Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmala daMsaNassa AgamadIpa - 45 Agama gurjara chAyAH jyotiSAcArya munirAja zrI jayaprabhavijayajI 'zramaNa zrI mohanakheDA tIrtha pora8 : 2IMADha (ghAra) pina : 454 116 (5.J.) | | | LLL TD. | Agama - 5 bhagavada / vivAhapannatti 1 -: gurjara chAyA kartA :muni dIparatna-sAgara Torfivae &Tersurratust ry Jain Education international prejeinelibrary.org
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ ' s Sii *:: , ke : bAla bahAcArI zrI neminAthAya namaH namo namo nimmala daMsaNassa hai pAvatI retre nama: zrI AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUbhyo namaH RE Agama-dIpa s TE = vibhAga bIjo- Agama-5- gurjarachAyA bhagavAI BIMIIBIMISIIN - gurjara chAyA kartA :( muni dIparatnasAgara, IIIIIIIIIII | tA. 31/397 somavAra 2053 u. va. 7 | BIDIIDIIDIC 45 Agama - gurjara chAyAnuM mUlya rU. 2000/ pha Agama dIpa prakAzana phI : : , dara che ja
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ [2] OM hrIM ahaM zrI pArzvanAthAya namaH OM namo abhinava nANassa (mudraka) navaprabhAta prinTIMga presa ghIkAMTA roDa, amadAvAda (kampojha) zrI grAphikasa 21, subhASanagara, giradharanagara, zAhibAga, amadAvAda, - A AgamadIpa-saMpuTanA mukhya dravya sahAyaka - ratnatrayarAdhako sAdhvIjI saumyaguNAzrIjI nI preraNAthI 1- zAha zAMtAbena manasukhalAla bAkharIyA-amadAvAda 2- zAMtAbena zAMtilAla pI. dAmANI-muMbaI 3- maMjulAbena guNavaMtalAla vorA-amadAvAda 45 AgamadIpa-gura chAyA - prApti sthAna x| zrI DI.ke. Thakkara zrI jagadIzabhAI ema. zAha 16, alakAnagara, priyalakSmI milsa pAse 1, alakanaMdA sosAyaTI, AjhAda svITa elembika roDa, vaDodarA. sAme, AzramaroDa, vADaja, amadAvAda. zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha | DaoN. pinAkIna ena. zAha 20, gautamanagara sosAyaTI, 21, subhASanagara, giradharanagara, resakorsa sarkala pAse, vaDodarA zAhIbAga, amadAvAda, noMdhaH- 45 Agama - "gurjara chAyA" mATe kAma hIpa prakAzana amadAvAdano rU. 2000/-nI kiMmatano DrAphTa ApIne ja seTa meLavI zakAze.
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ [3] AgamadIpa - vibhAga-2 - anukama zataka' anukrama pRSThaka 1-104 9-42 10pa-1pa0 42-63 151-206 3-95 203-214 95-96 21pa-271 96-121 272-226 121-16) - 141-161 327-380 381-437 161-207 438-433 207-243 244-2pa3 10 | 474-493 11 [494-528 pa9ra-pa66 253-277 1ra 277-301 13 pa67-pa95 301-321 14 | pa96-636 3ra1-333 15 | kR37-6pa9 333-3pa6 16 | 660-692 356-368 17 368-37pa 693-720 721-7pa7 -- 18 37pa-393 1.9 393-401 7pa8-778 779-80pa 21 | 806-821 20. 401-416 - 41-418
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ [4] zataka | anukrama pRSThaka 22 [822-828 418-419 - - - - - - 23 | 829-834 420 24 83pa-80 420-454 54-491 491-495 495 496 25 | 861-974 26 /97pa-990 | 991| 992-994 823-824 30 T82pa-829 830-842 32 843-84 497-498 498-502 | 502-pa0pa 505 33 845-850 506-pa08 34 508-516 3pa. 516-519 851-8papa | 85-860 861862 36 519-520 pa20 38 83 pa21 864 pa21 85-866 pa21-524 524-527 41 1867-868 zeSa |869 pa28
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAga - 1 bhAga-2 bhAga- 3 bhAga-5 Arthika anudAtA Agama-dIpa-saMpuTanA mukhya dravyasahAyako bhAga - 4 (1) (2) bhAga- 6 tathA bhAga - 7 samyag zrutAnurAgI zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha - parivAra, vaDodarA (1) zAMtAbena manasukhalAla bAbarIyA, amadAvAda (2) zAMtAbena zAMtilAla pI. dAmANI, muMbai (3) maMjulAbena guNavaMtalAla vorA. amadAvAda ratnatrayArAdhakA sAdhvIzrI saumyaguNAzrIjInI preraNAthI pU. gurumAtA ratnatrayAzrIjI ma.sA.nI tRtIya punyatithi nimitte ha.nItInabhAI, svanAmadhanyA sAdhvIzrI saumyaguNAzrIjInA ziSyA tapasvIratnA sAdhvI zrI.samajJAzrIjInA bhavratapanimitte tathA saMvata 2052nA cAturmAsanI smRtimAM zrIzaMkhezvarapArzvanAtha jainasaMgha, tulazIzyAma, navAvADaja amadAvAda. zrI khAnapura jaina zve. mU. saMgha, amadAvAda zrI gagana vihAra zve. mU.jaina.de. TrasTa, amadAvAda zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha zve.mUrti. saMgha, pArUlanagara zolAroDa, amadAvAda samyag zrutAnurAgI zramaNopAsikA zrImatI nayanAbena ramezacaMdra zAha. parivAra, vaDodarA
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ koI eka AgamanA mukhya dravya sahAyaka (1) AyAro (2) sUyagaDo (1) ThANuM (2) samavAo (1) jaMbuddhIvapannatti (2) sUrapannatti (1) nisIha (2) mahAnisIha vyAkhyAna vAcaspati pa.pU.A. devazrI mahAyaza sAgarasUrIzvarajI ma.sA. nI punita preraNAthI zrI bhIDabhaMjana pArzvanAtha jaina zve.mUrti. saMgha. godAvarInagara, vAsaNA, amadAvAda (1) vivAgasUrya : kriyAnurAgI sA.zrI ratnatrayAzrIjI ma.nI tRtIya punyatithi nimitte temanA ziSyaratnA tapasvInI sA.zrI mokSaratnA zrIjI nI preraNAthI zAha khImacaMda chaganalAla parivArakheravAvALA haste maMjulAbena . (1) nAyAdhammakahAH- mRdubhASI sAdhvI zrI saumyaguNAzrIjInI preraNAthI Do. pradIpakumAra rasikalAla kAmadAra haste prajJAbena pradIpakumAra kAmadAra, kalA a.sau. sumitrAbena hasamukhabhAi saMghavI, indroDAvALA. caMdubena kezavalAla haragovanadAsa vAraiyA parivArakoraDAvALA. (1) pahAvAgaraNa:- sva.pU.AgamoddhArakazrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma.sA. nA AzAvartI sva. pU. padmalatAzrIjI tathA sva. pU. mayaNAzrI nI smRti nimitte zatAvadhAnI sA.zrI amitaguNAzrIjInI preraNAthI zeTha zrI ghelAbhAI karamacaMda TrasTa, pArlA vesTa, muMbaI kAryadakSA sA. pU. malayAzrIjI ma.nA praziSyA, sA. bhavyAnaMdazrIjInA zi. mIlanasAra. sA.pUrNAprazAzrIjI tathA kokIlakaMThI sA.kairavaprazAzrIjInI preraNAthI- mehUlajaina upAzraya. jJAnakhAnuM zeSa rakama Agama suttANi nA seTanA badalAmAM maLI che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ [10] [13] [15] - a-mA-rA - prakA-zano :abhinava hema laghuprakriyA - 1 - saptAGga vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 2 - saptAGga vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 3 - saptAGga vivaraNam abhinava hema laghuprakriyA - 4 - saptAGga vivaraNam kRdantamAlA caityavandana parvamAlA caityavandana saGgraha - tIrthajinavizeSa caityavandana covizI zatruJjaya bhakti AvRtti-do abhinava jaina paJcAGga - 2046 abhinava upadeza prAsAda - 1. zrAvaka kartavya - 1 thI 11 abhinava upadeza prAsAda - 2. zrAvaka kartavya - 12 thI 15 abhinava upadeza prAsAda - 3. zrAvaka kartavya - 16 thI 36 navapada - zrIpAla (zAzvatI oLInA vyAkhyAna rUpe) samAdhi maraNa vidhi - sUtra - padya - ArAdhanA - maraNabheda saMgraha]. caityavaMdana mALA [779 caityavaMdanono saMgraha tattvArtha sUtra prabodhaTIkA [adhyAya-1]. tattvArtha sUtranA Agama AdhAra sthAno siddhAcalano sAthI [AvRtti - be caitya paripATI amadAvAda jinamaMdira upAzraya Adi DirekTarI zatrujya bhakti [AvRtti - be zrI navakAramaMtra navalAkha jApa noMdhapothI zrI cAritra pada eka karoDa jApa noMdhapothI zrI bAsvata pustikA tathA anya niyamo - [AvRtti - cAra] abhinava jaina paMcAMga - 2042 [sarvaprathama 13 vibhAgomAM zrI jJAnapada pUjA aMtima ArAdhanA tathA sAdhu sAdhvI kALadharma vidhi zrAvaka aMtima ArAdhanA [AvRtti traNa]. vItarAga stuti saMcaya [1151 bhAvavAhI stutio pUjya AgamoddhAraka zrI nA samudAyanA) kAyamI saMparka sthaLo tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-1 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-2 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-3 [17] [18] [19] [20] [23] [24] [26] [27] [28] [29] [30] [31] [32] [33] [34]
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ [] tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-4 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-5 tattvAthadhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-6 tattvAthiidhagama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-7 tattvAthiidhagama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-8 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-9 tattvAdhigama sUtra abhinava TIkA - adhyAya-10 [42] [43]] AyAro [44] [45]] [47]] [48] - [50 -- [53] sUyagaDo ThANaM samavAo vivAhapannati nAyAdhammakahAo uvAsagadasAo aMtagaDadasAo anuttarovavAiyadasAo paNhAvAgaraNaM vivAgasUrya uvavAiyaM rAyappaseNiyaM jIvAjIvAbhigamaM panavaNAsuttaM sUrapannati caMdapatratti jaMbUddIvapannati nirayAvaliyANaM kappavaDiMsiyANaM puphiyANaM puphacUliyANaM vaNhidasANaM causaraNaM AurapaccakkhANaM mahApaccakkhANaM bhattapariNNA taMdulaveyAliyaM [AgamasuttANi-1 ] [AgamasuttANi-2 ] [AgamasuttANi-3 [AgamasuttANi-4 [AgamasuttANi-5 [AgamasuttANi-6 [AgamasuttANi-7 [AgamasuttANi-8 [AgamasuttANi-9 [AgamasuttANi-10 AgamasuttANi-11 ] [AgamasuttANi-12 ] [AgamasuttANi-13 [AgamasuttANi-14 / [AgamasuttANi-15 [AgamasuttANi-16 [AgamasuttANi-17 [AgamasuttANi-18 [AgamasuttANi-19 [AgamasuttANi-20 [AgamasuttANi-21 ] [AgamasuttANi-22 ] [AgamasuttANi-23 ] [AgamasuttANi-24 / AgamasuttANi-25 ] [AgamasuttANi-26 ] [AgamasuttANi-27 [AgamasuttANi-28 ] paDhamaM aMgasuttaM bIaM aMgasuttaM taiyaM aMgasuttaM cautthaM aMgasuttaM paMcamaM aMgasuttaM chadUM aMgasutta sattamaM aMgasuttaM aThThamaM aMgasuttaM navamaM aMgasuttaM dasamaM aMgasuttaM ekkArasamaM aMgasuttaM paDhamaM uvaMgasuttaM bIaM uvaMgasuttaM taiyaM uvaMgasuttaM cautthaM uvaMgasuttaM paMcamaM uvaMgasuttaM chaThU uvaMgasutaM sAtamaM uvaMgasuttaM aThThamaM uvaMgasuttaM navamaM uvaMgasuttaM dasamaM uvaMgasuttaM ekkArasamaM uvaMgasuttaM bArasamaM uvaMgasuttaM paDhamaM paINNagaM bIaM paINNagaM tIiyaM paINNagaM cautthaM paINNagaM paMcamaM paINNagaM [64 [66] [67] [68] [69]
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ sl lssl l sld [77] saMthAragaM gacchAyAra caMdAvejjhayaM gaNivijA deviMdatthao maraNasamAhi vIratthava nisIha buhatkappo vavahAra dasAsuyakhaMdhaM jIyakappo paMcakappabhAsa mahAnisIhaM AvasassayaM ohanitti piMDanitti dasaveyAliyaM utarajjhayaNaM naMdIsUrya aNuogadAraM [7] [AgamasuttANi-29 ] chaThaM paINNagaM [AgamasuttANi-30 sattamaM paINNagaM-1 [AgamasuttANi-30 satamaM paINNagaM-2 [AgamasuttANi-31 aThThamaM paINNagaM [AgamasuttANi-32 ] navamaM paINNagaM [AgamasuttANi-33 dasamaM paINNagaM-1 [AgamasuttANi-33 dasamaM paINNagaM-2 [AgamasuttANi-34 paDhamaM cheyasuttaM [AgamasuttANi-35 bIaM cheyasuttaM [AgamasuttANi-36 taiyaM cheyasuttaM [AgamasuttANi-37 cautthaM cheyasuttaM [AgamasuttANi-38 / paMcamaM cheyasutta-1 [AgamasuttANi-38 ] paMcamaM cheyasattaM-2 [AgamasuttANi-39 / chaThaM cheyasuttaM [AgamasuttANi-40 paDhamaM mUlasuttaM [AgamasuttANi-41 bIaM mUlasuttaM-1 [AgamasuttANi-41 bIaM mUlasuttaM-2 [AgamasuttANi-42 ] taiyaM mulasuttaM [AgamasuttANi-43 cautthaM mUlasuttaM [AgamasuttANi-44 ] paDhamA cUliyA [AgamasuttANi-45 ] bitiyA cUliyA 1] mAyA - gurjarachAyA [ AgamadIpa-1 ] paheluM aMgasUtra [82] sUyarI - gurjara chAyA [ AgamadIpa-2 ] bIjuM aMgasUtra [3] 6 - gurjara chAyA [ AgamadIpa-3 ] trIjuM aMgasUtra [4] samavAsI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-4 ] cothuM aMgasUtra [5] vivAhapannatti - gurjarachAyA [AgamadIpa-5 ] pAMcamuM aMgasUtra [es] nayAdhammAmo . gurDarachAyA [bhAgamahI5-6 ] 8 aMgasUtra [7] 64sarAsAmI - gurachAyA [mArAmahI5-7 ] sAta aMgasUtra [8] maMtarAsAmI - gurDarachAyA [mAgamahI5-8 ] 08, aMgasUtra [8] manuttaropatiso - gu27yA [bhAgamahI5-8 ] navamuM maMgasUtra [100] 59vAga24 - gurjarachAyA [ AgamadIpa-10 ] dazamuM aMgasUtra [101] vivAgasUrya - gurjarachAyA [AgamadIpa-11 ] agiyAramuM aMgasUtra [102] 64ts - gurjarachAyA [AgamadIpa-12 ] paheluM upAMgasUtra [103] rAyapUseNiya - gurjarachAyA [ AgamadIpa-13 ] bIjuM upArgasUtra [10] jIvAjIvAbhigama - gurjarachAyA [ AgamadIpa-14 ] trIjuM upAMgasUtra
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ [105] pannavaNA sud- [10] sUrapanatti - [107 caMdapannati - [118] jabuddIvapannati[10] nirayAvaliyANa - [117] kaMvaDisiyANa . [111] puphiyANa - [112] puSkacUliyANuM - [117] vahidasANuM - 114 causaraNa - [115] AurapaccakSmaNa - [11] mahApaccazmANa - [117] bhattapariNA - [118] taMduveyAliya - [118] saMthAraga - [12] gacchAyAra - [121] caMdAvejhayuM - [122] gaNivijjA - [123 deviMdaFo - [124] vIratvava - [125 nisIha. [12] buhatakappo - [127] vavahAra - [128] dasAsuyaidha - [129] jIyakappo - [130] mahAnisIhaM . [131] Avasmaya - [13] ohanijajutti [133] piMDanikyutti - [134] dasayAliyuM - [13pa uttarajagyaNa - [13] naMdIsutta - [137] anuyogadharAI - gurjarachAyA [ AgamadIpa-15 ] cothuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-16 ] pAMcamuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-17 ] chaThTha upAMgasUtra 'gurjarachAyA [ AgamadIpa-18 ] sAtamuM upAMgasUtra gurjarachAyA AgamadIpa-19 ] AThamuM upAgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-20 ] navamuM upArgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-21 ] dazamuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-22 ] agiyAramuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-23 ] bAramuM upAMgasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-24 ] pahelo pavano gurjarachAyA [ AgamadIpa-25 ] bIjo payano gurjarachAyA [ AgamadIpa-26 ] trIjo payano gurjarachAyA [ AgamadIpa-27 ] cotho payatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-28 ] pAMcamo payano gurjarachAyA [ AgamadIpa-29 ] chaThTho payatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payatno-1 gurjarachAyA [ AgamadIpa-30 ] sAtamo payatno-2 gurjarachAyA [ AgamadIpa-31 ] AThamo payatno gurjarachAyA [ AgamadIpa-32 ] navamo payano gurjarachAyA [ AgamadIpa-33 ] dazamo pavano gurjarachAyA. [ AgamadIpa-34 ] paheluM cheda sUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-35 ] bIjuM chedasUtra gurjarachAyA trIjuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-37 cothuM chedasUtra gurjarachAyA. [ AgamadIpa-38 ] pAMcamuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-39 ] chaThuM chedasUtra gurjarachAyA [ AgamadIpa-40 ] paheluM mUlasutra gurjarachAyA [ AgamadIpa-41 ] bIjuM mUlasutra-1 gurjarachAyA [ AgamadIpa-41 ] bIjuM mUlasutra-2 gurjarachAyA [ AgamadIpa-42 ] trIjuM mUlasatra gurjarachAyA [ AgamadIpa-43 ] cothuM mUlasutra gurjarachAyA [ AgamadIpa-44 ] pahelI cUlikA gurjarachAyA [ AgamadIpa-45 ] bIjI cUlikA noMdha:- prakAzana 1 thI 31 abhinava zruta prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 42 thI 90 AgamakRta prakAzane pragaTa karela che. prakAzana 91 thI 137 AgamadIpa prakAzane pragaTa kare che.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ ]i zrI yatIndra zramaNa jJAna bhaNDAra * zrI mohana ve tIrtha namo namo nimmala desaNassa (ji.) dhAra madhyapradeza paMcama gaNadhara zrI sudhamasviAmine namaH bhagavAI pAMcamuM aMgasUtra-gurjarachAyA SSSSSSSSSS ( zataka-1) - uddezo -1 - [1] ahaMtane namaskAra thAo, siddhone namaskAra thAo, AcAryone namaskAra thAo, upAdhyAyane namaskAra thAo ane sarva sAdhuone namaskAra thAo. [2] brAhmI lipine namaskAra thAo. [3] rAjagRha nagaramAM bhagavaMta mahAvIre A zatakamAM daza uddesA kahyA-te A rIte-calana duHkha, kAMkSApradoSa, prakRti, pRthivi, yAvanta, nairayika, bALa, guruka, calano. [4] zratane namaskAra ho. [5] te kALe te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. varNaka, te rAjagRha nagaranI bahAra uttara ane pUrva dibhAgamAM IzAna koNamAM guNasila nAmanuM caitya hatuM, zreNika rAjA ane callaNAdevI rANI hatAM. [6] te kALe, te samaye zramaNa bhagavanuM mahAvIra Adikara, tIrthaMkara, svayaM tattvanA jJAtA, puruSottama, puruSasiMha, puruSomAM uttama kamala, puruSomAM uttama gaMdhahastI, lokotama, lokanAtha, lokamAM pradIpa, lokamAM pradyota karanArA, abhaya denAra, cakSu denAra, mArgane denAra, zaraNadenAra, dharmane denAra, dhamadazaka dharmarUparathanA sArathI, dharmane viSe uttama caturaMga cakravartI, apratihata jJAnanA ane darzananA dhAraNa karanAra, chA, zaThatArahita rAgadveSanA jItanAra, sakala tattvanA bhaNanAra, buddhatattvonA jANanAra, mukta, mocaka-mukAvanAra, sarvajJa sarvadarzI, evA zramaNa bhagavAna mahAvIra ziva, sarvabAdhA rahita, acala, rogarahita, anaMtapadArtha viSayaka jJAna-svarUpa, akSaya, vyAbAdharahita, punarAvRttirahita, siddhagati' sthAna saMprAptInI icchAvALA yAvatu samavasaraNa sudhI varNana jANavuM. [7] sabhA nIkaLI, dharma kahyo, sabhA pAchI gaI. [8] te kALe te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse ubhaDaka rahelA, nIce namela mukhavALA ane dhyAnarUpa koSThamAM praviSTa temanA moTA ziSya indrabhUti nAmanA anagAra sAdhu saMyamavaDe ane tapavaDe AtmAne bhAvatA virahe che. je gautama gotravALA vajarUSabhanArAcasaMghayaNI, sonAnI rekhA samAna ane padma kesaro samAna dhavala
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 bhagavai - 1/5/1/8 varNavALA, ugratapasvI, dIptatapasvI, taptatapasvI, mahAtapasvI, udAra,ghora, ghoraguNavALA, ghoratapavALA. ghorabrahmacaryamAM rahevAnA svabhAvavALA, zarIranA saMskArone tyajanA2 zarIramAM rahetI hovAthI saMkSipta ane dUragAmI hovAthI vipula evI tejolezyAvALA, cauda pUrvanA jJAtA, cAra jJAnane prApta ane sarvakSi2saMnipAtI che. [9]tyArapachI jAtazraddha, jAtasaMzaya, jAtakutUhala, utpanna- zraddha, utpannasaMzaya, utpannakutUhala, saMjAtazraddha, saMjAtasaMzaya, saMjAtakutUhala, samutpannazraddha samutpannarsazaya ane samutpannakutUhala te bhagavAna gautama utthAnavaDe ubhA thAya che; ubhA thaine je tarapha zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM Ave che; zramaNa bhagavaMta mahAvI2ne traNavAra pradakSiNA kare che, pradakSiNA karI vAMde che, name che, bahu nikaTa nahIM tema bahu dUra nahIM evI rIte bhagavaMtanI sAme vinayavaDe lalATe hAtha joDI bhagavaMtanA vacanane zravaNa karavAnI icchAvALA bhagavaMtane namatA ane paryApAsatA A pramANe bolyA H- he bhagavana ! je cAlatuM hoya te 'cAlyuM' ? temaja je udIrAtuM hoya te 'udIrAyuM' vedAtuM hoya te 'vedAyuM' paDatuM hoya te "paDyuM" chedAtuM hoya te 'chedAyuM' bhedAtuM hoya te 'bhedAyuM' baLatuM hoya te 'baLyuM maratuM hoya te "maryuM" ane nirjarAtuM hoya te 'nirjarAyuM' (e pramANe kahevAya ?) hA gautama ! cAlatuM hoya te 'cAlyuM' yAvat nirjarAtuM 'nirjarAyuM", e pramANe kahevAya. [10] he bhagavana ! A nava pado zuM eka arthavALAM, nAnA ghoSavALAM ane nAnA vyaMjanavALAM che ! ke nAnA arthavALA, nAnA ghoSavALAM ane nAnA vyaMjanavALA che ? he gautama ! cAlatuM cAlyuM, udIrAtuM udIrAyuM, vedAtuM vedAyuM, prakSINa thatuM prakSINa thayuM, A cAra pado utpanna pakSanI apekSAe eka arthavALAM nAnA ghoSavALAM ane nAnA vyaMjanavALAM che. tathA chedAtuM chedAyuM-bhedAtuM, bhedAyuM-dahAtuM dahAyuM, maratuM-maryuM, nirjarAtuMnirjarAyuM, A pAMca pado vigatapakSanI apekSAe nAnA arthavALAM, nAnA ghoSavALAM ane nAnA vyaMjanavALAM che. [11] he bhagavan ! nairayikonI sthiti keTalA kALanI kahI che ? he gautama ! jaghanyathI daza hajAra varSanI sthiti kahI che, utkRSTatAthI tetrIsa sAgaropamanI sthiti kahI che. he bhagavan ! naiyiko keTalA kALe zvAsa le che ? ane keTale kALe zvAsa mUke che ? he - gautama ! (pannaNAmAM) ucchvAsa padamAM kahyuM che tema jANavuM. he bhagavan ! nairiyako AhArArthI che ? he gautama ! jema pannavaNAnA AhArapadanA pahelA uddezakamAM kahyuM che, tema jANI levuM. [12] nairayikonI sthiti ucchvAsa, AhAra viSayaka kahevuM, zuM teo AhAra kare ? sarva Atma pradeze AhAra kare ? keTalAmo bhAga AAra kare ? ane AhAraka dravyone kevA vAraMvAra pariNamAve ? [13] he bhagavan ! naiyikoe pUrve AhArelA pudgalo pariNAmane pAmyAM ? AharelA tathA AharAtA pudgalo pariNAmane pAmyAM ? je pudgalo anAhArita-nahIM AharelA che te tathA AharAze te pariNAmane pAmyAM ? ke je pudgalo nahIM AharelA che te tathA nahIM AhArAze te pariNAmane pAmyAM ? he gautama ! naiyikoe pUrve AharelA pudgalo pariNAmane pAmyAM, AharelA pudgalo pariNAmane pAmyAM ane AhArAtAM pudgalo pariNAmane pAme che. nahIM AharelA puddagalo pariNAmane pAmyAM nathI ane je
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, udeso-1 pudgalo Aharaze te pariNAmane pAmaze. tathA nahIM AharelA yugalo pariNAmane pAmyAM nathI. ane je pugalo nahIM AharAze te pariNAmane pAmaze nahIM [14] he bhagavan! nairayikoe pUrve AharelA pudgalo cayane pAmyAM? he gautama ! jevI rIte pariNAmane pAmyAM e pramANe upacayane pAmyAM. udIraNAne pAmAyAM. vedanane pAmyAM tathA nirjarAne pAmyAM. [15] pariNata cita, upacita, udIrita, vedita, ane nirjiNa e eka eka padamAM cAra prakAranAM pudgalo arthAtu prazna ane uttaro thAya che. [16] he bhagavan! nairayiko keTalA pudgala bhede che? he gautama karmavargaNAne AzrIne be prakAranA muddagalo bhedAya - sUkSma ane bAdara. he bhagavanuM nairayiko keTalA prakAranA pudgalakono caya kare ? he gautama ! AhAra dravya-vargaNAno apekSA e be prakAranA pagalono caya kare che. sUkSma ane bAdara. e pramANe upacayamAM paNa jANavuM. he bhagavanuM ! nairayiko keTalA prakAranA pulonI udIraNA kare kamaMdravya vargaNAnI apekSAe be prakAranA pudgalonI udIraNA kare - sUkSma ane bAdara bAkInA pado A pramANe kahe che. vede che, nirbhara che, apavartana pAmyA che, apavartana pAme che, apavartana pAmaze. saMkrAmAvyA che, saMkramAve che, saMkramAvaze. nidhatta thayA che- thAya che ane thaze, nikAcitta thayA thAya che ane thaze A sarva padamAM kamaMdravya vagaNAno adhikAra kahIne (sUkSma tathA bAdara) pagalo kahevA [17] bhedAyA, caya pAmyA, upacaya pAmyA, udIrAyA, vedAyA, nirjarAyA, saMkramaNa, nidhatta ane nikAcanA (A pAchalA cAra padomAM) traNa prakArano kALa kahevo. [18] he bhagavan! nairayiko je pudgalone tejasa kAmaNa paNe grahaNa kare che tene atItakALamAM grahaNa kare che? vartamAna kALamAM grahaNa kare che ke bhAvi kALamAM grahaNa kare che? he gautama te atIta ke bhAvi kALamAM grahaNa karatA nathI paNa vartamAna kALamAM grahaNa kare che. he bhagavanuM ! nairayiko taijasa kArmaNapaNA vaDe grahaNa karelA je pudgalonI udIraNA kare te atItakALa samayanAM (ke) vartamAnakALa samayanA (ka) bhAvikALa samayanA pagalonI udIraNA kare che ? he gautama atItakALa samayanA pagalonI udIraNA kare che. vartamAna ke AgAmI kALa samayanA pulonI udIraNA karato nathI. e pramANe vede che. nijara che. [19] he bhagavan! nairayiko jIvapradezathI calijhamane bAMdhe che ke acalita kamane bAMdhe che ? he gautama teo calita kamane bAMdhatA nathI paNa acalita kamane bAMdhe che. e pramANe... udIra che, vedana kare che, apavartana kare che, saMkramaNa kare che, nidhata kare che, nikAcita kare che. A sarve padomAM acalita kamane yojavuM paNa calita karmane yojavuM nahIM. he bhagavan! zuM nairayiko jIvapradezathI calita karmane nijara che ke acalita kamane nijara che? he gautama ! calita karmonI nirA kare che paNa acalita karmonI nirjarA karatA nathI. 20] baMdha, udaya, vedana, apavartana, saMkramaNa, nidhattana, ane nikAcanane vize acalita karma hoya ane nirjarAne vize to jIvathI cAleluM karma hoya. - 2i1] evIrIte sthiti ane AhAra kahevA sthiti-jevI rIte sthitipadamAM kahI che, tevI rIte kahevI, sarvajIvano AhAra paNa pannavaNAnA AhArapadanA prathama uddezamAM
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 bhagavaI-1-1/21 che te pramANe kahevo. A sUtrathI zarU karIne he bhagavan! asurakumAronI keTalA kALa sudhI sthiti kahI che. he gautama! teonI sthiti jaghanya daza hajAra varSanI ane utkRSTa sAgaropama karatAM vadhAre kALanI kahI che. he bhagavan! asurakumAro keTale kALe zvAsa le che ane niHzvAsa mUke? he gautama ! teo jaghanya sAta stokarUpa kALavaDe ne utkRSTa eka pakSa karatAM vadhAre kALa pachI zvAsa le ane vizvAsa mUke. he bhagavan! asurakumAro AhAranA abhilASI che ? hA, teo AhAranA Icchuka che. he bhagavan! asurakumArone keTale kALe AhArano abhilASa utpanna thAya che? he gautama ! asurakumArano AhAra be prakArano che, Abhoganivartita ane anAbhoganivartita. temAM je anAbhoganirvatita AhAra che teno abhilASa to teone avirahitapaNe niraMtara thayA kare che. ane te gautama ! temAM je Abhoganivirtita-jJAnapUrvaka AhAra che teno abhilASa teone ochAmAM ocho eka divasa pachI ane vadhAremAM vadhAre hajAra varSa karatAM vadhAre kALa pachI thAya che. he bhagavan! asurakumAro kayA padArthano AhAra kare? he gautama ! teo dravyathI anaMta pradezavALAM dravyono AhAra kare, ityAdi badhuM kSetra, kALa ane bhAvasaMbaMdhe prajJApanAnA gamavaDe pUrvavatu jANI levuM. bAkI badhuM nairayikonI peThe jANavuM. yAvatuM - he bhagavan! te asurakumAroe khAdhelA pudgalo keve rUpe vAraMvAra pariNAma pAme ? he gautama! zrotraMdriyapaNe, surupapaNe, suvarNapaNe, ISTapaNe, IcchitapaNe, manoharapaNe, UdhavapaNe, adhaHpaNe nahIM, sukhapaNe paNa duHkhapaNe nahIM, evA rUpe te pudgalo vAraMvAra pariNAma pAme. he bhagavan! asurakumAroe pUrve AharelA pudgalo pariNAmane pAmyAM ? he gautama ! asurakumAranA abhilASa pUrvaka e badhuM nairayikonI peThe kahevuM yAvatu-cAlelA karmane nirbhara che. bhagavanuM ! nAgakumAronI sthiti keTalA kALasudhI kahI che? he gautama ! teonI sthiti ochAmAM ochI dazahajAra varSanI ane vadhAremAM vadhAre kAMIka UNA be palyopamanI kahI che. - he bhagavan! nAgakumAro keTale kALe zvAsa le ane niHzvAsa mUke? he gautama ! teo jaghanya sAta stoke ane utkRSTa muhUrtapRthakatve be muhurtathI nava muhUrtanI aMdaranA koi paNa kALe zvAsa le ane niHzvAsa mUke. he bhagavan! nAgakumAro AhAranA arthI che? he gautama ! hA, teo AhAranA arthI che. he bhagavan! nAgakumArone keTalo kALa gayA pachI AhArano abhilASa utpanna thAya che ? teone be prakArano AhAra kahyo che. Abhoganivirtita ane anAbhoganivitita. temAM je anAbhoganavirtita AhAra che teno abhilASa niraMtara thAya che. tathA je Abhoganivartita AhAra che. teno abhilASa jaghanya eka divasa pachI ane utkRSTa divasapRthakatva pachI thAya che. bAkI badhuM asurakumAronI peThe jANavuM, vAva-acalita karmane nirjaratA nathI, e pramANe suvarNakumArone paNa kahevuM tathA yAvatu-oNnita kumArone mATe paNa jANavuM, he bhagavanuM ! pRthivIkAyika jIvonI sthiti keTalA kALa sudhI kahIche ? he gautama ! teonI sthiti jaghanya aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa bAvIsahajAra varSanI kahI che. he bhagavan! pRthivIkAyiko keTalA kALe zvAsa le che ? he gautama! teo vimAtrAe - vividhakALe zvAsa le che. he bhagavanuM ! pRthivIkAyiko AhArArthI che ? hA, teo AhArArthI che. he bhagavan pRthivIkAyikone keTale kALe AhArano abhilASa thAya che? he gautama ! teone niraMtara
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, udeso-1 AhArano abhilASa thAya che. he bhagavan! pRthivIkAyiko zeno AhAra kare che. he gautama ! teo dravyathI anaMta pradezavALAM dravyano AhAra kare che. ItyAdi badhuM nairayikonI peThe kahevuM ane yAvatu-teo vyAghAta na hoya to chae dizAmAMthI AhAra le che, jo vyAghAta hoya to kadAcit traNa dizAmAMthI, cAra dizAmAMthI ane pAMca dizAmAMthI AhAra le che. varNathI kALAM, nIlAM, pIlAM, lAla ane zukla dravyono AhAra kare che. gaMdhathI sArA ane narasAgaMdhavALAno rasathI tiktAdi badhA rasavALAno ane sparzathI karkazAdi badhA sparzavALAno AhAra kare che. bAkI pUrvavat jANavuM. he bhagavan! teo keTalA bhAgano AhAra kare ane keTalA bhAgano sparza kare-AsvAda le-cAkhe? he gautama ! teo asaMkhyaya bhAgano AhAra kare ane anaMta bhAgane cAkhe. yAvatuM- he bhagavan! teoe khAdhelA pagalo keve rUpe vAraMvAra pariNAma pAme ? he gautama ! sparzendriya-vividha prakAre sparzendriyapaNe-pariNAma pAme. bAkI badhuM nairayikonI peThe jANavuM. yAvatu-acalitakarmane nirjaratA nathI. e pramANe yAvatu jalakAyika, agnikAyika, vAyukAyika, tathA vanaspatikAyika sudhI jANavuM. vizeSa e ke, jenI je sthiti hoya te kahevI. ane vividhapaNe ucchavAsa jANavo. beIdriyAvALA jIvonI sthiti kahIne. teono ucchavAsa vimAtrAe kahevo. beIdrivALA jIvono AhAraviSayaka (pUrvavatu) prazna karavo. he gautama ! anAbhoganivirtita AhAra to pUrvanI peThe jANavo, temAM je Abhoganivirtita AhAra che teno abhilASa vimAtrAe asaMkhyayasAmayika aMtarmuhUrta thAya che. bAkI badhuM teja pramANe jANavuM yAvatu-anaMtabhAgane cAkhe che. he bhagavan! je pagalone beiDhiyajIvo AhArapaNe grahaNa kare che to zuM teo te badhA pudgalone khAI jAya che, ke badhAne nathI khAtA? he gautama ! beIdriya jIvono AhAra be prakArano kahyo che, romAhAra-phuvAdvArA levAto AhAra prakSepApahAra-mukhamAM prakSepAIne thato AhAra temAM teo je pulone romAhArapaNe rahe che te badhA saMpurNapaNe khAvAmAM Ave che. ane je pudgalo prakSepAhArapaNe levAI che temAMno asaMkhya bhAga khAvAmAM Ave che ane bIjA aneka bhAgo cakhAyAvinA, temaja spazayiA vinA ja nAza pAme che. he bhagavan! e nahIM cakhAelA ane nahIM sparzAelA pudgalomAM kayA kayA pudgalo alpa, bahu, tulya, ane vizeSAdhika che ? he gautama ! nahIM cakhAelA pudgalo sauthI thoDA che ane nahIM spazaelA pudgalo anaMtaguNA che. he bhagavAn ! beIdriya jIvo je pudgalone AhArapaNe le che, te muddagalo teone vAraMvAra keve rupe pariNAme che ! he gautama ! te pudgalo teone vividhatApUrvaka jilvedriyapaNe ane spazeThiyapaNe vAraMvAra pariNAme che. he bhagavan! beIdriyajIvone pUrve AharelA pugalo pariNAmyAM? he gautama ! e badhuM pUrva pramANeja kahevuM yAvatu-calitakarmane nirbhara che. traNa IdriyavALA ane cAra IdriyavALA jIvonI sthitimAM bheda che. bAkI badhuM pUrva pramANe che. yAvatuM aneka hajAra bhAgo suMghAyA vinA, cakhAyA vinA ane sparzAyA. vinAja nAza pAme che. he bhagavan! e nahI suMghAelA nahIM cakhAelA ane nahIM smazayeilA pudgalomAM kayA konAthI thoDA, bahu, tulya ke vizeSAdhika che ? he gautama! sauthI thoDA nahIM suMghAelA pudgalo che tethI anaMtaguNAM nahIM cakhAelA ane tethI
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 bhagavaI-1-1/21 anaMtaguNa nahIM spazaeilA pudgalo che. traNa IdriyavALA jIvoe khAdhelo AhAra ghANaMdriyapaNe, jibhaIdriyapaNe ane sparzendriyapaNe vAraMvAra pariNAme che, ane cAra Idriyo vALA jIvoe khAdhelo AhAra AMkha paNe, nAka paNe jibha paNe ane cAmaDI paNe vAraMvAra pariNAme che. paMcendriya tiryaMca yonikonI sthiti kahIne teono ucchavAsa vimAtrAe kahevo. anAbhoganivitita AhAra teone viraha vinA prati samaye hoya che ane Abhoganivirtita AhAra jaghanya aMtarmuhUrta, tathA utkRSTa chaThThabhakta hoya che. bAkI badhuM cAra IdriyavALA jIvonI peThe jANavuM yAvatu-calita karmane nijara che. e pramANe manuSyo saMbaMdhI paNa jANavuM, vizeSa e ke, teone Abhoga- nivirtita AhAra jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa aThThamabhakta hoya che. manuSyoe khAdhelo AhAra pUivakta cAra iMdriyapaNe ane] kAna [Idriya]paNe vimAtrAe vAraMvAra pariName che. bAkI badhuM pUrvanI peThe jANavuM ane yAvat-nirbhara che. vANavyaMtaronI sthitimAM bheda che. bAkI badhuM nAgakumAronI peThe jANavuM. e pramANe jyotiSika devo saMbaMdhe paNa jANavuM vizeSa e ke - jyotiSika devone jaghanya ane utkaTe muhUrtapRthakta pachI uchUvAsa hoya che. ane AhAra paNa jaghanya ane utkRSTa divasa pRthakatva pachI hoya che. vaimAnikonI sthiti audhika kahevI. teone ucchuvAsa jaghanya mUhUrta pRthakatva pachI, ane utkRSTa tetrIza pakhavADIyA pachI hoya che Abhoganivirtita AhAra teone jaghanya divasa prathakatva pachI ne utkRSTa tetrIza hajAra varasa pachI hoya che. bAkI badhuM 'calitAdika nirjarAve che' pUrva pramANe jANavuM. [22] he bhagavana! zuM jIvo AtmAraMbha che? parAraMbha che? tadubhayAraMbha che. ke anAraMbha che? he gautama ! keTalAka jIvo AtmaraMbha paNa che parAraMbha paNa che. UbhayAraMbha paNa che, paNa anAraMbha nathI, parAraMbha nathI. keTalAMka jIvo AtmAraMbha nathI, parAraMbha nathI, ubhayAraMbha nathI, paNa anAraMbha che. he bhagavanuM ! e pramANe zA hetuthI kaho che te gautama! jIvo be prakAranA kahyA che-saMsArasamApanaka ane asaMsAra- samApannaka temAM je jIvo asaMsArasamApanaka che teo siddharUpa che ane teo AtmAraMbha, parAraMbha ke ubhayAraMbha nathI, paNa anAraMbha che. temAM je saMsArasamApanaka jIvo che te be prakAranA kahyA che, saMyata ane asaMyata. temAM je sayato che te be prakAranA kahyA che. pramattasaMyata ane apramattasaMyata. temAM je apramattasaMyato che teo AtmAraMbha, parAraMbha, ke ubhayAraMbha nathI, paNa amAraMbha che. temAM je pramattasaMyato che teo zubha yogathI apekSAe AtmAraMbha paNa che ane yAvatu- anAraMbha nathI. temAM je asaMyato che teo aviratine AzrIne AtmAraMbha paNa che ane vAvatu-anAraMbha nathI. temAM je asaMyato che teo aviratine AzrIne AtmAraMbha paNa che ane yAvatu-anAraMbha nathI. mATe he gautama ! te hetuthI ema kahevAya che ke, yAvatu-anAraMbha paNa che. he bhagavan! mairayiko zuM AtmAraMbha, parAraMbha, tadubhayAraMbha che ke amAraMbha che? he gautama ! taiyariko AtmAraMbha paNa che ane yAvatu-anAraMbha nathI. he bhagavan! te e pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! aviratinI apekSAe-nairayiko yAvatuanAraMbha" nathI. e pramANe yAvatu-asurakumAro paNa jANavA. pUrvokta sAmAnya jIvonI peThe paMcedriyatiryaMcayoniko ane manuSyo jANavA. vizeSa e ke - te jIvomAMnA
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, uddeso-1 15 siddho na kahevA. nairayikonI peThe vAnavyaMtaro ane yAvatu- vaimAniko jANavA. lezyAvALA jIvo sAmAnya jIvonI peThe kahevA. kRSNalezyAvALA ane nIlalezyAvALA jIvo paNa sAmAnya jIvonI peThe jANavA. vizeSa e ke :- ahIM te sAmAnya jIvomAMnAM pramatta ane apramatta jIvo na kahevA tathA tejolezyA- padmalezyAvALA ane zulkalezyAvALA jIvo sAmAnya jIvonI peThe jANavA temAM vizeSa e ke-te jIvomAMnA siddho ahIM na kahevA. [23] he bhagavan ! jJAna ihavika che, pArabhavika che ke tadrubhayabhavika che ? hai gautama ! jJAna ihabhavika paNa che, pArabhavika paNa che ane tadubhayabhayaka paNa che. darzana paNa eja pramANe jANavuM. he bhagavan ! cAritra ihabhAvika che, pArabhavika che ke tadubhayabhavika che ? he gautama ! cAritra ihabhavika che, paNa pArabhavika ke tadubhayabhavika cAritra nathI e pramANe tapa ane saMyama paNa jANavA. [24] he bhagavan ! zuM asaMvRta anagAra siddha thAya che, bodha pAme che, mUkAya che, nirvANa pAme che, sarva duHkhono aMta kare che ? he gautama ! A artha ThIka nathI. he bhagavan ! te kayA kAraNathI yAvat aMtane nathI karato ? asaMvRta anagAra AyuSyane choDIne zithIla baMdhane bAMdhelI sAte karmaprakRtione ghanabaMdhane bAMdhelI karavAno AraMbha kareche, hrasva-alpakALa sthitivALIne dIrghakALa sthitivALI karavAno AraMbha kare che, maMda anubhAgavALIne tIvraanubhAgavALI karavAno AraMbha kare che. alpa-thoDA- pradezavALIne bahu pradezavALI karavAno AraMbha kare che. ane AyuSyakarmano to kadAcit bAMdhe che, tema kadAcit bAMdhato paNa nathI. azAtAvedanIyakarmane to vAraMvA2 ekaThuM kare che, tathA anAdi, anaMta, dIrghamArgavALA, cAragativALA, saMsA2AraNyane viSe paryaTana kare che. gautama ! te kAraNathI asaMvRta anagAra siddha thato nathI, yAvat-sarva duHkhono aMta-nAza karato nathI. he bhagavan ! saMvRta anagAra siddha thAya che. yAvat-sarva duHkhonA aMtane kare che ? he gautama ! hA, siddha thAya che, yAvat sarva duHkhono aMtane kare che. he bhagavan ! te kayA arthathI-hetuthI ? he gautama ! saMvRtta anagAra Ayune choDIne gADha baMdhane bAMdhelI sAtakarmaprakRtione zithilabaMdhane bAMdhavAno, dIrghalAMbAkALanI sthitivALIne hrasva-thoDA-kALanI sthitivALI karavAno, tIvra anubhAgavALIne maMda anubhAgavALI karavAno ane bahu pradezAgravALIne alpa pradezAgravALI karavAno AraMbha kare che AyuSyakarmane bAMdhato nathI. tathA azAtAvedanIya karmano vAraMvAra upacaya paNa karato nathI. mATe anAdi, ananta, moTA-lAMbA mArgavALA, cAturanta, cAra prakAranI gativALA-saMsArarUpI araNyanuM ullaMghana kare che, he gautama ! te kAraNathI 'saMvRta anagAra siddha thAya che' yAvat-sarva duHkhono aMta kare che, e pramANe kahevAya che. [25] he bhagavan ! asaMyata, avirata tathA jeNe pApakarma karma haNyAM ane varjya nathI evo jIva ahIMthI cyavIne paralokamAM deva thAya che ? he gautama ! keTalAka (jIvo) deva thAya che ane keTalAka deva thatA nathI; he bhagavan ! ahIMthI cyavIne yAvat-pUrva pramANenA svarUpavALA keTalAka -paralokamAM-deva thAya che ane keTalAka deva thatA nathI; tenuM zuM kAraNa ? he gautama ! je jIvo gAma, Akara, nagara, nigama, rAjadhAni, kheTa, karbaTa, maDaMba, droNamukha, pattana, Azrama tathA sannivezamAM akAma tRSNAvaDe, akAma kSudhAvaDe, akAma
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 bhagavaI - 1/-/1/15 brahmacaryavAsavaDe, akAma, ThaMDI, AtApa, DAMsa ane maccharathI thatA duHkhanA sahavAvaDe thoDA akAma- asnAna, parasevo, jalla, mela, tathA paMkathI thatA paridAhavaDe thoDA kALa sudhI athavA vadhAre kALasudhI AtmAne kalezita kare che, teo mRtyukALe marIne vANavyaMtaradevalokamAM devapaNAe utpanna thAya che. he bhagavan! te vANavyaMtara devonA devaloko kevA prakAranA kahyA che ? he gautama! jema ahIM manuSyalokamAM sadA puNyavALuM, mayUrita, lavakitavALuM, puSpanAgucchAvALuM, latAnA samUhavALuM, pAMdaDAMonA gucchAvALuM, samAnazreNIvALA vRkSavALuM, yugala vRkSovALuM, puSpa ane phaLonA bhArathI nameluM, puSpa ane phaLanA bhArathI namavAnI zaruAtavALuM, atyaMta judI judI luMbIo ane maMjarIorUpa mukuTone dhAraNa karavAvALuM evuM azokavana, vRkSovana, caMpAvana, AMbAvana, tuMbaDAMnAvelAonuM vana, vaDavRkSonuM vana, chatraudha vana, alasInA vRkSonuM vana, sarasavanuM vana, kasuMbAnA vRkSonuM vana, sapheda sarasavanuM vana tathA baporIyA vRkSanuM vana, ghaNI ghaNI zobhAvaDe atIva zobhatuM hoya che teja pramANe vANavyaMtaradevonA sthAno jaghanyathI dazahajAravarSanI sthitivALA ane utkRSTathI palyopamanI sthitivALA ghaNA vANavyaMtaradevo ane devIovaDe vyApta, vizeSa vyApta, uparAupara AcchAdita, sparza karAelAM, atyaMta avagADha thayelAM zobhAvaDe atIva atIva zobhatAM rahe che. te kAraNathI he gautama ! A pramANe kahevAya che. asaMyatu jIva yAvatu-deva thAya che te bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI bhagavAnuM gautama zramaNabhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che, vAMdIne tathA namaskAra karIne, saMyama tathA tapavaDe AtmAne bhAvatA vihare che. | zataka-1-udde so-1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( udde so-2-). [26] rAjagRha nagaramAM samavasaraNa thayuM, sabhA nIkaLI ane yAvaA pramANe bolyA ke - he bhagavanuM jIva svayakata karmane vede che? he gautama! keTaluMka vede che ane keTaluMka nathI vedato. he bhagavan! te e pramANe zA hetuthI kaho cho. he gautama! udIrNa karmane vede che ane anudIrNa karmane nathI vedato, mATe ema kahevAya che ke, "keTaluMka vede che ane keTaluMka nathI vedato. e pramANe covIse deDakamAM yAvatu-vaimAnika paryata jANavuM. he bhagavan! jIvo svayaMkRta karmane vede che? he gautama ! keTalAMkane vede che ane keTalAMkane nathI vedatA he bhagavan! te A pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama! udIrNa kamane vede che ane anudIrNane nathI vedatA, yAvadra-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! jIva svayaMskRta AyuSyane vede che? he gautama ! keTaluMka vede che ane keTaluMka nathI vedato. je pramANe duHkha saMbaMdhe be daMDaka kahyA, tema AyuSya saMbaMdhI ekavacana ane bahuvacanavALA be daMDaka kahevA. vAva vaimAnika sudhI kahevuM. [27] he bhagavan! badhA nairayiko sarakhA AhAravALA, sarakhA zarIravALA. tathA sarakhA ucchavAsa ane niHzvAsavALA che? he gautama ! e artha samartha-saMgata nathI. he bhagavan! te e pramANe zA hetuthI kaho cho he gautama! nairayiko be prakAranA kahyA che. moTA zarIravALA ane nAnA zarIravALA, temAM je nairayiko moTA zarIravALA che teo
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, udeso-2 17 ghaNA yugalono AhAra kare che, ghaNA pudgalone pariNAve che. ghaNo ucchavAsa ane niHzvAsa le che, vAraMvAra AhAra kare che. vAraMvAra pariNamAve che ane vAraMvAra ucchuvAsa tathA ni:zvAsa le che. tathA temAM je nAnA zarIravALA che teo thoDA pudgalone pariNAve che, thoDo ucchavAsa ane niHzvAsa le che, kadAcita AhAra kare che, kadAcitu pariNAve che, ane kadAca ucchavAsa ane niHzvAsa le che, mATe he gautama! te hetuthI ema kahevAya che ke badhA nairayiko sarakhA AhAravALA, sarakhA zarIravALA ane yAvatusarakhA ucchuvAsa tathA niHzvAsavALA nathI ? he bhagavan! badhA nairayiko sarakhA karmavALA che? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama! nairayiko be prakAranA kahyA che? pahelAM utpanna thayelAM ane pachI utpanna thayelAM, temAM je nairayiko pahelAM utpanna thayelAM che teo alpa karmavALA che ane je pachI utpanna thayelAM che teo mahAkarmavALA che. mATe he gautama! te hetuthI ema kahevAya che ke nairayiko badhA sarakhA karmavALA nathI" he bhagavan! badhA nairayiko samAna varNavALA che ? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavana! e pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama! pUrvavatu jANavuM ' he bhagavan! badhA nairayiko samAna vezyAvALA che? he gautama! te artha samartha nathI. he bhagavan! te e pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! nairayiko pUrvavata be prakAranA kahyA che temAM je nairayiko prathama utpanna thayelA che te vizuddhalezyAvALA che ane pachI utpanna thayA che te avizuddha vezyAvALA che. he bhagavan! badhA nairayiko sarakhI vedanAvALA che? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavanuM e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama! nairayiko be prakAranA kahyA che. saMjJibhUta ane asaMjJibhUta che temAM je saMjJIbhUta che te moTI vedanAvALA che ane je asaMjJIbhUta che te ochI vedanAvALA che, mATe he gautama ! te hetuthI pUrvavata kahyuM che. he bhagavana! badhA nairayiko samAna kriyAvALA che ? he gautama ! e artha samartha nathI. he bhagavan! e pramANe zA hetu thI kaho cho ? he gautama ! nairayiko traNa prakAranA kahyA che samyagdaSTi, mithyAvRSTi ane sammithyAdraSTi, temAM jeo samyagdaSTi che teone cAra kriyA hoya che te A pramANe - AraMbhanI, pArigrahanI, mAyApratyayanI ane apratyAkhyAna kriyA temAM jeo mithyAdraSTi che, teone pAMca kriyAo hoya che te A pramANe - AraMbhinI, pArigrahinI, mAyApratyayA, apratyAkhyAnakriyA, ane mithyAdraSTi pratyayA tathA temAM jeo samyagamithyAdraSTi che teone paNa pUrva pramANe pAMcakriyAo hoya che, mATe gautamIte hetuthI epramANe kahyuM che. he bhagavan! badhA nairayiko sarakhI umaravALA ane samApapana utpanna thaelA. che? e artha samartha nathI. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! nairayiko cAra prakAranA kahyA che, te A pramANe -keTalAka sarakhI umaravALA ane keTalAka sAthe utpanna thayelA, tathA keTalAka viSama umaravALA ane sAthe utpanna thayelA tathA keTalAMka sama umaravALA ane AgaLa utpanna thayelA tathA keTalAka viSama umaravALA, ane sAthe utpanna thayelA. mATe he gautama ! te hetuthI pUrva pramANe kahyuM che. he bhagavan badhA asurakumAro sarakhA AhAravALA ane sarakhA zarIravALA che? ityAdi pUrvanI 'peThe saghaLA prazno karavA. he gautama ! asurakumAro saMbaMdhe badhuM nairayikonI peThe kahetuM.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 bhagavada-1/-/2/27 vizeSa e ke, asurakumAronA karma, varNa ane vezyAo nairayikothI viparIta kahevA. athatu je asurakumAro pUvapapannaka che teo mahAkarmatara che ane avizuddha varNa tathA lezyAvALA che. ane je asurakumAro pazcAdupapaka che teo prazasta che. bAkI badhuM eja pramANe jANavuM. e pramANe yAvatuM svanitakumAro sudhI jANavuM. pRthvikAyikonA AhAra, karma, varNa ane vezyA e badhuM nairayikonI peThe jANavuM. he bhagavan! badhA pRthivIkAyako sarakhI vedanAvALA che ? he gautama ! hA, badhA pRthivIkAyiko sarakhI vedanAvALA che. he bhagavan! te e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! badhA prathivIkAyiko asaMjJAo che ane asaMjJIbhUta vedanAne anidharipaNe vede che, mATe he bhagavan! badhA pRthivIkAyiko samAna kriyAvALA che ? he gautama ! hA badhA pRthivIkAyiko samAna kiyAvALA che. he bhagavan! te A pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! badhA pRthivIkAyiko mAyI ane mithyAdraSTi che. mATe teone pAMca kriyAo niyamapUrvaka hoya che. te pAMca kriyAo A che-AraMbhikI yAvadUmithyAdarzana pratyayA. mATe jema samAyu ane samApapannaka nairayiko kahyA tema pRthivIkAyako paNa kahevA jema pRthivIkAyiko kahyA tema be Idriyo, te Idriyo ane yAvatu-cauridriyo paNa kahevA. tathA paMceMdriya tiryaMcayoniko paNa nairayikonI peThe jANavA. mAtra kriyAomAM bheda che. he bhagavan! badhA pacedriya tiryaMca yoniko samAna kriyAvALA che? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! paMcendriya tiryaMca yoniko traNa prakAranA kahyA che, te A pramANe samyavRSTi, mithyAvRSTi ane samyagRmithyAdraSTi temAM jeo samyagudraSTie teo be prakAranA kahyA che, te A pramANe :asaMyata ane saMyatAsaMyata temAM je saMyatAsaMyata che teone traNa kriyAo hoya che. te ApramANe - AraMbhikI, pArigrahitI ane mAyApratyayA. tathA je asaMyato che tene cAra ane mithAyAdraSTi tathA samyagdaSTi che teone pAMca kriyAo hoya che. jema nairayiko kahyA. tema manuSyo kahevA. temAM bheda A che je manuSyo moTA zarIravALAM che te ghaNA pudgalono AhAra kare che ane kadAcit AhAra kare che. tathA je manuSyo nAnA zarIravALA che te thoDA pudgalono AhAra kare che ane vAraMvAra AhAra kare che bAkI badhuM yAvadU-vedanA sudhI nairayikonI peThe jANavuM. he bhagavan! badhA manuSyo samAna kriyAvALA che? he gautama ! e artha samartha nathI he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama! manuSyo traNa prakAranA kahyA che. te A pramANe samyagavRSTi, mithyAvRSTi ane samyagamithyAvRSTi. temAM jeo samyagadraSTi che. teo traNa prakAranA kahyA che. te A pramANe :saMyata, saMyatAsaMyata ane asaMyata. temAM je saMyata che te be prakAranA kahyA che. sarAgasaMyata. ane vItarAgasaMyata. temAM je vItarAgasaMyata che teo kriyA vinAnA che. je sarAgasaMyata che teo be prakAranA che. - pramattasaMyata ane apramattasaMyata. temAM je apramattasaMyata che teone eka mAyApratyayA kriyA hoya che. ane pramattasaMyata che teone be kriyAo hoya che - AraMbhikI ane mAyApratyayA. temAM je saMyatAsaMyata che teone prathamanI traNa kriyAo kahI che, AraMbhikI, pArigrAhitI ane mAyApratyayA tathA asaMyatone cAra kriyAo hoya che. AraMbhikI, pArigrAhikI, mAyApratyayA ane apratyakhyAna- pratyayA. mithyAvRSTione tathA samyagamithyAvRSTione pAMca kriyAo hoya che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19 zataka-1, uso-2 AraMbhikI, parigrahikI, mAyApratyayA, apratyAkhyAna pratyayA, mithyAdarzanapratyayAvAnayaMtara, jyotiSika ane vaimAnika, e badhA asurakumAronI peThe kahevA. vedanAmAM bheda che, je A pramANe che jyotiSka ane vaimAnikomAM je mAyI mithyAdraSTi utpanna thaelA hoya te ochI vedanAvALA hoya che ane je anAyI samyagdaSTi utpanna thaelA hoya te moTI vedanAvALA hoya che ema kahevuM. he bhagavan! vezyAvALA badhA nairayiko samAna AhAravALA che ? he gautama ! audhika-sAmAnya, salezya ane zuklalezyAvALA e traNeno eka gama kahevo. kRSNalezyAvALA ane nIlalezyAvALAono paNa samAna gama kahevo. paNa temAM vedanAmAM bheda A pramANe che-mAyI ane mithyAvRSTi upapanaka ane mAyI tathA samyagruSTi upapannaka kahevA. tathA kRSNa ane nIlalezyAmAM manuSyo sarAgasaMyata, vItarAgasaMyata, pramattasaMyata, ke apramattasaMyata na kahevA. vaLI kApotalezyAvALAmAM paNa eja gama samajavo. vizeSa e ke-kApotalezyAvALA nairayiko audhikAMDanI peThe kahevA. jeone tejolezyA ane padmazyA hoya, teo audhikadaMDanI peThe kahevA vizeSa e ke, manuSyonA sarAga ane vItarAga evA be bheda kahevA. [28] karma ane AyuSya jo udIrNa hoya to veda che. AhAra, karma, varNa, vezyA, vedanA, kriyA ane AyuSya, e badhAnI samatA saMbaMdhe pUrve kahyuM che ema jANavuM. [29] he bhagavan! vezyAo keTalI kahI che? he gautama! lezyAo cha kahI che. te A pramANe :- ahIM prajJApanA sUtramAM kahela cAra uddezakavALA vezyApadano bIjo uddezaka kahevo. te yAvatu-IDhI-RddhinI vaktavyatA sudhI kahevo. [30] he bhagavan! atIta kALamAM AdiSTa-narakAdi vizeSaNaviziSTa-thaela jIvone saMsArasaMsthAnano kALa keTalA prakArano kahyo che? he gautama ! saMsArasaMsthAnano kALa cAra prakArano kahyo che. te A pramANe-nairayika saMsArasaMsthAnakALa, tiryaMcasaMsArasaMsthAnakALa, manuSyasaMsArasaMsthAnakALa ane devasaMsArasaMsthAnakALa. he bhagavanuM ! nairayikasaMsArasaMsthAnakALa keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! traNa jAtano kahyo che. te A pramANe - zUnyakALa, azUnyakALa, ane mizrakALa. he bhagavan! tiryaMcayonikasaMsArasaMsthAnakALa keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! te be prakArano kahyo che. te A pramANe :- azUnyakALa ane mizrakALa. manuSyonA ane devonA saMsArasaMsthAnakALanA prakAro nairayikonI peThe jANavA. he bhagavan! e nairayika saMbaMdhI saMsArasaMsthAnakALanA traNa-zUnyakALa, azUnyakALa, ane mizrakALarUpa-prakAromAM kayo konAthI ocho, vadhAre, tulya ke vizeSAdhika che ? he gautama ! sauthI thoDo azUnyakALa che, te karatAM mizrakALa anaMtaguNa che ane te karatAM paNa zUnyakALa anaMtaguNa che. tathA tiryaMcayonikasaMsArasaMsthAnakALanA be prakAramAM sauthI thoDo azUnyakALa che ane te karatAM mizrakALa anaMtaguNa che. manuSyonA ane devonA saMsArasaMsthAnakALanI nyUnAdhikatA nairayikonA saMsArasaMsthAnakALanI nyUnAdhikatA peThe jANavI. he bhagavan! nairayikanA, tiryaMcayonikanA, manuSyanA ane devanA e saMsArasaMsthAnakALamAM kayo konAthI ocho. vadhAre. tulya ke vizeSAdhika che ? he gautama ! manuSyasaMsArasaMsthAnakALa sauthI thoDo che, te karatAM nairayikasaMsArasaMsthAnakALa asaMkhya guNa che, te karatAM devasaMsArasaMsthAnakALa
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 bhagavaI-nara/30 asaMkhya guNa che ane te karatAM tiryaMca- yonikasaMsArasaMsthAnakALa anaMtaguNa che. | [31] he bhagavan! jIva aMtakriyA kare athatu jIva mokSaprApti kare? he gautama! koI kare che ane koI karatA nathI. te mATe pannavaNA'nuM aMtakriyA' pada jANavuM.. [32] he bhagavan! saMyamarahita ane devapaNuM pAmavAne yogya evA jIvo akhaMDita saMyamavALA, khaMDita saMyamavALA, akhaMDita saMyamAsaMmavALa, khaMDita saMyamAsaMyamavALA, asaMzio, tApaso, kAMdapiko, carakaparivrAjako, kilbiSiko tiryaMcayoniko, Ajiviko, Abhiyoniko, ane zraddhA- bhraSTaveSadhArako, e badhA jo devalokamAM utpanna thAya to kono kyAM utpAda- kahyo che ? he gautama! saMyamarahita ane devapaNuM pAmavAne yogya evA jIvono jaghanya bhavanavAsimAM ane utkRSTa uparanA raiveyakamAM utpAda kahyo che. akhaMDita saMyamavALAono jaghanya saudharmakalpamAM ane utkRSTa savathasiddha vimAnamAM utpAda kahyo che. khaMDita saMyamavALAono jaghanya bhavanavAsimAM ane utkRSTa saudharmakalpamAM, akhaMDita saMyamavALAono jaghanya saudharmakalpamAM ane utkRSTa azrutakalpamAM, khaMDita saMyamasaMyamAvALaono jaghanya bhavanavAsimAM ane utkRSTa jyotiSikamAM, asaMyazione jaghanya bhavanavAsimAM ane utkRSTa vAnavyaMtaramAM utpAda thAya che. ane bAkI bIjA badhAno jaghanya bhavanavAsimAM utpAda thAya che ane utkRSTa jyAM utpAda thAya che tene have kahIza :- tApasono jyotiSikomAM kAMdApikono saudharmakalpamAM, parivrAjakono brahmalokamAM kilbiSikono lAMtakakalpamAM, tiryaMcono sahastrAra kalpamAM, Ajivikono tathA Abhiyogikono azrutakalpamAM ane darzanabhraSTa veSadhArakono utpAda uparanA raiveyakamAM thAya che. [33] he bhagavanuM? asaMjJinuM AyuSya keTalA prakAranuM che? he gautama! asaMjJinuM AyuSya cAra prakAranuM che, nairayikaasaMziAyuSya, tiryacaasaMziAyuSya, manuSyaasaMjJiAyuSya ane devaasaMjJiAyuSya. he bhagavanuM? asaMjJI jIva nairayikanuM tiryaMcanuM, manuSyanuM ke devanuM AyuSya kare ? he gautama ! hA, nairayikonuM AyuSya paNa kare ane tiyanuM, manuSyanuM ke devanuM AyuSya paNa kare. nairayikanuM AyuSya karato asaMjJI jIva jaghanya dasahajAra varasanuM ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyayabhAga jeTaluM AyuSya kare tiryaMcayonikanuM AyuSya karato jaghanya aMtarmuhUrtanuM ane utkRSTa palyopamanA asaMkhya bhAga jeTaluM AyuSya kare, manuSyanuM AyuSya karato paNa eja pramANe kare ane devanuM AyuSya nairayikanA AyuSyanI peThe kare. he bhagavan! e nairayika asaMziAyuSya, tiryaMcayonika asaMziAyuSya, manuSya asaMziAyuSya, ane deva asaMziAyuSya e badhAmAM karyuM konAthI alpa, bahu tulya ane vizeSAdhika che ? he gautama ! deva asaMjJiAyuSya sauthI thoDuM che, te karatAM manuSya asaMjJiAyuSya asaMkhyayaguNa che te karatAM tiryaMcayonika asaMziAyuSya asaMkhyayaguNa che ane te karatAM nairayika asaMziAyuSya asaMkhyayaguNa che. he bhagavan! te e pramANe che, yAvat vihare che. | zataka-udeso-2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (udeso 3) [34] he bhagavan! zuM jIvo saMbaMdhi kAMkSAmohanIya karma kRtakriyAniSNAgha che? he
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 zataka-1, udeso-3 gautama! hA, te kriyA niSNAgha che. he bhagavan! te zuM dezathI dezata che, dezathI sarvata che, sarvathI dezakRta che, ke sarvathI sarvakRta che? he gautama ! te dezathI dezakatA nathI, dezathI sarvata nathI, sarvathI dezamRta nathI paNa sarvathI sarvata che, he bhagavan! nairayiko saMbaMdhi kAMkSAmohanIya karmakRta che? he gautama! hA, te kRta che. sarvathI sarvata che. ane e pramANe vaimAniko sudhI daMDaka kahevo. 35] he bhagavanjIvoe kAMkSAmohanIya karma karyuM? he gautama ! hA, karyuM. he bhagavan! te zuM dezI deze karyuM? he gautama ! sarvathI sarva karyuM che. e pramANe yAvat vaimAniko sudhI deDaka kahevo. eja pramANe kare che ane karaze, e banneno abhizApa paNa yAvatu-vaimAniko sudhI kahevo. tathA eja pramANe caya. caya karyo. caya kare che tathA caya karaze; upacaya, upacaya karyo, upacaya kare che, upacaya karaze. udIyuM, udIre che, udaraze. vedhuM vede che, vedaze, nirja nijara che, ane nirjaraze, e badhA abhilApo kahevA. 36] kRta, cita ane upacitamAM eka ekanA cAra bheda kahevAnA che arthAta sAmAnya kriyA, pachI bhUtakALanI tathA bhaviSyakALanI kriyA ane pAchaLanA traNa padamAM - udarita, vedita, ane nirjimAM eka eka padamAM mAtra traNa kALanIja kriyA kahevI. 3i7] he bhagavan! zuM jIvo kAMkSAmohanIya karmane vede che? he gautama! hA vede che. he bhagavan! jIvo kAMkSAmohanIya karmane kevI rIte vede che? he gautama! te te kAraNo vaDe zaMkAvALA kAMkSAvALA, vicikitsAvALA, bhedasamApana ane kaluSasamApana thaIne e pramANe kAMkSAmohanIya karmane vede che. [38] bhagavan! teja satya ane nizaMka che ke je jinoe jaNAvyuM che?he gautama! hA teja satya ane niHzaMka che ke je jinoe jaNAvyuM che. [39] he bhagavan! eja pramANe manamAM dhArato, prakarato raheto, ane saMvarato prANI AjJAno ArAdhaka thAya che ? he gautama ! hA e pramANe manamAM dhArato yAvatu-saMvarato prANI AjJAno ArAdhaka thAya che. [40] he bhagavanuM ! astitva astitvamAM pariName che, nAstitva nAstitvamAM pariName che? he gautama! hA, te pramANe yAvatu-pariName che. he bhagavan! je te astitva astivamAM pariName che ane nAstitva nAstitvamAM pariName che. te zuM prayogathI-jIvanA. vyApArathI-pariName che ke svabhAvathI pariName che ? he gautama ! te prayogathI ane svabhAvathI banne prakAre) pariName che. he bhagavan! jema tAruM astitva astitvamAM pariName che. tema tAre nAstitva nAstitvamAM pariName che ? ane jema tAre nAstitva nAstitvamAM pariName che tema mAruM astitva astitvamAM pariName che. he gautama ! hA, jema mAre astitva astitvamAM pariName che tema tAre nAstitva nAstitvamAM pariName che. ane jema mAruM nAstitva nAstitvamAM pariName che tema mAruM astitva astitvamAM pariName che. he bhagavan! astitva astitvamAM gamanIya che ? he gautama ! hA, jema pariName che' e padanA be AlApaka kahyA tema ahIM gamanIya' pada sAthe paNa be AlApaka kahevA. yAvatu-jema mAruM astitva astitvamAM gamanIya che. [41] he bhagavan! jema tAruM ahIM gamanIya che tema tAruM Iha gamanIya che? jema tAruM Iha gamanIya che tema tAruM ahIM gamanIya che? he gautama ! hA, jema mAruM ahIM
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 bhagavAI -1/-341 gamanIya che yAvatu-tema mAruM ahIM gamanIya che. [42] he bhagavana! jIvo kAMkSAmohanIya karma bAMdhe che? he gautama! hA bAMdhe che. he bhagavana! jIvo kAMkSAmohanIya karma kevI rIte bAMdhe che ? he gautama ! pramAdarUpa hetathI ane yogarUpa nimitathI jIvo kAMkSAmohanIya karma bAMdhe che. he bhagavan! te pramAda zAthI pedA thAya che? he gautama! te pramAdayogathI-pedA thAya che. te yoga zAthI pedA thAya che? te viryathI pedA thAya che. te vIrya zAthI pedA thAya che? zarIrathI pedA thAya che. te zarIra zAthI pedA thAya che? jIvathI pedA thAya che, ane jyAre tema che to utthAna, karma, bala, virya ane puruSAkAra parAkrama che. [43] he bhagavan! zuM jIva potAnI meLeja tene udIra che? potAnI meLeja tene gaheM che? ane potAnI meLe ja tene saMvare che? he gautama! hA, potAnI meLeja pUrva pramANe kare che he bhagavana! je te potAnI meLeja udIre che, gahe che ane saMvare che te zuM udIrNane udIre che? anudIrNane udIre che ? anudIrNa tathA udIraNAne yogyane udIre che ? ke udayAnaMtara pazcAtkRta karma udIre che? he gautama ! udIrNane udIrato nathI tathA udayAnaMtara pazcAtkRta kamane udIrato nathI paNa anudIrNa ane udIraNAne yogya karmane udIre che. he bhagavanuM ! je te anudIrNa tathA udIraNAne yogya karmane udare che te zuM utthAnathI, karmathI balathI, vIryathI ane puruSAkAra parAkramathI udIre che ? ke anutthAnathI, akarmathI abalathI. avIryathI ane apuruSAkAra parAkramathI udIre che? he gautama ! te anudIrNa ane udIraNAne yogya karmane utthAnathI, karmathI, balathI, avayathI ane apuruSAkAra parAkramathI udIrato nathI ane jyAre tema che tyAre utthAna che, karma, bala, vIrya ane puruSAkAraparAkrama paNa che. he bhagavan! te potAnI meLeja upazamAve, gahuM ane saMvare? he gautama ! hA, ahIM paNa tema ja kahevuM. vizeSa e ke, anudIrNane upazamAve, bAkI traNa vikalpono niSedha karavo. he bhagavan! je te anudIrNane upazamAve te zuM utthAnathI, yAvatu-puruSakAraparAkramathI ? ke anutyAnathI, yAvatu-apuruSAkAraparAkramathI ? he gautama ! pUrva pramANeja jANavuM. he bhagavan! te potAnI meLeja veda ane gahe? he gautama ! ahIM paNa badhI pUrvokta paripATI jANavI. vizeSa e ke, udIrNane vede che paNa anudIrNane vedato nathI, tathA e pramANe yAvatu-puruSAkAra parAkramathI vede che. [] he bhagavan! nairayiko kAMkSAmohanIya karmane vede che? he gautama ! jema audhika-sAmAnya-jIvo kahyA tema nairayiko paNa jANavA ane e pramANe thAvat svanitakumArI sudhI jANavuM. he bhagavan! pRthivIkAyiko kAMkSAmohanIya karmane vede che? he gautama! hA vede che. he bhagavana! te pRthivIkAyikajIvo kAMkSAmohanIya karmane kevI rIte vede che ? he gautama ! ame kAMkSAmohanIya karma vedIe chIee pramANe te jIvone-pRthvikAyikone tarka, saMjJA, prajJA, mana ke vacana nathI, paNa teo tene vede che. he bhagavana! te niHzaMka ane satya che ke je jinoe praveluM che? he gautama! hA, jinoe je jaNAvyuM che te nizaMka ane satya che yAvatu-puruSakAra, parAkrama vaDe nijara che., e pramANe yAvatu-cAra IdriyavALA jIvo sudhI jANatuM. jemAM sAmAnya jIvo kahyA tema paMcetriyatiryaMcayoniko ane yAvatu vaimAnika kahevA. [5] he bhagavan! zramaNa nigraMtho paNa kAMkSAmohanIya karmane vede che ! he gautama!
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, uddeso-3 23 hA vede che. he bhagavan ! zramaNa nigraMtho kAMkSAmohanIya karmane kevI rIte vede che ? he gautama ! te te jJAnAMtara, darzanAMtara, cAritrAMtara, ligaMtara, pravacanAnaMtara, prAvanikAMtara, kalpAMtara, mArmAMtara, matAMtara, bhaMgAMtara, nayAMtara, niyamAMtara ane pramANAMtaravaDe zaMkAvALA, kAMkSAvALA, vicikitsAvALA, bhedasamApanna ane kluSasamApanna thaine, e pramANe te zramaNa nigraMtho paNa kAMkSAmohanIya karmane vede che. he bhagavan ! teja satya ane niHzaMka che, je jinoe jaNAvyuM che ? he gautama ! hA, teja satya ane niHzaMka che. je jinoe kaheluM che, yAvat-puruSAkAraparAkramathI nirjare che. he bhagavan ! te e pramANe che. zatakaH 1 - uddesoH 3nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa -: uddezaka-4H [46] he bhagavan ! karmakRtio keTalI kahI che ! he gautama karmaprakRtio ATha kahI che, ahIM 'prajJApanA'nA karmaprakRti nAmanA trevIzamA padano prathama uddezaka jANavo yAvat-anubhAga samApta [47] keTalI karmaprakRti ! kevI rIte bAMdhe che ! keTalAM sthAnovaDe prakRtione bAMdhe che ! keTalI prakRtio vede che ! ane kono keTalA prakArano rasa che ! [48] he bhagavan ! kRtamohanIya karma jyAre udayamAM AveluM hoya tyAre jIva upasthAna kare-he gautama ! hA tyAre upasthAna kare. he bhagavan ! te upasthAna zuM vIryatAthI thAya ! ke avIryatAthI thAya ! he gautama ! te upasthAna vIryatAthI thAya, paNa avIryatAthI na thAya. he bhagavan ! jo te upasthAna vIryatAthI thAya to zuM bAlavIryatAthI thAya, paMDitavIryatAthI thAya ke bAlapaMDitavIryatAthI thAya ? he gautama ! te upasthAna bAlavIryatAthI thAya, paNa paMDitavIryatAthI ke bAlapaMDitavIryatAthI na thAya. he bhagavan ! kRtamohanIyakarma jyAre udayamAM AveluM hoya tyAre jIva apakramaNa kare-he gautama ! hA apakramaNa kare. he bhagavan ! te apakramaNa yAvat bAlavIryatAthI paMDitavIryatAthI ke bAlapaMDitavIryatAthI thAya ? he gautama ! bAlavIryatAthI thAya, ane kadAcit bAlapaMDitavIryatAthI paNa thAya, paNa paMDitavIryatAthI na thAya. jema 'udayamAM Avela' pada sAthe be AlApaka kahyA tema 'upazAMta' sAthe paNa be AlApaka kahevA vizeSa e ke tyAM paMDitavIryatAthI upasthAna thAya ane bAlapaMDitavIryatAthI apakramaNa thAya. he bhagavan ! te apakramaNa zuM AtmAvaDe thAya, ke anAtmavaDe thAya ? he gautama ! te apakramaNa AtmA vaDe thAya paNa anAtmA vaDe na thAya. he bhagavan ! mohanIya karmane vedato te e e pramANe he kema hoya ? he gautama ! pahelAM tene e e pramANe ruce che. ane hamaNA tene e e pramANe rucatuM nathI, mATe te e e pramANe che. [49] he bhagavan ! je pApa karma kareluM che tene vedyA vinA nairayikano, tiryaMcayonikano, manuSyano ke devano mokSa nathI ? he gautama ! hA, karela pApakarmane anubhavyA vinA nairayikano, tiryaMcayonikano, manuSyano ke devano mokSa nathI. he bhagavan ! tame e pramANe zA hetuthI kaho cho ke, he gautama ! meM karmanA be prakAra kahyA che. pradezakarma ane anubhAgakarma. temAM je pradezakarma che te cokkasa vedavuM paDe che ane je anubhAvakarma te che te keTaluMka vedAya che ane keTaluMka vedAtuM nathI. e ahaMtadvArA jJAta, smRta ane vijJAta che ke,
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 1/-449 24 jIva A karmane Alyu- pagamika vedanA vaDe vedaze. A jIva A karmane aupakramika vedanA vaDe vedaze. yathAkarma- bAMdhela karmane anusAre, nikaraNone anusAre jema jema bhagavaMte te joyuM che tema tema te vipariNAma pAmaze. mATe he gautama ! te hetuthI ema kahyuM che ke, yAvatA-karela karmone anubhavyA vinA nairayika Adino mokSa nathI. [50] he bhagavan ! 'e pudgala vItelA anaMta ane zAzvata kALe hatuM' ema kahI zakAya ! he gautama ! hA, e pudgala vItelA anaMta ane zAzvata kALe hatuM ema kahI zakAya. he bhagavan ! e pudgala vartamAna zAzvatakALe che, ema kahevAya ! he gautama ! hA, ema kahevAya. he bhagavan ! e pudgala anaMta ane zAzvata bhaviSyakALe thaze raheze-ema kahI zakAya ? he gautama ! hA, ema kahevAya. e pramANe skaMdha sAthe paNa traNa AlApaka kahevA. tathA jIva sAthe paNa traNa AlApaka kahevA. [51] he bhagavan ! vItelA anaMta zAzvata kALamAM chadmastha manuSya kevala saMyamathI, kevala saMvarathI brahmacaryAvAsathI ane kevala pravacanamAtAthI siddha thayo, buddha thayo, ane yAvat-sarva duHkhano nAza karanA thayo ! he gautama ! e artha samartha nathI he bhagavan ! te e pramANe zA hetu kaho cho ke, he gautama ! je koI aMta kare kevA aMtima zarIravALAe sarva duHkhonA nAzane karyo, teo kare che ke karaze te badhA utpannajJAnadarzanadhara, arihaMta, jina ane kevalI thaine tyArapachI siddha, buddha, ane mukta thAya che, parinirvANa pAmyA che tathA teoe sarva- duHkhono nAza karyo che kare che ane ka2ze. mATe he gautama ! te hetuthI ema kahyuM che ke yAvat-sarva duHkhono aMta karyo, vartamAnakALamAM paNa e pramANeja jANavuM. vizeSa e ke, siddha thAya che, ema kahevuM tathA bhaviSyakALamAM tevIja rIte jANavuM. vizeSa e ke-siddha thaze" ema kahevuM. jema chadmastha kahyo tema adhovadhika paNa jANavo, ane tenA traNa traNa AlApaka kahevA. he bhagavan ! vItelA anaMta zAzvata kALamAM kevalI manuSye yAvat sarvaduHkhono nAza karyo ! he gautama ! hA, te siddha thayA, teNe sarva duHkhono nAza karyo. ahIM paNa chadmasthanI peThe traNa AlApaka kahevA. vizeSa e ke, siddha thayA, siddha thAya che, ane siddha thaze; ema kahevuM. he bhagavan ! vItelA anaMta zAzvatakALane viSe, vartamAna zAzvata samayamAM ane anaMta zAzvata bhaviSyakALamAM je koi aMtakaroe, aMtima zarIravALAoe sarva duHkhono nAza karyo, kare che, ane ka2ze; te badhA utpannajJAna- darzanadhara, arihaMta, jina ane kevalI thai tyArapachI siddha thAya che, yAvat sarva duHkhono nAza karaze ? he gautama ! hA, vItelA anaMta zAzvata kALane viSe yAvat-sarva duHkhono nAza karaze. he bhagavan ! te utpannajJAnadarzanadhara, arihaMta jina ane kevalI pUrNa-kahevAya ! he gautama ! hA, ta utpannajJAnadarzanadhara, arihaMta, jina ane kevalI pUrNa kahevAya. he bhagavan ! te e pramANe che, ema kahI yAvat vihare che. zataka-1, uddesA-4nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa -: uddezaka-5H [52] he bhagavan keTalI pRthivIo kahI che ! he gautama ! sAta pRthivIo kahI che, te A pramANe :- ratnaprabhA, yAvattamastamAprabhA. he bhagavan ! ratnaprabhA pRthivImAM keTalA lAkha nirayAvAso-kahelAche ! tyAM trIsalAkha nirayAvAso kahyA che.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, udeso-5 25 [pa3 1-mAM trIsalAkha 2-mAM pacIzalAkha 3-mAM paMdaralAkha 4-mAM dasalAkha pa-mAM traNa lAkha 6-mAM 99995 ane 7 mAM pAMcaja anuttara niyAvAsa che. [54-5] he bhagavanuM asurakumAronA keTalA lAkha AvAso kahyA che ? he gautama ! "asurakumAronA cosaThalAkha, nAgakumAranA coryAsIlAkha. suvarNakumAranA boMtera lAkha tathA dIpakumAra, dikakumAra, udadhikumAra, vidhutakumAredra, svanitakumAra, ane agnikumAra, e cha e yugalakonA choMteralAkha AvAso kahyA che. [57] he bhagavan! pRthivIkAyikonA keTalA lAkha AvAso kahyA che ! he gautama! pRthivIkAyikonA asaMkhyaya lAkha AvAso kahyA che. ane e pramANe vAvatuM jyotiSikonA asaMkhyaya lAkha vimAnAvAso jANavA. he bhagavanuM ! saudharmakalpamAM keTalA vimAnavAso kahyA che ! he gautama ! tyAM batrIzalAkha vimAnavAso kahyA che pi8-60] anukrame 3ra lAkha, 28 lAkha, 12 lAkha 8 lAkha, 84 lAkha, pa0 hajAra, 40 hajAra vimAnavAso ane cha hajAra vimAnavAso sahastrAra devalokamAM che. Anata ane prANAtakalpamAM cAraso, AraNa ane azrutamAM traNaso vimAnavAso che 111 vimAnAvAso nIcalA adhastana-mAM, 107 vacalA-madhyamAM tathA 100 uparanA-uparima-mAM che. ane anuttara vimAno to pAMcaja che. [1] pRthivI vigere jIvAvAsomAM sthiti, avagAhanA zarIra, saMhanana, saMsthAnalezyA, draSTi, jJAna, yoga ane upayoga, e daza sthAna saMbaMdhe vicAravAnuM che. [62] he bhagavan! e ratnaprabhA pRthivInA trIzalAkha nirayAvAsomAMnA eka eka nirayAvAsamAM rahenArA nairayikonA keTalAM sthitisthAno kahyAM che ? he gautama ! teonAM asaMkhya sthitisthAno kahyAM che - ochAmAM ochI umara dazahajAra varSanI che te eka samayAdhika be samayAdhika e pramANe yAvatu-jaghanya sthiti asaMkhyaya samayAdhika tathA tene ucita utkRSTa sthiti paNa e pramANe che. he bhagavan! e ratnaprabhA pRthavInI trIsa lAkha nirayAvAsomAMnA eka eka nirayAvAsAmAM ochAmAM ochI umaramAM vasanArA nairayiko zuM krodhopayukta che? mAnopayukta che? mAyopayukta che ? ke lobhopayukta che? he gautama! te badhAya paNa krodhopayukta hoya che. athavA ghaNA krodhopayukta ane ekAda mAnopayukta, athavA ghaNA krodhopayukta ane mAnopayukta, athavA ghaNA krodhopayukta ane mAnopayukta, athavA ghaNA krodhopayukta ane ekAda mAyopayukta, athavA ghaNA krodhopayukta ane ekAda lobhopayukta, athavA ghaNA krodhapayukta ane lobhopayukta, athavA ghaNA krodho- payukta ane ekAda mAnopayukta tathA mAyopayukta, athavA ghaNA krodhapayukta tathA ekAda mAnopayukta ane ghaNA mAyopayukta, athavA ghaNA krodhopayukta, mAnopayukta ane ekAda mAyopayukta, athavA ghaNA krodhopayukta, mAnopayukta tathA mAyopayukta, e pramANe krodha, mAna ane lobha sAthe bIjA paNa cAra bhAgA karavA. tathA eja pramANe krodha, mAyA ane lobha sAthe paNa cAra bhAMgA karavA. pachI mAna, mAyA ane lobhanI sAthe krodhavaDe bhAMgA karavA. tathA te badhA krodhane mUkyA zivAyanA e pramANe sattAvIza bheda jANavA. [3] he bhagavan! e ratnaprabhA pRthivInA trIsa lAkha nirayAvAsomAMnA eka eka nirayAvAsomAM eka samayAdhika jaghanya umaramAM vartatA nairayiko zuM krodhopayukta
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 bhagavada - 1-/pa/3 che? mAnopayukta che? mAyopayukta che? ke lobhopayukta che? he gautama ! teomAM ekAda krodhopayukta mAnopayukta, mAyopayukta, ane lobhopayukta hoya che. athavA ghaNA krodhopayukta, mAnopayukta mAyopayukta, ane lobhopayukta hoya che. athavA koI eka krodhopayukta ane mAnopayukta, athavA koI eka krodhopayukta ane ghaNA mAnopayukta, hoya che, ItyAdi e pramANe esI bheda jANavA. ane e pramANe yAvatu saMkhyaya samayAdhika sthitivALA nairayiko mATe paNa jANavuM. asaMkhyaya samayAdhika sthitine ucita utkRSTa sthitimAM sattAvIsa bhAMgA kahevA. he bhagavana A ratnaprabhA pRthivImAM trIzalAkha nirayAvosomAMnA eka eka nirayAvAsamAM vasatA nairayikonA avagAhanA sthAno keTalAM kahyA che ? he gautama ! teonAM avagAhanA sthAno asaMkhyaya kahyAM che. te A pramANe :- ochAmAM ochI aMgulanA asaMkhyaya bhAga jeTalI avagAhanA te eka pradezAdhika, be pradezAdhika, e pramANe bhAvatu-asaMkhyayapradezAdhika jANavI. tathA jaghanya avagAhanA ane tene ucita utkRSTa avagAhanA paNa jANavI. he bhagavana! A ratnaprabhA pRthivImAM trIza lAkha nirayAvAsomAMnA eka eka nirayAvAsomAMnA eka eka nairayAvAsamAM jaghanya avagAhanAe vartatA narayiko zuM krodhopayukta che ? he gautama ! ahIM bheda jANavA. ane e pramANe yAvatu-saMkheya pradezAdhika jaghanya avagAhanAe vartatA narayiko mATe paNa jANavuM. asaMkhyaya pradezAdhika jaghanya avagAhanAe vartatA tathA tacita utkRSTa avagAhanAe vartatA nairayeyikonA araathAta e bannenA paNa sattAvIza bhAMgA kahevA. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM trIza lAkha niravAyavAsomAMnA eka eka nirayAvAsamAM vasatA ane vaikriyazarIravALA nairayiko zuM krodhopayukta che? he gautama ! ahIM sattAvIza bhAMgA kahevA. ane e gama vaDe bAkInA be zarIra athatu badhAM maLIne traNa zarIra saMbaMdhe pUrvokta pramANe jANavuM. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM yAvatuvasatA nairayikonA zarIronuM kayuM saMghayaNa saMvanana kahyuM che ! he gautama ! teonuM zarIra saMghayaNa vinAnuM che. vaLI teonA zarIramAM hADakAM, naso ane snAyu nathI. tathA je pudgalo anISTa, akAMta apriya, azubha, amanojJa ane amanoma che te pudgalo. eonA zarIrasaMghAtapaNe pariName che. he bhagavana ! A ratnaprabhA pRthivImAM yAvatu-vasatA ane cha saMghayaNamAMthI ekapaNa saMghayaNa vinAnA nairayiko zuM krodhopayukta che! he gautama ! ahIM sattAvIza bhAMgA jANavA. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM thAvatu-vasatA nairayikonA zarIro kayA saMsthAnavALA kahyAM che ? he gautama ! te nairavikonA zarIro be prakAranA kahyAM che. bhavadhAraNIya- jyAM sudhI jIve tyAMsudhI rahenArA ane uttarakriya. temAM je zarIro bhavadhAraNIya che te huDakasaMsthAnavALAM kahyAM che, ane je zarIro uttarakriyarUpa che te paNa huDakasaMsthAnavALAM kahyAM che. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM yAvatu-hUMDakasaMsthAne vartatA nairayiko zuM krodhopayukta che ? he gautama ! ahIM sattAvIza bhAMgA kahevA. he bhagavan! A ratnaprabhA ! pRthivImAM vasatA nairayikone keTalI vezyA pakahI che? he gautama! teone eka kApotalezyA kahI che. te bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM vasatA kApotalezyAvALA nairayiko zuM krodhopayukta che? ahIM sattAvIza bhAMgA kahevA.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, udeso-pa [64] he bhagavan! A ratnaprabhA pRthvImAM vasatA nairayiko zuM samyagdaSTi che? mithyAvRSTi che? ke samyagamithyAvRSTi che? he gautama teo traNa prakAranA che ? he bhagavanuM ! A ratnaprabhA pRthivImAM vasatA ne samyagdarzanamAM vartatA nairayiko zuM krodhopayukta che ! he gautama - ahIM sattAvIza bhAMgA kahevA. ane e pramANe mithyAdarzana tathA samyagu mithyAdarzanamAM eMsI bhAMgA kahevA. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM vasatA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama ! teo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che. jeo jJAnI che teone traNa jJAna niyamapUrvaka hoya che ane jeo ajJAnI che teone traNa ajJAna bhajanApUrvaka hoya che. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM rahetA ane Abhinibodhika jJAnamAM vartamA nairayiko zuM krodhopayukta che ? he gautama ! ahIM sattAvIza bhAMgA jANavA. ane e pramANe traNa jJAna tathA traNa ajJAna kahevA-jANavA he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM rahenArA nairayiko zuM manoyogI che ! vacanayogI che ? ke kAyayogI che ? he gautama ! teo pratyeka traNa prakAranA che he bhagavanuM ! A ratnaprabhA pRthivImAM rahenArA ane vAvatu-manoyogamAM vartatA jIvo zuM krodhopayukta che ? he gautama ! ahIM ra7 bhAMgA jANavA. ane e pramANe vacanayogamAM tathA kAyayogamAM kahevuM. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM rahenArA nairayiko zuM sAkAropayukta che ke anAkAropayukta che ! he gautama ! teo sAkAropayukta paNa che ane anAkAropayukta paNa che. he bhagavanuM ! A ratnaprabhAmAM rahenArA ane sAkAro:yogamAM vartatA nairayiko zuM krodhopayukta che ? he gautama ! ahIM sattAvIza bhAMgA kahevA. ane e pramANe anA- kAropayogamAM paNa jANavuM. tathA e pramANe sAte pRthivImAM paNa jANavuM. mAtra vizeSatA lezyAomAM che, te A pramANe che, [65] pahelI ane bIjI pRthivImAM kApotalezyA che, trIjImAM mizra vezyAkApota ane nIla legyA che, cothAmAM nIlalezyA che, pAMcamImAM mizranIla ane kaNa lezyA che. chaThThImAM kaSNa vezyA che ane sAtamImAM paramakRSNa lezyA che. [66] he bhagavan! cosaThalAkha asurakumAravAsomAMnA eka eka asurakumAravAsamAM vasatA asurakumAronA sthitisthAno keTalAM kahyAM che ! he gautama ! teonA sthitisthAno asaMkhyaya kahyA che. te A pramANe :- ochAmAM ochI sthiti, te eka samayAdhika, be samayAdhika, ityAdi nairayikonI peThe jANavAnuM che, vizeSa e ke, bheda pratilobha-ulaTA kahevAnA che. te badhAya paNa asurakumAro lobhopayukta hoya, athavA ghaNA lobho- payukta ane ekAda mAyopayukta paNa hoya, ItyAdi e gamavaDe jANavuM. ane e pramANe yAvatu-svanitakumAro sudhI. vizeSa teonuM bhinnatva jANavuM. [67] he bhagavan! pRthivIkAyikanA asaMkhyaya lAkha AvAsomAMnA eka eka AvAsamAM vasatA pRthivIkAyikonA sthitisthAno keTalAM kahyAM che? he gautama ! teonA sthitisthAno asaMkhyaya kahyAM che. teonI ochAmAM ochI sthiti, te eka samayAdhika, be samayAdhika, ItyAdi yAvatu tene ucita utkRSTa sthiti jANavI. he bhagavanuM ! pRthivIkAyikanA asaMkhyaya lAkha AvAsomAMnA eka eka AvAsamAM vasatA ane jaghanya sthitivALA pRthivIkAyiko zuM krodhopayukta che ? mAnopapayukta che ! mAyopayukta che ? ke lobhopayukta che ? he gautama ! teo krodhopayukta paNa che, yAvat
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 bhagavAI -1/pa/7 lobhopayukta paNa che. e pramANe pRthivI- kAyikone badhAya paNa sthAnomAM abhaMgaka che. vizeSa eke-tejalezyAmAM ezI eMzI bhAMga kahevA. e pramANe aplAya paNa jANavo. tathA tejaskAya ane vAyu- kAyane paNa sarvasthAnomAM abhaMgaka che. vaLI vanaspatikAyiko paNa pRthivIkAyikanI peThe jANavA. [68] je sthAnovaDe nairayikone esI bhaMgA che te sthAno vaDe beIdriya, teITiMya ane cauriMdriya jIvone paNa eMsI bhAMgA che, vizeSa eke, nIce lakhelA traNa sthAnamAM paNa te jIvone eMzI bhAMgA thAya che, te traNa sthAno - samyakatva, abhinibodhikajJAna ane zrutajJAna arthAt A traNa sthAnomAM paNa beIdriyAdi jIvone eMsI bhAMgA thAya che ane eTaluM karatAM vadhAre che. tathA je sthAnovaDe nairayikone sattAvIza bhAMgA che te badhAya paNa sthAnomAM ahIM abhaMgama che. jema nairayiko kahyA tema paMcedriyatiyacayoniko paNa jANavA. vizeSa e ke - je sthAnovaDe nairayikomAM sattAvIza bhAMga kahyA che, te sthAnovaDe ahIM abhaMgaka kahevuM. ane jyAM nairayikomAM eMzI bhAMgA kahyA che tyAM ahIM paNa eMsI bhAMgAja kahevA. nairayikomAM je sthAnovaDe eMsI bhAMgA kahyA che te sthAnovaDe manuSyomAM paNa eMsI bhAMgA kahevA. ane e nairayikomAM je sthAnovaDe sattAvIza bhaMgA kahyA che te sthAnovaDe manuSyomAM abhaMgAka kahevuM. vizeSa e ke, manuSyone jaghanya sthitimAM ane AhAraka zarIramAM esI bhAMgA che. ane e nairayiko karatAM manuSyomAM adhika che. jema bhavanavAsIdevo kahyA tema vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAniko jANavA. vizeSa e ke, jenuM judApaNuM che te jANavuM, ane e pramANe anuttara sudhI jANavuM. he bhagavana! te e pramANe che, te e pramANe che, ema kahI yAvatu vihare che. zataka-1nAuso-panImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka-6:-) [69] he bhagavan! avakAzAMtarathI ugato sUrya zIgha najare jovAya che teTalAja dUrathI Athamato sUrya paNa zIdhra najare jovAya che? he gautama! hA jeTale dUrathI ugato sUrya najare jovAya che teTalAja dUrathI Athamato sUrya paNa zIgha najare jovAya che. he bhagavana! ugato sUrya potAnA tApadvArA jeTalA kSetrane sarva prakAre cAre bAjuthI badhI dizAomAM ane badhA khuNAmAM prakAzita kare che, udyotita kare che, tapAve che, ane khUba uSNa kare che, teTalAja kSetrane badhI dizAomAM ane badhA khUNAmAMAthamato sUrya paNa potAnA tApa dvArA prakAzita kare che? udyotita kare che? tapAve che? ane uSNa kare che! he gautama! hA, ugato sUrya jeTalA kSetrane prakAze che teTalAja kSetrane Athamato sUryapaNa yAvatu-uSNa kare che. he bhagavanuM ! sUrya je kSetrane prakAze che ? te kSetrathI sUryathI smazayeluM che ? ke, aspazayeiluM che ? he gautama ! te kSetra sUryathI spazayeiluM che ane yAvatu-te kSetrane jIe dizAmAM prakAzita kare che, udyotita kare che, tapAve che. tathA atyaMta tapAve che he bhagavana! sparza karavAnA kALasamaye-sUryanA sAthe saMbaMdhavALA jeTalA kSetrane sarva dizAomAM sUrya sparze che, teTaluM kSetra "spazayeiluM ema kahevAya? he gautama! hA, he bhagavan! spezIyala kSetrane sparze che? ke smazayA vinAnA kSetrane sparzaja che? he gautama! pazaela kSetrane sparze che, yAvatu cokkasa e chae dizAmAM sparze che.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, uddeso-6 29 [70] he bhagavan ! lokano aMta alokanA aMtane sparze, alokano paNa aMta lokanA cheDAne sparze ? hA, gautama ! lokano cheDo alokanA cheDAne sparze ane alokano paNa aMta lokanA cheDAne sparze. he bhagavan ! je sparzAya che te zuM spRSTa che ? he gautama ! niyamapUrvaka chae dizAmAM sparzAya che he bhagavan ! beTano cheDo samudranA cheDAne sparze ? samudrano cheDo paNa beTanA cheDAne sparze ? hA, yAvaniyama cha e dizAmAM sparze. e pramANe abhilApavaDepANIno cheDo vahANanA cheDAne sparze, chidrano cheDo vastranA cheDAne sparza ? ane chAyAno cheDo taDakAnA cheDAne sparze ? he gautama ! yAva-niyame chae dizAmAM sparze. [71] he bhagavan ! jIvo dvArA prANAtipAta kriyA karAya che ? hA, karAya che. he bhagavan ! je kriyA karAya che te zuM spaSTa che ? ke aspRSTa che ? he gautama ! yAvatnirvyAghAtavaDe chae dizAne, vyAghAtane AzrIne kadAca traNa dizAne, kadAca cAra dizAne ane kadAca pAMca dizAne sparze che. he bhagavan ! je kriyA karAya che ! te zuM kRta che ? ke amRta che ? he gautama ! te kriyAkRta che. paNa akRta nathI. he bhagavan ! je kriyA karAya che te zuM AtmakRta che ? parakRta che ! ke ubhayakRta che ? he gautama ! te kriyA AtmakRta che. paNa parakRta ke tadubhayakRta nathI. he bhagavan ! je kriyA karAya che ? te anukramapUrvaka kRta che ? ke anukrama sivAyakRta che ? he gautama ! te anukramapUrvaka kRta che. paNa anukrama sivAya kRta nathI, vaLI je kRta kriyA karAya che ? ane karAze te badhI anukramapUrvaka kRta che. paNa anukrama sivAya kRta nathI ema kahevAya. he bhagavan ! nairayikodvArA prANAtipAta kriyA karAya che ? he gautama ! hA, karAya che. he bhagavan! jekriyA karAya che te zuM spaSTa che ? ke aspaSTa che ? he gautama ! yAvaniyame chae dizAmAM karAya che he bhagavan ! je kriyA karAya che ? te zuM kRta che ? ke akRta che ? he gautama te pUrva pramANe jANavuM. yAvat-te anukrama sivAya kRta che ema na kahevAya. nairayikonI peThe ekeMdriya sivAyanA yAvat-vaimAnika sudhInA badhA jIvo kahevA. ane jIvonI peThe ekeMdriyo kahevA. prANAtipAtanI kriyA peThe mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, krodha ane yAvamithyAdarzanazalya sudhI jANavuM. ane e pramANe e aDhAra pApasthAna viSe covIza daMDaka kahevA. he bhagavan ! te e pramANe che, te e pramANe che, ema kahI bhagavaM mahAvIrane namIne yAvat vihare che. [72] te kAle, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA ziSya roha nAmanA anagAra hatA, jeo svabhAve bhadra, komaLa, vinayI, zAMta, ochA krodha-mAna-mAyA- ane lobhavALA, atyaMta nirabhimAnI, gurune Azare rahenArA, koine saMtApa na kare tevA ane gurubhakta hatA. te roha nAmanA anagAra pote ubhaDaka rahelA, nIce namela mukhavALA, dhyAnarUpa koThAmAM peThelA tathA saMyama ane tApa vaDe AtmAne bhAvatA zramaNa bhagavaMta mahAvIranI AjubAju vihare che. pachI te roha nAmanA anagAra jAtazraddha thai yAvatparyupAsanA karatA A pramANe bolyA H- bhagavan ! pahelo loka che ane pachI aloka che ? ke pahelo aloka che ? ane pachI loka che ? he roha ! loka ane aloka, e pahelo paNa che ane pachI paNa che. e banne paNa zAzvatA bhAva che. he roha ! e bemAM 'amuka pahelo ane amuka pachI' evo krama nathI. he bhagavan ! jIvo pahelA che ? ane ajIvo pachI che ? ke pahelA ajIvo che ane pachI jIvo che ! he roha ! jema loka ane aloka viSe kahyuM tema
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30. bhagavaI-1/-Ika72 jIvo ane ajIvo saMbaMdhe paNa jANavuM. e pramANe bhavasiddhiko, ane abhavasiddhiko, siddhi ane asiddhi saMsAra tathA siddha ane saMsArio paNa jANavA. he bhagavanuM ! pahelAM IDuM che ane pachI kukaDI che? ke pahelAM kukaDI che ane pachI IDuM che? "he roha! te IDuM kyAMthI thayuM? he bhagavan!te IDuM kukaDIthI thayuM' he roha! te kukaDI kyAMthI thaI he bhagavan! te kakaDI IDAthI thaI." eja pramANe he roha! te IDuM ane kukaDI e pahelAM paNa che ane pachI chee zAzvata bhAva che. paNa te rohate bemAM koI jAtano kama nathI. he bhagavan! pahelAM lokAMta che? ane pachI alokAMta che? ke pahelAM alokAta che? ane pachI lokAMta che? he roha ! lokAMta ane alokAMta e bannemAM yAvatu-he roha koI jAtano krama nathI. he bhagavana! pahelAM lokAMta che ane pachI sAtamuM avakAzAMtara che? ItyAdi pUchavuM. he roha! lokAMta ane sAtamuM avakAzAMtara, e bane pahelAM paNa che. e pramANe yAvat he roha! e bemAM koI jAtano krama nathI. e pramANe lokAMta, sAtamo tanuvAta, e pramANe dhanavAta, dhanodadhi ane sAtamI pRthivI. e pramANe ekaekanI sAthe lokAMta joDavo. 7i3-74] avakAzAMtara, vAta, ghanodadhI, pRthivI, dvIpa, sAgara,kSetra, narayikAdi jIva, astikAya, samaya, karma, vezyA, draSTi, darzana, jJAna, saMjJA, zarIra, yoga, upayoga, dravyapradezo, ane paryavo tathA kALa pahelAM che ane lokAMta (pachI che) 7ipa he bhagavan! pahelAM lokAMta che ane pachI savaddhA che? he roha! jema lokAMta sAthe e badhAM sthAno joDyAM, tema A saMbaMdhe paNa jANavuM. ane e pramANe e badhAM sthAno alokAMta sAthe paNa joDavAM. he bhagavan! pahelA sAtamuM avakAzAMtara che ane pachI sAtamo tanuvAta che? he roha ! e pramANe sAtamuM avakAzAMtara badhA sAthe joDavuM. ane e pramANe yAvatu-saddhiA sudhI jANavuM. he bhagavan! pahelAM sAtamo tanuvAta che ane pachI sAtamo dhanavAta che! he roha! e paNa te pramANe jANavuM. vAvatu-saddhiA . e pramANe uparanA eka ekane saMyojatAM ane je nIceno hoya tene choDatAM pUrva pramANe jANavuM. yAvatu-atIta ane anAgatakALa ane pachI savaddha, yAvatuM- he roha! emAM koI jAtano krama nathI. he bhagavan! te pramANe che, yAvatu vihare che. 7i6] he bhagavanuM ema kahIne bhagavaMta gautame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane yAvatu A pramANe kahyuM he bhagavan! lokanI sthiti keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! lokanI sthiti ATha prakAranI kahI che. te A pramANe - vAyu AkAzanA AdhAre rahelo che. udadhi vAyunA AdhAre rahelo che. jamIna udadhinA AdhAre rahelA che. trasa jIvo ane sthAvara jIvo pRthivInA AdhAre rahelA che. ajIvo jIvanA AdhAre rahelA che. jIvo karmanA AdhAre rahelA che. ajIvone jIvae saMgharelA che ane jIvone karmoe saMgharelA che. he bhagavan! ema kahevAnuM zuM kAraNa che? he gautama! jema koI eka puruSa hoya, te cAmaDAnI masakane pavanavaDe phulAve. pachI te masakanuM mukha baMdha kare, masakane vacale bhAge gAMTha bAMdhI, pachI te masakanuM mukha ughADe ane tenI aMdarano pavana kADhI nAkhe. masakanA uparanA bhAgamAM pANI bhare, pachI pAchuM te masakanuM mukha bAMdhI de, pachI tenI vacalI gAMTha choDI de. to he gautama! te bhareluM pANI te pavananI uparanA bhAgamAM rahe? hA, rahe te kAraNathI yAvatu-jIvone karmoe saMgharelA che' e pUrva pramANe kahyuM che. athavA he gautama ! jema koI eka puruSa hoya, te cAmaDAnI masakane pavanavaDe phalAvI potAnI kaDe
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, udesobAMdhe, pachI te puruSa apAra, tarI na zakAya tevA, ane mAthoDA karatAM vadhAre uMDA pANImAM praveza kare. to he gautama ! te puruSa te pANInI uparanA bhAgamAM rahe? hA, rahe e rIte lokanI sthiti ATha prakAranI kahI che, yAvatu-jIvone karmoe saMgharelA che. [77] he bhagavan! jIvo ane pugalo paraspara saMbaddha che. paraspara vadhAre saMbaddha che. paraspara ekabIjA maLI gayelA che, paraspara sneha cikAzathI pratibaddha che ane paraspara ghaTTa thaIne rahe che? he gautama! hA, he bhagavan! tema kahevAnuM zuM kAraNa he gautama! jema koI eka pANIno jharo che ane pANIthI bharelo, pANIthI chalochala bharelo, pANIthI chalakAto, pANIthI vadhato che tathA te bharelA ghaDAnI peThe rahe che. have te jharAmAM koI puruSa eka moTI, so nAnA kANAvALI, so moTA kANAvAlI nAva nAkhe. te nAva te kANAothI bharAtI, vadhAre bharAtI, chalakAtI, pANIthI vadhatI thAya? ane te bharelA ghaDAnI peThe rahe? hA rahe te hetuthI yAvatu-jIvo pUrva pramANe rahe che' [38] he bhagavan! haMmezAM sUkSma snehakAya,aplAya mApapUrvaka paDe che? he gautama! hA, paDe che. bhagavAnuM! zuM te uMce paDe che, nIce paDe che, ke tIrache paDe che? he gautama! te uMce paNa paDe che. nIce paNa paDe che ane tIrache paNa paDe che. he bhagavan! te sUkSma aplAya A sthUla aplAyanI peThe paraspara samAyukta thaIne lAMbA kALa sudhI rahe? he gautama! e artha samartha nathI- te apakAya zIghraja nAza pAme che. e pramANe che, he bhagavanuM te e pramANe che. ema kahI yAvatu vihare che. | zatakaH 1-nA uddezA nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | ( uddezaka-7-). [39] he bhagavan! nairayikomAM upajato nairayika zuM eka bhAgavaDe eka bhAgane, eka bhAgavaDe sarva bhAgane, sarva bhAga vaDe eka bhAgane ke sarva bhAgavaDe sarva bhAgane AzrIne utpanna thAya? he gautama ! te eka bhAgavaDe eka bhAgane, eka bhAgavaDe sarva bhAgane, ane sarva bhAgavaDe eka bhAgane AzrIne utpanna na thAya. paraMtu sarva bhAgavaDe sarva bhAgane AzrIne utpanna thAya, jema nairayika vize kahyuM tema vaimAnika sudhI jANavuM. [20] he bhagavan! nairayikomAM upajelo nairayika zuM eka bhAgavaDe eka bhAgane, eka bhAgavaDe sarva bhAgane, sarva bhAgavaDe eka bhAgane, ke sarva bhAgavaDe sarva bhAgane AzrI AhAra kare ? he gautama ! te eka bhAgavaDe eka bhAgane. eka bhAgavaDe sarvabhAgane AzrIne AhAra na kare. paNa sarva bhAgavaDe eka bhAgane, sarva bhAgavaDe sarva bhAgane AzrIne AhAra kare ane e pramANe vaimAnika sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! nairayikothI udvartato nairayika zuM eka bhAgavaDe eka bhAgane AzrIne udvarte ? ityAdi pUchavuM. he gautama ! jema utpadhamAna viSe kahyuM tema udvartamAna viSa paNa daMDaka kahevo. he bhagavan! nairayikothI udvartamAna nerayika zuM eka bhAgavaDe eka bhAgane AzrIne AhAra kare ? he gautama! pUrva pramANe jANavuM. yAvatu-sarvabhAgavaDe eka dezane, ane sarva bhAgavaDe sarvane AzrIne AhAra kare tathA e pramANe vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! narayikomAM utpanna nairayika zuM eka bhAgavaDe eka bhAgane AzrIne utpanna che? ityAdi pUchavuM. he gautama! e daMDaka paNa teja pramANe jANavo. yAvatu-sarva bhAga vaDe sarva bhAgane
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavaI-1/-I780 AzrIne utpanna che. jema utpamAna ane udvartamAna viSe cAra daDaka kahyA tema utpana ane ukata saMbaMdhe paNa cAra daMDaka kahevA. sarva bhAgavaDe sarva bhAgane AzrIne upapana sarva bhAgavaDe eka bhAgane AzrIne AhAra' ane sarva bhAgavaDe sarva bhAgane AzrIne AhAra' e abhilASavaDe upapana ane uddhata viSe paNa jANavuM. he bhagavanuM ! narayikomAM upajato nairayika zuM ardhabhAgavaDe adha bhAgane, ardha bhAgavaDe sarva bhAgane, ke sarva bhAgavaDe adha bhAgane, ke sarvabhAgavavaDe sarva bhAgane AzrIne utpanna thAya ! he gautama ! jema prathama sAthe ATha daDaka kahyA. tema ardhanI sAthe paNa ATha daDaka kahevA. vizeSa e ke, jyAM eka bhAgavaDe eka bhAgane AzrIne utpanna thAya' evo pATha Ave tyAM ardha bhAgavaDe ardha bhAgane AzrIne utpanna thAya" A pATha kahevo, mAtra eTalo ja bheda che. ane e badhA maLIne daMDaka thayA che. [1] he bhagavan! zuM jIva vigrahagatine prApta che? ke avigrahagatine prApta che? he gautama ! te kadAca vigrahatine prApta che. ane kadAca avigrahagatine prApta che e pramANe yAvata-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavana ! zuM jIvo vigrahagatine prApta che ke avigrahagatine prApta che ? he gautama! jIvo vihAyogatine prApta che ane avigrahavihAyogatine paNa prApta che. he bhagavana ! zuM nairayiko vigrahagatine prApta che ke avigrahagatine prApta che? he gautama! te badhAya avigrahagatine prApta che. athavA ghaNA avigrahagatine prApta che ane ekAda vigrahagatine prApta che. athavA ghaNA avigrahagatine prApta che. ane ghaNA vigrahagatine prApta che. e pramANe sarvatra traNa bhAMgA jANavA. mAtra ekeMdriyamAM traNa bhAMga na kahevA. [2] he bhagavan! moTI RddhivALo, moTI yutivALo, moTI kIrtivALo, moTA baLavALo, moTA sAmarthyavALo ane maraNa samaye vato maheza nAmano deva zaramane lIdhe, dhRNAne lIdhe, pariSahane lIdhe, keTalAka kALa sudhI AhAra karato nathI. pachI AhAra kare che ane levAto AhAra pariNata paNa thAya che, ane chevaTa te devanuM AyuSya sarvathA naSTa thAya che, tethI te deva jyAM utpanna thAya thAya che tyAMnuM AyuSya anubhave che. to he bhagavanuM! te kyuM AyuSya jANavuM. - tiryaMcayonikanuM AyuSya jANavuM. ke manuSyanuM AyuSya jANavuM. he gautama! te maharvika devanuM maryA pachI manuSyanuM Ayu jANavuM. [83) he bhagavan! garbhamAM utpanna thato jIva zuM IdriyavALo ke IdriyavinAno utpanna thAya ? he gautama ! IdriyavALo ane ItivinAno paNa utpanna thAya che bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama! dravyendriyanI apekSAe Idriya vinAno ane bhAva IdriyanI apekSAe IkiyAvALo utpanna thAya. mATe he gautama te kAraNathI pUrva pramANe kahyuM che he bhagavan! garbhamAM upajato jIva zuM zarIravALo ke zarIravinAno utpanna thAya. he gautama ! zarIravALo ane zarIravinAno paNa utpanna thAya. he bhagavanuM ! tenuM zuM kAraNa ? he gautama dArika vaikriya ane AhAraka skUla-zarIronI apekSAe zarIravinAno ane sUkSma, taijasa tathA kAmaNa zarIranI apekSAe zarIravALo utpanna thAya. he gautama! e kAraNathI pUrva pramANe kahyuM che. he bhagavana! jIva garbhamAM utpanna thatAM veMta ja zuM khAya che? he gautama! paraspara eka bIjAmAM maLeluM mAtAnuM Artava ane pitAnuM vIrya, tene te jIva garbhamAM utpanna thatAMveMtaja khAya che. he bhagavan! garbhamAM gayo chato
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, uso-7 jIva zuM khAya che ? mAtAe khAdhelA aneka prakAranA rasavikAronA eka bhAga sAthe mAtAnA Artavane khAya che. he bhagavan! garbhamAM gaela jIvane viSTA, mUtra, glekha, nAsikAno mela, vamana ane pitta hoya? he gautama! e artha samarthanathI. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama! garbhamAM gayA pachI je AhArane khAya che. caya kare che, te AhArane kAnapaNe cAmaDIpaNe, hADakApaNe, majjapaNe, vALapaNe, dADhIpaNe, revApaNe ane nakhapaNe pariNamAve che mATe he gautama ! te kAraNathI garbhamAM gaelA jIvana viSTAdika nathI hotuM. he bhagavan! garbhamAM gaelo jIva mukhadvArA koLiyArUpa AhArane levA zakta che ! he gautama ! e artha samartha nathI. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa ? he gautama ! garbhamAM gaelo jIva sarva AtmAvaDe AhAra kare che, pariNAve che, ucchavAsa le che, niHzvAsa le che, kadAcita AhAra kare che, kadAcit pariNAve che, ucchavAsa le che, ane kadAcita niHzvAsa paNa le che. tathA putranA jIvane rasa pahoMcADavAmAM kAraNabhUta ane mAtAno rasa levAmAM kAraNabhUta je mAtRjIvarasa-nADI che te mAtAnA jIva sAthe saMbaMddha che ane putranA jIvane aDakelI che tenAthI putrano jIva AhAra le che ane AhArane parINamAve che. tathA bIjI paNa eka nADI che, je putranA jIva sAthe saMbaddha che ane mAtAnA jIvane aDakelI che, tenAthI putrano jIva AhAra le che ane AhArano caya ane upacaya kare che. he gautama ! te kAraNathI garbhamAM gaelo jIva mukhadvArA koLiyArupa AhAra levA zakya nathI. he bhagavanuM ! mAtAnA aMgo keTalAM kahyAM che? mAtAnA aMgo traNa kahyAM che. mAMsa, lohI, ane mAthAnuM bhejuM he bhagavanuM ! pitAnAM aMgo keTalAM kahyA che? pitAnAM aMgo traNa kahyAM che. hADakAM, majjana ane keza, dADhI, roma tathA nakha, he bhagavan! mAtA tathA pitAnA aMgo saMtAnanA- zarIramAM keTalA kALa sudhI rahe ? he gautama ! saMtAnanuM bhavadhAraNIya zarIra jeTalA kALasudhI Take, teTalA kALasudhI te aMgo rahe. ane jyAre te bhavadhAraNIya zarIra samaye samaye hIna thatuM chevaTane samaye naSTa thAya che tyAre mAtapitAnAM aMgo paNa nAza pAme che. [84] he bhagavanuM ! garbhamAM gayA pachI jIva nairayikomAM utpanna thAya che ? he gautama! koI thAya athavA koI na paNa thAya. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama! saMjJI paMcedriya, ane sarva patithI pUrNa thaelo jIva vIryalabdhi vaDe, vaikriyalabdhi vaDe zatranuM lazkara AveluM sAMbhaLI, avadhArI, Atmapradezone garbhathI bahAranA bhAge pheke che, pheMkI vaikriyasamudUdhAtavaDe samavahaNI, caturaMgI senAne vikarve che, evI senAne vimurtI te senAvaDe zatranA lazkara sAthe yuddha kare che. ane te paisAno. rAjyano, bhogano ane kAmano lAlacu, paisAmAM, rAjyamAM, bhogamAM ane kAmamAM laMpaTa, paisAno tarasyo. rAjyano, bhogano ane kAmano tarasyo jIva temAM cittavALo, temAM manavALo, temAM AtmapariNAmavALo, temAM adhyavasita thaelo, temAM adhyavAsanAvALo, temAM sAvadhAnatA vALo, tene mATe kriyAono bhoga ApanAra, ane tenAja saMskAravALo e samaye je maraNa pAme to nairayikamAM utpanna thAya. mATe he gautama! te hetuthI yAvatu-koI jIva narake jAya ane koI jIva narake na jAya. he bhagavanuM ! garbhamAM gaelo jIva devalokamAM jAya? he gautama! koI jAya ane koI na jAya. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa che gautama ! te saMjJI paMcedriya ane sarva payaptithI pUrNa thaelo jIva tathArUpa zramaNa ke
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, uso-8 35 bAlapaMDita manuSya zuM nairayikanuM AyuSya bAMdhe ke yAvatu-devanuM AyuSya bAMdhI devAmAM utpanna thAya? he gautama ! te nairayikanuM AyuSya na kare ane yAvatu-devanuM AyuSya bAMdhI devamAM utpanna thAya he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama ! bAlapaMDita manuSya tathA prakAranA zramaNa ke brAhmaNanI pAsethI eka paNa dhArmika ane Aryavacana sAMbhaLI, avadhArI, keTalIka pravRttithI aTake che ane keTalIka pravRttithI nathI aTakato. keTalAkanuM paccakakhANa kare che ane keTalAkanuM paccakakhANa nathI karato. mATe he gautama ! te hetuthI nairayikanuM AyuSya bAMdhato nathI yAvatu-devanuM AyuSya bAMdhI devomAM utpanna thAya che te kAraNathI pUrvavat kahyuM che. [7] he bhagavanuM ! haraNothI AjIvIkA calAvanAra, haraNono zikArI ane haraNone mAravA mATe talAlIna evo koI puruSa haraNane mAravA mATe nadInA pANIthI gherAyelA jhADIvALA sthAnamAM jharA tarapha, pANInA vaheLAmAM, ghAsa vagerenA DhagalAmAM, goLAkAra nadInA vAMkAcUkA bhAgamAM, aMdhArAvALI jagyAe, galamAM, parvatanA eka bhAgamAM rahelA vanamAM, parvatanA DuMgarAvALA pradezavanamAM, tathA aneka vRkSovALA vanamAM jaI "e mRgo che" ema kahI eka mRganA vadha mATe khADA ane jALa race. to he bhagavan! te puruSa keTalI kriyAvALo kahevAya? he gautama ! te puruSa kacchamAM yAvatu-jaLa race to kadAca traNa kriyAvALo, kadAca cAra kriyAvALo ane kadAca pAMca kriyAvALo kahevAya. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? jyAM sudhI te puruSa te jaLane dhAraNa kare che, ane mRgone bAMdhato nathI, tathA mArato nathI, tyAMsudhI te puruSa kAyikI, adhikaraNikI ane prApleSinI kriyAothI spazayilI che. vaLI jyAMsudhI te puruSa te jALane dharI rAkhe che ane mRgone bAMdhe che paNa mRgone mArato nathI tyAM sudhI te puruSa kAyikI, adhikaraNikI, prASikI ane pAritApanikI kriyAothI spazaeilo che vaLI jyAMsudhI te puruSa te jALane dharI rAkhe, mRgone bAMdhe ane mRgone mAre tyAM sudhI te puruSa kAyikI, adhikaraNikI, praSikI, pAritApanikI ane prANAtipAtakriyA e pAMca kriyAvALo kahevAya che. mATe he gautama! te hetuthI pAMca kriyAvALo kahevAya che. [88] he bhagavan! aneka vRkSovALA vanamAM koI puruSa taraNAMne bhegA karIne bALe to te keTalI kriyAvALo kahevAya ? he gautama! te puruSa kadAca traNa, cAra ane pAMca kriyAvALo kahevAya. he bhagavantenuM zuM kAraNa? he gautama ! jyAMsudhI te puruSa taraNAMne bhegAM kare tyAMsudhI traNa kriyAvALo, ane Aga mUke paraMtu bALe nahi tyAMsudhI cAra kriyAvALo, ane Aga mUkI bALe tyAre te kAyikI vigere pAMca kriyAvALo kahevAya mATe he gautama! te kAraNathI pUrva pramANe kahyuM che. [] he bhagavan! haraNothI AjIvikA calAvanAra, haraNono zikArI ane haraNonA zikAramAM talAlIna evo koI puruSa haraNane mAravA mATe kacchamAM vRkSovALA vanamAM jaI "e mRga che ema kahI koI eka haraNane mAravA bANane pheke che, to te puruSa keTalI kriyAvALo kahevAya? he gautama ! te puruSa kadAca traNa, cAra, ane pAMca kriyAvALo paNa kahevAya. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama! te puruSa bANane pheke paraMtu mRgane viMdhe nahi, mAre nahiM, tyAMsudhI traNa kiyAvALo, ane te puruSa bANane pheke ane mRgane viMdhe che paNa mArato nathI tyAMsudhI cAra kriyAvALo, vaLI bANane pheke, viMdhe ane mRgane
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAI -1-889 mAre tyAMsudhI pAMca kriyAvALI kahevAya. | [co] he bhagavan! pUrva prakAzavALo koI eka puruSa kacchamAM-yAvat koI eka mRganA vadha mATe kAnasudhI lAMbA karelA bANane prayatnapUrvaka kheMcIne ubho rahe ane bIjo pAchaLathI AvIne ubhelA puruSanuM mAthuM potAnA hAthathI taravAravaDe kApI nAMkhe. pachI te bANa pUrvanA kheMcANathI uchaLIne te mRgane viMdhe. to he bhagavan! zuM te puruSa mRganA vairathI spaSTa che ke puruSanA vairathI RSTa che? he gautama! je puruSa mRgane mAre che, te puruSa mRganA vairathI dhRSTa che. ane je puruSa puruSane mAre che te puruSa puruSanA vairathI sRSTa che. he bhagavana! tenuM zuM kAraNa he gautama! te nizcita che ke, karAtuM hoya te karAyuM kahevAya. saMdhAtuM hoya te saMdhAyuM kahevAya. vaLAtuM hoya te vaLAyuM kahevAya ane pheMkAtuM hoya te pheMkAyuM kahevAya? mATe he gautama! te hetuthI je mRgane mAre te mRganA vairathI sRSTa kahevAya. ane jo mAranAra cha mAsanI aMdara mare to maranAra puruSa kAyikI yAvatuM pAMca kriyAothI skRSTa kahevAya ane jo maranAra cha mAsa pachI mare to mAranAra kAyikI yAvatu-pAritApanikI kriyAthI-cAra kriyAthI spaSTa kahevAya. [1] he bhagavan! koI eka puruSa bIjA puruSane barachIvaDe mAre, athavA potAnA hAthathI talavAra vaDe te puruSanuM mAthuM kApI nAkhe, to te puruSa keTalI kriyAvALo kahevAya ? he gautama ! jyAM sudhI te puruSa puraSane barachIvaDe mAre athavA potAnA hAthe talavAravaDe te puruSanuM mAthuM kApI nAkhe tyAMsudhI te puruSa kAyikI, adhikaraNikI vAvatu-prANAtipAta kriyAvaDe-pAMca kriyAvaDe RSTa che. ane te puruSa Asanavadhaka tathA bIjAnA prANanI darakAra nahIM rAkhanAra puruSaverathI spezaya che. [2] he bhagavan! sarakhA, sarakhI cAmaDIvALA, umaravALA, dravyavALA tathA samAna upakaraNavALA koI eka be puruSa hoya ane te puruSo paraspara laDAI kare temAM eka puruSa jIte ane eka puruSa hAre, he bhagavan! te kevI rIte bane ? he gautama ! je puruSa vIryavALo hoya te jIte che ane vIryarahita hoya te hAre che. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama ! je puruSe vIryarahita karyo nathI bAMdhyA, nathI spezya, yAvatu-nathI prApta karyo ane tenA te kamoM udIrNa nathI, paNa upazAMta che te puruSa jIte che. ane je puruSe vIryarahita karmo bAMdhyA che, spezya che ane vAvata tenA te kamoM udayamAM AvelA che paNa upazAMta nathI te puruSa parAjaya pAme che. mATe he gautama! te kAraNathI ema kahyuM che ke, viryavALo puruSa jIte che ane vIryarahita puruSa hAre che. [a] he bhagavan! zuM jIvo vIryavALA che? ke vIryavinAnA che? he gautama! jIvo vIryavALA paNa che ane vIryarahita paNa che he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama! jIvo be prakAranA kahyA che. saMsArasamApanaka ane asaMsArasamApanaka temAM je jIvo asaMsArasamApanaka che te siddho che, ane teo vIryarahita che tathA temAM je jIvo saMsArasamApanaka che te be prakAranA kahyA che. - zailapratipanna ane azailapratipanna. temAM je zailapratipanna che te labdhI vIryavaDe savArya che ane karaNavIyavaDe avIrya che. tathA jemAM je azailezapratipanna che te labdhivIryavaDe savArya hoya che. paNa karaNavIryavaDe to savIya tathA avIrya paNa hoya che. mATe he gautama ! te hetuthI ema kahyuM che ke, jIvo be jAtanA chevIryavALA ane vIryavinAnA paNa che' he bhagavanuM ! zuM nairayiko vIryavALA che ke
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, udeso-9 vIryavinAnA che ! he gautama ! te nairayiko labdhivIryavaDe savIrya che ane karaNavIryavaDe savIrya ane avIrya paNa che. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama ! je nArakIo utthAna, karma bala, vIrya ane puruSAkAra parAkrama che, te nairayiko labdhIvIyavaDe ane karaNavIryavaDe avIrya che. mATe he gautama ! he hetuthI pUrva pramANe jANavuM. e pramANe yAvatu-paMcedriyatiryaMcayoniko sudhInA jIvo viSe nairayikonI peThe jANavuM ane sAmAnya jIvonI peThe manuSyo viSe jANavuM. vizeSa e ke, siddhone varjI devA, sAmAnya jIvomAM AvatA siddhonI peThe manuSyo na jANavA. tathA vAnavyaMtaro jyotiSiko ane vaimAniko nairayikonI peThe jANavA. he bhagavan! te e pramANe che, yAvat vihare che. | zataka: 1-mAuso-8nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( uddezaka 9:-) [94] he bhagavan! zuM sAtamo avakAzAMtara bhAre che, haLavo che, bhAre haLavo che, ke aguru laghu-bhAre haLavA sivAyano che? he gautama ! te bhAre nathI, haLavo nathI, bhAre haLavo nathI paNa agurulaghu-bhAre haLavA sivAyano che. he bhagavan! sAtamo tanuvAta bhAre che, haLavo che, bhAre haLavo che ke agurulaghu che? he gautama! te bhAre nathI, haLavo nathI, bhAre haLavo che paNa aghurulaghu nathI. [95 e pramANe sAtamo dhanavAta, dhanodadhi, sAtamI pRthvi ane badhAM avakAzAMtaro jANavo. sAtamA avakAzamAMtara viSe tanuvAta viSe jema kahyuM che-e pramANe ghanodadhi pRthivI, dvIpa, samudro, ane kSetro viSe paNa jANavuM. he bhagavan! zuM nairayiko bhAre che, yAvatu agurulaghu che? he gautama! teo bhAre nathI, haLavA nathI, bhAre haLavA che ane bhAre haLavA sivAyanA paNa che. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama ! narayiko vaikriya ane taijasa zarIranI apekSAe bhAre nathI, haLavA nathI, ane bhAre haLavA sivAyanA nathI. paraMtu bhAre haLavA che. ane jIva tathA karmanI apekSAe bhAre nathI, haLavA nathI. bhAre haLavA nathI, paNa bhAre haLavA sivAyanA che. he gautama ! te kAraNathI pUrva pramANe kahyuM che. ane e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. vizeSa e ke, zarIrono bheda jANavo. tathA dhamastikAya ane yAvatu-jIvAstikAya e badhA agurulaghu jANavA. he bhagavan! zuM pudgalAstikAyaguru che, laghu che, gurulaghu che, ke agurulaghu che? he gautama! pudgalAstikAya guru nathI. laghu nathI paNa gurulaghu che, ane agurulaghu paNa che. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa ! he gautama ! gurulaghu dravyanI apekSAe guru nathI, laghu nathI, agurulaghu nathI paNa gurulaghu che ane agurulaghu dravyonI apekSAe gura nathI, laghu nathI, gurulaghu nathI, paNa agurulaghu che. samayo ane kamo agurulaghu che. he bhagavan! zuM kRSNalezyA guru che, yAvatu-agurulaghu che? he gautama ! te guru nathI. laghu nathI, paNa gurulaghu che ane agurulaghu paNa che. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa ! he gautama ! dravyalezyAnI apekSAe kRSNalezyA gurulaghu che ane bhAvalezyAnI apekSAe kRSNalezyA agurulaghu che. e pramANe yAvatu-zuklalezyA sudhI jANavuM. tathA vRSTi, darzana, jJAna, ajJAna. ane saMjJAne agurulaghu jANavA. heThaLanA cAra zarIra gurulaghu jANavA. kAmaNa zarIrane gurulaghu jANavuM mana yoga vacana- yoga, zabda, sAkAra upayoga ane
