudhI haMmeyAM sAta manuSyane vadha karyo hato, vyavahArathI samajIe to mahAraMbha, paMcendriya ghAta vigere kAraNe narakanA hetubhUta che. chatAM ajuna mALI caramazarIrI hatA tathA cha mahinA sudhI teoe karelI chaThTha chaThThanI tapasyAthI karmanA maLane kApI nAkhyA. tethI je manuSya, tiryaMca AyuSyanA baMdha pahelA tapadi anuSThAna kare to kama jarUra haLavA thaI zake che tathA AyuSya paNa zubha badhei che. Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samathe-samAdhAna guNa para cittanI atyaMta nizcalatAnA kAraNe mAtra dhyAna ja hoya che ke anuprekSA paNa hoya che? . * uttara-le ke zukala dhyAnanA bIjA pAyAmAM koI eka ja guNa para cittanI atyaMta nizcalatAnA kAraNe dhyAna thAya ja che. tathApi te vivakSita guNane te vicAra hoya ja che. ane vicAra thato hovAthI tyAM paNa anuprekSA samajavI joIe. prazna 1926-dhyAna temaja anuprekSAne zuM saMbaMdha che? uttara-dhyAna e anuprekSAnuM kAraNa che. ane anuprekSA dhyAnanuM kArya che. cittanI ekAgratA hovI e dhyAna che. tathA ekAgratAthI viziSTa prakAranI vicAra zreNInuM kahevuM te anuprekSA che. tethI anuprekSA e kArya che tathA thAna tenuM kAraNa che. prazna 1927-anuga dvAramAM kahyuM che ke AvazyakamAM je anukyu (upaga rahita) che tene paNa RjusUvanaya Avazyaka mAne che. te zuM, A naya pramANe sAmAyikamAM beThelI vyaktinuM citta vyApArAdimAM gayuM haiya te tene sAmAyikavALI vyakti samajavI? uttara-sAmAyikanA pAThanA zuddha uccAraNa temaja stavana, sajhAya vigerenuM paThana pAThana karatAM paNa je te upaga rahita hoya te aju sUvanaya pramANe te vyakti sAmAyikavALI kahI zakAya che, paNa bhAva nathI kahI zakAya nahi. prazna 1928-viSNukumAra munie vaikriya zarIra banAvIne pitAnA paga kayAM kyAM mUkayA? A bAbatamAM Agamane anukuLa evI kathA kaI che? - uttara-vipakumAranI kathA mULa pAThamAM to che ja nahi. temanI kathAmAM matabheda jANavA maLe che. "ulledha-aMgulathI" sa-adhika lakSa jananuM vakriya karI zakAya che. tethI viSNakumAranuM vaikriya zarIra sa-adhika lAkha jojanathI vadhAre samajavuM nahi bharatakSetranA lavaNa samudranI khADInI pUrva pazcima dizAmAM paga mUke ema samajavuM. rAjendra koSanA " viSakumAra" zabdathI A bAbata spaSTa thAya che. samyagdarzana patramAM lakhyuM che ke " tathAstu " kahIne viSNukumAra munie paikriya labdhithI pitAnuM zarIra vadhAryuM tathA eka lAkha jana pramANa zarIra vadhArIne bhayaMkara dazya upasthita karyuM. becara prANIo bhayabhIta banIne ahiM tahiM bhAgavA lAgyA. pRthvI kaMpAyamAna thaI. samudramAM khaLabhaLATa che. gRha, nakSatra Adi tiSI temaja vyaMtara deva devIo stabdha tathA cakita thayA. viSNukumAra, namucine pRthvI para pADI daIne pitAne eka paga samudranA pUrva kinAre tathA bIjo paga pazcima kinArA para rAkhIne ubhA rahyA. ahiMyA vacamAM (jaMbudvipanI jagatI) koSTaka na gaNatAM tene bhAva barAbara bese che. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo prazna 1929-1bhyAre audArika zarIrI anya cha agnikAyathI jIva rahita thaI jAya che to vAyukAya agninI uNutAthI acita kema thatI nathI? piMDa niyuktimAM kahyuM che ke ASADhanA divase mAM uSNatAnA kAraNe vAyu acitta thAya che? uttara-bhagavatI sUtra za. 19 u. 3 mAM batAvyuM che ke vAyukAyanI avagAhanAthI tejasUkAyanI avagAhanA asaMkhyAtaguNI che, AthI e spaSTa thAya che ke tejasUkAyathI vAyu haNAtuM nathI. tethI agnithI anya acitavAyu sacitavAyune haNI zake che. dA. ta. paMkhAthI utpanna thayele acitavAyu AsapAsamAM rahelA sacitavAyunI ghAta kare che. prazna 1900-zuM, pauSadha vagarano mAsakhamaNa tapa pauSadhathI ocho che? uttara-samakitI jIva vidyA sAdhavI, devane belAvo vigere sAMsArika kAraNa vagara je karma nirjarane athe tapazcaryA kare che, te mA khamaNa dezaviratithI thAya che. jene kAraNavaza te pauSadha na karI zake te paNa sAmAnya nayathI mAsakhamaNanuM phaLa vadhAre hevA saMbhava che. prazna 1931-je varasAdanA abhAve dukhita manube, pazuo tathA pakSIone joIne keI zrAvaka varasAda varase evI IcchA kare tathA varasAda thayA pachI prasanna thAya to te arthadaMDa che ke anartha daMDa che? uttara- ke A prakAranA ciMtanane arthadaMDamAM laI zakAya che. te paNa tene A dayAna te kahevuM ja paDaze tathA sAmAyika, pauSadha vigeremAM te A prakAranuM ciMtana karavAno niSedha che. - ka prazna 192-rati ane arati e bane tevA chatAM paNa tene eka pApamAM ja kema gaNela che? uttara-kaI padArtha para eka viSayanI apekSAe rati che, te e ja viSayAMtaranI apekSAe arati kahI zakAya che e ja rIte jenA para arati che tenA para rati thaI jAya che. tethI upacAramAM banemAM ekapaNuM kahI zakAya che. prazna 1993-zuM, cethA guNasthAnavALA sakAma nirjarA karI zake che? uttara-thA guNasthAnamAM sakAma nirjarA tathA akAma nirjarA bane hovAno saMbhava che. paMcaparameSThinuM smaraNa, vaMdana, namasakAra, samakitanI nirmaLatA, zrutazakti temaja pravacanaprabhAvanA vigere vigere guNenA kAraNe sakAma nirjarA karI zake che, evI ja rIte dehadapati, vighAsiddhi vigere sAdhanAthe karavAmAM AvatI nirjarA e kAma nirjarA hoya che. Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna prazna 104-zrI kRNu, abhayakumAra vigerenA aDDama tapane kaI nirjarAne hetu kahyo che? uttara-jo ke kRSNa, abhayakumAra vigeree devanI sAdhanA mATe aThThamanI ArAdhanA karI, tethI te akAma nirjarA thavA saMbhavita che. dazavaikAlika a. 9 u. 4mAM cAra prakAranI tapa samAdhi batAvavAmAM AvI che. " ca unihA khalu tavasamAhI bhavai, taMjahA--no ihaloga TUThayAe tavamahiTThijjA 2 no paralogaTThayAai tavamahihijjA 3 no kittivaNNasahasilogaTTayAe tavamahidvijjA 4 nannattha NijjaraTThayAe tavamahihiAjA / artha-Aleka, paralekanA sukhane mATe athavA kIrti, varNa, zabda, prazaMsA vigerene mATe tapazcaryA na kare, mAtra kamenI nirjarA sivAya anya koI paNa kAryane mATe tapasyA na kare. prazna 197pa-dasa prakAranA prAyazcitemAM zrAvakane keTalA prAyazcita sudhI Ave che? uttara-mutya parvam jevA prAyazcita sivAya ATha prAyazcita sudhI AvavAnI saMbhAvanA rahe che. prazna 1976-kevAya kuzIlanuM utkRSTa kALamAna pUrvakoDamAM deze uNuM batAvyuM che, te zuM, temane ATalI lAMbI sthitimAM paNa mAnasika aticAra nathI lAgatA? athavA mAnasika aticArene nagaNya gaNIne gaNavAmAM AvyA nathI? uttara-dhyAnamAM evuM AvyuM che ke kaSAyakuzIlapaNumAM aticAronI saMbhAvanA nathI, tethI mAnasika aticAre paNa lAgatA nathI. prazna 197-je kaI vratadhArIthI asaMsI ke saMjJI paMcendriya jIvanI ghAta thaI jAya to kyuM prAyazcita Ave che? uttara-sAmAnya prakAre koI zrAvakathI asaMjJI paMcendriyanuM mRtyu thaI jAya te pAMca sAmAyikanuM prAyazcita Ave che ane saMjJI paMcendriyanuM mRtyu thaI jAya te pAMca dayA athavA pAMca upavAsa athavA pAMca AyaMbila je yogya hoya te prAyazcita Ave che. prazna 1938-svadAra saMteSa vrata laIne bIjA nimitta vagara potAnA bhAnI prabaLatAne kAraNe niyamano bhaMga kare athavA parastrI gamana kare te tenuM zuM prAyazcita Ave? Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 151 uttara-vadArA saMbaMdhI atikramaNa thatAM tenI sakhyA vigere joIne AlecanA sAMbhaLanArane yathAyogya prAyazcitta Apavu. ucita che. atikramaNu, saMkhyAdi bhedathI aneka prakAranA hAvAthI ekaja prakAranuM prAyazcita ApavAnA niradhAra na karI zakAya. parastrI saMba MdhI atikramaNamAM paNa aneka bhAkhatA che, jemake te pApa prasiddha thayuM ke nahi. keTalA samaya sudhI saMbadha rahyo, dha'nidyA, pacendriya ga`pAta, pati hatyA, patnI hatyA, vigere aneka dRSTikANathI vicAra karIne zuddhikaraNa karI zakAya che. prazna 1939-baLAtkAra karIne kAI sAdhvInA zIlanA bhaMga karyo hoya, te te sAdhvIne navI dikSA Ave che ke bIju laghu prAyazcita paNa Ave che ? uttara-Ama te bAhya vyavahArane kAraNe navI dikSA ApavI cegya che. jemake gupta, aNupta, leka apavAda vigere aneka bAbata jovI joIe. chatAM alaicanA sAMbhaLanAra ceAgya lAge tema kare che. prazna 1940-je zrAvake AThama, caudaza, amAsa tathA pUrNimAnA cha pauSadha na karI zake te zu', anya tithiomAM kula cha pauSadha karIne zrAvakanI ceAthI pratimAM dhAraNa karI zake che ? uttara-je zrAvaka AThama caudaza vigere cha tithionA pauSadha na kare ane anya tithiomAM pauSadha kare teA lAbhanu' ja kAraNa che, chatAM ceAthI pratimA dhAraNa karanAre pa tithionuM dhyAna rAkhavuM ja paDe che, nahIM te tene pratimAdhArI kahI zakAya nahi. prazna 1941-pratipUrNa indriyA hovI e phakta AcAya ne mATe ja che ke dIkSAthIne mATe paNa che ? uttara-pratipUrNa IndriyA AcAya ne hevI e Avazyaka te che ja dIyAthI ne mATe paNa saMyamamAM harakata na Ave eTalI Indriya-pUrNatAnI AvazyakatA che. prazna 1942-jeNe pahelu aNuvrata sarvAMgINa rUpe dhAraNa karyu che evI vyakti prati rakSA vibhAga Adi hi'sAtmaka mahAkavALA vyavasAyamAM koI pada para nAkarI karI zake che nahi ? ke jyAM tene hiMsAmaya Adeza ApavA paDe. ane levA paDe. jo ema na thaI zake te prathama aNuvratamAM vruttiAntAra" AgAranA zuM artha che? uttara--evA vibhAgeAmAM nAmAlekhA karavA paDe te tA vRtikAntAra AgAramAM AvI jAya che. paraMtu jemAM hiMsAtmaka Adeza ApavA-levA paDe evA pada para pahelA aNuvratane pUrNa rUpe dhAraNa karanAra zrAvaka rahI zake nahi. prazna 1943-suttAgame bhAga-2 pR. 485 5kti 16 mAM pannavaNA tathA Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-mAdhAna gujarAtI TIkAnuvAda pa. 1345 mAM ekendriyone mithyAdarzana zalyathI virakta kema kahyAM che ? uttara-prajJApanA pada 22mAM ekedrine mithyA darzana zalyathI virakta kahyAM nathI. kAraNa ke pAchalA bhAMgA tathA AlApakane jevAthI tenuM samAdhAna thaI jAya che. ' - prazna 1944-jene pUrvabhavamAM jJAnarUci te heya che paNa kriyArUci hetI nathI tene AgaLanA manuSyabhavamAM paNa kriyArUci nathI thatI, e : uttara-evuM ekAMtarUpe te kahI zakAya nahi. paraMtu sAmAnya rIte jene pUrva bhavamAM kriyArUci hatI nathI tene A bhavamAM paNa maMda hevAnI saMbhAvanA che. . 35 prazna 1945-jIvane pitAnA pApanA aDhAragaNuM phaLa bhogavavA paDe che, AvI mAnyatAmAM satyane keTale aMza che? : uttara-jeTaluM pApa kare che tenAthI aDhAragaNuM tenuM phaLa bhogavavuM paDe che. A bAbata sAMbhaLavAmAM AvI nathI. tathA saMbhAvanA paNa ochI ja che. kAraNake tenAthI vadhAre athavA ochuM banne prakAre phaLa bhegavavuM paDe che. A prazna 1946 zrAvakane saMvatsarInI batrIsa, caumAsInI seLa, pAkhInI pAMca sAmAyika, pratikamaNanA paccakhANa pachI ApavAmAM Ave che, evI ja rIte devasI prAyazcita rUpe zrAvakane prAyazcita ApavuM joIe zuM? 1. * uttara-zrAvakane niyamitarUpe dainika prAyazcita ApavAnI prathA jovAmAM AvI nathI. prazna 1947-be chae keI sAmAnya prAyazcitanA sthAnanuM sevana karyuM, ane lajajA, bhaya athavA koI paNa kAraNathI samajo ke AlocanA karI zakayA nahi. paNa eka vyaktie gurUdevane kahyuM-A deza keInAthI thaI gayo che teNe mane pavathI pUchAvyuM che ke tenuM prAyazcita keTaluM Avaze? Apa zrI pharamAve te huM tene lakhI mokaluM. gurUe prAyazcita lakhAvyuM tathA banee tene grahaNa karyuM. A jIva ArAdhaka hoya che ke nahi? - uttara-AvI sthitimAM ArAdhaka hoI zake nahi, prazna 1948-aparyApta avasthAmAM cakSudarzanano keI AcArya niSedha kare che. indriya paryAti baMdhAyA pachI paryApta avasthA pahelAM cakSudarzana heya te zI harakata che? prazna e che ke jyAre aparyApta avasthAmAM thatajJAna thaI zake che ke je jJAna viziSTa che, chatAM sAmAnya cakSudarzananI bAbatamAM zI harakata che ? Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 uttara-prajJApanA sUtranA pAMcamA padamAM jaghanya avagAhanAvALAmAM arthAt (jaghanya avagAhanA te aparyApta avasthAmAM ja hoya che.) aparyApta avasthAmAM paNa cakSudarzana batAvela che, jethI te barAbara lAge che. (prajJApanA gujarAtI TIkAnuvAda pRSTha pa63mAM jaghanya avagAhanAvALA beIdriya, Indriya karatAM candriyamAM cakSudarzana vadhAre batAvyuM che. prazna 1949-zuM, mana:paryAvajJAnI ahAraka zarIrI AhAraka labdhine prayoga kare che ? uttara-manaparyavajJAnI avazya kaSAya kuzIla hoya che, ke je apratisevI hoya che. tethI jusUtranayanI apekSAe je samaye mana 5ryavajJAna tathA kaSAya kuzIlapaNumAM upayoga hoya che te samaye AhArakalabdhine prayoga karatAM nathI. prazna 150-je, vratadhArI nathI tene sAMvatsarika prAyazcitanA rUpamAM batrIsa sAmAyika karavAnuM kahevAne artha ja zuM che? uttara-je, dararoja niyamita rUpe bhale sAmAyika na karato hoya, paraMtu aniyamitarUpe kyAreka kyAreka sAmAyika, pauSadha vigere karate hoya te eka prakAre vratadhArI te che ja. tethI teNe saMvatsarI vigerenuM prAyazcita levuM egya che. prazna 151-uttarAdhyayana a. 28 gAthA 29 mAM cAritra ane samakitanuM eka sAthe hovuM kema mAnavAmAM Ave che? samakita AvyA pachI cAritra Ave e to mAnI zakAya che, paraMtu samakitanI sAthe ja tenuM aMgIkaraNa thaI ja jAya e samajavAmAM AvatuM nathI, zuM asaracA kevaLInI apekSAe samakita tathA cAritranI utpatti eka sAthe ja samajavI? athavA keI jIve bhAva samakita pAmyA pahelAM ja dIkSA grahaNa karI, paraMtu pachIthI jJAna vigere karatAM tene bhAva samakita AvyuM. jema samakita AvatA pUrvanuM jJAna samyagajJAnamAM pariNuta thaI jAya che, evI ja rIte pUrva cAritra paNa sammacAritra thaI jatuM haze. A apekSAe baMnenI utpatti eka sAthe mAnI zakAya. A viSayane kevI rIte samaje ? uttara-prathama guNasthAnavALe jIva trIjA, cethA, pAMcamA tathA sAtama guNasthAnamAM jaI zake che. sAdi mithyAtvI jIva sIdhe sAtamA guNasthAnamAM jaI zake che. eTalA mATe sAdi mithyAtvInI apekSAe samakti tathA cAritranI utpatti eka sAthe mAnavAmAM AvI che. tame karelA prazna mujaba baMne daSTAMta sAdi mithyAtvIne lAgu paDe che. prazna 1952-Abhigrahaka Adi pAMca mithyAtvamAMthI abhavyamAM keTalA mithyAtva heya che? sa. sa.-21 Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna uttara-jo ke A khulAsA jovAmAM Avye nathI ke abhayaiAmAM pAMceya mithyAtvamAMthI keTalA mithyAtva hAya, tathApi vyavahAra dRSTie tenAmAM pAMceya mithyAtva hAvAnu' mAnI zakAya che. 154 prazna 1953-jo manuSya tathA devagatine ekAMta puNyarUpe mAnavAmAM Ave, te tene ThANAMga sUtramAM durgati kema kahevAmAM AvI che ? uttara--jo ke devagati temaja manuSyagati puNya prakRti ja che. tathApi tenI sAthe uddayamAM AvanArI pApa prakRttinI prakhaLatA heAvAthI kinnISI, hInajAti vigerenI apekSAe devadyuti tathA manuSyeAmAM cAMDAlakuLa daridratA vigerenI apekSAe manuSya-duga ti kahI che. prazna 1954-bhagavatI za. 3 3, 1 mAM batAvyu` che ke (1) camarendra eka jabu jeTalA kSetrane vaikriyadvArA bharI zake che. (2) asaMkhya dvipa, samudrane bharI zake che. have pUchavAnu` e che ke camarane mATe A banne bAbate viSaya mAtra ja che, athavA ja'budvipa jeTalA kSetrane camara bhare ja che. je te nathI bharatA te pachI A bAbata kahevAnI jarUra ja zI che? A ja prazna khali vigere dvArA thatI e be vikaNAnA sabaMdhamAM che ? uttara-camarendra prasaMga AvatA eka ja budvipa jeTalA kSetrane vaikriyathI pU rUpe bharI Dhe che. tathA tenI zakti te asakhya dvipa samudro bharI devA jeTalI che. tevI ja rIte alIndrane mATe paNa prathama zakti karavA rUpe tathA bIjIne mAtra zaktirUpamAM samajavI joie. prazna 1955-zrAvaka jyAre pratikramaNa kare che tyAre prathama sAmAyika letI vakhate visathA kare ja che, chatAM pratikramaNamAM be vAra pahelA sAmAyika AvazyakarUpa cAvisa'thA karavAnI zI jarUra che? uttara-AvazyakanI paDelAM je sAmAyika levAmAM Ave che te navamAtrata rUpe che. te apeA, sAMjanA pratikramaNa vakhate tathA pahelA ane pachI jyAre paNa Icche tyAre karI zakAya che, paraMtu pratikramaNanA cha Avazyaka che,-sAmAyikathI mAMDIne paccakhANa sudhI e AvazyakasUtranA aMga hevAnA kAraNe sAmAyikamAM paNa pahele Avazyaka karavA jarUrI che. 44 prazna 1956-AnapatnI vagere A gadhava >> vyU tarAnA sthAna kyAM AvyA che? eka hajAra ceAjana pramANa ratnakAMDanI upara tathA nIcenA se ceAjana cheDIne madhyanA Aisa ceAjanamAM che? ke 80 ceAjana sudhInA kSetramAM samajavA ? enA bhavana vagere pizAca Adi vyatarAthI alaga che, ke ekabIjA sAthe eka ja sthAnamAM bhegA maLelA che? tenI alagatAnu jJAna kevI rIte thAya ? Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 1papa uttara-AnapanI vigere ATheya vyaMtaranA sthAna paNa prajJApanA sUtranA hisAbathI ratnakAMDanA hajAra ejananA kSetramAM upara tathA nIce 100-100 jana cheDIne madhyanA ATha janamAM samajavA tathA pizAca vigerenA IndrothI temanA Indro judA judA batAvyA che. tethI teone bhegA maLelA na samajatAM alaga alaga batAvela che. prazna 1957-kaI paNa jIva manuSya athavA tiryaMcamAMthI nIkaLIne narakamAM jAya pachI pharIthI manuSya athavA tiryaMca bane, pAcho narakamAM jAya, A rIte te narakanA bhAva vadhAremAM vadhAre keTalIvAra kare che? evI ja rIte kaI jIva narakanI jagyA para devanA bhava kare te vadhAremAM vadhAre keTalIvAra karI zake che? uttara-zA (prajJApanAnuM kArya sthiti pada vigere)mAM paMcendriya temaja saMjJInI kAyathiti te jovAmAM Ave che, paraMtu tamArA prazna mujaba triraMgI bhAMganI kAyarithati jevAmAM AvI nathI. tethI teonA bhavonI utkRSTa saMkhyA kevI rIte batAvI zakAya? prazna 1958-zuM, lokAMtika devenA adhipati samyagadaSTi ane ekAvatArI ja hoya che? uttara-ema mAnavuM sthAnAMga 3nI TIkAne AdhAre che. prazna 1959-bhAva mana rUpI che ke arUpI ? je ApaNe bhAva manane rUpI mAnIe te tene jJAnarUpa mAnavuM cagya che ke jaDarUpa mAnavuM cagya che? je jJAnarUpa che te te rUpI kevI rIte ? je tene jaDarUpe mAne te dravya mana karatAM tenI bhinnatA kema thaI? uttara-mana rUpI ja che. arUpI nahi. bhagavatI za 13 u. 7 temaja za. 12 u. pamAM manane rUpI batAvyuM che. za. 12 u5mAM te mananA pAMcavarNa, be gaMdha, pAMca rasa tathA cAra sparza batAvela che. chadmanA ciMtanarUpa manane bhAvamana kahe che. tathA manathI pUchelA praznonA uttara kevaLI bhagavaMte je manathI Ape che te dravya mana che. prazna 1960-bhagavatI za. 12 u. 5 mAM 18 pApane cAra sparzavALA kaI apekSAe kahyAM che? zuM temAM evI apekSAo rahI che ke (1) je karmonA udayathI pApa thAya che tenI apekSAe (2) pApa karavAthI je karmone baMdha thAya che tenI apekSAe athavA (3) AnA karatAM alaga evI kaI apekSA che? jemake Atma pariNAma rUpa lezyA arUpI che, tevI ja rIte bhAvika Atma pariNAmarUpI krodha vigerene arUpI kema na kahI zakAya? uttara-praznakathita prAraMbhanI ane apekSAo A saMbaMdhamAM barAbara che. kAraNake prANAtipAta vagerethI je karmone baMdha thAya athavA je kamenA udayathI jIva prANAtipAta Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1pa6 samartha-samAdhAna vigere kare te kamene upacArathI prANAtipAta vigere kahe che. jo ke karma catu pazI rUpI che. tethI tene paNa rUpI batAvela che. te te karma pudgalanA udayathI ja te pApa karavAmAM Ave che. eTalA mATe krodhAdinA pariNAmone arUpI nathI kahyAM. prazna 1961-cha3 guNasthAnaka karatAM pAMcamAM guNasthAnakanA adhyavasAya nIcA ja hoya che ke ucA paNa heI zake che? kAmadeva vigerene daivika upasargone sahana karatI vakhate je adhyavasAya hatA tethI mULa guNamAM doSa lagADatAM te athavasAya ucA hoya ema kema samajavuM ? je nIcA samajIe to zuM, chaThThA guNasthAnakavALAnA adhyavasAya UMcA che? uttara-chaThThA guNasthAnamAM pUrva saMgrahita saMyama paryava vizeSa temaja vizuddha hoya che. AvI sthitimAM je teo mULaguNanA pratisevI banI jAya te temanA saMyamaparyava pAMcamA guNasthAnavALA karatAM vizuddha hoya che. hA. je baMne avasthAmAM mRtyu thaI jAya te pAMcamA guNasthAnavALA ArAdhaka gaNAze, chaThThA guNasthAnakavALA nahi. prazna 196ra-jayAM sudhI akarkaza-vedanIyane baMdha na thAya tyAM sudhI zu, karkaza vedanIyane baMdha dhruva, nizcita ja rahe che? tathA akarkaza vedanIya karmanAM udaya, udIraNuM tathA sattA kayA guNasthAnakamAM hevAne saMbhava che? uttara-aDhAre pApone saMpUrNa tyAga karavAthI akarkaza-vedanIyane baMdha thAya che. jyAM sudhI akarkaza vedanIyanA baMdhane prAraMbha na thAya tyAM sudhI jIva zAtA--azAtArUpa baMnemAMthI kaI prakRti bAMdhatA rahe che. anAraMbhI jIvane je baMdha thAya che te akarkaza vedanIyane ja che. viziSTa prakAranI sAta vedanIya che. a ne tene baMdha thato nathI. akarkaza vedanIyano udaya cothAthI caudamA guNasthAna sudhI, udIraNa cethAthI chaThThA guNasthAna sudhI ane sattA pahelAthI caudamA guNasthAna sudhI hovAnuM dhyAnamAM AvyuM che. prazna 199ra-zuM, cauda pUrvadhare mekSamAM na jatAM devalokamAM paNa jAya che kharA? uttara-daSTivAdanI parAkASTAvALA te eja bhavamAM mokSe jAya che evI dhAraNA che. chatAM bhinna athavA abhinna cauda pUrvadhara devalokamAM paNa jAya che. tene mATe Agamika pramANe nIce pramANe che. (1) bhagavatI sU. za.11 u.11 mAM mahAbala caritramAM mahAbalakumAranuM vistRta varNana che. teo dharma zeSa nAmanA aNugAranI pAse pravarjita thaIne sAmAyika Adi caudapUrvenuM adhyayana karIne tathA bAra varSanI zramaNuparyAya pALIne pAMcamAM brahma devalokamAM utpanna thayA. zaka : cauda pUrvadhana jaghanya upapAta chaThThA devalekamAM hoya che, chatAM mahAbala pAMcamA devalekamAM kema utpanna thayA ? Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 157 samAdhAna : temane cauda pUrvamAMthI keTaluM jJAna vistRta thaI gayuM. huze athavA kAMIka ochuM bhaNyA haze. temane cauda pUrvInuM saMpUrNa jJAna nahiM hovAnA saMbhava che. (2) paheluM udAharaNu aparipUrNa cauda pUrvI nuM hatu. have jJAtA dha kathAMga a. 14 nuM tetalI putranuM udAharaNa meAjuda che. pATTila deva vaDe pratidha pAmatA temane jAtismaraNa jJAna thayuM. temaNe vicAra karyAM-huM mahAvideha kSetranI puSkalAvatI vijayanI pu DirakINI rAjadhAnImAM mahApadma nAmanA rAjA hatA. eka sthivara muninI pAse dikSA laIne yAvat cauda pUrvAnu adhyayana karI mahAzukra kalpa nAmanA sAtamA devaleAkamAM janma lIdhA. tyArabAda svayaM dIkSita thavAthI tathA vicAraNA karavAthI temane caudapUryAM smRtimAM AvI gayA. prabhava, zayya bhava vigere pUrvAcAryAM paNa cauda pUrNAMdhArIe hatA tathA teo svargamAM gayA che. prazna 1964-tArAonI vacamAM jaghanya ane utkRSTa aMtara batAvyuM che, te te aMtara AgaLa pAchaLanI apekSAe samajavu` ke DAbI jamaNI ane bAju samavuM? jo ema chete phrUTa vigere vyAghAtika sthAneA para tArAo eka bIjAthI dUra kema haDI jAya che ? uttara-tArAnu vyAghAta vagara je jaghanya utkRSTa aMtara batAvyuM che te mAtra tArAnA rastAmAM ja nahi samajatAM badhI bAju samajavu joie tathA jyAM jyAM phUTAdi (zikhara) vyAghAta (naDatara) che tyAM teTaluM mAMDalAnA AkAre AkAza tArAothI rhuita hAvAnu saMbhavita che. te tArA vagaranuM AkAza jyAghAtima kahevAya che ane tyAM tArAonuM aMtara ( bhale vacamAM kacAMya paNa zikhara na AvatA tenuM mAMDalAkAre AkAza hAvAthI ) vyAghAtima kahevAya che. prazna 1965-uttara vaikriyathI je lAkha yeAjananu` rUpa batAvavAmAM Ave che te utsedhAMgula apekSAthI che ke pramANAMgulanI apekSAthI che ? je utsedhAgulathI mAnIe te pramANAMgulanI apekSAe tA 100 cAjana ja thAya che eTalA zarIrathI ja zu, asurakumAranA Indra camarendra eTale badhA utpAta karyAM hatA? uttara-camarendranI uttara vaikriyanI avagAhanA paNa utseghAMgulathI samajavI. zaktivizeSane kAraNe utsedhAMgulanA zarIrathI ja sa kAryo thaI zake che. prazna 1966-zuM, kSAyaka samyaktva kevaLI athavA zrutakevaLInA pAdamUla sivAya bIje kayAMya hoI zakatuM nathI ? Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna 158 uttara-tenuM khAdhaka pramANu tA jovAmAM AvyuM nathI. paraMtu dhAraNA teA temanA pAdamUla sivAya paNa kSAyika samakita hAvAnI saMbhAvanA che. A dhAraNAnA AdhAra e che ke tI" vyavaccheda kALamAM jAti smaraNa jJAna vaDe jee atI siddha thAya che, te kevaLI athavA zruta kevaLInA pAdamUla sivAya paNa kSAyika samakita prApta karI zakatA haze. prazna 1967-zvAseAzvAsa nAma kama temaja zvAsozvAsa paryApti-aparyAptimAM paraspara kAya bheda zA che ? paryApta thayA pachI jIva zvAseAzvAsa grahaNa kare che ne cheDe che. temAM zvAsozvAsa nAmaka nA ze| sahakAra che ? uttara-zvAseAzvAsa nAma kama thI zvAsezvAsa levAnI labdhi prApta thAya che. tathA zvAseAdhAsa paryAptathI te labdhi vyApta (vistRta) thAya che. A bannenA kAya bhedu che. paryApta avasthAmAM paNa zvAseAzvAsanu' mULabhUta kAraNa tA zvAsozvAsa nAmakama teA che ja, paraMtu tenA vyApAra zvAsozvAsa paryApti vaDe thAya che, athavA nAma kamanA vepAra karAvavAmAM paryApta sahakAra Ape che. prazna 1968-eka jIve zrAvakatrata grahaNa karyu che, bIjo aviratI che, te baMnnethI pAMcendriya ghAta Adi koI pApa samAnarUpe thaI jAya, te bannenu' prAyazcita eka sarakhu haze ke eNuvattu ? uttara-bannene sarakhu` prAyazcita ApavAmAM Ave che, kAraNa ke khIjAe jo ke vrata grahaNa karyu nathI, chatAM tenI vicAradhArA paMcendriyanA vadha karavAnI nathI ane te paNu prAyazcita Icche che. prazna 1969-kAI aviratI samyaqadaSTi sa'vatsarI prasage sthAvara jIvAnI hi'sAnI AlAcanA-prAyazcita kare to tene yathAyogya prAyazcita ApavAmAM Ave che ke nahi? zuM, vyavahAranayathI tenu' pApa dhovAya che ? ane jo tene prAyazcita na Ape tA paMcendriyanI hi...sAnuM prAyazcita kaI rIte Apa vAmAM Ave ? uttara-zrAvaka keTalIka hiMsA teA jANIbujIne paNa kare che tathA tene cheDavAnA udyama paNa kadAca na kare, chatAM paNa te hiMsAnA kheda thavAne kAraNe prAyazcita svIkAre ta tenA pApamAM maTThatA Ave che. prazna 1970-apa ane mahA (vadhAre) bhedathI Azrava, kriyA, vedanA temaja nirAnA je seALa bhAMgA bane che; nArakImAM je bhAvi titha kara che temane mATe paNa mahAzravI temaja mahAkriyAvALA kema kahyA che? evI ja rIte devane paNa mahAzravI temaja alpa nirjarAvALA kema kahyAM che ? Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 15 uttara-nArakane jIva bhAvi tirthaMkara hovA chatAM paNa vartamAnamAM viratInA sarvathA abhAvane kAraNe mahAzravI kahela che. temaja samyaphadaSTi hovA chatAM paNa vizuddha bhAvenI prabaLatAnA abhAvamAM alpa nirjarAvALA che. dene mATe paNa ema ja samajavuM. prazna 1971-samakita rahita anuSThAna ekaDA vinAnA mIThA samAna che. A bAbata kayA graMtha athavA sUvathI pramANita che?" uttara-nAraMarLatNa nA.. uttarA. A. 28 gAthA 30 sUtra pAThathI temaja anaMtavAra cAritranI zuddha kriyA karavA chatAM paNa AtmAnI mukti thaI nathI. ItyAdi pramANethI samakti rahita jIvonI kriyA ekaDA vagaranA mIMDA jevI mAnavAmAM koI harakata nathI. prazna 1972-apa Azrava temaja mahA nirA karate thake je jIva 17 kroDAkoDI sAgaropamanI sthitivALA karmone aMta kroDAkoDa sAgaropamanI sthitivALA banAvIne pharI samyapha darzananI prApti kare che, temanI A samakita prAptithI pUrvanI kriyA saphaLa mAnavI ke nahi? uttara-samakita-abhimukha thavAnA kAraNe samakita prAptinA aMtarmuharta pahelAnI kiyA saphaLa mAnavI joIe. prazna 1973-jyAre deva aparyApta avasthAne pUrNa karI paryApta avasthAnI pahelI kSaNamAM hoya che tyAre tenI avagAhanA AMgulanA asaMkhyAtamAM bhAganI hoya che ke pachI sAta hAthanI hoya che? je AMgulanA asaMkhyAta mA bhAganI hoya te sAta hAthanI banAvavAmAM keTalo samaya lAge che? uttara-saMbhavataH deva paryApta avarathAnA prathama samayamAM gulanA asaMkhyAtamA bhAganI avagAhanAvALA hoya che ane tyArabAda aMtamuhUrtamAM pitAnI bhavadhAraNIya avagAhanA pUrI karI le che. tattva kevaLI gamya. prazna 1974-prajJApanA prathama padamAM apakAya aMtargata "lAdaka" zabdathI lavaNu samudranuM pANI samajavuM ke lavaNanA rasavALuM pANI samajavuM? je lavaNasamudranuM pANuM mAnIe te asaMkhya samudronA asaMkhya prakAranA pANunI samIkSA karavI paDaze. je lavaNarasanuM pANuM mAnIe te temAM tathA khArA pANumAM aMtara zuM che? uttara-ahIMyA lavaNadakane artha lavaNanA rasavALuM pANI samajavuM. khAdaka tathA lavaNadakamAM khArAzanI nyUna-adhikatAnuM aMtara samajavuM. prazna 1975-zabdane pudagala dravyane guNu mAna ke paryAya mAnavI ? je guNa che te pudagalamAM zabda- nitya hovuM joIe, paraMtu zabdane to a nitya mAnavAmAM Avela che. je paryAya che to te pudgalanA kayA guNanI Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 samartha-samAdhAna paryAya che? je kaMI paNa guNanI paryAya nathI ane sIdhI dravyanI paryAya che te "mo rikSA mare" uttarA. a. 28 nuM A lakSaNa kevI rIte saMgata thaze? uttara-zabdane pudgala dravyane guNa mAnave joIe nahi, paraMtu te vadi guNonI paryAya che. ubhayAzrita che. prazna 1976 prajJApanA pada-1 gAthA 54 A pramANe che. vArata 4 naLa caDhara sAhArAja te veva !" jaM bahayANaM gahaNa samAsao taM pi ikkassa A gAthAmAM "bahu" zabdanuM zuM prajana che? uttara-ahiMyA eka jIvane alaga grahaNa karyo che. eTalA mATe tenA sivAya bAkInA zabdo "bahu raheze, badhA nahi, kAraNa ke badhAmAMthI tene alaga batAvela che tathA "bahu zabdane pravega karyo che. prazna 1977-zIgaDA pratyeka kAya che ke anaMtakAya che? uttara-zIMgaDA mularUpe te pratyeka kAya che, paraMtu tenI nizrAmAM anaMtakAya heI zake che. (magaphaLIne mATe paNa ema ja samajavuM) prazna 1978-gravAla (navI kuMpaLa) atyaMta kema hoya che, tenAmAM anaMtakAyanA lakSaNa maLe che, chatAM ema kevI rIte samajavuM ke pravAla pratyeka kAyika paNa hoI zake che? tenI aMdara rahelI bhinnatA kema jANuM zakAya? uttara-zAstrakAroe baMne prakAranI pravAlanA lakSaNa judA judA batAvyA che. tethI jANI zakAya che, paraMtu anya vivaraNa te je vanaspatinA vizeSa saMparkamAM AvanAra che temanI pAsethI jANI zakAya che. prazna 1979-zuM, tIrthakarenA mAtA pitA bhavya temaja zIdhra ekSagAmI hoya che? uttara-A bAbata sUtromAM te jovAmAM AvI nathI, chatAM paNa saMbhava te e ja lAge che ke tIrthakarenA mAtA-pitA bhavya ane zIvra mekSagAmI hoya che. prazna 1980-eka bhavamAM utkRSTa sthitinuM karma eka ja vAra baMdhAya che ke anekavAra paNa baMdhAvAne saMbhava che? uttara-eka bhavamAM utkRSTa sthitino karmabaMdha anekavAra thaI zake che, paraMtu eka paNa saMkhyAne ullekha jovAmAM AvyuM nathI. Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo prazna 1981-samakitanI utkRSTa sthiti dara sAgarepamanI, bAramA devalokanA traNa bhava athavA anuttara vimAnanA be bhavanA daSTAMtathI batAvavAmAM Ave che, te zuM, anya prakArathI paNa da6 sAgaropamanI sthiti gavAya che kharI ! dA. ta. 11 mA devaloka, 12 mA devaloka tathA prathama raiveyakanI sthiti 21 + 22 + 23 = 66 sAgaropama thAya che? uttara-samaktinI utkRSTa sthiti anya prakArathI paNa hevI saMbhavita che. tathA bhava saMkhyA vadhAre paNa hoI zake che. prazna 1982-10 hajAra varSanI sthitivALA vANavyaMtara devanA puNya vadhAre che ke traNa patyanI sthitivALA sthaLacara tiryaMca jugaliyAnA puNya vadhAre che? athavA temAM paNa traNa patyanI sthitivALA manuSya jagaliyAnA punya vadhAre che? uttara-AmAMthI koI apekSAe keInA tathA anya apekSAe anyanA mukhya nyUnaadhika mAluma paDe che. jethI viziSTa jJAnIjane ja tene a5 bahatva kahI zake che. (punyano uMmaranI sAthe ekAMta saMbaMdha nathI. keTalAka nArakIo 33 sAgaropamanI sthitivALA hoya che, chatAM temane sukhI ke punyavAna kahevAtA nathI. bIjI tarapha 40, 50 varSanI uMmaravALA mANaso paNa sukha saMpanna hoI zake che. tenA cAra bhAMgA bane che. (1) utkRSTa AyuSya tathA utkRSTa sukha anuttara vimAnavAsI devonI apekSAe. (2) utkRSTa AyuSya tathA utkRSTa duHkha-sAtamI narakanA nArakInI apekSAe. (3) e AyuSya ane utkRSTa sukha-rAjA, koThAdhipati zeTha vigere. (4) ochuM AyuSya ane ochuM sukha daridra mAnava tathA sAdhAraNa pazu vigere. ema te dIghAyuSa hovuM e sukhane hetu mAnavAmAM Ave che, chatAM paNa azubha dIghayuSa duHkha temaja kalezanuM kAraNa bane che. prazna 1983-zuM, tirthaMkaronA janma samaya sivAya paNa nArakInA ne sukha thavuM saMbhavita che? - uttara-samakita prAptinA samaye zubha adhyavasAnA kAraNe thoDAka samayane mATe kSetraja vedanAnI tarapha lakSa nahi javAthI tathA devakRta duHkhanA abhAvanA kAraNe jinezvaranA janma vigere uparAMta paNa sAtAne anubhava thaI zake che. prazna 1984-11 mA guNasthAnathI paDelA chane saMsAra-kALa adha. pudagala parAvartanathI ochA batAvyo, te te keTalo che heAya che? sa. sa.-21 Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna uttara-te jIvene saMsAramAM rahevAne utkRSTa samaya, ardhapudgala parAvartanamAM saMkhyAta sAgarepama e che samaja. prazna 1985-keI jIvanA kaSAyanI anaMtAnubaMdhI kevI che ane tene kevI rIte samajavI? uttara-koI jIvamAM kaI cekaDInI kavAya che tene nirNaya viziSTa jJAnIe ja karI zake che. prazna 1986-chadyastha jIvane haMmezA sAta karma baMdhAtA rahe che tathA ATha karma kyAreka ja baMdhAya che, te temAM zuM rahasya che? zuM saptavidha karmabaMdhana temaja aSTavidha kamabaMdhananA adhyavasAyamAM aMtara rahe che? uttara-saptavidha baMdhana temaja aSTavidha baMdhananA adhyavasAyamAM aMtara rahe che. zAstromAM e ullekha che ke jIva, AyuSya karmane baMdha ekaja vAra kare che. A uparathI adhyavasAyanI bhinnatA siddha thAya che. prazna 1987-jyAre vedapAThI yAjJika brAhmaNa paNa pahelA bhavanapati, tyArabAda bekaDa tathA tyArabAda nArakI bane che, te tene bhejana ApanArA sIdhA nArakI kevI rIte bane che? uttara-kugurUomAM gurUbuddhi hovAne kAraNe jIva mithyAtvarUpI aMdhakAramAM praveza kare che. ane aneka bhava bramaNa kare che! te jIva sIdhe narakamAM jAya e niyama nathI. prazna 1988-paramAdhAmI deva marIne manuSya kema bane che? je temanA jevA pApAtmAone manuSya janma maLI jAya to pachI teno niSedha kene mATe thAya che? uttara-prajJApanA pada-20 nA arthamAM tathA gati--AgatinA thekaDAthI paramAdhAmI manuSya banI zake che, ema batAvyuM che. sTova prajJa nuM A bAbatanuM kathana barAbara nathI. manuSya bane eTalI mahAna upalabdhi nathI. dIna, hIna, vikalaaMga-kaDhIe, apaMga, vigere paNa manuSya ja hoya che. je te paramAdhAmIone A hIna (kharAba) mAnavabhava maLI paNa jAya che temAM zI vizeSatA che! zAstrakAroe je mAnavabhavanI durlabhatA batAvI che te te dharmazravaNa, zraddhA tathA parAkrama e aMgenA astitva sAthe che. sthAnAMgamAM manuSya durgati paNa batAvI che, tathA manuSya sugati paNa batAvI che. te jevuM joIe. prazna 1989-uttarA, a. 9 gAthA 40 mAM eka hajAra gAyanuM dAna karanAra karatAM saMyamIne zreSTha batAvyo che, te te sutrokta levAthI mAnIe ja chIe, paraMtu pratidina bAra lAkha maNa senAnI khAMDanuM dAna karanAra Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo karatA eka sAmAyika karanAra kevI rIte vadhI jAya che? te phakta be