Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi

Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

View full book textPrevious | Next

Page 406
________________

३९०
स्थानाङ्गसूत्रे
6
,
ततोऽत्यन्तभिन्ना । भिक्षाच पयामभिग्रहास्तु- द्रव्यक्षेत्रकालमावविषयतया चतुविधाः । तत्र द्रव्यतः ' अलेपकृतादिकमेव द्रव्यं ग्रहीष्ये ' इति । क्षेत्रतः परग्रागृहपञ्चकादिब्धं ग्रहीष्ये ' इति । कालतः ' पूर्वाह्नादौ भावतः' मौनादिमहत्ताद् ग्रहीष्ये ' इति ॥ ३ ॥ तथा - रसपरित्यागः - रसाः = दुग्धघृतादयः तेषां परित्यागः || ४ || कायक्लेशः -कायस्य = शरीरस्य क्लेशः- वीरासनादिरूपः केशलुञ्चनादिरूपश्च ॥ ५ ॥ तथा-प्रतिसंलीनता - गुप्तता ॥ इयं च इन्द्रियकषाययो
यहां गृहीत हुई है, क्योंकि यहाँ पर आगे सूत्रकार कहनेवाले हैं कि - " छव्हिा गोघरचरिया " यह उससे अत्यन्त भिन्न नहीं है । भिक्षाचर्या में द्रव्य क्षेत्र काल और भावके अनुसार चार प्रकारके अभिग्रह होते हैं, इनमें द्रव्यके अनुसार ऐसा अभिग्रह होता है, कि मैं अपकृत आदि रूप द्रव्यही ग्रहण करूंगा। क्षेत्रकी अपेक्षा ऐसा अभिग्रह होता है, कि मैं पर ग्रामके पांच आदि घरोंसे जो मिलेगा वही ग्रहण करूंगा कालकी अपेक्षा ऐसा अभिग्रह होता है, कि पूर्वाह्न आदि कालमें जो प्राप्त होगा वही मैं लूंगा एवं भावकी अपेक्षा ऐसा अभिग्रह होता है, कि जो मौनादि रखकर मुझे आहार दो पोरसीके पहले देगा उससे ही मैं आहार ग्रहण करूंगा ३ दुग्धघृत आदि रसोंका परित्याग करना यह रस परित्याग तप है, वीरासन आदिसे स्थित होना एवं केशलुञ्चन आदि करना यह सब कायक्लेश तप है, प्रतिसंलीनता नाम गुप्तताका है, यह इन्द्रिय कवाय
कुरवामां भावी छे. सूत्रार हुवे पछीता सूत्रमां "छब्विहा गोयरचरिया " ઈત્યાદિ ભિક્ષાચર્યાંના ૬ ભેદૅનું નિરૂપણુ કરવાના છે. ભિક્ષાચર્યામાં દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર કાળ અને ભાવની અપેક્ષાએ ચાર પ્રકારના અભિગ્રહ થાય છે. દ્રવ્યની અપે ક્ષાએ એવા અભિગ્રહ થાય છે કે હું અલેપકૃત આદિ રૂપ દ્રવ્ય જ ગ્રહણ કરીશ, ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ એવે અભિગ્રહ થાય છે કે હું ગામમાંથી પાંચ આદિ ઘરામાંથી જે આહાર પ્રાપ્ત થશે તે આહાર જ ગ્રહણું કરીશ. કાળની અપેક્ષાએ એવા અભિમ કરવામાં આવે છે કે પૂર્વાણુ આદિ કાળમાં જે ખાનપાન આદિ પ્રાપ્ત થશે તેને જ હું ગ્રહણ કરીશ. ભાવની અપેક્ષાએ એવા અભિગ્રહ થાય છે કે જે વ્યક્તિ મૌનાઢિ રાખીને મને આહાર વઢારાવશે તેના હાથે અપાયેલા આહારજ હું ગ્રહણ કરીશ.
દૂધ, ઘી આદિ રસાને પરિત્યાગ. કરવા તેનું નામ રસપરિત્યાગ તપ છે. વીરાસન આદિ આસને જ બેસવું, કેશલુ ચન કરવું વગેરે તપને કાયલેશ તપ
श्री स्थानांग सूत्र : ०४


Page Navigation
1 ... 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775