Agam 03 Ang 03 Sthanang Sutra Part 04 Sthanakvasi

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 222

स्या
२०६
स्थानास्त्रे टीका-'कप्पइ ' इत्यादि
निम्रन्थानां निर्ग्रन्थीनां या पश्च-पश्चविधानि वस्त्राणि धर्तु-ग्रहीतुं या परिहत्तम्-आसेवितु' कल्पते । तान्येव वस्त्राण्याह-तद्यथा-जाङ्गमिकम्-जङ्गमः= त्रसा मेषादयस्तल्लोमनिष्पन्न कम्बलादिकम् । भाङ्गिकम्-भङ्गा=अतसी, (असली) तत्त्वग्भिनिष्पन्नम् । शाणकम्शणसूत्रनिष्पन्नम् । पौतिकम्-पोतं कासिं वस्त्रं तदेव । तिरीटपट्टकम्-तिरीटनोमक वृक्षविशेषत्वचानिर्मितम् । उक्तं चात्र
" जंगमजायं जंगियं, तं पुण विगलिंदियं च पंचिंदि।
एक्के कपि च इत्तो, होइ विभागेण णेगविहं ॥ १ ॥ अच सूत्रकार निर्ग्रन्थके प्रकरणसेही उनकी विशेष उपधिका प्ररूपण करते हैं-'कप्पइ णिग्गंथाण वा' इत्यादि सूत्र ६ ॥ टीकार्थ-निर्ग्रन्थोंको अथवा निर्ग्रन्थनियोंको पांच प्रकारके वस्त्रोंका धारण करना और उनका आसेवन करना कल्प्य कहा गया है। वे पांच प्रकारके वस्त्र येहैं-जाङ्गमिकी मागिकर शाणक३ पौतिक और तिरीटपट्टक ५ जो वस्त्र मेषादिक (मेंढादि) जङ्गम जीवोंके रोमसे निष्पन्न होता है, वह जाङ्गमिक है जैसे-कम्बल आदि भङ्ग नाम अतसी अलसीका है, इस अलसीकी छालसे जो वस्त्र निर्मित होता है, वह भाङ्गिक है, शणके सूत्रों से जो वस्त्र बनता है, वह शाणक है, पोत नाम कपासका है, इस कपाससे जो वस्त्र निर्मित होता है, वह पौतिक वस्त्र है, और जो वस्त्र तिरीट नामक वृक्ष विशेषकी छालसे निर्मित होता है, वह तिरीटपट्टक
Mय छ, म पांय ले समा . ॥ सू. ५ ॥
નિગ્રંથને અધિકાર ચાલી રહ્યો છે, તેથી હવે સૂત્રકાર તેમની વિશિષ્ટ ७५धिनु नि३५ ४२ छ. “कप्पइ णिगंथाण वा " त्याह
ટીકાર્થ-નિગ્રંથને અને નિગ્રંથીઓને નીચે બતાવેલા પાંચ પ્રકારના વસ્ત્રો भा२९५ ४२५॥ मन तमन। ७५॥ ४२३॥ ४८ छ-(१) भिर, (२) wiगि, (३) ४, (४) पौति भने (५) तिट ५१४...
- જે વસ્ત્રો ઘેટા આદિ જંગમ છના વાળમાંથી બને છે, તે વઓને જગમિક કહે છે. કમ્બલ આદિને આ પ્રકારનું વસ્ત્ર કહી શકાય છે. અલસીને ભંગ કહે છે. અલસીની છાલમાંથી જે વસ્ત્ર બને છે, તે વસ્ત્રને ભાંગિક કહે છે. શણના રેસામાંથી જે વસ્ત્ર બને છે તેને શાણુક કહે છે. કપાસને પિતા કહે છે. તે કપાસમાંથી જે વસ્ત્ર બને છે તેને પૌતિક વસ્ત્ર કહે છે. જે વસ્ત્ર તિરીટ નામના વૃક્ષની છાલમાંથી બને છે તેને તિરીટ પટ્ટક કહે છે.
श्री. स्थानांग सूत्र :०४