Book Title: Aagam 17 CHANDRA PRAGYAPTI Moolam evam Vrutti
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004117/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' [17] zrI candraprajJapti (upAMga)sUtram namo namo nimmldsnnss| pUjya zrIAnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo namaH / "candraprajJapti" mUlaM evaM vRtti: [mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH] candraprajJapti sUtrasya malayagiri racita vRtte: hastapratasya AdhAreNa / evaM pUjya AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrIzvaraiH saMpAdita 'sUryaprajJapti sUtrasya sAhahAyena ] ' (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha sNklitaa)| saMkalanakartA- muni dIparatnasAgara (M.Com., M.Ed., Ph.D.) | 15/01/2015, guruvAra, 2071 pauSa kRSNa 10 jain_e_library's Net Publications muni dIparatnasAgareNa saMkalita......AgamasUtra-[17], upAMga sUja-[6] "candraprajJapti" mUla evaM malayagiri-praNIta vRttiH Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [-], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ------ mUlaM [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRS ||ahm // zrImanmalayagiryAcAryavihitavivaraNayutaM zrI candraprajJapti-upAGgam 'candraprajJapti'sUtrasya hastaprata-AdhAreNa evaM pU0 AgamoddhAraka AcAryadevazrI AnaMdasAgarasUrIzvaraiH saMpAdita 'sUryaprajJapti' sUtrasya sAhAyena / (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha saMkalitA - 'candraprajJapti' mUlaM evaM vRttiH) saMkalanakartA- muni dIparatnasAgara ses-SSHRSasses dIpa anukrama | candraprajJapti (upAMga)sUtrasya "TAiTala peja" ~1~ Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUlAkA: 108+103 candraprajJapti (upAMga) sUtrasya viSayAnukrama dIpa-anukramA: 214 mUlAkaH viSayaH pRSThAMka pRSThAMka: viSayaH pRSThAka: 172 174 308 191 310 011 205 312 206 313 353 207 214 356 216 401 228 410 mUlAMka: viSaya: 038 prAbhataM-07 039 prAbhUtaM- 08 040 prAbhUtaM- 09 042 prAbhUta-10... 042 prAbhUtaprAbhata- 1 043 | prAbhRtaprAbhRta- 2 045 prAbhUtaprAbhUta-3 046 prAbhRtaprAbhRta- 4 047 prAbhUtaprAbhUta-5 048 | prAbhRtaprAbhRta-6 050 | prAbhUtaprAbhUta-7 051 prAbhUtaprAbhUta-8 052 prAbhUtaprAbhUta-9 053 prAbhRtaprAbhRta- 10 054 prAbhUtaprAbhUta- 11 056 prAbhUtaprAbhata- 12 057 prAbhUtaprAbhUta- 13 061 prAbhUtaprAbhUta- 14 068 | prAbhUtaprAbhUta- 15 069 | prAbhUtaprAbhUta- 16 229 001 prAbhataM- 01 004 | vRttikArakatA pratijJA-gAthA: / | 004 002 | prAbhUtAnAM saMkhyAdi nirdeza: / 009 003 | prAbhRtaprAbhRta-adhikAraH 018 | prAbhUtaprAbhata- 1 022 | prAbhRtaprAbhRta- 2 024 / prAbhUtaprAbhUta- 3 048 025 | prAbhRtaprAbhRta-4 054 026 | prAbhUtaprAbhUta-5 064 028 / prAbhUtaprAbhUta-6 069 029 / prAbhUtaprAbhUta-7 078 030 | prAbhUtaprAbhUta-8 031 / prAbhUtaM- 02 031 prAbhUtaprAbhUta-1 032 | prAbhUtaprAbhUta- 2 033 | prAbhUtaprAbhUta- 3 { 12 034 prAbhataM- 03 132 035 | prAbhataM-04 036 | prAbhUtaM- 05 159 037 / prAbhataM- 06 164 mUlAka: | prAbhUtaM- ...10 vartate 070 prAbhUtaprAbhUta- 17 041 | prAbhataprAbhata- 18 072 prAbhUtaprAbhUta- 19 075 | prAbhUtaprAbhUta-20 086 prAbhRtaprAbhRta- 21 prAbhUtaprAbhUta | prAbhRtaM-11 099 / | prAbhUtaM- 12 prAbhRtaM- 13 110 prAbhataM- 14 111 prAbhRtaM- 15 115 prAbhUtaM- 16 116 prAbhRtaM- 17 117 | prAbhataM- 18 129 prAbhUtaM- 19 194 prAbhUtaM-20 208 upasaMhAra-gAthA 212 sUtradAne pAtratA 213 / vIra-vaMdanA 474 494 496 263 265 267 269 518 520 280 297 299 523 542 577 598 Pyo 300 302 598 306 600 muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [5] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ~ 2~ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ['candraprajJapti' - mUlaM evaM vRtti:] isa prakAzana kI vikAsa-gAthA pravartamAna kALameM sUryaprajJapti aura candraprajJapti Agama bahulatayA eka sAmAna hI prApta hote hai. naMdIsUtra evaM pakkhisUtrameM ye donoM Agama alagaalaga hI ginavAe hai, ye donoM Agamo ko uttarAdhyayana sUtra kI vRttime alaga-alaga aMgasUtro ke upAMga batAye hai, phirabhI kaunase kAla meM ye donoM Agama eka sAmAna jaise ho gae, isakA mujhe patA nahIM hai| maiMne to L. D.Institute of indology meM se 'candraprajJapti' kI malayagirIjI racita vRtti kI hastapratameM se isa Agama kA saMkalana kiyA hai, phira isakI tulanA 'sUryaprajJapti' se kI, taba mujhe patA calA kI 'candraprajJapti meM malayagirijI ne ArambhameM cAra gAthA / likhI hai jo 'sUryaprajJapti kI vRttimeM nahIM dekhI, jabakI sUryaprajJapti meM prazastimeM eka aisI gAthA hai, jo caMdraprajJapti sUtrame nahIM hai / isake alAvA pratyeka prAbhRta, pratipatti Adi viSayavAstu donoM Agamo me sAmAna hI hai, hA, donoM meM kiMcita pAThAMtara mile the, hamane isako isa saMkalanameM sthAna de diyA hai| [1] "sUryaprajJapti sUtram ke nAmase sana 1919 (vikrama saMvata 1975) meM Agamodaya samiti davArA prakAzita haI, isa ke saMpAdaka-mahodaya the pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI (sAgarAnaMdasUrijI) mahArAja sAheba | [2] "candraprajJapti" sUtra kI hastaprata 22 x 9 se.mi. thI, jo 'muni mANeka kI preraNA se saMvata 1856 meM kArtika vada-7 ko 'borasada meM paTela nAthAbhAI sanAbhAI nAmaka lahiyA ne pUrNa kI thI. hamArA ye prayAsa kyoM? Agama kI sevA karane ke hameM to bahota avasara mile, 45-Agama saTIka bhI hamane 30 bhAgome 12500 se jyAdA pRSThomeM prakAzita karavAe hai, kintu logo kA prata svarupa prAcIna prathA kA Adara dekhakara hamane isI prata ko skena karavAI, usake bAda eka speziyala phorameTa banavAyA, jisame bIcame parivartita gAthA evaM pAtaH ke alAvA pUjyazrI saMpAdita prata jyoM kI tyoM rakha dI, Upara zIrSasthAname Agama kA nAma, phira prAbhata, prAbhataprAbhUta aura mUlasUtra ke kramAMka likha die, tAki par3hanevAle ko pratyeka peja para kaunasA prAbhUta, prAbhUtaprAbhUta evaM mUlasUtra cala rahe hai usakA saralatA se jJAna ho zake, bAyIM tarapha Agama kA krama aura isI prata kA sUtrakrama diyA hai, usake sAtha vahA~ 'dIpa anukrama bhI diyA hai, jisase hamAre prAkRta, saMskRta, hiMdI gujarAtI, iMgliza Adi sabhI Agama prakAzanomeM praveza kara zake | hamAre anukrama to pratyeka prakAzanomeM eka sAmAna aura kramazaH Age bar3hate hue hI hai, isIlie sirpha krama naMbara die hai, magara prata meM gAthA aura sUtroM ke naMbara alaga-alaga hone se hamane jahAM sUtra hai vahA~ kauMsa die hai aura jahAM gAthA hai vahA~ ||-|| aisI do lAina khIMcI hai yA phira gAthA zabda likha diyA hai| hamane eka anukramaNikA bhI banAyI hai, jisame pratyeka prAbhUta, prAbhRtaprAbhUta aura mUla likha diye hai aura sAthameM isa sampAdana ke pRSThAMka bhI de die hai, jisase abhyAsaka vyakti apane cahite viSaya taka AsAnI se pahu~ca zakatA hai| abhI to ye jain_e_library.org kA 'iMTaraneTa pablikezana' hai, kyoMki vizvabharameM aneka logo taka pahu~cane kA yahIM sarala, sastA aura Adhunika rAstA hai, Age jAkara Isi ko mudraNa karavAne kI hamArI manISA hai| ......muni dIparatnasAgara. ~3~ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [-], ------------------- prAbhUtaprAbhRta [-], ------- ------ mUlaM [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: zrImanmalayagiryAcAryavihitavRttiyutaM | zrI candraprajJaptyAkhyamupAGgaM | prata satrAkA dIpa anukrama prAbhRta 1 vR0 aham / zrI vardhamAnAya namaH // 1 // muktA phalamiva karata kalitaM, vizve samasta mapi satataM yovetti, vigata karma saGga, yati nAtho jino vIraH / / sarvazruta pAragatAH pratihata niHzeSa kupatha saMtAnAH / jagadeva tilaka bhUtA, jayaMti gaNadhAriNaH / / vilasau manasisa dAme jinavANi parama kalpalatikeva kalpita sakala narAmara, zivasukhaphaladAnatalalitA / / caMdraprajJaptimahaM gurupadezanusArataH kiJcit / vivRNomi yathAzakti spaSTaM svpropkaaraay|| [tatrAvighneneSThaprasidhyartha-mAdAviSTa devatA stavamAhaM ] atra prathamaM prAbhRtaM ArabdhaM ~ 4~ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------ . ...-- prAbhUtaprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [1] + gAthA ||1|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: -: prAmRtaM-1-prAmRta prAmRtaM-1: [namo arihaMtANaM] mU. (1) jayati navanalina kuvalaya-viyasiyasayavattapattaladalaccho552 vIrogayaMdamayagala salaliyagaya vikkamo mayavaM vR. itastavo dvidhA / guNokirtanarUpaH praNAmarUpazca, tatra guNAtkIrtanarUpaH sAkSAdanayAgAthayA'mihitaH, praNAmarUpaH sAmarthya gmau| yathA ca sAmarthyagamyatA tathA bhAvayiSyate / tatra jayatirAgAdizatrunabhibhavati, "jijJiJcamimaveitivacanAt" yadyapicanasaMpratirAgAdi zatrUnabhibhavatiteSAmagreeva nirmUlakASaMkaSitaccAttathApitatkalasiddhacca lakSaNAmadyApyavicyutamavatiSThati itiphale hetUpacArAjayatiititaMyadivAsaMpratyapi "bhagavAnubhaktyAnudhyAyamAnodhyAtraNAmabhimavati rAgAdi klezAn bhattai jinavarANaM khidyeti puvvasazciyA kammA iti" vacanAt tato kSayati iti phalaM athavA kSayati sarvAnapi surAsurapramRtIn prANinaH svaguNairati zete dhAtUnAmanekArthatvAt, yazca sakala surAsurebhyopi svaguNairatizAyI saprethAvatAmavazyaM praNAmAjhe guNairadhikatvAt tato jayati kimuktaM bhavati taM pratipaNatosmi iti yatena praNAmarUpastavaH sAmathyagamyo bhAvitaHkosAvityAha" vIraH zUravIra vikrAntI vIrayatisma kaSAyAdi zatrUn prati vikrAmati smeti vIraH / idaMca vIra iti nAmanayASTikaM kiMtu yathAvasthitamanyena sAdhAraNaM parISahopasargAdi viSayaM tiryaJcamapi // 1 // dIpa anukrama [1] ~5~ Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sutrAMka [1] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [1] + gAthA ||1|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ca surAsurakRtaM, atovIra iti nAmnAzcapAyApagama atizayodhvanyate, athavA "Iragati preraNayoH" vizeSeNA'punarbhAva svarUpeNa Irayati-prerayati AtmanaH sakAzAdyAvayati yAti ca zivamiti vIraH / atrApyapAyAgamAtizaya pratipattiH kiM viziSTaM iti Aha-navanalina ityAdi / prAkRte pUrva nipAto vizeSaNanAma tatra iti| pattalazabdo, viyasiya zabdazcanalinAdizabdAnAMpUrvaM draSTavyaH, pattalamiti patra samRddhaM, pattatamizcaM tirakaM pattalam iti vacanAt ktvaM pratyagraM / vikasitaM vyAkozIbhUtamtaM ca ISaccetaMvidu, padmamISabhIlamatho utpalaM iSadktaM tu nalinam ityAdipA, kuvalayaM nIlotpalaMzatapatraM patra zataM saMkhyopetaM padmameva, teSAM dalaM patraM tadvat dIrghamanohAriNIvA'kSiNi yasya sa tathA punaH kathaMbhUta ityAha gajendra madakalasalinagatavikramaH-atrApimadakalazabda spaSTa vizeSaNabhUtasya vizeSyAtparaH nipAtaH prAkRtatvAt madakalo madamabhigRlAnastaruNo gajo, gajAnAmindro gajendraH zeSa gajebhyo guNairadhikataratvAtmadakalazcAsaugajendrazca madakalagajendrastasyeva lalito manojJa lIlayA sahito gatarUpo gamanarUpo vikramoyasya sa tathA punaH kathambhUta ityAha bhagavAnbhagaH samagraizvaryAdirUpaHuktaMcaaizvaryasya samagrasyarUpasyarAsaH zriyaH, dharmasyAtha prayatna spasyAM bhagaitIMgatA bhago'syAstIti bhagavAn / anena jJAnAtizayovAgatizayaH pUjAtizayozcoktastatraizvaryavAcitvavivakSAyAMpUjAtizayaH prayatnavAcitvavivakSAyAMvAgatizayazca pravartate na ca jJAnAtizayamaMtareNa tathArUpo vAgatizayaH pUjAtizayazcatra vartate / AbhyAM jJAnAtizayopyAkSipyate ete ca jJAnAtizayAdayazcatvAropyatizayA deha saugandhyAdinAmatizayAnAm upalakSaNaMtAnaMtareNaiteSAmsambhavAt, tataH catutriMzadatizayoveto bhagavAn viiro|jytiitiittphlN draSTavyaM, tadevaM vartamAnetIrthAdhipatevarddhamAnasvAminonamaskArAmidhAyasaMpratisAmAnyataH paJcAnAmapi parameSThinAM namaskAramAha ||1|| dIpa anukrama [1] ~6~ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata satrAka "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [-], -------------------- mUlaM [1] + gAthA ||2|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: mU. (2) namiUNa asurasura-garula bhUyagaparivaMdie gaya kileshe| arihe siddhAyarie uvajjhAe svvsaahuuy|| vR asura-sura-garuDa-bhUyagavanditAn-arhatti trizakRtAMsamavasaraNAdi rUpAMpUjAmityahatastIrthakRtastAn, tathAsiddhAnapagatsakala karmamalAt, AcAryAn paJcavidhajJAnAdyAcAra svayaM paripAlayan paropadezadAna satata pravRtAna, upAdhyAyanyathAzaktidAdazAGga svayamadhyayanaparAdhyApana nijasumAnasAn, sAdhUn jJAnAdikriyAbhiH muktisAdhana pravaNAn natvA namaskRtyA kimityAha phuDaviyaDa pAgaDatthaM vocchaM puvva suyasAraNI sNdN| suhumagaNinovadiDhiM joisagaNarAya pannatiM / / vR.sphuTayathAvasthitI nirmalabodha viSayo, vikaTo vistIrNaH sUkSmatarabuddhigamya ityarthaH, prakaTaH sAkSAdazareSUpariskurannivArtho yasyAMsA tathA tAM pUrvazrutasAra nispaMdaM, pUrvagata zrute sAra nispaMdabhUtAnAmetena pUrvebhyA iyaM candraprajJaptiruddhRtetyAveditaM / iyaMcana pUrvANisvayamadhItpatata udhdhRtA kiM gurUpadezAnsAratastata Aha sUkSmagaekapadiSThAM sUkSmaH, sUkSmamiti parikalito gaNi AcAryo, gaNo'syAstiitivyaktestenopadiSTAMyathA pUrvANaguraveNavyAkhyAtAnitathAtebhyodhdhateti ||2|| dIpa anukrama [2] Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAka "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [1] + gAthA ||3|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: bhAvaHjyotiSigraha nakSatratArakANi teSAMgaNaHsamUhastasyarAMkSAdhipatidyotirgaNarAjazvendrastasya prajJaptiM / prajJapyate prarUpyante anayetiprajJaptiryathAvasthita tat svarUpa pratipAdikA vacanasaMtatistAM vakSyepratipAdayiSyamitatra pUrveSucaMdgAdi vktvytaa| "nAmeNa iMdabhUtIttigotamo vaMdiUNa tivihennN| pucchai jinavaravasahaMjoisagaNarAya pannatiM / / vR.prthmtogautmprshnopekssevmaavedyti|yonaamnaajgti indrabhUtiriti prasiddho, gautamo gottamagotraH,sabhagavaMtaMjinavara vRSamaMvarddhamAnasvAminamasya svasamIpetapraznAsaMbhavAtrividhena camanasAvAcA kAyenacavanditvA-namaskRtya, jyotiSarAjasyacandramasa upalakSaNametatsUyadizca prajJapteprarUpyate iti prajJaptizcandrAdInAM yathAvasthitA svarUpasthitastAM sampRcchatIti / ziSyasya praznAvakAzamAzaGkaya prathamato prathamatoprAmRteSu yadaktavayaM tadupakSipan gAthA paJcakamAha ||3|| dIpa anukrama [3] [yahAM taka 'candraprajJapti' Agama 'sUryaprajJapti' se alaga paDatA hai, aba Age se dono AgamomeM bahalatayA sabakucha samAna hI dikhAI diyA hai ~8~ Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [1] + gAthA: ||1-1|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: saryaprajamivatti (mala0) 20prAbhUtAdhikArA sUtrAMka ||1-5|| yahAM se 'sUryaprajJapti' aura candraprajJapti dono Agama bahulatayA ekasamAna hI hai, sirpha sUtra ke kramAMka me farka paDatA hai kaha maMDalAi bacA1tiricchA kiM ca gacchada 2 obhAsai kevaiyaM 3 seyAi kiM te saMThiI 4 // 1 // kahiM paDihayA lesA 5, kahiM te oyasaMThiI 6 / ke sUriyaM varayate 7, kahaM te udayasaMThiI 8 // 2 // kaha kaTThA porisIcchAyA 9, joge kiM te va Ahie 10 / kiM te saMvacchareNAdI 11, kaha saMvaccharAiya 12 // 3 // kahaM| TIcaMdamaso buDhI 13, kayA te dosiNA baha 14 / ke sigghagaI vutte 15, kahaM dosiNalakSaNaM // 4 // cayaNovavAya 17 uccatte 18, sariyA kaha AhiyA 19 / aNubhAve ke va saMbutte 20, evameyAI biisii||5|| .. prathame prAbhRte sUryo varSamadhye kati maNDalAnyekavAraM kati vA maNDalAni dvikRtvo brajatItyetannirUpaNIyaM, kimuktaM bhavati ?-evaM gautamena prazne kRte tadanantaraM sarva tadviSayaM nirvacanaM prathame prAbhUte vaktavyamiti / evaM sarvatrApi bhAvanIyaM / / dvitIye prAbhRte 'kiM' kathaM vAzabdaH sarvaprAbhRtavaktavyatApekSayA samuccaye tiryagnajatIti 2, tRtIye candraH sUryo vA kiyakSetramavabhAsayati-prakAzayatIti 3, caturthe zvetatAyA:-prakAzasya 'ki' kathaM 'te' tava mate saMsthitiH-vyavastheti 4, pazcame parivartitanihAvikadhairgutaH kRtaprAJjalibhiH / bhaktibahumAnapUrvamupayukta zrotavyaM // 1 // dIpa anukrama [5-9] // 6 // 20-prAbhRtasya nAmAni evaM tasya viSaya-varNanaM ~9~ Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------- ---------- prAbhRtaprAbhRta [1], -- --------- mUlaM [1] + gAthA: ||1-5|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [1] ||1-5|| kasmin sUryasya pratihatA lezyeti 5, SaSThe 'ka' kena prakAreNa kiM sarvakAlamekarUpAvasthAyitayA uttAnyathA ojasa:-prakAzasya saMsthitiH-avasthAnamiti 6, saptame ke pudgalAH sUrya varayanti-sUryalezyAsaMsRSTA bhavantIti 7, aSTame 'kathaM kena prakAreNa bhagavan ! 'te'. tava matena sUryasyodayasaMsthitiH8, navame katikASThA-kiMpramANA pauruSIcchAyA 9, dazame yoga iti vastu kiM 'te' tvayA bhagavatA''khyAtamiti 10, ekAdaze kaste-tava matena saMvatsarANAmAdiriti 11, dvAdaze kati saMvatsarA iti 12, trayodaze 'kathaM' kena prakAreNa candramaso vRddhi:-vRddhipratibhAsaH, upalakSaNametattena vRddhyavRddhipratibhAsa ityarthaH 13, caturdaze 'kadA kasmin kAle 'te' tava matena candramaso jyotsnA bahu-prabhUteti, 14, paJcadaze kazcandrAdInAM madhye zIghragatirukka iti 15, poDaze kiM jyotsnAlakSaNamiti vaktavyaM 15, saptadaze candrAdInAM cyavanamupapAtazca svamataparamatApekSayA vaktavyaH 17, aSTAdaze candrAdInAM samatalAbhAgAdUrvamuJcatvaM-yAvati pradeze vyavasthitatvaM tatsvamataparamatApekSayA pratipAdya 18, ekonaviMzatitame kati sUryA jambUdvIpAdAvAkhyAtA ityabhidheyaM 19, viMzatitame ko'nubhAvazcandrAdInAmiti 20 // evamanantaroktena prakAreNa etAni anantaroditArthAdhikAropetAni viMzatiH prAbhRtAnyasyAM sUryaprajJaptau vaktavyAni, atha prAbhRtamiti kaH zabdArthaH 1, ucyate, iha prAbhRtaM nAma lokaprasiddhaM yadabhISTAya dezakAlocitaM durlabha vastu pariNAmasundaramupanIyate, prakarSaNAsamantAd bhriyate-poSyate cittamabhISTasya purupasyAneneti prAbhRtamiti vyutpatteH, 'kRhahula'miti vacanAca karaNe kapratyayA, vivakSitA api ca granthapaddhatayaH parama| durlabhAH pariNAmasundarAzcAbhISTebhyo-vinayAdiguNakalitebhyaH ziSyebhyo dezakAlaucityenopanIyante, tataH prAbhRtAnIva dIpa anukrama [5-9] FOPATIBETathwonte ~ 10~ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [?] + // 1-5 // dIpa anukrama [5-9] *** prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [1] + gAthAH || 1 - 5 || muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRttiH) sUryaprajJa- prAbhRtAni, prAbhRteSu cAntaragatAni prAbhRtaprAbhRtAni tadevamuktA viMzaterapi praabhRtaanaamrthaadhikaaraaH| samprati prathame tivRttiH * prAbhRte yAnyapAntarAlavatanyaSTau prAbhRtaprAbhRtAni teSAmarthAdhikArAn upadidikSurAha-( mala0 ) 4 // 7 // atra sUtra 2 bobI muttANa 1 madamaMDalasaMThiI 2 / ke te cinnaM pariyaraha 3 aMtaraM kiM caraMti ya 4 // 6 // jaggAhara kevaiyaM 5, kevatiyaM ca vikaMpai 6 / maMDalANa ya saMThANe 7, vikkhaMbho 8 aTTha pAhuDA // 7 // ( sUtra ) chappaMca ya satteva ya aTTa tini ya havaMti paDivasI / paDhamassa pAhuDassa havaMti eyAu paDivasI // 8 // sUtraM ) paDibattIo udae, taha asthamaNesu y| bhiyavAe kaNNakalA, muhastANa gatIti ya // 9 // nikkhamamANe sigdhagaI pabisaMte maMdagaIi ya / culasIisa purisANaM, tesiM ca paDivattIo | 10 || udayammi aTTha bhaNiyA bhedagdhAe dube ya paDivatI / cattAri muhuttagaIe huMti taiyaMmi paDivasI // 11 // ( sUtra ) Abaliya 1 muhattagge 2, evaM bhAgA ya 3 jogassA 4 | kulAI 5 punnamAsI 6ya, sannivAe7ya saMThiI 8 // 12 // tAra ( pa ) gaM ca 9 netA ya 10, caMdamaggatti 11 yAvare / devatANa ya ajjhayaNe 12, muhastANaM nAmayA iya 13 // 13 // divasA rAi kuttA ya 14, tihi 15 gottA 16 bhoyaNANi 17 ya / AicavAra 18 mAsA 19 ya, paMca saMvakacharA iya 20 // 14 // joisassa ya dArAI 21, nakkhantavijae viya 22 / dasame pAhuDe ee, bAvIsaM pAhuupAhuDA // 15 // sUtraM prathamasya prAbhRtasya sarake prathame prAbhRtaprAbhRte muhUrttAnAM divasarAtrigatAnAM vRddhyapavRddhI vaktavye 1, dvitIye'rddhamaNDa 5 (dvitiyAt paJcamaM ) madhye gAthA: 6-15 vartate For PP Use On ~ 11~ 1 prAbhUte 1 prAbhUtaprAbhRrta // 7 // * sU. 2-5 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [2-5] + gAthA: ||6-15|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [2-5] ||6-15|| lasya dvayorapi sUryayoH pratyahorAtramarddhamaNDalaviSayA saMsthitiH-vyavasthA vaktavyA 2, tRtIye tava matena kaH sUryaH kiya-4 dapareNa sUryeNa cIrNa kSetra praticaratIti nirUpyaM 3, caturthe dvAvapi sUryoM parasparaM kiyatparimANamantaraM kRtvA cAraM carata hai iti pratipAdyaM 4, paJcame kiyatpramANa dvIpa samudraM vA'vagAhya sUryazcAraM caratIti 5, SaSThe ekaikena rAtrindivena ekaikaH sUryaH kiyatpramANa kSetra vikampya-vimucya cAraM caratIti 6, saptame maNDalAnAM saMsthAnamabhidhAnIyaM 7, aSTame maNDalAnA-1 meva viSkambho-bAhalyamiti 8, evamarthAdhikArasamanvitAni prathame prAbhRte aSTau prAbhRtaprAbhRtAni / samprati prathama eva prAbhRte caturAdiSu prAbhUtaprAbhUteSu yatra yAvatyaH pratipattayaH paramatarUpAstatra tAvatIrabhidhitsurAha-chappaMce'tyAdi, prathalAmasya prAbhRtasya caturAdiSu prAbhRtaprAbhUteSu yathAkramametAH pratipattayaH-paramatarUpA bhavanti, tadyathA-caturthe prAbhRtaprAbhRte SaT pratipattayaH 4, pazcame pazca 5, SaSThe sapta 7, saptame aSTau 8, aSTame tina 3 iti // samprati dvitIye prAbhRte yadardhAdhikAropetAni zrINi prAbhUtaprAbhRtAni tAn pratipAdayati-paDivattI'tyAdi, dvitIyasya prAbhRtasya prathame prAbhRtaprAbhRte sUryasyodaye astamayaneSu ca pratipattayaH-paramatarUpAH pratipAdyAH svamatapratipattizca, dvitIye bhedadhAtaH karNakalA ca vaktavyA, kimuktaM bhavati ?-bhedo maNDalasthApAntarAlaM tatra ghAto-gamanaM, 'hana hiMsAgatyo riti vacanAt , sa ekeSAM matena prati pAdyaH, yathA vivakSite maNDale sUryeNApUrite sati tadanantaraM sUryo'paramanantaraM maNDalaM sAmatIti, tathA karNa: koTilAbhAgaH tamadhikRtyApareSAM matena kalA vaktavyA, yathA vivakSite maNDale dvAvapi sUryoM prathamakSaNe praviSTI santI pUrvAparako TidvayaM lakSIkRtya buddhyA paripUrNa yathAvasthitaM maNDalaM vivakSitvA tataH paramaNDalasya karNa-koTibhAgarUpamabhisamIkSya tataH KARNESS dIpa anukrama [10-19] ~ 12 ~ Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [2-5] + gAthA: ||6-15|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa sUtrAMka (mala.) [2-5] // 8 // ||6-15|| 64 kalayA 2-mAtrayA 2 ityarthaH aparamaNDalAbhimukhamabhisarpantau cAra carata iti / tRtIye prAbhRtaprAbhRte pratimaNDalaM muhUrteSu1prAbhRte sivRttiHgati:-gatiparimANamabhidhAtavyaM, tatra niSkAmati pravizati vA sUrye yAdRzI gatirbhavati tATazImabhidhitsurAha- 1prAbhUta 'nikkhameM tyAdi niSkrAman-sarvAbhyantarAnmaNDalAda hinirgacchan sUryo yathottaraM maNDalaM saGkrAman zIghragatiH zIghrataraga-4 prAbhUta tirbhavati, pravizan-sarvebAhyAnmaNDalAdabhyantaramAgacchan pratimaNDalaM mandagatiH mandamandagatiH, teSAM ca maNDalAnA caturazIta-caturazItyadhika zataM sUryasya bhavati, teSAM maNDalAnAM ca viSaye pratimuharta sUryasya gatiparimANa-IN |cintayA puruSANAM pratipattayo nAma-matAntararUpA bhavanti / sampati kasmin prAbhRtamAbhRte kati pratipattaya ityetatparUpa-| yati-dvitIye prAbhRte triSvapi prAbhRtaprAbhRteSu yathAkramamevaMsayAH pratipattayo bhavanti, tadyathA-prathame prAbhRtaprAbhRte udaye-sUryodayavaktavyatopalakSite aSTau bhaNitAstIrthakaragaNadharaiH pratipattayo, dvitIye prAbhRtaprAbhUte bhedadhAte-bhedadhAtarUpe paramatavaktavyatopalakSite de evaM pratipattI bhavataH, tRtIye prAbhRtaprAbhRte muhUrtagatau-muhUrtagativaktavyatopalakSite catasraH pratipattayo bhavanti, 'pasArI'ti ca sUtre napuMsakatvanirdezaH prAkRtatvAt , prAkRte hi liI vyabhicAri, yavAha pANiniH svaprAkRtalakSaNe-'liGgaM vyabhicAryapI'ti / sampati dazamamAbhRte yAnyapAntarAlavattIni dvAviMzatisAyAni prAbhRta-1 prAbhRtAni teSAmathAdhikAramAha-dazame prAbhRte etAni-sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt etadarthAdhikAropetAni dvAviMzatiHXI prAbhUtaprAbhUtAni bhavanti, tadyathA-prathame prAbhRtaprAbhRte nakSatrANAmAvalikAkramo vaktavyo, yathA abhijidAdIni nakSatrANi bhavantIti 1, dvitIye nakSatraviSayaM muhU graM-muharttaparimANaM vaktavyaM 2, tRtIye 'evaM bhAgA'iti 'pUrvabhAgA' iti pUrvapazci dIpa anukrama [10-19] * S ~ 13~ Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [2-5] + gAthA: ||6-15|| muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [2-5] ||6-15|| 4] mAdiprakAreNa bhAgA vaktavyAH 3, caturthe 'yogassati yogasyAdirvaktavyaH, tathA ca vakSyati-tA kahaM te jogassA AI Ahiyatti baijjA'iti 4, pazcame kulAni cazabdAdupakulAni kulopakulAni ca vaktavyAni 5, pache paurNamAsIti paurNamAsIvaktavyatA abhidheyA 6, saptame 'sannipAta'iti amAvAsyApaurNamAsIsannipAto vaktavyaH 7, aSTame nakSatrANAM saMsthitiH-saMsthAnaM vaktavyaM 8, navame nakSatrANAM tArAnaM-tArAparimANamabhidheyaM, dazame netA vaktavyo, yathA katti nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtraparisamAptyA ke mAsaM nayantIti 10, aparasminnekAdaze prAbhRtaprAbhRte candramArgAH-candramaNDalAni nakSatrAdyadhikRtya vaktavyAni 11, dvAdaze nakSatrAdhipatInAM devatAnAmadhyayanAni-adhIyate-jJAyate ebhirityadhyayanAni-nAmAni vaktavyAni 12, trayodaze muhartAnAM nAmakAni vaktavyAni 13, caturdaze divasA rAtrayazcokkAH 14, paJcadaze tithayaH 15, SoDaze gotrANi nakSatrANAM 16 saptadaze nakSatrANAM bhojanAni vAcyAni, yathedaM nakSatramevaMrUpe Fbhojane kRte zubhAya bhavatIti 17, aSTAdaze AdityAnAmupalakSaNametacandramasAM ca cArA vaktavyAH 18, ekonaviMzati tame mAsAH 19, viMzatitame saMvatsarAH 20, ekaviMzatitame jyotiSAM-nakSatra cakrasya dvArANi vaktavyAni, yathA'mUni nakSatrANi pUrvadvArANi amUni ca pazcimadvArANItyAdi 21, dvAviMzatitame nakSatrANAM viSaya:-candrasUryayogAdiviSayo | nirNayo vaktavya iti // tadevamuktA prAbhRtaprAbhRtasakyA teSAmarthAdhikArAca, samprati yaduktaM 'prathamasya prAbhRtasya prathame mAbhRtaprAbhRte muhUrtAnAM vRdvyapavRddhI vaktavye' iti tadvivakSuryathA tadviSaye gautamanAmA prathamagaNadharo bhagavantaM pRcchati bhasma yathA ca bhagavAn tatvamacakathat tathopadarzayannAha dIpa anukrama [10-19] SERIES ~ 14~ Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAka "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], ----------- ------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: nama: zrI vItarAgAya | namo arihaMtANaM || te NaM kAleNaM te NaM samae NaM mithilA nAma nayarI hotthA | riddhatthimiyasamiddhA pamaitajaNajANavayA jAva pAsAdIyA. (4) (tise NaM mihilAe nayarIe bahiyA uttaraparacchime disibhAe etthaNaM mANibhadeNAmaM cehae hotyA vpnno)| tIse NaM mihilAe jitasattU rAyA, dhAriNI devI, ptivRttiH viSNao, teNaM kAle NaM teNaM samae NaM taMmi mANibhadde cehae)sAmI samosade, parisA niggatA, dhammo kahito, (mala (paDigayA parisA) jAca rAjA jAmeva disiM pAdunbhUe tAmeva disiM paDigate (sUtra 'teNaM kAle Na'mityAdi, ta iti prAkRtazailIvazAt tasminniti draSTavyaM, asyAyamartho-yadA bhagavAn viharati sma tasmin Namiti vAkyAlaGkAre dRSTazcAnyatrApi Nazabdo vAkyAlaGkArArthe yathA 'imA NaM puDhavI' ityAdAviti, kAle adhikRtAvasappiNIcaturthabhAgarUpe, atrApi gaMzabdo vAkyAlaGkArArthaH, 'te NaM samae NaM ti samayo'vasaravAcI, tathA ca loke vaktAro-nAcApyetasya vaktavyasya samayo vartate, kimuktaM bhavati -nAdyApyetasya vaktavyasyAvasaro vartata iti, tasmin | samaye bhagavAn prastutAM sUryavaktavyatAmacakIt, tasmin samaye mithilA nAma nagarI abhavat , nanvidAnImapi sA nagarI vartate tataH kathamuktamabhavaditi , ucyate, vakSyamANavarNakagranthoktavibhUtisamanvitA tadaivAbhavat na tu pranthavidhAnakAle, etadapi kathamavaseyamiti cet / , ucyate, ayaM kAlo'vasarpiNI, avasarpiNyAM ca pratikSaNaM zubhA bhAvA hAnimupagacchanti, patacca supratItaM jinapravacanavedinAM, ato'bhavadityucyamAnaM na virodhabhAru, sampati asyA nagayoM varNakamAha'risthimipasaminhA pamuiyajaNajANavayA pAsAIyA eka iti, RddhA-bhavanaH paurajanaizvAtIva vRddhimupagatA 'RdhU vRddhA viti vacanAt stimitA-svacakraparacakrataskaraDamarAdisamutthabhayakallolamAlAvivarjitA samRddhA-dhanadhAnyAdivibhUti-| yuktA, tataH padatrayasyApi karmadhArayaH, tathA 'pamuiyajaNajANavaya'tti pramuditAH-pramodavantaH pramodahetuvastUnAM tatra // 1 // dIpa anukrama [20] sUtrasya prastAvanA, nagarI-varNanaM ~ 15~ Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka SALM dIpa sadbhAvAjanA-nagarIvAstavyA lokA jAnapadA-janapadabhavAstatra prayojanavazAdAyAtAH santo yatra sA pramuditajanajAnapadA, yAvacchandenIpapAtikagranthapratipAditaH samasto'pi varNakaH 'AinnajaNasamUhA(maNussA) ityAdiko draSTavyaH, (sU.1)sa ca granthagauravabhayAna likhyate, kevalaM tata evaupapAtikAdavaseyaH, kiyAna draSTavya ityAha-pAsAIyA eka' iti atra ekazabdopAdAnAt prAsAdIyA ityanena padena saha padacatuSTayasya sUcA kRtA, tAni ca padAnyamUni-prAsAdIyA darzanIyA abhi| rUpA pratirUpA, tatra prAsAdeSu bhavA prAsAdIyA prAsAdabahulA ityarthaH, ata eva darzanIyA-draSTa yogyA, prAsAdAnAmatiramaNIyatvAt , tathA abhimukhamatIvoktarUpaM rUpaM-AkAro yasyAH sA abhirUpA prativiziSTa-asAdhAraNaM rUpaM-AkAro yasyAH sA pratirUpA, 'tIseNaM mihilAe nayarIe bahiyA uttarapurachime disIbhAe ettha NaM mANibhadde nAma ceie hotthA vaNNaoM' iti tasyA mithilAnagaryA bahirya ausarapaurastyaH-uttarapUrvArUpo digvibhAga IzAnakoNa ityarthaH, ekArola mAgadhabhASAnurodhataH prathamaikavacanaprabhavaH,yathA kayare Agacchai dittave'(utta012-6)ityAdau,'atra' asmin auttarapaurastye digvibhAge mANibhadramiti nAma caityamabhavat, citerlepyAdicayanasya bhAvaH karma vA caityaM, taccasaMjJAzabdatvAddevatAprativimbe prasiddhaM, tatastadAzrayabhUtaM yadevatAyA gRhaM tadapyupacArAcaitya, tacceha vyantarAyatanaM draSTavyaM, natu bhagavatAmahatAmAyatanamiti, vaNNao'tti tasyApi caityasya varNako vaktavyaH, sa caupapAtikagranthAdavaseyaH (suu.2)| tIseNaM mihilAe'ityAdi, tasyA 4Aca mithilAyAM nagaryo jitazatrurnAma rAjA, tasya devI-samastAntaHpurapradhAnA bhAryA sakalaguNadhAraNA dhAriNInAmnI devI, 'vaNNaotti tasya rAjJaH tasyAzca devyA aupapAtikagranthokko varNako'bhidhAtavyaH, (sU.7) teNaM kAle NaM teNaM samae anukrama [20] ~16~ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prastAvanA. prata sUryaprajJaptivRttiH (mala0) sUtrAka dIpa tami mANibhadde ceie sAmI samosaDhe, parisA NiggayA,dhammo kahio, paDigayA parisA' tasmin kAle tasmin samaye tasmin mANibhadre caitye 'sAmI samosaDhe'tti svAmI jagadgururbhagavAn zrImahAvIro arhan sarvajJaH sarvadazI saptahastapramANazarIrocchrayaH samacaturasrasaMsthAno bajrarSabhanArAcasaMhananaH kajalapratimakAlimopetasnigdhakucitapradakSiNAvarttamUrdhajaH uttaptatapanIyAbhirAmakezAntakezabhUmirAtapatrAkArottamAGgasannivezaH paripUrNazazAGkamaNDalAdapyadhikataravadanazobhaH padmotpa-1 lasurabhigandhaniHzvAso vadanavibhAgapramANakambUpamacArukandharaH siMhazArdUlavatparipUrNavipulaskandhapradezo mahApurakapATapRthulavakSaHsthalAbhogo yathAsthitalakSaNopetaH zrIvRkSaparighopamapralambabAhuyugalo ravizazicakrasIvastikAdiprazastalakSaNopetapANitalaH sujAtapArtho jhaSodaraH sUryakarasparzasaJjAtavikozapajhopamanAbhimaNDalaH siMhavatsaMvartitakaTIpadezo nigUDhajAnuH kuruvindavRttajaGghAyugalaH supratiSThitakUrmacArucaraNatalapradezaH anAzrayo nirmamaH chinnazrotA nirupalepo'pagatapremarAgadveSazcatustriMzadatizayopeto devopanIteSu navasu kanakakamaleSu pAdanyAsaM kurvannAkAzagatena dharmacakreNa AkAzagatena chatreNa AkAzagatAbhyAM cAmarAbhyAmAkAzagatenAtisvacchasphaTikavizeSamayena sapAdapIThena siMhAsanena purato devaiH prakRdhyamANena 2 dharmadhvajena caturdazabhiH zramaNasahastraiH patriMzatsavarAryikAsahasraiH parivRto yathAsvakalpaM sukhena viharana yathArUpamavagrahaM gRhItvA saMyamena tapasA cAsstmAnaM bhAvayan samavastaH, samavasaraNavarNanaM ca bhagavata aupapAtikagrandhAdavaseyaM (sU.10yAvata33) parisA niggaya'tti mithilAyA nagaryA vAstavyo lokaH samasto'pi bhagavantamAgataM zrutvA bhagavadvandanArthaM svasmAdAzrayAdvinirgata ityarthaH, tannirgamazcaivam-'tae NaM mihilAe nayarIpa siMghADagatiyacaukacacaracaummuhamahApahesu anukrama [20] %-64646 // 2 // ~ 17~ Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka dIpa bahujaNo annamannassa evamAikkhai evaM bhAsei evaM pannavei evaM parUbei-evaM khalu devANuppiyA ! samaNe bhagavaM mahAvIre | Aigare jAva sabannU sabadarisI AgAsagaeNaM chatteNaM jAva suhaMsuheNaM viharamANe iha Agae iha samAgae iha samosaDhe| iheca mihilAe nayarIe vahiA mANibhadde ceie ahApaDirUvaM uggahaM ogiNhittA arihA jiNe kebalI samaNagaNaparibuDe saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharai,taM mahAphalaM khalu devANuppiyA!tahArUvANaM arahatANaM bhagavaMtANaM nAmagoyassavi savaNayAe kimaMga puNa abhigamaNavaMdaNanamaMsaNapaDipucchaNapajuvAsaNayAe , taM seyaM khalu egassavi Ariyassa dhammiyassa suvayaNassa savaNayAe, kimaMga puNa viulassa ahassagaNayAe ?,taM gacchAmo NaM devANuppiyA! samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdAmo namasAmo sakkAremo sammANemo kallANaM maMgala devayaM ceiyaM pajuvAsemo, eyaM No ihabhave parabhave ya hiyAe suhAe khamAe nissesAe ANugAmiyattAe bhavissai, taeNa mihilAenayarIe vahave uggA bhogA' ityAdyaupapAtikagranthokta(sU.27) sarvamavaseyaM yAvatsamastA'pi rAjaprabhRtikA parSat paryupAsInA tiSThati / 'dhammo kahio'tti tasyAH parSadaH purato niHzepajanabhASAnuyAyinyA arddhamAgadhabhASayA dharma upadiSTaH, sa caivam-'asthi loe asthi jIvA asthi ajIvA' ityAdi, tathA-"jaI jIvA vajhaMti muccatI jaha ya saMkilissaMti / jaha dukkhANaM aMtaM kariMti keI apaDibaddhA // 1 // aTTaniyaTTiyaacittA jaha jIvA sAgaraM bhavamurviti / jaha ya parihINakammA siddhA siddhAlayamurviti // 2||'thaa Aikkhai'tti yA jIvA badhyante mucyante yathA ca saMklizyante / yathA duHkhAnAmantaM kurvanti kecidprtibddhaaH|||| mArzaniyatritacitA yathA jIvAH sAgaraM / bhayaM (kukhasAgara) payAnti / yathA ca parihImakarmANaH siddhAH sikALapamupayAnti // 2 // anukrama [20] ~ 18~ Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [6] dIpa anukrama [20] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJativRttiH ( mala0) 'jAba rAjA jAmeva disaM pAunbhUe tAmeva disaM paDigae' iti, atra yAvacchabdAdidamopapAtikapranthoktaM draSTavyaM-'tae NaM sA mahaimahAliyA parisA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhammaM socA nisamma haDatuDA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhuto AMyAhiNapayAhiNaM karei karitA baMdara narmasaha vaMdittA narmasittA evaM vayAsI- suyakkhAe NaM bhaMte ! nimgaMthe 2 pAvayaNe, natthi ya kei ane samaNe vA mAhaNe vA parisaM dhammamA ikkhisae, evaM vadittA jAmeva disaM pAuthbhUyA tAmeva // 3 // * disaM paDigayA, tae NaM se jiyasattU rAyA samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhammaM succA nisamma haDatuDe jAva hayahi* yae samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMdara narmasaha vaMdittA narmasittA pasiNAI pucchai pucchittA aTThAI pariyAei parivAittA * uThAe uDAi uThAe udvittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM vaMdai namasai, vaMdittA narmasittA evaM vayAsI suyakkhAe NaM bhaMte ! niggaMthe pAvayaNe jAva erisaM dhammamAiklittae, evaM vaittA hatthi durUhara durUhittA samaNassa bhagavato mahAvIrassa aMtiyAo mANibhaddAo ceiyAo paDinikkhamai paDinikkhamittA jAmeva disaM pAubbhUe tAmeva disaM paDigae' (sU. 350 36-37) iti idaM ca sakalamapi sugamaM, navaraM yAmeva dizamavalambya kimuktaM bhavati ? - yato dizaH sakAzAt prAdurbhUtaHsamavasaraNe samAgatastAmeva dizaM pratigataH / samaNaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jeTThe aMtevAsI iMdabhUtI NAme (maM) aNagAre gotame goNaM sattussehe samacauraMsasaMThANasaMThie bajarisahanArAyasaMghayaNe jAva evaM bayAsI (sUtraM "te kAle NaM teNaM samae NaM samaNassa bhagavato mahAvIrassa jeTThe aMtevAsI iMdabhUI nAme aNagAre goyame Education International For Park Use Only ~ 19~ prastAvanA. // 3 // Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [7] dIpa anukrama [21] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [7] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH goseNaM santussehe samajauraMsasaMThANasaMThie vArisamArAyasaMghayaNe jAva evaM vayAsI' iti, tasmin kAle tasmin samaye, zabdo vAkyAlaGkArArthaH, zramaNasya bhagavato mahAvIrasya jyeSTha iti prathamaH, antevAsI ziSyaH anena padadvayena tasya sakalasaGgAdhipatitvamAvedayati, indrabhUtiriti mAtApitRkRtanAmadheyaH, nAmeti prAkRtatvAt vibhaktipa riNAmena nAmneti draSTavyaM, antevAsI ca kila vivakSayA zrAvako'pi syAt atastadAzaGkAvyavacchedArthamAha-'anagAraH' na vidyate agAraM - gRhamasyetyanagAraH, ayaM ca vigItagotro'pi syAdata Aha-gautamo gotreNa gautamAhayagotrasamanvita ityarthaH, ayaM ca tatkAlocitadeha parimANApekSayA nyUnAdhikadeho'pi svAdata Aha-'satotsedhaH' saptahastapramANazarIrohAyaH, ayaM cetthaMbhUto lakSaNahIno'pi sambhAcyeta atastadAzaGkApanodArthamAha-'samacaturastrasaMsthAnasaMsthitaH samAH-zarIlakSaNazAstroka pramANAvisaMvAdinyazcatasro'srayo yasya tatsamacaturasraM, anayastviha caturdigavibhAgopalakSitAH zarIrA vayavA draSTavyAH, anye tvAhuH - samA-anyUnAdhikAzcatasro'pyasrayo yatra tatsamacaturasraM, azrayazca paryaGkAsanopaviSTasya jAnunorantaraM 1 Asanasya lalAToparibhAgasya cAntaraM 2 dakSiNaskandhasya vAmajAnunazcAntaraM 3 vAmaskandhasya dakSiNajAnunazcAntara 4 miti, apare svAhuH- vistArotsedhayoH samatvAt samacaturasraM tacca tatsaMsthAnaM ca 2 saMsthAnaM - AkArastena saMsthito- vyavasthito yaH sa tathA, ayaM ca hInasaMhanano'pi kenacitsambhAdhyeta tata Aha- 'vajrarisahanArAya saMghayaNe' nArAcaM-ubhayato markaTabandhaH RSabhaH- tadupariveSTanapaTTaH kIlikA asthitrayasyApi bhedakamasthi evaMrUpaM saMhananaM yasya sa tathA, 'evaM jAva vyAsI' iti, yAvacchandopAdAnAdidamanuktamapyavaseyaM-'kaNagapula ganighasapamhagore uggatave dittatave Eaton intentiona indrabhUtigautamasya varNanaM For Parts Only ~20~ Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [7] dIpa anukrama [21] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [7] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 4 // sUryaprajJa- mahAtave urAle ghore ghoraguNe ghoratavassI ghorabaMbhaceravAsI ucchUDhasarIre saMkhittaviulateulese caudasapuvI caDanANovagae tivRttiH sakkharasannivAI samaNassa bhagavao mahAvIrarasa adUrasAmaMte uhuMjANU ahosire jhANakoDovagae saMjameNaM tavasA appANaM ( mala0 ) * bhAvemANe viharai, tae NaM se bhayavaM goyame jAyasaDhe jAyasaMsae jAyako uhale uppannasahe uppannasaMsae uppannako uhale samuppaNNasaddhe samuppannasaMsae samuppannako uhale uDAe uDera uDAe uhittA jeNeva samaNe bhagavaM mahAcIre teNeva uvAgacchara uvAgacchittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhuto AyAhiNaM payAhiNaM karei, AyAhiNapayAhiNaM karitA vaMdai narmasad vaMdittA narmasittA NaccAsane nAidUre sussUsamANe narmasamANe abhimuhe viNaeNaM paMjaliuDe pajjuvAsemANe evaM vayAsI, | asyAyamartha:- kanakasya- suvarNasya yaH pulako -lavastasya yo nikaSa:-- (kapa) paTTake rekhArUpaH, tathA padmagrahaNena padmakesara rANyucyante, avayave samudAyopacArAt yathA devadattasya hastAgrarUpo'pyavayavo devadattaH, tathA ca devadattasya hastAyaM spRSTvA loko vadati-devadatto mayA spRSTa iti, tataH kanakeSu (kasya) pulakanikapavatpadma kesaravaca yo gauraH sa kanakapulakanikaSapadmagauraH, athavA kanakasya yaH pulako drutatve sati bindustasya nikaSo-varNaH tatsadRzaH kanakapulakanikaSaH, tathA padmavat padmakesara iva yo gauraH sa padmagauraH, tataH padadvayasya karmadhArayaH samAsaH, ayaM ca viziSTacaraNarahito'pi zota ata Aha'uggatave' uggaM- apradhRSyaM tapaH-anazanAdi yasya sa tathA, yadanyena prAkRtena puMsA na zakyate cintayitumapi manasA tadvidhena tapasA yukta ityarthaH, tathA dIrghaM - jAjvalyamAnadahana iva karmavanagahana dahanasamarthatayA jvalitaM tapo-dharmmadhyAnAdi yasya sa tathA, 'tattataveti taptaM tapo yena sa taptatapAH, evaM hi tena tapastaptaM yena sarvANyapyazubhAni karmANi bhasmasA Education International For PalPrsata Use Only ~ 21~ prastAvanA. // 45 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [7] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka (7) 39-% 8454545 skRtAnIti, mahat-prazastamAzaMsAdoparahitatvAttapo yasya sa mahAtapAH, tathA 'urAle'tti udAraH-pradhAnaH athavA orAlo-4 bhISmaH, ugrAdivizeSaNataH pArzvasthAnAmalpasattvAnAM bhayAnaka ityarthaH, tathA ghoro-niSa'NaH parIpahendriyAdiripugaNavinAzanamadhikRtya nirdaya ityarthaH, tathA ghorA-anyairduranucarA guNA-jJAnAdayo yasya sa tathA, tathA ghorastapobhistapasvI, 'ghorabaMbhaceravAsi'tti ghoraM-dAruNaM alpasattvairduranucaratvAt brahmacarya yattatra vastuM zIlaM yasya sa tathA, ucchUDha-ujjhitaM ujhi-4 tamiva ujjhitaM saMskAraparityAgAt zarIraM yena sa ucchUDhazarIraH, 'sakhittaviulateulese'tti saMkSiptA-zarIrAntargatatvena hasvatAM gatA vipulA-vistIrNA anekayojanapramANakSetrAzritavastudahanasamarthatvAttejolezyA-viziSTatapojanyalabdhivizeSa-17 4 prabhavA tejojvAlA yasya sa tathA, 'caudasapuSi'tti caturdaza pUrvANi vidyante yasya tenaiva racitatvAt , asau caturdazapUrvI, anena tasya zrutakevalitAmAha, sa cAvadhijJAnAdivikalo'pi syAdata Aha-caunANovagae' matizrutAvadhimanaHparyAyajJAnarUpajJAnacatuSTayasamanvita ityarthaH, uktavizeSaNadvayayukto'pi kazcinna samagrazrutaviSayavyApijJAno bhavati, caturdazapUrvavidAmapi padasthAnapatitatvena zravaNAdata Aha-'sarvAkSarasannipAtI' akSarANAM sannipAtA:-saMyogAH sarve ca te akSarasannipAtAzca sarvAkSarasannipAtAste yasya jJeyAni sa tathA, kimuktaM bhavati ?-yA kAcit jagati padAnupUrvI vAkyAnupUrvI vA sambhavati tAH sarvA api AnAtIti, evaMguNaviziSTo bhagavAn vinayarAziriva sAkSAditikRtvA ziSyAcAratvAcca zramaNasya bhagavato mahAvIrasya adUrasAmante viharatIti yogaH, tatra dUra-viprakRSTaM sAmanta-sannikRSTaM tatpratiSedhA|dadUrasAmanta, tatra nAtidUre nAtinikaTe ityarthaH, kiMviziSTaH san tatra viharatItyata Aha-'uhuMjANu'tti aA jAnunI CASSEMBER dIpa anukrama [21] ~ 22 ~ Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [7] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyaprajaptivRttiH prata (mala0) sUtrAMka // 5 // [7] dIpa anukrama [21] 545454545 yasyAsau UrdhvajAnuH, zuddhapRdhicyAsanavarjanAdaupagrahikaniSadyAyAstadAnImabhAvAcca utkaTukAsana ityarthI, adhaHzirA noya tiryagvA vikSiptadRSTiH kintu niyatabhUbhAganiyamitadRSTiriti bhAvaH, 'jhANakoTTovagae'tti dhyAna-dharmya zuk vA tadeva koSTha:-kuzUlo dhAnakoSThastamupagato dhyAnakoSThopagato, yathA hi koSThake dhAnya prakSiptamaviprasRtaM bhavati, evaM bhagavAnapi dhyAnato'viprakIrNendriyAntAkaraNavRttirityarthaH, 'saMyamena paJcAzravanirodhAdilakSaNena 'tapasA' anazanAdinA, cazabdo'tra samuccayArthoM lupto draSTavyaH, saMyamatapograhaNaM cAnayoH pradhAnamokSAGgatvakhyApanArtha, prAdhAnyaM ca saMyamasya |navakarmAnupAdAnahetutvena tapasazca purANakarmanirjarAhetutvena, tathAhi-abhinavakarmAnupAdAnAt purANakarmakSapaNAca jAyate sakalakarmakSayalakSaNo mokSaH, tato bhavati saMyamatapasormokSaM prati prAdhAnyamiti, 'appANaM bhAvemANe viharaI' iti AtmAnaM bhAvayan-vAsayan tiSThatItyarthaH, 'tato NaM se iti tato-dhyAnakoSThopagataviharaNAdanantaraM, Namiti vAkyAlaGkArArthaH, 'sa' bhagavAn gautamo 'jAyasa?' ityAdi jAtazraddhAdivizeSaNaH san uttiSThatIti yogaH, tatra jAtApravRttA zraddhA-icchA vakSyamANArthatattvajJAna prati yasyAsI jAtazraddhaH, tathA jAtaH saMzayo yasya sa jAtasaMzayaH, saMzayo nAmAnavadhAritArtha jJAnaM, sa caivaM bhagavataH-iha sUryAdivaktavyatA anyathA, anyathA ca tIrthAntarIyarupadizyate, tataH kiM| tattvamiti saMzayaH, tathA 'jAyakuUhalle tti jAtaM kutUhalaM yasya sa jAtakutUhalaH jAtItsukya ityarthaH, yathA kathamenAM | sUryavaktavyatAM bhagavAn prajJApaSyitIti, tathA 'uppannasahe'tti utpannA-pAgabhUtA satI bhUtA zraddhA yasyAsI utpannazraddhA, atha jAtazraddhaH ityetAvadevAstu kimarthamutpannazraddha ityabhidhIyate ,pravRttabaddhatvenotpannazraddhatvasya labdhatvAt, na dhanutpannA 5 // ~ 23~ Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [7] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: LOCAL prata sUtrAka 7) dIpa zraddhA pravartata iti, atrocyate, hetutvapradarzanArtha, tathAhi-kathaM pravRttazraddhaH?, ucyate yata utpannazraddha'iti, hetutvapradarzanaM copapanna, tasya kAvyAlaGkAratvAt , yathA 'pravRttadIpAmapravRttabhAskarAM, prakAzacandrAM bubudhe vibhAvarI'mityatra yadyapi pravRttadIpatvAdevApravRttabhAskaracamavagataM tathApyapravRttabhAskaratvaM pravRttadIptatvAdehetutayopanyastamiti samIcInaM, 'uppannasahe| uppannasaMsae''uppannakouhalle' iti prAgvat, tathA saMjAyasahe'ityAdi padapadaM prAgvat,navaramiha samzabdaH prakarSAdiva-12 cano veditavyaH, tata 'uTThAe udvei' iti utthAnamutthA Urva-vartanaM tayA uttiSThati, iha 'udveI' ityukta kriyArambhamAnamapi pratIyate yathA vaktumuttiSThate tatastadvyavacchedArthamutthayetyuktam, 'jeNeve'tyAdi prAkRtaulIvazAdavyayatvAcca yeneti yasminnityarthe draSTavyaM, yasmin digbhAge zramaNo bhagavAna mahAvIro vartate 'teNeca'tti tasmin digbhAge upAgacchati, iha vartamAnakAlanirdezastakAlApekSayA upAgamanakriyAyA vartamAnatvAt , paramArthatastUpAgatavAniti draSTavya, upAgamya ca zramaNaM bhagavantaM mahAvIraM karmatApannaM vikRtva-trIn bArAn AdakSiNapradakSiNaM karoti, AdakSiNAt-dakSiNahastAdA-8 bharabhya pradakSiNaH-parito bhrAmyato dakSiNa eva AdakSiNapradakSiNaH taM karoti, kRtvA vandate-stauti namasyatti-kAyena praNa mati, vanditvA namasthitvA ca 'na'naiva atyAsanno'tinikaTaH avagrahaparihArAt athavA nAtyAsannasthAne vartamAna iti gamyaM, tathA 'na' naivAtidUro'tiviprakRSTo'naucityaparihArAt, athavA nAtidUre sthAne 'sussUsamANe'tti bhagavacanAni zrotumicchan, 'abhimutti abhi-bhagavantaM prati mukhamasyetyabhimukhaH 'viNayeNa'tti vinayena hetunA 'paMjaliyaDe'tti prakRSTa:-pradhAno lalATataTaghaTitatvena aJjali:-hastanyAsavizeSaH kRto-vihito yena sa prAJjalikRtaH, bhAryoDhAderAkRtiga-18 NatayA kRtazabdasya paranipAta: 'pajjuvAsemANe iti paryupAsIna:-sevamAna:, anena vizeSaNakadaMbakena zravaNavidhirUpadarzitaH, uktaM ca "nihAvigahAparivajjiehiM gattehiM paJjaliuDehiM bhattibahumAnapuvvaM uvauttehiM suNeyavvaM ||1|| iti, 'evaM vadAsi' tti evaM-vakSyamANa prakAreNa muhUrtavRddhiapavRddhi vaktavyatA viSayaM praznaM avAdIt uktavAn / anukrama [21] 645-4-580-%A8 ~ 24~ Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ..................... prAbhUtaprAbhUta [1], ---------------- mUla [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala.) // 9 // prAbhRte 1prAbhRtaprAbhUta prata sutrAka dIpa tA kahaM te baddhovaddhI muhuttANaM Ahiteti vadejA! tA aTThaekUNavIse muhattasate sattAvIsaM ca sahibhAge muhattassa Ahite vi(ti)vadejA (sUtraM 8) | 'tA kahaM te baddhobaDI muhuttANa mityAdi, atra tAvacchabdaH kramArthaH, kramazcAyamastyanyadapi candrasUryAdiviSaya prabhUtaM praSTavyaM, paraM tadAstAM sampratyetAvadeva tAvatpRcchAmi-kathaM kena prakAreNa bhagavan ! 'te' tvayA 'muhUrtAnA' divasarAtriviSayANAM vRddhyapavRddhI AkhyAte iti bhagavAn prasAdamAdhAya 'vadet' yathAvasthitaM vastusvarUpaM kathayet yena me saMzayApagamo bhavati, apagatasaMzayazca parebhyo nizaGkamupadizAmIti / atrAha-nanu gautamo'pi caturdazapUrvadharaH sarvAkSarasannipAtI sambhinnazrotAH sakalaprajJApanIyabhAvaparijJAkuzalaH sUtratazca pravacanasya praNetA sarvajJadezIya eva, ukta ca-saMkhAIevi bhave sAhai jaM vA paro u pucchejA / nayaNaM aNAisesI viyANaI esa chaumattho // 1 // " tataH kathaM saMzayasambhavastadabhAvAJca kimarthaM pRcchatIti !, ucyate, yadyapi bhagavAn gautamo yathokaguNaviziSTastathApi tasyAdyApi matijJAnAvaraNIyAdhudaye vartamAnatvAt chadmasthatA, chadmasthasya ca kadAcidanAbhogo'pi jAyate, yata ukkam-"na hi nAmAnAbhoga chamasthasyeha kasyacinneti / jJAnAvaraNIyaM hi jJAnAvaraNaprakRtikarma // 1 // " tato'nAbhogasambhavAdupapadyate [bhagavato'pi saMzayA, na caitadanA, yata utaM upAsakazrate AnandazramaNopAsakAvadhinirNayaviSaye-'teNaM' bhatAki ANadeNaM samaNovAsapaNaM tassa ThANassa AloiyavaM jAva paDikkamiyavaM uyAhu mae , tato gaM goyamAdI samaNe bhagavaM saMpAtItAnapi bhavAn kathayati mahA paraH pUchet / na cainaM bhanatipAyI vijAnAti yasaiSa upasthaH // 1 // anukrama [22] // 9 // atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 Arabhyate ~ 25~ Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka dIpa mahAvIre goyama evaM vayAsI-tumaM cevaNaM tassa ThANassa Aloehi jAva paDikamAhi, ANaMdaM ca samaNovAsayaM eyamaI | khAmehi, tae NaM samaNe bhagavaM goyame samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie eyamaTTa viNaeNaM paDisuNei, paDisuNittA tassa ThANassa Aloei jAva paDiphamai, ANaMdaM ca samaNovAsayaM eyamaI sAmeha' iti, athavA bhagavAn apagatasaMzayo'pi | ziSyasampratyayArthaM pRcchati, tathAhi-tamartha ziSyebhyaH prarUpya teSAM sampratyayArthaM tatsamakSaM bhUyo'pi bhagavantaM pRcchtiiti| yadivA itthameva sUtraracanAkalpa iti na kazciddoSaH / evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati bhagavAn shriivrddhmaansvaamii| | prativacanamabhidhAtukAmaH savizeSabodhAdhAnAya prathamato nakSatramAse yAvanto muhUrtAH sambhavanti tAvato nirUpayatisAtA aDe'tyAdi, tAvaditi ziSyoktapadAnuvAdaH sa ca nyAyamArgapradarzanArtha, tathAhi-sarveNApi guruNA ziSyeNa prazna kRte sati ziSyapRSTasya padasya anyasya vA ziSyoktasya tathAvidhasya padasya anuvAdapurassaraM prativacanamabhidhAtavyaM yena guruSu ziSyANAM bahumAno bhavati-yathA'haM gurUNAM sammata iti, anyacca tAvacchandasyAyamarthaH-AstAmanyatprativaktavyamidAnI tAvadeva tavAgre kathayAmi, etasminnakSatramAse aSTau muhartazatAni ekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiM saptaSaSTiM bhAgAnahamAkhyAtA iti svaziSyebhyo vadet , etena caitadAvedayati-iha ziSyeNa samyamagadhItazAstreNApi gurvanujJAtena satA tattvopadezo'parasmai dAtavyo nAnyatheti, adha kathamekasminnakSatramAse aSTau zatAnye konaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhartasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgA iti !, ucyate, iha yuge candracandrAbhivardhitacandrAbhivarddhitarUpasaMvatsarapaJcakAtmake saptaSaSTinakSatramAsAH, yuge coktasvarUpe ahorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzada-| anukrama [22] ~ 26~ Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 10 // sUtrAka dIpa anukrama dhikAni 1830, tata eteSAM saptapadhyA bhAgo hiyate labdhAH saptaviMzatirahorAtrAH, zeSA tiSThati ekaviMzatiH, sA muhU- 1prAbhUte nayanArtha triMzatA guNyate, jAtAni paTU zatAni triMzadadhikAni 630, teSAM saptapadhyA bhAge hRte labdhA nava muhartAH 9,41prAbhRta#zeSA'vatiSThate saptaviMzatiH, AgataM nakSatramAsaH saptaviMzatirahorAtrAH naba muhartA ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH sapta-| prAbhRtaM paSTibhAgAH, tatra saptaviMzatirahorAtrA muhartakaraNArtha triMzatA guNyante jAtAnyaSTau zatAni dazottarANi 810, teSAM madhye uparitanA nava muhUrtAH prakSipyante, jAtAnyaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni 819, AgataM nakSatramAse muhUrtaparimANamaSTI zatAnyekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptapaSTibhAgA iti / idaM ca nakSatramAsagatamuharsaparimANaM hai upalakSaNaM, tena sUryAdimAsAnAmadhyahorAtrasavAM paribhAvya muhUrtaparimANaM yathA''garma bhAvanIyaM, tazcaivam-sUryamAsA yuge |vaSTirbhavanti, yuge cASTAdaza zatAni triMzadadhikAnyahorAtrANAM, tatasteSAM SaSTyA bhAge hRte labdhA triMzadahorAtrAH ekasya cAhorAtrasyAI, etAvatsUryamAsaparimANaM triMzanmuhUrttazcAhorAtra iti triMzatriMzatA guNyate, jAtAni nava zatAni muhUrtAnA, arne cAhorAtrasya paJcadaza muhartAH, tata AgataM sUryamAse muhartaparimANaM nava zatAni pazcadazottarANi 915 tathA yuge dvApaSTizcandramAsAstato'STAdazazatAnAM triMzadadhikAnAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, tatra dvAtriMzad dvApaSTibhAgA muhUrtasya karaNArtha triMzatA guNyante, jAvAni nava | |zatAni SaSThayadhikAni 960, teSAM dvASaSThyA bhAgo hiyate, labdhAH pazcadaza muhUrtAH, zeSA tiSThati triMzat 30, ekonatrizaccAhorAtrA muhartakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAnyaSTau zatAni saptatyadhikAni 870, tataH pAzcAtyAH pazcadaza muhUrtA [22] ~ 27~ Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], --------- ------ mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata SAR sUtrAka dIpa TrAeSu madhye prakSipyante, tata AgataM candramAse muhUrtaparimANamaSTau zatAni pazcAzItyadhikAni triMzaca dvApaSTibhAgA mahazartasya / karmamAsazca triMzadahorAtrapramANastatastatra muhUrtaparimANaM nava zatAni paripUrNAni, tadevaM mAsagataM muhartaparimANakAmukaM, pratadanusAreNa ca candrAdisaMvatsaragataM yugagataM ca muhUrjaparimANaM svayaM paribhAvanIyaM / tathA ca satyavagataM muhUrtapa rimANa, sampati pratyayane ye divasarAtriviSaye muhUrtAnAM vRkSapavRddhI te avaboDukAma idaM pRcchatiRI tA jayA NaM sUrie sababhaMtarAto maMDalAto sabavAhiraM maMDalaM ucasaMkamittA cAra carati savavAhirAto maMDalAto sababhaMtaraM maMDalaM avasaMkamittA cAraM carati, esa NaM addhA kevatiyaM rAtidiyaggeNaM AhitettiA svadejA ,tA tiNNi chApaDhe rAtidiyasae rAtidiyaggeNaM AhitetivadejA (sUtraM 9)tA etAe addhAe srie| kati maMDalAI carati ?, tA culasIyaM maMDalasataM carati, pAsIti maMDalasataM dukkhutto carati, taMjahA-NikkhamamANe ceva pavesamANe gheva, duve ya khalu maMDalAI saI carati, taMjahA-savanbhaMtaraM ceva maMDalaM sabaSAhiraM ceva maMDalaM (sUtraM 10) // 'tA jayA Na'mityAdi, tAvacchabdArthabhAvanA sarvatrApi prAguktAnusAreNa yathAyogaM svayaM paribhAvanIyA, zeSasya ca vAkyasyAyamarthaH-'yadA yasmin kAle, Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAdvinirgatya pratyahorAtramekaikamaNDalacAreNa yAvat sarvavAyaM maNDalamupasatamya cAraM carati-paricamaNamupapadyate, sarvabAhyAca maNDalAdapasRtya pratirAtrindivamekaikamaNDalaparicamaNena yAvatsarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'emA' etAvatI, Namiti pUrvavat addhA anukrama [22] ~ 28~ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhUta [1], ---------- ----- mUlaM [9-10 muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyeMmaja prata sUtrAMka // 11 // [9-10] dIpa kiyatA 'rAtridivANa' rAtridivaparimANena AkhyAtA iti vadet , atra prativacanaM-'tA tinni ityAdi, epA addhA prAbhRte ptivRttiHvarAtrindivANa vibhI rAtridivasazataiH paTpaSTai:-SaTpaTyadhikairAkhyAtA iti, svaziSyebhyo vadet / punaH pRcchati-' tA1prAbhUta(malAeyAe Na'mityAdi, 'tA' iti pUrvavat, etayA-etAvatyA SaTSaSTyadhikarAtrindivazatatrayaparimANayA addhayA kati maNDa-14 lAni sUryo dvikRtvazcarati ?, kati vA maNDalAnyekavAramiti zeSaH, atra prativacanavAkyam-'tA culasIya'mityAdi, sAmAnyatazcaturazIta-caturazItyadhika maNDala zataM carati, adhikasya maNDalasya sUryasatkasyAbhAvAt , 'tatrApi caturazItazatamadhye 'vyazItaM' ghazItyadhika maNDalazataM dvikRtvazcarati, tadyathA-sarvAbhyantarAnmaNDalAhirniSkAman sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizaMzca, dve ca maNDale-sarvAbhyantara sarvabAhyarUpe 'sakRdU ekaikaM vAraM 'carati pribhrmti| bhUyaH praznayati jaha khalu tasseva Adicassa saMvaccha rassa sayaM aTThArasamuhatte divase bhavati saI aTThArasamuhuttA rAptI bhavati saI duvAlasamuhase divase bhavati saI duvAlasamuluttA rAtI bhavati, paDhame chammAse asthi advArasamuhuttA rAtI bhavati, doce ummAse asthi aTThArasamuhutte divase,Natthi aTThArasamuhuttArAtI, asthi duvAlasamuhatte divase bhavati paDhame chammAse, doce chammAse Natthi paNNarasamuhatte divase bhavati, Nasthi paNNarasa-| muhuttA rAtI bhavati, tattha NaM ke hetuM vadejA, tA ayaNNaM jaMbuddIve 2 savadIvasamudANaM sababhatarAe jAva visesAhie parikkheveNaM paNNate, tA jatA NaM sUrie sababhaMtaramaMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhatte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhattA rAtI bhavati, se| LIKE anukrama [23-24] ~ 29~ Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], -------------------- prAbhUtaprAbhata [1], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] nikkhamamANe sUrie navaM saMvaccharaM ayamANe padamasi ahorasaMsi ambhitaraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati, zatA jayANa sarie amitarANaMtaraM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhate divase bhavati dohiM egaTThabhAgamuhuttehiM UNe, duvAlasamuhuttA rAtI bhavati dohiM egaTThibhAgamuhuttehiM adhiyA, se NikkhamamANe mUrie dosi ahorasi anbhataraM tacca maMDalaM svasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie ambhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhatte divase bhavati cAhiM egadvibhAga-2 muhattehiM UNe duvAlasamuhasA rAtI bhavati cAhiM egahibhAgamuluttehiM ahiyA, evaM khalu eeNaM uvAeNaM |NikkhamamANe sUrie egamege maMDale divase khettassa NibuDDhemANe 2rataNikkhesassa abhiyuddhemANe 2 sabavAhiramaMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM mUrie sababhaMtarAto maMDalAo sababAhiraM maMDalaM ucasaMka-18 mittA cAra carati tatA NaM sababhaMtaramaMDalaM paNidhAya egaNaM tesIteNaM rAIdiyasateNaM tiNNi chAbaDa egaDiga hatte sate divase khettassa NihittA rataNikkhettassa abhibudvittA cAraM carati, tadA NaM uttamakaTTapattA ukosipA aTThArasamahattA rAtI bhavati, jahaNNae vArasamuhatte divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa 3 paDhama chammAsassa pajavasANe / se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe (AyamANe) paDhamaMsi ahorattaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamettA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM ahArasamuhattA rAtI bhavati, dohiM egaTThibhAgamuhuttehiM ahie, se pavisamANe sUrie For P OW ~ 30~ Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) prata sUtrAMka [11] // 12 // 2 ENSEX 9 dosi ahorasi bAhiraM taccaM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sUrie bAhiraM tacaM maMDalaM uva-41mAbhRte saMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhattA rAtI bhavati ca rahiM egahibhAgamuhuttehiM UNA, duvAlasamuhutte divase bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM ahie| evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sUrie tadANaM-12 prAbhRta tarAto tayANaMtara maMDalAto maMDalaM saMkamamANe do do egavibhAgamuhatte egamege maMDale rataNikhettassa Nibar3emANe 2 divasakhettassa abhivaDhemANe 2 sayabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sababAhirAo maMDalAo sababhaMtaraM maMDalaM javasaMkamittA cAraM carati tadA NaM savavAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIeNaM rAiMdiyasateNaM tinni chAvaThe egaTThibhAgamuhuttasate rayaNikhettassa nivudvittA divasakhettassa abhivadvittA cAra carati tayA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasa-13 muhuttA rAtI bhavati, esa NaM doce chammAse esa NaM duccassa chammAsassa pajavasANe, esa NaM Adice saMvacchare esa NaM Adicassa saMvaccharassa pajjavasANe, iti khalu tassevaM Adicassa saMvaccharassa saha aTThArasamuhutte divase bhavati, saI aTThArasamuhattA rAtI bhavati, saI duvAlasamuluttA rAtI bhavati, paDhame chammAse asthi aTThArasamuhutte divase asthi duvAlasamuhutte divase nasthi duvAlasamuhuttA rAI asthi duvAlasamuhUttA rAI nasthi duvAlasamuhatte divase bhavati, paDhame vA ummAse Natthi paNNarasamuhatte divase bhavati, Natthi paNNarasamuhuttA dIpa -0- 4 - anukrama [25] % // 12 ~31~ Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1] ....... ......--- prAbhataprAbhUta [1], .................- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] rAI bhavati Nasthi rAtidiyANaM vahovaDDIe muhuttANa vA cayovacaeNaM, NaNNasya vA aNuvAyagaIe, gAdhAo bhANitabAo (sUtraM 11) paDhamassa pAhuDassa paDhamaM pAhuDa pAhuDaM // 1-1 // | 'jaha khalu ityAdi, yadi khalu SaTpaTyAdhikarAtrindivazatatrayaparimANAyAmaddhAyAM vyazItaM maNDalazataM dvikRtvazcarati dve ca maNDale ekaikaM vAramiti tata evaM sati yadetadbhagavadbhiH prarUpyate, tasya SaTpaSTyadhikarAtrindivazatatrayaparimANasya sUryasaMvasarasya madhye sakRd-ekavAramaSTAdazamuhUrtapramANo divasobhavati, sakRccASTAdazamuhUtoMrAtriH, tathA sakRd-ekavAra dvaadshmuhtto divaso bhavati sakRya dvAdazamuhartA rAtriH, tatrApi SaNmAse prathame'sti aSTAdazamuhUrtA rAtrinatvaSTAdazamuhUttoM divasaH, tathA asti tasminneva prathame paNmAse dvAdazamuhUrto divaso na tu dvAdazamuhUrtA rAtriH, dvitIye paNmAse'styaSTAdazamuhUttoM divaso natvaSTAdazamuhartA rAtriH, tathA asti tasminneva dvitIye paNmAse dvAdazamuhatoM rAbineMtu dvAdazamuhatoM divasaH, tathA prathame SaNmAse dvitIye vA paNmAse nAstyetat yaduta-paJcadazamuhUrto'pi divaso bhavati, nApyastyetat, yaduta paJcadazamuhUrtA rAtririti, tatra evaMvidhe vastutattvAvagame ko hetuH -kiM kAraNaM kayA yuktyA etatpratipattavyamiti bhAvArthaH, 'iti vade diti, atrArthe bhagavAna prasAdaM kRtvA vadet / atra prativacanamAha-tA ayaNNa'mityAdi, 'ayaM'pratyakSata upalabhyamAno Namiti vAkyAlaGkAre 'jambUdvIpo'jambUdvIpanAmA dvIpaH, sa ca sarveSAM dvIpasamudrANAM sarvAbhyantaraH-sarvamadhyavartI sarveSAmapi zeSadvIpasamudrANAmita Aramya yathAgamotakramadviguNaviSkambhatayA bhavanAt 'jAva parikkheveNaM pannatte'iti, atra yAvacchandopAdAnAdidamanyadU panthAntare prasiddhaM sUtramavagamtavyaM 'sabakkhuDDAge paTTe telApUyasaMThANasaM ~ 32 ~ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa sUryaprajJa-4 Thie baDhe rahacakavAlasaMThANasaMThie vajhe pukkharakanniyAsaMThANasaMThie baTTe paDipunnacaMdasaMThANasaThie joyaNasayasahassamAyAma-13 1prAbhRte tivRttiH vikhaMbhaNa tinni joyaNasayasahassAI doni ya sattAvIse joyaNasae tinni kose aTThAvIsaM ca dhaNusayaM terasa ya aMgu- prAmRta(mala0) lAI addhaMgulaM ca kiMcivisesAhie parikkheveNaM pannatte' iti, atra 'sacakhuDDAgatti sarvebhyo'pyanyebhyo dvIpasamudrebhyaH prAbhUta kSulako-laghurAyAmaviSkambhAbhyAM yojanalakSapramANatvAt , zeSaM prAyaH sugarma paridhiparimANaM gaNitaM ca kSetrasamAsaTI-1 kAtaH paribhAvanIyaM, 'tA'iti tato yadA Namiti pUrvavat, sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA Namiti prAgvat uttamakASThAprApto'tra kASThAzabdaH prakarSavAcI paramaprakarSaprApto yataH paramanyo'dhiko na bhavati sa ityarthaH, 'ukosa'tti utkarSatItyutkarSaH utkarSa evotkarSakA utkRSTa ityarthaH, aSTAdazamahattoM divaso bhavati, tasminneva ca sarvAbhyantare maNDale sUrye cAraM carati jaghanyA-sarpaladhvI dvAdazamuhUrttA rAtriH, eSo'horAtraH pAzcAtyasya sUryasaMvatsarasya paryavasAnaM, tataH sa |sUryastasmAtsarvAbhyantarAnmaNDalAniSkAman navaM sUryasaMvatsaramAdadAna:-pravartamAnaH prathame ahorAtre 'ambhitarAnaMtara'-18 |nti sobhyantarAnmaNDalAdanantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tato yadA sUryo'bhyantarAnantaraM-savobhyanta-| rAmaNDalAdanantaraM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA aSTAdazamahattoM divaso dvAbhyAM mahataMkapaSTibhAgAbhyAmUno " 12 // |bhavati, dvAbhyAM ca muhUrtekaSaSTibhAgAbhyAmadhikA dvAdazamuhUrtA rAtriH kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iheka maNDalamekenAhorAtreNa dvAbhyAM sUryAbhyAM parisamApyate, ekaikazca sUryaH pratyahorAtra maNDalasya triMzadadhiko'STAdazazatasaGgyAn |bhAgAn parikalpya ekaikaM bhArga divasakSetrasya rAtrikSetrasya vA yathAyogya hApayitA varddhayitA vA bhavati, sa caiko maNDa-13 anukrama [25] ~33~ Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], ------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] lagatastriMzadadhikASTAdazazatatamo bhAgo dvAbhyAM muhurtekaSaSTibhAgAbhyAM gamyate, tathAhi-tAni maNDalagatAni triMzadadhikAnyaSTAdazazatAni bhAgAnAM dvAbhyAM sUryAbhyAmekenAhorAtreNa gamyate, ahorAtrazca triMzanmuhUrtapramANaH, tataH sUryadvayApekSayA paSTirmuhartA labhyante tatakhairAzikakarmAvakAzaH, yadi paTyA muhUrteraSTAdaza zatAni triMzadadhikAni maNDalasya bhAgAnAM gamyate tata ekena muhUrtena kiM gamyate !, raashitrysthaapnaa-| 60 / 1830 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzerguNanAjAtAni tAnyevASTAdaza zatAni triMzadadhikAni teSAmAyenarAzinA paSTilakSaNena bhAgo hiyate labdhAH sArdAstriMzadbhAgAH, etAvanmuhUrttana gamyate, muhUrtazcaikapaSTibhAgIkriyate tata Agatameko bhAgo dvAbhyAM muhUtekapaSTibhAgAbhyAM gamyate, yadivA yadi jyazItyadhikenAhorAtrazatena SaT muhUrtA hAnI vRddhau vA prApyante tata ekenAhorAneNa kiM prApyate ?, rAzitrayasthApanA-1 183 / 6 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzi Nyate, jAtAsta eva SaT, teSAM jyazItyadhikena zatena bhAgaharaNaM, atroparitanarAzeH stokatvAdbhAgo na labhyate tatazchedyacchedakarAzyokhikenApavarttanA, jAta uparitano rAziddhikarUpo'dhastana ekapaSTirUpaH, AgataM dvAvekaSaSTibhAgau muhUrtasya ekasminnahorAtre vRddhI hAnI vA prApyate iti, tathA 'tA'iti tasmAd dvitIyAnmaNDalAniSkrAman sUryoM dvitIye ahorAne sarvAbhyantaraM maNDalamapekSya tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA Na' mityAdi, tatra yadA tasminsarvAbhyantaraM maNDalamavekSya tRtIye maNDale upasaGkamya cAra carati sadA caturbhirmuhUrtasyaikapaSTibhAgaihIno'STAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, caturbhimuhatta-15 syaikaSaSTibhAgairadhikA dvAdazamuhUrtapramANA rAtriH, evamuktanItyA 'khalu'nizcitametenAnamtaroditenopAyena pratimaNDalaM ~34 ~ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] sUryaprajJa- divasarAtriviSayamuhUttaikaSaSTibhAgadvayahAnivRddhirUpeNa niSkAman maNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairdakSiNAbhimukhaM gacchan / ptivRttiHsUryaH, 'tayANaMtarA'iti tasmAdvivakSitAdanantarAnmaNDalAt 'tayANaMtara miti tadvivakSitamanantaraM maNDala saGkAman 2 mAmataekakasmin maNDale muhartasya dvau dvAyekaSaSTibhAgau divasakSetrasya 'nirveSTayana 2'hApayana 2 rajanikSetrasya pratimaNDala dvI dii| prAbhUta muhUrtasyaikaSaSTibhAgau abhivarddhayan 2 jyazItyadhikazatatame ahorAtre prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte sarvavAdyaM maNDalamupasaGkamya / 14 // cAraM carati 'tA'iti tato yadA tasmin kAle ahorAtrarUpe Namiti prAgiva sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAnmaNDalaparica| maNagatyA zanaiH zanaiH niSkamya sarvabAhyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA sarvAbhyantaramaNDalaM 'praNidhAya'maryAdIkRtya dvitIyAnmaNDalAdArabhyetyarthaH, ekena vyazItyadhikena rAtrindivazatena trINi 'SaTpaSTAni' SaTpaTyAdhikAni muhUrttakapaSTibhAgazatAni divasakSetrasya nirveSTya'hApayitvA rajanikSetrasya tAnyeva trINi muhUtrtakaSaSTibhAgazatAni paTpaTyAdhikAni abhivarsa cAra carati, tadA Namiti pUrvavat, uttamakASThAprAptA-paramaprakarSamAptA utkarpikA-taskRSTA aSTAdazamuhartAaSTAdazamuharttapramANA rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhartapramANo divasaH, eSA prathamA SaNmAsI, yadivA etat prathama SaNmAsaM, sUtre ca puMstvanirdeza ArSatvAt , eSa vyazItyadhikazatatamo'horAtraH prathamasya SaNmAsasya paryavasAnaM / 'se pavisamANe ityAdi, 'sa'sUryaH sarvavAdyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizana dvitIyaM SaNmAsamAdadAnA-pratipadyamAno dvitIyasya // 14 // paNmAsasya prathame ahorAtre sarvabAhyAnmaNDalAdarvAganantaraM dvitIya maNDalamupasaGkAmya cAraM carati 'tA'iti tatra yadA sUryo| mAvAdyAt-sarvabAhyAnmaNDalAdarvAtanaM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA dvAbhyAM muhUrtekaSaSTibhAgAbhyAmUnA aSTA LORSCOACA dIpa anukrama [25] ~35~ Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [1], --------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] dinamahartA rAtrirbhavati, dvAbhyAM muhakapaSTibhAgAbhyAmadhiko dvAdazamuhartapramANo divasaH, tatastato'pi dvitIyAnmaNDa-14 lAdabhyantaraM sa sUryaH pravizan dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye ahorAtre 'bAhiraM tacaM'ti sarvabAhyAnmaNDalAdAktana tRtIyaM maNDalamupasaGkAmya cAra carati 'tA jayA 'mityAdi, tato yadA NamitipUrvavat, sUryaH sarvavAhyAnmaNDalAdA-12 phanaM tRtIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati 'tA jayA NamityAdi tato yadA Namiti pUrvavat sUryaH sarvavAhyAnmaNDalAdarvAtanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA aSTAdazamuhUrtA rAtrizcaturbhiH 'egaTThibhAgamuhuttehiM ti prAkRtatvAda vyatyAsena padopanyAsaH, evaM tu yathAsthitapadanirdezo draSTavyo-muhUkaSaSTibhAgairUnA bhavati, caturbhirmuhakapaSTibhAgairadhiko dvAdazamuhUttoM divasaH / 'evaM khalu eeNa'mityAdi, evaM-ukkanItyA khalvetena-anantaroditenopAyena prati-8 maNDalaM rAtridivasaviSayamuhUttaikaSaSTibhAgadvayahAnivRddhirUpeNa pravizan maNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairuttarAbhimukha gacchan 'tayANaMtarAu'tti tasmAdvivakSitAnmaNDalAt'tayANaMtara miti tadvivakSitamanantaraM maNDalaM saGkrAman ra ekaikasmin maNDale muhUrtasya dvau dvAvekaSaSTibhAgau rajanikSetrasya nirveSTayana divasakSetrasya pratimaNDalaM dvau dvau muhUrtasyaikaSaSTibhAgI abhivarddhayana 2 yazItyadhikazatatame ahorAtre dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte 'sababhaMtati sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA'iti tato yadA-yasmin kAle Namiti pUrvavat sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAmaNDalaparibhramaNagatyA zanaiH zanairabhyantaraM pravizya sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA sarvabAhyamaNDalaM 'praNidhAya'maryAdIkRtya tadAkanAd dvitIyAnmaNDalAdArabhyetyarthaH, ekena jyazItyadhikena rAtrindivazatena trINi pazaSTAni-paTUpaThAdhikAni muhUrta-lA ~36~ Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUkhemajJa 1prAbhUte 1prAbhUtaprAbhUta tivRttiH (mala.) prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] 4-9649+%24 syaikaSaSTibhAgazatAni rajanikSetrasya nirveSTya-hApayitvA diyasakSetrasya ca tAnyeva trINi SaTpaTAni muhasaMkapaTibhAgakSatAni abhivardhva cAra carati, tadA Namiti vAkyAlaGkAre uttamakASThAprAptaH-paramaprakarSaprApta utkarSakA utkRSTo'STAdazamuhUrto divaso bhavati jaghanyA ca dvAdazamuhUrtA rAtriH, etat dvitIyaM SaNmAsaM, yadivA eSA dvitIyA SaNmAsI, sUtre puMstvanirdeza ArSatvAt, eSa SaTpaTyAdhikatrizatatamo'horAtro dvitIyasya SaNmAsasya paryavasAnabhUtaH, 'eSa evaMpramANa AdityasaMvatsarA, eSa SaTpadhyadhikatrizatatamohorAtraH 'Adityasya AdityasambandhinaH saMvatsarasya paryavasAnam / sammatyupasaMhAramAha'ii khalu tasseva'mityAdi, yasmAdevaM 'iti tasmAtkAraNAttasyAdityasya-AdityasaMvatsarasya madhye 'evaM ukkena prakAreNa 'sakRd' ekavAramaSTAdazamuhUttoM divaso bhavati sakRccASTAdazamuhartA rAtriH, tathA sakRd dvAdazamuhUrto divaso bhavati sakRSca bAdazamuhartA rAtriH, tatra prathame paNmAse astyaSTAdazamuhUrtA rAtriH, sA ca prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre, natvaSTAdazamuharto divasaH, tathA asti tasminneva prathame SaNmAse dvAdazamuhUttoM divasaH, so'pi prathamaSaNmAsaparyavasAnehorAtre, natu dvAdazamuhUcA rAtriH, dvitIye SaNmAse'styetad yaduta aSTAdazamuhattoM divaso bhavati, saca dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUseDahorAtre natvaSTAdazamuhUrttArAtriH, tathA astyetat yaduta tasminneva dvitIyapaNmAse asti dvAdazamuhUrtA rAtriH, sA'pi tasminneva dvitIyapaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre, na punarastyetat yaduta dvaadshmhto divaso bhavatIti tathA prathamevA SaNmAse nAstyetatva yaduta paJcadazamuhUtrto divaso bhavati, nApyastyetat yaduta paJcadazamuharcA rAtriH, kiM sarvathA netyAha-nAmyatra-rAtrindivAnAM vRdhyapavRddheranyatra na bhavati, rAnindivAnAM tu vRddhyapavRddhau ca bhavatyeva paJcadazamuhUrttA rAtriH pazcadazamuhatoM divasaH, te ca vRkSA ~37~ Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [1] ....... ......--- prAbhataprAbhUta [1], .................- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [11] dIpa anukrama [25] pavUddhI rAtrindivAnAM kathaM bhavata ityAha-muhuttANaMcayovacaeNa'muhUrtAnAM paJcadazasaGkhyAnAM cayopacayena cayena-adhikatvena vRddhirapacayena-hInatvenApavRddhiH, iyamatra bhAvanA-paripUrNapaJcadazamuhUrtapramANe divasarAtrIna bhavato, hInAdhikapaJcadazamuhUrtapramANe tu divasarAtrI bhavataH, parva 'annattha vA aNuvAyagaIe'iti vAzabdaH prakArAntarasUcane anyatrAnupAtagate:-anusAragateH paJcadazamuhUttoM divasaH paJcadazamuhUrtA vA rAtrinaM bhavati, anusAragatyA tu bhavatyeva, sAcAnusAragatirevaM-yadi jyazItyadhikazatatame maNDale SaNmuhUrttA vRddhau hAnau vA prApyante tato'rvAk tadarddhagatau yo muhUrtAHprApyante,vyazItyadhikazatasya vAI sArdA ekanavatiH tata AgataM ekanavatisakoSu maNDaleSu gateSu dvinavatitamasya ca maNDalasyA. gate paJcadaza muhartAH prApyante, tavastata u rAtrikalpanAyAM pazcadazamuhUttoM divasaH, paJcadazamuhUrtA ca rAtrirlabhyate nAnyatheti, 'gAhAo bhaNitavyAo'tti atra anantaroktArthasavAhikA asyA eva sUryaprajJapterbhadrabAhuvAminA yA niyuktiH kRtA tatpratibaddhA anyA vA kAzcana granthAntarasuprasiddhA gAthA vartante tA 'bhaNitavyAH'paThanIyAH, tAzca sampati kApi pustake na dRzyanta iti vyavacchinnAH sambhAvyante tato na kathayituM vyAkhyAtuM vA zakyante, yo vA yathA sampradAyAdavagacchati tena tathA ziSyebhyaH kathanIyA vyAkhyAnIyAzceti / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM / samAptaM tadevamukta prathamasya prAbhRtasya prathama prAbhRtaprAbhRta sampati dvitIyamarddhamaNDalasaMsthitipratipAdakaM vivakSuridaM praznasUtramAha atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM-1 parisamAptaM atha prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhUtaM- 2 Arabhyate ~ 38~ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: RE prata sUtrAMka [12-13] (mala.) // 16 // dIpa anukrama tA kahaM te addhamaMDalasaMThitI AhitAti vadejA ?, tastha khalu ime duve addhamaMDalasaMThitI paM0, taM0-dAhiNA 1 prAbhUte 4 ceva addhamaMDalasaMThitI uttarA ceva aDamaMDalasaMThitI / tA kahaM te dAhiNaaddhamaMDalasaMThitI AhitAtira 2prAbhUta&vadejA, tA ayaNaM jaMbuddIve dIve sabadIvasamudANaMjAba parikkheverNa tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM dAhiNaM * prAbhUtaM amaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTTapatte ukosae ahArasamuhutte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhattA rAtI bhavati, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccharaM ayamANe par3hamaMsi ahorattaMsira dAhiNAe aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAte abhitarANataraM uttaraM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamittA cAra carati, jatA gaM sUrie abhitarANaMtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhatte[hiM] divase bhavati dohiM egaTThabhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAtI dohiM egahibhAgamuhattehi 4 adhiyA se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi uttarAe aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAe ambhitaraM tacaM dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamisA cAraM carati |taa jayA NaM sUrie abhitaraM tacaM dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti uvarsakamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhutte [hiM] divase bhavati cAhiM egaTThibhAgamuhattehi UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khalu eeNaM uvAeNaM NikkhamamANe sUrie tadaNaMtarAto'NaMtaraMsi taMsi 2 desaMmi taM taM addhamaMDalasaMThiti saMkamamANo 2 dAhiNAe 2 aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAte, savavAhiraM uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie [26-27] ~ 39~ Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] SACROG dIpa anukrama sababAhiraM uttaraM addhamaMDalasaMThirti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapattA ukosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavati / esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamachammAsassa pajjavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi uttarAte aMtarabhAgAte| tassAdipadesAte cAhirANaMtaraM dAhiNaM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie 4 bAhirANaMtaraM dAhiNaaddhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egaDibhAgamuhurohiM aNA duvAlasamuhutte divase bhavati dohiM egaTThibhAgamuhuttehiM ahie, se pavisamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi dAhiNAte aMtarAe bhAgAte tassAdipadesAe pAhiraMtaraM tacaM uttaraM addhamaMDalasaM-18 Thiti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM mUrie bAhiraM tacaM uttaraM ahamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAra carati tadA NaM aTThArasamuhusA rAI bhavati cAhiM egaTThibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khalu eteNaM uvAeNaM pavisamANe sUrie tadANaMtarAu tadANaMtaraM taMsi 2 desaMsi taM taM addhamaMDalasaMThiti saMkamamANe 2 uttarAe aMtarAbhAgAte tassAdipadesAe sababhaMtaraM dAhiNaM addhamaMDalasaMThirti uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA gaM sarie savanbhaMtaraM dAhiNaM anDamaMDalahiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, esa NaM doce chammAse, esa Na docassa chamAsassa panavasANe, esa gaM Adice saMvacchare, esa NaM AdicasaMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 12)tA kahaM te [26-27] ~ 40~ Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJaptivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama uttarA addhamaMDalasaMThitI AhitAtivadejA, tA ayaM NaM jaMbuddIve dIve sabadIvajAvaparikkheveNaM, tA jatANaM mAbhRte sarie sababhaMtare uttaraM addhamaMDalasaMThiti uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasa- 2 mA muTutte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati jahA dAhiNA tahA ceSa NavaraM uttaraDio prAbhUta ambhitarANataraM dAhiNaM khaSasaMkamaha, dAhiNAto abhitaraM tacaM uttara pavasaMkamati, evaM khalu eeNaM uvAeNaM jAva sababAhiraM dAhiNaM uvasaMkamati, savayAhiraM dAhiNaM vasaMkamati 2ttA dAhiNAo bAhirANaMtaraM uttaraM uvasaMkamati uttarAto yAhiraM tacaM dAhiNaM taccAto dAhiNAto saMkamamANe 2 jAva sababhaMtaraM uvasaMkamati, taheva / esa NaM doce chammAse esaNaM docassa chammAsassa pajjavasANe, esa NaM Adicce saMvacchare, esaNaM Adicassa saMvaccharassa pajjavasANe gaahaao| (sUtraM 13) bIyaM pAjhuDapAhuDaM samattaM // 'tA kahate'ityAdi, 'tA'iti kramArthaH, pUrvavad bhAvanIyA, 'kathaM' kena prakAreNa bhagavan ! te'tava mate 'arddhamaNDalasaM|sthiti'arddhamaNDalavyavasthA AkhyAteti vadet, pRcchatazcAyamabhiprAyaH-ha ekaikA sUrya ekaikenAhorAtreNakaikasya maNDajAlasyAmeva bhramaNena pUrayati, tataH saMzayaH kathamekaikasya sUryasya pratyahorAnamekaikA maNDalaparicamaNavyavastheti pRSThati, atra bhagavAn pratyuttaramAha-tA khalu'ityAdi, 'tA'iti tatrArddhamaNDalavyavasthAvicAre khalu-nizcitamime de a maNDalasaMsthitI mayA prajJase, tadyathA-ekA dakSiNA caiva-dakSiNadigbhAvisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthiti:-arjumaNDalavyavasthA ma dvitIyA uttarA caiva-uttaradigbhAvisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthitiH, evamukke'pi bhUyaH pRcchati-tA kahaM te'ityAdideha / [26-27] // 17 // 61 ~ 41~ Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama dve api arjamaNDalasaMsthitI jJAtavye tatredaM tAvatpRcchAmi-kathaM svayA bhagavan 'dakSiNA'dakSiNadigbhAghisUryaviSayA arddhamaNDalasaMsthitirAkhyAtA iti vadet ?,bhagavAnAha-'tA ayapaNa'mityAdi, idaM jamyUhIpavAkyaM prAgiva svayaM paripUrNa pari|bhAvanIyam , tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA, Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvAbhyantarI-sarvAbhyantaramaNDalagatAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati tadA Namiti pUrvavat , uttamakAyAprApta:-paramaprakarSaprAptaH, utkarSaka-utkRSTo'TAdazamuhUtrto divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhUrttA rAtriH, iha sarvAbhyantare maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdU zanaiH zanaiH sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalAbhimukhaM tathA kathaMcanApi maNDalagatyA paricamati yenAhorAtraparyante sarvAbhyantaramaNDalagatAn aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgAnapare ca dve yojane atikramya sarvAbhyantarAnantaradvitIyotsarArjumaNDalasImAyAM vartate, tathA cAha-se nikkhamamANe ityAdi sa sUryaH sarvAbhyantaragatAt prathamakSaNAdUI zanaiH zanairniSkrAman ahorAtre'tikAnte sati navam-abhinava saMvatsaramAdadAno navasya prathame'horAtre dakSiNasmAd-dakSiNadigbhAvino'ntarAt-sarvAbhyantaramaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikayojanadvayapramANApAntarAlarUpAdvinirgatya 'tassAdipaesAe'ititasya-sarvAbhyantarAnantarasyottarArddhamaNDalasyAdipradezamAzrityAbhyantarAnantarAM-sarvAbhyantaramaNDalAnantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati, sa cAdipradezAdUddha zanaiH zanairaparamaNDalAbhimukhamatrApi tathA kathaJcanApi carati yena tasyAhorAtrasya paryante tadapi maNDalamanye ca dve yojane parityajya dakSiNadigbhAvinastRtIyasya maNDalasya sImAyAM bhavati, tA jayA Na'mityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAnantarAM dvitIyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkhamya cAraM carati [26-27] ~ 42 ~ Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala0) prAbhRte 2 prAbhUta prAbhRtaM prata sUtrAMka [12-13] // 18 // 5:45-45844 dIpa anukrama tadA divaso'STAdazamuhUrtoM dvAbhyAM muhUkaSaSTibhAgAbhyAmUno bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhartA rAniH dvAbhyAM muhUrtaka- paSTibhAgAbhyAmabhyadhikA, tatastasyA api dvitIyasyA uttarArddhamaNDalasaMsthiterukkaprakAreNa sa sUryo niSkAman abhinavasya sUryasaMvatsarasya dvitIye'horAtre uttarasmAduttaradigbhAvino'ntarAd dvitIyottarArddhamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanaikaSaSTi|bhAgAbhyadhikayojanadvayapramANApAntarAlarUpAd viniHsRtya 'tassAipaesAe' iti tasya-dakSiNadigbhAvinastRtIyasyArddha|maNDalasyAdipradezamAzritya 'ambhitaraM tacaMti sarvAbhyantaramaNDalamapekSya tRtIyAM dakSiNAmamaNDalasaMsthitimupasaGgamya mAcAraM carati, atrApi tathA cAraM carati AdipradezAdU zanaiH zanairaparamaNDalAbhimukhaM yena tasyAhorAtrasya paryante tanmaNDala-2 gatAnaSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAnapare ca dve yojane apahAya caturthasyottarArddhamaNDalasya sImAyAmavatiSThate, 'tA jayA 'mityAdi, tato yadA Namiti pUrvavat sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyAM dakSiNAmImaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati tadA aSTAdazamuhUrto divaso bhavati caturbhirmuhUttaikaSaSTibhAgairUno dvAdazamuhartA rAtriH caturbhirmuhattaikaSaSTibhAgairabhyadhikA, 'evaM khalu'ityAdi, evaM-utanItyA khalu-nizcitametenopAyena pratyahorAtramaSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikayojanadayavikampanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAdarddhamaNDalAttadanantaraM tasmin 2 deze-dakSiNapUrvabhAge uttarapazcimabhAge vA tA tAM-arddhamaNDalasaMsthitiM sAmana 2 yazItyadhikazatatamAhorAtraparyante gate dakSiNamAt-dakSiNadigbhAvinIzAntarAt byazItyadhikazatatamamaNDalagatASTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarayojanadvayapramANAdapAntarAlarUpA dAgAttassAipaesAe iti tasya-sarvavAhyamaNDalagatasyottarasyArddhamaNDalAdipradezamAzritya sarvabAhyAmuttarAImaNDalasaMsthi [26-27] %95-%A5% // 18 FarPurwanaBNamunoonm ~ 43~ Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: + + prata sUtrAMka [12-13] -18+ dIpa anukrama timupasaGkamya cAraM carati, sa cAdipradezAdUI zanaiH 2 sarvabAhyAnantarAbhyantaradakSiNAlamaNDalAbhimukhaM sthA kathaMcanApi carati yena tasyAhorAtrasya paryante sarvabAhyAnantarAbhyantaradakSiNArddhamaNDalasImAvAM bhavati, nato badA Namiti pUrvavat sUryaH sarvabAhyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkhamya cAraM carati, tatra uttamakASThAM prAptA (paramaprakarSagatA) utkapikA-utkRSTA aSTAdazamuhUrNa rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhUttoM divasaH, 'esa Na'mityAdi, nigamanavAkyaprAgvat, 'sa pavisamANe ityAdi, sUryaH sarvacAhyottarArddhamaNDalAdipradezArpa zanaiH zanaiH sarvabAhyAnantaradvitIyadakSiNArddhamaNDalAbhimukhaM sAman tasminnevAhorAtre'tikAnte sati abhyantaraM pravizan dvitIyaM SaNmAsamAdadAno dvitIyasya paNmAsasya prathame'horAtre uttarasmAduttaradigbhAvisarvabAhyamaNDalagatAdantarAt sarvabAhyAntarArddhamaNDalagatASTAcatvAriMzayojanakaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarArvAgbhAviyojanadayapramANAdapAntarAlarUpAnAgAt 'tassAipaesAe'iti tasya-dakSiNadigbhAvinaH sarvabAhyAnantarasya dakSiNasyArddhamaNDalasyAdipradezamAzritya 'bAhirANaMtaraMti sarvabAhyasya maNDalasyAnantarAmabhyaPntarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkramya cAraM carati, atrApi dhAra AdipradezAdUrva tathA kathaMcanApyabhyantarAbhimukhaM bacate yenAhorAghaparyante sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantarasya tRtIyA maNDalasya sImAyAM bhavati, 'tA jayA Na'mityAdi, tato damadA sUryo bAhyAnantarA-sarvabAhyAdanantarAMdakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAraM carati tadA aSTAdazamuhartA rAtri - Paa muhakapaSTibhAgAbhyAmUnA bhavati, dvAdazamuharcapramANo divasodvAbhyAM muhattaikaSaSTibhAmAbhyAmadhikA 'se pavisamA svAdibhivAhogave'vikAnve satisUryo'bhyantaraM pravizan dvitIyasva paNmAsata dvitIyebhorAne dakSiNamAdAmAda [26-27] ~ 44 ~ Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama [26-27] sUrya sivRtiH ( mala0 ) candraprajJapti" - Education international upAMgasUtra-5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [2] mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita .........AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH // 19 // kSiNadigbhAvino'ntarA dakSiNadigbhAvisarvabAhyAnantaradvitIya maNDalagatASTAcatvAriMzadyojanai kaSaSTibhAgAbhyadhikatadanantarA- 4 rvAgbhAviyojanadvayapramANAdapAntarAlarUpAGgAgAdviniHsRtya 'tassAipaesAe' iti tasya sarvabAhyAdabhyantarasya tRtIyasyottarArddhamaNDalasyAdipradezAt-AdipradezamAzritya bAhyatRtIyAM sarvabAhyAyA arddhamaNDalasaMsthitestRtIyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthi4 timupasaGkramya cAraM carati, atrApi cAra AdipradezAdArabhya zanaiH zanairaparArddha maNDalAbhimukhaM tathA kathaMcanApi pravarttamAno draSTavyo yena tadahorAtraparyante sarva vAhyAdarddha maNDalAttRtIyAmarvAkanImarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkramya cAraM carati tadA aSTAdazamuharttA rAtrizcaturbhirmuhataikapaSTibhAgairunA bhavati, dvAdazamuhUrttazca divasazcaturbhirmuhUrttakaSaSTibhAgairabhyadhikaH, 'eva' mityAdi, evam-uktaprakAreNa khalu nizcitametenopAyena - pratyahorAtramabhyantaramaSTA catvAriMzadyo janaikaSaSTibhAgayojanadvayavikampanarUpeNa zanaiH zanairabhyantaraM pravizan sUryastadanantarAT arddhamaNDalAt tadanantarAM tasmin 2 pradeze dakSiNapUrvabhAge uttarAparabhAge vA tAM tAmarddhamaNDalasaMsthitiM saGkrAman dvitIyasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatamAhorAtraparyante gate uttarasmAduttaradigbhA| vino'ntarAtsarvabAhyamaNDalamapekSya yad vyazItyadhikazatatamaM maNDalaM tadgatASTAcatvAriMzadyojanaikapaSTibhAgAbhyadhikatadanantarAbhyantara yojanadvayapramANAdapAntarAlarUpAdbhAgAt 'tassAiparasAe' iti tasya - sarvAbhyantaramaNDalagatasya dakSiNasvArddha maNDalasyAdipradezamAzritya sarvAbhyantarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkramya cAraM carati, sa cAdipradezAdUrdhvaM zanaiH zanaiH sarvAbhyantarAnantarabAhyottarArddha maNDalAbhimukhaM tathA kathaJcanApi cAraM pratipadyate yena tasyAhorAtrasya paryante | sarvAbhyantarAnantarasyottarasyArddhamaNDalasya sImAyAM bhavati, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantarAM dakSiNA For PanalPrata Use Only ~ 45~ 1 prAbhRte 3 prAbhRtaprAbhRrta // 19 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] 8454315 dIpa anukrama marddhamaNDalasaMsthitimupasaGkamya cAra carati tadA uttamakAThAprApta utkarSakaH-utkRSTaH aSTAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, sarvajaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, 'esa Na'mityAdi, nigamanavAkyaM prAgvat, tadevamuktA dakSiNA arddhmnnddlsNsthitiH| sAmpratamuttarAmImaNDalasaMsthitiM jijJAsuH praznayati-tA kahaM te ityAdi, etatprAgvad vyAkhyeyaM, 'tAjayANa* mityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSa* ko'STAdazamuhUrto divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhUrcA rAtriH, 'jahA dAhiNA taha ceva'tti yathA dakSiNA arddhamaNDa-8 |lavyavasthitiH prAgabhihitA tathA caiva-tenaiva prakAreNaiSA'pyuttarArddhamaNDa lavyavasthitirAkhyeyA, navaraM 'uttare Thio ambhitarANataraM dAhiNaM uvasaMkamai, dAhiNAo abhitaraM taccaM uttaraM uvasaMkamai, eeNaM uvAeNaM jAva sababAhiraM dAhiNaM uvasaMkamai, sababAhirAo bAhirANataraM uttaraM uvasaMkamai, uttarAo bAhiraM taccaM dAhiNaM taccAo dAhiNAo saMkamamANe 2 jAva sababhaMtaramuttaraM svasaMkamaha'iti, navaramaya dakSiNA maNDalavyavasthiterasyAmuttarArddhamaNDalavyavasthAyAM vishessonydut| sarvAbhyantare uttarasminnarddhamaNDale sthitaH san tasminnahorAtre'tikrAnte navaM saMvatsaramAdadAnaH prathamasya SaNmAsasya prathameDa-4 horAtre abhyantarAnantarAM sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantarAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, tasminnahorAtre'tikAnte prathamasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre'bhyantaratRtIyAM saryAbhyantarasya maNDalasya tRtIyAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, evaM khalvanenopAyena prAgiva tAvad vaktavyaM yAvatprathamasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatame ahorAtre paryavasAnabhUte sarvavAhyAM dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, etatpradhamasya SaNmAsasya paryavasAnaM, tato dvitIyasya SaNmAsasya KHESARSA [26-27] ~ 46~ Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [12-13] OMOM dIpa anukrama sUryaprajJa- prathame'horAtra bAhyAnantarAM sarvacAhyasya maNDalasyAkinImuttarAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaMkrAmati tatastasminnahorAtre'nimante | 2 1prAbhRte ptivRttiH dvitIyasya SaNmAsasyA'horAtre uttarasyA arddhamaNDalasaMsthiterviniHsRtya bAhyatRtIyAM sabAhyasya maNDalasyAvAkanI tRtIyAMzaprAbhRta(mala.) dakSiNAmarddhamaNDalasaMsthitimupasaGkAmati, tasyAzca tRtIyasthA dakSiNasthA marddhamaNDalasaMsthiterekaikenAhorAtreNaikAmaddhamaNDalasaM- prAbhRta sthiti saGkrAman 2 tAvadavaseyo yAvad dvitIyaSaNmAsaparyavasAnabhUte'horAtre sarvAbhyantarAmuttarAmarddhamaNDalasaMsthitiyuksAmati, tadevaM dakSiNasyA arddhamaNDalasaMsthiteH uttarasyAmarDamaNDalasaMsthitau nAnAtvamupadarzita, etadanusAreNa ca svayameva sUtrAlApako yathAvasthitaH paribhAvanIyaH, sacaivaM 'se nikkhamamANe sUrie nava saMvaccharamayamANe paDhabaMsi ahorasi ra uttarAe aMtarAe bhAgAe tassAipaesAe ambhitarANataraM dAhiNaM addhamaMDalaM saMThiti uvasaMkamittA cAraM carati, jayA rie abhitarANaMtaraM dAhiNaM agramaMDalasaMThirti ubasaMkamittA cAra carati tayA NaM avArasamuhuce divase bhavati dohi gADibhAgamuhattehi jaNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohi eyahibhAgamahattehiM ahikA, se niksamamANe sUrie dosi bho| ratasi dAhiNAra aMtarAe bhAgAe tassAdipadesAe abhitara taccaM uttaraM addhamaMDalasaMThiI navasaMkamicA pAraMpati, Pl vyA gaM ahArasamuhune divase bhavati cAhiM egahibhAgamahattehiM UNe, duvAlasamuhuttA rAI bhavati carahiM paahibhaagm-4|| huttehi ahiyA, evaM khalu eeNaM ubAeNaM niksamamANe sarie tayANatarAo tayAgaMtaraM saMsi taMsi desaMsi saMmata-11 DalasaMThiI saMkamamANe uttarApa bhAgAe' tassAipaesAe sababAhiraM dAhiNamaddhamaMDalasaMTiiM navasaMkamiyA cAraM kAti, sA jayA NaM sUripa sapabAhiraM vAhiNaM addhamaMDalasaMThiDbhuvasaMkamitA pAraM carati taka paM uccamakApasA ukosiyA mahArasa [26-27] ~ 47~ Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [12-13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: OMER prata sUtrAMka [12-13] dIpa anukrama muhuttA rAI bhavati, jahAe duvAlasamuhutte divase bhavai, esaI paDhame chammAse esa gaM paDhamassa chammAsassa pharasANe, se pavisamANe sUrie docca chammAsamayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi dAhiNAe aMtarAe bhAgAe tassAipaesAe cAhirANatara uttaraM addhamaMDalasaMThiimuvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sUrie bAhirANataraM uttaraM addhamaMDalasaMThiimuvasaMka mittA cAra carati tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavai dohi ya egahibhAgamuhuttehi UNA duvAlasamuhutte divase bhavai lUcana(do)hiM egahibhAgamuhuttehiM ahie, evaM khalu eeNaM uvAeNaM pavisamANe sUrie tayANaMtarAo tayANataraM taMsi tasi desasi taM te addhamaMDalasaMThiI saMkamamANe dAhiNAe aMtarAe bhAgAe tassAdipaesAe sababhaMtaraM uttaraM ahamaMDalasaMThiimuvasaMka| mittA cAra carai, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM uttaraM addhamaMDalasaMThiI uvasaMkamittA cAra caraha tathA NaM uttamakaTThapatte | |ukosie ahArasamahatte divase bhavati, jahaniyA vAlasamahattA rAI bhavatitti, esa NaM duce chammAse ityAdi prAgvat // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 2 samApta tadevamuktaM dvitIyaM prAbhRtaprAbhRta, sampati tRtIyamabhidhAtavyaM, tatra cArthAdhikArazcIrNapraticaraNaM, tatastadviSayaM praznasUbamAha tA ke te citraM paddhicarati Ahiteti vadejA, tattha khalu zme duve sUriyA paM0, taM0-bhArahe ceva sUrie eravae ceva sUrie, tA ete Na duve sUrie patteyaM ratIsAe 2 muhattehiM egamegaM addhamaMDalaM carati, sahIe 2 muhuttehiM egamegaM maMDalaM saMghAtaMti, tA NikkhamamANe khalu ete dukhe sUriyA No aNNamaNNassa ciNNa paDicarati, pavisamANA khalu ete duve sUriyA aNNamaNNassa ciNNaM paTicaraMti, taM satamegaM cotAlaM,tattha ke heU S [26-27] atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~ 48~ Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prAbhRte 3 prAbhRtaprAbhRta prata sUtrAMka (mala0) // 21 // [14] dIpa anukrama [28] zavadevA , tA ayaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tattha NaM tattha NaM ayaM bhArahae ceva sUrie jaMbuvassa 2 pAINapaDiNApataudINadAhiNAyatAe jIvAya maMDalaM cavIsaeNaM sateNaM chettA dAhiNapurathimillasi cau- bhAgamaMDalaMsi bANautiyasariyamatAI jAI appaNA ceva ciNNAI paDicarati, uttarapacasthimellaMsi caubhAgamaMDalaM si ekkANauti sariyamatAI jAiM sUrie appaNo ceva ciNNaM paDicarati, tattha ayaM bhArahe sarie eravatassa sUriyassa jaMbuddIvassa 2 pAINapaDiNIyAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cauvIsaeNaM sateNaM chettA uttarapurathimilaMsi caubhAgamaMDalaMsi bANauti sUriyamatAI jAva sarie parassa cipaNaM paDicarati, dAhiNakApacatdhimellaMsi caubhAgamaMDalaMsi ekUNaNArti sUriyamatAI jA sarie parassa va cipaNaM paDicarati, tatva ayaM eravae sUrie jaMbuddIvarasa 2 pAINapaDiNAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cauvIsaeNaM sateNaM chettA uttarapurasthimillaMsi caubhAgamaMDalaMsi thANaurti sUriyamayAiM jAva sUrie appaNo ceva ciNaM paDiyarati dAhiNapurasthimilaMsi caubhAgamaMDalaMsi ekANautisUriyamatAI jAva sUrie appaNo gheva ciNaM paDicarati, tattha NaM evaM eravatie sarie bhArahassa sUriyarasa jaMbuddIvassa pAINapaDiNAya-1 tAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cauvIsaeNaM sateNaM chittA dAhiNapacasthimellaMsi caubhAgama-| pADalaMsi bANaurti sariyamatAI sUrie parassa ciNaM paDicarati, uttarapuradhimellaMsi caubhAgamaMDalaMsi ekA-1 gauti sUriyamatAI jAI sUrie parassa ceva ciNaM paDicarati, tA nikkhamamANe khalu pate duce sUriyA No ~ 49~ Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1] ....... ......--- prAbhataprAbhUta [3], .................- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [14] dIpa anukrama [28] 54544%%% aNNamaNNassa ciNNaM pahicaraMti, pacisamANA khalu ete duve sUriyA aNNamapaNassa ciNNaM paDicaraMti, satamegaM cotAlaM / gAhAo (sUtraM)14 // taiyaM pAhuDa pAhuDaM sammattaM / / 'tA ke te'ityAdi, tA iti prAgvat, kastvayA bhagavan ! sUryaH svayaM pareNa vA sUryeNa cIrNa kSetra praticarati-praticaran AkhyAta iti vadet 1, evaM bhagavatA gautamenokta bhagavAn varddhamAnasvAmI Aha-tatva'ityAdi, taba-asmin jambUdvIpe parasparaM cIrNakSetrapraticaraNacintAyAM khaTu-nizcitaM yathAvasthitaM vastutattvamadhikRtyemau dvau sUyauM prajJaptI, tadyathA-bhAratazcaiva sUryaH airAvatazcaiva sUryaH, 'tA ee Na'mityAdi, tata etau Namiti vAkyAlaGkAre dvau sUyauM pratyeka triMzatA muhUrekaikamarddhamaNDalaM carataH SaSTyA 2 muhUtaiH punaH pratyekamekaikaM paripUrNa maNDalaM 'sasAtayataH'pUrayataH 'tA |nikkhamamANA' ityAdi, tA iti tatra sUryasatkaikasaMvatsaramadhye imo dvAvapi sUyau~ sarvAbhyantarAmmaNDalAnniSkrAmantI | no'nyo'nyasya-paraspareNa cIrNa kSetra praticarataH, naiko'pareNa cINa kSetraM prati carati, nApyaparo'pareNa cIrNamiti bhAvaH, idaM sthApanAvazAdavaseyaM, sA ca sthApanA iym-| sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantarI pravizantI dvAvapi khalu sUryAvanyoM'nyasya-paraspareNa cIrNa praticarataH, tadyathA-zatamekaM catuzcatvAriMzaM, kimuktaM bhavati -yaizcaturviMzatyadhikazatasAMga maNDalaM pUryate teSAM catuzcatvAriMzadadhika zatamubhayasUryasamudAyacintAyAM paraspareNa cIrNapraticIrNa pratimaNDalamavApyate | iti, etadavagamA praznasUtramAha-'tattha ko hetU'iti, 'tatra evaMvidhAyA vastutattvavyavasthAyA avagame ko hetuH, kA| upapattiriti ?, atrArthe bhagavAn vadet, atra bhagavAnAha-tA ayaNNa'mityAdi, idaM jambUdvIpasvarUpapratipAdakaM vAkya SARERatantntanational Maraturary.com ~50~ Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1] .............--- prAbhataprAbhUta [3], ...................- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) // 22 // sUtrAMka [14] pUrvavat svayaM paripUrNa paribhAvanIyaM 'tastha NamityAdi, tatra jambUdvIpe Namiti prAgvat, 'ayaM bhArahe ceSa sUripa iti 1prAbhRte sarvabAhyasya maNDalasya dakSiNasminnarddhamaNDale yazcAraM caritumArabhate sa bharatakSetraprakAzakatvAdArata ityucyate, yastvitara-43prAbhRta stasyaiva sarvavAhyasya maNDalasyottarasminbarddhamaNDale cAra carati sa airAvatakSetraprakAzakatvAdairAvataH, tatrAyaM pratyakSata upa- prAbhUta zalabhyamAno jambUdvIpastha sambandhI bhArataH sUryo yasmin maNDale paribhramati tattanmaNDalaM catavizatyadhikena zatena chittvAvibhajya caturvizatyadhikazatasayAn bhAgAn tasya 2 maNDalasya parikalpyetyarthaH, sUryazca prAcInApAcInAyatayA udagadakSiNAyatayA ca jIvayA-pratyaJcayA davarikayA ityarthaH, tanmaNDalaM caturbhAigairvibhajya dakSiNapaurastye dakSiNapUrva Agneye 1 koNe ityarthaH 'cabhAgamaMDalaMsitti prAkRtatvAtpadavyatyayo maNDalacaturbhAge-tasya tasya maNDalasya caturSe bhAme sUrya-15 saMvatsarasatkadvitIyaSaNmAsamadhye dvinavati sUryagatAni-dvAnavatisaGgyAni maNDalAni svayaM sUryeNa gatAni-cIrNAni, kimukta bhavati |-puurv sarvAbhyantarAnmaNDalAniSkAmatA svacIrNAni praticaratIti gamyate, etadeva vyAcaSTe-'jAI. sarie appaNA ciNNaM pabiyaraI'iti yAni sUrya AtmanA-svayaM pUrva sarvAbhyantarAmamaNDalAniSkramaNakAle itizeSa, cIrNAci pratigharati, tAni ca dvinavatisakyAni maNDalAni caturbhAgarUpANi cIrNAni praticarati, na paripUrNacaturbhAgamAtrANi, kintu svasvamaNDalagatacaturvizatyadhikazatasatkATAdazASTAdazabhAgapramitAni, te cASTAdazASTAdazabhAgA na sarvavyApi maNDa- // 22 // leSu pratiniyate paba deza, kintu kApi maNDale kutrApi, kevalaM dakSiNapaurastyarUpacaturbhAgamadhye tato 'dAhiNapurasthimasipaubhAgamaMDalaMsI'tyukam, pavamuttareSvapi maNDalacaturbhAgavaSTAdazabhAgapramitatvaM bhAvanIya, sa eva bhArataH sUryasteSAmeva OMOMOMOMOMOM dIpa anukrama [28] ~514 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], -------------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [14] dIpa anukrama [28] OMOMOMOM dvitIyAnAM SaNmAsAnAM madhye uttarapazcime caturbhAgamaNDale-maNDalacaturbhAge ekanavatisakyAni maNDalAni svasvamaNDalagatacaturvizatyadhikazatasatkASTAdazASTAdazabhAgapramitAni 'khayaMmatAni'svayaM sUryeNa pUrva sarvAbhyantarAmamaNDalAnniSkramaNakAle cIrNAni praticaratIti gamyate, patadeva vyAcaSTe-'jAI sUrie appaNA ceva cipaNAI pahicarati etatpUrvavad byAkhyeyaM, iha sarvavAhyAnmaNDalAt zeSANi maNDalAni jyazItyadhikazatasaGkhyA ni tAni ca dvAbhyAmapi sUryAbhyAM dvitIyaSaNmAsamadhye pratyeka parizramyante, sarveSvapi ca digvibhAgeSu pratyekamekaM maNDalamekena sUryeNa parizramyate dvitIyamapareNa evaM yAvatsarvAntimaM maNDalaM, tatra dakSiNapUrva digbhAge dvitIyaSaNmAsamadhye bhArataH sUryoM dvinavatimaNDalAni paricamati, ekanavatimaNDalAni airAvataH, uttarapazcime digvibhAge dvinavatimaNDalAnpairAvataH paribhramati, ekanavatimaNDalAni bhArataH, etazca paTTikAdI maNDalasthApanAM kRtvA paribhAvanIyaM, tata uktam-dakSiNapUrve dvinavatisakyAni maNDalAni uttarapazcime khekanavatisakyAni bhArataH svayaM cIrNAni pratiparatIti / tadevaM bhAratasUryasya svIyaM cIrNapratidharaNaparimANamukamidAnI tasyaiva bhAratasUryasya paracIrNapraticaraNaparimANamAha-tattha ya ayaM bhArahe' ityAdi, 'tatra'jambaddhIpe 'ayaM' pratyakSata upalabhyamAno jambUdvIpasambandhI bhArataH sUryo yasmin maNDale parizramati tattanmaNDalaM catuSizatyadhikena bhAga zatena chittvA bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA ca jIvayA tattanmaNDalaM catubhirvibhajya uttarapUrve 4 iMsAne koNe ityarthaH 'caturbhAgamaNDale'tasya tasya maNDalasya caturthe bhAge teSAmeva dvitIyAnAM SaNmAsAnAM madhye airAva tasya sUryasya dvinavatisUryamatAni-dvinavatisAmAnyairAvatena sUryeNa pUrva niSkramaNakAle matIkRtAni praticarati, etadeva ~52~ Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ----------- prAbhRtaprAbhRta [3], --------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRte % prata prAbhUta sUtrAMka [14] // 23 // % sUryamajJa vyaktIkaroti-'jAI sUrie parassa ciNNAI paDicaraI' yAni sUryo bhArataH 'parassa cinnAI ityatra SaSThI tRtIyArthe pareNa- ptivRttiH airAvatena sUryeNa niSkramaNakAle cIrNAni praticarati, dakSiNapazcime ca maNDalacaturbhAge ekanavati-ekanavatisakyAni | (mala0) airAvatasya sUryasyetyatrApi sambadhyate, tato'yamarthaH-airAvatasya sUryasya sambandhIni sUryamatAni, kimuktaM bhavati -airAva tena sUryeNa pUrva niSkramaNakAle matIkRtAni praticarati, etadevAha-'jAI sUrie parassa cipaNAI paDiyaraha'patatpUrvavad vyAkhyeyaM, atrApyekasmin vibhAge dvinavatirekasmin bhAge ekanavatirityatra bhAvanA prAgiva bhAvanIyA, tadevaM bhArataH sUryo dakSiNapUrve dvinavatisaGkhyAni uttarapazcime ekanavatisaGgyAni svayaM cIrNAni uttarapUrve dvinavatisakyAni dakSiNapapazcime ekanavatisaklAnyairAvatasUryacIrNAni praticaratItyupapAditaM, samprati airAvataH sUrya uttarapazcimadigbhAge dvinavatisa-12 yAni maNDalAni dakSiNapUrva ekanavatisayAni svayaM cIrNAni dakSiNapazcime dvinavatisakyAnyuttarapUrSe ekanavatisaGgyAni bhAratasUryacIrNAni praticaratItyetatpratipAdayati-tatya ayaM eravae sUrie ityAdi, etacca sakalamapi prAguktasUtravyA-1 khyAnusAreNa svayaM vyAkhyeyaM / sampratyupasaMhAramAha-'tA nikkhamamANA khalu'ityAdi, asthAyaM bhAvArtha:-iha bhArataH sUryo'bhyantaraM pravizan pratimaNDalaM dvau caturbhAgau svayaM cINoM praticarati dvau tu paracIau~ airAvato'pyabhyantaraM pravizan | pratimaNDalaM dvau caturbhAgI svacINauM praticarati dvau tu paracIrNAviti sarvasaGkhyayA pratimaNDalamekaikenAhorAtradvayena ubhayasUryacIrNapraticaraNavivakSAyAmaSTI caturbhAgAH praticIrNAH prApyante, te ca caturbhAgAzcaturviMzatyadhikazatasatkASTAdazabhAga-1 pramitAH, etacca prAgeva bhAvitaM, tato'STAdazabhirguNitAzcatuzcatvAriMzadadhika zataM bhAgAnAM bhavati, tata etaduktaM bhavati dIpa anukrama % [28] ~534 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [3], ------------------- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 15534 [14] dIpa anukrama 'pavisamANA khalu ee duve sUriyA annamannassa cinnaM par3iyaraMti, taMjahA-sayamegaM coyAla'miti, 'gAhAo'ti, atrApyetadarthapratipAdikAH kAzcanApi suprasiddhA gAthA vartante, tAzca vyavacchinnA iti kathayituM na zakyante, yo vA yathA sampradAyAdavagacchati tena tathA vaktavyAH / yadatra kuvetA TIkA, viruddhaM bhASitaM mayA / kSantavyaM tatra tattvajJaiH, zodhyaM tacca vishesstH||1||" iti zrImalayagiriviracitAyAM sUryaprajJaptiTIkAyAM prathamasya prAbhRtasya tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM samAptam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhUtasya prAbhRtaprAbhRtaM 3 samAptaM | sA tadevamaktaM tRtIyaM prAbhRtaprAbhRta, samprati caturthaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAra kiyatyamANaM parasparamantaraM kRtvA cAra carata iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kevaiyaM ee duve sUriyA aNNamaNNassa aMtaraM kaTTu cAraM caraMti AhitAti vadejA, tattha khalu imAto cha paDivattIo paNNattAo, tattha ege evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM aNNamaNNassa aMtaraM kaTu sariyA cAraM caraMti AhitAti badejA, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM cautIsaM joyaNasayaM annamannassa aMtaraM kaTu sUriyA cAra carati Ahiyatti vahajjA, ege evamAsu 2, ege puNa evamAhaMsu-tA ega joyaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasaya aNNamaNNassa aMtaraM kaTTu sUriyA cAraM caraMti AhitAti vadejA, ege evamAhaMsu 3, evaM egaM samuI aNNamaNNassa aMtaraM [28] atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM- 4 Arabhyate ~ 54~ Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ---------- ----- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa sUryaprajJa- kaTu 4, ege do dIve do samuhe aNNamaNNassa aMtaraM kaTu sUriyA cAraM caraMti AhiyAti vadejA, ege ekA prAbhRte ptivRttiH mAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu tiNi dIve tiNi samudde aNNamaNNassa aMtaraM kahu sUriyA cAra caraMti AhiyA prAbhUta ti vaejjA, ege ecamAhaMsu 6, vayaM puNa evaM vayAmo, tA paMca paMca joyaNAI paNatIsaM ca egahibhAge joyaNassa prAbhUta // 24 // egamege maNDale aNNamaNNassa aMtara abhivaDhemANA vA nivaDhemANA vA sUriyA cAraM caraMti / tattha paM ko heja AhitAti vadevA, tA ayaSaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikveveNaM paNNatte, tA jayA NaM ete duve sUriyA sacammataramaMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati tadA NaM NavaNautijoyaNasahassAiMchacattAle jopaNasate aNNamaNNassa |aMtaraM kahu cAraM gharaMti AhitAti vdejaa| tatA NaM uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuTuttA rAI bhavati, te nikkhamamANA sariyA NavaM saMvaccharaM ayamANA patamasi ahorasi anbhitarANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraMti, tA jatA gaM ete duve sariyA' abhitarANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA Na navanavati joyaNasahassAI chaca paNatAle joyaNasate paNavIsaM ca liegahimAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaTTa cAraM carati AhitAti vadejA, tatA NaM aTThArasamukutte SAl // 24 // divase bhavati dohiM egaTThibhAgamuhattehiM UNe duvAlasamuhattA rAtI bhavati dohi. emavibhAgamuDasehi adhiyA, te NikkhamamANe sUriyA dosi ahorasi abhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamisA cAraM caratitA TojatA duve sUriyA ambhitaraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tayA NaM navanavaI joyaNasahassAI eca-1 *XXXSAX+ XXXX anukrama [29] ~55~ Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------ prAbhRtaprAbhRta [4], ------------------ mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa kAvaNe joyaNasae nava ya egaTThibhAge joyaNassa apaNamaNNassa aMtaraM kaTTapAraMcarati Ahiyatti vaijjA, tadA NaM aTThArasamuhutte divase bhavai cAhiM egaTThibhAgamuDuttehiM UNe dubAlasamuhuttA rAI bhavada carahiM egaTThibhAgamuhuttehiM adhiyA, evaM khalu eteNuvAeNaM NikkhamamANA ete duve sUriyA tatoNaMtarAto tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANA 2paMca 2 joyaNAI paNatIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egamege maMDale aNNamaNNassa aMtaraM abhiyaddhemANA 2. sababAhiraM maMDalaM jabasaMkamisA cAraM carati, tatA NaM ega joyaNasatasahassaM chaca saTTe joyaNasate aNNamaNNassa aMtaraM kaha cAraM parati, sasANaM uttamakaTThapasA uchosiyA aTThArasamuhasA raaii| bhavaha, jahaNNae duvAlasamuhale divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pajjavasANe, te pavisamANA sUriyA docaM chammAsaM apamANA paDhamaMsi ahorasaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra caraMti, tA jayA NaM ete duve sUriyA bAhirANaMtaraM maMDalaM khvasaMkamizA cAraM carati tadA NaM ega joyaNasayasahassaM chacca cauppaNNe joyaNasate chattIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaTTha cAraM caraMti AhitAti badajA, tadA NaM aTThArasamuhattA rAI bhavaI dohiM egaTThibhAgamuhattehiM UNA duvAlasamuhuse divase| bhavati dohiM egahibhAgamuhattehiM ahie, te pavisamANA sariyA dosi ahorattaMsi bAhiraM tacaM maMDalaM upasaMkamizA cAraM caraMti, tA jatA NaM ete duve sariyA bAhiraM tacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraMti tatA NaM ega joyaNasayasahassaMchaca aDayAle joyaNasate pAvapaNaM ca pagaDibhAge joyaNassa aNNamaNNassa aMtaraM kaha cAraM KARERA anukrama [29] X ~56~ Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [1], ................--- prAbhUtaprAbhata [4], ---................. malaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJa prata (mala.) sUtrAMka [15] dIpa anukrama [29] caraMtitatA NaM aTThArasamuhattA rAI bhavai cauhiM egaTThibhAgamuhattehiM UNA duvAlasamuhale divase bhavati cAhiM || 1 prAbhRte ptivRtiH &AegahibhAgamuhuttehiM ahie| evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANA ete duve sariyA tato'NaMtarAto tadANaMtaraM maMDa-IImAmRtalAomaMDalaM saMkamamANA paMca 2joyaNA paNatIse egahibhAge joyaNassa egamege maMDale aNNamaNNassaMtaraMNibuDhe-II prAbhRtaM mANA 2 sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraMti, jayA NaM ete duve sUriyA sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamisA cAraM caraMti tatA NaM NavaNauti joyaNasahassAI chacca cattAle joyaNasate aNNamaNNassa aMtaraM kaTTu cAraM caraMti, tatA NaM uttamakaTTapatte ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuSTuttA rAI bhavati, esa NaM doce chamAse esa NaM dobassa chammAsassa pajjavasANe esa NaM Aice saMvacchare, esa NaM aaicsNvkchrss| pajjavasANe / (sUtraM 15)cautthaM pAhuDapAhuI samataM // 1-4 // 'tA kevaiyaM ee duve sUriyA ityAdi, 'tA'iti prAgvat, etau dvAvapi sUyau~ jambUdvIpagatau kiyatpramANaM paraspara-I mantaraM kRtvA cAraM carataH, carantAvAkhyAtAviti bhagavAn vadeta, evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati zeSakumataviSayatattvabuddhibyudAsAthai paramatarUpAH pratipattIrdarzayati-tatva khalu imAo'ityAdi, 'tatra' parasparamantaracintAyAM khalu|nizcitamimAH vakSyamANasvarUpAH SaT pratipattayo-yathAsvaruci vastvabhyupagamalakSaNAstaistaistIrthAntarIyaiH zrIyamANAH prajJaptAH |tA eva darzayati-tatthege' ityAdi, teSAM SaNNAM tattatpratipattiprarUpakANAM tIrthakAnAMmadhye eke tIrthAntarIyAH prathama svaziSya | pratyevamAhuH-'tA ega'mityAdi, tA iti pUrvavadAvanIyaH, eka yojanasahanamekaM ca brayastriMzadadhikaM yojanazataM paraspara - - 6-46 ~57~ Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama [29] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH syAntaraM kRtvA jambudvIpe dvau sUryo cAraM caratazcarantAvAkhyAtAviti svaziSyebhyo vadet, atraivopasaMhAramAha- 'eke evamAhU'riti, evaM sarvatrApyakSarayojanA karttavyA, eke punardvitIyAstIrthAntarIyA evamAhuH - eka yojanasahasramekaM ca catustriMzaMcatustriMzadadhikaM yojanazataM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke tRtIyAH punarevamAhuH - ekaM yojanasahasraM ekaM ca pacatriMzadadhikaM yojanazataM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke punazcaturthA evamAhuH- eka dvIpaM ekaM ca samudraM parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke punaH paJcamA evamAhuH- dvau dvIpa dvau samudrau parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, eke SaSThAH punarevamAhuH- trIn dvIpAn trIn samudrAn parasparamantaraM kRtvA cAraM carata iti / ete ca sarve tIrthAntarIyA mithyAvAdino'yathAtatvavastuvyavasthApanAt, tathA cAha- 'vayaM puNe ityAdi, vayaM punarAsAdita kevalajJAnalAbhAH paratIrthikavyava| sthApitavastuvyavasthAvyudAsena 'evaM' vakSyamANaprakAreNa kevalajJAnena yathAvasthitaM vastutattvamupalabhya vadAmaH kathaM vadadha yUyaM bhagavanta ityAha- 'tA paMce'tyAdi, 'tA' iti AstAmanyadvaktavyaM idaM tAvatkathyate, dvAvapi sUryo sarvAbhyatarAnmaNDalAnniSkrAmantI pratimaNDalaM paJca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANe abhivarddhayanto vAzabda uttaravikalpApekSayA samuccaye 'nibuTTemANA vA' iti sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizantau pratimaNDalaM paca paca yojanAni paJcatriMzataM ca ekaSaSTibhAgAn yojanasya nirveSTayantau pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANAta hApayantI, vAzabdaH pUrvavikalpApekSayA samuccaye, sUryau cAraM carataH, carantAvAkhyAtAviti svaziSyebhyo vadet, evamukte bhagavAn gautamo nijaziSya niHzaGkitatvavyavasthApanArthe bhUyaH praznayati- 'tattha NamityAdi, tatra evaMvidhAyA vastutattva Educatory Internationa For Parks Use Only ~ 58~ Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1] ............--- prAbhataprAbhUta [4], ..................- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: S prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama [29] sUryaprajJa- vyavasthAyA avagame ko hetu:-kA upapattiriti prasAdaM kRtvA vadeva !, bhagavAnAha-tAayana'mityAdi, idaM jambUdvIpa- prAbhRte sivRttiH4 svarUpapratipAdakaM vAkyaM pUrvavatparipUrNa svayaM paribhAvanIyam, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre 44prAbhRta(mala.) etau jambUdvIpaprasiddhau bhAratairAvatI dvAvapi sUryo sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH tadA naknavatiyojanasaha- prAbhRtaM // 26 // srANi SaT yojanazatAni catvAriMzAni-catvAriMzadadhikAni parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH carantAvAkhyAtAviti cadet , kathaM sarvAbhyantare maNDale dvayoH sUryayoH parasparametAvatpramANamantaramiti cet , ucyate, iha jambUdvIpo yojanalakSapramANaviSkambhastatraiko'pi sUryo jambUdvIpasya madhye azItyadhika yojanazatamavagAhA sarvAbhyantare maNDale cAraM carati, dvitIyo'pyazItyadhika yojanazatamavagAhya, azItyadhikaM ca zataM dvAbhyAM guNitaM trINi zatAni SaSTyadhikAni 360 bhavanti, patAni jambUdvIpe viSkambhaparimANAlakSarUpAdapanIyante, tato yathoktamantaraparimANaM bhavati, 'tayA nn'mityaadi| tadA sarvAbhyantare dvayorapi sUryayozcaraNakAle uttamakASThAprApta:-paramaprakarSaprAptaH utkarSakA utkRSTo aSTAdazamuhUsoM divaso bhavati, jaghanyA-sarvajaghanyA dvAdazamuhUrcA rAtriH 'te nikkhamamANA' ityAdi tatastasmAtsarvAbhyantarAnmaNDalAsI bAvapi sUryo niSkAmantau navaM sUryasaMvatsaramAdadAnI navasya sUryasaMvatsarastha prathame'horAtre'bhyantarAnagtaramiti sarvAbhyantarAt maNDalAdanantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH 'tA jayA Na'mityAdi tato yadA |etau dvAvapi sUryo sarvAbhyantarAnantaramaNDalamupasaGkamya cAra caratastadA navanavatiyojanasahasrANi paTU pAtAni | | paJcacatvAriMzadadhikAni yojanAnAM paJcatriMzataM caikapadhibhAgAn yojanasyetyetAvatpramANaM parasparamantaraM kRtvA cAra OMOMOMOM HREE ~59~ Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------- ----- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] SkOS SCRESS caratazcarantAvAkhyAtAviti vadet , tadA kathametAvatpramANamantaramiti cet ?, ucyate, iha eko'pi sUryaH sarvAbhyantaramaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasya apare ca dve yojane vikampya sarvAbhyantarAnantare dvitIye maNDale carati, evaM dvitIyo'pi, sato he yojane aSTAcatvAriMzakaSaSTibhAgA yojanasyeti dvAbhyAM guNyaMte, guNite ca sati | paJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyeti bhavati, etAvadadhikaM pUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdatra prApyate, tato yathokamantaraparimANaM bhavati, 'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAra caraNakAle'STAdazamuhatoM divaso bhavati, dvAbhyAM 'egadvibhAgamuhattehi ti muhakapaSTibhAgAbhyAmUno, dvAdazamuhartA rAtriH dvAbhyAM muhakapaSTi-2 bhAgAbhyAmadhikA, 'te nikkhamamANA'ityAdi, tatastasmAdapi dvitIyAnmaNDalAnniSkAmantI sUryo navasya sUryasaMvatsarasya dvitIye'horAtre'bhyantarasya-sarvAbhyantarasya maNDalasya tRtIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH 'tA jayA Na'mityAdi, tato yadA Namiti pUrvavat, etau dvau sUryo abhyantaratRtIyaM-sarvAbhyantarasya maNDalasya tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carataH, 'tadA' tasmiMstRtIyamaNDalacAracaraNakAle navanavatiyojanasahasrANi SaT ca zatAni ekapaJcAzadadhikAni yojanAnAM nava caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM caratazcarantAvAkhyAtAviti vadet , tadA kathametAvatpramANamantarakaraNamiti cet ?, ucyate, ihApyekaH sUryaH sarvAbhyantaradvitIyamaNDalagatAnAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasyApare ca dve yojane vikampya cAraM carati, dvitIyo'pi, tato deyojane aSTAcatvAriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyeti dvAbhyAM guNyate, higuNameva pazca yojanAni paJcatriMzabaikaSaSTibhAgA yojanasveti bhavati, etAvatpUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdatrAdhika dIpa anukrama [29] *%A4 * ~ 60 ~ Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], ------------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH prata 1 prAbhRte 4 prAbhRtaprAbhUta (mala.) sUtrAMka [15] dIpa anukrama [29] prApyate iti bhavati yathokamatrAntaraparimANaM,'tayA NamityAdi, yadA sarvAbhyantarAnmaNDalAt tRtIye maNDale cAra carata- stadA aSTAdazamuhattoM divaso bhavati, caturbhiH 'emaTThibhAgamuhattehiM' prAkRtatvAtpadavyatyAsaH, tato'yamarthaH-muhattaikapa- STibhAgairUno, dvAdazamuha rAtrizcaturbhimuhasaMkaSaSTibhAgairadhikA, eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa khalu nizcitametenopAyena | pratimaNDalamekato'pyekaH sUryo dve yojane aSTAcatvAriMzataM caikapaSTibhAgAn vikampya cAra carati, aparato'pyaparaH sUrya ityevarUpeNa niSkAmantau tau jambUdvIpagatau dvau sUryoM pUrvasmAtpUrvasmAttadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM sAmantI ekaikasmin maNDale pUrvapUrvamaNDalagatAntaraparimANApekSayA pazca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamabhivarddha-* yantAvabhivardhayantI navasUryasaMvatsarasya tryazItyadhikazatatame'horAtre prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte sarvavAhyamaNDalamupasaGkamya cAraM carataH, 'tA jayA Na'mityAdi tato yadA etau dvau sUryoM sarvabAhyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carataH tadA tAveka yoja-2 nazatasahasraM SaTU ca zatAni SaSThyadhikAni 100660 parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, kathametadavaseyamiti cet ?, ucyate, iha pratimaNDalaM paJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyetyantaraparimANacintAyAmabhivarddhamAnaM prApyate, sarvAbhyaantarAca maNDalAtsarvavAdyaM maNDalaM tryazItyadhikazatatama, sataH paJca yojanAni tryazItyadhikena zatena guNyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi yojanAnAM 915, ekapaSTibhAgAzca paJcatriMzatsaGkhyA azItyadhikena zatena guNyante jAtAni | teSAM catuHSaSTizatAni pazcottarANi 6405, teSAmekaSaSTyA bhAge hate labdha pazcottaraM yojanazataM 105, etatprAktane yojanarAzau prakSipyate, jAtAni daza zatAni viMzatyadhikAni yojanAni 1020, etat sarvAbhyantaramaNDalagatottaraparimANe // 27 // S ~61~ Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [1], ................--- prAbhUtaprAbhata [4], ---................. malaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa navanavatiyojanasahasrANi SaT zatAni catvAriMzadadhikAni 99640 ityevaMrUpe prakSipyate, tato yathoktaM sarvabAhyamaNDale ansaraparimANaM bhavati, tathA Na'mityAdi tadA sarvabAhyamaNDalacAracaraNakAle uttamakASThAprAptA-paramaprakarSaprAptA utkRSTA aSTAdazamuhartA rAtrirbhavati, jaghanyazca dvAdazamuhattoM divasaH, 'esa NaM paDhame chammAse ityAdi prAgvat, 'te pavisa-4 |mANA'ityAdi, to tataH sarvavAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizantau dvau sUyauM dvitIyaM SaNmAsamAdadAnI dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre bAhyAnantaraM-sarvabAhyAnmaNDalAdAganantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAra caratastadA eka yojanazatasahasraM SaT zatAni catuHpaJcAzadadhikAni paDviMzatiM caikaSaSTibhAgAna yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, carantAvAkhyAtAvitivadet, kathametAvattasmin sarvavAhyAnmaNDalAdatine dvitIye maNDale parasparamantarakaraNamiti cet ?, ucyate, ihako'pi sUryaH sarvabAhyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAn yojanasyApare ca dve yojane abhyantaraM pravizana sarvavAhyAmaNDalAdAktane dvitIye maNDale cAraM carati, aparo'pi, tataH sarvabAhyagatAdaSTAcatvAriMzadataraparimANAd atrAntaraparimANaM pazabhiyojanaiH paJcatriMzatA caikaSaSTibhAgairyojanasyonaM prApyate iti bhavati yathoktamatrAntaraparimANaM,'tayA Na'mityAdi, tadA sarvavAhyAnantarAktinadvitIyamaNDalacAracaraNakAle'STAdazamuhUrtA rAtrirbhavati, dvAbhyAM muhUttaikaSaSTibhAgAbhyAmUnA, dvAdazamahattoM divaso dvAbhyAM muhakapaSTibhAgAbhyAmadhikA, te pavisamANA'ityAdi, tatastasmAdapi sarvabAhyamaNDalAktina-12 dvitIyamaNDalAdabhyantaraM pravizantau tau dvau sUyauM dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhiraM tacaMti sarvabAhyAnmaNDa lAdAktanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carataH 'tA jayA NamityAdi tatra yadA etI dvI sUryo sarvavAhyAnmaNDa *% anukrama [29] % % ~62~ Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama [29] sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 28 // candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [4], mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH lAdarvAktanaM tRtIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carataH tadA ekaM yojanazatasahasraM SaT ca yojanazatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni dvipaJcAzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, prAguktayuktyA pUrvamaNDalagatAdantaraparimANAdatrAntaraparimANamasya paJcabhiyojanaiH paJcatriMzatA caikaSaSTibhAgairyojanasya hInatvAt, 'tayA Na'mityAdi, tadAsarva bAhyAnmaNDalAdavatanatRtIya maNDalacAracaraNakAle'STAdazamuhUrttA rAtrirbhavati, caturbhirmuhUrttakaSaSTibhAgairunA, dvAdazamuhatta divasazcaturbhirekaSaSTibhAgairmuharttasyAdhikaH / evaM khalu' ityAdi, evam uktaprakAreNa khaDa- nizcitamanenopAyena ekato'pyekaH sUryo'bhyantaraM pravizan pUrvapUrvamaNDalagatA dantaraparimANAdanantare anantare vivakSite maNDale antaraparimANa| syASTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn dve ca yojane vardhayati hApayatyaparato'pyaparaH sUrya ityevaMrUpeNa etau jambUdvIpagatau sUryo tadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM saGkrAmantau saGkrAmantau ekaikasmin maNDale pUrvapUrvamaNDalagatAdantaraparimANAt anantare'nantare vivakSite maNDale paJca paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya parasparamantaraparimANaM nirveSTayantI - hApayantau hApayantAvityarthaH, dvitIyasya SaNmAsasya vyazItyadhikazatatame ahorAtre sUrya saMvatsaraparyavasAnabhUte sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH, 'tA jayA NamityAdi, tantra yadA etau dvau sUryo sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carataH tadA navanavatiyojana sahasrANi SaT yojanazatAni catvAriMzAni catvAriMzadadhikAni parasparamantaraM kRtvA cAraM carataH, atra caivaM rUpAntaraparimANe bhAvanA prAgeva kRtA, zeSaM sugamam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 4 samAptaM atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 4 parisamAptaM For Parts Only ~63~ 1 prAbhRte 4 prAbhRtaprAbhRtaM // 28 // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], .............-- prAbhataprAbhUta [5], ............... mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa tadevamuktaM caturthaM prAbhRtaprAbhRtaM sampati paJcamamArabhyate, tasya cAyaM pUrvamupadarzito'rthAdhikAro-yathA kiyanta dvIpa samudraM vA sUryo'vagAhate iti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kevatiyaM te dIvaM samudaM vA ogAhittA sUripa cAraM carati, AhitAtivadevA, tastha khala imAo paMca paDivattIo paNNattAo-ege evamAhaMsu tA egaM joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM dIvaM vA samuI &AvA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAsu 1, ege, puNa evamAhaMsu-tA egaM joyaNasahassaM ega cau-te. tIsaM joyaNasayaM dIvaM vA samudaM vA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu-tA| ega joyaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasataM dIvaM vA samuI vA ogAhittA sUrie cAraM carati, ege evamAhaMsu &|3, ege puNa evamAhaMsu-tA avaDaM dIvaM vA samuI vA ogAhittA mUrie cAraM carati, ege evamAiMsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA egaM joyaNasahassaM ega tettIsaM joyaNasataMdIvaM vA samuI mogAdittA sarie cAraM carati 5 tastha je te evamAhaMsu tA egaM joyaNasahassaM egaM tettIsaM joyaNasataM dIvaM vA samudaM vA uggAhittA sUrie cAraM carati, te evamAhaMsu, jatA NaM sUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tathA NaM jaMbuddIvaM ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasataM ogAhittA sUrie cAraM carati, tatA NaM uttamakahapatte ughosae aTThArasamuhatte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavaI, tA jayA NaM sUrie sababAhiraM maMDalaM: javasaMkamittA cAraM carai tayANaM lavaNasamudaM ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasapaM ogAhittA cAraM anukrama [30] atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-5 Arabhyate ~64~ Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [5], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- prata ptivRttiH mala. sUtrAMka 29 // [16] 54545464R5% dIpa anukrama carai, tayA NaM lavaNasamuI ega joyaNasahassaM egaM ca tettIsaM joyaNasayaM ogAhittA cAraM carai, tayA gaM||1 prAbhUte uttamakaTThapatsA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaSiNae duvAlasamuhase divase bhavai / evaM cottIsaMda joyaNasataM / evaM paNatIsaM joynnstN| (paNatIsevi evaM ceva bhANiyacaM)tastha je teevamAsutA avaTuM dIvaM vA prAbhRtaM samudaM vA ogAhittA sUrie cAra carati, te evamAhaMsu-jatANaMsUrie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caratti, tatANaM avahuMjaMbuddIvaM 2 ogAhittA cAraM carati,tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae ahArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, evaM sababAhiraevi, NavaraM avaDaM lavaNasamuI, tatA NaM rAiMdiyaM taheva, tatya je te evamAhaMsu-tA No kizci dIvaM vA samuI vA ogAhitA sUrie cAraM carati, te evamAhaMsu-tA jatA sUrie sababhataraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati tatA NaM No kiMci dIvaM vA samudaM vA ogAhittA sarie cAra carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamUhutte divase bhavati, taheva evaM samAhirae maMDale, NavaraM No kiMci lavaNasamuI ogAhisA cAraM carati, rAtidiyaM taheva, ege evamAsu (sUtraM 16) // 'tA kevaiyaM dIvaM samuI vA ogAhittA sUrie cAra caraha'ityAdi, tA iti pUrvavat , 'kiyantaM kiyatpramANaM dvIpaM samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, carannAkhyAta iti vadet, evaM praznakaraNAdanantaraM bhagavAbhivacanamabhidhAtu // 29 // kAma patadviSaye paratIrthikapratipattimithyAbhAvopadarzanArthaM prathamatastA eva paratIrthikapratipattIH sAmAnyata upanyasyati-1 'tattha khalu'ityAdi, tatra sUryasya cAra carato dvIpasamudrAvagAhanaviSaye khasvimAH-vakSyamANasvarUpAH paJca pratipattayaH SEASORRESTERESANS [30] ~65M Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [5], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: -% prata sUtrAMka 96-2-9 [16] dIpa paramatarUpAH prajJaptAH, tadyathA--eke tIrthAntarIyA ekmAhuH-tA iti tAvacchabdasteSAM tIrthAntarIyAnAM prabhUtavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH eka yojanasahasramekaM ca trayastriMzadadhika yojanazataM dvIpaM samudra yA avagAhya sUryacAraM carati, kimuktaM bhavati -yadA sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA eka yojanasahanamekaM ca trayastriMzadadhikaM yojanazataM jambUdvIpamavagAhya cAra carati, tadA ca paramaprakarSaprApto'STAdazamuhUrto divaso bhavati, sarvajaghanyA ca dvAdazamu hatoM rAtriH, yadA tu sarvavAyaM maNDalamupasaGkamya cAraM caritumArabhate tadA lavaNasamudrameka yojanasahanamekaM ca trayakhi dazadadhikaM yojanazatamavagAhya sUryazvAraM carati, tadA cottamakASThAmAtA aSTAdazamuharttapramANA rAtrirbhavati, sarvajaghanyo: dvAdazamuhUrttapramANo divasaH, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAsu' 1, eke punardvitIyA evamAhuH,'tA' iti pUrvavat, eka yojanasahasramekaM ca caturviMzadadhika yojanazataM dvIpaM samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, bhAvanA prAgvat , atraivopasaMhAramAha-ege evamAsu', eke punastRtIyA evamAhuH-eka yojanasahasramekaM ca paMcatriMzadadhika yojanazatabhavagAhya sUryazcAra carati atrApi bhAvanA prAgiva,atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu'eke punazcaturthAstIrthAntarIyA evamAhura, avahuM'ti apagataM sadapyavagAhAbhAvato na vivakSitamaddhe yasya tamapArddhamarddhahInamaddhamAnamityarthaH, dvIpaM samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, iyamatra bhAvanA-yadA sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGgamya sUryazcAraM carati tadA arddha jambUdvIpamavagAhate, tadA ca divasaH paramaprakarSaprApto'STAdazamuhartapramANo bhavati,sarvajaghanyA ca dvAdazamuhattaMpramANArAtriH, yadA punaH sarvebAhya maNDalamupasaGkramya sUryazcAraM carati tadA arddha aparipUrNa lavaNasamudramavagAhate, tadA ca sarvotkarSakASThAprAptA aSTAdazamuhUrttapramANA rAtriH sarva anukrama [30] 40 ~66~ Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [5], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH prata (mala.) sUtrAMka -- [16] dIpa anukrama [30] jaghanyo dvAdazamuhUttoM divasaH, atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu'4, eke punaH paJcamAstIrthAntarIyA evamAhuH-na kizcit 1 prAbhRte dvIpaM samudraM vA avagAhya sUryazcAraM carati, anArya bhAvArthaH yadApi sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkagya sUryazcAraM carati 5grAbhUta tadApi na kimapi jambUdvIpamavagAhate, kiM punaH zeSamaNDalaparizramaNakAle, yadApi sarvavAdyaM maNDalamupasaGkramya sUryazcAra prAbhRtaM carati tadApi na lavaNasamudraM kimapyavagAhate, kiM punaH zeSamaNDalaparibhramaNakAle, kintu dvIpasamudrayorapAntarAla eva | sakalevapi maNDaleSu cAra gharati, anopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu' 5 / tadevamukkA uddezataH pathApi pratipattayaH, sampratyetA eva spaSTaM bhAvayati| 'tastha jete evamAhaMsuityAdi, prAyaH samastamapIdaM vyAkhyAtAI sugama ca, navaraM 'cottIsevitti evaM trayatriMzadadhika-15 yojanazataviSayapratipattivat caturviMze zate yA pratipattistasyAmAlApako vaktavyaH, sa caivam-'tastha je te evamAhaMsu egaM| joyaNasahassaM egaM ca cautIsaM joyaNasayaM dIvaM samuI vA ogAhittA cAra carai, te evamAsu jayANaM sUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tayA NaM jaMbuddIvaM ega joyaNasahassamegaM ca cottIsaM joyaNasayaM ogAhittA cAraM caraha, tayANaM | uttamakakRpatte ukkosae ahArasamuhutte divase bhavai, jahaniyA duvAlasamuhattA rAI bhavai, tA jayA NaM sUrie sababAhiraM maMDalaM | uvasaMkamittA cAraM carai, tayA NaM lavaNasamudaM ega joyaNasahassaM egaM cottIsa joyaNasayaM ogAhittA cAraM carati, tayANaM uttamakadvapattA ukkosiyA advArasamuhuttA rAI bhavati jahannae duvAlasamuhatte divase bhavaI' 'paNatIse vi evaM ceva bhANiya' evamukena prakAreNa paJcatriMzadadhikayojanazataviSayAyAmapi pratipattI sUtraM bhaNitavya, taca sugamasvArasvayaM bhAvanIya // ~67~ Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [30] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [5] mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH 'evaM saGghamAhirevitti evaM sarvAbhyantaramaNDala iva sarvabAhye'pi maNDale AlApako vaktavyaH, navaraM jambUdvIpasthAne 'avaddhalavaNasamudaM ogAhitA' iti vaktavyaM tacaivam- 'jayA NaM sUrie saGghabAhiraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carai, tayA NaM avaGkaM lavaNasamudde ogAhittA cAraM carati, tathA NaM rAIdiyappamANaucbhAsagatti' 'tathA Na'miti vacanapUrvakaM rAtrindivaparimANaM jabUdvIpApekSayA viparItaM vaktavyaM, yajjambUdvIpAvagAhe divasapramANamuktaM tadrAtrerdraSTavyaM yadrAtrestaddivasasya, taJcaivam- 'tathA NaM uttamakaTTapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai, jahanne duvAlasamuhante divase bhavaha', evamuttarasUtre'pyakSarayojanA bhAvanIyA / tadevaM paratIrthikapratipattI rUpadarzya sampratyetAsAM mithyAbhAvopadarzanArtha svamatamupadarzayati vayaM puNa evaM badAma, tA jayA NaM sUrie sakabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tatA NaM jaMbuddIvaM asItaM joyaNasataM ogAhittA cAraM carati, tadA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, evaM sababAhirevi, NavaraM lavaNasamuhaM tiSNi tIse joyaNasate ogAhittA cAraM carati, tatA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai jaNNae dubAlasamuhutte divase bhavati, gAthAo bhANitavAo / (sUtraM 17 ) paDhamassa paMcamaM pAhuDapAhuDaM // 1-5 // "vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnadarzanA 'evaM' vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tametra prakAramAha--yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA jambUdvIpamazItyadhikaM yojanazatamavagAhya cAraM carati, tadA cocamakASThA prApta Eucation International For Parts Only ~68~ Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [5], --------- ----- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala) // 31 // sUtrAMka [17] dIpa anukrama [31] utkarSako'STAdazamuhUrto divaso bhavati, sarvajaghanyA dvAdazamuhUrttA rAtriH, 'evaM savavAhirevitti evaM sarvAbhyantarama- 1prAbhRte. & NDala iva sarvabAhye'pi maNDale AlApako vaktavyaH, sa caivam-'jayA NaM sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM caraI', 5prAbhUta prAbhUta iti, navaramiti sarvabAhyamaNDalagatAdAlApakAdasyAlApakasya vizeSopadarzanArthaH, tameva vizeSamAha-'tayA NaM lavaNa-12 samudaM tinnitIse joyaNasae ogAhittA cAraM carai, tayA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI|4 bhavati, jahannae duvAlasamuhutte divase bhavaI' iti, idaM ca sugarma, kvacita 'savabAhirevI' tyatidezamantareNa sakalamapi sUtraM sAkSAllikhitaM dRzyate, gAhAo bhANiyavAoM' atrApi kAzcana prasiddhA vivakSitArthasaGghAhikA gAthAH santi tA bhANitavyAH, tAzca samprati vyavacchinnA iti na kathayituM vyAkhyAtuM vA zakyante, yathAsampradAya vAcyA iti // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 5 samAptaM | tadevamuktaM paJcamaM prAbhRtaprAbhRta, samprati SaSThaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAra:-kiyanmAnaM kSetramekena rAtrindivena sUryo| vikampate iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha- tA kevatiyaM (A) egamegeNa rAtidieNaM vikaMpaittA 2 mUrie cAra carati Ahinetti vadejA, tattha khalu IP // 31 // imAo satta paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA do joyaNAI addhaducattAlIsaM tesItasayabhAge joyaNassa egamegeNaM rAtidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati, ege evamAsu 1, ege puNa evamAhaMsu atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM- 5 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM. 6 Arabhyate ~69~ Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata ANGREGASC sUtrAMka [18] dIpa tA ahAtijAI joyaNAI egamegeNaM rAIdieNaM vikaMpaittA 2 sarie cAraM carati, ege evamAhaMsu 2, ege puNa| evamAhaMsu tA tibhAgUNAI tinni joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 mUrie cAraM carati, ege eva-| mAsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA tiNi joyaNAI addhasItAlIsaM ca tesItisayabhAge joyaNassa egamegeNaM, rAIdieNaM vikaMpahattA 2 sUrie cAraM carati, ege evamAsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA aduhAI joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2sUrie cAraM carati, ege evamAsu 5, ege puNa evamAhaMsu, tA ghau-1 bhAgUNAI cattAri joyaNAI egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 mUrie cAraM carati ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsu-tA cattAri joyaNAI addhavAvaNNaM ca tesItisatabhAge joyaNassa egagegeNaM rAidieNaM vika-1 paittA 2 sUrie cAraM carati ege ebamAhaMsu 7 / vayaM puNa evaM vadAmo tA do joSaNAI aDatAlIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egamagaM maMDalaM egamegeNaM rAidieNaM vikaMpaittA 2 sUrie cAraM carati, tattha NaM ko hetU itivadejA, tA apaNNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM pannatte, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM uyasaM-XI kamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMbaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi abhitarANataraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhitarANaMtaraM maMDalaM vasaMkamittA cAra carati tadA NaM do joyaNAI aDayAlIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egaNaM rAidieNaM vikaMpaittA cAraM carati, tatA NaM anukrama 4% [32] 9446 ~ 70~ Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [1], ---------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyaprajJa- sivRttiH (mala.) prata sutrAMka // 32 // [18] M ahArasamuhatte divase bhavati dohiM egahibhAgamuhattehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaDibhA-1 gamukSuttehiM ahiyA / se NikkhamamANe sarie docaMsi ahorasi abhitaraM tathaM maMDala upasaMkamittA cAraM| 6prAbhRtacarati, tA jayA NaM mUrie ambhitaraM taccaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paNatIsaM ca egaTThibhAge prAbhUta joyaNassa dohiM rAidiehi vikaMpahattA cAraM carati, tatA NaM aTThArasamuhatte divase bhavati cAhiM egahi-1 bhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhattA rAI bhavati cAhiM egadvibhAgamuhattehiM adhiyA, evaM khalu eteNaM ubAeNaM NikkhamamANe sUrie tatANaMtarAo tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 do joyaNAI aDatAlIsaM ca egahibhAge joyaNarasa egamegaM maMDalaM egamegeNaM rAidieNaM vikampamANe 2 sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sababhaMtarAto maMDalAto sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA gaM sababhaMtaraM maMDalaM paNihAya egeNaM tesIteNaM rAIdiyasateNaM paMcadasuttarajoyaNasate vikaMpaisA cAraM carati, tatA NaM uttamakaTThapattA ucosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavati, esa NaM paDhamachammAse esa NaM paDhamachammAsassa pajavasANe, se ya pavisamANe sarie docaM chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahoratasi bAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tA jatANaM sUrie vAhirANaMtaraM maMDalaM ucasaMka- // 32 // mittA cAraM carati tayA NaM do do joyaNAI aDayAlIsaM ca egaDibhAge joyaNasae egeNaM rAiMdieNaM vika-za mpaittA cAraM carati, tatA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati, dohiM egavibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhutte / dIpa anukrama E % [32] REKHA ~71~ Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [18] dIpa anukrama divase bhavati dohiM egahibhAgehiM muhuttehiM ahie, se pavisamANe sUrie dosi ahorattaMsi bAhiratamaMsi maMDalaMsi uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhiratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM sarie bAhiratacaM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati, tayA NaM paMca joyaNAI paNatIsaM ca egahibhAge| joyaNassa dohiM rAidiehi vikaMpaittA cAraM carati, rAidie taheva, evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sarie tato'NaMtarAto tayANaMtaraM ca NaM maMDalaM saMkamamANe 2 do joyaNAI aDayAlIsaM ca egahibhAge joyaNassa egamegeNaM rAidieNaM vikaMpamANe 2 sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati, tA jayA NaM sUrie savavAhirAto maMDalAto saccabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sababAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIeNaM rAIdiyasateNaM paMcasuttare joyaNasate vikaMpaittA cAra carati, tatA NaM uttamakaTTapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai, esa NaM doce chammAse esa NaM dobassa chammAsassa pajjavasANe, esa NaM Adice saMbacchare esa NaM Adicarasa saMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 18) cha8 pAhuDapAhuDaM // 1-6 // HI 'tA kevaiyaM te egamegeNa rAIdieNaM vikaMpaittA ityAdi, tA iti pUrvavat , kiyatpramANaM kSetramiti gamyate, 'ega-2 megeNaM' ti ana prathamAdekazabdAnmakAro'lAkSaNikastato'yamarthaH-ekaikena rAtrindivena-ahorAtreNa vikampya vikampya vi-13 kampanaM nAma svasvamaNDalAdbhahiravaSvaSkaNamabhyantarapravezanaM vA sUryaH-AdityazcAraM carati, cAraM caran AkhyAta iti OM%25-2564640 SEASESS [32] ~ 72 ~ Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala.) sUtrAka *****KASK [18] cadeta !, evaM bhagavatA gautamena prazne kRte sati etadviSayaparatIrthikapratipattimithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA eva prarUpa-15 prAbhateyati-tatdhe'tyAdi, 'tatra' sUryavikampaviSaye khalvimAH sapta pratipattayaH-paramatarUpAH prajJaptAH, tadyathA-'tatthege'tyAdi, prAbhUta 'tatra' teSAM saptAnAM pravAdinAM madhye eke evamAhuH, dve yojane addhoM dvAcatvAriMzat-dvAcatvAriMzattamo yeSAM te ardhadvA mAbhUta catvAriMzatastAn sAr3heMkacatvAriMzatsavAnityarthaH, tryazItyadhikazatabhAgAn yojanasya, kimuktaM bhavati -vyazItyadhikazatasamabhogaiH pravibhaktasya yojanasya sambandhino'rdAdhikaikacatvAriMzatsaGgyAn bhAgAn ekaikena rAtrindivena vikampya vikampya sUryazcAraM carati, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu / eke punardvitIyA evamAhuH, arddhatRtIyAni yojanAni pAekaikena rAtrindivena bikampya 2 sUryazcAraM carati, atrApyupasaMhAraH 'ege evamAsu' / eke punastRtIyA evamAhuHtribhAgonAni trINi yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atropasaMhAraH 'ege evamAsu' 3, eke punazcaturthAstIrthAntarIyA evamAhuH trINi yojanAni arddhasaptacatvAriMzatazca, sArddhaSaTcatvAriMzatazcetyarthaH, tryazItyadhizAkazatabhAgAna yojanasya ekaikena rAtrindivena vikampyarasUryazcAraM carati, atraivopasaMhAramAha-ege evmaasu'4| eke| punaH paJcamA evamAhuH-arddhacaturthAni yojanAni ekaikena rAtrindivena vikampya 2 sUryazcAraM carati, atropasaMhAravAkyaM 'ege evamAsu'5, eke punaH SaSThAstIyontarIyA ecamAhuH-caturbhAgonAni catvAri yojanAni ekaikena rAbindivena vikampya 2 sUryazvAra carati, anopasaMhAravAkyaM 'ege evamAhaMsu'6, eke punaH saptamA evamAhu-catvAri yojanAnika arddhapazcAzatakSa-sAkapazcAzatsaGkhyAMzca vyazItyadhikazatabhAgAn yojanasya ekaikena rAtrindivena sUryo vikampya 2 cAraM dIpa anukrama SSSSS [32] 5 ~73~ Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1] ....... ......--- prAbhataprAbhUta [6], .................- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 44 prata sUtrAMka [18] carati atropasaMhAravAkyaM 'ege evmaahNsu'|tdevN mithyArUpAH parapratipattIrupadaya samprati svamataM bhagavAnupadarzayatidA'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punareva-vakSyamANaprakAreNa kevala jJAnopalambhapurassaraM vadAmaH, yaduta dve dve yojane aSTAcatvAriM-1 zaccaikaSaSTibhAgAn yojanasya ekaikena rAtrindivena sUryo vikampya 2 cAraM carati, cAraM caran AkhyAta iti vadet , 4sAmpratamasyaiva vAkyasya spaSTAvagamanimittaM praznasUtramupabhyasyati-tattha ko hetU iti vaejjA' tatra-evaMvidhavastuta tvAvagatI ko hetuH, kA upapattiriti vadet bhagavAn , evamukta bhagavAnAha-tA ayapaNa'mityAdi, idaM jambUdvIpa-I vAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta:-paramaprakarSaprApta utkarSakaH-utkRSTo'STAdazamuhUrto divaso bhavati, jaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, 'se nikkhamamANe ityAdi, tataH sarvAbhyantarAmamaNDalAniSkrAman sa sUryo navaM saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasya prathame'horAtre 'ambhitarANaMtaraM ti sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantaraM-bahirbhUtaM dvitIya maNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA tasminnavasaMvatsarasatke prathame'horAtre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya sUryazcAraM carati, cAraM caritumArabhate, 'tadA 'miti prAgvat, ve yojane aSTAcatvAriMzataM ca ekaSaSTi|bhAgAn yojanasya ekaikena rAbindivena pAzcAtyenAhorAtreNa vikampya cAraM carati, iyamatra bhAvanA-sarvAbhyantare maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdUrvaM zanaiH zanaistadanantaraM dvitIyamaNDalAbhimukhaM tathA kathaMcana maNDalagatyA parizramati yathA tasyAhorAtrasya paryante sarvAbhyantaramaNDalagatAn aSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasthApare ca dve yojane atikAnto bhavati, OMOMOMOMOMOM dIpa anukrama [32] ~ 74~ Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], ------------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) prata sutrAMka // 34 // [18] 4 dIpa tato dvitIye'horAtre prathamakSaNe eva dvitIyamaNDalamupasampanno bhavati, tata uktam-'tayA NaM do joyaNAI aDayA-13 bA1prAbhRte lIsaM ca egaDhimAge joyaNassa egaNaM rAiMdieNaM vikaMpaittA sUrie cAraM carati', 'tayA 'mityAdi, tadA sarvA-MES bhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAracaraNakAle Namiti pUrvavat aSTAvazamuhUrtoM divaso bhavati dvAbhyAM muhUtekaSaSTibhAgA- prAbhUta bhyAmUnaH dvAdazamuhattoM rAtri dvAbhyAM muhUttakaSaSTibhAgAbhyAmadhikA, tasminnapi dvitIye maNDale prathamakSaNAdUrva tathA kathaJcanApi tRtIyamaNDalAbhimukhaM maNDalaparibhramaNagatyA cAraM carati yathA tasyAhorAtrakha paryante dvitIyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasyApare ca tadvahirbhUte dve yojane atikrAnto bhavati, tato navasaMvatsarasva dvitIye'horAtre prathamakSaNa eva tRtIyaM maNDalamupasaGkAmati, tathA cAha-se nikkhamamANe ityAdi, sa sUryo dvitIyAnmaNDalAtmathamakSaNAdUrva zanaiH zanairniSkAman-bahirmukhaM paribhraman navasaMvatsarasatke dvitIye'horAtre 'ambhitaratacaMti sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIyamaNDalamupasaGkamya cAraM carati, tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM yAvatpramANa kSetra vikampya cAra carati tAvanirUpayitumAha-tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM sarvAbhyantaramaNDalagatatadanantaradvitIyamaNDalagatAbhyAM pazca yojanAni paJcatriMzata ca ekapaSTibhAgAn yojanasya Sikampya, tathAhi-ekenApyahorAtreNa dve yojane aSTAcatvAriMzacca yojanasyaikaSaSTibhAgA | // 4 // vikampitA dvitIyenApyahorAtreNa, tata ubhayamIlane yathoktaM vikampaparimANaM bhavati, etAvanmAnaM vikampya cAraM gharati, 'tayA Na'mityAdi, rAtrindivaparimANaM sugama, samprati zeSamaNDaleSu gamanamAha-'evaM khalu'ityAdi, evaM-uktena prakA anukrama % [32] ~ 75~ Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [18] dIpa anukrama [32] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH reNa khalu nizcitametenopAyena tattanmaNDalapravezaprathamakSaNAdUrdhva zanaiH zanaistattaddvahirbhUtamaNDalAbhimukhagamanarUpeNa tasmAttanmaNDalAnniSkrAman tadanantarAmmaDalAttadanantaraM maNDalaM saGkrAman 2 ekaikena rAtrindivena dve dve yojane aSTAca tvAriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampayan 2 prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUte vyazItyadhikazatatame ahorAtre sarva vAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati, 'tA jayA Na'mityAdi, sugamaM, 'tathA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantaraM maNDalaM praNidhAyaavadhIkRtya tattadgatamahorAtramAdi kRtvA ityarthaH, vyazItena tryazItyadhikena rAtrindivazatena paJcadazottarANi yojanazatAni vikampya, tathAhi ekaikasminnahorAtre dve dve yojane aSTacatvAriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampayati, tato dve dve yojane jyazItyadhikena zatena guNyete, jAtAni trINi zatAni SaTSaSTyadhikAni 366, ye'pi cASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA (graMthAnaM | 1000 ) ste'pi tryazItyadhikena zatena guNyante, jAtAni saptAzItizatAni caturazItyadhikAni 8784, teSAM yojanAnayanArthamekapaSTyA bhAgo hiyate, labdhaM catuzcatvAriMzaM yojanazataM 144, etatpUrvasmin yojanarAzau prakSipyate, jAtAni pazca zatAni dazottarANi 510, etAvatpramANaM vikasthya cAraM carati, 'tayA Na'mityAdi, rAtrindivaparimANaM sugamaM, sarva bAhye ca maNDale praviSTaH san prathamakSaNAdUrdhvaM zanaiH zanairabhyantara sarva bAhyAnantaradvitIya maNDalAbhimukhaM tathA kathaJcanApi maNDalagatyA paribhramati yena prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUtAhorAtra paryavasAne sarvagrAhyamaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekapaSTibhAgAn yojanasyApare ca dve yojane atikramya sarvavAhyAnantaradvitIyamaNDalasImAyAM varttate, tato'nantare dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre prathamakSaNe sarvavAdyAnantaraM dvitIyamabhyantaraM maNDalaM pravizati, tathA cAha-- 'se pavisamANe ityAdi, Education Internation For Park Use Only ~76~ Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1] ............--- prAbhataprAbhUta [6], ................- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJa prAbhRte prAbhRta prata (mala) prAbhUta sUtrAka // 35 // [18] SASNA sa sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAduktaprakAreNAbhyantaraM pravizan dvitIyaSaNmAsasya prathame'horAtre 'yAhirANaMtaraMti sarvabAhyasya maNDalasyAbhyantaraM dvitIyamanantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA NamityAdi, tA iti-tatra yadA sUryo bAhyAnantaraM-sarvabAhyamaNDalAnantaramabhyantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA ekena rAtrindivena sarvabAhyamaNDalagatena prathamapaNmAsaparyavasAnabhUtena dve yojane aSTAcatvAriMzataM ca ekaSaSTibhAgAn yojanasya vikampya, etaccAnantarameva bhAvita, cAraM carati-cAra pratipadyate, 'tayA Na'mityAdi, rAbindivaparimANaM sugama, 'se pavisamANe ityAdi, sa sUryaH sarvavAhyAnantarAbhyantaradvitIyamaNDalAdapi prathamakSaNAdUca zanaiH zanairabhyantaraM pravizan dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhiratacaMti sarvavAzyasya maNDalasyAbhyantaraM tRtIyamaNDalamupasaGkamya cAraM carati, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM tRtIyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA dvAbhyAM rAtrindivAbhyAM sarvabAhyamaNDalagatahe sarvabAhyAnantaradvitIyamaNDalagatAbhyAM paJca yojanAni paJcatriMzataM caikaSaSTibhAgAn yojanasya vikampya tathA ekenApyaho rAtreNa prathamaSaNmAsaparyavasAnabhUtena dve yojane aSTAcatvAriMzataM caikapaSTibhAgAn yojanasya vikampayati, dvitIyenApyahorAtreNa dvitIyaSaNmAsaprathamena, tata ubhayamIlane yathoktaM vikampaparimANaM bhavati, 'tayA Na'mityAdi, rAtrindivaparimANaM sugarma, 'evaM khalu eeNa uvAeNaM pavisamANe ityAdi sUtraM prAguktasUtrAnusAreNa svayaM paribhAvanIyam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 6 samApta dIpa anukrama [32] // 35 // atra prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-6 parisamAptaM ~ 77~ Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], .............-- prAbhataprAbhUta [7], .............. mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [19] dIpa anukrama [33] tadevamukta SaSThaM prAbhRtamAbhRta, samprati saptamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH pUrvamuddiSTo yathA 'maNDalAnAM saMsthAna vaktavya'miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te maMDalasaMThitI AhitAtivadejA ?, tattha khalu imAto aTTha paDivattIo paNNatAo, tatthege evamAhaMsu-tA sacAvi maMDalavatA samacauraMsasaMThANasaMThitA paM0 ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu, tA savA-13 viNaM maMDalavatAvisamacauraMsasaMThANasaMThiyA paNNattA ege evamAhaMsu2, ege puNa evamAhaMsu savAviNaM maMDalavayA| samacadukoNasaMThitA paM0 ege e03, ege puNa evamAhaMsu savAvi maMDalavatA visamacajakoNasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavayA samacakavAlasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavatA visamacakvAlamaMThiyA pa0 ege evamAsu 6, ege puNa evamAhaMsutA samAvi maMDalavatA cakkaddhavAlasaMThiyA paM0 ege evamAhaMmu7, ege puNa evamAhaMsu-tA savAvi maMDalavatA chattAgArasaMThiyA paM0 ege evamAhaMsu, tattha jete evamAhaMsu tA savAvi maMDalavatA chattAkArasaMThitA paM0 eteNaM| |gaeNaM NAyavaM, No ceva NaM itarehiM, pAhuDagAhAo bhANiyabAo (sUtraM 19) // paDhamassa pAhuDassa sattama pAhuDapAhuDaM samattaM // 1-7 // - | 'tA kahaM te maMDalasaMThiI' ityAdi, 'tA'iti pUvit, kathaM bhagavan ! tattvayA maNDalasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAna videt , evaM bhagavatA gautamena prazne kRte satyetadviSayaparatIrthikapratipattInAM mithyAbhAvopadarzanArthaM prathamatastA evopa Zhong Liu Zhong Liu Zhong Liu FLiu Zu Zhong Liu Zhong Liu Zu Liu Liu Zhang Tai Bei Jing atha prathame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-7 Arabhyate ~ 78~ Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [1], .. .-- prAbhUtaprAbhata [7], ............... malaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: saryaprajJa- tivRttiH (malA ) prata sUtrAka // 36 // [19] dIpa anukrama [33] darzayati-tattha khalu'ityAdi, 'tatra' tasyAM maNDalasaMsthitau viSaye khalvimA-vakSyamANasvarUpA aSTau pratipattayaH prajJaptA, 1prAbhRte tadyathA-tatra teSAmaSTAnAM paratIrthikAnAM madhye eke-prathame tIrthAntarIyA evamAhuH, 'tA'iti teSAmeva tIrthAntarIyANAma- prAbhUta nekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH, 'savAvi maMDalavaya'tti maNDala-maNDalaparibhramaNameSAmastIti maNDalavanti candrA- prAbhRtaM divimAnAni tadbhAvo maNDalavattA, tatrAbhedopacArAt yAni candrAdivimAnAni tAnyeva maNDalavattA ityucyante, tadhA4 cAha-sarvA api-samastA maNDalavattA-maNDalaparibhramaNavanti candrAdivimAnAni, samacaturasrasaMsthAnasaMsthitAH prajJaptA, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' evaM sarvANyupasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni, eke punadvitIyA evamAhuH-sarvA api bhaNDalavattA viSamacaturastrasaMsthAnasaMsthitAH prajJaptAH 2, tRtIyA evamAhuH-sarvA api maNDalavattAH samacatuSkoNasaMsthitAH prajJaptAH 3, caturthA AhuH-sarvA api maNDalabattA viSamacatuSkoNasaMsthitAH prajJaptA 4, paJcamA AhuH-sarvA api maNDala. vattAH samacakravAlasaMsthitAH prajJaptAH 5, SaSThA AhuH-sarvA api maNDalavattA viSamacakravAlasaMsthitAH prajJaptA-6, saptamA AhuH-sarvA api maNDalavattAzcakrArddhacakravAlasaMsthitAH prajJaptAH 7, aSTamA punarAhuH-sarvA api maNDalavattAchatrAkArasaMsthitAH prajJaptA:-uttAnIkRtachatrAkArasaMsthitAH, evamaSTAvapi parapratipattIrupadarya sampati svamatamupadidarzayiSurAha'tattha'ityAdi, tatra-teSAmaSTAnAM tIrthAntarIyANAM madhye ye evamAhuH-sarvA api maNDalavattA chatrAkArasaMsthitAH prajJaptA iti, etena nayena, nayo nAma pratiniyataikavastvaMzaviSayo'bhiprAyavizeSo, yadAhuH samantabhadrAdayo-'nayo jJAturabhiprAya iti, tata etena nayena-etenAbhiprAyavizeSeNa sarvamapi candrAdivimAnajJAnaM jJAtavyaM, sarveSAmapyuttAnIkRtakapi ~ 79~ Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], ....... ..-- prAbhataprAbhUta [7], .............. mulaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [19] dIpa anukrama [33] sthArjasaMsthAnasaMsthitasyAnna caiva-baica itara vAMparnayalathAvastutakhAbhAvAta, 'pAhupamAhAo bhANipacAoMti anApi adhikattapAtapAbhUtArthapratipAdikAH kAvana gAthA varsamte, tato yathAsammakArya bhaNitavyA iti / ............... iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhatasya prAbhataprAbhataM 7 samAptaM tadevamukta saptamaM prAbhUtamAbhUtaM, sAmpratamamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAro-'maNDalAnAM viSkambho vaktavya tatastadviSayaM praznasUtramAha tA savAvi NaM maMDalavayA kevatiyaM bAhalleNaM kevaliyaM AyAmavikrameNaM kevatiyaM parikkheveNaM AhitAti vadejA ?, tattha khalu imA tipiNa paDivattIo paNNatAo, tatthege ebamAhaMsu-tA saghAvi NaM maMDalavatA joyarNa vAhalleNaM egaM joyaNasahassaM ega lettIsa joyaNasataM ApAmavikkhaMbheSAM tipiNa joyaNasahassAI tiSiNa ya navaNae joyaNasate parikkheveNaM 10, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsulA saghAvi NaM maMDalavatA jovarNa pAhalleNaM egaM joyaNasahassaM egaM ca cauttIrsa jopaNasarya AyAmavikkhaM bheNaM tiSiNa joyaNasahassAI cattAri piutsare jopaNasate parikkhebeNe paM0, ege eSamAsu 2, ege puNa evamAsu-tA joSaNa bAhalleNaM egaM joSaNasahassaM egaM ca paNatIsaM joyaNasataM mAyAmavikkhaMbheNaM timi joyaNasahassAI sAri paMcusare joyaNasale parikkheSeNa pakSaNasA, ege evamAsu, vayaM puSa evaM vayAmo-tA sabASi maMgalayatA aDatAlIsaM egahibhAge jopaNasa bAraleNaM adhiyatA AyAmavisaMbheNaM parikkhetreNaM AhitAti bavejA, tastha atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM-7 parisamAptaM atha prathame prAbhRte prAbhUtaprAbhRtaM. 8 Arabhyate ~80~ Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [34] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [8], mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 37 // sUryaprajJa- 4 naM ko Utti vadejA ?, tA ayaNNaM jaMbudIve 2 jAva parikkheveNaM, tA jayA NaM sUrie saGghabhaMtaraM maMDala ubazivRttiH saMkamittA cAraM carati tathA NaM sA maMDalavatA aDatAlIsa egaTTibhAge joyaNassa bAhalleNaM NavaNauDjoyaNa(mala0) sahassA chacca cattAle joyaNasate AyAmavikvaM bheNaM tiSNi joyaNasatasahassAI paNNarasajoyaNasahassAI egUNaNa joyaNAI kiMcivisesAhie parikkheveNaM tatA NaM uttamakaTTapatte ukkosara aTThArasamute divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhantA rAI bhavati, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccharaM ayamANe paDhamaMsi ahora taMsi abhitarANaMtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhitarAtaraM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM sA maMDalavatA aDayAlIsaM egadvibhAge joyaNassa bAhalleNaM NavaNavaI joyaNasahassAI chaca paNatAle joyaNasate paNatIsaM ca egadvibhAge jopaNassa AyAmaviktaMbheNaM tiSNi joyaNasata sahassAI pannarasaM ca sahassAI evaM cauttaraM joyaNasataM kiMcivisesRNaM parikkheveNaM tadA NaM divasarAtipyamANaM taheva / se NikkhabhamANe sUrie doghaMsi ahorattaMsi abhitaraM tacaM maMDalaM uyasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie abhitaraM tavaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM sA maMDalavatA ar3atAlIsaM egadvibhAge joyaNassa bAhalleNaM NavaNavatijoyaNasahassAI chaca ekAvaNNe joyaNasate Nava ya egaTTibhAgA joyaNassa AyAma vikkhaMbheNaM tiSNi joyaNasaya sahassAI pannarasa ya sahassAI egaM ca paNavIsaM joyaNasayaM parikkheveNaM paM0 tatA NaM divasarAI taheba, evaM khalu eteNa NaeNaM nikkhamamANe surie tatANaMtaMrAto tadANaM Education International For Penal Lise On ~ 81~ 1 prAbhUte 8 prAbhRta prAbhUtaM // 37 // Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], ............-- prAbhataprAbhatA81. -------------------- malaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] FREE tara maMDalAto maMDalaM uvasaMkamamANe 2 joyaNAI paNatIsaM ca egaTThibhAge joyaNassa egamege maMDale vikhaMbhavuhiM abhivahemANe 2 aTThArasa 2joyaNAI parirayaburkhi abhivahemANe 2 savavAhiraM maMDalaM ucasaMkamittA macAraM carati, tA jayA NaM sUrie savayAhiramaMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sA maMDalayatA aDatA lIsaM egaTThibhAgA joyaNasayasahassaM ucca saddhe joyaNasate AyAmavikhaMbheNaM tini joyaNasayasahassAI aTThArasa sahassAI tiNi ya paNNarasutsare joyaNasate parikkheveNaM tadA NaM ukosiyA 'aTThArasamuhuttA rAI bhavati jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavati, esa NaM patame chammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pallavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe patamaMsi ahorattaMsi bAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM vAhirANataraM maMDalaM uvasaMkamittAcAraM carati, tAjayA NaM sUrie bAhirANaMtaraM maMDalaM javasaMkamittA cAreM carati tatA NaM sA maMDalavatA aDatAlIsaM egahibhAge joyaNassa cAhalleNaM ega joyaNasayasahassaM chaca caupapaNe joyaNasate chaccIsaM ca egahibhAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tini joyaNasatasahassAI aTThArasasahassAI doNNi ya sattANaute joyaNasate parikkheveNaM paM0, tatA NaM rAidiyaM taheca, se pavisamANe sarie doce ahorasi bAhiraM tacaM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie bAhira tacaM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati, tatA NaM sA maMDalavatA aDayAlIsaM egaTTibhAge joyaNassa pAhalleNaM ega jo yaNasatasahassaM chacca aDayAle joyaNasae bAvaNNaM ca egaDhimAge joyaNassa AyAmavikkhaMbheNaM tiNi joya SAROKAR dIpa anukrama [34] ~82~ Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], .........................--- prAbhataprAbhatA81. ........................... mala 20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prAbhUte prata sUtrAMka (mala prAbhRtaM [20] dIpa satasahassAI aDDArasa sahassAI boSiNa aupaNAtIse jopaNasane parikkhevevaM paM0, divasarAI naheba, parva vittikhatu etezupAe parisamANe sUripa tatANaMtarAto tadAyataraM maMDalAto maMDala saMkamamA 2paMca 2 joya-12 taNAvaM paNasIsaM ca papadvibhAge oyaNassa egamege maMDale vikkhaMbhavuddhiM NicuhemA 2 aTThArasa joka- // 38 // NAI parispardiNibuDemANe 2 sayabhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM gharati, tA jatA NaM sarie savAbhataraM maMDalaM upasaMkamisA vAraM gharati, satA gaM sA maMDalaSayA aDayAlIsaM egaTvimAge joyaNassa bAhalleNaM gavaNauti oyaNasahassAI vacasAle joyaNasae AyAmavikkhaMbheNaM tipiNa jopaNasayasahassAI paNpArasa ya sahassAI aDaNAuti - jopaNAI kiMcivisesAhiyAI parikkhevemaM paM0, latA NaM upasamakadvapatte kosae aTThArasamuhune divase bhavati, jahaNiyA dudhAlasamuhassA rAI bharati, esa dobassa chammAsassa pajapasANe esacaM Adi saMvaccha esa Adibassa saMbascharassa pajacasANe, tA savAcipa maMDalavatA atAlIsaMda egaDibhAme joyaNAsa pAhaleNaM, samAvi pAM maMdalatariyA do joyaNAI visaMbheSAM, esa NaM asA lesIyasata pahappaNNo paMcavamuttare jopaNasAne AhitAlivadevA, tA anbhitarAto baMDalavalAo cAhiraM maMDalavataM cAhilArAo vA ambhitaraM maMDalavataM esa pAM adA kevatiyaM AdinAti padejA, tA paMcasuttarajopaNasate Adi-15 tAlibadekhA, amitarAte maMDalavatAta bASirA maMDasaSayA mAhirAo maMjasabalAto ambhitarA maMbalapatA ela addhA kevaviyaM bhAhitAnipadevA, tA parasattare joyANasate ahatAsIsaMga egahibhAge jopAsta Adi anukrama [34] ~83~ Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], .........................--- prAbhataprAbhatA81. ........................... mala 20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa SXSXXX nAti bavejA, tA ambhAlarAto maMDalavatAto pahiramaMDalapalA bAhirAlo. anaMtaravasavatA esa hai kevatiyaM AhitAti vadekhA, tA paMcaNavusare jopaNasate terasa pa pahimAye jokpAssa AhitAti badejA, ambhitarAte maMDalaSatAe bAhirA maMDalakyA bAhirAte maMDalabatAle antaramaMDalavayA, pasa addhA kevati AhitAtivadejA ?, tA paMcadasutsare joyaNasae Ahiyatti bavejA (sana 20) ahama pAhubapAhuDaM / paba pAhuI smttN|| PM tAsabAriNaM maNDalavapA' ispAdi, 'sA' iti pUrvavat , sarvANyapi mAilapadAvi maNDalarUpANi padAni maNDalapadAni, maNDalapadAni] sUryamaNDalasthAnAnItyarthaH, phiyammAcaM bAhalyega kiyadAyAmaviSkambhAbhyAM kivatparikSepeNa-paridhinA AkhyATrAtAni iti vadet, sUtrekhIvanirdeza prAkRtatvAta, mAkRte hiliGga vyabhicAri, badAha pANiniH svamAkRtalakSaNe-liI vyabhicAryapI li, evaM bhagavatA golamena prazze kRte satibhagavAnetadviSayapara tIrthikapratipasInAM mithyAbhAkopadarzanAya prathamatastA ebopanyasyasi tatstha svam' ityAdi, tatra maNDalakAhalyAdivicAraviSaye khativamAstimA pratipayaHprajJaptAH, tadyathA-taba-4 teSAM bayANAM paratIthikAnAMmadhye eke tIrthAntarIkarAevamAhu:-'tA' iti prAmbat , saryApayapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni joyaNaM bAhalleNaM tipratyeka yojanameka 'bAhaspena' piNDena eka bojanasaharamekaM ca bakhiMzayavakhiMvAdadhika yojanazata, AyAmavisaMgheNaM'li AyAma viSkambhana AyAmariSkAsamAhAro dabakhema zalokamAyAmena viSkambhena cetyarthaH bINi yojanasahavAmI zrINi panavasyatAni yojanayatAviparikSepaHprajamAcisa bIryAntarIbAyAM maveSa maNDala anukrama [34] ~84~ Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [1], .. .-- prAbhUtaprAbhata [8], ............... malaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 1 prAbhUte sUryaprajJaptivRttiH (mala0) prata sUtrAMka prAbhUta // 39 // [20] SHREE dIpa sthAyAmaviSkambhamevaM yojanasahasrameka yojanazataM ca trayastriMzadadhikamAyAmaviSkammAbhyAM te parirayaparimANaM vRttaparimANAt briguNameva paripUrNamicchanti, na vizeSAdhikamatastrINi yojanasahasrANi trINi zatAni navanavatAnItyuktaM, tathAhi-sahasrasya | trINi sahasrANi zatasya trINi zatAni trayaviMzatazca navanavatiriti, idaM parirayaparimANaM 'vikkhaMbhavaggadahaguNakaraNI caTTassa parirao hoi' iti parirayagaNitena vyabhicAri, tena hi parirayaparimANAnayane trINi yojanasahasrANi pazca zatAni byazItyadhikAni kizcitsamadhikAnyAgacchanti, tathAhi-eka yojanasahanamekaM ca yojanazataM trayastriMzadadhikamityekAdaza yojanazatAni trayaviMzadadhikAni 1133, eteSAM vargoM vidhIyate, jAta ekako dviko'STakakhikaH SaTko'STako navakaH 1283689, sato dazabhirguNitena jAtamekamadhikaM zUnya 12836890, eteSAM vargamUlAnayane Agacchati yathokaM parirayaparimANamatastammatena parirayaparimANaM vyabhicAri, evamuttaramapi matadvayaM paribhAvanIya, atraiva prathamamate upasaMhAra 'ege evamAsu' 1, eke punarevamAhuH-sarvANyapi sUryamaNDalapadAni pratyekamekaM yojanaM bAhalyena eka yojanasahanamekaM ca yojanazataM caturkhizaM-caturviMzadadhikamASAmaviSkambhAbhyAM 1134 trINi yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni vyuttarANi 1402 parikSepataH, tathAhi-eteSAmapi matena viSkambhaparimANAta parirayaparimANaM paripUrNatriguNarUpaM, tataH saha-1 asya zrINi sahasrANi zatasya trINi zatAni caturviMzato vyuttaraM zatamiti, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAsu' eke punarevamAhura-sarvANyapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni pratyekamekaM yojanaM bAhalyena eka yojanasahanamekaM ca yojanazataM / [paJcatriMza-pazcatriMzadadhikamAyAmaviSkambhAbhyAM 1135 trINi yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni pazcottarANi 3405 anukrama [34] // 3e ~85~ Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], ............-- prAbhataprAbhatA81. -------------------- malaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka KHESARI [20] -4-% 84% parikSepataH, tathAhi-kasya yojanasahasrasya trINi yojanasahasrANi zatasya trINi zatAni paJcatriMzataH paJcottaraM zatamiti, etAni trINyapi matAni mithyArUpANi parirayaparimANamAtre'pi vyabhicArAt,.ato bhagavAn tebhyaH pRthak svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA sahAvI tyAdi, 'tA' iti pUrvavat sarvANyapi maNDalapadAni-sUryamaNDalAni pratyekaM bAhalyenASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya AyAmaviSkambhaparikSepeNa-AyAmaviSkambhaparikSepaiH punaraniyatAni AkhyAtAni, kasyApi maNDalasya kiyAna AyAmo viSkambhaH parikSepazceti bhAva iti svaziSyebhyo vadet , evamukta bhagavAn gautamaH pRcchati-tattha NaM ko heU iti vaijjA' tatra-maNDalapadAnAmAyAmaviSkambhaparikSepAniyatatve ko hetu:-kA upapattiriti vadet !, atra bhagavAnAha-tA ayannamityAdi, idaM jambUdvIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa svayaM paribhAvanIya vyAkhyAnIyaM ca, tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA tanmaNDalapadaM, sUtre strItvanirdezaH prAkRtatvAd, bAhalyenASTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya jJAtavyaM, AyAmaviSkambhAbhyAM navanavatiryojanasahasrANi SaT zatAni catvAriMzadadhikAni 99640, tathAhi-ekato'pi sarvAbhyantaramaNDalamazItyadhika yojanazataM jambUdvIpamavagAhya sthitamaparato'pi, tato'zItyadhikaM yojanazataM dvAbhyAM guNyate, jAtAni trINi zatAni SaSTyadhikAni 360, etAni jambUdvIpaviSkambhaparimANAlakSarUpAt zodhyante, tato yathokamAyAmaviSkambhaparimANaM bhavati, trINi yojanazatasahasrANi paJcadaza sahavANi ekonavatyadhikAni 315089 parikSepataH, tathAhi-tasya sarvAbhyantarasya maNDalasya viSkambho navanavatiyoMjanasa dIpa anukrama [34] 96 % ES ~86~ Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [8], --------- ----- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- ThivRttiH (mala0) prata prAmRta // 40 // sUtrAMka [20] havANi pada zatAni cAriMgarapicani 19140, pateSAM pA vidhIyate, jAto navako navako biko'haka ekakoziko nakkara DorezUnye 99281291.0, taso dazabhiryuSace jAtamekamadhikaM zUnya 99281295000, alabargamUlAnayanena sa yathokaM parisyapramANaM, zeSaM sidhati dvika pakako'STaka zUnyaM saptako navakaH 218079 patat tva, liyA gamityAvinA rAtridivaparimANa sugama / 'se nikkhamamA' ityAdi, sa sUryaH sarvAbhyantarAmamaNDalAmAguruprakAreNa viSkAma naI saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasva prathame'horAtre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIya maNDalamupasahAyaDU cAraM carati tana yadA sarvAbhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA tanmaNDalapadamaSTAcayAriMzadekara hivAgAyojanasya bAisyena, navanavatiyoMjanasahasrANi SaT zatAni pazcacatvAriMzadadhikAni paJcaviMzacakaSaSTibhAgA yojanasthAyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-eko'pi sUryaH sarvAbhyastaramaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasvApareca yojane bahiravaSTabhya dvittIye maNDale cAraM carati dvitIyo'pi, tato dvayoryojanayoraSTAcatvAriMzatakapaSTibhAmAnAM yojanakha dvAbhyAM guNane pakSa bojavAni paJcaviMzakapaSTibhAgA yojanaspati bhavati, etatprathamamaNDalaviSkambhaparimANe[dhikatvena prakSipyate, taso bhavati yathoka vitIyamaNDalaviSkambhAyAmaparimANamiti, tatra trINi yojanazatasahasrANi paradaza sahamANi paca samottaraM bojanamataM kicidvizeSAdhika parirayepA prajJalaM, tathAhi-pUrvamaNDalaviSkambhAyAmaparimANAdasya maNDalasya nikambhAyAsaparimANe paJca yojanAni paJcatriMzacaipaSTibhAgA yojanasthAdhikalvena prApyante, sato'sva rAzeH pRthaka parirakparimAthamAnetavyaM, taba paca yojanAnyeSTibhAgakaraNArthamekakA guNyante, jAtAni cINi zatAni dIpa anukrama [34] // 40 // ~87~ Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], .........................--- prAbhataprAbhatA81. ........................... mala 20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] nottarANi 305, pateSAM madhye uparitanAH paJcatriMzadekaSadhibhAyA prakSipyante, jAtAni bIpi zatAmi catvAriMzavadhi gAni 340, eteSAM vargo vidhIyate, vargapitvA pa dazabhirguNanAt tato jAsa ekaka ekaka pakSakA bastrINi zUnyAni 11590.0, tata eSAM vargabhUlAnayane labdhAni daza zatAni paJcasamatyadhikAni 1075, eteSAM yojavAna banArthamekapA bhAge hate labdhAni saptadaza yojanAni atriMzakapaSTibhAmA yojanasya 1760, etatpUrvamaNDalaparirayaparimANe'dhikaravega hai prakSipyate, tato yathoktamadhikRtamaNDalaparirayaparimANaM bhavati, kizcivizeSonatA ca kizcidUnatrayoviMzatyA ekapaSTibhAga-2 rUnalA draSTavyA, 'tayA pAMdivasarApamANaM taha gheva' tadA-dvitIyamaNDaladhAracaraNakAle divasarAtripramANaM tathaiva-12 mAgvat jJAtavyaM, tayam-tayA NaM advArasamukuse vikse havA dodi egadvibhAgamuhattehi UNe duvaassmu.| huttA rAI bhaSati dohi egavibhAgamuDuttehiM ahiyA, 'se miksamamANe ityAdi, tataH sUryo dvitIyasmAramaNDalAduktAkAreNa niSkAman maksaMvatsarasarake dvitIye'jorAtre 'abhitaraM tacaMti sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyaM maNDala mupasaGkamya cAra carali, 'tA jayA vyamityAdi, tato yadA sUryaH sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIyaM maNDalamupasaGkamba cAra dAcarati tadA sattRtIyaM maNDalapada aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya bAhalyena navanavatiryojanasahasrANi SaT yojanA zatAbyekapaJcAzadadhikAni babAhibhAgA yojanakha 99151 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAzyA, tathAhiprAyivAcApi pUlamAlavikambhAyAmaparimANAt paJca yojanAni paJcamkipaSTibhAna yojanassAdhikatvena prApyante, tato thokammyAmaviSkambhaparisAyaM bhavati bIviyojanamatasahavANi padama bahAphievaM paJcaviMzatyadhika yojanA dIpa anukrama [34] ~88~ Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], ............-- prAbhataprAbhatA81. -------------------- malaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprazasivatiH (mala.) prata sUtrAMka // 41 // [20] dIpa parikSepeNa prajJaptaM, tathAhi-pUrvamaNDalAdasya viSkambhe paJca yojanAni paJcatriMzaccaikavaSTibhAgA yojanasyAdhikatvena prApyante, 41 prAbhRte tato yathoktamatrAyAmaviSkambhaparimANaM bhavati, tasya ca pRthak parirayaparimANa saptadaza yojanAni aSTAtriMzaca ekapa-la [STibhAgA yojanasya, etanizcayanayamatena, paraM sUtrakRtA vyavahAranayamatamavalambya paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni vivakSi- prAbhRtaM tAni, vyavahAranayamatena hi loke kizidUnamapi paripUrNa vivakSyate, tathA yadapi pUrvamaNDalaparirayaparimANe kizcidUnatvamuktaM tadapi vyavahAranayamatena paripUrNamiva vivakSyate, tataH pUrvamaNDalaparirayaparimANe aSTAdaza yojanAnyadhikasvena prakSipyante iti bhavati yathoktamadhikRtamaNDalaparirayaparimANaM, 'tayA NaM divasarAI taheva' iti tadA tRtIyamaMDalacA-1 racaraNakAle divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, taccaivam-tayA NaM aTThArasamuhutte divase bhavati cAhiM egaThibhAgamuhu-1 sehi UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cauhi egaDibhAgamuhuttehi ahiyA, 'evaM khalvi'tyAdi, evaM-uktaprakAreNa khalu & nizcitametenopAyena pratyahorAtrame kaikamaNDalamocanarUpeNa niSkAman sUryastadanantarAnmaNDalAttadanantaraM maNDalaM sAman| sAman ekaikasmin maNDale paJca paJca yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyetyevaMparimANAM viSkambhavRddhimabhiva-14 Arddhayannabhivarddhayan ekaikasminnetanmaNDale aSTAdaza aSTAdaza yojanAni parirayavRddhimabhivarddhayannabhivardhayana ihASTAdaza aSTAdazeti vyavahArata uktaM, nizcayanayamatena tu saptadaza saptadaza yojanAni aSTAtriMzataM caikaSaSTibhAgA yojanasyeti draSTavyaM, etacca prAgeva bhAvitaM, na caitatsvamanISikA vijRmbhitaM, yata uktaM tadvicAraprakrame eva karaNavibhAvanAyAM-'sattarasa joyaNAI advatIsaM ca egahibhAgA 1766 eyaM nicchaeNa saMvavahAreNa puNa aTThArasa joyaNAI' iti prathamaSaNmAsaparya anukrama [34] 45-%94564594 // 41 // ~89~ Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [1], .. .-- prAbhUtaprAbhata [8], ............... malaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: -25% prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [34] vasAnabhUte jyazItyadhikazatatame ahorAtre sarvabAhya maNDalamupasaGkramya cAraM carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre, sUryaH sarvabAhyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA tatsarvabAhya maNDalapadaM aSTacatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya vAhalyena eka yojanazatasahasraM SaTU zatAni SadhyadhikAni 100660 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-sarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH sarvabAhyaM maNDalaM paryavasAnIkRtya tryazItyadhika maNDalazataM bhavati, maNDale 2 ca viSkambhe 2 parivarddhante paJca 2 yojanAni paJcatriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasya, tataH paJca yojanAni tryazItyadhikena |zatena guNyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915, ye'pi ca pazcatriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya te'pi tryazItya[dhikena zatena guNyante, jAtAni catuHSaSTiH zatAni pazcottarANi 6405, teSAmekaSaSTyA bhAge hRte labdhaM paJcottaraM yojanazataM 4105, etatpUrvasmin rAzau prakSipyate, jAtAni daza zatAni viMzatyadhikAni 1020, etAni sarvAbhyantaramaNDalaviSka-17 mbhAyAmaparimANe adhikatvena prakSipyante, tato yathoktaM sarvabAhyamaNDalagataviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi 318315 parikSepataH, navaraM pazcadazottarANi | phizcizyUnAni draSTavyAni, tathAhi-asya maNDalasya viSkambho yojanalakSa SaT yojanazatAni SaTyadhikAni 100660, asya vagoM vidhIyate, jAta ekakaH zUnyamekakatriko dvikazcatuSkastrikaH paJcakA paTTo dve zUnye 10132435600, tato dazabhirguNane jAtamekamadhikaM zUnyaM 101324356000, asya vargamUlAnayane labdhAni trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni caturdazottarANi 318314, zeSamuddharati. pazcakaH paJcakastrikacatuSkaH zUnyaM catuSkaH ~ 90 ~ Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [34] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [8], mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 42 // 553404 chedarAziH paGkakhikaH paGkaH paGko dviko'STakaH 636628 tata etena pazcadazaM yojanaM kiJcidUnaM kila labhyate iti vyavahArataH sUtrakRtA paripUrNa vivakSitvA paJcadazottarANItyuktaM, athavA maNDale 2 pUrva 2 maNDalAparirayavRddhI saptadaza 2 yojanAni aSTAtriMzacaikaSaSTibhAgA yojanasya labhyante, tataH saptadaza yojanAni vyazItyadhikena zatena guNyante, 5 jAtAmyekatriMzacchatAmyekAdazottarANi 3111, yespi cASTAtriMzadekapaSTibhAgAste'pi tryazItyadhikena zatena guNyante, OM jAtAnyekonasaptatizatAni catuSpaJcAzadadhikAni 6954, teSAM yojanAnayanArthaye kaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhaM caturdazottaraM yojanazataM 114, taca pUrvarAzau prakSipyate jAtAni dvAtriMzatAni paJcaviMzatyadhikAni 2225, etAni sarvAbhya ntaramaNDalaparizyaparimANe trINi lakSANi paJcadaza sahasrANi navAzItyadhikAni 315089 ityevaMrUpe'dhikatvena prakSipyante, jAtAni trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni caturdazottarANi 218314, tathA saptadazAnAM yojanAnAM aSTAtriMzato kaSaSTibhAgAnAmupari yAni trINi zatAni paJcasaptatyadhikAni 275 zeSANyuddharanti tAni dhyazItyadhikena satena guNyante jAtAnyaSTaSaSTisahasrANi SaT zatAni paJcaviMzatyadhikAni 68625, teSAM chedarAzinA pazcAzada|dhikaikaviMzaticatarUpeNa 2150 bhAgo hiyate, labdhA ekatriMzadekapaSTibhAgA yojanasya, zeSaM stokatvAt tyaktaM, paraM vyava hArataH paripUrNa yojanaM vivakSitamiti paJcadazottarANItyuktaM, 'tathA Na' mityAdinA rAtrindivaparimANaM paNmAsopasaMharaNaM ca sugamaM, 'se pavisamANe' ityAdi, tataH sa sUryaH sarvabAdyAnmaNDalAt prAyuktaprakAreNAbhyantaraM pravizan dvitIyaM paNmAsamAdadAno dvitIyasva paNmAsasya prathame ahorAtre sarvabAdyAnantaramarvAcanaM dvitIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati, 'tA sUryaprajJasivRttiH ( mala0) Education Internation For Parts Only ~ 91~ 1 prAbhRte 8 prAbhUta prAbhRtaM // 42 // wor Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [1], .. .-- prAbhUtaprAbhata [8], ............... malaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa jayA NamityAdi, tatra yadA NamitivAkyAlakAre sarvavAdyAnantaramarvAtanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya pAraM parati tadA tanmaNDalapadaM aSTAcatvAriMzadekapaSTibhAgA yojanasya bAhalyena, eka yojanazatasahasraM SaTU ca yojanazatAni catuSpa-13 bAzadadhikAni pazitizcaikaSaSTibhAgA yojanasya 1006542 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyAM, tathAhi-ekato'pi tanmaNDalaM sarvavAhAmaNDalagatAnaSTAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn yojanasthApare dve yojane vimucyAbhyantaramavasthitamaparato'pi, tato yojanadyasyASTAcatvAriMzatazcaikaSaSTibhAgAnAM dvAbhyAM guNane paJca yojanAni paJcatriMzakaSaSTibhAgA yojanasyeti bhayati, etatsarvabAhyamaNDalagataviSkambhAyAmaparimANAt zobhyate, tato yathoktamadhikRtamaNDalaviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi dve yojanazate saptanavatyadhike 318297 parikSepataH prakSiptaM, tathAhi-pUrvamaNDalAdasya maNDalasya viSkambhAyAmaparimANe paJca yojanAni paJcatriMzakapaSTibhAgA yojanasyeti truSyanti, pazcAnAM yojanAnAM paJcatriMzatazcaikaSaSTibhAgAnAM pariraye saptadaza yojanAni aSTAtriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasya bhavanti, paraM sUtrakRtA vyavahAranayamatena paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni vivakSitAni, prAguktAtsarvabAhyamaNDalaparirayapari|mANAt trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi ityevaMrUpAdaSTAdaza yojanAni zobhyante, tatola yathoktamadhikRtamaNDalaparirayaparimANaM bhavati, 'tayA NaM rAiMdiyANaM taha ceva'tti tadA rAtrindivaM rAtridivasau tathaiva vakavyo, tau caivam-'tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egadvibhAgamuhuttehi UNA duvAlasamuhutte divase havai sadohi egaDibhAgamuhuttehi ahie' iti, 'se pavisamANe ityAdi, tataH sa sUryastasmAdapi dvitIyasmAnmaNDalAtmAguktaka anukrama [34] CREASE ~ 92 ~ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [1], ............-- prAbhataprAbhatA81. -------------------- malaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: N8prAbhRta prata sUtrAMka [20] 125454 dIpa anukrama [34] sUryaprajJa- prakAreNAbhyantaraM pravizana dvitIyasya paNmAsasya dvitIye'horAtre savabAhyAnmaNDalAdavAktanaM tRtIya maNDalamupasaGgamya cAra prAbhUteptivRttiHcarati, tatra yadA sUryaH sarvabAhyAnmaNDalAdarvAtanaM tRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA tanmaNDalapadaM aSTAcatvA-| (mala0) riMzadekaSaSTibhAgA yojanasya vAhalyena eka yojanazatasahasraM SaT ca yojanazatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni dvipazcAza prAbhUta // 43 // kaSaSTibhAgA yojanasya 10064852 AyAmaviSkambhena-AyAmaviSkambhAbhyA, tathAhi-pUrvasmAnmaNDalAdidaM maNDalamAyAmaviSkambhena paJcabhiyojanaiH paJcatriMzatA caikaSaSTibhAgairyojanasya hInaM, tataH pUrvamaNDalaviSkambhAyAmaparimANAdeka yoja-2 nazatasahasraM SaT zatAni catuSpazcAzadadhikAni paDviMzatizcaikaSaSTibhAgA yojanasvetyevaMrUpAtpaJca yojanAni paJcaviMzabaika paSTibhAgA yojanasya zodhyante, tato yathoktamadhikRtamaNDalaviSkambhAyAmaparimANaM bhavati, tathA trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi dve zate ekonAzItyadhike 318279 parikSepataHprakSiptaM, tathAhi-prAktanamaNDalAdidaM maNDalaM paJcabhiyojanaiH pazcazitA caikaSaSTibhAgairyojanasya viSkambhato hIna, pazcAnAM yojanAnAM paJcatriMzatakaSaSTibhAgAnAM parirayaparimANaM vyavahArato'STAdaza yojanAni, tatastAni pUrvamaNDalaparirayaparimANAt zodhyante, tato yathoktamadhikRtaparirayaparimANaM bhavati, 'divasarAI taheva'tti divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, te caivam-tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavai cAhiM egavibhAgamuhattehiM UNA, dudhAlasamuhatte divase bhavai cAhiM egahibhAgamahattehi ahie' iti, 'evaM khasvi'tyAdi || etatsUtraM mAguktavyAkhyAnAnusAreNa svayaM paribhASanIyaM, navaraM 'niveDhemANe' iti nivaSTayana nirveSTayana hApayan hApayanityarthaH, 'tA jayA 'mityAdi sugama, adhunA prastutavaktavyatopasaMhAramAha-'tA savAvi Na'mityAdi, tataH sarvANyapi 524 ~93~ Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [34] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [1], prAbhRtaprAbhRta [8], mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH maNDalapadAni pratyekaM bAhalyenASTAcatvAriMzadekapaSTibhAgA yojanasya, upalakSaNametat aniyatAni cAyAmaviSkambhaparidhibhiH tathA sarvANyapi ca maNDalAntarakANi - maNDalAntarANi, sUtre strItvanirdezaH prAkRtatvAt, dve dve yojane viSkambhena, tata eSa dve yojane aSTAcatvAriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyetyevaMrUpo, Namiti vAkyAlaGkAre, adhvA-panthAkhyazI|tyadhikazatapratyutpannaH- tryazItyadhikena zatena guNitaH san paJcadazottarANi yojanazatAnyAkhyAtA iti vadet, tathAhi-dve yojane tryazItyadhikena zatena guNyete jAtAni trINi zatAni SaTSaSTyadhikAni 366, ye'pi ca aSTAcatvAriMzadekapa|STibhAgAste'pi vyazItyadhikena zatena guNyante jAtAni saptAzItizatAni caturazItyadhikAni 8784, teSAM yojanAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhaM catuzcatvAriMzaM yojanazataM 144, tat pUrvarAzau prakSipyate, jAtAni pazca zatAni dazottarANi 510, asyaivArthasya vyaktIkaraNArthaM bhUyaH praznasUtramAha-- 'tA abhitarAo' ityAdi, 'tA' iti tatra abhyantarAt- sarvAbhyantarAnmaNDalapadAt parato yAvadvAhyaM sarvabAhyaM maMDalapadaM bAhyAdvA sarvabAhyAdvA maNDalapadAdavaka yAvatsarvAbhyantaraM maNDalapadameSa- etAvAn adhvA kiyAn kiyatpramANa AkhyAta iti vadet ?, evamukte gautamena bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tAvAnadhvA paJcadazottarANi yojanazatAni AkhyAta iti vadet / svaziSyebhyaH, pacadazottarayo| janazatabhAvanA prAgukAnusAreNa svayaM paribhAvanIyA, 'agbhitarAe' ityAdi, abhyantareNa maNDalapadena saha abhyantarAnmaNDalapadAdArabhya yAvadvAhyaM sarvatrAhyaM maNDalapadaM yadivA bAhyena sarvabAhyena maNDalapadena sarvabAhyAnmaNDalapadAdArabhya | yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM eSa etAvAn adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet 1, bhagavAnAha - 'tA paMce'tyAdi, sa etAvAn Education International For Pernal Use On ~94~ war Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------- prAbhRtaprAbhUta [8], --------- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala.) prata sUtrAMka [20] // 44 // dIpa adhvA paJcadazottarANi yojanazatAnyaSTAcatvAriMzaccaikaSaSTibhAgA yojanasyetyAkhyAta iti vadet, pUrvasmAdadhyaparimANAt etasyAdhvaparimANasya sarvabAhyamaNDalagatena bAhalyaparimANenAdhikatvAt , 'tA ambhitare'tyAdi, 'tA' iti abhyantarA D8prAbhUktanmaNDalapadAtparato bAhyamaNDalapadAt-sarvabAhyamaNDalAdAk yadvA bAhyamaNDalapadAdAk abhyantaramaNDalAtparata eSaH prAbhUta adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA paMce'tyAdi, paJca yojanazatAni navottarANi trayodaza caikaSaSTibhAgA yojanasya AkhyAta iti vadet , pUrvasmAdadhvaparimANAdasyAdhvaparimANasya sarvAbhyantaramaNDalagatasarvabAhyamaNDalagatabAhalyaparimANena pazcatriMzadekaSaSTibhAgAdhikaikayojanarUpeNa hInatvAt , tadevamabhyantarAnmaNDalAtparato yAvatsarvabAyaM maNDalaM sarvavAdyAdvA maNDalAdAk yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM tathA sarvAbhyantarasarvabAhyamaNDalAbhyAM saha tathA sarvAbhyantarasarvavAhyamaNDalAbhyAM vinA yAvadadhvaparimANaM bhavati tAvanirUpita, samprati sarvAbhyantareNa maNDalena saha sarvAbhyantarAnmaNDalAtparato vAhyamaNDalAdAk yadivA sarvabAhyamaNDalena saha sarvabAhyamaNDalAdarvAk sarvAbhyantarAnmaNDalAtparato yAvadadhvapUrimANaM bhavati tAvannirUpayati-'ambhitarAe' ityAdi, abhyantareNa maNDalapadena saha abhyantarAnmaNDalAtparataH sarvavAhyAnmaNDalAda giti gamyate, yadivA sarvabAjhena maNDalapadena saha sarvabAhyAnmaNDalAdaka sarvAbhyantarAnmaNDalAtparata iti gamyate, yo'dhyA eSa Namiti vAkyAlakAre adhvA kiyAnAkhyAta iti vadet 1, bhagavAnAha-'tA' | ityAdi, tAvAnadhvA paJcadazottarANi yojanazatAni AkhyAta iti vadet, bhAvanA sugamatvAnna kriyte| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM prathama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 8 samAptaM anukrama [34] // 44 // atra prathame prAbhUte prAbhRtaprAbhRtaM- 8 parisamAptaM tat samApte prathama prAbhUtaM api parisamAptaM ~ 95~ Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [2], .. .-- prAbhUtaprAbhata [1], .............. malaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [21] tadevamuktaM prathamaprAbhUta, samprati dvitIya vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kathaM tiryaka sUryaH parizramatIti tatastadviSayaM praznasUtramAha. tA kahaM tericchagatI AhitAti vadejA, tattha khalu imAo aTTha pahivattIo paNNatAo, tatdhege evamA iMsu tA puracchimAtoloaMtAto pAdomarIcI AgAsaMsi uttiti seNaM imaM loyaM tiriyaM kareha tiriyaM karettApicatthimaMsi loyaMsi sAyaMmi rAyaM AgAsaMsi viddhaMsissaMti ege evamAhesu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA puracchimAto loaMtAto pAto sUrie AgAsaMsi uttiddati, se NaM imaM tiriyaM lopaM tiriyaM kareti karittA pacatdhirmasi loyaMsi sarie AgAsaMsi viDaMsaMti, ege evamAhaMsu2, ege puNa evamAhaMsu-tA puratthimAo loyaMtAto pAdo sUrie AgAsaMsi uttiTThati, se imaM tiriya loyaM tiriyaM kareti karittA pacatthimaMsi loyaMsi sAyaM ahe paDiyAgacchaMti, adhe paDiyAgacchettA puNaravi avarabhUpurasthimAto loyaMtAto pAto sarie AgAsaMsi uttidvati, ege ebamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA purathimAo logaMtAo pAos rie puDhavikAyaMsi uttikRti, se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriya kareti karettA pacatthimillaMsi loyaMtasi sAyaM sUrie puDhavikAryasi viddhaMsaha, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhaMsu purathimAo loyaMtAo pAo sUrie puDhavikAyaMsi uttihai se NaM imaM tiriya loyaM tiriyaM karei karettA pacasthimaMsi loyataMsi sAyaM srie| puDhavikApaMsi aNupavisaha aNupavisittA ahe paDiyAgacchada 2 puNaravi avarabhUpurasthimAo logaMtAo dIpa anukrama [35] atha dvitiyaM prAbhRtaM ArabdhaM atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 Arabhyate ~96~ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .............-- prAbhataprAbhata [1. -------------------- malaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala0) sUtrAMka // 45 // [21] dIpa anukrama pAo sUrie pudavikAyaMsi uttiTTai, ege eva05, ege puNa evamAhesu tA purathimillAo loyaMtAo pAogrAbhUta mUrie AukAyaMsi uttii, se NaM imaM tiriyaM loyaM tiriyaM karei karettA pacatthimaMsi loyaMtaMsi pAo 1prAbhRtasUrie AukAyaMsi viddhasaMti, ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsu-tA purathimAto logaMtAto pAo prAbhRtaM sUrie ApakAryasi uttiTThati, se NaM imaM tiriya loyaM tiriyaM kareti 2sA paJcasthimaMsi loyaMtaMsi sAyaM sUrie AukAyaMsi pavisaha, pavisittA ahe paDiyAgacchati 2ttA puNaravi avarabhUpuratdhimAto loyaMtAto pAdo sUrie AukAyaMsi uttiTThati, ege eva07, ege puNa evamAhaMsu-tA purasthimAto loyaMtAo bahUI joyaNAI yaha joyaNasAI bahUI joyaNasahassAI uhuM dUraM uppatittA etya gaM pAto sUrie AgAsaMsi uttidRti, se gaM imaM dAhiNahuM loyaM tiriyaM kareti karesA uttaraDaloyaM tameva rAto, se NaM imaM utsaraloyaM tiriyaM karei 2ttA dAhiNahaloyaM tameva rAo, se NaM imAI dAhiNuttaraDaloyAI tiriyaM karei karittA purasthimAo loyaMtAto pahuI joyaNAI bahuyAI joyaNasatAI bahUI- joyaNasahassAI uhaM dUra uppatittA ettha NaM pAto sUrie AgAsaMsi uttikRti ege evamAhaMsu8 / vayaM puNa evaM vayAmo, tAga aMbuvassa 2 pAiNapaDINAyataodINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM caubIseNaM sateNaM chettA daahinnpur-14|| 45 // cchimaMsi uttarapaJcasthimaMsi ya caumbhAgamaMDalaMsi imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAto bhUmibhA-1 gAto aTTha joyaNasatAI uDe uSpatitsA ettha NaM pAdo duve sUriyA usiTuMti, te NaM imAI dAhiNusarAI [35] ~97~ Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [21] dIpa anukrama [35] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH jaMbuddIvabhAgAIM tiriyaM kareMti 2 sA puratthamapacatthimAI jaMbuddIvabhAgAI tAmeva rAto, te NaM imAI puracchimapacatthimAeM jaMbuddIva bhAgAI tiriyaM kareMti 2 tA dAhiNuttarAI jaMbuddIvabhAgAI tAmeva rAto, te NaM imAI dAhiNuttarAI puracchimapathatthimANi ya jaMbuddIvabhAgAI tiriyaM kareti 2 tA jaMbuddIvarasa 2 pAINapaDiyAyata odINadAhiNAyayAe jIvAe maMDalaM caDavIseNaM sateNaM aisA dAhiNapuracchimilsa uttarapaJcatthimillesi ya ca bhAgamaMDalaMsi imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijAto bhUmibhAgAto aTTha joyaNasayAI unhaM uppaittA, ettha NaM pAdo duve sUriyA AgAsaMsi uttidvaMti (sUtraM 21) // vitIyassa paDhamaM // 1 // 'tA kahU~ teracchagaI' ityAdi, astyanyadapi prabhUtaM praSTarvya paraM etAvadeva tAvatpRcchAmi kathaM 'te' tvayA bhagavan ! sUryasya tiryaggatiH- tiryakparibhramaNamAkhyAtA iti vadet, evamukte bhagavAn etadviSayaparatIrthikapratipattimithyA bhAvo |padarzanArtha prathamatastA eva pratipattIrupanyasyati - 'tattha khalu' ityAdi, tatra tasyAM sUryasya tiryaggatau tiryaggativiSa ye khalvimA - vakSyamANasvarUpA aSTau pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaSThAH, tA eva krameNAha - 'tatthege' ityAdi, tatra teSAmaSTAnAM paratIrthikAnAM madhye eke paratIrthikA evamAhuH, 'tA' iti pUrvavat paurastyAlokAntAdUrdhvamiti gamyate, pUrvasyAM dizIti bhAvArtha:, prAtaH- prabhAtasamaye marIci :- marIcisaGghAtaH kiraNasaGghAta ityarthaH, AkAze uttiSThati utpa dyate, etena etaduktaM bhavati naitadvimAnaM nApi ratho nApi ko'pi devatArUpaH sUryaH kintu kiraNasaGgAta eSa varculagolAkAro lokAnubhAvAtpratidivasaM pUrvasyAM dizi prAtarAkAze samutpadyate, yataH sarvatra prakAzaH prasaramadhirohati, sa itthaMbhUto Education Internation For Parts Only ~98~ Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2]. .................--- prAbhataprAbhUta [1], .............. ... mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka vivRttiH (mala) 46 // / [21] marIcisAta upajAtaH san Namiti vAkyAlaGkAre ima-pratyakSata upalabhyamAnaM loka-tiryagloka tiryakaroti, kimuktAprAbhate bhavati !-tiryak paribhramannima tiryagloka prakAzayatIti, tiryak kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye vidhvaMsate, 41 prAbhUta* atropasaMhAra:-'ege evamAsu tathA jagatsvAbhAvyAt sa marIcisaGghAta AkAze vidhvaMsate-vidhvaMsamupayAti evaM sakala- prAbhUta kAlamapi, atraivopasaMhAraH, 'ege evamAiMsu'1, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUcaM prAtaH sUryoM lokaprasiddho devatArUpo bhAskarastathAjagatsvAbhAcyAdAkAze utpadyate, sa cotpannaH sannima tiryagloka tiryakaroti-tiryaka paribhramanimaM| lokaM prakAzayatItyarthaH, tiryak ca kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye AkAze vidhvaMsate atropasaMhAraH 'ege evamAsu'2, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI tathAvidhapurANazAstraprasiddha AkAze uttiSThati-udgacchati, sa codataH santima pratyakSata upalabhyamAna manuSyaloka tiryak karoti tiryak ca kRtvA pazcimalokAnte sAyaM-sandhyAsamaye adha AkAzamanupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgena pratyAgacchati, adholokaM prakAzayan pratinivartate ityarthaH, tanmatena hi bhUriyaM golAkArA loko'pi ca golAkAratayA vyavasthitaH, 4 idaM ca mataM sampratyapi tIrthAntarIyeSu viz2ambhate, tatastadgata purANazAstrAdetatsamyagavaseyaM, asya trayo bhedAH, eke eva& mAhuH-prAtaH sUrya AkAze utgapachati, apare AhuH-parvatazirasi, anye AhuH-samudre iti, tatra prathamAnAmidaM matamupa-1| nyastaM, adha: pratyAgatya ca punarapyavarabhuva:-adhobhuvaH pRthivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUyemAkAze | prAtaH sUrya udUgacchati, evaM sarvadApi draSTavyaM, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu'3, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntA dIpa anukrama [35]] ~99~ Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2]. .................--- prAbhataprAbhUta [1], .............. ... mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [21] darya prAtaH sUryo devatArUpastathAvidhapurANaprasiddhaH pRthivIkAye-pRthivI kAyamabhye udayabhUdharazirasi uttiSThati-utpacate. sacotpannaH santima manuSyaloka tiryakaroti, tiryak parizramannimaM manuSyalokaM prakAzayatItyarthaH, tiryakRtvA pazcime , lokAnte sAyaM-sAmadhye samaye sUryaH pRthivIkAye-astamayabhUdharazirasi vidhvaMsate-vidhvaMsamupayAti, evaM pratidivasa sakalakAlaM jagatsthitiH paribhAvanIyA, anopasaMhAraH 'ege evamAsu'4, eke punarevamAhuH-paurastyAlokAntAdUrva prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI pRthvIkAye-udayabhUdharazirasi uttiSThati-udgacchati, sa codgataH sannima pratyakSata upalabhyamAnaM tiryaglokaM tiryakaroti, tiryakRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye pRthivIkArya-astamayabhUparamanupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgavatinaM lokaM prakAzayan pratinivartate, tataH punarapyavarabhuvaH-adhobhuvaH pRthivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryaH pRthivIkAye-udayabhUdharazirasi uttiSThati, ete'pi bhUgolavAdinaH paraM pUrva AkAze uttiSThatIti pratipannAH ete tu parvatazirasIti zeSaH, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu' 5, eke punarevamAhuH-paurastyAlokAntAdU prAtaH sUryo'SkAye-pUrvasamudre uttiSThati-utpadyate, sa corapannaH sannima-pratyakSata upalabhyamAnaM tiryaglokaM tiryakaroti, tiryakRtyA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye sUryo'pkAye-pazcimasamudre vidhvaMsamupagacchati, evaM sarvadApi, atropasaMhAraH 'ege evamAhesu'6, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryaH sadAvasthAyI purANazAstraprasiddho'kAye-pUrvasamudre uttiSThati-udgacchati, sa codgataH samima tiryaglokaM tiryakaroti, tiryaka paribhramannima tiryagloka prakAzayatItyarthaH, tiryak kRtvA pazcime lokAnte sAyaM-sAndhye samaye sUryo'pkArya-pazcimasamudra dIpa anukrama [35]] ~ 100~ Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .............-- prAbhataprAbhata [1. -------------------- malaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 2 prAbhute prAbhUtaprAbhUta sUtrAMka [21] dIpa sUryamajJa- manupravizati, pravizya cAdhaH pratyAgacchati-adhobhAgavartinaM lokaM prakAzayan pratinivarttata iti bhAvaH, adhaH pratyAgatya tivRttiH cAvarabhuvaH-adha:pRthivyA adhobhAgAdvinirgatyetyarthaH, paurastyAllokAntAdUrva prAtaH sUryo'kAye pUrvasamudre uttiSThati- (mala. udgacchati, evaM sakalakAlamapi, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu' 7, eke punarevamAhuH-paurastyAllokAntAdUrva prathamato // 47 // bahUni yojanAni tataH krameNa bahUni yojanazatAni tadanantaraM krameNa bahUni yojanasahasrANi dUramUrdhvamutplutya-bujhyA gatvA atra-asminnavakAze prAtaH sUryo devatArUpaH sadAvasthAyI uttiSThati-udgacchati, sa codgataH sannima dakSiNA - loka-dakSiNadigbhAvinamarddhalokaM, dakSiNaM lokasyAmityarthaH, tiryakkaroti-tiryak parizraman dakSiNalokAI prakAzayatItyarthaH, dakSiNaM cArddhaloka tiryakurvan tadaivottaramalokaM rAtrau karoti, tataH sa sUryaH krameNemamarddhalokamuttaraM tiryakaroti, tatrApi tiryak paribhramaman uttaramarddhalokaM prakAzayatItyarthaH, uttaraM cAlokaM tiryaparibhramaNena prakAzayan tadaiva dakSiNaMmarjalo rAtrau karoti, tataH sa sUrya imI dakSiNottarArddhalokI tiryakatvA bhUyo'pi paurastyAllokAntAdUrva prathamato bahUni yojanAni gatvA tataH krameNa bahUni yojanazatAni tadanantaraM bahUni yojanasahasrANi dUramUrdhvamutplutya-guLyA gatvA atra-asminnavakAze prAtaH sUrya AkAze uttiSThati-udgamachati, evaM sakala kAlaM, atropasaMhAramAha-ege ekamAhaMsu'dA tadevaM parapratipattIrupadarya svamatamupadarzayati-'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarutpannakevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthita vastUpalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat, jambUdvIpasya dvIpasyopari yadvA tadvA maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA, caturvizatyadhikazatasakvAn bhAgAn maNDalaM parikalpye anukrama [35]] OMOMOM // 47 // ~ 101~ Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [21] dIpa anukrama [35] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [1], mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH tyarthaH, bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA pratyakSayA - davarikayetyarthaH, tanmaNDalaM caturbhirbhAgairvibhajya dakSiNapaurastya uttarapazcime ca caturbhAgamaNDale-maNDala caturbhAge ekatriMzadbhAgapramANe, etAvati kila caturazItyadhikamapi | maNDalazataM sUryasyodaye prApyate iti 'caDavIseNaM saraNaM hittA caubhAgamaMDalaMsI tyuktaM, asyAH - pratyakSata upalabhyamAnAyA raktaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrdhvamaSTau yojanazatAnyutplutya - buddhyA gatvA atrAntare prAtadva sUryAduttiSThataH - udgacchataH, dakSiNapaurastyamaNDalacaturbhAge bhArataH sUrya udgacchati aparottarasmin maNDalacaturbhAge airAvataH sUryaH, tau caivamudgatau bharatairAvatasUryau yathAkramamimau dakSiNottarau jambUdvIpabhAgau tiryakurutaH kimuktaM bhavati : - bhArataH sUryo dakSiNapaurastyamaNDala caturbhAge udgataH san tiryak paribhramati tiryak paribhraman merordakSiNabhAgaM prakAzayati, airAvataH punaH sUryo'parottaradigvibhAge udgacchati sa codgataH san tiryak paribhraman meroruttarabhAgaM prakAzayatIti, itthaM ca bhAratairAvatasUryau yadA merordakSiNottarI jambUdvIpabhAgau tiryakurutaH tadaiva sau pUrvapazcimI jambUdvIpabhAgau rAtrau kurutaH, eko'pi sUryastadA pUrvabhAgaM pazcimabhAgaM vA na prakAzayatItyarthaH, dakSiNottarau ca bhAgo tiryakRtvA tAvimau pUrvapazcima jambUdvIpabhAgau tiryakurutaH, iyamantra bhAvanA - airAvataH sUryo meroruttarabhAge tiryak paribhramya tadanantaraM meroreva pUrvasyAM dizi tiryaka paribhramati, bhArataH sUryo merordakSiNatastiryaka paribhramya tadanantaraM meroH pazcime bhAge tiryaka paribhramatIti, itthaM ca yadA airAvatabhAratI sUryau yathAkramaM pUrvapazcimabhAgau tiryak kurutastadaiva dakSiNottarau jambUdvIpabhAgau rAtrau kurutaH, eko'pi sUryastadA dakSiNabhAgaM uttarabhAgaM vA na prakAzayatIti bhAvaH, tata itthaM yathAkramamairAvata Ja Eucation International For Parts On ~102~ Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [2]. ......... .......--- prAbhataprAbhUta [1], .................. mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRte prAbhUta prAbhUta mitiH prata mala. sUtrAMka 5454545-4-% 48 // [21] bhAratasUryoM pUrvapazcimabhAgau tiryak kRtvA yo bhArataH sUryaH sa uttarapazcimamaNDala caturbhAge udayamAsAdayati, yazcarAvataH sa dakSiNapaurastye maNDalacaturbhAge iti, etadevopadarzayannupasaMhAramAha-'te NaM' ityAdi, to bhAratairAvatau sUryoM prathamato yathAkramamimI dakSiNottarI jambUdvIpabhAgau tato yathAyogaM pUrvapazcimI jambUdvIpabhAgau, bhArataH pazcimabhAgamairAvataH pUrvabhAgamityarthaH, tiryak kRtvA jambUdvIpasya dvIpasyopari yadvA tadvA maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA bhUyazca prAcInApAcInAyatayA udIcyadakSiNAyatayA ca jIvayA pratyaJcayA davarikayA ityarthaH, caturbhivibhajya yathAyogaM dakSiNapaurastye uttarapazcime vA maNDalacaturbhAge asyA rasaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrvamaSTI yojanazatAnyutplutya atrAsminnavakAze prAtadvauM sUryAvAkAze uttiSThataH-udgacchataH, ya uttarabhArga pUrvasminnahorAtre prakAzitavAn sa dakSiNapaurastye maNDala caturbhAge udgacchati, yastu dakSiNa bhArga prakAzayati sma sa uttarapazcime maNDala caturbhAge, evaM| sakalakAlaM jagatsthitiH paribhAvanIyA / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM vitiya-prAbhUtasya prAbhataprAbhataM / samAptaM tadevamukaM dvitIyasya prAbhRtasya prathama prAbhRtaprAbhRtaM, sampati dvitIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro yathA 'maNDalAntare saGkramaNaM vaktavya'miti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te maMDalAo maMDalaM saMkamamANe 2 sarie cAraM carati AhitAti vadejA , tattha khala imAto duve % dIpa anukrama % [35] % 5 atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 parisamAptaM atha dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 Arabhyate ~ 103~ Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [22] dIpa anukrama [36] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [2], mUlaM [22] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH paDivasIo paNNattAo, tatyeMge evamAhaMsu tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 sUrie bheyadhAraNaM saMkAmaha ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu tA maMDalAo maMDala saMkamamANe sUrie kaNNakalaM Nivedeti, tattha je te eva mAhaMsu, tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 bhevadhAraNaM saMkamai, tesi NaM ayaM dose, tA jeNaMtareNaM maMDalAto maMDala saMkamamANe 2 sUrie bheghaghAeNaM saMkamati, evatiyaM ca NaM addhaM purato na gacchati, purato agacchamANe maMDalakAlaM parihaveti, tesi NaM ayaM dose, tattha je te evamAhaMsu, tA maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sUrie kaNNakalaM Nivedeti, tesi NaM ayaM visese tA jeNaMtareNaM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe sUrie kaNNakalaM Nivedeti, evatiyaM ca NaM addhaM purato gacchati, purato gacchamANe maMDalakAlaM Na parihaveti, tesi NaM ayaM visese, tattha je te evamAhaMsu-maMDalAto maMDala saMkamamANe sUrie kaNNakalaM Nivedeti, eteNaM gaeNaM tavaM No veSa NaM itareNaM / (sUtraM 22 ) vitiyassa pAhuDassa vitIyaM // 'tA kaha' mityAdi, tA iti pUrvavat kathaM bhagavan ! maNDalAnmaNDalaM saGkrAman sUryacAraM carati, cAraM carannAkhyAta iti vadet, kimuktaM bhavati 1-kathaM bhagavanneSa sUryavAraM caran maNDalAmmaNDalaM saGkrAman AkhyAta iti, atra hi maNDalAmaNDalAntarasaGkramaNameva vaktavyamatastadeva pradhAnIkRtya vAkyasya bhAvArtho bhASanIyaH, evamukte bhagavAnAha - 'tattha khalu' ityAdi, tatra - maNDalAnmaNDalAntarasaGkramaNaviSaye khalvime dve pratipattI prajJapte tathathA-tatra ke evamAhuH-tA iti pUrvavatsvayaM paribhAvanIyaM, maNDalAdaparamaNDalaM saGkrAman saGkramitumicchan sUryo bhedaghAtena saGkrAmati, bhedo-maNDalasya maNDalasyApA Eucation International For Penal Use On ~ 104~ wor Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .......--.---------- prAbhataprAbhata za. -------------------- malaM [22 muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) // 49 // sUtrAMka [22]] dIpa anukrama ntarAlaM tatra ghAto-gama, etacca prAgevoktaM, tena saMkrAmati, kimuktaM bhavati :-vivakSite maNDale sUryeNApUrite sati tada- prAbhRte|ntaramapAntarAlagamanena dvitIyaM maNDalaM saGkAmati, saGkramya ca tasminmaNDale cAraM carati, anopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu | 2prAbhUta|1, eke punarevamAhuH 'tA' iti pUrvavat maNDalAnmaNDalaM sAman-samitumicchan sUryastadadhikRtaM maNDalaM prathamakSaNAdU-15 z2amArabhya karNakalaM nirveSTayati-muJcati, iyamatra bhAvanA-bhArata airAvato vA sUryaH svasvasthAne udgataH san aparamaNDalagataM karNa prathamakoTibhAgarUpaM lakSyIkRtya zanaiH zanairadhikRtaM maNDalaM tayA kayAcanApi kalayA muJcan cAraM carati yena tasminnahorAtre'tikrAnte sati aparAnantaramaNDalasyArambhe vartate iti, karNakalamiti ca kriyAvizeSaNaM draSTavyaM, taccaivaM 37 |bhAvanIya-karNa-aparamaNDalagataprathamakoTibhAgarUpaM lakSyIkRtyAdhikRtamaNDalaM prathamakSaNAdUca kSaNe kSaNe kalayA'tikAntaM | yathA bhavati tathA nirveSTayatIti, tadevaM pratipattidvayamupanyasya yadvastutattvaM tadupadarzayati-tatthe tyAdi, taba-teSAM dvayAnAM madhye ye eSamAhuH-maNDalAnmaNDalaM saGkAmana bhedaghAtena saGkAmati teSAmayaM-anantaramucyamAno doSaH, tamevAha-yena-yAvatAra | kAlena antareNa-apAntarAlena maNDalAnmaNDala sAman sUryo bhedaghAtena saGkAmatItyucyate, etAvatImA purato-dvitIye maNDale na gacchati, kimuktaM bhavati -maNDalAnmaNDalaM sAman yAvatA kAlenApAntarAlaM gacchati tAvatkAlA'nantaraM paricimitumiSTe, dvitIyamaNDalasatkAhorAtramadhyAt zruvyati, tato dvitIye maNDale paribhraman paryante tAvantaM kAlaMna parizramet // 49 // tadgatAhorAtrasya paripUrNIbhUtatvAt , evamapi ko doSa ityAha-purato dvitIyamaNDalaparyante'gacchan maNDalakAlaM paribha-| vati, yAvatA kAlena maNDala paripUrNa bhramyate tasya hAnirupajAyate, tathA ca sati sakalajagadviditapratiniyatadivasa [36] ~ 105~ Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata RI. -------------------- malaM [22] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [22]] 545 rAtriparimANavyAghAtaprasaGgaH, 'tesi NamayaM dosetti teSAmayaM doSaH, tatthe tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-maNDa-1. lAnmaNDala saGkrAman sUryo'dhikRtamaNDalaM karNakalaM nirveSTayati-muzcati teSAmayaM vizeSo-guNaH, tameva guNamAha-'jeNe'syAdi, yena-yAvatA kAlenApAntarAlena maNDalAmmaNDalaM sAman sUryaH karNakalamadhikRtaM maNDalaM nirveSTayati, etAvatImaddhAM purato'pi dvitIyamaNDalaparyante'pi gacchati, iyamatra bhAvanA adhikRtaM maNDala kila karNakalaM nirveSTitaM ato'pAntarAlagamanakAlo'dhikRtamaNDalasatka evAhorAtre'ntarbhUtastathA ca sati dvitIye maNDale saGkAntaH san tadgatakAlasya manAgapyahInatvAd yAvatA kAlenApAntarAlaM gamyate tAvatA kAlena purato gacchatti, tataH kimityAi-purato gacchanmaNDalakAlaM na paribhavati yAvatA kAlena prasiddhena tanmaNDala parisamApyate tAvatA kAlena tanmaNDalaM paripUrNa samApayati, na punarma-| nAgapi maNDalakAlaparihANistato na kazcit sakalajagatprasiddhapratiniyatadivasarAtriparimANavyAghAtaprasaGgaH, eSa teSAH | mevaMvAdinA vizeSo-guNaH, tata idameva mataM samIcInaM netaradityAvedayannAha-'tatthetyAdi tatra yete vAdina evamAhu maNDalAnmaNDalaM saGkrAman sUryo'dhikRtaM maNDalaM karNakalaM nirveSTayati, etena nayena-abhiprAyeNAsamanmate'pi maNDalAnmaNDamAlAntarasaGga maNaM jJAtavyaM, na caivamitareNa nayena, tatra doSasyoktattvAt // .. iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dvitiya-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 2 samApta dIpa 45 anukrama [36] RXCCCCC08 atra dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamAptaM ~ 106~ Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayaMpraja prata sUtrAMka [23] ptivRttiH (mala0) // 50 // dIpa tadevamuktaM dvitIyasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhRtaprAbhUta sampati tRtIyamucyate-tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA prAbhUte TramaNDale 2 pratimuharsa gattirvaktavye ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha 3 prAbhRta| tA kevatiyaM te khetaM sUrie egamegeNaM muhatteNaM gacchati AhitAti vadevA, tattha khalu imAto pasAri prAbhRtaM paDivattIo paNNasAo, tastha ege evamAhaMsu-tA cha cha joyaNasahassAI sarie egamegeNaM muhatteNa gacchati, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu-tA paMca paMca joyaNasahassAI mUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati ege| evamAhaMsu 2, ege puNa ecamAhaMsu-tA cattAri 2 joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhatteNaM gacchati, ege| evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu-tA chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sarie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, ege evamAhaMsu 4, tattha je te evamAhaMsu tA cha cha joyaNasahassAiMsurie egamegeNaM muhutteNaM gacchati & te evamAhaMsu-jatA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM vasaMkamittA carati tayA NaM uttamakaTThapatte ukose aTThArasamuhune divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuhasA rAI bhavati, tesiM ca NaM divasaMsi egaM joSaNasatasahassA aTTa ya joyaNasahassAI tAvakkhette paNNase, tA jayA NaM mUrie sacabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tayA NaM uttamakahapattA kosiyA aTThArasamuSTatA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, tersiA caNaM vivasaMsi bAvattarri joyaNasahassAI tApakkhete paNNate, tayA NaM ca cha joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhasaNaM gacchati, tattha je te ecamAhaMsutA paMca paMca joyaNasahassAIsarie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, anukrama [37] SAMACAMERC naturary.com atha dvitiye prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~ 107~ Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] te evamAsu-tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, taheva divasarAippamANaM taMsicA (Na tAyakhetaM najaijopaNasahassAI, tA jayA NaM sababAhiraM maMDalaM)uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM taM va rAiMdiyappamANaM taMsi ca gaM divasaMsi sahi joyaNasahassAI nAvavette pannatte, tatA NaM paMca (paMca) joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tattha je te evamAhaMsu, tA jayA NaM mUrie sababhaMtaraM maMDalaM |uvasaMkamittA cAra carati tatA NaM divasarAI taheva, taMsi ca NaM divasasi bAvattari joyaNasahassAI tAvakkhette papaNatte, tA jayA NaM sUrie satvabAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM rAiMdiyaM tadheva, tasi ca NaM divasaMsi aDayAlIsaM joyaNasahassAI tAbakkhette paM0, tatA NaM cattAri 2 joyaNasahassAI mUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati tastha je te evamAsu chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhutteNaM gacchati te evamAhaMsu-tA sUrie NaM uggamaNamuhutteNaM sipa atthamaNamuhurta sigdhagatA bhavati, tatA NaM cha cha joyaNasahassAI egamegeNaM muhutteNaM gacchati, majjhimatAvakhettaMsamAsAdemANe 2 sUrie 4 hai majjhimagatA bhavati, tatANaM paMca paMca joyaNasahassAI egamegeNaM muhatteNaM gacchati, majjhimaM tAvakhettaM saMpatte / mUrie maMdagatI bhavati, tatA NaM cattAri joyaNasahassAI egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tattha ko heUtti vadejA ?, tA ayaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM divasarAI taheba tasi ca NaM divasaMsi ekANaiti joyaNasahassAI tAvakhette paM0, tA jayA NaM ~ 108~ Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .......--.---------- prAbhataprAbhata [3. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAmRte prata prAbhUta sUtrAMka [23] dIpa sUryaprajJa- sarie sabavAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatANaM rAiMdiyaM taheba, tassi ca Ne divasaMsi egahi- ptivRttiHjopaNasahassAI tAvakhette paNNase, tatA NaM chavi paMcavi cattArivi joyaNasahassAI sUrie egamegeNaM muhuseNaM|2 (mala.) gacchati, ege evamAhaMsu / vayaM puNa evaM badAmo tAsAtiregAI paMca rajoyaNasahassAiMsUrie egamegeNaM muhuseNaM // 51 // gacchati, tattha ko hetUtti vadejA, tA ayapaNaM jaMbuddIve 2 parikkheveNaM tA jatA NaM mUrie sababhataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI doSiNa ya ekAvaNNe joyaNasae egUNatIsaM ca sahibhAge joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tatA NaM idhagatassa maNusassa sItAlIsAe jopaNasahassehiM| dohi ya tevaDhehiM joyaNasatehi ekavIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sUrie cakkhuphAsaM havamAgacchati, tayA NaM divase rAI taheva, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccharaM ayamANe par3hamaMsi ahorattaMsi ambhitarANaM&taraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati, tA jayANaM sUrie ambhitarANaMtaraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI doNi ya ekAvaNe joyaNasate sItAlIsaca saTThibhAge joyaNassa egamegeNaM muha-| teNaM gacchati, tatA NaM ihagayassa maNUsassa sItAlIsAe joyaNasahassehiM auNAsIte ya joyaNasate sattAva-| paNAe saTThibhAgehiM joyaNassa saTThibhAgaMca egadvihA chettA auNAvIsAe cupiNayAbhAgehiM sUrie cakkhuSkAsaM havamAgacchati, tatA NaM divasarAI taheva, se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi ambhitaratacaM maMDalaM / uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie ambhitaratacaM maMDalaM javasaMkamittA cAraM carati tatA paMca 2 anukrama [37] // 51 // ~ 109~ Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .........................--- prAbhataprAbhata [3]. ........................... mala 23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] joyaNasahassAI doNi ya pAvaNNe joyaNasate paMca ya saTThibhAge joyaNassa egamegeNaM muhatteNaM gacchati, tatA NaM ihagatassa maNU0 sItAlIsAe joyaNasahassehiM chaNNautIe ya joyaNehiM tettIsAe ya savibhAgehiM / joyaNassa sarTi bhAgaM ca egaTTidhA chetsA dohiM cupiNayAbhAgehi sUrie cakkhupphAsaM havamAgacchati, tatA | divasarAI taheva, evaM khalu eteNaM uvAeNaM NikkhamamANe sUrie tatANaMtarAo tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 aTThArasa 2 sahibhAge joyaNassa egamege maMDale muTuttagati abhighuhRmANe 2culasIti sItAi hai joyaNAI purisacchAyaM NibuDhemANe 2 sabavAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tAjayA gaM sUrie savavAhiramaMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI tini ya paMcuttare joyaNasate paNNarasa ya saTThibhAge joyaNassa egamegeNaM muhatteNaM gacchati, tatA NaM ihagatassa maNUsassa ekatIsAe joyaNehiM aTThahiM ekkatIsehiM joyaNasatehiM tIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sUrie cakkhupphAsaM haSamAgacchati tatA gaM uttamakaTTapattA ukosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, esa NaM paDhame chammAse esa Na padamassa chammAsassa pajavasANe // se pavisamANe sUrie do chammAsaM ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi bAhirANaMtaraM maMDalaM ucasaMkamittA cAraM carati tA jatA NaM sUrie bAhirANaMtaraM maMDalaM upasaMkamittA cAraM carati tatA NaM paMca 2 joyaNasahassAI tiNNi ya cattare joSaNasate sattAvaNaM ca* 6 sahibhAe joyaNassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tattA NaM idhagatassa maNUsassa ekatIsAe joyaNasahassohi dIpa anukrama [37] ~110~ Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [2]. ..................--- prAbhataprAbhata [3], ..............- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala)| sUtrAMka [23] navahi ya solehiM joyaNasaehiM egUNatAlIsAe sahibhAgehiM joyaNassa sahibhAgaM ca egaTTihA chettA sahie prAbhRte thupiNayAbhAge sUrie cakkhuphAsaM havamAgacchati, tatA NaM rAiMdiyaM taheba, se pavisamANe sUrie docaMsiprAbhRtaahorattaMsi bAhiraM tacaM maMDala uvasaMkamittA cAraM gharati, tA jayA NaM mUrie bAhiratacaM maMDalaM uvasaMkamittA hai| prAbhUtaM cAra carati tatANa paMca paMca joyaNasahassAI tinni ya cauttare joyaNasate tAlIsaM ca sahibhAge joya-12 Nassa egamegeNaM muhutteNaM gacchati, tatA NaM ihagatassa maNUsassa egAdhirohiM yattIsAe joyaNasahassehi ekAvaNNAe ya sahibhAgehiM joyaNassa sahibhAgaM ca egadvidhA chettA tevIsAe cuNiyAbhAgehiM sarie cakkhupphAsaM havamAgacchati, rAiMdiyaM taheba, evaM khalu eteNuvAeNaM pavisamANe sUrie tatANatarAto tatANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe 2 ahArasa 2 sahibhAge joyaNassa egamege maMDale muhuttagaI NicuhemANe 2sAtiregAI paMcAsIti 2 joyaNAI purisacchAyaM abhivuhemANe 2 sababhataraM maMDala upasaMkamittA cAraM carati, tA jatA NaM mUrie sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatANaM pazca 2 joyaNasahassAI doSiNa ya ekkAvaNNe joyaNasae aDhatIsaMca sadvibhAge joyaNassa egamegeNaM mahatteNaM gacchati tatA NaM ihamayassa maNUsassa | // 52 // sItAlIsAe joyaNasahassehiM dohi ya dovaDhehiM joyaNasatehiM ekavIsAe ya sahibhAgehiM joyaNassa suurie| cakkhuSkAsaM havamAgacchati, tatA NaM uttamakaTThapatte ukkosae aTThArasamuhase divase bhavati, jahapiNayA duvA ACCOG dIpa anukrama [37] ~111~ Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhata [3], -------------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] OMnamaka dIpa anukrama [37] Tra!lasamuhattA rAI bhavati, esa NaM doce chammAse esa NaM docassa chammAsassa pajjavasANe esa NaM Adice saMbacchare esa NaM AdicasaMvaccharassa pajjavasANe (sUtraM 23) vitiyaM pATuDaM samataM // 'tA kevatiyaM te khittaM sUrie'ityAdi, tA iti pUrvavat, kiyanmAnaM kSetraM bhagavan ! te tvayA sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, gacchanAkhyAta iti vadet , evamukte sati bhagavAn etadviSayaparatIthikapratipattimithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA eva parapratipattIrupadarzayati-tastha'ityAdi, tatra-pratimuhartagatiparimANacintAyAM khalvimAzcatasraH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM caturNA vAdinA madhye eke evamAhuH-SaT 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, atraivopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu' 1, evamagretanAnyupasaMhAravAkyAni bhAvanIyAni, eke punardvitIyA evamAhuH-pazca 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muharsena gacchati 2, eke punastRtIyA evamAhu:-catvAri 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena | muhartena gacchati, 3, apare punazcaturthA evamAhuH-paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, tadevaM catamro'pi pratipattIH sajhepata upadarya sampratyetAsAM yathAkrama bhAvanikAmAha-'tatthe'tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-paTU paTU yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUttena gacchati te evamAhuH-badA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA uttmkaachaapraaptH-prmprkrsspraapto'ssttaadshmuhtto divaso bhavati sarvajaghanyA ca dvAdazamuhartA rAtriH, tasmiMzca divase tApakSetra prazaSTha eka yojanazatasahasramaSTau ca yojanasahasrANi, tathAhi-tasminnapi maNDale udayamAnaH sUryo divasasyAna yAvanmAtra kSetraM vyAmoti tAvati vyavasthitazcakSurgocaramAyAti tata etAvatkila puratastApakSetraM, yAvacca R C+ ~112~ Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], ----- -- prAbhRtaprAbhUta [3], --------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayamaja prata sUtrAMka [23] // 5 // dIpa anukrama [37] INIpuratastApakSetraM tAvatpazcAdapi, yata udayamAna ivAstamayamAno'pi sUryo divasasthArddhana yAvanmAnaM kSetraM vyAnoti tAvati | 2prAbhRte ptivRttiH sAvyavasthitazcakSuSopalabhyate, pataca pratiprANi suprasiddhaM, sarvAbhyantare ca maNDale divasasthAI nava muhartAstato'STAdazabhirma-1 |3prAbhUta(mala0) haryAvanmAtra kSetraM gamyaM tAvatpramANaM tApakSetraM, ekaikena muhUrtena SaT SaT yojanasahasrANi gamyante, tataH paNNAM yojanasaha prAbhUta sANAmaSTAdazabhirguNane bhavatyekaM yojanazatasahasramaSTau yojanasahavANIti, evamuttaratrApi tattanmaNDalagatadivasaparimANaM pratimuhartagatiparimANaM ca paribhAcya tApakSetraparimANabhAvanA bhAvanIyA, yadA ca sarvabAhya maNDalamupasaGkamya cAra carati tadA uttamakASThAprAptA aSTAdazamuhUrtA rAtrirbhavati sarvajaghanyazca dvAdazamuhUtrto divasaH, tasmiMzca divase tApakSetraparimANa dvisaptatiryojanasahasrANi 72000, tadA hi tApakSetra dvAdazamuhUrtagamyapramANaM, atrArthe ca bhAvanA prAguktAnusAreNa svayaM bhAvanIyA, muhartena ca SaTpaT yojanasahasrANi gacchati, tataH SaNNA yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane bhavanti dvAsaptatireva yojanasahasrANIti, imAmevopapatti lezata Aha-tesi NamityAdi, teSAM hi tIrthAntarIyANAM matena sUryaH SaT paD yojanasahasrANyakekena muhUrcena gacchati tata: sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathoktameva tApakSetraparimANaM bhavatIti, tathA 'tatthe'tyAdi, tatra-teSAM vAdinA madhye ye te evamAhuH paJca paJca yojanasahanANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati ta evaXImAhuH yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAra carati 'taheva divasarAippamANa'miti atra prastAce divasarAtri-13 pramANaM tathaiva-prAgiva draSTavyaM, 'tayA NaM uttamakakRpatte ukkosae avArasamuhutte divase havA, jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvAbhyantaramaNDalagate'STAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM-tApakSetraparimANaM prajJaptaM Hirwastaram.org ~ 113~ Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] mAnavatiyojanasahasrANi, tadA hi prAguktayuktivazAdaSTAdazamuhUrtapramANaM tApakSetraM, ekaikena ca mahasena gacchati sUryaH paJca paJca yojanasahasrANi, tataH paJcAnAM yojanasahasrANAmaSTAdazabhirguNanena navatireva yojanasahasrANi bhavanti, 'tA jayA 'mityAdi, yadA sUryaH sarvabAhya maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA 'taM ceva rAIdiyappamANa'miti, tadeva prAgukaM rAtriMdivapramANaM-rAtridivasapramANaM vaktavyaM, tadyathA-"uttamakaTTapattA ukkosiyA aTArasamuhuttA rAI havai jahannie duvAla| samuhutte divase bhavatIti, 'tassi ca NamityAdi, tasmin sarvavAdyamaNDalagate sarvajaghanye dvAdazamuhUrtapramANe divase | tApakSetraM prajJaptaM SaSTiojanasahasrANi 60000, tadA hyanantaroktayuktivazAd dvAdazamuhUrdhvagamyapramANaM tApakSetramekaikena ca muhUsena paJca paJca yojanasahasrANi gacchati tataH paJcAnAM yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane bhavati SaSTiyojanasahasrANi,| atraivopapattilezamAha-'tayA NaM paMca paMce'tyAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacAracaraNakAle sarvabAhyamaNDalacAracaraNakAle ca pazca paJca yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, tataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathoktamAtapakSetrapa-14 rimANaM bhavati 2,'tatthe tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-catvAri 2 yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati ta evaM sUryatApakSetraprarUpaNAM kurvanti-yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA divasarAtrI tathaiva-prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamuhutte divase havai jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI bhvii'| iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvAbhyantaramaNDalagate'STAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM prajJaptaM dvisaptatiyoMjanasahasrANi 72000, tathA hi-eteSAM matena sUrya ekaikena muhUrtena catvAri 2 yojanasahasrANi gacchati, sarvAbhyantare ca dIpa anukrama [37] SAREastatinintenational ~114~ Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [2], .......--.---------- prAbhataprAbhata [3. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] 545 dIpa sUyaprajJa maNDale tApakSetraparimANaM prAguktayuktivazAdaSTAdazamurtagamyaM, tatazcaturNA yojanasahasrANAmaSTAdazabhirguNane bhavanti dvisa-42 prAbhRte tivRttiH satiyojanasahasrANi, 'tA jayA 'mityAdi, sato yadA sUryaH sarvavAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati, tadA 'rAIdiyaM3 prAbhUta (mala.) taheva'tti rAtriMdivaM-rAtridivasapramANaM tathaiva-prAgiva vaktavyaM, taccaivam-'tayA NaM uttamakaTThapattA nakosiyA ajhArasamuhuttA prAbhRta // 54 // rAI bhavai, jahannae duvAlasamuhutte divase bhavati' 'tassi ca NamityAdi, tasmiMzca sarvavAhyamaNDalagate dvAdazamuhUrtapramANe divase tApakSetraM prajJaptaM aSTAcatvAriMzayojanasahasrANi 48000, tadA hi tApakSetraM dvAdazamuhartagamyaM, ekaikena ca muhUrtena catvAri 2 yojanasahasrANi gacchati, tatazcaturNA yojanasahasrANAM dvAdazabhirguNane'STAcatvAriMzatsahasrANi bhavanti, imAmevopapatti lezato bhAvayati-'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle sarvabAhyamaNDalacArakAle ca yatazcatvAri yojanasahasrANi ekaikena muhUrtena gacchati tataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale yathoktaM tApakSetraparimANa bhavati 3 / 'tatthe tyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahasrANi sUrya ekaikena muhUrtena gacchati te evamAhuH-evaM sUryacAraM prarUpayanti, sUrya sadgamanamuhUtte astamayanamuhUrte ca zIghragatirbhavati tatastadA-udga-1 manakAle'stamayanakAle ca sUrya ekaikena muhartena SaT SaD yojanasahasrANi gacchati, tadanantaraM sarvAbhyantaragataM muhUrttamAtragamyaM tApakSetraM mukkhA zeSa madhyama tApakSetraM parizrameNa samAsAdayan madhyamagatirbhavati, tatastadA paJca pazca yojanasahasrANi ekaikena muhUrtena gacchati, sarvAbhyantaraM tu muhUrttamAtragamyaM tApakSetraM samprAptaH san sUryo mandagatirbhavati, tatastadA yatra tatra savA maNDale catvAri 2 yojanasahasrANi ekaikena muhalena gacchati, atraiva bhAvArtha picchiSurAha-'tatdhetyAdi, tatra anukrama [37] W // 54 ~115~ Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] OMOMOMOMOMOMOMOM dIpa 4AevaM vidhavastutattvavyavasthAyAM ko hetuH -kA upapattiriti vadeta, evaM svaziSyeNa prazne kRte sati te evamAha: 'tAra ayapaNa'mityAdi, atra jambUdvIpavAkyaM pUrvavat svayaM paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca, 'jayA NamityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA divasarAtrI tathaiva prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakahapatte ukosae ahArasamuhutte divase bhavai jahaniyA duvAlasamuhuttA rAI bhavai,' 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvA-4 bhyantaramaNDalagate'STAdazamuhartapramANadivase tApakSetraM prajJaptaM ekanavatiyojanasahasrANi 91000, tAni caivamupapadyante-15 udgamanamuhUrte'stamayamuharne ca pratyeka ghaTU yojanasahasrANi gacchatItyubhayamIlane dvAdaza yojanasahasrANi 12000, sarvAkAbhyantaraM muhUrttamAtragamyaM tApakSetra muktvA zeSe madhyame tApakSetre paJcadazamuhUrtapramANe paJca paJca yojanasahasrANi gacchatIti paJcAnAM yojanasahasrANAM paJcadazabhirguNane pazcasaptatiyojanasahasrANi 75000, sarvAbhyantare tu muhUrttamAtragamye tApakSetre catvAri yojanasahasrANi 4000 gacchatIti sarvamIlane ekanavatiyojanasahasrANi 91000 bhavanti, na caitAnyanyathA ghaTante, tathA 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sarvabAhya maNDalamupasaGkamya sUryazcAraM carati tadA rAtriMdivaM-rAtriMdivapari-18 mANaM tathaiva-Agiva veditavyaM, tacaivam-'tayA NaM uttamakahapattA ukkosiyA avArasamuhattA rAI bhavai, jahannae duvAlasamuhatte divase bhavaI' iti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca sarvavAhyamaNDalagate dvAdazamuhartapramANe divase tApakSetraM prajJapta, ekapaSTiyojanasahasrANi 11000, tAni caivaM ghaTA prAzcanti-udgamanamuhUrte astamayamuhUrte ca pratyeka paT SaT yojanasahasrANi gacchanti, tata ubhayamIlane dvAdaza yojanasahasrANi bhavanti 12000, sarvAbhyantaraM muhartamAnagamyaM tApakSetraM anukrama [37] ~116~ Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- prata (mala0) sUtrAMka [23]] // 55 // dIpa muktvA zeSe madhya me tApakSetre navamurtagamyapramANe paJca pazca yojanasahasrANi ekaikena muhUna gacchati, tataH pazcAnAM prAbhUte yojanasahasrANAM navabhirguNane paJcacatvAriMzadyojanasahasrANi bhavanti 45000, sarvAbhyantare tu muhUrtamAtragamye tApakSetre 43.grAbhRtacatvAri yojanasahasrANi 4000 gacchati, sarvamIlane ekaSaSTiryojanasahasrANi, na tAnyanyathopapadyante, tataH 'tayA Nami- prAbhUta tyAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle sarvavAhyamaNDaladhArakAle cokaprakAreNa paDapi pazcApi catvAryapi yojanasahavANi sUrya ekaikena 'muhartena gacchati, ayopasaMhAraH-'ege evamAsu' eke caturthA vAdina evaM-anantaroktena 8 prakAreNAH / tadevaM paratIdhikapratipattIrupadarya samprati svamatamupadarzayati-vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthitaM vastUpalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA sAiregAI'ityAdi, tA iti pUrvavat sAtirekANi-samadhikAni pazca paJca yojanasahasrANi sUrya ekai kena muhatena gacchati, zaha kApi maNDale kiyatA'dhikena pazca pazca yojanasahasrANi gacchati, tataH sarvamaNDalaprAptimapekSya sAmAnyata uktaM sAtirekANIti, evamukta hai bhagavAn gautamasvAmI svaziSyANAM spaSTAvabodhanAya bhUyaH pRcchati-tatthetyAdi, satra-evaMvidhAyAmanantaroditAyo| vastuvyavasthAyAM ko hetu:-kA apapasiriti vadeta, bhagavAn varddhamAnasvAmI Aha-'tA ayaNa'mityAdi, idaM jambUdvIpa // 55 // vAkyaM pUrvavatsvayaM paripUrNa paribhASanIyaM, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkamya cAraM | carati tadA pazca pazca yojanasahasrANi dve dve yojanazate ekapazcAzadadhike ekonatriMzataM ca SaSTibhAgAna yojanasya 525130 | ekaikena muhUrtena gacchati, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha dvAbhyAM sUryAbhyAmekaM maNDalamekenAhorAtreNa pari anukrama [37] IN ~117~ Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] ASEA5% PHTsamApyate, ahorAtrazca triMzanmaprimANaH, pratisUrya cAhorAtragaNane paramArthato dvAbhyAmahorAtrAbhyAM maNDalaM paribhramaNataH parisamApyate, dvayozcAhorAtrapramANayormuhartAH SaSTirbhavanti, tato maNDalaparirayasya SaSTyA bhAga hArayet , bhAgalabdhaM bhavati tanmuhartagatipramANaM, tatra sarvAbhyantare maNDale parirayapramANaM trINi lakSANi pazcadaza sahasrANi navAzI(ekonanava)tyadhikAni | 315089 asya SaSTyA bhAgehate labdhaM yathokaM muhrtgtiprimaannmiti| atrAsmin sarvAbhyantare maNDale kiyati kSetre vyavasthita udayamAnaH sUrya ihagatAnA manuSyANAM cakSurgocaramAyAtItipraznAvakAzamAzazyAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-sarvAbhyantaramaNDala cAracaraNakAle udayamAnaH sUrya ihagatasya manuSyasya, atra jAtAvekavacanaM, tato'yamartha:-ihagatAnAM bharatakSetragatAnAM| manuSyANAM saptacatvAriMzAtA yojanasaharTAbhyAM triSaSTAbhyAM-triSaSThyadhikAbhyAM yojanazatAbhyAmekaviMzatyA ca paSTibhAga-1 |ryojanasya cakSuHsparza 'havaM ti' zIghramAgacchati, kA'nopapattiriti cet, ucyate, iha divasasyAna yAvanmAnaM kSetra cyApyate tAvati vyavasthita udayamAnaH sUryaH upalabhyate, sarvAbhyantare ca maNDale divaso'STAdazamuharsapramANasteSAmar3heM nava muhUrtAH, ekakasmikSa muha sarvAbhyantare maNDale cAraM paran pazca paJca yojanasahasrANi dve ca yojanazate ekapazcAzadadhike ekona-13/ triMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya gachati, tata etAvanmudragatiparimANaM navabhirmuhatairguNyate, tato bhavati yathokaM dRSTipathaprAptatAviSaye parimANamiti, 'tayA NamityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacAradharaNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiva vaktavye, te caivam-'tayA NaM uttamakapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavai, jahaNiyA duvAlasamuttA rAI bhvii'| Miti, 'se nikkhamamANe ityAdi, tataH sarvAbhyantarAnmaNDalAmAguktaprakAreNa niSkrAman sUryoM navaM saMvatsaramAdadAno +S dIpa anukrama [37] + ~118~ Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhUte prAbhRtaprAbhUta prata sUtrAMka [23] sUryaprajJa- navasya saMvatsarasya prathame'horAtre 'ambhitarAnaMtara ti sarvAbhyantarasya maNDalasyAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya tivRttiH4 cAra carati 'tA jayA Na'mityAdi tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre sarvAbhyantarAnantaraM dvitIya maNDalamupasaGkramya cAra (mala) carati tadA paJca yojanasahasrANi dve yojanazate ekapaJcAzadadhike saptacatvAriMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 5251 / / ekaikena muhUrtena gacchati, tathAhi-asmin sarvAbhyantarAnantare dvitIye maNDale parirayaparimANaM trINi yojanalakSANi paJcadaza sahasrANi zatamekaM vyavahArataH paripUrNa saptottaraM nizcayamatena tu kiMcinyUna 315107, tato'sya prAguktayukti-14 vazAt SazyA bhAgo hiyate, labdhaM yadhokamatra maNDale muhUrtagatiparimANaM, athavA pUrvamaNDalaparirayaparimANAdasya maNDalasya | parirayaparimANe vyavahArataH paripUrNAnyaSTAdaza yojanAni varddhante, nizcayataH kizcidUnAni, aSTAdazAnAM ca yojanAnAM pazyA bhAge hRte labdhA aSTAdaza SaSTibhAgA yojanasya, te prAktanamaNDalagatamuhartagatiparimANe'dhikatvena prakSipyante, tato bhavati yathoktamatra maNDale muhUrtagatiparimANamiti, atrApi dRSTipathaprAptatAviSayaM parimANamAha-tayA 'mityAdi, tadA-sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanaM ihagatAnAM manuSyANAM sakSacatvAri-3 4zatA yojanasaharakonAzItyadhikena yojanazatena saptapaJcAzatA paSTibhAgaire ca SaSTibhAgamekaSaSTidhA chiyA takha saraka&ArekonaviMzatyA pUrNikAbhAgaH sUryazcakSuHsparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale muhartagatiparimANaM paza yojanasahavANi dve zate ekapaJcAzadadhike saptacatvAriMzaca SaSTibhAgA yojanasya 52515 divaso'STAdazamuhurtapramANo dvAbhyAM muhataiSa-15 STibhAgAbhyAmUnastasyArddha nava muhato ekena ekaSaSTibhAgena hInAH, tataH sakalaikaSaSTibhAgakaraNArtha nava muhUrtA ekaSaSTyA 54ER-SAM dIpa anukrama [37] ~119~ Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa KARANASA SAUDAXARXAG guNyante, guNayitvA ca tata eka rUpamapanIyate, jAtAni pazca zatAnyaSTa catvAriMzadadhikAni 548, tato'sya dvitIyasya maNDalasya yatparirayaparimANaM trINi lakSANi pazcadaza sahasrANi zatamekaM saptottaramiti 315107, tatpazcabhiH zatairaSTAcatvAriMzadadhikairguNyate, tato jAta ekakA sadhako dvikaH padaH saptako'STakaH SaTUstrikA pddh'| 172678636, tato yojanAnayanArthamekapaSTeH SaSTyA guNitAyA yAvAn rAzirbhavati tena bhAgo hiyate, ekaSaSTyAM ca SaSTyA guNitAyAM patriMzaccha tAni pazyadhikAni bhavanti 3660, tairbhAge hRte labdhaM saptacatvAriMzatsahasrANi zatamekonAzItyadhika yojanAnAM, zeSamukharati caturviMzacchatAni paNNavatyadhikAni 3496, tato'smAdyojanAni nAyAntIti SaSTibhAgAnayanAthai chedarAzirekaSaSTirdhiyate, vena bhAge hate labdhAH saptapazcAzatpaSTibhAgAH ekasya ca SaSTibhAgasya satkA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgA iti / 'tayA 'mityAdi, tadA-sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalacAracaraNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiva baktavye, te caivam-'tayA NaM ahArasamuhutte divase havai dohiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavai dohiM egaDibhAgamuhuttehiM ahiyA iti, 'se nikkhamamANe ityAdi, dvitIyasmAdapi maNDalAt sa sUryaH prAguktaprakAreNa niSkrAman navasya saMvatsarastha sarake[4 advitIye'horAtre 'ambhitarataca'ti sarvAbhyantarAnmaNDalAtRtIya maNDalamupasaGkAmya cAra carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sarvAbhyantarAnmaNDa lAtRtIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA pazca pazca yojanasahasrANi ve yojanazate dvipazcAze | dvipaJcAzadadhike paJca ca paSTibhAgAn yojanasya 5252 ekaikena muhUrtena gacchati, tathAhi-asminmaNDale parirayaparimANe trINi yojanalakSANi pazcadaza sahasrANi zatamekaM paJcaviMzatyadhika 315125, tato'sya prAguktayuktivazAt SaSTyA 558 anukrama [37] ~ 120~ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23]] 5+5+%OM dIpa sUryaprajJa- bhAgAyata, laya yathAra bhAgo hiyate, labdhaM yathoktamatra maNDale muhUrcagatiparimArNa, athavA pUrvamaNDalamuhUrttagatiparimANAdasmin maNDale muhUrta- prAbhUteptivRttiHgatiparimANacintAyAM prAguktayuktiyazAdaSTAdaza ekaSaSTibhAgA yojanasthAdhikAH prApyante, tatastatprakSepe bhavati yadhokamatra 3 prAbhRta(mala0) maNDale muhUrtagatiparimANaM, atrApi dRSTipathaprAptatAviSayaparimANamAha-'tayA 'mityAdi, tadA-sarvAbhyantarAnantarata- sAbhUta tI yamaNDala cArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanasya bhAvAdihagatAnAM manuSyANAM saptacatvAriMzatA yojanasahara // 57 // pAHNavatyA ca yojanekhayaviMzatA ca SaSTibhAgairyojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekaSaSTidhA chittvA tasya satkAbhyAM dvAbhyAM zurNikAbhAgAbhyAM 470964AsUryazvakSuHsparzamAgapati, tathAhi-asmin maNDale divaso'STAdazamuhartamamANazcaturmi| mahakapaSTibhAgairUnastasyAI nava muhartA dvAbhyAM muhakapaSTibhAgAbhyAM hInAH, tataH sAmaratyekaSaSTibhAgakaraNArtha navApisa | muhartA ekapaSTayA gupyante, guNayitvA ca dvAyekaSaSTibhAgau tebhyo'panIyete, tato jAtA ekaSaSTibhAgAH paJca zatAni sapta catvAriMzatA'dhikAni 547, tato'sya tRtIyamaNDalasya yatparirayaparimANaM trINi yojanalakSANi pazcadaza sahasrANi zata-I mekaM paJcaviMzatyadhikamiti 315125, tatpazcabhiH zataiH saptacatvAriMzadadhikairguNyate, jAtAH saptadaza koTayakhayoviMzatiH pAtasahasrANi trisaptatiH sahasrANi trINi zatAni pazcasaptatyadhikAni 172373375, eteSAmekapaSTayA palyA guNitayA 3660 bhAgo hiyate, labdhAni saptacatvAriMzatsahasrANi SaNNava tyadhikAni 47096, zeSamuddharati viMzatizatAni paJcadazottarANi 2015, tato'smAdyojanAni nAyAntIti paSTibhAgAnayanArthaM hedarAzirekaSaSTiniyante, tena bhAge hate labdhAstrayastriMzatyaSTibhAgA ekasya ca SaSTibhAgasya satko dvAvekaSaSTibhAgau / 'tayA Na'mityAdi, tadA-sarvAbhyantaratRtIya anukrama [37] OMOMOM ~121~ Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH maNDala cAraNakAle divasarAtrI tathaiva-prAgiva veditavye, te caidam- 'tathA NaM aTThArasamuhute divase havai, cahiM egaTTibhAgamuDutehiM UNe duvAlasamuhantA rAI bhavai cahiM egaTTibhAgamuhutehiM ahiyA' iti, samprati caturthAdiSu maNDaleSvavidezamAha-' evaM khalvi'tyAdi, evaM uckena prakAreNa khalu nizcitamevena-anantaroditenopAyena zanaiH zanaista tadbahirmaNDalAbhimukhagamanarUpeNa niSkrAman sUryastadanantarAmmaNDalAttadanantaraM maNDalaM prAguktaprakAreNa saGkrAman saGkrAman ekaikasmin maNDale muhUrttagatimityana sUtre dvitIyA saptamyarthe prAkRtatvAdbhavati prAkRtalakSaNavazAt saptamyarthe dvitIyA, yathA--'kasto rati muddhe / pANiyasaddhA sauNaghANa' mityana [kuto rAtrau mugdhe ! pAnIyazraddhA zakunakAnAm ] tato'ya| marthaH- muhUrttagatau aSTAdaza 2 SaSTibhAgAn yojanasya vyavahArataH paripUrNAnnizcayataH kizidUnAnabhivarddhayamAnaH 2 'purisa|cchAyamiti puruSasya chAyA yato bhavati sA puruSacchAyA sA ceha prastAvAt prathamataH sUryasyodayamAnasya dRSTipathaprAptatA, atrApi dvitIyA saptamyarthe, tato'yamarthaH tasyAmekaikasmin maNDale caturazItiH 2 'sIpAI'ti zItAni kiJcinyUnAnItyarthaH, yojanAni nirveSTayan 2- hApayannityarthaH idaM ca sthUlata ukta, paramArthataH punaridaM draSTavyaM prayazItiryojanAni trayoviMzatizca SaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya ekaSaSTidhA chinnasya satkA dvicatvAriMzadbhAgAzceti dRSTipathaprAptatAviSaye viSayahAnau dhruvaM tataH sarvabhyantarAnmaNDalA tRtIyaM yanmaNDalaM tata Arabhya yasmin yasmin maNDale dRSTipathaprAptatA jJAtu| miSyate tattanmaNDalasaGkhyA SaTUtriMzad guNyate, tadyathA-sarvAbhyantarAnmaNDalAttRtIye maNDale ekena caturthe dvAbhyAM paJcame tribhiryAvat sarva maNDale vyazItyadhikena zatena, guNayitvA ca dhruvarAzimadhye prakSipyate, prakSipte sati yadbhavati tena Eucation International For Parts Only ~122~ Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .......--.---------- prAbhataprAbhata [3. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa sUryamajJa- hInA pUrvamaNDalagatA dRSTipathaprAptatA-tasmin vivakSite maNDale dRSTipathaprAptatA draSTavyA, atha tryazItiyojanAnItyAdi- 2 prAbhRte tivRttiH kasya dhruvarAzeH kathamutpattiH!, ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM saptacatvAriMzatsahasrANi dve zatela prAbhUta(mala.) triSadhyadhike yojanAnAmekaviMzatizca SaSTibhAgA yojanasya 4726330, etacca navamuhUrtagamyaM, tata ekasmin muha kaSaSTi-II prAbhRtaM 758 // bhAge kimAgacchatIti cintAyAM nava muhartA ekaSaSTayA guNyante, jAtAni paJca zatAnyekonapazcAzadadhikAni 549, tairbhAgo || lAhiyate, labdhA SaDazItiyojanAni paJca paSTibhAgA yojanasya ekasya ca paSTibhAgasya ekapaSTivA chinnasya satkAcaturviMzati rbhAgAH 866 / pUrvasmAt 2 ca maNDalAdanantarAnantare maNDale parirayaparimANacintAyAmaSTAdaza 2 yojanAni vyavahAkarataH paripUrNAni varddhante, tataH pUrvapUrvamaNDalagatamuhUrttagatiparimANAdanantarAnantare maNDale muhUtrtagatiparimANa cintAyAM | mitimuhUrttamaSTAdazASTAdaza paSTibhAgA yojanasya pravarddhamAnA draSTavyAH, pratimuhUrte kaSaSTibhArga cASTAdaza ekasya SaSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgAH, sarvAbhyantarAnantare ca dvitIye maNDale sUryo dRSTipathaprApto bhavati navabhirmuha taikaSaSTibhAganonAvanmAcaM kSetraM vyApyate tAvati sthitastato nava muhUrtA ekapaTyA guNyante, guNayitvA ca tebhya eka rUpamapanIyate, jAtAni paJca zatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni 548, tairaSTAdaza guNyante, jAtAnyaSTAnavatiH zatAni catuHSaSTisahitAni (9864, tepo SaSTibhAgAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhamekaSaSTyAdhika zataM SaSTibhAgAnAM tricatvAriMzadekaSaSTibhAgasya / satkA ekaSaSTibhAgAH , tatra viMzatyadhikena SaSTibhAgazatena dve yojane labdhe pazcAdekacatvAriMzatpaSTibhAgA abati-13 chante, etacca dve yojane ekacatvAriMzaSaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAtricatvAriMzadeva STibhAgA ityevaM anukrama [37] 58 nimlainturary.org ~123~ Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] rUpaM prAguktAt SaDazItiyojanAni paJca paSTibhAgA yojanasya ekapaSTibhAgasya satkAzcaturvizatirekaSaSTibhAgA ityetasmAccho-18 | dhyate, zodhite ca tasmin sthitAni pazcAt ghyazItiryojanAni trayoviMzatiHSaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAra dvicatvAriMzadekapaSTibhAgAH 8330 / etAvad dvitIye maNDale dRSTipathaprAptatAviSaye sarvAbhyantaramaNDalagatAt dRSTipathaprAptatAparimANAt hAnI prApyate, kimukkaM bhavati ?-sarvAbhyantaramaNDalagatAt dRSTipathaprAptatAyAM hAnau varva, ata evaM dhruvarAziparimANAt dvitIye maNDale dRSTipathaprAptatAparimANametAvatA hInaM bhavatIti, etaccottarottaramaNDalaviSayadRSTipathaprAptatAcintAyAM hAnau dhruvaM, ata eva dhruvarAziriti dhruvarAzerutpattiH, tato dvitIyasmAnmaNDalAdanantare tRtIye maNDale eSa eva dhruvarAziH ekasya SaSTibhAgasya satkaiH patriMzatakapaSTibhAgaiH sahitaH san yAvAn bhavati tadyathA-tryazItiyoMjanAni caturviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya saptadaza ekasya SaSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgA iti, etAvAn dvitIyamaNDalagatAt dRSTipadhaprAptatAparimANAt zodhyate, tato bhavati yathokaM tasmin tRtIye maNDale dRSTipathaprAptatAviSayaM parimANaM, caturthe maNDale sa eva dhruvarAzi saptatyA sahitaH kriyate, caturthaM hi maNDalaM tRtIyApekSayA dvitIya, tataH patriMzad dvAbhyAM KguNyate, guNitA ca satI dvisaptatirbhavati, tayA ca sahitaH san evaMrUpo jAtaruyazItiryojanAni caturviMzatiH paSTibhAgA| yojanasya tripaJcAzadekasya SaSTibhAgasya satkA ekapaSTiAMgAH 83341 / etAvAn tRtIyamaNDalagatAt dRSTipathaprAptatApa rimANAt zodhyate, tato yathAvasthitaM caturthe maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, taccedam-'saptacatvAriMzadyojanasahahaimANi trayodazottarANi aSTau ca SaSTibhAgA yojanasya ekasya ca SaSTibhAgasya satkA daza ekaSaSTibhAgAH 47013 tAsa AREauratonintamarina ~124~ Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [2], -------------------- prAbhRtaprAbhata [3], -------------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala0) prata sUtrAMka [23] // 59 // dIpa | sarvAntime tu maNDale tRtIyamaNDalApekSayA ghazItyadhikazatatame yadA dRSTipathaprAptatAparimANaM jJAtumiSyate tadA sA 2prAbhUte patriMzat vyazItyadhikena zatena guNyate, jAtAni paJcaSaSTizatAni dvipazcAzadadhikAni 6552, tataH SaSTibhAgAnayanArthame-4 3prAbhRtakapalyA bhAgo jhiyate, labdhaM saptottaraM zataM SaSTibhAgAnAM 107, zeSAH paJcaviMzatirekapaSTibhAgA uddharanti 25, etat dhruva- prAbhUta rAzI prakSipyate, tato jAtamidaM-pazcAzItiyojanAni ekAdaza SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH SaT ekapaSTibhAgAH 854aa lAiva paTUbiMzata evamutpattiH-pUrvasmAt 2 maNDalAdanantare'nantare maNDale divaso dvAbhyAM dvAbhyAM muhatkaSaSTibhAgAbhyAM hIno bhavati, pratimuhUtekaSaSTibhAga cASTAdaza ekasya paSTibhAgasya satkA ekapaSTibhAgA hIyante, tata ubhayamIlane patriMzamayati, te cASTAdaza ekaSaSTibhAgAH kalayA nyUnA labhyante na paripUrNAH, paraM vyavahArataH pUrvaM| paripUrNA vivakSitAH, tacca kalayA nyUnatvaM pratimaNDalaM bhavat yadA vyazItyadhikazatatame maNDale ekatra piNDitaM sat cintyate tadA ekaSaSTirekaSaSTibhAgAsyanti, etadapi vyavahArata ucyate, paramArthataH punaH kizidadhikamapi truvyadabaseya,lA tato'mI aSTaSaSTirekapaSTibhAgA apasAryante, tadapasAraNe pazcAzItiyojanAni nava paSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhA|gasya satkAH paSTirekaSaSTibhAgAH 85 iti jAtaM, tataH sarvavAghamaNDalAnantarAphinadvitIyamaNDalagatAt dRSTipatha-| prAptatAparimANAdekatriMzatsahasrANi nava zatAni poDazottarANi yojanAnAmekonacatvAriMzatpaSTibhAgA yojanasya ekasya ca paSTibhAgasya satkAH paSTirekaSaSTibhAgAH 31916 sA ityevarUpAt zodhyate, tato yathoktaM sarvavAdye maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, taccAne svayameva sUtrakRddhakSyati, tata evaM puruSacchAyAyAM dRSTipathamAptatArUpAyAM dvitIyAdiSu keSudhi anukrama [37] 65%A5% III 59 ~125~ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .........................--- prAbhataprAbhata [3]. ........................... mala 23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] maNDaleSu caturazIti 2 kizcinyUnAni yojanAni uparitaneSu tu maNDale pvadhikAni adhikatarANi uktaprakAreNa nirve-4 4 Tayana 2 tAvadavaseyaM yAvatsarvavAdyamaNDalamupasaGkagya cAraM carati, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA Namiti pUrvavat 4 |sarvabAhyamaNDalamupasaGkamya cAraM parati tadA ekaikena muhUrtena pazca paJca yojanasahasrANi trINi trINi zatAni paJcadaza ca paSTibhAgAn yojanasya 530517 gacchati, tathAhi-asmin maNDale parityaparimANaM trINi yojanazatasahasrANi aSTAdaza sahasrANi trINi zatAni paJcadazottarANi 318315, tata etasya prAguktayukivazAt paTyA bhAgo hiyate, tato labdhaM| yathoktamatra muhartagatiparimANamiti, atraiva dRSTipathaprAptatAparimANamAha-tayA Na'mityAdi, tadA-sarvavAhyamaNDalacArakAle ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanamihagatAnAM manuSyANAM ekatriMzatA yojanasahavairaSTabhirekatriMzadadhikojanazataikhrizatA ca SaSTibhAgojanasya 3183130 sUryaH zIghraM cakSuHsparzamAgacchati, tadA yasmin maNDale cAraM carati sUrya dvAdazamuhUrtapramANo divaso bhavati, divasasya cArDena yAvanmAnaM kSetra vyApyate tAvati vyavasthita udayamAnaH sUrya upalabhyate, dvAdazAnAM ca muhUrtAnAmar3heM SaT muhastito yadatra maNDale muhUrtagatiparimANaM pazca yojanasahasrANi trINi zatAni paJco-12 ttarANi pazcadaza ca SaSTibhAgA yojanasya 53054 tat SadbhirguNyate, tato yathoktamatra dRSTipathamAptatAparimANaM bhavati, atrApi divasarAtripramANamAha-'tayA NamityAdi, sugamam / 'se pavisamANe ityAdi, sa sUryaH sarvabAhyamaNDalAduktaprakAreNAbhyantarra maNDalaM pravizan dvitIyaM SaNmAsamAdadAno dvitIyasya SaNmAsasya prathame'horAtre 'bAhirAnaMtara ti sarvabAhyAnmaNDalAdanantaramAktanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati 'tA jayA NamityAdi tatra yadA sarvabAhyAnanta RESEARCHERE ~ 126~ Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 60 // ramarvAktanaM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA ekena muharttena paJca paJca yojanasahasrANi trINi caturuttarANi yojanazatAni saptapaJcAzataM ca paSTibhAgAn yojanasya 530460 gacchati, tathAhi-asmin maNDale parizyaparimANaM tisro lakSA aSTAdaza sahasrANi dve zate saptanavatyadhike yojanAnAM 318297, tato'sya prAguktayuktivazAt pazyA bhAgo hiyate, * hRte ca bhAge labdhaM yathoktamatra maNDale muhUrttagatiparimANaM, atrApi dRSTipathaprAsatAparimANamAhU - 'tathA NamityAdi, tadA ihagatasya manuSyasya- jAtAvekavacanaM ihagatAnAM manuSyANAmekatriMzatA yojanasahasrairnavabhiH SoDazaiH- poDazottarairyojanazatairekonacatvAriMzatA ca SaSTibhAgairyojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekapaSTidhA chittvA tasya satkaiH SaSTyA cUrNikAbhAgaiH sUryazcakSuHsparzamAgacchati, tathAhi--asmin maNDale sUrye cAraM carati divaso dvAdazamuhUrtapramANo dvAbhyAM muharttakapaSTibhAgAbhyAmadhikaH, teSAM cArja SaT muhUrttA ekena muharttakapaSTibhAgenAbhyadhikAH, tataH sAmastyenaikapaSTibhAgakaraNArthe paDapi muhUrttA ekaSaDyA guNyante guNayitvA ca ekaSaSTibhAgastatrAdhikaH prakSipyate tato jAtAni trINi zatAni saptaSaSTyadhikAni ekaSaSTibhAgAnAM 367, tataH sarvabAhyAdarvAcane tasmin dvitIye maNDale yatparizyaparimANaM trINi lakSANi aSTAdaza sahasrANi dve vAte saptanavatyadhike 318297, tadebhistribhizataiH saptaSaSTyadhikairguNyate, jAtA ekAdaza koTayo'STapaSTirlakSAzcaturddaza sahasrANi nava zatAni navanavatyadhikAni 116814999, etasya ekapaTyA guNitayA SaSTyA 3660 bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhAnyekatriMzatsahasrANi nava zatAni poDazottarANi 31916, zeSamuddharati caturviMzatiH zatAni ekonacatvAriMzadadhikAni 2439, na cAto yojanAnyAyAnti tataH SaSTibhAgAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonacatvAriMzatpaSTi sUryaprajJa sivRttiH ( mala0 ) Education International For Para Lise Only ~ 127 ~ 2 prAbhRte ra prAbhRtaprAbhRtaM // 60 // waryra Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [2], prAbhRtaprAbhRta [3], mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH bhAgAH 29 ekasya ca SaSTibhAgasya satkAH SaSTirekaSaSTibhAgAH 'tathA NaM rAIdiyaM taheva tadA sarva bAhyAnantarArvAkanadvitIyamaNDalayozcArakAle rAtrindivaM- rAtridivasapramANaM tathaiva prAgiva vaktavyaM taccaivam- 'tayA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohi egaTTibhAgamuhUtehi UNA, duvAlasamuhutte divase havai dohi egaTTibhAgamuhuttehi ahie' iti, 'se pavisamANe' ityAdi, tataH sarvavAhyAnantazarvAcanadvitIyasmAdapi maNDalAduktaprakAreNa pravizan sUryo dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre 'bAhirata caM 'ti sarva bAhyAnmaNDalAdarvAktanaM tRtIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati 'tA jayA NamityAdi tatra yadA Namiti pUrvavat sarvabAhyAbhmaNDalAdarvAcanaM tRtIyaM maNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA pazca paJca yojana sahasrANi trINi caturuttarANi yojanazatAni ekonacatvAriMzataM ca paSTibhAgAn yojanasya 5204 ekaikena muharttena gacchati, tasmin hi maNDale parizyaparimANaM tisro lakSA aSTAdaza sahasrANi dve zate ekonAzItyadhike iti 318279, asya SaSTyA bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhaM yathokamatra maNDale muhUrttagatiparimANaM, atrApi hi dRSTipathaprAptatAviSayaparimANamAha'tayA Na' mityAdi, tadA ihagatasya manuSyasya- jAtAvekavacanasya bhAvAdihagatAnAM manuSyANAmekAdhikairdvAtriMzatA saha| rekonapaJcAzatA SaSTibhAgairekaM ca paSTibhAgamekapaSTidhA chittvA tasya satkaistrayoviMzatyA cUrNikAbhAgaiH sUryaH cakSuHsparzamAgacchati, tathAhi-asmin maNDale divaso dvAdazamuhUrttapramANazcaturbhireka SaSTibhAgairadhikastasyArddhaM para muharttA dvAbhyAM muhasaiMkaSaSTibhAgAbhyAmadhikAH, tataH sAmastyenaikaSaSTibhAgakaraNArthaM paDapi muhUrttA ekaSaSTyA guNyante, guNayitvA ca dvAvekapa STibhAgau prakSipyete, tato jAtAni trINi zatAnyaSTaSaSTyadhikAnyekaSaSTibhAgAnAM 368, tato'smin maNDale yatparizyapari Educatin internationa For Parts Only ~128~ * Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRtti (mala0) kA prata sUtrAMka [23] // 1 // dIpa mANe zrINi lakSANyaSTAdaza sahavANi bezate pakomAzItyadhike 118279 iti, sadebhisimiH zataira SaSThayadhikaguNyati, prAbhate jAtA ekAdaza koTavA ekasaptatiH zatasahasrANi padizatiH sahasrANi paTa zatAni dvisaptatyadhikAni 117126672,4prAbhRtaetasya SaSTyA pakapayA guNitayA 3160 bhAgo hiyate, hRte ca bhAge labdhAni dvAtriMzatsahasrANi ekottarANi 32001, prAbhUta zeSamuddharati zrINi sahasrANi dvAdazottarANi 3013, teSAM paSTibhAgAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonapazcAzatpaSTibhAgAH prayoviMzatizca ekasya paSTibhAgasya satkA ekavaSTibhAgA iti, rasidiyaM taheva'tti rAtrindivaM-rAtridivasaparimANamatra tathaiva-prAgiva vaktavyaM, tacaivam-'tayA NaM avArasamuhuttA rAI bhavai carahiM egahibhAgamuhuttehiM UNA duvAlasamuhatte divase havai bAhiM egavibhAgamuhuttehiM ahie' iti, samprati sarvabAhyAnmaNDalAdAktaneSu caturAdiSu maNDaleSu atidezamAha-evaM khasvi'tyAdi, 'evaM ukena prakAreNa 'khalu' nikhitametenopAyena zanaiH zanaitatsadabhyanta-18 rAnantaramaNDalAbhimukhagamanarUpeNAbhyantaraM pravizan sUryastadanantarAmmaNDalAttadanantaraM maNDala sAman 2 ekaikasmin / maNDale muhartagatimityatra dvitIyA saptamyarthe muhUrtagatau-muhUrttagatiparimANe aSTAdaza 2 SaSTibhAgAn yojanasya vyavahA-12 rataH paripUrNAn nizcayataH kizidUnAgniveSTayana 2-hApayan 2 ityarthaH, pUrvapUrvamaNDalApekSayA abhyantarAbhyantaramaNDalasya BIM61 // parirayamadhikRtyASTAdazabhiyojanahanitvAt ,puruSacchAyAmityatrApi dvitIyA saptamyarthe, tato'yamarthaH-puruSacchAyAyA dRSTipathamAptatArUpAyAM sAtirekANi paJcAzItiH 2 yojanAni abhivarddhayan 2, idaM ca sarvabAhyAnmaNDalAdAktanAni katipaya yAni prathamadvitIyAdimaNDalAnyapekSya sthUlata ukta, paramArthataH punarevaM draSTavyaM-iha yenaiva krameNa sarvAbhyantarAnmaNDalA anukrama [37] 15 ~129~ Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [37] chAtparato dRSTipathaprAptatA hApayan vinirgatastenaiva krameNa sarvabAhyAnmaNDalAdAktaneSu maNDaleSu dRSTipathaprAptatAmabhivardhayan / pravizati, tatra sarvabAhyamaNDalAktinadvitIyamaNDalagatAt dRSTipathaprAptatAparimANAt sarvabAhyamaNDale pazcAzItiryojanAni nava SaSTibhAgAna yojanasya ekaM ca SaSTibhAgamekaSaSTidhA chittvA tasya satkAn paSTibhAgAn hApayati, etacca mAgevabhAvitaM, tatastasmAtsarvabAhyAnmaNDalAdAktane dvitIye maNDale pravizan tAvadbhUyo'pi dRSTipathaprAptatAparimANe'bhivarddhayati dhruvaM, tato'ktineSu maNDaleSu yasmin 2 maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM jJAtumiSyate (tatra tatra tRtIyamaNDalAdArabhya tatta nmaNDalasaGgyAyAM patriMzad guNyate, tadyathA-tRtIyamaNDalacintAyAmekena caturthamaNDalacintAyAM dvAbhyAmevaM yAvatsarvAbhyanta|saramaNDalacintAyAM vazItyadhikena zatena, itthaM ca guNayitvA yallabhyate tad dhruvarAzerapanIya zeSeNa dhruvarAzinA sahitaM pUrva 12 pUrvamaNDalagatai dRSTipathaprAptatAparimANaM tatra 2 maNDale draSTavyaM, tadyathA-tRtIye maNDale SaTtriMzat ekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtA patriMzadeva, sA dhruvarAzerapanIyate, jAtaM zeSamidaM pazcAzItiyojanAni nava SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkA ekaSaSTibhAgAzcaturviMzatiH 85 etena sahitaM pUrvamaNDalagataM dRSTipathaprAptatApa-12 rimANaM ekatriMzatsahasrANi nava zatAni poDazottarANi yojanAnAmekonacatvAriMzatvaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhA-18 gasya satkAH SaSTirekaSaSTibhAgAH 31916 / ityevarUpaM kriyate, tato'dhikRte tRtIye maNDale yathoktaM dRSTipathaprApta-IN tAparimANaM bhavati, tacca prAgevopadarzita, caturthe maNDale paTtriMzad dvAbhyAM guNyate, guNayitvA dhruvarAzerapanIya zepeNa dhruvarAzinA tRtIyamaNDalagataM dRSTipathaprAptatAparimANaM sahitaM kriyate, tata idaM tatra maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM BOOKS ~130~ Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], .......--.---------- prAbhataprAbhata [3. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prata sUtrAMka [23] S dIpa bhavati-dvAtriMzatsahasrANi paDazItyadhikAni yojanAnAmaSTApazcAzaca SaSTibhAgA yojanasya ekasya ca paSTibhAgasya satkA |2prAbhUte sivRttiH ekAdazaikaSaSTibhAgAH 32086 ||tth, evaM zeSeSvapi maNDaleSu bhAvanIyaM, yadA tu sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprApta-| (mala) 3prAbhUta tAparimANaM jJAtumiSyate tadA patriMzad vyazI tyadhikena zatena guNyate, tRtIyamaNDalAdArabhya sarvAbhyantarasya maNDalasya prAbhUta // 62 // yazItyadhikazatatamatvAt , tato jAtAni paJcaSaSTizatAni dvipaJcAzadadhikAni 6552, teSAmekaSaSTyA bhAge hate labdhaM saptottaraM zataM SaSTibhAgAnAM, zeSa paJcaviMzatiH / etatpaJcAzItiyojanAni nava SaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkAra paSTirekaSaSTibhAgAH 85 / / ityevaMrUpAt dhruvarAzeH zodhyate, jAtAni pazcAt vyazItiyojanAni dvAviMzatiH SaSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkAH paJcatriMzadekapaSTibhAgAH, iha patriMzat 2 ekaSaSTibhAgAH kalayA nyUnAH paramArthato labhyante etacca prAgevotaM, taca kalAnyUnatvaM pratimaNDalaM bhavat yadA vyazItyadhikazatatame maNDale ekatra piNDitaM sat cintyate tadA aSTaSaSTirekaSaSTibhAgA labhyante, tataste bhUyaH prakSipyante, tato jAtamidaM yazItiryojanAni trayoviMzatiH paSTibhAgA yojanasya ekasya paSTibhAgasya satkA dvicatvAriMzadekaSaSTibhAgAH 83 zAeteSu sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalagataM dRSTipathaprAptatAparimANaM saptacatvAriMzatsahasrANi zatamekamekonAzItyadhika yojanAnAM saptapaJcAzatpaSTibhAgA yojanasya ekasya SaSTibhAgasya satkA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgAH 47179 / 4 / / Mil // 62 // ityevaMrUpaM sahitaM kriyate, tato yathokaM sarvAbhyantare maNDale dRSTipathaprAptatAparimANaM bhavati, tacca saptacatvAriMzatsahasrANi mAdve zate triSaSTyadhike yojanAnAmekaviMzatizca paSTibhAgA yojanasya 47263|1evN dRSTipathaprAptatAyAM katipayeSu maNDaleSu anukrama [37] ~ 131~ Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [2], ............-- prAbhataprAbhata [3]. -------------------- malaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [23] dIpa | sAtirekANi pazcAzIti yojanAni agretaneSu caturazItiM paryante yathoktAdhikasahitAni dhyazIti yojanAni abhivardhayan / / sAyada vaktavyaH yAvatsarvAbhyantaramaNDalamupasatamya cAraM carati 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA paJca pazca yojanasahasrANi dve ekapazcAzadadhike yojanazate ekonatriMzataM ca SaSTibhAgAn yojanasya 52514ekena muhUrtena gacchati, tadA ca ihagatasya manuSyasya-jAtAvekavacanaM ihagatAnA manuSyANAM saptacatvAriMzatA yojanasaharTAbhyAM triSaSTAbhyA-triSaSTyadhikAbhyAM yojanazatAbhyAmekaviMzatyA SaSTibhAgairyojanasya 47263 sUryazcakSuHsparzamAgacchati, etacca muhUrtagatiparimANaM dRSTipathaprAptatAparimANaM ca prAgeva bhAvitaM sUtrakRtA'pi prastAvAjaya ukta tato na punaruktatAdoSaH, 'tayA NaM uttamakaTTapatte' ityAdi sugarma, yaavtyaabhRtpraabhuutprismaaptiH| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dvitiya-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 3 samApta merocore atha tRtIyaM prAbhRtam // tadevamuktaM dvitIya prAbhRta, sampatti tRtIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH, "kiyarakSetraM candraH sUryoM yA prakAzayatI|ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kevatiyaM khettaM caMdimasariyA obhAsaMti ujjoveMti taveMti pagAsaMti AhitAtivadejA ?, tattha khalu imAo vArasa paDivattIo pannattAo, tatthege evamAsu, tA ega dIvaM egaM samuI caMdimasUriyA obhAseMti anukrama [37] atra dvitiyaM prAbhRtaM parisamAptaM atha tRtIyaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 132~ Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama [38] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [3], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 63 // sUryaprajJa- ujyoti taveMti pagAseMti, ege evamAhaMsu tA tiSNi dIve tiSNi samudde caMdimasUriyA obhAsaMti0, ege sivRttiH 2 evamAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu tA addhavautthe dIvasamudde caMdimasUriyA obhAsaMti ujjoveMti taveMti pagAsiMti mala0) ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu tA satta dIve satta samudde caMdimasUriyA obhAsiMti 4 ege eva mAhaMsu 4, ege puNa evamAhaMsu tA dasa dIve dasa samudde caMdimasUriyA obhAsaMti 4, ege evamAhaMsu 5, yuge puNa evaMmAhaMsu, tA bArasa dIve vArasa samudde caMdimasUriyA obhAsaMti 4, ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAhaMsu, bAyAlIsaM dIve pApAlIsaM samudde caMdimasUriyA obhAsaMti eka (4), ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu bAvantariM dIve bAvantariM samude baMdimasUriyA obhAsaMti, eka (4), ege evamAhaMsu 8, ege puNa evamAhaMsu tA pAtAlIsaM dIvasataM bAyA samuhastaM caMdimasUriyA obhAsaMti4 ege evamAhaMsu 9, ege puNa evamAhaMsu, bAvasariM' samudasataM caMdimasUriyA obhAsaMti eka (4) ege evamAhaMsu 10, ege puNa evamAhaMsu tA bAyAlIsaM dIvasahassaM bAyAlaM samuhasahassaM caMdimasUriyA obhAsaMti, eka (4), ege, evamAhaMsu 11, ege puNa evamAhaMsu tA bAvataraM dIvasahassaM bAcattaraM samudasahassaM caMdimasUriyA ojhAsaMti eka (4) ege evamAhaMsu 12, vayaM puNa evaM badAmo bhayaNNaM jaMbuddIve sabadIvasamuddANaM jAva parikveveNaM paNNase, se NaM egAe jagatIe sapato samaMtA saMparikkhise, sA NaM jagatI taheva jahA jaMbuddIvapannattIe jAva evAmeva sapuhAvareNaM jaMbuddIve 2 coisa salilAsayasahassA chappannaM ca salilA sahassA bhavantIti makkhAtA, jaMbudIce NaM dIve paMcacakabhAgasaMThitA AhitAtivadejjA, tA kahaM For Parts Only ~ 133~ 3 prAbhRtam // 63 // Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [24] K XVERS jabuddIve 2 paMcacakabhAgasaMThite AhitAti badelA, tA jatA NaM ete duve sUriyA sababhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tadA NaM jaMbuddIvassa 2 tiNNi paMcacaukkabhAge obhAsaMti ujjoti tavaMti pabhAsaMti, taka-egevi ega divaDhe paMcacakkabhAgaM obhAseti eka (4) egeSi evaM divaDhaM paMcacakkabhAgaM obhAseti eka (4) tatA Na uttamakaTThapatte ukosae aTThArasamuhatte divase bhavati, jahapiNayA duvAlasamuhattA rAI bhavara, tA jatA [Na ete duve sUriyA sababAhiraM maMDalaM evasaMkamittA cAraM carati tadA jaMburIvassa 2 doSiNa cakabhAge obhAsaMti ujjoti tavaMti pagAsaMti, tA egevi erga paMcacakkavAlabhAgaM obhAsati jovei tavei pabhAsai, egevi eka paMcacakkavAlabhAgaM obhAsaha paka(4), tatA NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavaha jahaNNae duvAlasamuha se divase bhavati // (sUtraM 24) // tatiyaM pAraDaM samattaM // 'tA kevAiya'mityAvi, tAiti pUrvavat kiyat kSetraM candrasUryAH, bahuvacanaM jambUdvIpe candradvayasya sUryadayasya ca bhAvAt, avabhAsayanti, tatrAvabhAso jJAnasyApi pratibhAso vyabahiyate atastavyavacchedArthamAha-udyotayanti, sa codyoto yadyapi loke bhedena prasiddho yathA sUryagata Atapa iti candragataH prakAza iti, tathApyAtapazabdazcandraprabhAyAmapi vartate, yaduktamMI"candrikA kaumudI jyotsnA, tathA candrAtapaH smRtaH" iti, prakAzazabdaH sUryaprabhAyAmapi, etacca prAyo bahUnAM supratItaM, tata etadarthapratipattyarthamubhayasAdhAraNaM bhUyo'pyekArthikadvayamAha-tApayanti prakAzayanti AkhyAtA iti,ihArSatvAttivAdyantapadenApi saha nAmapadasya samanvayo bhavati, tata evamarthayojanA draSTavyA-kiyat kSetraM candrasUryA avabhAsayanta udyotayanta dIpa anukrama [38] SA ~ 134~ Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa (mala0) prata sUtrAMka [24] // 64 dIpa anukrama [38] |stApayantaH prakAzayanta AkhyAtA bhagavateti bhagavAn vadet !, evaM gautamenoke bhagavAnetadviSayaparatIrthikapratipattInAM mithyAbhAvopadarzanAya prathamatastA evopanyasyati-tatthetyAdi, tatra-candrasUryANAM kSetrAvabhAsanaviSaye imAH khalu dvAdaza pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpA prajJaptAH, tadyathA-'tatthe'tyAdi, tatra-tasyAM dvAdazAnAM paratIthikAnAM madhye ekeprathamAstIrthAntarIyA evamAhuH, eka dvIpaM eka samudraM candrasUyau~ avabhAsayantau udyotayanto tApayantau prakAzayantI, sUtre | dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt, uktaM ca-bahuvayaNeNa duvayaNa miti, dvivacanaM cAtra tAttvikamavaseyaM, paratIthikairekasya candramasa ekasya ca sUryasyAbhyupagamAt , samprati asyaiva prathamamatasyopasaMhAramAha-'ege ebamAsu' evaM sarvANyapi upa-12 saMhAravAkyAni bhAvanIyAni1, eke dvitIyAH punarevamAhuH-trIn dvIpAna trIn samudrAn candrasUryoM yAvaccha(kaza)bdopAdAnAt avabhAsayata ityanena saha padacatuSTayaM draSTavyaM, tadyathA-avabhAsayata udyotayatastApayataH prakAzayata iti, evamutta-15) svApi draSTavyaM, 2, eke punastRtIyA evamAhuH- addhaca utthe'iti arddha caturtha yeSAM te arddhacaturthAH, trayaH paripUrNAzcaturthasya cArddhamityarthaH, arddha caturthAn dvIpAn arghacaturdhAna samudrAn candrasUryAvavabhAsayata ityAdi prAgvat 3, eke caturthAH punare-12 |vamAhuH-saptadvIpAn sapta samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH4, eke punaH paJcamA ebamAcakSate-daza dvIpAn daza samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 5, eke punaH SaSThA evamabhidadhati-dvAdaza dvIpAna dvAdaza samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 6, eke punaH saptamA evaM bhASante-dvicatvAriMzataM dvIpAn dvicatvAriMzataM samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 7, eke punaraSTamA evamAhuHdvAsaptati dvIpAn dvAsaptatiM samudrAn candrasUryAvavabhAsayataH 8, eke punarnavamA evamAhuH-dvicatvAriMzaM-dvAcatvAriMzada-15 ~135~ Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama &Adhika dvIpazataM dvAcatvAriMzadadhika samudrazataM candrasUryASavabhAsayataH 9, eke punardazamA evaM jalpanti-dvAsaptata-dvAsapta tyadhika dvIpazataM dvAsaptatyadhikaM samudrazataM candrasUryAvavabhAsayataH 10, eke ekAdazAH punarevamAhuH-dvAcatvAriMzaMdvAcatvAriMzadadhikaM dvIpasahasraM dvAcatvAriMzadadhikaM samudrasahavaM candrasUryAvavabhAsayataH 11, eke dvAdazAH punarevamAhuHdvAsaptataM-dvAsaptatyadhika dvIpasahayaM dvAsaptatyadhikaM samudrasahasra candrasUryAvavabhAsayataH 12, etAzca sarvA api pratipattayo mithyArUpAstathA ca bhagavAnetA vyudasya svamataM bhinnameva kathayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevala cakSuSaH kevalacakSuSA yathAvasthitaM jagadupalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA ayanna'mityAdi, atra 'jahA jaMbuddIvapannattIe'tti yathA jambUdIpaprajJaptau 'ayaNNaM jaMbuddIye ityArabhya yAvat eSAmeva sapuvAvareNaM jaMbuddIve dIve | coddasa salilasayasahassAI chappannaM ca salilAsahassA bhavaMtIti makkhAya' mityuktaM, tathA etAvagranthasahasracatuSTayapramANamatrApi vaktavyaM paraM granthagauravabhayAnna likhyate, kevalaM jambUdvIpaprajJaptipustakameva nirIkSaNIyamiti, ayamevaMrUpo. jambUdvIpaH paJcabhiH pAsaGkhayopetaizcakrabhAgaiH-cakravAlabhAgaiH saMsthita AkhyAto mayA iti vadetsvaziSyANAM purataH, eva| mukta bhagavAn gautamaH svaziSyANAM spaSTAvabodhArthaM bhUyaH pRcchati-'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavAn / tvayA jambUdvIpo dvIpaH pazcacakrabhAgasaMsthita AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-tA jayA Na'mityAdi, tA iti pUrvavit, yadA Namiti vAkyAlaGkAre, etau pravacanavedinAM prasiddhI dvau sUryo sarvAbhyantaramaNDalamupasatamya cAraM carataH tadA to samuditau dvAvapi sUryo jambUdvIpasya dvIpasya trIn pazyacakravAlabhAgAn avabhAsayata udyotayatastApayaMtA prakAzayataH, [38] ~ 136~ Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRtam prata sUryaprajJaptivRttiH (mala.) sUtrAMka [24] dIpa kathaM prakAzayata iti parapraznAvakAzamAzaya etadeva vibhAgata Aha-'ego'vI'tyAdi, eko'pi sUryo jambUdvIpasya dvIpasya eka paJcacakravAlabhAga-paJcamaM cakravAlabhAgaM barddhamiti-dvitIyamaI yasya sa byarddhaH, pUraNArtho vRttAvantabhUto yathA tRtIyo bhAgastribhAga ityatra, taM, ayaM ca bhAvArthaH-eka paJcamaM cakravAlabhArga dvitIyasya paJcamasya cakravAlabhAgasyAna sahitaM prakAzayati, tathA eko'pi-aparo'pi dvitIyo'pItyarthaH, ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM ghar3e prakAzayatItyubhayaprakA-1 zitabhAgamIlane paripUrNa bhAgavayaM prakAzyaM bhavati,iyamatra bhAvanA-jambUdvIpagataM prakAzyaM cakravAlaM pazyadhikaSaTUbiMzacchatabhArga kalpyate 3660, tasya pazcamo bhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatapramANaH 732, sArddhaH san aSTAnavatyadhikasahasrabhAgamAnaH 1098, tataH sarvAbhyantaramaNDale vartamAna eko'pi sUryaH SaTyadhikaSatriMzacchatasaGgyAnA bhAgAnAmaSTAnavatyadhika sahasra prakAzayati, dvitIyo'pyaSTAnavatyadhika sahasra, ubhayamIlane ekaviMzatiH zatAni SaNNavatyadhikAni 2196 prakAzyamAnAni labhyante, tadA ca dvau pazcacakravAlabhAgau rAtriH, tadyathA-ekato'pi paJcamo bhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgasakyo rAviraparato'pi ekaH paJcamabhAgo dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgasaGkhyo rAtriH, ubhayamIlane caturdaza zatAni catuHSaSTya-1 |dhikAni 1464 pazyadhikaSatriMzacchatabhAgAnAM rAtriH, sarvabhAgamIlane patriMzarachatAni SaSTyAdhikAni bhavanti, samprati tatra divasarAtripramANamAha-'tayA Na'mityAdi, tadA-abhyantaramaNDalacArakAle uttamakASThAprApta:-paramaprakaSaprAptaH utkRSTo'STAdazamuhattoM divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamahartA rAtriH, tato dvitIye'horAtre dvitIye| maNDale vartamAna eko'pi sUryoM jambUdvIpasya dvIpasyaikaM paJcamaM cakravAlabhArga sAI payadhikapadmizaccha anukrama [38] 65 // ~ 137~ Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: - % prata - R - sUtrAMka [24] - 4 dIpa tabhAgasatkabhAgadvayahIna prakAzayati, aparo'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM sArddha SaSTyadhikaSaTtriMzacchatabhAgadvayahInaM 4 prakAzayati, tRtIye'horAtre tRtIye maNDale vartamAna eko'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhArga sArddha SaSTyadhikaSaTtriMzaccha-4 tabhAgasatkabhAgacatuSTayanyUna prakAzayati, aparo'pyekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM sArddha SaSTyadhikaSatriMzacchatabhAgasatkabhAgacatuTayanyUna prakAzayati, evaM pratyahorAtramekaikaH sUryaH SaSTyadhikaSatriMzacchatabhAgasatkabhAgadvayamocanena prakAzayan tAvadavaseyaH yAvatsarvabAhya maNDalaM sarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH vyazItyadhikazatatama, tataH pratimaNDalaM bhAgadvayamocanena yadA sarvabAhye maNDale carati tadA trINi zatAni SaTpaTyadhikAni bhAgAnAM truSyanti, vyazItyadhikasya zatasya dvAbhyAM guNane etAvatyAH savAyA bhAvAt , trINi ca zatAni SaTpadhyadhikAni paJcamacakravAlabhAgasya dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgapramANasyA?, tataH paJcamacakravAlabhAgasyA paripUrNa tatra maNDale truvyatIti eka eva paripUrNaH pazcamacakravAlabhAgastatra prakAzyaH, tathA cAha-'tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti pUrvavat etau pravacanaprasiddhau dvAvapi sUyauM sarvabAhyamaNDalamupasaGkamya cAra carataH tadA to samuditau jambUdvIpasya dvIpasya dvau cakravAlapaJcamabhAgau ava-12 bhAsayata udyotayatastApayataH prakAzayataH, tadyathA-eko'pi sUrya eka paJcamaM cakravAlabhArga prakAzayatItyeko'piaparo'pi dvitIyo'pItyarthaH ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM prakAzayati, 'tayA NamityAdi, tadA sarvabAhyamaNDalacArakAle uttamakASThAprAptA utkarSikA aSTAdazamuhartA rAtrirjaghanyato dvAdazamuhUrtapramANo divasaH, iha ythaa-4|| 9 - anukrama 6 [38] ~ 138~ Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [3], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [24] dIpa sUryaprajJa-1 niSkAmatoH sUryayorjambUdvIpaviSayaH prakAzavidhiH krameNa hIyamAna uktaH tathA sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM pravizatoH krameNa 43prAbhRtam ptivRttiHvarddhamAno veditavyaH, tadyathA-dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre sarvabAhyAnmaNDalAdakane'nantare dvitIye maNDale (mala0) vartamAna eko'pi sUrya ekaM jambUdvIpasya dvIpasya pazcamacakravAlabhAgaM SaSTyadhikaSatriMzacchatasayabhAgasatkabhAgadvayAdhika // 66 // 18| prakAzayati, aparo'pi sUrya ekaM paJcamaM cakravAlabhAgaM SaSTyadhikaSatriMzacchatasavabhAgasatkabhAgadvayAdhikaM prkaashyti| dvitIyasya SaNmAsasya dvitIye'horAtre sarvabAhyAnmaNDalAdatine tRtIye maNDale vartamAna ekaM paJcamaM cakravAlabhArga SaTyadhikapatriMzacchatasaMkhyabhAgasatkabhAgacatuSTayAdhikaM prakAzayati, aparo'pi sUryaH parata eka paJcamaM cakravAlabhArga yathoktabhAgacatuTayAdhika prakAzayati, evaM pratimaNDalamekaikaH sUryaH SaSTyadhikaSatriMzacchatabhAgasaskabhAgadvayavarddhanena prakAzayan tAvadavaseyaH yAvatsarvAbhyantaraM maNDalaM, tasmiMzca sarvAbhyantare maNDale dvitIyasya paJcamacakravAlabhAgasyAI paripUrNa bhavati, tata eko 'pi sUryastatra maNDale ekaM paJcamaM cakravAlabhArga sAI jambUdvIpasya prakAzayatyaparo'pyeka paJcamaM cakravAlabhArga sAI, tathA caitadeva jambUdvIpacakravAlasya daza bhAgAn parikalpyAnyatrApyuktam-'chacceva u dasabhAge jaMbuddIvassa dovi divsyraa| tAviti dittalesA abhitaramaMDale saMtA ||1||cttaari ya dasabhAge jaMbudIvassa dovi divasayarA / tAviti saMtalesA // 66 bAhirae maMDale saMtA // 2 // chattIse bhAgasae saddhiM kAUNa jaMbudIvassa / tiriyaM tatto do do bhAge vahei hAyai vA // 3 // iti // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM tRtiya-prAbhUtaM samAptaM anukrama [38] atra tRtIyaM prAbhRtaM parisamAptaM ~139~ Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] 4555575515% ||ath caturthaM prAbhRtam // tadevamukta tRtIyaM prAbhRtaM, samprati caturthamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH kathaM vetatAyAH saMsthitirAkhyAte'ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te seAte saMThiIyA AhitAtivadejA, tattha khalu imA duvihA saMThitI paM0, taM-caMdimasUriyasaMThitI ya1tAvakkhettasaMThitI ya 2, tA kahaM te caMdimasUriyAsaMThitI AhitAtivadejA, tattha khalu imAto solasa paDivattIo papaNattAo, tatdhege evamAhaMsu-tA samacaurasasaMThitA caMdimasUriyAsaMThitI ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu, tA visamacauraMsasaMThitA caMdimasUriyasaMThitI paM0 2, evaM samacaukoNasaMThitA 3 tA visamacaukoNasaMThiyA 4 samacakkavAlasaMThitA 5 visamacakavAla saMThitA 6 cakacakavAlasaMThitA paM0 ege evamAhaMsu7, ege puNa evamAsu tA chattAgArasaMThitA caMdimasUriyasaMThitA paM08 gehasaMThitA 9gehAvaNasaMThitA 10 pAsAdasaMThitA 11 gopurasaMThiyA 12 pecchAgharasaMThitA 13 valabhIsaMThitA 14 hammiyatalasaMThitA 15 vAlaggapotiyAsaMThitA 16 caMdimasUriyasaMThitI paM0, tattha je te evamAhaMsu tA samacauraMsasaMThitA caMdimasUriyasaMThitI paM0, eteNaM gaeNaM tavaM No ceva NaM itarehiM / tA kahaM te tAvakSettasaMThitI AhitAti vadejA, tattha khalu imAo solasa paDivattIo pannattAo, tattha NaM ege evamAhaMsutA gehasaMThitA tAvakhittasaMThitI paM0, evaM jAba vAlaggapotiyAsaMThitA tAvakkhettasaMThitI, ege evamAsu tA jassaM SASREKHA atha caturthaM prAbhRtaM Arabhyate ~140~ Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] Thite jaMbuddIve tassaMThite tAvakkhettasaMThitI paNNattA ege evamAsu 9, ege puNa evamAsu tAjassaMThita prAbhRtam tivRttiH bhArahe vAse tassaMThitI paNNattA 10, evaM ujjANasaMThiyA nijANasaMThitA egato NisaghasaMThitA, duhato Nisa(mala0) saMThitA seyaNagasaMThitA ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA seNagapaTThasaMThitA tAvavettasaMThitI paNNatA, ege evamAsu, vayaM puNa evaM vadAmo, tA uddhImuhakalaMbuApuSphasaMThitA tAvakkhettasaMThitI paM0 aMto saMkulA bAhiM vitthaDA aMto vaTTA bAhiM pidhulA aMto aMkamuhasaMThitA bAhiM sasthimuhasaMThitA ubhato pAseNaM tIse duve vAhAo avahitAo bhavaMti paNatAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, tIse duve pAhAo aNavahitAo bhavaMti, taM0-sapanbhaMtariyA ceva pAhA sababAhiriyA ceva bAhA, tattha ko hetUsivadejA, tA ayaNaM *jabarIve 2 jAca parikakheveNaM tA jayA NaM sUrie savanbhaMtaraM maMDalaM uthasaMkamittA cAraM carati tatA uddhI-18 muhakalaM buApupphasaMThitA tAvakhesasaMThitI AhitAtivadejA aMto saMkuDA pAhiM vitthatA aMto baTTA baahiN| pidhulA aMto aMkamuhasaMThitA bAhiM satthimuhasaMThiA, duhato pAseNaM tIse tatheva jAva sababAhiriyA gheva vAhA, tIse gaM sababhatariyA vAhA maMdarapacayaMteNaM Nava joyaNasahassAI cattAri ya chalasIte joSaNasate .. 67 // maNava ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitAtivadejA, tA se NaM parikkhevavisese kato AhitAtivaprAdejA, tA je NaM maMdarassa pacayassa parikkheve taM parikkhevaM tihiM guNittA dasahi chittA dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese AhitAti vadejA, tIse NaM saghayAhiriyA bAhA lavaNasamuiMteNaM cauNauti lA dIpa anukrama [39] % ~141~ Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] 1515515% dIpa anukrama [39] joyaNasahassAI aha ya ahasaDhe joyaNasate ghasAri ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitAtivadenA, tA se NaM parikkhevavisese kato AhitAti vadejA, tAje NaM jaMbuddIvassa 2 parikkheve taM parikkhevaM tihi guNittA dasahi chettA dasahiM bhAge hIramANe esaNaM parikkhevavisese mAhitAti vadejjA, sIse NaM tAvakkhese kevatiyaM AyAmeNaM AhitAtivadejA?, tA attari joyaNasahassAI tiNi ca tettIse joyaNasate joyaNatibhAge ca AyAmeNaM Ahiteti vadejjA, tayA NaM kiMsaMThiyA aMdhagArasaMThiI Ahiteti vadejA ?, uddhImuhakalaMbuApuraphasaMThitA taheva jAva bAhiriyA ceva bAhA, tIse gaM sababhatariyA bAhA maMdarapavataMteNaM chanoyaNasahassAI tiNi ya cauvIse joyaNasate chacca dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM AhitetivadejA, tIse| NaM parikkhevavisese kato Ahiteti vadejA , tA je maMdarassa pacayassa parikkheveNaM taM parikkhevaM dohidA guNettA sesaM taheva, tIse NaM saghayAhiriyA bAhA lavaNasamudaMteNaM tevahijoyaNasahassAI dopiNa ya paNayAle joyaNasate chacca dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM parikkhevavisese katto Ahiteti vadejA, tA jeNaM jaMbuddIvassa 2 parikkheve taM parikkhevaM dohiM guNittA dasahi chettA dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese Ahiteti badejA, tA seNaM aMdhakAre kevatiya AyAmeNaM Ahiteti vadejA, tA aTThattari joyaNasahassAI tiNNi ya tettIse joyaNasate joyaNatibhAgaM ca AyAmeNaM Ahiteti vadejjA, tatA NaM uttamakapatte aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavara, tA jayA NaM ~142~ Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata (mala0) sUtrAMka // 68 // [25] dIpa sarie sababAhiraM maMDalaM uvasaMkamittA cAra carati tatA NaM kiMsaMThitI tAvakhettasaMThitI AhitAti vadevA, tA uddhAmuhakalaMbuyApupphasaMThitI tAvakkhettasaMThitI AhitAti vadejA, evaM jaM ambhitaramaMDale aMdhakArasaMThitIe pamANaM taM bAhiramaMDale tAvakkhesasaMThitIe jaM tahiM tAvakhesasaMThitIe taM vAhiramaMDale aMdhakArasaMThitIe bhANiyavaM, jAva tatA NaM uttamakaTThapattA pakkosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhute divase bhavati, tA jaMbuddIve 2 sUriyA kevatiyaM(kheta) urdu tavaMti kevatiyaM khetaM ahe tavaMti kevatiyaM khetaM tiriyaM tavaMti, tA jaMyuddIve NaM dIve sUriyA erga joyaNasataM uhuM tavaMti aTThArasa joyaNasatAI adhe patavaMti sItAlIsaM joyaNasahassAI dunni ya tevaDhe joyaNasate ekavIsaM ca sadvibhAge joyaNassa tiriya tavaMti (sUtraM 25) // cautthaM pAhuDaM samattaM // 'tA kahaM te seyAe saMThiI AhiyA iti vadejA" tA iti pUrvavat , kathaM bhagavan ! tvayA zvetatAyAH saMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet !, evaM bhagavatA gautamenoke varddhamAnasvAmI bhagavAnAha-tatthe'tyAdi, tatra zvetatAyA vipaye khalviyaM-bakSyamANasvarUpA dvividhA saMsthitiH, tadyathA' tAmeva tadyathetyAdinopadarzayati, tadyathetyatra tacchabdo'vyaya, tato' yamartha:-sA zvetatA yathA-yena prakAreNa dvidhA bhavati tathopadayate, candrasUryasaMsthitistApakSetrasaMsthitizca, iha zvetatA candrasUryavimAnAnAmapi vidyate taskRtatApakSetrasya ca tataH zvetatAyogAdubhayamapi zvetatAzabdenocyate, tenoktaprakArepA dhetatA dvividhA bhavati, tatra candrasUryasaMsthitiviSaye praznayati-tA kahaM te ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM te svayA anukrama [39] // 68 ~143~ Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] S dIpa bhagavan ! candrasUryasaMsthitirAkhyAtA iti vadet !, iha candrasUryavimAnAnAM saMsthAnarUpA saMsthitiH prAgevAbhihitA tata iha candrasUryavimAnasaMsthitizcaturNAmapi avasthAnarUpA pRSTA draSTavyA, evamukta bhagavAnetadvipaye yAvatyaH paratIthi-1 kANAM pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatdhetyAdi, tatra candrasUryasaMsthitI vicAryamANAyAM khasvimAH SoDaza prtipttyH| prajJaptAH, tadyathA-eke vAdina evamAhuH-samacaturasrasaMsthitA candrasUryasaMsthitiH prajJaptA, samacaturasra saMsthiti-saMsthAna lAyasyAcandrasUryasaMsthiteH sA tathA, atraivopasaMhAravAkyamAha-ege evamAsu, evaM sarvatrApi pratyekamupasaMhAravAkyaM draSTavyaM 1. eke punarevamAhuH viSamacaturakhasaMsthitA candrasUryasaMsthitirAkhyAtA, atrApi viSamacaturasra saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 2, evaM 'samacaukoNasaMThiya'tti evaM-uktena prakAreNApareSAmabhiprAyeNa samacatuSkoNasaMsthitA candrasUryasaMsthiti-3 vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAiMsu samacaukoNasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAIsu' atra 'samacaukkoNasaMThiya'tti samAzcatvAraH koNA yatra tat samacatuSkoNa ( tat ) saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 3, 'visama caukoNasaMThiya'tti 'ege puNa evamAiMsu-visamacaukoNasaThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAIsu'4'samacakalAvAlasaMThiya'tti samacakravAlaM-samacakravAlarUpaM saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa candrasUryasaMsthiti vaktavyA, sA caivam- 'ege eSamAiMsu samacakkavAlasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu'5, 'visamacakkavAlasaMThiya'tti viSamacakravAlaM-viSamacakravAlarUpaM saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAM matena candrasUryasaMsthitirvaktavyA, sA caivam-'ege evamAhaMsu visamacakvAlasaMThiyA caidimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu'6, cakacakkavAla anukrama [39] ~144~ Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala0) // 69 // sUtrAMka [25] dIpa saMThiya'tti cakrasya-rathAGgasya yadarddhacakravAla-cakravAlasyArddha tadrUpaM saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA, anyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAIsu cakaddhacakkavAlasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu'7,'ege puNa'ityAdi, eke punarAhuH chatrAkArasaMsthitA candrasUryasaMsthitiHprajJaptA, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu'8'gehasaMThiya'ti gehasyeva-vAstuvidyopanibaddhasya gRhaspeva saMsthita--saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matena candrasUryasaMsthitirvaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu gehasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAIsu' 9,'gehAvaNasaMThiya'tti gRhayukta Apa-1 No gRhApaNo-vAstuvidyAprasiddhastasyeva saMsthitaH-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAsu, gehAvaNasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAsu' 10,'pAsAyasaMThiya'tti prAsAdaspeva saMsthAnaM | yasyAH sA tathA'nyeSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu, pAsAyasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu' 11 'gopurasaMThiya'tti, gopurasyeva-puradvArasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA'nyeSAM matenAbhidhA-13 tavyA, sA caivam -'ege puNa evamAhaMsu gopurasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannattA, ege evamAsu' 12 'pecchAgharasaMThiyA si prekSAgRhasyeva vAstuvidyAmasiddhasya saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matenAbhidhAtacyA, tathathA-'ege puNaY evamAhaMsu picchAgharasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAsu' 13, valabhIsaMThiya'tti balabhyA zva-gRhANAmAcchAdanasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA anyeSAM matenAbhidhAtacyA, sA caivam-'ege puNa evamAIsu baubhIsa-1 ThiyA caMdimasUriyasaMThiI pannatA, ege evamAhaMsu' 14,'immiyatalasaMThiya'tti haya-dhanavatAM gRhaM tasya tala-uparitano anukrama [39] // 69 // ~145~ Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [4], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH bhAgastasyaiva saMsthitaM - saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam- 'ege puNa evamAhaMsu hammiyatalasaMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu' 15 'vAlaggapottiSAsaMThiya'tti vAlAprapotikA zabdo dezIzabda| tvAdAkAzataDAgamadhye vyavasthitaM krIDAsthAnaM ughuprAsAdamAha tasyA iva saMsthitaM saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAM matena a| bhidhAnIyA, tadyathA- 'ege puNa evamAhaMsu vAlaggapottiyA saMThiyA caMdimasUriyasaMThiI paNNattA, ege evamAhaMsu' 16 / tadevamuktAH paratIrthikAnAM pratipattayaH, etAsAM ca madhye yA pratipattiH samIcInA tAmupadarzayati- 'tatthe' tyAdi, tatra teSAM SoDazAnAM paratIrthikAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH samacaturasrasaMsthitA candrasUryasaMsthitiH prajJaSThA iti etena nayena netavyaM - etenAbhiprAyeNAsmanmate'pi candrasUryasaMsthitiravadhAryeti bhAvaH tathAhi iha sarve'pi kAlavizeSAH suSamasuSamAdayo yugamUlAH, yugasya cAdau zrAvaNe mAsi bahulapakSapratipadi prAtarudayasamaye ekaH sUryo dakSiNapUrvasyAM dizi varttate tadvitIyasvaparottarasyAM candramA api tatsamaye eko dakSiNAparasyAM dizi varttate dvitIya uttarapUrvasyAmata eteSu yugasyAdau candrasUryAH samacaturasrasaMsthitA varttante, yattvatra maNDalakRtaM vaiSamyaM yathA sUryo sarvAbhyantaramaNDale varttete candramasau sarvabA iti tadalpamitikRtvA na vivakSyate, tadevaM yataH sakalakAlavizeSANAM suSamAsuSamAdirUpANAmAdibhUtasya yugasyAdau samacaturasrasaMsthitAH sUryacandramaso bhavanti tatasteSAM saMsthitiH samacaturasrasaMsthAnenopavarNitA, anyathA vA yathAsampradAya samacaturasrasaMsthiti: paribhAvanIyeti, 'no veva NaM iyarehiM ti no ceva-naiva itaraiH- zeSairnayaizcandrasUrya saMsthitirjJAtavyA, teSAM mithyArUpatvAt, tadevamuktA candrasUryasaMsthitiH / samprati tApakSetrasaMsthitimabhidhAtukAmaH prathamatastadviSayaM praznas Education International For Parts Only ~146~ Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa mAbhatam ttiH prata (mala0) // 70 // sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] zatramAha-tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM bhagavan ! tvayA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA iti bhagavAn vadet 1, eva- mukta bhagavAn etadviSaye yAvatyaH paratIrthikAnAM pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthetyAdi, tatra-tasyAM tApakSetrasaMsthitI viSaye khalvimAH SoDaza pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM SoDazAnAM paratIrthikAnAM madhye eke evamAhuH-gehasaMThiya'tti gehasyeva-vAstuvidyAprasiddhagRhasyeva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA, tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atraivopasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu, evaM jAva vAlaggapottiyAsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA iti, evaM-anantarokena prakAreNa candrasUryasaMsthitigatena prakAreNetyarthaH, gRhasaMsthitAyA UvaM tAvat vaktavyaM yAvadvAlAgrapottikAsaMsthitA prajJaptA iti, tathaivam-'ege puNa evamAhaMsu gehAvaNasaMThiyA tAvakhettasaMThiI paNNattA, ege evamAIsu 2, ege puNa evamAiMsu pAsAyasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAsu 2, ege puNa evamAiMsu gopurasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhaMsu picchAgharasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAhama 5, ege puNa evamAsu valabhIsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAsu 6, ege puNa evamAiMsu hammiyatalasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAiMsu 7, ege puNa evamAsu vAlaggapottivAsaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAsu atra sarveSvapi padeSu vigrahabhAvanA prAgiva kartavyA, 'ege puNa'ityAdi eke punarevamAhuH 'jassaMThiya'tti yat saMsthita-saMsthAnaM yasya sa yatsaMsthito jambUdvIpo dvIpastatsaMsthitA-tadeva--jambUdvIpagataM saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atropasaMhAraH 'ege evamAhaMsu'9, eke punarevamAhuH-yatsaMsthitaM bhArataM varSe tatsaMsthitA SAREarathinintenational ~147~ Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka ******* [25] dIpa anukrama [39] tApakSetrasasthitiH prajJaptA, atra vigrahabhAvanA prAgiva veditavyA, atropasaMhAraH 'ege evamAsu' 10, evaM-uktena prakAreNa| dhAnasaMsthitA tApakSetrasaMsthitirapareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAsu, ujjANasaMThiyA tAvakhittasaM-II ThiI pannattA, ege evamAhaMsu, (graMthAgraM 2000) atra udyAnasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tatheti vigrahaH 11, 'nijANasaMThiya'tti niryANa-purasya nirgamanamArgaH tasyeva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA. sA caivam-ege puNa evamAsu, nijANasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAIsu' 12, 'egatonisahasaMThiya'tti ekato-rathasya ekasmin pArve yo nitarAM sahate skandha pRSThe vA samAropitaM bhAramiti niSadho-balIvaIstasyeva saMsthitaMsaMsthAna yasyAH sA ekatoniSadhasaMsthitA apareSAmabhiprAyeNa vaktavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhaMsu, egatonisahasaMThiyA tAvakhittasaMThiI paNNattA, ege evamAsu 13, 'duhatonisahasaMThiya'tti apareSAmabhiprAyeNobhayatoniSadhasaMsthitA vaktavyA, ubhayato-rathasyobhayoH pArzvayo? niSadhau-calIvahauM tayoriva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA, sA caivaM vaktavyA-'ege puNa evamAsu duhaonisahasaMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA, ege evamAsu 14 'seyaNagasaMThiya'tti & zyenakasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA apareSAmabhiprAyeNAbhidhAtavyA, sA caivam-'ege puNa evamAhesu seyANa saMThiyA tAvakhittasaMThiI pannattA ege evamAhaMsu' 15, 'ege puNa'ityAdi, eke punarevamAhuH, secanakapRSThasyeva-zyenapRSThasyeva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, atropasaMhAramAha-ege evamAhaMsu' 16, tadevamuktAH poDa-4 zApi pratipattayA, etAzca sarvA api mithyArUpA ata etA vyudasya bhagavAn svamataM bhinnamupadarzayati-vayaM puNa'ityAdi, ** 45-45 ** ~148~ Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRtam prata sUtrAMka [25] dIpa sUryaprajJa- vayaM punarutpanna kevalajJAnAH kevalajJAnena yathAvasthita vastUpalabhya evaM-vakSyamANaprakAreNa badAmaH, tameva prakAramAha-'uddhI- tivRttiHmukhe'tyAdi, arvamukhakalambukapuSpasaMsthitA-Urdhvamukhasya kalambukApuSpasyeva-nAlikApuSpasyeva saMsthita-saMsthAnaM yasyAH (mala0) sA tathA, tApakSetrasaMsthitiH prajJaptA, mayA zepaizca tIrthakRdbhiH, sA kathambhUtetyata Aha-antaH-merudizi saGkacA-sacitA bahiH-lavaNadizi vistRtA, tathA antarmerudizi vRttA-vRttArddhavalayAkArA sarvatovRttamerugatAn bIn dvau vA dshbhaagaan||71|| bhivyApya tasyA vyavasthitatvAt , bahirlavaNadizi pRthulA mutkalabhAvena vistAramupagatA, etadeva saMsthAnakathanena spaSTa spaSTayati-'aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM satthimuhasaMThiyatti antarmerudizi aGka:-padmAsanopaviSTasyotsaGgarUpa AsanabandhaH tasya mukha-agrabhAgo'ddhevalayAkArastasyeva saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA tathA bahirlavaNadizi svastikamukhasaM-| sthitA-svastikaH-supratItaH tasya mukha-agrabhAgaH tasyevAti vistIrNatayA saMsthita-saMsthAnaM yasyAH sA tathA, 'ubhaopAseNaM ti ubhayapArthena meruparvatasyobhayoH pArzvayostasyAH-tApakSetrasaMsthiteH sUryabhedena dvidhAvyavasthitAyAH pratyekamekaikabhAvena ye dve bAhe te AyAmena-jambUdvIpagatamAyAmamAzrityAvasthite bhavataH, sA caikaikA AyAmataH kiMpramANA ityAhapazcacatvAriMzat 2 yojanasahasrANi 45000, tasyAstApakSetrasaMsthiterekaikasyA de ca bAhe anavasthite bhavataH, tadyathA-1 sarvAbhyantarA sarvabAhyA ca, tatra yA merusamIpe viSkambhamadhikRtya bAhA sA sarvAbhyantarA, yA tu lavaNadizi jambUdvIpa-DrA paryante viSkambhamadhikRtya bAhA sA sarvavAhyA, AyAmazca dakSiNottarAyatatayA pratipattanyo viSkambhaH pUrvAparAyatatayA, evamukte sati bhagavAn gautamaH svaziSyANAM spaSTAvabodhanArthaM bhUyaH pRcchati-'tatthetyAdi, tatra-tasyAmevaMvidhAyAmananta anukrama [39] // 71 // ~ 149~ Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] %%B555 dIpa anukrama [39] roditAyAM vastucyavasthAyAM ko hetuH ?