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavaI-1-l995 nirAkAra upayoga. e badhA agurulaghu jANavA. tathA kAyayoga-zarIra, gurulaghu jANavo. sarva pradezo, ane sarva paryavo pudgalAstikAyanIpeThe jANavA. atItakALa, anAgatakALa, ane sarvakALa cothA padavaDe agurulaghu jANavA. [6] he bhagavanuM ! lAghava, abhecchA, amUccha anAstika, ane apratibaddhata; e badhuM zramaNa nigraMthone mATe prazasta che? he gautama ! hA lAghava, ane yAvatu-apratibaddhatA e badhuM nigraMtho mATe prazasta che he bhagavan! akrodhapaNuM, amAnapaNuM, akapaTapaNuM, ane alobhapaNuM, e badhuM zramaNa nigraMthonA mATe prazasta che? he gautama ! hA, akrodhapaNuM, amAnapaNuM, e badhuM prazasta che. he bhagavan! kAMkSApradoSakSINa thayA pachI zramaNa nigraMtha aMtakara ane aMtima zarIravALo thAya? athavA pUrvanI avasthAmAM bahu mohavALo thai vihAra kare ane pachI saMvarayukta thaIne kALa kare to pachI siddha thAya? thAvatu-sarva duHkhanA nAzane kare? he gautama! hA, kAMkSapradoSakSINa thayA pachI bhAvatu-sarva duHkhanA nAzane kare. [97] he bhagavan! anya matAvalaMbIo A pramANe kahe che, A pramANe bhAkhe che, A pramANe jaNAve che ane A pramANe prarUpe che ke, ekajIva eka samaye be AyuSya kare che. te A pramANe-1 A bhavanuM AyuSya ane parabhavanuM AyuSya. je samaye A bhavanuM AyuSya kare che te samaye parabhavanuM AyuSya kare che ane je samaye parabhavanuM AyuSya kare che te samaye A bhavanuM AyuSya kare che A bhavanuM AyuSya karavAthI parabhavanuM AyuSya kare che ane parabhavanuM AyuSya karavAthI A bhavanuM AyuSya kare che. e pramANe eka jIva eka samaye be AyuSya kare che. he bhagavan! te e pramANe kevIrIte che? he gautama ! anya tIrthIo je e pramANe kahe che yAvat parabhavanuM AyuSya. te khoTuM kahyuM che. vaLI te gautama! huM e pramANe kahuM chuM ke, eka jIva eka samaye eka AyuSya kare che. ane te A bhavanuM AyuSya kare che. athavA parabhavanuM AyuSya kare che. je samaye A bhavanuM AyuSya kare che te samaye parabhavanuM AyuSya nathI karato ane je samaye parabhavanuM AyuSya kare che, te samaye A bhavanuM AyuSya karato nathI. tathA A bhavanuM AyuSya karavAthI parabhavanuM AyuSya karato nathI ane parabhavanuM AyuSya karavAthI A bhavanuM AyuSya karato nathI. ane e pramANe eka jIva eka samaye eka AyuSya kare che. A bhavanuM athavA parabhavanuM AyuSya. he bhagavan! te e pramANe che, yAvatu vihare che. [8] te kAle te samaye pArzvanAthanA vaMzamAM thaelA kAlAveSiputra nAmanA anagAre je tarapha sthavira bhagavaMto hatA. te tarapha jaIne te sthavira bhagavaMtone A pramANe kahyuM ke- he sthaviro ! tame sAmAyika jANatA nathI, sAmAyikano artha jANatA nathI tame paccakhkhANa jANatA nathI. paccakhANano artha jANatA nathI. saMyamane jANatA nathI, saMyamanA arthane nathI jANatA. saMvara jANatA nathI, saMvaranA arthane nathI jANatA. tame viveka jANatA nathI. vivekanA arthane jANatA nathI. vyutsargane jANatA nathI. ane vyutsarganA arthane nathI jANatA. tyAre te sthavira bhagavaMtoe kAlAsyaveSiputra nAmanA anagArane A pramANe kahyuM ke, he Arya ! sAmAyikane jANIe chIe sAmAyikanA arthanA jANIe chIe. yAvatuM vyutsarganA arthane jANIe chIe. tyAre te kAlAveSiputra nAmanA anagAre te sthavira bhagavaMtone A pramANe kahyuM ke, he Aya ! jo tame
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, uddeso-9 39 sAmAyikane sAmAyikanA arthane yAvat-vyutsarganA arthane jANo cho, to he Aryo ! sAmAyika e zuM ? sAmAyikano artha e zuM ? ane yAvat he Aryo ! vyutsargano artha e zuM ? tyAre te sthavira bhagavaMtoe te kAlAsya- veSiputra nAmanA anagArane A pramANe kahyuM ke-he Arya ! amAro AtmA e sAmAyika che ane eja sAmAyikano artha che. tathA yAvat-eja vyutsargano artha paNa che. tyArapachI te kAlAsyaveSiputra nAmanA anagAre te sthavira bhagavaMtone A pramANe kahyuM ke, he Aryo ! jo AtmA e sAmAyika che, AtmA e sAmAyikano artha che ane e pramANe yAvat-AtmA e vyutsargano artha che, to tame krodha, mAna mAyA ane lobhano tyAga karI zA mATe te krodha vigere niMdo cho ? he kAlAsyaveSiputra ! saMyamane mATe ame krodhAdikane niMdIe chIe. he bhagavaMta zuM gaha e saMyama che ke agaha e saMyama che ? he kAlAsyaveSiputra ! garha e saMyama che. paNa agA e saMyama nathI. gaha badhA doSono nAza kare che- ane e pramANe amAro AtmA saMyamamAM sthApita che, e pramANe amAro AtmA saMyamamAM puSTa che, e pramANe amAro AtmA saMyamamAM upasthita che. have ahIM te kAlAsya- veSiputra anagAra saMbuddha thayA ane temaNe te sthavira bhagavaMtone vAMghA, namaskAra karyo. pachI te kAlAsyavettuputra anagAre A pramANe kahyuM ke, he bhagavaMto ! pUrve-e padone nahIM jANavAthI, zrutarahitapaNuM hovAthI, abodhipaNuM hovAthI, abhigama hovAthI nahIM joelA hovAthI, ciMtavelA na hovAthI, nahIM sAMbhaLavAthI, vizeSa nahIM jANavAthI, kahelAM nahIM hovAthI, anirNIta hovAthI, uddharelAM na hovAthI, ane e pado anavaddArita hovAthI e arthamAM meM zraddhA karI na hatI, prIti karI na hatI, rucI karI na hatI, ane he bhagavaMto ! hamaNAM e pado jANyA hovAthI zrutasahitapaNuM hovAthI, bodhipaNuM hovArthI, saabhigama hovAthI, joelAM hovAthI, ciMtavelA hovAthI, sAMbhaLyA hovAthI, vizeSa jANyA hovAthI, kahelAM hovAthI, nirNIta hovAthI, uddharelAM hovAthI, ane e pado avadhArIta hovAthI e arthamAM huM zraddhA karuM chuM, prIti karuM chuM, ruci karuM chuM. tame jema e kaho cho te e e pramANe che, tyAre sthavira bhagavaMtoe kAlAsyaveSiputra anagArane A pramANe kahyuM ke,-he Arya ! jema ame e kahIe chIe tema tuM zraddhA rAkha, prIti rAkha ane ruci rAkha. tyArapachI te kAlAsyaveSiputra anagAre te sthavira bhaga-vaMtone vAMghA, namaskAra karyo ane kahyuM ke he bhagavaMto tamArI pAse cAra mahAvratavALo dharma (tyajI) pratikramaNasaMyukta pAMca mahAvratavALo dharma prApta karI viharavA icchuM chuM, he devAnupriya ! jema sukha thAya tema kara, vilaMba na kara. pachI te kAlAsyaveSiputra anagAre te sthavirone vAMdI, namaskAra karI ane caturtha mahAvratayukta dharma tyajIne pratikramaNa yukta evA paMcamahAvratavALA dharmane aMgIkAra karyo. ane tema karI te anagAra vihare che. tyArapachI te kAlasyaveSIputra nAmanA anagAra ghaNA varSo sudhI sAdhupaNuM pALI. ane je prayojanasArUM nagnapaNuM, muMDitapaNuM, snAna na karavuM, dAtaNa na karavuM, chatra na rAkhavuM, bhoMya saMthAro karavo, pArTIyA upara suvuM, lAkaDApara suvuM, kezano loca karavo, brahmacaryapUrvaka rahevuM, (bhikSA mATe) bIjA ghare javuM ? kyAMya maLe athavA na maLe, anukULa athavA pratikULa evA bAvIsa parISahone sahana karavAdi karyuM. ArAdhanA karI chellA zvAse siddha thayA, buddha thayA, mukta thayA, parinivRta thayA ane sarva duHkhathI mukta thayA.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 bhagavai - 1/-999 [9] he bhagavan! ema kahI bhagavaMta gautame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, praNAma karI A pramANe kahyuM ke - eka zeTha, eka daridra, eka lobhIo, ane eka kSatriya rAjA e badhA eka sAthe, apratyAkhyAna kriyA kare ? he gautama ! hA, zeTha ane yAvatu e badhA ekI sAthe pratyAkhyAna kriyA kare. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa ? he gautama ! aviratine AzrIne ema kahyuM che te eka zeTha, eka daridra ane e badhA yAvatu-eka sAthe apratyAkhyAna kriyA kare che. [100] he bhagavan! AdhAkarma doSavALA anane khAto zramaNa nigraMtha zuM bAMdhe che? zuM kare che? zAno caya kare che ane zAno upacaya kare che ? he gautama! AdhAkarma doSavALA anane khAto zramaNa nigraMtha AyuSya sivAyanI ane pAMce baMdhane baMdhAelI sAta karmaprakRtione majabUta baMdhane bAMdhelI kare che, ane yAvatu saMsAramAM vAraMvAra bhame che. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? ke yAvatu-te saMsAramAM vAraMvAra bhame che? he gautama! AdhAkarma doSavALA annane khAto zramaNa nigraMtha potAnA dharmane oLaMgI jAya che. ane potAnA dharmane oLaMgato te zramaNa pRthivIkAyanA jIvanI darakAra karato nathI ane yAvatu-trasakAyanA jIvanI darakAra karato nathI. tathA je jIvonA zarIrane te khAya che te jIvonI paNa darakAra karato nathI. mATe he gautama! te hetuthI ema kahyuM che ke - AdhAkarma doSavALA annane khAto zramaNa AyuSya sivAyanI sAta prakRtione majabUta bAMdhe che. ane saMsAramAM vAraMvAra bhame che. he bhagavanuM ! prAsuka ane nirdoSa AhArane khAto zramaNa nigraMtha zuM bAMdhe che? ane yAvatu-zeno upacaya kare che? he gautama! prAsuka ane nirdoSa AhArane khAto zramaNa nigraMtha AyuSya sivAyanI ane majabUta baMdhAelI sAta karma pravRtione DhIlI kare che. tathA ene saMvRta anagAranI peThe jANavo. vizeSa e ke, AyuSya karmane kadAcituM bAMdhe che, ane kadAcitu nathI bAMdhato, yAvatuM saMsArane oLaMgI jAya che. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he gautama ! prAsuka ane nirdoSa AhArane khAto zramaNa nigraMtha potAnA dharmane oLaMgato nathI, ane potAnA dharmane nahIM oLaMgato te zramaNa nirgatha pRthivIkAyika jIvonI darakAra kare che, yAvatu-trasakAyanA jIvonI darakAra kare che, ane je jIvonAM zarIrano te AhAra kare che, te jIvonI paNa te darakAra kare che. mATe te hetuthI yAvatu-te sAdhu saMsArane oLaMgI jAya che. [101] he bhagavan! asthira padArtha badalAya che? sthira padArtha nathI badalAto? asthira padArtha bhAMge che? sthira padArtha nathI mAMgato ? bAlaka zAzvata che? bAlakapaNuM azAzvata che ? paMDita zAzvata che ? ane paMDitapaNuM azAzvatache. he gautama ! asthira padArtha badalAya che yAvat paMDitapaNuM azAzvata che. he bhagavan! te e pramANe che, te bhagavan! te e pramANe che, ema kahI yAvatu vihare che. zatakaH 1-nA-udesAH9nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ( udezaka10H[102] he bhagavan! anyatIthiko A pramANe kahe che yAvatu A pramANe prarUpe che ke "cAlatuM hoya te cAlyuM na kahevAya ane nirjarAtuM te nirjarAyuM na kahevAya." be paramANuM pudgalo eka ekane coMTatA nathI. be paramANuM pugalo eka ekane zA mATe
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1, uddeso-10 41 coMTatA nathI ? be paramANu pudgalomAM cIkAza nathI maTe te be paramANu pudgalo eka ekane coMTatA nathI." traNa paramANu pudgalo eka ekane paraspara coMTI jAya che. traNa 5ramANu pudgalo eka ekane paraspara coMTe che tenuM zuM kAraNa ? traNa paramANu pudgalomAM cIkAza hoya che. mATe te traNa paramANu pudgalo eka ekane paraspara coMTI jAya che. vaLI jo tenA be bhAga paNa thai zake che ane traNa bhAga paNa thai zake che, jo te traNa 52mANu pudgalanA be bhAga karavAmAM Ave te eka ta2pha doDha paramANu Ave che ane bIjI tarapha paNa doDha paramANu Ave che. ne jo te traNa paramANu pudgalanA traNa bhAga karavAmAM Ave to traNe paramANu pudgalo eka eka ema judA judA thai jAya che. e pramANe yAvatu-cAra paramANu pudgalo viSe paNa jANavuM. pAMca pAMca paramANu pugalo ekaekane paraspara coMTI jAya che ane duHkhapaNe karmapaNe-thAya che te duHkha karma zAzvata che ane haMmezAM sArI rIte upacaya pAme che tathA apacaya pAme che." "bolavAnA samayanI pUrve je bhASAnA pudgalo che je bhASA che bolavAnA samayanI je bhASA che ane bolavAnA samaya pachInI-je (bhASA) bolAelI che te bhASA che." "je te pUrvanI bhASA bhASA che, bolatI bhASA abhASA che ane bolavAnA samaya pachInI je (bhASA) bolAelI che te bhASA che, to zuM te bolatA puruSonI bhASA che ? aNabolatA puruSonI bhASA che. paNa te bolatA puruSanI to bhASA nathIja" je te pUrvanI kriyA che te duHkhahetu che. karAtI kriyA duHkha hetu nathI. ane karavAnA samaya pachInI je kriyA che te duHkha hetu che to zuM te karaNathI duHkha hetu che ke akaraNathI duHkha hetu che ? te akaraNathI duHkha hetu che paNa karaNathI duHkha hetu nathIja. te e pramANe vaktavya che. "akRtya duHkha che, aspRzya duHkha che-akriyamANakRta duHkha che; tene nahIM karIne, prANo, bhUto,jIvo ane satvo vedanAne vede che te e pramANe che." he bhagavan ! e te kevI rIte e pramANe hoya ? he gautama ! je te anyatIrthiko kahe che ke, vedanAne vede, ema kahevAya. teoe je e pramANe kahyuM che, te khoTuM kahyuM che. vaLI he gautama ! huM ema kahuM chuM ke, cAlatuM hoya te cAlyuM kahevAya ane yAvanirjarAtuM hoya te nirjarAyuM kahevAya."be paramANu pudgalo eka eka paraspara coMTI jAya che. ane te be paramANu pudgalo paraspara coMTI jAya che tenuM zuM kAraNa ? be paramANu pudgalomAM cIkAza che, mATe be 52mANu eka ekane paraspara coMTI jAya che. ane te be 52mANu pudgalonA be bhAga thai zake che. jo te be paramANu pudgalonA be bhAga karavAmAM Ave to eka tarapha eka paramANu pudgala ane bIjI tarapha eka paramANu pudgala che." traNa paramANu pudgalo eka eka paraspara coMTI jAya che. ane te traNa paramANu pudgalo paraspara coMTI jAya che tenuM zuM kAraNa ? traNa 52mANu pudgalomAM cIkAza che mATe traNa paramANu pudgalo eka eka paraspara coMTI jAya che. ane te traNa paramANu pudgalanA be tathA traNa bhAga thai zake che. jo tenA be bhAga karavAmAM Ave to eka tarapha eka paramANu pudgala Ave che ane eka tarapha be pradezavALo eka skaMdha Ave che. jo tenA traNa bhAga karavAmAM Ave to eka eka ema traNe paramANuo judA judA thai jAya che. A pramANe cAra paramANuo saMbaMdhe paNa jANavuM." pAMca paramANu pudgalo eka eka paraspara coMTI jAya che. ane te paraspara coMTI gayA pachI eka skaMdharupe banI jAya che tathA te skaMdha azAzvata che ane haMmezAM sArI rIte upacaya pAme che, apacaya pAme che. "pUrvanI bhASA abhASA che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 bhagavai-1-10/102 bolAtI bhASA bhASA che. ane bolyA pachInI bhASA abhASA che je te pUrvanI bhASA abhASA che, bolAtI bhASA abhASA che ane bolyA pachInI abhASA che. to zuM te bolatA puruSanI bhASA che ke abolatA puruSanI bhASA che? te bolatA puruSanI bhASA che. paNa abolatA puruSanI to bhASA nathIja." pUrvanI kriyA duHkha hetuM nathI, tene paNa bhASAnI peTheja jANavI. karaNathI te duHkha hetu che. paNa akaraNathI te duHkha hetu nathI. e pramANe kahevAya." kRtya duHkha che, sRzya duHkha che, kriyAmANa kRta dukha che, tene karI karIne prANo, bhUto jIvo ane satvo vedanAne vede che. ema kahevAya. [103 he bhagavan! anyatIrthiko kahe che ke, vAvatu eka jIva eka samaye be kriyAo kare che. te A pramANe - aiyapathikI ane sAMparAyikI. je samaye aiyapithikI kriyA kare che te samaye sAMyarAyikI kriyA kare che ane je samaye sAMparAyikI kriyA kare che te samaye aiyapathikI kriyA kare che aiyapathikI kriyA karavAthI sAMparAyikI kriyA kare che ane sAMparAyikI kriyA karavAthI aipithikI kriyA kare che e pramANe eka jIva eka samaye be kriyA kare che. he bhagavan! e te e pramANe kevI rIte hoya? he gautama ! je te anyatIrthiko kahe che. te khoTuM kahyuM che. huM A pramANe kahuM chuM ke, eka jIva eka samaye eka kriyA kare che. ahIM paratIrthikanuM tathA samayanuM vaktavya kahevuM yAvatu-aiyapithikI athavA sAMparAvikI kriyA kare che. [104] he gautama! jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa bAra muhUrta sudhI nArakI utpAta vinAnI kahI che. ahIM e pramANe vyutkrAMti pada AkhuM kahevuM. he bhagavan! te e pramANe che. he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI pAvatu vihare che. zataka-1-nI uddesA-10nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa zataka-1nI gurjarachAyApUrNa ( zataka 2 ) . - udeso 1 - [105] 1-uddezAmAM zvAsocchavAsa ane skaMdakanAmanA anagAra viSe 2samuddaghAta viSe vivecana, 3-pRthivI viSe vicAra, 4-Idriyo viSe vicAra, pa- anyatIrthikono adhikAra, 6-bhASA saMbaMdhe vivecana, 7-devano adhikAra, 8-amaracaMcA nAmanI vAta che, 9-samayakSetranuM svarUpa, 10-astikAya saMbaMdhe vivecana che. [10] te kAle ane te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM, jANI levuM. svAmI samosaya. teonI dezanA sAMbhaLavA sabhA maLI. teoe dharma kahyo te sAMbhaLI sabhA visarjIta thaI. te kAle te samaye bhagavaMtanA moTA ziSya paryapAsanA karatA A pramANe bolyA- he bhagavana je be iMdriyavALA, traNa IdriyavALA cAra IdriyavALA ane pAMca IdriyavALA jIvo che. teonA aMdaranA ane bahAranA ucchavAsane ane niHzvAsane jANIe chIe, dekhIe chIe paNa je eka IdriyAvALA pRthivInA jIvo che, yAvatuvanaspatinA jIvo che. teonA aMdaranA ane bahAranA ucchuvAsane tathA niHzvAsane jANatA nathI, dekhatA nathI, to zuM he bhagavan! te eka IdriyavALA jIvo aMdaranA ane
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-2, udesI-1 43 bahAranA ucchavAsane le che ? tathA aMdaranA ane bahAranA niHzvAsane mUke che ? he gautama ! hA, e eka IdriyavALA jIvo paNa bahAranA ane aMdaranA ucchavAsane le che tathA niHzvAsane mUke che. [10] he bhagavan! te jIvo kevA prakAranAM dravyone bahAranA ane aMdaranA zvAsamAM le che? tathA niHzvAsamAM mUke che? he gautama ! dravyathI anaMta pradezavALA dravyone, kSetrathI asaMkhya pradezamAM rahelAM dravyone kALathI koIpaNa jAtanI sthitivALAM dravyone, bahAranA ane aMdaranA niHzvAsamAM mUke che. he bhagavan! te jIvo bhAvathI varNavALAM je dravyone bahAranA ane aMdaranA zvAsamAM le che tathA mUke che te dravyo zuM eka varNavALAM che? he gautama ! ahIM AhAragama jANavo ane te yAvatu-pAMca dizA taraphathI zvAsa ane niHzvAsanA aNuo meLave che. he bhagavannairayiko kevA prakAranAM dravyone bahAranA ane aMdaranA zvAsamAM le che? ane niHzvAsamAM mUke che? he gautama te saMbaMdhe pUrva pramANeja jANavuM ne niyame chae dizAmAMthI bahAranA ane aMdaranA zvAsa ane niHzvAsanA aNuone meLave che. jIvo ane ekeMdriyo saMbaMdhe ema kahevuM ke, teone jo kAMI vyAghAta na hoya to teo badhI dizAomAMthI zvAsa ane niHzvAsanA aNuo meLave che. ane jo teone kAMI aDacaNa hoya to te chae dizAmAMthI zvAsa ane niHzvAsanA aNuo meLavI zakatA nathI, paNa koIvAra traNa dizAmAMthI koivAra cAra dizAmAMthI ane koivAra pAMca dizAmAMthI zvAsa ane niHzvAsanA aNuo meLave che ane bAkI badhA jIvo cokkasa chae dizAmAMthI zvAsa tathA niHzvAsa meLave che. he bhagavan! vAyukAya vAyukAyoneja aMdaranA ane bahAranA zvAsamAM le che ? tathA teoneja aMdaranA ane bahAranA niHzvAsamAM mUke che? he gautama! hA te temaja che. [108] he bhagavan! vAyukAya vAyukAyamAMja anekavAra marIne pAcho tyAMja utpanna thAya? he gautama ! te pAcho tyAMja Ave. he bhagavan! te vAyukAya svajAtinA athavA parajAtinA jIvo sAthe athaDAvAthI maraNa pAme ? ke koI sAthe athaDAyA sivAya maraNa pAme ? he gautama! athaDAvAthI maraNa pAme. paNa koI sAte athaDAyA sivAya te mare nahiM. he bhagavan! te zarIravALo thaIne jAya che ke zarIravinAno thaIne jAya che te gautama ! vAyukAyane cAra zarIra kahyAM che. audArika, vaikriya, taijasa, ane kArmaNa. temAM audArika ane vaikriya zarIrane choDIne jAya che mATe zarIravinAno thaIne jAya che ane taijasa tathA kAmaNa zarIrane sAthe laIne jAya che mATe zarIravALo thaIne jAya che. [10] he bhagavan! jeNe saMsArane nirodhyonathI, prapaMcone nirodhyA nathI, jeno saMsAra kSINa thayo nathI, jenuM saMsAra vedanIya karmakSINa thayuM nathI, jeno saMsAra vyachinna nathI, jenuM saMsAravedanI karmabhucchinna thayuM nathI, je siddhaprayojana nathI tevo mRtAdI anagAra zuM pharIne paNa turata manuSyapaNA Adika bhavane pAme che gautama ! pUrva pramANenA svarUpavALo sAdhu pharIne paNa turata manuSyAdika bhavane pAme. [117] he bhagavan! te nigraMthanA jIvane kyA zabdathI bolAvAya? he gautama ! te kadAca prANa" kahevAya, kadAca bhUta kahevAya, kadAca 'jIva" kahevAya kadAca sattva kahevAya, kadAca vijJa' kahevAya, ane kadAca "veda' kahevAya, tathA kadAca prANa' bhUta' 'jIva' 'sattva' 'vijJa' ane veda paNa kahevAya. he bhagavan! te prANa" kahevAya ane veda kahevAya, tenuM zuM
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 44 bhagavaI - 2-1/110 kAraNa? he gautama! te nigraMthano jIva bahAra ane aMdara zvAsa tathA niHzvAsa le che mATe te prANa kahevAya. tathA te thavAnA svabhAvavALo che, thAya che, ane thaze mATe bhUta kahevAya, tathA jIve che ane jIvapaNAne anubhave che mATe "jIva' kahevAya. tathA zubha ane azubha kamovaDe saMbaMddha che mATe "satva' kahevAya che. tathA kaDavA, kaSAyelA, khATA ane mIThA rasone jANe che mATe vijJa' kahevAya che. ane sukha tathA duHkhane bhogave che mATe 'veda' kahevAya che mATe te hetuthI te nigraMthano jIva prANI ane veda kahevAya che. [111] he bhagavan! jeNe saMsArane rokyo che, jeNe saMsAranA prapaMcane rokyo che, yAvatu-jenuM kArya, samApta kAryanI peThe pUrNa che tevo mRtAdI nirgatha zuM pharIne paNa zIdhra manuSyAdika bhavone na pAme? he gautama ! hA, pUrva pramANono mRtAdI nigraMtha pharIne paNa turata manuSyAdika bhavone na pAme. he bhagavan! te nigraMthano jIva kayA zabdathI bolAvAya? he gautama! te siddha kahevAya. buddha' kahevAya. mUkta kahevAya. paraMparAgata arthAt pArane pAmelo' - kahevAya. ane siddha "buddha' 'mukta" "parinivRta" "aMtakRta' tathA sarvaduHkha prakSINa kahevAya.he bhagavan!te e pramANe che, he bhagavan!ema kahI yAvat vihare che. [112] te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIra rAjagRha nagaranI pAse AvelA guNazila cetyathI nIkaLyA. teoe bahAranA dezamAM vihAra karyo. te kALe te samaye kRtaMgalA nAmanI nagarI hatI. te kRtaMgalA nagarInI bahAranA pradezamAM uttara ane pUrva dizAnA bhAgamAM "chatrapalAzaka nAmanuM caitya hatuM. te samaye utpanna thayela jJAna darzananA dhAraka zramaNabhagavaMta mahAvIraprabhu tyAM padhAryA. samavasaraNa thayuM. sabhA nikaLI. te kataMgalA nagarInI pAse zrAvastI nAmanI nagarI hatI. te zrAvatI nagarImAM kAtyAyanagotrano, gardabhAla nAmanA parivrAjakano ziSya chaMdaka nAmano parivrAjaka raheto hato. te Rgvada, yajurveda, sAmaveda, ane atharvaveda e cAra vedano ItihAsano tathA nighaMTu nAmanA kozano sAMgopAMga ane rahasya, sahita pravartaka, yAda karanAra, tathA temAM thatI bhUtono aTakAvanAra hato. vedAdi zAstrono dhAraka hato. veda vigereno pAragAmI ane cha aMgano jJAtA hato tathA zaSTitaMtramAM vizArada hato. vaLI gaNitazAstramAM zikSA, AcAra, vyAkaraNa, chaMda vyuptatti, jyotiSa zAstramAM ane bIjA ghaNA brAhmaNa ane parivrAjaka saMbaMdhI nIti tathA darzanazAstramAM paNa ghaNo catura hato. teja zrAvastI nagarImAM vaizAlIkano zrAvaka piMgala nAmano nigraMtha raheto hato. te vakhate vaizAlikanA vacanane sAMbhaLavAmAM rasika piMgala nAmanA sAdhue koI eka divase, je ThekANe kAtyAyanagotrano skaMdaka tApasa raheto hato, te tarapha jaIne tene AkSepapUrvaka A pramANe pUchyuM ke, he mAgadha! zuM loka aMtavALo che ke aMta vinAno che? jIva aMtavALo che ke aMta vinAno che ? siddhi aMtavALI che ke aMta vinAnI che? siddho aMtavALA che ke aMta vinAnA che? tathA kyA maraNa vaDe jIva mare ? to teno saMsAra vadhe ane ghaTe ? tuM ATalA praznono to uttara kahe. jyAre vaizAlika zrAvaka piMgalaka nigraMtha te skaMdaka tApasane pUrva pramANe pUchyuM tyAre te ThaMDaka tApasa, 'e praznono zuM A uttara haze ke bIjo' ema zaMkAvALo thayo, "A praznono javAba mane kevI rIte AvaDe ema kAMkSAvALo thayo, huM javAba ApIza tethI pUchanArane pratIti thaze ke kema ? e pramANe avizvAsu thayo, tathA enI buddhi bThI thaI gaI ane te klezayukta thayo. paNa te tApasa
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-2, uddeso-1 45 vaizAlika zrAvaka piMgalaka sAdhune kAMipaNa uttara ApI zakyo nahi. ane cupacupa beTho. te vakhate vaizAlika zrAvaka piMgalaka sAdhue kAtyAyana gotranA skaMdaka parivrAjakane be traNavAra paNa pUrva pramANe AkSepapUrvaka pUchyuM he mAgadha ! zuM loka aMtavALo che ? yAvat-jIva kevI rIte mare to teno saMsAra vadhe ane ghaTe ? tuM mArA e praznono uttara Apa ? jyAre pharIne paNa te vaizAlika piMgala niye te skaMdaka tApasane pUrva pramANe kahyuM tyAre paNa te skaMdaka tApasa zaMkAvALo thayo, kAMkSAvALo thayo, yAvat klezane prApta thayo. paraMtu kAMi javAba ApI zakyo nahiM ane cupacApa beTho. te vakhate zrAvastI nagarImAM traNa khUNAvALA mArgamAM, manuSyonI gaDadIvALA mArgamAM, cAlatI vakhate vyUharupe goThavAela manuSyovALA sabhA mArgamAM nIkaLe che. tyAM aneka manuSyonA mukhathI zrImahAvIraprabhu AvyAnI vAta sAMbhaLI kAtyAyanagotrI skaMdaka tApasanA manamAM potAnA viSe smaraNarUpa ane abhilASarUpa A prakArano vicAra thayo ke, zramaNa bhagavaMta mahAvI2 kRtaMgalA nagarInI bahAra chatrapalAsaka nAmanA caityamAM saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvatA vihare che. mATe huM tenI pAse jAuM, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMduM, namaskAra karuM, ane zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdIne namIne, teono satkAra karIne tathA taone sanmAna ApIne ane kalyANarUpa, maMgalarUpa, devarUpa, ane caityarUpa zrImahAvIranI pa{pAsanA karIne A e prakAranA arthone, hetuone praznone kAraNone, vyAkaraNone pUchuM to mAruM kalyANa che. e nakkI che. e pUrva pramANe skaMdaka tApase vicArIne, jyAM parivrAjakono maTha che tyAM jaine tyAMthI tridaMDa, kuMDI, rudrAkSanI mALA, karoTikA mATInuM vAsaNa, besavAnuM Asana, vAsaNa lUchavAnokapaDAno TukaDo. trigaDI, aMkuzaka, vIMTI, gaNetrikA, chatra, pagarakhAM, pAvaDI, bhagavA raMgelA vastrone laine nIkaLe che. nIkaLI tridaMDa, kuMDI, yAvat vIMTI, ghareNuM, e badhI vastuone, hAthamAM rAkhI, chatra oDhI, pagarakhAM paherI, tathA bhagavAM vastrone zarIra upara paherI te skaMdaka tApasa zrAvastI nagarInA madhyabhAgamAMthI nIkaLe che. nIkaLI je tarapha kRtaMgalA nagarI che, je tarapha chatrapalAzaka caitya che, ane je ta2pha zramaNa bhagavaMta mahAvIra che te tarapha javAno te tApase saMkalpa karyo. he gautama ! e pramANe AmaMtrI zramaNa bhagavaMta mahAvIre bhagavan! gautamane A pramANe kahyuM keH- he gautama ! huM tene kyAre, kevI rIte ane keTalA samaye joiza ? he gautama ! te kALe te samaye zrAvastI nAmanI nagarI hatI. tyAM zrAvastI nagarImAM gardabhAla nAmanA tApasanA, kAtyAyanagotrIya ziSya skaMdaka nAme parivrAjaka rahetA hatA. te saMbaMdhInI badhI hakIkata AgaLa kahyA pramANe jANavI. yAvatu-te skaMdaka parivrAjake je tarapha huM chuM te ta2pha mArI pAse AvavAne saMkalpa karyo che. ane te skaMdaka parivrAjaka lagabhaga pAse pahoMcavA AvyA che. ghaNo mArga oLaMgI gayA che, mArga upara che, vacagALAnA mArge che. ane he gautama ! te skaMdaka parivrAjakane tuM Ajeja joiza. pachI he bhagavan' ! ema kahI bhagavat gautame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI, A pramANe kahyuM ke hai bhagavan ! te kAtyAyanagotrIya kuMdaka parivrAjaka Apa devAnupriyanI pAse muMDa thaine, agArapaNuM tajIne aNagArapaNuM levAne zakta che ? he gautama ! hA, te skaMdaka parivrAjaka mArI pAse anagAra thavA zakta che. jyAre zramaNabhagavaMtamahAvIra, gautamane pUrva
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4s bhagavaI- 2/-/1/112 pramANenI vAta kahetA hatA tevAmAM ja te kAtyAyanagotrIya skaMdaparivrAjaka te ThekANe zrImahAvIra pAse turaMta AvyA. pachI bhagavad gautama kAtyAyanagotrIya kaMDaka parivrAjakane pAse AvelA jANIne, turataja AsanathI ubhA thaIne te parivrAjakanI sAme gayA. ane jyAM kAtyAyanagotrIya kaMDaka parivrAjaka hatA tyAM AvyA. tathA tyAM AvIne zrI gautame kAtyAyanagotrIya skaMdaka parivrAjakane A pramANe kahyuM ke- he skaMdana ! tamane svAgata che, he skaMdaka tamane susvAgata che, he skaMda ! tamane anvAgata che, he skaMdaka! tamane svAgata avAgata che, pachI gautame te skaMdakane A pramANe kahyuM ke- he skaMdaka! zrAvastI nagarImAM vaizAlika zrAvaka piMgalaka nAmanA niJthe tamane A pramANe AkSepapUrvaka pUchyuM hatuM ke, he mAgadha ! loka aMtavALo che ke aMta vinAno ? ItyAdi badhuM pUrvanI peThe kahevuM. yAvatu tenA praznothI muMjhAI tamo ahIM zIdhra AvyA.' he skaMdaka e kaho, e vAta sAcI ke kema? hA, e vAta sAcI che. pachI kAtyAyanagotrIya te daka parivrAjake gautamane A pramANe kahyuM ke - he gautama! he gautama! e tevA prakAranA jJAnI ane tapasvI puruSa koNa che, ke jeoe mArI guptavAta tamane zIdhra kahI dIdhI ! jethI tame mArI gupta vAtane jANo cho. tyArapachI bhagavAn gautame kAtyAyanagotrIya skaMdaka parivrAjakane A pramANe kahyuM - he skaMdaka ! mArA dharmaguru, dharmopadezaka zramaNa bhagavaMta mahAvIra utpanna jJAna darzananA dhAraka che ahita che, jina che, kevaLI che, bhUta, vartamAna ane bhaviSyakALanA jANakArI che. tathA sarvajJa ane sarvadarzI che, jeNe mane tamArI gupta vAta zIdhra kahI dIdhI che ane he skaMda ! jethI huM tene jANuM chuM. pachI kAtyAyanegotrIya skaMdaka parivrAjake bhagavAnuM gautamane A pramANe kahyuM ke - he gautama! tArA dharmAcArya dharmopadezaka, zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse jaIe ane teone vaMdana karIe. namana karIe yAvatu tenI parvapAsanA karIe. he devAnupriya! jema tamane ThIka lAge tema karo. vilaMba na karo. pachI gautame te kAtyAyana- gotrIya skaMdaka parivrAjaka sAthe jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjyA che tyAM javAno saMkalpa karyo. te kAle te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIra vyAvRttabhojI hatA. te vyAvRttabhojI zramaNa bhagavaMta mahAvIranuM zarIra udAra, zaNagArelA jevuM, kalyANarUpa, zivarUpa, dhanya maMgalarUpa, alaMkAro vinA zobhatuM hatuM. sArAM lakSaNo vyaMjano ane guNothI yukta evuM zarIra atyaMta zobhatuM hatuM. pachI te kAtyAyanagotrIya svaMdakaparivrAjaka, vyAvRttabhojI zramaNa bhagavaMta mahAvIranuM pUrva prakAranuM udAra yAvatu atyaMta zobhAyamAna zarIra joI harSa pAmyo, saMtoSa pAmyo, AnaMdayukta cittavALo thayo, prItiyukta manavALo thayo, parama saumanasyane pAmyo tathA harSe karIne praphulla rdayavALo thaI jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra bIrAjyA che te tarapha jai, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNavAra pradakSINA karI teonI paryApAsanA kare che. pachI he aMdaka' ! ema kahI zramaNa bhagavaMta mahAvIre kAtyAyanagotrIya skaMdaka parivrAjakane A pramANe kahyuM ke - he skaMdaka! zrAvastI nagarImAM rahetA vaizAlika zrAvaka piMgalaka nAmanA nirgathe tane A pramANe AkSepapUrvaka pUchyuM hatuM ke he mAgadha ! zuM loka aMtavALo che ke aMta vinAno che? e badhuM AgaLa kahyA pramANe jANI levuM yAvatu tenA
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-2, uddeso-1 47 praznothI muMjhAine tuM mArI pAse zIghra Avyo chuM.' he skaMdaka ! kema e sAcI vAta che ? hA, te sAcI vAta che. vaLI he skaMdaka ! tArA manamAM je A prakArano saMkalpa thayo hato ke, 'zuM loka aMtavALo che ? ke aMta vinAno che ? teno paNa A artha che H- meM lokane cAra prakArano jaNAvyo che. te A pramANe :- dravyathI - dravyaloka, kSetrathI-kSetraloka, kALathI-kALaloka ane bhAvathI-bhAvaloka, temAM je dravyaloka che te eka che ane aMtavALo che je kSetraloka che te asaMkhya koDAkoDI yojana sudhI laMbAi pahoLAivALo che, tathA tenI paridhi asaMkhya yojana koDAkoDIno kahyo che ane vaLI teno aMta che, tathA je kALaloka che te koi divasa na hato ema nathI ane koi divasa nathI ema paNa nathI. te haMmeza hato, haMmeza hoya che ane haMmezAM raheze, te dhruva, niyata, zAzvata, akSata, avyaya, avasthita ane nitya che. vaLI teno aMta nathI. tatha je bhAvaloka che te anaMta varNaparyavarUpa che, anaMta gaMdha, rasa ane sparzaparyavarUpa che, anaMta saMsthAna paryAvarUpa che anaMta gurulaghu paryavarUpa che tathA anaMta agurulaghu paryavarUpa che, vaLI te aMta nathI. to hai skaMdaka ! te pramANe dravyaloka ane aMtavALo che, kSetraloka aMtavALo che, kALaloka aMta vinAno che, ane bhAvaloka aMta vinAno che. loka aMtavALo che ane aMtavinAno paNa che. vaLI he skaMdaka ! tane je A vikalpa thayo hato ke, zuM jIva aMtavALo che. ke aMta vinAno che ? teno paNa A khulAso che. yAvat-dravyathI jIva eka che ane aMtavALo che, kSetrathI jIva asaMkhya pradezavALo che ane asaMkhya pradezamAM avagADha che, tathA teno aMta paNa che. kALathI jIva koi divasa na hato, ema nathI, yAva-nitya che ane teno aMta nathI, bhAvathI jIva anaMta jJAna paryAyarUpa che, anaMtadarzana paryAiyarUpa che, anaMta agurulaghu paryAyarUpa che ane teno cheDo nathI. to he skaMdaka ! e pramANe dravyajIva aMtavALo che, kSetrajIva aMtavALo che, kALajIva aMta vinAno che, tathA bhAvajIva aMta vinAno che, vaLI he skaMdaka ! tane je A vikalpa thayo hato ke, siddhi aMtavALI che ke aMta vinAnI che ? teno paNa A uttara che-he skaMdaka ! meM siddhi cAra prakAranI kahI che, te A pramANe-dravyathI siddhi eka che ane aMtavALI che, kSetrathI siddhinI laMbAi pahoLAi pIstAlIza lAkha yojananI che, ane tenI paridhI eka kroDa, beMtAlIza lAkha, trIsahajAra, basone ogaNapacAsa yojana karatAM kAMika vizeSAdhika che. tathA teno aMta paNa che. kALathI siddhi koi divasa na hatI ema nathI, koi divasa nathI ema nathI. ane koi divasa te nahIM haze evuM paNa nathI. tathA bhAvathI siddhi bhAvalokanI peThe kahevI. temAM dravyasiddhi ane kSetrasiddhi aMtavALI che, tathA kALasiddhi ane bhAvasiddhi aMta vinAnI che- siddhi aMtavALI paNa che ane aMta vinAnI paNa che. vaLI he skaMdaka ! tane je A saMkalpa thayo hato ke, siddho aMtavALA che ke aMta vinAnA che ? teno paNa A uttara che :- ehIM badhuM AgaLanI peThe kahevuM. yAvat-dravyathI siddha eka che ane aMtavALA che, kSetrathI siddha asaMkhya pradezavALA che ane asaMkhya pradezamAM avagADha che,. tathA teno aMta paNa che. kALathI siddha AdivALA che ane aMta vinAnA che teno aMta nathI bhAvathI siddha anaMta jJAnaparyAyarUpa che, anaMta darzanaparyAyarUpa che, yAvat-anaMta agurulaghu paryavarUpa che ane teno aMta nathI arthAt dravyathI ane kSetrathI siddha aMtavALA che tathA kALathI ane bhAvathI siddha anaMta aMta vinAnA che. siddho aMtavALA paNa che ane aMta vinAnA paNa che. 13
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 2/-/1/112 vaLI he skaMdaka ! tane je A saMkalpa thayo hato ke, jIva kevI rIte mare to teno saMsAra vadhe ane ghaTe ? teno uttara A rIte che H- he skaMdaka ! meM maraNanA be prakAra jaNAvyA che te A pramANe :- eka bAlama2Na ane bIjuM paMDitamaraNa. bAlamaraNa e zuM ? bAlamaraNanA bAra bheda kahyA che te A pramANe :- balanmaraNa (taraphaDatA maravuM) vazArtAmaraNa (zastrAdikanA lAgavAthI) tadbhavamaraNa (marI gayA bAda punaHteja gatimAM AvavuM) pahADathI paDIne maravuM, jhADathI paDIne maravuM, pANImAM DUbIne maravuM, agnimAM pesIne maravuM, jhera khAine maravuM, jhADa vigere sAthe gaLAphAMsAM khAine maravuM, ane gIdha Adi jaMgalI jAnavaro Thole tethI maravuM, he skaMdaka ! e bAra prakAranA bAlamaraNavaDe marato jIva pote anaMtavAra nA2kInA bhavone pAme che. tiryaMca, manuSya, ane devagatirUpa, anAdi anaMta tathA cAra gativALA saMsArarUpa vanamAM te jIva rakhaDe che. e bAlamaraNanI hakIkata che. paMDitamaraNa e zuM ? paMDitamaraNa be prakAranuM kahyuM che. pAdapopagamana ane bhaktapratyAkhyAna pAdopagamana e zuM ? pAdopaMgamana be prakAranuM kahyuM che. niiirama ane anirima e banne jAtanuM pAdopagamana maraNa pratikarma vinAnuMja che. e pramANe pAdopagamana maraNanI hakIkata che bhaktapratyAkhyAna e zuM ? bhaktapratyAkhyAna maraNa be prakAranuM kahyuM che. niiirama ane anirima. e banne jAtanuM bhaktapratyAkhyAna maraNa pratikarmavALuMja che. e pramANe bhaktapratyAkhyAna maraNanI hakIkata che. he skaMdaka ! e banne jAtanA paMDitama2NavaDe marato jIva pote naiyikanA anaMta bhavane pAmato nathI, yAvat saMsArarUpa vanane vaTI jAya che. e pramANe maratA jIvano saMsAra ghaTe che. e pramANe paMDita maraNanI hakIkata che. skaMdaka ! e-pUrvokta be prakAranA-maraNavaDe maratA jIvano saMsAra vadhe che ane ghaTe che. 48 [113] kAtyAyanagotrIya skaMdakaparivrAjaka bodha pAmyo ane teNe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI A pramANe kahyuM ke :- he bhagavan ! tamArA mukhathI kevaLIe kahela dharmane sAMbhaLavAne icchuM chuM. he devAnupriya ! jema ThIka lAge tema kara, vilaMba na kara. tyAre pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIre kAtyAyanagotrIya skaMdaka parivrAjakane ane tyAM maLelI moTI sabhAne dharma kahyo. pachI te kAtyAyanagotrIya skaMdaka parivrAjaka zramaNa bhagavaMta mahAvIranA mukhathI dharmane sAMbhaLI, avadhArI, harSa pAmyo, saMtuSTa thayo, yAvat vikasita hRdayavALo thayo ane pachI teNe ubhA thai, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane triHpradakSINA dai A pramANe kahyuM ke :- he bhagavan ! nigraMthanA pravacanamAM zraddhA rAkhuM chuM. prIti rAkhuM chuM. rucI rAkhuM chuM, svIkAra karuM chuM. he bhagavan ! e e pramANe che. e rIte che. satya che. saMdeha vinAnuM che. te iSTa che. te iSTa pratISTa che, je tame kaho cho. ema karIne te skaMdaka tApasa zramaNa bhagavaMta mahAvI2ne vAMde che, name che, pachI uttara pUrvanI dizAnA bhAgamAM jaine te skaMdaka parivrAjake tridaMDane, kuMDikAne, yAvat bhagavA vastrone ekAMte mUkyAM ane pachI jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjyA che tyAM AvI, zramaNa bhagavaMta mahAvI2ne traNa pradakSiNA karI te skaMdaka parivrAjaka A pramANe bolyA - he bhagavan ! ghaDapaNa ane motanA duHkhathI A saMsAra saLagelo che, vadhAre saLagelo che jema koi eka gRhastha hoi ane tenuM ghara saLagatuM hoya, tathA te saLagatA gharamAM teno bahu mUlyavALo ane ochA vajanavALo sAmAna hoya, te sAmAnane te
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 zataka-2, udeso-1 gRhastha baLavA deto nathI. paNa te sAmAnane laIne ekAMte jAya che kAraNa ke te gRhastha ema vicAre che ke, jo thoDo sAmAna bace to mane te AgaLa pAchaLa hitarUpa, sukharUpa. kuzaLarUpa, ane chevaTe kalyANarUpa thaze. e pramANeja he devAnupriya ! mAro paNa AtmA eka jAtanA sAmAnarUpa che ane te ISTa, kAMta, priya, suMdara, managamato, sthiratAvALo, vizvAsapAtra, saMmata, anumata, bahumata, ane ghareNAnA kaMDiyA jevo che, mATe tene TADha, taDako, bhukha, tRSA. cora, vAgha ke sarpa, DAMsa, macchara, vAta, pita zleSma, vagere ane sanipAta vagere vagere aneka prakAranA rogo ane jIvaleNa darado tathA pariSaha ane upasargo nukazAna na kare ane jo huM tene pUrvokta vidgothI bacAvI lauM to te mAro AtmA mane paralokamAM hitarUpa, sukharUpa, kuzalarUpa, ane paraMparAe kalyANarUpa thaze. mATe he devAnupriya ! huM IcchuM chuM ke ApanI pAse huM dIkSita thAuM. muMDita thAuM, pratilekhana Adi kriyAone zIkhuM. sUtra ane tenA arthone jANuM, tathA huM IcchuM chuM ke tame AcArane vinayane, vinayanA phaLane, cAritrane, piMDavizuddhayAdika kAraNane, saMyama yAtrAne ane saMyamanA nivahaka AhAranA nirUpaNane arthAt evA prakAranA dharmane kaho : pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIra poteja te kAtyAyanagotrIya svaMdaka parivrAjakane pravrajita karyo ane vAvatu-poteja dharma kahyo ke - he devAnupriya ! A pramANe javuM, A pramANe rahevuM, A pramANe besavuM, A pramANe suvuM, A pramANe khAvuM, A pramANe bolavuM, ane A pramANe uThIne prANa, bhUta, jIva tathA sattvo viSe saMyama- pUrvaka vartavuM, tathA A bAbatamAM jarApaNa ALasa na rAkhavI. pachI te kAtyAyanagotrIya svaMdaka munie te zramaNa bhagavaMta mahAvIrano e pUrva pramANeno dhArmika upadeza sArI rIte svIkAryo. ane je pramANe mahAvIra AjJA de che te pramANe te skaMdamuni cAle che, rahe che, bese che, suve che, khAya che, bole che, tathA uThIne prANa, bhUta, jIva ane sattvo tarapha dayApUrvaka varte che tathA e bAbatamAM jarA paNa ALasa rAkhatA nathI. have te kAtyAyanagotrIya skaMdaka anagAra thayA, tathA cAlavAmAM sAvadhAnatAvALA, bolavAmAM sAvadhAnatAvALA, khAnapAna lAvavAmAM ane levAmAM sAvadhAnatAvALA, potAnA upakaraNane tathA pAtrone levAmAM ane mUkavAmAM kALajIvALA, vaDInIti, laghunIti karavAmAM mukha tathA kaMThano mela kADhavAmAM koIpaNa jAtano mela nAsikAno mela nAkhavAmAM sAvadhAna, zarIranI kriyAmAM sAvadhAna, mana, vacana ane kAyAne vaza rAkhanAra, sarvane vaza rAkhanAra, Idriyane vaza rAkhanAra, gupta brahmacArI, tyAgI, saraLa, dhanyathI kSamAthI sahana karanAra, jIteMdriya, vrata vigerenA zodhaka, koIpaNa jAtanI AkAMkSA vinAnA, utAvaLa vinAnA, saMyama sivAya bIje sthaLe cittane nahIM rAkhanAra, suMdara sAdhupaNAmAM lIna, ane dAMta evA skaMdaka anagAra Aja nigraMtha pravacanane AgaLa karI vihare che. [114] have pachI zrIzramaNabhagavaMta mahAvIra kRtaMgalA nagarIthI chatrapalAzaka nAmanA caityathI bahAra nIkaLI janapada vihare che. tyArabAda te skaMdaka ana- gAra zramaNa bhagavaMta mahAvIranA tathArUpa sthaviro pAse sAmAyika vigere agIyAra aMgone zIkhe che ane zIkhIne, jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjyA che tyAM jaIne, vAMdI, namI, A pramANe bolyA ke - he bhagavanuM ! jo tame anumati Apo to mAsika bhikSapratimAne dhAraNa karI vicaravA IcchuM chuM. he devAnupriya! jema sukha thAya tema karo, vilaMba na karo,
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50. bhagavaI - 2/-/1/114 pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIranI anumati lai te skaMdaka anagAra harSavALA thaI yAvatu-zrI mahAvIrane namI mAsika bhikSupratimAne dhAraNa karI vihare che. tyArabAda te skaMdaka anagAra mAsika bhikSapratImAne sUtrane anusAra, AcArane anusAra, mArgane anusAre satyatApUrvaka ane sArI rIte kAyAvaDe sparze che, pALe che, zobhAve che, samApta kare che, ane tene AjJApUrvaka ArAdhe che tathA tene kAyavaDe sparzIne yAvatu-ArAdhIne.. jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjyA che tyAM AvIne, yAvatu-namIne zrI skaMdaka anagAra A pramANe bolyA:- he bhagavan! jo tame anumati Apo to huM dvimAsika bhikSupratimAne dhAraNa karIne viharavA icchuM chuM. he devAnupriya! jema sukha upaje tema karo, vilaMba na karo. e pramANe trimAsika, catuma- sika, paMcamAsika, chamAsika, prathama sAta rAtridivasanI, bIjI sAtarAtridivasanI trIjI sAtarAtridivasanI, cothI ahorAtrinI ane pAMcamI rAtrIdivasanI e pramANe bAra bhikSupratimAne ArAdhe che. tathA chellI eka rAtridivasanI bhikSapratimAne sUtrAnusAre ArAdhI, jyAM zramaNa- bhagavaMta mahAvIra birAjyA che tyAM AvI, namI, te skaMdaka anagAra A pramANe bolyA :- he bhagavan! jo tame anujJA Apo to huM guNaratna saMvatsara tapa karavA icchuM chuM. he devAnupriya! jema ThIka paDe tema karo, vilaMba na karo. - pachI te skaMdaka anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIranI anumati lai, yAvatu-temane namI guNaratna saMvatsara nAmanA tapakarmane dhAraNa karIne vihare che. (te tapano vidhi) A pramANe :- pahelA mAsamAM niraMtara upavAsa karavA, ane divase sUryanI sAmI najara mAMDI jyAM taDako Avato hoya tevI jagyAmAM ubhaDaka besI rahevuM. tathA rAtrie kAMipaNa vastro oDhyA ke paheryA vinA vIrAsane besI rahevuM. e pramANe bIje mahine niraMtara 3 upavAsa karavA. cothe mAse cAra cAra upavAsa, pAMcame mAse pAMca upavAsa, cha mAse cha upavAsa, sAtame mAse sAta, AThame mAse ATha, navame mAse nava, dazame mAse daza, agI- yArame mAse agIyAra, bArame mAse bAra, terame mAse tera , caudame mAse cauda, paMdarame mAse paMdara. ane soLame mAse soLa upavAsa karavA. ane sUryanI sAmI najara mAMDI taDakAvALI jagyAe ubhaDaka besI taDako levo tathA rAtrIe kAMipaNa paheryo ke oDhyA zivAya vIrAsane besI rahevuM. pachI te skaMdaka anagAra guNaratnasaMvatsara nAmanA tapakarmane sUtronusAra, AcArAnusAre, ArAdhIne jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjyA che tyAM AvI zramaNabhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI aneka upavAsa chaThTha, aThThama, dazama, tathA dvAdazarUpa tapakarmavaDe ane mAsa khamaNa tathA ardhamAsakhamaNarUpa vicitra tapakarmavaDe AtmAne bhAvatA vihare che. have te suMdara aNagAra pUrvokta prakAranA udAra, vipula, pradatta, pragRhIta, kalyANarUpa, zivarUpa, dhanyarUpa, maMgalarUpa, zobhAyukta, uttama, udAtta, ujjavala, suMdara udAra, ane moTA prabhAvavALA tapakarmathI zuSka thayA. rUkSa thayAyAvatu.tenA zarIra upara badhI nADIo tarI AvI have te mAtra potAnA AtmabaLathI ja gati ane sthiti kare che. evA durbaLa thayA che ke bolatA paNa kaSTa paDe che, jema koI eka lAkaDAthI bharela ke pAMdaDAthI bharela ke bIjA koI sukA sAmAnathI bharelI ke eraDA AdinA lAkaDAthI bharela sagaDI hoya te badhI sagaDIne taDake sukavyA pachI DhasaDavAmAM Ave tyAre te saga
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ pA zataka-2, uso-1 DIo avAja karatA karatA gati kare che. ane ubhI rahe che. e ja pramANe skaMdaka aNagAra paNa jyAre cAle che ke ubhA rahe che tyAre khaDakhaDa zabda thAya che. paNa te aNagAra tapathI puSTa che. mAMsa tathA lohIthI kSINa che. paNa tapanA teja vaDe atIva zobhe che. [11] te kALe ane te samaye rAjagRha nagaramAM samavasaraNa thayuM.. yAvatuM.. dharma sAMbhaLIne parSadA pAchI gaI. have koI eka divasa rAtrinA pAchalA pahore jAgatA jAgatA dharma vicAraNA karatA kaMika aNagArane Avo saMkalpa thayo. huM pUrvokta udAra tapa vaDe yAvatu durbaLo thayo chuM. mArI badhI nADIo bahAra tarI AvI che. tathA huM mAtra Atma baLathI gati ane sthiti karI rahyo chuM... yAvatu..cAlu ke besu tyAre khaDakhaDa zabda thAya che. AvI sthitimAM paNa mane utthAna che, karma che, baLa che, vIrya che ane puruSakAra parAkrama paNa che. to jyAM sudhI A badhuM che, jyAM sudhI mArA dharmAcArya, dhamopadezaka ane zubhArthI zramaNa bhagavaMta mahAvIra vicare che. tyAM sudhI mAruM kalyANa che. AvatI kAle vahelI prabhAte kamaLa khIle - haraNInI AMkho khUle...yAvatu....rAtA prakAzavALo sUrya uge tyAra pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse jaI, vaMdI namI yAvatu paryapAsanA karI temanI anumatI laI pAMca mahAvrata AropI zramaNa - zramaNIone khamAvI, tevA prakAranA yogya sthaviro sAthe vipula parvata upara dhIme dhIme caDI meghanA samUha jevA varNavALA ane devone utaravAnA sthAna rUpa pRthvIzIlA paTTakanuM pratilekhana karI, DAbhano saMthAro karI, Atmane saMlekhaNA tathA jhosaNAthI yukta karI, anasana karI, vRkSanI peThe sthira rahI mAre kALanI avakAMkSA na karatAM viharavuM joie e pramANe vicArI savAre jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM jaIneyAvatu...parkaMpAsanA kare che. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIra kahe che ke he skaMdaka rAtre te dharma ciMtavana karatA A pramANe saMkalpa karela che. yAvatuM.. he devAnupriya jema sukha upaje tema karo paNa vilaMba na karo. [11] pachI te skaMdaka anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIranI anumati laIne harSavALA, saMtuSTa thaI, yAvatuvikasita dayavALA thaIne ubhA thayA. ubhA thaI zramaNabhagavaMta mahAvIrane traNavAra pradakSiNA karI namaskAra karI potAnI meLeja pAMca mahAvratone grahaNa kare che, grahaNa karI sAdhu ane sAdhvIone khamAve che, khamAvI tevA prakAranA yogya sthaviro sAthe vipula parvata upara dhIme dhIme caDI, meghanA samUhanI jevA prakAzavALA ane devanA raheThANarUpa pRthivIzilApaTTakane paDilehe-cAre bAju tapAse che, tema karI vaDI nIti ane laghunIti karavAnA sthAnane tapAse che. pachI te zIlapaTTaka upara DAbhano saMthAro pAtharI, pUrva dizA tarapha mukha rAkhI paryakAsane besI, daze nakha sahita bane hAthane bhegA karI, mAthA sAthe aDakAvI, banne hAthane joDI A pramANe bolyA :- arihaMta bhagavaMtane yAvatu-acaLa svarUpane prApta thaelAone namaskAra thAo. tathA acaLa sthAnane pAmavAnI IcchAvALA zramaNabhagavaMta mahAvIrane namaskAra thAo. tyAM rahelA zramaNabhagavaMtamahAvIrane ahIM rahelo huM vAMduM chuM, tyAM rahelA zramaNabhagavaMta- mahAvIra ahIM rahelA mane jUo, ema karI bhagavaMtane vAMdI, namI, A pramANe bolyA ke:- meM pahelAM zramaNabhagavaMtamahAvIranI pAse koipaNa jIvano vinAza na karavo, koIpaNa prakAre koIne duHkha na devuM' evo niyama jyAM sudhI jIMdagI Take tyAM sudhI lIdho hato ane yAvatu-"vastunuM jJAna, jevI vastu hoya tevuMja karavuM, paNa tethI juduM ke ulaTuM na samajavuM' evo paNa
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ para bhagavaI - 2/-/1/116 niyama jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI pALavAno nirNaya karyo hato ane hamaNAM paNa zramaNabhagavaMtamahAvIra pAse jyAM sudhI jIvuM tyAMsudhI koine koipaNa prakAre duHkha na devuM ane thAvat "vastunuM jJAna, tenA svabhAva uparathI karavuM paNa tethI jUduM na karavuM evA niyamo lauM chuM tathA sarva prakAranI khAvAnI vastuno, sarva prakAranA pANIno, sarva prakAranA mevA, miSTAnano, ane sarva prakAranA masAlA tathA mukhavAsono ema cAre jAtanA AhArano jyAM sudhI jIvuM tyAMsudhI tyAga karuM chuM. vaLI je A duHkhane na devA lAyaka yAvatu-ISTa, kAMta ane priya mAruM zarIra che, tene paNa huM mArA chellA zvAsocchuvAsa tyAga karI daiza, ema karI tene saMlekhanA ane jhUSaNA karI, khAna, pAnano tyAga karyo. tathA te jhADanI peThe sthira rahI kAlanI avakAMkSA na karatAM vihare che, rahe che. have te skaMduka anagAra zramaNabhagavaMtamahAvIranA tevA prakAranA sthaviro pAse sAmAyika vagere agyAra aMgone bhaNIne pUrepUrAM bAra varSo sudhI sAdhupaNuM pALI, eka mahinAnI saMlekhanAvaDe AtmAne saMyojI, sATha TaMka khAdhA vinAnA vitAvI, Alocana ane pratikramaNa karI, samAdhi prApta karI, kramapUrvaka kALadharmane pAmyA. [117] pachI te skaMdaka anagArane maraNa pAmelA jANI, tenA parinirvANa nimitte kAyotsarga kare che. tenA vastro ane pAtro le che. pachI te vipula parvata uparathI dhIme dhIme utarI, jyAM zrIzramaNabhagavaMtamahAvIra birAjyA che tyAM AvI praNabhagavaMtamahAvIrane vAMdI, namI te sthaviroe A pramANe kahyuM ke - Apa devAnupriya ziSya skaMdana nAmanA anagAra, je svabhAve bhadra, vinayI, zAMta, ochA krodha, mAna, mAyA ane lobhavALA, atyaMta nirabhimAnI, guranI sAthe rahenArA, koIne saMtApe nahIM evA, ane gurabhakta hatA. tathA je Apa devAnupriyanI anumatithI potAnI meLeja pAMca mahAvratone AropI, sAdhu, sAdhvIone khamAvI, amArI sAthe vipula parvata upara AvyA hatA. vAvatu-te kramapUrvaka kALadharmane pAmyA che. ane A tenA upakaraNo che. have bhagavan!' ema kahI bhagavanuM gautame zramaNabhagavaMtamahAvIrane vAMdI, namI A pramANe kahyuM ke - Apa devAnupriyanA ziSya kaMika nAmanA anagAra kAlamAse kALa karI kyAM gayA che ane kyAM utpanna thayA che ? tyAre he gautama vagere ema kahI AmaMtrI zramaNa bhagavaMta mahAvIre bhagavAnuM gautamane A pramANe kahyuM ke, - he gautama ! te svabhAve bhadra mArA ziSya skaMdaka nAme anagAra mArI anumatithI potAnI meLeja pAMca mahAvratone AropI, AlocanA ane pratikramaNa karI, samAdhi pAmI kAlamAse kALa karI azrutakalpamAM devapaNe utpanna thayA che. te kalpamAM keTalAka devonuM paNa bAvIza sAgaropamanuM AyuSya che. ane te skaMdamadevanuM paNa bAvIsa sAgaropamanuM AyuSya che. he bhagavan! te skaMdaka deva, te AyuSyano kSaya thayA pachI, te bhavano kSaya thayA pachI ane te sthitino kSaya thayA pachI te devalokathI cyavIne turataja kyAM jaze? ane kyAM utpanna thaze ? he gautama ! te khUMdaka deva mahAvidehakSetramAM siddha thaze, buddha thaze, mukta thaze, parinirvANa pAmaze ane sarva duHkhono vinAza karaze. | zataka-2nA udesA-1-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (udde so-2-) [118] he bhagavan! keTalA samudyAto kahyA che? he gautama! samudyAto sAta
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAtaka-2, udeso-3 pa7 kahyA che. te A pramANe :- vedanA samudyAta vigere te mATe pannavaNAnuM chelluM samudraghAtapada jANavuM, paraMtu temAM AvatI chAghasTika samudyAtanI hakIkata na kahevI ane e pramANe vaimAniko sudhI jANavuM tathA kaSAyasamudyAto ane alpabadutva kahevuM che bhagavan! bhAvitAtmA anagArane kevalisamudyAta AkhA bhaviSyakALasudhI zAzvatI rIte rahe? he gautama ! ahIM paNa samuddaghAtapada-jANavuM. zataka-2nA-udesAH 2nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (udeso-3) [119-121] he bhagavan! pRthivIo keTalI che? he gautama! jIvAbhigama sUtramAM kahelo, nairayikono bIjo uddezaka jANavo. te uddezakamAM prathivIo saMbaMdhI hakIkata che, tathA nArako, narakamRthivInI jADAI, teonA saMsthAna, ane bIjI paNa hakIkata che. he bhagavan! zuM sarva jIvo upapanapUrva che? athatu zuM badhA jIvo ratnaprabhA pRthivInAM trIzalAkha narakomAM AvI gaelA che? he gautama ! hA, anekavAra badhA jIvo ratnaprabhA pRthivInA trIzalAkha narakomAM AvI gayA che. pRthivI uddezo kahevo. zataka: 2-udesA 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddeso-4 - [122] he bhagavankeTalI Idriyo kahI che? he gautama! pAMca Idriyo kahI che. te A pramANe sparza vagere. ahIM prajJApanA sUtramAM kahelo Idriya saMbaMdhI uddezaka kahevo. tathA temAM kahyA pramANe Idriyano ghATa, jADAI, ane pahoLAI paNa kahevI tathA aloka sudhInA vivecanavALo Akho iMdriya uddezaka kahevo. zataka: 2- udesAH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (uddeso-pa:-) [123] he bhagavan! anyatIrthiko A pramANe kahe che, bhASe che, jaNAve che. ane marUpe che ke, "koIpaNa sAdhu kALa karyA pachI deva thAya ane te deva tyAM bIjA devo sAthe athavA bIjA devonI devIo sAthe viSayasevana karato nathI. temaja potAnI devIone vaza karIne teonI sAthe paNa paricAraNA karato nathI, paNa te deva, pote ja potAnAM navAM be rUpa dhAraNa kare che. temAM eka rUpa devanuM ane bIjuM rUpa devInuM hoya che e pramANe be rUpa banAvIne te deva devI sAthe viSayasevana kare che. e pramANe eka jIva ekaja kALe be vedane anubhave cheH- puruSaveda ane strIveda, A pramANe anyamatAvalaMbIonI vaktavyo kahevI."he bhagavan! te e pramANe kema thAya? he gautama! je te anyatIthiko e pramANe kahe che, strIveda ane puruSaveda. te anyamatAvalaMbIoe je pramANe kahyuM che te asatya kahyuM che. vaLI he gautama! huM to A pramANe kahuM chuM, bhAkhuM chuM, jaNAvuM chuM, ane prarUpuM chuM ke koIpaNa nigraMtha maryA pachI koI eka devalokamAM utpanna thAya che, je devaloko moTI ddhivALA moTA prabhAvavALA, dUra javAnI zaktivALA ane lAMbA AyuSyavALA hoya che. evA devalokamAM jaIne te sAdhu moTI RddhivALo ane daze dizAne prakAzita karato, ka - - - -
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 2/-5/123 54 zobhAyamAna karato. te svarUpavAna deva thAya che ane tyAM te deva bIjA devo sAthe tathA bIjA devanI devIo sAthe teone vaza karIne paricAraNA kare che temaja potAnI devIone vaza karIne paricAraNA kare che. paNa pote potAnA be rupa banAvIne paricAraNA karato nathI. eka jIva eka vedane anubhave cheH- strIveda, ke puruSa- veda. je samaye strIvedane vede che, te samaye puruSavedane nathI vedato. je samaye puruSavedane vede che te samaye strIvedane nathI vedato. strIvedanA udayathI puruSavedane nathI vedo. puruSa- vedanA udayathI strIvedane nathI vedato. mATe eka jIva eka samaye eka vedane vede che. te A pramANe -- strIveda, ke puruSaveda. jyAre strIvedano udaya thAya tyAre strI puruSane prArthe che ane jyAre puruSavedano udaya thAya tyAre puruSa strIne prArthe che. [124] he bhagavan ! udaka garbha e keTalA samaya sudhI 'udaka garbha rUpe rahe ? he gautama ! te ochAmAM ochuM eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre cha mahinA sudhI 'udaka garbha' rUpe rahe. he bhagavan ! tiryaMgyonikagarbha e keTalA samaya sudhI 'tIrthaMgsonika garbharUpe rahe ? he gautama ! te ochAmAM ochuM aMtarmuhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre ATha varasa sudhI tiryaMgyonika garbharUpe rahe, he bhagavan ! manuSIgarbha e keTalA samaya sudhI manuSIgarbharUpe rahe ? he gautama ! te ochAmAM ochuM aMtarmuhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre bAra varasa sudhI manuSIgarbha" rUpe rahe. [125] he bhagavan ! kAyabhavastha e keTalA samaya sudhI 'kAyabhavastha' rUpe rahe ? he gautama ! te ochAmAM ochuM aMtamuhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre covIza varasa sudhI. [126] he bhagavan ! manuSI ane paMceMdriya tiryaMcaNI saMbaMdhI yonigata bIja te keTalA kALa sudhI 'yonibhUta' rUpe rahe. he gautama ! te ochAmAMochuM aMtaramuhUrta sudhI ane vadhAremAM vadhAre bAramUhUrta 'yonibhUta' rUpe rahe che. [127] he bhagavAn ! eka jIva eka bhavamAM keTalAM no putra thAya ? he gautama ! eka jIva ochAmAM ochA ekano ke traNano ane vadhAremAM vadhAre baseMthI navarseno putra thAya. [128] he bhagavan ! eka jIvane eka bhavamAM keTalA putro thAya ? he gautama ! he ochAmAM ochA eka, be ke traNa ane vadhAremAM vadhAre bethI navalAkha jeTalA putra thAya. he bhagavan ! tema thavAnuM zuM kAraNa ? he gautama ! strI ane puruSane karmakRta yonimAM maithunIka nAmano saMyoga utpanna thAya che. tyArapachI te banne vIrya ane lohIno saMbaMdha kare che ane pachI temAM ochAmAM ochA eka, be ke traNa ane vadhumAM vadhu nava lAkha sudhI jIvo putra tarIke utpanna thAya che. he gautama ! te mATe pUrva pramANe kahyuM che. [129] he bhagavan ! maithunane sevatA manuSyane kevA prakArano asaMyama hoya ? he gautama ! 'jema koi eka puruSa hoya ane te tapAvelA sonAnA saLIyAvaDe rUinI naLIne ke balokhAMnI naLIne bALI nAkhe. he gautama ! tevA prakAranA maithunane sevatA manuSyane asaMyama hoya. he bhagavan ! te e pramANe che ema kahI vihare che. [130] tyArapachI zramaNa bhagavaMta mahAvIra rAjagRha nagarathI, guNazilaka nAmanA caityathI nIkaLI bahAra janapada vihAre vihare che. te kALe te samaye tuMgikA nAmanI nagarI hatI. te tuMgikA nagarImAM uttara ane pUrvanA digbAgamAM puSpavatI nAmanuM caitya hatuM. tyAM tuMgikA nagarImAM ghaNA zrAvako rahetA hatA. te zrAvako aDhaLaka
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 55 zataka-2, udeso-5 dhanavALA ane dedIpyamAna hatA. teonAM rahevAnAM AvAso moTA ane uMcAM hatAM tathA teonI pAse pathArIo, Asano, gADAM vagere vahANo ane baLada vagere vAhano puSkaLa hatAM, teonI pAse dhana, sonuM ane rUpuM paNa ghaNuM hatuM teo vyApAra vANIjya karI dhanane vadhAravAmAM temaja bIjI aneka kaLAomAM kuzaLa hatA. vaLI teone tyAM bhojana sAmagrI ghaNI thatI hatI kAraNake teone ghare aneka mANaso bhojana karatAM hatA. vaLI vividha prakAranAM khAnapAnAdi hatAM teone tyAM aneka nokaro ane cAkaraDIo gAyo, pADAo, ane gheTAono samUha hato. bIjA ghaNA mANasonI apekSAe teo caDhIyAtA hatA teo jIva ane ajIvanA svarUpane sArI rIte samajatA hatA, vaLI punya ane pApano khyAla hato teo Asrava, saMvara, nirjarA, kriyA, adhikaraNa, baMdha ane mokSa, temAM karyuM grAhya agrAhya che e sArI peThe jANatA hatA. teo koIpaNa kAryamAM parAvalaMbI na hatA, teo nigraMthanA pravacanamAM evA to custa hatA ke samartha devo. asuro, nAgo, jyotiSko, yakSo, rAkSaso, kiMno kiMpurUSo, suvarNa- kumAro, gaMdhavo ane mahAroga vigere bIjA devo paNa teone nigraMthanA pravacanathI koI rIte calAyamAna karI zakatA nahIM, teo nigraMthanA pravacanamAM zaMkA ane vicikitsA vinAnA hatA, teoe zAstranA athane meLavyA hatA, zAstranA arthane cokkasatApUrvaka grahyA hatA, zAstranA arthamAM saMdehavALAM ThekANA pUchI nirmIta karyA hatAM, zAstranA arthone abhigamyA hatA ane zAstronA arthanuM rahasya teoe niyapUrvaka jANyuM hatuM. tathA teone sAdhuonA pravacana upara anahada prema vyApI gayo hato, tene laIne teo ema kahetA hatA ke "he ciraMjIva ! A nigraMthanuM pravacana eja artha ane paramArtharUpa che ane bAkI bIjuM sarva anartharUpa che, vaLI teonI udAratAne lIdhe teonA daravAjAnI pachavADe raheto ulALIyo haMmezAM uMco ja raheto hato, vaLI te zrAvako jene ghare ke jenA aMtaHpuramAM jatA teone prIti upajAvatA, tathA zIlavrata, guNavrata, viramaNa, pratyAkhyAna, pauSadha ane upavAso vaDe caudaza, aThThama, amAsa, tathA pUnamane divase paripUrNa pauSadhine sArI rIte AcaratA tathA zramaNa nigraMthone nirdoSa ane grAhya khAna, pAna, khAdima, svAdima, vastra, pAtra, kAmaLa, rajoharaNa, pATIyuM, zayyA, saMthAro ane auSadha. e badhuM ApI yathApratigRhIta tapakarmavaDe AtmAne bhAvatA vihare che. [131] te kALe te samaye pArzvanAtha prabhunI paraMparAvALA sthavira bhagavaMto ke jeo uttama jAtivALA, uttama baLavALA, uttama rUpavALA, vinayamALA, jJAnavALA, darzanavALA, cAritravALA,lajjA-saMjamavALA,lAghava-ochI upadhivALA,mananA baLavALA, tejavALA, bolavAmAM nipuNa, temaja krodha, mAna, mAyA, ane lobha, Idriya ane pariSahone jItanArA tathA jIvavAnI IcchA ane maraNano bhaya e bannethI rahita yAvatu-traNa jagatanI vastuo maLe tevI dukAne jevA prabhAvavALA bahu zrata, ghaNA pari. vAravALA evA hatA, teo pAMcase sAdhuonI sAthe parivAravALA anukrame cAlatA gAmegAma vihAra karatA sukhe saMyama pALatA je sthaLe taMgiyA nagarI che, je sthaLe puSpavatI nAmanuM caitya che tyAM padhAryA ane AvI sAdhune lAyaka evI jagyAnI mAgaNI karIne saMyama ane tapathI AtmAne vAsIta karatA thakA vicare che. [132] evI vAta tuMgikA nagarInA siMghoDAnA AkAravALA rastAmAM, traNa,
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 bhagavaI - 2/-/pa/132 cAra, ane pAMca zerI maLe tevA rastAmAM rAjamArga tathA sAmAnya zerIomAM vistAra pAmI. tethI te nagarImAM rahelA zramaNopAsaka te vAtane sAMbhaLIne harSIta thayA ne saMtuSTa thayA, tathA teoe eka bIjA zramaNopAsakane bolAvI A pramANe vAtacIta karI ke he devAnupriya ! pArzvanAthanA ziSya-sthavira bhagavaMto yathApratirUpa avagrahane dhAraNa karI saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvatA vicAre che. to he devAnupriya ! tathArUpa sthavira bhagavaMtonuM nAma ke gotra paNa moTuM phaLa che, to pachI teonI sAme javAthI, teone vAMdavAthI, namavAthI, kuzala vartamAna pUchavAthI ane teonI sevA karavAthI to kalyANa thAya temAM Azcarya zuM? mATe he devAnupriya! ApaNe badhA te sthavira bhagavaMta pAse jaIe ane teone vAMdIe, namIe ane teonI papAsanA karIe. e kArya ApaNane A bhava ane parabhavamAM hitarUpa che tathA paraMparAe kalyANarUpa thaze e pramANe vArtAlApa karI tathA paraspara svIkAra karI ane pachI teo potAnA gRha tarapha jAya che. ghare jaI nAna karI, gotradevInuM pUjana karI, kautuka ane maMgalarUpa prAyazcita karI bahAra javAne yogya ane maMgalarUpa zuddha vastrone uttamatApUrvaka paherI teo potapotAne gharethI bahAra nIkaLe che ane te badhA eka ThekANe maLe che, pachI page cAlIne zaheranA madhyabhAganI vaccethI nIkaLe che, je tarapha puSpavatI caitya che tyAM AvI sthavira bhagavaMtone pAMca prakAranA abhigama che te A pramANe :- sacittadravyone bAjue mUke che, acittadravyane sAthe rAkhe che, eka zATika uttarAsaMgA kare che, temane jue ke tarataja hAtha joDe che, ane manane ekAgra kare che. e pramANe pAMca abhigamo sAcavI te zramaNa pAsako te sthavira bhagavaMtonI pAse jaI, traNa pradakSiNA de che traNa jAtanI sevAvaDe paryApAsanA kare che. [33] pachI te sthavira bhagavaMtoe tathA te moTAmAM moTI sabhAne cAra mahAvratavALA dharmano upadeza karyo ane kezisvAmInI peThe te zramaNopAsake potAnI zramaNopAsakatA vaDe te sthavira bhagavaMtonI AjJAnuM ArAdhana karyuM ane e pramANe dharma kahyo. te zramaNopAsako te sthavira bhagavaMto pAsethI dharmane sAMbhaLI, avadhArI, harSavALA, saMtuSTa, ane vikasita dayavALA thayA ane teoe te sthavirone traNavAra pradakSiNA karI traNa jAtanI sevAvaDe te sthavironI paUpAsanA karI A pramANe kahyuM ke - he bhagavan! saMyamanuM phaLa zuM che? he bhagavan! tapanuM phaLa zuM che? tyArapachI te sthavira bhagavaMtoe te zramaNopAsakane A pramANe kahyuM ke - he Aya ! saMyamanuM phaLa AsavarahitapaNuM che ane tapanuM phaLa vyavadhAna che. he bhagavan! deva devalokamAM utpanuM thAya che tenuM zuM kAraNa ? A praznano uttara devA te sthaviromAMnA kAlikaputra nAmanA sthavire te zramaNopAsakane A pramANe kahyuM ke - he Aryo! pUrvanA tapavaDe devo devalokamAM utpanna thAya che. pachI te sthaviromAMnA meli nAmanA sthavire te zramaNopAsakone A pramANe kahyuM ke - he A ! pUrvanA saMyamavaDe devo devalokamAM utpanna thAya che. pachI temAMnA AnaMdarakSita nAmanA sthavire te zramaNo pAsakone A pramANe kahyuM keH- he Aryo ! kamipaNAne lIdhe devo devalokamAM utpanna thAya che ane pachI temAMnA kAzyapa sthavire te zramaNopAsakane A pramANe kahyuM ke - he Aryo ! saMgipaNAne lIdhe devo devalokamAM utpanna thAya che. e vAta sAcI che mATe kahI che. paNa ame amArA abhimAnathI kahetA nathI. pachI jyAre te sthavira bhagavaMtoe te zramaNopAsakone e pUrva prakAranA javAbo
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-2, udeso-5 57 ApyA tyAre teoe harSavALA ane saMtuSTa thaI te sthavira bhagavaMtone vAMdI, namI, bIjA paNa prazno pUchyA ane teonA ane avadhAya. pachI uThIne te sthavirone traNa pradakSiNA daIne, vAMdI, namI te sthaviro pAsethI ane puSpavatI nAmanA caityathI nIkaLI teo jyAMthI AvyA hatA tyAM pAchA gayA ane te sthaviroe paNa anya koI divase tuMgikA nagarIthI, puSpAvatI nAmanA daityathI bahAra nIkaLI janapada vihAre vihAra karyo. [134] te kALe te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM, sabhA pAchI pharI. te kALe te samaye zramaNabhagavaMta mahAvIranA moTA ziSya IdribhUti nAmanA anagAra hatA, jeo saMkSipta ane vipula tejovezyAvALA hatA ane jeo niraMtara chaThTha chaThThanA tapakarma pUrvaka saMyamane ane tapavaDe AtmAne bhAvatA vihare che. pachI te bhagavAna gautama chaThThanA pAraNAne divase pahelI pauruSIe svAdhyAya kare che, bIjI pauraSIe dhyAna dhyAve che ane trIjI pauruSIe zArIrika tathA mAnasika capaLatA rahita thaI asaMbhrAta jJAnavALA te gautama bhagavaMta muhapattIne paDilehe che, pachI bhojana karavAnA pAtrone ane vastrone paDilehe che, pAtrone laIne zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse AvI, namI, vAMdI te gautama anagAre A pramANe kahyuM ke - he bhagavanuM Aje chaThThanA pAraNAne divase ApanI AjJA hoya to huM rAjagRha nagaramAM ucca, nIca ane madhyama varganA kulomAM bhikSA meLavavA mATe javAne icchuM chuM. devAnupriya ! jema sukha thAya tema kara. pratibaMdha na kara. zramaNabhagavaMtamahAvIranI AjJA maLyA pachI bhagavAn gautama zramaNabhagavaMta mahAvIranI pAsethI, guNazIlaka nAmanA caityathI nIkaLe che nIkaLI zArIrika ane mAnasika utAvaLane choDI daI asaMbhrAta jJAnavALA te bhagavAn gautama yugAMtara (sADAtraNa hAtha) draSTithI Isamitine pALatA pALatA rAjagRha nagaramAM AvI tyAM rahela ucca, nIca ane madhyama kuTuMbomAM vidhipUrvaka bhikSA mATe phare che. tyAM rAjagRha nagaramAM bhikSAne mATe pharatA bhagavAna gautame ghaNA mANasonA moDhe A pramANe sAMbhaLyuM ke - he devAnupriya ! tuMgikA nagarIthI bahAra, puSpavatI. nAmanA caityamAM pArzvanAthanA ziSyo sthavira bhagavaMto padhAryA hatA ane tyAMnA zrAvakoe teone A prakAranA prazno pUkyA hatA ke- bhagavan! saMyamanuM phaLa zuM che ? tapanuM zuM phaLa che ? tyAre te sthavira bhagavaMtoe te zramaNapAsakone A pramANe javAba Apyo keH- he Aryo ! AmravarahitapaNuM e saMyamanuM phaLa che ane karmano nAza karavo e tapanuM phaLa che ane pUrvanA tapavaDe, pUrvanA saMyamavaDe, kamipaNAthI ane saMgipaNAne lIdhe devo devalokamAM utpanna thAya che. e vAta sAcI che mATe kahI che paNa amArA abhimAnathI kahI nathI, e te e pramANe kema manAya ? e prakAranI vAta lokonA moDhethI sAMbhaLI zramaNabhagavaMta gautama ! te vAtanI jijJAsAmAM zraddhAvALA thayA ane te vAtane mATe teone Azcarya lAgyuM. have bhagavanuM gautama joIe teTalI bhikSA meLavIne, rAjagRha nagarathI bahAra nIkaLI, dhIre dhIre Iyasimitine pALatA guNazilaka nAmanA caitya tarapha zramaNabhagataMvamahAvIranI pAse AvyA, AvIne teonI pAse rahI javA AvavA saMbaMdhI aticAronuM ciMtavana karI tathA bhikSA letA doSonuM Alocana karyuM. pachI lAvelo AhAra ane pANI zramaNabhagavaMtamahAvIranI draSTie pADI ane pachI teo A pramANe bolyA ke - he bhagavan! jyAre huM ApanI AjJAthI rAjagRha nagaramAM
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 bhagavai-2-5/134 utkRSTa jaghanya ane madhyama kuTuMbomAM bhikSA levAne pharato hato tyAre meM ghaNA mANasone moDhethI A pramANe sAMbhaLyuM che - he devAnupriya ! tuMgikA nagarIthI bahAra puSpavatI nAmanA caityamAM pArzvanAthanA ziSyo sthavira bhagavaMto padhAryA hatA ke- he bhagavan! saMyamanuM phaLa zuM che? ane tapanuM phaLa zuM che? e vAta satya che mATe kahI che, paraMtu amArI moTAIne mATe kahI nathI. to he bhagavan! zuM te sthavira bhagavaMto te zramaNopAsakone evA prakArano javAba devA samartha che? ke asamartha che? abhyAsavALA che, ke anabhyAsI che? upayogavALA che? ke upayoga vinAnA che? vizeSajJAnI che? ke sAdhAraNa? he gautama ! te sthavira bhagavaMto te zramaNopAsakane tevA prakArano javAba devAne samartha che, paNa asamartha nathI. te sthavira bhagavaMto tevA prakArano javAba devAne abhyAsavALA che, upayogavALA che ane vizeSajJAnI che te vAta sAcI che mATe kahI paraMtu AtmAnI vaDAIne mATe kahI nathI. vaLI he gautama! huM paNa ema kahuM chuM, mAguM chuM, jaNAvuM chuM, ane prarUpuM chuM ke, pUrvanA tapavaDe, pUrvanAsaMyamavaDe, kamipaNAthI ane saMgIpaNAne lIdhe devo devalokamAM utpanna thAya che e vAta sAcI che mATe kahI che paraMtu amArI baDAI karavA kahI nathIe pramANe sthavira bhagavaMtonuM kathana sAcuM che. [135] he bhagavan! tevA prakAranA zramaNa ke brAhmaNanI paryApAsanA manuSyone tenI sevAnuM phaLa zuM maLe? he gautama ! zAstro zravaNa karavAnuM phaLa maLe che. he bhagavan! zravaNanuM zuM phaLa? jJAna jANavAnuM maLe che. he bhagavan! te jANavAnuM phaLa zuM che? he gautama! vivecanapUrvaka jANI zakAya che. he bhagavan! te vivecanayukta jANyAnuM phaLa zuM che? he gautama ! teMnuM phaLa pratyAkhyAna che. he bhagavanuM ! te pratyAkhyAna phaLa zuM che? he gautama! tenuM phaLa saMyama che he bhagavansaMyamanuM phaLa zuM che? he gautama! tenuM phaLa AavarahitapaNuM che he bhagavan! te AmravarahitapaNAnuM phaLa zuM che? he gautama! tenuM phaLa tapa che. he bhagavan! tapanuM phaLa zuM che? he gautama! karmarUpI melane sApha kare che he bhagavan! karmarUpI mela sApha thayAthI zuM thAya? he gautama! te sApha thayA pachI niSkriyApaNuM prApta thAya. he bhagavan! te niSkriyapaNAthI zuM lAbha thAya? tenuM phaLa siddhi prApta thAya. [13] zravaNathI jJAna, zAnathI vijJAna, vijJAnathI paccakakhANa, paccakakhANathI saMyama, saMyamathI anAmravapaNuM anAsavathI tapa, tapathI karmanAza karmanAzathI akriya, akriyAthI mokSanI prApti thAya che. [137] he bhagavan! anyatIthiko A pramANe kahe che, bhASe che, jaNAve che ane prarUpe che ke - "rAjagRha nagarathI bahAra vaibhAraparvatanI nIce eka moTo pANIno jharo Avelo che. te jharAnI laMbAI ane pahoLAi aneka yojana jeTalI che. tathA te jharAno AgaLano bhAga aneka jAtanA vRkSakhaMDothI suzobhita che, zobhAvALo che. ane jenArAonI AMkhone game tevo che. te jharAmAM aneka udAra megho saMrvede che, saMmUcche che ane varase che vaLI te uparAMta jharAmAMthI haMmezAM unuM unuM aplAya pANI jharyA kare che. he bhagavan! te e pramANe kevI rIte che? he gautamate anyatIthiko je kAMI kahe che ane yAvat kahyuM che te khoTuM kahyuM che, vaLI he gautama! huM to A pramANe kahuM chuM, bhAkhuM , jaNAvuM chuM, ane prarUpuM chuM ke rAjagRha nagaranI bahAra vaibhAraparvatanI pAse 'mahAtapopatIprabhava'
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-2, udeso-5 nAmanuM jharaNuM che. tenI laMbAI ane pahoLAI pAMcaso dhanuSya jeTalI che, teno AgaLano bhAga aneka jAtanA vRkSakhaMDothI suzobhita che, suMdara che, prasannatA pamADe tevo che. darzanIka che, ramaNIya che, ane jonArane saMtoSa upajAve tevo che. te jharaNamAM aneka uSNayonivALA jIvo ane pudgalo pANIrUpe utpanna thAya che, nAza pAme che, eve che ane upacaya pAme che te uparAMta te jharaNamAMthI haMmezAM uSNokhkhA pANI jharyA kare che. he gautama! e mahAtapopatIprabhava nAmanA jharaNAno artha che. he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI bhagavaMta gautama zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che, ane name che. zatakaH 2-udesA-5-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa - uddezaka :[138] he bhagavan! "bhASA avadhAriNI che. ema huM mAnuM? he gautama! te mATe pannavaNA sUtranuM saMpUrNa bhASApada jANavuM. | zataka: 2- uddesAH danI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | - uddezakaH7-). A [13] he bhagavan! devo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! devo cAra prakAranA kahyA che te A pramANe - bhavanapati, vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnika. he bhagavan! bhavanavAsI devonAM sthAno kaye ThekANe AvelAM che ? he gautama ! te ratnaprabhA pRthvinA nIce che ItyAdibadhuM sthAnapadamAM kahela devonI vaktavyatAnI peThe kahevuM. vizeSa e ke, ane teonAM upapAta lokanA asaMkhya bhAgamAM thAya che e badhuM kahevuM yAvatusiddhagaDikA pUrI kahevI. vaLI kalponuM pratiSThAna, jADAI, uMcAI, ane AkAra, e badhuM jIvAbhigamasUtramAM kahela che. yAvatu-vaimAnika uddezakanI peThe kahevuM. zataka: 2-nAudesA-nImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa, (9uddezaka 8-) [14] he bhagavan! asurakumAronA Indra ane teonA rAjA camaranI sudhamAM nAmanI sabhA kyAM kahelI che ? he gautama ! jaMbUDhIpa nAmanA dvIpamAM rahela maMdira-meru parvatanI dakSiNa bAjumAM tIrachA asaMkhya dvIpa ane samudro oLaMgyA pachI araNavara nAmano dvIpa Ave che, te dvIpanI vedikAnA bahAranA cheDAthI AgaLa vadhIe tyAre aruNodaya samudramAM 42 lAkha yojana uMDA utaryA pachI te ThekANe asuranA IMdra ane rAjA camarano nigicchakakUTa nAmano utpAda parvata Ave che, tenI uMcAI 1721 yojana che, teno uddhadha 430 yojana ane eka koza che. A parvatanuM mApa gostubha nAmanA AvAsa parvatanA mApanI peThe jANavuM. vizeSa e keH- gotubhanA uparanA bhAganuM je mApa che te mApa ahIM vacalA bhAga mATe samajavuM athatu te parvatano viSphabha mULamAM 1022 yojanA che. vacce 424 yojana che ane upalo vijhaMbha 726 yojana che. teno parikSepa mULamAM 323ra yojana tathA kAMika vizeSona che ane upalo parikSepa 2286 yojana tathA kAMIka vizeSona che te mULamAM vistRta che, vacce sAMkaDo che ane upara vizALa che. teno vacalo
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ so bhagavaI - 2-18/140 bhAga uttama vaja jevo che, moTA mukundanA ghATa jevo che ane te pahADa Akho ratnamaya che, suMdara che, tathA pratirUpa che. te parvata uttama kamaLanI eka vedikAthI ane eka vanakhaMDathI sarva prakAre cAre bAjuthI vIMTAela che. A sthaLe te vedikA ane vanakhaMDanuM varNana jANavuM. te tigicchakakUTa nAmanA utpAtapavano uparano bhAga tadana sarakho, khADAkhaDIyA vinAno ane manohara che, tenuM paNa varNana ahIM jANatuM. te taddana sarakhA ane ramaNIya upalA bhAganI vacce eka moTo prAsAdAvataMsaka-mahela che. te mahelanI uMcAI 250 yojana che, teno vidhvaMbha 125 yojana che, ahIM te mahelanuM varNana karavuM. ATha yojananI maNipIThikA che camaranuM siMhAsana parivArasahita kahevuM. have te tigicchakakUTa parvatanI dakSiNe araNodaya samudramAM, 6papa3papapa hajAra yojana tIrachuM gayA pachI nIce ratnaprabhA pRthivIno 40 hajAra yojana jeTalo bhAga avagAhyA pachI-e ThekANe-asureMdra ane asuranA rAjA camacaMcA nAmanI rAjadhAnI che te rAjadhAnIno AyAma ane vikhaMbha eka lALa yojana che te rAjadhAnI bUDhIpa jevaDI che. teno killo 150 yojana uMco che, te killAnA mULano vikhaMbha pacAsa yojana che, tenA uparanA bhAgano vikhaMbha sADAtera yojana che, tenAM kAMgArAnI laMbAI aDadho yojana che ane pahoLAI eka koza che tathA te kAMgArAnI uMcAI aDadhA yojanathI kAMIka UNI che. vaLI eka bAhumAM pAMcaso pAMcaso daravAjA che ane tenI uMcAI 2pa0 yojana che uMcAI karatAM aDadho vikhaMbha che, gharanI pachItanA baMdha jevA bhAgane AyAma ane vikhaMbha soLahajAra yojana che. ane teno parikSepa pa0597 yojana karatAM kAMIka vizeSona che. sarva pramANa vaDe vaimAnikanA pramANa karatAM ahIM badhuM adhuM pramANa jANavuM. sudhamasibhA, uttara ane pUrvamAM jinagRha, tyArabAda uparAta sabhA, ddha, abhiSeka ane alaMkAra e saghaLuM vijayanI peThe kahevuM. upapAta, saMkalpa, abhiSeka, vibhUSaNa, vyavasAya, aInikA, ane siddhAyatana saMbaMdhI gama tathA camarano parivAra ane tenuM RddhisaMpanapaNuM.. | zataka 2-nAudesA-8nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (- uddezaka9-) [141] he bhagavanuM A samayakSetra e zuM kahevAya? he gautama! aDhI dvIpa ane be samudra, eTaluM e samayakSetra kahevAya, temAM je A jaMbUdvIpa nAmano dvIpa che te badhA dvIpa ane samudronI vacovaca che. e pramANe sarva jIvAbhigamasUtramAM kahyuM che te pramANe kahevuM. yAvatu-abhyatara puSkarAI. paNa temAM jyotiSikanI hakIkata na kahevI. zataka 2nA uddesA 9nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (- uddezakaH 10:-) [142] he bhagavan! astikAyo keTalA kahyA che? he gautama ! astikAyo pAMca kahyA che. dhamastikAya, adhamastikAya, AkAzAstikAya, jIvAstikAya ane putralAstikAya. he bhagavan! dhamastikAyamAM keTalA raMga che? keTalA gaMdha che, ane keTalA rasa che ane keTalA sparza che? he gautama! saMkSepathI pAMca prakAra che - dravyathI kSetrathI kAlathI bhAvathI guNathI dravyathI dhamastikAya eka che. kSetrathI te loka pramANa jevaDo che. kALathI
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-2, uddeso-10 1 te kadApi na hato ema nathI, kadApi nathI ema nathI ane yAvat te nitya che. bhAvathI raMga vinAno, gaMdha vinAno, rasa vinAno ane sparza vinAno che. guNathI te gatiguNavALo che. e pramANe adharmAstikAya saMbaMdhI paNa samajavuM. vizeSa e ke, te guNathI sthitiguNavALo che. AkAzAstikAya saMbaMdhe paNa eja prakAre jANavuM. vizeSa e keH- te AkAzAstikAya kSetrathI lokAloka pramANa che, anaMta che ane yAvat guNathI te avagAhanA guNavALo che. he bhagavan ! jIvAstikAyamAM keTalA raMga che, keTalA gaMdha che, keTalA rasa che ane keTalA sparza che ? he gautama ! te raMga vinAno che ane yAvat-arUpI che, te jIva che, zAzvata che, ane avasthita lokadravya che. tenA pAMca prakAra kahyA che :- dravyathI jIvAstikAya ane yAvat guNathI jIvAstikAya. jIvAstikAya anaMta jIvadravyarUpa che, kSetrathI mAtra lokapramANa che, kALathI te kadApi na hato nahIM yAvat ema te nitya che, vaLI bhAvathI te jIvAstikAya raMga vinAno, gaMdha vinAno, rasa vinAno, ane sparza vinAno che tathA guNathI te upayogaguNavALo che. pudgalAstikAyamAM keTalA raMga che, keTalA gaMdha che, keTalA rasa che ane keTalA sparza che ? hai gaumata ! pudgalAstikAyamAM pAMca raMga, pAMca rasa, be gaMdha ane ATha sparza che. te rUpavALo che, ajIva che, zAzvata che ane avasthita lokadravya che. tenA pAMca prakAra che H- dravyathI, kSetrathI, kALathI, bhAvathI ane guNathI. dravyathI pudgalAstikAya anaMta dravyarUpa che, kSetrathI te mAtra loka jevaDo che, kALathI te kadApi na hato ema nathI ane yAvanitya che, bhAvathI te raMgavALo, gaMdhavALo, rasavALo ane sparzavALo che tathA guNathI te grahaNaguNavALo che. [143] he bhagavan ! dharmAstikAyano eka pradeza te dharmAstikAya' kahevAya ? he gautama ! te artha samartha nathI. eja rIte be, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta, ATha, nava, deza pradeza. saMdhyeya ane asaMkhyeya pradezo paNa dharmAstikAya; ema na kahevAya. he bhagavan ! dharmAstikAyanA pradezo e dharmAstikAya' e pramANe kahevAya ? he gautama ! e artha samartha nathI. he bhagavan ! tema kahevAnuM zuM kAraNa ke, "dharmAstikAya'no eka pradeza ane yAvat-jyAMsudhI eka pradeza uNo hoya tyAMsudhI dharmAstikAya na kahevAya. he gautama ! cakrano bhAga te cakra kahevAya ke AkhuM cakra te cakra kahevAya ? he bhagavan! cakrano eka bhAga te cakra na kahevAya, paNa teno Akho bhAga cakra kahevAya. e pramANe chatra, carma, daMDa, vastrAdi saMbaMdhe jANavuM he gautama ! te kAraNathI ema kahyuM che ke, dharmAstikAyano eka pradeza ane yAvat-jyAMsudhI eka pradeza uNo hoya tyAMsudhI dharmAstikAya na kahevAya. he bhagavan ! tyAre dharmAstikAya' e pramANe zuM kahevAya ? he gautama ! dharmAstikAyamAM asaMkhya pradeza che. jyAre te badhA, kRtsna-pUrepUrA, pratIpUrNa, eka paNa bAkI na rahe evA ane eka zabdathIja kahI zakAya tevA hoya tyAre te dharmAstikAya ema kahevAya. e pramANe adharmAstikAya, AkAzAstikAya, jIvAstikAya ane pudgalAstikAya viSe e pramANeja jANavuM. vizeSa e ke; traNa dravyanA-AkAzAstikAya, jIvAstikAya ane puddagalAstikAyanA- anaMta pradezo jANavA. bAkI badhuM teja pramANe samajavuM. [144] he bhagavan ! 'utthAnavALo, karmavALo, baLavALo, vIryavALo, ane puruSAkAra parAkramavALo jIva AtmabhAvavaDe jIvabhAvane dekhADe' ema kahevAya ? hai gautama ! hA, tevA prakArano jIva yAvatu-te jIvabhAvane dekhADe' ema kahevAya. he gautama !
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 bhagavaI- rA/10/144 jIva abhinibodhika jJAnanA anaMta paryavonA,e pramANe zrutajJAna,avadhijJAna, kevalajJAna, matiajJAna, vibhaMgaajJAna, cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana, kevaLadarzana, darekanA anaMta paryavonA upayogane prApta kare che-jIva e upayogarUpa che. he gautama! te kAraNathI ema kahyuM che ke, "utthAnavALo jIva yAvatu-jIvabhAvane dekhADe ema kahevAya. [145] he bhagavan! AkAzanA keTalA kahyA che ! he gautama! AkAzanA be prakAra kahyA che. te A pramANe - lokAkAza ane alokAkAza. he bhagavan! lokAkAza e jIvo che. jIvanA dezo che, jIvanA pradezo che, ajIvo che, ajIvanA dezo che ke ajIvanA pradezo che? he gautama! te jIvo paNa che, jIvanA dezo paNa che, jIvanA pradezo paNa che, ajIvo paNa che, ajIvanA dezo paNa che. ane ajIvanA pradezo paNa che. je jIvo che te cokkasa ekeDiyo, be Idriyo, teIdriyo, caturiMdriyo caMdriyo ane aniMdriyo che. je jIvanA dezo che te cokkasa ekeMdriyanA dezo che ane yAvatu-anIMdriyanA dezo che je jIvanA pradezo che te cokkasa ekeMdriyanA pradezo che. ane vAvatu-anIdrayanA pradezo che. je ajIvo che te be prakAranA kahyA che. te A pramANe - rUpI ane arUpI. je rUpI che tenA cAra prakAra kahyA che. te A pramANeka - skaMdha, skaMdhadaza skaMdhapradeza ane paramANupula. je arUpI che tenA pAMca prakAra kahyA che. te A pramANe :- dhamastikAya ane dhamastikAyano deza, dhamastikAyanA pradezo, adhamastikAya, adhamatikAyano deza ane adhamastikAyanA pradezo tathA aAsamaya. [146] he bhagavan! zuM alokAkaza e jIvo che? ItyAdi pUrvavat pUchavuM. he gautama! te (alokAkAza) jIvo nathI yAvatu-ajIvanA pradezo paNa nathI. te eka ajIva dravyadeza che, agurulaghu che. tathA agurulaghurUpa anaMtaguNothI saMyukta che ane anaMta bhAgathI UNuM sarva AkAzarUpa che. he bhagavan! lokAkAzamAM keTalA varNa che? ityAdi pUchavuM. he gautama! lokAkAzamAM varNa nathI, rasa nathI, gaMdha nathI, yAvatu-sparza nathI. te eka ajIva dravyadeza che, agurulaghu che, agurulaghurUpa anaMta guNothI saMyukta che ane sarva AkAzanA anaMta bhAgarUpa che. [147] he bhagavan! dhamastikAya keTalo moTo kahyo che ! he gautama! te lokarUpa che, lokamAtra che, loka pramANa che, ane lokane sparzelo tathA lokane ja aDakIne rahelo che. e pramANe adhamastikAya, lokAkAza, jIvAstikAya, ane pagalAstikAya saMbaMdhe paNa samajavuM. e pAMce saMbaMdhe eka sarakhoja abhilApa che. [148] he bhagavan! dhamastikAyanA keTalA bhAgane adholoka sparze che ? he gautama ! adholoka dhamastikAyanA aDadhAthI vadhAre bhAgane sparze che. he bhagavanuM ! dhamastikAyanA keTalA bhAgane tiryazloka sparze che ? he gautama ! asaMkhyaya bhAgane sparze che. he bhagavan! dhamastikAyanA keTalA bhAgane urdhvaloka sparze che ? he gautama ! dhamastikAyanA dezona-kAMIka ochA-ardha bhAgane udgaloka sparze che. [149] he bhagavan! A zuM ratnaprabhA pRthivI dhamastikAyanA saMkheya bhAgane aDake che, asaMkhyaya bhAgone aDake che ke tene AkhAne aDake che? he gautama! te saMkhyaya bhAgane aDakatI nathI, paNa asaMkhyaya bhAgone aDake che. tathA te saMkhyaya bhAgone, asaMkhyaya bhAgone ane AkhAne paNa aDakatI nathI. he bhagavanaA ratnaprabhA
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-2, udeso-10 pRthivIno ghanodadhi, dhamastikAyanA keTalA bhAgane sparze che, zuM saMkheya bhAgane sparza che? ItyAdi pUchavuM. he gautama ! jema ratnaprabhA saMbaMdhe kahyuM tema dhanodadhi saMbaMdhe paNa jANavuM ane teja pramANe dhanavAta tathA tanuvAta saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivInuM avakAzAMtara zuM dhamastikAyanA saMkheya bhAgane aDake ke yAvatu tene AkhAne aDake. he gautama ! te saMkheya bhAgane aDake paNa asaMkhyaya bhAgone na aDake ane tene AkhAne paNa na aDake. eja rIte badhAM avakAzAMtaro jANavAM. ratnaprabhA saMbaMdhe kahela vaktavyatAnI peThe yAvatu-sAtamI pRthivI sudhI samajavuM. tathA bUDhIpAdika dvIpo ane lavaNasamudrAdika samudro, saudharmakalpa, yAvatu-ISatrAmbhArA pRthivI te badhA asaMkhyaya bhAgane sparze. bAkInA bhAganI sparzanAno niSedha karavo. e pramANe adhamastikAya ane lokAkAzane aDakavA viSe paNa jANavuM. pRthivI, udadhi, dhanavAta, tanuvAta, kalpa, raiveyaka, anuttaro ane siddhi. e badhAnAM aMtaro dhamastikAyanA saMkheya bhAgane aDake che ane bAkI badhA dhamastikAyanA asaMkhya bhAgane aDake che. | zataka-2nA udesA-10nI muni dIparatnasAgare karelI gurjarachAyA pUrNa | zataka-ra-gurjarachAyApUrNa (zataka 3) - uddezaka 1 - [151] amara nAmanA idramAM vidurvaNa zakti kevI che? camarano utpAta kAyikI vagere kriyAonA, deve vidurvela yAnane sAdhu jANe? sAdhu bahAranA pudgalone laIne strI vagerenAM vaikriya rUpo karI zake, nagara, lokapAlonA svarUpa, asura vagerenA idro keTalA che? IdriyonA viSaya, camaranI sabhA ema daza uddesako che. ' [152] te kALe te samaye nAmanI nagarI hatI, te mokA nagarInI bahAra uttarapUrvanA dibhAgamAM naMdana nAmanuM caitya hatuM. te kALe te samaye zrImahAvIra svAmI padhAryA, sabhA nIkaLe che ane dharma zravaNa karI sabhA pAchI cAlI gaI. te kALe te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA bIjA ziSya agnibhUti nAmanA anAra parphapAsanA karatA A pramANe bolyA- he bhagavan! asureMdra, asurarAja camara kevI moTI RddhivALo che, kevI moTI kAMtivALo che, kevA moTA baLavALo che, kevI moTI kIrtivALo che, kevA moTA sukhavALo che, kevA moTA prabhAvavALo che ane te keTaluM vIkurvaNa karI zake che? he gautama! asuredra asurarAja camara moTI RddhivALo che, yAvatu-moTA prabhAvavALo cheH- te tyAM cotrIsalAkho bhavanavAso upara cosaThahajAra sAmAnika devo upara ane tetrIza trAyastrizaka devo upara, sattAdhIzapaNuM bhogavato yAvatu-vihare che, arthAt te camara evI moTI RddhivALo che ane yAvatu-evA moTA prabhAvavALo che. tathA tenI vikuvaNa karavAnI zakti paNa ATalI cheH- he gautama ! vikuvaNa karavA mATe asureMdra, asurarAja camara vaikriya samudyAtavaDe samavahata thAya che, saMkheya yojanasudhI lAMbA daMDane nisarja che-banAve che ane te dvArA ratnano yAvatu-riSTa ratnonA sthUla pudgalone saMkherI nAkhe che, tathA sUkSma pudgalonuM grahaNa kare che. bIjIvAra paNa vaikriyasamughAta- vaDe samavahata
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 bhagavaI- 3/-/1/15ra thAya che. vaLI he gautama ! jema koi yuvAna puruSa potAnA hAthavaDe juvAna strInA hAthane pakaDe athati paraspara kAkaDA vALelA hovAthI te banne vyaktio saMlagna jaNAya che, athavA jema paiDAnI dharImAM ArAo susaMbaddha hoya, evIjarIte asureMdra, asurarAja camara ghaNA asurakumAra devo ane ghaNI asurakumAra devIovaDe AkhA jebUdvIpa nAmanA dvIpane AkIrNa karI zake che, temaja vyatikIrNa, upastIrNa, saMstIrNa, RSTa ane avagADhAvagADha kare che arthAt te camara bIjAM rUpo eTalAM badhAM vidurvI zake che, ke jene laine pUrva pramANe Akho jaMbUdvIpa paNa bharAI jAya che. vaLI he gautama! asureMdra, asurarAja, camara ghaNA asurakumAra devo ane ghaNI asurakumAra devIovaDe A tirachalokamAM paNa asaMkhya dvIpa ane samudra sudhInuM phaLa AkarNi kare che, tathA vyatikIrNa, upastIrNa sastIrNa, sRSTi ane avagADhAvagADha karI zake che. he gautama ! pUrva kahyA pramANe eTalAM rUpo karavAnI asureMdra, asurarAja camaranI mAtra zakti che paNa koI vakhate te camare pUrva pramANe rUpo kaya nathI, karato nathI ane karaze paNa nahi. he bhagavan! jo asuredra asurarAja camara evI moTI RddhivALo che ane yAvatate ghaNuM vidurvaNa karI zake che, to he bhagavan! asureMdra, asurarAja camaranA sAmAnIka devo kevI moTI RddhivALA che, ane teonI vIkurvaNa zakti keTalI che? he gautama ! asureMdra asurarAja camaranA lokapAla devo evI moTI RddhivALA che, ane yAvatu-mahA prabhAvavALA che teo tyAM pote potAnAM bhavano upara, potapotAnA sAmAniko upara ane potapotAnI paTTarANIo upara sattAdhIza- paNuM bhogavatA, yAvatu- divya bhogone bhogavatA vihare che. ane eo evI moTI RddhivALA che. ane teonI vikuvaNa zakti ATalI che ke - he gautama ! viturvaNa karavA mATe teo-asuredra, asurarAja camaranA eka eka sAmAnika devo-vaikriyasamudyAtavaDe samavahata thAya che. ane yAvatu-bIjIvAra paNa vaikriyasamuddaghAtavaDe samavahata thAya che. tathA he gautama! jema koI juvAna puruSa potAne hAthe juvAna strInA hAthane pakaDe, arthAtu paraspara kAkaDA vALelA hovAthI jema te banne vyaktio saMlagna jaNAya che; athavA jema paiDAnI dharImAM ArAo saMlagna-susaMbaddha hoya evIja rIte asureMdra, asurarAja camaranA sAmAnika devo AkhA jaMbUdvIpane ghaNA asurakumAra devo tathA ghaNI asura- kumAra devIo vaDe AkIrNa, vyatikIrNa, upastIrNa, saMstIrNa, sRSTa ane avagADhAva- gADha karI zake che. vaLI he gautama ! asureMdra asurarAja camanarano eka eka sAmAnika deva a tirachA lokamAM asaMkhyaye dvIpa samudro sudhInuM sthaLa ghaNA asurakumAra devo ane ghaNI asurakumAra devIo vaDe AkarNa, vyatikIrNa, upastIrNa, saMstIrNa, pRSTa ane avagADhAvagADha karI zake che. he gautama ! asuredra, asurarAja camaranA pratyeka sAmAnikamAM pUrva pramANe vidurvaNa karavAnI zakti che-viSaya che, viSayamAtra che, paNa teo saMprAptivaDe koIvAra vimulyanathI, vikvatA nathI, ane vikuvaze nahiM. [1pa3] he bhagavan! asureMdra, asurarAja camaranA sAmAnika devo evI moTI RddhivALA che ane vAvatu-eTaluM vidurvaNa karavA samartha che to he bhagavan! asureMdra, asurarAja camaranA trAyastrizaka devo kevI moTI RddhivALA che ? he gautama ! jema sAmAniko kahyA tema trAyastriko paNa kahevA. tathA lokapAlo saMbaMdhe paNa ema kahevuM.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 zataka-3, udesI-1 vizeSa e ke, teo potAnA banAvela rUpothI aneka asurakumAro ane asurakumArI othI-saMkheya dvIpa samudrone bharI zake che. he bhagavan! jo asureMdra asurarAja camaranA lokapAla devo eTalI moTI RddhivALA che ane yAvatu teo eTaluM vikuvaNa karI zake che, to asureMdra asurarAja camaranI paTTarANI devIo kevI moTI RddhivALI che ane teo keTaluM vidurvaNa kare che? he gautama ! asureMdra asurarAja camaranI paTTarANI devIo moTI RddhivALI che, ane yAvatu-moTA prabhAvavALIo che. teo tyAM potapotAnA bhavano upara, potapotAnA hajAra sAmAnika devo upara, potapotAnI mitrarUpa mahattarikA devIo upara ane potapotAnI samitinuM svAmIpaNuM bhogavatI rahe che. yAvatute paTTarANIo evI moTI RddhivALIo che. te saMbaMdhenI bIjI badhI hakIkata lokapAlonI peThe kahevI. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. [154 ema kahI gautama agnibhUti aNagAre zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI, je tarapha tRtIya gautama vAyubhUti anagAra hatA te tarapha javAnuM karyuM ane tyAM jaIne te agnibhUti anagAre vAyubhUti anagArane A pramANe kahyuM ke - he gautama! e pramANe nizcita che ke, asureMdra asurarAja camara, evI moTI RddhivALo che, ityAdi badhuM camarathI mAMDIne tenI paTTarANIo sudhInuM apRSTa vyAkaraNa- rUpa vRttAMta ahIM kahevuM. tyArapachI agnibhUti anagAre pUrva pramANe kahelI, bhASelI, jaNAvelI ane prarUpelI e vAtamAM te gautama vAyubhUti anagArane zraddhA besatI nathI, vizvAsa Avato nathI ane e vAta teone rUcatI nathI. have e vAtamAM azraddhA karatA, avizvAsa ANatA ane e vAta tarapha aNagamAvALA te gautama vAyubhUti anagAra potAnA AsanathI uThI zramaNa bhagavaMta mahAvIra tarapha gayA ane tyAM jaI teonI paryApAsanA karatA A rIte bolyA- he bhagavanuM ! gautama agnibhUti anagAre mane sAmAnya prakAre kahyuM, vizeSa prakAre kahyuM, jaNAvyuM ane prarUpyuM ke "asuredra, asurarAja bhogave che. ityAdi badhuM paTTarANIo sudhInuM vRttAMta ahIM pUrepuru kahevuM" e teja pramANe kevI rIte che ? he gautama' vagere AmaMtrI zramaNa bhagavaMta mahAvIre te gautama vAyubhUti anagAre tane je sAmAnya prakAre kahyuM, vizeSa prakAre kahyuM, jaNAvyuM ane prakhyuM ke, he gautama! asuredra, asurarAja camara moTI RddhivALo che, ItyAdi badhuM tenI paTTarANIo sudhInuM vRttAMta ahIM kahevuM" e vAta sAcI che ane huM paNa emaja kahuM chuM, bhAkhuM chuM, jaNAvuM chuM, ane prarUpuM chuM ke asureMdra, asurarAja camara moTo RddhivALo che ityAdi teja rIte yAvatu-paTTarANIo sudhInI hakIkatavALo bIjo gama kahevo. ane e vAta sAcI che. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavanema kahI gautama vAyubhUti anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI ane je tarapha gautama agnibhUti anagAra che tyAM AvI, teone vAMdI, namI, 'teonI vAta na mAnI' te mATe teonI pAse vAraMvAra vinayapUrvaka sArI rIte kSamA mAge che. [15] tyArapachI te gautama vAyubhUti anagAra, gautama agnibhUti nAmanA anagAranI sAthe jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM AvyA, ane tyAM teonI parphapAsanA karatA A pramANe bolyA ke he bhagavanuM ! jo asurarAja camara evI moTI RddhivALo che ane yAvatu-eTaluM vikaveNa karI zake che, to bhagavan! vairocanaMdra bali, [5]
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - - - da bhagavAI -3-/1/1papa kevI moTI RddhivALo che, yAvatane keTaluM vikuvaNa karavA samartha che ? he gautama ! vairocanaMdra, vairocanarAja balI moTI RddhivALo che. yAvatu-mahAnubhAga che, vaLI te tyAM. trIsalAkha bhavanono, tathA sAThahajAra sAmAnikono adhipati che. jema camara saMbaMdha hakIkata kahI tema bali viSe paNa jANavuM. vizeSa e ke, te potAnI vikurvaNa zaktithI AkhA jaMbUdvIpa karatAM vadhAre bhAgamAM potAnA rUpo bharI zake che, bAkI badhuM teja pramANe kahevuM. vizeSa e ke, bhavano ane sAmAniko viSe jUdAI jANavI. he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI pAva-trIjA gautama vAyubhUti anagAra vihare che. pachI te gautama agnibhUti anagAra zramaNabhagavaMtamahAvIrane vAMde che, name che, namIne teo A pramANe bolyA ke he bhagavan! vairocana Idra, vairocana- rAjabali evI moTI RddhivALo che yAvata te keTaluM vidurvaNa karI zake che? he gautama ! te nAgakumArono iMdra, nAgakumArono rAjA dharaNa moTI RddhivALI che, yAvatu-tyAM 4 lAkha bhavanavAso che, cha hajAra sAmAnika devo , tetrIza trAyastrizaka devo upara, cAra lokapAlo, parIvAravALI cha paTTarANIo upara svAmIpaNuM bhogavato vihare che. tathA tenI vidurvaNa. zakti ATalI che-jema koI juvAna hAthane pakaDe, ane paraspara kAkaDA vALela hovAthI jema te saMlagna jaNAya che tema ghaNA nAgakumAra ane ghaNI nAgakumArIo vaDe-AkhA jabUdvIpano ane tirache saMkhyaya dvIpasamudranone bharI zake cheH paNa yAvata-te tevuM koi divasa karaze nahiM. tenA sAmAniko. Adi vize camaranI mAphaka kahevuM. vizeSa e ke - teonI vikuvaNazakti mATe saMkhyaya dvIpa samudro kahevA. ane e pramANe, vAvatu-svanitakumAro, vAnavyaMtaro, tathA jyotiSiko paNa jANavA. vizeSa e ke-dakSiNa dizAnA badhA indro viSe agnibhUti pUche che ane uttara dizAnA badhA Indra, vAyubhUtI pUche che. he bhagavan! ema kahI gautama agnibhUti anagAra zramaNa- bhagavaMtamahAvIrane vAMde che, ane name che namIne teo A pramANe bolyA ke- jo jyoti-SikeMdra, jyotiSika rAjA evI moTI RddhivALo che ane eTaluM vikaveNa karI zake che to deveMdra devarAjazakra kevI moTI RddhivALo che yAvatu-keTaluM vikarvaNa karI zake che? he gautama ! deveMdra, devarAja zaka moTI RddhivALo che yAvatuM moTA prabhAvavALo che. te tyAM batrIzalAkha vimAnavAso corAsIhajAra sAmAnikadevo, yAvatu- 3,36,000 AtmarakSaka devo ane bIjAo upara sattAdhIzapaNuM bhogavato yAvatu-vihare che. arthAtu zakra idra evI moTI RddhivALo che tenI vikuvaNa zakti saMbaMdhe camaranI peThe kahevuM. vizeSa e ke, te eTalAM badhAM rUpo vidurvI zake che, ke je rUpothI AkhA be jabUdvIpo bharAI zake che. bAkI badhuM teja pramANe jANavuM. vaLI he gautama! deveMdra devarAja zakrano mAtra e viSaya che, arthAt pUrve jaNAvelI vidurvaNA zakti te mAtra zaktirUpa che, paNa saMprAptivaDe tema tema vikuvyuM nathI, vipharvato nathI ane vikavaze paNa nahiM. [15] he bhagavan! jo deveMdra, devarAja zakra evI moTo RddhivALo che ane eTaluM vidurvaNa karavA zakti che to svabhAve bhadra ane vinIta, tathA haMmezAM chaThTha chaThThanI tapasyA karato AtmAne bhAvato, pUrepUrAM ATha varSa sudhI sAdhupaNuM pALIne mAsika saMlekhanAvaDe AtmAne saMyojIne tathA sATha TaMka sudhInuM anazana pALIne, Alocana tathA
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, udeso-1 ka7 pratikramaNa karIne, samAdhI pAmIne, kALamAse kALa karIne Apa devAnupriyano ziSya tiSpaka nAmano anagAra, saudharmakalpamAM potAnA vimAnamAM, upapAta sabhAnA devazayanIyamAM devavastrathI DhaMkAela ane AgaLanA asaMkhya bhAgamAtra jeTalI avagAhanamAM deveMdra, devarAjanA sAmAnikapaNe utpanna thayo che. pachI turatamAMja utpanna thayelo te tiSNakadeva pAMca prakAranI payAptivaDe paryAptapaNAne pAme che arthAtuM te AhArapayaptivaDe, zarIrapayaptivaDe, iMdripayaptivaDe, AnaprANapativaDe ane bhASAmanaHpativaDe potAnA zarIrane saMpUrNapaNe race che. jyAre te tiSyakadeva pUvokta pAMca pativaDe potAnA zarIranI banAvaTa pUrepUrI karI le che tyAre sAmAnika samitinA devo tenI pAse AvI, hAtha joDavApUrvaka daze nakhane bhegA karI mAthe aDADI, mAthe aMjalI karIne jaya ane vijayathI vadhAve che ane pachI A pramANe kahe che ke aho! Apa devAnapriye divya devaRddhi, divya devakAMti ane divya devaprabhAva labdha karyo che. prApta karyo che, ane sAme Apyo che vaLI jevI divya devaRddhi, divya devakAMti ane divya devaprabhAva Apa devAnupriye labdha karyo che. prApta karyo che ane sAme Apyo che tevI divya devaddhi, divyadevakAMti deveMdra, devarAja zake paNa yAvatu-sAmI ANI che; ane jevI divya devaddhi deveMdra, devarAja zake labdha karI che. prApta karI che, sAmI ANI che tevI divya devaRddhi Apa, devAnupriye sAmI ANI che to he bhagavan! te tISyakadeva kevI moTI RddhivALo che ane keTaluM vidurvaNa karI zake che? he gautama ! te tiSyakadeva moTI samRddhivALo che moTA prabhAvavALo che. te tyAM potAnA vimAna upara, cAra hajAra sAmAnika devo parivArayukta cAra paTTarANIo, traNa sabhAo, sAta senA, sAta senAdhipati, soLahajAra AtmarakSaka devo ane bIjA ghaNA vaimAnikadevo tathA devI upara sattAdhIzapaNuM bhogavato vihare che te AvI mahAnu samRddhivALo che ATaluM vidurvaNa karI zake che jema koI yuvAna puruSa ja juvAna strIne hAthe kAkaDA vALI pakaDe jethI teo saMlagna lAge tema te bIjAM rUpo karI zake che. te zakranI jeTalI vikarvaNAzaktivALo che vaLI he gautama ! tiSyaka devanI je vikarSaNa zakti che te teno viSaya che, paNa teNe saMprAptivaDe vibhuvayuM nathI, vikavato nathI ane vikuvaze paNa nahiM. he bhagavan! jo tiSyakadeva evI mahAgu RddhisaMpana che ane ATaluM badhuM vikuvaNa karI zake che to deveMdra, devarAja zakanA bAkInA-bIjA badhA sAmAnika devo kevI. moTI RddhivALA che ? he gautama ! teja pramANe badhuM jANavuM, vAvata-he gautama ! deveMdra devarAja zakranA pratyeka sAmAnika devono e viSaya che, viSayamAtra che, paNa saMprAptithI koie vikavyuM nathI, vikavato nathI ane vikarvaze paNa nahIM. zakranA trAyaaiMzaka devo viSe, lokapAlo viSe, ane paTTarANIo viSe camaranI peThe kahevuM. vizeSa e ke teonI vikuvaNazakti AkhA be jaMbUdvIpa jeTalI kahevI ane bAkI badhuM teja pramANe kahevuM. he bhagavan! te e pramANe che, te e pramANe che, ema kahI bIjA gautamavihare che. [117] he bhagavan! ema kahI trIjA gautama vAyubhUti anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane namIne yAvatuM A pramANe bolyA ke he bhagavan! jo deveMdra, devarAja zakra yAvatu-evI moTI RddhivALo che ane yAvatuM eTaluM vidurvaNa karI zake che, to he bhagavana! deveMdra devarAja IzAna kevI moTI RddhivALo che? he gautama! te saMbaMdhe badhuM temaja jANavuM.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 bhagavaI - 3-'1157 vizeSa e ke, tenI vidurvaNA zakti AkhA be jaMbUdvIpa karatAM paNa vadhAre jANavI. [158 he bhagavan! jo deveMdra devarAja izAna, evI moTI ddhivALo hoya ane eTaluM vikurvaNa karI zakato hoya to svabhAve ddha, yAvatu-vinIta, tathA niraMtara aThThama aThThama ane pAraNe AMbIla, evA AkarA tapavaDe AtmAne bhAvato, uMce hAtha rAkhI, sUryanI sAme ubho rahI AtApanabhUmimAM AtApana leto, taDakAne sahato, pUrepUrA cha mAsa sAdhupaNuM pALI, panara divasanI saMkhanA vaDe AtmAne saMyojI, trIsa, Teka sudhI anazana pALI, Alocana ane pratikramaNa karI. samAdhi pAmI. kALamAse kALa karI Apa devAnupriyAno ziSya kurudatta anagAra izAnakalpamAM potAnA vimAnamAM IzAnaMdranA sAmAnikapaNe deva thayo che. je vaktavyatA tiSyakadeva saMbaMdhe AgaLa kahI che te badhI ahIM kurudatta deva viSe paNa kahevI. to te kurudattaputra deva kevI moTI RddhivALo che? vizeSa e ke, kurudattaputranI vikuvA zakti AkhA be jaMbUdvIpa jeTalI che bAkI badhuM teja pramANe jANavuM. e pramANe bIjA sAmAnika devo, trAyastrizaka devo, lokapAlo tathA paTTarANIo saMbaMdhe paNa samajavuM. vaLI he gautama ! deveMdra, devarAja izAnanI pratyeka paTTarANInI e vikuvAzakti, te viSayarUpa che viSayamAtra che, paNa koie saMprApti vaDe vikavayuM nathI, vikavatA nathI ane vikuvaze paNa nahIM. [15] e pramANe sanaskumAra devaloka saMbaMdhe paNa jANavuM. vizeSa e ke, tenI vipharvaNAzakti AkhA cAra jaMbudvIpa che. ane tirache tenI vikavaNAzakti asaMkhyaya che. e pramANe sAmAnika devo. trAyazcizaka devo, lokapAlo ane paTTarANIo e badhA asaMkhyaya dvIpa, samudro sudhI vikarvI zake che. e pramANe mAdramAM paNa jANavuM. vizeSa e ke, AkhA cAra jebUdvIpa karatAM paNa vadhAre vikuvaNa zakti che. e pramANe brahmalokamAM paNa jANavuM. vizeSa e ke teonI viturvaNAzakti AkhA ATha jaMbUdvIpa jeTalI che. e pramANe lAMtakamAM paNa samajavuM. vizeSa e ke, AkhA ATha jaMbUdvIpa karatAM paNa vadhAre zakti che. mahAzakanA devonI vidurvaNAzakti soLa jaMbUdvIpa karatAM paNa adhika che. sahastrAranA devonI vikuvaNazakti soLa jaMbUdvIpa karatAM paNa adhika che. ane prANatanA devonI vikavaNanI zakti batrIza jaMbUdvIpa jeTalI che. ane azrutadevanI vidurvaNAzakti AkhA batrIsa jaMbUdvIpa karatAM paNa kaMIka vadhAre che. bAkI saghaLuM teja pramANe jANavuM he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI trIjA gautama vAyabhUti anagAra zramaNabhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che, ane yAvata-vihare che. [160 tyArapachI koI eka divase zramaNa bhagavaMta mahAvIra mokA nagarInA naMdana nAmanA caityathI bahAra nIkaLI janapada vihAre vihare che. te kALe, te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. yAvatu-sabhA paUpAse che. te kALe te samaye deveMdra deva- rAja, hAthamAM zULane dhAraNa karanAra, baLadanA vAhanavALo, lokanA uttarArdhano dhaNI, aThThAvIsalAkha vimAnAno sattAdhIza IzAneMdra, AkAza jevA nirmaLavatrane paherI, mALAthI yukta mukuTane mAthe mUkI, navA sonAnA suMdara, vicitra ane caMcaLa kuMDakothI gAlo dedIpyamAna karato, daze dizAone prakAzita karato, te IzAnakalpamAM, IzAnAvaMtasaka vimAnamAM rAyaparoNIyamAM kahyA pramANe divya devaRddhine anubhavato yAvatu-je dizAmAMthI prakAzamAna thayo hato, teja dizAne viSe pAcho cAlyo gayo. have he bhagavan! aho !
