Book Title: Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
-
सुधा टीका स्था०५३०३ सू०१६ उत्कटानां पञ्चभेदनिरूपणम् २३७ भतासूचकत्यादिति तृतीय स्थानम् ३। तपा=शरीरोपकरणसंगोपनरूपम् अनुज्ञाततीर्थकरानुमोदितं स्यादिति चतुर्यम् ४। तथा-विपुल इन्द्रियनिग्रहः-इन्द्रियाणां निग्रहो-नियमनं विपुलो-महान् भवेत् , प्रतिकूलशीतवातातपादि सहनादिति पञ्चमं स्थानमिति ५। अचेलकविषये विशेषजिज्ञासुमिरुत्तराध्यनयसूत्रस्य द्वितीयेऽध्य. यने त्रयोदशगाथाया मत्कृता प्रियदर्शिनी टीकाऽवलोकनीयेति ॥ मू० १५ ॥
इन्द्रियनिग्रहं च सत्त्वोत्कटा एक कर्तुं प्रभवन्तीति उत्कटानां पञ्च भेदानाह
मूलम् ---पंच उक्कला पण्णत्ता, तं जहा-दंडुक्कले १ रज्जुकले २ तणुकले ३ देसुकले ४ सव्वुकले ५॥सू० १६ ॥
- छाया--पश्च उत्कटाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-दण्डोत्कटो १ राज्पोत्कटः २ स्तन्योत्कटः ३ देशोत्कटः ४ सयोत्कटः ५ ॥ सू० १६ ॥ सूचक होनेसे विश्वासोत्पादक होता है । ऐसा यह तृतीय स्थान होता है। शरीर और उपकरणका संगोपनरूप जो तप है, कि जिसे वे करते हैं, वह तीर्थ करादि द्वारा अनुमोदित होता है । ऐसा यह चतुर्थ स्थान है । तथा उनका जो इन्द्रियों को निग्रह होता है, वह महान होता है, क्योंकि प्रतिकूल शीत, वात, आतप आदिको वे सहन करते हैं, ऐमा यह पांचवां स्थान है । अचेलकके विषयमें विशेष जानने के अभिलाषि. योंको उत्तराध्ययन सूत्रके द्वितीय अध्ययन में आगत १३ ची गाथाकी प्रियदर्शिनी टोका देखनी चाहिये ॥सू० १५॥
इन्द्रियांका निग्रह वे ही कर सकते हैं, जो उत्कट होते हैं, अतः अब सूत्रकार उत्कटोंके पांच भेदोंका कथन करते हैं'पंच उक्कला पण्णत्ता' इत्यादि सूत्र १६ ॥
ચોથું સ્થાન–શરીર અને ઉપકરણના સંગેપન રૂ૫ જે તપ તેઓ કરે છે, તે તિર્થંકરાદિ દ્વારા અનુદિત છે
પાંચમું સ્થાન–તેઓ ઇન્દ્રિયને જ નિગ્રહ કરે છે. પ્રતિકૂળ ટાઢ તાપ, પવન આદિ તેઓ સહન કરે છે.
અલકના વિષયમાં વધુ માહિતી મેળવવાની જિજ્ઞાસાવાળા પાઠકએ ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રના બીજા અધ્યયનની ૧૩ મી ગાથાની મારા દ્વારા લખાયેલી પ્રિયદર્શિની ટીકા વાંચી જવી. સૂ. ૧૫
श्री. स्थानांग सूत्र :०४