-kA upapattiriti bhagavAn vadet !, evamukta bhagavAnAha-'tA ayaNNa'mityAdi, idaM jambUdvIpavAkya pUrvavat paripUrNa bhAvanIya, 'tA jayA 'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya |cAra carati tadA 'uddhamuhakalaMbuyApupphe'tyAdi, prAgvat vyAkhyeyaM yAvatsarvAbhyantarA vAhA sarvabAhyA ca vAhA, 'tIse 'mityAdi, tasyAstApakSetrasaMsthiteH sarvAbhyantarA bAhA meruparvatAnte-meruparvatasamIpe, sA ca parikSepeNa-mandaraparikSepaga-12 tatayA nava yojanasahasrANi catvAri yojanazatAni paDazItyadhikAni nava ca dazabhAgA yojanasya 9486 AkhyAtA mayA iti vadet, evamukte bhagavAn gautamaH praznayati-tA se Na'mityAdi, tA iti prAgvat , sa tApakSetrasaMsthitaparikSepavizeSo-maMdaraparirayaparikSepaNavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAdevaMpramANa AkhyAto nono'dhiko veti vadet , bhagavAnAha-tA je Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlakAre mandarasya-meroH parvatasya parikSepa-parirayagaNitaprasiddhastaM parikSepaM tribhirguNayitvA tadanantaraM ca dazabhizchittvA-vibhajya, atha kasamAdevaM kriyata iti cet , ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale vartamAnaH sUryo jambUdvIpagatasya cakravAlasya yatra tatra pradeze tattaccakravAlakSetrapramANAnusAreNa trIn dazabhAgAn prakAzayati, etaca mAgevorka, samprati ca mandarasamIpe tApakSetre cintA kriyamANA varttate tato mandaraparirayaH sukhAvabodhArthe prathamatastri(bhirguNyate guNayitvA ca dazabhirvibhajyata iti, dazabhizca bhAge hiyamANe yathoktaM mandarasamIpe tApakSetraparimANamAgacchati, tathAhi-mandaraparvatasya viSkambho daza sahasrANi 10000 teSAM vargo daza kobyaH 100000000 tAsAM dazabhirguNane koTisataM 1000000000 asya vargamUlAnayane labdhAni ekatriMzatsahasrANi paT zatAni kizcinyUnatrayoviMzatyadhikAni ~150~ Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] // 72 // dIpa sUryaprajJa- paraM vyavahArataH paripUrNAni vivakSyante 31623, eSa rAzistribhirguNyate, jAtAni caturnavatiH sahasrANi aSTau zatAni prAmRtam ptivRttiH &AekonasaptatyadhikAni 94879, eteSAM dazabhirbhAgahAre labdhAni nava yojanasahasrANi catvAri zatAni SaDazItyadhikAni (mala. nava ca dazabhAgA yojanasya, tata eSa etAvAn-anantaroditapramANaH parikSepavizeSA-mandaraparirayaparikSepavizeSastApakSe saMsthiterAkhyAta iti vadet svaziSyebhyaH, ayaM cArtho'nyatrApyukta:-"mandaraparirayarAsItiguNa dasabhAiyamijaM ldd'| & hoi tAvakhettaM abhitaramaMDale raviNo // 1 // " tadevaM sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye mandarasamIpe tApakSetrasaMsthite. sarvAbhyantaravAhAyA viSkambhaparimANamuktaM, idAnIM lavaNasamudradizi jambUdvIpaparyante yA sarvabAhyA bAhA tasyA viSka4mbhaparimANamAha-tIse 'mityAdi, tasyAH-tApakSetrasaMsthiteH lavaNasamudrAnte-lavaNasamudrasamIpe sarvabAhyA bAhA sA pari|kSepeNa-jambUdvIpaparirayaparikSepeNa caturnavatiyojanasahasrANi aSTau ca aSTaSadhyAdhikAni yojanazatAni caturazca dshbhaagaan| yojanasya 94868 yAvadAkhyAtA iti vadet, atraiva spaSTAvabodhAdhAnAya praznaM karoti-tA se Na'mityAdi, tA. iti pUrvavat, sa etAvAn parikSepavizeSastApakSetrasaMsthiteH kutaH1-kasmAt kAraNAdAkhyAto nono'dhiko veti vadet, hai bhagavAnAha-tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat yo jambUdvIpasya parikSepaH-parirayagaNitaprasiddhastai parikSepaM tribhiguNayitvA tadanantaraM ca dazabhizchitvA-dazabhirvibhajya atrArthe kAraNaM prAguktamevAnusaraNIya, dazabhirbhAge hriyamANe yathokaM jambUdvIpaparyante tApakSetraparimANamAgacchati, tathAhi-jambUdvIpasya parikSepastrINi lakSANi SoDaza sahasrANi dve zate saptaviMzatya-13 |dhike 316227 trINi gavyUtAni 3 aSTAviMzaM dhanu zataM 128 trayodaza aGgulAni 13 ekamoDalaM, etAvatA ca anukrama [39] ~151~ Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] 3555555 dIpa yojanamekaM kila kicinyUnamiti vyavahArataH paripUrNa vivakSyate, tato dve zate aSTAviMzatyadhike veditavye 316228,13 eSa tribhirguNyate jAtAni nava lakSANi aSTAcatvAriMzatsahasrANi SaT zatAni caturazItyadhikAni 948684, eteSAM dazabhirbhAgo hiyate, labdhaM yathokai jambUdvIpaparyante sarvabAhyAyA bAhAyA viSkambhaparimANaM, tataH 'esa 'mityAdi, epa | etAvAn anantaroditapramANaH parikSepavizepo jambUdvIpaparirayaH parikSepavizeSastApakSetrasaMsthiterAkhyAta iti vadeta , ukta caitadanyatrApi-"jaMbuddIvapariraye tiguNe dasabhAiyami jaM laddhaM / taM hoi tAvakhittaM abhitaramaMDale raviNo // 1 // | tadevaM jambUdvIpe tApakSetrasaMsthiteH sarvAbhyantarAyAH sarvabAhyAyAzca bAhAyA viSkambhaparimANamuktaM / samprati sAmastyenA yAmatastApakSetraparimANa jijJAsustadviSayaM praznamAha-'tA se NamityAdi, tA iti pUrvavat, tApakSetraM AyAmataH sAmastyena | 4 dakSiNottarAyatatayA kiyat-kiMgramANamAkhyAtamiti vadet, bhagavAnAha-tA ahuttara mityAdi tA iti pUrvavat aSTasaptatiH yojanasahasrANi trINi yojanazatAni trayastriMzAni-trayastriMzada dhikAni yojanavibhAgaM ca yAvat AyAmena dakSiNottarAyatatayA AkhyAtamiti vadet, tathAhi-sarvAbhyantare maNDale vartamAnasya sUryasya tApakSetraM dakSiNottarAyatatayA merorArabhyatAvaddha te yAvAlavaNasamudrasya SaSTho bhAgaH, uktaM ca-"merussa majjhabhAgAjAva ya lavaNassa ruNdchnbhaagaa|taavaayaamo eso sagaDaddhIsaMThio niyamA // 1 // " ana 'eso'ityAdi, eSa tApo niyamAt zakaToddhisaMsthitaH, zeSa sugarma, tatra meroraarbhy| jambUdvIpaparyantaM yAvatpaJcacatvAriMzadyojanasahasrANi lavaNasya vistAro dve yojanalakSe tayoH SaSTho bhAgastrayastriMzadyojana-8 4 sahasrANi trINi yojanazatAni trayastriMzadadhikAni yojanasya ca vibhAgaH, tata ubhayamIlane yathoktamAyAmapramANaM bhavati, anukrama [39] ~ 152~ Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] sUryaprajJa-18 iha sarvAbhyantare maNDale vartamAnasya sUryasya lezyA abhyantaraM pravizantI meruNA pratiskhalyate, yadi punarna pratiskhalyate tato| ptivRttiH |meroH sarvamadhyabhAgagataM pradezamavadhIkRtyAyAmato jambUdvIpasya paJcAzataM yojanasahasrANi prakAzayet , ata evetthaM jambU-12 RI4 prAbhRte (mala0) dvIpasya paJcAzataM yojanasahasrANi prakAzyAni sambhAvya sarvAbhyantare'pi maNDale vartamAne sUrye tApakSetrasyAyAmapramANaM tApakSetra pramANaM // 73 // jyotiSkaraNDakamUlaTIkAyAM zrIpAdaliptasUribhiruyazItiryojanasahasrANi trINi zatAni trayastriMzadadhikAni yoja-2 sU 25 nasya ca tribhAga ityukta, yupha caitatsambhAvanayA tApakSetrAyAmapariNAma, anyathA jambUdvIpamadhye tApakSetrasya paJcacatvAriMza-II sahasramAtraparimANAbhyupagame yathA sUryo bahiniSkAmati tathA tatpratibaddhaM tApakSetramapi, tato yadA sUryaH sarvabAhyaM maNDa-* lamupasaGkamya cAraM carati tadA sarvathA mandarasamIpe prakAzo na prAmoti, atha ca tadApi tatra mandaraparirayaparikSepeNa vizeSaparimANamaye vakSyate, tasmAtpAdaliptasUrivyAkhyAnamapyabhyupagantavyamiti / tadevaM sarvAbhyantaramaNDalamadhikRtya | tApakSetrasaMsthitirukkA, sampati tadeva sarvAbhyantaramaNDalamadhikRtyAndhakArasaMsthitiM pratipipAdayiSustadviSayaM praznasUtramAha'tayA Na'mityAdi, tadA sarvAbhyantaramaNDalacArakAle 'siMThiya'tti kiM saMsthita-saMsthAnaM yasyAH yadivA kasyeva | saMsthitaM-saMsthAnaM yasyAH sA kiMsaMsthitA andhakArasaMsthitirAkhyAtA iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA ityAdi, tA iti *pUrvavat kavIMmukhakRtakalambukApuSpasaMsthitA andhakArasaMsthitirAkhyAtA iti vadet, sA ca antaH-merudizi viSkambha laa||73|| kAmadhikRtya saGkucA-saGkacitA, bahiH-lavaNadizi vistRtA, tathA antaH-merudizi vRttA-vRttAvalayAkArA, sarvato vRtta merugatI bI dazabhAgI vyApya tasyA vyavasthitatvAta, bahiH-lavaNadizi pRthulA-vistIrNo, etadeva saMsthAnakathanena % * * SAREauratonintamanna ~ 153~ Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] spaSTayati-'aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM sasthimuhasaMThiyA' anayozca padayoAkhyAnaM prAgiva veditavyaM, 'ubhao pAse 'mityAdi, tasyAH-andhakArasaMsthitestApakSetrasaMsthitidvaividhyavazAd dvidhA vyavasthitAyA meruparvatasyobhayapAnaubhayoH pArzvayoH pratyekamekaikabhAvena ye jambUdvIpagate bAhe te AyAmena-AyAmapramANamadhikRtyAvasthite bhavatastadyathApaJcacatvAriMzadyojanasahasrANi 45000, dve ca bAhe viSkambhamadhikRtyaikaikasyA andhakArasaMsthiterbhavatastadyathA-sarvAbhyantarA| sarvavAhyA ca, etayozca vyAkhyAna prAgiva draSTavyaM, tatra sarvAbhyantarAyA bAhAyA viSkambhamadhikRtya pramANamabhidhitsurAha-tIse 'mityAdi, tasyA-andhakArasaMsthiteH sarvAbhyantarA yA bAhA mandaraparvatAnte-mandaraparvatasamIpe sA ca SaTU yojanasahasrANi trINi zatAni caturvizAni-caturvizatyadhikAni 6324 SaT dvAdazabhAgAn yojanasya yAvatparikSepeNaparirayaparikSepaNenAkhyAtA iti vadet , amumevArtha spaSTAvabodhanArtha pRcchati-tA se Na'mityAdi, tA iti prAgvat, tasyAH-andhakArasaMsthiteH saH yathokapramANaparikSepavizeSo mandaraparirayaparikSepavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAt AkhyAto nono'dhiko veti bhagavAn vadet 1, evaM prazne kRte bhagavAnAha-tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlaGkAre mandarasya parvatasya parikSepaH prAguktapramANaH taM parikSepaM dvAbhyAM guNayitvA, kasmAd dvAbhyAM guNanamiti cet, ucyate, iha sarvAbhyantare maNDale cAraM caratoH sUryayorekasyApi sUryasya jambUdvIpagatasya cakravAlasya yatra tatra vA pradeze yattacakravAlakSetrAnusAreNa dazabhAgAtrayaH prakAzyA bhavanti aparasyApi sUryasya vayaH prakAzyA dazabhAgAstata ubhayamIlane paTU dazabhAgA bhavanti, teSAM ca trayANAM 2 dazabhAgAnAmapAntarAle dvau 2 dazabhAgI rajanI tato dvAbhyAM dIpa RRESEARTHANE anukrama [39] ~154~ Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: praja- sivattiA (mala0) prata sUtrAMka // 74 // [25] guNanaM, tIca dvau dazabhAgAviti dazabhirbhAgaharaNaM, 'sesaM taM ceva'ti zeSaM tadeva prAgukaM vaktavyaM, taccedam-'dasahiM chittA prAbhRte dasahiM bhAge hIramANe esa NaM parikkhevavisese Ahiyatti vaijjA' asyAyamarthaH-dazabhizchitvA-dazabhirSibhadhya dazabhi- tApakSetrabhAMge hiyamANe yathoktamandhakArasaMsthitemandaraparirayaparikSepaparimANamAgacchati, tathAhi-meruparvataparirayaparimANamekatriM- | pramANaM zayojanasahasrANi SaT zatAni trayoviMzatyadhikAni 31623, etad dvAbhyAM guNyate, jAtAni triSaSTiH sahasrANi dve zate sU25 SaTcatvAriMzadadhike 63246, eteSAM dazabhirbhAge hute labdhAni SaT yojanasahasrANi trINi zatAni caturviMzatyadhikAni SaT ca dazabhAgA yojanasya 6324 / tata eSa etAvAnanantaroditapramANo'ndhakArasaMsthiteH parikSepavizeSo mandaraparirayaparikSepaNavizeSa AkhyAta iti vadet / tadevamuktamandhakArasaMsthiteH sarvAbhyantarAyA bAhAyA viSkambhaparimANam , adhunA sarvabAhyAyA bAhAyA Aha-tIse 'mityAdi, tasyAH-andhakArasaMsthite sarvabAhyA bAhA lavaNasamudrAntelavaNasamudrasamIpe jambUdvIpaparyante, sA ca parikSepeNa-jambUdvIpaparirayaparikSepaNenAkhyAtA triSaSTiyojanasahasrANi dve paJcacatvAriMze yojanazate SaT ca dazabhAgAn yojanasya yAvat 19245 / etadeva spaSTaM svaziSyAnavayodhayituM bhagavAn gautamaH pRcchati-tA se Na'mityAdi, tA iti prAgvat , tasyAH-andhakArasaMsthiteH saH-tAvAn parikSepavizeSo jambUdvIpaparikSepaNavizeSaH kutaH-kasmAtkAraNAt AkhyAto nono'dhiko veti vadet ?, bhagavAn vardhamAnasvAmI Aha-tA je 'mityAdi, tA iti pUrvavat, yo Namiti vAkyAlaGkAre jambUdvIpasya parikSepaH prAguktapramANaH taM parikSepaM dvAbhyAM guNa-15 yitvA dazabhizchittvA-dazabhirvibhajya, anna kAraNaM prAgevoka, dazabhirbhAge hiyamANe yathokamandhakArasaMsthiterjambUdIpapa dIpa anukrama [39] ~155~ Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] dIpa rirayaparikSepaNamAgacchati, tathAhi-jambUdvIpasya parikSepaparimANaM trINi lakSANi SoDaza sahasrANi dve zate aSTAviMzatyadhike 316228, etad dvAbhyAM guNyate, jAtAni SaT lakSANi dvAtriMzatsahasrANi catvAri zatAni SaTpaJcAzadadhikAni 632456, teSAM dazabhirbhAge hate labdhAni triSaSTiyojanasahasrANi dve zate paJcacatvAriMzadadhike SaT ca dazabhAgA yojanasya / 63245 / tata epa etAvAn anantaroditapramANo'ndhakArasaMsthiteH parikSepavizeSo jambUdvIpaparirayaparikSepaNavizeSa AkhyAta iti vadet , tadevamukta sarvabAhyAyA api bAhAyA viSkambhaparimANa, samprati sAmastyenAndhakArasaMsthiterAyAmapramANamAha-'tIse NamityAdi, idaM cAyAmapramANaM tApakSetrasaMsthitigatAyAmaparimANavatparibhAvanIyaM, samAnabhAvanikatvAt / atraiva sarvAbhyantare maNDale vartamAnayoH sUryayordivasarAtrimuhUrtapramANamAha-'tayA Na'mityAdi sugama / tadevaM | sarvAbhyantare maNDale tApakSetrasaMsthitiM andhakArasaMsthitiM cAbhidhAya samprati sarvabAhyamaNDale tAmabhidhitsurAha-'tA jayA 'mityAdi, tA iti pUrvavat, yadA sUryaH sarvabAhyamaNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA kiMsaMsthitA tApakSetrasaMsthitirA-15 khyAtA iti bhagavAn vadet !, bhagavAnAha-'tA Uddhamuhe tyAdi, tA iti pUrvavat , UrdhvamukhakalambukApuSpasaMsthitA tApakSetrasaMsthitirAkhyAtA (iti) vadet svaziSyebhyaH, 'eva'mityAdi, evaM-pUrvoktena prakAreNa yadabhyantaramaNDale abhyantaramaNDalagate sUrye andhakArasaMsthiteH pramANamuktaM tadvAhyamaNDale-bAhyamaNDalagate sUrye tApakSetrasaMsthiteH parimANaM bhaNitavyaM, yatpunastatra-sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye tApakSetrasaMsthiteHpramANaM tadvAhyamaNDale vartamAne sUrye'ndhakArasaMsthite pramANama-1 bhidhAtavyaM, tacca tAvat 'tayANaM uttamakahapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI tyAdi, taccaiva sUtrato bhaNanIyaM-'aMto saMkuDA anukrama [39] ~156~ Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [39] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [4] prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [17] upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 75 // 4 hai bAhiM vitthaDA aMto baTTA bAhiM pihulA aMto aMkamuhasaMThiyA cAhiM satdhimuhasaMThiyA, ubhayopAseNaM tIse duve bAhAo avaDiyAo bhavaMti paNayAlIsaM 2 joyaNasahassAI AyAmeNaM, duve ya NaM tIse bAhAo aNavadviAo bhavaMti, taMjahA - asmitariyA caiva bAhA sababAhiriyA caiva vAhA, sIse NaM savantaricA vAhA maMdarapadyayaMteNaM cha joyaNasahassAI tinni ya caDavIse joyasa ucca dasabhAgA joyaNassa parikkheveNaM Ahiyatti vaejjA, tIse NaM parikkhevavisese kao AhivattiyaecyA 1, tA jeNaM maMdarassa pavayassa parikkheve te NaM dohiM guNittA dasahiM chittA dasahiM bhAge hIramANe, esa NaM parikleva visese Ahiyatti vaejjA, tA se NaM tAvakkhece kevaiyaM AyAmeNaM Ahiyatti vaejjA?, tA tesIi joyaNasahassAiM tinni tettIkhe joyaNasae joyaNatibhAgaM Ahiyatti vaejjA, tayA NaM kiMsaMThiyA aMdhakArasaMThiI Ahiatti vaijjA ?, tA uDDI muhakalaMbuyApupphasaMThANasaMThiyA Ahiyatti vaejjA, aMto saMkuDA vAhiM vitthaDA aMto caTTA bAhiM pihulA aMto aMkamuhasaMThiyA bAhiM satthimuhasaMThiyA ubhao pAseNaM tIse duve bAhAo bhavaMti, paNayAlIsa 2 joyaNasahassAI AvAmeNaM, dube va pAM tIse bAhAo aNavahiyAo bhavaMti, taMjahA sadhanbhaMtariyA caiva bAhA sababAhiriyA caiva vAhA, tIse NaM sabandhaMtariyA bAhA maMdarapacayaMteNaM nava jIyaNasahassAI cacAri ya chalasIe joyaNasae nava ya dasabhAge joyaNassa parikkheve Ahiyati vaejjA, tA jeNaM maMdarassa pavayassa parikleve taM parikkhevaM tihiM guNittA dasahiM chittA dasahiM bhAge hIramANe, esa NaM parikkhevavisese Ahiyatti vaejjA, tIse NaM savabAhiriyA bAhA lavaNasamuddateNa uNauI joyaNasahassAI aDaya aTTaTThe joyaNasae cacAri ya dasabhAge joyaNassa parikkheveNaM Ahie iti vaejjA, vA esa NaM parikkhevavisese kao Eucation International For Park Use Only ~157~ 4 prAbhRte tApakSetrapramANaM sU 25 / / 75 / / Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [25] Ahie iti vaejA?, tAje NaM jaMbuddIvassa dIkssa parikkheve paNNate taM parikkhevaM tihiM guNittA dasahiM chittA dasahi bhAge hIramANe esa NaM parikveSavisese bhAhie iti vaejjA, tIse NaM aMdhakAre kevaie AyAmeNaM Ahie iti vaijArI, tA tesIi joyaNasahassAI titriya tittIse joyaNasae joyaNattibhAgaM ca Ahie iti vaejA, tayA NaM uttamakahapattA* ukkosiyA aTThArasamuhunA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhutte divase bhavaI' idaM ca sakalamapi mAguktasUcavyAkhyAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaM, tApakSevasaMsthitI cintyamAnAyAM yanmaMdaraparirayAdi dvAbhyAM guNyate andhakAracintAyAM tu[4 | tanibhistadanantaraM cobhayatrApi dazabhivibhajanaM tathA sarvavAdye maNDale sUryasya cAraM carato lavaNasamudramadhye pazca yojanasahasrANi tApakSetraM tadanurodhAda, andhakArazcAyAmatovarddhate tatakhyazItiyojanasahasrANi ityuktamiti / tadevamuktaM tApakSetrasaMsthitiparimANamandhakArasaMsthitiparimANaM ca, sampratyUrdhvamadhaH pUrvavibhAge'paravibhAge ca yAvatprakAzayataH sUryoM tannirUpaNArtha sUtramAha-tA jaMbuddIve Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, jaMbUdvIpe kiyat-kiyatpramANaM kSetraM sUryAvUrva tApayataH-prakAzayataH kiyarakSetramadhaH kiyarakSetraM tiryaka, pUrvabhAge aparabhAge cetyarthaH, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpeka dvIpe sUryoM pratyekaM svavimAnAdUrvamekaM yojanazataM tApayata:-prakAzayataH adhastApayato'STAdaza yojanazatAni, etaccAgho-14 laukikagrAmApekSayA draSTavyaM, tathAhi-adholaukikagrAmAH samatalabhUbhAgamavadhIkRtyAdho yojanasahasreNa vyavasthitA tatrApi sUryaprakAzaH prasarati, tataH samatalabhUbhAgasyAdho yojanasahasraM tadUrva cASTau yojanazatAnItyubhayamIlane'STAdaza yojanazatAni, tiryak svavimAnAt pUrvabhAge'parabhAge ca pratyeka tApayataH saptacatvAriMzadyojanasahasrANi dve yojanazate dIpa anukrama [39] ~ 158~ Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [4], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala0) 5prAbhatelezyAprati zahatiH sU26 sUtrAMka [25] dIpa triSaSTe--triSaSTyadhike ekaviMzatiM ca paSTibhAgAna yojanasya / 4726364 // . iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM caturtha-prAbhRtaM samAptaM tadevamuktaM caturthaM prAbhRtaM, sammati pazcamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAraH kasmina lezyA pratihate ti, tatastadviSaya praznasUtramAha tA kassi NaM sariyassa lessA paDihatAti vadejA, tattha khalu imAo vIsaM paDivattIo paNNattAo, tatthege ecamAhaMsu tA maMdaraMsi NaM pacataMsi sUriyassa lessA paddhihatA AhitAti padejA, ege evamAsu 1 ege puNa evamAhaMsu tA meUsi NaM pavataMsi sUriyassa lessA paDihatA AhitAtivadejA, ege evamAhaMsu 2 evaM eteNaM abhilAveNaM bhANiyavaM, tA maNoramaMsiNaM pavvayaMsi, tA sudaMsaNaMsi NaM pavayaMsi, tA sarvapamaMsiNaM pavataMsi tA girirAyasi NaM pacataMsi tA rataNuccayaMsi NaM pacataMsitA siluccayaMsiNaM pavayaMsi tA loamamaMsi pavartasi tA loyaNArbhisi NaM pacataMsitA acchaMsiNaM paJcataMsi tAsUriyAvattaMsi NaM pacataMsi sUriyAcaraNasi gaM pacataMsi tA uttamaMsi NaM pavayaMsi tA disAdissiNaM pacataMsi tA avataMsaMsi NaM pacataMsi tA dharaNikhIlaMsi NaM pacayaMsi tA dharaNisiMgaMsiNaM paJcaryasi tA pacatidaMsi NaM pacataMsi tA pacayarAyasi NaM paJcayaMsi sUriyassa lesA paDihatA AhitAti vadejA, ege evamAhaMsa / vayaM puNa evaM vadAmo-tA maMdarevi pavuJcati anukrama [39] // 76 // atra caturtha prAbhRtaM parisamAptaM atha paJcamaM prAbhRtaM Arabhyate ~159~ Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama jAva pacayarAyA vuccati, tA je NaM puggalA sUriyassa lesaM phusaMti te NaM puggalA sUriyassa lesaM paDihaNaMti, adihAvi NaM poggalA sUriyassa lessaM paDihaNaMti, carimalesaMtaragatAviNa poggalA sUriyassa lessaM paDihaNaMti // (sUtra 26 ) // sUriyapaNNattIe bhagavatIe paMcamaM pAhuDaM samattaM // 'tA kassi NamityAdi, tA iti pUrvavat , abhyantaramaNDale sUryasya lezyA prasaratIti kasmin sthAne lezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet ?, ayamiha bhAvArtha:-ihAvazyamabhyantaraM pravizantI sUryasya lezyA kasmin sthAne pratihatetyabhyupa-| gantavyaM, yataH sarvAbhyantare sarvabAhye ca maNDale jambUdvIpagataM tApakSetramAyAmataH paJcacatvAriMzadyojanasahanapramANamevAkhyAtametaca sarvAbhyantaramaNDalagate sUrye lezyApratihatimantareNa nopapadyate, anyathA niSkAmati sUrye tatpratibaddhasya tApakSetrasyApi niSkramaNabhAvAt sarvabAhye maNDale cAraM carati sUrye hInamAyAmato bhavet na ca hInamuktamato'vasIyate kApi lezyA pratighAtamupayAti tatastadavagamAya prazna iti, evaM prazne kRte sati bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthe'tyAdi, tatra-sUryalezyApratihativiSaye khalvimA viMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA 'tantra' teSAM 5 |viMzateH paratIrthikAnAM madhya eka evamAhuH-mandare parvate sUryasya lezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet, vadediti teSAM | mUlabhUtaM sva ziSyaM pratyupadezaH, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu' 1, eke punarevamAhuH-merI parvate sUryalezyA pratihatA AkhyAtA iti vadet, eke evamAhuH 2, 'eca'mityAdi evaM-ukkena prakAreNa-etena vakSyamANena pratipattivizeSabhUtenA-4 lApakena zeSapratipattijAtaM netavyaM, tAneva pratipattivizeSabhUtAnAlApakAn darzayati-tA maNoramaMsi NaM pacataMsI [40] ~160~ Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [26] // 77 // sUryaprajJa- tyAdi pratyAlApakaM ca pUrvoktAni padAni yojanIyAni, tata evaM sUtrapAThaH-'ege puNa evamAhaMsu tA maNoramaMsi NaM pavayaMsi 15 prAbhRte zivattiH sUriyalesA paDihayA Ahiyatti vaijA ege evamAsu 3, ege puNa evamAhaMsu, tA sudaMsaNaMsi NaM pacapaMsi sUriyalesA lezyAprati(mala0) piDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAsu, tA sayaMpahasi pavayaMsi sUriyalesA paDihayA hatiH sU26 | Ahiyatti vaijjA ege evamAsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA girirAyasi NaM pacayaMsi sUriyalesA paDihayA Ahiyatti | vaejjA, ege evamAhaMsu 6, ege puNa evamAiMsu tA rayaNucayaMsi pavayaMsi sUriyalesA paDihayA Ahiyatti vaijjA ege evamAhaMsu 7, ege puNa evamAhaMsu tA siluccayaMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA, ege pavamA sAsu 8, ege puNa evamAsu tA loyamajjhasi NaM pacayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAhaMsu 9, jAege puNa evamAhaMsu tA loganAbhiMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaijA ege evamAhaMsu 10, ege puNa evamAIsu tA acchasi gaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaijjA ege evamAiMsu 11, ege puNa evamAhaMsu tA sUriyAvattasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 12, ege puNa evamAhaMsu tA sUriyAvaraNaMsi pazyasi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 13, ege puNa eva-18 mAhaMsu tA uttamaMsi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA, ege evamAhaMsu 14, ege puNa evamAhaMsu // 77 // tA disAdissi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDiyA Ahiyatti vaejjA, ege evamAsu 15, ege puNa evamAsu tA avatasasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA page evamAsu 16, ege puNa evamAhaMsu tA dharaNi-I ******555 dIpa anukrama [40] ~ 161~ Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [26] khIlaMsi NaM padhayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 17, ege puNa evamAhaMsu tA dharaNisiM4 gaMsi zaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAsu 18,ege puNa evamAhaMsu tA pabaIdaMsi NaM paba-4 dayasi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 19, ege puNa evamAhesu tA pavayarAyasi NaM pavayaMsi sUriyassa lesA paDihayA Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 20, tadevaM paratIrthikapratipattIrupadarya samprati svamatamupadarzayati-'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarutpannakevalajyotiSa evaM vadAmaH yaduta 'tA'iti pUrvavat yasmin parvate'bhyantaraM prasarantI sUryasya lezyA pratighAtamupagacchati sa mandaro'pyucyate yAvatparvatarAjo'pyucyate, sarveSAmapyeteSAM zabdAnAmekArthikatvAt , tathA mandaro nAma devastatra palyopamasthitiko maharddhikA parivasati tena tadyogAnmandara ityabhidhIyate1, sakalatiryaglokamadhyabhAgasya maryAdAkAritvAnmeruH 2, manAMsi devAnAmapi atisurUpatayA ramayatIti manoramaH 3, zobhanaM jAmbUnadamayatayA vajaranabahulatayA ca manonirvRtikaraM darzanaM yasyAsau sudarzanaH, 4, svayamAdityAdinirapekSA ranabahula tayA prabhA-prakAzo yasya sa svayaMprabhaH 5, tathA sarveSAmapi girINAmuccastvena tIrthakarajanmAbhiSekAzrayatayA ca rAjA A girirAjaH 6, tathA ratnAnAM nAnAvidhAnAmut-prAbalyena cayaH-upacayo yatra sa ratnoccayaH 7, tathA zilAnA-pANDukakambalazilAmabhRtInAmut-pharya zirasa upari cayaH-sambhavo yatra sa ziloccayaH 8, tathA lokasya-tiryaglokasya samasta-1 syApi madhye vartate iti lokamadhyaH 9, tathA lokasya-tiryaglokasya sthAlaprakhyasya nAbhiriva-sthAlamadhyagatasamunnatavRttaca CACAGR AASKAR dIpa anukrama [40] ~ 162~ Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 78 // sUtrAMka [26] CAMKARACTICE dIpa anukrama ndraka iva lokanAbhiH 10, tathA acch:-svcch| sunirmalajAmbUnadaralabahulatvAt 11, tathA sUrya upalakSaNametat candra-45prAbhRte grahanakSatratArakAca pradakSiNamAvarttante yasya sa sUryAvartaH 12, tathA sUryairupalakSaNametat candragrahanakSatratArakAbhizca samantataH bAlezyApratiparibhramaNazIlairAtriyate sma-veSyate smeti sUryAvaraNaH 'kRr3hahula'miti vacanAtkarmaNyanatpratyayaH 13, tathA girINAmu hatiHsUrakSa ttama iti uttamaH 14, dizAmAdiH prabhavo digAdiH, tathAhi-rucakAt dizAM vidizAM ca prabhavo rucakazcASTapradezAtmako merumadhyavattI, tato merurapi digAdirityucyate 15, tathA girINAmavataMsaka ivetyavataMsakaH 16, amISAM ca SoDazAnAM nAmnAM savAhike ime jambUdvIpaprajJaptiprasiddha gAthe-"maMdara merumaNorama sudaMsaNa sayapabhe ya girirAyA / rayaNoccae siloccaya majhe logassa nAbhI ya // 1 // acche ya sUriyAvatte, sUriyAvaraNe iya / uttame ya disAI ya, vaDise iya solase // 2 // " tathA dharaNyA:-pRthivyAH kIlaka iva dharaNikIlakaH, tathA dharaNyAH zRGgamiva dharaNiGgaH, parvatAnAmindraH parvatendraH, parvatAnAM rAjA parvatarAjaH, tadevaM sarve'pi mandarAdayaH zabdAH paramArthata ekArthikAstato bhinnAbhiprAyatayA pravRttAH prAktanAH pratipattayaH sarvA api mithyArUpA avgntvyaaH| yApi ca lezyApratihatiH sA mandare'pyasti anyatrApi ca, tathA cAhatA je gaM'ityAdi, tA iti pUrvavat ye Namiti vAkyAlaGkAre pudgalA merutaTabhittisaMsthitAH sUryasya lennyaaN| spRzanti te pudgalAH sUryasya lezyAM pratighnanti, abhyantaraM pravizantyAH sUryalezyAyAstaiH pratiskhalitatvAt, ye'pi pudgalA merutaTabhittisaMsthitA api dRzyamAnapudgalAntargatAH sUkSmatvAna cakSasparzamupayAnti te'pyadRSTA api sUryalezyAM prti-131||78 / / manti, tairapyabhyantaraM pravizantyAH sUryalezyAyAH svazaktyanurUpaM pratiskhalyamAnatvAt , ye'pi meroranyatrApi caramalezyA-| [40] SARERatoninhitional ~ 163~ Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ntaragatA:-caramalezyAvizeSasaMsparzinaH pudgalAste'pi sUryalezyA pratighnanti, tairapi caramalezyAsaMsparzitayA caramalezyAyAH pratihanyamAnatvAt // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM paMcama-prAbhUtaM samAptaM prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama E3%84% 2595% tadevamuktaM paJcamaM prAbhRtaM, sampati paSThamArabhyate, sasya cAyamarthAdhikAraH-'kathamojaHsaMsthitirAkhyAtA iti, tatastaddhiSayaM praznasUtramAha tA karate oyasaMThitI AhitAtivadekhA?, tastha khalu imAo paNavIsaM paDivasIo paNNatAo. tatdhege evamAhaMsu tA aNusamayameva sUriyassa oyA aNNA uppaje, aNNA aveti, ege evamAsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva sariyassa oyA aNNA uppajati aNNA aveti 2, eteNaM abhilAveNaM NetavA, tA aNurAiMdiyameva tA aNupakkhameva tA aNumAsameva tA aNuuDumeva tA aNuayaNameva tA aNusaMvaccharameva tA aNujugameva tA aNuvAsasayameva tA aNuvAsasahassameva tA aNuvAsasayasahassameva tA aNupuSameva tA aNupuSasapameva aNupuSasahassameva tA aNupuSasatasahassameva tA aNupalitovamameva tA aNupalitovamasatameva tA aNupalitovamasahassameva tA aNupalitobamasayasahassameva tA aNusAgarovamameva, tA aNusAgarovamasatameva tA aNusAgarovamasahassameva tA aNusAgarocamasayasahassameva ege evamAhaMsu [40] RRRRRE | atra paJcamaM prAbhUtaM parisamAptaM atha SaSThaM prAbhRtaM Arabhyate ~164~ Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 6 ojaHsthiti prata sUryaprajJaptivRtti (mala0) // 79 // sUtrAMka prAbhRte sU27 [27] dIpa tA aNuussappiNiosappiNimeva sUriyassa oyA aNNA upacati aNNA aveti, ege evamAiMsu vayaM puNa evaM vadAmo tA tIsaM 2 muhutte sUriyassa oyA avahitA bhavati, teNa paraM sUriyassa oyA aNavAhitA bhavati, chammAse sarie oyaM NicuDDeti chammAse mUrie orya abhivati, NikkhamamANe sarie desaM NicuDeti pavisamANe sUrie desaM abhivuheha, tatva ko hetUti vadejA ?,tA ayapaNaM jaMbuddIve 2saSadIvasamu0 jAva pari-18 kleveNaM, tA jayA NaM sUrie sababhaMtaraM maMDalaM uthasaMkamittA cAraM carati tatA NaM uttamakaDhapatte ukosae aTTahArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, se NikkhamamANe sUrie NavaM saMvaccha ayamANe paDhamaMsi ahorattaMsi abhitarANataraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM mUrie abhi-4 tarANataraM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati tatANaM egaNaM rAidieNaM egaM bhAgaM oyAe divasakhittassa NibudvittA rataNikkhettassa abhivahittA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiM tIsehiM satehiM chittA,tatA NaM aTThArasa muhutte divase bhavati dohiM egahibhAgamuSTuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaDibhAgamuhuttehiM &ahiyA, se NikkhamamANe sUrie docaMsi ahorasi ambhitaratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA. jayA NaM sUrie ambhitaratacaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM dohiM rAIdiehiM do bhAge oyAe divasakhettassa NibuDittA rayaNikhittassa abhivaDhesA cAraM carati, maMDalaM aTThArasatIsehiM saehiM chettA, tatANaM aTThArasamuhutte divase bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM UNe duvAlasamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamu anukrama [41] // 79 // ~165~ Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [27] dIpa anukrama [41] huttehiM ahiyA, evaM khalu eteNuvAeNaM nikkhamamANe sUrie tayANaMtarAotadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMkamamANe raegamege maMDale egamegeNaM rAidieNaM pagamegeNaM 2 bhAgaM oyAe divasakhettassa NibuDemANe 2rayaNivettassa abhivaDhemANe 2 sababAhiraM maMDalaM upasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie sababhaMtarAto maMDalAto sababAhiraM maMDalaM vasaMkamittA cAraM carati tatA NaM sababhaMtaraM maMDalaM paNidhAya egeNaM tesIteNaM rAiMdiyasateNaM ega tesItaM bhAgasataM oyAe divasakhettassa NibbuhettA rayaNikhettassa abhivuhettA cAraM carati maMDala aTThArasahiM tIsehiM chettA, tatA NaM utsamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavati jahaNNae duvAlasamuhatte divase bhavati, esa NaM pahamaLammAse esa NaM paDhamassa chammAsassa pajavasANe, se pavisamANe sUrie docaM chammAsaM ayamANe par3hamaMsi ahorasi bAhirANaMtaraM maMDalaM ubasaMkamittA cAraM gharati, tA jayA NaM sUrie yAhirANaMtaraM maMDalaM ubasaMkamittA cAra carati tatA NaM egeNaM rAIdieNaM ega bhAgaM oyAe rataNikkhettassa NicuhettA divasakhepsassa abhivattA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiMtIsehiM chettA, tatA NaM aTThArasamuhuttA rAI bhavati dohiM egaTThibhAgamuSTuttehiM UNA duvAlasamuhutte divase bhavati dohiM egahibhAgamuhUttehiM adhie, se pavisamANe sUrie docaMsi ahorattaMsi bAhiraM tartha maMDalaM ubasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sarie bAhiratacaM maMDalaM ughasaMkamittA cAraM carati tatA NaM dohiM rAidiehiM do bhAe oyAe ragaNikhettassa NicuDhettA divasakhettassa abhivuhettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasahiM tIsehiM chettA, tayA NaM ~166~ Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: suryaprajJamitiH prata mAbhRte sUtrAMka [27] dIpa ROSAROKASAGAR aTThAsamuhuttA rAI bhavati cAhiM egahibhAgamuhuttehiM UNA duvAlasamuhutte divase bhavati cauhiM emaTibhA- o gamuhuttehiM adhie, evaM khalu eteNugaeNaM pavisamANe sUrie tatANaMtarAto tadANaMtaraM maMDalAto maMDalaM saMka-2 | sthitimamANe 2 egamegeNaM rAidieNaM egamegeNaM bhAgaM oyAe rayaNikhettassa NivvuhamANe 2 divasakhettassa abhivaDDemANe 2 sambhaMtaraM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati, tA jayA NaM sUrie savavAhirAto maMDalAto sadhabhaMtaraM maMDala sU25 uvasaMkamittA cAra carati tatA NaM sababAhiraM maMDalaM paNidhAya egeNa tesIteNaM rAiMdiyasaeNa ega tesItaM| bhAgasataM oyAe rayaNikhittassa NivuhettA divasakhettassa abhivaDhettA cAraM carati, maMDalaM aTThArasatIsehi saehiM chettA, tatA NaM utsamakahapatte ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jahaNiyA duvAlasamuSTuttA raaii| bhavati, esa NaM doce chammAse esa NaM docassa chammAsassa pajavasANe, esa NaM Adice saMvacchare, esa NaM| Adicassa saMvaccharassa pacavasANe (sUtraM 27) // chaI pAhuDaM samattaM // 'tA kahaM te oyasaMThiI ityAdi, tA iti pUrvavat , kadhaM?-kena prakAreNa kiM sarvakAlamekarUpAvasthAyitayA utAnyathA ojasa:-prakAzasya saMsthiti:-avasthAnamAkhyAtA iti vadet, evamukte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayaH sambhavanti tAvatIH kathayati-tatthe'tyAdi, tatra-ojaHsaMsthitI viSaye khalvimAH paJcaviMzatiH pratipattayaH prajJaptA, tadyathA-tatra-teSAM paJcaviMzate paratIthikAnAM madhye eke vAdina evamAhuH, 'tA'iti pUrvavat, anusamayameva-pratikSaNamevI // 8 // sUryasya ojo'nyadutpadyate anyadapaiti, kimuktaM bhavati ?-pratikSaNaM sUryasya ojaH prAktanabhinnapramANaM vinazyati, anya anukrama [41] ~167~ Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [27] deva prAkanAdinapramANamoja utpadyate, sUtre ca ojaHzabdasya strItvena nirdezaH prAkRtatvAdArSatvAdvA, atraivopasaMhAraH || 'ege evamAsu' 1, eke punarevamAhuH, 'tAiti pUrvavat, anumuhUrtameva-pratimuhartameva sUryasya oz2o'nyadutpadyate anyacca prAktanamapati, atraivopasaMhAraH 'ege evamAsu'2, evaM 'mityAdi, evaM-uktena prakAreNa etena vakSyamANena pratipattivizeSa-8 bhUtenAlApakena zeSa pratipattijAtaM netavyaM, tAnevAbhilApavizeSAn darzayati-tA aNurAidiyameve'tyAdi, sugama, navaraM rAtrindivaM rAtrindivamanu anurAtriMdivamityevaM sarvatra vigrahabhAvanA karaNIyA, pAThaH punarevaM sUtrasya veditavya:ege evamAhesu tA aNurAiMdiyameva sUriyassa oyA aNNA uppajjai annA aveti, ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu tA aNupakkhameva sUriyassa oyA annA uppajjai, annA avei, ege evamAhaMsu 4, ege puNa evamAhasu tA aNumAsameva sUriyassa oyA aNNA uppajjati(annA) avei,ege evamAhaMsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA aNuuumeva sUriyassa oA annA upajai, annA aveha, ege evamAhaMsu 6, ege evamAsu tA aNuayaNameva sUriyarasa oyA annA uppajjai annA avei, ege evamAhaMsu 7, ege puNa eSamAiMsu tA aNusaMvaccharameva sUriyassa ojA annA uppajai annA avei, pAege evamAhaMsu8, ege puNa evamAsu tA aNujugameva sUriyassa oA annA uppajjai annA avei, egeevamAhaMsu 9,ege puNa evamAhaMsu tA aNuvAsasayameva sUriyassa oyA annA uppajjai aNNA avei,ege evamAhaMsu 10, tA ege puNa evaMmAiMsu aNuvAsasahassameva sUriyassa oA aNNA uppajai annA avei, ege evamAsu 11, ege puNa evamAsu tA aNuvAsasaya-4 sahassameva sUriyassa oyA aNNA uppajjai annA avei, ege evamAhaMsu 12, ege puNa evamAhesu tA aNupuSameva mUri dIpa anukrama [41] ~168~ Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prajJa- (mala0) tivRttiH prata sUtrAMka [27] dIpa SEARSHAHR yassa othA annA uppajai annA avei, ege evamAsu 15, ege puNa evamAhaMsu tA aNupubasayameva sUriyassa oyA ojaHannA uppajai annA avei, ege evamAhaMsu 14, ege puNa evamAhaMsu tA aNupuSasahassameva sUriyassa oyA annA uppa- sthitijai annA avei, ege evamAsu 15, ege puNa evamAsu tA aNupuSasayasahassameva sUriyassa oyA annA upajjaiFI prAbhRte annA abei, ege evamAIsu 16, ege puNa evamAsu tA aNupaliovamameva sUriyassa oyA annA uppajjai, azA avei, sU 27 ege evamAsu 17, ege puNa pavamAsu tA aNupaliovamasayameva sUriyassa oyA annA upajAi, annA avei, ege evamAiMsu 18, ege puNa evamAhaMsu tA aNupaliovamasahassameva sUriyassa oyA annA uppajai annA avei, ege evamAhaMsu 19, ege puNa evamAhaMsu tA aNupaliovamasayasahassameva sUriyassa oyA annA uppajjai, annA avei, ege eva-15 mAsu 20, ege puNa evamAhaMsu tA aNusAgaroSamameva sUriyassa oyA annA uppajai, annA avei, ege evamAsu 21, ege puNa evamAhaMsu tA aNusAgarovamasayameva sUriyassa oyA aNNA uppajjai, aNNA aveha, ege evamAsu 22, ege| [puNa evamAhaMsu tA aNusAgarovamasahassameva sUriyassa oyA aNNA uppajjA, annA avei, ege pacamAhaMsu 23, ege puSpa |evamAsu tA aNusAgarovamasayasahassameva sUriyassa oyA annA uppajai, aNNA abei, ege evamAsu 24, ege puNa evamAhaMsu tA aNuussappiNiosappiNimeva sUriyassa oyA annA uppajai, annA avei, ege evamAiMsu 25' etAca // 81 // patipattayaH savoM api mithyAtvarUpA yato'ta etAsAmapohena bhagavAn svamatamupadarzayati-vayaM punarevaM-vakSyamANaprakAreNa| vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA tIsa mityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpe prativarSe paripUrNatayA trizataM triMzataM muhUcAna 5 anukrama [41] ~169~ Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [27] 45645625657 yAvata sUryasya bhoja:-prakAzo'vasthitaM bhavati, kimukaM bhavantiI, sUryasaMvatsaraparyante yadA sUryaH sarvAbhyantare maNDale cAre | carati tadA sUryasya jambUdvIpagatamojaH paripUrNapramANaM triMzataM muhUrtAna yAvad bhavati, 'leNa pati tataH paraM sarvAbantarAnmaNDalAtparamityarthaH, sUryasyaujo'navasthitaM bhavati, kasmAdanavasthitaM bhavatIti cet, ata Aha-chammAse' ityAdi, yasmAtkAraNAtsarvAbhyantarAnmaNDalAtparataH prathamAn sUryasaMvatsarasatkAn paNmAsAn yAvatsUryo jambUdvIpamatamojaH-prakAzaMOM pratyahorAtramekaikasya triMzadadhikASTAdazazatasaGkhyabhAgasatkasya bhAgasya hApanena nirveSTayati-hApayati, tadanantaraM dvitIyAna paNmAsAn sUryasaMvatsarasatkAna yAvatsUryaH pratyahorAtramekaikatriMzadadhikASTAdazazatasaGkhyasatkabhAgavarddhanenaujaH-prakAzamabhivarddhayati, etadeva vyakaM byAcaSTe-'nikkhamamANe ityAdi, sugamam , navaraM dezamiti-triMzadadhikAnAmaSTAdazazatasamAnAM bhAgAnAM satkaM pratyahorAtramekaikaM bhAga, tenocyate sarvAbhyantare maNDale paripUrNatayA trizataM mUhartAna yAvadavasthitaM sUryasyaujastataH paramanavasthitamiti, etadeva caitatyena vibhAvayiSuH praznasUtramupanyasyajhAha-'tatthe'tyAdi, tatra-niSkAmana sUryo deza-yathoktarUpaM nirveSTapati praSizanabhivarddhayatItyetasmin viSaye ko hetuH-kA upapattiriti vadet, bhagavAnAha'tA ayana'mityAdi, idaM jambUdIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM vyAkhyAnIyaM ca, tA jayA NamityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamuhUrto divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtriH, tataH sarvAbhyantarAnmaNDalAduktaprakAreNa niSkrAman sUryo navaM saMvatsaramAdadAno navasya saMvatsarasya prathame'horAtre'bhyantarAnantaraM dvitIyaM maNDalamupasaGkamya cAraM carati 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sarvAbhyantarAna dIpa anukrama [41] ~170~ Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRttiH prata (malA sUtrAMka [27] sthitiprAbhute sU27 1082 // dIpa 646454552 taraM dvitIyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA ekena rAtrindivena sarvAbhyantaramaNDalagatena prathamakSaNAdUrva zanaiH zanaiH kalAmAtrakalAmAtrahApananAhorAtraparyante eka bhAgamojasaH-prakAzasya divasakSetragatasya nirveSya-hApayitvA tameva caika bhAgaM rajanikSetrasyAbhivarddhayitvA cAraM carati, kiyatpramANaM punarbhAgaM divasakSetragatasya prakAzasya hApayitvA rajanikSetrasya varddhayitvA ?, tata Aha-maNDalamaSTAdazabhitriMzaH-triMzadadhikaiH zataizchittvA, kimuktaM bhavati ?-dvitIyaM maNDalamaSTAdazabhistriMzadadhikairbhAgazataivibhagya tatsatkameka bhAgamiti, kasmAtpunarmaNDalasyASTAdaza zatAni triMzadadhikAni bhAgAnAM parikalpyante !, ucyate, iha ekaikaM maNDalaM dvAbhyAM sUryAbhyAM ekenAhorAtreNa bhramyA pUryate, ahorAtrazca triMzanmuhartapramANaH, pratisUrya cAhorAtragaNane paramArthato dvAvahorAtrau bhavataH, dvayozcAhorAtrayoH paSTirmuhartAH, tato maNDalaM prathamataH pathyA bhAgaivibhajyate, niSkAmantau ca sUryo pratyahorAtraM pratyekaM dvau dvau muhUrtekaSaSTibhAgau hApayataH pravizantau cAbhivardhayataH, yau ca dvau muhUtkaSaSTibhAgau tau samuditAvekaH sArddhatriMzattamo bhAgaH, tataH SaSTirapi bhAgAH sArddhayA triMzatA guNyante, jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzatA'dhikAni ca bhAgAnAM, evaM niSkrAman sUryaH pratimaNDalaM triMzadadhikASTAdazazatasayAnAM bhAgAnAM satkamekaikaM bhAgaM divasakSetragatasya prakAzasya hApayan rajanikSetrasyAbhivarddhayan ' tAvadvaktavyaH yAvatsarvabAhye maNDale vyazItyadhika bhAgazataM divasakSetragatasya prakAzasya hApayitA rajanikSetrasya cAbhivarddhayitA bhavati, tryazItyadhika ca bhAgazatamaSTAdazazatAnAM triMzadadhikAnAM dazamo bhAgaH, tataH 'sarvAbhyantarAnmaNDalAt sarvadhArthI maNDale jambUdvIpacakravAla dazabhAgaskhuvyati rajanikSetrasyAbhivarddhate' iti yatmAgabhihitaM tadapi samIcInaM jAtamiti, evamabhyantaraM pravizana | anukrama [41] ~ 171~ Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [6], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [27] pratimaNDalamaSTAdazazatabhAgAnAM triMzadadhikAnAM satkamekaika bhAgamabhivarddhayan tAvadvaktavyo yAvatsarvAbhyantare maNDale nyazItyadhika bhAgazataM divasakSetragatasya prakAzasyAbhivarddhayati rajanikSetragatasya ca hApayati, jyazItyadhikaM ca bhAgazataM . jambUdvIpacakravAlasya dazamo bhAgastataH sarvabAhyAnmaNDalAtsarvAbhyantare maNDale divasakSetragatasya prakAzasyaiko dazamazcakra-14 vAlabhAgo'bhivarddhate rajanikSetragatasya tu gruTyatIti yatprAgavAdi tadavirodhIti, sUtra tu-tayA NaM aTThArasamuhutte divase ityAdikaM sakalamapi prAbhRtaparisamAptiM yAvatsugama, navaramevamatropasaMhAraH-yata evaM sUryacArastataH pratisUryasaMvatsaraM sUryasaMvatsaraparyante sarvAbhyantare maNDale triMzataM 2 muharttAn yAvatparipUrNamavasthitamojastataH paramanavasthita, sarvAbhyantare'pi ca maNDale triMzataM muhUrtAn yAvatparipUrNamavasthitamoja ucyate vyavahArato nizcayataH punastatrApi prathamakSaNAdUrva zanaiH zanaihIMyamAnamavaseyaM, prathamakSaNAvaM sUryasya sarvAbhyantarAnantaradvitIyamaNDalAbhimukhaM cAra caraNAditi / / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM SaSThaM-prAbhRtaM samAptaM MI tadevamukta SaSThaM prAbhRta, sampati saptamaM Arabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH 'kastava matena bhagavan ! sUrya varayatI'ti, tata etadviSayaM praznasUtramAha tA ke te sUriyaM varaMti AhitAti vadejA?, tattha khalu imAovIsaM paDivattIo papaNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA maMdare NaM pacate sariyaM varayati Ahiteti vadejA, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA merU dIpa anukrama [41] 1958 atra SaSThaM prAbhRtaM parisamAptaM atha saptamaM prAbhRtaM Arabhyate ~172~ Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [7], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [28] dIpa sUryaprajJa Na pavate sUriyaM varati Ahiteti vadejA, evaM eeNaM abhilAvaNaM tavaM jAva pacatarAye NaM pavate sUriyaM vara- varaNaptivRttiH yati Ahiteti vadejyA, taM ege ebamAsu, vayaM puNa evaM vadAmo-tA maMdarevi pavucati taheva jAva paJcatarA-18 prAbhUta (mala) evi pavucati, tAje NaM poggalA sUriyassa lesa phusati te poggalA sUriyaM varayaMti, adihAvi NaM poggalA sU 27 // 8 // sUriyaM varayaMti, caramalesaMtaragatAvi gaM poggalA sUriyaM varayati (sUtraM 28) // sattamaM pAhuI samattaM // 'tA ke te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kastava matena bhagavan ! sUrya varayati ?, varayan 'vara IpsAyAM' Atumicchan / svaprakAzakatvena svIkurvan , AkhyAta iti vadet , evamukte bhagavAn etadvipayA yAvatyaH paratIthikAnAM pratipattayaH tAvatI: kathayati-tatthe'tyAdi, tatra sUrya prati varaNaviSaye khalvimA viMzatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM viMzataH paratIthikAnAM madhye eke prathamA eSamAhuH-mandaraH parvataH sUrya varayati, mandaraH parvato hi sUryeNa maNDalaparisamyA sarvataH4A prakAzyate, tataH sUrya prakAzakaravena varayatItyucyate, atropasaMhAraH-'ege evamAsu'1, eke punarevamAhuH, meruparvataH sUrya varayannAkhyAta iti vadet , atrApyupasaMhAraH 'ege evamAsu'2, 'eva'mityAdi, evaM-ukkena prakAreNa lezyApratihativiSa yavimatipattivat tAvanetavyaM yAvatparvatarAjaH parvataH sUrya varayan AkhyAta iti vadet, eke evamA huriti, kimukt| Xbhavati ?-yathA prAk lezyApratihativiSaye viMzatiH pratipattayo yena krameNoktAstena krameNAtrApi vaktavyAH, suutrpaattho'pittraa|83|| prathamapratipattigatapAThAnusAreNAnyUnAtiriktaH svayaM paribhAvanIyo, granthagauravabhayAtuna likhyate, tadevamuktAH paratIrthikama-11 tipattayaH, saMprati bhagavAn svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-vakSyamANaprakAreNa vadAmaH, tameva prakAra-14 anukrama [42] 24-01- 23 ~173~ Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [7], ----------- prAbhRtaprAbhUta-], -------------- mUla [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 45%355% mAha-'tA maMdare'vI'tyAdi, tA iti pUrvavat , yo'sau parvataH sUrya varayan AkhyAtaH sa mandaro'pyucyate merurapyucyate yAvatparvatarAjo'dhyucyate, etacca prAgeva bhASitaM, tato bhinnabhinnaviSayatayA pravRttAH prAktanyaH pratipattayaH sarvA api mithyArUpA avagantavyAH, api ca-na kevalo merureva sUrya varayati, kiM vanye'pi pudgalAH, tathA cAhatA je Na'mityAdi, tA iti pUrvavat je Namiti vAkyAlaGkAre pudgalA merugatA amerugatA vA sUryalezyAM spRzanti te pudgalAH svaprakAzakatvena sUrya varayanti, IpsitaM hi sUryeNa prakAzyate, tato lezyApudgalaiH saha sambandhAtparaMparayA te-sUrya svaM kurvantItyucyate, ye ca prakAzyamAnapudgalaskandhAntargatA merugatA amerugatA vA sUryeNa prakAzitA api sUkSmatvAnna cakSuHsparzamu pagacchanti te'pi prAguktayuktyA sUrya gharayanti, ye'pi ca caramalezyAntaragatAH-svacaramalezyAvizeSasparzinaH pugalAstedU'pi sUrya varayanti, teSAmapi sUryeNa prakAzyamAnatvAt // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM saptama-prAbhRtaM samAptaM tadevamukta saptamaM prAbhRtaM, samprati aSTamamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikAraH-'kathaM tvayA bhagavan ! udayasaMsthitirAkhyAtA' iti, tata itthaMbhUtameva praznasUtramAha|tA kahaM te udayasaMThitI Ahiteti badejA, tattha khalu imAo tiNi paDivattIo papaNattAo, tattthege evamAhaMsu, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNahe aTThArasamuhutte divase bhavati tatA NaM uttarahevi aTThArasamu NAGAR [28] dIpa anukrama [42] F ON | atra saptamaM prAbhRtaM parisamApta atha aSTamaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 174~ Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 8udaya sUryapraka- ptivRttiH prata sUtrAka [29] dIpa anukrama [43] hutte divase bhavati, jayA NaM uttaraDhe aTThArasamuhutte divase bhavati tayA NaM dAhiNaDDe'vi aTThArasamuhutte divase bhavati, ta(ja,dA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDhe sattarasamuhutte divase bhavati tayA NaM uttaraDevi sattarasamuSTutte divase sthitibhavati, jayA NaM uttarahe sattarasamuhutte divase bhavati tadA NaM dAhiNahevi satsarasamuhatte divase bhavati, evaM prAbhUta sU39 parihAvetaI,solasamuhutte divase paNNarasamuhutte divase caudasamuSTutte divase terasamuhutte divase jAva NaM jaMyu-18 lAhIve2 dAhiNaDDhe bArasamuhutte divase tayA NaM uttaraddhevi bArasamuhutte divase bhavati,jatA NaM uttaraddhe bArasamuhutte divase bhavati tatA NaM dAhiNahevi bArasamuhutte divase bhavati, tatA NaM dAhiNaDe bArasamuhutte divase bhavati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa paJcayassa puracchimapasthimeNaM satA paNNarasamuhutte divase bhavati sadA | papaNarasamuhuttA rAI bhavati, avahitA NaM tattha rAiMdiyA paNNatA samaNAuso, ege evamAsu, ege puNa 87 ebamAhaMsu jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe aTThArasamuhuttANatare divase bhavati tayA NaM uttaraddhevi aTThArasamuhattANaMtare divase bhavai, jayA NaM uttaraDe aTThArasamuhattANatare divase bhavai tatA NaM dAhiNahRvi aTThAra samuhattANatare divase bhavaha evaM parihAvetavaM, sattarasamuhattANatare divase bhavati, solasamuhuttANatare0, paNNabArasamuhattANatare divase bhavati, cohasamuhattANaMtare,terasamahattANatare0.jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNa bArasamusAhuttANatare divase bhavati tadA NaM uttaraddhevi bArasamuluttANatare divase, jatA NaM uttaraddhe vArasamuhuttANatare divase bhavaha tayA NaM dAhiNaddhevi bArasamuhattANatare divase bhavati tadA NaM jaMbudIce 2 maMdarassa pacayassa | ~ 175~ Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] purasthimapacasthimai NaM No sadA paNNarasamuhutte divase bhavati No sadA papaNarasamuhuttA rAI bhavati, aNava-1 hitA NaM tattha rAiMdiyA NaM samaNAuso, ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDhe avArasamuhutte divase bhavati tadA NaM uttaraDe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jayA NaM uttarahe aTThArasamulutte divase bhavati tadA NaM dAhiNaDhe yArasamuhuttA (rAI bhavai, jayA NaM dAhiNahe aTThArasamuhuttA) tare divase bhavati tadA NaM uttaraddhe vArasamuSTuttA rAI bhavai, jatA NaM uttarahe aTThArasamuhattANatare divase bhavati tadA NaM dAhiNaddhe bArasamuhuttA rAI bhavati, evaM NetacaM sagalehi ya arNatarehi ya ekeke do do AlAvakA, sabahiM duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jAva tA jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaDhe baarsmuhuttaarnntre| divase bhavati tadA NaM utsaraddhe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jayA NaM uttaraddhe dudhAlasamuhutsANaMtare divase bhavati tadA NaM dAhiNaddhe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, tatA NaM jaMbuddIve 2 mandassa paccayassa purasthimapacasthimeNaM Nevatthi paNNarasamuhutte divase bhavati paNevatthi paNNarasamuhattA rAI bhavati, bocchiNNANaM tattha rAI[diyA paM0 smnnaauso| ege evamAhaMsu 3 / vayaM puNa evaM vadAmo, tA jaMbuddIve 2 sUriyA udINapAINamugga-1 licchati pAINadAhiNamAgacchaMti, pAINadAhiNamuggacchati dAhiNapaDINamAgacchati dAhiNapaDINamuggamacchati paDINaudINamAgacchanti paDINaudINamuggacchanti udINapAINamAgacchanti, tA jatA NaM jaMbuddIve 2|| dAhiNaddhe divase bhavati tadA NaM uttaraddhe divase bhavati, jadA NaM u0 tadA paM jaMbuddIve 2 maMdarassa parayassa puracchi A ~ 176~ Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata mala. 8prAbhUte udayasaMsthitiH sU29 sutrAMka // 85 // [29] dIpa anukrama [43] mapaJcacchime NaM rAI bhavati, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa paJcayassa purathime NaM divase bhavati tadANaM paJcacchitivRttiHlameNavi divase bhavati, jayA NaM pacatyime gaM divase bhavati tadA NaM jaMbuddIve 2maMdarassa pavayassa uttaradAhi Ne NaM rAI bhavati, tA jayA NaM dAhiNaddhevi ukkosae aTThArasamuhutte divase bhavati tayA NaM uttaraddhe ukosae aTThArasamuhutte divase bhavati, jadA uttaraddhe0 tadA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pavayassa purasthime NaM jahapiNayA duvAlasamuhuttA rAI bhavati,tA jayANaM jabuddIve 2 mandarassa pavatassa purakichame NaMukosae aTThArasamuhatte divase bhavati tatANaM pacatdhimeNavi ukosae aTThArasamuhase divase bhavati, jatA NaM pacasthime NaM ukosae aTThArasamuhutte |divase bhavati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMdarassa pacayassa uttaradAhiNe gaM jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, evaM eeNaM gameNaM Netaca, aTThArasamuhuttANatare divase sAtiregaduvAlasamuhattA rAI bhavati, sattarasamuhutte divase terasamuhasA rAI, sattarasamuhasANaMtare divase bhavati sAtiregaterasamuhattA rAI bhavati, solasamuhutte divase bhavati coisamuhuttA rAI, bhavati, solasamuhuttANatare divase bhavati sAtiregacodasamuhattA rAI bhavati, paNNarasamuhutte divase paNNarasamuhuttA rAI, paNNarasamuhuttANatare divase sAtiregapaNNarasamuhuttA rAI bhavai, cAuddasamuhutte divase sola samuhuttA rAI, cohasamuhuttANatare divase sAtiregasolasamuhuttA rAI, terasamuhuse dikse sattarasamuhasA rAI, terasamuhuttANaMtare divase sAtiregasattarasamuhuttA rAhe, jahaSaNae| duvAlasamUhutte divase bhavati ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavai, evaM bhaNitavaM, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 // 85 // OMOMOMS ~ 177~ Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: %13656 prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] dAhiNa vAsANaM paDhame samae paDicajati tatA NaM uttaraDevi vAsANaM paDhame samae paDivajjati, jatA NaM uttaraddhe vAsANaM paDhame samae paDivajjati tatA NaM jaMbuddIve 2maMdarassa pavayassa puracchimapacatdhime NaM arNatarapurakkha DakAlasamayaMsi vAsANaM paDhame samae paDivajai, tA jayA NaM jaMbuddIve maMdarassa paccayassa puracchimeNaM vAsANaM dApaDhame samae panivajai tatA NaM pacasthimeNavi vAsANaM paDhame samae paDivajaha, jayA gaM pacatthime NaM vAsANaM paDhame samae paDivajaha tatANaM jaMbuddIve 2 maMdadAhiNe NaM aNaMtarapacchAkayakAlasamayaMsi vAsANaM paDhame samae paDivaNNe bhavati, jahA samao evaM AvaliyA ANApANU thove lave mulutte ahoratte pakkhe mAse uU, evaM dasa AlAvagA jahA cAsANaM evaM hemaMtANaM gimhANaM ca bhANitavA, tA jatA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNaddhe |paDhame ayaNe paDivajati tadA NaM uttaraddhevi paDhame ayaNe paDivajaha, jatANaM uttaraDhe paDhame ayaNe paDivajati tadA gaM dAhiNaddhevi paDhame ayaNe paDivajjai, jatA NaM uttaraddhe paDhame ayaNe paDivajjati tatA NaM jaMbuddIve 2 maMda-12 rassaM pavayassa puratdhimapaJcasthimeNaM atarapurakkhaDakAlasamayaMsi paDhame ayaNe paDivajjati, tA jayA NaM jaMbu-12 dIve 2 mandarassa pavayassa purathimeNaM paDhame ayaNe paDivajrati tatA NaM pacatthimeNavi paDhame ayaNe paDivavai, jayA NaM paJcasthimeNaM paDhame ayaNe paDivajaha tadA pAM jaMbuddIve 2maMdarassa pacayassa uttaradAhiNe NaM aNaMtarapacchAkaDakAlasamayaMsi paDhame ayaNe paDivaNNe bhavati, jahA ayaNe tahA saMvaccharejuge vAsasate, evaM vAsasahasse vAsa-11 sayasahasse pubaMge pucha evaM jAva sIsapaheliyA palitovame sAgarovame, tA jayA NaM jaMbuddIve 2 dAhiNahe HASABS ~178~ Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) sthitiH sU29 sUtrAMka [29] // 86 // dIpa anukrama [43] ussappiNI paDiyajjati tatA NaM uttaraddhevi ussappiNI paDivajati, jatA NaM uttaraddhe ussappiNI paDivanatimAbhRte tatA gaM aMbuddIve 2 maMdarassa pavayassa purathimapaJcasthimeNaM vadhi osappiNI va asthi ussappiNI aba- udayasaMhite NaM tattha kAle paNNatte samaNAuso, evaM ussappiNIvi / tA jayA NaM lavaNe samudde dAhiNaddhe divase bhavati | tatA NaM lavaNasamudde uttaraddhe divase bhavati, jatA NaM uttaraddhe divase bhavati tatA NaM lavaNasamure puracchimapaJcatyime NaM rAI bhavati, jahA jaMbuddIve 2 taheva jAva ussappiNI, tahA dhAyaisaMDe NaM dIve sUriyA odINa. taheva, tA jatA NaM ghAyaisaMDe dIve dAhiNaddhe divase bhavati tatA NaM uttaraddhevi divase bhavati, jatA NaM uttaraddha divase bhavati tatA NaM dhAyaisaMDe dIve maMdarANaM pacatANaM purathimapacatthimeNaM rAI bhavati, evaM jaMburIve 2 jahA taheva jAva ussappiNI, kAloe NaM jahA lavaNe samuddetaheva, tA ambhatarapukkharaddhe NaM sUriyA udINapA-1 INamuggaccha taheva tA jayA NaM abhaMtarapukkhara NaM dAhiNaddhe divase bhavati tadA NaM uttaraDevi divase bhavati, MjatA NaM uttaraddhevi divase bhavati tatANaM abhitarapukkharaddhe maMdarANaM pavatANaM purasthimapacatthimeNaM rAI bhavati sesaM jahA jaMbuddIve taheva jAva ussppinniiosppinniio|| (sUtraM 29) // aTThamaM pAhuDaM smsN|| | 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa sUryasya udayasaMsthitiste-khayA bhagavAkhyAtA iti / #vadet ?, evamukta bhagavAnetadviSayA yAvatyaH pratipattayaH tAvatIrupadarzayati-tatthe'tyAdi, tatra-tasthAmudayasaMsthitI viSaye || timraH pratipattayA-paratIrthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM trayANAM paratIthikAnAM madhye eke-prathamAH paratI-| 355 ~179~ Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 5+ prata sUtrAMka [29] %ASS dIpa anukrama [43] rthikA evamAhuH-tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre asmin jambUdvIpe dvIpe dakSiNA aSTAdaza muhUrto divaso bhavati tadA uttarArddha'pi aSTAdazamuhUrto divasaH, tadevaM dakSiNArddhaniyamanenottarAIniyama ' uktaH, samprati usarArddhaniyamanena dakSiNArddhaniyamanamAha-'tA jayA NamityAdi, tatra yadA uttarArddha aSTAdazamuhUrto diva so bhavati tadA dakSiNA'pi aSTAdazamuhUtrto divasaH, 'tA jayA 'mityAdi, yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNAbeM saptadaza-14 muhUrto divaso bhavati tadA uttarAdde'pi saptadazamuhUrto divaso bhavati, yadA cottarArdai saptadazamuhUoM divaso bhavati tadA dakSiNArDe'pi saptadazamuhattoM divasaH, 'evaM'ityAdi, evaM-uktena prakAreNa ekaikamuharsahAnyA parihAtavyaM, parihAni| meva krameNa darzayati-prathamata uktamakAreNa SoDazamuhUtrto divaso vaktavyaH, tadanantaraM paJcadazamuhUrtastatacaturdazamuhUrcastatakhayodazamuhaH, sUtrapATho'pi prAgukkasUtrAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaH, sa caivam-'jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaDhe solasamuhutte divase bhavai tayA NaM uttaraDevi solasamuhutte divase bhavai, jayA NaM uttarahe solasamuhutte divase bhavai tayA NaM dAhiNahevi solasamuhutte divase bhavaI'ityAdi, dvAdazamuhUrttadivasapratipAdaka sUtraM sAkSAdAha-tA jayA 'mityAdi,4 tA iti-tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNAr3he dvAdazamuhattoM divaso bhavati tadA uttarArddha'pi dvAdazamuhUttoM divaso, yadA uttarAI dvAdazamuhUrto divasastadA dakSiNA'pi dvAdazamuhUrtapramANo divasaH, tadA ca aSTAdazamuha didivasakAle | jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi sadA-sarvakAlaM paJcadazamuhUttoM divaso bhavati, sadaiva ca pazcadazamuhUrcA rAtriH, kuta ityAha-avasthitAni-sakalakAlamekapramANAni, Namiti vAkyAlaGkAre, tatra mandarasya parvatasya / XXS ~180~ Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala0) udayasa sthitiH sUtrAka sU 29 [29]] CACAXARA dIpa anukrama [43] pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtriMdivAni prajJaptAni, he zramaNa ! he AyuSman !, etacca prathamAnAM paratIkSikAnAM mUlabhUtaM |svaziSyaM pratyAmantraNavAkyaM, atraivopasaMhAramAha-ege ecamAhaMsu'1, eke punarevamAhuH yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNe- sminnarde'STAdazamuharttAnantara:-aSTAdazabhyo muhUrtebhyo'nantaro-manAkU hIno hInataro vA yAvatsaptadazabhyo muhartebhyaH | kizcitsamadhikapramANo divaso bhavati tadA uttarArddha'pyaSTAdazamuhUrttAnantaro divaso bhavati, yadA cottarArdhe'STAdazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA dakSiNAddhe'pi aSTAdazamuhunintaro divasaH, tathA yadA jambUdvIpe dvIpe dakSigAr3he saptadazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA uttarAddhe'pi saptadazamuharttAnantaro divasaH, yadA uttarArdai saptadazamuhU-* nintaro divasastadA dakSiNAH'pi saptadazamuhUrtAnantaro divasaH, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa ekaikamuharcahAnyA parihAtavyaM, parihAniprakAramevAha-solase'tyAdi, prathamataH poDazamuhUrtAnantaro divaso vaktavyaH, tataH paJcadazamuhartA| nantarastadanantaraM caturdazamahattAnantaraH, tataH trayodazamuhUrtAnantaraH, eteSAM hi matena na kadAcanApi paripUrNamuhartapramANo divaso bhavati, tataH sarvatrAnantarazabdaprayogaH, dvAdazamuhUrttAnantarasUtraM tu sAkSAddarzayati,"tA jayA 'mityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNArddha dvAdazamuhUrttAnantaro divasastadA uttarAddhe'pi dvAdazamuharttAnantaro divasaH, yadA cottarArddha dvAdazamuhUrttAnantaro divasastadA dakSiNAddhe'pi dvAdazamuhUrttAnantaro divasaH, tadA cASTAdazamuhUttAnantarAdidivasakAle jambUdvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi no-naiva sadA-sarvakAlaM paJcadazamuhUtoM divaso bhavati nApi sadA paJcadaza muhartA rAtriH, kuta ityAha-'aNavaDiyA NamityAdi, anavasthitAni-aniyatapramANAni, FarPuraaNamunom. ~ 181~ Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * A prata OMOM%% sUtrAMka [29] Namiti vAvayAlaMkAre rUlu stra-mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtriMdivAniprajJaptAni, he zramaNa he AyuSman !, atropa sahAramAha-ege evamAhaMsu'2, eke punarevamAhuH-'tA' iti pUrvavat ,jambUdvIpe dvIpe yadA dakSiNAdde'STAdazamuhattoM divaso bhavati tadA uttarA dvAdazamuhartA rAtriH, yadA cottarAddhe'STAdazamuttoM divaso bhavati tadA dakSiNA dvAdazamuhUttA rAtriH, tathA yadA dakSiNADhe 'aTThArasamuhuttANatare'tti aSTAdazabhyo mahUrtebhyo'nantaro-manAk hIno hInataroyAvatsapsada zanyo mahatebhyaH kizcidadhika evaMpramANo divaso bhavati tadA uttarArdai dvAdazAmuhartA rAtriH, yadAca uttarArdhe aSTAdaza muhUrtA rAtriH tadA dakSiNArdhe dvAdazamuhattoM divasaH yadA cottarAddhe'STAdazamuhUrtAnantaro divasaH tadA dakSiNArDe dvAdaza muhUrsA rAtriH, evaM'mityAdi, evam-uktena prakAreNa tAvadvaktavyaM yAvatrayo dazamuhUrtAnantaradivasavaktavyatA ekaikasmiMzca saptadizAdike saGgyAvizeSe sakalairmuhattairanantaraizca kizcidUnadvA~ dvAvAlApako vaktavyo, sarvatra ca dvAdazamuhUrtA rAtriH, tadyathA-'jayAra gaNaM jaMbuddIve dIve dAhiNahe sattarasamuhatte divase bhavai tayANaM uttaraDhe duvAlasamuhuttArAI bhavati, jayA NaM uttarahe sttrsmuhutte| divase bhavai tayA NaM dAhiNa he duvAlasamuhattA rAI bhavati, jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNahRsattarasamuhuttANatare divase havai tathA |NaM uttarahe duvAlasamuhuttA rAI bhavati, jayA NaM uttarahe sattara samuhuttANatare divase havA tayA NaM dAhiNadve duvAlasamuhuttA rAI | |bhavai' evaM SoDazamuhUrtapoDa zamUha nantarapaJcadazamuhUrtapaJcadazamuhUrtAnantaracaturdazamuhUrtacaturdazamuha nantaratrayodazamuhUrta trayodazamuhUrttAnantaradvAdazamuharjagatA api nava AlApakA vaktavyAH, dvAdazamuhUrttAnantaragataM AlApakaM sAkSAdAha-'jayA Na'mityAdi, yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNADhe dvAdazamuhUrttAnantaro divaso bhavati tadA uttarArdai dvAdazamuhartA rAtrirbhavati, 355258 dIpa anukrama [43] %% AX ~ 182~ Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] candraprajJapti" - upAMgasUtra- 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [8], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryajJativRttiH ( mala0 ) // 88 // se yadA cottarArddhaM dvAdazamuhUrtA rAtrirbhavati tadA dakSiNArthe dvAdazamuhUrtAnantaro divaso bhavati) yadA cottarArddhe dvAdazamuhUrttA5 nantaro divaso bhavati tadA dakSiNA dvAdazamuharttA rAtriH, tadA cASTAdaza muhUrttAnantarAdidivasa kAle jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya ' puracchimapaJcatthime NaM' ti pUrvasyAM pazcimAyAM ca dizi naivAstyetat yaduta paJcadazamuharttA divaso bhavati, nApyasyetat yathA paJcadazamuharttA rAtrirbhavatIti, kuta ityAha-'vocchinnA NamityAdi, vyavacchinnAni Namiti vAkvAkAre khalu tatra mandarasya parvatasya pUrvasyAM pazcimAyAM ca dizi rAtrindivAni prajJatAni, he zramaNa ! he AyuSman !, atraivopasaMhAraH 'ege evamAhaMsu 3' etAzca tisro'pi pratipattayo mithyArUpAH, bhagavato'nanumatatvAt, apica-ye tRtIyA vAdinaH sadaiva rAtriM dvAdazamuhUrtta pramANAmicchanti teSAM pratyakSavirodhaH, pratyakSata evaM hInAdhikarUpAyA rAtrerupalabhyamAnatvAt / sammati svamataM bhagavAnupadarzayati- 'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarevaM vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA jaMbuddIve dIve' ityAdi, 'tA' iti pUrvavat jambUdvIpe 2 sUryo yathAyogaM maNDalaparibhramyA bhramantau merorudakaprAcyAM-uttarapUrvasyAM dizi udgacchataH, tatra codgatya prAgdakSiNasyAM - dakSiNapUrvasyAmAgacchataH, tato bharatAdikSetrApekSayA prAgdakSiNasyAM dakSiNapUrvasyAmudgatya dakSiNApAyAM-dakSiNAparasyAmAgacchatastatrApi ca dakSiNAparasyAma paravidehakSetrApekSayA udgatyApAgudIcyAM aparottarasyAmAgacchataH, tatrApi cAparottarasyAmairAvatAdikSetrApekSayA udgasya udakprAcyAM - uttarapUrvasyAmAgacchataH, evaM tAvatsAmAnyato dvayorapi sUryayorudayavidhirupadarzito, vizeSataH punarayaM yadaikaH sUryaH pUrvadakSiNasyAmudgacchati tadA aparo'parottarasyAM dizi samudgacchati, dakSiNapUrvoGgatazca sUryo bharatAdIni kSetrANi merudakSiNadigvasani maNDalabhramyA 4 Education International For Parts Only ~ 183~ 8 prAbhRte udayasaMsthitiH sU 29 // 88 // Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 4 prata 4 sUtrAMka %9-27 [29] dIpa anukrama [43] paricamana prakAzayati, aparo'parottarasyAmudgataH san tata U maNDalaparidhamyA paribhramana airAvatAdIni kSetrANi meroruttaradigbhAvIni prakAzayati, bhAratazca sUryo dakSiNAparasyAmAgataH sannaparavidehakSetrApekSayA udayamAsAdayati, perAvata: sUryaH punaruttarapUrvasthAmAgataH pUrvavidehApekSayA samudgacchatti, tato dakSiNAparasyAmudgataH san tata Urva bhaNDalacamyA paridhaman aparavidehAn prakAzayati, uttarapUrvasyAmudtastu tata UrdhvaM maNDalagatyA caran pUrva videhAnavabhAsavati, tata eSa pUrvavidehaprakAzako bhUyo dakSiNapUrvasyAM bharatAdikSetrApekSayodayamAsAdayati, aparavidehaprakAzakastvaparottarasyAmiti / tadevaM jambUdvIpe sUryayorudayavidhiruktaH, samprati kSetravibhAgena divasarAtrivibhAgamAha-tA jayA NamityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre jambUdvIpe dvIpe dakSiNADhe divaso bhavati tadA uttarArdai'pi divaso bhavati, ekasva sUryasya dakSiNadizi paribhramaNasambhave aparasya sUryasyAvazyamuttaradizi paribhramaNasaMbhavAt , yadA cottarArdhe'pi divasastadA jambUdvIpe | dvIpe mandarasya parvatasya 'puracchimapacatthimeNaM'ti pUrvasyA pazcimAyAM ca dizi rAtrirbhavati, tadAnImekasyApi sUryasya tatrAbhAvAt 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAM dizi divaso bhavati tadA pazcimAyAmapi dizi divaso bhavati, ekasya sUryasya pUrvadigbhAvasambhave aparasya sUryasyAvazyamaparasyAM dizi bhAvAt , etacca prAgeva bhAvitaM, yadA ca pazcimAyAmapi dizi divaso bhavati tadA jambUdIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe 'ti 4 uttarato dakSiNatazca rAtrirbhavati, 'tA jayA 'mityAdi tatra yadA Namiti prAgvat, jambUdvIpe dvIpe dakSiNAr3heM utka pakaH-utkRSTo'STAdazamuharttapramANo divaso bhavati tadA uttarAddhe'pi utkRSTo'STAdazamuhUrtapramANo divasaH, utkRSTo BREAKERXXX ~ 184~ Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJapThivRtti mala0 sUtrAka // 89 // [29] dIpa anukrama [43] ADSONGS hyaSTAdazamuhUrtapramANo divasaH sarvAbhyantaramaNDalacAritve, tatra ca yadaikaH sUryaH sarvAbhyantaramaNDalacArI bhavati tadA apa- prAbhRte ro'pyavazyaM tatsamayA zreNyA sarvAbhyantaramaNDalacArI bhavatIti dakSiNADhe utkRSTadivasasambhave uttarArdai'pyutkRSTadivasa-18 udayasaMsambhavaH, yadA uttarArdo utkRSTo'STAdazamuhUrttapramANo divaso bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'purasthima sthitiH paJcatdhime NaM'ti pUrvasyAmaparasyAM ca dizi jaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtrirbhavati, sarvobhyantare maNDale cAraM caratoH sUryayoH17 sU29 sarvatrApi rAtredazamuhurtapramANAyA eva bhAvAt , tathA 'jayA NamityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya || pUrvasyAM dizi utkarSakA utkRSTo'STAdazamuhUcoM divaso bhavati tadA mandaraparvatasya pazcimAyAmapi dizi utkRSTo'STAdazamuhUrto divasaH, kAraNaM dakSiNottarArddhagataM prAguktamanusaraNIyaM, yadA ca mandaraparvatasya pazcimAyAmapi dizi utkRSTo'STAdazamuhattoM divaso bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe Nati uttarato dakSiNatazca jaghanyA dvAdazamuhartA rAtriH, atrApi kAraNaM pUrvapazcimArddharAtrigataM prAguktamanusaraNIyaM, 'eva'mityAdi, evam-ukkena prakAreNa patemAnAnantaroditena gamena-AlApakagamena vakSyamANamapi netavyaM, kiM tad vakSyamANamityAha-'aTThArasamuhuttANataraha-I tyAdi, yadA mandarasya parvatasya dakSiNottarArddhayoH pUrvapazcimayorvA aSTAdazamuhAnantara:-saptadazabhyo muhurtebhya Urca kizcinyUnASTAdazamuharttapramANo divasaH tadA pUrvapazcimayodakSiNottarArddhayorvA sAtirekadvAdazamuhatoM rAtrirbhavatIti, evaM TrA zeSANyapi padAni bhAvanIyAni, sUtrapATho'pi prAguktAlApakagamAnusAreNa svayaM paribhAvanIyaH, sa caivam-'tA jayA VI89 buddIve dIve dAhiNaDhe aTThArasamuhuttANatare divase havai tayANaM uttarahRvi aTThArasamuhuttANatare divase bhavai, jayA NaM uttarahe| awranasurary.org ~185~ Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [29] advArasamuhattANaMtare divase havai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pavayassa puracchimapaccatthime sAtiregaduvAlasamuhattA rAI bhavai, tA jayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa pacayassa puracchimeNaM aTThArasamuhuttANatare divase havai tayA NaM pacatthimeNaM ahArasamuhattANatare divase havai, jayA NaM paJcasthimeNavi ahArasamuhattANatare divase bhavai tayA NaM jaMbuddIce dIve maMdarassa pabayassa uttaradAhiNe NaM sAiregaduvAlasamuhuttA rAI bhavai, evaM saptadazamuhurttadivasAdipratipAdakA api sUtrAlApakA bhAvanIyAH, 'tA jayA 'mityAdi tatra yadA jambUdvIpe dvIpe dakSiNA varSANAM-varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipadyate-bhavati tadA uttarArthe'pi varSANAM pradhamaH samayo bhavati, samakAlanaiyatyena dakSiNA uttarArddhaM ca sUryayozcArabhAvAt , yadA cottarArddha varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya 'puracchimapaJcatthimeNaM' pUrvasyAsaparasyAM ca dizi 'arNatarapurakkhaDe'tti anantaraM--avyavadhAnena puraSkRtaH-agrekRto yaH so'nantarapuraskRto'nantaraM dvitIya ityarthaH, tasmin 'kAlasamayaMsitti samayaH saGkettAdirapi bhavati tatastavyavacchedArtha kAlagrahaNaM, kAlazcAsau samayazca kAlasamayaH, tatra varSAkAlasya prathamaH samayaH pratipadyate-bhavati, kimukta bhavati !-yasmin samaye dakSiNAottarArddhayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tasmAdUrdhvamanantare dvitIye samaye pUrvapazcimayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavati, 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA 'Na'miti prAgvat jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAM dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA mandarasya parvatasya pazcimAyAmapi dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati, sarvakAlanayatyena pUrvapazcimayorapi sUryayozcAracaraNAt, yadA ca pazcimAyAmapi dizi varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadA jambUdvIpe dIpa anukrama [43] ~186~ Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryapraja prata (mala) sUtrAka [29] dIpa anukrama [43] dvIpe mandarasya parvatasya 'uttaradAhiNe Nati uttarato dakSiNatazca anantara:-avyavadhAnena pazcAtkRto'nantarapazcAtkRtaHprAbhRte tasmin kAlasamaye vaSoMkAlasya prathamaH samayaH pratipanno bhavati, bhUta ityarthaH, iha yasmin samaye dakSiNA uttarArdai ca varSAkAlasya prathamaH samayo bhavati tadanantare agretane dvitIye samaye pUrvapazcimayorvarSANAM prathamaH samayo bhavatIti, patA sthitiH 4vanmAtroktAvapi yasmin samaye pUrvapazcimayorvakAlasya prathamaH samayo bhavati tato'nantare pazcAdbhAvini samaye dakSiNo-14 sU 29 ttarArddhayorvarSAkAlasya prathamaH samayo bhavatIti gamyate takimarthamasyopAdAna ?, ucyate, iha kramotkamAbhyAmabhihito'rthaH apazcitajJAnAM ziSyANAmatisunizcito bhavati tatasteSAmanugrahAya taduktamityadoSaH, 'jahA samaya'ityAdi, yathA samaya ukta tathA AvalikA prANApAnI stoko labo muhatto'horAtraH pakSo mAsa Rtuzca-prAvRDAdirUpo vakavyA, evaM ca samayagatamAlApakamAdiM kRtvA daza AlApakA ete bhavanti, te ca samayagatAlApakarItyA svayaM paribhAvanIyA, tapathA-'jayA hai NaM jaMbuddIve ddIve vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajjai tayA NaM uttaraddhevi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajaha, jayA Na uttarahe vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajjai tayA NaM jaMbuddIve dIve maMdarassa papayassa puracchimapaJcasthime the aNaMtaralApurakkhaDakAlasamayaMsi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivajjai, tA jayA NaM jaMbuddIve maMdarasta pabayassa purachime NaM vAsANaM & // 9 // paDhamA AvaliyA paDiyAjA [layA NaM paJcatthimeNaM paDhamA AvaliyA paDivajana 2] tayA NaM jaMbuddIve dIve madarassa pakSyassa uttaradAhiNe NaM aNaMtarapacchAkaDakAlasamayaMsi vAsANaM paDhamA AvaliyA paDivannA bhavaI' idaM ca prAguktavyAkhyAnusAreNa vyAkhyeyaM, navaraM 'AvaliyA paDivajaha'tti AvalikA paripUrNA bhavati, zeSa tathaiva, evaM prANApAnAdikA anyAlApakA ~ 187~ Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [8], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH bhaNanIyA: 'ee' ityAdi, yathA varSANAM varSAkAlasya ete anantaroditAH samayAdigatA atra AlApakA bhaNitAH 'evaM hemaMtANaM'ti zItakAlasya, 'gimhANaM'ti grISmakAlasyoSNakAlasyetyarthaH, pratyekaM samayAdigatA daza daza AlApakA bhaNitavyAH, ayanagataM khAlApakaM sAkSAtpaThati-'tA jayA Na'mityAdi sugamaM, 'jahA ayaNe' ityAdi, yathA apane AlApako bhaNitaH tathA saMvatsare yuge - vakSyamANasvarUpe candrAdisaMvatsarapaJcakAtmake varSazate varSasahasraM varSazatasahasre pUrvAGge pUrve evaM 'jAva sIsapaheliya'ti, evaM yAvatkaraNAdamUnyapAntarAle padAni draSTavyAni, 'tuDiyaMge tuDie aDaDaMge aDaDe abavaMge avave hUhUyaMge ye uppalaMge uppale paumaMge parame naliNaMge naliNe asthanitaraMge atthaniure aDayaMge aDae naDa aMge nae cUliyaMge cUlie sIsapaheliyaMge' iti, atra caturazItirvarSalakSANyekaM pUrvAGgaM, caturazItiH pUrvAGgalakSANi ekaM pUrvamevaM pUrvaH pUrvo rAzicaturazItilakSairguNita uttarottaro rAzirbhavati, yAvaccaturazItizIrSaprahelikAGga lakSANi ekA zIrSaprahelikA, etAvAn rAzirgaNitaviSayo'ta UrdhvaM gaNanAtItaH, sa ca palyopamAdi, 'palio me sAgarovame' anayoH svarUpaM saGgrahaNITIkAyAmukta, AlApakAstu svayaM vaktavyAH, avasarpiNyutsapiNIviSayamAThApakaM sAkSAdAha-'tA jayA NamityAdi, tatra yadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya dakSiNArddhe'vasarpiNI pratipadyate paripUrNA bhavati tadA uttarArddhe'pi avasarpiNI pratipadyate, yadA uttarArddha avasarpiNI pratipadyate paripUrNA bhavati, tadA dakSiNArdhe'pi avasarpiNI pratipadyate -pratipUrNA bhavati, yadA uttarArddhe'pi avasarpiNI pratipadyate tadA jambUdvIpe dvIpe mandarasya parvatasya pUrvasyAmaparasyAM ca dizi naivAstyavasarpiNI nApyutsarpiNI, kuta ityAha-avasthito Namiti khalu tatra pUrvasyAmaparasyAM ca dizi kAlaH prajJapto mayA Education International For Palsta Use On ~188~ waryra Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 8prAbhRte lavaNAdI samayAdi sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] sUryaprajJa-1zeSaizca tIrthakaraiH he zramaNAyuSman ! tatastatrAvasappiNyutsarpiNyabhAvaH, 'evamussappiNIvitti, evamukkena prakAreNossa-4 ptivRtti piNyapi-utsarpiNyAlApako'pi vaktavyA, sa caivam-'tA jayA NaM jaMbuddIve dIve dAhiNaddhe paDhamA ussappiNI paDivajjai tayA (mala0) NaM uttaraddhevi paDhamA ussappiNI paDivajjai, jayA NaM uttaraddhevi paDhamA osappiNI paDivajjai tayA NaM jaMbuddIve dIve // 91 // madarassa pabayassa purasthimapaJcasthimeNaM neva asthi avasappiNI Nevatthi ussappiNI avaDie NaM tattha kAle pannatte samaNAuso!' tadevaM jaMyuddhIpavaktavyatokA, sampati lavaNasamudravaktavyatAmAha-'lavaNe NaM samudde'ityAdi, taheva'tti yathA jambUdvIpe udgama-15 | viSaye AlApaka ukA tathA lavaNasamudre'pi vaktavyaH, sa caivam-'lavaNe gaM sUriyA uINapAINamuggaccha pAINadAhiNa-17 mAgacchaMti, pAINadAhiNamuggaccha dAhiNapAImAgacchati, dAhiNapAINamuggaccha pAINauINamAgacchati, pAINanaINa-15 muggaccha uINapAINamAgacchati' idaM ca sUtraM jambUdvIpagatodgamasUtravat svayaM paribhAvanIyaM, navaramatra sUryozcatvAro vedi-la tavyAH, 'cattAri ya sAgare lavaNe' iti vacanAt , te ca jambUdvIpagatasUryAbhyAM saha samazreNyA pratibaddhAH, tathathA-do 4 sUryoM ekasya jambUdvIpagatasya sUryasya zreNyA pratibaddhI dvau dvitIyasya jambUdvIpagatasya sUryasya, tatra yadakaH sUryo jambU dvIpe dakSiNapUrvasyAmugacchati tadA tatsamazreNyA pratibaddhau dvau sUyauM lavaNasamudre tasyAmeSa dakSiNapUrvasyAmudayamAgacchatastadaiva jambUdvIpagatena sUryeNa saha tatsamaveNyA prativaddhau dvAvaparau lavaNasamudre aparottarasyAM dizi udayamAsAdayatA, tata udayavidhirapi yoddhayoH sUryayorjambUdvIpasUryayoriva bhAvanIyaH, tena divasarAtrivibhAgo'pi kSetravibhAgena tathaiva draSTavyaH, tathA cAhatA jayA Na'mityAdi sugama, navaraM 'jahA jaMbuddIve dIve'ityAdi, yathA jambUdvIpe dvIpe 'puracchimapaca ~ 189~ Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [29] ANGRESS54 dIpa anukrama [43] chimeNaM rAI bhavaI'ityAdika sUtramuktaM yAvadutsapiNyavasarpiNyA lApakastathA lavaNasamudre'pyanyUnAtirikta samasta maNitavyaM, navaraM jambUdvIpe dvIpe ityasya sthAne lavaNasamudre iti vaktavyamiti zeSaH / tadevaM lavaNasamudgatA'pi vaktavyatokkA, samprati dhAtakIkhaNDaviSayAM tAmAha-'dhAyaisaMDe NaM sUriyA'ityAdi, atrApyudgamavidhiH prAgvad bhAvanIyaH, navaramatra sUryA dvAdaza, 'dhAyaisaMDe dIve vArasa caMdA ya sUrA ye' iti vacanAt , tataH SaT sUryA dakSiNadikcAribhirjambUdvIpagatalavaNasamudragataH sUyaH saha samazreNyA pratibaddhAH SaT uttaradikcAribhiH, sampratyatrApi kSetravibhAgena divasarAtrivibhAgamAha-| "tA jayA NamityAdi, yadA dhAtakIkhaNDe dvIpe dakSiNA. divaso bhavati tadA uttarArkhe'pi divaso bhavati, yadA uttarArdai'pi divasastadA dhAtakIkhaNDe mandarayoH parvatayoH pUvArddhapazcimArddhagatayoH pratyekaM pUrvasyAmaparasyAM ca dizi rAtri|rbhavati, 'evaM mityAdi, evamukkena prakAreNa yathA jambUdvIpe uktaM tathaivAtrApi vaktavyaM, tacca taavdyaavdutsrpinnyaalaapkH| 'kAloe'ityAdi, kAlode samudre yathA lavaNe'bhihitaM tathaivAbhidhAtavyaM, navaraM kAlode sUryA dvicatvAriMzat , tatraikaviMzatidakSiNadikacAribhirjambUdvIpalavaNasamudradhAtakIkhaNDagataiH saha samazreNyA sambaddhA ekaviMzatiruttaradikcAribhiH, tata udayavidhirdivasarAtrivibhAgazca kSetra vibhAgena tathaiva veditavyaH / sAmpratamabhyantarapuSkaravarArddhavaktavyatAmAha-tA abhi|tarapukkharaddhe'ityAdi, idamapi sUtraM sugama, 'taheva'tti tathaiva jambUdvIpa iva vaktavyaM, navaramatra sUryA dvAsaptatiH, 'tatra | patriMzaddakSiNadik cAribhirjambUdvIpAdigataiH saha samazreNyA prativaddhAH SaTtriMzaduttaradikacAribhiH, tata udayavidhirdivasa ERE ~190~ Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [8], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sivattiH prata // 92 sUtrAMka [29] dIpa anukrama [43] sUryaprajJa-IA rAtrivibhAgazca kSetravibhAgena prAgvadavaseyaH, tathA cAhatA jayA Na'mityAdi, sugamam // '. prAbhRte lezyA iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM aSTama-prAbhataM samApta tadevamuktamaSTamaM prAbhRtaM, sampati navamamArabhyate-tasya cAyamAdhikAra:-katikASThA pauruSIcchAyeti tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA katikaDaM te sUrie porisIcchAyaM Nivatteti Ahiteti vadejA!, tattha khalu imAo tiSiNa paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-je NaM poggalA sUriyassa lesaM phusaMti te NaM poggalA saMtappati, te NaM poggalA saMtappamANA tadarNatarAI bAyarAiMpoggalAI saMtAtIti esa NaM se samite tAvakkhette ege evamA-18 haMsu, ege puNa evamAhaMsu-sA jeNaM poggalA sUriyassa lesaM phasati te NaM poggalA no saMtappaMti, te gaM poggalA asaMtappamANA tadarNatarAI bAhirAI poggalAI No saMtAvatIti esa NaM se samite tAvakkhese pge| evamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu, tAje poggalA sUriyassa lesaM phusati te NaM poggalA atthegatiyA No saMtappaMti atthegatiyA saMtappaMti, tattha atdhegahaA saMtappamANA tadaNaMtarAiM bAhirAI poggalAI atyega kaa||12|| tiyAI saMtAveti atyaMgatiyAI No saMtAveMti, esa NaM se samite tAvakhesa, ege evamAhaMsu 3 / vayaM puNa evaM vadAmo, tA jAo imAo caMdimasUriyANaM devANaM vimANehiMto lesAo bahisA (ucchUDA) abhi S atra aSTamaM prAbhRtaM parisamAptaM atha navamaM prAbhRtaM Arabhyate ~191~ Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [30] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [30] dIpa anukrama [44] |NisavAo patAti, etAsi NaM lesANaM aMtaresu aNNatarIo chipaNalesAo saMmucchaMti, tate Na tAo dachiNNalessAo saMmucchiyAo samANIo tadaNaMtarAI bAhirAI poggalAI saMtAveMtIti esa NaM se samite tAvakkhette // (sUtraM 30) "tA kaikahate'ityAdi pUrvavat 'kati' kiMpramANA kASThA-prakoM yasyAH sA katikASThA tAM ktikaasstthaaN-kiNprmaannaaN| lAte' tava mate sUryaH 'pauruSI' puruSa bhavA pauruSI to pauruSI chAyAM nivartayati, nivartayannAkhyAta iti vadet !, kiMpramANAM pauruSIchAyAmutpAdayan sUryoM bhagavAn tvayA AkhyAta iti vadediti sa pArthaH, evaM prazne kRte bhagavAnetadviSaye yaavntyH| pratipattayastAvatIrupadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-tasyAH pauruSyAH chAyAyAH pramANacintAyAM prathamatastAvadimAstApakSetrasvarUpaviSayAH khalu tisaH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-'tatra' teSAM trayANAM paratIthikAnAM madhye eke-prathamA evamAhu: tAje Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , ye Namiti vAkyAlaGkAre pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalAH sUryazalezyAsaMsparzataH santapyante-santApamanubhavanti, santapyanta iti karmakatteri prayogaH, te ca pudgalAH santapyamAnAH tada-18 nantarAn-teSAM santapyamAnAnAM pudgalAnAmavyavadhAnena ye sthitAH pudgalAste tadanantarAstAn bAhyAn pudgalAn , sUtre ca napuMsakanirdezaH prAkRtatvAt, santApayanti, itizabdaH prastutavaktavyatAparisamAptisUcakA, 'esa 'mityaadi| etat-evaM svarUpa 'se' tasya sUryasya samita-upapannaM tApakSetraM, atropasaMhAramAha-ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH, 'ta' iti pUrvavat, ye Namiti prAgvat pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalA na santapyante-na santApamanubhavanti, SHA phara ~192~ Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [9], ....................-- prAbhataprAbhUta [-], .............. mUlaM [30] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [30] dIpa anukrama [44] sUryaprajJa- yazca pIThaphalakAdInAM sUryalezyAsaMspRSTAnAM santApa upalabhyate sa tadAzritAnAM sUryalezyApudgalAnAmeva svarUpeNa, na pITha- 9 mAbhUte ptivRttiH phalakAdigatAnAM pudgalAnAmiti na pratyakSavirodhaH, te Namiti prAgvat, pudgalA asantApyamAnAstadanantarAn bAhyAn II lezyA (malA pudgalAnna santApayanti-noSNIkurvanti, svatasteSAmasantaptatvAt , itizabdaH prAgvat vyaktaH, 'esa Na'mityAdi, etat sU 30 // 13 // evaMsvarUpa 'se' tasya sUryasya tApakSetra samitaM-upapannamiti, atra upasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu' 2, eke punarevamAhuH, tA iti pUrvavat , Namiti prAgvat ye pudgalAH sUryasya lezyAM spRzanti te pudgalA astIti prAkRtatvAgnipAtatvAhA | santi ekakAH kecana pudgalA ye sUryalezyAsaMsparzataH santapyante-santApamanubhavanti, tathA santyekakAH kecana pudgalA ye na santapyante, tatra ye santyekakAH santapyamAnAste tadanantarAn bAhyAn pudgalAn astyetat yat ekakAn-kAMzcitsantApayanti, astyetadyadekakAn-kAMzcima santApayanti, itizabdaH pUrvavat, 'esa NamityAdi, etat-evaMsvarUpaM 'se' tasya sUryasya samita-upapannaM tApakSetra, atropasaMhAramAha-ege ecamAhaMsu'etAstisro'pi pratipattayo mithyArUpAstathA ca etA| kAvyudasya bhagavAn bhinna svamatamAha-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punareva-vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA| jaIe (jAo imAo) ityAdi, tA iti pUrvavat , yA imAHpratyakSata upalabhyamAnAzcandrasUryANAM devAnAM satkebhyo vimAnebhyo KlezyA ucchUDhAH, etadeva vyAcaSTe-abhiniHsRtAstAHpratApayanti-bAhyaM yathocitamAkAzavarti prakAzya prakAzayanti, etAsAM cetthaM vimAnebhyo nimratAnAM lezyAnAmantareSu-apAntarAleSvanyatarAzchinnalezyAH sammUcrchanti, tatastA mUlacchinnA lezyAH [sammUrSichatAH satyastadanantarAn vAhyAn pudgalAn saMtApayanti, itizabdaH pUrvavat, 'esa 'mityAdi, etat-evaMsvarUpa, 54: 5555 // 93 / ~193~ Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [9], ....................-- prAbhataprAbhUta [-], .............. mUlaM [30] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [30] se tasya sUryasya samita-upapannaM tApakSetramiti / tadevaM tApakSetrasya svarUpasambhava uktaH, samprati kiMpramANAM poruSIchAyAM hai nivartayatItyetat boDukAmaH pRcchannAha| tA katikaDe te sUrie porisIkachAyaM Nivatteti Ahiteti vadejyA ?, tattha khalu imAo paNavIsaM paDivasIo'paNNatAo, tatthege evamAhaMsu tA aNusamayameva sUrie porisicchAyaM Nivattei Ahiteti vadejA, | ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva sarie porisicchAyaM Nivatteti Ahiteti vadejA, eteNaM abhilAveNaM tavaM, tA jAo ceva oyasaMThitIe paNucIsaM paDivattIo tAo ceva NetavAo, jAva aNuussappiNImeva sUrie porisIe chAyaM Nivatteti AhitAti vadejA, ege evamAhaMsu / vayaM puNa evaM ba-4 lAdAmo-tA sariyassa NaM ucasaM ca lesaMca paDuca chAuddese uccattaM ca chAyaM ca paDuca lesudese lesaM cAyaM ca paDacca uccattoDese, tattha khalu imAo duve paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu-tA asthi NaM se divasejaMsi ThANaM divasaMsi sUrie cauporisIcchAyaM nivattei, asthi NaM se divase jaMsi NaM divasaMsi sUrie duporisIcchAyaM |Nivatteti ege evamAhaMsu1,ege puNaevamAsutA asthi NaM se divase jaMsiNaM divasaMsi sarie duporisIcchAyaM |Nivatteti asthi NaM se divase jaMsi divasaMsi sUrie no kiMci porisicchAyaM Nivatteti 2, tattha je te evamAhaMsu tA asthi NaM se divase jaMsiNaM divasaMsi mUrie cauporisiyaM chAyaM Nivatteti, asthi NaM se divase jaMsiNaM divasaMsi sarie doporisiyaM chAyaM nivattei te evamAsu, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM CAASARAN dIpa anukrama [44] ~194~ Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ---------- ---- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa sUryaprajJa- uvasaMkamittA cAraM carati tatA NaM uttamakahapatte ukkosie aTThArasamuhuse divase bhavati, jahaNiyA duvA- 9prAbhUte sivRttiH lasamuhattA rAI bhavati, tesiM ca NaM divasaMsi sarie cauporisIyaM chAyaM niSatteti, tA uggamaNamuhursasi ya4 pauruSIchA(mala. asthamaNamuhattaMsi ya lesaM abhivaDhemANe no ceva NaM NibuDhemANe, tA jatA NaM mUrie sababAhiraM maMDalaM uba-1 yA sU31 saMkamittA cAraM carati tatANaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhuttA rAI bhavati, jahaNNae duvaal||94|| samuhutte divase bhavati, tasi ca NaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM nivattei, taM0-uggamaNamuhurAsiya asthamaNamuhasi ya, lesaM abhivaDhemANe no ceva NaM nivuhemANe 1, tattha NaM je te evamAsu tA asthi se divase jaisi NaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivasei asthi NaM se divase jaMsi rNa divasaMsi sarie 2 XNo kiMci porisiyaM chAyaM Nivatteti te evamAhaMsu, tA jatA NaM sarie sababhaMtaraM maMDalaM paghasaMkamittA cAra carati tatA NaM uttamakaTThapatte ukosie aTThArasamuhatte divase bhavati jahaNiyA duvAlasamuhuttA rAI bhavati, taMsi ca NaM divasaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, taM0-uggamaNamuhasaMsi asthamaNamuhurAsi ya lesaM abhivaDhamANe No va NaM NivuhamANe, tA jayA NaM sarie satvabAhiraM maMDalaM ughasaMkamisA cAraM carati tatA / NaM uttamakaTThapattA ukkosiyA aTThArasamuhattA rAI bhavati, jahaNNae duvAlasamuhase divase bhavati taMti ca NaM divasaMsi sarie No kiMci porisIe chAyaM Nivatteti, taMba-jaggamaNamuhataMsi ya asthamaNamuhurAsi ya, no ceva NaM lesaM abhibuddemANe vA nibuDDhemANe vA, tA kaikaTTha te sarie porisIcchAyaM nivasaha Ahiyattika-4 anukrama - [45] E-06 ~195~ Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa jA, tattha imAo chaNNauha paDivattIo papaNattAo, tatthege evamAsu, asthi NaM te se dese jaMsi || saMsi sarie egaporisIyaM chAyaM nivattei ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA asthi NaM se dese siAI desaMsi sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, evaM eteNaM abhilAveNaM NetavaM, jAva chaNNautiM porisiyaM chAyaM| Nivatteti, tattha je te ecamAhaMsu tA atthi NaM se dese jasiNaM desaMsi mUrie egaporisiyaM chAyaM Nivatteti te evamAsu tA saripassa NaM sabaheDimAto sUrappaDihito bahittA abhiNisaTTArTilesAhiM tADijja- PmANIhiM imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAo bhUmibhAgAo jAvatiyaM sarie uhUM upaterNa eca tiyAe egAe advAe egeNaM chAyANumANappamANeNaM umAe tattha se sarie egaporisIyaM chAyaM Nivaseti, tastha je te eSamAhaMsu, tA asthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie duporisiM chAyaM Nivatteti, te evamAna kAsu-tA sUriyassa gaM sabaheDimAto mariyapaDidhIto bahittA abhiNisahitAhiM lesAhiM tADijamANIhiM| imIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijjAtobhUmibhAgAto jAvatiyaM sUrie uhuM uccatteNaM evatiyAhiM dohiM addhAhiM dohiM chAyANumANappamANehiM umAe etva NaM se sUrie duporisiyaM chAyaM Nivatteti, evaMNeyara jAva tattha je te evamAsu tA atthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie chapaNautiM porisiyaM chAyaM Nivattetti te evamAhaMsu-tA sariyassa NaM sabahiDimAto sUrappaDidhIo bahittA abhiNisaTThAhiM lesAhiM tADijamANIhiM isIse rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijAto bhUmibhAgAto jAvatiyaM mUrie uhuM uccatteNaM evatiyAhiM anukrama [45] ~ 196~ Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: (mala) prata sUtrAMka [31] dIpa sUryaprajJa- mAchANavatIe chAyANumANuppamANehiM umAe estha NaM se sUrie chaNNautiM porisiyaM chAyaM Nivatteti ege eva-121 prAbhUte ptivRttiH |mAhaMsu, vayaM puNa evaM vadAmo, sAtiregaauNaTThiporisINaM sUrie porisIchAyaM Nivatteti, avaddhaporisI NaM pArupIchA chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA tibhAge gate vA sese vA, tA porisI NaM chAyA divasassa kiyA sU. 21 gate vA sese vA?, tA caubhAge gate vA sese vA, tA divaddhaporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA paMcamabhAge gate vA sese vA, evaM addhaporisiM choI pucchA divasassa bhAgaM choDaM vAkaraNaM jAva tA: addhaauNAsahiporisIchAyAdivasassa kiM gate vA sese vA?, tA egUNavIsasatabhAge gate vA sese vA, tA auNasaDiporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese cA bAvIsasahassabhAge gate vA sese vA, tA sAtiraMgaauNasahiporisI NaM chAyA divasassa kiM gate vA sese vA?, tA Nasthi kiMci gate vA sese vA, tattha khalu mAimA paNavIsaniviTThA chAyA paM0, taM0-khaMbhachAyA rajjuchAyA pAgArachAyA pAsAyachAyA ubaggachAyA ucattachAyA aNulomachAyA ArubhitA samA paDihatA khIlacchAyA patracchAyA puratoudayA purimakaMThabhAuvagatA pacchimakaMThabhAuvagatA chAyANuvAdiNI kiTANuvAdiNAchAyA chAyachAyA (golachAyA tatva NaM golacchAyA aTThavihA)paM020-golachAyA abaddhagolacchAyA gADhalagolachAyA avaddhagADhalagola chAyA golAbalicchAyA avahugolAvalicchAyA golapuMjachAyA avddhgolpuNjchaayaa|| (sUtraM 31) ||nnvmN pAhuDaM samattaM // HABAR anukrama [45] ~197~ Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa 'tA kahakaDaM teityAdi, tA iti pUrvavat, katikASThAM-kiMpramANAM bhagavan ! tvayA sUryaH pauruSIcchAyAM nivartayannA-II khyAta iti vadet , evamuke bhagavAn prathamato lezyAsvarUpa viSaye yAvantyaH paratIthikAnAM pratipattayastAvatIrupadarzayati-tattha khala ityAdi, tatra-tasyAM paurubhyAM chAyAyAM viSaye lezyAmadhikRtya khalvimAH paJcaviMzatiH pratipattayaH prajJaptA, tadyathA-tatra-teSAM paJcaviMzateH paratIthikAnAM madhye eke evamAhuH-tA iti pUrvavat , anusamayameva-pratikSaNameva sUryaH paurupIchAyAM, iha lezyAvazataH pauruSIchAyA bhavatIti tataH kAraNe kAryopacArAt pauruSIchAyeti lezyA draSTavyA, tAM nivartayati nivartayannAkhyAta iti vadet , kimuktaM bhavati -pratikSaNamanyAmanyAM sUryo lezyAM nivartayan AkhyAta iti vadet, atropasaMhAraH-'ege evamAhaMsu, 'evamityAdi, evaM-uktena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena sUryapAThagamena yA eva ojaHsaMsthitau paJcaviMzatiH pratipattayaH uktAH tA eva krameNAtrApi netanyAH, tAvadyAvaccaramapratipattipratipAdakamidaM sUtra-'ege puNa evamAhaMsu-tA aNu-osappiNiussappiNimeva sUripa'ityAdi, madhyamAstvAlApakA evaM jJAtavyA'ege puNa evamAhaMsu tA aNumuhurtameva sUrie porisicchAyaM nivattei Ahiyatti vaejjA 'ege evamAhesu' ityAdi, tadevaM lezyAviSayAH parapratipattIrupadarya samprati tadviSayaM svamatamAha-'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarevaM vadAmaH, kathamityAha'tA sUriyassa NamityAdi, tA iti pUrvavat , sUryasya Namiti vAkyAlaGkAre uccatvaM lezyAM ca pratItya chAyoddezaH, kimuktaM | bhavati !-yathA sUrya ucairucastarAmadhirohati yathA ca madhyAhlAdUrva nIcaistarAmatikAmati etadapi laukikavyavahArApekSayA ucyate, laukikA hi prathamato dUrataravartinaM sUrya udayamAnamatinIcaistarAM pazyanti, tataH pratyAsannaM pratyAsannataraM anukrama [45] A ~ 198~ Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka tivRttiH (mala) // 96 // [31] dIpa bhavantamucairuccastarAM madhyAhrAdUrva ca krameNa dUraM dUrataraM bhavantaM nIcaiIMcaistarAmiti, tathA yathA lezyAH saJcaranti, tadyathA- mAbhRte atinIstarAM vartamAne sUrye sarvasyApi prakAzyasya vastuna upari plavamAnA vastuno dUrataH paripatanti, tataH prakAzyasya: pauruSIchA yA sU31 vastuno mahatI mahattarA chAyA bhavati, uccairucastarAM varddhamAne sUrye pratyAsannAH pratyAsanatarAH paripatanti, tataH prakAzyasya vastuno hInA hInatarA chAyA bhavati, sata evaM tathA tathA vartamAnaM sUryasyoccatvaM lezyAM ca pratItya chAyAyA anyathAbhavantyA uddezo jJAtavyaH, iha pratikSaNaM tattatpudgalopacayena tattatpudgalahAnyA vA yat chAyAyA anyatvaM tatkevalyeva jAnAti chamasthastUddezatastata uktaM-chAyoddeza iti, 'uttaM ca chAyaM ca paDucca lesoddesa iti, tathA tathA vivarttamAnaM sUryasyodhatvaM chAyAM ca hInAM hInatarAmadhikAmadhikatarAM ca tathA tathA bhavantIM pratItya-Azritya lezyAyAH-prakAzyasya vastunaH pratyAsannaM pratyAsannataraM dUra dUrataraM vA paripatantyA uddezo jJAtavyA, tathA 'lasaM ca chAyaM ca paDuca uccattoDese' iti, lezyA-prakAzyasya vastuno dUraM dUrataramAsannamAsanataraM paripatantIM chAyAM ca hInAM hInatarAmadhikAmadhikatarAM ca tathA tathA bhavantIM pratItya sUryagatasyoccatvasya tathA tathA vivarttamAnasyoddezo jJAtavyaH, kimuktaM bhavati -trINyapyetAni pratikSaNamanyathAnyathA vivartante, tata ekasya dvayasya vA tathA tathA vivartamAnasyoddezata upalambhAditarasyApyuddezato'vagamaH karttavya iti / tadevaM lezyAsvarUpamukta, samprati pauruSyAzchAyAyAH parimANaviSaye paratIrthikapratipattisambhava kth-II||96 // yati-tasthe'tyAdi, tatra-tasyAM pauruSyAzchAyAyAH parimANacintAyAM viSaye khasvime dve pratipattI prajJa, tadyathA-tatra-1 lAteSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye eke evamAhuH asti sa divaso yasmin divase sUrya ugamanamuharte astamayamuhUce ca anukrama [45] ~199~ Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa catuSpauruSI-catuSpuruSapramANAM puruSagrahaNamupalakSaNaM tena sarvasyApi prakAzyasya vastunazcaturguNAM chAyAM nivartayati, asti sa divaso yasmin divase udgamanamuhUrte astamayamuhUrte ca dvipauruSIM-dvipuruSapramANAM chAyAM sUryo nirvarttayati, atrApi lA puruSagrahaNamupalakSaNaM tataH sarvasyApi vastunaH prakAzyasya dviguNAM chAyAM nivartayatIti draSTavyaM, anopasaMhAraH-'ege eka mAiMsu' 1, eke punarevamAhuH-tA iti pUrvavat, asti sa divaso yasmin divase udgamanamuhUrte astamayamuhUtre ca sUryo dvipauruSI-puruSadvayapramANAM chAyAM nivartayati, puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasyApi prakAzyavastuno dviguNAM chAyAM nirvataiyatItyarthaH, tathA asti sa divaso yasmin divase sUryo'stamayamuhUrte udgamanamuhUrteca na kAzcidapi pauruSI chAyAM nirvartayati / sampratyete eva mate bhAvayati-tatthe' tyAdi, tatra-teSAM dvayAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH-asti sa divaso yasmin divase catuSpauruSI chAyAM sUryo nivartayati, asti sa divaso yasmin divase sUryoM dvipauruSI chAyAM nivartayati, evaM svamatavibhAvanArthamAhuH-'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA-pasmin kAle Namiti vAkyAlakAre sarvAbhyantaraM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamuhUttoM divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuhUrtA rAtriH, tasmiMzca divase sUryazcatuSpauruSI-catuSpuruSapramANAM chAyAM nirvayati, tadyathA-udgamanamuhUrte'stamayamuhurne ca, sa codgama-15 namuhUrte'stamayamuhUtraM ca catuSpauruSI chAyAM nirvartayati lezyAmabhivarddhayan prakAzyavastuna upari plavamAnAM dUraM dUrataraM parikSipan no caiva-naiva nirveSTayan-prakAzyavaskhuna upariplavamAnAM pratyAsannaM pratyAsanataraM parikSipana tathA sati chAyAyA hInahInataratvasambhavAt , 'tA jayA NamityAdi, tatra yadA sarvabAhya maNDalamupasaGkamya cAraM carati tadA uttamakASThA BA anukrama [45] ~200~ Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [45] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [9], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH *sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) // 91 // prAptA catkarSikA aSTAdazamuhUrttA rAtrirbhavati, jaghanyo dvAdazamuhUrtI divasaH tasmiMzca divase sUryo dvipauruSI-puruSadvayapramANAM chAyAM nirvarttayati, tadyathA-udgamanamuhUrtte astamayamuhartte ca sa ca tadA dvipauruSa chAyAM nirvarttayati, lezyAmabhivarddhayana no caiSa nirveSTayan asya vAkyasya bhAvArthaH prAgvadbhAvanIyaH / tathA tatra teSAM dvayAnAM madhye ye vAdina evamAhuHasti sa divaso yasmin divase sa sUryo dvipauruSa chAyAM nirvarttayati asti sa divaso yasmin divase sUryo na kAMcidapi pauruSIM chAyAM nirvartayati ta evaM svamatavibhAvanArthamAcakSate- 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA sUryaH sarvAbhyantaramaNDalamupasaGgamya cAraM carati tadA uttamakASThAprApta utkarSako'STAdazamutta divaso bhavati, jaghanyA dvAdazamuharttA rAtriH, tasmiMzca divase sUryo dvipauruSIM chAyAM nirvarttayati, tadyathA - udgamana muhUrtte'stamayamuhUrtte ca sa ca tadAnIM dvipauruSIM chAyAM nirvarttayati lezyAmabhivarddhayan no caiva nirveSTayan, 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre sUryaH sarvabAhyaM maNDalamupasaGkramya cAraM carati tadA uttamakASThAprAptA utkarSikA aSTAdazamuhUrttA rAtriH, jaghanyo dvAdazamuhUrttapramANo divasastasmiMzca divase udgamanamuMhartte'stamayamuhUrtte ca sUryo na kAzcidapi pauruSIM chAyAM nirvarttayati, 'no ceva Na'mityAdi, na ca-naiva tadAnIM sUryo lezyAmabhivarddhayan bhavati nirveSTayan vA, abhivarddha[ya]ne adhikAdhikatarAyA nirveSTa [ya]ne hInahInatarAyAzchAyAyAH sambhavaprasaGgAt / tadevaM paratIrthikapratipattidvayaM zrutvA bhagavAn gautamaH svamataM pRcchati'tA kaikaTTha'mityAdi, yadyevaM paratIrthikAnAM pratipattI 'tA' tarhi bhagavAn svamatena tvayA katikASThAM kiMpramANAM sUryaH paurupIM chAyAM nirvarttayan AkhyAta iti vadet 1 tatra bhagavAna svamatena dezavibhAgataH pauruSIM chAyAM tathA tathA aniya Eucation International For Parts Only ~ 201~ 9 prAbhRte pauruSIchA yA sU 31 // 91 // wor Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] tapramANAM vakSyati, paratIthikAstu pratiniyatAmeva pratidivasa dezavibhAgenecchati tataH prathamatastanmatAmyeSopadarzayati'tatthe'tyAdi, tatra-tasmin dezavibhAgena pratidivasaM pratiniyatAyAH pauruSyAzchAyAyA viSaye SaNNavatiH pratipattayaH prajJaptAH, tadyathA-tatra-teSAM SaNNavateH paratIthikAnAM madhye eke evamAhura, tA iti pUrvavat, asti sa dezo yasmin deze |sUyeM AgataH san ekapIruSI-ekapuruSapramANAM puruSa grahaNamupalakSaNaM sarvasyApi prakAzyavastunaH svapramANAM chAyA~ nirvaHyati, atropasaMhAraH-'ege evamAIsu'1, eke punarevamAhuH asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUryo dvipauruSIM-dvipuruSapramANAM puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasyApi vastunaH prakAzyasya dviguNAmityarthaH, chAyAM nirvarttayati, anopasaMhAraH-'ege evamAsu' 2, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena-sUtrapAThagamena zeSapratipattigatamapi sUtra netavyaM tAvadyAvaccaramapratipattigataM sUtra, tadeva khaNDazo darzayati-'channau'ityAdi, etacaivaM paripUrNa draSTavyaM-'ege puNa paSamAiMsu, asthi NaM se dese jaMsi NaM desaMsi sUrie channa uiporasiM chAyaM nivattai AhiyattivaejjA ege evamAhaMsu' madhyamapratipattigatAstvAlApakAH sugamatvAt svayaM paribhAvanIyAH, sampratyetAsAmeva paNNavatipratipattInAM bhAvanikAM cikI-| rAha-tatdhe'tyAdi, tatra-teSAM SaNNavatiparatIthikAnAM madhye ye te vAdina evamAhuH-asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUrya ekapauruSI-prakAzyavastunaH svapramANAM chAyAM nirvaHyati ta evaM svamatavibhAvanArthamAhuH-'tA sUriyassa Na' mityAdi, tA iti pUrvavat, sUryasya sarvAdhastanAt sUryapratidheH-sUryapratidhAnAt sUryanivezAdityarthaH bahiniHsRtA yA jalezyAstAbhiH 'sADijamANAhiM'ti tAjyamAnAbhirasyA ratnaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAdU bhUmibhAgAdyAvati sUrya dIpa anukrama SSCREE *665555****** [45] ~ 202~ Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] sUryaprajJa- Urdhvamuccaistvena vyavasthita etAvatA'dhvanA, sUtre cAdhazabdasya strItvena nirdezaH prAkRtatvAt , ekena ca chAyAnumAna-rAte tivRttiH mANena prakAzyasya vastuno yadudezataH pramANamanumIyate tena, ihAkAzadeze sUryasamIpe prakAzyasya vastunaH pramANaM naiva | pauruSIchA(mala0) sAkSAt parigrahItuM zakyate kintu dezato'numAnena tata chAyAnumAnapramANenetyukta, 'umAe'tti avamitaH paricchinno yA sU31 yo deza-pradezo yasmin pradeze AgataH san sUrya ekapauruSI puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasya prakAzyasya vastunaH // 12 // pramANabhUtAM chAyAM nivartayati, iyamatra bhAvanA-prathamata udayamAne sUrye yA lezyA vinirgatya prakAzamAzritAstAbhiH | prakAzyavastudeze kI kriyamANAbhiH kizcitpUrvAbhimukhamavanatAbhiH prakAzyena ca vastunA yaH sambhAvyate paricchinna AkAzapradezaH tatrAgataH sUryaH prakAzyavastupramANAM chAyAM nivartayati, evamuttaratrApi bhAvanA kAryA, 'tatdhetyAdi, tatra ye te vAdina evamAhuH-asti sa dezo yasmin deze samAgataH sUryo dvipIrupI chAyA~ nirvatayati ta evaM svamatavisphAraNArthamAhura-tA sUriyassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat sUryasya sarvAdhastAt sUryapratidheH-sUryanivezAdvahiniHsRtAbhirlezyAbhistAjyamAnAbhirasthA ratnaprabhAyAH pRdhivyA bahusamaramaNIyAdbhUmibhAgAdUrdhvamuccatvena vyavasthitaH etAvanayAM dvAbhyAmaddhAbhyAM dvAbhyAM chAyAnumAnapramANAbhyAM prakAzyavastupramANAbhyAmavamitaH-paricchinno yo dezastana samAgataH sUryo dvipIruSI-prakAzyavastuno dviguNAM chAyA~ nirvayati, evamekaikapratipattAvekaikacchAyAnumAnapramANavRtyA tAvanetavyaM yAvatpaNNavatitamA TrA R // 6 // pratipattiH, tadUgatAni ca sUtrANi svayaM paribhAvanIyAni, sugamatvAt , tadevamukkAH paratIrthikapratipattayaH / sampati svama-1 tamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevavakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'sAtirege'tyAdi, sUrya dIpa 649*9848 anukrama [45] ~203~ Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [1], -------------------- prAbhRtaprAbhRta -, -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 3% [31] % dIpa anukrama +5%95 gidgamasamaye astama nasamaye ca sAtirekaikonaSaSTipuruSapramANAM chAyAM nivartayati-patadeva vibhAvayipurAha-'tA avhe| ityAdi, apagatamaddhe yasyAH sA apArddhA sA cAsau pauruSI ca apArddhapauruSI chAyA puruSagrahaNasyopalakSaNatvAt sarvasthApi vastunaH prakAzya sthArddhapramANA chAyA, evamuttaratrApyupalakSaNavyAkhyAnaM draSTavyaM, divasasya kiM gate-katame bhAge gte| | zeSe veti-katitame bhAge zepe bhavati !, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat , divasasya tribhAge gate bhavati, diva-| sasya tribhAge vA zeSe, 'tAityAdi, pauruSI puruSapramANA, prakAzyasya vastunaH svapramANA ityarthaH, chAyA ki gate-katitame | bhAge gate zeSe veti-katitame vA bhAge zeSe bhavati ?, bhagavAnAha-divasasya caturbhAge gate caturbhAge zeSe vA, prakAzyasya vastunaH svapramANabhUtA chAyA anyatra granthAntare sarvAbhyantaraM maNDalamadhikRtyotA, tathA ca nandi cUrNigrandha:-"purisatti saMka purisasarIraM vA, tato purise nipphannA porisI, evaM sabassa vatthuNo yadA svapramANA chAyA bhavati tadA porisii| havai, eyaM porisipramANaM uttarAyaNassa aMte dakSiNAyaNassa AIe ikaM diNaM bhavai, ato paraM addhaegasahibhAgA aMgulassa dakkhiNayaNe vahuMti, uttarAyaNe hassaMti, evaM maMDale 2 annA porisI" iti, tata idaM sakalamapi pauruSIvibhAga-2 mANapratipAdanaM sarvAbhyantaraM maNDalamadhikRtyAvaseyaM, tathA 'tA'iti pUrvavat , byarddhapauruSI-sArddhapuruSapramANA chAyA diSasasya kiMbhAge-katitame bhAge gate bhavati, kiM zeSe vA-katitame vA bhAge zeSe ?, bhagavAnAha-'tA' iti pUrvavat , divasasya paJcame bhAge gate vA bhavati, zepe vA paJcame bhAge, 'eva'mityAdi, evamukkena prakAreNa arddhapauruSI-arddhapuruSapramANAM chAyAM kSitvA 2 pRcchA-pRcchAsUtra draSTavyaM, 'divasabhAga'ti pUrvapUrvasUtrApekSayA ekaikamadhikaM divasabhAgaM kSitvA 2 vyAkaraNa-utta [45] CS ~ 204~ Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [9], -------------------- prAbhRtaprAbhRta-], -------- ----- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa sUryaprajJa- rasUtraM jJAtavyaM, taccaivam-'viporisI NaM chAyA kiM gae vA sese vA?, tA chanbhAgagae kA sese vA, tA aDDAijaporisI 1 prAbhRte ptivRttiHNa chAyA kiMgae vA sese vA?, tA sattabhAgagae vA sese vA ityAdi, etacca etAvat tAvat yAvat 'tA uguNahI tyAdi- pIrupIchA(mala) sugarma, sAtirekaikonaSaSTipauruSI tu chAyA divasasya prArambhasamaye paryantasamaye vA, tata Aha-'tA nasthi kiMci gae vAyA sU21 sese vA' iti, samprati chAyAbhedAn byAcaSTe-'tatthe'tyAdi, tatra tasyAM chAyAyAM vicAryamANAyAM khalviyaM paJcaviMzati" vidhAH chAyAH prajJaptA, tadyathA 'khaMbhachAyetyAdi, prAyaH sugama, vizeSavyAkhyAnaM cAmIpA padAnAM zAstrAntarAyathAsampra dAyaM dhAcya, golachAyetyuktaM tatastAmeva golachAyAM bhedata Aha-tatthe'syAdi, tatra-tAsAM paJcaviMzaticchAyAnAM madhye khalviyaM golachAyA aSTavidhA prajJatA, tadyathA-'golachAyA' golamAtrasya chAyA golachAyA, apArddhasya-arddhamAtrasya golasya M chAyA apArddhagolachAyA, golAnAmAvaliolAvalistasyA chAyA golAvalicchAyA apArddhAyAH-apArddhamAtrAyA golAvale. chAyA apArddhagolAvalicchAyA, golAnAM puJjo golapo golotkara ityarthaH tasya chAyA golapatrachAyA, apArddhasya-arddha-12 mAtrasya golapuJjasya chAyA apArddhagola puacchaayaa|| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM navama-prAbhRtaM samApta tadevamuktaM navamaM prAbhRtaM, samprati dazamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAse yathA 'yoga iti kiM bhagavan / tvayA | samAkhyAyate' iti, tatastadviSayanirvacanasUtramAha tA jogeti vatthussa AvaliyANivAte Ahiteti vadejjA, tA kahaM te jogeti vatthussa AvaliyANi anukrama [45] // 13 // | atra navamaM prAbhUtaM parisamAptaM atha dazamaM prAbhRtaM Arabhyate ~205~ Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [1], -------- ------ mUlaM [32] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [32]] dIpa vAte Ahiteti vadejjA !, tatya khalu imAo paMca paDivattIo pannattAo, tatdhege evamAiMsu tA savvevi |NaM NakkhattA kattiyAdiyA bharaNipajavasANA ege evamAhaMsu, ege puNa evamAiMsu, tA sabevi NaM NakkhattA |mahAdIyA assesapajjavasANA paNNattA, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAiMsu, tA sabevi NaM NakkhattA ghaNihAdIyA savaNapajjayasANA paNNattA, ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAsu, tA sabvevi gaM NakkhattA assiNIAdIyA revatipajjavasANA pa0, ege evamAsu 4, ege puNa evamAhaMsu-sabveviNaM NakkhattAbharaNIAdiyA assiNIpajjavasANA ege evamAsu / vayaM puNa evaM vadAmo, sacevi NaM NakvattA amiIAdIyA uttarA sADhApajavasANA paM020-abhiIsavaNo jAva uttraasaadaa|| (sUtraM 32) dasamassa paDhama pAhuDapAhuI samattaM / / 4 &aa 'tA jogeti batthusse'tyAdi, tA iti AstAM tAvadanyatkathanIyaM sampratyetAvadeva kathyate-yoga iti vastuno nakSatrajAtasya 'AvalikAnivAyo'tti AvalikayA krameNa nipAtaH-candrasUryaiH saha sampAta AkhyAto mayeti vadet svazipyebhyaH, evamukta bhagavAn gautamaH pRcchati-'tA kahate' ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa bhagavAn tvayA yoga iti yogavastuno-nakSatrajAtasyAvalikAnipAtaH sa AkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-tastha khalu'ityAdi, tatra-tasminnakSatrajAtasyAvalikAnipAtaviSaye khalvimAH paJca pratipattayaH-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptA,tadyathA-tatra-teSAM paJcAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA evamAhuH-tA iti pUrvavat sarvANyapi nakSatrANi kRttikAdIni bharaNiparyavasAnAni prajJatAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAta, atraivopasaMhAraH-'ege evamAsu' 1, evaM zeSapratipatticatuSTayagatA anukrama [46] AREasatirinternational atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-1 Arabhyate ~206~ Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [1], -------- ------ mUlaM [32] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [32] dIpa sUryaprajJa- nyapi sUtrANi paribhAvanIyAni, tadevaM parapratipattIrupadartha samprati svamatamupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarevaM-1210mAbhate nyapi sUtrANi sivRttiH vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-tA save'pi Na'mityA di, tA iti pUrvavat, sarvANyapi nakSatrANizmAbhUta. (mala.) abhijidAdIni uttarASADhAparyavasAnAni prajJaptAni, kasmAditi cet 1, ucyate, iha sarveSAmapi suSamasuSamAdirUpANAM nakSatrAva kAlavizeSANAmAdi yuga 'pae u susamasusamAdayo addhAvisesA jugAdiNA saha pavattaMti jugateNa saha samapaMtI'ti zrIpA- kAlikAsU12 // 5 // daliptasUrivacanaprAmANyAta , yugasya cAdiH pravartate zrAvaNamAsi bahulapakSe pratipadi tithau bAlavakaraNe abhijinnakSatre | candreNa saha yogamupAgacchati, tathA coktaM jyotiSkaraNDake-"sAvaNabahulapaDivae bAlavakaraNe abhIinakkhatte / savattha paDhamasamaye jugassa AI viyANAhi // 1 // ' atra sarvatra bharatairavate mahAvidehe ca, zeSa sugama, tataH itthaM sarveSAmapi kAlavizeSANAmAdau candrayogamadhikRtyAbhijinakSatrasya vartamAnatvAdabhijidAdIni nakSatrANi prajAtAti. tAsyeca tadyathelayA- dinopadarzayatti-abhiI savaNe'tyAdi, // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhUtasya / / prAbhUtaprAbhUtaM-1 samApta tadevamukta dazamasya prAbhRtasya prathama prAbhRtaprAbhRtaM, samprati dvitIyamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro 'nakSatraviSayI muhUrtaparimANaM vaktavya miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha4. tA kahaM te muhattA ya Ahiteti vadejA, tA etesi NaM aTThAvIsAe NavattANaM asthi Nakvate jeNaM anukrama [46] CHECK atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 1 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 Arabhyate ~ 207~ Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [2], -------- ------ mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [33] praNava muhutte sattAvIsaM ca sattahibhAge muhuttassa caMdeNaM saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA je NaM paNNarasa muhutte caMdeNaM saddhiM joyaM pajoeMti, asthi NakkhattA jeNaM paNatAlIse muhutte caMdeNaM sardi joeMti, tA eesida Na aTThAvIsAe nakkhattANaM kayare nakkhatte je NaM navamuhutte sattAvIsaM ca sattadvibhAe muluttassa caMdeNaM saddhiM joenti, kayare nakkhattA je NaM paNNarasamuhatte caMdeNaM saddhiM jogaM joeMti, katare nakkhattA je tIsa muTutte caMdeNa saddhiM jogaM joiMti, katare nakkhattA jeNaM paNayAlIsaM muhutte caMdeNa sahi joyaM joiMti ?, tA eesiNaM aTThAvIsAe NakkhattANaM tastha je te Nakkhatte je NaM Nava muhutte sattAvIsaM ca sattaTThibhAge muhuttassa caMdeNa 4saddhiM joyaM joeMti se NaM ege abhIyI, tattha je te NakkhattA jeNaM paNNarasa muhutte caMdeNa saddhiM joyaM joeMti late NaM cha, taM0-satabhisayA bharaNI addA assesA sAti jehA, tattha je te NakkhattA je gaM tIsaM muhattaM caMdeNa saddhiM joyaM joyati te paNNarasa, taM0-savaNe dhaNiTThA pubA bhaddavatA revati assiNI kattiyA maggasira pussA mahA| puvAphagguNI hattho cittA aNurAhA mUlo puvaAsADhA, tattha je te NakkhattA jeNaM paNatAlIsaM muhuse caMdeNa sarddhi jogaM joeMti teNaMcha, taMjahA-uttarAbhahapada rohiNI puNavasU uttarAphagguNI visAhA uttarAsAdA(sUtraM33) | 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM bhagavan ! pratinakSatra muhU graM-muharsaparimANamAkhyAtamiti vadet 1, ThAevamukta bhagavAnAha-'tA eesi 'mityAdi, 'tA'iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye'sti tannakSatraM yannava muhAna ekasya ca muhUrtasya saptaviMzati saptaSaSTibhAgAna yAvat candreNa sArddha yoga yunakti-upaiti, tathA asti-nipAta dIpa 15OMOMOMOMOM anukrama [47] ~ 208~ Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------ mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyamajJaptivRttiH DA2prAbhRta (mala0) prata sUtrAMka [33]] // 15 // vAd vyatyayAdvA santi tAni nakSatrANi yAni paJcadaza muhUrtAna yAvaccandreNa saha yogamupayAnti, tathA santi tAni nakSa- 10 prAbhRte vANi yAni triMzataM muhUrtAn yAvaccandreNa saha yogamaznuvate, tathA santi tAni nakSatrANi yAni pazcacatvAriMzataM muharttAna yAvaJcandreNa saha yoga yuJjanti, evaM sAmAnyena bhagavatokne vizeSanirdhAraNArtha bhagavAna pRcchati gautamaH-tA eesiNa-K prAbhAte nakSatrANAM mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye kataranakSatraM yannava muhUrttAnekasya ca muharsasya saptaviMzati candrega saptapaSTibhAgAn yAvacandreNa saha yogaM yunakti, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni paJcadaza muhUttona yAvacandreNa sahayoga yogaM yuJjanti, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni triMzataM muhUrtAn yAvacandreNa saha yogamaznavate, tathA katarANi tAni nakSatrANi yAni paJcacatvAriMzataM muhartAn yAvazcandreNa sArddha yogamupayanti, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha-tA eesiNa'mityAdi, 'tA'iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yannakSatraM nava muhUrttAnekasya ca muhasya saptaviMzati saptapaSTibhAgAn yAvacandreNa saha yogaM yunakti tadekamabhijinnakSatramavaseyaM, kathamiti cet, ucyate, iha abhijinnakSatraM saptapaSTikhaNDIkRtasyAhorAtrasyaikaviMzati bhAgAn candreNa saha yogamupaiti, te ca ekaviMzatirapi bhAgA muhUrtagatabhAgakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni SaT zatAni triMzadadhikAni 630, tathA ca etAvAn kAlamadhikRtya sImAvistAro'bhijinnakSa trasthAnyatrApyuktaH "cha ceva sayA tIsA bhAgANa abhii sImavikkhaMbho / divo sabaDaharago sadhehi annNtnaanniihiN||1|| mAteSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA nava muhartA ekasya ca mahatasya saptarSizatiH sakSaSaSTibhAgAH 9 ka ca-"abhi-12 issa caMdajogo sattaDIkhaMDio ahoratto / bhogA ya egavIsaM te puNa ahiyA nava muhattA // 1 // " tathA 'tatthe'tyAdi, dIpa anukrama [47] ~ 209~ Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------.. ..-- prAbhataprAbhata [2], .......... ..... mulaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [47] tatra-teSAmaSTAviMzati nakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi paJcadaza muhUrtAn yAvazcandreNa saha yogamaznuvate tAni SaT, tadyathA| zatabhiSak ityAdi, tathAhi-eteSAM SaNNAmapi nakSatrANAM pratyekaM saptaSaSTikhaNDIkRtasyAhorAtrasya satkAn sArddhAn trayastriM. |zadbhAgAn yAvaccandreNa saha yogo bhavati, tato muhUtrtagatasaptapaSTibhAgakaraNArtha trayastriMzatA guNyante, jAtAni nava zatAni navatyadhikAni 990, yadapi sArddha tadapi triMzatA guNayitvA dvikena bhajyate labdhAH paJcadaza muhUrsasya saptapaSTibhAgAste pUrvarAzau prakSipyante, jAtaH pUrvarASiH sahasra pazcottaraM 1005, tathA caiteSAM pratyeka kAlamadhikRtya sImAvistAroha muhUrttagatasaptaSaSTibhAgAnAM paJcottaraM sahanaM, uktaM ca-"sayabhisayAbharaNIe addA assesa sAha jihAe / paMcottaraM sahassaM bhAgANaM sImavikkhaMbho // 1 // " asya paJcottarasahasrasya saptaSaTyA bhAgo hiyate, labdhAH paJcadaza muharcAH, uktaM ca-"saya| bhisayA bharaNIo addA assesa sAi jihA ya / ee channakkhattA pannarasamuhuttasaMjogA // 2 // " tathA tatra-teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi triMzataM muhUrtAn yAvaccandreNa saha yogaM yuJjanti tAni pazcadaza, tadyathA-'savaNoM ityAdi, tathAhieteSAM kAlamadhikRtya pratyeka sImAviSkambho muhartagatasaptaSaSTibhAgAnAM dazottare ve sahane 2010, tatastayoH saptapaTyA bhAge hRte labdhAH triMzanmuhUrtAH, tathA tatra yAni nakSatrANi pazcacatvAriMzataM muhartana yAvacandreNa sAI yorga yuJjanti tAni pada, tadyathA-'attarabhadrapadA ityAdi, teSAM hi pratyeka kAlamadhikRtya sImAviSkambho muharsa-IM gatasaptaSaSTibhAgAnAM trINi sahasrANi pazcadazottarANi 3015, tatasteSAM saptapathyA bhAge hate labdhAH paJcacatvAriMzadeva muhUrttA labhyante, uktaM ca-"timeva uttarAI puNavasU rohiNI visAhA ya / ee channakkhattA paNayAlamuhutsasaMjogA // 1 // ~210~ Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [47] sUryajJasivRttiH ( mala0 candraprajJapti" - * upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRttiH) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [2], mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. .. AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH avasesA nakkhattA panarasa e huti tiisimuhuttaa| caMdaMmi esa jogo nakkhattANaM samakkhAo // 2 // " tadevamukto nakSa trANAM candreNa saha yogaH, samprati sUryeNa saha tamabhidhitsurAha-- Education International // // 205 tAtesiNaM aTThAvIsAe NakkhattANaM asthi Nakvatte jeNaM cattAri ahorate chaca muhutte sUreNa saddhi 2 joyaM joeMti, asthi gavakhattA jeNaM cha ahorate ekavIsa va muhate sUreNa saddhiM joyaM joti, asthi OM NakkhantA jeNaM terasa ahorate vArasa ya muhate sUreNa saddhiM joyaM joeMti asthi NakkhantA jeNaM vIsaM ahorase tiSNiya muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM katare Nakkhate jaM vattAri ahorate chacca muhuse sUreNa saddhiM joyaM jopaMti, katare Nakkhante jeNaM cha ahorate ekavIsamutte sUreNaM saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhattA jeNaM terasa ahorate vArasa muhate sUreNa saddhiM joyaM joti katare NakkhattA je NaM vIsaM ahora te sUreNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM tattha je se Nakkhate jeNaM cattAri ahorate chaca muhate sUreNa saddhi joyaM joeMti se NaM abhISI, tattha je te kkhatA je cha ahorante ekavIsaM ca muhutte sarieNa saddhiM joyaM joeMti te NaM cha, taM0- satabhisayA bharaNI adA assesA sAtI jeTThA, tattha je te terasa ahorate duvAlasa ya muhate sUreNa saddhiM joyaM joti te paNarasa, taMjahA-savaNo dhaNiTThA pucAbhavatA revatI assiNI katiyA maggasiraM pUso mahA pujApharaguNI hattho cittA aNurAdhA mUlo puvAAsADhA, tattha je te NakkhattA jeNaM bIsaM ahorate tiSNi ya muhate sureNa For Park Lise Only ~ 211~ 10 prAbhRte 2 prAbhUtaprAbhRte nakSatrANAM sUryoNa yo gaH sU 34 102 // 96 // Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) (17) -------------.. ..-- prAbhataprAbhata [2], .......... ..... mulaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [34] dIpa anukrama siddhiM joyaM joeMti te NaM cha, taMjahA-uttarAbhavatA rohiNI puNavasU uttaraphagguNI visAhA uttarAsADhA (sUtraM 34) dasamassa vitIyamiti // IFA tA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat , eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'sti tantrakSana yavataro|'horAtrAn SaT ca muhUrtAn yAvat sUryeNa sAha yogamupaiti, tathA astIti santi tAni yAni SaT ahorAtrAn ekavi-1 zatiM ca muhUrtAn sUryeNa sArddha yoga yuJjanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni trayodaza ahorAtrAn dvAdaza muhUrtAn yAvatsUryeNa saha yogamupayanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni viMzatimahorAtrAn bIna muhUrtAna yAvatsUryeNa samaM| yoga yuddhanti, evaM bhagavatA sAmAnyenokta vizeSAvagamanimittaM bhUyo'pi bhagavAn gItamaH pRcchati-'tA eesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAn nirvacanamAha-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatenekSatrANAM madhye yannakSatraM caturo'horAtrAn SaT ca muharttAn sUryeNa sArDa yoga yunakti tadekamabhijinnakSatramavaseyaM, tathAhi-sUryayoga-1 viSayaM pUrvAcAryapradarzitamidaM prakaraNaM-"ja rikkhaM jAvaie vaccai caMdeNa bhAga sattaDI / taM paNabhAge rAIdiyassa sUreNa | tAvaie // 1 // " asyA akSaragamanikA-yat RkSa-nakSatraM yAvato rAbindivasya-ahorAtrasya sambandhinaH saptapaSTibhAgAn candreNa saha yoga vrajati tannakSatraM rAtrindivasya pazcabhAgAn tAvataH sUryeNa samaM brajati, tatrAbhijidekaviMzati / saptaSaSTibhAgAn candreNa samaM vartate, tata etAvataH paJcabhAgAnahorAtrasya sUryeNa samaM vartamAnamavaseyaM, ekaviMzatizca paJca-18 mibhoge hate labdhAzcatvAro'horAvAH ekaH paJcamo bhAgo'vatiSThate, sa muharmonayanAya triMzatA guNyate, jAtA triMzattasyAH [48] ~ 212~ Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], -------------------- mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka // 103 // [34] dIpa anukrama sUryaprajJa- hi paJcabhirbhAge hute labdhAH SaNmuhartA iti, ukta ca-"abhiI chacca muhutte cattAri ya kevale ahoratte / sUraNa sama vaccai/10 prAbhRte ptivRttiH itto sesANa bucchAmi ||1||"[grNthaa0 3000] tathA tatra-teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi SaT 2prAbhRta(mala0) ahorAtrAnekaviMzatiM ca muharsAn yAvat sUryeNa samaM yogamupayanti tAnipaTU, tadyathA-sayabhisayA'ityAdi, tathAhi- mAbhRtaM, etAni nakSatrANi pratyekaM candreNa sama sArkhAna ayakhiMzatsaGkhyAkAn saptapaSTibhAgAnahorAtrasya brajanti apArddhakSetratvAde- nakSatrAsUya teSAM, tata etAvataH paJabhAgAnahorAtrasya sUryeNa samaM vajantIti pratyeyaM, prAguktakaraNaprAmANyAt, trayastriMzatazca pazcabhi yogAsU34 bhIge hRte labdhAH SaT ahorAtrAH, pazcAdavatiSThante sA strayaH paJcabhAgAH, te savarNanAyA jAtAH sapta, muhU nayanAya |triMzatA guNyante, jAte dve zate dazottare 210, ete ca muhArddhagate, tataH paripUrNamuha nayanAya dazabhirbhAgo hiyate, | labdhA ekaviMzatirmuhAH, uca-"sayabhisayA bharaNIo addA assesa sAi jihA ya / vacaMti muhutte itakavIsa chaJceva'horatte // 1 // " tathA tatra-teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi trayodaza ahorAtrAn dvAdaza ca muhartAn yAvat sUryeNa samaM yogaM yuJjanti tAni paJcadaza, tadyathA-'savaNo' ityAdi, tathAhi-amUni paripUrNAn saptapaSTibhAgAn candreNa samaM brajanti, tataH sUryeNa saha etAni paJcabhAgAnapyahorAtrasya saptapaSTisayAna gacchanti, saptapaSTeca // 10 // | paJcabhirbhAge labdhAstrayodaza ahorAtrAH, zeSau ca dvau bhAgau tiSThataH, tau triMzatA guNyete, jAtAH SaSTiH, tasyAH paJcabhi-I bhoge hate labdhA dvAdaza muhAH , uktaM ca-"avasesA nakkhattA pacarasavi sUra sahagayA jaMti / bArasa ceva muhutte tera-18 saya same ahorate // 1 // " tathA tatra-teSAmaSTAviMzatirnakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi viMzatimahorAtrAn zrIna muhU [48] ~213~ Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [2], -------- ------ mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [34] kAsava dIpa anukrama tan yAvatsUryeNa samaM yogamaznuvate tAni SaT, tadyathA-'uttarabhavayA ityAdi, etAni hi SaDapi nakSatrANi pratyeka candreNa sama saptaSaSTibhAgAnAM zatamekasya ca saptaSaSTibhAgasyArddha brajanti, tata etAvataH paJcabhAgAn ahorAtrasya sUryeNa samaM vrajanamavagantavyaM, zatasya ca pazcabhirbhAge hRte labdhA viMzatiH ahorAtrAH, yadapi caikasya paJcabhAgasyArddhamuddharati | & tadapi triMzatA guNyate, jAtA triMzata, tasyA dazabhirbhAge hute labdhAstrayo muhartA iti // ... iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 2 samAptaM uktaM dazamasya prAbhRtasya dvitIyaM prAbhRtaprAbhRta, samprati tRtIyamArabhyate, tasya cAyamAdhikAraH-evaMbhAgAni nakSa| trANi vaktavyAnI ti tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te evaMbhAgA AhitAtivadejA ?, tA etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM asthi NavattA evaMbhAgA samakhettA paM0, asthi NakkhattA pacchabhAgA samakkhettA tIsamuhuttA paM0, asthi NakSattA NataMbhAgA avaDakhettA paNNarasamuhattA paM0, asthi NakkhattA ubhayaMbhAgA divaGakhettA paNatAlIsaM muhattApaM0,tA eesiNaM aTThAvIsAe NavattANaM katare NakkhattA purvabhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0 katare katare katare nakkhattA ubhayaMbhAgA divahakhettA paNatAlIsatimuhuttA paM0,tA etesi NaM aTThAvIsAe NakakhattANaM tattha je te NakkhattA puvaMbhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-puccApohavatA kattiyA maghA puvAphagguNI mUlo! [48] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 2 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 3 Arabhyate ~214~ Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [2], ---------------------- mUlaM [35] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ANG prata sUryaprajJasivRttiH (mala.) sUtrAMka // 104 // [35] dIpa puSAsADhA, tattha je NakkhattA pacchaMbhAgA samakhettA tIsatimuhuttA paM0,te dasa, taMjahA-abhiI savaNo dhiNiTThA revatI assiNI migasiraM pUso hattho citsA aNurAdhA, tattha je te NakkhattA saMbhAgA addhara-18prAbhUta 10mAbhRte khettA paNNarasamuhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-sayabhisayA bharaNI addA assesA sAtI jeTThA, tattha je te XI prAbhRtaM pakvattA ubhayaMbhAgA divaDakhettA paNNatAlIsaM muhuttA paM0 te NaM cha, taMjahA-uttarApoTThavatA rohiNI puNa-pazcAddhAgAvasU uttarAphagguNI visAhA uttarAsADhA (sUtraM 35) dasamassa tatiyaM pAhaDapAhuDhaM samataM // dIni sU35 | 'tA kahaM teityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA evaMbhAgAni-vakSyamANaprakArabhAgAni nakSatrANi AkhyAtAni iti bhagavAn vadet !, evamukke bhavagAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, 'tA' iti pUrvavat, ete| pAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'stIti santi tAni nakSatrANi yAni pUrvabhAgAni-divasasya pUrvabhAgazcandrayogasyAdimadhi-3 kRtya vidyate yeSAM tAni pUrvabhAgAni 'samakkhettA' iti sama-pUrNamahorAtrapramita kSetraM candrayogamadhikRtyAsti yeSAM tAni samakSetrANi ata eva triMzanmuhartAni prajJaptAni, tathA santi tAni nakSatrANi yAni pazcAdbhAgAni-divasasya pazcAttano bhAgazcandrayogasyAdimadhikRtya vidyate yeSAM tAni pazcAbhAgAni samakSetrANi triMzanmuhartAni prajJaptAni, tathA santi tAni nakSatrANi yAni 'nakkaMbhAgAni' naktaM-rAtrI candrayogasyAdimadhikRtya bhAgaH-avakAzo yeSAMtAni tathA, 'apArddhakSetrANI // 10 // ti apagatamarddha yasya tadapAI, arddhamAtramityarthaH, apArddhamarddhamAtra kSetramahorAtrapramitaM yeSAM candrayogamadhikRtya tAni apArddhakSetrANi, ata eva pazcadazamuhUrtoni, paJcadaza candrayogamadhikRtya muharcA vidyante yeSAM tAni tathA prajAtAni, tathA anukrama [49] ~215~ Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [35] dIpa anukrama [49] candraprajJapti" - upAMgasUtra -5 (mUlaM + vRttiH) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [2] mUlaM [35] muni dIparatnasAgareNa saMkalita .........AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH santi tAni nakSatrANi yAni nakSatrANi 'ubhayabhAgAni' ubhayaM-divasarAtrI tasya divasasya rAtrezcetyarthaH, candrayogasyAdimadhikRtya bhAgo yeSAM tAni tathA, tathAhi - vyarddhakSetrANi, dvitIyamarddha yasya tad dvyadhai sArddhamityarthaH, dvArddha-sArddhamahorAtrapramitaM kSetraM yeSAM tAni tathA, ata eva paJcacatvAriMzanmuhUrttAni prajJaptAni evaM bhagavatA sAmAnyeno ke vizeSAvabodhanArthaM bhagavAn gautamaH pRcchati-tA eesi NamityAdi sugamaM, bhagavAn prativacanamAha - 'tA eesi NamityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi pUrvabhAgAni samakSetrANi triMzanmuhUrttAni prajJaptAni tAni SaT, tadyathA - 'pucapuDhavayA' ityAdi, etaccAnantare evaM prAbhRtaprAbhRte yogasyAdau cintyamAne bhAvayiSyate, tathA teSAmaSTAviM zaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi pazcAdbhAgAni samakSetrANi triMzanmuharttAni prajJaptAni tAni daza, tathathA - 'abhiI' ityAdi, tathA tatra teSAM aSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi natabhAgAni apArddhakSetrANi paJcadazamuhUrttAni prajJaghAni tAni paTU, tathathA- 'sayabhisayA' ityAdi, tathA tatra teSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye yAni nakSatrANyubhayabhAgAni tAni vyarddhakSetrANi paJcacatvAriMzanmuharttAni tAni SaT tathathA- 'uttarApuhvayA' ityAdi, sarvatrApi ca bhAvanA agre'nantarameva bhAvayiSyate // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 3 samAptaM - tadevamuktaM tRtIyaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati caturthamArabhyate tasya cAyamarthAdhikAro 'yogasyAdirvakavya' iti, kiJca pUrvamanantaraprAbhRtamAbhRte nakSatrANAM pUrva bhAnagatAyuktaM, tacca yogatyAdiparijJAnamantareNa nAvagantuM zakyate tatastadviSayaM praznasUtramAha Education Internation For Park Lise Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 3 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 4 Arabhyate ~ 216~ 66 Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [4], ---------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka mA [36] dIpa sUryaprajJatA kahaM te jogassa AdI AhitAti vadevA!,tA abhiyIsavaNA khalu duve NakkhattA pacchAbhAgA sama- 10 pAbhRte ptivRttiH khitA sAtiregaUtAlIsatimuhuttA tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa sadi joyaMjoeMti, tato pacchA avaraM sAtireyaM 44 prAbhRta. (mala.) divasaM, evaM khalu abhiIsavaNA duve NakkhattA egarAI egaM ca sAtirega divasaM caMdeNa sarTi jogaM joeMti, prAbhUta yogAdiH // 105 // joyaM joettA joyaM aNupariyaiMti joyaM aNupariyahittA sAyaM caMdaM dhaNiTThANaM samappaMti, tA paNihA khalu| sU36 Nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsatimuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jogaM joeti, 2 sA caMdaNaM saddhiM jogaM joettA tato pacchArAI avaraMca divasaM, evaM khalu dhaNihANakkhatte egaM carAI egaMca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti joettA joyaM aNupariyaTTiti joyaM aNupariyahittA sAgaM caMdaM satabhisayANaM samappeti tA sayabhisayA khalu Nakvatte NataMbhAge abaDhe khette papaNarasamuhatte padamatAe sAgaM caMdeNa sahiM joeti ko labhati avaraM divasaM, evaM khalu saMyabhisayA Nakkhatte egaM ca rAI caMdeNa saviMda jopaM joeti, joyaM joesA| joyaM aNupariyaTTati, joyaM aNupariyaTTittA to caMdaM puvANaM poTThavatANaM samappeti, tA puvApoTThavatA khalu nakkhatte purSabhAge samakhete tIsatimuhate tappakSamatAe pAto caMdeNaM saddhiM jopaM joeti, tato pacchA abararAI, sAevaM khalu puvApoDavatANakkhatte egaM ca divasaM egaM ca rAI caMdeNaM saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupa 4 // 105 // riyati 2 pAto caMdaM uttarApohacatANaM samappeti, tA uttarapoDhavatA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divahakhese 31 paNatAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joeti avaraM ca rAtiM tato pacchA avaraM divasa, anukrama [50] ~217~ Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [10] evaM khalu uttarApoTThavatANakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joeti avaraM ca rAtiM, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu utsarApohavatANakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joeti joittA joyaM aNupariyati ttA sAgaM caMdaM revatINaM samappeti, tA revatI khalu Nakkhatte pacchabhAge samakhette tIsatimuhutte tappatamatAe sAgaM caMdeNaM saddhiM joyaM joeti, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu revatINakkhatte ega rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupariyati 2ttA sAgaM caMdaM assiNINaM samappeti, tA assiNI khalu Nakkhatte pacchimabhAge samavette tIsatimuhutte tapaDhamatAe sAgaM caMdeNa sadi joyaM joeti, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu assiNINakkhatte erga ca rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti 2ttA jogaM aNupariyaDa 2sA sAgaM caMdaM bharaNINaM samappeti, tA bharaNI khalu Nakkhatte NasaMbhAge avaDDakhette paNNarasamuhatte tappaDhamatAe sAgaM caMdeNa saddhiM joya joeti, No labhati avaraM divasaM, evaM khalu bharaNINakkhatte erga rAI caMdeNaM saddhiM joyaM joeti 2ttA joyaM aNupariyati 2ttA pAdo caMdaM katti-X &yANaM samappeti, tA kattiyA khalu Nakkhatte pucaMbhAge samakkhitte tIsaimuhutte tappaDhamatAe sAgaM caMdeNaM saddhiM jogaM joeti 2ttA joyaM aNupariyai 2 hittA pAdo caMdaM rohiNINaM samappeti, rohiNI jahA uttarabhaddavatA magasiraM jahA dhaNihA addA jahA satabhisayA puNavasu jahA uttarAbhaddavatA pusso jahA dhaNiTThA hai assesA jahA satabhisayA maghA jahA puvAphagguNI puvAphagguNI jahA puvAbhahavayA uttarAphagguNI jahA ~ 218~ Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], --------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJaThivRttiH (mala0) // 106 // [36] 553 dIpa anukrama uttarAbhahavatA hastho cittA ya jahA dhaNiTThA sAtI jahA satabhisayA visAhA jahA uttarabhaddayadA aNurAhA| prabhAta jahA dhaNiTThA sayabhisayA mUlA puvAsADhA ya jahA pukhabhaddapadA uttarAsAdA jahA uttarAbhaddavatA (sUtraM 36) // dasamassa cautthaM pAhuDapAhuI samataM / ' prAbhRta | 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM tvayA bhagavan yogasyAdirAkhyAta iti vadet ?, iha nizcayanayamatena yogAdiH candrayogasyAdiH sarveSAmapi nakSatrANAmapratiniyatakAlapramANA, tataH sA karaNavazAdavagantavyA, tacca karaNaM jyotiSkara-] NDake samastIti taTTIko kurvatA tatraiva saprapaJca bhASitaM atastato'vadhArya, atra tu vyavahAranayamadhikRtya bAhulyena yasya nakSatrasya yadA candrayogasyAdirbhavati tamabhidhitsurAha-abhIi'ityAdi, tA iti pUrvavat, dve abhijicchavaNAkhye nakSatre pazcAmAge samakSetre, ihAbhijinnakSatraM na samakSetraM nApyapArddhakSetraM nApi barddhakSetraM, kevalaM zravaNanakSatreNa saha sambaddhamu-4 pAttamityabhedopacArAt tadapi samakSetramupakalpya samakSetramityuktaM, sAtirekaikonacatvAriMzanmuharsapramANe, tathAhi-sAti-| rekA nava muhUrttA abhijitastriMzanmuhUrtAH zravaNasyetyubhayamIlane yathoktaM muhUrtaparimANaM bhavati, tatprathamatayA-candrayogasya prathamatayA sAyaM-vikAlavelAyAM, iha divasasya katitamAcaramAdbhAgAdArabhya yAvadAneH katitamo bhAgo yAvannAdyApi parisphuTanakSatramaNDalAlokastAvAn kAlavizeSaH sAyamiti vivakSito draSTavyaH, tasmin sAyaMsamaye candreNa sArddha yoga yutaH, ihAbhijinnakSavaM yadyapi yugasyAdI. prAtazcandreNa saha yogamupaiti tathApi zravaNena saha sambaddhamiha tadvivakSita, 106 / zravaNanakSatraM ca madhyAhrAdUrdhvamapasarati divase candreNa saha yogamupAdatte tatastatsAhacaryAt tadapi sAyaMsamo candreNa [10] ~219~ Page #221 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [4], ---------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] +5+%434 dIpa anukrama [10] yujyamAnaM vivakSitvA sAmAnyataH sAyaM candreNa 'saddhiM jogaM jujati' ityukta, athavA yugasyAdimatiricyAnyadA bAhusyamadhikRtyedamuktaM tato na kazcidoSaH, 'tato pacchA ityAdi, pazcAt-tata UrdhvaM aparamanyaM sAtireka divasaM yAvat, etadevopasaMhAracyAjena vyaktIkaroti--'evaM khalu ityAdi, evamukkena prakAreNa khalSiti nizcaye abhijicchracaNe de nakSatre sAyaMsamayAdArabhya ekAM rAtri ekaM ca sAtireka divasaM candreNa sArddha yogaM yuktaH, etAvantaM ca kAlaM yogaM yuktvA tada|nantaraM yogamanuparivartayate, AtmanazcyAvayata ityarthaH, yogaM cAnuparivartya sArya divasasya katitame pazcAmAge candraM dhanichAyAH samarpayatastadevamabhijicchravaNadhaniSThAH sAyaMsamaye candreNa saha prathamato yogaM yuJjanti, tenAmUni trINyapi pazcAjhA-13 gAnyavagantavyAni, 'tA'ityAdi, tataH samarpaNAdanantaraM dhaniSThA khalu nakSatraM pazcAdbhAgaM, sAyaMsamaye tasya prathamatazcandreNa |saha yujyamAnatvAt , samakSetraM triMzanmuhUrta tatprathamatayA sAyaMsamaye candreNa saha yogaM yunakti, candreNa saha yoga yuktvA tataH sAyaMsamayAdUca tataH pazcAdrAtrimaparaM ca divasaM yAvadyogaM yunakti, etadevopasaMhAravyAjena vyAcaSTe-'evaM khalvi tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candraM zatabhiSajaH samarpayati prAyaH parisphuTanakSatramaNDalAvaloke, tata| idaM nakSatraM naktaMbhAga draSTavyaM, tathA cAha-'tA'ityAdi, tA iti tataH samarpaNAdanantaraM zatabhiSak nakSatraM khalu nakaMbhAga-3 mamArddhakSetraM paJcadazamuhUrta tatprathamatayA candreNa sArddha yoga yunakti, tacca tathAyuktaM ca sanna labhate aparaM divasaM, paJcadazamuharttapramANatvAt , kintu rAjyantareva yogamadhikRtya parisamAptimupaiti, tathA cAha-evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvaghogamanuparivartya prAtazcandraM pUrvayoH proSThapadayoH-bhadrapadayoH samarpayati, iha pUrvaproSThapadAnakSatrasya prAtazcandreNa saha prathama other ~220~ Page #222 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], --------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamaza prata tivRttiH (mala0) SRI prAbhRtaM sUtrAMka // 107 // [36] dIpa tayA yogA pravRtta itIdaM pUrvabhAgamucyate, tathA cAha-tA purvetyAdi, tataH samarpaNAdanantaraM pUrvaproSTapadAnakSatraM khalu 10 prAbhRte pUrvabhAgaM samakSetraM triMzanmuhUrta tatpathamatayA prAtazcandreNa saha yoga yunakti, tacca tathAyuktaM sat tataH prAtaH samayAdUrva taM 4 prAmRta sakalaM divasamaparAM ca rAtriM yAvadvartate, etadevopasaMhAravyAjenAha-evaM khalvi'tyAdi sugamaM yAvadyogamanuparivatyai pAtazcandrabhuttarayoH proSThapadayoH samarpayati, idaM kilottarAbhadrapadAkhyaM-nakSatramuktaprakAreNa pAtazcandreNa saha yogamadhi yogAdiH | gacchati, kevalaM prathamAn paJcadaza muhUrtAn adhikAnapanIya samakSetraM kalpayitvA yadA yogazcintyate tadA naktamapi yogo-II |'stItyubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-'tA'ityAdi, tataH samarpaNAdanantaraM (uttara) proSThapadAnakSatraM khalUbhayabhAgaM byarddhakSetraM paJcacatvAriMzanmuhUrta tatprathamatayA-yogaprathamatayA prAtazcandreNa sArddha yoga yunakti, taba tathAyuktaM sattaM sakalamapi divasamaparAM ca rAtriM tataH pazcAdaparaM divasaM yAvad vartate, etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti-'evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candra revatyAH samarpayati, tatra revatInakSatraM sAyaMsamaye candreNa saha yogamadhigacchati, tatastatpazcAdbhAgamavaseyaM, tathA cAhatA revaI' ityAdi, 'tA' iti tataH samarpaNAdanantaraM zeSa sugama, idaM ca candreNa saha yuktaM satsAyasamayAdardU sakalAM rAtriM aparaM ca divasa yAvacandreNa saha yuktamavatiSThate, samakSetratvAt , etadevopasaMhArata Aha-'evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya sAyaMsamaye candramazcinyAH samarpa // 107 // yati, tata idamapyazvinInakSatraM sAyaMsamaye candreNa saha yujyamAnatvAt pazcAmAgamavaseyaM, tathA caah-'taa'ityaadi| sugama, navaramidamapi azvinInakSatraM samakSetratvAt sAyaMsamayAdArabhya tA sakalAM rAtrimaparaM ca divasaM yAvazcandreNa saha anukrama [10] ~221~ Page #223 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [4], ---------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama [10] sAyuktamavatiSThate, etadevopasaMhAravyAjenAha-evaM khalvi'tyAdi sugarma, yAvadyogamanuparivartya sAyaM prAyaH parisphuTanakSa-13 |bramaNDalAlokasamaye candra bharaNyAH samarpayati, idaM ca bharaNInakSatramuktayuktyA rAtrI candreNa saha yogamupaiti, tato naktaMbhAgamabaseyaM, tathA cAha-tAbharaNI'tyAdi, pAThasiddha, navaramidamapArddhakSetratvAdrAtrAveva yoga parisamApayati, tato na labhate candreNa saha yuktamaparaM divasa, etadevopasaMhAravyAjena parisphuTayati-evaM khalvi'tyAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya | prAtazcandraM kRttikAnAM samarpayati, idaM ca kRttikAnakSatramuktayuktyA prAtazcandreNa saha yogamupaiti, tataH pUrvabhAgamavaseyaM, etadevAha-tA kattiyetyAdi sugama, navaramidaM samakSetratvAt prAtaHsamayAdUrva sakalaM divasaM tataH pazcAdrAtri paripUrNA candreNa saha yuktaM vartate, etadevopasaMhAravyAjena vyaktIkaroti evaM khalu ityAdi sugama, yAvadyogamanuparivartya prAtazcandraM rohiNyAH samarpayati, idaM ca kRttikAnakSatraM yaddhakSetraM, ataH prAguktayuktivazAdubhayabhAgaM pratipattavyaM, 'rohiNI jahA uttarabhaddavaya'tti rohiNI yathA prAguttarabhadrapadA uktA tathA vaktavyA, sA caivam-'tA rohiNI khalu nakkhatte ubhayabhAge divaDDakhette paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joei avaraM ca rAI tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu rohiNInakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joittA jogaM aNupariyahei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM migasirassa samappei 'migasiraM jahA dhaNi?'tti mRgazirA nakSatraM yathA pAra dhanikAyoktA tathA vaktavyA, tadyathA-'tA migasire nakkhatte pacchaMbhAge tIsaimuhase tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa sadi jogI joei, sAyaM caMdeNa saddhiM jogaM joettA tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu migasire nakkhatte egaM rAI egaM ca divasa ~222~ Page #224 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ----------------- prAbhRtaprAbhRta [4], -------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] sU36 sUryaprajJa- candeNa saddhiM joyaM joeDa, jogaM joitA jogaM aNupariyaTTei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM adAe samappeI' atra 10 prAbhUta ptivRttiH sAyamiti prAyaH parisphuTanakSatramaNDalAlokasamaye ata evaitannaktaMbhAga, tathA cAha-'ahA jahA sayabhisayA A 4prAbhRta(mala.) yathA prAk zatabhiSagabhihitA tathA'bhidhAtacyA, sA caivam-'tA addA khalu nakkhatte nattaMbhAge abahukhette pArasamuhuro rAmAbhRtaM // 108 // matapaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jo joei, no labhei avaraM divasa, evaM khalu ahA ega rAI caMdeNa saddhiM jorga joei, yogAdiH joyaM joettA joya aNupariyaTTei, joyaM aNupariyaTTittA pAo caMdaM puNadhasUrNa samappeI' idaM ca punarvasunakSatraM vyarba-14 natvAt prAguktayuktaH ubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-'puNavasU jahA uttarabhadavayA punarvasunakSatraM yathA prAk uttarabhanna-1 padAnakSatramukta tathA vaktavyaM, taccaivam-'tA puNavasU khalu nakkhatte ubhayabhAge divaDate paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAo caMdeNa saddhiM joyaM joei, aparaM ca rAI tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu puNavasU nakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saciM jo jopai, jogaM joettA jogaM aNupariyaDei, jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM pussassa samapyeha idaM ca puSyanakSatraM sAyaMsamaye divasAcasAnarUpe candreNa saha yogamadhigacchati, tataH pazcAdAgamavaseyaM, tathA cAha|'pusso jahA paNihA' puSyo yathA pUrva dhaniSThA'bhihitA tathA'bhidhAtavyA, tadyathA-tA pusse khalu nakkhatte pacchabhAge | samakkhe se tIsaimuhutte tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei joyaM joecA tato pacchA avaraM divasa, evaM khalu pusse 108 / nakkhatte erga rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM joeDa, jogaM joittA joga aNupariyaDei jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM asilesAe samappei, idaM cAzleSAnakSatraM sAyaMsamaye-parisphuTanakSatramaNDalAlokarUpe prAyazcandreNa saha yogamupaiti, dIpa anukrama [50] %AM CASCANAK A nmurary.org ~223~ Page #225 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], --------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama tata ida nabhAgamavaseyaM, apArddhakSetratvAca tasyAmeva rAtrI yoga parisamApayati, tathA cAha-'asalesA jahA sapabhi-2 sayA' yathA zatabhiSak prAgabhihitA tathA azleSApi vaktavyA, sA caivam-'tA asilesA khalu nakkhatte nattaMbhAge abahukhette 4 | pArasamuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, jo joettA no labhai avaraM divasaM, evaM khalu asilesAna kkhanne ega rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei joyaM joittA jogaM aNupariyaTTeha, jogaM aNupariyahittA pAo caMdaM maghANaM / | samappei,'idaM ca mapAnakSatramuktayuktyA prAtazcandreNa saha yogamaznute, tataH pUrvabhAgamavasAtavyaM, tathA cAha-maghA yathA| pUrvaphAlgunI tathA draSTacyA, tadyathA-'tA maghA khalu nakkhatte puSabhAge samakkhete tIsaimuhutte tappaDhamayAe pAo caMdeNa saddhiM joyaM joei tato pacchA avaraM rAI, evaM khalu maghAnakvatte ega divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joittA joga aNupariyaTTe jogaM aNupariyahittA pAo caMdaM puvaphagguNINaM samappei,' idamapi pUrvaphAlgunInakSatra prAtazcandreNa saha yogamuktanItyA samadhigacchati, tataH pUrvabhAgaM pratyetanyaM, tathA cAha-'puvAphagguNI jahA pucabhaddavayA, yathA prAk pUrvabhAdrapadA'bhihitA tathA pUrvaphAlgunyapyabhidhAtavyA, tadyathA-'tA puSaphagguNI khalu nakkhase puSabhAge sama-1 jhitte tIsamuhutte tapaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joiM joei, tato pacchA avaraM rAI, evaM khalu puvAphagguNInakkhatte yaM ca divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jorga joittA jogaM aNupariyaTTei jogaM aNupariyaTTittA pAo caMda svarANaM phalguNINaM samappeI patarottarAphAlgunInakSatraM yakSetramataH prAguktayuktivazAdubhayabhAgaM veditavyaM, tathA cAha-- basarapharANIjahA uttarabhadayayA' yathA prAguttarabhadrapadokkA tamottaraphAlgunyapi vakanyA, sA caiva-'uttaraphagguNI 31 [50] ~ 224~ Page #226 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], --------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJativRttiH (mala.) // 10 // [36] dIpa | khalu Nakkhatte paNayAlIsaimuhuse tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM joei avaraM ca rAI, tato pacchA avaraM ca divasa, 10 prAbhRte | evaM khalu uttaraphagguNInakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joyaM joei, jogaM joettA joga aNupariyaTTei jogaM prAbhRta| aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM hatthassa samappei,' idaM ca hastanakSatraM sAyaM-divasAvasAnasamaye candreNa saha yogamadhirohati prAbhUta tena pazcAdbhAgamavaseya, citrAnakSatraM tu kizcitsamadhike divasAvasAne candrayogamadhigacchati, tatastadapi pazcAdbhAga mantavyaM, paitadevAha-'hattho cittA ya jahA dhaNivA' yathA dhaniSThA tathA hastaM citrA ca vaktavyA, tadyathA-tA hatthe khalu Nakkhatte pacchaMbhAge samakkhitte tIsaimuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu hatthanakkhace ega rAI egaM ca divasa caMdeNa saddhiM jogaM joSada, jogaM joittA jogaM aNupariyo jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM cittAe samappei'tti, 'tA cittA khalu nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsaimuhutte tapaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joga joei, tato pacchA avaraM divasaM, evaM khalu cittA nakkhatte egaM rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM joyaM meM joei, joyaM joittA jogaM aNupariyaDe joyaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM sAIe samappeI, svAtizca sAyaM-prAyaH pari-2 sphuTadRzyamAnanakSatramaNDalarUpe candreNa saha yogamupaiti, tata iyaM naktaMbhAgA pratyeyA, tathA cAha-'sAI jahAM sayabhisayA yathA zatabhiSak tathA vaktavyA, sA caivam-'sAI khalu nakkhatte nabhAge avalukhette pannarasamuhutte tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joei, no labhei avaraM divasaM, evaM khalu sAI nakkhatte erga rAIcaMdeNa saddhiM joyaM joeDa, joga joittA joga aNupariyaTTei jogaM aNupariyaTTittA pAto caMdaM visAhANaM samappeI' idaM ca vizAkhAnakSatraM vyarddhakSetra, ataH anukrama [50] SHRASEX // 109 ~ 225~ Page #227 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [4], ---------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [36] dIpa anukrama prAguktayuktivazAdubhayabhAgamavagantavyaM, tathA cAha-visAhA jahA utsaraMbhadayayA' yathA uttarabhadrapadA tathA vizAkhA vaktavyA, tadyathA-'tA visAhA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divaTThakhitte paNayAlIsamuhutte tappaDamayAe pAto caMdeNa saddhiM joyaM | joei avaraM ca rAI, tao pacchA avaraM divasa, evaM khalu visAhAnakkhatte do divasaM egaM ca rAI caMdeNaM saddhiM jorga joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaTTeva jogaM aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM aNurAhAe samappeI, tata evamanurAdhAnakSatraM | sAyaMsamaye-divasAvasAnarUpe candreNa saha yogamupaitIti pazcAdbhAgamavaseyaM, tathA cAha-'aNurAhA jahA dhaNiTThA' yathA dhaniSThA tathA'nurAdhA vaktavyA, sA caivam-'aNurAdhA khalu nakkhatte pacchaMbhAge samakkhette tIsaimuhutte tapaDhamayAe| sAyaM caMdeNa saddhiM joyaM joeti, tao pacchA avaraM divasaM, evaM khalu aNurAhA nakkhatte egaM rAI egaM ca divasaM caMdeNa saddhiM jogaM joei joittA jogaM aNupariyaTTei joga aNupariyaTTittA sAyaM caMdaM jihAe samappeI' jyeSThAyAzca sAryasamaye samarpayati, prAyaH parisphuTaM dRzyamAne nakSatramaNDale, tata idaM jyeSThAnakSatra nabhAgamavaseyaM, tathA cAha-jiTThA jahA sayabhisayA', yathA zatabhiSak tathA jyeSThA vaktavyA, tadyathA-'tA jeTThA khalu nakkhatte nataMbhAge avalukhete pArasamuhutte || tappaDhamayAe sAyaM caMdeNa saddhiM jo joei, no labhai avara divasa, evaM khalu jiTTAnakkhatte egaM rAI caMdeNa saddhiM| jogaM joei, jogaM joittA jogaM aNupariyaTTei, jogaM aNupariyahittA pAto caMdaM mUlassa samappeI' mUlanakSatraM cedamuktaliyuktyA prAtazcandreNa saha yogamupAgacchat pUrvabhAgamavaseyaM, tathA cAha-'mUlo jahA puSabhaivayA' yathA pUrvabhadrapadA tathA mUlanakSatramabhidhAtavyaM, taccaivam-'tA mUle khalu nakkhatte purvabhAge samakkhitte tIsaimuhute tappaDhamayAe pAto caMdeNa sddhi| [50] BREAKISEX ~ 226~ Page #228 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [4], --------------------- mUlaM [36] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamA ptivRttiH prata sUtrAMka (malA // 11 // [36] ACCOR jogaM joei, tao pacchA abaraM ca rAI, evaM khalu mUlanakkhattaM egaM ca divasa egaM ca rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei, jogaM joittA joga aNupariyaTTe jogaM aNupariyaTTittA pAto caMdaM pubAsADhANaM samappeI' idamapi pUrvApADhAnakSatraM prAtazcandreNa prAbhRtasaha yogamuktayuktyA samupaiti iti pUrvabhAgaM vijJeyaM, etadevAha-'puvAsAdA jahA putvabhavayA,' yathA pUrvabhadrapadA tathA|| prAbhRtaM pUrvApADhA vaktavyA, sA caivam-'tA puSAsADhA khalu nakkhatte puvabhAge samakUkhette tIsaimuhutte tappaDamayAe pAto caMdeNa saddhiM jogaM joei, avaraM ca rAI, evaM khalu puvAsAdAnakkhatte egaM ca divasa ega ca rAI caMdeNa saddhiM jogaM joei, joga joittA jogaM aNupariyaTei joga aNupariyaTTittA pAo caMdaM uttarAsADhANaM samappei', uttarASADhAnakSatraM ca barddhakSetratvAdubhayabhAgamavaseyaM, tathA cAha-utsarAsAdA jahA uttarabhaddavayA' yathA uttarabhadrapadA tathA uttarASADhA vaktavyA, tadyathA-'uttarAsAdA khalu nakkhatte ubhayaMbhAge divaGakhette paNayAlIsamuhutte tappaDhamayAe pAto caMdeNa saddhiM joga joei avaraM ca rAI tao pacchA avara divasa, evaM khalu uttarAsAdAnakkhatte do divase egaM ca rAI caMdeNa saddhiM joga joei, jogaM joittA sAyaM caMdamabhiIsavaNANaM samaSpei, tadevaM bAhulyamadhikRtyokaprakAreNa yathokteSu kAleSu nakSatrANi candreNa saha yogamupayanti, tataH kAnicitpUrvabhAgAni kAnicitpazcAnAgAni kAnicinnaktaMbhAgAni kAnicidubhayabhAgAnyuktAnIti // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhUtasya prAbhRtaprAbhUtaM- 4 samApta dIpa anukrama [50] // 110 // ~ 227~ Page #229 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama ca (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [5], --------------------- mUlaM [37] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [37]] dIpa anukrama . tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya caturtha prAbhRtaprAbhRta, samprati pazcamamArabhyate, tasya cAyamAdhikAro-yathA 'kulAni vaktavyAnIti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te kulA AhitAti vadejA, tattha khalu ime vArasa kulA vArasa vakulA cattAri kulocakulA, vArasa hai kulA, taMjahA-paNihAkulaM uttarAbhavatAkulaM assiNIkulaM kattiyAkulaM saMThANAkulaM pussAkulaM mahAkulaM uttarAphagguNIkulaM cittAkulaM visAhAkulaM mUlAkulaM uttarAsADhAkulaM,vArasa upakulA, taMjahA-savaNo upakula pucapaTThavatAuvakulaM revatIvakulaM bharaNIubakulaM puNavasuuvakulaM assesAuvakulaM puSAphagguNIjavakulaM hatyAucakula sAtIyakulaM jehAubakulaM puSAsADhAucakulaM, cattAri kulovakulAtaM0-abhIyIkulovakulaM satabhisayA-12 kulovakulaM addhAkulovakulaM aNurAdhAkuloSakulaM (sUtraM 37)||dsmss pAhuDassa paMcamaM pAhuDa pAhuDaM smtt| 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA kulAnyAkhyAtAnIti vadeta , evamukta bhagavAnAha-tatthe tyAdi, iha na kevalaM bhagavatA kulAnyevAkhyAtAni kiMtUpakulAni kulopakulAni ca, tato nirdhAraNArthapratipattyartha tatreti, bhagavAn ghUte-'tatra' teSAM kulAdInAM madhye khasvimAni dvAdaza kulAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , ime iti ca pratipadamabhisambadhyate, imAni vakSyamANasvarUpANi dvAdaza upakulAni, imAni-vakSyamANasvarUpANi catvAri kulopakulAni prajJaptAni, atha kiM kulAdInAM lakSaNam ?, ucyate, iha thairnakSatraiH prAyaH sadAmAsAnAM parisamAptaya upajAyante mAsasadazanAmAni ca tAni nakSatrANi kulAnIti prasiddhAni, tadyathA-zrAviSTho mAsaH prAyaH zraviSThayA dhaniSThAparaparyAyayA parisamA-4 [51] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 4 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-5 Arabhyate ~ 228~ Page #230 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [5], -------- ------ mUlaM [37] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: syamajJasivattiH mala0 prata sUtrAMka [37]] // 11 // sU37 dIpa ptimupaiti 1 bhAdrapada uttarabhadrapadayA 2 azvayuk azvinyA iti 3, dhaniSThAdIni prAyo mAsaparisamApakAni mAsasadRzanAmAni kulAni, yAni ca kulAnAmupakulAnA cAdhastanAni tAni kulopakulAni abhijidAdIni catvAri nakSatrANi, ukta ca-"mAsANe pariNAmA huMti kulA uvakulA u hiddimgaa| huMti puNa kulovakulA abhiIsayabhaaNurAhA // 1 // " [atra 'mAsANa pariNAmA' iti prAyo mAsAnAM parisamApakAni kacit 'mAsANa sarisanAmA' iti pAThA, tatra mAsAnAM kulAdi sadazanAmAnIti vyAkhyeyaM, 'saya'tti zatabhiSakU, zeSa sugama, sampati yAni dvAdaza kulAni yAni ca dvAdaza upakulAni 131 yAni ca catvAri kulopakulAni tAni krameNa kathayati-'bArasa kulA taMjahA ityAdi sugama // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 5 samApta tadevamukta dazamasya prAbhUtasya pazcarma prAbhRtaprAbhRta, sampati SaSThamArabhyate, tasya cAyamAdhikArA-yathA pANamA-nA syo'mAvAsyazca vaktavyA' iti tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA-kahaM te puNimAsiNI Ahiteti vadejA, tastha khalu imAo bArasa puNNimAsiNIo bArasa amAvAsAo paNNattAo, taMjahA-sAviTThI pohavatI AsoyA kattiyA bhaggasirI posI mAhI // 11 // phagguNI cetI visAhI jehAmUlI AsADhI, tA sAviTThiNNaM puNNamAsi kati NavattA jopati , tA MtiSiNa NavattA joiMti, taM0-abhiI savaNo dhaNihA, tA puDhavatI, puDhavatIpaNaM puSiNamaM kati saksasA anukrama [51] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 5 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 6 Arabhyate ~229~ Page #231 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] joeMti, tA tinni nakkhattA joyaMti, taM0-satibhisayA puvAsADhavatI uttarApuTTavatA, tA AsodiNNaM puSiNamaM 4 kati NakkhatsA joeMti , tA doNi NakkhattA joeMti, taM0-revatIya assiNI ya, kattiyaNaM puNNima kati NakvattA joeMti !, tA doNi NakvattA joeMti taM0-bharaNI kattiyA ya, tA mAgasirIpunnima kati NakkhattA joeMti , tA doSiNa NakvattA joeMti, taM0-rohiNI maggasiro ya, tA posipaNaM puNNima kati NakkhattA joeMti , tA tiNi NakkhattA joeMti, taM0-ahA puNavasU pusso, tA mAhiNNaM puSiNama kati NakkhattA joeMti ?, tA doNi nakkhattA joyaMti, taM0-assesA mahA ya, tA phagguNINNaM paNima kati NakkhattA joeMti , tA dunni nakkhattA joeMti, taM0-puSApharaguNI uttarAphagguNI ya, tA cittiSaNaM puSiNamaM kati NakkhattA joeMti , tA doNitaM0-hattho cittA ya, tA visAhiNaM puNNima kati NakkhattA joeMti !, doSiNa NakkhattA joeMti taM0-sAtI visAhA ya, tA jeTThAmUliNNaM puNNimAlAsipaNaM kati NakkhattA joeMti , tA tinni NakkhattAjoyaMti, saM0-aNurAhA jeTThA mUlo, AsADhipaNaM puSiNama kati NakkhatsA joeMti , tA do NakkhattA joeMti, taM-puvAsADhA uttarAsAdA (sUtraM 38) // 'tA kahate' ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM / kena prakAreNa kena nakSatreNa parisamApyamAnA ityarthaH, paurNAmAsya AkhyAtA, ana porNAmAsIgrahaNamamAvAsyopalakSaNaM, tena kathamamAvAsyA abhyAkhyAtA iti vadet , evamukte bhagavAnAha'tasthetyAdi, tatra-tAsAM paurNamAsInAmamAvAsyAnAM ca madhye jAtibhedamadhikRtya khasvimA dvAdaza paurNamAsyo dvAdaza dIpa anukrama SAREaratunnational ~230~ Page #232 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] sUryaprajJa- cemA amAvAsyAH prajJaptAH, tadyathA-zrAviSThI prauSThapadI' ityAdi, tatra zraviSThA-dhaniSThA tasyAM bhavA zrAviSThI-zrAvaNa- 10 prAbhUte tivRttiHmAsabhAvinI proSThapadA-uttarabhAdrapadA tasyAM bhavA prauSThapadI-bhAdrapadamAsabhAvinI, azvayuji bhavA AzvayujI azva 6prAbhUta(mala0) yugamAsabhAvinI, evaM mAsakrameNa tattannAmAnurUpanakSatrayogAt zeSA api vaktavyAH / samprati yainakSatrarekaikA pUrNamAsI, prAbhRtaM pUrNimAdi parisamApyate tAni picchiSurAha-tA sAvavinna'mityAdi, tA iti pUrvavat , pAviSThI paurNamAsI kati nakSatrANi nakSatra yuJjati ?