________________
NOTES-CANTO XII
201
43. K and Kula read muccantam for muccantão found in R who mentions the other reading as a variant. R mentions also ohianta (अवहीयमान-अपचीयमान) as a variant for ohiranta = अपहियमाण.
___K says ततः मधुमदेन मुच्यमानं, मसृणं मन्दमपहियमाणः शनैस्त्यज्यमानो लोहितः अक्षिसमूहो येन तत् रावणस्य निद्राशेषं रामधनुःशब्दश्रवणामर्षेण विगलितम्. R says muccantam इति पाठे निद्राशेषस्यैव विशेषणम् । मधुमदस्यापि तदानीमपगमादित्यर्थः. He explains his own reading thusमधुमदेन मुच्यमानः अत एव आ ईषत् मसृणमपहियमाणो मन्दं मन्दमुन्मील्यमानो लोहिताक्षिसमूहो यत्र. ___MY says obrranta मूर्छत् विवशेत्यर्थः । nihaa निकाय (K_chaya also). Kula is mutilated, but SC says कुलनाथस्तु ततः प्रदोषपीतस्य मधुनो मदेन मुच्यमानं, निद्रागौरवात् मसृणो मन्दः स्वव्यापारमवधीरयन् च निद्राच्छेदात् लोहितः अक्षिसमूहो यत्र इत्याह.
44. K says ततो रावणः प्रबुध्यमानः अन्योन्यं लहितैरङ्गुलिभिः करालानि सान्तरालानि, तदानीं तुङ्गानि मणितोरणानीव दृश्यमानानि भुजयुगलानि वलयित्वा निजे शयनोत्सङ्गे ऊर्व मुञ्चति जृम्भमाणत्वात् ऊर्व मुमोच.
वलयित्वा उत्क्षिप्य Kula. अन्योन्याधिष्ठिताङ्गुलितया मध्यच्छिद्राणि भुजयुगलानि MY. Kula is somewhat corrupt, but SC says कुलनाथस्तु अङ्गुलीनां सन्धिषु अङ्गुलीनां न्यासेन प्रत्येकलंघिताङ्गुलीनि च तानि करालानि चेति तथा भूतानि भुजयुगलानि कृष्णदेहत्वात् तुङ्गेन्द्रनीलमणितोरणानीव इत्याह.
___45. MY says ahammium आहन्तुम् आहतं भवितुम् । रणसंनाहो रणोद्योगः. K remarks रावणस्य रणोद्योगः शक्र प्रत्येव भवति । (अतः) भयमैरावतस्य.
___46. Kula reads वेपमान (vevanta) for milanta ( मीलत् ). K and MY read संनाहविबुद्धाः for sanna-padiuddha = संज्ञाप्रतिबुद्धाः (R and Kula). s...26
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
