________________
NOTES - CANTO VI
K says अर्थोत्क्षिप्तावस्थायां शिथिलितान् , अर्धपथे भुजङ्गैः कृष्टत्वादेव अर्धास्तमितान् , रसातलपके मग्नसरिन्मुखान् परितो भूतलस्य विश्लिष्टत्वादधस्तात् पाताले लग्नसरित्प्रवाहान् पर्वतान् प्लवङ्गा उन्मूलयन्ति स्म.
MY says प्रथमं शिथिलतमूलान् अर्कोत्क्षिप्तानेव अन्तरा मूलावेष्टकभुजगावकृष्टतया पुनर्यावच्छिखरमत्यन्तान्तरितान् अतएव रसातलपङ्कखातसरिन्मुखान् उदमूलयन् गिरीनित्यर्थः । अथवा प्रथममोत्क्षिप्तान् भारेण शिथिलानिति योजना.
Kula says रसातलपङ्कक्षिप्तसरिन्मुखान्. He seems to read °kkhitta for ‘kkhulta (Ha). Ms C of Goldschmidt has ukthitta.
41. K has परिमुच्यमानम् for प्रति-.
K says प्लवगैः कम्प्यमानेषु महीधरेषु पार्श्वमाश्रयत्सु शिखरैः परिमुच्यमानं निरायतं नभस्तलमुद्वेष्टयते इव विस्तार्यते इव प्रतिभाति । उत्क्षिप्यमाणेषु पुनस्तेषां मूलविस्तारोत्क्षेपेण संवेष्टयते इव संकोच्यते इति प्रतिभाति.
___R explains uvvellai as उद्वेल्लयते प्रकाश्यते, and samvellijjar as संत्रियते वर्तलीक्रियते. K agrees with Hemacandra who derives them from वेष्ट् preceded by उत् and सम् respectively (4. 222, 223).
___MY says uvvelar उद्धेल्यते (A has uvvellai उद्वेष्यते which is a mistake for उद्वेष्टयते) । niraam दीर्घम् । samvellijjar संवेल्यते संवेष्टयत इत्यर्थः । sampellijjar इति पाठः । तदा संपीड्यत इत्यर्थः.
Kula is somewhat corrupt, but he seems to say..........धरासन्धिबन्धादुन्मोच्य' स्वस्वस्थानगर्तात् उद्धृत्य स्थापितेषु, गर्तस्थानेषु निरायतं दीर्घ स्कन्धारोपणकाले पार्वायमानेषु (महीधरेषु), स्वशिखरेषु प्रतियुज्यमानं नमदिव, स्कन्धारोपणानन्तरमुत्क्षिप्यमाणेषु (तेषु), नभस्तलं संवेष्टयते वर्तलीकृत्य संकल्यत इव. He seems to read padijuljantam for padimuccantam. १. This is preceded by उद्वेल्लेषु उत्पाटितेषु महीधरेषु in SC which reads uvvellesu
for uvvellei va.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