-kati nakSatrANi candreNa saha saMyujya parisamApayanti, bhagavAnAha-'tA tinni' ityAdi, tA iti pUrvavat, trINi nakSatrANi yujamti-trINi nakSatrANi candreNa saha yathAyoga saMyujya parisamApayanti, tadyathA-abhijit zravaNo dhaniSThA cAra iha zravaNadhaniSThArUpe dve eva nakSatre zrAviSThI paurNamAsI parisamApayataH, kevalamabhijinakSatraM zravaNena saha sambaddhamiti tadapi parisamApayatItyukta, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, iha pravacanaprasiddhamamAvAsyApaurNamAsIviSayaMcandrayogaparijJAnArthamidaM karaNam nAumiha amAvAsaM jaha icchasi kami hoi riksammi / avahAraM TharavijjA tattiyarUvehi saMguNae // 1 // chAvaTThI va muhucA visati-I bhAgA ya paMca paDipunA / pAsa TThibhAgasahigo ya iko havaha bhAgo // 2 // eyamavahArarAsi icchaamAvAsasaMguNaM kujA / naksattANaM eno| | sohaNagavihiM nisAmeha // 3 // bAbIsaM ca muhuNA chAyAlIsaM visaTThibhAgA ya / evaM puNavasussa ya soheyartha habada buccha // // bAvataraM / sayaM phagguNINa bANaudaya ve visAhAmu / catvAri a yAyAlA sojjhA aha uttarAsADhA // 5 // evaM puNavasussaya misaTThibhAgasahiyaM II laa||112|| sohaNagaM / ico amiIAI viiyaM vucchAmi sohaNagaM // 6 // abhiissa nava muhuttA bisaTibhAgA ya hu~ti cauvIsaM / chAvaTThI asamacA dIpa 25th anukrama [5] SEKSOM ~231~ Page #233 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] SECRE dIpa anukrama [5] bhAgA sahicheakayA // 7 // uguNaDaM poTThavayAtisu ceva navottaraM ca rohiNiyA / tisu navanavaesu bhaye puNavasU phagguNIsoya // 8 // paMceba uguNapannaM sayAi uguNuttarAI chaveva / sojjhANi visAhAsuM mUle satteva coAlA // 9 // aTThasaya uguNavIsA sohaNagaM uttarANa. | sADhANaM / cauvIsaM khalu bhAgA chAvaTTI cuNNiAo ya // 10 // eAi sohaittA je sesaM taM havei nakkhataM / itthaM karei uDubai sUreNa | samaM amAvAsaM // 11 // icchApunimaguNio avahAro sottha hoi kAyabo / taM ceva ya sohaNagaM abhiI bhaI tu kAya // 12 // suddhami & sohaNage jaM sesaM taM bhavija nakkhataM / tattha ya karei uDubai paDipuno punnimaM viulaM // 13 // etAsAM gAthAnAM krameNa vyAkhyA-yAmamAvAsyAmiha-yuge jJAtumicchasi, yathA kasminnakSatre vartamAnA parisamAtA| bhavatIti tAvadrUpairyAvatyo'mAvAsyA atikrAntAstAvatyAH saGgyAyA ityarthaH, vakSyamANasvarUpaM avadhAryate-prathamatayA sthA-12 pyate ilAdhAryo-dhruvarAzistamavadhAryarAzi paTTikAdau sthApayitvA caturvizatyadhikena parvazatena saGgaNayet, atha kiMpramANo'sAvavadhAryoM rAziriti tatpramANanirUpaNArdhamAha-'chAvaTThI' gAhA, SaTpaSTimuMhUttoM ekasya ca muhartasya pazca paripUNoM dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTitamo bhAgaH, etAvatpramANo'vadhAryarAziH, kathametAvatpramANasyAsyotpattiriti cet 1, ucyate, iha yadi caturvizatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM| labhAmahe !, raashitrysthaapnaa-124|5|2| atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyo rAziH paJcalakSaNo guNyate, jAtA daza, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, tatra chedyacchedakarAzyocikenApavarttanA kriyate, jAta uparitanazchedyo | rAziH pathakarUpo''dhastano dvApaSTirUpaH, labdhAH paJca dvApaSTibhAgAH, etena nakSatrANi kartavyAnIti nakSatrakaraNArthamaSTA ~232~ Page #234 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa ThivRttiHlA (mala0) prata sUtrAMka [38] XX // 11 // dIpa dazabhiH zatastriMzadadhikaiH saptapaSTibhAgarUpairguNyante, jAtAnyekanavatiH zatAni pazcAzadadhikAni 9150, chedarAzirapi110 prAbhRte dvApaSTipramANaH saptapaNyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, uparitanarAzirmuharjJAna 6prAbhRta yanAya bhUyastriMzatA guNyate, jAte dve lakSe catuHsaptatiH sahasrANi pazca zatAni 274500, teSAM catuSpazcAzadadhikaikaca prAbhRtaM tvAriMzacchatairbhAgaharaNaM, labdhAH SaTSaSTirmuhartAH 66, zeSA aMzAstiSThanti trINi zatAni patriMzadadhikAni 336, tato pUrNimAdi nakSatraM dvASaSTibhAgAnayanArthaM tAni dvASaSTyA guNyante, jAtAni viMzatiH sahasrANi aSTau zatAni dvAtriMzadadhikAni'20832, teSAmanantaroktena chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAH paJca dvApaSTibhAgAH 5, zeSAstiSThanti dvASaSTiH, tatastasyA dvApadhyA apavartanA kriyate, jAta ekakaH, chedarAzerapi dvApaTyA'pavartanAyAM labdhAH saptaSaSTiH, tata AgataM paTpaSTimahato ekasya ca muhUrtasya paza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAga iti, tadevamuktamavadhAryarAzipramANe, | sampati zeSavidhimAha-epamavahAre'tyAdi, etaM-anantaroditasvarUpamavadhAryarAzimichA'mAvAsyAsaMguNa-yAmamA vAsyAM jJAtumicchasi tatsamayA guNitaM kuryAta, ata Urca ca nakSatrANi zodhanIyAni, tato'ta aya nakSatrANAM zodhanaka- TrAvidhi-zodhanakamakAraM vakSyamANaM nizamayata-AkarNayata / tatra prathamataH punarvasazodhanakamAha-bAvIsaM'cetyAdigAthA, dvAviMzatimuttoM ekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzad dvApaSTibhAgAH etad-etAvatpramANaM punarvasunakSatrasya paripUrNa bhavati / zoddhavyaM, kathamevaM pramANasya zodhanakasyotpattiriti cet !, ucyate, iha yadi caturviMzatyadhikena parvazatena pazca sUryanakSatra | // 113 // paryAyA labhyante tadaika parvAtikramya katipayAstenaikena parvaNA labhyante !, rAzitrayasthApanA-124 / 5 / 1 / atrAntyena anukrama [5] ~233~ Page #235 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] rAzinA ekalakSaNena madhyarAziH paJcakarUpo guNyate, jAtAH paJcaiva, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , teSAM catuvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH paJca caturvizatyadhikazatabhAgAH, tato nakSatrAnayanArthamete'STAdazabhiH zataitrizadadhikaiH saptapaSTibhAgarUpaiH guNayitavyA iti, guNakAracchedarAzyordvikenApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAziSiSTiH 62, tataH paJca navabhiH paJcadazottaraiH zatairguNyante, jAtAni pazcacatvAriMzavachatAni paJcasaptatyadhikAni 4575, chedarAziauSaSTilakSaNaH saptapaTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuHpazcAzadadhikAni 1154, tathA puSyasya ye trayoviMzatiH saptapaSTibhAgAH prAktanayugacaramaparvaNi sUryeNa saha yogamAyAnti te dvApaTyA guNyante, jAtAni caturdaza zatAni SaviMzatyadhikAni 1426, etAni prAktanAt pazcasaptatyadhikapazcacatvAriMzacchatapramA-3 NAt zodhyante, zeSa tiSThanti ekatriMzacchatAni ekonapazcAzadadhikAni 3149, tata etAni muhUrtAnayanArthaM triMzatA | guNyante, jAtAni caturNavatiH sahasrANi catvAri zatAni saptatyadhikAni 94470, teSAM chedarAzinA 'catuSpaJcAzadadhikaikacatvAriMzacchatarUpeNa bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuhUrtAH, zeSa tiSThanti trINi sahasrANi vyazItyadhikAni 3082, etAni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvApaTyA guNyante, jAtamekaM lakSamekanavatiH sahasrANi caturazItyadhikAni 1910|84, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAH SaTcatvAriMzanmuhUrttasya dvASaSTibhAgAH, eSA punarvasunakSatrasya zodha-| nakaniSpattiH / zeSanakSatrANAM zodhanakAnyAha-yAvattaraM saya'mityAdi, dvAsaptataM-dvisaptatyadhika zataM phAlgunInAM-uttaraphAlgunInAM zodhyaM, kimuktaM bhavati -dvisaptatyadhikena zatena punarvasuprabhRtInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhyanti, dIpa 55555 anukrama [5] ~234~ Page #236 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala0) prata sUtrAMka [38] // 114 // 6445 dIpa evamuttaratrApi bhAvArthoM bhAvanIyaH, tathA vizAkhAsu-vizAkhAparyanteSu nakSatreSu zodhanakaM dve zate dvinavatyadhike 292, athA-1|1. prAbhRta nantamuttarASADhAparyantAni nakSatrANyadhikRtya zodhyAni catvAri zatAni dvicatvAriMzadadhikAni 442, 'eyaM puNe'tyAdi-4 |6prAbhRtagAthA, etadanantaroktaM zodhanakaM sakalamapi punarvasusatkadvApaSTibhAgasahitamavaseyaM, etaduktaM bhavati-ye punarvasusatkA dvAviM- |prAbhUtazatirmuhUrtAste sarve'pyuttarasmin zodhanake'nta praviSTAH pravartante, natu dvApaSTibhAgAH, tato yadyacchodhanaka zodhyate tatra pUrNimAdi tatra punarvasusatkAH SaTcatvAriMzad dvApaSTibhAgA uparitanA zodhanIyA iti, etacca punarvasuprabhRtyuttarASADhAparyantaM prathama nakSatraM sU38 |zodhanakaM, ata UrdhvamabhijitamAdiM kRtvA dvitIya zodhanakaM vakSyAmi, tatra pratijJAtameva nirvAhayati-'abhihasse'tyAdigAthAcatuSTayaM, abhijito nakSatrasya zodhanakaM nava muhartA ekasya ca muhUrttasya satkAzcaturviMzatiSiSTibhAgA, ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptapaSTizchedakRtAH paripUrNAH SaTpaSTibhAgAH, tathA ekonaSaSTa-ekonapaTyadhika zataM proSThapadAnA-uttara-18 bhadrapadmanAM zodhanakaM, kimukaM bhavati / ekonapAtyadhikena zatenAbhijidAdImyuttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi zukhyanti, evamuttaratrApi bhAvanA kartavyA, tathA triSu navottareSu zateSu rohiNikA-rohiNiparyantAni zukSyanti, tathA triSu navanavateSu-navanavatyadhikeSu zateSu zodhiteSu punarvasuparyantaM nakSatrajAtaM zuddhayati, tathA ekonapazcAzadadhikAni paJca zatAni prApya phAlgunyazva-uttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhayanti, vizAkhAsu-vizAkhAparyanteSu nakSatreSu ekonasaptatyadhikAni | // 114 // paTU zatAni 669 zobhyAni, mUlaparyante nakSatra jAte sapta zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni zodhyAni 744, uttarASADhAnA| uttarASADhAparyantAnAM nakSatrANAM zodhanakamaSTau zatAni ekonaviMzatyadhikAni 819, sarvenyapi ca zodhaneSUpari abhijito| anukrama [5] -4-5 ~ 235~ Page #237 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [5] nakSatrasya sambandhino muhUrtasya dvASaSTibhAgAzcaturviMzatiH SaTSaSTizca cUrNikAbhAgA ekasya dvASaSTibhAgasya saptaSaSTibhAgAra 4zodhanIyAH, 'eyAI ityAdi, etAnyanantaroditAni zodhanakAni yathAyogaM zodhayitvA yaccheSamavatiSThate tadbhavati nakSatraM, patasiMkSa nakSatre karoti sUryeNa samamuDupatiramAvAsyAmiti / tadevamamAvAsyAviSayacandrayogaparijJAnArtha karaNamukta, sampati paurNamAsIviSayacandrayogaparijJAnArtha karaNamAha-icchApunime tyAdi, yaH pUrvamamAvAsyAcandranakSatraparijJAnAmavadhAryarAziruktaH sa evAtrApi paurNamAsIcandranakSatraparijJAnavidhau IpsitapaurNamAsIguNito-yAM paurNamAsI jJAtumi-14 cchati tatsaGkhyayA guNitaH kartavyaH, guNite ca sati tadeva pUryokaM zodhanaM karttavyaM, kebalamabhijidAdika natu punarvasuprabhRtika, zuddhe ca zodhanake yat zeSamavatiSThate tadbhavennakSatraM paurNamAsIyukta, tasmiMzca nakSatre karoti uDupatiH-candramAH paripUrNaH pUrNamAsI vimlaamiti| eSa paurNamAsIcandranakSatraparijJAnaviSayakaraNagAthAdvayAkSarArthaH, sampatyasyaiva bhAvanA kriyateko'pi pRcchati-yugasyAdI prathamA paurNamAsI zrAviSThI kasmiMzcandranakSatre parisamAptimupaiti , tatra SaTpaSTirmuhartA ekasya ca muhUrtasya paJca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAga ityevaMrUpo'vadhAryarAzidhiyate, prathamAyAM kila | paurNamAsyAM pRSTamityekena gupyate, ekena guNitaM tadeva bhavati, tatastasmAdabhijito nava muhUrtA ekasya ce muhUrtasya caturviMzati SaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgA ityevaMparimANaM zodhanakaM zodhanIyaM, tatra SaTpaSTe va muhUrtAH zuddhAH sthitAH pazcAtsaptapazcAzat , tebhya eko muddoM gRhItvA dvApaSTibhAgIkRtaste ca dvApaSTirapi dvApaSTibhAgarAzI paJcakarUpe prakSipyante, jAnAH saptaSaSTiH dvApaSTibhAgAstebhyazcaturviMzatiH zuddhAH sthitAH pazcAtricatvAriMzat , tebhya eka rUpamAdAya saptapa ~236~ Page #238 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryamajJaptivRtti (mala.) // 115|| sUtrAMka [38] dIpa |STibhAgIkriyate, te ca saptaSaSTirapi bhAgAH saptapaSTibhAgaikamadhye prakSipyante, jAtA aSTaSaSTiH saptapaSTibhAgAstebhyaH SaTSaSTiH 1. prAbhRte zuddhAH sthitau pazcAd dvau saptaSaSTibhAgau, tatastriMzatA muhUttaiH zravaNaH zuddhaH sthitAH pazcAnmuhUrtAH paDviMzatiH, tata idamAgataM- prAbhRtadhaniSThAnakSatrasya triSu muhUrteSvekasya muhUrtasya ekonaviMzatisaGkhyeSu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaSaSTisakhayeSu sapta- prAbhUta SaSTibhAgeSu zeSeSu prathamA zrAviSThI paurNamAsI parisamAptimeti / yadA tu dvitIyA zrAviSThIpaurNamAsI cintyate tadA sA yuga- pUrNimAda syAdita Arabhya trayodazI, dhravarAziH 66 / / trayodazabhirguNyate, jAtA muhUrtAnAmaSTau zatAni aSTApazcAzadadhikAni nakSatraM 858, ekasya ca muhUrtasya pazcaSaSTiSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAstrayodaza saptaSaSTibhAgAH 858 // tatrA-1 |STabhiH zatairekonaviMzatyadhikairmuhAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya satkaiH SaTpaTyA saptapaSTibhAgaireko nakSatraparyAyaH zuddhaH, tataH sthitAH pazcAdekonacatvAriMzanmuhartA ekasya ca muhUrtasya catvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturdaza saptapaSTibhAgAH 39 // tato navabhirmuharekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptaSaSTibhAgairabhijinnakSatra zuddhyati, sthitAH pazcAtriMzanmuhUtAH paJcadaza muhUttesya dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcadaza saptapaSTibhAgAH30 / / 17 tebhyastriMzatA zravaNaH zuddhaH, AgataM ekon-11||115|| . |triMzatimuhUttepu ekasya ca muhartasya SaTcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvipazcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu / dhaniSThAyAM dvitIyA zrAviSThIpaurNamAsI parisamAptimeti / yadA tu tRtIyA zrAviSThI paurNamAsI cintyate tadA sA yugasyAditaH paJcaviMzatitameti pUrvokto dhuvarAziH 66 / / paJcaviMzatyA guNyate, jAtAni SoDaza zatAni paJcAzadadhikAni anukrama + ~ 237~ Page #239 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ROGR prata sUtrAMka [38] H 1650, ekasya ca muhUrtasya pazcaviMzaM zataM dvASaSTibhAgAnAM 125 ekasya ca dvApaSTibhAgasya pazcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 25, tatra SoDazabhiH zatairaSTAtriMzadadhiH 1638 muhAnAmekasya ca muhUrtasthASTAcatvAriMzatA dvApaSTibhAgaiH 48 ekasya haiM ica dvASaSTibhAgasya dvAtriMzadadhikena zatena 132 dvau nakSatrapoyo zukhyataH, sthitAH pazcAd dvAdaza muhUrtAH 12 ekasya ca Rs muhurtasya pazcasaptatiSiSTibhAgAH 75 ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 27, tato navabhirmuha rekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijinnakSatraM zujatyati, sthitAH pazcAtrayodaza muhUrtAH 13 ekasya ca muhUrtasya paJcAzad dvApaSTibhAgAH 13 ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatiH saptaSaSTibhAgAH | 29, AgataM zravaNanakSatraM SaDdizatI muharnemvekasya ca muhUrtasya ekAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonacasvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAM zrAviSThI paurNamAsI parisamApayati, evaM caturthI AviSThIM paurNamAsI dhaniSThAnakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca sumuhUrtasya trayastriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, paJcamI zrAviSThI paurNamAsI zravaNanakSatraM dvAdazasu muhUrteSu ekasya ca sumuhUrtasya SaSTisakyeSu dvApaSTibhAgeSve kasya dvApaSTibhAgasya dvAviMzatau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamAptiM nayatIti / tadevaM yAni nakSatrANi zrAviSThI paurNamAsI saparisamApayanti tAnyuktAni, sampati yAni proSThapadI samApayanti tAnyAha-tA pohavaipaNaM ityAdi, tA iti pUrvavat / proSThapadI-bhAdrapadI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti-kati nakSatrANi yathAyogaM candreNa saha saMyujya parisamApayantItyarthaH, evaM sarvatrApi yuJjantItyasya padasya bhAvanA kartavyA, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, 'tA'iti pUrva -28 dIpa anukrama [5] ~238~ Page #240 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa sUryapaja- vat , trINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-zatabhiSak pUrvaproSTapadA uttaraproSThapadA ca, tatra prathamA proSThapadI paurNamAsImuttara 10prAbhUte ptivRttiH bhAbhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUrtaSu ekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSu catuHSaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisa-11prAbhUta(mala0) mAptiM nayati, dvitIyAM prauSThapadI paurNamAsI pUrvabhadrapadAnakSatramaSTasu muharteSu zeSeSvekasya ca muhUrtasyaikacatvAriMzati dvApa- prAbhRtaM |STibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikapazcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, tRtIyAM prauSThapadI paurNamAsIM zatabhiSak / pUrNimAdi // 116 // paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya padasu dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu. / nakSatra caturthI prauSThapadI paurNamAsI uttarabhadrapadAnakSatraM catvAriMzati muhUrteSvekasya ca muhUrtasyaikacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturvizatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI prauSThapadI paurNamAsI pUrvabhadrapadAnakSatramekaviMzatI muhUtredhekasya ca muhUrtasya paJcapaJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyaikAdazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, 'tA AsoI 'mityAdi, AzvayujI Namiti vAkyalaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti 1, bhagavAnAra'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat dve nakSatre yuktaH, tadyathA-revatI azvinI ca, ihottarabhadrapadAnakSatramapi kAMcidA-| zvayujI paurNamAsI parisamApayati, paraM tatpauSThapadImapi paurNamAsI parisamApayati, tatraiva ca loke tasya prAdhAmba, tannAmnA tasyAH paurNamAsyAH abhidhAnAdatastadiha na vivakSitamityadoSaH, tathAhi-prathamAmAzvayujI paurNamAsImazvinI-1 nakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTau saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, dvitIyAmAzvayujI paurNa ||116 // mAsI revatInakSatraM saptavAsu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya patriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya pazcAzati sapta-14 anukrama [5] BOOKS SHESAR SAREarattin international ~239~ Page #241 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa paSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAmAzvayujI paurNamAsImuttarabhadrapadAnakSatra cartudazamu muhUrteSu ekasya ca muhartasya ekasmin dAya-1 TibhAge ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthImAzvayujI paurNamAsI revatInakSatraM caturSa muhUsaMdhyekasya ca muharttasya trayastriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya dvApaSTibhAgasya trayoviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamImAzvayujI paurNa-1 mAsImuttarabhadrapadAnakSatramekasya ca muhUrtasya paJcAyati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / kattiyapaNa'mityAdi, kArtikI paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-ve nakSatre yuH, tadyathAbharaNI kRttikA vA, ihAyazvinInakSatramapi kAzcit kArtikI paurNamAsI parisamApayati paraM tadAzvayujyAM paurNamAsyAM pradhAnamitIha tanna vivakSitaM, tatra prathamA kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatramekasya ca muhUrtasya caturyu dvApaSTibhAgebvekasya ca dvApaSTibhAgasya dvASaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatraM patriMzatI muhUtyekasya ca muhartasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyaikonapaJcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM kArtikI paurNamAsImazvinInakSatraM saptasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya patriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI kArtikI paurNamAsI kRttikAnakSatraM SoDazasu muhUrteSvekasya ca muhartasyApTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI kArtikI paurNamAsI bharaNInakSatraM nava muharsevyakasya ca muhUrtasya pazcacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya navasu.saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / 'tA maggasiraNaM puSiNamaM karaNakhattA joiMti'tti tA iti pUrvavat, kati nakSatrANi mArgazIrSI paurNamAsI yuJjantiI, anukrama [5] ~240~ Page #242 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa 10prAbhUte sUryaprajJa- bhagavAnAha-'tA doNNI tyAdi, tA iti prAgvat, dve nakSatre yutaH, tadyathA-rohiNikA mRgazirazca, tatra prathA mArgazIrSI prAbhUta vivRttiH TApaurNamAsI mRgaziro'STasu muharteSvekasya ca muhUrtasya sambandhino dvApaSTibhAgasya 'satkeSvekaSaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, prAbhUta (mala) dvitIyAM mArgazISI paurNamAsI rohiNInakSatraM paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrttasya SaDviMzatau dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi-1 pUrNimAdi // 117 // bhAgasyASTAcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM mArgazIrSI paurNamAsI rohiNInakSatramekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca nakSatra muhUrtasya tripazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI mArgazIrSI sU 38 paurNamAsI mRgazironakSatraM dvAviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya trayodazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikavizatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI mArgazIrSI paurNamAsI rohiNInakSatraM aSTAdazasu muhUtteSu ekasya ca muhartasya catvAriM-15 zati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTasu savapaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati, 'tA posIM Na'mityAdi, tA iti / pUrvavat, pauSI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsIM kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha-tA' ityAdi, tA iti pUrvavat, triINi nakSatrANi yuddhanti, tadyathA-ArdrA punarvasuH puSyazca, tatra prathamA pIpI paurNamAsI punarvasunakSatraM dvayormuharttayorekasya &ca muhUrtasya paTpazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTau saptapaSTibhAgeSu, dvitIyAM pauSI paurNamAsI ekona-TI triMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikaviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu // 117 // zeSeSu, tRtIyA pauSI paurNamAsImadhikamAsAdatinImA nakSatraM dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTAcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, adhikamAsabhAvinI punastAmeva tRtIyAM poNemAsI[81 anukrama [12] ~ 241~ Page #243 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa anukrama [5] puSyanakSatramekonaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayastriMzati | saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI pauSI paurNamAsI punarvasunakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya aSTasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya viMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, pazcamI pauSI paurNamAsI punarvasunakSavaM dvicatvAriMzati muhaSvekasya ca muhUrtasya | dipaJcaviMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptasu saptapaSThibhAgeSu zeSeSu parisamAptiM nyti| 'tAmAhIpaNa'mityAdi,4 tA iti pUrvavat , mAghI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-'tA doNNI'tyAdi, de nakSatre yuGkaH, tadyathA-azleSA maghA ca, cazabdAtkAzcinmAdhI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatraM kAzcitpuSyanakSatra ca, tadyathAprathamA mAghI paurNamAMsI maghAnakSatramekAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekapazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa-13 STibhAgasya ekonaSaSTau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM mAghI paurNamAsImazleSAnakSatramaSTasu muharteSu ekasya ca muhUrtasya SoDazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM mAghI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatramaSTAviMzatI muhUteSu ekasya ca muhUrtasya aSTAtriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAtriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI mAghI paurNamAsI maghAnakSatraM paJcaviMzatau muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya triSu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zepeSu, paJcamI mAghI paurNamAsI puSyanakSatraM SaTsu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya triMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTsu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, 'tA phagguNINNa mityAdi, tA iti pUrvavat phAlgunI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-tA doNI tyAdi, ~ 242~ Page #244 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], --------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prata sUtrAMka [38] sU 38 AtA iti prAgvat, dve nakSatre, tadyathA-pUrvaphAlgunI uttaraphAlgunI ca, tatra prathamAM phAlgunI paurNamAsImuttarAphAlgunI- 1. prAbhRte ptivRttiH nakSatraM viMzato muhurteSu ekasya ca muhUrtasya padacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyASTApaJcAzati saptapaSTi- prAbhRta(malA) bhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM phAlgunI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatra dvayomuharttayorekasya ca muhUrtasya ekAdazasu dvApaSTibhAgeSvekasya prAbhRtaM ca dvApaSTibhAgasya pazcacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM phAlgunI paurNamAsImuttarAphAlgunInakSatraM saptasu muhUrteSve- pUrNimAdi // 118 // kasya ca muhUrtasya trayastriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekatriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI phAlgunI | nakSatra paurNamAsImuttaraphAlgunInakSatraM trayastriMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaSTo dvApaSTibhAgepvekasya ca dvASaSTibhAgasyASTAdazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI phAlgunI paurNamAsI pUrvaphAlgunInakSatraM paJcadazasu muhUsevekasya ca muhartasya pazcaviMzatau dvApaSTisaGgyeSu bhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / 'tA cittiNNa'mityAdi, latA iti pUrvavat , caitrIM paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, de nakSatre yuktaH, tadyathA-hastaH citrA ca, tatra prathamAM caitrI paurNamAsI citrAnakSatraM caturdazasu muhUrteSvekasya ca muhartasya ekacatvAriMzati dvApaSTibhAne4Abvekasya ca dvApaSTibhAgasya saptapazcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM caitrI paurNamAsI hastanakSatramekAdazasu muhavekasya | ca muhUrtasya SaTsa dvASaSTibhaloSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuzcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu; tRtIyAM caitrI paurNamAsI citrAnakSatramekasmin muhUse ekasya ca muhUrtasya aSTAviMzalo dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzati saptapa-19 STibhAgeSu zeSeSu, caturthI maitrI paurNamAsI citrAnakSatraM saptaviMzatI muhUrteSu pakasya ca muhUrtasya paJcapaJcAzati dvApaSTibhAgeSu 445464OM+5%% dIpa anukrama [5] 5 ~ 243~ Page #245 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa OMXXXSARA%% ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptadazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI caitrI paurNamAsI hastanakSatraM caturvizatI muhUrteSvekasya ca Mmaharsasya viMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturyu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati / 'tA vahasAhiMsa-1 mityAdi, tA iti pUrvavat , vaizAkhI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti ,bhagavAnAha-tA dogNItyAdi, tA iti prAgvat, dve nakSatre yukaH, tadyathA-svAtiH vizAkhA ca, cazabdAdanurAdhA ca, idaM hi anurAdhAnakSatra vizAkhAtaH paraM, vizAkhA cAsyAM paurNamAsyAM pradhAnA, tataH parasyAmeva paurNamAsyAM tatsAkSAdupAttaM neheti, tatra prathamAM vaizAkhI paurNamAsIM vizAkhAnakSatramaSTasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpazcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM vaizAkhI paurNamAsI vizAkhAnakSatraM paJcaviMzatI muhuneSu ekasya ca muhurtasyaikasmin dvApaSTi-14 &bhAge ekasya ca dvApaSTibhAgasya tricatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM vaizAkhI paurNamAsI anurAdhAnakSatraM paJcaviMda zatau muhatteSvekasya ca muhUrtasya trayoviMzatI dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonatriMzati saptaSaSTibhAmeSu zeSeSu, caturthI vaizAkhI paurNamAsI vizAkhAnakSatramekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhartasya pazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa-18 |STibhAgasya SoDazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, paJcamI vaizAkhI paurNamAsI svAtinakSatraM triSu muhUrteSu ekasya ca muharttasya pazcadazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya triSu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu pariNamayati / 'tA jeTTAmUliMNa'mityAdi, tA iti pUrvavata, jyeSThAmaulI Namiti vAkyabhUSaNe paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti , bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrva-15 pat, trINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-anurAdhA jyeSThA mUlaM ca, tatra prathamA jyeSThAmaulI paurNamAsI mUlanakSatra saptaka-lA SEXERCISE anukrama [5] ~244~ Page #246 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] sUryaprajJavivRttiH (mala0) // 119 // nakSatraM dIpa anukrama [5] zasu mahataiSu ekasya ca muhUrtasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya pazcapazcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAM 10 prAbhRte jyeSThAmaulI paurNamAsI jyeSThAnakSatraM trayodazasu muharteSu ekasya ca muhartasya aSTApazcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa 6prAbhRtaSTibhAgasya dvicatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAM jyeSThAmaulI paurNamAsI mUlanakSatraM catueM muhUteSvekasya ca muhUrta prAbhUta pUrNimAdi sthASTAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthI jyeSThAmaulI paurNamAsI jyeSThAna-1 mekasya ca muhartasya paJcacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya pazadazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, panAmI jyeSThAmUlI paurNamAsI anurAdhAnakSatraM dvAdazasu muhUteSu ekasya ca muhUrtasya dazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya / dvayoH saptaSaSTibhAgayoH parisamAptimupanayati / 'AsAdinna'mityAdi, tA iti pUrvavat , ASADhI Namiti vAkyAlaGkAre paurNamAsI kati nakSatrANi yuJjanti !, bhagavAnAha-tA do'ityAdi, tA iti pUrvavat, dve nakSatre yuGgA, tadyathA-pUrvASADhA uttarASADhA ca, tatra prathamAmASADhI paurNamAsImuttarASADhAnakSatraM padizatI muhavekasya ca muhUrtasya SaDviMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuSpazcAzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, dvitIyAmASADhI paurNamAsI pUrvASADhAnakSatra saptasu muharteSvekasya ca muhartasya tripaJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tRtIyAmASADhI paurNamAsI uttarASADhA nakSatraM trayodazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya trayodazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatI saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu, caturthImASADhI paurNamAsImuttarApAdAnakSatramekonacatvAriMzati muhUrteSu // 119 // ekasya ca muhUrtasya catvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturdazasu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati, ~245~ Page #247 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [38] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [38] dIpa RCAX pazcamImASADhI paurNamAsImuttarASADhAnakSatraM svayaM parisamApnuvana parisamApayati, kimuktaM bhavati?-ekatra paJcamI ASADhI paurNa-12 mAsI samAptimeti anyatra candrayogamadhikRtyottarASADhAnakSatramiti / iha sUtrakRta eva zailIyaM yad yad nakSatra paurNamAsImamAvAsyAM vA parisamApayati tadyAvazeSe parisamApayati tAvattasya zeSa kathayati, tatastadanurodhenAsmAbhiraSyatra tathaivoktam, yAvatA punaryAvatyatikrAnte parisamApayati tAvadeva prAguktakaraNavazAt kathanIyaM, candraprajJaptAvapi tathaiva vakSyAmi, amA-18 vAsyAdhikAramapi anantaraM tathaiva vakSyAmaH, tadevaM yAni nakSatrANi yAM paurNamAsI yuJjanti tAnyuktAni, samprati gatArthAmapi mandamativivodhanArtha kulAdiyojanAmAha tA sAviTTipaNaM puSiNamAsiM NaM kiM kulaM joeti uvakulaM jo kulovakulaM joeti ?, tA kulaM vA joeti ubakulaM bAjoeti kulocakulaM vA joeti, kulaMjoemANedhaNiTThANakakhatte ucakulaM joemANo savaNe Nakkhatte joeti, kulovakulaM joemANe abhiINakkhatte joeti, sAvihiM puNNima kulaM vA joeti ucakulaM vA joeti| kulovavakulaM vA joeti, kuleNa vA (ucakuleNa vA kulocakuleNa vA) juttA sAviTThI puSiNamA juttAtivattaI siyA, tA pohavaliNNaM puSiNamaM kiM kulaM joeti uvakulaM joeti kulovakulaM vA joeti ?, tA kulaM vA joeti uvakulaM vA joeti kulobakulaM vA joeti, kulaM joemANe uttarApohavayA Nakkhatte joeti, DAuvakulaM joemANe puSApuDhacatA Nakkhatte joeti, kulovakulaM joemANe satabhisayA Nakkhase joeti, poTTha-1 vatiSaNaM puNNamAsiM NaM kulaM vA joeti upakulaM vA joeti kulovakulaM cA joeti, kuleNa vA juttA 3 puTTha anukrama [5] ~ 246~ Page #248 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [13] sUryaprajJa- vatA puSiNamA juttAti vatta sigA, tA AsoI NaM puNNimAsiNaM kiM kulaM joeti ucakula joeti 10 prAbhUta prAbhRtaptivRttiH kulovakulaM joeti, No labhati kulocakulaM, kulaM joemANe assiNINakkhatte joeti, ubakulaM joemANe prAbhRtaM (mala ravatINakkhatte joeti, AsoI NaM puSiNamaM ca kulaM vA joeti upakulaM vA joeti, kuleNa vA juttA uba lakulopakulA kulaNa vA juttA assAdiNaM puNNimA juttati vatta siyA, evaM tabAu, posa puSiNamaMjeTThAmUlaM puSiNamaMca // 120 // kulocakulaMpi joeti, avasesAsu Natthi kulovakulaM, tA sAviDhi NaM amAvAsaM kati NakkhattA joeMti, dunni nakkhattA joeMti, taM0-assesA ya mahA ya, evaM eteNaM abhilAvaNaM tavaM, pohavataM do NakkhattA joeMti, mAtaM0-puvAphagguNI uttarAphagguNI, assoI hattho cittA ya, kattiyaM sAtI visAhA ya, maggasiraM aNurAdhA jeTTAmUlo, posiM puvAsAdA uttarAsADhA, mAhiM abhIyI savaNo dhaNiThThA, phagguNI satabhisayA puSapoTThavatA uttarApoTTayatA, ceti ravatI assiNI, visAhiM bharaNI kattiyA ya, jeTThAmUlaM rohiNI magasiraM ca, tA aasaadi| NaM amAvAsiM kati NavattA joeMti ?, tA tiSiNa NakkhattA joeMti, taM-,addA puNavasa pusso, tA sAviDhi NaM // 120 // 4 amAvAsaM kiM kulaM joeti uvakulaM vA joeti kulovakulaM vA joeDa?, kulaM vA joei upakulaM vA joei no lammA kulovakulaM, kulaMjoemANe mahANakkhatte joeti, uvakulaM vA joemANe asilasA joei, kuleNa vA jusA XI ucakuleNa vA juttA'sAviTThI amAvAsA juttAti vatsaI siyA?,evaM NetarSa, NavaraM maggasirAemAhIe AsAThIe| 4Aya amAvAsAe kuloSakulaMpi joeti, sesesu Nasthi (sU0 39) // dasamassa pAhuDassa De pAhupAhukamata %496 ~ 247~ Page #249 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka ****** K [39] CTSGRACOCOCACADCASE 'tA sAvitiNNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, zrAviSThI paurNamAsI kiM kula yunakti upakulaM yunakti kulopakulaM vA yunakti, bhagavAnAha-'tA kulaM vA' ityAdi, kulaM vA yunakti, vAzabdaH samuccaye, tataH kulamapi yunakkItyarthaH, evaM upa-|| kulamapi kulopakulamapi, tatra kulaM yuJjan dhaniSThAnakSatraM yunakti, tasyaiva kulaM (latayA) prasiddhasya sataH zrASiSTyA paurnnmaasyaaN| bhAvAt , upakulaM yujan zravaNanakSatraM yunakti, kulopakulaM yujan abhijinnakSatraM yunakti, taddhi tRtIyAyAM zrAviSThapa paurNamAsyAM dvAdazasu muhUrteSu kizcitsamaSikeSu zeSeSu candreNa saha yogamupaiti, tataH zravaNena saha sahacaratvAt svayamapi tasyAH paurNamAsyAH paryantavartitvAt tadapi tAM parisamApayatIti vivakSitatvAd yunakkItyuktaM, samprati upasaMhAramAha'sAthihinna'mityAdi, yata evaM tribhirapi kulAdibhiH zrAvichyAH paurNamAsyAM yojanA'sti tataH zrAviSThI paurNamAsI kulaM vA yunakti upakulaM vA yunakti kulopakulaM vA yunatIti vaktavyaM syAt-iti sthaziSyebhyaH pratipAdanaM kuryAt, yadivA kulena vA yuktA satI zrAviSThI paurNamAsI upakulena vA yuktA kulopakulena vA yuktA yukteti vaktavyaM syAt , evaM zeSamapi sUtraM nigamanIyaM, yAvat 'evaM neyavAoM'ityAdi, evamukkena prakAreNa zeSA api paurNamAsyo netavyAH-pAThakrameNa vaktavyAH, navaraM pIpI paurNamAsI jyeSThAmUlI ca paurNamAsI kulopakulamapi yunakti, avazeSAsu ca paurNamAsISu kulopakula nAstIti paribhAcya vaktavyAH, tAzcaivam-'tA kattiyaNNaM punnimAsiNI kiM kulaM vA joei uvakulaM vA joei, tA kulaMpi joei uvakulaMpi joei, no labhei kulobakulaM, kulaM joemANe kattiANakhatte joei, uvakulaM joemANe bharaNInakkhatte jopaDa, tA kattianna puNNimaM kulaM vA joeDa uvakulaM vA jopai, kuleNa vA juttA upakuleNa vA juttA kattiyapu dIpa anukrama [13] ONSUMUASSASA A ~248~ Page #250 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [6], ---------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata ptivRttiH (mala.) sUtrAMka // 12 // [39] dIpa anukrama [13] piNamA juttatti vattavaM siAityAdi, tAvadvaktavyaM yAvadApADhIpaurNamAsIsUtraparyantaH, tathA cAha-'jAva AsADhIpunnimA 10 prAbhRte juttattivattavaM siyA' / tadevaM paurNamAsIvaktavyatoktA, sampati amAvAsyAvaktavyatAmAha-'duvAlaseM tyAdi, dvAdaza amA- 6prAbhRta. vAsyAH prajJaptAH, tadyathA-zrAviSThI prauSThapadI ityAdi, tatra mAsaparisamApakena aviSThAnakSatreNopalakSito yaH zrAvaNo mAsaH prAbhRtaM so'pyupacArAt zrAviSThA tatra bhavA zrAviSThI, kimuktaM bhavati -zraviSThAnakSatraparisamApyamAnazrAvaNamAsabhAvinIti, lApakalA proSThapadI proSThapadAnakSatraparisamApyamAnabhAdrapadamAsabhASinI, evaM sarvatrApi vAkyArtho bhAvanIyaH, 'tA sAvihiSaNa mi dhi sU 39 tyAdi, tA iti pUrvavat , aAviSThImamAvAsyAM kati nakSatrANi yuJjanti -kati nakSatrANi yathAyogaM candreNa saha saMyujya | zrAviSThIM amAvAsyAM parisamApayanti, bhagavAnAha-tA doNI'tyAdi, tA iti pUrvat, dve nakSatre yuktaH, tadyathA-azlepA maghA ca, iha vyavahAranayamate yasminnakSatre paurNamAsI bhavati tata ArabhyAktine paJcadaze nakSatre amAvAsyA bhavati, yasmiMzca nakSatre amAvAsyA tata Arabhya parataH paJcadaze nakSatre paurNamAsI, tatra zrAviSThI paurNamAsI kila zravaNe dhaniSThAyAM TrAbokA tato'mAvAsthAyAmapyasyAM zrAviSThayAM azleSA maghAzcokkAH, loke ca tithigaNitAnusArato gatAyAmapyamAvAsyAyAM | vartamAnAyAmapi ca pratipadi yasminnahorAtre prathamato'mAvAsyA'bhUt sa sakalo'pyahorAtro amAvAsyeti vyavahiyate, tatola maghAnakSatramadhyevaM vyavahArato'mAvAsyAyAM prApyata iti na kazcidvirodhaH, paramArthataH punarimAmamAvAsyAM zrAviSThImimAni 2 trINi nakSatrANi parisamApayanti, tadyathA-punarvasuH puSyo'zleSA ca, tathAhi-amAvAsyAcandrayogaparijJAnArtha karaNaM ||121 / / mAgevo, tatra tabhAvanA kriyate-ko'pi pRcchati-yugasyAdau prathamA zrAvichayamAvAsthA kena candrayuktena nakSatreNopetA satI ~249~ Page #251 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) ........---- prAbhUtaprAbhRta [6], ---------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [13] &samAptimupayAti !, tatra pUrvoditasvarUpo'vadhAryarAziH SaTSaSTirmuhartA ekasya ca muhUrtasya paJca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAga iti pramANo dhriyate, dhRtvA caikena guNyate, prathamAyA amAvAsyAyAH pRSTatvAt , ekena |guNitaM tadeva bhavatIti rAzistAvAneva jAtaH, tatastasmAd dvAviMzatimahattoM ekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzad dvApaSTi-18 bhAgA ityevaMparimANaM punarvasuzodhanakaM zodhyate, tatra SaSaSTermuhurtebhyo dvAviMzatirmudvartAH zuddhAH, sthitAH pazcAccatuzcatvA-13 riMzat 44, tebhya ekaM muhartamapakRSya tasyA dvApaSTibhAgAH kriyante, kRtvA ca te dvApaSTibhAgarAziMmadhye prakSipyante, jAtA | sataSaSTiH, tebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH, zeSAstiSThantyekaviMzatiH, tricatvAriMzato muhUrtebhyastriMzatA muhUrtaH puSyaH zuddhaH sthitAH pazcAt trayodaza muhartAH, azleSAnakSatraM ca dvikSetramiti pazcadaza muhUrtapramANe, tata idamAgataM-azleSAnakSatrameka|smin muhUrte ekasya ca muhUrttasya catvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaSaSTidhAchinnasya SaTpaSTisaGkhyeSu bhAgeSu zeSeSu prathamA'mAvAsyA samAptimupagacchati, tathA ca vakSyati-tA eesiM paMcaNha saMvaccharANaM paDhama amAvAsaM caMde bAkaNaM nakkhaNa joeDa, tA asilesAhi, asilesANaM eko muhutto cattAlIsa vAvahibhAgA muhUttassa bAvahibhAgaM ca sattahihA chettA chAvaDI cuNNiAbhAgA sesA'iti, yadA tu dvitIyAmAvAsyA cintyate tadA sA yugasyAdita Arabhya trayo dazIti sa dhruvarAziH 66 / / trayodazabhirguNyate, jAtAni muhUrtAnAmaSTau zatAmyaSTApazcAzadadhikAni 858 ekasya | tIca muhartasya pazcaSaSTiSaSTibhAgA 65 ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAstrayodaza saptapaSTibhAgAH 13, tatra 'cattAri ya cAyAlA aha sojjhA uttarAsADhA' iti vacanAt caturbhirdvicatvAriMzadadhikairmuhasaMzataiH SaTcatvAriMzatA ca dvApaSTibhAga-1 ~250~ Page #252 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------... -- prAbhataprAbhata [6], ----............... mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaptivRttiH (mala prata sUtrAMka // 122 // [39] ruttarApADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM catvAri zatAni poDazottarANi ekasya ca muhartasya prAbhata ekonaviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkArayodaza saptapaSTibhAgAH / 41 / / tata etasmAt |6prAbhRtatrINi zatAni navanavatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT- prAbhRtaM paSTiH saptaSaSTibhAgAH 399 33 60 iti zodhanIyaM, tatra SoDazottarebhyazcatuHzatebhyaH trINi zatAni navanavatyadhikAni kulopakulA zuddhAni, sthitAH pazcAt saptadaza muhUrtAH, tebhyaH ekaM muhUrta gRhItvA tasya dvASaSTi gAH kriyante, kRtvA ca dvApaSTibhAga pAdhi sU 39 rAzau prakSipyante, jAMtA ekAzItiH, tasyAzcaturvizatiH zuddhAH, sthitAH pazcAt saptapaJcAzat , tasyA rUpamekamAdAya saptapaSTirbhAgAH kriyante, tebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH, pazcAdeko'vatiSThate, sa saptapaSTibhAgarAzau prakSipyate, jAtAzcaturdaza saptaSaSTibhAgAH, AgataM puNyanakSatra-poDezasu muhUrteSvekasya ca muhartasya SaTpaJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya catuIzasu saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu dvitIyAM zrAviSThImamAvAsyAM parisamApayati, yadA tu tRtIyAzrAviSThyamAvAsyA cintyate sA yugAdita Arabhya paJcaviMzatitameti sa dhruvarAziH 66 / 3 / / paJcaviMzatyA guNyate, jAtAni SoDaza zatAni pazcAzadadhikAni muhUrtAnAM 1650 ekasya ca muhUrtasya paJcaviMzaM dvASaSTibhAgazataM / / ekasya dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptapaSTibhAgAH tatra caturbhiIicatvAriMzadadhikarmuhUrtazatairekasya pa muhUrtasya SaTcatvAriMzatA dvApaSTibhAgaiH prathamamu|ttarASADhAparyantaM zodhanakaM zuddha, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM dvAdaza zatAnyaSTottarANi 1208 dvApaSTibhAgAzca muhasya kA ekonAzItiH 71 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 25, tato'STabhiH zatairekonaviMzatyadhikaiH 819 4%AGAR dIpa anukrama [13] / // 122 / ~ 251~ Page #253 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [13] mahAnAmekasya muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgaireko nksstrpryaayH| zuddhyati, sthitAni pazcAtrINi zatAni navAzItyadhikAni muhUrtAnAM 389 ekasya ca muhUrtasya catuHpaJcAzad dvASaSTibhAgAH 54 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paDUviMzatiH saptapaSTibhAgAH 26, tato bhUyavibhinavottarairmuhUrttazatairekasya ca muhUrtasya catu|viMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni rohiNikAparyantAni zodhyante, sthitAH pazcAnmuhUrtA azItiH ekasya ca muhUrtasya ekonatriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, 8018 / / tatatriMzatA muhatairmRgaziraH zuddhaM, sthitAH pazcAtpaJcAzanmuhUrtAH 50, tataH paJcadazabhirA zuddhA, sthitAH paJcatriMzat 35, AgataM punarvasunakSatraM paJcatriMzati muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonaviMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu tRtIyAM zrAviSThImamAvAsyAM parisamApayati, evaM caturthI zrAviSThImamAvAsyAmazleSAnakSatraM prathamasa muhUrtasya saptasu dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu parisamApayati , paJcamI zrAviSThImamAvAsyAM puSyanakSatraM triSu muhUrteSvekasya muhUrttasya dvicatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 3 / 3 / pariNamayati, 'eva'mityAdi, evamuktena 4 prakAreNa etena-anantaroditena abhilApena-AlApakena zeSamapyamAvAsyAjAtaM netanyaM, vizeSamAha-pohavayaM do naksattA jopati,' atra caivaM sUtrapAThaH-'tA pohavaiNNaM amAvAsaM kaha nakkhattA joeMti , tA donni nakkhattA joeMti, taMjahApuvaphagguNI uttaraphagguNI ya' idamapi vyavahArata ucyate, paramArthataH punastrINi nakSatrANi proSThapadImamAvAsyAM parisamApa 4 % ~252~ Page #254 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- ptivRttiH mala0) // 123 // [39] dIpa anukrama [13] yanti, tadyathA-maghA pUrvaphAlgunI uttaraphAlgunI ca, tatra prathamA proSThapadImamAvAsyAmuttaraphAlgunInakSatraM catueM muhUrteSu 410 prAbhRte ekasya ca muhUrtasya SaDviMzatI dvApaSTibhAgevekasya ca dvApaSTibhAgasya dvayoH saptapaSTibhAgayoH 4 / 26 / 2 atikrAntayoH, prAbhUta dvitIyAM proSThapadImamAvAsyAM pUrvaphAlgunInakSatraM saptasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya ekaSaSTI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi-1 kA prAbhRtaM. kulopakulA bhAgasya paJcadazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 7 / 61 / 15 / tRtIyAM proSThapadImamAvAsyAM maghAnakSatramekAdazasu muhUrteSvekasya |dhi sU 39 ca muhUrtasya caturviMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasyASTAviMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 // 34 // 28, caturthI proSThapadImamAvAsyAM pUrvaphAlgunInakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya dvAdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvicatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 21 / 12 / 42 / paJcamI proSThapadImamAvAsyAM maghAnakSatraM caturvizatI muhUrteSvekasya ca muhartasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcapaJcAzati saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 24 / 47 / 55 / parisamApayati, 'AsoI dopaNI'tyAdi, atrApyevaM pATha:-'tA AsoiNNaM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti', tA doNi nakkhattA joeMti, taMjahA-hastho cittA ya' etadapi vyavahArato, nizcayataH punarAzvayujImamAvAsyAM trINi nakSatrANi parisamApayanti, tadyathA-uttaraphAlgunI hastaH citrA ca, tantra prathamAmAzvayujImamAvAsyA hastanakSatraM paJcaviMzatau muhUrteSvekasya ca muhUrtasya ekatriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya triSu saptapaSTibhAgeSu 25 / 31 / 3 gateSu, // 12 // dvitIyAmAzvayujImamAvAsyAmuttaraphAlgunInakSatraM catuzcatvAriMzati muharteSu ekasya ca muhUrtasya catueM dvASaSTibhAgeSu ekasya &ca dvApaSTibhAgasya SoDazasu saptapaSTibhAgeSu 44 / 4 / 16 gateSu, tRtIyAmAzvayujImamAvAsyAM uttaraphAlgunInakSatraM saptada-13 ~253~ Page #255 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 62 prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [13] zasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonacatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonatriMzati saptapaSTibhAgeSu 17 // 39 / 29 gateSu, caturthImAzvayujImamAvAsyAM hastanakSatraM dvAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhartasya saptadazasu dvApaSTi-1 bhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya tricatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu 1215 gateSu, paJcamImAzvayujImamAvAsyAM uttaraphAlgunInakSatraM triMzatti muhUrteSu ekasya ca muhUttasya dvipazcAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpaJcAzati | saptapaSTibhAgeSu 30 / 52154 gateSu parisamApayati, 'kattiyaNaM sAI visAhA yatti, atrApyevaM sUtrapAThaH-'tA kattiyaSNa amAvAsaM kai nakkhattA joeMti ?, tA doNi nakkhattA joiMti, taMjahA- 'sAIbisAhA yatti, etadapi vyavahAranayamate, nizcayataH punastrINi nakSatrANi kArtikImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-svAtivizAkhA citrA ca, tatra prathamAM kArtikImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM SoDazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya caturyu saptapaSTibhAgeSu 16 / 36 / 4 gateSu, dvitIyAM kArtikImamAvAsyAM svAtinakSatraM paJcasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya dvAviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptadazasu saptapaSTibhAgeSu 5 / 22 / 17 gateSu, tRtIyAM kArtikImamAvAsyAM citrAnakSatramaSTasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya catuzcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya | triMzati saptaSaSTibhAgeSu 8144 / 30 gateSu, caturthI kArtikImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM trayodazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dvAviMzatau dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuzcatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu 13 // 22144 gateSu, paJcamI * kArtikImamAvAsyAM citrAnakSatraM ekaviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhartasya saptapaJcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya SCX ~254~ Page #256 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJativRttiH (mala0) prata sUtrAMka // 124 // [39] ROMA+ dIpa anukrama [53] | saptapazcAzati saptapaSTibhAgeSu 21 / 57 / 57 / gateSu samAptimupanayati, maggasiraM tiNNi, taMjahA-aNurAhA jihvAmUlo 10 prAbhRte iti, atrApi sUtrAlApaka evam-'tA maggasiraM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti !, tA tinni nakSattA joeMti, taMjahA- prAbhRtaanurAhA jiTTA mUlo ya' iti, etadapi vyavahArato nizcayataH punarimAni trINi nakSatrANi mArgazISImamAvAsyAM parisa-1 prAbhUta mApayanti, tadyathA-vizAkhA anurAdhA jyeSThA ca, tatra prathamAM mArgazIpImamAvAsyA jyeSThAnakSatraM saptasu muhUrteSu ekasya ca kAkulopakulA hAdhi sU 39 mahatasyaikacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcasu saptaSaSTibhAgeSu 7 // 41 // 5, dvitIyAM mArgazISa mamAvAsyAmanurAdhAnakSatramekAdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAdazasu saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 / 14 / 18, tRtIyAM mArgazIrSImamAvasyAM vizAkhAnakSatramekonatriMzati muhUrveSvekasya ca muhartasya / ekonapathAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekatriMzati saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 29 / 49 / 31, caturthI | mArgazIrSImamAvAsyAmanurAdhAnakSatraM caturvizatI muhUteSvekasya ca muhUrtasya saptaviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhA gasya pazcacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 24 / 27 / 45, paJcamI mArgazIrSImamAvAsyAM vizAkhAnakSatraM tricatvAriMzati muhUrteSvekasya ca muhUrtasya sambandhino dvApaSTibhAgasyASTApaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 43 / 0 / 58 prismaapyti| 'posiM ca donni-puvAsAdA uttarAsAdAya'tti, atraivaM sUtrAlApakA tAposiM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti ?, tA donni nakkhattA joeMti, saMjahA-puvAsADhA ya uttarAsADhA yatti, etadapi vyavahArata uktaM, nizcayataH punastrINi nakSatrANi parisamApa // 124 // | yanti, tadyathA-mUlaM pUrvASADhA uttarASADhA ca, tathAhi-prathamAM pIpImamAvAsyAM pUrvASADhAnakSatramaSTAviMzatI muhUrteSvekasya ca ~255~ Page #257 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) ........---- prAbhUtaprAbhRta [6], ---------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] maharsasya SaTcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya va dvApaSTibhAgasya SaTsu sampaSTibhAgeSu gateSu 28 / 26 / 6 / dvitIyAM pauSImamAvAsyAM pUrvASADhAnakSatra dvayormuhUrtayorekasya ca muhUrtasyaikonaviMzatau dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaviMzatau saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 2119 / 19 / tRtIyAmadhikamAsabhAvinI pauSImamAvAsthAmuttarASADhAnakSatramekAdazasu | muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonaSaSTI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaviMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 11 // 59 / 13, caturthI pauSImamAvAsyAM pUrvApADhAnakSatraM paJcadazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTpaJcAzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApa STibhAgasya SaTcatvAriMzati sakSapaSTibhAgeSu gateSu 15 // 56 // 46, paJcamI pauSImamAvAsyAM mUlanakSatramekonaviMzatI muhUrte-12 4vekasya ca muhUrtasya paJcasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyaikonapaSTau saptaSaSTibhAgevaMtikAnteSu 19 / 5 / 59 pari samApayati / 'mAhiM tiNNi abhII savaNo dhaNihA' iti, atrApyevaM sUtrAlApaka:-'tA mAhiNaM amAvAsaM kaha nakkhattA joeMti ?, tA tiNi nakkhattA joeMti, taMjahA-abhiI savaNo dhaNihA ya etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi mAghImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-uttarASADhA abhijit zravaNazca, tathAhi-prathamAM mAghImamAvAsyAM zravaNanakSatraM dazasu muhUtteMvvekasya ca muhUrtasya paiviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya dvApaSTibhAgasyASTasu saptapaSTibhAgeSu gateSu / 10 / 26 / 8, dvitIyAM mAdhImamAvAsyAmabhijinnakSatraM triSu muhUteSvekasya ca muhUrtasya SaDUviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgastha viMzatI saptapaSTibhAgeSu gateSu / 3 / 26 / 20, tRtIyAM mAghImamAvAsyAM zravaNanakSatra yoviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasyaikonacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzati saptapaSTibhAgeSu dIpa anukrama [13] iOMOMOMOMOMOM ~256~ Page #258 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [13] sUryaprajJa- gateSu 23 / 39 / 35, caturthI mAdhImamAvAsyAM abhijinnakSatraM SaTsu muhUrteSvekasya ca muhartasya saptatriMzati dvApaSTibhAge- 10 prAbhRte tivRtti kasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 6 / 37 // 47, paJcamI mAghImamAvAsyAmuttarASADhA-| 6prAbhRta(mala.) nakSatraM paJcaviMzatau muhatteSu ekasya ca muhUrtasya dazasu dvApaSTibhAgeSyekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTI saptapaSTibhAgeSu gateSu prAbhRta 425 / 10 / 60 parisamApayati / 'phagguNI doSi taMjahA-sayabhisayA purvamahavayatti, atrApyevaM sUtrAlApakA-15IRIT kulopakulA [dhi sU 39 SItA phagguNI NaM amAvAsaM kai nakkhattA joeMti !, tA doNNi nakkhattA joeMti, taMjahA-sayabhisayA puSabhadavayA ya, etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi phAlgunImamAvAsyAM parisamApayanti, tadyathA-dhaniSThA zatabhiSak | pUrvabhAdrapadA ca, tatra prathA phAlgunImamAvAsyA pUrvabhadrapadAnakSatraM SaTsu mahattecekasya ca muhUrtasyaikatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya navasu saptaSaSTibhAgeSu gtessu|6|31|9, dvitIyAM phAlgunImamAvAsyAM dhaniSThAnakSatraM viMzatI muhUteMvekasya ca muhUrtasya catuSu dvApaSTibhAgeSvekasya cadvApaSTibhAgasya dvAviMzatau saptaSaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 2014 / 22, tRtIyA phAlgunImamAvAsyAM pUrvASADhAnakSatraM caturdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya catuzcatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi bhAgasya SaTtriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 14 / 44 / 36, caturthI phAlgunImamAvAsyAM zatabhiSak nakSatraM triSu muhUrteSvekasya *ca mudattasya saptadazasu dvApaSTibhAgeSvekasya cadvApaSTibhAgasya ekonapazcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 3 / 17 / 49 // 125 // kApazcamI phAlgunImamAvAsyAM dhaniSThAnakSatraM padasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dvipakSAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTi bhAgasya satkeSu dvASaSTI saptapaSTibhAgeSu gateSu 6152 / 12 / pariNamayati / 'citiM tinni, taMjahA-uttarabhaddavayA revatI ~ 257~ Page #259 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [13] assiNI yatti atrApyevaM sUtrAlApakaH-'tA cittinna amAvAsa kai nakSattA joeMti ?, tA tiNNi nakkhattA joeMti, |taMjahA-uttarabhadayayA revaI assiNI ya etadapi vyavahArato, nizcayataH punaramUni trINi nakSatrANi caitrImamAvAsyAM pari-1 samApayanti, tadyathA-pUrvabhadrapadA uttarabhadrapadA revatI ca, tatra prathamAM caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya dazasu saptaSaSTibhAgeSu gateSu 37 / 36 // 10, dvitIyAM caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatramekAdazasu muhUrtembekasya ca muhUrtasya navasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTi-Ta bhAgasya trayoviMzatI saptaSaSTibhAgeSu gateSu 11 / 9 / 22, tRtIyAM caitrImamAvAsyAM revatInakSatraM paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasyaikonapazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzati saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 5 / 42 / 37, caturthI caitrImamAvAsyAmuttarabhadrapadAnakSatraM trayoviMzatI muharteSu ekasya ca muhUtrtasya dvAviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dApaSTibhAgasya paJcAzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 23 / 22150, paJcamI caitrImamAvAsyAM pUrvabhAdrapadAnakSatraM saptaviMzatI muhUtteve kasya ca muhUrtasya saptapazcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTI saptapaSTibhAgeSvatikAnteSu 27 / 57 / 63| & parisamApayati / 'vaisAhI bharaNI kattiyA yatti, atrApyevaM sUtrapAThaH-'tA vaisAhiNaM amAvAsaM kaI nakvattA joenti !, tA doNi nakkhattA joeMti, taMjahA-'bharaNI kattiyA yatti, etadapi vyavahArato, nizcayataH punastrINi 4 nakSatrANi vaizAkhImamAvAsyAM parisamApayanti, tAni cAmuni-tadyathA-revatI azvinI bharaNI ca, tatra pradhamA vaizAkhI& mamAvAsyAmazvinInakSatramaSTAviMzatA muhUteSvekasya ca muhUrttasya ekacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasyai ~258~ Page #260 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [39] dIpa anukrama [ 53 ] candraprajJapti" - upAMgasUtra - 5 ( mUlaM + vRttiH) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [6], mUlaM [ 39 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) / / 126 / / kAdazasu saptaSaSTibhAgeSu gateSu 28 / 41 / 11, dvitIyAM vaizAstrImamAvAsyAM azvinInakSatraM dvayormuharttayorekasya ca muhUrtasyaikonacatvAriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayoviMzatI saptaSaSTibhAgeSu vyatikrAnteSu 2 / 39 / 23, tRtIyAM vaizAlImamAvAsyAM bharaNInakSatramekAdazasu muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya catuHpaJcAzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca 4 dvASaSTibhAgasyASTAtriMzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu / 11 / 54 / 18, 'caturthI vaizAkhImamAvAsyAmazvinInakSatraM paJcadazasu muhUrteSvekasya ca muhUrttasya saptaviMzatau dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyaikapaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu gateSu 15 | 27 / 51, paJcamI vaizAkhImamAvAsyAM revatI nakSatramekonaviMzatI muhUrtteSvekasya ca muhUrttasya sambandhino dvASaSTibhAgasya satkeSu catuHSaSTI saptaSaSTibhAgeSu 19 / 0 / 64 / pariNamayati, 'jiTThAmUrti rohiNI migasiraM catti, atrApyevaM sUtrAlApaka:-'tA jeAmUlivaNaM amAvAsaM kai NakkhattA joeMti ?, tA doNi NakkhattA jopaMti, taMjahA- rohiNI migasiro yatti, etadapi vyavahArataH, nizcayataH punardve nakSatre jyeSThAmUlImamAvAsyAM parisamApayataH, tadyathA- rohiNI kRttikA ca tatra prathamAM jyeSThAmUlImamAvAsyAM rohiNInakSatra me konaviMzatI muhUrtteSvekasya muhUrttasya SaTcatvAriMzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAdazasu saptaSaSTibhAgeSu gateSu 19 / 46 / 12, dvitIyAM jyeSThAmUlImamAvAsyAM kRttikAnakSatraM trayoviMzatI muhUrtteSu ekasya ca muhUrttasya ekonaviMzatI dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatau saptaSaSTibhAgeSvatikrAnteSu 23 / 19 / 25, tRtIyAM jyeSThAmUlImamAvAsyAM rohiNInakSatraM dvAtriMzati muhUrteSvekasya muhUrttasyaikonaSaSTau dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasyaikonacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu samatikrAnteSu 32 / 59 / 39, caturthI jyeSThAmUlImamAvasyAM Education International For Para Lise Only ~ 259~ 10 prAbhUte 6 prAbhRtaprAbhRtaM kulopakulA dhi sU 39 | // 126 // Page #261 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: % prata sUtrAMka [39] rohiNInakSatraM SaTsu muhabvekasya ca muhUrtasya dvAtriMzati dvApaSTibhAgeSSekasya ca dvApaSTibhAgasya vipaJcAzati sapvaSaSTibhA-I geSu / 12 / 52 / paJcamI jyeSThAmUlImamAvAsyAM kRttikAnakSatraM dazasu muharteSu ekasya muhUrtasya pazcasu dvApaSTribhAgeSyekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcapaSTI saptapaSTibhAgeSu gateSu 10 / 5 / 65 parisamApayati / tA AsADhINa'mityAdi, tA. iti pUrvavat, AsADhI Namiti vAkyAlaGkAre, kati nakSatrANi yuJjanti ?, bhagavAnAha-tA ityAdi, tA iti pUrvavat, dAtrINi nakSatrANi yuJjanti, tadyathA-ArdrA punarvasuH puSyazca, etadapi vyavahArata uka, paramArthataH punaramUni trINi nakSa trANi ASADhImamAvAsyAM pariNamayanti, tadyathA-mRgazira AdroM punarvasuzca, tatra prathamAmASADhImamAvAsyAmAdAnakSatraM dvAdazasu mahAbvekasya ca muhUrtasya ekapaJcAzati dvASaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodazasu saptapaSTibhAgeSu gtessu| 251 / 13 / dvitIyAmASADhImamAvAsyAM mRgaziro nakSatraM caturdazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya caturvizatI dvApaSTi bhAgedhyekasya ca dvApaSTibhAgasya SaDviMzatI saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu 14 / 24|26aatRtiiyaamaassaaddhiimmaavaasyaaN punarvasunama mAnavasu muharteSvekasya ca muhUrtasya dvayoSiSTibhAgayorekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu 9 / 2 / 4 / caturthImASADhImamAvAsyAM mRgazironakSatraM saptaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya saptatriMzati dvApaSTibhAgeSve|kasya ca dvApaSTibhAgasya tripaJcAzati sakSaSaSTibhAgeSu gateSu 271 37153||pnycmiimaassaaddhiimmaavaasyaa punarvasunakSatraM dvAviMzatI sAmuhaSvekasya ca muhUrtasya poDazasu dvApaSTibhAgeSu samatikrAnteSu 22 // 15 // / prismaapytiiti| tadevaM dvAdazAnAmadhya-18 mAvAsyAnAM candrayogopetanakSatravidhiruktaH / sampratyetAsAmeva kulAdiyojanAmAha-'tA sAvihinna'mityAdi, tA iti dIpa anukrama [13] ARAS ~260~ Page #262 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] sUryaprajJa-18 pUrvavat , aAviSThI-zrAvaNamAsabhAvinImamAvAsyAM kiM kula yunakti upakulaM vA yunakti kulopakulaM vA gunakti, bhaga-12 ga . prAbhRte tivRtti: vAnAha-kulaM vetyAdi, kulamapi yunakti, vAzabdo'pizabdAH , upakulaM vA yunakti, na labhate yogamadhikRtya kulo-XIAbhata (mala.) pakulaM, tatra kulaM-kulasaMjJaM nakSatraM zrAviSThImamAvAsyAM yuJjat maghAnakSatraM yunakti, etad vyavahArata ucyate, vyavahArato prAbhUta // 127 // |hi gatAyAmapyamAvAsyAyAM vartamAnAthAmapi ca pratipadi yo'horAtro mUle'mAvasyayA sambaddhaH sa sakalo'pyahorAtro-15 amAvasyA amAvAsyeti vyavahiyate, tata evaM vyavahArataH zrAviSTyAmapyamAvAsthAyAM maghAnakSatrasambhavAduktaM kulaM mujhanmayAnakSatra yuna- nakSatra kIti, paramArthataH punA kulaM yunatpuSyanakSatra yunakkIti pratipattavyaM, tasyaiva kulaprasiddhyA prasiddhasya zrAviThyAmamAvAsAyAM sambhavAt , etacca prAgevoktam ,uttarasUtramapi vyavahAranayamadhikRtya yathAyoga paribhAvanIyamiti, upakulaM yuJjat azleSAnakSatraM yunaki, sampratyupasaMhAramAha-tA sAvihinna'mityAdi, yata uktaprakAreNa dvAbhyAM kulopakulAbhyAM zrAviThyAmamAvAsyAyAM candrayogaH samasti natu kulopakulena tataH zrApiSThImamAvAsyAM kulamapi vAzabdo'pizabdArthaH yunakti upakula vA yunakti iti vaktavyaM syAt , yadi kulena vA yuktA upakulena vA yuktA satI zrAviThayamAvAsthA yuketi vaktavya sthAt , 'evaM neyavamiti evamuktaprakAreNa zeSamapyamAvAsyAjAtaM netavyaM, navaraM mArgazIrSA mAghI phAlgunImASADhImamAvAsyAM kulopakulamapi yunatIti vaktavyaM, zeSAsukhamAvAsyAsu kulopakulaM nAsti,sampati pAThakAnugrahAya sUtrAlApakA dazyante- // 127 // 'tA puDhavaiNNaM amAvAsaM kiM kula joeDa uvakulaM joei kulovakulaM joei, tA kulaM vA joei jvakulaM vA jopahano labbhai kulovakula, kurla joemANe uttarAphagguNI joei, uvakulaM joemANe puvAphagguNI joei, tA puDhavaiNNaM amAvAsa | dIpa anukrama [13] ~261~ Page #263 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [6], -------- ------ mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [39] CAS dIpa anukrama [13] kulaM vA jIei upakulaM yA joei, kuleNa vA juttA uvakuleNa vA juttA pochavayA amAvAsA juttattipatta siyA / tA AsA-12 diiNNa amAvAsaM kiM kula joei ubakulaM jIei kulocakulaM joei, tA kulaM vA joei, uvakula vA joDa, no lamahAla kulobakulaM, kula joemANe cittAnakkhatte joei, upakulaM joemANe hatthanakkhatte jopara, tA AsAiNaM amAvAsaM kulaM joei uvakulaM joei, kuleNa vA juttA upakuleNa vA juttA AsAI amAvAsA juttatti vatta siyA / tA kattiyaNaM amAvAsaM kiM kulaM vA jopA upakulaM vA joei kulobakulaM vA joei, tA kulaM vA joeDa upakulaM vA joei, no labhai kulovakulaM, kulaM joemANe visAhAnakkhatte joei, upakulaM vA joemANe sAinakkhatte joei, kuleNa vA juttA ubakuleNa vA juttA kattiI amAvAsA juttatti vatta siyA / tA maggasiriNaM amAvAsa 4ki kulaM joei upakulaM joei kulovakulaM vA joei ?, tA kulaM vA joei, uvakulaM vA joei, kulocakulaM vA jopada, kulaM joemANe mUlanakSatte joei, upakulaM joemANe jeThAnakSatte jopaDa, kulocakula joemANex aNurAhAnakkhatte joei, kutreNa vA juttA upakuleNa vA juttA kulovakuleNa vA juttA mAgasiriNa amAvAsA juttatti vatta siyA / posiNNaM amAvAsaM kiM kulaM vA joei ubakulaM vA joei kulovakulaM vA joei, kulaM vA joei, ubakulaM vA joei, no lambhai kulocakulaM, kulaM joemANe puSAsADhA Nakkhatte jopaDa upakulaM joemANe & uttarAsADhA Naksatte joei, tA kuleNa vA juttA uvakuleNa vA .juttA posI amAvAsA juttatti vatta ~2624 Page #264 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [6], -------------------- mUlaM [39] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sayamajaptivRttiH (mala.) sUtrAMka // 128 // [39] dIpa anukrama | siyA'ityAdi, nizcayataH punaH kulAdiyojanA mAguktaM candrayogamadhikRtya svayaM paribhAvanIyA / / 10prAbhUve 7prAbhRtaiti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 6 samApta | prAbhRtaM pUrNimAmAtadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya SaSThaM prAbhRtaprAbhUtaM, samprati saptamamArabhyate, tasya cAyamathAdhikArA-pANemAsyamAvA vAsyAsani syAnAM candrayogamadhikRtya sannipAto vaktavyaH' tatastadvipayaM praznasUtramAha pAtaH sU40 tA kahaM te saNNivAte Ahiteti vadejA , tA jayA NaM sAviTThIpuSiNamA bhavati tatA NaM mAhI amA|vAsA bhavati, jayA NaM mAhI puNNimA bhavati tatA NaM sAviTThI amAvAsA bhavati, jatA NaM puTThavatI puNNimA bhavati tatA NaM phagguNI amAvAsA bhavati, jayA NaM phagguNI puSiNamA bhavati tatA NaM puTThavatI| amAvAsA bhavati, jayA NaM AsAI puSiNamA bhavati tatA NaM cettI amAvAsA bhavati, jayA NaM cittIsa puNNimA bhavati tayA NaM Asoi amAvAsA bhavati, jayA NaM kattiyI puSiNamA bhavati tatA NaM vesAhI| amAvAsA bhavati, jatA NaM vesAhI puSiNamA bhavati tatA NaM kattiyA amAvAsA bhavati, jayA NaM maggasirI puSiNamA bhavati tatA NaM jevAmUle amAvAsA bhavati, jatA NaM jeTThAmUle puSiNamA bhavati tatA NaM magga M // 128 // |sirI amAvAsA bhavati, jatA NaM posI puSiNamA bhavati tatA NaM AsADhI amAvAsA bhavati, jatA NaM A-1 sADhI puSiNamA bhavati tatA NaM posI amAvAsA bhavati (sUtraM40)dasamassa pAhuDassa sattama pAhuDapAhu smtt| JAIMEaratiminumational atha dazame prAbhUte prAbhUtaprAbhRtaM- 6 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM-7 Arabhyate ~263~ Page #265 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [7], -------------------- mUlaM [40] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata + sUtrAMka [40] 'tA kahate'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM :-kena prakAreNa bhagavan ! svayA candrayogamadhikRtya paurNamAsyamAvAsyAnAM sannipAta AkhyAta iti vadet 1, evamukte bhagavAnAha-'tA jayA Na'mityAdi, iha vyavahAranayamatena yasminakSatre paurNa- & mAsI bhavati tata ArabhyAktine paJcadaze caturdaze vA nakSatre niyamato'mAvAsyA, tato yadA zrAviSThI-zraviSThAnakSatra4AyukkA paurNamAsI bhavati tadA tasyAmaktinI amAvAsyA mAghI-maghAnakSatrayuktA bhavati, madhAnakSatrAdArabhya zraviSThAna-I &AkSatrasya pazcadazaravAt, etacca zrAvaNamAsamadhikRtya bhAvanIyaM, yadA tu Namiti vAkyAlakAre mAghI-mapAnakSatrayukA paurNa-t mAsI bhavati tadA pAzcAtyA amAvAsyA zrAviSThI-zraviSThAyuktA bhavati, maghAta Arabhya pUrva aviSThAnakSatrasya pazcadaza-17 tvAt , etacca mAghamAsamadhikRtya veditavyaM, tathA 'tA jayA Na'mityAdi, tatra yadA Namiti vAkyAlaGkAre proSThapadI-uttarabhadrapadAyuktA paurNamAsI bhavati tadA Namiti prAgvat pAzcAtyA amAvAsyA phAlgunI-uttaraphAlgunInakSatrayuktA bhavati, uttarabhadrapadAta Arabhya pUrvamuttaraphAlgunInakSatrasya pazcadazatvAt , yattvapAntarAle abhijinnakSatraM tarastokakAlatvAt prAyo: na vyavahArapathamavatarati, tathA ca samavAyAnasUtram-'jaMbuddIve dIve abhiIvajehiM sattAvIsAe nakkhattehiM saivavahAro vaTTai'tti, tataH sadapi tanna gaNyate iti paJcadazamevottarabhadrapadAta Arabhya pUrvamuttaraphAlgunInakSatramiti, etaca bhAdrapadamAsamadhikRtyokamavase yaM, 'jayANa'mityAdi, yadAca phAlgunI-uttaraphAlgunInakSatrayuktA paurNamAsI bhavati tadApA-1 zcAtyA amAvAsyA pauSThapadI-uttarabhAdrapadopetA bhavati, uttaraphAlgunyA Arabhya pUrvamuttarabhadrapadAnakSatrasya caturdazatvAt, idaM |ca phAlgunamAsamadhikRtyotaM, 'jayA Na'mityAdi, yadA ca AzvayujI-azvayugnakSatropetA paurNamAsI bhavati tadA pAzcAtyA dIpa anukrama [54]] Fhi ~ 264~ Page #266 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------ mUlaM [40] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJativRttiH mala) // 129 // sUtrAMka [40] nantarAmAvAsyA caitrI-citrAnakSatrasamanvitA bhavati, azvinyA Arabhya pUrva citrAnakSatrasya pazcadazatvAt, etacca vyavahA-12.prAbhRte ranayamadhikRtyoktamavaseya, nizcavata ekasyAmapyazvayugmAsabhAvinyAmamAvAsyAyAM citrAnakSatrAsambhavAd, etacca prAgeva darzitaM, 8prAbhUta , yadA ca caitrI-citrAnakSatropetA paurNamAsI jAyate tadA tataH pAzcAtyAnantarAmAvAsyA AzvayujI-azvayugnakSatropetA mAbhRtaM bhavati, etadapi vyavahArato, nizcayata ekasyAmapi caitramAsabhAvinyAmamAvAsyAyAmazvinInakSatrasthAsambhavAt, etacca sUtra- pUrNimAmAmazvayukcaitramAsamadhikRtya pravRttaM veditavyaM, 'jayA Na'mityAdi, yadA ca kArtikI-kRttikAnakSatropetA paurNamAsI bhavatiAvAsthAsani tadA vaizAkhI-vizAkhAnakSatropetA amAvAsyA bhavati, kRttikAto'rvAgvizAkhAyAH paJcadazatvAt , yadA vaizAkhI-vizAkhA pAtaHsUTa. kAnakSatropetA paurNamAsI bhavati tadA tato'nantarA-pAzcAtyA amAvAsyA kArtikI kRttikAnakSatropetA bhavati, vizAkhAtaH12 pUrva kRtikAyAzcaturdazatvAt , etacca kArtikavaizAkhamAsAvadhikRtyoktaM, evamuttarasUtramapi bhAvanIyam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 7 samApta tadevamukta dazamasya prAbhRtasya saptamaM prAbhRtaprAbhRtaM, sAmpratamaSTamamArabhyate, tasya cAyamAdhikAra-makSatrANAM |saMsthAnaM baktavya'miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha / // 129 // | tA kahaM te naksattasaMThitI Ahiteti vadejA', tA eesiNaM aTThAvIsAe NakkhattANaM abhIyI Na Nakkhatte kiMsaMThite papaNatte, go! gosIsAvalisaMThite paNatte, savaNe Nakkhase kiMsaMThite paNNase, kAhArasa dIpa anukrama [14] WEBSASSES * * * atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 7 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 8 Arabhyate ~265~ Page #267 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [8], -------- ------ mUlaM [41] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [41] dIpa vite 50, dhaNihANakkhatte kiMsaMThite pa0 1, sauNipalINagasaMThite paM0, sayabhisayANakkhatte kiMsaMThite| paNNatte, puSphovayArasaMThite paNNatte, puvApoTTavatANakkhatte kiMsaMThite paNNase?, avahuvA visaMThite paNNatte, evaM ucarAvi, revatINakkhatte kiMsaMThite paNNatte, NAvAsaMThite paM0, assiNINakkhatte kiMsaMThite paNNatte, AsakkhaMghasaMThite paNNate, bharaNINakkhatte kiMsaMThite paM01, bhagasaMThie paM0, kattiyANakkhatte kiMsaMThite| paNNate?, churagharagasaMThite paM0, rohiNINakkhatte kiMsaMThite paM01, sagaDuDDisaMThite paNNatte, migasirANakkhatte kiMsaMThite paNNatte, magasIsAvalisaMThite paM0, ahANakkhatte kiMsaMThite paM0 1, rudhiraviMdusaMThie papaNatte, puNavasU Nakkhatte kiMsaMThite paM01, tulAsaMThie paM0, pupphe Nakkhatte kiMsaMThite paNNase,caddhamANasaMThiepaNNatte, assesANakkhatte kiMsaMThie paNNate?, paDAgasaMThie paNNatte, mahANakkhase kiMsaMThie paNNatte, pAgArasaMThite paNNatte, puSAphagguNINavakhatte kiMsaMThie paM0, addhapaliyaMkasaMThite paM0, evaM utsarAvi, hatthe Nakakhatte kiMsaMThite paM01, hatthasaMThite paM0, tA cittANakkhatte kiMsaMThite paM0, muhaphullasaMThite paNNatte, sAtINakvatte kiMsaMThite paNNase , khIlagasaMThite pannatte, visAhANakkhatte kiMsaMThie papaNate ?, dAmaNisaMThite pa0, aNu-1 rAdhANakkhatte kiMsaMThite paM01, egAvalisaMThite paM0, jehAnakkhatte kiMsaMThite paM01, gayadaMtasaMThite paNNatte, mUle | Nakkhatte kiMsaMThie paM01, vicchuyalaMgolasaMThite paM0, puvAsAdANakkhatte kiMsaMThie papaNatte ?, gayavikAmasaMThite |paM0, uttarAsADhANakkhase kiMsaMThie papaNatte, sAiyasaMThite paM0(sUtraM41) dasamassa aTThamaM pAhuDapAhuDaM smttN|| anukrama [15] ~266~ Page #268 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [8], -------- ------ mUlaM [41] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [41] 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa bhagavan ! nakSatrANAM saMsthiti:--saMsthAnamAkhyAteti 10 prAbhUte videt ?, evamuktvA bhUyaH pratyeka praznaM vidadhAti-'tA'ityAdi, tA iti prAgvat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatinakSa- prAbhRta trANAM madhye yadabhijinnakSatraM tat 'kiMsaMThitaMti kasyeca saMsthitaM-saMsthAnaM yasya tarikasaMsthitaM prajJaptaM ?, bhagavAnAha- prAbhRtaM 'tA eesi Na'mityAdi, tA iti prAgvat, eteSAmamantaroditAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'bhijinnakSatraM gozIpAvali- nakSatrasaMsthA saMsthitaM prajJapta, goH zIrSe gozIrSa tasyAvalI-tatpudgalAnAM dIrgharUpA zreNiH tatsama saMsthAna prajJapta, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM dAmanI-pazuvandhana, zeSa prAyaH sugama, saMsthAnasaGghAhikAzcemA jambUdIpaprajJaptisatkAstisro gAthAH'gosIsAvali 1kAhAra 2 sauNi 3 puSphokyAra 4 yAvI 5ya [uttarAdvayaM]NAvA 6 AsakkhaMdhaga 7 bhaga8 churagharae 9 ya sagaDujI 10 // 1 // migasIsAvali 11 rudhiraviMdu 12 tula 13 vaddhamANaga 14 par3AgA 15 / pAgAre 164 palake 17 [ phAlgunIddhaya ] hatthe 18 muhaphullae 19 ceva ||2||khiilg 20 dAmaNi 21 egAvalI 22 ya gavadaMta 23 vicchuyaale 24 ya / gayavikame 25 ya tatto sIhanisAI 26 ya saMThANA // 3 // ".. iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 8 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasyASTamaM prAbhRtaprAbhUtaM, samprati navamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:-'pratinakSatraM | // 130 // | tArApramANaM vaktavya' 'miti, tatastadviSayaM praznasUtramAha OMOM+5 54555 dIpa anukrama [15] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 8 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 9 Arabhyate ~267~ Page #269 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [9], -------- ------ mUlaM [42] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [42] dIpa anukrama [56] -tA kahaM te tAragge Ahiteti vadejjA, tAM etesi NaM aTThAvIsAe NakkhattANaM abhIINakkhase katitAre paM01, titAre papaNatte, savaNeNakkhatte katitAre paM0 1, titAre paNNatte, dhanihANakhatte katitAre pa01, paNa tAre paNNatte, satabhisayANakkhatte katitAre paM01, satatAre paNNatte, puvApohavatA katitAre paM01, dutAre papaNatte, evaM uttarAvi, revatINakkhatte katitAre paNNatte, battIsatitAre paNNatte, assiNINakkhatte katitAre papaNatte, titAre paNNate, evaM sacce pucchijjati, bharaNI titAre paM0, kattiyA chatAre paNNatte, rohiNI |paMcatAre paNNatte, savaNe titAre paM0, addA egatAre paM0, puNavasU paMcatAre paNNatte, pusse Nakkhatte titAre pa0, assesA chattAre pannatte, mahA sattatAre paNNatte, puvAphagguNI dutAre pannatte, evaM uttarAvi, hatthe paMcatAre paNNatte, cittA ekatAre paNNatte, sAtI ekatAre paNNatte, visAhA paMcatAre paM0, aNurAhA paMcatAre paM0, jeTThA titAre paM0, mUle egatAre paNNatte, puvAsADhA cautAre paNNatte, uttarAsADhANakkhatte cautAre pN0||4 (sUtraM 42) dasamassa pAhuDassa navamaM pAhuDapAhuDa samattaM / / 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa te-tvayA bhagavan ! nakSatrANAM 'tArAmaM tArApramANamAkhyAtaM iti vadet , evaM sAmAnyataH praznaM kRtvA samprati pratinakSatraM pRcchati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzaternakSatrANAmabhijinnakSatraM tritAraM prajJaptaM, evaM zeSANyapi praznanirvacanasUtrANi bhAvanIyAni, tArApramANasaGkrAhike ceme jambUdIpaprajJaptisatke gAthe-"tiga 1 tiga 2 paMcaga 3 saya 4 duga 5 duga 6 battIsa 7 tirga ~268~ Page #270 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) candraprajJapti" - upAMgasUtra-5 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [9], -------- ------ mUlaM [42] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [42] dIpa anukrama [56] sUryaprajJa taha tigaM9 ca / cha 10 paMcaga 11 tiga 12 ikkaga 13 paMcaga 14 tiga 15 ikkarga 16 ceva // 1 // satsaga 17 duga 10 prAbhRte tivRttiHlA 418 duga 19 paMcaga 20 iki 21 ga 22 paMca 23 cau 24 tirga 25 ceva / ikArasaga 26 caukaM 27 caukagaM 204 9prAbhUta(mala0) ceva tAraggaM // 2 // prAbhRte iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 9 samApta // 13 // nakSatratArA maMsU 42 tadevamukta dazamasya prAbhRtasya navarma prAbhRtaprAbhRtaM, samprati dazamamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikAraH yathA 'kati 10mA0 nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA ke mAsaM nayantIti tatastadviSayaM prabhasUtramAha-. 10 prA0 tA kahaM te NetA Ahiteti bajjA, tAvAsANaM paramaM mAsaM kati NakkhattA ti?, tA cattAri NavattA mAsanetR. Niti, taMjahA-uttarAsADhA abhiI savaNo dhaNihA, uttarAsADhA codasa ahoratte Neti, abhiI satsa ahorate nakSatra Neti,savaNe aTTha ahoratte Neti ghaNihA ega ahorataM neha, taMsiNaM mAsaMsi caraMgulaporisIe chAyAe sarie Tra aNupariyati, tassa NaM mAsassa parime divase dopAdAiM cattAriya aMgulANi porisI bhvti| tA vAsANaM docaM mAsaM kati NakkhattA Nati ?, tA cattAriNakkhattA ti, taM0-dhaNihA satabhisapA puSahavatA uttarapohavayA, dhaNiTThA coisa ahorase Neti, sayabhisayA satta ahorate Neti, puvAbhavayA aha ahoratte Nei, uttarApo // 131 // TThavatA erga ahorattaM Neti, tasiNaM mAsaMsi aTuMgulaporisIe chAyAe sarie aNupariyati, sassa NaM mAsassa carime divase do padAI aTTa aMgulAI porisI bhavati / tA vAsANaM tatiyaM mAsaM kati gaksasA atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 9 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 10 Arabhyate ~ 269~ Page #271 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [43] kati ?, tA tiNi NakkhattA Niti, taM0-uttarapohavatA revatI assiNI, uttarApoTTavatA coisa ahoratte dANeti, revatI paNNarasa ahorate Neti, assiNI ega ahorasaM geha, taMsiM ca NaM mAsaMsi duvAlasaMgulAe pori-18|| sIe chAyAe sUrie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carimadivase lehatthAI tiNi padAI porisI bhavati, tA vAsANaM cautthaM mAsaMkatiNakkhattA Neti, tA tinni nakkhattA NeMti, taM0-assiNI bharaNI kattiyA, alAssiNI caupasa ahorate Neha, bharaNI pannarasa ahoratte i, kattiyA ega ahorattaM jeDa. tasiM ca NaM mAsaMsiso lasaMgulA porisI chAyAe sUrie aNupariyai, tassa NaM mAsassa carime divase tinni payAI cattAri aMgulAI porisI bhavai |taa hemaMtANaM paDhamaM mAsaM kaha NakkhattA aiti?,tA tiNi NakkhattA aiti, taM0-kattiyA rohiNI saMThANA, kattiyA coisa ahoratteNeti,rohiNI pannarasa ahoratte Neti, saMThANA ega ahoraNeti, taMsi ca NaM mAsaMsi vIsaMgala porisIe chAyAe sarie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carime divase tiSiNa padAiM agl |aMgulAI porisI bhavati / tA hemaMtANaM do mAsaM kati NakkhatA Neti, cattAriNakkhattANeMti,taM0-saMThANA addA puNavasU pusso, saMThANA coisa ahoratte Neti addA satta ahoratte Neti puNavasU aha ahoratteNeti pusse ega ahorattaM ti, taMsi ca NaM mAsaMsi cauvIsaMgulaporisIe chAyAesUrie aNupariyati, tassaNaM mAsassa carime divase lehahANi cattAri padAI porisI bhavati / tA hemaMtANaM tatiyaM mAsaM kati NakkhattA aiti ?,tA tiSiNa NakkhattA aiti, taM0-pusse' assesA mahA, pusse coisa ahorate Neti, assesA paMcadasa ahoratteNeti, %OMOMOMOM dIpa anukrama [17] sa ~270~ Page #272 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [43]] dIpa sUryaprajJa- mahA ega ahora Neti, tasi ca NaM mAsaMsi vIsaMmulAe porisIe chAyAe sUrie aNupariyati, tassa rNamA-410 prAbhRte ptivRttiH |sassa carime divase tiNi padAI aTuMgulAI porisI bhvti| tA hemaMtANaM cautthaM mAsaM kati NakkhattA aiti, 9prAbhRta(mala.) tA tipiNa nakkhattA NeMti, taM0-mahA puvaphagguNI uttarAphagguNI, mahA codasa ahoratteNeti, puvAphagguNI panarasaprAbhRte nksstrtaaraa||12|| ahoratte Neti, uttarApharaguNI ega ahora ti, tasiM ca NaM mAsaMsi solasa aMgulAI porisIe chAyAe graM sU 42 lirie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carime divase tiSiNa padAiM cattAri aMgulAI porisI bhavati / tA gimhANaM paDhamaM mAsaM katiNakkhattA aiti?, tA tinni NakkhattA aiti, taM-uttarAphagguNI hastho cittA, utta 10 prA0 rAphagguNI coisa ahorate Neti, hattho paNNarasa ahoratte Neti, cittA ega ahorattaM Nei, taMsi ca NaM mAsasi duvAlasaaMgulaporisIe chAyAe sarie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carime divase lehaTAi yA nakSatraM tiNi padAI porisI bhavati / tA gimhANaM vitiyaM mAsaM kati NakkhattA gati?, tA tiSiNa NakkhattANeMti, sU 43 pataM0-cittA sAI visAhA, cittA porasa ahoratte Neti, sAtI paNNarasa ahoratte Neti, visAhA ega aho-4 hArattaM ti, tasi ca NaM mAsaMsi aTuMgulAe porisIe chAyAe sUrie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carime| divase do padAiM aTTha aMgulAI porisI bhavati / gimhANaM tatiyaM mAsaM kati NakkhattA aiti', tA ti NakkhastA ANati, taM-visAhA aNurAdhA jeTThAmUlo, visAhA codasa ahorate Neti, aNurAdhA satta (paNarasa), jevAmUlaM lAega ahorattaM ti, taMsi ca NaM mAsaMsi cauraMgulaporisIe chAyAe sUrie aNupariyati, tassa NaM mAsassA anukrama [17] ~ 271~ Page #273 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: +% * prata sUtrAMka [43] dIpa parime divase do pAdANi ya cattAri aMgulANi porisI bhavati, tA gimhANaM caMutthaM mAsaM kati pAkavatA laNeti ?, tA tiSiNa NakkhattA aiti, taM0-mUlo puvAsADhA uttarAsADhA, mUlo coisa ahoratteNeti, puSAsAdA paNNarasa ahorate Neti, uttarAsADhA ega ahorattaM Nei, taMsi ca NaM mAsaMsi bahAe samacauraMsasaMThitAe jaggodhaparimaMDalAe sakAyamaNuraMgiNIe chAyAe sarie aNupariyati, tassa NaM mAsassa carime divase lehavAI do padAI porisIe bhavati (sUtra 43) dasamassa pAhuDassa dasamaM pAhuDapAhuI samataM // 10-10 // 'tA kahaM te netA Ahiyatti vaejA'tA' iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa bhagavaMste-khayA svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApako nakSatrarUpo netA AkhyAta iti vadet 1, etadeva pratimAsaM pipRcchipurAha-tA vAsANa'mityAdi, tA iti pUrvavat varSANAM-varSAkAlasya caturmAsapramANasya prathama mAsaM zrAvaNalakSaNaM kati nakSatrANi svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA nayanti-gamayanti ?, bhagavAnAha-"tA cattArI'tyAdi, tA iti pUrvavat, catvAri nakSatrANi svayamastagamanenAhorAtraparisamApakatayA krameNa nayanti, tadyathA-uttarAsADhA abhijit zravaNo dhaniSThA ca, tatrottarASADhA prathamAn / caturdaza ahorAtrAn svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA nayati, tadanantaramabhijinnakSatraM saptAhorAtrAnnayati, tataH paraM zravaNanakSatramaSTau ahorAtrAnnayati, evaM ca sarvasaGkalanayA zrAvaNamAsasyaikonatriMzadahorAtrA gatAH, tataH paraM zrAvaNamAsasya sambandhinaM caramamekamahorAtraM dhaniSThAnakSatraM svayamastaMgamanenAhorAtraparisamApakatayA nayati, evaM catvAri nakSatrANi zrAvaNa mAsaM nayanti, tassi ca NamityAdi, tasmiMzca zrAvaNe mAse caturaGgalapauruSyA-caturaGgalAdhikapAruSyA chAyayA / S anukrama [17] 44KISCC ~272~ Page #274 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], ----------------- mUla [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata (mala) sUtrAMka [43] OM+ dIpa sUryaprajJa- sUryo'nu-pratidivasa parAvartate, kimuktaM bhavati |-shraavnnmaase prathamAdahorAtrAdArabhya pratidinamanyAnyamaNDalasaGkAntyA 1.prAbhRte ptivRttiH tathA kathaJcanApi parAvartate yathA tasya zrAvaNamAsasya paryante caturahulAdhikA dvipadA pauruSI bhavati, tadevAha-tassa Na 9prAbhUta. mityAdi, tasya zrAvaNamAsasya carame divase dve pade catvAri cAGgalAni pauruSI bhavati, 'tA vAsANa'mityAdi, tA iti prAbhUte // 133 // pUrvavat varSANAM-varSAkAlasya caturmAsapramANasya dvitIyaM bhAdrapadalakSaNaM mAsaM kati nakSatrANi nayanti', asya vAkyasya nakSatratArAbhAvArthaH prAgvabhAvanIyA, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavata , catvAri nakSatrANi nayanti, tadyathA-dhaniSThA zata-| graM sU42 1.prA0 bhiSak pUrvaproSThapadA uttaraproSThapadA 'ca, tatra dhaniSThA tasmin bhAdrapade mAse prathamAn caturdaza ahorAtrAn svayamastaMgamane 1.prA0 nAhorAtraparisamApakatayA nayati, tadanantaraM zatabhiSaknakSatraM saptAhorAtrAn tataH paramaSTAvahorAtrAn pUrvapoSTapadA tadana-12 mAsanetR0 ntaramekamahorAtramuttaraproSThapadA, evamenaM bhAdrapadaM mAsaM catvAri nakSatrANi nayanti, 'tassi ca Na'mityAdi, tasmiMzca nakSatra Namiti vAkyAlaGkAre, mAse bhAdrapade aSTAGgalapaurudhyA-aSTAhulAdhikapauruSyA chAyayA sUryo'nu-pratidivasa parAvarttate, sU 43 atrApyaya bhAvArtha:-bhAdrapade mAse prathamAdahorAtrAdArabhya pratidivasamanyAnyamaNDalasaGkrAntyA tathA kathamapi parAvarttate TrAyathA tasya bhAdrapadasya mAsasyAnte aSTAlikA pauruSI bhavati, etadevAha-'tassa Na'mityAdi sugama, evaM zeSamAsagatA-1 nyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM 'lehatthAI timni payAInti rekhA-pAdaparyantavarjinI sImA tatsthAni trINi padAni // 13 // pIrupI bhavati, kimuktaM bhavati -paripUrNAni trINi padAni pauruSI bhavati, eSA caturaGkalA pratimAsaM vRddhistAvadavaseyA yAvatpauSo mAsA, tadanantaraM pratimAsaM caturalA hAnirvaktavyA, sA ca tAvat yAvadApADho mAsaH, tenApAnaparyante dvipadA anukrama [17] B5 ~273~ Page #275 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], ----------------- mUla [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: B prata sUtrAMka [43] pauruSI bhavati, idaM ca pauruSIparimANaM vyavahArata ukta, nizcayataH sA.viMzatA ahorAtraizcaturAlA vRddhirhAnirvA vedi-13 hai tavyA, tathA ca nizcayataH pauruSIparimANapratipAdanArthamimAH pUrvAcAryapradarzitAH karaNagAthA:-"pave pArasaguNe tihiTa sahie porisI' ANayaNe / chalasIyasayavibhatte jaM laddhaM taM viyANAhi // 1 // jai hoi visamaladdhaM dakSiNamayaNaM Thavija nAyava / aha havai samaM laddhaM nAyaba uttaraM ayaNaM // 2 // ayaNagae tihirAsI catugguNe pakSapAya bhaiyavaM / jaladdhamaMgulANi khayabuDDI porusIe u // 3 // dakkhiNabuddI dupayA aMgulayANaM tu hoi naaybaa| uttara ayaNe hANI kAyabA cauhi pAehiM // 4 // sAvaNabahulapaDivayA dupayA puNa porisI dhuvA hoi / cattAri aMgulAI mAseNaM bahue tatto // 5 // ikacIsai bhAgA tihie puNa aMgulassa cattAri / dakSiNaayaNe vuDDI jAva u cattAri u payAI // 6 // uttara ayaNe hANI cAhiM pAyAhi jAva do pAyA / evaM tu porisIe buhikhayA huMti nAyathA // 7 // buTThI vA hANI vA jAvaiyA porisIe dihA u| tato divasagaeNaM jaM laddhaM taM khu ayaNagayaM // 8 // " etAsAM krameNa vyAkhyA-yugamadhye yasmin parvaNi yasyAM tithau | pauruSIparimANaM jJAtumiSyate tataH pUrva yugAdita Arabhya yAni parvANyatikrAntAni tAni priyante, dhRtvA ca paJcadazabhirguNyante, guNayitvA ca vivakSitAyAstitheyoH prAgatikrAntAstithayastAbhiH sahitAni kriyante, kRtvA ca SaDazItyadhikena zatena teSAM bhAgo hiyate, iha ekasminnayane jyazItyadhikamaNDalazataparimANe candraniSpAditAnAM tithInAM paDazItyadhika zataM bhavati, tatastena bhAgaharaNaM bhAge ca hate yallabdhaM tadvijAnIhi samyagavadhArayetyarthaH / tatra yadi labdhaM viSamaM bhavati yathA ekatrikA paJcakaH saptako navako vA tadA tatparyantavarti dakSiNamayanaM jJAtavyaM, atha bhavati labdhaM samaM tadyathA-dvikazcatuSkaH SaTThoDa dIpa anukrama [17] EHENSES OM ~274~ Page #276 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], --------------------- mUla [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 10 grAbhUte prAbhataprAbhRte pauruSyAdhikAraHsU43 sUtrAMka [43]] dIpa anukrama sUryaprajJa- eko dazako vA tadA tatparyantavatti uttarAyaNamavaseya, tadevamukto dakSiNAyanottarAyaNaparijJAnopAyaH / sampati SaDazIlyativRttiHdhikena zatena bhAge hate yaccheSamavatiSThate yadivA bhAgAsambhavena yaccheSaM tiSThati tadgatavidhimAha-'ayaNagae ityAdi, (mala0) yaH pUrva bhAge hate bhAgAsambhave yA zeSIbhUto'yanagatastithirAzirvatate se caturbhirguNyate, guNayitvA ca parvapAdena- // 134 // yugamadhye yAni sarvasaGgyA (graMthA0 4000) paryANi caturvizatyadhikazatasakyAni teSAM pAdena-caturthenAMzena ekatri- zatA ityarthaH, tayA bhAge hRte yallabdhaM tAnyaGgalAni cakArAdalAMzAzca pauruSyAH zyavRjhyA jJAtavyAni, dakSiNAyane padadhruvarAzerupari vRddhI jJAtavyAni, uttarAyaNe padadhuvarAzeH kSaye jJAtavyAnItyarthaH, athaivaMbhUtasya guNakArasya bhAgahArasya vA kathamutpattiH, ucyate, yadi paDhazItyadhikena tithizatena caturvizatiraGgalAni kSaye vRddhI vA prApyante, tata ekasyAM tithI kA vRddhiH kSayo vA, rAzitrayasthApanA 186 // 24 // 1 atrAntyena rAzinA ekalakSaNena madhyamo rAzizcaturvizatirUpo guNyate, jAtaH sa tAvAneya, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tata Ayena rAzinA paDazItyadhikazata| rUpeNa bhAgo ziyate, tatroparitanarAzeH stokasvAdAgo na labhyate, tataH chedyacchedakarAzyoH par3henApavartanA, jAta uparitano |rAzicatuSkarUpo'dhastana ekatriMzat, labdhamekasyAM tithau catvAra ekatriMzadUbhAgAH kSaye pUjI veti catuSko guNakAra ukta ekatriMzad bhAgahAra iti, iha yallabdhaM tAnyaGgalAni kSaye vRddhau vA jJAtavyAni ityuktaM, tatra kasminnayane kiyatpramANaM dhruvarAzerupari vRddhau kasmin vA ayane kiMpramANa dhruvarAzeH kSaye ityetannirUpaNArthamAha-"dakSiNabuDDI'ityAdi, dakSiNAsAyane dvipadAt-padadvayasyopari aGgulAnAM vRddhirjJAtavyA, uttarAyaNe caturyaH pAdebhyaH sakAzAdaGgalAnA hAniH, tatra yuga [17] M // 134 // ~275~ Page #277 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [43] madhye prathama saMvatsare dakSiNAyane yato divasAdArabhya vRddhistanirUpayati-'sAvaNe'tyAdi gAthAdvayaM, yugasya prathame 4 * saMvatsare zrAvaNe mAsi bahulapakSe pratipadi pauruSI dvipadA-padadvayapramANA dhruvA bhavati, tatastasyAH pratipada Arabhya pratitithikrameNa tAvada dharddhate yAvat mAsena-sUryamAsena sArvatriMzadahorAtrapramANena candramAsApekSayA ekatriMzasithibhi| rityarthaH, catvAri aGgalAni vardhante, kathametadavasIyate yathA mAsena-sUryamAsena sAIviMzadahorAtrapramANena ekatriMzati-18 rAdhyAtmakenetyata Aha-'ekkatIse tyAdi, yata ekasyAM tithau catvAra ekatriMzanAgA barddhante, etacca prAgeva bhAvita, pari pUrNe tu dakSiNAyane vRddhiH paripUrNAni catvAri padAni, tato mAsena sUryamAsena sArddhatriMzadahorAtrapramANena ekatriMzattithyAtmakenetyuktaM, tadevamuktA vRddhiH| sampati hAnimAha-'usare'tyAdi, yugasya prathame saMvatsare mAghamAse bahulapakSe saptamyA Arabhya caturyaH pAdebhyaH sakAzAt pratitithi ekatriMzabhAgacatuSTayahAnistAvadavaseyA yAvaduttarAyaNaparyante hI pAdau pauruSIti, eSa prathamasaMvatsaragato vidhiH, dvitIye saMvatsare zrAvaNe mAsi bahulapakSe trayodazImAdI kRtvA vRddhiH, mAghamAse 4 zuklapakSe caturthImAdiM kRtvA kSayaH, tRtIyasaMvatsare zrAvaNe mAse zukle pakSe dazamI vRddherAdiH, mAghamAse bahulapakSe pratipat5 kSayasyAdiH, caturthe saMvatsare zrAvaNamAse bahulapakSe saptamI vRddherAdiH, mAghamAse bahulapakSe trayodazI kSayasyAdiH, pazcame saMvatsare zrAvaNe mAse zuklapakSe caturthI vRddherAdiH, mAghamAse zuklapakSe dazamI kSayasyAdiH, etacca karaNagAthAnupAttamapi pUrvA-1 cAryapradarzitabyAkhyAnAdavasitaM, sampratyupasaMhAramAha-evaM tu'ityAdi, evam-ukena prakAreNa pauruSyA-pIruSIviSaye vRddhilakSayau yathAkramaM dakSiNAyane pUttarAyaNeSu veditavyo, tadevamakSarArthamadhikRtya vyAkhyAtAH karaNagAthAH, sampratyasya karaNasya dIpa anukrama [17] ~ 276~ Page #278 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------------------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 2 mAbhUte prata sUtrAMka mala.) 'enaa ba [43]] dIpa bhAvanA kriyate-ko'pi pRcchati-yuge Adita Arabhya paJcAzItitame parvaNi paJcamyAM tithau katipadA pauruSI bhavati ?, tatra 10 prAbhRte caturazItidhiyate, tasyAzcAdhastAt paJcamyAM tithI pRSTamiti paJca, caturazItizca pazcadazabhirguNyate jAtAni dvAdaza zatAni mAmUta padhyadhikAni 1260, eteSu madhye'dhastanAH paJca prakSipyante, jAtAni dvAdaza zatAni paJcaSaSTyadhikAni 1265, teSAM pauruSyAdhi|paDazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH SaT, AgataM SaT ayanAnyatikrAntAni saptamamayanaM vartate, tadgataM ca zeSame-IPS kAraHsU43 konapazcAzadadhikaM zataM tiSThati 149, tatazcaturbhirguNyate, jAtAni paJca zatAni SaNNavatyadhikAni 596, teSAmekatriMzatA bhAgaharaNe labdhA ekonaviMzatiH, zeSAstiSThanti sapta, tatra dvAdazAGkalAni pAda ityekonaviMzatedvAdazabhiH padaM labdha, zeSANi tiSThanti sapta aGgulAni, paSThaM cAyanamuttarAyaNaM tad gataM saptamaM tu dakSiNAyanaM varttate, tataH padamekaM sapta aGgalAni padadvayapramANe dhruvarAzau prakSipyante, jAtAni trINi padAni sapta akulAni, ye ca sapta ekatriMzadAgAH zeSIbhUtA 4 vartante tAn yavAn kurmaH, tatrASTI yavA aGgale iti te sapta aSTabhirguNyante, jAtAH SaTpaJcAzat 56, tasyA ekatriMzatA bhAge hRte labdha eko yavaH, zeSAstiSThanti yavasya paJcaviMzatirekatriMzadbhAgAH, AgataM pazcAzItitame parvaNi paJcamyAM trINi padAni sapta akulAni eko yava ekasya ca yavasya paJcaviMzatirekatriMzadbhAgA ityetAvatI pauruSIti / tathA'paraH ko'pi pRcchati-saptanavatitame parvaNi paJcamyAM tithau katipadA pauruSI, tatra paNNavatidhiyate, tasyAzcAdhastAt panna, SaNNavatizca 31 | paJcadazabhiguNyate, jAtAni caturdaza zatAni catvAriMzadadhikAni 1440, teSAM madhye'dhastanAH pazca prakSipyante, jAtAni caturdaza zatAni paJcacatvAriMzadadhikAni 1445, teSAM paDazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAni sapta ayanAni, anukrama [17] ~ 277~ Page #279 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], ---------- mUla [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [43] zeSa tiSThati tricatvAriMzadadhikaM zataM 143, tat caturbhirguNyate, jAtAni pazca zatAni dvisaptatyadhikAni 572, teSAmekatriMzatA bhAgo hriyate, labdhAnyaSTAdazAGkalAni 18, teSAM madhye dvAdazabhirajulaiH padamiti labdhamekaM padaM SaT aGgalAni, upari | cAMzA uddharanti caturdaza 14, te yavAnayanArthamaSTabhirguNyante, jAtaM dvAdazottara zataM 112, tasyaikatriMzatA bhAge hate labdhAkhayo yavAH, zeSAstiSThanti yavasya ekonaviMzatirekatriMzadbhAgAH, sapta cAyanAnyatikrAntAni aSTamaM vartate, aSTama cAyanamuttarAyaNa, uttarAyaNe ca padacatuSTayarUpAt dhruvarAzehAnirvaktacyA tata eka pada sapta aGgalAni yo yavA ekasya ca yavasya ekonaviMzatirekatriMzadbhAgA iti padacatuSTayAtpAtyate, zeSa tiSThati de pade pazcAGgalAni catvAro yavA ekasya ca yavasya dvAdaza ekatriMzadhAgA, etAvatI yuge Adita Arabhya saptanavatitame parvaNi paJcamyAM tithI pauruSIti, evaM sarvatra bhAvanIyaM / samprati pauruSIparimANato'yanagataparimANajJApanArthamiyaM karaNagAthA-buddI 'tyAdi, pauruSyAM yAvatI vRddhihAnirvA dRSTA tataH sakAzAd divasagatena pravarttamAnena vA trairAzikakarmAnusAraNato yat labdhaM tat ayanagataM-ayanasya tAvatpramANaM, gataM veditavyaM, eSa krnngaathaakssraarthH| bhAvanA tviyam-tatra dakSiNAyane padadvayasyopari catvAri aGgalAni vRddhau dRSTAni, tataH ko'pi pRcchati-kiya gataM dakSiNAyanasya ?, atra trairAzikakarmAvatAro-yadi caturbhiraGgalasya ekamAtriMzadbhAgairekA tithirlabhyate tatazcaturbhiraGgalaiH kati tithIlabhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 4,1, 4 / atrAntyo rAziragalarUpa ekatriMzadbhAgakaraNArthamekatriMzatA guNyate jAtaM caturviMzatyadhika zarta 124, tena madhyo rAziguNyate, jAtaM tadeva caturvi| zatyadhikaM zataM 124, 'ekaguNane tadeva bhavatIti vacanAt , tasya catuSkarUpeNAdirAzinA bhAgo hiyate, labdhA ekatri dIpa anukrama [17] ~ 278~ Page #280 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], -------- ------- mUlaM [4] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- tivRttiH (mala0) // 136 // [43] dIpa zattithayaH, AgataM dakSiNAyane ekatriMzattamAyAM tithau caturaGgAlA pauruSyAM vRddhiriti / tathA uttarAyaNe padacatuSTayAda- 10 mAbhUte GgalASTaka hInaM pauruNyAmupalabhya ko'pi pRcchati-kiM gatamuttarAyaNasya !, atrApi trairAzika-yadi caturbhiraGgalasya ekatri 10mA bhRtazAgairekA tithirlabhyate tato'STabhiraalaihInaH kati tithayo labhyante !, rAzitrayasthApanA 4 / 1 / 8 / atrAtyo rAzi-IMIMIMS prAbhUte rekatriMzadbhAgakaraNArthamekatriMzatA gupyate, jAte ve zate aSTAcatvAriMzadadhike 248, tAbhyAM madhyo rAzirekakarUpo guNyate, AIRAT jAte te eva dve zate aSTAcatvAriMzadadhike 248, tayorAdyena rAzinA catuSkarUpeNa bhAgaharaNaM, labdhA dvASaSTiH 62, AgatamuttarAyaNe dvApaSTitamAyA tithI aSTAvakalAni pauruSyA hInAnIti / tassi ca NaM mAsaMsi vahAe'ityAdi, tasminApADhe mAse prakAzyasya vastuno vRttasya vRttayA samacaturasrasaMsthAnasaMsthitasya samacaturasrasaMsthAnasaMsthitayA gyamodhaparimaNDalasaMsthAnasya nyagrodhaparimaNDalayA upalakSaNametat zeSasaMsthAnasaMsthitasya prakAzyasya vastunaH zeSasaMsthAnasaMsthitayA, ASADhe hi mAse prAyaH sarvasyApi prakAzyasya vastuno divasasya caturbhAge'tikAnte zeSe vA svapramANA chAyA bhavati, nizcayataH punarApADhamAsasya caramadivase, tatrApi sarvAbhyantare maNDale vartamAne sUrye, tato yatprakAzya vastu yarasaMsthAna bhavati tasya chAyA'pi tathAsaMsthAnopajAyate, tata uka-vattasya vattayAe' ityAdi, etadevAha--'khakAyamanuraGginyA'X svastha-svakIyasya chAyAnibandhamasa vastunaH kAyA-zarIraM khakAyastaM anurajyate-anukAraM vidadhAtItyevaMzIlA'nuraGginIXI // 136 // "dviSadgRhe tyAdinA ghinazpratyayaH, tayA svakAyamanurabinyA chAyayA sUryo'nu-pratidivasaM parAvate, etadukaM bhavatiASADhasya prathamAdahorAtrAdArabhya pratidivasamanyAnyamaNDalasaGkAntyA tathA kathAnApi sUryaH parAvartate yathA sarvasyApi anukrama [17] ~ 279~ Page #281 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [10], ---------- ------- mUlaM [43] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka OMOMOMOMOM [43] dIpa prakAzyavastuno divasasya caturbhAge'tikrAnte zeSe vA svAnukArA svapramANA ca chAyA bhavatIti, zeSaM sugamam // iti iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhUtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 10 samApta tadevamuktaM vazamasya prAbhUtasya dazamaM prAbhRtaprAbhRta, sAmpratamekAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro yathA 'nakSatrANyadhikRtya candramArgA vaktavyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te caMdamaggA ahiteti vadejA, tA eesiNaM aTThAvIsAe NakSatANaM asthi NavattA je gaM| satA caMdassa dAhiNeNaM jo joeMti, asthi NakkhattA je NaM satA caMdassa uttareNaM joyaM joyaMti, atdhi 4 NakvattA je gaM caMdassa dAhiNeNavi uttareNavi pamaIpi joyaM joeMti, asthi NakkhasA je NaM caMdassa dAhi Navi pamapi joyaM joeMti, asthi Nakkhatte jeNaM caMdassa sadA pamaI joaMjoeMti, tA eesiNaM atttthaaviisaae| nakSatsANaM katare nakSatsA je NaM satA caMdassa dAhiNaNaM joyaM joeMti, taheva jAca katare nakkhattA je gaM sadA caMdassa pamaI joyaM joeMti ?, tA etesi NaM ahAvIsAe nakkhattANaM je NaM nakkhattA sayA caMdassa dAhi-8 gaNa joyaM joeMti te NaM cha, taM0-saMThANA addA pusso assesA hattho mUlo, tattha je te NakkhattA je NaM sadA caMdassa uttareNaM joyaM joeMti,te gaM bArasa, taMjahA-abhiI savaNo dhaNiTThA satabhisayA puSabhadavayA uttarA-18 poTTaSatA revatI assiNI bharaNI puSAphagguNI uttarAphagguNI sAtI 12, tastha je te NakkhattA je gaM anukrama [17] * 4% FarPranaamymucom atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 10 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 11 Arabhyate ~280~ Page #282 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------- ------- mUlaM [44] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [44] dIpa sUryaprajJa- caMdassa dAhiNeNavi uttareNavi pamaIpi joyaM joeMti te NaM satta, taMjahA kattiyA rohiNI puNavasU mahA 10 prAbhRte zivatiH cittA visAhA aNurAhA, tattha je te nakkhattA je caMdassa dAhiNeNavi pamapi joyaM joeMti tAo NaM 11prAbhuta(mala.) do AsADhAo sababAhire maMDale joyaM joeMmu vAjoeMti vA joessaMtivA, tattha je te Nakkhatte je NaM sadA prAbhRte // 137 // caMdassa pamaI joyaM joeMti, sANaM egA jeTTA (sUtraM 44) // candrama| 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM !-kena prakAreNa nakSatrANAM dakSiNata uttarataH pramaIto yadivA sUryanakSatrai-12 NamArgaH sU44 XvirahitatayA avirahitatayA candrasya mArgA:-candrasya maNDalagatyA paribhramaNarUpA maNDalarUpA vA mAgoM AkhyAtA iti| videta , bhagavAnAha-'tA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye'stIti nipAtatvAdApa-14 svAdvA santi tAni nakSatrANi yAni Namiti vAkyAlaGkAre sadA candrasya dakSiNena-dakSiNasyAM dizi vyavasthitAni yoga yuJjanti-kurvanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni sadA candrasya uttareNa-uttarasyAM dizi vyavasthitAni yoga yuJjanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi sthitAni uttarasyAmapi dizi sthitAni yoga yuJjanti,IAL pramaImapi-pramaIrUpamapi yogaM kurvanti, tathA santi tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi vyavasthitAni * // 137 // yogaM yuAnti pramaharUpamapi yoga yuJjanti, asti tannakSatraM yatsadA candrasya pramaIrUpaM yoga yunakti, evaM sAmAnyena bhaga-IX vatoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamanimittaM bhUyaH praznayati-tA eesi Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA eesiNa'-IA mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzatinakSatrANAM madhye yAni nakSatrANi sadA candrasya dakSiNasyAM 51 anukrama [18] LCSCCS ~ 281~ Page #283 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------- ------- mUlaM [44] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [44] dIpa anukrama [18] dizi vyavasthitAni yogaM kurvanti tAni pada, tadyathA-mRgazira ArdrA puSyo'zleSA hasto mUlazca, etAni hi sarvANyapi paJcadazasya candramaNDalasya bahizcAraM caranti, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAM-pannarasamassa caMddamaMDalassa bAhirao miga| sira addA pusso asilehA hattha mUlo ya" jambUdvIpaprajJaptAvapyuktam-"saMThANa adda pusso'silesa hattho taheva mUlo ya / bAhirao bAhiramaMDalassa chappe ya nakkhattA // 1 // " tataH sadaiva dakSiNadigvyavasthitAnyeva tAni candreNa saha yogaM yuJjanyupapadyante nAmyatheti, tathA tatra-teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yAni sadA-sarvakAlaM candrasyottareNa-uttarasyAM dizi vyavasthitAni yoga yujanti-kurvanti tAni dvAdaza, tadyathA-'abhiI ityAdi, etAni hi dvAdazApi nakSatrANi sarvAbhyantare candramaNDale cAraM caranti, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAM-"se paDhame sababhatare caMda|maMDale nakkhattA ime, taMjahA-abhiI savaNo dhaNihA sayabhisayA puSabhaddavayA uttarabhaddavayA revaI assiNI bharaNI puSaphagguNI uttaraphagguNI sAI" iti, yadA caitaiH saha candrasya yogastadA svabhAvAccandraH zeSeSveva maNDaleSu varttate, tataH sadaivaitAnyuttaradigvyavasthitAnyeva candramasA saha yogamupayantIti, tathA tatra teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yAni candrasya dakSiNasyAmapi dizi vyavasthitAni yogaM yuJjanti uttarasyAmapi dizi vyavasthitAni yoga yuJjanti pramaIrUpamapi yogaM yuJjanti tAni sapta, tadyathA-kRttikA rohiNI punarvasu maghA citrA vizAkhA anurAdhA, kecit punajyepaThAnakSatramapi dakSiNottarapramaIyogi manyante, tathA coktaM lokazriyAm-'puNavasu rohiNicittAmahajeDaNurAha kattiya visAhA / caMdassa ubhayajogI'tti, ana 'ubhayajogi'tti vyAkhyAnayatA TIkAkRtotaM-etAni nakSatrANi ubhayayo ~282~ Page #284 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [44] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 0prAbhUte11mAbhUtaprAbhRte candrazramaNamArgaH sU44 sUtrAMka [44] dIpa sUryaprajJa- gIni-candrasyottareNa dakSiNena ca yujyante, kadAcid bhedamapyupayAntIti, tacca vakSyamANajyeSThAsUtreNa saha virodhIti na ptivRttiH pramANa, tathA tatra-teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye ye te nakSatre ye Namiti vAkyAlaGkAre sadA candrasya dakSiNenApi-dakSi- (mala0) NasyAmapi dizi vyavasthite yogaM yuGgaH, pramardai ca-pramarUpaM ca yogaM yuktaH, te Namiti vAkyAlaGkAre, dve ApADhe pUrvASADho-1 tarApADhArUpe, te hi pratyeka catustAre, tathA ca prAgevoktam-'pudhAsADhe cauttAre paNNatte' iti, tatra dve dve tAre sarvabAdyasya // 138 // paJcadazasya maNDalasyAbhyantarato ve dve bahiH, tathA coktaM karaNavibhAvanAyAm-"puvuttarANa AsADhANaM do do tArAo ambhitarao do do bAhirao saghabAhirassa maMDalassa" iti, tato ye dve dve tAre abhyantaratastayormadhyena candro gacchatIti tadapekSayA pramaI yogaM yuta ityucyate, ye tu dve dve tAre bahiste candrasya pazcadaze'pi maNDale cAraM carataH sadA dakSiNadigabyavasthite tatastadapekSayA dakSiNena yoga yuGga ityukaM, sampratyetayoreva pramaIyogabhAvanArtha kizcidAha-tAo ya sababAhire'tyAdi, te ca-pUrvASADhottarASADhArUpe nakSatre candreNa saha yogamayuktAM yuktI yokSyete vA sadA sarvabAhye maNDale vyavasthite, tato yadA pUrvASADhottarASADhAbhyAM saha candro yogamupaiti tadA niyamato'bhyantaratArakANAM madhyena gacchatIti tadapekSayA pramadamapi yoga yukta ityuktaM, tathA tatra-teSAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yattanakSatraM yatsadA candrasya pramaIkAmadderUpaM yogaM yunakki sA ekA jyeSThA / tadevaM maNDalagatyA paribhramaNarUpAzcandramArgA ukkAH, samprati maNDalarUpAna candramArgAnabhidhitsuH prathamatastadviSayaM praznasUtramAha1 tA kati te caMdamaMDalA papaNattA , tA paNNarasa caMdamaMDalA paM0, tA eesi NaM paNNarasaNDaM caMdamaMhalANaM anukrama [18] For Pare ~ 283~ Page #285 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------- ------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] sAthi caMdamaMDalA je NaM sayA NakkhattehiM virahiyA, asthi caMdamaMDalA je NaM ravisasiNakkhattANaM sAmaNNA bhavati, asthi maMDalA je NaM sayA AdicehiM virahiyA, tA etesi rNa paNNarasaha caMdamaMDalANaM kayare caMdamaMDalA je NaM satA NakkhattehiM avirahiyA, jAva kayare caMdamaMDalA je NaM sadA AdivavirasAhitA?, tA etesi NaM paNNarasaNhaM caMdamaMDalANaM tattha je te caMdamaMDalA je NaM sadA NakkhattehiM avirahitA teNaM aha, taM0-paDhame caMdamaMDale tatie caMdamaMDale cha? caMdagaDale sattame caMdamaMDale aTThame caMdamaMDale dasame caMdamaMDale ekAdase caMdamaMDale paNNarasame caMdamaMDale, tattha je te caMdamaMDalA je NaM sadA NakkhattehiM virahiyA teNaM satta, taM-bitie caMdamaMDale cautthe caMdamaMDale paMcame caMdamaMDale navame caMdamaMDale bArasame caMdamaMDale terasame caMdamaMDale cauddasame caMdamaMDale, tattha je te caMdamaMDale je NaM sasiravinakkhatANaM samANA bhavaMti, te naNaM cattAri, taMjahA-paDhame caMdamaMDale bIe caMdamaMDale ikkArasame caMdamaMDale pArasame caMdamaMDale, tattha jete| 4caMdamaMDalA je NaM sadA AdivavirahitA te NaM paMca, taM0-chaThe caMdamaMDale sattame caMdamaMDale aTThame caMdamaMDale & navame caMdamaMDale dasame caMdamaMDale, (sUtra 45) dasamassa ekkArasamaM pAhuDapAhuI samattaM // | "tA kai NamityAdi, tA iti pUrvavat , katisaGkhyAni Namiti vAkyAlaGkAre, candramaNDalAni prajJaptAni !, bhagavAnAha-tA paNNarase'tyAdi, tA iti prAgvat , paJcadaza candramaNDalAni prajJaptAni, tatra pazca candramaNDalAni jambUdvIpe zeSANi ca daza maNDalAni lavaNasamudre, tathA coktaM "jaMbUdIpaprajJaptI-'jaMbuddIveNaM bhaMte ! dIve kevaiyaM ogAhitA keva-ta dIpa BARABARKESEAC anukrama [19] ~ 284~ Page #286 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [45] dIpa anukrama [ 59 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) -- prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [11], mUlaM [ 45 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH ( mala0) // 139 // sUryapraza- 4 iyA caMdamaMDalA pannatA ? goyamA ! jaMbuddIve dIve asIrya joyaNasayaM ogAhittA ettha NaM paMca caMdamaMDalA paNNattA, *SThivRttiH lavaNe NaM bhaMte ! samudde kevaiyaM ogAhitA kevaiyA caMdamaMDalA paNNattA 1, goyamA ! lavaNe NaM samudde tiSNi tIsAI joyaNasayAI ogAhittA ettha NaM dasa caMdamaMDalA paNNattA, evAmeva sapudhAvareNaM jaMbuddIve lavaNe ya pannarasa caMdamaMDalA bhavantIti akkhAyaM" 'tA' ityAdi, 'tA' iti tatra eteSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye 'asthi' tti santi tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSatrairavirahitAni tathA santi tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSatrairvirahitAni tathA santi tAni candramaNDalAni yAni ravizazinakSatrANAM sAmAnyAni - sAdhAraNAni, kimuktaM bhavati ?-ravirapi teSu maNDaleSu gacchati zazyapi nakSatrANyapIti, tathA santi tAni candramaNDalAni yAni sadA AdityAbhyAM sUtre dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt virahitAni yeSu na kadAcidapi dvayoH sUryayormadhye eko'pi sUryo gacchatIti bhAvaH, evaM bhagavatA sAmAnyenoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamananimittaM bhUyaH praznayati- 'tA eesi Na' mityAdi sugamaM, bhagavAnAha - 'tA eesiNamityAdi, tA iti pUrvavat eteSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni Namiti prAgvat | sadA nakSatrairavirahitAni tAnyaSTau tadyathA-'paDhame caMdamaMDale' ityAdi, tatra prathame candramaNDale abhijidAdIni dvAdaza nakSatrANi, tathA ca tatsagrahaNigAthA - 'abhiI savaNa ghaNiTThA sayabhisayA do ya hoMti bhavayA / revai assiNI bharaNI do phagguNi sAi paDhamaMmi // 1 // tRtIye candramaNDale punarvasumadhe SaSThe candramaNDale kRttikA saptame rohiNIcitre aSTame vizAkhA dazame anurAdhA ekAdaze jyeSThA paJcadaze mRgazira ArdrApuSyo azleSA hasto mUlaH pUrvASADhA uttarASADhA ca Ja Eucation Internationa For Par Use Only ~285~ 10 prAbhRte 11 prAbhUtaprAbhRte candramaNDalamArgaH sU 45 // 139 // Page #287 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 45 ] dIpa anukrama [ 59 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) -- prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [11], mUlaM [ 45 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH tatrAdyAni paTU nakSatrANi yadyapi paJcadazasya maNDalasya bahizcAraM caranti tathApi tAni tasya pratyAsannAnIti tatra gaNyante, tato na kazcidvirodhaH, tathA tatra teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni sadA nakSavirahitAni tAni sapta, tadyathA-dvitIyaM candramaNDalamityAdi, tathA tatra teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni ravizazinakSatrANAM sAmAnyAni bhavanti tAni Namiti prAgvat catvAri, tadyathA- 'paDhame caMdamaMDale' ityAdi, tathA tatra teSAM paJcadazAnAM candramaNDalAnAM madhye yAni tAni candramaNDalAni yAni sadA AdityAbhyAM virahitAni tAni paJca tadyathA-'chaTThe caMdamaMDale' ityAdi sugamaM etadbhaNanAcca yAnyabhyantarANi paJca candramaNDalAni, tadyathAprathamaM dvitIyaM tRtIyaM caturthe paJcamaM, yAni ca sarvavAdyAni candramaNDalAni tadyathA-ekAdazaM dvAdazaM trayodazaM caturdazaM pazcadazamityetAni daza sUryasyApi sAdhAraNAnIti gamyate, tathA coktamanyatra - 'dasa caiva maMDalAI abhitarabAhirA ravisasINaM / sAmannANi u niyamA patteyA hoMti sesANi // 1 // " asyAkSaragamanikA - pazcAbhyantarANi paJca bAhyAni sarvasaGkhyA daza maNDalAni niyamAdravizazinoH sAmAnyAni - sAdhAraNAni, zeSANi tu yAni candramaNDalAni paDAdIni dazaparyantAni tAni pratyekAni asAdhAraNAni candrasya, teSu candra eva gacchati natu jAtucidapi sUrya iti bhAvaH, iha kiM candramaNDalaM kiyatA bhAgena sUryamaNDalena na spRzyate kiyanti vA candramaNDalasyApAntarAle sUryamaNDalAni kathaM vA SaDAdIni dazaparyantAni paJca candramaNDalAni sUryeNa na spRzyante iti cintAyAM vibhAgopadarzanaM pUrvAcAryaiH kRtaM, tatastadvineyajanAnugrahAyopadarzyate tatra prathamata etadvibhAvanArthaM vikampakSetrakASThA nirUpyate, iha sUryasya vikampakSetrakASThA pazca Education Internation For Parts Only ~286~ Page #288 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------- ------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhUta prata sUtrAMka [45] prAbhRte candramaNDalamAge: sU45 sUryaprajJa- yojanazatAni dazottarANi, tathAhi-yadi sUryasyaikenAhorAtreNa vikampo dve yojane ekasya ca yojanasyASTAcatvAriMza-18 ptivRttiHdekaSaSTibhAgA labhyante, tatakhyazItyadhikenAhorAtrazatena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA-2183 atra savarNanArtha (mala.) yojane ekapalyA guNyate, guNayitvA coparitanA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante, tato jAtaM saptatyadhika // 140 // zataM 170, etaNyazItyadhikena zatenAntyarAzinA guNyate, jAtAnyekatriMzat sahasrANi zatamekaM dazottaraM 31110, tata etasya rAzeyojanAnayanArthamekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAni pazca yojanazatAni dazottarANi 510, etAvatI sUryasya vikampakSetrakASThA, candramasaH punarvikampakSetrakASThA paJca yojanazatAni navottarANi ekasya ca yojanasya tripazcAzadekapaSTibhAgAH, tathAhi-yadi candramasa ekenAhorAtreNa vikampaH SaTUtriMzadyojanAni ekasya ca yojanasya paJcaviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgA labhyante tatazcaturdazabhirahorAtraiH kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 14 atra savarNanArthaM prathamataH patriMzataM ekaSadhyA guNyate guNayitvA coparitanAH pazcaviMzatirekaSaSTibhAgAstatra prakSise pyante, jAtAni dvAviMzatiH zatAni ekaviMzatyadhikAni 2221, etAni saptabhirguNyante, guNayitvA coparitanAzcatvAraH saptabhAgAstatra prakSipyante, tato jAtAni paJcadaza sahasrANi pazca zatAnyekapazcAzadadhikAni 15551, tato yojanAnayanArtha chedarAzirapyekaSaSTilakSaNaH saptabhirguNyate, jAtAni catvAri zatAni saptaviMzatyadhikAni 427, tata uparitano rAzicaturdazabhiramtyarAzirUpairguNyate, tato jAto dve lakSe saptadaza sahasrANi saptadazAni caturde zAdhikAni 217715, tatazchedyacchedakarAzyoH saptabhirapavartanA, jAta uparitano rAzirekatriMzatsahasrANi zatamekaM vyuttaraM 31102 dIpa 1.1614.. . anukrama [19] // 14 // *** ~ 287~ Page #289 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] chedarAzirekaSaSTistatastayA bhAge hRte labdhAni paJca yojanazatAni nacottarANi ekasya ca yojanasya tripazcAzadekaSaSTi-18 bhAgAH 509153, etAvatI candramaso vikampakSetrakASThA, sUryamaNDalasya 2 ca parasparamantaraM dve dve yojane candramaNDalasya candramaNDalasya ca parasparaM antaraM pazcatriMzad yojanAni ekasya ca yojanasya triMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgAH, uktaM ca jambUdvIpaprajJaptau-"sUramaMDalassa NaM bhaMte ! sUramaMDalassa esa NaM kevaiyaM abAhAe aMtare paNNate ?, goamA! do joyaNAI sUramaMDalassa sUramaMDalassa abAhAe aMtare paNNatte" tathA "caMdamaMDalassa NaM bhaMte / caMdamaMDalassa esa NaM kevaie abAhAe aMtare paNNate?, goyamA pannattIsaM joyaNAI tIsaM ca egaThibhAgA joaNa-12 ssa egaM ca egahibhArga sattahA chittA cattAri a cuNNiA bhAgA sesA caMdamaMDalassa abAhAe aMtare paNNate" iti, eta-13 hAdeva ca sUryamaNDalasya candramaNDalasya ca svasvamaNDalaviSkambhaparimANayuktaM sUryasya candramamazca vikampaparimANamavaseyaM, | tathA cokam-"sUravikaMpo eko samaMDalA hoi mNddlNtriyaa| caMdavikaMpo ya tahA samaMDalA maMDalaMtariyA // 1 // " asyA, gAthAyA akSaragamanikA-ekaH sUryavikampo bhavati 'maMDalaMtariyatti antarameva Antaye, bheSajAditvAt svArthe yaNa, tataH strItvavivakSAyAM DIpratyaye AntarI AntaryevaM AntarikA maNDalasya maNDalasyAntarikA maNDalAntarikA 'samaMDala'tti iha | maNDalazabdena maNDalaviSkambha ucyate, parimANe parimANavata upacArAt , tataH saha maNDalena-maNDalaviSkambhaparimANena | parimANena vartate iti samaNDalA, kimuktaM bhavati-ekasya sUryamaNDalAntarasya yatparimANaM yojanadvayalakSaNaM tadekasUryamaNDalaviSkambhaparimANena aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgalakSaNena sahitamekasya sUryamaNDalasyavikampaparimANamiti, tathA maNDalAnta dIpa anukrama [59] 5 ~288~ Page #290 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], ...............-- prAbhataprAbhata [11], ..... ......- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ptivRttiH 11prAbhUta mala.) pAbhRte prata sUtrAMka [45]] // 14 // dIpa bharikAcandramaNDalAntaraparimANa paJcatriMzat yojanAni ekasya ca yojanasya triMzadekaSaSTibhAgA ekasya caikaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgA ityevaMrUpaM 'samaMDala'tti maNDalaviSkambhaparimANena sahitA ekazcandravikampo bhavati, yastu vikampakSetrakASThA-4 darzanato vikampaparimANaM jJAtumicchati taM pratIya pUrvAcAryopadarzitA karaNagAthA-"sagamaMDalehi laddhaM sagakaThAo havaMti | savikaMpA / je sagavikkhaMbhajuyA havaMti sagamaMDalaMtariyA // 1 // " asyA akSaramAtragamanikA-ye candramasaH sUryasya vA candramaNDa lamAge vikampAH, kathambhUtAste ityAha-'svakaviSkambhayutAH svakamaNDalAntarikAH' svasvamaNDalaviSkambhaparimANasahitasvasvamaNDalAntarikArUpA ityarthaH, bhavanti svakASThAtaH-svasvavikampayogyakSetraparimANasya svakamaNDalaiH-svasvamaNDalasaGkhyayA bhAge hute yalabdhaM tAvatparimANAste svavikampA:-svasvavikampA bhavanti, tathAhi-sUryasya vikampakSetrakASThA paJca yojana-1 zatAni dazottarANi 510, tAnyekapaSTibhAgakaraNArthamekaSaSTyA' guNyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi zatamekaM dezottaraM 31110, sUryasya maNDalAni vikampakSetre vyazItyadhikaM zataM 183, tato yojanAnayanArtha vyazItyadhika maNDalazatamekaSaSTyA guNyate, jAtAnyekAdaza sahasrANi zatamekaM triSadhyadhikaM 11163, etena pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhe dve yojane, zeSamupariSTAduddharati saptAzItiH zatAni caturazItyadhikAni 8784, tataH sampratyekaSaSTibhAgA AnetanyA ityadhastAt chedarAziH yazItyadhika zataM 183, tena bhAge hRte labdhA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH 48, etAvadekaikasya sUryavikampasya pari- | // 141 // mANaM, tathA candrasya vikampakSetrakASThA paJca yojanazatAni navottarANi tripaJcAzaccaikapaSTibhAgA yojanasya 509 tatra yojanAnyekaSaSTibhAgakaraNArtha ekapaTyA guNyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi ekonapaJcAzadadhikAni 31049, tata4 anukrama [59] ~289~ Page #291 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] uparitanAstripazcAzadekapaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyekatriMzatsahasrANi zatamekaM vyuttara 31102, candrasya tu vikampakSetramadhye maNDalAni caturdaza 14, tato yojanAnayanAghe caturdaza ekaSayA guNyante, jAtAnyaSTau zatAni catuHpazcAzadadhikAni 854, taiH pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhAni SaTtriMzad yojanAni 36, zeSANi tiSThanti trINi zatAnyaSTApazcAzadadhikAni 358, ata Urva ekapaSTibhAgA AnetavyAH, tatazcaturdazarUpo'dhastAt chedarAziH 14, tena bhAge hRte labdhAH | paJcaviMzatirekaSaSTibhAgAH 25, zeSAstiSThanti aSTau, saptabhAgakaraNArtha saptabhirguNyante jAtAH SaTpazcAzat 56, tasyAzca| turdazabhirbhAge labdhAzcatvAraH saptabhAgAH, etAvatparimANa ekaikazcandravikampa iti / tadevaM candrasya sUryasya ca vikampakSetra| kASThA candramaNDalAnAM sUryamaNDalAnAM ca parasparamantaramuktaM, samprati prastutamabhidhIyate-tatra sarvAbhyantare candramaNDale | sarvAbhyantaraM sUryamaNDalaM sarvAtmanA praviSTaM, kevalamaSTAvekapaSTibhAgAzcandramaNDalasya bahiH zeSA vartante, candramaNDalAt sUryamaNDalasyASTAbhirekapaSTibhAgahInatvAt , tato dvitIyAcandramaNDalAdAgapAntarAle dvAdaza sUryamArgAH, tathAhidvayozcandramaNDalayorantaraM pazcatriMzat yojanAni triMzaccaikapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra yojanAnyekapaSTibhAgakaraNArthamekaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyekaviMzatiH zatAni paJcaSaSTyadhikAni 2165, sUryasya vikampo dve yojane aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya, tatra dve yojane ekapalyA guNyete, jAtaM dvAviMzaM zataM 122, tata uparitanA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya prakSi-14 pyante jAtaM saptatyadhikaM zataM 170, tena pUrvarAzerbhAgo hiyate, labdhA dvAdaza, etAvanto'pAntarAle sUryamArgA bhavanti, dIpa anukrama [59] ~290~ Page #292 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] dIpa anukrama [59] sUryaprajJa zeSa tiSThati paJcaviMzaM zataM 125, tatra dvAviMzena zatena dvAdazasya sUryamArgasyopari dve yojane labdhe zeSAstiSThanti traya8/10 prAbhRte tivRttiH ekapaSTibhAgAH, ye'pi ca prathame candramaNDale ravimaNDalAt zeSA aSTAvakaSaSTibhAgAste'pyatra prakSipyante iti jAtA11mAbhUta(mala0) ekAdaza ekapaSTibhAgAH, tata idamAgataM dvAdazAtsUryamArgAt parato dvitIyAcandramaNDalAdAk dve yojane ekAdaza ca prAbhRte cndrmnndd||14|| ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra yojanadvayAnantaraM sUryamaNDalamato dvi lamAge tIyAccandramaNDalAdogabhyantaraM praviSTaM sUryamaNDalaM ekAdaza ekaSaSTibhAgasya satkAn caturaH saptabhAgAn , tataH paraM pa SaTuziMtradekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAstrayaH saptabhAgA ityetAvatparimANaM sUryamaNDalaM candramaNDalasammizra, tataH sUryamaNDalAtparato bahirvinirgataM candramaNDalamekonaviMzatimekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya caturaH saptabhAgAna , tataH paraM bhUyastRtIya[sya candramaNDalAdarvAg yathoktaparimANamantaraM, tayathA-paJcatriMzad yojanAni triMzadeka-14 paSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, etAvati cAntare dvAdaza sUryamAgoM labhyante, ThAupari caDhe yojane prayakapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAsato'tra mAguktAkA dvitIyasya candramaNDalasya satkAH sUryamaNDalAda bahirvinirgatA ekonaviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya TrA catvAraH saptabhAgAH prakSiSyante, tato jAtAkhayoviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya saraka ekaH saptabhAgA, tata idamAyAta-dvitIyAcandramaNDalAraparato dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAca sUryamArgAt parato yojanadayAtikrameNa sUrya-15 lAmaNDalaM, taca tRtIyAbandramaNDalAda gabhyantaraM praviSTaM trayoviMzatimekaSaSTibhAgAna eka ca ekaSaSTibhAgasatkaM satabhAgaM, tataH ~ 291~ Page #293 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhUta [10], -- -- prAbhRtaprAbhUta [11], ------------- mUla [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] 455 dIpa anukrama [19] pAzcaturviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya SaT saptabhAgAH sUryamaNDalasya tRtIyacandramaNDalasammizrAH tatastatIyaM candramaNDalaM sUryamaNDalAd bahirvinirgatamekatriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkamekaM saptamArga, tato bhUyo'pi yathokaM candramaNDalAntaraM tasmiMzca dvAdaza sUryamArgA labhyante, dvAdazasya sUryamArgasyopari dve yojane traya eka-18 paSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAstato ye'tra tRtIyamaNDalasatkAH sUryamaNDalAdahivinirgatA ekatriMzadekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satka ekaH saptabhAgaste'tra prakSipyante, tato jAtAzcaturviMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAH pazca saptabhAgAstata idaM vastutattvaM jAtaM-tRtIyAcandramaNDalAtparato dvAdaza sUryamArgA dvAdazAca sUryamArgAt parato yojanadvayamatikramya sUryamaNDalaM taccaturthAcandramaNDalAdAk abhyantaraM praviSTaM caturviMzatamekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAn pazca saptabhAgAna, tataH zeSa sUryamaNDalasya trayodaza ekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satko dvau bhAgau iti, etAvaccaturthacandramaNDalasammizra, caturthasya ca candramaNDalasya sUryamaNDalAdU bahirvinirgataM dvicatvAriMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgA, tataH punarapi yathoditaparimANaM candramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgA labhyante, dvAdazasya ca sUryamArgasyopari de| yojane braya ekapaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra cAyacatudhecandramaNDalasya sUryamaNDalA bahirvinirgatA dvAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgAste atra rAzI prakSipyante, tato jAtAH SaTcatvAriMzadekaSaSTibhAgA dvau ca ekaSaSTibhAgasya satko saptabhAgA, tata evaM vastusvarUpamavaga 55 ~292~ Page #294 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ENCR prata sUtrAMka [45] // 143 // dIpa anukrama [59] sUryaprajJa- ntavya-caturthAccandramaNDalAt parato dvAdaza sUryamArgA dvAdazAcca sUryamArgAtparato yojanadvayAtikrame sUryamaNDalaM, taba 10 prAbhRte ptivRttiH paJcamAJcandramaNDalAdaka abhyantaraM praviSTaM SaTcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn dvau ca ekasyaikapaSTibhAgasya satko saptabhAgI, 411prAbhUtazeSa sUryamaNDalasya eka ekaSaSTibhAga ekasya ca ekaSaSTibhAgasya paJca saptabhAgA ityetAvatparimANaM paJcamacandramaNDalasammizra, prAbhRte tasya pazcamasya candramaNDalasya sUryamaNDalAhirSinirgataM catuHpazcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya dvI sapta candramaNDabhAgau, tadevaM paJca sarvAbhyantarANi candramaNDalAni sUryamaNDalasammizrANi, caturyu ca candramaNDalAntareSu dvAdaza dvAdaza NamArga: sa45 sUryamArgA iti jAtaM, samprati paSThAdIni dazamaparyantAni paJca candramaNDalAni sUryamaNDalAsaMspRSTAni bhAvyante-tatra paJcamAJcandramaNDalAtparato bhUyaH SaSThaM candramaNDalamadhikRtyAntaraM [taJca pazcatriMzad yojanAni triMzakaSaSTibhAgA yojanasya, ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAzcatvAraH saptabhAgAH, tatra ca paJcatriMzadyojanAnyekaSaSTibhAgakaraNArthamekaSaSyA guNyante, guNayitvA coparitanAstriMzadekaSaSTibhAgAH prakSiSyante, tato jAtAnyekaviMzatiH zatAni pASaTyadhikAni 2165, ye'pi |ca pazcamasya candramaNDalasya sUryamaNDalAd bahirvinirgatAzcatuHpaJcAzadekaSaSTibhAgA dvau ca ekaSaSTibhAgasya satko sapta|bhAgI te'tra prakSipyante, jAtAni dvAviMzatiH zatAnyekonaviMzasyadhikAni 2219, sUryasya vikampo ve yojane aSTAca tvAriMzadekaSaSTibhAgAdhike, tatra dve yojane ekapalyA guNyete jAtaM dvAviMzaM zatamekapaSTibhAgAnAM, tata uparitanA aSTAcasAtvAriMzadekaSaSTibhAgAH prakSiSyante, jAtaM saptatyadhikaM zataM 170, tena pUrvarAyorbhAgo hiyate, labdhAstrayodaza, zeSAstiSThanti || 13Anava ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH SaT saptabhAgAstata idamAgataM-pacamAcandramaNDalAtparatatrayodaza sUryamAgAstra-nA // 143 // ~ 293~ Page #295 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [11], ------------------ mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] dIpa anukrama [59] yodazasya ca sUryamArgasyopari SaSThAcandramaNDalAdAk antaraM nava ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya | satkAH paT saptabhAgAH, tataH parataH SaSThaM candramaNDalaM, tacca SaTpaJcAzadekaSaSTibhAgAtmaka, tataH parataH sUryamaNDalAdAgantaraM SaTpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya ekaH saptabhAgastadanantaraM sUryamaNDalaM tasmAzca parata ekapaSTi|bhAgAnAM caturuttareNa zatena ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkenaikena saptabhAgena hInaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM prApyate iti tasmAtsUryamaNDalAtparato'nye dvAdazasUryamAI labhyante, tataH sarvasaGkalanayA tasminnapyantare trayodaza sUrya-14 mArgAH, tasya ca trayodazasya sUryamArgasyopari saptamAJcandramaNDalArvAk antaramekaviMzatirekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya trayaH saptabhAgAH, tataH saptamaM candramaNDalaM, tasmAcca saptamAcandramaNDalAtparataH catuzcatvAriMzatA ekaSaSTi-12 bhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkaizcaturbhiH saptabhAgaiH sUryamaNDalaM, tato dvinavatisarekaSaSTibhAgaizcaturbhizca ekasya ekapaSTibhAgasya satkaiH saptabhAgaH nyUnaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM tataH paramastItyanye'pi dvAdaza sUryamArgA labhyante, tatastasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAstrayodazasya sUryamArgasya bahiraSTamAcandramaNDalAdaka antaraM trayastriMzadekaSaSTibhAgAH, tato'STamaM candramaNDalaM, tasmAcASTamAcandramaNDalAtparatastrayastriMzatA ekapaSTibhAgaH sUryamaNDalaM, tataH ekAzItisayarekaSaSTibhAgairUnaM yathoditapramANaM candramaNDalAntaraM purato vidyate iti tataH purato'nye'pi dvAdaza sUryamArgAstatastasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAstrayodazAca sUryamArgAta purato navamAJcandramaNDalAdAgantaraM catuzcatvAriMzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya catvAraH saptabhAgA, tataH paraM navamaM candramaNDalaM, ~294~ Page #296 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], .............--------- prAtiprAbhUta [11], -------------------- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: M prata sUtrAMka [45] sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) // 14 // dIpa anukrama [59] tasmAca navamAcandramaNDalAt parata ekaviMzatyA ekaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya tribhiH saptabhAgaiH sUryamaNDalaM tato ekonasaptatisarekaSaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya tribhiH saptabhAgaH parihINaM yathoktapramANaM candramaNDalAntaraM, tatra 11mAbhRtacAnye dvAdaza sUryamArgAH, evaM cAsminnaSyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAH, tasya ca trayodazasya sUryamArgasyopari se prAbhRte dazamAJcandramaNDalAdarvAk antaraM paTpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya ekaH saptabhAgaH, tato dazamaM candra-4 candramaNDamaNDalaM, tasmAca dazamAcandramaNDalAtparato nababhirekaSaSTibhAgairekasya ca ekapaSTibhAgastha saskaiH padbhiH saptabhAgaiH sUrya-| mArgaH maNDalaM tataH saptapaJcAzatA ekapaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkaiH padbhiH saptabhAgairUnaM prAguktaparimANaM candramaNDa-12 sU45 lAntaraM, tato bhUyo'pi dvAdaza sUryamArgA labhyante iti tasminnapyantare sarvasaGkalanayA trayodaza sUryamArgAH, tatastrayodazasya sUryamArgasyopari ekAdazAccandramaNDalAda gantaraM saptapaSTiH ekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAH paJca saptabhAgAH, tadevaM paJca candramaNDalAni SaSThAdIni dazamaparyantAni sUryAsammizrANi, SaTsu ca candramaNDalAntareSu trayodaza sUryamArgA iti jAtaM / sampratyetadanantaramucyate-tatra ekAdaze candramaNDale catuSpaJcAzadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekapaSTibhAgasya satko dvau saptabhAgau ityetAvat sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTaM eka ekaSaSTibhAga ekasya ca ekapaSTibhAgasya pazca savabhAgAH ityetAvanmAnaM sUryamaNDalasammizraM ekAdazAccandramaNDalAhirvinirgataM sUryamaNDalaM, SaTcatvAriMzadekapaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkau dvau saptabhAgI tat etAvatA hInaM paratazcandramaNDalAntaramastIti dvAdaza sUryamArgA labhyante. tataH paramekonAzItyA ekapaSTibhAgairekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAbhyAM dvAbhyAM satabhAgAbhyAM dvAdazaM candramaNDalaM, tacca | // 14 // BY ~ 295~ Page #297 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], ...............-- prAbhataprAbhata [11], ..... ......- mUlaM [45] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [45] dIpa dvAdarza candramaNDala sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTaM dvAcatvAriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkAn pazca | saptabhAgAna , zeSa ca trayodaza ekaSaSTibhAgA yojanasya ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satko dvI saptabhAgI ityetAvanmAnaM | sUryamaNDalasammizra, tasmAca dvAdazAzcandramaNDalA(hirvinigataM sUryamaNDalaM caturviMzatamekapaSTibhAgAn yojanasya eksy| |ca ekapaSTibhAgasya satkAn pazca saptabhAgAn , tata etAvanmAtreNa hInaM paratazcandramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgA | labhyante, dvAdazAca sUryamArgAtparato navatisaparekaSaSTibhAgairekasya ca ekapaSTibhAgasya sarakaiH padbhiH saptabhAgaikhayodarza candramaNDalaM, taba trayodazaM candramaNDalaM sUryamaNDalAdabhyantaraM praviSTa, ekatriMzatamekaSaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya satkamekaM saptabhAgaM, zeSa caturviMzatirekapaSTibhAgAH ekasya ekaSaSTibhAgasya satkAH SaT saptabhAgA ityetAvanmAnaM sUryamaNDa-18 lasammizra, tassAca trayodazacandramaNDalA bahiH sUryamaNDalaM vinirgataM trayoviMzatimekaSaSTibhAgAn ekasya ekaSaSTibhAgasya satkamekaM saptabhAgaM, tata etAvatA hInaM paratazcandramaNDalAntaraM, tatraca dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAcca sUryamArgAt parata eka paSTibhAgAnAM vyuttareNa zatena ekasya ca ekaSaSTibhAgasya saskaitribhiH saptabhAgaizcaturdazaM candramaNDalaM, tacca caturdazaM candrama-18 CNDalaM sUryamaNDAdabhyantaraM praviSTamekonaviMzatimekaSaSTibhAgAnekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAn caturaH saptabhAgAn , zeSa SaTtriM zadekaSaSTibhAgA ekasya ca ekaSaSTibhAgasya satkAstrayaH saptabhAgA ityetAvatparimANaM sUryamaNDalasammizra, tasmAcaturdazAccandramaNDalA bAhirvinirgataM sUryamaNDalamekAdaza ekapaSTibhAgAn ekasya ca ekapaSTibhAgasya caturaH saptabhAgAn, tata etAvatA hInaM yathoktaparimANaM candramaNDalAntaraM, tatra ca dvAdaza sUryamArgAH, dvAdazAcca sUryamArgAt parataH ekapaSTibhAgAnAM caturdazottareNa anukrama [19] CRACC ~296~ Page #298 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [45] dIpa anukrama [ 59 ]] prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [11], mUlaM [ 45 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprazasivRttiH ( mala0 ) // 145 // "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) -- zatena paJcadazaM candramaNDalaM tacca paJcadarza candramaNDalaM sarvAntimAtsUryamaNDalAdarvAgabhyantaraM praviSTamaSTAvekaSaSTibhAgAn, | zeSA aSTAcatvAriMzadekaSaSTibhAgAH sUryamaNDa sammizrAH, tadevametAnyekAdazAdIni paJcadazaparyantAni pazJca candramaNDalAni sUryamaNDalasammizrANi bhavanti, caturSu ca carameSu candramaNDalAntareSu dvAdaza dvAdaza sUryamArgAH, evaM tu yadanyatra candramaNDa lAntareSu sUryamArgapratiprAdanamakAri yathA- 'caMdaMtaresa asu abhiMtara bAhiresa sUrassa / vArasa vArasa bhaggA chasa terasa terasa bhavaMti // 1 // ' tadapi saMvAdi draSTavyam / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaMprAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 11 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya ekAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati dvAdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH - 'devatAnAma'dhyayanAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te devatANaM ajjhayaNA AhitAti vadejA 1, tA eeNaM aTThAvIsAe navakhattANaM abhiI Nakkhatte kiMdevatAeM paNNatte ?, baMbhadevayAe paM0, savaNe Nakkhate kiMdevayAe panate ?, tA viNNudevayAe paNNatte, dhaNiTThANavate kiMdevatAe paM01, tA vasudevayAe paNNatte, sayabhisayAnakkhatte kiMdevayAe paNNatte 1, tA vara NadevayApa paNNatte, (pucapoha0 ajade0) uttarApoDavayAnakkhase kiMdevayAe paNNatte, tA ahivahnidevatApa paNNase, evaM sabrevi pucchiti, raivatI pussadevatAssiNI assadevatA bharaNI jamadevatA kattiyA aggidevatA rohiNI Educatan Intention For Parts Use Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 11 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 12 Arabhyate ~ 297~ 10 prAbhRte 12 prAbhUta prAbhRte nakSatradevAH sU 46 // 145 // Page #299 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], ............----- prAbhataprAbhata [12], -------------------- mUla [46] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * 5 prata sUtrAMka [46] dIpa payAvahadeva yA saTThANA somadevayAe ahA ruhadevayAe puNavasU aditidevayAe pusso vahassaidevayAe assesAThI sappadevayAe mahA pitidevatAepaM0 puvAphagguNI bhagadevayAe utsarAphagguNI ajjamadevatAe hatthe saciyAde batAe cittA tahadevatAe sAtI vAyudevatAe visAhA iMdaggIdevayAe aNurAhA mittadevatAe jeTThA iMdade-17 havatAe mUle NiritidevatAe pukhAsADhA AudevatAe uttarAsAdA vissadevayAe pnnnntte|| (sUtraM 46) sadasamassa bArasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM // | tA kahaM te devayANa'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM :-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA nakSatrAdhipatInAM devatAnAma dhyayanAni-adhIyante jJAyante yaistAnamadhyayanAni nAmAnItyarthaH, AkhyAtAnIti , vadet , evaM prazne kRte bhagavAnAhamAtA eesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAM-anantaroditAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye'bhijinakSatraM kiMdevatAkakiMnAmadheyadevatAkaM prajJaptam , bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti prAgvat, brahmadevatArka-brahmAbhidhadevatAkaM prajJAvaM, zravaNanakSatraM phiMdevatAkaM prajJaptaM !, bhagabAnAha-'tA'ityAdi, viSNunAmadevatAkaM prajJaptaM, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, devatAbhidhAnasaGghAhikAzcamAstisraH pravacananasiddhAH saGgrahaNigAthA:-"bamhA viNhU ya vasU varuNo taha jo arNataraM hoI / abhivahipUsa gaMdhava ceva parato jamo hoi||1|| aggi payAvai some ruhe adiI bahassaI ceva / nAge pii bhaga ajjama saviyA tahAya vAU ya // 2 // iMdaggI mittovi ya iMde niraI ya Auvissoya / nAmANi devayANaM havaMti rikkhANa jahakamaso // 3 // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 12 samApta anukrama [60] 55453 ~298~ Page #300 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 47 ] + ||2-3|| dIpa anukrama [61-64] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [13], mUlaM [ 47 ] + gAthA: (1-3) muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa- tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya dvAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati trayodazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH -- 'muhUrttAnAM ptivRti: 5 nAmadheyAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha ( mala0 ) // 146 // tAka tANaM nAmadhejA AhitAti vadejjA 1, tA egamegassa NaM ahorattassa tIsa muhuptA taM0- 6 "rode sete mitte, vAyu sugIe (pI) ta abhicaMde / mahiMda balavaM baMbho, bahusacce ceva IsANe // 1 // taTTe ya bhAviyappA vesamaNe varuNe ya ANaMde / vija (pa) vIsaseNe payAvaI ceva uvasameya // 2 // gaMdhava aggivese sayarisahe AyavaM ca amame ya / aNavaM ca bhoga risahe sabaTTe rakkhase ceva // 3 // ( sUtraM 47 ) dasamassa pAhuDassa terasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM // 'tA kahate muttANa' mityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA muhUrttAnAM nAmadheyAni - nAmAnyeva nAmadheyAni, 'nAmarUpabhAgAddheya' iti svArthe dheyapratyayaH, AkhyAtAnIti vadet, bhagavAnAha - 'tA egamega|ssa NamityAdi, tA iti pUrvavata, ekaikasyAhorAtrasya triMzanmuhUrttA vakSyamANanAmadheyayuktA iti zeSaH, tAnyeva nAmadhe - yAnyAha - 'taMjahA- rohe' tyAdi gAthAtrayaM tatra prathamo muhUrtto rudro dvitIyaH zreyAn tRtIyo mitrazcaturtho vAyuH paJcamaH supItaH SaSTho'bhicandraH samaH ' mAhendro'STamaH balavAn navamaH brahmA dazamaH bahusatyaH ekAdaza IzAno dvAdazaH tvaSTA trayodazaH bhAvitAtmA caturdazaH vaizramaNaH paJcadazaH vAruNaH SoDazaH AnandaH saptadazo vijayaH aSTAdazo vizvasenaH ekonaviMzatitamaH prAjApatyaH viMzatitamaH upazamaH ekaviMzatitamo gandharvaH dvAviMzatitamo'gnivezyaH trayoviMzatitamaH can Internationa For Prata Use Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 12 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 Arabhyate ~299~ 10 prAbhUte 13 prAbhUtaprAbhUte muhUrttanAmAni sU 47 // 146 // or Page #301 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], --------- ----- prAbhUtaprAbhUta [13], -------------------- mUlaM [47] + gAthA:(1-3) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [47]] ||1-3|| pabhA caturvizatitamaH AtapavAn paJcaviMzatitamo'mamaH pavizatitamaH RNavAn saptaviMzatitamo bhImaH aSTAvizatitamo vaSabhaH ekonatriMzattamaH savorthaH trizattamA rAkSasa iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM Juniora- dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 13 samApta | tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya trayodarza prAbhRtaprAbhRtaM, samprati caturdazamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH-divasarAviprarUpaNA kartavyA, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te divasA AhiyattivaijA , tA egamegassa NaM pakkhassa panarasa divasA paM0 saM0-parivAdivase|| vitiyadivase jAva paNNarase divase, tA etesi paNa paNNarasaNhaM divasANaM pannarasa nAmadhejA paM0 taM0-puvaMge siddhamaNorame ya tatto maNoraho (haro) ceva / jasabhaDU ya jasodhara sabakAmasamiddheti ya ||1||iNd muddhAbhisitte ya somaNasa dhaNaMjae ya yoddhace / atthasiDe abhijAte acAsaNe ya sataMjae // 2 // aggivese uva-X same divasANaM naamdhejaaii| tA kahate rAtIo AhitAti vadejA ?, tA egamegassa NaM pakkhassa paNNarasa hai rAIo paNNattAo, taMjahA-paDivArAI bidiyArAI jAva paNNarasA rAI, tA etAsi NaM paNNarasaNhaM rAINaM paNNarasa nAmadhejA papaNatA, taM0-uttamA ya muNakkhattA, elAvathA jasodharA / somaNasA ceca taghA sirisaMbhUtA ya yoddhA // 1 // vijayA ya vijayaMtA jayaMti aparAjiyAya gacchA ya / samAhArA ceva tathA teyA dIpa anukrama [61-64] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 Arabhyate ~300~ Page #302 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [14], -------------------- mUlaM [48] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- tivRtti prata sUtrAMka [48] mala.) // 147 // gAthA: . 1.prAbhRte ya tahA ya atitayA // 1 // devANaMdA niratI rayaNINaM NAmadhejjAI // (sUtraM 48) dasamassa pAhussa 14 mAbhUtacauddasamaM pAhupAhuDhaM samattaM / / mAbhRte MI 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM ?-kena prakAreNa kena krameNetyarthaH, bhagavan ! tvayA divasA AkhyAtA divasarAiti vadet , bhagavAnAha-'tA egamegassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikasya atrApAntarAlavatI makAro'lAkSa trinAmAni NikA, Namiti vAkyAlaGkAre, pakSasya paJcadaza paJcadaza divasAH prajJaptAH vakSyamANakramayuktAH, tameva kramamAha-taMjahe- sU48 tyAdi, tadyathA-pratipatprathamo divaso dvitIyA dvitIyo divasaH tRtIyA tRtIyo divasaH evaM yAvatpazcadazI paJcadazo divasaH, 'tA eesi Na'mityAdi, tatra eteSAM paJcadazAnAM divasAnAM krameNa paJcadaza nAmadheyAni prajJaptAni, tadyathAprathamaH pratipalakSaNaH pUrvAGganAmA dvitIyaH siddhamanoramaH tRtIyo manoharaH catuoM yazobhadraH paJcamo yazodharaH SaSThaH sarvakAmasamRddhaH saptama indramUrdAbhiSikta aSTamaH saumanasaH navamo dhanaJjayaH dazamo'rthasiddhaH ekAdazo'bhijAtaH dvAdazoityazanaH trayodazaH zataJjayaH caturdazo'gnivezmA (zyaH) paJcadaza upazamaH, etAni divasAnAM krameNa nAmadheyAni, 'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM-kena prakAreNa kena krameNetyarthaH rAtraya AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha'tA egamegassa Na'mityAdi, tA iti prAgvat , ekaikasya pakSasya paJcadaza pazcadaza rAtrayaH prajJaptAH, tadyathA-pratipattA // 14 // pratipatsambandhinI prathamA rAtriH dvitIyadivasasambandhinI dvitIyA rAtriH, evaM paJcadazadivasasambandhinI paJcadazI rAtriH, etazca karmamAsApekSayA draSTavyaM, tatraiva pakSe pakSe paripUrNAnAM paJcadazAnAmahorAtrANAM sambhavAt , 'tA eesi ' dIpa anukrama [65-71] FarPurwanamuronm walanaturary.orm atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 13 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 Arabhyate ~ 301~ Page #303 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [14], -------------------- mUlaM [48] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [48] OMOMOMOMOM5% gAthA: | mityAdi, tatra etAsAM paJcadazAnA rAtrINAM yathAkramamamUni paJcadaza nAmadheyAni prajJaptAni, tadyathA-prathamA pratipatsambadhinI rAtriruttamA-uttamanAmA dvitIyA sunakSatrA tRtIyA elApatyA caturthI yazodharA paJcamI saumanasI SaSThI zrIsambhUtA saptamI vijayA aSTamI vaijayantI navamI jayantI dazamI aparAjitA ekAdazI icchA dvAdazI samAhArA trayodazI tejA caturdazI atitejA pazcadazI devAnandA, amUni krameNa rAtrINAM nAmadheyAni bhavanti / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 14 samAptaM I tadevamukta dazamasya prAbhRtasya caturdazaM prAbhRtaprAbhRtaM, sampati paJcadazamArabhyate, tasya caaymrdhaadhikaarH-tithyo| vaktavyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te tihI Ahiteti badejA ?, tattha khalu imA duvihA tihI paNNatA, taMjahA-divasatihI rAItihI ya, tA kahaM te divasatihI Ahiteti cadejA?, tA egamegassa NaM paNNarasa 2 divasatihI paNNattA, saM0-NaMde bhadde jae tucche puNNe pakkhassa paMcamI puNaravi gaMde bhadde jae tucche puNNe pakkhassa dasamI puNaravi gaMde bhahe jaye tucche puNNe pakkhassa paNNarasa, evaM te tiguNA tihIo sadhesi divasANaM, kahaM te rAItidhI Ahiteti vadejA ?, egamegassa NaM pakkhassa paNNarasa rAtitidhI paM0, taM0-uggavatI bhogavatI jasavatI sava-2 hai siddhA suhaNAmA puNaravi uggavatI bhogavatI jasavatI sabasiddhA suhaNAmA puNaravi uggavatI bhogavatI dIpa anukrama [65-71] EST atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 14 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 15 Arabhyate ~302~ Page #304 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [15], -------------------- mUlaM [49] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sayaMmaja prata sUtrAMka [49] jasavatI saghasiddhA suhaNAmA, ete tiguNA tihIo savAsiM rAtINaM // (sUtraM 49) dasamassa pAhussa10 prAbhUte sivRttiHpaNNarasamaM pAhuDapAhuDaM samataM / / 15mAbhRta(mala0) 'tA kahaM te tihI tyAdi, 'tA' iti pUrvavat , kathaM: kena prakAreNa kena krameNa tithaya AkhyAtA iti vadet, nanu prAbhRte divasebhyastithInA kA prativizeSaH yena etAH pRthak pRchacante !, ucyate, iha sUryaniSpAditA ahorAtrAH candraniSpA- divasarAtri // 148 // tithinAmA ditAH tithayaH, tatra candramasA tithayo niSpAdyante vRddhihAniyAM, tathA coktam-"taM syaya kumuyasirisappabhassa caMdarasAda mAni sU 49 rAisurugassa / loe tihitti niyayaM bhaNNai buDIe~ hANI ||1||"[tvN racaya (pUjA) kumudazrIsatprabhasya candrasya rAtrisuruceH / loke tithiriti niyata bhaNyate ( yasya) vRddhyA hAnyA // 1 // ] tatra vRddhihAnI candramaNDalasya na svarUpataH kintu rAhuSimAnAvaraNAnAvaraNakRte, tathAhi-iha dvividho rAhu, tadyathA-parAhuH dhruvarAhuzca, tatra yaH parvarAhuH tatgatA cintA'trAnupayoginItyane vakSyate kSetrasamAsaTIkAyAM vA kRteti tato'vadhAryA, yastu varAhustasya vimAna kRSNaM, taca candramaNDalasyAdhastAcaturaGgalamasammAptaM sat cAraM carati, tatra candramaNDalaM bujyA dvASaSTisapibhogaH parikalAhapyate, parikalpya ca teSAM bhAgAnAM pazcadazabhirbhAgo hiyate, labdhAzcatvAro dvApaSTibhAgAH zeSau dvau bhAgI tiSThatA, to ca sadA tA vRddhI (sadAnAvRtau) eSA phila candramasaH SoDazI kaleti prasiddhiH, tatra kRSNapakSe pratipadi varAhuvi-1* OMX // 148 // mAnaM kRSNaM, tacca candramaNDalasyAdhastApAturaGgalamasaMprAptaM sat cAraM carat AtmIyena pazcadazena bhAgena dvI dvApaSTibhAgI | sadA'nAvArthasvabhAvI muktvA zeSaSaSTisatkaSaSTibhAgAtmakasya candramaNDalasya eka caturbhAgAtmaka pazcadazabhAgamAvRNoti, dIpa anukrama [72] ~303~ Page #305 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [15], -------------------- mUlaM [49] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [49) dIpa anukrama [72] dvitIyasyAmAtmIyAbhyAM dvAbhyAM paJcadazabhAgAbhyAM dvau paJcadazabhAgau, tRtIyasyAmAtmIya khibhiH paJcadazabhAgaitrIn pazcadazabhAgAna, evaM yAvadamAvAsyAyAM pazcadaza bhAgAnAvRNoti, tataH zuklapakSe pratipadi ekaM paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti, dvitIyasyAM dI pazcadazabhAgI tRtIyasyAM trIn pazcadazabhAgAn evaM yAvat paJcadazyAM paJcadazApi bhAgAnanAvRtAn karoti, tadA ca sarvAtmanA paripUrNa candramaNDalaM loke prakaTaM bhavati, vakSyati cAmumarthamagre'pi sUtrakRt-'tattha NaM je se dhuvarAi se NaM bahulapakkhassa paDivae paNNarasabhAgeNa' mityAdinA granthena, tatra yAvatA kAlena kRSNapakSe poDazo bhAgo dvApapTibhAgasatkacaturbhAgAtmako hAnimupagacchati sa tAvAn kAlavizeSastithirityucyute, tathA yAvatA kAlena zuklapakSe SoDa| zabhAgo dvApaSTibhAgasatkabhAgacatuSTayapramANaH parivarddhate tAvatpramANaH kAlavizeSastidhirbhavati, uktaM ca-"solasabhAgA kAUNa uDuvaI hAyaettha pannarasa / tittiyamitte bhAge puNo'vi parivahue joNhe // 1 // kAleNa jeNa hAyai solasa bhAgo u sA tihI hoi / taha ceva ya vuDIeevaM tihiNo samuppattI // 2 // " atra 'joNhe' iti jotsne zuklapakSe ityarthaH, zeSaM sugama, ayaM ca pUrvAcAryaparamparAyAta upaniSadupadeza:-ahorAtrasya dvApaSTibhAgapravibhaktasya ye ekaSaSTibhAgAstAvatpramANA tithiriti, athAhorAtrastriMzanmuhUrtapramANaH supratItaH, prAgeva sUtrakRtA tasya tAvatpramANatayA'bhidhAnAt, tithistu kiMmuhUrtapramANeti !, ucyate, paripUrNA ekonatriMzanmuhartA ekasya ca muhUrtasya dvAtriMzad dvApaSTibhAgAH, uktaM ca"auNattIsaM punnA u muhuttA somao tihI hoi / bhAgAvi ya battIrsa bAva(dusa)hikAeNa cheeNaM // 1 // " kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha ahorAtrasya dvApaSTibhAgIkRtasya satkA ye ekaSaSTibhAgAstAvatyamANA tithirityucyate, tatraikaSaSTi ~ 304~ Page #306 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [15], -------------------- mUlaM [49] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprabhU prata sutrAka [49] dIpa anukrama [72] striMzatA guNyate jAtAni aSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, ete ca kila dvASaSTibhAgIkRtasakalatithigatamuhUrta- prAbhale ptivRttimA satkA aMzAH, tato muharttAnayanArthaM teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzanmuhUrtA dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA muha- 15prAmata(mala.) lAsya, etAvanmuhUrtapramANA tithiH, etAvatA hi kAlena candramaNDalagataH pUrvoditapramANaH SoDazo bhAgo hAni vopagacchati prAbhRte // 149 // varddhate vA, tata etAvAneva titheH parimANakAlaH, tadevamahorAbAdasti titheH prativizeSa ityupapannastithiviSaye pRthakmanA,divasarAtri evaM gItamena prazne kRte bhagavAnAha-tattha khalu'ityAdi, tatra-tithivicAraviSaye khalvimA-vakSyamANasvarUpA dvividhA-atithinAmA &AstithayaH prajJaptAH, tadyathA-divasatithayo rAtritithayazca, tatra titheH pUrvArddhabhAgaH sa divasatithirityucyate, yastu pazcArja-15 ni sU 49 |bhAgaH sa rAtritithiriti, 'tA kaha'mityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa kayA nAnAM paripAvyA ityarthaH, divasatithaya AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha-egamegassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, ekaikasya Namiti vAkyAlaGkAre pakSasya madhye pazadaza divasatithayaH prajJaptAH, tadyathA-prathamA nandA dvitIyA bhadrA tRtIyA jayA caturthI tucchA paJcamI pakSasya pUrNA, tataH punarapi SaSThI tithinandA saptamI bhadrA aSTamI jayA navamI tucchA dazamI pakSasya pUNoM, tataH punarapyekAdazI tithirnandA dvAdazI bhadrA trayodazI jayA caturdazI tucchA pakSasya paJcadazI pUrNA, evaM'mityAdi, evaM-ukkena prakAreNa, ete iti khItve'pi prApte puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , etA anantaroditAstithayo nandAyAH, nandAdInyanantaro-I // 149 // |ditAni tithinAmAnItyarthaH, triguNAH, viguNitAnIti bhAvaH, sarveSAM pakSAntarvartinAM divasAnAM, sarvAsA pakSAntavartinInAM divasatithInAmityarthaH, 'tA kahate'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa, kayA nAmnAM paripAvyA ~305~ Page #307 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [15], -------------------- mUlaM [49] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 151585% [49) dIpa anukrama [72] ityarthaH, bhagavan ! te tvayA rAtritithaya AkhyAtA iti vadet , bhagavAnAha-tA egamegassa Na'mityAdi, tA iti prAgvat, paMkaikasya pakSasya paJcadaza paJcadaza rAtritidhayaH prajJaptAH, tadyathA-prathamA ugravatI dvitIyA bhogavatI tRtIyA || yazomatI caturthI sarvasiddhA pazcamI zubhanAmA tataH punarapi SaSThI ugravatI saptamI bhogavatI aSTamI yazomatI navamI hai sarvasiddhAdazamI zubhanAmA tataH punarapyekAdazI ugravatI dvAdazI bhogavatI trayodazI yazomatI caturdazI sarvasiddhA paJcadazI zubhanAmA, evametAtriguNAstithayA, evametAni triguNAni tithinAmAnItyarthaH, sarvAsAM rAtrINAM-rAtritithInAM | vAcakAnIti zeSaH // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 15 samApta tadevamukta dazamasya prAbhRtasya pazcadazaM prAbhRtaprAbhRtaM, samprati SoDazamArabhyate, tasya ghAyamarthAdhikAraH-yathA 'gotrANi vaktavyAnI'ti tatastadviSayaM praznasUtramAhakA tA kahaM te gotA AhitAti vadejA,tA etesiNaM aTThAvIsAe NavattANaM abhiyI Nakkhatte kiMgote ?, |tA moggallAyaNasagote paNNatte, savaNe Nakkhatte kiMgote paNNatte, saMkhAyaNasagote paNNatte, dhaNihANakSase | kiMgotte paM01, aggatAvasagotte paM0, satabhisayANakkhatte kiMgose paNNate ?, kaNNaloyaNasagotte paM0, puvA|poTThavatANakkhatte kiMgotte paNNate?, joukapiNayasagote paNNate, utsarApohavatANakkhatte kiMgote paNNatte, dhaNaMjayasagose paNNase, revatINakkhatte kiMgote paNNatte ? pussAyaNasagote paNNatte, assiNInakkhase kiMgote 4 1543 atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 15 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 16 Arabhyate ~306~ Page #308 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [16], ----------------- mUlaM [50] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [50] dIpa piNNatte', assAdaNasagote paNNate, bharaNINakvate kiMgote paNNate?, bhaggavesasagotte paM0, kattiyANakkhase||10mAbhRte ptivRttiHkiMgotte paNNatte ?, aggivesasagotte paM0, rohiNINakkhatte kiMgote paM0?, gotamagotte paNNatte, saMThANANa-16mAbhRta(mala)makkhatte kiMgote paM01, bhArAyasagotte papaNatte, ahANakkhatte kiMgote paM01, lohicAyaNasagotte paM0, puNa-12 prAbhRte basUNakkhatte kiMgotte paNNatte ?, vAsihasagotte paM0, pusse Nakkhatte kiMgotte paM0, umajjAyaNasagotte paM0 nakSatrago. // 150 // assesANakkhatte kiMgotte paM01, maMDacAyaNasagotte paM0, mahANakkhatte kiMgotte paM01, piMgAyaNasagotte paM0 trANi sU 50 puSAphagguNINakvatte kiMgotte paM01, govallApaNasagotte paM0, uttarAphagguNINakkhatte kiMgote paM01, kAsava4 gote paNNatte, hattheNakkhatte kiMgotte paM01, kosiyagote paNNatte, cisANakkhatte kiMgotte paM0, dabhiyANassa-4 mose papaNatte, sAINakkhatte kiMgotte paNNate?, cAmarachagotte paM0, visAhANakkhatte kiMgote paM01, suMgAyaNasagotte paM0, aNurAdhANakkhatte kiMgotse paM01, golacAyaNasagotte paM0, jehAnakvate kiMgotte paM01, tigichAyaNasagose paM0, mUleNakhatte kiMgotte paM0?, kacAyaNasagote paNatte, puvAsADhAnakSatte kiMgote paNate?, vajhiyAyaNasagote paNNatte, uttarAsADhANakkhase kiMgote paNNatte , bagghAvacasagote paNNase // (sUtraM 50) dasamassa pAhuDassa solasamaM pAhuDapAhuDaM samattaM / ' kaa||150|| 4-'tA kahate'ityAdi, iti (atra) nakSatrANAM svarUpato na gotrasambhavaH, yata idaM gotrasya svarUpaM lokaprasiddhimupAgamata-prakAzakAdyapuruSAbhidhAnatastadapatyasantAno gotraM, yathA gargasyApatyaM santAno gargAbhidhAno gotramiti, na caivasvarUpa anukrama [73] ka ~307~ Page #309 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [16], -------- ------- mUlaM [10] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [50] dIpa nakSatrANAM gotraM sambhavati, teSAmapipAtikatvAt , tata itthaM gotrasambhavo draSTavyaH-yasminakSatre zubhairazubhaiA prahaH samAnaM | 5 yasya gotrasya yathAkramaM zubhamazubhaM vA bhavati tattasya gotraM, tataH praznopapattiH, 'tA'iti pUrvavat, kathaM tvayA | nakSatrANAM gotrANi AkhyAtAnIti vadet 1, bhagavAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye abhijinnakSatraM modgalyAyanasagotra-modgalyAyanena saha gotreNa vartate yattattathA, zravaNanakSatraM zAGkhAyanasagotraM, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, krameNa gotrasaGghAhikAzcemA jambUdIpaprajJaptisatkAzcatasraH sanahaNigAthA:"moggallAyaNa 1 saMkhAyaNe 2 ya taha aggabhASa 3 kaNNalle 4 / tatto ya jokaNNe 5 dhaNaMjae 6 ceva boddhabe // 1 // pussAyaNa 7 assAyaNa 8 bhaggavese 9 ya aggivese 10ya / goyama 11 bhAradAe 12 lohice 13 ceva vAsiDhe 14 // 2 // ujjAyaNa 15 maMDarAyaNe 16 ya piMgAyaNe 17 ya govalle 18 / kAsava 19 kosiya 20 dabbhiya 21 bhAga| (cAma) racchA ya 22 muMgAe 23 ||3||goljaaynn 34 timilAyo ya 35 kaccAyaNe 26vA male / tato ya banmiyAyaNa 27 bagyAvacce 28 ya guttAI // 4 // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya pAbhRtaprAbhRtaM samAptam // ' prAbhataprAbhataM-16 samAptaM . tadevamukta dazamasya prAbhUtasya SoDaza prAbhRtamAbhRtaM, sammati saptadazamArabhyate, tasya cAyamathAdhikAra:-'bhojanAni vaktavyAni tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te bhoyaNA AhitAti vadejjA 1, tA eesi NaM aTThAvIsAe NaM NakkhattANaM, kattiyAhiM OMOMOMOMOM anukrama [73] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 16 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 17 Arabhyate ~ 308~ Page #310 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [17], --------------------- mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [51] dadhiNA bhocA kajaM sAdhiti, rohiNIhiM casama (masa) maMsaM bhocA karja sAdheti, saMThANAhiM migamaMsaM 10 prAbhRte bhocA karja sAdhiti, adAhiM NavaNIteNa bhocA kajaM sAdheti, puNavasuNA'tha ghateNa bhocA karja sAdheti, prAbhRta(mala) pusseNaM khIreNa bhocA karja sAdheti, assesAe dIvagamaMsaM bhocA kajaM sAdheti, mahAhiM kasotiM bhocA kajjAbhRte // 15 // sAdheti, puvAhiM phagguNIhiM meDhakamaMsaM bhocA kajjaM sAti, uttarAhiM phagguNIhiM NakkhImaMsaM bhocA kalaM nakSatra sAti, hattheNa vatthANIeNa bhocA kajaM sAdheti, cittAhi maggasUveNaM bhocA kajaM sAdheti, sAdiNA phalAI bhojanAni bhocA kajaM sAdheti, visAhAhiM AsittiyAo bhocA kajjaM sAdheti, aNurAhAhiM missAkaraM bhocA kaLasA sU51 dheti, jehAhiM laTTieNaM bhocA kajaM sAdheti, puvAhiM AsADhAhiM AmalagasarIre bhocA kajaM sAdheti, uttraahiN| |AsADhAhiM balehiM bhocA karja sAdheti, abhIyiNA pupphehiM bhocA kajaM sAti, savaNeNaM khIreNaM bhocA karja sAdheti, sayabhisayAe tuvarAu bhocA karja sAdheti, puvAhiM puTThacayAhi kArillaehiM bhuccA kajaM sAdheti, esa-1 rAhiM puTTavatAhiM varAhamaMsaM bhocA kajaM sAdheti, ravetIhiM jalayaramasaM bhocA kajaM sAdheti, assiNIhiM titti-4 paramaMsaM bhocA karja sAdheti vaddakamaMsaM vA, bharaNIhiM talaM taMdulakaM bhocA karja sAdheti (sUtraM 51) dasamassa |pAhuDassa sattarasamaM pAhuDapAhudaM samattaM / / / // 15 // 'tA kahaM te bhoyaNe tyAdi, tA iti pUrvavat , kathaM ?-kena prakAreNa nakSatraviSayANi bhojanAni AkhyAtAnIti vadet, bhagavAnAha-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAmaSTAviMzaternakSatrANAM madhye kRttikAbhiH SECASSACANCA4% dIpa anukrama [74] ~309~ Page #311 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [17], -------------------- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [51] dIpa pumAn kArya sAdhayati, dakSA sammiznamodanaM bhuktvA, kimuktaM bhavati -kRttikAsa prArabdhaM kArya dabhi bhukte prAyo nirvighnaM / / / siddhimAsAdayatIti, evaM zeSeSvapi sUtreSu bhAvanA draSTavyA // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama __ prAbhatasya prAbhataprAbhataM- 17 samApta tadevamukta dazamasya prAbhUtasya saptadarza prAbhRtaprAbhRtaM, sampratyaSTAdazamArabhyate, tasya cAyamathAdhikAra:-candrAdi-kA tyacArA vaktavyA' tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te cArA AhitAti vadejA, tattha khalu imA duvihA cArA paM0, taM-AdiccacArA ya candracArA ya, tA kahaM te caMdacArA Ahiteti vadejA , tA paMcasaMvaccharieNaM juge, abhIiNakkhatte sattasadvicAre caMdeNa saddhiM joyaM joeti, savaNe Nakkhatte sattaDhi cAre caMdeNa saddhiM joyaM joeti, evaM jAva uttarAsAdANakkhatte sattahicAre caMdeNaM saddhiM joyaM joeti / tA kahaM te AicacArA Ahiteti vadejA,tA paMcasaMvaccha rie NaM juge, abhIyINakkhatte paMcacAre sUreNa saddhiM joyaM joeMti, evaM jAva uttarAsAdANakkhate paMcacAre TrasareNa saddhiM joyaM joeti (sUtraM 52) dasamassa pAhussa aTThArasamaM pAhuDapAhura samattaM // * 'tA kahaM te ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa kiMpramANayA sAyA ityarthaH, cArA AkhyAtA iti videt, bhagavAnAha-'tatthetyAdi, tatra-cAravicAraviSaye khalvime vakSyamANasvarUpA dvividhA-dviprakArAbArAH prajJaptA, dvividhyamevAha-tadyathA-AdityacArAzcandracArAzca, cazabdau parasparasamuccaye, tatra prathamatazcandracAraparijJAnArthaM tadviSaya anukrama [74] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 17 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 18 Arabhyate ~310~ Page #312 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [52] dIpa anukrama [75] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [18], mUlaM [52 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJativRttiH ( makha0 ) // 152 // praznasUtramAha- 'tA kahaM te ityAdi, tA iti prAgvat, kathaM ? -kena prakAreNa, kayA sAyA ityarthaH, tvayA bhagavan ! candradhArA AkhyAtA iti vadet, bhagavAnAha - 'tA paMce' tyAdi, tA iti pUrvavat, paJcasAMvatsarike - candracandrAbhivarddhitacandrAbhivarddhita rUpaMpaJca saMvatsarapramANe Namiti vAkyAlaGkAre yuge abhijinnakSatraM saptaSaSTiM cArAn yAvat candreNa sArddhaM yogaM yunakti - yogamupapadyate, kimuktaM bhavati !-candro'bhijinakSatreNa saha saMyukto yugamadhye saptaSaSTisaGkhyAn cArAn caratIti kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha yogamadhikRtya sakalanakSatramaNDalI parisamAtirekena nakSatramAsena bhavati, nakSamAsAzca yugamadhye saptaSaSTiretaccAgre bhAvayiSyate tataH pratinakSatraparyAya mekaikaM cAramabhijitA nakSatreNa saha candrasya yogasambhavAdupapadyate candro'bhijitA nakSatreNa saha saMyukto yugamadhye saptaSaSTisAn cArAn caratIti evaM pratinakSatraM bhAvanIyaM / samprati AdityacAraviSayaM praznasUtramAha- 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti prAgvat, kathaM kiMpramANayA sAyA bhagavan ! tvayA AdityacArA AkhyAtA iti vadet ?, bhagavAnAha - 'paMca saMvaccharie Na' mityAdi, tA iti pUrvavat, paJcasAMvatsarike-candrAdipaJcasaMvatsarapramANe yuge yugamadhye'bhijinnakSatraM paJca cArAn yAvat sUryeNa saha yogaM yunakti, | atrApyayaM bhAvArtha:- abhijitA nakSatreNa saMyuktaH sUryo yugamadhye paJcasaGkhyAn cArAn carati, kathametadavagamyate iti cet, ucyate, iha yogamadhikRtya sUryasya sakalanakSatramaNDalI parisamAptirekena sUryasaMvatsareNa, sUryasaMvatsarAzca yuge bhavanti pazca, tataH pratinakSatraparyAyamekaikaM vAramabhijitA nakSatreNa saha yogasya sambhavAt ghaTate'bhijitA nakSatreNa saha saMyuktaH sUryo Education internationa For Penal Use Only ~311~ 10 prAbhRte 18 prAbhUtaprAbhUte cArAH 52 // 152 // Page #313 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 52] dIpa anukrama [75] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [18], mUlaM [52 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH yuge paza cArAn carati, evaM zeSanakSatreSyapi bhAvanA bhAvanIyA // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 18 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasyASTAdazaM prAbhRtaprAbhRtaM sAmpratamekonaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAra:'mAsaprarUpaNA karttavye 'ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te mAsA AhitAti badekhA ?, tA egamegassa NaM saMvacchassa vArasa mAsA paNNattA tesiM ca duvihA nAmajA paNNattA, saM0- loiyA loDasariyA ya, tattha loiyA NAmA sAvaNe bhagavate Asopa jAya AsADhe, louttariyA NAmA-abhinaMde supahDeya, vijaye piitivdvnne| sejase ya sive yAvi, sisireciya hemavaM // 1 // navame vasaMtamAse, isame kusumasaMbhave / ekAdasame NidAho, vaNavirohI ya bArase // 2 // sUtraM 53 ) dasamarasa pAhUDassa egNavIzatitamaM pAhuDapAhuDe samattaM // 'tA kahaM te' ityAdi, pUrvavat kathaM ? - kena prakAreNa kayA nAmnAM paripAvyA ityarthaH bhagavan ! tvayA mAsAnAM nAmadheyAni AkhyAtAnIti vadet, bhagavAnAha - 'egamegassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat ekaikasya saMvatsarasya dvAdaza mAsAH prajJaSThAH teSAM ca dvAdazAnAmapi mAsAnAM nAmadheyAni dvividhAni prajJaptAni - laukikAni lokottarANi ca tatra loke prasiddhAni laukikAni, lokAduttarANi yAni na loke prasiddhAni kintu pravacana eva tAni lokottarANi tatra laukika lokottarANAM madhye laukikAni nAmAnyamUni, tadyathA-- 'zrAvaNo bhAdrapada' ityAdi, lokottarANi nAmAnyamUni Jan Education Intimational For around Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 18 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 19 Arabhyate vA ~312~ *********** Page #314 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 53 ] + // 1-2 // dIpa anukrama [76-78] prAbhRta [10], muni dIparatnasAgareNa saMkalita sUryamazavivRttiH ( mala0 ) // 153 // "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [19], mUlaM [ 53 ] + gAthA: AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH tadyathA- prathamaH zrAvaNarUpo mAso'bhinandaH dvitIyaH supratiSThaH tRtIyo vijayaH caturthaH prItivarddhanaH paJcamaH zreyAn SaSThaH zivaH saptamaH ziziraH aSTamo haimavAn navamo vasantamAsaH dazamaH kusumasambhavaH ekAdazo nidAghaH dvAdazo vanavirodhI // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM 19 samAptaM tadevamuktaM dazamasya prAbhUtasya ekonaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhRtaM samprati viMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH - 'yathA paJca saMvatsarAH pratipAdyA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tAkati NaM bhaMte! saMcacchare AhitAti vadejA 1, tA paMca saMbaccharA AhitetivadekhA, taM0kkhazasaMvacchare jugasaMcacchare pamANasaMvacchare lakkhaNasaMvacchare saNiccharasaMvacchare (sUtraM 54 ) / tA Nakkhatta saMvacchare NaM dubAlasavihe paNNatte, sAvaNe bhavae jAva AsADhe, jaM vA vahassatImahaggahe duvAlasahiM saMyaccharehiM sa NakkhattamaMDalaM samANeti ( sUtraM 55 ) // 'tA kara NamityAdi, tA iti pUrvavat kati kiMsaktyAH Namiti vAkyAlaGkAre saMvatsarA AkhyAtA iti vadet / bhagavAnAha - 'tA' ityAdi, tA iti prAgvat, pazca saMvatsarA AkhyAtA iti vadet, tadyathA-nakSatrasaMvatsara ityAdi, tatra yAvatA kAlenASTAviMzatyApi nakSatraiH saha krameNa yogaparisamAptistAvAn kAlavizeSo dvAdazabhirguNito nakSatrasaMvatsaraH, uktaM ca--"nakkhattacaMda jogo bArasaguNio ya nakkhatto" atra punarekonitanakSatra paryAyayoga eko nakSatramAsaH saptaviM | zatirahorAtrA ekaviMzatizca saptaSaSTibhAgA ahorAtrasya, eSa rAziryadA dvAdazabhirguNyate tadA trINyahorAtrazatAni sapta Education International For Parts Only atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM 19 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 20 Arabhyate ~313~ 10 mAbhRte 19 prAbhUtaprAbhUte mAtA sU 53 20 prAbhRte prAbhRta saMvatsarAH 54 nakSatra saMva0 sU 55 // 153 // Page #315 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [54-55] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [54-55] dIpa anukrama viMzatyadhikAni ekapaJcAzaca saptaSaSTibhAgA ahorAtrasya etAvatpramANo nksstrsNvtsrH| yugaM pazcavarSAtmakaM tatpUrakaH saMvatsaro yugasaMvatsaraH / yugasya pramANahetuH saMvatsaraH pramANasaMvatsaraH / lakSaNena yathAvasthitenopetaH saMvatsaro lkssnnsNvtsrH| zanaizcara| niSpAditaH saMvatsaraH zanaizcarasaMvatsaraH zanaizcara sambhavaH / tadevaM pazcApi zanaizcara saMvatsarAn nAmataH pratipAdya sampratyetepAmeva saMvatsarANAM yathAkrarma bhedAnAha-tA nakkhatte syAdi, tA iti prAgvat nakSatrasaMvatsaro dvAdadhAvidho-dvAdazapakAraH, taba thA-'zrAvaNo bhAdrapada'ityAdi, iha ekaH samastanakSatrayogaparyAyodvAdazabhirguNito nakSatrasaMvatsaraH, tato ye nakSatrasaMvatsarasya MpUrakA dvAdaza samastanakSatrayogaparyAyAH zrAvaNabhAdrapadAdinAmAnaste'pyavayave samudAyopacArAt nakSatrasaMvatsaraH, tataH znAva NAdibhedAt dvAdazavidho nakSatrasaMvatsaraH, 'jaM ve'tyAdi, vAzabdaH pakSAntarasUcane, athavA yat sarva-samasta nakSatramaNDalaM vRhaspatirmahAmaho yogamadhikRtya dvAdazabhiH saMvatsaraiH samAnayati-paribhraman samApayati eSa nakSatrasaMvatsara, kimukt| bhavati -thAvatA kAlena bRhaspatinAmA mahAmaho yogamadhikRtyAbhijidAdInyaSTAviMzatimapi nakSatrANi parisamApayati | tAvAn kAlavidopo dvAdazavarSapramANo nksstrsNvtsrH| | tA jugasaMvacchare NaM paMcavihe paNNate, taM0-caMde caMde abhivahie caMde abhivahie ceva, tA paDhamassa NaM caMdassa saMbaccharassa cavIsaM pacA paM0, docassa NaM caMdasaMbaccharassa cavIsaM pacA paM0, taccassa NaM abhivahitasaMvaccharassa chaMdhIsaM pacA paM0, cauttharasa NaM caMdasaMvaccharassa cavIsaM pavA paM0, paMcamassa NaM abhivaDiyasaMva [79-80] ~314~ Page #316 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [81] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJasivRttiH ( mala0 ) // 154 // ccharassa chaccIsaM pacA paNNattA, evAmeva sapudhAvareNaM paMcasavaccharie juge ege cavIse padasate bhavatIti makkhAtaM (sUtraM 56 ) // 'tA jugasaMcchare NamityAdi, yugasaMvatsaro-yugapUrakaH saMvatsaraH paJcavidhaH prajJaptaH, tathathA - cAndrazcAndro'bhivarddhitazcAndro'bhivarddhitazcaiva uktaM ca- "caMdo caMdo abhivaDio ya caMdo'bhivaDio ceva / paMcasahiyaM jugamiNaM di telokadaM sIhiM // 1 // paDhamabiiyA u caMdA taiyaM abhiSaTTiyaM viyANAhi / caMdaM caiva cautthaM paMcamamabhivahiyaM jANa // 2 // tatra dvAdazapUrNamAsIparAvarttA yAvatA kAlena parisamAptimupayAnti tAvAn kAlavizeSazcAndraH saMvatsaraH, uktaM ca - 'puSNimapariyaTTA puNa vArasa saMvaccharo havai caMdo / ' ekazca pUrNamAsIparAvartta ekazcAndramAsaH, tasmiMzca cAndramAse rAtrindivaparimANacintAyAmekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzaca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya, etad dvAdazabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni catuSpaJcAzadadhikAni rAtrindivAnAM dvAdaza ca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya evaM parimANazcAndraH saMvatsaraH, tathA yasmin saMvatsare'dhikamAsasambhavena trayodaza candramAsA bhavanti so'bhivarddhitasaMvatsaraH, uktaM ca- "terasa ya caMdamAsA eso abhivaDio u nAyayo / ' ekasmiMzcandramAse ahorAtrA ekonatriMzadbhavati dvAtriMzacca dvApaSTibhAgA aho - | rAtrasya, etaccAnantaramevoktaM, tata eSa rAzikhayodazabhirguNyate, jAtAni trINyahorAtrazatAni tryazItyadhikAni catucatvAriMzazca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya, etAvadahorAtrapramANo'bhivarddhita saMvatsara upajAyate / kathamadhikamAsasambhavo yenAbhivarddhitasaMvatsara upajAyate 1, kiyatA vA kAlena sambhavatIti ?, ucyate, iha yugaM candracandrAbhivarddhitacandrAbhi Education International For Park Use Only ~315~ 10 prAbhRte 20 prAbhRta prAbhRte yugasaMvatsarAH sU 56 // 154 // Page #317 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ----------------- mUla [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] lavatirUpapaJcasaMvatsaraM sUryasaMvatsarApekSayA paribhAvyamAnamanyUnAtiriktAni paJca varSANi bhavanti, sUryamAsazca sAtriMza-* dahorAtrapramANazcandramAsa ekonatriMzaddinAni dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA dinasya, tato gaNitasambhAvanayA sUryasaMvatsarasatkatriMzanmAsAtikrame ekazcandramAso'dhiko labhyate, sa ca yathA labhyate tathA (jJApanAya) pUrvAcAryapradarziteyaM karaNagAthA-14 'caMdassa jo viseso Aiyarasa ya havija mAsassa / tIsaiguNio saMto havai hu ahimAsago eko // 1 // asyA hai akSaragamanikA-AdityasaMvatsarasambandhino mAsasya madhyAta candrasya-candramAsasya yo bhavati vizleSaH, iha vizleSe kRte | sati yadavaziSyate tadapyupacArAdvizleSaH, sa triMzatA guNitaH san bhavatyeko'dhikamAsaH, tatra sUryamAsaparimANAt sArthatriMzadahorAtrarUpAJcandramAsaparimANamekonatriMzadinAni dvAtriMzacca dvApaSTibhAgA dinasyetyevaMrUpaM zodhyate, tataH sthita haiM pazcAhinamekame kena dvApaSTibhAgena nyUnaM, taca dinaM triMzatA guNyate, jAtAni triMzadinAni, ekazca dvASaSTibhAgastriMzatA guNito jAtAtriMzad dvApaSTibhAgAste viMzadinebhyaH zodhyante, tataH sthitAni zeSANi ekonatriMzaddinAni dvAtriMzaca4 dvApaSTibhAgA dinasya, etAvatparimANazcAndro mAsa iti bhavati.sUryasaMvatsarasatkatriMzanmAsAtikrame eko'dhikamAso, yuge ca sUryamAsAH SaSTistato bhUyo'pi sUryasaMvatsarasatkatriMzanmAsAtikrame dvitIyo'dhikamAso bhavati, uktaM ca-"saTTIe aiyAe havai hu ahimAsago jugaLUmi / bAbIse pabasae havai ya bIo jugaddha mi // 1 // asyApyakSaragamanikA|ekasmin yuge'nantaroditasvarUpe parvaNAM-pakSANAM SaSTI atItAyAM, SaSTisatyeSu pakSeSvatikrAnteSu ityarthaH, etasminnavasare yugAddheSu-yugAcapramANe eko'dhikamAso bhavati, dvitIyastvadhikamAso dvAviMze-dvAviMzatyadhike parvazate-pakSazate'ti 4545464+++ KERSSEX dIpa anukrama [81] ~316~ Page #318 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhata [10]. ....................-- prAbhUtaprAbhUta [20], .............--- ------- mUlaM [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: tivRttiH prata sUryama(mata.) // 155 // 20 prAbhRta sUtrAMka [16] 15 dIpa krAnte yugasyAnte-yugasya paryavasAne bhavati, tena yugamadhye tRtIye saMvatsare'dhikamAsaH pazcame veti dvau yuge'bhivaddhiMtasaM| vatsarau / sampati yuge sarvasajAyA yAvanti parvANi bhavanti tAvanti nididikSuH prativarSa parvasaGkhyAmAha-'tA paDhamassa 10 prAbhve Na'mityAdi, 'tA' iti tatra yuge prathamasya Namiti vAkyAla tI cAndraya saMghasarasya caturviMzatiH pANi prajJaptAni, mAite dvAdazamAsAtmako hi cAndraH saMvatsaraH, ekaikasmiMzca mAse de dve parvaNI, tataH sarvasaJjayayA cAndre saMvatsare caturviMzatiH yugasaMvatsaparyANi bhavanti, dvitIyasyApi 'cAndrasaMvatsarasya caturviMzatiH parvANi bhavanti, abhivatisaMvatsarasya paddaviMzatiH parvANi,rAsU 56 | tasya trayodazamAsAtmakatvAt , caturthasya cAndrasaMvatsarasya caturviMzatiH parvANi, paJcamasya abhivatisaMvatsarasya pati- parvakaraNAni zatiH parvANi, kAraNamanantaramevotaM, tata evameva-uktenaiva prakAreNa 'sapuccAvareNaM'ti pUrvAparagaNitamIlanena pazcasAM-I vatsarike yuge caturvizatyadhika parvazataM bhavatItyAkhyAtaM sarvairapi tIrthakRrmiyA ca / iha kasminnayane kasmin vA maNDale kiM parye samAptimupayAtIti cintAyAM pUrvAcAryaiH parvakaraNagAthA abhihitAH, tatastA vineyajamAnugrahArthamupadizyante"icchApahi guNije ayaNaM rUvAhi tu kAyarva / sojhaM ca havai etto ayaNakkhettaM uDuvaissa // 1 // jai ayaNA sujhaMtI taipavajuyA u ruvasaMjuttA / tAvaiyaM taM ayaNaM nasthi niraMsaMmi rUbajuyaM // 2 // kasiNami hoi rUvaM pakkhevo doya hoti bhinnaMmi / jAvayA sAvaiyA ete sasimaMDalA hoti // 3 // oyammi u guNakAre ambhitaramaMDale havai aaii| juggami |ya guNakAre vAhirage maMDale AI // 4 // " eSAM krameNa vyAkhyA-yasmin parvaNi ayanamaNDalAdiviSayA jJAtumicchA tena // 155 // dhruvarAzirguNyase, atha ko'sau dhruvarAziH ?, ucyate, iha dhruvarAzipratipAdikeyaM pUrvAdhAryopadarzitA gAthA-"egaca maMDalaM % anukrama [81] % % % ~317~ Page #319 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: -4 -M prata sUtrAMka [16] maMDalassa sattahabhAga cattAri / nava ceva cuNNiyAo igatIsakaraNa cheenn||1||" asyA akSarayojanA-eka maNDalamekasya ca maNDalasya saptaSaSTibhAgAzcatvAraH ca nava cUrNikAbhAgA ekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekatriMzatkRtena chedena ye cUrNikA bhAgAstena ca | etAvatpramANo dhruvarAziH, ayaM ca parvagatakSetrAdayanagatakSetrApagame zeSIbhUtaH, etasya cotpattimAtra bhAvayiSyAmaH, tata evaMbhUtaM dhruvarAzimIpsitaparvabhirguNayitvA tadanantaramayanaM rUpAdhikaM karttavyaM, tathAguNitasya maNDalarAzeH yadi candramaso'yanakSetraM | paripUrNamadhika vA sambhAvyate tata etasmAdIpsitaparSasayAguNitAt maNDalarAzaruDapateH-candramaso'yanakSetraM bhavati zodhya.1 yati ca-yAvatsalyAni cAyanAni zuddhyanti tatibhiryuktAni parvANi ayanAni kriyante, kRtvA ca bhUyo rUpasaMyuktAni hai| vidheyAni, yadi punaH paripUrNAni maNDalAni zukSyanti rAzizca pazcAnilepo jAyate tadA tadayanasaGkhyAnai niraMzaM sadrUpayuktaM nAsti, na tatrAyanarAzau rUpaM prakSipyate iti bhAvaH, tathA kRtsne-paripUrNe rAzI bhavatyekaM rUpaM maNDalarAzau prakSepaNIyaM, bhinne-khaNDe aMzasahite rAzAvityarthaH, dvirUpe maNDalarAzau prakSepaNIye prakSepe ca kRte sati yAvAn maNDalarAzirbhavati | tAvanti maNDalAni tAvatithe Ipsite parvaNi bhavanti / tathA yadi Ipsitena parvaNA ojorUpeNa-viSamalakSaNena guNakAroM bhavati tata Adirabhyantare maNDale draSTavyA, yugme tu-same tu guNakAre AdibarbAhye maNDale'vaseyaH, eSa karaNagAdhAsamU| hAkSarArthaH, bhAvanA sviyam-ko'pi pRcchati-yugAdau prathamaM parva kasminnayane kasmin vA maNDale samAptimupayAti , tatra prathama parva pRSTamiti ghAmapArve parvasUcaka ekakaH sthApyate, tatastasyAnuzreNi dakSiNapArSe ekamayanaM, tasya cAnuzreNi ekaM| maNDalaM, tasya ca mahalasyAdhastAcatvAraH saptapaSTibhAgAsteSAmapyadhastAnava ekatriMzadAgAH, eSa sarvo'pi rAzi varAziH, dIpa 45455 anukrama [81] ~318~ Page #320 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa 1saca Ipsitena ekena parvaNA guNyate, 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva rAziH, tataH 'ayanaM rUpAdhikaca yAbhRte ptivRttiH kartavya miti vacanAdekaM rUpamayane prakSipyate, maghaDalarAzau cAyanaM na zuddhyati, tato 'do ya hoti bhinnaMmi' iti vacanAtU prAbhUta(mala0) maNDalarAzau dve rUpe prakSipyete, tata AgatamidaM prathama parva dvitIye'yane tRtIyasya maNDalasya, oyaMmi ya guNakAre anbhitara prAbhRte |maMDale havAi AI' iti vacanAt , abhyantaravartinazcatuSu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya navasvekatriMzadUbhAgeSulA yugsNvts||156|| * gateSu samAptimupayAtIti, ayana ceha candrAyaNamavaseyaM, candrAyaNaM ca yugasyAdau prathamamuttarAyaNaM dvitIyaM dakSiNAyanamiti dvitIye'yane'bhyantaravartinastRtIyasya maNDalasyetyuktaM, tathA ko'pi pRcchati-dvitIyaM parva kasminnayane kasmin vA maNDale samAptimadhigacchatIti, tatra dvitIya parva pRSTamiti sa eva prAgukto dhruvarAziH samasto'pi dvAbhyAM guNyate, tato jAte dve ayane dve maNDale aSTau saptapaSTibhAgA aSTAdaza ekatriMzadbhAgAstataH 'ayanaM rUpAdhikaM kartavya'miti vacanAt hai ayane rUpaM prakSipyate, maNDalarAzau cAyanaM na zuddhyati, sato 'do ya hoMti bhinnaMmi' iti vacanAnmaNDalarAzI he prakSi-15 pyete, tata AgataM dvitIyaM parva tRtIye'yane caturthasya maNDalasya 'juggami va guNakAre bAhirage maMDale havAi AI' iti vicanAt bAhyamaNDalAdagvicinaH aSTasu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasyASTAdazasvekatriMzadbhAgeSvatikrAnteSu parisamAptimupaiti, tathA ko'pi praznayati-caturdazaM parva katisakveSvayaneSu maNDaleSu vA samAptiM gacchatIti, sa eva prAgukto // 156 // dhUivarAziH samasto'pi caturdazabhirguNyate, jAtAni ayanAni caturdaza maNDalAnyapi caturdaza, catvAraH saptapaSThibhAgAzcatulAdezabhiguNitAH SaTpazcAzat 56, nava ekatriMzadbhAgAzcaturdazabhirguNitA jAtaM paDUviMzatyadhikaM zataM 126, tatra parvizatya +- anukrama [81] +-% 355 ~ 319~ Page #321 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------ mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa -- dhikasya zatasya ekatriMzatA bhAgo hiyate, labdhAH catvAraH saptapaSTibhAgAH, dvau cUrNikAbhAgau tiSThataH, casvArazca saptaSaSTibhAgA uparitane saptaSaSTibhAgarAzau prakSipyante, jAtAH SaSTiH saptapaSTibhAgAcaturdazabhyazca maNDalebhyastrayodazabhimaNDalaistrayodazabhizca saptapaSTibhAgairayanaM zuddha, tena pUrvANyayanAni caturdazasavAni yutAni kriyante, tataH 'ayanaM rUpAdhika karttavya miti vacanAnUyo'pi tatraika rUpaM prakSipyate, jAtAni SoDaza ayanAni, saptapaSTibhAgAzca catuSpazcAzatsaGkhyA maNDalarAzAbuddharitAstiSThanti, te saptapaSTibhAgarAzI SaSTirUpe prakSipyante, jAtaM caturdazottaraM zataM 114, tasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhamekaM maNDalaM, pazcAdabatiSThante saptacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH, tato 'do ya hoti bhinnami' iti vacanAnmaNDalarAzau dve rUpe prakSipyete, jAtAni trINi maNDalAni, caturdazabhizcAtra guNitaM kRtaM, caturdazarAzizca yadyapi yugmarUpastathA'pyatra maNDalarAzerekamayanamadhikaM praviSTamiti trINi maNDalAnyabhyantaramaNDalAdArabhya draSTavyAni, tata AgataM caturdazaM parva poDaze'yane'bhyantaramaNDalAdArabhya tRtIye maNDale saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSvekasya ca saptapaSTibhAgasya dvayorekatriMzadAgayorgatayoH parisamAmotIti / tathA dvApaSTitamaparvajijJAsAyAM sa pUrvokto dhruvarAziSiSTyA guNyate, jAtAni dvApaSTirayanAni dvApaSTimaNDalAni ve zate aSTAcatvAriMzadadhike savaSaSTibhAgAno 248 pazca zatAni aSTApaJcAzadadhikAni ekatriMzadbhAgAnAM 558, teSAmekatriMzatA bhAge hute labdhAH paripUrNAH aSTAdaza saptaSaSTibhAgAste uparitane saptapaSTibhAgarAzI prakSipyante, jAte dve zate SaTpaTyadhike 266, upari ca dvApaSTimaNDalAni, tebhyo dvipazcAzatA maNDalaipicAzatA ca ekasya maNDalasya saptapaSTibhAgaizcatvAri ayanAni labdhAni, tAnyayanarAzI prakSiSyante, jAtAni - anukrama [81] **5-%AvasyA -- - ~320~ Page #322 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------- ------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [81] sUryaprajJa- paTUpaSTirayanAni 66, pazcAdavatiSThante nava maNDalAni paJcadaza ca saptaSaSTibhAgA maNDalasya, tatra paJcadaza saptapaSTibhAgAH||10 prAbhRte zivRttiH saptapaSTibhAgarAzimadhye prakSipyante, jAte dve zate ekAzItyadhike 281, tayoH saptaSaSyA bhAge hate labdhAni catvAri maNDa- 20 prAbhUta (mala)INCRMA lAni, zeSA avatiSThante trayodaza saptapaSTibhAgA maNDalasya, te ca maNDalArAzau prakSipyante, jAtAni trayodaza maNDalAni, prAbhUta 1157trayodazabhirmaNDalaitrayodazabhizca saptapaSTibhAgaiH paripUrNamekamayanaM labdhamiti tadayanarAzau prakSipyate, jAtAni saptaSaSTi yugasaMvatsa rayanAni, 'nasthi niraMsami rUvajuya'miti vacanAdayanarAzau rUpaM na prakSipyate, kevalaM 'kasiNaMmi hoi ruvaM pakkhevo' iti| karaNAta vacanAnmaNDala sthAne ekaM rUpaM nyaspate, dvASaSTyA vAtra guNakAraH kRto dvApaSTirUpazca rAziyugmo yAnyapi ca catvAyeMyanAni praviSTAni tAnyapi yugmarUpANi rUpaM cAtrAdhikamekaM na prakSiptamiti paJcamamayanaM tatsthAne draSTavyamiti bAhyamaNDalamAdiSTavyaM, tata AgataM dvApaSTitama parva saptaSaSTAvayaneSu paripUrNeSu jAteSu bAhyamaNDale prathamarUpe parisamApte parisamAptiM gatamiti, evaM sarvANyapi parvANi bhAvanIyAni, kevalaM vineyajanAnugrahAya parvAyanaprastAro lezato'kSaratADita upadaryate, tatra prathamaM parva dvitIye'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya caturyu saptapaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya navasvekatriMzadbhAgeSu gateSu samAptamiti dhruvarAziM kRtvA parvAyanamaNDaleSu pratyekamekaikaM rUpaM prakSeptavyaM, bhAge ca tAvatsalayAkA bhAgAH, maNDale cAyanakSetre paripUrNe trayodaza maNDalAni ekasya ca maNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgA ityetAvatpramANamayanakSetraM zodhayitvA'yanamayanarAzI' prakSeptavyaM, anena krameNa vakSyamANaH prastAraH samyak paribhAvanIyaH, drAsa ca prastAro'yaM-prathamaM parva dvitIye'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya caturyu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhA-18 // 157 // ~321~ Page #323 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH gasya navasve katriMzadbhAgeSu gateSu samAptaM, dvitIyaM parva tRtIye'yane caturthe maNDale caturthasya maNDalasya aSTasu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekatriMzadbhAgeSu aSTAdazasu tRtIyaM parva caturthe'yane paJcame maNDale paJcasasya maNDalasya dvAdazasu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya saptaviMzatI ekatriMzadbhAgeSu caturtha parva paJcame'yane SaSThe maNDale SaSThasya maNDalasya saptadazasu saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya paJcasva katriMzadbhAgeSu paJcamaM parva SaSThe'yane saptameM maNDale saptamasya maNDalasya ekaviMzatau saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptapaSTibhAgasya caturdazastrakatriMzadbhAgeSu, paSThaM parva saptame'yane'STame maNDale'STamasya maNDalasya paJcaviMzatI matapaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasya trayoviMzatAvekatriMzadbhAgeSu saptamaM parva aSTame'yane navame maNDale navamasya maNDalasya triMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekasminnekatriMzadbhAge aSTamaM parva navame'yane dazame maNDale dazamasya maNDalasya catukhiMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya dazasvekatriMzadbhAgeSu navamaM parva dazamesyane ekAdaze maNDale ekAdazasya maNDalasyASTAtriMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya ekonaviMzatAvekatriMzadvAgeSu, dazamaM parva ekAdaze'yane dvAdaze maNDale dvAdazasya ca maNDalasya dvAcatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu ekasya ca saptaSaSTibhAgasyASTAviMzatI ekatriMzadbhAgeSu, ekAdazaM parva dvAdaze'yane trayodaze maNDale trayodazasya maNDalasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya SaTsu ekatriMzadbhAgeSu, dvAdazaM parva caturddaze'yane prathame maNDale prathamasya maNDalasyASTAtriMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya paJcadazasvekatriMzadbhAgeSu, trayodazaM parva paJcadaze'yane dvitIye | maNDale dvitIyasya maNDalasya dvAcatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya caturviMzatau ekatriMzadbhAgeSu catu Education International For Parts Only ~322~ www.landbrary.org Page #324 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ----------------- mUla [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ptivRttiH prata sUtrAMka (mala.)AIRROR // 158 // [16] dIpa dazaM parva SoDaze'yane tRtIye maNDale tRtIyasya maNDalasya saptacatvAriMzati saptaSaSTibhAgeSvekasya ca saptaSaSTibhAgasya dvayo- 10prAbhUte rekatriMzadbhAgayoH, paJcadazaM parva saptadaze'yane caturthe maNDale caturthasya maNDalasya ekapaJcAzati saptapaSTibhAgeSvekasya ca 40 prAmRtasaptaSaSTibhAgasya ekAdazavekatriMzadbhAgeSu, evaM zeSeSvapi parvasvayanamaNDalaprastArobhAvanIyo, andhagauravabhayAttu na likhyte| prAbhRte atha kiM parva kasmin candranakSatrayoge parisamAptimupayAtIti cintAyAM pUrvAcAyaH karaNamupadarzitaM, samprati tadapyupada- yugasaMvatsa yate-'cauvIsasaya kAUNa pamANaM sattasahimeva phalaM / icchApadhehiM guNaM kAUNaM pajayA laddhA // 1 // advArasahirAsU 56 |saehiM tIsehiM sesagammi guNiyammi / terasa viuttarehiM saehiM abhiimmi suddhammi // 2 // sattahibisaThThINaM sabaggeNaM hai parvakaraNAni tao ujaM sesaM / taM rikkhaM nAyava jattha sama havai parva // 3 // ' trairAzikavidhau caturvizatyadhika zataM pramANa-pramANarAziM kRtvA saptaSaSTirUpaM phalaM-phalarAziM kuryAt , kRtvA ca IpsitaiH parSabhirguNaM-guNakAraM vidadhyAt, vidhAya cAna rAzinA caturviMzatyadhikazatena bhAge hRte yallandhaM te paryAyA jJAtavyAH, yatpunaH zeSamavatiSThate tadaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaiH saGguNyate, saGguNite ca tasmin tatastrayodazabhiH zatairyuttarairabhijit zodhanIyaH, abhijito bhogyAnAmekaviMzateH saptapaSTibhAgAnAM dvApaTyA guNane etAvataH zodhanakasya labhyamAnatvAt , tatastasmin zodhane saptaSaSTisaGkhyA yA dvASaSTaya-18 tAsAM sarvAgreNa yadbhavati, kimuktaM bhavati, -saptapaTyA dvASaSTau guNitAyAM yada bhavati tena bhAge hRte yallabdha tAvanti nakSatrANi zuddhAni, yatpunastato'pi bhAgaharaNAdapi-zepamavatiSThate tAdRzaM nakSatra jJAtavyaM yatra vivakSitaM parva samAptamiti, eSa karaNagAthAkSarArthaH, bhAvanA tviyam-yadi caturviMzatyadhikena parvazatena saptaSaSTiH paryAyA labhyante tata ekena parvaNA ki anukrama [81] ~323~ Page #325 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [17] upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH labhAmahe 1, rAzizraya sthApanA -- 124 / 67 / 1 / atra caturviMzatyadhikazatarUpo rAziH pramANabhUtaH saptaSaSTirUpaH pharka tatrAntyena rAzinA madhyarAzirguNyate, jAtastAvAneva tasyAdyena rAzinA caturviMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, sa ca slokatvAd bhAgaM na prayacchati, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataistriMzadadhikaiH saptaSaSTibhAgarUpairguNayiSyAma iti guNakAra chedarAzyora nApavarttanA, jAto guNakArarAzirnava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAzidvaSaSTiH 62, tatra saptaSaSTirna vazataiH paJcadazottarairguNyate, jAtAnye kaSaSTiH sahasrANi trINi zatAni paJcottarANi 61305, etasmAdabhijitatrayodaza zatAni iyuttarANi zuddhAni sthitAni zeSANi SaSTisahasrANi tryuttarANi 60003, tatra chedarAzidvaSaSTirUpaH saptaSaSThyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhAzcaturdaza 14, tena zravaNAdIni puSyaparyantAni caturddaza nakSatrANi zuddhAni, zeSANi tiSThanti aSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, etAni muha tanayanArthaM triMzatA guNyante, jAtAni paJcapaJcAzatsahasrANi catvAri zatAni dazottarANi 55410, teSAM bhAge hate labdhAstrayodaza muhUrttAH zeSANi tiSThanti caturddaza zatAni aSTottarANi 1408, etAni dvASaSTibhAgAnayanArthaM dvApaTyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyodvapiyA'pavarttanA kriyate, tatra guNakArarAzirjAta ekakazchedarAziH saptaSaSTiH, ekena guNita uparitano rAzirjAtastAvAneva tasya saptaSaSTyA bhAge hRte labdhA ekaviMzatiH 21, pazcAdavatiSThate ekaH saptaSaSTibhAgaH ekasya ca dvApaSTibhAgasya, AgataM prathamaparva azleSAyAtrayodaza muharttAn ekasya ca muhUrttasya ekaviMzatirddhApaSTibhAgAn ekasya ca dvASaSTibhAgasyaikaM saptaSaSTibhAgaM bhuktvA samAptamiti, tathA yadi caturviMzatyadhikena parvazatena saptaSaSTiH, an Internationa For Parts Only ~324~ Page #326 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ----------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- sivRttiH (mala0) // 15 // [16] dIpa anukrama paryAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-124 / 67 / 2 / atrAntyena rAzinA madhya-1 10 prAbhRte 20prAbhUtarAziguNyate, jAtaM caturviMzadadhika zataM 134, tasyAyena rAzinA caturvizatyadhikazatarUpeNa bhAgo hiyate, labdha eko prAbhRte nakSatraparyAyaH, sthitAH zeSA daza, tata etAn nakSatrAnayanAyASTAdazabhiH zataiH triMzadadhikaH saptapaSTibhAgairguNayiSyAma iti yugasaMvatsaguNakAracchedarAzyoranApavarttanA, jAto guNakArarAziva zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAzidvaSaSTiH 62, tatra rAH sU56 daza navabhiH zataiH paJcadazottarairguNyante, jAtAnye kainavatiH zatAni paJcAzadadhikAni 9150, tebhyastrayodaza zatAni nivarvakaraNAni dravattarAvyabhijitaH zuddhAni, sthitAni pazcAdaSTasaptatiH zatAni aSTAcatvAriMzadadhikAni 7878, tatra dvApaSTirUpa-cha-1 darAziH saptapaTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhamekaM zravaNarUpaM nakSatra, zeSANi tiSThanti SaTtriMzacchatAni caturnavatyadhikAni 3694, etAni muhAnayanArthaM triMzatA guNyante, jAtamekaM lakSa daza sahasrANi aSTau zatAni viMzatyuttarANi 110820, teSAM chedarAzinA bhAge hate labdhAH ssddviNshtirmuhtto| 26, zeSANi tiSThanti poDazottarANi aSTAviMzatiH zatAni 2816, etAni dvApaSTibhAgAnayanAtha dvApadhyA guNayitavyAni, tatra guNakAracchedyarAzyoSaSTyA'pavartanA, tatra guNakArarAzirekakarUpo jAta chaidarAziH saptaSaSTiH, tatraikena uparitano rAziguNito jAtastAvAneva tasya saptaSadhyA bhAge hRte labdhA dvAcatvAriMzat dvaapssttibhaagaa| ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgI, AgataM dvitIyaM parva dhaniSThAnakSatrasya paDUviMzatiM muhUrtAn ekasya ca muhUrtasya dvAcatvAriMzataM // 159 // dvApaSTibhAgAnekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgau bhuktvA samAptimupagacchati, evaM zeSeSvapi parvasu sarvANi nakSa [81] ~325~ Page #327 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------- ------- mUlaM [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa trANi bhAvanIyAni, tarasavAhikAzcamAH pUrvAcAryapradarzitAH paJca gAthA:-"sappa dhANahA ajama abhivuhI citta AsalAiMdariMga / rohiNi jiTThA migasira vissA'diti savaNa piudevA // 1 // aja ajjama abhivuhI cittA Aso tahA visaahaao|| rohiNi mUlo adA vIsa pusso dhaNihA ya // 2 // bhaga aja ajama pUso sAI aggI ya mittadevA ya / rohiNi puSAsAhA puNavasU vIsadevA ya // 3 // ahivasu bhagAbhivRDDI hatthassa visAha kattiyA jeThA / somAu ravI savaNo piu varuNa bhagAbhivuDDI ya // 4 // cittAsa visAhaggI mUlo addA ya vissa pusso a / ee jugapubaddhe bisahipabesu nakkhattA // 5 // " etAsAM vyAkhyA-prathamasya parvaNaH samAptau sarpaH-sappadevatopalakSitaM nakSatraM (azleSA) 1 dvitIyasya dhaniSThA 2 tRtI-1 yasyAryamA-aryamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 2 caturthasyAbhivRddhiH--abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 4 paJcaH masya citrA 5 SaSThasyAzvaH-azvadevatopalakSitA azvinI 6 saptamasya iMdrAgniH-indrAgnidevatopalakSitA vizAkhA 7 aSTamasya rohiNI 8 navamasya jyeSThA 9 dazamasya mRgaziraH 10 ekAdazasya vizvadevatopalakSitA uttarASADhA 11 dvAdazasyAditiHaditidevatopalakSitaH punarvasuH 12 prayodazasya zravaNaH 13 caturdazasya pitRdevA-maghAH 14 paJcadazasyAjA-ajadevato. palakSitAH pUrvabhadrapadAH 15 poDazasyAryamA-aryamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 16 saptadazasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 17 aSTAdazasya citrA 18 ekonaviMzatitamasyAzvaH-azvadevatopalakSitA azvinI 19 viMzatitamasya vizAkhA 20 ekaviMzatitamasya rohiNI 21 dvAviMzatitamasya mUlaH 22 trayoviMzatitamasya Adro 23 caturviMzatitamasya viSvak-viSvagdevatopalakSitA uttarASADhA 24 paJcaviMzatitamasya puSpaH 25 paDUviMzatitamamya dhaniSThA anukrama [81] ~326~ Page #328 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ------------------ mUla [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa-426 saptarSizatitamasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 27 aSTAviMzatitamasyAja:-ajadevatopalakSitAH pUrvabha-1110 prAbhRte tivRttiH drapadA:28 ekonatriMzattamasyAryamA-aryamadevatA uttaraphAlgunyaH 29 triMzattamasya puSyA-puSyadevatAkA revatI 30 ekatri- 20prAbhRta(mala.) zattamasya svAtiH 31 dvAtriMzattamasyAgni:-agnidevatopalakSitAH kRttikAH 32 trayastriMzattamasya mitradevA-mitranAmA devo prAbhUte yasyAH sA tathA anurAdhA ityarthaH 33 caturviMzattamasya rohiNI 34 pazcatriMzattamasya pUrvASADhA 35 SaTtriMzattamasya yugsNvts||160.1 punarvasuH 36 saptatriMzattamasya viSvagdevAH uttarASADhA ityarthaH 37, aSTAtriMzattamasyAhiH-ahidevatopalakSitA azleSA ThAra parSakaraNAni |38 ekonacatvAriMzattamasya vasuH vasudevopalakSitAH dhaniSThA 39 catvAriMzattamasya bhago-bhagadevAH pUrvaphAlgunyaH 40 eka-* catvAriMzattamasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 41 dvAcatvAriMzattamasya hastaH 42, tricatvAriMzatta-| masyAzvaH-azvadevA azvinI 43 catuzcatvAriMzattamasya vizAkhA 44 pazcacatvAriMzattamasya kRttikA 45 SaTcatvAriMzattamasya jyeSThA 46 saptacatvAriMzattamasya somaH-somadevopalakSitaM mRgazironakSatraM 47 aSTAcatvAriMzattamasyAyu:-AyurdevAH pUrvApAhAH 48 ekonapazcAzattamasya raviH-ravinAmakadevopalakSitaM punarvasunakSatraM 49 paJcAzattamasya zravaNaH 50 ekapaJcAza| tamasya pitA-pitRdevA maghAH 51 dvipaJcAzattamasya varuNo-varuNadevopalakSitaM zatabhiSA nakSatraM 52 tripazAzattamasya bhago-15 bhagadevAH pUrvaphAlgunyaH 53 catuHpaJcAzattamasyAbhivRddhi:-abhivRddhidevA uttarabhadrapadA 54 paJcapaJcAzattamasya citrA 55 paT // 16 // pazcAzattamasyAzvA-azvadevA azvinI 56 saptapaJcAzattamasya vizAkhA 57 aSTapazcAzattamasyAni:-apridevopalakSitAH kRttikA:58 ekonaSaSTitamasya mUlA 59paSTitamasya Adro 60 ekaSaSTitamasya viSvak-viSvagdevA uttarApADhAH61hApaSTitamasya || anukrama [81] ~327~ Page #329 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa puSyaH 62, etadupasaMhAramAha-etAni nakSatrANi yugasya pUrvArdai yAni dvASaSTisaGgyAni parvANi teSu krameNa veditavyAni, evaM prAguktakaraNavazAduttarAdde'pi dvASaSTisaGkhyeSu parvasvavagantavyAni / samprati kasmin sUryamaNDale kiM parva samApti yAtIti cintAyAM yatpUrvAcAryairupadarzitaM karaNaM tadabhidhIyate-"sUrassavi nAyabo sageNa ayaNeNa maMDalavibhAgo / ayaNami / je divasA svahie maMDaLe havai // 1 // " asyA vyAkhyA-sUryasyApi parva viSayo maNDalavibhAgo jJAtavyaH svakIyenAyanena, kimuktaM bhavati |-suurysy svakIyamayanamapekSya tasmin tasmin maNDale tasya tasya parvaNaH parisamAptiravadhAraNIyeti, tatra ayane zodhite sati ye divasA uddharitA vartante tatsaye rUpAdhike maNDale tadIpsitaM parva parisamA bhavatIti veditavyaM, eSA karaNagAthA'kSaraghaTanA, bhAvArthastvayam-iha yatparva kasmin maNDale samAptamiti jJAtumiSyate tatsamayA priyate. dhRtvA ca paJcadazabhirguNyate, guNayitvA ca rUpAdhikA kriyate, tataH sambhavanto'vamarAtrAH pAtyante, tato yadi vyazItyadhikena zatena bhAgaH patati tarhi bhAge hate yalabdhaM tAnyayanAni jJAtavyAni, kevalaM yA pazcAdivasasamayA'vatiSThate tadantime maNDale vivakSitaM parva samAptamityavaseyaM, uttarAyaNe vartamAne bAhya maNDalamAdiH karttavyaM dakSiNAyane ca soM-15 bhyantaramiti / samprati bhAvanA kriyate-tataH ko'pi pRcchati-kasmin maNDale sthitaH sUryo yuge prathama parva samApayatIti, iha prathamaM parva pRSTamityekako dhriyate, sa paJcadazabhirguNyate, jAtAH paJcadaza, atraiko'pyavamarAtrI na sambhavatIti na kimapi pAtyate, te ca pazcadaza rUpAdhikAH kriyante, jAtA SoDaza, yugAdau ca prathama parva dakSiNAyane, tata AgataM sarvAbhyantaramaNDalamAdiM kRtvA poDo maNDale pradharma parva parisamAptamiti / tathA'paraH pRcchati-caturtha parva kasmin maNDale parisamAmo anukrama [81] ~328~ Page #330 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ----------------- mUla [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prata sUtrAMka CCTS [16] dIpa tIti !, tatra catuSko dhriyate, dhRtvA ca paJcadazabhirguNyate, jAtA SaSTiH, atraiko'tramarAtraH sambhavatItyekaH pAtyate, jAtA 10 prAbhRte ptivRttiH ekonaSaSTiH 59, sA bhUyo'pyekarUpayutA kriyate, jAtA SaSTiH, AgataM sarvAbhyantaramaNDalamAdiM kRtvA paSTitame maNDale caturthe| 20prAbhUta(maLa0) parva samAptamiti / tathA paJcaviMzatitamaparvajijJAsAyAM paJcaviMzatiH sthApyate, sA paJcadazabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni prAbhRte paJcasaptatyadhikAni 375, atra paDavamarAtrA jAtA iti SaT zodhyante, jAtAni trINi zatAni ekonasaptatyadhikAni 369, // 16 // teSAM vyazItyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhI dvau, pazcAttiSThanti trINi, tAni rUpayutAni kriyante, jAtAni catvAriyoAmArAsUpa, parvakaraNAni dAca dvau labdhau tAbhyAM dve ayane dakSiNAyanottarAyaNarUpe zuddhe, tata AgataM tRtIye dakSiNAyanarUpe sarvAbhyantaramaNDalamAdita kRtvA caturthe maNDale pazcaviMzatitama parva parisamAptamiti / caturvizatyadhikazatatamaparvajijJAsAyAM caturvizatyadhika zataM | sthApyate, tatpazcadazabhirguNyate, jAtAnyaSTAdaza zatAni pazyadhikAni 1860, caturvizatyadhikaparvazate ca triMzadamavarAtrA bhUtA iti priMzatpAtyate, jAtAni pazcAdaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tAni rUpayutAni kriyante, jAtAni aSTAdaza zatAnyekatriMzadadhikAni 1831, teSAM vyazItyadhikena zatena bhAge hate labdhAni dazAyanAni pazcAdavatiSThate ekA, dazamaM ca ayanaM yugaparyante uttarAyaNaM, tata AgatamuttarAyaNaparyante sarvAbhyantare maNDale caturvizatyadhika zatatama parva samAptamiti / samprati kiM parva kasmin sUryanakSatre samAptimadhigacchati etannirUpaNArtha yatpUrvAcAryaiH karaNamukta | baa||16|| tadupadazyate-'cauvIsasayaM kAUNa pamANaM pajae ya paMca phalaM / icchApabehiM guNaM kAUNaM pajjayA laddhA // 1 // aTThArasa ya saehiM tIsahiM sesagaMmi guNiyammi / sattAvIsasaesuM aTThAvIsesu pUsaMmi // 2 // sattaibisaThThINaM sabaggeNaM tao u anukrama [81] ~329~ Page #331 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] 2-0E 56555*5% ja sesaM / taM rikkhaM sUrassa u jattha samattaM havA parva // 3 // etAsAM tisaNAM gAthAnAM krameNa vyAkhyA-rAzikavidhI caturvizatyadhikazatapramANe pramANarAziM kRtvA paJca paryAyAn phalaM kuryAt , kRtvA ca IpsitaiH parvabhirguNaM-guNakAraM vidadhyAt, vidhAya cAyena rAzinA-caturvizatyadhikazatarUpeNa bhAgo hartavyo, bhAge hute yalabdha te paryAyAH zuddhA jJAtavyAH, yatpunaH zeSamavatiSThate tadaSTAdazabhiH zataiH triMzadadhikaiguNyate, guNite ca tasmin saptaviMzatizateSu aSTAviMzatyadhikeSu zuddheSu puSyaH zukyati, tasmin zuddhe saptaSaSTisaGkhyA yA dvASaSTayastAsAM sarvAgreNa yanavati, kimuktaM bhavati ?-saptapathA dvASaSTau guNitAyAM yad bhavati tena bhAge hate thalabdhaM tAvanti nakSatrANi zuddhAni draSTavyAni, yatpunastato'pi-bhAgaharagAdapi zeSamavatiSThate tadakSaM sUryasya sambandhi draSTavyaM yatra vivakSitaM parva samAptamiti, eSa karaNagAthAtrayAkSarArthaH / bhAvanA sviyam-yadi caturvizatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tata ekena parvaNA kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-124 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate, jAtastAvAneva paJcakarUpaH, tasyAyena rAzinA caturviMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, sa ca stokatvAdbhAgaM na prayacchati, tato nakSatrAnayanArtha aSTAdazabhiH zataitriMzadadhikaiH saptapaSTibhAgairguNayiSyAma iti guNakAracchedarAzyoranApavartanA, jAto guNakArarAziva zatAni paJcadazottarANi 915 chedarAziSiSTiH 62, tatra pazca navabhiH zataiH paJcadazottarairguNyante, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni paJcasaptatyadhikAni |4575, puSyasya catuzcatvAriMzad bhAgA vASaSTyA guNyante, jAtAni saptaviMzatiH zatAni aSTAviMzatyadhikAni | |2728, etAni pUrvarAzeH zodhyante, sthitAni pazcAdaSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, tatra chedarA dIpa anukrama [81] Duo Ci Wei Zhong Duo Jiao Duo ~330~ Page #332 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: S prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [81] sUryaprajJa- ziSiSTirUpaH saptaSaSTyA guNyate, jAtAni ekacatvAriMzat zatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate,10yAbhRte tivattiH tatra rAzeH stokatvAt bhAgo na labhyate, tato divasA AnetavyAH, tatra cachedarAzipiSTirUpA, paripUrNanakSatrAnayanAthai 20prAbhUta(mala) hi dvApaSTiH saptapadhyA guNitAH, paripUrNa ca nakSatramidAnI nAyAti, tato mUla eva dvApaSTirUpazchedarAziH, kevalaM paJcabhiH mAbhRte saptaSaSTibhAgairahorAtro bhavati, tato divasAnayanAya dvASaSTiH paJcabhirguNyate, jAtAni trINi zatAni dazottarANi 310, yugsNvts||162|| tairbhAgo hiyate, labdhAH pazca divasAH, zeSa tiSThati dve zate saptanavatyadhike 297, te muhUrtAnayanArthaM triMzatA guNyante, tatra | rAsU 56 pakaraNAni guNakAracchedarAzyoH zUnyenAvapartanA jAto guNakArarAzistrikarUpazchedarAzirekatriMzat , tatra trikenoparitano rAzirguNyate jAtAnyaSTau zatAnyekanavatyadhikAni 891, teSAmekatriMzatA bhAgo hiyate, labdhA aSTAviMzatirmuharrAH 28 ekasya ca muhUrtasya5 trayoviMzatirekatriMzadbhAgAH AgataM prathamaM parva azleSAnakSatrasya paJca divasAnekasya ca divasasyASTAviMzatiM muhartA-18 nekasya ca muhUrtasya trayoviMzatimekatriMzadbhAgAn bhuktvA samAptaM, athavA puSye zuddhe yAni sthitAni pazcAdaSTAdaza zatAni saptacatvAriMzadadhikAni 1847, tAni sUryamuhUrtAnayanAya triMzatA guNyante jAtAni paJcapaJcAzatsahasrANi catvAri za&AtAni dazottarANi 55410, teSAM prAgutana chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhAstrayodaza muhUtAH 13, zeSANi tiSThanti caturdaza zatAnyaSTottarANi 1408, tato'mUni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvASaSTyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyo 162 // doSadhyA'pavattenA, tatra guNakArarAzirekakarUpazchedarAziH saptaSaSTirUpastatra ekena guNito rAzistAvAneva jAtaH 1408, tasya saptaSayA bhAgo hiyate, labdhA ekaviMzatiH 21 dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTi 4% AXEE* % ~331~ Page #333 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ---------- ------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] bhAgaH, tata AgataM yugasyAdI prathama parva amAvAsyAlakSaNamazleSAnakSatrasya trayodaza muhUrtAnekasya ca muhUrtasya ekaviMzati dvApaSTibhAgAnekasya ca dvASaSTibhAgasya eka saptapaSTibhAgaM bhuktvA sUryaH samApayati, tathA ca vakSyati-tA eesiNaM paMcahaM saMbaccharANaM paDhama amAvAsaM caMde keNa nakkhatteNaM joeDa, tA asilesAhi, asilesANaM ekamuhutte cattAlIse bAvahibhAgA muhattassa bAvaDibhAgaM ca sattahihA chittA chAvahi cuNNiA sesA / taM samayaM ca NaM sUre keNaM nakkhatteNaM jo-4 ei, tA asilesAhiM ceSa, asilesANaM eko muhatto cattAlIsaM bAvaDibhAgA muhuttassa pAvahibhAgaM ca sattahihA chettA chAvahI cuNiyA sesA' iti, tathA yadi caturvizatyadhikena parSazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe !, raashitrysthaapnaa-124|5|2| atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAziH paJcakarUpo guNyate, jAtA daza 10, teSAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, te ca stokavAd bhAgaM na prayacchanti, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataitriMzadadhikairguNayitacyA iti, guNakArakachedarAzyoraTTenApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 1915 chedarAziSiSTiH 62, tatra navabhiH zataiH paJcadazottaraiH daza guNyante, jAtAni ekanavatiH zatAni paJcAzaduttarANi 9150, tebhyaH saptaviMzatiH zatAnyaSTAviMzatyadhikAni puSyasatkAni zodhyante, sthitAni pazcAccatuHSaSTiH zatAni dvAviMzatyadhikAni 6422, chedarAziauSaSTirUpaH saptapaTyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni | |4154, tairbhAgo hiyate, lagdhamekaM nakSatra, tathAzleSArUpamazleSAnakSatraM cAddhakSetraM ata etatUgatAH paJcadaza sUryamuhatto adhikA veditavyAH, zeSANi tiSThanti dvAviMzatiH zatAnyaSTapazyadhikAni 2268, tato muhU nayanArthametAni triMzatA guNyante, jAtA dIpa 155555575 anukrama [81] ~ 332~ Page #334 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] A dIpa sUryaprajJa- nyaSTaSaSTiH sahasrANi catvAriMzadadhikAni 68040 teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hriyate, labdhAH poDaza mahaH 16. 10 prAbhate dizeSANyavatiSThante paJcadaza zatAni SaTsaptatyadhikAni 1576, tAni dvASaSTibhAgAnayanA dvASaSTyA guNayitavyAnIti guNa-420 prAbhRta(mala0) kAracchedarAzyopaTyA'pavartanA, jAto guNakArarAzirekarUpaH chedarAziH saptaSaSTiH 67, tatroparitano rAzirekena guNitastA- prAbhRte // 16 // vAneva jAtaH, tasya saptaSaSTyA bhAge hute labdhAskhayoviMzatidvopaSTibhAgAH 23 ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptapaSTi- yugasaMvatsa |bhAgAH 35, tatra ye labdhAH SoDaza muhattoM ye coddharitAH pAzcAtyAH pazcadaza muhUrtAste ekatra mIlyante, jAtA ekatriMzat 31,IXL tatra triMzatA maghA zuddhA, pazcAduddharatyekaH sUryamuhUrtaH, tata AgataM dvitIya parva zrAvaNamAsabhAvi paurNamAsIrUpaM pUrvaphAlgunInakSatrasyaikaM muhUrtamekasya ca muhUrtasya trayoviMzati dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzataM saptaSaSTibhAgAna bhuktvA sUryaHparisamApayatIti, tathA ca vakSyati-"tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama puNNamAsiM caMde keNaM nakkhatteNaM joeDa | tApaNihAdi, dhaNikANaM timi muhuttA egUNavIsaM ca bAvahibhAgA muhuttassa vAvaDibhAgaM ca sattavihA chettA paNNaTTI cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa nakkhatteNaM joei, tA puSAhiM pharaguNIhiM puSANaM phagguNINaM aTThAvIsa va muhuttA | aThThAvI(tI)saMca bAvadvibhAgA muhuttassa bAvaDibhAgaM ca sattachihA chettA battIsa cuNiyA bhAgA sesA" iti, tathA yadi catu-18 |viMzatyadhikena parvazatena paJca sUryanakSatraparyAyA labhyante tatanibhiH kiM labhAmahe ?, rAzivayasthApanA-124 / 5 / 3 // atrAntyena rAzinA trikalakSaNena madhyo rAziH paJcakarUpo guNyate, jAtAH paJcadaza 15, teSAmAyena rAzinA bhAgaharaNaM, tatra rAzeH stokatvAd bhAgo na labhyate, tato nakSatrAnayanArthamaSTAdazabhiH zataitriMzadadhika sakSaSaSTibhAgairguNayiSyAma iti anukrama [81] 4-9-25% 8059 SAREauraton international ~333~ Page #335 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH guNakAracchedaza zyoranApavarttanA, jAto guNakArarAzirnava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAzidvapaSTiH 62, tatra navabhiH zataiH paJcadazottaraiH paJcadaza guNyante, jAtAni trayodaza sahasrANi sapta zatAni paJcaviMzatyadhikAni 13725, tebhyaH saptaviMzatiH zatAnyaSTAviMzatyadhikAni puSyasatkAni zodhyante, sthitAni paJcAddaza sahasrANi nava zatAni saptanavatyadhikAni 10997, chedarAzidvaSaSTirUpaH saptapaTyA guNito jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpaJcAzadadhikAni 4154, tairbhAgo hiyate, labdhe dve nakSatre 2, te cAzleSAmaghArUpe, azleSAnakSatraM cArddhakSetramityetadgatAH paJcadaza sUryamuhUrttA uddharitA veditavyAH, zeSANi tiSThanti paviMzatiH zatAni navAzItyadhikAni 2689, etAni muhUrttAnayanArthaM triMzatA guNyante, jAtAnyazItiH sahasrANi SaT zatAni saptatyadhikAni 80670, teSAM chedarAzinA 4154 bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmuharttAH 19, zeSANyavatiSThante saptadaza zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 1744, etAni dvApaSTibhAgAnayanArtha dvApaSTyA guNayitavyAnIti guNakAracchedarAzyodvapaTyA'pavarttanA, jAto guNakArarAzirekarUpaH chedarAziH saptaSaSTiH 67, tatroparitano rAzirekena guNitastAvAneva jAtaH 1444, tasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH SaDviMzatirdvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgau / 23 / tatra ye dadhA ekonaviMzatirmuhUrttAH ye cauddharitAH pAzcAtyAH pazcadaza muharttAste ekatra mIlyante, jAtAzcatustriMzanmuhUrttAH, tatra viMzatA pUrvaphAlgunI zuddhA, zepAstiSThanti catvAro muhUrttAH, tata AgataM tRtIyaM parva bhAdrapadagatAmAvAsyArUpaM uttarAphAlgunInakSatrasya caturo muhUrttAnekasya ca muharttasya paviMzatiM dvASaSTibhAgAnekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgau bhuktvA sUryaH parisamApayati, tathA ca vakSyati , Education Internation For Par Use Only ~ 334~ Page #336 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ThivA prata sUtrAMka [16] |'tA eesiNaM paMcaNha saMvaccharANaM docaM amAvAsaM caMde keNaM nakkhatteNaM jIei ?, tA uttarAhiM phagguNIhi, uttaraphaggu- 10prAbhUte NALININaM cattAlIsa muhattA paNNattIsaM bAvadvibhAgA muhattassa bAvaDibhAgaM ca sattavihA chettA paNNahI cuNiyA bhAgA sesA.20 prAbhata(mala.) | samayaM ca NaM sUre keNaM naksatteNaM joei, tA uttarAhiM ceva phagguNIhi, uttarANaM phagguNINaM cattAlIsaM muhuttA paNatIsa prAbhRte ca bAvahibhAgA muhuttarasa vAvaDibhAgaM ca sattaDihA chettA paNNavI cuNiyA bhAgA sesA" iti, evaM zeSaparvasamApakAnyapi yugsNvts||164|| | sUryanakSatrANyAnetanyAni / athavedaM parvasu sUryanakSatraparijJAnArtha pUrvAcAryopadarzitaM karaNaM-'tittIsaM ca muhattA visaDi bhAgorAsU56 pavekaraNAni ya do muhuttassa / cuttI cuNNiyabhAgA pavIkayA rikkhadhuvarAsI // 1 // icchApaJcaguNAo dhuvarAsIo ya sohaNaM kuNasu / pUsAINaM kamaso jaha dihamaNatanANIhiM // 2 // ugavIsaM ca muhuttA teyAlIsaM bisaTibhAgA ya / tecIsa cuNNiyAo pUsarasa ya sohaNaM evaM // 3 // uguyAlasayaM uttaraphaggu uguNaha do visAhAsu / cattAri navottara uttarANa sADhANa sojhANi / (paM0 5000) // 4 // sacatya pussasesaM sojhaM abhiissa cauraugavIsA / bAvaThI chanbhAgA battIsa nuNiyA bhaagaa||5|| guNattarapaMcasayA uttarabhaddaSaya satta uguviisaa| rohiNi ahanavottara puNabasaMtammi sojjhANi // 6 // aTThasayA uguvIsA bisahibhAgA ya hoMti cauvIsaM / chAvahI sattahibhAgA pusassa sohaNagaM // 7 // etAsAM krameNa vyAkhyAtrayastriMzanmuhattoM ekasya ca muhUrtasya dvau dvApaSTibhAgAvekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzacUrNikAbhAgAH 33 / 2 / 34, eSa sarveSvapi parvasu parvIkRta-ekena parvaNA niSpAdita RkSadhruvarAziH-sUryanakSatraviSayo dhruvarAziH, kathametasyotpattiriti cet // 16 // ucyate, trairAzikAt , taccedaM trairAzika-yadi caturvizatyadhikena paryazatena pazca sUryanakSatraparyAyA labhyante, tata ekena dIpa anukrama [81] *RO ~335~ Page #337 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH) (17) prAbhata [10], .................-- prAtiprAbhata [20], -------- -- mUla [56] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti x + + prata sUtrAMka + + [16] + parvaNA kiM labhAmahe ?, raashitrysthaapnaa-124|5|1atraantyen rAzinA madhyarAzirguNyate, jAtaH sa tAvAneva, ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tataH caturviMzatyadhikena parvazatena bhAgo driyate, tatroparitanarAzeH stokatvAda |bhAgo na labhyate, labdhA ekasya sUryanakSatraparyAyasya paJca caturvizatyadhikazatabhAgAH, tatra nakSatrANi kurma ityaSTAdazabhiH 4 zataiH triMzadadhikaiH saptapaSTibhAgaiH paJca guNayiSyAma iti guNakAracchedarAzyoraTTainApavartanA, jAto guNakArarAzinava zatAni paJcadazottarANi 915, chedarAziSiSTiH 62, tatra navabhiH zataiH paJcadazottaraiH pazca guNyante, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni paJcasaptatyadhikAni 4575, etAni muhUrttAnayanAtha triMzatA guNyante, jAtamekaM lakSaM saptatriMzatsahasrANi zate paJcAzadadhike 137250, chedarAzizca dvApaSTirUpaH saptaSaThyA guNyate, jAtAnyekacatvAriMzacchatAni catuSpazcAzadahai dhikAni 4154, tairbhAgo hiyate labdhAstrayastriMzanmuhUrtAH 33, zeSa tiSThatyaSTaSaSTyadhikaM zataM 168, etad dvApaSTibhAgAnayanArthaM dvASaSTyA guNayitavyamiti guNakAracchedarAzyoSadhyA'pavartanA, jAto guNakArarAzirekarUpazchedarAziH saptapaSTirUpaH, ekena ca guNitaM tadeva bhavati, tato'STapathyadhikameva zataM jAtaM, tasya saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhau dvau dvApaSTibhAgI, ekasya ca dvApaSTibhAgasya catustriMzatsaptaSaSTibhAgA iti / 'icchApotyAdi, icchAviSayaM yatparva-parvasaGkhyAnaM tadicchAparva tadguNo-guNakAro yasya dhruvarAzestasmAt , kimuktaM bhavati ?-IpsitaM yasparva tatsalAyA guNitAt dhruvarAzeH puSyAdInAM nakSatrANAM kramaza:-krameNa zodhanaM kuryAdyathA diSTa-yathA kathitamananta jJAnibhiH, kathaM kathitamityAha-ugavIsaM cetyAdi gAthA, ekonaviMzatirmuhartA ekasya ca muhartasya tricatvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya trayaviMzarNikA dIpa anukrama [81] ~336~ Page #338 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJa ptivRttiH (mala.) prata sUtrAMka // 16 // [16] dIpa bhAgAH 19 // 43 / 33 / etad-etAvatpramANaM puSyazodhanakaM, kathametAvataH puSyazodhanakasyotpattiriti cet, ucyate, iha 10 prAbhRte pAzcAtya yugaparisamAptI puSyasya trayoviMzatiH sataSaSTibhAgA gatAzcatuzcatvAriMzadavatiSThante, tataste muhU nayanA) triMzatA 420 prAbhUtaguNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1320, teSAM saptaSaTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmudrAH 19, zeSAstiSThati saptacatvAriMzat 47, sA dvASaSTibhAgAnayanArtha dvApaTyA guNyate, jAtAnyekonatriMzat zatAni catuI-12 lArAH sU56 zottarANi 2914, tata eteSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAnicatvAriMzat dvApaSTibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya upakaraNAni trayastriMzat saptapaSTibhAgA iti / 'uguyAlasaya mityAdi, ekonacatvAriMza-ekonacatvAriMzadadhikaM muhUrttazatamuttarAphA-1 lgunInA-uttarAphAlgunIparyantAnAM nakSatrANAM zodhyam 139, dve zate ekonapaSTe-ekonaSaSTyadhike vizAkhAsu-vizAkhA-11 paryanteSu zodhye 259, catvAri muhUrtazatAni nabottarANi uttarASADhAnAM-uttarASADhAparyantAnAM nakSatrANAM zodhyAni 409, 'sabasthe'tyAdi, eteSu sarveSvapi zodhaneSu yatpuSyasya muhUrtebhyaH zeSa-tricatvAriMzanmuhartasya dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASa-I |STibhAgasya trayastriMzatsaptaSaSTibhAgA iti tatpratyeka zodhanIyaM, tathA abhijitazcatvAri muhUrta zatAni ekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni SaTU dvApaSTibhAgA muhUrtasyaikasya ca dvApaSTibhAgasya dvAtriMzacUrNikAbhAgAH-saptapaSTibhAgA iti zodhyam , etAvatA puSyAdInyabhijidantAni nakSatrANi zukvantItibhAvArthaH / tathA 'uguNattaretyAdi, ekonspttaani-ekonspt-Il||15|| tyadhikAni pazca muhUrtazatAni uttarabhAdrapadAnAM-uttarabhAdrapadAntAnAM zodhyAni 569, tathA saptazatAnyekonaviMzAni4 ekonaviMzatyadhikAni 719 rohiNIparyantAnAM zodhyAni, punarvasvante-punarvasuparyante aSTau zatAni navottarANi 8094 anukrama [81] ~337~ Page #339 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 42-% [16] 84% dIpa zobhyAni / 'aTThasae'tyAdi, aSTau zatAnyekonaviMzAni-ekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzati - paSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgA iti puSyasya zodhanaka, etAvatA paripUrNa eko nakSatraparyAyaH zukSyatIti tAtparyArthaH, eSa karaNagAthAkSarArthaH / sampratikaraNabhAvanA kriyate-tatra ko'pi pRcchati prathama parva kasmin sUryanakSatre parisamAptimupaiti !, tatra dhruvarAzistrayastriMzanmuhUrtA ekasya ca muhUrtasya dvau dviSaSTibhAgAvekasya ca dvASaSTi|bhAgasya catusviMzat saptaSaSTibhAgA ityevaMrUpo dhriyate 33 // 2||34||dhRtvaa caikena guNyate, ekena guNitaM tadeva bhavati, tataH puSyazodhanakamekonaviMzatirmuhurtAH ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzasaptapaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhyate, tata sthitAtrayodaza muhUrtA ekasya ca muhartasya ekaviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptaSaSTibhAgaH / 13 / 21 / 1, tata AgatametAvadazleSAnakSatrasya sUryo bhuktvA prathama parva zrAvaNamAsabhAvyamAvAsyAlakSaNaM parisamApayatIti / dvitIyaparvacintAyAM sa eva dhruvarAziH 23 / 2 / 34 dvAbhyAM guNyate, jAtA SaTpaSTimuhartAH ekasya ca muhUrtasya paJca dvASaSTibhAgAH ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekaH sptpssttibhaagH| 66 / 5 / 1, etasmAd yathoditapramANa 19 / 43 / 33 puSyazodhanakaM zodhyante, sthitAH pazcAt paTcatvAriMzanmuhartAH yoviMzatipiSTibhAgAH muhartasya ekasya ca dvApaSTibhAgasya pazcatriMzatsaptapaSTibhAgAH 46 / 23 / 35 / tataH paJcadazabhirmuhUttarazleSA zuddhA triMzatA maghA, sthitaH pazcAdeko muhUrtaH tata AgataM dvitIyaM parva pUrvaphAlgunInakSatrasyaikaM muhartamekasya ca muhUrtasya / trayoviMzatiM dvApaSTibhAgAnekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzataM saptaSaSTibhAgAn bhukvA sUryaH parisamAptiM nayati / tRtIya 95 anukrama [81] THESEX SARERaininanatana ~338~ Page #340 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], .............--- prAbhataprAbhUta [20], ...........- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- sivRttiH (mala.) gA prAbhRte [16] // 166 // dIpa parvacintAyAM sa eva dhuvarAziH / 33 / 2 / 34 tribhirguNyate jAtA navanavatirmuhartAH ekasya ca muhUrtasya sapta dvApaSTi-1410 prAbhate bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptapaSTibhAgAH 99 / 7 / 35, etasmAtpuNyazodhanaM 19 / 43 / 331 zodhyante,130prAbhRta|sthitAH pazcAdekonasaptatirmuhartAH ekasya ca muhUrtasya paviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgI |69 / 26 / 2, tataH pazcadaMzabhirmuha razleSA triMzatA maghA triMzatA pUrvaphAlgunI, sthitAH pazcAt catvAro muhartA, AgataMyugasaMvatsatRtIyaM parva bhAdrapadAmAvAsyArUpamuttaraphAlgunInakSatrasya caturo muhUrttAnekasya ca muhUrtasya patriMzatiM dvApaSTibhAgAn ekasya | |ca dvASaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgI bhuktvA sUryaH parisamApayati, evaM zeSaparyasvapi sUryanakSatrANi veditavyAni / tatra kAparvakaraNAni yugapUrvArddhabhAvidvApaSTiparvagatasUryanakSatrasUcikA imAH pUrvAcAryopadarzitA gAthA:-"sappabhaga ajamadugaM hattho cittA visAha mitto ya / jeTTAigaM ca chakaM ajAbhivuhIdu pUsAsA ||1||chkN ca kattiyAI piibhaga ajjamadurga ca cittA ya / vAu visAhA aNurAha je AuM ca vIsudurga // 2 // savaNa dhanihA ajadeva abhivuDDI du assa jamabahulA / rohiNi | somadiidugaM puraso pii bhagajamA hattho // 3 // cittA ya jivajjA abhiIaMtANi aha riksANi / ee jugapuraddhe | bisahipabesu rikkhANi // 4 // " etAsAM vyAkhyA-prathamasya parvaNaH samAptau sUryanakSatraM sarpaH-sarpadevatopalakSitA | azleSA 1, dvitIyasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 2 tato'yamadvikamiti tRtIyasya parvaNo'rthamadevatopalakSitA // 166 // uttaraphAlgunyaH 3 caturthasyApyuttaraphAlgunyaH 4 paJcamasya hastaH 5 SaSThasya citrA 6 saptamasya vizAkhA 7 aSTamasya mitromitradevatopalakSitA anurAdhA 8 tato jyeSThAdika paTU krameNa vaktavyam , tadyathA-vamasya jyeSThA 9 dazamasya mUlaM 10 5 anukrama [81] OMOMOM ~339~ Page #341 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa ekAdazasya pUrvApADhA 11 dvAdazasyottarASADhA 12 trayodazasya zravaNaH 13 caturdazasya dhaniSThA 14 paJcadazasya ajA-- ajadevatopalakSitAH pUrvabhAdrapadAH 15 SoDazasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevatopalakSitA uttarabhadrapadA 16 saptadazasyottarabhadrapadA 17 aSTAdazasya puSyaH-puSyadevatopalakSitA revatI 18 ekonaviMzatitamasyAzvaH-azvadevatopalakSitA azvinI 19 padaM ca kRttikAdikamiti, viMzatitamasya kRttikAH 20 ekaviMzatitamasya rohiNI 21 dvAviMzatitamasya mRgaziraH 22 * trayoviMzatitamasyAI 23 caturviMzatitamasya punarvasuH 24 paJcaviMzatitamasya puSyaH 25 paDUviMzatitamasya pitaraH-pitRde vatopalakSitA maghAH 26 saptaviMzatitamasya bhago-bhagadevatopalakSitAH pUrvaphAlgundaH 27 aSTAviMzatitamasyAryamA-arthamadevA uttaraphAlgunyaH 28 ekonatriMzattamasyApyuttaraphAlgunyaH 29 triMzattamasya citrA 30 ekatriMzattamasya vAyu:-vAyudevatopalakSitA svAtiH 31 dvAtriMzattamasya vizAkhA 32 trayastriMzattamasthAnurAdhA 33 caturviMzattamasya jyeSThA 34 paJcatriMzattamasya punarAyu:-AyurdevatopalakSitAH pUrvASADhAH 35 SaTtriMzattamasya viSvagadevA uttarASADhA 36 saptatriMzattamasyApyuttarApADhA 37 aSTAtriMzattamasya zravaNaH 38 ekonacatvAriMzattamasya dhaniSThA 39 catvAriMzattamasyAja:-ajadevatopalakSitA pUrvabhadrapadA 40 ekacatvAriMzattamasyAbhivRddhiH-abhivRddhidevA uttarabhadrapadAH 41 dvAcatvAriMzattamasyApyuttarabhadrapadA 42 catvAriMzattamasyAzyA-azvadevA azvinI 43 catuzcatvAriMzattamasya yamo-yamadevA bharaNI 44 paJcacatvAriMzattamasya bahulA:-kRttikAH 45 SaTcatvAriMzattamasya rohiNI 46 saptacatvAriMzattamasya somaH-somadevopalakSitaM mRgaziraH 47 aditidvi kamiti aSTacatvAriMzattamasyAditiH-aditidevopalakSitaM punarvasunakSatra 48 ekonapazcAzattamasyApi anukrama [81] ~340~ Page #342 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [16] dIpa sUryaprajJa- punarvasunakSatra 49 pazcAzattamasya puSyaH 50 ekapazcAzattamasya pitA-pitRdevA maghAH 51 dvApaJcAzattamasya mano-bhagade- 10 prAbhRte ptivRttiH4 vatopalakSitAH pUrvaphAlgunyaH 52 tripazcAzattamasyAryamA arthamadevatopalakSitA uttaraphAlgunyaH 53 catuHpazcAzattamasya 420 prAbhUta (mala hastaH 54 ata ajhai citrAdIni abhijitparyantAni jyeSThAvarjAnyaSTau nakSatrANi krameNa vaktavyAni, tadyathA-pacapazcAzatta &aa prAbhRte // 167 // masya citrA 55 SaTpaJcAzattamasya svAtiH 56 saptapazcAttamasya vizAkhA 57 aSTapazAzattamasya anurAdhA 58 ekaoNnaSa- yugasavatsa|STitamasya mUlaH 59 SaSTitamasya pUrvASADhAH50 ekapaSTitamasyottarASADhAH 61 dvApaSTitamasyAbhijiditi 12, etAni X parvakaraNAni nakSatrANi yugasya pUvArddha dvApaSTisahayeSu parvasu yathAkrama yuktAni / evaM karaNavazena yugasyottarAddhe'pi dvApaSTisaha parvasu jJAtavyAni / kiM parva caramadivase kiyatsu muhUrteSu gateSu samAptimiyattItyetadviSayaM yatkaraNamabhihitaM pUrvAcAryestadabhidhI-II yate-carahiM hiyammi paye eke sesami hoi kaliogo / besu ya dAvarajummo tisu teyA camu kddjummo||1||kli-13I [oge teNabaI pakkhevo dAvarammi bAvahI / teUe ekatIsA kaDajumme natthi pakkhevo // 2 // sesaddhe tIsaguNe vAvaThI bhAi-lA yaMmi jaMlI / jANe taisu muhattesu ahorattassa taM parva // 3 // " etAsAM krameNa vyAkhyA-parvaNi-parvarAzI ctubhibhke| sati yokaH zeSo bhavati tadA sa rAziH kalyojo bhaNyate dvayoH zeSayorvAparayugmasthiSu zeSeSu vetIjakSatueM zepeSu kRtayugmaH, 'kali oyetyAdi, tatra kalyojorUparAzI vinavatiH prakSepaH-prakSepaNIyo rAziH, dvAparayugme dvASaSTiH taujasi | 4 // 167n [ekatriMzat kRtayugme nAsti prakSepaH, evaM prakSiptaprakSepANAM parvarAzInAM satAM caturvizatyadhikena parvazatena bhAgo hiyate, hate ca bhAge yaccheSamavatiSThate tasyAyaM vidhi:-'sesaddhe'ityAdi, zeSazcaturvizatyadhikena zatena bhAge hate avaziSTa anukrama [81] ~341~ Page #343 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 56 ] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [20], mUlaM [ 56 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH svArddhaM kriyate, kRtvA ca triMzatA guNyate, guNayitvA ca dvApaTyA bhajyate, bhakte sati yallabdhaM tAn muhUrttAn jAnIhi, labdhazeSaM muharttabhAgAn tata evaM svaziSyebhyaH prarUpaya, tadvivakSitaM parva cazme ahorAtre sUryodayAttAvatsu muhUrtteSu tAvatsu ca muhUrttabhAgeSu atikrAnteSu parisamAptamiti, eSa karaNagAthAkSarArthaH / bhAvanA tviyam prathamaM parva gharame'horAtre kati muharttAnatikramya samAptamiti jijJAsAyAmeko priyate, ayaM kila kalyojI rAzirityatra trinavatiH prakSipyate, jAtA caturnavatiH, asya caturviMzatyadhikena zatena bhAgo harttavyaH, sa ca bhAgo na labhyate rAzeH stokatvAt, tato yathAsambhavaM karaNalakSaNaM karttavyaM, tatra caturnavaterarddha kriyate, jAtA saptacatvAriMzat 47, sA triMzatA guNyate, jAtAni caturdaza zatAni dazottarANi 1410, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuharttA 22, zeSA tiSThati SaTcatvAriMzat 46, tata dyacchedakarAzyorarddhanApavarttanA, labdhAstrayoviMzatirekatriMzadbhAgAH 33, AgataM prathamaM parva carame ahorAtre dvAviMzatiM muhUrttAn ekasya ca muhUrttasya trayoviMzatimekatriMzadbhAgAnatikramya samAptiM gatamiti / dvitIyaparvajijJAsAyAM dviko priyate, sa kila dvAparayugmarAziriti dvASaSTiH prakSipyate, jAtA catuHSaSTiH, sA ca caturviMzatyadhikasya zatasya bhArga na prayacchati tatastasyArddhaM kriyate, jAtA dvAtriMzat sA triMzatA guNyate, jAtAni nava zatAni SaSyadhikAni 960, teSAM dvApaTyA bhAgo hiyate, labdhAH paJcadaza muhUrttAH 15, pazcAdavatiSThate triMzat, ttnychedycchedkr| zyora nApavarttanA, labdhAH paJcadaza ekatriMzadbhAgAH 15, AgataM dvitIyaM parva carame'horAtre paJcadaza muhUrttAnekasya ca muhUrttasya paJcadaza ekatriMzaddhAgAnatikramya [ dvitIyaM parva ] samAptamiti / tRtIyaparvajijJAsAyAM triko priyate, sa kila tIjorAziriti tatraikatriMzat Education International For Parts Only ~342~ wor Page #344 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------------------- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamajJativattiH prata sUtrAMka (maru0) // 16 // [16] prakSipyate, jAtA catustriMzat 34, sA caturvizatyadhikasya zatasya bhAgaM na prayacchati tatastasyAI kriyate, jAtAH sapta- 10yAbhRte daza, te triMzatA guNyante, jAtAni pazca zatAni dazottarANi 510, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA aSTau 8, zeSA- 20prAbhUtastiSThanti caturdaza 14, tata chedyacchedakarAzyoraddhenApavartanA, labdhAH sapta ekatriMzatbhAgAH, AgataM tRtIyaM parva carame-12 horAtre aSTau muha nekasya sapta ekatriMzadbhAgAnatikramya samAptiM gatamiti / caturthaparvajijJAsAyAM catuSko priyate, sAsa rAHsU 56 kila kRtayugmarAziriti na kimapi tatra prakSipyate, catvArazcaturviMzatyadhikasya zatasya bhAgaM na prayacchati, tataste'rddha kriyante, parvakaraNAta jAtI dvI, tI triMzatA guNyete, jAtA paSTiH 60, tasyA dvASaSTyA bhAgo hiyate, bhAgazca na labhyate iti chedyacchedakarAzyoraddhenApavartanA, jAtAtriMzadekatriMzadbhAgAH AgataM caturthaM parva carame'horAtre muhUrtasya triMzatamekatriMzaddhAgAnatikramya samApti gacchatItyevaM zeSeSvapi parvasu bhAvanIyaM / caturvizatyadhikazatatamaparvajijJAsAyAM caturviMzatyadhikaM zataM dhriyate, tasya kila catubhirbhAge hate na kimapi zeSamavatiSThate iti kRtayugmo'yaM rAziH, tato'tra na kimapi prakSipyate, tatazcaturvizatyadhikena zatena | |bhAgo hiyate, jAto rAzinilepaH, AgataM paripUrNa caramamahorAtra bhuktvA caturviMzatitama parva samAptiM gatamiti / tadevaM yathA|4|| pUrvAcAryaridameva parvasUtramavalambya parvaviSayaM vyAkhyAnaM kRtaM tathA mayA vineyajanAnugrahAya svamatyanusAreNopadarzita, sammati prastutamanuzriyate-tatra yugasaMvatsaro'bhihitaH, sAmprataM pramANasaMvatsaramAha // 16 // -tA pamANasaMvacchare paMcavihe paM0, taM0-nakSatte caMde ur3a Aiye abhivahie (sUtraM 57) // MI-- 'pamANe'tyAdi, pramANasaMvatsaraH paJcavidhaH prajJaptaH, tadyathA-nakSatrasaMvatsara vaatusNvtsrcndrsNvtsr| AdityasaMva-15 dIpa ENTERTAINXXX anukrama [81] ~343~ Page #345 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka + [57] 5 dIpa anukrama saro'bhivatisaMvatsarazca, tatra nakSatracandrAbhivatisaMvatsarANAM svarUpaM prAgevoktamidAnI RtusaMvatsarAMdityasavatsarayo svarUpamucyate-tatra dve ghaTike eko muhUrttatriMzanmuhUrttA ahorAtraH paJcadaza paripUrNA ahorAtrAH pakSaH dvau pakSI mAso dvAdaza mAsAH saMvatsaro, yasmiMzca saMvatsare trINi zatAni padhAdhikAni paripUrNAnyahorAtrANAM bhavati eSa RtusaMvatsara, Rtavo lokaprasiddhAH vasantAdayaH tatpradhAnaH saMvatsara RtusaMvatsaraH, asya cAparamapi nAmadayamasti, tadyathA-karmasaMva-14 tsaraH savanasaMgharasaraH, tatra karma-laukiko vyavahArastatpradhAnaH saMvatsaraH karmasaMvatsaraH, loko hi prAyaH sarvo'pyanenavAlA saMvatsareNa vyavaharati, tathA caitadgataM mAsamadhikRtyAnyatrokam-"kammo niraMsayAe mAso vaSahArakAragI Doe / sesA-1 o saMsayAe pavahAre dukaro cittuM // 1 // " tathA savanaM-karmasu preraNaM 'pU preraNe' iti vacanAt tatpradhAnaH saMvatsarA saba-1 nasaMvatsara ityapyasya nAma, tathA cokta-"ve nAliyA muhatto sahI uNa nAliyA ahoratto / pamarasa ahorasA paklo tIsa diNA mAso // 1 // saMvaccharoja bArasa mAsA pakkhA ya te caudhIsa / tineca sathA saTThA havaMti rAiMdiyANaM tu // 2 // eso u kamo bhaNio niamA saMvaccharassa kammassa / kammosi sAvaNotti ya uuittiya tassa nAmANi // 3 // " tathA yAvatA kAlena SaDapi prAvRDAdayaH RtavaH paripUrNAHmAvRttA bhavanti tAvAn kAlavizeSa AdityasaMvatsaraH, ukai ca"chappi ukapariyahA eso saMyaccharo u Aico" tatra yadyapi loke pazyahorAtrapramANaH prAvRDAdika mAtuH masiddha tathApiNa paramArthataH sa ekaSaSTyahorAtrapramANo veditavyaH, tathaivokSarakAlamavyabhicAradarzanAt , asa eva cAsmin saMvatsare jogina zatAmi yadapathyadhikAni rAtrindivAnAM dvAdazabhizca mAsaiH saMvatsaraM bhavati, tathA cAnyatrApi pazcasvapi saMghatsareSu yathokta [82] ~344~ Page #346 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------- ------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [57] dIpa anukrama 18 meva rAnindivAnAM parimANamupha, "tinni ahorattasayA chAvahA bhakkharo havai vAso / tinni sayA puNa sahA kammo saMva-1310 prAbhUte tivRttiH ccharo hoi // 1 // tinni ahorattasayA caupanA niyamaso havai caMdo / bhAgo ya bAraseva ya bAvavikaeNa cheeNa // 2 // 20prAbhRta. (mala.) tinni ahorattasayA sattAvIsA ya hoti nakSattA / ekkAvannaM bhAgA sattavikaeNa cheenn||3|| tinni ahorattasayA tesI- prAbhRte // 16 // Iceva hoi abhivaDI / coyAlIsaM bhAgA bAvahikaeNa cheeNa // 4 // etAzcatasro'pi gAdhAH sugamAH, idaM ca pratisaM- yugasaMvatsa vatsaraM rAtrindivaparimANamapre'pi vakSyati paramiha prastAvAdukkaM / samprati vineyajanAnugrahAya saMvatsarasaGkhyAto mAsasaGkhyA vApara parvakaraNAni pradarzyate-tatra sUryasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni SaTUSayadhikAni rAtrindivAnAM dvAdazabhizca mAsaiH saMvatsarastatra trayANAM zatAnAM SaTpaTyAdhikAnAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, landhAH triMzat 30, zeSANi tiSThanti SaT, te arddha kriyate, jAtA dvAdaza, tato labdhamekaM divasasyArddha metAvatparimANaH sUryamAsaH, tathA karmasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni | pazyadhikAni rAtrindivAnAM teSAM dvAdazabhirbhAge hRte labdhAtriMzadahorAtrA etAvatkarmamAsaparimANa, tathA candrasaMvatsa-1 rasya parimANaM zrINyahorAtrazatAni catuSpazcAzadadhikAni dvAdaza ca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, tatra trayANAM zatAnAM catuSpazcAzadadhikAnAM dvAdazabhibhoge hate labdhA ekonatriMzadahorAtrAH, zeSAH tiSThanti SaT ahorAtrAH, te dvApaSTibhAgakaraNArtha dvASaSTyA guNyante, jAttAni trINi zatAni dvisaptatyadhikAni 372, ye'pi dvAdaza dvApaSTibhAgA uparitanA P169 // ste'pi tatra prakSipyante jAtAni trINi zatAni caturazItyadhikAni, teSAM dvAdazabhirbhAge hate labdhA dvAtriMzat dvApaSTibhAgA, |etAvaccandramAsaparimANaM / tathA nakSatrasaMvatsarasya parimANaM trINi zatAni saptaviMzatyadhikAni rAtrindivAnAmekasya ca rAtri 94+ [82] ~345~ Page #347 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], ...............-- prAbhataprAbhata [20], ..... ......- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [57] dIpa anukrama ndivasya ekapazcAzatsaptapaSTibhAgAH, tatra trayANAM zatAnAM saptaviMzatyadhikAnAM dvAdazabhibhAgo hiyate, labdhAH saptaviMzati-IX rahorAtrAH, zepAstrayastiSThanti, tataste'pi saptaSaSTibhAgakaraNArthaM saptapadhyA guNyante, jAte dve zate ekottare 201, ye'pi ca uparitanA ekapazcAzatsaptaSaSTibhAgAste'pi tatra prakSipyante, jAte dve zate dvipazcAzadadhi 252, teSAM dvAdazabhirbhAge hate labdhA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH, etAvanakSatramAsaparimANaM, tathA abhivarddhitasaMvatsarasya parimANaM trINi rAtrindivazatAni jyazItyadhikAni catuzcatvAriMzaca dvASaSTibhAgA rAtrindivasya, tatra trayANAM zatAnAM dhyazItyadhikAnAM dvAdaza bhirbhAgo hiyate, labdhA ekatriMzadahorAtrAH zeSAstiSThantyahorAtrA ekAdaza, te ca caturvizatyuttarazatabhAgakaraNArtha catuTravizatyuttarazatena 124 guNyante, jAtAni trayodaza zatAni catuHSaSyadhikAni 1364, ye'pi coparitanAzcatuzcatvAriM zad dvApaSTibhAgAste'pi caturvizatyuttarazatabhAgakaraNArthaM dvAbhyAM guNyante, jAtA'STAzItiH, sA'nantararAzI prakSipyate, jAtAni caturdaza zatAni dvipazcAzadadhikAni 1452, teSAM dvAdazabhirbhAgo hriyate, labdhamekaviMzatyuttaraM zataM caturviMzaityuttarazatabhAgAnA, etAvadabhivaddhitamAsaparimANaM, tathA coktam-"Aicco khalu mAso tIsa addhaM ca sAvaNo tIsaM / *caMdo eguNatIsaM visahibhAgA ya battIsa // 1 // nakkhatto khalu mAso sattAvIsaM bhave ahorattA / aMsA ya ekavIsA sattavikaeNa cheeNa // 2 // abhivahijo ya mAso ekatIsaM bhave ahoracA / bhAgasayamegavIsaM cauvIsasaeNa cheeNaM ||shaa samprati etaireva pacabhiH saMvatsaraiH prAguktasvarUpaM yuga-paJcasaMvatsarAtmaka mAsAnadhikRtya pramIyate, tatra yuga-grAguditasvarUpaM yadi sUryamAsarvibhajyate tataH paSTiH sUryamAsA yugaM bhavanti, tathAhi-sUryamAse sA khiMzadahorAtrA yuge cAhorAtrA CCESS [82] ~346~ Page #348 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], --------- ------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJavivRttiH (mala.) // 17 // [57] dIpa anukrama NAmadhAdaza zatAni triMzadadhikAni bhavanti, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, iha yuge ayazcandrasaMvatsarA hI cAbhi- 10prAbhate vaddhiMtasaMvatsarau, ekakarmizca candrasaMvatsare'horAtrANAM bINi zatAni catuSpazcAzadadhikAni bhavanti, dvAdaza ca dvApaSTi- 20prAbhRtabhAgA ahorAtrasya 35413, tata etat tribhirguNyate, jAtAnyahorAtrANAM daza zatAni dvASaSTyadhikAni 1062 SaTtriMzaca mAbhUte dvApaSTibhAgA ahorAtrasya, abhivaddhitasaMvatsare ca ekaikasmin ahorAtrANAM trINi zatAni gyazItyadhikAni casuzca- yugasaMvatsamAtvAriMzaSa dvApaSTibhAgA ahorAvasya, (tata etabU dvAbhyAM guNyate jAtAni saptaSaSTyadhikAni sapta zatAnyahorAtrANAM " parvakaraNAni paiiMzatizca dviSaSTibhAgA ahorAnasya, tadevaM candrasaMvatsaratrayAbhivarddhitasaMvatsarasyAhorAtramIlane triMzadadhikAnyahorAtrANAmaSTAdaza zatAni, sUryamAsamma ca pUrvocarItyA sArddhatriMzadahorAtramAnateti sena bhAge kRte spaSTameva paTeobhaH, tathAhi-aSTAdazazatyAviMzadadhikAyA ardhIkaraNAya dvAbhyAM guNane paTyadhikA SaTtriMzacchatI triMzatavAdhIkaraNAya dvAbhyAM guNane SaSTiH ekaprakSepe ekaSaSTistena pUrvottarAzeH bhAge kRte labhyate SaSTiH, tathA ca yugamadhye sUryamAsAH SaSTiriti sthita sAvanasya tu mAsA ekaSaSTiH, priMzadinamAnatvAd tasya triMzadadhikAyA aSTAdazazatyAviMzatA bhAge ekapaTeloMbhAt / candra-11 mAsA dviSaSTiyata ekonaviMghAlyA ahorAtrairekonaviMzatA dviSaSTibhAgairadhikarmAsaH, yugadinAnAM tairbhAge ca dvASaSTeloMbhAt, karma triMzadadhikAyA aSTAdazazalyA dviSaSTibhAgakaraNArthaM guNakAre eka lakSa trayodaza sahasrANi padhayadhikamekaM zataM 193166 // 17 // candramAsasyApi bhAgakaraNAya dviSayA ekonaviMzati guNite prakSipte ca dvAtriMzati zidadhikAthA aSTAdazazatyA bhASaH tayA bhake pUrvokarAzI dvASaSTerbhAvAt candramAsA dvApaSTiriti / nakSatramAsAH saptaSaSTiH, kathamiti cet, makSatramAsasthAvata [82] ~347~ Page #349 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], ---------- ------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [57] OM834 saptaviMzatyA ahorAtrairekaviMzatyA ca saptapaSTibhAgaH,) tatra saptaviMzatirahorAtrAH saptaSaSTibhAgakaraNArtha sataSAcyA guNyante. jAtAnyaSTAdaza zatAni navottarANi 1809, tata uparitanA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAstatra prakSipyante, AtAmyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, yugasyApi sambandhinastriMzadadhikASTAdazazatapramANA ahorAtrAH saptaSaSTyA guNyante, jAta eko lakSa dvAviMzatiH sahasrANi SaT zatAni dazottarANi 122610, eteSAmaSTAdazazatairkhizadadhikairnakSatramAsasatkasaptapaSTibhAgarUpairbhAgo hiyate, labdhAH saptapaSTirbhAgAH 67 / tathA yadi yugamabhivaddhitamAsaiH paribhagyate tadA abhivarddhitamAsA yuge bhavanti saptapaJcAzat sapta rAtrindivAni ekAdaza muhartA ekasya ca muhartasya dvApaSTibhAgAskhayoviMzatiH, tathAhi-a. bhivarddhitamAsaparimANamekatriMzadahorAtrA ekaviMzatyuttaraM zataM caturvizatyadhikazatabhAgAnAmahorAtrasya, tata ekatriMzadahorAtrAzcaturviMzatyuttarazatabhAgakaraNArtha caturvizatyuttareNa zatena guNyante, jAtAnyaSTAtriMzacchatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 3844, tata uparitanamekaviMzatyuttaraM zataM bhAgAnAM tatra prakSipyate, jAtAnyekonacatvAriMzacchatAni pazcaSaSTyadhikAni 3965, yAni ThAca yuge ahorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 tAni caturviMzatyuttareNa zatena guNyante, jAte Trelale pabi zatiH sahasrANi nava zatAni viMzatyadhikAni 226920, tata eteSAmekonacatvAriMzacchataiH paJcaSaTyadhikarabhivaddhitamAsasatkacaturvizatyuttarazatabhAgarUpairbhAgo hiyate, labdhAH samapaJcAzanmAsAH, zeSANi tiSThanti nava zatAni paJcadazottarANi 915, teSAmahorAtrAnayanAya caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAni sapta rAtrindivAni, zeSAstiSThantiH caturviMzatyuttarazatabhAgAH saptacatvAriMzat, tatra caturbhi garekasya ca bhAgasya caturbhistriMzadbhAgairmuharto bhavati, sathAhi OMBE dIpa anukrama [82] ~348~ Page #350 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) sUtrAMka // 17 // [57] dIpa anukrama ekasminnahorAtre triMzanmuhUrtA ahorAtre ca caturviMzasyuttaraM zataM bhAgAnAM kalpitamAste, tatastasya caturviMzatyuttarazatasya va catuvizatyuttarazatasya 10prAbhRte triMzatA bhAge hate labdhAzcatvAro bhAgAH ekasya ca bhAgasya sarakAzcatvArakhiMzadbhAgAstatra paJcacatvAriMzadbhAgairekasya ca 20 prAbhRtabhAgasya satkaizcaturdazabhitriMzadbhAgairekAdaza muhUrttA labdhAH, zeSastiSThatyeko bhAga ekasya ca bhAgasya satkAH SoDaza triMza- prAbhUte bhAgAH, kimuktaM bhavati -SaTcatvAriMzatriMzadAgA ekasya bhAgasya satkAH zeSAstiSThanti, te ca'kila muhartasya caturviMza yugasaMvatsatyuttarazatabhAgarUpAstataH SaTcatvAriMzatazcaturviMzatyuttarazatasya ca dvikenApavarttanA kriyate, labdhA muhUrtasya dvApaSTibhAgA- rA: khayoviMzatiH, uktaM caitadanyatrApi-"tattha paDimijamANe paMcahi mANehiM sabagaNiehiM / mAsehi vibhajatA jai mAsA parvakaraNAni hoti te vocchaM // 1 // " atra 'tatthe'ti tatra, 'paMcahi mANehitti paMcabhirmAnaiH-mAnasaMvatsaraH-pramANasaMvatsarairAdityacandrAdibhirityarthaH, pUrvagaNitaiH prAkpratisaJjayAtasvarUpaiH pratimIyamAne-pratigaNyamAne mAsa-sUryAdimAsaiH, zeSaM sugamam / "AiyeNa u saTThI mAsA uuNo u hoMti eghii| caMdeNa u bAbahI sattaTThI hoti nkkhtte||1|| sattAvaNaM mAsA satta ya rAIdiyAI abhivaDhe / ikArasa ya muhuttA bisadvibhAgA ya tevIsaM // 2 // " sampati lakSaNasaMvatsaramAha tA lakkhaNasaMvacchare paMcavihe paM0-nakkhatti caMde uDa, Aicce abhivuhie| tA Nakkhatte NaM saMvacchareNaM |paMcavihe paM0-samagaM NakkhattA joyaM joeMti, samagaM udU pariNamaMti / nacuNhaM nAisIe bahuudae hoi nakkhatte / ||1||ssi samaga punimAsiM joItA visamacArinakkhattA / kaDuo bahuudao ya tamAhu saMvacchara cNdN|21||17|| // 2 // visamaM pacAliNo pariNamaMti aNuUsu diti pupphaphalaM / vAsaM na samma vAsaha tamAhu saMvacchara kamma [82] ~349~ Page #351 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [18] + gAthA(1-5) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [58] ||1-5|| // 3 // puDhavidagANaM ca rasaM pupphaphalANaM ca dei Aicce / appeNavi vAseNaM saMmaM niSphajae sassaM // 4 // Ai-13 cateyataviyA khaNalavadivasA uU pariNamanti / pUreti niNaya (paNa) thalaye tamAhu abhivahitaM jANa // 5 // tA saNikacharasaMvacchare NaM aTThAvIsativihe paM0, taM0-abhiyI savaNe jAva uttarAsADhA, jaM vA saNicchare mahaggahe tIsAe saMvakacharehi sarva NakvattamaMDalaM samANeti (sUtraM 58) // dasamassa pAhaDassa vIsatima|4| pAhuDapAhuDaM samattaM // | 'lakkhaNe saMvaccharetyAdi, lakSaNasaMvatsaraH paJcavidhaH-pazcaprakAraH prajJaptaH, tacca paJcavidhatvaM prAguktameva draSTavyaM, tadyathAnakSatrasaMvatsaraH candrasaMvatsaraH RtusaMvatsaraH AdityasaMvatsaro'bhivarddhitazca, kimukta bhavati na kevalamete nakSatrAdisaMvatsarA yathoktarAnindivaparimANA bhavanti kintu tebhyaH pRthagbhUtA anye'pi vakSyamANalakSaNopetAH, tato lakSaNopapannaH saMvatsaraH pRthak pazyavidho bhavatIti, tatra prathamato nakSatrasaMvatsaralakSaNamAha-'tA nakkhatte'tyAdi, 'tA' iti tatra nakSatrasaMvatsaro rakSaNamadhikRtya paJcavidhaH prajJaptaH, kimuktaM bhavati-nakSatrasaMvatsarasya paJcavidha lakSaNaM prajJaptamiti,131 haitadevAha-"samarga nakkhattA jogaM joeMti samaga uU pariNamaMti / nacuNha nAtisIto bahuudao hoi nakkhatto 1 // " yasmin saMvatsare samaka-samakameva ekakAlameva RtubhiH saheti gamyate nakSatrANi-uttarASADhAmabhRtIni yoga yuJjanti-candreNa saha yogaM yuJjanti santi tAM paurNamAsI parisamApayanti, tathA samakameva-ekakAlameva tayA tayA parisamApyamAnayA paurNamAsyA saha Rtavo nidAghAdyAH pariNamanti-parisamAptimupayanti, iya-13 dIpa anukrama [83-89] 154545454 For P OW ~350~ Page #352 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [20], -------------------- mUlaM [18] + gAthA(1-5) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [58] ||1-5|| sUryaprajJa- matra bhAvanA-yasmin saMvatsare nakSatrairmAsasadRzanAmakaistasya tasya Rto paryantavatI mAsaH parisamANyate, teSu ca tAM 10 tivRttiH tAM paurNamAsI parisamApayatsu tayA tayA paurNamAsyA saha Rtavo'pi nidAghAdikAH parisamAptimupayanti, yathA/20prAbhUta(mala0) uttarApADhAnakSatraM ASADhI paurNamAsI parisamApaSati, tayA ASADhapaurNamAsyA saha nidAgho'pi pratuH parisamAptimupaitti, mAbhRte // 172 // masa nakSatrasaMvatsara, nakSatrAnurodhena tasya tathA tathA pariNamamAnatvAt , etena ca lakSaNadvayamabhihitaM draSTavyaM, tathA na vidya-IPI te'tizayena uSNaM-uSNarUpaH paritApo yasmin sa nAtyuSNaH tathA na vidyate'tizayena zItaM yatra sa nAtizIto bahu udaka parI sU58 . yatra sa bahUdakaH evaMrUpaiH pazcabhiH samaprairlakSaNairupeto bhavati nksstrsNvtsrH| samprati candrasaMvatsaralakSaNamAha-"sasisamanAgapuNNamAsi jopaMtA visamacArinakkhattA / kaDao bahuudaoyA tamAhu saMkcchara caMdaM // 1 // " yasmin saMvatsare nakSatrANi | 2 | viSamacArINi mAsavisadRzanAmAnItyarthaH, zazinA samakaM yogamupagatAni tAM tAM paurNamAsI yuJjanti-parisamApayanti, yazca kaTukA-zItAtaparogAdidoSabahulatayA pariNAmadAruNo bahUdakazca tamAmaharSayaH saMvatsaraM cAndraM-vandrasambandhinA candrAnurodhatastatra mAsAnAM parisamAptibhAvAna maasshshnaamnksstraanurodhtH| sampati karmasaMvatsaralakSaNamAha-"visama | pavAliNo pariNamaMti aNuUsu diti pupphaphalaM / vAsaM na samma vAsaha tamAhu saMvaccharaM karma // 1 // " yasmin saMvatsare vanaspatayo viSama-viSamakAlaM 'pravAlinaH pariNamanti' pravAla:-pallavADrastadhuktatayA pariNamanti, tathA anUtuSyapi-ICI // 17 // svasvaRtvabhAve'pi puSpaM phalaM ca dadati-prayacchanti, tathA varSa-pAnIyaM na samyak yasmin saMvatsare meSo varSati tamAhurmaharSayaH saMvatsaraM karma-karmasaMvatsaramityarthaH / adhunA sUryasaMvatsaralakSaNamAi-"puDhavidagANaM va rasaM puSphaphalANaM ca dera dIpa anukrama [83-89]] ~351~ Page #353 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------- ..............-- prAbhataprAbhata [20], --------------..-- mUla [58] + gAthA(1-5) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [58] ||1-5|| Ailo / appeNavi vAseNaM samma niSphajjae sassaM // 1 // " pRthivyA udakasya tathA puSpAnAM phalAnAM ca rasamAdityasaM-19 vatsaro dadAti tathA alpenApi-stokenApi varSeNa-vRSTyA sasya niSpadyate-antarbhUtaNyarthatvAt sasya niSpAdayati, kimukta hai bhavati -yasmin saMvatsare pRthivI tathAvidhodakasamparkAdatIva sarasA bhavati udakamapi pariNAmasundararasopetaM pariNamate puSpAnAM ca-madhUkAdisambandhinAM phalAnAM ca-cUtaphalAdInAM rasaH pracura sambhavati stokenApi varSeSA dhAnyaM sarvatra samyak niSpadyate tamAdityasaMvatsaraM pUrvaSayaH upadizanti / abhivatisaMvatsaralakSaNamAha-"AiyateyatatiyA khaNalavadivasA uU pariNamaMti / pUrei niNNathalae tamAhu abhivaDiyaM jANa // 1 // " yasmin saMvatsare kSaNalavadivasA Rtava AdityatejasA kRtvA atIva tatAH pariNamante yazca sarvANyapi nimnasthAnAni sthalAni ca jalena pUrayati taM saMvatsaraM jAnIdi yathA taM saMvatsaramabhi* varddhitamAhuH pUrvaya iti / tadevaM lakSaNasaMvatsara uktaH, samprati zanaizcarasaMvatsaramAha-tAsaNicchareM'tyAdi, tantra zanaizvarasaM vatsaro'STAviMzatividhaH prajJaptaH, tadyathA-abhijit-abhijitzanaizcarasaMvatsaraH zravaNaH-zravaNazanaizcarasaMvatsara, evaM yAvaduttarASADhA-uttarApAThAzanaizvarasaMvatsarA, tana yasmin saMvatsare abhijitA nakSatreNa saha pAnavaro yogamupAdatte so'bhijitazanaizcarasaMvatsaraH, zravaNena saha yasmin saMvatsare yogamupAdatte sa zravaNazanaizcarasaMvatsaraH, evaM sarvatra bhAvanIyaM- velyAdi, vAzabdaH prakArAntaratAdyotanAya tatsarva-samasta nakSatramaNDalaM zanaizcaro mahAgrahastriMzatA saMvatsaraiH samAnayati etA-15 vAn kAlavizeSatriMzadvarSapramANaH shnaishcrsNvtsrH| viMzatitama prAbhRtaprAbhRtaM samAkSaM // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhUtaprAbhUtaM- 20 samApta dIpa anukrama [83-89] / ~ 352~ Page #354 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJativRttiH (mala0) hai sUtrAMka // 17 // dIpa tadevamuktaM dazamasya prAbhRtasya viMzatitama prAbhRtaprAbhRtaM, sAmprataM ekaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAro 10 prAbhRte yathA 'nakSatracakrasya dvArANi vaktavyAni,' tatastadviSayaM praznasUtramAha 21prAbhUta PI prAbhUte tA kahate jotisassa dArA AhitAtivadejA ?, tattha khalu imAo paMca paDivattIo paNNatAo, tatthege ecamAhaMsu tA kattiyAdI NaM satta nakSattA puSAdAriyA paNNattA ege evamAhaMsu1, page puNa evamAhaMsuNi sU 59 tA mahAdIyA satta NakkhattA puSadAriyA papaNatsA ege evamAhaMsu 2, ege puNa evamAsu tA dhaNivAdIyA| satta NakvattA puSadAriA paNNattA ege evamAhaMsu 3, ege puNa evamAhaMsu assiNIyAdIyA NaM satsa NakkhattA puSAdAriyA paM0 ege ecamAhaMsu 4, ege puNa evamAsu tA bharaNIyAdIA NaM satsa NakkhatA puSadAriA paNNatA / tattha je te evamAhaMsu tA kattiyAdI NaM satta NakkhattA puvadAriyA paM0 te evamAhaMsu-taM0-18 kattiyA rohiNI saMThANA adA puNavasa pusso asilesA, satta NakkhatA dAhiNadAriyA paM0taM0-mahA puSaphagguNI uttarAphagguNI hastho cittA sAI visAhA, aNurAdhAdIyA sasa NakkhattA pacchimadAriyA paM0 saM0-| aNurAdhA jeTTA mUlo puvAsADhA uttarAsADhA abhiyI savaNo, dhaNihAdIyA satta NakkhattA uttaradAriyA paM020-dhaNivA satabhisayA puccApoTThavatA utsarApoTTavatA revatI assiNI bharaNI // tattha je te evamAhaMsutA W // 17 // mahAdIyA satta NakkhattA pukhadAriyA paM0te evamAsu taM0-mahA putvAphagguNI hattho cittA sAtI bisAhA, aNurAdhAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paM0 saM0-aNurAdhA jeTThA mUle puvAsADhA uttarAsAdA abhiyI anukrama [10] 4565654 atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 20 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 21 Arabhyate ~353~ Page #355 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka START4 [59]] 4savaNe, paNihAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM020-dhaNiTThA satabhisayA puSApoTTavatA uttarApoTTa batA revatI assiNI bharaNI, kattiyAdIyA satta NakvattA uttaradAriyA paM0, taMjahA kattiyA rohiNI saMThA NA ahA puNavasa pusso assesA / tattha Na je te evamAsu, tA dhaNihAdIyA sasa NakkhattA puccadAriyA paM0 sAte evamAsu, taMjahA-dhaNiTThA satsarisayA puvAmaddavayA uttarAbhavatA revatI assiNI bharaNI, kattiyA-1 dIyA sattaNakkhattA dAhiNadAriyA paM0 saMjahA-kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasU pusso assesA, mahAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 taMjahA-mahA puSAphagguNI uttarAphagguNI hatyo cittA sAtI visAhA, aNurAdhAdIyA sattaNakkhattA uttaradAriyA paM020-aNurAdhA jeTThA mUlo puvAsADhA uttarAsADhA abhIyI savaNo // tatva je te evamAsu, tA assiNIAdIyA satta NakkhattA puSadAriyA paNNattA, ete evamAhaMsu, taMjahA-assiNI bharaNI kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasa , pussAdiyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paNNatA taM0-pussA assesA mahA puvAphagguNI uttarAphagguNI hastho cittA, sAdIyAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM0 taMjahA-sAtI visAhA aNurAhA jevA mUlo puvAsAdA uttarAsADhA, abhIyIAdi satta NakkhattA uttaradAriyA paM0, taM0-abhiI savaNo dhaNiTThA satabhisayA puSabhaddavayA uttarabhadavayA revtii|| tattha je te evamAsu tA bharaNiAdIyA sattaNakkhattA pukhadAriyA paM0 te evamAhaMsu, taMjahAbharaNI kattiyA rohiNI saMThANA addA puNavasU pusso, assesAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA paNNattA, dIpa anukrama [90] ~354~ Page #356 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------- ------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 59] dIpa sUryaprajJa- taMjahA-assesA mahA puvAphagguNI uttarAphagguNI hattho cittA sAI, visAhAdIyA satta NakkhattA pracchi-10mAbhRte ptivRttiHmadAriyA paM00-visAhA aNurAhA jeTThA mUlo puSAsADhA uttarAsADhA abhiI, savaNAdIyA sasa NakkhantA 21mAbhRta(mala0) uttaradAriyA paNNattA, taM0-savaNo dhaNihA satabhisayA pucApohavayA uttarapoDavayA revatI asmiNI, ete eva-za prAbhRte // 17 // mAhaMsu, vayaM puNa evaM vadAmo tA abhiyAdi satta NakkhattA puSadAriyA paNattA, taM0-abhiyI savaNo nakSatradvArA dhaNiTThA satabhisayA puSApohacatA uttarApoDavayA revatI, assiNImAdIyA satta NakkhattA dAhiNadAriyA MNi sU 59 paM020-assiNI bharaNI kattiyA rohiNI saMThANA ahA puNavasU, pussAdIyA satta NakkhattA pacchimadAriyA paM020-pusso assesA mahA puvAphagguNI uttaraphagguNI hastho cittA, sAtiAdIyA satta NakhattA uttaradAriyA paM0, taM0-sAtI bisAhA aNurAhA jeTTA mUle puSAsAhA utsarAsAdA (sUtraM 59) dasamassA pAhuDassa ekavIsatitama pAhuDapAhuI samataM // AtA kahaM te joisadArA ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM kena prakAreNa kena krameNetyarthaH jyotipo-nakSatrayakasya dvArANi AkhyAtAnIti vadet 1, evamukke bhagavAnetadviSaye yAvatyaH paratIthikAnAM pratipasayastAvatIrupadarzayatilA // 17 // 'tatthetyAdi, tatra-dvAravicAraviSaye khasvimA vakSyamANasvarUpAH paJca paratIthikAnAM pratipattayaH prajJaptA, tA evaM kame-ma NAha-tasthege'tyAdi, tatra-teSAM paJcAnAM paratIthikasAtAnA madhye eke evamAhuH kRttikAdIni sapta nakSatrANi pUrvaladvArakANi prajJaptAni, iha yeSu nakSatreSu pUrvasyAM dizi gacchataH prAyaH zubhamupajAyate tAni pUrvadvArakANi, evaM vaikSiNakAla anukrama [10] ~355~ Page #357 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [21], -------- ------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka OMOMOM [59]] dIpa rakAdInyapi vakSyamANAni bhAvanIyAni, atraivopasaMhAramAha-ege evamAhaMsu',eke punarevamAhuH-anurAdhAdIni sapta nakSa-13 cANi pUrvadvArakANi prajJaptAni, atrApyupasaMhAraH-'ege evamAhaMsu', evaM zeSANyapyupasaMhAravAkyAni yojanIyAni, ekA punarevamAhuH-dhaniSThAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi, eke punarevamAhuH-azvinyAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi / prajJatAni, eke punarevamAhurbharaNyAdIni sapta nakSatrANi pUrvadvArakANi, sampratyeteSAmeva pazcAnAmapi matAnAM bhAvanikAmAina 'tatya je te ebamAsu' ityAdi sugama, bhagavAn svamatamAha-'vayaM puNa'ityAdi pAThasiddham // ... ... ... . iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazamaM-prAbhatasya prAbhataprAbhataM- 21 samApta tadevamukaM dazamasya prAbhUtasya ekaviMzatitamaM prAbhRtaprAbhRtaM, sampati dvAviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamAdhikAro yathA 'nakSatrANAM vicayo vaktavyaH' tatastadviSayaM praznasUtramAha| 'tA kahaM te zakvattavijaye Ahitteti vadejA ?, tA ayapaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikvevaNaM, tA jaMburIve NaM dIve do caMdA pabhAseMsu vA pabhAseMti vA pabhAsissaMti vA do sUriyA tarvisu vA taveti vA tavissaMti vA, chappapaNaM NakkhattA joyaM joeMsu vA 3, taMjahA-do abhIyI do savaNA do dhaNiTThA do satabhisayA do purApo- havatA do uttarApovatA do revatI do assiNI do bharaNI do kattiyA dorohiNI do saMThANA do ahA do| puNavasU do pussA do assesAodo mahA do puvAphagguNI do uttarApharaguNI do hatthA do cittA do sAIdo aNurAdhA do jeTThA do mUlA do puvAsADhA do uttarAsADhA, tA eesiNaM chappapaNAe nakkhattArNa asthi NakkhasA SARKARAN anukrama [10] atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 21 parisamAptaM atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 22 Arabhyate ~356~ Page #358 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [60] dIpa anukrama [1] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [60] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprazativRttiH ( mala0 ) // 175 // je NaM Nava muhate sattAvIsaM ca sattadvibhAge muhuttassa caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, asthi nakkhattA je NaM paNNarasa muhuse caMdeNa saddhiM joyaM joeti, asthi NakkhatA jeNaMtIsamuhutte caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhatA jeNaM paNayAlIsaM muhute caMde saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhatANaM katare Nakkhase je NaM Navamutte sattAvIsaM ca saptasaTTibhAge muhuttassa caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhattA jeNaM patrarasamuhutte caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhatA jeNaM tIsaM muhutte caMdeNaM saddhiM joyaM joeMti, katare NakkhattA je NaM paNatAlIsa muhutte caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM tattha je te NakkhattA je NaM Nava muhutte sattAvIsaM ca saptadvibhAge muhattassa caMdreNa saddhiM joyaM joeMti te NaM do abhIyI, tattha je te NakkhattA jeNaM paNNarasa muSTute caMde saddhiM joyaM joeMti te NaM bArasa, taMjahA- do sata bhisayA do bharaNI do ahA do assesA do sAtI do jeThThA, tattha je NaM tIsaM muhutte caMdreNa saddhiM joyaM jopaMti te NaM tIsaM, taMjahA- do sabaNA do ghaNiTThA do puchabhaddavatA do revatI do assiNI do kattiyA do saMThANA do pussA do mahA do puvA phagguNI do hatthA do cintA do aNurAdhA do mUlA do pubAsADhA, tattha je te NakkhatA jeNaM paNatAlIsaM muhutte caMdreNa saddhiM jopaMti te NaM bArasa, taMjahA- do uttarApoDavatA do rohiNI do puNaisa do uttarAphagguNI do visAhA do uttarAsAdA, tA eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM asthi Nakkhatte jeNaM cattAri ahoratte chan muhutte sUrieNa saddhiM joyaM joeMti, atthi NakkhattA jeNaM cha ahorate ekavIsaM ca Ja Eucation International For Parts Only ~357~ 10 prAbhRte 22 prAbhRta. prAbhRte nakSatrayogA di sU 60 // 175 // Page #359 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [60] dIpa anukrama [1] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [60] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, asthi NakkhattA je gaMvIsaM ahorate tinniya muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kayare NakkhattA je NaM taM caiva uccAreyavaM, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhatANaM tattha je te NakkhattA je NaM cattAri ahorate chaca muhutte sUreNa saddhiM joyaM jopaMti, te NaM do abhIyI, tattha je te NakkhattA jeNaM cha ahoratte ekavIsaM ca muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, te NaM bArasa, taMjahA- do satabhisayA do adA do assesA do sAtI do visAhA do jeTThA, tattha je te NakukhattA jeNaM terasa ahorate bArasa muhutte sUreNa saddhiM joyaM joeMti, te NaM tIsaM, taMjahA- do savaNA jAba do puvAsADhA, tattha je te NakkhasA jeNaM vIsaM ahorase tiSNi ya muhuse sUreNa jopaM joeMti, te NaM bArasa, taMjahA-do uttarApoDavatA jAba uttarAsADhA (sUtraM 60 ) / 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM !-kena 'nakkhattavijayaMti vipUrvazci svabhAvAt svarUpanirNaye varttate, tathA coktamanyatra "AptavacanaM pravacanaM jJAtvA vicayastadarthanirNayanam / " tatra vicayanaM vizvayo nakSatrANAM vicayo nakSatravicayaH- nakSatrANAM svarUpanirNaya AkhyAta iti vadet ? bhagavAnAha - 'tA ayaNNa' mityAdi, idaM jambUhIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa svayaM kRtvA paribhAvanIyaM, 'tA jaMbuddIce Na'mityAdi, tatra jambUdvIpe Namiti vAkyAlaGkAre dvIpe dvau candroM prabhAsitavantau prabhAsete prabhAsiSyete, dvau sUryo tApitavantau tApayatastApayiSyataH, SaTpaJcAzannakSatrANi candrAdibhiH saha yogamayuJjan yuJjanti yozyanti, tatra tAnyeva SaTpaJcAzannakSatrANi darzayati- 'taMja' tyAdi Educatuny Internationa For Parts Only ~358~ Page #360 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [60] dIpa anukrama [1] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10] prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [60] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJa-sugamaM, iha bharatakSetre pratidivasamaSTAviMzatireva nakSatrANi cAraM caranti, tataH pUrvamasya dazamasya prAbhRtasya dvitIye prAbhR- 10 prAbhRte sivRttiH 5 taprAbhRte'STAviMzaternakSatrANAM candramasA sUryeNa ca saha yogaparimANaM cintitaM, samprati punaH sakalameva jambUdvIpamadhikRtya 4 22 prAbhRta ( mala0 ) 4 nksstrsiimaa||176|| viSkaMbhAdi sU. 61-62 prAbhUte nakSatrANi cintyamAnAni varttante tAni ca sarvasaGkhyayA SaTpaJcAzat, tatasteSAM sarveSAmapi candrasUryAbhyAM saha yogamadhikRtya muhUrttaparimANaM cicintayiSuridamAha - 'tA eesi Na' mityAdi, etacca prAguktadvitIyaprAbhRtaprAbhRtavatparibhAvanIyam / tadevaM kAlamadhikRtya candramasA sUryeNa ca saha yogaparimANaM cintitaM, samprati kSetramadhikRtya taccicintayiSuH prathamataH sImAviSkambhaviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te sImAvikkhaMbhe Ahiteti vadejjA ?, tA etesi NaM chappaNNAe NakvattANaM asthi NakkhattA jesi NaM chasayA tIsA sattadvibhAgatIsatibhAgANaM sImAvikkhaMbho, asthi NakvattA jesi NaM sahassaM paMcottaraM sattasaTTibhAgatI satibhAgANaM sImAvikkhaMbho, asthi NakkhattA jesi NaM do sahassA danuttarA sattadvibhAga tIsatibhAgANaM sImAvikvaMbho, asthi NakkhantA jesi NaM tisahassaM paMcadamuttaraM sattasaTTibhAgatI satIbhAgANaM sImAvikkhaMbho, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM katare NakkhattA jesi NaM chasayA tIsA taM caiva uccArata, tA eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kayare NakkhattA jesi NaM tisahassaM paMcadamuttaraM sasasadvibhAgatIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho ? tA etesiNaM chappaNNAe NakkhattA NaM tattha je te NakkhattA jesi NaM cha satA tIsA sattaTTibhAgatIsati bhAgeNaM sImAvikkhaMbho te NaMdo abhIyI, tattha je te NakkhattA jesi NaM sahassaM paMcu Eucation International For Parts Only ~359~ // 176 // Page #361 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [92-93] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10] prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH taraM saptasaTTibhAgatI satibhAgANaM sImAvikkhaMbho te NaM bArasa, taMjahA- do satabhisayA jAba do jeTThA, tattha je te NakkhattA jesi NaM do sahassA dasuttarA sattadvibhAgatIsatibhAgANaM sImAvivakhaMbho te NaM tIsaM, saM0-do sabaNA jAva do puSvAsADhA, tattha je te NakkhattA jesi NaM tiSNi sahassA paNNarasuttarA sattaTThibhAgatI satibhAgANaM sImAviklaMbho te NaM bArasa, taM0-do uttarA poDavatA jAba uttarAsAdA vA (sUtraM 61 ) etesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kiM satA pAdo caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, tA etesi NaM chappaNNAe NakkhatANaM kiM sayA sAyaM caMdreNa saddhiM joyaM joeMti?, etesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM kiM sayA duhA pavisiya 2 caMdreNa saddhiM joyaM jopaMti ?, tA eesi NaM chappaNNAe NakkhattANaM na kiMpi taM jaM sayA pAdo caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, no sayA sAgaM caMdeNa saddhiM joyaM joeMti, no sayA duhao pavisittA 2 caMdreNa saddhiM joyaM joeMti, NaNNattha dohiM abhIyIhiM, tA eteNaM do abhIyI pAyaMciya 2 cottAlIsaM 2 amAvAsaM joeMti, No cevaNaM puNNimA siNiM (sUtraM 62 ) / 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM 1-kena prakAreNa kiyatyA vibhAgasaGkhyayA ityarthaH, bhagavan ! tvayA sImAviSkambha AkhyAta iti vadet, bhagavAnAha 'tA eesi NamityAdi, ihASTAviMzatyA nakSatraiH svagatyA svasvakAlaparimANena kramazo yAvat kSetraM buddhyA vyApyamAnaM sambhAvyate tAvadekamarddha maNDalamupakalpyate etAvatpramANameva dvitIyamardhamaNDalamityevaMpramANaM buddhiparikalpitamekaM paripUrNamaNDalaM, tasya maNDalasya 'maNDalaM saya sahastreNa aDANaue saehiM chittA iccesa Education International For Park Use Only ~360~ war Page #362 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [ 92-93] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJa sivRttiH ( mala0 ) // 177 // 10 prAbhRte prAbhRte nakSatrasImA sU 61-62 nakkhatte khettaparibhAge nakkhattavijae pAhuDe Ahiyattivemi' iti vakSyamANavacanAt aSTAnavatizatAdhikazatasahasravibhAgairvibhajyate, kimevaMsayAnAM bhAgAnAM kalpane nibandhanamiti cet, ucyate, iha trividhAni nakSatrANi, tadyathA- samakSe- 4 22 prA bhUta*trANi arddhakSetrANi dvyarddhakSetrANi ca tatra yAvatpramANaM kSetramahorAtreNa gamyate nakSatraistAvatkSetrapramANaM candreNa saha yogaM yAni * gacchati tAni samakSetrANi tAni ca paJcadaza, tadyathA-zravaNo ghaniSThA pUrvabhadrapadA revatI azvinI kRttikA mRgaziraH puSyo maghA pUrvaphAlgunI hastaH citrA'nurAdhA mUlaH pUrvASADhA iti, tathA yAni ahorAtrapramitasya kSetrasyArddhaM candreNa saha yogamaznuvate tAnyarddhakSetrANi tAni ca paTU, tadyathA - zatabhiSak bharaNI ArdrA azleSA svAtirjyeSTheti, tathA dvitIyamadhaiM yasya tat dvyarddha, mArdhamityarthaH, dvyarddhamadhikaM kSetramahorAtrapramitaM candrayogayogyaM yeSAM tAni yarddhakSetrANi, tAmyapi SaT, tadyathA-uttarabhadrapadA uttaraphAlgunI uttarASADhA rohiNI punarvasu vizAkhA ceti, tatra sImAparimANacintAyAmahorAtraH saptaSaSTibhAgIkriyate iti samakSetrANAM kSetraM pratyekaM saptaSaSTibhAgAH parikalpyante, arddhakSetrANAM trayastriMzat arddha ca, parddhakSetrANAM zatamekamarddha va, abhijinnakSatrasya ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH, samakSetrANi ca nakSatrANi paJcadazeti saptaSaSTiH paJcadazabhirguNyate, jAtaM sahasraM pazcottaraM 1005, arddhakSetrANi paDiti tataH sArddhA trayastriMzat paGgirguNyate, jAte dve zate ekottare 201, gharddhakSetrANyapi paTU, tataH zatamekamarddha ca paGgistAcyate, jAtAni SaT zatAni tryuttarANi 603, abhi jinnakSatrasya ekaviMzatiH, sarvasaGkhyayA jAtAni aSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, etAvadudbhAgaparimANamekamarddhamaNDakhametAvadbhAgameva dvitIyamiti triMzadadhikAnyaSTAdaza zatAni dvAbhyAM guNyante jAtAni patriMzacchatAni SaSyadhi Education Internation For Parts Only ~361~ // 177 // Page #363 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], ...... ...-- prAbhataprAbhata [22], ........ .... .... mulaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] kAni 3660, ekaikasminnahorAtre kila triMzanmuhurtA iti pratyekameteSu pathyadhikaSaTtriMzacchatasaGkhyeSu bhAgeSu triMzadAgaka-8 lpanAyAM triMzatA guNyante, jAtamekaM zatasahasramaSTAnavatiH zatAni 109800, tata itthaM maNDalasya bhAgAn parikalpya bhagavAn prativacanaM dadAti-'tA'iti tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye'stIti nipAtatvAdArSatvAdvA staste nakSatre yayoH pratyeka SaT zatAni triMzAni-triMzadadhikAni saptapaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH-sImAparimANaM, tathA'stIti lasanti tAni nakSatrANi yeSAM pratyeka pazcottara sahasra saptapaSTitriMzadAgAnAM sImAviSkambhA, santi tAni nakSatrANi yeSAM pratyekaM dve sahane dazottare saptapaSTitriMzadAgAnAM sImAviSkambhaH, santi tAni nakSatrANi yeSAM pratyekaM trINi sahasrANi pazcadazottarANi saptaSaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH, evaM bhagavatA sAmAnyenoke bhagavAn gautamo vizeSAvagamanimittaM bhUyaH praznayati-tA eesi 'mityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye katarANi tAni nakSatrANi yeSAM SaT zatAni triMzAni saptapaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH, 'taM ceva uccAreya'ti tadevAnantaroktamuktaprakAreNocArayitavyaM, tadyathA-'kayare nakkhatA jesiM sahassaM paMcottaraM sattavibhAgatIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho, kayare nakkhattA jersi do sahassA dasuttarA sattaTThibhAgAtIsahabhAgANaM sImAvikkhaMbho'iti, caramaM tu sUtraM sAkSAdAha'kayare nakSattA ityAdi, etAni trINyapi sUtrANi sugamAni (ca), bhagavAnAha-'tA eesi Na'mityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM SaT zatAni triMzAni saptapaSTibhAgatriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH te dve abhijinnakSatre, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, iha ekaikasyAbhijito nakSatrasya saptapaSTi OMOMOMOMOM dIpa anukrama [92-93] 538 ~362~ Page #364 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], ---- --------- prAbhRtaprAbhUta [22], ---------- ----- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [92-93] sUryaprajJa-18 khaNDIkRtasyAhorAtragamyasya kSetrasya satkA ekaviMzatirbhAgAzcandrayogayogyAH, ekaikasmiMzca bhAge triMzajhAgaparikalpanAde- 10 prAbhRte vivRttiHlA kaviMzatistriMzatA guNyate, jAtAni SaT zatAni triMzadadhikAni 630, tathA tatra teSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye yAni 22prAbhUta(mala0) tAni nakSatrANi yeSAM pratyekaM paJcottaraM sahasraM saptaSaSTitriMzadbhAgAnAM sImAviSkambhaH tAni dvAdaza, tadyathA-ve zatabhiSajI prAbhate // 178 // 'jAva do jehAu'tti yAvacchabdakaraNAdevaM draSTavyaM-'do bharaNIo do adAo do assesAo do sAIo do jevAoM' nakSatrasImAiti, tathAhi-eteSAM dvAdazAnAmapi nakSatrANAM pratyeka saptapaSTikhaNDIkRtasyAhorAvagamyasya kSetrasya satkAH sAstriya viSkabhAdi 1 61-12 khiMzadAgAzcandrayoge yogyAstatastrayastriMzat triMzatA guNyate jAtAni nava zatAti navatyadhikAni.990, arddhasthApi ca triMzatA guNayitvA dvAbhyAM bhAge hate labdhAH paJcadaza 15, sarvasaGkhyayA jAtaM pazcottaraM sahasaM 1005, tathA tatra teSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM ve sahasra dazocare saptaSaSTibhAgatriMzabhAgAnAM sImAviSkambhastAni |triMzat, tadyathA-dvau zravaNI 'jAya do puSAsADhAiti yAvacchabdAdevaM pATho draSTavya:-do ghaNihA do puSabhahavayA do revaI | do assiNI do kattiyA do migasirA do pussA do maghA do puvaphagguNIo do hatthA do cittA do aNurAhA do mUlA do| jApuvAsADhA'iti, tathAhi-etAni nakSatrANi samakSetrANi, tata eteSAM sakSapaSTikhaNDIkRtasthAhorAvagamyasya kSetrasya satkAH pari-14 maa||178|| pUrNAH saptapaSTibhAgAH pratyeka candrayogayogyAH, tena saptapaSTistriMzatA guNyate, jAte dve sahane dazottare iti, tathA tatrateSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye yAni tAni nakSatrANi yeSAM pratyeka trINi sahasrANi pazcadazottarANi saptapaSTitriMzadA-12 gAnAM sImAviSkambhastAni dvAdazaza, tadyathA-ve ucare proSThapade 'jAva do uttarAsAbA' iti yAvacchandakaraNAdevAlA ~363~ Page #365 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] draSTavyaM 'do rohiNI do puNavasU do uttaraphagguNI do visAhA do uttarAsAdA' iti, etAni. hi nakSatrANi kSetrANi ! tataH saptapaSTikhaNDIkRtasyAhorAtragamyasya kSetrasya satkAzcandrayogayogyA bhAgAH zatamekamarthaM ca pratyekamavagantavyAH, tatra zataM triMzatA guNyate, jAtAni trINi sahasrANi, arddhamapi triMzatA guNayitvA dvAbhyAM vibhajyate labdhAH paJcadazeti / 'nA eesi Na'mityAdi, tA iti tatra teSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye kiM nakSatraM yat sadA prAtareva candreNa sArddha yoga yunakti ,kiM nakSatraM yatsadA sAyaM-divasAvasAnasamaye candreNa sArddha yoga yunakti, kiM tannakSatraM yatsadA dvidhA-prAtaH sAyaM ca samaye pravizya 2 candreNa sArddha yoga yunakti, bhagavAnAha-tA eesi Na'mityAdi, tatra eteSAM SaTpaJcAzato nakSatrANAM madhye na kimapi tannakSatramasti yatsadA prAtareva candreNa sArddha yoga yunakti, kiM sarvathA netyAha-'nasatdhetyAdi. neti pratiSedho'nyatra dvAbhyAmabhijidbhyAmavaseyaH, kasmAdityAha-tA eesi Na'mityAdi tA iti tatra-teSAM SaTpazcAzato nakSatrANAM madhye ete-anantarodite dve abhijitau-abhijinnakSatre yuge yuge prAtareva pAtareva catuzcatvAriMzattamAmamA-4 vAsyAM candreNa saha yogamupagamya yukaH-parisamApayataH, no caiva paurNamAsI, atha kathametadavasIyate, yathA yuge yuge catuzcatvAriMzattamA 2 mamAvAsyAM sadaiva prAtaH samaye abhijinnakSatraM candreNa sAI yogamupAgamya parisamApayatIti , ucyate, pUrvAcAryopadarzitakaraNavazAt , tathAhi-tithyAnayanArthaM tAvatkaraNamidaM-'tihirAsimeva bAvahibhAjhyA sesamegasadviguNaNaM| ca / bAvaDIeN vibhattaM sesA aMsA tihismttii||1||" asyA akSaragamanikA ye yugamadhye candramAsA atikrAntAste tithirAzyAnayanAthai triMzatA guNyante, guNayitvA ca tasya rAzerbhAgo dvApayA hiyate, hRte ca bhAge yadavatiSThate tasminnekapalyA dIpa anukrama [92-93] AREauratoninternational ~364~ Page #366 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], ---- --------- prAbhRtaprAbhUta [22], ---------- ----- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: & prAbhRte prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [92-93] sUryaprajJa- guNayitvA dvASayA vibhakke ye aMzA uddharanti sA vivakSite dine vivakSitatithiparisamAptiH, tatazcatuzcatvAriMzattamAyAtivRttiH mamAvAsyAyAM cintyamAnAyAM vicatvAriMzacandramAsA ekaM ca candramAsasya parvAvApyate, tatakhicatvAriMzatriMzatA guNyante, 22 grAbhUta ( mAjAtAni dvAdaza zatAni navatyadhikAni 1290, tata uparitanAH parvagatAH paJcadaza prakSiSyante, jAtAni trayodaza zatAni // 179 // pazcottarANi 1305, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate labdhA ekaviMzatiH, sA tyajyate, zeSAstiSThanti trayaH, te ekapaTyA guNya-nakSatrasImAnte, jAtaM jyazItyadhikaM zataM 183, tasya dvApaTyA bhAge hate labdhau dvau, to tyaktI, zeSA tiSThatyekonaSaSTiH 59, Aga- viSkabhAdi tamekonaSaSTiApaSTibhAgAstasmin dine'mAvAsyA / amAvAsyAsu paurNamAsISu ca nakSatrAnayanAthai prAgukkameva karaNaM, tatra 61-62 dhruvarAziH, SaTpaSTimuMhatoM ekasya ca muhartasya paJca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAgaH 16 tantra catuzcatvAriMzattamA amAvAsyA cintayitumArabdhA, tatazcatuzcatvAriMzatA sa guNyate, jAtAni muhattoMnAmekonatriMzapachatAni caturuttarANi 2904 ekasya ca muhUrtasya dvApaSTibhAgAnAM de zate viMzatyadhike 220 ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuzcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH tatra punarvasuprabhRtikamuttarASADhAparyantaM catvAri zatAni dvicatvAriMzadadhikAni mudatoM-- nAmekasya ca muhUrtasya paTcatvAriMzad dvApaSTibhAgAH 44243 ityevaMpramANaM zodhyate, jAtAni muhUrtAnAM caturvizatiH zatAni dvASaSThAdhikAni 2462 ekasya ca muhUttasya catuHsaptatyadhikaM zataM dvApaSTibhAgAnAM 174, tato'bhijidAdisakalanakSatramaNDalazodhanakamaSTau zatAni ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya caturvizatiSiSTibhAgA ekasya cadvApaTibhAgasya SaSaSTiH saptapaSTibhAgAH 819 / 24 / 66 ityevaMpramANaM yAvatsambhavaM zodhanIya, tatra triguNamapi shuddhimaasaa-181||179|| S -AC+ ~365~ Page #367 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [61-62] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [61-62] dIpa anukrama [92-93] dayatIti triguNaM kRtvA zodhyate, sthitAH pazcAt SaNmuhUrtA ekasya ca muhUrtasya saptatriMzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH 6 / 37 / 47 / AgataM catuzcatvAriMzattamAmamAvAsthAyAmabhijinnakSatraM SaTsu muhU-18 teSu saptamasya ca muhUrtasya sakSatriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu parisamApayati / sampratyamAvAsyApaurNamAsIprakramAdeva tatprarUpaNAM cikIrSuridamAha tattha khalu imAo vAvahiM puNimAsiNIo pAvahi amAvAsAo paNNattAo, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama puNNimAsiNi caMda kiMsi desaMsi joei, tAjaMsiNaM desaMsi caMde carimaM bAvahi puNNimAsiNi joeti tAe teNaM puNNimAsiNihANAto maMDalaM cauccIseNaM sateNaM chettA duSattIsaM bhAge uvAtiNA vittA estha NaM se caMde paDhamaM puNNimAsiNi joeti, tA eesiNaM paMcahaM saMbaccharANaM do puNNimAsiNi &IcaMde kaMsi desaMsi joeti, tA jaMsiNaM desaMsi caMde paDhamaM puNimAsiNi joeti, tA teNaMpuSiNamAsiNihANAto & maMDalaM cauvIseNaM sateNaM chattA dubattIsaM bhAge uvAiNAvettA, ettha NaM se caMde docaM puNNimAsiNi joeti, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM taccaM puNNimAsiNi caMde kaMsi desaMsi joeti ?, tA jaMsiNaM desaMsi caMdo haidocaM puSiNamAsiNi joeti, tAte puNNimAsiNIThANAto maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA dubattIsaM bhAge| uvAiNAvettA, etya NaM tacaM caMde puNNimAsiNi joeti, tA eteNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasamaM puSiNamAsiNi caMde kasi desaMsi joeMti ?, tA jaMsi NaM desaMsi caMde tacaM puSiNamAsiNi joeti, tAte puSiNamA ~366~ Page #368 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------------------- mUla [63] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [63] dIpa sUryaprajJa-. siNivANAte maMDalaM cauccIseNaM sateNaM chettA doNi aTThAsItebhAgasate uvAyiNAvettA etya NaM se caMde duSA-18 10yAbhRte. ptivRttiH lasamaM puNNimAsiNi joeti, evaM khalu eteNuvAerNa tAte 2 puNNimAsiNihANAte maMDalaM cavIseNaM sa- 22mAbhUta (mala.) teNaM chettA dubattIsaMbhAge upAtiNAvettA tasi 2 desaMsi taM taM puNimAsiNi caMde joeti, tA etesi | prAbhUte paMcaNhaM saMvaccharANaM caramaM vAvaDiM puNNimAsiNi caMde kaMsi desaMsi joeti, tA jaMyuddhIvassa NaM 2 pAINa- pUrNimAmA // 18 // vAsyAH paDiNAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM caudhIseNaM sateNaM chettA dAhiNilaMsi caubhAgamaMDalaMsi sU63 sattAvIsaM caubhAge upAyaNAvettA aTThAvIsatibhAge vIsahA chettA aTThArasabhAge uvAtiNAvesA tihiM| bhAgehiM dohi ya kalAhiM paJcasthimilaM caubhAgamaMDalaM asaMpatte estha NaM caMde carimaM cAvahi puNNimAsiNiM joeti (sUtraM 63) 'tattha khalu'ityAdi, tatra yuge khalu imA-vakSyamANasvarUpA dvApaSTiH paurNamAsyo dvApaSTiramAvAsyAH prajJaptA, evamukke bhagavAn gItamaH pRcchati-'tA'iti tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM candrAdInAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA pauNemAsI candraH kasmin deze yunakti-parisamApayati !, bhagavAnAha-'tA jaMsi Na' mityAdi, tatra yasmin deze candrazca ramA pAzcAtyayugaparyantavartinI dvApaSTitamA paurNamAsI yunakti-parisamApayati tasmAt pUrNamAsIsthAnAt-caramadvApaSTita-II | // 18 // XmapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajya tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAMca upAdAya-gRhItvA ana dvAtriMzajAgarUpe deze candraH prathamAM paurNamAsI yunakti-parisamApayati, bhUyaH prabhaM karoti, 'tA anukrama [94] ~367~ Page #369 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- ------- mUlaM [63] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [63] dIpa paemiNamityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye yA dvitIyA paurNamAsI tara candraH kasmin deze parisamApayati !, bhagavAnAha---'tA jaMsi NamityAdi, tatra yasmin deze candraH prathamA paurNamAsI yunakti-parisamApayati tasmAtpUrNamAsIsthAnAt-prathamapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAnupAdAyAtra pradeze candro dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati, evaM tRtIyapaurNa-4 damAsIviSayamapi sUtra vyAkhyeyam, evaM dvAdazapaurNamAsIviSayamapi, navaraM 'doNNi aTThAsIe bhAgasae'tti tRtI yasyAH paurNamAsyAH parato dvAdazI kila paurNamAsI navamI bhavati, tato navabhitriMzato guNane dve zate aSTAzItyadhika bhavataH 288, sampratyatidezamAha-evaM khalu' ityAdi, evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitametenAnantaroditenopAyenA hAyAM yAM paurNamAsI yatra yatra deze parisamApayati tasyAstasyAH paurNamAsyAstato'nantarAM paurNamAsI tasmAtpAzcAtyapaurNamA sIparisamAptisthAnAt maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA paratastadgatAna dvAtriMzataM dvAtriMzataM bhAgAnupAdAya tasmin tasmin deze candraH parisamApayati, sa caivaM parisamApayan tAvadveditavyo yAvad bhUyo'pi caramAM dvApaSTiM paurNa-15 mAsI tasmin deze parisamApayati yasmin deze pAzcAtye yuge caramAM dvApaSTiM paurNamAsI parisamApitavAn, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, gaNitakramavazAt, tathAhi-pAzcAtyayugacaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptisthAnAt parato maNDalasya caturvizatyadhikazatapravibhaktasya satkAnAM dvAtriMzato bhAgAnAmatikrame tasyAstasyAH paurNamAsyAH parisamAptiH, dvApaSTizca sarvasaGkhyayA yuge paurNamAsyaH, tato dvAtriMzat dvASaSTyA guNyate, jAtAnyekonaviMzatyadhikAni caturazItyadhikAni anukrama [94] PSI - ~368~ Page #370 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [63] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [63] dIpa sUryaprajJa-15/1984, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH SoDaza sakalamaNDalaparAvartAH, samastasyApi ca rAnile-410 prAbhRte dApIbhavanAdAgataM yasmin deze pAzcAtyayugasambandhicaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptiH, caramadvApaSTitamaparisamApti-22 prAbhRta. (mala0) dezaM pRcchati-'tA eesi Na'mityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnA pacAnI saMvatsarANAM madhye paramAM bApa-II prAbhRte puurnnimaamaa||18|| STitamAM paurNamAsI candraH kasmin deze yunakti-parisamApayati ?, bhagavAnAha-jaMbuddIvassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, vAsyAH jambUdvIpasya gamiti vAkyAlaGkAre dvIpasyopari prAcInApAcInAyatayA, iha prAcInagrahaNenottarapUrvA gRhyate, apAcIna-18 |grahaNena dakSiNAparA, tato'yamarthaH-pUrvottaradakSiNAparAyatayA, evamudIcidakSiNAyatayA-pUrvadakSiNottarAparAyatayA jIvayApratyazcayA davarikayA ityarthaH, maNDalaM caturvizena-caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajya bhUyazcaturbhivibhajyate, tato dAkSiNAtye caturbhAgamaNDale ekatriMzadbhAgapramANe saptaviMzatibhAgAnupAdAyASTAviMzatitamaM ca bhArga viMzatidhA chiravA tavagatAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya zeSaikhibhirbhAgazcaturthasya bhAgasya dvAbhyAM kalAbhyAM pAzcAtyaM caturbhAgamaNDalamasampAptA, asmin pradeze candro dvApaSTitamA caramA paurNamAsI parisamApayati // tadevaM candrasya paurNamAsIparisamAptideza ukta, samprati sUryasya | paurNamAsIparisamAptidezaM pratipipAdayiSustadviSayaM praznasUtramAha-1 | tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paramaM puSiNamAsiNi sUre kaMsi desaMsi joeti , tA jaMsi NaM desaMsi sUre carima pAvahi puNNimAsiNi joeti tAte puNimAsiNihANAto maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA cauNa-| kaa||18|| varti bhAge uvAtiNAvettA etya NaM se sUrie paDhama puNimAsiNi joeDa, tA eesi NaM paMcaNDaM saMvaccha anukrama [94] CA ~369~ Page #371 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [95-97] rANaM vocaM puNNimAsiNi sUre kasi desaMsijoeti?, tA jaMsiNaM desasi mure paDhamaM puNNimAsiNi joeitAe paNNimAsiNIThANAo maMDalaM' cauvIsaM saeNa chettA do cauNavahabhAge uvAiNAvittA estha NaM se sUre doca. puSaNamAsiNi joei, tA eesiNaM paMcaNhaM saMghaccharANaM taccaM puSiNamAsiNi sUre kaMsi desaMsi joei, tA jasiNaM desaMsi sUre docaM puSiNamAsiNi joeti tAte puNNimAsiNihANAte maMDalaM cauccIsaM sateNaM chesA cau NautibhAge uvAtiNAvettA ettha NaM se sare tacca puNimAsiNi joeti, tA etesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasaM puSiNamAsiNi0 joeti, tAte puNimAsiNihANAte maMDalaM cauddIseNaM sateNaM chettA aTTachattA|le bhAgasate jvAiNAvettA, estha NaM se sUre duvAlasamaM puSiNamAsiNi joeti, evaM khalu eteNuvAeNaM tAte &2 puNimAsiNihANAte maMDalaM cavIseNaM sateNa chettA cauNautiM 2 bhAge uvAtiNAvettA tasiNaM | desaMsi taM taM puSiNamAsiNi sUre joeti, tA etesi NaM paMcahaM saMvaccharANaM parimaM vAvaDiM puNNimAsiNi sUre | kasi desaMsi joetiI,tAjaMbuhIvarasaNaM pAINapaDiNIyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cauccIseNaMsaeNaM chesA puracchimisi caubhAgamaMDalaMsi sasAthIsaM bhAge uvAtiNAvettA aTThAvIsatibhAgaM vIsadhA chettA aTTAra sabhAge uvAdiNAvettA tihiM bhAgehi dohiya kalAhiM dAhiNillaM caubhAgamaMDalaM asaMpatte ettha NaM sUre carimaM vAvahi / 4 puSiNamaM joeti (sUtraM 64)|taa eesiNaMpaMcaNha saMvaccharANaM paDhamaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joeti ?, saitA jaMsi NaM desaMsi caMde carimabAvahiM amAvAsaM joeti tAte amAvAsahANAte maMDalaM caubIseNaM sateNaM 585 ~370~ Page #372 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prAbhRte prata sUtrAMka [64-66] sUryaprajJa- chesA duSattIsaM bhAge uvAdiNAvettA etthaNaM se caMde paDhama amAvAsaM joeti, evaM jeNeva abhilAveNaM caMdassa 10 prAbhRte ptivRttiH puNimAsiNio teNeva abhilAveNaM amAvAsAo bhaNitavAo bIiyA tatiyA duvAlasamI, evaM khalu 22prAbhRta(mala)TAeteNuvAeNaM tAte 2 amAvAsAThANAte maMDalaM cauccIseNaM sateNaM chettA duvIsaM 2 bhAge uvAdiNAvettA taMsi / desaMsi taM taM amAvAsaM caMdeNa joeti, tA etesi gaM paMcaNhaM saMvaccharANaM carama amAvAsaM caMde kaMsi puurnnimaamaa||18|| vAsthAH desaMsi joeti ?, tA jaMsiNaM desaMsi caMde carimaM bAvahi puNNimAsiNi joeti, tAte puSiNamAsiNiTThANAe| sU64& maMDalaM caudhIseNaM sateNaM chattIsolasabhAge ukkovaittA estha NaM se caMde carimaM bAvahi amAvAsaM joeti 65-66 (sUtraM 65)tA etesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM sUre kaMsi desaMsi joeti , tA jaMsi NaM desaMsi sUre carimaM yAvaDhi amAvAsaM joeti tA te amAvAsaTThANAte maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA cauNautibhAge uvA-4 |yiNAvettA ettha NaM se sUre paDhama amAvAsaM joeti, evaM jeNeva abhilAveNaM sUriyassa puNNimAsiNIo teNeva amAvAsAovi, taMjahA-bidiyA taiyA duvAlasamI, evaM khalu eteNuvAeNaM tAte amAvAsahANAte maMDalaM caucIseNaM sateNaM chettA cauNautiM 2 bhAge uvAyiNAvettA tA jasiNaM desaMsi sUre carimaM bAvarhi amAvAsa joeti tAte puNimAsiNihANAte maMDalaM cacIseNaM sateNaM chettA sattAlIsaMbhAge ukkovaitsA ettha NaM se sUre | // 182 // carimaM bAvaDhi amAvAsaM joeti (sUtraM 16) // 'tA eesiNe'mityAdi, tA iti-tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA paurNamAsI sUryaH kasmin | dIpa anukrama [95-97] ~371~ Page #373 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhUta [10], ...................---- prAbhUtaprAbhUta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [64-66] 5555453 dIpa anukrama [95-97] deze sthitaH san yunakti-parisamApayati !, bhagavAnAha-'tA jaMsi Na'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san sUryazcaramAM-pAzcAtyayugavartinI dvApaSTitamAM paurNamAsI yunakti--parisamApayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-varamadvASaSTitamapI mAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDalaM caturviMza tyadhikena zatena chittvA-vibhajya tadgatAn caturnavati bhAgAn upAdAya sUryaH prathamAM paurNamAsI parisamApayati, kimatra kAraNamiti cet, ucyate, iha paripUrNeSu triMzadahorAtreSu parisamAseSu satsu sa eva sUryastasminneva deze vartamAna prApyate, na katipayabhAganyUneSu, paurNamAsI ca candramAsa-1 paryante parisamAptimupaiti, candramAsasya ca parimANamekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzad dvApaSTibhAgAstataviMzattame'horAtre dvAtriMzati dvApaSTibhAgeSu gateSu sUryazcaramadvASaSTitamAt paurNamAsIparisamApThinibandhanAt sthAnAta | caturnavatI caturvizatyadhikazatabhAgeSvatikAnteSu prathamAM paurNamAsI parisamApayannavApyate, kimuktaM bhavati |-triNshtaa bhAgastameva dezamaprAptaH sannavApyate iti, triMzato dvApaSTibhAgAnAmahorAtrasatkAnAmadhApi sthitatvAt, bhUyaH praznayati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti tatra yuge eteSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye dvitIyAM paurNamAsI sUryaH kasmin deze sthitaH san yukti-parisamApayati / , bhagavAmAha-'tA jaMsi Na'mityAdi, tA iti tatra yasmin deze sthitaH san sUryaH prathamA paurNamAsI parisamApayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-prathamAt paurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDalaM catuvizatyadhikena zatena chittvA tadgatAn caturnavatibhAgAn upAdAya atra deze sthitaH san sUryo dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati evaM tRtIyapaurNamAsIviSayamapi sUtraM karttavyaM, evaM dvAdazapaurNamAsIviSayamapi, navaraM 'ahachattAle bhAga RRBAR 34 ~372~ Page #374 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- ptivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [64-66] // 18 // H dIpa anukrama [95-97] sae'tti tRtIyasyAH paurNamAsyAH parato dvAdazI kila paurNamAsI navamI, tatazcaturnavatirnavabhirguNyate, jAtAnyaSTau zatAni 10 prAbhUteSaTcatvAriMzadadhikAni 846, samprati zeSapaurNamAsIviSayamatidezamAha-evaM khalu'ityAdi, evamuktena prakAreNa khalu-422prAbhUta nizcitametenAnantaroditenopAyena yAM yAM paurNamAsI yatra yatra deze parisamApayati tasyAstasyAH paurNamAsyAstA tAmanantarA-II prAbhUte manantarAM paurNamAsI tasmAt tasmAt pAzcAtyapAzcAtyapaurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt maNDalaM caturviMzatyadhikena | | pUrNimAmA|zatena chitvA paratastadgatAna caturnavatibhAgAnupAdAya tasmin tasmin deze sthitaH san sUryaH parisamApayati, sa caivaM, bAsyAH |parisamApayan tAyaDU veditavyoM yAvat bhUyo'pi caramA dvApaSTi-dvApaSTitamA paurNamAsI tasmin deze parisamApayati | yasmin deze pAzcAtyayugasambandhiI gharamAM dvASaSTitamA paurNamAsI parisamApitavAna, etadhAvasIyate gaNitakramavazAt, tathAhi pAzcAtyayugacaramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptinivandhanAt sthAnAt parato maNDalasya caturvizatyadhikazata-18 pravibhaktasya sarakAnAM caturnavaticaturnavatibhAgAnAmatikrame tasyAH tasyAH paurNamAsyAH parisamAptiH, tatazcaturnavatidvaSiSyA guNyate, jAtAnyaSTApazcAzacchatAni aSTAviMzatyadhikAni 5828, teSAM caturvizatyadhikena zatena bhAgo hiyate, labdhAH | saptacatvAriMzatsakalamaNDalaparAvartAH, na ca taiH prayojanaM, kevalaM rAzenilapIbhavanAdAgataM yasmin deze sthitaH san pAzcAtyayugasambandhicaramadvASaSTitamapaurNamAsIparisamApakastasminneva deze vivakSitasyApi yugasya caramA dvASaSTitamA paurNamAsI X // 18 // parisamApayatIti, samprati caramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptinibandhanaM dezaM pRcchati-tA eesi 'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA jaMbudIvassa NamityAdi, tA iti pUrvavat, jambUdvIpasya dvIpasya prAcInApAcInAyatayA ~373~ Page #375 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhUta [10], ...................---- prAbhUtaprAbhUta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata kkkkkkkkk sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [95-97] atrApi prAcInagrahaNenottarapUrvA dik gRhyate apAcInagrahaNena dakSiNAparA, tato'yamarthaH-uttarapUrvadakSiNAparAyatayA evamudIcyadakSiNAyatayA-uttarAparadakSiNapUrvAyatayA jIvayA-davarikayA maNDala caturviMzatyadhikena zatena chivA-vibhajya bhUyazcatubhirbhaktvA 'purasthimillasitti pUrvadigpattini catubhAgamaNDale ekatriMzadbhAgapramANe saptaviMzatibhAgAnupAdAyASTAviMzatitamaM ca bhAgaM viMzatidhA chittvA tadgatAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya zeSaitribhirbhAgezcaturthasya ca bhAgasya dvAbhyAM kalAbhyAM lAviMzatitamAbhyAmityarthaH dAkSiNAtya va caturbhAgamaNDalamasaMprAptaH san tatra pradeze sa sUryazvaramAM dvApaSTiM-dvApaSTitamAM paurNa-15 mAsI parisamApayati / tadevaM sUryAcandramasoH paurNamAsIparisamAptideza uktaH, sampati tayorevAmAvAsyAparisamAptidezaM pratipipAdayiSuH prathamataH candraviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM paJcAnA saMvatsarANAM madhye prathamAmamAvAsyAM candraH kasmin deze sthitaH parisamApayati , bhagavAnAha-tA jaMsiNa'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san candrazcaramAM dvApaSTi-dvApaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, tato'mAvAsyAsthAnAd-amAvAsyAparisamAptisthAnAtparato maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA tadgatAn dvAtriMzataM bhAgAn upAdAyAtra pradeze sa candraH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati evaM mityAdi, evamuktena prakAreNa yenaivAbhilapina candrasya paurNamAsyo bhaNitAstenivAbhilApenAmAvAsyA api bhaNitavyAH, tadyathA-dvitIyA tRtIyA dvAdazI ca, tAzcaivam-'tA eesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM do amAvAsaM caMde kasi desaMmi joei ?, tA jasiNaM desaMsi caMde padama amAvAsaM joei tAo NaM amAvAsahANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettA dubattIsabhAge uvAyiNAvettA ettha NaM se caMde docaM amAvAsaM jopada, tA eesi ~374~ Page #376 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [10], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyamajJa prata sUtrAMka [64-66] dIpa anukrama [95-97] NaM paMcaNha saMvaccharANaM taccaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joei !, tA jaMsi NaM desaMsi caMde docca amAvAsaM joei tAo 10 prAbhRte sivRttiH amAvAsadvANAo maMDalaM caudhIsaeNaM saeNaM chittA dubattIsaM bhAge uvAiNAvecA ettha NaM se caMde taccaM amAvAsaM joei, 22 prAbhRta tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANa duvAlasamaM amAvAsaM caMde kaMsi desaMsi joei, tA jaMsi NaM desaMsi caMde tacaM amA- prAbhRte vAsaM joei tAo NaM amAvAsANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettA donni ahAsIe bhAgasae uvAiNAvettA estha NaM puurnnimaamaa||184|| caMde duvAlasamaM amAvAsaM joeI samprati zeSAsu amAvAsyAsvatidezamAha-'evaM khalu' ityAdi, etat prAgavalyA-15 vAsyA khyeya, samprati caramadApaSTitamAmAvAsyAparisamAptinivandhanaM dezaM pRcchati-'tA eesi 'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-1 'tA jasi Na'mityAdi, tatra yasmin deze sthitaH san candro dvApaSTiM-dvASaSTitamA caramA paurNamAsI yunakti-parisamATUpayati tasmAt paurNamAsIsthAnAt-paurNamAsIparisamAptisthAnAt maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chittvA-vibhajya pUrva poDazabhAgAnavavaSkya caramadvApaSTitamAmAvAsyAyAH caramadvApaSTitamapaurNamAsyAH pakSaNa-pazcAtpakSeNa ca vivakSitapradezAt candraH SoDazabhizcaturvizatyadhikazatabhAgaiH parataH prarUpyate, mAsena dvAtriMzatA bhAgaiH parato vartamAnasya ubhyamAnatvAt , tataH SoDaza bhAgAn pUrvamavaSvakyetyuktaM atra-asmin pradeze sthitaH san candrazcaramAM dvApaSTitamAmamAvAsyAM | parisamApayati / sampati sUryasyAmAvAsyAparisamAptinibandhanaM dezaM pipRcchiSurAha-tA eesi ||'mityaadi, patatmAgva / // 184 // vyAkhyeyaM, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa yenaivAbhilApena sUryasya paurNamAsya ukAstenaivAbhilApenAmAvAsyA api vaktavyAH, tadyathA-dvitIyA tRtIyA dvAdazI ca, tAzcaivam-eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docca amAvAsaM sUre kasi ~375~ Page #377 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [64-66] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [64-66] SAARC dIpa anukrama [95-97] saMsi joeDa, tA jasiNaM desaMsi sUre paDhama amAvAsaM joei tAo amAvAsaTTANAo maMDalaM cauvIseNaM saeNaM chettA. caSaNAI bhAge uvAiNAvettA pattha NaM se sUre docca amAvAsaM joei, tA eesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM tacaM amAvAsaM sare kasi desaMsi joei, tA jaMsiNaM desaMsi doccaM amAvAsaM joei tAo amAvAsahANAo maMDalaM cauSIseNaM saeNa chettA caraNauhabhAge uvAiNAvettA taccaM amAvAsaM jopaDa, tA eesi NaM paMcaNha saMvaccharANaM duvAlasaM amAvAsaM sUre kaMsi desaMsi joeDa, tA si NaM desaMsi sUre taccaM amAvAsaM joei, tAo amAvAsANAo maMDalaM cauvIserNa saeNaM chettA ahachattAle bhAgasae uvAiNAvettA estha NaM se sUre duvAlasamaM amAvAsaM joeI' sampati zeSAsvamAvAsyAsu atidezamAha-4 evaM khalvi'tyAdi, etat prAgvavyAkhyeyaM, samprati caramadvApaSTitamAmAvAsyAparisamAptinibandhanaM dezaM pRcchati-tA |eesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-tA jaMsi 'mityAdi, yasmin deze sthitaH san sUryazvaramAM-dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati tasmAtpaurNamAsIsthAnAt-paurNamAsIparisamAptinivandhanAt dezAt maNDalaM caturvizatyadhikena zatena chittvA-vibhajyAk saptacatvAriMzataM bhAgAna avaSvakya atra pradeze sthitaH san sUryazcaramAM dvApaSTitamAmamAvAsyAM yunaki-parisamApayati / atha ko pIrNamAsI kena nakSatreNa yuktazcandraH sUryo bA parisamApayatIti praSTakAma Aha tA eesi gaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama puNNamAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaMjoeti ?, tA dhaNivAhiM, dhaNilAhANaM tiNi muTusA ekUNavIsaM ca bAvadvibhAgA muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA aisA paNNaTTi cupiNa yAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUrie keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA puvAphagguNINaM aTThAvIsa muhUttA aha ECEBOOK AREauratonintentharana ~376~ Page #378 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: F prata sUtrAMka [67] dIpa anukrama sUyaMprajJatIsaM ca vAvaTThibhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattaTTidhA chettA dubattIsaM cuNiyA bhAgA sesA, tA. eesi 10 prAbhRte ptivRttiHNa paMcaNha saMvaccharANaM docaM puNNamAsiNi caMde keNaM NakkhatteNaM joeti , tA uttarAhiM pohavatAhi, utta-22prAbhUta(mala0) rANaM pohavatANaM sattAvIsaM muhattA coisa ya bAvahibhAge muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA bAvahi- prAbhRte ghuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA uttarAhiM phagguNIhiM uttarAphaggu- puurnnimaamaa||185|| paNINaM satta muhuttA tettIsaM ca bAvaTThibhAgA muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA ekavIsaM cupiNayA bhAgA31 vAsyAH sesA, tA etesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM tacaM puNNimAsiNI caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA assinniihiN| assiNINaM ekavIsaM muhuttA Nava ya egaTTibhAgA muhuttassa bAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chettA tevaDhi cuNNiyA: sAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa pakvatteNaM joeti ?, tA cittAhiM, cittANaM eko muhatto aTThAvIsaM ca bAvahi bhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA tIsaM cuNNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM dubAlasamaM puSiNamAsiNi caMde keNaM NakkhattaNaM joeti ?. tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM ca / AsADhANaM chaduvIsaM muhattA chaduvIsaM ca bAvavibhAgA muhattassa bArTi bhAgaM ca sattadvidhA chettA caupaNaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA uttarAhiM AsADhAhi, uttarANaM ca R // 185 // AsADhANaM chadudhIsaM ca yAvaDhi bhAgA muhattassa pAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA caupapaNaM cupiNayA bhAgA masesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNavasuNA puNavasussa solasa muhuttA aTTa ya bAvaTTi %*OM*- [98] *% % ~377~ Page #379 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: E prata sUtrAMka -5-% [67] |bhAgA muhattassa pAvadvibhAgaM ca sattahiyA chettA vIsaM cuNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM| carama bAvahiM puNNimAsiNiM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, uttarAhi AsADhAhiM uttarANaM AsADhANaM caramasamae, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti , tA pusseNaM, pussassa ekUNavIsaM muhattA tetAlIsaM ca dhAvaTTi bhAgA muhuttassa bAvaDibhAgaM ca sattahidhA chettA tettIsaM cupiNayA bhAgA sesA (sUtraM 67) // / 'tA eesi Na'mityAdi, 'tA' iti tatra yuge eteSAmanantaroditAnAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA paurNamAsI candra upalakSaNametat sUryo vA kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san yunakti-parisamApayati ?, bhagavAnAha-tA dhaNihAhiM'ityAdi, tA iti-tatra seSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamAM paurNamAsI candraH parisamApayati dhaniSThAbhiH, dhaniSThAnakSatrasya pazcatAratvAttadapekSayA bahuvacanaM anyathA tvekavacanaM draSTavyaM, tAsAM ca dhaniSThAnAM yo muhUrtAH ekasya ca muhU sya ekonaviMzatiSiSTibhAgA ekaMca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chittvA paJcaSaSTizcarNikA bhAgAH doSAH, tathAhi-paurNamAsIviSayasya candranakSatrayogasya parijJAnArtha karaNaM prAgevotaM, tatra paTpaSTimahartA ekasya ca muhartasya pazca dvASaSTibhAgA ekaH saptaSaSTibhAgaH 66 / / ityevaMrUpo dhruvarAzidhiyate, dhRtvA ca prathamAyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogo jJAtumiSTa ityekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti tAvAneva jAtaH, tasmAdabhijito nava' muhartA ekasya ca muharttasya | caturvizati SaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhanakaM zodhyate, tatra SaTpaSTenava muhatoH zuddhAH, sthitAH pazcAt sakSapazcAzat , tebhya eko muhUttoM gRhI vA dvApaSTibhAgIkRtaste ca dvASaSTirapi bhAgAra CE% dIpa anukrama [98] ~378~ Page #380 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- ------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJaptivRttiH (mala.) // 18 // sUtrAMka [67] dIpa anukrama ***55555 bApaSTibhAgarAzI paJcakarUpe prakSipyante jAtAH saptaSaSTiSaSTibhAgAstebhyazcaturviMzatiH zuddhAH sthitAH pazcAtricatvAri 410 prAbhRte zat, eka rUpamAdAya saptaSaSTibhAgIkriyate, te ca saptapaSTirapi bhAgAH saptaSaSTirbhAgamadhye prakSipyante, jAtAH aSTaSaSTiH 22mAbhRtasaptapaSTibhAgAstebhyaH SaTSaSTiH zuddhAH sthitI dvau pazcAtsaptaSaSTibhAgau, tataviMzatA mudaH zravaNaH zuddhaH sthitAH pazcAnmu- prAbhRte hAH SaDUviMzatiH, tata idamAgata-dhaniSThAnakSatrasya triSu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya ekonaviMzatisakSeSu dvASaSTibhAge-| pUrNimAmAvekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaSaSTisAdheSu saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu prathamA paurNamAsI parisamAptimupayAti, sampati sUryanakSa vAsyAH sU 67 yoga pRcchannAha-'taM samayaM ca Na'mityAdi taM samayamityatra 'kAlAvanoAtA vityadhikaraNatve'pi dvitIyA, tatojyamarthaH tasmin samaye yasmin samaye dhaniSThAnakSatra candreNa yuktaM yathoktazeSa parisamApayati tasmin kSaNe ityarthaH, sUryaH kena nakSatreNa yuktaH san tAM prathamAM paurNamAsI parisamApayati, bhagavAnAha-'tA puSAhiM'ityAdi, tA iti tadA | pUrvAbhyAM phAlgunIbhyAM, pUrvaphAlgunInakSatrasya dvitArasvAttadapekSayA dvivacanaM, dvivacane ca prApte prAkRte bahuvacanaM, tayozca pUrvaphAlgunyostadAnImaSTAviMzatirmuhurtA aSTAtriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptapaSTidhA chittvA tasya satkA dvAtriMzacUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva SaTpaSTirmuhurtA ekasya ca muhUrtasya paJca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAga ityevaMpramANo dhruvarAzirdhiyate 66 / 5 / / dhRtvA ca ekena guNyate, ekena ca guNitaM | // 186 // tadeva bhavatIti tAvAneva jAtaH, tatastasmAt puSyazodhanakaM ekonaviMzatirmadvA ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzadvApa|STibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayakhiMzatsaptapaSTibhAgAH 19 / 43 / 33 / ityevaMpramANe zobhyate, arthatAvatpramANasya [98] ~379~ Page #381 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: CACAR prata sUtrAMka [67]] dIpa anukrama puSyazodhanakasya kathamuspattiriti, ucyate, iha pUrvayugaparisamAptivelAyAM puSyasya prayoviMzatiH saptapaSTibhAgAH parisamAdhAzcatvAriMzadavatiSThanti, tataste catuzcatvAriMzatsaptapaSTibhAgA muhUrttakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1520, teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonaviMzatirmuhartAH, zeSAstiSThanti saptacatvAriMzat 47, te (ca) dvApaSTibhAgAnayanArtha dvApalyA guNyante, jAtAni ekonatriMzacchatAni caturdazottarANi 2914, teSAM sakSaSaSyA bhAgo |hiyate, labdhAstricatvAriMzad dvApaSTibhAgAH3, ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzatsaptapaSTibhAgAra, etad dhruvarAzeH zodhyate, tadyathA-paTUpaTermuhartebhyaH ekonaviMzatirmuhartAH zuddhAH sthitAH pazcAtsaptacatvAriMzattebhya eko muhatoM gRhyate / sthitAH SaTcatvAriMzad, gRhItasya ca muhartasya dvApaSTibhAgAH kRtvA dvApaSTibhAgarAzau pazcakarUpe prakSipyante, jAtA dvApaTibhAgAH saptaSaSTistebhyastricatvAriMzat zobhyante sthitAH pazcAccaturvizatistebhyaH ekarUpamupAdIyate jAtA trayoviMzatiH gRhItasya ca rUpasya saptapaSTibhAgAH kriyante kRtvA ca saptaSaSTibhAgekamadhye prakSipyante jAtA aSTaSaSTiH saptaSaSTibhAgAstebhyastrayastriMzat zuddhAH sthitAH pazcatriMzat , tataH paJcadazamuhU razleSA triMzatA ca muhUrtarmaghA zuddhA, sthitaH pazcAdeko muhUrta ekasya ca muhUrtasya trayoviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcatriMzatsaptaSaSTibhAgAH / 1 / 23 // 35 // tata AgataM-pUrvaphAlgunInakSatrasyASTAviMzatI muharteSu ekasya ca muhUrtasyASTAtriMzati dvASaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhA gasya dvAtriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu sUryaH prathamAM paurNamAsI parisamApayati, ete ca sUryamuhUrtAH, evaMbhUtaizca sUryamuhUprazitA trayodaza rAtrindivAni ekasya ca rAnindivasya dvAdaza vyAvahArikA muhUrtA bhavanti, tata etadanusAreNa gate **50* [98] 4-90055 ~380~ Page #382 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------------- mUla [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [7] dIpa kadivasabhAgagaNanA pasthitadivasagaNanA ca pUrvaphAlgunInakSatrasya svayaM kartavyA, evamuttarasUtreSvapi sUryanakSatrayoge pari- 10 prAbhRte tivRttiH tibhAvanIyaM / 'tA eesi 'mityAvi, praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat, utta-422prAbhUta (mala0) bharAbhyAM proSThapadAbhyAmatrApi dvivacanaM uttaraproSThapadAnakSatrasya dvitArakatvAt , bahuvacanaM ca sUtre prAkRtatvAt , tayozca proSTha-10 prAbhRte puurnnimaamaa||187|| padayoH saptaviMzatirmuhUrtAzcaturdaza ca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya saskAzca vAsyAH lAtuHSaSTiH cUrNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvitIyapaurNamAsIcintAyAM dvAbhyAM guNyate, sU67 muhUrtAnAM jAtaM dvAtriMzataM pAtaM 132, ekasya ca muhUrtasya daza dvApaSTibhAgAH 10 ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptaSaSTibhAgau 2, tataH pUrvarItyA abhijito nava muhartA ekasya ca muhUrtasya caturvizatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya |satkAH SaTSaSTiH saptaSaSTibhAgAH zobhyano jAtaM dvAviMzaM zataM muhUrtasya saptacatvAriMzatASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya vayaH saptaSaSTibhAgAH 122 / 47 // 3 tatatriMzatA muhUtaiH zravaNastriMzatA dhaniSThA paJcadazabhiH zatabhiSak triMzatA pUrvabhabhAdrapadA zuddhati sthitAH pazcAt saptadaza muhUttoH zeSaM tathaiva 17 // 47 / 3 / tata AgataM uttarabhadrapadAnakSatrasya sajhavi zatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya caturdazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHSaSTI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu dvitIyA paurNamAsI parisamAptimupaiti, sampratyasyAmeva paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati-taM samayaM ca Na'mityAdi, sugarma, // 187 // bhagavAmAha-'tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat, uttarAbhyAM phAlgunIbhyo, tayozca uttarayoH phAlgunyostadAnIM dvitIyapaurNamAsIparisamAptivelAyAM sapta muhUrtAtrayaviMzazca dvASaSTibhAgA muhUrtasya dvApaSTibhAgaM ca eka saptaSa SEX555 anukrama [98] ~381~ Page #383 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [10], .............