________________
NOTES - CANTO IX
101 The second line is the same as the corresponding line of the verse as recorded by R and Kula except that MY and Kseem to read attaam for antaam. K says रम्याः सलिलपार्वेषु लताः यत्र तम् । रामाणां सलीलवासायालयं सलीलनिवासार्थमालयभूतम् । विषतरूणां विषवृक्षाणां प्रभावेण आर्तम् आर्तमृगविहङ्गममित्यर्थः । विशदस्य सूप्यस्य रजतस्य प्रभायाः पात्रभूतम्. R says विशदरूप्यप्रभाभिः कान्तं कमनीयमित्यर्थः.
___45. K says जरठाभिः परिणताभिः विषौषधिभिः विषहराभिरोषधिभिः वेष्टितत्वात् भुजङ्गमैः परित्यक्तचन्दनद्रुमस्कन्धम्. viraia ( विराजित R) is explained as विलीन by K -अतिक्रामतां गच्छतां विषधराणां फणामणिप्रभाभिराहतत्वात् विलीना नष्टा द्रुमच्छाया यत्र तम. Kula explains the word as ferstarna. K seems to derive viraia from virāa = fastiot, which he invariably translates as farola. cf. Hemacandra 4.56- faerisfattvirai vilijjar.
46. प्रलयसमयजलेनापि असंपूर्ण क्षालितम् K. ___47. K says रम्याः कन्दरा कच्छा नदीतीरप्रदेशाश्च यत्र तम् । रमिः रतिः प्रीतिः तद्योग्यं रम्यं चन्द्रं हिरण्यं तस्य रागो वर्णो स छदः छादनं यस्य तथाभूतम् । प्रियङ्करस्वर्णप्रभाच्छादितमित्यर्थः । स्वर्गस्य ग्रहे ग्रहणे प्राप्तौ नितरां सामग्रयं साधनसंपत्तिः यत्र तम् । निशब्दो भृशार्थः । नि न्यग्भावनिकामयोरिति वैजयन्ती । स्वाग्रे स्वस्य शिखरे ग्रहाणां निशासु मार्गप्रदम् । गाङ्गेयं स्यात् गैरिक भूरि चन्द्रं राः कल्याणं निष्कमष्टापदं चेति हलायुधः R says स्वर्गग्रहणीनां स्वर्गबन्दीनां सामयं साकल्यं यत्र. Kula's explanation is same except that he says सुरबन्दीनां सामग्र्यं समुदयं दयते रक्षतीति तम्.
48. पङ्कोत्तरणदशायामभिभूतेन पुनः प्रतिनिवृत्तेन (प्रवृत्तेन A) वराहेण वञ्चिताहतः सिंहो यत्र तम् MY. पङ्कादुत्तरता तदानीमेव सिंहलचितेन पुनः परिवृत्तेन अभिमुखीभूतेन वराहेण etc. K. " 1 MY says स्वर्गग्रहणसामम्यगं स्वर्गग्रहणं स्वर्गस्पर्शनम्. 2 Kula is incomplete. SC says पादुत्तरन्तः सिंहः लविता आक्रान्ताः पश्चात्
परिवृत्ता ये वराहाः तैः वञ्चिता हताश्च सिंहा यत्र तम् । तैः वञ्चिताः त्यक्तप्रहारा इति कुलनाथः. R says माहतः ताडित इव.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