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69 zataka-3, udeso-1 deveMdradevarAja IzAna moTo RddhivALo che. he bhagavan! izAnaMdranI te divya devaddhi kyAM pesI gaI ? he gautama ! te divya devaddhi zarIramAM pesI gaI. he bhagavan! te divya devaddhi zarIramAM gaI. ema kahevAnuM zuM kAraNa ? he gautama ! jema koI eka kuTAkArazikharanI AkAravALuM ghara hoya, ane te banne bAjuthI liMpeluM hoya, gupta hoya, putra dvAravALuM hoya, jemAM pavana na pese evuM uMDuM hoya yAvatu kuTAkArazALA peThe jANavuM. he bhagavan! deveMdra devarAja IzAnane te divya devaddhi, divya devakAMtIane divya devaprabhAva kevI rIte labdha karyo. kevI rIte prApta karyo ane kevI rIte sAme ANyo ? tathA te pUrvabhavamAM koNa hato ? tenuM nAma ane gotra zuM hatuM? ane te kyA gAmamAM, kyA nagaramAM, tathA kyA saMnivezamAM raheto hato? tathA teNe zuM sAMbhaLyuM hatuM, zuM dIdhuM hatuM, zuM khAdhuM hatuM? zuM karyuM hatuM, zuM AcaryuM hatuM? ane tathA prakAranA kyA zramaNa yA brAhmaNanI pAse evuM eka paNa Arya ane dhArmika vacana sAMbhaLI avadhAryuM hatuM ke jene laIne deveMdra devarAja IzAna te divya devaRddhi yAvatuM sAme ANI? he gautama ! te kALe te samaye Aja jaMbUdvIpa nAmanA dviIpamAM bhArata varSamAM tApraliptI nAmanI nagarI hatI. te tApraliptI nagarImAM tAmalI nA mano mauryaputra gRhapati raheto hato. te tAmalIgRhapati dhanADhya ane dIptivALo hato, yAvatu-ghaNA mANasothI te caDhIyAto hato. have eka divase te mauryaputra tAmalI gRha- patine rAtrInA AgaLanA ane pAchaLanA bhAgamAM kuTuMbanI ciMtA karatAM evA prakArano saMkalpa utpanna thayo ke pUrve karelAM jUnAM sArI rIte AcarelAM, suparAkramayukta, zubha ane kalyANarUpa mArA karmone kalyANa phaLarUpa prabhAva haju sudhI jAgato che ke jethI mArA gRhane viSe hiraNya vadhe che, suvarNa vadhe che, dhana vadhe che, dhAnyo vadhe che, putro vadhe che, pazuo vadhe che, ane puSkaLa dhana, kanaka, ratna, maNi, motI, zaMkha, caMdrakAMta vagere patthara, pravALAM, tathA mANekarUpa sAravALuM dhana mAre gharane ghaNuM ghaNuM vadhe che. to zuM huM pUrve karelAM, sArI rIte AcarelAM yAvatu-jUnAM karmono taddana nAza thAya to joI rahuM-te nAzanI upekSA karato rahuM paNa jyAM sudhI hiraNyathI vRddhi pAmuM chuM ane mAre ghare ghaNuM ghaNuM vadhe che, tathA jyAM sudhI mArA mitro, mArI nAtIlAo, mArA pitrAIo, mArA mosALi A ke mArA sAsarIA ane mAro nokaravarga mAro Adara kare che, ane svAmI tarIke jANe che, mAro satkAra kare che, mAruM sanmAna kare che ane mane kalyANarUpa, maMgalarUpa ane devarUpa jANI caityanI peThe vinayapUrvaka mArI sevA kare che tyAM sudhI mAre mAruM kalyANa karI levAnI jarUra che,AvatI kAle prakAzavALI rAtrI thayA pachI mAre mArI potAnI meLe lAkaDAnuM pAtra karI, puSkaLa khAnapAna evA miSTAna ane mazAlA vigere taiyAra karAvI, mArA mitra, nAta, pitrAI, mosALaA ke sAsarIA ane mArA nokaracAkarane notarI, te mitra, nokaracAkarane puSkaLa khAnapAna evA miSTAna ane mazAlA vigerethI jamADIne kapaDAM attara vagere sugaMdhI vastu, mALAo ghareNA vagerethI teno satkAra karIne, teonuM sanmAna karIne tathA teja mitra, jJAti, pitrAI, mosALaA ke sAsarIA ane nokaracAkaranI samakSa mArA moTA putrane kuTuMbamAM sthApIne tenA upara kuTuMbano bhAra mUkIne te mitra, yAvatuM nokaravargane pUchIne mArI potAnI meLeja lAkaDAMnuM pAtaruM laIne, suMdara muMDa thaIne prANAmA' nAmanI dIkSAvaDe dIkSita thAuM.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ O - bhagavAI - 3-1/160 vaLI huM dalita thayo ke turataja A abhigraha dhAraNa karIza ke, huM jIvuM tyAM sudhI niraMtara chaThTha karIza tathA sUryanI sAme uMcA hAtha rAkhI taDako sahana karato rahIza. AtApanA laIza. vaLI chaThThanA pAraNane divase te AtApanA levAnI jagyAthI nIce utarI potAnI meLeja lAkaDAnuM pAtra laI tAmralipti nagarImAM utkRSTa madhyama ane jaghanya kuLomAMthI bhikSA levAnI vidhipUrvaka zuddha odana-lAvI tene pANIvaDe ekavIsavAra dhoI tyArapachI tene khAIza' e pramANe vicArI kAle maLasakuM thayA pachI sUrya prakAzita thayA pachI potAnI meLeja lAkaDAnuM pAtra karAvIne puSkaLa khAnapAnAdika mevA miThAI ane mazAlA vagerene taiyAra karAvIne pachI snAna karI, balikarma karI, kautuka, maMgaLa ane prAyazcita karI, zuddha ane paheravA yogya mAMgalika uttama vastrone sArI rIte paherI, vajana vinAnA ane mahAmUlya ghareNAothI zarIrane alaMkata karI bhojananI veLAe te tAmalI gRhapati bhojananA maMDapamAM AvI sArA Asana upara sArI rIte beTho. tyArapachI mitra, nAta, pitrAI sAsarIyA ke mosALIA ane nokaracAkaronI sAthe te puSkaLa khANuM pINuM mevA miThAI ane mazAlA vigerene cAkhato, vadhAre svAda leto, paraspara deto. jamADato, ane jamato te tAmalI gRhapati vihare che-rahe che. te tAmalI gRhapati jamyo ane jamyA pachI turataja teNe kogaLA karyA, svaccha thayo, ane te parama zuddha banyo. pachI teNe potAnA mitra yAvatu-nokaracAkarane puSkaLa vastra, attara vagere sugaMdhI dravya, mALA ane ghareNAothI satkArI tathA te mitra, yAvatunokaracAkaranI samakSa potAnA moTA putrane kuTuMbamAM sthApI, te sarvene pUchIne tAmalI gRhapati muMDa thaI prANAmA' nAmanI dIkSAvaDe dIkSita thayo. * have te tAmalI gRhapatie prANAmA' nAmanI dIkSA lIdhI ane sAthe ja teno Avo abhigraha karyo ke huM jyAM sudhI jIvuM tyAM sudhI chaThTha chaThThajtapa karIza ne yAvatu-pUrva pramANeno AhAra karIza' e pramANe abhigraha karI mAvajIva niraMtara chaThTha chaThThanA. tApUrvaka uMce hAtha rAkhI sUryanI sAme ubhA rahI taDakAne sahatA te tAmalI tapasvI vihare che, chaThThanA pAraNAne divase AtApanabhUmithI nIce utarI, potAnI meLeja te lAkaDAnuM pAtaruM laI, tAmraliptI nagarImAM utkRSTa madhyama ane jaghanya kuLomAMthI bhikSA. levAnI vidhipUrvaka bhikSA mATe pharI te. ekalA cokhAne laI Ave che ane te cokhAne ekavIza vakhata dhoI teno AhAra kare che. he bhagavanuM ! tAmalie lIdhelI pravrajyA prANAmA' kahevAya tenuM zuM kAraNa? he gautama ! jene prANAmAM pravajyA grahaNa karI hoya te, jene jyAM jove tene athati Idrane skaMdane, rudrane, zivane, kuberane Aya-pArvatIne, mahiSAsurane kuTatI caMDikAne, rAjAne yAvatu sArthavAhane, kAgaDAne, kutarAne tathA cAMDALane praNAma kare che uMcAne joIne uMcI rIte ane nIcAne joIne nIcI rIte praNAma kare che. jene jevI rIte jue che tene tevI rIte praNAma kare che. te kAraNathI te pravajyAnuM nAma 'prANAmAM pravajyA che. tyArapachI te mauryaputra tAmalI te udAra, vipula, pradatta ane pragRhIta bAlatapakarmavaDe sukAI gayA, lukhA thayA, tenI badhI nADIo upara dekhAI AvI evA te durbala thayA. tyArapachI koI eka divase madharAte jAgatA jAgatA anityatA saMbaMdhe vicAra karatAM te tAmalI bAlatapasvIne A e prakArano yAvat vikalpa utpanna thayo ke - huM A
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ 71 zataka-3, udeso-1 udAra, vipula, yAvatu-udagra, udatta, uttama ane mahAprabhAvazAli tapakarmavaDe sukAI gayo chuM, rakSa thayo chuM, ane yAvatu-mArI badhI naso zarIra upara dekhAI AvI che. mATe jyAM sudhI mane utthAna che, karma che, baLa che, vIrya che ane puruSAkAra parAkrama che tyAM sudhI mAruM zreya emAM che ke huM kAle jvalaMta sUryano udaya thayA pachI tAmraliptI nagarImAM jaI meM dekhIne bolAvelA puruSone, pAkhaMDasthone, gRhasthone, mArA AgaLanA oLakhitAone, tapasvI thayA pachInA mArA pUchIne, tAmraliptI nagarInI vacovaca nIkaLIne, cAkhaDI, kuMDI vagere upakaraNone ane lAkaDAnA pAtarAne ekAMte mUkI tAmraliptI nagarInA uttarapUrvanA dibhAgamAM izAnakhUNAmAM, nirvatinika maMDaLane ALekhI saMlekhanA tapavaDe AtmAne sevI, khAvA pIvAno tyAga karI, vRkSanI peThe sthira rahI, kALanI avakAMkSA sivAya viharavuM zreyasakara che. ema vicArI kAle jvalaMta sUryano udaya thayA pachI, pUche che, teone pUchI te tAmalI tapasvIe potAnA upakaraNone ekAMte mUkyAM, yAvatu-teNe AhArapANIno tyAga karyo ane pAdopagamana nAmanuM anazana karyuM. [161] te kALe te samaye balicaMcA rAjadhAnI ddha ane purohita vinAnI hatI. tyAre te balicaMcA rAjadhAnImAM vasanArA ghaNA asurakumAra devoe ane devIoe te tAmalI bAlatapasvIne avadhivaDe joyo, joyA pachI teoe eka bIjAne bolAvI A pramANe kahyuM ke he devAnupriyo ! ApaNe badhA IMdrane tAbe rahenArA tathA adhiSThita chIe, ApaNuM badhuM kArya Idrane tAbe che he devAnupriyo ! A tAmalI bolatapasvI tAmraliptI nagarInI bahAra IzAna khUNAmAM nirvatanika maMDaLane ALekhI, saMlekhanAvaDe AtmAne sevI, khAvA pIvAno tyAga karI ane pAdapopagamana anazanane dhAraNa karIne rahyo che. to ApaNe e zrayarUpa che ke, he devAnupriyo ! te tAmalI bAlatapasvIne balicaMcA rAjadhAnImAM Idra tarIke AvavAno saMkalpa karAvIe ema karIne paraspara eka bIjAnI pAse e vAtane manAvIne te badhA asurakumAro balicaMcA rAjadhAnInA madhyabhAgamAMthI nIkaLI te tarapha racaThaMdra utpAta parvata che te tarapha Ave che, AvI vaikriyasamudyAtavaDe samavahaNIne uttaravaikriyarUpone vidurvI utkRSTa tvarita, capala, caMDa, jayavatI nipuNa, siMha jevI, zIdhra upUta ane divya devagativaDe tirachA asaMkhyaya dvIpa samudronI vacovaca je tarapha jabadrIpe nAme dvIpa che. je tarapha bhAratavarSa che, te tarapha AvyA, AvI tAmalI bolatapasvInI upara, samakSa sapratidize arthAtu barAbara sAme rahI divya devaRddhine, divya devakAMtine, divya devaprabhAvane ane batrIsa jAtanA divya nATakavidhine dekhADI, tAmalI bolatapasvIne traNavAra pradakSiNA karI, vAMdI ane namI te asurakumAra devo A pramANe bolyA cheH he devAnupriya ame balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumAra devo ane ghaNI asurakumAra devIo Apane vAMdIe chIe, namIe chIe, ane ApanI paryApAsanA karIe chIe. he devAnupriyo ! hAla amArI balicaMcA rAjadhAnI Idra ane purohita vinAnI che ane he devAnupriya ! ame A badhA Indrane tAbe rahenArA chIe ane amAruM kArya paNa Idrane tAbe che. to he devAnupriya ! tame balicaMcA rAjadhAnIno Adara karo, tenuM svAmipaNuM svIkAro, tene manamAM lAvo, te saMbaMdhI nizcaya karo, nidAna karo ane balicaMcA rAjadhAnInA svAmI thavAno saMkalpa karo. jo tame ame kahyuM tema karazo
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 3/-/1/16 1 72 to ahIMthI kAlamAse kALa karI tame balicaMcA rAjadhAnImAM utpanna thazo. tyAM utpanna thayA pachI tame amArA iMdra thazo, tathA amArI sAthe divya bhogyabhogane bhogavatA tame AnaMda anubhavazo. jyAre te balircacA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumA2 devo ane devIoe Ama kahyuM ane te vAtane te bAlatapasvIe AdarI nahiM. svIkArI nahiM, paNa tyAre te balIcaMcA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumA2 devo ane devIoe te tAmalI mauryaputrane bIjIvAra ane trIjIvAra paNa traNa traNa pradakSiNA karIne pUrvanI vAta kahI. te asukumAroe pUrva pramANe be, traNavAra yAvat-kahyuM to paNa te tAmalI mauryaputre kAMipaNa javAba na dIdho, mauna dhAraNa karyuM. pachI chevaTe jyAre tAmalI bAla- tapasvIe te balircacA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumAra devone ane devI-ono anAdara karyo, teonuM kathana mAnyuM nahIM tyAre te devo je dizAmAMthI AvyA hatA teja dizAmAM pAchA cAlyA gayA. [162] te kALe, te samaye izAna kalpa iMdra ane purohita vinAno hato. te vakhate tAmalI bAlatapasvIe pUrepUrAM sAiThahajAra varSa sudhI sAdhu paryAyane pALIne, be mAsa sudhInI, saMlekhanAvaDe AtmAne sevIne, ekasonevIsa TaMka anazana pALIne kALamAse kALa karIne IzAnakalpamAM, IzAnavataMsaka vimAnamAM, upapAta sabhAmAM, devazayyAmAM, devavastrathI DhaMkAela ane AMgaLanI asaMkhyeya bhAga jeTalI avagAhanAmAM IzAnakalpamAM deveMdranI gerahAjarImAM IzAnadeveMdrapaNe janma dhAraNa karyo. have te tAjA utpanna thaela deveMdra, devarAja IzAna pAMca prakAranI paryAptivaDe paryAptipaNAne pAme che. have, balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumAra devo ane devIoe ema jANyuM ke, tAmalI bAlatapasvI kALadharmane pAmyo, ane te IzAnakalpamAM deveMdrapaNe utpanna thayo. tethI teoe ghaNo krodha karyo, kopa karyo, bhayaMkara AkAra dhAraNa karyo, ane teo bahu gusse bharANA. pachI teo badhA balIcaMcA rAjadhAnInA madhya- bhAgamAM thai nIkaLyA. ane te utkRSTagativaDe je tarapha bhAratavarSa che, tAmraliptI nagarI che, tAmalI bAlatapasvInuM zarIra che te tarapha AvIne te devo te tAmalI mauryaputranA muDadAne DAbe page dorI bAMdhI, tenA moDhAmAM traNavAra thUMkI, ene tAmraliptI nagarImAM siMgoDAnA ghATavALA mArgamAM, traNa zerI bhegI thAya tevA mArgamAMtrikamAM, cokamAM, caturmukha mArgamAM, ane mahAmArgamAM, te muDadAne DhasaLatA DhasaLatA ane bulaMda avAje udghoSaNA karatA te devo A pramANe bolyA keH- he ! potAnI meLeja tapasvInA veSane dhAraNa karanAra ane prANAmA' nAmanI pravrajyAthI pravrajIta thayelA te tAmalI bAlatapasvI koNa ? tathA IzAnakalpamAM thayela deveMdra devarAja IzAna koNa ? ema karIne tAmalI bAlatapasvInA zarIranI hIlanA kare che, niMdA kare che, khisA kare che, garha kare che, apamAna kare che, tarjanA kare che, mAra mAre che, kadarthanA kare che, tene herAna kare che, ane ADuM avaLuM jema phAve tema DhasaLe che, tathA tema karIne tenA zarIrane ekAMte nAkhI je dizAmAMthI te devo prakaTyA hatA teja dizAmAM cAlyA gayA. [163] have te IzAnakalpamAM rahenArA ghaNA vaimAnika devo ane devIoe A pramANejoyuM ke, balIcaMcA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumAra devo ane devIo bAlatapasvI tAmalinA zarIrane hIle che, niMde che, khise che, ane tenA zarIrane ADuM
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, udeso-1 73 avaLuM jema phAve tema DhasaDe che. tyAre te vaimAnika devo pUrva pramANe jovAthI atizaya gusse bharANA ane krodhathI misamIsATa karatA vimAnika) devoe deveMdra, devarAja IzAnanI pAse jaIne bane hAtha joDIne daze nakhane bhegA karIne mAthe aMjali karI te Idrane jaya ane vijayathI vadhAvyo. teo A pramANe bolyA ke- he devAnupriya! balicacA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumAra devo ane devIo, Apa, devAnupriyane kALane prApta thaelA jANI, tathA IzAnakalpamAM IdrapaNe utpanna thaelA joI te asura kumAro ghaNA gusse bharANA ane pAvatu-taoe ApanA mRtaka dehane DhasaDIne ekAMtamAM mUkyAM. pachI jeo tyAMthI AvyA hatA tyAM pAchA cAlyA gayA. jyAre te deveMdra, devarAja IzAne te IzAnakalpamAM rahenArA bahu vaimAnika devo ane devIo dvArA e vAtane sAMbhaLI ane avadhArI, tyAre tene ghaNo gusso thayo ane vAva-krodhathI misamisATa karato, tyAMja devazayyAmAM sArI rIte rahelA te IzAna Idra kapALamAM traNa ADa paDe tema bhavAM caDAvI, te balicaMcA rAjadhAnInI barAbara sapakSe ane pratidize joyuM. je samaye deveMdra devarAja zake Izane pUrva pramANe balicaMcA rAja- dhAnInI barAbara sAme- joyuM ane pratidize joyuM teja samaye te divya prabhAvavaDe balicaMcA rAjadhAnI aMgArA jevI thaI gaI, AganA kaNIyA jevI thaI gaI, rAkha jevI thaI gaI, tapelI retInA kaNiyA jevI thaI ane ati uSNa lAI jevI thaI gaI. have jyAre te balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumAra devo ane devIo te balIcaMcA rAjadhAnIne aMgArA jevI thaelI ane yAvatu-khUba tapelI lAya jevI thayelI joI, tevI joine asurakumAro bhaya pAmyA, sukAI gayA, udvegavALA thayA ane bhayathI vyApI gayA tathA teo badhA cAre tarapha doDavA lAgyA, bhAgavA lAgyA,ane ekabIjAno Azraya levA lAgyA. jyAre te balIcaMcA rAjadhAnImAM rahenArA asurakumAra devo ane devIoe devendra, devarAja IzAna kopyo che ema jANyuM tyAre teo deveMdra, devarAja IzAnI sAme, upara, sapakSe, ane pratidize besI, daze nakha bhegA thAya tema bane hAtha joDavApUrvaka zirasAvartayukta mAthe aMjalI karI te IzAna Idrane jaya ane vijayavaDe vadhAmaNI ApI kahyuM ke aho Apa devAnupriye divya devaRddhi yAvata-prApta karelI. ane Apa devAnupriye labdha karelI, prApta karelI ane sAme ANelI evI divya devaddhi ame joI ? he devAnupriya ! ame ApanI pAse kSamA mAMgIe chIe. he devAnapriya ! Apa amane kSamA Apo, he devAnupriya ! tame kSamA karavAne yogya cho, vAraMvAra punaH ema nahIM karIe, ema kahI vinayapUrvaka e aparAdha badala tenI pAse vinayapUrvaka sArI rIte kSamA mAge che. have jyAre te balIcaMcA rAjadhAnImAM rahenArA ghaNA asurakumAra devo ane devIoe potAnA aparAdha badala te deveMdra, devarAja IzAnanI pAse vinayapUrvaka sArI rIte vAraMvAra kSamA mAgI tyAre te IzAna Idra te divya devaRddhine ane telazyAne pAchI kheMcI lIdhI. ane he gautama ! tyArathI ja mAMDIne te balicaMcA rAjadhAnImAM rahenArA aneka asurakumAra devo ane devIo te deveMdra, devarAja IzAnano satkAra kare che, tenI sevA kare che tathA tyArathI ja deveMdra, devarAja IzAnanI AjJAmAM, sevAmAM, AdezamAM, ane nirdezamAM te asurakumAra devo tathA devIo rahe che. he gautama! deveMdra, devarAja IzAne te divya devaRddhi e pramANe meLavI. he bhagavan! deveMdra, devarAja IzAnanI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 bhagavAI - 38/1/163 sthiti keTalA kALa sudhI kahI che? he gautama ! tenI sthiti be sAgaropama karatAM kAMIka adhika kahI che. he bhagavan! deveMdra, devarAja IzAna potAnA AyuSyano kSaya- thayA pachI te devalokathI AvIne kyAM jaze? ane kyAM utpanna thaze? he gautama ! te, mahAvidehakSetramAM jaine siddha thaze, ane yAvatu-potAnA saghaLA duHkhono aMta karaze? [14] he bhagavan! zuM deveMdra, devarAja zakranAM vimAno karatAM deveMdra, devarAja IzAnanAM vimAno jarAka uMcAM che, jarAka unnata che ? ane deveMdra, devarAja IzAnanA vimAno karatAM deveMdra, devarAjazakanA vimAno jarAka nIcAM che, jarAka nimna che ? he gautama! hA, te pramANe che, he bhagavan! tema kahevAnuM zuM kAraNa? he gautama! jema koI eka hAthanuM taLiuM -eka bhAgamAM uMcu hoya, eka bhAgamAM unnata hoya, tathA eka bhAgamAM nIcuM hoya ane eka bhAgamAM nimna hoya, teja rIte vimAno saMbaMdhI paNa jANavuM [165 he bhagavanadeveMdra, devarAja zakra deveMdra, devarAja IzAnanI pAse prakaTa thavAne samartha che? he gautama ! hA, he bhagavana! jyAre te tenI pAse Ave tyAre teno Adara karato Ave ke anAdara karato Ave? he gautama ! jyAre te zakra IzAnanI pAse Ave tyAre teno Adara karato Ave paraMtu anAdara karato na Ave. he bhagavan! deveMdra, devarAja IzAna deveMdra, devarAja zakranI pAse AvavAne samartha che ? he gautama ! hA, he bhagavan! jyAre te (IzAneMdra) tenI pAse Ave tyAre te (zakeMdra)no Adara karato Ave ke anAdara karato Ave?Adara karato ane anAdara karato paNa Ave. he bhagavAn ! deveMdra devarAja zakra deveMdra, devarAja IzAnanI cAre tarapha jovAne samartha che? he gautama! jema pAse AvavA saMbaMdhe be AlApaka kahyA. tema jovA saMbaMdha paNa be AlA- paka kahevA. he bhagavan! deveMdra, devarAja zakra, deveMdra, devarAja IzAnanI sAthe vArtAlApa karavA samartha che? he gautama! hA, te vAtacIta karavA mATe samartha che tathA pAse AvavA saMbaMdhe jaNAvyuM tema vAtacIta saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan!. te deveMdra, devarAja zaka ane IzAna vacce prayojana ke vidheya-kArya hoya che. he gautama ! hA, hoya che. he bhagavan! hamaNA teo potapotAnA kAryone kevI rIte kare che? he gautama! jyAre deveMdra, devarAja zakane kArya hoya tyAre te deveMdra, devarAja IzAnanI pAse Ave che. ane jyAre deveMdra devarAja IzAnane kArya hoya tyAre te deveMdra, devarAja zakranI pAse Ave che teonI paraspara bolavAnI rItI AvI cheH- he dakSiNa lokArdhanA dhaNI deveMdra devarAja zakra ! ane he uttara lokArdhanA dhaNI deveMdra devarAja IzAna ! e pramANe saMbodhI teo potapotAnuM kArya kare che. [16] he bhagavan! te banne deveMdra, devarAja zakra ane deveMdra, devarAja IzAna-vacce vivAdo thAya che? he gautama hA, te banne vacce vivAda thAya che. he bhagavana! jyAre te be vacce vivAda thAya che tyAre o zuM kare che? he gautama! jyAre te be vacce vivAda thAya che tyAre teo, deveMdra devarAja sanaskumArane saMbhAre che ane saMbhAratAMja te deveMdra, devarAja santakumAra deveMdra, devarAja zakra ane IzAnanI pAse Ave che. tathA te AvIne je kahe che tene teo mAne che-te Idro tenI AjJAmAM, sevAmAM, AdezamAM ane nirdezamAM rahe che. [167 he bhagavan! zuM deveMdra, devarAja sanakumAra ghaNA zramaNa. ghaNI zramaNIo ghaNA zrAvaka ane ghaNI zrAvikAono hitecchu che. sukhecche che, paccecchu che, teonA upara anukaMpA karanAra che, teonuM niHzreyasa IcchanAra che tathA teonA hitano, sukhano
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, udeso-1 ane niHzreyasano icchuka che, mATe he gautama! te sanakumAra Idra bhavasiddhaka che yAvatu-te carama che, paNa acarama nathI. he bhagavan! deveMdra, devarAja sanakumAranI sthiti keTalA kALa sudhInI kahI che? he gautama ! tenI sthiti sAta sAgaropamanI kahI che he bhagavana! tenI AvaradA pUrI thayA pachI te, devalokathI cyavI yAvatu-kyAM utpana thaze? he gautama! te mahAvidehakSetramAM siddha thaze, yAvatu-tenAM sarva duHkhano nAza karaze. he bhagavan! te e pramANe che. [168-169] tiSyaka zramaNano tapa chaThTha ane eka mAsanuM anazana che. kurudatta zramaNano tapa aThThama ane aDadhA mAsanuM anazana che. tiSyaka zramaNano sAdhu paryAya ATha varSano ane kurudatta zramaNano sAdhu paryAya cha mAsano che arthAtu e be zramaNone lagatI bInA A uddezakamAM AvI che. bIjI vigata-vimAnonI uMcAI, IdranuM IdranI pAse javuM, jovuM, saMlApa, kArya. vivAdanI utpati, teno niveDo ane sanakumAramAM bhavyapaNe, e bInAo paNa A uddezakamAM kahI che. mokA samApta | [zataka 3-nAudesAH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa] (-uddezaka2:-) [170) te kALe, te samaye rAjagRha nAmanuM nagara hatuM. yAvatuM sabhA paryapAsanA kare che. te kALe te samaye asureMdra, asurarAja camara, camaracAnAmanI rAjadhAnImAM sudhamasabhAmAM amara nAmanA siMhAsanamAM beThelo tathA cosaThahajAra sAmAnika devothI vIMTAelo (te) nATyavidhine dekhADIne je dizAmAMthI Avyo hato te dizAmAM pAcho gayo. he bhagavan!' ema kahI bhagavanuM gautama, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che, ane A pramANe bolyA- he bhagavan! ratnaprabhA pRthivInI nIce asurakumAra devo rahe che ? he gautama ! e artha samartha nathI e pramANe yAvata-sAtamI pRthivInI nIce saudharmakalpa tathA bIjA kalponI nIce asurakumAra devo rahetA nathI. he bhagavan! ISatrAgabhArA pRthivInI nIce asurakumAra devo rahe che ? he gautama ! e artha samartha nathI. he bhagavana! tyAre kyuM evuM prasiddha sthAna che ke, jyAM asurakumAra devo nivAsa kare che ? he gautama ! eka lAkha ane ezIhajAra yojananI jADAIvALA A ratnaprabhA pRthivInA madhyabhAge te asurakumAra devo rahe che. ahIM asurakumAra devo saMbaMdhI vaktavyatA kahevI. ane teo divyabhogone bhogavatA vihare che. he bhagavanuM te asarakAromAM evuM sAmarthya che ke teo potAnA sthAnathI nIce jaI zake ? he gautama hA. sAmarthya che. he bhagavan! te asurakumAro potAnA sthAnathI keTalA bhAgasudhI nIce jaI zake che? he gautama ! sAtamI pRthivI sudhI. teonI nIce javAnI mAtra ATalI zakti che. paraMtu teo tyAMsudhI koivAra gayA nathI, jaze nahiM, ane jAtA paNa nathI. kiMtu trIjI pRthivI sudhI jAya che, gayA che ane jaze paNa kharA. he bhagavante asurakumAro trIjI pRthivIsudhI jAya che, gayA che, ane jaze tenuM zuM kAraNa? he gautama! potAnA pUrvanA vairIne vedanA devA, potAnA jUnA sobatIone sukhI karavA e kAraNathI asurakumAra devo trIjI pRthivI sudhI gayA che, jAya che tathA jaze. he bhagavan! te asurakumAromAM evuM sAmarthya che ke teo potAnA sthAnathI tiche
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 bhagavaI - 3/-/2/170 jaI zake ? he gautama ! hA, javAnuM samAcyuM che. he bhagavan! te asurakumAro potAnA sthAnathI keTalA bhAga sudhI tirachA jaI zake ? he gautama ! potAnA sthAnathI yAvatuasaMkhyaya dvIpa samudro sudhI tirachA javAnuM teonuM mAtra sAmarthya che. paNa teo naMdIzvaradvIpa sudhI to gayA che, jAya che, ane jaze paNa kharA. he bhagavan! te asurakumAro naMdIzvaradvIpa sudhI jAya che, gayA che ane jaze tenuM zuM kAraNa? he gautama! je A arihaMta bhagavaMta che, eonA janmotsavamAM dIkSA-utsavamAM, jJAnotpatimahotsavamAM ane parinivaNinA utsavamAM e asurakumAra devo naMdIzvapadvIpa sudhI jAya che, gayA che ane he bhagavan! te asurakumAromAM evuM samAcyuM che ke teo, potAnA sthAnathI uMce gautama ! hA, jaI zake che. he bhagavan! te asurakumAro potAnA sthAnathI keTalA bhAga sudhI uMce jaI zake che? he gautama! azrutakalpasudhI paraMtu teo gayA nathI jaze nahi ane jAtA paNa nathI. paraMtu saudharmakalpa sudhI jAya che. gayA che ane jaze paNa kharA. he bhagavan! te asurakumAro uMce saudharmakalpa sudhI jAya che, gayA che ane jaze tenuM zuM kAraNa? he gautama ! te devone janmathIja vairAnubaMdha che. vaikriyarUpone banAvatA tathA bhogone bhogavatA te devo AtmarakSaka devone trAsa upajAve che tathA yathocita nAnA nAnA ratno laIne pote ujjaDa gAmamAM cAlyA jAya che. he bhagavan! te devo pAse yathocita nAnA nAnA ratno hoya che ? he gautama ! hA, hoya che. he bhagavan! jyAre te asuro, vaimAnikonAM ratno upADI jAya tyAre vaimAnikI teone zuM kare che? he gautama! ratno lIdhA pachI te asurone zArIrika duHkha sahana karavuM paDe che. he bhagavan! upara gayA evAja te asurakumAra devo tyAM rahelI apsarAo sAthe divya ane bhogavavA yogya bhogone bhogavI zake kharA, viharI zake kharA? he gautama ! e pramANe karavAne te asurakumAra devo samartha nathI. kiMtu teo tyAMthI pAchA vaLe che ane ahIM Ave che. jo kadAca te apsarAo teono Adara kare, teonI svAmI tarIke svIkAra kare to te asurakumAra devo, te tyAM rahelI apsarAo sAthe divya ane bhogavavA yogya bhogone bhogavI zake che, bhogavatA rahI viharI zake che. have kadAca te apsarAo teono Adara na kare tathA teone svAmI tarIke na svIkAre to te asura- kumAra devo, te apsarAo sAthe divya bhogone bhogavI zakatA nathI. he gautama! asurakumAra devo, saudharmakalpasudhI gayA che, jAya che ane jaze tenuM pUrva pramANe kAraNa che. [171 he bhagavan! keTalo samaya vItyA pachI asurakumAradevo uMce jAya che tathA saudharmakalpasudhI gayA che ne jaze ? he gautama ! anaMta utsarpiNI ane anaMta avasarpiNI vItyA pachI lokomAM Azcarya pamADanAra e bhAva utpana thAya che ke, asurakumAradevo uMce jAya che ane yAvatu-saudharmakalpasudhI jAya che. he bhagavan! kono Azraya karIne te asurakumAra devo yAvatu-saudharmakalpa sudhI jAya che? he gautama ! jema koI eka zabara, babbara, DhaMkaNe, pahajAti, ane puliMda loko eka moTA jaMgalano, khADAno, jaladurgano ke svadurgano, guphAno khADA ane vRkSothI gIca thaela bhAgano ane parvatano Azraya karI eka sArA ane moTA ghoDAnA lazkarane, hAthInA lazkarane, yoddhAonA lazkarane, dhanuSyanA lazkarane haMphAvavAnI hiMmata kare che, eja pramANe asurakumAra devo paNa arihaMtone, arihaMtanA caityone ane bhAvita AtmA sAdhuono Azraya karI uMce
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, uddezo-ra thAvatuM saudharmakalpasudhI jAya che. paNa te sivAya jatA nathI. he bhagavan! zuM badhAya asurakumAro yAvatu-saudharmakalpa sudhI uMce jAya che ? he gautama! e artha samartha nathI. kiMtu dravya RddhivALA asurakumAra devo uMce saudharmakalpa sudhI jAya che. he bhagavan! zuM e asureMdra, asurarAja camara paNa koivAra pUrve upara yAvatu-saudharmakalpasudhI gaelo che? he gautama ! hA, he bhagavan! nIce raheto asureMdra, asurarAja camara kevo moTo RddhivALo che, kevo moTo kAMtivALo che ane yAvatu-tenI te Rddhi kyAM gaI? he gautama! kUdAkArazAlA mAphaka jANavuM [17] he bhagavan! asureMdra, asurarAja camare te divya devaddhi ane yAvata-te badhuM kevI rIte labdha karyuM, kevI rIte prApta karyuM, ane kevI rIte sAme ApyuM? he gautama! te kALe te samaye Aja jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM. bhAratavarSamAM viMdhya nAme pahALanI taLeTImAM bhela nAmano saMniveza hato. te vebhela nAme saMnivezamAM pUraNa nAmano gRhapati raheto hato. te Aryo ane dIpta hato. tAmalI tapasvInI peThe A pUraNanI paNa vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke, cAra khAnAvALuM kASTanuM pAtra karIne yAvat vipula khAnapAna, khAdima ane svAdima- vAva-potAnI meLeja te cArakhAnAvALuM lAkaDAnuM pAtra laine, muMDa thaIne. "dAnAmA' nAmanI pravrajyA vaDe te pUraNa gRhapati pravrujita thayo. thAvatu-te pUraNa tapasvI AtApana bhUmithI nIce AvI, potAnI meLeja te cAra khAnAvALuM pAtra laI' te vebhela nAmanA sannivezamAM uMcA nIcA ane madhyama kuLomAM bhikSA levAnI vidhipUrvaka bhikSA mATe pharyo. ane bhikSAnA nIce pramANe cAra bhAgo -je kAMi mArA pAtranA pahelA khAnAmAM Ave te mAre vaTemArguone devuM.je kAMI mArA pAtranA bIjA khAnAmAM Ave te mAre kAgaDAone ane kutarAone khavarAvavuM, je kAMI mArA pAtranA trIjA khAnAmAM paDe te mAre mAchalAMone ane -kAcabAone khavarAvI devuM ane je kAMI mArA cothA khAnAmAM paDe te mATe khAvAne kathya che ema kahIne ema vicArIne kAla prakAzavALI rAtrI thayA pachI-ahIM badhuM pUrva pramaNeja kahevuM. yAvatu-je mArA cothA khAnAmAM paDe te pote AhAra kare che. pachI pUraNa nAme bAlatapasvI, te udAra, vipula, pradatta ane pragAhIta bAlatapakarmavaDe ahIM badhuM pUrva pramANeja kahevuM, yAvatu-te vebhela nAmanA saMniveza vacovaca nIkaLe che, nIkaLI pAvaDI tathA kuMDI vagere upakaraNone cArakhAnAvALA lAkaDAnA pAtrane ekAMte mUkI, te vebhela saMnivezathI agnikhUNe adhanivanika maMDaLane ALakhe che. ALekhI, saMleSaNA jUsaNathI jUSita thaI, khAna tathA pAnano tyAga karI pAdopagamana nAnuM anazana svIkArI devagata thayA. he gautama ! te kALe, te samaye, huM chadmAvasthAmAM hato ane mane dIkSA lIdhe agIyAra varSa thayA hatAM. tathA huM niraMtara chaThThachaThThanA tapakarmapUrvaka saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvato, pUrvanupUrvIe carato ane gAmogAma pharato je tarapha suMsumArapura nagara che, je tarapha azoka vanakhaMDa che, je tarapha uttama azokanuM vRkSa che ane je tarapha pRthivIzilApaTTaka che te tarapha Avyo ane pachI te azokanA uttama vRkSanI heThaLa pRthivIzilApaTTaka upara meM aThThamano tapa Adaryo. tathA huM banne pagane bhegA karIne, hAthane nIcA namatA lAMbA karIne ane mAtra eka pudgala upara najara mAMDIne, AMkhone, phaphaDAvyA sivAya jarAka zarIrane AgaLanA bhAgamAM namatuM melIne, yathAsthita gotravaDe
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 bhagavAI -3-1ra/17ra gupta thaIne, eka rAtrinI moTI pratimAne svIkArIne viharato hato. te kALe te samaye camaracaMcA rAjadhAnImAM Idra ane purohita na hatA. have te pUraNa nAme bAla-tapasvI, pUrepUrAM bAra varSa sudhI payine pALIne, mAsika saMlekhanAvaDe AtmAne sevIne, sATha TaMka sudhI anazana rAkhIne, kALamAse kALa karI camacaMcA rAjadhAnImAM upapAta sabhAmAM IdrapaNe utpanna thayo have te tAjo ja utpanna thaelo asureMdra, asurarAja camara pAMca prakAranI pativaDe paryAptapaNAne pAme che. have te asureMdra, asurarAja camara, pAMca prakAranI payatithI paryAptapaNAne pAmyA pachI avadhijJAnavaDe svAbhAvika rIte uMce lAvatu-saudharmakalpamAM deveMdra, devarAja, maghavA pAkazAsana,-zatakatu, hajAraAMkhovALA, hAthamAM vajane dhAraNa karanAra, puraMdara zakrano yAvatu-daze dizAono ajavALato tathA prakAzita karato ane saudharma- kalpamAM, saudhamavitaMsaka nAmanA vimAnamAM zaka nAmanA siMhAsana upara besI divya bhogavavA yogya bhogone bhogavato jUe che. tene te prakAre joI te camaranA manamAM A e prakArano AdhyAtmika ciMtita, prArthita manogata saMkalpa thayo ke -are e maraNano icchuka, naThArAM lakSaNavALo, lAja ane zobhA vinAno tathA punyahIna caudazane dahADe janmelo e koNa che? je, mArI pAse A e prakAranI divya devaddhi yAvatu-divya devAnubhAva hovA chatAM meM divya devaRddhi yAva-divya devAnubhAva labdha prApta ane abhisamanvAgata karyA chatAM-paNa mArI upara vinA gabharATe- divya ane bhogavavA yogya bhogone bhogavato. vihare che. ema vicArI te camare sAmAnikasabhAmAM utpanna thaela devone bolAvI A pramANe kahyuM- he devAnu-priyo ! are e maraNano icchuka yAvatu-bhogone bhogavato koNa che? jyAre asureMdra asurarAja camare, te devone pUrva pramANe kahyuM tyAre te sAmAnika sabhAmAM utpanna thayela te devo te camaranuM kathana sAMbhaLI harSavALA, toSavALA, yAvatu, hata dayavALA thayA ane banne hAthane joDavApUrvaka daze nakhane meLA karI zirasAvatuM sahita mAthAmAM aMjali karI te devoe te camarane jaya ane vijayathI vadhAvyo. he devAnupriya! e deveMdra, devarAja zakra yAvatu-bhogo bhogavato vihare che. pachI asureMdra, asurarAja camara, te sAmAnika sabhAmAM utpanna thaelA devonA mukhathI e pramANe sAMbhaLI, avadhArI, kuddha thayo, roSe bharAyo, kupita thayo. bhayaMkara AkRtivALo banyo ane krodhanA vegathI dhamadhamyo. teNe, te sAmAnikasabhAmAM utpanna thaela devone A pramANe kahyuM ke - he devo ! deveMdra, devarAja zakra bIjo che. ane he devI! asureMdra asurarAja camara bIjo che. deveMdra devarAja zakra moTI RddhivALo che ane asaddha. asurarAja camara ochI RddhivALo che to he devAnupriyo ! huM mArI potAnI meLe deveMdra devarAja zakrane tenI zobhAethI bhraSTa karavA IcchuM chuM. ema karIne te camara garama thayo ane teNe asvabhAvika garamIne prApta karIne have te asureMdra, asurarAja camare avadhijJAnano prayoga karyo ane te avadhijJAnanA prayogadvArA te camare mane joyo. mane joine tene A prakArano AdhyAtmika kAvat saMkalpa utpanna thayo che - zramaNa bhagavaMta mahAvIra, jaMbudvipa nAme dvIpamAM, bhAratavarSamAM. sasamArapura nAmanA nagaramAM, azokavanakhaMDa nAmanA udyAnamAM azokavRkSanI nIce pRthivIzIlApaTTaka upara aThThamanA tapane AdarIne. eka rAtrinI mahApratimAne svIkArIne vihare
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, uso-2 79 che. to huM zramaNa bhagavaMta mahAvIrano Azaro laI deveMdra devarAja zakrane tene zobhAthI bhraSTa karavA jAuM, e mAre kalyANarUpa thaze. ema vicArI te camareMdra potAnA zayanamAMthI uThI, devadUSyane paherI, upapAta sabhAthI pUrva dizA tarapha nIkaLyo. ane je tarapha sudhamasabhA che, je tarapha "coppala' nAmano hathIyAra rAkhavAno bhaMDAra che te tarapha te camara gayo ane tyAMthI te camare paridharatna nAmanuM hathIyAra lIdhuM. pachI te, ekalo. koi bIjAne saMgAthe lIdhA vinA te parigha ratnanelaIne moTA roSane dhAraNa karato camacaMcA rAjadhAnInA madhyabhAge thaI nIkaLe che ane jyAM tigicchakUTa nAmano utpAta parvata Ave che tyAM Ave che. pachI pharIne paNa vaikriyasamudughAtavaDe samavahata thAya che ane saMkhyaya yojana uttara vaikriyarUpone banAvI te utkRSTa gativaDe jyAM pRthivIzIlApaTTaka che, jyAM huM chuM tyAM AvI, traNavAra pradakSiNA karI, namaskAra karI, A pramANe bolyo - he bhagavantamAro Azaro laine, huM svayameva-mArI potAnI jAte ja deveMdra, devarAja zakrane tenI zobhAthI bhraSTa karavA IcchuM , ema karIne te camara uttarapUrvanA. dibhAga tarapha cAlyo gayo. pachI teNe vaikriyasamudraghAta karyo yAvatu-pharIvAra paNa te vaikriyasamuddhAtathI samavahata thayo. tema karI te camare eka moTuM, ghora, ghora AkAravALuM bhayaMkara, bhayaMkara AkAravALuM, bhAsvara, bhayAnaka, gaMbhIra, trAsa upajAve evuM, kALI aDadhI rAtrI ane aDadanA DhagalA jevuM kALuM tathA eka lAkha yojana UMcuM moTuM zarIra banAvyuM. tema karI te camAra potAnA hAthane pachADe che, kUde che, meghanI peThe gAje che, ghoDAnI peThe heSArava kare che, hAthInI peThe kilakilATa kare che, rathanI peThe jhaNakAra kare che, bhoMya upara paga pachADe che, bhoMya upara pAThuM lagAve che, siMhanI peThe avAja kare che, uchaLe che, pachADA mAre che, tripadIno cheda kare che, DAbA hAthane uMco kare che, jamaNA hAthanI tarjanI AgaMLIvaDe ane aMguThAnA nakhavaDe paNa potAnA mukhane viDaMbe che, vAMku pahoLuM kare che, ane moTA moTA kalakalararUpa zabdone kare che. ema karato te camara, ekalo, koIne sAthe lIdhA vinA parigha ratnane laine uMce AkAzamAM uDyo, jANe adholokane khaLabhaLAvato na hoya, bhUmikamaLane kaMpAvato na hoya, tirachAlokane kheMcato na hoya, gaganataLane phoDato na hoya, e pramANe karato te camara, kyAMya gAje che, kyAMya vijaLInI peThe jhabake che, kyAMya varasAdanI peThe varase che, kyAMya dhULano varasAda varasAve che, kyAMya aMdhakArane kare che, ema karato karato te camara upara cAlyo jAya che. jatAM jatAM vAnavyaMtara devomAM trAsa upajAvyo, jyotiSika devonA to be bhAga karI nAkhyA ane AtmarakSaka devone paNa bhagADI mUkyA, ema karato te amara ratnane AkAzamAM pheravato, zobhAvato te utkRSTa gativaDe tirache asaMkhya dvIpa ane samudronI vaccovaca nIkaLyo. nIkaLIne jyAM saudharmakalpa che, jyAM saudhamavataMsaka nAme vimAna che. ane jyAM sudhamasabhA che tyAM Avyo. AvIne teNe potAno eka paga padravaravedikA upara mUkyo ane bIjo eka paga sudhamasibhAmAM mUkyo. tathA potAnA parigha ratnavaDe moTA moTA hokArApUrvaka teNe IdrakIlane traNavAra kuTyo. tyArabAda te camara A pramANe bolyo keH bho ! deveMdra, devarAja zaka kyAM che? te corAsIhajAra sAmAnika devo kyAM che ? yAvatu-te cAra corAsIhajAra (336000) aMgarakSaka devo kyAM che ? tathA te koDo apsarAo kyAM che? Aje haNuM chuM, Aje vadha karuM chuM, te badhI apsarAo jeo mAre
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 80 bhagavaI- 3/2/172 tAbe nathI, Aje tAbe thaI jAo, ema karIne tevA prakAranA aniSTa, akAMta, apriya, azubha, asuMdara, manane na game tevA ane kAnamAM khaTake tevA vacano te camare kADhyAM. have te deveMdra, devarAja zakra tevA prakAranI aniSTa yAvatu-manane aNagamatI tathA koIvAra nahiM sAMbhaLelI ane kAnane apriya evI te camaranI vANI sAMbhaLI, avadhArI roSe bharANo ane yAvatu krodhathI dhamadhamyo tathA koIvAra nahiM sAMbhaLelI ane kAnane apriya evI te camaranI vANI sAMbhaLI, avadhArI roSe bharANo ane yAvatuM krodhathI dhamadhamyo tathA kapALamAM traNa ADa paDe tema bhavAM caDAvIne te zake asureMdra, asurarAja camarane A pramANe kahyuM ke - huM bho! maraNanA Icchuka ane yAvatu-hIna puNya caudazane dahADe janmela asure, asurarAja camara! Aje tuM na haIza Aje huM hato na hato thaI jaIza, Aja tane sukha nathI, ema karI, tyAMja uttama siMhAsana upara beThAM beThAM te zake vaja grahaNa karyuM. ane jhaLahaLatuM phuTatuM, taDataDATa karatuM, hajAro ulkApAtane mUkatuM, hajAro jALone choDatuM, hajAro aMgArone kheravatuM, AganA kaNiA ane jhALAonI mALAothI bhamAvatuM, tathA AMkhone aMjAvI detuM, Aga karatAM paNa ghaNuM vadhAre tejathI dIpatuM sauthI sArA vegavALuM, phulelA kesuDA jevuM lAla, moTA bhayane utpanna karanAruM ane bhayaMkara vaja, asureMdra asurarAja camaranA vadha mATe mUkyuM, have te jhaLahaLatA bhayaMkara vajane sAmuM AvatuM joI, ne asureMdra, asurarAja camara, A zuM ema ciMtavanA kare che tathA "AvuM zistra mAre hota to kevuM ThIka thAta" ema spRhA kare che pharIne paNa pUrva pramANe spRhA kare che ane ciMtana kare che. ema karIne turataja te mukuTathI kharI gaela chogAvALo, AlaMbavALA hAthanA ghareNAvALo, asureMdra, asurarAja camara, pagane uMcA rAkhIne mAthAne nIcuM karIne, jANe zarIramAM parasevo na vaLyo hoya ema parasevAne lUchato lUchato te tIvra gati vaDe tirache asaMkhya dvIpa tathA samudronI vaccethI pasAra thato je tarapha jaMbUdvIpa che ane je tarapha uttama azokavRkSa che. tathA je tarapha huM (mahAvIra) chuM te tarapha AvI bIto ane bhayathI gaLagaLA svaravALo he bhagavan!' tame mAruM zaraNa cho' ema bolato te camara mArA banne paganA vacce zIdhrapaNe vegapUrvaka paDyo. [173] have A vakhate te deveMdra, devarAja zakrane A e prakAranI yAvatu-saMkalpa utpan thayo ke, asureMdra asurarAja camara, prabhu zaktivALo nathI, samartha nathI tema tenA viSaya nathI ke, potAnA baLathI saudharmakalpasudhI uMce AvI zake. paraMtu hA, jo teNe arihaMta, arihaMtanA cetyo ke bhAvita AtmA anagArono Azaro lIdho hoya to te upara AvI zake che, paNa te sivAya upara AvavA tenuM sAmarthya nathI. jo te camara koI arahaMta bhagavaMta ke bhAvita AtmA anagAra mahApuruSano Azaro laIne upara Avyo hoya to to mArA pheMkela vajana dvArA AzAtanA thaze, ane ema thavuM te mArA mATe duHkharUpa che, ema vicArI te deveMdra, devarAja zake potAnA avadhijJAnano prayoga karyo ane te dvArA teNe mane joyo. mane joine turataja "are! re aho !!! huM marI gayo' ema karI te utkRSTa yAvat-divya devagativaDe vajanI pAchaLa nIkaLyo, te zakra Idra tirache asaMkhya dvIpa ane samudronI vacce yAvatu-je tarapha uttama azokanuM vRkSa hatuM ane je tarapha hato te tarapha AvIne mArAthI mAtra cAra AMgaLa cheTe raheluM vaja laI lIdhuM. [174] he gautama! jyAre te zake vaja lIdhuM tyAre teNe evA vegathI muThIvALI
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ -- zataka-3, udeso-ra hatI ke te muThInA vAyuthI mArAM kezAgra vIMjAyA have deveMdra devarAja zake vajane laIne, mane traNa pradakSiNA karI pachI teNe mane namana karI A pramANe kahyuM ke - he bhagavantamAro Azaro laIne asureMdra, asurarAja camare mane mArI zobhAthI bhraSTa karavo dhAyo hato. tethI meM krodhita thaI asureMdra. asurarAja camarane mAravA tenI pAchaLa ja mUkyuM. tyArapachI mane A e prakArano AdhyAtmika vAvatu-saMkalpa utpanna thayo keH- asureMdra, asurarAja camara potAnA baLathI upara na AvI zake. pachI meM avadhijJAnano prayoga karyo ane te dvArA meM Apa devAnupriye joyA ke turataja "hA! hA!, aho !! huM bharAI gayo ema vicArI te utkRSTa divyagativaDe jyAM Apa devAnupriya birAje cho tyAM Avyo ane Apa devAnupriyathI cAra AMgaLa dUra raheluM vaja meM lIdhuM. vaja levAne mATe ahIM Avyo chuM, ahIM samavasaryo chuM. ahIM prApta thayo chuM. ane ahIMja upasaMpanna thaIne vihare che. to he devAnapriya! huM kSamA mAguM. Apa kSamA Apo, Apa kSamA karavAne yogya cho. huM vAraMvAra ema nahIM karuM ema karIne mane vAMdI, namI te zakra idra uttarapUrvanA dibhAgamAM cAlyo gayo. tyAM jaIne teNe (za) pRthvI upara traNavAra DAbo paga pachADyo ane asureMdra, asurarAja camarane A pramANe kahyuM keH- zramaNa bhagavaMta mahAvIranA prabhAvathI tuM bacI gayo che, atyAre mArAthI tane jarApaNa bhaya nathI, ema karI te za, je dizAmAMthI Avyo hato teja dizAmAM pAcho cAlyo gayo. che [17] he bhagavan! ema karI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdhA, namaskAra karyo ane teoe A pramANe kahyuM ke - he bhagavan! deva moTI RddhivALo che, moTI kAMtivALo che ane yAvata-moTA prabhAvavALo che ke, jethI te pUrve-pahelAMja pudgalane pheMkIne pachI tenI pAchaLa jaine tene grahaNa karavA samartha che? he gautama ! hA, deva tema karavA samartha che. he bhagavan! pahelAM pheMkela pudgalane, deva, pAchaLa jaine laI zake che, tenuM zuM kAraNa? he gautama ! jyAre pudgala pheMkavAmAM Ave che tyAre tenAmAM zarUAtamAMja zIghragati hoya che. ane pachI te maMdagativALuM thaI jAya che. tathA moTI RddhivALo deva to pahelAM paNa ane pachI paNa zIdhra hoya che. zIdhra gativALo hoya che, tvarita hoya che ane tvarita gativALo hoya che, mATe e kAraNathIja yAvatu-deva, phekela pudgalane paNa tenI pAchaLa jaIne laI zake che. he bhagavan! jo moTI RddhivALo deva, yAvatu-pAchaLa jaIne laI zake che to pachI he bhagavan! deveMdra, devarAja zakra, potAnA hAthe asureMdra, asurarAja camarane pakaDavA kema na samartha nivaDyo ? he gautama ! asurakumAra devono nIce javAno viSaya zIgha, zIdhra tathA tvarita hoya che ane uMce javAno viSaya alpa, alpa tathA maMda maMda hoya che. vaimAnika devone uMce javAno viSaya zIgha, zIdhra tathA tvarita, tvarita hoya che ane nIce javAno viSaya alpa, alpa tathA maMda maMda hoya che. eka samayamAM deveMdra, devarAja zaka, jeTalo bhAga upara jaI zake che teTaluM ja upara javAne vajane be samaya lAge che ane teTaluM ja upara javAne camarane traNa samaya lAge che athati deveMdra, devarAja zakranuM uMce javAne thatuM kALamAna-sauthI thoDuM che ane adholokakaMDaka tenA karatAM saMkhyayagaNuM che. eka samayamAM asureMdra, asurarAja camara, jeTalo bhAga nIce jaI zake che teTaluMja nIce javAne zakrane be samaya lAge che ane teTaluM nIce javAne vajane traNa samaya lAge che arthAt asureMdra, asurarAja camaranuM adholokakaMDaka sauthI thoDuM che ane urdhvalokakaMDaka tenA For Private -& Personal Use Only
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavada -3-2/175 karatAM saMkheya gaNuM che. e kAraNe zakra camarane pakaDavA samartha na nIvaDyo. he bhagavan! deveMdra, devarAja zakrano urdhvagativiSaya, adhogativiSaya ane tiryativiSaya; e badhAmAM kayo viSaya kayA viSayathI alpa che, bahu che, sarakho che ke vizeSAdhika che? he gautama! eka samaye deveMdra, devarAja zakra sauthI thoDo bhAga upara jAya che, tirachuM, te karatAM saMkhyaya bhAga jAya che ane nIce paNa saMkhyaya bhAga jAya che. he bhagavanuM ! asureMdra, asurarAja camarano urdhvagativiSaya adhogativiSaya ane tiryagativiSaya, e badhAmAM kayo viSaya kayA viSaya kayA viSayathI alpa che, bahu che, sarakho che ke vizeSAdhika che ? he gautama! asureMdra, asurarAja camara, eka samaye thoDo bhAga upara jAya che, tirachuM, te karatAM saMkhyaya bhAga jAya che. ane nIce paNa saMkhyaya bhAga jAya che. vaja saMbaMdhI gatino viSaya zakanI peThe jANavo. vizeSa eke gatino viSaya vizeSAdhika karavo. he bhagavan! deveMdra, devarAja zakrano nIce javAno kALa ane upara javAno kALa e be kALamAM kayo kALa konAthI thoDo che, vadhAre che, sarakho che, ane vizeSAdhika che? he gautama! deveMdra, devarAja zajhano upara javAno kALa sauthI thoDo che ane nIce vadhAre che, sarakho che, ane vizeSAdhika che ? he gautama ! vajano uMce javAno kALa sauthI thoDo che ane nIce javAno kALa vizeSAdhika che. he bhagavan! e vaja, vajAdhipatI-Idra-ane asureMdra asurarAja camara, e badhAno nIce javAno kALa ane uMce javAno kALa, e bemAM kayo konAthI alpa che, vadhAre che, sarakho che ke vizeSAdhika che? he gautama ! zakrano upara javAno kALa ane camarano nIce javAno kALa, e banne sarakhA che ane sauthI thoDA che, zakrano nIce javAno kALa ane vajano upara javAno kALa, e bane sarakhA che ane saMkhyayagaNA che. camarano uMce javAno kALa ane vajano nIce javAno kALa, e banne sarakhA ane vizeSAdhika che. asureMdra, asurarAja camara, camacaMcA nAmanI rAjadhAnImAM sudhasabhAmAM, camara nAmanA siMhAsanamAM besI vicAra kare che. pachI haNAyela mAnasika saMkalpavALA ane yAvatuvicAramAM paDelA te asureMdra, asurarAja camarane joI sAmAnikasabhAmAM utpanna thayela devoe hAtha joDIne tene A pramANe kahyuM keH- he devAnupriya! tame Aja haNAelA mAnasika saMkalpavALA thaI yAvatuzuM vicAra karo cho ? tyAre asureMdra, asurarAja camare te sAmAnikasabhAmAM utpanna thayela devone A pramANe kahyuM ke - he devAnupriyo ! meM mArI potAnI meLeja zramaNa bhagavaMta mahAvIrano Azaro laIne deveMdra, devarAja zakrane tenI zobhAthI bhraSTa karavo dhAryo hato. tyAre teNe (za) mArA upara kopa karI ane mArI pAchaLa vaja pheMkyuM. paNa huM devAnupriyo ! zramaNabhagavaMta mahAvIranuM bhaluM thAo, ke jenA prabhAvathI huM akliSTa rahyo chuM, avyathita-pIDA vinAno-rahyo chuM tathA paritApa pAmyA sivAya ahIM Avyo chuM. ahIM samavasayoM . ahIM prApta thayo chuM ane ahIMja upasaMpanna thaIne viharuM chuM. na to he devAnupriyo ! ApaNe badhA jaIe ane zramaNabhagavaMtamahAvIrane vAMdIe, namIe, yAvatu teonI paUpAsanA karIe, ema karI te, cosaThahajAra sAmAnika devo sAthe yAvatu-sarva ddhipUrvaka yAvatu-je tarapha azokanuM uttama vRkSa che ane je tarapha huM (mahAvIra) chuM te tarapha AvI mane traNavAra pradakSiNA deI-namaskAra karI te A pramANe bolyA keH- he bhagavan! meM mArI potAnI jAteja tamAro Azaro laIne deveMdra, devarAja
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, udeso-ra 83 zakrane tenI zobhAthI bhraSTa karavo dhAryo hato yAvatu-Apa devAnupriyAnuM bhaluM thAo ke jenA prabhAve huM kaleza pAmyA sivAya yAvatuviharuM chuM. to devAnupriya ! huM te saMbaMdhe ApanI pAse kSamA mAguM chuM yAvatu ema kahI te IzAnakhUNAme cAlyo gayo yAvat teNe batrIsa jAtano nATyavidhi dekhADyo ane pachI te, je dizAmAMthI Avyo hato, teja dizAmAM pAcho cAlyo gayo. he gautama! asureMdra, asurarAja camare te divya devaddhi e pramANe labdha karI, prApta karI ane yAvatu-sAme ANI. te camareMdranI AvaradA sAgaropamanI che ane te mahAvidehakSetramAM siddha thaze yAvatu-sarva duHkhano nAza karaze. [177] he bhagavan! asurakumAra devo yAvatuM saudharmakalpasudhI uMce jAya che tenuM zuM kAraNa? he gautama ! te tAjA utpanna thaela ke maravAnI taiyArIvALA devone A e prakArano AdhyAtmika yAvatu-saMkalpa utpanna thAya che ke, aho ! ame divya devaddhi labdha karI che. prApta karI che ane sAme ANI che. jevI divya devaddhi ame sAme ANI che, tevI divya devaddhi deveMdra, devarAja zake paNa yAvatu-sAme ANI che ane jevI divya devaddhi deveMdra, devarAja zake sAmI ANI che tevIja divya devaRddhi ame paNa sAme ANI che. to jaie ane te deveMdra, devarAja zakranI pAse prakaTa thaie ane te deveMdra, devarAje sAme ANelI divya devaRddhine ApaNe joie tathA deveMdra, devarAja zake ame sAme ANelI divya devaddhine jue. vaLI deveMdra, devarAja zake sAme ANelI divya devaRddhine ApaNe jANIe ane deveMdra, devarAja zake paNa sAme yAvatu divya devaddhine jANe. he gautama ! e kAraNane laIne asurakumAra devo yAvatu-saudharmakalpasudhI uMce jAya che. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. [zatakaH3-nA udesAH rAnI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyapUNI | (- uddezakaH -) [178] te kALe, te samaye rAjagRha nAme nagara hatuM. vAva-sabhA dharmakathA zravaNa karIne pAchI gai. te kALe te samaye vAvatu-bhagavaMtanA maMDitaputra nAmanA bhadrasvabhAvavALA ziSya yAvatu-papAsanA karatAM A pramANe bolyA : he bhagavan! keTalI kriyAo kahI che? he maDitaputra ! kriyAo pAMca prakAranI kahI che. kAyikI. adhikaraNikI. prASikI. pAritApanikI. ane prANAti- pAtakriyA. he bhagavana! kAyikI kriyA keTalA prakAranI kahI che? he maMDitaputra ! kAyikI kriyA be prakAranI kahI che. anuparatakAmakriyA ane duSpayuktakAyakiyA. AdhikaraNikI kriyA keTalA prakAranI kahI che? he maMDitaputra ! AdhikaraNikI kriyA be prakAranI kahI che :saMyojanAdhikaraNakriyA ane nivarsanAdhikaraNakriyA. he bhagavan! praaSikI kriyA keTalA prakAranI kahI che ? huM maMDitaputra ! prApleSikIkriyA be prakAranI kahI che. jIvaprApleSikikriyA ane ajIvaprASikakriyAhe bhagavana ! pAritApanika kriyA keTalA prakAranI kahI che? he maMDitaputra ! pAritApanikI kriyA be prakAranI kahI che:- svahasta pAritApanikI ane parahastapAritApanikI. he bhagavan! prANatipAta kriyA keTalA prakAranI kahI che? he maMDitaputra ! prANAtipAta kiyA be prakAranI kahI che, te A pramANe :svahastaprANAtipAtakriyA ane parahastaprANAti- pAtakriyA.
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84 bhagavaI - 7-3/178 [179] he bhagavan! pahelAM kriyA thAya ane pachI vedanA thAya ke pahelAM vedanA thAya ane pachI kriyA thAya ? he maMDitaputra! pahelAM kriyA thAya ane pachI vedanA thAya, paNa pahelAM vedanA thAya ane pachI kriyA thAya' ema na bane. [180 he bhagavan! zramaNa nigraMthone kriyA hoya ! he maMDitaputra ! hA hoya. he bhagavan! zramaNa nigraMthone kevI rIte kriyA hoya ? he maMDitaputra ! pramAdane lIdhe ane yoganA-zarIrAdikanI pravRtti nimitte zramaNa nigraMthone paNa kriyAo hoya che. [181] he bhagavana! jIva, haMmezAM mApapUrvaka kaMpe che. vividha rIte kare che. eka ThekANethI bIje ThekANe jAya che, spaMdana kriyA kare che, badhI dizAomAM jAya che, kSobha pAme che, prabaLatApUrvaka preraNA kare che ane te te bhAvane pariName che? he maMDitaputra ! hA, jIva hamezAM mApapUrvaka kaMpe che, ane te te bhAvane pariName che. he bhagavana! jyAMsudhI te jIva. haMmezAM mApapUrvaka kaMpe che te te bhAvane pariName che, tyAMsudhI te jIvanI maraNa samaye aMtakriyA- tenI mukti thAya ? he maMDitaputra! e artha samartha nathI. he bhagavan! ema kahevAnuM zuM kAraNa? he maMDitaputra! jyAM sudhI te jIva, haMmezAM mApapUrvaka kaMpe che yAvatute te bhAvane pariName che tyAMsudhI te jIva, AraMbha kare che, saMraMbha kare che, samAraMbha kare che, AraMbhamAM varte che, saMraMbhamAM varte che, samAraMbhamAM varte che ane te AraMbha karato, saMraMbha karato, samAraMbha karato tathA AraMbhamAM vartato, saMraMbhamAM vartato ane samAraMbhamAM vartato jIva, ghaNA prANone, bhUtone, jIvone ane sattvone dukha pamADavAmAM, zoka karAvavAmAM, jhUrAvavAmAM TipAvavAmAM, piTAvavAmAM trAsa pamADavAmAM ane paritApa karAvavAmAM varte che. te kAraNe ema kahyuM ke, jyAM sudhI te jIva, mApapUrvaka kaMpe che yAvatu-te te bhAvane pariName che tyAM sudhI te jIvanI maraNa samaye mukti na thAya. he bhagavan! jIva, haMmezA samita na kaMpe ane yAvatu- te te bhAvane na pariName? arthAt jIva niSkriya paNa hoya? he maMDitaputra ! hA, jIva haMmezAM samita na kaMpe ane yAvatu- te te bhAvane na pariName arthAt jIva niSkriya hoya. he bhagavan! jyAM sudhI te jIva, na kaMpe yAvatu-te te bhAvane na pariName tyAM sudhI te jIvanI maraNa samaye mukti thAya? he maMDitaputra ! hA, evA jIvanI mukti thAya. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa? he maMDitaputra ! jyAM sudhI te jIva, hamezAM samita na kaMpe yAvatu-te te bhAvane na pariName tyAMsudhI te jIva. AraMbha karato nathI, saMraMbha karato nathI, samAraMbha karato nathI, AraMbhamAM vartato nathI, saMraMbhamAM vartato nathI, samAraMbhamAM vartato nathI ane te AraMbha na karato, saMraMbha na karato, samAraMbha na karato, tathA AraMbhamAM na vartato nathI, samAraMbhamAM na vartato, jIva bahu prANone, bhUtone, jIvone ane sattvone duHkha pamADavAmAM nimitta thato nathI. jema koI koI eka puraSa hoya ane te sUkA ghAsanA pULAne agnimAM nAkhe. to he maMDitaputra! agnimAM nAkhyo ke turataja te sUkA ghAsano pULo baLI jAya, e kharuM ke nahIM? hA, te baLI jAya. vaLI jema koI eka puruSa hoya, ane te, pANInA TIpAne tapelA loDhAnA kaDAyA upara nAkhe. to he maMDitaputra! tapelA loDhAnA kaDAyA upara nAkhyuM ke turataja te te pANuMnubIMdu nAza pAme, e kharuM ke nahi? hA, te nAza pAmI jAya. pachI jema koI eka jharo hoya pANIthI bharelo hoya, pANIthI chalochala bharelo hoya, pANIthI chalakAto hoya, pANIthI vadhato hoya, tathA bharela ghaDAnI peThe badhe sthAne
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ 95 zataka-3, udeso-3 pANIthI vyApta hoya ane temAM te jharAmAM-koI eka puruSa, seMkaDo nAnA kANAvALI, ane seMkaDo moTA kANAvALI, eka moTI nAvane pravezAve, have he maMDitaputra ! te nAva, te kANAo dvArA pANIthI bharAtI bharAtI pANIthI bharelI thaI jAya, temAM pANI chalochala bharAI jAya ane pANIthI vadhyeja jAya ane chevaTe te bharelA ghaDAnI peThe badhe ThekANe pANIthI vyApta thaI jAya, he maMDitaputra! e kharuM ke nahIM? hA, kharuM. have koI eka puruSa te nAvanAM badhAM kANAM bUrI de ane naukAnA cATavAvatI temAMnuM badhuM pANI bahAra kADhI nAkhe. to he maMDitaputra ! te naukA, temAnuM badhuM pANI ulecAyA pachI zIghraja pANI upara Ave e kharuM ke nahI? hA, te kharuM! eja rIte saMvRtta thaela Iyasimita ane yAvatu-gupta brahmacArI sAvadhAnIthI gamana karanAra, sthiti karanAra, besanAra, sUnAra, vastra, pAtra, kaMbala, ane rajoharaNane grahaNa karanAra ane mUkanAra anagArane yAvatu AMkhane paTapaTAvatAM paNa vimAtrApUrvaka sUkSmaIyapithikI kriyA thAya che ane prathamasamayamAM baddhaspaSTa thaelI, bIjA samayamAM vedAelI, trIjA samayamAM nirjarAne pAmelI te kriyA bhaviSyakALe akarma paNa thaI jAya che. mATe "jyAMsudhI te jIva, hamezA samita kaMpato nathI yAvatu-tenI maraNa samaye mukti thAya che. . [182] he bhagavan! pramatta saMyamane pALatA pramatta saMyamIno badho maLIne pramattasaMyama-kALa keTalo thAya che? he maMDitaputra! eka jIvane AzrIne jaghanya eka samaya ane utkRSTa dezona pUrvakoTi, eTalo pramattasaMyamakALa thAya che ane aneka jAtanA jIvone AzrIne sarva kALa, pramattasaMyamakALa che. he bhagavan! apramatta saMyamane pALatA apramatta saMyamIno badho maLIne apramattasaMyama-kALa keTalo thAya che? he maMDitaputra ! eka jIvane AzrIne jaghanya aMtamUhUrta ane utkRSTa dezona pUrvakoTi, ane aneka jAtanA jIvone AzrIne sarva kALa, apramatta saMyama-kALa che. he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI bhagavAna gautama maMDitaputra anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che. yAvata AtmAne bhAvatA vihare che. [183] he bhagavan! ema kahI gautama zramaNabhagavaMtamahAvIrane vAMde che, name che, ane tema karI teo A pramANe bolyA ke - he bhagavan! lavaNasamudra, caudazane divase.. AThamane divase, amAsane divase ane pUnamane divase vadhAre kema vadhe che ne vadhAre kema ghaTe che ? he gautama ! jema jIvAbhigamasUtramAM lavaNasamudra saMbaMdhe kahyuM che tema ahIM jANavuM ane vAvatu lokasthiti ane lokAnubhAva' e zabda sudhI jANavuM. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che ema kahI yAcatuvihare che. zitaka-3-nAudesA-3-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI (udezakaH[184] he bhagavanuM ! bhAvitAtmA anagAra, vaikriya samudyAtathI samavahata thaelA ane yAnarUpe gati karatA devane jANe, jUe? he gautama ! koI devane jUe paNa yAnane na jUe. koI yAnane jUe paNa devane na jUe. koI deva ane yAna, e bannene jue ane koi to deva ane yAna, e bemAMthI koI vastune na jUe. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra, vaikriya samuThThAtathI samavahata thaelI ane vAnarUpe gati karatI evA
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 86 bhagavaI-3-4/184 devIvALA devane jANe, jUe? he gautama! koI te devIvALA devane jUe paNa yAnane na jUe e he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra, zuM jhADanA aMdaranA bhAgane jUe ke bahAranA bhAgane jUe? he gautama! ahIM paNa cAra bhAMgA kahevA. eja rIte zuM mULane jUe che? kAMdAne jUe che? he gautama! pUrva pramANe cAra bhAMgA karavA.ane e ja pramANe mULanI sAthe bIjano saMyoga karavo. e rIte kaMdanI sAthe paNa joDavuM. e pramANe puSpanI sAthe bIjano saMyoga karavo. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra, zuM vRkSanuM phaLa jUe ke bIja jUe? he gautama! ahIM cAra bhAMgA karavA. " [185 he bhagavan! vAyukAya, eka moTuM strIrUpa puruSarUpa, hartirUpa, yAnarUpa, e pramANe juga, gilli thilya zibikA (DoLI) ane spaMdamAnikA e badhAnuM rUpa vikarvI zake che? he gautama! e artha samartha nathI. paNa vikuvaNA karato vAyukAya, eka moTuM patAkAnA AkAra jevuM rUpa vidurve che. he bhagagavan! vAyukAya. eka moTuM patAkAnA AkAra jevuM rUpa vikrvI aneka yojana sudhI gati karavAnuM zakya che? he gautama! hA, tema karavAnuM zakya che. he bhagavan! zuM te vAyukAya, AtmaddhithI gati kare che ke paranI RddhithI gati kare che? he gautama ! te AtmaRddhithI gati kare che paNa paranI RddhithI gati karato nathI. jema te AtmaddhithI gati kare che tema te AtmakarmathI ane AtmaprayogathI paNa gati kare che e pramANe kahevuM. he bhagavan! zuM te vAyukAya, uMcI patAkAnI peThe rUpa karI gati kare che, ke paDI gaelI patAkAnI peThe rUpa karI gati kare che. he gautama! te. uMcI patAkAnI peThe ane paDI gayelI patAkAnI peThe e banne prakAre rUpa karI gati kare che. zuM te eka dizAmAM patAkA hoya evuM rUpa karI gati kare che ke be dizAmAM patAkA hoya evuM rUpa karI gati kare che? he gautama! te, eka dizAmAM patAkA hoya evuM rUpa karIne gati kare che, paNa be dizAma patAkA hoya evuM rUpa karIne karato nathI. he bhagavan! to zuM te vAyukAya patAkA che? he gautama! te vAyukAya, patAkA nathI. paNa vAyukAya che. [18] he bhagavan! -balAhaka eka moTuM strIrUpa yAvatu-pAlakhI pariNamAvavA samartha che? he gautama ! hA, te, tema karavA samartha che. he bhagavan! balAhaka, eka moTuM strIrUpa karIne aneka yojano sudhI javA samartha che? hA, te. tema karavA samartha che. he bhagavan! zuM te balAhaka, AtmaddhithI gati kare che ke pariddhithI gati kare che ? he gautama ! te, AtmaRddhithI gati karato nathI, paNa paraddhi gati kare che. e pramANe Atmakarma ane AtmaprayogathI paNa gati karato nathI paNa parakarma ane paraprayogathI te. gati kare che. ane te uMcI thayelI ke paDI gaelI dhajAnI peThe gati kare che. he bhagavan! zuM te balAhaka, strI che? he gautama ! te balAhaka, strI nathI, paNa balAhaka che. e pramANe puruSa, ghoDo, tathA hAthI vagere mATe jANavuM. he bhagavana! zuM te balAhaka, eka moTA yAnanuM rUpa pariNamAvI aneka yojano sudhI gati karI zake che? he gautama! jema strIrUpa saMbaMdhe kahyuM tema yAnanA rUpa saMbaMdhe paNa samajavuM. vizeSa e ke, te eka paiDuM rAkhIne paNa cAle ane banne tarapha paiDuM rAkhIne paNa te cAle. tathA tejarIta juga gilli, thili, zibikA ane spaMdamAnikAnA rUpa saMbaMdhe paNa jANavuM. [187 he bhagavana ! je jIva nairayikoMmAM utpana thavAne yogya che te,! kevI lezyAvALAomAM utpanna thAya? he gautama! jIva, jevI vezyAvALAM dravyonuM grahaNa karI
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7. zataka-3, udesI-4 kALa kare che tevI vezyAvALAmAM te, utpanna thAya che, te A pramANe - kRSNa, nIla, ane kApotalezyAvALAmAM athatu je jenI vezyA, tenI te vezyA kahevI. e pramANe bIjA paNa prazno karavA yAvatuM - he bhagavan! je jIva, jyotiSikomAM utpanna thavAne yogya che te, kevI lezyAvALAomAM utpanna thAya? he gautama! jIva, jevI vezyAvALA dravyonuM grahaNa karI kALa kare che tevI vezyAvALAmAM te, utpanna thAya che. te A pramANeH- tejalezyAvALAomAM. he bhagavan! jo jIva vaimAnikomAM utpanna thavAne yogya che te kevI leyAvALAomAM utpanna thAya? he gautama ! jIva, jevI vezyAvALAM dravyonuM grahaNa karI kALa kare che tevI vezyAvALAmAM te, utpanna thAya che te A pramANe tejalezyAvALAomAM, pAlezyAvALAomAM ane zuklalezyAvALAomAM. [188] he bhagavanuM ! bhAvitAtmA. anagAra, bahAranAM pagalonuM grahaNa karyA sivAya vaibhAra parvatane oLaMgI zake che, pralaMghI zake che? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra, bahAranAM pugalonuM grahaNa karIne vaibhAra parvatane oLaMgI zake che, pralaMghI zake che? he gautama! hA, te. tevI rIte tema karavA samartha che. he bhagavatu ! bhAvitAtmA anagAra, bahAranAM 5dUgalonuM grahaNa karyA sivAya, jeTalAM rUpo rAjagRha nagaramAM che, teTalAM rUpone vikRrva vaibhAra parvatamAM praveza karI te sama parvatane viSama karI zake? ke te viSama parvatane sama karI zake ? he gautama! e artha samartha nathI, eja rIte bIjo AlApaka paNa kahevo. vizeSa e ke, pudgalonuM grahaNa karIne pUrva pramANe karI zake che e pramANe kahevuM. he bhagavan! zuM mAthI manuSya vikuvaNa kare ke amAyI manuSya vikurvaNa kare.? hai gautama ! mAthI manuSya, praNIta evuM pAna bhojana kare che, evuM bhojana karI karIne vamana kare che. te praNIta pAna bhojanadvArA tenA hADa ane hADamAM rahelI majjA te ghana thAya che tathA tenuM mAMsa ane lohI pAtaLA thAya che. vaLI tenA te bhojananA) je yathAbAdara pagalo che tenuM tene te te rUpe pariNamana thAya che. te A pramANeH- zrotreDhiya- paNe yAvat-sparzedriyapaNe, tathA hAMDapaNe, hADanI majjApaNe, kezapaNe, zmazrapaNe, romapaNe, nakhapaNe, vIryapaNe ane lohipaNe (te pudgalo) pariName che. ane amAthI manuSya to lUkhuM evuM bhojana kare che, evuM bhojana karIne te vamana karato nathI. te lUkhA pAna bhojanadvArA tenAM hADanI majA pAtaLA thAya che ane tenuM mAMsa ane lohI ghana thAya che tathA tenA je yathAbAdara pudgalo che tenuM paNa tene pariNamana thAya che. te A pramANe cheH- uccArapaNe. mUtrapaNe ane vAvatu-lohipaNe. to te kAraNathI yAvataamAthI manuSya vidurvaNa karato nathI ? mAyI, te karelI pravRttinuM Alocana ane pratikramaNa karyA sivAya kALa kare che mATe tene ArAdhanA nathI ane amAvI, te potAnI bhUlavALI pravRttinuM Alocana ane pratikramaNa karIne kALa kare che mATe tene ArAdhanA che. he bhagavan! te e pramANe che, [zataka-3-nAudesA-4-nImunidIparatnasAgare karelagujarachAyApUrNa uddezakapa) [189] he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra, bahAranAM pudgalone lIdhA sivAya eka moTA strIrUpane yAvatu-pAlakhI rUpane vidurvavA samartha che? he gautama ! e artha
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 bhagavaI - 3-4/189 samartha nathI. he bhagavana! bhAvitAtmA anagAra, bahAranAM pagalone laIne eka moTA strIrUpane yAvatu-pAlakhI rUpane vikavavA samartha che? he gautama hA, te tema karavA samartha che. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra keTalAM strIrUpone viturvavA samartha che? he gautama! jema koI eka yuvAna, yuvatine kAMDAthI vALavApUrvaka pakaDe athavA jema paiDAnI dharI ArAothI vyApta hoya tema bhAvitAtmA anagAra vaikriyasamud-ghAtathI samavahata thaI yAvatu- gautama ! bhAvitAtmA anagAra AkhA jaMbUdvIpane ghaNAM strIrUpIvaDe AkIrNa vyaktikIrNa yAvatu-karI zake che. he gautama ! bhAvitAtmA ana- gArano A e prakArano mAtra viSaya che, paNa e prakAre koIvAra vikrvaNa thayuM nathI thatuM nathI ane thaze nahi. eja pramANe kramapUrvaka yAvatu-pAlakhInArUpa saMbaMdhe samajavuM. he bhagavan! jema koi eka puruSa talavAra ane DhAla laIne gati kare, eja pramANebhAvitAtmA anagAra paNa talavAra ane DhAlavALA manuSyanI peThe koIpaNa kAryane aMge pote uMce AkAzamAM uDe? he gautama ! hA, uDe. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra, talavAra ane DhAlavALA manuSyanA ja keTalAM rUpo vikarvI zake? he gautama ! jema koI eka yuvAna yuvatIne kAMDAthI pakaDe yAvavikuvaNA thatI nathI ane vidurvaNA thaze paNa nahiM. he bhagavan! jema koI eka puruSa eka patAkA karIne gati kare eja pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa, hAthamAM eka patAkA dharIne cAlanAra puruSanA jevAM keTalAM rUpo karI zake? he gautama ! pUrvanI peThe jANavuM. ane yAvatu-vikuvaNa thayuM nathI, thatuM nathI, ane thaze. nahi. e pramANe be tarapha dhajAvALI patAkA saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan! jema koI eka puraSa eka tarapha janoI karIne gati kare eja pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa, eka tarapha janoI karIne cAlanAra puruSanI peThe pote koI kAryane lIdhe uMce AkAzamAM uDe? he gautama! hA uDe. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra pote, kArya paratve eka tarapha janoIvALA puruSanA jevAM keTalAM rUpo vikarvI zake ? he gautama! teja pramANe jaNavuM. ane yAvatu-vidurvaNa karyuM nathI, vidurvaNa karato nathI ane vidurvaNa karaze paNa nahi. e pramANe be tarapha janoivALA puruSanA jevAM rUpo saMbaMdhe paNa samajavuM. ' he bhagavan! jema koI eka puruSa eka tarapha paloMThI karIne bese, eja pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa enA jevuM rUpa karIne AkAzamAM uDe ? he gautama ! eja pramANe jANavuM ane yAvat vikuvaNa karyuM nathI, vidurvatA nathI. ane vikrvaze paNa nahi, e pramANe be tarapha paloMThI saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan! jema koI eka puruSa eka tarapha paryakAsaka karIne bese, eja pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa enA jevuM rUpa karIne AkAzamAM uDe ? he gautama ! eja pramANe jANavuM ane yAvatuvikuvaNa karyuM nathI, vikarvaNa thatuM nathI ane vikarvaNa thaze paNa nahiM, e pramANe be taraphanA paryakAsana saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra bahAranAM pudgalo grahaNa karyA sivAya eka moTA ghoDAnA rUpane, hAthInA rUpane, siMhanA rUpane, vAghanA rUpane, nAranA rUpane, dIpaDAnA rUpane, rIMchanA rUpane, nAnA vAghanA rUpane,ane zaratanA rUpane abhiyojavA samartha che? he gautama ! e vAta samartha nathI. he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra bahAranA pugalone laIne pUrva pramANe karavA samartha che? he gautama ! bahAranA pudgalone laIne te anagAra pUrva pramANe karI zake che. he bhagavan! bhAvitAtmA
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 zataka-3, udeso-5 anagAra, eka moTA ghoDAnA rUpane abhiyojI aneka yojano sudhI javAne samartha che? he gautama! te tema karavA samartha che. he bhagavan! zuM AtmaRddhithI jAya che, pArakI RddhithI jAya che ? he gautama ! Atma- RddhithI jAya pArakI RddhithI jato nathI. potAnA karmathI jAya pArakAnA karmathI jato nathI, potAnA prayogathI jAya pArakAnA prayogathI jato nathI. tathA te sIdho paNa jaI zake viparIta paNa jaI zake che. he bhagavan! zuM te anagAra azva kahevAya he gautama! te anagAra che, paNa ghoDo nathI. e pramANe zarabhanA rUpa sudhInA badhA AropasaMbaMdhI jANavuM. he bhagavan! zuM te vikuvaNa mAyI anagAra kare, ke amAyI anagAra paNa kare ? he gautama ! te vikarviNA mAyI anagAra kare amAyI anagAra na kare. he bhagavan! te prakAranuM viturvaNa karyA pachI te saMbaMdhI Alocana ke pratikramaNa karyA sivAya jo te vikuvaNa karanAra mANI karanAra mAyI sAdhu kALa kare, to te kyAM utpanna thAya? he gautama ! te sAdhu, koI eka jAtanA anAbhiyogika devalokamAM devapaNe utpanna thAya? he bhagavan! te e pramANe che, [19]strI, taravAra, patAkA, janoI ane paryakAsana, e badhAM rUpono abhiyoga ane vidurvaNa mAyI sAdhu kare e hakIkata A uddezakamAM che [zatakaH 3nA uddesA-panI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (udaso-da) [191) he bhagavan! rAjagRha nagaramAM rahelo mithyAvRSTi ane mAyI-kaSAyI bhAvitAtmA anagAra vIyalabdhithI, vaikriyalabdhithI ane virbhAgajJAnalabdhithI vANArasI nagarInuM vikuvaNa karIne (targata) rUpone jANe, jUe? he gautama ! hA, te, te rUpone jANe ane jUe. he bhagavan! zuM te tathAbhAve jANe ane jUe, ke anyathAbhAve jue che? he gautama! te te tathAbhAve na jANe ane na jUe, paNa anayathAbhAve jANe ane jUe. he bhagavan! tema thavAnuM zuM kAraNa ? he gautama ! te sAdhunA manamAM ema thAya che kevArANasImAM rahelo huM rAjagRha nagaranI vidurvaNA karIne (tadgata) rUpone jANuM chuM ane jouM chuM. evuM tenuM darzana viparIta hoya che mATe A kAraNathI-te, anyathA bhAve jANejUe che. he bhagavan! vArANasImAM rahelo mAyI, mithyAdraSTi bhAvitAtmA anagAra yAvatu-rAjagRha nagaranuM viturvaNa karIne (targata) rUpone jANe ane jUe? he gautama! hA, te te, rUpone jANe ane jUe. yAvatu-te sAdhunA manamAM ema thAya che ke, rAjagRha nagaramAM rahelo huM vArANasI nagarInI vidurvaNA karIne rUpone jANuM chuM ane jouM chuM evuM tenuM darzana viparIta hoya che mATe A hetuthI te anyathAbhAve jANe che ane jUe che. he bhagavan! mAyI mithyAvRSTi bhAvitAtmA anagAra vIyalabdhithI, vaikriyalabdhithI ane virbhAgajJAnalabdhithI vArANasI nagarI ane rAjagRha nagaranI vacce eka moTA manuSya samudAyanI vikuvaNA kare ane tema karyA pachI te vArANasI nagarI ane rAjagRha nagaranI vacce eka moTA janasamUha vargane jANe ane jUe? he gautama! hA, te tene jANe ane jUe? he bhagavan! zuM te, tene tathAbhAve jANe jUe, ke anyathAbhAve jANe jUe. he gautama! te, tene tathAbhAve na jANe ane na jUe, paNa anyathAbhAve jANe ane jUe. he bhagavan! te prakAre jANe ane jUe, yAvatu tenuM kAraNa? he gautama! te sAdhunA
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ o bhagavada -3-6/191 manamAM ema thAya che ke, A vArANasI nagarI che ane A rAjagRha nagara che, tathA e benI vacce Avelo A eka moTo janapada varga che, paNa te mArI vIyalabdhi, vaikriyalabdhI ke virbhAgajJAnalabdhI nathI, tathA meM meLavelAM prApta karelAM ane mArI pAse rahelAM addhi, ghuti, yaza, baLa, vIrya ke puruSAkAra parAkrama nathI, tevuM te sAdhunuM darzanaviparIta thAya che te kAraNathI bhAvatute, te pramANe jANe che ane jUe che. [192] he bhagavan! vArANasI nagarImAM rahelo amAthI. samyagdaSTi bhAvitAtmA anagAra vIryalabdhithI, vaikriyalabdhithI, ane avadhijJAnalabdhithI rAjagRha nagaranuM vikuvaNa karIne rUpone jANe ane jUe? he gautama ! hA, te te rUpone jANe ane jUe. he bhagavan! zuM te, te rUpone tathAbhAve jANe jUe. ke anyathAbhAve jANe jUe? he gautama!, te rUpone tathAbhAve jANe ane jUe. paNa anyathAbhAve na jANe ane jue. he bhagavan! tema thavAnuM zuM kAraNa? he gautama ! te sAdhunA manamAM ema thAya che ke, vArANasI nagarImAM rahelo huM rAjagRha nagaranI vikuvaNa karIne rUpone jANuM chuM, tathA jouM chuM. tevuM tenuM darzana viparItatA vinAnuM hoya che, te kAraNathI he gautama! te tathAbhAve jANe che ane jue che ema kahyuM che. bIje AlApaka paNa erIte kahevo. vizeSa e ke - vipharvaNA vArANasInI samajavI ane rAjagRhamAM rahIne evuM jANavuM samajavuM samajavuM. ' he bhagavan! amAyI, samyagdaSTi bhAvitAtmA anagAra vIryalabdhithI, vaikriyalabdhithI ane avadhijJAnalabdhithI rAjagRha nagara ane vArANasI nagarInI vacce eka moTo janapada varga vikarve ane pachI rAjagRha nagara ane vAraNasI nagarInI vacce eka moTA janasamUhavargane jANe ane jUe? he gautama! hA, te, tene jANe ane jUe. he bhagavan! zuM te sAdhu, tene tathAbhAve jANe ane jUe, ke anyathAbhAve he gautama! te tene tathAbhAve jANoane jUe.paNa anyathAbhAve na jANe na jUe.he bhagavantenuM zuM kAraNa? he gautama ! te sAdhunA manamAM ema thAya che ke, e rAjagRha nagara nathI, e vArANasI nagarI nathI ane e benI vacceno eka moTo janapada varga nathI, paNa e mArI vIyalabdhi. vaikriyalabdhi, ke avadhijJAnalabdhi che; e meM meLa- velo, prApta karelAM ane mArI pAse rahelAM Rddhi, dhRti, yaza, baLa, vIrya ne puruSAkAra parAkrama che, tenuM darzana aviparIta hoya che. te kAraNathI he gautama! ema kahevAya che he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra bahAranAM pugalo meLavyA sivAya eka moTA gAmanA rUpane, nagaranA rUpane, yAvatu-saMnivezanA rUpane vikuvA samartha che? he gautama! e artha samartha nathI. e pramANe bIjo AlApaka kahevo. vizeSa e ke, bahAranAM pudagalone meLavIne te sAdhu tevAM rUpaune vikavavAne samartha che. bhAvitAtmA anagAra keTalAM grAma rUpone vidurvavAne samartha che? jema koI eka yuvAna puruSa potAnA hAthe yuvatinA hAthane majabUta pakaDIne vALe e rIte sAdhu grAmayAvat saMnivezarUpone vidurve. [193 he bhagavan! asureMdra, asurarAja camaranA AtmarakSaka devo keTalA hajAra kahyA che? he gautama! camaranA AtmarakSaka devo 2pa6 hajAra che, ahIM AtmarakSaka devonuM varNana samajavuM, ane saghaLA IdromAM jeTalA AtmarakSaka devo hoya te badhA samajavA. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI vihare che. [zataka-3-uddesAinImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI |
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, uso-7 (uddezaka 7:-) [194] rAjagRha nagaramAM yAvatu-pardhapAsanA karatA A pramANe bolyA ke- he bhagavan! deveMdra, devarAja zakrane keTalA lokapAlo kahyA che? he gautama! tene cAra lokone pAlo kahyA che. te A pramANe - soma, yama, varaNa ane vaizramaNa. he bhagavan! e cAre lokapAlone keTalAM vimAno kahyAM che ? he gautama! eone cAra vimAno kahyAM che. te A pramANe saMdhyAprabha, varaziSTa, svayajvala, ane valga. he bhagavan! deveMdra, devarAja zakranA lokapAla soma nAmanA mahArAjAnuM saMdhyAprabha nAmanuM moTuM vimAna kyAM raheluM che? he gautama ! jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatanI dakSiNe A ratnaprabhA pRthivInI bahasama ramaNIya bhUmibhAgathI uMce caMdra, sUrya, grahagaNa, nakSatra ane tArA rUpo Ave che. ane tyAMthI bahu yojana uMce yAvatu-pAMca avataMsako kahyA che. te A pramANeHazokAvataMsaka, saptapavitaMsaka, caMpakAvataMke, sUtAvataMsaka ane vacce saudhamavataMsaka che. te saudhamavitaMsaka mahAvimAnanI pUrve saudharmakalpa che, temAM asaMkhya yojanA dUra gayA pachI-ahIM-deveMdra, devarAja zakanA lokapAla soma nAmanA mahArAjAnuM saMdhyaprabha nAmanuM mahA vimAna kahyuM che, te vimAnanI laMbAI ane pahoLAI sADAbAra- lAkha yojananI che. teno gherAvo 3952848 yojana karatAM kAMIka vadhAre che. e saMbaMdhe sUyabhidevanI vimAna vaktavya- tAnI peThe badhI hakIkata kahevI. ane te devane badale somadeva kahevo. saMdhyAprabha mahA- vimAnanI barAbara nIce asaMkhya yojana AgaLa avagAhyA pachI ahIM deveMdra, devarAja zakranA soma mahArAjAnI somA rAjadhAnI che. te rAjadhAnInI laMbAI ane pahoLAI eka lAkha yojananI che. A rAjadhAnImAM AvelA killA vagerenuM pramANa vaimAnikonA killA vagerenA pramANa karatAM aDadhuM kahevuM ane e pramANe gharanA pITha baMdha sudhI jANavuM. gharanA pIThabaMdhano AyAma ane vipnabha 16000 yojana che ane teno gherAvo pa0597 yojana karatAM kAMIka vizeSAdhika che. prAsAdonI cAra paripATIo kahevI ane bAkInI nathI. [195] deveMdra, devarAja zakranA soma mahArAjAnI AjJAmAM, upapAtamAM, kaheNamAM ane nirdezamAM A devo rahe che - somakAyiko, somadevakAyiko, vidyukumAro, vAyukamArIo, caMdro, sUryo, graho, nakSatro, tArArUpo ane tevAja prakAranA bIjA paNa badhA devo tenI bhaktivALA, tenA pakSavALA ane tene tAbe rahenArA che e badhA devo tenI AjJAmAM upapAtamAM, kaheNamAM ane nirdoSamAM rahe che. jabUdvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatanI dakSiNe je A pedA thAya che - grahadaMDo -maMgala vigere traNa cAra graho eka zreNIe tIrachA Ave che. grahamasalo-maMgala vigere cAra graho uMcI zreNImAM Ave te. grahagarjito-grahone pharavAnI vakhate garjarava thAya te, grahayuddho-eka nakSatramAM uttara dakSiNa grahonuM samazreNIpaNe rahevuM thAya te. gRhazRMgATako-eka nakSatramAM gRhanuM sIMghoDAnA AkAre rahevuM te, grahapasavyo-grahonuM pratikula gamana. abhravRkSo-vRkSonA AkAranAM vAdaLAM. saMdhyA, gAMdharvanagaro, ulkApAto, digdAho-nIce aMdhAruM hovA sAthe upara moTuM nagara baLatuM hoya tevo prakAza. garavo, vijaLIo, dhULanI vRSTi, yUpokazulkapakSanA pahelA traNa divasanI caMdranI jhAMkhI, dhUmikA-pILAzavALI jhAkaLa, mahikAkaMIka dhoLAzavALI jhAkaLa, rajano udghAtadizAmAM dhULano samUha, caMdra- haNo,
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 bhagavada - 37/195 sUryagrahaNo, sUryapariveSo, praticaMdro, pratisUyo. IndradhanuSa, udakamasya-khaMDita evuM IdradhanuSa. kapihasita AkAzamAM vAdaLAM na hoya ne vijaLI thAya te amogha-ugatA ane AthamatA sUryanI vakhate te kiraNanA aMdhakArathI thAya che. pUrva dizAnA pavano. pazcimanA pavano, grAmadAho yAvatu-saMnivezadAho-prANakSaya, janakSaya, dhanakSaya, kulakSaya, yAvatu-vyasanabhUta anArya tathA tevAja prakAranA bIjA paNa badhA, deveMdra, devarAja zakranA soma mahArAjAthI ajANyA nathI, aNajoelA nathI, aNasAMbhaLelA nathI, aNasamarelA nathI ane avijJAta nathI deveMdra, devarAja zakranA soma mahArAjane A devo apatyarUpa mAnIto cheH- aMgAraka, maMgala, vikolika lohitAkSa zanaizcara, caMdra, sUrya, budha, bRhaspati ane rAhu. deveMdra, devarAja zakranA soma mahArAjAnI AvaradA traNa bhAga sahita palyopamanI che ane tenA apAyarUpa, abhimata devonI AvaradA eka palyopamanI kahI che, - e prakAranI moTI RddhivALo ane yAvatuM moTA prabhAvazALI soma mahArAjA che. ' he bhagavan! deveMdra, devarAja zakranA yama mahArAjAnuM varaziSTa nAmanuM mahAvimAna kyAM AvyuM kahyuM che ? he gautama ! saudharmavataMsaka mahAvimAnanI dakSiNe dharmakalpa che. tyAMthI asaMkhyahajAra yojano mUkyA pachI ahIM-devendra, devarAja zakranA yama mahArAjAnuM varaziSTa nAmanuM mahAvimAna kahyuM che. tenI laMbAI ane pahoLAI sADAbAralAkha yojananI che, ItyAdi badhuM somanA vimAnanI peThe jANavuM ane yAvatu-abhiSeka, rAjadhAnI ane prAsAdanI paMktio saMbaMdhe paNa teja rIte samajavuM. deveMdra, devarAja zakranA yama mahArAjAnI AjJAmAM yAvatu-A devo rahe cheH- yamakAyika, yamadevakAyika, pretakAyika, pretadevakAyika, asurakumAra, asurakumArIo, kaMdapa, narakapAlo, abhiyogo ane tevA prakAranA bIjA paNa badhA devo tenI bhaktivALA, tenA pakSavALA, ane tene tAbe rahenArA che te badhA deveMdra, devarAja zakranA yama mahArAjAnI AjJAmAM yAvatu-rahe che. jaMbUDhIpa nAmanAM dvIpamAM maMdara parvatanI dakSiNe je A utpanna thAya che - hiMbo, Dagaro, kalaho, bolo, khAro, mahAyuddho, mahAsaMgrAmo, mahAzastrapitano, e pramANe mahApuruSanAM maraNo, mahArudhiranAM nipatanodUbhUto, kularogo, grAmarogo, maMDalarogo, nagararogo. mAthAno duHkhAvo, AMkhanI pIDA, kAnanI vedanA, nakhano roga, dAMtanI pIDA, IdranA vaLagADo, skaMdagraho, kumAragraho, yakSagraho, bhUtagraho, e kAMtarIo tAva, be AMtario tAva, traNa AMtario tAva, cothIo tAva, udvego, khAMsI, zvAsa, dama, baLanAzaka tAva, dAha, zarIranA amuka bhAganuM saDI javuM, ajIraNa, pAMDuroga, harasa, bhagaMdara, chAtInuM zULa, mAthAnuM mULa, yoninuM zULa, paDakhAnuM zULa, kAMkhanuM zULa, gAmanI marakI, kheTa, karbaTa, droNamukha, maMDaba, paTTana, Azrama, saMbodha, ane sannivezanI marakI, prANakSaya, janakSaya, kulakSaya, vyasanabhUta anArya ane tevA prakAranA bIjA badhA paNa deveMdra, devarAja zakranA yama mahArAjAthI athavA yamakAyika devothI yAvatu-ajANyA nathI, deveMdra, devarAja zakranA yama mahArAjAne A devo apatyarUpa abhimata cheH [196-198] aMba, aMbarISa, zyAma, sabala, rudra, uparudra, kAla, mahAkAla, asipatra dhanuSa, kuMbha, vAla, vaitaraNI, kharasvara, mahAghoSa ema e pannara che. deveMdra, devarAja zakranA yama mahArAjAnI AvaradA traNa bhAga sahita palyopamanI che ane tenA
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ 93 zataka-3, udeso-7 apatyarUpa, abhimata devonI AvaradA eka palyopamanI che-evI moTI RddhivALo yAvatu-e yama mahArAjA che. [199] he bhagavan! deveMdra, devarAja zakranA varuNa mahArAjAnuM svayaMvala nAmanuM mahAvimAna kyAM AvyuM kahyuM che he gautama ! saudhamavataMsaka vimAnanI pazcime saudharmakalpa che, tyAMthI asaMkheya hajAra yojana mUkyA pachI-ahIM varuNa mahArAjAnuM svayaMvala nAmanuM mahAvimAna Ave che. A saMbaMdhIno sarva vRttAMta soma mahArAjAnI peThe jANavo. temaja vimAna, rAjadhAnI, ane yAvatrAsAdAvAMsako saMbaMdhe paNa eja rIte samajavuM. vizeSa e ke, nAmano bheda jANavo. deveMdra, devarAja zakanA varuNa mahArAjAnI AjJAmAM thAvat A devo rahe che- varuNakAyiko, varuNadevakAyiko, nAgakumAro, nAga- kumArIo, udadhikumAro, udadhikumArIo, svanitakumAro, svanitakumArIo ane bIjA paNa badhA tevA prakAranA devo tenI bhaktivALA yAvatu-rahe che. jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatanI dakSiNe je A utpanna thAya che - ativRSTi, maMdavRSTi, suvRSTi, duSTi, pahALanI taLeTI vigere bhAgamAMthI pANInuM vahevuM. taLAva vigeremAM pANIno samUha, pANInA nAnA relAo vATe vahevuM, pANIno pravAha, gAmanuM taNAI javuM, saMnivezanuM taNAI javuM, prANakSaya, e badhA varuNa mahArAjAthI athavA varuNakAyika devothI ajA- yA nathI. deveMdra, devarAja zakranA varaNa mahArAjAne A devo apamatyarUpa abhimata che. karkoTaka, kardamaka, aMjana, zaMkhapAlaka puMDa, palAza, moda, jaya, dadhimukha, ayaMpula, ane kAtarika, devarAja devendrazakanA varuNa mahArAjAnI AvaradA be palyopama karatAM kAMIka ochI rahI che ane tenA mAnItA devonI eka palyopamanI kahI che evI moTI RddhivALo varuNa mahArAjA che. [20] he bhagavan! deveMdra, devarAja zakranA vaizramaNa mahArAjAnuM valsa nAmanuM mahAvimAna kyAM kahyuM che ? he gautama ! tenuM vimAna, saudhamavataMsaka nAmanA mahAvimAnanI uttare che. A saMbaMdhI sarva hakIkata soma mahArAjAnI peThe jANavI ne te yAvaturAjadhAnI tathA yAvatrAsAdavavaMsaka saMbaMdhe paNa temaja jANavuM. deveMdra, devarAja zakranA vaizramaNa mahArAjAnI AjJAmAM, upapAtamAM kaheNamAM, ane nirdoSamAM A devo rahe cheHvaizramaNakAyika, vaizramaNadevakAyika, suvarNakumAro, suvarNakumArIo, dvIpakumAro, dvIpakumArIo, dikumAro, dikumArIo vAnavyaMtara, vAnabhaMtarIo tathA tevA prakAranA bIjA paNa devo tenI bhaktivALA che. jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatanI dakSiNe je A utpanna thAya che - loDhAnI khANo, kalAInI khANo, tAMbAnI khANo, sIsAnI khANo, hiraNyanI, sonAnI, ratnanI, ane vajana khANo, vasudhArA, hiraNyanI, suvarNanI, ratnanI, vajanI, ghareNAnI, pAMdaDAnI, phulanI, phaLanI, bIjanI, mALAnI, varNanI, cUrNanI, gaMdhanI ane vastranI, vaSao, tathA ochI ke vadhAre hiraNyanI, suvarNanI, ratnanI, vajanI, AbhAra- NanI, patranI, puSpanI, phaLanI, bIjanI, mAlyanI, varNanI, cUrNanI, gaMdhanI,vastranI,bhAjananI,ane kSIranI vRSTi, sukALa, dukALa, soMdhArata, moMghArata, bhikSAnI samRddhi, bhikSAnI hAni, kharIdI, vecANa, ghI ane goLa vigereno saMgharo karavo, anAjanuM saMgharavuM, tathA nidhio, nidhAno, ghaNAM jUnAM naSTa ghaNivALAM, jenI saMbhALa karanAra jaNa ochA che evAM, prahIna mArgavALAM, jenA dhaNinA gotronAM gharo
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 bhagavai-3-7/189 virala thayAM che evAM, nadhaNiAtA, jenI saMbhALa karanAra jano nAmazeSa che evAM, jenA dhaNInAM gotronAM dharo nAmazeSa che evAM ane siMgoLAnA ghATavALA mArgamAM, tarabheTAmAM, cokamAM, catvaramAM, cAra zerIo jyAM bhegI thAya evA mArgamAM, rAjamArgomAM ane sAmAnya mArgomAM, nagaranI pANInI khALomAM, gaTaromAM, masANamAM, pahADa uparanA gharamAM, guphAmAM, zAMtidhara-dharmakriyA karavAnA ThekANamAM pahADane kotarIne banAvela gharamAM, sabhAne sthAne ane rahevAnA gharamAM rAkhelAM lAkho rUpIyAnA nidhAno, ane dATelI lAkho rUpIyAnI dolata, e badhuM deveMdra, devarAja zakanA vaizramaNa mahArAjAthI, ke vaiza- maNakAyika devothI ajANyuM nathI, aNajoyuM nathI, asAMbhaLyuM nathI, aNasamArela nathI ane avijJAta nathI. deveMdra, devarAja zakranA vaizramaNa mahArAjAne A devo apatyarUpa abhimata cheH- pUrNabhadra, maNibhadra, zAlibhadra, samanobhadra, cakra, rakSa, pUrNarakSa, saddhAna, sarvadhazAka, sarvakAma, samRddha, amogha, ane asaMga deveMdra, devarAja zakranA vaizramaNa mahArAjAnI AvaradA be palyopamanI che ane tenA apatyarUpa abhimata devonI AvaradA eka palyopama che e rIte vaizramaNa mahArAjA moTI RddhivALo che. he bhagavan! te e pramANe che. he bhagavan! te e pramANe che. [ [zataka-3-udesA-7nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa] ] T (- udezaka 8:- ) [201] rAjagRha nagaramAM yAvatu-pakuMpAsanA karatA A pramANe bolyA- he bhagavan! asurakumAradevo upara keTalA devo adhipatipaNuM bhogavatA yAvatanavihare che? he gautama! adhipatipaNuM bhogavatA dasa devo rahe che, asureMdra asurarAja camara, soma, yama, varaNa, vaizramaNa, vairocanedravairocanarAja bali, soma, yama, varaNa ane vezramaNa. he bhagavan! nAgakumAra devo upara keTalA devo adhipatipaNuM bhogavatA vihare che ? he gautama ! adhipatipaNuM bhogavatA yAvatu-dasa devo rahe che, te A pramANeH- nAgakumAreMdra, nAgakumArarAja dharaNa, kAlavAla, kolavAla, zailapAla, zaMkhapAla, nAgakumAreMdra nAgakumArarAja, bhUtAnaMda, kAlavAla, kolavAla, zakhavAla ane zailapAla, jema nAgakumAronA IMdro saMbaMdhe e vaktavyatAthI jaNAvyuM tema A devo saMbaMdhe paNa samajavuM. suvarNakumAronA uparIo, vasudeva, veNudAli, citra vicitra, citrapakSa ane vicitrapakSa che. vidukumAronA uparIo harikAMta, harisaha, prabha, suprabha, prabhAkAnta, ane suprabhAkAnta che. agnikumAronA uparIo agnisiMha, agnimANava, tejala, tejasiMha, tejaHkAnta ane teja:prabha che, dvIpakumAronA uparIo, pUrNa, viziSTa, rUpa, rUpAMza, rUpakAMta, ane rUpaprabha che udadhikumAronA uparIo-jalakAnta, jalaprabha, jalu jalarUpa, jala- kAnta ane jalaprabha che. dimAronA uparIo-amitagati, amitavAhana, tvarita- gati, kSipragati, siMhagati ane siMhavikramagati che. vAyukumAronA uparIoH-ghoSa, mahAghoSa, Avata, vyAvata, naMdikAvI, ane mahAnaMdikAvata che. e pramANe badhuM asurakumAronI peThe kahevuM. dakSiNa bhavanapatinA IdronA prathama lokapAlonA nAmo A pramANe cheH-soma, kAlavAla, citra, prabha tejasa rUpa, jala, tvaritagati, kAla ne Ayukta. he bhagavan! pizAcakumAro upara adhipatipaNuM bhogavatA keTalA devo che? he gautama !
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ nya zataka-3, udeso-8 teo upara adhipatipaNuM bhogavatA yAvatu be be devo vihare cheH [202-204] kAla ane mahAkAla, surUpa ane pratirUpa, pUrNabhadra, ane amarapati maNibhadra, bhIma ane mahAbhIma, kiMnara ane kiMjuruSa, satparuSa ane mahApuruSa, atikAya ane mahAkAya, gItarati ane gItayaza e badhA vAnavyaMtara devonA Idro che. jyotiSika devonI upara adhipatipaNuM bhogavatA be be devo cheH- caMdra ane sUrya he bhagavan! saudharma ane IzAnakalpamAM adhipatipaNuM bhogavatA yAvatu-keTalA devo rahe che? he gautama ! tyAM adhipatipaNuM bhogavatA yAvatu-daza devo rahe che- deveMdradevarAja zakra, soma, yama, varuNa, vaizramaNa ane deveMdra devarAjaIzAna, soma, yama, varuNa, ane vaizramaNa. e badhI vaktavyatA badhAya kalpomAM jANavI ane je Idro che te kahevA. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI vihare che. [zataka 3-udesAH8nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | (udeso-9). [205 rAjagRha nagaramAM yAvatu A pramANe bolyA ke - he bhagavan! IdriyanA viSayo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! IdriyonA viSayo pAMca prakAranA kahyA che, te A pramANeH- zrotredriyano viSaya ItyAdi A saMbaMdhe jIvAbhigamasUtramAM kahelo Akho jyotiSika uddezaka jANavo. | [zatakaH 3- udesAH9nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | (- uddezaka 10:-) [206] rAjagRha nagaramAM yAvatuM A pramANe bolyA ke - he bhagavan! asureMdra asurarAja camarane keTalI sabhAo kahI che! he gautAma ! tene traNa sabhAo kahI che. te A pramANe - zamikA caMDA jAtA e prakAre kamapUrvaka amrutakalpa sudhI jANavuM. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te pramANe che. ema kahI yAvat vihare che. zataka-3nA uddesA-10nI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa zatakaH 3-gurjarachAyApUrNa (zatakaH4) - udesA-1thI 8 [207 cAra uddezakamAM vimAna saMbaMdhI hakIkata che. bIjA cAra uddezakamAM rAjadhAnI saMbaMdhI hakIkata che ane eka uddezaka nairayiko saMbaMdhe che tathA eka uddezaka lezyA saMbaMdhe che - e rIte A zatakamAM daza uddezAo che. [208] rAjagRha nagaramAM-A pramANe bolyA ke - he bhagavana ! deveMdra, devarAja IzAnane keTalA lokapAla kahyA che? he gautama ! tene cAra lokapAlo kahyA che soma, yama, vaizramaNa ane varaNa. he bhagavan! e lokopAlone keTalAM vimAno kahyAM che? he gautama ! teone cAra vimAno kahyAM che. -sumana, sarvatobhadra, valtha. ane suvaDyu. deveMdra, devarAja IzAnA soma mahArAjAnuM sumana nAmanuM mahAvimAna kyAM kahyuM che.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9da bhagavAI-4-1 thI 8/208 he gautama ! jabUdvIpa nAmanA dvIpamAM maMdara parvatanI uttare A ratnaprabhA pRthivI yAvatu-IzAna nAme kalpa kahyo che. temAM vAvatu-pAMca avataMsako kahyA che. aMkAvAMsaka, sphaTikAvavaMsaka, ratnAvalaMsaka ane jAtarUpAvataMsaka, e cAre avataMsa- konI vacce IzAnavataMsaka che. te IzAnAvataMsaka nAmanA mahAvimAnanI pUrve tirachuM asaMkheya hajAra yojana mUkyA pachI- deveMdradevarAja IzAnanA soma mahArAjanuM sumana nAmanuM mahAvimAna kahyuM che. teno AyAma ane vikhaMbha sADAbAralAkha yojana che, ItyAdi badhI vaktavyatA trIjA zatakamAM kahelI zanI vaktavyanA peThe ahIM IzAnanA saMbaMdhamAM paNa kahevI. yAvatu-AkhI acanikA sudhI kahevI. e rIte cAre lokapAlonA pratyeka vimAnanI hakIkata pUrI thAya tyAM eka uddezaka jANavo. cAre vimA- nanI hakIkata pUrI thatAM pUrA cAre uddezaka samajavA. vizeSa e ke, sthiti AvaradAmAM bheda samajavo. [20] AdinA be no-somanI ane yamanI AvaradA traNa bhAga uNA palyopama jeTalI che, vaizramaNanI AvaradA traNa bhAga sahita be palyopamanI che. tathA apAyarUpa devonI AvaradA eka palyopamanI che. [210] rAjadhAnIonA saMbaMdhamAM paNa eka eka rAjadhAnI saMbaMdhI hakIkta pUrI thatAM eka eka uddezaka pUro samajavo. ane e rIte rAjadhAnIonA saMbaMdhamAM cAra uddezako pUrA samajavA. yAvat e rIte varuNa mahArAjA moTI -ddhivALo che. | zataka-4-udesA-1 thI 8nImunIdIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | | (uddezaka9-10) [11] bhagavan! mairayika hoya te, nairayikomAM utpanna thAya ke anairayika hoya te. nairayikomAM utpanna thAya ? prajJApanA sUtramAM kahelo vezyApadano trIjo uddezo ahIM kahevo ane te yAvat jJAnInI hakIkata sudhI kahevo. [212] he bhagavan! kRSNalezyA nIlalezyAno saMyoga pAmI te rUpe ane te varSe pariName ? prajJApanA sUtramAM kahelo lezyApadano cotho uddezaka ahIM kahevo ane te yAvatuM pariNAma' ityAdi dvAra gAthA sudhI kahevo. [213-214] pariNAma, varNa, rasa, gaMdha, zuddha, aprazasta, saMkliSTa, uSNa, gati, pariNAma, pradeza, avagAhanA, vargaNA, sthAna, ane alpabadutva; e badhuM vezyAo saMbaMdhe kahevuM. he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI yAvatu vihare che. zataka 4- uddesA9-10nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | zataka-4-gurjarachAyApUrNa (zatakapa) - uddezaka 1 - [215)caMpAnagarImAM sUryavize prazno, vAyu, graMthikA, zabda chadmastho, Ayu, pudgalonA kaMpana, nirgathIputra, rAjagRha, caMdra saMbaMdhI AlocanA e pramANe A pAMcamA zatakamAM dasa uddezaka che.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, udeso-1 [21] te kALe, te samaye caMpA nAmanI rAjadhAnInI nagarI hatI, te caMpA nagarInI bahAra pUrNabhadra nAmanuM cetya hatuM. tyAM svAmI (zrIvIra) padhAryA ane yAvatu-sabhA gAmanI bahAra nIkaLI. te kAle, te samaye, zramaNa bhagavaMta mahAvIranA moTA ziSya-gautama gotranA-IdrabhUte nAmanA anagAra yAvatu A pramANe bolyA ke he bhagavan! jaMbUdvIpa nAmanA dvIpamAM sUya IzAna khUNAmAM ugIne agni khUNAmAM Athame che? naiRta khUNAmAM ugIne vAyavya khUNAmAM Athame che? ane vAyavya khUNAmAM ugIne IzAna khUNAmAM Athame che? he gautama ! hA, eja rIte sUryanuM ugavuM ane AthamavuM thAya che.jaMbUdIpa nAmanA dvIpamAM sUya uttara ane pUrva-IzAna khUNAmAM ugIne yAvatu-IzAna khUNAmAM Athame che. ' he bhagavan! jyAre jaMbUdvIpamAM dakSiNArdhamAM divasa hoya che, tyAre uttarArdhamAM paNa hoya che ane jyAre uttarArdhamAM paNa divasa hoya che tyAre jaMbUdvIpamAM maMdara parvatanI pUrva pazcime rAtri hoya che? he gautama! hA, eja rIte hoya che. jyAre jaMbUdvIpamAM dakSiNAdhamAM paNa divasa hoya che tyAre yAvatu-rAtrI hoya che. he bhagavan! jyAre jebUdvIpamAM maMdara parvatanI pUrve divasa hoya che tyAre pazcimamAM paNa divasa hoya che ane jyAre pazcimamAM divasa hoya che tyAre jaMbUdvIpamAM maMdara parvatanI uttara dakSiNe rAtrI hoya che? he gautama ! hA, eja rIte hoya che. jyAre jebUdvIpamAM maMdara parvatanI pUrve divasa hoya che tyAre vAvatu-rAtrI hoya che. he bhagavan! jyAre jaMbUdvIpamAM dakSiNArdhamAM vadhAremAM vadhAre moTo aDhAra muhUrtano divasa hoya che tyAre uttarArdhamAM paNa vadhAremAM vadhAre moTo aDhAra muhurtano divasa hoya che ane jyAre uttarArdhamAM sauthI moTo aDhAra muhUrtano divasa hoya che tyAre jaMbUdvIpamAM maMdara pUrva pazcime nAnAmAM nAnI bAramuhUrtanI rAtrI hoya che?he gautamIhA,eja rIte hoya che-jaMbUdvIpamAM yAvatu-bAramuhUrtanI rAtrI hoya che. : [217 he bhagavan! jyAre jaMbudvIpamAM maMdara parvatanI pUrve moTAmAM moTo aDhAra muhUrtano divasa hoya che tyAre jaMbUdvIpamAM pazcime paNa moTAmAM moTo aDhAra muhUrtano divasa hoya che ane jyAre pazcime moTAmAM moTo aDhAra muhUrtano divasa hoya che tyAre te bhagavan! jabUdvIpamAM uttarArdhamAM nAnAmAM nAnI bAra muhUrtanI rAtrI hoya che ? he gautama ! hA, eja rIte yAvatu hoya che. he bhagavan! jyAre jaMbUdvIpamAM dakSiNArdhamAM aDhAra muhUrta karatAM kAMIka UNo-muhUrtAnantara-divasa hoya che tyAre uttarArdhamAM aDhAra muhUrtAnantara divasa hoya che ane jyAre uttarArdhamAM aDhAra muhUtanittara divasa hoya che tyAre jebUdvIpamAM maMdara parvatanI pUrva pazcime bAra muhUrta karatAM kAMIka vadhAre lAMbI rAtrI hoya che? he gautama! hA, eja rIte hoya che- he bhagavan! jyAre jaMbUdvIpamAM maMdara parvatanI pUrve aDhAra muhUtanattara divasa hoya che tyAre pazcime aDhAra muhUnattara divasa hoya che ane jyAre pazcime aDhAra muhUtanittara divasa hoya che tyAre jaMbUdvIpamAM maMdira parvatanI uttara dakSiNe bAra muhUrta karatAM kAMIka vadhAre lAMbI rAtrI hoya che? he gautama ! hA, eja rIte hoya che. e pramANe e kramavaDe divasanuM mApa ochuM karavuM ane rAtrInuM mApa vadhAravuM, jyAre sattara muhUrtano divasa hoya tyAre tera muhUrtanI rAtrI hoya. jyAre sattara muhUrta karatAM kAMIka ocho lAMbo-divasa hoya tyAre tera muhUrta karatAM kAMIka vadhAre-lAMbI-rAtrI
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 98 bhagavai - 5/-/1/217 hoya. jyAre soLa muhUrtano divasa hoya tyAre cauda muhUrtanI rAtrI hoya. jyAre soLa muhUrta karatAM kAMika ocho divasa hoya tyAre cauda muhUrta karatAM kAMi vadhAre rAtrI hoya. jyAre pannara muhUrtano divasa hoya tyAre pannara muhUrtanI rAtrI hoya. jyAre pannara muhUrta karatAM kAMika ocho divasa hoya tyAre pannara muhUrta karatAM kAMika vadhAre rAtrI hoya. jyAre cauda muhUrtano divasa hoya tyAre soLa muhUrtanI rAtrI hoya. jyAre cauda muhUrta karatAM kAMika ocho divasa hoya che tyAre soLa muhUrta karatAM kAMika vadhAre rAtrI hoya che. jyAre tera muhUrtano divasa hoya che tyAre sattara muhUrtanI rAtrI hoya che. jyAre tera muhUrtano divasa hoya che tyAre sattara muhUrtanI rAtrI hoya che. jyAre tera muhUrta karatAM kAMika ocho divasa hoya che tyAre sattara muhUrta karatAM kAMika vadhAre rAtrI hoya che. he bhagavan ! jyAre jaMbudrIpamAM dakSiNArdhamAM nAnAmAM nAno bAra muhUrtano divasa hoya che tyAre uttarArdhamAM paNa temaja hoya che ane jyAre uttarArdhamAM tema hoya che tyAre jaMbudrIpamAM maMdara parvatanI pUrve, pazcime moTAmAM moTI aDhAra muhUrtanI rAtrI hoya che ? he gautama ! hA, eja rIte hoya che- he bhagavan ! jyAre jaMbudvIpamAM maMdara parvatanI pUrve nAnAmAM nAno bAra muhUrtano divasa hoya che tyAre jaMbudrIpamAM maMdara parvatanI uttara dakSiNe moTAmAM moTI aDhAra muhUrtanI rAtrI hoya che ? he gautama ! hA, eja rIte hoya che [218] he bhagavan ! jyAre dakSiNArdhamAM varSA nI mosamano prathama samaya hoya tyAre uttarArdhamAM paNa varSano prathama samaya hoya ane jyAre uttarArdhamAM paNa varasAdano prathama samaya hoya tyAre jaMbudrIpamAM maMdara parvatanI pUrva pazcime varSAno prathama samaya anaMtara puraskRta samayamAM hoya arthAt je samaye dakSiNArdhamAM varasAdanI zaruAta thAya che teja samaya pachI turataja bIjA samaye maMdara parvatanI pUrva pazcime varasAdanI zaruAta thAya ? he gautama ! hA eja rIte thAya-che jyAre jaMbudrIpamAM dakSiNArdhamAM comAsAno prathama samaya hoya tyAre te pramANeja yAvata-thAya che. he bhagavan ! jyAre maMdara parvatanI pUrve comAsAno prathama samaya hoya che tyAre pazcimamAM paNa comAsAno prathama samaya hoya che ane jyAre pazcimamAM paNa comAsAno prathama samaya hoya che tyAre yAvat-maMdara parvatanI uttara dakSiNe varSAno prathama samaya, anaMtara pazcAdbhuta samayamAM hoya arthAt maMdara parvatanI pazcime varSA zaru thayAnA prathama samaya pahelAM eka samaye tyAM uttare dakSiNe varSA zaru thAya ? he gautama ! hA, eja rIte thAya jyAre jaMbudvIpamAM maMdara parvatanI pUrve varasAdanI zaruAta thAya te pahelAM eka samaye ahIM (uttara dakSiNe) varasAdanI zaruAta thAya, e pramANe yAvat-badhuM kahevuM. jema varasAdanA prathama samaya mATe kahyuM tema varasAdanI zarUAtanI prathama AvalikA mATe paNa jANavuM ane e pramANe AnapAna, stoka, lava, muhUrta, ahorAtra, pakSa, mAsa, RRtu, e badhAM saMbaMdhe paNa samayanI peThe jANavuM. he bhagavan ! jyAre jaMbUdvIpamAM dakSiNArdhamAM hemaMta Rtuno prathama samaya hoya tyAre uttarArdhamAM paNa hemaMtano prathama samaya hoya ane jyAre uttarArdhamAM paNa tema hoya tyAre jaMbudvIpamAM maMdara parvatanI pUrva pazcime hemaMtano (prathama samaya anaMtara puraskRta samaye hoya ?) ityAdi pUchavuM. he gautama ! e saMbaMdhono badho khulAso varSanI peTheja jANavo ane eja prakAre grISma RRtuno paNa khulAso samajavo. tathA hemaMta ane grISmanA prathama samayanI peThe tenI prathama '
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ 99 Btaka-5, udeso-1 AvalikA vagere yAvatu Rtu-sudhI paNa samajavuM.-e pramANe eka sarakhuM e traNe Rtuo viSe jANavuM, e badhAnA maLIne trIza AlApaka kahevA. he bhagavan! jyAre jaMbUDhIpamAM maMdara parvatanA dakSiNArdhamAM prathama ayana hoya che tyAre uttarArdhamAM paNa prathama ayana hoya che? he gautama! jema samaya saMbaMdhe kahyuM, tema ayana saMbaMdhe paNa samajavuM. jema ayana saMbaMdhe kahyuM tema saMvatsara, yuga, varSazata, varSasahastra, varSazatasahastra, pUvagapUrvatruTitAMga, truTitA aTaTAMga, aTaTa, avavaMga, avava, hUhUkAMga, hUhUka, utpalAMga, utpala, paDyAMga, pA, nalinAMga, nalina, arthanUpurAMga, arthanUpura, ayutAMga, ayuta, nayutAMga, navuta, prayutAMga, prayuta, cUlikAMga, cUlikA, zIrSaprahelikAMga, zIrSapraDelika, palyopama ane sAgaropama e badhAM saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan! jyAre jaMbudvIpamAM dakSiNArdhamAM prathama avasarpiNI hoya che tyAre uttarArdhamAM paNa prathama avasarpiNI hoya che ane jyAre uttarArdhamAM paNa tema hoya che tyAre jaMbUdvIpamAM maMdira parvatanI pUrva pazcime avasarpiNI nathI, tema utsarpiNI nathI. paNa he dIrghajIvinuM ! pramaNa ! tyAM avasthita kALa kahyo che? he gautama! hA, eja rIte che. pUrvanI peThe badhuM pAvatu-jema avasarpiNI saMbaMdhe kahyuM tema utsarpiNI viSe paNa samajavuM. [19] he bhagavan! lavaNasamudramAM sUya IzAna khUNAmAM ugIne agni khUNAmAM jAya ityAdi pUchavuM. he gautama! jaMbUdvIpamAM sUya saMbaMdhe je vaktavyatA kahI che te badhI ahIM lavaNa samudra saMbaMdhe paNa kahevI. vizeSa e ke, te vaktavyatAmAM pAThano uccAra A mANe karavo :- he bhagavAna! jyAre lavaNasamudranA dakSiNArdhamAM divasa hoya che, ItyAdi madhuM te pramANe kahevuM, yAvatu-tyAre lavaNasamudramAM pUrva pazcime rAtrI hoya che." e abhilApavaDe badhuM jANavuM. he bhagavan! jyAre lavaNa samudranA dakSiNArdhamAM prathama avapiNI hoya che tyAre uttarArdhamAM prathama avasarpiNI hoya che ane jyAre uttarArdhamAM thima avasarpiNI hoya che tyAre lavaNasamudramAM pUrve pazcime avasarpiNI nathI hotI, utsarpiNI nathI hotI, paNa he dIrghajIvi zramaNa ! tyAM avasthita kALa kahyo che? he autama! hA, teja rIte che he bhagavan! ghAtakIkhaMDa dvIpamAM sUryo IzAna khUNAmAM ugIne, ityAdati pUchavuM. he gautama! je vaktavyatA jaMbUDhIpa saMbaMdhe kahI che teja vaktavyatA badhI patakIkhaMDa saMbaMdhe paNa jANavI. vizeSa e ke, pAThanuM uccAraNa karatI vakhate badhA bAlApako A rIte kahevA- he bhagavanuM ! jyAre dhAtakIkhaMDa dvIpamAM dakSiNArdhamAM divasa hoya che tyAre uttarArdhamAM paNa divasa hoya che ane jyAre uttarArdhamAM paNa tema hoya che vAre ghAtakIkhaMDa dvIpamAM maMdara parvatanI pUrva pazcime rAtrI hoya che? he gautama! hA, eja te che, yAvatu-rAtrI hoya che. he bhagavan! jyAre dhAtakIkhaMDa dvIpamAM maMdara parvatonI pUrve divasa hoya che tyAre zcime paNa divasa hoya che ane jyAre pazcime paNa divasa hoya che tyAre dhAtakIkhaMDa pamAM maMdara parvatonI uttare ane dakSiNe rAtrI hoya che? he gautama! hA, eja rIte hoya che, ane e abhilApathI jANavuM, yAvatu- he bhagavanuM ! jyAre dakSiNArdhamAM prathama navasarpiNI hoya che tyAre uttarArdhamAM paNa tema hoya che ane jyAre uttarArdhamAM paNa ya che tyAre dhAtakIkhaMDa dvIpamAM maMdara parvatonI pUrva pazcime avasarpiNI nathI hotI, tsarpiNI nathI hotI? yAvatu-zramaNAyukhanuM ! he gautama ! hA, eja rIte che, yAvatu
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavAI-pa-1/219 zramaNAyuSyanuM ! jema lavaNasamudranI hakIkata kahI tema kAloda saMbaMdhe paNa samajavuM. vizeSa e ke, lavaNane badale "kAlodanuM nAma kahevuM. he bhagavan! atyaMtara puSkarArdhamAM sUya IzAna khUNAmAM ugIne ItyAdi pUchavuM. he gautama! dhAtakIkhaMDanI vaktavyatAnI peThe atyaMtara puSkarAdhanI vaktavyatA paNa kahevI. vizeSa e ke, dhAtakI khaMDane badale atyaMtara puSkarAIno pATha kahevo ane yAvatu- 'abhyatara puSkarArdhamAM maMdironI pUrva pazcime avasarpiNI nathI hotI, utsarpiNI nathI hotI, paNa tyAM avasthita kALa hoya che. he bhagavan! te e pramANe che, te e pramANe che ema kahI yAvatuvicare che. zataka-pa-uddesAnanImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (uddezaka2:-) [22] rAjagRha nagaramAM yAvatu-A pramANe bolyA ke-he bhagavan! ISapurovAta-thoDA nehavALA-thoDI bhInAzavALA-thoDA cikaNA-vAyu, vanaspati vagerene hitakara vAyu-paAvAta, dhIme dhIme vAnArA vAyu-maMda vAyuo ane mahAvAyuo vAya che? he gautama ! hA, te vAyuo vAya che. he bhagavan! pUrvamAM ISatparovAta, paththavAta, maMdavAta ane mahAvAta che? he gautama ! hA, che. e pramANe pazcimamAM dakSiNamAM, uttaramAM, IzAna khUNAmAM, agni khUNAmAM, naiRta khUNAmAM ane vAyavya khUNAmAM paNa tema samajavuM. he bhagavan! jyAre pUrvamAM ISatparovAta, paAvAta, maMdavAta ane mahAvAta. vAya che tyAre pazcimamAM paNa ISatparovAta vagere vAya che? ane jyAre pazcimamAM ISa~rovAta vAya che tyAre pUrvamAM paNa te vAyuo vAya che? he gautama! jyAre pUrvamAM ISa~rovAta vagere vAya che tyAre te badhA pazcimamAM paNa vAya che ane jyAre pazcimamAM ISatparovAta vagere vAya che tyAre pUrvamAM paNa te badhA vAya che. e pramANe badhI dizAomAM ane khUNAomAM paNa samajavuM. he bhagavan! ISatparovAta vagere vAyuo dvIpamAM hoya che? hA, hoya che. he bhagavan! ISapurovAta vagere vAyuo samudramAM hoya che ke hA, hoya che. he bhagavan! jyAre dviIpanA ISatparovAta vagere vAyuo vAtA hoya tyAre samudranA paNa ISatparovAta vagere vAyuo vAtA hoya ? ane jyAre samudranA te badhA vAyuo vAtA hoya tyAre dvIpanA paNa te badhA vAyuo vAtA hoya? he gautama! e vAta ThIka nathI. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa ke, "jyAre dvIpanA ISatapurovAtAdi vAtA hoya tyAre samudranA ISatparovAtAdi na vAtA hoya ? ane jyAre samudranA ISatparovAtAdi vAtA hoya tyAre dvIpanA ISatparovAtAdi na vAtA hoya? he gautama! te vAyuo anyoanya vyatyAsnavaDe (eka bIjA sAthe nahi, paNa nokhA nokhA) saMcare che jyAre dvIpanA ISatparovAtAdi vAtA hoya tyAre samudranA na thAya ane jyAre samudranA ISatparovAtAdi vAtA hoya tyAre dvIpanA na vAya e rIte e vAyuo paraspara viparyayavaDe vAya che ane te prakAre te vAyuo lavaNasamudranI veLAne ullaMghatA nathI te kAraNathI pAvatu-pUrva pramANe vAyuo vAya che' e rIte kahyuM che. he bhagavan! ISatparovAta, paththavAta, maMdavAta ne maMdAvAta che? he gautama! hA, che. he bhagavan! IzalparovAta vagere vAyuo kyAre vAya. che? he gautama! jyAre vAyukAya potAnA svabhAvapUrvaka gati kare che tyAre ISatparovAta.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, udeso-2 101 vagere vAyuo vAya che. he bhagavana! IzalparovAta vagere vAyuo che? he gautama! hA, che. he bhagavan! ISatparovAta vagere vAyuo kyAre thAya che? he gautama ! jyAre vAyukAya uttarakriyApUrvaka vaikriya zarIra banAvIne-gati kare che tyAre ISatparovAta vagere vAyuo vAya che. he bhagavan! ISatparovAta vagere vAyuo che? he gautama! hA, che. he bhagavan! ISatparovAta vagere vAyuo kyAre vAya che ? he gautamajyAre vAyukumAro ane vAyukumArIo potAne, bIjAne ke bannene mATe vAyukAyane udIre che ISatparovAta vagere vAyuo vAya che. he bhagavan! zuM vAyukAya, vAyukAyaneja zvAsamAM le che ane nizvAsamAM mUke che? he gautama ! e saMbaMdhe badhuM skaMdaka uddezakamAM kahyA pramANe jANavuM yAvatu- aneka lAkhanAra marIne, sparza pAmyA pachI, mare che ane zarIra sahita nIkaLe che, [221] he bhagavan! odana, kubhASa ane madirA, e traNe dravyo kyA jIvanAM zarIro kahevAya? he gautama! odana, kulamASa ane madirAmAM je ghana (kaThaNa) padArtha che te pUrvabhava prajJApanAnI apekSAe vanaspati jIvanAM zarIro che. ane jyAre te odana vagere dravyo zastrothI kUTAya che, zastrathI pariNamita-navA AkAranAM dhAraka-thAya che ane agnithI tenA vargo badalAya che, agnithI jhUSita-pUrvanA svabhAvane choDanArAM thAya che, agnithI navA AkAranAM dhAraka bane che tyAre te dravyo agninAM zarIro kahevAya che, tathA surA mAM je pravAhI padArtha che te pUrvabhAva prajJApanAnI apekSAe pANInA jIvanAM zarIro che ane jyAre te pravAhI bhAga zastrathI kUTAya che yAvatu-agnithI judA raMgane dhAraNa kare che tyAre te bhAga,agnikAyanAM zarIro che ema kahevAya che.he bhagavanuM! loDhuM, tAMbuM, trapu- sIsuM, baLelo patthara-koyalo ne kasaTTikA-kATa, e badhAM dravyo kayA jIvanA zarIro kahevAya? he gautama! loDhuM, tAMbu, kalA, sIsuM koyalo ane kATa, e badhAM pUrva bhAva prajJApanAnI apekSAe pRthivInA jIvanAM zarIro kahevAya ane pachI-zastra dvArA kUTAyA pachI-agninA jIvanAM zarIro kahevAya. ' he bhagavan! hADakuM, AgathI vikata thaela hADakuM, cAmaDuM, AgathI vikata thaela cAmaDuM, ruMvADAM, AgathI vikRta thaela ruMvADAM, kharI, AgathI vikRta thaela kharI, nakha, ane baLela na; e badhAM kayA jIvanA zarIro kahevAya ? he gautama ! hADakuM, cAmaDuM raMvADAM, kharI ane nakha, e badhAM trasa jIvanAM zarIro kahevAya ane baLela hADakuM baLela cAmaDuM, baLela revADAM, baLela kharI ane baLela nakha, e badhAM pUrva bhAva prajJApanAnI apekSAe trasa jIvanAM zarIro kahevAya ane pachI-zastra dvArA saMghaSTita thayA pachIagninA jIvanA zarIro kahevAya. he bhagavan! aMgAro, rAkha, bheso ane chANuM, e badhAM kayA jIvanAM zarIro kahevAya ? he gautama ! aMgAro, rAkha, bheso ane chANuM, e badhAM pUrva bhAva prajJApanAnI apekSAe ekedriya jIvanAM zarIro kahevAya ane thAvat yathAsaMbhava paMcedriya jIvanAM zarIro paNa kahevAya. tathA zadvArA saMghaTita thayA pachI yAvatu-agninA jIvanAM zarIro kahevAya. [222] he bhagavan! laNasamudrano cakravAla vikhaMbha keTalo kahyo che? he gautama! e pramANa-pUrve kahyA pramANe jANavuM e pramANe yAvatu-lokasthiti, lokAnubhAva, he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che ema kahI yAvatu-vihare che. zataka 5-uddesAH 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 5/-/3/223 -:uddezaka3H [23] he bhagavan ! anyatIrthiko ema kahe che, bhASe che, jaNAve che ane prarUpe che ke, jema koi eka jALa hoya, te jALamAM kramapUrvaka gAMTho dIdhelI hoya, eka pachI eka ema vagara AMtare te guMthelI hoya, paraMparAe guMthelI hoya, paraspara gUMthelI hoya evI te jALajema vistA2paNe, paraspara bhArapaNe, paraspara vistAra tathA bhA25Ne ane paraspara samudAyapaNe rahe che arthAt jALa to eka che paNa temAM jema aneka gAMTho paraspara vaLagI rahelI che tema krame karIne aneka janmo sAthe saMbaMdha dharAvanArAM evAM ghaNAM AukhAMo ghaNA jIvo upara paraspara krame karIne guMthAelAM che-yAvat-rahe che ane tema hovAthI temAMno eka jIva paNa eka samaye be AyuSyane anubhave che. te A pramANeH-ekaja jIva A bhavanuM AyuSya anubhave che tema teja jIva para bhavanuM paNa AyuSya anubhave che je samaye A bhavanuM paNa AyuSya anubhave che, teja samaye parabhavanuM paNa AyuSya anubhave che. yAvat he bhagavan ! e te kevI rIte ? he gautama ! te anyatIrthiko je kAMI kahe che te badhuM teo asatya kahe che. he gautama ! huM to vaLI ema kahuM chuM yAvat-prarupuM chuM ke, jema koi eka jALa hoya ane te yAvat-anyoanya samudAyapaNe rahe che eja rIte krame karIne aneka janmo sAthe saMbaMdha dharAvanArAM evAM ghaNAM AukhAMo eka eka jIva upara sAMkaLInA makoDAnI peThe paraspara krame karIne guMthAelAM hoya che ane ema hovAthI eka samaye eka AyuSyane anubhave che. te A rIteH- je jIva A bhavanuM AyuSya anubhave che athavA to parabhavanuM AyuSya anubhave che paNa je samaye A bhavanuM AyuSya anubhave che te samaye parabhavanuM AyuSya anubhavato nathI ane je samaye parabhavanuM AyuSya anubhave che te samaye A bhavanuM AyuSya anubhavato nathI A bhavanA AyuSyane vedavAthI parabhavanuM AyuSya vedAtuM nathI ane parabhavanA AyuSyane vedavAthI A bhavanuM AyuSya vedAtuM nathI e pramANe eka jIva eka samaye eka AyuSyane anubhave che te A pramANe :A bhavanuM AyuSya anubhave che ke parabhavanuM AyuSya anubhave che. [224] he bhagavan je jIva narake javAne yogya hoya. he bhagavan ! zuM te jIva, ahIMthI AyuSya sahita thaine narake jAya ? he gautama ! narake javAne yogya jIva ahIMthI AyuSya sahita thaine narake jAya, paNa AyuSya vinAno na jAya. he bhagavan ! te jIve, te AyuSya kyAM bAMdhyuM ane te AyuSya saMbaMdhI AcaraNo kyAM AcaryAM ? he gautama ! te jIve, te AyuSya pUrva bhavamAM bAMdhyuM ane te AyuSya saMbaMdhI AcaraNo paNa pUrva bhavamAM AcaryAM. e pramANe yAvat-vaimAniko sudhI daMDaka kahevo. he bhagavan ! je jIva, je yonimAM upajavAne yogya hoya, te jIva, te yoni saMbaMdhI AyuSya bAMdhe ? jemake, naraka yonimAM upajavAne yogya jIva naraka yoninuM AyuSya bAMdhe yAvat-devayonimAM upajavAne yogya jIva devayoninuM AyuSya bAMdhe ? he gautama ! hA, tema kare arthAt je jIva, je yonimAM upavajavAne yogya hoya, te jIva, te yoni saMbaMdhI AyuSya bAMdhe. jo narakanuM AyuSya bAMdhe to te, sAta prakAranA narakamAMthI koi eka prakAranA naraka saMbaMdhI AyuSya bAMdhe-ratnaprabhApRthivI-narakanuM AyuSya ke yAvat- adhaHsaptama- pRthivIsAtamI narakanuM AyuSya bAMdhe. jo te, tiryaMcanuM AyuSya bAMdhe to pAMca prakAranA 102
