Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुधा टीका स्था०५ उ०२ सू०१४ उपघातस्वरूपनिरूपणम्
७५ उपघाता=अशुद्धता १। उत्पादनोपघातः-उत्पादनाभिः धान्यादिभिः षोडशभिः रुत्पादनादोषैर्भक्तपानादीनामशुद्धता २॥ एषणोपघातः-एषणया शङ्कितादिभिर्दशभिरेषणादोषैरुपघातः ३। परिकोपघातः-परिकर्म-चत्रपात्रादेः छेदनसीवनादि, तेन उपघाता-वस्त्रपात्रादेरकल्पनीयता । तत्र वस्त्रस्य परिकर्मोपघातो यथा____ 'पंचविहे उवघाए पण्णत्ते' इत्यादि सूत्र १५॥ टीकार्थ-उपघात शब्दका अर्थ अशुद्धताहै, यह अशुद्धतापांच प्रकारकी कही गई है-उद्गमोपघात १ उत्पादनोपघात २ एषणोपघात ३ परिकपिघात ४ और परिहरणोपघात ५ पांच प्रकारको विशोधि कही गई है-जैसे-उद्गम विशोधि १ उत्पादनाविशोधि २ एषणाविशोधि ३ परिकर्मविशोधि ४ और परिहरण विशोधि ५। ___ आधाकर्म आदि १६ प्रकारके उदगम दोषोंसे भक्तपान उपकरण इनके आलयोंकी-स्थानोंकी अशुद्धता यह उद्गमोपघात है १। धात्री आदि १६ प्रकारके उत्पादना दोषोंसे भक्तपान आदिकोंकी अशुद्धता यह उत्पादनोपघात है २॥ शङ्कित आदि १० प्रकारके एषणा दोषोंसे भक्तपान आदिकोंकी अशुद्धता एषणोपघात है ३। वस्त्रपात्र आदिकोंका छेदना सीना आदि परिकर्म है, इससे जो वस्त्रपात्र आदिकी अकल्प. नीयता है, वह परिकपिघात है ४। वस्त्रका परिकपिघात ऐसा है__ " पंचविहे उपपाए पण्णत्ते " ध्याટીકાર્થ–ઉપઘાત એટલે અશુદ્ધતા. તે અશુદ્ધતા રૂપ ઉપઘાતના નીચે પ્રમાણે पांय ५४.२ ४i छ-(१) गोमात, (२) G iard, (3) मेषो। धात, (४) परिपात भने (५) परिड६।५४ात.
पांय आनी विवि (विशुद्धता) ४ी छे--(१) भविशापि, (२) Grule विशाधि, (३) मेषविशापि, (४) ५.२४भाविप भने (५) परिण विधि.
આધાકમ દેશ આદિ ૧૬ પ્રકારના ઉદ્ગમ કહ્યા છે. આહાર, પાણી, અને ઉપકરણના સ્થાનની અશુદ્ધતાનું નામ ઉમેપઘાત છે. ધાત્રીદેષ આદિ ૧૦ પ્રકારના ઉત્પાદન દેથી આહાર આદિમાં જે અશુદ્ધતા આવી જાય છે તેનું નામ ઉત્પાદનેપઘાત છે. શંકિત આદિ ૧૦ પ્રકારના દોષોથી આહાર આદિમાં જે અશુદ્ધતા આવી જાય છે તેને એષણેપઘાત કહે છે. વસ પાત્ર આદિ કોનું છેદન કરવું અથવા સાંધવું, તેનું નામ પરિકર્મ છે. તેને કારણે વાદિમાં જે અક૯પનીયતા આવે છે તેને પરિકર્મોપઘાત કહે છે. ५०ना परिमनु२५३५ २५॥ २j डाय छ-" तिण्हुवारि फालियाणं " त्याle.
श्री. स्थानांग सूत्र :०४