ghaDInI ja ArAdhanA kare che, tyAre bIjI bAju dAna haMmezA temaja vipula pramANamAM Ape che. uttara-je ke sAmAyika temaja tenI dalAlInuM phaLa vigerenuM varNana graMthamAM Avela che, chatAM te asaMgata lAgatuM nathI, kAraNa ke sAmAyika vratarUpa che. ane tame karelA prazna anusAra dAnanI kriyA vratarUpa nathI. prazna 1990-bharatakSetra nAnuM hovA chatAM paNa tyAM utkRSTa eka samayamAM 108 siddha thAya che, jyAre vijayanuM kSetraphaLa vadhAre hovA chatAM paNa mAtra 20 ja siddha thAya che ema sAMbhaLyuM che, to te kevI rIte barAbara che? uttara-A kathana paNa graMthanA AdhArathI ja che. saMbhavataH jJAnIoe kSetra vibhAva e ja je heya. A viSayamAM nizcita rUpe kAMI paNa kahI zakAya nahi. prazna 1991-bhagavatI za. 16 u. 4 mAM tapanuM phI nirjarA batAvyuM che, te te kaI apekSAe kahyuM che? zuM, nArakInA cha lAkho varSomAM jeTalA karmono kSaya kare che tenA karatAM vadhAre nirjarA upavAsathI thaI zake che? uttara-uparokata kathana sAmAnya nayanI apekSAthI che. jethI ema kahevuM barAbara che. prazna 12-dharmakiyA mAtra karmanI nirjarA arthe ja karavI joIe, evuM jANatA hovA chatAM paNa kaI jIva dhananI apekSA vagara Adhaka dharma na karI zake tathA prabhAvanA vigerenA prabhanathI vizeSa dharmakaraNI kare che. jemake kaI zrAvaka mahinAmAM be pauSadha ja kare che, chatAM prabhAvanA maLaze, ema vicArIne vadhAre dharmakriyA kare che, te zuM, tene prabhAvanA levAnA paccakhANa karAvavA ucita che? tethI lAbhAMtarAya to thaze ja, tenI sAthe sAthe dharmadhyAna paNa ochuM thaze, te A bAbatamAM ucita zuM che? uttara-dazavaikAlika a. 9. u. 4 mAM tapazcaryA kevaLa karmanI nirjarAne arthe ja karavAne prabhune Adeza che. evI rIte sAcI zraddhAvALA jIva paristhiti vaza dravyanA abhAvamAM dharma kArya ochuM kare che ane sahAyatAthI vadhAre kare che, eTale sahAyatAne niSedha kare athavA sahAyatA levAnA paccakakhANa karAvavA e barAbara nathI. dharmanuM sAcuM svarUpa samajAvI zakAya che. prazna 1993-keI zrImaMte pitAnA taraphathI pauSadha karAvavAnI IcchA jAhera karI, tene spaSTa bhAva che ke pauSadha karanArane mArA taraphathrI yathAyogya upahAra (prabhAvanA, lANuM) ApavAmAM Avaze. keTalAke A loka ane paralokanA sukhanI IchA sAthe tapa karyo. tathA keTalAka loke evA paNa Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - A A A . . . . 14 samartha-samAdhAna hatA ke jemaNe mAtra kamanI nirjarA arthe tathA potAnA niyamane pALavA mATe pauSadha karyo, je karmanI nirjarA arthe pauSadha karanAra prabhAvanA vigere levA na Icache te tenI A dhAraNuM barAbara che zuM ? uttara-jyAM e vyavahAra cAlu che, tyAM AvI dhAraNA rAkhavI barAbara nathI. te dravyane kAmamAM na paNa lIe, te cAlI zake, paraMtu varatu svarUpane te dhyAnamAM rAkhavuM ja joIe. prazna 194- vanaspatinA abIja vigerenA tathA samuIimanA alagaalaga bheda karavAmAM AvyA che, temAM je mahAmegha vigerethI zAlI Adi dhAnya thAya che, te kayuM che? uttara-te zAlI (DAMgara) arabIja vigere che. tathA 72 bIlemAM te bIja janya dhAnya rahetuM nathI, paraMtu amRtarUpa meghathI dhAnyanI utpatti thAya che. prazna 1995-kaI bAlikAnI prANurakSA karavA mATe tene pakaDIne bacAvI, ema karanAra sAdhu zuM vyavahAra rakSaNa mATe prAyazcitane yogya che? uttara-traNa upavAsanuM prAyazcita levuM yogya che. prazna 199-nigadanA cha ekAMta sutelA che ke kyAreka sutelA che? je ekAMta sutelA heya to panavaNuM pada-3 nA 14 belanA a95 bahutvamAM sUtelA karatAM jAgatAM saMkhyAtaguNa kema batAvyA che? je jAgrata che, te kaI apekSAe jAgRta mAnI zakAya? uttara-nigodanA jIvene ekAMta sUtelA kahevA joIe nahi. jyArathI teo paryApta thaI jAya che tyArathI teone jAgrata kahevAmAM Ave che. prazna 1997-samyagRSTine mokSanI IcchA thavI te mehanIya karmanA kSapazamanA kAraNe che ke pachI kSapazamanI sAthe je rAgane a9pa aMza udayamAna che te tenuM kAraNa che? uttara-mokSanI IcchAmAM mehanIya karmane kSayopazama rahelo che. prazna 198-saMvatsarInA divase gAyanA vALa jeTalA paNa mAthAnA vALa hoya te prAyazcita Ave che, te te vALa senTImITarano bhAga che? uttara-nirogI temaja yuvAna gAyanA dUchaDA tathA zIMgaDAnI AsapAsanA vALa sivAya bIjA vALa paNa dekhAya ja che, jenAthI mApanI kalpanA karI zakAya che. prazna 19-pulAka jyAre pulAka avasthAmAM kALa karatAM nathI, to pachI tenI gati kema batAvI che? tathA tenI sthiti keTalI hoya che? Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo uttara-jenA vaDe saMyamamAM nisAratA hoya tene pulAka kahe che. pulAka nigraMthanI sthiti aMtamuhartanI hoya che. jo ke pulAka avasthAmAM kALa karatAM nathI. tathApi kaSAyakuzIla banIne jaladI kALa kare che. tethI upacArathI A apekSAe pulAkanI gati batAvI che. pulAka avarathAmAM te mula ane uttara guNenA pratisevI hoya che. je pulAka AlecanA karIne kaSAya kuzIlamAM Ave ane kALa karI jAya che te pulAkanA ArAdhaka kahevAya che. asaMyamamAM cAlyA jAya ane AlecanA na kare te te virAghaka kahevAya che. jo ke pulAka avasthAmAM ja virAdhaka kahevAya che, chatAM te avasthAmAM kALa nahi karavAne kAraNe asaMyamamAM gayelAne virAdhaka batAvyA che. e ja apekSAthI tene ArAdhaka ane virAdhaka kahevAya che. prazna ra000-pratisevanA-kuzIlanI sthiti jaghanya eka samaya tathA utkRSTa koDa pUrvathI deze uNa batAvI che, te te kevI rIte? zuM, pratisevanA karatI vakhate guNasthAna kAyama rahI zake che? uttara-je samaye mULa ke uttaraguNamAM doSa lAge che, te samaye te asaMyamamAM jAya ke na paNa jAya, pratisevanA karIne jyAM sudhI AlocanA na kare tyAM sudhI pratisevanAkuzIla kahevAya che, A apekSAe uparokta sthiti che. (mAnasika bhAvanI apekSAe sthiti eka samayanI mAnavAmAM koI harakata nathI, paraMtu koDa pUrvamAM deze uNu samaya sudhI vAraMvAra pratirasevanAnuM sevana karatA rahe e apekSA ahiM batAvI nathI. kAraNa ke vAraMvAra deSa lagADavAthI asaMyama thavAno saMbhava rahe che. AlecanA vagaranA virAdhaka ja kahevAya che, paraMtu kaSAyakuzIlamAM AvatAM ja kALa karI javAnI apekSAe tyAM pratisevanA kuzIlane ArAdhaka kahevAmAM AvyA che. prati sevana kuzIlapaNAmAM athavA asaMyamamAM kALa karI javAnI apekSAe virAdhaka kahevAya che. prazna 2001-uttaraguNa pratisevI, pratisevanA-kuzIla temaja bakuzamAM aMtara zuM che? uttara-uttaraguNa pratisevI pratisevanA-kuzIlanI jema bakuza paNa samajavA jeIe. aMtara e che ke uttaraguNa pratisevanAthI cAritra duSita banI jAya che. tathA bakuzapaNAmAM vizvama citta banI jAya che. prazna 2002-uttarA. a. 3 gAthA, mALe tu vALA ne lakSita karI prazna che ke jIvane 2 kroDAkoDI sAgaropama sthitinA kama bAkI rahetAM ja manuSyabhava maLe che, evuM sAMbhaLyuM che te sAcuM che ke huM ? uttara-jIva be koDAkoDI sAgaropama kama bAkI rahetA manuSya bhava prApta kare che evuM sAMbhaLavAmAM AvyuM nathI temaja dhAraNA paNa nathI. manuSyabhavamAM te jIvanI 70 Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samatha-samAdhAna koDAkoDI sAgaropamanI paNa sthiti hoya che. eTalA mATe uparyukta sthiti dhyAnamAM AvatI nathI. zuddhi te anubhAga vagere aneka prakArathI thaI zake che, prazna 2003-zuM, asaMyata bhavya dravya devane puNyAnubaMdhI punyano baMdha thAya che? zuM vipAkavagara paNa udIraNu vaDe pApakarmonI nirjarA karI zake che? je hA, to tenA dvArA AtmAnA kayA guNonI, kayA rUpamAM athavA mAtrAmAM vizuddhi thAya che? uttara-khAsa karIne puNyAnubaMdhI punyanuM upArjana te samyapha saMyama ane tapavALA ja kare che. e ja jIvanI sakAma nirjarA paNuM hoya che, paraMtu samati abhimukhane cheDIne bAkInA asaMyata bhavya dravya deva vipAkavagara paNa pradeza udaya dvArA akAma nirjarA kare che. akAma nirjarAthI AtmaguNanI vizuddhine prazna ja nathI. puNya prakRti te bAMdhe ja che. udIraNa vaDe vipAka veda hete nathI. prazna 2004-jaghanya tathA madhyama jJAnanI ArAdhanAvALA te bhave mokSagAmI hatA nathI, tenuM zuM kAraNa che? ke jyAre pAMca samitI tathA traNa gutivALA e ja bhavamAM mekSa cAlyA jAya che? uttara-pAMca samitI temaja traNa guptinA jJAnavALe jIva tyAre ja kevaLI banIne mikSamAM jAya che ke jyAre tenAthI jJAnanI utkRSTa ArAdhanA thAya che. jJAnanI ArAdhanAmAM mAtra bhaNelA jJAnane ja na letAM jJAna pratye utkRSTa rUci, bahumAna, utkRSTa jJAnaArAdhanA, madhyama rUci, madhyama jJAna ArAdhanA temaja jaghanya rUci, jaghanya jJAna ArAdhanA kahevAya che. tethI kathanamAM virodhAbhAsa nathI. prazna 2005-uttara bharatArdhanA leke jugaliyAne samaya samApta thayA pachI mAMsAhArI banI jAya che zuM? uttara-nahi. khAsa karIne zAkAhArI ja rahe che. uttara bharatArdhamAM bharata cakravatinA jatAM pahelA paNa te leke zAkAhArI hatA. kAraNa ke temanA varNanamAM ana vigerene ullekha jANavA maLe che. prazna 2006-uttarA a. 36 gAthA 262 mAM lakhyuM che ke bAla maraNANi bahuso, aAmamaraNANi ceva bahuyANi / marihaMti te varAyA jiNavayaNa je Na jANati / / je che jinavacanane jANatA nathI, teo ghaNuvAra akAma maraNa temaja bALamaraNane prApta kare che. prazna e che ke akAma maraNa temaja bAla maraNamAM zuM aMtara che? Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo prakAranA uttara-mRtyunI IcchAnA nidha karyAM vinA khALa maraNa vigere khAra kumRtyuthI maravuM tene bALamaraNa kahe che. akAma maraNu mRtyunI IcchA na heAvA chatAM paNu thAya che. ( uttarA. a, 5 mAM akAma temaja sakAma maNanuM suMdara svarUpa che. bhagavatI za. 2 3, 1 mAM mAla maNa tathA pati maraNanA bheda temaja tenA vistRta khulAse che. mumukSuee avazya jovA joI e ). 167 prazna 2007-sAdhune cAturmAsa pachI zeSakALa gaDha vagaranA gAmanI bahAra rahevu ka2e che zuM ? uttara-gAmamAM gaDha bhale na heAya paraMtu te gAma alaga (2) bhAgeAmAM vibhakta hAya, jemake rAjakoTanu bhaktinagara, muMbaImAM mATuMgA, cIca peAkalI, vigere alaga (2) vibhAga che, evA vibhAge mAMthI pahelA gaucarI lIdhI na hoya te| tyArabAda kalpa anusAra rahI zakAya che. prazna 2008-ekendriyanI pAMca bhAva IndriyA kaI apekSAthI kahevAya che? tathA bakula vRkSane paNa pacendriya kema kahevAya che? uttara-gra'tha TIkA vigeremAM ekendriya jIveAnI pAMca bhAva indrie batAve che. paraMtu A kathana sUtrAnukuLa nathI. kAraNake prajJApanA sUtranA pada-15 u. 2, nA mULa pAThamAM eka bhAva indriya ja khatAvI che, tethI eka ja samajavI joIe. zabda vigere dvArA praphullita thavAnuM tathA karamAI javAnuM vagere je kAya vanaspatimAM dekhavAmAM Ave che te sa jJAnI aMtagata che. prazna 2009-bhAgabhUminA vRkSeAnI avagAhanA jugaliyA karatAM keTalI nyUna adhika hoya che ? uttara- jevI rIte ahiMyA sAmAnya rUpe manuSya karatAM vRkSeA uMcA haiAya che evI ja rIte jugaliyAnA kSetranA kalpavRkSa vigerenI avagAhanA samajavI. prazna 2010-zu, akuza tathA pratisevanA-kuzIla atIrthamAM nathI ? uttara-nathI. tInA abhAvamAM kaSAya kuzIla, nigra tha tathA snAtaka e traNa ja DAya che. bAkInA nahi. kAraNa e che ke tInA abhAvamAM kAM te tirthaMkara DAya che athavA svayaMbuddha hoya che. teo saMyamamAM koI prakAranA doSa lagADatA nathI tethI temanuM DAvuM sahaja siddha che. tethI ulTuM, pratisevanA kuzIla tathA bakuza te cAritrathI anukrame melA tathA bhramita cittavALA hAya che. prazna 2011-asaMjJI sAMmAM chu, viSa hoya che? Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna uttara-keTalAye asaMsI samAM viSa hoya che ane te saMsI sanI apekSAe ochuM hevAne saMbhava che. prazna ra012-jIvanuM kaMpana hoya tyAM sudhI teno mokSa thatuM nathI, te jeo samudra vigerethI siddha thAya che to temanA zarIra pANInA pravAhamAM hAlatA cAlatA haze? uttara-koIpaNa jIvane mekSa sayogI avasthA (13mAM guNasthAna sudhI)mAM nathI thate. jIvanuM kaMpana sva pragathI sagI avasthAmAM ja thAya che tethI jyAM sudhI kaMpanI hoya tyAM sudhI mokSa thatuM nathI. nadI, ramazAna vigeremAM agI avasthAmAM je kaMpanI thAya che te para prayogathI thavAne kAraNe sAcuM kaMpana kahevAtuM nathI ane jegono niSedha thaI javAthI caudamAM guNasthAnamAM sva kaMpana thatuM nathI. prazna 2013-pAMcamA ArAnA aMta sudhI be sAdhu tathA be zrAvaka haze e ullekha kayAM che? uttara-bhagavatI za.20 u.8 zataka 25 u. 7mAM pAMcamA ArAnA cheDA sudhI bhAratamAM sAdhu, sAvI hevAne ullekha che. paraMtu keTalI saMkhyAmAM te 25mAM zatakanI TIkAmAM batAvyuM che. prazna 2014-sAtamI narakane utkRSTa AyuSyane baMdha utkRSTa halakA pariNuthI thAya che. prajJApanA pada-23 nA A kathanathI pUchavAnuM e che ke samakitathI paDele jIva jyAre utkRSTa sthitino baMdha kare che tyAre te, mehanIya vigere karmonI utkRSTa sthitine baMdha kare che ke nahi? uttara- samaktithI paDele jIva sAtamI narakanuM utkRSTa AyuSya bAMdhatI vakhate halakA pariNAmavALo hoya che. paraMtu mohanIya vigere karmonI utkRSTa sthitino baMdha karate nathI, kAraNa ke sAMbhaLavAmAM evuM AvyuM che ke ekavAra samyagadaSTi thatAM pAcho mithyAtvamAM paNa cAlyA jAya te paNa te java aMtaHkroDAkoDI sAgaropamathI (ekathI ochuM) vadhAre karmane baMdha karate nathI. prazna 2015-nizItha sUtranA bIjA udezAmAM laghu mRSAvAdano mAsika uddaghAnika daMDa batAvyo che. je sAdhu-sAdhvI kapaDu zIvavA mATe seya mAMgIne lAve, je teo pAtra sAdhavA vigerenuM kAma kare te tene nizIthanA prathama udezAmAM mAsika ane uddaghAtika daMDane pAtra kema batAvyA che? ke jyAre te deza paNa laghu mRSAvAda ja daSTigecara thAya che? uttara-nizItha uramAM je udghAtika mAsika prAyazcita batAvyuM che te mAtra anAga (upaga na rahevAthI) temaja sahasAkAra (jaladI) sAthe saMbaMdhita che. kapaDA sIvavAnuM kahIne lAvavAmAM AvelI soyano, je pAtarA vagerene TAMkA lagAvavAmAM upayoga Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 168 kare te te seya tuTI jAya, vaLI jAya athavA tenuM nAkuM tuTI jAya vigere nukazAnanI AzaMkA rahe che. tethI A daSTine dhyAnamAM rAkhatA prathama udezakamAM ana udghAtika prAyazcita ApavAmAM AvyuM che. bIjI vAta e che ke bIjA udezAmAM varNavela laghu mRSAvAda te sAdhusamudAya sudhI ja sImita rahe che. chatAMya prathama udezaka mujaba seya vigereno gRhastha sAthe paNa saMbaMdha che. dharmanI avahelanA te thAya che ja, sAthe sAthe sAdhu sAdhavIne soya vigere meLavavAmAM muzkelI paNa hoya che, tethI muni gRhasthane tyAMthI kaI paNa vastu lAve te te vastune eja kAryamAM upayoga karavAne viveka rAkhe. prazna 2016-zAtara piMDa grahaNa karavAmAM che deza che tathA avidhithI yAcela athavA anartha (nipUjana) seya vigere grahaNa karavAmAM vadhAre deSa che ema batAvavAnuM zuM kAraNa che ? uttara-bhagavAne zayyAtarapiMDax grahaNa karavAne niSedha, durlabha zayyAdi kAraNothI karyo che, tathA temAM AdhAkarma, avidhi vigere doSa na hovAne kAraNe tenuM laghu mAsika prAyazcita batAvyuM che. je zayyAtara piMDamAM paNa vadhAre doSa lagADe te bRhada ka5 u. 2 sUtra-16 pramANe "se tuLo vIrUmanA bAvaka rU piTTA magghArUyaM" anaughAtika cAturmAsika prAyazcita paNa batAvyuM che. gRhasthanA hAthane baLAtkAre kheMcIne seya vigere levA rUpa avidhi-grahaNamAM gRhasthanI sAthe saMparka vadhe che. tathA te gRhasthanI IcchA ochI hovAthI athavA nahi hovA chatAM paNa tenI pAsethI lIdhelI seyane mATe teo manAI karatAM nathI, tethI tene duHkha thAya che. tathA sAdhuo para pratIti ochI thAya che athavA sAdhuone prabhAva ochuM thAya che. niSNajana (anartha) seya levAthI te evAI javAne bhaya rahe che tathA sAdhune kaI bIjI vastunI zodha karavAnI hoya tathA te soyane bahAne zodhe ethI paNuM karyuM? * zayyAtara piMDane dazavaikAlika a. 3 mAM anAcAra batAvyA che. . zrI amulakhaRSijI ma. sA. anuvAdita bRhaka5 pR. 25 upara zayyAtara piMDanA naranA deSa che. AhAra ApanArA to ghaNuM che, paraMtu zaiyA ApanAra bahu thoDA hoya che. tathA zayyAtaranA gharano AhAra le te makAna maLavuM ja muzkela thaI jAya. anya sthAnethI vastuo lAvatAM tyAMthI ja levAthI pramAda vadhe che ke samaje ke teo tenA ghare utaryA che tethI teo ja AhAranI vyavasthA karaze." vAraMvAra eka ja dhare javAthI lokone zaMkA rahe che ke A sAdhu A gharamAM vAraMvAra kema jAya che? pU. zrI ghAsIlAlajI ma. sA. paNa bRhaka95 " bhASya avayurI"nA pRSTha 47-48 para zayyAtara piMDano zAstramAM sarvathA niSedha batAvyo che. tathA zayyAtarapiMDa grahaNa karanArane laukika tathA lekottaralekamaryAdA tathA jina maryAdAnuM ullaMghana karanAra batAvyA che. su.sa -22 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1eo samartha-samAdhAna vigere deSa lAge che. A badhA kAraNothI soya vigerenI anarthaka yAcanA paNa vizeSa deSanuM kAraNa thAya che. tethI sAgarika pIDathI avidhi anartha soya levAmAM vizeSa doSanuM kAraNa batAvyuM che ema lAge che. prazna 2017-hastakarma temaja avidhipUrvaka vastra sIvavAnuM prAyazcita eka sarakhuM kevI rIte? uttara-je ke nizIthanA prathama uddezAnA badhA belanuM gurUmAsika prAyazcita batAvyuM che. temAM paNa te badhA belemAM ekAMta sarakhApaNuM nathI. kAraNake kaI bolane mATe che, koIne mATe tapa vigere prakAranA prAyazcita batAvyA che. avidhipUrvaka sIvavAmAM pramAdabuddhi, jIvone upaghAta, vibhUSA vagere aneka kAraNathI uparanA belenI sAthe samAnatA paNa hoI zake che. keI bolathI kaI mahAvrata duSita thAya che. jo ke bhinna bhinna belethI mahAvratanuM duSita thavuM siddha thAya che. tethI A apekSAe samAnatA paNa kahI zakAya che. badhAnA pRthaka pRthaka bheda-prabheda karavA e kayAM sudhI saMbhavita che? e te AlocanA sAMbhaLanAranI javAbadArI che ke te AlecakanA doSa sAMbhaLIne (mULa sUva para dhyAna rAkhIne) yathAyogya prAyazcita Ape. prazna 2018-sUtrakatAMga a. 3 u. 3 gAthA 8 thI 20 sudhInI gAthAemAM kyA paravAdInuM kathana tathA tenuM nirAkaraNa che? TIkAkAre teno saMbaMdha gozAlakanI sAthe temaja digaMbara matAnuyAyIo sAthe joDela che? uttara-sAdhunI legya sevA sAdhu karI zake che. A bhagavad vAkyanuM khaMDana karanAra AjIvika vigere paravAdIonuM khaMDana temaja teone mata A gAthAomAM che. jinakalpI sAdhu paraspara viyAvacca karanArA na hovA chatAM paNa sAdhu dvArA A prakAranI karavAmAM na AvatI pAsparika vaiyAvaccanuM khaMDana karatAM nathI. paraMtu jeo pArasparika vaiyAvacca kare che tathA karAve che, chatAM paNa tene sAdhuone yegya na mAnanArA paravAdIo che, teone A gAthAomAM samAveza che. AvA para vAdIe bhagavAna mahAvIranA samayamAM ja nahi, balake anAdikALathI kyAreka (2) hoya che. tethI pahelAM paNa AvA paravAdI thayA hatA, enuM khaMDana A gAthAomAM karavAmAM AvyuM che. A gAthAo digaMbara matanI utpatti thaI te pahelAM paNa hatI, evuM dhyAnamAM Ave che, tethI digaMbara matanI sAthe A gAthAono saMbaMdha joDe ucita lAgatuM nathI. prazna 2019-vadhAre hiMsAnA daSTikoNathI rAtribhojana vadhAre tyAjya che ke mithuna-sevana vadhAre tyAjya che? Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 11 bhAga trIjo uttara-hiMsAnI daSTithI rAtri-bhajana temaja maithunanI samAnatA ekAMtarUpe kahevI saMbhavita nathI, kAraNa ke kyAreka pahelAM belamAM (rAtri bhejana) hiMsA vadhAre hoI zake che. ane kayAreka bIjA belamAM (maithuna) paNa hiMsA vadhAre hoI zake che. Ama te baMne tyAjya che. prazna 2020-cakavati nAma karmane baMdha kayA kayA guNasthAne the saMbhavita che? zuM, prati vAsudeva nidAnakRta ja hoya che? uttara-cakavati nAma karmane baMdha vigere prakRtimAM jude te batAvyuM nathI. chatAM teno samAveza jina nAmakarmanI aMdara the saMbhavita che. "jina" nAma karmane baMdha cethAthI AThamA guNasthAna sudhI thavAnuM batAvyuM che. te pramANe A paNa samajavuM. prativAsudeva nidAnakRta ja hoya che. prazna 221-IpathikathI baddha zAtA vedanIya karmanuM vedana vipAkedayathI thAya che ke pradezadayathI? pUrve bAMdhela azAtA vedanIyano vipAkedaya agiyAramAthI teramA guNasthAna sudhI mAnyo che, te zAtA vedanIyana vipAkedaya kevI rIte saMgata thaze? ekI sAthe be virUddha pravRtionuM vipAkavedana thavuM e kevI rIte saMgata thaze ? uttara-iryApathika zAtA vedanIyanI svalpa sthiti hovAthI chamane te anubhava gamya nathI. paraMtu chadmastha tathA kevaLI baMnenI IryApathika zAtA vedanIyanA pradeza tathA vipAka baMnene udaya eka sAthe thavAmAM kaI harakata jaNAtI nathI. zAtA tathA azAtAne baMdha temaja udaya virodhI che. e te batAvyuM ja che, tethI je samaye azAtA vedanIyana vipAka udaya thAya che tyAre IryApathika zAtA vedanIyane pradezadaya samaja. prazna 2022-sAmAnya naya anusAra eka aherAtrinA zIlanuM phaLa che mAsika tapa jeTaluM batAvavuM, e zuM che? uttara-uparanuM kathana asaMgata che. prazna 2023-dasamA guNasthAnamAM gevakarmane baMdha ATha muhurtAne haI zake che? uttara-dasamA guNasthAnamAM saMparAya zAtA vedanIyanI baMdha sthiti ochAmAM ochI bAra muhurtanI hoya che. prazna ra024-mAnavIya temaja daivika kAmonuM IcchArUpa nidAna mithyAtvamAM ja hoya che zuM? Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 samartha-samAdhAna uttara-e ekAMta niyama nathI ke nidAna (niyANuM) mithyAtvamAM ja heya. samaktimAM paNa niyANuM karavAmAM Ave che. prazna 2025-zuM, nisarUci pUrvabhavamAM gurUgamathI thAya che ke A Apa bodha pAmelAne ja thAya che? bIjAone zuM nathI thatI? ane je thAya che te "samucAzabdanI sArthakatA zI che? uttara-jene A bhavamAM gurU vigerenA upadeza vagara svataH jAti maraNa vigere dvArA jIvAdi padArthone bodha thayo hoya tene nisargarUci kahe che. pahelA bhavamAM gurUthI bodha pAma e ekAMta jarUrI nathI. prazna 2026-eka jIvane eka samayamAM eka ja upaga hoya che, chatAM te eka sAthe 20 pariSahanuM vedana kevI rIte karI zake che? uttara-jevI rIte eka jIva eka samayamAM ATheya karmonuM vedana kare che, evI ja rIte pariSahone mATe paNa samajavuM. paraMtu yugapada aneka upaga hetAM nathI. prazna 2027-dasa prakAranI samAcArIno krama uttarAdhyayanamAM "zAkSiAthI lIdho che, jyAre bhagavatImAM IcchAmicchAthI lIdho che? uttarAmAM "abhyasthAna navamI samAcArI che. jyAre bhagavatImAM chaMdanA ane nimaMtraNane alaga alaga gaNune abhyasthAnane savathA lIdhuM nathI, te A baMnenuM aMtara spaSTa rIte samajAvaze ? uttara-anuga dvAra sUtramAM pUrvAnupUvathI samAcArane krama IcchA micchA sahakArathI batAvyo che. e ja kamathI bhagavatI tema ja sthAnAMgasUtramAM batAvyuM che. samAcArIne A ja pUrvAnupUva krama che. te anugadvAra sUtrathI spaSTa che. upasaMpadAthI icchAkAra sudhI ulaTuM gaNavuM, e pazcAnupUvI kama che. ane anAnupUvImAM samAcArInA 37,28,98 bhAMgA bane che. uttarAdhyayanamAM anAnupUvInA keI eka bhAMgAthI varNana che. prazna 2028-zu, saMyama sthAnamAM kyAyane kSayopazama tha Ida che? cAritranA paryava AtyaMtara bhedanI apekSAe che ke bAhyabhedanI apekSAe che? uttara-saMyamanA sthAnamAM kaSAyane kSaye pazama thave ISTa che. kaSAyanA pazamanI vicitratAne kAraNe ja aneka saMyamanA sthAne bane che. je kaSAyane kSaya athavA upazama thaI jAya te eka sthAna bane che. cAritranA paryava kiyAnA bAhya bhedanI apekSAe nathI. balake aMtaraMga vizuddhinA aMzane sayama paryava kahe che. cAritrika vizuddhine kAraNe pragaTa thayela sUkSamatama aMzane paryava kahe che. je kevaLa jJAnIo dvArA paNa avibhAjya hoya che. badhA saMyama sthAnamAM paryava eka sarakhA hetAM nathI, paNa kama se kama anaMta te hoya ja che. Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 173 prazna 2029-pulAkanA pariNAmeAnA kALa jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtamurhuta nA batAvyA. tathA avasthita kALa jaghanya eka samaya utkRSTa sAta samayanA batAnyA, te A banne kaI apekSAe batAvyA che? uttara-pulAkanA pariNAma jyAre vadhu mAna hAya tathA e ja samaye kaSAya khAdhaka anI jAya tyAre vardhamAna pariNAma eka samayanA rahe che. ane jo kaSAya Adhaka na ane te| aMtamurhuta sudhI rahI zake che. sakaSAyI sa patimAM svabhAvathI ja avasthita pariNAma sAta samayathI vadhAre vakhata rahetAM nathI, pachI temanA pariNAma kAM teA hIyamAna hAya che, athavA teA vadhamAna hAya che. ja prazna 2030-mULaguNanA pratisevI thatAM pulAka " nA saMjJA upayukta kema hAya che ? uttara-AhAra vagere tarapha tenI abhilASA pulAka avasthAmAM hetI nathI. kAraNake pulAkanI sthiti aMtamuhuthI vadhAre nathI. eTalA mATe temane "nAsa jJA'' upayukta kahyAM che, "" prazna 2031-sthAnAMganA AThame sthAne temaja bhagavatI sUtramAM Ale cakanA AThe guNu batAvyA che jyAre sthAnoMganA dasamA TANAmAM dasa guNa batAvyA che, te A aMtara kema ? uttara--sthAnAMganA dasamA DhANAmAM ADhamAMthI be guNu vadhe che. (1) amAyI (2) apazcAtApI, je ke A banne elenA ekathI ATha leAmAM samAveza thaI jAya che. chatAM paNa sAmAnya buddhivALA jIvAne saralatAthI samajAvavA mATe e belane alaga kahyAM che. evI ja rIte AleAcanA sAMbhaLanAranA e guNa sthAnAMga dasamA, sthAnAMga AThamA temaja bhagavatImAM vadhAre kyAM che, te che priyadharmI tathA dRDhadhI. Ama te pUrve kahyuM te pramANe A bannene samAveza ATha guNamAM ja thaI jAya che. paraMtu khIjI daSTie vicAra karatAM jaNAya che ke ATha guNavALA AlecanA karanArane te zuddha kare che, paraMtu te guNunA priya dhamI, daDhadhI hAvAthI A banne guNa AtmAne sthira kare che, AleAcakanI AleAcanA sAMbhaLIne tene potAnA AtmA vicalita na thAya te mATe AlecanA sAMbhaLanAra priyaSamI dRDhadhamI thavuM jarUrI che. prazna 203ra-bhAva vyutsaganA traNa bheda che ke cAra ? uttara-bhagavatI temaja aupapAtika sUtramAM bhAvadyutsaga kaSAya, saMsAra ane kanA bhedathI traNa prakAranA batAvyA che. cega vyutsa`nA bheda mULa pAThamAM STigocara thaye nathI. bheda ja kharAkhara lAge che. Ama traNa Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sama-samAdhAna prazna 2033-sAdhune koI strI athavA bAlikAnuM aMga ke vastra vigerenA saMghaTTo thAya athavA paraspara saMghaTTo thAya te koI saMta eka sarakhuM prAyazcita Ape che ke kAMIka echuM vadhAre ? ApanI dhAraNA pharamAvaze ? eparezana vigeremAM sAdhune nA tathA sAdhvIne DokTarane sparza thAya te kayA prakAranuM prAyazcita ApavAmAM Ave che? 174 uttara-nAnI ke mATI benaneA anaMtara athavA para`para saMghaTTo thaI jAya te tenuM prAyazcitta samAnarUpe eka upavAsa apAya che, evI dhAraNA che. Aparezana vagerenI vivaza sthitimAM sAdhune narsIM athavA sAdhvIne DokaTaranA hAtha vagere aDe (sparzI) tenuM prAyazcitta gRhasthA dvArA eparezana karAvavAnA prAyazcittamAM AvI jAya che. alaga alaga prAyazcitta apAtuM nathI. gRhasthA dvArA eparezana karAvavAnuM prAyazcitta 105 (ekaso pAMca) upavAsa ekAMtara ApavAmAM Ave che. prazna 2034-cikitsAthI IlekaTrIkanA sabaMdha Aya te tenuM prAya zrita zu che ? 7 uttara--tenuM gurU caumAsI " prAyazcita Ave che. jemAM 120 upavAsa ApavAmAM Ave che. vadhAre zakti hoya te A 120 upavAse. ekAMtare karIne prAyazcita utAravu joie. niha te pachI chUTaka upavAsa karIne prAyazcita utAravAnu... hAya che. eTalI zakti na hAya tA tene cheda prAyazcita ApavAmAM Ave che. prazna 203pa-prAyamasa upara sAdhune mATe taiyAra karelI cIja AturatAthI bhAgave te tenu zu' prAyazcita Ave ? uttara-prAyamasa athavA culA para sAdhune mATe taiyAra karelI vastu AdhAkama' che. tene AturatAthI sakAraNa bhogavavAthI paNa gurU cAturmAsika prAyazcita Ave che. pUrepUrI veSaNA karIne tenA upayoga karyAM hrAya tyArabAda jo AdhAkamI vastu hAvAnI khakhara paDe tene aThThamanu prAyazcita ApavAnI para parA che. prazna ra36-zayyAtara paDa bhogavavAnu zayyAtarane sparza karavAnuM paNa kyA AdhArathI kyu prAyazcita Ave che? prAyazcita ApavAmAM Ave che te uttara-zayyAtarapiMDa bhegavavAnuM prAyazcita nizItha sUtrAnusAra laghumAsika prAyazcita che. ajANapaNe bhAgavavAmAM AvI jAya te traNa upavAsanu' prAyazcita ApavAnI para parA che. zayyAtara athavA kAI paNu gRhastha vaMdana karatI vakhate sAdhunA caraNanA sparza kare te te spathI sAdhune koi prAyazcita AvatuM nathI. anyathA zayyAtara hoya athavA bIjo koI paNa gRhastha hAya, paraMtu sAdhue pote tene spA karavA joie nahi. Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 175 prazna 2037. vitta rija" prAyazcita kene kahe che? tathA tene upaga kevI rIte thAya che? zuM, gItArtha sAdhu prAyazcita ochuM vadhAre ApI zake? tathA vaiyAvacca vigeremAM parivartana karI zake? uttara-gItArtha muni dvArA madhyastha bhAvathI nAnA moTA kArya prasaMge paristhiti, prAyazcita dhAraNa karanAranI bhAvanA, prAyazcitane vahana karavAnI zakti vigere daSTimAM rAkhIne je prAyazcita ApavAmAM Ave che te AtmavizuddhinuM kAraNa bane che. prAyazcita keTaluM athavA kayA prakAranuM ApavuM te prasaMgane nirNaya te gItArtha pote ja kare che. prazna 2038-prAyazcitanA evA kayA kayA sthAna che jenAM prAyazcita svarUpa paMcarAtrika, mAsika, dvimAsika, vaimAsika, paMcamAsika vigere daMDa Ave che? uttara-gurUnI AjJA vinA jeTalA divasa sAdhu rahe che tene eTalA ja divasano tapa athavA cheda Ave che. AvA prasaMgamAM paMcaratrika, dvimAsika, saimAsika, paMcamAsika vigere prAyazcitanA sthAne bane che. AvI ja rIte bIjuM makAna na maLavAnI paristhitimAM madha, pANI vigerenA ghaDAvALA athavA AkhI rAta dIpa, agni vigerethI baLatA makAnamAM eka be rAtrithI jeTalAM vadhAre rahe eTalAM ja divasanuM prAyazcita Ave che. AvA prasaMga uparyukta prAyazcitanA sthAna bane che. bRhad ka5 uddezaka pAMcamAM kahyuM che ke " bhikkhU ya ahigaraNaM kaTUTu taM ahigaraNaM aviovasitA icchijjA annaM gaNaM uvasaMpajjittA NaM viharittae, kappai tassa paMcarAiMdiyaM cheyaM kaTu prinivvviy....|' A pATha zI paNa paMcarAvika chedasthAna spaSTa thAya che. vyavahAra sUtramAM batAvyuM che ke chede sthAnIya cAritra ApavAne samaye paNa chedapasthApanIya cAritra na Ape athavA vicaravA yogya kalpa na hovA chatAM paNa vicare, ItyAdi sthaLoethI vividha prAyazcita sthAna bane che. te prazna 2039-kaI jagyAe kabutarIe iMDAM mUkyAM hoya tathA kenA kelAhala sAMbhaLIne te bhAgI jAya tathA ATha dasa divasa sudhI IDA ema ne ema paDayA rahe che te IDAnuM zuM karavuM joIe? tathA asvAdhyAyane deSa lAge che ke nahi? uttara-pakSIe cheDI dIdhelA iMDA AThadasa divasa sudhI sajIva rahe e saMbhava ghaNe ocho che. te iMDAne ekAMtamAM paraThavIne tyAM svAdhyAya karI zakAya che. jyAM sudhI IMDA tyAM rahe tyAM sudhI asvAdhyAya TALavI joIe. sUyagaDAMgamAM batAvyuM che ke iMDAne mATe piSaNa ja AhAra che. Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 prazna 2040-zuM, yugaliyAene samakita hoI zake che? uttara-eka gAuthI traNa gAunI avagAhanAvALA manuSya yugaliyAemAM tathA eka palyeApamathI traNa pahyApama sudhInI sthitivALA manuSya-tiya ca yugaliyAmAM pUrva bhavathI lAvelu samakita hoya che. paraMtu tyAM navuM samakita prApta thatu nathI, prazna 241-neAbhavya, nAabhavyamAM kaI sAmAyika hoya che ? uttara-siddha bhagavAnane nAbhavya, nAabhavya kahe che. temanAmAM eka samakita sAmA yika hAya che. sama-samAdhAna prazna 2042-asannI temaja nesanI, neAasasImAM kaI sAmAyika hAya che? uttara-samakitI saMjJI jIva samakitathI patita thaI ne kALa karIne asaMjJImAM utpanna thAya teA evA asaMjJI jIvamAM apa+pta avasthAmAM thoDAka samayane mATe sAsvAdana samakti hAya che. bAkI nahi. sayeAgI kevaLI, acegIkevaLI, tathA siddha bhagavAnane nesanI nAasa'jJI kahe che. teramA tathA caudamA guNasthAnavatI kevaLIemAM (1) samati sAmAyika tathA (2) sarva vitI sAmAyika hoya che. siddha bhagavAnamAM samakita sAmAyika hAya che. e ja prakAre nAsanI, nA asaMjJImAM be sAmAyika hoya che. prazna 2043-anAhArakamAM kaI sAmAyika hoya che? uttara-vATe vahetA, kevaLI samudRghAtanA trIjA, ceAthA, pAMcamA samayavALA tathA siddha anAhAraka kahevAya che. AmAM kevaLI tathA siddhonA sAmAyikanuM kathana te upara kahyu che, vATe vahetA jIvamAM samakita sAmAyika tathA pUrvabhavamAM zruta zIkhyAM hoya te| zruta sAmAyika paNa hoya che. e ja pramANe dezaviratI sivAya A traNeya sAmAyikA heAya che. prazna 2044-aparyAptamAM kaI sAmAyika hAya che? uttara-je jIva aparyApta avasthAmAM kALa karI jAya evAM labdhi aparyAptAmAM koi sAmAyika hAtI nathI. je kaNu aparyApta che temAM samakita tathA zruta e e sAmA yika haiAya che. kaNu aparyAptanA artha che--je paryApta mane. prazna 2045--abhavyamAM kaI sAmAyika hoya che ? uttara-nizcayathI te abhavyamAM koi paNa sAmAyika DALI nathI, paraMtu abhavya paNa navamA pUrva sudhInuM jJAna zIkhI zake che. A apekSAe tenAmAM zruta sAmAyika hovI mAnI zakAya che. prazna 2046-AjJA ApI dIdhA pachI paNa zayyAtaranuM ghara ATha pahAra sudhI zA mATe TALavuM joIe ? Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ MAMMAMMA bhAga trIjo 197 utara-bRhadakalpa bhASyamAM zayyAtarane makAna seMpI dIdhA pachInA seLa vikalpa batAvyA che. temAMthI eka vikalpa A paNa che ke ATha pahora sudhI tenA gharanA AhAra vigere levA nahi niyamita vihAra karatAM A vikalpa susaMgata jaNAya che. prazna ra047-zuM, cAturmAsamAM cAtara badalI zakAya che? uttara-hA, badalI zakAya che. jemake cAra bhAIonuM saMmmilIta makAna hovAthI keTalAka divasene mATe zayyAtara badalI zakAya che. cAturmAsamAM e ja bIjA sthAnanI yAcanA karavI paDe te zayyAtara badalI zakAya che. sAthe sAthe ja sthAnAMgamAM kahelAM kAra thI cAturmAsamAM vihAra kare paDe te paNa jagyAe jagyAe navuM zayyAtara banAvavuM paDe che. prazna ra048-vArSika prAyazcita keTalA samayamAM utArI zakAya che? uttara- zArIrika sthiti joIne jeTalA varSone samaya prAyazcita ApanAra Ape eTalA pAMca sAta athavA dasa vigere varSomAM prAyazcita utArI zakAya che. prazna 2049-nArada ekabIjAmAM bheda paDAvI kaleza kema karAve che! uttara-nArada pahelAM mithyAtvI hoya che. pachI te samakatI thAya che. te bhavamAM deva bane che. tApasa je veza rAkhe che, tyArabAda sAdhuveza dhAraNa kare che. pUrva karmane vaza thaIne te kalezapriya temaja kutuhalapriya bane che. prazna 2050-jotiSa caka samapRthvIthI 900 jana sudhI UMcuM che, temAM caMdramA, sUrya, graha, nakSatra eka bIjAthI upara nIce rahelAM che. Ama hevA chatAM paNa AkAzamAM te badhA samAna aMtaravALA kevI rIte dekhAya che? uttara-je ke teo amuka amuka aMtare rahelAM che. tathApi vadhAre dUra hovAne kAraNe ApaNane pheraphAra dekhAtuM nathI. A aMtara te ghaNuM ja che. chatAM rAtrie uDatAM eroplenane dekhIne paNa tArAnI bhrAMti thAya che, ke je bahu ja najIka che. eroplena karatAM te tArA ghaNuM ja uMcA che, chatAM paNa bhrAMtithI evA ja nIcA daSTigocara thAya che. prazna 2051-chamastha kevaLI kene kahe che? uttara-sthAnAMga sUtranA trIjA kANAmAM traNa prakAranA kevaLI kahyA che. (1) avadhi jJAnI kevaLI (2) mana:paryavajJAnI kevaLI. (3) kevaLa jJAnI kevaLI, temAM prathamanA be chadamastha kevaLI kahevAya che. tathA mALA "vaLA saMjAyA" A pATha anusAra jina nahi paNa jina sarIkhA kahevAya che. AvA mahApurUSone zrata kevaLI kahevAmAM AvyA che. prazna 205ra-jIvAbhigamamAM akarmabhUminI strInuM saMharaNa Azrita jaghanya aMtara aMtamuhurta tathA utkRSTa aMtara anaMtakALanuM kaI apekSAe batAvyuM che? sa. sa.