________________
295
NOTES - CANTO XV . MY says phidia भ्रष्ट । अतिगतः भित्त्वा गतः । प्रागेव सालस्कन्धपरम्पराभेदनाम्यासेन रावणस्य दश भुजानपि भित्त्वैव असक्तो गत इत्यर्थः Kula says अनुपरिपाट्या यथाक्रमम्. He has अभिगतः for अतिगतः, and says तालवनस्तम्भानां परिचयेन पूर्वानुभवेन अभिगतः विड्वा निष्क्रान्तः.
R says अनुपरिपाटयानुक्रमेण घटिता एकाभिमुख्येन स्थिताः, अथ च स्फुटिता बाणेनैव विद्धाः केयूरा यस्मिन् तमित्यङ्गदस्थान एव भुजानभिनदित्याशयः.
____67. K reads आकर्षणनमत् for aaddhia-niraa =आकृष्टनिरायतः (R and Kula).
K says रावणस्य वामभुजेषु एकं चापं संहितशरमभूत् । शरं संधाय रभसाकर्षगात् नमत्पृष्ठमन्यत् । अन्यत् धनुः मुक्तशरत्वात् लघुकृतोदरमभूत् । एवं सममेव ददृशे. Kula says अन्यत् शरलघुकृतोदरं मुक्तशरं समं युगपदेव रावणस्य धनुर्भवति.
MY says अन्यदत्र अन्यदन्यदिति वीप्सा द्रष्टव्या। तेन धनुषामुक्तन्यायेन व्यवस्थत्वेऽपि दशसंख्यत्वाविरोधः. Kula follows the same line of interpretation. R explains अन्यत् as अन्यावस्थम् , and takes the epithets to denote different aspects of the same bow. He says राक्षसपतेर्धनुः सममेकदैव भवति । कीदृशम्-संहितबाणं सत् अन्यत् अन्यावस्थं समकोटिद्वयस्वात् । रभसेनाकृष्टत्वात् निरायतपृष्ठमुत्थापितपृष्ठं सदन्यत् कोटिद्वयनमनात् । ....इति संघानाकर्षणत्यागानामेककालिकत्वेन शिक्षाकौशलमुक्तम्, sc says निरायतमदीर्घम्; 'contracted' (M-Williams). The word means also •stretched out', and niraa is often used in the sense of long' in the poem.
___68. K and Kula read मुक्तरवम् for mukka-saram (R). K says स्पष्टोऽर्थः. MY says एकस्यापि रामधनुषो युगपत् शरसंधानाकर्षणमोक्षणः त्र्यवस्थत्वं वेगवशाददृश्यतेत्यर्थः. Kula says सदा संहिता निर्यान्तः शरा यस्मात् ।....सदा मुको रवो येन । सदा मण्डलितं विकटं विशालम् (१) उदरं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