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, udeso-4 107 tiryaMcamAMthI koI eka tiryaMca saMbaMdhI AyuSyabAMdhe-ekeMdriya tiryaMcanuM AyuSya ityAdie saMbaMdhI badho vistAra-bhedanavizeSa-ahIM kahevo. jo te, manuSyanuM AyuSya bAMdhe to te be prakAranA manuSyomAMthI koI prakAranA manuSyanuM AyuSya bAMdhe ane jo te, devanuM AyuSya bAMdhe to cAra prakAranA devomAMthI koI eka prakAranA devonuM AyuSya bAMdhe. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! e pramANe che ema kahI yAvavihare che. | zatakaHpa-udesAH3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka4-) [25] he bhagavan! chabastha manuSya, vagADavAmAM AvatA zabdone sAMbhaLe che, te A pramANe te manuSya, zaMkhanA zabdone, raNaziMgAnA zabdone, zaMkhalInA zabdone. kohalInA zabdone, moTI kohalInA zabdone, DukkaranA cAmaDAthI maDhela moDhAvALA-eka jAtanA-vAjAnA zabdone, DholanA zabdone, DholakInA zabdone, DhakkA-DAka-DAkalA-nA zabdone, horaMbhanA zabdone, moTI DhakkAnA zabdone, kalaranA zabdone, dudubhinA zabdone, tata-tAMtavALA-vAjAnA) zabdone, vitata-Dhola-vAjAnA zabdone, nakkara vAjAnA zabdone ane polAM vAjAnA zabdone sAMbhaLe che ? he gautama ! hA, chadmastha manuSya. vagADavAmAM AvatA zabdone sAMbhaLe che. ane te paNa pUrve kahyA eTalAM badhAM vAjAMonA-zaMkhathI yAvatu-polAM vAjAMonA zabdane paNa sAMbhaLe che. he bhagavan! zuM te zabdo kAna sAthe athaDAyA pachI saMbhaLAya che ke athaDAyA vinA saMbhaLAya che?he gautama! te zabdo kAna sAthe athaDAyA pachI saMbhaLAya che, paNa athaDAyA vinA nathI saMbhaLAtA. ane te vAvatu-athaDAyA pachI chae dizAmAMthI saMbhaLAya che. he bhagavan! zuM chadmastha manaSya najIka rahelA zabdone sAMbhaLe che ke IdriyonA viSayathI dUra rahela-zabdone sAMbhaLe che ? he gautama! chadmastha manuSya, nIkaTa rahelA zabdone sAMbhaLe che, paNa dUra rahelA zabdone sAMbhaLato nathI. he bhagavana! jema chavastha manuSya ore rahelA zabdone sAMbhaLe che ane pare rahelA zabdone sAMbhaLato nathI tema zuM kevaLI manuSya ore rahelA zabdone sAMbhaLe che ane pare rahelA zabdone nathI sAMbhaLato ? he gautama ! kevaLI to ore rahelA ane pare rahelA Adi ane aMta vinAnA zabdone-sarva prakAranA zabdane jANe che ane jUe che. he bhagavan! "ore rahelA ane pare rahelA zabdane paNa yAvatu- kevaLI jANe che ane jUe che' tenuM zuM kAraNa? he gautama! kevaLI jIva pUrva dizAnI mita vastune paNa jANe che amita vastune paNa jANe che, e pramANe dakSiNa dizAnI, pazcima dizAnI, uttara dizAnI, urdhvadizAnI ane adhodizAnI paNa mita vastune tathA amita vastune kevaLI jANe che ane jUe che. kevaLI badhuM jANe che ane badhuM jUe che. kevaLI badhI tarapha jANe che ane jUe che. kevaLI sarva kALe sarva padArtho-bhAvo-ne jANe che ane jUe che, kevaLIne anaMta jJAna ane anaMta darzana che ane kevaLInuM jJAna ane darzana koI jAtanA paDadA (AvaraNa) vALuM nathI mATe te kAraNathI yAvatu- jUe che' ema kahyuM che. [22] he bhagavan! chadmastha manuSya hase ane kAMipaNa levAne utAvaLo thAya? he gautama! hA, te hase ane utAvaLo paNa thAya kharo. he bhagavan! jema chAstha manuSya hase
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 bhagavAI - 53-4/226 ane utAvaLo thAya tema kevaLI paNa hase ane utAvaLo thAya? he gautama e artha samartha nathI he bhagavan! chadmastha manuSyanI peThe yAvatu-kevaLI hase nahI ane utAvaLo thAya nahIM tenuM zuM kAraNa ? he gautama! dareka jIvo cAritramohanIya karmanA udayathI hase che ane utAvaLA thAya che ane kevaline to cArItramohanIya karmano udayaja nathI mATe te kAraNathI chaghasthamanuSyanI peThe yAvatu-kevaLI hasatA nathI tema utAvaLA paNa nathI. he bhagavanuM ! hasato ane utAvaLo thato jIva keTalA prakAranAM karmone bAMdhe? he gautama ! tevA prakArano jIva sAta prakAranA karmone bAMdhe ke pATha prakAranAM kamane bAMdhe. e pramANe yAvata-vaimAnika sudhI samajavuM. tathA jyAre ghaNA jIvone AzrIne upalo prazna pUchAya tyAre temAM karmanA baMdha saMbaMdhI traNa bhAMgA Ave. paNa temAM jIva ane ekepriyo na levA. he bhagavan! chadmastha manuSya nidrA le-uMghe ane ubho ubho ughe? he gautama! hA, te uMghe ane ubho ubho paNa uMdhe. jema AgaLa hasavA vagere viSe kevaLI ane chadmastha saMbaMdhe praznottaro jaNAvyA hatA. tema nidrA saMbaMdhe paNa te banne saMbaMdhe praznottaro jANavA. vizeSa e ke, chadmastha manuSya darzanAvaraNIya karmanA udayathI nidrA le che ane ubho ubho uMghe che ane te darzanAvaraNIya karmano udaya kevaLine nathI mATe te, chAsthanI peThe nidrA leto nathI. he bhagavan! nidrA leto ke ubho ke uMghato jIva keTalI kamaprakRtino baMdha kare che gautama! te jIva sAta karyaprakRtino baMdha kare ke ATha karmaprakRtino baMdha kare (bAMdhe). e pramANe vAva-vaimAnika sudhI jANavuM. tathA jyAre ghaNA jIvone upalo prazna pUchAya tyAre temAM kana baMdha saMbaMdhI traNa bhAMgA Ave. paNa temAM eMkedriya na levA. [27] he bhagavan! Idrano saMbaMdhI zakano dUta harinaigameSI nAmano deva jyAre strInA garbhanuM saMharaNa kare che tyAre zuM eka garbhAzayamAMthI garbhane laIne bIjA gabhazayamAM mUke che garbhathI laIne yonidvArA bIjI (strI)nA udaramAM mUke che? ke yonidvArA garbhane bahAra kADhIne bIjA garbhAzayamAM mUke che? ke yonidvArA garbhane peTamAMthI kADhIne pAcho teja rIte (yonidvArAjA bIjanA) peTamAM mUke che ? he gautama ! te deva, eka garbhAzayamAMthI garbhane laIne bIjA garbhAzayamAM mUkato nathI, garbhathI laIne yoni vATe garbhane bIjInA peTamAM mUkato nathI, tema yoni vATe garbhane bahAra kADhIne pAcho yonivAre (garbhana) peTamAM mUkato nathI. paNa potAnA hAtha vaDe garbhane aDI aDIne ane te garbhane pIDA na thAya tevI rIte yonidvArA bahAra kADhIne bIjA gabhaziyamAM mUke che. he bhagavanuM! zakano dUta harinaigameSI deva strInA garbhane nakhanI Toca vATe yA to revADAnA chidra vATe aMdara mUkavA ke bahAra kADhavA samartha che? he gautama! hA, te tema karavAne samartha che uparAMta te deva garbhane kAMIpaNa ochI ke vadhAre pIDA thavA deto nathI tathA te garbhanA zarIrano cheda kare che ane pachI tene ghaNo sUkSma karIne aMdara mUke che ke bahAra kADhe che. [28] te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA ziSya atimuktaka nAmanA kumArazrama, jeo svabhAve bhoLA ane yAvatu-vinayavALA hatA. te atimuktaka kumArazramaNa anya koI divase bhAre varasAda varasato hato tyAre potAnI kAkhamAM pAtra ane rajoharaNa laIne bahAra cAlyA. tyArapachI bahAra jatAM te atimuktaka kumArazramaNe vahetA pANInuM eka nAnuM khAbociyuM joyuM-pachI te khAbociyA pharatI eka mATInI pALa bAMdhI ane "A mArI nAva che A mArI nAva che e pramANe nAvikanI peThe potAnA pAtra
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, udeso-4 105 nAvarUpa karI-pANImAM nAkhI te kumArazramaNa pANImAM tarAve che e rIte te. ramata rame che. have e prakAranA banAvane sthaviroe joyo ane joyA pachI teoe zrImahAvIra prabhune e pramANe kahyuM keH he devAnupriya ! bhagavAnuM atimuktaka nAme kumArazramaNa ApanA ziSya che. te keTalA bhavo karyo pachI siddha thaze yAvata-sarva duHkhono nAza karaze ? zramaNa bhagavaMta mahAvIre te sthavirone kahyuM ke- he Aryo ! svabhAve saraLa yAvatu-vinayI te kumArazramaNa A bhava pUro karIneja siddha thaze yAvatu-sarva duHkhano nAza karaze. mATe he Aryo ! tame te atimuktaka kumArazramaNane hIlo nahIM, niMdo nahIM, khiMso nahIM, vagovo nahIM ane tenuM apamAna paNa karo nahIM. kiMtu he devAnupriyo ! tame glAni rAkhyA sivAya te kumArazramaNane sAcavo, tene sahAya karo ane tenI sevA karo. (kAraNa ke, te atimukta kumArazramaNa sarva duHkhono nAza karanArA che ane A chellA zarIravALo che. zramaNa bhagavaMta mahAvIre te sthavirone pUrva pramANe kahyA pachI te sthaviroe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana karyuM ane namana karyuM ane pachI te sthaviroe zrI mahAvIranI AjJA pramANe te atimuktaka kumArazramaNane vinA glAnie sAcavyA yAvat-sevA karI. [22] te kAle, te samaye mahAzukra nAmanA devalokathI mahAsarga (nAmanA moTA vimAnathI moTI RddhivALA yAvatu-moTA bhAgyavALA be devo zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse prAdurbhata thayA te devoe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane manathIja vaMdana ane namana karyuM tathA manathIja A prakAranA prazno pUchyA - he bhagavan! Apa devAnupriyanA keTalA ziSyo siddha thaze yAvatu-sarva duHkhano aMta ANaze ? tyArapachI-zramaNa bhagavaMta. mahAvIre paNa te devone teonA savAlanA javAbo manathIja ApyA :- he devAnupriyo ! mArA sAtasameM ziSyo siddha thaze yAvatu-sarva duHkhono nAza karaze. e rIte manathI pUchAela evA zramaNa bhagavaMta mahAvIre te devone teonA savAlanA javAbo manathIja ApyA tethI te devo harSavALA, toSavALA ane yAvatu-taldayavALA thaI gayA, ane teoe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana karyuM, namana karyuM ane manathIja paryApAsanA karavAnI IcchAvALA, yAvatu-sanmukha thaIne paryApAsanA karavA lAgyA. te kAle, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA moTA ziSya iMdrabhUti nAmanA anagAra yAvatu-zrImahAvIranI pAse ubhaDaka besIne yAvatu-vihare-rahe che. pachI dhyAnAMtarikAmAM-dhyAnanI samAptimAM vartatA te bhagavAnanuM gautama indrabhUti-ne A prakArano saMkalpa yAvatu-utpanna thayoH- "moTI RddhivALA yAvatu-moTA prabhAvaLALA be devo zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse prAdurbhata thayA hatA. to huM te devone jANato nathI ke, teo kayA kalpathI, kayA svargathI ane kayA vimAnathI zA kAraNe zIdhra ahIM AvyA? mATe jAuM bhagavaMta mahAvIrane vAMduM, namuM, ane yAvatu teonI paryApAsanA karuM tathA ema karyA pachI huM mArA pUrva prakAranA A prazno pUchIza" ema vicArIne, ubhA thaIne je tarapha zramaNa bhagavaMta mahAvIra che te tarapha jaine yAvatu-teonI sevA kare che. have zramaNa bhagavaMta mahAvIre gautamAdi sAdhuo !" ema saMbodhI bhagavAna gautamane A pramANe kahyuM ke-he gautama! jyAre te dhyAnanI samApti karI lIdhI tyAre tArA manamAM A prakArano saMkalpa thayo hato ke huM devo saMbaMdhI hakIkata jANavA mATe zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 bhagavAI-pa4/229 jAuM ane yAvatateja kAraNathI tuM mArI pAse ahIM zIgha Avyo che kema he gautama! meM kahyuM e barAbara chene ? gautamane kahyuM ke, he bhagavan! te barAbara che. pachI bhagavaMta mahAvIre kahyuM ke, tArI zaMkAne TALavAne sAruM he gautama! tuM (e devonI pAse) jA. ane e devoja tane e saMbaMdhonI pUrI mAhitI saMbhaLAvaze. tyArapachI zramaNa bhagavaMta mahAvIra taraphathI evA prakAranI anumati maLavAne lIdhe bhagavAna gautame zramaNa bhagavaMtane vAMdI, namI ane je tarapha pelA devo hatA te tarapha javAne saMkalpa karyo. have te devo bhagavAna gautamane potAnI pAse AvatA joIne harSavALA yAvatuM tabdayavALA thayA ane zIghaja ubhA thaI teonI sAme gayA-te devo, jyAM bhagavAna gautama hatA tyA AvyA ane teone vAMdI, namI te devoe A pramANe kahyuM- he bhagavan! mahAzuka nAmanA kalpathI, mahAsarga vimAnathI moTI RddhivALA thAvatu-ame be devo ahIM prAdurbhata thayA chIe ane (pachI) ame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdIe chIe namIe chIe ane manathIja A prakAranA prazno pUchIe chIe- he bhagavan! Apa devAnupriyanA keTalA ziSya siddha thaze yAvatu-sarva duHkhano nAza karaze?" A rIte ame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane manathI pUchyA pachI amane paNa te zramaNa bhagavaMta mahAvIre manathIja teno javAba Apyo ke- he devAnupriyo! mArA sAtameM ziSyo siddha thaze dhAvatu-sarva duHkhono nAza karaze' e rIte ame manathIja pUchelA praznonA javAba paNa amane zramaNa bhagavaMta mahAvIra taraphathI mana dvArA ja maLyA tethI ame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdIe chIe. namIe chIe ane yAvata-teonI paryapAsanA karIe chIe, ema karIne (kahIne) te devo bhagavAn gautamane vAMde che, name che ane pachI teo je dizAmAMthI pragaTyA hatA teja dizAmAM aMtadhana thai gayA. [23] he bhagavan!' ema kahI bhagavAn gautame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane yAvatu-A pramANe kahyuM ke, he bhagavan! devo saMyata kahevAya? he gautama ! nA-e artha samartha nathI-devone saMyata kahevA e khoTuM che. he bhagavana! devo asaMyatAsaMyata kahevAya ? he gautama! nA-e artha samartha nathI-devone saMyatAsaMta kahevA e achatuM chatuM karavA jevuM che-khoTuM che. he bhagavan! tyAre have devone kevA kahevA? he gautama! devone nosaMyata kahevA. [231] he bhagavan! devo kaI bhASAmAM bole che? athavA devo je bhASAno prayoga kare che te bhASAomAM viziSTarUpa kaI bhASA che? he gautama! devo ardhamAgadhI bhASAmAM bole che ane tyAM bolAtI bhASAomAM paNa teja bhASA-viziSTarUpa che. [232] he bhagavan! kevalI manuSya, aMtakarane ke caramazarIravALAne jANe, jUe? hA, gautama! jANe ane jUe. he bhagavan! je prakAre kevalI manuSya, aMtakarane ke carama- zarIravALAne jANe ane jUe te prakAre chavastha manuSya, aMtakarane ke aMtimazarIra- vALAne jANe, jUe? he gautama ! te artha samartha nathI. to paNa sAMbhaLIne athavA pramANathI chavAstha manuSya paNa aMtakarane ke caramadehine jANe ane jUe. "sAMbhaLIne te zuM ? sAMbhaLIne eTale kevalI pAsethI, kevalinA zrAvaka pAsethI, kevalinI zrAvikA pAsethI, kevalinA upAsaka pAsethI, kevalinI upAsikA pAsethI, kevalinA pAkSikasvayaMbuddha- pAsethI, svayaMbuddhanA zrAvaka pAsethI, svayaMbuddhanI zrAvikA pAsethI, svayaMbuddhanA upAsaka pAsethI, svayaMbuddhanI upAsikA pAsethI sAMbhaLIne.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, udesI-4 107 [233] pramANa" te zuM ? pramANa cAra prakAranuM che. te jemake, pratyakSa, anumAna, aupampa-upamAna ane Agama. je prakAre "anuyogadvAra' sUtramAM pramANa saMbaMdhe lakhyuM che te prakAre jANavuM, yAvatu tyArabAdano no AtmAgama, no anantarAgama, paraMparAgama." [234] he bhagavan! kevalI manuSya, chellA kamane vA chellI nirjarAne jANe. jUe? he gautama ! hA, jANe, jUe.- he bhagavan! jema kevalI, chellA karmane jANe e praznano jema "aMtakara' viSeno AlApaka kahyo tema chellA karma' nA prazna sAthe jANavo. [235] he bhagavan! kevalI manuSya, prakRSTa manane vA, prakRSTa vacanane dhAraNa kare ? hA, dhAraNa kare. he bhagavan! kevalI manuSya, je prakaTa manane vA, prakaSTa vacanane dhAraNa kare che tene vaimAnika devo jANe che, jUe che? he gautama! keTalAko jANe che, jUe che, keTalAko nathI jANatA nathI jotA, te kevI rIte yAvatnathI jotA? he gautama! vaimAnika devo be prakAranA kahyA che, te jemakeH mAyimithyAdraSTipaNe utpanna thayelA ane amAyisamyagdaSTipaNe utpanna thayelA, teomAM je mAyimithyAdraSTipaNe utpanna thayelA che teo nathI jANatA nathI jotA ane jeo amAthI samaSTipaNe utpanna thayelA che teo jANe che-jUe che. "amArI samyagRSTi yAvatu-jUe che tema kahevAnuM zuM kAraNa? he gautama ! amAyI samyagRSTi devo be prakAranA kahelA che te jemake; anaMtaropapannaka ane pareparopAnaka. temAM je anantaropapannaka che teo nathI jANatA ane jeo paraMparopanaka che teo jANe che. he bhagavan! paraMparopanaka devo yAvatu-jUe che tema kahevAno zo artha? he gautama ! paraMparopanaka devo be prakAranA kahelA che, te jemake, pati ane aparyApta. temAM jeo paryApta che teo jANe che ane aparyApta nathI jANatA. e pramANe anantara utpanna thayelA, paraMparAe utpanna thaelA, patirUpe utpanna thaelA, apayaptirUpe utpanna thayelA, upayogavALA, anupayukta-upayoga vinAnA, e prakAranA vaimAnika devo che, temAM je upayogavALA sAvadhAnatAvALA che teo jANe che, mATe te hetuthI teja-keTalAka jANe che, ane keTalAka nathI jANatA. [23] he bhagavan! anuttara vimAnamAM utpanna thayelA devo tyAMja rahyA chatA, ahiM rahelA kevalI sAthe AlApa, saMlApa karavAne samartha che? hA, samartha che. te kayA hetuthI yAvatu anuttaravimAnanA devo yAvat karavA samartha che? he gautama ! tyAMjapotAne sthAnake rahelAja anuttara vimAnanA devo je arthane, hetune, praznane, kAraNane ke vyAkaraNane pUche che teno te arthano hetuno yAvatu-vyAkaraNano uttara ahiM rahelo kevalI Ape che, te hetuthI. he bhagavan! ahiM rahelo kevalI arthano yAvatu je uttara Ape te uttarane tyAM rahelAja anuttara vimAnanA devo jANe, jUe? hA, jANe, jUe. te kayA hetuthI yAvatu-jUe? he gautama ! te devone anaMtI manodravyavargaNAo labdha che, prApta che, vizeSa jJAta hoya che te hetuthI ahiM rahelo kevalI je kahe tene teo jANe jue [237] he bhagavananuttaravimAnanA devo zuM udIrNa mohavALA che, upazAMta mohavALe che ke kSINamAMhavALA che? he gautama! udIrNamohavALA nathI, kSINamohavALA nathI paNa upazAMtamohavALA che. | [238] he bhagavan! kevalI manuSya -indriyo vaDe jANe, jUe? he gautama! te artha samartha nathI. te kayA hetuthI yAvatu-kevalI indriyo vaDe jANato nathI, joto nathI ? he
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 bhagavai - 5/-/4/238 gautama ! kevalI pUrva dizAmAM mita paNa jANe che, amita paNa jANe che yAvat-kelinuM darzana, AvaraNa rahita che, mATe te hetuthI te indriyovaDe jANato ke joto nathI. he [239] he bhagavan ! kevalI, A samayamAM je AkAza pradezomAM hAthane, pagane, bAhune ane Urune avagAhI rahe, ane je samayamAM rahe te pachInA- bhaviSyakALanAsamayamAM teja AkAzapradezomAM hAthane yAvat-avagAhIne rahevA kevaLI samartha che ? he gautama ! A artha samartha nathI. he bhagavan ! te kayA hetuthI, yAva-kevaLI A samayamAM je AkAzapradezomAM yAvat-rahe che pachInA bhaviSyakALanA-samamAM eja AkAzapradezomAM kevaLI hAthane yAvat-avagAhI rahevA samartha nathI ? he gautama ! kevaline vIryapradhAna yogavALuM jIva dravya hovAthI tenA hasta vagere upakaraNo-aMgo-cala hoya che ane hasta vagere aMgo cala hovAthI cAlu samayamAM je AkAza pradezomAM hAthane yAvat-avagAhI rahe che, eja AkAza pradezomAM cAlu-samaya pachInA bhaviSyakALanA samayamAM kevalI hAtha vagerene avagAhI yAvat rahevA samartha nathI. mATe te hetuthI ema kahyuM che ke, kevalI A samayamAM yAvatu-2hevA samartha nathI. [239] he bhagavan ! kevalI, A samayamAM je AkAza pradezomAM hAthane, pagane, he bAhune ane Urune avagAhI rahe, ane je samayamAM rahe te pachInA- bhaviSyakALanAsamayamAM teja AkAzapradezomAM hAthane yAvat-avagAhIne rahevA kevalI samartha che ? he gautama ! A artha samartha nathI. he bhagavan ! te kayA hetuthI, yAvat-kevalI A samayamAM je AkAzapradezomAM yAvat-2he che pachInA bhaviSyakALanA-samayamAM eja AkAzapradezomAM kevaLI hAthane yAvat avagAhI rahevA samartha nathI ? he gautama ! kevaline vIryapradhAna yogavALuM jIva dravya hovAthI tenA hasta vagere upakaraNo-aMgo-cala hoya che ane hasta vagere aMgo cala hovAthI cAlu samayamAM je AkAza pradezomAM hAthane yAt-avagAhI rahe che, eja AkAza pradezomAM cAlu-samaya pachInA bhaviSyakALanA samayamAM kevalI hAtha vagerene avagAhI yAvat rahevA samartha nathI. mATe te hetuthI ema kahyuM che . [240] he bhagavan ! caudapUrvane jANanAra-zruta kevalI manuSya, eka ghaDAmAMthI hajAra ghaDAne, eka paTamAMthI hajAra paTane, eka sAdaDImAMthI hajAra sAdaDIone, eka rathamAMthI hajAra rathane, eka chatramAMthI hajAra chatrane ane eka daMDamAMthI hajAra daMDane karI dekhADavA samartha che ? hA, samartha che. te kevIrIte, he gautama ! caudapUrvIe, utkarikA bhedavaDe bhedAtAM anaMta dravyo grahaNa yogya karyAM che, grahyAM che ane te dravyone ghaTAdirUpe pariNamAvavA paNa AraMbhyAM che, mATe te hetuthI yAvat-dekhADavA samartha che. he bhagavan ! te e pramANe che, ! te e pramANe che. ema kahI yAvat vihare che. zatakaH5-uddesAH 4nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa --uddezaka 5H [241] he bhagavan ! chadmastha manuSya, vItI gaelA zAzvatA anaMta kALamAM mAtra saMyamavaDe (siddha thayo ?) jema prathama zatakamAM caturtha uddezakamAM AlApaka kahyA che tema ahiM paNa paNa te AlApaka kahevA yAvat 'alamastu' ema kahevAya' tyAMsudhI jANavuM. [242] he bhagavan ! anyatIrthiko ema kahe che yAvat prarUpe che ke, sarva prANa, sarva
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ 109 zataka-5, udeso-5 bhUta, sarva jIva ane sarva tattvo evaMbhUta jema karma bAMdhyuM che te pramANe-vedanAne anubhave che, he bhagavan! te ema kevI rIte che? he gautama! te anyatIthiko je e pramANe kahe che te ema khoTuM kahe che, vaLI huM to ema kahuM chuM yAvat prarUpuM chuM ke keTalAka prANo, bhUto, jIvo ane sattvo evaMbhUtae prakAre potAnA karma pramANe vedanAne anubhave che ane keTalAka prANo, bhUto, jIvo ane sattvo jema karma bAMdhyuM che tethI jUdI vedanAne anubhave che. te kayA hetuthI he gautama ! je prANo, bhUto, jIvo ane sattvo karelAM karmo pramANe vedanA anubhave che te prANo, bhUto, jIvo ane sattvo evaMbhUta vedanAne anubhave che ane je prANo, bhUto. jIvo ane sattvo karelAM kama pramANe vedanA nathI anubhavatA te prANo, bhUto, jIvo ane sattvo anevaMbhUta vedanAne anubhave che, te hetuthI temaja kahyuM che. he bhagavana! nairayiko zuM evaMbhUta vedanAne vede che ke anevaMbhUta vedanAne anubhave che? he gautama ! teo evaMbhUta vedanAne paNa anubhave che ane anevaMbhUta vedanAne anubhave che. te kyA hetuthI ? he gautama! je nairayiko karelAM karma pramANe vedanA vede che teoe vaMbhUta vedanA vede che ane je narayiko karelAM karma pramANevedanA nathI vedatA teo anevaMbhUta vedanAne vece che te hetuthI ema kahyuM che. e pramANe yAvatu vaimAnika sudhInA saMsAramaMDala viSe samajavAnuM che. [243 he bhagavan! jaMbUdvIpamAM A bhArata varSamAM A avasarpiNInA kALamAM keTalA kulakaro thayA. he gautama ! sAta kulakare thayA, e pramANe tIrthakaronI mAtAosa, pitAo, pahelI ziSyA cakravartInI mAtAo, strIratna, baladevo, vAsudevo, vAsadevanI mAtAo, pitAo, eonA pratizatruo prativAsudevo vagere je pramANe "samavAya' sUtramAM nAmanI paripATImAM che te pramANe jANavuM. he bhagavante e pramANe che, te bhagavan! te e pramANe che, ema kahI pAvatu vihare che. | zatakapa-udesAinImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (- uddezaka :-) [24] he bhagavan! jIvo thoDA jIvavAnuM kAraNabhUta karma kevI rIte bAMdhe che? he gautama! traNa sthAnovaDe jIvo thoDA jIvavAnuM kAraNabhUta karma bAMdhe che, te jemake, prANone mArIne, khoTuM bolIne ane tathArUpa zramaNa ke brAhmaNane aprAsuka, aSaNIya khAna, pAna, khAdima tathA svAdima padAthavaDe pratilobhIne he bhagavan! jIvo lAMbAkALa sudhI jIvavAnuM kAraNabhuta karma kevI rIte bAMdhe che ? he gautama ! traNa sthAnovaDe jIvo lAMbA kALa sudhI jIvavAnuM kAraNabhuta karma bAMdhe che, te jemake, prANone nahi mArIne. khoTuM nahi bolIne ane tathArUpa zramaNa ke brAhmaNane prAsaka, eSaNIya khAna, pAna, khAdima tathA svAdima padArthovaDe pratilobhIne; he bhagavan! jIvo azubha rIte lAMbAkALa sudhI jIvavAnuM kAraNabhuta karma kevI rIte bAMdhe che? he gautama ! jIvone mArIne, khoTuM bolIne, ane tathArUpa zramaNanI ke brAhmaNanI hIlanA karIne, niMdA karIne, loka samakSa phajetI karIne, tenI sAme gaha karIne tenuM apamAna karIne tathA evA koI eka aprItinA kAraNarUpa amanojJa-kharAba azanAdivaDe pratilAbhIne he bhagavan! jIvo zubha prakAre lAMbA kALa sudhI jIvavAnuM kAraNabhuta karma kevI rIte bAMdhe che? he gautama! prANone nahi mArIne, khoTuM nahi bolIne ane tathArUpa zramaNane ke brAhmaNane vAMdIne vAva tene
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 bhagavai - 5/-/6/244 paryupAsIne tathA evA koi eka kAraNathI- manojJa, prItikAraka azana, pAna, khAdima ane svAdima e cAra jAtanA AhAravaDe pratilAbhIne; e pramANe jIvo yAvat-lAMbuM sAru dIrghAyuSya bAMdhe che. [245] he bhagavan ! kariyANAno vikraya-vecANa-karatAM koi gRhasthanuM koi mANasa te kariyANuM corI jAya to he bhagavan ! te kariyANAnuM gaveSaNa karanAra te gRhasthane zuM AraMbhikI kriyA lAge ke pArigrahikI ke mAyapratyayikI ke apratyAkhyAnikI ke mithyAdarzana pratyikI kriyA lAge ? he gautama ! AraMbhikI, parigrahikI, mAyApratyayikI ane apratyAkhyAnikI kriyA lAge ane mithyAdarzanapratyAyikI kriyA kadAca lAge ane kadAca na lAge ane have gaveSaNa karatAM jyAre te corAelu kariyANuM pAchuM maLI Ave tyA2pachI te badhI kriyAo pAtaLI thai jAya che. he bhagavan ! kariyANAne vecatA gRhasthanuM bhAMDa-kariyANuM, kariyANu kharIda karanAre kharIdyuM-tene mATe bAnuM ApyuM paNa haju te kariyANuM lai javAyuM nathI to te vecanAra gRhupatine te kariyANAthI zuM AraMbhikI yAvat mithyAdarzanapratyayikI kriyA lAge ? ane te kharIdanArane te kariyANAthI AraMbhikI yAvamithyA darzana pratyavikI kriyA lAge ? he gautama te temaja che. ka2nA2ne te badhI kriyAo pAtaLI hoya che. he bhagavan ! bhAMDane vecatA gRhapatine tyAMthI yAvat te bhAMDa -kharIda karanAre potAne tyAM ANyuM-hoya tyAre te kharIda karanArane te bhAMDathI zuM AraMbhikI kriyA vagere pAMca kriyAo ane gRhapatine te bhAMDathI zuM AraMbhikI vagere pAMca kriyAo lAge ? he gautama ! te bhAMDathI te kharIda karanArane moTA pramANavALI-cAre kriyAo lAge ane mithyAvRSTi hoya to mithyAdarzanapratyayikI kriyA lAge ane mithyAvRSTi na hoya to mithyAdarzanapratyayikI kriyA na lAge e pramANe mithyAdarzanakriyAnI bhajanAvaDe gRhasthane te badhI kriyAo ochA pramANamAM hoya che. he bhagavan ! gRhapati-gharaghaNi-ne bhAMDa yAvat-dhana na maLela hoya (to kema ?) e rIte paNa jema upanIta bhAMDa-saMbaMdhe kahyuM che tema samajavuM- "jo dhana upanIta hoya to" jema anupanIta bhAMDa viSe prathama AlApaka kahyo che tema samajavuM-prathama ane caturtha AlApakano samAna gama samajavo ane bIjA ane trIjA AlApakano samA gama samajavo. he bhagavan ! hamaNA jagavelo agnikAya, mahAkarmavALo, mahAkriyAvALo, mahAAzrayavALo, mahAvedanAvALo, hoya che, have te agni samaye samaye-ocho thato hoya, bujhAto hoya ane chelle kSaNe aMgarUpa thayo, mumurUpa thayo, bhasmarUpa thayo tyArabAda te agni alpakarmavALo, alpakriyA- vALo alpaAzrayavALo ane alpavedanAvALo thAya ? hA, gautama ! thAya. [246] he bhagavan ! puruSa dhanuSyane grahaNa kare, grahaNa karI bANane grahaNa kare, tenuM grahaNa karI sthAna pratye bese-dhanuSyathI bANane pheMkatI veLAnuM Asana kare-tema besI phekavA prasarelA bANane kAna sudhI-kheMce, kheMcI uMce AkAza pratye bANane pheMke, tyArabAda te AkAza pratye pheMkAeluM bANa, tyAM AkAzamAM je prANone, bhUtone, jIvone, sattvone, sAmA AvatA haze, teonuM zarIra saMkocI nAkhe, teone viSTa kare, teone saMhata kare, teone thoDo sparza kare, teone cAre korathI pIDA pamADe, teone klAMta kare, teone eka sthAnathI bIje sthAne lai jAya ane teone jIvitathI cyuta kare to he bhagavan ! te puruSa
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, udeso-6 111 keTalI kriyAvALo che? he gautama! yAvatu-te puruSa dhanuSyane grahaNa kare che yAvatuM tene pheMke che, yAvatuM te puruSa kAyikI kriyAne yAvatu-pAMce kriyAne pharase che. ane je jIvonA zarIro dvArA dhanuSya banyuM che te jIvo paNa yAvatu pAMca kriyAne pharase che, e pramANe dhanuSyanI pITha pAMca kriyAne pharase che, dorI pAMca kriyAne, hAre pAMca kriyAne, bANa pAMca kriyAne. zara, patra, phabhala ane hAruM pAce kriyAne pharase che. [247] ane have jyAre potAnI gurutA vaDe, potAnA bhArepaNAvaDe, potAnI garakatA ane saMbhAratAvaDe te bANa svabhAvathI nIce paDatuM hoya tyAre tyAM mArgamAM AvatAM) prANone yAvatu-jIvitathI zruta kare tyAre te puruSa keTalI kriyAvALo hoya? he gautama ! yAvatu te bANa potAnI gurutAvaDe yAvatu jIvone jIvitathI zruta kare yAvatu te puraSa kAyikI yAvata cAra kriyAne pharase che ane je jIvonA zarIrathI dhanuSya baneluM che te jIvo paNa cAra kriyAne, dhanuSyanI pITha cAra kriyAne, dorI cAra kriyAne, hAra cAra kriyAne, bANa pAMca kriyAne zara, patra, phala ane hAru pAMca kriyAne ane nIce paDatA bANanA avagrahamAM je jIvo Ave che te jIvo paNa pAMca kriyAne pharase che. L[248] he bhagavan! anyatIrthiko e pramANe kahe che yAvatu prarUpe che ke, jema koI yuvatine yuvAna hAthamAM grahIne, (ubhelA) hoya athavA jema ArAothI bhIDAelI cakranI nAbhI hoya e pramANeja yAvat cArameM pAMcase yojana sudhI manuSyaloka, manuSyothI khIcokhIca bharelo che, he bhagavan! te e pramANe kema hoI zake? he gautama! te atyatIthiko e pramANe kahe che te khoTuM che, he gautama! huM vaLI A pramANe kahuM chuM ke, eja pramANe yAvat cAraso pAMcaso yojana sudhI nirayaloka, nairayikothI khIcokhIca bharelo che. 249] he bhagavan! zuM nairayiko ekapaNuM viturvavA samartha che? ke bahupaNa vikuvavA samartha che? jema jIvAbhigamasUtramAM AlApaka che. tema jANI levuM. durahiyAsa', zabda sudhI ahiM jANavo. [25] 'AdhAkarma anavadya-niSpApa che e pramANe je, manamAM samajato hoya to jo AdhAkarma sthAnaviSayaka Alocana ane pratikramaNa karyA vinA kALa kare to te tene ArAdhanA nathI ane jo te sthAnaviSayaka Alocana ane pratikramaNa karI kALa kare to tene ArAdhanA che. e gama pramANe kItakRta-bhojana sthApita-bhojana, racita kAMtAratabhakta- durmikSabhakta durdina hoya varasAda Avato hoya tyAre sAdhu mATe taiyAra karelo AhAra te vAdalikAbhakta, glAna mATe rAMdhelo AhAra, zayyAtarapiMDa, rAjapiMDa, e badhI jAtanA AhAra mATe jANavuM. "AdhAkarma AhAra niSpApa che e pramANe je ghaNA mANasonI vacce bole ane pote AdhAkarmane khAya to tema bolanAra tathA khAnArA te viSe vAvatu tene ArAdhanA che? e paNa teja pramANe jANavuM yAvatu-rAjapiMDa. "AdhAkarma anavadya che e pramANe kahI paraspara devarAvanAra hoya tene ArAdhanA hoya? e paNa teja pramANe jANavuM. yAvatu rAjapiMDa. "AdhAkarma niSpApa che e pramANe ghaNA mANasone je jaNAvanAra hoya, tene yAvatuM ArAdhanA che? yAvatuM rAjIpeDa (paThe jANI levuM.) [251] he bhagavan! potAnA viSayamAM, ziSyavargane kheda rahitapaNe svIkAratAM, khedarahitapaNe sahAya karatA AcArya ane upAdhyAya keTalAM bhavagrahaNo karI siddha thAya yAvatuM aMtane kare? he gautama ! keTalAka teja bhavanaDe siddha thAya, keTalAka be bhava grahaNa
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 bhagavai - 5/-/6/251 karI siddha thAya-paNa trIjA bhavagrahaNane atikrame nahiM. [252] he bhagavan ! je bIjAne, khoTA bolavA vaDe, asadbhUta bolavAvaDe, abhyAkhyAna-vaDe dUSita kahe, te kevA prakAranA karmo bAMdhe che ? he gautama ! te tevA prakAranAja karmo bAMdhe che, te jyAM jAya che tyAM te karmane vede che, pachI te karmone nirjare che, he bhagavan ! te e pramANe che, ema kahI zramaNa bhagavaMta gautama vihare che. [zatakaH 5-uddesAH 6 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa] -:uddezaka7H [253] he bhagavan ! paramANu pudgala kaMpe, vizeSa kaMpe yAvat te bhAve pariName ? he gautama ! kadAca kaMpe, vizeSa kaMpe yAvat pariName ane kadAca na kaMpe yAvat na pariName. he bhagavan ! be pradezano skaMdha kaMpe yAvat-pariName ? he gautama ! kadAca kaMpe yAvat pariName ? kadAca na kaMpe yAvat na pariName- tathA kadAca eka bhAga kaMpe, eka bhAga na kaMpe he bhagavan ! traNa pradezavALo skaMdha kaMpe ? he gautama ! kAca kaMpe kadAca na kaMpe kadAca eka bhAga kaMpe, eka bhAga na kaMpe kadAca eka bhAga kaMpe, bahu dezo na kaMpe kadAca bahu bhAgo kaMpe, eka bhAga na kaMpe he bhagavan ! cAra pradezavALo skaMdha kaMpe che ? he gautama ! kadAca kaMpe kadAca na kaMpe kadAca eka bhAga kaMpe ane eka bhAga na kaMpe, kadAca eka bhAga kaMpe ane bahu bhAgo na kaMpe, kadAca bahu bhAgo kaMpe ane eka bhAga na kaMpe. kadAca ghaNA bhAgo kaMpe ane ghaNA bhAgo na kaMpe-jema cAra pradezavALA skaMdha mATe kahyuM tema pAMca pradezavALA skaMdhathI mAMDI yAvat anaMtapradezavALA skaMdha sudhInA dareka skaMdho mATe jANavuM. [254] he bhagavan ! paramANupudgala, talavAramI dhArano ya sajAyAnI dhArano Azraya kare ? hA, Azraya kare. he bhagavan ! te dhAra upara Azrita paramANu pudgala chedAya, bhedAya ? he gautama ! te artha samartha nathI-nakkI, te paramANu pudgalamAM zastra, kramaNa karI zake nahi, e pramANe yAvat-asaMkhya pradezavALA skaMdho mATe samajI levuM 'he bhagavan ! anaMtapradezavALo skaMdha talavAranI dhArano yA sajAyAnI dhArano Azraya kare ? hA, Azraya kare. te talavAranI yA sAyAnI dhAra upara Azrita anaMtapradezavALo skaMdha chedAya bhedAya ? he gautama ! koi eka chedAya ane bhedAya, tathA koi eka na chedAya ane bhedAya. e pramANe paramANu pudgalathI anaMta pradezavALA skaMdha sudhInA dareka pudgalo paratve 'agnikAyanI vacovaca praveza kare e pramANenA praznottaro karavA. vizeSa, jyAM saMbhave tyAM 'chedAya, bhedAya' ne badale 'baLe' e pramANe kahevuM. e pramANe puSka2saMvapta nAmanA moTA meghanI vacovaca praveza kare' e pramANenA praznottaro karavA, te sthaLe 'chedAya, bhedAya' ne badale 'bhIno thAya' ema kahevuM; e pramAme gaMgA mahAnadInA pratizrota pravAhamAM, zIghra te paramANu pudgalAdi Ave ane tyAM pratiskhalana pAme' ane udakAvarta yA udaka biMdu pratye praveza kare ane te (paramANvAdi) tyAM nAza pAme' e saMbaMdhe praznottaro karavA. [255] he bhagavan ! zuM paramANu pudgala, sArdha-ardha sahita che, madhya sahita che ane pradeza sahita che ke ardha rahita che, madhyarahita che ane pradeza rahita che ? he gautama ! paramANu pudgala anardha che, amadhya che ane apradeza che paNa sArdha nathI, samadhya nathI
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 113 zataka-pa, uso-7. pradeza nathI. he bhagavanuM ! be pradezavALo skaMdha, zuM sArdha samadhya ane saMpradeza che ke anaI, amadhya ane apradeza che? he gautama! te be pradezavALo skaMdha, sArdha che, sapradeza, che ane madhya rahita che paNa anaI nathI, samadhya nathI ane apradeza nathI. he bhagavan! traNa pradezavALo skaMdha (e viSe) e pramANe prazna karavo. he gautama ! te traNa pradezavALo. skaMdha anaI che, samadhya che ane saMpradeza che paNa sArdha nathI, amadhya nathI ane apradeza nathI. jema, be pradezavALA skaMdhane mATe sAdhadi vibhAga darzAvyo che, tema jeo sama skaMdho che eTale samasaMkhyAvALA- skaMdho mATe jANI levuM ane jeo viSama skaMdho che- tene mATe, jema traNa pradezavALA skaMdha saMbaMdhe kahyuM tema jANavuM. he bhagavan! saMkhyayapradezavALI skaMdha zuM sArdha che? he gautama! kadAca sArdha hoya, amadhya hoya ane apradesa hoya; kadAca anaI hoya, samRdhya hoya ane sapradeza hoya. nI jema saMkhyaya pradezavALA skaMdha te asaMkhyaya ane anaMta pradezavALA kaMdha jANavo. levo. [25] he bhagavan! paramANupudgalane sparza karato paramANu pudgala, zuM eka bhAgavaDe eka bhAgano sparza kare, eka bhAgavaDe ghaNA bhAgono sparza kare, eka bhAgavaDe sarvano sparza kare, ghaNA bhAgodvArA eka dezane sparze, ghaNA dezo dvArA ghaNA dezone sparze, ghaNA dezodvArA sarvane sparza, sarvavaDe eka bhAgane sparza, sarvavaDe ghaNA bhAgone sparze, ke sarvavaDe sarvane sparze ? he gautama ekadezathI ekadezane na sparza, ekadezathI ghaNA dezone na sparze eka dezathI sarvane na sparze ghaNA dezothI ekane na sparze, ghaNA dezothI ghaNA dezone na spa, ghaNA dezothI sarvane na spa, sarvathI eka dezane na sparze, sarvathI ghaNA dezone na sparze, paNa sarvathI sarvane sparze. e pramANe be pradezavALA kaMdhane sparzato paramANupudgala sAtamA ane navamAM vikalpavaDe sparze vaLI, traNa pradezavALA kaMdhane sparzato paramANu-pugala chellA traNa, viklapavaDe sparze prakAre traNa pradezavALA skaMdhane paramANupudgalano sparza karAvyo te prakAre cAra pradezavALA, pAMca pradezavALA yAvatu-anaMta pradezavALA skaMdhanI sAthe paramANupudgalano sparza karAvavo. he bhagavan! paramANupugalane sparzato be pradezavALo skaMdha kevI rIte sparze? e prazna karavo. he gautama ! trIjA ane navamA vikalpavaDe sparze. evI rIte be pradezavALA skaMdhane sparzato dvipradezikaDhaMdha prathama, tRtIya, saptama ane navamA vikalpavaDe spaze, traNa pradezavALA skaMdhane sparzato dviadezikaDhaMdha pelA traNa vikalpovaDe ane chellA traNa vikalpovaDe sparze ane vacalA traNe paNa vikalpovaDe pratiSedha karavo, jema dvipradezika dhane traNa pradezavALA skaMdhanI sparzanA karAvI e pramANe cAra pradezavALA,pAMca pradezavALA yAvatu-anaMta-pradezavALA skaMdhanI sparzanA karAvavI. he bhagavan! paramANupudgalane sparza karato traNa pradezavALo skaMdha kevI rIte sparze e prazna karavo. he gautama ! trIjA chaThThA ane navamA vikalpavaDe sparzI, dviadezikane sparza karato tripradezi- karkaMdha, prathama tRtIya, caturtha SaSTha, saptama ane navamA vikalpavaDe sparze tripradezikane sparza karato tripradezika skaMdha sarva sthAnomAM sparze eTale nave vikalpavaDe sparze. jema tripradezikano sparza karAvyo e pramANe tripradezikane cAra pradezika, pAMca pradezika yAvatu-anaMta pradezika sudhInA badhA skaMdho sAthe saMyojavo ane jema tripradezika skaMdha paratve kahyuM tema yAvatu-anaMtapradezika sudhInA skaMdha paratve kahevuM.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114 bhagavAI -pa-7257 [257] he bhagavan! paramANupudgala, kALathI kyAMsudhI rahe ? he gautama! paramANupudgala, ochAmAM ochuM eka samaya sudhI rahe ane vadhAremAM vadhAre asaMkhya kALa sudhI rahe, e pramANe yAvatu anaMtapradezika sudhInA skaMdha mATe samajI levuM, he bhagavan! eka AkAza pradezamAM sthita pudgala, jyAM hoya te sthAne athavA bIjesthAne kALathI kyAMsudhI sakaMpa rahe ? he gautama ! jaghanyathI eka samaya sudhI ane vadhAremAM, vadhAre AvalikAnA asaMkhyaya bhAga sudhI sakaMpa rahe, e pramANe yAvatuM AkAzanA asaMkhyaya pradezamAM sthita pudgala mATe paNa jANavuM. he bhagavan! eka AkAza pradezamAM avagADha pudgala kALathI kyAMsudhI niSkapa rahe ? he gautama ! jaghanya eka samaya ane vadhAremAM vadhAre asaMkhyaya kALa sudhI niSThapa rahe, e pramANe yAvatu asaMkhyaya pradezAvagADha pugala mATe paNa jANavuM. he bhagavan! pudgala ekagaNuM kALuM, kALathI kyAM sudhI rahe ? he gautama! jaghanyathI eka samaya sadhI ane vadhAremAM vadhAre asaMkhyaya kALasudhI rahe, e pramANe yAvatuM anaMta guNa kALA pula mATe jANavuM, e pramANe varNa, gaMdha, rasa ane sparza yAvatu. anaMtaguNa rUkSa mATe pugala mATe jANavuM, e pramANe sUkSmapariNata pudgala mATe ane bAdarapariNata pudgala mATe jANavuM. he bhagavan! zabdapariNata pudgala, kALathI kyAM sudhI rahe ? he gautama! ochAmAM ochA eka samaya sudhI ane vadhAremAM vadhAre avalikAnA asaMkhyaya bhAga sudhI rahe azabdaparINata pudgala, jema ekaguNa kALuM pudgala kahyuM tema samajavuM. he bhagavanuM ! paramANapadUgalane kALathI keTaluM lAMbuM aMtara hoya he gautama ! ochAmAM ochuM eka samaya ane vadhAremAM vadhAre asaMkhyayakALa sudhInuM aMtara che. he bhagavan! dviprade zika skaMdhane kALathI keTaluM lAMbu aMtara hoya? he gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTathI anaMta kALanuM aMtara che, e pramANe yAvatu anaMtapradezikakaMdha sudhI jANI levuM. he bhagavanuM ! eka pradezamAM sthita sakaMpa pudgalane kALathI keTaluM lAMbu aMtara hoya ? he gautama ! jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI asaMkhyakALa sudhInuM aMtara hoya e pramANe yAvatu asaMkhya pradezasthita skaMdho mATe paNa samajI levuM. he bhagavanuM ! eka pradezamAM sthitinikaMpa padugalane kALathI keTaluM lAMbuM aMtara hoya che gautama ! jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI AvalikAno asaMkhyaya bhAga, e pramANe yAvatu asaMkhya pradezasthita skaMdho mATe paNa samajI levuM. varNa, gaMdha, rasa, sparza, sUkSmapariNata ane bAdarapariNatone mATe je teonI sthiti kALa kahyo che teja aMtarakALa che, ema kahevuM. he bhagavan! zabdapariNata yugalane kALathI keTaluM lAMbuM aMtara hoya ? he gautama ! jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI asaMkhyakALa aMtara hoya he bhagavanuM ! azabdapariNata pudgalane kALathI keTaluM lAMbuM aMtara hoya ? he gautama ! jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI AvalikAno asaMkhyaya bhAga aMta hoya. [2pa8] he bhagavan! e dravyasthAnAyuM, kSetrasthAnAyu, avagAhanAsthAnAyu ane bhAvasthAnAyu e badhAmAM kayuM konAthI yAvatu vizeSAdhika che? he gautama! sarvathI thoDuM kSetrasthAnavAyu che, te karatAM asaMkhyaguNa avagAhanAsthAnAyu che, te karatAM asaMkhyaguNa dravyasthAnAyuM che ane te karatAM bhAvasthAnAyu asaMkhya guNa che. [259] kSetra, agAhanA. dravya ane bhAvasthAnAyAnuM alpabadutva kahevuM, temAM -
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, uddezo-7 115 kSetrasthAnAvAyu sarvathI alpa che ane bAkInAM sthAno asaMkhyayaguNA che. [26] he bhagavan! nairayika zuM AraMbha parigraha sahita che ke anA- raMbhI ane aparigrahI che ? he gautama ! narayiko AraMbhavALA che ane parigrahavALA che paNa anAraMbhI ane aparigrahI nathI. he bhagavan! teo, kyA hetuthI parigrahavALA che ane yAvatu aparigrahI nathI? he gautama ! nairayiko prathivIkAyano yAvatu trasakAyano AraMbha kare che, zarIro, karmo,ane sacita, acita ane mizra dravyo parigRhIta karyA che mATe te hetuthI he gautama! teo parigrahI che' ityAdi teja kahevuM. he bhagavan! asurakumAro AraMbhavALA che? ItyAdi prazna karavo. he gautama ! asurakumAro AraMbhavALA che, parigrahavALA che paNa anAraMbhI ke aparigrahI nathI. he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama ! asurakumAro pRthivIkAyano samAraMbha kare che yAvatu trasakAyano vadha kare che, teoe zarIro, kama, devIo, manuSIo, tiryaMco, tiryaMciNIo, Asana, zayana, bhAMDo, mAtrako ane upakaraNo, sacita, ane mizra dravyo parigRhita karyA che mATe te hetuthI teone parigrahavALA kahyA che e pramANe yAvatunitakumAro mATe paNa jANavuM. nairayiko nI jema ekendriyo mATe jANavuM. he bhagavan! beIdriya jIvo zuM sAraMbha ane aparigraha che? he gautama ! teja kahevuM yAvatu teoe zarIro parigRhIta karyA che ane bAhya bhAMDa, mAtra, upakaraNo parigrahIta karyA che, e pramANe yAvat cauriMdriya jIva sudhInA dareka jIva mATe jANI levuM. he bhagavan! paMcendriya tiryaMcayoniko zuM AraMbhI che? ityAdi teja prazna karavo. he gautama! teja kahevuM arthAta teoe kama parigRhIta kyAM che, parvato, zikharo. zailo, zikharavALA pahADo ane thoDA namelA parvato jala, thala, bila, guhAo parigRhIta karyA che, parvatathI paDatA pANInA jharA, nijharo, AnaMda denAruM jalasthAna, kyArAvALo pradeza-e badhAnuM teoe grahaNa karyuM che, kUvo, taLAva, dharo nadIo, cokhaMDI vAva, goLa vAva, dhorIyAo, vAMkA dhorIyAo, taLAvo, taLAvanI zreNio, ane bilanI zreNIoe teoe parigRhIta karI che, prAkAra-killo,aTTAlaka-jharUkhA, cariya-ghara ane killAnI vacceno hasti vigerene javAno mArga-khaDakI ane zaheranA daravAjA parigRhIta karyo che, devabhuvana sAmAnya ghara, jhUMpaDAM, parvatamAM kotareluM ghara, ane hATo parigRhIta karyA che. zRMgATaka- jyAM traNa zerI bhegI thAya- jyAM cAra zerI bhegI thAya te catvara, cAra daravAjAvALA devakula vagere ane mahAmArgo parigRhIta karyA che, zakaTa- pAna, yuga, gili-aMbADI, thilli-ghoDAnuM palANa, DoLI ane menA-sukhapAla parigRhIta kAchei. loDhI. loDhAnuM kaDAkaeNane kaDachAno parigraha karyoche, bhavanapatinA nivAso parigRhIta karyA che, devadevIo, manuSyo manuSyaNIo, tiryaMco, tiryaMcaNIo, Asana, zayana, khaMDa, bhAMDa, tathA sacita, acita ane mizra dravyo parigRhIta karyA che, mATe te hetuthI teo AraMbhI ane parigrahI che. jema tiryaMcayoninA jIvo kahyA tema manuSyo paNa kahevA, tathA vANamaMtaro, jyotiSio ane vaimAniko, jema bhavanavaNI devo kahyA tema jANavA. 261 pAMca hetuo kahyA che, te jema ke, hetune jANe che, hetune jue che, hetune sArI rIte zraddhe che, hetune sArI rIte prApta kare che. hetuvALuM chadmasthamaraNa kare che. pAMca hetuo kahyA che, te jema ke, hetue jANe che, yAvaetue chadmasthamaraNa kare che. pAMca
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 bhagavaI -pa-0261 hetuo kahyA che, te jema ke, hetune na jANe, yAvatu hetuvALuM ajJAnamaraNa kare. pAMca hetuo kahyA che, te jemake, ahetune na jANe vAvatu ahetuvALuM chadmasthamaraNa kare. pAMca ahetu kahyA che, te jemake, ahetu e na jANe, yAvatu ahetue cha0maraNa kare. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che ema kahI zramaNa bhagavaMta gautama vicare che. [zataka:5-udesAH7nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | (kauddezaka 8:-) [22] te kALe, te samaye yAvatu-sabhA pAchI vaLI., te kALe te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA ziSya nAradaputra nAme anagAra, jeo prakRtibhadra thaI yAvatu vihare che, te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA ziSya nirmanthIputra nAme anagAra prakRtibhadra thaI yAvatuM vihare che, pachI te nigranthIputra nAme anagAra, jyAM nAradaputra anagAra che tyAM Ave che, ane tyAM AvIne temaNe nircanthIputre nAradaputra anagArane A pramANe kahyuM : he bhagavan! tamArA mate sarva pudgalo zuM ardha sahita che, madhyasahita che, pradeza sahita che ke anaI, amadhya ane apradeza che? he Arya ! ema kahI nAradaputra anagAre nigraMthIputra anagArane ema kahyuM ke, mArA mata pramANe mArA dhAravA pramANe badhAM pugalo saadha, samadhya ane saMpradeza che paNa anaI, amadhya ke apradeza nathI. tyArapachI te nigraMthIputra anagAra ema bolyA ke, he Aya! jo tArA matamAM tArA dhAravA pramANe sarva pudgalo saadha, samadhya pradeza che paNa anaI, amadhya ke apradeza nathI to he Arya! zuM dravyAdezavaDe sarva pudgalo sabaMdha samadhya ane saMpradeza che ane anaI, amadhya ane apradeza nathI ? ke he Arya! kSetrAdezavaDe sarva pudgalo ardhasahita vagere tathaiva pUrva pramANe che? ke teja pramANe kAlAdezathI che? ke teja pramANe bhAvAdezathI che? tyAre te nAradaputra anagAre nigraMthIputra anagArane ema kahyuM ke, he Arya! mArA matamAM dravyAdezathI paNa sarva pagalo saadha, samadhya ane pradeza che paNa anardha, amadhya ke apradeza nathI, e pramANe, kSetrAdeza, kAlAdeza, ane bhAvAzathI che. tyAre te nirgathIputra anagAre nAradaputra anagArane ema kahyuM ke, he Arya! jo dravyAdezathI sarva pudgalo ardha, samadhya ane pradeza che paNa anaI, amadhya ane apradeza nathI to tArA matamAM e pramANa hovAthI paramANupugala paNa saadha, samadhya ane apradeza hovo joIe paNa anartha amadhya ke apradeza na hovo joie, he Arya! jo kSetrAdezathI paNa badhAM pudgalo ardha samadhya ane pradeza che to tArA matamAM ema hovAthI ekapradezAvagADha pudgala, paNa saadha, samadhya ane pradeza hovuM joIe, vaLI he Arya! jo kAlAdezathI paNa sarva yugalo saadha, samadhya ane saMpradeza che to tArA matamAM e pramANa hovAthI eka samayanI sthitivALAM pudgalo paNa saAI ItyAdi teja te prakAranA hovA joie. vaLI he Arya ! jo bhAvAdezathI paNa sarva pudgalo ardha, samadhya ane pradeza che to tArA matamAM ema hovAthI ekaguNa kALuM pudgala paNa saadha ItyAdi teja prakAranuM hovuM joIe. have jo tArA manamAM ema na hoya to tuM je kahe che ke, "dravyAdezavaDe paNa badhAM pudgalo sArdha samadhya ane pradeza che paNa anadha, amadhya ane apradeza nathI, e pramANe kSetrAdezavaDe, kAlAdezavaDe ane bhAvAdezavaDe
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ 117 zataka-pa, udde so-8. paNa tuM kahe che," te khoTuM thAya. tyAre te nAradaputra anagAre nirgathIputra anagAra prati ema kahyuM ke, devAnupriya! e arthane ame jANatA nathI, jo tame te arthane kahetAM glAni na pAmo to ApanI pAse e arthane sAMbhaLI, avadhArI jANavA icchuM chuM. tyArabAda te nigraMthIputra anagAre nAradaputra anagArane ema kahyuM ke, he Arya ! mArA dhAravA pramANe dravyAdezavaDe paNa sarva pudgalo sapradeza paNa che, ane apradeza paNa che, teo anaMta che, kSetrAdezavaDe paNa emaja che, kAlAdeza ane bhAvAdezavaDe paNa e pramANe ja che, je pudgala, dravyathI apradeza che, te, niyame karI cokkasa kSetrathI apradeza hoya che, kAlathI kadAcit sapradeza ane kadAcitu apradeza hoya ane bhAvathI paNa kadAcit, pradeza hoya ane kadAcit apradeza hoya. je kSetrathI apradeza hoya te dravyathI kadAca sapradeza hoya ane kadAca apradeza hoya, kALathI tathA bhAvathI paNa bhajanAe jANavuM, je pudgala dravyathI pradeza hoya te kSetrathI kadAca sapradeza hoya ane kadAca apradeza hoya, ema kAlathI ane bhAvathI jANI levuM. je pudgala kSetrathI sapradeza hoya te, dravyathI cokkasa sapradeza hoya ane kAlathI tathA bhAvathI bhajanAvaDe hoya, ' he bhagavan! dravyAdezathI, kSetrAdezathI, kAlAdezathI, ane bhAvAdezathI sapradeza aneapradeza ane pudgalomAM kyA kyA pudgalo yAvatu-thoDAM che, ghaNAM che, sarakhAM che. ane vizeSAdhika che? he nAradaputra ! bhAvAdezavaDe apradeza pudgalo sarvathI thoDAM che, te karatAM kAlAdezathI apradezo asaMkhyaguNa che, te karatAM dravyAdezathI apradezo asaMkhyaguNa che, te karatAM kSetrAdezathI apradezo asaMkhya guNa che, te karatAM kSetrAdezathI sapradezo asaMkhyaguNa che, te karatAM dravyAdezathI saMpradezo vizeSAdhika che, te karatAM kAlAdezathI sapradezo vizeSAdhika che ane te karatAM bhAvAdezathI sapradezo vizeSAdhika che. tyArapachI te nAradaputra anagAra nirgathIputra anagArane vaMde che, name che; vaMdI, namI e arthane pote kahela arthane mATe vinayapUrvaka vAraMvAra teonI pAse kSamA mAMge che, khamAvI saMyama ane tepavaDe AtmAne bhAvatA yAvatuM vihare che. [23] he bhagavan! ema kahI bhagavaMta gautame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane ema kahyuM ke, he bhagavan! jIvo zuM vadhe che, ghaTe che ke avasthita rahe che? he gautama! jIvo vadhatA nathI, ghaTatA nathI paNa avasthita rahe che. he bhagavannairayiko zuM vadhe che, ghaTe che ke avasthita rahe che? he gautama! narayiko vadhe paNa che, ghaTe paNa che ane avasthita paNa rahe che, jema nairayika mATe kahyuM ema yAvatu vaimAnika sudhInA jIvo mATe jANavuM. he bhagavana! siddhono prazna karavo che gautama! siddho vadhe che, ghaTe nahi ane avasthita paNa rahe che. he bhagavan! keTalA kALa sudhI jIvo avasthita rahe? sarva kALasudhI. he bhagavan! nairayiko keTalA kALa sudhI vadhe che ? he gautama ! jaghanyathI eka samaya sudhI ane utkRSTathI AvalikAnA asaMkhya bhAga sudhI. e pramANe ghaTavAno kALa paNa teTalo jANavo. he bhagavan!tairayiko keTalA kALa sudhI avasthita rahe che ? he gautama ! jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTathI covIza muhUrta sudhI. e pramANe sAte paNa pRthivIomAM vadhe che. ghaTe che, ema kahevuM. vizeSa e ke, avasthitomAM A bheda jANavo :- ratnaprabhA pRthvImAM aDatAlIzamuhUrta, zarkarA prabhAmAM caudarAtridivasa, vAlukaprabhAmAM ekamAsa, prakamabhAmAM bemAsa, dhUmaprabhAmAM cAra mAsa, tamaprabhAmAM AThamAsa, ane tamatamAmalAmAM
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 bhagavai -5-8/263 bAramAsa avasthAna kALa che. jema nairayiko mATe kahyuM ema asurakumAro paNa vadhe che, ghaTe che. ane jaghanya, eka samaya sudhI ane utkRSTathI aDatAlIsa muhUrta sudhI avasthita rahe che, e pramANe dase prakAranA paNa bhavanapati kahevA. ekendriyo vadhe paNa che, ghaTe paNa che ane avasthita paNa rahe che, e traNe vaDe paNa jaghanya eka samaya ane utkRSTa AvalikAno asaMkhya bhAga, eTalo kALa jANavo. be Idriyo te ja pramANe vadhe che, ghaTe che, ane teonuM avasthAna jaghanya eka samaya ane utkRSTa be antarmuhUrta sudhInuM jANavuM. e pramANe yAvatu-cauriMdriya sudhInA jIvo mATe jANavuM. bAkInA badhA jIvo keTalo kALa vadhe che, keTalo kALa ghaTe che, e badhuM pUrvanI peThe jANavuM ane teonA avasthAna kALamAM A pramANe vividha bheda che, te jemake samUrchAimapaMcendriya tiryaMcayonikono avasthAna kALa aMtamuhUrta che, garbhajapacaMdriya tiryaMcayonikono covIzamuhUrta che, samyujhiyamanuSyono aDatAlIza muhUrta che, garbhaja manuSyono covIza muhUrta che; vAnayaMtara, jyotiSika, saudharma ane IzAna devaloka- mAM aDatAlIza muhUrta che, sanakumAra devalokamAM aDhAra rAtridivasa ane cAlIza muhUrta che, mAheMdra devalokamAM covIza rAtridivasa ane vIza muhUrta che. brahmalokamAM pIstAlIza rAtridivasa che, lAMtaka devalokamAM nevuM rAtridivasa che, mahAzukra devalokamAM ekaso sATha rAtridivasa che, sahastrAra prANata devalokamAM saMkheya mAso sudhI che, AraNa ane azruta devalokamAM saMkhyaya vaSa che, e pramANe raiveyaka devono, vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane parAjita devono asaMkhya hajAra varSo che. tathA savartha siddhamAM palyopamanA saMkhyaya bhAga sudhI avasthAna kALa jANavo. ane eo, jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa AvalikAnA asaMkhya bhAga sudhI vadhe che, ghaTe che e pramANe kahevuM. he bhagavan! siddho keTalA kALa sudhI vadhe che? he gautama! jaghanya eka samaya ane utkare ATha samaya sudhI he bhagavanuM ! siddho keTalA kALa sudhI avasthituM rahe che ? he gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTa cha mAsa sudhI. he bhagavan! jIvo upacaya sahita che, apacaya sahita che, sopacaya sApacaya che ane upacaya rahita che ke apacaya rahita che? he gautama jIvo sopacaya upacaya sahita nathI, sApacaya apacaya sahita nathI, sopacaya sApacaya nathI, paNa nirupacaya ane nirapacaya che. ekendriya jIvo trIjA padamAM che eTale sopacaya ane sApacaya che, bAkInA jIvo cAre pado vaDe kahevA. he bhagavanuM ! siddha kevA che? he gautama ! siddha sopacaya che, sApacaya nathI, sopacaya ane sApacaya nathI, nirupacaya che, nirapacaya che. he bhagavan! jIvo keTalA kALa sudhI nirupacaya ane niraparAya che? he gautama ! sarva kALa sudhI jIvo nirupacaya ane nirapacaya che. he bhagavan! nairayiko keTalA kALa sudhI sopacaya che ? he gautama ! jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa AvalikAnA asaMkhya bhAga sudhI nairayiko sopacaya che. he bhagavan! nairayiko keTalA kALa sudhI sApacaya che? he gautama ! e pramANe pUrvokta sopacayanA kALa pramANe sApacayano kALa jANavo. he bhagavan! nairayiko keTalA kALa sudhI sopacaya ne sApacaya che? pUrvokta pramANe jANavuM. he bhagavan! narayiko keTalA kALa sudhI nirupacaya ane nirapacaya che? he gautama!
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-5, uso-8 119 jaghanya eka samaya ane utkRSTa bAra muhUrta sudhI narayiko nirapacaya ane nirupacaya che. badhA ekendriya jIvo sarvakALa sudhI sopacaya ane sApacaya che, bAkInA badhA jIvo sopacaya paNa che, sApacaya paNa che, sopacaya ane sApacaya paNa che, nirupacaya ane nirapacaya paNa che. jaghanya eka samaya ane utkRSTa AvalikAno asaMkhya bhAga che, avasthitomAM vyutkAntikALa kahevo. he bhagavan! siddhAM keTalA kALa sudhI sopacaya che. he gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTa ATha samaya sudhI siddha sopacaya che. he bhagavan! siddho keTalA kALa sudhI nirupacaya ane nirapacaya che? he gautama! jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa cha mAsa sudhI siddho nirapacaya ane nirapacaya che. he bhagavana! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI yAvatu vihare che. | zataka pa-uddesoH 8nI munidIparatnasAgare karelagujarAchAyA pUrNa (udesa:9) [24] te kAle, te samaye yAvat ema bolyAH he bhagavan! A rAjagRha nagara zuM kahevAya? zuM te pRthivI kahevAya. jala kahevAya, yAvatu vanaspati jema ejana uddezamAM paMcedriyatiryaMconA parigrahanI) vaktavyatA kahI che tema kahevuM athati zuM rAja- gRha nagara kUTa kahevAya. zaila kahevAya. yAvatuM sacitta, acitta ane mizrita dravyo, rAja- gRha nagara kahevAya? he gautama ! pRthivI paNa rAjagRha nagara kahevAya yAvatuM citta, acitta ane mizrita dravyo rAjagRha nagara kahevAya che yAvatuM sacitta, acitta ane mizra dravyo paNa jIvo che, ajIvo che mATe rAjagRha nagara kahevAya che, te hetuthI te temaja che. [25] he bhagavan! divase udyota ane rAtrimAM aMdhakAra hoya che ? hA. gautama! yAvat aMdhakAra hoya che. te kyA hetuthI? he gautama! divase sArAM pudgalo hoya che ane sAro pudgala pariNAma hoya che, rAtrimAM azubha pudgalo hoya che ane azubha pudgala pariNAma hoya che te hetuthI ema che. he bhagavan! zuM nairayikone prakAza hoya che ke aMdhakAra hoya che. he gautama! narayikone prakAza nathI paNa aMdhakAra che. te kyAM hetuthI? he gautama ! nairayikone azubha mugala pariNAma che, te hetuthI he bhagavan! zuM asurakumArone prakAza che, ke aMdhakAra che?, he gautama! asurakumArone prakAza che paNa aMdhakAra nathI. te kyAM hetuthI? he gautama! asurakumArone zubha pudgalo che, zubha pudgala pariNAma che mATe e pramANe yAvat svanitakumAro sudhI jANavuM. jema nairayiko kahyA tema prathivIkAyathI mAMDI yAvatu 2hatriya sudhInA jIvo jANavA. he bhagavan! zuM cauridriyone prakAza hoya che ke aMdhakAra hoya che? he gautama ! teone prakAza paNa hoya che ne aMdhakAra paNa hoya che. te kyA hetuthI? he gautama! cauridriyane zubha tathA azubha pudgala hoya che ane zubha tathA azubha pudagala-pariNAma hoya che. te hetuthI tema che. e pramANe pAvatu-manuSyo mATe jANI levuM. jema asurakumAro kahyA tema vAnayaMtara, jyotirSika ane vaimAnika mATe jANavuM. [26] he bhagavan! tyAM gaelA nirayamAM sthita rahelA nairayiko ema jANe ke, samayo. AvalikAo. utsarpiNINo ane avasarpiNIo ? he gautama ! te artha samartha nathI he bhagavan! te kyA hetuthI ema kahyuM? he gautama ! te samayAdinuM mAna ahiM
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 bhagavaI -pa-94ra66 manuSyalokamAM che, teonuM pramANa ahiM che, ane teone ahiM e pramANe jaNAya che, te hetuthI yAvatu nairayikone e pramANe jaNAtuM nathI, e pramANe yAvatu paMcedriyatiryaMca yoniko mATe samajavuM. he bhagavan! ahiM maryalokamAM gaelA rahelA manuSyone e pramANe jJAna che, te jemake, samayo yAvatu avasarpiNIo ? he gautama ! e pramANe jJAna che. te kyAM hetuthI ? he gautama ! ahiM te samayAdinuM mAna ane pramANa che mATe e pramANe jJAna che. te jemake. samayo yAvata avasarpiNIo-te hetu thI tema che. jema nairayikone mATe kahyuM tema vAnabhaMtara jyotiSika ane vaimAnika mATe samajavuM. [267]tekAle, te samaye zrIpArzvanAtha bhagavaMtanA apatyaziSya sthavira bhagavaMta, jyAM zramaNabhagavaMtamahAvIra che tyAM Ave che, AvI zramaNa bhagavaMta mahAvIranI dUra sAme besI bolyA- he bhagavan! asaMkhya lokamAM anaMtarAtri divasa utpanna thayAM ? utpanna thAya che? ke utpanna thaze?ane naSTa thayAM? naSTa thAya che?ke naSTa thaze? ke niyata parimANavALA rAtridivaso utpanna thayAM? thAya che? ke thaze? ane naSTa thayAM? naSTa thAya che? hA, Arya! asaMkhya lokamAM anaMta rAtri divaso vagere temaja che. he bhagavan! te kyA hetuthI yAvatu naSTa thaze ? he Arya! te nizcayapUrvaka che ke, ApanA (gurusvarUpa) puruSAddhAnIya puruSomAM grAhya pArzva ahite lokane zAzvata kahyo che, temaja anAdi, anavadamra anaMta, parimita, alokavaDe parivRta, nIce vistIrNa, vacce sAMkaDo, upara vizAla, nIce palhekanA AkArano, vacce uttama vajanA AkAravALo ane upara, uMcA ubhA mRdaMganA AkAra jevo lokane kahyo che tevA prakAranA zAzvata, anAdi, anaMta, paritta, parivata, nIce vistIrNa, madhye saMkSipta, upara vizALa, nIce parghakAkAre sthita, vacce vajasamAna zarIravALA ane upara ubhA mRdaMganA AkAre saMsthita evA lokamAM anaMtA jIvadhano upajI upajIne nAza pAme che ane paritta niyata asaMkhya jIvaghano paNa upajI upajIne nAza pAme che te loka, bhUta che, utpana che, vigata che, pariNata che. kAraNa ke, te ajIvo dvArA lokAya che nizcita thAya che, adhika nizcita thAya che mATe je pramANathI lokAya jaNAya te loka kahevAya? hA, bhagavan! te hetuthI he Aryo ! ema kahevAya che ke, asaMkhyaya lokamAM teja kahevuM. tyArathI mAMDI te pArzvajinanA ziSya sthavira bhagavaMto zravaNabhagavaMtamahAvIrane "sarvajJa' e pramANe pratyabhi jANe che, tyArabAda te sthavira bhagavaMto zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMde che, name che, vaMdI, namI ema bolyA ke. he bhagavan! tamArI pAse, cAtumi dharmane mUkI pratikramaNa sahita paMcamahAvratone svIkArI viharavA IcchIe chIe. he devAnupriya! jema sukha thAya tema karo. tyAre te pAzvajinanA ziSya sthavira bhagavaMto yAvatuM sarvaduHkhathI prahINa thayA ane keTalAka devalokamAM utpanna thayA. 268] he bhagavan! keTalA prakAranA devaloka kahyA che? he gautama! cAra prakAranA devaloka kahyA che te jemake, bhavanavAsI, vanavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnika ema cAra bheda vaDe - temAM bhavanavAsI dasa prakAranA che, vAnavyaMtaro ATha prakAranA che, jyotiSiko pAMca prakAranA che, ane vaimAniko be prakAranA che. [269-270] rAjagRha e zuM? divase udUghota ane rAtrIe aMdhakAra kema ? samaya vigere kALanI samajaNa kayA jIvone hoya che ane kyAM jIvone nathI hotI? rAtrI
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - - zataka-5, udeso-9 121 ane divasanA pramANa viSe zrIpArzvajinanA ziSyonA prazno ane delalokane lagatA prazno A udezamAM eTalA viSayo AvelA che. te e pramANe che, ema kahI yAvatu vihare che. | [zataka 5-uddeso nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | | (sudezaka 10:-). [71] te kAlete samaye caMpA nAme nagarI hatI, prathama uddezaka kahyo tema A uddezaka samajavo. vizeSa e ke, caMdro kahevA. | zitakaH 5-udesoH 10nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI ! | zataka-pa-gurjarachAyApUrNa (zataka:6) - udezakaH 1 - [272] vedanA, AhAra, mahAAzrava, sapradeza, tamaskAya, bhavya, zAlI, pRthivI, karma, ane anyamUthikavaktavyatA, e pramANe daza uddezA A chaThThA zatakamAM che. [273] he bhagavan! je mahAdevanAvALo hoya te mahAnirjarAvALo hoya ne je mahAnirjarAvALo hoya te mahAvedanALo hoya ane mahAvedanAvALAmAM tathA alpavedanAvALAmAM te jIva uttama che je prazastanirAvALo che ? hA gautama ! e pramANeja jANavuM. he bhagavan! chaThThI ane sAtamI pRthivImAM nairayiko moTI vedanAvALA che? hA, che. he bhagavan! te chaThThI ane sAtamI pRthivImAM rahenArA nairayiko zramaNa nircanho karatAM moTI nirjarAvALA che? he gautama! artha samartha nathI he bhagavan! te ema zA hetuthI kahevAya che ke, je mahAvedanAvALo che yAvatu prazastanirjarAvALo che? - he gautama! te jemake, koI be vastro hoya, temAMthI eka vastra kadamanA raMgathI raMgeluM hoya, ane eka vastra khaMjananA raMgathI raMgeluM hoya, he gautama ! e be vastromAM kyAM vastra dudhamatara-duHkhathI dhovAya tevuM, duvamatara-jenA DAghAo duHkhothI jAya tevuM ane duSpatikarmatara-kaSTa karI jemAM caLakATa ane citrAmaNa thAya tevuM che? ane kayuM vastra sudhautatara, suvAcyatara, ane suparikametara che? he bhagavan! te bemAM je e kadamanA raMgathI raMgyuM che te vastra dudhautatara. duvamyatara ane duSpatikarmatara che, jo ema che to te gautama ! eja pramANe nairikonAM pApa kama gADhIkata-gADha karelAM che, cikaNIkatacikkaNAM karelAM che, zliSTa karelAM che, khilIbhUtanikAcita karelAM che mATe ja teo saMpragADha paNa vedanAne vedatA moTI nirjarAvALA nathI. moTA paryavasAnavALA nathI. athavA jema koI eka puruSa, moTA moTA zabdavaDe, moTA moTA ghoSavaDe, moTA niraMtaraghAtavaDe eraNane kUTato-eraNa upara TIpato hoya paNa te (puruSa) te eraNanA bhUla prakAranA pudgalone parizaTita-naSTa karavA samartha thato nathI, he gautama ! eja prakAranAM narayikonAM pApakarmo gADha karelAM yAvatuM mahAparyavasAna nathI ane he bhagavan! temAM je vastra khaMjananA raMgathI raMgeluM che te sudhautatara che, suvAkhyatara che, ane supratikarmatara che eja pramANe he gautama ! zramaNa nigraMthonA skUlatara skaMdharUpa kama, zithilita
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 bhagavAI- 6 -1/273. maMdavipAkavALAM che, sattAvinAnAM che, vipariNAmavALAM che mATe zIghraja vidhvasta thAya che ane jeTalI teTalI paNa vedanAne vedatA te zramaNa nigraMtho moTI nirjarAvALA ane mahAparyavasAnavALA thAya che, jema koI eka puruSa ghAsanA sUkA puLAne agnimAM pheMke ane he gautama ! te nakkI che ke agnimAM pheMkavAmAM Avelo ghAsano sUko pULo zIdhraja baLI jAya ? hA, te baLI jAya, eja pramANe he gautama ! zramaNa nigraMthonA bhUlatara skaMdha rUpa karmo yAvatu te zramaNo moTA paryavasAnavALA thAyaH jema koI eka puruSa dhagadhagatA loDhAnA goLA upara pANInuM TIpuM mUke yAvatuM te vidhvaMsa pAme, eja pramANe he gautama ! zramaNa nigraMthonAM karmo yAvatu te zramaNa nigraMtho mahAparyavasAnAvALA che, te hetuthI ema kahevAya che ke, je mahAvedanAvALo hoya te mahAnirjarAvALo hoya yAvatu prazastanirjarAvALo hoya. [74] he bhagavan! karaNo keTalA prakAranAM kahyAM che? he gautama! karaNo cAra prakAranAM kahyAM che, jemake, manakaraNa, vacanakaraNa, kAyakaraNa, ane karmakaraNa. he bhagavanuM ! narayikone keTalA prakAranAM kiraNo kahyAM che? he gautama ! nai rayikone cAra jAtanAM kAraNo kahyAM che, te jemake, manakaraNa, yAvatu karmakaraNa. sarva paMcendriya jIvone e cAre jAtanAM karaNo che, ekeMdriya jIvane be jAtanAM kAraNa che ke jemake, eka kAyakaraNa ane bIjuM karmakaraNa; vikalendriyone vacanakaraNa, kAyakaraNa ane karmakaraNa e traNa kiraNa hoya che. he bhagavanuM ! zuM nairayiko karaNathI azAtAvedanAne vede che. ke akaraNathI ? he gautama karaNathI vede che ke akaraNathI ? he gautama karaNathI vede che paNa akaraNathI azAtA duHkharUpa vedanAne nathI anubhavatA. he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama ! narayikone cAra prakAranuM karaNa kahyuM che, te jemake, manakaraNa, yAvat karmakaraNa, e cAra prakAranA azubha karaNo hovAthI narayiko karaNadvArA azAtAvedanAne anubhave che paNa karaNa vinA azAtAvedanAne anubhavatA nathI he bhagavanuM ! zuM asukakumAro karaNathI ke akaraNathI zAtA sukharUpa vedanAne anubhave che? he gautama ! karaNathI, akaraNathI nahiM. he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama! asurakumArone cAra prakAranAM karaNa kahyAM che, te jemake, manakaraNa, yAvata karmakaraNa; e zubhakaraNo hovAthI asurakumAro karaNadvArA sukharUpa vedanAne anubhave che paNa karaNa vinA anubhavatA nathI e pramANe yAvat nitakumAra sudhInA bhuvanapati mATe samajavuM. pRthivIkAyika jIvo mATe e pramANeja prazna karavo. vizeSa e ke zubhAzubhakaraNa hovAthI pRthivIkakAyika-jIvo karaNadvArA vividha prakAre athatu kadAca sukharUpa ane kadAca duHkharUpa vedanAne anubhave che paNa karaNa vinA anubhavatA nathI. audArika zarIravALA sarva jIvo zubhAzubha karaNadvArA vimAtrAe vedanAne anubhave che, devo zubha karadvArA sukharUpa vedanAne anubhave che. [275] he bhagavan! zuM jIvo mahAvedanAvALA ane mahAnirjarAvALA che ? mahAvedanAvALA ane alpanirjarAvALA che ? alpavedanAvALA ane mahAnirjarAvALA che ? ke alpavedanAvALA ane alpanirjarAvALA che ? he gautama ! keTalAka jIvo mahAvedanAvALA ane mahAnirjarAvALA che, keTalAka jIvo mahAvedanAvALA ane alpanirjarAvALA che, keTalAka jIvo alpavedanAvALA ane mahAnirjarAvALA che ane keTalAka jIvo alpavedanAvALA ane alpanirjarAvALA che. he bhagavan! te zA hetuthI ?
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-6, uddeso-1 he gautama ! jeNe pratimAne prApta karI che evo mahAvedanAvALo ane mahAnirjarAvALo che, chaThThI, sAtamIpRthivImAM rahenArA naiyiko moTI vedanAvALA ane alpanirjarAvALA che, zailezIprApta anagAra alpavedanAvALo, moTI nirjarAvALo che anuttaraupapAtika devo alpavedanAvALA ane alpanirjarA- vALA che. he bhagavan ! te e pramANe che, mahAdevanA, kardamathI ane khaMjanathI kareluM raMgeluM vastra, adhikaraNI eraNa, tRNano pULo, loDhAno goLo, karaNa ane mahAvedanAvALA jIvo. te e pramANe che, he bhagavan ! te e pramANe che. ema kahI yAvat vihare che. [zataka H 6 - uddesoH 1 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa] -- uddezaka 2H [277] rAjagRha nagara yAvat e pramANe bolyA AhAra uddezaka, je 'prajJApanA' sUtramAM kahyo che te badho ahiM jANavo. he bhagavan ! te e pramANe che, he bhagavan ! te e pramANe che, ema kahI yAvat vihare che. zatakaH 6 - uddesoH 2 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa -: uddezaka 3H 123 [278-279] bahukarma, vastramAM pudgalo prayogathI ane svAbhAvikarIte, Adisahita, karmasthiti, strI, saMyata, samyagdaSTi, saMjJI, bhavya, darzana, paryApta, bhASaka, paritta, jJAna, yoga, upayoga, AhAraka, sUkSma, carama, baMdha, ane alpabahutva; ATalA viSayo A uddezamAM kahevAze. [280]he bhagavan ! te nakkI che ke,mahAkarmavALAne, mahAkriyAvALAne mahAAzravALAne ane mahAvedanAvALAne sarvathI sarva dizAothI sarva prakAre pudgalono baMdha thAya ? sarvathI pudgalono caya thAya ? sarvathI pudgalono upacaya thAya ? hamezAM niraMtara pudgalono baMdha thAya, hamezAM niraMtara pudgalono caya thAyake hamezAM niraMtara pudgalono upacaya thAya ? ane teno AtmA, hamezAM niraMtara durupapaNe, durvarNapaNe, durgaMdhapaNe, dUrasapaNe, duHsparzapaNe, aniSTapaNe, akAMtapaNe, amanojJapaNe, amanAma- paNe-manathI saMbhArI paNa na zakAya e sthitie, anIpsitapaNe-abhidhdhitapaNe-je sthitine prApta ka2vAno lobha paNa na thAya te sthitipaNe, jaghanyapaNe, anUdhavapaNe, duHkhapaNe ane asukhapaNe vAraMvAra pariName che ? hA, gautama ! mahAkarmavALA mATe teja pramANe che. he bhagavan ! te zA hetuthI ? he gautama ! jema koi ahata-akSata-aparibhakta-aghotuM, dhotuM vAparIne paNa dhoeluM ane zALa uparathI hamaNAM tAjuMja utareluM vastra hoya, te vastra jyAre krame krame vaparAzamAM Ave tyAre tene sarva bAjuethI pudgalo baMdhAya che lAge che, sarva bAjuethI pudgalono caya thAya che yAvat kAlAntare te vastra, masotA jevuM meluM ane durgaMdhI tarIke pariName che, te hetuthI mahAkarmavALAne upara pramANe kahyuM che. he bhagavan ! te nakkI che ke, alpA- zravavALAne alpakarmavALAne, alpakriyAvALAne ane alpavedanAvALAne sarvathI pudgalo bhedAya che ? sarvathI pudgalo chedAya che ? sarvathI pudgalo vidhvaMsa pAme che ? sarvathI pudgalo samastapaNe nAza pAme che ? hamezA niraMtara pudgalo
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 bhagavaI - 6-3280 bhedAya che ? sarvathI pudgalo chedAya che? vidhvaMsa pAme che ? samastapaNe nAza pAme che? ane teno AtmA hamezAM niraMtara surUpiNe- yAvatu-sukhapaNe, duHkhapaNe nahi-vAraMvAra pariName che. hA gautama! yAvatuM pariName che? he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama! jema koI-jallavALuM-melasahita ane rajasahita vastra hoya, ane te vastra krame krame zuddha thatuM hoya. zuddha pANIthI dhovAtuM hoya to tene lAgelA pudgalo sarvathI bhedAya yAvatu pariNAma pAme, te hetuthI alpakriyAvALA mATe pUrva pramANe kahyuM che. [281) he bhagavan! vastrane je pudgalono upacaya thAya che te zuM prayogathI puruSa prayatnathI thAya che ke svAbhAvika rIte thAya che ? he gautama ! prayogathI thAya che ane svAbhAvika rIte paNa thAya che? he bhagavan! jema vastrane prayogathI ane svAbhAvika rIte pudgalono upacaya thAya che tema jIvone je karmayugalono upacaya thAya che te zuM prayogathI ane svAbhAvika rIte, e bane kAraNathI thAya che? he gautama! jIvone je karmano upacaya thAya che te prayogathI thAya che paNa svAbhAvika rIte thato nathI. he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama ! jIvone traNa prakAranA prayogo kahyA che, te jemake, manaprayoga, vacanaprayoga, ane kAyaprayoga, e traNa prakAranA prayoga vaDe jIvone karmano upacaya thAya che, mATe jIvone karmano upacaya prayogathI thAya che paNa svAbhAvika rIte thato nathI, e pramANe badhA paMcedriyone traNa prakArano prayogo kahevo, pRthivIkAyikone eka prakArano prayoga kahevo, e pramANe yAvatu vanaspatikAyiko sudhI jANavuM. vikaleMdriya jIvone be prakArano prayoga kahyo che, te jemake, vacanaprayoga ane kAyaprayoga, e be prakAranA prayogavaDe teone karmano upacaya thAya che mATe teone prayogathI kamopacaya thAya che paNa svAbhAvika rIte karmopacaya thato nathI, te hetuthI ema kahyuM ke, pAvatu svAbhAvika rIte kamapacaya thato nathI, e pramANe je jIvane je prayoga hoya te kahevo ane te pramANe yAvatu vaimAnika sudhI kahevuM. ' [282] he bhagavan! vastrane je pudgalono upacaya thayo che, te zuM sAdi sAMta che? sAdi anaMta che? anAdi sAMta che ke anAdi anaMta che ? he gautama ! vavastrane je pudgalono upacaya thayo che, te sAdi sAMta che paNa sAdi aparyavasita-anaMta nathI, temaja anAdi sAMta nathI ane anAdi anaMta nathI. he bhagavanuM ! jema vastrano pudgalopacaya sAdi sAMta che paNa sAdi anaMta, anAdi sAMta ke anAdi anaMta nathI. temaja jIvonA kamaoNpacaya mATe paNa pRcchA-prazna karavo che gautama ! keTalAka jIvono kamapacaya sAdisAMta che, keTalAka jIvono kapacaya anAdi sAMta che ane keTalAka jIvano karmopacaya anAdi anaMta che. paNa jIvono kamopacaya sAdi aparyavasita-anaMta nathI. he bhagavana! te zA hetuthI ? he gautama ! eyarapathanA baMdhakano kampacaya sAdi sAMta che. bhavasiddhika jIvano kopacaya anAdi sAMta che, abhava- siddhikano kamoMpacaya anAdi anaMta che te hetuthI. he bhagavan! zuM vastra sAdi ane sAMta che? pUrva pramANe ahIM cAre bhAMgAmAM prazna kahevo. he gautama ! vastra sAdi che ane sAMta che. bAkI traNe bhAgAno vastramAM pratiSedha karavo. he bhagavan! jema vastra sAdi sAMta che paNa sAdi anaMta nathI, anAdi sAMta nathI ane anAdi anaMta nathI tema jIvo zuM sAdi sAMta che? ahiM pUrvanA . cAre bhAMgA kahI temAM prazna karavo. he gautama! keTalAka jIvo sAdi sAMta che, e pramANe cAre bhAMgA kahevA. he bhagavan! te zA hetuthI ? he gautama ! narayiko, tiryaconiko,
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-6, udeso-3 125 manuSyo, ane devo gati Agatine apekSAthI sAdi ane sAMta che, siddhagatine apekSI siddho sAdi anaMta che, bhavasiddhiko labdhine apekSI anAdi sAMta che ane abhavasiddhiko saMsArane apekSI anAdi anaMta che, te hetuthI tema kahyuM che. [283) he bhagavan! keTalI karmapravRtio kahI che? he gautama ! ATha karmaprakRtio kahI che, te jemake, jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIya yAvatu aMtarAya. he bhagavanuM ! jJAnAvaraNIyakarmanI baMdhasthiti keTalA kALanI che ? he gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI trIzasAgaropamakoDAkoDI,anetraNa hajAra varasa abAdhAkALa,te abAdhAkALa jeTalI UNI karmasthiti-kamaniSeka jANavo, e pramANe darzanAvaraNIyakamI paratve paNa jANavuM. vedanIyakarma jaghanya be samayanI sthitivALuM ane utkRSTa jema jJAnAvaraNIyakarma kahyuM che tema jANavuM. mohanIyakarma jaghanya antarmuhUrtanI sthitivALuM ane utkare 70 sAgaropama koDAkoDI sthitivALuM che ane sAtahajAra varasa teno abAdhAkALa che kamasthiti-karmaniSeka kALa,te abAdhA kALathI UNo jANavo. AyuSyakarmanI sthiti jaghanya antarmuhUrta che ane utkRSTa pUrvakoTinA tribhAgathI adhika tetrIza sAgaropama karma sthiti che. nAmakarmano ane gotrakamanojaghanyakALaAThaantarmahataane utkRSTakALa viza sAgaropama che tathA be hajAravarasa abAdhAkALa che, te abAdhA kALathI UNIkarmasthiti jANavo.jema jJAnAvaraNIyakarmakahyuM tema aMtarAya karma samajavuM. * [284] he bhagavan! jJAnAvaraNIyakarma zuM strI bAMdhe? puruSa bAMdhe? ke napuMsaka bAMdhe ? ke nostrI-nopuruSa nonapuMsaka eTale je strI, puruSa ke napuMsaka na hoya tevo jIva bAMdhe ? he gautama ! strI paNa bAMdhe, puraSa paNa bAMdhe, ane napuMsaka paNa bAMdhe. paNa je nostrI nopuruSa-nonapuMsaka hoya te kadAca bAMdhe ne kadAca na bAMdhe, e pramANe AyuSyane varjIne sAte karmapravRtio mATe jANavuM. he bhagavana! AyuSyakarma pUrvavatu prazna karavo. he gautama ! strI bAMdhe ane na paNa bAMdhe. e pramANe bIjA be mATe paNa jANavuM ane je nostrInopuruSanonapuMsaka hoya te to AyuSyakarma na bAMdhe. he bhagavan! jJAnAvaraNIya karma zuM saMyata bAMdhe? asaMyata bAMdhe? ke saMyatAsaMyata bAMdhe? ke je nosaMyatanoasaMyatanosaMyatAsaMmata hoya te bAMdhe? he gautama ! kadAca saMyata bAMdhe, kadAca na bAMdhe, asaMyata bAdhe ane saMyatAsaMyata paNa bAMdhe paNa je nosaMyata-noasaMyata-nosaMyatAsaMmata hoya te to na bAMdhe. e pramANe AyuSyane varjIne sAte karmaprakRtio mATe jANavuM, AyuSya karmanA saMbaMdhamAM nIcenA traNa saMyata, asaMyata ane saMyatAsaMyata mATe bhajanAvaDe jANavuM ane uparano nosaMyata-noasaMta-nosaMyatAsaMyata atsiddha na bAMdhe. he bhagavanjJAnAvaraNIya karma zuM samyagRSTi bAMdhe ? mithyAdraSTi bAMdhe ke samyugmidhyAdraSTi bAMdhe ? he gautama ! samyagdaSTi kadAca bAMdhe ane kadAca na bAMdhe. mithyAvRSTi bAMdhe ane samyamithyAvRSTi paNa bAMdhe. e pramANe AyuSya sivAyanI sAte karmaprakRtio mATe jANavuM, AyuSyamAM nIcenA be samyagRSTi ane mithyAdraSTi bhajanAvaDe kadAca na bAMdhe ane kadAca bAMdhe ane samyugmithyAvRSTi na bAMdhe. he bhagavan! jJAnAvaraNIya karma zuM saMjJI jIva bAMdhe ? asaMjJI jIva bAMdhe ? ke nosaMjJI ane noasaMjJI bAMdhe ? he gautama ! saMjJI kadAca bAMdhe ane kadAca na bAMdhe, asaMjJI bAMdhe ane nozInoasaMjJI jIva na bAMdhe. e pramANe vedanIya ane AyuSya varjIne cha karmaprakRtio
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 bhagavaI - dAna/3/284 mATe jANavuM. ane vedanIyane nIcenA be saMjJI ane asaMjJI bAMdhe ane uparano nosaMjJIno asaMzI bhajana ane AyuSyane nIcenA be bhajanAe bAMdhe ane uparano na bAMdhe. he bhagavan! zuM bhavasiddhika jJAnAvaraNIya karma bAMdhe ?, abhavasiddhika jJAnAvaraNIya karma bAMdhe ? ke nobhavasiddhika noabhavasiddhika jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? he gautama ! bhavasidvika bhajanAe bAMdheabhavasiddhika jJAnAvaraNa karma bAMdhe ane nobhavasiddhika ne noabhavasiddhika na bAMdhe, e pramANe AyuSya sivAyanI sAte karmapravRttio mATe jANavuiM AyuSya karma mATe nIcenA be bhavasiddhika ane abhavasiddhika bhajanAe bAMdhe ane uparano nobhavasiddhika ane noabhavasiddhika atha, siddha, te na bAMdhe. he bhagavan! zuM cakSudarzanI, acakSu- darzanI, avadhidarzanI ane kevaladarzanI jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? he gautama ! heThaLanA traNa cakSudarzanI, acakSudarzanI ane avadhidarzanI e traNa bhajanAe bAMdhe tathA uparano-kevaladanI te na bAMdhe, e pramANe vedanIya sivAyanI sAte karmaprakRtio mATe jANavuM, vedanIyakarmane nIcenA traNa bAMdhe che ne kevaladarzanI kadAca bAMdhe ane kadAca na bAMdhe. he bhagavan! zuM payaptaka jIva jJAnAvaraNIya karma bAMdhe ? aparyAptaka jIva jJAnAvaraNIya karma bAMdhe ? ke nopayapti noapati jIva jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? he gautama ! payapti jIva bhajanAe jJAnAvaraNIya karma bAdhe, apayapti jIva jJAnAvaraNa karma bAMdhe ane nopayapti no aparyApta eTale siddha jIva jJAnAvaraNIya karma na bAMdhe, e pramANe AyuSyane varjIne sAte karmaprakRtio mATe jANavuM ane AyuSyane nIcenA be paryApta ane aparyApta bhajanAe bAMdhe ane uparano nopayaptino aparyAptisiddha na bAMdhe. he bhagavan! zuM bhASaka jIva jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? ke abhASaka bAMdhe? he, gautama ! e banne jIva jJAnAvaraNa karma bhajanAe bAMdhe, e pramANe vedanIyavarjIne sAte karmapravRtio mATe jANavuM ane vedanIya karma bhASaka bAMdhe tathA abhASaka vedanIya karmane bhajanAe bAMdhe. he bhagavan! zuM paritta-eka zarIravALo jIva, jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? aparitta jIva jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? ke noparitta noaparitta jIva jJAnAvaraNa kamI bAMdhe ? he gautama ! paritta jIva, bhajanAe jJAnAvaraNa karma bAMdhe, aparitta jIva jJAnAvaraNa karma bAMdhe ane noparittanoaparitta eTale siddha jIva na bAMdhe, e pramANe AyuSyane varjIne sAte karmaprakRtio mATe jANavuM. ane paritta tathA aparitta e bane paNa AyuSya karmane bhajanAe bAMdhe che ane noparitta noaparItta bAMdhato nathI. te bhagavana ! zuM AbhinibodhikajJAnI, zrutajJAnI avadhijJAnI, mana:paryavajJAnI ke kevalajJAnI jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? he gautama ! heThaLanA cAra bhaja- nAe bAMdhe che, noparitta no aparItta bAMdhato nathI. he bhagavan! zuM Abhi- nibodhikajJAnI, zrutajJAnI avavijJAnI ane mana:paryavajJAnI ke kevalajJAnI jJAnAvaraNa karma bAMdhe ? he gautama ! matijJAnI, zrutajJAnI, avadhi- jJAnI ane mana:paryavajJAnI bhajanAe bAMdhe che ane kevalajJAnI bAMdhato nathI, e pramANe vedanIyane varjIne bAkInI sAta karmapravRtio mATe jANI levuM ane vedanIya karmane heThaLanA cAra bAMdhe che ane kevaLajJAnI bhajanAe bAMdhe che. he bhagavan! zuM matiajJAnI, mRtaajJAnI ane virbhAgajJAnI jJAnAvaraNIya karma bAdhe ? he gautama ! AyuSyane varjIne sAte karmaprakRtio bAMdhe ane AyuSyane
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-6, udeso-3 127 bhajanAe bAMdhe. he bhagavan! zuM manayogI, vacanayogI, kAyayogI ane ayogI jJAnAvaraNIya karma bAMdhe? he gautama ! manayogI, vacanayogI ane kAyayogI, e traNa bhajanAe jJAnAvaraNa karma bAMdhe ane AyogI jJAnAvaraNane na bAMdhe. e pramANe vedanIya sivAyanI sAte karmaprakRtio mATe jANavuM ane vedanIya karmana heThaLanA traNa bAMdha ane ayogI na bAMdhe. he bhagavan! zuM sAkAra upayogavALo ke anAkAra upayoga- vALo jJAnAvaraNIya karma bAMdhe ? he gautama ! AThe karmapravRtio bhajanA bAMdhe. he bhagavan! zuM AhAraka ke anAhAraka jIva jJAnAvaraNIya karmane bAMdhe ? he gautama ! bane paNa bhajanAe bAMdhe. e pramANe vedanIya ane AyuSya sivAyanI cha karmaprakRtio mATe jANavuM, ane vedanIya karma, AhAraka jIva bAMdhe tathA anAhAraka jIva bhajanAe bAMdhe ane AyuSyakamane AhAraka jIva bhajanAe bAMdhe tathA anAhAraka jIva na bAMdhe. he bhagavan! zuM sUkSma jIva, bAdara jIva ke nosUkSma-nobAira jIva jJAnAvaraNa kamane bAMdhe ? he gautama ! sUkSma jIva bAMdhe, bAdara jIva bhajanAe bAMdhe ane nosUkSma-nobAdara jIva na bAMdhe, e pramANe AyuSyane mUkIne sAte kamaprakRtio mATe paNa jANavuM ane AyuSyakarmane sUkSma jIva ane bAdara jIva, e bane bhajanAe bAMdhe che, tathA nosUkSma-nobAdara jIva- siddhanA jIva nathI bAMdhatA. he bhagavan! zuM carama jIva ke acarama jIva jJAnAvaraNIya karma bAMdhe? he gautama! e bane jIva AThe karmaprakRtione bhajanAe bAMdhe. [285 he bhagavan! strIvedaka, puruSavedaka, napuMsakavedaka ane avedaka, e badhA jIvomAM kyA kyA jIva, konA konAthI alpa, bahu, tulya ane vizeSAdhika che ? he gautama ! sauthI thoDA puruSavedaka jIvo che, tenAthI saMkhyayaguNa strIvedaka che, avedaka anaMtaguNa che ane napuMsakavedaka anaMtaguNa che. e badhA padonAM alpabadutvo kahevA yAvatuM sauthI thoDA acarama jIvo che ane carama jIvo anaMtaguNa che. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI yAvat vicare che. | zataka6-uddesAH 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (- uddezaka4:-) [28] he bhagavan! zuM jIva kAlAdezavaDe- sapradeza che ke apradeza? he gautama ! jIva niyamA cokkasa sapradeza che. e pramANe yAvatuM siddha sudhInA jIva mATe jANavuM. he bhagavanuM ! nairayika jIva kAlAdezathI pradeza che ke apradeza che ? he gautama ! e kadAca sapradeza che ane kadAca apradeza che. he bhagavan! zuM jIvo kAlAdezathI sapradeza che ke apradeza che ? he gautama ! cokkasa, jIvo pradeza che. he bhagavana! nairayika jIvo kAlAdezavaDe sapradeza che ke apradeza che ? he gautama ! e nairayikomAM badhAya saMpradeza hoya, keTalAka pradeza ane ekAda apradeza ane keTalAka pradeza keTalAka apradeza; e pramANe thAvat svanitakumAra sudhInA jIvo mATe jANavuM, he bhagavan! zuM pRthivI- kAyika jIvo sapradeza che ke apradeza che? teo yAvatuM vanaspatikAyika sudhI jANavuM. jema narayika jIvo kahyA tema siddha sudhInA bAkInA badhA jIvo mATe jANavuM. jIva ane ekendriya varjIne bAkInA AhAraka jIvo mATe traNa bhAMgA jANavA, ane anAhAraka jIvo mATe ekendriya varjIne cha bhAMgA A pramANe jANavA- keTalAka saMpradeza
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 bhagavaI- 6-4/286 hoya keTalAka apradeza hoya, athavA koI saMpradeza hoya ane koI apradeza hoya, koI ane keTalAka apradeza hoya, keTalAka pradeza hoya ane koI apradeza hoya ane keTalAka sapradeza hoya tathA keTalAka apradeza hoya. siddhone mATe traNa bhAMgA jANavA jema audhika-sAmAnya jIvo kahyA tema bhavasiddhika-bhavya ane abhivasiddhika-abhavya jIvo jANavA. nobhavasiddhikanobhavasiddhika jIva, siddhomAM traNa bhAMgA jANavA. saMgliomAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA, asaMgliomAM ekendriyavarjIne traNa bhAMgA jaNavA. narayika, deva ane manuSyomAM cha bhAMgA jANavA. nosaMjJI noasaMgI jIva, manuSya ane siddhomAM traNa bhAMgA jANavA. jema sAmAnya jIvo kahyA, tema salezya-jIvo jANavA. jema AhAraka jIva kahyo tema kRSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA ane kApotalezyAvALA jIvo jANavA, vizeSa e ke, jene je legyA hoya tene te vezyA kahevI. tejolezyAmAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA, vizeSa e ke, pRthivIkAyikomAM, akhAyikomAM ane vanaspatikAyikomAM chabhAMgA jANavA, padmalezyAmAM ane zuklalazyAmAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA, alezyAmAM jIva ane siddhomAM traNa bhAMgA jANavA ane alezya manuSyomAM chalAMgA jANavA. samyagRSTiomAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA. vikasendriyomAM chalAMgA jANavA. mithyAdraSTiomAM ekendriya varjIne traNabhAMgA jANavA. samyugmithyAvRSTiomAM chabhAMgA jANavA. saMta jIvomAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA. asaMyatomAM ekendriya varjIne traNa bhAMgA jANavA, saMyatAsaMyatomAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA. nosaMyatanoasaMyata ane nosaMyatA saMyatomAM-traNabhAMgA jANavA.sakaSAyomAM-akaSAyavALAomAM jIvA- dika traNabhAMgA jANavA. ane sakaSAya ekeMdriyomAM eka bhAMgo che, krodha kaSAyiomAM jIva ane ekendriya varjI traNabhAMgA jANavA. devomAM chabhAMgA, mAnakaSAyavALamAM, mAyAkaSAyavALAmAM jIva ane ekendriya varjIne traNa bhAMgA jANavA, nairayika ane devomAM chalAMgA jANavA. lobhakaSAyavALAomAM jIva ane ekendriya varjIne traNa bhAMgA jANavA. narakimAM chabhaMgA jANavA, akaSAyimAM jIva, manuja ane siddhomAM traNabhAMgA jANavA. odhika jJAnamAM,Abhinibodhika-jJAnamAM, zrutajJAnamAM, jIvAdika traNabhAMgA jANavA. vikalandriyomAM chabhAMgA jANavA. avadhijJAnamAM, mana:paryavajJAnamAM ane kevalajJAnamAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA. audhikaajJAnamAM, matiajJAnamAM ane zrutaajJAnamAM ekeMdriya varjIne traNa bhAMgA jANavA. virbhAgajJAnamAM jIvAdika traNa bhAMgA jANavA, jema audhika kahyo tema sayogI jANavo. manayogI, vacanayogI ane kAyayogimAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA. vizeSa e ke, ekeMdriya jIvo kAyayogavALA che ane teomAM abhaMga, jhAjhA bhAMgA nathI paNa eka bhAgo che. jema alezyo kahyA tema ayogijIvo jANavA. sAkAra upayoga- vALamAM ane anAkAraupayogavALAmAM jIva tathA ekeMdriya varjIne traNa bhAMgA jANavA. jema sakaSAyI- kahyA tema savedaka- jIvo jANavA strIvedaka, puruSavedaka ane napuMsakavedakomAM jIvAdika traNabhAMgA jANavA, vizeSa e ke, napuMsakavedamAM ekeMdriyano mATe abhaMgaka eka bhAgo che. jema akaSAyI jIvo kahyA tema avedaka-vedavinAnA jIvo jANavA jema odhika-sAmAnya jIva kahyA tema sazarIrIjIvo jANavA. audArika ane vaikriya zarIravALA mATe jIva tathA ekeMdriya varjIne traNa
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ 129 - - - - - - no che zataka-6, udesI-4 bhAMgA jANavA, AhAraka zarIramAM jIva ane manuSyamAM cha bhAMgA jANavA, jema audhika kahyA tema taijasa ane kArpaNa jANavA. azarIrI-ane siddha mATe traNa bhAMgA jANavA. AhAra- patimAM, zarIraparyAptimAM, IndriyAyaptimAM ane A prANapayaptimAM jIva ane ekendriya varjI traNa bhAMgA jANavA. jema saMjJI jIvo kahyA tema bhASA ane manaHpayapti saMbaMdhe jANavuM. jema anAhAraka jIvo kahyA tema AhAra pati vinAnA jIvo viSe samajavuM. zarIranI apayaptimAM, IdriyanI aparyAptimAM ane ANaprANanI apayaptimAM jIva ane ekeMdriya varjI traNa bhAMgA jANavA. nairayika, deva ane manuSyomAM cha bhAMgA jANavA. bhASAnI aparyAptimAM ane mananI apatimAM jIvAdika traNa bhAMgA jANavA. narayika, deva ane manuSyomAM cha bhAMgA jANavA. | [287 sapradezo, AhAraka, bhavya, saMzI, vezyA, vRSTi, saMyata, kaSAya, jJAna, yoga, upayoga, veda, zarIra ane pati e dvAro che. [288] he bhagavan! zuM jIvo pratyAkhyAnI che? apratyAkhyAnI che? ke pratyAkhyAnA pratyAkhyAnI che ? he gautama ! jIvo pratyAkhyAnI paNa che, apratyAkhyAnI paNa che ane pratyAkhyAnA pratyAkhyAna paNa che. e pramANe badhA jIvo mATe prazna karavo ? he gautama ! narayiko apratyAkhyAnI che, e pramANe yAvatu cauriMdriya sudhInA jIvo apratyAkhyAnI kahevA paMcendriyatiryaMcayoniko pratyAkhyAnI nathI paNa apratyAkhyAnI che ane pratyAkhyAnA pratyAkhyAnI che ane manuSyone traNe bhAMgA hoya che tathA bAkInA jIvo, jema nairayiko kahyA tema kahevA. he bhagavan! zuM jIvo pratyAkhyAnane jANe che apratyAkhAnane jANe che ? ke pratyAkhyAnA pratyAkhyAnane jANe che ? he gautama ! je paceMdriyo che te traNene jANe che, bAkInA jIvo pratyAkhyAnane jANatA nathI. apratyAkhyAnane jANatA nathI he bhagavan! zuM jIvo pratyAkhyAnane kare che? apratyAkhyAnane kare che? ke pratyA khyAnA- pratyAkhyAnane kare che ? he gautama ! jema audhika daMDaka kahyo tema pratyAkhyAnanI kriyA- paNa jANI levI he bhagavan! zuM jIvo pratyAkhyAnathI nirvatita AyuSyavALA che apratyAkhyA- nathI baMdhAya che? ke pratyAkhyAnA pratyAkhyAnathI baMdhAya che ? he gautama ! jIvo ane vaimAniko pratyAkhyAnathI nivartita AyuSyavALA che, traNe paNa che apratyAkhyAnathI nivartita AyuSyavALA che ane pratyAkhyAnA pratyAkhyAnathI nivartita AyuSyavALA che ane bAkInA apratyAkhyAnathI nivartita AyuSyavALA che. [288-290) pratyAkhyAna pratyAkhyAnane jANe, (pratyAkhyAnane) kare. traNene (jANe ane kare) AyuSyanI nivRtti, sapradeza uddezamAM e cAra daMDako che. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che ema kahI yAvatu vihare che. zataka-uddesA:4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (- uddezakaH -) [291] he bhagavan! A tamaskAya zuM kahevAya? zuM pRthivI samaskAya e pramANe kahevAya? zuM pANI tamaskAya e pramANe kahevAya? he gautama ! pRthivI, tamaskAya' e pramANe na kahevAya, paNa pANI, 'tamaskAya' e pramANe kahevAya. he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama! keTaloka pRthivIkAya evo zubha che, je dezane. bhAgane prakAzita kare che
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 bhagavaI - 6-5/291 ane keTaloka pRthivIkAya evo che, je dezane prakAzita nathI karato, te hetuthI pUvakta pramANe kahevAya. he bhagavan! tamaskAya kyAM samutthita che kyAMthI zarU che ane kyAM saMniSThita che kyAM teno aMta che ? he gautama ! jaMbudvIpa nAmanA dvIpanI bahAra tirache asaMkhya dvIpa samudrone ullaMdhya pachI aruNavara bahAra Ave che, te dvIpanI bahAranI vedikAnA aMtathI aruNodaya samudrane 42 hajAra yojana avagAhIe tyAre uparitana jalAta Ave che, te uparitana jalAMtathI eka pradezanI zreNIe ahIM tamaskAya samutthita che, te tyAMthI samusthita thaI 1721 yojana uMco jaI tyAMthI pAcho tiracho vistAra pAmato sodharma, IzAna, sanakumAra ane mAheMdra e cAre kalpone AcchAdIne uMce brahmalokakalpamAM rijhavimAnanA pAvaDA sudhI saMprApta- pahoMcyo che ane tyAM tamaskAya saMniviSTa che. ' he bhagavan! tamaskAya no saMsthAna kevo che ? he gautama! tamaskAya, nIce, koDIAnA nIcenA bhAganA AkAravALo ane upara, kukaDAnA pAMjarAnA jevA AkAravALo kahyo che. he bhagavanuM ! tamaskAya vikhaMbhavaDe keTalo kahyo che ane parikSepavaDe keTalo kahyo che? he gautama! tamaskAya be prakArano kahyo che, saMkheya vistRta ane asaMkhyaya vistRta, temAM je te saMkheya vistRta che te vikhaMbhavaDe saMkhyaya yojanA sahastra kahyA che ane parikSepavaDe asaMkhyaya yojana sahastra kahyA che ane temAM je te asaMkhyaya vistRta che te asaMkhyaya yojana sahastra vikhaMbha vaDe kahyo che ane asaMkhyaya yojanA sahastra parikSepavaDe kahyo che. he bhagavan! tamaskAya keTalo moTo kahyo che ? he gautama ! sarvadvIpa ane samudronI sabhyatara A jaMbUdvIpa nAmano dvIpa yAvatuM parikSepavaDe kahyo che koI moTI RddhivALo yAvatuM mahAnubhAva deva A cAlyo" ema karIne traNa capaTI vAgatAM ekavIzavAra te saMpUrNa jaMbUdvIpane pharIne zIdhra Ave, te deva tenI utkRSTa ane tarAvALI yAvat devagativaDe jato jato yAvatu eka divasa, be divasa yA traNa divasa cAle ane vadhAremAM vadhAre cha mahInA cAle to koI eka samaskAya sudhI pahoMce ane koI eka samaskAya sudhI na pahoMce, eTalo moTo tamaskAya kahyo che. he bhagavan! tamaskAyanAM ghara che ke gRhApaNa che? he gautama! te artha samartha nathI. he bhagavan! tamaskAyamAM gAma che ke yAvatuM saMnivezo che? he gautama! te artha samartha nathI. he bhagavan! tamaskAyamAM udAra moTA megha saMkheda pAme che? saMmUche che? ane varSaNa varase che? he gautama! hA, tema che. he bhagavan! zuM tene deva kare che? asara kare che? ke nAga kare che? hai gautama ! deva paNa kare che? asura paNa kare che, ane nAga paNa kare che. he bhagavan! tamaskAyamAM bAdara svanita zabda che? ane bAdara vijaLI che? hA, che. he bhagavan! zuM tene deva yA asura yA nAga kare che? he gautama! traNe paNa kare che. he bhagavan! tamaskAyamAM bAdara pRthivIkAya che? ane bAdara agnikAya che? he gautama ! te artha samartha nathI. ane A je niSedha che te vigrahagatisamApana sivAya samajavo he bhagavan! tamaskAyamAM caMdra, sUrya, grahagaNa, nakSatra ane tArArUpo che? he gautama! te artha samartha nathI, paNa te caMdrAdi, tamaskAyanI paDakhe che. he bhagavan! tamaskAyamAM caMdranI prabhA ke sUryanI prabhA hoya che ? he gautama ! te artha samartha nathI, kAraNa ke, te prabhA tamaskAyamAM che paNa kAdUSaNikA-potAnA AtmAne dUSita karanArI che. he bhagavan! tamaskAya varNathI kevo
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-6, udeso-5 131 kahyo che ? he gautama ! varNavaDe tamaskAya kALo, kALI kAMtivALo, gaMbhIra, ruMvATA ubhA karanAra, bhIma, utkaMpano hetuM ane paramakRSNa kahyo che, ane te tamaskAyane joIne, joine, jotAM vAraja keTalAka deva paNa kSobha pAme, ane kadAca koI deva tamaskAyamAM praveza kare to pachI zarIranI tvarAthI mananI tvarAthI te tamaskAyane ullaMghI jAya. he bhagavan! tamaskAyanAM nAmo keTalAM kahyAM che ? he gautama ! tamaskAyanAM tera nAmo kahyAM che, te jemake, tama, tamaskAya, aMdhakAra, mahaidhakAra, lokabaMdhakAra, lokatamistra, devAMdhakAra, devatamistra, devAraNya, devabhUha, devaparigha, devapratikSobha ane araNodakasamudra. he bhagavan! tamaskAya zuM pRthivIno pariNAma che? pANIno pariNAma che? jIvano pariNAma che ke pudgalano pariNAma che. he gautama ! tamaskAya pRthivIno pariNAma nathI, pANIno paNa pariNAma che, jIvano paNa pariNAma che ane pudgalano pariNAma che. he bhagavan! tamaskAyamAM sarva prANo, bhUto, jIvo ane sattvo pRthivIkAyapaNe yAvatu trasakAyikapaNe utpannapUrva-kahelAM upajyAM che ? he gautama ! hA, anekavAra athavA anaMtavAra pUrve utpanna thayA che paNa bAdara pRthivIkAyapaNe ane bAdara agnikAyikapaNe nathI thayA. [22] he bhagavanuM kaSNarAjio keTalI kahI che ? AThakaSNArA- jio kahelI che. he bhagavan! e AThakRSNarAjio kyAM AvelI kahI che? he gautama ! sanakumAra mahendrakalpamAM ane nIce brahmalokakalpamAM ariSTa vimAnanA pAvaDAmAM che athatu e ThekANe samacaturastra-cokhaMDe saMsthAne saMsthita evI ATha kRSNarAjio kahelI che, be kaSNarAji pUrvamAM, be kRSNarAji pazcimamAM, be kRSNarAji dakSiNamAM ane be kRSNarAji uttaramAM, e pramANe ATha kRSNarAjio kahI che, pUvavyaMtara kRSNarAji dakSiNabAhya kRSNarAjine sparzelI che, dakSiNAvyaMtara kRSNarAji pazcimabAhya kRSNarAjine sparzelI che. pazcima bhaMtara kRSNarAji uttarabAhya kRSNarAjine sparzelI che ane uttarAvyaMtara kRSNarAji pUrvabAhya kRSNarAjine sparzelI che, pUrvanI ane pazcimanI be bAhya kRSNarAjio cha khUNI che, uttaranI ane dakSiNanI be bAhya kRSNarAjio trAMsI trikhUNa che, pUrvanI ane pazcimanI be atyaMtara kaSNa rAjio cokhaMDI che ane uttaranI ane dakSiNanI be atyaMtara kaNarAjIo paNa cokhaMDI che kaSNarAjio paNa cariMsa cokhaMDI che. [293] pUrva ane pazcimanI kRSNa rAji chakhUNI che, uttaranI dakSiNa ane bAhya kRSNarAji trikhUNI che, ane bIjI badhI atyaMtarakRSNarAji corasa che. [29] he bhagavan! kRSNarAja, AyAmavaDe keTalI kahI che? vikhaMbhavaDe keTalI kahI che ane parikSepavaDe keTalI kahI che ? he gautama ! kRSNarAjiono AyAma, asaMkhyaya yojana sahastra che, vidhvaMbha, saMkheya yojanA sahastra che ane parikSepa to asaMkhyaya yojana sahastra che, he bhagavanuM! kRSNarAjio keTalI moTI kahI che? he gautama ! eka vipaLa jeTalA vakhatamAM paNa koI deva jaMbUdvIpane ekavIza vAra pharI Ave ane evIja zIghatama gativaDe jo lAgalAgaTa aDadho mAsa cAlavAmAM Ave topaNa (e devathI) koI kRSNa rAji sudhI pahoMcAya ane koI kRSNarAji sudhI na pahoMcAya che bhagavad kRSNarAjiomAM gRho ane gRhApaNo che? he gautama! e artha samartha nathI he
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 bhagavai - 6/-/5/294 bhagavan !kRSNarAjiomAM gAmo vagere che?he gautama ! e artha samartha nathI he bhagavan ! kRSNarAjiomAM moTA megho saMkhede che, saMmUche che ane varasAda varase che ? he gautama ! hA, arthAt e pramANe praznamAM kahyA pramANe thAya che. he bhagavan ! zuM tene deva, asura ke nAga kare che ? he gautama ! deva kare che, asura ke nAga nathI karato. he bhagavan ! kRSNarAjiomAM bAdara stanita zabdo che ? he gautama ! jema moTA megho kahyA tema jANavuM. he bhagavan ! kRSNarAjiomAM bAdara aplAya, bAdara agnikAya ane bAdaravanaspatikAya che ? he gautama ! te artha samartha nathI ane A niSedha, vigrahagati samApanna jIva sivAya bIjA jIvo mATe jANavo. he bhagavan ! kRSNarAjiomAM caMdra, sUrya,. grahagaNa, nakSatra ane tArAo che ? he gautama ! te artha samartha nathI. he bhagavan ! kRSNarAjiomAM caMdranI kAMti che ? sUryanI kAMti che ? he gautama ! te artha samartha nathI. he bhagavan ! kRSNarAjio varNavaDe kevI kahI che ? he gautama ! kALI yAvat tamaskAyanI peThe bhayaMkara hovAthI devapaNa enejaladI na ullaMghI jAya.he bhagavan ! kRSNarAjinAM keTalAM nAmadheya kahyAM che ? he gautama ! kRSNarAjinAM ATha nAma kahyAM che, kRSNarAja, megharAja, maghA, mAghavatI, vAtaparighA, vAtaparikSobhA, devaparighA ane devaparikSobhA. he bhagavan ! zuM kRSNarAji pRthvIno pariNAma che ? jalano pariNAma che ? jIvano pariNAma che ? ke pudgalano pariNAma che ? he gautama ! kRSNarAji pRthvIno pariNAma che paNa jalano pariNAma nathI. tathA jIvano paNa pariNAma che ane pudgalano paNa pariNAma che. he bhagavan ! kRSNarAjamAM sarva prANo, bhUto, jIvo ane sattvo pUrve utpanna thayelA che ? he gautama ! anekavAra anaMtavAra utpanna thayA che, paNa bAdara apkAyapaNe, bAdaraagnikAyapaNe, anebAdara vanaspatikAyikapaNe utpanna thayA nathI. [295] e ATha kRSNarAjionA ATha avakAzAntaramAM ATha lokAMtika vimAno kahyAche.arcI, arcimaliI, vairocana, prazaMkara, candrabha, sUryabha, zukrAbha, AThamuM supratiSTAbha ane vacamAM riSTAbha vimAna che. he bhagavan ! arcI vimAna kyAMkahyuM che ? he gautama ! uttaranI pUrvanI vace arcI vimAna kahyuM che. he bhagavan ! arcimAlI vimAna kyAM kahyuM che ? he gautama ! pUrvamAM arcimAlI vimAna kahyuM che ? e pramANe kramathI badhAM vimAno mATe jANavuM yAvat he bhagavan ! riSTavimAna kyAM kahyuM che ? he gautama ! bahumadhyabhAgamAM riSTavimAna kahyuM che, e AThe lokAMtika vimAnomAM ATha jAtanA lokAMtika devo rahe che, te jemake, sArasvata, Aditya, vahni, varuNa, gardatoya, tuSita, avyAbAdha, ane Agneya tathA vacamAM riSTa deva che. [297] he bhagavan ! sArasvata devo kyAM che ? he gautama ! sArasvata devo arcI vimAnamAM rahe che. he bhagavan ! Aditya devo kyAM rahe che ? he gautama ! Aditya devo arcimAli vimAnamAM rahe che. e pramANe yathAnupUrvIe yAvat riSTAvimAna sudhI jANavuM. he bhagavan ! riSTa devo kyAM rahe che ? he gautama ! riSTa devo riSTa vimAnamAM rahe che. he bhagavan ! sArasvata ane Aditya, e be devono keTalA devo ane keTalA devanA seMkaDAo parivAra kahyA che ? he gautama ! sAta devo ane devanA sAta seMkaDAo eTale sAtaso devo, sArasvata ane Aditya devono parivAra che, vahina ane varuNa e be devono cauda deva ane caudahajAra deva parivAra kahyo che, gardatoya ane tuSita e be devo
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-6, uso-5 133 no sAta deva ane sAta hajAra deva parivAra kahyo che, ane bAkInA devono nava deva ane navaso deva parivAra kahyo che. prathama yugalamAM sAtasono parivAra che. bIjAmAM caudahajArano parivAra che. trIjAmAM sAtahajArano parivAra che ane bAkInAmAM navasono parivAra che. he bhagavan! lokAMtika vimAno kyAM pratiSThita che eTale lokAMtika vimAno kone AdhAre che ? he gautama! lokAMtika vimAno vAyupratiSThita che, e pramANe vimAnanuM pratiSThAna, vimAnonuM bAhulya, vimAnonI uMcAI ane vimAnonuM saMsthAna jema "jIvAbhigama' sUtramAM deva uddezakamAM brahmalokanI vaktavyatA kahI che tema ahiM jANavuM yAvatu hA, gautama ! ahiM anaMtavAra pUrve jIvo utpanna thayA che, paNa lokAMtika vimAnomAM devapaNe anaMtavAra nathI utpanna thayA. he bhagavan! lokAMtika vimAnomAM keTalA kALanI sthiti kahI che? he gautama ! lokAMtika vimAnomAM ATha sAgaropamanI sthiti kahI che. he bhagavan! lokAMtika vimAnothI keTale aMtare lokAMta kahyo che? he gautama! asaMkhya hajAra yojanane aMtare lokAMtika vimAnothI lokAMta kahyo che. yAvatu vihare che. zataka - udesA: panImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | (- uddezaka 6 - ) [30] he bhagavan! pRthvIo keTalI kahI che? he gautama! sAta pRthvIo kahI che, te jemake, ratnaprabhA yAvatuM tamatamAprabhA, ratnaprabhA vagere pRthvIthI zaru karI yAvat adha saptamI pRthvI sudhInA je pRthvInA jeTalA AvAso hoya yAvatu teTalA kahevA thAvatuM- he bhagavan anuttaravimAno keTalAM kahyAM che ? he gautama ! pAMca anuttara vimAno kahyAM che. te jemake, vijaya yAvat sarvArthasiddha. [301] he bhagavan! je jIva mAraNAMtika samudyAtathI samavahata thayo ane samavahata thaI A ratnaprabhA pRthvInA trIzalAkha nirayAvAsamAMnA koIpaNa eka nirayAvAsamAM nairayikapaNe utpanna thavAne yogya che te jIva tyAM jaine je AhAra kare te AhArane pariNamAve ane zarIrane bAMdhe ? he gautama ! keTalAka jIva tyAM jaIneja AhAra kare, pariNamAve ane zarIrane bAMdhe ane keTalAka jIva tyAMthI pAchA vaLe che, pAchA vaLIne ahiM Ave che ane ahiM AvI pharIvAra mAraNAMtika samuddaghATavaDe samavahata thAya che, samavahata thaI A ratnaprabhA pRthvInA trIzalAkha nirayAvAsamAMnA koIpaNa eka nirayAvAsamAM nairayikapaNe utpanna thAya che ane tyArapachI AhAra kare che, pariNamAveche, zarIrane bAMdhe che, e pramANe yAvatu adhaHsaptamIpRthvI sudhI jANavuM. he bhagavan! mAraNAMtika samudyAtathI samavahata thayelo je jIva asurakumAronA cosaThalAkha AvAsomAMnA koIpaNa eka asurakumAravAsamAM utpanna thavAne yogya che te jIva he bhagavan! tyAM jaIneja AhAra kare? te AhArane pariNamAve? ane zarIrane bAMdhe ? jema nairayiko saMbaMdhe kahyuM tema asurakumAro mATe kAvat svanitakumAro sudhI kahevuM. he bhagavan! mAraNAMtika samudUghAtavaDe samavahata thaine je jIva asaMkhyaya lAkha pRthivIkAyanA AvAsamAMnA anyatara pRthivIkAyanA AvAsamAM pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te jIva maMdara parvatanI pUrve keTaluM jAya ane keTaluM prApta kare ? he
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 bhagavada-6-301 gautama! lokAMta sudhI jAya ane lokAMtane prApta kare. he bhagavan! te tyAM jaIneja AhAra kare? pariNamAve ? ane zarIrane bAMdhe ? he gautama ! keTalAka tyAM jaIneja AhAra kare, pariNamAve ane zarIrane bAMdhe-ane keTalAka tyAMthI pAchA vaLe che ane pAchA vaLI ahiM zIgha Ave che ane pharIvAra mANAMtika samuddaghAtathI sama- vahata thAya che, samavahata thaI maMdara parvatanI pUrve aMgulano asaMkhya bhAgamAtra, saMkheya bhAgamAtra, vAlAjha, vAlAjhapRthakvana vAlAjha) e pramANe zikSA, yUkA, yava, aMgula yAvatu kroDayojana, koDAkoDI yojana, saMkhyayahajAra yojana ane asaMkhyayahajAra yojana athavA lokAMtamAM eka pradezikazreNine mUkIne asaMgeyalAkha pRthivIkAyikanA AvAsamAMnA koI pRthivIkAyanA AvAsamAM pRthivIkAyapaNe utpanna thAya pachI AhAra kare, pariNamAve ane zarIrane bAMdhe. jema maMdara parvatanI pUrva dizA paratve kahyuM AlApaka kahyo tema e pramANe dakSiNa pazcime, uttare, Urdhva ane adhodizA mATe paNa jANavuM jema pRthivIkAyiko mATe kahyuM tema sarva e kedriyo mATe eka ekanA cha AlApaka kahevA. he bhagavan! mAraNAMtika samudraghAtathI samavahata thaI je jIva asaMkheyalAkha beIdriyonA AvAsamAMnA koI eka beIDhiyAvAsamAM beIdriyapaNe utpanna thavAne yogya che te jIva, tyAM jaIneja AhAra kare ? tene pariNAve? ane zarIrane taiyAra kare ? he gautama ! jema nairayiko kahyA tema beIdriyathI mAMDI anuttaropapAtika vimAna sudhInA sarva jIvo kahevA. he bhagavanuM mAraNAMtika samudyAtatathI samavahata thaI je pAMca anuttaravimAnomAMnA koI eka anuttara vimAnamAM devapaNe utpanna thavAne yogya che, te jIva he bhagavan! tyAM jaIneja AhAra kare ? pariNamAve ane zarIrane taiyAra kare? he gautama! teja kahevuM he bhagavan! te e pramANe che. he bhagavan! te e pramANe che. zataka da-uddesAHdanImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( uddezaka7:-) [302] he bhagavan! zAlI, vrIhi, godhUma, yava ane yavayava, e badhAM dhAnyo koThalAmAM hoya, vAMsaDAnA DAlAmAM hoya, mAMcAmAM hoya, mALamAM hoya, chANathI ullita hoya lipta hoya, DhAMkelAM hoya, mATI vagere vaDe mudrita hoya ane lAMchita karelAM hoya, to teonI yoni-keTalA kALa sudhI kAyama rahe ? he gautama ! teonI yoni, ochAmAM ochuM aMtarmuhUrta sudhI kAyama rahe ane vadhAremAM vadhAre traNa varasa sudhI kAyama rahe. tyArabAda te yonimnAna thAya che, pravidhvaMsa pAme che, pachI te bIja abIja thAya che ane tyArabAda te yonino Tuccheda thayo kahevAya che. he bhagavan! kalAya, masUra, tala, maga, aDada, bAla, kaLathI, eka jAtanA coLA, tuvera ane goLa caNA e badhAM dhAnyo pUrvokta vizeSaNavALAM hoya to te dhAnyonI yoni keTalA kALa sudhI kAyama rahe ? he gautama ! jema zAlIo mATe kahyuM tema e dhAnyone mATe paNa jANavuM, vizeSa e ke, pAMca varasa jANavAM, he bhagavan! alasI, kusuMbha, kodravA, kAMga, varaTa-baMTI, eka prakAranI kAMga, eka prakAranA koDhavA, zaNa, sarasava ane eka jAtanAM zAkanAM bI e pUrvokta vizeSavALA dhAnyonI yoni keTalA kALa sudhI rahe? he gautama! eone mATe paNa temaja jANavuM, vizeSa e ke, sAta varasa thAya.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-da, uso-7 135 [303-306] he bhagavana! eka eka muhUrtanA keTalA ucchavAsAddhA kahyA che? he gautama ! asaMya samayanA samudAyanI samitinA samAgamathI jeTalo kALa thAya te eka AvalikA kahevAya che ane saMkheya AvalikAno eka ucchavAsa, saMkheya AvalikAno eka niHzvAsa, 'tuSTa' anavakalpa-ghaDapaNa vinAnA ane vyAdhirahita eka jaMtuno eka ucchavAsa ane niHzvAsa te eka prANa, "sAta prANa te stoka, sAta stoka te lava, 77 lava, te eka muhUrta, 3773 uThuvAsa, e eka muhUrta, ema anaMtajJAnIoe dIThuM che.' e muhUrta pramANe trIza muhUrtano eka ahorAtra thAya. paMdara ahorAtrano eka pakSe. be pakSano eka mAsa be mAsanI eka RtuM ane traNa RtunuM eka ayana be ayananuM eka saMvatsara pAMca saMvatsarano eka yuga, no vIza yugamAM 100 varasa thAya che dazaso varasanAM ekahajAra varSa. sohajAra varSanA eka lAkha varasa, corAsI lAkha varSa te eka pUvaga, corAsI lAkha pUvaga, te eka pUrva e pramANe truTitAMga, truTita, aDaDAMga, aDaDa, avavAMga avava, hUhUAMga, hUha, utpalAMga, utpala, padhAMga, pA, nalinAMga, nalina, athaniu- rAMga. arthaniri, ayutAMga, ayuta, prayutAMga, prayuta, nayutAMga, nayuta, cUlikAMga, cUlikA, zIrSaprahelikAMga ane zIrSaprahelika; ahiM sudhI gaNita che tyArabAda aupamika eTale amuka saMkhyAvaDe nahi paNa mAtra upamAvaDe je jaNAvI-jANI zakAya evo kALa che. he bhagavan! te aupamika zuM kahevAya? he gautama! te aupamika be prakAranuM kahyuM che, eka palyopama ane bIjuM sAgaropama. [308-309] he bhagavan! palyopama te zuM kahevAya? ane sAgaropama te zuM kahevAya? he gautama! "sutIkSNazastra vaDe paNa jene chedI, bhedI na zakAya, te parama aNune kevalio sarva pramANonI AdibhUta pramANa kahe che anaMta paramANuonA samudAyanI samitionA samAgamavaDe te eka ucchalakSmazleksikA, UrdhvariNa, trasareNu, rathareNu, vAlAjha, zikSA, yUkA, yavamadhya ane aMgula thAya che, jyAre ATha urphIlakSmazlaNikA nI eka zlaSNazla- hnikA thAya, ATha glaSNazlaNikA eka UdhvariNa: ATha UrdhvariNa no eka trasaraNa, ATha trasareNu no eka rathareNu ane ATha rathareNuM mano devakuranA ane uttarakuranA manuSyonuM eka vAlAgra thAya che. e pramANe no ATha vAlAgra no harivarSanA ane ramyanAM manuSyano eka vAlA, harivarSanA ane ramyakanA manuSyanAM ATha vAlAgra te haimavatanA ane eravatanA manuSyano eka vAlAjha ane haimavatanA ane eravatanA manuSyanAM ATha vAlAgra te pUvavadehanA manuSyano eka vAlAjha, pUrvavidehanA manuSyonAM ATha vAlAgra te eka likSA, ATha likSA te eka yUvA, ATha yUvA te eka yavamadhya ATha yavamadhya te eka aMgula, cha aMgulano eka pAda, bAra aMgulanI eka vitati-veMta covIsa aMgulanI eka ratni-hAtha aDatAlIza aMgulanIeka kukSi, cha-- aMgulano eka daMDa, dhanuSa, yuga, nAlikA, akSa athavA musala thAya, behajAra dhanuSyano eka gAu thAya, cAra gAuno eka yojana thAya, e yojananA pramANe je palya, AyAmavaDe ane vikhaMbhavaDe eka yojana hoya, uMcAImAM eka yojana hoya ane jeno paridhi savizeSatraNa yojana hoya, te palyamAM eka divasanAM ugelA, be divasanA ugelA, traNa divasanAM ugelA ane vadhAremAM vadhAre sAta rAtanA ugelA kroDo vAlAjho, kAMThA sudhI bharyA hoya, saMnicita karyA hoya, khUba bhaya hoya ane te vAlAjho evI rIte bhaya hoya ke jene agni
