Book Title: Uttaradhyayan Sutram Part 03
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
१४
उत्तराध्ययन सूत्रे
हि- मूषकादिकृतम्, अग्निना दग्ध कण्टकादि जनित च । इदमुपलक्षण कज्जल कर्दमाद्युपलेपस्यापि ।
उक्त च-'अजण - खजण - कद्दमलित्ते, मूसगभक्खिय अग्गिनड्ढे । तुन्निय - कुट्टिय - पज्जवलीढे, डोई विभाग सुहो अहो वा ॥ | १ || छाया -अञ्जन- खजन - कर्दमलिप्ते, मृपकभक्षितेऽग्निविदग्ये ।
तूर्णित - कुट्टित पर्यवलीढे भवति वपाकः शुभाशुभो वा ॥१॥ वस्त्रस्य नव भागाः कल्पनीया । तर्न दैरिकादिभागव्यवस्थामाह" चत्तारि देवयाभागा, दो य भागा य माणुसा । आसुरा यू दुवे भागा, मज्झे वयस्स क्वसो ॥२॥ छाया - चत्वारो देवताभागा, द्वौ च भागो च मानुपौ । आसुरौ च द्वौ भागौ, मध्ये वखम्य राक्षस ॥२॥ फलमाह - 'देवेसु उत्तमो लादो माणुस्सेसु य मज्झिमो । आसुरेस य गेलन्न, मरण जाण रक्खसे ॥३॥
छिन्न देखकर या चूहों द्वारा उन्हें काटा गया देखकर अथवा अनि आदि द्वारा दग्ध देवकर शुभ और अशुभ का निरूपण करता है । 'छिन्न' यह उपलक्षण है, इस से कज्जल कर्दम आदि द्वारा उपलिप्त वस्त्रादिक को देखकर भी शुभाशुभ का निरूपण करता है । कहा भी है"अजण - खजण-कद्दमलित्ते, मूसगभक्खिय अग्गिविड्ढे । तुन्निय - कुट्टिय - पज्जवलीढे, होइ विवागु सुहो असुहो वा ॥१॥ चत्तारी देवयाभागा, दो य भागा य माणुसा । आसुरा य दुवे भागा मज्झे वत्थस्स रक्खसो ॥२॥ देवेसु उत्तमो लाहो माणुस्सेसु य मज्झिमो । आसुरेसु य गेलन्न मरण जाण रक्खसे ||३||
ઉદરથી કાપવામાં આવેલ જોઈ ને તેમજ અગ્નિ આદિ દ્વારા દુગ્ધ થયેલ જોઇને શુભ અને અશુભનુ નિરૂપણ કરે છે
" छिन्न" या उपलक्षायु है काथी उस अहंभ याहि द्वारा उपसिस વજ્રાદિકને જોઈ ને પણ શુભાશુભનુ નિરૂપણ કરે છે કહ્યુ પણ છે "अजण - खजण - कद्दमलित्ते, मृसगमक्खिय अग्नि विदड्डे | सुन्निय = कुट्टिय - पज्जवलीढे, होइ विवागु सुहो असुहो वा ॥ १ ॥ चत्तारि देवयाभागा, दोय भागाय माणुसा ॥आसुरा य दुवे भागा, मज्झे वत्थस्स रक्खसो ॥ २ ॥ देवेसु उत्तमो लाही, माणुस्से य मज्झिमो । आसुरे सुय गेलन्न मरण जाण रक्खसे ॥ ३ ॥