Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सुधा टीका स्था०६ सू० ४६ नक्षत्र स्वरूपनिरूपणम्
४०९
सा चतुरन्ता, तस्या अयं चातुरन्तः, स चासौ चक्रवर्त्तीचेति तथोक्तो भरतो राजा षट्पूर्व शतसहस्राणि षट्पूर्वलक्षाणि महाराजोऽभवदिति । चतुरशीतिलक्षवर्षाणि चतुरशीतिलक्षसंख्यया गुणितानि एकं पूर्व विज्ञेयमिति ॥ सू० ४६ ॥
अभिचन्द्रकुलोत्पन्नत्वात् पार्श्वस्य तत्साधर्म्यात् वासुपूज्यचन्द्रमभयोश्च संबन्धिकं किंचित स्थानपट्कत्वेनाह
मूलम् - पासस्स णं अरहओ पुरिसादाणीयस्स छ सया वाईणं सदेवमयासुराए परिसाए अपराजियाणं संपया होत्था । बासुपुनेणं अरहा छहिं पुरिसस एहिं सद्धिं मुंडे जाव पवइए । चंदप्पभेणं अरहा छम्मासे छउमत्थे हुत्था ॥ सू० ४७ ॥
छाया - पार्श्वस्य खलु अर्हतः पुरुषादानीयस्य षट् शतानि चादिनां सदेवमनुजासुरायां परिषदि अपराजितानां सम्पद् अभवत् । वासुपूज्यः खलु अर्हन् षभिः पुरुषशतैः सार्द्धं मुण्डो यावत् मनजितः । चन्द्रमभः खलु अर्हन् षण्मासान् छत्रस्थोऽभवत् ।। सू० ४७ ॥
टीका- ' पातस्स णं ' इत्यादि
,
पुरुषदानीयस्य आदीयं ते = उपादीयते यः स आदानीयः - उपादेयः - पुरुषाणाम् आदानीयः - पुरुषादानीयः पुरुषश्रेष्ठइत्यर्थः तस्य पार्श्वस्य अर्हतः खलु ' सदेव
"भरहेणं राया चाउरंत" इत्यादि सूत्र ४६ ॥ टीकार्थ-चतुरन्त के तीन समुद्र और हिमवत् रूप अन्तवाली पृथिवी के चक्रवर्ती भरतराजा ६ लाख पूर्वतक महाराज पदमें रहे हैं । ८४ लाख वर्षका १ पूर्वाङ्ग होता है, और ८४ लाख पूर्वाङ्गका एक पूर्व होता है | सू० ४६ ॥ अभिचन्द्र के कुल में उत्पन्न होनेके कारण पार्श्वनाथ भगवान् के सम्बन्धमें और इसी साधम्र्म्यसे वासुपूज्य एवं चन्द्रप्रभुके सम्बन्धमें सूत्रकार कुछ कथन ६ स्थानकोंसे करते हैं
ચાતુરન્ત ચક્રવર્તી ( ત્રણ સમુદ્ર અને હિમવત્ પર્યંત રૂપ ચાર અંતવાળી પૃથ્વીના ચક્રવર્તી રાજા) ભરત રાજાએ ૬ લાખ પૂર્વ સુધી મહારાજાનું ૫૪ ભાગળ્યુ હતું. ૮૪ લાખ વર્ષનું એક પૂર્વાંગ થાય છે અને ૮૪ લાખ पूर्वानु पूर्व थाय छे. ॥ सू. ४९ ॥
અભિચન્દ્રના કુળમાં ઉત્પન્ન થયેલા પાર્શ્વનાથ ભગવાનના સધમાં અને એ જ સાધસ્યો હોવાને કારણે વાસુપૂજ્ય અને ચન્દ્રપ્રભુના વિષયમાં સૂત્રકાર ૬ સ્થાનકાને અનુરૂપ સૂત્ર કહે છે,
स्था०-५२
श्री स्थानांग सूत्र : ०४