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 136 bhagavai - 6/-/7/309 na bALe, vAyu na hare, jeo kohAi na jAya, nAza na pAme ane jeo koi divasa saDe nahiM, tyArabAda te prakAre vAlAgranA bharelA te palyamAMthI so so vacce eka eka vAlAgnane kADhavAmAM Ave, evI rIte jyAre-jeTale kALe niraja thAya, nirmala thAya, niSThita thAya, nirlepa thAya, apahat thAya ane vizuddha thAya tyAre te kALa palyopamakALa kahevAya. [310-311] evA koTAkoTI palyopamane jyAre dasagaNA karI tyAre te kALanuM pramANa, eka sAgaropama thAya che.' e sAgaropama pramANe cAra koDAkoDi sAgaropama kALa te eka suSamasuSamA kahevAya, traNa koDAkoDI sAgaropama kALa te eka suSamA kahevAya, koDAkoDi sAgaropama kALa te eka suSamaduHSamA kahevAya, jemAM beMtALIza hajAra varasa UNAM che evo eka koDAkoDa sAgaropama kALa te eka duSamasuSamA kahevAya, ekavIzahajAra varasa kALa te duHSamA kahevAya,ekavIzahajAra varSa, kALa te duHSa- maduHSamA kahevAya, vaLI paNa utsarpiNImAM ekavIzahajAra varasa kALa te duHSamaduHSamA kahevAya, ekavIzahajAra varasa yAvat cAra koDAkoDI sAgaropama kAla te suSamasuSamA, dasa koDAkoDI sAgaropama kALa te avasarpiNIkALa, dasa koDAkoDI sAgaropama kALa te utsarpiNI kALa ane vIza koDAkoDI sAgaropama kALa te avasarpiNI ane utsarpiNI. [312] he bhagavan ! jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM uttamArtha prApta A avasarpihai NImAM-suSamasuSamA kALamAM bhArata varSanA kevA AkAra bhAvapratayavatAra-AkAronA ane padArthonA AvirbhAvo hatA ? he gautama ! bhUmibhAga bahusama hovAthI ramaNIya hato, te AliMgapuSkara-murajanA mukhanuM puTa hoya tevo bhAratavarSano bhUmibhAga hato, e pramANe ahiM bhAratavarSa paratve uttarakurunI vaktavyatA jANavI yAvat bese che, suve che, te kALamAM bhAratavarSamAM te te dezomAM tyAM tyAM sthaLe ghaNA moTA udghAlaka yAvat kuza ane vikuzathI vizuddha vRkSamUlo yAvat cha prakAranA mANaso hatA, te jemake, padma samAna gaMdhavALA, kastUrI samAna gaMdhavALA, mamatva vinAnA, tejasvI ane rUpALA, sahanazIla tathA zaaizvArI-utAvaLa vinAnA e pramANe cha prakAranA manuSyo hatA. he bhagavan ! te e pramANe che, he bhagavan ! te e pramANe che ema kahI yAvat vihare che. [zatakaH 6 -uddesAH 7nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa] -:uddezaka 8H [313] he bhagavan ! keTalI pRthivIo kahI che ? he gautama ! ATha pRthivIo kahI che, te jemake, ratnaprabhA yAvat ISatprAkbhArA. he bhagavan ! A ratnaprabhA pRthivInI nIce gRho ke gRhApaNo che ? he gautama ! te artha samartha nathI. he bhagavan ! A ratnaprabhA pRthivInI nIce grAmo yAvat saMnivezo che ? he gautama ! te artha samartha nathI. he bhagavan ! A ratnaprabhA pRthivInI nIce moTA megho saMsvede che, sampUche che, varasAda varase che ? hA, varase che, te varasAdane deva paNa kare che, asura paNa kare che, nAga paNa kare che. he bhagavan ! A ratnaprabhA pRthivImAM bAdara stanita zabdo che ? he gautama ! hA, te zabdane traNe paNa kare che. he bhagavan ! A ratnaprabhA pRthivImAM nIce bAdara agnikAya che ? he gautama ! e artha samartha nathI, ane e niSedha vigrahagatisamApannaka jIvo sivAya bIjA jIvo
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-6, udeso-8 137 paratve jANavo. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM nIce caMdra yAvatu tArArUpo che? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM nIce caMdramAM, sUryamAM vigere che? he gautama! e artha samartha nathI, e pramANe bIjI pRthivImAM kahevuM, e pramANe trIjImAM paNa kahevuM, vizeSa e ke, trIjI pRthivImAM deva paNa kare, asura paNa kare ane nAga na kare. cothI pRthivImAM paNa emaja kahevuM. vizeSa e ke, tyAM ekalo deva kare e pramANe badhI nIcenI pRthivIomAM ekalo deva kare che. he bhagavan! saudharmakalpanI ane IzAnakalpanI nIce gRho, gRhApaNo che ? he gautama ! te artha samartha nathI. he bhagavan! saudharmakalpanI ane IzAnakalpanI nIce moTA, megho che? hA, gautama ! moTA megho che, ane te meghone deva kare, asura paNa kare, paNa nAga na kare, e pramANe svanita zabda paratve paNa jANavuM. he bhagavan! tyAM bAdara pRthivIkAya tathA bAdara agnikAya che ? he gautama ! e artha samartha nathI ane A niSedha vigrahagatisamApana sivAyanA bIjA mATe jANavo. he bhagavan! tyAM caMdra vagere che? he gautama! A artha samartha nathI. he bhagavan! tyAM prAmAdi che? he gautama! e artha samartha nathI. bhagavana! tyAM caMdrano prakAza vagere che? he gautama! e artha samartha nathI, e pramANe sanakumAra ane mAheMdra devalokamAM jANavuM, vizeSa e ke, tyAM ekalA deva kare che, e pramANe brahmalokamAM ane upara sarvasthaLe deva kare che tathA badhA ThekANe bAdara aplAya, bAdara agnikAya ane bAdara vanaspatikAya saMbaMdhe prazna karavo. bIjuM teja pramANe che [314] tamaskAyamAM ane pAMcakalpamAM agni ane pRthivI saMbaMdhe prazna, pRthivIomAM agni saMbaMdhe prazna ane pAMca kalpanI upara rahelAM sthAnomAM tathA kRSNarAjimAM aSkAya, tejaskAya ane vanaspatikAya saMbaMdhe prazna karavo. [315] he bhagavanuM ! AyuSyano baMdha keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! AyuSyano baMdha cha prakArano kahyo che, te jemake, jAtinAmanidhattAyu, gatinAmanidhattAyu, sthitinAmanidhattAyu, avagAhanAnAmanidhattAyu, pradezanAmanidhattAyu ne anubhAga- nAmanidhattAyu, yAvatuM vaimAniko sudhI daMDaka kahevo. he bhagavan! zuM jIvo jAtinA- manidhatta che yAvatu anubhAganAmadhipatta che? he gautama ! temaja che. A daMDaka thAvat vaimAnika sudhI kahevo.e bAra daMDaka A pramANe kahevA - he bhagavan! jIvo zuM jAtinAmanidhatta che, jAtinAmanidhattAyuSka che, jAtinAmaniyukta che, jAtinAmaniyuktAyuSka che, jAtigotranidhatta che, jAtigotranidhattAyuSka che, jAtigotraniyukta che, jAtigotraniyuktAyuSka che, jAtinAma gotranidhatta che, jAtinAma gotranidhattAyuSka che, jAtinAma gotraniyukta che ke jAtinAma gotraniyuktAyuSka che yAvatuM anubhAganAmagotraniyuktAyuSka che? he gautama! temaja che. yAvatu vaimAnika sudhI. 31] he bhagavan! zuM lavaNasamudra uchaLatA pANIvALo che, samajaNavALo che, kSubdhapANIvALo che ke akSubdhapANIvALo che ? he gautama ! lavaNasamudra ucchaLatA pANIvALo che paNa samajaNavALo nathI ane kSubdhapANivALo che paNa akSubdha pANIvALo nathI, ahiMthI zaru karI jema jIvAbhigama sUtramAM kahyuM che tema jANavuM yAvatu te hetuthI he gautama ! bahAranA samudro pUrNa, pUrNapramANavALA, chalakatA ane samabhara ghaTapaNe rahe che, saMsthAnathI eka prakAranA svarUpavALA che, vistArathI aneka prakAranA
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 bhagavaI- -8316 svarUpavALA che, dviguNa, dviguNa pramANa A tiryazlokamAM asaMkhyaya dvIpa samudro, svayaMbhUramaNa samudranA cheDAvALA kahyA che he bhagavan! dIponAM ane samudrononAM keTalAM nAmadheya kahyAM che ? he gautama ! lokamAM jeTalAM zubhanAma, zubharUpa, zubhagaMdha, zubharasa ane zubhasparza che eTalA, dvIponAM ane samudronAM nAma che, e rIte nAma uddhAra, pariNAma jANavA ane sarva jIvono dvipomAM ane samudromAM utpAda jANavo. he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI yAvata vihare che. zataka6-uddesAH 8nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa - uddezakaH3i17 he bhagavan! jJAnAvaraNIya karmane bAMdhato jIva keTalI karmapravRtione bAMdhe? he gautama! sAta prakAre bAMdhe che, ATha prakAre bAMdhe che ane cha prakAre paNa bAMdhe che, ahiM prajJApanA" mAM kahelo baMdha uddezaka jANavo. - 3i18] he bhagavan! maharthika yAvatu mahAnubhAgavALo deva bahAranAM pudgalone grahaNa karyA sivAya ekavarNavALA ane eka AkAravALA svazarIra vagerenuM vikuvaNa karavA samartha che ? he gautama ! A artha samartha nathI. he bhagavan! te deva bahAranAM pugalone grahaNa karIne tema karavA samartha che? he gautama! hA, samartha che. he bhagavan! te deva zuM-ahiM rahelAMpudgalonuM grahaNa karIne vidurvaNa kare che? tyAM devalokamAM rahelAM pudgalonuM grahaNa karIne vidurvaNa kare che? ke koI bIje ThekANe rahelAM pudgalonuM grahaNa karIne vidurvaNa kare che? he gautama! ahiM rahelAM pudgalonuM grahaNa karIne vidurvaNa karato nathI ane bIje ThekANe rahelAM pudgalonuM grahaNa karIne vidurvaNa karato nathI tyAM devalokamAM rahelAM pugalonuM grahaNa karIne vidurvaNa kare che. e pramANe e gamavaDe yAvatu? eka varNavALA ekaAkArane, ekavarNavALA aneka AkArane, anekavarNavALA eka AkArane ane anekavarNavALA aneka AkArane vikarvita karavA zakta che e pramANe cAra bhAMgA jANavA. he bhagavan! mahadhika yAvatuM mahAnubhAgavALo deva bahAranAM pudgalone grahaNa karyA sivAya kALA pudgalane nIla pudgalapaNe pariNamAvavA ane nIlapudgalane kALApudgalapaNe pariNamAvavA samartha che ? he gautama ! e artha samartha nathI, paNa pudgalonuM grahaNa karIne tema karavA samartha che. he bhagavan! zuM te deva ihagatAdipudgalone grahaNa karIne tema karavA samartha che? he gautama! pUrva pramANe teja samajavuM, vizeSa e ke vikaryuM che te badale pariNamAve che. ema kahevuM, e pramANe kALA pudgalane lAlapudgalapaNe, e pramANe kALApudgalanI sAthe bhAvatuM zulka, e pramANe nIlanI sAthe thAvat zulka, e pramANe lAlapudgalane yAvatu zukalapaNe, e pramANe hAridrapudgala sAthe thAvatu zulka, te e pramANe e kramavaDe gaMdha rasa ane sparza saMbaMdhe samajavuM kAvat karkaza sparzavALA, komaLa sparzavALA pudgalapaNe pariNamAve. e pramANe be be viruddha guNone guruka ane laghuka, zIta ane uSNa, snigdha ane rakSa vaNadine sarvatra pariNamAve che. pariNAve che e kriyAnA babe AlApaka kahevA; [319] he bhagavanuM ! avizuddha lezyAvALo deva anupayukta AtmAvaDe avizuddha vezyAvALA devane, devIne, anyatarane te bemAMnA ekane jANe che? jUe che? he
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-6, udeso-10 139 gautama ! e artha samartha nathI. e pramANe azuddha vezyAvALo deva anupayukta AtmAvaDe vizuddha vezyAvALA devane, devIne, anyatarane jANe, jUe? avizuddha- vezyAvALo deva uparyukta AtmAvaDe avizuddha vezyAvALA devane ItyAdi, avizuddha vezyAvALo deva upayukta AtmAvaDe vizuddha vezyAvALA devane ItyAdi, avizuddha vezyAvALo devA upayuktAnupayukta AtmAvaDe avizuddha vezyAvALA devane ityAdi. avizuddha vezyAvALo upayuktApayukta AtmAvaDe vizuddhalezyAvaLA devane vizuddhalezyAvALo anupayukta AtmAvaDe avizuddha vezyAvALA devane ityAdi, vizuddhalezyAvALo anupayukta AtmAvaDe vizuddha vezyAvALA devane ityAdi. he bhagavan! vizuddha vezyAvALo deva upayukta AtmAvaDe avizuddha vezyAvALA deva vagerene jANe? he gautama ! hA, jANe. e pramANe, he bhagavan! vizuddha vezyAvALo deva upayukta AtmAvaDe vizuddha vezyAvALA deva vagerene jANe ? he gautama ! hA, jANe. vizuddhalezyAvALo, deva upayuktAnupa yukta AtmAvaDe avizuddha vezyAvALA deva vigerene ItyAdi, tathA vizuddha vezyAvALo devA upayuktAnupayukta AtmAvaDe vizuddha vezyAvALA deva vagerene jANe ? jue? e pramANe zaruAtanA ATha bhAMgAvaDe jANe nahi, ane jUe nahIM ane uparanA cAra eTale pAchaLanA cAra bhAMgAvaDe jANe ane jUe. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che ema kahI yAvat vihare che. zatakaH 6 nA udesA:9nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | (- uddezaka 10:- ) [320] he bhagavan! anyatIthiko e pramANe kahe che yAvat prarUpe che, ke rAjagRha nagaramAM jeTalA jIvo che, eTalA jIvone koI boranA ThaLIyA jeTaluM, vALa jeTaluM, aDada jeTaluM, maga jeTaluM, jU jeTaluM, ane lIkha jeTaluM paNa sukha yA duHkha kADhIne dekhADavA samartha nathI, he bhagavan! te kevI rIte hoI zake? he gautama! te anyatIrthako je e pramANe kahe che, yAvatu prarUpe che te mithyA, khoTuM kahe che, he gautama! huM vaLI A pramANe kahuM chuM yAvatu prarUpuM chuM ke sarva lokamAM paNa sarva jIvone koI sukha nA duHkha teja yAvatuM kADhIne darzAvavA samartha nathI. he bhagavan! te zA hetuthI ? he gautama ! A jaMbUdvIpa nAmano dvIpa yAvatu parikSepavaDe vizeSAdhika kahyo che, mahadhika yAvatuM mahAnubhAvavALo deva, eka, moTo, vilepanavALo gaMdhavALA dravyano DAbaDo laIne ughADe ane tene ughADI lAvatuM "A jAuM chuM' ema kahI saMpUrNa jaMbUDhIpane traNa capaTIvaDe 21 vAra pharI pAcho zIdhra pAcho Ave. he gautama! te saMpUrNa jaMbudvIpa nAmano dvIpa te gaMdha pudgalonA sparzavALo thayo ke nahi? hA, sparzavALo thayo, he gautama ! koI te gaMdhayugalone boranA ThaLIyA jeTalAM paNa yAvatuM darzAvavA samartha nathI. te hetuthI sukhAdine paNa yAvatuM dazarvivA samartha nathI. [321 he bhagavan! zuM jIva (cetanya) che? ke caitanya jIva che? he gautama jIva niyame cetanya jIva che ane jIva cetanya paNa niyame jIva che.he bhagavAjIva nairayika che? ke nairayika jIva che? he gautama! nairayika to niyame jIva che ane jIva to nairayika paNa hoya tathA anairiyaka paNa hoya. he bhagavan! jIva asurakumAra che? ke asurakumAra jIva che? he gautama! asurakumAra to niyame jIva che ane jIva to asura-kumAra paNa hoya tathA na
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 bhagavAI- 6/10/321 paNa hoya. e pramANe yAvatu vaimAnika sudhI daMDaka kahevo. he bhagavan! jIve prANadhAraNa kare te jIva kahevAya? ke jIva hoya te prANadhAraNa kare? he gautama! prANadhAraNa te niyama jIva kahevAya ane je jIva hoya te prANadhAraNa kare paNa kharo ane na paNa kare. he bhagavana! prANadhAraNa kare te narayika kahevAya ? ke nairayika hoya te prANadhAraNa kare ? he gautama ! nairayika to niyame prANa dhAraNa kare ane prANa dhAraNa karanAra to nairayika paNa hoya ane anerayika paNa hoya, e pramANe yAvatuM vaimAnika sudhI daMDaka kahevo. he bhagavan! bhavasiddhika nairayika hoya ? ke nairayika bhavasiddhika hoya ? he gautama ! bhavasiddhika narayika paNa hoya ane anairayika paNa hoya tathA nairayika bhavasi- ddhika paNa hoya ane abhavasiddhika paNa hoya. e pramANe vAvat vaimAnika sudhI daMDaka kahevo. 32] he bhagavan! anyatIrthiko e pramANe kahe che yAvatu prarUpe che ke, e pramANe nizcita che ke, sarva, prANo, bhUto, jIvo ane sattvo, ekAMta duHkharUpa vedanAne vede che, te bhagavan! te evI rIte kema hoya? he gautama ! te anyatIrthiko je kAMI yAvatu kahe che te mithyA kahe che, vaLI, huM A pramANe kahuM chuM yAvatuM prarUpuM chuM ke, keTalAka prANo, bhUto, jIvo ane sattvo ekAMta duHkharUpa vedanAne vede che ane kadAcita sukhane vede che, tathA keTalAka prANo, bhUto, jIvo ane sattvo ekAMta sukharUpa vedanAne vede che ane kadAcitu duHkhane veda che, vaLI, keTalAka prANo, bhUto, jIvo ane sattvo vividha prakAre vedanAne vede che eTale che kadAcituM sukhane ane kadAcit duHkhane vede che. he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama ! nairayiko ekAMta duHkharUpa vedanAne vede che, ane kadAcitu sukhane vede che, bhavanapatio, vAnayaMtaro, jyotiSko ane vaimAniko ekAMta sukharUpa vedanAne vede che ane kadAcitu duHkhane vede che. pRthivIkAyathI mAMDI yAvat manuSyo sudhInA jIvo kadAcituM sukhane ane kadAcita duHkhane veda che, te hetuthI pUrva pramANe kahyuM che. [323 he bhagavan! narayiko Atma dvArA grahaNa karI je pudgalone Ahare che te zuM AtmazarIrakSetrAvagADha pudgalone AtmadvArA grahaNa karI Ahare che? ke anaMtarakSetrAvagADha pudgalone AtmadvArA grahaNa karI Ahareche?ke paraMpara kSetrAvagADha pudgalone AtmadvArA grahaNa karI Ahareche ? he gautama ! AtmazarIra kSetrAvagADha pudgalone AtmadvArA grahaNa karIAhare che ane anaMtarakSetrAvagADha pagalone AtmA dvArA grahaNa karI AhiratA nathI, temaja paraMpara kSetrAvagADha pudgalone AtmadvArA grahaNa karI AharatA nathI. jema narayikonuM kahyuM yAvatuM vaimAnika sudhI daMDaka kahevo. 3i243ra6] he bhagavana! kevalio IdriyadvArA jANe ? jue ? he gautama ! e artha samartha nathI. he bhagavan! te zA hetuthI? he gautama ! kevalI pUrvamAM mitane paNa jANe ane amitane paNa jANe yAvatu kevalinuM darzana nivRtta che, te hetuthI emache. jIvonuM sukha duHkha, jIva, jIvanuM prANadhAraNa. temaja bhavyo, ekAMta duHkhavedanA, AtmadvArA pudgalonuM grahaNa ane kevalI (ATalA viSaya saMbaMdhe A dazama uddezAmAM vicAra karyo che.) he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI yAvat vihare che. | zatakaH 6- uddesAH 10nI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | zatakaH 6-gurjarachAyApUrNa
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ 141 zataka-7, udeso-1 ( zataka7 ) -udso -1327] AhAra, virati, sthAvara, jIva, pakSI, AyuSa, anagAra, chadmastha, asaMvRta, ane anyatIthiMka e sabaLe sAtamA zatakamAM daza uddezako che. [328] te kAle te samaye yAvatuM bolyA he bhagavan! jIva (parabhavamAM jatAM) karyo samaye anAhAraka hoya? he gautama! prathama samaye jIva kadAca AhAraka hoya ane kadAca anAhAraka hoya, bIje samaye kadAca AhAraka hoya ne kadAca anAhAraka hoya. trIje samaye kadAca AhAraka hoya ane kadAca anAhAraka hoya, parantu cothe samaye avazya AhAraka hoya, e pramANe daMDaka kahevA. sAmAnya jIvo ane ekendriyo cothe samaye AhAraka hoya che, ane bAkInA jIvo trIje samaye AhAraka hoya che. he bhagavan! jIva kaye samaye sauthI alpa AhAravALo hoya che? he gautama ! utpanna thatAM prathama samaye ane bhavane chelle samaye; A samaye jIva sauthI alpa AhAravALo hoya che. e pramANe vaimAnika sudhI jANavuM [32] he bhagavan! lokanuM saMsthAna kevA prakAre kahyuM che ? he gautama ! loka supratiSThaka zarAvanA AkAra jevo kahelo che. te nIce vistIrNa- yAvatuM upara Urdhva mRdaMganA AkAre saMsthita che. te zAzvata lokamAM utpanna thayelA jJAna ane darzanane dhAraNa karanAra arihaMta jina kevalajJAnI jIvone paNa jANe che ane jue che, ajIvone paNa jANe che ane jUe che, tyArapachI siddha thAya che, yAvatu (sarva duHkhono) aMta kare che. [330] he bhagavan! zramaNanA upAzrayamAM rahIne sAmAyika karanAra zramaNopAsakane zuM eyapathikI kriyA lAge ke sAMparAyikI kriyA lAge ? he gautama ! eyarapathikI kriyA na lAge, paNa sAparAyakI kriyA lAge. he bhagavan! zA hetuthI ema kahyuM? he gautama ! zramaNanA upAzrayamAM rahI sAmAyika karanAra zrAvakano AtmA adhikaraNa yukta che, tethI tene AtmAnA adhikaraNa nimitte eyapathikI kriyA na lAge, paNa sAMparAyikI kriyA lAge, te hetuthI yAvata sAMparAyikI kriyA lAge che. [331] he bhagavan! je zramaNopAsakane pUrve trasajIvonA vadhanuM pratyAkhyAna hoya ane pRthvIkAyanA vadhanuM pratyAkhyAna na hoya, te pRthvIne khodatA jo koI trasa jIvanI hiMsA kare to he bhagavan! tene te vratamAM aticAra lAge? he gautama! e artha yogya nathI. kAraNa ke te (zrAvaka) teno vadha karavA pravRtti karato nathI. he bhagavan! zramaNopAsake pUrve vanaspatinA vadhanuM pratyAkhyAna karyuM hoya, te pRthivIne khodatA koI eka vRkSanA mULane chedI nAMkhe to tene te vratano aticAra lAge? he gautama! e artha yogya nathI. [332] e bhagavan! tevA prakAranA zramaNa yA brAhmaNane prAsuka ane eSaNIya azana, pAna, svAdima ane khAdima AhAravaDe pratilAlatA- zramaNopAsakane zo lAbha thAya ? he gautama ! tevA prakAranA zramaNa yA brAhmaNane yAvatu pratilAbhato zramaNopAsaka tevA prakAranA zramaNa yA brAhmaNane samAdhi utpanna kare che, ane samAdhi karanAra (zrAvaka) te samAdhine prApta kare che. he bhagavan! tathA rUpa zramaNane yAvatu pratilAbhato zramaNopAsaka zeno tyAga kare ? he gautama ! jIvitano (jIvananirvAhanA kAraNabhUta
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 bhagavaI -7-1/33ra annAdino) tyAga kare, dusvaja vastuno tyAga kare, bodhi samyagdarzanano anubhava kare. tyArapachI siddha thAya, yAvat (sarvaduHkhano aMta kare. [333 he bhagavanuM ! kamarahita jIvanI gati svIkArAya ? he gautama ! hA, svIkArAya, he bhagavan! karmarahita jIvanI gati kevI rIte svIkArAya ? he gautama ! niHsaMgapaNAthI, nIrAgapaNAthI, gatinA pariNAmathI, baMdhanano cheda thavAthI,-karmarUpa InjanathImukta thavAthI ane pUrvaprayogathI karmarahita jIvanI gati svIkArAya che. he bhagavanuM niHsaMgapaNAthI, nIrAgapaNAthI ane gatinA pariNAmathI karmarahita jIvanI gati zI rIte svIkArAya ? he gautama ! jema koI eka puraSa chidra vinAnA, nahi bhAMgelA sukA tuMbahaDAne kramapUrvaka atyaMta saMskAra karIne DAbha ane kuza vaDe vIMTe, tyArapachI tene mATInA ATha lethI lIMpe, lIMpIne tApamAM sukave, jyAre te tuMbaDuM atyaMta sukAya tyAre tAga vinAnA ane na tarI zakAya tevA puruSapramANathI adhika pANImAM tene nAMkhe, he gautama! kharekhara te tuMbaDuM mATInA ATha lepa vaDe bhAre thavAthI ane adhika vajanavALuM hovAthI pANInA uparanA taLIAne choDI nIce pRthivIne taLIe jaI bese? hA bese. have te mATInA ATha lepano kSaya thAya tyAre te tuMbaDuM pRthivInA taLane choDI pANInA taLa upara AvIne rahe? hA, rahe. e pramANe he gautama ! niHsaMgapaNAthI, nIrAgapaNAthI ane gatinA pariNAmathI karmarahita jIvanI gati svIkArAya che. he bhagavan! baMdhanano cheda thavAthI kamarahita jIvanI gati zI rIte svIkArAya? he gautama ! jema koI eka vaTANAnI ziMga, maganI ziMga, aDadanI ziMga, siMbalInI ziMga ane eraMDAnuM phala taDake mUkyA hoya ane sukAya tyAre te phuTIne pRthivInI eka bAjue jAya; e pramANe baMdhanano cheda thavAthI karmarahita jIvanI gati svIkArAya che. he bhagavan! niridhana thavAthI karmarahita jIvanI gati zI rIte svIkArAya ? he gautama ! dhanathI mukta thavAthI kamarahita jIvanI gati pravarte che. he bhagavanuM ! pUrvanA prayogathI karmarahita jIvanI gati zI rIte svIkArAya? he gautama ! jema koI eka dhanuSathI chUTelA bANanI gati pratibandha zivAya lakSyanA sanmukha pravarte che, tema he gautama! pUrvaprayogathI karmarahita jIvanI gati svIkArAya che, he gautama ! e pramANeniHsaMgatAthI, nIrAgatAthI, yAvatu pUrvaprayogathI karmarahita jIvanI gati svIkArAya che. [334] he bhagavan! duHkhI jIva duHkhathI vyApta baddha hoya ke aduHkhI - duHkharahita jIva duHkhathI vyApta hoya? he gautama! duHkhI jIva duHkhathI vyApta hoya, paNa duHkharahita jIva duHkhathI vyApta na hoya. he bhagavan! duHkhI nAraka duHkhathI vyApta hoya ke aduHkhI nAraka duHkhathI vyApta hoya? he gautama! duHkhI nAraka duHkhathI vyApta hoya, paNa dukharahita nAraka duHkhathI vyApta na hoya. e pramANe yAvatu vaimAnikane viSe deDaka kahevo. e pramANe pAMca daMDaka jANavA- duHkhI duHkhathI vyApta che, duHkhI duHkhane grahaNa kare che, duHkhI duHkhane udIre che, duHkhI duHkhane vede che, duHkhI duHkhanI nirjarA kare che. [335] he bhagavan! upayoga sivAya gamana karatA, ubhA rahetA, besatA ane sUtA, temaja upayoga sivAya vastra, pAtra, kAmbala ane prAdoMcchanaka (rajoharaNa) ne grahaNa karatA ne mukatA anugAra (sAdhu) ne he bhagavana ! eyapithikI kriyA lAge ke sAMparAyikI kriyA lAge? he gautama ! eyapithikI kriyA na lAge, paNa sAMparAyikI kriyA
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-7, udeso-1 143 lAge. he bhagavan! zA hetuthI? he gautama ! jenA krodha, mAna mAyA ane lobha lucchannathayA che tene eyapathikI kriyA lAge che, paNa sAMparAyikI kriyA lAgatI nathI. jenA krodha, mAna, mAyA ane lobha trucchinna thayA nathI tene sAMparAyikI kriyA lAge che, paNa eyapithikI kriyA lAgatI nathI. sUtrane anusAra vartatA sAdhune eyapathikI kriyA lAge che, ane sUtraviddha vartanArane sAMparAyikI kriyA lAge che, te upayogarahita sAdhu sUtra viruddha varte che te mATe kriyA lAge che. [33] he bhagavan! aMgAradoSarahita ane dhUmadoSasahita saMyojanAdoSavaDe duSTa pAnabhojanano zo artha kahyo che? he gautama ! koI nirga-sAdhu yA sAdhvI prAsuka ane eSaNIya azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArane grahaNa karI mucchita, vRddha, grathita ane Asakta thaIne AhAra kare to he gautama ! e aMgAradoSasahita pAnabhojana kahevAya. vaLI je je koI sAdhu yA sAdhvI prAsuka eSaNIya azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArane grahaNa karI atyaMta aprItipUrvaka krodhathI khinna thaI AhAra kare to he gautama ! e dhUmadoSasahita pAnabhojana kahevAya. koI sAdhu yA sAdhvI yAvatuM [AhArane grahaNa karIne guNa (svAda) utpanna karavA mATe bIjA padArtha sAthe saMyoga karIne AhAra kare to he gautama ! e saMyojanAdoSavaDe duSTa pAnabhojana kahevAya. he bhagavAna ! have aMgAradoSasahita, dhUmadoSarahita ane saMyojanAdoSa- rahita pAnabhojanano zo artha kahyo che? he gautama! je koI nigraMthI yAvatu (AhArane) grahaNa karIne mUccharahita yAvatu AhAra kare, to he gautama ! aMgAra- doSarahita pAnabhojana kahevAya. vaLI je koI nintha ke nigraMthI yAvatuM grahaNa karIne atyanta aprItipUrvaka pAvavatu AhAra na kare, he gautama ! e dhUmadoSarahita pAna- bhojana kahevAya. je koI nirgastha ke nircanthI yAvatu grahaNa karIne jevo prApta thAya tevoja AhAra kare saMyojanA na kare.e saMyojanAdoSa rahita pAnabhojana kahevAya, [337] he bhagavan! have kSetrAtikAnta, kAlAtikAnta, mAgatikrAnta ane pramANAtikAnta pAnabhojanano zo artha kahyo che? he gautama !koI sAdhu yA sAdhvI ne eSaNIya azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArane sUrya ugyA pahelA grahaNa karI sUrya ugyA pachI khAya, he gautama ! e kSetrAtikAnta pAnabhojana kahevAya. koI sAdhu yA. sAdhvI yAvatu svAdima AhArane pahelA pahoramAM grahaNa karI chellA pahora sudhI rAkhIne pachI teno AhAra kare, he gautama ! A kAlAtikAnta pAnabhojana kahevAya. koI sAdhu yA sAdhvI yAvatuM svAdima AhArane grahaNa karIne ardhayojananI maryAdAne oLaMgI pachI khAya, he gautama ! e mAgatikrAnta pAnabhojana kahevAya. koI sAdhu ke sAdhvI prAsuka ane eSaNIya yAvatuM svAdima AhArane grahaNa karIne kukaDInA IDA pramANa batrIzathI adhika kavala khAya, he gautama ! e pramANAtikAnta pAnabhojana kahevAya, AThakavalano AhAra karanAra sAdhu alpAhArI kahevAya. bAra kavalano AhAra karanAra sAdhune kAMika nyUna ardha UnodarikA kahevAya.sola koLIAno AhAra karanAra sAdhu - dvibhAga prApta kahevAya.covIsa kavalanA AhAra karanAra sAdhune UnodarikA kahevAya. tethI eka paNa kavala ocho AhAra karanAra sAdhu prakAmarasabhojI- na kahI zakAya. [338] he bhagavanuM zastrAtIta zastrapariNa- mita eSita (eSaNA doSathI
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 7/-/2/338 144 rahita), vyeSita sAmudAyika-bhikSArUpa pAnabhojanano zo artha kahyo che ? he gautama ! koi sAdhu yA sAdhvI je zastra ane muzalAdirahita che, tema puSakhAlA ane candananA vilepana rahita che teo kRmyAdi jantu rahita, nirjIva, (sAdhune mATe) nahi karela, nahi karAvela, nahi saMkalpela,-AmantraNa rahita, nahi kharIdela, auddezika rahita, navakoTi vizuddha, saMkitAdi dazadoSa rahita, udgama ane utpAdanaiSaNAnA doSathI vizuddha, aMgAradoSarahita, dhUmadoSa- rahita, saMyojanAdoSarahita, surasurake capacapa zabda rahitapaNe, bahu utAvaLathI nahi tema bahu dhImethI nahi, (AhAranA) koi bhAgane choDyA sivAya, gADAnI dharInA melanI peThe ke vraNa uparanA lepanI peThe, kevaLa saMyamanA nivahine mATe, saMyamanA bhArane vahana karavA arthe jema sApa bilamAM pese tema pote AhAra kare, he gautama ! e zastrAtIta, yAvat pAnabhojanano artha kahyo che. he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te emaja che, ema kahI gautama ! yAvat vicare che. [zatakaH 7 -uddesAH 1 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa] -: uddezaka 2 : [339] he bhagavan ! sarva prANomAM, sarva bhUtomAM jIvomAM ane sarva sattvomAM meM (hiMsAnuM pratyAkhyAna karyuM che' e pramANe bolanArane supratyAkhyAna thAya ke duSpratyAkhyAna thAya ? he gautama ! e pramANe bolanArane kadAca supratyAkhyAna thAya ane kadAca duSpratyAkhyAna thAya. he bhagavan ! ema zA hetuthI kaho cho he gautama ! sarva prANomAM yAvat sarva sattvomAM pratyAkhyAna karyuM che e pramANe bolanAra jene AvA prakAranuM jJAna na hoya ke "A jIvo che, A ajIvo che, A traso che, A sthAvaro che" tene supratyAkhyAna na thAya, paNa duSpratyAkhyAna thAya. e rIte kharekhara te duSpratyAkhyAnI 'sarva prANiomAM yAvat sarva sattvomAM pratyAkhyAna karyuM che" ema bolato satya bhASA bolato nathI, asatya bhASA bole che. e pramANe te mRSAvAdI sarva prANomAM yAvat sarva satvomAM trividhatrividha asaMyata-avirata-jeNe pApakarmano tyAga ke pratyAkhyAna karyuM nathI evo, sakriya-karmabandha- sahita, saMvararihata, ekAnta daNDa eTale hiMsA karanAra ane ekAnta ajJa che. sarva prANomAM yAvat 'sarva satvomAM pratyAkhyAna karyuM che' e pramANe bolanAra jene AvuM jJAna thayuM hoya ke "A jIvo che, ajIvo che, A traso che, A sthAvaro che," - tene 'sarva prANomAM yAvat sarva satvomAM pratyAkhyAna karyuM che' e pramANe bolanAranesupratyAkhyAna thAya, duSpratyAkhyAna na thAya. e pramANe kharekhara te supratyAkhyAnI sarva prANomAM yAvat sarva satvomAM pratyAkhyAna karyuM che.' ema bolato satya bhASA bole che, mRSA bhASA bolato nathI. e rIte te supratyAkhyAnI, satyabhASI, sarva prANomAM yAvat sarva satvomAM trividhe trividhe saMyata, virati yukta, jeNe pApakarmano ghAta ne pratyAkhyAna karyuM che evo, akriya-karmabaMdharahita, saMvarayukta ekAnta paMDita paNa che. he gautama ! te hetuthI ema kahevAya che [340] he bhagavan ! keTalA prakAre paccakkhANa kahyuM che ? he gautama ! be prakAre paccakkhANa kahyuM che. mUlaguNapaccakkhANa ane uttaraguNapaccakakhANa. he bhagavan ! mUlaguNapaccakkhANa keTalA prakAranuM kahyuM che ? he gautama ! be prakAranuM kahyuM che, sarvamUla
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-7, uddeso-2 145 guNapratyAkhyAna ane dezamULaguNapratyAkhyAna. he bhagavan ! sarvamUlaguNa pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? he gautama ! pAMca prakAre kahyuM che; -sarva prANAtipAtathI virAma pAmavo, yAvat sarva parigrahathI virAma pAmavo. he bhagavan ! dezamUlaguNapratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? pAMca prakAre che. sthULa prANAtipAta viramaNa yAvat sthULa parigraha viramaNa. he bhagavan ! uttaraguNapratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? he gautama ! be prakAre kahyuM che; sarvottaraguNapratyAkhyAna ane dezottaraguNapratyAkhyAna. he bhagavan ! sarvotta2guNa- pratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? he gautama ! daza prakAre kahyuM che; te A pramANe [341] anAgata, atikrAnta, koTisahita, niyaMtrita, sAkAra, anAkAra, kRtaparimANa, niravazeSa, saMketa, addhA pratyAkhyAna; e rIte pratyAkhyAna daza prakAre kahyuM che. he bhagavan ! desottaraguNapratyAkhyAna keTalA prakAre kahyuM che ? he gautama ! desottaraguNapratyAkhyAna sAta prakAre kahyuM che, te A pramANe- digdata, upabhogaparibhogaparimANa, anarthaEviramaNa, sAmAyika, dezAvakAzika, poSadhopavAsa, atithisaMvibhAga ne apazcimamAraNAntika-saMlekhaNAjoSaNAArAdhanA. [343] he bhagavan ! jIvo zuM mUlaguNapratyAkhyAnI, uttaraguNa- pratyAkhyAnI ke apratyAkhyAnI che ? he gautama ! jIvo te traNe che. he bhagavan ! nAraka jIvo zuM mUlaguNapratyAkhyAnI che ? ityAdi prazna. he gautama ! nArako mUlaguNapratyAkhyAnI nathI, uttaraguNapratyAkhyAnI nathI, paNa apratyAkhyAnI che, e pramANe yAvatu caurindriya jIvo jANavA. paMcendriya tiryaMca ane manuSyo jema jIvo kahyA tema jANavA. vAnamaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devo jema nArako kahyA tema jANavA. he bhagavan ! mUlaguNa- pratyAkhyAnI, uttaraguNapratyAkhyAnI, jIvomAM alpabahutva kaI rIte ? mUlaguNa pratyAkhyAnI sauthI thoDA che. uttaraguNa pratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che, ane apratyAkhyAnI anaMtaguNa che. he bhagavan ! e (pUrve kahelA) jIvomAM paMcendriya tiryaMca jIvono prazna. he gautama ! mUlaguNapratyAkhyAnI paMcendriya tiryaMca jIvo sarvathI thoDA che, uttaraguNapratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che, ane apratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che. he bhagavan ! jIvomAM mUlaguNapratyAkhyAnI vagere manuSyono prazna. he gautama ! mUlaguNapratyAkhyAnImanuSyo sarvathI thoDA che, uttaraguNapratyAkhyAnanI manuSyo saMkhyAtaguNa che, ane apratyAkhyAnI manuSyo asaMkhyaguNa che. he bhagavan ! zuM jIvo sarvamUlaguNapratyAkhyAnI che, dezamUlaguNapratyAkhyAnI che ke apratyAkhyAnI che ? he gautama ! e traNe che. nA2kono prazna. he gautama ! nArako sarvamUlaguNapratyAkhyAnI nathI, dezamUlaguNapratyAkhyAnI nathI, paNa apratyAkhyAnI che. paMcendriya tiryaMca jIvono prazna. he gautama ! paMcendriyatiryaMco sarvamUlaguNapratyAkhyAnI nathI, paNa dezamUlaguNapratyAkhyAnI che ane apratyAkhyAnI che. jema jIvo kahyA tema manuSyo jANavA. jema nArako kahyA tema vAnamaMtara, jyotiSTha ane vaimAniko jANavA. he bhagavan ! sarvamUlaguNapratyAkhyAnI, dezabhUlaguNapratyAkhyAnI ane apratyAkhyAnI jIvomAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? he, gautama ! sarvamUlaguNapratyAkhyAnI jIvo sarvathI thoDA che, dezabhUlaguNapratyAkhyAnI jIvo asaMkhyaguNa che, 10
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 bhagavai-7-2/343 ane apratyAkhyAnI anaMtaguNa che. e pramANe traNe (jIva, paMcendriyatiryaMca ane manuSyanA) alpabahu - pUrve kahyA pramANe jANavA, paraMtu sarvathI thoDA paMcendriya tiryaMco dezamUlaguNapratyAkhyAnI che, ane apratyAkhyAnI paMcendriya tiryaMco asaMkhyagaNa che. he bhagavan! jIvo sarvottaraguNapratyAkhyAnI che. dezottaraguNapratyAkhyAnI che, ke apratyAkhyAnI che? he gautama! jIvo traNa prakAranA che. paMcendriya tiryaMco ane manuSyo e pramANe che. bAkInA vaimAnika sudhInA jIvo apratyAkhyAnI che. he bhagavan! sarvottaraguNa- pratyAkhyAnI, dezottaraguNapratyAkhyAnI ane apratyAkhyAnI jIvomAM koNa konAthI yAvatu vizeSAdhika che ? traNe alpabahu kahyA pramANe yAvatu manuSyo jANavA. he bhagavan! zuM jIvo saMyata che, asaMyata che ke saMyatAsaMyata daza saMyata) che? he gautama ! jIvo saMyata paNa che, asaMyata paNa che, ane saMyatAsaMyata paNa che-e traNe prakAranA che. e pramANe jema pannavaNAme kahyuM che te pramANe yAvatu vaimAnikone vize kahevuM, tema alpabadutva paNa traNenuM kahevuM. he bhagavan! zuM jIvo pratyAkhyAnI che, apratyAkhyAnI che, ke pratyAkhyAnA pratyAkhyAnI ? he gautama ! pratyAkhyAnI vigere traNe prakAranA che. e pramANe manuSyo paNa traNa prakAranA che. paMcendriyatiryaMcayoniko prathamabhaMgarahita che. bAkInA vaimAnika sudhInA sarva jIvo apratyAkhyAnI che. he bhagavan! pratyAkhyAnI vigere jIvomAM yAvatuM koNa vizeSAdhika che ? he gautama ! pratyAkhyAnI jIvo sauthI thoDA che, pratyAkhyAnA pratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che, ane apratyAkhyAnI anaMtaguNa che. dezapratyAkhyAnI paMcendriya tiryaMco sarvathI thoDA che. ane apratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che. pratyAkhyAnI manuSyo sarvathI thoDAche dezapratyAkhyAnI saMkhyAtaguNa che, ane apratyAkhyAnI asaMkhyaguNa che. [344] he bhagavan! zuM jIvo zAzvata che ke azAzvata che? he gautama ! jIvo kathaMcita zAzvata che ane kathaMcit azAzvata che. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho ? dravyanI apekSAe jIvo zAzvata che, ane paryAyinI apekSAe jIvo azAzvata che. te hetuthI ema kahuM chuM he bhagavan! zuM nArako zAzvata che ke azAzvata che? jema jIvo kahyA tema nArako paNa jANavA. e pramANe yAvatu vaimAniko paNa jANavA; he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI gautama yAvat vicare che. zataka: 7-udesA 2nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka3:-) | [345 he bhagavanu ! vanaspatikAyiko kayA kAle sauthI alpaAhAravALA hoya che ane kayA kAle sauthI mahAAhAravALA hoya che ? he gautama !-zrAvaNa bhAdaravA mAsamAM, ane -Aso kAratakamAsamAM vanaspatikAyika jIvosauthI mahAAhAravALA hoya che, tyArapachI zaraRtumAM, tyArapachI hemaMtaRtumAM, tyArapachI vasaMtaRtumAM ane tyAra bAda grISma RtumAM alpa AhAravALA hoya che. grISmaRtumAM sarvathI alpaAhAra vALA hoya che. he bhagavan! jo grISma RtumAM vanaspatikAyika jIvo sauthI alpaAhAravALA hoya to te ghaNA vanaspati- kAyiko grISmamAM pAMdaDAvALA, puSpavALA, phalavALA, lIlAchama dIpatA, ane vananI zobhAvaDe atyaMta suzobhita kema hoya
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-7, uso-3 147 che ? he gautama! grISma RtumAM ghaNA uSNayoni vALA jIvo ane pugalo vanaspatikAyapaNe upaje che, vizeSa upaje che, vadhe che, vizeSa vRddhi pAme che; e kAraNathI he gautama ! grISmaRtumAM ghaNA vanaspatikAyiko pAMdaDAvALA, puSpavALA yAvatuM hoya che. - [34] he bhagavan! zuM mUlo mUlanA jIvathI kaMdo kandanA jIvathI vyAvat bIjo bIjanA jIvathI vyApta he gautama ! temaja che, he bhagavan! to vanaspatikAyika jIvo kevI rIte AhAra kare. ane kevI rIte pariNamAve ? he gautama ! mUlo mUlanA jIvathI vyApta che, ane te pRthivInA jIva sAthe saMbaddha che, mATe vanaspatikAyika jIvo AhAra kare che, e pramANe yAvatuM bI bIjanA jIvathI vyApta che, ane te phalanA jIva sAthe saMbaddha che, mATe te AhAra kare che, ane tene pariNAve che. [347] he bhagavan! Alu mULA, Adu hirilI, sirili, siksi- rili, kiTikA, chiriyA, chIravidArikA, vajakaMda, sUraNaMda, kheluDA, AIbhadramotha, piMDaharidrA, rohiNI, huthI, thirugA, madUtraparNI, azvakarNa, siMhakaNa, sIhaMDhI, musuMDhI ane tevA prakAranI bIjI vanaspatio zuM ananta jIvavALI ane bhinna bhinna jIvavALI che? he gautama ! Alu mULA yAvatuM ananta jIvavALI ane bhinna bhinna jIvavALI che. [348] he bhagavanuM kadAca kRSNalezyAvALo nAraka alpakarmavALo ane nIlalezyAvALo mahAkarmavALo hoya? hA, gautama! kadAca hoya. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho he gautama ! sthitinI apekSAe, te hetuthI he gautama ! ema kahevAya che ke te thAvatuM mahAkarmavALo hoya. he bhagavan! kadAca nIlalezyAvALo nAraka alpakarmavALo ane kapotalezyAvALonAraka mahAkarmavALo hoya ? hA, gautama! kadAca hoya.he bhagavanuM ! zA hetuthI e pramANe kaho cho ? he gautama! sthitinI apekSAe, te hetuthI he gautama! te vAvatuM mahAkarmavALo hoya. e pramANe asurakumArone viSe paNa jANavuM, parantu teone eka tejalezyA adhika hoya che. e pramANe vaimAnika devo paryanta jANavuM. jene jeTalI lezyAo hoya tene teTalI kahevI, paNa jyotiSka devone na kahevuM, yAvat he bhagavan! kadAca papralezyAvALo vaimAnika alpakarmavALo ane zulkalezyAvALo vaimAnika mahAkarmavALo hoya ? he gautama ! hA, kadAca hoya. te zA hetuthI? bAkInuM nArakane kahyuM tema jANavuM, yAvatuM mahAkarmavALo hoya. 3i49] he bhagavan! kharekhara je vedanA te nirjarA, ane je nirjarA te vedanA kahevAya? he gautama! A artha yogya nathI. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! vedanA karma che. ane nirjarA nokarma che, te hetuthI yAvatu te vedanA na kahevAya. he bhagavan! zuM nArakone je vedanA che te nirjarA kahevAya, ane je nirjarA che te vedanA kahevAya ? he gautama! nArakone vedanA che te karma che, ane nirjarA che te no karma che, te hetuthI ema kahuM chuM ke nirjarA te vedanA na kahevAya. e pramANe yAvatu vaimAniko jANavA. he bhagavan! zuM kharekhara je vedhuM te nirjayuM, ane je nirjayuM te vedhuM ? he gautama ! e artha yogya nathI ha bhagavan! ema zA hetuthI kahevAya che? he gautama! karma vedhu ane nokarma nija te hetuthI he bhagavana! nArakoe je vedhuM te nirja ? pUrve kahyA pramANe nArako paNa jANavA, yAvatu vaimAniko paNa jANavA. he bhagavan! zuM kharekhara jene vede che tene nijara che, ane jene nirjareche tene vede che? he gautama! e artha yogya nathI. he bhagavan! ema zA hetuthI kahevAya che
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 bhagavAI - -3/349 he gautama! karmane vede che ane nokarmane nirbhara che; te hetuthI ema kahevAya che ke e pramANe nArako yAvat vaimAniko jANavA. he bhagavan! zuM jene vedaze tene nirjaraze, ane jene nirjaraze tene vedaze? he gautama! e artha yogya nathI. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho ke yAvatuM tene vedaze nahi? he gautama! karmane vedaze ane nokamane nirjaraze, te hetuthI he bhagavan! zuM je vedanAno samaya che te nirjarAno samaya che, ane je nirjarAno samaya che te vedanAno samaya che? he gautama! e artha yogya nathI. he bhagavan! zA hetuthI ema kahevAya che? he gautama! je samaye veda che te samaye nirjarA karato nathI, je samaye nirjarA kare che te samaye vedato nathI, anya samaye vede che. anya samaye nirjarA kare che, vedanAno samaya bhinna che ane nirjarAno samaya bhinna che, te hetuthI yAvatu vedanAno samaya che te nirjarAno samaya nathI. he bhagavan! zuM nArakone je vedanAno samaya che, te nirjarAno samaya che, ane nirjarAno samaya che te vedanAno samaya che? he gautama! e artha yogya nathI. he bhagavan! ema zA kAraNathI kaho cho he gautama! nArako je samaye vede che te samaye nirA karatA nathI, ane je samaye nirjarA kare che te samaye vedatA nathI, anya samaye vede che ane anya samaye nirA kare che, teono vedanAno samaya jUdo che, ane nirjarAno samaya jUdo che; te hetuthI ema kahyuM. e pramANe yAvatuM vaimAnikone jANavuM. [3pa0] he bhagavan! zuM nArako zAzvata che ke azAzvata che? he gautama! kathaMcituM zAzvata che, ane kathaMcit azAzvata paNa che? he bhagavanuM zA kAraNathI ema kaho cho? he gautama ! dravyArthikanaya nI apekSAe zAzvata che, ane payayanayanI apekSAe azAzvata che, te hetuthI yAvatu kathaMcitu zAzvata che ane kathaMcit azAzvata che. e pramANe yAvatu. vaimAniko jANava he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI gautama yAvat vicare che. [ [zataka: 7-uddesAH3nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | (kauddezaka4:-) | [3pa1-3para] rAjagRha nagaramAM (gautama) yAvatuM e pramANe bolyA-he bhagavanuM! saMsArI jIvo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! cha prakAranA kahyA che, te A pramANepRthivIkAyika vigere. e pramANe jema jIvAbhigamasUtramAM kahyuM che tema samyakatvakriyA ane mithyAtvakriyA sudhI ahIM jANavuM. jIvonA cha prakAra, pRthivInA cha prakAra, pRthivInA bhedonI sthiti-AyuSa, bhavasthiti, sAmAnya kAyasthiti nirlepanA-khAlI thavAno kALa, anagAra saMbaMdhI hakIkata, samyakatvakriyA ane mithyAtvakriyA. he bhagavan! te e pramANe che, te e pramANe che ema kahI gautama yAvat vicare che. zataka 7-udesAH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa - uddezaka5:-) [3pa3-354 rAjagRha nagaramAM (gautama) yAvatu e pramANe bolyA- he bhagavan! kharekhara paMcendriya tiryaMcono yonisaMgraha keTalA prakAre kahyo che ? he gautama ! teono yonisaMgraha traNa prakAre kahyA che, te A pramANe-aMDaja, potaja ane saMmUciMchama. jema
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ 149 zataka-7, udesojIvAbhigama sUtramAM kahyuM che te pramANe yAvatu "te vimAnone ullaMghI na zake. eTalA moTA te vimAno kahyA che tyAM sudhI sarva jANavuM. yonisaMgraha, vezyA, vRSTi jJAna, yoga, upayoga, upapAta sthiti- samudyAta, cyavana, jAtikuLakoTI. he bhagavan! te e pramANe che, te e pramANe che, ema kahI gautama vicare che. zataka: 7-uddesAH kanImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (-:uddezaka :3ipapI rAjagRha nagaramAM gautama yAvatu e pramANe bolyA- he bhagavana ! je jIva nArakane viSe utpanna thavAne yogya che, he bhagavan! te jIva zuM A bhavamAM rahIne nArakanuM AyuSa bAMdhe? tyAM-nArakamAM utpanna thato nArakanuM AyuSa bAMdhe? ke tyAM utpanna thaine nArakanuM AyuSa bAMdhe ? he gautama ! A bhavamAM rahIne nArakanuM AyuSa bAMdhe, paNa tyAM utpanna thatA nArakanuM AyuSa na bAMdhe, ane utpanna thaIne paNa nArakanuM AyuSa na bAMdhe, e pramANe asurakumAromAM ane yAvatuM vaimAnikomAM jANavuM. he bhagavan je jIva nArakane viSe utpanna thavAne yogya che, he bhagavan! te jIva zuM A bhavamAM rahI nArakanuM AyuSa veda, tyAM utpanna thatA nArakanuM AyuSa vede, ke tyAM utpanna thaIne nArakanuM AyuSa vede ? he gautama! A bhavamAM rahI nArakanuM AyuSana vede, paNa utpanna thatA ane utpanna thaIne nArakanuM AyuSa veda. e pramANe yAvat vaimAnikomAM paNa jANavuM. he bhagavan! je jIva nArakamAM utpanna thavAne yogya che, te jIva zuM A bhavamAM mahAvedanAvALo hoya tyAM utpanna thatA mahAvedanAvALo hoya, ke utpanna thayA pachI mahAvedanAvALo hoya ? he gautama ! kadAca te A bhavamAM mahAvedanAvALo hoya ke kadAca alpavedanAvALo hoya; kadAca utpanna thatA mahAvedanAvALo hoya ke kadAca alpavedanAvALo hoya, paNa utpanna thayA pachI ekAnta duHkharUpa vedanAne vede che, ane kadAcit sukhane vede che. he bhagavan! jo jIvo asurakumAramAM utpanna thavAne yogya che te saMbandhI prazna. he gautama! te kadAca A bhavamAM rahelo mahAvedanAvALo hoya ke kadAca alpavedanAvALo hoya; utpanna thatA kadAca mahAvedanAvALo hoya ke kadAca alpavedanAvALo hoya, paNa utpanna thayA pachI ekAnta sukharUpa vedanAne vede che, ane kadAca duHkhane vede che. e pramANe yAvatu svanitakumArane viSe jANavuM. he bhagavanuM je jIva pRthivIkAryamAM utpanna thavAne yogya che te saMbaMndhI prazna. he gautama! A bhavamAM rahelo te kadAca mahAvedanAvALo hoya ke kadAca alpavedanAvALo hoya, e pramANe utpanna thatAM paNa mahAvedanAvALo hoya ke alpavedanAvALo hoya, paNa utpanna thAya pachI te vividha prakAre vedanAne vede che. e pramANe yAvatuM manuSyomAM jANavuM. jema asurakumArone viSe kahyuM. tema vAnavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devo vize jANavuM. [3pa6] he bhagavan! zuM jIvo AbhogathI-AyuSano baMdha kare ke anAbhogathI AyuSano baMdha kare ? he gautama ! jIvo AbhogathI AyuSano bandha na kare, paNa anAbhogathI bandha kare. e pramANe nArako paNa jANavA, yAvatu vaimAniko jANavA. [3pa7 he bhagavan! zuM ema che ke jIvone karkazavedanIya- baMdhAya che? hA, gautama! ema che. he bhagavan! jIvane karkazavedanIya karma kema baMdhAya? he gautama ! prANAtipAta
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 bhagavaI - 7-6,3pa7 yAvatuM mithyAdarzanazalyathI. he bhagavanuM ! zuM ema che ke nArakone karkazavedanIya karmo baMdhAya? he gautama! pUrve kahyA pramANe vAvatu vaimAnikone jANavuM. he bhagavan! zuM ema che ke jIvone akarkazavedanIya- karmo baMdhAya? hA, gautama ! ema che. he bhagavana! jIvone akarkazavedanIya karmo kema baMdhAya ? he gautama ! prANAtipAtaviramaNathI, yAvatu parigrahaviramaNathI; krodhano yAvatuM mithyAdarzanazalyano tyAga karavAthI, he bhagavan! zuM nArakone akarkazavedanIya karmo baMdhAya ? he gautama ! e artha yogya nathI. e pramANe thAvat vaimAnikone jANavuM. paraMtu manuSyone jema jIvone kahyuM tema jANavuM. [358] he bhagavan!zuM ema che ke jIvone sAtavedanIya karma baMdhAya?hA, gautama! ema che. he bhagavan! jIvone sAtAvAdanIya karma kema baMdhAya? he gautama! prANone viSe anukaMpAthI, bhUtone anukaMpAthI, jIvone viSe anukaMpAthI, sattvone viSe anukaMpAthI, ghaNA prANone yAvatuM sattvone duHkha na devAthI, zoka nahi upajAvavAthI, kheda nahi utpana karavAthI, vedanA na karavAthI, nahi mAravAthI tema paritApa nahi upajAvavAthI.e pramANe nArakone yAvatu vaimAnikone jANavuM. he bhagavan! zuM ema che ke jIvone asatAvedanIya karmo baMdhAya? hA, gautama ! ema che. he bhagavan! jIvone asAtA- vedanIya karma kema baMdhAya ? he gautama ! bIjAne duHkha devAthI, bIjAne zoka upajAvavAthI, bIjAne kheda utpanna karavAthI, bIjAne pIDA karavAthI, bIjAne mAravAthI, bIjAne paritApa utpanna karavAthI, tema ghaNAM prANone yAvatu sattvone duHkha devAthI, zoka upajAvavAthI, yAvatu paritApa utpanna karavAthI,e pramANe nArakone, yAvatu vaimAnikone jANavuM. 3ipa9] he bhagavanuM ! jebUdvIpa nAme dvIpamAM bhAratavarSane viSe A avasarpiNImAM duHSamAduHSamA kAla chaThTho Aro jyAre atyaMta utkaTa avasthAne prApta thaze tyAre bhAratavarSano AkArabhAvapratyAvatAra kevA prakAre thaze ? he gautama ! hAhAbhUta bhaMbhAbhUta ane kolAhalabhUta evo kAla thaze. kALanA prabhAvathI ghaNA kaThora, dhULathI melA. asahya, anucita ane bhayaMkara vAyu, temaja saMtarvaka vAyu vAze. A kALe vAraMvAra cAre bAjUe dhULa uDatI hovAthI rajathI malina ane aMdhakAravaDe prakAzarahita dizAo dhumADA jevI jhAMkhI dekhAze. kAlanI rakSatAthI candro adhika zItatA Apaze ane sUryo atyaMta tapaze. vaLI vAraMvAra ghaNAkharAbarasavALA, viruddharasavALA khArA, khAtarasamAna pANivALA, agninI peThe dAhakapANivALA, vijaLIyukta, azanimegha-viSamegho vyAdhi, roga ane vedanA utpanna karanAra pANivALA, manane na race tevA pANivALA megho tIkSNa dhArAnA paDavA vaDe puSkaLa varasaze, jethI bhArata varSamAM grAma, Akara, nagara, kheTa, karbaTa maDaMba, droNamukha, paTTana ane AzramamAM rahela manuSyo, copagA-gAyo gheTA ane AkAzamAM gamana karatA pakSionA ToLAo; temaja gAma ane araNyamAM cAlatA trasa jIvo tathA bahu prakAranA vRkSo, gulmo, latAo, velaDIo, ghAsa, parvagozeraDI vagere, dharo vagere, oSadhI-zAli vagere, pravAlo ne aMkurAdi tRNavanaspatio nAza pAmaze. vaitADhya sivAya parvato, girio DuMgaro, dhULanA uMcA sthaLo, raja vinAnI bhUmio nAza pAmaze. gaMgA ane sidhu nadI sivAya pANInA jharAo, khADAo, durgama ane viSama bhUmimAM rahelA uMcA ane nIcA sthaLo sarakhA thaze. he bhagavan! (te kALe) bhAratavarSanI bhUmino kevo AkArabhAvapratyavatAra thaze? he gautama ! te kALe e
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - zataka-7, udeso-6 151 aMgAra jevI, murmura- jevI, bhasmIbhUta, tapI gayelA kaTAhaga jevI, tApavaDe agninA sarakhI, bahudhULavALI bahuravALI, bahukIcaDavALI, bahusevALavALI, ghaNA kAdavavALI, ane pRthvI upara rahelA ghaNA prANione cAlavuM muzkela paDe evI bhUmi thaze. [36] he bhagavan! te kALe bhAratavarSamAM manuSyono kevo AkArabhAva- pratyavatAra thaze? he gautama ! kharAba rUpavALA, kharAba varNavALA, durgadhavALA, duSTa rasavALA, kharAba sparzavALA, aniSTa, amanojJa, hInasvaravALA, dInasvaravALA, aniSTasvaravALA, yAvatuM manane na game tevA svaravALA, jenA vacana ane janma agrAhya che evA, nirlajja, kUDa kapaTa kalaha vadha baMdha ane vairamAM Asakta, mayadAnuM ullaMghana karavAmAM mukhya, akArya karavAmAM nitya tatpara, mAtapitAno avazya karavA yogya vinayarahita, beDoLa rUpavALA, jenA nakha, keza, dADhI, mUcha ne roma vadhelA che evA, kALA, atyaMta kaThora, zyAmavarNavALA, chUTA kezavAlA, dhoLA kezavALA, bahu snAyuthI bAMdhela hovAne lIdhe durdarzanIya rUpavALA,jeonA pratyeka aMga vAMkA ane karacalIothI vyApta che evA, jarApariNata vRddhapuruSa jevA, chuTA ane saDI gayelA dAMtanI zreNivALA, ghaTanA jevA bhayaMkara mukhavALA bhayaMkara che ghATA ane mukha jeonA evA viSama netravALA, vAMkI. nAsikAvALA, vAMkA ane karacalIthI vikRta thayelA, bhayaMkara mukhavALA, khasa ane kharajathI vyApta, kaThaNa ane tIkSaNa nakhovaDe khajavALavAthI vikRta thayelA, darAja eka jAtano koDha ane siddha kaSTha vizeSa vALA, phATI gayela ane kaThora cAmaDIvALA, vicitraaMgavALA, uSTrAdinA jevI gativALA, sAMdhAnA viSama baMdhanavALA, yogya sthAne nahi goThavAyelA chUTA dekhAtA hADakAvALA, durlabha, kharAbasaMghayaNavALA, kharAbapramANavALA, kharAbasaMsthAnavALA, kharAbarUpavALA, kharAbasthAna ane AsanavALA kharAbazayyAvALA, kharAbabhojana- vALA, jeonAM pratyeka aMga aneka vyAdhiothI pIDita che evA, skUlanAyukta vihala- gativALA, utsAharahita sattvarahita, vikRtaceSTAvALA, tejarahita, vAraMvAra zIta, uSNa tIkSNa ane kaThora pavanavaDe vyApta, jeonA aMga. dhULavaDe malina ane rajavaDe vyApta che evA, bahu krodha, mAna ane mAyAvALA, bahu lobhavALa, azubha duHkhanA bhAgI, prAyaH dharmasaMjJA ane samyakatvathI bhraSTa, utkRSTa eka hAtha pramANa zarIravALA, soLa ane vIza varasanA paramaAyuSavALA, putra-pautrAdi parivAramAM atayata nehavALAbIjanA jevA, bIjamAtra evA bahoMtera kuTuMbo gaMgA, sindha mahAnadIo ane vaitADhya parvatano Azraya karIne bilamAM rahenArA thaze. he bhagavan! te manuSyo kevA prakArano AhAra karaze? he gautama! te kALe ane te samaye sthAna mArgapramANa vistAravALI gaMgA ane sidhu e mahAnadIo rathanI dharIne pesavAnA chidra jeTalA bhAgamAM pANine vaheze, te pANi ghaNAM mAchalAM ane kAcabA vagerethI bhareluM, paNa temAM ghaNuM pANI nahi hoya. tyAre te manuSyo sUrya ugyA pachI eka muhUrtanI aMdara ane sUrya AthamyA pachI eka muhurtamAM potapotAnA bilothI bahAra nIkaLaze ane mAchalAM kAcabA vagerene jamInamAM DATaze, TADha ane taDakAvaDe baphAI gayelAM mAchalAM ane kAcabA vagerethI ekavIza hajAra varSa sudhI AjIvikA karatA teo (manuSyo) tyAM raheze. he bhagavan! zIlarahita, nirguNa, maryAdArahita, pratyAkhyAna ane poSadhopa
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 7/-/6/360 152 vAsarahita, prAyaH mAMsAhArI, mastyAhArI, madhano AhAra karanArA, mRta zarIrano AhAra karanArA te manuSyo maraNa samaye kALa karIne kyAM jaze ? he gautama ! prAyaH nAraka ane tiryaMca yonimAM utpanna thaze. he bhagavan ! te siMho, vAgho, vRko, dIpaDAo, riMcho, tarakSo, zarabho te pramANe niHzIla evA yAvat kyAM utpanna thaze ? he gautama ! prAyaH nAraka ane tiryaMcayonimAM utpanna thaze. he bhagavan ! te kAgaDAo, kaMko, vilako, jalavAyaso, mayUro, niHzIla evA te pramANe yAvat (kyAM utpanna thaze ?) prAyaH nA2ka ane tiryaMca yonimAM utpanna thaze. he bhagavan ! te e pramANe che.ema kahI yAvat vicare che. zatakaH 7 - uddesAH 6nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa -: uddezaka 7H [361] he bhagavan ! upayoga pUrvaka gamana karatA, yAvat upayoga pUrvaka sUtA upayogapUrvaka vastra, pAtra, kaMbala ane pAdaproMchanaka (rajoharaNa) ne grahaNa karatA ane mUkatA saMvRta-sAdhune zuM aiyapithikI kriyA lAge ke sAMparAyikI kriyA lAge ? he gautama ! saMvarayukta yAvat te anagArane aipithikI kriyA lAge, sAMparAyikI kriyA na lAge. he bhagavan ! e zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! jenA krodha, mAna, mAyA ane lobha naSTa thayA hoya tene epithikI kriyA lAge, temaja yAvat sUviruddha cAlanArane sAMparAyikI kriyAlAge; te saMvarayukta anagAra sUtra pramANe varte che, te hetuthI he gautama ! tene yAvat sAMparAyikI kriyA na lAge. [362] he bhagavan ! kAmo rUpI che ke arUpI che ? he gautama ! kAmo rUpI che, paNa arUpI nathI. he bhagavan ! kAmo citta che ke acitta che ? he gautama ! kAmo baMne che sacitta paNa che ane acitta paNa che. he bhagavan ! kAmo jIva che ke ajIva che ? he gautama ! kAmo he bhagavan ! kAmo jIvone hoya che ke ajIvone hoya che ? hai gautama ! kAmo jIvone hoya che, ajIvone hotA nathI. he bhagavan ! kAmo keTalA prakAre kahyA che ? he gautama ! kAma be prakAre che zabda ane rUpa. bhagavat bhogo rUpI che. ke arUpI?bhogo rUpI che paNa arUpI nathI. he bhagavan ! bhogo sacitta che ke acitta che ? he gautama baMne che.he bhagavan ! bhogo jIvasvarUpa che ke ajIvasvarUpa che ? he gautama ! he bhagavan ! bhogo jIvone hoya ke ajIvone hoya ? he gautama ! bhogo jIvone hoya che, ajIvone hotA nathI. he bhagavan ! bhogo keTalA prakAranA kyA che ? he gautama ! bhogo traNa prakAranA kahyA che; gaMdha, rasa ane sparza. he bhagavan ! kAma-bhoga keTalA prakAre kahyA che ? he gautama ! pAMca prakAranA kahyA che, te A pramANe-zabda, rUpa, rasa, gaMdha ane sparza. he bhagavan ! zuM jIvo kAmI ke bhogI che ? he gautama ! jIvo kAmI paNa che, ane bhogI paNa che. he bhagavan ! zA hetuthI ema kaho cho ? he gautama ! zroteMdriya ane cakSune AzrayI jIvo kAmI kahevAya che, tema ghrANendriya, jijJendriya ane sparzendriyanI apekSAe jIvo bhogI kahevAya che; he bhagavan ! zuM nArako kAmI che ke bhogI che ? pUrve kahyA pramANe jANavuM, e pramANe stanitakumArone jANavuM. he bhagavan ! pRthivIkAyikano prazna, he gautama ! pRthivIkAyiko kAmI nathI, paNa bhogI che. he bhagavan ! zA hetuthI ema kaho cho ? he gautama ! sparzendriyane AzrayI; e pramANe yAvatu vanaspatikAyiko
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-7, udeso-7 153 jANavA, beIndriya jIvo e pramANe jANavA, parantu teo jihuvA ane sparzendriyanI apekSAe bhogI che. te Indriya jIvo paNa e pramANe jANavA, paNa ghANa, jillA ane sparzendriyanI apekSAe teo bhogI che. cauriMdriya jIvono prazna. he gautama ! caurindriya jIvo kAmI paNa che ane bhogI paNa che. he bhagavan! zA hetuthI yAvatu bhogI paNa che? te cauridriya jIvo cakSanI apekSAe kAmI; ghANa, jihuvA ane sparzendriyanI apekSAe bhogI che, bAkInA yAvatu vaimAnika sudhInA jIvo jema sAmAnya jIvo kahyA tema jANavA. he bhagavan! kAmabhogI, nokAmI no bhogI ane bhogI jIvomAM kayA jIvo kayA jIvothI yAvat vizeSAdhika che ? he gautama ! kAmabhogI jIvo sauthI thoDA che, nokAmIno bhogI jIvo anantaguNa che, ane bhogI jIvo anantaguNa che. [33] he bhagavan! chavAstha je koIpaNa devalokamAM devapaNe utpanna thavAne yogya che te kSINabhogI - utthAnavaDe, karmavaDe, balavaDe, vIryavarDa ane puruSAkAra parAkramavaDe vipula evA bhogya bhogone bhogavavA samartha che? he bhagavan! kharekhara A arthane A pramANe kaho cho ? he gautama ! A artha yogya nathI. te utthAnavaDe paNa, karmavaDe paNa, balavaDe paNa, vIryavaDe paNa ane puruSakAra parAkramavaDe paNa koIpaNa vipula evA bhogya bhogone bhogavavA samartha che, te mATe te bhogI bhogono tyAga karato mahAnirjarAvALo ane mahAparyavasAna thAya che. he bhagavan! niyatakSetranA avadhijJAnavALo manuSyo je koIpaNa devalokamAM devapaNa utpanna thavAne yogya che te kSINabhogI puraSAkAra parAkramavaDe vipula bhogone bhogavavA samartha che? e pramANe chadmasthanI peThe yAvatuM te mahAparyavasAna thAya che. he bhagavan! paramAvadhijJAnI manuSya je teja bhavamAM siddha thavAne yAvatu (sarva duHkhono) anta karavAne yogya che, he bhagavankharekhara te kSINabhogI vipula bhogone bhogavavA samartha che ?(gautama) bAkInuM sarva chadmasthanI peThe jANavuM. kevalajJAnI manuSya je teja bhavamAM siddha thavAne yAvatu (duHkhono) atta karavAne yogya che te vipula bhogone bhogavavA samartha che? paramAvadhijJAnI peThe jANavuM, yAvatu te mahAparyavasAna mahAphaLavALo thAya che. [364] he bhagavan! je A asaMjJI manarahita prANIo che, jemake, pRthivIkAyiko yAvat vanaspatikAyiko ane chaThThA keTalAeka (saMmUrNima) trasa jIvo, jeo aMdhaajJAnI, mUDha, ajJAnAndhakAramAM praveza karelA, ajJAnarUpa AvaraNa ane mohajAlavaDe DhaMkAyelA che teo akAmanikaraNa-anicchApUrvaka vedanA vede che ema kahevAya ? hA, gautama ! ema kahevAya. he bhagavanuM! zuM ema che ke samartha chatAM paNa jIva anicchApUrvaka vedanAne vede? he gautama! hA ema che. he bhagavan! samartha chatAM paNa jIva anicchApUrvaka vedanAne kema vede ? he gautama ! je samartha chatAM aMdhakAramAM pradIpa sivAya rUpo jovAne samartha nathI, je avalokana karyA sivAya AgaLa rahelA rUpo jovAne samartha nathI, je avekSaNa karyA vinA pAchaLa rahelA rUpo jovA samartha nathI, je Alocana karyA sivAya AgaLa rahelA rUpo jevAne samartha nathI, je avekSaNa karyA vinA pAchaLa rahelA rUpo jevA samartha nathI, je Alocana karyA sivAya uparanA rUpo jovAne samartha nathI. je Alocana karyA sivAya nIcenA rUpo jevAne samartha nathI; he gautama ! te A artha samartha chatAM paNa anicchitapUrvaka vedanAne vede che. he bhagavan! ema che ke samartha paNa prakAma
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 bhagavAI- 7-364 nikaraNatIvracchApUrvaka vedanAne vede? he gautama ! hA vede. he bhagavan! samartha chatAM paNa tIvracchApUrvaka vedanAne kema vede ? he gautama ! je samudrano pAra pAmavA samartha nathI je samudrane pAra rahelAM rUpo jovA samartha nathI, je devalokamAM javA samartha nathI, ane je devalokamAM rahelA rUpone jovA samartha nathI he gautama! te samartha chatAM paNa tIvecchApUrvaka vedanAne veda. he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI yAvatu vicare che. zataka: 7- udesAH 7nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa | (uddezaka8-) [365] he bhagavan! chAstha manuSya anaMta ane zAzvata atIta kAle kevaLa saMyamavaDe yAvat siddha thayo? e pramANe jema prathama zatakanA cothA uddezakamAM kahyuM che tema yAvat alamastu pATha sudhI kahevuM. [36] he bhagavan! kharekhara hastI ane kuMthuno jIva samAna che? hA, gautama! hastI ane kuMthuno jIva samAna che. jema "rAyapaTeNIya sUtramAM kahyuM che te pramANe. [37] he bhagavan! nArakovaDe je pApakarma karAyeluM che. karAya che ane karAze te saghaLuM duHkharUpa che, ane je nirjINa thayuM te sukharUpa che? hA, gautama ! nArakovaDe je pApakarma karAyuM te yAvatuM sukharUpa che, e pramANe yAvatuM vaimAnikone jANavuM. [368] he bhagavan! saMjJAo kahelI che? daza ke AhArasaMjJA, bhayasaMjJA, maithunasaMjJA, parigrahasaMjJA, krodhasaMjJA, mAnasaMjJA, mAyAsaMjJA, lobhasaMjJA, lokasaMjJA, odhasaMjJA, e pramANe yAvatu vaimAnikone jANavuM. nArako daza prakAranI vedanAno anubhava karatA hoya che, zIta, uSNa, sudhA, pipAsA-kaMDU paratatratA, jvara, dAha, bhaya, zoka. [369] he bhagavan! kharekhara hAthI ane kaMthane apratyAkhyAna kriyA samAna hoya? hA, gautama ! hoya he bhagavan! zA hetuthI ema kaho cho ? he gautama ! aviratine AzrayI, te hetuthI bhAvatu hAthI ane kuMthune samAna apratyAkhyAna kriyA hoya. [37] he bhagavan! AdhAkarma AhArane khAnAra (sAdhu) zuM bAMdhe, zuM kare, zeno caya kare ane zeno upacaya kare? jema prathama zatakanA navamAM uddezakamAM kahyuM che e pramANe yAvatuM paMDita zAzvata che, paNa paMDitapaNuM azAzvata che tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan! te e pramANe che, bhagavan! te e pramANe che ema kahI yAvatu vicare che. zataka: 7-udesAH 8nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka9:-) [371] he bhagavan! asaMvRta-pramatta sAdhu bahAranA muddagalone grahaNa karyA sivAya ekavarNavALuM eka rUpa vikarvavA samartha che? he gautama ! e artha yogya nathI. he bhagavan! asaMvRta sAdhu bahAranA pudgalone grahaNa karI ekavarNavALuM eka rUpa yAvat [vikuvavA samartha che ?] hA, samartha che. he bhagavan! te sAdhu zuM ahIM-manuSyalokamAM rahelA-mugalone grahaNa karIne vika, tyAM rahelA yugalone grahaNa karIne vidurve ke anya sthaLe rahelA pudgalone grahaNa karIne vidurve ? he gautama ! ahIM rahelA yugalone prahaNa karI vidurve. paNa tyAM rahelA pudgalone grahaNa karI na vidurve, tema anyatra rahelA
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-7, udeso-9 155 pudgalone grahaNa karI yAvatu na vipharve. e pramANe ekavaNuM ane anekarUpa-ityAdi caturbhagI jema chaThThA zatakanA navamA uddezakamAM kahI che tema ahIM paNa kahevI; parantu, eTalo vizeSa che ke ahIM rahelo sAdhu ahIM rahelA yugalone grahaNa karI vipharve bAkInuM te pramANe yAvata "rakSapudgalone snigdhapudgalapaNe pariNamAvavA samartha che? hA, samartha che; he bhagavan! zuM ahIM rahelA pudgalone grahaNa karI, yAvatu anyatra rahelA pudgalone grahaNa karyA sivAya vikaryuM che tyAMsudhI jANavuM. [372] ahata jANyuM che, ahaMte pratyakSa karyuM che. ahata vizeSatA jANyuM che ke mahAzilAkaMTaka nAme saMgrAma che. he bhagavan! mahAzilAkaMTaka saMgrAma thayo hato? koNa jItyA ane koNa hAryA? he gautama ! vajI (indra) ane videhaputra (Nika) jItyA, nava malakI ane nava lecchakI jeo kAzI ane kozaladezanA aDhAra gaNarAjAo hatA teo parAjaya pAmyA. tyArapachI mahAzilAkaMTaka saMgrAma vikavyA pachI te kUNika rAjA mahAzilA kaMTaka nAme saMgrAma upasthita thaelo jANI potAnA kauTumbika puruSone bolAve che, bolAvIne teone ema kahyuM ke he devAnupriyo ! zIdhra udAyi nAmanA paTTahastIne taiyAra karo, ane ghoDA, hAthI, ratha ane yoddhAothI yukta caturaMga senAne taiyAra karo, taiyAra karI mArI AjJA jaladI pAchI Apo. tyArabAda te kUNikanA ema kahevAthI te kauTumbika puruSo hRSTa tuSTa thaI yAvatu aMjalI karIne te svAmin! e pramANe jevI AjJA" ema kahIne AjJA ane vinayavaDe vacanano svIkAra kare che. pachI uvavAI mAM kuzalaAcAryonA upadezavaDe tIkSNamati kalpanAnA vikalpothI kahyA pramANe yAvatuM bhayaMkara ane jenI sAthe koI yuddha na karI zake evA udAyi nAmanA mukhya hastIne taiyAra kare che, ghoDA hAthI ityAdithI yukta yAvatu te senAne sajja karIne jyAM kUNika rAjA che tyAM teo Ave che, AvIne karatala [joDIne kUNika rAjAne te AjJA pAchI Ape che. tyArabAda te kUNika rAjA jyAM snAnagRha che tyAM teo Ave che, snAnagRhamAM praveza kare che, tyAM praveza karI snAna balikama karI prAyazcittarUpa kautuka ane maMgalo karI savaliMkArathI vibhUSita thaI, sanaddha baddha thaI bakhtarane dhAraNa karI vALelA dhanudaMDane grahaNa karI, DokamAM AbhUSaNapaherI, uttamottama cinDapaTTa bAMdhI, Ayudha ane praharaNone dhAraNa karI, mAthe dhAraNa karAtA koraMTaka puSpanI mALAvALA chatra sahita, jenuM aMga cAra cAmaronA vALa veDe vIMjhAyeluM che, jenA darzanathI maMgala ane jaya zabda thAya che evo (kuNika)uvavAI mAM kahyA pramANe yAvatu AvIne udAyi nAme pradhAnahastI upara caDhyo. tyArabAda hAravaDe tenuM vakSasthaLa DhaMkAyeluM hovAthI rati utpanna karato vAraMvAra vIMjhAtA zveta cAmarovaDe yAvatuM ghoDA, hAthI, ratha ane uttama yoddhAothI yukta caturaMga senAnI sAthe parivArayukta, mahA subhaTonA vistIrNa samUhathI vyApta kUNikarAjA jyAM mahAzilAkaMTaka saMgrAma che tyAM Ave che, tyAM AvIne te mahAzilAkaMTaka saMgrAmamAM utaryo, tenI AgaLa devano Indra devono rAjA zakra eka moTuM vajana sarakhuM abhedya kavaca vikuvane ubho che. e pramANe be indro saMgrAma kare che, jemake eka devendra ane bIjo manuje. have te kUNikarAra eka hAthIvaDe paNa zatrupakSano parAjaya karavA samartha che. tyArabAda te kRNike mahAzilAkaMTaka saMgrAmane karatA navamallaki ane navalecchake jeo kAzI ne kozalAnA aDhAra gaNarAjAo hatA, teonA mahAnu yoddhAone hasyA, dhAyala
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 bhagavai - 7/-/9/372 karyA ane mArI nAMkhyA, teonI cintayukta dhvajA ane patAkAo pADI nAMkhI, ane jeonA prANa muzkelImAM che evA teone cAre dizAe nasADI mUkyA. he bhagavan ! zA kAraNathI ema kahevAya che ke te mahAzilAkaMTaka saMgrAma che ? he gautama ! jyAre mahAzilAkaMTaka saMgrAma thato hato tyAre te saMgrAmamAM je ghoDA, hAthI, yodhA ane sArathIo tRNa, kASTa, pAMdaDA ke kAMkarAvatI haNAya tyAre teo saghaLA ema jANe ke huM mahAzilAthI haNAyo, te hetuthI he gautama ! te mahAzilAkaMTaka saMgrAma kahevAya che. he bhagavan ! jyAre mahAzilAkaMTaka saMgrAma thato hato tyAre temAM keTalA lAkha mANaso haNAyA ? he gautama! corAsIlAkha mANaso haNAyA. he bhagavan ! niHzIla, yAvat pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsarahita, roSe bharAyelA, gusse thayelA, yuddhamAM ghAyala thayelA, anupazAMta evA te manuSyo kALasamaye maraNa pAmIne kyAM gayA, kyAM utpanna thayA ? he gautama ! ghaNe bhAge teo nAraka ane tiryaMcayonimAM utpanna thayA che. [373] ahaMte jANyuM che, ahaMte pratyakSa karyuM che, ahaMte vizaSa prakAre jANyuM che ke rathamuzala nAme saMgrAma che. he bhagavan ! jyAre rathamuzala nAme saMgrAma thato hato tyAre kono vijaya thayo, ane kono parAjaya thayo ? he gautama ! vajja (indra) videhaputra (kRNika) ane asurendra asurakumA22AjAcamara eo jItyA; navamaki ane nava lecchika rAjAo parAjaya pAmyA. tyArabAda te kUNikarAjA rathamuzala saMgrAma upasthita thaelo jANI bAkInuM mahAzilAkaMTaka saMgrAmanI peThe jANavuM. parantu vizeSa e che ke ahIM bhUtAnaMda nAme pradhAnahastI che; yAvat te thamusalasaMgrAmamAM utaryo. tenI AgaLa devendra devarAja zakra che. e pramANe pUrvanI peThe yAvat rahe che. pAchaLa asurendra asurakumArano rAjA camara eka moTuM loDhAnuM kiThInanA jevuM kavaca vikurthIne rahelo che. e pramANe kharekhara traNa indro yuddha kare che. jemake-devendra, manujendra ane asurendra. have e kUNika eka hAthIvaDe paNa zatruono parAjaya karavA samartha che. yAvat cAre dizAe nasADI mukyA. he bhagavan ! zA kAraNathI te 2thamuzala saMgrAma kahevAya che ? he gautama ! jyAre 2thamuzala saMgrAma thato hato tyAre azvarahita, sArathirahita, yoddhAo rahita ane muzalasahita eka ratha ghaNA janasaMhArane, janavadhane, janapramardane, janapralayane, tema lohinA kIcaDane karato cAre tarapha cAre bAjue doDe che; te kAraNathI yAvat te rathamuzalasaMgrAma kahevAya che. he bhagavan ! jyAre thamuzala saMgrAma thato hato tyAre keTalAlAkha mANaso haNAyA ? he gautama ! temAM dazahajAra manuSyo eka mAchalInA udaramAM utpanna thayA, eka devalokamAM utpanna thayo, eka uttama kulane viSe utpanna thayo, ane bAkInA manuSyo ghaNebhAge nAraka ane tiryaMcayonimAM utpanna thayA. [374] he bhagavan ! devanA indra rAjA zake ane asuranA indra asurakumAranA rAjA camare kUNika rAjAne kema sahAya ApI ? he gautama ! devano indra devano rAjA zakra kRNika2AjAno-pUrvabhavalaMbandhI mitra-hato, ane asurendra asurakumArano rAjAcamara kRNika2AjAno tApasanI avasthAmAM mitra-hato, tethI. he [375] he bhagavan ! ghaNA mANaso paraspara e pramANe kahe che, yAvat prarUpaNA kare che ke-aneka prakAranA saMgrAmomAMnA koipaNa saMgrAmamAM sAmA haNAyelA ghAyala thayelA ghaNA manuSyo maraNasamaye kALa karIne koipaNa devalokamAM devapaNe utpanna thAya
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-7, udeso-9 157 che, he bhagavan! e pramANe kema hoya ? he gautama ! te bahu manuSyo paraspara je e pramANe kahe che ke-teoe e pramANe mithyA kahyuM che. he gautama ! huM to A pramANe kahuM chuM, yAvat prarUpaNA karuM chuM. he gautama ! te A pramANe-te kALe ane te samaye vaizAlI nAme nagarI hatI. te vaizAlI nagarImAM varuNanAme nAgano pautra raheto hato, te dhanavAnuM yAvatuM jeno parAbhava na thaI zake evo hato. te zramaNono upAsaka, jIvAjIva tattvane jANanAra, thAvatuM AhAradivaDe pratilAlato satkAra karato-nirantara chaThTha chaThThanA tapa karavAvaDe AtmAne vAsita karato vicare che. tyArabAda jyAre te nAganA pautra varuNane rAjAnA abhiyogathI gaNanA balanA abhiyogathI rathamuzalasaMgrAmamAM javA mATe AjJA thaI tyAre SaSThabhakta karanAra te (varuNa) aSTamabhaktane vadhAre che, ane kauTuMbika puruSone bolAve che. bolAvIne teNe e pramANe kahyuM ke he davAnupriyo ! cAraghaMTAvALA azvarathane sAmagrIsahita hAjara karo; ane ghoDA, hAthI, ratha ane pravara- yAvatu taiyAra karIne e mArI AjJA pAchI Apo. tyArapachI te kauTumbika puruSo yAvatuM teno svIkAra karIne chatrasahita, dhvajAsahita [rathane zIdhra hAjara kare che; ghoDA, hAthI, ratha- taiyAra karI jyAM nAgano pautra varuNa che [tyAM AvI] AjJA pAchI Ave che. tyArapachI te nAgano pautra varaNa jyAM snAnagRha che tyAM Ave che, AvIne kaNikanI peThe yAvatu kautuka ane maMgalarUpa prAyazcita karIne savaliMkArathI vibhUSita thayelo kavacane paherI bAMdhI, koreTanI mALAyukta dhAraNa karatA chatravaDe sahita aneka gaNanAyako yAvatuM dUta ane saMdhipAlanI sAthe parivarelo snAnagRhathI bahAra nIkaLe che.jyAM bahAranI upasthAnazALA che, jyAM cAraghaMTAvALo azvaratha che, tyAM AvIne cAraghaMTAvALA azvaratha upara caDe che, caDIne ghoDA, hAthI, ratha- ane pravara yoddhAvALI senA sAthe mahAnuM subhaTonA samUhavaDe yAvat viMTAyelo jyAM rathamusala saMgrAma che tyAM Ave che, ane tyAM AvI te rathamusala saMgrAmamAM utaryo. jyAre nAgano pautra varuNa rathamusala saMgrAmamAM utayo tyAre te AvA prakAranA A Abhigrahane grahaNa kare che- "rathamuzala saMgrAmamAM yuddha karatA mane je pahelA mAre tene mAravo kahyuM, bIjAne mAravA kahyuM nahiM." AvA prakAranA A abhigrahane dhAraNa karI te rathamuzala saMgrAma kare che. tyArabAda rathamusala saMgrAma karatA nAganA pautra varuNanA rathanI sAme tenA jevo samAnavayavaLo, samAnatvacAvALo ane samAna astrazastrAdiupakaraNavALo eka puruSa rathamAM besIne zIgha Avyo. tyArabAda te puruSe nAganA pautra varuNane ema kahyuM ke he nAganA pautra varuNa ! tuM mane prahAra kare." tyAre te nAganA pautra varuNe te puruSane ema kahyuM ke he devAnupriya ! jyAMsudhI huM prathama na haNAuM tyAM sudhI mAre prahAra karavo na kalpe, mATe pahelAM tuMja prahAra kara." jyAre te nAganA pautra varuNe te puruSane ema kahyuM tyAre te kupita thaelo krodhAgnithI dIpato dhanuSane grahaNa kare che, dhanuSane grahaNa karI bANane grahaNa kare che, bANane grahaNa karI amuka sthAne rahIne tene kAnaparyata lAMbuM kheMce che; lAMbuM kheMcIne te nAganA pautra varuNane sakhta prahAra kare che. tyArabAda te puruSathI sakhta ghavAyela nAgano pautra varuNa kupita thaI yAvatu krodhAgnithI dIpato dhanuSane grahaNa kare che, bANane grahaNa kare che, tene kAnaparyaMta lAMbuM kheMce che, je puruSane eka dhAe pattharanA TukaDA thAya tema jIvitathI jUdo kare che. have te puruSathI sakhta ghavAyela te nAgano pautra varuNa zaktirahita, nirbala, vIryarahita,
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 bhagavaI - 7-9375 puruSArtha ane parAkramarahita thayelo pote "TakI nahi zake ema samajI ghoDAone thobhAve che, rathane pAcho pherave che, rathamuzala saMgrAmathI bahAra nIkaLe che, ekAnta bhAgamAM Ave che, ghoDAone thobhAve che, rathane ubho rAkhe che, rathathI utare che, rathathI ghoDAone chuTA kare che, ghoDAone visarjita kare che; DAbhano saMthAro pAthare che, pUrvadizA sanmukha te DAbhanA saMthArA upara bese che. pUrvAbhimukha paryakAsane DAbhanA saMthArA upara besI hAtha joDI yAvatu te nAgano pautra varuNa A pramANe bolyo- pUjya ahitone namaskAra thAo, yAvatuM jeo [siddhagatine prApta thAya che zramaNa bhagavanuM mahAvIrane namaskAra thAo, je tIrthanI Adi karanArA che, yAvatu siddhine prApta karavAnI IcchAvALA che, je mArA dhamaciArya ane dharmanA upadezaka che. tyAM rahelA bhagavanAne ahIM rahelo huM vAMduM chuM. tyAM rahelA bhagavana mane juo. yAvatuM vaMdana namaskAra kare che. te [varuNa A pramANe bolyopahelAM meM zramaNabhagavAna mahAvIranI pAse zUlaprANAtipAtanuM pratyAkhyAna karyuM hatuM, yAvatuM sthUla parigrahanuM pratyAkhyAna jIvanaparyata karyuM hatuM, atyAre arihaMta bhagavAnuM mahAvIranI pAse sarva prANAtipAtanuM pratyAkhyAna yAvajIva karuM chuM. e pramANe skandanI peThe sarva jANavuM. A zarIrano paNa chellA zvAsocchavAsanI sAthe tyAga karIza, ema dhArI sannAhapaTTa-bakhtarane choDe che, zalyane bahAra kADhe che,AlocanA laI - paDikkamI samAdhine prApta thayelo te kAladharma pAmyo. have te nAganA pautra varuNano eka priya bAlamitra rathamuzala saMgrAma karato hato, jyAre te eka puruSathI sakhta ghAyala thayo, tyAre te zaktirahita, balarahita yAvatu pote "TakI nahi zake ema samajI nAganA pautra varaNane rathamuzala saMgrAmathI bahAra nIkaLatA jue che, joIne te ghoDAone thobhAve che. varuNanI peThe yAvatuM ghoDAone vIsarjita kare che, ane paTanA saMthArA upara beTho che. saMthArA upara pUrvadizA sanmukha besIne yAvatu aMjalI karIne A pramANe bolyo te bhagavanuM mArA priya bAlamitra nAganA pautra varuNanA je zIlavrato, guNavrato, viramaNavrato, pratyAkhyAna ane poSadhopavAsa hoya te mane paNa ho, ema kahI bakhtarane choDe che, zalyane kADhe che, te anukrame kAladharma pAmyo. have te nAganA pautra varuNane maraNa pAmelo jANIne pAse rahelA vAnavyaMtara devoe tenA upara divya ane sugaMdhI gaMdhodakanI vRSTi karI, pAMca varNanA phulo tenA upara nAMkhyA, tathA divya gIta gAndharvano zabda paNa karyo. tyArabAda te nAganA pautra varaNanI divya devaddhi divya devahuti ane divya devaprabhAva sAMbhaLIne ane joIne ghaNA mANaso paraspara ema kahe che, yAvatu prarUpaNA kare che ke-ghaNA manuSyo yAvatuM devalokamAM utpanna thAya che. [37] he bhagavan! nAgano pautra varuNa maraNa samaye marIne kyAM gayo, kyAM utpanna thayo ? he gautama ! saudharmadivalokane viSe aruNAbha nAme vimAnamAM devapaNe utpanna thayo che. tyAM keTalAka devonI AyuSanI sthiti cApalyopamanI kahI che. tyAM varuNadevanI paNa cArapalyopamanI sthiti kahIche. he bhagavanuM te varuNadeva devalokathI AyuSano kSaya thavAthI, bhavano kSaya thavAthI, sthitino kSaya thavAthI-kyAM jaze ? yAvatuM mahAvideha kSetrane viSe siddhine pAmaze, yAvat sarva duHkhono atta karaze. he bhagavan! nAganA pautra varuNano priya bAlamitra maraNa pAmIne kyAM gayo, kyAM utpanna thayo ? he gautama! te koI skulamAM utpanna thayo che. he bhagavana! tyAMthI marIne turata te kyAM jaze?
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-7, udesI-10 159 he gautama ! te mahAvideha kSetramAM siddhine pAmaze,[sarva duHkhono] atna karaze. he bhagavan! te e pramANe che, ema kahI gautama yAvat vicare che. zataka: 7-udesAH9nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (- uddezaka 10:-) [377] te kAle te samaye rAjagRha nAme nagara hatuM. guNazIla caitya hatuM. yAvatu pRthivIzilApaTTa hato. te guNazIlatyanI pAse thoDe dUra ghaNA anyatIrthiko rahe che. kAlodAyI, zailodAyI, sevAlodAyI, udaya, nAmodaya, nadaya, anyapAlaka, zailapAlaka, saMkhapAlaka ane suhastI gRhapati. tyArapachI anya koI samaye ekatra AvelA, beThelA, sukhapUrvaka beThelA te anyatIrthikono AvA prakArano A vAtalApa thayozramaNa jJAtaputrapAMca astikAyone prarUpe che. jemake, dhamastikAya,yAvatuM AkAzAstikAya. temAM zramaNa jJAtaputra cAra astikAya ajIvakAyache ema jaNAve che. dhamastika, adhamastikAya, AkAzAstikAya ne pudgalAstikAya. eka jIvAstikAyane zramaNa jJAtaputra arUpI jIvakAya jaNAve che. te pAMca astikAmAM zramaNa jJAtaputra cAra astikAyane arUpikAya jaNAveche. dhamastikAya, adhamastikAya, AkAzAstikAya ane jIvAstikAya. eka pudgalAstikAyane zramaNa jJAtaputra rUpikAya ane ajIvakAya jaNAve che. e pramANe A kema mAnI zakAya ? te kAle ane te samaye zramaNa bhagavAnuM mahAvIra yAvatuM guNazila caityamAM samosaryA. yAvatu pariSatu pAchI gaI. te kAle ane te samaye zramaNa bhagavana mahAvIranA moTA ziSya gautamagotrI indrabhUti anagAra bIjA zatakanA nirjhanthoddezakamAM kahyA pramANe bhikSAcayae bhamatA yathAparyApta bhakta pAnane grahaNa karIne rAjagRha nagara thakI yAvatuM tyarArahitapaNe, acalapaNe, asaMbhrAntapaNe Iya samitine vAraMvAra zodhatA te anyatIthikonI thoDe dUra jAya che. tyAre te anyatIthiko bhagavAn gautamane thoDe dUra jatAM jue che, joIne eka bIjAne bolAve che. A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! ApaNane A kathA aprakaTa-ajJAta che, ane A gautama ApaNAthI thoDe dUra jAya che, mATe he devAnupriyo ! ApaNe A artha gautamane pUchavo zreyaskara che. ema kahI teo eka bIjAnI pAse e vAtano svIkAra kare che; svIkAra jyAM bhagavAnuM gautama che tyAM Ave che, bhagavAnuM gautamane A pramANe kahyuMhe gautama ! tamArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa jJAtaputra pAMca astikAya prarUpeche,dhamastikAya, yAvatu AkAzAstikAya, yAvatu rUpikAya ajIvakAryAne jaNAve che. he pUjya gautama! e pramANe zI rIte hoya? tyAre te bhagavAnuM gautame te anyatIthikone e pramANe kahyuM he devAnupriyo! ame astibhAvane nAsti kahetA nathI, tema nAstibhAvane ati kahetA nathI. he devAnupriyo ! sarva atibhAvane ati kahIe chIe. ane nAstibhAvane nAsti kahIe chIe. mATe he devAnupriyo ! jJAnavaDe tame svayameva e arthano vicAra karo. ema kahIne [gautame te anyatIthikone e pramANe kahyuM ke e pramANe che. have bhagavAn gautama jyAM guNazilacaitya che, jyAM RNabhagavAnamahAvIra che tyAM AvIne] nirgunthoddezakamAM kahyA pramANe vAvatu bhakta pAnane dekhADe che. zramaNa bhagavAnuM mahAvIrane vaMdana kare che, namaskAra kare che, vAMdI, namaskAra karI bahu dUra nahi
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 bhagavaI - 7 -10377 tema baha pAse nahi e pramANe upAsanA kare che. te kAle, te samaye zramaNa bhagavAnuM mahAvIra mahAkathA pratipana- hatA. kAlodAyI te sthaLe zIdhra Avyo. he kAlodAyi ! e pramANe bolAvIne zramaNa bhagavAnuM mahAvIre kAlodAyIne kahyuM- he kAlodAyi ! anyadA koI divase ekatra ekaThA thayelA, AvelA,beThelA evAtamane pUrva kahyA pramANe[paMcAstikAya saMbadhe vicAra thayo hato ? yAvatu e vAta e pramANe kema mAnI zakAya? he kAlodAyi! kharekhara A vAta yathArtha che. hA, yathArtha che. he kAlodAyi! e vAta satya che. huM pAMca astikAyanI prarUNA karuM chuM, jemake, dhamastikAya, yAvatu 5galAstikAya. temAM cAra astikAya ajavAstikAyane ajIvarUpe kahuM chuM. yAvatuM eka pudgalAstikAyane rUpikAya jaNAvuM chuM. tyAre te kAlodAyika zramaNabhagavAnumahAvIrane kahyuM- he bhagavan! e arUpI ajIva kAyA dharmatikAya, adhamastikAya ane AkAzAstikAyAmAM besavAne, suvAne ubho rahevAne, nIce besavAne ALoTavAne koIpaNa zaktimAna che ? A artha yogya nathI. parantu che kAlodAyi! eka rUpI ajIvakAya pudgalAstikAmAM besavAne, suvAne, yAvatuM koIpaNa zaktimAna che. ' he bhagavan! e rUpI ajIvakAya pudgalAstikAyane viSe jIvonA pApa-azubha phala-vipAkasahita pApakarmo lAge ? he kAlodAyi ! e artha yogya nathI. parantu e arUpI jIvakAyane viSe pApa phalavipAkasahita pApakarmo lAge che. ahIM kAloyAdI. bodha pAmyo, te zramaNa bhagavAn mahAvIrane vaMdana kare che, namaskAra kare che, vAMdIne, namaskAra karIne teNe A pramANe kahyuM- he bhagavan! huM tamArI pAse dharma sAMbhaLavA icche chuM. e pramANe skandakanI peThe teNe pravrajyA aMgIkAra karI, ane te pramANe agIyAra aMgane bhaNIne] yAvat vicare che. 3i78] tyArapachI anyadA koIdivase zramaNabhagavAnumahAvIra rAjagRhanagarathI ane guNazilatyathI nIkaLI bahAra dezomAM vihAra kare che. te kALe te samaye rAjagRha nAmanA nagaramAM guNazila nAmanuM caitya hatuM. tyAM anyadA koI divasa zramaNa bhagavAnuM mahAvIra yAvatu samosaya. yAvatu pariSad pAchI gaI. tyArapachI te kAlodAyI anagAra anya koi divase jyAM bhagavAnuM mahAvIra che tyAM Ave che, zramaNa bhagavAnuM mahAvIrane vaMdana kare che-namaskAra kare che. teNe A pramANe kahyuM - he bhagavanuM ! jIvone pApakarmo pApa-azubha phalavipAka sahita hoya ? hA hoya. he bhagavanuM ! pApakarmo pApa-azubha phalavipAkasahita kema hoya? he kAlodAyi! jema koI eka puruSa sundara, sthAlImAM rAMdhavAvaDe zuddha aDhAra prakAranA dALa zAkAdi vyaMjanothI yukta, viSamizrita bhojana kare, te bhojana zaruAtamAM sAruM lAge, paNa tyArapachI te pariNAma pAmatAM kharAba rUpapaNe, durgadhapaNe "mahAsava uddezakamAM kahyA pramANe vAraMvAra pariNAma pAme che. e pramANe jIvone pApaka azubhaphalavipAka sayuMkta hoya che. he bhagavan! jIvonA kalyANa (zubha) karmo kalyANaphalavipAka saMyukta hoya ? hA, kAlodAyi ! hoya, he bhagavan! jIvonA kalyANa karmo kalyANaphalavipAkasihata kema hoya? he kAlodAyi ! jema koI eka puruSa sundara, sthAlImAM rAMdhavAvaDe zuddha- aDhAra prakAranA vyaMjanothI yukta auSadhamizrita bhojana kare, te bhojana prAraMbhamAM sAruM na
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-1 11. lAge. tyAra pachI jyAre te atyaMta pariNAma pAme tyAre te surupapaNe, suvarNapaNe, yAvatuM sukhapaNe vAraMvAra pariName che, dukhapaNe pariNAma pAmatuM nathI. e pramANe he kAlodAyi! jIvone prANAtipAtaviramaNa, vAva, parigrahaviramaNa, krodhano tyAga yAvatuM mithyAdarzanazalyano tyAga prAraMbhamAM sAro na lAge, paNa pachI jyAre te pariNAma pAme tyAre te surupapaNe yAvatuM vAraMvAra pariName che, paNa duHkharUpe pariNata thato nathI. e pramANe che kAlodAyi! jIvonA kalyANa karmo kalyANa phalavipAkasaMyukta hoya che. [37]he bhagavan! sarakhAM bepuruSo yAvatu samAna bhAMDa-pAtrAdiupakaraNavALA hoya, teo paraspara sAthe agnikAyano samAraMbha hiMsA kare, temAM eka puruSa agnikAyane prakaTa kare, ane eka puruSa tene olave, he bhagavanu ! A be puruSomAM kayo puruSamahAkarmavALo,mahAkriyAvALo,mahAAsavavALo ane mahAdevanAvALo hoya, ane kayo puruSa alpakarmavALo dhAvatu alpavedanAvALo hoya ke je puruSa agnikAyane prakaTAve che te. ke je puraSa agnikAyane olavI nAMkhe te ? he kAlodAyi ! te be puruSamAM je puruSa agnikAyane prakaTAve che, te puruSa mahAkarmavALo vAvamahAvedanAvALo hoya, ane je puruSa agnikAyane olavI nAkhe che te puruSa alpakarmavALo dhAvatu alpavedanAvALo hoya. he bhagavane pramANe zAthI kaho cho he kAlodAyi ! te bemAM je puraSa agnikAyane pradIpta kare che, te puruSa ghaNA pRthivIkAyano samAraMbha kare che, thoDA agnikAyano samAraMbha kare che, ghaNA vAyukAyano samAraMbha kare che, ghaNA vanaspatikAyano samAraMbha kare che ane ghaNA trasakAyano samAraMbha kare che. temAM je puruSa agnikAyane olavI nAMkhe che te puruSa thoDA pRthivIkAyano, thoDAaplAyano, thoDAvAyukAyano, thoDAvanaspatikAyano, thoDA trasakAyano ane vadhAre agnikAyano samAraMbha kare che. te hetuthI he kAlodAyi! thAvat alpavedanAvALo hoya. [380]he bhagavan! ema che ke acitta paNa pudgalo avabhAsa kare, udyota kare, tape, prakAza kare ? he kAlodAyi ! hA ema che. he bhagavan! acitta chatAM paNa kayA pudugalo avabhAsa kare, yAvatu prakAza kare ? he kAlodAyi ! krodhAyamAna thayelA sAdhunI tejalezyA nIkaLIne dUra jaIne dUra paDe che. dezamAM jaIne te dezamAM-sthAnamAM paDe che. jyAM jyAM te paDe che tyAM acitta pugalo paNa avabhAsa kare che, yAva...kAza kare che. te kAraNathI he kAlodAyi! e acitta pudgalo paNa avabhAsa kare che, yAvatuM prakAza kare che. tyAra bAda te kAlodAyI anagAra zramaNa bhagavAnuM mahAvIrane vaMdana kare che. namaskAra kare che ane ghaNA caturtha. SaSTha aSThama (ItyAdi tapa vaDe) yAvatu AtmAne vAsita karatA te prathama zatakamAM kAlAsavesiyapuranI peThe yAvat sarvaduHkhathI rahita thayA. he bhagavan! te e pramANe che, [ema kahI gautama vicare che. zitaka7-udesAH 10nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | zataka 7-gurjarachAyApUrNa (zatakaH8) - uddezaka 1 - [381] pudgala, AzIviSa, vRkSa, kriyA, ajIva, prAsuka, adatta, pratyenIka, 11
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 bhagavAI-8-1/381 bandha ane ArAdhanA-e saMbaMdhe daza uddezako AThamAM zatakamAM che. [382] rAgRha nagaramAM yAvatu gautama e pramANe bolyA- he bhagavan! keTalA prakAranA pudgalo kahyA che? he gautama ! traNa prakAranA pagalo kahyA che. te A pramANe prayogapariNata, mizrapariNata, ane visrasApariNata. 3i83 he bhagavan! prayogapariNata yugalo keTalA prakAranA che? he gautama! pAMca prakAranA che; ekendriyaprayogapariNata, beindriyaprayogapariNata, yAvatu paMcendriyaprayoga pariNata yugalo. he bhagavan! ekendriyaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! pAMca prakAranA che. pRthivIkAyikaekendriya prayoga pariNatapudagalo, yAvata vanaspatikAyikaekendriyaprayogapariNatapudgalo. he bhagavan! pRthivikAyikaekendriyaprayogapariNatapudgalo keTalA prakAranA che? he gautama ! be prakAranA sUkSmapRthivIkAyikaekendriyaprayoga pariNatapugalo, ane bAdarapRthivIkAyikaekendriyaprayogapariNatapudgalo, e pramANe aplAyikaekendriyaprayogapariNatapulo jANavA, e pramANe yAvat vanaspatikAyikaprayogapariNatapudgalo paNa be prakAranA jANavA. he bhagavan! beIndriyaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA che? he gautama! te aneka prakAranA kahyA che. e pramANe teIndriya ane caurijiyaprayogapariNata pudgalo paNa jANavA. he bhagavanupiMcendriyaprayogapariNatapugalo keTalA prakAranA che? he gautama ! te cAra prakAranA che. nArakapaMcendriyaprayogapariNata, tiryacapaMcendriyaprayoga pariNata,manuSyapaMcendriyaprayogapariNata ane devapaMcendriyaprayogapariNata he bhagavanuM ! nairayikAMcandriyaprayogapariNatapudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! nairayikapaMcendriyaprayogapariNatapudgalo sAta prakAranA che, ratnaprabhAkRthivInairayika-paMcendriyaprayogapariNata, yAvatu saptamanarakamRthivInairayikaprayogapariNatapugalo. he bhagavana tiryaMcayonikapaMcendriyaprayogapariNata yugalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! tiryaMcayonikapaMcendriyaprayogapariNata pudgalo traNa prakAranA kahyA che, jalacaratiryaMcayonikapaMcendriyaprayogapariNata,sthalacaratiyacayonika paMcendriyaprayogapariNata ane khecaratiyacayonikapaMcendriyaprogapariNata pudgalo. he bhagavan! jalacaratiyacayonikapaMcendriyaprayogapariNA pudgalo keTalA prakAranA kahyAche?he gautama! jalacaratiyacayonikapaMcendriyaprayogapariNata pudgalo be prakAranA kahyA che, saMmUrNimajalacaratiyacapaMcadriyaprayogapariNata ane garbhajajalacaratiyacapaMcendriyaprayogapariNata. he bhagavan! sthalacaratiryaMcayonikaprayoga pariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! sthalacaratiyacayonikapaMcendriya prayogapariNata pudgalo be prakAranA kahyA che, catuSpadasthalacarapaMcendriya prayogapariNata ane parisarpasthalacaratiyacapaMcendriyaprayogapariNata. he bhagavanuM ! catuSpadasthalacaratiyaconikapaMcendriyaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! catuSpasthalacaratiyaca- paMcendriyaprayogapariNata pudgalo be prakAranA kahyA che, saMmUrNicatuSpadasthalacaratiyaca- paMcendriyaprayogapariNata ane garbhajacatuSpadasthalacaratiyacapaMndriyaprayogapariNata. e pramANe e abhilApa (pATha) vaDe parisapoM be prakAranA kahyA che-uraparisarpa ane bhujaparisapa. uraparisapa be prakAranA kahyA che- saMmUrNima ane garbhaja. e pramANe
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-1 163 bhujaparisarpo ane khecara paNa be prakAranA kahyA che. he bhagavan! manuSyapaMcendriyaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! manuSyapaMcendriyaprayogapariNata yugalo be prakAranA kahyA che. saMmUrNimamanuSyaprayogapariNata ane garbhajamanuSyapaMcendriyaprayogapariNata. he bhagavan! devapacendriyaprayogapariNatapudgalo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! devapacendriya prayogapariNata yugalo cAra prakAranA kahyA che, te A pramANe-bhavana vAsideva paMcendriyaprayogapariNata, ane yAvatu vaimAnikadevapaMcendriyaprayogapariNatapudgalo. he bhagavan! bhavanavAsidepacaMdriyaprayogapariNata yugalo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! daza prakAranA kahyA che. surakumAraprayogapariNata. yAvatu svanitakumAraprayogapariNata. e pramANe e abhilApavaDe AThaprakAranA vAnavyaMtaro, pizAco yAvatu gAdharvo kahevA, jyotiSiko pAMca prakAranA kahyA che, candravimAnajyotiSikadeva, yAvatuM tArAvimAnajyotiSikadeva. vaimAnika devo be prakAranA kahyA che; kalpopannakavaimAnikadeva ane kalpAtIta vaimAnikadevakalpopapannakavaimAnika bAra prakAranA kahyA che, saudharmakalpopanka, yAvatuM amrutakalpopanaka. kalpAtItavaimAniko he gautama ! be prakAre kahyA che; te A pramANe raiveyakakalpAtItavaimAnika deva ane anuttaraupapAtikakalpAtIta vaimAnika deva. raiveyakakalyAtIta vaimAnika devo nava prakAre kahyA che, adhastana adhatana grevaikalpAtIta vaimAnika devo, yAvatu upara upara greveyaka kalpAtIta devo. anuttaropapAtikakalpAtItavaimAnikadevapaMcendriyaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! pAMca prakAranA kahyA che, vijaya anuttaropapAtikadevaprayogapariNata, yAvatuM savathisiddhaanuttaropapAtikadeva paMcendriyaprayogapariNata he bhagavan! sUkSmapRthivIkAyikaekendriyaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! be prakAranA kahyA che; paryAptisUkSmapRthivIkAyikaekendriyaprayogapariNata ane aparyAptasUkSma pRthivIkAyikaekendriyaprayogapariNata. A sthale (bIjI vAcanAmAM) koI aparyAptane prathama kahe che. ane pachI paptane kahe che. e pramANe bAdarapRthivIkAyikaekendriya yAvatu vanaspatikAyika kahevA. te badhA babe prakAre chesUkSma ane bAdara, tathA payapti ane aparyApta. he bhagavana! beIndriyaprayogapariNata pudagalo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! be prakAranA kahyA che, te A pramANe payaptibeIndriyaprayogapariNata ane aparyAptabeIndriyaprayogapariNata. e pramANe trI indriyo ane caurindriyo paNa jANavA. he bhagavanuM ! ratnaprabhApRthivInairayikaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! be prakAranA kahyA che, te A pramANe-paryAptiratnaprabhA pRthivInairayikaprayogapariNata ane aparyAptaratnaprabhApRthivinairaviyaprayogapariNata. e pramANe vAvatu nIce sAtamI narakamRthvI sudhI jANavuM.. he bhagavanuM ! saMmUrNimajalacaratiryaMcayonikaprayogapariNata yugalo keTalA prakAranA kahyAche? he gautama! be prakAranA. paryApta saMmUrNimajalacaprayogapariNata ane apayapti samUrNima jalacara prayogapariNata. e pramANe garbhaja jalacaro paNa jANavA. e pramANe saMmUrNima tathA garbhaja catuSpadasthalacara jIvo jANavA, e pramANe yAvatuM saMmUrNima tathA garbhaja khecaro paNa jANavA; te darekanA paryApta ane aparyApata be bhade
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 164 bhagavaI - 8-1/383 kahevA. he bhagavana ! saMmUrNimamanuSyapaMcendriyaprayogapariNata pudagalo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! te eka prakAranA kahyA che, apayaptisaMmUrNimamanuSyapaMcendriyaprayogapariNata. he bhagavan! garbhajamanuSya paMcendriyaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! be prakAranA kahyA che, paryAptagarbhajaprayogapariNata ane aparyAptagarbhaprayogapariNata. he bhagavanuM ! asurakumArabhavanavAsidevaprayogapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyAche? he gautama ! be prakAranA kahyAche; paryAptiasura kumAraprayogapariNata ane aparyAptaasurakumAraprayogapariNata; e pramANe yAvatu svanitakumAro jANavA. e pramANe e abhilApavaDe be bhedo pizAco yAvatu gAMdharvonA jANavA. temaja candro yAvatuM tArAvimAno. saudharma kalyopapananaka, yAvatu amrutakalpopapannakatathA nIcenIcenI raiveyaka kalpAtIta yAvatu uparauparanA raiveya- kalpAtItadevaprayogapariNata, vijaya anuttarapapAtika, yAvatu aparAjitaanuttaraupapAtika. he bhagavanuM ! savarthasiddhaanuttaraupapAtikakalpAtItadevaprayogapariNata puduMgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! te be prakAranA kahyA che; paryAptasarvArthasiddhaanuttaropapAtika, yAvatu aparyAptisavathisiddhaprayogapariNata. je pudgalo apaptisUkSmapRthivIkAyaekendriya-prayogapariNata che te audArika, vaijaza ane kAmaNazarIprayogapariNata che, ane je pudgalo payaptisUkSmapRthivIkAyaekendriyaprayogapari Nata che te audArika, vaijaza ane kArmaNazarIprayogapariNata che. e pramANe yAvatuM caurindriya paryApta jANavA, parantu vizeSa e che ke je pudgalo payaptibAdaravAyukAyikaekendriyaprayogapariNata che te audArika, vaikriya. taijasa ane kAryaNazarIraprayogapariNata che, bAkInuM sarva pUrve kahyA pramANe jANavuM. je pudgalo apayaptiratna prabhAthivInArakapaMcendriyaprayogapariNata che te vaikriya, taijasa ane kAryaNazarIraprayoga pariNata che. e pramANe paryAptanArako paNa jANavA. e pramANe vAvatu saptama pRthivI sudhI jANavuM. je pugalo apayapti saMmUrNimajalacasprayogapariNata che te augharika. taijasa, ane kAmaNa zarIra yAvat pariNata che. e pramANe payapti [mUrNima jalacara] paNa jANavA. garbhajaaparyApta ane garbhajaparyApta paNa emaja jANavA, parantu vizeSa e che ke paryAptibAdaravAyukAyikanI peThe teone cAra zarIra hoya che. e pramANe jema jalacaromAM cAra AlApaka kahelA che tema catuSpada, uraparisarpa, bhujaparisarpa ane khecaromAM paNa cAra AlApaka kahevA, je pudgalo saMmUjhimamanuSyapaMcendriyaprayogapariNata che. te audArika, taijasa ane kAmaNa zarIramayogapariNata che, e pramANe garbhaja aparyAptA jANavA, paryAptA paNa emaja jANavA. parantu vizeSa e ke teone pAMca zarIra kahevAM. jema nairayiko saMbadhe kahyuM, tema aparyApta asukamArabhavanavAsidevo saMbaMdhe paNa jANavuM, tema payapti saMbadhe paNa jANavuM e prakAre e be bhedavaDe yAvatu svanitakumAro paNa jANavA. e pramANe pizAco ane yAvatu gaMdhA jANavA. caMdro yAvatu tArA vimAno, saudharmakalpa yAvatu azrutakalpa, nIcenA raiveyaka yAvatuM uparanA grevaiyaka ane vijayaanuttaropapAtika yAvatu sarvArthasiddha. anuttaropapAtikanA pratyeka bebe bheda kahevA, yAvatu je pugalo aparyAptasavasiddhaanuttaraupapAtika yAvatu prayogapariNata che, te vaikriya, taijasa ane kAryaNazarIramayogapariNata che. e pramANe traNa
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-1 165 deDaka kahyA. je pudgalo aparyAptasUkSmapRthivIkAyikaekendriyaprayogapariNata che te spandriyaprayogapariNata che, je pudgalo paryAptasUkSmapRthivIkAyikaekendriyaprayoga pariNata che te e pramANe che. je pudgalo aparyAptabAdara pRthivIkAyikaprayogapariNata che te paNa eja prakAre che. je pudgalo paryAptabAda rapRthivIkAyikaprayogapariNata che te paNa evAja che. e pramANe cAra bhedo yAvatu vanaspatikAyikonA jANavA. je pudgalo aparyAptabeIndriyaprayogapariNata che te jihvAIdriya ane sparzendriyaprayogapariNata che. je paryApta vaDeIndriyaprayogapariNata che te e pramANe jANavA. e prakAre yAvatuM cauridriya jIvo jANavA; parantu eka eka indriya vadhAravI yAvatu je pudgalo apa ptaprabhApRthivIvArakapaMcendriyaprayogapariNata che te zrotrendriya, cakSurindriya, ghANeniya, jilaeNndriya ane sparzendriyaprayogapariNata che. e pramANe paryApta nAraka prayogapariNata pudgalo paNa jANavA. sarva tiryaMcayoniko, manuSyo ane devo paNa e prakAre kahevA. yAvat je pugalo paryAptasarvArthasiddhaanuttaraupapAtikadevaprayoga pariNata che te zrotrendriya cakSurindriya ItyAdi yAvatu pariNata che. je pugalo aparyAptasUkSmapRthivIkAyikaekendriya audArika, taijasa ane kArmaNazarIraprayogapariNata che te sparzendriyaprayogapariNata che. je pudgalo payaptisUkSmapRthivIkAyikaprayogapariNata che te e pramANe che. aparyAptabAdarapRthivIkAyika, paryAptabAdarapRthivIkAyika paNa e pramANe jANavA. e prakAre e abhilApa vaDe jene jeTalI indriyo ane zarIro hoya tene teTalAM kahevAM. yAvatu je pudgalo paryAptasavarthasiddhaanuttarIpapAtikadevapaMcendriya vaikriya, taijasa ane kAryaNazarIraprayogapariNata che te zrotrendriya, cakSurindriya yAvatu sparzendriyaprayogapariNata che. je pudgalo aparyAptasUkSmapRthivIkAyikaekendriyaprayogapariNata che te varNathI kALAvaNe, nIlavarSe raktavarNo, pItavarNa ane zukalavarSe paNa pariNata che; gabdhathI surabhigandha ane durabhigadhUpaNe paNa pariNata che. rasathI tiktarasa, kaTukarasa, kaSAyarasa,amlarasa ane madhurarasarUpe paNa pariNata che sparzathI karkazasparza, yAvatu rUkSasparzarUpe paNa pariNata che,ane saMsthAnathI parimaMDalasaMsthAna,vRttasaMsthAna, trayamrasthAna, caturastra saMsthAna ane AyatasaMsthAnarUpe paNa pariNata che. je pudagalo paryAptasUkSmapRthivikAyikaekendriyaprayogapariNata che, te e pramANe jANavA. ane e prakAre sarva kramapUrvaka jANavuM. vAvatu je pudgalo paryApta savathisiddha anuttarapapAkiyAvat prayogapariNata che te varSathI kAlAvaNe pariNata paNa che,yAvatuAyata saMsthAna rUpe paNa pariNata. je pudgalo aparyAptisUkSmapRthivIkAyikaekendriyadArika, taijasa ane kAmaNa zarIraprayogapariNata che, te varSathI kAlAvaNe paNa pariNata che, pAvatu AyatasaMsthAnarUpe paNa pariNata che. e pramANe paryAptasUkSmapRthivIkAyikaprayoga pariNata pagalo paNa jANavA. e prakAre yathAnukrame jANavuM. jene jeTalAM zarIra hoya tene teTalAM kahevAM] yAvatu je pudgalo paryAptasarvArthasiddhaanuttarIpapAtikadeva paMcendriya vaikriya, taijasa ane kAryaNazarIramayogapariNata che te varNathI kALAvaNe paNa pariNata che, ane saMsthAnathI vAvatu Ayata saMsthAnarUpe paNa pariNata che.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 bhagavaDa- 8/1/383 je pudgalo aparyAptasUkSmapRthivIkAyikaekendriyasparzendriyaprayogapariNata che te varSathI kAlAvaNe pariNata che, yAvatu AyatasaMsthAnarUpe paNa pariNata che. je pudagalo payaptisUkSmapRthivIkAyika ekendriyasparzendriyaprayogapariNata che te paNa e pramANe jANavA. e prakAre sarve anukrame jANavuM, jene jeTalI indriyo hoya tene teTalI kahevI, yAvat je pudgalo paryAptasavathisiddhaanuttaraupapAtikadevapaMcendriya zrotrendriya yAvat sparzendriyaprayogapariNata che te varSathI kAlAvaNe pariNata che, yAvat Ayata saMsthAnapaNe pariNata che. je pudgalo aparyAptasUkSmapRthivIkAyikaekendriya audArika, taijasa ane kAmaNa, ane sparzendriyaprayogapariNata che te varSathI kAlavaNe paNa pariNata che, yAvatuM Ayata saMsthAnapaNe paNa pariNata che. paryAptasUkSmapRthivIkAyika-paNa e pramANe jANavA. e prakAre anukrame sarva jANavuM. jene jeTalAM zarIra ane indriyo hoya tene teTalAM kahevAM, yAvatuM je pagalo paryAptasavathasiddhaanuttaropapAtikadevapaMcendriya-vaikriya, taijasa ane kAmaNa tathA zrotrendriya yAvatu sparzendriyaprayogapariNata che te varNathI kAlAvaNe vAvatuM AyatasaMsthAnapaNe pariNata che. e pramANe nava daMDako che. 384 he bhagavan! mizrapariNata pudgalo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! pAMca prakAranA che; ekendriyamizrapariNata yAvatu paMcendri mizrapariNata. he bhagavan! ekendriyamizrapariNatapudgalo keTalA prakAranA che ? he gautama ! jema prayogapariNata pudagalo saMbadhe nava daMDaka kahyA tema mizrapariNatapudgalo saMbadhe paNa nava daMDaka kahevA. parantu vizeSa e che ke priyoga pariNatane sthAne mizrapariNata' evo pATha kahevo. bAkI badhuM te pramANe jANavuM. yAvatu je pudgalo paryAptasavathisiddhaanuttarIpapAtikaprayogapariNata che te Ayata saMsthAnarUpe paNa pariNata che. [385 he bhagavan! vIstrasApariNata yugalo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! pAMca prakAranA che, varNapariNata, gaMdhapariNata, rasapariNata, sparzapariNa ane saMsthAnapariNata. je varNapariNata pudagalo che te pAMca prakAranA che, kAlAvarNarUpe pariNata, yAvatuM zukalavarNarUpe pariNata. je gaMdhapariNata che te be prakAranA che, sugaMdhapariNata ane durgadhapariNata. e pramANe jema prajJApanA padamAM kahyuM che tema sarva jANavuM. mAvatu je saMsthAnathI Ayata saMsthAnarUpe pariNata che te varNathI kALAparNarUpe paNa pariNata che, vAvatu rUkSasparzarUpe paNa pariNata che. [38] he bhagavan! eka dravya zuM prayogapariNata hoya, mizrapariNata hoya ke visrasApariNata hoya? he gautama! traNe paNa hoya. he bhagavan! jo te ekadravya prayogapariNata hoya to zuM mana:prayogapariNata hoya, vAkyaprayogapariNata hoya, ke kAyaprayogapariNata hoya? he gautama! te traNe paNa hoya. he bhagavan! jo te ekadravya manaHprayogapariNata hoya to zuM satyamanaH prayogapariNa hoya, mRSAmanaHprayogapariNata hoya. satyamRSAmanaHprayogapariNata hoya ke asatyA mRSAmana:prayogapariNata hoya? he gautama! te cAre paNa hoya he bhagavan! jo te ekadravya satyama prayogapariNata hoya to zuM AraMbhasatyamanaHprayogapariNata hoya, anArabhasatyamanaHprayogapariNata hoya, saMraMbha satyamanaprayogapariNata hoya, asaraMbhasatyamanaHprayogapariNata hoya, samAraMbha satyamana
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, uso-1 167. prayogapariNatahoyakeasamAraMbhasatyamanA prayogapariNatahoya?hegautamate sarve hoya. he bhagavan! jo te eka dravya mRSAmanaHprayogapariNata hoya to zuM AraMbha mRSAmanaHprayogapariNata hoya ? e pramANe jema satyamanaHprayogapariNatane viSe kahyuM tema mRSAmanaHprayogapariNata viSe jANavuM. e pramANe satyamRSAmanaHprayogane viSe ane asatyAmRSAmana prayogane viSe paNa jANavuM. he bhagavanu ! jo teeka dravya vAkyaprayoga pariNata hoya to zuM satyavAkyaprayogapariNata hoya ? e pramANe jema manaHprayoga, pariNatane viSe kahyuM, tema vacanaprayogapariNatane viSe paNa jANavuM, yAvatu asamAre bhavacanaprayogapariNata hoya. he bhagavan! jo te eka dravya kAyaprayogapariNata hoya to zuM audArika zarIrakAyaprayogapariNata hoya. audArika mizrazarIrakAyaprayogapariNata. hoya, vaikriyazarIrakAyaprayogapariNatahoya, vaikriyamizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya. AhArakazarIrakAyaprayogapariNatahoya, AhArakamizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya ke kArmaNazarIramayogapariNata hoya ? he gautama ! te eka dravya audArikazarIra kAyaprayogapariNata paNa hoya, yAvatuM kAmaNazarIrakAyaprayogapariNata paNa hoya. jo te audArika zarIrakAyaprayogapariNata hoya to zuM ekendriyoaudArika zarIrakAyaprayogapariNata hoya, beijiyaaudArikazarIrakAyaprayogapariNata hoya ke vAvatu paMcendriyaaudArika zarIrakAyaprayogapariNata hoya?he gautama te eka dravya ekendriyaaiaudArikazarIrakAyaprayogapariNata hoya. beIndriya, yAvatuM paMcendriya- audArikazarIrakAyaprayogapariNata hoya. he bhagavan! je te dravya ekendriyadArikazarIrakaprayogapariNata hoya to zuM pRthivIkAyikaekendriyadArikazarIrakAyaprayogapariNata hoya ke yAvatu vanaspati kAyikaekendriyadArikazarIrakAyaprayogapariNata hoya ? he gautama ! tema hoya. he bhagavan! jo te eka dravya pRthivIkAyikaekendriyaaudArikazarIraprayoga pariNata hoya zuM sUkSmapRthivIkAyika-ekendriyakAyaprayogapariNagata hoya ke bAdara pRthivIkAyikaekendriyakAyaprayogapariNata hoya? he gautama! te baMne hoya. he bhagavan! je te eka dravya sUkSmapRthivI.kAyikakAyaprayogapariNata hoya to zuM payaptisUkSmapRthivIkAyika-kAyaprayogapariNata hoya. ke apayaptisUkSmaprathivIkAyika kAyaprayogapariNata hoya ? he gautamIte baMne hoya.e pramANe bAdara pRthivIkAyiko jANavA. e pramANe yAvatu vanaspatikAyanA cAra bheda ane beIndriya trIIndriya, ane caurindriya jIvonA be bheda paryApta ane aparyApta jANavA. he bhagavan! je te eka dravya paMcendriyadArika zarIra- prayogapariNata hoya to zuM tiryaconikapaMcendriyaudArika zarIrakAyaprayoga pariNata hoya ke manuSyapaMcendriyaaudArikazarIrakAyaprayogapariNata hoya ? he gautama ! te baMne hoya. he bhagavAjo te eka dravyatIrthaMcayoni kakAyaprayogapariNata hoya to zuM jalacaratipaMcayonikakAyaprayogapariNata hoya ke sthalacara ane khecaronikakAyaprayogapariNata hoya ? pUrvapramANeyAvatukhecaronA[saMmUrNima,garbhaja,payaptianeaparyApta]cArabhedo jANavA. he bhagavan! jo te eka dravya manuSyapaMcendriyakAyaprayogapariNata hoya to zuM saMmUIimamanuSyapaMcendriyakAyaprayogapariNata hoya ke garbhaja manuSya paMcendriyakAya prayoga pariNata? he gautama ! te baMne hoya. he bhagavana! te eka dravya garbhajayanuSyakAya
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 bhagavAI - 8-1/386 prayogapariNata hoya ke aparyAptagarbhajamanuSyapaMcendriyakAyaprayoga- pariNata hoya ? he gautama ! te baMne hoya. he bhagavan! jo te eka dravya audArikamizrazarIrakAyaprayoga pariNata hoya to zuM ekendriya audArimizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya ke yAvatuM paMcendriyadArikamizrakA prayoga pariNata hoya ? he gautama ! ekendriyadArikamizrakA prayogapariNata hoya. jema audArikazarIrakAyaprayogapariNata' no AlApaka kahyo tema "audyArikamizrazarIra kAyaprayogapariNata' no paNa AlApaka kahevo. parantu vizeSa e che ke "audAri kamizakAyaprayogapariNata'no AlApaka bAdaravAyukAyika, garbhapaMcendriyatiryaMca ane garbhajamanuSya payaptA apaptA eone ane te sivAya bAkInA aparyAptA jIvone kahevo. he bhagavan! jo eka dravya vaikriyazarIrakAyaprayogapariNata hoya to zuM ekendriyavaikriyazarIrakAyaprayogapariNata hoya ke yAvatu paMcendriyavaikriyazarIrakAya prayogapariNata hoya? he gautama! te baMne paNa hoya. he bhagavan! jo te eka dravya ekendriyavaikriyakAyaprayogapariNata hoya to zuM vAyukAyikaekendriyavaikriyakAyaprayogapariNata hoya ke vAyukAyika sivAya ekandriya kAyaprayogapariNata hoya ? he gautama ! te eka dravya vAyukAyikae kendriya kAyaprayoga riNata hoya, paNa vAyukAyika zivAya ekendriyakAyaprayogapariNata na hoya. e pramANe e abhilApa thI prajJApanA sUtranA "avagAhanA saMsthAna' padane vize vaikriya zarIrasaMbadhe kahyuM che tema ahIM paNa kahevuM, yAvatu paryAptasavathasiddhaanuttarIpa pAtikakalyAtItavaimAnikadevapaMcendriyavaikriyazarIrakAyaprayogapariNata hoya ke aparyAptasavarthasiddhavaikriyakAyaprayogapariNata hoya. he bhagavanuM !jo te eka dravya vaikriyamizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya to zuM ekendriyavaikriyamizrazarIrakAya prayogapariNata hoya ke thAvatu paMcendriyavaikriyamizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya ? he gautama ! jema vaikriyazarIramayogasaMbadhe kahyuM, tema vaikriyamizrakAyaprayogasaMbandha paNa kahevuM; parantu vizeSa e che ke vaikriyamizrakA prayoga deva ane nairayika apayaptine ane bAkInA badhA paryAptane kahevo, yAvatu paryAptasavathisiddhaanuttaraupapAtikavaikriya mizrakAyaprayogapariNata na hoya, paNa aparyAptasavathisiddhaanuttaropapAtikadeva paMcendriyavaikiyamizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya. he bhagavan! jo te eka dravya AhArakazarIrakAyaprayogapariNata hoya to zuM manuSyAhArakazarIrakAyaprayogapariNata hoya ke amanuSyAhArakakAyaprayogapariNata hoya? he gautama ! e pramANe jema prajJApanA sUtranA avagAhanAsaMsthAna' padane viSe kahyuM che tema jANavuM yAvat RddhivyApta AhArakalabdhimAna pramattasAdhu samyavruSTi paryApta saMkhyayavaSayuSkALA manuSyAhArAkakAyaprayogapariNata hoya, paNa ddhine AhArakalabdhine aprApta pramatta saMyata samyagRSTi saMkhyAtavaSayiSavALA manuSyAhArakakAyaprayogapariNatA na hoya. he bhagavan! je te eka dravya AhArakamizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya to zuM manuSyAhArakamizrazarIrakAyaprayogapariNata hoya ? ItyAdi. he gautama ! jema AhArakazarIrasaMbadhe kahyuM tema AhArakamiznasaMbadhe paNa kahevuM. he bhagavanuM jo te eka dravya kAmaNazarIramayogapariNata hoya to zuM ekendriyakarmaNazarIra kAyaprayogapariNata hoya ke yAvatu paMcendriyakAmaNazarIrakAyaprayogapariNata hoya ! he gautama ! te
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, uso-1 169 eka dravya ekendriyakAmaNazarIrakAyaprayogapariNata hoya. e pramANe jema prajJApanA sUtranA avagAhanA saMsthAna' padane viSe kahyuM che tema ahIM paNa jANavuM, yAvatuM paryAptasavarthasiddhaanuttaraupapAtikadevapaMcendriyakAmaNazarIrakAyaprayogapariNata hoya, ke apayaptisavathasiddhaanuttarIpapAtika kAryaNazarIrakAyaprayogapariNatahoya. bhagavan! jo te eka dravya mizrapariNata hoya to zuM manomizrapariNata hoya, vacanamizrapariNata hoya, ke kAyamizrapariNata hoya? he gautama! te traNe hoya. he bhagavanuM jo te eka dravya manomizrapariNata hoya to zuM satyamanomizrapariNata hoya, mRSAmanomizrapariNata. hoya? he gautama! jema prayogapariNata yugalo saMbadhe kahyuM tema mizrapariNatasaMbadhe sarvakahevuM,yAvatuM paryAptasavathisiddhaanuttaropapAtikadevapaMcendriyakAmaNazarIramizrapariNata hoya, ke aparyAptasavarthasiddhaanuttaraupapAtikakArmaNazarIramizrapariNata. he bhagavan! jo te eka dravya visrasApariNata-svabhAvapariNata hoya to zuM te varNapariNatahoya, gaMdhapariNatahoya, rasapariNatahoya, sparzapariNata hoya ke saMsthAnapariNata hoya? he gautama! te pAMce hoya. he bhagavanuM jo te. eka dravya varNapariNata hoya to zuM kALAvaNapaNe pariNata hoya, ke vAvata zulkavarNapaNe pariNata hoya? he gautama ! te sarve hoya. he bhagavana! jo te eka dravya gaMdhapaNe hoya to zuM sugaMdhapaNe pariNata hoya ke durgadha paNe pariNata hoya? he gautama! te baMne hoya. jo te eka dravya rasapariNata hoya to zuM tiktarasapariNata hoya? ityAdi. he gautama! te sarve hoya. he bhagavan! jo eka dravya sparzapariNata hoya to te zuM karkazapariNata hoya ke vAvatu rUkSaspapariNata hoya ? he gautama! te sarve hoya. he bhagavan! eka dravya saMsthAnapariNata hoya to zuM te parimaMDalasaMsthAnapaNe pariNata hoya ke vAvatu Ayata saMsthAnapaNe pariNata hoya ? he gautama ! te sarve hoya. [387] he bhagavan! be dravyo zuM prayogapariNata hoya, mizrapariNata hoya ke visasApariNata hoya? he gautama! te traNe hoya. athavA eka dravya prayogapariNata hoya ane bIjuM mizra pariNata hoya. athavA eka dravya prayogapariNata hoya ane bIjuM visrasApariNata hoya. athavA eka dravya mizrapariNata hoya ane bIjuM visrasApariNata hoya. he bhagavana! jo te be dravyo prayogapariNata hoya to zuM mana:prayogapariNata hoya, vacanaprayogapariNata hoya ke kAyaprayogapariNata hoya ? he gautama ! te traNe paNa hoya. athavA eka dravya manaHprayoga pariNata hoya ane bIjuM vacanaprayogapariNata hoya. athavA eka manaHprayogapariNata hoya ane bIjuM kAyaprayogapariNata hoya. athavA eka vacanaprayogapariNata hoya ane bIjuM kAyaprayogapariNata athavA eka dravya manaHprayogapariNata hoya ane bIjuM vacanaprayagapariNata hoya. athavA eka manaHprayogapariNata hoya ane bIjuM kAyaprayoga pariNata hoya. athavA e vacanaprayogapariNata hoya ane bIjuM kAyaprayogapariNata hoya. he bhagavan! jo te be dravyo manaHprayogapariNata hoya to zuM satyamanaHprayoga pariNata hoya, asatyamanaHprayogapariNata hoya, satyamRSAmanaHprayogapariNata hoya ke asatyAmRSAmanA prayogapariNata hoya? he gautama ! te cAre hoya. athavA eka satyamanaHprayogapariNata hoya ane bIjuM mRSAmanaHprayogapariNata hoya. athavA eka satyamanaHprayogapariNata hoya ane bIjuM satyamRSAmanaHprayogapariNata.