--- prAbhataprAbhUta [22], ...........- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [67]] dIpa STidhA chittvA tasya satkA ekatrizarNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAzirdhiyate 6 / 5 / 1 dhRtvA ca dvitIyasyAH paurNamAsyAH samprati cinteti dvAbhyAM guNyate jAtaM dvAtriMzaM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya daza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvau saptapaSTibhAgau 132 / 10 / 2 / tata etasmAt puSyazodhanakamekonaviMzatirmuhatto, ekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzat saptaSaSTibhAgAH 19 / 43 / 33 / ityevaMparimANaM pUrvarItyA zodhyate, sthitaM pazcAd dvAdazottaraM zataM muhUrtAnAmekasya ca muhUrcasyASTAviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTtriMzat saptaSaSTibhAgAH 112 / 28 / 36 / tataH pazcadazabhirmuhUttairazleSA triMzatA maghA triMzatA pUrvaphAlgunI zuddhA, sthitAH pazcAnmuhUrtAH saptatriMzapacheSaM tathaiva, tata AgataM sUryeNa yuktamuttaraphAlgunInakSatra saptasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya trayaviMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya ekatriMzati saptaSaSTibhAgeSu shessessu| dvitIyAM paurNamAsI parisamApayati, adhunA tRtIyapaurNamAsIviSayaM candranakSatrayogaM pRcchati-tA eesi 'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'assiNIhi ityAdi, azvinInakSatraM tritAramiti tadapekSayA bahuvacanaM, tadAnIM 'ca-tRtIyaporNamAsIparisamAptivelAyAM azvinInakSatrasya ekaviMzatirmuhUrttA ekasya ca muhUrtasya nava dvApaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhArga saptapaSTidhA chittvA tasya satkAviSaSTivarNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhuvarAziH 60 |5|1tRtiiypaurnnmaasii| acintyamAnA varttata iti vibhirguNyate, jAtamaSTAnavatyadhikaM zataM muhartAnAmekasya ca muhartasya paJcadaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 15 / 3tata 'uguNa8 poTTavayA' iti vacanAt ekonaSaSThyadhikena muha anukrama [98] ~382~ Page #384 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], ----------------- mUla [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 22prAbhRta prata (mala) sUtrAMka [67] dIpa anukrama sUryaprajJasaMzatena caturvizatyA dvApaSTibhAgarekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdInyuttarabhadrapadAparyantAni nA10prAbhUte vivRttiH SaT nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante aSTAtriMzanmuhartA ekasya ca muhUrtasya dvipaJcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTi | bhAgasya catvAraH saptaSaSTibhAgAH 38 / 52 // 4, tatatriMzatA muhUrta revatInakSatraM zuddha tiSThatyaSTau muhUrtAstata AgataM cndr||18|| yuktamazvinInakSatramekaviMzatI muhUrteSvekasya ca muhUrtasya navasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya triSaSTau saptapaSTi- pUrNimAmAbhAgeSu zeSeSu parisamApayati / sampratyasyAmeva tRtIyasyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati-taM samapaM ca Na'mityAdi lAvAsyAH sugarma, bhagavAnAha-tA cittAhi'ityAdi, citrayA yuktaH sUryaH parisamApayati, tadAnIM ca-tRtIya paurNamAsIparisamA sU67 tivelAyo citrAyAmeko muharsa ekasya ca muhUrtasya aSTAviMzatiSaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya satkA triMzat cUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 69 / 5 / 1 / sampati tRtIyapaurNamAsI cintiteti vibhirguNyate, jAtamaSTAnavatyadhika zAtaM muhUrtAnAmekasya ca muhartasya paJcadaza dvApaSTibhAgA ekasya dvApaSTibhAgasya trayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 15 / 3 tata etasmAtpuSyazodhanakaM 19 / 43 / 33 / pUrvoktaprakAreNa zodhyate, sthitaM pazcAdaSTasaptatyadhikaM muhUrtAnAM zatamekasya ca muhUrtasya trayastriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzatsaptapa-2 & STibhAgAH 178 / 33 / 37 // tataH paJcAzadadhikena muhartazatenAzleSAdIni hastaparyantAni paJca nakSatrANi zuddhyanti, // 18 // zeSAstiSThanti aSTAviMzatirmuharcAH zeSaM tathaiva 28 // 33 // 37 // tata AgataM sUryeNa saha sampayukaM citrAnakSatramekasmin / muhUrte ekasya ca muhUrcasyASTAviMzatI dvApaSTibhAgemvekasya ca dvApaSTibhAgasya triMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAM paurNa-4 [98] ~383~ Page #385 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [67] dIpa anukrama [8] "candraprajJapti" - upAMgasUtra -6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRta [10], prAbhRtaprAbhRta [22], mUlaM [ 67 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH mAsIM parisamApayati / samprati dvAdazyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogaM pRcchati 'tA eesi Na'mityAdi sugamaM, bhagavAnAha- 'tA uttarAhiM' ityAdi, tA iti pUrvavat, uttarAbhyAmApAdAbhyAM dvAdazI paurNamAsI candraH parisamApayati, tadAnI ca tayoruttarayorASADhayoH paviMzatirmuhUrttA ekasya ca muhUrttasya SaDraviMzatidvaSaSTibhAgA ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTibhA chittvA tasya sarakAzcatuHpaJcAzacUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-- sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvAdazI kila paurNa mAsI cintyate iti dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni dvinavatyadhikAni muhUrttAnAmekasya ca muhUrttasya SaSTidvaSa|STibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH 792 / 60 / 12 / tata etasmAt 'mUle satteva bAyAlA' ityAdivacanAt saptabhizca dvicatvAriMzadadhikairmuharttAnAM zatairekasya va muhUrttasya caturviMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdIni mUlaparyantAni nakSatrANi zuddhAni tatatriMzatA muhUrtteH pUrvASADhA, zeSaM tiSThanti aSTAdaza muhUrttA ekasya ca muhUrttasya paJcatriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodaza saptaSaSTibhAgAH 18 / 35 / 13 tata AgataM candreNa yuktamuttarASADhA nakSatraM dvAdazIM paurNamAsIM paviMzatI muhUrtteSvekasya ca muharttasya SaDaviMzatI dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya catuHpaJcAzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu parisamApayati / sampratyasyAmeva dvAdazyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati - 'taM samayaM ca NamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA puNavasuNA' ityAdi, tA iti pUrvavat, punarvasunA yuktaH sUryaH parisamApayati, tadAnIM ca dvAdazIpaurNamA sIparisamAdhivelAyAM punarvasu nakSatrasya SoDaza muharttA aSTau ca dvASaSTibhAgA muhUrttasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chizvA tasya satkA viMzatizcUrNikA bhAgAH Education International For Penal Use Only ~384~ Page #386 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: samarza sivRttiH (mala0) prata sUtrAMka // 189 // [67] zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 // 5 // 1 / dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni vinavatyadhikAni muhUrtAnA- 10 prAbhRtemekasya ca muhUrtasya SaSTirDsaSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH 792 / 60 / 12, tata patamA-422prAbhUtaspuSyazodhanakaM 19 / 43 // 33 pUrvoktaprakAreNa zodhyate, sthitAni pazcAtsapta zatAni trisaptatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca mAbhRte muhartasya poDaza dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH 773 / 15 // 46, tataH etasmA-IPINT pUrNimAmAsaptabhiH zanaizcatuzcatvAriMzadadhikairmuha nAmakasya ca muhUrsasya caturvizatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpadhyA vAsyAH saptaSaSTibhAgairazleSAdIni ArdrAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante aSTAviMzatirmuhartA ekasya ca murtsy| sU 67 tripazcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH 28 / 53 / 47 / tata AgataM puna-12 sunakSatraM sUryeNa saha yogamupAgataM poDazasu muhUrveSu zeSeSu ekasya ca muhUrtasyASTasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvaapssttibhaagsy| vizatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu dvAdazI paurNamAsI parisamApayati, (sAmpratamasyAmeva dvApaSTitamAyAM paurNamAsyAM candranakSatra yogaM pRcchati )-'tA eesipa'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-tA uttarAhiM'ityAdi, tA (iti prAgvat ) uttarAbhyAmASA-12 X DhAbhyAM yuktazvaganazcaramAM dvApaSTitamAM paurNamAsI pariNamayati, tadAnI ca-paramadvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptivelAyA-1 muttarayorASADhayozvaramasamayaH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 165 / 1 / caramA dvApaSTitamA paurNamAsI sammati cintyamAnA 4 // 18 // vattete iti dvApalyA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca murtava dvApaSTibhAgAmA 4AtrINi zatAni dazottarANi ekasya cadvApaSTibhAgasya dvASaSTiH sptssssttibhaagaaH4092|310| 62 tata etasmAd, 'avasayAugu dIpa anukrama [98] ~385~ Page #387 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [67]] dIpa anukrama jANavIsA sohaNaNaM uttarANa sADhANaM / cavIsa khalu bhAgA chAvaDI cuNiyAo y||1||ityevNprmaannmekN sakalanakSatraparyAyazo dhanakaM paJcabhirguNayitvA modhyate, tacca pUrvokena prakAreNa zodhyamAna paripUrNI zuddhimAsAdayatIti na kizcitpazcAdavatiSThate, tata AgataM uttarASADhAnakSatraM candreNa saha yuktaM caramasamaye caramAM dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati / sampratyasyAmeva dvASaSTitamAyAM paurNamAsyAM sUryanakSatrayogaM pRcchati-taM samayaM caNa'mityAdi sugamam, bhagavAnAha-'tA pusseNa mityAdi, puSyeNa yuktaH sUryazvaramAM dvApaSTitamA paurNamAsI parisamApayati, tadAnIM ca-dvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptiyelAmAmekonaviMzatirmahAnicatvAriMzaca dvApaSTibhAgA murtasya dvApaSTibhAgaM ca saptapaSTidhA chittvA tasya satkAstrayastriMzat cUrNikAbhAgAHzeSAH, tathAhisa eva dhruvarAziH665za dvASaSTyA guNyate,jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya dvApaSTi bhAgAnAM trINi zatAni dazottarANi ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvASaSTiH saptapaSTibhAgAH4092 / 31 / 12 / iha puSyasya haidazamuhUrteSvekasya ca muhUrtasyASTAdazasu dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya catusviMzati saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu pAzcAtya yuga parisamAptimupaiti, tadanantaramanyat yuga pravartate, puSyasyApi ca tAvanmAtrAdatikrAntAt parato yAvadbhaH yo'pi tAvanmAtrasya puSyasvAtikrama etAvatpramANaH ekaH paripUrNo nakSatraparyAyaH, tasya ca pramANamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptaSaSTibhAgAH 1819 / 24 / 15 / ' tata etatpaJcabhirguNayitvA prAguktAt dhruvarAzeSiSTiguNitAt zodhyate, tatha paripUrNa zuddhyati, pazcAcca rAzinipo jAyate, tata AgataM puSyasya sUryeNa yuktasya dazasu muhUrteSvekasya ca muhartasyASTAdazasu dvApaSTibhAge [98] ~386~ Page #388 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], ----------------- mUla [67] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [67]] sU68 dIpa sUryaprajJa-8vekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzati saptapaSTibhAgeSvatikrAnteSu ekonaviMzatau ca muhUtreSu ekasya ca muhUrtasya trica- 1.prAbhRte sivRttiHlAvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaviMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu caramA dvApaSTitamA paurNamAsI pari- 22prAbhRta(mala0) samAptimagamaditi / tadevaM paurNamAsIviSayazcandranakSatrayogaH sUryanakSatrayogazcoktaH, sampratyamAvAsyAviSayaM suurynksstryog| prAbhRte // 19 // candranakSatrayogaM ca pratipipAdayiSuH prathamataH prathamAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha amAvAsyA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhama amAvAsaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti?,tA assesAhi, assesANe eke || nakSatrANi mulutte cattAlIsaM ca yAvadvibhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattaTTidhA chettA bAvaDiMcuNiyA sesA, taM samaya caNaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti,tA assesAhiM ceva,assesANaM eko muhutto cattAlIsaM ca vAvahibhAgAmuhuttassa bAvaTThibhAgaM sattadvidhA chettA bAvaTTi cuNiyA bhAgA sesA, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM amAvAsaMDU caMde keNaM NakkhateNaM joeti?, tA utsarAhiM phagguNIhiM, uttarANaM phagguNINaM cattAlIsaM muhattA paNatIsaMbAvaTi. |bhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA paSaNaTTi cupiNayAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhAteNaM joeti?, tA uttarAhi ceva phagguNIhi, uttarANaM phagguNINaM jaheva caMdussAtA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM tacaM amAvAsaM caMde keNaM nakakhatteNaM joeti, tA hattheNaM, hatthassa cattAri muhuttA tIsaM ca pAvavibhAgA muhttss| // 19 // pAvahibhAgaMca sattadvidhA chettA vAvaDhi cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA hattheNaM ceva, hatthassa jahA caMdassa, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM duvAlasamaM amAvAsaM caMde keNaM Nakkha anukrama SABA [98] ~387~ Page #389 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] 556456-15515 dIpa teNaM joeti ?, adAhi, ahANaM cattAri muhattA dasa ya bAvavibhAgA muhuttassa vAcaTiM ca sattaviyA aisA capaNNaM cuNiyA bhAgA sesA / taM samayaM ca NaM sUre keNaM nakkhatteNaM joeti ?, tA abAhiM ceva, adANaM jahA caMdassa / tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM carimaM bAvaDhi amAvAsaM caMde keNaM NakkhatteNa joeti ?, tA puNavasuNA, puNavasussa bAvIsaM muhuttA pAyAlIsaM ca bAsahibhAgA muhattassa sesA / taM samaya caNaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti , tA puNadhasuNA ceba, puNavasussa aaN jahA caMdassa (sUtraM 18) // 'tA eesi Na'mityAdi sugarma, bhagavAnAha-tA asilesAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , azleSAbhiH saha yuktazcandraH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati, azleSAnakSatrasya paTtAratvAttadapekSayA bahuvacanaM, tadAnIM ca-prathamAmAvAsyAparisamAptivelAyAmazleSAnakSatrasya eko muhUrtazcatvAriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya dvApaSTibhAgaM ca sakSaSaSTidhA chittvA SaTSaSTizyUNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / prathamAmAvAsyA kila samprati cinsyamAnA varttate ityekena guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti sAvAneva jAtaH, tata etasmAt "bAvIsaM ca muhuttA chAyAlIsaM bisaTibhAgA ya / eyaM puNaSasussa ya soheyavaM havaha puNNaM // 1 // " iti vacanAt dvAviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzat dvApaSTibhAgA ityevaMpramANaM punarvasuzodhanakai zodhyate, tatra SaSaSTermuhUrtebhyo dvAviMzatirmuhartAH zuddhAH, sthitAH pazcAccatuzcatvAriMzat 44, tebhya ekamuhUrtamapekSya tasya dvApaSTibhAgAH kRtAH, te dvApaSTibhAgarAzimadhye prakSipyante, jAtAH | saptaSaSTiH, tebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH, zeSAstiSThanti ekaviMzatiH, tricatvAriMzato muhartebhyastriMzatA puSyaH zuddhaH, anukrama [99] ~388~ Page #390 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- ------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata prAbhRte sUtrAMka [68] dIpa anukrama sUryaprajJa- sthitAH pazcAprayodaza muhUrtA, azleSAnakSatraM cArddhakSetramiti paJcadazamuhartapramANaM, tata idamAgata-azleSAnakSatrasva eka- 10 prAbhRte ThivRttiHsmin muhUrte catvAriMzapti muhartasya dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya saptapaSTidhA chinnasya paTpaSTibhAgeSu zeSeSu praca-15/22 prAbhRta(malAmAmAvAsyA samAptimupagacchati / samma tyasyAmeva prathamAyAmamAvAsyAyAM sUryanakSatraM pRcchati-'saM samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA asilesAhiM cevetyAdi, iha ya evAsyAmamAvAsyAyAM candranakSatrayoge dhruvarAziyadeca zodha amaavaasyaa||19|| naka sa eva sUryanakSatrayogaviSaye'pi dhruvarAzistadeva ca zodhanakamiti tadeva sUryanakSatrayoge'pi nakSatraM tAvadeva ca'takha nakSatrANi sU68 nakSatrasya zeSamiti, tadevAha-azleSAbhiryuktaH sUryaH prathamAmamAvAsyAM parisamApayati, tasyAM ca parisamAptiyelAyAmazleSANA-IX meko muharta ekasya ca muhUrtasya catvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgAH shessaaH| dvitI yAmAvAsyAdhiSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA uttarAhiM'ityAdi, uttarAbhyAM / jAphAlgunIbhyAM yuktaH candro dvitIyAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca-amAvAsyAparisamAptivelAyAmuttarAyAH phAlgu-15 nyAzcatvAriMzanmuhattoMH paJcatriMzat dvApaSTibhAgAH muhartasya dvApaSTibhAgaM ca saptapaTiyA chittvA takha satkAH pacapaSTikArNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAziH 66|5||dvaabhyaaN guNyate, jAtaM dvAtriMzadadhika muhUttoMno zata ekasya ca muhUrtasya dvApaSTibhAgA daza ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptapaSTidhA chimasya dvau cUrNikAbhAgI / 132 / 10.24 satra prathama punarvasuzodhanakaM zodhyate, dvAtriMzadadhikamaharjazatAt dvAviMzatirmuhartAH zuddhAH sthitaM pazcAdazottara zataM, tebhyo'dhyeko muhatoM gRhItvA dvApaSTibhAgIkriyate, kRtvA ca te dvApaSTibhAgA dvASaSTibhAgarAzI prakSipyante, jAtA dvisaptatti [99] maa||19|| ~389~ Page #391 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], ----------------- mUla [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] dIpa maSiSTibhAgAstebhyaH SaTcatvAriMzat zuddhAH sthitAH pazcAt SaviMzatiH, navottarAcca muhUrsazatAt triMzatA puNyaH zuddhaH, sthitAH hapazcAdekonAzItiH, tato'pi pazcadazabhirmuhUtairazleSA zuddhA, sthita pazcAccatuHSaSTiH, tato'pi viMzatA maghAH zuddhA, sthitA catustriMzat, tato'pi triMzatA pUrvaphAlgunI zuddhA, sthitAH pazcAt catvAraH, uttaraphAlgunInakSatraM vyarddhakSetramiti paJcacatvAriMzanmuhUrtapramANaM, tata idamAgata-uttaraphAlgunInakSatrasya candrayogamupAgatasya catvAriMzati muhUrtecekasya ca muhUtasya pazcatriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvApaSTibhAgasya saptapaSTidhA chinnasya paJcapaSTau cUrNikAbhAgeSu zeSeSu dvitIyAmAvAsyA samAptiM yAti / samprati atyAmeva dvitIyasthAmamAvAsyAyAM sUryanakSatraM pRcchati-te samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA uttarAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , utsarAbhyAmeva phAlgunIbhyAM yuktaH sUryoM dvitIyAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnI -dvitIyAmAvAsyAparisamAptivelAyAmuttarAyAH phAlgunyAH 'taheva jahA caMdassa'tti yathA candrasya viSaye uktaM tathaivAtrApi vipaye vakkama, tadyathA-'cattAlIsaM muhuttA paNatIsaM ca bAvahibhAgA muhusassa pAvahibhAgaM ca sattavihA chittA paNNavi cuNNiAbhAgA sesA' iti, etacobhayorapi candrasUryayornakSatrayoHparijJAnahetoH karaNasya samAnatvAdavaseyam / 4 tRtIyAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha-tA eesi NamityAdi, sugama, bhagavAmAha-tA ityeNa ityAdi, hastena yuktazcandrastRtIyAmAvAsyAM parisamApayati, tadAnI hastasya catvAro muhUrtAviMzaca dvApaSTibhAgA murtasya dvApaSTibhAga caika saptapaSTidhA chittvA tasya saskAzcatuHSaSTizcarNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvraashiH15|5|1/tRtiiysthaa amAvAsyAyAH samprati cinteti tribhirgupyate, jAtamaSTAnavatyadhika zataM muhartAnAmekasya ca muhUrtasya pazcadaza dvApaSTi anukrama [99] ~390~ Page #392 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------------- mUla [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryamana prata sUtrAMka [68] bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayaH saptapaSTibhAgAH 198 / 1513 tata etasmAd dvisaptatyadhikena muhUrtazatena SaTca-41.prAbhRte ptivRttiH tvAriMzatA ca muhUrtasya dvASaSTibhAgairazleSAdIni uttarAphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhAni, pazcAdavatiSThante pazcarSiza-1, 22mAbhUta(mala0 tirmuhartA ekasya ca muhUrtasya ekatriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayaH saptaSaSTibhAgAH 25 // 31 // 3 // tata AgataM hastanakSatrasya candreNa saha yogamupAgatasya caturgha muhUrteSu ekasya ca muhartasya triMzati dvApaSTibhAgezvekasya carAbhamAvAsyA // 19 // dvASaSTribhAgasya catuHSaSTau saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyAmamAvAsyAM parisamApayati / atraiva sUryaviSayaM praznasUtramAha-taM nakSatrANi samayaM ca Na'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-tA hattheNaM ceva'tti hastenaiva nakSatreNa yuktaH sUryo'pyamAvAsyAM tRtIyAM sU60 parisamApayati, etaccobhayorapi karaNasya samAnArthatvAdavaseyaM, evamuttarasUtrayorapi draSTavyaM, zeSapAThaviSaye'tidezamAhahai hatthassa jaM ceva caMdassa' yathA candrasya viSaye hastasya zeSa uktaH tathA sUryasyApi viSaye vaktavyaH, sa caivam-'hatthassa catvAri muhuttA tIsaM ceva cAvadvibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattahihA chittA bAvaTThI cuNiyA bhAgA sesA' iti, samprati dvAdazAmAvAsyAviSayaM praznasUtramAha-tA eesi ||'mityaadi sugama, bhagavAnAha-tA ahAhi'ityAdi, ArdrayA yuktazcandro dvAdazImamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM cAyAzcatvAro muhUrtA daza muhartasya dvApaSTibhAgA dvApaSTibhArga ca saptapaSTidhA chittvA catupazcAzarNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi sa eva dhruvraashi:-65|5|1| dvAda M // 192 // zyamAvAsyA cintyamAnA vartate iti dvAdazabhirguNyate, jAtAni sapta zatAni dvinavatyadhikAni muha nAmekasya ca muha-1 hAsya paSTipiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAdaza saptapaSTibhAgAH 792 / 60 / 12 / etasmAccaturbhiH zataiH OMOM dIpa anukrama OMOMOMOMOMOM455 [99] ~391~ Page #393 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] dIpa ticatvAriMzadadhikadvirtAnAmekasya ca muhartasya SaTcatvAriMzatA dvASaSTibhAgairazleSAdIni uttarASADhAparyamtAni nAmaNi zakhAni sthitAni pazcAtrINi zatAni paJcAzadadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhartasya caturdaza dvApaSTibhAgA ekasyacidvApachi bhAgasya dvAdaza saptapaSTibhAgAH 350 / 14 / 12 tatakhibhiH zatenevottarahartAnAmekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhA-1 gairekasya ca dvApaSTibhAgastha SaTpaTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni rohiNIparyantAni zuddhAni, sthitAH pazcAcatvAriMzanmuharcA ekasya ca muhUtsya ekapaJcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya trayodaza saptapaSTibhAgAH 40 / 59 // 13 // takakhiMzatA muhUtairmRgaziraH zuddhaH, sthitAH pazcAddaza muhartAH, zeSaM tathaiva 10 / 51113 / tata AgataM AnakSatrasya candreNa | saha saMyuktasya catueM muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dazasu dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuSpazcAzati saptapachimAgeSTha 4 / 10 / 54 / zeSeSu dvAdazI amAvAsyA parisamAptimiyarti, samprati sUryaviSaye prakSamAha-taM samayaM cANa'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA ahAe ceva' Ardrayaiva yuktA sUryo'pi dvAdazImamAvAsyAM parisamApayati, zeSapAThaviSaye'tidezamAha-adAe jahA candassa' yathA candraviSaye AoyAH zeSa uktastathA sUryaviSaye'pi vaktavyaH, sa caivam-'ahAe catAri muhattA dasa ya vAvaDibhAgA muhattassa bAvadvibhAgaM ca sattavihA chettA cauppaNNaM cuNiyA bhAgA sesA' iti / paramadvASaSTitamAmAvAsyAviSayaM praznamAha-tA eesi 'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA puNavasuNA'ityAditAra iti pUrvavat, punarvasunA yuktazcandrazcaramA dvASaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, tadAnIM ca-caramadvASaSTitamAmAvAsthAparisamAptivelAyAM punarvasunakSatrasya dvAviMzatirmuhartAH SaTcatvAriMzaca dvApaSTibhAgA muhUrtasya zeSAH, tathAhi-sA ekalA anukrama [99] ~392~ Page #394 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- ------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] dIpa sUryaprajJa-18 dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / dvASaTyA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM catvAriMzacchatAni dvinavatyadhikAni ekasya ca muharcasya 1. prAbhRte dviApaSTibhAgAnAM trINi zatAni dazottarANi ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvASaSTiH saptapaSTibhAgAH 4092 / 310 / 1222prAbhRta(mala) tata etasmAt caturbhiH zatairdvicatvAriMzadadhikairmuhartAnAmekasya ca muhUrtasya SaTcatvAriMzatA dvApaSTibhAgaiH prathama zodhanakA prAbhRte // 19 // zuddha, jAtAni SaTatriMzacchatAni pazcAzadadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya de pAte catuHSaSThayadhike dvASaSTibhAgAnAmekasya ca dvApaSTibhAgasya dvApaSTiH saptapaSTibhAgAH 3650 / 264 / 62 / tato'bhijidAdyuttarASADhAparyantasakalanakSatrapa-12 nakSatrANi sU68 yaviSayaM zodhanakamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatirdApaSTibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgAH 819 / 24 / 66 / ityevaMpramANaM caturbhirguNayitvA zodhyate, sthitAni pazcA-12 trINi zatAni catuHsaptatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya catuHSazyadhika cAtaM dvApaSTibhAgAnAmekasya ca dvApaSTi-14 bhAbhAgasya SaTSaSTiH saptapaSTibhAgA: 374 / 164 / 66 / tato bhUyastribhiH zatairmudvAnAM navottarairekasya ca muhUrtasya catu-1* vizatyA dvApaSTibhAgairekasya dvASaSTibhAgasya ca SaTpaTyA saptaSaSTibhAgaiH 309 / 24 / 66 / abhijidAdIni rohiNI-2 paryantAti zuddhAni, sthitAH pazcAt saptaSaSTirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SoDaza dvASaSTibhAgAH 67 / 16 / tatatriMzatA muhUttairmRgaziraH paJcadazabhirAI zuddhA, sthitAH zeSA dvAviMzatirmuhurtAH ekasya ca muhartasya SoDaza dvApaSTibhAgAH 22, 193 // tata Agata caMdreNa saha saMyuktaM punarvasunakSatraM dvAviMzatI muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya paTUcaravAriMzati dvApaSTibhAgeSu zeSeSu / TracaramA dvApaSTitamAmamAvAsyAM parisamApayati, sUryaviSayaM praznamAha-taM. samayaM ca Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha anukrama [99] GI For P OW ~393~ Page #395 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------- -------- mUlaM [68] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [68] 'tA puNavasuNA ceva' sUryo'pi punarvasunA caiva saha yogamupAgataH caramAM dvASaSTitamAmamAvAsyAM pariNamayati, zeSaviSaye-4 'tidezamAha-puNavasussa ' yathA candrasya viSaye punarvasoH zeSa ukta tathA sUryasyApi viSaye vaktavyaH, sa caivam|'puNavasussa bAvIsaM muhuttA chAyAlIsaM ca bAvahibhAgA muhattassa sesA' iti / tA jeNaM ajja NakkhateNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se Ne imANi aTTha ekUNavIsANi muhuttasatAI caubIsaM ca vAvaTThibhAge muTuttassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA bAvahi dhupiNayAbhAge uvAyiNAvettA puNaravi se caMde aNNeNaM sarisaeNaM cevaNakkhatteNaM joyaMjoeti aNNaMsi desaMsi, tAjeNaM ajja NakkhatteNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se NaM imAI solasa aTTatIse muhuttasatAI auNApaNNaM ca bAvaTThibhAge muhattassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA paNNaDhi cuNNiyAmAge uvAyiNAvettA puNaravi se NaM caMde teNaM ceva NakkhateNaM joyaM joeti aNNaMsi desaMsi, tA jeNaM ajaNakkhatteNaM caMde joyaM joeti jaMsi desaMsi se NaM imAI cauppaNNamuhuttasahassAI Nava ya muhuttasatAI uvAdiNAvittA puNaravi se caMde aNNeNaM tArisaeNaM joyaMjoeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajjaNakkhatteNaM caMde joyaMjoeti jaMsiradesaMsi (seNaM imAI ega lakkhaM nava ya sahasse aha ya muhuttasae ucAyiNAvittA puNaravi se caMde teNa NakkhatteNaM joyaM joei tasi desaMsi )|taa jeNaM ajaNakkhatteNaM sUre joyaM joeti jasiM desaMsi se Na imAI tiNi chAvaTThAIrAIdiyasatAI uvAdiNAvettA puNaravi se sUrie aNNeNaM tArisaeNaM ceva nakkhatteNa joyaM joeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajjanakkhatteNaM OM5554 dIpa anukrama [99] 15456565459 ~ 394~ Page #396 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [69] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: O sUryaprajJa- prata sUtrAka (mala) // 194 // [69] dIpa anukrama [100] sUre joyaM joeti taMsi desaMsi se NaM imAI sattadubIsaM rAiMdiyasatAI uvAhaNAvettA puNaravi se sUre teNaM 10 prAbhRte ceva nakvatteNaM joyaM joeti taMsi desaMsi, tA jeNaM ajjaNakkhaseNaM sUre joyaM joeti jaMsi desaMsi se 22 phrAbhUtaimAI aTThArasa pIsAIrAiMdiyasatAI uvAdiNAvettA puNaravi sUre aNNeNaM ceva NakkhaseNaM joyaM joeti prAbhRte taMsi desaMsi, tA jeNaM ajANakkhaseNaM sUre joyaM joeti jaMsi desaMsi teNa imAI chattIsaM saTTAI rAiMdiyasa- tAhaganyayAI uvAiNAviptA puNaravi se sUre teNaM ceca NakkhatteNaM joyaM joeti taMsi desaMsi (sUtraM 69) nakSatrayogaH / sampati vanakSatraM tAdRzanAmakaM tadeva vA tasminneva deze'nyasmin vA yAvatA kAlena bhUyazcandreNa saha yogamupAga-1 cchati tAvantaM kAlaM nirdidikSurAhatA jeNaM ajja nakkhatteNaM' ityAdi, tA.iti pUrvavat, yena nakSatreNa saha pandroudya-vivakSite dine yoga yunati-karoti yasmin deze sa candroNamiti vAkyAlakAre imAni-vakSyamANasAlAkAni tAnyevAha-aSTI muzatAni ekonarvizAni-ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya caturviMzati dvApaSTibhAgAn ekasya |ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTiM saptapaSTibhAgAnupAdAya-gRhItvA atikramyetyarthaH punarapi sa candro'nyena dvitIyena sahazanAnA nakSatreNa yoga yunakti anyasmin deze, iyamatra bhAvanA-iha candrasUryanakSatrANAM madhye nakSatrANi sarvazImANi tebhyo 4 mandagatayaH sUryAstebhyo'pi mandagatayazcandramasaH, etaccAne svayameva prapaJcayiSyati, paTpaJcAzanakSatrANi pratiniyatApA- 194 // ntarAladezAni cakavAlamaNDalatayA vyavakhitAni sadaiva ekarUpatayA parizramanti, tatra kila yugasyAdAvabhijitA nakSatreNa saha yogamadhigacchati pandramAH, sa ca yogamupAgataH sanH zanaiH zanaiH pazcAdavavaSkate tasya nakSatrebhyo'tIca manda-14 ~395~ Page #397 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], --------------------- mUla [69] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: SAN prata sUtrAMka [69] dIpa anukrama [100] gatitvAt , tato navAno muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizateSiSTibhAgAnAmekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpo sasA TibhAgAnAmatikrame purataH zravaNena saha yogamAyAti, tatastato'pi zanaiH zanaiH pazcAdavaSvaSkamAnaviMzatA muise aba Nena saha yoga samApya purato dhaniSThayA saMha yogamupagacchati, evaM svaM khaM kAlamAcakSya sarvairapi nakSatraiH saha yogastAca vaktavyo yAvaduttarASADhAnakSatrayogaparyantA, etAvatA ca kAlenASTau muhUrtazatAni ekasya ca muharcasya caturviMzati SaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya paTSaSTiH saptaSaSTibhAgA abhavan , tathAhi-dhatU nakSatrANi pazcacatvAriMzammuhUrtAnIti SaT pazcacatvAriMzatA guNyaMte, jAte dve zate saptatyadhike 270, SaT ca nakSatrANi pazcadazamahAnIti bhUyaH paNNAM padazabhirguNane jAtA navatiH 90, pazcadaza triMzanmuhUrtAnIti paJcadaza triMzatA guNyante, jAtAni catvAri zatAni pakSAzadadhikAni 450, abhijito nava muhartA ekasya ca muhUrtasya caturvizatirdoSaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya pakSaSTiH / saptapaSTibhAgA iti bhavati sarveSAmekA mIlane yathoktA muhUrtasamA, eSa etAvAn nakSatramAsA, tatastadanantaraM yadabhijinakSatra atikrAntaM tadapareNa dvitIyenAbhijitA nakSatreNa saha nava muhUrtAdikAlaM yogamupAgacchati, tataH paramapareNa dvitI-14 yASTAviMzatisambandhinA zravaNena saha yogamaznute, evaM pUrvavat tAvadvAyaM yAvaduttarASADhA, tadanantaraM bhUyaH prathamenaivAbhijitA nakSatreNa saha yoga yAti, tataH prAguktakrameNa zravaNAdibhiH, evaM sakala kAlamapi, tato vivakSite dine yasmin deze yena nakSatreNa saha yogamamamaJcandramAH sa yathokkamuhUrcamajhAtikrame bhUyaH tAdRzenaivApareNa nakSatreNa saha anyasmina deze yogamAdatte na tenaiva nApi tasmin deze iti, tathA 'tA jeNa'mityAdi, adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha *58 KARA ~396~ Page #398 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [69] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [69] dIpa anukrama [100] sUryaprajJa yoga yunakti yasmin yasmin deze candramAH sa imAni vakSyamANasaGkhyAkAni, tAnyevAha-poDaza muhUrtazatAni aSTAviM-12 prAbhUtehivRttiH zidadhikAni ekonapazcAzataM dvApaSTibhAgAn muhUrtasya eka ca dvApaSTibhAga saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAn pazcaSaSTiM 422 prAbhRta(mala.) cUrNikAbhAgAnupAdAya-atikramya punarapi sa candrastenaiva nakSatreNa saha yoga yunakti, paramanyasmin deze, na tu tasminneva, prAbhRte kuta iti cet, ucyate, iha bhUyastasminneva deze tenaiva nakSatreNa saha yogo yugadvayakAlAtikrame yathA(theH)kevalavedasA jyo- 1 taahgny||195|| pratizcakragatarupalabdhaH, jambUdvIpe ca paTpazcAzadeva nakSatrANi, tato vivakSitanakSatrayoge sati tata Arabhya SaTpazcAzanakSatrA-1 nakSatrayogaH tikrame tena nakSatreNa saha yogamAdatte, SaTpaJcAzannakSatrAtikramazca prAguktASTAviMzatinakSatramuhUrtasaGgyAdviguNasamayA, tata ukta-'solasa ahatIsa muhatsasA' ityAdi / tadevaM tAdRzena tena vA nakSatreNa saha anyasmin deze yAvatA kAlena bhUyo'pi yoga upajAyate tAvAn kAlavizeSa uktaH, samprati tasminneva deze tAdRzena tena vA nakSatreNa saha bhUyo'pi 4 // yogo yAvatA kAlena bhavati tAvantaM kAlavizeSamAha-'tA jeNaM anna nakkhateNaM ityAdi, adya-vivakSite dine yena nakSa treNa saha yogaM candro yunaki yasmin deze saH-candramA imAni vakSyamANasaGkhyAkAni tAnyevAha-catuSpazcAzanmuhUrtasahasrANi mAnava muhattezatAnyupAdAya-atikramya punarapi sa candro'nyena tAdRzenaiva nakSatreNa saha yoga yunakti tasminneva deza, zyamatra bhAvanA-vivakSite yuge vivakSitAnAmaSTAviMzatenakSatrANAM madhye yena nakSatreNa saha yasmin deze yadA candramaso yogo jAto // 195| bhUyastasminneva deze tadaiva tenaiva nakSatreNa saha yogo vivakSitayugAdArabhya tRtIye yuge, na tu dvitIye; kuta iti cet, ucyate, iha yugAdita Arabhya prathame nakSatramAse yAnyekAnyaSTAviMzati nakSatrANi samatikAmati dvitIyena nakSatramAsena *5695%25% ~397~ Page #399 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [69] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [69] tebhyo'parANi dvitIyAni tato bhUyastRtIyena nakSatramAsena tAnyeva prathamAnyaSTAviMzati nakSatrANi caturthena bhUyastAnyeva dAdvitIyAni evaM sakalakAlaM, yuge ca nakSatramAsAH saptapaSTiH, sA ca saptaSaSTisayA viSameti vivakSitayugaparisamAptAvanyasya yugasya prArambhe yAni vivakSitayugasyAdau bhuktAni nakSatrANi tebhyo'parANyeva dvitIyAni bhogamAyAnti, na tu tAnyeva, yugadvaye ca catustriMzannakSatramAsazataM bhavati, sA ca caturviMzannakSatramAsazatasaGgyA sameti dvitIyayugaparisamAptau paT-4 paJcAzadapi nakSatrANi samAptimupayAnti, tato vivakSitayugAdArabhya tRtIye yuge tenaiva nakSatreNa tasminneva deze tadA candramaso yogaH, yuge cAhorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni ekaikasmiMzcAhorAtre muha siMzattato'STAdazAnAM zatAnAM triMzadadhikAnAM triMzatA guNane bhavati yathoktA muhUrttasaGkhyA, yathoktamuhUrtasaGkhyAtikrame ca tAdRzenaiva nakSatreNa saha yogaH sacandramasastasminneva deze na tu tena nakSatreNAnyasmin vA deze iti, 'tA jeNa'mityAdi, idaM sUtramakSarArthamadhikRtya sugama, bhAvanA tu prAgeva kRtA, navaraM yugadvayakAlaH patriMzacchatAni SaSTyadhikAni ahorAtrApyAmekaikasmiMzcAhorAtre triMzanmuhUrtA iti SaTtriMzacchatAnAM pazyadhikAnAM triMzatA guNane yathoktA muhUrttasaGkhyA bhavati / tadevaM tAdRzena tena vA nakSatreNa sahA nyasmin tasmin [anyasmin vA deze candramaso yogakAlapramANamuktam , samprati sUryaviSaye tadAha-tA jeNa'mityAdi, AtA iti pUrvavat adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha sUryo yasmin deze yogaM yunakti sa imAni trINi paTpazyAdhikAni | rAvindivazatAni upAdAya-atikramya punarapi sa sUryastasminneva deze tAhazenaivAnyena nakSatreNa yogaM yunakti na tu tenaiva, kuta iti cet, ucyate, iha candro nakSatramAsenaikenASTAviMzatiM nakSatrANi bhuGkte, sUryastu tribhirahorAtrazataiH SaTSadhyadhikaH, 3555555575% dIpa anukrama [100] ~398~ Page #400 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], ----------------- mUla [69] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [69]] sU69 dIpa anukrama [100] sUryaprajJa-triINi cAhorAtrazatAni SaTpaTyadhikAni ekaH sUryasaMvatsaraH, tato'nyastribhirahorAtrazataiH SaSaSTyadhikairanyAni dvitIyA-10 prAbhUte tivRttiH lAnyaSTAviMzati nakSatrANi paribhute, tadanantaraM bhUyastAnyeva prathamAnyaSTAviMzati nakSatrANi tAvatyAhorAvasajAyA krameNa 22prAbhRta(mala0) yunakti, tataH SaTSaSTyadhikarAnindivazatatrayAtikrameNa sUryasya tasminneva deze tAdRzenaivApareNa nakSatreNa saha yogo na tu prAbhRte // 196 // tenaiva, 'tA jeNa'mityAdi, idaM sUtramakSarArdhaM pratItya sugarma, bhAvanA tu prAgeva kRtA, tA jeNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, adya-vivakSite dine yena nakSatreNa saha sUryo yasmin deze yogaM yunakti sa imAni aSTAdaza rAtrindivazatAni triMzatAni nakSatrayogaH triMzadadhikAni upAdAya-atikramya punarapi tasminneva deze'nyenaiva tAdRzena saha yogaM yunakti, na tu tenaiva, kasmAditi / cet, ucyate, iha rAtrindiyAnAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni yuge bhavanti, tatra sUryo vivakSitAdinAdArabhya tasmineva deze tadaiva dine tenaiva nakSatreNa saha yogamAgacchati tRtIyasaMvatsare, yuge ca sUryavarSANi paJca, tatastRtIye pazcame cA sUryasaMvatsare sUryasya tenaiva nakSatreNa tasminneva kAle yogamAdatte na tu yugAtikame SaSThe varSe iti, 'tA jeNa'mityAdi, sugama, navaraM patriMzadrAtrindivazatAni pazyadhikAni yugadvaye bhavanti, yugadvaye ca daza sUryanakSatrANi (prathA 6000), tato yugadvayAtikame ekAdaze varSe sUryasya tenaiva nakSatreNa saha tasminneva deze yoga utpadyate iti / iha jambUlIpe hii| candramasI dvau sUryo, ekaikasya candramaso bhinno grahAdikaH parivAra iti zrutvA kazcidevamapi manyeta yathA bhinnakAla maNDa-2 laa||196|| leSu candrAdInAM gatibhinnakAlaM ca teSAM nakSatrAdibhiH saha yoga iti, satastadAzaGkApanodArthamAha tA jayA NaM ime caMde. gatisamAvaNNae bhavati tatANaM itarevi caMde gatisamASapaNae bhavati, jatANe itarevi. ~399~ Page #401 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [70] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [70] caMde gatisamAvaNNae bhavati tatA gaM imevi caMde gatisamAvaNNae bhavati, tA jayA NaM ime sUrie gaisamAvapaNe bhavati tayA NaM itare sUrie gaisamAvaNNe bhavati jatA NaM itare sUrie gatisamAvaNNe bhavati tayA gaM imevi sUrie gaisamAvaNNe bhavati, evaM gahevi Nakkhattevi, tA jayA NaM ime caMde jutte jogeNaM bhavati tatA laNaM itarevi caMde jutte jogeNaM bhavati, jayA NaM iyare caMde jutte jogeNaM bhavaha tatANaM imevi caMde jutte joge gaM bhavati, evaM sUrevi gahevi Nakkhattevi, satAviNaM caMdA juttA joehiM satAvi NaM sUrA juttA jogehiM sayAvi NaM gahA juttA jogehiM sayAviNaM nakkhattA jusA jogehiM duhatovi NaM caMdA juttA jogehiM duhatodi NaM sUrAmA juttA jogehiM duhatovi NaM gahA juttA jogehiM duhatovi NaM NakkhattA juttA jogehiM / maMDalaM satasahasseNaM aTThANautAe satehiM chettA isa Navakhatte khettaparibhAge Nakkhattavijae pAhuti Ahitettiyemi (sUtra 70) dasamassa pAhuDassa bAvIsatimaM pAhuDapAhuI samattaM // dasamaM ca pAhuDhaM samattaM / / / 'tA jayA 'mityAdi, tA iti pUrvavat , yasmin kAle'yaM pratyakSata upalabhyamAno bharatakSetra prakAzayan vivakSitazcandro vivakSite maNDale iti gamyate gatisamApano-tiyukto bhavati tadA-tasmin kAle itaro'pi-airAvatakSetra prakAzayan vivakSitazcandraH tasminneva vivakSite maMDale gatisamApanno bhavati, evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, navaraM 'evaM gahevi evaM nakSatroSisi evaM-uktaprakAreNa grahe'pi dvAvAlApako vaktavyau nakSatre'pi ca, tadyathA-'jayA rNa ime gahe gahasamAvanne havA tayANe itarevi gahe gaisamAvanne bhavai, tAjayANaM iyare gahe gaisamAvasne bhavai tayANaM imevi gahe gatisamAvaNNe RSE dIpa SHERSXSESIYAR anukrama [101] ~ 400~ Page #402 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [10], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [22], -------------------- mUlaM [70] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * prata sUtrAMka [70] sU70 dIpa sUryamaja bhavaI' evaM nakSatre'pi vAcyaM,'tA jayA NaM ime caMde jutte jogeNa mityAdi, sugama, navaraM 'duhatovitti ubhayato'pi dakSiNo- 10 prAbhRte tivRttiH ttarayoH pUrvapazcimayo, 'maNDalaM sayasahasseNa'mityAdi, asminnakSatravicaye-nakSatravicayanAmni dvAviMzatitame prAbhRtaprAbhRte 22 prAbhUta(mala.) ityeSa nakSatrakSetraparibhAga AkhyAto maNDalaM svena svena kAlena SaTpaJcAzatA nakSatrairyAvanmAnaM kSetra vyApyamAnaM sambhAvyate tAva- prAbhRte nmAnaM buddhiparikalpitaM zatasahasreNa-lakSeNa aSTanavatyA ca zataizchitvA-vibhajya byAkhyAtaH,etacca prAgeva bhAvita, iti mi- candAde: // 197 // tti' iti-etat anantarokkaM bhagavadupadezena vImIti andhakAravacanametat , yadvA bhagavadvacanamidaM ziSyANAM pratyayadAyo-13 sarvatra samayogitA lAtpAdanArtha yathA iti-etat anantarotamahaM bravImIti, tataH sarvaM satyamiti pratyetavyamiti / . iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dazama-prAbhRtasya prAbhRtaprAbhRtaM- 22 samApta tavamukaM dazarma prAbhUta sAmpratamekAdazamArabhyate, tasya cAyamathAdhikArI yathA 'saMvatsarANAmAdivaktavya ti, tatastadviSayaM praznasUtramAha| tA kahaM te saMvaccharANAdI Ahiteti vadevA, tastha khalu ime paMca saMvacchare paM020-caMde 2 abhivahite caMde abhivahite, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamassa caMdassa saMvakacharassa ke AdI Ahiteti vadejA, tA jeNaM paMcamassa abhivahitasaMvaccharassa pajjavasANaM seNaM paDhamassa caMdassa saMbaccharassa AdI arNatarapurakkhaDe // 19 // samae tIseNaM kiMpajjavasite Ahiteti vadejA,tAjeNaM docassa AdI caMdasaMvaccharassa seNaM paDhamassa caMdasaMva anukrama [101] *5*35*555** | atha dazame prAbhRte prAbhRtaprAbhRtaM- 22 parisamAptaM tatsamApte dazamaM prAbhRtaM api parisamAptaM * atha ekAdazaM prAbhataM Arabhyate / ~401~ Page #403 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 4% sUtrAka [71] % dIpa anukrama [102] maccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye / taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhaseNaM joeti, tA uttarAhi AsAdAhi, uttarANaM AsAdANaM chaduvIsaM muhuttA chaduvIsaM ca vAvaTThibhAgA muhuttassa bAvavibhAgaM ca sattadvidhA chittA cauppaNNaM cuNNiyAbhAgA sesA, taM samayaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNavasuNA, puNavasussa solasa muhattA aha ya bAvahibhAgA muhuttassa bAvahibhAgaM ca sattaTTihA chettA vIsaM cuNiyAbhAgA sesA / tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM doccassa caMdasaMbaccharassa ke AdI Ahiteti vadejA, tA jeNaM paDhamassa caMdasaMbaccharassa paJjavasANe se NaM docassa NaM caMdasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samaye, tA se NaM kiMpajjavasite Ahiteti badejA , tA je NaM taccassa abhivaDiyasaMvaccharassa AdI se NaM docassa saMvaccharassa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye / taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA pucAhiM AsADhAhiM, puvANaM AsAhANaM satta muhuttA tevaNaM ca bAvaDibhAgA muhattassa bAvaDibhAgaM ca sattadvidhA chettA igatAlIsaM cuNNiyAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti, tA puNavasuNA, puNaavasussa NaM yAyAlIsaM muhuttA paNatIsaM ca bAvaTThibhAgA muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA satta4 cuNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNhaM saMcaccharANaM taccassa abhivahitasaMvaccharassa ke AdI AhitAti vadejA, tA je NaM docassa caMdasaMvaccharassa pajjavasANe se NaM taccassa abhivahitasaMbaccharassa AdI aNaMtarapurakkhaDe samae, tA se NaM kiMpajjavasite Ahitati vadejjA ?, tA je NaM cautthassa caMdasaMvaccharassa AdI OMOM OMOM ~ 402~ Page #404 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [71] dIpa anukrama [102] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [11], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJazivRttiH ( mala0) // 198 // 4 se NaM tacassa abhivahnitasaMvaccharassa pajavasANe aNaMtarapacchAkaDe samae / taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhaseNaM joeti ?, tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM AsADhANaM terasa muhuttA terasa ya bAvaTTibhAgA muddatassa bAvadvibhAgaM ca sattadviSA chettA sattAvIsa cuSNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhanteNaM jo eti ?, tA puNavasuNA, puNavasussa do muhuttA chappaNNaM bAvaTTibhAgA muhuttassa bAbaTTibhAgaM ca sattadvidhA aisA sahI cuNNiyA bhAgA sesA, tA eesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM utthassa caMdasaMvaccharassa ke AdI Ahiteti vadekhA ?, tA jeNaM tacassa abhivahnitasaMvaccharassa pajjabasANe se NaM cautthassa caMdasaMvaccharassa AdI anaMtarapurakkhaDe samaye, tA se NaM kiMpajavasite Ahiteti vadejA ?, tA jeNaM carimassa abhivahniya saMvaccharassa AdI se NaM catthassa caMdasaMbacchararasa pajjavasANe aNaMtarapacchAkaDe samaye, taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhaleNaM joeti ?, tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM AsADhANaM cattAlIsaM muhuttA cattAlIsaM ca vAsaTTibhAgA muhuttassa vAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chettA causaTTI cuNNiyAbhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM Nakkhate joeti ?, tA puNavasuNA, puNabasussa auNatIsa muhuttA ekavIsa bAbadvibhAgA muttassa bAvaTTibhAgaM ca sattadvidhA chattA sItAlIsa cuNNiyA bhAgA sesA, tA etesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM paMcamassa abhivahitasaMvaccharassa ke AdI AhitAti vadejjA ?, tA jeNaM vautthassa caMdasaMvaccharassa pajavasANe se NaM paMcamassa abhivahnitasaMvaccharassa AdI aNaMtarapurakhaDe samaye, tA se NaM kiMpajJjavasite Ahiteti badekhA ?, sA Education International For Parts Only 410 prAbhRte 22 prAbhRtaprAbhUte yuga5 saMvatsarANA mAyAntau sU 71 ~ 403~ // 198 // Page #405 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [71] dIpa 4jeNaM paDhamassa caMdasaMbaccharassa AdI se NaM paMcamassa abhivahitasaMvaccharassa pajavasANe aNaMtarapacchA kaDe samaye, taM samayaM ca NaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti, tA uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM caramasamaye, nAtaM samayaM ca NaM sUre keNa NakvatteNaM joeti ,tA pusseNaM, pussassa gaM ekavIsaM muhattA tetAlIsaM ca bAvaTTi-1 bhAge muhuttassa bAvaTThibhAgaM satsadvidhA chettA tettIsaM cuNiyA bhAgA sesA (sUtraM 71) // ekArasama pAhuDaM samataM // | 'tA kahaM te ityAdi, sA iti pUrvavat, kadhaM-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA saMvatsarANAmAdirAkhyAta iti vadet, bhagavAnAha-tattha khalu ityAdi, tatra-saMvatsaravicAraviSaye khalvime pazca saMvatsarAH prajJaptAH, tadyathA-candrazcandro'bhivatiH candro'bhivaddhitaH, eteSAM ca svarUpaM prAgevopadarzitaM, bhUyaH praznayati-tA eesi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAM da pazcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamasya cAndrasya saMvatsarasya ka AdirAkhyAta iti vadet , bhagavAnAha-'tA jeNa'mityAdi, yat pAzcAtyayugavartinaH paJcamasyAbhivatisaMvatsarasya paryavasAnaM-paryavasAnasamayaH tasmAdanantaraM puraskRto-bhAvI vaH samayaH sa prathamasya candrasaMvatsarasyAdiH, tadevaM prathamasaMvatsarasyAdijJAtA, sampati paryavasAnasamayaM pRcchati-tA se - mityAdi, tA iti pUrvavat, sa prathamazcAndrasaMvatsaraH kiMparyavasitaH-kiMparyavasAna AkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha'tA jeNa'mityAdi, yo dvitIyasya cAndrasaMvatsarasyAdi:-AdisamayastasmAdanantaro yaH puraskRtaH-atItasamayaH sa prathamacAndrasaMvatsarasya paryavasAnaM-paryavasAnasamayaH, 'taM samayaM ca Na'mityAdi, tasmiMzcAndrasaMvatsaraparyavasAnabhUte samaye candraH anukrama [102] 4%ANAS % ~ 404~ Page #406 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- vivRttiH (mala.) prata 11 prAbhRte 22prAbhRtaprAbhRte yugasaMvatsarANAmAdiparyavasAne sUtrAka [71] // 19 // dIpa kena nakSatreNa saha yogaM yunakti-karoti !, bhagavAnAha-tA uttarAhiM'ityAdi, iha dvAdazabhiH paurNamAsIbhizcAndraH saMvatsaro bhavati, tato yadeva prAk dvAdazyAM paurNamAsyAM candranakSatrayogaparimANaM sUryanakSatrayogaparimANaM coktaM tadevAnyU- nAtiriktamatrApi draSTavyaM, tathaiva gaNitabhAvanA karttavyA, evaM zeSasaMvatsaragatAnyAdiparyavasAnasUtrANi bhAvanIyAni yAvatyAbhRtaparisamAptiH, navaraM gaNitabhAvanA kriyate tatra dvitIyasaMvatsaraparisamAptizcaturvizatitamapaurNamAsIparisamAptI, tatra dhruvarAziH SaTpaSTirmuhartA ekasya ca muhUrtasya pazca dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaH saptapaSTibhAgaH 66 / 5 / 1 / ityevaMpramANazcaturviMzatyA guNyate, jAtAni paJcadaza zatAni caturazItyadhikAni muhUrtAnAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM viMzatyuttaraM zatamekasya ca dvApaSTibhAgasya caturviMzatiH saptapaSTibhAgAH 1584 / 120 / 24 / tata etasmAdaTabhiH muhartazatairekonaviMzatyadhikairekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaSTyA saptapaSTibhAgairekaH paripUrNI nakSatraparyAyaH zuddhyati, tataH sthitAni pazcAtsapta muhazatAni paJcaSaSTyadhikAni muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM paJcanavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 765 / 95 / 25 / tato 'mUle satteva | |coyAlA' ityAdi vacanAt saptabhizcatuzcatvAriMzadadhikairmuhartazatairekasya ca muhartasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni mUlaparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tataH sthitAH pazcAt dvAviMzatimahattoM ekasya ca muhUrttasyASTI dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya paDUviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 22 / 8 / 26 / / tata AgataM dvitIyacAndrasaMvatsarasya paryavasAnasamaye pUrvASADhAnakSatrasya sapta muhartA ekasya ca muhartasya tripazcAzad dvApa anukrama [102] // 199 // ~ 405~ Page #407 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) (17) prAbhata [11] ........---------- prAbhataprAbhata [-1, --- ---------- malaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: - + prata sUtrAMka 11 -54-2- MSTibhAgA ekasya dvASaSTibhAgasya ekacatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH zeSAH, tadAnI ca sUryeNa yuktasya punarvasocatvAriMzata: muhartA ekasya ca muhartasya pazcatriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva | dhruvraashiH| 66 / 5 / 1 / caturviMzatyA guNito jAtAni paJcadaza zatAni caturazItyadhikAni muhUrtAnAM muhUrttagatAnAM ca 6 dvApaSTibhAgAnAM viMzatyuttaraM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzatiH saptapaSTibhAgAH 1584 / 120 / 24 / tata eta-| smAdaSTabhiH zatairekonaviMzatyadhikamuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaSTyA saptapaSTibhAgaH 819 / 24 / 65 ekaH paripUrNI nakSatrapoyaH zuddhaH, sthitAni pazcAt sapta muharttazatAni paJcaSadhyadhi-IN kAni muhUrtAnAmekamuhUrtagatAzca dvASaSTibhAgAH paJcanavatiH ekasya ca dvASaSTibhAgasya paJcaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 765 / 95 125 / tata etebhya ekonaviMzatyA muharekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya trayastriMzatA saptaSaSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni SaTcatvAriMzadadhikAni ekasya ca muhUrtasya ekapaJcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikonaSaSTiH saptaSaSTibhAgAH 746 / 51 / 59 / tato bhUyo'pyetasmAta saptabhirmuhUrtazataizcatuzcatvAriMzadadhikairekasya ca muhartasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptaSarASTibhAgairazleSAdIni ArdrAparyantAni zuddhAni, sthitau pazcAd dvau muhUrtAvekasya ca muhUrtasya SaviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTiH saptaSaSTibhAgAH 2 / 26 / 60 / AgataM dvitIyacAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye punarvasunakSatrasya | dvAcatvAriMzanmuhurtA ekasya ca muhartasya paJcatriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH zeSAH, dIpa anukrama [102] -2-% wwwjanaitaram.org ~406~ Page #408 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata | mAbhRte sUtrAka [71] // 20 // dIpa anukrama [102] sUryaprajJa tathA tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparisamAptiH saptatriMzatA paurNamAsIbhistato dhruvarAziH 66 / 5 / 1 / saptatriMzatA 11prAbhRte tivRttiH guNyate, jAtAni muhUrtAnAM caturviMzatiH zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni dvASaSTibhAgAnAM ca paJcAzItyadhika zataM saptapaSTi-1 22 prAbhRta(mala.) bhAgAH saptatriMzat 2442 / 185 / 37 / tata etebhyo'STI muhUrtazatAni ekonaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUrtasya caturviMzatiSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaSTiH saptapaSTibhAgA ityekanakSatraparyAyaparimANaM dvAbhyAM guNayitvA | yugasaMvatsazodhyate, tataH sthitAni pazcAdaSTI muhartazatAni caturuttarANi muhUrtasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM paJcatriMzadadhikaM zatAparyavasAne rANAmAdihai ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekonctvaariNshtsptssssttibhaagaaH804|135 // 39 // tata etebhyaH saptabhimuhUrtazataizcatuHsaptatyadhi-lAsU 71 kairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptapaSThibhAgairabhijidAdIni pUrvASADhA-11 paryantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAdekatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrtasyASTacatvAriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya catvAriMzatsataSaSTibhAgAH 31 / 48140 / tata AgataM tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparyavasAnasamaye uttarASADhAnakSatrasya trayodaza muhatoM ekasya ca muhUrsasya trayodaza dvApaSThibhAgAH ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptapa|STibhAgAH zeSAH, tadAnI ca sUryeNa samprayuktasya punarvasunakSatrasya dvau muhUttauM ekasya ca muhUrtasya SaTpaJcAzad dvApaSTibhAgAH eka ca dvApaSTibhArga sataSaSTidhA chittvA tasya satkAH paSTizthUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-sa eva dhruvarAziH 66 / 5 / // 20 // P1 saptatriMzatA guNyate, jAtAni muhUrtAnAM caturviMzatiH zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni muhUrttasatkAnAM ca dvApaSTibhA gAnAM pazcAzI tyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptatriMzat saptapaSTibhAgAH 2442 / 185 / 37 / tata etebhyaH ~ 407~ Page #409 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [71] SMSAROGROCCASEASEASOSTS dIpa anukrama [102] pUrvavata sakalanakSatraparyAyaparimANa dviguNaM kRtvA zodhyate, sthitAni pazcAdaSTau muhUrttazatAni caturuttarANi muhartasatkAnAM dvApaSTibhAgAnAM pazcatriMzadadhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekonacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH 804 / 135 / 39 // tato kAbhaya etebhya ekonaviMzatyA muhatarekasya ca muhartasya tricatvAriMzatA dvApaSTibhAgarekasya ca dvApaSTibhAgasya prayastriMzatA sapta paSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni paJcAzItyadhikAni muhUrtasatkAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM vinavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptaSaSTibhAgAH 785 / 92 / 6 / tato bhUyo'pyetebhyaH saptabhirmuhartazataizcatuzcatvAriMzadadhikairekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpadhyA saptapaSTibhAgairazleSAdIni AparyantAni zuddhAni, sthitAH pazcAmmuhartA dvAcatvAriMzat, ekasya ca muhUrtasya paJca dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptapaSTibhAgAH 42 / 5 / 7 / tata AgataM tRtIyAbhivarddhitasaMjJasaMvatsaraparyavasAnasamaye sUryeNa saha saMyuktasya punarvasodvauM muhUrtAvekasya ca muhUrtasya paTpazcAzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSTizcUrNikA bhAgAH zeSAH, tathA caturthacAndrasaMvatsaraparyavasAnamekonapaJcAzattamapaurNamAsIparisamAptau tataH sa eva dhruvarAziH 66|5|1|ekonpnycaashtaa guNyate, jAtAni muhUrtAnAM dvAtriMzacchatAni caturviMzadadhikAni muhUrttasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM ve zate paJcacatvAriMzadadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekonapaJcAzat saptapaSTibhAgAH 3234 / 245 / 49 / tata etasmAt prAgukta sakalanakSatraparyAyaparimANaM tribhirguNayitvA zodhyate, tataH sthitAni sapta zatAni saptasatatyadhikAni muhartAnAM | muharttasatkAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvipaJcAzat saptapaSTibhAgAH 777 / 170 / 555453 ~ 408~ Page #410 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [71] dIpa anukrama [102] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [11], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryajJazivRttiH ( mala0 ) // 201 // 52 / tataH saptabhiH zataiH catuHsaptatyadhikairmuharttAnAmekasya ca muhUrttasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya 2 SaTSaSTyA saptaSaSTibhAgairbhUyo'bhijidAdIni pUrvASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAH pazcAtpaJca muhUrttA ekasya ca muhUrttasya ekaviMzatidvaSaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya tripaJcAzatsaptaSaSTibhAgAH 5 / 21 / 53 / tata AgataM caturthacAndra saMvatsaraparyavasAnasamaye uttarASADhA nakSatrasya candrayuktasya ekonacatvAriMzanmuharttA ekasya ca muhUrttasya catvAriMzad dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturdaza saptaSaSTibhAgAH zeSAH, tadAnIM ca sUryeNa saha yuktasya punarvasu nakSatrasya ekonatriMzanmuhUrttA ekaviMzatidvaSaSTibhAgA muhUrttasya ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya sarakA saptacatvAriMzaccUrNikAbhAgAH zeSAH, tathAhi - sa eva dhruvarAzirekonapaJcAzatA guNyate, guNayitvA ca tataH prAguktaM sakalanakSatraparyAya parimANaM tribhirgujayitvA zodhyate, sthitAni sapta muhUrttazatAni saptasaptatyadhikAni muhUrttasatkAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM saptatyadhikaM zatamekasya ca dvASaSTibhAgasya dvipaJcAzatsaptaSaSTibhAgAH 777 / 170 / 52, tata etebhya ekonaviMzatyA muhUrterekasya ca muhUrttasya tricatvAriMzatA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya trayastriMzatA saptaSaSTibhAgaiH puSyaH zuddhaH sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni aSTApaJcAzadadhikAni muhUrttasatkAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM saptaviMzatyadhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya ekonaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 758 / 127 / 19 / tataH saptabhiH zataizcatuzcatvAriMzadadhikairmuharttAnAmekasya ca muhUrttasya catu viMzatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpaTyA saptaSaSTibhAgairazleSAdInyAdraparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAt paJcadaza muhUrttA ekasya ca muharttasya catvAriMzad dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya viMzatiH saptaSaSTibhAgAH 15 / 40 / Jan Eucation International For Parts Only ~409~ 11 prAbhUte 22 prAbhRta prabhU yugasaMvatsarANAmAdiparyavasAne sU 71 // 201 // Page #411 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [11], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, -------------------- mUlaM [71] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [71] dIpa 20,tata AgataM caturthacAndrasaMvatsaraparyavasAnasamaye punarvasunakSatrasya ekonatriMzanmuhUrtA ekasya ca muhUrtasya ekaviMzatiSaSTi-14 bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH zeSA iti, paJcamAbhivarddhitasaMvatsaraparyavasAnaM ca dvASaSTitamapaurNamAsIparisamAptisamaye,tato yadeva prAk dvApaSTitamapaurNamAsIparisamAptisamaye candranakSatrayogaparimANaM sUryanakSatrayogaparimANaM | coktaM tadevAnyUnAtiriktamatrApi draSTavyam // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM ekAdazama-prAbhutaM samAptaM tadevamukkamekAdazaM prAbhUtam , sampati dvAdazamucyate-tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA 'kati saMvatsarA bhavanti' tadviSaya praznasUtramAha tA kati NaM saMvaccharA AhitAtivadejA ?, tattha khalu ime paMca saMvaccharA paM0 saM0-Nakkhatte caMde uDU Adice abhivahite, tA etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamassa nakvattasaMvaccharassa NakkhattamAse tIsatimuhutteNaM 2 ahoratteNaM mijjamANe kevatie rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA sattAdhIsaM rAIdidAI eka cIsaM ca sattahibhAgA rAiMdiyassa rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejjA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti zavadevA, tA aTThasae ekUNavIse muhattANaM sattAbIsaM ca' sattaTThibhAge muTuttassa muhattaggeNaM AhitetivadevA, tA eesi NaM addhA duvAlasakkhuttakaDA Nakkhatte saMghacchare, tA se NaM kevatie rAIdiyaggeNaM AhitAtivadejA ?, tA tiNi sattAvIse rAiMdiyasate ekAvannaM ca satsahibhAge rAIdiyassa rAiMdi-1 yaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhuttagaNa Ahiteti cadejjA, tA Nava muhUttasahassA 55 anukrama [102] + % atra ekAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha dvAdazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 410~ Page #412 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [72 sU 72 dIpa anukrama sUryaprajJa- aha ya battIse muhattasae chappannaM ca sattavibhAge muhuttassa muhuttaggeNa AhitetibadejjA / tA eesiNaM 12 prAbhRte vivRttiHlA paMcaNhaM saMvaccharANaM docassa caMdasaMvaccharassa caMde mAse tIsatimuhutteNaM 2ahoratteNaM gaNijjamANe kevatie rAI-422prAbhRta(mala0) diyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA egUNatIsaM rAiMdiyAI battIsaM bAvaTThibhAgA rAIdiyassa rAidiyaggeNaM prAbhUte // 202 // Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti vadejA, tA aTThapaMcAsate muTutte tettIsaMcanakSatrAdivachAvahibhAge muhattaggeNaM AhitetivadejA, tA esa NaM addhA ducAlasakhuttakaDA caMde saMvacchare, tA se paM sA rAvindi vamuhUrtamAna kevatie rAiMdiyaggeNaM Ahiteti badejA ?, tA tinni cautpanne rAiMdiyasate duvAlasa ya cAvavibhAgA| rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadevA?, tIse NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA dasa muhattasahassAI chacca paNuSIse mudattasae paNNAsaM ca bAvaDibhAge muhutteNaM Ahiteti vadejjA / tA eesi gaM paMcaNDaM saMvaccha-14 rANaM taccassa uDusaMvaccharassa uDamAse tIsatIsamuhutteNaM gaNijjamANe kevatie rAiMdiyaggeNaM AhiyAti vadejA, tA tIsaM rAiMdiyANaM rAiMdiyaggeNaM AhitetivadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM Ahiteti vadejA , tA Nava muhuttasatAI muhattaggeNaM Ahiteti vadevA, tA esa NaM addhA duvAlasakhuttakaDA uDU saMvacchare, 202 // tA se NaM kevatie rAidiyamgeNaM Ahiteti vadejArI, tA tiNi saTTe rAiMdiyasate rAidiyaggeNaM Ahiteti vadevA, tA se NaM kevatie muhutsaggeNaM AhipativadejA, tAdasa muhuttasahassAI aTTaya sayAI muhutsaggeNaM Ahiteti vdejaa| tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM cautthassa AdicasaMvaccharassa Aicce mAse tIsatimuhutteNaM [103] ~ 411~ Page #413 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [72 dIpa ahoraseNaM gaNijamANe kevaie rAiMdiyaggeNa Ahiteti vadejA ?, tA tIsaM rAIdiyAI avaddhabhAgaM ca rAI-1 diyassa rAidiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA , tA Nava paNNa-| rasa muhuttasae muhattaggeNaM Ahiteti badejA, tA esa NaM addhA duvAlasakhuttakaDA Adice saMvacchare, tA se NaM kevatie rAIdiyaggeNaM Ahiteti badejA, tA tini chAbaDe rAiMdiyasae rAiMdiyaggeNaM AhiyattivaijjA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiyatti vaijjA,tA dasa muhattassa sahassAI Nava asIte muhattasate muhattaggeNaM Ahiteti vadejA / tA eesiNaM paMcaNDaM saMvaccharANaM paMcamassa abhivaDiyasaMvaccharassa abhi-13 vahite mAse tIsatimuhutteNaM gaNijjamANe kevatie rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA ekatIsa rAiMdiyAI egUNatIsaM ca muhuttA sattarasa bAyaTibhAge muhuttassa rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA Nava egUNasahe muhuttasate sattarasa bAvaTThibhAge muhurAssa muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA esa NaM addhA duvAlasakhuttakaDA abhivahitasaMvacchare, tA se NaM kevatie rAiMdiyaggeNaM| Ahiteti ghadejA ?, tipiNa tesIte rAiMdiyasate ekavIsaM ca muhuttA aTThArasa thAvahibhAge muhuttassa rAiMdimAyaggeNaM AhitetivadejA, tipiNa tesIte rAiMdiyasate ekavIsaM ca muhattA aTThArasa bAvaTThibhAge muhattassa rAI. diyaggeNaM Ahiteti ghadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNa Ahiteti vadejA ?, tA ekArasa muhttshssaaii| paMca ya ekArasa muhattasate aTThArasa vAvahibhAge muhuttassa muhattaggeNaM AhitetivadejjA (sUtraM 72) // anukrama [103] Intenditurary.com ~ 412~ Page #414 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJaThivRttiH (mala0) prata sUtrAMka [72] // 20 // dIpa 'tA kai saMbaccharA ityAdi, tA iti pUrvavat, kati saMvatsarA bhagavan ! tvayA AkhyAtA iti vadet !, bhagavAnAha- 12 prAbhRte 'tatretyAdi, tana-saMvatsaravicAraviSaye khalvime paJca saMvatsarA prajJaptAH, tadyathA-'nakvatte'tyAdi, padaikadeze padasamu- 22 prAbhUtadAyopacArAt nakSatrasaMvatsarazcandrasaMvatsara RtusaMvatsara AdityasaMvatsaro'bhivatisaMvatsaraH, eteSAM ca pazcAnAmapi saMva- prAbhRte rasarANAM svarUpa prAgevopavarNitaM, 'tA eesi NamityAdi praznasUtraM, 'tA' iti pUrvavat, eteSAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye nakSatrAdivaprathamasya nakSatrasaMvatsarasya satko yo nakSatramAsaH sa triMzanmuhUrtapramANenAhorAtreNa gaNyamAnaH kiyAn rAtrindivANa-M rAtrindivaparimANenAkhyAta iti vadet ?, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat , saptaviMzatiH rAtrindivAnieka sU viMzatizca saptapaSTibhAgA rAtrindivasya rAtrindivANAkhyAta iti vadet , tathAhi-yuge nakSatramAsAH saptapaSTiretaca prAgeva bhAvitaM, yuge cAhorAtrANAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tatasteSAM saptapaTyA bhAge hute labdhAH saptaviMzatirahorAtrA ekasya cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 27||'taa se Na'mityAdi, sa nakSatramAsaH kiyAna, muhAgreNa-muhUrtaparimANenAkhyAta iti vadet !, bhagavAnAha-tA aTThasae'ityAdi, aSTottarazatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 819 / / muhUrtAoNAkhyAta iti vadet , tathAhinakSatramAsaparimANaM saptaviMzatirahorAtrA ekasya cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH, tataH savarNanArtha saptaviMzati-19 rapyahorAtrAH saptaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanA ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAni saptaSaSTibhAgA- IN // 20 // nAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, tAni muhUrttAnayanArthe triMzatA guNyante, jAtAni catuSpazcAzatsahasrANi anukrama [103] ~ 413~ Page #415 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [72 dIpa nava zatAni muhUrtagatasaptaSaSTibhAgAnAM 54900, tata eteSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAni aSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni muhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgA iti 819 / 37,'tA esa 'mityAdi, eSAanantaramuktA nakSatramAsarUpA addhA dvAdazakRtvaH kRtA, dvAdazabhivAraguNitA ityarthaH, nakSatrasaMvatsaro bhavati, samprati sakalanakSatrasaMvatsaragatarAtrindivaparimANamuhUrttaparimANaviSayapraznanivecanasUtrANyAha-tA se 'mityAdi, sugama, navaraM rAtrindivacintAyAM nakSatramAsarAtrindivaparimANaM muhUrttacintAyAM nakSatramAsamuhurtaparimANaM dvAdazabhirguNitavya tato yathokA rAtridivasaGgyA muhUrtasaGkhyA ca bhavati, 'tA eesi Na'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA egUNatIsamityAdi, ekonatriMzat rAtrindivAni dvAtriMzaca dvApaSTibhAgA rAtrindivasya etAvatparimANazcandramAso rAtrindivAneNAkhyAta iti vadet , tathAhi-yuge dvApaSTizcandramAsAH, etacca prAgapi bhAvitaM, tato yugasatkAnAmaSTAdazAnAmahorAtrazatAnAM triMzadadhikAnAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH 29 / 33 / 'tA se NamityAdi, praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-tA aTTe'tyAdi, aSTau muhartazatAni paJcAzItyadhikAni ekasya ca muhUrtasya triMzat dvApaSTibhAgAH, etAvatparimANazcandramAso muhartAoNAkhyAta iti vadet , tathAhi-candramAsaparimANamekonatriMzadahorAtrA ekasya cAhorAtrasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH, tatra savarNanArthamekonatriMzadapyahorAtrA dvApazyA guNyante, guNayitvA ca uparitanA dvAtriMzad dvASaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni dvApaSTibhAgAnAM 1830, tata etAni triMzatA guNyante, jAtAni catuSpaJcAzatsahasrANi nava zatAni muhUrtagatadvApaSTi anukrama [103] ~414~ Page #416 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [72] sU 72 TrAbhAgAnAM 54900, tata eteSAM dvApaTyA bhAgo hiyate, labdhAni aSTau zatAni pazAzItyadhikAni muhUrtAnAmekasya 12 prAbhUte tivRttiH muhartasya triMzad dvApaSTibhAgAH 885 / 13, 'tA esa NaM addhA ityAdi, prAgvad bhAvanIyaM, 'tA eesi 'mityAdi, 22mAbhRta(mala0) tRtIyaRtusaMvatsaraviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAn prativacanamAha-tA tIse 'mityAdi tA iti pUrvavat triMzatAprAbhUte rAtrindivAgreNa RtumAsa AkhyAta iti vadet, tathAhi-RtumAsAH yuge ekaSaSTiH, tato yugasatkAnAmaSTAdazazatasa- nakSatrAdika // 204 // syAnAM triMzadadhikAnAmahorAtrANAmekaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAtriMzadahorAtrAH 30, 'tA se Na'mityAdi, muharttaviSayaM muhUrttamAnaM sAvanda praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA nava muhuttasayA'ityAdi, nava muhUrtazatAni muhUrtAoNAkhyAta iti vadet , tathAhitriMzadrAtrindivAni RtumAsaparimANamekaikasmiMzca rAtrindiye triMzanmuhUrtAstatatriMzatastriMzatA guNane nava zatAni bhava-4 MntIti, 'tA eesi Na'mityAdi, prAgvad bhAvanIyaM, 'tA eesi NamityAdi caturthasUryasaMvatsaraviSayaM praznasUtra, taca & | sugarma, bhagavAnAha-tA tIsa'mityAdi, tA iti pUrvavat, triMzat rAtrindivAni ekasya rAnindivaraya ekamapArbabhAga, ekamarddhamityarthaH, etAvatpramANaH sUryamAso rAtrindivAgreNa AkhyAta iti vadet , tathAhi-sUryamAsA yuge paSTistato yugasarakAnAmahorAtrANAM triMzadadhikASTAdazazatasayAnAM padhyA bhAgo hriyate, labdhAH sA khiMzadahorAtrAH, 'tA se Na-18 mityAdi, muharttaviSayaM praznasUtraM sugamam , bhagavAnAha-navapaNNare' ityAdi nava muhUrtazatAni paJcadazAdhikAni muhUrta-1 H // 204 // parimANenAkhyAta iti vadet, tathAhi-sUryamAsaparimANaM triMzat rAnindivAni ekasya ca rAtrindivasyA, tacca | triMzatA guNyante, jAtAni nava zatAni, rAtrindivA. ca pazcadaza muhartA iti, 'tA eesi Na'mityAdi, prAgvad bhAva dIpa anukrama [103] 545425 mitaram.org ~ 415~ Page #417 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [72 manIyaM / 'tA eesiNa'mityAdi, paJcamAbhivaddhitasaMvatsaraviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA ekatIsa'mityAdi, tA iti pUrvavat, ekatriMzat rAtrindivAni ekonaviMzacca muhUrtA ekasya na muhUrtasya saptadaza dvApaSTibhAgA rAtrindibANAkhyAta iti vadet , tathAhi-trayodazabhizcandramAsairabhivatisaMvatsaraH, candramAsasya ca parimANamekonatriMzat rAtrimAndivAni ekasya ca rAtrindivasya dvAtriMzat dvASaSTibhAgAH 29 // 3, etatrayodazabhirguNyate, tato yathAsambhava dvApaSTi bhAgai rAtrindiveSu jAteSu jAtamidaM trINyahorAtrazatAni vyazItyadhikAni catuzcatvAriMzazca dvApaSTibhAgA ahorAtrasya IS/283, etadabhivatisaMvatsaraparimANa, tata etasya dvAdazabhirbhAgo hiyate, tatra trayANAmahorAtrazatAnAM tryazIlyamAdhikAnAM dvAdazabhirbhAgo hiyate labdhA ekatriMzadahorAtrAH, zeSAstiSThanti ekAdaza, te ca muhartakaraNArthaM triMzatA guNyante, jAtAni triMzadadhikAni trINi zatAni 320, ye'pi ca catuzcatvAriMzat dvApaSTibhAgA rAtrindivasya te muhaHkaraNArthe / | triMzatA guNyante, jAtAni trayodaza zatAni viMzatyadhikAni 1320, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhA ekaviMzatimuhartAH, zeSAstiSThantyaSTAdaza, tatraikaviMzatirmuhartA muhUrcarAzau prakSipyante, jAtAni muhUrtAnAM trINi zatAnyekapazcAzada-181 dhikAni 351, teSAM dvAdazabhirbhAgo hiyate, labdhA ekonatriMzanmuhUrtAH, zeSAstiSThanti trayaH, te dvASaSTibhAgakaraNArtha dvASaSTyA guNyante, jAtaM paDazItyadhikaM zataM 186, tataH prAgutAH zeSIbhUtA muhUrtasyASTAdaza dvApaSTibhAgAH prakSipyante, jAte ve zate caturuttare 204, tayodazabhirbhAgo hiyate, labdhA muhUrtasya saptadaza dvApaSTibhAgAH, 'tA se Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , so'bhivaditamAsaH kiyAna muhUrtApreNAkhyAta iti vadeva, bhagavAnAha-nave'tyAdi, nava muharttaza % dIpa * anukrama 5 [103] 5 % % ~ 416~ Page #418 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata tivRttiH sUtrAMka [72 dIpa anukrama sUryaprajJa-18 tAnyekonaSaSThayadhikAni 959 saptadaza ca muhUrtadvASaSTibhAgAH, tathAhi ekatriMzadapyahorAtrAstriMzatA guNyante, jAtAni 12 prAmRta nava zatAni triMzadadhikAni muhUrtAnAM, tata uparitanA ekonatriMzanmuhUrtAstatra prakSipyante, jAtAni muhUrtAnAmekonapAya 22 prAbhRta(mala.) dhikAni nava zatAni / 'tA esa NamityAdi, prAgvad vyAkhyeyaM, 'tA se Na'mityAdi, rAtrindiyaviSayaM praznasUtraM sugama, IKIME prAbhRte pAvaSaya manasUtra sugamanakSatrAdiva // 205|| bhagavAnAha-'tA tipaNI tyAdi, trINi rAtrindivazatAni tryazItyadhikAni ekaviMzatirmuhUtA ekasya ca muhUttesyA- rAtrindiTAdaza dvASaSTibhAgA rAtrindivANAkhyAta iti vadet , tathAhi-ekatriMzadahorAtrA dvAdazabhirguNyante, jAtAni zrINi muhartamAna zatAni dvisaptatyadhikAni ahorAtrANAM 372, tata ekonatriMzanmuhUrttA dvAdazabhirguNyante, jAtAni trINi zatAnyaSTA- sU 72 18 catvAriMzadadhikAni 385, teSAmahorAtrakaraNA) triMzatA bhAgo hriyate, labdhA ekAdaza ahorAtrAH, aSTAdaza tiSThanti, THIye'pi ca saptadaza dvApaSTibhAgAH muhUrttasya te'pi dvAdazabhirguNyante, jAte dve zate caturuttare 204, tayoSiSTyA bhAgo mAhiyate, labdhAstrayo muhartAste prAktaneSvaSTAdazasu madhye prakSipyante, jAtA ekaviMzatirmuhartAH, zeSAstiSThantyaSTAdaza dvApa STibhAgA muhUrtasya, 'tA se NamityAdi, praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-'ekkArase'tyAdi, ekAdaza muhUrtasahasrANi pazca muhUrtazatAnyekAdazAdhikAni aSTAdaza ca dvASaSTibhAgA muhUrtasyeti muhUrtAgreNAbhivatisaMvatsara AkhyAta iti vadeta , IA tathAhi-abhivaddhiMtasaMvatsaraparimANaM trINyahorAtrazatAni tryazItyadhikAni ekaviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya // 25 // aSTAdaza dvApaSTibhAgAH, tatraikasmin rAtrindive triMzanmuhUrtA iti vINyahorAtrazatAni jyazItyadhikAni triMzatA 14 guNyante, guNayitvA coparitanA ekaviMzatirmuhUrtAstatra prakSipyante, tato yathoktA muhUrtasaGkhyA bhavatIti / sampratyete pazca-11 [103] ~ 417~ Page #419 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [72] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 6*40*86 sUtrAMka [72 * dIpa saMvatsarA ekatra mIlitA yAvatpramANA rAtrindivaparimANena bhavanti tAvato nirdidikSuH prathamataH praznasUtramAha-1 MItA kevatiya te nojuge rAiMdiyaggeNaM Ahiteti vadejA, tA sattarasa ekANaute rAIdiyasate egaNanavIsaM ca muhutaM ca sattAvaNe yAvadvibhAge muhuttassa bAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA paNapaNNaM cuNNiyAmAge rAIdiyaggeNaM Ahiteti yadejA, tA se NaM kevatie muhattaggeNaM Ahiteti vadejA , tA tepapaNa muhuttasahassAI satta pa uNApanne muhUsasate sattAvaNaM bAvavibhAge muhuttassa pAvadvibhAgaM ca sattadvidhA chattA paNapaNaM cuNiyA bhAgA muTusaggeNaM Ahiteti vadevA, tA kevatie NaM te. jugappatte rAIdiyaggeNaM Ahiteti videjA, tA aTTatIsaM rAIdiyAI dasa ya muhuttA cattAri ya yAvavibhAge muhuttassa bAvavibhAgaM ca sattadvidhA aisA duvAlasa cuNNiyA bhAge rAiMdiyaggeNaM AhitAti vadejA, tA se NaM kevatie muhuttaggeNaM aahiteti| vadejA ?, tA ekArasa paNNAse muhattasae cattAri ya pAvadvibhAge yAvadvibhAgaM ca sattahihA chettA duvAlasa lAcupiNayA bhAge muhattaggeNaM Ahiteti vadejA, tA kevatiyaM juge rAiMdiyaggeNaM Ahiteti yadejA, tA aTThA rasatIse rAidiyasate rAIdiyaggeNaM AhiyAti vadejA, tA se NaM kevatie muhasaggeNaM AhiyAti vadejA, |tA cauppaNaM muhattasahassAI Nava ya muhattasatAI muhattaggeNaM Ahiteti vadevA, tA se NaM kevatie thAvahibhAgamuhattaggeNaM Ahiteti vadejA!, tA cauttIsaM satasahassAI aTTatIsaM ca vAcavibhAgamuSTuttasate yAvadvibhAgamuhuttagge Ahiteti vadevA (sUtraM 73) // 5 anukrama [103] ~418~ Page #420 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [73] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [73] sAiti parvavata, kiyat-kiMpramANe te-khayA bhagavan ! 'noyugaM' nozabdo dezaniSedhavacanaH kizcidanaM yugamityarthaHTPlasma tittiH| rAtrindivAneNa-rAtrindivaparimANenAkhyAta iti vadet?, bhagavAnAha-'tA sattarase tyAdi, noyugaM hi kizidUnaM yugaM, mAbhata. (mala tacca nakSatrAdipaJcasaMvatsaraparimANamato nakSatrAdipazcasaMvatsaraparimANAnAmekatra mIlane bhavati yathoktA rAtrindivasaGkhyA, prAbhUte .... tathAhi-nakSatrasaMvatsarasya parimANaM trINi rAtridivazatAni saptaviMzatyadhikAni ekasya ca rAtrindiSasya ekapazcAzarasa-12 noyugayuga SaSTibhAgAH, candrasaMvatsarasya trINi rAtrindivazatAni catuSpazcAzadadhikAni dvAdaza ca dvASaSTibhAgA rAtrimdivasya, rAtrindivalAtasaMvatsarasya trINi rAnindivazatAni pazyadhikAni, sUryasaMvatsarasya zrINi zatAni SaTpaTyadhikAni rAtrindivAnA. muttemAna abhivaddhiMtasaMvatsarasya trINi rAtrindivazatAni jyazItyadhikAni ekaviMzatizca muhartA ekasya ca muhUrttasyASTAdaza dvApa-10 TibhAgAH, tatra sarveSAM rAtrindivAnAmekatra mIlane jAtAni saptadaza zatAni navatyadhikAni, ye ca ekapaJcAzatsaptaSaSTibhAgA rAtrindivasya te muhUrtakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni pazcadaza zatAni triMzadadhikAni 1530, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA dvAviMzatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya SaTpaJcAzatsaptapaSTibhAgAH 22 // muhUrtAzca labdhA ekaviMzatI mudratrteSu madhye prakSipyante, jAtAtricatvAriMzanmuhUrtAstatra triMzatA ahorAtro labdha iti jAtAnyahorAtrANAM saptadaza zatAnyekanavatyadhikAni 1791, zeSAstiSThanti muhUrtAstrayodaza 13, ye'pi ca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya dvAdaza te'pi muhUrtakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni trINi zatAni pazyadhikAni 360, teSAM dvASaSTyA bhAgo hiyate, labdhAH // 206 // paJca muhUrtAste prAgukteSu trayodazasu muhUrteSu madhye prakSipyante, jAtA aSTAdaza, zeSAstiSThanti paJcAzat dvApaSTibhAgA dIpa anukrama [104] %%95335 ~419~ Page #421 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [73] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: ****** prata sUtrAMka [73] samuhUrtasya, ye'pi ca SaTpazcAzatsaptapaSTibhAgA muhartasya te trairAzikena dvApaSTibhAgA evaM kriyante-padi saptaSaSTyA dvASarASTibhAgA lamyante tataH padapaJcAzatA saptapaSTibhAgaiH kiyanto dvApaSTibhAgA labhyante, rAzitrayasthApanA 67 // 12 // 56 // atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAni caturviMzacchatAni dvAsaptatyadhikAni 3472, tepAmAdirAzinA saptapaSTyA |bhAgo priyate, labdhA ekapaJcAzadU dvASaSTibhAgAH, te ca prAgukeSu pazcAzati dvApaSTibhAgeSyantaH prakSipyante, jAtamekottaraM zataM | | 101, tatastanmadhye'bhivatisaMvatsarasatkA uparitanA aSTAdaza dvASaSTibhAgAH prakSipyante, jAtamekonaviMzatyadhika zataM dvASaSTibhAgAnAM 119, zeSAstiSThanti paJcapaJcAzat dvApaSTibhAgasya saptaSaSTibhAgAH , dvASaSTyA ca dvASaSTibhAgaireko mudattoM labdhaH, sa prAgukteSvaSTAdazasu muddaSu madhye prakSiSyate, jAtA ekonaviMzatirmuhUrtAH 19, zeSAH saptapazcAzat dvApaSTi- bhAgA avatiSThante iti, 'tA se NamityAdi, muhartaparimANaviSayapraznasUtraM nirvacanasUtraM ca sugarma, rAtrindivaparimANapa triMzatA guNane tadupari zeSamuhUrtaprakSepe ca yathoktamuhUrtaparimANasamAgamAt, tA kevaie Na te ityAdi, tA iti pUrvavat kiyatA rAtrindivaparimANena tadeva noyuga yugaprAptamAkhyAtamiti yadeva!, kiyatsu rAnindiveSu prakSipteSu tadeva noyugaM| paripUrNa yugaM bhavatIti bhAvaH, bhagavAnAha-'tA ahattIsamityAdi, aSTAtriMzad rAtrindiSAni daza muhUrttA ekasya ca muhUrtasya catvAro dvApaSTibhAgA eka ca dvASaSTibhAga saptaSaSTidhA chitvA tasya sarakA dvAdaza cUrNikA bhAgA ityetA-1 yatA rAnindivaparimANena yugaprAptamAkhyAtamiti ghadet , etAvatsu rAtrindivAdiSu prakSipteSu tat noyuga paripUrNa yugaM bhavati iti bhAvaH / sampati tadeva noyugaM muhUrtaparimANAtmakaM yAvatA muhUrtaparimANena prakSiptena paripUrNa yugaM bhavati tadvi * dIpa anukrama [104] ** Fan Penaamwan unoon ~420~ Page #422 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [73] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: . rela prata sUtrAMka [73] dIpa sUryaprajJA zASarya praznasUtramAha-'tA se NamityAdi sugama, bhagavAnAha-sA ikArase'tyAdi, idaM cASTAtriMzato rAtrindivAnAM 12 prAbhRteptivRttiH triMzatA guNane zeSamuharrAdiprakSepe ca yathoktaM bhavati, bhAvArthazcArya-etAyati muhUrtaparimANe prakSipte prAgukta noyugamahartapari-1:22mAbhUta(mala0) IPImANa paripUrNayugamuhurtaparimANaM bhavatIti / samprati yugasyaiva rAtrindivaparimANaM muhUrtaparimANaM ca pratipipAdayiSuH prazna suuryaadiinaa||207|| nirvacanasUtrANyAha-'tA kevaiyaM teM'ityAdi sugarma, adhunA samastayugaviSaye eva muhUrtagatadvApaSTibhAgaparijJAnArthI mAdhanUsApraznasUtramAha-'tA se NamityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA cottIsamityAdi, idamakSarArthamadhikRtya sugama, bhAvArtha | |svayam-catuSpazcAzanmuhartasahasrANAM navazatAdhikAnAM dvApalyA guNanaM kriyate tato yathokkA dvASaSTibhAgasazayA bhvtiiti|s-& mpati kadA'sau candra(drAdi)saMvatsaraH sUrya(ryAdi)saMvatsareNa saha samAdiH samaparyavasAno bhavatIti jijJAsiSuH praznaM karoti| tA katA NaM ete AdivacaMdasaMvaccharA samAdIyA samapajjavasiyA Ahiteti vadelA?, tA sahi ee| AdizcamAsA pAvahi etee caMdanAsA, esa NaM addhA ukhuttakaDA duvAlasabhayitA tIsaM ete AdicasaMgha rA ekatIsaM ete caMdasaMvakacharA, tatA NaM ete AdicarcadasaMbaccharA samAdIyA samapajjavasiyA AhitAti videjA / tA katA NaM ete AdivauDucaMdaNakkhattA saMvaccharA samAdIyA samapaJjavasiyA Ahiteti vadejjA ? 207 // tA sahi ete AdicA mAsA egarTi ete uDamAsA bAvahi ete caMdamAsA satsaTTi ete nakkhattA mAsA esa NaM addhA duvAlasa khuttakaDA duvAlasabhayitA sahi ete AdicA saMvaccharA egahi ete uDusaMvaccha vaavddiN| ete caMdA saMvaccharA sattahi ete nakkhattA saMvaccharA tatA NaM ete AdicauDucaMdaNakvattA saMvaccharA samA anukrama [104] ~421~ Page #423 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [74] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [74] dIyA samapajavasiyA Ahiteti vadelA / tA katA NaM ete abhivahiAdiccapadudapAksattA saMvaccharA samAdIyA samapaJjavasitA Ahiteti vadejA , tA sattAvaNaM mAsA satta ya ahorattA ekArasa ya muhuttA tevIsa vAvavibhAgA muhattassa ete abhivahitA mAsA sadi ete Adica mAsA egaDi ete uDUmAsA bAvaTThI ete caMdamAsA sattaTThI ete nakakhattamAsA esa gaM addhA chappaNNasattakhuttakaDA duvAlasabhapitA satta satA cottAlA ete NaM abhivahitA saMvaccharA, satta satA asItA ete NaM AdicA saMvaccharA, sasa satA teNautA ete NaM uDUsaMvarucharA, aTThasattA uluttarA ete NaM caMdA saMvaccharA, ekasattarI aTThasayA ee NaM nakSattA saMva rA, tatA NaM ete abhivahitaAdivauddacaMdanakkhattA saMbaccharA samAdIyA samapajavasiyA Ahiteti videlA, tA gayaTThatAe NaM caMde saMvacchare tiNi cauppaNNe rAIdiyasate vAlasa ya cAvavibhAge rAiMdiyassa IA Ahiteti vadevA, tA ahAtazeNaM caMde saMvacchare tiNNi ghauppapaNe rAIdiyasate paMca ya muhutte paNNAsaM ca yAvavibhAge muhuttassa Ahiteti vadejA (sUtraM 74) / | 'tA kayA NamityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA sahimityAdi, tA iti pUrvavat , ete-ekayugavartinaH SaSTiH sUryamAsAH ete ca ekayugAntatrtina eva dvApaSTizcandramAsAH, etAvatI addhA paTukRtvaH kriyate-pahirguNyate, tato dvAdadAbhirbhagyate, dvAdazabhizca bhAge hate triMzadete sUryasaMvatsarA bhavanti ekatriMzadete candrasaMvatsarAH, tadA etAvati kAle'tikAnte ete Aditya candrasaMvatsarAH samAdayaH-samaprArambhAH samaparyavasitAH samaparyavasAnA AkhyAtA iti vadet, samaparya dIpa anukrama [105] For P OW ~422~ Page #424 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [74] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: OMOM kA prAbhUte prata sUtrAMka [74] dIpa sUryaprajJa- 1vasAne kimukta bhavati: ete candrasUryasaMvatsarA vivakSitasyAdau samAH samaprArambhaprArabdhAH santastata Arabhya paSTiyugaparyavasAne 12 prAbhRte nivRttiH samaparyavasAnA bhavanti, tathAhi-ekasmin yuge trayazcandrasaMvatsarA dvau cAbhivarddhitasaMvatsarI, tau ca pratyeka trayodaza-1|22 prAbhRta(mala.) candramAsAtmakI, tataH prathamayuge paza candrasaMvatsarA dau ca candramAsau, dvitIye yuge daza candrasaMvatsarAzcatvArazcandramAsAH suuryaadiinaa||20|| mAnasA evaM pratiyuga mAsadvikavRddhyA SaSThayugaparyante paripUrNA ekatriMzacandrasaMvatsarA bhavanti, 'tA kayA NamityAdi, tA iti pUrvavat, kadA Namiti vAkyAlakAre AdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA AkhyAtA iti vadevayaMsa 75 bhagavAnAha-tA saTThI'ityAdi, SaSTirete ekayugAntavartinaH AdityamAsA ekapaSTirete RtumAsAH dvApaSTirete candramAsAH saptaSaSTirete nakSatramAsAH, etAvatI pratyekamaddhA dvAdazakRtvaH kRtA dvAdazabhirguNitA ityarthaH tadanantaraM saMvatsarA-12 nayanAya dvAdazabhirbhaktA tata evamete paSTirAdityasaMvatsarA ekapaSTirete RtusaMvatsarA' dvASaSTirete candrasaMvatsarA saptapaSTi-15 barate nakSatrasaMvatsarAstadA-dvAdazayugAtikame ityarthaH ete AdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA AkhyAtA iti vadet , etaduktaM bhavati-vivakSitayugasyAdASete catvAro'pi samAH samArabdhaprArambhAH santastata Arabhya bAdazayugaparyante samaparyavasAnA bhavanti, arvAk caturNAmanyatamasyAvazyaMbhAvena katipayamAsAnAmadhikatayA yugapat sarveSAM samaparyavasAnatvAsambhavAt, 'tA koNamityAdi praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA sattAvaNNa'mityAdi, saptapaJcAzanmAsAH sapta ahorAtrA ekAdaza muhartA ekasya pa muhartasya trayoviMzatiSiSTibhAgA etAvatpramANA ete ekayugAntarvartino'bhi-IAN varjitamAsAH paSTirete sUryamAsAH ekaSaSTirete RtumAsA dvASaSTirate candramAsAH saptapaSTirete nakSatramAsAH, etAvatI pratye-15 anukrama [105] SARERatininemarana ~ 423~ Page #425 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [74] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [74] 59 dIpa kamaddhA SaTpaJcAzadadhikazatakRtvaH kriyate, kRtvA ca dvAdazabhirbhagyate, dvAdazabhizca bhAge hate catuzcatvAriMzadadhikasaptaza-11 tasaGkhyAH 744 ete'bhivatisaMvatsarAH, azItyadhikasaptazatasaGkhyAH 780 ete AdityasaMvatsarAH, trinavatyadhikasaptaza-TRI | tasaGgyAH 793 ete RtusaMvatsarAH, paduttarASTazatasaGkhyA 806 ete candrasaMvatsarAH, ekasaptatyadhikASTazatasakyA 871 nakSa-12 saMvatsarAH, tadA Namiti vAkyAlaGkAre ete'bhivarddhitAdityaRtucandranakSatrasaMvatsarAH samAdikAH samaparyavasitA A-1 khyAtA iti vadeta, arvAka kasyApi katipayamAsAdhikatvena yugapatsarveSAM samaparyavasAnasthAsambhavAt / sampati yathokameva candrasaMvatsaraparimANaM gaNitabhedamadhikRtya prakAradvayenAha-tA nayanAe'ityAdi, tA iti pUrvavat , nayArthatayA-121 | paratIthikAnAmapi sammatasya nayasya cintayA candrasaMvatsarastrINyahorAtrazatAni catuSpazcAzadadhikAni dvAdaza ca dvASaSTi-13 bhAgA ahorAtrasyetyAdirAkhyAta iti vadet , yAthAtathyena punazcintyamAnazcandrasaMvatsarastrINi rAtridivazatAni catuSpa-14 zAzadadhikAni paJca ca muhartA ekasya ca muhUrtasya pazcAzadvApaSTibhAgA ityevaMpramANa AkhyAta iti vadeta, tatrAhorAtra-18 parimANamubhayatrApi tAvadekarUpaM, ye tUparitanA dvAdaza dvASaSTribhAgA rAtrindivasya te muhartakaraNAthai triMzatA guNyante, KjAtAni trINi zatAni SaSpadhikAni 360, teSAM dvASaSTyA bhAgo diyate, lagdhAH paJca muhartAH, zeSAstiSThanti pazcAzanmu-11 hUrtasya dvApaSTibhAgA iti / tadevaM saMvatsaravaktavyatA saprapaJcamuktA, sAmprataM RtuvaktavyatAmAha tatva khalu ime cha khaDU paM0 ta0-pAuse varisAratte sarate hemaMte vasaMte gimhe, tA savevi NaM ete caMdauhU duve M2 mAsAti cappaNNeNaM 2 AdANeNaM gaNijamANA sAtiregAI egUNasahi 2 rAiMdiyAI rAiMdiyaggeNaM Ahi anukrama [105] ~424~ Page #426 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA majJa- teti vadejA, tattha khalu ime cha omarattA paM0 ta0-tatie pavve sattame paJce ekkArasame pave pannarasame pave ega- 12 mAite ptivRttiH NavIsatime pave tevIsatime padhe, tattha khalu ime cha atirattA paM020-cautthe pathe aTThame padhe vArasame pave 22 prAbhRta(mala.) solasame padhe vIsatime pave cAudhIsatime par3e / chacceva ya airattA AicAohavaMti mANAI / chacceca omarattA prAbhRte // 20 // caMdAhi havaMti mANAhiM ||1||(suutr 72) RtunyUnA| 'tattha khalu'ityAdi, tatrAsmin manuSyaloke pratisUryAyanaM praticandrAyanaM ca khalvime SaT RtayaH prajJaptAH, tadyathA dhikarAya dhikAraH hAmAvRTU varSArAnaH zarat hemanto vasanto grISmaH, iha loke'nyathAbhidhAnA RtavaH prasiddhAstadyathA-prAvRddha zarad hemantaH sU75 ziziro vasanto grISmati, jinamate tu yathoktAbhidhAnA eva RtavaH, tathA coktam-"pAusa vAsAratto sarao hemaMta vasaMta gimho ya / ee khalu chappi uU jiNavaradihA mae siTTA // 1 // " iha Rtako dvidhA, tadyathA-sUryaSizcandra-II vazva, tatra prathamataH sUrya vaktavyatA prastUyate, tatraikaikasya suurytttoH parimANaM dvau sUryamAsAvekaSaSTirahorAtrA ityarthaH, ekaikasya sUryamAsasya sArddhatriMzadahorAtrapramANatvAt , uktaM caitadanyatrApi-"ve AicA mAsA egaDhI te bhavaMtahorattA / eyaM uparimANaM avagayamANA jiNA biti // 1 // " iha pUrvAcArIpsitasUryaniyane karaNamukta tadvineyajanAnugrahAyopada-12 &Ite-sUrauussANayaNe parva parasasaMguNaM niyamA / tahiM sakhita saMta bAvadvIbhAgaparihoNaM // 2 // daguNekahI juyaM // 20 // bAvIsasaeNa bhAie niyamA / jaM laddhaM tassa puNo ihi hiyasesa uU hoi // 2 // sesANaM asANaM vehi u bhAgehi | tesiM jaM laddhaM / te divasA nAyacA hoMti pavattassa ayaNassa" // 1 // AsAM vyAkhyA-sUryasya-sUryasambandhina RtorAnayane | dIpa anukrama [106 [h ? - - ~425~ Page #427 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) uddhyyoyaa yyaa + tttthyyaa yy -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita .........AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH parva - parvasapAnaM niyamAt paJcadazaguNaM karttavyaM, parvaNAM paJcadazatithyAtmakatvAt iyamatra bhAvanA - yadyapi RtavaH ASADhAdiprabhavAstathApi yugaM pravarttate zrAvaNabahulapakSapratipada Arabhya tato yugAditaH pravRttAni yAni parvANi tatsaGkhyA pazcadazaguNA kriyate, kRtvA ca parvaNAmupari yA vivakSitaM dinamabhivyApya tithayastAstatra saGgipyante ityarthaH, tato 'bAvaTTIbhAgaparihINaM ti pratyahorAtramekaikena dvASaSTibhAgena parihIyamANena ye niSpannA avamarAtrAste'pyupacArAt dvASaSTibhAgAstaiH parihInaM parvasaGkhyAnaM karttavyaM, tato 'duguNe' ti dvAbhyAM guNyate, guNayitvA ca ekaSaSThyA yutaM kriyate, tato dvAviMzena zatena bhAjite sati yacdhaM tasya SaGgirbhAge hate yaccheSaM sa RturanantarAtIto bhavati, ye'pi cAMzAH zeSA uddharitAsteSAM dvAbhyAM bhAge hRte yalabdhaM te divasAH pravarttamAnasya RtorjJAtavyAH, eSa karaNagAthAkSarArthaH / samprati karaNabhAvanA kriyate, tatra yuge prathame dIpotsave kenApi pRSTaM kaH sUryasuranantaramatItaH 1 ko vA samprati varttate 1 tatra yugAditaH sapta parvANyabhikAntAnIti sapta bhiyaMte, tAni pazcAdazabhirguNyante, jAtaM pazcottaraM zataM etAvati ca kAle dvAvavamarAzrAvabhUtAmiti dvau tataH pAtyete sthitaM pazcAyuttaraM zataM 103, tat dvAbhyAM guNyate, jAte dve zate paDusare 206, tatraikaSaSTiH prakSipyate, jAte dve zate saptapathyadhike 267, tayordvAviMzena zatena bhAgo hiyate, labdhau dvau tau panirbhAgaM na sahete iti na tayoH pakkicarbhAgahAraH, zepAstvaMzA uddharanti trayoviMzatiH teSAma jAtA ekAdaza arja ca, sUryarjuzvASADhAdikastataH AgataMdvAdRtU atikrAntau tRtIyazca RtuH samprati varttate tasya ca pravarttamAnasya ekAdaza divasA atikrAntA dvAdazo varttate iti, tathA yuge prathamAyAmakSayatRtIyAyAM kenApi pRSTaM ke RtavaH pUrvamatikrAntAH ko vA samprati varttate 1 tatra pratha For Pal Use Only ~426~ wor Page #428 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryaprajJa- mAyA akSayatRtIyAyAH prAk yugasyAdita Arabhya parvANyatikrAntAni ekonaviMzatiH, tataH ekonaviMzatidhRtvA paJcada- 12 prAbhUte zabhirguNyate, jAte dve zate paJcAzItyadhike 285, akSayatRtIyAyAM kila pRSTamiti parvaNAmupari timrastithayaH prakSipyante, 12prAbhRtamala)MAIjAte dve zate aSTAzItyadhika 288, tAvati ca kAle bhavamarAtrAH pazca bhavanti, tataH patra pAtyante, jAte dve zate bhArata yazItyadhika 283, te dvAbhyAM guNyete, jAtAni pazca zatAni SaSaSTyadhikAni 565, tAnyekaSaSTisahitAni kriyante, // 21 // dhikarAvyajAtAni paT zatAni saptaviMzatyadhikAni 627, teSAM dvAviMzena zatena bhAgaharaNa, labdhAH paJca, te ca panibhoga na sahantelAdhikAra Piti na teSAM paddhirbhAgahAraH, zeSAsvaMzA uddharamti saptadaza, teSAmar3he jAtAH sAr3I aSTau, AgataM-paJca Rtavo'ti- sU 75 kAratAH SaSThasya ca RtoH pravarttamAnasyASTau divasA gatA navamo varttate, tathA yuge dvitIye dIpotsave kenApi pRSTaM-11 kiyanta Rtayo'tikAntAH, ko vA samprati vartate / tatraitAvati kAle parvANyatikrAntAnyekatriMzat , tAni pazadazabhirguNyante, jAtAni catvAri zatAni pazaSadhyAdhikAni 465, avamarAvAzcaitAvati kAle vyatyakAmannaSTI, tato'STI pAtyante, sthitAni ghoSANi catvAri zatAni saptapazAzadadhikAni 457, tAni dviguNIkriyante, jAtAni nava zatAni caturdazottarANi 914, teSvekaSaSTibhAgaprakSepe jAtAni pazcasaptatyadhikAni nava zatAni 975, teSAM dvAviMzena zatena bhAgo diyate, labdhAH sapta, upariSTAdazA uddharanti ekaviMzaM zataM 121, tasya dvAbhyAM bhAge hRte labdhAH paTiIIMon sArhAH, saptAnAM ca RtUnAM patirbhAge hate labdha eka ekaH upariSTAttiSThati, Agata-ekA saMvatsaro'tikrAnta ekasya ca saMvatsarasthopari prathama RtuH prAvRDrAmA'tigato, dvitIyasya ca SaSTidinAnyatikrAntAni, ekaSaSTitamaM vartate iti, eka dIpa anukrama [106 [h ? - FarPranaimwan uncom ~427~ Page #429 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA manyatrApi bhAvanA kAryA / athaiteSAM RtUnAM madhye ka RtuH kasyAM tithI samAptimupayAtIti parasya praznAvakAzamAzaya tatparijJAnAya pUrvAcAyarida karaNamabhANi-"icchAuU viguNio rUyUNo viguNio upavANi / tassaddha hoi tihI |jastha samattA uU tIsa // 1 // " asthA gAthAyA vyAkhyA-yasmin Rtau jJAtumicchA (sa icchattaH)sa Rturbhiyate ityarthaH, tataH sa dviguNitaH kriyate, dvAbhyAM guNyate iti bhAvaH, dviguNitaH san rUponaH kriyate, tataH punarapi sa dvAbhyAM guNyate, guNa-18 yitvA ca pratirAzyate, dviguNitazca san yAvAn bhavati tAvanti parvANi draSTavyAni, tasya ca dviguNIkRtasya pratirA-II zitasyArddha kriyate, tathAI yAyagavati tAvatyastithayaH pratipattacyAH, yAsu yugabhAvinakhiMdhAdapi RtavaH samAptAH, samA-IM ptimaiyaruriti karaNagAthAkSarArthaH / sampati bhAvanA kriyate-kila prathama RturtAtumiSTo yathA yuge kasyo tidhau prathamaH | 4AmAvalakSaNa RtuH samAptimupayAtIti !, tatra eko dhiyate, sa dvAbhyAM guNyate, jAte dve rUpe, te rUpone kiyete, jAta ekakA, sa eva ca bhUyo'pi dvAbhyAM guNyate, jAte dve rUpe, te pratirAzyete, nayoraH jAtamekaM rUpaM, Agata-yugAdau | parvaNI atikramya prathamAyAM tithI pratipadi prathamaRtuH prAvRhanAmA samAptimagamat , tathA dvitIye pratI jJAtumicchati dvI sthApyete tayordAbhyAM guNane jAtAzcatvAraste rUponAH kriyante jAtAtrayaste bhUyo dvAbhyAM guNyante jAtAH SaT te pratirAzyante pratirAzitAnAM cArddha kriyate jAtAtrayaH, Agata-yugAditaH SaTU parvANyatikramya tRtIyAyAM tithI dvitIya RtuH samAptimupAyAt, tathA tRtIye Rtau jJAtumiccheti trayo priyante te dvAbhyAM guNyante jAtAH SaTU te rUponAH kriyante | jAtAH pazca te bhUyo dvAbhyAM guNyante jAtA daza te pratirAzyante pratirAzitAnAM cAbeM labdhAH paza, Agata-yugAdita dIpa anukrama [106 [h ? - ~428~ Page #430 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] (maLAlA gAthA sUryaprajJa- Arabhya dazAnAM parvaNAmatikrame paJcamyAM tithau tRtIya RtuH samAptimiyAya, tathA SaSThe Rtau jJAtumiSyamANe SaT sthApya-12 prAbhUte vittinte te dvAbhyAM guNyante jAtA dvAdaza te rUponAH kriyante jAtA ekAdaza te dviguNyante jAtA dvAviMzatiH sA prati- RtusamApti rAzyate pratirAzitAyA arddha kriyate jAtA ekAdaza, AgataM-yugAdita Arabhya dvAviMzatiparvaNAmatikrame ekAdazyAM tidhikaraNaM tithI paSTha RtuH samAptimiyAya, tathA yuge navame Rtau jJAtumicchati tato nava sthApyante te dvAbhyAM guNyante jAtA aSTA-11 Mdaza te rUponAH kriyante jAtAH saptadaza te bhUyo dviguNyante jAtA castriMzat sA pratirAzyate pratirAzya ca tasyA kriyate jAtAH saptadaza, AgataM-yugAditaH catustriMzat paNvitikramya dvitIye saMvatsare pauSamAse zuklapakSe dvittIyasyAM tithI navama RtuH parisamAptiM gacchati, tathA triMzattame Rtau jijJAsite triMzad priyate sA dviguNIkriyate jAtA paSTiH sA rUponA kriyate jAtA ekonaSaSTiH sA bhUyo dvAbhyAM guNyate jAtamaSTAdazottara zataM tata pratirAzyate pratirAzyapa tasyA mA kriyate jAtA ekonaSaSTiH, AgataM-yugAdito'STAdazottaraM parvazatamatikramya ekonaSaSTitamAyAM tidhau, kimuktaM bhavati |paame saMvatsare prathame ApAdamAse zuklapakSe caturdazyAM triMzattama RtuH samAptimupAyAsIt , vyavahArataH prathamASADhaparyante | ityarthaH, etasyaivArthasya sukhapratipattyarthamiyaM pUrvAcAryopadarzitA gAthA-"ekaMtariyA mAsA tihI ya jAmu tA uU sama-12 paMti / AsADhAI mAsA bhaivayAI tihI neyA // 1 // " asyA vyAkhyA-iha sUryacintAyAM mAsA ASADhAdayo draSTavyAH, ASADhamAsAdArabhya RtUnAM prathamataH pravarttamAnatvAt, tithayaH sarvA api bhAdrapadAdyAH, bhAdrapadAdiSu mAseSu prathamAdI | // 211 // nAmRtUnAM parisamAptasvAt , tatra yeSu mAseSu yAsu ca tithiSu RtavaH prAvRddhAdaya sUryasarakAH parisamAmuvanti te ASA-| dIpa anukrama [106 [h ? - SARERatininemarana Fone ~429~ Page #431 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA dAdayo mAsAstAzca tithayo bhAdrapadAcA-bhAdrapadAdimAsAnugatAH sarvA apyekAntaritA veditavyAH, tathAhi-prathama RturbhAdrapadamAse samAptimupayAti, tata eka mAsamazvayuglakSaNamapAntarAle muktvA kArtike mAse dvitIya RtuH parisamAdhi6 miyati, evaM tRtIyaH pauSamAse caturthaH phAlgune mAse paJcamo vaizAkhe mAse SaSTha ASADhe, evaM zeSA api Rtava eSveva SaTsumA-12 MIseSu ekAntariteSu vyavahArataH parisamAptimApnuvanti, na zepeSu mAseSu, tathA prathama RtaH pratipadi samAptimeti dvitIyastRtI-1 |yAyAM tRtIyaH paJcamyAM caturthaH saptamyAM pazcamo naSamyAM paSTha ekAdazyAM saptamastrayodazyAM aSTamaH pAdazyAM, ete sarve'pi Rtavo bahulapakSe, tato navama RtuH zuklapakSe dvitIyAyAM dazamazcaturthyAmekAdazaH paThyA dvAdazo'TamyAM trayodazo dazamyAM caturdazo| dvAdazyAM paJcadazazcaturdazyA, ete sapta RtavaH zuklapakSe, ete kRSNazuklapakSabhAvinaH paJcadazApi Rtayo yugasyAH bhavanti, tata uktakameNaiva zeSA api paJcadaza Rtako yugasyAGke bhavanti, tadyathA-poDaza RturbahulapakSe pratipadi saptadazaH tRtI-11 yAyAmaSTAdazaH ekhAmyAmekonaviMzatitamaH saptamyAM viMzatitamo navamyAmekaviMzatitamaH ekAdazyAM dvAviMzatitamaH trayodazyAM trayoviMzatitamaH pAdazyAM ete SoDazAdayatrayoviMzatiparyantA aSTau bahulapakSe, tataH zuklapakSe dvitIyAyAM caturviMza|titamaH paJcaviMzatitamazcaturthI SaDviMzatitamaH SaSThyAM saptaviMzatitamo'STamyAM aSTAviMzatitamo dazamyA ekonatriMzatamo dvAdazyAM triMzattamazcaturdazyA, tadevamete sarve'pi tayo yuge mAsevekAntariteSu tithiSvapi kAntaritAsu bhavanti, eteSAM ca RtUnAM candranakSatrayogaparijJAnArtha sUryanakSatrayogaparijJAnArtha ca pUrvAcAryaiH karaNamuktaM, tatastadapi vineyajanAnugrahAya dayate-"timi sayA paMcahigA aMsA cheo sayaM ca cottIsaM / egAiviuttaraguNo dhuvarAsI hoi nAyayo // 1 // dIpa anukrama [106 [h ? - ~430~ Page #432 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] sUryaprajJa- sivRttiH (mala0) // 212 // gAthA + sattahi addhakhitte dugatigaguNiyA same bidaDhakhette / ahAsII pusso sojjhA abhiimmi bAyAlA // 2 // evANi soha-IA12mAbhate ittA jaM sesa taM tu hoi nakkhattaM / ravisomANaM niyamA tIsAi uUsamattIsu // 3 // " AsAM vyAkhyA-trINi zatAni tuSu candra pazcottarANi aMzA-vibhAgAH, kiMrUpacchedakRtA iti cet, ata Aha-chedazcaturviMzaM zataM, kimukta bhavati / caturviMza- sUryanakSatradadhikazatacchedena chinnaM yadahorAtraM tasya satkAni trINi zatAni paJcocarANi aMzAnAmiti, ayaM dhuvarAziboMddhanyaH, eSa yogaH ca dhruvarAziH 'ekAdiyuttaraguNa' iti Ipsitena RtunA ekAdinA triMzatparyantena vyuttareNa ekasmAdArabhya tata U_XI vyuttaravRddhena guNyate meti guNo-guNitaH kriyate, tata etasmAcchodhanakAni zodhayitavyAni, tatra zodhanakapratipAdanArtha dvitIyA gAthA-'sattaTThI'tyAdi, iha yannakSatramaddhakSetraM tat saptapaTyA zodhyate, yacca nakSatraM samakSetraM tat dviguNayA| | saptapaTyA caturviMzena zatenetyarthaH zodhyate, yatpunarnakSatraM dhar3a kSetraM tat triguNayA saptapathyA ekottarAbhyAM dvAbhyAM zatAbhyAM zodhyata ityarthaH, iha sUryasya puSyAdIni nakSatrANi zodhyAni candrasyAbhijidAdIni, tatra sUryanakSatrayogacintAyAM puSyepuSyaviSayA'STAzItiH zodhyA, candranakSatrayogacintAyAmabhijiti dvAcatvAriMzat / 'eyANI tyAdi, etAni arddhakSetra-11 samakSetrasaddhakSetravipayANi zodhanakAni zodhayitvA yaduktaprakAreNa nakSatradoSaM bhavati-na sarvAtmanA zuddhimaznute tat nakSatraM // 212 // | ravisomayoH-sUryasya candramasazca niyamAt jJAtavyaM, kva ityAha-triMzatyapi RtusamAptiSu / eSa karaNagAthAtrayAkSarArthaH, sampati karaNabhAvanA kriyate-tatra prathama RtuH kasmin candranakSatre samAptimupaiti iti jijJAsAyAmanantaroditaH pazco-12 ttaratrizatIpramANo dhruvarAzidhiyate, sa 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti tAvAneSa dhruvarAziH jAtaH, tatrAbhijito dvAcatvA % % dIpa anukrama [106 %% % [h ? - *5% RE EarPranaamwan unconm ~ 431~ Page #433 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------- ------------ prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA riMzat zuddhA, sthite pazcAd dve zate triSaSTyadhika 263, tatazcaturviMzena zatena zravaNaH zuddhaH, zeSa jAtamekonatriMzaM zataM 81 129. tebhyazca dhaniSThA na zupati, tata AgataM-ekonatriMza zataM caturviMzadadhikazatabhAgAnAM dhaniSThAsatkamavagAhya candrA prathamaM sUryartuM parisamApayati, yadi dvitIyasUrya jijJAsA tadA sa dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANakhibhirguNyate, jaataani| nava zatAni pazcadazottarANi 915, tatrAbhijito dvAcatvAriMzacchuddhA, sthitAni zeSANyaSTau zatAni trisaptatyadhikAni Cl873, tatazcatustriMzena zatena zravaNaH zuddhimupagataH, sthitAni zeSANi sapta zatAnyekonacatvAriMzadadhikAni 739, tato'pi catustriMzena zatena dhaniSThA zuddhA, jAtAni SaT zatAni pazcotarANi 605, tato'pi saptaSaSTyA zatabhiSak / zuddhA, sthitAni pazca zatAnyaSTAtriMzadadhikAni 538, tebhyo'pi catustriMzena zatena pUrvabhadrapadA zuddhA, sthitAni catvAri zatAni caturadhikAni 404, tebhyo'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAbhyAmuttarabhadrapadA zuddhA, sthite zepe vyuttare dve zate 203, tAbhyAmapi catustriMzadadhikena zatena revatI zuddhA, sthitA pazcAdekonasaptatiH 19, AgatamazvinInakSatrasyaikona-12 saptatiM catustriMzadadhikazatabhAgAnAmavagAhya dvitIyaM sUrya candraH parisamApayati, evaM zeSeSvapi RtuSu bhAvanIya, triMzatamasUrya jijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH paznottarazatatrayasava ekonapazyA guNyate, jAtAni saptadaza sahasrANi nava zatAni paJcanavatyadhikAni 17995, tatra patriMzatA zataiH pazyadhikaireko nakSatraparyAyaH zuddhayati, tataH patriMzacchatAni pazyadhikAni caturbhirguNayitvA tataH zodhyante, sthitAni pazcAtrayastriMzacchatAni paJcapaJcAzadadhikAni 3355 tAbhyAM dvAtriMzatA zataiH paJcaviMzatyadhikairabhijidAdIni mUlaparyantAni zuddhAni sthitaM pazcAtriMzadadhika zataM 130 tena ca pUrvA dIpa anukrama [106 [h ? - REaurainintamarana ~ 432~ Page #434 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) nnnnMttyyowaa waa + 6llaayy -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita .........AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprazazivRti: ( mala0 ) // 213 // Education internat pADhA na zuddhayati, tata AgataM triMzadadhikaM zataM catustriMzadadhikazatabhAgAnAM pUrvASADhA satkamavagA candrastriMzattamaM sUrya parisamApayati / samprati sUryanakSatrayogabhAvanA kriyate, sa eva pazcottarazatatrayapramANo dhruvarAziH prathamasUryarttajijJAsA | yAmekena guNyate 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva tataH puSyasatkA aSTAzItiH zuddhA sthite zeSe dve zate | saptadazottare 217 tataH saptaSaSThyA azleSA zuddhA sthitaM zeSaM sArddha zataM 150 tato'pi catukhiMzacchatena maghA zuddhA sthitAH pazcAt SoDaza, AgataM pUrvaphAlgunInakSatrasya SoDaza catustriMzadadhikazata bhAgAnavagAhya sUryaH prathamaM svamRtuM parisamApayati, tathA dvitIyasUryasu jijJAsAyAM sa dhruvarAziH pazcottarazatatrayapramANastribhirguNyate jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 tato'STAzItyA puSyaH zuddhimagamat sthitAni pazcAdaSTau zatAni saptaviMzatyadhikAni 827 tebhyaH saptaSaSTyA azleSA zuddhA sthitAni zeSANi sapta zatAni SaSyadhikAni 760 tebhyazcatustriMzadadhikena zatena maghA zuddhA sthitAni zeSANi paT | zatAni SaviMzatyadhikAni 626 tebhyazcatustriMzadadhikena zatena pUrvaphAlgunI zuddhA sthitAni pazcAccatvAri zatAni dvinavatyadhikAni 492 tato'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAbhyAmuttaraphAlgunI zuddhA sthite dve zate ekanavatyadhike 291 tato'pi catustriMzena zatena hastaH zuddhaH sthitaM pazcAt saptapaJcAzadadhikaM zataM 157 tato'pi catustriMzadadhikena zatena citrA zuddhA sthitA zeSAstrayoviMzatiH 23, AgataM svAtaMtrayoviMzatiM saptaSaSTibhAgAnavagAhya sUryo dvitIyaM svamRtuM parisamApayati, evaM zeSeSvapi RtuSu bhAvanIya, triMzattamasUrya sujijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH, pazcottarazatatrayaparimANa ekonaSaSTyA guNyate jAtAni saptadaza sahasrANi nava zatAni paJcanavatyadhikAni 17995 tatra caturdazabhiH sahasraiH pahniH For Penal Use Only ~ 433~ 12 prAbhRte : RtuSu candra sUryanakSatrayogaH sU 75 // 213 // Page #435 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA zataizcatvAriMzadadhiH 14640 catvAraH paripUrNA nakSavaparyAyAH zuddhAH sthitAni zeSANi trayastriMzacchatAni paJca pazcAzada-12 [dhikAni 3355 tebhyo'STAzItyA puSyaH zuddhaH sthitAni pazcAt dvAtriMzacchatAni saptapazyanyadhikAni 3267 tebhyo / dvAtriMzatA zaraSTApamApadadhika 3258 azleSAdIni mRgazirAparyantAni nakSatrANi zuddhAni sthitAH zeSA nava 9 tena |cArdA na zuddhapati, tata AgataM nava caturviMzadadhikazatabhAgAn AsatkAnavagAhya sUryastriMzattamaM svamUtuM parisamApayati / tadevamuktAH sUryartavaH, sampati candra 'nAM catvAri zatAni yuttarANi 402, tathAhi-ekasminnakSatraparyAye candrasya SaT Rtako |bhavanti candrasya ca nakSatrapAyA yuge bhavanti saptaSaSTisayAstataH saptarSaSTiH pahirgaNyate jAtAni catvAri zatAni | vyuttarANi 402 etAvanto yuge candrasya RtavaH, uktaM ca-"cattAri uusayAI viuttarAI jugaMmi caMdassa / ekaikaspa caMdroMH parimANaM paripUrNAzcatvAro'horAtrAH paJcamasya cAhorAtrasya saptatriMzatsaptapaSTibhAgAH, tathA coktam-"caMdassusa-1 parimANa pattAri a kevalA ahorasA / sattattIsa aMsA sattahika eNa cheeNaM // 1 // " kathametadavasIyate iti cet , ucyate, 41 sahakasminakSatrapaye paTU Rtava iti prAgevAnantaramuktam , nakSatraparyAyasya candraviSayasya parimANa saptaviMzatirahorAtrAH ekaskha cAhorAtrasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH tatrAhorAtrANAM pavibhAgo hiyate labdhAzcatvAro'horAtrAH zeSAstiSThanti yaste saptaSaSTibhAgakaraNAthai saptapaTyA guNyante jAte dve zate ekottare 201 tata uparitanA ekaviMzatiH saptapaSTibhAgAH prakSipyante, jAte ve zate dvAviMzatyadhika 222 teSAM pavirbhAge hate labdhAH saptatriMzat 37 saptaSaSTibhAgAiti, teSAM ca candranAmAnayanAya pUrvAcAyaridaM karaNamukta-"caMdaUUANayaNe parva pannarasasaMguNaM niymaa| tihisakhittaM saMta cAvaTThIbhAgaparihINaM ||1||cottiis dIpa anukrama [106 [h ? - ~ 434~ Page #436 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) nnnnMttyyowaa waa + 6llaayy -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita .........AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryamajJasivRttiH ( mala0 ) // 214 // sayAbhihayaM paMcutara tisayasaMjuyaM vibhae / chahiM udamuttarehiya saehiM laddhA uU hoi // 2 // " anayorvyAkhyA vivakSitasyacandrattarAnayane karttavye yugAdito yat parva - parvasaGkhyAnamatisaGkrAntaM tatpazcadazaguNaM niyamAt karttavyam, tatastithisaGkSisamiti - yAstithayaH parvaNAmupari vivakSitAt dinAt prAgatikrAntAstAstatra saGkSipyante tato dvApaSTibhAga:- dvApaSTibhAganiSpannairavamarAtraiH parihInaM vidheyam, tata evaMbhUtaM saccatustriMzena zatenAbhihataM -guNitaM karttavyam, tadanantaraM ca paJcotaraistribhiH zataiH saMyuktaM sat SaGgirdazottaraiH zatairvibhajet, vibhakte sati ye labdhA aGkAste Rtavo vijJAtavyAH / eSa karaNagAdhAdvayAkSarArthaH samprati karaNabhAvanA kriyate, ko'pi pRcchati yugAditaH prathame parvaNi paJcamyAM kazcandraturvarttate iti, tatraikamapi parva paripUrNamatra nAdyApyabhUditi yugAdito divasA rUponA priyante, te ca catvArastataste catustriMzadadhikena zatena guNyante jAtAni paJca zatAni SaTUtriMzadadhikAni 536 tataH bhUyastrINi zatAni pazcottarANi 305 prakSipyante jAtAnyaSTau zatAnyekacatvAriMzadadhikAni 841 teSAM paGgiH zatairdazottarairbhAgo hiyate labdhaH prathama RtuH aMzA uddharanti dve zate ekatriMzadadhike 231 teSAM catukhiMzena zatena bhAgaharaNaM labdha ekaH, aMzAnAM catukhiMzena zatena bhAgo hiyate yalabhyate te divasA jJAtavyAH, zeSAstvaMzA uddharanti saptanavatiH teSAM dvikenApavarttanAyAM labdhAH sArddhA aSTAcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH AgataM yugAditaH paJcamyAM prathamaH prAvRlakSaNaH RturatikrAnto dvitIyasya RtoH eko divaso gato dvitIyasya ca divasasya sArddhA aSTAcatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH, tathA ko'pi pRcchati yugAdito dvitIye parvaNi ekAdazyAM For Parts Only ~ 435~ 12 prAbhRte candrayAnayanakaraNaM sU 75 | // 214 // wor Page #437 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], ------- ---------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA kazcandrariti, tatraika parva atikrAntamityeko dhiyate, sa paJcadazabhirguNyate jAtAH paJcadaza ekAdazyAM kila pRSTamiti / | tasyAH pAzcAtyA daza ye divasAste prakSipyante jAtAH paJcaviMzatiH 25 sA catustriMzena zatena guNyate jAtAni prayastriM-12 zacchatAni paJcAzadadhikAni 3350 teSu trINi zatAni paJcottarANi prakSipyante jAtAni SatriMzacchatAni paJcapaJcAza-12 dadhikAni 3655 teSAM pahniH zatairdazottarairbhAgo hiyate labdhAH paJca aMzA avatiSThante paTU zatAni paJcottarANi 605 teSAM catustriMzena zatena bhAge hRte labdhAzcatvAro divasAH 4 zeSAstvaMzA uddharanti ekonasaptatiH 69 tasyA dvikenA-11 pavartanAyAM labdhAH sA zcitusviMzarasaptapaSTibhAgAH, AgataM paJca Rtavo'tikrAntAH SaSThasya ca RtozcatvAro divasAH paJcamasya divasasya sArdAzcaturviMzatsaptapaSTibhAgAH, evamanyasminnapi divase candra rvgntvyH| samprati candra parisamAptidi-13 vasAnayanAya yatpUrvAcAryaiH karaNamuktaM tadabhidhIyate-"purvapiva dhuvarAsI guNie bhaie sageNa cheeNaM / jaM laddhaM so divaso somassa uU smttiie||1|| asyA vyAkhyA-iha yaH pUrva sUryapratipAdane bhavarAzirabhihitaH paJcottarANi trINi zatAni caturviMzadadhikazatabhAgAnAM tasmin pUrvamiva guNite, kimukta bhavati-Ipsitena ekAdinA vyuttaracatuHzatatamapa-12 kAryantena-jhuttaravRddhena ekasmAdArabhya tata Urva vyuttaravRjhyA pravarddhamAnena guNite svakena-AtmIyena chedena caturviMzadadhika-II zatarUpeNa bhakte sati yaham sa somasya-candrasya Rto samAptI veditavyaH, yathA kenApi pRSTaM candrasya RtuH prthmH| karayAM tithI parisamAptiM gata ipti, tatra pravarAziH paJcottarazatatrayapramANo priyate 305 sa ekena guNyate jAtastAvA-II neya dhruvarAziH tasya svakIyena caturviMzadadhikazatapramANena chedena bhAgo hiyate, labdhI dvI zeSAstiSThati saptatriMzat dIpa anukrama [106 [h ? - REaurainintamaranaMI ~ 436~ Page #438 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] ptivRttiH (mala.) // 21 // gAthA tasyA dvikenApavartanA jAtAH sArdhaSTAdaza saptaSaSTibhAgAH, AgataM yugAdito dvau divasau tRtIyasya ca divasasya sArdhana prAbhate aSTAdaza saptaSaSTibhAgAnatikramya prathamazcandrartuH parisamAptimupayAti, dvitIyazcandra tujijJAsAyAM sa dhruvarAziH pazcottara- candratasazatatrayapramANasibhirguNyate, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 teSAM catustriMzadadhikena zatena bhAgo hiyate labdhAHmAdhitithaSaT zeSamuddharati ekAdavottaraka zataM 111 tasya dvikenApavartanAyAM labdhAH sArdAH paJcapaJcAzat 55 saptapaSTibhAgA: yAsU 75 |AgataM yugAditaH SaTsu divaseSvatikrAnteSu saptamasya ca divasasya sArveSu paJcapazcAzatsaGgoSu saptaSaSTibhAgeSu gateSu dvitI| yazcandrartuH parisamAptiM gachati, zuttaracatuHzatatama jijJAsAyAM sa eva dhruvarAziH paJcocarazatatrayapramANo'STabhiH zatairUyutaraiguNyate-guttaravasA vyuttarapasA hi vyuttaracatu zatatamasya uyuttarASTazatapramANa para rAzirbhavati, tathAhi-yasya / ekasmAdU zuttarapUjyA rAzizcintyate tasya dviguNo rUpono bhavati yathA dviSasya trINi trikasya pazca catuSkasya sapta, |atrApi yuttaracatuHzatapramANasya rAzerpAtaravRyA rAzizcintyate tato'STau zatAni tryuttarANi bhavanti, parvabhUtena ca | rAzinA guNane jAte he lakSe catuzcatvAriMzatsahasrANi nava zatAni pazcadazottarANi 244915 teSAM caturviMzena zatena bhAgo driyate labdhAnyaSTAdaza zatAni saptaviMzatyadhikAni 1827 aMzAzcoddharanti saptanavatiH tasyA dvikenApayarsanA lagdhAH sArdA aSTAcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH AgataM yugAdito'STAdazasu divasazateSu saptaviMzatyadhikeSvatikAnteSu | tataH parasya ca divasasya sArbeSvaSTAcatvAriMzatsaGkhyeSu saptaSaSTibhAgeSu gateSu yuttaracatumzatatamasya candroMH parisamApti| riti / eteSu ca candrapuSu candra nakSatrayogaparijJAnArtha eSa pUrvAcAryopadezaH,"so gheca dhuvo rAsI guNarAsIvi a harvati dIpa anukrama [106 *OM*55535 [h ? - ~ 437~ Page #439 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] %*962 gAthA te ceva / nakkhattasohaNANi aparijANasu puSabhaNiyANi // 1 // " asyA gAthAyA vyAkhyA-candranAM candranakSatrayogAthai sa eva pazcottarazatatrayapramANo dhruvarAzirveditavyaH, guNarAzayo'pi-guNakArarAzayo'pi ekAdikA zyuttaravRddhAsta eva | bhavanti jJAtacyA ye pUrvamupadiSTA nakSatrazodhanAnyapi ca parijAnIhi tAnyeva yAni pUrvabhaNitAni dvAcatvAriMzatprabhRtIni, IC) tataH pUrvaprakAreNa vivakSite candrattauM niyato nakSatrayoga Agacchati, tatra prathame candratauM kazcandranakSatrayoga iti jijJAsAyAM | sa eva paJcottarazatatrayapramANo dhruvarAzirdhiyate 305 sa ekena guNyate ekena caguNitaH san tAvAneva bhavati tato'bhijito | dAcatvAriMzat zuddhA zeSe tiSThate dve zate viSayadhikaraparatatazcatustriMzena zatena zravaNaH zuddhaH sthitaM pazcAdekonatriMzataM zataM129 tasya vikenApavartanA jAtA sArdAzcatuHSaSTiH saptaSaSTibhAgAH, AgataM dhaniSThAyAH sArnI catuHSaSTiM saptaSaSTibhAgAnavagAhya candraH japrathama svamUtuM parisamApayati, dvitIyacandra jijJAsAyAM sa eva cavarAziH pazcottarazatatrayapramANanibhirguNyate jAtAni nava zatAni pazadazottarANi 915 tatrAbhijito dvAcatvAriMzat zuddhA sthitAni zeSANi bhaSTI dAtAni trisaptatyadhi-11 kAni 873 tatazcaturviMzadadhikena zatena zravaNaH zuddhimupagataH sthitAni zeSANi sapta zatAnyekonacatvAriMzadadhikAni 181739 tato'pi catustriMzena zatena dhaniSThA zuddhA jAtAni SaT zatAni pazcottarANi 605 tato'pi saptaSazyA zatabhiSak zuddhA IMIsthitAni pazcAtpazca zatAmyaSTAtriMzadadhikAni 538 etebhyo'pi catastriMzena zatena parvabhadrapadAzaddhA sthittAni cataradhikAni catvAri zatAni 404 tebhyo'pi dvAbhyAM zatAbhyAmekottarAbhyAmuttarabhadrapadA zuddhA sthite zeSe dvezate vyuttare 203 tAbhyAmapi caturviMzena zatena revatI zuddhA sthitA pazcAdekonasaptatiH 69 AgatamazvinInakSatrasyaikonasaptatiM caturviMzadadhikA-1 dIpa anukrama [106 [h ? - ~ 438~ Page #440 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryaprajJa tabhAgAnAmavagAhya dvitIya svamRtu candraH parisamApayati, tathA TyuttaracatuHzatatamacandra jijJAsAyAM sa dhruvarAziH paJca- 12mAbhUte sivRttiH tarazatyayapramANo dhiyate, dhRtvA cASTabhiH zataiH vyuttaraiguNyate, jAte dve lakSe catuzcatvAriMzatsahasrANi nava zatAni | candrapu (mala0) | paJcadazottarANi 244915, tatra sakalanakSatraparyAyaparimANaM SaTtriMzacchatAni SaTyadhikAni, tathAhi-paTsa arddhakSetreSu / candranakSatra | nakSatreSu pratyeka saptapaSTiraMzA vyarddhakSetreSu nakSatreSu pratyeka dve zate ekottare aMzAnAM paJcadazasu samakSetreSu pratyekaM catuviza karaNa ||216 // zitamiti SaT saptapaSTayA guNyante jAtAni catvAri zatAni vRttarANi 402 tathA paTU ekottareNa zatabyena guNyante jAtAni dvAdaza zatAni padusarANi 1206 tathA caturviMzaM zataM pazcadazabhirguNyate jAtAni viMzatiH zatAni dazotsarANi 2010 ete ca trayo'pi rAzayaH ekatra mIlyante mIlayitvA ca teSvabhijito dvAcatvAriMzatprakSipyante, jAtAni SaTtriMzacchatAni SaSTyadhikAni, etAvatA ekanakSatraparyAyaparimANena pUrvarAzeH 244915 bhAgo hiyate, labdhAH paTSaSTirnakSatrapayayAH pazcAdayatiSThante paJcapaJcAzadadhikAni vayakhiMzacchatAni 3355, tatrAbhijito dvAcatvAriMzacchuddhA sthitAni zeSANi trayastriMzacchatAni trayodazAdhikAni 3313 etebhyastribhiH sahasrazItyadhikairanurAdhAntAni nakSatrANi zuddhAni zeSe tiSThatoM dve zate ekatriMzadadhike 231 tataH saptaSaSTyA jyeSThA zuddhA sthitaM catuHSaSTyadhika zataM 164 tato'pi catutriMzena zatena mUlanakSatra zuddha sthitA pazcAt triMzat 30, AgataM pUrvASADhAnakSatrasya triMzataM catustriMzadadhikazatabhAgAnA-IPI 216 // rAmavagAhya candro vyuttaracatuHzatatama svamUtuM prinisstthaapyti| tadevamuktaM sUrya parimANaM candrartuparimANaM ca, sampati loka-II TyA yAvadekaikasya candauH parimANaM tAvadAha-tA savevi NamityAdi, tA iti pUrvavat, sarve'pyete ssttsnggyaaH| dIpa anukrama [106 [h ? - ~ 439~ Page #441 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] 594 gAthA kA prAvRddhAdaya RtayaH pratyekaM candravaH santo dvau dvau mAsI veditavyau, tIca kiMpramANAvityAha-ticauppaNa'mityAdi. zrINi zatAni catuHpaJcAzadadhikAni rAtriMdivAnAM dvAdazaM ca dvApaSTibhAgA rAtriMdivasyeti zeSaH, ityevaMrUpeNAdAnena | ityevarUpa saMvatsaramamANamAdAyetyarthaH gaNyamAnau dvau mAsau sAtirekANi-manAgadhikAni dvAbhyAM rAtriMdivasya dvApaSTibhAgAbhyAmadhikAnIti bhAvaH ekonaSaSTirekonaSaSTiH rAtriMdivAni rAtriMdivANa-rAtridivaparimANenAkhyAtApiti vadet / tathAhi-dvidvimAsapramANAH paT Rtava iti trayANAM catuHpaJcAzadadhikAnAM rAtriMdivazatAnAM paddabhirbhAge hate lamdhA ekoniSaSTirahorAtrA dvAdazAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM SabhirbhAgahAre dvau dvASaSTibhAgau iti, evaM ca sati karmamAsApekSayA | ekaikasmin Rtau laukikamekakaM candra madhikRtya vyavahArata ekaiko'yamarAtro bhavati, sakale tu karmasaMvatsare| pATa avamarAbAH, tathA cAha-'tatthe"tyAdi, taba-karmasaMvatsare candrasaMvatsaramadhikRtya vyavahArataH khasvime yakSyamA kramAH SaT avamarAtrAH prajJaptAH, tadyathA-'taie pave'ityAdi sugamam , iyamatra bhAvanA-iha kAlasya sUryAdikriyopalakSitasyAnAdipravAhapatitapratiniyatasvabhAvasya na svarUpataH kApi hAni pi kazcidapi svarUpopacayo yarivadamavamarAtrAtirAtrapratipAdanaM tatparasparaM mAsacintApekSayA, tathAhi-karmamAsamapekSya candramAsasya cintAyAmavamarAbasambhavaH / karmamAsamapekSya sUryamAsacintAyAmatirAtra kalpanA, tathA coktam-"kAlassa neva hANI naviyuhI yA avaDio kaalo| |jAyai bahovahI mAsANaM ekamekAo // 1 // " tatrAvamarAtrabhAdhanAkaraNArthamidaM pUrvAcAryopadarzitaM gAthAdvayaM-"caMdaUUmAsANaM bhaMsA je dissae bisesami / te bhomarattabhAgA bhavaMti mAsassa nAyabA // 1 // bAvadvibhAgamega divase | dIpa anukrama [106 -45-45 [h ? - -5 ~440~ Page #442 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA sUryamaza-18| saMjAi omarattassa / bAvaDIe divasehiM omarattaM tao havai // 2 // " anayoAkhyA-karmamAsaH paripUrNatriMzadaho- 12 pAbhute tivRttiHsa rAtrapramANazcandramAsa ekonatriMzadahorAtrA dvAtriMzaca dvASaSTibhAgA ahorAtrasya, tatazcandramAsasya-candramAsaparimA- candra Su (malA saNasya RtumAsasya ca-karmamAsaparimANasya ca ityarthaH, parasparavizleSaH kriyate, vizleSe ca kRte sati ye aMzA uddha- candrana kSatra // 217 // |ritA dRzyante triMzat dvApaSTibhAgarUpAH te avamarAtrasya bhAgAH tayapamarAtraMsya paripUrNa mAsadvayaparyante bhavati, sU75 tatastasya sarakArale bhAgA mAsasthAvasAne draSTavyAH, yadi triMzati divaseSu triMzad dvApaSTibhAgA adhamarAtrasya prApyante tata avamarAtriekasmin divase katibhAgAH prApyante, raashitrysthaapnaa-30|30|1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyamasya | NTkaraNa rAzeviMzadrUpasya guNanaM, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtAstriMzadeva, tasyA AdirAzinA triMzatA bhAge hate labdha lAekA, AgataM pratidivasamekaiko dvApaSTibhAgo labhyate, tathA cAha-yAvaDhi'tyAdi, dvApaSTibhAga ekaiko divase divase saMjA-II yate avamarAvasya, gAthAyAmekazabdo divasazabdazcAgRhItavIpso'pi sAmarthyAdvIpsAM gamayati napuMsakanirdezazca prAkRta-IN lakSaNavazAt , tadevaM yata ekaikasmin divase ekaiko dvApaSTibhAgo'vamarAtrasya sambandhI prApyate tato dvApaNyA divasaireko'-| MvamarAtro bhavati, kimuktaM bhavati ?-divase divase avamarAtrasatkaikaikadvApaSTibhAgavaDyA dvApaSTitamo bhAgaH saJjAyamAno dvASaSTitamadivase mUlata eva triSaSTitamA tithiH pravartate iti, evaM ca sati ya ekaSaSTitamo'horAtrastasminnekapaSTitamAT // 2173 dvASaSTitamA ca tithinidhanamupagateti dvApaSTitamA tithiloMke patiteti vyavahiyate, ukta ca-"ekasi ahorase dovi tihI jattha nihaNamejAsu / soratha tihI parihAyai" iti varSAkAlasya-caturmAsapramANasya zrAvaNAdeH tRtIye parvaNi sati prathamo' dIpa anukrama [106 [h ? - ~441~ Page #443 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] - 2 8 -0 gAthA zivarAtraH,tasyaiva varSAkAlasya sambandhini saptame parvaNi sati dvitIyo'vamarAtrastadanantaraM zItakAlasya tRtIye parvaNi mUlApekSayA ekAdaze tRtIyo'vamarAtraH tasyaiva zItakAlasya saptame parvaNi mUlApekSayA paJcadaze caturdhaH tadanantaraM grISmakAlasya tRtIye parvaNi | mUlApekSayA ekonaviMzatitame paJcamastasyaiva grISmakAlasya saptame parvaNi mUlApekSayA trayoviMzatitame paSThaH, tathA coktam"taiyammi omarataM kAyarSa sattamaMmi parvami / vAsahimagimhakAle cAummAse vidhIyate // 1 // " iha ASADhAdyA Rtavo loke prasiddhimaiyA, tato laukikanyavahAramapekSyApADhAdArabhya pratidivasamekaikadvApaSTibhAgahAnyA varSAkAlAdigateSu tRtIyAdiSu parvasu yathoktA avamarAtrAH pratipAdyante, paramArthataH punaH zrAvaNabahulapakSapratipallakSaNAt yugAdita Arabhya catucatuHpAtikrame veditavyAH, atha yugAditaH katiparvAtikame kasyAM tithAvavamarAtrIbhUtAyAM tayA saha kA tithiH parisamAptiM yAsyatIti cintAyAmimAH parvAcAyopadarzitAH praznanirvacanarUpA gAthA:-"pADivayaomarate kaiyA vidayA samappihIi tihii| viiyAe vA taiyA taiyAe vA cautthI u||1|| sesAsu ceva kAhii tihIsu babahAragaNiyadivAsu / / suhumeNa parilatihI saMjAyai kami parvami // 2 // rUvAhigA UUyA biguNA pavA havaMti kAyabA / emeva havai jumme eka-11 tIsA juyA pabA // 3 // " etAsAM vyAkhyA-iha pratipada Arabhya yAvatpaJcadazI etAvatyastithayastAsAM ca madhye prati|padyavamarAtrIbhUtAyAM satyAM kasmin parvaNi-pakSe dvitIyA tithiH samApsyati-pratipadA saha ekasminnahorAtre samAptimupa-18 | yAsyatIti !, dvitIyAyAM vA tithAvavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi tRtIyA samAptimeSyati, tRtIyAyAM vA tithAvavama-11 rAtrIsampannAyAM kasmin parvaNi caturthI nidhanamupayAsyati !, evaM zeSAsvapi tithiSu vyavahAragaNitadRSTAsu-lokaprasiddha-11 - dIpa anukrama [106 -- - [h ? - - ~442~ Page #444 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) nnnnMbhaawolaa yyaa + tttthyyaayy -107] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 75 ] + gAthA (1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita .........AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH sUryaprajJa vyavahAragaNitaparibhAvitAsu paJcamI SaSThI saptamyaSTamI navamI dazamI ekAdazI dvAdazI trayodazI caturdazI paJcadazIrUpAsu tivRttiH 4 ziSyaH praznaM kariSyati, yathA-sUkSmeNa - pratidivasa meM kaikena dvApaSTibhAgarUpeNa zlakSNena bhAgena parihIyamAnAyAM tithau pUrvasyAH ( mala0 ) 2 pUrvasyA amavamarAtrIbhUtAyAstitherAnantaryeNa parAparA tithiH kasmin parvaNi saJjAyate samAptiH 1, pataduktaM bhavati caturthyA // 218 // tithAyavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi paJcamI samAptimupaiti paJcamyAMcA SaSThI evaM yAvatpaJcadazyAM tithAyavamarAtrIbhUtAyAM kasmin parvaNi pratipadrUpA tithiH samApnotIti ziSyasya praznamavadhArya nirvacanamAcArya Aha-'svAhigAu' ityAdi iha yAH ziSyeNa praznaM kurvatA tithaya uddiSTAstA dvividhAstadyathA-ojorUpA yugmarUpAzca, ojo viSamaM yugmaM samaM tatra yA ojorU pAstAH prathamato rUpAdhikAH kriyante tato dviguNAstathA ca sati tasyAstasyAstitheryugmaparvANi nirvAcana rUpANi samAgatAna bhavanti, 'emeva havai jumbhe' iti yA api yugmarUpAstithayastAsvapi evameva pUrvoktenaiva prakAraNa karaNaM pravarttanIyam navaraM dviguNIkaraNAnantaraM ekatriMzadyutAH satyaH parvANi nirvacanarUpANi bhavanti, iyamatra bhAvanA - yadAjyaM praznaH kasmin parvaNi pratipadi avamarAtrIbhUtAyAM dvitIyA samApayatIti, tadA pratipat kiloddiSTA, sA ca prathamA tithirityeko priyate, sa rUpAdhikaH kriyate, jAte dve rUpe te api dviguNIkriyete jAtAzcatvAra AgatAni catvAri parvANi tato'yamarthaH- yugAditazcaturthe parvaNi pratipadyavama rAtrIbhUtAyAM dvitIyAsamAptimupayAtIti yuktaM caitat tathAhi pratipadyuddiSTAyAM catvAri paryANi | samAgatAni parva ca paJcadazatithyAtmakaM tataH paJcadaza caturbhirguNyante jAtA SaSTiH 60, pratipadi dvitIyA samApayatIti dvirUpe tatrAdhike prakSise jAtA dvASaSTiH, sA ca dvApaTyA bhajyamAnA niraMzaM bhAgaM prayacchati, labdha ekaka ityAgataH prathamo'vamarAtra For Parts Only ~443~ 12 prAbhUte avamarAtrikaraNaM sU 75 // 218 // wor Page #445 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] gAthA ityavisaMvAdikaraNaM, yadA tu kasmin parvaNi dvitIyAyAmavamarAtrIbhUtAyAM tRtIyA samApnotIti praznastadA dvitIyA kila pareNoddiSTeti dviko bhiyate, sarUpAdhikaH kRto jAtAni trINi rUpANi tAni dviguNIkriyante jAtAH paTU dvitIyAca tithi sameti SaT ekatriMzadyutAH kriyante jAtAH saptatriMzat AgatAni nirvacanarUpANi saptatriMzat parvANi, kimukta bhavati ?-yugA-121 4AditaH saptatriMzattama parvaNi gate dvitIyAyAmavamarAtrIbhUtAyAM tRtIyA samAmoti, idamapi karaNaM samIcInaM, tathAhi-dvitIyAyA| muddiSTAyAM saptatriMzatpANi samAgatAni, tataH paJcadaza saptatriMzatA guNyante, jAtAni paJca zatAni paJcapaJcAzadadhikAni | 555 dvitIyA naSTA tRtIyA jAteti trINi rUpANi tatra prakSipyante jAtAni paJca zatAni aSTApazcAzadadhikAni 558, eSo'pi rAzipiyA bhagyamAno niraMzaM bhAgaM prayacchati, labdhAca navetyAgato navamo'vamarAtra iti samIcInaM karaNaM, evaM sarvAsvapi tithiSu karaNabhAvanA karaNasamIcInatvabhAvanA avamarAtrasaGkhyA ca svayaM bhAvanIyA, paryanirdezamAtraM tu kriyate, tatra tRtIyAyAM caturthI samApayatatyaSTame parvaNi gate 'caturthyAM pacamI ekacatvAriMzattame parvaNi paJcamyAM SaSThI dvAdaze parvaNi SaSTyA saptamI paJcacatvAriMzattame saptamyAmaSTamI SoDaze aSTamyAM navamI ekonapaJcAzattame | nayamyAM dazamI viMzatitame dazamyAmekAdazI tripaJcAzattame ekAdazyAM dvAdazI caturviMzatitame dvAdazyAM trayodazI saptapaJcAzattame trayodazyAM caturdazI aSTAviMzatitame caturdazyAM paJcadazI ekaSaSTitame paJcadazyAM pratipat dvAtriMzattame iti, evametA yugapUrvA, evaM yugottarAddhe'pi drssttvyaaH| tadevamukA avamarAtrAH, sampatyatirAtrapratipAdanArthamAha-'tatdhe'tyAdi, tatraikasmina saMvatsare khalvime paT atirAtrAH prajJaptAstadyathA-'cautthe paJce'ityAdi, iha karmamAsamapekSya sUryamAsacintA dIpa anukrama [106 [h ? - SAREaratininamaran ~ 444~ Page #446 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [75] + gAthA(1) muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [75] // 21 // gAthA sUryaprajJa- yAmekaikasUrya parisamAptAvekaiko'dhiko'horAtraH prApyate, tathAhi-triMzatA'horAtrairekaH karmamAsaH sAtriMzatA'horAtrairekaH12prAbhUtaptivRttiHlAsUryamAso mAsadhyAtmakaca Rtustata ekasUrya parisamAptI karmamAsaddhayamapekSyako'dhiko'horAtra prApyate, sUryatacApADhA-prAtirAnA (mala0) dikastata ApADhAdArabhya caturthe parvaNi gate eko'dhiko'horAtro bhavatyaSTame parvaNi gate dvitIyastRtIyo dvAdaze parvaNi| caturtha: poDaze pazamo viMzatitame paSThazcaturviMzatitame iti, avamarAtrazca karmamAsadvayamapekSya candramAsacintAyAM, candra-11 AvRttayaH mAsAzca zrAvaNAdyAstato varSAkAlasya zrAvaNAderityuktaM prAga, samprati yamapekSyAtirAtro yaM cApekSyAvamarAtrA bhavanti tadetatpratipAdayati-"chaceva va airattA AicAu havaMti mANAhi / chacceva omarattA caMdAu havaMti mANAhi // 1 // " atirAtrA bhavantyAdityAt-AdityamapekSya, kimuktaM bhavati !-AdityamapekSya karmamAsacintAyAM prativarSa pada atirAtrA bhavaMti || iti mANAhi-jAnIhi, tathA SaT avamarAtrA bhavanti candrAt-candramapekSya candramAsAnadhikRtya karmamAsacintAyAM pratisa-13 vatsaraM paTU avamarAnA bhavantItyarthaH iti mANAhi-jAnIhi / tadevamuktA avamarAtrA atirAtrAtha, saMpratyAvRttIvikSuridamAha-1& | tatva khalu imAo paMca vAsikIo paMca hemaMtAo AuTTio paNNattAo, tA eesiNaM |paMcaNhaM saMvaccharANaM paDhamaM vAsikI Ajahi caMde keNaM nakkhatteNaM joeti ?, tA abhIyiNA, abhI-| bissa paDhamasamaeNaM, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA pUseNaM, pUsassa egUNavIsaM | // 219 // muhattA tettAlIsaM ca yAvadvibhAgA muhattassa bAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA tettIsa cuNNipA bhAgA| |sesA, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM docaM vAsikkiM Auhi caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ! tA dIpa anukrama [106 [h ? - ~445~ Page #447 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [12], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-], ---------- ------ mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa saMThANAhiM saMThANANaM ephArasa muhatte UtAlIsaM ca vAvavibhAgA muhattassa bAbavibhAgaM ca sattadvidhA chattA tepaNaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samaya sUre keNaM NakvatteNaM joeti ? tA pUseNaM, pUsassa gaM taM ya ja paDhamayA, | etesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM tathaM cAsikkiM Audi caMde keNaM NakkhaseNaM joei, tA visAhAhiM visA| hANaM terasa muhuttA cappaNaM ca vAvaTThibhAgA muhuttassa pAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA cattAlIsa cuNiyA &bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA praseNaM, prasassa taM ceva, tA etesi NaM paMcahara |saMbaccharANaM cautthaM vAsikaM Audi caMde keNaM NakNatteNaM joeti ?, tA revatIhi, revatINaM paNavIsaM muhusAyAsaTibhAgA muhattassa cAvahi bhAgaM ca sattadvidhA chattA battIsa cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNa NakkhatteNaM joeti !, tA pUseNaM pUsassa saMceva, tA eesiNaM paMcaNhaM saMvaccharANaM paMcamaM cAsiphi AuTTi caMde keNaM pakvatteNaM joeti !, tA pubAhi phagguNIhiM puvAphagguNINaM bArasa muhasA sattAlIsaM ca bAvahisabhAgA muhattassa yAvaTThibhAgaM ca sattadvidhA chettA terasa cuNNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaMNakkha teNaM joeti ?, tA pUseNaM, pUsassa taM ceva (sUtraM 76) kA tatra-yuge khasvimA:-vakSyamANasvarUpAH pAza vApikyaH-varSAkAlabhAvinyaH paJca hemantyaH-zItakAlabhAvinyaH srvsnglyaa| daza AvRttayaH sUryasya prajJaptAH,iyamatra bhAyanA-AvRttayo nAma bhUyo bhUyo dakSiNottaragamanarUpAstAzca dvividhAH, tadyathA-ekA sUryasyAvRttayo'parAzcandramasaH, tatra yuge sUryasyAvRttayo daza bhavanti, catustriMzaM ca zatamAvRttInAM candramasaH, ukta ca-"sUra-19 anukrama [108] ~446~ Page #448 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [108] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 76 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryapraza vRittiH ( mala0 ) ||220 // rasa ya ayaNasamA AuTTIo jugaMmi dasa hoMti / caMdassa ya AuTTI sayaM ca cottIsayaM caiva // 1 // " atha kathamavasIyate sUryasyAvRttayo yuge daza bhavanti candramasazcAvRttInAM catustriMzaM zatamiti, ucyate, uktaM nAma AvRttayo bhUyo bhUyo dakSiNottara* gamanarUpAstataH sUryasya candramaso vA yAvantyayanAni tAvatya AvRttayaH, sUryasya cAyanAni daza, etaccAvasIyate trairAzi45 kabalAt tathAhi yadi vyazItyadhikena zatena divasAnAmekamayanaM bhavati tato'STAdazabhiH zataistriMzadadhikaH kati ayanAni labhyante, rAzitrayasthApanA 183 / 1 / 1830 / atrAntyena rAzinA madhyamasya rAzerguNanaM ekasya ca guNane * tadeva bhavatIti jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 teSAmAdyena rAzinA vyazItyadhikazatapramANena bhAgaharaNaM OM lakSdhA daza, AgataM yugamadhye sUryasya daza ayanAni bhavantItyAvRttayo'pi daza, tathA yadi trayodazabhirdivasaizcatuzcatvAriMzatA ca saptaSaSTibhAgairekaM candrasyAyanaM bhavati tato'STAdazabhirdivasazataistriMzadadhikaiH kati candrAyayanAni bhavanti / / 1 / * 1830 / tatrAdye rAzau savarNanAkaraNArthaM trayodazApi dinAni saptaSaSTyA guNyante, guNayitvA coparitanAzcatuzcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH prakSipyante, jAtAni nava zatAni paJcadazottarANi 915, yAni cASTAdaza zatAni triMzadadhikAni tAnyapi savarNanArthaM saptapazyA guNyante, jAtAni dvAdaza lakSANi dve sahasre paTU zatAni dazottarANi 1202610 tazcaivaMrUpeNAntyena rAzinA madhyamasya rAzerekakarUpasya guNanaM, ekasya ca guNane tadeva bhavatItyetAvAneva rAzirjAtastasya navabhiH zataiH paJcadazottarairbhAgo hiyate labdhaM catustriMzaM zarta 134 etAvanti candrAyaNAni yugamadhye bhava ntItyetAvatyazcandramasa AvRttayaH / samprati kA sUryasyAvRttiH kasyAM tithI bhavatIti cintAyAM yatpUrvAcAryairupadarzitaM For Parts Only ~ 447~ 12 prAbhRte AvRttayaH sU 76 // 220 // wor Page #449 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 0528 sUtrAMka - [76] dIpa karaNaM tadupadazyate-"AuTTIhiM egUNiyAhiM guNiyaM sayaM tu tesIyaM / jeNa guNaM taM tiguNaM rUvahiyaM pakkhiye tastha // 1 // paNNarasa bhAiyami ujaM laddhaM taM taisu hoi pavesu / je aMsA te divasA AuTTI tatva boddhayA // 2 // " anayoAkhyA-AvRttibhirekonakAbhirguNitaM zataM tryazItyadhikaM, kimukaM bhavati |-yaa AvRttiviziSTatithiyuktA jJAtumiSyate | tatsaGkhyA ekonA kriyate, tatastayA vyazItyadhikaM zataM guNyate, guNayitvA ca yenAGkena guNitaM vyazItyadhikaM zataM | tadaGkasthAnaM triguNaM kRtvA rUpAdhikaM sat tatra pUrvarAzau prakSipyante, tataH paJcadazabhirbhAgo hiyate, hate ca bhAge yallabdha titiSu-tAvatsaGkhyAkeSu parvasvatikrAnteSu sA vivakSitA AvRttirbhavati, ye tvaMzAH pazcAduddharitAste divasA jJAtavyAH, tatra-16 teSu divaseSu madhye caramadivase AvRttirbhavatIti bhAvaH, ihAvRttInAmevaM kramo-yuge pradhamA AvRttiH zrAvaNe mAse dvitIyA mAghamAse tRtIyA bhUyaH zrAvaNe mAse caturthI mAghamAse punarapi paJcamI zrAvaNe SaSThI mAghamAse bhUyaH saptamI zrAvaNe aSTamI mAghe navamI zrAvaNe dazamI mAghamAse iti, tatra prathamA kila AvRttiH kasyAM tithau bhavatIti yadi jijJAsA tadA prathamAvRttisthAne ekako dhriyate sa rUponaH kriyate iti na kimapi pazcAdrUpaM prApyate, tataH pAzcAtyayugabhAvinI yA da zamI AvRttistatsaGkhyA dazakarUpA dhriyate tayA vyazItyadhikaM zataM guNyate jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, dazakina kila guNitaM vyazItyadhikaM zatamiti te daza triguNAH kriyante jAtA triMzat sA rUpAdhikA vidheyA jAtA ekatriMzat sA pUrvarAzau prakSipyate jAtAnyaSTAdaza zatAnyekapaTyadhikAni 1861 teSAM paJcadazabhirbhAgo hiyate labdhaM caturviMzatyadhika zataM zeSa tiSThati eka rUpaM, AgataM caturviMzatyadhikaparvazatAtmake pAzcAtye yuge'tikrAnte abhinave yuge pravarttamAne prathamA | %25-%25% anukrama [108] ~ 448~ Page #450 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [12], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-], ---------- ------ mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: vivRttiH prata ma sUtrAMka [76] dIpa sUryamajJa- AvRttiH prathamAyAM tithau pratipadi bhavatIti, tathA kasyAM tithau dvitIyA mAghamAsabhAvinyAvRttirbhavatIti yadi jijJAsA prAbhane tato dviko bhiyate, sa rUponaH kRta iti jAta ekakastena tryazItyadhikaM zataM guNyate, ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti | (mala0) patAtiAvRttayaH jAtaM jyazItyadhikameva zataM, ekena guNitaM kila tryazItyadhika zatamiti ekatriguNIkriyate, jAtatrikaH sa rUpAdhiko // 22 // vidhIyate, jAtAzcatvAraH te pUrvarAzau prakSipyante, jAtaM saptAzItyadhika zataM 187, tasya pazcadazabhirbhAgo hiyate, labdhA dvAdaza zeSAstiSThanti sapta, AgataM yuge dvAdazasu parvasvatikrAnteSu mAghamAse bahulapakSe saptamyAM tithau dvitIyA mAghamAsabhAvinInAM tu madhye prathamA AvRttiriti, tathA tRtIyA AvRttiH kasyAM tithau bhavatIti jijJAsAyAM triko dhriyate, sa sponaH kartavya iti jAto dvikaH tena vyazItyadhika zataM guNyate, jAtAni trINi zatAni SaTpaTyadhikAni 366, dvikena 1 kila guNitaM tryazItyadhika zataM tato dvikastriguNIkriyate jAtAH SaT te rUpAdhikAH kriyante jAtAH sapta te pUrvarAzI prakSipyante jAtAni nINi zatAni trisaptatyadhikAni 373 teSAM paJcadazabhirbhAgo hiyate labdhA caturviMzatiH 24 zeSA-1 stiSThanti trayodazAMzAH, AgataM yuge tRtIyA AvRttiH zrAvaNamAsabhAvinInAM tu madhye dvitIyA caturviMzatiparvAtmake prathame | saMvatsare'tikrAnte zrAvaNamAse bahulapakSe trayodazyAM tithau bhavatIti, evamanyAsvapyAvRttiSu krnnvshaadvivkssitaastithyH| AnetanyAH, tAzcemA yuge caturthA mAghamAsabhAvinInAM tu madhye dvitIyA zuklapakSe catuthyo paJcamI zrAvaNamAsabhAvinInAM tu // 22 // madhye tRtIyA zukupakSe dazA SaSThI mAghamAsabhAvinInAM tu madhye tRtIyA mAghamAse bahulapakSe pratipadi saptamI zrAvaNa-| mAsabhAvinInAM tu madhye caturthI zrAvaNamAse bahulapakSe saptamyAM aSTamI mAghamAsabhAvinInAM tu madhye caturthI mAghamAse bahu anukrama [108] ~449~ Page #451 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [12], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-1, ---------- ------ mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa lapakSe trayodazyAM navamI zrAvaNamAsabhAvinInAM tu madhye paJcamI zrAvaNamAse zuklapakSe caturthyAM dazamI mAghamAsabhAvanInAM dAtu madhye paJcamI mAghamAse zavapakSe dazamyA, tathA caitA evaM paJcAnAM zrAvaNamAsabhAvinInAM pazcAnAM tu mAghamAsabhAvinInAM : tithayo'nyatrApyuktAH-"paDhamA bahulapaDibae viiyA bahulapsa terasI divase / suddhassa ya dasamIe bahulassa ya sattamIe cha IP // 1 // suddhassa cautthIe payattae paMcamI u AuTTI / eyA AuTTIo sabAo sAdhaNe mAse // 2 // bahulassa sattamIe| paDhamA suddhassa to cautthIe / balassa ya pADivae bahulassa ya terasIdivase // 3 // suddhassa ya dasamIe pavattae paMca-18 mI u AuTTI / eyA AuTTIo sabAbho bhAhamAsaMmi // 4 // etAsu sUryAvRttiSu ca candranakSatrayogaparijJAnArthamidaM & karaNa-"paMca sayA paDipuSNA tisattarA niyamaso muhuttANa / chattIsa bisadvibhAgA chacceva ya cuNiyA bhAgA // 1 // AuddIhiM egUNiyAhi guNio havija dhuvarAsI / eyaM muhuttagaNiyaM etto vocchAmi sohaNagaM // 2 // abhiissa naya muhattA visahi bhAgA ya hoti cauvIsaM / chAvaThThI ya samaggA bhAgA sattahicheyakayA // 3 // uguNaDaM poDhavayA tisu ceva na vottaresu rohiNiyA / timu navanauiesu bhave puNabasU uttarA phaggU // 4 // paMceva auNapanA samAI uguNattarAI choya / / 4 sojjhAhi bisAhAsuM mUle satteva vAyAlA // 5 // aTTasaya muguNavIsA sohaNagaM uttarA asADhANaM / cauvIsaM khalu bhAgA chAvaDI cuNiyA bhaagaa|| 6 // eyAI sohaittA jaM sesaM te haveja nakkhattaM / caMdeNa samAuttaM AuTTIe u boddhayaM // 7 // " etAsAM vyAkhyA-paJca zatAni trisaptatAni-trisaptatyadhikAni paripUrNAni muhUrtAnAM bhavanti patriMzaca dvApaSTibhAgAH paT caiva cUrNikA bhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH SaT saptaSaSTibhAgAH etAvAn vivakSitakaraNe dhruvarAziH, kathama anukrama [108] 55*5*16-525 ~450~ Page #452 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] // 222 // dIpa sUryaprajJa-zasyotpattiriti cet , ucyate, iha yadi dazabhiH sUryAyanaiH saptaSaSTizcandranakSatraparyAyA labhyante tata ekena sUryAyanena kiM 12mAbhRte ptivRttiHlabhAmahe !, rAzitrayasthApanA-10 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakena madhyasya rAzeH saptaSaSTilakSaNasya guNanA AvRttayaH (mala.) ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtA saptaSaSTiH 67 tasya dazabhirbhAgahAre landhAH SaT paryAyAH ekasya ca paryothasya || sU76 sapta dazabhAgAstadgatamuhartaparimANamadhikRtagAthAyAmupanyasta, kathametadavasIyate arthatAvantastatra muhartA iti cet, ucyate, trairAzikakarmAvatArabalAt , tathAhiyadi dazabhirbhAgaH saptaviMzatidinAni ekasya ca dinasya ekaviMzatiH saptapaSTibhAgA labhyante tataH saptabhirbhAgaH kiM labhAmahe !, rAzivayasthApanA-10 // 27-28-7 / atrAntyena rAzinA sapta-IM kalakSaNena madhyasya rAzeH saptaviMzatirdinAni guNyante, jAtaM navAzItyadhika zataM 189, tasyAyena rAzinA dazakalakSa-181 Nena bhAge hate labdhAH aSTAdaza divasAH, te ca maha nayanAya triMzatA guNyante, jAtAni catvAriMzadadhikAni paza zatAni || maharzanAM 540, zeSA upari tiSThanti nava, te mahartakaraNArdhaM triMzatA guNyante, jAte dve dAte saptatyadhike 270, tato| dazabhirbhAge labdhAH saptaviMzatirmuhartAH 27, te pUrvasmina muhUrtarAzI prakSipyante, jAtAni paca zatAni saptaSaSyadhi-XI kAni 567, ye'pi ca ekaviMzatiH saptapaSTibhAgA dinasya te'pi muhUrtabhAgakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni triMzadadhi-18| // 222 // kAni SaT zatAni 630, tAni saptabhirguNyante, jAtAni dazottarANi catuzcatvAriMzacchatAni 4410, teSAM dshbhirbhaage| hate labdhAni catvAri zatAnyekacatvAriMzadadhikAni 441, teSAM saptapaSTyA bhAge hRte labdhAH SaT muhartAste pUrvamuhartarAzI 11 pakSiSyante jAtAni sarvasajhapayA muhUrtAnAM paJca zatAni trisaptatyadhikAni 573, zeSA coddharati ekonacatvAriMzat sA anukrama [108] MEncannimamatarak ~ 451~ Page #453 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [12], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-1, ---------- ------ mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 19- 04 prata sUtrAMka [76] dIpa dvASaSTyA guNyate jAtAni caturviMzatiH zatAni aSTAdazAdhikAni 2418 teSAM saptaSaSTyA bhAgo diyate labdhAH patriMzat | dApaSTibhAgAH zeSAsiSThanti pada se ca ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAH saptapaSTibhAgAH ete cAtizlakSNarUpA bhAgA iti cUrNikA bhAgA vyapadizyante, tadeyamukto dhruvarAziH, samprati karaNamAha-'AuddIhi'ityAdi, yasyAM yasyAmAgRtI nakSa bayogo jJAtumipyate tathA tayA AvRttyA ekonikayA-ekarUpahInayA guNito'namtaroktasvarUpo bhavet thAvAn etatinmahaguNita-muhUrtaparimANa, ata Aya vakSyAmi zodhanakaM, atra prathamato'bhijito nakSatrasya zodhanakamAha-'abhihasse -1 tyAdi, abhijitaH-abhijinnakSatrasya zodhanaka nava muhartA ekasya ca muhUrtasya caturviMzatidvApaSTibhAgAH ekasya ca ddhapa-1 pTibhAgasya satkAH saptapaSTicchedakRtAH samayAH-paripUrNAH SaTpaSTibhAgAH, kathametasyotpattiriti cet , ucyate, ihAbhiji-IN | to'horAtrasarakA ekaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH candreNa yogaH, tato'horAtre triMzanmuhurtA iti muhUrtabhAgakaraNA sA ek| viMzatiH triMzatA guNyatte, jAtAni paTU zatAni triMzadadhikAni 630, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhA nava muhUrta zeSAstiSThanti saptaviMzatiH, te dvApaSTibhAgakaraNArtha dvApalyA guNyante, jAtAni poDaza zatAni catuHsaptatyadhikAni M|1674, teSAM saptapaTyA bhAge hate labdhAzcaturviMzatiSiSTibhAgAH, zeSAstiSThanti padapaSTiH, te ca ekasya dvApaSTibhAgasya / / sarakAH saptapaSTibhAgAH, sampati zeSanakSatrANAM zodhanakAnyucyante-'uguNadR'mityAdi gAthAtrayaM, ekonaSaSThayadhika para proSThapadA-uttarabhannapadA, kimuktaM bhavati !-ekonaSaSTyadhikena zatenAbhijidAdInyuttarabhadrapadAntAni nakSatra.gi zuddhapanti, tathAhi-naya muhartA abhijito nakSatrasya triMzat zravaNasya triMzat dhaniSThAyAH paJcadaza zatabhipajaH triMzat pUrvabhadrapadAyAH || anukrama [108] ~ 452~ Page #454 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [108] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 76 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJavivRttiH ( mala0 ) // 223 // Education Intera paJcacatvAriMzat uttarabhadrapadAyA iti zudhyantyekonaSaSTyadhikena zatenottarabhadrapadAntAni nakSatrANi, tathA triSu navottareSu zateSu rohiNikA - rohiNikAntAni zuddhayanti, tathAhi ekonaSaSTyadhikena zatenottarabhadrapadAntAni zuddhayanti, tatastriMzatA muhate revatI triMzatA'zvinI paJcadazabhirbharaNI triMzatA kRttikA paJcacatvAriMzatA rohiNiketi, tathA triSu navanavatyadhikeSu teSu punarvasuH - punarvasvantAni zuddhyanti tatra tribhiH zatairnavottarai rohiNikA - rohiNikAMtAni zuddhayanti, tatastriMzatA mudda mRgaziraH paJcadazabhirArdrA paMcacatvAriMzatA punarvasuriti, tathA paJca zatAnyekonapaJcAzAni - ekonapaJcAzadadhikAni uttaraphAlgunI paryantAni, kimuktaM bhavati ? - paJcabhiH zataireko napaJcAzadadhikeruttaraphAlgunyantAni nakSatrANi zuddhayanti, tathAhi - tribhiH zatairnavanavatyadhikaiH punarvasvantAni zuddhayanti, tatastriMzatA muhUH puNyaH paJcadazabhirazleSA triMzatA maghA triMzatA pUrva phAlgunI paJcacatvAriMzatA uttaraphAlgunIti tathA paT zatAnye kona saptAni - ekonasaptatyadhikAni vizAkhAnAM vizA khAparyantAnAM nakSatrANAM zodhyAni, tathAhi - uttaraphAlgunyantAnAM paJca zatAnyekonapaJcAzadadhikAni zodhyAni, tatastriMzanmuhUrttA hatasya triMzat citrAyAH paJcadaza svAteH paJcacatvAriMzadvizAkhAyA iti, tathA mUle-mUlanakSatre zodhyAni saptazatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 744, tatra paT zatAnyekonasaptatyadhikAni 669 vizAkhAntAnAM nakSatrANAM zodhyAni, tataH triMzanmuhUrttA anurAdhAyAH paJcadaza jyeSThAyAstriMzanmUlasyeti, tathA aSTau zatAni samAhRtAni aSTazatamekonaviMzatyadhikaM kimuktaM bhavati-aSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni uttarASADhAnAM - uttarASADhAntAnAM nakSatrANAM zodhanakaM, tathAhimUlAntAnAM nakSatrANAM zodhyAni sapta zatAni catuzcatvAriMzadadhikAni 744 tatra triMzanmuhUrttAH pUrvASADhA nakSatrasya For Penal Use On ~453~ 12 prAbhRte AvRttayaH sU 76 // 223 // wor Page #455 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [108] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Education International paJcacatvAriMzaduttarASADhAnAmiti, tathA sarveSAmapi cAmUnAM zodhanakAnAmupari abhijitaH sambandhinazcaturviMzatidvaSaSTibhAgAH zodhyAH, ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAH SaTSaSTicUrNikA bhAgAH / 'eyAI' ityAdi etAni - anantaroditAni zodhanakAni yathAsambhavaM zodhayitvA yat zeSamuddharati tatra yathAyogamapAntarAlavarttiSu nakSatreSu zodhiteSu yanakSatraM na zuddhyati tannakSatraM candrega samAyuktaM vivakSitAyAmAvRttau veditavyaM tatra prathamAyAmAvRttI prathamataH pravartta mAnAyAM kena nakSatreNa yuktazcandra iti yadi jijJAsA tataH prathamAvRttisthAne ekako priyate, sarUponaH kriyata iti na kimapi pazcAdrUpamavatiSThate, tataH pAzcAtyayugabhAvinInAmAvRttInAM madhye yA dazamI AvRttistatsaGkhyA dazakarUpA priyate, tathA prAcInaH samasto'pi dhruvarAziH paJca zatAni trisaptatyadhikAni muhUrttAnAmekasya ca muhUrttasya ca patriMzat dvASaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya paT saptaSaSTibhAgAH / 573 / 36 / ityevaMpramANe dazabhirguNyate, tatra muhUrttarAzau dazabhirguNite jAtAni saptapaJcAzacchatAni triMzadadhikAni 5730, ye'pi ca paTUtriMzat dvASaSTibhAgAH te'pi dazabhirguNitA jAtAni trINi zatAni SaSTyadhikAni 360 teSAM dvApaTyA bhAgo hiyate labdhAH paJca muhUrttAste pUrvarAzau prakSiSyante jAtaH pUrvarAziH saptapaJcAzacchatAni paJcatriMzadadhikAni 5735, zeSANi tiSThanti dvApaSTi bhAgAH paJcAzat 50, ye'pi SaT cUrNikA bhAgAste'pi dazabhirguNitA jAtA SaSTistata etasmAcchodhanakAni zodhyante, tatrottarASADhAntAnAM nakSatrANAM zodhanakamaSTau zatAnyekonaviMzatyadhikAni 819, tAni kila yathoditarAzau saptakRtvaH zuddhimAnuvantIti saptabhirguNyante, jAtAni saptapaJcAzacchatAni trayastriMzadadhikAni 5733, tAni saptapaJcAzacchatebhyaH For Par Use Only ~ 454 ~ Page #456 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [108] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprazazivRttiH ( mala0 // 224 // Education International | paJcatriMzadadhikebhyaH pAtyante sthitau pazcAt dvau muhattau, tI dvApaSTibhAgIkaraNArtha dvASaSTyA guNyete, jAtaM catutriMzaM zataM dvApa - 112 prAbhRte | STibhAgAnAM 124 tasmArUne paJcAzalakSaNe dvApaSTibhAgarAzau prakSipyate jAtaM catuHsaptatyadhikaM zataM dvApaSTibhAgAnAM 174 tathA ye'bhijitaH sambandhinaH caturviMzatidvaSaSTibhAgAH zodhyAH te saptabhirguNyante jAtamaSTaSaSyadhikaM zataM 168, tat catuHsaptatyadhikAt zatAt zodhyate sthitAH zeSAH paTU dvASaSTibhAgAH, te cUrNikAbhAgakaraNArthe saptaSaSTyA guNyante guNayitvA ca ye prAktanAH paSTiH saptapaSTibhAgAste tatra prakSiSyante jAtAni catvAri zatAni dvApazyadhikAni 462, tato ye'bhijitaH sambandhinaH paTpaSTicUrNikA bhAgAH zodhyAH te saptabhirguNyante, jAtAni catvAri zatAni dvASaSTyadhi kAni 462 tAnyanantaroditarAzeH zodhyante, sthitaM pazcAt zUnyaM tata AgataM sAkalyenottarASADhA nakSatre candreNa bhukte sati tadanantarasyAbhijito nakSatrasya prathamasamaye yuge prathamA AvRttiH pravarttate etadeva praznanirvacanarItyA pratipAdayati'eesi NamityAdi eteSAM anamsaroditAnAM candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye prathama vArSika varSAkAlasamba| ndhinIM zrAvaNamAsa bhAvinImityarthaH AvRttiM candraH kena nakSatreNa yunakti ?-kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san pravarttayati hai, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha - 'tA abhihaNA' ityAdi, abhijitA nakSatreNa yunakti, etadeva vizeSataH AcaSTe abhijito nakSatrasya prathamasamaye yunakti, tadevaM candranakSatramavabudhya sUryanakSatraviSayaM praznamAha-'taM samayaM ca Na emityAdi, tasmiMzca samaye Namiti vAkyAlaGkAre sUryaH kena nakSatreNa yunakti-kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san tAM prathamA''vRttiM pravarttayatIti ?, bhagavAnAha 'tA pUseNa' mityAdi, tA iti pUrvavat puSyeNa yuktastAM prathamAmAvRtiM yunakti, For Pernal Use Only ~455~ AvRttayaH sU 76 // 224 // Page #457 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa anukrama [108] etadeva savizeSamAcaSTe-tadAnIM puSyasya ekonaviMzatirmuhartAstricatvAriMzazca dvApaSTibhAgA muhUrtasya ekaM ca dvApaSTibhAga | saptapaSTidhA chittvA tasya satkAstrayastriMzacUrNikA bhAgAH zeSAH, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, trairAzikavalAt | tathAhi-yadi dazabhirayanaiH paJca sUryakRtAnakSatraparyAyAn labhAmahe tata ekenAyanena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 11015 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH paJcakarUpasya guNanaM jAtAH paJcava teSAM dazabhirbhAge hate labdhamarddha paryAyastha, tatra nakSatraparyAyaH saptapaSTibhAgarUpo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni 1850, tathAhi-paTa nakSatrANi zatabhiSamabhRtIni arbanakSatrANi tatasteSAM pratyeka sAstriyastriMzatsaptapaSTibhAgAH, te sA strayastriMzat paGgi-1 guNyante, jAte dve zate ekottare 201, SaT nakSatrANi uttarabhadrapadAdIni byakSetrANi, tatasteSAM pratyekamekaM zataM saptaSaSTi-4 bhAgAnAmekasya ca saptapaSTibhAgasyArDa, etat padbhirguNyate, jAtAni SaT zatAni jyusarANi 603, zeSANi pazcadaza nakSa trANi samakSetrANi teSAM pratyeka saptapaSTibhAgAH tataH saptaSaSTiH pacadazabhirguNyate, jAtaM pazcottaraM sahanaM 1005, eka4viMzatizcAbhijitaH saptapaSTibhAgAH, sarvasaGkhyayA saptaSaSTibhAgAnAmaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, eSa paripUrNaH4 saptapaSTibhAgAtmako nakSatraparyAyaH, etasyAoM nava zatAni paJcadazottarANi 915, tebhya ekaviMzatirabhijitaH sambandhinI zuddhA zeSANi tiSThanti aSTau zatAni caturnavatyadhikAni 894, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, labdhAtrayodaza 13, pAstiSThanti trayoviMzatiH, trayodazabhizca punarvasvantAni nakSatrANi zuddhAni, ye ca zeSAstiSThanti bayoviMzatirbhAgAste muhUrtakaraNArtha triMzatA guNyante, jAtAni paTU zatAni navatyadhikAni 690, teSAM saptapaSTayA bhAgo hiyate ( maM0 7000) SAREaratunintamational ~456~ Page #458 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa sUryaprajJa- labdhA daza muhUrtAH 10, zepAstiSThanti viMzatiH, sA dvApaSTibhAgakaraNArtha dvApaTyA guNyate, jAtAni dvAdaza zatAni catvAri- 12mAma vivRttiH zadadhikAni 1250, teSAM saptapaTyA bhAgo hiyate, labdhA aSTAdaza dvASaSTibhAgAH, zeSAstiSThanti catustriMzat dvApaSTibhAgasya AvRttayaH (mala0)| saptapaSTibhAgAH, tata AgataM puSyasya dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrttasyASTAdazasu dvApaSTibhAgeSyekasya ca dvASaSTibhAgasya catu-II sU76 // 225 sviMzati saptapaSTibhAgeSu gateSu ekonaviMzatau ca muhUrteSvekasya ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAlAgasya trayastriMzati saptapaSTibhAgeSu zepeSu prathamAzrAvaNamAsabhAvinyA''vRttiH pravartate iti / (atha dvitIyazrAvaNamAsabhAbyA-141 hai vRttiviSayaM praznasUtramAha) tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , eteSAM-anantaroditAnAM candrAdInAM pazcAnAM saMvatsarANAM mAmadhye dvitIyAM vArSikI zrAvaNamAsabhAvinImAvRttiM candraH kena nakSatreNa yunakti-kena nakSatreNa yuktaH san candro dvitIyAmA-1 vatti prArambhayati', evaM prazne kRte sati bhagavAnAha-"tA saMThANAhi' ityAdi, tA iti pUrvavat , saMsthAnAbhi:-saMsthAnAzaPAbdena mRgazironakSatramabhidhIyate, tathA pravacane prasiddhaH, tato mRgazironakSatreNa yuktazcandramA dvitIyAM zrAvaNamAsabhAvinI-1 |mAvRttiM pravarttayati, tadAnIM ca mRgazironakSatrasya ekAdaza muhUttA ekasya ca muhUrtasya ekonacatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya | ca dvApaSTibhAgasya tripazcAzat saptapaSTibhAgAH zeSAH, tathAhi-iha yA dvitIyA zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH sA mAkpada-13 KIrzitakamApekSayA tRtIyA tatastarasthAne triko priyate, sa rUponaH kArya iti jAto dvikastena prAktano bhuvarAziH paJca sh-IC||225|| mAtAni trisaptatyadhikAni mahattAnAmekasya ca muhartasya patriMzata dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaT saptapaSTibhAgAH 573 / / / ityevaMpramANo guNyate, jAtAnyekAdaza zatAni SaTcatvAriMzadadhikAni muhUrtAnAM 1146 dvAsaptati anukrama [108] REaratunintamature FaPanmumyam uncom ~ 457~ Page #459 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa rekasya muhUrttasya satkA dvApaSTibhAgAH 72 ekasya ca dvASaSTibhAgasya dvAdaza saptaSaSTibhAgAH / / tata etebhyo muhUrtA-21 nAmaSTabhiH zatairekonaviMzatyadhikairekasya ca muhUrtasya catuvizatyA dvASaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaSaSTyA saptaSaSTibhAgairekaH paripUrNI nakSatraparyAyaH zuddhaH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM zatAni trINi saptaviMzatyadhikAni ekasya ca muhUtasya saptacatvAriMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodaza saptapaSTibhAgAH 327 / / tata etebhyatribhirmahazatanavottarairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya padUSaSTyA saptaSaSTibhAga-1 rabhijidAdIni rohiNikAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, 'tesu ceva navottaresu rohiNiyA' ityAdiprAguktavacanAt , tataH sthitAH pazcAdaSTAdaza muhartA ekasya ca muhUrtasya dvAviMzatiSiSTibhAgA ekasya ca dvASaSTibhAgasya caturdaza saptapaSTibhAgAH |18 etAvatA mRgaziro na zukSyati, tata AgataM mRgazirA nakSatraM ekAdazasu muharteSu ekasya ca muhUrtasya ekonacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya tripaJcAzati saptapaSTibhAgeSu zepeSu dvitIyA zrAvaNamAsabhAvinImAvRtti pravartayati ( saMprati sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM cAha-) 'taM samaya ca NamityAdi, tasmiMzca samaye sUryaH kena nakSatreNa saha yogamupAgataH tAM dvitIyAM vArSikImAvRttiM yunakti !, bhagavAnAha-'tA pUseNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , puSyeNa yuktaH, 'taM ceya'ti vacanasAmAdidaM draSTavya'pussassa egUNavIsa muttA teyAlIsaM ca vAyahibhAgA muhuttassa bAvavibhAgaM ca sattahihA chettA tettIsa puSNiyA bhAgAtAsesA' iti, iha sUryasya dazabhirayanaiH pakSa sUryanakSatraparyAyA labhyante, dvAbhyAM cAyanAbhyAmekaH, tatrottarAyaNaM kurvana sarpa-12 anukrama [108] %Exce ERICAtuninternation ~ 458~ Page #460 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka // 226 // [76] tA visAhAhiM' ityAdi, tA iti 2 dIpa sUryaprajJa- devAbhijitA nakSatreNa saha yogamupAgacchati, dakSiNAyanaM kurvan puSyeNa, tasya ca puSyasya ekonaviMzatI muhUrteSu ekasya 12 prAbhRte vivRttiH ca muhUrtasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayastriMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu, tathA coktam- AvRttayaH (mala0) "abhitarAhiM nito Aicco pussajogamukgayassa / sabA AuTTIo karei se sAdhaNe mAse // 1 // " ityAdi, tataH | 'pusseNa mityAdi ukta, samprati tRtIyazzrAvaNamAsabhAbyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi gamityAdi, sugama, bhaga-1 IIvAnAha-'tA visAhAhiM'ityAdi, tA iti pUrvavata , vizAkhAbhiH-vizAkhAnakSatreNa yuktaH san candramAstutIyAM zrAva-18 NamAsabhAvinImAvRtti pravartayati, tadAnIM ca-tRtIyAvRttipravartanasamaye vizAkhAnA-vizAkhAnakSatrasya trayodaza muhartA ekasya ca muhartasya catuHpaJcAzad dvApaSTibhAgA eka ca dvApaSTibhAga saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAzcatvAriMzazUrNikA bhAgAH doSAH, tathAhi-tRtIyA zrAvaNamAsamAvinyAvRttiH pUrvapradarzitakramApekSayA pazcamI, tatastatsthAne paJcako dhiyate, sa rUponaH kArya iti jAtazcatuSkastena prAktano dhruvarAziH 573 / 33 / / guNyate, jAtAni dvAviMzatiH zatAni | dvinavatyadhikAni muhUrtAnAM catuzcatvAriMzaM zataM muhUrttagatAnAM dvApaSTibhAgAnAmekasya ca dvASaSTibhAgasya caturviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 2292 / 144 / / tata etebhyaH SoDazabhirmuhUrtazatairaSTAtriMzadadhikaraSTAcatvAriMzatA ca dvApaSTibhA-14 Mil226 // garmuhUrtasya dvApaSTibhAgagatAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM dvAtriMzena zatena dvau paripUrNI nakSatraparyAyau zuddhI, sthitAni pazcAt paTU zatAni catuHpaJcAzadadhikAni muhUrtAnAM muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM caturnavatirekasya ca dvApaSTibhAgasya padaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 654 / 9 / 26, tata etebhyaH paJcabhiH zatairekonapazcAzadadhikarmuha nAmekasya ca muhUrttasya catu-[4 anukrama [108] -25605645 %A5% ~ 459~ Page #461 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 76 ] dIpa anukrama [108] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [12], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [ 76 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Educator viMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaTpacyA saptaSaSTibhAgairabhijidAdInyuttaraphAlgunI paryantAni nakSatrANi zu ddhAni sthitaM pazcAtpacottaraM muharttazataM muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAmekonasaptatirekasya ca dvApaSTibhAgasya saptaviMzatiH saptaSaSTibhAgAH, tatra dvApaSTyA dvASaSTibhAgaireko muhattoM labdhaH sthitAH pazcAt sapta dvApaSTibhAgAH, labdhazca muhattoM muhUrttaOM rAzI prakSipyate, jAtaM SaDuttaraM muhUrttataM 1063, tataH paJcasaptatyA muhUrtterhastAdIni svAtiparyantAni trINi nakSatrANi zuddhAni, sthitAH zeSA ekatriMzat muhUrttAH AgataM vizAkhA nakSatrasya trayodazasu muharttadhyekasya ca muhUrttasya catu:paJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya catvAriMzati saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu candrastRtIyAM zrAvaNamAsa bhAvinI| mAvRttiM pravarttayati / samprati sUryanakSatraviSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM cAha - 'taM samayaM ca NamityAdi, sugamaM / adhunA caturthyAvRttiviSaye praznasUtramAha- 'tA eesi NamityAdi, sugamaM, bhagavAnAha - 'tA revaIhiM' ityAdi, revatyA yuktazcandracaturthI zrAvaNamAsa bhAvinImAvRttiM pravarttayati, tadAnIM ca revatI nakSatrasya paJcaviMzatirmuhUrttA dvAtriMzat dvApaSTibhAgA muha rttasya ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chiyA tasya satkA paviMzaticUrNikA bhAgAH zeSAH tathAhi prAgupadarzitakramApekSayA zrAvaNamAsabhAvinI caturthyAvRttiH saptamI tataH saptako priyate sa rUponaH kArya iti jAtaH paGkaH tena prAktano dhruvarAziH 573 / 26 / 6 / guNyate, jAtAni catustriMzacchatAni aSTAtriMzadadhikAni 3438 muhUrtAnAM, muhUrttagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dve zate poDazottare 216, ekasya ca dvApaSTi bhAgasya patriMzatsaptapaSTibhAgAH 36, tata etebhyo dvAtriMzatA zataiH SaTsaptatyadhikarmuhUrttAnAM muharttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM paNNavatyA dvApaSTibhAga sarakAnAM ca saptaSaSTibhA For Par Lise Only ~460~ Page #462 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata 'nivRttiH (mala.) // 227 // sUtrAMka [76] dIpa sUryaprajJa- gAnAM dvAbhyAM zatAbhyAM catuHSaSTisahitAbhyAM catvArI nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthitaM pazcAdeka dvApazyadhika muhartazataM 12 prAbhRte muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAgA poDazottaraM zataM ekasya ca dvApapTibhAgasya catvAriMzat saptapaSTibhAgAH 152 / 115 / AvRttayaH 440 / tata ekonaSadhyadhikena muhUrttazatena ekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya paTUpayA sU76 saptapaSTibhAgaiH 159 / 24 / 66 / abhijidAdIni uttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi bhUyaH zuddhAni, sthitAH pazcAyo muhartAH muharjagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmekanavatirekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzat saptaSaSTibhAgAH, dvApATyA ca dvApaSTibhAgaireko muhattoM labdhaH, sa muhUrcarAzau prakSipyate, jAtAzcatvAro muhUrtAH, ekasya ca muhUrtasya ekonaviMzad dvApaSTibhAgAH (ekasya ca dvApaSTibhAgasyaikacatvAriMzat saptapaSTibhAgAH ) 4 / 29 / / 441 / tata Agata-revatInakSatraM paJcaviMzatau muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya dvAtriMzati dvApaSTibhAgebekasya ca dvApaSTibhAgasya paDUviMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu caturthI zrAvaNamAsabhAvinImAvRtti pravartayati, 'taM samayaM ca 'mityAdi sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM ca prAgvad bhAvanIya, sAmprataM paJcamaM zrAvaNamAsabhAvyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA pucAhi phagguNIhiM' ityAdi, tA iti pUrvavat , pUrvAbhyAM phAlgunIbhyAM yuktazcandraH paJcamI zrAvaNamAsabhAvinImAvRttiM pravarttayati, tadAnI ca tasya pUrvaphAlgunInakSatrasya dvAdaza // 227 // | muhartA ekasya ca muhUrtasya saptacatvAriMzat dvApaSTibhAgAH ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya sarakAkhayodaza cUrNikA bhAgAH zepAstathAhi-paJcamI zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH prAgupadarzitakramApekSayA nayamI tatastatsthAne navako priyate anukrama [108] - -2 44 REaratinintamaran ~ 461~ Page #463 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [12], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-1, ---------- ------ mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] sa rUponaH kArya iti jAtA aSTau, taiH prAgukto dhruvarAziH 573 / / / guNyate, jAtAni paJcacatvAriMzacchatAni catu-12 dArazItyadhikAni muhUrtAnAM muhUrttagatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM dvezate aSTAzItyadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAcatvAriMzat saptapaSTibhAgAH 4584 / 288 / 48 // tata etebhyazcatvAriMzatA muhUrtazataiH pazcanavatyadhikamadvartagatAnAM ca dvApaSTi bhAgAnAM viMzatyadhikena zatena ekasya ca dvASaSTibhAgasya satkAnAM saptaSaSTibhAgAnAM triMzadadhikaitribhiH zataiH paJca nakSalAvaparyAyAH zuddhAH, sthitAni pazcAnmuhurtAnAM catvAri zatAni ekonanavatyadhikAni muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM zata tripazyadhikaM ekasya ca dvASaSTibhAgasya tripaJcAzat saptapaSTibhAgAH 489 / 163 153 / tata etebhyo bhUyakhibhiH zatainavatyadhikairmuha nAmekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni punarvasuparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitA pazcAnmuhUrtAnAM navatiH muhUrtagatAnAM dvApaSTibhAgAnAmaSTAtriMzada dhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya catuHpaJcAzatsaptapaSTibhAgAH 90 / 138 / 54 / tatra caturviMzatyadhikena dvApaSTibhAmRgazatena dvau muhUttau labdhau pazcAt sthitA dvApaSTibhAgAH caturdaza, labdhau ca muhUttI muhUrtarAzI prakSipyete, jAtA muha nAM dvinavatiH 92 / 14 / 54 / tatra paJcasaptatyA muhUttaiH puSyAdIni maghAparyantAni trINi nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAt saptadaza muhUrtAH 17 / 14 / 54 / na caitAvatA pUrvakAlgunI zukSyati, tata Agata-pUrvaphAlgunInakSatrasya dvAdazasu mahateSvekasya ca muhartasya saptacatvAriMzati dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvASaSTibhAgasya trayodazasu saptapaSTibhAgeSu zeSeSu paJcamI zrAvaNamAsabhAvinyAvRttiH pravartate, sUryanakSatraviSayaM praznasUtra nirvacanasUtraM ca prAgvadU bhAvanIyaM, tadevaM candranakSatrayoga P4 dIpa anukrama [108] -24x7 ~ 462~ Page #464 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [76] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [76] dIpa sUryaprajJa- viSaye sUryanakSatrayogaviSaye ca paJcApi vArSikIrAvRttIH pratipAdya samprati hemantIH pratipipAdayiSustadgatamadhamAvRtti-12mAbhUte pThivRttiH viSayaM praznasUtramAha hamantya AvRttayaH II tA eesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM padamaM hemaMta Auhi caMde keNaM NakkhatteNaM joeti ?, tA hattheNaM, hatthaII sU77 // 22 // saNaM paMca muhattA paNNAsaM ca pAvadvibhAgA muhattassa pAvahibhAgaM ca sattadvidhA chettA sahi cuNiyA bhAgA basesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NavatteNaM joeti ?, uttarAhiM AsADhAhiM, utsarANaM AsADhANaM carima-14 samae, tA eesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM doSaM hemaMtiM Audi caMde keNaM NavattaNaM joeti !, tA satabhisapAhi, satabhisayANaM dunni muhuttA aTThAvIsaM ca bAbavibhAgA muhattassa cAvavibhAgaM ca sattadvidhA chettA uttAlIsaM cuNiyA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NavatteNaM joeti !, tA uttarAhiM AsAdAhiM. uttarANaM AsAhANaM carimasamae, tesi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM taccaM hemati Auhi caMde keNaM NakvatteNaM | joeti !, tA pUseNaM, pUsassa ekUNavIsaM muhattA tetAlIsa ca bAvadvibhAgA muhattassa yAvahibhAgaM ca satta-14 vidhA chettA tettIsaM cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakvatteNaM joeti, tA utsarAhi AsAdAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae, tA etesi NaM paMcaNDaM saMvaccharANaM casthi hemati Auhi caMde | // 228 // 4kiNaM NakkhatteNaM joeti !, tA mUleNaM, mUlassa cha muhuttA aTThAvannaM ca bAvadvibhAgA muhattassa ghAvahibhAga 4 ca sattadvidhA chettA vIsaM cupiNayA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkharoNaM joeti , tA utta-13 anukrama [108] REauratantnimation ~ 463~ Page #465 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] %AE25 dIpa rAhiM AsAhAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae, tA patesi NaM paMcaNhaM saMbaccharANaM paMcamaM hemaMtiM Auhi caMde keNaM NakkhaseNaM joeti ?, kattiyAhiM, kattipANaM aTThArasa muhattA chattIsaM ca vAvadvibhAgA muhattassa pAva-II dvibhAgaM ca sattadvidhA chettA cha cuNNipA bhAgA sesA, taM samayaM ca NaM sUre keNaM NakkhatteNaM joeti !, tA| | uttarAhiM AsADhAhiM, uttarANaM AsADhANaM carimasamae / ( sUtraM 77 ) | 'tA eesi NamityAdi, tA iti pUrvavat , eteSA-anantaroditAnAM candrAdInAM pazcAnAM saMvatsarANAM madhye prathamA demantImAputti candraH kena nakSatreNa yunakti ?, kena nakSatreNa saha yogamupAgataH san pravarttayatIti bhAyaH, bhagavAnAha-tA hatdheNaM'ityAdi, tA iti pUrvavat , hastena-hastanakSatreNa yuktazcandraH pravartayati, tadAnI ca hastanakSatrasya pazca muhatoM | ekasya ca muhUrtasya pazcAzat dvApaSTibhAgAH ekaM ca dvASaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAH SaSTizcUrNikA bhaagaaH| zeSAH, tathAhi-hemantI prathamA AvRttiH prAguktakamApekSayA dvitIyA tatastatsthAne dviko dhriyate, sa rUponaH kArya iti || | jAta ekakastena prAguto dhruvarAziH 573 / / / / guNyate, 'ekena ca guNitaM tadeva bhavatIti jAtastAvAneva bhuvarAziH, satata etasmAt paJcabhiH zatairekonapaJcAzadadhikarmahAnAmekasya ca muhartasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhA gasya padapayA saptapaSTibhAgairabhijidAdInyuttaraphAlgunIparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAcaturvizatirmuhAra |ekasya ca muhUrtasya ekAdaza dvASaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya sapta saptaSaSTibhAgAH 24 // 11 // 7 // tata Agata-| | hastanakSatrasya paJcasu muhUrteSu ekasya ca muhurtasya paJcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya ca dvASaSTibhAgasya paSTau sptpssttibhaagessu| anukrama [109] FRENCE 28-- ~464~ Page #466 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa sUryaprajJa-1opeSu prathamA hemantImAvRttiM candraH prayataiyatIti / sUryanakSatraviSayaM praznasUtramAha-taM samayaM ca NamityAdi, tasmiMzca samaye 12 prAbhRte ptivRttiH sUryaH kena nakSatreNa yuktastAM prathamA hemantImAvRttiM yunakti-pravarttayati ?, bhagavAnAha'tA uttarAhiM'ityAdi, uttarAbhyA-1| hemantya (ml0)| |mASAhAbhyAM, tadAnIM cottarASADhAyAzcaramasamayaH, samakAlamuttarASADhAnakSatramupabhujyAbhijito nakSatrasya prathamasamaye prathA AvRttamA // 229 // hamantImAvRtti sUryaH pravartayatIti bhAvaH, tathAhi-yadi dazabhirayanaiH pazca sUryakRtAnnakSavaparyAyAn labhAmahe tata ekenAlAyanena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA 10 / 5 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyamasya pakSakarUpasya rAze-14 guNanaM jAtAH paJcaiva teSAM dazabhirbhAge hate labdhamekamAI paryAyasya, arddha ca paryAyasya saptaSaSTibhAgarUpaM nava zatAni paJcada4zottarANi 115, tatra ye viMzatiH saptapaSTibhAgAH pAzcAtye ayane puNyasya gatAH zeSAzcatuzcatvAriMzatsaptapaSTibhAgAH sthitAH te sAmpratamito rAzeH zodhyante sthitAni zeSANyaSTau zatAnyekasaptatyadhikAni 871 teSAM saptaSaTyA bhAge hate labdhAstrayodaza pazcAnna kimapi tiSThati, trayodazabhizcAzleSAdInyuttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tata Agata-abhijito nakSatrasya prathamasamaye mAghamAsabhAvinI prathamA AvRttiH pravartate, evaM sarvA api mAghamAsabhAvinya AvRttayaH sUryanakSatrayogamadhikRtya yeditavyAH, uktaM ca-"bAhirao pavisaMto Aico abhiijogamuvagamma / sabA AuTTIo karei so mApa-1|| mAsaMmi // 1 // " dvitIyahemantAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesiNa'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-'tA sayabhisapAhi ||239 // ityAdi, tA iti pUrvavat, zatabhiSajA yuktazcandro dvitIyAM haimantImAvRtti pravartayati, tadAnIM ca zatabhiSajo nakSatrasya | padvI muhavikasya ca muhUrttasyASTAviMzatiSaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAgaM saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAH SaTcatvAriMza anukrama [109] 85SSS C Santosaman ~465~ Page #467 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [12], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-1, ---------- ------ mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa cUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-prAgupadarzitakramApekSayA dvitIyA mAghamAsabhAvinyAvRttizcaturthI tatastasyAH sthAne catuSko *dhriyate sa rUponaH kArya iti jAtakhikaH tena prAktano dhruvarAziH 573 / 36 / 6 / guNyate jAtAni saptadaza zatAnye81 konaviMzatyadhikAni muhartAnAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmaSTottara zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasyASTAdaza saptapaSTidAbhAgAH 1719 / 108 / 18 / tata etebhyaH poDazabhiH zatairaSTAtriMzadadhikaimahAnAmekasya ca muhartasyASTAcatvAriMzatA dvApaSTibhAgairekadApaSTibhAgasatkAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM dvAtriMzadadhikena zatena dvau nakSatraparyAyau zuddhau, sthitAH pazcAdekAzItirmuhUttonAmekasya ca muhUrtasyASTApazcAzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya bidhAtiH saptaSaSTibhAgAH 81 // 58 / 20 / tato bhUyo navabhirmuhUtrekasya ca muhUrtasya caturvizatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijinakSatraM zuddha, sthitAH pazcAd dvAsaptatirmuhartA ekasya ca muhUrtasya trayaviMzat dvApaSTibhAgA ekasya ca dvApaSTibhAgasya kaviMzatiH saptapaSTibhAgAH 72 / 33 / 21 / tatastriMzatA mudattaH zravaNaH zuddhastriMzatA dhaniSThA pazcAdava-13 |tiSThante dvAdaza muhUrtAH, zatabhiSaknakSatraM cArddhanakSatraM, tata AgataM zatabhiSajo nakSatrasya dvayormuhartayorekasya ca muhUrtasyAsAviMzatI dvApaSTibhAgeSu ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzati sadhaSaSTibhAgeSu zeSeSu dvitIyA haimantI AvRttiH pravartate / sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM ca sugama, prAgeva bhAvitatvAt / adhunA tRtIyamAghamAsabhAvyAvRttiviSaya | praznasUtramAha-'tA paesi 'mityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA pUseNa'mityAdi, tA iti prAgvat puSyeNa yuktazcandrastRtIyAM mAghamAsabhAvinImAvRtti pravayati, tadAnI ca puSyasya ekonaviMzatirmuDA ekasya ca muhattesya tricatvAriMzad anukrama [109] CCCCES 250-54-5 ~466~ Page #468 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [12], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] sUryaprajJa-II dvApaSTibhAgA eka ca dvApaSTimArga saptaSaSTidhA chittvA tasya satkAstrayastriMzaJcUrNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-mAgupadarzita-1 12 prAbhUta vivRttiH kramApekSayA tRtIyA mAghamAsabhAvinyAvRttiH SaSThI tatastasyAH sthAne SaTo dhiyate sa rUponaH kArya iti jAtaH paJcakastena hemantya (mala) sa prAktano bhUvarAziH 573 // 36 // 5 / guNyate jAtAnyaSTAviMzatiH zatAni pazcaSaSTyadhikAni muhUrtAnA muhUrtagatAnA AvRttayA ca dvApaSTibhAgAnAmazItyadhikaM zataM ekasya ca dvASaSTibhAgasya triMzat saptapaSTibhAgAH 2865 / 180 / 30 / tata etebhyaH sU 77 // 23011 saptapaJcAzadadhikaH caturviMzatizatairmuhAnAmekamuhUrtaMgatAnAM ca dvASaSTibhAgAnAM dvisaptatyA ekasya ca dvApaSTibhAgasya satkAnAM saptaSaSTibhAgAnAmaSTAnayatyadhikena tena 2457 // 72 | 198 // trayo nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthitAni pazcAt catvAri mahatazatAnyaSTottarANi mahataMgatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM pazcottara bAtamekasya ca dvApaSTibhAgasya ctstriNshtsptpssttibhaagaaH|| 4081105 / 34 / tata etebhyastribhiH zatairnavanavatyadhikamuhUrtAnAmekasya ca muhUrtasya caturvizalyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTpaTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni punarvasuparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH pazcAnnava muhUrtA muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAmazItiH ekasya ca dvASaSTibhAgasya catusviMzarasaptaSaSTibhAgAH dvApaTyA ca dvApaSTibhAgaireko mahattoM labdhaH sa muhartarAzI prakSipyate jAtA daza muhUrtAH zeSAstiSThanti dvApaSTibhAgA aSTAdaza 10 / 18 / 34 / tata Agata-pathyasya ekonaviMzatI mahateMvyekasya ca muharjasya tricatvAriMzati dvApaSTibhAgecyekasya ca dvApaSTibhAgasya prayakhiMzati saptapaSTibhAgeSu zeSeSu tRtIyA mAghamAsabhAvinyAvRttiH pravartate / sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtra nirvacanasUtra ca sugm| | caturthamAghamAsabhAvyAvRttiviSayaM praznasUtramAha-'tA eesi NamityAdi, sugama, bhagavAnAha-tA mUleNa'mityAdi, tA] CRICROG dIpa anukrama [109] F % E5% SCACa P 230 // % SAREmaininamaranKI ~ 467~ Page #469 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka GROG [77] dIpa iti prAgvat mUlena yuktazcandraH caturthI hemantImAvRtti pravarttayati, tadAnI ca mUlasya-mUlanakSatrasya pada muhartA ekasya / ca muhartasyApazcAzat dvApaSTibhAgA ekaM ca dvApaSTibhAga saptapaSTidhA chittvA tasya satkA viMzatizcaNikA bhAgAH zeSAH, tathAhi-caturthI mAghamAsabhAvinyAvRttiH pUrvapradarzitakramApekSayA aSTamI tasyAH sthAne'STako priyate sa rUponaH kArya iti / jAtaH saptakastena sa prAktano dhruvarAziH 573 guNyate jAtAnyekAdazottarANi catvAriMzanmuhurta zatAni muhUrta-18 gatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dve zate dvipaJcAzadadhike ekasya ca dvApaSTibhAgasya dvAcatvAriMzat saptapaSTibhAgAH 4011 / 252 / 42 / satata etebhyaH paTsaptatyadhikatriMzacchataihAnAM muhurtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM SaNNavatyA dvApaSTibhAgasatkAnAM c| saptaSaSTibhAgAnAM dvAbhyAM zatAbhyAmaSTaSaSadhikAbhyAM catvAro nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM sapta zatAni paJcatriMzadadhikAni muhAnAM muhartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM dvipaJcAzadadhika zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya SaTcatvAriMzasaptaSTibhAgAH 735 / 152 / 46 / tata etebhyo bhUyaH SadbhiH zataiH muhUrtAnAme konasaptatyadhikairekasya ca muhUrtasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvASaSTibhAgasya SaSaSTyA saptapaSTibhAgairabhijidAdIni vizAkhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAH | pazcAt SaTpaSThirmuha muhUrtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM saptaviMzatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya saptacatvAriMzatsatapaSTibhAgAH, caturvizatyadhikena ca dvApaSTibhAgazatena dvau muhattauM labdhau tau murtarAzI prakSipyete jAtAH aSTapaSTirmuittoMH zeSAstiSThanti dvApaSTibhAgAstrayaH 68 // 3 // 47 / tataH paJcacatvAriMzatA muhUtranurAdhAjyeSThe zuddhe zeSAH sthitAstrayoviMzatirmuhartAH 23 / 3 / 47 / nata AgataM mUlasya SaTsu mudgarteSvekasya ca muhUrtasyApTApazcAzati dvApaSTibhAgeSvekasya anukrama [109] 5-25744560 ~ 468~ Page #470 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 4 [77] % dIpa sUryaprajJa- ca dvApaSTibhAgasya viMzatI saptapaSTibhAgeSu zeSeSu caturthI mAghamAsabhAvinyAvRttiH pravartate sUryanakSatrayogaviSayaM praznasUtra 12 prAbhRte nirvacanasUtra ca sugama, pacamamAghamAsabhAbyAvRttiviSaya praznasUtramAha-tA eesi Na'mityAdi, sugama, bhagavAnAha-IX hemantya (mala.) tA kattiyAhi'ityAdi, tA iti pUrvavat , kRttikAbhiyuktazcandraH pazcamI hemantI (mAgha) mAsabhAvinImAvRttiM pravartayati, AvRttayaH ||23shaa tadAnIM ca kRttikAnakSatrasya aSTAdaza muhUrtA ekasya ca muhUrtasya patriMzad dvApaSTibhAgA eka ca dvApaSTibhArga saptaSaSTidhA chiyA tasya satkA paTU cUrNikAbhAgAH doSAH, tathAhi-paJcamI mAghamAsabhAvinyAvRttiH prAgupadarzitakramApekSayA dazamI ttstsyaaH| sthAne dazako dhriyate, sa rUponaH kArya iti jAto navakA, tena prAktano dhruvarAziH 573 / 36 / 6 / guNyate, jAtAnyemAkapAzacchatAni saptapazcAzadadhikAni muhUrtAnAM muharjagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM trINi zatAni catuSizatyadhikAni ekasya ca dvApaSTibhAgasya catuHpazcAzat saptapaSTibhAgAH / 5157 / 324 / 54 / tata etebhya ekonapazcAzacchatamahataIX catardazAdhikahartagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM catuzcatvAriMzadadhikena zatena dvApaSTibhAgagatAnAM ca saptapaSTibhAgAnAM tribhiH| zataiH SaNNavatyadhikaiH paT nakSatraparyAyAH zuddhAH, sthite pazcAnmuhUrtAnAM dve zate tricatvAriMzadadhike muhUrtagatAnAM ca dvApa TibhAgAnAM catuHsaptatyadhikaM zataM ekasya ca dvApaSTibhAgasya paSTiH saptapaSTibhAgAH 243 / 174 / 60 / tata ekonaSa-| KAdhikena mahartazatena ekasya ca muhartasya caturviMzatyA dvApaSTibhAgairekasya ca dvApaSTibhAgasya paTpaTyA saptapaSTibhAgarabhi-IC jidAdInyuttarabhadrapadAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, sthitAni pazcAnmuhUrtAnAM caturazItirmuhurtagatAnAM ca dvApaSTibhAgAnAM || zatamekonapaJcAzadadhikaM ekasya ca dvApaSTibhAgasya ekaSaSTiH saptaSaSTibhAgAH / 84 / 149 / 61 / tato dvApaSTibhAgAnAM 3 anukrama [109] SANERatinimumationAL ~469~ Page #471 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa catudhizalyadhikena zatena dvau muhUttauM labdhau pazcAt sthitAH paJcaviMzatiSiSTibhAgAH, labdhau ca muhUttauM muhUrtarAzau prakSi|pyete, jAtA paDazItirmuhAnA, tataH paJcasaptatyA muhUrtAnAM revatyazvinIbharaNyaH zuddhAH, sthitAH pazcAdekAdaza muhUrtAH, |zeSa tathaiva 11 // 25 / 61 tata Agata-kRttikAnakSatrasyASTAdazasu muhUrteSu ekasya ca muhUrtasya SaTtriMzati dvApaSTibhAge| vekasya ca dvApaSTibhAgasya paTsa saptaSaSTibhAgeSu zeSeSu paJcamI haimantI AvRttiH pravarttate, sUryanakSatrayogaviSaye ca praznanirvacanasUtre sugame / tadevamuktA dazApi nakSatrayogamadhikRtya sUryasyAvRttayaH, samprati candrasya vaktavyAstatra yasminneva nakSatre vartamAnaH sUryo dakSiNA uttarA yA AvRttIH karoti tasminneva nakSatre vartamAnazcandro'pi dakSiNA uttarAzcAvRttI KIkurute, tato yA uttarAbhimukhA AvRttayo yuge candrasya dRSTAstAH sarvA api niyatamabhijitA nakSatreNa saha yoge draSTavyAH | yAstu dakSiNAbhirmukhAstAH puSyeNa yoge, ukta ca-"caMdassavi nAyabA AuTTIo jagami jA divA / abhipaNaM pusseNa ya niyama nakkhattaseseNaM // 1 // " ana 'nakkhasaseseNaM ti nakSatrArddhamAsena, zeSa sugarma, tatrAbhijityuttarAbhimukhA AvRttayo bhAvyante, yadi caturviMzadadhikenAyanazatena candrasya saptapaSTinakSatraparyAyA labhyante tataH prathame'yane kiM labhyate ?, rAzitrayasthApanA-134 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH saptaSaSTirUpasya guNanaM jAtA saptaSapaTireva, ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tasyAzca saptaSaSTezcatustriMzadadhikena zatena bhAge hRte labdhamekamarddha paryAyasya, tasmiMzcAnava zatAni paJcadazottarANi saptapaSTibhAgAnAM bhavanti, tatra trayoviMzatI saptapaSTibhAgeSu puSyanakSatrasya bhukkeSu dakSiNAyanaM candraH kRtavAn , tataH zeSAzcatuzcatvAriMzat saptapaSTibhAgA anantaroditarAzeH zodhyante, sthitAni zeSANi anukrama [109] ~ 470~ Page #472 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [12], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-], --------- ------ mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa sUryaprajJa-12 aSTau zatAnyekasaptatyadhikAni 871, teSAM saptaSaSTyA bhAgo hiyate, iha kAnicinnakSatrANi arddhakSetrANi tAni ca sArddhana-1| 12 prAbhUte nivRttiH yastriMzatsaptapaSTibhAgapramANAni kAnicitsamakSetrANi tAni paripUrNasaptaSaSTibhAgapramANAni kAnicicca nyarddhakSetrANi hemantya (mala tAnyarddhabhAgAdhikazatasabasaptapaSTibhAgapramANAni, gAtraM svadhikRtya saptaSaTyA zubhayantIti saptapachayA bhAgaharaNaM, labdhAstra- AvRttayaH // 232 // yodaza, rAzizcoparitano nilepataH zuddhaH, taizca trayodazabhirazleSAdIni uttarASADhAparyantAni nakSatrANi zuddhAni, tata sU 77 Agatamabhijito nakSatrasya prathamasamaye candra uttarAyaNaM karoti, evaM sarvANyapi candrasyottarAyaNAni beditavyAni, uktaM / |ca-"pannarase u muhutte joittA uttarA asaaddhaao| ekaM ca ahorattaM pavisai abhitare caMdo // 1 // " adhunA puSye / pradakSiNA AvRttayo bhAbyante, yadi catustriMzadadhikenAyanazatena saptapaSTizcandrasya paryAyA labhyante tata ekenAyanena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA-135 / 67 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzeH saptapaSTirUpasya guNanaM | jAtAH saptapaSTireva tasyAzcatustriMzadadhikena zatena bhAgaharaNaM labdhamekamarddha paryAyasya, tacca saptapaSTibhAgarUpANi nava zatAni / paJcadazottarANi 915, tata ekaviMzatirabhijitaH sambandhinaH saptapaSTibhAgAH zobhyante, sthitAni pazcAdaSTau zatAni | | caturnavatyadhikAni 894, teSAM saptapaNyA bhAgo hiyate, labdhAkhayodaza, tezca trayodazabhiH punarvasvantAni nakSatrANi zuddhAni, zeSA tiSThati trayoviMzatiH, ete ca kila saptapaSTibhAgA ahorAtrasya tato muhUrtabhAgakaraNArtha triMzatA guNyante, 232 // jAtAni SaT zatAni navatyadhikAni 690, teSAM saptapaNA bhAge hate labdhA daza muhUrcAH, zeSAstiSThanti viMzatiH saptapa[TibhAgAH, tata idamAgataM-punarvasunakSatre sarvAtmamA bhukte puSyasya ca dazasu muhUrteSvekasya ca muhUrtasya viMzatI saptapaSTi maraTa % anukrama [109] 8 ~ 471~ Page #473 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [77] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [77] dIpa bhAgeSu bhukteSu sarvAbhyantarAmaNDalAhiniSkAmati candraH, evaM sarvANyapi dakSiNAyanAni bhAvanIyAni, ukta ca-"dasa | rAya muhutte sagale muhuttabhAge ya vIsaI ceva / pussavisayamabhigao bahiyA abhinikkhamai caMdo // 1 // " tadevamuktA nakSatra-II yogamadhikRtya candrasyApyAvRttayaH, samprati yogameva sAmAnyataH prarUpayati tastha khalu ime dasavidhe joe paM0, taM0-vasabhANujoe veNuyANujote maMce maMcAimaMce chatte chattAticchatse || juaNadve ghaNasaMmade pINite maMDakappute NAmaM dasame, etAsi NaM paMcaNhaM saMvaccharANaM uttAticchasaM jopaM caMde kasi desaMsi joeti !, tA jaMyuddIvassa 2 pAINapaDiNIAyatAe udINadAhiNAyatAe jIvAe maMDalaM cavIXseNaM sateNaM chittA dAhiNapuracchimirhasi caubhAgamaMDalaMsi sattAvIsaM bhAge uvAdiNAvettA aTThAvIsati-II bhAgaM vIsadhA chettA aTThArasabhAge uvAdiNAvettA tihi bhAgehiM dohi kalAhiM dAhiNapuracchimillaM caumbhAga maMDalaM asaMpatte ettha NaM se caMde chasAticchattaM joyaM joeti, uppi caMdo majhe Nakkhatte heTA Adice, taM samayaM | pracaNaM caMde keNaM NakkhatteNaM joeti , tA cittAhiM caramasamae // (sUtraM 78) vArasamaM pAhuI samattaM // | 'tastha khalu'ityAdi, tatra yuge khalyayaM vakSyamANo dazavidho yogaH prajJaptaH, tadyathA-vRSabhAnujAtaH, atra anujAtazabdaH sarazavacano, vRSabhasyAnujAta:-sadRzo vRpabhAnujAtaH, vRSabhAkAreNa candrasUryanakSatrANi yasmin yoge'vatiSThante sa| vRSabhAnujAta iti bhAvanA, evaM sarvatrApi bhAvayitavyaM, veNuH-vaMzastadanujAtaH-tatsadRzo veNukAnujAto mnyco-mshvsdRshH|' mazcAt-vyavahAraprasiddhAt dvivAdibhUmikAbhAvato'tizAyI maJco maJcAtimaJcastatsadRzo yogo'pi macAtimaJcaH, chatra anukrama [109] ~472~ Page #474 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [78] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [78] dIpa sUryaprajJa- prasiddhaM tadAkAro yogo'pi chatra, chatrAt-sAmAnyarUpAt uparyanyAnyacchatrabhAvato'tizAyi chatraM chatrAticchatraM tadA- 1 mAite nivRttiHkAro yogo'pi chatrAticchatraM, yugamiva naddho yuganaddhaH, yathA yugaM vRSabhaskandhayorAropittaM vartate tadvat yogo'pi yaH prati-vRSabhAnujA (mala bhAti sa yuganaddha ityucyate, ghanasammaI rUpaH yatra candraH sUryo vA grahasya nakSatrasya vA madhye gacchati, prINitaH-upacayAtAyA yo||23|| nItaH yaH prathamatazcandramasaH sUryasya vA ekatarasya graheNa nakSatreNa vA ekatareNa jAtastadanantaraM dvitIyena sUryAdinA rAho- gAHsU 74 pacayaM gataH sa prINita iti bhAvaH, mANDUkapluto nAma dazamaH, tatra mANDUkaplutyA yo jAto yogaH sa mANDUkaplutaH, sa pAca graheNa saha veditavyaH, anyasya mANDUkapTutigamanAsambhavAt , uktaM ca-"candrasUryanakSatrANi pratiniyatagatAni prahA-IX syaniyatagataya"iti, taditthaM yathAvabodha dazAnAmapi yogAnAM svarUpamAtrabhAvanA kRtA yathAsampadAyamanyathA vA vAcyA, tatra yuge chatrAticchantravarjAH zeSA navApi yogAH prAyo bahujho bahuSu ca dezeSu bhavanti, chatrAticchatrayogastu kadAcit kasmiMzcideva deze tatastadvipayaM praznasUtramAha-tA eesiNa'mityAdi, tA iti pUrvavat, eteSAmanantaroditAnAM | candrAdInAM paJcAnAM saMvatsarANAM madhye chatrAticchatra yogaM candraH kasmin deze yunakti-karoti ?, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, matA iti pUrvavat jambUdvIpasya dvIpasyopari prAcInApAcInAyatayA udagdakSiNAyatayA atra cazabdo'nukko draSTavyaH yadivA citravibhaktinirdezAdeva samuccayo labdha iti cazabdo noktaH, yathA 'aharaharnayamAno gAmazvaM puruSa pazu-vaivazvato na tRSyati | surAyA iva durmadI' ityana, cAdayo hi padAntarAbhihitamevArtha spaSTayati na punaH svAtantryeNa kamapyarthamabhidadhati iti // 22 // niNItametat svazabdAnuzAsane, jIvayA-pratyaJcayA davarikayA ityarthaH, maNDalaM caturviMzatyadhikena zatena chiyA-vibhajya, anukrama [110] ~ 473~ Page #475 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [12], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [78] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [78] dIpa | iyamana bhAvanA-ekayA davarikayA vujhyA kalpitayA pUrvAparAyatayA ekayA ca dakSiNottarAyatayA maMDala samakAlaM vibha vyate, vibhaktaM ca saccaturbhAgatayA jAtaM, tadyathA-eko bhAga uttarapUrvasyAmeko dakSiNapUrvasyAmeko dakSiNAparasyAmeko'paro|ttarasyAmiti, tatra dakSiNapaurastye-dakSiNapUrvaM caturbhAgamaNDale-caturbhAgamAtre maNDale maNDalacaturbhAga ityarthaH, ekatriMzadAgapramANe saptaviMzati bhAgAnupAdAya-gRhItvA AkramyetyarthaH, aSTAviMzatitamaM ca bhAga viMzatidhA chicyA tasya satkAnaSTAdaza bhAgAnupAdAya-Akramya dopaikhibhirekatriMzatsatkarbhAgAbhyAM ca kalAbhyAmekasya ekatriMzatsatkasya bhAgasya satkAbhyAM|| dvAbhyAM viMzatitamAbhyAM bhAgAbhyAM dakSiNapazcimaM caturbhAgamaNDalaM maNDalacaturbhAgamasamprApto'smin pradeze sa candrazcanAtichatrarUpaM yogaM yunati karoti, enameva 'tadyathetyAdinA bhAvayati, upari candro madhye nakSatramadhastAcAditya iti, iha madhye nakSatramityukta tato nakSatravizeSapratipayartha praznaM karoti-taM samayaM ca NamityAdi, tasmin samaye candraH kena| nakSatreNa yunakti-yogaM karoti !, bhagavAnAha-'tA' ityAdi, tA iti pUrvavat , tasmin samaye citrayA saha yogaM karoti, tadAnIM ca citraayaashcrmsmyH|| " iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM dvAdazama-prAbhUtaM samApta tadevamuktaM dvAdazaM prAbhRtaM, samprati trayodazamArabhyate-tasya cAyamAdhikAro yathA-'candramaso vRddhyapavRddhI vaktavye iti tatastadviSayaM praznasUtramAhatA kahaM te caMdamaso bahovahI Ahiteti vadejA?, tA aTTha paMcAsIte muhattasate tIsaM ca bAbahibhAge muhu-1 anukrama [110] atra dvAdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha trayodazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 474~ Page #476 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [79] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka 1 // 234 // [79] dIpa sUryaprajJa- tassa, tA dosiNApakkhAo andhagArapakakhamayamANe caMde cattAri yAyAlasate chattAlIsaM ca vAvavibhAge mu. 13mAbhRte tivRttiH sarasa jAI caMde rajjati taM0-paDhamAe paDhamaM bhAgaM vitiyAe mitiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasamaM bhAga, candramaso (mala) carimasamae caMde ratte bhavati, avasese samae caMde ratte ya virase ya bhavati, iyaNaM amAvAsA, estha Na parameAjapapavRddhI pave amAvAse, tA aMdhArapakkho, to NaM dosiNApakkhaM ayamANe caMde cattAre bAtAle muhuttAsate chAtAlIsa sU 79 ca bAvavibhAgA muhattassa jAI caMde virajati, taM0-paDhamAe paDhama bhArga vitiyAe vitiya bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasamaM bhAga carime samaye caMde virate bhavati, avasesasamae caMde rase ya viraste va bhavati, iyaNNaM puSiNamAsiNI, etya NaM doce pave puSiNamAsiNI (sUtraM 79) M. tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa tvayA bhagavan / candramaso vRddhayapavRddhI AkhyAte iti || mAvadet / , kimuktaM bhavati |-kiyntN kAlaM yAvat candramaso vRddhiH kiyantaM ca kAlaM yAvadapavRddhistvayA bhagavannAkhyAtA iti vadet , evamukte bhagavAnAha'tA aTTe' tyAdi, tA iti pUrvavat aSTau muharcazatAni paJcAzItAni-paJcAzItyadhikAni ekasya ca muhUrtasya triMzataM dvApaSTibhAgAna yAvat vRddhyapavRddhI samudAyenAkhyAte iti vadeta , yathA ekasya candramAsasya madhye ekasmin pakSe candramAso vRddhirekasmin pakSe cApavRddhiH, candramAsasya ca parimANamekonatriMzat rAbindiyAni ekasya ca rAtrindivasya dvAtriMzat dvApaSTibhAgAH,rAtrindivaM ca triMzanmuhartakaraNArthamekonatriMzat (triMza)tA guNyate jAtAmyaSTau zatAni BI ||234 // saptatyadhikAni 870 muhUrtAnAM ye'pi ca dvAtriMzat dvApaSTibhAgA rAtriMdivasya te muhUrtasatkabhAgakaraNArtha triMzatA guNyante, anukrama [111] ~ 475~ Page #477 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [9] dIpa anukrama [111] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [13], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [79] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH jAtAni nava zatAni SaSTyadhikAni 960, teSAM dvApaTyA bhAgo hiyate, labdhAH paJcadaza muhUrttAH 15, te muharttarAzI prakSipyante, jAtAni muhUrttAnAmaSTau zatAni paJcAzItyadhikAni 885, zeSAzcoddharanti triMzat dvASaSTibhAgA muhUrttasya, etadeva prativizeSAvabodhArthaM vaiviktyena spaSTayati- 'tA dosiNAoM' ityAdi, tA iti pUrvayat, jyotsnApradhAnaH pakSo jyotsnApakSa: zuklapakSa ityarthaH tasmAt andhakArapakSamayamAno - gacchan candraH catvAri muharttazatAni dvicatvAriMzAni -dvicatvAriMzadadhikAni pacatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAn muhUrttasya yAvadapavRddhiM gacchatIti vAkyazeSaH, yAni yathoktasaGkhyAkAni muhUrttazatAni yAvaccandro rAhuvimAnaprabhayA rajyate, kathaM rajyate / iti tameva rAgaprakAraM tadyathetyAdinA prakaTayati, pratha mAyAM pratipalakSaNAyAM tithI parisamAmuvatyAM prathamaM paripUrNa paJcadazaM bhAgaM yAvaddaNyate dvitIyAyAM parisamApnuvatyAM tithau paripUrNa dvitIyaM paJcadazaM bhAgaM yAvat evaM yAvatpaJcadazyAM tithau parisamAmuvatyAM paripUrNa paJcadazaM bhAgaM yAvadrajyate, tasyAzca paJcadazyAstithezvaramasamaye candraH sarvAtmanA rAhuvimAnaprabhayA rakto bhavati, tirohito bhavatIti tAtparyArthaH, yastu SoDazo bhAgo dvApaSTibhAgadvayAtmako'nAvRtastiSThati sa stokasvAdasyatvAcca na gaNyate, 'abasese' ityAdi, taM ca paJcadazyAstithezvaramasamayaM muktvA andhakArapakSaprathamasamayAdArabhya zeSeSu sarveSvapi samayeSu candro rakto bhavati viraktazca, kiyAnaMzastasya rAhuNA AvRto bhavati kiyAMzcAnAvRta iti bhAvaH, andhakArapakSavaktavyatopasaMhAramAha-'iyaNNa' mityAdi, | iyamandhakArapakSe paJcadazI tithiH Namiti vAkyAlaGkAre jamAvAsyA - amAvAsyA nAmnI atra yuge prathamaM parva amAvAsyA, iha mukhyavRttyA parvazabdasyAbhidheyamamAvAsyA paurNamAsI ca, upacArAt pakSe parvazabdasya pravRttistata uktam- "eltha NaM For Par Use Only ~476~ Page #478 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 79] dIpa anukrama [111] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [13], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 79 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryajJasivRttiH ( mala0 ) // 235 // Education Internati 13 prAbhRte candramaso vRddhyapavRddhI paDhame patre amAvAse" iti / atha kathaM catvAri muhUrttazatAni dvicatvAriMzadadhikAni SaTcatvAriMzacca dvASaSTibhAgA muhUrttasya 1, ucyate, iha zuklapakSaH kRSNapakSo vA candramAsasyArddha, tataH pakSasya pramANaM caturdaza rAtrindivaM saptacatvAriMzat dvASaSTibhAgAH, rAtrindivasya parimANaM triMzanmuhUrttA iti caturddaza triMzatA guNyante, jAtAni muhUrttAnAM catvAri zatAni viMzatyadhikAni 420, ye'pi ca saptacatvAriMzat dvASaSTibhAgA rAtrindivasya te'pi muhUrttabhAgakaraNArthaM triMzatA guNyante, OM sU79 jAtAni caturdaza zatAni dazottarANi 1410 teSAM dvApaSTyA bhAgo hiyate labdhA dvAviMzatirmuharttAH te muhUrttarAzI prakSipyante jAtAni catvAri muhUrttAnAM zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni 442, zeSAstiSThanti SaTcatvAriMzat dvASaSTibhAgA muhUrttasya tadevaM yAvantaM kAlaM candramaso'pavRddhistAvatkAlapratipAdanaM kRtaM atha yAvantaM kAlaM vRddhistAvantamabhidhitsu - rAha-'tA aMdhakArapakkhAto Na' bhityAdi, tA iti pUrvavat andhakArapakSAt Namiti vAkyAlaGkAre jyotsnApakSa - zukla | pakSamayamAnazcandrazcatvAri dvAcatvAriMzadadhikAni muhUrttazatAni SaTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAn muhUrttasya yAvadvaddhimupagacchatIti vAkyazeSaH, yAni yathoktasaGkhyAkAni muhUrttazatAni yAvacandraH zanaiH zanairvirakko - rAhuvimAnenAnAvRto bhavatIti, virAgaprakAramevAha- 'taMja' syAdi, tadyatheti virAgaprakAropadarzane prathamAvAM pratipalakSaNAyAM tithau prathamaM paJcadazabhAgaM yAvat candro virajyate, dvitIyAyAM dvitIyaM paJcadazaM bhAgaM yAvat evaM paJcadazyAM paJcadarza bhAgaM yAvat tasyAzca | pazcadazyAH paurNamAsI rupAyAstidhezvaramasamaye candro birakto bhavati, sarvAtmanA rAhuvimAnenAnAvRto bhavatIti bhAvaH, taM ca paJcadazyAzcaramasamayaM muktvA zuklapakSaprathamasamayAdArabhya zeSeSu samayeSu candro raktazca bhavati viraktazca, dezato rakto For Parts Only ~ 477 ~ ||235|| Page #479 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [79] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: * prata sUtrAMka * [79] dIpa bhavati dezato viraktazceti bhAvaH, muhUrtasaGkhyA bhAvanA ca prAgvatkarttavyA, shuklpkssvktvytopsNhaarmaah-iynnnn'mityaadi| | iyamanantaroditA paJcadazI tithiH paurNamAsInAmA atra ca yuge Namiti pUrvavat dvitIya parva paurNamAsI / athaivarUpA yuge |kiyatyo amAvAsyAH kiyantyazca paurNamAsya iti tadgatAM sarvasamAmAha| tastha khalu imAo yAvadi puSiNamAsiNIo pAvaDhi amAvAsAo paNNatAo, vAvaDiM ete kasiNArAgA pAvaDhi ete kasiNA virAgA, ete cauccIse pavasate pate cAbIse kasiNarAgavirAgasate, jAvatiyANaM paMcaNThaM saMvakacharANaM samayA egeNaM caJcIseNaM samayasateNUNakA ebatiyA parittA asaMkhejA desarAgavirAgasatA bhavaMtItimakkhAtA, amAvAsAto puSiNamAsiNI cattAri vAtAle muhattasate chattAlIsaM vAvavibhAge muhUttassa Ahiti vadejA, tA puNNimAsiNIto NaM amAvAsA pattAri vAyAle muhapsasate chattAlIsaM yAvadvibhAge mamuhuttassa Ahiteti vadejA, tA amAvAsAtoNaM amAvAsA aTTapaMcAsIte mahattasate tIsaM ca baavhibhaage| muhUsassa Ahiteti baDhejA, tA puSiNamAsiNIto gaM puSiNamAsiNI aTTapaMcAsIte muhuttaseta tIsaM bAvahi|bhAge muhattassa Ahiteti vadejjA, esa NaM evatie caMde mAse esa NaM evatie sagale juge // (sUtraM 80) / | 'tattha khalu'ityAdi, tatra yuge khalvimA:-evaMsvarUpA dvASaSTiH paurNamAsyo dvASaSTizcAmAvAsyAH prajJaptAH, tathA yuge| 4candramasa ete-anantarodita svarUpAH kRtvAH paripUrNA rAgA dvApaSTiramAvAsyAnAM yuge dvASaSTisakyApramANatvAt tAsveva ca candramasaH paripUrNarAgasambhavAt, ete-anantaroditasvarUpA yuge candramasaH kRtsnA virAgA:-sasminA rAgAbhAvA dvApaSTiH anukrama [111] % % % ~ 478~ Page #480 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [80] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [80] // 236 // dIpa yuge paurNamAsInAM dvApaSTisajhyAkatvAt tAsveva ca candramasaH paripUrNavirAgabhAvAt , tathA yuge sarvasaGkhyayA eka caturvizatya SIA 13mAbhRte sittiHdhika parvazataM amAvAsyApaurNamAsInAmeya parvazabdavAcyatvAt tAsAM ca pRthak pRthak dvApaSTisalayAnAmekatra mIlane caturvi- pUrNimAvA(mala.) tyadhikazatabhAvAta, evameva ca yugamadhye sarvasaGkalanayA caturvizatyadhika kRtsnarAgavirAgataM, 'jAvaiyANa'mityAdi sthAntara yAvantaH paJcAnAM candracandrAbhivaddhitacandrAbhivardhitarUpANAM samayA ekena caturvizatyadhikena samayazatenonA etAvantaH 4parItAH-parimitAH asaGkhyAtA dezarAgavirAgasamayA bhavanti, eteSu sarveSvapi candramaso dezatorAgavirAgabhAvAt , yattu catu-13 viMzatyadhika samayazataM tatra dvApaSTisamayeSu kRtsno rAgo dvApaSTau ca samayeSu kRtsno virAgastena tadvarjanaM ityAkhyAtaM, mayeti / gamyate, etaca bhagavacanamataH samyak zraddheyamiti, sampati kiyatsu mahatteSu gateSvamAvAsyAto'nantaraM paurNamAsI kiyts| rIvA mahataMpa gateSu paurNamAsyA anantaramamAvAsyA ityAdi nirUpayati-tA amAvAsAto Na'mityAdi, sugama, navaraM | amAvAsyAyA anantaraM candramAsasthArDena paurNamAsI paurNamAsyA anantaramaI mAsena candramAsasthAmAvAsyA amAvAsyAyA zAmAvAsyA paripUrNena candramAsena paurNamAsyA api paurNamAsI paripUrNena candramAseneti bhavati yathokkA murasalyA 4|upasaMhAramAha-esa Na'mityAdi, eSaH-aSTI muhUrtazatAni pazcAzItyadhikAni dvAtriMzaca dvApaTibhAgA muhUrtasyetyetA&vAna-etAvatpramANazcandramAsaH, etat-etAvatpramANaM zakalaM-khaNDarUpaM yugaM candramAsapramitaM yugazakalametadityarthaH // sampati candro yAvanti maNDalAni candrArddhamAsena carati tannirUpaNArtha praznasUtramAha P236 // tA caMdeNaM addhamAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA coisa caumbhAgamaMDalAI carati egaM ca paJcIsa anukrama [112] *6644 ~479~ Page #481 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [1] dIpa anukrama [113] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [13], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Education International satabhAga maMDalassa, (tA) AiceNaM addhamA seNaM caMde kati maMDalAI carati ?, (tA) solasa maMDalAI carati solasamaMDalacArI tadA avarAI khalu dube aTTakAI jAI caMde keNai asAmaNNakAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati, katarAI khalu duve aTTakAI jAI caMde keNai asAmaNNakAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati 1, imAI khalu te ve aTTagAI jAI caMde keNai asAmaNNagAI saghameva pavidvittA 2 cAraM carati, taMjahA - nikkhamamANe ceva amAvAsteNaM pavisamANe ceva puSNimAsiMteNaM, etAI khalu dube aTTagAI jAeM caMde keNai asAmaNNagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM cara, tA paDhamAyaNagate caMde dAhiNAte bhAgAte pavisamANe satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAe pavisamANe cAraM carati, katarAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati ?, imAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAta pavi| samANe cAraM carati, saM0-vidie addhamaMDale cautthe addhamaMDale he amaMDale ase addhamaMDale dasame asamaDale yArasame aDamaMDale caudasame ajamaMDale etAI khalu tAI satta addhamaMDalAI jAI caMde dAhiNAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati, tA paDhamAyaNagate caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cha ajamaMDalAI terasa ya sattadvibhAgAI addhamaMDalassa jAI caMde uttarAte bhAgAe pavisamANe cAraM carati, katarAI khalu tAI cha amaMDalAI terasa ya sattaTTibhAgAI anumaMDalassa jAI caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati 1, imAI khalu tAI cha aDamaMDalAI terasa ya sattadvibhAgAI addhamaMDalassa jAI caMde uttarAe bhAgAta pavisamANe cAra For Parts Only ~ 480~ wor Page #482 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [1] dIpa anukrama [113] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [13], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJa sivRttiH // 237 // carati, taMjahA-taIe addhamaMdale paMcame amaMDale sattame amaMDale navame amaMDale ekkArasame amaMDale terasame addhamaMDale pannarasamaMDalassa terasa sattaTTibhAgAI, etAI khalu tAI cha addhamaMDalAI terasa ya sattaTThi ( mala0) 2 bhAgAI amaMDalasa jAI caMde uttarAte bhAgAte pavisamANe cAraM carati, etAvayA ca paDhame caMdAyaNe samatte bhavati, tA Nakkhase addhamAse no caMde adamAse no cande addhamAse Nakkhatte adamAse, tA nakkhattAo addhamAsAto te caMde caMdeNaM addhamAseNaM kimadhiyaM carati 1, evaM aDamaMDalaM carati cattAri ya sattadvibhAgAI akarma| Dalarasa sattadvibhAgaM ekatIsAe chettA Nava bhAgAI, tA dobAyaNagate caMde puracchimAte bhAgAte NikkhamamANe sacauppaNNAI jAI caMde parassa citraM paDicarati sapta terasakAI jAI caMde appaNA ciNNaM carati, tA docAyaNagate caMde pacatthimAe bhAgAe nikkhamamANe cauppaNNAI jAI caMde parassa ciSNaM paDicarati cha terasagAI caMde appaNo ciNNaM pacicarati avaragAI khalu dube terasagAI jAI caMde keNai asamannagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati, katarAI khalu tAI duve terasagAI jAI caMde keNaha asAmaNNagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati 1, imAI khalu tAI duve terasagAI jAI caMdo keNaha asAmaNNagAI sayameva pavidvittA 2 cAraM carati saGghabhaMtare caiva maMDale saGghavAhire caiva maMDale, eyANi khalu tANi dube terasagAI jAeM caMde keNai jAva cAraM caraha, etAvatA doce caMdAyaNe samatte bhavati, tA Nakkhatte mAse no caMde mAse caMde mAse No Nakkhate mAse, tA pakkhatAte mAsAe caMdeNaM mAseNaM kimadhiyaM carati 1, tA do addhamaMhalAI carati aTTa pa sattaTThibhAgAI Jin Eucator For Plata Lise Only ~ 481~ 13 prAbhRte candrAyanama NDalacAraH sU 81 // 237|| Page #483 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] 462525-25% dIpa anukrama [113] addhamaMDalassa sattavibhAgaM ca ekatIsadhA chettA aTThArasa bhAgAI, tA taccAyaNagate caMde paJcasthimAte bhAgAe paSisamANe pAhirANatarassa pacatdhimillarasa acamaMDalassa ItAlIsaM sattavibhAgAI jAI caMde appaNo parassaXI pacipaNaM pahicarati, terasa satsadvibhAgAiM jAI caMde parassa cipaNaM paDicarati, terasa sattavibhAgAI caMde appajo parassa cipaNaM paDicarati, etAvayAva bAhirANaMtare paJcasthimille addhamaMDale sammatte bhavati, tacAyaNagate / caMde puracchimAe bhAgAe pavisamANe bAhiratacassa puracchimillassa amaMDalassa ItAlIsaM sattavibhAgAI jAI caMde appaNo parassa ciNaM paDiyarati, terasa sattadvibhAgAI jAI caMde parassa ciNaM pahicarati, terasa sattavibhAgAiM jAI caMde appaNo parassa pa cipaNaM paDiyarati, etAvatAva bAhiratace puracchimille addhamaMDale sammatte bhavati, tA tacAyaNagate caMde pazcasthimAte bhAgAte pavisamANe mAhiracautthassa pacasthimillassa addhamaM-| ulassa arasasaTibhAgAI sattavibhAgaM ca ekatIsadhA chetsA aTThArasa bhAgAI jAI caMde appaNo parassa ya[// cipaNaM pahiyarati, etAvatAca bAhiracautthapacatdhimille anamaMDale sammatte bhavada / evaM khalu caMdeNaM mAseNaM caMde terasa cappaNNagAI duve terasagAI jAI caMde parassa cipaNaM paDicarati, terasa 2 gAI jAI caMde appaNo |cipaNaM pariyarati, duSe ItAlIsagAI aTTa sattavibhAgAI sattavibhAgaM ca ekatIsadhA aittA aTThArasabhAgAI |jAI caMde appaNo parassa ya ciNaM pahicarati, avarAI khalu duve terasagAI jAI caMde keNai assAmannagAI * ~ 482~ Page #484 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata (mala0) sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] sUryagraja- sayameva pavidvittA 2 cAraM carati, icceso caMdamAso'bhigamaNaNikkhamaNahiNiyuDDiaNavahitasaMThANasaMThitIvi- 13prAbhRte tivRttiH18|uvaNagiDhipatte rUvI caMde deve 2 Ahiteti vadejjA (sUtra 81) // // terasamaM pAhuDaM samattaM // candrAyanama | 'tA caMdeNa adamAseNa'mityAdi tA iti' pUrvavat cAndreNa arddhamAsena prAguktasvarUpeNa candraH kati maNDalAni NNDalacA carati !, bhagavAnAha-'tA coise'tyAdi caturdaza sacaturbhAgamaNDalAni-paJcadazasya maNDalasya caturbhAgasahitAni maNDa-IN sU81 // 238 // lAni carati, ekaM ca caturviMzazatabhAgaM maNDalasya, kimuktaM bhavati ?-paripUrNAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDa-18 laspa caturbhAga-caturviMzatyadhikazatasatkai katriMzadbhAgapramANamekaM ca caturvizazatabhAgaM maNDalasya, sarvasajhapayA dvAtriMzata paJcadazasya maNDalasya caturvizatyadhikazatabhAgAn caratIti, kathametadavasIyate iti cet , ucyate, trairAzikavalAta, tathAhi-15 yadi caturvizatyadhikena parvazatena saptadazA zatAnyaSTapazyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena parvaNA kiM labhyate / rAzitrayasthApanA 124 / 1768 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzirguNyate sa ca tAvAneva jAtaH, tatrAyena rAzinA || bhAgaharaNaM labdhAzcaturdaza zeSAstiSThanti dvAtriMzat 14134 tatra chedyacchedakarAzyokeinApavarttanA kriyate, tata idamAga-12 acchati-catardaza maNDalAni pazcadazasya maNDalasya SoDaza dvApaSTibhAgAH 14 / ukta caitadanyatrApi-"coisa ya maMDalAI visahibhAgA ya solasa havijjA / mAsaddheNa uDubaI ettiyamittaM carai khittaM ||1||"taa AiyeNa'mityAdi, AdityenArddhamAsena candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha-'tA solase'tyAdi, SoDaza maNDalAni carati, poDazamaNDala cArIcI // 238 // 4 tadA apare khalu dve aSTake-caturviMzatyadhikazatasatkabhAgASTakapramANe ye kenApyasAmAnye-kenApyanAcIrNapUrve candraH svayameva | / ~483~ Page #485 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] pravizya cAraM carati, kayarAI khallu'duve ityAdi praznasUtra sugarma, bhagavAnAha-imAI khallu'ete khalu dve aSTake ye kenApyanA-1 cIrNapUrve candraH svayameva pravizya cAraM carati, tadyathA-sarvAbhyantarAmaNDalAdahinikAmannevAmAvAsyAnte ekamaSTakaM kenApyasanAcIrNa candraH pravizva cAra carati, sarvavAhyAt maNDalAdabhyantaraM pravizanneva paurNamAsyante dvitIyamaSTakaM kenApyanAcINa | candraH pravizya cAraM carati, 'epAI khalu duve adagAI ityAdi upasaMhAravAkyaM sugama, iha paramArthato dvau candrI ekena cAndreNArddhamAsena caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzataM caturviMzatyadhikazatabhAgAna bhramaNena pUrayataH paraM lokarUDhyA vyaktibhedamanapekSya jAtibhedameva kevalamAzritya candrazcaturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzataM caturviMzatyadhikazatabhAgAn caratItyukaM / adhunA ekazcandramA ekasminnayane kati arddhamaNDalAni dakSiNabhAge katyucarabhAge camyA pUrayatIti pratipipAdayiSubhaMgavAnAha-'tA paDhamAyaNagae caMde'ityAdi, tA iti pUrvavat, prathamAyana-IN gate-prathamamayanaM praviSTe candre dakSiNasmAdAgAdabhyantaraM pravizati sapta arddhamaNDalAni bhavanti yAni candro dakSiNasmAd / bhAgAdabhyantaraM pravizanAkamya cAra carati, kayarAiM khalu ityAdi, praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha'imAI khalu'ityAdi imAni khalu saptArddhamaNDalAni yAni candro dakSiNamAbhAgAdabhyantaraM pravizannAkramya cAraM carati, tathathA-dvitIyamaddhamaNDalamityAdi, sugama, navaramiyamatra bhAvanA-sarvabAhye paJcadaze maNDale paribhramaNena pUraNamadhikRtya paripUrNe pAzcAtyayugaparisamAptirbhavati, tato'parayugaprathamAyanapravRttI prathame'horAtre ekazcandramA dakSiNabhAgAdabhyantaraM pravizana dvitIyamaNDalamAkramba cAra carati, sa ca pAzcAtyayugaparisamAptidivase uttarasyAM dizi cAraM carati-cAraM caritavAn sa veditavyaH, tataH sa / OCTOCAKC RELIGunintentTATASE ~484~ Page #486 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata dAcAraH sutrAMka [81] sUryaprajJa-12 tasmAt dvitIyAt maNDalAt zanaiH zanairabhyantaraM pravizan dvitIye'horAtre uttarasyAM dizi sarvabAhyAnmaNDalAdabhyantaraM 13 prAbhUte tRtIyamarddhamaNDalamAkramya cAra carati, tRtIye ahorAtre dakSiNasyAM dizi caturthamarddhamaNDala caturthe ahorAtre uttarasyAM candrAyanama (mala0) dizi paJcamamarddhamaNDalaM paJcame ahorAtre dakSiNasyAM dizi SaSThamarddhamaNDalaM paThe ahorAtra uttarasyAM dizi saptamamarddhamaNDala // 239 // saptame ahorAtre dakSiNasyAM dizi aSTamamarddhamaNDalamaSTame'horAtra uttarasyAM dizi navamamarddhabhaNDalaM navame ahorAtre dakSi-11 praNayAM dizi dazamamImaNDalaM dazame ahorAtre uttarasyAM dizi ekAdazamamarddhamaNDalamekAdaze ahorAtre dakSiNasyAM dizi dvAdazamabramaNDalaM dvAdaze ahorAtre uttarasyAM dizi trayodazamarddhamaNDalaM trayodaze'horAne dakSiNasyAM dizi caturdazamarjamaNDalaM caturdaze ahorAtre uttarasyAM dizi paJcadazasyArddhamaNDalasya trayodazasakSaSaSTibhAgAnAkramya cAraM parati, etAvatA ca kAlena candrasyAyanaM parisamAptaM / candrAyanaM hi nakSatrArddhamAsapramANaM, tena ca nakSatrArddhamAsena candradhAre sAmAnyatastra-16 yodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgA labhyante, tathAhi-yadi caturviMzadadhikenAyanazatena | saptadaza zatAnyaSTaSaSTisahitAni maNDalAno labhyante tata ekenAyanena kiM labhAmahe / , rAzitrayasthApanA 134 // 1768 / 1 / 4 atrAmtyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzi Nyate jAtaH sa tAvAneva tatastasyAyena rAzinA dhatuliMdAdadhikazAtarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAstrayodaza zeSAstiSThanti SaDviMzatiH tatra chedyacchedakarAzyokeinApavartanA lamdhAstrayodazA saptapaSTibhAgA| iti, uktaM ca-"terasa ya maMDalANi ya terasa sattahi ceva bhAgA ya / ayaNeNa caraha somo nakkhatteNaddhamAseNe // 1 // " etaca sAmAnyata ukta, vizeSacintAyAM tvekasya candramaso yugasya prathame ayane yathoktena prakAreNa dakSiNabhAgAdabhyantaraM RESOMOM dIpa anukrama [113] ~485~ Page #487 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] mA praveze dvitIyAdInyekAntaritAni caturdazaparyantAni saptAmaNDalAni labhyante, uttarabhAgAdabhyantarapravezo tRtIyAdInye kAntaritAni trayodazaparyantAni paTU paripUrNAnyarddhamaNDalAni saptamasya tu paJcadazamaNDalagatasyArddhamaNDalasya trayodaza sapta-[ prASTibhAgAH, etAvatA ca yadvakSyati uttarabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM 'taIe addhamaMDale'ityAdi sUtraM tadapi bhAvitameva, sammati dakSiNabhAgAdabhyantarapraveze yAni saptArdhamaNDalAnyuktAni tadupasaMhAramAha-eyAI'ityAdi sugarma / adhunA tasyaiva candramasastasminneva prathame'yane uttarabhAgAdabhyantarapraveze yAvantyarddhamaNDalAni bhavanti tAvanti vivakSurAha-tA paramAya-18 Nagae'ityAdi, tA iti pUrvavat, prathamAyanagate-yugasyAdau prathamamayanaM praviSTe candre uttarabhAgAdabhyantaraM pravizati pada arddhamaNDalAni bhavanti saptamasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgA yAni candra uttarabhAgAdabhyantaraM pravizan | Akramya cAraM carati, 'kayarAI khalu'ityAdi praznasUtra sugama 'imAI khalu' ityAdi nirvacanasUtra etacca prAgeSa bhAvitaM, 'eyAI khalu'ityAdi, nigamanavAkyaM nigadasiddhaM, 'etAvatA ityAdi etAvatA kAlena prathamaM candrasyAyanaM samAptaM bhavati, etadapi prAmbhAvitaM, tadevaM pAzcAtyayugaparisamApticaramadivase ya uttarasyAM dizi cAraM caritavAn tasyAbhinavayugapakSe prathameM'yane yAvanti dakSiNabhAgAdabhyantarapraveze'rddhamaNDalAni yAvanti cottarabhAgAdabhyantarapraveze'rdhamaNDalAni tApanti sAkSA-12 |duktAni, etadanusAreNa dvitIyasyApi candramasastasminneva prathame candrAyaNe'rddhamaNDalAni vaktavyAni, tAni caivam sa pAzca-| tyayugaparisamApticaramadivase dakSiNadigbhAge sarvabAhyamaNDale cAra carisvA abhinavasya yugasya prathame'yane prathame'horAtre | uttarasyAM dizi dvitIyamarddhamaNDalaM pravizya cAraM carati, dvitIye'horAne dakSiNasyAM dizi sarvabAhyAt tRtIyamarddhamaNDala FaPranaamvam ucom ~486~ Page #488 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] sUryaprajJa- pavizya cAraM carati tRtIye'horAtre uttarasyAM dizi caturthamarddhamaNDalamityAdi prAguktAnusAreNa sakalamapi vaktavyaM, tadeva-||13prAbhate ptivRtti &Amasya candramasaH prathame'yane uttarabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM dvitIyAdInyekAntaritAni caturdazaparyantAni saptAIma- candrAyanama (mala.) NDalAni bhavanti, dakSiNabhAgAdabhyantarapravezacintAyAM tRtIyAdInyekAntaritAni trayodazaparyantAni SaT arddhamaNDalAni / maNDalacAraH sU81 // 24 // bhavanti, paJcadazasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH, evaM ca sati yAvAn candrasyAmAsastAvAn nakSatrasyArddha-18 mAso na bhavanti, kintu tato nyUna iti sAmarthyAt draSTavya, tathA cAhatA nakkha se ityAdi, yadyevamekasminnayane nakSa-| trArddhamAsarUpe sAmAnyatazcandramasastrayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAH 'tA'iti tato nAkSatro'rddhamAsazcAndro'rdhamAso na bhavati, cAndre'rddhamAse caturdazAnAM maNDalAnAM paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzatazcatuliviMzatyadhikazatabhAgAnAM prApyamANatvAt , iha nAkSatro'rdhamAsazcAndro'rdhamAso na bhavatItyuktau nAkSatro'rdhamAsazcAndro'rdha12mAso na bhavati, yastu cAndro'rdhamAsaH sa kadAcit nAkSatro'pyamAsaH syAt , yathA 'paramANurapradeza' ityuktI paramA-17 gurapradeza evaM yastu apradezaH sa paramANurapi bhavatyaparamANuzca kSetrapradezAdiriti zaGkA syAt tatastadapanodArthamAha-cAndrodamAso nAkSatro'rdhamAso na bhavati, evamukke bhagavAn gautamo nAkSatrArddhamAsacAndrArddhamAsayovizeSaparijJAnArthamAha-'tA nakSattAo addhamAsAo'ityAdi, 'tA' iti pUrvavat, nAkSatrAt arddhamAsAta te-taya matena bhagavan / candrazcAndre-18 // 24 // KNArddhamAsena kimadhikaM carati !, bhagavAnAha-tA ega'mityAdi, ekamarddhamaNDalaM dvitIyasya cArddhamaNDalasya caturaH saptapa-18" TibhAgAnekasya ca saptapaSTibhAgasya ekatriMzaddhA vibhaktasya satkAn naya bhAgAnadhikaM carati, kathametadavasIyate iti cet !, 16 SAREnaturinamaany ~ 487~ Page #489 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [13], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-], --------- ------ mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] ucyate, trairAzikavalAt, tathAhi-yadi catuvizatyadhikena tena saptadaza zatAni aSTapazyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena paNA kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA 124 / 1768 // 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNyate jAtaH sa tAbAneva tata Adhena caturviMzatyadhikazatarUpeNa rAzinA bhAgaharaNaM ThevacchedakarAzyozcatuSkenApavartanA labdhAni catu-14 PAIza maNDalAni aSTI ca ekatriMzad bhAgAH, etasmAnakSatrArddhamAsagamyaM kSetraM trayodaza maNDalAni ekasya ca maNDalasya prayo-11 4 daza saptapaSTibhAgA ityevaMpramANaM zodhyate, tatra caturdazabhyastrayodaza maNDalAni zuddhAni ekamavaziSTa sampratyaSTabhya ekatriM bhAgebhyakhayodaza saptapaSTibhAgAH zodhyAH, tatra saptapaSTiraSTabhiguNitA jAtAni paJca zatAni patriMzadadhikAni 536 / / ekatriMzatA trayodaza guNitA jAtAni catvAri zatAni vyuttarANi 403 etAni paJcabhyaH zatebhyaH patriMzadadhikebhyaH / zodhyante sthitaM zepaM trayastriMzadadhika zataM 133 tata etat saptaSaSTibhAgAnayanArtha saptaSaSpA guNyate jAtAni nabAzItiH / zatAnyekAdazAdhikAni 8911 chedarAzimaula ekatriMzat sA saptapazyA guNyate jAte ve sahasre saptasaptatyadhike 2077 jAtAbhyAM bhAgo hiyate labdhAzcatvAraH saptaSaSTibhAgAH zeSANi tiSThanti paT zatAni vyuttarANi 603 tatazchedyacchedakarAzyoH saptapazyA'pavartanA jAtA upari nava adhastAdekatriMzat labdhA ekasya ca saptapaSTibhAgasya nava ekatriMzacchedakRtA bhAgA: ukkaM ca-"egaM ca maMDala maMDalassa sattadvibhAga cattAri / naba ceva cuNiyAto igatIsakaraNa cheeNa // 1 // " iha bhAvanAMnA kurvatA maNDalaM maNDalamiti yaduktaM tatsAmAnyato granthAntare yA prasiddhA bhAvanA taduparodhAdavaseyaM, paramArthataH punararba-12 maNDalamavasAtavyaM, tato na kazcit sUtrabhAvanikayovirodhaH, tadevamekacandrAyaNavaktavyatokkA, sampati dvitIyacandrAya-14 ~ 488~ Page #490 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [13], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-], ---------- ------ mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: % sUryamajJa- bhivRttiH (mala.) prata C-2-% sutrAMka sAsU81 // 24 // [81] dIpa anukrama [113] RACIACOBC-SCANCPSC- vaktavyatAbhidhIyate, tatra yaH prathame candrAyaNe dakSiNabhAgAdabhyantaraM pravizan saptArddhamaNDalAni uttarabhAgAdabhyantaraM pravi- 13mAbhRte zan SaT arddhamaNDalAni saptamasya cAImaNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAn caritavAn tamadhikRtya dvitIyAyanabhAvanA ra candrAyana kriyate, tatrAyanasya maNDalakSetraparimANaM trayodaza arddhamaNDalAni caturdazasya cArddhamaNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH, tatra paDalacAra prAktanamayanamuttarasyAM dizi sarvAbhyantare maNDale trayodaza saptapaSTibhAgaparyante parisamApta, tadanantaraM dvitIyAyanapraveze catuHpaJcAzatA saptapaSTibhAgaH sarvAbhyantaraM maNDala parisamApya tato dvitIye maNDale cAra carati, tatra prayodazabhAgaparyante / ekamaddhamaNDalaM dvitIyasyAyanasya parisamApta, dvitIyamarddhamaNDalamuttarasyAM sarvAbhyantarAttRtIye arddhamaNDale trayodazabhAgaparyante tRtIyamarddhamaNDala dakSiNasyAM dizi caturthe'rddhamaNDale caturdhamarddhamaNDalamuttarasyAM dizi parame'rddhamaNDale pazcamamaddhe-12 maNDala dakSiNasyAM dizi SaSThe arddhamaNDale SaSThamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi saptame'rddhamaNDale saptamamabramaNDalaM dakSiNayAM: dizi aSTame'rddhamaNDale'STamamarddhamaNDalaM uttarasyAM dizi navame arddhamaNDale navamamarddhamaNDalaM dakSiNasyAM dizi dazame arddhamaNDale dazamamaImaNDalaM uttarasyAM dizi ekAdaze'rddhamaNDale ekAdazamarddhamaNDalaM dakSiNasyAM dizi dvAdaze arddhamaNDale dvAdazamaddhamaNDalaM uttarasyAM dizi trayodaze arddhamaNDale trayodazamarddhamaNDalaM dakSiNasyAM dizi caturdaze'rddhamaNDale caturdaza marddhamaNDalaM taca trayodazabhAgaparyante parisamApta, tadanantaraM trayodaza saptapaSTibhAgAna anyAn carati, etAyatA dvitIya-INTan 4Amavana parisamApta, caturdaze ca maNDale saGkAntaH san prathamakSaNAya sarvabAhyamaNDalAbhimukhaM cAraM carati, tataH paramArthataH katipayabhAgAtikrame pazcadaza eva sarvavAhyamaNDale veditavyaH, tadevamasminnayane pUrvabhAgena dvitIyAdInyekAntaritAni | ~ 489~ Page #491 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: - prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] caturdazaparyantAni saptAddhamaNDalAni cIrNAni, pazcimabhAge ca tRtIyAdInyekAntaritAni trayodazaparyantAni paDImaNDa-18 lAni, tantra pUrvabhAge pazcimabhAge vA yat pratimaNDalaM svayaM cIrNamanyacIrNa vA carati tannirUpayati-tA doccaaynnge| 18| ityAdi, tA iti pUrvavat dvitIyAyanagate candre paurastyAt bhAgAnniSkAmati, kimuktaM bhavati ?-paurastye bhAge cAra carati, sapta catuHpaJcAzatkAni bhavanti yAni candraH parasveti tRtIyArthe SaSThI pareNa sUryAdinA cIrNAni praticarati, sapta 18ca trayodazakAni bhavanti yAni candra Atmanaiva cIrNAni praticarati, iyamana bhAvanA-meroH pUrvasyAM dizi yo bhaagH| sa pUrvabhAgo yazcAparasyAM dizi sa pazcimabhAgaH, tatra pUrvabhAge saptasvapi dvitIyAdivekAntariteSu caturdazaparyanteSu saptapa-121 STibhAgapravibhakteSu pratyeka catuHpaJcAzataM saptapaSTibhAgAn candraH pareNa sUryAdinA cIrNona praticarati, trayodaza trayodazA, saptapaSThibhAgAna svayaMcIrNAniti, 'tA docAyaNagae'ityAdi, tasminneya candramasi dvitIyAyanagate pazcimabhAgAniSkA mati-pazcimabhAge cAraM carati, paTu catuHpaJcAzatkAni bhavanti yAni candraH 'parasmeti pareNa sUryAdinA cIrNAni praticirati, SaT trayodazakAni yAni candraH svayaMcIrNAni praticarati, atrApIya bhAvanA-pazcime bhAge SaTsvapi tRtIyAdive kAntariteSu prayodazaparyanteSu arbamaNDaleSu saptapaSTibhAgapravibhakteSu pratyeka catuHpaJcAzataM catuHpaJcAzataM - saptapaSTibhAgAna para cIrNAn carati, trayodaza saptapaSTibhAgAna svayaMcINAniti, 'abarAI khalu duve'ityAdi, apare khalu trayodazake 181 tasminnayane to ye candraH phenAdhyasAmAnye-kenApyanAcIrNapUrve svayameva pravizya cAraM carati, 'kayarAI khalu'ityAdi [praznasUtraM sugama, imAI khallu' ityAdi nirvacanavAkyame tad, etacca prAyo nigadasiddham , navaramekaM yat trayodazakaM sarvAbhya 6--05 ~ 490~ Page #492 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] sUryaprajJa- KAntare maNDale tat pAzcAtyAyanagatatrayodazakAdUI veditavyaM, tasyaiva sambhavAspadatvAt , dvitIyaM saryabAhye maNDale taya vivRttiH paryantayatti pratipattavyaM, 'eyAI khalu tANi ityAdi nigamanavAkyaM sugama, tadevamekaM candramasamadhikRtya dvitIyAyana candrAyanama (mala0) vaktavyatoktA, etadanusAreNa ca dvitIyamapi candramasamadhikRtya dvitIyAyanavaktavyatA bhAvanIyA, evaM tasya pazcimabhAgeSTalacAra sapta catuHpaJcAzatkAni paracIrNAcaraNIyAni sapta trayodazakAni svayaMcIrNAcaraNIyAni vaktavyAni, pUrvabhAge paTU catuHpazcA- sU81 // 242|| zatkAni paracIrNAcaraNIyAni paTU trayodazakAni svayaMcIrNapraticaraNIyAni, 'etAvatA ityAdi, etAvatA kAlena dvitIya candrAyaNaM samAptaM bhavati, 'tA nakkhatte tyAdi, yavaM dvitIyamapyayanametAvatpramANaM tA iti-tato nAkSatro mAso na cAndro mAso bhavati nApi cAndro mAso nAkSatro mAsaH, samprati nakSatramAsAt kiyatA candramAso'dhika iti jijJAsuH | panaM karoti-tA nakvattAo mAsAo'ityAdi, tA iti-tatra nAkSAtrAt mAsAt candraH candreNa mAsena kimadhika carati 1, evaM prakSe kRte bhagavAnAha-'tA do addhamaMDalAI ityAdi, dve arddhamaNDale tRtIyasthArjumaNDalasyASTI saptapaSTi*bhAgAn ekaM ca saptapaSTibhAgamekatriMzaddhA chittvA tasya satkAnaSTAdaza bhAgAna adhikaM carati, etaca prAguktamekAyane'dhi-12 | kamekamaNDalamityAdi dviguNaM kRtvA paribhASanIyaM, sampati yAvatA candramAsaH paripUrNo bhavati tAvanmAvatRtIyAyanayaktavyatAmAha-'tAtacAyaNagae caMde'ityAdi, iha dvitIyAyanaparyante caturdaze'rddhamaNDale paDviMzatisamAsaptapaSTibhAgamAtramAkrAntaM, tacca paramArthataH paJcadazamImaNDalaM veditavyaM, bahu tadabhimukhaM gatatvAt , tadanantaraM nIlavatparvatapradeze sAkSAt // 242 / / pAkhadazamImaNDalaM praviSTastatpraviSTazca prathamakSaNAdUcaM sarvabAhyAnantarAtinadvitIyamaNDalAbhimukhaM carati, tatastasminneva ! SHAREnicatininaima ~491~ Page #493 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [13], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-1, ---------- ------ mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sutrAMka [81] dIpa anukrama [113] sarvabAhyAnantare'ktine dvitIyamaNDale cAraM caran vivakSitaH, tato'dhikRtasUtropanipAtaH, tRtIyAyanagate candre pazcime || TrabhAge pravizati bAhyAnantarasyArvAgbhAgavartinaH pAzcAtyasyArddhamaNDalasya ekacatvAriMzat saptapaSTibhAgAste vartante yAna candraH AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati trayodaza ca saptapaSTibhAgAste yAn candraH pareNaiva cIrNAn praticarati anye | ca trayodaza saptapaSTibhAgAste yAn candraH svayaM pareNa ca cIrNAn praticarati, etAvatA paribhramaNena bAdyAnantaramA tanaM 5 dUpAzcAtyamarddhamaNDalaM parisamAptaM bhavati, tadanantaraM ca tasminneva tRtIyAyanagate candre paurastyabhAge pravizati sarvabAhyAda kinasya tRtIyasya paurastyArddhamaNDalasya ekacatvAriMzat saptaSaSTibhAgA yAn candra AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati, tataH paramanye te trayodaza bhAgA yAn candraH pareNaiva cIrNAn praticarati, anye ca te trayodaza bhAgA thAn candra AtmanA pareNa ca vIrNAn praticarati, etAvatA saryavAhyAnmaNDalAdAktanaM tRtIyaM paurastyamarcamaNDalaM parisamAptaM bhavati, saptapa-IR Terapi bhAgAnAM paripUrNatayA jAtatvAt , 'tA'ityAdi, tatastasminneva tRtIyAyanagate candre pazcime bhAge pravizati sarva bAhyAnmaNDalAdAkanasya caturthasya pAkSAtyasvArddhamaNDalasyApTau saptaSaSTibhAgA eka ca saptapaSTibhAgamekatriMzaddhA chittvA tasya | 4 pUsatkA aSTAdaza bhAgAste vartante yAn candra AtmanA pareNa ca cIrNAn praticarati, etAvatA ca paribhramaNena cAndro mAsaH paripUrNo jAtaH / samprati pUrvoktameva smarayana candramAsagatamupasaMhAramAha-evaM khalu caMdeNaM mAseNa'mityAdi, evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitaM cAndreNa mAsena candre trayodaza catuSpazcAzatkAni jAtAni dve ca trayodazake yAni candraH pareNaiva cIrNAni praticarati, vartamAnakAlanirdezaH sakalakAlayugasya prathame cAndre mAse evameva draSTavyamiti jJApanArthaH, ~492~ Page #494 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [13], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [81] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUthamajJa-mAra prata ptivRttiH (mala0) sutrAMka // 243|| [81] dIpa anukrama [113] tatra trayodazApi catuHpaJcAzarakAni dvitIye'yane, tatrApi sapta catuHpaJcAzatkAni pUrvabhAge SaT pAzcAtye bhAge, ye ca dve trayo- 13 mAbhUtedazake te dvitIyasyAyanasyopari candramAsAvadherAka draSTavye, tatraika trayodazaka sarvavAhyAdavAkkane dvitIye pAzcAtye'ddha- candrAyanama maNDale dvitIya paurastye tRtIye'rghamaNDale, tathA 'terase'tyAdi, trayodaza trayodazakAni yAni candra Atmanaiva cIrNAni maNDalacAraH praticarati, etAni ca sarvANyapi dvitIye'yane beditavyAni, tatrApi sapta pUrvabhAge SaT pazcimabhAge, tathA 'duce'ityAdi, de sU 81 ekacatvAriMzatke dve ca trayodazake aSTI saptapaSTibhAgA eka ca saptapaSTibhAgamekatriMzadA chittvA tasya sakA aSTAdaza | bhAgA yAnyetAni candra AtmanA pareNa ca cIrNAni praticarati, tantra ekamekacatvAriMzatkamekaM ca trayodazakaM dvitIyAyanopari sarvabAhyAta maNDalAdatane dvitIye pAzcAtye'rddhamaNDale dvitIyamekacatvAriMzatka dvitIyaM ca prayodazakaM sarvapAhyAt / maNDalAdatine tRtIye paurastye zeSa pAzcAtye sarvacAhyAdatine caturthe'rddhamaNDale, adhunopsNhaarmaah-icesaa'ityaadi| ityepA candramasaH saMsthitiriti yogaH, kiMviziSTetyAha-'abhigamananiSkramaNabRddhinivRddhAnabasthitasaMsthAnA' abhigamanaMsarvavAdyAnmaNDalAdabhyantaraM pravezanaM, niSkramaNa-sarvAbhyantarAt maNDalAhirgamanaM vRddhi:-candramasaH prakaTatAyA upacayo| nivaddhiH-yathoktasvarUpavRddhAbhAvaH, etAbhiranavasthita-saMsthAnaM, abhigamananiSkramaNe adhikRtyAnavasthAnaM vRddhinivRddhI apekSya saMsthAna-AkAro yasyAH sA tathArUpA saMsthitiH, tathA paridRzyamAnacandravimAnasyAdhiSThAtA vikuryagaciprApto rUpI-rUpavAn atrAtizayane matvIyo'tizayarUpayAn candro deva AkhyAto natu paridRzyamAnavimAnamAtrazcandro deva // 24 // iti vadet svshissyebhyH|| // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM trayodazama-prAbhUtaM samApta -960-40-95-96 REaratinintamarohi atra trayodazaM prAbhRtaM parisamAptaM ~ 493~ Page #495 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) yy sUtrAMka [82] anukrama [114] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [14], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [82 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita... ..AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH tadevamuktaM trayodazaM prAbhRtaM samprati caturdazaM vaktavyaM, tasya cAyamarthAdhikAro yathA- 'kadA jyotsnA prabhUtA bhavatI 'ti tatastadviSayaM praznasUtramAha tAkatA ne dosiNA bahU Ahiteti vadekhA ?, tA dosiNApakkhe NaM dosiNA vaha Ahiteti vadejA, tA kahaM te dosiNApatrakhe dosiNA yaha Ahiteti vadejA ?, tA aMdhakArapakkhao NaM dosiNA bahU AhiyAti vadejA, tA kahaM te aMdhakArapakkhAno dosiNApakkhe dosiNA bahU AhitAti vadekhA ?, tA aMdhakAra| pakkhAto NaM dosiNApakkhaM ayamANe caMde casAri bAbAle muttasate chasAlIsaM ca bAvadvibhAge muhuttassa jAI caMde virajati, taM0-paDhamAe paDhamaM bhAgaM vidiyAe vidiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasaM bhAge, evaM khalu aMdhakArapakkhato dosiNApakkhe dosiNA yaha AhitAtivadejA, tA kevatiyA NaM dosiNApakkhe dosiNA bahU AhitAti vadejA ?, tA parittA asaMkhelA bhaagaa| tA katA te aMdhakAre yaha Ahiteti vadekhA ?, tA aMdhayArapavastre NaM bahU aMdhakAre AhitAti vadejA, tA kahaM te aMdhakArapakkhe aMdhakAre bahU AhitAti vadekhA ?, tA dosiNApakkhAto aMdhakArapakkhe aMdhakAre yaha Ahiteti vadekhA, tA kaha te dosiNApakkhAto aMdhakArapakve aMdhakAre bahU AhitAti vadejjA ?, tA dosiNApakkhAto NaM aMdhakArapakvaM ayamANe caMde cattAri bAtAle muhusasate bApAlIsaM ca bAvadvibhAge muhuttassa jAI caMde rajati, saM0-paDhamAe paDhamaM bhAgaM vidiyAe vidiyaM bhAgaM jAva paNNarasIe paNNarasamaM bhAgaM, evaM khalu dosiNApakkhAto aMdhakArapakkhe aMdhakAre bahU For Para Lise Only atha caturddazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 494 ~ Page #496 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [14], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [82] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: pThivRttiH prata sUtrAMka [82] sU82 dIpa AhitAti bavejA, tA kevatieNaM aMdhakArapakkhe aMdhakAre ghara AhiyAti vadevA ? parittA asaMkhelyA bhaagaa|| 14 pAbhUte (sUtraM 82)| codasamaM pAhuDaM samataM // jyotsvAndha (malAla 'tA kayA te dosiNA'ityAdi, tA iti pUrvavat 'kadA'kasmin kAle bhagavana ! tvayA jyotsnA prabhUtA AkhyAtA kArabahutvaM iti vadeta !, bhagavAnAha'lA dosiNe'tyAdi, tA iti pUrvavat, jyotsnApakSe jyotsnA bahurAkhyAtA iti vadet / // 24 // "patA kahate'ityAdi, tA iti prAgvat , kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA jyotsnA bahurAkhyAtA iti vadet ?, bhaga-1 vAnAha-'tA aMdhakAralyAdi, sugarma, punarapitA kahate'ityAdi praznasUtraM nigadasiddhaM, nirvAcanamAha-'tA aMdhakArapa kkhAto'ityAdi, sugarma, punarapi 'tA kahaM te ityAdi praznasUtra, nirvacanamAha-'tA aMdhakArapakvAo'ityAdi, tA 4 iti pUrvapat , andhakArapakSAt jyotsnApakSamayamAnazcandrazcatvAri muhurtazatAni dvAcatvAriMzAni-dvicatvAriMzadadhikAni SaTcatvAriMzataM ca dvApaSTibhAgAna muhUrttasya yAvat jyotsnA nirantara pravarddhate, tathA cAha-yAni yAvat candro viranyate-11 zanaiH zanai rAhuvimAnenAnAvRtasvarUpo bhavati, muhUrttasayAgaNitabhAvanA pAgyakarttavyA, kathamanAvRto bhavatItyata AhatadyathA-prathamAyAM pratipallakSaNAyAM tithau prathamaM paJcadarza dvApaSTibhAgasatkabhAgacatuSTayapramANaM yAvadanAvRto bhavati, dvitIyasyAM tithau dvitIya bhAgaM yAvat evaM tAvad draSTavyaM yAvatpaJcadazyAM paJcadazamapi bhAgaM yAvadanAvRto bhavati, sarvAtmanA | M 244 // rAhuvimAnenAnAvato bhavatIti bhAvaH, upasaMhAramAha-evaM khalu'ityAdi, tata evaM-uktena prakAreNa khalu-nizcitamandha-| kArapakSAt jyotsnApale gyorakSA bahurAkhyAtA iti vadeva, iyamatra bhAvanA-ii zuklapakSe yathA pratipatprathamakSaNAdArabhya anukrama [114] %A5 ~ 495~ Page #497 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [14], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [82] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [82] dIpa patimuhUrta yAvanmAtraM yAvanmAtraM zanaiH zanaizcandraH prakaTo bhavati tathA andhakArapakSe pratipatmathamakSaNAdArabhya pratimuhUrta | tAvanmAtraM tAvanmAnaM zanaiH zanaizcandra AvRta upajAyate, tata evaM sati yAvatyevAndhakArapakSe jyotsnA sAvatyeva zuklapakSe'pi prAptA, paraM zuklapakSe yA paJcadazyAM jyotsnA sA'dhakArapakSAdadhiketi aMdhakArapakSAt zuklapakSe jyotsnA prabhUtA AkhyAteti,15 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat, kiyatI jyotsnApakSe jyotsnA AkhyAtA iti vadet !, bhagavAnAha-parIttAHparimitAzca asoyA bhAgA nirvibhaagaaH| evamandhakArasUtrANyapyuktAnusAreNa bhAvanIyAni, navaramandhakArapakSemAvAsthAyAM yo'ndhakAraH sa jyotsnApakSAdadhika iti jyotsnApakSAdandhakArapakSe'ndhakAra prabhUta AkhyAta iti vadet // iti 81 iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM caturdazama-prAbhRtaM samApta tadevamukta caturdazaM prAbhRtaM, sampati paJcadazamArabhyate-tasya cAyamarthAdhikAro yathA'kaH zIghragatirbhagavan ! AkhyAta' iti tatastadviSayaM praznasUtramAhaMItA kaha ne sigghagatI vatthU Ahiteti SadenA ?, tA etesi NaM caMdimasUriyagahagaNanakkhattatArArUvANaM| caMdehito sare sigghagatI sUrahito gahA sigdhagatI gahehiMto gakkhattA sigghagatI Nakkhattehito tArA sigghagatI, sabappagatI caMdA sabasigghagatI tArA, tA egamegeNaM muhuseNaM caMde kevatiyAI bhaagstaaii| gacchati !, tAjaM jaM maMDalaM upasaMkamittA cAraM carati tassa 2 maMDalaparikkhevarasa sattarasa aDasahi anukrama [114] atra caturdazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha paJcadazaM prAbhRtaM Arabhyate ~496~ Page #498 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [3] dIpa anukrama [115] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. .. AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJativRttiH ( mala0 ) // 245 // Education International bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTThANautIsaterhi chesA, tA egamegeNaM muhuseNaM sUrie kevatiyA bhAgasayAI gacchati, tA jaM jaM maMDalaM uvasaMkamittA cAraM carati tassa 2 maMDalaparikkhevarasa aTThArasa tIse bhAgasate gacchati, maMDalaM satasahasseNaM aTTANautIsatehiM chettA, tA egamegeNaM muhuteNaM Nakkhatte kevatiyAI bhAgasatAI gacchati ?, tA jaM jaM maMDala uvasaMkamittA cAraM carati tassa 2 maMDalasma pariklevassa aTThArasa paNatIse bhAgasate gacchati, maMDalaM satasaharaseNaM aTThANautIsatehiM chettA / (sUtraM 83 ) 'tA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvayat kathaM bhagavan ! tvayA candrasUryAdikaM vastu zIghragati AkhyAtaM iti vadet 1 bhagavAnAha 'tA eesi NamityAdi, eteSAM candrasUryagrahanakSatratArakANAM paJcAnAM madhye candrebhyaH sUryAH zIghragataya, sUryebhyo'pi grahAH zIghragatayo grahebhyo'pi nakSatrANi zIghragatIni nakSatrebhyo'pi tArAH zIghragatayaH, ata evaiteSAM paJcAnAM madhye sarvAlpagatayaJcandrAH sarva zIghragatayastArAH / etasyaivArthasya savizeSaparijJAnAya praznaM karoti-'tA egamegeNamityAdi, tA iti pUrvavat ekaikena muhUrttena candraH kiyanti maNDalasya bhAgazatAni gacchati ?, bhagavAnAha - 'tAjaM jamityAdi, 4 yat yat maNDalamupasaGgamya candrazcAraM carati tasya tasya maNDalasya sambandhinaH parikSepasya paridheH saptadaza zatAnyaSTaSaSTyaOM dhikAni bhAgAnAM gacchati, maNDala - maNDaDa parikSepamekena zatasahasreNASTAnavatyA zatairiyA vibhajya, iyamatra bhAvanAiha prathamatazcandramaso maNDalakAlo nirUpaNIyaH tadanantaraM tadnusAreNa muhUrttagatiparimANaM paribhAvanIyaM tatra maNDalakAlanirUpaNArthamidaM trairAzika - yadi saptadazabhiH zatairaSTaSaSTyadhikaiH sakalayugavarttibhirarddha maNDalaira TAdaza zatAni triMzadadhikAni For Park Lise Only ~ 497~ 215 prAbhUte candrAdInAM gatitArata 4 bhyaM sU 83 // 245 // wor Page #499 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [3] dIpa anukrama [115] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [83] .. AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [15], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.... Education Internationa rAtrindivAnAM labhyante tato dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAM ekena maNDaleneti bhAvaH kati rAtrindivAni labhyante 1, rAzitrayasthApanA- 1768 / 1830 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyasya rAzerguNanaM, jAtAni patriMzatsahasrANi SaSTyadhikAni 36060, teSAmAdyena rAzinA bhAgaharaNaM, labdhe dve rAtrindive, zeSaM tiSThati caturviMzatyadhikaM zataM 124, tatraikekasmin rAtrindive triMzanmuhUrttA iti tasya triMzatA guNane jAtAni saptatriMzacchatAni viMzatyadhikAni 3720 teSAM saptadazabhiH zatairaSTaSaSTyadhikaiH bhAge hRte labdhau dvau muhatoM, tataH zeSacchedyarAzicchedakarAzyora ekenApavarttanA jAtabhchedyo rAzi strayoviMzatiH chedakarAzirde zate ekaviMzatyadhike, AgataM muharttasyaikaviMzatyadhikazatadvayabhAgAMstrayoviMzatiH, etAvatA | kAlena dve arddhamaNDale paripUrNa carati, kimuktaM bhavati ? - tAvatA kAlena paripUrNamekaM maNDalaM candrazcarati, tadevaM maNDalakAlaparijJAnaM kRtaM sAmpratametadanusAreNa muhUrttagatiparimANaM cintyate tatra ye dve rAtrindiye te muhUrttakaraNArthaM triMzatA guNyete, jAtAH SaSTirmuhUrttAH 60, tata uparitanau dvau muhUrtI prakSiptauM jAtA dvASaSTiH 62, epA savarNanArthaM dvAbhyAM zatAbhyAmekaviMzatyadhikAbhyAM guNyate guNayitvA coparitanA trayoviMzatiH kSipyate jAtAni trayodaza sahasrANi sapta zatAni | paJcaviMzatyadhikAni 13725, etat ekamaNDalakAlagata muhUrttasatkai kaviMzatyadhikazatadvayabhAgAnAM parimANaM, tatastrairAzikakammavisaro - yadi trayodazabhiH sahasraiH saptabhiH zataiH paJcaviMzatyadhikairekaviMzatyadhikazatadvayabhAgAnAM maNDalabhAgA eka | zatasahasramaSTAnavatiH zatAni labhyante tata ekena muhUrttena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA / 13725 / 109800 / 1 / / ihAdyo rAzirmuhUrttagataikaviMzatyadhikazatadvayabhAgarUpastataH savarNanArthamantyo rAzirekakalakSaNo dvAbhyAM zatAbhyAmekaviMza For Penal Use Only ~ 498~ wor Page #500 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyaprajJa prata sUtrAka [83] dIpa tyadhikAbhyAM guNyate, jAte dve zate ekaviMzatyadhika 221, tAbhyAM madhyo rAzirguNyate, jAte dve kovyI dvicatvAriMzallakSAmAbhRte tivRttiHlA paJcaSaSTiH sahannANyaSTau zatAni 24265800, teSAM trayodazabhiH sahasraH saptabhiH zataiH paJcaviMzatyadhikairbhAgo hiyate labdhAni candrAdInAM (mala0) saptadaza zatAni aSTapazyadhikAni 1768, etAvato bhAgAn yatra tatra yA maNDale candro muhUrtena gacchati, 'tA egame- gatitArata |gaNe'tyAdi, tA iti pUrvavat, ekaikena muhUrtena sUryaH kiyanti bhAgazatAni gacchati ?, bhagavAnAha-'tAjaM ja'mityAdi, mya sUda // 246 // yat yat maNDalamupasaGkagya sUryazcAraM carati tasya tasya maNDalasambandhinaH parikSepasya-paridheraSTAdaza bhAgazatAni triMzadamAdhikAni gacchati, maNDalaM zatasahasreNASTAnavatyA ca zataizchittvA, kathametadavasIyate iti cet, ucyate, trairAzikabalAt, tathAhi-yadi SaSTyA muhattareka zatasahanamaSTAnavatiH zatAni maNDalabhAgAnAM labhyante tata ekena muhUrtena kati bhAgAna labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 601109800 11 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyasya rAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva, 'ekena guNitaM tadeva bhavatIti vacanAt , tatastasyAyena rAzinA paSTilakSaNena bhAgo hiyate, labdhAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, etAvato bhAgAn maNDalasya sUrya ekaikena muhUrtena gacchati, 'tA egamegeNa mityAdi, |tA iti pUrvavat, ekaikena muhUtrtena kiyato bhAgAn maNDalasya nakSatraM gacchati / , bhagavAnAha-'tAja jamityAdi, yat yat AtmIyamAkAlapratiniyataM maNDalamupasaGkamya cAraM carati tasya tasyAtmIyasya maNDalasya sambandhinaH parikSepasya-pari-II 246 // | dheraSTAdaza bhAgazatAni paJcatriMzadadhikAni gacchati, maNDalaM zatasahasreNASTAnayatyA ca zataizchitvA, ihApi prathamato maNDalakAlo nirUpaNIyaH yatastadanusAreNaiva muhUrttagatiparimANabhAvanA, tantra maNDalakAlapramANacintAyAmidaM trairAzika anukrama [115] RECE ~ 499~ Page #501 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata RECOR sUtrAka [83] dIpa sAyadyaSTAdazabhiH zataiH paJcatriMzadadhikaH sakalayugabhAvibhirarddhamaNDalairaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni rAtrindivAnAM labhyante tato dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAM ekaikana paripUrNena maNDaleneti bhAvaH kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 1835 / 1830 // avAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAni patriMzacchatAni pazyadhikAni 3660 tata Ayena rAzinA 1835 / / |bhAgaharaNaM labdhamekaM rAtrindivaM 1 zeSANi tiSThantyaSTAdaza zatAni pazcaviMzatyadhikAni 1825, tato muhU nayanArthametAni | triMzatA guNyante, jAtAni catuHpaJcAzatsahasrANi sapta zatAni paJcAzadadhikAni 54750, tepAmaSTAdazabhiH zataiH pazcatriMzadadhirbhAge hute labdhA ekonatriMzanmuhUrtAH 22, tataH zeSacchedyacchedakarAzyoH paJcakenApavarttanA jAta uparitano rAziH trINi dAtAni saptottarANi 307 chedakarAzistrINi zatAni saptapazcAdhikAni 367, tata AgatamekaM rAtrindimekasya ca rAtrindivasya ekonatriMzanmuhUrttA ekasya ca muhUrtasya saptaSaSyadhikatrizatabhAgAnAM trINi zatAni saptotta rANi 1 // 29 // 34 // idAnImetadanusAreNa muhurtagatiparimANaM cintyate, tatra rAtrindiye triMzanmuhUrtAH 30 teSu uparitanA 13ekonatriMzanmuhUrtAH prakSipyante jAtA ekonaSaSTirmuhUrtAnA, tataH sA savarNanAtha tribhiH zataiH saptapazyadhikairguNyate, guNa-| yitvA coparitanAni trINi zatAni saptottarANi prakSipyante, jAtAnyekaviMzatiH sahasrANi nava zatAni pazyadhikAni | 21960, tatakharAzika-yadi muhUrttagatasaptapazyadhikatrizatabhAgAnAmekaviMzatyA sahaunayabhiH zataiH SaSpadhikairekaM zatasa-14 hasramaSTAnavatiH zatAni maNDalabhAgAnAM labhyate tata ekena muhUrtena kiM labhAmahe ?, raashitrysthaapnaa|21960|109800| 14 / atrAgho rAzirmuhurtagatasaptapazyadhikatrizatabhAgarUpastato'ntyo'pi rAzistribhiH zataiH saptaSaSpadhikaiguNyate jAtAni | anukrama [115] XEX ~500~ Page #502 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [3] dIpa anukrama [115] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [83] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 247 // OM zrINyeva zatAni saptaSaSTyadhikAni 167, tairmadhyo rAzirguNyate jAtAzcatasraH koTayo dve lakSe SaNNavatiH sahasrANi paT zatAni 40296600 tepAmAdyena rAzinA ekaviMzatiH sahasrANi nava zatAni SaSThyadhikAnItyevaMrUpeNa bhAgo hiyate labdhAna nyaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni 1835 etAvato bhAgAnnakSatraM pratimuhUrtaM gacchati / tadevaM yataJcandro yatra tatra vA maNDale ekaikena muhUrttena maNDalaparikSepasya saptadaza zatAni aSTaSaSTyadhikAni bhAgAnAM gacchati sUryo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni nakSatramaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni tatazcandrebhyaH zIghragatayaH sUryAH sUryebhyaH zIghragatIni nakSatrANi, prahAstu vakrA3 nuvakrA digatibhAvato'niyatanatiprasthAnAstato na teSAmuktaprakAreNa gatipramANaprarUpaNA kRtA, uktaM ca- "caMdehiM sidhayarA sUrA sUrehiM hoMti nakkhattA | aNiyayagaipatthANA havaMti sesA gahA save || 1 || ahArasa paNatI se bhAgasae gacchaI muhu| teNaM / nakkhattaM caMdo] puNa sattarasa sae u aDasaThe // 2 // aTThArasa bhAgasae tIse gacchai ravI muhutteNa / nakkhattasI machedo so ceva ihaMpiM nAyabo || 3 ||" idaM gAdhAtrayamapi sugamaM, navaraM nakSatrasImAchedaH sa eva atrApi jJAtavya iti kimuktaM bhavati / atrApi maNDalamekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH pravibhaktavyamiti // sampratyukta svarUpameva candrasUryanakSatrANAM parasparaM maNDalabhAgaviSayaM vizeSaM nirddhArayati- sUryaprajJavivRttiH ( mala0 ) Education International tA jayA NaM caMda gatisamAvaNaM sUre gatisamAvaNNe bhavati, se NaM gatimAtAeM kevatiyaM viseseti ?, yAca TTibhAge viseseti, tA jayA NaM caMda gatisamAvaNNaM Nakkhase gatisamAvaNNe bhavai se NaM gatimAtAe keva tiyaM viseseha ?, tA sattaTThi bhAge viseseti, tA jatA NaM sUraM gatisamAvaNaM yakhatte gatisamAvaNNe bhavati For Penal Use Only ~ 501~ 15 prAbhRte candrAdInAM gavitArata myaM sU 84 // 247 // Page #503 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [15], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-], ---------- ------ mUlaM [84] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [84] - se NaM gatimAtAe kevatiyaM viseseti ?, tApaMca bhAge viseseti, tA janA NaM caMdaM gatisamAvaNaM abhIyI-1 Nakkhatte NaM gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, puracchimAte bhAgAte samAsAdittA Nava muhutte sattAvIsaM ca sattavibhAge muhuttassa caMdeNa saddhiM joeti, jo jopattA joyaM aNuparipaTTati, jo 62 sA vippajahAti vigatajoI yAvi bhavati, tA jatA Na caMdaM gatisamAvaNaM savaNe Nakkho gatisamAvaNe &|puracchimAti bhAgAde samAsAdeti, puracchimAte bhAgAte samAsAdettA tIsaM muhatte caMdeNa saddhiM jo joeti 12 joyaM aNupariyati jo0 2 ttA vippajahati vigatajoI yAvi bhavai, evaM eeNaM abhilAvaNaM NetavaM, paNNasarasamuhattAI tIsatimuhattAI paNayAlIsamuhattAI bhANitabAI jAba uttraasaadaa| tA jatA NaM caMdaM / gatisamAvaNaM gahe gatisamAvaNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti pura02ttA caMdeNaM saddhiM joga jujati hA sA jogaM aNupariSadRti ttA viSpajaha ti vigatajoI yAvi bhavati / tA jayA NaM sUraM gatisamAvaNaM abhIgINakkhatte gatisamAvaNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, pura02 sA cattAri ahoratte chacca muhutte &AreNaM saddhiM jopaM joeti 2 joyaM aNupariyati 2ttA vijete vigatajogI yAvi bhavati, evaM ahorattA cha ekavIsaM muhattA ya terasa ahorattA bArasa muhuttA ya vIsaM ahorattA tiSNi muhuttA ya sadhe bhnnitbaa| jAya jatA NaM saraM gatisamAvaNaM uttarAsADhANakkhatte gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte smaasaadeti| pu0 2 sA vIsaM ahoratte tipiNa yamuhutte sUreNa saddhiM joyaM joeti jo0 2 tA joyaM aNupariyati jo02/ dIpa anukrama [116] --- - - - ~502~ Page #504 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [4] dIpa anukrama [116] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [84] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryapraza mivRttiH ( mala0 1248 // Education Internatio ttA vijeti vijahati viSvajati vigatajogI yAvi bhavati, tA jatA NaM sUraM gatisamAvaNaM Nakkhatte (ga) 2 15 prAbhRte gatisamAvaNNe puracchimAte bhAgAte samAsAdeti, pu0 2 tA nareNa saddhiM joye juMjati 2 sA joyaM anupari yahati 2 tA jAva vijeti vigatajogI yAvi bhavati / (sUtraM0 84 ) candrAdInAM gatitArata vaM sU. 84. 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat yadA Namiti vAkyAlaGkAre candraM gatisamApanamapekSya sUryo gatisamApanno vivakSito bhavati, kimuktaM bhavati ? - pratimuhUrtta candragatimapekSya sUryagatizcintyate tadA sUryo gatimAtrayA eka muhUrttagatagatiparimANena kiyato bhAgAn vizeSayati ?, ekena muhUrttena candrAkramitebhyo bhAgebhyaH kiyato'dhikatarAn bhAgAn sUrya AkrAmatIti bhAvaH, bhagavAnAha - dvApaSTibhAgAn vizeSayati, tathAhi candra ekena muhUrtena saptadaza bhAgazatAnyaSTapayadhikAni gacchati 1768 sUryo'STAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830 tato bhavati dvApaSTibhAgakRtaH parasparaM vizeSaH, 'tA jayA NamityAdi, tA iti prAgvat, yadA candraM gatisamApanamapekSya nakSatraM gatisamApanaM vivakSitaM bhavati tadA nakSatraM gatimAtrayA - eka muhUrttagataparimANena kiyantaM vizeSayati ?, candrAkramitabhyo bhAgebhyaH kiyato bhAgAnadhikAn AkrAmatIti bhAvaH, bhagavAnAha saptapaSTibhAgAn, nakSatraM hyekena muhUrttenASTAdaza bhAgazatAni paJcatriMzadadhikAni gacchati | candrastu saptadaza bhAgazatAni aSTaSaSyadhikAni tata upapadyate saptaSaSTibhAgakRto vizeSaH, 'tA jayA NamityAdi praznasUtraM prAgvad bhAvanIyaM bhagavAnAha - 'tA paMce tyAdi, paJca bhAgAn vizeSayati--sUryAkrAntabhAgebhyo nakSatrAkrAntabhAgAnAM paJcabhiradhikatvAt tathAhi sUryaH ekena muharttenASTAdaza bhAgazatAni triMzadadhikAni gacchati nakSatramaSTAdaza bhAgazatAni For Parata Use Only ~ 503~ // 248 // Page #505 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [84] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [84] cre-CSCLACOCCALC dIpa mApazcatriMzadadhikAni tato bhavati parasparaM paJcabhAgakRto vizeSaH, 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat , yadA Namiti vAkyAlaGkAre candraM gatisamApannamapekSyAbhijinnakSatraM gatisamApannaM bhavati tadA paurastyAd bhAgAt prathamato'bhijinnakSatra candramasaM samAsAdayati etaca prAgeva bhAvitaM samAsAdya ca nava muhUni dazamasya ca muhartasya saptavizati saptapaSTibhA-1 gAn candreNa sArddha yoga yunakti-karoti, etadapi prAgeva bhAvita, evaMpramANaM kAlaM yogaM yuktyA paryantasamaye yogamanuparivarttayati, zravaNanakSatrasya yogaM samarpayatIti bhAvaH, yogaM ca parAvartya svena saha yoga vijahAti, kiMbahunA ?, vigata yogI cApi bhavati, 'tA jayA 'mityAdi, tA iti prAgyat , yadA candraM gatisamApanamapekSya zravaNanakSatraM gatisamApannaM bhavati tadA tat zravaNanakSatraM prathamataH paurastyAd bhAgAta-pUrveNa bhAgena candramasaM samAsAdayati,13 samAsAdya candreNa sAI triMzataM muhAna yAvat yogaM yunakti, evaMpramANaM ca kAlaM yAvat yogaM yuktvA sAparyantasamaye yogabhanuparivartayati, dhaniSThAnakSatrasya yogaM samarpayitamArabhate ityarthaH, yogamanuparivarya c| svena saha yogaM viprajahAti, kiMbahunA , vigatayogI cApi bhavati, 'eca'mityAdi evamukkena prakAreNa|| etenAnantaropadarzitenAbhilApena yAni paJcadaza muhUrtAni zatabhiSAprabhRtIni nakSatrANi yAni triMzanmuhUtAni dhaniSThAprabhRtIni yAni ca pazcacatvAriMzanmahAni uttarabhadrapadAdIni tAni sarvANyapi krameNa tAvad bhaNitavyAni yAva-II duttarApADhA, tatrAbhilASaH sugamatyAt svayaM bhAvanIyo granthagauravabhayAt nAkhyAyate iti / samprati prahamadhikRtya yogacintAM karoti-'tA jayA Na'mityAdi tA iti pUrvavat cadA Namiti vAkyAlaGkAre candraM gatisamApanamapekSya graho gati anukrama [116] CRORSCONGS SAREairatan intamational ~ 504~ Page #506 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [84] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [84] dIpa IM sUryaprajJa- samapanno bhavati tadA sa grahaH paurastyAd bhAgAtu-pUrveNa bhAgena prathamatazcandramasaM samAsAdayati samAsAdya ca yathAsa- 13 mAmRte ptivRttiHmbhavaM yogaM yunakti, yathAsambhavaM yoga yuktvA paryantasamaye yathAsambhavaM yogamanuparivartayati, yathAsambhavamanyasya grahasya candrAdInAM ( ma lAyoga samarpayitumArabhate iti bhAvaH, yogamanuvartya ca khena saha yoga viprajahAti, kiMbahunA !, vigatayogI cApi bhvti| gAMtatArataadhunA sUryeNa saha nakSatrasya yogacintAM karoti-'tA jayA NamityAdi, tA iti prAgyat , yadA sUrya gatisamApannama-11 maMsU 84 // 249 // pakSyAbhijinnakSatraM gatisamApana bhavati tadA tadabhijinnakSatraM prathamataH paurastyAd bhAgAta sUrya samAsAdayati samAsAdya / caturaH paripUrNAn ahorAtrAn paJcamasya cAhorAtrasya ghaDU muhAna yAvat sUryeNa saha yogaM yunakti, evaMpramANaM ca kAlaM yAvat I yogaM yuktyA paryantasamaye yogamanuparivartayati, zravaNanakSatrasya yogaM samarpayitumArabhate iti bhAvaH, anuparivartya ca // svena saha yoga vijahAti viprajahAti, kiMbahunA ?, vigatayogI cApi bhavati, 'eva'mityAdi, evamuktena prakAreNa pazcadazamuhUrtAnAM zatabhiSamabhRtInAM SaT ahorAtrAH saptamasya ahorAtrasya ekaviMzatirmuhartAH triMzanmuhAnAM zravaNAdInAM trayodaza ahorAtrAzcaturdazasya ahorAtrasya dvAdaza muhUttoH paJcacatvAriMzanmuhUrtAnAmuttarabhadrapadAdInAM viMzatirahorAtrA ekaviMzatitamasya cAhorAtraraya trayo muhartAH krameNa sarve tAvad bhaNitacyAH yAvaduttarApADhAnakSatra, tatrottarASADhAnakSatragatamabhilApaM sAkSAdarzayati-tA jayA NamityAdi, sugarma, etadanusAreNa zeSA apyAlApAH svayaM vaktavyA, sugamatvAnu 249 // nopadaparyante / sampati sUryeNa saha grahasya yogacintAM karoti-'tA jayA Na'mityAdi sugarma / adhunA candrAdayo nakSa-II vaNa mAsena kati maNDalAni carantItyetannirUpayitukAma Aha anukrama [116] ~ 505~ Page #507 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-, -------------------- mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [84] dIpa anukrama [116] tANakkhatteNaM mAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA terasa maMDalAI carati, terasa ya sattavibhAge maMDalAlassa, tA NakkhattaNaM mAseNaM sUre kati maMDalAI carati ?, terasa maMDalAI carati, cotsAlIsaM ca sattavibhAge| maMDalassa, tA NakkhatteNaM mAseNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati ?.tA terasa maMDalAI carati addhasItAlIsa maca sattaTThibhAge maMDalassa / tA caMdeNaM mAseNaM caMde kati maMDalAI carati, coisa caubhAgAiM maMDalAI carati egaM ca paJcIsasataM bhAgaM maMDalassa,tA caMdeNaM mAseNaM sUre kati maMDalAI carati , tA papaNarasa caubhAgUNAI maMDalAI carati, emaM ca cavIsasayabhAgaM maMDalassa, tA caMdeNaM mAseNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati , tA paNNarasa caubhAgUNAI maMDalAI carati ucca caucIsasatabhAge maMDalassa, tA uDaNA mAseNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA coisa maMDalAI carati tIsaM ca egaTThibhAge maMDalassa, tA uDaNAra mAseNaM sare kati maMDalAiM carati ?, tA paNNarasa maMDalAI carati, tA uDaNA mAseNaM Nakvate kati mNddlaaii| kAcarati !, tA paNNarasa maMDalAiM carati paMca ya bAbIsasatabhAge maMDalassa, tA AdiceNaM mAseNaM caMde kati hAmaMDalAI carati !,tA coisa maMDalAI carati, ekArasa bhAge maMDalassa. tA AdicceNaM mAseNaM sare kati maMDa lAI carati !, tA papaNarasa caubhAgAhigAI maMDalAI carati, tA AdigheNaM mAseNaM Nakkhatte kati mNddlaaii| zAcarati !, tApaNNarasa caubhAgAhigAI maMDalAiM carati paMcatIsaM ca cauvIsasatabhAgamaMDalAI carati, tA abhidAvahieNa mAseNaM caMde kati maMDalAI carati !, tA paNarasa maMDalAI tesIrti chalasIyasatabhAge maMDalassa, tAN ~5064 Page #508 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], .... ......---- prAbhUtaprAbhRta [-1, ------------------- mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata dInAM cAraH sUtrAMka [85]] dIpa sUryaprajJa- abhivahiteNaM mAseNaM sUre kati maMDalAiM carati ?, tA solasa maMDalAI carati tihiM bhAgehiM UNagAI dohi 15 prAbhUta vivRttiHaDayAlehiM saehiM maMDalaM chittA, abhivahiteNaM mAseNaM nakkhatte kati maMDalAI carati ?, tA solasa maMDalAInakSatra nakSatrAdi(mala) carati sItAlIsaehiM bhAgehi ahiyAI coddasahiM aTThAsIehiM maMDalaM chettA (sUtraM 85) mAsaizcandrAII tA nakkhatte NamityAdi, tA iti pUrvavat , nakSatreNa mAsena candraH kati maNDalAni carati, evaM gautamena prazne kRte bhagavA- s 85 nAha-'terase'tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya maNDalasya trayodaza saptaSaSTibhAgAna , kathametadavasIyate iti ceta, ucyate, trairAzikabalAt , tathAhi-yadi saptapaTyA nakSatramAsairaSTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena nakSatramAsena kiM labhAmahe ?, raashitrysthaapnaa-671884|1| atrAntyena rAzinA guNanaM jAtaH sa tAbAneva tasya saptapazyA bhAgaharaNaM labdhAni trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya trayodaza saptapaSTibhAgAH 13 ||taa nakkhatteNa-12 mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-tA terase'tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya macatuzcatvAriMzataM saptapaSTibhAgAn , tathAhi-yadi saptaSaTyA nAkSatrairmAsanava zatAni pazcadazottarANi maNDalAnAM sUryasya labhyante tata ekena nAkSatreNa mAsena kati maNDalAni labhAmahe !, rAzitrayasthApanA 67 / 915 / 1 / atrAntyena| 250 // rAzinA madhyarAzerguNanaM tata Ayena rAzinA bhAgahAro labdhAni trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya catuzca-11 tvAriMzat saptapaSTibhAgAH 13 / / 'tA nakkhatte'tyAdi nakSatraviparya praznasUtra sugarma, bhagavAnAha-'tA terase'|tyAdi, trayodaza maNDalAni caturdazasya ca maNDalasya arddhasaptacatvAriMzata-sArddhapaTUcatvAriMzataM saptapaSTibhAgAn carati, anukrama [117] ~507~ Page #509 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [117] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH tathAhi - yadi saptaSaSTyA nAkSatraimIseraSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni arddhamaNDalAni nakSatrasya labhyante tata ekena - nAkSatreNa mAsena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA -- 67 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM, tata | Adyena rAzinA bhAgahAro labdhAni saptaviMzatirarddhamaNDalAni aSTAviMzatitamasya cArddha maNDalasya paviMzatiH saptaSaSTibhAgAH 27 / / tato dvAbhyAmarddhamaNDalAbhyAmekaM maNDalamityasya rAzerarddhakaraNe labdhAni trayodaza maNDalAni caturda * zasya maNDalasya sArddhAH SaTcatvAriMzatsaptaSaSTibhAgAH / 13 16 / samprati candramAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalanirUpaNAM karoti- 'tA caMdreNa' mityAdi, tA iti pUrvavat, cAndreNa mAsena prAguktasvarUpeNa candraH kati maNDalAni carati, bhagavAnAha- 'tA cohase tyAdi, caturddaza sacaturbhAgamaNDalAni caturbhAgasahitAni maNDalAni carati ekaM ca caturviMzazatabhAgaM maNDalasya, kimuktaM bhavati ?- paripUrNAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturbhAgaM caturviMzatyadhikaza tasatkamekatriMzadbhAgapramANamekaM ca caturviMzatyadhikazatasya bhAgaM dvAtriMzataM paJcadazasya maNDalasya caturviMzatyadhikazatabhAgAn carati, tathAhi--yadi caturviMzatyadhikena parvazatenASTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM labhyante tato * dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA - 124 / 884 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtAni saptadaza zatAnyaSTapathyadhikAni 1768, teSAM caturviMzatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, labdhAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya dvAtriMzat caturviMzatyadhikazatabhAgAH 14 / / 'tA caMdreNa' mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugamaM, 'tA pannarase'tyAdi, paJcadaza caturbhAganyUnAni maNDalAni carati ekaM ca caturviMzatyadhikazatabhAgaM maNDalasya, For Penal Use Only ~508~ wor Page #510 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [117] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [15], mUlaM [ 85] prAbhRtaprAbhRta [-], muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH ( mala0) // 251 // sUryaprajJa / kimuktaM bhavati ? - caturddaza paripUrNAni maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturnavatiM caturviMzatyadhikazatabhAgAn carati, vivRttiH tathAhi--yadi caturviMzatyadhikena parvazatena nava zatAni paJcadazottarANi maNDalAnAM labhyante tato dvAbhyAM kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA - 124 / 915 / 2 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1830, eteSAmAyena rAzinA caturthizatyadhikena zatena bhAgaharaNaM, labdhAni caturdaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya caturnayatizcatuvizatyadhikazatabhAgAH / 4 / iti, 'tA candreNa mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha tA paNNarasetyAdi, paJcadaza maNDalAni caturbhAganyUnAni carati paTU ca caturviMzatyadhikazatabhAgAn maNDalasya, kimuktaM * bhavati ? - paripUrNAni caturdaza maNDalAni carati paJcadazasya ca maNDalasya navanavatiM caturviMzatyadhikazatabhAgAn, tathAhiyadi caturviMzatyadhikena parvazatenASTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni arddha maNDalAnAM labhyante tato dvAbhyAM parvabhyAM kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA - 124 / 1835 / 2 / atrAntyena rAzinA dvikalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtAni patri zacchatAni saptatyadhikAni 3670, eteSAmAdyena rAzinA caturviMzatyadhikazatarUpeNa bhAgaharaNaM, labdhA ekonaviMzat zeSA tiSThati catuHsaptatiH, idaM cArddhamaNDalagataM parimANaM, dvAbhyAM cArddhamaNDalAbhyAmekaM paripUrNa maNDalaM tato'sya rAze - dvikena bhAgahAro labdhAni caturddaza maNDalAni paJcadazasya ca maNDalasya navanavatizcaturviMzatyadhikazata bhAgAH 14 / 124 / sAmprataM RtumAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalanirUpaNAM karoti- 'tA uumAseNa naMde' ityAdi RtumAsena - karmamAsena // 259 // candraH kati maNDalAni carati 1, bhagavAnAha - 'tA codase tyAdi caturddaza maNDalAni carati paJcadazasya maNDa | For Para Use Only ~509~ 15 prAbhUte nakSatrAdimAsaizcandrAdInAM cAraH sU 85 wor Page #511 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [117] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Jin Eucator lasya triMzatamekapaSTibhAgAn tathAhi yadi ekapaTyA karmmamAsairaSTau zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM labhyante tata ekena karmamAsena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA / 61 / 884 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya ekapaTyA bhAgaharaNaM labdhAni paripUrNAni caturddaza maNDalAni paJcadazasya cimaNDalasya triMzadekapaSTibhAgAH / 14 / / 'tA umAseNa' mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'tA pannarasetyAdi, paJcadaza paripUrNAni maNDalAni carati, tathAhi yadyekapaTyA karmamAsairnava zatAni paJcadazottarANi sUryamaNDalAnAM labhyante tata ekena karmmamAnena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA / 61 / 915 | 1| atrAntyena rAzinA madhyarAzirguNyate jAtaH sa tAvAneva tasya ekapaTyA bhAgaharaNaM rabdhAni paripUrNAni paJcadaza maNDalAni 15, 5 'tA umAseNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - tA pannarase tyAdi, paJcadaza maNDalAni carati, OM poDazasya ca maNDalasya pazca dvAviMzazatabhAgAn tathAhi yadi dvAviMzena karmamAsazatenASTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni maNDalAnAM nakSatrasya labhyante tata ekena karmamAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA 122 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAdyena rAzinA dvAviMzatyadhikazatarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza maNDalAni poDazasya ca paJca dvAviMzazatabhAgAH 15 / 122 / samprati sUryamAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalAni nirUpayati- 'tA AiceNa 'mityAdi, tA iti pUrvavat, Adityena mAsena candraH kati maNDalAni carati ?, bhagavAnAha-caturdaza maNDalAni carati paJcadazasya ca maNDalasya ekAdaza paJcabhAgAn tathAhi--yadi paSTyA sUryamAsairaSTau For Par Use Only ~510~ wor Page #512 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [15], ----------- prAbhRtaprAbhRta [-1, ---------------- mUla [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [85]] dIpa sUryaprajJa- zatAni caturazItyadhikAni maNDalAnAM candrasya labhyante tata ekana sUryamAsena kiM labhAmahe !, rAzitrayasthApanA- 15prAbhRte tivRttiH 601884 // 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya pazyA bhAgaharaNaM labdhAni caturdazanakSatrAdi(mala maNDalAni zeSAstiSThanti catuzcatvAriMzat 44 tata chedyacchedakarAzyozcatuSkenApavarttanA jAta uparitano rAzirekAdaza-mAsacandrArUpo'dhastanaH pazcadazarUpaH lamdhAH paJcadazamaNDalasya ekAdazabhAgAH 14 / / 'tA AimoNa'mityAdi sUryaviSayaM dInAM cAraH // 252 dAna praznasUtra sugama, bhagavAnAha-pAdaza caturbhAgAdhikAni maNDalAni carati, tathAhi-yadi paTyA sUryamAsaneya zatAni paJca-11 vAdazottarANi maNDalAnAM sUryasya labhyante tata ekena mAsena kiM labhAmahe , rAzivayasthApanA 60 // 915 / 1 / atrA-11 satyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasya pachayA bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza bhaNDalAni poDazasya ca paSTibhAgavibhaktasya paJcadazabhAgAtmakazcaturbhAgaH / 15 |'taa AiceNa mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra |sugamam , bhagavAnAha-tA paNNarase'tyAdi, paJcadaza maNDalAni caturbhAgAdhikAni paJcaviMzataM viMzatyadhikazatabhAgAna maNDalasya carati, kimuktaM bhavati !-poDazasya ca maNDalasya pacatriMzataM viMzatyadhikazatabhAgAna carati, tathAhi-yadi piM-18 zena sUryamAsAtenASTAdaza dAtAni paJcatriMzadadhikAni maNDalAnAM nakSatrasya labhyante tata ekena sUryamAsena kiM labhyate / rAzitrayasthApanA-120 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAziguNito jAsastAvAneva tasya viMzatyadhikena / zatena bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza maNDalAni paJcatriMzaca viMzatyadhikazatabhAgAH SoDazasya 15 / 35. adhunA abhiv-4||25 DitamAsamadhikRtya candrAdInAM maNDalAni nirUpayannAha-'tA abhivahieNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , abhivarddhi anukrama [117] ~511~ Page #513 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [5] dIpa anukrama [117] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [15], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Education Internationa tena mAsena candraH kati maNDalAni carati 1, bhagavAnAha - 'tA paNNarasetyAdi, paJcadaza maNDalAni carati SoDazasya ca maNDalasya vyazItiH caturazItyadhikazatabhAgAn tathAhi - atraivaM trairAzika iha yuge'bhivarddhitamAsAH saptapaJcAzat sapta cAhorAtrA ekAdaza muhUrttAstrayoviMzatizca dvASaSTibhAgA muhUrttasya, eSa ca rAziH sAMza iti na trairAzikakarmmaviSayastataH paripUrNamAsapratipattyarthamayaM rAziH SaTpaJcAzadadhikena zatena guNyate, jAtAni paripUrNAni navAzItiH zatAni aSTAviMzatyadhikAni abhivarddhitamAsAnAM, kimuktaM bhavati ! papazcAzadadhikazata satyeSu yugeSu etAvantaH paripUrNA abhi varddhitamAsAH labhyante, etacca dvAdazamAbhRte sUtrakRtaiva sAkSAdabhihitaM tatakhairAzikakarmmAvatAraH- yadyaSTAviMzatyadhikairabhivaddhitamAsairnavAzItizataiH paTpaJcAzadadhikazata sapayugabhAvibhizcandramaNDalAnAmekaM lakSaM saptatriMzatsahasrANi nava zatAni caturuttarANi labhyante tata ekenAbhivarddhitamAsena kiM labhAmahe ?, rAzitrayasthApanA - 8928 / 137904 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzestADanAkhAtaH sa tAvAneva tasyAdyena rAzinA 8928 bhAgaharaNaM labdhAni paJcadaza maNDalAni 15 zeSamuddharati ekonacatvAriMzat zatAni caturazItyadhikAni 3984, tataH chedyacchedakarAzyoraSTAcatvAriMzatA'pavarttanA jAta uparitano rAzikhyazItiradhastanaH SaDazItyadhikaM zataM AgataM SoDazamaNDalasya vyazItiH paDazItyadhikazatabhAgAH / 'tA abhivahnieNa' mityAdi sUryaviSayaM praznasUtraM sugamaM, bhagavAnAha - 'solase' tyAdi, SoDaza maNDalAni tribhirbhAgairmyUnAni carati, maNDalaM dvAbhyAmaSTAcatvAriMzadadhikAbhyAM zatAbhyAM chittvA tathAhi yadi paTUpavAzadadhikazatasavayugabhAvibhiraSTAviMzatyadhikairabhivarddhitamA sairnavAzItizataiH sUryamaNDalAnAmekaM lakSaM dvicatvAriMzatsa For Parata Use Only ~ 512~ Page #514 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [85] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [85]] dIpa sUryama- hasrANi sapta zatAni catvAriMzadadhikAni lamyante tata ekenAbhivaddhitamAsena kiM labhAmahe 1, rAzinayasthApanA 8928 / / 15 prAbhUte tivRttiH | 142740 / / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzidRSyate jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 8928 nakSatrAdi(maLa0) bhAgo hiyate labdhAni paJcadaza maNDalAni 15 zeSamuddharanti aSTAzItiH zatAni viMzatyadhikAni 8820 tatazchedya- mA cchedakarAzyoH pazitA'pavarttanA jAta uparitano rAziH dve zate paJcacatvAriMzadadhike 245 adhastano dve zate assttaac||253|| tvAriMzadadhike 248 AgataM poDa maNDalaM vibhibhAgainyU~naM dvAbhyAmaSTAcatvAriMzadadhikAbhyAM zatAbhyAM pravibhaktaM 248 / / sU 85 'tA abhivahieNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tA solase'tyAdi, poDaza maNDalAni saptaca-14 XtvAriMzatA bhAgairadhikAni catuvAbhiH zatairaSTAzItyadhikarmaNDalaM chittyA, tathAhi-yadi paTpanAzadadhikazatasaGgya yugabhA-15 vibhirabhivatimAnavAzItizAraSTAviMzatyadhika kSatramaNDalAnAmekaM lakSa tricatvAriMzat sahasrANi zatamekaM triMzada-15 AdhikaM labhyate tataH ekenAbhivaddhitamAsena kiM labhAmahe 1, rAzitrayasthApanA / 8928 / 143130 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakalakSaNena madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 8928 bhAgo jhiyate labdhAni SoDaza maNDalAni zeSamuddharati dve zate yazotyadhika 282 tatazchedyacchedakarAzyoH padenApavartanA jAtA upari saptacatvAriMzat |47 adhastu caturdaza zatAnyaSTAzItyadhikAni 1488 AgatAH saptacatvAriMzat aSTAzItyadhikacaturdazazatabhAgAH / sampa- // 25 // pratyekaikenAhorAtreNa candrAdayaH pratyekaM kati maNDalAni carantItyetannirUpaNArthamAha tA egamegeNaM ahorateNaM caMde kati maMDalAI carati ?, tA egaM addhamaMDalaM carati ekatIsAe bhAgehiM UNaM! anukrama [117] Forum ~513~ Page #515 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [86] dIpa anukrama [118] dANavahiM paNNarasehiM addhamaMDalaM chettA, tA egamegeNaM ahoratteNaM sUrie kati maMDalAI carati ?, tA egaM addhama-18 DalaM carati, tA egamegeNaM ahoratteNaM Nakkhatte kati maMDalAI carati.tA ega addhamaMDalaM carati vohiM bhAge / adhiyaM sattahiM battIsehiM sarahiMSaddhamaMDalaM chettA / tA egamega maMDalaM caMde katihiM ahorattehiM carati !, tA| dohiM ahorattehiM carati ekatIsAe bhAgehiM adhitehiM cauhiM cotAlehiM satehiM rAIdiehi chettA, tA egamegaM maMDalaM sUre katihiM ahorattehiM carati ?, tA dohiM ahorattehiM carati, tA egamegaM maMDalaM NakUkhatte katihiM| ahorattehiM carati !, tA dohiM ahorattehiM carati dohiM UNehiM tihiM sattasaddhehiM satehiM rAIdiehi | lAchettA / tA jugeNaM caMde kati maMDalAI carati !, tA aTTa cullasIte maMDalasate carati, tA jugeNaM sre| kati maMDalAI carati !, tA NavapaNNAramaMDalasate carati, tA jugeNaM Nakkhatte kati maMDalAI parati P.IN mAtA aTThArasa paNatIse dubhAgamaMDalasate carati / iccesA muhuttagatI rikkhAtimAsarAIdiyajugamaMDalapavibhattA sigghagatI vatthu Ahitetti bemi / / (sUtra0 86 ) pannarasamaM pAhuDaM samattaM // 'tA egamegeNamityAdi, tA iti pUrvavat , ekaikenAhorAtreNa candraH kati maNDalAni carati !, bhagavAnAha--'tA| ega'mityAdi, ekamarddhamaNDala carati ekatriMzatA bhAgainyUMnaM navabhiH paJcadazottarai! zatararddhamaNDalaM chittyA, tathAhirAtrindivAnAmaSTAdazabhiH zatastriMzadadhikaiH saptadaza zatAni aSTaSaSTyadhikAni arddhamaNDalAnAM candrakha labhyante tata ekena rAtrindivena kiM labhyate !, rAzitrayasthApanA 1830 / 1768 // 1 / atrAntyena rAzinA, ekakalakSaNena madhya ~ 514~ Page #516 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], --------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa- mivRttiH (mala. sUtrAka [86] // 254 // dIpa rAziguNyate jAtaH sa tAbAneva tasyAyena rAzinA 1830 bhAgaharaNaM, sa coparitanasya rAzeH stokatvAd bhAgaM na labhate prAbhale tatazchedyacchedakarAzyoti kenApavartanA jAtaH uparitano rAziraSTau zatAni caturazItyadhikAni adhastano nava zatAni candrAdInA paJcadazocarANi / tata AgatamekatriMzatA bhAgainyUname kamaddhamaNDalaM navabhiH paJcadazottaraiH pravibhaktamiti / 'tA ega mahorAtramamegaNamityAdi sUryaviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-tA ega'mityAdi, ekamarddhamaNDalaM carati, etaca supratIta meva, PNDalayugagatA egamegeNa'mityAdi nakSatraviSaya praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA egamegeNa mityAdi, ekamarddhamaNDala dvAbhyAtayaH sU86 bhAgAbhyAmadhika carati dvAtriMzadadhikaH saptabhiH zatairarddhamaNDalaM chittvA, tathAhi-yadyahorAtrANAmaSTAdazabhiH zata triMzada-1 [dhikaraSTAdaza zatAni pacatriMzadadhikAni nakSatrANAmarddhabhaNDalAni labhyante tata ekenAhorAtreNa kiM labhyate !, rAzi | yasthApanA 1830 / 1835 / 1 / atrAntyena rAzinA ekakarUpeNa madhyarAzerguNanA jAtaH sa tAvAneva tasyAyena | rAzinA 1830 bhAgaharaNaM labdhamekamarddhamaNDalaM zeSAstiSThanti paJca tatazche yacchedakarAzyorarbatanIyarapavarsanA jAtAvupari dvI apastAt sasaMzatAni dvAtriMzadadhikAni, labdhau vo dvAtriMzadadhikasaptazatabhAgau / adhunA ekai paripUrNa maNDalaM candrAdayaH pratyeka katibhirahorAtraizcarantItyetannirUpaNArthamAha-'tA ega'mityAdi, tA iti pUrvavat , ekaikaM maNDalaM candraH katibhirahorAtrazcarati !, bhagavAnAha-tA dohiM'ityAdi dvAbhyAmahorAtrAbhyAM carati ekatriMzatA bhAgairadhi-IMIn kAbhyAM caturbhizcatvAriMzadadhikaiH zataiH rAbindivaM chittvA, tathAhi-yAde candrasya maNDalAnAmaSTabhiH dAzcaturazItyadhi-IN kirahorAtrANAmaSTAdaza dAtAni triMzadadhikAni labhyante tata ekena maNDalena kati rAtrindivAni labhAmahe !, rAzitraya-1 anukrama [118] CARKRAM ~ 515~ Page #517 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [15], -------------------- prAbhUtaprAbhRta [-1, ---------- ------ mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [86] dIpa sthApanA 884 / 1830 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA caturazItya|dhikASTazatapramANena bhAgaharaNa labdhau dvAvahorAtrI zeSAstiSThati dvASaSTiH 62 tatazchedyacchedakarAzyodikenApavarcanA jAta uparitano rAzirekatriMzadrUpo'dhastanazcatvAri zatAni dvAcatvAriMzadadhikAni AgataM ekatriMzat dvicatvAriMzada-18 adhikacatuHzatabhAgAH / 'tA egamega'mityAdi, tA iti pUrvavat , ekaikaM maNDalaM sUryaH katibhirahorAtraizcarati !, bhagayAnAha-'tA dohiM'ityAdi, dvAbhyAmahorAtrAbhyAM carati, tathAhi-yadi sUryasya maNDalAnAM navabhiH zataiH paJcadazottararaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni ahorAtrANAM labhyante tata ekena maNDalena kati ahorAtrAn labhAmahe !, rAzitrayasthApanA-915 / 1830 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 915 bhAgaharaNaM | |labdhau dvAyahorAtrAviti / 'tA egamega'mityAdi tA iti pUrvavat ekaikamAtmIyaM maNDala nakSatra katibhirahorAtraizcaratiI, bhaga-1 yAnAha-'tA dohiM'ityAdi, dvAbhyAmahorAtrAbhyAM dvAbhyAM bhAgAbhyAM hInAbhyAM tribhiH saptapaSTaH-saptapazyadhika zatai rAtrindivaM| chittyA, tathAhi-yadi nakSatrasya maNDalAnAmaSTAdazabhiH zataiH paJcatriMzadadhikaiH paTtriMzacchatAni SaSTyadhikAni rAbindiyAnAM 13 dAlabhAmahe tata ekena maNDalena kiM labhAmahe!,rAzitrayasthApanA 1835 / 3660 / 1 / atrAntyena rAzinA madhyarAzestADanaM jAtaH sa tAvAneva tasyAyena rAzinA 1835 bhAgaharaNaM labdhamekaM rAtrindivaM zeSANi tiSThantyaSTAdaza zatAni paJcaviMzatyadhikAni 1825 tata cheghacchedakarAzyokeinApavarttanA jAta uparitano rAziH trINi zatAni paJcaSadhyadhikAni cheda-15 rAzistrINi zatAni saptaSaSThayadhikAni 17tata AgataM dvAbhyAM saptaSaSTapadhikatrizatabhAgAbhyAM hInaM dvitIyaM rAtrindi-| anukrama [118] 360-70-54 ~516~ Page #518 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 22 prata 2 % sUtrAka [86] % dIpa sUryaprajJa- vamiti / samprati candrAdayaH pratyekaM kati maNDalAni yuge carantItyetannirUpaNArthamAha-tA juge NamityAdi, tA iti 15 prAbhRte sivRttiH pUrvavat , yugena kati maNDalAni carati ?, bhagayAnAha-tA aDe'tyAdi, tA iti pUrvavat , aSTau maNDala zatAni catura- candrAdInA (mana zItyadhikAni carati, candraH ekena zatasahasreNATAnavatyA zataiH pravibhaktasya maNDalasyASTrapazyadhikasaptadazazatasamayAna mahArAtrama mnnddlyugg||255|| bhAgAna ekena muhUrtena gacchati, yuge ca muhUttAH sarvasaGkhyayA catuHpaJcAzatsahasrANi nava zatAni, tataH saptadaza dAtAni MaSTaSaSTyadhikAni catuHpaJcAzatA sahasrairnaSabhizca zatairguNyante jAtA nava koTayaH saptatikSAriSaSTiH sahasrANi dve zate || W197063200 tato'sya rAzerekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH 109800 maNDalAnayanAtha bhAgo hiyate, labdhAni aSTau / zatAni casurazItyadhikAni maNDalAnAmiti, tA jugeNa mityAdi sUryaviSayaM praznasUtra sugama, bhagavAnAha-'tAnacapaNNarase'-11 tyAdi, tA iti pUrvavat , nava maNDalazatAni paJcadazAdhikAni carati, tathAhi-yadi dvAbhyAmahorAtrAbhyAmekaM sUrya maNDalaM labhyate tataH sakalayugabhAvibhiraTAdazabhirahorAtrazataitriMzadadhikaiH kati maNDalAni labhyante / , rAzitrayasthApanA 4 / 1 / 1830 / atrAntyena rAzinA madhyarAzerguNanaM jAtAnyaSTAdaza zatAni triMzadadhikAni 1850 teSAmAyena| | rAzinA dvikarUpeNa bhAgaharaNaM labdhAni nava zatAni paJcadazottarANi 915 / 'tA jugeNa'mityAdi nakSatraviSayaM praznasUtra || sugama, bhagavAnAha-'tA aTThArase tyAdi, aSTAdaza dvibhAgamaNDalazatAni-arddhamaNDalazatAni pshctriNshaani-pshctriNsh-| // 255 // dadhikAni carati, tathAhi-nakSatramekena zatasahasreNASTAnavatyA ca zataiH pravibhaktasya maNDalasya satkAn pazcatriMzadadhi-II kASTAdazazatasazyAna bhAgAn ekena muhUna gacchati, yuge ca muhUrtAH sarvasaGkhyayA catuHpaJcAzatsahasrANi nava zatAni, % anukrama [118] ~517~ Page #519 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [15], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [86] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAka [86] tatastaizcatuHpaJcAzatA sahasranavabhiH zatairaSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni guNyante, jAtA dahA koTayaH sapta lakSA ekacatvAriMzatsahasrANi paJca zatAni 10074 1500, arddhamaNDalAni ceha jJAtumiSTAni tata ekasya zatasahasrasyASTAnavatezca zatAnAmar3heM yAni catuHpaJcAzatsahasrANi nava zatAni tairbhAgo hiyate, labdhAni aSTAdaza zatAni paJcatriMzadadhikAni / | arddhamaNDalAnAmiti / sammati sakalanAbhRtagatamupasaMhAramAha-icesA muhuttagaI'ityAdi, iti-evamuktena prakAreNa eSAanantaroditA muhartagatiH-pratimuharta candrasUryanakSatrANAM gatiparimANa tathA RkSAdimAsAn-nakSatramAsaM candramAsaM sUryamAsa-1 mabhivatimAsa tathA rAnindivaM tathA yugaM cAdhikRtya maNDalapavibhaktiH-maNDalapavibhAgo vaiyikatyena maNDalasamAmarUpaNA 4 ityarthaH tathA zIghragatirUpaM vastu AkhyAtamityetad bravImi ahaM, idaM ca bhagavadacanamataH samyaktvena pUrvoktaM zraddheyaM / / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM paJcadazama-prAbhataM samApta tadevamuktaM paJcadarza prAbhRtaM, samprati SoDazamArabhyate, tasya cAyamAdhikAro yathA 'kathaM jyotsnAlakSaNamAkhyAta'miti tata evaMrUpameva praznasUtramAhaIMI tA kahaM te dosiNAlakkhaNe Ahiteti vadelA ? tA caMdalesAdI ya dosiNAdI ya dosiNAI ya caMdale sAdI ya ke aTTe kiMlakkhaNe !, tA ekaTe egalakkhaNe, tA sUralessAdI ya Ayavei gha Atavetiya sUrale sAdI ya ke aTTe kilakkhaNe !, tA egaDhe egalakkhaNe, tA aMdhakAreti ya chApAi ya chAyAti ya aNdhkaareti| |ya ke aTe kiMlakkhaNe, tA egaDhe egalakkhaNe // (sUtra087) solasamaM pAhuDhaM samattaM // dIpa Cockr RSSC anukrama [118] atra paJcadazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha SoDazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 518~ Page #520 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [16], ------------------ prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [87] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- tivRttiH prata (mala) sUtrAka [87] // 256 // dIpa 'tA kahate'ityAdi, tA iti pUrvavat kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! te-tvayA jyotsnAlakSaNamAkhyAta iti vadet !, 16prAbhUta evaM sAmAnyataH pRSTvA vivakSitapraSTa vyArthaprakaTanAya vizeSamaznaM karoti, tA caMdalesAI'ityAdi, tA iti pUrvavat , candra-pyAra (graMtha 8000 ) lezyA iti jyotsnA iti anayoH padayorathavA jyotsnA iti candralezyA ityanayoH padayoH, ihAkSarA-1 NAmAnupUrvIbhedenArthabhedo dRSTaH, yathA vedo deva iti, padAnAmapi cAnupUrvIbhedadarzanAdarthabhedadarzanaM yathA-putrasya guruH |guroH putra iti, tata ihApi kadAcidAnupUrvIbhedAdarthabhedo bhaviSyatItyAzaGkAyazAcandralezyA iti jyotsnA ityuktyA jyotsnA iti candralecyA ityuktaM, anayoH padayorAnupUA anAnupUA yA vyavasthitayoH ko'rthaH, kiM parasparaM bhinna utA-IN |bhinna iti , sa ca kiMlakSaNaH-kisvarUpo lakSyate-tadanyavyavacchedena jJAyate yena tallakSaNaM-asAdhAraNa svarUpaM kiM lakSaNaM-12 asAdhAraNaM svarUpaM yasya sa tathA, evaM prazne kRte bhagavAnAha-'tA egaTTe egalakkhaNe' iti, tA iti pUrvavat, candralezyA iti jyotsnA ityanayoH padayorAnupUA anAnupUrdhyA vA vyavasthitayoreka eva-abhinna evArthaH, ya eva ekasya | padasya vAcyo'rthaH sa eva dvitIyasyApi padasyeti bhAvaH, egalakkhaNe' iti eka-abhinnamasAdhAraNasvarUpaM lakSaNaM | | yasya sa tathA, kimukkaM bhavati ?-yadeva candralezyA ityanena padena vAcyasyAsAdhAraNaM svarUpa pratIyate tadeva jyotsnA| * // 25 // ityanenApi padena, yadeva ca jyotsnA ityanena padena tadeva candralezyA ityanenApi padeneti, evaM Atapa iti sUryalezyA iti yadivA sUryalezyA iti Atapa iti, tathA andhakAra iti chAyA iti athavA chAyA iti andhakAra iti, te padeSu viSaye praznanivecanasUtrANi bhAvanIyAni // iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM SoDazamaM-prAbhUtaM samAptaM / patA anukrama [119] -950-6065804 ~519~ Page #521 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [88] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [88] dIpa anukrama [120] tadevamuktaM poDarza prAbhRtaM samprati saptadazamArabhyate, tasya cAyamAdhikAraH-'yayanopapAtau vaktavyApiti satarata-18 dviSayaM praznasUtramAha| tA kahate caraNovavAtA Ahiteti badejA, tastha khalu imAo paNavIsaM paDivattIo papaNAsAo, tatva ege evamAhaMsu tA aNusamayameva caMdimasUriyA apaNe cayaMti aNNe uvavajaMti ege evamAsu 1, ege| puNa evamAhaMsu tA aNumuhuttameva caMdimasUriyA aNNe cayaMti aNNe uvavavati 2 evaM java heDA taheca jAya |tA ege puNa eSamAhaMsu tA aNuosappiNI ussapipaNImeva caMdimasUriyA aNNe capaMti aNNe uvayAnaM ti ege | DIevamAhaMsa, vayaM puNa evaM badAmo-tA caMdimasUriyANaM devA mahihIA mahAjutIyA mahAbalA mahAjasA |mahAsokkhA mahANubhAvA caravatthadharA varamalladharA varagandhadharA barAbharaNadharA aghochittiNayaTThatAe kAle| 13 aNNe cayaMti aNNe upavajaMti // sUtra 88) sattarasamaM pAraDaM samattaM // | 'tA kahaM teM'ityAdi, tA iti prAgvat, kathaM ?-kena prakAreNa bhagavan ! tvayA candrAdInAM cyavanopapAtI vyaakhyaataa-14|| sAviti vadet , sUtre ca dvitve'pi bahuvacanaM prAkRtatvAt , uktaM ca-"bahudhayaNeNa duvayaNa"miti prazne kRte bhagavAneta dvipaye yAvatyaH pratipattayaH santi tAvatIrupadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-cyavanopapAtaviSaye khasvimA-vakSyamANasvarUpAH |paJcaviMzatiH pratipattayA-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tadyathA-'tatdhege' ityAdi, tatra-teSAM pacaviMzateH paratI-1 lArthikAnAM madhye eke-paratIthikA evamAhuH, tA iti teSAM prathama svazidhyaM pratyanekavakanyatopakrame kramopadarzanArthaH, anusamya FarPranaamwam umom | atra SoDazaM prAbhUtaM parisamAptaM atha saptadazaM prAbhRtaM Arabhyate ~ 520~ Page #522 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [88] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryapajJa- tivRttiH prata (mala.) 25 sUtrAMka AMSC-25 [88] dIpa meva candrasUryA anye pUrvotpannAzcyavante-cyavamAnAH anye'pUrvA utpadyante-utpadyamAnA AkhyAtA iti vadet , atropasaM- 17prAbhUte hAraH-eke evamAhuH, eke punareyamAhuH anumuhUrtameva candrasUryA anye pUrvotpannAzyavante-vyayamAnAH anye'pUrvA utpadyante cyavanopautpadyamAnA AkhyAtA iti vadet , upasaMhAramAha-'ege evamAhaMsu evaM jahA hiTThA taheva jAve'tyAdi, evaM uktena pra- pAtI sU88 kAraNa yathA apastAt SaSThe prAbhRte ojaHsaMsthitI cintyamAnAyAM paJcaviMzatiH pratipattaya uktAstathaivAtrApi vaktavyA. yAyada 'aNuosappiNiutsappiNimeve syAdi caramasUtra, tAzcaivaM bhaNitajyA:-'ege puNa evamAhaMsu tA aNurAIdiyameva caMdi| masUriyA anne cayaMti anne uvavarjati AhiyAti vaejjA, ege evamAIsu 3, ege puNa ecamAhaMsu tA eva aNupakkhameva caMdimasU-15 riyA anne cayaMti anne ubavajjati Ahiyatti vaejjA ege evamAiMsu 4 ege puNa evamAsu tA aNumAsameva caMdimasUriyA anne cayaMti anne uvayajati Ahiyatti ghaejjA ege evamAhaMsu 5 ege puNa eSamAiMsu tA aNuuumeva caMdimasUriyA anne cayati anne uvavajati Ahiyati vaejjA ege evamAIsu 6 evaM tA aNuayaNameva 7 tA aNusaMvaccharameva 8 tAla aNujugameva 9 tA aNuvAsasayameva 10 tA aNuvAsasahassameva 11 tA aNuvAsasayasahassamegha 12 tA aNupuvameva 13|| |tA aNupuSasayameva 14 sA aNupuSasahassameSa 15 tA aNupuisayasahassameva 15 tA aNupaliovamameva 17 tA aNupa-15 lioSamasayameva 18 tA aNupaliovamasahassameva 19 tA aNupaliovamasayasahassameya 20 tA aNusAgaroyamameva 21|| maa||257|| tA aNusAgarovamasayameva 22 tA aNusAgarovamasahassameva 23 tA aNusAgarovamasayasahassameva 24" paJcaviMzatitamapratipattisUtraM tu sAkSAdeva sUtrakRtA darzitaM, tadevamuktAH paratIdhikAtipattayaH, etAzca sarvA api mithyArUpAstata etAbhyaH anukrama [120] 34SC Saintaintunintamature ~521~ Page #523 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [17], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [88] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [88] dIpa pRthagbhUtaM svamataM bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpannakevalajJAnA evaM-vakSyamANena prakAreNa vadAmaH, tameva drAkAramAha-tA caMdityAdi, tA iti pUrvavat candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre devA 'maharTikA' mahatI RddhirviINmAnaparivArAdikA yeSAM te tathA, tathA mahatI dyutiH-zarIrAbharaNAzritA yeSAM te mahAdyutayaH, tathA mahat blN-shaariirH| mANo yeSAM te mahAbalAH, tathA mahat-vistIrNa sarvasminnapi jagati vistRtatvAt yazaH-lAghA yeSAM te mahAyazasaH, tathA mahAna anubhAvo-kriyakaraNAdiviSayo'cintyaH zaktivizeSo yeSAM te mahAnubhAvAH, tathA mahat-bhavanapativyantarebhyo'tiprabhUtaM tadapekSayA teSAM prazAntatvAt saukhyaM yeSAM te mahAsaukhyAH, varayakhadharA mAlyadharA varagandhadharA varAbharaNadharA avyavacchinnanayArthatayA-dravyAstikanayamatena kAle-vakSyamANapramANasvasvAyuyaMvacchede anye pUrvotpannAzyavantecyavamAnAH anye tathAjagatsvAbhAvyAtSaNmAsAdArato niyamataH utpadyantetatpadyamAnA AkhyAtA iti vadet svjhiaassyebhyH||| iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM saptadazama-prAbhUtaM samAptaM tadevamukta saptadarza prAbhUta, sAmpratamaSTAdazamArabhyate, tasya cAyamAdhikAraH yathA-'candrasUyAdAnA bhUmarUvapAmuJcatvapramANaM vaktavya miti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahaM te uccatte Ahiteti badelA, tatva khalu imAo paNavIsaM paDivattIo, tatthege evamAhaMsu-tA pagaM jopaNasahassaM sUre uhuM uccatteNaM divahuM caMde ege evamAsu 1 ege puNa evamAhaMsu tA do joyaNasaha|ssAI sUre urdu ucatteNaM ahAtijAI caMde ege evamAhaMsu 2 ege puNa evamAsu tA tinni jopaNasahassAI anukrama [120] RASAN atra saptadazaM prAbhRtaM parisamAptaM atha aSTAdazaM prAbhRtaM Arabhyate ~522~ Page #524 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] sU8e gAthA sUryaprajJa- sUre uDe uccatteNaM aDuTThAI caMde ege evamAhaMsu 3 ege puNa evamAhaMsu tA dhattAri joyaNasahassAI sUre u918 prAbhUta tivRttaH uccatteNaM apaMcamAI caMde ege evamAhaMsu4ege puNa evamAhaMsu tA paMca jopaNasahassAI sUre urdu uccatteNaM ajU- candrasyA(mala0) bachaDAI caMde ege evamAsu 5 ege puNa evamAhaMsu tA cha joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM ahasattamAI caMde // 258|| ege eSamAhaMsu 6 ege puNa evamAhaMsu tA satta joyaNasahassAI sUre uhUM uccatroNaM aTTamAI caMde ege eva-| FmAhaMsu 7 ege puNa ecamAhaMsu tA aTTha joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhanabamAI caMde ege evamAhaMsu 8 ege puNa evamAhaMsu tA nava joyaNasahassAI sUre uI uccaseNaM akhadasamAI caMde ege evamAhaMsu 9 ege| puNa evamAhaMsu tA dasa joyaNasahassAI sUre uI uccatteNaM addhaekArasa caMde ege evamAhaMsu 10 ege puNa evamA-1 haMsu ekArasa joyaNasahassAI sUre utuM uccatteNaM aqhabArasa caMde 11 eteNaM abhilAveNaM Neta cArasa sUre addhaterasa caMde 12 terasa sUre addhacoddasa caMde 13 coddasa sUre addhapaNNarasa caMde 14 paNNarasa sUre addhasolasa caMde 15 solasa sUre addhasattarasa caMde 16 sattarasa sUre addhaaTThArasa caMde 17 aTThArasa sUre adaekUNavIsa dAcaMde 18 ekoNavIsaM sare adabIsaM caMde 19 vIsaM sUre addhaekavIsaM caMde 20 ekavIsaM sUre adayAvIsaM caMde || |21 bAvIsaM sUre addhatevIsaM caMde 22 tevIsaM sUre aDacaucIsaM caMde 23 cauvIsaM sUre addhapaNavIsaM caMde 24 ege evamAhaMsu ege puNa evamAsu paNavIsaM joyaNasahassAI sUre uhaM uccatteNaM aDaccIsaM caMde ege evamAhaMsu 25 / vayaM puNa evaM vadAmotA imIse rayaNappabhAe puDhacIe bahusamaramaNijjAo bhUmibhAgAo satta dIpa anukrama [121 -126] ~523~ Page #525 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [89-93] gAthA dIpa anukrama [121 -126] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [89-93] + gAthA AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH prAbhRta [18], muni dIparatnasAgareNa saMkalita Education Internationa u jogaNasae uhu uppatittA hehile tArAvimANe cAraM carati aTThajoyaNasate uhUM utpatittA suravimANe cAraM carati aTThaasIe joyaNasae u upaisA caMdavimANe cAraM carati Nava joyaNasatAI uhaM uppatitA ucariM tArAvimANe cAraM carati hehilAto tArAvimANAto dasajoyaNAI uhuM uppatittA sUravimANA cAraM caraMti nauti joyaNAI u uppatittA caMdavimANA cAraM caraMti damottaraM joyaNasataM uhuM uppatittA ubarile tArArUve cAraM carati, sUravimANAto asIrti joyaNAI uhUM uppatittA caMdadvimANe cAraM carati joyaNasataM uhUM ucpatittA uvarille tArArUve cAraM carati, tA caMdavimANAto NaM vIsaM joSaNAI uhUM uppatittA ubarillate tArAkhve cAraM carati, evAmeva sapuvAvareNaM dasuttarajoyaNasataM bAhale tiriyamasaMkhene jotisabisae jotisaM cAraM parati Ahiteti SadekhA / (sUtraM 89 ) tA asthi NaM caMdimasUriyANaM devANaM hidvaMpi tArArUvA aNupitullAvi samapi tArAkhvA apitullAvi umpipi tArAkhvA aNuSi tulA vi?, tA asthi, tA kahaM te caMdimasUriyANaM devANaM hiTThapi tArAsvA aNuSi tullAvi samapi tArAkhvA aNupi tulAbi upipi tArArUvA aNupi tuhyAvi 1, tA jahA jahA NaM tesi NaM devANaM tavaNidyamayabhacerAI ussilAI bhavati tahA tahA NaM tesiM deSANaM evaM bhavati, taM0-aNute vAtullase vA, tA evaM khalu caMdimasUriyANaM devANa hidvaMpi tArArUvA aNupi tulAvi taheba jAba upipi tArAkhvA aNupi tulAvi (sUtraM 90 ) tA egamegassa NaM caMdssa devassa kevatiyA gahA parivAro paM0 kevatiyA NakkhattA parivAro paNNatto kevatiyA tArA parivAro paNNatto?, For Penal Use On ~ 524~ wor Page #526 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) ""candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata tivRttiH * sUtrAMka pa (mala0) // 259 // [89-93] *50- gAthA %- tA egamegassa NaM caMdassa devassa aTThAsItigahA parivAro paNNatto, aTThAvIsaM NakhattA parivAro paNNato, 18 prAbhRte 'chAvahisahassAI Nava ceva satAI paMcuttarAI (pNcsyraaii)| egasasIparivAro tArAgaNakoDikoDINaM // 1 // candrAderuparivAro paM0 (sUtra91) tA maMdarassa NaM pavatassa kevatiyaM ayAdhAe (joise)cAraM carati ?, tA ekArasa ekavIsecava tAraka joyaNasate abAdhAe joise cAraM carati, tA loaMtAtoNaM kevatiya abAdhAe jotise paM01.tAekArasa ekAre mAyAgutAda parivAraH joyaNasate asAdhAe joise paM0 (sUtra92) tA jaMbuddIve NaM dIve katare Nakkhatte sabambhaMtarilaM cAra carati katare|| kAabAdhA aNakkhatte sababAhirillaM cAraM carati kayare Nakkhatte sabbuvarilaM cAraM carati kayare Nakkhatte sabahiTilaM cAra cAcara, abhIyI Nakkhatte sabambhitarilaM cAraM carati, mUle Nakkhatte savabAhirillaM cAraM carati, sAtI Na-IA rAH sU &khate sambuparilaM cAra carati, bharaNI Nakkhatte sabaheDillaM cAraM carati (sUtraM 93) |89-93 | 'sA kahaM te' ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa bhagavan ! tvayA bhUmerudai candrAdInAmunthatvamAkhyA tamiti vadet , evaM prazne kRte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattayaH tAvatIrupadarzayati-tatthetyAdi, tatra-uccatvaviSaye &khalyimAH vakSyamANasvarUpAH paJcaviMzatiH pratipattayaH-paratIthikAbhyupagamarUpAH prajJaptAH, tA evaM 'tatthege' ityAdinA 4 darzayati, tatra-teSAM paJcaviMzateH paratIrdhikAnAM madhye eke paratIthikA evamAhura, tA iti pUrvavat ekaM yojanasahanaM suuryoIC||259|| | bhUmerurdhvamuzvarapena vyavasthito barddha-sArddha yojanasahasra bhUmerU candraH, kimuktaM bhavati ?