Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 658

स्थानागसूत्रे रोहितांशा २, हरिकान्ता ३, सीतोदा ४, नारीकान्ता ५, रुक्मकूला ६, रक्ताचती ७ ॥१॥ धातकीखण्डद्वीपपौरस्त्याः खलु सप्त वर्षाणि प्रजातानि, तद्यथाभारतं १ यावद् महाविदेहः ७) धातकीखण्डद्वीपपौरस्त्याः सप्त वर्षधरपर्वताः मज्ञताः, तद्यथा-क्षुद्रहिमवान् १ यावद् मन्दर ७ धातकीखण्डद्वीपपौरस्त्या? खलु सप्त महानधः पूर्वाभिमुख्यः कालोदसमुद्रं समर्पयन्ति, तद्यथा-गङ्गा १, यावद रक्ता ७ धातकीखण्डद्वीपपौरस्त्या? खलु सप्त महानद्यः पश्चिमाभिमुख्यः लवणसमुद्रं समर्पयन्ति, तद्यथा-सिन्धुः १, यावद् रक्तावती ७ धातकीखण्डद्वीपपाश्चात्यादै खलु सप्त वर्षाणि एवमेव, नवरं पूर्वाभिमुख्यो लवणसमुद्रं समर्पयन्ति, पश्चिमाभिमुख्यः कालोदं समुद्रं समर्पयन्ति । शेषं तदेव ॥३॥ पुष्करवरद्वीपार्द्धपौरस्त्याः खलु सप्त वर्षाणि तथैव, नवरं पूर्वाभिमुख्यः पुष्करोदं समर्पयन्ति, हरिकान्ता ३, सीतोदा ४, नारीकान्ता ५, रुक्मकूला ६, रक्तायती ७, पाश्चात्या धातकी खण्डमें सात वर्ष क्षेत्र-भरत क्षेत्र १, ऐरवत क्षेत्र २, हैमयत क्षेत्र ३, हैरण्यवत क्षेत्र ४, हरि वर्ष क्षेत्र ५, रम्पकवर्षक्षेत्र ६,
और महाविदेह क्षेत्र ७, कहे गये हैं-यहां जो पूर्वाभिमुखी सात नदियां हैं, वे लवण समुद्रमें जाती हैं, और जो पश्चिमाभिमुखी सात महानदियां हैं, वे कालोदसमुद्र में जाती हैं। बाकीका और सय कथन पूर्व जैसा ही जानना चाहिये पौरस्त्यार्थ पुष्करयरद्वीपार्धमें सात सात वर्ष पूर्वोक्त नामवाले ही कहे गये है, यहाँ जो पूर्वाभिमुखी नदियां हैं वे पुष्करोद. समुद्र में जाती हैं, और जो पश्चिमाभिमुखी नदियां हैं वे कालोदसमुद्र में जाती हैं । चाकीका और सब कथन पूर्वोक्त जैसा ही है। इसी तरहका (१) सिंधु, (२) तिial, (3) ७R-ता, (४) सातारा, (५) नारीन्ता (९) २३॥ भने (७) २४तावती.
ધાતકીખંડ દ્વીપને પશ્ચિમાઈ માં નીચે પ્રમાણે સાત વર્ષ ક્ષેત્ર છે— (१) सरतक्षेत्र, (२) २५त क्षेत्र, (3) भक्तक्षेत्र, (४) २५५५तक्षेत्र, (५) (૬) રમ્યકર્ષક્ષેત્ર અને (૫) મહાવિદેહક્ષેત્ર. અહીં જે પૂર્વમાં વહેતી મહા નદીઓ કહી છે તે લવણસમુદ્રમાં જઈ મળે છે, અને પશ્ચિમ તરફ વહેતી સાત મહાનદીએ કાલેદ સમુદ્રમાં જઈ મળે છે. બાકીનું સમસ્ત કથન આગળના કથન પ્રમાણે સમજવું. પુષ્કરવરદ્વીપાઉંના પૂર્વ ભાગમાં સાત સાત વર્ષ ક્ષેત્રનાં નામે ઉપર પ્રમાણે જ સમજવા. અહીં જે મહાનદીઓ પૂર્વ તરફ વહે છે, તેઓ પુષ્કરોદ સમુદ્રમાં જઈ મળે છે અને જે મહાનદીઓ પશ્ચિમ તરફ વહે છે, તેઓ કાલેદ સમુદ્રમાં જઈ મળે છે. બાકીનું સમસ્ત કથન પૂર્વોક્ત કથન પ્રમાણે જ સમજી લેવું. એજ પ્રકારનું કથન તેના પશ્ચિમાઈ
श्री. स्थानांग सूत्र :०४