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 bhagavai - 8/-/1/382 hoya. athavA eka satyamanaHprayoga pariNata hoya ane bIjuM asatyAmRSAmanaHprayoga pariNata hoya. athavA eka satyamRSApanaHprayogapariNata hoya ane bIjuM asatyAmR vAmanaHprayogapariNata hoya. he bhagavan ! jo be dravyo satyamanaHprayogapariNata hoya to zuM AraMbhasatyamana prayogapariNata hoya, anAraMbhasatyamanaHprayogapariNata hoya, saMraMbhasatyamanaHprayoga pariNata hoya, asaMraMbhasatyamanaHprayogapariNata hoya, samAraMbhasatyamanaHprayoga pariNata hoya ke asamAraMbhasatyamanaHprayogapariNata hoya? he gautama ! te sarve paNa hoya. athavA eka dravya AraMbhasatyamanaHprayogapariNata hoya ane bIjuM anAraMbhasatyamana prayogapariNata hoya. e pramANe e rIte dvika saMyogo karavA. jyAM jeTalA dvisaMyogo thAya tyAM te saghaLA kahevA; yAvat sarvArthasiddhavaimAnikadeva sudhI kahevuM. he bhagavan ! jo be dravyo mizrapariNata hoya to zuM te manomizrapariNata hoya ? ityAdi. he gautama ! prayogapariNata saMbaMdhe kahyuM tema mizrapariNatasaMbaMdhe kahevuM. he bhagavan ! jo be dravyo visrasApariNata hoya to zuM te varNapaNe pariNata hoya, gandhapaNe pariNata hoya ? ityAdi he gautama ! e rIte pUrve kahyA pramANe visrasApariNatasaMbandhe paNa jANavu, yAvat eka dravya samacaturasrasaMsthAnapaNe pariNata hoya ane bIjuM AyatasaMsthAnapaNe paNa pariNata hoya. he bhagavan ! traNa dravyo zuM prayogapariNata hoya, mizrapariNata hoya, ke visrasApariNata hoya ? he gautama ! te traNe paNa hoya. athavA eka dravya prayogapariNata hoya ane bemizrapariNata hoya,ane be visrasApariNata hoya,athavA be prayogapariNatha hoya ane eka mizrapariNata hoya, athavA be prayogapariNata hoya ane eka visasApariNata hoya, athavAekamizrapariNatahoya,anebe visrasApariNatahoya.ane eka visrasApariNata hoya,athavA eka prayogapariNata eka mizrapariNata ane eka visasApariNata hoya. jo te traNe dravyo prayogapariNata hoya to zuM manaHprayogapariNata hoya; vacana prayogapariNata hoya ke kAyaprayogapariNata hoya ? he gautama ! te manaHprayogapariNata paNa hoya. e pramANe ekasaMyoga, dvikasaMyoga ane trisaMyoga kahevo. jo te traNe dravyo manaHprayogapariNata hoya to zuM satyamanaHprayogapariNata hoya ? (ityAdi cAra prazna.) he gautama ! satyamanaHprayogapariNata hoya, athavA yAvat asatyAmRSAmanaHprayoga pariNata hoya. athavA eka satyamanaHprayogapariNata hoya ane be mRSAmanaH prayogapariNata hoya. e pramANe ahIM paNa dvikasaMyoga ane trikasaMyoga kahevo. yAvat athavA eka trayasra saMsthAnapaNe pariNata hoya, eka samacaturasra saMsthAnapaNe pariNata hoya ane eka AyatasaMsthAnapaNe pariNata hoya. he bhagavan ! cAra dravyo zuM prayogapariNata hoya, mizrapariNata hoya ke visrasApiNata hoya ? he gautama ! te (cAre dravyo) prayogapariNata hoya, mizrapariNata hoya ke vizvasApariNata hoya. athavA eka prayogapariNata hoya ane traNa mizrapariNata hoya. athavA eka prayoga pariNata hoya ane traNa visrasApariNata hoya. athavA be prayogapariNata hoya ane be mizrapariNata hoya. athavA be prayogapariNata hoya ane be visrasApariNata hoya. athavA traNa prayogapariNata hoya ane eka mizrapariNa hoya. athavA traNa prayogapariNata hoya ane eka visrasApariNata hoya. athavA eka mizrapariNata hoyaanetraNa visrasApariNata hoya.athavA be mizrapariNata
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-1 171 hoya ane be visasApariNata hoya. athavA traNa mizrapariNata hoya ane eka visasApariNata hoya. athavA eka prayogapariNata hoya eka mizrapariNata hoya ane be visasApariNata hoya. athavA eka prayogapariNata hoya be mizrapariNata hoya ane eka visasApariNata hoya. athavA be prayogapariNata hoya ane eka mizrapariNata hoya eka visrasApariNata hoya. he bhagavan!jo te cAra dravyo prayogapariNata hoya to zuM manaHprayogapariNatahoya? (vacanaprayogapariNata hoya ke kAyaprayogapariNata hoya ?) he gautama ! sarva pUrvanI peThe jANavuM e kramavaDe pAMca, cha, sAta yAvatuM daza, saMkhyAtA, asaMkhyAtA, ane anaMta dravyonA dvisaMyoga, trikasaMyoga, yAvatuM dazasaMyoga bArasaMyoga, upayogapUrvaka kahevA ane jyAM jeTalA saMyogo thAya tyAM te sarva kahevA. e badhA saMyogo navama zatakanA pravezakamAM je prakAre kahIzuM tema upayogapUrvaka vicArIne kahevA, yAvatuM asaMkhyaya ane anaMta dravyono pariNAma e pramANe jANavo, parantu eka pada adhika karIne kahevuM yAvatuM anaMta dravyo ApatasaMsthAnapaNe pariNata hoya. [388] he bhagavan! prayogapariNata, mizrapariNata ane vistrasApariNata e pagalomAM kayA pagalo konAthI yAvat vizeSAdhika hoya che? he gautama! sarvathI thoDA pudgalo prayogapariNata che, tethI mizrapariNata anaMtaguNa che, ane tethI visasApariNata anaMtaguNa che. he bhagavan! te emaja che, e bhagavan! te emaja che. zatakaH8-uddesAH 1nImunI dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (- udezaka 2:-) 3i89] he bhagavana ! AzIviSo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! AzIviSo be prakAranA kahyA che, jAtiAzIviSa ane kamazIviSa. he bhagavanuM ! jAtiAzIviSo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! te cAra prakAranA kahyA che, vRzcikajAtiAzIviSa, maMDUkajAtiAzIviSa, uragajAtiAzIviSa ane manuSyajAtiAzIviSa he bhagavanuvRzcikajAtiAzIvizvanA viSano keTalo viSaya kahyo che ? he gautama ! vRzcikajAtiAzIviSa ardhabharatakSetra pramANe zarIrane viSavaDe vidalitanAza-karavA samartha che. paNa saMprApti-saMbandhavaDe teoe tema karyuM nathI, teo karatA. nathI, ane karaze paNa nahi.maMDUkajAtiAzIvizvanA viSano keTaloviSaya che? he gautama ! maMDUkajAtiAzIviSa potAnA viSathI bharatakSetra-pramANa zarIrane vyApta karavA samartha che. bAkI sarva pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe uragajAtiAzIviSa saMbadhe paNa jANavuM, parantu vizeSa e che ke te uragajAtiAzIviSa jaMbUDhIpapramANa zarIrane potAnA viSathI vyApta karavA samartha che, bAkI sarva pUrvavatu jANavuM, yAvatu saMprAptithI tema karaze nahi. e pramANe manuSyajAtiAzIviSa saMbadhe paNa jANavuM, parantu eTalo vizeSa che ke te manuSyakSetrapramANa zarIrane potAnA viSathI vyApta karavA samartha che. bAkI sarva pUrvavatu jANavuM. he bhagavan! jo kazIviSa che to zuM nairayika kamazIviSa che, tiryaMcayonika kamazIviSa che, manuSya kamazIviSa che ke deva kamazIviSa che? he gautama ! nairayika kama
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 bhagavai - 8/-/2/389 zIviSa nathI, paNa tiryaMcayonika karmazIviSa che, manuSya karmAzIviSa che ane devakarmAzIviSa che. he bhagavan ! jo tiryaMconika karmazIviSa che to zuM ekendriya tiryaMcayonika karmAzIviSa che ke yAvad paMcendriya tiryaMcayonika karmazIviSa che ? he gautama ! ekendriya tiryaMcayonikathI AraMbhI yAvat caturindriya tiryaMconikaparyanta karmAzIviSa nathI, paNa paMcendriya tiryaMcayonika karmAzIviSa che. he bhagavan ! jo paMcendriya tiryaMcayonika karmazIviSa che to zuM saMmUrNima paMcendriya tiryaMcayonika karmazIviSa che ke garbhajapaMcendriya tiryaMcayonika karmazIviSa che ? he gautama ! jema vaikriyazarIrasaMbaMdhe jIvabheda kahyo che tema yAvat paryApta saMkhyAtavarSanA AyuSyavALA garbhaja karmabhUmimAM utpanna thayelA paMcendriya tiryaMcayonika karmazIviSa hoya che, paNa aparyApta asaMkhyAtavarSanA AyuSyavALA yAvat karmazIviSa nathI. he bhagavan ! je manuSya karmAzIviSa che, to zuM saMmUrNima manuSya kazIviSa che ke garbhaja manuSya kIiviSa che ? he gautama ! saMmUrchima manuSya kamazIviSa nathI, paNa garbhaja manuSya karmAzIviSa che. tema vaikriyazarIrasaMbandhe jIvabheda kahyo che te pramANe yAvat paryApta saMkhyAtavarSanA AyuSyavALA karmabhUmimAM utpanna thayelA garbhaja manuSya karmazIviSa che paNa aparyApta asaMkhyAta varSanA AyuSyavALA karmazIviSa nathI, he bhagavan ! jo deva kazIviSa che to zuM bhavanavAsI deva karmazIviSa che ke yAvat vaimAnikadeva karmazIviSa che?he gautama ! te cAre paNa karmAzI viSa che.he bhagavan ! jo bhavanavAsI deva karmAzivISa che to zuM asurakumAra bhavanavAsI deva karmAzIviSa che ke yAvat stanitakumAra bhavanavAsIdeva karmazIviSa che ? he gautama ! te cAre paNa kamazIviSa che. he bhagavan ! jo asurakumA2 yAvat karmAzIviSa che to zuM paryApta asurakumA2 bhavanavAsI deva karmAzIviSa che ke aparyApta asurakumAra bhavanavAsI deva kamizIviSa che ? he gautama ! paryApta asurakumAra bhavanavAsI deva kamizIviSa nathI, paNa aparyApta asurakumAra bhavanavAsI deva karmazIviSa che, e pramANe yAvat stanita kumAro sudhI jANavuM. jo vAnavyaMtara devo karmazIviSa che to zuM pizAca vAnasyaMtara devo karmazIviSa che ? ityAdi. he gautama ! teo badhA aparyAptavasthAmAM karmAzIviSa che, tema saghaLA jyotiSmo paNa aparyAptavasthAmAM karmazIviSa che. he bhagavan ! jo vaimAnika deva karmazIviSa che to zuM kalpopanaka vaimAnika deva karmAviSa che ke kalpAtIta vaimAnika deva kazIviSa che ? he gautama ! kalpopapannaka vaimAnika deva karmAzIviSa che, paNa kalpa tIta vaimAnika deva karmAzIviSa nathI. jo kalpopapannaka vaimAnika deva kazIviSa che, to zuM saudharmakalpopapannaka karmAzIviSa che ke yAvat acyutakalpopapannaka deva karmazIviSa che ? he gautama ! saudharmakalpopapaka che, yAvat sahasrArakalpopanaka vaimAnika deva karmAzIviSa che;' paNa Anatakalpopanaka. yAvat acyutakalpopapannaka vaimAnika deva karmAzIviSa nathI. he bhagavan ! jo saudharmakalpopapannaka vaimAnika deva karmazIviSa che, to zuM paryApta saudharmakalpopapanaka vaimAnika deva kIiviSa che ke aparyApta saudharmakalpopanaka vaimAnika deva karmazIviSa che ? he gautama ! paryApta saudharmakalpopanaka vaimAnika deva karmAzIviSa nathI, paNa aparyApta saudharma- kalpopapanaka vaimAnika deva yAvat karmAzIviSa che; e
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-2 173 pramANe yAvatu paryApta sahastrAra kalpopapannaka deva yAvatu kamazIviSa nathI. paNa aparyApta sahastrArakalpopapannaka deva yAvatu kamazIviSa che. [3eo] chadmastha sarvabhAvathI-A daza vastuone jANato nathI, tema joto nathI, dhamastikAya, adhamastikAya, AkA zAstikAya, zarIrarahita jIva, paramANupudgala, zabda, gaMdha, vAyu, A jIva jina thaze ke nahi? ane A jIva sarva duHkhono atta karaze ke nahi ? e daza sthAnone utpanna jJAna-darzanane dhAraNa karanAra ahevuM. jina, kevalI sarvabhAvathI jANe che ane jue che. [31] he bhagavan! jJAna keTalAM prakAre kahyuM che? he gautama! jJAna pAMca prakAre kahyuM che. abhinibodhikajJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, manaHprayavajJAna ane kevalajJAna. he bhagavan! Abhinibodhika jJAna keTalA prakAre che ? he gautama ! Abhinibodhika jJAna cAra prakAre che, avagraha, IhA, apAya ane dhAraNA. jema rAyapaseNiyamAM jJAnonA prakAra kahyA che tema ahIM paNa kahevA; he bhagavan! ajJAna keTalA prakAre kahyuM che? he gautama ! ajJAna traNa prakAre kahyuM che, matiajJAna, kRtaajJAna ane virbhAgajJAna. he bhagavan! matiajJAna keTalA prakAre kahyuM che? he gautama ! matiajJAna cAra prakAranuM che. te A pramANe- avagraha, yAvatu dhAraNA. avagraha keTalA prakAre che ? avagraha be prakArano kahyo che. athavagraha ane vyaMjanAgraha-e pramANe jema naMdIsUtramAM AbhinibodhikajJAna saMbaMdhe kahyuM che tema ahIM paNa jANavuM. parantu tyAM AbhinibodhikajJAna prasaMge avagrahAdinA ekArthika samAnArthaka zabdo kahelA che te sivAya yAvatuM noindriyadhAraNA sudhI kahevuM, e pramANe matiajJAna kahyuM. zrutaajJAna kevA prakAranuM che ? "je ajJAnI evA mithyAvRSTioe prarUpyuM che -ItyAdi naMdIsUtramAM kahyA pramANe yAvatuM sAMgopAMga cAra veda te mRtaajJAna, e pramANe zrutaajJAna kahyuM. ' he bhagavan! virbhAgajJAna keTalA prakAranuM kahyuM che ? virbhAgajJAna aneka prakAranuM kahyuM che, te A pramANe-grAmane AkAre, varSa ne AkAre, varSadharaparvatane AkAra, parvatane AkAre, vRkSanA AkAre, stUpanA AkAra, ghoDAnA AkAre, hAthInA AkAre, manuSyanA AkAra, kiMmaranA AkAre, kiMguruSanA AkAre, mahoraganA AkAre, gaMdharvanA AkAre, vRSabhanA AkAra, pazu, pakSI ane vAnaranA AkAre e pramANe aneka AkAre vibhaMgajJAna kaheluM che. he bhagavan! zuM jIvo jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama! jIvo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che. je jIvo jJAnI che temAM keTalAeka be jJAnavALA, keTalAeka traNa jJAnavALA, keTalAka cAra jJAnavALA ane keTalAka eka jJAnavALA che, je be jJAnavALA che te matijJAna ane zrutajJAnavALA je traNa jJAnavALA che te matijJAna, zrutajJAna, ane avadhijJAnavALA che, athavA matijJAna, zrutajJAna ane mana:paryavajJAnavALA che, je cArajJAnavALA che te matijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane mana:paryavajJAnavALA che. je eka jJAnAvaLA che te avazya eka kevaLajJAnavALA che. je jIvo ajJAnI che temAM keTalAka be ajJAnavALA ane keTalAka traNa ajJAnavALA che. je be ajJAnavALA che te matiajJAna, ane zruta ajJAnavALA che, ane jeo traNa ajJAnavALA che teo matiajJAna, zrutaajJAna, ane vibhaMgazAnavALA che. he bhagavan! nArako zuM jJAnI che ke ajJAnI? he gautama ! nArako jJAnI paNa che
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 bhagavAI - 8-2/391 ane ajJAnI paNa che. temAM je jJAnI che te avazya traNa jJAnavALA hoya che, matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnavALA che. je ajJAnI che teMmAM keTalAka be ajJAnavALA che ane keTalAeka traNa ajJAnavALA che. e pramANe traNa ajJAno bhajanAe (vikalpa) hoya che. he bhagavan! asurakumAro zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? jema nairayiko kahyA tema asurakumAro jANavA. e pramANe vAvatu nitakumArI sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! pRthivIkAyiko zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama! teo jJAnI nathI paNa ajJAnI che, ane te avazya be ajJAnavALA che, matiajJAnI ane zrutaajJAnI. e pramANe vAvatu. vanaspatikAyika sudhI jANavuM. beIndriya jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama ! teo baMne che. jeo jJAnI che teo avazya be jJAnavALA che, matijJAnI ane zrutajJAnI. jeo ajJAnI che te avazya be ajJAnavALA che, matiajJAnI ane zrutajJAnI. e pramANe trIindriya ane caurindriya jIvo saMbadhe paNa jANavuM. paMceniyatiryaMcayoniko zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama! teo jJAnI che ane ajJAnI paNa che, jeo jJAnI che temAM keTalAka be jJAnavALA, ane keTalAka traNa jJAnavALA che, e pramANe traNa jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe jANavAM. jIvonI peThe manuSyone pAMca jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. nairayikone kahyuM tema vAna vyaMtarone jANavuM. jyotiSiko ane vaimAnikone avazya traNa jJAna ane traNa ajJAna hoya che. he bhagavan! siddho zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! siddho jJAnI che paNa ajJAnI nathI. teo avazya eka kevalajJAnavALA che. [32] he bhagavana! nirayagatika-jIvo zuM jJAnI hoya che ke ajJAnI hoya che? he gautama ! te jJAnIpaNa hoya che ane ajJAnI paNa hoya che, (jeo jJAnI che) teone avazya traNa jJAna hoya che ane je ajJAnI che teone) traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavanuM ! tiryaMcagatika-jIvo zuM jJAnI hoya che ke ajJAnI hoya che ? he gautama ! teone avazya be jJAna ane be ajJAna hoya che. he bhagavan! manuSyagatika-jIvo-zuM jJAnI hoya ke ajJAnIhoya ? he gautama ! teone bhajanAe traNa jJAna hoya che ane avazya be ajJAna hoya che. devagatika-jIvo-nirayagatinI peThe jANavA. he bhagavana! siddhigatimAM jatA jIvo zuM jJAnI hoya ke ajJAna hoya? he gautama ! teo siddhonI peThe jANavA. he bhagavan! sendriya-jIvo zuM jJAnI hoya ke ajJAnI hoya? he gautama ! teone bhajanAe cAra jJAna ane traNa ajJAna hoya che. he bhagavan! ekendriya jIvo zuM jJAnI hoya ke ajJAnI hoya ? he gautama ! pRthivIkAyikanI peThe jANavA. beindriya, trI indriya, cauridriya, jIvone avazya be jJAna ane be ajJAna hoya che. paMcendriya jIvo sendriya jIvanI peThe jANavA. he bhagavan! anidriya-jIvo zuM jJAnI hoya ke ajJAnI hoya? teo siddhanI peThejANavA hebhagavana!sakAyikajIvozuM jJAnI hoya ke ajJAnI hoya?he gautama ! teone pAMca jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. pRthivIkAyika yAvatuM vanaspatikAyika jIvo jJAnI nathI paNa ajJAnI hoya che, ane te avazya be ajJAnavALA hoya che, matiajJAnavALAanezrutajJAnavALA, trasakAyika jIvo sakAyika jIvonI peThe jANavA. he bhagavan! kAyarahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama! siddhonI peThe teo jANavA. he bhagavan! sUkSma jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? pRthivI
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, uddeso-2 175 kAyikonI peThe jANavA. he bhagavan ! bAdarajIvo zuM zAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! sakAyika jIvonI peThe jANavA. he bhagavan ! nosUkSmanobAdara jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? siddhonI peThe jANavA.he bhagavan !paryApta jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? sakAyika jIvonI peThe jANavA. he bhagavan ! paryApta nairayiko zuM jJAnI che ? ajJAnI che ? he gautama ! teone traNa jJAna ane traNa ajJAna avazya hoya che. jema naiyiko mATe kahyuM tema yAvat stanitakumAra devo mATe jANavuM. pRthivIkAyiko ekendriyanI peThe jANavuM. e pramANe yAvat cauriMdriya jIvo jANavA. he bhagavan ! paryApta paMcendriya tiryaMcayoniko zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teone traNa jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. manuSyo sakAyikanI peThe jANavA. vAnavyaMtaro, jyotiSiko ane vaimAniko naiyikanIpeThejANavA.he bhagavan!aparyApta jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che?he gautama ! teone traNa jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe che. he bhagavan ! aparyApta naiyiko zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teone avazya traNa jJAna che ane bhajanAe traNa ajJAna che, e pramANe yAvat stanitakumAra devo jANavA. jema ekendriyo saMbandhe kahyuM tema aparyApta pRthivIkAyikathI AraMbhI vanaspatikAyika paryanta kahevuM. aparyApta beindriya jIvo jJAnI ke ajJAnI ? teone be jJAna ane be ajJAna avazya hoya che. e pramANe yAvat paMcendriya tiryaMcayonika sudhI jANavuM. he bhagavan ! aparyApta manuSya zuM jJAnI hoya che ke ajJAnI hoya che ? he gautama ! teone traNa jJAna bhajanAe hoya che ane avazya be ajJAna hoya che. naiyikonI peThe vAnasyaMtarone jANavuM. tathA aparyApta jyotiSiko ane vaimAnikone traNa jJAna ane traNa ajJAna avazya hoya che. he bhagavan ! noparyApta ane noaparyApta jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo siddhanI peThe jANavA. he bhagavan ! nirayabhavastha jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo nirayagatikanI peThe jANavA. he bhagavan ! tiryaMmbhavastha jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teone traNa jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe che. he bhagavan ! manuSyabhavastha jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo sakAyikanI peThe jANavA he bhagavan ! devabhavastha jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo nirayabhavasthanI peThe jANavA.abhavastha-siddhonI peThe jANavA. he bhagavan ! bhavasiddhika-bhavya jIvo zuM zAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo sakAyikanI peThe jANavA. he bhagavan ! abhavasiddhika abhavya jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI nathI paNa ajJAnI che, ane teone traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan ! nobhavasiddhika noabhavasiddhika jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo siddhonI peThe jANavA. he bhagavan ! saMkSijIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo sendriyanI peThe jANavA. asaMzIjIvo beindriyanI peThe jANavA. nosaMnni-noasaMzi jIvo siddhonI peThe jANavA. [393] he bhagavan ! labdhi keTalA prakAre kahI che ? he gautama ! labdhi daza prakAre kahI che, jJAnalabdhi, darzanalabdhi, cAritralabdhi, cAritrAcAritralabdhi, dAnalabdhi, lAbhalabdhi, bhogalabdhi, upabhogalabdhi, vIryalabdhi, ane indriyalabdhi. he bhagavan ! jJAnalabdhi keTalA prakAranI kahI che ? he gautama ! pAMca prakAranI kahI che, Abhinibodhi
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 bhagavaI- 8-2/393 kajJAnalabdhi, yAvatu kevalajJAnalabdhi. he bhagavanuM ajJAnalabdhi keTalA prakAra kahI che? he gautama ! traNa prakAranI kahI che, matiajJAnalabdhi, zrata ajJAnalabdhi ane vilaMgajJAnalabdhi, he bhagavan! darzanalabdhi keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! traNa prakAranI kahI che, samyagdarzanalabdhi, mithyAdarzanalabdhi ane samyagdamithyAdarzana labdhi. he bhagavan! cAritralabdhi keTalA prakAranI kahI che? he gautama! pAMca prakAranI kahI che, sAmAyikacAritralabdhi, chedoSasthAnIyacAritra labdhi, parihAravizuddhikacAritralabdhi, sUkSmasaMparAyacAritralabdhi ane yathAkhyAta cAritralabdhi. he bhagavan! cAritrAcAritralabdhi keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! eka prakAranI kahI che, e pramANe yAvatu upabhogalabdhi paNa eka prakAranI kahI che. he bhagavan! vIryalabdhi keTalA prakAranI kahI che? he gautama! vIryalabdhi traNa prakAranI kahI che, te A pramANe-bAlavIryalabdhi paMDitavIyalabdhi ane bAlapaMDita vIyalabdhi. he bhagavan! Idriyalabdhi keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! iMdriyalabdhi pAMca prakAranI kahI che, zrotrendriyalabdhi vAvasparzendriyalabdhi. he bhagavanuM ! jJAnalabdhivALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama ! teo jJAnI che paNa ajJAnI nathI. teone pAMca jJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan! jJAnaladhudhirahita jIvo zuM ajJAnI che ke ajJAnI che? he gautama! teo jJAnI nathI paNa jJAnI che. keTalAeka beajJAnavALA che, ane teone traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan! AbhinibodhikajJAnalabdhivALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama ! teo jJAnI hoya che, paNa ajJAnI nathI. keTalAeka bejJAna vALA che, teone cAra jJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan! AbhinibodhikajJAnalabdhirahita jIvo jJAnI che ke ajJAnI ? he gautama ! teo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che. jeo jJAnI che teo avazya eka kevalajJAnI che; jeo ajJAnI che temAM keTalAka beajJAnavALA che ane keTalAka traNa ajJAnavALA che; e pramANe zrutajJAnalabdhivALA paNa jANavA. zrutajJAnalabdhirahita jIvo Abhinibodhikalabdhirahita jIvonI peThe jANavA. he bhagavan! avadhijJAna labdhivALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama! teo jJAnI che, paNa ajJAnI nathI. teomAM keTalAka traNa jJAnavALA che ane keTalAka cArajJAnavALA che, jeo traNajJAnavALA che teo Abhinibodhika, zrutajJAna ane avadhijJAnavALA che. jeo cArajJAnavALA che teo AbhinibodhikajJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane mana:paryavajJAnavALA che. he bhagavan!avadhijJAnalabdhirahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che?he gautama ! teo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che, e pramANe teone avadhijJAna sivAya cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan! mana:paryavajJAnalabdhivALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI che, paNa ajJAnI nathI; temAM keTalAka traNa jJAnavALA che ane keTalAka cAra jJAnavALA che. je traNa jJAnavALA che to e AbhinobodhikajJAnI, zrutajJAnI ane mana 5ryavajJAnI che, ane jeo cAra jJAnavALA che teo AbhinibodhijJAnI, zrutajJAnI avadhijJAnI mana:paryavajJAnI che. manaH paryavajJAnIlabdhirahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama ! teo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che, teMone mana:paryavajJAna sivAya cAra jJAna ane traNa ajJAna
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-2 177 bhajanAe che. he bhagavana ! kevalajJAnalabdhivALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI che paNa ajJAnI nathI. teo avazya eka kevalajJAnavALA che. kevalajJAnalabdhirahita jIvo jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che. teone kevaLajJAna sivAya cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan ! ajJAnalabdhivALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI nathI, paNa ajJAnI che. teone traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan ! ajJAnalabdhirahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI che paNa ajJAnI nathI; teone pAMca jJAna bhajanAe hoya che. jema ajJAnalabdhivALA ane ajJAnalabdhirahita jIvo kahyA tema matiajJAna ane zrutaajJAnalabdhivALA ane te labdhithI rahita jIvo kahevA. vibhaMgajJAnalabdhivALA jIvone avazya traNa ajJAna hoya che, ane vibhaMgajJAnalabdhirahita jIvone bhajanAe pAMca jJAna ke avazya be ajJAna hoya che. he bhagavan ! darzanalabdhivALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che. teone pAMca jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan ! darzanalabdhirahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! darzanalabdhirahita jIvo hotA nathI. samyagdarzanalabdhivALA jIvone bhajanAe pAMca jJAna hoya che, ane samyagdarzanalabdhirahita jIvone bhajanAe traNa ajJAna hoya che. he bhagavan ! mithyA darzanalabdhivALA jIvo jJAnI hoya ke ajJAnI ? teone traNa ajJAna bhajanAe hoya che. mithyAdarzanalabdhirahita jIvone pAMca jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. samyagamithyAdarzanalabdhivALA jIvo mithyAdarzanalabdhivALI peThe jANavA. samyagamithyAdarzanalabdhirahita jIvo jema mithyAdarzanalabdhirahita jIvo kahyA te pramANe jANavA. he bhagavan ! cAritralabdhi vALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teone pAMca jJAna bhajanAe hoya che. cAritralabdhirahita jIvone manaHparyavajJAna sivAya cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan ! sAmAyikacAritralabdhivALA jIvo zuM jJAnI hoya che ke ajJAnI hoya che ? he gautama ! teo jJAnI hoya che. teone kevalajJAna sivAya cAra jJAna bhajanAe hoya che. sAmAyikacAritrajJAnalabdhirahita jIvone pAMca jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. e pramANe yAvat yathAkhyAtacAritralabdhivALA ane yathAkhyAtacAritralabdhirahita jIvo kahevA. parantu yathAkhyAtacAritralabdhi vALAne pAMca jJAna bhajanAe jANavA. he bhagavan ! indriyalabdhivALA jIvo zuM zAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teone bhajanAe cAra jJAna ane traNa ajJAna hoya che. indriyalabdhirahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI ? he gautama ! teo jJAnI che, paNa ajJAnI nathI. te avazya eka kevaLajJAnavALA che. zrondriyalabdhivALA indriyalabdhivALAnI peThe jANavA. zrotrendriyalabdhilarahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo jJAnI paNa che, ane ajJAnI paNa che. jeo bejJAnavALA che teo AbhinibodhikajJAnI ane zrutajJAnI che; ane jeo ekajJAnI che teo eka kevalajJAnI che, jeo ajJAnI che teo avazya beajJAnavALA che. jemake matiajJAnI ane zrutaajJAnI. netrandriya ane 12
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 bhagavaI - 8/2/393. dhrANendriyalabdhivALAne zrotrendriyalabdhivALAnI peThe cAra jJAna ane traNa ajJAna jANavA, netrakriya ane dhrANendriyalabdhirahita jIvone zrotrendriyalabdhirahita jIvonI peThe be jJAna, be ajJAna ane eka kevalajJAna hoya che. jilaeNndriyalabdhivALAne cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. jihuvendriyalabdhirahita jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI? he gautama ! teo jJAnI paNa che, ane ajJAnI paNa che. jeo jJAnI che teo avazya eka kevalajJAnI che, jeo ajJAnI che teo avazya be ajJAnavALA che, matiajJAnI ane zrutaajJAnI. sparzendriyalabdhivALAne indriyalabdhivALAnI peThe bhajanAe cAra jJAna ane traNa ajJAna jANavA. sparzendriyalabdhirahita jIvone Indriyalabdhirahita jIvonI peThe eka kevalajJAna hoya che. 3i94] he bhagavan! sAkAraupayogavALA jIvo zuM jJAnI hoya ke ajJAnI hoya ? he gautama ! teone pAMca jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. he bhagavanuM ! AbhinibodhikasAkAropayogavALA jIvo zuM jJAnI hoya ke ajJAnI hoya? he gautama ! teone bhajanAe cAra jJAna hoya che. e pramANe zrutajJAnasAkAraupayogavALA jIvo paNa jANavA.avadhijJAnasAkAraupayogavALA jIvone avadhijJAnalabdhivALAnI peThe jANavA. mana:paryava jJAnasAkAraupayogavALA jIvone mana:paryavAnalabdhivALAnI peThe jANavA. kevalajJAnasAkAraupayogavALA jIvo kevalajJAna labdhivALAnI peThe jANavA. matiajJAnasAkAro payogavALA jIvone bhajanAe traNa ajJAna hoya che. e pramANezrata ajJAnasAkAro payogavALA jIvo paNa jANavA. virbhAgajJAnasAkAropayukta jIvone avazya traNa ajJAna hoya che. he bhagavan! anAkAropayogavALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama! teone pAMca jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. e pramANe cakSudarzana ane acakSudarzanaanAkAropayogavALA jIvo paNa jANavA. parantu teone cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. avadhidarzanaanAkAro-progavALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama! teo jJAnI paNa che ane ajJAnI paNa che, jeo jJAnI che temAM keTalAka traNa jJAnavALA ane keTalAka cAra jJAnavALA che. jeo traNa jJAnavALA che teo Abhinibodhika, zrutajJAnI avadhijJAnI che; jeo cAra jJAnavALA che teo AbhinibodhikajJAnI, yAvatuM mana:paryavajJAnI che. jeo ajJAnI che teo avazya traNe ajJAnavALA che. kevaladarzanaanAkAropayogavALA jIvo kevalajJAnalabdhivALA peThe jANavA. he bhagavan! sayogI jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? teo sakAyikanI peThe sa jANavA. e pramANe manayogI, vacanayogI ane kAyayogI paNa jANavA. ayogI-jIvo siddhonI peThe jANavA. he bhagavan! leyAvaLA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? he gautama ! teo sakAyikanI peThe jANavA. kRSNalezyAvALA jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? teo sendriya jIvone peThe jANavA. e pramANe yAvatu pAlezyAvALA jIvo paNa jANavA. zulkalezyAvALA salezyanI peThe jANavA ane alezya-jIvo siddhonI peThe jANavA. he bhagavan! sakaSAyI ! jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? sendriya jIvonI peThe jANavA. e pramANe yAvatu lobhakaSAyI jIvo jANavA. he bhagavan! akaSAyI jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? teone pAMca jJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan! vedasaMhitA
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-2 179 jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che ? teo seindriya jIvonI peThe jANavA. e pramANe strIvedI, puruSavedI ane napuMsakavedI jIvo jANavA, tathA vedarahita jIvo akaSAyI jIvonI peThe jANavA. he bhagavan! AhAraka jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? teo sakaSAyI jIvonI peThe jANavA. parantu vizeSa e che ke teone kevalajJAna (adhika) hoyache. he bhagavan! anAhAraka jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama ! teone mana:paryavajJAna sivAyanA cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. [35] he bhagavana! Abhinibodhika jJAnano viSaya keTalo kahyo che?he gautama! Abhinibodhika jJAnano viSaya saMkSepathI cAra prakArano kahyo che, dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI. dravyathI AbhinibodhikajJAnI AdezavaDe sarva dravyone jANe ane jue, kSetrathI AbhinibodhikajJAnI AdezavaDe sarva kSetrane jANe ane jue, e pramANe kAlathI ane bhAvathI paNa jANavuM. he bhagavana! zrutajJAnano viSaya keTalo kahyo che ? he gautama ! te saMkSepathI cAra prakArano kahyo che. dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI. dravyathI upayukta zrutajJAnI sarva dravyone jANe ane jue che. e pramANe kSetrathI ane kAlathI paNa jANavuM. bhAvathI upayukta zrutajJAnI sarva bhAvone jANe che ane jue che. he bhagavan! avadhijJAnano viSaya keTalo kahyo che ? he gautama ! saMkSepathI cAra prakArano kahyo che, dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI; dravyathI avadhijJAnI rUpi dravyone jANe che ane dekhe che-ityAdi jema naMdIsUtramAM kahyuM che tema yAvatu bhAva sudhI jANavuM. he bhagavan! mana:paryavajJAnano viSaya keTalo kahyo che? he gautama ! saMkSepathI cAra prakArano kahyo che, dravyathI, kSetrathI kAlathI ane bhAvathI. dravyathI RjumatimanaHparyavajJAnI (manapaNe pariNata) anaMtapradezika ananta skaMdhone jANe ane dekhe-ityAdi jema naMdIsUtramAM kahyuM che tema ahIM jANavuM, yAvatu bhAvathI jANe che. he bhagavan! kevalajJAnano viSaya keTalo kahyo che? he gautama! te saMkSepathI cAra prakArano kahyo che, dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI. dravyathI kevalajJAnI sarva dravyone jANe che ane jue che. e pramANe yAvatu bhAvathI he bhagavan! matiajJAnano viSaya keTalo kahyo che? he gautama! te cAra prakArano kahyo che, dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI. dravyathI yAvatu bhAvathI matiajJAnI matiajJAnanA viSayane prApta dravyone jANe che ane jue che, he bhagavan! zrutaajJAnane viSaya keTalo kahyo che? he gautama ! te saMkSepathI cAra prakArano kahyo che, dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI. dravyathI zrutaajJAnI zruta-ajJAnanA viSayabhUta dravyone kahe che, jaNAve che ane prarUpe che; e pramANe kSetrathI ane kAlathI jANavuM. bhAvathI zrutaajJAnI RtaajJAnanA viSayabhUta bhAvone kahe che, jaNAve che ane prarUpe che. he bhagavan! virbhAgajJAnano viSaya keTalo kahyo che? he gautama! te saMkSepathI cAra prakArano kahyo che, dravyathI, kSetrathI, kAlathI ane bhAvathI; dravyathI yAvatu bhAvathI virbhAgajJAnI virbhAgajJAnanA viSayabhUta dravyone jANe che ane jue che. [39] he bhagavan! jJAnI jJAnIpaNe kALathI kyAMsudhI rahe? he gautama! jJAnI be prakAranA kahyA che, te A pramANe sAdi saparyavasita ane sAdiaparyavasita. temAM je jJAnI sAdiparyavasita che te jAnyathI antarmuhUrta sudhI ane utkRSTathI kAMIka adhika chAsaTha sAgaropama sudhI jJAnIpaNe rahe che. he bhagavan! AbhinibodhikajJAnI,
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 bhagavAI-8-2/396 AbhinibodhikajJAnIpaNe kALathI keTalAka kALa sudhI rahe?e pramANe jJAnI, AbhinibodhikajJAnI, yAvatu kevalajJAnI, ajJAnI, matijJAnI, zrutaajJAnI ane virbhAgajJAnIe dazano jJAnIpaNe sthitikAla pannavaNAmAM kAyasthitipadamAM kahyA pramANe, jANavo ane jIvAbhigamamAM kahyA pramANe e dazanuM paraspara antara jANavuM temaja pannavaNAnA bahuvaktavyatApadamAM kahyA pramANe traNejJAnI, ajJAnI ane ubhayanA alpabadutvo jANavA. he bhagavan! AbhinidhikajJAnanA keTalA payayo kahyA che ? he gautama! ananta payayo che. he bhagavan! zrutajJAnanA keTalA payayo kahyA che? he gautama! ananta paryAyo jANavA. e pramANe yAvatuM kevalajJAnanA paryAyo jANavA, tema matiajJAna ane zrutajJAnanA paNa payayo jANavA. he bhagavanuM 1 virbhAgajJAnanA keTalA paryAyo kahyA che? he gautama! ananta payayio kahyA che. he bhagavanuM ! e AbhinibodhikajJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna ane kevalajJAnanA paryAyiomAM konA payayo konAthI yAvat vizeSAdhika che? he gautama ! mana:paryavajJAnanA payayo sauthI thoDA che, tethI avadhijJAnanA paryAyo anaMtaguNa che, tethI zrutajJAnanA payayo ananta che tethI anaMtaguNa Abhinibodhika jJAnanA paryAyo che, ane tethI anaMtaguNa kevalajJAnanA payayo che. he bhagavanuM ! e mati ajJAna zrataajJAna ane virbhAgajJAnanA paryAyomAM konA paryAyo konA payayothI yAvat vizeSAdhika che ? he gautama ! sarvathI thoDA vibhaMgajJAnanA paryAyo che, tethI anaMtaguNa zrutaajJAnanA payio che, ane tethI anaMtaguNa matiajJAnanA paryAyo che. he bhagavan! e AbhinibodhikajJAnanA yAvatu kevalajJAnanA tathA matiajJAna, kRtaajJAna, ane virbhAgajJAnanA payiomAM konA payayo konA payayathI yAvatu vizeSAdhika che ? he gautama ! sauthI thoDA mana:paryavajJAnanA paryAyo che, tethI anaMtaguNa vibhRgajJAnanA paryAyo che, tethI anaMtaguNa avadhijJAnanA paryAyo che. tethI anaMtaguNa mRtaajJAnanA paryAyo che, tenA karatAM zratajJAnanA paryAya vizeSAdhika che, tethI matiajJAnanA paryAyo anaMtaguNa che, tethI matijJAnanA paryAyo vizeSAdhika che ane tenA karatAM kevalajJAnanA paryAya anaMtaguNa che. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. ema kahI bhagavAn gautama! yAvatu vihare che. | zitakaH8-udesAH 2nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUNI | (uddezaka 3:-) [397] he bhagavan! vRkSo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! vRkSo traNa prakAranA kahyA che, saMkhyAtajIvavALA, asaMkhyAtajIvavALA ane anaMtajIvavALA. he bhagavan! keTalA prakAre che ? he gautama ! aneka prakAranA kahyA che, tADa, tamAla, takkali. tetali-ItyAdi pannavaNAmAM kahyA pramANe yAvatu nALiyerI paryanta jANavA. e sivAya tevA prakAranA bIjA vRkSo paNa saMkhyAtajIvavALA jANavA. he bhagavan! asaMkhyAtajIvavALA vRkSo keTalA prakAranA che? he gautama! be prakAranA kahyAche; ekabIjavALA ane bahubIjavALA. he bhagavan! ekabIjavALA vRkSo keTalA prakAre zuM ? he gautama! aneka prakAranA kahyA che; niMba, Amra, jAMbU- ItyAdi pannavaNAmAM prathamapadamAM kahyA pramANe
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, uso-3 181 thAvatu bahubIjavALA phalo sudhI jANavAM, e pramANe asaMkhyAtajIvI vRkSo kahyA. he bhagavan! anaMtajIvavALA vRkSo keTalA prakAre che? he gautama ! aneka prakAranAM kahyA che, "A zuMgavera ityAdi saptama zatakamAM kahyA pramANe yAvatuM siuThI. musuMDhI sudhI jANavA. je bIjA paNa tevA prakAranA vRkSo che teo paNa (anantajIvavALA) jANavA. [398] he bhagavan! kAcabo, kAcabAnI zreNi, godhA (dho) godhAnI zreNI, gAya gAyanI zreNi, manuSya, manuSyanI zreNi, mahiSa mahiSanI zreNI e badhAnA be, traNa ke saMkhyAtA khaMDa karyo hoya to teonI vacceno bhAga zuM jIvapradezathI spaSTa hoya ? he gautama ! hA, pRSTa hoya. he bhagavan! koI puruSa (tenA attarAla-ne hAthathI, pagathI, AMgaLIthI, saLIthI, kASThathI ne nAnA lAkaDAthI sparza karato, vizeSa sparza karato, thoDuM vizeSa AkarSaNa karato, athavA koIpaNa tIkSNa zastranA samUhathI chedato, adhika chedato, agni vaDe bALato, te jIvapradezane thoDI ke adhika pIDA utpanna kare, yA tenA koI avayavono cheda kare ? he gautama! e artha yathArtha nathI. [399 he bhagavan! pRthvIo keTalI kahI che? he gautama ! ATha pRthivIo kahI che, ratnaprabhA, yAvat adhaHsaptamapRthivI ane ISa-AbhArA he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivI zuM carama-prAntavartI che ke acarama madhyavartI che? ItyAdi. ahIM pannavaNAnuM "carama" pada kahevuM. vAvatuM he bhagavan! vaimAniko sparza caramavaDe zuM carana che ke acarama che? he gautama! te baMne che. he bhagavan! te emaja che, ema kahI bhagavAnuM gautama thAvat vicare che. { [zatakaH8-uddesA: 3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (=uddezaka4:-) [40] rAjagRha nagaramAM yAvatuM (gautama) e pramANe bolyA ke he bhagavanuM ! keTalI kriyAo kahI che? he gautama! pAMca kriyAo kahI che, kAyikI, adhikaraNikI-e pramANe ahIM pannavaNA pada-22- kriyApada yAvatu "mAyApratyayika kriyAo vizeSAdhika che' tyAMsudhI kahevuM, he bhagavan! te emaja che, ke bhagavan! te emaja che. | [zataka: 8-udesAH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | ( uddezakaH4i01] rAjagRha nagaramAM yAvatu gautame e pramANe kahyuM ke-he bhagavanuM ! AjIvikoe sthavira bhagavantone A pramANe kahyuM hatuM-he bhagavan! jeNe sAmAyika karyuM che evA zramaNanA upAzrayamAM beThelA zramaNopAsakanA bhAMDa-vastrAdi vastunuM koI apaharaNa kare, to he bhagavan! te vastunuM anveSaNa karato te zrAvaka zuM potAnA bhAMDane zodhe che ke pArakA bhAMDane zodhe ? he gautama ! te zrAvaka potAnA bhAMDane zodhe che, paNa pArakA bhAMDane zodhato nathI. he bhagavan! te zIlavrata, guNavrata, viramaNavrata, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsavaDe te zrAvakanuM (apahRta) bhAMDa te abhAMDa thAya? he gautama ! hA, abhAMDa thAya. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho ke te potAnA bhAMDane zodhe che, paNa pArakA bhAMDane zodhato nathI? he gautama! te zrAvakanA manamAM evo pariNAma hoya che ke
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 bhagavai - 8/- 5401 mAre hiraNya nathI, mAre suvarNa nathI, mAre kAMsuM nathI, mAre vastra nathI, ane mAre vipula, dhana, kanaka, ratna, maNi, motI, zaMkha, paravAlA, rakta ratno-ityAdi vidyamAna sArabhUta dravya nathI, parantu teNe mamatva bhAvanuM pratyAkhyAna karyuM nathI, te hetuthI he gautama ! ema kahevAya che ke te potAnA bhAMDane gaveSe che, paNa pArakA bhAMDane gaveSato nathI. he bhagavan ! jeNe sAmAyika karyuM che evA, zramaNanA upAzrayamAM rahelA zraNopAsakanI strIne koi puruSa seve to zuM te tenI strI seve che ke anyanI strIne seve ? he gautama ! te puruSa tenI strIne seve che paNa anyanI strIne sevato nathI. he bhagavan ! te zIlavrata, guNavrata, viramaNavrata, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsavaDe (te zrAvakanI) strI anyastrI thAya ? hA, thAya. he bhagavan ! to ema zA hetuthI kaho cho ke tenI strIne seve che paNa anyastrI ne sevato nathI ? he gautama ! te zrAvakanA manamAM evuM hoya che ke-mAre mAtA nathI, pitA nathI, bhAI nathI, bahena nathI, strI nathI, putro nathI, putrI nathI, ane putravadhU nathI, parantu tene premabandhana tuTyuM nathI, te hetuthI. te tenI strIne seve che. anya nahIM [402] he bhagavan ! je zramaNopAsakane pUrve sthUlaprANAtipAtanuM pratyAkhyAna hotuM nathI, te pachIthI tenuM pratyAkhyAna karato zuM kare ? he gautama ! atIta kAle karela prANAtipAtane pratikrame-nirde,pratyutpanna prANAtipAtane saMvare-ane anAgata prANAtipAtanuM pratyAkhyAna kare. he bhagavan ! atIta kAlanA prANAtipAtane pratikramato te zramaNopAsaka zuM trividhe trividhe pratikrame, trividha dvavidhe trividha ekavidhe, dvividha trividhe, dvividha dvividhe, dvividha ekavidhe, ekavidha trividhe, ekavidha dvividhe, ke ekavidha ekavidha pratikrame ? he gautama ! te sarva rIte paNa pratikrame. trividha trividhe pratikramato mana, vacana ane kAyAthI karato nathI, karAvato nathI ane karanAne anumodana Apato nathI; athavA mana ane kAyathI karato nathI, karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI; athavA vacana ane kAyathI karato nathI, karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI; trividha ekavidhe pratikramato manathI karato nathI, karAvato nathI, ane ka2nA2ne anumati Apato nathI; athavA vacanathI karato nathI, karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI; athavA kAyathI karato nathI, karAvato nathI ane ka2nA2ne anumati Apato nathI; dvividha trividha pratikramato mana, vacana ane kAyAthI karato nathI ane karAvato nathI; athavA mana, vacana ane kAyathI karato nathI ane karanArane anumati Apato nathI; athavA mana, vacana ane kAyathI karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI; dvividha dviviSe pratikramato mana ane vacanathI karato nathI ane karAvato athavA mana ane kAyathI karato nathI ane karAvato nathI, athavA vacana ane kAyathI karato nathI ane karAvato nathI, athavA mana ane vacanathI karato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA mana ane kAyathI karato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA vacana ane kAyathI karato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA mana ane vacanathI karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA mana ane kAyathI karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA vacana ane kAyathI karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI; dvividha ekavidhe pratikramato manathI karato nathI ne karAvato nathI, athavA vacanathI karato nathI
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 189 zataka-8, udesI-5 ane karAvato nathI, athavA kAyavaDe karato nathI ane karAvato nathI, athavA manavaDe karato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA vacanavaDe karato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA kAyavaDe karato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA manavaDe karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI, athavA vacanathI karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI athavA kAyavaDe karAvato nathI ane karanArane anumati Apato nathI. ekavidha trividha pratikramato mana, vacana ane kAyathI karato nathI, athavA mana, vacana ane kAyathI karAvato nathI. athavA mana, vacana ane kAyathI karanArane anumati Apato nathI; ekavidha dvividha pratikramato mana ane vacanathI karato nathI, athavA mana ane kAyathI karato nathI, athavA vacana ane kAyathI karAvato nathI, athavA mana ane vacanathI karAvato nathI, athavA mana ane kAyathI karAvato nathI, athavA vacana ane kAyathI karAvato nathI, athavA mana ane vacanathI karanArane anumati Apato nathI, athavA mana ane kAyathI karanArane anumati Apato nathI, athavA vacana ane kAyathI karanArane anumati Apato nathI, ekavidha ekavidhe pratikramato manathI karato nathI, athavA vacanathI karato nathI, athavA kAyathI karato nathI, athavA manathI karAvato nathI. athavA vacanathI karAvato nathI, athavA kAyathI karAvato nathI, athavA manathI karanArane anumati Apato nathI, athavA vacanathI karanArane anumati Apato nathI, athavA kAyathI karanArane anumati Apato nathI. pratyutpanna prANAtipAtano saMvara karato (zramaNopAsaka) zuM trividha trividhe saMvara kare? ityAdi. jema pratikramatA ogaNapacAsa bhAMgA kahyA, tema saMvara karatAM paNa ogaNapacAsa bhAMgA kahevA. anAgata prANAtipAtanuM pratyAkhyAna karato (zramaNopAsaka) zuM trividha trividha pratyAkhyAna kare? ityAdi. pUrve kahyA pramANe ogaNapacAsa bhAMgA kahevA. he bhagavan! je zramaNopAsake pahelAM sthUla mRSAvAdanuM pratyAkhyAna karyuM nathI, pachIthI he bhagavan! te sthUla mRSAvAdanuM pratyAkhyAna karato zuM kare? jema prANAtipAtanA bhAMgA kahyA, tema mRSAvAdanA paNa kahevA, e pramANe (sthUla) adattAdAnanA, sthUla maithunanA ane sthUla parigrahanA paNa bhAMgAo jANavA. A AvA prakAranA zramaNopAsako hoya che, paNa AvA prakAranA AjIvikanA upAsako hotA nathI. 4i04] AjIvika (gozAlaka) nA siddhAMtano A artha che- "dareka jIvo akSaNaparibhogI-sacittahArI che, tethI teo haNIne chedIne, bhedIne, lopa karIne vilopIne ane vinAza karIne khAya che. paNa AjIvakanA matamAM A bAra AjIvikopAsako kahyA che, tAla, tAlapralaMba, udvidha, saMvidha. avavidha, udaya, nAmodaya, nadaya, anupAlaka, ziMkhapAlaka, alaMbula ane kAtara-e bAra AjIvikanA upAsako che, teono deva ahata (gozAlaka) che, mAtApitAnI sevA karanArA teo A pAMca prakAranA phalane khAtA nathI; uMbarAnA phala, vaDanA phala, bora, sanaranAM phala ane pIMpaLAnA phala, teo DuMgaLI, lasaNa ane kaMdamULanA vivarjaka (tyAgI che. teo anilachita, nahi nAghelA evA baLado vaDe trasaprANInI hiMsA vivarjita vyApAravaDe AjIvikA kare che. jyAre e gozAlakanA zrAvako paNa e prakAre dharmane Icche che, to pachI je A zramaNopAsako che. teone mATe zuM kahevuM? jeone A paMdara kamadiAno svayaM karavAne, bIjA pAse karAvavAne
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 184 bhagavAI - 8/5/400 ane karanArane anumati ApavAne kalpatA nathI, te kamadiAno aMgArakarma, vanakarma, zaTakarma, bhATakakarma, sphoTakakarma, datavANijya, lAkSavANijya, kezavANijya, rasavANijya. viSavANijya, yaMtramIlanakarma, nilAMchanakarma, davAgnidApana, sarovara, draha ane talAvanuM zoSaNa ane asatIpoSaNa. e zramaNopAsako zukala-pavitra, ane pavitratApradhAna thaIne maraNa samaye kALa karIne koIpaNa devalokamAM devapaNe utpanna thAya che. he bhagavan! keTalA prakAranA devaloka kahyA che ? he gautama ! cAra prakAranA devaloko kahyA che. te A pramANe bhavanavAsI, vAnagaeNtara, jyotiSka ane vaimAnika. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. zitakaH8-uddesA:panImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | | (-udesoHka-) [405] he bhagavan! tevA prakAranA uttama) zramaNa yA brAhmaNane prAsuka acitta ane eSaNIya (nirdoSa) azana, pAna, khAdima tathA svAdima AhAravaDe pratilAbhatAzramaNopAsakane zuM (phala) thAya ? he gautama! ekAMta nirjarA thAya, paNa tene pApa karma na thAya. he bhagavanuM ! tevA prakAranA zramaNa yA brAhmaNane aprAsaka (sacitta) ane aneSaNIya (sadoSa) azanAdivase pratilAbhatA zramaNopAsakane zuM (phala) thAya ? he gautama ! ghaNI nirjarA thAya, ane atyanta alpa pApakarma thAya. he bhagavanuM ! tevA prakAranA viratirahita, apratihata ane apratyAkhyAna pApakarmavALA aMsayatane prAsuka athavA aprAsuka, eSaNIya athavA aneSaNIya azanAdivaDe pratilobhatA zramaNopAsakane zuM phala thAya? he gautama! ekAMta pApakarma thAya, paNa kAMI nirjarA na thAya. [406] gRhasthanA ghare AhAra grahaNa karavAnI icchAthI praveza karelA nirgasthane koI gRhastha be piMDa (AhAra) grahaNa karavA mATe upanimaMtraNa kare ke-he AyuSyanuM! eka piMDa tame khAje, ane bIjo piMDa sthavirone Apajo. pachI te nigraMtha te (bane) piMDane grahaNa kare ane te sthavironI zodha karetapAsa karatAM jyAM sthavirone jue tyAMja te piMDa tene Ape, jo kadAca zodhatAM sthavirone na jue to te piMDa pote khAya nahIM ane bIjAne Ape nahIM, paNa ekAnta, anApAta-jyAM koI Ave nahi evI acitta ane bahu prAsuka caMDila (bhUmi) ne joine, pramArjIne tyAM paraThave. gRhasthanA ghare AhAra grahaNa karavAnA. IrAdAthI praveza karelA nirjhanthane koI gRhastha traNa piMDa grahaNa karavAne upanimaMtraNa kare kehe AyuSmana ! eka piMDa tame khAjo ane bIjA be piMDa, sthavirone Apajo. pachI te nigraMtha te piMDone grahaNa kare, ane sthavironI tapAsa kare, bAkInuM pUrvasUtranI peThe jANavuM, yAvatuM paraThave, e pramANe yAvat daza piMDone grahaNa karavAne upanimaMtraNa kare parantu ema kahe ke he AyuSyamAna ! eka piMDa tame khAjo ane bAkInA nava piMDa sthavirone Apajo, bAkI badhuM pUrvanI peThe jANavuM, yAvat paraThave. nigraMtha yAvat gRhapatinA kulamAM praveza kare ane koI gRhastha be pAtravaDe tene upanimaMtraNa kare ke-he AyukhanuM ! eka pAtrano tame upabhoga karo ane bIjuM sthavarone Apo, yAvatu te pAtrane paraThave. e pramANe yAvat dasa pAtra sudhI kahevuM, je pramANe pAtranI vaktavyatA kahI che tema gucchA, rajoharaNa, colapaTTa, kaMbala, daMDa ane sastArakanI vaktavyatA kahevI,
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso 185 yAvatu daza saMstArakavaDe upanimaMtraNa kare, yAvatu tene paraThave. [407 koI nigrantho gRhapatinA ghare AhAra grahaNa karavAnA irAdAthI praveza karatA koI akRtya sthAnanuM pratisevana karyuM hoya, pachI te nigranthanA manamAM ema thAya ke prathama huM ahIMja A akArya sthAnanuM Alocana. pratikramaNa, nindA ane gaha karuM, cheTuM vizuddha karuM, punaH na karavA mATe taiyAra thAuM, ane yathAyogya prAyazcitarUpa tapa karmano svIkAra karyuM. tyArapachI sthavironI pAse jaIne AlocanA karIza, yAvatu tapakarmano svIkAra karIza." (ema vicArI) te nigrantha sthavironI pAse javA nIkaLe ane tyAM pahoMcyAM pahelAM te sthaviro mUka thaI jAya-bolI na zake athatu prAyazcitta na ApI zake to he bhagavan! zuM te nircantha ArAdhaka che ke virAdhaka che? he gautama! te nirjhantha ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI. have te nirjhanya sthavironI pAse jAya ane tyAM pahoMcyA pahelA te (nijhentha) mUka thaI jAya to he bhagavan! zuM te nirjhantha ArAdhaka che ke virAdhaka che? he gautama ! te nirjhantha ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI. te ninya sthavironI pAse javA nIkaLe ane te pahoMcyA pahelAM te sthaviro kALa kare to he bhagavana! ArAdhaka che ke virAdhaka che? he gautama! te nigraMtha ArAdhaka che paNa nirAdhaka nathI. have sthavironI pAse javA nikaLelo te nirgastha sthavironI pAse pahoMcyA pahelA pote kALa karI jAya to? he gautama! te nircantha ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI. te nirgastha sthavironI pAse javA nIkaLe ane pahoMcatA vAra te sthaviro mUka thaI jAya, to he bhagavana! te zuM nircantha ArAdhaka che ke virAdhaka che? he gautama ! te nirjhanya ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI. have te ninya sthavironI pAse jAya ane tyAM pahoMcatAM vAra te nigrantha) mUka thaI jAya to zuM te nigrantha ArAdhaka che ke virAdhaka che? ItyAdi saMprApta pahoMcelA) nigranthanA cAra AlApaka aprApta (nahi pahoMcelA) nirmanthanI peThe kahevA. koI nircantha nihArabhUmi ke vihArabhUmi tarapha jatAM kaI eka atyasthAnanuM pratisevana karyuM hoya, pachI tene ema thAya ke huM prathama ahIM tenuM AloanAdi karuM'- ityAdi pUrvanI peThe ahIM paNa teja AlApaka kahevA, nirgaLe rAmAnugrAvihAra karatAM koI eka atyasthAnanuM pratisevana karyuM hoya, pachI tene ema thAya ke, huM prathama tenuM AlocanAdi karuM ityAdi pUrvavat ahIM paNa teja ATha AlApaka kahevA, koI sAdhvIe AhAra grahaNa karavAnA irAdAthI gRhapatinA ghare praveza karatA koI eka atyasthAnanuM pratisevana karyuM, pachI tene ema thAya ke huM prathama A atyasthAnanuM Alocana kare. yAvatu tapakarmano svIkAra kare. tyArapachI pravatinI (vRddha sAdhvI) nI pAse AlocanA karIza, yAvatu tapakarmano svIkAra karIza, (ema vicArI) te sAdhvI te pravartinInI pAse javA nikaLe, ane tyAM pahoMcyA pahelAM te pravartinI muMgI thaI jAya, to he bhagavana! zuM te sAdhvI ArAdhaka che ke virAdhaka che ? he gautama! te sAdhvI ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI, jema nigraMthane traNa AlApako kahyA che tema traNa AlApako sAthvIne kahevA. yAvatuM te ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI.' he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho ke teo ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI ? he gautama ! jema koI eka puruSa eka moTA UnanAM, gajanA lomanA, zaNanA resAnA, kapAsanA resAnA, tRNanA agrabhAganA be, traNa ke saMkhyAta cheda kakaDA
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 186 bhagavaI - 8 - I407 karI tene agnimAM nAkhe to he gautama ! te chedatAM chedAyeluM, agnimAM naMkhAtA naMkhAyeluM, baLatAM baLeluM ema kahevAya ? he bhagavan! hA, chedAtAM chedAyeluM, yAvatu baLatAM baLeluM kahevAya, athavA koI puruSa navuM, dhoeluM ke tatra-sALathI tarata utareluM kapaDuM majIThanA raMganI kuMDImAM nAMkhe to he gautama ! te uMcethI nAMkhatA uMcethI naMkhAyeluM, raMgAtAM raMgAyeluM ema kahevAya? hA, bhagavana! te uMcethI nAMkhatAM uMcethI naMkhAyeluM, yAvatu raMgAtAM raMgAyeluM kahevAya te hetuthI he gautama! ema kahevAya che ke te ArAdhaka che paNa virAdhaka nathI. [408] he bhagavan! baLatA dIvAmAM zuM baLe che? zuM dIvo baLe che, dIpayaSTidIvI baLe che, vATa baLe che, tela baLe che, dIvAnuM DhAkaNuM baLe che, ke jyoti-dIpazikhA baLe che? he gautama! dIvo baLato nathI, yAvatu dIvAnuM DhAMkaNuM baLatuM nathI, paNa jyoti baLe che. he bhagavan! baLatA gharamAM zuM? he gautama! ghara baLatuM nathI, bhIMto baLatI nathI, pAvatu DAbha vagerenuM chAdana baLatuM nathI, paNa jyoti baLe che. 4i09] he bhagavan! eka jIva eka audyarika zarIrane AzrayI keTalI kriyAvALo hoya ? he gautama ! kadAca traNa kriyAvALo, kadAca cAra kiyAvALo, kadAca pAMca kriyAvALo, ane kadAca akriya hoya. he bhagavanuM eka nAraka eka audArika zarIrane AzrayI keTalI kriyAvALo hoya ? he gautama! kadAca traNa kriyAvALo, kadAca cAra kriyAvALo ane kadAca pAMca kriyAvALo hoya. he bhagavan! eka asurakumAra eka audArika zarIrane AzrayI keTalI kriyAvALo hoya ? he gautama ! pUrvanI peThe e pramANe vAvatuM vaimAniko jANavA, paranta manuSyo jIvanI peThe jANavA. he bhagavan! eka jIva audArika zarIrone AzrayI keTalI kriyAvALo hoya ? he gautama ! te kadAca traNa kriyAvALo hoya, yAvatu kadAca akiya hoya. he bhagavan! eka nairayika audArika zarIrane AzrayI keTalI kriyAvALo hoya? he gautama! jema A prathama daMDaka kahyo che tema A saghaLA deDako paNa yAvatuM vaimAnika sudhI kahevA, parantu manuSyo jIvonI peThe jANavA. he bhagavanuM ! jIvo eka audArikazarIrane AzrayI keTalI kriyAvALA hoya ? he gautama ! kadAca traNa kriyAvALA hoya, yAvatu kadAca kriyArahita hoya. he bhagavannarayiko audArika zarIrane AzrayI keTalI kriyAvALA hoya? he gautama! jema prathama daMDaka kahyo che tenI peThe yAvatu vaimAnika sudhI A daMDaka paNa kahevo, paNa manuSyo jIvonI peThe kahevA. he bhagavan! jIvo audArika zarIrane AzrayI keTalI kriyAvALA hoya? he gautama! kadAca traNa kriyAvALA paNa hoya, cAra kriyAvALA paNa hoya, pAMca kriyAvALA paNa hoya ane kriyArahita paNa ho. he bhagavana! nairayiko audArika zarIrone AzrayI keTalI kriyAvALA hoya ? he gautama ! traNa, cAra ane pAMca kriyAvALA paNa hoya. e pramANe yAvatuM vaimAniko jANavA. paNa manuSyo jIvonI peThe jANavA. he bhagavan! vaikriyazarIrane AzrayI keTalI kriyAvALo hoya ? he gautama! kadAca traNa kriyAvALo, kadAca cAra kriyAvALo ane kadAca akriya hoya. he bhagavanuM nairayika vaikriya zarIrane AzrayIne keTalI kriyAvALo hoya ? he gautama ! kadAca traNa kriyAvALo ane kadAca cAra kriyAvALo hoya. e pramANe yAvatuM vaimAnika sudhI jANavuM, paNa manuSyane jIvanI peThe jANavo. e pramANe jema audArika zarIranA cAra daMDaka kahyA, tema vaikriya zarIranA paNa cAra daMDaka kahevA, parantu temAM pAMcamI na kahevI. bAkInuM pUrvanI peThe
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-7 187 jANavuM. e pramANe jema vaikriya zarIra saMbadhe kahyuM tema AhAraka, taijasa ane kAmaNa zarIra saMbaMdhe paNa kahevuM. eka ekanA cAra daMDaka kahevA, yAvatu he bhagavan! vaimAniko kArpaNa zarIrone AzrayI keTalI kriyAvALA hoya? he gautama ! traNa kriyAvALA paNa hoya ane cAra kriyAvALA paNa hoya. he bhagavan! te emaja che, he bhagavana! te emaja [ [zatakaH8 udesAH danI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | (uddezaka7:-) [41] te kAle ane te samaye rAjagRha nAme nagara hatuM. guNasilaka caitya hatuM. yAvatuM pRthivIzilApaTTaka hato.teguNasilakacaityanI AsapAsa thoDe dUra ghaNA anyatIthiko rahe che. te kAle te samaye zramaNabhagavAnumahAvIra. tIrthanA Adikara yAvatuM samosa, yAvatu pariSad visarjita thaI. te kAle-te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA ghaNA ziSyo, sthavira bhagavaMto jAtisaMpana, kulasaMpana-ityAdi jema bIjA zatakamAM varNavyA che tevA, yAvatu jIvitanI AzA ane maraNanA bhayathI rahita hatA. ane zramaNa bhagavaMta mahAvIranI AsapAsa uMcA DhIMcaNa karI nIce mastaka namAvI, dhyAnarUpa koine prApta thayelA, teo saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvita karatA yAvatu vihare che. tyArapachI te anyatIrthiko jyAM sthavira bhagavaMto che tyAM Ave che, ane tyAM AvIne teoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke he Aryo tame trividha trividha asaMyata, avirata ane apratihata pApakarmavALA cho' ityAdi jema sAtamA zatakanA bIjA udazakamAM kahyA pramANe yAvatu ekAMta bAla-ajJa cho. tyArabAda te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Aryo ! ame kayA kAraNathI trividha trividha asaMyata avirata yAvatu ekAMtabAla chIe. tyArabAda te anyatIthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Aryo! tame adatta padArthanuM grahaNa karo cho, adatta padArthane khAo cho ane adattano svAda lo cho, tethI tame trividha trividhe asaMyata, ane avirata yAvatuM ekAMta bAla paNa cho. tyArabAda te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Aryo ! kyA kyAraNI ame adattanuM grahaNa karIe chIe, adattanuM bhojana karIe chIe ane adattanI anumati ApIe chIe ke jethI adattane grahaNa karatA, yAvatu adattanI anumati ApatA ame trividha trividha asaMyata, yAvatu ekAMta bAla chIe ? tyArabAda te anyatIthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Aya! tamArA matamAM apAtuM hoya te ApeluM nathI, grahaNa karAtuM hoya te grahaNa karAyeluM nathI, (pAtramAM) naMkhAtuM hoya te naMkhAyeluM nathI. he Aya ! tamane ApavAmAM Avato padArtha jyAM sudhI pAtramAM paDyo nathI, tevAmAM vacamAMthIja te padArthane koi apaharaNa kare to te gRhapatinA padArthanuM apaharaNa thayuM ema kahevAya, paNa tamArA padArthanuM apaharaNa thayuM ema na kahevAya, tethI tame adattanuM grahaNa karo cho, yAvatu adattanI anumati Apo cho, mATe adattanuM grahaNa karatA tame yAvatu ekAMta ajJa cho. tyArapachI te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke he Ayo ! ame adattanuM grahaNa karatA nathI, adattanuM bhojana karatA nathI ane adattanI anumati paNa ApatA nathI, he Aya ! ame dattanuM-Apela padArthanuM grahaNa
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 bhagavAI - 8-7/410 karIe chIe, dattanuM bhojana karIe chIe, ane dattanI anumati ApIe chIe, mATe dattanuM grahaNa karatA, dattanuM bhojana karatA ane dattanI anumati ApatA ame trividha trividha saMyata, virata ane pApakarmano nAza karavAvALA yAvatuM ekAMta paMDita chIe. tyArabAda te anyatIthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Aya ! tame kyA kAraNathI dattanuM grahaNa karo cho, yAvatu dattanI anumati Apo cho, tethI dattanuM grahaNa kata tame yAvatu ekAMta paMDita cho? te pachI te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone e pramANe kahyuM ke, he Ayo ! amArA matamAM apAtuM te apAyeluM, grahaNa karAtuM te grahaNa karAyeluM, ane (pAtramAM) naMkhAtuM te naMkhAyeluM che, jethI he Aya ! amane devAto padArtha jyAM sudhI pAtramAM nathI paDyo tevAmAM vacamAM koi te padArthano apahAra kare to te amArA padArthano apahAra thayo ema kahevAya, paNa te gRhapatinA padArthano apahAra thayo ema na kahevAya, mATe ame dattanuM grahaNa karIe chIe, dattanuM bhojana karIe chIe, ane dattanI anumati ApIe chIe, tethI ame trividha trividhe saMyata, yAvatuM ekAMta paMDita paNa chIe. he Ayo ! tame poteja trividha trividhe asaMyata yAvatuM ekAMta bAla cho. tyArabAda te anyatIrthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Aya ! kyA kAraNathI ame trividha trividhe yAvatu ekAMta bAla chIe? tyArabAda te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Aya ! tame adattanuM grahaNa karo cho, adattanuM bhojana karo cho ane adattanI anumati Apo cho mATe adattanuM grahaNa karatA tame yAvatuM ekAMta bAla cho. tyArapachI te anyatIthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Ayo ame kyA kAraNathI adattanuM grahaNa karIe chIe, yAvatuM ekAMta bAla chIe? tyArabAda te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Aya ! tamArA manamAM apAtuM te apAyeluM nathI-ityAdi pUrvanI peThe kahevuM. yAvatu te vastu gRhapatinI che, paNa tamArI nathI, mATe tame adattanuM grahaNa karo cho, yAvatu pUrva pramANe tame ekAMta bAla cho. tyArapachI te anyatIthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Aya ! tame trividha trividha asaMyata yAvatuM ekAMta bAla cho. te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Aya! ame kyA kAraNathI trividha trividhe yAvata ekAMta bAla chIe ? te anyatIrthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Aya ! tame gati karatA pRthivInA jIvane dabAvo cho, haNo cho, pAdAbhighAta karo cho, zliSTa karo cho, sahata-karo cho, saMghaTita-karo cho, paritApita karo cho, klAMta karo cho ane teone mAro cho, tethI pRthivInA jIvane dabAvatA, yAvatuM mAratA tame trividha trividha asaMyata, avirata ane thAvat ekAMta bAla paNa cho. tyArabAda te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Ayo ! gati karatA ame pRthivInA jIvane dabAvatA nathI, haNatA nathI, yAvatu teone mAratA nathI, he Ayo! gati karatA ame kAyanA kAryane, yogane ane satyane AzrayI eka sthaLethI bIje sthaLe jaIe chIe, eka pradezathI bIje pradeze jaIe chIe, to eka sthaLethI bIje sthaLe jatA ane eka pradezathI bIje pradeza jatA ame pRthivInA jIvane dabAvatA nathI, teone haNatA nathI, yAvat teone mAratA nathI, tethI pRthivInA jIvone nahi dabAvatA, nahIM
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-7 189 haNatA, yAvatu nahIM mAratA ame trividha trividha saMyata, yAvatu ekAMta paMDita chIe, he Aryo ! tame poteja trividha trividhe asaMyata yAvatu ekAMta bAla paNa cho. te anyatIrthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Ayo kyA kAraNathI ame trividha trividha yAvatuM ekAMta bAla paNa chIe ? tyArabAda te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Ayo ! gati karatA tame pRthivInA jIvane dabAvo cho, yAvatuM mAro cho, mATe pRthivInA jIvane dabAvatA, yAvatuM mAratA tame trividha trividhe yAvatu ekAMta bAla cho. tyArapachI te anyatIthikoe te sthavira bhagavaMtone ema kahyuM ke, he Ayo ! tamArA mate) je sthaLe javAtuM hoya te na javAyeluM kahevAya, je ullaMghana karAtuM hoya te na ullaMghana karAyeluM ema kahevAya, ane rAjagRha nagarane prApta karavAnI icchAvALAne na prApta thavuM ema kahevAya. te pachI te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone ema kahyuM ke, he Ayo ! amArA (mate)-je sthaLe javAtuM hoya te na javAyeluM, vyatikrampamANa-avyatikrAMta-ane rAjagRha nagarane prApta karavAnI IcchAvALAne asaMprApta- kahevAya, paNa he Aya! amArA (mate) gamyamAna te gata, vyatikramsamANa te vyatikrAMta ane rAjagRha nagarane prApta karavAnI icchAvALAne te saMprApta kahevAya che. tamAre mane gamyamAna te agata, vyatikramsamANa te avyatikrAMta ane rAjagRha nagarane yAvatuM prApta karavAnI icchAvALAne te asaMprApta che. te pachI te sthavira bhagavaMtoe te anyatIrthikone e pramANe nirattara karyo, ane niruttara karIne teoe gatiprapAta nAme adhyayana prarUpyuM. [411] he bhagavan! gatipAto keTalA prakAre kahyA che ? he gautama! gatipAto pAMca prakAranA che, prayogagapati, tatagati, baMdhana chedanagati, upapAgati ane vihAyogati. ahIMthI AraMbhIne saghaLuMprayogapada ahIM kahevuM he bhagavan! te emaja che. he bhagavan! te emaja che. ema kahIne bhagavAnuM gautama yAvat vihare che. | [zatakaH8-uddesAH 7nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka 8:-) 4i12] rAjagRha nagaramAM yAvatuM e pramANe kahyuM ke he bhagavan! guruone AzrayI keTalA pratyenIko che ? he gautama ! traNa pratyenIko che, AcAryapratyenIka, upAdhyAya pratyenIka ane sthavirapratyanIka. he bhagavan! gatine AzrayI keTalA pratyanIko kahyA che ? he gautama ! traNa pratyenIko kahyA che, IhalokapratyenIka paralokapratyenIka ane ubhayalokapratyanIka. he bhagavan! samUhane AzrayI keTalA pratyenIko kahyA che? huM gautama ! traNa pratyenIko kahyA che, kulapratyenIka, gaNapratyanIka ane saMghapratyanIka. he bhagavan! anukaMpAne AzrayI prazna; he gautama ! anukaMpAne AzrayI traNa pratyenIko kahyA che, tapasvipratyenIka, glAnakhatyanIka ane zaikSapratyanIka. he bhagavan! zratane AzrayI prazna. ho gautama!traNa pratyenIko kahyA che, sUtrapratyenIka,arthapratyanIka ane tadubhapratyanIka. he bhagavan! bhAvane AzrayI prazna. he gautama ! traNa pratyenIko che, jJAnapratyenIka, darzanakhatyanIka, cAritrapratyanIka. [413] he bhagavan! vyavahAra keTalA prakArano kahyo che? he gautama ! pAMca prakAre
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 19o bhagavAI- 8-8413 kahyo che, AgamavyavahAra,RtavyavahAra,AjJAvyavahAra, dhAraNAvyavahAra ane jItavyavahAra. te pAMca prakAranA vyavahAramAM jenI pAse je prakAre Agama hoya te prakAre teNe AgamathI vyavahAra calAvavo, temAM jo Agama na hoya to je prakAre tenI pAse zrata hoya te zrutavaDe vyavahAra calAvavo, athavA je temAM zrata na hoya to je prakAre tenI pAse AjJA hoya te prakAre teNe. vyavahAra calAvavo. jo temAM AjJA na hoya to je prakAre tenI pAse dhAraNA hoya te prakAre teNe vyavahAra calAvavo. jo temAM dhAraNA na hoya to je prakAre tenI pAse jIta hoya te prakAre teNe vyavahAra calAvavo. e pramANe e pAMca vyavahArovaDe vyavahAra calAvavo, he bhagavan! AgamanA baLavALA zramaNa nigraMtho zuM kahe che? arthAtu paMcavidha vyavahAranuM phala zuM kahe che? e prakAre A pAMca prakAranA vyavahArane jyAre jyAre ane jyAM jyAM ucita hoya) tyAre tyAre tyAM tyAM rAgadveSanA tyAgapUrvaka sArI rIte vyavaharato zramaNa nigraMtha AjJAno ArAdhaka thAya che. 4i14] he bhagavan! bandha keTalA prakArano kahyo che? he gautama! bandha be prakArano kahyo che, te A pramANe-epithikabandha ane sAMparAmikabadhuM. he bhagavan! eyapithika karma zuM nAraka bAMdhe, tiryaMca bAMdhe, tiryaMca strI bAMdhe, manuSya bAMdhe, manuSyastrI bAMdhe, deva bAMdhe ke devI bAMdhe che gautama ! nAraka bAMdhato nathI, tiryaMca bAMdhato nathI, tiryaMcastrI bAMdhatI nathI, deva bAMdhato nathI ane devI bAMdhatI nathI; paNa pUrvapratipanane AzrayI manuSyo ane manuSya strIo bAMdhe che. pratipadyamAnane AzrayI manuSya bAMdhe che. athavA manuSyastrI bAMdhe che. athavA manuSyo bAMdhe che. athavA manuSya strIo bAMdhe che, athavA manuSya ane manuSya strI bAMdhe che. athavA manuSya ane manuSya strIo bAMdhe che. athavA manuSyo ane manuSyastrI bAMdhe che. athavA manuSyo ane manuSya strIo bAMdhe che. he bhagavan! te eyapathika karmane zuM strI bAMdhe, puruSa bAMdhe, napuMsaka bAMdhe, strIo bAMdhe puruSo bAMdhe, napuMsako bAMdhe, nostrI, nopuruSa, ke nonapuMsaka bAMdhe? he gautama! strI na bAMdhe, vAva napuMsako na bAMdhe; athavA pUrvapratipananaAzrayI vedarahita jIvo bAMdhe, athavA pratipadyamAnane AzrayI vedarahita jIva athavA vedarahita jIvo bAMdhe. he bhagavan! jo vedarahita jIva yA vedarahita jIvo eyapithika karmane bAMdhe to zuM strIpazcAdbhUta (jene pUrve strIveda hoya evo) jIva bAMdhe, puruSapazcAtkata (jene pUrve puruSaveda hoya evo) jIva bAMdhe, napuMsakapakSAkalkata (jene pUrve napuMsaka veda hoya evo) jIva bAMdhe, strIpazcAdbhUta jIvo bAMdhe, puruSapazcAdbhUta jIvo bAMdhe, ke napuMsakapakSAtkRta bAMdhe ?; athavA strIpazcAtkRta ane puruSapazcAdbhUta jIva bAMdhe? strIpazcAta ane para papazcAdbhUta jIvo bAMdhe ? athavA strIpazcAtkata ane napuMsakapakSAtkRta bAMdhe ? athavA puruSapazcAta ane napuMsakapazcAdbhUta bAMdhe ? athavA strIpazcAtkRta, puruSapazcAdbhUta. ane napuMsakapakSAtkRta paNa kahevA. e pramANe e chavvIsa bhaMgo jANavA, yAvatu athavA strIpazcAtkRto, puruSapazcAdbhUto ane napuMsakapazcAdbhUto bAMdhe ? he gautama ! strIpakSAtkRta paNa bAMdhe. puruSapazcAdbhUta paNa bAMdhe ane napuMsakapazcAdbhUta paNa bAMdhe strIpakSAtkato bAMdhe. puruSapazcAdbhUto bAMdhe ane napuMsakapakSAtkato paNa bAMdhe, athavA strIpazvAskRto ane puruSapazcAtkato bAMdhee pramANe e chavvIsa bhAMgA kahevA. he bhagavan! te (eyapithika karmana) koIe zuM bAMdhyuM che, bAMdhe che, ane bAMdhaze;
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-8 191 bAMdhyuM che, bAMdhe che ane nahIM bAMdhe; bAMdhyuM che, bAMdhato nathI ane bAMdhaze; bAMdhyuM che, bAMdhato nathI ane nahi bAMdhe, bAMdhyuM nathI bAMdhe che ane bAMdhaze, bAMdhyuM nathI, bAMdhe che ane nahi bAMdhe, bAMdhyuM nathI, bAMdhato nathI ane bAMdhaze; bAMdhyuM nathI, bAMdhato nathI ne bAMdhaze nahI? he gautama! bhavAkarSane AzrayI koI eke bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhaze. koI eke bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhaze nahIM, e rIte badhuM te pramANe ja jANavuM, grahaNAkarSane AzrayI koI eke bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhaze. e pramANe yAvatu koI eke bAMdhyuM nathI, bAMdhe che ane bAMdhaze, paNa bAMdhyuM nathI. bAMdhe che ane bAMdhaze nahIM e bhAMgo nathI. koI eke bAMdhyuM nathI, bAMdhato nathI ane bAMdhaze; koI eke bAMdhyuM nathI, bAMdhato nathI ane bAMdhaze nahIM. he bhagavante (eyapithika kama) zuM sAdi saMparyavasita bAMdhe, sAdi aparyavasita bAMdhe, anAdi saparyavasita bAMdhe ke anAdi aparyavasita bAMdhe ? he gautama ! sAdi saparyavasita bAMdhe paNa sAdi aparyavasita na bAMdhe, tema anAdi saparyavasita ane anAdi aparyavasita na bAMdhe. he bhagavan! te (eyapathika) karmane zuM dezathI dezane bAMdhe, dezathI sarvane bAMdhe, sarvathI dezane bAMdhe, ke sarvathI sarvane bAMdhe? he gautama! dezathI dezane bAMdhato nathI, dezathI sarvane bAMdhato nathI, sarvathI dezane bAMdhato nathI, paNa sarvathI sarvane bAMdhe che. [415 bhagavan! sAMparAyika karma zuM nAraka bAMdhe, tiryaMca bAMdhe, yAvad devI bAMdhe? he gautama! te sarve paNa bAMdhe. he bhagavan! zuM sAMparAyika karmane strI bAMdhe puruSa bAMdhe, temaja yAvat nostrI, nopuruSa ane nonapuMsaka bAMdhe? he gautama ! strI paNa bAMdhe, puruSa paNa bAMdhe, yAva6 napuMsaka paNa bAMdhe; athavA eo ane vedarahita strI vagere eka jIva paNa bAMdhe, athavA eo ane vedarahita aneka jIvo paNa bAMdhe. he bhagavanuM ! (sAMparAyika karmane) je vedarahitajIva ane vedarahita jIvo bAMdhe to zuM strIpazcAtkRta bAMdhe ke puruSapazcAdbhUta bAMdhe? ityAdi. e pramANe jema eyapathikanA baMdhakane kahyuM tema ahIM sarva jANavuM. athavA strIpazcAdbhUta jIvo, puruSapazcAdbhUta jIvo ane napuMsakapazcAdbhUta jIvo bAMdhe che. he bhagavan! zuM koie sAMparAyika kamane bAMdhyuM, bAMdhe che ane bAMdhaze, bAMdhyuM, bAMdhe che, ane bAMdhaze nahIM, bAMdhyuM, bAMdhato nathI ane bAMdhaze nahIM, bAMdhyuM, bAMdhato nathI ane bAMdhaze nahIM? he gautama! keTalA eke bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhaze; keTalAeke bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhaze nahIM, keTalA eke bAMdhyuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze, keTalAeke bAMdhyuM, bAMdhatA nathI ane bAMdhaze nahIM. he bhagavan! te (sAMparAyika kamana) zuM sAdi saparyavasita bAMdhe che? - ItyAdi prazna. he gautama! sAdi saparyavasita bAMdhe che, anAdi saMparyavasita bAMdhe che; anAdi aparyavasita bAMdhe che; paNa sAdi aparyavasita bAMdhato nathI. he bhagavanuM ! (sAMparAyika karmane) zuM dezathI (jIvanA dezathI) dezane (karmane dezane) bAMdhe che? ItyAdi. jema eyarapathika baMdhaka saMbadhe kahyuM tema jANavuM. yAvatu "sarvathI sarvane bAMdhe che." [416-417] he bhagavan! karmapravRtio keTalA prakAre kahI che? he gautama ! ATha karmapravRtio kahI che, jJAnAvaraNIya, vAva aMtarAya. he bhagavan! keTalA parISaho kahyA che ? he gautama ! bAvIza parISaho kahyA che, kSudhAparISaha, yAvatu darzanaparISaha. he bhagavan! bAvIza parISahono keTalI karmaprakRtiomAM samavatAra thAya? he gautama ! cAra
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 192 bhagavai - 8-l8/417 karmaprakRtimAM samAvatAra thAya che, jJAnAvaraNIya, vedanIya, mohanIya, ane aMtarAya. he bhagavanuM ! jJAnAvaraNIyakarmamAM keTalA parISahono samAvatAra thAya ? he gautama ! be parISahono samAvatAra thAya che; prajJAparISaha ane jJAnaparISaha, he bhagavanuM ! vedanIyakarmamAM keTalA parISahono samAvatAra thAya che ? he gautama! agyAra parISaho samavatare che, te A pramANe sudhA, pipAsA, zIta, uSNa, dezamazaka. caryA zayyA, vadha, roga, tRNasparza ane malapariSaha. [418]he bhagavandarzanamohanIyakarmamAM keTalA parISahono samavatAra thAya che ? he gautama ! temAM eka darzana parISahano samavatAra thAya che. he bhagavan! cAritra-mohanIyakarmamAM keTalA parISaho samavatare che? he gautama! temAM sAta parISaho samavatare che, [41] te A pramANe-arati, acela, strI, naidhikI, yAcanA, Akroza ane satkArapuraskAra parISaha. e sAta parISaho cAritramohamAM samavatare che. [42] he bhagavan! aMtarAyakarmamAM keTalA parISaho, samavatare che? he gautama ! temAM eka alAbha parISaha samavatare che. he bhagavanuM! sAta prakAranA karmanA bAMdhanArane keTalA parISaho kahyA che? he gautama! bAvIza parISaho kahyA che. paNa eka sAthe vIzane vede che? kemake zIta ane uSNa tathA caya ane naidhikAne eka sAthe vedato nathI. he bhagavanuM ATha prakAranA karma bAMdhanArane keTalA pariSaho che ? he gautama bAvIza. e pramANe saptavidha baMdhakane jANavuM. cha prakAranA karmanA baMdhaka sarAgachavAsthane cauda parISaho che paNa te bAra vede che. eka prakAranA karmabaMdhaka vItarAga chadmasthane paNa temaja jANavuM. ekavidha baMdhaka yogI bhavastha kevalIne agyAra pariSaho hoya che. paNa te navane vede che. e ja pramANe ayogI bhavastha kevalIne jANavuM. he bhagavan! jaMbudvIpamAM be sUryo ugavAnA samaye dUra chatAM pAse, madhyAhna samaye pAse chatAM dUra ane asta samaye dUra chatAM pAse dekhAya che? hA. dekhAya che. he bhagavanuM ema kema kaho cho? he gautama! lesyAnA pratighAtathI. mATe he gautama! te hetuthI ema kahevAya che ke jaMbUdvIpamAM be sUya ugavAnA samaye dUra chatAM pAse dekhAya che, tAva AthamavAnA samayeghUrachatAM pAse dekhAya che.he bhagavan!jabUdvIpamAM be sUryo zuMatIta kSetra prati jAya che, vartamAna kSetra prati jAya che, ke anAgata kSetra prati jAya che? he gautama! atita kSetra prati jo nathI, vartamAna kSetra prati jAya che, paNa anAgata kSetra prati jatA nathI. 42 1] he bhagavan! jebUdvIpamAM be sUryo zuM atIta kSetrane prakAze che ke anAgata kSetrane prakAze che? he gautama ! atIta kSetrane prakAzatA nathI, vartamAna kSetrane prakAze che, ane anAgata kSetrane prakAzatA nathI. he bhagavan! (te sUya) sparzelAM kSetrane prakAzita kare che ke aspalA kSetrane prakAzita kare che ? he gautama ! sparzelAM kSetrane prakAze che paNa asparzelAM kSetrane prakAzita karatA nathI; he bhagavan! jebUdvIpamAM be sUryo zuM atIta kSetrane uddaghotita kare che ? ityAdi. pUrvanI peThe jANavuM, yAvat avazya cha dizAne udyotita kare che, e pramANe tapAve che, prakAze che. he bhagavan! jaMbUdvIpamAM sUryanI kriyA zuM atIta kSetramAM karAya che, vartamAnakSetramAM karAya che ke anAgata kSetramAM karAya che? he gautama ! atIta kSetramAM kriyA karAtI nathI, vartamAna kSetramAM kriyA karAya che, paNa anAgata kSetramAM kriyA karAtI nathI. he bhagavan! zuM (te sUyo) pRSTa kriyAne kare che ke
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, uddeso-8 aspRSTa kriyAne kare che ? teo spaSTa kriyAne kare che, paNa aspRSTa kriyAne nathI karatA, he bhagavan ! jaMbudrIpamAM sUryo keTaluM kSetra uMce tapAve che, keTaluM kSetra nIce tapAve che ane keTaluM kSetra tiryak tapAve che ? he gautama ! so yojana kSetra uMce tapAve che, aDhAraso yojana kSetra nIce tapAve che. ane 47263 yojana tathA eka yojananA sAThIyA ekavIsa bhAga jeTaluM kSetra tiryak (tirachuM) tapAve che. he bhagavan ! manuSyottara parvatanI aMdara je caMdro, sUryo, grahagaNa, nakSatra ane tArArUpa devo che, he bhagavan ! te zuM UrdhvalokamAM utpanna thayelA che ? je pramANe jIvAbhigamasUtramAM kahyuM che tema yAvad utkRSTa cha mAsa che' tyAMsudhI badhuM jANavuM. he bhagavan ! manuSyottara parvatanI bahAra je caMdrAdi devo che teo zuM UrdhvalokamAM utpanna thayelA che ? jema jIvAbhigamasUtramAM kahyuM che tema jANavuM, yAvat-'he bhagavan ! indrasthAna keTalA kAla sudhI upapAta vaDe virahita kahyuM che ? hai gautama ! jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTathI cha mAsa, he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te emaja che. zatakaH 8 -uddesoH 8 nImuni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa -: uddezakaH9H [422] he bhagavan ! bandha keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! bandha be prakArano kahyo che, te A pramANe-prayogabandha ane visrasAbandha. 193 [423] he bhagavan ! visrasAbandha keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! be prakArano kahyo che, sAdivisasAbandha ane anAdi visrasAbandha. he bhagavan ! anAdi visrasAbandha keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! traNa prakArano kahyo che, te A pramANedharmAstikAyano anyonyaanAdi visrasAbandha, adharmAstikAyano anyonyaanAdi visrasAbandha ane AkAzastikAyano paNa anyonya anAdi visrasAbandha. he bhagavan ! dharmAstikAyano anyonyaanAdi visrasAbandha dezabandha che ke sarvabandha che ? he gautama ! dezabandha che, paNa sarvabandha nathI. e pramANe adhamarmAstikAyano, AkAzAstikAyano anyonya anAdi visrasAbandhajANavo.he bhagavan!dhamastikAyano anyonyaanAdi visrasAbandha kAlathI kyAM sudhI hoya ? he gautama ! sarva kAla sudhI hoya che. e pramANe adharmAstikAya ane AkAzAstikAyano anyonya anAdi visrasAbandha jANavo. he bhagavan ! sAdivisasAbandha keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! traNa prakArano kahyo che; baMdhanapratyayika,bhAjanapratyayika ane pariNAmapratyayika.he bhagavan ! baMdhanapratyayika kevA prakAre che ? dvipradezika,tripradezika, yAvat dazapradezika, saMkhyAtapradezika, asaMkhyAtapradezika ane anaMtapradezika paramANu padgaladhono viSama snigdhatA vaDe, viSama rUkSatAvaDe ane viSama snigdha-rUkSatA vaDe bandhapratyayika bandha thAya che. te jaghanyathI eka samaya, ne utkRSTathI asaMkhyakAla sudhI raheche. e pramANe baMdhanapratya yikabandha kahyo. he bhagavan ! bhAjanapratyayika bandha kevA prakAre hoya ? jUnI dirAno jUnA goLano ane junA cokhAno bhAjana pratyayika bandha thAya che. te jaghanyathI annamuhUrta ane utkRSTa saMkhyAtakAla sudhI raheche. e pramANe bhAjanapratyayi bandha kahyo. he bhagavan ! pariNAmapratyayika bandha kevA prakAre che ? vAdaLAono, abhravRkSono jema 13
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 bhagavaI - 8-9423 tRtIya zatakamAM kahyuM che tema yAvat amoghono pariNAmapratyayikabandha, utpanna thAya che. te jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI cha mAsa sudhI rahe che, e pramANe pariNAmapratyayikababdha, sAdivisasAbandha ane vizvasAbandha kahyo. 4i24] he bhagavan! prayogabandha kevA prakAre che? traNa prakArano kahyo che, anAdi apayasita sAdi aparyavasita ane sAdi saparyavasita. temAM je anAdi aparyavasitababdha che te jIvanA ATha madhyapradezono hoya che, te ATha pradezomAM paNa traNa traNa pradezono je bandha te anAdi aparyavasita bandha che. bAkInA sarvapradezono sAdi saparyavasita (sAnta) babdha che. temAM sAdi aparyavasita bandha siddhanA jIva pradezono che. sAdisaparyavasita bandha cAra prakArano kahyo che, AlApanaba, AlInabandha, zarIrabandha ane zarIprayogabandha. AlApana bandha kevA prakArano che ? AlApana badha ghAsanA bhArAono, pAMdaDAnAbhArAono, palAlanAbhArAono ane velAnAbhArAono netaranI vela, chAla, vAgharI, doraDA, vela, kuza, ane DAbha AdithI AlApanabandha thAya che. te jaghanyathI antarmuhUrta ane utkRSTathI saMkhyAta kAla sudhI rahe che. AlInabandha kevA prakArano kahyo che? cAra prakArano kahyo che, zleSaNAbadha, uccayabalpa, samuccayabandha ane saMhananabandha. zleSaNAbadhuM kevA prakArano hoya? zikharono, kuTTimono staMbhono, prAsAdono, lAkaDAono, cAmaDAno, ghaDAono, kapaDAono ane sAdaDIono cUnAvaDe, kacaDAvaDe, vajalepa-vaDe, lAkhavaDe zleSaNA dravyo vaDe zleSaNAbandha thAya che. te jaghanyanathI antarmuhUrta, ane utkRSTathI saMkhyAtakAla sudhI rahe che. uccayabadhuM kevA prakArano kahyo che ? tRNarAzino, kASTharAzino, patrarAzino, tuSarAzino, bhusAnI rAzino, chANanA DhagalAno ane kacarAnA DhagalAno uccapaNe je bandha thAya che te uccayababdha che. te jaghanyathI antarmuhUrta, ane utkRSTathI saMkhyayakAla sudhI rahe che. samuccayabandha kevA prakArano kahyo che ? kuvA, taLAva, nadI, kaha, vApI, puSkariNI, dadhikA, gaMjalikA, sarovaro, sarovaranI zreNi, moTA sarovaranI paMkti. zreNi, devakula, sabhA, paraba, sUpa, khAio, parigho, killAo, kAMgarAo, cariko, dvAra, gopura, toraNa, prAsAda, ghara, zaraNa, leNa hATo, zRMgATakAkAramArgatrikaramArga, catuSkamArga, catvaramArga, caturmukhamArga, ane rAjamAgadino cunAdvArA, kacarAdvArA ane zleSanA samuccayavaDe je baMdha thAya che te samuccayababdha. te jaghanyathI antarmuhUrta, ane utkRSTathI saMkhyayakAla sudhI rahe che. saMhananabandha kevA prakArano kahyo che ? be prakArano kahyo che; dezasaMhananabandha ane sarvasaMtananabandha. he bhagavan! dezasaMhananA bandha kevA prakArano che ? he gautama ! gADA, ratha, yAna yugyavAdana gilli (hAthInI aMbADI), thilli (palANa), zibikA, ane sTenDamAnI (paraSapramANa vAhanavizeSa), temaja loDhI, loDhAnA kaDAyA, kaDachA, Asana, zayana, staMbho, bhAMDa pAtra ane nAnA prakAranA upakaraNa-ItyAdi padArthono je saMbandha thAya che te deza saMhananabandha che. te jaghanyathI antarmuhUrta, ane utkRSTathI saMkhyaya kAla sudhI rahe che. sarvasahanana bandha kevA prakArano kahyo che? he gautama ! dUdha ane pANI ityAdino sarvasaMhanana bandha kahyo che. e rIte AlInabaMdha paNa kahyo. zarIrabandha keTalA prakArano kahyo che, zarIrabandha be prakArano kahyo che, pUrvaprayogapratyayika ane pratyutpanaprayoga
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-9 15 pratyayika. he bhagavanpUrvaprayoga pratyayika zarIrabandha kevA prakArano che? te te sthaLe te te kAraNone lIdhe samudyAta karatA nairayiko ane saMsArAvasthAvALA sarva jIvapradezono je bandha thAya che te pUrvaprayoga- pratyAyika bandha che. pratyutpannaprayogapratyayika bandha kevA prakArano kahyo che ? kevalisamudyAtavaDe samughAta karatA ane te samudraghAtathI pAchA, pharatA, vacce maMthAnamAM vartatA kevalajJAnI anagAranA taijasa ne kAmaNa zarIrano je bandha thAya te pratyutpannaprayogapratyayika bandha kahevAya che. taijasa ane kArpaNa zarIrano bandha zAthI thAya che ? te vakhate te Atmapradezo saMghAtane pAme che. zarIprayoga bandha kevA. prakAre kahyo che ? zarIprayogabandha pAMca prakArano kahyo che, audArikazarIramayogabandha vaikriyazarIraprayogabandha. AhArakazarIprayogabandha taijasabharIprayogabandha ane kAzmaNa zarIramayogabadhuM. he bhagavan! audArika zarIraprayogabandha keTalA prakAra no kahyo che ? he gautama! pAMca prakArano kahyo che. ekendriyadArikazarIramayogabandha. kIndriyadArikazarIraprayogabandha, yAvatu paMcendriyadArikazarIramayogabandha. ' he bhagavana! ekendriyadArikazarIprayogabandha keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! pAMca prakArano kahyo che, pRthivIkAyikaekendriyadArika zarIraprayogabandha; e pramANe e abhilApathI jema "avagAhanA saMsthAna' padamAM audArika zarIrano bheda kahyo che tema ahIM kahevo. yAvata paryAptagarbhajamanuSyapaMcendriyadArikazarIprayogabandha ane aparyAptagarbhajamanuSyapaMcendriyaaudArIkazarIraprayogabandha. he bhagavan! audArikazarIramayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama ! jIvanI savItA, sayogatA ane sadadravyatAthI, pramAdahetuthI, karma, yoga, bhava ane AyuSyane AzrayI audArikazarIraprayoganAmakarmanA udayathI audArikazarIraprayoga bandha thAya che. he bhagavana ! ekendriyadArikazarIprayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? pUrve kahyA pramANe jANavuM. pRthivIkAyikaekendriyadArikazarIramayogabadha yAvad vanaspatikAyika ekendriyadArikazarIramayogabandha, tathA beindriya, trIdriya ane caurindriya audArikazarIraprayogabandha e pramANe jANavo. he bhagavanuM ! paMcendriyadAri- kazarIramayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? pUrva pramANe jANavuM.he bhagavan!manuSyapaMcendriyadArikaprayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama ! savIyatA, sayogatA ane sadadravyatAthI, tema pramAdahetuthI, yAvatuM AyuSyane AzrayI manuSyapaMcendriyadArikazarIramayoganAmakarmanA udayathI manuSyapaMcedriyadArikazarIramayogabandha thAya che. he bhagavan! audArika zarIramayogabandhano zuM dezabadha che ke sarvababdha che? he gautama ! te baMne che. ekendriyadArikazarIramayogabadhu zuM dezababdha che ke sarvabandha che ? pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe yAvatu ! manuSyapaMcendriyadArikazarIramayogabandhana jANavuM. he bhagavanaudArika zarIramayogabandha kAlathI kyAMsudhI hoya ? he gautama ! sarvabandha eka samaya, ane dezabandha jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTa eka samaya nyUna traNa palyopama sudhI hoya che. he bhagavanuM ! ekendriyadArika zarIraprayogabandha kAlathI kyAMsudhI hoya ? he gautama ! sarvabandha eka samaya, ane dezababdha jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTa eka samaya nyUna bAvIzahajAra varSa sudhI hoya che. he
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 8/-l9424 196 bhagavan ! pRthivIkAyika ekendriyaaudArikazarIprayogabandha saMbaMdhe prazna hai gautama ! sarvabandha eka samaya, ane dezabandha jaghanyathI traNa samaya nyUna kSullaka bhava paryanta, ane utkRSTa eka samaya nyUna bAvIsahajAra varSa sudhI hoya che. e pramANe sarvajIvono sarvabandha eka samaya che, ane dezabandha jeone vaikriyazarIra nathI teone jaghanyathI traNa samaya nyUna kSullaka bhava paryanta hoya che, ane utkRSTathI jeTalI jenI AyuSyasthiti che, tethI eka samaya nyUna karavo. jeone vaikriya zarIra che teone dezabandha jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTathI jeTaluM jenuM AyuSya che teTalAmAMthI eka samaya nyUna jANavo, e pramANe yAvad manuSyono dezabandha jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTathI eka samaya nyUna traNa palyopama sudhI jANavo. he bhagavan ! audArika zarIranA bandhanuM antara kAlathI kyAMsudhI hoya ? he gautama ! sarvabandhanuM antara jaghanyathI traNa samaya nyUna kSullaka bhavagrahaNa paryanta che, ane utkRSTathI samayAdhika pUrvakoTI ane tetrIza sAgaropama che. ane dezabandhanuM antara jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTathI traNa samaya adhika tetrIza sAgaropama che. ekendriyaaudArikazarIrasaMbaMdhe prazna. he gautama ! teonA sarvabandhanuM antara jaghanyathI traNasamaya nyUna kSullakabhava paryanta, ane utkRSTathI samayAdhika bAvIsahajAra varSa sudhI hoya che.dezabandhanuM antara jaghanyathI ekasamaya,aneutkRSTathIaMtarmuhUrta sudhInuM che. pRthivIkAyikaekendriyanA audArikazarIrasaMbaMdhe prazna. he gautama ! teonA sarvabandhanuM antara jema ekendriyone kahyuM tema kahevuM; ane dezabandhanuM antara jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTathI traNa samaya sudhInuM hoya che. jema pRthivIkAyikane kahyuM tema vAyukAyika sivAya yAvat caurindriya sudhInA jIvone jANavuM, paNa utkRSTathI sarvabandhanuM aMtara jeTalI jenI AyuSyasthiti hoya teTalI eka samaya adhika karavI. vAyukAyikanA sarvabandhanuM antara jaghanyathI traNa samaya nyUna kSullaka bhava, ane utkRSTathI samayAdhika traNahajAravarSa sudhI jANavuM. teonA dezabandhanuM antarajaghanyathIeka samaya,ane utkRSTathI aMtarmuhUrta paryanta jANavuM.paMcendriyatiryaMcanA audArikazarIrabandhanA antara saMbaMdhe prazna. he gautama ! teonA sarvabandhanuM antara jaghanyathI traNa samaya nyUna kSullaka bhavaparyanta, ane utkRSTathI samayAdhika pUrvakoTi hoya che. dezabandhanuM antara jema ekendriyone kahyuM che te prakAre sarva paMcendriya tiryaMcone jANavuM. e pramANe- manuSyone paNa samagra jANavuM, yAvat utkRSTathI aMtarmuhUrta chaThe. he bhagavan ! koi jIva ekendriyapaNAmAM hoya, ane pachI te ekendriya sivAya bIjI koi jAtimAM jAya, ane punaH ekendriyapaNamAM Ave to ekendriyaaudArikazarIraprayogabandhanuM antara kAlathI keTaluM hoya ? he gautama !jaghanyathI sarvabandhanuM antara traNa samaya nyUna be kSullaka bhava, ane utkRSTathI saMkhyAtA varSa adhika behajAra sAgaropama che. tathA dezabandhanuM antara jaghanyathI eka samaya adhika kSullaka bhava,ane utkRSTathI saMkhyAta varSa adhika behajAra sAgaropama che. he bhagavan ! koi jIva pRthivIkAyapaNAmAM hoya, tyAMthI pRthivIkAya sivAyanA bIjA jIvomAM utpanna thAya ane punaH te pRthivIkAyamAM Ave to pRthivIkAyika ekendriyaaudAkizarIraprayogabandhanuM antara keTaluM hoya ? he gautama sarvabandhanuM antara jaghanyathI e rIte traNa samaya nyUna be kSullaka bhava paryanta che, ane utkRSTathI
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ - -- - zataka-8, uddezo-9 197 kAlanI apekSAe anantakAla ananta utsarpiNI ane avasarpiNI che, kSetrathI anantaloka-asaMkhya pudgalaparAvarta che, ane te pudgalaparAvarta AvalikAnA asaMkhyAmAM bhAganA (samaya) tulya che. tathA dezabadhanuM attara jaghanyathI samayAdhika kSullakabhava, ane utkRSTathI anantakAla, yAvatuM AvalikAnA asaMkhyAtamAM bhAganA samaya tulya asaMkhya pudgalaparAvarta che. jema pRthivIkAyikone kahyuM tema vanaspatikAyika sivAya yAvat manuSya sudhInA jIvo mATe jANavuM. vanaspatikAyikone sarvabandhanuM attara jaghanyathI kAlanI apekSAe e pramANe be kSullaka bhava, ane utkRSTathI. asaMkhyakAla-asaMkhya utsarpiNI ane avasarpiNI sudhI che, kSetrathI asaMkhya loka che; dezabandhanuM attara jaghanyathI e pramANe jANavuM. ane utkRSTathI pRthivIkAyanA sthitikAla sudhI jANavuM he bhagavanuM ! e audArika zarIranA dezabaMdhaka, sarvabandhaka ane abandhaka jIvomAM kayA jIvo konAthI vizeSAdhika che ? he gautama ! sauthI thoDA jIvo audArika zarIranA sarvabandhaka che, tethI abadheka jIvo vizeSAdhika che, ane tethI dezabandhaka jIvo asaMkhyAtaguNa che. [42] he bhagavanuM ! vaikriyazarIrano prayogabandha keTalA prakArano kahyo che ? he gautama!be prakArano kahyo che,ekendriyavaikriyazarIraprayogabandha, paMcendriya vaikriyazarIraprayogabandha. jo ekendriya vaikriyazarIramayogababdha che to zuM vAyukAyika ekendriyazarIprayogabandha che ke vAyukAyika bhinna ekendriya zarIra prayogabandha che? e pramANe e abhilApathI jema "avagAhanA saMsthAna padamAM vaikriya zarIrano bheda kahyo che, tema kahevo; yAvatuM paryAptasarvArthasiddha anuttaraupapAtika kalpAtIta vaimAnikadeva paMcendriya vaikriyazarIraprayogabandha ane aparyApta zarvArthasiddhaanuttaraupapAtikathAvat vaikriyazarIayogabandha. he bhagavanurtikriyazarIraprayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama ! savIyatA, sayogatA ane saMdadravyatAthI yAva6 AyuSa ane labdhine AzrayI vaikriyazarIra prayoga nAmakarmanA udayathI vaikriya zarIraprayogabandha thAya che. vAyukAyikaekendriya vaikriyazarIraprayogabandhasaMbadhe prazna. he gautama ! savIyatA, sayogatA ane saddavyatAthI pUrvanI peThe yAva6 labdhine AzrayI vAyukAyikaekendriyazarIayoga nAmakarmanA udayathI yAvadu vaikriyazarIra- prayogabandha thAya che. he bhagavanuM ! ratnaprabhAkRthivInairakipaMcendriyavaikriyazarIra- prayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama ! savIyatA, sayogatA ane sadadravyatAthI yAvat AyuSyane AzrayI ratnaprabhAkRthivIgairayikapaMcendriyazarIraprayoganAmakarmanA udayathI yAvat vaikriyazarIra- prayogabandha thAya che. yAvatuM sAtamI narakapRthvI sudhI jANavuM. tiryaMcayonika paMcendriyavaikriyazarIprayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! sava"tA, sayogatA ane sadadravyatAthI pUrvavat jema vAyukAyikone kahyuM tema jANavuM. manuSya paMcendriyavaikriyazarIramayogabandha paNa e pramANe jANavo. asurakumAra bhavanavAsIdeva paMcendriyavaikriyazarIraprayogababdha ratnaprabhAkRthivInA nairayikanI peThe jANavo. e pramANe yAvat svanitakumAro sudhI jANavuM. e rIte vAnavyaMtara, jyotiSika, saudhamakalpopannaka vaimAnika yAvad azruta, ane raiveyaka kalpAtIta vaimAnikone jANavuM. tathA anuttaropapAtikakalpAtIta vaimAnikone paNa e pramANe jANavA. he bhagavanuM !
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 bhagavai- 8-9425 vaikriyazarIraprayogabandha zuM dezabadha che ke sarvababdha che? he gautama ! te dezabaMdha paNa che ane sarvabalpa paNa che. e pramANe vAyukAyikaekendriyavaikriya- yazarIprayogabandha tathA ratnaprabhAkRthivInairayikavaikriyazarIramayogabandha jANavo. e pramANe yAvad anutaraupapAtika devo sudhI jANavuM. he bhagavan! vaikriya zarIraprayogabandha kAlathI kyAM sudhI hoya? he gautama ! sarvabandha jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTathI be samaya sudhI hoya. tathA dezabaMdha jaghanyathI eka samaya, ane utkRSTathI eka samaya nyUna tetrIza sAgaropama sudhI hoya. vAyukAyikaekendriya vaikriyazarIprayogabandhasaMbadhe prazna. he gautama ! sarvabandha eka samaya, ane dezabandha jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI antarmuhUrta sudhI hoya che. ratnaprabhAnairayikavaikriyazarIayogabandhasaMbadhe prazna. he gautama ! sarvabandha eka samaya, ane dezabandha jaghanyathI traNa samaya uNA dazahajAra varSa sudhI hoya, tathA utkRSTathI eka samaya nyUna eka sAgaropama sudhI hoya. e pramANe yAvat nIce sAtamI narakamRthvI sudhI jANavuM. parantu dezabandhane viSe jenI je jaghanya sthiti hoya tene eka samaya nyUna karavI, ane yAvat jenI utkRSTa sthiti hoya te paNa samaya nyUna karavI. paccendriya tiryaMca ane manuSyane vAyukAyikanI peThe jANavuM. asurakumAra, nAgakumAra, yAvadu anuttaraupapAtika devone nArakanI peThe jANavA; parantu jenI je sthiti hoya te kahevI, yAvad anuttaraupapAtikono sarvabandha eka samaya, ane dezabandha jaghanyathI traNa samaya nyUna ekatrIza sAgaropama sudhIno hoya che; tathA utkRSTathI eka samaya nyUna tetrIza sAgaropama sudhIno che. he bhagavan! vaikriyazarIranA prayogabandhanuM attara kAlathI kyAM sudhI hoya ? he gautama ! sarvabandhanuM antara jaghanyathI eka samaya. ane utkRSTathI anaMtakAla-ananta utsarpiNI, avasarpiNI, yAvat AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganA samaya tulya asaMkhya pudgala parAvarta sudhI hoya che. vAyukAyikanA vaikriyazarIramayogabandhanA antara saMbajo prazna. he gautama ! sarvabandhanuM attara jaghanyathI antarmuhUrta, ane utkRSTathI palyopamano asaMkhyAtamo bhAga. e pramANe dezabadhanuM antara paNa jANavuM. tiryaMcayonika paMcendriyanA vaikriyazarIranA prayogabandhanA antara saMbadhe prazna. he gautama ! sarvabandhanuM attara jaghanyathI antarmuhUrta, ane utkRSTathI pUrvakoTipRthakatva sudhI hoya che. e pramANe dezabadhanuM attara paNa jANavuM. e rIte manuSyane paNa jANavuM he bhagavan! koI jIva vAyukAyikapaNAmAM hoya ane mirIne] vAyukAya sivAya bIjA jIvomAM AvIne upaje, ane te punaH vAyukAyapaNAmAM Ave te vAyukAyika ekendriya vaikriyazarIraprayogabandhanA attara saMbadhe prazna. he gautama ! tenA sarvabandhanuM antara jaghanyathI antarmuhUrta, ane utkRSTathI anantakAla-vanaspati kAla hoya.e pramANe dezabandhanuM paNa antara jANavuM he bhagavan! koi jIva ratnaprabhApRthvImAM nArakapaNe utpanna thAya ane pachIratnaprabhApRthivI sivAyanA jIvomAM jAya, ane punaratnaprabhA narakamAM Ave ratnaprabhAnairayikanA vaikriyazarIraprayogabandhanA antara saMbadhe prazna. he gautama ? sarvabandhanuM attara jaghanyathI aMtamUhUrta adhika dazahajAra varSa ane utkRSTathI vanaspatikAlaparyanta hoya. tathA dezabandhanuM attara jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI anantakAla-vanaspatikAla sudhI
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ zitaka-8, udeso-9 199 hoya. e pramANe yAvat sAtamI narakapRthvI paryanta jANavuM. parantu vizeSa e che ke jaghanyathI sarvabandhanuM attarane nArakanI jeTalI jaghanya sthiti hoya teTalI sthiti attamuhUrta adhika jANavI. bAkInuM pUrvanI peThe jANavuM. paMcendriya tiryaMcayonika ane manuSyone sarvabandhanuM attara vAyukAyikanI peThe jANavuM. jema ratnaprabhAnA nairayikone kahyuM tema asurakumAra, nAgakumAra, yAvat sahastrAra devone paNa jANavuM, vizeSa e che ke sabandhanuM attara jenI je jaghanya sthiti hoya tene antarmuhUrta adhika karavI bAkI sarva pUrvavatu. he bhagavan! AnadevalokamAM devapaNe utpana thayelo koI jIva tyAMthI cyavI) Anata devaloka sIvAyanA jIvomAM utpanna thAya ane pAcho pharIne tyAM tyAM Anata devalokamAM utpanna thAya te Anadeva vaikriyazarIayogabandhanA attara saMbadhe prazna. he gautama ! sarvabandhanuM attara jaghanyathI varSapRthakatva adhika aDhAra sAgaropama, ane utkRSTa anaMtakAla-vanaspatikAlaparyanta hoya. tathA dezabadhanuM attara jaghanyathI varSapRthakatva, ane utkRSTa anaMtakAla-vanaspatikAla hoya. e pramANe kAvat aTyuta devalokaparyanta jANavuM parantu sarvabandhanuM attara jaghanyathI jenI je sthiti hoya te varSapRthakatva adhika karavI. raiveyaka kalpAtIta vaikriyazarIraprayogabandhanA attara saMbadhe prazna. he gautama ! sarvabandhanuM attara jaghanyathI varSapRthakatva adhika bAvIza sAgaropama, ane utkRSTa anaMtakAla-vanaspatikAlaparyanta hoya. tathA dezabandhanuM attara jaghanyathI varSapRthakatva, ane utkRSTa anaMtakAla-vanaspatikAla hoya. e pramANe yAvat ayyata devalokaparyanta jANavuM parantu sarvabandhanuM attara jaghanyathI jenI je sthiti hoya te varSaprathakatva adhika karavI. raiveyaka kalpAtIta vaikriyazarIramayogabandhanA antara saMbadhe prazna, he gautama ! sarvabandhanuM attara jaghanyathI varSapRthakatva adhika bAvIza sAgaropama, ane utkRSTathI anaMtakAla-vanaspatikAla sudhI hoya. tathA dezabandhanuM antara jaghanyathI varSapRthakatva ane utkRSTathI vanaspatikAla jANavo. he bhagavanuM ! anuttaropapAtikadeva saMbaMdhe prazna. he gautama ! sarvabandhanuM attara jaghanyathI varSapRthakatva adhika ekatrIza sAgaropama, ane utkRSTathI saMkhyAta sAgaropama che. tathA dezabandhanuM attara jaghanyathI varSapRthakatva, ane utkRSTathI saMkhyAta sAgaropama hoya che. he bhagavanuM ! e vaikriyazarIranA dezabaMdhaka, sarvabaMdhaka ane abaMdhaka jIvomAM alpabahatva kaI rIte ? he gautama ! vaikriyazarIranA sarvabaMdhaka jIvo sauthI thoDA che, tathA dezabaMdhako asaMkhyAtaguNA che, ane tethI abaMdhako anaMtaguNA che. he bhagavana! AhArakazarIrano prayogabaMdha keTalA prakArano kahyo che? he gautama! eka prakArano kahyo che. je eka prakArano kahyo che to zuM te manuSyone AhArakazarIraprayogabaMdha che ke manuSya sivAya bIjA jIvone AhArakazarIraprayogabandha che ? he gautama ! manuSyone AhArakazarIraprakogabandha hoya che, paNa manuSya sivAya bIjA 'jIvone AhArakazarIraprayogabaMdha hoto nathI. e pramANe e abhilApathI "avagAhanAsaMsthAna" padamAM kahyA pramANe yAvat RddhiprApta pramattasaMyata samyavRSTi paryApta saMkhyAtavarSanA AyuSyavALA karmabhUmimAM utpanna thaelA garbhaja manuSyane AhArakazarIramayogababdha hoya che, paNa Rddhine aprApta pramattasaMyatane yAvad AhArakazarIraprayogabaMdha hoto nathI. he bhagavan! AhAraka zarIprayogabandha kayA karmanA udayathI
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 bhagavaI - 8-9426 hoya che? he gautama ! savIyatA, sayogatA ane samudravyatAthI yAvat labdhine AzrayI AhArakazarIraprayoganAmakarmanA udayathI AhArakazarIramayogabandha hoyache.he bhagavanuM! AhArakazarIramayogabandha zuM dezababdha che ke sarvabaMdha che? he gautama! dezababdha paNa che ane sarvabandha paNa che. he bhagavan! AhArakazarIramayogabandha kAlathI kyAM sudhI hoya? he gautama ! teno sarvabaMdha eka samaya, ane dezabaMdha jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI paNa aMtamUhUrta sudhI hoya che. he bhagavan! AhArakazarIranA prayogabaMdhanuM aMtara kAlathI keTaluM hoya che ? he gautama ! tenA sarvabaMdhanuM aMtara jaghanyathI aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI kAlanI apekSAe anaMtakAla hoya che. kSetrathI anaMtalokakAMika nyUna adhapudgala parAvarta che. e pramANe dezabaMdhanuM aMtara paNa jANavuM.hebhagavanuM ! AhArakazarIranA dezabaMdhaka ane abaMdhaka jIvomAM alpabadutva kaI rIte? he gautama ! sauthI thoDA jIvo AhArakazarIranA sarvabaMdhaka che, tethI dezabaMdhaka saMkhyAtaguNA che, ane tethI abaMdhaka jIvo anaMtaguNA che. [42] he bhagavan! taijasazarIramayogabaMdha keTalA prakArano kahyo che?he gautama ! pAMca prakArano che,ekendriyataijasazarIraprayogabalpa, dvIndriya tejasabharIprayogabandha, trIndriyataijasazarIramayogabaMdhAyAvatu paMcendriya taijasazarIramayogabandha.he bhagavanuM ! ekendriyataijazarIraprayogabadhe keTalA prakAre che?e abhilApathI e pramANe jema "avagAhanAsaMsthAna' mAM bheda kahyo che tema ahIM paNa kahevo, yAvat paryApta savathisiddha anutaropapAtika kalpAtItavaimAnika devapaMcendriyataijasazarIraprayogabadhaane aparyAptasavathisiddha anuttaropapAtika taijasazarIprayogababdha che. he bhagavan! tejasazarIra prayogabaMdha kyA karmanA udayathI thAya ? hai gautama savIyatA yAvatuM AyuSyane AzrIne taijasa zarIra prayoga nAma karmanA udayathI thAya che. yAvatuM sarve pUrvavatu jANavuM. mohanIyakAmaNazarIramayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! tIvakrodha karavAthI, tIvra mAna karavAthI, tIvra mAyA karavAthI, tIvra lobha karavAthI, tIvra darzanamohanIyathI, tIvra cAritramohanIyathI tathA mohanIya kAmaNarIprayoganAmakarmanA udayathI mohanIya kAmaNazarIramayogabandha thAya che. nArakAyuSakAmaNazarIramayogabandha saMbadhe prazna: he gautama mahAArambhathI, mahAparigrahathI, mAMsAhAra karavAthI, paMcendriya jIvono vadha karavAthI tathA nArakAyuSakAmaNa zarIramayoganAmakarmanA udayathI nArakAyuSAkArmaNazarIraprayogabandha thAya che. he bhagavanuM ! ticiyonikayuSakAmaNasarIprayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama ! mAyikapaNAthI, kapaTIpaNAthI, khoTuM bolavAthI, khoTAM tolAM ane khoTAM mApathI tathA tiryaMcayonikAyuSakArmaNazarIraprayoganAmakarmanA udayathI tiryaMcayonikAyuSa-kAmaNazarIra thAya che. he bhagavan! manuSyAyuSakAmaNazarIramayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama! prakRtinI bhadratAthI, prakRtinA vinItapaNAthI, dayALapaNAthI, amatsaripaNAthI tathA manuSpAyuSakarmaNazarIramayoganAmakarmanA udayathI manuSpAyuSakAryaNasarIprayogabandha thAya che. devAyuSakAmaNazarIraraprayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! sarAgasaMyamathI, saMyamAsaMyamathI, ajJAnatApakarmathI, akAmanirjarAthI tathA vAyuSakAmaNazarIraprayoganAmakarmanA udayathI devAyuSakAmaNazarIprayogabandha thAya che. zubhanAmakarmaNazarIra
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udde so-9 201 prayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! kAyanI saraLatAthI, bhAvanI saraLatAthI, bhASAnI saraLatAthI ane yoganA avisaMvAdanapaNAthI-tathA zubhanAmakarmaNazarIraprayoganAma karmanA udayathI prayogabandha thAya che. [427) he bhagavan! kAmaNazarIraprayogabadhe keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! ATha prakArano kahyo che, jJAnAvaraNIya kArmaNazarIraprayogabandha, yAvad antarAyakAmaNa zarIramayogabandha. he bhagavanuM ! jJAnAvaraNIyakArpaNa zarIra- prayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama ! jJAnanI pratyenIkatAthI, jJAnano apalApa karavAthI, jJAnano antarAya- vina karavAthI, jJAnano pradveSa karavAthI, jJAnanI atyanta AzAtanA karavAthI, jJAnanA visaMvAdana yogathI ane jJAnAvaraNIyakAmaNa zarIraprayoganAmakarmanA udayathI thAya che darzanAvaraNIya kArpaNa zarIra prayogabaMdha saMbaMdhe prazna. he gautama ! darzananI pratyenIkatAthI-ityAdi jema jJAnAvaraNIyanA kAraNo kahyA che tema darzanAvaraNIya mATe jANavAM; parantu (jJAnAvaraNIyasthAne) darzanAvaraNIya' kahevuM, thAvat darzana visaMvAdanayogathI, tathA darzanAvaraNIya kAmaNa zarIramayoganAmakarmanA udayathI darzanAvaraNIyakAmaNazarIramayogabandha thAya che. he bhagavan ! sAtavedanIyakArpaNa zarIramayogabandha kayA karmanA udayathI thAya che ? he gautama ! prANIo upara anukammA karavAthI, bhUto upara anukaMpA karavAthI-ityAdi jema saptama zatakanA dazamAM uddezakamAM kahyuM che tema kahevuM, yAvat teone paritApa nahi utpanna karavAthI, ane sAtavedanIya kAmaNazarIraprayoga nAmakarmanA udayathI sAtAvedanIya kAmaNa zarIraprayogabandha thAya che. he bhagavanuM ! AsAtAvedanIya kAmaNa zarIramayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! bIjAne duHkha devAthI, bIjAne zoka utpanna karavAthI-ityAdi jema saptama zatakanA dazamA udezakamAM kahyuM che tema yAvat bIjAne paritApa upajAvavAthI ane asAtAvedanIya kAmaNa zarIraprayoganAmakarmanA udayathI asAtAvedanIya kAmaNa zarIraprayogabandha thAya che. azubhanAma kAmaNazarIprayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! kAyanI vakratAthI, bhAvanIvakratAthI, bhASAnI vakratAthI, ane yoganA visaMvAdanapaNAthI azubhanAmakAmaNazarIramayoganAmakarmanA udayathI yAvatu prayogabandha thAya che. uccagotrakAmaNazarIramayogabandha saMbadhe prazna he gautama ! jAtimada, kulamada, balamada, rUpamada na karavAthI, tapamada, zratamada, lAbhamada ane ezvaryamada na karavAthI, tathA uccagotrakAmaNazarIprayoganAmakarmanA udayathI uccagotrakAmaNazarIraprayogabandha thAya che. nIcagotrakAmaNa zarIramayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! jAtimada karavAthI, kulamada karavAthI, balamada karavAthI, yAvat ezvaryamada karavAthI tathA nIcagotrakAmamazarIraprayoganAmakarmanA udayathI nIcagotrakAmaNazarIramayogabandha thAya che. aMtarAyakAmaNazarIprayogabandha saMbadhe prazna. he gautama ! dAnano lAbhano, bhogano. upabhogano. ane vIryano antarAya karavAthI tathA antarAyakArpaNa zarIraprayoganAma karmanA udayathI antarAyakAmaNazarIraprayogabandha thAya che. he bhagavan! jJAnAvaraNIyakAmaNazarIraprayogabadhuM zuM dezababdha che ke sarvabandha che ? he gautama! dezababdha che, paNa sarvababdha nathI. e pramANe yAvadu antarAyakAmaNa
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 8/-29427 zarIraprayogabandha sudhI jANatuM.he bhagavan ! jJAnAvaraNIyakArmaNazarIraprayoga- bandhakAlathI kyAM sudhI hoya ? he gautama ! jJAnAvaraNIyakArmaNazarIra- prayogabandha be prakArano kahyo che; te A pramANe-anAdi saparyavasita (sAnta) ane anAdi aparyavasita (ananta). e pramANe yAvat jema taijasa zarIrano sthitikAla kahyo che tema ahIM paNa kahevo, e pramANe yAvad antarAya karmano sthitikAla jANavo. he bhagavan ! jJAnAvaraNIyakAryaNaza2I2prayogabandhanuM antara kAlathI kyAM sudhI hoya ? he gautama ! anAdi anaMta ane anAdi sAMta che. je pramANe taijasazarIraprayogabandhanuM antara kahyuM te pramANe ahIM paNa kahevuM. e pramANe yAvad aMtarAyakAryaNazarIra- prayogabandhanuM antara jANavuM. he bhagavan ! jJAnanAvaraNIya karmanA dezabandhaka ane abandhaka jIvomAM kyA jIvo kyA jIvothI yAvad vizeSAdhika che ? jema taijasa zarIranuM alpabahutva kahyuM tema ahIM paNa jANavuM. e pramANe AyuSakarma sivAya yAvat antarAya karma sudhI jANavuM. AyuSakarma saMbandhu prazna. he gautama ! AyuSakarmanA dezabandhaka jIvo sauthI thoDA che, ane tenAthI abaMdhaka jIvo saMkhyAtaguNa che. [428] he bhagavan ! je jIvane audArikazarIrano sarvabandha che te jIva zuM vaikriyazarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! te bandhaka nathI; paNa abandhaka che. audArikazarIrano sarvabandhaka zuM AhArakazarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! bandhaka nathI paNa abandhaka che. taijasazarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! te taijasazarIrano bandhaka che paNa abandhaka nathI. he bhagavan ! jo te (taijasa zarIrano) bandhaka che to zuM dezabandhaka che ke sarvabandhaka che ? he gautama ! te dezabandhaka che, paNa sarvabandhaka nathI. kArmaNazarIrano baMdhaka che ke abaMdhaka che ? he gautama ! taijasa zarIranI peThe jANavuM. he bhagavan ! jene aurikazarIrano dezabandha che te jIva zuM vaikriyazarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! bandhaka nathI, paNa abandhaka che. e pramANe jema sarvabandhanA prasaMge kahyuM tema ahIM dezabandhanA prasaMge paNa yAvat kArmaNa zarIra sudhI kahevuM. he bhagavan ! je jIvane vaikriyazarIrano sarvabandha che te jIva zuM audArikazarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! bandhaka nathI paNa abandhaka che. e pramANe AhAraka mATe paNa jANavuM taijasa ane kArmaNane jema audArikanI sAthe kahyuM tema vaikriyazarIranI sAthe paNa kahevuM, yAvat dezabandhaka che paNa sarvabandhaka nathI. he bhagavan ! je jIvane vaikriyazarIrano dezabandha che te jIva zuM audArika zarI2no bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! bandhaka nathI, paNa abandhaka che. e pramANe jema (vaikriyazarIranA) sarvabaMdhanA prasaMge kahyuM tema ahIM dezabandhanA prasaMge paNa yAvat kArmaNazarIra sudhI kahevuM he bhagavan ! je jIvane AhArakazarIrano sarvabandha hoya te jIva zuM audArikazarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! bandhaka nathI. paNa abandhaka che. e pramANe vaikriyazarIrane paNa jANavuM. ane jema taijasa ane kArpaNa zarIrane audArika zarIra sAthe kahyuM tema (AhA2ka zarIra sAthe paNa) kahevuM. he bhagavan ! je jIvane AhA2ka zarIrano dezabandha che te jIva zuM audArika zarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? he gautama ! jema AhAraka zarI2nA sarvabandha sAthe kahyuM che tema dezabandhanI sAthe paNa yAvat kArmaNazarIra sudhI kahevuM. he bhagavan ! je jIvane taijasa 202
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-9 203 zarIrano dezabadha che te jIva zuM dArika zarIrano bandhaka paNa che. ane abandhaka paNa che. je te jIva bandhaka che to zuM devabandhaka che ke sarvabandhaka che? he gautama! te baMne che. te jIva zuM vaikriyazarIrano bandhaka che ke abandhaka che ? pUrvanI peThe jANavuM, e pramANe AhAraka zarIra mATe paNa jANavuM. te jIva zuM kAmaNa zarIranA bandhaka che ke abandhaka che? he gautama ! bandhaka che, paNa abandhaka nathI. jo bandhaka che to zuM dezabaMdhaka che ke sarvabandhaka che? he gautama ! dezabandhaka che, paNa sarvabandhaka nathI. he bhagavanuM je jIvane kAmaNazarIrano dezabadha che te jIva zuM audArikano bandhaka che ke abandhaka che? tejasazarIranI jema kAmaNa zarIra paNa jANavuM yAvatu dezabandhaka che, paNa sarvabandhaka nathI. 4i29] he bhagavAn ! audArika, vaikriya,AhAraka, taijasa ane karmaNazarIranA dezabandhaka, sarvabandhaka ane evA savajIvomAM alpabahutva kaI rIte che? he gautama ! sauthI thoDA jIvo AhAraka zarIranA sarvabandhaka che, tethI tenA dezabandhaka saMkhyAtaguNA che, tethI vaikriyazarIranA sarvabandhaka asaMkhyAtaguNA che, tethI tenA dezabadheka jIvo asaMkhyAtaguNa che, tethI taijasa ane kAmaNa zarIranA abadheka jIvo anaMtaguNa ane paraspara tulya che. tethI audArika zarIranA sarvabadheka jIvo anaMtaguNa che, tethI tenA abalpaka jIvo vizeSAdhika che, tethI tenA dezabadheka jIvo asaMkhyaguNA che, tethI taijasa ane kAmaNazarIranA dezabadheka jIvo vizeSAdhika che, tethI vaikriyazarIranA abandhaka jIvo vizeSAdhika che, tethI AhAraka zarIranA abadheka jIvo vizeSAdhika che. he bhagavan! te ema ja che, he bhagavan! te ema che, emaja che. | [zatakaH8-uddesA-tnI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUNI | (uddezaka 10:-) - [43] rAjagRha nagaramAM yAvatuM (gautama) e pramANe bolyA ke he bhagavan! anyatIthiko e pramANe kahe che, yAvadu e pramANe prarUpe che- "e rIte kharekhara zIla ja zreya che, zrata ja zreya che, (zIlanirapekSa ja) zrata zreya che, athavA (zratanirapekSa ja) zIla zreya che, to he bhagavan! e pramANe kema hoya zake ? he gautama ! te anyatIrthiko je e pramANa kahe che. te teoe mithyA kahyuM che. he gautama! huM vaLI A pramANe kahuM chuM, yAvatu prarUpuM chuM, e pramANe cAra prakAranA puruSo kahyA che. te A pramANe- eka zIlasaMpanna che paNa zrutasaMpanna nathI,eka zrutasaMpanna che paNa zIlasaMpanna nathI,eka zIlasaMpanna che ane zruta saMpanna paNa che, eka zIlasaMpanna nathI tema zrutasaMpanna paNa nathI. temAM je prathama prakAno puraSa che te zIlavAnuM che paNa zratavAna nathI. te uparAMta (pApAdikathI nivRtta) che, paNa dharmane jANato nathI. he gautama ! te puruSane meM dezArAdhaka kahyo che. temAM je bIjo puruSa che. te puraSa zIlavALo nathI, paNa zratavALo che. te puruSa anuparata (pApathI anivRtta) chatAM paNa dharmane jANe che. hai gautama! te puruSane meM dezavirAdhaka kahyo che. temAM je trIjo puruSa che te puruSa (pApathI) uparata che, ane dharmane jANe che. he gautama ! te puruSane meM savarAdhaka kahyo che. temAM je cotho puruSa che te, te pApathI uparata nathI ane dharmathI ajJAta che. he gautama! e puruSane huM sarvavirAdhaka kahuM chuM. [431] he bhagavan! ArAdhanA keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! traNa
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 bhagavAI - 8/1430 prakAranI. jJAnArAdhanA, darzanArAdhanA ane cAritrArAdhanA. bhagavanuM ! jJAnArAdhanA keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! traNa prakAranI kahI che, utkRSTa, madhyama ane jaghanya. he bhagavan! darzanArAdhanA keTalA prakAranI kahI che ? traNa prakAranI kahI che. e rIte cAritrArAdhanA paNa traNa prakAranI jANavI. he bhagavan! je jIvane utkRSTa jJAnArAdhanA hoya tene utkRSTa darzanArAdhanA hoya ? je jIvane utkRSTa darzanArAdhanA hoya te jIvane utkRSTa jJAnArAdhanA hoya? he gautama ! je jIvane utkRSTa jJAnArAdhanA hoya tene utkRSTa ane madhyama darzanArAdhanA hoya, vaLI jene utkRSTa darzanArAdhanA hoya, tene utkRSTa, jaghanya ane madhyama jJAnArAdhAnA hoya. he bhagavan! je jIvane jJAnanI utkRSTa ArAdhanA hoya tene cAritranI utkRSTa ArAdhanA hoya? je jIvane cAritranI utkRSTa ArAdhanA hoya tene jJAnanI utkRSTa ArAdhanA hoya? pUrvavatuM jANavuM. he bhagavan! jene utkRSTa darzanArAdhanA hoya tene utkRSTa cAritrArAdhanA hoya? jene utkRSTa cAritrArAdhanA hoya tene utkRSTa darzanArAdhanA hoya? he gautama! jene utkRSTa darzanArAdhanA hoya tene utkRSTa. jaghanya ane madhyama cAritrArAdhanA hoya. tathA jene utkRSTa cAritrArAdhanA hoya. tene avazya utkRSTa darzanArAdhanA hoya. he bhagavan! jIva utkRSTa jJAnArAdhanAne ArAdhI keTalA bhava karyA pachI siddha thAya, yAvat sarva duHkhono anta kare? he gautama! keTalAka jIva teja bhavamAM siddha thAya, yAvat sarva duHkhono nAza kare, keTalAka jIvo be bhavamAM siddha thAya, yAvat sarva duHkhono nAza kare; ane keTalAka jIvo kalpopapana devalokamAM kalpAtIta devalokomAM utpanna thAya. he bhagavan! jIva utkRSTa darzanArAdhanAne ArAdhI keTalA bhava karyA pachI siddha thAya ? he gautama! pUrvanI peThe jANavuM. he bhagavan! utkRSTa cAritrArAdhanAne ArAdhI keTalA bhava karyA pachI jIvo siddha thAya? pUrvanI peThe jANavuM, paraMtu keTalAeka jIvo kalpAtIta devomAM utpanna thAya. he bhagavan! jJAnanI madhyama ArAdhanAne ArAdhI keTalA bhava grahaNa karyA pachI jIva siddha thAya, yAvatu sarva duHkhono anta kare? he gautama! keTalAka jIvo be bhava grahaNa karyA pachI siddha thAya, yAvatuM sarvaduHkhono nAza kare, paNa trIjA bhavane atikrame nahIM. he bhagavan! jIvo madhyama darzanArAdhAnAne ArAdhI keTalA bhava karyA pachI siddha thAya? he gautama! pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe cAritranI madhyama ArAdhanA mATe jANavuM. 4i32] he bhagavan! jaghanya jJAnArAdhanAne ArAdhI jIva keTalA bhava grahaNa. karyA pachI siddha thAya, yAvatuM sarvaduHkhono anta kare ? he gautama ! keTalAka jIva trIjA bhavamAM siddha thAya, paNa sAta ATha bhavathI vadhAre bhavo na kare. e pramANe dazanArAdhanA. ane cAritrArAdhanA mATe paNa jANavuM. he bhagavanuM ! pudgalano pariNAma keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! pAMca prakArano varNapariNAma, gadhapariNAma rasapariNAma, sparzapariNAma ane saMsthAnapariNAma. he bhagavana ! varNapariNAma keTalA prakArano kahyo che? he gautama ! pAMca prakArano kALo, yAvatu zukalavarNapariNAma. e pramANe be prakArano gandhapari iNAma. pAMca prakArano rasapariNAma, ane ATha prakArano sparza pariNAma jANavo. he bhagavAnuM! saMsthAnapariNAma keTalA prakArano che? he gautama! pAMca prakArano. parimaMDala saMsthAnapariNAma, yAvat Ayata saMsthAnapariNAma. [433] he bhagavan! pudgalAstikAyano eka pradeza (paramANu) zuM dravya che,
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, uddeso-10 205 dravyadeza che, dravyo che, dravyadezo che, athavA dravya ane dravyadeza che, athavA dravya ane dravyadezo che, athavA dravyo ane dravyadeza che. ke dravyo ane dravyadezo che ? he gautama ! te kathaMcid dravya che, kathaMcid dravyadeza che, paNa dravyo nathI, dravyadezo nathI, dravya ane dravyadeza nathI, yAvad dravyo ane dravyadezo nathI. he bhagavana ! pudgalAstikAyanA be pradezo saMbaMdhe prazna he gautama ! kathaMcit dravya che, kathaMcit dravyadeza che, kathaMcit dravyo che, kathaMcit dravyadezo che, kathaMcit dravya ane dravyadeza che, paNa dravya ane dravyadezo nathI, he bhagavan ! pudgalAstikAyanA traNa pradezo saMbaMdhe prazna. he gautama ! kathaMcit dravya che, kathaMcit dravyadeza che, e pramANe sAta bhAMgAo kahevA, yAvat kathaMcit dravyo ane dravyadeza che, paNa dravyo ane dravyadezo nathI. he bhagavan ! pudgalAstikAyanA cAra pradezo saMbaMdhe prazna. he gautama ! kathaMcit dravya che, kathaMcid dravyadeza che-ityAdi ATha bhAMgA kahevA, jema cAra pradezo kahyA tema pAMca, cha, sAta yAvad asaMkhyeya pradezo paNa kahevA. he bhagavan ! pudgalAstikAyanA ananta pradezo saMbaMdhe. pUrva pramANeja jANavuM. [434] he bhagavan ! lokAkAzanA pradezo keTalA kahyA che ? he gautama ! asaMkhya pradezo kahyA che. he bhagavan ! eka eka jIvanA keTalA jIvapradezo kahyA che ? he gautama ! jeTalA lokAkAzanA pradezo kahyA che teTalA eka eka jIvanA pradezo kahyA che. [435] he bhagavan ! karmaprakRtio keTalI kahIche ? he gautama ! ATha karmaprakRtio kahI che. jJAnavaraNIya, yAvat antarAya. he bhagavan ! nairayikone keTalI karmaprakRtio kahI che ? he gautama ! ATha e pramANe sarvajIvone yAvad vaimAnikone AThakarmaprakRtio kahevI. he bhagavan ! jJAnAvaraNIyakarmanA keTalA avibhAgaparicchedo kahyA che ? he gautama ! anaMta avibhAgaparicchedo kahyAche. he bhagavan ! nairiyakone jJAnAvaraNIyakarmanA avibhAgaparicchedo keTalA kahyAche ? he gautama ! ananta avibhAgaparicchedo kahyA che. e pramANe sarvajIvone-jANavuM; yAva vaimAniko saMbandhu prazna. he gautama ! ananta avibhAgaparicchedo kahyAche. jema jJAnAvaraNIyakarmanA avibhAgaparicchedo kahyA tema AThe karmaprakRtinA avibhAgaparicchedo antarAyakarma paryanta yAvad vaimAnikone kahevA. he bhagavan ! eka eka jIvano eka eka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgaparicchedo AveSTita-pariveSTita che ? he gautama !kadAcit AveSTita-pariveSTita hoya, ane kadAcit AveSTita-pariveSTita na hoya. jo AveSTita-pariveSTita hoya to te avazya anaMta avibhAgaparicchedo vaDe AveSTita-pariveSTita hoya. he bhagavan ! eka eka vaiyarika jIvano eka eka jIvapradeza jJAnAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgaparicchedo vaDe AveSTita-pariveSTita hoya ? he gautama ! avazya te ananta avibhAgaparicchedo vaDe AveSTita-pariveSTita hoya. jema naiyiko mATe kahyuM tema yAvad vaimAniko kahevuM, parantu manuSyane jIvanI peThe kahevuM. he bhagavan ! eka eka hai jIvano eka eka jIva pradeza darzanAvaraNIya karmanA keTalA avibhAgaparicchedo vaDe AveSTita pariveSTita hoya ? jJAnAvaraNIya karmanI jema ahIM paNa yAvad vaimAnikane kahevo, yAvat antarAyakarmaparyanta kahevuM. paNa vedanIya, AyuSa, nAma ane gotra-e cAra karmo mATe jema naiyikone kahyuM tema manuSyone kahevuM, bAkI badhuM pUrvavat. [436] he bhagavan ! je jIvane jJAnAvaraNIya karma che tene zuM darzanAvaraNIya karma
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 bhagavai - 8/-/10436 che, jene darzanAvaraNIya karma che tene zuM jJAnAvaraNIya karma che ? he gautama ! jene jJAnAvaraNIya che tene avazya darzanAvaraNIya hoya che, jene darzanAvaraNIya che tene paNa avazya jJAnAvaraNIya hoya che. he bhagavan ! jene jJAnAvaraNIya che, tene zuM vedanIya hoya che, jene vedanIya che tene jJAnAvaraNIya hoya che ? he gautama ! jene jJAnAvaraNIya karma che tene avazya vedanIya hoya che, ane jene vedanIya che tene jJAnAvaraNIya karma kadAca hoya ane kadAca na hoya. he bhagavan ! jene jJAnAvaraNIya che tene zuM mohanIya che, jene mohanIya che tene jJAnAvaraNIya che ? he gautama ! jene jJAnAvaraNIya che tene mohanIya karma kadAca hoya ane kadAca na hoya. paNa jene mohanIya che tene avazya jJAnAvaraNIya karma hoya che. he bhagavan ! jene jJAnAvaraNIya karma che tene zuM AyuSa karma che- ityadi jema vedanIya karma sAthe kahyuM tema AyunI sAthe paNa kahevuM,. e pramANe nAma ane gotra karmanI sAthe paNa jANavuM. jema darzanAvaraNIya sAthe kahyuM tema antarAya karma sAthe avazya paraspara kahevuM. he bhagavan ! jene darzanAvaraNIkarma che tene zuM vedanIya che, jene vedanIya che tene darzanAvaraNIya che ? jema jJAnAvaraNIya karma uparanA sAta karmo sAthe kahyuM che tema darzanAvaraNIya karma paNa uparanA cha karmo sAthe kahevuM, ane e pramANe yAvad aMtarAya karma sAthe kahevuM. he bhagavan ! jene vedanIya che tene zuM mohanIya che, jene mohanIya che tene vedanIya che ? he gautama ! jene vedanIya che, tene mohanIya kadAca hoya ane kadAca na hoya. paNa jene mohanIya che tene avazya vedanIya che. he bhagavan ! jene vedanIya che tene zuM AyuSu karma hoya ? e pramANe e banne paraspara avazya hoya. jema AyunI sAthe kahyuM tema nAma ane gotranI sAthe paNa kahevuM. he bhagavan ! jene vedanIya karma che tene zuM antarAya hoya-ityAdi prazna. he gautama ! jene vedanIya che tene antarAya karma kadAca hoya ane kadAca na hoya. paNa jene antarAya. karma che tene avazya vedanIya karma hoya. he bhagavan ! jene mohanIya che tene AyuSya hoya, jene AyuSa che tene mohanoya hoya ? he gautama ! jene mohanIya che tene avazya AyuSu hoya, jene AyuSu che tene mohanIya karma kadAca hoya ane kadAca na hoya. e pramANenAma, gotra ane antarAyakarma kahevuM. he bhagavan ! jene AyuSu karma che tene nAma karma hoya ?- ityAdi prazna. he gautama ! te banne paraspara avazya hoya, e pramANe gotra sAthe paNa kahevuM. he bhagavan ! jene AyuSu che tene aMtarAya karma hoya ? ityAdi prazna. he gautama ! jene AyuSu che tene antarAya kadAca hoya ane kadAca na hoya, paNa jene antarAya karma che tene avazya AyuSu karma hoya. he bhagavan ! jene nAma karma che, tene zuM gotra karma hoya, jene gotra karma che tene nAma karma hoya ? he gautama ! jene nAma karma che tene avazya gotrakarma hoya; ane jene gotrakarma che tene avazya nAmakarma hoya. jene nAma karma che tene aMtarAya kadAca hoya ane kadAca na hoya, paNa jene aMtarAya karma che tene avazya nAmakarma hoya. he bhagavan ! jene gotrakarma che tene zuM aMtarAya karma hoya ? ityAdi prazna he gautama ! jene gotrakarma che tene antarAya karma kadAca hoya ane kadAca na hoya, paNa jene antarAya karma che tene avazya gotrakarma hoya. [437] he bhagavan ! zuM jIva pudgalI che ke pudgala che ? he gautama ! te baMne che. he bhagavan ! e pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! jema koika puruSa chatravaDe chatrI, daMDavaDe daMDI ghaMTavaDe ghaMTI, paTavaDe paTI ane karavaDe karI kahevAya che tema jIva paNa zroteMdriya.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-8, udeso-10 207 cakSuriMdriya, ghrANendriya, jilvendriya ane sparzanendriyane AzrayI pudgalI kahevAya che, ane jIvane AzrayI pudgala kahevAya che. he bhagavana! nairayika pudgalI che ke pudgala che? he gautama! te pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe yAvatu vaimAnikone paNa kahevuM; parantu temAM je jIvone jeTalI Indriyo hoya tene teTalI kahevI. he bhagavan! zuM siddho pudgalI che ke pradUgala che ? he gautama! pudgalI nathI, paNa pudgala che. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho ke siddho yAvatu pudgala che? he gautama! jIvane AzrayI (pudgala) kahuM chuM te hetuthI ema kahevAya che ke siddho pudgalI nathI, paNa pudgala che. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. zataka: 8-udesAH 10nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (zataka9). - udesA-1thI 30 - [438] jaMbUdvIpa, jyotiSka, aThyAvIza antaradvIpo, asoccA, gAMgeya, kuMDagrAma ane puruSa e-e saMbadhe navamA zatakamAM cotrIza uddezako che. [43] te kAle-te samaye mithilA nAme nagarI hatI. tyAM maNibhadra caitya hatuM. tyAM mahAvIrasvAmI samosaya. parSad nIkaLI. yAvad bhagavAn gautame paUpAsanA karatA A pramANe pUchyuM- he bhagavan! jaMbUDhIpa kaye sthaLe che? he bhagavan! jebUdvIpa kevA AkAre rahelo che? ahIM jaMbUdIpaprajJapti kahevI, yAvat "jiMbUdIpa nAme dIpamAM pUrva ane pazcima 14pa6000 nadIo che' he bhagavan! te emaja che. te ema ja che. [440-42] rAjagRha nagaramAM yAvat (gautama svAmIe) e pramANe prazna karyo ke he bhagavan! jaMbUDhIpa nAmanA dvIpamAM keTalA caMdroe prakAza karyo, keTalA prakAza kare che ane keTalA prakAza karaze? jIvAbhigama sUtramAM kahyuM che tema jANavuM. yAvatuM 133950 koDAkoDI tArAnA samUhe zobhA kare che, karaze. tyAM sudhI jANavuM. [44] he bhagavan! lavaNa samudramAM keTalA caMdroe prakAza karyo, keTalA prakAza kare che ane keTalA prakAza karaze ? jIvAbhigama sUtramAM kahyuM che tema tArAnI hakIkata sUdhI sarva jANavuM. dhAtakikhaMDa, kAlodadhi, puSkaravara dvIpa, abhyatara puSkarAI ane manuSyakSetramAM - e sarva sthaLe jIvAbhigama sUtramAM kahyA pramANe yAvatu "eka caMdrano parivAra koTAkoTi tArAgaNo hoya che tyAM sudhI jANavuM. he bhagavan! puSkaroda samudramAM keTalA caMdroe prakAza karyo ?- ItyAdi e rIte sarva dvIpa ane samudromAM jyotiSkonI hakIkata pAvatu "svayaMbhUramaNa- samudramAM che. yAvatu zobhyA, zobhe che ane zobhaze tyAM sudhI kahevI. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. [44] rAjagRha nagaramAM bhigavAn gautame yAvatu e pramANe pUchyuM- he bhagavan! dakSiNa dizAnA ekoruka manuSyono ekoruka nAme dviIpa kyAM kahyo che? he gautama! jaMbudvIpa nAmanA dvIpamAM AvelA maMdara (meru) parvatanI dakSiNe culla himavaMta nAme varSaghara parvatanA pUrvanA cheDAthI IzAna koNamAM traNaso yojana lavaNasamudramAM gayA pachI e sthaLe dakSiNa dizAnA ekoruka manuSyono ekoruka nAme dvIpa kahyo che. he gautama ! te dvIpanI laMbAI ane pahoLAI traNaso yojana che, ane teno parikSepa 949yojanathI kAMIka
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 bhagavAI -9-1 thI 30444 nyUna che. te dvIpa eka padmavaravedikA ane eka vanakhaMDathI cAre bAju viMTAela che. e banenuM pramANa tathA varNana jema jIvAbhigamasUtramAM kahyuM che tema yAvata "zuddhadata dvIpa che, thAvat he AyuSmAnuM zramaNa ! e dvIpanA manuSyo marIne devagatimAM upaje che, tyAM sudhI jANavuM e pramANe pote potAnI laMbAI ane pahoLAIthI 28 aMtardIpo kahevA; parantu eka eka dvIpe eka eka uddezaka jANavo. e pramANe badhA maLIne 28 uddezako kahevA. he bhagavan! te emaja che. I [zatakaH9-udso-1thI 30nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApU] | (udezaka31-) 4i5] rAjagRha nagaramAM yAvatu bhagavAnuM gautame A pramANe pUchyuM-he bhagavan! kevali pAsethI, kevalinA zrAvaka pAsethI, kevalinI zrAvikA pAsethI, kevalinA upAsaka pAsethI, kevalinI upAsikA pAsethI, kevalinA pAkSika pAsethI, kevalinA pAkSika zrAvaka pAsethI, kevalinA pAkSikanI zrAvikA pAsethI, kevalinA pakSanA upAsaka pAsethI ane kevalinA pAkSikanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA jIvane kevalajJAnIe kahelA dharmanA zravaNano-lAbha thAya? he gautama ! kevali pAsethI yAvatuM tevA pAkSikanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa koI jIvane kevalie kahelA dharmazravaNano lAbha thAya ane koI jIvane lAbha na thAya. he bhagavana! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! je jIve jJAnAvaraNIya karmano kSayopazama karelo che te jIvane kevali pAsethI yAvatu tenA pAkSikanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa kevalie kahelA dharmazravaNano lAbha thAya, ane je jIve jJAnAvaraNIya karmano kSayopazama karyo nathI je jIvane kevali pAsethI pAvatu tenA pAkSikanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA kevalie kahela dharmane sAMbhaLavAno lAbha na thAya. he bhagavanuM ! kevalI pAsethI ke yAvata tenA pakSanI upAsikA pAsethI dUdhamI. sAMbhaLyAvinA koI jIva zuddha bodhisamyagdarzanane anubhave ? he gautama ! te rIte koI jIva zuddha samyagdarzanane anubhave. ane koI jIva zuddha samyagdarzanane na anubhave. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! je jIve darzanAvaraNIya karmano. kSayopazama karyo che te jIva yAvatuM sAMbhaLyA vinA zuddha samyagdarzanane anubhave; ane je jIva darzanAvaraNIya karmano kSayopazama karyo nathI, te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA zuddha samyagdarzanane na anubhave. he bhagavan! kevalI pAsethI ke yAvatu tenA pakSanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa koi jIva muMDa- thaIne gRhavAsa-tyAjI zuddha anagArika- paNAne-svIkAre ? he gautama! kevalI pAsethI yAvatu tenA pakSanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA koI jIva muMDa thaIne gRhavAsa tyajI zuddha anagArikApaNAne svIkAre, ane koI jIva na svIkAre. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho? he gautama ! je jIve dhamatarAyika-cAritrAvaraNIya karmono kSayopazama karyo che te jIva kevalI pAsethI lAvatuM sAMbhaLyA vinA paNa muMDa thaIne agAravAsa tyajI zuddha anagArikapaNAne svIkAre, ane je jIve dhamatarAyika karmono kSayopazama karyo nathI te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA yAvatuM muMDa thaIne
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udeso-31 209 yAvad na svIkAre. he bhagavan! kevalI pAsethI, yAvatu tenA pakSanI upAsikA pAsethI. sAMbhaLyA vinA koI jIva zuddha brahmacaryavAsane dhAraNa kare ?he gautama ! koI jIva zuddha brahmacaryavAsane dhAraNa kare, ane koI jIva zuddha brahmacaryavAsane dhAraNa na kare. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! je jIve cAritrArAvaraNIya kamono kSayopazama karyo che te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA paNa zuddha brahmacaryavAsane dhAraNa kare. ane je jIve cAritravaraNIya karmono kSayopazama nathI karyo te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA zuddha brahmacaryavAsane dhAraNa na kare. he bhagavan! kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA koI jIva zuddha saMyamavaDe saMyamIta thAya? he gautama ! koI jIva zuddha saMyama vaDe saMyamIta thAya, ane koI jIva na thAya. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! je jIve yatanAvaraNIya kamano kSayopazama karyo che te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA paNa zuddha saMyamavaDe saMyamayatanA kare, ane je jIve yatanAvaraNIya karmono kSayopazama nathI karyo te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA zuddha saMyamavaDe saMyamayatanA na kare, mATe he gautama! te hetuthI ema kahyuM che.' he bhagavan! kevalI pAsethI ke yAvatu tenA pakSanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA. vinA koI jIva zuddha saMvaravaDe saMvara-kare? he gautama ! kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA paNa koI jIva zuddha saMvaravaDe Asravane roke, ane koI jIva zuddha saMvaravaDe Asravane na roke. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama! je jIve adhyavasAnAvaraNIya karmono kSayopazama karyo che te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA paNa zuddha saMvaravaDe saMvara-karI zake, ane je jIve adhyavasAnAvaraNIya karmono kSayopazama nathI karyo te jIva kevalI pAsethI sAMbhaLyA vinA saMvara na karI zake, he bhagavan! kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA koI jIva zuddha Abhinibodhika jJAna utpanna kare ? he gautama! te rIte koI jIva zuddha Abhinibodhika jJAna upajAvI zake, ane koI jIva zuddha Abhinibodhika jJAna na upajAvI zake. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho? he gautama ! je jIve Abhinibodhika jJAnAvaraNIya karmono kSayopazama karyo che te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA paNa zuddha AbhinibodhikajJAna upajAvI zake, ane je jIve Abhinibodhika jJAnAvaraNIya karmono kSayopazama karyo nathI te jIva kavalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA zuddha AbhinabodhikajJAna na upajAvI zake. he bhagavan! kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA koI jIva zuddha zrutajJAna utpanna kharI zake? jema AbhinibodhikajJAnanI hakIkata kahI, tema zruta- jJAnanI paNa jANavI; parantu ahIM zrutajJAnAvaraNIya karmono kSayopazama kahevo. e pramANe zuddha avadhijJAnanI paNa hakIkata kahevI, paNa tyAM avadhijJAnAvaraNIyA ka-no kSayopazama kahevo; e rIte zuddha mana:paryavajJAna paNa utpanna kare, paranta mana:paryava jJAnAvaraNIya kamano kSayopazama kahevo. he bhagavan! kevalI pAsethI ke yAvatuM tenA pakSanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA koI jIva) kevalajJAnane utpanna karI zake? pUrvanI peThe jANavuM, parantu ahIM kevalajJAnAvaraNIya karmono kSaya' kahevA mATe he gautama ! te hetuthI ema kahyuM che ke "yAvatu kevalajJAnane paNa utpanna karI zake."
