________________
CANTO XIV
1. MY. says juraž अविद्यत । गतदिवसानां निष्फलत्वम् । दशमुखेन सह समरालाभात् एतदेवाह । प्रतीष्टासंघटमानेति अलसायमानो भूत्वा हतराक्षसः । रावणनिष्क्रमणप्रत्याशया लङ्काभिमुख इति ग्राह्यम्.
•
Kula says प्रतीक्षितः असंघटमानो दशमुखलाभो यस्य स तथा । अतएव गतो निष्फलो दिवसो यस्य । अलसायमानेन मन्दयुद्धेन हता राक्षसा येन स रघुनाथ रामः रावणं दिदृक्षुः लङ्काभिमुखः क्रुध्यति .
MY seems to read paḍicchiasamghaḍaata. Kula reads padikkhiasamghadanta found also in SC Text. K reads प्रतीक्षितासंपतत् acc. to Goldschmidt. R reads jahicchiasampadanta, translated as यदृच्छासंपद्यमान, but sampadanta is not = संपद्यमान, though it may serve as the meaning. R says यदृच्छया स्वेच्छया संपद्यमानः (असंपद्यमानः १) दशमुस्वस्य लम्भः प्राप्तिर्यस्य. R explains jahicchia as यदृच्छा, but his reading may also be construed as jahicchia ( यथेप्सित ) + asampadanta, which practically gives the same meaning as the readings of K, MY and Kula,
2. K and MY read निश्वासान् (nīsāse) for sara-nivahe= शरनिवहान् (R). Kula is corrupt, but his reading might be same as R's, to judge form SC (text, and comm.). The reading of K and MY is given as a variant in SC.
MY says एतेषु एतानधरीकृत्य स्वयं सुखेन स्थितः । रावणोद्देशेन प्रवृत्तान् समरालाभात् आत्मन एव दत्तायासान् कोपनिश्वासान् राक्षसेष्वेव प्रतिमोक्तुमैच्छत् । निश्वासमोक्षमात्रमेव चास्य व्यापारः प्रतिबलवधाय पर्याप्तः तद्वधाव्यभिचारी चेति तात्पर्यम्. SC says स्वरनिवहान् निश्वाससमूहान् मुञ्चतीति श्रीनिवासः अर्थान्तरं वदति । तथा च विश्वः 'स्वरो.... ध्वनौ । उदात्तादिष्वपि प्रोक्तः स्वरो नासासमीरण ॥' इति .
1. Restored from SC.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