-bhUmerUSa yojanasahane gate | |atrAntare sUryo vyavasthitaH, sArdai ca yojanasahasra gate candraH, sUtre ca yojanasaGkhyApadasya sUryAdipadasya ca tulyAdhikara 5 dIpa anukrama [121 -5 -126] REatinintaman ~ 525~ Page #527 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA tANatvanirdezo'bhedopacArAt , yathA pATaliputrAt rAjagRha nava yojanAnI tyAdau, evamuttareSvapi sUtreSu bhAvanIya, atropasaMhA|ramAha-'ege evamAsu' 1, eke punarevamAhuH tA iti pUrvavat , dve yojanasahane bhUmerUrva sUryo vyavasthitaH arddhatRtIyAni yo|janasahasrANi candraH atropasaMhAraH 'ege evamAsu'2,evaM zeSANyapi sUtrANi bhAvanIyAni, eeNa'mityAdi, etena-anta-| roditenAbhilApena zeSapratipattigatamapi sUtrajAtaM netanyaM, tacaivam-'tipaNI'tyAdi, ege puNa evamAsu tiNNi joaNa-| sahassAI sUre uhUM uccatteNaM aDuDAI caMde ege evamAsu 3, 'tA cattArI'tyAdi ege puNa evamAsu tA cattAri joya-IM mANasahassAI sUre uhuM uccatteNaM apaMcamAI caMde ege evamAhesu 4, 'tA paMce'tyAdi, ege puNa evamAsu tA paMca jo-| yaNasahassAI sUre urdu uccatteNaM addhachaTAI de ege evamAsu 5 'evaM cha sUre addhasattamAI caMde' ege puNa eva-131 mAsu tA cha joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM addhasattamAI caMde ege evamAhaMsu 6 'satta sUre aTThamAI caMde' iti ege mApuNa evamAsu tA satta joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM adbhahamAI caMde ege evamAhaMsu 7 'aTThasUre addhanavamAiM cNde'| iti ege puNa evamAsu tA aTTa joyaNAI sUre uhu~ uccatteNaM addhanayamAI caMde ege evamAhaMsu 8 'nava sUre addhadasamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA nava joyaNasahassAI sUre uDe uccatteNaM addhadasamAI caMde ege evamAsu 9 'dasa sUre addhaekArasAI caMde' iti, ege puNa evamAsu tA dasa joyaNasahassAI sUre uhu~ upatteNe addhaekArasAI caMde ege evamAsu 10 'ekArasa sUre ayArasa caMde' iti, ege puNa evamAIsu tA ikA-15|| rasa joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM addhabArasa caMde ege evamAhaMsu 11 'pArasa sUre adbhutersmaaii| dIpa anukrama [121 -126] ~526~ Page #528 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] abAdhA a gAthA sUryaprajJa- caMde' iti ege puNa ebamAIsu tA pArasa joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM addhaterasamAI caMde eo puNa ebamAIsa mivRttiH12, 'terasa sUre addhacaupasamAI caMdeM iti, ege puNa evamAsu tA terasa joyaNasahassAI sUre uhaM uccatteNaM addha-81 R18mAbhUte (mala cohasamAI caMde page evamAsu 13, 'coisa sUre apaMcadasamAI caMde' iti ege puNa evamAiMsa vA codasa joya- IcatvaM tAraka REO NasahassAI sUre uhu~ upatteNaM apaMcadasamAI caMde ege evamAhaMsu 14, panarasa sUre addhasolasamAI caMde' iti ege pANutAdi puNa evamAhaMsu tA paNNarasa joyaNasahassAI sUre uhaM uccatteNaM asolasamAI caMde ege evamAhaMsu 15, 'solasa sUre parivAraH asatsarasAI caMde' iti ege puNa evamAsu tA solasa joyaNasahassAI sUre uhuM uccatteNaM adbhasattarasamAI caMde ege |ebamAsu 16, 'sattarasa pUre adadvArasamAI caMde' iti ege puNa evamAsu tA sattarasa joyaNasahassAI sUre uhI bhyantaracA rAsU uccaneNaM addhadvArasamAI caMde ege eyamAhaMsu 17, 'aTThArasa sUre addhaegUNavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsA tA aTThArasa joyaNasahassAI sUre uhUM uccateNaM addhaegUNavIsamAI caMde ege ebamAsu 18 'egUNavIsa sUre adbhavI-1 samAI caMde' iti ege puNa evamAsu tA egUNavIsaM joyaNasahassAI sUre uDe uccatteNaM adbhavIsamAI caMde ege ebamAiMsu 1119, 'bIsa sUre addhaekavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAhaMsu tA vIsa joyaNasahassAI sUre uhaM upatreNa addhapakapIsamAhaM caMde ege ebamAIsu 20, ekavIsaM sUre adayAvIsamAI caMde' iti ege puNa evamAIsa vA ikavIsaM jopa // 26 // |NasahassAI sUre uha uccatteNaM adbhabAvIsamAI caMde ege ebamAIsu 21, 'yAvIsaM sUre ahatevIsAIcaM' iti ege| puNa evamAsu tA cAcI joyaNasahassAI sUre uhUM uccatteNaM adbhatevIsamAI he ege evamAsu 22 'tevIsaM sUre dIpa anukrama KeechCCA [121 -126] ~ 527~ Page #529 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA apacIsamAI caMdra' iti ege puNa evamAIsu tA tevIsaM joyaNasahasmAI sUre uhaM ucca teSI abacAvIcamAI pada pApA evamAsu 23 'caJcIma sUre apaMcavIsamAI caMde' iti ege puNa evamAsu carabIsa joyaNasahassA so bAhuM uccaceNa addhapaMcavIsamAI caMde ege evamAsu 24, paJcaviMzatitamapratipattisUtraM tu sAkSAdarzayati-'ege puNa eva-| mAhaMsu-tA paNacIsamityAdi, etAni ca sUtrANi sugamatvAt svayaM bhAvanIyAni, tadevamuktAH paramatipatayaH sampati svamata bhagavAnupadarzayati-'vayaM puNA evaM vadAmo' ityAdi, vayaM punarutpannakevalavedasaH evaM-vakSyamANena prakAreNa vadA- makhameva prakAramAha-tA imIse' ityAdi, tA iti pUrvavat , asyA rasaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhA-1 gAdUrya sana yojanazatAni navatAni-navatyadhikAni utplutya gatvA atrAntare adhastanaM tArAvimAna cAraM pAti-maNDalagalyA paricamaNaM pratipadyate, tathA asyA eva rakSaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrvamaSTau projanazatAnyuplutyAtrAntare sUryavimAnaM cAra carati, tathA asyA eva ratnaprabhAyAH pRthivyA bahusamaramaNIyAt bhUmibhAgAdUrva paripUrNAni IN nava yojanazatAnyutplutyAnAntare sarvoparitanaM tArAvimAnaM cAraM carati / adhastanAcArAvimAnAdUrva daza yojanAnyuplutyAtrAntare sUryavimAnaM cAra carati, tata evAdhastanAtU tArAvimAnAnnavati yojanAnyUrdhvamutplutyAnAntare candravimAnaM | cAra carati, tata eva sarvAdhastanAt tArAvimAnAddazottaraM yojanazatamUrdhvamutplutyAtrAntare sarvoparitanaM vArAvimAnaM cAraM| carati, 'tA sUravimANAoM ityAdi, tA iti pUrvavat sUryavimAnAdUrvamazIti yojanAnyutplulyAvAntare candravimAnaM cAraM parati, tasmAdeva sUryavimAnAdUrya yojanazatamutpluyAtrAntare sarvoparitanaM tArArUpaM jyotizcakaM cAra carati, 'tA dIpa anukrama [121 -126] For P OW ~528~ Page #530 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- ptivRttiH (mala.) // 26 // [89-93] gAthA caMdavimANAoM' ityAdi tA iti pUrvavat candravimAnAdUrva viMzati yojanAni utplutyAtrAntare sarvoparitanaM tArArUpaM 18 prAbhRte jyotizcakraM cAra carati, ecameve'tyAdi evameva-uktenaiva prakAreNa saputvAvareNa ti saha pUrveNa vartante iti sapUrva sapUrva ca candrAderu. tat aparaM ca sapUrvAparaM tena pUrvAparamIlanenetyarthaH, dazottarayojanazatavAhalyena, tathAhi-sarvAdhastanAttArArUpAt jyo- carakhaM tAraka tizcakrAdUrdhvaM dazabhiyojanaiH sUryavimAnaM tato'pyazItyA yojanaizcandravimAnaM tato viMzatyA sarvoparitanaM tArArUpaM jyoti-sAtAda parivAraH |zcakramiti bhavati jyotizcakracAraviSayasya dazottaraM yojanazataM bAhalyaM, tasmin dazottarayojanazatabAhalye, punaH kathaM-15 abAdhA abhUte ityAha-tiryagasaGkhyeye-asaGghayayojanakoTIkoTIpramANe jyotirviSaye manuSyakSetraviSayaM jyotizcakra cAra carati bhyantaracA|cAra carat manuSyakSetrAhiH punaravasthitamAkhyAtaM iti vadet // 'tA asthi Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , astye rAsU tat bhagavan! yaduta candrasUryANAM devAnAM 'hidipitti kSetrApekSayA adhastanA api tArArUpavimAnAdhiSThAtAro devA 89-93 tivibhavalezyAdikamapekSya kecidaNavo'pi-laghavo'pi bhavanti, hInA api bhavantItyarthaH, kecittulyA api bhavanti, tathA samamapi-candravimAnaiH sUryavimAnaizca kSetrApekSayA samaneNyApi vyavasthitAstArArUpAH-tArAvimAnAdhiSThAtAro devA-1 |ste'pi candrasUryANAM devAnAM dyutivibhavAdikamapekSya kecidaNavo'pi bhavanti kecittulyA api, tathA candravimAnAnAM 31 sUryavimAnAnAM coparyapi ye vyavasthitAstArArUpAH-tArArUpavimAnAdhiSThAtAro devAste'pi candrasUryANAM devAnAM dyutivi-|| bhavAdikamapekSya kecidaNayo'pi bhavanti kecittulyA api !, evaM gautamena prazne kRte bhagavAnAha-'tA atyi'tti yade-II tattvayA pRSTaM tatsarvaM tathaivAsti, evamukte punaH praznayati-'tA kahaM te' ityAdi, sugarma, bhagavAnAha-'tA jaha jahe tyAdi, dIpa anukrama [121 -126] // 26 // ~529~ Page #531 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [89-93] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA 20- 09-2 tA iti pUrvavat yathA yathA Namiti vAkyAlaGkAre teSAM devAnAM tArArUpavimAnAdhiSThAvaNAM prAgbhave taponiyamabrahmacaryANi ucchritAni-utkaTAni bhavanti tathA tathA teSAM devAnAM tasmin-tArArUpavimAnAdhiSThAtRbhave evaM bhavati yathA aNutvaM yA tulyatvaM vA, kimukta bhavati :-yaiH prAgbhave taponiyamabrahmacaryANi mandAni kRtAni te tArArUpavimAnAdhiSThAtRdevabhavamanuprAptAzcandrasUryebhyo devebhyo dyutivibhavAdikamapekSya hInA bhavanti, yaistu bhavAntare taponiyamabrahmacaryANi atyutkaTAnyAsevitAni te tArArUpavimAnAdhiSThAtRrUpadevatvamanuprAptA dyutivibhavAdikamapekSya candrasUryairdevaiH saha sa-11 mAnA bhavanti, na caitadanupapanna, dRzyante hi manuSyaloke'pi kecijanmAntaropacitatathAvidhapuNyaprAmbhArA rAjatvama-2 |prAptA api rAjJA saha tulyayutivibhavA iti, 'tA evaM khalu' ityAdi nigamanavAkyaM sugamaM / 'tA egamegassa Na'mityAdi, grahAdiparivAraviSayANi praznanirvacanasUtrANi sugamAni, 'tA madarassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , mandarasya parvatasya jambUdvIpagatasya sakalatiryaglokamadhyavartinaH kiyatkSetramavAdhayA sarvataH kRtvA cAraM parati !, bhagavAnAha-'tA ekArase'tyAdi, tA iti pUrvavat ekAdaza yojanazatAni ekaviMzAni-ekaviMzatyadhikAni abAdhayA kRtvA cAra carati, kimuktaM bhavati ?-meroH sarvata ekAdaza yojanazatAnyekaviMzatyadhikAni muktvA tadanantaraM cakravAlatayA jyotizcakraM cAra carati, 'tA loyaMtAoNamityAdi, tA iti pUrvavat lokAntAdAkaNamiti vAkyAlaGkAre kiyat kSetramavAdhayA kRtvA apAntarAlaM kRtvA jyotiSa prajJaptam !, bhagavAnAha-'ekArase tyAdi, ekAdaza yojanazatAnyekAdazAni-ekA dIpa anukrama -ORP) [121 -126] RELIGunintentmatha ~ 530~ Page #532 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) [89-93] nnnnMttsgrowaa zl + -126] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM + vRttiH) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [89-93] + gAthA AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [18], muni dIparatnasAgareNa saMkalita sUryaprajJa| dazAdhikAni abAdhayA kRtvA - apAntarAlaM vidhAya jyotiSaM prajJadhaM, 'tA jaMbuddIve NaMdIve kapare nakkhatte' ityAdi sugamaM tivRttiH 4 navaramabhijinnakSatraM sarvAbhyantaraM nakSatramaNDalikAmapekSya evaM mUlAdIni sarvanA hyAdIni veditavyAni / ( mala0) // 262 // tA caMda vimANeNaM kiMsaMThite paM0 1, tA aDakavihagasaMThANasaMThite sabaphAliyAmae adhbhuggaya mUsita pahasite vividhamaNi rayaNabhatticitte jAva paDirUve evaM suravimANe gahavimANe NakkhasavimANe tArAvimANe / tA caMdavimANe NaM kevatiyaM AyAma vikkhaMbheNaM kevatiyaM parivakheveNaM kevatiyaM bAhalleNaM maM01, tA chappaNNaM egaTTibhAge joyaNassa AyAmamikkhaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM parirayeNaM aTThAvIsaM egadvibhAge joSaNassa bAileNaM paNNatte, tA sUravimANe NaM kevatiyaM AyAmavistaMbheNaM pucchA, tA aDapAlIsaM egadvibhAge joyaNassa AyAma vikkhaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM caDavIsaM egaTTibhAge joyaNassa bAhalleNaM paM0, tA NakkhattavimANe NaM keva tiyaM pucchA, tA korsa AyAmavikkhaMbheNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM addhakorsa bAhalleNaM paM0, tA tArAvimANe NaM kevaliyaM pucchA, tA addhako AyAmavikvaM bheNaM taM tiguNaM savisesaM pariraeNaM paMcadhaNusayAI bAhaleNaM paM0 // tA caMdavimANaM NaM kati devasAhassIo parivarhatiH, solasa devasAhassIo parivarhati saM0-puracchimeNaM sIharUvadhAraNaM cattAri devasAhassIo parivati, dAhiNe NaM gayarUvadhAraNaM basAri devasAhasIo parivati, paJcatthimeNaM samarUpadhArINaM cattAri devasAhasIo parivahaMti, uttareNaM turagakhvadhAraNaM cattAri devasAhasIo parivahaMti evaM sUravimApi, tA gahavimANe NaM kati sAhasIo parica For Pale Onl ~531~ 28 prAbhRte candrAde:saMsthAnamAyAmAdivAhi | nazca sU94 alpetaragatiSThaddhI sU 95 // 262 // Page #533 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], ------------ prAbhRtaprAbhRta-1, -------------------- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [89-93] gAthA lihati ?, tA aTTha devasAhassIo parivahati, taM0-puracchimeNa siMharUSadhArINaM devANaM do devasAhassIo pari vahaMti, evaM jAva uttareNaM turagarUvadhArINaM, tA nakkhattavimANe NaM kati devasAhassIo parivahati?, tA cattAri mAdevasAhassIo parivahati, taM0-puracchimeNaM sIharUvadhArINaM devANaM ekA devasAhassI parivahati evaM jAba uttareNaM turagarUbadhArINaM devANaM, tA tArAvimANe NaM kati devasAhassIo parivahati ?,tA do devasAhassIo parivahati taM0-puracchimeNaM sIharUbadhArINaM devANaM paMca devasatA parivahaMti, evaM jAvuttareNaM turagarUvadhArINaM (sUtraM 94 ) etesi NaM caMdimasariyagahaNakvattatArAkhvANaM kayarerahito sigdhagatI vA maMdagatI vA ?, tA caMdehito sUrA sigghagatI sUrehito gahA sigdhagatI gahahitoNakkhattA sigghagatINakkhattehitotArA sigdhagatI, sabappagatI caMdA sabasigdhagatI tArA / tA eesiNaM caMdimamUriyagahagaNaNakNattatArArUvANaM kpreshhito|| appihiyA vA mahihiyA vA?, tArAhiMto mahihiyA NakkhattA Nakkhattehito gahA mahiDiyA gahehito sUrA mahihiyA sUrehiMto caMdA mahihiyA sabappaviyA tArA sabamahihiyA caMdA (sUtraM 95) 'tA caMdavimANe NamityAdi saMsthAnaviSayaM praznasUtraM sugarma, bhagavAnAha-'tA addhakavidvage'tyAdi, uttAnIkRta-1 marddhamAtraM kapitthaM tasyeva yat saMsthAnaM tena saMsthitamarddhakapitthasaMsthAnasaMsthitaM, Aha-yadi candravimAnamuttAnIkRtArddhamAkapitthaphalasaMsthAnasaMsthitaM tata udayakAle astamayakAle vA yadivA tiryak parizramat paurNamAsyAM kasmAttadardhakapitthaphalokAraM nopalabhyante, kAma zirasa upari vartamAnaM vartulamupalabhyate, arddhakapitthasya upari dUramavasthApitasya parabhAgAda dIpa anukrama *35*554 [121 -126] ~532~ Page #534 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], ---------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [94-95] // 26 // dIpa anukrama [127-128] sUryaprajJa- rzanato varnulatayA dRzyamAnatvAt , ucyate, ihArddhakapitthaphalAkAra candra vimAnaM na sAmastyena pratipattavyaM kintu tasya 18prAmRte tivRttiH candravimAnasya pIThaM, tasya ca pIThasyopari candradevasya jyotizcakrarAjasya prAsAdaH, sa ca prAsAdastathA kathaMcanApi vyava-candrAdeHsaM(mala sthito yathA pIThena saha bhUyAna va lAkAro bhavati, sa ca dUrabhAvAdekAntataH samavRttatayA janAnAM pratibhAsate, tato na sthAnamAyA kazcidoSaH, na caitatsvamanIpikAyA vijRmbhitaM, yata etadeva jinabhadragaNikSamAzramaNena vizeSaNavatyAmAkSepapurassara mAdivAhiuktam-"addhakavihAgArA udayadhamaNami kaha na dIsaMti / sasisUrANa vimANA tiriyakkhettahiyANaM ca // 1 // A011 nazcasU 94 IN alpetaraga| uttANakaviThThAgAra pIDhaM taduvariM ca pAsAo / vahAlekheNa tao samavaTTa dUrabhASAo // 2 // " tathA sarva-niravazeSa |sphaTikamayaM-sphaTikavizeSamaNimayaM tathA abhyudgatA-Abhimukhyena sarvato vinirgatA utsRtA-prabalatayA sarvAsu dinuIRTH sU 95 4AprasRtA yA prabhA-dIptistayA sitaM-zuklaM abhyudgatotsRtaprabhAsitaM tathA vividhA-anekaprakArA maNaya:-candrakAntAdayo| ratnAni-karketanAdIni teSAM bhaktayo-vicchittivizeSAstAbhizcitraM-anekarUpabat AzcaryavadA vividhamaNiratnacitraM yAvatzabdAt 'vAuDuyavijayavejayaMtIpaDAgAchattAicchattakalie tuMge gagaNatalamaNulihaMtasihare jAlaMtararayaNa paMjarummIliyaba / maNikaNagathUbhiyAge viyasiyasayavattapuMDarIyatilayarayaNagucaMdacitte aMto bahiM ca saNhe tavaNijabAlugApatthaDe suhaphAse |AI sassirIyarUpe pAsAIe darisaNije" iti, tatra vAtoatA-cAyukampitA vijayaH--abhyudayastatsaMsUcikA vaijayantyabhidhAnA // 26 // yA patAkA athavA vijayA iti vaijayantInAM pArthakarNikA ucyante tatpradhAnA vaijayantyo vijayavaijayantyaH patAkA:tA eva vijayavarjitA vaijayantyaH chatrAtirachatrANi ca-uparyuparisthitAtapatrANi taiH kalitaM vAto tavijayavaijayantIpatA ~533~ Page #535 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [94-95] dIpa anukrama [127 -128] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [18], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [94-95 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Education in | kAchatrAticchatrakalitaM tujhaM uccamata eva 'gagaNatalamaNulihaMta sihare' tti gaganatalaM - ambaratalamanu likhat-abhilakSyat zikharaM yasya tat gaganatalAnulikhat zikharaM, tathA jAlAni - jAlakAni tAni ca bhavanabhittiSu loke pratItAni tadantareSu | viziSTazobhAnimittaM ratnAni yatra tat jAlAntararanaM, sUtre cAtra prathamaikavacanalopo draSTavyaH, tathA paJjarAt unmIlitamitra- bahiSkRtamiva paGgaronmIlitaM yathA hi kila kimapi vastu paJjarAt-vaMzAdimayapraccha / danavizeSAdU bahiSkRtamatyatamavinaSTacchAyatvAt zobhate evaM tadapi vimAnamiti bhAvaH tathA maNikanakAnAM sambandhinI stUpikAzikharaM yasya tat maNikanakastUpikAkaM, tathA vikasitAni yAni zatapatrANi puNDarIkANi ca dvArAdau pratikRtitvena sthitAni tilakAzca bhittyAdiSu puNyANi ratnamayAzcArddhacandrA dvArAprAdiSu taizcitraM vikasitazata patrapuNDarIkatilakArddhacandra citraM, tathA antavikSNaM masRNamityarthaH tathA tapanIyaM suvarNavizeSastanmayyAH bAlukAyAH sikatAyAH prastaraH- prataro yatra tattathA, tathA sukhasparze zubhasparza vA tathA sazrIkANi-sazobhAni rUpANi - narayugmAdIni yatra tat sazrIkarUpaM tathA prasAdIyaMmanaHprasAdahetuH ata eva darzanIyaM draSTuM yogyaM taddarzanena tRpterasambhavAt tathA prativiziSTaM - asAdhAraNaM rUpaM yasya tattathA, 'evaM sUravimANevI' tyAdi, yathA candravimAnasvarUpamuktamevaM sUryavimAnaM tArAvimAnaM ca vaktavyaM, prAyaH sarvepAmapi jyotirvimAnAnAmekarUpatvAt, tathA coktaM samavAyAne- "kevaiyANaM bhaMte / joisiyAvAsA paNNattA 1, goyamA ! | imI se rayaNappabhAe puDhavIe bahusamaramaNijAo bhUmibhAgAo satanavAI joyaNasayAI uhUM uppaittA dasuttarajoyaNasayavAhale tiriyamasaMkhejje joisavisae jor3asiyANaM devANaM asaMkhejA joisiyavimANAyAsA pannattA, te NaM joisiya For Parts Only ~ 534~ wor Page #536 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [-1, ---------- ---- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [94-95]] dIpa anukrama [127-128] bimANAvAsA abbhumgayasamUsiyapahasiyA vivihamaNirayaNabhitticittA taM ceva jAva pAsAIyA darisaNijjA abhiruvA pa-14|18prAbhRte ptivRttiH DirUbA' iti, 'tA caMdavimANe Na'mityAdIni AyAmaviSkambhAdiviSayANi sarvANyapi praznanirvacanasUtrANi sugamAni. candrAdeHsaM navaraM sarvatrApi paridhiparimANaM 'vikhaMbhavaggadaguNakaraNI vaTTarasa parirao hoi" [viSkambhavargadazaguNakaraNivRttasya sthAnamAyA parirayo bhavati ] iti karaNavazAt svayameva netanyaM, tathA yattArAvimAnasyAyAmaviSkambhaparimANamuktamarddhagamyUtamuccaya- madivAla // 264 / / nazca sU94 parimANaM krozacaturbhAgaH taduraskRSTasthitikasya tArAdevasya sambandhino vimAnasyAvaseyaM, yatpunarjaghanya sthitikasya tArA- alpetaragabAdevasya sambandhi vimAnaM tasyA''yAmaviSkambhaparimANaM paJcadhanu zatAni uccatvaparimANamajhetRtIyAni dhanuzatAni, tathAtiRddhI coktaM tattvArthabhASye-'aSTAcatvAriMzadyojanakaSaSTibhAgAH sUryamaNDalaviSkambhaH candramasaH SaTpaJcAzad grahANAmayo-13 sU 96 janaM gavyUtaM nakSatrANAM sarvotkRSTAyAstArAyA arbakrozo jaghanyAyAH paza dhanuHzatAni, viSkambhArddhabAhalyAzca bhavanti | sarve sUryAdayo'tra loka" iti, 'tA caMdavimANaM kaha devasAhassIo parivahati' ityAdInyapi vAhanaviSayANi praznaniryacanasUtrANi sugamAni, navaramiyamatra bhAvanA-iha candrAdInAM vimAnAni tathAjagarasvAbhAvyAnirAlambAni vahantyaya-12 tidhante, kevala ye AbhiyogikA devAste tathAvidhanAmakarmodayavazAt samAnajAtIyAnAM hInajAtIyAnAM vA devAnAM nijasphAtivizepadarzanArthamAtmAnaM bahu manyamAnAH prasAdabhRtaH satatavahanazIleSu vimAneSu adhaH sthitvA 2 kecit siMha- 264 // rUpANi kecid gajarUpANi kecit vapabharUpANi kecitturagarUpANi kRtvA tAni vimAnAni vahanti, na caitadanupapanna, tathAhi-yaha ko'pi tathAvidhAbhiyogyanAmakarmopabhogabhAgI dAso'nyeSAM samAnajAtIyAnAM hInajAtIyAnAM vA pUrva-11 FFICE ~535~ Page #537 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [18], -------------------- prAbhRtaprAbhUta [-1, ---------- ---- mUlaM [94-95] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [94-95] -- paricitAnAmevamahaM nAyakasyAsya suprasiddhasya sammata iti nijasphAtivizeSapradarzanArthaM sarvamapi khocitaM karma nAyaka-15 samakSa pramuditaH karoti, tathA''bhiyogikA api devAstathAvidhAbhiyogyanAmakarmopabhogabhAjaH samAnajAtIyAnAM hIna-12 jAtIyAnAM vA devAnAmanyeSAmevaM vayaM samuddhA yatsakalalokaprasiddhAnAM candrAdInAM vimAnAni vahAma ityevaM nijasphA-11 jAtivizeSapradarzanArthamAtmAnaM bahu manyamAnA uktaprakAreNa candrAdivimAnAni vahantIti, teSAM ca candrAdivimAnayahanazIlA-131 nAmAbhiyogikadevAnAmime sapAsavAhike jambUdIpaprajJaptisatke gAthe-"solasa devasahassA bahaMti caMdesu ceva suures| A adveva sahassAI ekekamI gahabimANe // 1 // cattAri sahassAI nakkhattami ya havaMti ekeke / do ceva sahassAI tArA-1 svekamekami // 2 // " "tA eesi Na'mityAdi, zIghragativiSayaM praznasUtraM nirvacanasUtraM ca sugarma, etaca pazcAdapyukta paraM bhUyo vimAnavahanaprastAvAduktamityadoSaH, anyadvA kAraNa bahuzrutebhyo'tragantavyaM / hai tA jaMburIve gaMdIve tArAruvassa ya 2 esa NaM kevatie abAdhAe aMtare paNNatte, duvihe aMtare paM0, 0-yAghAtime ya NivAghAtime ya, tattha NaM je se vAghAtime se NaM jahaNNeNaM doNNi thApaTTe joyaNasale ukkoseNaM yArasa joyaNasahassAI doSiNa bAtAle joyaNasate tArArUvassa 2 ya ayAdhAe aMtare paNNatte, tatya je se nivAghAtime se jahaNNeNaM paMca dhaNusatAI ukoseNaM addhajopaNaM tArAsvassa ya 2 avAdhAe aMtare meM paM0 (sUtra 96)tA caMdassa NaM jotisiMdassa jotisarapaNo kati aggamahisIo papaNattAo , tA cattArita [4 aggAmahimIbho paNNasAo, taM0-caMdappabhA dosiNAbhA acimAlIpabhaMkarA, tattha gaMegamegAe devIe pattAri || dIpa anukrama [127-128] -- - ~ 536~ Page #538 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [96-99] dIpa anukrama [129 -132] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [96-99 ] AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [18], muni dIparatnasAgareNa saMkalita sUryaprajJa - sivRttiH ( mala0) ||265|| devI sAhasI pariyAro paNNatto, paNaM tAto egamegA devI aNNAI cattAri 2 devIsahassAI parivAraM vivittae, evAmeva sapucAvareNaM solasa devIsahassA, settaM tuDie, tA pabhU NaM caMde jotiMsiMde jotisarAyA. caMdavasie vimANe sabhAe sudhammAe tuDieNaM saddhiM divAI bhoga bhogAI bhuMjamANe viharitae ?, No iNaTTe 7 samajhe, tA kahaM te No pabhU jotirside jotisarAyA caMdavasie vimANe sabhAe sudhammAe tuDieNaM saddhiM divAI bhogabhogAI muMjamANe viharitae ?, tA caMdassa NaM jotisiMdassa jotisaraNNo caMdavaDisae vimANe sabhAe sudhammAe mANavaesa cetiyakhaMbhesu bairAmaesa golabahasamuggaesu vahave jiNasakathA saMNikkhittA ciTThati, tAo NaM caMdassa jotisiMdassa joisaraNNo aNNasiM ca bahUNaM jotisiyANaM devANa ya devINa ya aJcaNijAo baMdaNijjAo pUpaNikhAo sakAraNijAo sammANaNijAo kallANaM maMgalaM devayaM cetiyaM pajjuvAsaNijjAo evaM khalu No pabhU caMde jotisiMde jotisarAyA caMdravasie vimANe sabhAe summAe tuDieNaM saddhiM divAI bhoga bhogAI bhuMjamANe viharittae / pabhU NaM caMde jotisiMde jotisarAyA caMdavaDisae bimANe sabhAe sudhammAe caMdaMsi sIhAsAMsi cauhiM sAmANiyasAhassIhiM cauhiM aggamahisIhiM saparivArAhiM | tihiM parisAhiM sattahiM aNiehiM sattahiM aNiyAhivatIhiM solasahiM AyarakkhadevasAhassIhiM aNNehi ya bahUhiM jotisiehiM devehiM devIhi ya saddhiM saMparibuDe mahatAhataNagIyavAyatatItalatAla tuDiyaghaNamuI| gapaduppavAitaraveNaM divAI bhoga bhogAI bhuMjamANe viharitae kevalaM pariyAraNihIe No ceva NaM mehunnvttiyaae|| For Parts Only ~ 537 ~ 98 prAbhUte tArAntaraM candrAdidevI sU 96-97 // 265 // Page #539 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [96-99] dIpa anukrama [129 -132] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [18], prAbhRtaprAbhRta [-], mUlaM [96-99 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH Education Internatio tA sUrassa NaM joisiMdassa jotisaraNNo kati aggamahisIo paM0 1, tA cattAri aggamahisIo paM0, |taM0-sUrappabhA AtavA acimAlA pabhaMkarA, sesaM jahA caMdassa, NavaraM sUravaDeMsae bimANe jAva No ceva NaM mehuNavattiyatAe (sUtraM 97 ) jotisiyANaM devANaM kevaiyaM kAlaM ThitI paNNattA, japaNeNaM aDabhAgava litoyamaM ukkoseNaM palitovamaM vAsasatasahassamambhahiyaM, tA jotisiNINaM devINaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM0 1, tA jahakSeNaM aTThabhAgapalitovamaM ukkoseNaM addhapaliocamaM pannAsAe vAsasahassehiM anbhahiyaM, caMdavimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paNNattA? janeNaM caumbhAgapalitovamaM ukoseNaM palitovamaM vAsasayasahassamambhaddiyaM, tA caMdavimANe NaM devINaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM0 1, jahaNNeNaM caubhAgapalitovamaM ukko seNaM aDapalitoyamaM paNNAsAe vAsasahassehiM amahiyaM, suravimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ThitI paNNattA ?, jahaNaNeNaM caunbhAgapalitovamaM ukkoseNaM palibhavamaM vAsasaharasamanbhahiyaM, tA sUravimANe NaM | devANaM kevatithaM kAlaM ThitI paM0 1, jahaNaNeNaM caunbhAgapalitovamaM ukoseNaM addhapalitovamaM paMcahiM vAsasa ehiM ambhahiyaM, tA gahavimANe NaM devANaM kevaliyaM kAlaM ThitI paM0 1, jahaNaNeNaM caubhAgapalitovamaM ukkoseNaM palitoyamaM, tA gahavimANe NaM devINaM kevatiyaM kAlaM ThitI paM0 1, jahaNeNaM caubhAgapalitoyamaM ukoseNaM aDapalitoyamaM, tA NakkhattavimANe NaM devANaM kevatiyaM kAlaM ditI paM0 1, jahaNaNeNaM ca unbhAga palitovamaM ukoseNaM addhapaliovamaM, tA NakkhattavimANe NaM devANaM kevaiyaM kAlaM ThitI paM0 ?, jahaNaNeNaM aTThabhAgapati For Penal Use Only ~538~ wor Page #540 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], --------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [129 tovamaM pakoseNaM caumbhAgapalitovarma, tA tArAdhimANe NaM devANaM pucchA, jahapaNeNaM aTThabhAgapalitoyama bhane mivttiH|ukosnnN caubhAgapaliyovama, tA tArAvimANe NaM devINaM pucchA, tA jahaNaNaM aTThabhAgapalitovama ukoseNaMzayoki (mala) sAiregaahabhAgapaliovarma (sUtraM 98) tA eesi NaM caMdimamUriyagahaNakkhattatArArUvANaM katare 2 hito sthitiH a appA vA bahuyA vA tullA vA visesAhiyA vA?, tA caMdA ya sUrA ya ese NaM dovi tullA sabathovA NakkhattAlpabahutvaM ||266|| |saMkhijaguNA gahA saMkhinaguNA tArA saMkhijaguNA // (sUtraM 99) aTThArasaM pAhuDaM samattaM / / 98-99 'tA jaMburIveNaM bhaMte ! dIve' ityAdi tArAvimAnAnsaraviSayaM praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-tA duvihe'ityAdi, lAdvividhamantaraM prajJapta, tadyathA-vyAghAtima nirvyApAtimaMca, tanna vyAhananaM vyAghAta:-parvatAdiskhalanaM tena nivRtta vyAghAtima 'bhASAdima' iti imapratyayaH, niLapAtima-vyApAtimAnirgataM svAbhAvikamityarthaH, tatra yat vyApAtimaM| tat japanyato ve yojanazate paSadhyadhike, etacca niSadhakUTAdikamapekSya veditavya, tathAhi-niSadhaparvataH svabhAvato'kAyuzcatvAri yojanazatAni tasya copari paJca yojanazatoccAni kUTAni, tAni ca mUThe pazcayojanazatAnyAyAmaviSka bhAbhyAM madhye trINi yojanazatAni pazcasaptatyadhikAni upari arddhatRtIye he yojanazate, teSAM coparitanabhAgasamaveNi-18 I pradeza tathAjagatsvAbhAcyAdaSTAvaSTau yojanAnyubhayato'vAdhayA kRtvA tArAvimAnAni paribhramanti, tato japanyato vyApA timamantaraM dve yojanazate SaSaSTyadhike bhavataH, utkarSato dvAdaza yojanasahanANi dve yojanazate dvicatvAriMzadadhike, // 26 // etana merumapekSya draSTavyaM, tathAhi-merI daza yojanasahasrANi merozcobhayato'vAdhayA ekAdaza yojanazatAnyekarSizalya-18/ -132]] ~539~ Page #541 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], ---------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [129-132] |dhikAni, tataH sarvasaGkhyAmIlane bhavanti dvAdaza yojanasahasrANi dve ca yojanazate dvicatvAriMzadadhike / nirvyAghAti-13 mAntarabiSayaM sUtra sugamaM / 'tA caMdassa Na'mityAdi agramahiSIviSayaM sUtra sugama, navaramekaikasyA devyAzcatvAri devIsahamANi parivAra iti kimukaM bhavati ?-ekaikA agramahiSI caturNI catuNau candrasatkadevIsahasrANAM paTTarAjJI, ekaikA ca sA | itthaMbhUtA agramahiSI paricAraNAvasare tathAvidhAM jyotiSpharAjacandradevecchAmupalabhya prabhuranyAni AtmasamAnarUpANi 4 | catvAri catvAri devIsahasrANi vikuvituM, iha siddhAntaprasiddho vikurva iti dhAturasti, yasya vikuNA iti prayogaH, tato vikurSitumityukta, evameveti evameva-ukaprakAreNaiva 'sapuvAvareNIti saha pUrveNeti sapUrva sapUrva ca aparaM ca sapUrvAparaM tena sapUrvApareNa-pUrvAparamIlanena svAbhAvikAni poDaza devIsahasrANi candradevasya bhavanti, tathAhi-catamro'yamahiSyaH ekaikA cAtmanA saha catuzcatardevIsahasraparivArA tataH sarvasaGkalanena bhavaMti poDaza devIsahasrANi 'setaM taDie' iti tadetAvat candradevastha tuTika-antaHpuraM, uktaM ca jIvAbhigamacUrNI-"tuTikamantaHpuramiti" 'pabhU NaM caMde'ityAdi, praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'no iNaDhe samaDhe'nAyamarthaH samarthaH-upapanno, na yukko'yama iti bhAvaH, yathA candrAvata-| sake vimAne yA sudharmA sabhA tasyAmantaHpureNa sArddha dilyAn bhogabhogAn bhujAno biharatIti, 'tA kahaM te no pbhuu| ityAdi praznasUtraM sugama, bhagavAnAha-'tA caMdassa NamityAdi, candrAvataMsake vimAne sudharmAyAM sabhAyAM mANavako nAma | 4/caityastambho'sti, tasmiMzca mANavake stambhe ye vajramayeSu sikkeSu vajramayA golAkArA vRttAH samuhakAsteSu bahUni jina-1 sakdhIni nikSiptAni tiSThanti, 'tAoNa'mityAdi, tAni jinasakthIni, iha sUtre strItyanirdezaH prAkRtatvAt , candrasya SARERatininemarana ~540~ Page #542 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [18], --------------- prAbhRtaprAbhRta [-], ------------------- mUlaM [96-99] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [96-99]] dIpa anukrama [129-132] sUryamajJa- jyotipendrasya jyotiSarAjasyAnyeSAM ca bahUnAM jyotiSkANAM devAnAM devInAM ca arcanIyAni puSpAdibhirvandanIyAni-218 prAbhRte sivRttiH stotavyAni viziSTaiH stotraiH pUjanIyAni vastrAdibhiH satkAraNIyAni AdarapatipatyA sammAnanIyAni jinocitaprati gyAtikA (mala0) pacyA kalyANa-kalyANaheturmanala-duritopazamaheturdaivataM-paramadevatA caityaM-iSTadevatApratimA ityevaM paryupAsanIyAni ta pusAda tata evaM-anena kAraNena khalu-nizcitaM na prabhurityAdi sugama, 'tA pabhU NaM caMde' ityAdi, kevalaM paricAraNA -paricA 12 lAraNasamRddhyA, ete sarve'pi mama paricArakA ahaM kheteSAM svAmItyevaM nijasphAtivizeSadarzanAbhiprAyeNeti bhAvaH, prabhuzcandro 4 jyotiSendro payotiSarAjazcandrAvataMsake vimAne sabhAyAM sudharmAyAM candrAbhidhAnasiMhAsane caturbhiH sAmAnikasahastraizcatasabhiramamahiSIbhiH saparivArAbhistisRbhirabhyantaramadhyamavAhyarUpAbhiH parSadbhiH saptabhiranIkaiH saptabhiranIkAdhipatibhiH poDa-II zabhirAtmarakSakadevasahasrairanyaizca bahubhijyotiSkadavedevIbhizca sArddha samparivRto mahatA raveNeti yogaH, 'Aya'tti AkhyAnakapratibaddhAnIti vRddhAH athavA ahatAni-avyAhatAni nATyagItavAditrANi tathA tantrIvINA talatAlAhastatAlAH truTitAni-zeSatUryANi tadhA ghano-ghanAkAro vanisAdhAt yo mRdaGgo-mardalaH paTunA-dakSapuruSeNa pravA-1 |ditastata eteSAM padAnAM dvandvasteSAM yo ravastena divyAna-divi bhavAn atipradhAnAnityarthaH bhogArhA ye bhogA:-zabdA-I lAdayastAn bhujAno viharnu prabhuriti yogaH, na punamaithunapratyaya-maithunanimittaM spAdibhogaM bhajAno viharI prabhAriti. // 267 // tA sUrassa 'mityAdInyapi praznanirvacanasUtrANi bhAvanIyAni, 'tA joisiyANaM devANa'mityAdi, sarva sugamaM yAvat prAbhUtaparisamAptiH, navaraM candravimAne candradeva utpadyate tatsAmAnikAtmarakSakAdayazca, tatrAtmarakSakAdInAM yathokkA japa-1 FaPranaamvam ucom ~541~ Page #543 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [96-99] dIpa anukrama [129 -132] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [96-99 ] AgamasUtra - [17] upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [18], muni dIparatnasAgareNa saMkalita nyA sthitirutkRSTA tu candradevasya tatsAmAnikAdInAM ca evaM sUryavimAnAdiSvapi bhAvanIyam // 6....... iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM aSTAdazamaM prAbhRtaM samAptaM tadevamuktamaSTAdazaM prAbhRtaM samprati ekonaviMzatitamamArabhyate, tasya cAyamarthAdhikAraH, yathA 'kati candrasUryAH sarvaloke AkhyAtA' iti, tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kati NaM caMdimasUriyA sabaloyaM obhAsaMti ujjoeMti taveMti pabhAseti Ahiteti vadejjA ?, tattha khalu imAo dubAlasa paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu tA ege caMde ege sUre sabaloyaM obhAsati ujjoeti taveti pabhAsati, ege evamAhaMsu 1, ege puNa evamAhaMsu tA tiSNi caMdA tiNi surA sabaloyaM obhAti 4 ege evaMmAhaMsu 2, ege puNa evamAhaMsu tA AuhiM caMdA AuhiM sUrA sabaloyaM obhAseti ujjovaiti taveMti pagAsiMti ege evamAhaMsu 3 ege puNa evamAhaMsu eteNaM abhilAveNaM tavaM satta caMdA satta sUrA dasa caMdA sUrA bArasa caMdA 2 bAAtAlIsa caMdA 2 bAvantariM caMdA 2 vAtAlIsaM caMdasataM 2 bAvantaraM caMdasayaM bAvantari sUrasayaM pApAlIsaM caMdasahassaM bAtAlIsaM sUrasahassaM yAvattaraM candasahassaM bAbattaraM surasahassaM sabaloyaM obhAsaMti ujjovaMti taveMti pagAsaMti, ege evamAhaMsu, vayaM puNa evaM badAmo-tA ayaNaM jaMbuddIve 2 jAva parikkheveNaM, tA jaMbuddIve 2 kevaliyA caMdA pabhAsiMsu vA pabhAsiMti atra aSTAdazaM prAbhUtaM parisamAptaM For Parts Only atha ekonaviMzati prAbhRtaM Arabhyate ~542~ Page #544 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: saryaprathA pabhAsissaMti cA?, kevatiyA sUrA taviMsu vA taveMti vAtabissaMti vA?, kevatiyA NavattA jo joiMsa 19prAbhUte vivRttiHlavA joeMti vA joissaMti vA? kevatiyA gahA cAraM carisuvA caraMti vA carissaMti vA? kevatiyA tArAgaNako- candrasUyo(malA) DikoDIo sobhaM sobhesu vA sobhaMti vA sobhissaMti vArI, tA jaMbuddIve 2 do caMdA pabhAseMsu vA 4 do sUriyAdiparimANaM tivasu vA 3, pappaparNa pakvattA joyaM joeMsu vA 3 yAvattari gahasataM cAra cariMsu vA 3 erga sapasahassA 100 tesIsaM ca sahassA Nava sapA papaNAsA tArAgaNakoDikoDINaM sobhaM sobhesu vA 3 / "do caMdA do|| sUrA pakvattA khalu havaMti chappaNNA / vAcattaraM mahasataM jaMbuddIve vicArINaM // 1 // egaM ca sayasahassaM| tittIsaM khalu bhave sahassAI / Nava ya satA paNNAsA tArAgaNa koDikoDINaM // 2 // " tA jaMbuddIva NaM dI / lavaNe nAmaM samudde baTTe valayAkArasaMThANasaMThite savato samatA saMparikkhitANaM cidvati, tA lavaNe samAja IIkiM samacakavAlasaMThite visamacakavAlasaMThite ?, tA lavaNasamude samacakavAlasaMThite no visamacakavAlasaMThita, tA lavaNasamure kevaiyaM cakavAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahiteti vadejA , tA do joSaNasatasa-121 hassAI cakacAlavikkhaMbheNaM paNNarasa joyaNasatasahassAI ekkAsIyaM ca sahassAI sataM ca UtAlaM kiMcivise-2 sUrNa parikkhayeNaM Ahiteti vadejA, tA lavaNasamure kevatiyaM caMdA pabhAsu vA 31, evaM pucchA jAya keva |268 // tiyAu tArAgaNakoSThikoDIo sobhiMsu vA 31, tA lavaNe NaM samudde cattAri caMdA pabhAseMsu vA 3 cattAri mariyA tavaiMsu vA 3 pArasa pakvattasataM joyaM joeMsu vA 3 tiSiNa thAvaNNA mahaggahasatA cAraM criNsu| dIpa anukrama [133-196] ~543~ Page #545 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 ACAKC gAthA: vA 3 do satasahassA sattaddhiM ca sahassA Nava pa satA tArAgaNakoDINaM sobhiMsu vA 3 / paNNarasa satasahassA ekkAsItaM sataM ca UtAlaM / kiMciviseseNUNo lavaNodadhiNo parikkhevo // 1 // cattAri ceva caMdA cattAripa sUriyA lavaNatoye / bArasa NakkhattasayaM gahANa tipaNeva pAvaNA // 1 // dogheva satasahassA sasahi lakhalu bhave sahassAI / pAva va satA lavaNajale tArAgaNakoDikoDINaM // 2 // tA lavaNasamuI dhAtaIsaMDe NAma dIve baTTe valayAkArasaMThite taheva jAva No visamacaukabAlasaMThite, dhAIsaMDe NaM dIve kevatiyaM cakkavAlavikkhaMbheNaM kevatiya parikkheveNaM Ahiteti vadejA,tA cattAri joSaNasatasahassAI cakavAlavikkhaMbheNaM | ItAlIsa jopaNasatasahassAI dasa ya sahassAI Nava ya ekaTe joyaNasate kiMcivisesUNe parikkheveNaM Ahi-1 teti vadejA, dhAtaIsaMDe dIve kevatiyA caMdA pabhAsu vA 3 pucchA taheva dhAtaIsaMDe NaM dIve vArasa caMdA pabhAseMsu vA 3 pArasa sUriyA taveMsu vA 3 tiSiNa uttIsANakkhattasatAjoaMjoeMsu vA 3 egaM chappaNaM mahaggaha-IA sahassaM cAra carisuvA3-'adveva satasahassA tiNNi sahassAI sattaya sayAI / (egasasIparivAro) taaraagnnko[ddikoddiio||1||sobh sobhasudhA3-dhAtaIsaMhapariraoItAla dasuttarA stshssaa| Nava gha satA egaTThA kiMci[viseseNa parihINA // 1 // caucIsaM sasiraviNo NakkhattasatA ya tiNi chatsIsA / egaM ca gahasahassaM chappaNaM padhAtaIsaMDe // 2 // advaiva satasahassA tipiNa sahassAI satta yasalAI / dhAyaisaMDe dIye tArAgaNakoDikoDINaM // 3 // tA dhAyaIsaMDaM dIvaM kAlopaNe NAma samudde baTTe valayAkArasaMThANasaMThite jAva No visabhacakavAla dIpa anukrama [133-196] *OGA% ~ 544~ Page #546 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 sU100 gAthA: sUrthamajJa- saMThANasaMThite, tA kAloyaNe NaM samudde kevatiyaM cakkavAlavikhaMbheNaM kevatiyaM parikkhevaNaM Ahiteti 119mAbhUte nivRttiHbadejjA ?, tA kAloyaNe NaM samudde ajoyaNasatasahassAI cakavAlavikkhaMbheNaM pannatte ekANauti joyaNasayasaha-| (maLa0) ssAI sattaraM ca sahassAI chacca paMcuttare joSaNasate kiMcibisesAdhie parikkheveNaM Ahiteti vadejA, tAdaparimANa enkAloyaNe NaM samudde kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 pucchA, tA kAloyaNe samudde bAtAlIsaM caMdA pabhAseMsu vA 3 thAyAlIsaM sUriyA taveMsu vA 3 ekArasa bAvattarA NakkhattasatA joyaM joiMsu vA 3, tinni sahassA chaca channajyA mahagahasayA cAraM cariMsu vA 3 aTThAvIsaM ca sahassAI pArasa sayasahassAI naca ya sapAI papaNAsA tArAgaNakoDikoDIo sobhaM sobhesu vA sohaMti vA sobhissaMti vA "ekANauI straaii| sahassAI parirato tassa / ahiyAI uca paMcuttarAI kAlodadhivarassa // 1 // vAtAlIsaM caMdA bAtAlIsaM| &ca diNakarA dittA / kAlodadhimi ete caraMti saMbaddhalesAgA ||2||nnkkhttshssN egameva vattaraM cA |satamaNNaM / ucca sayA chapaNauyA mahaggahA tipiNa ya sahassA // 3 // aTThAvIsa kAlodahimi bArasa ya saha-| |ssAI / Nava ya sayA paNNAsA tArAgaNakoDikoDINaM // 4 // " tA kAloyaM NaM samuI pukkharavare NAmaM dIce baDhe valayAkArasaMThANasaMThite savato samaMtA saMparikkhittANaM ciTTati, tA pukkharacare NaM dIve kiM samacaka-| ma // 269 // vAlasaMThie visamacakavAlasaMThie !, tA samacakkavAlasaMThie no simacakavAlasaMThie, tA pukkharavare naNaM dIve kevaiyaM samacakkavAlavikkhaMbheNaM ?, kevaiaM parikheveNaM !, tA solasa joyaNasayasahassAI dIpa anukrama [133-196] REacanninml ~545~ Page #547 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [100] + gAthA: dIpa anukrama [133 -196] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100 ] + gAthA: AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita cakavAlavikakhaMbheNaM egA joyaNakoDI bANautiM ca satasahassAI auNAvanaM ca sahassAI a caDaNaDate joaNasate parikkheveNaM Ahiteti vadejjA, tA pukkharabare NaM dIve kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 pucchA tadheva tA colAlacaMdasadaM pabhAsu vA 3 cottAlaM sUriyANaM sataM tavasu vA 3 cattAri sahassAI battIsaM ca nakkhattA joaM joeMsu vAzyArasa sahassAI ucca pAvatarA mahaggahasatA cAraM cariMsu vA 3 chapaNautisayasahassAI coyAlIsaM sahassAI cattAri va sapAI tArAgaNakoDikoDINaM sobhaM sobhaiMsu vA 3 'koDI bANautI khalu aDaNANauti bhave sahassAI / ahasatA caDaNautA ya parirao pokkharavarassa || 1 || cottAlaM caMdasataM cattAlaM caiva sUriyANa sataM / pokkharavara dIvammica caraMti ete pabhAsaMtA || 2 || cAri sahassAI chattIsaM ceva huMti NakkhattA / chacca satA bAvasara mahaggahA bAraha sahassA || 3 || chaSNauti sayasahassA cottAlIsaM khalu bhave sahassAI / cattAri ya satA khalu tArAgaNakoDikoTINaM // 4 // tA pukkharavarassa NaM dIvasta yahumajjhadesabhAe mANusuttare NAmaM pavae valayAkArasaMThANasaMThite je NaM pukkharavaraM dIvaM dudhA vibhayamANe 2 ciGgati, taMjahA - abhitarapukkharaddhaM ca bAhirapukkharaddhaM ca tA abhitarapukkharade NaM kiM samacakavAlasaMThie visamacakavAlasaMThie ?, tA samacakavAlasaMDhie No visamacakavAlasaMTite, tA. abhitarapukkharade NaM kevatiyaM cakravAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahiteti padekhA ?, tA aTTha joyaNasatasahassAI cakavAlavikakhaMbheNaM ekA joyaNakoDI bAdhAlIsaM ca sapasahassAI tIsaM ca sahassAI do aDaNApaNe joyaNasate For Parts Only ~ 546~ wor Page #548 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: parikkhaveNaM Ahiteti vadejA, tA ambhitarapukkharaddhe NaM kevatiyA caMdA pabhAseMsu bA 3 kevatiyA sUrA 19 prAbhUte vivRttiH sarvisu vA 3 pucchA, bAvattari caMdA pabhAsiMsu vA 3 bAvasari sUriyA tavaiMsu vA 3 doNi solA Nakkhatta- candrasUryA(mala.) sahassA jobhaM joeMsu vA37 mahaggahasahassA tinni ya battIsA cAraM caresu vA3aDatAlIsasatasahassAvAyIsaM mAdapAramANa ci sahassA dopiNa ya satA tArAgaNa koDikoDINaM sobhaM sobhiMsu vA 3 / tA samayakkhette NaM kevatiyaM AyAma-13 // 27 // vikakhaMbheNa kevaiyaM parikkheveNaM Ahiteti vadejA,tA paNatAlIsaMjoyaNasatasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM ekA joyaNakoDI yAyAlIsaM ca stshssaaii| doNi ya auNApapaNe joyaNasate parikkheveNaM Ahiteti vadejA, tA |samayakvese NaM kevatiyA caMdA pabhAseMsuvApucchA ladheca, tA battIsaM caMdasataM pabhAsu vAzyattIsaM sUriyANa &sataM tavaiMsu vA 3 tiSiNa sahassA uca chapaNautA NakkhattasatA joyaM joeMsu vA 3 ekArasa sahassA chaca solasa mahaggahasatA cAraM cariMsu vA 3 aTThAsIti satasahassAI cattAlIsaM ca sahassA satta va syaa| tArAgaNakoDIkoDINaM sobhaM sobhiMsu vA 3 / adveva satasahassA ambhitarapukkharassa vikkhNbho| paNatAlasaya-18 sahassA mANusakhe tassa vikkhaMbho // 1 // koDI yAtAlIsaM sahassa dusayA ya auNapaNNAsA / mANusakhe-& saparirao emeva pa pukkharaddhassa // 2 // yAvattariMca caMdA cAvatsarimeva dipaNakarA dittaa| pukkhrvrdiivhe| 270 // |caraMti ete pabhAseMtA // 3 // tiNi satA chattIsA chacca sahassA mahaggahANaM tu / NakkhattANaM tu bhaye solAI duve sahassAI // 4 // aDayAlasapasahassA bAvIsaM khalu bhave sahassAI / do ta saya pukkharanDe tArAgaNakoDi-IN dIpa anukrama [133-196] 4%95 ~547~ Page #549 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: koDINaM // 5 // pattIsaM caMdasataM yattIsaM ceva sUriyANa sataM / sayalaM mANusaloaMcaraMti ete pbhaaseNtaa||6||13 ekArasa ya sahassA chappiya solA mahangahANaM tu / chacca satA chaNNauyA NavattA tiNi ya sahassA W // 7 // aTThAsIda thattAI satasahassAI maNuSalogami / satta ya satA aNUNA tArAgaNa koDikoDINaM // 8 // eso tArApiMDo sabasamAseNa maNuyaloyaMmi / bahitA puNa tArAo jiNehiM bhaNiyA asaMkhejAo // 9 // evatiyaM tAragaMja bhaNiyaM mANusaMmi logami / cAraM kalaMbuyApuSphasaMThita jotisaM carati // 10 // ravisasi-1 gahaNakkhattA evatiyA AhitA maNuyaloe / jesi NAmAmottaM na pAgatA paNNavehati / / 11 / / chAvaDhi piDagAI caMdAdicANa maNulomi / do caMdA do sUrA ya huMti ekekae piDae // 12 // chAbalui piDagAI NakkhattANaM tu lAmaNuyaloyaMmi / chappaNaM NakkhatA huMti ekekA piDae // 13 // chAvahi piDagAI mahAgahANaM tu maNughalomi / / chAvattaraM gahasataM hoi ekakae piDae // 14 // cattAri ya paMtIo caMdAicANa mnnuyloymmi| chAvaTTi 2 c| hoi ekikiyA pantI // 15 // chappanna paMtIo NavattANaM tu maNupaloyaMmi / chAbahi~ 2 havaMti ekvekiyA ptii||16||nnvttrN gahANaM patisayaM havati maNuyalomi / chAvahi 2 havai ya ephekiyA paMtI // 17 // te meruyaNucaraMtA padAhiNAvattamaMDalA satve / aNavaviyajogehiM caMdA sUrA gahagaNA ya // 18||nnkkhtttaar-12 gANaM avavitA maMDalA muNeyavA / te'viya padAhiNAvattameva meru aNucaraMti // 19 // rayaNikaradiNakarANaM uddhaM ca ahe va saMkamo nasthi / maMDalasaMkamaNaM puNa sambhaMtaravAhiraM tirie // 20 // rayaNikaradiNakarANaM Nakkha dIpa anukrama [133-196] ~548~ Page #550 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19]. .. .... .....-- prAbhataprAbhata [-], ------------...-...- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prata sUtrAMka [100 (mala0) // 27 // gAthA: tANaM mahaggahANaM ca / cAraviseseNa bhave suhadukkhavidhI maNussANaM // 21 // tesiM pavisaMtANaM tAvakkhetaM tu 19prAbhUte tAbaDate NiyayaM / teNeva kameNa puNo parihAyati nikkhamaMtANaM // 22 // tesiM kalaMbuyApupphasaMThitA hu~ti tAva- candrasUryA| khesapahA / aMto ya saMkuDA bAhi vitthaDA caMdasUrANaM // 23 // diparimANaM 'tA kai NamityAdi, tA iti pUrvavat, kati-kiMpramANA Namiti vAkyAlaGkAre candrasUryAH sarvaloke'babhAsante-ava- sU 100 bhAsamAnA udyotayantaH tApayanta:-prakAzayantaH prabhAsayanta AkhyAtA iti vadet !, evamukte bhagavAnetadviSaye yAvatyaH pratipattyaH tAvatIrupadarzayati-'tasthe'tyAdi, tatra-sarvalokaviSaya candrasUryAstisvaviSaye khakhimA:-vakSyamANakharUpA 4AdvAdaza pratipattayaH-paratIrthikAbhyupagamarUpA prajJaptAH, tatra-teSAM dvAdazAnA paratIthikAnAM madhye eke paratIthikA eva mAhuH, tA iti teSAM paratIpikAnAM prathama svaziSyaM pratyanekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthI, ekazcandraH ekaH sUryaH sarvalokamavabhAsayati, avabhAsayan udyotayana tApayan prabhAsayan AkhyAta iti vadet , atraivopsNhaarmaah-'ege| ekmAIsu' 1, eke punarevamAhuH-jayazcandrAH trayaH sUryAH sarvalokamavabhAsayantaH AkhyAtA iti vadet , upasaMhAravAkya 'ege evamAsu' 2, eke punarevamAhurIcaturthAzcandrA arddhacaturthAH sUryAH sarvalokamavabhAsayanta AkhyAtA iti vadet // atrApyupasaMhAraH 'ege ebamAIsu' 3, 'eva'mityAdi evaM-ukkena prakAreNa etenAnantaroditenAbhilApena tRtIyaprAbhUtaprAbhRtoktaprakAreNa dvAdazapratipattiviSaya sakalamapi sUtra netavyaM, taJcaivam-'satta 'caMdA satta sUrA' iti, ege puNa eSamAiMsa |sA satta caMdA satta sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 4, ege puNa evamAiMsu-tA dasa caMdA dIpa anukrama [133-196] ~549~ Page #551 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19], ...................---- prAbhUtaprAbhUta [-1, ------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: dasa sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti yaejA, ege evamAsu 5, ege puNa evamAhaMsu tA vArasa caMdA vArasa sUrA sabaloya obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 6, ege puga evamAhaMsu tA bAyAlIsaM caMdA bAyAlIsa sUrA sabaloyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti baejjA ege ebamAIsu 7, ege puNa evamAsu-vAvattari caMdA bAvattari sUrA saba-| | loyaM obhAsaMti 4 Ahiyatti vaejjA ege evamAhaMsu 8, ege puNa evamAhaMsu-bAyAlIsaM caMdasartha yAyAlIsaM sUrasayaM sabaloyaM obhAseMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 9, ege puNa evamAsu tA bAvattara caMdasayaM vAyattaraM sUrasayaM sabaloyaM bhobhAseMti 4 Ahiyatti vaenA, ege evamAsu 10, ege puNa evamAIsu tA vAcAlIsa naMdasahassaM vAyAlIsaM sUrasahassa sabaloyaM bhobhAsenti 4 Ahiyatti vaenA ege evamAhaMsu 11, ege puNa ebamAiMsu tA bAvataraM caMdasahassaM bAvattaraM sUrasahassaM sabaloyaM obhAseMti 4 Ahiyatti vaejA, ege evamAsu 12, etAzca sarvA api pratipattayo mithyArUpAH tathA ca bhagavAn svamatamatAbhyaH pRthagbhUtamAha-'vayaM puNa'ityAdi, vayaM punarutpanna kevalajJAnA evaM-yakSyamANAprakAreNa vadAmaH, tameva prakAramAha-'tA ayaNNamityAdi, idaM jambUdvIpavAkyaM pUrvavat paripUrNa paThanIyaM byAkhyAnIyaM ca, 'tA jaMbuddIve NaM dIve do caMdA ityAdi, jambUdvIpe dvau candrau prabhAsitavantau prabhAsete prabhAsiSyete dravyAstikanayamatena | sakalakAlamevaMvidhAyA evaM jagasthiteH sadbhAvAt , tathA dvau sUryo tApitavantau tApayatastApayiSyataH, tathA ekaikasya zazino'STAviMzatinakSatrANi parivAro jambUdvIpe ca dvau zazinau tataH SaTpaJcAzannakSatrANi jambUdvIpe candrasUryAbhyAM saha yoga yuktavanti yuJjanti yozyanti vA, tathA ekaikasya zazino'STAzItigrahAH parivAraH tataH zazidvayasatkagrahamIlane SSC dIpa anukrama [133-196] 5 ~550~ Page #552 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 i gAthA: prajJa- sarvasaGkSapayA paTsaptatyadhika prahazataM bhavati, tat jambUdvIpe cAraM caritavat carati cariSyati ca, tathA ekaikasya zazi-Ple sivRttiHnastArAparivAraH koTIkoTInAM paTUpaSTiH sahasrANi naba zatAni paJcasaptatyadhikAni jambUdvIpe pa dI zazinI tata candrasaryA(malAla etattArApramANaM dvAbhyAM guNyate, tata eka zatasahasraM trayastriMzasahasrANi nava zatAni paJcAzadadhikAni tArAgaNa-diparimANa koTikoTInAM bhavanti, etAvatpramANAstArA jambUdvIpe zobhitavatyaH zobhante zobhipyante / samprati vineyajanAnugrahAya sU 100 // 272 // yathoktajambUdvIpagatacandrAdisalyAsaGghAhike dve gANe Aha-'do caMdA ityAdi, ete ca dve api sugame, navaraM 'jaMbuddIve [viyArI Na' taba Namiti vAkyAlakAre, tato viyArIti vibhaktipariNAmena candrAdibhiH saha sAmAnAdhikaraNyena yojasanIyamiti / 'tA jaMbuddIye NamityAdi, tA iti pUrvavat , jambUdvIpaM dvIpaM NamitivAkyAlaGkAre lavaNo nAma samudro vRtto valayAkArasaMsthAnasaMsthitaH sarvataH samantAt sarvAsu dikSu vidikSu cetyarthaH saMparikSiSya-veSTayityA tiSThati, evaM ukte bhagavAna gautamaH praznayati-'tA lavaNe NaM samudde'ityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA samacakavAle'tyAdi sugamaM, punaH praznayati-'tA lavaNe Na'mityAdi sugama, bhagavAnAha-'tA do joyaNe'tyAdi, dve yojanazatasahasre cakrabAlaviSkambhena | paJcadaza yojanazatasahasrANi ekAzItiH sahasrANi zatamekonacatvAriMzadadhika kizcidvizeSona parikSepeNa, tathAhi-lava-RI samudra ekato'pi de yojanazatasahasre cakravAlaviSkambho'parato'pi dve yojanazatasahasre madhye ca jambUdvIpo yojanazatasahasramiti sarvasammIlane paJca lakSA bhavanti 500000 eteSAM varge jAtAH paJcaviMzatirdaza ca zUnyAni 2 | 250000000000 dazabhirguNane jAtAnyekAdaza zUnyAni 2500000000000 etasya rAzevargamUlAnayane labdhAni / dIpa anukrama [133-196] REatininanational ~5514 Page #553 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: paJcadaza lakSANi ekAzItiH sahasrANi zatamekamaSTAtriMzadadhikaM 1581138, zeSamuddharati paviMzatirlakSAzcaturviMzatiH sahasrANi nava zatAni SaTpaJcAzadadhikAni chedarAzirekatriMzallakSA dvASaSTiH sahasrANi dve zate SaTsaptatyadhika 312120 etadipekSayA yojanamekaM kizcidanaM labhyate, tata ukta-"sayaM ca UyAlaM kiMcivisemaNamiti. 'tAlavaNe mamA ityAdi sugama, labaNasamudre catvAraH zazina ityaSTAviMzatirnakSatrANi caturbhirguNyante, tato dvAdazottaraM nakSatrANAM zataM 8 tantra bhavati, aSTAzItizca grahAzcaturbhirguNyante tatastrINi zatAni dvipaJcAzadadhikAni teSAM bhavanti, tArAkoTIkoTInAM paTSaSTiH sahasrANi nava zatAni paJcasaptatyadhikAni catubhirguNyante tato yathokaM tArApramANaM bhavati, 'tA lavaNaM NaM samuda'mityAdi sakalamapi sugarma, navaraM paridhigaNitaparibhAvanA evaM kartavyA-jambUdvIpasya viSkambhe yojanalakSa layaNa-1 &syobhayato dve dve yojanalakSe milite iti tAzcatamro lakSAH dhAtakIkhaNDasyobhayatazcatamro 2 lakSA militA aSTau sarvasaSayA jAtAkhayodaza lakSANi 1300000 tato'sya rAzecaMgoM jAta ekakA pado navakaH zUnyAni ca daza 4|1690000000000 bhUyo dazabhirguNane jAtAnyekAdaza zUnyAni 16900000000000 eteSAM vargamUlAnayane || labdhAni ekacatvAriMzacchatasahasrANi daza sahasrANi nava zatAni ekaSayadhikAni 4110961 nakSatrAdiparimANamapya TAviMzatyAdisayAni nakSatrAdIni dvAdazabhirguNayitvA svayamAnetavyaM / 'tA dhAyaikhaMDaNNa'mityAdi, etadapi sakalaM 4. sugarma, 'tA kAloe NaM samudde ityAdi, etadapi sugama, navaraM parikSepagaNitabhAvanA iyaM-kAlodasamudrasya ekato'pi cakravAlatayA viSkambho'STau yojanalakSA aparato'pIti poDaza dhAtakIkhaNDasya ekato'pi catamro lakSA aparato'pI-1 dIpa anukrama [133-196] ~552~ Page #554 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19], ...................---- prAbhUtaprAbhUta [-1, ------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 sUryaprajJa- ptivRttiH (mala) // 27 // sasU100 gAthA: tyaSTau lavaNasamudrasya ekato'pi dve lakSe aparato'pIti catannaH ekA lakSA jambUdvIpasyeti sarvasaGkhyayA ekonatriMzallakSAH 19prAbhUte 2900000 eteSAM vargoM vidhIyate jAto'STakazcatuSka ekakaH zUnyAni daza 8410000000000 tato dazabhirguNane candrasUryAjAtAnyekAdaza zUnyAni 84100000000000 teSAM vargamUlAnayane labdhaM yathokta paridhiparimANa 9170605, zeSa diparimANaM triko navakastrikakhiko navakaH saptakaH paJcakaH 3933975 iti vadavatiSThate tadapekSayA vizeSAdhikatvamukta, 'ekANa-12 uI saparAI sapasahassAIti ekanavatiH zatasahasrANi saptatAni-saptatisahasrAdhikAni, nakSatrAdiparimANaM ca aSTA-18 viMzatyAdisapAni nakSavAdIni dvAcatvAriMzatA guNayitvA bhAvanIya, 'tA kAloyaM NaM samudaM pukkharavareNa mityaadi| sugama, gaNitabhAvanA tviyaM-puSkaravaradvIpasya pUrvataH SoDaza lakSA aparato'pIti dvAtriMzat lakSAH kAlodadheH pUrvato'STau aparato'pyaSTAviti poDaza dhAtakIkhaNDatya ekato'pi catamro lakSA aparato'pi catana ityaSTau lavaNasamudre ekato'pi velakSe aparato'pi dve iti catamro jambUdvIpo lakSamiti sarvasaGkalanayA jAtA ekapaSTilakSAH 6100000 etasya rAzervagoM vidhIyate jAtakhikaH saptako dvika ekakA daza ca zUnyAni 37210000000000 tA dazabhirguNane jAsAni zUnyAnye-12 kAdaza 372100000000000 eteSAM vargamUlAnayane labdhaM yathoka paridhiparimANaM, nakSatrAdiparimANaM cASTAviMza-4 tyAdisayAni nakSatrAdIni catuzcatvAriMzena zatena guNayitvA svayaM paribhAvanIyaM / 'tA pukkharavarassa Na'mityAdi, tA iti pUrvavat , puSkaravarasya dvIpasya bahumadhyadezabhAge mAnuSottaro nAma parvataH prajJaptaH, sa ca vRtto, vRttaM ca madhyapUrNamapi bhavati yathA kaumudIkSaNe zazAMkamaNDalaM tatastadrUpatAbyavacchedArthamAha-valayAkArasaMsthAnasaMsthito yaH puSkaravaradvIpaM dvidhA dIpa anukrama [133-196] ~553~ Page #555 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: sarvAsu dikSu vidikSu ca vibhajamAno vibhajamAna stiSThati, kenollekhena dvidhA vibhajamAnastiSThati ata Aha-tadyathA-abhya. &AntarapuSkarAddhaM ca bAhyapuSkarA ca, pazabdaH samuccaye, kimuktaM bhavati ?-mAnupottarAtparvatAdAk yat pukarAI tadabhya-II tarapuSkarAjhai yatpunastasmAnmAnuSottarAtparvatAtparataH puSkarArddha tadbAhyapuSkarAddhamiti, 'tA ambhitarapukkharaddhe Na-16 mityAdi sarvamapi sugama, navaraM paridhigaNitabhAvanA prAgvatkarcavyA, nakSatrAdiparimANaM cASTAviMzatyAdisapAni nakSatrA-18 dIni dvAsaptatyA guNayitvA paribhAyanIyaM // sampati manuSyakSetravaktavyatAmAha-'tA mANusakhette NaM keviy'mityaadi| sugama, navaraM mAnuSakSetrasyAyAmaviSkambhaparimANaM pazcacatvAriMzalakSA evaM-ekA lakSA jambUdvIpe tato lavaNasamudre ekato'pi de lakSe aparato'pi dve lakSe iti catantraH dhAtakIkhaNDe ekato'pi ghatamro lakSA aparato'pItyaSTau kAlodasamudre eka-121 to'pi aSTAvaparato'pyaSTAviti poDaza abhyantarapuSkarAdde'pyekato'pyaSTau lakSA aparato'pIti poDazeti sarvasaGkhyayA paJcacatvAriMzatakSAH, paridhigaNitaparibhAvanA tu 'vikkhambhavamgadahaguNe tyAdikaraNavazAt svayaM kartavyA, nakSatrAdipa4rimANaM tu aSTAviMzatyAdisalapAni nakSatrAdInyekazaziparivArabhUtAni dvAtriMzena zatena guNayitvA svayamAnetanyaM, 'adveca sapasahassA' ityAdi, atra gAdhApUrvArddhanAbhyantarapuSkarArddhasya viSkambhaparimANamukaM, uttarAddhena mAnupakSetrasya / 'koTI-1 tyAdi, ekA yojanakoTI dvAcatvAriMdAt-dvicatvAriMzacchatasahasrAdhikA triMzat sahasrANi dve zate ekonapazcAzadadhike | |24230249 etAvatmamANo mAnuSakSetrasya parirayaH, eSa etAvatpramANa eva puSkarArddhasya-abhyantarapuSkarArddha sthApi pari-15 rayA, 'pAvasari ca caMdA' ityAdigAthAtrayamabhyantarapuSkarAgatacandrAdisaGgyApratipAdakaM sugama, yadapi ca 'patIsa caMda-14 dIpa anukrama [133-196] ~554~ Page #556 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19]. .. .... .....-- prAbhataprAbhata [-], ------------...-...- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 19prAbhUte prata sUtrAMka [100 gAthA: sUryaprajJa-14 saya'mityAdi gAthAtrayaM sakalamanuSyalokagatacandrAdisaGkhyApratipAdaka tadapi sugama, 'ahAsII cattA'iti aSTAzItiH / / vivRttiH zatasahasrANi catvAriMzAni-catvAriMzatsahasrAdhikAni zeSaM gatAdha, samprati sakalamanuSyalokagatatArAgaNasyaivopasaMhA- candrasUryA(mala0) ramAha-eso'ityAdi, eSaH-anantaragAthoktasaGgyAkastArApiNDaH sarvasaGkhyayA manuSyaloke AkhyAta iti gamyate, bahiH diparimANaM punarmanuSyalokAt yAstArAstA jinaiH-sarvajJestIrdhakRrbhiNitA asaGkhyAtAH, dvIpasamudrANAmasavAtatvAt , pratidvIpaMsU 100 // 274 // pratisamudraM ca yathAyoge soyAnAmasaGkhyeyAnAM ca tArANAM sadbhAvAt , 'ecaiya'mityAdi, etAvatsaGgyAka tArAparimANaM || yadanantaraM bhaNita mAnuSe loke tat jyotiSka-jyotiSkadevadhimAnarUpaM 'kadambApuSpasaMsthita'kadambapuSpayat adhaH saGkacitaM upari vistIrNamuttAnIkRtArddhakapityasaMsthAnasaMsthitamityarthaH cAraM carati cAra pratipadyate, tathAjagatsvAbhAvyAt, tArAgrahaNaM copalakSaNaM tena sUryAdayo'pi yathokkasayAkA manuSyaloke tathAjagatsvAbhAbyAcAra pratipadyante iti draSTavyaM / / sampatyetadgatamevopasaMhAramAha-ravI'tyAdi, ravizazigrahanakSatrANi upalakSaNametat tArakANi ca etAvanti-etAvatsayAni AkhyAtAni sarvajJarmanuSyaloke, yeSAM kimityAha-yeSAM sUryAdInAM yathoktasaGkhyAkAnAM sakalamanuSyalokabhAvinA pratyekaM 'nAmagotrANi'ihAnvarthayuktaM nAma siddhAntaparibhASayA nAmagotramityucyate, tato'yamarthaH-nAmagotrANi-anvarthayuktAni nAmAni yadivA nAmAni ca gotrANi ca nAmagotrANi prAkRtA-anatizayinaH puruSA na kadAcanApi prajJApaviSyanti, kepalaM yadA tadA yA sarvajJA eva, tata idamapi sUryAdisaJjayAnaM prAkRtapuruSAprameyaM sarvajJopadiSTamiti samyaka // 27 // zraddheyamiti / 'chAvaTThI piDagAI'ityAdi, iha dvau candrau dvau sUyauM caikaM piTakamucyate, ityambhUtAni ca candrAdityAnAM dIpa anukrama [133-196] ~555~ Page #557 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 **+CONCC-CRACK gAthA: piTakAni sarvasaGkhyayA manuSyaloke bhavanti SaTSaSTiH-SaTpaSTisaGkhyAkAni / atha kiMpramANe piTakamiti piTakapramANamAha-ekaikasminnapi piTake dvau candrau dvau sUryo bhavataH, kimukkaM bhavati ?-dvau candrau dvau sUryAyityetAvatpramANamekaikaM / candrAdityAnAM piTakamiti, evaMpramANaM ca piTakai jambUdvIye, ekaM jambUdvIpe dvayoreva candramasoIyoreva ca sUryayorbhAvAt / lA piTake lavaNasamuDhe tatra caturNA candramasA caturNA ca sUryANAM bhAvAt , evaM pada piTakAni dhAtakIkhaNDe ekviNshtiH| kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAr3heM iti bhavanti sarvamIlane candrAdityAnAM SaTpaSTiH piTakAni / 'chAvaTThI'tyAdi, sarvasminnapi manuSyaloke sarvasaGapayA nakSatrANAM piTakAni bhavanti SaTSaSTiH, nakSatrapiTakapramANaM ca zazidvayasambandhinakSatra-| saGkhyAparimANa, tathA cAha-ekaikasmin piTake nakSatrANi bhavanti SaTpazcAdAtsavAni, kimuktaM bhavati ?-paTpazcAzanakSatra-13 saGkhyAkamekaika nakSatrapiTaka, atrApi paTSaSTisamAbhAvanA evaM-eka nakSatrapiTakaM jambUdvIpe de lavaNasamudre SaT dhAtakI khaNDe ekaviMzatiH kAlode SatriMzadabhyantarapuSkarAceM iti / 'chAvaTThI'tyAdi, mahAgrahANAmapi sarvasmin manuSyaloke sarvaTrAsapayA piTakAni bhavanti paTpaSTiH, mahapiTakapramANaM ca zazidvayasambandhigrahasaGghaSAparimANa, tathA cAha-ekaikasmin | grahapiTake bhavati paTUsaptatyadhikaM grahazataM, saptatyadhikamahazataparimANamekaikaM grahapiTakamiti bhAvaH, padUSaSTisayAbhAvanA |ca praagvtkrttvyaa| cattAriya' ityAdi, iha manuSyaloke candrAdityAnAM patayazcatasro bhavanti, tadyathA-ve patI candrANAM dve sUryANAM, ekakA ca patirbhavati paTavaSTiH-pakSaSTisUryAdisaGkhyA, tadbhAvanA caivaM-ekaH kila sUryo jambUdvIpe merau dakSibhAge cAraM caran vartate eka uttarabhAge ekazcandramA meroH pUrvabhAge eko'parabhAge, tatra yo merodakSiNabhAge sUryazcAraM | dIpa anukrama [133-196] ~556~ Page #558 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19]. .. .... .....-- prAbhataprAbhata [-], ------------...-...- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 sUryamajJa- tivRttiH (mala // 275 // -8 gAthA: -* caran varcate tatsamazreNivyavasthitau dvau dakSiNabhAge sUyauM lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode SaTtriMzat 19prAbhUte abhyantarapuSkarAi~ ityasyAM sUryapatI pakSaSTiH sUryAH, yo'pi ca meroruttarabhAge vyavasthitaH sUryazcAraM caran vartate asyApi candrasUyA: samazreNyA vyavasthitau dvAvuttarabhAge sUryoM lavaNasamudre dhAtakIkhaNDe SaT ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAddhe diparimANa ityasyAmapi paGgau sarvasaGkhyayA paTpaSTiH sUryAH, tathA yo meroH kila pUrvabhAge cAraM caran vacate candramA tatsamazreNiya- sUra vasthitau dvau pUrvabhAga evaM candramasau lavaNasamudde paT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode patriMzadabhyantarapuSkarAddhe ityasyAM | candrapatI sarvasaGkhyayA paTSaSTizcandramasaH, evaM yo meroraparabhAge candramAstanmUlAyAmapi pakau paTSaSTizcandramaso veditvyaaH|| 'chAvaTThI' ityAdi, nakSatrANAM manuSyaloke sarvasaGkhyayA patayo bhavanti SaTpaJcAzat , ekaikA ca patirbhavati paTpaSTiH-11 SaTSaSTinakSatrapramANA ityarthaH, tathAhi-asmin kila jambUdvIpe dakSiNato'rddhabhAge ekasya zazinaH parivArabhUtAni abhijidAdInyaSTAviMzatinakSatrANi krameNa vyavasthitAni cAra caranti uttarato'rdrabhAge dvitIyasya zazinaH parivArabhUtAni aSTAviMzatisaGkhyAkAnyabhijidAdInyeva nakSatrANi krameNa vyavasthitAni, taba dakSiNato'rddhabhAge yadabhijinnakSatraM tassa-17 mazreNivyavasthite dve abhijinnakSatre lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode paTtriMzadabhyantarapuSkarAi~ iti | sarvasaGmayA pakSaSTirabhijinakSatrANi paGktyA vyavasthitAni, evaM zravaNAdInyapi dakSiNato'rddhabhAge paGktyA vyavasthitAni 141 paTpaTisaGkhyAkAni bhAvanIyAni, uttarato'pyarddhabhAge yadabhijinakSatra tatsamazreNivyavasthite uttarabhAge eva ve abhiji-za nakSatre lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe ekaviMzatiH kAlode SaTtriMzat puSkarAr3e, evaM zravaNAdipaGktayo'pi pratyekaM SaT * dIpa anukrama [133-196] Forme ~557~ Page #559 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19], ...................---- prAbhUtaprAbhUta [-1, ------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: paSTisaGkhyAkA veditavyA iti bhavanti sarvasaGkhyayA SaTpaJcAzannakSatrANAM patayaH, ekaikA ca paliH SaTSaSTisaGkhayeti / / 'chAvaTThI'tyAdi, grahANAmaGgArakaprabhRtInAM sarvasaGkhyayA manuSyaloke SaTsaptatyadhika patizataM ekaikA ca paribhavati pada-11 paSTiH-paTpaSTigrahasaGkhyA, acApIya bhAvanA-iha jambUdvIpe dakSiNato'rddhabhAge ekasya zazinaH parivArabhUtA aGgArakaprabhR-k tayo'STAzItirgrahAH, uttarato'rddhabhAge dvitIyasya zazinaH parivArabhUtA aGgArakaprabhRtaya evATAzItiH, tatra dakSiNa-2 to'rddhabhAge yo'GgArakanAmA grahastatsamazreNivyavasthitau dakSiNabhAge eva dvAvArako lavaNasamudre SaT dhAtakIkhaNDe eka-TA pAviMzatiH kAlode SaTtriMzadabhyantarapuSkarArdai iti paTSaSTiH evaM zeSA api saptAzItimrahAH paGktyA vyavasthitAH pratyeka paTUpaSTiveditavyAH, evamuttarato'pyarddhabhAge anArakaprabhRtInAmaSTAzItarpahANAM patayaH pratyekaM paTpaSTisayAkA bhAvanIyA | iti bhayati sarvasaGkhyayA grahANAM paTsaptataM patizatamekaikA ca patiH SaTSaSTisajhyAketi / te merumaNucaraMtI'tyAdi, te-13 manuSyalokavAsinaH sarve candrAH sarve sUryAH sarve ca grahagaNA anavasthitaiH-yathAyogamanyairanyanakSatreNa saha yogairupalakSitAH mApayAhiNAvacamaMDalA' iti prakarSeNa sarvAsu dikSu vidikSu ca paribhramatAM candrAdInAM dakSiNa eva merurbhavati yasminnAva-12 |tane-maNDalaparibhramaNarUpe sa pradakSiNaH pradakSiNa AvartoM yeSAM maNDalAnA tAni tathA pradakSiNAvartAni maNDalAni yeSAM : te tathA, merumanulakSIkRtya caranti, etenaitadukkaM bhavati-sUryAdayaH samastA api manuSyalokavartinaH pradakSiNAvarttamaNDala-11 gatyA paribhramantIti, iha candrAdityagrahANAM maNDalAni anavasthitAni, yathAyogamanyasmin anyasmin maNDale teSAM saJcAritvAt , nakSatratArANAM tu maNDalAnyavasthitAnyeva, tathA cAha-nikkhatte'tyAdi, nakSatrANAM tArakANAM ca maNDalA dIpa anukrama [133-196] ~ 558~ Page #560 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 (mala0) gAthA: II nyavasthitAni jJAtavyAni, kimuktaM bhavati ?-AkAlaM pratiniyatamekaikaM nakSatrANAM tArakANAM ca pratyeka maNDalamiti, na||19 prAbhRte tivRttiH patthamayasthitamaNDalatyoktAvamAzaGkanIyaM yathateSAM gatireva na bhavatIti, yata Aha-te'viya'ityAdi, tAnyapi-nakSa- candrasUryAtrANi tArakANi ca, sUtra puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , pradakSiNAvarttameva, idai kriyAvizeSaNaM, merumanulakSIkRtya caranti, etaca diparimANa mere lakSIkRtya pradakSiNAvarta teSAM caraNaM pratyakSata evopalakSyata iti saMvAdi / 'ramaNipare'tyAdi, rajanikaradinakarANAM-18 sU100 // 276 // | candrAdityAnAmUryamadhazca saGkAmo na bhavati, tathAjagatsvAbhAcyAt , tiryak punarmaNDalaghu saGkramaNa bhavati, kiMviziSTamityAha-1 sAbhyantaravAya-abhyantaraM ca bAhyaM ca abhyantaravAhyaM sahAbhyantarabAhyena vartate iti sAbhyantarabArhA, etaduktaM bhavati-I sarvAbhyantarAmaNDalAtparataH tAvanmaNDaleSu saGghamaNaM yAvat sarvabAhya maNDalaM sarvavAhyAca maNDalArvAk tAyanmaNDaleSu saGkamaNaM yAvat srvaabhyntrmiti| rapaNiyare'tyAdi, rajanikaradinakarANAM--candrAdityAnAM nakSatrANAM ca mahAgrahANAM ca cAravizeSeNa-tena tena cAreNa sukhaduHkhavidhayo manuSyANAM bhavanti, tathAhi-dvividhAni santi sadA manuSyANAM kammoNi, tadyathA-zubhavedyAni azubhavedyAni ca, karmaNAM ca sAmAnyato vipAkahetayaH patra, tadyathA-dravya kSetra kAlo bhAyo bhavazva, uktaM ca-"udayakkhayakkhaovasamovasamA jaM ca kanmuNo bhnniyaa| davaM ca khettaM kAlaM bhavaM ca bhAvaM ca saMpappa // 1 // |zubhakarmaNAM prAyaH zubhavedyAnAM ca karmaNAM zubhadravyakSetrAdisAmagrI vipAkaheturazubhavedyAnAmazubhadravyakSetrAdisAmagrI tato yadA yeSAM janmanakSatrAdivirodhI candrasUryAdInAM cAro bhavati tadA teSAM prAyo yAnyazubhavedyAni karmANi tAni to tathAvirdhA vipAkasAmagrImavApya vipAkamAyAnti, vipAkamAgatAni ca zarIrarogotpAdanena dhanahAnikaraNato vA dIpa anukrama [133-196] ~ 559~ Page #561 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: priyaviprayogajananena vA kalahasaMpAdanato vA duHkhamutpAdayanti, yadA ca yeSAM janmanakSatrAdyanukUlaH candrAdInAM cArastadA / taSAM prAyo yAni zubhavedyAni karmANi tAni tAM tadhAvidhAM vipAkasAmagrImadhigamya vipArka pratipadyante, prapannaviSAkAni ca | tAni zarIranIrogatAsampAdanato dhanavRddhikaraNena vA vairopazamanataH priyasamprayogasampAdanato vA yadivA prArabdhAbhISTaprayo-11 jananiSpattikaraNataH sukhamupajanayanti, ata eva mahIyAMsaH paramavivekino'lpamapi prayojana zubhatithinakSatrAdAvArabhante dina tu yathAkathaMcana, ata eva jinAnAmapyAjJA patrAjanAdikamadhikRtyetthamavatiSTa yathA zubhakSetre zubhAM dizamabhimukhI-13 kRtya zubhe tithinakSatramuhUrttAdau pranAjanavratAropaNAdi karttavyaM, nAnyathA, tathA cokaM paJcavastuke-"esA jiNANaPImANA khittAIyA ya kammuNo bhaNiyA / udayAikAraNaM jaM tamhA sabastha jaiyartha // 1 // " asyA akSaragamanikA-13 eSA jinAnAmAjJA zubhe kSetre zubhAM dizamabhimukhIkRtya zubhe tithinakSatramuhUrtAdau prajAjanavratAropaNAdi kartavya, nAnya-IA thA, apica-kSetrAdayo'pi karmaNAmudayAdikAraNaM bhagavadbhiktAH, tato'zubhadravyakSetrAdisAmagrI prApya kadAcidazubhavidyAni karmANi vipAkaM gatvodayamAsAdayeyuH, tadudaye ca gRhItavratabhaGgAdidoSaprasaGgaH, zubhadradhyakSetrAdisAmagyAM tu prAyo| nAzubhakarmavipAkasambhava iti nirvighnaM sAmAyikaparipAlanAdi, tasmAdayazya chadmasthena sarvatra zubhakSetrAdau yatitavyaM / / ye tu bhagavanto'tizayinaste atizayavalAdeva savighnaM nirvighnaM vA samyagadhigacchanti te na zubhatithimuha dikamapekSante | iti na tanmArgAnusaraNaM chadmasthAnAM nyAyyaM, tena ye paramamuniparyupAsitapravacanaviDambakA aparimalitajinazAsanopani-11 padbhUtazAstrA guruparamparAyAtaniravadyavizadakAlocitasAmAcArIpratipandhinaH svamatikalpitasAmAcArIkA abhidadhati dIpa anukrama [133-196] ~ 560~ Page #562 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [19], ...................---- prAbhUtaprAbhUta [-1, ------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: pAyathA-na prajAjanAdiSu zubhatithinakSatrAdinirIkSaNaM kartavyaM, na khalu bhagavAn jagatsvAmI prajAjanAyopasthiteSu zubha-||19prAbhate tivRttiH tithyAdinirIkSaNaM kRtavAniti te apAstA draSTavyAH / 'tesimityAdi, teSAM-sUryacandramasAM sarvavAhyAt maNDalAdabhyantaraM candrasUryA(maLa0) pravizatAM tApakSetra pratidivasa krameNa niyamAdAyAmato varddhate, yena ca krameNa parivarddhate tenaiva krameNa sarvAbhyatarAnma- diparimANaM // 277 // maNDalA bahiH niSkramatAM parihIyate, tathAhi sarvavAhye maNDale cAra gharatA sUryAcandramasA pratyeka jampadvIpacakraghAsU 100 lAlasya dazadhApavibhaktasya dvau dvau bhAgau tApakSetraM, tataH sUryasyAbhyantaraM pravizataH pratimaNDalaM paTyadhikaSatriMzacchatapradhi bhaktasya dvau dvau bhAgau tApakSetrasya varddhate, candramasastu maNDaleSu pratyeka paurNamAsIsambhaye krameNa pratimaNDalaM paviMzatiH | paDUviMzatirbhAgAH saptaviMzatitamasya ca ekaH saptabhAga iti barddhate, evaM ca krameNa pratimaNDalamabhivRddhau yadA sarvAbhyantare | & maNDale cAra gharataH tadA pratyekaM jambUdvIpacakravAlasya trayaH paripUrNA dazabhAgAstApakSetra, tataH punarapi sAbhyantarA-14 maNDalAhirniSkramaNe sUryasya pratimaNDalaM pazyadhikaSaTtriMzacchatapravibhaktasya jambUdvIpacakravAlasya dvau dvau bhAgau parihIyete, candramasastu maNDaleSu pratyeka paurNamAsIsambhave krameNa pratimaNDalaM SaviMzatirbhAgAH saptaviMzatitamasya ca bhAga-15 &sya ekaH saptabhAga iti / 'tesimityAdi, teSAM candrasUryAdInAM tApakSetrapathAH phalambukApuSpasaMsthitA-mAlikApuSpAkArA || bhavanti, etadeya byAcaSTe-antA-mehadizi saGkucitA, bahiH-uvaNadizi vistRtA, etacca prAgeva caturthe prAbhRte bhAvita-14 4aa miti na bhUyo bhAvyate / sampati candramasamadhikRtya gautamaH praznayati // 277|| CI keNaM bahuti caMdo ? parihANI pheNa huMti caMdassa ? / kAlo vA joho pA keNa'NubhAveNa caMdassa ? // 24 // 11 dIpa anukrama [133-196] Sapnaaman unconm ~ 561~ Page #563 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19]. .. .... .....-- prAbhataprAbhata [-], ------------...-...- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: kiNhaM rAhuvimANaM NicaM caMdeNa hoi adhirahitaM / caturaMgulamasaMpattaM hicA caMdassa taM carati // 25 // cAvahiM 2 divase 2 tu sukapakvassa / jaM parivahati caMdo khavei taM ceva kAleNaM // 26 // paNNarasahabhAgeNa ya caMdaM / paNNarasameva taM carati / paNNarasatibhAgeNa ya puNovi taM ceva vakkamati // 27 // evaM vahati caMdo parihANI nAeva hoi caMdassa / kAlo vA jurAho vA evaSNubhAveNa caMdassa // 28 // aMto maNussakhette havaMti cArovagA tu uvavaNNA / paMcavihA jotisiyA caMdA sUrA gahagaNA y||29|| teNa paraMje sesA caMdAdizcagahatAraNa khattA / Nadhi gatI Navi cAro avahitA te muNeyavA // 30 // evaM jaMbuddIye duguNA lavaNe caugguNA huNti| lAvaNagA ya tiguNitA sasisUrA dhAyaisaMDe / / 31 // do caMdA iha dIve cattAri ya sAyare lssnntoe| dhAyaisaMDe dIve bArasa caMdA ya sUrA ya // 32 // dhAtaisaMDappabhitisu uddiTTA tiguNitA bhave caMdA / AdillacaMdsahitA aNaMtarANatare khete // 33 // rikkhaggahatAragaM dIvasamudde jahicchasI gAuM / tsssiihiN| tagguNitaM rikkhAgahatAragaggaM tu // 34 // vahitA tu mANusanagarasa caMdasUrANa'vadvitA jopahA / caMdA abhIyIjuttA sUrA puNa haMti pussehiM // 35 // caMdAto sUrassa ya sUrA caMdassa aMtaraM hoi / paNNAsasahassAI tu / joyaNANaM aNUNAI // 36 // sarassa ya 2 sasiNo 2 ya aMtaraM hoi / bAhiM tu mANusanagassa joyaNANaM satasahassaM // 37 // sarasariyA caMdA caMdatariyA ya diyarA dittA / citaMtaralesAgA sahalesA maMdalesA yaza // 38 // aTThAsIrti ca gahA aTThAvIsaM ca huti nakvattA / egasasIparivAro etto tArANa yocchAmi // 39 // dIpa anukrama [133-196] ~562~ Page #564 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 OM-05-%2525 gAthA: * sUryaprajJa- chAvadvisahassAI Naca ceva satAI paMcasatarAI / egasasIparivAro tArAgaNakoDikoDINaM // 40 // aMto 19prAbhate sivRttiHmaNussakhette je caMdimasUriyA gahagaNaNakhattatArArUvA te NaM devA kiM uddovavagA kappovavaNNagA candravRkSA (malA vimANovavaNNagA cArobavaNNagA cAradvitIyA gatiratiyA gatisamAvaNNagA !, tA te Na devA No uhovava- candrA, paNagA no kappocavaNagA vimANovavaNNagA cArovavaNNagA no cAraThitIyA gairajhyA gatisamAvaNNagA // 278|| tpannatva di uhAmuhakalaMyuapuSphasaMTANasaMThitehiM joaNasAhassiehiM tAvakkhettehiM sAhassiehi bAhirAhi ya ceudhi-II masU 100 yAhiM parisAhiM mahatAhataNagIyavAiyataMtItalatAlatuDiyaghaNamuiMgapaDuppavAiyaraveNaM mahatA uphaDisIhaNAdakalakalaraveNaM acchaM pacatarAyaM padAhiNAvattamaMDalacAraM melaM aNupariyaTRti, tA tesi NaM devANaM jAdhe Ida ciyati se kathamidANi pakareMti tA cattAri paMca sAmANiyadevA taM ThANaM ubasaMpajittANaM viharati jAva aNNe ittha iMde udhavapaNe bhavati, tA iMdaThANe NaM kevaieNaM kAleNaM virahiyaM pannattaM , tA jahaNeNa ika samaya ukkoseNaM chammAse, tA pahitA NaM mANussakhettassa je caMdimasUriyagaha jAva tArArUvA te NaM devA kiM uho-|| vavaSNagA kappovavaNNagA vimANocavaNNagA cAradvitIyA gatiratIyA gatisamAvaNNagA?, tA te Na devA: driANo uhovavaNNagA no kappovavaraNagA vimANovavapaNagA No cArocavaNNamA cAraThitIyA no gairahayA No gatisamAvaNNagA paphigasaMThANasaMThitehiM joyaNasayasAhassiehiM tAyakvettehiM sayasAhassiyAhiM yAhi-II rAhiM veuviyAhiM parisAhi mahatAhatanahagIyavAiyajAvaraveNaM divAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharati, dIpa anukrama [133-196] ARC4.3625 SAREnaturinaman ~ 563~ Page #565 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [19], ...................---- prAbhUtaprAbhUta [-1, ------------------- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: suhalesA maMdalesA maMdAyathalesA cittaMtaralesA aNNoNNasamogADhAhiM lesAhiM kUDA iva ThANaThitA te |padese sabato samaMtA obhAsaMti ujjoti taveMli pabhAti, tA tesiNaM devANaM jAhe iMde cayati se kahamidANi pakareMti , tA jAva cattAri paMca sAmANiyadevA taM ThANaM taheva jAva chammAse (sUtraM 100) // | 'keNa'mityAdi, kena kAraNena zuklapakSe candro barddhate ?, kena vA kAraNena candrasya kRSNapakSe parihAnirbhavati, kena | MvA anubhAvena-prabhAvena candrasya ekA pakSaH kRSNo bhavati eko jyotsna:-zukla iti !, evamukta bhagavAnAha-'kiNha'mi-II tyAdi, iha dvividho rAhustadyathA-parAhuH nityarAhuzca, tatra parvarAhuH sa ucyate yaH kadAcidakasmAtsamAgatya nijavimAnena candravimAnaM sUryavimAnaM ca antaritaM karoti, antarite ca kRte loke grahaNamiti prasidbhiH, sa iha na gRhyate, yastu nitya-131 rAhustasya vimAnaM kRSNaM, tacca tathAjagatsvAbhAbyAt candreNa saha nitya-sarvakAlamavirahitaM tathA caturaGgulena-caturbhiraGgalaramAptaM sat candravimAnasyAdhastAcarati, tazcaivaM carat zuklapakSe zanaiH zanaiH prakaTIkaroti candramasaM kRSNapakSe ca zanaiH zanairAvRNoti, tathA cAha-yAvahimityAdi, iha dvApaSTibhAgIkRtasya candravimAnasya dvI bhAgAyuparitanAvapAkRtya | zeSasya paJcadazabhirbhAge hate ye catvAro bhAgA labhyante te dvApaSTizabdenocyante, 'avayave samudAyopacArAt', etaca vyAkhyAnaM jIvAbhigamaryAdidarzanataH kRtaM, na punaH svamanISikayA, tathA cAsyA eva gAthAyA vyAkhyAne jIvA-12 bhigamacUrNiH-"candravimAnaM dvApaSTibhAgIkriyate, tataH paJcadazabhibhAMgo hiyate, tatra catvAro bhAgA dvASaSTibhAgAnAM paJcadazabhAgena labhyante, zepau dvau bhAgau, etAvad dine dine zuklapakSasya rAhuNA mucyate" ityAdi, evaM ca sati yat samayA dIpa anukrama [133-196] 262 ~564~ Page #566 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUyaprajJA nivRttiH prata sUtrAMka [100 (mala.) // 27 // gAthA: 05% yAGgasUtra-'sukapakkhassa divase 2 caMdo bAvahiM bhAge parivahuiti tadapyevameva vyAkhyeyaM, sampradAyavazAddhi sUtra ||19prAbhRte vyAkhyeyaM, na svamanIpikayA, sampradAyazca yathoktasvarUpa iti, tatra zuklapakSasya divase yat-vasmAtkAraNAt candro dvApaSTiM candravRkSyA 2 bhAgAna-dvApaSTibhAgasatkAn caturazcaturo bhAgAn yAvatparivarddhate, 'kAlena' kRSNapakSena punardivase divase tAnevadi candrAdApaSTibhAgasatkAn caturazcaturo bhAgAna kSapayati-parihApayati / etadeva byAcaSTe-'parasa'ityAdi, kRSNapakSe pratidi- dAnAmUvA vasaM rAhuvimAnaM svakIyena paJcadazena bhAgena candravimAnaM paJcadazameva bhAgaM vRNoti-AcchAdayati, zuklapakSe tu punastameva | spannatvAdi sU100 |matidivasa paJcadazabhAgaM AtmIyena paJcadazabhAgena vyatikrAmati-muJcati, kimukkaM bhavati |-kRssnnpksse pratipada Ara-| bhyAtmIyena paJcadazena bhAgena pratidivasamekaikaM paJcadazabhAgamuparitanabhAgAdArabhyAvRNoti, zuklapakSe tu pratipada Arabhya 2 |tenaiva krameNa pratidivasamekaikaM paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti, tena jagati candramaNDalavRddhihAnI pratibhAsete, svarUpataH / punazcandramaNDalamavasthitameva / tathA cAha-evaM vahuI'ityAdi, evaM-rAhuvimAnena pratidivasa krameNAnAvaraNakaraNato varddhate-barddhamAnaH pratibhAsate candraH, evaM-rAhuvimAnena pratidivasa krameNAvaraNakaraNataH pratihAniH-pratihAnipratibhAso | bhavati candrasya viSaye, etenaivAnubhAvena-kAraNena ekaH pakSaH kAlaH-kRSNo bhavati, yatra candrasya parihAniH pratibhAsate, ekastu jyotsna:-zuklo yatra candraviSayo vRddhipratibhAsaH / 'aMto'ityAdi, antaH-madhye manuSyakSetre-manuSyasya / kSetrasya paJcavidhA jyotiSkAra, tadyathA-candrAH sUryA grahagaNAzcazabdAnnakSatrANi tArakAzca bhavanti, cAropagA:-cAra-18 yuktAH, 'teNa para'mityAdi, teneti prAkRtatvAt paJcamyatheM tRtIyA, tato manuSyakSetrAt paraM yAni zeSANi candrAdityagra dIpa anukrama [133-196] ~5654 Page #567 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: hatArAnakSatrANi-candrAdityagrahatArAnakSatravimAnAni, sUtre puMstvanirdezaH prAkRtatvAt , teSAM nAsti gatiH-na svasmAt || | sthAnAJcalanaM nApi cAro-maNDalagatyA paridhamaNaM kintvavasthitAnyeva tAni jJAtavyAni / evaM jaMbuddIye ityAdi, evaM | sati ekaiko candrasUyauM jambUdvIpe dviguNau bhavataH, kimuktaM bhavati ?-dvau candramasau dvau sUyau~ jambUdvIpe, lavaNasamudra tAveko sUryAcandramasau caturgugau bhavataH, catvArazcandrAzcatvArazca sUryA lavaNasamudre bhavantIti bhAvaH, lAvaNikA-lava|NasamudrabhavA zazisUrAsviguNitA dhAtakIkhaNDe bhavanti, dvAdaza candrA dvAdaza sUryA dhAtakIkhaNDe bhavantItyarthaH / 'do| caMdA ityAdi sugama, / 'dhAyaisaMDe'ityAdi, dhAtakIkhaNDaH prabhRtiH-AdiyeSAM te dhAtakIkhaNDaprabhRtayasteSu dhAtakIkhaNDamabhRtiSu dIpeSu samudreSu ca ya uddiSTAzcandrA dvAdazAdaya upalakSaNametat sUryo vA te triguNitA:-triguNIkRtAH santaH 'AillacaMdasahiya'tti uddiSTacandrayuktAt dvIpAt samudrAdvA prAk jambUdvIpamAdiM kRtvA ye prAktanAzcandrAsne AdimacandrAsterA dimacandrarupalakSaNametadAdimasUyazca sahitA yAvanto bhavanti etAvatpramANA anantare-kAlodAdI bhavanti, tatra dhAtakIkhaNDe dvIpe uddiSTAzcandrA dvAdaza te triguNAH kriyante jAtAH patriMzat , AdimacandrAH SaT, tadyathA-dvI candrI jambUdvIpe catvAro lavaNasamudre, etairAdimaizcandraiH sahitA dvAcatvAriMzad bhavanti, etAvantaH kAlode samudre candrA epa eva karaNavidhiH sUryANAmapi, tena sUryA api tatraitAvanto veditavyAH, tathA kAlodasamudre dvicatvAriMzacandramasa lA uddiSTAste triguNAH kriyante, jAta paDaviMzaM zataM, AdimacandrA aSTAdaza, tadyathA-dvI jambUdvIpe catvAro lavaNasamudretI dvAdaza dhAtakIkhaNDe etarAdimacandraH sahita parizaM zataM jAtaM catuzcatvAriMzaM zataM, etAvantaH puSkaravaradvIpe candrA dIpa anukrama [133-196] ~566~ Page #568 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhUta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa prata sUtrAMka [100 dhivRttiH (mala0) 280|| gAthA: -COL tAvanta eva sUryAH, evaM sarveSvapi dvIpasamudreSu etatkaraNavazAccandrasaGkhyA pratipattavyA / samprati pratidvIpa pratisamudraM 19prAbhRte ca grahanakSatratArAparimANaparijJAnopAthamAha-'rikkhaggahatAragga'mityAdi, atrApazabdaH pariNAmavAcI yantra dvIpe samudacandraprasA vA nakSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANaM vA jJAtumicchasi tasya dvIpasya samudrasya vA sambandhibhiH zazibhirekasya dA-dicandrAzinaH parivArabhUtaM nakSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANaM ca guNitaM sat yAvad bhavati tAvatpramANaM tatra dvIpe samudre vAcA TrAnikSatraparimANaM grahaparimANaM tArAparimANamiti, yathA-lavaNasamudre kila nakSatrAdiparimANaM jJAtumiSTaM lavaNasamudre ca zazi tpannatvAdri |sU 100 nazcatvArastata ekasya zazinaH paridhArabhUtAni yAnyaSTAviMzatinakSatrANi tAni caturbhirguNyante jAtaM dvAdazottaraM zataMga etAvanti lavaNasamudre nakSatrANi, tathA aSTAzItihA ekasya mAzinaH parivArabhUtAste caturbhirguNyante jAtAni trINi 2 zatAni dvipazcAzadadhikAni 352 etAvanto lavaNasamudre grahAH, tathA ekasya zazinaH parivArabhUtAni tArAgaNakoTI-1 koTInAM paTUpaSTiH sahasrANi nava zatAni paJcasaptatyadhikAni tAni caturbhirguNyante jAtAni koTikoTInA dve lakSe saptapaSTiH sahasrANi nava zatAni 26790000000000000000 etAvatyo lavaNasamudre tArAgaNakoTIkoTayaH, evarUpA| ca nakSatrAdInAM saGkhyA prAgevoktA, evaM sarveSvapi dvIpasamudreSu nakSatrAdisaGkhyAparimANaM paribhAvanIyaM / 'bahiyA'ityAdi mAnupanagasya-mAnupottarasya parvatasya bahizcandrasUryANAM tejAMsi avasthitAni bhavanti, kimuktaM bhavati ?-sUryAH sadaivAna-14 // 20 // tyuSNatejaso natu jAtucidapi manuSyaloke grISmakAla ivAtyuSNatejasaH, candramaso'pi sarvadaivAnatizItalezyAkA natu | kadAcanApyantarmanuSyakSetrasya zizirakAla ivAtizItatejasaH, tathA manuSyakSetrAhiH sarve'pi candrAH sarvadevAbhijitA - dIpa anukrama [133-196] - -- Santaraininimation For P OW ~567~ Page #569 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) sUtrAMka [100] - gAthA: anukrama [133 -196] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 100 ] + gAthA: AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [19], muni dIparatnasAgareNa saMkalita nakSatreNa yuktAH sUryAH punarbhavanti puSyairyuktA iti / 'caMdAo' ityAdi, manuSyakSetrAdvahizcandrAt sUryasya sUryAcca candrasyAntaraM bhavati anyUnAni paripUrNAni yojanAnAM paJcAzatsahasrANi / tadevaM sUryasya candrasya ca parasparamantaramukaM, samprati candrasya candrasya sUryasya sUryasya ca parasparamantaramAha-'sUrassa ya sUrassa ya' ityAdi, mAnuSanagasya mAnuSottaraparvatasya bahiH sUryasya 2 parasparaM candrasya 2 ca parasparamantaraM bhavati yojanAnAM zatasahasraM lakSaM, tathAhi - candrAntaritAH sUryAH sUryAntari tAzcandrAH vyavasthitAH candrasUryANAM ca parasparamantaraM paJcAzat yojanasahasrANi 50000, tatazcandrasya sUryasya ca paraspa ramantaraM yojanAnAM lakSaM bhavatIti / samprati bahizcandrasUryANAM paGkAvavasthAnamAha--'sUratariyA' ityAdi, nRlokAi hiH paGkayA sthitAH sUryAntaritAzcandrAzcandrAntaritA dinakarA dItA - dIpyante sma dIptA bhAska (sva) rA ityarthaH, kathaMbhUtAste candrasUryA ityAha- 'citrAntaralezyAkAH' citramantaraM lezyA ca prakAzarUpA yeSAM te tathA tatra citramantaraM candrANAM sUryAntaritatvAt sUryANAM ca candrAntaritatvAt, citralezyA candramasAM zItaramitvAt sUryANAmuSNazmitvAt / lezyAvizeSapradarza nArthamevAha-'suhalesA maMdalesA ya' sukhalezyAzcandramaso na zItakAle manuSyaloka ivAtyantazItarazmaya ityarthaH, mandalezyAH sUryAH na tu manuSyaloke nidAghasamaye iva ekAntoSNarazmaya ityarthaH, Aha ca tattvArthaTIkAkAro haribhadrasUriH"nAtyantazItAzcandramaso nApyatyantoSNAH sUryAH, kintu sAdhAraNA dvayorapIti / ihedamuktaM yatra dvIpe samudre vA nakSatrAdiparimANaM jJAtumiSyaMte tatra ekazaziparivArabhUtaM nakSatrAdiparimANaM tAvadbhiH zazibhirguNayitavyamiti tata ekazaziparivArabhUtAnAM grahAdInAM sAmAha- 'aTThAsII gahA' ityAdi, gAdhAdvayaM nigadasiddhaM / 'aMto mANusakhe se' i For Pasta Use Only ~ 568~ Page #570 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [19]. .. .... .....-- prAbhataprAbhata [-], ------------...-...- mUlaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: sUryaprajJa-patyAdi, antarmanuSyakSetrasya ye candrasUryagrahagaNanakSatrasArArUpA devAste kiM UopapannAH-saudharmAdibhyo dvAdazabhyaH kalpebhya ||19sAmane vivRttiH| UrdhamapapannA UopapannAH kalpeSu-saudharmAdiSu upapannAH kalyopapannAH vimAneSu-sAmAnyeSUpapannA vimAnopapannAH cAro- candravRkSA (mala0) maNDalagatyA paribhramaNaM tamupapannA-AzritAzvAropapannAH cArasya-yathoktarUpasya sthitiH-abhAvo yeSAM te cArasthitikA dicandrA28 apagatacArA ityartheH, gatI ratiH-AsaktiH prItiyeSAM te gatiratikAH, etena gatI ratimAtramuka, sampati sAkSAd gati dInAmUvI praznayati-gatisamApanA' gatiyuktAH, evaM prazne kRte bhagavAnAha-tA te NaM devA ityAdi, tA iti pUrvavat te candrA- sannatvAdi sU100 dayo devA noopapannAH nApi kalpopapannAH kintu vimAnopapannAH cAropapannAH-cArasahitA no cArasthitikAH, tathA svabhA-11 vato'pi gatiratikAH sAkSAd gatiyuktAzca, UrdhvamukhIkRtakalambukApuSpasaMsthAnasaMsthitairyojanasAhanikA-anekayojanasahana pramANaistApakSetraiH sAhanikAbhiH-anekasahasrasaGkhyAbhirvAhyAbhiH parSadbhiH, atra bahuvacanaM vyaktyapekSayA, vaikurvikAbhiHvikuktinAnArUpadhAriNIbhiH, mahatA ravegeti yogaH ahatAni-akSatAni anaghAnItyarthaH yAni nAvyAni gItAni vAdi-1 vANi ca yAzca tanyo-vINA ye ca talatAlA-hastatAlA yAni ca truTitAni-zeSANi tUryANi ye ca dhanA-ghanAkArA dhvanisAdhAt paTupravAditA-nipuNapuruSapravAditA mRdaGgAsteSAM rakheNa tathA svabhAvato gatiratikaryAhyaparSadantargatairdevavegena gacchatsu vimAneSu utkRSTitaH-utkarSavazena ye mucyante siMhanAdA yazca kriyate volo, bolo nAma mukhe hastaM dattvA // 28 // mahatA zabdena pUrakaraNaM, yazca kalakalo-vyAkula: zabdasamUhastadraveNa, merumiti yogaH, kiMviziSTamityAha-accha-atIva / asvacchamatinirmala jAmbUnadaratnabahulatvAt parvatarAja-parvatendra pradakSiNAvarttamaNDalacAraM yathA bhavati tathA merumanulakSI-1 dIpa anukrama [133-196] ~ 569~ Page #571 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: kRtya pariyati-paryaTanti / punaH praznayati-tA tesi 'mityAdi, tA iti pUrvavat, tepAM-jyotiSkANAM devAnAM zAyadA indrazcyavate tadA te devA idAnI-indravirahakAle kathaM prakurvanti !, bhagavAnAha-'tA'ityAdi, tA iti pUrvavat, catvAraH paJca vA sAmAnikA devAH samuditIbhUya tat zUnyamindrasthAnamupasampadya viharanti-tadindrasthAnaM paripAlayanti, saJjAtau zuklasthAnAdikaM paJcakulavat , kiyantaM kAlaM yAvattadindrasthAnaM paripAlayantIti cedata Aha-yAvadanyastatrendra || upapanno bhavati, 'tA iMdaThANe NamityAdi, tA iti pUrvavat indrasthAna kiyatkAlamupapAtena virahitaM prajJaptaM ?, bhagavA-XI nAha-'tA'ityAdi, jaghanyena eka samayaM yAvat utkarSeNa SaNmAsAn / 'tA bahiyA Na'mityAdi praznasUtramidaM prAgvata vyAkhyeyaM, bhagavAnAha-tA te Na'mityAdi, tA iti pUrvavat te manuSyakSetrAdahivartinazcandrAdayo devA novopapannA nApi| kalpopapannAH kintu vimAnopapannAstathA no cAropapannA:-cArayuktAH kintu cArasthitikAH, ata eva no gatiratayo nApi gatisamApanakAH, pakkeSTakAsaMsthAnasaMsthitaryojanazatasAhanikairAtapakSetraH, yathA pakkA iSTakA AyAmato dIrghA bhavati bistaratastu stokA caturasrA ca tathA tepAmapi manuSyakSetrAhiyavasthitAnAM candrasUryANAmAtapakSetrANyAyAmato anekayojanazatasahanapramANAni vistarata ekayojanazatasahasrANi caturasrANi ceti, tairitthaMbhUtairAtapakSetraiH sAhanikAbhiH-anekasa-3 hanasayAbhirvAhyAbhiH parpabhiH, atrApi bahuvacanaM vyaktyapekSayA, 'mahaye tyAdi pUrvavat , divi bhavAn divyAna bhogabhogAn-bhogArhAn zabdAdIna bhogAn bhuJjAnA viharanti, kathaMbhUtA ityAha-zubhalezyAH, etazca vizeSaNaM candramasaH prati, tena nAtizItatejasaH kintu sukhotpAdahetuparamalezyAkA ityarthaH, mandalezyAH, etaca vizeSaNa sUryAn prati, tathA ca eta kara55555- dIpa anukrama [133-196] ~570~ Page #572 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhRta [19], ..................... prAbhUtaprAbhata [-], -------------------- mulaM [100] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [100 gAthA: deva vyAcaSTe-'mandAtapalezyAH' mandA-anatyuSNasvabhAvA AtaparUpA lezyA-razmisAto yeSAM te tathA, punaH kathaMbhUtA-18/19 pAbhRte ptivRttiHzcandrAdityA ityAha-citrAntaralezyAH citramantaraM-antarAla lezyA ca yeSAM te tathA, bhAvArthazcAsya padasya prAgevopada-puSkarodAda (mala0)zarzitaH, te itthaMbhUtAzcandrAdityAH parasparamayagADhAbhilezyAbhiH, tathAhi-candramasA sUryANAM ca pratyeka lezyA yojanazata-IPAyaH sU101 // 28 // sahasramamANavistArAcandrasUryANAM ca sUcIpatacA vyavasthitAnAM parasparamantaraM paJcAzat yojanasahasrANi tatazcandraprabhA-18 sammizrAH sUryaprabhAH sUryaprabhAsammizrAzcandramabhAH, itthaM parasparamavagADhAbhilezyAbhiH kUTAnIva-parvatoparivyavasthitazikharANIva sthAnasthitA:-sadaiva ekatra sthAne sthitAH tAn pradezAn-svasvapratyAsannAna udyotayanti avabhAsayanti tApa-IPL yanti prakAzayanti, 'tA tesi NaM devANaM jAhe iMde cayaItyAdi prAgyad vyAkhyeyaM / | tA pukkharacaraM NaM dIvaM pukkharode NAmaM samudde caTTe valayAkArasaMThANasaMThite sabajAva ciTThati, tA pukkharode NaM samure kiM samacalavAlasaMThite jAva No visamacakkacAlasaMThite, tA pukkharode NaM samudde kevatiyaM cakavAlavi-IN kkhaMbheNaM kevaiyaM parikSeveNaM Ahiteti vadejjA ?, tA saMkhejAI joyaNasahassAI AyAmavikkhaMbheNaM saMkhe. jAI joyaNasahassAI parikkheveNaM Ahiteti badejA, tA pukkharavarode gaM samude kevatiyA caMdA pabhAseMsa vA 3 pucchA taheba, taheva tA pukkharode NaM samudde saMkhejjA caMdA pabhAseM su vA 3 jAva saMkhejAo tArAgaNakoDAkoDIo sobhaM sobhesu vA 3 / eteNaM abhilAveNaM varuNavare dIve varuNode samudde 4 khIravare dIve khIra-18 care samude 5 ghatavare dIve catode samudde 6 khotavare dIve khotode samude 7 NaMdissaravare dIve zaMdissavare dIpa anukrama [133-196] RELIGunintentATE | atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM, ~571~ Page #573 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [19], ...................-- prAbhUtaprAbhata -1, ------------- mUla [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: 4 prata sUtrAMka [103] %A samudde 8 aruNode dIye aruNode samudde 9 aruNavare dIve aruNavare samudde 10 aruNavarobhAse dIve aruNabarobhAse samudde 11 kuMDale dIve kaMDalode samudde 12 kuMDalavare dIve kuMDalavarode samuda13 kuMDalavarobhAse dIce kuMDaladharobhAse samure 14 savesi vikvaMbhaparikkhevo jotisAI pukkhrodsaagrsrisaaii| tA kuMDalagharobhAsaNaM samudaM rupae dIve baDhe valayAkArasaMThANasaMThie 2 saghato jAva ciTThati, tA rupae Na dIve kiM samacakavAlajAba No visamacakavAlasaMThite,tArupae gaMdIve kevaiyaM samacakacAlavikkhaMbheNaM kevatiya parikkhevaNaM| Ahiteti vadejA !, tA asaMkhejAI jopaNasahassAI cakkavAlavikhaMbheNa asaMkhelAI joSaNasahassAI parikkhevaNaM Ahiteti vadejA,tA rupage NaM dIve kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA 3 puruchA, tAsyage NaM dIve asaMkhe-- jA caMdA pabhAsu vA 3 jAva asaMkhejAo tArAgaNakoDikoDIo sobhaM someMsu vA 3, evaM rupage smude| ruyagacare dIve ruyagavarode samudde ruyagavarobhAse dIve ruyagavarobhAse samude, evaM tipaDoyArA tathA jAva sUre dIve sUrode samudde sUravare dIve sUravare samudde sUrabarobhAse dIve sUravarAbhAse samure, savesi vikkhaMbhaparikvevajotisAI ruyagavaradIvasarisAI, tA sUravarobhAsodapaNaM samudaM deve NAma dIve vahe valayAkArasaMThANasaMThite saghato samaMtA saMparikkhittANaM ciTThati jAva No visamacakkavAlasaMThite, tA deve gaM dIve kevatiyaM cAkabAlavikkhaMbheNaM kevatiyaM parikkheveNaM Ahitati badejA, asaMkhejAI joyaNasahassAI cakkavAlavikkhaMbheNaM asaMkhejAI joyaNasahassAI parikkheveNaM Ahiteti vadejjA, tA deve pe dIve kevatiyA caMdA pabhAseMsu vA dIpa 4 anukrama - [197] % %9 RE .. ~572~ Page #574 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [19], .................-- prAbhUtaprAbhata -1, ---------- mUla [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: (mala0) ka prata sUtrAMka [103] dIpa sUryaprajJa-II pucchA tadheca, tA deve NaM dIve asaMkhejA caMdA pabhAseMsu vA 3 jAva asaMkhejAo tArAgaNakoDikoDIo||19prAbhUta ptivRtti. sobhesu vA 3 evaM devode samudde NAge dIce NAgode samudde jakkhe dIve jakkhode samudde bhUte dIve bhUtode puSkarodA samure sarpabhuramaNe dIve sayaMbhuramaNe samudde sadhe devadIvasarisA (sU103) // ekUNavIsatima pAhuDhaM samatta ghAsU103 // 28 // || 'tA pukkharavaraNa mityAdi, tA iti pUrvavat puSkaravaraM Namiti vAkyAlaGkAre dvIpaM puSkarodo nAma samudro vRtto valayAkArasaMsthitaH sarvataH samantAt saMparikSipya tiSThati, puSkarode ca samudre jalamatisvaccha pathyaM jAtya tathyapariNAma sphaTikavarNAbhaM prakRlyA udakarasaM, dvau ca tatra devAvAdhipatyaM paripAlayatastadyathA-zrIdharaH zrIprabhazca, satra zrIdharaH pUrvA-1 dhipatiH zrIprabho'parArddhAdhipatiH, viSkambhAdiparimANaM ca sugarma / 'eeNa'mityAdi, etenAnantaroditenAbhilApena | varuNavaro dvIpo vaktavyaH, tadanantaraM varuNodaH samudraH tataH kSIravaro dvIpaH kSIrodaH samudra ityAdi, sUtrapAThazcaivam-tA pukkharodaNNaM samudaM varuNavare dIdhe baTTe valayAkArasaMThANasaMThie sabao samatA saMparikkhittANaM cida ityAdi, varuNadvIpeza ca varuNavaruNaprabhI dvau devau svAminau navaramAdyaH pUrvAddhAdhipatiraparo'parAdhipatirevaM sarvatra bhAvanIya, varuNode samudre paramasujAtamRdvIkArasaniSpannarasAdapISTatarAsvAdaM toyaM vAruNiraprabhau ca dvau tatra devI, kSIravare dvIpe paNDarasupradantau / devI, kSIrode samudre jAtyapuNDrekSucAriNInAM gavAM yat kSIra tadanyAbhyo gobhyo dIyate tAsAmapi kSIramanyAbhyastAsAmapya kA 283 // nyAbhyaH evaM caturthasthAnaparyavasitasya kSIrasya prayatnato mandAgninA kadhitasya jAtyena khaNDena matsyaNDikayA sammizrasya yAdRzo rasastato'pITatarAsvAdaM [tatkAlavikasitakarNikArapuSpavarNAbhaM] toyaM vimalavimalaprabhau ca tatra devI, ghRtavare dvIpa anukrama [197] | atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM ~ 573~ Page #575 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [19], ........ ..--- prAbhataprAbhUta [-1, ... .................. mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [103] %2564 1960 dIpa kanakakanakaprabhA devI, ghRtode samudre sadyo visthanditagoghRtAsvAda tatkAlapavikasitakarNikArapuSpavarNAbha toyaM kAntasukAntI tatra devI, ikSuvare dvIpe suprabhamahAprabhI devI, ikSuvare samudre jAlyavarapuNDrANAmikSUNAmapanItAloparitribhAgAnAM viziSTagandhadravyapariyAsitAnA yo rasaH zlakSNavastraparipUtastasmAdapISTatarAsvAdaM toyaM pUrNapUrNaprabhau ca tatra devI, nandI-12 |zvare dvIpe kailAzAhastivAhanau devI, nandIzvare samudre ikSurasAsvAda toyaM sumanaHsaumanasI devau, ete aSTAyapi ca dvIpA[4] | aSTAyapi samudrA ekamatyavatArAH, ekaikarUpA ityarthaH, ata UrdU tu dvIpAH samudrAzca tripratyavatArAstadyathA-aruNaH| | aruNavaro'ruNavarAvabhAsaH kuNDalaH kuNDalavaraH kuNDalavarAvabhAsa ityAdi, tatrAruNe dvIpe azokavItazokI devI, aru| Node samudre subhadramanobhadrau, aruNavare dvIpe aruNavarabhadraaruNavaramahAbhadrau, aruNavare samudre aruNavarabhadrAruNayaramahAbhadrau aruNavarAvabhAse dvIpe aruNavarAvabhAsabhadraaruNavarAvabhAsamahAbhadrI aruNavarAvabhAse samudre aruNavarAvabhAsavarAruNavarA-1 |vabhAsamahAvarI, kuNDale dvIpe kuNDalakuNDabhadrau devI kuNDalasamudre cakSu zubhacakSukAntI kuNDalaghare dvIpe kuNDalavarabhadrakuNDalabaramahAbhadrI kuNDabare samudre kuNDalavarakuNDalamahAvarau kuNDalavarAvabhAse dvIpe kuNDalavarAvabhAsabhadrakuNDalavarAvabhAsamahAbhadrI kuNDalavarAvabhAse samudra kuNDalabarAyabhAsavarakuNDalavarAvabhAsamahAvarI, ete sUtropAcA dvIpasamudrA, ata avai tu sUtrAnupAtA dayante, kuNDalavarAvabhAsasamudrAnantaraM rucako dvIpaH rucakaH samudraH, tato rucakavaro dvIpo rucakavaraH samudraH tadanantaraM rucakavarAvabhAso dvIpo rucakavarAvabhAsaH samudraH, tatra rucake dvIpe sarvArthamanoramI devau ruSakasamudre sumanaHsImanasau rucakavare dvIpe rucakavarabhadrarucakavaramahAbhadrI rucakavare samudre rucakavararucakamahAvarau rucakavarAva anukrama [197] ~574~ Page #576 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [19], ........ ..--- prAbhataprAbhUta [-1, ... .................. mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: sUryaprajJa- vivRttiH (mala.) prata sUtrAMka [103] // 28 // dIpa bhAse dvIpe rucakavarAvabhAsabhadrarucakavarAvabhAsamahAbhadrau rucakavarAvabhAse samudra rucakavarAvabhAsavararucakavarAvabhAsa- 19prAbhUta mahAvarI, kiyanto nAma nAmagraha dvIpasamudrA vaktuM zakyante / tato yAni kAnicidAbharaNanAmAni-hArAhArakanakA- puSkarodAbaliratnAvaliprabhRtIni yAni ca vakhanAmAni yAni ca gandhanAmAni koSTapuTAdIni yAni cotpalanAmAni-jalaruhapandro-yAsU103 yotapramukhANi yAni ca tilakaprabhRtIni vRkSanAmAni yAni ca padmanAmAni zatapatrasahasrapatraprabhRtIni yAni ca pRthivInAmAni-pRthivIzarkarAvAluke tyAdIni yAni ca navAnAM nidhInAM caturdazAnAM cakravartiralAnAM kSullahimavadAdInAM varSa-11 dharaparvatAnAM padmAdInAM idAnAM gaGgAsindhuprabhRtInAM nadInAM kacchAdInAM vijayAno mAlyavadAdInAM yakSaskAraparvatAnA saudha-1 modInAM kalpAnAM zakrAdInAmindrANAM devakurUttaramandarANAmAvAsAnAM zakAdisamvandhinA merubhatyAsannAnAM gajadantAnA kUTAdInAM kSulahimavadAdisambandhinA nakSatrANAM-kRttikAdInAM candrANAM sUryANAM ca nAmAni tAni sarvANyapi dvIpasamudrANAM tripratyavatArANi vaktavyAni, tadyathA-hAro dvIpo hAraH samudro hArabaro dvIpo hAravaraH samudrI hAravarAvabhAso dvIpo hAravarAvabhAsaH samudra ityAdi, eteSu samastadvIpasamudreSu saGkhyeyayojamazatasahasrapramANo viSkambhaH saGkhyeyayojanazatasahasrapa-14 mANaH parikSepaH saGghayeyAzca candrAdayastAva vaktavyAH yAvadanyaH kuNDalavarAvabhAsaH samudra tathA cAha-sabesi'mityAdi. sarveSAmuktasvarUpANAM dvIpasamudrANAmanyakuNDalavarAvabhAsasamudraparyantAmA viSkambhaparikSepamyotiSANi puSkarodasAgarasahazAni vaktavyAni-soyayojanapramANo viSkambhaH soyayojanapramANaH parikSepaH sAyozcandrAdayo yatacyA ityarthaH, tatastadanantaraM yo'nyo cakanAmA dvIpastatprabhRtiSu rucakasamudrarucakavaradvIparuSakavarasamudrarucakavarAvabhAsadvIparucaka anukrama [197] | atra sUtra 101 eva vartate parantu mUla-saMpAdakasya kiJcit skhalanatvAt asya sUtrakramasya nondha-karaNe sUtrAnte sUtrakrama 103 likhitaM ~ 575~ Page #577 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [19], ------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------------------- mUlaM [103] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [103] varAvabhAsasamudrAdiSvapi saGghaSeyayojanapramANo viSkambho'saGgyeyayojanapramANaH parikSepo'sayeyAzcandrAdayo vaktavyAH, tathA cAha-'tA kuMDalavarAvabhAsaNNaM ityAdi, 'evaM ruyage samuhe' ityAdi, 'evaM tipaDoyArA'ityAdi, evamuktena |prakAreNa rucakavarAvabhAsAtsamudrAtparato dvIpasamudrAzca tripratyavatArAstAvat jJAtavyA yAvat sUryo dvIpaH sUryaH samudra | sUryavaro dvIpaH sUryavaraH samudraH sUryavarAvabhAso dvIpaH sUryavarAvabhAsaH samudraH, ukta ca jIvAbhigamacUNauM-"aruNAI | dIvasamuddA tipaDoyArA yAvatsUryavarAvabhAsaH samudraH"iti, 'sosi'mityAdi, sarveSAM rucakasamudrAdInAM sUryavarAvabhAsa samudraparyantAnAM viSkambhaparikSepajyotipANi rucakadvIpasadRzAni vaktavyAni asaGkhyeyayojanapramANo viSkambho'saGghaSeyapAyojanapramANaH parikSepo'soyAH pratyekaM candrasUryagrahanakSatratArakA vaktavyA iti bhAvA, 'sUravarAvabhAsodaparNa smuii| KI ityAdi mugarbha, navaramete paJca devAdayo dvIpAH paJca devAdayaH samudrAH pratyekamekarUpA ma punareSAM tripratyavatAraH, uktaM cax jIvAbhigamacUrNI-"aMte paMca dvIpA paMca samuddo ekaprakArA" iti, jIvAbhigamasUtre'pyuktam-"deve nAge jakkhe bhUye saya sayaMbhuramaNe ya / ekeke ceva bhANiyace, tipaDovAra natvi"tti, tatra deve dvIpe dvau devI devabhadradevamahAbhadrI deve samudre devavaradevamahAvarI nAge dvIpe nAgabhadranAgamahAbhadrI nAge samudre nAgavaranAgamahAvarI yakSe dvIpe yakSabhadrayakSamahAbhadrI yakSe samudre yakSavarayakSamahAvarau bhUte dvIpe bhUtabhadrabhUtamahAbhadragau bhUte samudre bhUtavarabhUtamahAvarau svayaMbhUramaNe dvIpe svayambhUbhadra svayambhUmahAbhadrau svambhUramaNe samudre svambhUvara svayambhUmahAvaro, iha nandIzvarAdayaH sarve samudrA bhUtasamudraparyavasAnA ikSura-IP MsodasamudrasadRzodakAH pratipattavyAH, svayambhUramaNasamudrasya tUdakaM puSkarodasamudrodakasadRzaM, tathA jambUdvIpa iti nAmnA 45RXX dIpa anukrama [197] - - SANERatinimumational ~576~ Page #578 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 103 ] dIpa anukrama [197 ] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [19], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 103 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [17] upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryaprajJa ThivRttiH ( mala0 ) // 285 // Ja Eratury in 20 prAbhRte asaleyA dvIpA lavaNa iti nAmnA asaleyAH samudrAH evaM tAvat vAcyaM yAvatsUryavarAvabhAsa iti nAmnA asaleyAH samudrAH, ye tu patha devAdayo dvIpAH paJca devAdayaH samudrAste ekaikA eka pratipattavyAH naiteSAM nAmabhiranye dvIpasamudrAH, uktaM ca jIvAbhigame 'kebaiyA NaM bhaMte ! jaMbuddIvA dIvA pannatA ? goyamA ! asaMkhejjA pannattA, kevaiyA NaM bhaMte deva- * manubhAvaH 4 dIvA pannattA 1, goyamA ! ege devadIye paNNatte, dasavi egAgArA" iti // // candrAdInA sU 104 iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM ekonaviMzatitamaM prAbhRtaM samAptaM tadevamuktamekonaviMzatitamaM prAbhUtaM samprati viMzatitamamArabhyate tasya cAyamarthAdhikAro yathA 'kIdRzacandrAdInAmanubhAva' iti tatastadviSayaM praznasUtramAha tA kahate aNubhAve Ahiteti vadejA ?, tattha khalu imAo do paDivattIo paNNattAo, tasthege evamA haMsutA caMdimasUriyA NaM No jIvA ajIvA No ghaNA jhusirA No bAdaroMdidharA kalevarA natthi NaM tesiM uhANeti vA kammeti vA baleti vA virieti vA purisakAraparakameti vA te No vijju lavaMti No asaNi lavaMti No thaNitaM lavaMti, ahe ya NaM bAdare vADakAe saMmucchati ahe ya NaM bAdare vAukAe samucchittA vipi | lavaMti asaNipi lavaMti dhaNitaMpi lavaMti ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu, tA caMdimasUriyANaM jIvA No ajIvA ghaNA No jhusirA bAdarabuMdidharA no kalevarA asthi NaM tesiM uTThANeti vA0 te vijuMpi lavaMti 3 atra ekonaviMzati prAbhRtaM parisamAptaM For Parts Only atha viMzati prAbhRtaM Arabhyate ~577~ // 285 // Page #579 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata [20], ... .... .....-- prAbhataprAbhUta [-], --- ..- mUlaM [104] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [104] dIpa anukrama [198] mAege ebamAiMsu, vayaM puNa evaM badAmo-tA caMdimasUriyA NaM devANaM mahihiyA jAva mahANubhAgA varavatthadharA varamalladharA varAbharaNadhArI avocchittiNayadRtAe anne cayaMti apaNe uca vajaMti (sUtraM 104) / IPI 'tA kahaM teM'ityAdi, tA iti pUrvavat, kathaM -kena prakAreNa candrAdInAmanubhAvaH-svarUpavizeSa AkhyAta iti | sAvadeta , evamukta bhagavAnetadvipaye ye dve pratipattI te upadarzayati-tatva khalu'ityAdi, tatra-candrAdInAmanubhAvaviSaye | khalvime dve pratipattI-paratIthikAbhyupagamarUpe prajJapte, tadyathA-'tatthege'ityAdi, tatra-teSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye || eke paratIrthikA evamAhuH, 'tA' iti teSAM paratIthikAnAM pradharma svaziSyaM pratyanekavaktavyatopakrame kramopadarzanArthaH, candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre no jIyA-jIvarUpAH kintyajIvAH, tathA no ghanA-niviDapradezopacayAH kintu zUSirAH, tathA na barabondidharA:-pradhAnasajIva suvyaktAvayavazarIropetAH kintu kalevarA:-kalevaramAtrAH tathA nAsti Namiti vAkyAlaGkAre teSAM candrAdInAmutthAna-ucIbhavanamitirupadarzane vAzabdo vikalpe samuccaye vA karma-utkSepaNAvakSepaNAdi balaMzArIraH prANo vIrya-AntarotsAhaH 'purisakAraparakame' iti puruSakAra:-pauruSAbhimAnaH parAkramaH sa eva sAdhitAbhi-| mataprayojanaH puruSakArazca parAkramazca puruSakAraparAkramamiti vAzabdaH sarvatrApi pUrvavat, tathA te candrAdityAH 'no vijuyaM lavaMti'tti no vidyuta pravartayanti nApyazani-vidyudvizeSarUpaM nApi garjitaM-mepani kintu 'aho NamityAdi | candrAdityAnAmadho Namiti pUrvavat vAdaro vAyukAyikaH sammUrchati adhazca bAdarI vAyukAyikA sammUccharya 'vijupi lavaI'iti vidyutamapi pradhayati, azanimapi pravarttayati, vidyudAdirUpeNa pariNamate iti bhAvaH, atropasaMhAramAha-18 REnatininimaTRI ~578~ Page #580 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [104 ] dIpa anukrama [198] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [20]. prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 104 ] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryamajJa dhivRttiH ( mala0 ) PROFI 'ege evamAhaMsu' 1, eke punarevamAhuH, tA iti prAgvat, candrasUryA Namiti vAkyAlaGkAre jIvA - jIvarUpA na punarajIvAH yathA''huH pUrvAparatIrthikAH tathA ghanA-na zupirA tathA barabondidharA na kalevaramAtrA tathA asti teSAM uDANe iti vA ityAdi pUrvavat vyAkhyeyaM, 'te vijuMpi lavaMti'tti vidyutamapi pravarttayanti azanimapi pravarttayanti garjitamapi, kimuktaM bhavati ?- vidyudAdikaM sarve candrAdityapravarttitamiti, atropasaMhAramAha- 'ege evamAhaMsu' 2, evaM paratIrthikapratipattidvayamupadarzya samprati bhagavAn svamataM kathayati- 'vayaM puNa' ityAdi, vayaM punarevaM vadAmaH kathaM vadatha ityAha-tA iti pUrvayat candrasUryAH Namiti vAkyAlaGkAre devA devasvarUpA na sAmAnyato jIvamAtrAH, kathaMbhUtAH te devA ityAha'mahardikA:' mahatI RddhirvimAnaparivArAdikA yeSAM te tathA 'jAba mahANubhAvA' iti yAvatkaraNAt 'mahajjuiyA mahabalA. mahAjasA mahesakkhA' iti draSTavyaM tatra mahatI dyutiH zarIrAbharaNaviSayA yeSAM te mahAdyutayaH, tathA mahat balezArIraH prANo yeSAM te mahAbalAH, tathA mahadU yazaH khyAtiryeSAM te mahAyazasaH, tathA maheza iti mahAn IzaH-Izvara ityAkhyA yeSAM te mahezAkhyAH, kvacit mahAsokkhA iti pAThaH, tatra mahat saukhyaM yeSAM te mahAsaukhyAH, tathA mahAna nubhAvo viziSTavaikriyakaraNAdiviSayA acintyA zaktiryeSAM te mahAnubhAvAH varavastradharA varamAlyadharA varAbharaNadhAriNaH, avyucchittinayArthatayA dravyAstikanayamatena anye pUrvotpannAH svAyuHkSaye cyavante anye utpadyante // tA kahate rAhukamme Ahiteti badekhA hai, tattha khalu imAo do paDivattIo paNNattAo, tatthege evamAhaMsu, asthi se rAhU deve jeNaM baMdaM vA sUraM vara giNhati, ege evamAhaMsu, ege puNa evamAhaMsu natthi NaM For Parts Only ~579~ 20 prAbhUte candrAdInA manubhAvaH sa 104 // 286 // Page #581 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 105 ] dIpa anukrama [199] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [20]. prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH se rAhU deve jeNaM caMdaM vA sUraM vA giNhada, tattha je te evamAhaMsu tA asthi NaM se rAhU deve jeNaM caMdaM vA sUraM vAgiti se evamAhaMsu-tA rAhU NaM deve caMdaM vA sUraM vA gevhamANe buddhateNaM givhittA buddhateNaM muyati buddhateNaM giNhittA muddhateNaM muyai muddhatena givhittA muddhateNaM muyati, vAmabhuyanteNaM givhisA vAmabhuyaMteNaM muyati vAmabhuyaMteNaM givhisA dAhiNabhupateNaM muyati dAhiNabhuteNaM giNhitA yAmanuyaMteNaM muyati dAhiNabhuteNaM givhittA dAhiNabhuyaMteNaM muyati, tattha je te evamAhaMsu tA natthi NaM se rAhU deve jeNaM caMdaM vA sUraM vA gehati te evamAhaMsu-tattha NaM ime paNNarasakasiNapoggalA paM0 saM0-siMghANae jaDilae kharae khatae aMjaNe khaMjaNe sItale himasIyale kelAse aruNAbhe parijae NabhasUrae kavilie piMgalae rAhU, tA jayA NaM ete | paNNarasa kasiNA 2 poggalA sadA caMdarasa vA sUrassa vA lesANubaddhacAriNo bhavaMti tatA NaM mANusaloyaMsi mANusA evaM vadaMti evaM khalu rAhU caMdaM vA sUraM vA geNhati evaM0 2, tA jatA NaM ete paNNarasa kasiNA 2 pongalA No sadA caMdassa vA sUrarasa vA lesANubaddhacAriNo khastu tadA mANusaloyammi maNussA evaM vadaMti evaM khalu rAhU caMdaM sUraM vA meNhati ete evamAhaMsu, vayaM puNa evaM badAmo-tA rAhU NaM deve mahihIe mahANubhAve varavatdhadhare varAbharaNadhArI, rAhussa NaM devassa Nava NAmadheyA paM0 [saM0 siMghADae jaDilae kharae khetae uhure magare macche kaccha kaNNasappe, tA rAhussa NaM devassa vimANA paMcavaNNA paM0 taM0- kiNhA nIlA lohitA hAlidA sukillA, asthi kAla rAhuvimANe khaMjaNavaNNAbhe asthi nIlae rAhuvimANe For Para Lise Only ~ 580~ wor Page #582 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata 20].....................--- prAbhataprAbhUta [-1, .....................-- mUla [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa anukrama sUryaprajJa- lAuyavapaNAbhe paNNatte, asthi lohie rAhuvimANe maMjiTThAvaNNAbhe paNNate, asthi hAliddae rAhuvimANe 20 prAbhUte nivRttiHzahaliddAvaNNAbhe paM0, asthi sukillae rAhuvimANe bhAsarAsivaNNAbhe paM0, tA jayA NaM rAhudece Agaccha- rAhukriyA mANe vA gacchamANe vA vijvemANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lessaM puracchimeNaM AvarittA sU 105 // 28 // pacatthimeNaM vItIvatati, tayA NaM puracchimeNaM caMde sUre vA upadaMseti paJcasthimeNaM rAhU, jadA NaM rAhudeve AgacchamANe vA gacchamANe vA viuccamANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lesaM dAhiNeNaM AvarittA uttareNaM bItIvatati, tadA NaM dAhiNaNaM caMde vA sUre vA uvadaMseti uttareNaM rAha, eteNaM abhilAveNaM pacasthimeNaM AvarittA puracchimeNaM bItIvatati uttareNaM AvarittA dAhiNeNaM vItivatati, jayA NaM rAha deve| AgacchamANe vA gacchamANe vA viucamANe vA pariyAremANe vA caMdassa vA sUrassa vA lesaM dAhiNapuracchimeNaM AvarittA uttarapaJcatthimeNaM bIIvayai tayANe dAhiNapuracchimeNaM caMde cA sUre vA uvadaMsei uttarapaJcasTimeNaM rAha, jayA karAha deve AgacchamANe vA gacchamANe vA viuccamANe cA pariyAremANe yA caMdassa vA sUrassa |vA lesaM dAhiNapaJcatthimeNaM AvarittA uttara puracchimeNaM bItIvatati tadA NaM dAhiNapasthimeNaM caMde vA sUre vA | uvadaMseti uttarapuracchimeNaM rAha, eteNaM abhilAveNaM uttarapaJcasthimeNaM AvarettA dAhiNapurachimeNaM bItIva-IR tati, uttarapuracchimeNaM AvarettA dAhiNapacatthimeNaM vItIvayai, tA jatA NaM rAhU deve AgacchamANe vA0 caMdassa | yA sarassa vA lesaM AvarettA bItIva0 tadA NaM maNussaloe maNussA vadati-rAhuNA caMde sUre vA gahite, *CE6- 45 [199] R287 // JAMERatininamarana ~581~ Page #583 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata 20].....................--- prAbhataprAbhUta [-1, .....................-- mUla [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: R prata sUtrAMka [105] dIpa tAjapA rAha deve AgacchamANe vA0 caMdassa yA sUrassa vA lesaM AvarettA pAseNaM bItIvatati tatA gaM maNussaloaMmi maNussA vadaMti-deNa vA sUreNa vA rAhussa kucchI bhiNNA, tA jatA NaM rAha deve AgacchamANe |RI vA caMdassa vA sUrassa cA lesaM AvarettA pacosakati tatA gaM maNussaloe maNussA evaM vadaMti-rAhaNA caMde vA sUre yA vaMte rAhuNA0 2, tA jatA NaM rAha deve AgacchamANe vA0 caMdassa vA sUrassa vA lesaM AvarettA majha majheNaM vItivatati tatA NaM maNussaloyaMsi maNussA vadati-rAhuNA caMde vA sUre bA biiyarie rAhuNA024 tA jatA NaM rAhU deve AgacchamANe caMdassa vA sUrassa vA lesaM AvarettA NaM adhe sapakkhiM sapaDidisi | ciTThati tatA gaM maNussaloaMsi maNussA vadaMti-rAhuNA caMde vAghadhe raahnnaa02|| katividhe NaM rAha paM02.12 vihe paM0 ta0-tA dhuvarASTU ya pacarAha ya, tattha NaM je se dhuvarAha se gaM bahulapakkhassa pADivae paNNarasai-2 bhAgeNaM bhAga caMdassa lesaM AvaremANe civati, taM0-paDhamAe paDhama bhAgaM jAva pannarasama bhAga, carame samae caMde / ratte bhavati abasese samae caMde ra ya viratte ya bhavai, tameva muktapakkhe upadaMsemANe 2 ciTThati, taM0-paDha-1 MmAe padama bhAgaM jAva caMde virate ya bhavai, avasese samae caMde ratte virate ya bhavati, tastha NaM je te pava rAta se jahaNNeNaM chaha mAsANaM, ukkoseNaM yAyAlIsAe mAsANaM caMdassa aDatAlIsAe saMvaccharANaM sUrassa (sUtraM 105) // | 'tA kaha te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kadha-kena prakAreNa bhagavAn ! tvayA rAhukarma-rAhukriyA AkhyAtamiti | anukrama [199] % 2-02-% ~582~ Page #584 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], --------- ----- mUlaM [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa sUryaprajJa-videt!, evamukta bhagavAnetadviSaye ye dve paratIrthikapratipattI te upadarzayati-tatthe tyAdi, tatra-rAhukarmaviSaye khalvima 20 prAbhUte ptivRttiHla pratipattI prajJapte, 'tatdhege'ityAdi, tatra-teSAM dvayAnAM paratIthikAnAM madhye eke paratIrthikA evamAhuH-tA iti pUrva rAhukriyA bat asti Namiti vAkyAlaGkAre sa rAhunAmA devo cazcandra sUrya vA gRhNAti, anopasaMhAramAha-ege evamAIsa. sU 105 // 288 eke puNa evamAhaMsu' eke punarevamAhuH, tA iti pUrvavat , nAsti sa rAhunAmA deyo yazcandra sUryaM vA gRhNAti, tadeyaM pratipattidvayamupadarya sammatyetadbhAvanArthamAha-tatthe'tyAdi, tatra ye te yAdinaH eyamAhuH-asti sa rAhunAmA deyo| yazcandraM sUrya vA gRhNAtIti ta evamAhuH-ta evaM svamatabhAvanikA kurvanti, 'tA rAhU NamityAdi, tA iti pUrvavat rAhurde vazcandra sUrya vA gRhNan kadAcita budhAntenaiva gRhItvA vudhnAntenaiva muJcati, adhobhAge gRhItvA adhobhAgenaiva muJcatIti bhAvaH kadAcit bunAntena gRhItyA mUrddhAntena muJcati, adhobhAgena gRhItyA uparitanena bhAgena muJcatItyarthaH, athavA kadAcita nAmUrddhAntena gRhItyA budhAntena mukhati, yadiyA mUrddhAntena gRhItvA mUrdhAntenaiva muthati, bhAvArthaH prAgyad bhAvanIyaH, athavA kadAcit vAmabhujAntena gRhItvA vAmabhujAntena muvati, kimukta bhavati ?-cAmapArthena gRhItyA dhAmapArthenaiva | muJcati, yadiyA vAmabhujAntena gRhItvA dakSiNabhujAntena muJcati, athavA kadAcit dakSiNabhujAmtena gRhItvA vAmabhujA|ntena muzcati, yadvA dakSiNabhujAntena gRhItvA dakSiNabhujAntenaiva muJcati, bhAvArthaH sugamaH, 'tatya je te ityAdi, tatra-IN " // 28 teSAM dvayAnA paratIthikAnAM madhye ye te evamAhuH yathA nAsti sa rAhurdevo yazcandraM sUrya vA gRhNAtIti te evamAhuH / 'tattha Na'mityAdi, tatra jagati Namiti bAkyAlaGkAre ime vakSyamANasvarUpAH paJcadazabhedAH kRSNAH pudgalAH prajJaptA:MI anukrama [199] ~ 583~ Page #585 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata 20].....................--- prAbhataprAbhUta [-1, .....................-- mUla [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: *5%* S prata sUtrAMka [105] dIpa tadyathe'tyAdinA tAneva darzayati, ete yathAsampradAyaM vaiviktyena pratipattavyAH, 'tA jayA NamityAdi, tato yadA loNamiti vAkyAlaGkAre ete anantaroditAH paJcadazabhedAH kRSNAH pudgalAH kRtsnAH samastAH 'satA'iti sadA sAtatye-11 netyarthaH candrasya vA sUryasya vA lezyAnubandhacAriNaH-candrasUryabimbagataprabhAnucAriNo bhavanti tadA manuSyaloke manuSyA mAevaM vadanti, yathA evaM khalu rAhuzcandra sUrya yA gRhNAtIti, 'tA jayA NamityAdi, tA iti pUrvavat, yadA Namiti || punararthe nipAtasthAnekArthatvAt yadA punarete paJcadaza kRSNAH pudgalAH samastAH no sadA-na sAtatyena candrasya sUryasya lAyA lezyAnuvandhacAriNo bhavanti, na khalu tadA manuSyaloke manuSyA evaM vadanti-yathA evaM khalu rAhuzcandra sUrya yA gRhAtIti, teSAmevopasaMhAravAkyamAha-evaM khalu'ityAdi, evamuktena prakAreNa rAhazcandra sUrya vA gRhAtIti laukikaM 151 vAkyaM pratipattavyaM, na punaH prAguktaparatIdhikAbhiprAyeNa, bhagavAnAha-ete'ityAdi, ete paratIthiMkA evamAhaH, 'vayaM MpuNa ityAdi, vayaM punarutpanna kevalA: kevalavidopalabhya evaM vadAmo, yathA-rAhaNa'mityAdi, tA iti pUrvavat , rAhaH Na-IN miti vAkyAlaGkAre, na devo na paraparikalpitapudgalamAtraM sa ca devo maharddhiko mahAdyutiH mahAbalo mahAyazA mahAsaukhyo mahAnubhAvaH, eteSAM padAnAmarthaH prAgyad bhAvanIyaH, varavastradharo varamAlyadharo varAbharaNadhArI, rAhussa Na'mityAdi, tasya / |ca rAhordevasya nava nAmadheyAni prajJatAni, tadyathA-'siMghADae ityAdi sugarma, 'tA rAhussa Na'mityAdi, tA iti pUrva-12 yat, rAhodevasya vimAnAni paJcavarNAni prajJaptAni, kimuktaM bhavati ?-paJca vimAnAni pRdhagekaikavarNayuktAni prajJaptAni, tadyathA-'kiNhe nIle'ityAdi, sugama, navaraM khaJjanaM-dIpamallikAmala: 'lAuyavaNNAbhe'iti AItumbavarNAbha, 'tA anukrama [199] RKA SARERatininemarana ~584~ Page #586 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 105 ] dIpa anukrama [199] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [20]. prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH sUryamajJa *SThivRttiH ( mala0 ) // 289 // jayA NamityAdi, tA iti tatra yadA rAhudeva Agacchan kutazcitsthAnAt gacchan vA kApi sthAne vikurvan vA sveccha- 320 prAbhRte yA tAM tAM vikriyAM kurvan vA paricaraNabuddhyA itastato gacchan vA candrasya vA sUryasya yA lezyAM vimAnagatadhavali mAnaM 'puracchrimeNaM'ti paurastyenAvRtyAgrabhAgenAvRttyetyarthaH, pAzcAtyabhAgena vyatitrajati vyatikrAmati tadA Namiti prAgvat paurastyena candraH sUryo vA''smAnaM darzayati pazcimabhAgena rAhuH kimuktaM bhavati !- tadA mokSakAle candraH sUryo vA pUrvadigbhAge prakaTaM upalabhyate adhastAcca pazcimabhAge rAhuriti, 'evaM jayA NaM rAhU' ityAdyapi dakSiNottaraviSayaM sUtraM bhAvanIyaM, 'eeNa' mityAdi, etenAnantaroditenAbhilApena 'paJcasthimeNaM AvarettA puracchimeNaM vIivayai uttareNaM AyaritA dAhiNeNaM bIIyara' ityetadviSaye api dve sUtre vaktavye, te caivam- 'tA jayA NaM rAhU deve AgacchamANe0 viudyamANe vA0 caMdarasa vA sUrassa vA lesaM paJcatthimeNaM AvaritA puracchimeNaM bIiyayai tathA NaM paJcatthimeNaM caMde sUre vA ubadaMsei puracchime NaM rAhU, evaM dvitIyasUtre'pi vaktavyaM, 'evaM jayA Na'mityAdIni dakSiNapUrvottarapazcimadakSiNapazcimo tarapUrvottarapazcimadakSiNapUrvottarapUrvadakSiNapazcimaviSayANyapi catvAri sUtrANi bhAvanIyAni, 'tA jayA Na'mityAdi, sugama, navaramayaM bhAvArthaH yadA candrasya sUryasya vA lezyAmAvRtya sthito bhavati rAhustadA loke evamuktiryathA rAhuNA candraH sUryo vA gRhIta iti, yadA tu rAhurlezyAmAvRtya pArzvena vyatikrAmati tadaivaM manuSyANAmuktiH yathA candreNa sUryeNa vA rAhoH kukSibhinnA, rAhoH kukSiM bhittvA candraH sUryo vA nirgata iti bhAvaH, yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya vA lezyA| mAvRtya pratyayaSvaSkate --- pazcAdavasati tadaivaM manuSyaloke manuSyAH pravadanti, yathA-rAhuNA candraH sUryo vA vAnta iti, For Parts Only ~ 585~ rAhukriyAdhikAraH sU 104 ||289 // wor Page #587 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata 20].....................--- prAbhataprAbhUta [-1, .....................-- mUla [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] dIpa anukrama yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya vA madhyabhAgena lezyAmAvRNvan vyatitrajati gacchati tadaivaM manuSyaloke pravAdo, yathA-candraH sUryo vA rAhuNA vyaticarita iti, kimuktaM bhavati ?-madhyabhAgena vibhinna iti, yadA ca rAhuzcandrasya sUryasya yA 'sapavikhamiti saha pakSariti sapakSaM sarveSu pAyeSu pUrvAparadakSiNottararUpedhyityarthaH, saha pratidigbhiH sapratidika, sAsvapi vidikSu ityarthaH, lezyAmAvRtyAdhastiSThati tadevaM manuSyalokoktiryathA rAhuNA candraH sUryo vA sarvAtmanA gRhIta iti / Aha candravimAnasya paJcaikapaSTibhAganyUnayojanapramANatvAt rAhuvimAnasya ca grahavimAnatyenArddhayojanapramANatvAt kathaM rAhu|vimAnasya sarvAtmanA candravimAnAvaraNasambhavaH ?, ucyate, yadidaM grahavimAnAnAmarddhayojana miti pramANaM tatprAyikama-| baseya, tato rAhoryahasyoktAdhikapramANamapi vimAnaM sambhAvyate iti na kadA(kA)cidanupapattiH, anye punarevamAhuH-rAhuvi-|| mAnasya mahAn bahalasti mizrarazmisamUhastato laghIyasA'pi rAhuvimAnena mahatA bahalena tamiznaravimajAlena prasaramadhirohatA sakalamapi candramaNDalamAtriyate tato na kazciddoSaH / atha rAhobhedaM jijJAsiSuH praznayati-tA kaivihe Na'-4 mityAdi, sugarma, bhagavAnAha--'duvihe 'ityAdi, dvividho rAhuH prajJaptaH, tadyathA-dhruvarAhuH parvarAhuzca, tatra yaH sadaiva candravimAnasyAdhastAt saJcarati sa dhruvarAhuH, yastu parvaNi-paurNamAsyAM amAvAsyAyAM vA yathAkrama candrasya sUryasya vA upa-| kArAgaM karoti sa parvarAhaH, tatra yo'sau varAhuH sa bahulapakSasya kRSNapakSasya-sambandhinyAH pratipada Arabhya pratitithi | AtmIyena paJcadazena bhAgena paJcadazabhAga 2 candrasya lezyAmAvRNvan tiSThati, tadyathA-prathamAyA-pratipallakSaNAyAM tithI prathama paJcadazabhAgaM dvitIyasyAM dvitIya tRtIyasyAM tRtIyaM yAvatpaJcadazyAM paJcadarza, tataH paJcadazyAM tithI carama [199] SAMEauratan intamaturTNI ~586~ Page #588 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) (17) prAbhata 20].....................--- prAbhataprAbhUta [-1, .....................-- mUla [105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105] samaye rakto bhavati-rAhavimAnenoparakto bhavati, sarvAtmanA rAhavimAnenApachAdito bhavatItyarthaH, avazeSe samaye prati-IN 18 pada dvitIyAtRtIyAdikAle candro raktazca bhavati viraktazca bhavati, dezena rAhuvimAnenAcchAdito bhavati dezatazcAnAcchA-|rAkriyA (mala0) dita ityarthaH, zuklapakSasya pratipada Arabhya punastameva paJcadazaM 2 bhAgaM pratitithi upadarzayan-prakaTIkurvan tiSThati, dhikAraH tadyathA-prathamAyAM pratipakSaNAyAM tidhau prathama paJcadazabhAgaM prakaTIkaroti dvitIyAyAM- dvitIyaM evaM yAvat paJcadazyAM sU104 // 29 // paurNamAsyAM paJcadazaM paJcadazabhAga, caramasamaye-paurNamAsIcaramasamaye candraH sarvAtmanA virakto bhavati, sarvAtmanA praka-4 &ITIbhavatItyarthaH, lezato'pi rAhuvimAnenAnAcchAditatyAta, Aha-zuklapakSe kRSNapakSe vA katipayAna divasAna yAvat 15 rAhuvimAnaM vRttamupalabhyate, yathA grahaNakAle parvarAhuH , katipayAMzca divasAna yAvanna tathA, tataH kimatra kAraNamiti / ucyate, iha yeSu divasepcatizayena tamasA'bhibhUyate zazI teSu tadvimAnaM vRttamAbhAti, candraprabhAyA bAhulyena prasarA-3 bhAvato rAhuvimAnasya yathAvasthitatayopalambhAt , yeSu punazcandro bhUyAna prakaTo bhavati teSu na candraprabhA rAhuvimAnenA-12 bhibhUyate, kintyatibahulatayA candraprabhayaiva stokaM 2 rAhuvimAnaprabhAyA abhibhavastato na vRttatopalambhaH, parvarAhuvimAnaM 2 ca dhUvarAhavimAnAdatIva tamobahulaM tatastasya stokasyApi na candrasya prabhayA'bhibhavasambhava iti tasya stokarUpasyApi lavRttatvenopalabdhiH, tathA cAha vizeSaNavatyAM jinabhadragaNikSamAzramaNa:-"vadRccheo kaivayadivase dhuvarAhuNo| // 29 // bimANarasa / dIsaha paraM na dIsai jaha gahaNe pabarAhussa // 1 // " AcArya Aha-aJcatthaM nahi tamasA'bhibhUyate jaM sasI vimucaMto / teNaM baTTaccheo gahaNe u tamo tamobahulo // 2 // " 'tatva NaM je se'ityAdi, tatra yo'sau parvarAhuH sa jaghanyena dIpa anukrama [199] SAREnatininamaran ~587~ Page #589 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 105 ] dIpa anukrama [199] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [20], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [ 105] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH paNa mAsAnAmupari candrasya sUryasya coparAgaM karoti, utkarSato dvAcatvAriMzato mAsAnAmupari candrasya aSTAcatvAriM| zataH saMvatsarANAmupari sUryasya / samprati candrasya loke zazIti yadabhidhAnaM prasiddhaM tasyAnvarthatAvagamanimittaM praznaM karotitA kahaM te caMde sasI Ahiteti vadejA ?, tA caMdassa NaM jotirsidassa jotisaraNNo miyaMke vi mANe kaMtA devA kaMtAo devIo kaMtAI AsaNasa paNa khaMbhabhaMDa matto vagaraNAI appaNAviNaM caMde deve jotisiMde jotisarAyA some kaMte subhe pipadaMsaNe surU tA evaM khalu caMde sasI caMde sasI Ahiteti vdejaa| tA kahaM te sUrie Adive sUre 2 Ahiteti vadenA?, tA surAdIpA sabhayAti vA AvaliyAti vA ANApAzUti vA dhoveti vA jAva ussappiNiosappiNIti vA, evaM khalu sUre Adice 2 Ahiteti vdejaa| (sU0105) tA caMdassa NaM jotisiMdassa jotisaraNNo kati aggamahisIo paNNattAo?, tA caMdra0cattAri aggamahisIo paNNattAo, caMdappabhA dosiNAbhA adhimAlI pabhaMkarA, jahA heTThA taM caiva jAva No veva NaM mehuNa vatiyaM, evaM sUrassavi NetavaM, tA caMdimasUriyANaM jotisiMdANaM jotisarAyANo kerisagA kAmabhoge paJcazubhavamANA viharaMti?, tA se jahA NAmate keI purise paDhamajoddaNuTThANacalasamatthe paDhamajobaNudvANabalasamatthAe bhAriyAe saddhiM aciravattabIbAhe atthatthI atthagavesaNatAeM solasavAsavippavasite se NaM tato laddhaTThe kalakale aNahasamagge puNaravi NiyagagharaM havamAgate pahAte katabalikamme kayako upamaMgalapAyacchite suddhapyAvesAI maMgalAI basthAI pavara parihite appamahagyAbharaNAlaMkiyasarIre maNuNaM dhAlIpAkasuddhaM aTThArasa For Parts Only atra mUla-saMpAdakasya mudraNa-doSasya skhalanAjanya ekA skhalanA vartate sUtra kramAMka 105 dvi-vArAn likhitaM ~588~ wor Page #590 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [ 105R - 106 ] dIpa anukrama [200 -201] prAbhRta [20], muni dIparatnasAgareNa saMkalita sUryaprajJazivRttiH ( mala0 ) "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [1052-106] AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH // 291 // baMjaNAvalaM bhoyaNaM bhutte samANe taMsi tArisagaMsi vAsagharaMsi aMto sacittakamme bAhirato dUtighaTTama vicittaullo acilliyatale bahusamasuvibhattabhUmibhAe maNirayaNapaNAsitaMdhayAre kAlAgurupavara kuMdurukA tu rukadhUvamaghama ghetagaMdhuddhayAbhirAme sugaMdhavaragaMdhie gaMdhavaTTibhUte taMsi tArisagaMsi sayaNisi duhato uSNate majjhetagaMbhIre sAliMgaNa vaTTie paNNattagaMDaviboyaNe suramme gaMgApulinavAluyA uddAlasAlisae suviraiyarayattANe oyaviyakhomiya khomadugUlapaTTapaDicchAyaNe rattaMsuyasaMbuDe suramme AI garUtacUraNavaNIta tUlaphAse sugaMdha vara* kusumakhuNNasapaNovayArakalite tAe tArisAe bhAriyAe saddhiM siMgArAkAra cAruvesAe saMgatahasitabhaNitaciTTitasaM lAvavilAsa NiuNajuttovayArakusalAe aNurattAvirattAe maNANukUlAe egaMtaratipasatte aNNattha kaccha maNaM akuvamANe ihe sahakarisarasarUvagaMdhe paMcavidhe mANussara kAmabhoge pacaNubhavamANe viharijA, tA se NaM purise viusamaNakAlasamayaMsi kerisae sAtAsokkhaM pacaNunbhavamANe viharati ?, urAlaM samaNAuso !, tA tassa NaM purisahasa kAmabhogehiMto etto anaMtaguNavisidvatarAe ceva vANamaMtarANaM devANaM kAmabhogA, vANamaMtarANaM devANaM kAmabhogehiMto anaMtaguNavisiddhatarAe ceva asuriMdavajjiyANaM bhavaNavAsINaM devANaM kAmabhogA, asuriMdavajjiyANaM devANaM kAmabhogehiMto etto anaMtaguNavisiddhatarA caiva asurakumArANaM iMdabhUyANaM devANaM kAmabhogA, asurakumArANaM devANaM kAmabhogehiMto. gahaNakkhantatA vANaM kAmabhogA, gagaNakakha satArArUvANaM kAmabhogehiMto anaMtaguNavisitarA ceva caMdimasUriyANaM devANaM kAmabhogA, For Parts Only ~589~ 20 prAbhUtai candrAdityAnvartheH sU 105 kAmabhogAH sU 106 // 291 // wor Page #591 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhUta [20], ... ......-- prAbhUtaprAbhUta [-1, -------............... malaM [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka -2 [105R -106] tA erasie NaM caMdimasUriyA joisiMdA joisarAyANo kAmabhoge paJcaNubhavamANA viharaMti (sUtra 106) 'tA kahate'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa kenAnvartheneti bhAvaH candraH zAzItyAkhyAta iti vadetA bhagavAnAha-'tA caMdassa 'milgAdi, tA iti pUrvavat , candrasya jyotiSendrasya jyotiparAjasya mRgAGka-mRgacihe vimAne | adhikaraNabhUte kAntA:-kamanIyarUpA devAH kAntA devyaH kAntAni ca AsanazayanastambhabhANDamAtropakaraNAni bhAtmanA'pi | candro devo jyotipendro jyotiSarAjaH saumyaH-araudrAkAraH kAnta:-kAntimAn subhagaH saubhAgyayuktasyAt vallabho janasya priyaM-premakAri darzanaM yasya sa priyadarzanaH zobhanamatizAyi rUpaM-aGgapratyaGkAvayavasannivezavizeSo yasya sa surUpaH,tA-tataH evaM | khalu anena kAraNena candraH zazI candraH zazItyAkhyAta iti vadet , kimuktaM bhavati?-sarvAtmanA kamanIyasyalakSaNamanyarthamA-18 |zritya candraH zazIti vyapadizyate, kathA vyutpattyeti, ucyate, iha 'zaza kAntAviti dhAturadantazcaurAdiko'sti, curAdayo hi | dhAtavo'parimitA na teSAmiyattA'sti, kevalaM yathAlakSyamanusartavyAH, ata eva candragomI curAdigaNasyAparimitatayA para-| mArthato yathAlakSyamanusaraNamavagamya dvivAneva curAdidhAtUna paThitavAn na bhUyasaH, tato Nigantasya zazanaM zaza iti paJpratyaye pAza iti bhavati, zazo'syAstIti zazI, svavimAnavAstavyadevadevIzayanAsanAdibhiH saha kamanIyakAntikalita | iti bhAvaH, anye tu vyAcakSate-zazIti saha zriyA vartate iti sazrIH prAkRtatvAca zazItirUpaM, 'tA kahaM te'ityAdi, tA iti pUrvavat , kathaM-kena prakAreNa kenAnvartheneti bhAvaH sUra AdityaH 2 ityAkhyAyate iti vadet 1, bhagavAnAha-'tA: | sUrAiyA'ityAdi, sUra Adi:-prathamo yeSAM te sUrAdikAH, ke ityAha-'samayAiti vA' samayA-ahorAtrAdikAlasya - dIpa anukrama - C- [200 -201] SAREnatininamarani ~590~ Page #592 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUla [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105R -106] sUryaprajJa- nivibhAgA bhAgAH, te sUrAdikAH-sUrakAraNAH, tathAhi-sUryodayamavadhiM kRtvA ahorAtrArambhakA samayo gaNyate, nAnyathA, 20 prAbhRte vivRttiH evamAvalikAdayo'pi sUrAdikA bhAvanIyAH, navaramasoyasamayasamudAyAtmikA AvalikA asoyA AvalikA eka candrAdi(mala0) AnaprANaH, dvipazcAzadadhikatricatvAriMzacchatasaGkhyAbalikApramANa eka AnamANa iti vRddhasampadAyaH, tathA coktam-"ego kAtyAnyathA | ANApANU teyAlIsaM sayA u cAyanA / AvaliyapamANeNaM arthatanANIhi niddiDo // 1 // " saptAnaprANapramANaH stokaH. sU105 292| kAmabhogAH yAvacchabdAnmuhUrtAdayo draSTavyAH, te ca sugamatvAt svayaM bhAvanIyAH, evaM skhalu' ityAdi,eyamanena kAraNena khalu-nizcitaH sU106 sUra AdityaH2ityAkhyAta iti vadet , AdI bhava Adi tyo bahulavacanAt tyapratyaya iti vyutptteH| tA caMdassa nn'mityaadi| sUtramagramahipIviSayaM pUrvavadveditavyaM, prastAvAnurodhAca bhUya uktmitydossH| 'tA caMdityAdi, tA iti pUrvavat, caMdrasUryA MNamiti vAkyAlaGkAre jyotipendrA jyotiparAjAH kIdRzAn kAmabhogAn pratyanubhavanto viharanti-avatiSThante?, bhagavAnAhaIMI'tA se jahe tyAdi, tA iti pUrvavat se ityanirdiSTasvarUpo nAma yathA ko'pi puruSaH prathamayIyanodgame yadala-zArIraH prANastena samarthaH, prathamayauvanotthAnabalasamarthayA bhAryayA saha aciravRttavIvAhA san atha arthAthI arthagaveSaNayA-arthagayepaNanimittaM poDaza varSANi yAvat viproSito-dezAntare prayAsa kRtavAn , tataH poDazavarSAnantaraM sa puruSo labdhArthaH-IA prabhUtaviDhapitArthaH (kRtakArya-niSThitAkhilaprayojanaH) 'aNahasamagga'tti anapaM-akSataM na punarapAntarAle kenApi // 29 // kacaurAdinA viluptaM samagraM-dravyabhANDopakaraNAdi yasya sa tathA, sa ca punarapi nijakaM gRhaM zIghramAgataH, tataH sAtaH kRta balikammo kRtakautukamaGgalaprAyazcittaH zuddhAtmA veSyANi-veSocitAni prayarANi vastrANi parihito-nivasitaH, 'appa-1 dIpa anukrama [200 CASNA -201] ~591~ Page #593 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], -------------------- prAbhRtaprAbhRta [-], -------------------- mUla [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [105R OMOMOMOMOM2- 05-%25% -106] mahagyAbharaNAlaMkiyasarIre'iti alpaiH-stokairmahAH mahAmUlyairAbharaNairalaGkRtazarIro manojJaM kalamaudanAdi sthAlI-piTharI tasyAM pAko yasya tattathA, anyatra hi pakkaM na supakkaM bhavati tata idaM vizeSaNa, zuddha-bhaktadoSavivarjitaM, sthAlIpAkaM ca tatta zuddha ca sthAlIpAkazuddhaM, 'aTThArasarvajaNAula miti aSTAdazabhilokapratItairyajanaiH-zAlanakatakAdibhirAkulaM aSTAdazavyaJjanAkulaM,athavA aSTAdazabhedaM ca tat vyaJjanAkulaM ca aSTAdazavyaJjanAkule, zAkapArthivAdidarzanAdU bhedazabdalopaH, aSTAdaza bhedA ime-"sUo 1 yaNo 2 javaNNaM 3 tiNNi ya maMsAi 6 goraso 7 jUso 8 / bhakkhA 9 gulalAvaNiyA 10 mUlaphalA hariyagaM 12 DAgo 13 // 1 // hoi rasAlU ya tahA 14 pANaM 15 pANIya 16 pANagaM ceva 17 / aTThArasamo sAgo 18 niruvahao loio piMDo // 2 // " idaM gAthAdvayamapi sugama, navaraM mAMsatrayaM jalajAdisatkaM yUpo-mudgataNDulajIrakakaDa-18 bhANDAdirasaH bhakSyANi-khaNDakhAdyAni guDalAvaNikA lokaprasiddhA guDapapaTikA guDadhAnA vA mUlaphalAnItyekameva padaM / kA dvandvasamAsarUpa haritaka-jIrakAdi zAko-vastulAdibharjikA rasAlU-marjikA tApakSaNamidam-"do ghayapalA mahupalaM dahissI addhADhayaM miriya bIsA / dasa khaMDagula palAI esa rasAlU nivaijoggo // 1 // " iti, pAna-surAdi pAnIyaM-jalaM pAnaka-18| drAkSApAnakAdi zAkaH-takrasiddhaH, evaMbhUtaM bhojanaM bhuktaH san tasmin tAdRze vAsagRhe, kiMviziSTe ityAha-antaH sacina karmaNi 'bahI damiyaghaTTamaTTe'tti imie-sudhApAdhavalite ghRSTe pASANAdinA upari gharpite tato mRSTe-masaNIkRte,IR tathA vicitreNa-vividhacitrayuknolocena-candrodayena 'cilliya'ti dIpyamAnaM gRhamadhyabhAge uparitanaM talaM yasya | |tattathA tasmin , tathA bahusamA-prabhUtasamaH suvibhakta:-suvicchittiko bhUmibhAgo yatra tasmin , tathA maNiratamaNAzitA-IN dIpa anukrama [200-201] ~592~ Page #594 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], ----- --------- prAbhUtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajJa- ptivRttiH (maLa // 293 / / [105R -106] ndhakAre tathA kAlAgurupravarakundurukaturuSkadhUpasya yo gandho maghamaghAyamAnaH udbhUtaH-itastato viprasRtastenAbhirAma- 20 prAbhRte ramaNIyaM tasmin , tatra kuMduruka-silhakaM, tathA zobhano gandhaH tena kRtvA (graM09000) varagandhika-varo gandho vara-4 candrAdina gandhaH so'syAstIti yaragandhika, 'ato'nekasvarA'ditIkapratyayaH, tasmin , ata eva gandhavartibhUte tasmin , tAraze zaya- tyAvara nIye 'ubhayataH' ubhayoH pArzvayorannate madhyena ca-madhyabhAgena gambhIre 'sAliMgaNavahie'tti sahAliGganavA-zarIra- sU 105 pramANenopadhAnena vartate yattattathA, tathA 'ubhayo binyoyaNe'iti ubhayoH pradezayoH-ziro'ntapAdAntalakSaNayoviMzo- kAmabhAgA yaNe-upadhAnake yatra tattathA, tatra kvacit 'paNNattagaMDavibyoyaNetti pAThaH tatraivaM vyutpattiH-prajJayA-viziSTakarmaviSa sU 106 yabuddhyA Apte-prApte atIva suptu parikammite iti bhAvaH gaNDopadhAnake yatra tattathA tatra, oyaviyakhomiyadugullapaTTapa-| mADicchAyaNe' oyaviyaM-suparikammitaM kSaumika dukUla-kAparNAsikamatasImayaM vA vakhaM tasya yugalarUpo yaH paTTazATakaH sa praticchAdanaM-AcchAdanaM yasya tattathA tatra, 'rattaMsuyasaMkhuDe' raktAMzukena-mazakagRhAbhidhAnena vastravizeSeNa saMvRte-samasantata AvRte 'AINagarUyacUranavaNIyatUlaphAse' Ajinaka-carmamayo vastravizeSaH sa ca svabhAvAdatikomalo bhava- ti rutaM ca-kApAsapakSma bUro-vanaspativizeSaH navanItaM ca-mrakSaNaM tUlazca-arkatUla iti dvandvaH ata etepAmiva sparTI yasya tattathA tasmin , 'sugandhavarakusumacuNNasapaNovayArakalie' sugandhIni yAni varakusumAni ye ca sugndhybhuurnnaa:-M||29|| paTavAsAdayo ye ca etadvyatirikAstathAvidhAH zayanopacArAstaiH kalite, tathA tAdRzayA vaktumazakyasvarUpatayA puNyavatAM | ayogyayA 'siMgArAgAracAravesAe'tti zRGgAra:-zRGgArarasapoSakaH AkAra:-sannivezavizeSo yasya sa zArAkAraH itthaM-13 dIpa anukrama [200 -201] ~593~ Page #595 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [105R - 106 ] dIpa anukrama [200 -201] "candraprajJapti" - upAMgasUtra - 6 ( mUlaM + vRtti:) prAbhRta [20], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [1052-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti " mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH bhUtazcAruH-zobhano veSo yasyAH sA tathAbhUtA tathA 'saMgata hasiyabhaNiya ciTThiya saMlAvavilAsaniuNajuttovayArakusalAe' saMgataM maitrIgataM gamanaM savilAsaM caGkamaNamityarthaH hasitaM sapramodaM kapolasUcitaM hasanaM bhaNitaM manmathoddIpikA vicitrA bhaNitizceSTitaM sakAmamaGgapratyaGgAvayavapradarzana purassaraM priyasya purato'vasthAnaM saMlApaH priyeNa saha sapramodaM sakAmaM parasparaM saGkathA eteSu vilAsena - zubhalIlayA yo nipuNaH sUkSmabuddhigamyo'tyanta kAmaviSayaparamanaipuNyopeta ityarthaH yukto dezakAlopapanna upacArastatkuzalayA anuraktayA kadAcidapyaviraktayA mano'nukUlayA bhAryayA sArddha mekAntena ratiprasakto - ramaNa. prasakto'nyatra kutrApi mano'kurvan, anyatra manaHkaraNe hi na yathAvasthitamiSTabhAryAgataM kAmasukhamanubhavati, iSTAn zabdasparzarasarUpagandharUpAn paJcavidhAn mAnuSAn - manuSyabhavasambandhinaH kAmabhogAn pratyanubhavan-pratizabda Abhimukhye saMvedayamAno vihared-avatiSThet, 'tA se Na' mityAdi, tAvacchandaH kramArthaH, AstAmanyadapretanaM vaktavyamidaM tAvatkadhyatAM, sa puruSaH tasmin 'kAlasamaye' kAlena tathAvidhenopalakSitaH samayaH avasaraH kAlasamayastasmin kIdRzaM sAtarUpaM - AlhAdarUpaM saukhyaM pratyanubhavan biharati 1, evamukte gautama Aha- 'orAlaM samaNAuso' he bhagavan ! shrmnn| AyuSman ! udAraM-atyadbhutaM sAtasaukhyaM pratyanubhavan viharati, bhagavAnAha - 'tassa Na'mityAdi, 'eso' etebhyastasya puruSasya sambandhibhyaH kAmabhogebhya 'anaMtaguNavisidvatarA caivatti anantaguNA - anantaguNatayA viziSTatarA eva vyantaradevAnAM kAmabhogAH, vyantaradeva kAmabhogebhyo'pyasurendravarNAnAM devAnAM kAmabhogA anantaguNaviziSTatarAH, tebhyo'nantaguNaviziSTatarA indrabhUtAnAM asurakumArANAM devAnAM kAmabhogAH, tebhyo'pyanantaguNaviziSTatarA grahanakSatra For Park Use Only ~594~ wor Page #596 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhRta [20], ----- --------- prAbhUtaprAbhRta [-], -------------------- mUlaM [105R-106] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka sUryaprajaptivRttiH (mala0) // 29 // [105R - -106] tArArUpANAM devAnAM kAmabhogAH, tebhyo'pyanantaguNaviziSTa tarAH kAmabhogAH candrasUryANAM, etAdRzAn candrasUryA jyoti- 20 prAbhUte pandrA jyotiparAjAH kAmabhogAn pratyanubhavanto viharanti / sammati pUrvamaSTAzItisazakSAgrahA uktAstAn nAmamAhamupa- aSTrAzItididarzayiSurAha guhA tasya skhalu ime aTThAsItI mahamgahA paM0, taM0-iMgAlae viyAlae lohitake saNikachare AhaNie pAhaNie 107 kaNo kaNae kaNakaNae kaNavitANae 10kaNagasaMtANe some sahite assAsaNo kajovae kavarae apakarae duIbhae saMkhe saMkhaNAbhe 20 saMkhavaNAbhe kase kasaNAbhe kaMsavaNNAbhe gIle NIlobhAse ruppe ruppobhAse bhAse / |bhAsarAsI 30 tile tilapuSpavaNe dage dagavaNe kAye baMdhe iMdaggI dhUmaketU harI piMgalae 40 budhe suke yh-1|| |ssatI rAha agasthI mANavae kAmaphAse dhure pamuhe viyaDe50 visaMdhikappellae pahale jaDiyAlae aruNe aggille| kAle mahAkAle sosthie sovasthie badamANage 60 palaMbe NicAloe Nicajote sayaMpabhe obhAse seyaMkare khemkre| AbhaMkare pabhaMkare arae 70 virae bhasoge vItasoge ya vimale vivase vivatthe visAla sAle supate aNiyaTTI egajaDI80nujaDI kara karie rASa'ggale pupphaketU bhAva ketU, saMgahaNI-iMgAlae vidyAlae lohitake saNikachare / ceva / AhuNie pAhuNie kaNakasaNAmAvi paMceca // 1 // some sahite assAsaNe ya kajobae ya kbre| 294 // |ayakarae duMdubhae saMlasaNAmAvi tiNNeva // 2 // tineva kaMsaNAmA NIle ruppI ya huMti cttaari| bhAsa tila puSkarapaNe dagavaNe kAla baMdhe ya // 3 // iMdaggI dhUmaketU hari piMgalae budhe ya suke ya / vahasati rAhu agasthI - dIpa anukrama [200-201] OCO-NCC-- ~595~ Page #597 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhata [20], .... -- prAbhataprAbhata [-1, ............... .. mUlaM [107] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: E prata k25-- sUtrAMka [107 -108] gAthA: |mANavae kAmaphAse ya / / 4 / / dhuraNa pamuhe vipaDe visaMdhikappe tahA payalle ya / jaDiyAlae ya aruNe a-11 ggila kAle mahAkAle // 5 // sosthiya sovatthiya baddhamANage tathA palaMghe ya / NicAloe Nimujoe sayaMpabhe|| ceva obhAse // 6 // seyaMkara khemaMkara AbhaMkara pabhaMkare ya boddhacha / arae virae ya tahA asoga taha biitsoge| y|| 7 // vimale vitata vivatthe visAla taha sAla muvate ceva / aNiyaTTI egajaDI ya hoha bijaDI ya boddhayo // 8 // kara karie rAya'ggala yoddhace puSpha bhAva ketU yA aTTAsIti gahA khalu NeyavA ANupudhIe ||9||(suutrN 107) iti esa pAra utthA abhavajaNahiyayadullahA iNamo / ukittitA bhagavatA jotisarAyasta paNNattI // 1 // esa gahitAbi saMtA thave gAraviyamANipaDiNIe / abahussue padeyA tadhivarIte bhave devA // 2 // saddhAcitiuTTANukachAhakammabalaviriyapurisakArahi / jo sikkhioghi saMto abhAyaNe parikahekAhi // 3 // so pavayaNakulagaNasaMghabAhiro gANaviNapaparihINo / arahatadheragaNaharameraM phira hoti bolINo // 4 // tamhAsa ghiti uvANucchAhakammapalaviriyasikkhiNANaM / dhAreyacaM NiyamA Na ya adhiNaesa dAyacaM // 5 // .. ii saMgahaNi gAhA |108] candraprajJapti saMpUrNa || granthAgraM 2200 dIpa anukrama [202-216] | * atra viMzati prAbhRtaM parisamAptaM ~596~ Page #598 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhata [20], .... -- prAbhataprAbhata [-1, ............... .. mUlaM [107] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUryaprajJa i sUtrAMka [106 -108] gAthA: 'tattha khalu ityAdi, tatra-teSu candrasUryanakSatratArArUpeSu madhye ye pUrvamaSTAzItisaGkhyA grahAH prajJaptAH te ime, tadyathA- 20 prAbhRte ptivRttiH dA'iMgAlae'ityAdi sugama, eteSAmeva nAmnAM sukhapratipattyarthaM sahaNigAdhASaTamAha-"iMgAlae viyAlae lohiyake saNi- aSTrAzItiH (mala) chare peva / AhuNie pAhuNie kaNagasanAmAvi paMceva // 1 // some sahie assAsaNe yA kajogae ya kavarae / ayakara guhAra pAduMdubhae vi ya saMkhasanAmAvi tinneva // 2 // tinneva kaMsanAmA nIle ruppI ya hu~ti cattAri / bhAsatilapuSphavanne dagavanne sU105 kAya baMdhe ya // 3 // iMdaggi dhUmakeU hari piMgalae budhe ya sukke ya / vahasai rAha agarachI mANayage kAmaphAse ya // 4 // 121 dhurae pamuhe viyaDe visaMdhikappe tahA pahale ya / jaDiyAlae ya aruNe aggila kAle mhaakaale||5|| sosthiya sobamAsthiyae vaddhamANaga tahA palaMve ya / niccAloe nicculoe saryapabhe ceva obhAse // 6 // seyaMkara khemakara AbhaMkara pa*-- lAkare ya dhoddhaye / arae virae ya tahA asoga taha bIyasoge y||7|| vimale vitata vivarathe visAla taha sAla suthe| ceva / aniyaTTI egajaDI ya hoi thiyaDI ya boddhaye // 8||kr karie rAya'ggala bojave puSpha bhAva keU ya / ahAsIi gahA khalu nAyabA ANupubIe // 9 // " AsAM vyAkhyA-aGgArakaH 1 vikAlakaH 2 lohityakaH 3 zanaizcaraH 4 Adhu-12 nikaH 5 prAdhunikaH 6 'kaNagasanAmAvi paMceva'tti kanakena saha ekadezena samAnaM nAma yeSAM te kanakasamAnanAmA-1 |naste- pazcaiva prAguktakrameNa draSTavyAH, tadyathA-kaNaH 7 kaNakaH 8 kaNakaNakaH 9 kaNavitAnakA 10 kaNasantAnakA 11 // 295 / / kA'some'tyAdi somaH 12 sahitaH 13 AzvAsanaH 14 kAryopagaH 15 karvaTakaH 16 ajakarakaH 17 dundubhakaH 18 zaMkha-12 samAnanAmastrayastadyathA-zaH 19 zahanAbhaH 20 zaDavarNAbhaH 21 / 'tinnebe tyAdi trayaH kaMsanAmAnA, tdythaa-sH| dIpa anukrama [202-216] ~597~ Page #599 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [107 - 108] gAthA: dIpa anukrama [202 -216] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM + vRttiH) prAbhRta [20], prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [107] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita .........AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri praNIta vRttiH Jale Etication intemation | 22 kaMsanAbhaH 23 kaMsavarNAbhaH 24 'nIle ruppI ya havaMti cattAri'tti nIle ruppe ca zabde viSayabhUte dvidvinAmasambhavAt sarvasaGkhyayA catvAraH, tadyathA - nIlaH 25 nIlAvabhAsaH 26 rUppI 27 rUpyavabhAsaH 28 bhAseti nAmadvayopalakSaNaM tadyathA - bhasma 29 bhasmarAziH 30 tilaH 31 tilapuSpavarNakaH 22 dakaH 33 dakavarNaH 24 kAyaH 35 vandhya 36 indrAgniH 37 dhUmaketuH 38 hariH 39 piGgalaH 40 budhaH 41 zukraH 42 bRhaspatiH 43 rAhuH 44 agastiH 45 mANavakaH 46 kAmasparzaH 47 ghuraH 48 pramukhaH 49 vikaTaH 50 visaMdhikalpaH 51 prakalpaH 52 jaTAlaH 53 aruNaH 54 agniH 55 kAlaH 56 mahAkAlaH 57 svastikA 58 sauvastikaH 59 varddhamAnakaH 60 pralambaH 61 nityAlokaH 62 nityodyotaH 63 svayaMprabhaH 64 avabhAsaH 65 zreyaskaraH 66 khemaMkaraH 67 AbhaMkaraH 68 prabhaGkaraH 69 arajA 70 virajA 71 azokaH 72 vItazokaH 73 vivarttaH 74 trivastraH 75 vizAlaH 76 zAlaH 77 sutrataH 78 anivRttiH 79 ekajaTI 80 dvijaTI 81 karaH 82 karikaH 83 rAjaH 84 argalaH 85 puSpaH 86 bhAvaH 87 ketuH 88 samprati sakalazAstro upasaMhAramAha-- "iya esa pAgaDatthA abhavajaNahiyayadullabhA iNamo ukkittiyA bhagavaI joisarAyassa pannattI // 1 // " iti, evaM uckena prakAreNa anantaramuddiSTasvarUpA prakaTArthA-jinavacanatattvavedinAmuttAnArthI, iyaM cetthaM prakaTArthApi satI abhavyajanAnAM hRdayena pAramArthikAbhiprAyeNa durlabhA, bhAvArthamadhikRtyA bhavyajanAnAM durlabhetyarthaH abhavyatvAdeva teSAM samyag jinavacana pariNaterabhAvAt utkIrttitA-kathitA bhagavatI-jJAnaizvaryA devatA jyotiparAjasya - sUryasya prajJaptiH / eSA ca svayaMgRhItA satI yasmai na dAtavyA tatpratipAdanArthamAha-- 'esA gahiyAvi' ityAdi gAthAdvayaM, eSA-sUryaprajJaptiH PornPrice Use Only atra viMzati prAbhRtaM parisamAptaM tat pazcAt upasaMhAra-gAthA: ArambhAH ~598~ Page #600 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRttiH ) prAbhata [20], .....---- prAbhUtaprAbhUta [-], ------ ---- mUlaM [107] + gAthA: muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: prata sUtrAMka [107-108] gAthA: sUryaprajJa- jJa- svayaM samyakkaraNena gRhItApi satI "vyatyayo'pyAsA"miti vacanAccaturthyatheM saptamI, tato'yamarthaH-dhaddhe iti stabdhAya svabhAvata eva mAnaprakRtyA vinayabhraMzakAriNe, 'gAraviya'tti, RyAdi gauravaM saJjAtamasyeti gauravitastasmai Rddhirasa- bhAbhUta sAtAnAmanyatamena gauravaNa gurutarAyeti bhAvaH, RdayAdimadopeto hyacintyacintAmaNikalpamapIdaM sUryaprajJaptiprakIrNaka- yogyo mAcAryAdikaM ca tadvettAramavajJayA pazyati, sA cAvajJA durantanarakAdiprapAtaheturatastadupakArAyaiva tasmai dAnapratiSedhaH, // 296 // iyaM ca bhAvanA stabdhamAnyAdiSvapi bhAvanIvA, tathA mAnine-jAtyAdibhadopetAya pratyanIkAya-dUrabhanyatayA abhaya tayA vA siddhAntabacananikuTTanaparAya, tathA alpazrutAya-avagADhastokazAstrAya, sa hi jinavacaneSu (a)samyagbhAvitatvAta zabdArthaparyAlocanAyAmakSuNNatvAcca yathAvatkathyamAnamapi na samyagabhirocayate iti na deyA, kintu tadviparItAya dAta5vyA bhavet , bhavediti kriyApadasya sAmarthyalabdhAvapyupAdAnaM dAtavyatvAvadhAraNArtha, tadviparItAya dAtamyaiva nAdAtavyA. adAne zAstravyavacchedaprasaktyA tIrthavyavacchedaprasakteH, etadeva vyaktI kurvannAha-'satyAdi, zraddhA-zravaNaM prati bAcchA dhRtiH-vivakSitaM jinavacanaM satyameva nAnyatheti manaso'vaSTambhaH utthAna-zraSagAya guru pratyabhimukhagamanaM utsAhaHzravaNaviSaye manasaH utkalikAvizeSaH yadvazAdidAnImeva yadi me puNyavazAta sAmagrI sampadyate zRNomi ca tataH zobhanaM I bhavatIti pariNAma upajAyate karma-vandanAdilakSaNaM balaM-zArIro vAcanAdiviSayaH prANaH vIrya-anuprekSAyAM / X29 // sUkSmasUkSmAthoMhanazaktiH puruSakAraH-tadeva vIrya sAdhitAbhimataprayojana, etaiH kAraNaiH yaH svayaM zikSito'pi-10 gRhItasUryaprajJaptisUtrArthobhayo'pi san yo dAkSiNyAdinA antevAsini abhAjane-ayogye pratikSipet-sUtrato dIpa anukrama [202-216] ~599~ Page #601 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) prata sUtrAMka [107 - 108] gAthA: dIpa anukrama [202 -216] "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM + vRtti:) prAbhRtaprAbhRta [-] mUlaM [107] + gAthA: ..AgamasUtra [17], upAMga sUtra [6] "candraprajJapti mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRttiH prAbhRta [20], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.. arthata ubhayato vA nyaset 'so payavaNetyAdi sa pravacanakulagaNasaGghabAhyo jJAnavinayaparihINo- jJAnAcAraparihINo bhagavadarhatsthaviragaNadharamaryAdAM-bhagavadarhadAdikRtAM vyavasthAM bhavati kila vyatikrAntaH, kiletyAptavAdasUcakaM, itthamAptavacanaM vyayasthitaM yathA sa nUnaM bhagavadarhadAdivyavasthAmatikrAnta iti, tadatikrame ca dIrghasaMsAritA / 'tamhe 'tyAdi, tasmAd dhRtyutthAnotsAhaka rmmabalavIryairyat jJAnaM sUryaprajJatyAdi svayaM mumukSuNA satA zikSitaM tanniyamAdAtmanyeva dharttavyaM, na tu jAtucidapyavinIteSu dAtavyaM, uktaprakAreNa taddAne AtmaparadIrghasaMsAritvaprasakteH, tadevamuktaH pradAnavidhiH / iti malayagiriviracitAyAM candraprajJaptiTIkAyAM viMzatitamaM prAbhRtaM samAptaM munizrI dIparatnasAgareNa saMkalitaH (AgamasUtra 17) "candraprajJapti" parisamAptaH For Park Use Only ~600~ andrary org Page #602 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (17) "candraprajJapti" - upAMgasUtra-6 (mUlaM+vRtti:) prAbhRta [20], --- --------- prAbhRtaprAbhRta -], --------------- mUlaM [107] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [17], upAMga sUtra - [6] "candraprajJapti" mUlaM evaM malayagiri-praNIta vRtti: / prata sUryaprajJad sUtrAMka [108] ptivRttiH (mala0) vRttikAreNa kRtA aMtima maMgala-Adi gAthA: // 297|| dIpa anukrama [217] vande yathAsthitAzeSapadArthapratibhAsakam / nityoditaM tamo'spRzya, jainasiddhAntabhAskaram // 1 // vijayantAM guNaguravo guravo jinatIrtha bhAsanaikaparAH / yadvacanaguNAdahamapi jAto lezena paTubuddhiH // 2 // caMdra vijJaptimimAmatigambhIrAM vivRNvatA kuzalam / yadavApi malayagiriNA sAdhujanastena bhavatu kRtI // 3 // PORRIER2ERICARDAMADRAMANARADHET iti zrImalayagiriviracitA TIkAyuktA candraprajJapti: samAptA // SARERatanimamENT munizrI dIparatnasAgareNa puna: saMpAdita: (AgamasUtra 17) "candraprajJapti" parisamApta: ~601~ Page #603 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUbhyo namaH 17 "candraprajJapti (upAMga)sUtra" |mUlaM evaM malayagiri-praNita vRttiH] | hastaprata evaM sUryaprajJaptisUtrasya mudrita prata aadhaarenn| (kiMcit vaiziSThyaM samarpitena saha) muni dIparatnasAgareNa puna: saMkalita: "candraprajJapti" mUlaM evaM vRtti:" nAmeNa parisamApta: Remember it's a Net Publications of jain_e_library's' ~602 ~