Book Title: Shravakoni Achar Samhita Yane Shraddh Vidhi Bhashantar
Author(s): Ratnashekharsuri, Mahayashsagar
Publisher: Keshavlal Premchand Parekh
View full book text
________________
રિ, કૃ] ચેતન જડતા અનુભવે,
[૧ છે. ૧૧ ઝલ્લરી તે ચર્મ ધી વેષ્ટિત વિસ્તીર્ણ વંશવાળી મેળ આકારે હોય છે. ૧૨ દુંદુભી–તે ઢોલને આકારે સાંકડે મુખે હેય છે એ દેવજિંત્ર છે. ૧૩ મુરજ તે માટે મદલ. ૧૪ મૃદંગ તે લઘુ મલ. ૧૫ નાંદિ મર્કલ તે એક તરફ સાંકડું મુખ અને બીજી તરફ પહેલું સુખ હોય છે, એને લેખકોમાં મૃદંગ કહે છે. ૧૬-આલિંગ તે મેટા મૃદંગ સમાન છે. ૧૭ કરતુંબ તે ચર્મવેષ્ટિત થડ નામનું વાજિંત્ર છે. ૧૯ મર્દલ તે બન્ને તરફ સરખું હોય છે, ૨૦ વિપરી તે ત્રણ તંતુવાળી વીણા સમજવી. ૨૧ વāકી તે સામાન્ય વીણા. ૨૪ પરિવાદિની તે સાત તંતુવાળી વીણુ. ૨૮ મહતીત સ તંતુવાળી વણ, ૩૫ કસ્તુમ્બ બ વીણત બુરા તુંબ યુક્ત વીણા ૩૬ મુકુંદ તે મુરજ વિશેષ છે, કે જે પ્રાયઃ અતિલીન થવાય તે પ્રમાણે વગાડાય છે. ૩૭ હુડઝ એવા નામનું વાજિંત્ર વિશેષ છે. ૪૦ ડિડિમ તે અવસરને જણાવનાર પણવા જેવું છે. ૪૨ કડબ, કરટિકા, ૪૩ દર્દક, એ પ્રસિદ્ધ છે. ૪જ નાના દદરકને દર્દરિકા કહેવાય છે. ૪૭ તબ એ હાથથી વગાડવાનું એક જાતિનું તાલ છે. ૫૪ વાલી એ સુખથી વગાડવાનું તુણવિશેષ વાજિંત્ર છે. પછ બંધુક એ પણ તુણને મળતું વાજિંત્ર મુખથી કુંકી વગાડવાનું છે. બાકીના ભેદો લેકશી જાણી લેવા.
વધારે નામ ગણવેલાં છતાં પણ એમાણપચાસ વાજિંત્રમાં સર્વને સમાવેશ થઈ જાય છે. જેમ વેણુ, વીણા, વાલી પારલી, બકા એ બને શાંખમાં સમાવેશ થાય છે. શમ, શંખ્રિકા, , ચંખી, પ્રેયા, આરપી
