________________
NOTES - CANTO XV
383
K says उत्खातभुजङ्गफणरत्नम् । अनेन पातालविजय उक्तः । भग्ननन्दनवनम् इत्यनेन स्वर्गजय उक्तः । प्रलोठितशैलम् इत्यनेन भूमण्डलविमर्दनम् । एवं त्रिभुवनस्य भरसहं त्रिभुवनस्य धारणे समर्थम् । अथवा परिभवितुमुद्यतस्य त्रिभुवनस्य गौरवसहं माम् आत्मानं भवन्तमिव (न) जानीथ किम् इति शेषः. MY says युष्मत्सदृशं मामद्यापि न जानीथेत्यर्थः.
_Kula and R have निपातितनन्दनवनम्. Kula says प्रलोटितः (१) पर्यासितः शैलः कैलासो येन तम्. R (chaya) has प्रलोटित, but comm. says प्रलोठितः परिवर्तितः, Kula says सममेककालम्.
___ 29. K reads रघुतनयम् for rahunaham (R and Kula). K (chaya) has वलमान-वडवामुखान्. He says स्पष्टोऽर्थः. MY says रामस्यापदानभूतम् एकसागरशोषणं किं सप्तसागरशोषणेन अतिशाययेयम् उत तस्यैव वधेन चेति तात्पर्यम्. MY has rihanammi for nihanemi (निहन्मि).
30. K and MY read निर्गम for vikkama (R and Kula) in the second line.
K says एवं ज्ञापित (दशमुखः) इन्द्रजित् – रथस्य पुरस्तात् पृष्ठतश्च तुरङ्गा युज्यन्ते । तत्र पश्चिमतुरङ्गवाहकः सारथिः पश्चिमसारथिः । तस्य करे प्रागेव स्थापितशिरस्त्राण, शीर्षकमिति शिरस्त्रपर्यायः, आबद्धकवचभरत्वात् मन्थरेण गौरवात् मन्देन पदनिर्गमेन पदक्षेपेण नमद्विस्तृततलम् (तलिमम् chaya) । उत्तरत्र संबन्धः,
It will be seen that K reads sisakkam for osisakko (R and Kula) in the first line. Kula says पश्चिमस्य पृष्ठस्थित सारथेः करे (१) स्थापित शिरस्त्रं येन स मेघनादः, R says पश्चिमेन पश्चाद्वर्तिना सारथिना करे स्थापितं शीर्षकं शिरस्त्राणं यस्य स तथा.
___MY says sisakkam शिरस्त्राणम् । पश्चिमे तलिमे कवचमाबध्य मन्थरपदं निर्गच्छतोऽस्य भरेण पश्चिमतलिममेव यथा नमेत् तथाभूतमित्यर्थः. R says भरेण गौरवेण नमत्....विस्तृतं तडिमं पश्चाद्वर्तिभित्तिभागो यस्य तम्. Kula says विक्रमस्य पादन्यासस्य भरेण । तलिम (१) कुट्टिमम्.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
