________________
आगम
(१७)
प्रत
सूत्रांक
[३]
दीप
अनुक्रम
[११५]
“चन्द्रप्रज्ञप्ति” – उपांगसूत्र - ६ ( मूलं + वृत्ति:)
प्राभृत [१५],
प्राभृतप्राभृत [-],
मूलं [८३]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित.. .. आगमसूत्र [१७], उपांग सूत्र [६] "चन्द्रप्रज्ञप्ति" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्तिः
सूर्यप्रज्ञतिवृत्तिः
( मल० )
॥२४५॥
Education International
भागसते गच्छति, मंडलं सतसहस्सेणं अट्ठाणउतीसतेर्हि छेसा, ता एगमेगेणं मुहुसेणं सूरिए केवतिया भागसयाई गच्छति, ता जं जं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरति तस्स २ मंडलपरिक्खेवरस अट्ठारस तीसे भागसते गच्छति, मंडलं सतसहस्सेणं अट्टाणउतीसतेहिं छेत्ता, ता एगमेगेणं मुहुतेणं णक्खत्ते केवतियाई भागसताई गच्छति ?, ता जं जं मंडल उवसंकमित्ता चारं चरति तस्स २ मंडलस्म परिक्लेवस्स अट्ठारस पणतीसे भागसते गच्छति, मंडलं सतसहरसेणं अट्ठाणउतीसतेहिं छेत्ता । (सूत्रं ८३ )
'ता कहं ते' इत्यादि, ता इति पूर्वयत् कथं भगवन् ! त्वया चन्द्रसूर्यादिकं वस्तु शीघ्रगति आख्यातं इति वदेत् १ भगवानाह 'ता एएसि णमित्यादि, एतेषां चन्द्रसूर्यग्रहनक्षत्रतारकाणां पञ्चानां मध्ये चन्द्रेभ्यः सूर्याः शीघ्रगतय, सूर्येभ्योऽपि ग्रहाः शीघ्रगतयो ग्रहेभ्योऽपि नक्षत्राणि शीघ्रगतीनि नक्षत्रेभ्योऽपि ताराः शीघ्रगतयः, अत एवैतेषां पञ्चानां मध्ये सर्वाल्पगतयञ्चन्द्राः सर्व शीघ्रगतयस्ताराः । एतस्यैवार्थस्य सविशेषपरिज्ञानाय प्रश्नं करोति-'ता एगमेगेणमित्यादि, ता इति पूर्ववत् एकैकेन मुहूर्त्तेन चन्द्रः कियन्ति मण्डलस्य भागशतानि गच्छति ?, भगवानाह - 'ताजं जमित्यादि, ४ यत् यत् मण्डलमुपसङ्गम्य चन्द्रश्चारं चरति तस्य तस्य मण्डलस्य सम्बन्धिनः परिक्षेपस्य परिधेः सप्तदश शतान्यष्टषष्ट्यॐ धिकानि भागानां गच्छति, मण्डल - मण्डड परिक्षेपमेकेन शतसहस्रेणाष्टानवत्या शतैरिया विभज्य, इयमत्र भावनाइह प्रथमतश्चन्द्रमसो मण्डलकालो निरूपणीयः तदनन्तरं तद्नुसारेण मुहूर्त्तगतिपरिमाणं परिभावनीयं तत्र मण्डलकालनिरूपणार्थमिदं त्रैराशिक - यदि सप्तदशभिः शतैरष्टषष्ट्यधिकैः सकलयुगवर्त्तिभिरर्द्ध मण्डलैर टादश शतानि त्रिंशदधिकानि
For Park Lise Only
~ 497~
२१५ प्राभूते चन्द्रादीनां गतितारत
४
भ्यं सू ८३
॥२४५॥
wor