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 bhagavai -9-31(445 he bhagavan! kevalI pAsethI ke yAvatu tenA pakSanI upAsikA pAsethI sAMbhaLyA vinA paNa zuM koi jIva kevalajJAnIe kahelA dharmane zramaNa kare-jANe, zuddha samyakatvano anubhava kare, muMDa thaIne agAravAsa tyajI zuddha anagArikapaNAne svIkAre, zuddha brahmacaryavAsane dhAraNa kare, zuddha saMyamavaDe saMyamayatanA-kare, zuddha saMvaravaDe saMvara-Asavano rodha-kare, zuddha AbhinibodhikajJAna utpana kare, yAvatu zuddha mana5ryavajJAna utpanna kare ane zuddha kevalajJAna utpanna kare? he gautama ! te rIte koI jIva kevalajJAnIe kahelA. dharmane jANe ane koI jIva na jANe koI jIva zuddha samyakatvano anubhava kare ane koI jIva na kare, koI jIva muMDa thaIne AgAravAsa tyajI zuddha anagAra paNuM svIkAre ane koI jIva na svIkAre, koi jIva zuddha brahmacaryavAsane dhAraNa kare ane koI jIva na kare, koi jIva zuddha saMyama vaDe saMyamayatanA kare ane koI jIva na kare, e pramANe saMvarane viSe paNa jANavuM koI jIva zuddha AbhinibodhikajJAnane utpanna kare ane koI jIva yAvad na utpanna kare, e pramANe yAvatuM manaparyavajJAna sudhI jANavuM, koI jIva kevalajJAna upajAve ane koI jIva na upajAve. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho keyAvat koI jIva kevalajJAna na utpanna kare ? he gautama ! je jIve jJAnAvaraNIya karmono, darzanAvaraNIya karmono dhamatarAyika karmono, cAritrAvaraNIya karmono, yatanAvaraNIyakarmono adhyavasAnAvaraNIyakarmono, AbhinibodhikajJAnAvaraNIya karmono kSayopazama nathI karyo, yAvatuM mana:paryavajJAnAvaraNIya karmono kSayopazama nathI karyo, ane jeNe kevalajJAnAvaraNIya karmono kSaya nathI karyo te jIva kevalajJAnI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA kevalajJAnIe kahelA dharmane sAMbhaLavAne prApta na kare, zuddha samyakatvano anubhava na kare, yAvatu kevalajJAnane na utpanna kare. tathA je jIve jJAnAvaraNIyakarmono, darzanAvaraNIya kamano, dhamatarAyikakarmono, e pramANe yAvatu jeNe kevalajJAnAvaraNIya karmono kSaya karyo che te jIva kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA paNa kevalie kahela dharmane jANe, zuddha samyakatvano anubhava kare ane yAvatu kevalajJAnane utpanna kare. 46] te jIvane niraMtara chaThTha chaThThanA tapa karavApUrvaka sUryanI sAme uMcA hAtha rAkhI rAkhIne AtApanA bhUmimAM AtApanA letA, prakRtinA bhadrapaNAthI, prakRtinA upazAMtapaNAthI, svabhAvathI krodha, mAna, mAyA ane lobha ghaNA ochA thayelA hovAthI, atyaMta mArdavatAne prApta thayelA hovAthI, AlIpaNAthI, bhadrapaNAthI ane vinIta paNAthI anya koi divase zubha adhyavasAyavaDe, zubha pariNAmavaDe, vizuddha vezyAo vaDe tadAvaraNIya vibhRgajJAnAvaraNIya) karmono kSayopazamathI, IhA, apoha, mArgaNA ane gaveSaNA karatA vibhaMga nAme ajJAna utpanna thAya che. te utpanna thaela vibhaMgajJAna vaDe jaghanyathI aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa asaMkheya hajAra yojanane jANe che ane jue che, utpanna thaelA virbhAgajJAna vaDe te jIvone paNa jANe che ane ajIvone paNa jANe che, pAkhaMDI AraMbhavALA, parigrahavALA ane saMkalezane prApta thayelA jIvone paNa jANe che ane vizuddha jIvono paNa jANe che, te vibhaMgajJAnI pahelAMja samyakatvane prApta kare che, prApta karI zramaNadharma upara rUci kare che, rUci karI cAritrane svIkAre che. cAritrane svIkArI liMgaveSane svIkAre che, pachI te vibhaMga jJAnInA mithyAtvapayo kSINa thatA thatA ane samyagdarzana payayo vadhatA vadhatA te vibhaMga ajJAna
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, uddeso31 samyakatva yukta thAya che, ane zIghra avadhirUpe parAvartana pAme che. [447] he bhagavan ! te avadhijJAnI jIva keTalI legyAomAM hoya ? he gautama ! traNa vizuddha lezyAomAM hoya. teolezyA, padmalezyA ane zulkalezyA. he bhagavan ! te (avadhijJAnI) jIva keTalA jJAnomAM hoya ? he gautama ! Abhini bodhikazAna. zrutajJAna ane avadhijJAna- he bhagavan ! te sayogI hoya ke ayogI ? he gautama ! te sayogI hoya paNa ayogI na hoya. he bhagavan ! jo te sayogI hoya, to zuM manayogI hoya, vacanayogI hoya ke kAyayogI hoya ? he gautama ! te traNe hoya. he bhagavan ! zuM te sAkArajJAnaupayogavALo hoya ke anAkAra-darzanaupayogavALo hoya ? he gautama ! te baMne hoya. he bhagavan ! kyA saMghayaNamAM hoya ? he gautama ! te vajaRRSabhanArAcasaMghayaNavALo hoya. he bhagavan ! te kayA saMsthAnamAM hoya ? he gautama! tene cha saMsthAnamAMnuM koi paNa eka saMsthAna hoya. he bhagavan ! te keTalI uMcAivALo hoya ? he gautama ! jaghanyathI sAta hAtha ane utkRSTathI pAMcaso dhanuSanI. he bhagavan ! te keTalA AyuSavALo hoya ? he gautama ! jaghanyathI kAMika vadhAre ATha varSa, ane utkRSTathI pUrvakoTiAyuSAvALo hoya. he bhagavan ! zuM vedasaMhita hoya ke vedarahita hoya ? he gautama ! te vedasahita hoya paNa vedarahita na hoya. he bhagavan ! jo te vedasahita hoya to zuM strIvedavALo hoya, puruSavedavALo hoya, napuMsakavedavALo hoya ke puruSanapuMsakavedavALo hoya ? he gautama ! strIvedavALo na hoya, paNa puruSavedavALo hoya; napuMsakavedavALo na hoya, paNa puruSanapuMsakavedavALo hoya. [448] he bhagavan ! zuM te (avadhijJAnI) sakaSAyI hoya ke akaSAyI hoya ? he gautama ! te sakaSAyI hoya, paNa kaSAyarahita na hoya. he bhagavan ! jo te kaSAyavALo hoya to tene keTalA kaSAyo hoya ? he gautama ! tene saMjvalanakrodha, mAna, mAyA ne lobha-e cAra kaSAya hoya. he bhagavan ! tene keTalA adhyavasAyo kahyA che ? he gautama ! tene asaMkhyAtA adhyavasAyo kahyAM che. he bhagavan ! te adhyavasAyo prazasta hoya ke aprazasta hoya ? he gautama ! prazasta adhyavasAyo hoya, paNa aprazasta na hoya. he bhagavan ! te vRddhi pAmatA prazasta adhyavasAyovaDe anaMta nArakanA bhavothI, anaMta tiryaMconA bhavathI, anaMtamanuSyabhavothI, ane anaMta devabhavothI potAnA AtmAne vimukta kare. tathA tenI je A narakagati, tiryaMcagati, manuSyagati ane devagati nAma cAra uttara prakRtio che, tenI ane bIjI prakRtionA AdhArabhUta anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ane lobhano kSaya kare, apratyAkhyAna kaSAyarUpa krodha,mAna, mAyA ane lobhano kSaya kare, pratyAkhyAnAva2Na krodha, mAna, mAyA ane lobhano kSaya kare, saMjvalana krodha, mAna, mAyA ane lobhano kSaya kare, pAMca prakAre jJAnAvaraNIya karma, nava prakAre darzanAvaraNIya karma, pAMca prakAre aMtarAya karma, tathA mohanIya karmane chedAyela mastakavALA tADavRkSanA samAna (kSINa) karIne karma rajane vikherI nAMkhanAra apUrva karaNamAM praveza karelA evA tene anaMtA, anuttara, vyAghAtarihata, AvaraNarahita, sarva padArthane grahaNa karanAra, pratipUrNa zreSTha evuM kevalajJAna ane kevaladarzana utpanna thAya che. he bhagavan ! te kevalie kahela dharmane kahe, jaNAve ane prarUpe ? he gautama ! te artha yogya nathI, parantu eka nyAya-ane eka uttara sivAya. (dharmano upadeza na kare.) he bhaga 211
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 bhagavAI -931448 vanuM! te koine vrajyA Ape, muMDe- he gautama! e artha yogya nathI, paNa mAtra upadeza kare. he bhagavan! te (azrutvA kevalajJAnI) siddha thAya, yAvat sarva duHkhono aMta kare? hA, siddha thAya, yAvatu sarva duHkhono anta kare. [49] he bhagavan! te (azrutvA kevalajJAnI) UrvalokamAM hoya, adholokamAM hoya ke tiryagU lokamAM hoya? he gautama! te traNe lokamAM hoya jo te UlokamAM hoya to ja zabdApAti, vikaTApAti, gaMdhApAti, ane mAlyavaMta nAme vRttavaitADhya parvatomAM hoya. tathA saMharaNane AzrayI saumanasyavanamAM ke pAMDukavanamAM hoya. je te adholokamAM hoya to gata-adholokagrAmAdimAM ke guphAmAM hoya, tathA saMharaNane AzrayI pAtAlakazamAM ke bhavanamAM hoya. jo te tiryazlokamAM hoya to te paMdara karmabhUmimAM hoya ane saMvaraNane AzrayI aDhI dvIpa ane samudronA eka bhAgamAM hoya. he bhagavan! te (azrutvA kevalajJAnI) eka samaye keTalA hoya? he gautama! jaghanyathI eka, be, traNa ane utkRSTathI dasa hoya. mATe he gautama! te hetuthI ema kahyuM che ke, kevalI pAsethI yAvatuM sAMbhaLyA vinA koI jIvane kevalie kahela dharma-zravaNano lAbha thAya ane kevalI pAsethI sAMbhaLyA sivAya koI jIvane kevalipraNIta dharma zravaNano lAbha na thAya, yAMvat koI jIva kevalajJAnane utpanna kare ane koI jIva kevalajJAnane na utpana kare. [5] he bhagavan! kevalI pAsethI yAvatu tenA pakSanI upAsikA pAsethI (dhamI sAMbhaLIne koI jIva kevaliprarUpita dharma prApta kare? he gautama ! koI jIva kevaliprarUpita dharmane prApta kare ane koI jIva na kare. e pramANe yAvatu "azrundhA'nI je vaktavyatA che teja vaktavyatA "zrutvAne paNa kahevI. parantu ahIM 'kRtvA evo pATha kahevo. bAkI sarva pUrve kahyA pramANe jANavuM. yAvatu je jIve mana:paryavajJAnAvaraNIya karmono kSayopazama karyo che, ane je jIve kevalajJAnA- varaNIya kamono kSaya karyo che te jIvane kevalI pAsethI yAvatu tenI upAsikA pAsethI kevalIe kahela dharmano lAbha thAya, ane te zuddha samyakatvano anubhava kare, yAvatu kevalajJAnane prApta kare. tene nirantara aThThama tapa karavA vaDe AtmAne bhAvita karatA, prakRtinI bhadratAthI temaja yAvatuM mArganI gaveSaNA karatA avadhijJAna utpanna thAya che. ane te utpanna thaela avadhijJAna vaDe jaghanyathI aMgulano asaMkhyAtamo bhAga, ane utkRSTathI alokane viSe lokapramANa asaMkhya khaMDone jANe che ane jue che. he bhagavan! te (avadhijJAnI) jIva keTalI vezyAomAM vartato hoya ! he gautama! te cha e leyAmAM vartato hoya che. he bhagavan! te keTalAM jJAnamAM vartato hoya? he gautama ! te traNa ke cAra jJAnamAM hoya. jo traNa jJAnamAM hoya to Abhinibodhika jJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnamAM hoya. jo cAra jJAnamAM hoya to te AnibodhikajJAna, zrutajJAna, avadhijJAna ane mana:paryavajJAnamAM hoya. he bhagavan! te sayogI hoya ke ayogI hoya? pUrve kahyA pramANe yoga, upayoga, saMghayaNa, saMsthAna, uMcAI, ane AyuSa e badhA jema "asoccAne kahyA tema ahIM kahevAM. he bhagavanate (avadhijJAnI) zuM vedasahita hoya-ItyAdi prazna. he gautama ! vedasahita hoya ke vedarahita paNa hoya. he bhagavana! jo vedarahita hoya to zuM te upazAMtaddavALo hoya ke kSINavedavALo hoya ? he gautama ! upazAMtaddavALo na hoya, paNa kSINaddavALo hoya. he bhagavana! jo vedasahita hoya to zuM te strIvedavALo hoya,
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka, udeso-31 213 puraSadavALo hoya, napuMsakadavALo hoya ke puruSa napuMsakavedavALo hoya che gautama ! te cAre veda saMbhave. he bhagavan! te sakaSAyI hoya ke akaSAyI hoya? he gautama ! te baMne hoya. he bhagavan! jo te akaSAyI hoya to zuM upazAMtakaSAyI hoya ke kSINakaSAyI hoya? he gautama ! upazAMtakaSAyI na hoya, paNa kSINakaSAyI hoya. he bhagavan! jo sakaSAyI hoya to te keTalA kaSAyomAM hoya ? he gautama! te cAra kaSAyomAM, traNa kaSAyomAM, be kaSAyomAM ke eka kaSAyomAM hoya. jo cAra kaSAyomAM hoya to saMjvalana krodha, mAna, mAyA, ane lobhamAM hoya. jo traNa kaSAyamAM hoya to saMrvAna mAna, mAyA ane lobhamAM hoya. jo be kaSAyomAM hoya to saMjvalana mAyA ane lobhamAM hoya. ane jo eka kaSAyamAM hoya to eka saMjvalana lobhamAM hoya. he bhagavan! tene keTalAM adhyavasAyo kahyA che ? he gautama ! tene asaMkhyAta adhyavasAyo kahyA che. e pramANe jema "azrutvAne kahyuM tema yAvatuM tene zreSTha kevalajJAna ane kevaladarzana utpanna thAya che tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan! te (RtvA kevalajJAnI) kevalie kahelA dharmane kahe, jaNAve, prarUpe? hA, gautama! temaja che. he bhagavan! te koine pravrajyA Ape, dIkSA Ape ? hA, gautama ! te vrajyA Ape-dIkSA Ape. he bhagavan! tenA ziSyo paNa pravrajyA Ape, dIkSA Ape ? hA, gautama ! he bhagavan! tenA praziSyo paNa pravrajyA Ape, dIkSA Ape ? hA,gautama ! Ape. he bhagavan! te siddha thAya, buddha thAya, yAvat sarva duHkhano anta kare? hA gautama! te siddha thAya, vAvasarva duHkhono nAza kare. he bhagavan! tenA ziSyo paNa siddha thAya, yAvatuM sarva duHkhono aMta kare ? hA, gautama! he bhagavana! tenA praziSyo paNa siddha thAya yAvatu sarva duHkhono anta kare ? hA-kare. he bhagavan! te (socyA kevalI) zuM UrdhvalokamAM hoya-ityAdi prazna. jema "azrutvA' kevalI saMbaMdhe kahyuM te pramANe jANavuM, yAvatu (aDhI dvIpa samudra ke) tenA eka bhAgamAM hoya. he bhagavan! te (RtvA kevalI) eka samayamAM keTalA hoya? he gautama! jaghanyathI eka, be ke traNa hoya. ane utkRSTathI eka so ATha hoya. mATe he gautama! te hetuthI ema kahyuM ke, kevalI pAsethI yAvatu kevalinI upAsikA pAsethI sAMbhaLIne yAvatu koI jIvA kevalajJAnane upajAve ane koI jIva kevalajJAnane na upajAve.' he bhagavan! te emaja che,he bhagavan!te emaja che. | zataka 9-udesoH 31nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (udezaka32) 4i51] te kAle, ane te samaye vANijyagrAma nAme nagara hatuM. dUtipalAza caitya hatuM. zrImahAvIrasvAmI samavasaryA. parSad nikaLI. dhamapadeza karyo. parSadu visarjita thaI. te kAle-te samaye zrIpArzvaprabhunA ziSya gAMgeya nAme anagAra jyAM zramaNabhagavanuM mahAvIra virAjamAna hatA tyAM AvyA, AvIne zramaNabhagavaMtamahAvIranI pAse thoDa dUra besIne teNe e pramANe kahyuM- he bhagavannairayiko sAMtara (antarasahita) utpana thAya che ke niraMtara (antara sivAya) utpanna thAya che? he gAMgeya ! baMne rIte. he bhagavana! asurakumAro sAMtara utpanna thAya che ke niraMtara utpanna thAya che ? he gAMgeya ! baMne rIte. e pramANe yAvata svanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! pRthivIkAyika jIvo sAntara
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 bhagavaI - 9/-232451 utpanna thAya che ke niraMtara ? he gAMgeya ! pRthivIkAyika jIvo sAntara thatA nathI, paNa niraMtara utpanna thaya che. e pramANe yAvad vanaspatikAyika jIvo sudhI jANavuM. beindriya jIvothI mAMDI yAvad vaimAniko nairayikonI peThe jANavA. [452] he bhagavan ! naiyiko sAMtara cyave che ke niraMtara cyave che ? he gAMgeya ! baMne rIte cyave. e pramANe yAvat stanitakumAra sudhI jANavuM he bhagavan ! pRthivIkAyika jIvo sAMtara cyave che ? - ityAdi prazna he gAMgeya ! pRthivIkAyika jIvo niraMtara ave che paNa sAMtara cyavatA nathI. e pramANe yAvat vanaspatikAyika jIvo sAntara cyavatA nathI, paNa nirantara cyave che. he bhagavan ! beindriyo jIvo sAMtara ave che ke niraMtara cyave che ? he gAMgeya ! baMne rIte cyave. e pramANe yAvad vAnavyantara sudhI jANavuM. he bhagavan ! jyotiSika devo sAMtara cyave che ?- ityAdi prazna. he gAMgeya ! jyotiSika devo sAMtara paNa cyave che ane niraMtara paNa cyave che. e pramANe yAvadvaimAnika devo sudhI jANavuM. [453] he bhagavan ! pravezanaka (utpatti) keTalA prakAre kahela che ? hai gAMgeya ! cAra prakAre kahyAM che. nairayikapravezanaka, tiryaMcoyanikapravezanaka, manuSyapravezanaka ane devapravezanaka. he bhagavan ! nairayikapravezanaka keTalA prakAre kahyuM che ? he gAMgeya ! sAta prakAre kahyuM che. ratnaprabhApRthivInairayikapravezanaka, yAvad adhaHsaptamapRthivIvairayikapravezanaka. he bhagavan ! eka nA2ka jIva nairayikapravezanaka dvArA praveza karato zuM ratnaprabhApRthivImAM hoya, zarkarAprabhApRthivImAM hoya keyAvad adhaHsaptamapRthivImAM hoya?hai gAMgeya ! te ratnaprabhApRthivAmAM paNa hoya, yAvad adhaHsaptamapRthivImAM paNa hoya. he bhagavan ! be nArako nairayikapravezanakadvArA praveza karatA zuM ratnaprabhApRthivImAM utpanna thAya ke yAvad adhaHsaptamapRthivImAM hoya ? he gAMgeya ! te ratnaprabhApRthivImAM paNa hoya, yAvad adhaHsaptamapRthivImAM paNa hoya. he bhagavan ! be nArako nairayikapravezanakadvArA praveza karatAzuMratnaprabhApRthivImAMutpannathAya ke yAd adhaHsaptamapRthivImAM utpanna thAya ? he gAMgeya ! te banne ratnaprabhApRthivImAM hoya, ke yAvad adhaHsaptamanarakapRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhApRthi- vImAM hoya ane eka zarkarAprabhApathivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhApRthivImAM hoya ane eka vAlukAprabhApRthivImAM hoya. yAvat eka ratnaprabhAmAM hoya ane eka adhaH-saptamanarakapRthivImAM hoya. athavA eka zarkarA- prabhApRthivImAM hoya ane eka vAlukAprabhApRthivImAM hoya. yAvat athavA eka zarkarAprabhAmAM hoya ane eka adhaHsaptama narakapRthivImAM hoya. athavA eka vAlukAprabhAmAM hoya ane eka paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat athavA eka vAlukAprabhAmAM hoya ane eka adhaHsaptamanarakapRthivImAM hoya. e pramANe AgaLaAgaLanI eka eka pRthivI choDI devI, yAvat eka tamAmAM hoya ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. hai bhagavan ! nairayikapravezanakAvaDe praveza karatA traNa naiyiko zuM ratnaprabhAmAM hoya ke yAvat adhaHsaptama pRthivImAM hoya ? he gAMgeya ! te traNa nairayiko ratnaprabhAmAM paNa hoya ane yAvat adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM ane be zarkarAprabhAmAM hoya.yAvat eka ratnaprabhAmAM hoya ne be adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM ane eka zarkarAprabhAmAM hoya. yAvat be ratnaprabhAmAM hoya ane eka adhaHsaptama narakapRthivImAM hoya athavA eka zarkarAprabhAmAM ane be vAlukAprabhAmAM
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udeso-32 215 hoya. yAvatu athavA eka zarkaraprabhAmAM hoya. yAvatuM athavA be zarkaraprabhAmAM ane eka adhaH- saptama pRthivImAM hoya. jema zarkaraprabhAnI vaktavyatAkahI tema sAte pRthivIonI kevI. yAvatu athavA be tamawbhAmAM hoya ane. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ane eka vAlukAprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM hoya. yAvatuM athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ane eka adhasaptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka adhikSaptama pRthivImAM hoya athavA eka ratnaprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. yAvatu athavA eka ratnaprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka adhaH- saptama pRthivImAM hoya athavA eka ratnaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya athavA eka ratnaprabhAmAM eka tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM hoya. athavA eka zarkarAmabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. yAvat athavA eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAMhoya.athavA eka zarkarA prabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. yAvatu athavA eka zarkaraprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka zarkaraprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka zarkaraprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhasaptama narakamAM hoya. athavA eka zarkaraprabhAmAM eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. e pramANe zarkarA nA 4-3-2-1 maLIne daza vikalpo thAya che. athavA eka vAlukAprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. athavA eka vAlukA- prabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka vAlukaprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM. ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka vAlukaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tamAmAM hoya. athavA eka vAlukAprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama. narakamAM hoya. athavA eka vAlukAprabhAmAM eka tamAmAM ane eka adhasaptama narakamAM hoya. athavA eka paMkaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka paMkaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka adha saptama narakamAM hoya. athavA eka pakaprabhAmAM eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka dhUmaprabhAmAM eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. he bhagavan! nairayikapravezanakavaDe praveza karatA cAra nairayiko zuM ratnaprabhAmAM hoya? - ityAdi prazna he gAMgeya! te cAre ratnaprabhAmAM paNa hoya, ane yAvat adhasaptama pRthivImAM paNa hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM ane traNa zarkarAkhabhAmAM hoya athavA eka ratnaprabhAmAM ane traNa vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatuM athavA eka ratnaprabhAmAM ane traNa adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM ane be zarkarAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu athavA be ratnaprabhAmAM ane be adha saptama pRthivImAM
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 21 bhagavada-9-32/453 hoya. athavA traNa ratnaprabhAmAM ane eka zarkaraprabhAmAM hoya. e pramANe vAvatu athavA traNa ratnaprabhAmAM ane eka adhaH saptama pRthivImAM hoya. athavA eka zarkarAmabhAmAM ane traNa vAlukA- prabhAmAM hoya. e pramANe jema ratnaprabhAno uparanI narakamRthivIo sAthe saMcAra yoga) karyo tema zarkaraprabhAno paNa uparanI narakamRthivIo sAthe saMcAra karavo. evI rIte eka eka naraka pRthivIo sAthe yoga karavo. dhAvatu athavA traNa tamAmAM ane eka adhasaptakama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAmabhAmAM ane be vAlukAprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ane be paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu eka ratnaprabhAmAM eka zarkarA prabhAmAM ane be adhasaptama narakamRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM be zarkaraprabhAmAM ane eka vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu eka ratnaprabhAmAM be zakaraprabhAmAM ane eka adhasaptama narakamRthivImAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM eka za>>bhAmAM ane eka vAlukAprabhAmAM hoya e pramANe yAvatu be ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ane eka adhasaptama narakapRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane be paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu eka ratnaprabhAmAM eka vAlukaprabhAmAM ane be adhaHsaptama pRthivImAM hoya. e pramANe e pATha vaDe jema traNa nairayikano trikasaMyoga kahyo tema cAra nairayikono paNa trikasaMyoga kahevo. vAva athavA be dhUmaprabhAmAM eka tamaprabhAmAM ane eka adhasaptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM hoya athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAmabhAmAM eka vAlukaprabhAmAM ane eka adhasaptama narakamRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarA prabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAmabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka adha:saptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarA prabhAmAM eka tama prabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthi- vImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM eka paMkaprabhamAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka adha saptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tamaprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM eka tamawbhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM, eka paMkaprabhAmAM, eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM eka dhUprabhAmAM
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, uddeso-32 217 ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka paikaprabhAmAM eka tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM eka tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka zarkarAprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. e pramANe jema ratnaprabhApRthivIno bIjI uparanI pRthivIo sAthe saMcAra (yoga)karyo,tema zarkazaprabhA pRthivIno paNa bIjI badhI uparanI pRthivIo sAthe yoga karavo; yAvat athavA eka zarkarAprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM eka tamAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka vAlukAprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tamaHprabhAmAM hoya. athavA eka vAlukAprabhAmAM eka DaMkaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA eka vAlukAprabhAmAM eka zaMkaprabhAmAM eka tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. ethavA eka vAlukAprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM eka tamAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka paMkaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM eka tamaHprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. he bhagavan ! pAMca naiyiko nairayikapravezanavaDe praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM hoyaityAdi prazna. he gAMgeya ! ratnaprabhAmAM paNa hoya,. ane yAvatu adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya.athavA eka ratnaprabhAmAM ane cAra zarkarAprabhAmAM hoya. yAvat athavA eka ratnaprabhAmAM ane cAra adhaHsaptama narakamAM hoya.athavA be ratnaprabhAmAM ane traNa zarkarAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat athavA be ratnaprabhAmAM ane traNa adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA traNa ratnaprabhAmAM ane be zarkarAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat traNa ratnaprabhAmAM ane be adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA cAra ratnaprabhAmAM ane eka zarkarAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat athavA cA2 ratnaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya. athavA eka zarkarAprabhAmAM ane cAra vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe jema ratnaprabhAmAM sAthe bIjI uparanI naraka pRthivIono yoga karyo, tema zarkarAprabhAnI sAthe uparanI naraka pRthivIono saMyoga karavo. yAvat athavA cAra zarkarAprabhAmAM ane eka adhaHsaptamI pRthivImAM hoya. e pramANe eka eka pRthivIonI sAthe yoga karavo, yAvat athavA cAra tamAmAM ane eka adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM ane traNa vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ane traNa adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM be zarkarAprabhAmAM ane be vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat athavA eka ratnaprabhAmAM be zarkarAprabhAmAM ane be adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM ane be vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvad athavA be ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM ane be adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM zarkarAprabhAmAM traNa ane eka vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat athavA eka ratnaprabhAmAM traNa zarkarAprabhAmAM ane eka adhaHsaptamamAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM be zarkarAprabhAmAM ane eka vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvat be ratnaprabhAmAM be zarkarA prabhAmAM ane eka adhaHsaptamamAM hoya. athavA
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 bhagavada-9-32/453 traNa ratnaprabhAmAM eka zarkarA prabhAmAM ane ekavAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu athavA traNaratnaprabhAmAM eka zarkarA prabhAmAM ane eka adhasaptamamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane traNa paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe e kramathI jema cAra nairayikono trikasaMyoga kahyo tema pAMca nairayikono paNa trikasaMyoga kahevo., parantu tyAM ekano saMcAra karAya che, ahIM beno saMcAra karavo. bAkI sarva pUrvokta jANavuM, yAvatuM athavA traNa dhUmaprabhAmAM eka tamAmAM ane eka adha saptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAmabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane be paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatuM athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane be adha saptama pRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAmabhAmAM be vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAmabhAmAM be vAlukAprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM be zakaraprabhAmAM eka vAlukaprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu athavA eka ratnaprabhAmAM be zakarapra- bhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka adhaHsaptamanarakamRthivImAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu athavA be ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ane be dhumaprabhAmAM hoya. e pramANe jema cAra nairayikono catuHsaMyoga kahyo, tema pAMca nairayikono paNa catuHsaMyoga kahevo. parantu ahIM ekano adhika saMcAra (yoga) karavo. e pramANe yAvat athavA be paMkaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM eka tamAmAM ane eka adhasaptama narakamRthivImAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkarA prabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM ekapaMka-prabhA mAM ane eka dhUmaprabhAmAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkarA prabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM ekapakaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya athavA ekaratnaprabhAmAM yAvatu ekapakaprabhAmAM ane ekaadha saptama pRthivImAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkarA prabhAmAM eka vAlukaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane eka tama prabhAmAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkarA prabhAmAM ekavAlaka prabhAmAM ekadhUmaprabhAmAM ane ekaadhaH saptamanarakamAMhoya,athavAekaratnaprabhAmAM ekazarkaraprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM ekatama prabhAmAM ane ekaadhasaptamanarakamAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkarApabhAmAM ekapakaprabhAmAM ekadhUmaprabhAmAM ane eka tama:prabhAmAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkarAmabhAmAM ekapakaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM ane ekaapa saptamanarakamAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ekAMkaprabhAmAM ekatamaprabhAmAM ane ekatamatamaprabhAmAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkaraprabhAmAM ekadhUmaprabhAmAM ane ekatamAmAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM ekapakaprabhAmAM ekadhUmaprabhAmAM ane ekaadhika saptamanarakamAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM ekatama prabhAmAM ane ekaadhasaptamAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM ekadhUma
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka, uddeso-32 prabhAmAM eka tamaHprabhAmAM ane ekaadhaHsaptamamAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekapaMkaprabhAmAM yAvat ekaadhaH saptamamAM hoya. athavA eka zarkarAprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM yAvat ekatamAmAM hoya. athavA eka zarkarAprabhAmAM yAvat ekapaMkaprabhAmAM ekadhUmaprabhAmAM ane ekaadhaHsaptamamAM hoya. athavA ekazarkarAprabhAmAM yAvat ekapaMkaprabhAmAM ekatamAmAM ane ekaadhaHptamamAM hoya. athavA ekazarkarAprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM ekadhUmaprabhAmAM eka tamAmAM ane ekaadhaHsaptamamAM hoya. athavA ekazarkaraprabhAmAM ekapaMkaprabhAmAM yAvat ekaadhaHsaptamamAM hoya. athavA ekavAlukAprabhAmAM yAvat ekaadhaH- saptamamAM hoya. he bhagavan ! cha naiyiko nairayikapravezanakavaDe praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM hoya ? - ityAdi prazna. he gAMgeya ! teo ratnaprabhAmAM paNa hoya. yAvat adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya.athavA eka ratnaprabhAmAM ane pAMca zarkarAprabhAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM ane pAMca vAlukAprabhAmAM paNa hoya, yAvat athavA eka ratnaprabhAmAM ane pAMca adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM ane cAra zarkaraprabhAmAM hoya. yAvathavA beratnaprabhAmAM ane cAra adhaHsaptama pRthivImAM hoya. athavA be ratnaprabhAmAM ane cAra zarkarAprabhAmAM hoya. yAvat athavA beratnaprabhAmAM ane cAra adhaHsaptamapRthivImAM hoya. athavA traNa ratnaprabhAmAM ane traNa zarkarAprabhAmAM hoya. e pramANe e kramavaDe jema pAMca naiyikono dvikasaMyoga kahyo tema cha naiyikono paNa kahevo. parantu ahIM eka adhika gaNavo. yAvatu athavA pAMcatamAmAM ane ekaadhaHsaptamanarakamAM hoya. eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM ane cAra vAlukAprabhAmAM hoya.athavA eka ratnaprabhAmAM ekazarkarAprabhAmAManecArapaMkaprabhAmAM hoya.e pramANe yAvat athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM ane cAra adhaHsaptama pRthivImAM hoya, athavA eka ratnaprabhAmAM be zarkarAprabhAmAM ane traNa vAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe e kramathI jema pAMca nairayikono trikasaMyoga kahyo tema cha naiyikono paNa trikasaMyoga kahevo. parantu vizeSa e che ke temAM eka nairayika adhika kahevo, ane bAkI badhuM pUrvavat jANavuM. te pramANe cha nArakono catuHsaMyoga ane paMcasaMyoga paNa jANavo. parantu temAM eka vairayika adhika gaNavo. yAvat chello bhaMga athavA be vAlukAprabhAmAM eka zaMkaprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM eka tamaHprabhAmAM ane eka tamatamaHprabhAmAM hoya. athavA eka ratnapra- bhAmAM eka zarkarAprabhAmAM yAvat eka tamAmAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM yAvat eka dhUmaprabhAmAM ane eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM yAvat eka DaMkaprabhAmAM eka tamAmAM ane eka adhaHsaptamamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM yAvat eka vAlukAprabhAmAM eka dhUmaprabhAmAM yAvat eka adhasaptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM eka paMkaprabhAmAM yAvat eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM yAvat eka adhaHsaptama narakamAM hoya.athavA eka zarkarAprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM yAvat eka adhaHsaptama narakamAM hoya. he bhagavan ! sAta nairayiko nairayikapravezanavaDe praveza karatA ityAdi saMbandhe prazna. he gAMgeya ! ratnaprabhAmAM paNa hoya ane yAvat adhaHsaptamanarakapRthivImAM paNa 219
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 bhagavai - 9/-232453 hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM ane cha zarkarAprabhAmAM hoya. e pramANe e kramathI jema cha nairayikono dvikasaMyogo kahyA tema sAtanaiyikono paNa jANavo. paNa vizeSa e che ke eka nairayikano adhika saMcAra karavo, bAkI badhuM pUrvapramANe jANavuM. jema cha nairiyakono trikasaMyoga, catuHsaMyoga, paMcasaMyoga ane SaTsayoga kahyo tema sAtanaiyikono paNa jANavo; parantu vizeSa e ke eka eka naiyikano adhika saMcAra karavo, yAvat SaTkasaMyoga-'athavA be zarkarAprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM yavAt eka adhaHsaptama narakamAM hoya' tyAMsudhI jANavuM athavA eka ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM yAvat eka adhaHsaptama narakamAM hoya. he bhagavan!ATha nairiyako nairayikapravezanavaDe praveza karatAMzuMratnaprabhAmAM hoya ? ityAdi prazna. he gAMgeya ! ratnaprabhAmAM paNa hoya; yAvad adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya. athavA 'eka ratnaprabhAmAM ane sAta zarkaraprabhAmAM hoya.' e pramANe jema sAta nairayikono dvikasaMyoga, trikasaMyoga, catuSkasaMyoga, paMcasaMyoga ane SaTkasaMyoga kahyo tema ATha naiyikono paNa kahevo.parantu vizeSae ke eka eka vairiyakano adhika saMcAra ka2vo. bAkI badhuM cha saMyoga sudhI pUrvavat jANavuM. athavA traNa zarkarAprabhAmAM eka vAlukAprabhAmAM yAvat eka adhaHsaptama narakamAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM yAvat eka tamAmAM ane be adhaHsaptamapRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM yAvat be tamAmAM ane eka adhaHsaptamapRthivImAM hoya. e pramANe sarvatra saMcAra karavo, yAvat athavA be ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM yAvat eka adhaH- saptama pRthivImAM hoya. he bhagavan ! nava nairiyako nairayikapravezanakavaDe praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM hoya-ityAdi prazna. he gAMgeya ! te nava airiyako ratnaprabhAmAM hoya, ane e pramANe yAvat adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM ane ATha zarkarAprabhAmAM paNa hoya' ityAdi ATha nairayikono jema dvikasaMyoga yAvat saptakasaMyoga kahyo tema nava nairiyakono paNa kahevo. parantu vizeSa e che ke eka eka naiyikano adhika saMcAra ka2vo. bAkI badhuM pUrvavat. teno chello bhAMgo-athavA traNa ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmaM eka vAlukAprabhAmAM yAvat eka adhaHsaptama narakamAM hoya. he bhagavan ! daza naiyikonairayikapravezanakavaDe praveza karatAM zuM ratnaprabhAmAM hoya ke yAvat adhaHsaptama pRthivImAM hoya ? he gAMgeya ! te daza vaiyiko ratnaprabhAmAM paNa hoya, ane e pramANe yAvat adhaHsaptamapRthivImAM paNa hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM ane nava zarkaraprabhAmAM hoya-ityAdi dvakasaMyoga yAvat saptasaMyoga jema nava nArakano kahyo tema dasa naiyikono paNa jANavo. parantu vizeSa e che ke eka eka naiyikano adhika saMcAra karavo.bAkIbadhuMteno chello bhaMga-athavA cA2 ratnaprabhAmAM eka zarkarAprabhAmAM yAvat eka adhaHsaptamanarakamAM hoya. he bhagavan! saMkhyAtAnairayiko nairayikapravezanakavaDe pravezakaratA zuM ratnAprabhAmAM hoya ? ityAdi prazna. he gAMgeya ! saMkhyAtA nairayiko ratnaprabhAmAM paNa hoya ane yAvad adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya.athavA eka ratnaprabhAmAM hoya ane saMkhyAtA zarkarAprabhAmAM hoya.e pramANe yAvat eka ratnaprabhAmAM hoya ane saMkhyAtA adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya. athavA beratnaprabhAmAM ane saMkhyAtAzarkAprabhAmAM hoya. e pramANe
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udesI-32 221 e kramathI eka eka nairayikono adhika saMcAra karavo. yAvatu athavA dasa ratnaprabhAmAM ane saMkhyAtAratnaprabhAmAM ane saMkhyAtAzarkarA prabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu athavA saMkhyAtAratnaprabhAmAM ane saMkhyAtAadhasaptamapRthivImAM hoya. athavA ekazarkarASTrabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAmAM hoya. e pramANe jema ratnaprabhAkRthivIno bIjIgRthivI sAthe yoga karyo tema zarkarAmabhAgRthivIno paNa uparanI badhI prathivIosrAthe yoga karavo. e prakAre eka eka pRthivIno uparanI pRthivIo sAthe yoga karavo. yAvat athavA saMkhyAtAma:prabhAmAM ane saMkhyAnA adhaHsaptamanarakamAM paNa hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ekazarkarAmabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAprabhAmAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM eka zarkaraprabhAmAM ane saMkhyAtApakaprabhAmAM hoya. e pramANe yAvatu athavA ekaratnaprabhAmAMekazarkarAprabhAmAM ane saMkhyAtAadhasaptamrapRthivImAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM bezarkaraprabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAprabhAmAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM bezarkarA prabhAmAM ane saMkhyAtAadhasaptamapRthivImAM hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM traNazarkarAmabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe e kramathI eka eka nairayikano saMcAra karavo. athavA ekaratnaprabhAmAM saMkhyAtA zarkarAprabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAprabhAmAM hoya. yAvat athavA ekaratnaprabhAmAM saMkhyAtAvAlukaprabhAmAManesaMkhyAtAadhaHsaptamapRthivImAM hoya athavAbe ratnaprabhAmAM saMkhyA tAzarkarA prabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAprabhAmAM hoya. yAvatu athavA beratnaprabhAmAM saMkhyAtAzarkaraprabhAmAM ane saMkhyAtAadhaH saptamapRthivIomAM hoya. athavA traNaratnaprabhAmAM saMkhyAtAzarkarAprabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAprabhAmAM hoya. e pramANe e kramathI ratnaprabhAmAM eka ekano saMcAra karavo. yAvatu athavA saMkhyAtAratnaprabhAmAM saMkhyAtAzakaraprabhAmAM ane saMkhyAtAvAlukAprabhAmAM hoya. yAvatuM athavA saMkhyAtAratnaprabhAmAM saMkhyAtAzarkarA prabhAmAManesaMkhyAtAadhaHsaptamapRthivImAM hoya. athavA eka ratnaprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAM ane saMkhyAtA paMkaprabhAmAM hoya. yAvad athavA ekaratnaprabhAmAM ekavAlukAprabhAmAManesaMkhyAtAadhaHsaptamapRthivImAMhoya. athavA ekaratnaprabhAmAM bevAlukAprabhAmAM ane saMkhyAtA paMkaprabhAmAM hoya. e pramANe e kramathI trikasaMyoga, catuSkasaMyoga, yAvatu saptakasaMyoga jema dasa narayikono kahyo tema kahevo. teno chello AlApaka-athavA saMkhyAtAratnaprabhAmAM saMkhyAtAzarkarA prabhAmAM ane yAvatu saMkhyAtAadhaH saptamapRthivImAM hoya. he bhagavan! asaMkhyAtanairayiko nairayikapravezanakavaDe praveza karatA zuM ratnaprabhAmAM hoya ?-ityAdi prazna. he gAMgeya ! ratnaprabhAmAM paNa hoya ane yAvat adhaHsaptama pRthivImAM paNa hoya. athavA ekaratnaprabhAmAM ane asaMkhyAtAzarkarA prabhAmAM hoya. e pramANe jema saMkhyAtAnairayikono dvisaMyoga, yAvatu saptakasaMyoga kahyo tema asaMkhyAtAno paNa kahevo. paNa vizeSa e ke ahiM "asaMkhyAtA' pada kahevuM. bAkI badhuM pUrvavatu. -yAvatu chello AlApaka-athavA asaMkhyAtA ratnaprabhAmAM asaMkhyAtAzarkarAkhabhAmAM yAvad aMsakhyAtA adhisaptamapRthivImAM paNa hoya. he bhagavanuM ! nairayikapravezanakavaDe praveza karatA nairayiko utkRSTapade zuM ratnaprabhAmAM hoya ?- ItyAdi prazna. he gAMgeya ! sarva narayiko utkRSTapade ratnaprabhAmAM hoya.
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 bhagavAi- 9-32453 athavA ratnaprabhAmAM ane zarkarA prabhAmAM hoya. athavA ratnaprabhA ane tAlukAprabhAmAM hoya. e pramANa yAvad athavA ratnaprabhA ane adhaH-saptamapRthivImAM paNa hoya. athavA ratnaprabhA zarkaraprabhA ane vAlukaprabhAmAM hoya. e pramANe yAva ratnaprabhA zarkarAprabhA ane adha saptama-pRthivImAM hoya. athavA ratnaprabhA vAlukAprabhA ane paMkaprabhAmAM paNa hoya. vAva athavA ratnaprabhA vAlukaprabhA ane adha saptama pRthivImAM hoya. athavA ratnaprabhA paMkaprabhA ane dhUmaprabhAmAM hoya. e pramANe jema ratnaprabhAne mukyA sivAya traNa nairayikono trikasaMyoga kahyo tema ahIM kahevuM. yAvat athavA ratnaprabhA, tamaprabhA tamatama prabhAmAM paNa hoya. athavA ratnaprabhA zarkaraprabhA vAlukAprabhA ane paMkaprabhAmAM hoya. athavA ratnaprabhA zarkaraprabhA vAlukaprabhA ane dhUmaprabhAmAM hoya. yAvatuM athavA ratnaprabhA zarkaraprabhA vAlukAprabhA ane adhika saptamapRthivImAM paNa hoya. athavA ratnaprabhA zarkarA prabhA paMkaprabhA ane dhUmaprabhAmAM hoya. e pramANe ratnaprabhAne mUkyA sivAya jema cAra nairayikono catuSkasaMyoga kahyo che tema ahIM kahevo, yAvat athavA ratnaprabhA dhUmaprabhA tama:prabhA ane tamatama prabhAmAM hoya. athavA ratnaprabhA zarkaraprabhA vAlukAprabhA paMkaprabhA ane dhUmaprabhAmAM hoya. athavA ratnaprabhA yAvatuM paMtaprabhA ane tamaprabhAmAM hoya. athavA ratnaprabhA yAvatuM paMtaprabhA ane adhaHsaptamapRthivImAM hoya. athavA ratnaprabhA zarkarAmabhA vAlukAprabhA dhUmaprabhA ane tamaHprabhAmAM hoya. e pramANe ratnaprabhAne choDyA sivAya jema pAMcaurayikono paMcasaMyoga kahyo tema kahevo. yAvat athavA ratnaprabhA paMkaprabhA yAvat adhasaptamapRthivImAM hoya.athavA ratnaprabhA zakaraprabhA yAvatu dhUmaprabhA ane tama prabhAmAM hoya. athavA ratnaprabhA yAvat dhUmaprabhA ane adhasaptamapRthivImAM hoya. athavA ratnaprabhA zarkarAprabhA yAvatu paMkaprabhA ane adhasaptama pRthivImAM hoya. athavA ratnaprabhA zarkarAmabhAmAM vAlukA- prabhA dhUmaprabhA tamaHprabhA ane tama tama prabhAmAM hoya. athavA ratnaprabhA zarkarA prabhA paMkaprabhA yathAvat adhasaptamapRthi- vImAM hoya. athavA ratnaprabhA vAlukAprabhA yAvat adhaHsaptamapRthivImAM hoya. athavA ratnaprabhA zarkaraprabhA, yAvat adhaHsaptamapRthivImAM hoya. he bhagavan! ratnaprabhApRthivInairayikapravezanaka, zarkarA prabhApRthivInarayikapravezanaka, yAvada adhasaptamakRthivIgairayikawvezanakamAM kayA pravezanako kayA pravezanakothI yAvad vizeSAdhika che ? he gAMgeya ! sauthI alpa adhasaptamapRthivInairayikapravezanaka che, tenA karatAM tamAkRthivInairayikapravezanaka asaMkhyayaguNa che. e pramANe viparikramathI yAvatu ratnaprabhApRthivInarayikapravezanaka asaMkhyAtaguNa che. f54] he bhagavan! tiryaMcayonipravezanaka keTalA prakAre kahyuM che? he gAMgeya ! pAMca prakAre kahyuM che. te A pramANe ekendriyatiryaMcayonipravezanaka, yAvatuM paMcendriyatiryaMcayonikapravezanaka. he bhagavan! eka tiryaMcayoni ka jIva tiryaMcayonikapravezanakavaDe praveza karato zuM ekendriyomAM hoya ke yAvatu paMcendriyomAM hoya ? he gAMgeya ! pAMca mAM hoya be tiryaMcayonika jIvo saMbaMdhe prazna. he gAMgeya ! ekendriyomAM paNa hoya ane yAvatu paMcendriyomAM paNa hoya. athavA eka ekendriyamAM ane eka beIndriyamAM paNa hoya. e pramANe jema nairayikapravezanakamAM kahyuM tema tiryaMcayonikapravezanakamAM yAvatu asaMkhyaya
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, uddeso-32 223 tiryaMcayoniko sudhI kahevuM. he bhagavan ! tiryaMcayoniko utkRSTapaNe e prazna. he gAMgeya ! te badhA ekendriyomAM hoya. athavA ekendriyo ane beindriyomAM paNa hoya. e pramANe jema naiyikono saMcAra karyo tema tiryaMconikono paNa saMcAra karavo. ekendriyone mukyA sivAya dvikasaMyoga, yAvat paMcakasaMyoga upayogapUrvaka kahevo. yAvat athavA ekendriyomAM beindriyomAM yAvat paMcendriyomAM paNa hoya. he bhagavan ! ekendriyatiryaMconikapravezana, yAvat paMcendriyatiryaMcayonikapravezanakamAM karyuM pravezanaka konAthI yAvad vizeSAdhika che ? he gAMgeya ! paMcendriyatiryaMcayonikapravezanaka sauthI alpa che, tethI caurindriyatiryaMcayonikapravezanaka vizeSAdhika che, yAvatu ane tenA karatAM ekendriyatiryaMconikapravezanaka vizeSAdhika che. he bhagavan ! manuSyapravezanaka keTalA prakAre kahyuM che ? he gAMgeya ! be prakAre kahyuM che, te A pramANe-saMmUrchimamanuSyapravezanaka ane garbhajamanuSyapravezanaka. [455] he bhagavan ! manuSyapravezanakavaDe praveza karato eka manuSya zuM saMmUrchima manuSyomAM hoya ke garbhaja manuSyomAM hoya ? he gAMgeya ! tesaMmUrcchima manuSyomAM paNa hoya ane garbhajamanuSyomAM paNa hoya. he bhagavan ! be manuSyo manuSyapravezanakavaDe praveza karatA-ityAdi prazna. he gAMgeya ! be manuSyo saMmUrcchima manuSyomAM paNa hoya ane garbhaja manuSyomAM paNa hoya. athavA eka saMmUrcchima manuSyamAM hoya ane eka garbhajamanuSyamAM hoya. e pramANe e kramathI jema naiyikapravezanaka kahyuM tema manuSyapravezanaka paNa yAvad daza manuSyo sudhI kahevuM. he bhagavan ! saMkhyAtA manaSyo manuSyapravezanakavaDe praveza karatA-ityAdi prazna. he gAMgeya ! teo saMmUrcchima manuSyamAM paNa hoya ane garbhaja manuSyamAM paNa hoya. athavA eka saMmUrchima manuSyomAM hoya ane saMkhyAtA garbhaja manuSyomAM hoya. athavA be saMmUrcchima manuSyomAM ane saMkhyAtA garbhaja manuSyomAM hoya. e pramANe eka eka vadhAratA yAvad athavA saMkhyAtA saMmUrcchima manuSyomAM ane saMkhyAtA garbhaja manuSyomAM hoya. he bhagavan ! asaMkhyAtA manuSyo saMbandhu prazna. he gAMgeya ! te badhA saMmUrchima manuSyomAM hoya, athavA asaMkhyAtA saMmUrcchima manuSyomAM hoya ane eka garbhaja manuSyomAM hoya. athavA asaMkhyAtA saMmUrcchama manuSyomAM hoya ane be garbhaja manuSyomAM hoya. e pramANe yAvat asaMkhyAtA saMmUrcchima manuSyomAM hoya ane ane saMkhyAtA garbhaja manuSyomAM hoya. he bhagavan ! manuSyo utkRSTapaNe e saMbandhu prazna. he gAMgeya ! te badhAya samUrchima manuSyomAM hoya. athavA saMmUrcchima manuSyo ane garbhaja manuSyomAM paNa hoya. he bhagavan ! saMmUrcchima- manuSyapravezanaka ane garbhajamanuSyapravezanakamAM kayuM pravezanaka konAthI yAvad vizeSAdhika che ? he gAMgeya ! sauthI alpa garbhajamanuSya pravezanaka che, ane saMmUrchima manuSyapravezanaka asaMkhyaguNa che. [45] he bhagavan ! devapravezanaka keTalA prakAre kahyuM che ? he gAMgeya ! cAra prakAre kahyuM che. bhavanavAsidevapravezanaka, yAvad vaimAnikadevapravezanaka. he bhagavan ! eka deva devapravezanakadvArA praveza karato zuM bhavanavAsimAM hoya, vAnavyaMtaramAM hoya, jyotiSikamAM hoya ke vaimAnikamAM hoya ? hai gAMgeya ! cAre mAM hoya he bhagavan ! be devo devapradezanakavaDe praveza karatA-ityAdi prazna. he gAMgeya ! te be devo athavA eka bhavana
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 224 bhagavai - 9/-232456 vAsimAM hoya ane eka vAnasyaMtaramAM hoya. e pramANe jema tiryaMcayonikapravezanaka kahyuM che tema devapravezanaka paNa yAvad asaMkhyAtA devosudhI jANavuM. he bhagavan ! devo utkRSTapaNe ityAdi prazna.he gAMgeya!te badhA jyotiSikamAM hoya.athavA jyotiSka ane bhavanavAsimAM hoya. athavA jyoti ane vAnasyaMtaramAM hoya. athavA jyotiSka ane vaimAnikamAM hoya. athavA jyotiSka, bhavanavAsI ane vAnavyataramAM hoya. athavA jyotiSka,bhavanavAsIanevaimAnikamAMhoya athavAjyotiSka,vAnavyaMtara ane vaimAnikamAM hoya. athavA jyotiSka, bhavanavAsI, vAnavyaMtara ane vaimAnikamAM hoya, he bhagavan ! bhavanavAsidevapravezanaka, vAnavyaMtaradevapravezanaka, jyotiSThadevapravezanaka ane vaimAnidevapravezanakamAM karyuM pravezanaka kayA pravezanakathI yAvad vizeSAdhika che ? he gAMgeya ! vaimAnikadevapravezanaka sauthI alpa che, tenA karatAM asaMkhyeyaguNa bhavanavAsi-devapravenazaka che, tethI aMsakhyayaguNa vAnavyaMtaradvepravezanaka che, ane tenAthI jyotiSmadevapravezanaka saMkhyAtaguNa che. [457] he bhagavan ! naiyikapravezanaka, tiryaMcayonikapravezanaka, manuSyapravezanaka ane devapravezanakamAM karyuM pravezanaka kayA pravezanakathI yAvad vizeSAdhika che ? he gAMgeya ! sauthI alpa manuSyapravezanaka che, tethI nairayikapravezanaka asaMkhyAta guNa che, tenA karatAM asaMkhyAtaguNa devapravezanaka che tenAthI asaMkhyAtaguNa tiryaMcayonipravezanaka che. [458] he bhagavan ! naiyiko sAntara (antarasahita) utpanna thAya che ke ke niraMtara (annarahita) utpanna thAya che ? asurakumAro sAntara utpanna thAya che ke nirantara utpanna thAya che ? yAvat vaimAnika devo sAntara utpanna thAya che ke nirantara utpanna thAya che ? nairayiko sAntara uddharte che-nIkaLe che ke niraMta uddharte che ? yAvat vAnapyaMtaro sAMtara udghardache ke nirantara udbharte che ? jyotiSmo sAntara cyave che ke nirantara cyave che ? ane vaimAniko sAntara cyave che ke nirantara ave che ? he gAMgeya ! naiyiko sAntara utpanna thAya che ane nirantara paNa utpanna thAya che. yAvat stanitakumA2o sAntara ane nirantara utpanna thAya che. pRthivIkAyiko santara utpanna thatA nathI paNa nirantara paNa utpanna thAya che. epramANe yAvat vanaspatikAyiko paNa nirantara utpanna thAya che. tathA bAkInA badhA jIvo naiyikonI peThe sAntara ane nirantara utpanna thAya che. yAvad vaimAniko paNa sAntara ane nirantara utpanna thAya che. nairayiko sAntara ane nirantara uddharte che. e pramANe yAvad stanitakumAro jANavA. pRthivIkAyiko sAntara uddhartatA nathI paNa nirantara uddharte che. e pramANe yAvad vanaspatikAyiko paNa jANatA. bAkInA badhA jIvo nairayikonI peThe sAntara ane nirantara udbharte che. paNa vizeSa e che ke 'jyotiSiko ane vaimAniko cyave che' ema pATha kahevo. e pramANe yAvad vaimAniko sAntara ane nirantara cyave che. he bhagavan ! sadvidyamAna naiyiko utpanna thAya che ke asad-avidyamAna nairayiko utpanna thAya che ? he gAMgeya ! sad-vidyamAna nairayiko utpanna thAya che, paNa asad nairayiko utpanna thatA nathI. e pramANe yAva vaimAnika paryanta jANavuM. he bhagavan ! vidyamAna naiyiko uddharte che ke avidhamAna naiyiko udvarte che ? he gAMgeya ! vidyamAna nairayiko uddharte che paNa avidyamAna naiyiko uddhartatA nathI. e pramANe yAvad
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka, uso-3ra 225 vaimAniko sudhI jANavuM. vizeSa e che ke jyotiSka ane vaimAnikomAM "ave che' evo pATha kahevo. he bhagavan! sad nairayiko utpanna thAya che ke asad nairayiko utpanna thAya che ? sad asurakumAro utpanna thAya che ke asadu asurakumAro utpanna thAya che ? e pramANe yAvat sad vaimAniko utpanna thAya che ke asa vaimAniko utpanna thAya che? sad narayiko udvarte che ke asat nairayiko udvarte che? sad asurakumAro udvarte che ke asat asurakumAro udvarte che? e pramANe bhAvatu sad vaimAniko auve che ke asadu vaimAniko ave che? he gAMgeya ! sad nairayiko utpanna thAya che paNa asad nairayiko utpanna thatA nathI. sad asurakumAro utpanna thAya che paNa asat asurakumAro utpanna thatA nathI. e pramANe yAvat sad vaimAniko utpanna thAya che paNa asad vaimAniko utpanna thatA nathI. sad nairayiko udvarte che paNa asad nairayiko udvartatA nathI. yAvad sad vaimAniko cyave che paNa asadu vaimAniko eNvatA nathI. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho he bhagavan! zuM te nizcita che? he gAMgeya ! kharekhara puraSAdAnIya ahaMtu zrIpArzvanAthe "lokane zAzvata, anAdi ane anta kahyo che." ItyAdi pAMcamA zatakamAM kahyA pramANe jANavuM. te hetuthI he ema kahyuM che ke, sadvaimAniko cyave che paNa asadu vaimAniko eNvatA nathI. he bhagavan! Apa svayaM A pramANe jANo cho, ke asvayaM jANo cho ? sAMbhaLyA. sivAya e pramANe jANo cho athavA sAMbhaLIne jANo cho ke "sadu nairayiko utpanna thAya che paNa asat nairayiko utpanna thatA nathI, yAvat sat vaimAniko eNve che, paNa asadu vaimAniko cyavatA nathI ? he gAMgeya ! huM e badhuM svayaM jANuM chuM, paNa asvayaM jANato nathI. vaLI sAMbhaLyA vinA A pramANe jANuM chuM, paNa sAMbhaLIne jANato nathI ke "sad nairayiko utpanna thAya che, paNa asadu nairayiko utpanna thatA nathI, yAvatu sad vaimAniko cyave che. paNa asadu vaimAniko avatA nathI.' he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho ? he gAMgeya kevalajJAnI pUrvamAM mita paNa jANe, ane amita paNa jANo, yAvatu, tathA dakSiNamAM paNa e pramANe jANe. e pramANe jema zabda uddezakamAM kahyuM che tema jANavuM, pAvatu kevalinuM jJAna nirAvaraNa hoya che, mATe te gAMgeya ! te hetuthI ema kahuM chuM ke huM svayaM jANuM chuM-ityAdi yAvadda asadu vaimAniko eNvatA nathI.' he bhagavan! nairayiko nairayikamAM svayaM utpanna thAya che ke asvayaM utpanna thAya che. ? he gAMgeya ! nairayiko nairayikamAM svayaM utpanna thAya che, paNa asvaye utpanna thatA nathI. he bhagavanuM ! ema zA hetuthI kaho cho? he gAMgeya ! karmanA udayathI, karmanA gurapaNAthI, karmanA bhArepaNAthI, karmanA atyanta bhArepaNAthI, azubha karmonA udayathI, azubha karmonA vipAkathI ane azubha karmonA phala-vipAkathI nairiyako narayikomAM svayaM utpanna thAya che, paNa nairayiko nairayikomAM asvayaM utpanna thatA nathI; te he bhagavan! asurakumAro svayaM ItyAdi prazna. he gAMgeya ! asurakumAro svaye utpanna thAya che, paNa asvaye utpanna thatA nathI. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho ke teo "svayaM yAvat utpanna thAya che ? he gAMgeya ! karmanA udayathI, (azubha) karmanA upazamathI, azubha karmanA abhAvathI, karmanI vizodhithI, karmanI vizuddhithI, zubha karmonA udayathI, zubha karmonA vipAkathI ane zubha karmonA phala-vipAkathI asurakumAro asurakumArapaNe svayaM utpanna thAya che, paNa asurakumAro asurakumArapaNe asvayaM utpanna thatA nathI. mATe he 15
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 bhagavAI-9-32/458 gAMgeya! te hetuthI ema kahevAya che e pramANe yAvatu svanitakumArI sudhI jANavuM. he bhagavan! pRthivIkAyiko svayaM utpanna thAya che ?-ityAdi prazna. he gAMgeya ! pRthivIkAyiko svayaM utpanna thAya che paNa asvayaM utpanna thatA nathI. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho? he gAMgeya ! karmanA udayathI, karmanA gurapaNAthI, karmanA bhArathI, karmanA atyanta bhArathI, zubha ane azubha karmonA udayathI, zubha ane azubha karmonA vipAkathI ane zubhAzubha karmonA lavipAkathI pRthivIkAyiko svaye utpanna thAya che, paNa yAvat asvayaM utpanna thatA nathI. e pramANe yAvatuM manuSyo sudhI jANavuM. jema asurakumArone kahyuM tema vAnayaMtara, jyotiSika ane vaimAniko saMbadhe kahevuM. mATe he gAMgeya! te hetuthI ema kahuM chuM ke cAvatu vaimAniko svaye utpanna thAya che, [59] tyAra pachI zrIgAMgeya anagAra zramaNa bhagavana mahAvIrane sarvajJa ane sarvadarzI jANe che. tyArabAda te gAMgeya anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra AdakSiNA pradakSiNA kare che, karIne vAMde che, name che, vAMdIne, namIne teNe ema kahyuM ke he bhagavan! tamArI pAse cAra mahAvrata dharmathI pAMca mahAvratadharmane grahaNa karavA icchuM chuM. e pramANebadhuM kAlAsavesika putranI peThe yAvatu te "sarva duHkhathI mukta thayA tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan! te e pramANe che. (ema kahI yAvatu vihare che.) | zataka:9udesAH 32nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (udezaka33 - [40] te kAle, te samaye brAhmaNakuMDagrAma nAme nagara hatuM. bahuzAlakanAme caitya hatuM. te brAhmaNakuMDagrAma nAme nagaramAM RSabhadatta nAme brAhmaNa raheto hato. te Atyadhanika, tejasvI, prasiddha ane yAvatu aparibhUta-koithI parAbhava na pAme tevo hato. vaLI te sarveda, yajurveda, sAmaveda ane atharvaNavedamAM nipuNa ane rhadaka tApasanI peThe yAvatuM brAhmaNonA bIjA ghaNA nayomAM kuzala hato. te zramaNono upAsaka, jIvAjIva tattvane jANanAra, puNya-pApane oLakhanAra ane vAvatuM AtmAne bhAvita karato viharato hato. te RSabhadatta brAhmaNane devAnaMdA nAme brAhmaNI strI hatI. tenA hAtha paga sukamAla hatA, yAvatu tenuM darzana priya hatuM ane tenuM rU5 sundara hatuM. vaLI zramaNonI upAsikA divAnaMdA) jIvAjIva ane puNyapApane jANatI viharatI hatI. te kAle, te samaye mahAvIrasvAmI samosaya. parSatu yAvatu parvapAsanA kare che. tyArapachI te RSabhadatta brAhmaNa zramaNabhagavAnumahAvIranA AgamanI A vAta jANIne khuza thayo, yAvatu ullasita dayavALo thayo, ane jyAM devAnaMdA brAhmaNI hatI tyAM Avyo. teNe devAnaMdA brAhmaNIne A pramANe kahyuM ke he devAnupriye ! e pramANe ahIM tIrthanI AdikaranAra yAvatu. sarvajJasarvadarzI zramaNabhagavAnamahAvIra AkAzamAM rahelA cakravaDe yAvat sukhapUrvaka vihAra karatA bahuzAlaka nAme caityamAM yogya avagrahane grahaNa karIne yAvatuM vihare che. he devAnupriye ! yAvatuM tevA prakAranA ahaMtu bhagavaMtanA nAma-gotranA paNa zravaNathI moTuM phala prApta thAya che, to vaLI teonA abhigamana vaMdana, namana, pratipracchana ane paryu pAsanA karavAthI phala thAya temAM zuM kahevuM? tathA eka paNa Arya ane dhArmika suvacananA zravaNathI moTuM phala thAya che. to vaLI vipula arthane grahaNa karavAvaDe mahAphala thAya temAM zuM
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udeso-33 227. kahevuM? mATe he devAnupriye ! ApaNe jaie ane zramaNabhagavaMtamahAvIrane vandana-namana karIe, yAvatu temanI paryApAsanA karIe. e ApaNane A bhavamAM tathA parabhavamAM hita, sukha, saMgatatA, niHzreyasa ane zubha anubaMdhane mATe thaze. jyAre te RSabhadatta brAhmaNe devAnaMdA brAhamaNIne e pramANe kahyuM tyAre te khuza thai, ane yAvat ullasitaddayavALI thaIne potAnA karatalane yAvatuM mastake aMjalirUpe karI RSabhadatta brAhmaNanA e kathanane vinayapUrvaka svIkAre che. tyArabAda te RSabhadatta brAhmaNa potAnA kauTuMbika puruSonA bolAve che, bolAvIne teone teNe A pramANe kahyuM ke-he devAnupriyo ! jaladI cAlavALA, prazasta ane saddazarUpavALA, samAna kharI ane pucchavALA, samAna ugela siMgaDAvALA, sonAnA kalApa-thI yukta, cAlavAmAMuttama rUpAnI ghaMTaDIothI yukta, suvarNamaya sutaranI nAthavaDe bAMdhelA, nIlakamaLanA zirapecavALA be uttama yuvAna baLadothI yukta; aneka prakAranI maNimaya ghaMTaDIonA samUhathI vyApta, uttamakASThamaya ghoMsaruM ane jotaranI be dorIo uttama rIte jemAM goThavelI che evA pravaralakSaNayukta, dhArmika, zreSTha yAna-rathane taiyAra karI hAjara karo ane A mArI AjJA pAchI Apo. jyAre te RSabhadatta brAhmaNe te kauTuMbika puruSone ema kahyuM tyAre teoe khuza thaI yAvad AnaMditaddayavALA thaI, mastake karatalane joDI ema kahyuM ke- "he svAminu ! e pramANe ApanI AjJA mAnya che.' ema kahI vinayapUrvaka vacanane svIkArI jaladI cAlavAvALA be baLadothI joDelA, yAvatu dhArmika ane pravara yAnane zIdhra hAjara karIne yAvatuM AjJAne pAchI Ape che. tyArabAda te RSabhadatta brAhmaNa snAna karI yAvatu alpa ane mahAmUlyavALAM AbharaNothI potAnA zarIrane alaMkRta karI potAnA gharathI bahAra nIkaLe che. je ThekANe bahAranI upasthAna zAlA che, jyAM dhArmika yAnapravara che tyAM AvIne te ratha upara caDhe che. tyArabAda te devAnaMdA brAhmaNI aMdara aMtaHpuramAM snAna karI, balikarma-pUjA karI, kautuka-maMgala ane prAyazcita karI, pagamAM paherelA suMdara nUpura. maNino kaMdoro, hAra, paherelAM ucita kaDAM, vIMTIo, vicitramaNimaya ekAvalI hAra. kaMThasUtra, chAtImAM rahelA raiveyaka kaTIsUtra, ane vicitramaNi tathA ratnonA AbhUSaNathI zarIrane suzobhita karI, uttama cInAMzuka vastra paherI, upara sukumAla rezamI vastrane oDhI, badhI RtunA sugaMdhI puSpothI potAnA kezane guMthI, kapALamAM caMdana lagAvI, uttama AbhUSaNathI zarIrane zaNagArI, kAlAgaranA dhUpavaDe sugaMdhita thaI, lakSmIsamAnavezavaLI, thAvat alpa ane bahumUlyavALAM AbharaNothI zarIrane alaMkRta karI, ghaNI ku dAsI o, cilAdezanI dAsIo, yAvatu aneka deza videzathI AvIne ekaThI thayelI, potAnA dezanA paheraveza jevA vezane dhAraNa karanArI, AkRtivaDe-cittita ane ISTa arthane jANanArI, kuzala ane vinayavALI dAsIonA parivArasahita, temaja potAnA dezanI dAsIo, khojAo, vRddha kaMkio ane mAnya puraSonA vRnda sAthe te devAnaMdA potAnA aMtaHpurathI nikaLe che. nikaLIne jyAM bahAranI upasthAna zALa che ane jyAM dhArmika yAna pravara ubho che tyAM Ave che. AvIne yAvatu te dhArmika uttama ratha upara caDhe che. tyArabAda te RSabhadatta brAhmaNa sAthe dhArmika ane zreSTha yAna upara caDhIne potAnA parivAranI sAthe
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 bhagavAI-9-33/460 brAhmaNakuMDagrAma nAme nagaranA madhyabhAgamAMthI nikaLe che. je sthaLe bahu zAlaka caitya che tyAM Ave che. tyAM AvI tIrthaMkaranA chatrAdika atizayone jue che, joIne dhArmika zreSTha rathane ubho rAkhe che. nIce utare che. utarIne zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse pAMca prakAranA abhigamavaDe jAya che. te A pramANe "sacitta dravyono tyAga karavo'- ItyAdi pUrvavat yAvatuM traNa prakAranI upAsanAvaDe upAse che. [461] te devAnaMdA brAhmaNI paNa dhArmika vAnapravarathI nIce utare che. utarIne ghaNI mujadAsIonA yAvatuM mAnya puruSanA samuhathI parivRtta thaIne zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse pAMca prakAranA abhigamavaDe jAya che. te A pramANe- sacitta dravyano tyAga karavo. acita dravyano tyAga nahi karavo, vinayathI zarIrane anavata karavuM, bhagavaMtane cakSathI jotAM aMjali karavI. ane mananI ekAgratA karavI. tyAM AvIne zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra pradakSiNA kare che. karIne vAMde che, name che. RSabhadattabrAhmaNane AgaLa karI potAnA parivArasahita ubhI rahIne zuzraSA karatI, namatI abhimukha rahIne hAtha joDI yAvatu upAsanA kare che. tyArabAda te devAnaMdA brAhmaNIne pAno caDhyo-tenA stanamAMthI dUdhanI dhArA chUTI, tenA locano AnaMdAzruthI bhinAM thayAM, tenI harSathI ekadama phulatI bhujAone tenA kaDAoe rokI, teno kaMcaka vistIrNa thayo, meghanI dhArAthI vikasita thayelA kadaMbapuSpanI peThe tenA romakUpa ubhAM thayA, ane te zramaNa bhagavaMta mahAvIrane animiSa. draSTithI jotI jotI ubhI rahI. tyAre bhagavanuM ! ema kahI bhagavAn gautama zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che. teNe A pramANe kahyuM he bhagavan! A devAnaMdA brAhmaNInA stanamAMthI dUdhanI dhArA kema vachUTI ityAdi pUrve kahyA ane devAnupriya tarapha animiSa najare jotI jotI kema ubhI che ? "he gautama !' ema kahI zramaNabhagavAna mahAvIra bhagavaMtagautamane A pramANe kahyuM- he gautama ! A devAnaMdA brAhmaNI mArI mAtA che, huM devAnaMdA brAhmaNIne putra chuM. mATe te devAnaMdA brAhmaNIne pUrvanA putranehAnurAgathI pAno caDhyo, yAvatu jotI ubhI che. 42]tyArabAdazramaNabhagavanamahAvIre RSabhadattabrAhmaNa,devAnaMdA brAhmaNI ane atyaMta moTI RSiparSadane dharma kahyo. yAvatu parSada pAchI gaI. pachI te RSabhadatta, brAhmaNa zramaNabhagavaMtamahAvIranI pAse dharmane sAMbhaLI, ddhayamAM dhAraNa karI khuza thayo, tuSTa thayo ane teNe ubhA thaIne zramaNabhagavaMtamahAvIrane traNa vAra pradakSiNA karI, thAvat namaskAra karI A pramANe kahyuM- he bhagavan! te e pramANe che, ItyAdi skaMdaka tApasanA prakaraNamAM kahyA pramANe yAvat "je tame kaho cho te emaja che pachI te IzAna dizA tarapha jAya che, tyAM jaIne potAnI meLe AbharaNa, mAlA ane alaMkArane utAre che, utArIne potAnI meLe paMcamuSTika loca kare che. loca karIne jyAM zramaNabhagavaMtamahAvIra che tyAM Ave che, traNavAra pradakSiNA karI yAvatu namI teNe A pramANe kahyuM ke he bhagavan! jarA ane maraNathI A loka cotarapha prajvalita thayelo che, he bhagavan! A loka atyanta prajvalita thayelo che, e pramANe kramathI skaMdakatApasanI peThe teNe pravrajyA lIdhI, yAvatuM sAmAyikAdi agIyAra aMgonuM adhyayana kare che, yAvad ghaNA upavAsa, chaThTha, aThThama ane dazama yAvadU vicitra tapakarma vaDe AtmAne bhAvita karato te varasa sudhI
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udeso-33 229 sAdhupaNAnA paryAyane pALe che. mAsikI saMlekhanA vaDe AtmAne vAsita karIne sAThabhaktone anazanakaravAvaDe vyatIta karIne jene mATe nagnabhAva- ninyapaNAno svIkAra karyo hato, yAvatu te nivaNarUpa arthane ArAdhe che, yAvatu sarvaduHkhathI mukta thAya che. - have te devAnaMdA brAhmaNI zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse dharmane sAMbhaLI. dbhayamAM avadhArI AnaMdita ane saMtuSTa thai, ane zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNavAra pradakSiNA karI pAvatu namaskAra karI A pramANe bolI-he bhagavante emaja che, e pramANe RSabhadattanI jema yAvatu teNe bhagavaMta kathita dharma kahyo. tyArabAda zramaNa bhagavAnuM mahAvIra pote devAnaMdA brAhmaNIne dIkSA Ape che, dIkSA ApIne pote AyacaMdanA nAme Ayarane ziSyApaNe soMpe che. tyArabAda te AyacaMdanA poteja te devAnaMdA brAhmaNIne dIkSA Ape che, svayameva muMDe che, svayameva zikSA Ape che e pramANe devAnaMdA RSabhadatta brAhmaNanI peThe AyaciMdanAnA A AvA prakAranA dhArmika upadezane samyaka prakAre svIkAra kare che, ane tenI AjJA pramANe varte che, yAvat saMyamavaDe pravarte che. tyArapachI devAnaMdA AyA AyacaMdanA pAse sAmAyikAdi agIyAra aMgonuM adhyayana kare che. yAvatu sarvaduHkhothI mukta thAya che. [463 have te brAhmaNa kuMDagrAmanagaranI pazcima dizAe kSatriyakuMDagrAma nagara hatu. te kSatriyakuMDagrAmanagaramAM jamAli nAmano kSatriyakumAra raheto hato. te Adyadhanika, tejasvI ane yAvat jeno parAbhava na thaI zake evo hato. te potAnA uttama prAsAda upara jemAM mRdago vAge che evA, ane aneka prakAranI suMdara yuvatiovaDe bhajavAtA batrIsa prakAranA nATakovaDe hastapAdAdi avayavone nacAvato, stuti karAto, atyanta khuza karAto prAvaSavaSa, zarada, hemaMta, vasaMta,ane grISma paryanta e chae RtuomAM potAnA vaibhava pramANe sukhano anubhava karato, samayane gALato, manuSyasaMbandhI pAMca prakAranA ISTa zabda, sparza, rasa, rUpa ane gandharUpa kAmabhogone anubhavato vihareche. tyArabAda kSatriyakuMDagrAmanagaramAM zRMgATaka, trika, catuSka ane catvaramAM yAvatuM ghaNA mANasono kolAhala thato hato-ityAdi aupapAtika sUtramAM kahyA pramANe kahevuM yAvat ghaNAM mANaso paraspara e pramANe jaNAve che, ke-he devAnu- priyo ! e pramANe kharekhara tIrthanI AdinA karanArA, yAvatu sarvajJa ane sarvadarzI zramaNabhagavanumahAvIra A brAhmaNakuMDagrAma nagaranI bahAra bahuzAla caityamAM yathAyogya avagrahane grahaNa karI thAvat vihare che, tevA prakAranA ahaMtu bhagavaMtanA nAmagotranA zravaNamAtrathI paNa moTuM phala thAya che - ItyAdi aupapAtika sUtrane anusAre varNana karavuM. yAvatu te janasamUha eka dizA tarapha jAya che, ane kSatriyakuMDagrAma nagaranA madhyabhAgamAMthI bahAra nikaLe che, jyAM brAhmaNa kuMDagrAmanagara che, ane jyAM bahuzAlakacaitya che tyAM Ave che. e pramANe badhuM aupapAtika sUtrane anusAre kahevuM. tyAra pachI te ghaNA manuSyanA zabdane yAvatuM janonA kolAhalane sAMbhaLIne ane avadhArIne kSatriyakumAra jamAlinA manamAM AvA prakArano vicAra vAva utpanna thayo-"zuM Aje kSatriyakuMDagrAmanagaramAM indrano utsava che, skandano utsava che, vAsudevano utsava che, nAgano utsava che, yakSano utsava che. bhUtano utsava che, kUvAno utsava che, taLAvano utsava che, nadIno utsava che, drahano utsava che, parvatano utsava che vRkSano utsava che caityano utsava che yA sUpano utsava che,
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 bhagavAI -hA-33/43 ke jethI e badhA ugnakulanA, bhogakulanA, rAjakulanA, IkvAkukulanA, jJAtakulanA ane kuruvaMzanA kSatriyo, kSatriyaputro, bhaTo, ane bhaTaputro, ItyAdiaupapAtikasUtrane anusAre kahevuM ItyAdiaupapAtikasUtramAM varNana karyA pramANe yAvatuM bahAra nikaLe che?". ema vicAra kare che. vicAra karIne jamAli kaMcukine bolAve che, bolAvIne tene A pramANe kahyuM- he devAnupriya! zuM Aje kSatriyakuMDagrAma nAmanA nagaramAM indrano utsava che ke yAvatuM A badhA nagara bahAra nikaLe che? jyAre te jamAli nAmanA kSatriyakumAre te kaMcuki puruSane e pramANe kahyuM tyAre te harSita ane saMtuSTa thayo, ane te zramaNabhagavanamahAvIranA Agamanano nizcaya karIne hAtha joDI jamAli nAme kSatriyakumArane jaya ane vijaya vaDe vadhAve che. teNe A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! Aje kSatriyakuMDagrAma nAme nagaramAM indrano utsava che-ityAdi tethI yAvatu badhA nIkaLe che, ema nathI, paNa he devAnupriya ! e pramANe zramaNabhagavAnumahAvIra yAvatuM sarvajJa, sarvadarzI brAhmaNakuMDagrAmanagaranI bahAra bahuzAlacaityamAM yathAyogya avagraha grahaNa karIne yAvatuM vihare che. tethI e ugrakulanA, bhogakulanA kSatriyo-ityAdi vAvatu keTalAka vAMdavA mATe nIkaLe che. tyArapachI te jamAli kSatriyakumAra kaMcuki puruSa pAsethI vAtane sAMbhaLI, hRdayamAM avadhArI harSita ane saMtuSTa thaI, kauTuMbikapuraSone bolAve che, teNe A pramANe kahyuM ke davAnupriyo ! tame zIdhra cAraghaMTAvALA azvarathane joDIne hAjara karo ane A mArI AjJA pAchI Apo.' tyArabAda jamAli kSatriyakumAra e pramANe kahyuM eTale te koTuMbika puruSo te pramANe amala karI yAvatu tenI AjJA pAchI Ape che. tyArapachI te jamAli kSatriyakumAra jyAM snAnagRha che tyAM Ave che, snAna karI, teNe balikarma karyuM-ityAdi yAvat jema aupapAtikasUtra jANavuM, yAvatuM te jamAli sarva alaMkArathI vibhUSita thaI khAnagRhathI bahAra nikaLe che. jyAM bahAra upasthAna che, ane jyAM cAraghaMTAvALo azvaratha ubho che tyAM Ave che. tyAM Avine te cAraghaMTAvALA azvaratha upara caDhe che. mAthA upara dhAraNa karAtA koraTapuSpanI mALAvALA chatrasahita, mahAna yoddhAonA samUhathI viMTAyelo te kSatriyakuMDagrAmanagaranA madhyabhAgathI bahAra nikaLe che. jyAM brAhmaNakuMDagrAmanagara AveluM che, ane jyAM bahuzAla nAme caitya. che tyAM Ave che. tyAM AvIne ghoDAone roke che, ane rathane ubho rAkhe che. nIce utare che. pukhta, tAMbUla, AyudhAdi tathA upAnahano tyAga kare che eka saLaMgavastranuM uttarAsaMga kare che. karIne kogaLo karI cokhA ane parama pavitra thaIne aMjalivaDe be hAtha joDIne jyAM zramaNabhagavanumahAvIra che tyAM Ave che, traNa vAra pradakSiNA karI yAvatu trividha pardhapAsanAthI upAseche.zramaNabhagavaMtamahAvIra jamAli kSatriyakumArane ane atyanta moTI RSi parSadAne yAvata dharmopadeza kare che. yAvatu te parSa pAchI gaI. tyArabAda te mAli zramaNabhagavAna mahAvIranI pAsethI dharmane sAMbhaLI, dayamAM avadhArIne harSita ane saMtuSTahRdayavALo thayo, ane yAvatuM ubho thaine zramaNa bhagavaMtamahAvIranI traNa vAra pradakSiNA karI, vaMdana-namaskAra karI A pramANe kahyuM- he bhagavan! huM nircanA pravacana upara ruci karuM chuM, nigraMthanA pravacanAnusAre vartavAne taiyAra thayo chuM. vaLI je tame upadezo cho te nircanja pravacana ema ja che, he bhagavan! temaja che.satya che, asaMdigdha che, paratu he devAnupriya ! mArA mAtA pitAnI rajA mAgIne huM
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udeso-33 231 Apa nI pAse muMDa- thaI gRhavAsano tyAga karI anagArikapaNAne svIkAravA icchuM chuM." he devAnupriya! jema sukha upaje tema karo, pratibaMdha na karo.' | [464] jyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre jamAline e pramANe kahyuM tyAre prasanna ane saMtuSTa thaI zramaNabhagavaMtamahAvIrane traNavAra pradakSiNA karI yAvatu namaskAra karIne cAraghaMTAvALA azvaratha upara caDhe che, caDhIne zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI ane bahuzAlaka caityathI nIkaLe che. nIkaLIne mAthe dharAtA yAvat koTapuSpanI mAlAvALA chatrasahita, moTA subhaTonA samUhathI vIMTAyelo te jamAli jyAM kSatriya- kuMDagrAmanagara che tyAM Ave che. kSatriyakuMDagrAmanagaranI madhya- bhAgamAM thaIne je sthaLe potAnuM ghara che ane jyAM bahAranI upasthAnazAlA che tyAM Ave che. ghoDAone rokIne rathane ubho rAkhe che.rathathI nIce utare che.jyAM aMdaranI upasthAnazAlA che, jyAM mAtA-pitA che tyAM Ave che, mAtA-pitAne jaya ane vijayathI vadhAre che. te jamAlie A pramANe kahyuM he mAtA. pitA ! e pramANe meM zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI dharma sAMbhaLyo che. te dharma mane ISTa che, atyanta ISTa che, ane temAM mArI abhiruci thaI che. tyArapachI te jamAli kumArane tenA mAtA pitAe A pramANe kahyuM- he putra! tuM dhanya che, he putra! tuM katArtha che, he putra! tuM katapuNya che ane he putra! tuM katalakSaNa che ke je te zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI dharmane sAMbhaLyo che, ane dharma tane priya che, atyanta priya che ane temAM tArI abhiruci thaIche.' pachI te jamAli kSatriyakumAre bIjIvAra paNa potAnA mAtA-pitAne A pramANe kahyuM ke-he mAtA-pitA! e pramANe meM zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI dharma sAMbhaLyo che, yAvatu temAM sArI abhiruci thaI che. tethI huM saMsAranA bhayathI udvigna thayo chuM, janma jarA ane maraNathI bhaya pAmyo chuM, tamArI AjJAthI huM zramaNabhagavaMtamahAvIranI pAse dIkSA leine, gRhavAsano tyAga karI, anagArikapaNAne grahaNa karavA IcchuM chuM. tyArabAda jamAli kSatriyakumAranI mAtA aniSTa, apriya, amanojJa, manane na game tevI ane pUrve nahIM sAMbhaLelI evI vANIne sAMbhaLI ane avadhArIne romakUpathI jharatA parasevAthI bhInA zarIravALI thaI, zokanA bhArathI tenAM aMgo kaMpavA lAgyA, te nisteja thaI, tenuM mukha dIna ane zokAtura thayuM, karatalavaDe coLAyelI kamala- mAlAnI peThe tenuM zarIra tatkALa glAna ane durbaLa thayuM. te lAvaNyazUnya prabhArahita ane zobhAvinAni thaI gaI. tenA AbhUSaNo DhIlAM thaI gayAM, ane tethI tenA nirmala valayo paDI gayAM ane bhAMgIne cUrNa thaI gayA. tenuM uttarIya vastra zarIra uparathI sarI gayuM. ane mUchavaDe tenuM caitanya naSTa thayuM hovAthI te bhAre zarIravALI thaI gaI. teno sukumAla kezapAza vikharAI gayo. kuhADInA ghAthI chedAelI caMpakalatAnI peThe ane utsava pUro thatA indradhvajadaMDanI jema tenAM saMdhibaMdhano zithila thaI gayAM, ane te pharasabaMdhI upara - sarva aMgovaDe dhasu' daIne nIce paDI gai. tyAra pachI te jamAli kSatriyakumAranI mAtAnA zarIrane vyAkulacitte tvarAthI DhaLAtA sonAnA kalazanAmukhathI nIkaLelI zItala ne nirmala jaladhArAnA siMcanavaDe svastha karyuM, ane te ukSepaka tAlavRta paMkhA ane vIMjaNA nA jalabindusahita pavanavaDe aMtaHpuranA mANasothI AzvAsanane prApta thaI. rotI, Akra- dana karatI, zoka karatI ane vilApa karatI te jamAli kSatriyakumAranI mAtA e
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 232 bhagavAI-9-33/464 pramANe kahevA lAgI he jAta ! tuM amAre ISTa, kAMta, priya, manojJa, managamato. AdhArabhUta, vizvAsapAtra, saMmata, bahumata, anumata, AbharaNanI peTI jevo, ratnasvarUpa, ratnanA jevo, jIvitanA utsava samAna ane dayane AnaMdajanaka emaja putra cho. vaLI uMbarAnApuSpanI peThe tArA nAmanuM zravaNa paNa durlabha che, to tAruM darzana durlabha hoya emAM zuM kahevuM? mATe he putra! kharekhara ame tAro eka kSaNa paNa viyoga icchatA nathI. jyAM sudhI ame jIvIe chIe tyAMsudhI tuM rahe. ane ame kAlagata thayA pachI vRddhAvasthAmAM kulavaMzatakhtanI vRddhi karIne nirapekSa evo tuM dIkSA grahaNa karI gRhavAsano tyAga karI anagArikapaNAne svIkAraje.' tyAra pachI te jamAli potAnA mAtA-pitAne kahyuM ke-"he mAtA-pitA ! hamaNAM mane je tame e pramANe kahyuM, ke-he putra! tuM amAre ISTa tathA kAMta eka putra cho-ityAdi yAvatuM amArA kAlagata thayA pachI tuM pravrajyA leje." paNa he mAtApitA ! e pramANe, kharekhara A manuSyabhava aneka janma, jarA, maraNa ane rogarUpa zarIra ane mAnasika duHkhonI atyanta vedanAthI ane seMkaDo vyasanothI pIDita, adhruva, anitya ane azAzvata che, tema saMdhyAnA raMga jevo, pANInA parapoTA jevo, DAbhanI aNI upara rahelA jalabindu jevo, svapnadarzananA samAna, vijaLInI peThe caMcaLa ane anitya che. saDavuM paDavuM ane nAza pAmavo e teno dharma che. pahelAM ke pachI teno avazya tyAga karavAno che, te koNa jANe che ke-koNa pUrve jaze, ane koNa pachI jaze? mATe ! huM tamArI anumatithI pAvatu pravrajyA grahaNa karavAne icchuM chuM. tyArapachI te jamAli kSatriyakumArane tenA mAtA pitAe A pramANe kahyuM ke-"he putra! A tAruM zarIra uttama rUpa, lakSaNa vyaMjana ane guNothI yukta che, uttama bala, vIrya ane sarvAsahita che, vijJAnamAM vicakSaNa che, saubhAgya guNathI unnata che, kulIna che, atyanta samartha che, aneka prakAranA vyAdhi ane rogathI rahita che, nirupahata. udAtta, ane manohara che, paTu evI pAMca indriyothI yukta ane ugatI yuvA sthAne prApta thayeluM che, ane e sivAya bIjA aneka uttama guNothI bharapUra che. mATe he putra ! jyAM sudhI tArA potAnA zarIramAM rUpa, saubhAgya tathA yauvanAdi guNo che tyAM sudhI teno tuM anubhava kara, ane amo kAlagata thayA pachI vRddhAva- sthAmAM kulavaMzarUpa takhtanI vRddhi karIne nirapekSa evo tuM dIkSA laIne gRhavAsano tyAga karI anagArikapaNAne svIkAraje. tyArapachI te jamAli kSatriyakumAre potAnA mAtA-pitAne e pramANe kahyuM ke-he mAtA-pitA ! te barobara che, paNa je tame mane e pramANe kahyuM ke he putra! A tAruM zarIra yAvat tuM dIkSA leje.' paNa e rIte to kharekhara A manuSyanuM zarIra duHkhanuM ghara che, aneka prakAranA seMkaDo vyAdhionuM sthAna che, asthirUpa lAkaDAnuM baneluM che, nADIo ane snAyunA samUhathI atyanta viMTAela che, mATInA vAsaNanI peThe durbala che, azucithI bharapUra che, jenuM zuzraSA kArya hamezAM cAlu che. jIrNa mRtaka ane jIrNa gharanI peThe saDavuM, paDavuM ane nAza pAmavo-e teno sahaja dharmo che. vaLI e zarIra pahelAM ke pachI avazya choDavAnuM che. to te koNa jANe che ke koNa pahelAM ityAdi. tyArapachI tenA mAtA-pitAe te jamAli kSatriyakumArane kahyuM ke he putra ! A tAre ATha strIo che, te vizAla kulamAM utpanna thayelI ane bALAo che, te samAna
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udesI-33 233 tvacAvALI, samAna umaravALI, samAna lAvaNya, rUpa ane yauvanaguNathI yukta che; vaLI te samAna kulathI ANelI, kalAmAM kuzala, sarvakAla lAlita ane sukhane yogya che; te mAdavaguNathI yukta, nipuNa, vinayopacAramAM paMDita ane vicakSaNa che; suMdara mita, ane madhura bolavAmAM, temaja hAsya, viprekSita, gati, vilAsa ane sthitimAM vizArada che. uttama kula ane zIlathI suzobhita che; vizuddha kularUpa vaMzataMtunI vRddhi karavAmAM samartha yauvanAvALI che; manane anukULa ane rdayane iSTa che; vaLI guNo vaDe priya ane uttama che, temaja hamezAM bhAvamAM anurakta ane sarva aMgamAM suMdara che. mATe he putra ! tuM strIo sAthe manuSyasaMbadhI vizAla kAmabhogone bhogava ane tyArapachI bhuktabhogI thaI viSayanI utsukatA dUra thAya tyAre amArA kAlagata thayA pachI yAvatu tuM dIkSA leje. tyArapachI te jamAli kSatriyakumAre potAnA mAtA pitAne kahyuM - he mAtApitA ! hamaNA tame je mane kahyuM ke-he putra tAre vizAla kulamAM yAvat tuM dIkSA leje, te ThIka che. paNa e pramANe kharekhara manuSyasaMbadhI kAmabhogo azucI ane azAzvata che; vAta, pitta, plekha, vIrya ane lohIne jharavAvALA che; viSThA, mUtra, glekha, nAsikAno mela, vamana, pitta, para, zukra ane zoNitathI utpanna thayelAM che, vaLI te amanojJa, kharAba mUtra ane durgandhI viSThAthI bharapura che; mRtakanA jevI gaMdhavALA ucchavAsathI ane azubha niHzvA- sathI udvegane utpanna kare che, bIbhatsa, alpakALasthAyI, halakA, ne kalamala- nA sthAnarUpa hovAthI duHkharUpa ane sarva manuSyone sAdhAraNa che, zArIrika ane mAnasika atyaMta duHkhavaDe sAdhya che; ajJAna jAthI sevAelA che, sAdhupuruSothI hamezAM niMdanIya che; anaMtasaMsAranI vRddhi karanArA che, pariNAme kaTukaphaLavALA che, baLatA ghAsanA pULAnI peThe na mukI zakAya tevA duHkhAnubaMdhI ane mokSamArgamAM vighnarUpa che. vaLI te mAtA-pitA ! te koNa jANe che ke koNa pahelAM jaze ane koNa pachI jaze? mATe he mAtApitA! huM yAvatu dIkSA levAne icchuM chuM.' tyArapachI jamAlI ne tenA mAtA-pitAe kahyuM ke he putra! (pitAmaha), prapitAmaha prapitAmaha- thakI AveluM ghaNuM hiraNya, suvarNa, kAMsya, vastra, vipula dhana, kanaka yAvatuM sArabhUta dravya vidyamAna che, ane te tAre sAta peDhI sudhI puSkaLa dAna devA bhogavavAne ane vaheMcavA mATe pUratuM che. mATe he putra ! manuSyasaMbandhI vipula Rddhi ane sanmAnane bhogava, ane tyArapachI sukhano anubhava karI, ane kulavaMzane vadhArI yAvatuM tuM dIkSA leje.' tyAra bAda jamAli potAnA mAtA-pitAne kahyuM ke-he mAtA-pitA! tame je e pramANe kahyuM ke, "he putra! A hiraNyAdi dravya yAvatu AveluM che, ItyAdi yAvatuM tuM dikSA leje. e ThIka che, paNa e pramANe kharekhara te hiraNya, suvarNa, yAvatuM sarva sArabhUta dravya agnine sAdhAraNa che, corane, rAjAne, mRtyune,ane ne dayAda sAdhAraNa che, agnine sAmAnya che, yAvatu dArayAdane sAmAnya che. vaLI te adhuva, anitya, ane azAzvata che. pahelAM ke pachI te avazya choDavAnuM che, te koNa jANe che ke pahelAM koNa jaze ane pachI koNa jaze? ityAdi yAvatu huM pravajyA levAne icchuM chuM." jyAre jamAli kSatriyakumArane tenA mAtA pitA viSayane anukUla evI ghaNI yuktio, prajJaptio, saMjJaptio ane vijJaptiothI kahevAne, jaNAvavAne, samajA - vavAne, vinavavAne samartha na thayA tyAre teo viSayane pratikUla, ane saMyamane viSe bhaya
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 bhagavada-9-3344 ane udvega karanArI evI uktiothI samajAvatA A pramANe kahyuM ke he putra! e pramANe kharekhara nigraMtha pravacana satya, anuttara ane advitIya che. ItyAdi Avazyaka sUtramAM kahyA pramANe yAvatu te sarva duHkhono nAza karanAruM che. paraMtu te sapanI peThe ekAMtanizcitavRSTivALuM, astrAnI peThe ekAMta dhAravALuM, loDhAnA javane cAvavAnI peThe duSkara, ane veLunA koLIyAnI peThe niHsvAda che, vaLI te gaMgA nadInA sAme pravAhe javAnI peThe, ane be hAthathI samudra taravAnA jevuM te pravacananuM anupAlana muzkela che. tINa khaDUgAdi upara cAlavAnA jevuM duiSkara] che, moTI zilAne ucakavA barobara che ane taravAnI dhAranI samAna vratanuM AcaraNa karavAnuM che. he putra ! zramaNa nigraMthone AdhArmika, audezika mizrajAta,adhyavapUraka,pUti, kIta prAmitya, adya, aniHsRSTa, abhyAhata, kAMtArabhakta, durmikSabhakta, glAnabhakta, vAdalikAbhakta, prAdhUrNakabhakta, zayyAtarapiMDa ane rAjapiMDa, temaja mUlanuM bhojana, kaMdanuM bhojana, phalanuM bhojana, bIjanuM bhojana ane haritanuM bhojana khAvuM ke pIvuM kalpatuM nathI. vaLI he putra! tuM sukhane yogya cho paNa duHkhano yogya nathI. temaja TADha, taDakA, bhukha, taraza, cora zvApada, DAMsa ane maccharanA upadravone, tathA vAtika, pattika, glekhika ane saMnipAtajanya vividha prakAranA rogo temaja paripaha ane upasargone sahavAne tuM samartha nathI, mATe tAro viyoga eka kSaNa paNa icchatA nathI; amArA kAlagata thayA pachI yAvatu tuM dIkSA leje.' tyArapachI te jamAli nAme kSatrikumAre potAnA mAtA-pitAne A pramANe kahyuM kehe mAtA-pitA ! tame mane je e pramANe kahyuM ke-he putra! nigraMthapravacana satya, anuttara ane advItIya che-ItyAdi yAvatu amArA kAlagata thayA pachI tuM dIkSA leje. te ThIka che, paNa e pramANe kharekhara nirjhanya pravacana klaba-mandazaktivALA, kAyara ane halakA, puruSone, tathA A lokamAM Asakta, paralokathI parAzamukha evA viSayanI tRSNAvALA sAmAnya puruSone duSkara che; paNa dhIra, nizcita ane prayatnavAnuM puruSane tenuM anupAlana jarA paNa duSkara nathI. mATe he mAtA-pitA ! huM tamArI anumatithI zramaNabhagavaMtamahAvIranI pAse yAvad dIkSA levAne icchuM chuM. jyAre jamAlikSatriyakumArane tenA mAtA-pitA viSayane anukUla tathA viSayane pratikUla evI ghaNI uktio, prajJaptio, saMjJaptio ane vinaMtiothI kahevAne vAvata samajAva- vAne zaktimAnuM na thayA tyAre vagara IcchA e teoe jamAline dIkSA levAnI anumati ApI. [45] tyAra pachI te jamAli nA pitAe kauTuMbika puruSone bolAvyA. ane bolAvIne ema kahyuM ke he devAnupriyo! zIdhra A kSatriyakuMDagrAma naga-ranI bahAra ane aMdara pANIthI chaMTakAva karAvo. vALIne sApha karAvo, ane lIMpAvo' -- ItyAdi jema aupapAtika sUtramAM kahyuM che tema tyArabAda pharIne paNa jamAli kSatriyakumAranA pitAe kauTuMbika pura- Sone bolAvyA, ane bolAvIne A pramANe kahyuM ke he devAnupriyo ! jaladI jamAlino mahAthe. mahAmUlya, mahApUjya ane moTo dIkSAno abhiSeka taiyAra karo. tyArabAda jamAli kSatriyakumArane tenA mAtA-pitA uttama siMhAsanamAM pUrva dizA sanmukha besADe che, ane besADIne ekaso ATha sonAnA kalazothI-ityAdi rAjakazrIyasUtramAM kahyA pramANe yAvatu sarva RddhivaDe yAvadU moTA zabdamoTA niSkramaNAbhiSekathI teno abhiSeka kare che. abhiSeka karyA bAda te jamAli kSatriyakumAranA mAtA
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, uso-33 235 pitA hAtha joDI yAvatu tene jaya ane vijayathI vadhAve che. vadhAvIne teoe A pramANe kahyuM ke he putra! tuM kahe ke tane ame zuM daIe, zuM ApIe, athavA tAre kAMI prayojana che? tyAre te jamAli kSatriyakumAre potAnA mAtApitAne A pramANe kahyuM ke-he mAtA-pitA ! huM kutrikApaNathI eka rajoharaNa ane eka pAtra maMgAvavA tathA eka hajAmane bolAvavA IcchuM chuM tyAre te jamAli kSatriyakumAranA pitAe kauTuMbika puruSone bolAvyA ane bolAvIne kahyuM ke- he devAnupriyo ! zIdhra ApaNA khajAnAmAMthI traNa lAkha (sonaiyA) ne laIne temAMthI be lAkha (sonaiyA) vaDe kutrikApaNathI eka rajoharaNa ane eka pAtra lAvo, eka lAkha sonaiyA ApIne eka hajAmane lAvo. jyAre jamAli kSatriyakumAranA pitAe te kauTuMbika puruSone e pramANe AjJA karI tyAre teo khuza thayA, tuSTa thayA, ane hAtha joDIne vAvatu potAnA svAmInuM vacana svIkArIne turataja khajAnAmAMthI traNa lAkha suvarNamudrA laIne yAvatuM hajAmane bolAve che, tyArabAda jamAli kSatriyakumAranA pitAe kauTuMbika puruSo dvArA bolAvelo te hajAma khuza thayo, tuSTa thayo, nhAyo, ane balikarma karI, yAvat teNe potAnuM zarIra zaNagAryuM, ane pachI jyAM jamAli kSatriyakumArano pitA che tyAM te Ave che. AvIne hAtha joDIne jamAli kSatriyakumAranA pitAne jaya ane vijayathI vadhAre che; pachI te hajAma bolyo ke- he devAnupriya ! je mAre karavAnuM hoya te pharamAvo." tyArapachI te jamAli kSatriyakumAranA pitAe te hajAmane kahyuM ke- he devAnupriya ! jamAli kSatriyakumAranA atyanta yatnapUrvaka cAra aMgula mUkIne niSkrama- Nane (dIkSAne) yogya AgaLanA vALa kApI nAkha. tyArapachI jyAre jamAli kSatriya- kumAranA pitAe te hajAmane e pramANe kahyuM tyAre te khuza thayo, tuSTa thayo ane hAtha joDIne e pramANe bolyo-"he svAminuM ! AjJA pramANe karIza" ema kahIne vinayathI te vacanano svIkAra kare che. svIkAra karIne sugaMdhI gaMdhodakathI hAtha pagane dhue che, zuddha AThapaDavaLA, vastrathI moDhAne bAMdhI atyaMta yatnapUrvaka jamAlikSatriyakumAranA niSkramaNa yogya agrakezo cAra AMgaLa mUkIne kApe che. tyArapachI jamAli kSatriyakumAranI mAtA haMsanA jevA zveta paTazATakathI te agrakezone grahaNa kare che. grahaNa karIne te kezone sugaMdhI gaMdhodakathI dhUe che. dhoine uttama ane pradhAna gaMdha tathA mAlAvaDe pUje che. pUjIne zuddha vastravaDe bAMdhe che. bAMdhIne ratnanA karaMDiyAmAM mUke che. tyAra pachI te jamAlikSatriyakumAranI mAtA hAra, pANInI dhArA, siMduravAnA puSpo ane tUTI gaelI motInI mALA jevAM putranA viyogathI du:saha AMsu pADatI A pramANe bolI ke A kezo amArA mATe ghaNI tithio, parvaNIo, utsavo, yajJo, ane mahotsavamAM jamAlikumAranA vAraMvAra darzanarUpa thaze, ema dhArI tene ozIkAnA mULamAM mUke che. tyArabAda te jamAli nA mAtApitA punaH uttara dizA sanmukha bIjuM siMhAsana mUkAve che. mUkAvIne pharIvAra jamAli ne sonA ane rUpAnA kalazo vaDe havarAve che. havarAvIne surabhi, dazAvALI ane sukumAla sugaMdhI gaMdhakASAya vastra vaDe tenAM aMgone lUche che, sarasa gozISa caMdanavaDe gAtranuM vilepana kare che. nAsikAnA niHzvAsanA vAyuthI uDI jAya evuM halakuM, AMkhane game tevuM suMdara, varNa ane sparzasaMyukta, ghoDAnI lALa karatAM paNa vadhAre narama, dhoLuM, sonAnA kasabI cheDAvALuM, mahAmUlyavALuM, ane
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 bhagavAI- 9-33/45 haMsanA cihnayukta evuM paTazATaka paherAve che. hAra ane ardhahArane paherAve che. e pramANe jema sUryAbhanA alaMkAranuM varNana kareluM che tema ahiM karavuM, yAvatuM vicitra ratnothI jaDelA utkRSTa mukuTane paherAve che. vadhAre zuM kahevuM? paNa graMthima-guMthelI, veSTima viTalI, pUrima-pUrelI ane saMghAtina-paraspara saMghAta vaDe taiyAra thayelI cAre prakAranI mALAo vaDe kalpavRkSanI peThe te jamAlikumArane alaMkata kare che. tyAra bAda te jamAli kSatriyakumAranA pitA kauTuMbika puruSone bolAve che. ane bolAvIne kahyuM ke he devAnupriyo ! zIdhra seMkaDo staMbhovaDe sahita lIlApUrvaka putalIothI yukta-ItyAdi rAja prazrayasUtramAM vimAnanuM varNana karyuM che tevI yAvatu maNiratnanI ghaMTikAonA samUha yukta, hajArapuraSothI uMcakI zakAya tevI zIbikA- taiyAra karo ane mArI AjJA pAchI Apo." tyArabAda te kauTuMbika puruSo vAvatu AjJAne pAchI Ape che. tyAra pachI te jamAli kSatriyakumAra kezAlaMkAra, vastrAlaMkAra mAlyAlaMkAra ane AbharaNAkalaMkAra e cAra prakAranA alaMkArathI alaMkRta thaI pratipUrNa alaMkArathI vibhUSita thaI siMhAsanathI uThe che. uThIne zibikAne pradakSiNA daine tenA upara caDhe che. caDhIne uttama siMhAsana upara pUrva dizA sanmukha bese che. tyArapachI te jamAli kSatrikumAranI mAtA snAna karI balikarma karI yAvatu zarIrane alaMkRta karI, haMsanA cihnavALA paTazATakane laI zibikAne pradakSiNA karI tenA upara caDhe che; ane caDhIne te jamAli kSatriyakumArane jamaNe paDakhe uttama bhadrAsana upara beThI. pachI jamAli nI dhAvamAtA snAna karI yAvatu zarIrane zaNagArI rajoharaNa ane pAtrane laI te zibikAne pradakSiNA karI tenA upara caDhe che, jamAli ne DAbe paDakhe uttama bhadrAsana upara beThI. tyArapachI te jamAli kSatriyakumAranI pAchaLa manohara AkAra ane suMdara paherezavALI, saMgatagativALI yAvat rUpa ane yauvananA vilAsathI yukta, suMdara stanavALI eka yuvatI hima, rajata, kumuda mogarAnuM phula ane caMdrasamAna koraTakapuSpanI mALAyukta, dhoLuM chatra hAthamAM laI tene lIlApUrvaka dhAraNa karatI ubhI rahe che. tyArapachI te jamAline banne paDakhe zRMgAranA jevA manohara AkAravALI ane suMdara vezavALI uttama be yuvatI strIo yAvatuM ujjavala vicitra daMDavALAM, dIpatAMsa, zaMkha, aMka, mogarAnA phula, caMdra, pANInA bindu ane maLela amRtanA phINanA samAna dhoLAM cAmarone grahaNa karI lIlApUrvaka vIMjatI ubhI rahe che. - pachI te jamAli kSatriyakumAranI uttarapUrva dizAe zRMgAranA gRha jevI uttama veSavALI yAvatu eka uttama strI zveta rajatamaya, pavitra pANIthI bharelA ane unmatta hastInA moTAmukhanAAkAravALA kalazane grahaNa karIne vAvatuM ubhI rahe che. tyArapachI te jamAlinI dakSiNapUrvaka zRMgAranA gRharUpa uttama veSavALI vAvatu eka uttama strI vicitra sonAnA daDavALA viMjaNAne laIne ubhI rahe che, pachI te jamAli nA pitAe kauTuMbikapuruSone bolAvyA ane kahyuM ke he devAnupriyo ! zIdhra sarakhA, samAnatvacAvALA, samAnaumaravALA, samAnalAvaNya, rUpa ane yauvana guNayukta, ane eka sarakhA AbharaNa ane vastrarUpa parikaravALA ekahajAra uttamayuvAna kauTuMbikapuruSone bo lAvo." pachI te kauTuMbika puruSoe yAvatu potAnA svAmInuM vacana svIkArIne jaladI eka sarakhA ane sarakhI tvacAvALA yAvatuM eka hajAra puruSone bolAvyA. tyAra pachI
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udeso-33 237 te jamAlinA pitAe bolAvelA te puruSo harSita ane tuSTa thayA. snAna karI, balikama karI, kautuka ane maMgalarUpa prAyazcitta karI, ekasarakhAghareNAM ane vastrarUpa parikara vALA thaIne teo jyAM jamAli kSatriyakumAranA pitA che tyAM Ave che. AvIne hAtha joDI yAvatuM vadhAvI teoe kahyuM ke- he devAnupriyo ! je kArya amAre karavAnuM hoya te pharamAvo.' pachI te jamAlikumAranA pitAe te hajAra kauTuMbika uttama yuvAna puruSone A pramANe kahyuM ke he devAnupriyo ! snAna karI, balikarma karI ane yAvatu eka sarakhAM Abha- haraNa ane vastrarUpaparikaravALA tame jamAlinI zibikAne upADo." pachI te ja zAlinA pitAnuM vacana svikArI snAna karelA yAvatu sarakho paheraveza dhAraNa karelA te kauTuMbikapuruSo jamAlikumAranI zibikA upADe che. pachI jyAre te jamAlikumAra hajArapuruSothI upADelI zIbikAmAM beTho tyAre sau pahelAM A ATha ATha maMgalo AgaLa anukrame cAlyA. te A pramANe svastika, zrIvatsa, yAvat darpaNa. te ATha maMgaLa pachI pUrNa kalaza cAlyo-ityAdi uvavAI- sUtramAM kahyA pramANe yAvatujaya jaya zabdano uccAra karatA teo AgaLa anukrame cAlyA. tyArapachI ghaNA ugrakulamAM utpanna thayelA, bhogakulamAM utpanna thayelA puruSo uvavAI sUtramAM kahyA pramANe yAvatuM moTApuruSo rUpI vAgarAthI vIMTAyelA jamAlinI AgaLa, pAchaLa ane paDakhe anukrame cAlyA. tyArapachI te jamAlikumAranA pitA snAna karI, balikama karI yAvat vibhUSita thaI hAthInA uttama skaMdha upara caDI, koTaka puSpanI mALA yukta. dhAraNa karAtA chatrasahita, be zveta cAmarothI vIMjAtA, ghoDA, hAthI, ratha ne pravara yoddhAo sahita caturaMgiNI senA sAthe parivRta thaI, moTA subhaTanA vRndathI yAvatuM vIMTAyelA jamAli kSatriya kumAranI pAchaLa cAle che, tyArapachI te jamAlinI AgaLa moTA ane uttama ghoDAo ane bane paDakhe uttama hAthIo, pAchaLa ratho ane rathano samUha cAlyo. tyArabAda te jamAlikumAra sarva Rddhisahita yAvatu vAjiMtranA zabdasahita cAlyo. tenI AgaLa kalaza ane tAlavRttane laine puraSo cAlatA hatA, tenA upara uMce zvetachatra dhAraNa karAyuM hatuM, ane tenA paDakhe zvetacAmara ane nAnA paMkhAo vIMjAtA hatA. tyArapachI keTalAka lAkaDIvALA, mALAvALA, pustakavALA yAvatuM vINAvALA puruSo cAlyA. tyArapachI ekaso ATha hAthI, ekaso ATha ghoDA ane ekaso ATha ratho cAlyA, tyArapachI lAkaDI, talavAra ane bhAlAne grahaNa karI moTuM pAyadaLa AgaLa cAlyuM, tyArapachI ghaNA yuvarAjo, dhaniko, talavaro, yAvatu sArthavAha pramukha AgaLa cAlyA. yAvat kSatriya kuMDagrAma nagaranI vacce thaIne jyAM brahmaNakuMDagrAmanagara che, jyAM bahuzAlakacaitya che ane jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM javAno vicAra karyo. tyArapachI kSatriyakuMDagrAmanagaranI vacovaca nikaLatA te jamAlikSatriyakumArane zRMgATaka, trika, catuSka yAvatu mAgomAM ghaNA dhananA arthioe, kAmanA arthioeItyAdi aupapAtikasUtramAM kahyA pramANe yAvatu abhinaMdana ApatA, stuti karatA A pramANe kahyuM ke he naMda AnandadAyaka ! tAro dharma vaDe jaya thAo, he nanda ! tAro tapavaDe jaya thAo, he nanda tAruM bhadra thAo, -akhaMDita ane uttama jJAna, darzana ane cAritra vaDe ajita evI indriyone tuM jita, ane jItine zramaNa dharmanuM pAlana kara. he deva ! vinone
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 bhagavAi- 9-3345 jItI tuM siddhigatimAM nivAsa kara. gheryarUpa kacchane majabUta bAMdhIne tapavaDe rAgadveSarUpa mallono ghAta kara. uttama zukala dhyAnavaDe aSTakamarUpa zatranuM mardana kara. vaLI he dhIra! tuM apramatta thaI traNalokarUpa raMgamaMDapa madhye ArAdhanApatAkAne grahaNa karI nirmaLa ane anuttara evA kevalajJAnane prApta kara, ane jinavare upadezela sarala siddhimArgavaDe paramapadarUpa mokSane prApta kara. parISaharUpa senAne haNIne Indriyone pratikUla upasagono parAjaya kara. tane dharmamAM aviLa thAo'- e pramANe teo abhinaMdana Ape che ane stuti kare che. tyArabAda te jamAli hajAro netronI mAlAothI vAraMvAra jovAtoityAdi aupapAtikasUtramAM kRNikAno prasaMge kahyuM che tema ahiM jANavuM, yAvatu te jamAli] nIkaLe che. brAhmaNa kuMDagrAmanagara che, jyAM bahuzAla caitya che tyAM Ave che. tIrthaMkaranA chatrAdika atizayone jue che, joIne hajArapuruSothI vahana karAtI te zibikAne ubhI rAkhe che. ubhI rAkhIne te zibikA thakI nIce utare che. tyArapachI te mAline AgaLa karI tenA mAtA-pitA jyAM zramaNabhagavAnumahAvIra che tyAM Ave che. zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra pradakSiNA karI yAvatu namI teo bolyA ke he bhagavanae pramANe kharekhara A jamAli amAre eka iSTa ane priya putra che, jenuM nAma zravaNa paNa durlabha che, to darzana durlabha hoya temAM zuM kahevuM? jema koI eka kamaLa, padma, yAvatu sahastrapatra kAdavamAM utpanna thAya, ane pANImAM vadhe, topaNa te paMkanI rajathI tema jalanA kaNathI levAtuM nathI, e pramANe A jamAlikumAra paNa kAmathakI utpanna thayo che ane bhogothI vRddhi pAmyo che, to paNa te kAmarajathI ane bhogarajathI lapAto nathI, temaja mitra, jJAti, potAnA svajana, saMbandhI ane parijanathI paNa lapAto nathI. he devAnupriya ! A jamAlikumAra saMsAranA bhayathI udvigna thayo che, janma maraNathI bhayabhIta thayo che, ane devAnupriya evA ApanI pAse muMDa-dIkSita thaIne agAra vAsathI anagArikapaNAne svIkAravAne icche che. to devAnupriyane ame A ziSyarUpI bhikSA ApIe chIe. Apa A ziSyarUpa bhikSAno svIkAra karo." tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre te jamAli kSatrikumArane A pramANe kahyuM ke he devAnupriya ! jema sukha upaje tema karo, pratibandha karo." jyAre zramaNa bhagavAnuM mahAvIre jamAlikumArane e pramANe kahyuM tyAre te harSita thaI, tuSTa thaI, yAvat zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra pradakSiNA karI yAvat namaskAra karI, uttarapUrva dizA tarapha jAya che. potAnI meLe AbharaNa, mAlA ane alaMkAra utAre che. pachI te jamAli kumAranI mAtA haMsanA cihnavALAM paTazATakathI AbharaNa, mAlA ane alaMkArone grahaNa kare che. hAra ane pANInI dhAra jevA AMsu pADatI teNe potAnA putra jamAline A pramANe kahyuM ke he putra ! saMyamane viSe prayatna karaje, yatna karaje, he parAkrama karaje, saMyama pALavAmAM pramAda na karIza. e pramANe (kahIne) te jamAlinA mAtA- pitA zramaNabhagavaMtamahAvIrane vAMde che, name che; vAMdI ane namIne je dizAthI teo AvyA hatA te dizAe pAchA gayA. tyArapachI te jamAli kSatriya- kumAra potAnI meLe paMca muSTika loca kare che, karIne jyAM zramaNa bhagavAnuM mahAvIra che tyAM Ave che, AvIne RSabhadatta brAhmaNanI peThe teNe pravrajyA lIdhI. parantu jamAli kSatriyakumAre pAMcaso puruSo sAthe pravrajyA lIdhIItyAdi sarva jANavuM. yAvatu te jamAli anagAra sAmAyikAdi agIAra aMgone bhaNe.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, udeso-33 239 che. bhaNIne ghaNA caturtha bhakta, chaThTha, ane yAvatuM mAsArdha tathA mAsakSamaNarUpa vicitra tapakarmavaDe AtmAne bhAvita karatA vihare che. [46] tyAra bAda anya koi divase te jamAli anagAra jyAM zramaNa bhagavAna mahAvIra che tyAM Ave che, AvIne zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che. vAMdI ane namIne teNe A pramANe kahyuM ke he bhagavanuM ! tamArI anumatithI huM pAMcase anagAranI sAthe bahAranA dezomAM vihAra karavAne icchuM chuM.' tyAre zramaNa bhagavAnuM mahAvIre jamAli anagAranI A vAtano Adara na karyo, svIkAra na karyo, parantu mauna rahyA. tyAra pachI te jamAli anagAre bIjI vAra, trIjI vAra paNa e pramANe kahyuM kepachI zramaNa bhagavAnuM mahAvIre jamAla anagAranI A vAtano bIjI vAra, trIjI vAra paNa Adara na karyo, yAvatu mauna rahyA. tyArabAda jamAli anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che. vAMdIne-namIne zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI ane bahuzAlacaityathI nIkaLe che, pAMcaso sAdhuonI sAthe bahAranA dezomAM vihAra kare che. te kAle ane te samaye caMpA nAme nagarI hatI, pUrNabhadra caitya hatuM. yAvatu pRthivIzilApaTTa hato. have anya koI divase te jamAli anagAra pAMcaso sAdhuonA parivAranI sAthe anukrame vihAra karatA, eka gAmathI bIje gAma jatA jyAM zrAvastI nAme nagarI che, ane jyAM koSThaka caitya che tyAM Ave che. tyAM AvIne yathAyogya avagrahane grahaNa karIne saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvita karatA vihare che. tyArabAda anya koI divase zramaNa bhagavAn mahAvIra anukrame vicaratA yAvatu sukhapUrvaka vihAra karatA jyAM caMpAnagarI che, ane jyAM pUrNabhadra caitya che tyAM Ave che yathAyogya avagrahane grahaNa karI saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvita karatA vicare che. have anya koi divase te jamAli anagArane rasarahita, virasa, anta, prAnta, rukSa tuccha, kAlAtikrAMta, pramANAtikrAMta zIta pAna-bhojanathI zarIramAM moTo vyAdhi pedA thayo, te vyAdhi atyanta dAha karanAra, vipula, sakhta, karkaza, kaTuka, caMDa, duHkharUpa, kaSTasAdhya, tIvra ane asahya hato, tenuM zarIra pittajvarathI vyasta hovAthI te dAhayukta hato. have te jamAli anagAra vedanAthI pIDita thayelo potAnA zramaNa nigraMthone bolAvI kahyuM ke he devAnupriyo ! tame mAre suvA mATe saMsmAraka pAtharo. tyArabAda te zramaNa nirgaLyo jamAlinagAranI A vAtano vinayapUrvaka svIkAra kare che, jamAli anagArane mATe saMsAraka pAthare che. jyAre te jamAlianagAra atyaMta vedanAthI vyAkula thayo tyAre pharIthI zramaNa nigraMthone bolAvyA ane bolAvIne kahyuM ke mAre mATe saMsmAraka karyo che ke karAya che?" - tyAra pachI te zramaNa nirgoe jamAli anagArane ema kahyuM ke-devAnupriyane mATe zayyAsaMstAraka karyo nathI, paNa karAya che.' tyAra pachI te mAli anagArane A AvA prakArano saMkalpa utpanna thayo ke-zramaNa bhagavaMta mahAvIra je e pramANe kahe che, thAvatu prarUpe che ke, cAlatuM hoya te cAlyuM kahevAya, udIrAtuM hoya te udIrAyuM kahevAya, yAvatu nirjarAtuM hoya te nirjarAyuM kahevAya, te mithyA che. kAraNa ke A pratyakSa dekhAya che ke, zayyA sastAraka karAto hoya tyAM sudhI te karAyo nathI, patharAto hoya tyAM sudhI te patharAyo nathI; je kAraNathI A zayyA-saMstAraka karAto hoya tyAM sudhI te karAyo nathI,
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 9/-233/466 240 patharAto hoya tyAM sudhI te patharAyelo nathI; te kAraNathI cAlatuM hoya tyAM sudhI te calita nathI, paNa acalita che; yAvat nirjarAtuM hoya tyAM sudhI te nirjarAyuM nathI paNa anirjarita che" e pramANe vicAra kare che. vicAra karIne te jamAli anagAra zramaNa nigraMthone bolAve che, bolAvIne teNe A pramANe kahyuM-he devAnupriyo ! zramaNa bhagavaMta mahAvIra je A pramANe kahe che, yAvat prarUpe che ke-kharekhara e pramANe "cAlatuM te calita kahevAya" ityAdi, pUrvavat sarva kahevuM, yAvat nirjarAtuM hoya te nirita nathI, paNa anirita che.' jyAre jamAli anagAra e pramANe kahetA hatA, yAvat prarUpaNA karatA hatA, tyAre keTalaeka zramaNa nigrantho e vAtane zraddhApUrvaka mAnatA hatA, tenI pratIti karatA hatA, ruci karatA hatA; ane keTalAka zramaNa nirgunho e vAta mAnatA na hotA, tathA tenI pratIti ane ruci karatA na hotA. temAM je zramaNa nigraMtho te jamAli anagAranA A mantavyanI zraddhA karatA hatA. pratIti karatA hatA ane ruci karatA hatA teo jamAli anagA2ne AzrayI vihAra kareche. ane je zramaNa nigraMtho jamAli anagAranA e mantavyamAM zraddhA karatA na hotA,yAvat ruci karatA na hotA teo jamAli anagAranI pAsethI koSThaka caitya thakI bahAra nIkaLe che. anukrame vicaratA, eka gAmathI bIje gAma vihAra karatA jyAM caMpA nagarI che, jyAM zramaNabhagavaMtamahAvI2 che tyAM Ave che. bhagavaMta mahAvI2ne traNa vAra pradakSiNA kare che, vAMde che; name che, ane zramaNa bhagavaMta mahAvIranI nizrAe vihAra kare che. [467] tyAra pachI koi eka divase te jamAli anagAra pUrvokta roganA duHkhathI vimukta thayo, hRSTa, rogarahita ane balavAn zarIravALo thayo. ane zrAvastI nagarIthI ane koSTaka caityathI bahAra nIkaLI anukrame vicaratA grAmAnugrAma vihAra karatA jyAM caMpAnagarI che, jyAM pUrNabhadra caitya che, ane jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM Ave che. AvIne zramaNa bhagavaMta mahAvIranI atyanta dUra nahi tema atyanta pAse nahi, tema ubhA rahIne zramaNabhagavaMtamahAvIrane kahyuM-jema devAnupriyanA ghaNA ziSyo zramaNa nirprantho chadmastha hoIne chadmastha vihArathI viharI rahyA cheH paNa huM tema chadmastha vihArathI viharato nathI. huM to utpanna thayelA jJAna ane darzana dhAraNa karanAro arham, jina ane kevalI thaine kevilivahArathI vicaruM chuM. tyAra pachI bhagavaMta gautame te jamAli anagArane kahyuM ke-he jamAli ! kharekhara e pramANe kevalinuM jJAna ke darzana parvatathI staMbhathI ke stUpathI AvRta thatuM nathI, tema nivArita thatuM nathI, jo tuM utpanna thayelA jJAna, darzanane dhAraNa karanAra yAvartI kevalivihArathI vicare che to A be praznono uttara Apa. loka zAzvata che ke azAzvata che ? he jamAli ! jIva zAzvata che ke azAzvata che ? jyAre bhagavaMta gautame te jamAli anagArane pUrva pramANe pUchyuM tyAre te zaMkita ane kAMkSita thayo, yAvat kaluSitapariNAmavALo thayo. jyAre te (jamAla) bhagavaMta gautamanA praznono kAMi paNa uttara ApavA samartha na thayo tyAre teNe mauna dhAraNa karyuM. pachI zramaNa bhagavAn mahAvIre 'he jamAla !' ema kahIne te jamAli anagArane A pramANe kahyuM ke-'he jamAli ! mAre ghaNA zramaNa nigraMtha ziSyo chadmastha che, teo mArI peThe A praznono uttara ApavA samartha che. paNa jema tuM kahe che tema 'huM sarvajJa ane jina chuM' evI bhASA teo bolatA nathI. he jamAli ! loka zAzvata che, kAraNa ke 'loka kadApi na
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka, uso-33 241 hato' ema nathI, kadApi loka nathI' ema nathI, ane kadApi loka nahi haze' ema paNa nathI. parantu loka hato, che ne haze. te dhruva, niyata, zAzvata, akSata, avyaya, avasthita ane nitya che. vaLI he jamAli! loka aAzvata paNa che, kAraNa ke avasarpiNI thaIne utsarpiNI thAya che. utsarpiNI thaIne avasarpiNI thAya che. he jamAli! jIva zAzvata che, kAraNa ke te "kadApi na hato' ema nathI, jIva yAvat nitya che. vaLI he jamAli! jIva azAzvata paNa che, kAraNa ke nairayika thaine tiryaMcayonika thAya che, tiryaMcayonika thaIne manuSya thAya che, ane manuSya thaIne deva thAya che. tyArapachI te jamAli anagAra A pramANe kahetA, yAvatu e prakAre prarUpaNA karatA zramaNabhagavAnumahAvIranI A vAtanI zraddhA karato nathI, pratIti karato nathI, ruci karato nathI, ane A bAbatanI azraddhA. karato, apratIti karato ane aruci karato pote bIjI vAra paNa zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI nIkaLe che. nIkaLIne ghaNA asadu-asatya bhAvane prakaTa karavA vaDe ane mithyAtvanA abhiniveza vaDe potAne, parane tathA bannene bhrAnta karato ane mithyAtva jJAnavALA karato ghaNA varasa sudhI zramaNa payayane pALe che, pALIne ardhamAsika saMlekhanAvaDe AtmAne-zarIrane kaza karIne anazanavaDe trIza bhaktone pUrA karI te pApasthAnakane AlocyA ke pratikramyA sivAya maraNa samaye kola karIne lAttaka devalokane viSe tera sAgaropamanIsthitivALA kilbiSika devomAM utpanna thayo. 4i68] pachI te jamAli anagArane kAlagata thayelA jANIne bhagavAna gautama jyAM zramaNa bhagavAnuM mahAvIra che tyAM Ave che. zramaNa bhagavAnuM mahAvIrane vAMde che, name che, vAMdI-namIne bolyA ke- he bhagavanuM ! e pramANe devAnupriya evA Apano aMte vAsI kuziSya jamAli nAme anagAra hato, te kALa samaye kALa karIne kyAM gayo-kyAM utpanna thayo? zramaNa bhagavaMta mahAvIre kahyuM ke- he gautama ! mAro aMtevAsI kuziSya jamAli nAme anagAra hato te jyAre huM e pramANe kaheto hato, yAvatu prarUpaNA karato hato tyAre te A bAbatanI zraddhA karato nahoto, pratIti ke rUci karato nahoto. A bAbatanI zraddhA, pratIti che. ruci na karato pharItI mArI pAsethI nIkaLIne ghaNA asadubhUtamithyA bhAvone prakaTa karavAvaDa-ityAdi yAvakilbiSikadevapaNe utpanna thayo che. [46] he bhagavan! kilbiSika devo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! traNa prakAranA traNa palyopamanI sthitivALA, traNa sAgaropamanI sthitivALA ane tera sAgaropamanI sthitivALA. he bhagavanuM ! traNa palyopamanI sthitivALA kilbiSika devo kaye ThekANe rahe che? he gautama! jyotiSka- devonI upara ane IzAnadevalokanI nIce. he bhagavan! traNa sAgaropamanI sthitivALA kilbiSika devo kyA rahe che? he gautama ! saudharma ane IzAnadevalokanI upara tathA sanakumAra ane mahendra devalokanI nIce. he bhagavan! tera sAgaropamanI sthitivALA kilbiSika devo kyAM rahe che ? he gautama ! brahmalokanI upara ane lAMtaka kalpanI nIce. he bhagavan! kilbiSika devo kyA karmanA nimitte kilbiSikadevapaNe utpanna thAya che? he gautama! je jIvo AcAryanA pratyenIka, upAdhyAya, kula gaNapra ane saMghanA pratyenIka hoya, tathA AcArya ane upAdhyAyanA ayaza karanArA, avarNavAda karanArA, ane akIti karanArA hoya, tathA ghaNA asatya arthane pragaTa karavAthI ane mithyA kadAgrahathI potAne, parane ane bannene bhrAnta karatA, [16]
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 bhagavaI - -33/469 durbodha karatA, ghaNA varasa sudhI sAdhupaNAne pALe, ane pALIne te akArya sthAnanuM Alocana ke pratikramaNa karyA sivAya maraNa samaye kola karIne koI paNa kilbiSika devomAM kilbiSikadevapaNe utpanna thAya che. he bhagavana! te kilbiSika devo AyuSyano kSaya thavAthI, bhavano kSaya thavAthI, sthitino kSaya thavAthI,tarata te devalokathI cyavIne kyAM jAya-kyAM utpanuthAya?he gautama! te kilbiSika devo nAraka, tiryaMca, manuSaSya ane devanA cAra ke pAMca bhavo karI, eTalo saMsAra bhramaNa karIne tyArapachI siddha thAya, buddha thAya ane yAvat, duHkhono nAza kare. ane keTalAka kizleiSika devo to anAdi, anaMta ane dIrghamArgavALA cAragati saMsArATavImAM bhamyA kare. he bhagavan! zuM jamAli nAme anagAra rasarahita AhAra karato, virasAhAra karato, aMtAhArakarato, prAMtAhArakarato, rUkSAhArakarato, tucchAhAra karato, arasajIvI, viramajIvI, yAvatu tucchajIvI, upazAMtajIvanavALo, prazAMtajIvanAvALo, pavitra ane ekAnta jIvanavALo hato ? he gautama ! hA, jamAli nAme anagAra arasAhArI, virasAhArI yAvadu pavitrajIvanAvALo hato. he bhagavanuM jo jamAla nAme anagAra yAvat pavitra jIvanavALo hato to te jamAli anagAra maraNa, samaye kola karIne lAMtaka devalokamAM tera sAgaropamanI sthitivALo kilbiSika deva kema thayo? he gautama ! te AcAryano ane upAdhyAyano pratyenIka hato, tathA AcArya ane upAdhyAyano ayaza karanAra avarNavAda karanAra hato yAvat te durbodha karato, yAvatuM ghaNA varasa sudhI zramaNapaNAne pALIne ardhamAsika saMlekhanA vaDe zarIrane kaza karIne trIza bhaktone anazana vaDe pUrA karIne te sthAnakane AlocyA ke pratikramyA sivAya kALasamaye kALa karIne lokakalpamAM yAvat utpana thayo. [47] he bhagavanuM ! te jamAli nAme deva devapaNAthI, devalokathI, potAnA AyuSyano kSaya thayA bAda yAvatuM kyAM utpana thaze? he gautama ! tiryaMcayonika, manuSya, ane devanA cAra pAMca bhavo karI-eTalo saMsAra bhamI-tyAra pachI te siddha thaze, yAvatuM sarvaduHkhono nAza karaze. he bhagavan!te emaja che,he bhagavan!te emaja che. || zatakaH 9-udesAH 33nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (uddezaka34:-) [471] te kAle-te samaye rAjagRhanagaramAM (bhagavAnuM gautame) vAvatuM e pramANe pUchyuM ke hebhagavanuM koI puruSa ghAta karato zuM puruSanoja ghAta kare ke nopuruSanoghAta kare ? he gautama ! te baMneno ghAta kare. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! te ghAta karanAranA manamAM to ema che ke huM eka puruSane haNuM chuM, paNa te eka puruSane haNato bIjA aneka jIvone haNe che, mATe. he bhagavan! azvane haNato koI puruSa zuM azvane haNe ke noazvone (azva sivAya bIjA jIvone) paNa haNe ? he gautama baMnene he gautama te haNe. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho? he gautama! pUrvavatu jANavo. e pramANe hastI, siMha, vAgha tathA yAvatuM cillaka saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan! koI puruSa koI eka trasa jIvane haNato zuM te trasa jIvane haNe ke te sivAya bIjA trasa jIvone paNa haze? he gautama! te haNe. he bhagavan! e pramANe Apa
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-9, uddeso-34 243 zA hetuthI kaho cho? he gautama ! te haNanAranA manamAM e pramANe hoya che ke 'huM koi eka trasa jIvane haNuM chuM", paNa te koI eka trasa jIvane haNato te sivAya bIjA aneka trasa jIvone haNe che. mATe. he bhagavan ! RSine haNato koI puruSa zuM RRSine haNe ke RSi sivAya bIjAne paNa haNe ? he gautama ! te baMnene haze. he bhagavan ! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! te haNanAranA manamAM ema hoya che ke 'huM eka RSine haNuM chuM', paNa te eka RSine haNato anaMta jIvone haNe che. ityAdi he bhagavan ! koi puruSa bIjA puruSane haNato zuM puruSanA vairathI bandhAya ke nopuruSanA vairathI bandhAya ? he gautama ! te avazya puruSanA vairathI bandhAya, athavA puruSanA vairathI ane nopuruSanA vairathI bandhAya, athavA puruSanA vairathI ane nopuruSanA vairothI bandhAya. e pramANe azvasaMbandhu ane yAvat cillalaka saMbandhe paNa jANavuM. he bhagavan ! RiSano vadha karanAra puruSa zuM RSinA vairathI bandhAya ke noRSinA vairathI bandhAya ? he gautama ! te baMne thI baMdhAya. hai [472] he bhagavan ! pRthivIkAyika jIva pRthivIkAyikane AnaprANarUpe-zvAso vAsarUpe grahaNa kare ane mUke ? he gautama ! hA, he bhagavan ! pRthivI- kAyika jIva aplAyikane AnaprANarUpe - zvAsocchvAsarUpe grahaNa kare ane mUke ? hA, gautama ! e pramANe agnikAya, vAyukAyika ane vanaspatikAyikasaMbandhu prazno karavA. he bhagavan ! apsAyika jIva pRthivIkAyikane AnaprANarUpe-grahaNa kare ane mUke ? e rIte pUrva pramANe jANavuM. he bhagavan ! aplAyika jIva aplAyikane AnapraNarUpe- grahaNa kare ane mUke ? pUrva pramANe jANavuM. e pramANe tejaHkAya, vAyukAya ane vanaspatikAya saMbandhe paNa jANavuM. he bhagavan ! agnikAyika jIva pRthivIkAyikane AnaprANarUpe- grahaNa kare ane mUke ? e pramANe yAvat he bhagavan ! vanaspatikAyika jIva vanaspatikAyikane AnaprANa rUpe-grahaNa kare ane mUke ? uttara pUrvavat. he bhagavan ! pRthivIkAyika jIva pRthivIkA yikane AnaprANarUpe- grahaNa karato ane mUkato keTalI kriyAvALo hoya ? he gautama ! te kadAca traNakriyAvALo, kadAca cArakriyAvALo ane kadAca pAMcakriyAvALo hoya. he bhaga van ! pRthivIkAyika jIva aplAyikane AnaprANa- rUpe-grahaNa karato ityAdi pUrva vat. e pramANe yAvandU vanaspatikAyika saMbandhe paNa jANavuM. tathA e pramANe aplAyikanI sAthe sarva pRthivIkAyAdikano saMbandha kahevo. teja prakAre teja kAyika ane vAyukAyikanI sAthe sarvano saMbandha kahevo. yAvat he bhagavan ! vanaspatikAyika jIva vanaspatikAyikane AnaprANarUpe zvAsocchvAsarUpe grahaNa karato he gautama ! te kadAca traNakriyAvALo, kadAca cArakriyAvALo ane kadAca pAMcakriyAvALo paNa hoya. [473] he bhagavan ! vAyukAyika jIva vRkSanA mULane kaMpAvato ke pADato keTalI he kriyAvALo hoya ? he gautama ! kadAca traNakriyAvALo hoya, kadAca cArakriyAvALo hoya ane kadAca pAMcakriyAvALo paNa hoya. e pramANe yAvat kaMda saMbandha jANavuM. e pramANe yAvat bIjane kaMpAvato-ityAdi saMbandhu prazna. he gautama ! kadAca traNakriyAvALo, kadAca cArakriyAvALo ane kadAca pAMcampiyAvALo hoya. he bhagavan ! te emaja che. zatakaH 9-uddesAH 34nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa zatakaH 9-gurjarachAyA pUrNa
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 zataka 10 uddezaka1H [474]dizA, saMvRta anagAra, Atmaddhi, zyAmahastI, devI, sabhA ane uttara dizAnA antaradvIpo-e saMbandhe dazamAM zatakamAM cotrIza uddezako che. [475] rAgRha nagaramAM (gautama) yAvat A pramANe bolyA-he bhagavan ! A pUrvadizA e zuM kahevAya che ? he gautama ! te jIvarUpa ane ajIvarUpa kahevAya che. he bhagavan ! A pazcima dizA e zuM kahevAya che ? he gautama ! pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe dakSiNadizA, uttaradizA, UrdhvadizA,ane adhodizA saMbandhe paNa jANavuM.he bhagavan ! keTalI dizAo kahI che ? he gautama ! daza dizAo kahI che; pUrva, pUrvadakSiNa dakSiNa, dakSiNapazcima, pazcima, pazcimottara, uttara, uttarapUrvaka, Urdhva ane adho dizA. he bhagavan ! e daza dizAonAM keTalAM nAma kahyAM che ? he gautama ! daza nAma kahyAM che. indrI (pUrva), AgneyI, yAmyA, naiRtI, vAruNI, vAyavya, somyA, aizAnI, vimalA ane tamA (adho dizA). he bhagavan ! aindrI zuM jIvarUpa che, jIvanA dezarUpa che ke jIvanA pradezarUpa che ? athavA ajIvarUpa che, ajIvanA dezarUpa che ke ajIvanA pradezarUpa che ? he gautama ! te sarve che. temAM je jIvo che te avazya ekendriya, beindriya, yAvat paMcendriya, tathA anindriya (siddho) che. je jIvanA dezo che te avazya ekendriyanA yAvad aneiMdriyamuktajIvanA dezo che. je jIvapradezo che te avazya ekendriya yAvad anindriya (mukta) jIvanA pradezo che. vaLI je ajIvo che te be prakAranA kahyA che,eka rUpiajIva ane arU-i paajIva. temAM je rUpiajIvo che te cAra prakAranA kahyA che,-skaMdha, skaMdhadeza, skaMdhapradeza ane 52mANu pudgala. tathA je arUpijIvo che te sAta prakAranA kahyA che, nodhamasti kAyarUpa dharmAstikAyano deza, dharmAstikAyano pradezo, noadharmAstikAyarUpa adharmastikAyano deza, adhamastikAyanA pradezo, no AkAzAkiyArUpa AkAzAstikAyano deza, AkAzA- stikAyanA pradezo. ane ahvAsamaya (kAla). bhagavai - 10/-/1/464 he bhagavan ! AgnethI dizA zuM jIvarUpa che, jIvadezarUpa che ke jIvapradezarUpa che-- ityAdi prazna karavo. he gautama ! nojIvarUpa jIvanA deza ane jIvanA pradezarUpa che, ajIva rUpa che, ajIvanA dezarUpa che ane ajIvanA pradezarUpa paNa che. temAM je jIvanA dezo che te avazya ekendriya jIvanA dezo che, athavA ekendriyonA dezo ane beindriyajIvano deza che, athavA ekendriyonA dezo ane beindriyanA dezo che; athavA ekendriyonA dezo ane beindriyonA dezo che. athavA ekendriyanA dezo ane trIndriyano deza che--ityAdi pUrva pramANe ahiM traNa vikalpo jANavA. e pramANe yAvad aneiMdriya sudhI traNa vikalpo-kahevA. temAM je jIvanA pradezo che. te avazya ekendriyonA pradezo che, athavA ekendri yonA pradezo ane beindriyanA pradezo che, e pramANe sarvatra prathama bhAMgA sivAya be bhAMgA jANavA, e pramANe yAvad aneiMdriya sudhI jANavuM. have je ajIvo che te be prakAra nA che, -rUpiajIva,arUpiajIva. je rUpiajIvo che te cAra prakAranA che, -skaMdho, yAvat paramANupudgalo. tathA je arUpiajIvo che te sAta prakAranA che, nodharmAstikAyarUpa dharmAstikAyano deza, dharmAstikAyanA pradezo, e pramANe adharmAstikAya saMbandha paNa
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ * : zataka-10, udeso-1 245 jANavuM, yAvatuM AkAzAstikAyanA pradezo ane addhAsamaya. vidizAomAM jIvo nathI, mATe sarvatra dezaviSayaka bhAMgo jANavo. he bhagavan! yAkhyA (dakSiNa dizA) zuM jIvarUpa che-ItyAdi pUrvavatu prazna. he gautama ! endrI dizA saMbadhe kahyuM tema sarva ahIM jANatuM. jena Agna dizA saMbadhe kahyuM te pramANe naiRtI dizA mATe jANavuM. jemAM enTrI dizA saMbadhe kahyuM tema vAruNI (pazcima) dizA mATe jANavuM. vAyavyadizAne AgneyInI peThe jANavuM. endrInI peThe somyA ane AgneyInI peThe aizAnI dizA jANavI. tathA vimalA-UdhvadizAmAM jema AgneyImAM jIvo kahyA tema jIvo ane enTrImAM ajIvo kahyA tema ajIvo jANavA. e pramANe tamA-adhodizA-ne viSe paNa jANavuM, vizeSa e che ke, tamAdizAmAM arapiajIvo cha prakAranA che, kAraNa ke tyAM addhAsamaya nathI. 4i76] he bhagavan! zarIro keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! zarIro pAMca prakAranA kahyA che, audArika, (vekriya, AhAraka, taijasa) yAvatu kAmaNa. he bhagavanuM ! audArika zarIra keTalA prakAre kahyuM che? he gautama! ahiM sarva avagAhanA saMsthAna' pada alpabadutva sudhI kahevuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. zatakaH 10-udesAH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa che (- udezaka 2:-). [77] rAjagRha nagaramAM yAvat (gautama) e pramANe bolyA- he bhagavanuM ! kaSAyabhAvamAM-rahIne AgaLa rahelAM rUpone jotA, pAchaLanA, paDakhenA, UMcenA, ane nIcenA rUpone avalokatA saMvRta anagArane zuM eyarapathikI kriyA lAge ke sAMparAyikI kriyA lAge ? he gautama !epithikI kriyA na lAge, paNa sAMparAyikI kriyA lAge. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! jenA krodha, mAna, mAyA ane lobha kSINa thayA hoya tene eyapithikI kriyA lAge-ItyAdi saptama zatakanA prathama uddezakamAM kahyA pramANe yAvatuM te saMvRta anagAra sUtra viruddha varte che tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan! akaSAyabhAvamAM-rahIne AgaLanA rUpone jotA, yAvatu avalokatA saMvRta anagArane zuM eyarapathikI kriyA lAge ke sAMparAyikI kriyA lAge ? he gautama ! eya pathikI kriyA lAge, paNa sAMparAyikI kriyA na lAge.e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho? he gautama ! "jenA krodha, mAna, mAyA ane lobha kSINa thayA che tene eyapathikI kriyA lAge che-ItyAdi pUrvavatu. [478 he bhagavana! yoni keTalA prakAranI kahI che? he gautama! traNa prakAranI. zIta, uSNa ane zItoSNa. e pramANe ahIM samagra yonipada kahevuM. [479] he bhagavan! vedanA keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! traNa prakAranI. zIta, uSNa ane zItoSNa. e pramANe ahIM saMpUrNa vedanApada kahevuM. yAvatuM- he bhagavan! nairayiko zuM da:khapUrvaka vedanA vede che, sukhapUrvaka vedanA vede che ke sukha-duHkha zivAya vedanA vede che? he gautama nairayiko traNe rIte vedatA vede che. [484] he bhagavan! je anagAre mAsika bhikSu pratimAne svIkArelI che, ane hamezAM zarIranA mamatvano tyAga karyo che ItyAdi mAsika bhikSu pratimAno saMpUrNa vicAra ahiM dazAzrutaskaMdhamAM batAvyA pramANe yAvatuM bAramI pratimA sudhI jANavo.