-23 Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna uttara-kaI deva ke akarmabhUminI strInuM apaharaNa (saMharaNa) karIne karmabhUmimAM mUke ane aMtamuhurtamAM vicAranuM parivartana thatAM pharIthI e ja jagyAe mUkI de, A apekSAe jaghanya aMtara aMtamuhurta nuM batAvyuM che. athavA koI deva kaI akarmabhUminI strInuM saMharaNa karIne karmabhUmimAM mUkI de ane e strInuM AyuSya tyAM ja pUruM thaI jAya tathA te devagatimAM jaIne vanaspatimAM janma le, pachI anaMtakALa sudhI vanaspati vageremAM paribhramaNa karI akarmabhUmimAM strI bane. pharIthI tenuM saMharaNa karavAmAM Ave. A apekSAe utkRSTa aMtara anaMtakALanuM thAya che. prazna 2053-zuM, kAmaNavarga eka ja prakAranI che? je pratyeka prANanI piotapotAnI pariNatI anusAra pariNuta thAya che? zuM, tirthaMkaragetra tathA pratyeka zubhAzubha karmonI vargaNuo judI judI hoya che? uttara-kArpaNa vagaNa eka ja prakAranI hoya che. temAMthI jIva pitAnI pariNatI pramANe samuccayarUpe grahaNa karIne pharIthI jeTalA karmone baMdha hoya e ja prakArathI sAta, ATha. chaeka vigere karmomAM tene vibhakta karI de che tathA pharIthI potAnI zubhAzubha pariNatImAM pariNamana karI de che, tirthaMkara nAma karma vagerenI pRthaka vargaNAo hotI nathI. ATha karmone bAMdhanArA jIvane sauthI ceDA karmAza AyuSyakarmane prApta thAya che. tenAthI adhika paNa paraspara samAna bhAga jJAnAvaraNIya, darzanAvaraNIya tathA aMtarAyane maLe che. tenA karatAM mehanIya karmane vadhAre, tenAthI paNa nAma gotrane vadhAre paNa sarakho hisso maLe che. vedanIya karmane sauthI vadhAre bhAga maLe che. sAta tathA cha karma bAMdhanArAenuM varNana paNa yathA egya samajI zakAya che. eka ja karma bAMdhavAvALAne te hisse karavo ja paDatuM nathI. prazna 2014-junA pAnAomAM mAsika prAyazcitanA gurU tathA laghu prAyazcita uparAMta jaghanya, madhyama tathA utkRSTa bheda karyA che. temAM eka saNuM, nivi vigerene paNa mAsika prAyazcita batAvyuM che. bhinamAsa 25 divasane, laghumAsa raLA divasane, tathA gurU mAsa trIsa divasane mAnya che. je saMghaTAnuM eka upavAsanuM prAyazcita ja mAsika kahevAya che te anaMtara tathA paraMparAnA sarakhA eka upavAsa ja kevI rIte? ekAsaNuM, nivi vigerene laghumAsamAM gaNavAne ze upaga che ? uttara-mAsika vigere prAyazcitamAM nivi, pirasI, ekAsaNuM, AyaMbila, cha, aThThama vi. sAmAnya rIte ApavAmAM Ave che. jemake (1) manamAM prAyazcitane yegya kArya karavAne saMkalpa thayo hoya (2) prAyazcita karanAranI sevA karavAne prasaMga Avye heya (3) tenI sAthe AhAra, vaMdana vagerene prasaMga AvyuM hoya (4) DokaTarane AMkha vigere batAvavAnA prasaMgamAM sAmAnya rIte vijaLI, TArca vigerene a5 upaga thaye heya, evA evA Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bha trIjo 17, prAyazcitanA sthAne mAM te prasaMgane egya evuM prAyazcita ApavAmAM Ave che. anivArya sthitimAM cikitsAne arthe narsane saMghaThTho thaye hoya te tene laghucImAsI prAyazcitamAM samAveza karavAnuM Ave. pAchaLanA praznamAM pharamAvyuM che te te barAbara paraMtu cikitsA na karAvatAM mAtra hAthanI nADI ja dekhAtI hoya to tenuM prAyazcita zuM Ave? tene uttara prazna 2054 pramANe prazna 2016-bhinna mAsanA hisAbe laghu comAsanA 105 upavAsa pharamAve che tyAM paNa pAMca divasa vadhe che. laghucaumArapImAM 108 upavAsa hevAM joIe te 105 upavAsa mAnavAmAM kaI apekSA che? uttara-bhinnamAsika prAyazcita te jovAmAM AvyuM che. paraMtu caumAsI, chamAsInuM, bhinna comAsI, bhinna cha mAsI jovAmAM AvyuM nathI. laghu caumAsI, gurU mAsI, laghu chamAsI, gurU chamAsI e bheda jovAmAM Ave che. bhinna mAsikamAM 25 tathA laghumAsikamAM 27aa divasa gaNavAmAM Ave che. paraMtu A hisAba caumAsI-cha mAsa mAM batAvyA nathI. laghucImAsI 105, gurU caumAsI 120, ladhu cha mAsI 165 tathA gurU chamAsI 120 divasanuM hoya che. prazna 2057-ilekaTrIkane saMbaMdha temaja AturatAthI bhagavelA AdhAkarmane mATe 120 upavAsanuM gurUcAturmAsika prAyazcita batAvyuM, te zuM, strI saMgaThThanathI paNa ilekaTrika saMbaMdha vadhAre tiraskRta che? pachI te nadI, nALA utaranArane paNa gurU cAturmAsika prAyazcita ApavuM joIe. jJAnapUrvaka vanaspatine aDavAthI upavAsa, tathA samuchima mATe chaDunuM prAyazcita ApavAmAM Ave che, te pachI ekasa-re tathA cazmA dekhADavAmAM lAgela ilekaTrika saMbaMdhanuM gurUcAturmAsika kema ApavAmAM Ave che? te sAthe ja evo prazna paNa uThe che, ke AturadazAmAM bhagavelA AdhAkarmanuM prAyazcita gurU cAturmAsika che. te pramAda tathA upekSAnI dazAmAM zuM thaze? anAgavaza AdhAkama bhegavyA bAda khabara paDavAthI je aThThamanuM prAyazcita ApavAmAM Ave che. A aThThama gurU cAturmAsika rUpa che ke pachI cha mAsika rUpa che? cAturmAsika pratikramaNamAM chaThThanuM prAyazcita kayA kAraNe ApavAmAM Ave che? jeo upavAsa paNa karI zakatAM nathI, teo caumAsI prAyazcita kaI rIte utAre? zAtaranA sparza sAthe tenA AhAra sAthe tAtparya hatuM, zarIra sAthe na hatuM. sAdhue gRhasthano sparza ja na kare evuM zAstrIya pramANa che? athavA paraMparAthI ja ati paricayanA bacAva mATe dhAraNugata vyavahAra che ? uttara-oparezanamAM IlekaTrika saMbaMdha, pANI garama karavuM, zane devA, zeka kare Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 sama-samAdhAna tathA AturatAthI AdhAkama sevana vigere vigere bAbatenuM gurU cAturmAsika prAyazcita 120 upavAsanuM heAvAnuM zAstra saMmata che. khATI niSThAthI strI vigerenA sparza, ilekaTrika saMbadha karatAM vadhAre tiraskRta DAya che. paraMtu na`ne batAvavAmAM madanIyata (kharAba bhAva) na hAvAthI ilekTrikano saMbaMdha vadhAre prAyazcitanuM kAraNa bane che. kAraNa ke temAM asaMkhya jIvAnI virAdhanA thAya che. zAstrAkta azakaya sthitimAM nadI utaravAnuM' alpa prAyazcita hAya che. paraMtu khAsa kAraNu vagara ema ja nadI utare teA tenuM prAyazcita vadhAre che. A ja vAta vanaspatikAya upara paga vigere rAkhavAne mATe paNa che. AturadazAmAM AdhAkama sevananuM prAyazcita 120 upavAsanu hAya che. pramAda ava sthAmAM ATalA divaseAnA cheda paNa hAI zake che. AdhAkanA sevana pachI cAturmAsika prAyazcitanA badale aThThamanuM prAyazcita ApavAnI samAcArI che. para`tu chamAsikanA badalAmAM aThThamanuM prAyazcita ApavAnI samAcArI nathI. caumAsI pratikramaNa pachI AvanAru chaThThanu cAturmAsika prAyazcitanuM nahi. para Mtu cAra mahinAnI je je pApAnI AlecanA karI lIdhI che, tyAra pachI paNa koI paNa pApa ajANamAM AlecanA karyAM vagaranuM rahI gayuM hAya te tenI zuddhine mATe ApavAmAM Ave che. A uddezanI siddhi mATe pakSI pratikramaNa pachI upavAsa tathA sAMvatsarika pratikramaNa pachI arjumanuM prAyazcita ApavAmAM Ave che. jee eka sAthe vadhAre tapasyA na karI zakatA hoya teo cAturmAsika prAyazcitane khAra mahinA sudhI dhAra viyane tyAga karI thoDA upavAsa, gheADA AyaMbila, gheADI pArasI, thoDo vigaya tyAga e pramANe prAyazcita dAtAne yAgya lAge te chUTaka chUTaka karAvIne te prAyazcita utarAvI zake che. zayyAtara spardhAnA bhAva AhAra sAthe hatA.'" evuM praznakAranu lakhavuM yukti sa Mgata nathI. kAraNake zayyAtarane AhAra-panuM prAyazcita nathI. jema ke koI gAmamAM keTalAka saMta padhAryAM. makAna mAlikanI AjJA laine utaryAM. thADAka divasa pachI e gacchanA bIjA muni AvyA tathA gAmamAMthI AhAra lAvIne pUrve AvelA munionI pAse utaryAM. pahelA teo bIjI jagyAe utaryA hAya tathA hamaNAM pahelA padhArelA munienA zayyAtaranA AhAra paNa sAmela hAya. tathA pUrve padhArelA muni te AhAra navA AvelA munione Ape. tathA A prakAre AhAranA sparza thaI jAya teA tenuM prAyazcita Avatu nathI. hA. hAthane sApha karyAM pachI peAtAnA AhAramAM hAtha nAkhave joie. 64 gRhasthanI vaiyAvacca karavI e sAdhune mATe niSedha ja che. evu` koI prayeAjana na hAya tA pachI zA mATe gRhasthanA sparza karavAmAM Ave Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * -- -- ------ -- -- -- bhAga trIjo 181 prazna 2058-varasItapanuM pAraNuM akSaya tRtIyAe (vaizAkha suda-3) karavA mATe karyo AdhAra che? uttara-prathama tirthaMkara bhagavAna rASabhadevajInuM varNana jabudvipa prajJapti sUtranA bIjA vRkSaskAramAM A pramANe che. je te vibhA paDhane mAre paDhane pajave vitaduste tassa Na citabahulassa / NavamIpakkheNaM divasassa pacchime bhAge....muMDe bhvitt| agArAo aNagAriyaM pavvaIe / - grISma RtunA prathama mAsanA prathama pakSanI navamI arthAt phAgaNa vada 9nA roja bhagavAna rASabhadeve dIkSA aMgIkAra karI hatI. bhagavAnanA pAraNAnuM varNana zrI samavAyAMga sUtranA pAchaLanA samavAmAM A pramANe che. saMvacchareNa bhikkhA laddhA, usameNa lohanAheNa / sesehi bIyadivase laddhAo paDhama bhikkhaao|| bhagavAna RSabhadevanuM pAraNuM bAra mahinA pachI thayuM. A vAta nirvivAda rUpe badhA mate svIkAre che. je pAraNuM akSayatRtIyAe thayAnuM mAnIe te tera mahinA ne nava divasa thaI jAya che. pAraNuM bAra mahinA pachI mAnavuM e eTalA mATe paNa yukti saMgata che ke bAra mahinAthI vadhAre utkRSTa tapa koI paNa tirthaMkaranA samayamAM heta nathI. civazamA tirthaMkaranA zAsanakALamAM utkRSTa tapa cha mAsane ja che. (juo vyavahAra sUtra udezaka-1) vaizAkha suda 3 nA pAraNunI paraMparA kema cAlI e jANavAmAM nathI. temaja e divasane mATe kaI Amika pramANa paNa nathI. banI zake che ke derAvAsI baMdhuonI dekhAdekhIthI A paraMparA cAlI AvatI hoya. tatva kevaLI gaya che. prazna 2059-lavaNa samudra sivAya bIjA samudronI uMDAI, pramANaaMgulathI eka hajAra je jananI che, te lavaNuM samudranI UMDAI keTalI che? tathA kayA aMgula pramANuthI che? uttara--bIjA samudranI uMDAI kinArAthI laIne badhI jagyAe kuvAnI jema samAnarUpe eka hajAra ejananI che. lavaNuM samudranuM mApa paNa pramANa aMgulathI che. lavaNa samudra badhI jagyAe eka sarakhe uMDe nathI. taLAvanA ghATanI mAphaka dhIre dhIre uMDAI vadhI che. jaMbudvipa athavA ghAtakIkhaMDanA kinArAthI 95 aMgUla jatAM eka aMgula uMDo hoya che. yAvat 5 gAu javAthI eka gAunI uMDAI vadhe che. e ja pramANe 5 hajAra jana javAthI eka hajAra jana uMDAI che. be lAkhamAMthI vaccenI dasa hajAranI samabhUmimAM 1000 ejana uDe che. Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ samartha-samAdhAna prazna 2060-agnimAMthI tarata ja kADhavAmAM AvelA dhagadhagatA geLAne sacita mAnIe to zuM te jIva agninA hoya che? te pudagala levAnuM che ke agninuM che? senAnA kaDAne pRthvIkAyanuM zarIra kahI zakAya? ke tejas kAyanuM zarIra kahI zakAya? uttara-evo geLo sacita temaja agnikAyanA jIvALo che. geLAnuM leha-pudgala te samaye agnikAyika chae grahaNa kareluM che. ThaMDA thayA pachI goLa tathA sonAnuM kaDuM pUrvabhAva prajJApanA nI apekSAe pRthvIkAyika zarIra kahevAya che. juo bhagavatI sUtra za 5. u. 2 prazna 2061 pahelI naraka tathA bhavanapati, vANavyaMtaramAM asaMDInA aparyApta jIva vartamAnamAM saMjJanuM AyuSya vedatA hovA chatAM paNa asaMsI kema kahevAya che? devamAM be ja veda che ke jyAre asaMjJI eka napusaka vedI ja hoya che te bhavanapati, vANavyaMtaramAM jIvanA traNa bheda (1) saMsIne paryApta (2) aparyApta (3) asaMsIne aparyApta kema kahevAya che? uttara-pahelI naka, bhavanapati, vANavyaMtaramAM utpanna thayela asaMjJI paMcendriya jIva jyAM sudhI mana paryApti na bAMdhe tyAM sudhI te asaMjJI kahevAya che. A bAbata bhagavatI za. 6, u. 4, za. 18, u 1 tathA prajJApanA 58 28 vigerethI spaSTa che. mana:paryApti baMdhAtA pahelA te jIva asaMjJI paMcendriyane aparyApta gaNAya che. je saMsI jIva utpanna thAya che, te pahelAM aparyApta tyArabAda saMsIne paryApta kahevAya che. A pramANe traNa bheda karavA sarvathA ucita che. devamAM utpanna thayela asaMjJI jIvamAM napuMsaka veda alapakAlina temaja udayarUpe hevAthI tene nagaNya karIne devagatimAM be veda ja mAnavAmAM AvyA che. prazna 2062-pratyeka tathA sAdhAraNa e bane vanaspati sukSma heya che ke nahi ? uttara-suma vanaspatikAyamAM pratyeka zarIrI jIva letA nathI, paraMtu sAdhAraNa che. ja hoya che. prazna 2063-dharmAstikAyanI svaparyAya kaI che? uttara-dharmAstikAyamAM anaMta jIva tathA pudgalene gati karavAmAM niraMtara sahAyatA devAne je guNa che tene dharmAstikAyanI svaparyAya kahe che. athavA agurU laghurUpa zakti e paNa svaparyAya che. prazna ra064-eka jIvanI apekSAe matijJAnanI anaMtaparyAya kevI rIte hoI zake che? svapnanA pudgala kyA prakAranA hoya che? Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo uttara-eka jIva, anaMta che tathA pudgala tathA tenI paryAne matijJAna vaDe jANe che. eTalA mATe eka javanI apekSAe paNa matijJAnanI anaMta paryAya hoya che. svapna darzana naMdisUtra pramANe matijJAna bheda che. tethI te pudagala rUpa nathI. prazna 2065-mAnasthAyI karatAM krodhakavAyI kaI rIte adhika che? uttara-dhAdi cAreya kakSAnI udaya sthiti aMtamuhartathI vadhAre hotI nathI. cAreyanuM aMtamuhu nAnuM moTuM hoya che. A badhAmAM mAnanuM aMtamuhurta badhA karatA nAnuM hoya che, tenAthI krodha, mAyA tathA lebhanuM aMtamuhurta kamAnusAra moTuM hoya che. jenuM aMtamuhurta nAnuM hoya che, temAM echA hoya che. A kAraNathI A alpabahatva A prakArathI batAvela che. prazna 2006-namaskAra maMtramAM prathama arihaMtene tathA namasthaNuMmAM prathama siddhone namaskAra karavAnuM prajana spaSTa karaze? namaskuNuMnA vadhAre zabdo arihaMtone mATe upayukta che? uttara-arihaMta bhagavAna siddha bhagavAnanI apekSAe vizeSa upakArI che. A upakAritAnI daSTithI temane namaskAra maMtramAM prathama sthAna ApyuM che. arihaMta tathA siddhamAM siddha bhagavAna moTA che. tethI namostheNuM mAM prathama siddha bhagavAnanI stuti karavAmAM Ave che. vadhAre upakArI keNa che tathA meTA koNa che e bAbatenuM jJAna karAvavA mATe A vyavasthA che. zAstromAM jyAM jyAM nAmotthaNuM Ave che tyAM tyAM prathama siddha bhagavAnanI ane pachI arihaMta bhagavAnanI stuti karavAmAM Ave che. ema te arihaMtane mATe prayukta vizeSaNanA guNa siddha bhagavaMtemAM te hoya ja che. prazna 2067-"arihaMtANuM" zabda siddhonA natthaNamAM muko te kevI rIte ucita che? uttara-"arihaMta" zabdano artha je cAra ghAtakamene kSaya karavAvALA karIe te te arihaMtene mATe barAbara che. ane je AThakarmono nAza karavAvALA mATe levAmAM Ave te siddha bhagavAna paNa arihaMta che. teo banneya karma zatruono nAza karI ja cUkyA che. "mAvaMtALa" zabdane jJAnAdi guNarUpa aizvaryane mATe laIe te te zabda arihaMta tathA siddha e bannene mATe upayukta che. prazna ra68-AyuSyakarma bAMdhavAmAM keTalo samaya lAge che? uttara-AyuSyakamane baMdha karavAmAM asaMkhyAtA samayanuM aMtamuhurta lAge che, Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 184 samathe-samAdhAna prazna ra069-indrionA upagavALAnI apekSA ene upagavALA saMkhyAta guNuM kema kahyAM che? uttara-Indriyone upayoga vartamAna kALa viSe hoya che. eTalA mATe pUchatI vakhate Indrio upaga kALa cheDe hevAthI IndrimAM upagavALA jIva theDA hoya che. padArthone dekhIne jyAre e ghasaMjJAthI vicAra kare che tyAre paNa te noidhiya upayukta hoya che. padArthone dekhatA pahelAM tathA pachIne vicAraNa-kALa lAMbe hevAthI na-Idriya upayukta saMkhyAtaguNa batAvyA che. prazna 2070-zuM divAla vagere vastu athavA zarIra sAthe vAyu athaDAvAthI vAyukAyanA jInI hisaM thavI saMbhavita che? uttara-divAla vigerenI athaDAmaNathI anya acita vAyukAya utpanna thAya che, ke je AjubAjunA sacita vAyukAyanA jIvonI hiMsA kare che. paMkhAthI paNa acita havA nIkaLe che, ke je sacita vAyune saMhAra kare che. prazna 2071-jugaliyA manuSyanA AhAra-parimANu kevA haze? uttara-traNa papamavALAnA tuvera jeTalA, be pApamanI sthitivALAnA bAra jeTalA tathA eka pApamavALAne eka AMbaLA jeTalA graMthakAroe batAvyA che, paraMtu bhagavatI za. 1 u. 2 tathA pannavaNa pada 17 mujaba moTA zarIravALA mATe ghaNAM pudgalene AhAra batAvyuM che. prazna 2072-jIva vaDe grahaNa karavAmAM AvatA bhASApudagale keTalA sparzavALA hoya che? uttara-jIva dvArA bhASArUpe je anaMta pradezI aMdha grahaNa karavAmAM Ave che, temAMthI keTalAka ke be sparzavALA, keTalAka traNa sparzavALA tathA keTalAka cAra sparza vALA hoya che. paraMtu badhA skene bheLavavAthI te nizcayathI zIta, uSaNa, niSpa tathA rUkSa e cAra sparza ja hoya che. e prazna 2073-eka samayamAM eka ja adhyavasAya tathA upayoga hevA chatAM paNa 7, 8 karmone baMdha thAya che tenuM zuM kAraNa che? tathA karmonuM 7, 8 bhAgamAM vibhAjana kevI rIte thAya che? uttara- ke adhyavasAya eka hoya che, tathApi kaSAyane kAraNe pratisamaye samaye samaye) grahaNa karelA pudgalane sAta ATha bhAgamAM vibhakta karavAmAM Ave che. prazna 2074-carama nirjarAnA pudgala avadhijJAnIo zuM jANI zake che? tathA carama zarIranI mAraNatika samughAta thAya che zuM? Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 185 uttara-carama nijerAnA muddagala keTalAye avadhijJAnIo jANe che. ane keTalAka ava vijJAnIo dekhatAM paNa nathI. jo ke carama zarIrane mAraNAMtika samuddaghAta hotI nathI, chatAM prajJApanA pada-15 mAM batAvyA pramANe A pramANe che. ahiMyA tene artha maraNa karavuM joIe. paraMtu mAraNAMtika samudaghAta kahevI joIe nahi. tyAM maraNane ja mAraNatika samudaghAta kahI dIdhI che. prazna 2075-darpaNamAM paDatI pratichAyA kenI paryAya che? uttara-darpaNamAM je padArthane paDachA paDe che, tenI ja paryAya samajavI. paraMtu darpaNanI paryAya samajavI nahi. prazna 2076-uttarA. A. ra6 gAthA 16 mAM Avela "neTTA mUke " zabdane zuM artha che? uttara-verAmUne artha jeTha mAsa samajavuM joIe. jayeSThanI pUrNimAe jyAre mULa nakSatra hoya tyAre te jeTha mahinAnuM mULa nakSatra gaNavAmAM Ave che. prazna 2077-mathANIyA vigere keTalAka gAmamAM sthAnakanI pAchaLa musalamAna vigere rahe che, te te sthAnakamAM svAdhyAya vigere kema thaI zake ? kAraNa ke pAchaLanA bhAgamAM akhAdha bhakSaNa, apeya pAna vigere te leke karatAM haze? uttara-ekAMtamAM besIne svAdhyAya karavAmAM harakata AvatI nathI. svAdhyAyanuM sthAna evuM hovuM joIe ke jyAMthI te pudgala para daSTi na paDe. te sAthe gaMdha paNa na AvavI joIe. prazna 2078-rahevAnA sthAnakathI thoDe dUra ekalA sAdhvI vyAkhyAna vAMcavA athavA vAMcaNI levAnuM kArya karI zake, zuM? uttara-vyAkhyAnanI jema vAMcaNImAM vadhAre bhAI bahena hoya te ekalA sAdhvI paNa vAMcaNI laI zake che. prazna 2079-bAra mahinAnuM prAyazcita eka sAthe kevI rIte utArI zakAya? uttara-bAra mahinAnuM prAyazcita nIcenA prakArathI utarI zake che. pAMca upavAsa karIne, be mahinAne ekatara tapa karIne, kaI paNa eka vizayane bAra mAsa sudhI tyAga karIne, eka divasane cheda laIne, bAra mahinAnuM prAyazcita utArI zakAya che. prazna 2080-pU. zrI jJAnacaMdrajI ma. sA. tathA zrI cunIlAlajI ma. sA, ne keTalA ziSya hatA? sa. sa-24 Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 186 samartha-samAdhAna - uttara-pU. zrI jJAnacaMdrajI ma. sA.ne ATha ziSya hatA. zrI cunIlAlajI ma. sA.ne nava ziSya hatA. teo ane gurubhAI hatA. temanA gurUnuM nAma zrI maganalAlajI ma. sA. hatuM. prazna ra081-upakrama, nikSepa, anugama, tathA nayanI paribhASA pharamAvazo? uttara-upakama eTale dUra rahelAM. zAstra vigere padArthone te te pratipAdana prakArethI nikSepanI pAse lAvavA athavA nikSepane egya banAvavA tene upakama kahevAya che. nikSepa= upakrama vaDe najIkamAM lAvelA zAstra vigere padArthonA nAma, sthApanA, dravya, bhAva, vagere dvArA vyavasthita karavA te nikSepa che. anugama saMhitA vagere kamathI athavA akhalita uccAraNa Adi kramathI anukula artha kare tene anugama kahe che. naya=anugama vaDe pratipAdita zAstrAdinA arthone na vaDe vicAra kare te anaMta dhamatmaka vastunA anya dhamene niSedha na karatAM mukhya rUpathI ekadharmanuM nirUpaNa karavuM tene naya kahevAya che. athavA anugama dvArA jANelA arthane aneka apekSAothI karavAmAM AvelA bheda prabhedo vaDe vistRta kare tene naya kahevAya che. saphAI vaDe khetarane bI vAvavA egya banAvavuM te samAna upakrama che. khetaramAM bIja vAvavA samAna nikSepa che. bIja aMkurita thavA samAna anugama che. vRkSa pallavita puSita temaja phalita thavAnI jema naya che. prazna 2002-vizeSa Avazyaka bhASya gAthA 3001 nA AdhArathI TIkAkAra zrI malayagIrIjIe ekendriya jIne bhAvaindriyanI apekSAe paMcendri batAvyA che, zuM A barAbara che? uttara-jo ke TIkAkAre temaja bhASyakAe ekendrimAM eka dravya Indriya tathA pAMca bhAva iMdriye mAnI che. paraMtu prajJApanA sUtranA 15 mA padamAM bhAva indriya paNa eka ja batAvI che. tethI Agamika dRSTie te eka bhAva Indriya ja mAnavI ucita che. zakA-teoe bakula vRkSonA unmatta strInA zabda sAMbhaLI vilAsa kaTAkSapUrvaka jevAthI, magha vigerenA kogaLAnI gaMdha sughIne, tenA rasanuM AsvAdana karIne tathA AliMgana vigerethI avayane sparza pAmI jaladI puSpavALuM thAya che evuM batAvyuM che. chuI muI nAmanA cheDane mATe paNa kahevAya che ke koI tenI tarapha AMgaLI uThAvIne jue te te karamAI jAya che. samAdhAna-zubha zabda vigerene zubha sparza thatAM te kriyAo thAya che. A badhuM kArya sparzendriyathI ja thAya che. jemake zvAsa le e nAkanuM kArya che. bhejana karavuM e jIbhanuM kArya che, paraMtu ekendriya jIva sparzendriyathI ja te kArya kare che, Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhAga trIjo 187 prazna 2083-suma ekendriya jIva kyA kyA che? tathA temane kevI rIte jANI zakAya? uttara-lekanA majabuta bhAgane cheDIne badhA bhAgomAM bAdara vAyukAya hoya che, ke je IndriyagrAhya che. bAkInA cAra bAdara sthAvarakAya lekanA asaMkhyAtamA bhAgamAM hoya che. sukSama pAMceya sthAvara saMpUrNa lekamAM che. paraMtu teone pratyakSa jJAnI sivAya bIjA koI pratyakSa dekhI zakatA nathI. majabutamAM majabuta padArtha paNa tenA gamanAgamanamAM bAdhaka banatuM nathI. teone indriyathI dekhavA asaMbhavita che. paraMtu A pAMca suthama sthAne sudumAM sara To"i A Agama pATha dvArA ja sarva lekavyApI samajI zakAya che. mati-mRta jJAna parokSa tathA bAkInA traNa jJAna pratyakSa che. trIjo bhAga saMpUrNa. Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI zAmajI velajI vIrANI sthA. jaina dhArmika zikSaNa saMgha rAjakeTanA saMcAlake pramukha zrI nagInadAsa rAmajIbhAI vIrANI upa pramukha zrI mohanalAla kasturacaMda zAha zrI narabherAma pAnAcaMda mahetA zrI maganalAla pipaTalAla kAmadAra mAnad maMtrIe zrI kAntilAla khImacaMda mahetA zrI bhupatalAla vRjalAla zAha zrI caMpakalAla choTAlAla mahetA ApaNA samAjanAM bALakomAM dharmanA saMsakAra reDAya ane pAyAmAMthI bhaviSyamAM thanArA zrAvaka-zrAvikAnA jIvana bhavya bane e A saMsthAnuM mukhya dhyeya che. TAITala : gAyatrI prinTarsa * nAgaravADo, lAkhApaTelanI poLa, sAMkaDI zerI, amadAvAda.