________________
Notes - CANTO XI
165 पूर्व निजकुःखं राघवदुःखं चोभयं राघवे निहितमभूत् । अदद्य तन्नाग्भ्रान्त्या राघवगतं दुःखं स्वशरीरे करप्रहारादिना निहितवतीत्यर्थः (cf. k's gloss on verse 76)। अथवा राघवं प्रत्यात्मनो हृदये यत् दुःखं वर्तते तस्य नाशात् तदुःखं स्वशरीरे कृतवतीत्यर्थः. Kula reads to riaa-sarira-mukka'.
___He says ततो निजकशरीरे स्तनधातादिना मुक्तं राधक्दुःखं यस्यास्तत् तथा.
75. K and MY read दुःखानां for dukkhassa (R and Kula). _K says दुःखमापाते आगमसमय एव भयङ्करं भवति । दुःखानां निर्वहणं चिरमनुभवः न दारुणं शनैर्यामनीयमित्यर्थः । कुतः महिलाबीभत्सं महिलानां स्त्रीणां जुगुप्सनीयं यथा भवति तथा तवावसानं मया दृष्टं सीदं च यत् तस्मादिति.
'MY says दुःखानां निर्वहणं निष्ठा आपातभयङ्करमात्रमेव, न पुनः स्वरूपतो दारुणम् । अथवा दुःखानां दारुणं निर्वहणमापातभयङ्करमेव न भवति प्रमुखेऽपि असह्यं न भवति । महिलाबीभत्सं महिलानां लोकगर्हितम् । अथवा महिलानां बीभत्सं यथा मवति तथा दृष्टं सीदं चेत्यर्थः. Kula says दुःखस्य निर्वहणं समापनं न दारुणं भवति प्राणान्तं न करोतीत्यर्थः, sc says आपाततो यथा भयं तथा परिणामे न भवतीत्यर्थः.
76, K reads regalat (mucchihii) for mocchihimi (Hagila) found in R. K and MY read अर्पितं (appiam) for samthiam = pliga (R and Kula). K reads faerfyat' for ņivvavijjai = Falafzai (R). The first line of the verse is quoted in Prakrit in K's gloss on
verse 74. K says गृहनिर्गमनात् प्रवृत्तं बाष्पोष्णम् अनवरतं गलता शोकताबेश बामणोष्णं मम हृदये वर्तमानं यत् दुःखं मयि मूयिष्यतीति मत्वा तदोरसि समर्मितं तदिदानीमेवंभूते, त्वयि कस्मिन् निर्याप्यतां स्थाप्यतां शंस. l ie nijjavijau. Hemacandra 4,40 gives javal and javei for यापयति. ...
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.
