________________
NOTES - CANTO XI
175
He says मोहप्राप्तहृदया ईषज्जीवितनिःसहं गतप्रायजीविततया परवशा यथा स्यात् तथा पुनरपि विसंज्ञा जातेत्यर्थः, K (chaya) has दरजल्पितनिःसहं. K says लम्बैरलकैरन्धकारितमुखी, संमुखं पुरोभागमागतेन पुनः कण्ठे परिवृत्तेन वेणीबन्धेन युक्ता सा मोहगृहीतहृदया भूत्वा दरविलपितविह्वलं यथा garfa faqoom. The verse is not found in our copy of Kula. .
. 108. K and MY read. शिथिल for phudia = स्फुटित (R and Kula). They read goata for uggaa (R and Kula ?). They and Kula read प्रत्यास्तरणे for palhattharans (प्रर्यास्तरणे) found in R. .
_K says ततो मूर्छिता सा शिथिलस्य लिश्लिष्टस्य वेणीबन्धन(स्य) संबन्धिनः भगवदुन्नताः तरङ्गवदुन्नताः विषमाः केशा एव प्रत्यास्तरणं शयनं यत्र तस्मिन् महीतलोत्संङ्गे रामोरःस्थलशयने निराशहृदया पपात. MY says paccattharane' प्रत्यास्तरणे । शिथिलस्य वेणीबन्धस्य भङ्गेन कुटिलतया कचित् । कचिदुन्नतः अतएव विषमः केश एव प्रत्यास्तरणं यत्र तद्भूतलं तथा तस्मिन् निपतितेत्यर्थः.
Kula says स्फुटितं विश्लिष्टं यत् वेणीबन्धनम्, R says वेण्या बन्धनस्य बन्धनपाशस्य भङ्गेनापगमेन उद्गताः प्रसृताः अत एव विषमा व्यस्ता ये केशाः etc. sc says भङगेन कौटिल्येनोद्गताः.
. 109. K and Kula read केवलं for kaha ni = कथमपि (R). K says स्तनप्रहारैः ताम्रविह्वलेन नवपल्लवेनेव तस्या हस्तेन बाष्पवितलायाः तस्या हस्तेन -बाष्परजोदूषितं मुखं परिमाष्टुं न पारितं, केवलमेकत्र कपोले मिलितालकं कृतम्.
110. K reads faroar for miliam (R and Kula).
K says राघवमुखस्याभिमुखं प्रसृतापि, बाष्पविह्वला तस्या 'दृष्टिः यदा रूपं न गृह्णाति स्म, तदा कथं कथमपि मुखम् उभयकरोन्मृष्टलोचनबाष्पं कृतम्. MY says तया तदिदृक्षारभसेन लोचनयुगलं करयुगलेन प्रमृष्टमित्यर्थः, 1 : Ms. c of Goldschmidt has this reading.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org