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 bhagavada - 1-2481 [481] jo te bhikSu koI eka atyasthAnane sevIne ane te atyasthAnuM Alocana tathA pratikramaNa karyA vinA kAla kare to tene ArAdhanA thatI nathI, paraMtu te te akRtyasthAnanuM Alocana ane pratikramaNa karIne kAla kare to tene ArAdhanA thAya che. vaLI kadAca koI bhikSue atyasthAnanuM pratisevana karyuM hoya, pachI tenA manamAM ema vicAra thAya ke huM mArA aMtakAlanA samaye te atyasthAnanuM Alocana karIza, yAvatuM taparUpa prAyazcittano svIkAra karIza.' tyArapachI. te bhikSu te atyasthAnanuM Alocana ke pratikramaNa karyA vinA maraNa pAme to tene ArAdhanA thatI nathI, ane jo te bhikSu te akRtyasthAnanuM Alocana ane pratikramaNa karI kAla kare to tene ArAdhanA thAya che. vaLI koI bhikSu koI eka akayasthAnanuM pratisevana karI pachI manamAM ema vicAre ke, "jo zramaNopAsako paNa maraNa samaye kAla karIne koI eka devalokamAM devapaNe utpanna thAya che, to zuM huM aNapanikadevapaNuM paNa nahiM pAmuM.' ema vicArIne te akRtyasthAnanuM Alocana ke pratikramaNa karyA vinA jo kAla kare to tene ArAdhanA thatI nathI, ane jo te akRtyasthAnane AlocI tathA pratikramI pachI kAla kare to tene ArAdhanA thAya che. he bhagavan!te emaja che, he bhagavan! te emaja che, zatakaH 10-udesAH 2nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa - udezaka3:-) 4i82 rAjagRha nagaramAM bhagavAna gautama) pAvatu A pramANe bolyA ke he bhagavan! zuM deva potAnI zakti vaDe yAvatu cAra pAMca devAvAsonuM ullaMghana kare ane tyArapachI bIjAnI zaktivaDe ullaMghana kare? hA, gautama ! temaja che.e pramANe asura kumAra saMbadhe paNa jANavuM, parantu te AtmazaktithI asurakumAronA AvAsonuM ulle ghana kare. bAkI sarva pUrva pramANe jANavuM. e rIte A anukramathI pAvatu svanitakumAra, vAnayaMtara, jyo- tiSka ane vaimAnika sudhI jANavuM. 'teo yAvatu cAra pAMca devAvAsonuM ullaMghana kare ane tyArapachI AgaLa paranI zaktithI ullaMgha kare tyAM sudhI jANavuM. he bhagavan! alpa- bdika-alpazaktivALo deva maddhika-mahAzaktivALA deva nI vacce thaIne jAya? he gautama ! e artha yogya nathI. he bhagavan! samaddhika-samAna zaktivALo-deva samAnazaktivALA devanI vacce thaIne jAya ? he gautama! e artha yogya nathI. paNa jo te pramatta hoya to tenI vacce thaIne jAya. he bhagavan! zuM te deva sAmenA devane vimoha pamADIne jaI zake, ke vimoha pamADyA sivAya jaI zake? he gautama! te deva sAmenA devane vimoha pamADIne jaI zake, paNa vimoha pamADyA sivAya na jaI zake. he bhagavanuM ! zuM te deva pahelAM vimoha pamADIne pachI jAya ke pahelAM jaIne pachI vimoha pamADe ? he gautama! te deva pahelAM vimoha pamADIne pachI jAya, paNa pahelAM jaIne pachI vimohana pamADe. he bhagavanuM ! mahardika-mahAzaktivALo deva alpazaktivALA devanI vacovaca thaIne jAya? hA, gautama ! jAya. he bhagavan! mahardika deva zuM te alpazaktivALA devane vimoha pamADIne jaI zake ke vimoha pamADyA vinA jaI zake? he gautama! te baMne rIte jaI zake. he bhagavan! te mahartika deva zuM pUrve vimoha pamADIne pachI jAya ke pUrve jAya ane
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-10, udesI-3 247 pachIvimoha pamADe ? he gautama ! te baMne pharI zake. he bhagavan! alpazaktivALo. asurakumAra mahAzaktivALA asurakumAranI vacovaca thaIne jaI zake? he gautama ! A artha yogya nathI. e pramANe sAmAnya devanI peThe asura- kumAranA paNa traNa AlApaka kahevA. e pramANe yAvatuM svanitakumAra sudhI kahevuM. tathA vAnavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devone paNa e pramANe kahevuM. he bhagavan! alpazaktivALo deva mahAzakti vALI devInI vacovaca thaIne jAya? he gautama ! e artha yogya nathI; he bhagavanuM ! samAnazaktivALo deva samAnazaktivALI devInI vacovaca thaIne jAya? he gautama! e pramANe pUrvanI peThe devanI sAthe devInI daMDaka kahevo, yAvat vaimAnika sudhI jANavuM. he bhagavanualpazaktivALI devI mahAzaktivALA devanI vacovaca thaIne jAya?he gautama! na jAya, e pramANe ahIM trIjo daMDaka pUrva pramANe kahevo, yAvatu- "he bhagavan! mahAzakita vALI vaimAnika devI alpazaktivALA vaimAnika devanI vacovaca thaIne jAya?hA, gautama! jAya.' he bhagavan!alpazaktivALI devI moTI zaktivALI devInI vacovaca thaIne jAya? he gautama ! A artha yogya nathI. e pramANe samAnazaktivALI devIno samAnazakti vALI devI sAthe, tathA mahAzaktivALI devIno alpazaktivALI devI sAthe te pramANe AlApaka kahevA, ane e rIte eka ekanA traNa traNa AlApaka kahevA. yAvatuM moTI zaktivALI devI saMbaMdhe e pramANe e cAra daMDaka kahevA. 4i83] he bhagavan! jyAre ghoDo doDato hoya tyAre te khu khu' zabda kema kare che? he gautama ! jyAre ghoDo doDato hoya che, tyAre hRdaya ane yakRtanI vacce karkaTanAme vAyu utpanna thAya che. ane tethI ghoDo gheDato hoya che tyAre te "khuM khuzabda kare che. [484] he bhagavan! ame Azraya karIzuM, zayana karIzuM, ubhA rahIzuM, besIzu, ItyAdi bhASA "AmaMtraNI, AjJApanI, yAcanI, pracchanI, prajJApanI, pratyAkhyAnI, icchAnulomAM anabhigRhIta, abhigRhIta, saMzayakaraNI, vyAkRtA, ane avyAkRtA bhASA che." temAMnI A prajJApanI bhASA kahevAya? ane e bhASA mRSA na kahevAya? he gautama ! "Azraya karIzuM- ItyAdi bhASA pUrvavat kahevAya, paNa mRSA bhASA na kahevAya. he bhagavan! te emaja che, ema kahI bhagavAnU gautama yAvat vihare che;). zataka 10-udesAH3nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa 1 ( udezaka:-) [487] te kAle-te samaye vANijyagrAma nagara hatuM. tyAM dUtipalAza cetya hatuM. tyAM bhagavAn mahAvIra samosaya. pariSadU dharmopadeza zravaNa karIne pAchI gaI. te kAlete samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA moTA ziSya IdrabhUti nAme anagAra yAvat UrdhvajAnuM yAvad vihare che. te kAle-te samaye zramaNabhagavAnamahAvIranA ziSya zyAma hatI anagAra hatA. je roha anagAranI peThe bhadraprakRtinA yAvat viharatA hatA. tyAra pachI zraddhAvALA te zyAmahastI anagAra yAvatu ubhA thaIne jyAM bhagavAna gautama che tyAM Ave che, gautamane traNavAra pradakSiNA karI, vaMdI, namI ane paryApAsanA karatA bolyA- he bhagavan! asurakumAranA Indra camarane trAyastrizaka devo che? hA, che. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho? he zyAmahastI! te trAyastrizaka devono
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 bhagavaI-1ga-4/487 saMbandha A pramANe che te kAle-te samaye A jaMbUdvIpamAM, bhAratavarSamAM kAkaMdInagarI, hatI, te kAkaMdInagarImAM paraspara sahAya karanArA tetrIza zramaNopAsaka gRhapatio rahetA hatA, jeo dhanika, yAvatu aparibhUta hatA, jIvAjIvane jANanArA, ane puNya pApanA jJAtA teo yAvat vihare che. te paraspara sahAya karanArA tetrIza zramaNopAsaka pUrve ugra, ugravihArI saMvigna ane saMvignavihArI hatA, paNa pAchaLathI pAsasthA, pAsatyavihArI avasana avasanavihArI, kuzIla, kuzIlavihArI, yathAchaMda, ane yathAchaMdavihArI thaIne teo ghaNA varasa sudhI zramaNopAsakanAM paryAyane pALe che, ardhamAsika saMkhanAvaDe AtmAne sevIne trIzabhaktone anazanapaNe vyatIta karIne te pramAdasthAnanuM Alocana ane pratikramaNa karyA vinA kAla karI asureMdra, asurakumAra rAjAcamaranA trAya DhizakadevapaNe utpanna thayA. he bhagavan! jyArathI mAMDIne kAkaMdInA rahenArA ane paraspara sahAya karanArA, tetrIza zramaNopAsako asureMdra, asurakumArarAjAcamaranA trAyaDhizakadevapaNe utpana thayA tyArathI ema kahevAya che ke asureMdra, asurakumArarAjA camarane trAyaDhizaka devo che ? jyAre te zyAmahastI anagAre bhagavaMta gautamane e pramANe kahyuM tyAre bhagavAn gautama zaMkita, kAMkSita ane atyanta saMdigdha thayA, ane teo ubhA thaIne te zyAmahastI anagAranI sAthe jyAM zramaNa bhagavAnuM mahAvIra hatA tyAM Ave che. zramaNa bhagavAna mahAvIrane vAMdI ane namIne A pramANe bolyA- he bhagavan! asureMdra, asurakumAranA rAjA camarane trAyadmizaka devo che? hA, gautama! che. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho? -ItyAdi pUrve kahelo trAyaDhizaka devone sarva saMbadha kahevo, yAvatu kAkaMdInA rahenArA zramaNopAsako trAyastrizakadevapaNe utpanna thayA che tyArathI zuM ema kahevAya che ke amarane trAyaaiMzaka devo che? he gautama ! te artha yogya nathI, teo kadI na hatAM ema nathI, kadI na haze ema nathI kadI nathI ema paNa nathI. yAvatu teo nitya che, anya auve che ane anya utpanna thAya che. he bhagavanuM vairocanedra, vairocanarAjAbaline trAjhizakadevo che? he gautama ! hA, che. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho ? he gautama! balinA trAyadgizaka devono saMbadha A pramANe che-te kAle-te samaye jaMbUdvIpanA bhAratavarSamAM bibhela nAme saMniveza hato. te bibhela sani vezamAM paraspara sahAya karanArA tetrIza zramaNopAsako rahetA hatA. ItyAdi jema carendra nA saMbadhe kahyuM tema ahIM paNa jANavuM. pUrvokta sarva hakIkata yAvat teo nitya che, avyavacchittinayanI apekSAe anya cyave che anya utpanna thAya che tyAM sudhI jANavI. he bhagavanuM ! nAgakumAranA iMdra ane nAgakumAranA rAjA dharaNane trAyastrizaka devo che? he gautamIhA, che. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho ? he gautama! nAgakumAranA IMdra ane nAgakumAranA rAjA dharaNanA trAyazcizaka devonA nAmo zAzvata kahyA che, jethI teo kadApi na hatA ema nathI, kadApi nathI ema nathI, ane kadApi na haze ema paNa nathI. yAvatu anya cyave che ane anya upaje che. e pramANe bhUtAnaMda ane yAvatu mahAghoSa indranA trAyastrizaka devo saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan! deveMdra devarAja zakrane trAyazcizaka devo che? hA gautama ! che. he bhagavana! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho? he gautama ! zakranA trAyazcizaka devono saMbadha A pramANe che-te kAle
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-10, udesI-4 249 te samaye A jaMbUdvIpanA bharatavarSamAM palAzakasaMniveza hato. temAM paraspara sahAya karanAra tetrIza zramaNopAsaka rahetA hatA-ItyAdi jema camara saMbadhe kahyuM te pramANe yAvatu teo vicAre che. teo pahelAM ane pachI ugra,ugravihArI, saMvigna ane saMvignavihArI thaIne ghaNA varSa sudhI zramaNopAsakAyayine pALIne mAsika saMlekhanAvaDe AtmAne seve che, sevIne sATha bhakto anazana vaDe vyatIta karIne Alocana, pratikramaNa karIne samAdhine prApta thAya che, ane maraNa samaye kALa karI yAvatuM trAyazcikadevapaNe utpanna thAya che. ItyAdi sarva vRttAnta caramendranA pramANe yAvat "anya che ave che ane anya utpanna thAya che tyAMsudhI jANavo. he bhagavan! IzAna Idrane trAyastrizaka devo che? zakranI peThe IzAnene paNa jANavuM; parantu vizeSa e che ke te gRhapatio zramaNopAsako palAzaka saMnivezane badale caMpAnagarImAM utpanna thayelAM che. "jyArathI caMpAnA nivAsI trAyastrizakapaNe utpanna thayA- ItyAdi pUrvokta sarva vRttAnta yAvat "anya upaje che tyAM sudhI jANavo. he bhagavan! devonA rAjA deveMdra sanaskumArane trAyastrizaka-devo che hA, gautama ! che. he bhagava-Apa e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama!jema dharaNendra saMbadhe kahyuM te pramANe ahIM jANavuM.e rIte yAvat prANatathI mAMDIne azrutaparyanta kahevuM. he bhagavan! te emaja che ! te emaja che. (ema kahI bhagavAna gautama vihare che.) zataka 10udesAinImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (udezo-pa) [488] te kAle te samaye rAjagRhanAme nagara hatuM, ane tyAM guNasila nAme caitya hatu. yAvatuM sabhA pAchI gaI. te kAle-te samaye zramaNabhagavAna mahAvIranA ghaNA ziSyo sthaviro jAtisaMpanna-ityAdi jema AThamAM zatakanA sAtamAM uddezakamAM kahyuM che tema yAvatuM vihare che. tyArapachI te sthavirabhagavaMto jANavAnI zraddhAvALA yAvatu saMzayavALA thaIne gautamasvAmInI peThe paryApAsanA karatA A pramANe bolyA. he bhagavan! asureMdra asurakumAranA rAjA camarane keTalI ajhamahiSIo kahI che ? he Aya ! pAMca paTTarANIo kahI che. -kAlI rAjI, rajanI, vidhutu ane medhA. temAMnI eka eka devIne ATha ATha hajAra devIono parivAra kahyo che. he bhagavan! zuM te eka eka devI ATha ATha hajAra devionA parivArane vikuvavA samartha che? he Aryo hA, truTika he bhagavan! asureMdra ane asurakumArono rAjA camara potAnI camacaMcArAjadhAnImAM sudhamasabhAmAM amara nAme siMhAsanamAM besI te truTika(strIonAparivAra)sAthe bhogavavAlAyaka divyabhogone bhogavavA samartha che ? he Aryo! e artha yogya nathI. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho he A asureMdra ane asurakumAranA rAjArAmaranI camacaMcA nAmanI rAjadhAnImAM sudhamAM sabhAmAM mANavaka caityastaMbhane viSe vajamaya ane goLa-ane DAbaDAmAM nAMkhelAM jinanA ghaNAM asthio che, je asureMdra ane asurakumAranA rAjAcamarane tathA bIjA ghaNAM asurakumAradevone ane devIone arcanIya, vaMdanIya, namaskAra karavA yogya, pUjavAyogya, satkAra karavA yogya ane samAna karavA yogya che, tathA kalyANa ane
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 bhagavaI - 10/-5488 maMgalarUpa deva caityanI peThe upAsanA karavA yogya che, mATe te jinanA asthionA praNidhAnamAM te asureMdra potAnI rAjadhAnImAM yAvat samartha nathI. tethI he Aryo ! ema kahevAya che ke camara asureMdra yAvat camaracaMcA rAjadhAnImAM yAvat bhogavavA samartha nathI. paNa he Aryo ! te asureMdra asurakumArarAjAcamara camaracaMcA nAme rAjadhAnImAM, sudharmA sabhAmAM, camaranAme siMhAsanamAM besI cosaThahajAra sAmAnikadevo, trAyastri zaka devo, ane bIjA ghaNA asurakumAradevo tathA devIo sAthe parivRta thai moTA ane nirantara thatA nATya, gIta, ane vAjiMtronA zabdo vaDe kevala parivAranI RddhithI bhogo bhogavavA samartha che, parantu maithunanimittaka bhogo bhogavavA samartha nathI. he bhagavan ! asurakumAranA iMdra ane asukumAranA rAjAcamaranA (lokapAla) soma mahArAjAne keTalI paTTarANIo kahI che ? he Aryo ! tene cAra paTTarANIo kahI che, kanakA, kanakalatA, citraguptA ane vasuMdharA. tyAM eka eka devIne eka eka hajAra devIno parivAra che. teomAMnI eka eka devI eka eka hajAra hajAra devInA parivArane vikurtI zake che, e pramANe pUrvApara badhI maLIne cAra hajAra devIo thAya che. te truTika (devIono varga) kahevAya che. [489] he bhagavan ! asurakumAranA iMdra ane asurakumAranA rAjA camaranA (lokapAla) somamahArAjA potAnI somArAjadhAnImAM sudharmasabhAmAM somasiMhAsa namAM besI te truTika (devIonA varga) sAthe bhogavavA samartha che ? camaranA saMbandhe kahyuM che te sarva ahIM paNa jANavuM. parantu teno parIvAra sUbhanI peThe jANavo. he bhagavan ! te camaranA (lokapAla) yamamahArAjAne keTalI paTTarANIo kahI che ? he Aryo ! pUrva pramANe jANavuM. vizeSa e che ke yamArAjadhAnI che. tathA e pramANe varuNanA saMbandhe paNa jANavuM, parantu tene varuNA rAjadhAnI che. te pramANe vaizramaNane paNa jANavuM. 52ntu tene vaizramaNA rAjadhAnI che bAkI sarva pUrva pramANe jANavuM, yAvat teo maithunanimitte bhoga bhogavavA samartha nathI.' he bhagavan ! vairocanendra baline keTalI paTTarANIo kahI che ? he Arya ! pAMca paTTarANIo kahI che; zubhA, nizuMbhA, raMbhA, niraMbhA ane madanA. temAMnI eka eka devIne ATha ATha hajAra devIono parivAra hoya che-ityAdi sarva camarendranI peThe jaNavuM; parantu bali nAme indrane balicaMcArAjadhAnI che. ane teno parivAra tRtIya zatakanA prathama dezakamAM kahyA pramANe jANavo, he bhagavan ! vairocanendra vairocanarAjA balinA (lokapAla) somamahArAjAne keTalI paTTarANIo kahI che ? he Arya ! cAra paTTarANIo kahI che, -menakA, subhadrA, vijayA ane azanI. temAM eka eka devIno parivAra vagere badhuM camaranA soma nAme lokapAlanI peThe jANavuM. e pramANe yAvat vaizramaNa sudhI jANavuM. he bhagavan ! nAgakumAranA indra ane nAgakumAranA rAjA dharaNane keTalI paTTA NIo kahI che ? he Arya tene cha paTTarANIo kahI che, -ilA, zukrA, satArA, saudAminI, indArA ane dhanavidyuta. temAM eka eka devIne cha cha hajAra devIono parivAra kahyo che. he bhagavan ! temAMnI eka eka devI anya cha cha hajAra devIonA parivArane vikurtI zake ? teo pUrve kahyA pramANe pUrvapara sarva maLIne chatrIza hajAra devIone vikurvavA samartha che. e pramANe te truTika (daivIono samUha) kahyo. he bhagavan ! zuM dhareNendra potAnI
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-10, udeso-5 251 dharaNArAjadhAnImAM dharaNa siMhAsanamAM besI potAnA parivAra devIo sAthe bhoga bhogavavA samartha che ItyAdi? bAkI sarva pUrvavatu jANavuM, he bhagavan! nAgakumAranA Indra dharaNanA lokapAla kAlavAla nAme mahArAjAne keTalI paTTarANIo kahI che? he Arya! cAra. azoka, vimalA, suprabhA ane sudarzanA. temAM eka eka devIno parivAra vagere camaranA lokapAlonI peThe jANavuM. e pramANe bAkInA traNe lokapAlosaMbadhe jANavuM. he bhagavan! bhUtAnendrane keTalI paTTarANIo. kahI che? he Arya! cha paTTarANIo. -rUpA, rUpAzA, surUpa, rUpakAvatI, rUpakatA ane rUpaprabhA. temAM eka eka devIno parivAra ityAdi sarva dharaNendranI peThe jANavuM. he bhagavan! bhUtAnaMdranA lokapAla nAgavittane keTalI paTTarANIo kahI che? he Arya! cAra. -sunaMdA, subhadrA, sujAtA ane sumanA. temAM eka eka devIno parivAra vagere badhuM camarendranA lokapAlonI peThe jANavuM. e pramANe bAkI rahelA traNe lokapAlonA saMbadhe jANavuM. je dakSiNa dizAnA Indro che teone dharaNendranI peThe jANavuM, ane teonA lokapAlone paNa dharaNendranA lokapAlonI peThe jANavuM. tathA uttara dizinA. Idrone bhUtAnaMdranI peThe jANavuM. teonA lokapAlone paNa bhUtAnedranA lokapAlonI peThe jANavuM, parantu vizeSa e che ke sarva indronI rAjadhAnIo ane siMhAsano IdranA samAna nAme jANavAM. ane teono parivAra tRtIya zatakanA prathama uddezakamAM kahyA pramANe samajavo. tathA badhA lokapAlakonI rAjadhAnIo ane siMhAsano paNa teonAM samAna nAme jANavAM. ane teono parivAra amarendranA lokapAlonA parivAranI peThe jANavo. he bhagavan! pizAcanA IMdra ane pizAcanA rAjA kAlane keTalI paTTarANI kahI che? he Arya! cAra. -kamalA, kamalaprabhA, utpalA ane sudarzanA. temAMnI eka eka devIne eka eka hajAra devIno parivAra che, bAkI badhuM camaranA lokapAlonI peThe jANavuM, parantu vizeSa e che ke kAlA nAme rAjadhAnI ane kAla nAme siMhAsana jANavuM.e pramANa mahAkAlasaMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! bhUtanA Indra ane bhUtanA rAjA sUrapane keTalI paTTarANIo kahI che? he Aya! cAra. -rUpavatI, bahurUpA, surUpA, ne subhagA. temAM eka eka devIno parivAra vagere kAlendranI peThe jANavuM. ane e ja pramANe pratirUpendra saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! yakSanA indra pUrNabhadrane keTalI paTTarANIo kahI che? he Arya! cAra. -pUNa, bahupatrikA, uttamAM ane tArakA. temAM eka eka devIno parivAra vagere kAlendranI peThe jANavuM, ane e pramANe mANibhadra saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavanuM ! rAkSasanA IMdra bhImane keTalI paTTarANIo kahI che? he Arya! cAra. -paDyA, padmAvatI, kanakA ane ratnaprabhA. temAM eka eka devIno parivAra vagere sarva kAlendranI peThe jANavuM. e pramANe mahAbhImendrasaMbadhe paNa jANavuM. ' he bhagavan! kiMnarendrane keTalI paTTarANIo kahI che? he Arya! cAra avataMsA, ketumatI, ratisenA ane ratipriyA. teonAM eka ekano parivAra vagere pUrve kahyA pramANe jANavuM. e pramANe kiMpuruSendra saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! satparuSendrane keTalI paTTarANIo kahI che? he Arya ! cAra. -rohiNI, navamikA, zrI ane puSpavatI. temAM eka ekano parivAra vagere badhuM pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe mahApuruSendra saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan! atikAyendrane keTalI paTTarANIo kahI che? he Arya cAra. -bhujaMgA.
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 bhagavai - 10/- 5489 bhujagavatI, mahAkacchA ane sphuTA. temAM eka ekano parivAra vagere badhuM pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe mahAkAryandra saMbandhe paNa jANavuM. he bhagavan ! gItaratIndrane keTalI paTTarANIo hoya che ? he Arya ! cAra. -sughoSa, vimalA, susvarA ane sarasvatI. temAM eka ekano parivAra vagere badhuM pUrvanI peThe jANavuM. e pramANe gItayaza indra saMbandhe - paNa samajavuM. A sarva indrone bAkInuMsarva kAlendranI peThe jANavuM; parantu vizeSa e che ke, rAjadhAnIo ane siMhAsano indranA samAna nAme jANavAM, bAkI sarva pUrvanI peThe jANavuM. he bhagavan ! jyotiSkanA indra ane jyotiSkanA rAjA candrane keTalI paTTarANI o kahI che ? he Arya ! cAra -candraprabhA, jyotsnAbhA, arcimAlI ane prabhaMkarAityAdijema jIvAbhigamasUtramAM jyotiSkanA uddezakamAM kahyuM che tema jANavuM. sUryasaM bandhe paNa badhuM temaja jANavuM. sUryane cAra paTTarANIo che, sUryaprabhA, AMtapAbhA, ArcimalI ane prabhaMkarA-ityAdi sarva pUrvokta kahevuM, yAvat teo potAnI rAjadhAnI mAM siMhAsanane viSe maithunanimitte bhogo bhogavI zakatA nathI. he bhagavan ! aMgAra nAmanA mahAgrahane keTalI paTTarANIo kahI che ? he Arya ! cAra.vijyA, vaijayaMtI, jayaMtI ane aparAjitA. temAM eka eka devIno parivAra vagere badhuM candranI peThe jANavuM parantu vizeSa e che ke, aMgArAvataMsakanAmanA vimAnamAM ane aMgAraka nAmanA siMhA sanane viSe yAvat maithunamitte bhogo bhogavatA nathI. tathA e pramANe yAvat vyAla nAme grahasaMbandhe paNa jANavuM. ema aThyAzI mahAgraho mATe yAvat bhAvaketu graha sudhI kahevuM. parantu vizeSa e che ke, avataMsako ane siMhAsano indranA samAna nAme jANavAM. he bhagavan ! devanA indra devanA rAjA zakrane keTalI paTTarANIo kahI che ? he Arya ! ATha. padmA, zivA, zreyA, aMju amalA, apsarA, navamikA ane rohiNI. temAMnI eka eka devIno soLa soLa hajAra devIono parivAra hoya che. temAMnI eka eka devI bIjI soLa soLa hajAra devIonA parivArane vikurtI zake che. e pramANe pUrvApara maLIne eka lAkha ane aThyAvIza hajAra devIonA parivArane vikurvavA samartha che. e pramANe truTika (daivIono samUha) kahyo. - he bhagavan ! devendra devarAja zakra saudharma devalokamAM saudharmAvataMsaka vimAnamAM sudharmasabhAne viSe ane zakra nAme siMhAsanamAM besI te truTika sAthe bhoga bhogavavA samartha che ? he Arya ! bAkI sarva camarendranI peThe jANavuM. parantu vizeSa e che ke teno parivAra tRtIyazatakanA prathama uddezakamAM kahyA pramANe jANavo. he bhagavan ! devendra devarAja zakranA (lokapAla) soma nAme mahArAjane keTalI paTTarANIo kahI che ? hai Arya ! cAra. -rohiNI, madanA, citrA ane somA, temAM eka eka devIno parivAra vagere camarendranA lokapAlonI peThe jANavo, parantu vizeSa e che ke svayaMprabha nAme vimAnamAM, sudharmA sabhAmAM ane soma nAmanA siMhAsanamAM besIne maithunanamitte devIonI sAthe. bhoga bhogavavA samartha nathI-e pramANe yAvad vaizramaNa sudhI jANavuM. parantu vizeSa e cheke temanA vimAno tRtIyazatakamAM kahyA pramANe kahevAM. he bhagavan ! IzAnendrane keTalI paTTarANIo kahI che ? he Arya ! ATha. -kRSNA, kRSNarAji, rAmA, rAmarakSitA, vasu, vasuguptA, vasumitrA ane vasuMdharA. temAM eka eka devIno parivAra vagere badhuM zakranI peThe jANavuM. he bhagavan ! devendra devarAja IzAnanA (lokapAla) soma nAme mahArAjane keTa
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-10, uso-5 257 lI paTTarANIo kahI che? he Arya! cAra. pRthivI, rAtrI, rajanI, ane vidyutuM. temAM eka ekano parivAra vagere bAkI badhuM zakanA lokapAlonI peThe jANavuM. e pramANa yAvatuM varuNa sudhI jANavuM. parantu vizaSa e che ke cothA zatakamAM kahyA pramANe vimAno kahevA, yAvatu te maithunanimitte bhoga bhogavatA nathI. he bhagavan! te emaja che, he bhagavante emaja che. | zataka 10-udesAH panImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (-udezaka :[490-492] he bhagavana! devendra devarAja zakranI sudhamAM nAme sabhA kyA kahI che? he gautama ! jaMbUdvIpa nAme dvIpamAM meru parvatanI dakSiNe A ratnaprabhApRthivInA ityAdi 'rAyapAseNIya' sUtramAM kahyA pramANe prAyatu pAMca avataMsaka vimAno kahyA che, azokAvataMsaka, yAvatuM vacce saudhamavitaMsaka che. te saudhamavisaka nAme mahAvimAnanI laMbAI ane pahoLAI sADA bAra lAkha yojana che. zukranuM pramANa, upapAta, abhiSeka, alaMkAra ane acanikA -ItyAdi yAvatuM Atmara- kSako sUyabhidevanI peThe jANavA, tenI sthiti be sAgaropamanI che. he bhagavan! devendra devarAja zakra kevI mahARddhivALo che. kevA mahAsukhavALo che ? he gautama ! te mahAddhivALo vAvata mahAsukhavALo batrIza lAkha vimAnono svAmI thaIne yAvat vihare che, he bhagavan! te emaja che, he bhagavan!te emaja che. | zataka: 10-udesA nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (- uddezaka7-34:[47] he bhagavan! uttaramAM rahenArA ekorUka manuSyono ekorUka nAme dvIpa kaye sthaLe kahyo che ? he gautama ! jIvAbhigamasUtramAM kahyA pramANe sarva dvipo saMbandha yAvatu zuddhadetadvIpa sudhI kahevuM. e pramANe pratyeka dvIpa saMbadhe eka eka uddezaka kahevo. ema aThyAvIza uddezako kahevA. he bhagavan! te emaja che, e bhagavan! te emaja che. zataka 10-udesAH 7-34nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa zatakaH 10gurjarachAyApUrNa (zatakaH 11) - udezaka-1:[494] utpala, zAlUka, palAza, kuMbhI nADIka, padma, kaNikA, nalina, zivarAjarSi, loka, kAla. ane Alabhika-e saMbadhe agyAramAM zatakamAM bAra uddezako che. [495-497] upapAta, parimANa, apahAra, uMcAI, baMdha, veda, udaya, udIraNA, lezyA, vRSTi, jJAna, yoga, upayoga, varNa, rasa, zvAsa, AhAra, virati, kriyA, baMdha saMjJA, kasAya, strI, baMdha, saMzI, Indriya, anubaMdha, suMvedha, hAra, sthiti samuddhAta, cyavana ane sarva jIvoe batrIsa udesA che. - - - -
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 bhagavai-11-1/498 4i98) te kAle-te samaye rAjagRha nagarane viSe paryApAsanA karatA (gautama) A pramANe bolyA- he bhagavan!utpala zuM eka jIvavAnuM che ke anekajIvavAnuM che? he gautama! te eka jIvavAnuM che, paNa aneka jIvavAnuM nathI. tyAra pachI jyAre te utpalane viSe bIjA jIvo-jIvAzrita pAMdaDA vagere avayavo-uge che tyAre te utpala eka jIvavAnuM nathI, paNa aneka jIvavAnuM che. he bhagavan! (utpalamAM) te jIvo kyAMthI AvIne upaje che-zuM. nairayikathI, tiryaMcathI, manuSyathI ke devathI AvIne upaje che ? he gautama ! te jIvo narayikathI AvIne upajatA nathI, paNa tiryaMcathI, manuSyathI ke devathI AvIne upaje che. jema prajJApanA sUtranAM vyutkrAMtipadamAM kahyuM che te pramANe vanaspatikAyikomAM yAvatu IzAna devaloka sudhInA jIvono upapAta kahevo. he bhagavan! te jIvo (utpalamAM) eka samayamAM keTalA utpanna thAya ? he gautama ! jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAta ke asaMkhyAtA jIvo eka samayamAM utpanuM thAya. he bhagavan! te utpalanA jIvo samaye samaye kADhavAmAM Ave to keTale kAle te pUrA kADhI zakAya ? he gautama ! jo te jIvo samaye samaye asaMkhya kADhavAmAM Ave, ane te asaMkhya utsarpiNI ane avasarpiNI kAla sudhI kADhavAmAM Ave to paNa te pUrA kADhI zakAya nahIM. he bhagavan! utpalanA jIvonI keTalI moTI zarIravagAhanA kahI che? he gautama! jaghanya-aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga jeTalI, ane utkRSTa kaIka adhika hajAra yojana hoya che. he bhagavan! te jIvo zuM jJAnAvaraNIya karmanA baMdhaka che ke abaMdhaka che? he gautama ! teo jJAnAvaraNIya karmanA abaMdhaka nathI, paNa bandhaka che. e pramANe vAva aMtarAyakarma saMbaMdhe paNa jANavuM. parantu AyuSakarmanA saMbaMdhe prazna karavo. he gautama ! (utpalano) eka jIva baMdhaka che, eka jIva abaMdhaka che, aneka jIvo baMdhaka che, aneka jIvo abaMdhaka che, athavA eka baMdhaka ane eka abaMdhaka che, athavA eka baMdhaka ane aneka abaMdhaka che, athavA aneka baMdhaka ane eka abaMdhaka che, athavA aneka baMdhaka ane aneka abaMdhaka che. e pramANe e ATha bhAMgA jANavA. he bhagavan! te utpalanA jIvo jJAnAvaraNIyakarmanA vedaka che ke avedaka che ? he. gautama! teo avedaka nathI, paNa eka jIva vedaka che. e pramANe yAvat aMtarAya karma sudhI jANavuM. he bhagavan! te (utpalanA) jIvo sAtAnA vedaka che ke asAtAnA vedaka che? he gautama ! te jIvo sAtAnA vedaka che ane asAtAnA paNa vedaka che. ahIM pUrva pramANe ATha bhAMgA kahevA. he bhagavan! te (utpalanA) jIvo jJAnAvaraNIya karmanA udayavALA che ke anudayavALA che. he gautama ! teo jJAnAvaraNIyakarmanA anudayavALA nathI, paNa eka jIva udayavALo che athavA aneka jIvo udayavALA che. e pramANe yAvatu aMtarAyakarma saMbaMdhe jANavuM. he bhagavan! zuM te utpalanA) jIvo jJAnAvaraNIyakarmanA udIraka che ke anudIraka che ? he gautama ! teo anudIraka nathI, paNa eka jIva udIraka che, athavA aneka jIvo udIraka che. e pramANe yAvat aMtarAyakarma sudhI jANavuM paratu vizeSa e che ke vedanIyakarma ane AyuSakarmamAM pUrvavatu ATha bhAMgA kahevA. - he bhagavan! zuM te (utpalanA) jIvo kRSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA, kApotalezyAvALA ke tejalezyAvALA hoya ? he gautama ! eka jIva kRSNalezyAvALo, yAvat eka tejolezyAvALo hoya, athavA aneka jIvo kRSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA,
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, udeso-1 255 kApotalezyAvALA ane tejalezyAvALA hoya, athavA eka kRSNalezyAvALo ane eka nIlalezyAvALo hoya. e pramANe dvikasaMyoga, trikasaMyoga ane catuSkasaMyoga vaDe sarva maLIne eMzI bhAMgA kahevA. he bhagavanuM ! zuM te (utpalanA) jIvo samyagadraSTi che, mithyAdraSTi che, ke samyagRmizrAdraSTi che ? he gautama ! teo samyagdaSTi nathI, paNa eka jIva mithyAdraSTi che, athavA aneka jIvo mithyAdraSTIo che, he bhagavan! te (utpalanA) jIvo zuM jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama! te jJAnI. nathI, paNa eka ajJAnI che, athavA aneka ajJAnIo che. he bhagavana! te (utpalanA) jIvo manayogI vacanayogI ke kAyayogI che? he gautama ! teo manayogI nathI, vacanayogI nathI, paNa eka kAyayogI che athavA aneka kAyayogio che. he bhagavan! zuM te (utpalanA) jIvo sAkAra upayogavALA che ke anAkAra upayogavALA che ? he gautama ! eka jIva sAkAra upayogavALo che, athavA eka jIva anAkAraupayogavALo che-ityAdi pUrva pramANe ATha bhAMgA kahevA. he bhagavanuM ! te (utpalanA) jIvonA zarIro keTalA varNavALAM, keTalA gaMdhavALAM, keTalA rasavALAM ane keTalA sparzavALAM kahyAM che? he gautama ! pAMca varNavALAM, pAMca rasavALAM, be gaMdhavALAM ane ATha sparzavALAM kahyAM che. ane jIvo pote varNa, gaMdha, rasa ane sparza rahita che. he bhagavanuM ! zuM te (utpalanA) jIvo uchuvAsaka che, niHzvAsaka che ke anuSkRvAsaniHzvAsaka hoya che? he gautama ! koI eka ucchavAsaka che, koI eka niHzvAsaka che, ane koI eka anucchavAsaniHzvAsaka paNa che. athavA aneka jIvo uchuvAsaka che, aneka niHzvAsaka che, ane aneka anucchuvAzaka-niHzvAsaka paNa che. athavA eka ucchuvAsaka, ane eka nizvAsaka che, athavA eka ucchavAsaka ane eka anucchavAsaka nizvAsaka che, athavA eka niHzvAsaka ane eka anuvAka-niHzvAsaka che, athavA eka ucchavAsaka, eka niHpzavAsaka ane eka anucchavAsaniHzvAsaka che. - e pramANe ATha bhAMgA karavA. e sarvamaLIne chavvIza bhAMgA thAya che. ' he bhagavan! zuM te (utpalanA) jIvo AhAraka che ke anAhAraka che? he gautama! teo saghaLA anAhAraka nathI, paNa eka AhAraka che, athavA eka anAhAraka che.ItyAdi ATha bhAMgA ahIM kahevA. he bhagavan! zuM te utpalanA jIvo sarvavirati che, avirati che ke viratAvirata che? he gautama ! te sarvavirati nathI, viratAvirata dezavirata) nathI, paNa eka jIva avirati che, athavA aneka jIvo avirati che. he bhagavana! te utpalanA jIvo zuM sakriya che ke akriya che? he gautama! teo akriya nathI paNa temAMno eka jIva sakriya che athavA aneka jIvo sakriya che. he bhagavanuM ! zuM te utpalanA jIvo. sAta prakAre karmanA baMdhaka che ke ATha prakAre karmanA baMdhaka che ? he gautama ! te jIvo sAta prakAre karmanA baMdhaka che, athavA ATha prakAre baMdhaka che. ahIM ATha bhAMgA kahevA. he bhagavan! zuM te (utpalanA) jIvo AhArasaMjJAnA upayogavALA, bhayasaMjJA upayoga vALA, maithunasaMjJAupayogavALA, ke parigrahasaMjJA upayogavALA che ? teo AhAra saMjJAnA upayogavALA che-ItyAdi eMzI bhAMgA kahevA. he bhagavanuM ! zuM te utpalanA jIvo krodhakaSAyavALA, mAnakaSAyavALA, mAyAkaSAyavALA ke lobhakaSAyavALA che ? he gautama ! ahIM paNa eMzI bhAMgA kahevA. he
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 bhagavai-11/-/1/498 bhagavan! zuM te utpalanA jIvo strIvedavALA, puruSavedavALA ke napuMsakadavALA hoya? he gautama ! te strIvedavALA nathI, puruSavezavALA nathI, paNa eka jIva napuMsakavedavALo ke aneka napuMsakadavALA hoya. he bhagavan! zuM te utpalanA jIvo trIvedanA baMdhaka, puruSa vedanA baMdhaka ke napuMsaka vedanA baMdhaka che ? he gautama! traNe vedanA baMdhaka che. ahIM paNa chavvIza bhAMgA kahevA. he bhagavan! zuM te-utpala jIvo saMjJI che ke asaMjJI che? he gautama! te saMjJI nathI, eka asaMzI che, athavA aneka asaMzio che. he bhagavanuM ! te utpalajIvo Idriyasahita che ke Ikiyarahita che ? he gautama ! te Idriyarahita nathI, paNa eka jIva IdriyavALo che, athavA aneka jIvo IdriyavALA che. he bhagavan! te utpalano jIva utpalapaNe kAlathI kyAMsudhI rahe ? he gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI asaMkhyakAla he bhagavan! te utpalano jIva pRthivI kAyikamAM Ave, ane pharIthI pAcho utpalamAM Ave e pramANe keTalo kALa seve? he gautama ! bhavanI apekSAe jaghanyathI be bhava ane utkRSTathI asaMkhyAta bhava sudhI. kAlanI apekSAe jaghanyathI be aMtarmuhUrta ane utkRSTathI asaMkhyakAla; eTalo kAla seve - he bhagavan! te utpalano jIva akhAyikapaNe upaje ane pharIthI te pAcho utpalamAM Ave, e pramANe keTalo kAla gamanAgamana kare? pUrvavatu.jema pRthivInA jIva saMbadhe kahyuM tema yAvatuM vAyunA jIva sudhI kahevuM. he bhagavanuM ! te utpalano jIva vanaspatimAM Ave, ane te pharIthI utpalamAM Ave e pramANe keTalo kAla seve ? he gautama ! bhavanI apekSAe jaghanyathI be bhava, ane utkRSTathI anaMta bhava sudhI. kAlanI apekSAe jaghanyathI be aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI anaMta kAla-vanaspatikAla paryanta. he bhagavan! te utpalano jIva beIndriyamAM Ave, ane te pharIthI utpalapaNe upaje, e pramANe te keTalo kALa seve? he gautama ! bhavanI apekSAe jaghanyathI be bhava. utkRSTathI saMkhyAtA bhavo, tathA kAlanI apekSAe jaghanyathI be aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI saMkhyAto kAla; eja pramANe trIndriyapaNe, ane caturiMdriyajIvapaNe pUrvavatu kAla jANavo. he bhagavanuM ! utpalano jIva paMcendriyatiyacayonikapaNe upaje ane te pharIthI utpalapaNe upaje, ema keTalo kAla gamanAgamana kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe jaghanyathI be bhava, utkRSTathI ATha bhalo, kAlanI apekSAe jaghanyathI be aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI pUrvakoTipRthakatva; e pramANe utpalano jIva manuSya sAthe paNa yAvatu eTalo kAla gamanAgamana kare. he bhagavan! te utpalanA jIvo kayA padArthano AhAra kare ? he gautama ! te jIvo dravyathI anantapradezika dravyono AhAra kare, ItyAdi sarva AhAraka uddezakamAM vanaspatikAyikono AhAra kahyo che te pramANe yAvatu teo savatminA AhAra kare che, tyAM sudhI kahevuM, parantu eTalo vizeSa che ke teo avazya chae dizIno AhAra kare che, bAkI badhuM pUrvavatu. he bhagavan! te utpalanA jIvonI sthiti keTalA kAla nI che? he gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI dasahajAra varSa he bhagavan! te utpalanA jIvone keTalA samudyAto kahyA che? he gautama ! traNa vedanA samudyAta, kaSAyasamudyAta ane maraNAMtikasamudughAta. he bhagavan! te jIvo maraNAMtika samudraghAta vaDe samavaha thaine mare, ke asamavahatamare? he gautama! baMne rIte he bhagavan! te utpalanA jIvo marIne tarata kyAM
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zataka-11, udeso-1 257 jAya?- kyAM utpanna thAya? zuM nairayikomAM utpanna thAya, tiryaMcayonikomAM utpanna thAya, manuSyomAM utpanna thAya che ke devomAM utpanna thAya ? he gautama ! prajJApanA sUtranA vyatkrAMtipadamAM udvartanA prakaraNamAM vanaspatikAyikone kahyA pramANe ahIM paNa kahevuM che bhagavan! sarva prANo bhUto, sarva jIvo ane sarva sattvo utpalanA mUlapaNe, kaMdapaNe, nAlapaNe, pAMdaDApaNa, kesarapaNe, karNikApaNe ane thibhuga paNe pUrve utpanna thayA che? hA, gautama! thayA che, he bhagavan! te emaja che. he bhagavan! te emaja che. | zataka: 11-udesAH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (- udezakara thI 8:[499] he bhagavan! eka pAMdaDAvALA zAlUka zuM eka jIvavALo che ke aneka jIvavALo che ? he gautama ! te eka jIvavALo che, e pramANe utpaloddezakanI saghaLI. vaktavyatA kahevI, yAvad anantavAra utpanna thayA che. parantu vizeSa e che ke, zAlUkanA zarIranI avagAhanA jaghanyathI aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga ane utkRSTa dhanuSapRthakatva che bAkI badhuM pUrvavatu he bhagavan! te emaja che he bhagavan! te emaja che. - [pa00 he bhagavan! palAzavRkSa eka pAMdaDAvALo hoya tyAre zuM eka jIvavALo hoya ke aneka jIvavALo hoya ? he gautama ! utpalauddezakanI badhI vaktavyatA ahIM kahevI. paranta vizeSa e ke, palAzanA zarIranI avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa gAupRthakatva che. vaLI devo avIne e palAzavRkSamAM utpanna thatA nathI. vezyadvAramAM he bhagavanzuM palAzavRkSanA jIvo kaNalezyAvALA, nIlalezyAvALA ke kApotalezyAvALA hoya? he gautama! te traNa hoya, e pramANe chavvIza bhAMgA kahevA. bAkI pUrvavatu he bhagavan! te emaja che. te ema ja che. pi01] he bhagavanuM ! eka pAMdaDAvALo kuMbhika zuM eka jIvavALo hoya ke anekajIvavALa hoya? he gautama ! e pramANe palAzoddezakamAM kahyA pramANe badhuM kahevuM, parantu vizeSa e che ke kuMbhikanI sthitijaghanyathI aMtarmuhUrta, ane utkRSTa vaSapRthakatva hoya che. bAkI pUrvavatu he bhagavan! te emaja che, te emaja che. [pa02] he bhagavanuM ! ekapAMdaDAvALo nADika zuM eka jIvavALo che ke anekajIvavALa che? he gautama! kuMbhika uddezakanI badhI vaktavyatA ahIM kahevI. [pa03 he bhagavan! eka pAMdaDAvALuM padma zuM eka jIvavAnuM hoya ke aneka jIvavALuM hoya? he gautama! utpala uddezakamAM kahyA pramANe badhuM kahevuM. [504] he bhagavan! eka pAMdaDAvALI karNikA zuM eka jIvavALI che ke aneka jIvavALI che? he gautama! badhu pUrva pramANe kahevuM. he bhagavan! te emaja che. [pa05] he bhagavan! ekapatravALuM nalina zuM ekajIvavAnuM che ke anekajIvavALuM che ? he gautame ! e badhuM pUrva pramANe vAvatu sarva jIvo anaMtavAra utpanna thayA che tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. zatakaH11-udesA-2thI 8nI munidIparatnasAgare karelagujarachAyApUrNa (- uddezaka :-) [50] te kAle-te samaye hastinApura nAme nagara hatuM te hastinApura nagaranI 1i7
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 258 bhagavAI-11-9pa06 bahAra utarapUrva dizAmAM-sahastrApravana udyAna hatuM. te udyAna sarva RtunA puSpa ane lathI samRddha, ramya ane naMdanavana samAna hatuM. tenI chAyA sukhakAraka ane zItaLa hatI, te manohara, svAdiSTaphalavALuM, kaMTakarahita, prasannatA ApanAra, yAvatu pratirUpa-sundarahatuM. te hastinApura nagaramAM ziva nAme rAjA hato, te moTA himAcala parvatanI peThe zreSTha hato, te ziva rAjAne dhAriNI nAme paTTarANI hatI. tenA hAtha paga sukamAla hatA, te zivarAjAne dhAriNI rANIthI utpanna thayelo ziva bhadra nAme putra hato, tenA hAtha paga sukumAla hatA-ityAdi kumAranuM varNana sUryakAMta rAja- kumAranI peThe kahevuM. yAvat te kumAra joto joto vihare che. have koI eka divase zivarAjAne pUrvarAtrinA pAchalA bhAgamAM rAjyakArabhArano vicAra karatA A Avo adhyAvasAya-saMkalpa utpanna thayo ke mArA pUrva pUNyakarmono prabhAva che, ItyAdi tAmila tApasanI peThe kahevuM, je yAvatu huM putrovaDe, pazuovaDe, rAjyavaDe, rASThavaDe balavaDe, vAhanavaDe, kolavaDe koSThAgAravaDe, puravaDe ane antaHpuravaDe vRddhi pAmuM chuM vaLI puSkaLa dhana, kanaka, ratna yAvatuM sArabhUta dravyavaDe atizaya atyaMta vRddhi pAmuM chuM to zuM have huM mArA pUrva puNyakarmonA phalarUpa ekAnta sukhane bhogavato ja viharuM? te mATe jyAMsudhI huM hiraNyathI vRddhi pAmuM chuM, yAvatu pUrve kahyA pramANe vRddhi pAmuM chuM jyAMsudhI sAmaMta rAjAo mAre tAbe che, tyAMsudhI mAre kAle prAtaHkALe sUrya dedIpyamAna thaye chate ghaNI loDhIo, lohanA kaDAyAM kaDachA ane trAMbAnA bIjA tApasanA upakaraNone ghaDAvIne zivabhadra kumArane rAjyamAM sthApIne ghaNI loDhIo, lohanA kaDAyAM, kaDachA ane trAMbAnA tApasanA upakaraNo laIne, je A gaMgAne kAMThe vAnaprastha tApaso rahe che, te A prakAre-agnihotrI, potika-vastra dhAraNa karanArAItyAdi uvavAa" sUtramAM kahyA pramANe mAvatu jeo kASThathI zarIrane tapAvatA vicare, che, te tApasomAM je tApaso dizApoSaka che, teonI pAse mAre muMDa thaIne diknokSamatA pasapaNe pravrajyA aMgIkAra karavI zreya che, pravrajyA grahaNa karIne huM A AvA prakArano abhigraha grahaNa karIza. te A prakAre-mAvajIva niraMtara chaThTha chaThTha karavAthI dikyakra vAla tapakarma vaDe uMcA hAtha rAkhIne rahevuM mane kahyuM ema vicAre che. e pramANe vicArIne prAtaHkALe sUrya dedIpyamAna thaye chate, aneka prakAranA loDhI, kaDAyA vagere tApasanA upakaraNo taiyAra karAvI potAnA kauTuMbika puruSone bolAve che. A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! zIdhra A hastinApura nagaranI bahAra ane aMdara jala chaMTakAvI sAphakarAvo-ityAdi yAvatu tema karI teo tenI AjJAne pAchI Ape che. tyArapachI te zivarAjA pharIne paNa te kauTuMbika puruSone bolAve che, teNe A pramANekahyuMhe devAnupriyo ! zIgha zivabhadra kumAranA mahAarthavALA yAvatuM vipula rAjyAbhiSekanI taiyArI karo. tyArabAda te kauTuMbika puruSo te pramANe vAvatuM rAjyAbhiSekanI taiyArI kare che, tyArapachI te zivarAjA aneka gaNanAyaka, daMDanAka, yAvatu saMdhipAlanA parivAra yukta zivabhadra kumArane uttama siMhAsana upara pUrva dizA sanmukha besADe che, besADIne ekasosATha sonAnA kalazovaDe, yAvatu ekaso ATha mATInAkalazovaDe, sarvaRddhithI yAvatuM vAjiMtrAdikanA zabdo vaDe moTA rAjyAbhiSekathI abhiSeka kare che. tyArapachI pAMpaNa jevA sukumAla ane sugaMdhI gaMdhavastravaDe tenA zarIrane sApha kare che, sarasa
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, uddeso-9 259 gozIrSacaMdana vaDe lepa karI yAvat jema jamAlinuM varNana karyuM che tema kalpavRkSanI peThe tene alaMkRta-vibhUSita kare che. tyArapachI hAtha joDI zivabhadrakumArane jaya ane vijayathI vadhAve che; vadhAvIne iSTa, kAnta, priya vANIvaDe AzIrvAda ApatA aupapAtika sUtramAM koNika rAjA saMbandhe kahyA pramANe teoe kahyuM-yAvat tuM dIrghAyuSI thA, ane iSTa jananA parivArayukta hastinApuranagara ane bIjA aneka grAma, Akara tathA nagaronuM svAmipaNuM bhogava-ityAdi kahIne teo jaya ya zabda bole che. tyArabAda te zivabhadra kumAra rAjA thayo, te moTA himAcalanI peThe sarvarAjAomAM mukhya thaine yAvat vihare che, ahIM zivabhadrarAjAnuM varNana karavuM. tyArapachI te zivarAjA anya koi divase prazasta tithi, karaNa, divasa ane nakSatranA yogamAM vipula azana, pAna khAdima ane svAdima vastuone taiyAra karAve che. mitra, jJAti, yAvat potAnA pirajanane, rAjAoneane kSatriyone AmantraNa kare che, tyAra bAda snAna karI yAvat zarIrane alaMkRta karI bhojanavelAe bhojanamaMDapamAM uttama sukhAsana upara besI mitra, jJAti ane potAnA svajana yAvat parijana sAthe tathA rAjA ane kSatriyo sAthe vipula azana, pAna, svAdima ane khAdima bhojana karI tAma litApasanI peThe yAvat te zivarAjA badhAono satkAra kare che, sanmAna kare che. mitra, jJAti, potAnA svajana, yAvat parijananI tathA rAjAo, kSatriyo ane zivabhadra rAjAnI rajA mAge che. aneka prakAranA loDhI, loDhAnA kaDAyAM, kaDachA yAvat tApasanA ucita upakaraNo laine gaMgAne kAMThe je A vAnaprastha tApaso rahe che-ityAdi sarva pUrvavat yAvat te dizAprokSaka tApasonI pAse dikSita thai dizAprokSakatApasarUpe jyA grahaNa karI A prakArano abhigraha dhAraNa kare che- mAre yAvajjIva niraMtara chaThTha chaThThano tapa karavo kalpe'-ityAdi pUrvavat yAvat vihare che. tyArabAda prathama chaThTha tapanA pAra NAnA divase te zivarAjarSi AtApanA bhUmithI nIce Ave che, vAlkalanA vastra paherI jyAM potAnI jhuMpaDI che tyAM Ave che, tyAM AvI kiDhina (vAMsanuM pAtra) ane kAvaDane grahaNa kare che, grahaNa karI pUrva dizAne prokSitakI pUrva dizAnA soma mahArAjA dharmasAdhanamAM pravRtta thaelA ziva rAjarSinuM rakSaNa karo, ane pUrva dizAmAM rahelA kaMda, mUla, chAla, pAMdaDA, puSpa, phaLa, bIja ane haritane grahaNa karIne potAnI kAvaDa bhare che. tyAra pachI. darbha, kuza, samidha ane jhADanI zAkhAne maraDI pAMdaDAone le che; laIne jyAM potAnI jhuMpaDI che tyAM Ave che, kAvaDane nIce mUke che, vedikAne pramArjita kare che; lIMpI. zuddha kare che. tyA2bAda DAbha ane kalazane hAthamAM laine gaMgA mahAnadImAM praveza kare che, DubakI mAre che,. jalakrIDA kare che, ane snAna kare che, pachI Acamana karI cokhkhA thaiparama pavitra thai devatA ane pitR kArya karI DAbha ane pANIno kalaza hAthamAM lai gaMgA mahAnadIthI bahAra nIkaLIne jyAM potAnI jhuMpaDI che, tyAM Ave che DAbha, kuza ane vAlukA vaDe vedine banAve che, mathanakASThavaDe araNine ghase che, agni pADe che, agnine saLagAve che, pachI temAM samidhanA kASThone nAMkhI te agnine prajvalita kare che, ane agninI dakSiNa bAjue A sAta vastuo muke che . [507] "sakaMthA (upakaraNavizeSa), valkala, dIpa, zayyAnA upakaraNa, kamaMDala, daMDa ane AtmAe sarvane ekaThA kare che." pachI madha, ghI ane cokhA vaDe agnimAM homa
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20 bhagavaI-11/957 kare che homa karIne cara-bali taiyAra kare che, ane balithI vaizvadevanI pUjA kare che, tyArabAda atithinI pUjA karI te ziva rAjarSi pote AhAra kare che. pi08] tyArabAda te zivarAjarSi pharIvAra chaThTha tapa karIne vihare che, pachI te zivarAjarSi AtApanAbhUmithI utarIya valkalanuM vastra pahere che, ItyAdi badhuM prathama pAraNAnI peThe jANavuM. parantu vizeSa e che ke bIjA pAraNA vakhate dakSiNa dizAne " proSita kare-pUje, tema karIne ema kahe ke "dakSiNadizAnA (lokapAla) yama mahArAjA prasthAnamAM pravRtta thaelA zivarAjarSinuM rakSaNa karo' ityAdi sarva pUrvavat kahevuM, yAvatuM pote AhAra kare che. pachI te zivarAjarSa trIjA chaThTha tapane svIkArI vihare che, tenA pAraNAnI badhI hakIkata pUrvanI peThe jANavI, paraMtu vizeSa e che ke, pazcima dizAnuM prokSaNa-pUjana-kare, ane ema kahe ke pazcima dizAnA lokapAla) varuNa mahArAjA prasthAnamAM pravRtta thayelA ziva rAjarSinuM rakSaNa karo, bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. pachI te zivarAjarSi cothA chaThThanA tapane svIkArI vihare che-ItyAdi pUrvavatu jANavuM. parantu (cothe pAraNe) uttara dizAne pUje che, ane ema kahe che ke "uttara dizAnA (lokapAla) vaizramaNa mahArAjA dharmasAdhanamAM pravRtta thayelA zivarAjarSinuM rakSaNa karo, bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM, yAvatu tyAra pachI pote AhAra kare che. e pramANe niraMtara chaThTha chaThThanA tapa karavAthI dikyakravAla tapa karatA, yAvatu AtApanA letA te zivarAjaSine prakRtine bhadratA ane pAva6 vinItatAthI anya koI divase tenA AvaraNabhUta karmonA kSayopazama thavAthI IhA, apoha, mArgaNA ane gaveSaNa karatA vibhaMga nAme jJAna utpanna thayuM. pachI te utpanna thayelA te virbhAgajJAna vaDe A lokamAM sAta dvIpo ane sAta samudro jue che, te pachI AgaLa jANatA nathI, ke jotA nathI. tyArabAda te zivarAjarSine A AvA prakArano adhyavasAya utpanna thayo ke, "mane atizayavALuM jJAna ane darzana utpana thayuM che, ane e pramANe A lokamAM sAta dvIpa ane sAta samudro che, ane tyArapachI dvIpo ane samudro nathI'- ema vicAre che, vicArIne AtApanA bhUmithI nIce utare che, ane valkalanAM vastro paherI jyAM potAnI jhuMpaDI che tyAM AvI aneka prakAranA loDhI, loDhAnA kaDAyAM ane kaDachA yAvat bIjA upakaraNo ane kAvaDane grahaNa kare che, ane jyAM hastinApuranagara che ane jyAM tApasonuM kAvat Azrama che tyAM Ave che, AvIne upakaraNa vagerene mUke che, ane hastinApura nagaramAM zRMgATaka, trika, yAvad rAjamArgomAM ghaNA mANasone ema kahe che, thAva prarUpe che ke, he devAnupriyo! mane atizayavALuM jJAna ane darzana utpanna thayuM che, ane A lokamAM e pramANe sAta dvIpo ane sAsu samudro che, tyArabAda te zivarAjarSi pAsethI e prakAranuM vacana sAMbhaLI, avadhArI hastinApura nagaramAM zRMgATaka, trika, yavad rAjamArgomAM ghaNA mANaso paraspara ema kahe che- yAvat ema prarUpe cheDe devAnupriyo ! zivarAjarSi A pramANe kahe che-cAvatu prarUpe che ke he devAnupriyo ! mane atizayavALuM jJAna ane darzana utpanna thayuM che, yAvatuM e pramANe e lokamAM sAta dvIpa ane sAta samudro che, tyAra pachI nathI, te ema kevI rIte hoya? te kAle-te samaye mahAvIrasvAmI samosa, parSadu paNa pAchI gaI. te kAle-te samaye zramaNa bhagavanuM mahAvIranA moTA ziSya IdrabhUti nAme anagAra yAvat bhikSAe
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ 261 zataka-11, udeso-9 jatA ghaNA mANasono zabda sAMbhaLe che he devAnupriyo ! ziva rAjarSi ema kahe cheyAvatuM ema prarUpe che-he devAnupriyo ! mane atiSayavALuM jJAna ane darzana utpanna thayuM che, ane yAvatuM sAta dvIpa ane sAta samudro che, tyAra pachI dvIpo ane samudro nathI,' to e pramANe kema hoya? tyAra pachI bhagavAna gautame ghaNA mANaso pAse A vAta sAMbhaLI, avadhArI zraddhAvALA thaI yAvatu zramaNa bhagavaMta mahAvIrane pUchyuM he bhagavanuM ! zivarAjarSi kahe che ke-thAvatu sAta dvIpa ane sAta samudra che, tyAra pachI kAMI nathI' to e pramANe kema hoI zake? he gautama ! ghaNA mANaso je paraspara e pramANe kahe che,-ItyAdi badhuM kahevuM,te mithyA che. he gautama ! huM e pramANe kahuM chuM. yAvatu prarUpuM chuM-e pramANe jabUDhIpAdi dvIpo ane lavaNAdi samudro badhA AkAre eka sarakhA che, paNa vizAlatAe dviguNa dviguNa vistAravALA hovAthI aneka prakAranA che-ItyAdi sarve jIvAbhigama'mAM kahyA pramANe jANavuM, yAvatu A tiryazlokamAM svayaMbhUramaNa samudra paryanta asaMkhyAta dvIpo ane samudro kahyA che. he bhagavan! jaMbUdvIpa nAme dviIpamAM varNavALAM, varNarahita, gaMdhavALAM, gaMdharahita, rasavALAM, rasarahita, sparzavALAM ane sparzarahita dravyo anyonya baddha, ananya sRSTa yAvadu anyonya saMbaddha che ? he gautama ! hA, che. he bhagavan! lavaNa samudramAM varNavALAM, vaNavinAnA, gaMdhavALAM, gaMdha vinAnA, rasavALAM, rasavinAnA, sparzavALA ne sparzavinAnA dravyo anyonya baddha, anyonya sRSTa, yAvatu anyonya saMbaddha che? he gautama! hA, che. he bhagavan! dhAtakikhaMDamAM ane e pramANe vAvatu svayaMbhUramaNa samudramAM varNavALAM ne varNarahita ityAdipUrvokta dravyo paraspara saMbaddha che ItyAdi yAvatuM? he gautama! hA, che tyAM sudhI jANavuM. tyArabAda te atyanta moTI ane mahatva yukta pariSad zramaNa bhaga vAna mahAvIra pAsethI e artha sAMbhaLI ane avadhArI hRSTa tuSTa thaI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI namI je dizAmAMthI AvI hatI te dizAmAM gaI. tyArabAda hastinApura nagaramAM zRMgATaka yAvat bIjA bhAgamAM ghaNA mANaso paraspara A pramANe kahe che, yAvatuM prarUpe che ke he devAnupriyo ! zivarAjarSi je ema kahe che- yAvatu prarUpe che-he devAnupriyo ! yAvatu bIjA dIpa-samudro nathI; te tenuM kathana yathArtha nathI. zramaNa bhagavAnuM mahAvIra e pramANe kahe che, yAvatu prarUpe che ke -te mithyA che, yAvatu zramaNa bhagavAna mahAvIra e pramANe kahe che ke vAvatu asaMkhyAtA dvIpa-samudro kahyA che." tyArabAda te zivarAjarSi ghaNAmANaso pAsethI e vAtane sAMbhaLIne ane avadhArIne zaMkita kAMkSita, saMdigdha, anizcita ane kaluSita bhAvane prApta thayA, ane zivarAjarSinuM vibhaMga nAme ajJAna tarataja nAza pAmyuM. tyAra pachI te zivarAjarSine AvA prakArano A saMkalpa yAvatuM utpanna thayo-"e pramANe zramaNabhagavAnumahAvIra dharmanI Adi karanArA, tIrthaMkara, yAvatu sarvajJa ane sarvadarzI che, ane teo AkAzamAM cAlatA dharmacakravarDa yAvatu sahasrAmravana nAme udyAnamAM yathAyogya avagraha grahaNa karI yAvad vihare che. to tevA prakAranA arihaMtabhagavaMtonA nAma gotranuM zravaNa karavuM te mahAphaLavALuM che, to abhigamana vaMdanAdi mATe to zuM kahevuM?-ItyAdi uvavAImAM kahyA pramANe jANavuM, yAvatu eka Arya dhArmika suvacananuM zravaNa karavuM mahA phalavALuM che, to tenA vipula arthanuM avadhAraNa karavA mATe to zuM kahevuM ? tethI huM zramaNa bhagavAnuM
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 bhagavai - 11/-29/508 mahAvIranI pAse jAuM, vAMdu ane namuM, yAvat teonI paryApAsanA karuM, e mane A bhavamAM ane parabhavamAM yAvat zreyane mATe thaze" ema vicAre che. e pramANe vicAra karI jyAM tApasono maTha che tyAM Ave che. maThamAM praveza karI ghaNIloDhI, loDhAnAkaDAyA yAvat kAvaDa vagere upakaraNone lai tApasonA AzramathI nIkaLeche. vibhaMgajJAnarahita te zivarAjarSi hastinApura nagaranI vaccovacca thaIne jyAM sahasramravana nAme ughAna che, jyAM zramaNa bhagavAn mahAvIra che tyAM Ave che. zramaNa bhagavAn mahAvIrane traNa vAra pradakSiNA karIne vAMdhe che ane name che. teothI bahu najIka nahIM ane bahudUra nahIM tema ubhA rahI yAvat hAtha joDI upAsanA kare che. tyAra bAda te zivarAjarSine ane moTAmAM moTI parSadane zramaNa bhagavaMta mahAvIra dharmakathA kahe che. ane yAvat te zivarAjarSi AjJAnA ArAdhaka thAya che. pachI te zivarAjarSi yAvat skaMdakanA prakaraNamAM kahyA pramANe yAvat IzAna koNa tarapha jai tApasocita upakaraNone ekAMta jagyAe mUke che. potAnI meLe paMcamuSTi loca karI, zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse RRSabhadattanI peThe pravrajyAno svIkAra kare che, ane te pramANe agyAra aMgonuM adhyayana kare che, tathA eja pramANe yAvat te zivarAjarSi sarva duHkhathI mukta thAya che. [59] 'he bhagavan' ! ema kahI bhagavAn gautama zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che ane name che, vAMdI ane namIne bhagavaMta gautame A pramANe pUchyuM- he bhagavan ! siddha thatA jIvo kayA saMghayaNamAM siddha thAya ? he gautama ! jIvo vajraRRSabhanArAca saMghayaNamAM siddha thAya"-ityAdi aupapAtikasUtramAM kahyA pramANe "saMghayaNa, saMsthAna, uMcAi, AyuSa, piravasanA' - ane e pramANe AkhI siddhigaMDikA kahevI; yAvat avyAbAdha zAzvata sukhane siddho anubhave che. 'he bhagavan ! te emaja che. zatakaH 11 -uddesAH9nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa :uddezaka10H [510] rAjagRha nagaramAM (gautama) yAvad A pramANe bolyA-he bhagavan ! loka keTalA prakArano kahyo che ? he gautama !cAra prakArano. dravyaloka, kSetraloka, kAlaloka ane bhAvaloka. he bhagavan ! kSetraloka keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! traNa prakArano. adholokakSetraloka, tiryaMglokakSetraloka ane UrdhvalokakSetraloka. he bhagavan ! adho lokakSetraloka keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! sAta prakArano. ratnaprabhA- pRthivI adholokakSetraloka, yAvat adhaHsaptamapRthivIadholokakSetraloka. he bhagavan ! tirya gloka kSetraloka keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! asaMkhya prakArano kahyo che, jaMbUdI patiryaMglokakSetraloka, yAvat svaMyabhUramaNasamudratiyaMgloka- kSetraloka. he bhagavan ! UrdhvalokakSetraloka keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! paMdara prakArano. saudharmakalpa UrdhvalokakSetraloka, yAvad ane ISatprAkbhArapRthivaUrdhvalokakSetraloka. he bhagavan ! adholoka- kSetraloka kevA saMsthAne che ? he gautama ! adholoka trApAne AkAre che. he bhagavan ! tirthaglokakSetraloka kevA saMsthAne che ? he gautama ! te jhAlarane AkAre che. he bhagavan ! UrdhvalokakSetraloka kevA AkAre che ? he gautama ! ubhA mRdaMgane AkAre che. he bhagavan ! loka kevA AkAre saMsthita che ? he gautama ! loka supratiSThakane AkAre saMsthita
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ 263 zataka-11, udeso-10 che, "nIce pahoLo, madhyabhAgamAM saMkSita"- ItyAdi sAtamA zatakanA prathama udezakamAM kahyA pramANe kahevuM. yAvat "sarva duHkhono anta kare che'. he bhagavana! aloka kevA AkAra kahyo che? he gautama! azoka polA goLAne AkAre kahyo che. he bhagavan! adholoka kSetraloka zuM jIvarUpa che, jIvadezarUpa che, jIvapradezarUpa che ItyAdi ? he gautama ! jema enTrI dizA saMbadhe kahyuM che te pramANe sarva ahiM jANavuM. he bhagavanuM tiryazloka zuM jIvarUpa che ityAdi? pUrvavatu jANavuM. e pramANe UrdhvalokakSetraloka saMbadhe paNa jANavuM parantavizeSaechekeUrdhvalokamAMarUpIdravyachaprakAre che, kAraNake tyAM addhA samaya nathI. he bhagavan! loka zuM jIva che ItyAdi ? bIjA zatakanA astiuddezakamAM lokA kAzane viSe kahyuM che te pramANe jANavuM. paraMtu vizeSa e che ke ahiM arUpI sAta prakAre jANavA, yAvad "adhamastikAyanA pradezono AkAzAstikAyarUpa, AkAzAstikAya no deza, AkAzAstikAyanA pradezo ane addhAsamaya. he bhagavan! aloka zuM jIva che ItyAdi? jema astikAyudRzakamAM alo- kAkAzane viSe kahyuM che te pramANe ahIM jANavuM, he bhagavana ! adholokakSetralokanA eka AkAzapradezamAM zuM jIvo jIvanA dezo, ajIvo, ajIvonA dezo ane ajIvanA pradezo che ? he gautama! jIvo nathI, paNa jIvo nA dezo, jIvonA pradezo, ajIvo, ajIvanA dezo ane ajIvanA pradezo che. temAM tyAM je jIvonA dezo che te avazya ekendriyajIvonA dezo che athavA ekendriya jIvonA dezo ane beindriya jIvano deza che, athavA ekendriya jIvonA dezo ane beindriyonA dezo che. e pramANe madhyama bhaMgarahita bAkInA vikalpo yAvat anidriyo-siddho saMbadhe jANavA. tathA tyAM je jIvanA pradezo che te avazya ekendriya jIvonA pradezo che, athavA ekendriya jIvonA pradezo ane eka beIndriya jIvanA pradezo che, athavA ekendriya jIvonA pradezo ane beindriyonA pradezo che. e pramANe yAvatu paMcendriya ane anindriya ane anidriyo saMbadhe prathama bhaMga sivAya traNa bhAMgA jANavA. tathA tyAM je ajIvo che te be prakAranA kahyA che. rUpiajIva ane arUpiajIva. temAM rUpiajIvo pUrva pramANe jANavA. ane je arUpiajIvo che te pAMca prakAranA kahyA che, nodhamastikAya dhamastikAyano deza, dhamastikAyano pradeza, e pramANe adhamastikAya saMbadhe paNa jANavuM. ane addhA samaya. he bhagavan! tiglo kakSetralokanA eka AkAza pradezamAM zuM jIvo che? ItyAdi jema adholokakSetralokanA saMbadhe kahyuM tema ahIM badhuM jANavuM. e pramANe Urdhvaloka kSetralokanA eka AkAza pradezane viSe paNa jANavuM. parantu vizeSa e che ke, tyAM addhA samaya nathI, mATe arUpI cAra prakAranA che, lokanA eka AkAzapradezamAM adholoka kSetralokanA eka AkAza pradezamAM jema kahyuM che tema jANavuM. alokanA eka AkAza pradeza saMbadhe prazna. he gautama ! tyAM "jIvo nathI, jIva dezo nathI"-ItyAdi pUrvavata he bhagavan! dravyathI adholokakSetralokamAM ananta jIva dravyo che, anaMta ajIva dravyo che ane anaMta jIvAjIva dravyo che. e pramANe tiryazlokakSetralokamAM tathA UrdhvalokakSetra lokamAM paNa jANavuM. dravyathI alokamAM jIva dravyo nathI, ajIva dravyo nathI ane jIvA jIvadravyo nathI, paNa eka ajIvadravyano deza che, yAvatu savakAzanA anaMtamAM bhAge jUna che. kAlathI adholokakSetraloka koI divasa na hato ema nathI, yAvat nitya che. e
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 bhagavaI-11/10/210 pramANe yAvatu aloka jANavo. bhAvathI adholokakSetralokamAM "anaMta varNa paryavo che' - ItyAdi jema skaMdakanA adhikAramAM kahyuM che tema jANavuM, e pramANe vAvatuM loka sudhI jANavuM. bhAvathI alokamAM varNaparyavo nathI, yAvatu agurulaghuparyavo nathI, paNa eka ajIvadravyano deza che ane te savakAzanA anaMtamAM bhAge nyUna che. [511] he bhagavan! loka keTalo moTo kahyo che? he gautama! A jaMbUdIpa nAme dvIpasarva dvIpo ane samudronI atyaMtara che, yAvatu paridhi yukta che. te kAle-te samaye maharvika ane yAvatu mahAsukhavALA cha devo jaMbUDhIpamAM meruparvatane viSe meruparvatanI cUlikAne cAre tarapha vIMTAIne ubhA rahe, ane nIce moTI cAra dikumArIo cAra balipiMDane grahaNa karIne jaMbUdvIpanI cAre dizAmAM bahAra mukha rAkhIne ubhI rahe, pachI teo te cAre balipiMDane eka sAthe bahAra pheMke, topaNa he gautama ! temAMno eka eka devA te cAra balipiMDane pRthivI upara paDyA pahelAM zIdhra grahaNa karavA samartha che. he gautama!. evI gativALA te devomAMthI eka deva utkRSTa yAvat tvarita devagativaDe pUrva dizA tarapha gayo, eka dakSiNa dizA tarapha gayo, eka pazcima dizAmAM, eka uttara dizAmAM, eka Urdhva dizAmAM ane eka deva adhodizAmAM gayo. have te kAle te samaye hajAra varSanA AyuSavALo eka bALaka utpanna thayo. tyArapachI te bALakanA mAtApitA maraNa pAmyA, topaNa teTalA vakhata sudhI paNa te gaelA devo lokanA aMtane prApta karI zakatA nathI. tyArabAda te bALakanuM AyuSa kSINa thayuM-pUruM thayuM, topaNa te devo lokAntane prApta karI zakatA nathI. pachI te bALakanA asthi ane majjA nAza pAmyA, topaNa te devo lokanA aMtane pAmI zakatA nathI, tyArabAda sAta peDhI sudhI tenA kulavaMza naSTa thayA, topaNa te devo lokAMtane prApta karI zakatA nathI. pachI te bALakanuM nAma gotra paNa naSTa thayuM topaNa te devo lokanA aMtane pAmI zakatA nathI. jo ema che to he bhagavan! te devoe oLaMgelo mArga ghaNo che ke oLaMgyA vinAno mArga ghaNo che? he gautama ! te devo vaDe oLaMgAyela-kSetra vadhAre che, paNa nahi oLaMgAyeluM-kSetra vadhAre nathI. oLaMgelathI nahIM oLaMgela kSetra asaMkhyAtamA bhAge che. ane na oLaMgelathI oLaMgela kSetra asaMkhyAta. guNa che. he gautama! loka eTalo moTo kahyo che. he bhagavan! aloka keTalo moTo kahyo che? he gautama ! "A manuSyakSetra laMbAI ane pahoLAImAM pIstALIza lAkha yojana che -ItyAdi jema skaMdakanA adhikAramAM kahyuM che tema jANavuM, yAvatu te paridhiyukta che. te kAle te-samaye dasa maharvika devo pUrvanI peThe te manuSya lokanI cAre bAju vIMTAIne ubhA rahe. tenI nIce moTI ATha dikumArIo ATha balipiMDane mAnuSottaraparvatanI cAredizAmAM ane cArevidizAmAM bAhyAbhimukha ubhI rahe ane mAnuSottara parvatanI bAharanI dizAmAM pheMke, to temAMno koI paNa eka deva te ATha balipiMDone pRthivI upara paDyA pahelAM zIdhra saMharavA samartha che. te devo utkRSTa, thAva tvaritadevagatithI lokanA aMtamAM ubhA rahI asat kalpanA vaDe eka deva pUrva dizA tarapha jAya, eka deva dakSiNapUrva tarapha jAya, ane e pramANe yAvatuM eka deva adhodizA tarapha jAya; te kAle-te samaye lAkha varSanA AyuSavALA eka bALakano janma thAya, pachI tenA mAtA-pitA maraNa pAme topaNa te devo alokanA antane prApta karI zakatA nathI-ityAdi pUrvavatuM nahi gamana karAyelA kSetra karatAM gamana karAyeluM kSetra
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, udeso-10 265 anaMtame bhAge che. he gautama! aloka eTalo moTo kahyo che. pi12] he bhagavanuM ! lokanA eka AkAzapradezamAM je ekendriya jIvonA pradezo che, yAvatu paMcendriyanA pradezo ane anidriyanA pradezo che te zuM badhA paraspara baddha che, anyonya pRSTa che, yAvad anyonya saMbaddha che? vaLI he bhagavan! te badhA paraspara eka bIjAne kAMI paNa bAdhA (pIDA) vyAbAdhA vizeSa pIDA) utpanna kare, tathA avaya vano cheda kare? he gautama! e artha yathArtha nathI. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho he gautama ! jema zRMgAranA AkAra sahita sundara veSavALI ane saMgItAdine viSe nipuNatAvALI koI eka nartakI hoya ane te seMkaDo athavA lAkho mANasothI bharelA raMgasthAnamAM batrIza prakAranA nATyomAMnuM koI nATya dekhADe to te prekSako zuM te nartakIne animeSa draSTithI cotarapha jue? hA, bhagavan! jue. to he gautama! te prekSakonI draSTio zuM te nartakIne viSe cAre bAjuthI paDelI hoya che? hA, paDelI hoya che. he gautama! prekSakonI te draSTie te nartakIne kAMI paNa AbAdhA ke vyAbAdhA utpanna kare, athavA tenA avayavano cheda kare ? he bhagavan! e artha yogya nathI. athavA te nartakI te prekSakonI draSTione kaMI paNa AbAdhA ke vyAbAdhA utpanna kare athavA tenA avayavano cheda kare ? e artha yathArtha nathI. athavA te draSTio paraspara eka bIjI draSTione kAMipaNa AbAdhA ke vyAbAdhA utpanna kare, athavA tenA avayavano cheda kare ? e artha yathArtha nathI. te hetuthI ema kahevAya che ke yAvatu avayavano cheda karatA nathI.' [513] he bhagavanuM ! lokanA eka AkAzapradezamAM jaghanyapade rahelA jIva pradezo, utkRSTapade rahelA jIvapradezo, sarvajIvomAM koNa konA karatAM yAvad vizeSAdhika che? he gautama! lokanA eka AkAzapradezamAM jaghanya pade rahelA jIvapradezo sauthI thoDA che, tenA karatAM sarva jIva asaMkhyAta guNa che, te karatAM utkRSTa pade rahelA jIvapradezo vizeSAdhika che. he bhagavan! te emaja che. te emaja che, ema kahI yAvat vihare che. zataka: 11-udeso 10nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka 11 - [14] te kAle, te samaye vANijyagrAmanagara hatuM. dUtipalAzaka caitya hatu. thAvatu pRthivIzilApaTTa hato. te vANijyagrAma nagaramAM sudarzana nAme zeTha raheto hato; te Atya-dhanika, yAvatu aparibhUta-tevo, jIvA-jIvatattvano jANanAra zramaNopAsaka hato. tyAM mahAvIra svAmI samavasaryA. yAvatuM parSad paryApAsanA kare che. tyArabAda mahAvIrasvAmI AvyAnI A vAta sAMbhaLI sudarzanazeTha harSita ane saMtuSTa thayA, ane snAna karI, balikarma yAvatuM maMgalarUpa prAyazcitta karI, sarva alaMkArathI vibhUSita thai, potAnA gherathI bahAra nIkaLe che, bahAra nIkaLIne mAthe dhAraNa karAtA koreTakapuSpanI mALAvALA chatra sahita page cAlIne ghaNAmanuSyonA samudAyarUpa-bandhanathI viMTAyelA te sudarzanazeTha vANijyagrAmanagaranI vaccovaca thaIne nIkaLe che. jyAM dUtipalAza caitya che, ane jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM Ave che, zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse pAMca prakAranA abhigamavaDe jAya che, "sacitta dravyono tyAga karavo- ityAdi jema RSabhadattanA prakaraNamAM kahyuM che tema ahIM jANavuM,yAvatuM te sudarzana zeTha traNa
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 266 bhagavAI-11/-/11/514 prakAranI paryApAsanA vaDe paryapAse che. tyAra pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIre te sudarzana zeThane ane te moTAmAM moTI sabhAne dharmakathA kahI, yAvatuM te sudarzana zeTha ArAdhaka thAya che. tyAra pachI sudarzana zeTha zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI dharma sAMbhaLI ane avadhArI harSita ane saMtuSTa thaI ubhA thAya che, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra pradakSiNA karI, yAvat namaskAra karI pUchyuM- he bhagavan! kAla keTalA prakArano kahyo che? he sudarzana ! cAra prakArano.-pramANa kAla yathAyunivRttikAla, maraNa kAla, ane addhAkAla. he bhagavanuM ! pramANa kAla keTalA prakAre che ? be prakArano.-divasapramANakAla ane rAtrIpramANekala, utkRSTa sADA cAra muhUrtanI pauraSI divasanI, ke rAtrInI thAya che. tathA jaghanya-nhAnAmAM nhAnI pauraSI divasa ke rAtrinI traNa muhUrtanI thAya che. [15] he bhagavana! jyAre divase ke rAtrIe sADA cAra muhUrtanI utkRSTa pauruSI hoya che tyAre te muhUrtanA keTalA bhAga ghaTatI ghaTatI divase ane rAtrIe traNa muhUrtanI jaghanya paurUSI thAya ? ane jyAre divase ke rAtrI traNa muhUrtanI nAnAmAM nAnI pauraSI hoya che tyAre te muhUrtanA keTalA bhAga vadhatI divasa ane rAtrInI sADAcAra muhUrtanI utkRSTa pauraSI thAya ? he sudarzana! jyAre divase ane rAtrIe sADAcAra muhurtanI utkRSTa paurUSI hoya che tyAre te muhUrtanA ekaso bAvIsamA bhAga jeTalI ghaTatI ghaTatI divasa ane rAtrInI jaghanya traNa muhUrtanI poSI thAya che, ane jyAre divase ane rAtrIe traNa muhUrtanI jaghanya paurUSI hoya che tyAre muhUrtanA ekaso bAvIzamAM bhAga jeTalI vadhatI divase ane rAtrIe sADAcAramuhUrtanI utkRSTa paurUSI thAya che. he bhagavan! kyAre divase ane rAtrIe sADAcAra muhUrtanI utkRSTa pauraSI hoya, ane kyAre divase ane rAtrIe traNa muhUrtanI jaghanya paurUSI hoya ? he sudarzana ! jyAre aDhAramuhUrtano moTo divasa hoya ane bAra muhUrtanI nAnI rAtrI hoya tyAre sADAcAra muhUrtanI divasanI utkRSTa paurUSI hoya che, ane rAtrInI traNa muhUrtanI jaghanya paurUSI hoya che. tathA jyAre aDhAramuhUrtanI moTI rAtrI hoya ane bAra muhUrtano nAno divasa hoya tyAre sADA cAra muhUrtanI rAtrino utkRSTa pauruSI ane traNa muhUrtanI divasanI jaghanya pauruSI hoya che. ' he bhagavan! aDhAra muhUrtano moTo divasa, ane bAra muhUrtanI nAnI rAtrI kyAre hoya?" tathA aDhAra muhUrtanI moTI rAtrI ane bAra muhUrtano nAno divasa kyAre hoya? he sudarzana ! ASADha pUrNimAne viSe aDhAra muhurtano moTo divasa ane bAra muhurtanI nAnI rAtrI hoya che. tathA poSamAsanI pUrNimAne samaye aDhAra muhUrtanI moTI rAtrI ne bAra muhUrtano nAno divasa hoya che. he bhagavan! divasa ane rAtrI e banne sarakhAM hoya? hA, hoya. kyAre? jyAre caitrI pUnama ane Aso mAsanI pUnama hoya tyAre divasa ne rAtrI banne sarakhAM hoya che. tyAre paMdara muhUrtanI rAtrI ane rAtrInI muhUrtanA cothA bhAge nyUna cAra muhUrtanI pauraSa hoya che. e pramANakAla kahyo. A [51] he bhagavan! yathAyunivRttikAla kevA prakAre kahelo che? je koI nairayika, tiryaMcayonika, manuSya ke deve pote jevuM AyuSya bAMdhyuM che te prakAre tenuM pAlana kare te yathAyunivRttikAla kahevAya che. he bhagavan! maraNakAla e zuM che ? zarIrathI jIvano athavA jIvathI zarIrano viyoga thAya te maraNakAla kahevAya che. he bhagavan! addhAkAla e keTalA prakAre che? addhAkAla aneka prakArano che; samayarUpe, AvalikArUpe, ane yAvat
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ka zataka-11, udeso-11 267. utsarpiNIrUpe. he sudarzana ! kAlanA be bhAga karavA chatAM jyAre tenA be bhAga na ja thaI zake te kAla samaya kahevAya che. asaMkhyaya samayono samudAya maLavAthI eka AvalikA thAya che. saMkhyAta AvalikAno (eka ucchavAsa) ityAdi badhuM zAli uddezakamAM kahyA pramANe yAvatuM sAgaropamanAM pramANa sudhI jANavuM. he bhagavan! e palyopama ane sAgaropamarUpanuM zuM prayojana che ? he sudarzana ! e palyopama ane sAgaropama vaDe nairayika, tiryaMcayonika, manuSya tathA devonAM AyuSonuM mApa karavAmAM Ave che. [51] he bhagavana ! nairayikonI sthiti keTalA kAla sudhInI kahI che ? ahIM saMpUrNa sthitapada kahevuM, yAvat tetrIza sAgaropamanI sthiti sudhI jANavuM. [pa18] he bhagavan! e palyopama tathA sAgaropamano kSaya ke apacaya thAya che? hA, thAya che. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho? he sudarzana! e pramANe kharekhara te kAle, te samaye hastinAgapura nAme nagara hatuM. tyAM sahastrApravana nAme udyAna hatuM. te hastinAgapura nagaramAM bala nAme rAjA hato. te bala rAjAne prabhAvatI nAme rANI hatI. tenA hAtha paga sukumAla hatA- bhAvatu te viharatI hatI. tyAra bAda anya koIpaNa divase tevA prakAranA, aMdara citravALA, bahArathI dhoLelA, ghaselA ane suMvALA karelA, jeno. uparano bhAga vividha citrayukta ane nIceno bhAga suzobhita che evA, maNi ane ratnanA prakAzathI aMdhakArarahita, bahu samAna ane suvibhakta bhAgavALA, mukelA pAMca varNanA sarasa ane sugaMdhI puSpakuMjanA upacAra vaDe yukta, uttama kAlAgura, kIndara ane turuSkanA dhUpathI cotarapha phelAyelA sugaMdhanA uddabhavathI suMdara, sugaMdhI padAthoMthI suvAsita thayelA, sugaMdhi dravyanI guTikA jevA te vAsagharamAM takIyAsahita, mAthe ane page ozIkAvALI, banne bAjue uMcI, vacamAM namelI ane vizAla, gaMgAnA kinA. rAnI retInI retALa sarakhI bharelA rezamI dukUlanA paTTathI AcchAdita, rajasANathI DhaMkAyelI, raktAMzuka-sahIta, suramya. Ajinaka rU, bara, mAkhaNa ane AkaDAnA rUnA samAna sparzavALI, sugaMdhi uttama puSpo cUrNa, ane bIjA zayanopacArathI yukta evI zayAmAM kaMika sutI ane jAgatI nidrA letI letI prabhAvatI devI ardharAtrInA samaye A evA prakAranA udAra, kalyANa, ziva, dhanya, maMgalakAraka ane zobhA yukta mahAsvapna joIne jAgI. motInA hAra, rajata, kSIrasamudra, caMdranA kiraNa, pANInA biMdu ane rUpAnA moTA parvata jevA dhoLA, vizALa, ramaNIya ane darzanIya, sthira ane suMdara prakoSThavALA, goLa, puSTa, suzliSTa, viziSTa ane tIkSNa dADhavaDe phADelA mukhavALA, saMskArita uttama kamalanA jevA komala, pramANayukta ane atyanta suzobhita oSThavALA, rAtA kamalanA patranI jema atyaMta komaLa tALu ane jIbhavALA, bhUSAmAM rahelA, agnIthI tapAvela ane Avarta karatAM uttama suvarNanA samAna varNavALI goLa ane vijaLInA jevI nirmaLa AMkhavALA, vizAla ane puSTajaMghAvALA, saMpUrNa ane vipula skaMdhavALA, komala, vizada-spaSTa, sUkSma, ane prazasta, lakSaNavALI vistIrNa kesarAnI chaTAthI suzobhita, uMcA karelA, sArI rIte nIce namAvelAsundara ane pRthivI upara pachADela pUchaDAthI yukta, saumya, saumya AkAravALA lIlA karatA, bagAsAM khAtA ane AkAza thakI utarI potAnA mukhamAM praveza karatA siMhane svapnamAM joI te prabhAvatI devI jAgI. tyAra bAda te
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 bhagavAI -11 -11pa18 prabhAvatI devI A AvA prakAranA udAra yAvatu zobhAvALA mahAsvapna joIne jAgI ane harSita tathA saMtuSTa dayavALI thaI, yAvatu meghanI dhArathI vikasita thayelA kaMdabakanA puSpanI peThe romAMcita thayelI te svapna smaraNa kare che, potAnA zayanathI uThI tvarAvinAnI, capalatArahita, yAvatuM rAjahaMsasamAna gativaDe jyAM balarAjAnuM zayana gRha che tyAM Ave che, AvIne iSTa, kAMta, priya manojJa, managamatI, udAra, kalyANa, ziva, dhanya, maMgalya saundaryayukta, mita, madhura ane maMjula-vANIvaDe bolatI te bala rAjAne gADe che.balarAjAnI anumatithI vicitramaNi ane ratnonI racanA vaDe vicitra bhadrAsanamAM beseche. svastha ane zAnta thaelI te prabhAvatI devIe ISTa, priya, yAvatu madhura vANIthI bolatAM A pramANe kahyuM ' he devAnupriyo ! e pramANe kharekhara meM Aje te tevA prakAranI ane takIyAvALI zadhyAmAM ItyAdi pUrvokta jANavuM, yAvatuM mArA potAnA mukhamAM praveza karatA siMhane svapnamAM joine jAgI. to e udAra yAvatuM mahAsvapnanuM bIjuM zuM kalyANakAraka phala athavA vRttivizaSa thaze ? tyAra pachI te bala rAjA prabhAvatI devI pAsethI A vAta sAMbhaLI, avadhArI harSita, tuSTa, yAvat alhAdAyukta hRdayavALo thayo, meghanI dhArAthI vikasita thayelA yAvatu jenI romarAjI ubhI thayelI che, evo balarAjA te svapnano avagraha kare che, pachI te svapnasaMbaMdhI IhA kare che. tema karIne potAnA svAbhAvika, matipUrvaka buddhivijJAnathI te svapnanA phalano nizcaya kare che. pachI iSTa, kAMta, yAvatu maMgalayukta, tathA mita, madhura ane zobhAyukta vANIthI saMlApa karatA te bala rAjAe A pramANe kahyuM- he devI! tame udAra svapna joyuM che, he devI! tame kalyANakAraka svapna joyuM che, yAvatu he devI! tame zobhAyukta svapna joyuM che, tathA he devI! tame Arogya, tuSTi, dIghayuSa, kalyANa ane maMgalakAraka svapna joyuM che. he devAnupriya ! tethI arthano, bhogano, putrano ane rAjyano lAbha thaze, he devAnupriye ! kharekhara tame nava mAsa saMpUrNa thayA bAda sADAsAtadivasa vityA pachI ApaNA kulamAdhvajasamAna, dIvAsamAna, parvatasamAna,zekharasamAna, tilakasamAna, kIrti karanAra,AnaMda ApanAra,jaza karanAra, AdhArabhUta, vRkSa samAna ane kulanI vRddhi karanAra, sukumAla hAthapagavALA, khoDarahita ane saMpUrNapaMcendriyayukta zarIravALA,yAvatu caMdrasamAna saumyaAkAravALA, jenuM darzana priya che evA, sundararUpavALA, ane devakumAra jevI kAMtivALA putrane janma Apazo. ane te bAlaka potAnuM bAlakapaNuM mUkI, vijJa ane pariNata thaIne yuvAvasthAne pAmI zUra, vIra, parAkramI, vistIrNa ane vipula bala tathA vAhanavALo, rAjyano dhaNI rAjA thaze. he devI! tame udAra svapna joyuM che, he devI! tame Arogya, tuSTi ane yAvatu maMgalakAraka svapna joyuM che ema kahI te bala rAjA ISTa yAvad madhura vANIthI prabhAvatI devInI bIjI vAra ane trIjI vAra e pramANe prazaMsA kare che. tyAra bAda te prabhAvatI devI bala rAjAnI pAsethI e vAta sAMbhaLIne avadhArIne harSavALI ane saMtuSTa thaI hAtha jeDI A pramANe bolI- he devAnupriya! tame je kaho cho te eja pramANe che. te ja pramANe che e satya che.e saMdeharahita che. mane Icchita che, e meM svIkAreluM che,e mane Icchita ane svIkRta che ema kahI svapnano sArI rIte svIkAra kare che, bala rAjAnI anumatithI bhadrAsanathI uThe che, uThIne tvarA vinA, capalatArahita yAvad gati vaDe jyAM potAnI
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, udeso-11 zapyA che tyAM AvI zayyA upara bese che, besI ne teNe A pramANe kahyuM- A mAruM uttama, pradhAna ane maMgalarUpa svapna bIjA pApasvapnothI na haNAo' ema kahIne te prabhAvatI devI deva ane gurusaMbandhI, prazasta maMgalarUpa ane dhArmika kathAovaDe svapna jAgaraNa karatI karauM vihare che. tyAra bAda te balarAjAe kauTuMbikapuruSone bolAvI kahyuM-he devAnupriyo ! Aje tame jaldI bahAranI upasthAnazALAne savizeSapaNe gaMdhodakavaDe chAMTI, vALI ane chANathI lIMpIne sApha karo. tathA sugaMdhI yAvad gaMdhavartibhUta-sugaMdhI guTikA samAna karo, karAvo, ane tyArapachI tyAM siMhAsana mUkAvo, siMhAsana mUkAvIne A mArI AjJA yAvatu pAchI Apo." tyAra bAda te kauTuMbika puruSo vAvatu AjJA pAchI Ape che. tyAra bAda te balarAjA prAtaHkAla samaye potAnI zayyAthI uThIne pAdapIThathI utarI jyAM vyAyAmazALA che tyAM Ave che. vyAyAmazALAmAM praveza kare che, tyAra pachI te snAnagRha mAM jAya che. vyAyAmazALA ane snAnagRhanuM varNana aupapAtika sUtramAM kahyA pramANe jANavuM, yAvatu caMdranI peThe jenuM darzana priya che evo te bala narapati snAnagRhathI bahAra nIkaLe che, jyAM bahAranI upasthAnazAlA che tyAM Ave che, pUrvadizA sanmukha uttama siMhAsanamAM bese che. tyArabAda potAnAthI uttarapUrvadizAmAM dhoLA vastrathI AcchA dita ane sarasava vaDe jeno maMgalopacAra karelo che evA ATha bhadrAsano mUkAve che. potAnAthI thoDe dUra aneka prakAranA maNi ane ratnathI suzobhita, adhika darzanIya, kIMmatI, sUkSma sUtaranA seMkaDo kArIgarIvALA vicitratAvALI, tathA IhAmRga ane baLada vagerenI kArIgarIthI vicitra evI aMdaranI javanikAne khaseDe che,aneka prakAranA maNi. ratnonI racanAvaDe vicitra, gAdI ane komaLa, gAlamasUrIyAthI DhaMkAyeluM, zveta vastravaDe AcchAdita, zarIrane sukhakara sparzavALuM tathA sukomaLa evuM eka bhadrAsana prabhAvatI devI mATe mUkAve che. pachI te bala rAjAe kaTubika puruSone bolAvI A pramANe kahyuM he devAnupriyo ! tame zIgha jAo, ane aSTAMga mahAnimittanA sUtra ane arthane dhAraNa karanArA, ane vividha zAstramAM kuzala evA svapnanA lakSaNa pAThakone bolAvo." tyAra bAda te kauTuMbika puruSo yAvatu AjJAno svIkAra karIne bala rAjAnI pAsethI nIkaLe che, satvara, capalapaNuM, jhapATAbaMdha ane vegasahita hastinApura nagaranI vacovaca jyAM svapnalakSaNapAThakonA gharo che, tyAM jaIne svapnalakSaNapAThakone bolAve che. jyAre te bala rAjAnA kauTuMbika puruSoe te svapnalakSaNapAThakone bolAvyA tyAre teo prasanna thayA, tuSTa thayA ane snAna karI balikama karI yAvat zarIrane alaMkRta karI, mastake sarSapa ane lIlI dharonuM maMgala karI pota potAnA gherathI nIkaLe che, hastinAgapura nagaranI vacce thaI jyAM bala rAjAnuM uttama mahAlaya che, tyAM Ave che, zreSTha mahAlayanA dvAra pAse te svapnapAThako ekaThA thAya che, jyAM bahAranI upasthAna zAlA che tyAM Ave che, hAtha joDI bala rAjAne jaya ane vijayathI vadhAve che. tyArabAda te balarAjAe vAMdelA, pUjelA, satkArelA ane sammAnita karelA te svapnalakSaNapAThako pUrve goThavelA bhadrAsano upara bese che. tyAra pachI te balarAja prabhAvatI devIne javanikAnI aMdara besADe che. puSpa ane phalathI paripUrNa hastavALA te balarAjAe
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 bhagavada - 11/-11518 atizaya vinayapUrvaka te svapnalakSaNapAThakone kahyuM- he devAnupriyo ! Aje prabhAvatI devI yAvatu svapnamAM siMhane joIne jAgelI che, to he devAnupriyo! a udAra evA svapnanuM yAvatu bIju kayuM kalyANarUpa phala ane vRttivizeSa thaze. tyAra pachI te svapnalakSaNapAThako bala rAjAnI pAsethI e vAta sAMbhaLI tathA avadhArI khuza ane saMtuSTa thaI te svapna saMbadhe sAmAnya vicAra kare che, vizeSa vicAra kare che, ane pachI te svapnanA arthano nizcaya kare che, paraspara sAthe vicAraNA kare che. svapnanA arthane svayaM jANI, bIjA pAsethI grahaNa karI, te saMbadhI zaMkAne pUchI, arthano nizcaya karI ane svapnanA arthane avagata karI balarAjAnI AgaLa svapnazAstrono uccAra karatAM kahyuM- he davAnupriya! e pramANe kharekhara amArA svapnazAstramAM betALIza sAmAnya svapno, ane trIza mahAsvapno maLIne kula bahoMtera jAtanA svapno kahelA che. temAM he devAnupriya ! tIrthakaranI mAtAo ke cakravartInI mAtAo jyAre tIrthakara ke cakravartI garbhamAM AvIne upaje tyAre e trIza mahAsvapno mAMthI A cauda svapnone joIne jAge che, te cauda svapno A pramANe che [519-520] hAthI, baLada, siMha, lakSmIno abhiSeka, puSpamALA, caMdra, sUraja, dhvajA, kuMbha, padmasarovara, samudra, vimAna athavA bhavana, ratnano Dhagalo ane agni" vaLI vAsudevanI mAtAo jyAre vAsudevagarbhamAM Ave tyAre e mAMnA koI paNa sAta mahAsvapno joIne jAge che. tathA baladevanI mAtAo jyAre baLadeva garbhamAM praveza kare tyAre e mAMnA koI paNa cAra mahAsvapnone joIne jAge che. mAMDalika rAjAnI mAtAo jyAre mAMDalika rAja garbhamAM praveza kare tyAre e mAMnA koI eka mahAsvapna joine jAge che. to he devAnupriya ! A prabhAvatI devIe eka mahAsvapna joyuM che, he devAnupriya ! prabhAvatI devIe udAra svapna joyuM che, yAvat yAvatuM maMgala karanAra svapna joyuM che. tethI devAnupriya ! tamane arthalAbha thaze, bhogalAbha thaze, putralAbha thaze ane rAjyalAbha thaze. tathA he devAnupriya ! e pramANe kharekhara prabhAvatI devI nava mAsa saMpUrNa thayA pachI ane sADA sAta divasa vityA pachI tamArA kulamAM dhvaja samAna evA yAvatu putrano janma Apaze. ane te putra paNa bAlyAvasthA mUkI moTo thaze tyAre te vAvAd rAjyano pati rAjA thaze, athavA bhAvitAtmA sAdhu thaze. tethI he devAnupriya ! prabhAvatI devIe udAra svapna joyuM che. yAvatuM kalyANa karanAra svapna joyuM che. - tyArabAda te balarAja svapnalakSaNapAThako pAsethI e vAtane sAMbhaLI ane avadhArI harSita, ane saMtuSTa thayo, ane hAtha joDI yAvata teNe svapnalakSaNapAThakone kahyuM- he devAnupriyo ! A e pramANe che ke, yAvatu je tame kaho cho ema kahI te svapnono sArI rIte svIkAra kare che. svapnalakSaNapAThakone puSkaLa azana, pAna, khAdima, puSpa, vastra, gaMdha, mAlA ane alaMkAro vaDe satkAra kare che, sanmAna kare che. tema karIne jIvIkAne ucita ghaNuM prItidAna Ape che; svapnalakSaNapAThakone rajA Ape che. tyAra pachI potAnA siMhAsanathI uThe che, kahyuM- he devAnupriyo ! e pramANe kharekhara svapna zAstramAM beMtALIza sAdhAraNa svano, ane trIza mahAsvapno tathA badhA maLIne bahoMtera svapno dekhADyA che. -ItyAdi pUrvavatu kahevuM, he devAnupriyo! tame A eka mahAsvapna joyuM che, huM devI ! tame udAra svapna joyuM che, yAvat te rAjyano pati rAjA thaze ke bhAvitAtmA
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, udeso-11 271 anagAra thaze. ema kahI prabhAvatI devInI te prakAranI ISTa, kAMta, priya evI vAva madhura vANIvaDe be vAra ane traNa vAra paNa prazaMsA kare che. - tyArabAda te prabhAvatI bala rAjAnI pAsethI e vAtane sAMbhaLIne avadhArIne harSavALI, ane saMtuSTa thaI yAvatu hAtha joDI bolI hadevAnupriya ! e e pramANe ja che thAvat ema kahI yAvatuM te svapnane sArI rIte grahaNa kare che. tyAra pachI balarAjAnI anumatithI aneka prakAranA maNI ane ratnanI kArIgarIthI yukta tathA vicitra evA te bhadrAsanathI uThI tvarArahita, acapalapaNe yAvatu haMsasamAnagati vaDe jyAM potAnuM bhavana che tyAM praveza karyo. tyAra bAda te prabhAvatI devI snAna karI, balikarma karI, yAvatuM. sarva alaMkArathI vibhUSita thai te garbhane atizIta nahi, atiuSNa nahi, ati tikta nahi, atikaTu nahi, ati turA nahi, atikhATAM nahi, ane atimadhura nahi evA. tathA dareka RtumAM bhogavatAM sukhakAraka evA bhojana, AcchAdana gaMdha ane mAlA vaDe te garbhane hitakara, mita, pathya ane poSaNarUpa che tevA AhArane yogya deza ane yogya kALe grahaNa karatI, tathA pavitra ane komaLa zayana ane AsanavaDe ekAntamAM sukharUpa ane manane anukUla evI vihArabhUmivaDe prazasta, saMpUrNa dohadavALI, sanmAnita dohada vALI, jeno dohada tiraskAra pAmyo nathI evI, dohadarahita, dUra thayelA dohadavALI, tathA roga, moha, ane paritrAsa rahita te garbhane sukhapUrvaka dhAraNa kare che. tyAra bAda te prabhAvatI devIe nava mAsa pUrNa thayA pachI ane sADA sAta divasa vItyA pachI sukamAlahAtha-pagavALAne doSarahita pratipUrNapaMcendriya yukta zarIravALA, tathA lakSaNa, vyaMjana ane guNathI yukta, yAvatu caMdramAnasaumya AkAravALA, kAMta, priyadarzana suMdara rUpavALA putrane janma Apyo. - tyArabAda te prabhAvatIdevInI sevA karanAra dAsIo tene prasava thayelo jANI jyAM balarAjA che tyAM AvI hAtha joDI yAvatu bala rAjAne jaya ane vijayathI vadhAvIne A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! e pramANe kharekhara prabhAvatI devInI prIti mATe A (putrajanmarUpa) priya nivedana karIe chIe, ane te Apane priya thAo.' tyAra bAda te bala rAjA zarIranI zuzruSA karanAra dAsIo pAsethI e vAta sAMbhaLI avadhArIne harSita ane saMtuSTa thaI yAvat romAMcita thaI te aMgarakSikA dAsIone mukuTa sivAya paherela sarva alaMkAra Ape che. ApIne te rAjA zveta rajatamaya ane nirmala pANIthI bharelA kalazane laI te dAsIonA mastaka dhue che, mastakane dhoIne teone jIvikAne ucita ghaNuM prItidAna ApI satkAra ane sanmAna karI visarjita kare che. [pa21] tyAra bAda te bala rAjAe kauTuMbika puruSone bolAvI A pramANe kahyuMhe devAnupriya ! tame zIdhra hastinApura nagaramAM kedIone mukta karo, mukta karIne mAna (mApa) ane unmAnane tolAne) vadhAro; tyAra bAda hastinAgapura nagaranI bahAra ane aMdaranA bhAgamAM chaMTakAva karo, sApha karo, saMmArjita karo, ane lIMpo; tema karI ane karAvIne sahasra yUpono ane sahasra cakrono pUjA, mahAmahimA ane satkAra karo, e pramANe karI mArI A AjJA pAchI Apo. tyAra bAda te bala rAjAnA kahevA pramANe karI te kauTuMbika paraSo tenI AjJA pAchI Ape che. tyAra pachI te bala rAjA jyAM vyAyAmazAlA che tyAM Ave che, tyAM AvIne-ItyAdi pUrvavatu kahevuM. yAvat snAnagRhathI
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 bhagavaI-11-/11/pa21 bahAra nIkaLI jakAta rahita, kararahita, pradhAna, ApavA yogya vasturahita, mApavAyogya vasturahita, meyarahita, subhaTanA pravezarahita, daMDa tathA kudaMDarahita, adhirimayuktadevArahita, uttama maNikAo ane nATakIyAothI yukta, aneka tAlAnucaro vaDe yukta, niratara vAgatAM mRdaMgosahita, tAjA puSponI mAlA yukta, pramoda sahita, ane krIDA yukta evI sthiti patitA-putrajanmamahotsava pura ane dezanA loko sAthe maLIne dasa divasa sudhI kare che. tyAra bAda dasa divasa sudhI utsava cAlu hato tyAre te bala rAjA so rUpiyAnA, hajAra rUpiyAnA ane lAkha rUpiyAnA kharcavALA bhAgo, dAno ane dravyanA amuka bhAgone deto ane devaDAvato tathA so rUpiyAnA, hajAra rUpiyAnA tathA lAkha rUpiyAnA lAbhane meLavato, meLavAvato e pramANe rahe che. tyAra bAda te chokarAnA mAtApitA prathama divase kulanI maryAdA pramANe kriyA kare che, trIje divase caMdra ane sUryanuM darzana karAve che, cha divase dharmajAgaraNa kare che ane agyAramo divasa vItyA bAda azuci jAtakarma karavAnuM nivRtta thayA pachI bArame divase puSkaLa azana, pAna, khAdima ane akhAdima padArthone taiyAra karAve che, ane jema ziva rAjA saMbadhe kahyuM tema kSatriyone AmaMtre che. tyAra pachI snAna tathA balikama karI ItyAdi pUrvokta yAvatuM mahAbala' evuM nAma kare che. tyAra pachI te mahAbala nAme putranuM pAMca dhAvo vaDe pAlana karAyuM. te pAMca dhAvo A pramANe che-kSIradhAtrI, e pramANe badhuM draDha pratijJAnI peThe jANavuM. yAvatu te kumAra vAyurahita ane nivyaghiAta sthAnamAM atyaMta sukhapUrvaka vRddhi pAme che, pachI te mahA balanA mAtApitAe janmanA divasathI mAMDI anukrame sthitipatitA, sUryacaMdranuM darzana, dharmajAgaraNa, nAmakaraNa, bhAMkhoDIyA cAlavuM, page cAlavuM, jamADavuM, koLIA vadhAravA, bolAvavuM, kAna viMdhAvavA, varSagATha karavI, cUDA-zikhA rakhAvavI, upanayana-zIkhavavuM e badhAM ane e sivAya bIjA ghaNA garbhAdhAna, janma vagere kautuko kare che. tyAra pachI te mahAbala kumArane tenA mAtApitA ATha varasathI adhika umarano jANI prazasta tithi, karaNa, nakSatra ane muhUrtamAM bhaNavA mokale che)-ityAdi badhuM dRDhapratijJanI peThe kahevuM, yAvatuM tene viSayopabhogane yogya jANI tenA mAtA pitA tene mATe ATha zreSTha prAsAdo taiyAra karAve che, te prAsAdaatizaya uMcA, jANe hasatA hoya-ityAdi varNana rAjaprazrIyasUtramAM kahyA pramANe jANavuM. prekSAgRha ane maMDapanA varNananI peThe jANavuM, thAvat te sundara hatuM pi22] tyAra pachI bIjA koI eka divase zubha tithi, karaNa, divasa nakSatra ane muhUrtamAM jeNe snAna, balikarma-pUjA, rakSA Adi kautuka ane maMgalarUpa prAyazcita karyuM che evA mahAbala kumArane sarva alaMkArathI vibhUSita karI sadhavA strIoe karelA abhaMjana-vilepana, snAna, gIta, vAcitra, maMDana, ATha aMgamAM tilaka ane kaMkaNa paherAvI maMgala ane azIvadapUrvaka uttama rakSA vagere kautukarUpa ane sarasava vagere maMgalarUpa upacAra vaDe zAMtikarma karI, yogya, samAnatvacAvALI, samAna umaravALIsa samAna lAvaNya, rUpa, yauvana ane guNathI yukta, vinIta, jeNe kautuka ane maMgalarUpa prAyazcita kareluM che evI samAna rAjakulathI ANelI evI, uttama, rAjAnI ATha zreSTha kanyAonuM eka divase pANigrahaNa karAvyuM.
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, udeso-11 273 tyAra pachI te mahAbala kumAranA mAtA pitA evA prakAranuM A prItidAna Ape che, ATha koTi hiraNya, ATha kroDa sonaiyA, mukuTomAM uttama evA ATha mukuTa, kuMDalayuga lamAM uttama evI ATha kaMDalanI joDI, hAromAM uttama evA ATha hAra, ATha ardhahAra, ATha ekasarA hAra, eja pramANe muktAvalIo, kanakAvalIo ane ratnAvalIo jANavI; kaDA yugalamAM uttama evA ATha kaDAnI joDI, e pramANe tuDiya-bAjubaMdhanI joDI, ATha rezamI vastranI joDI, AThasUtarAu vastranI joDIo, e pramANe TasaranI joDIo, paTTayugalo, dukUlayugalo, ATha zrI, ATha lI, e pramANe dhI, kIrti, buddhi, ane lakSmI devIonI pratimA jANavI. ATha naMdo, ATha bhadro, tADamAM uttama evA ATha tAlavRkSa-e sarvaratnamaya jANavA. potAnA bhavananA ketu-cihnarUpa evA ATha dhvajo. dasa hajAra gAyonuM eka vraja-gokula thAya che, tevA ATha gokulo, batrIza mANasothI bhajavI zakAya evA ATha nATako,evA ATha ghoDA, A badhuM ratnamaya jANavuM. bhAMDA gAra samAna evA ATha ratnama hAthIo, sarvaratnamaya evA AThayAno, uttama ATha yugyoe pramANe zibikA, adRmAnikA e pramANe gillI, thillio, AThavikaTa yAno, ATha pAriyAnika ratho, saMgrAmane yogya evA ATha ratho, AThaazva, ATha hAthIo, ATha gAmo jemAM dasa hajAra kulo rahe te eka gAma kahevAya che. dAromAM uttama evA ATha dAyo, eja pramANe dAsIo e pramANe kiMkaro, e pramANe kaMcukio, e pramANe varSadharo,e pramANe mahattarako ATha sonAnA, ATha rUpAnA tathA ATha sonA-rUpAnA avalaMbana dIpo evAja utkaMcanadIpo e pramANe traNe jAtanA paMjaradIpo thALo, pAtrIo, e pramANe traNe jAtanA ATha sthAsako tAsako, ATha mallako, ATha talikA, ATha kalAcikA, ATha tAvethAo, ATha tavIo, ATha pAdapITha, ATha bhisikA,ATha karoTikA, ATha palaMga, ATha pratizayyA,ATha haMsAsano, - ATha kauMcAsano, e pramANe garuDAsano, uMcA Asano, nIcAAsano dIdhasino, bhadrAsano, pakSAsano, makarAsano, ATha padmAsano, ATha dikhastikAsano, ATha telanA DAbaDA-ityAdi badhuM rAjakazrIya sUtramAM kahyA pramANe kahevuM, yAvad ATha sarasavanA DAbaDA, ATha kunja dAsIo-ItyAdi badhuM aupapAtika sUtramAM kahyA pramANe kahevuM, yAvatu ATha pArasika dezanI dAsIo, ATha chatro, ATha chatra dharanArI dAsIo, ATha cAmaro, ATha cAmara dharanArI dAsIo, ATha paMkhA, ATha paMkhA vIMjanArI dAsIo, ATha karoTikA-tAMbUlanA karaMDiyA-ne dhAraNa karanArI dAsIo, ATha kSIradhAtrI, yAva6 ATha aMkadhAtrIo ATha aMgamardikAo, ATha umardikAo, ATha snAna karAvanArI dAsIo, ATha alaMkAra paherAvanArIo, ATha caMdana ghasanArIo, ATha tAMbUla cUrNa pIsanArIo, ATha koSThAgAranuM rakSaNa karanArI, ATha parihAsa karanArI, ATha sabhAmAM pAse rahenArI, ATha nATaka karanArIo, ATha sAthe janArI dAsIo, ATha rasoi karanArI, ATha bhAMDAgAranuM rakSaNa karanArI, ATha mAlaNo, ATha "puSpa dhAraNa karanArI, ATha pANI lAvanArI ATha bali karanArI, ATha pathArI taiyAra karanArI, ATha aMdaranI ane ATha bahAranI pratihArIo, ATha mAlA karanArIo, ATha peSaNa karanArI, ane e sivAya bIjuM ghaNuM hiraNya, suvarNa, kAMsuM, vastra tathA vipula dhana kanaka, yAvat vidyamAna sArabhUta dhana ApyuM. je sAta peDhI sudhI IcchApUrvaka ApavA 18]
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 bhagavai - 11/-/11/522 ane bhogavavAne paripUrNa hatuM. tyAra bAda te mahAbala kumAra dareka strIne eka eka hiraNyakoTi, eka eka suvarNakoTa ane uttama eka eka mukuTa Ape che. e pramANe pUrvokta sarva vastuo eka eka Ape che, yAvat eka eka poSaNa karanArI dAsI tathA bIjuM paNa ghaNuM hiraNya yAvad vaheMcI Ape che. tyAra pachI te mahAbala kumAra uttama prAsAdamAM upara besI jamAlinI peThe yAvat vihare che. [523] te kAle te samaye vimalanAtha tIrthaMkaranA praziSya dharmaghoSa anagAra hatA, te jAtisaMpanna hatA-ityAdi varNana kezI svAmInI peThe jANavuM, yAvat teo pAMcaso sAdhunA piravAranI sAthe anukrame eka gAmathI bIje gAma vihAra karatA jyAM hastinAgapura nAme nagara che, ane jyAM sahasrAmravana nAme ughAna che, tyAM Ave che, AvIne yathA yogya avagrahane grahaNa karI saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvita karatA yAvad vihare che, te samaye hastinAgapura nagaramAM zRMgATaka, trika -yAvat pariSad upAsanA kare che. tyAra bAda te mahAbala kumAra ghaNA mANasonA zabdane, sAMbhaLI e pramANe yAvat jamAlinI peThe jANavuM, yAvat te mahAbala kumAra kaMcukI puruSane bolAve che, ane vizeSa e ke te kaMcukI dharmaghoSa muninA Agamanano nizcaya jANIne hAtha joDIne yAvad nIkaLe che. e pramANe he devAnupriya ! vimalanAtha arihaMtanA praziSya dharmadhoSa nAme anagAra ahIM AvyA che-ityAdi pUrve pramANe jANavuM, yAvat te mahAbala kumAra paNa uttama rathamAM besIne vAMdavA nIkaLe che. dharmakathA kezisvAminI peThe jANavI. mahAbala kumAra paNa te pramANe mAtApitAnI rajA mAge che, parantu te 'dharmaghoSa anagAranI pAse dIkSA lai agArathI anagArikapaNuM levAne icchuM chuM" ema kahe cheityAdi yukti ane pratyukti te pramANe jANavI. yAvat mAtApitAe icchA vinA te mahAbala kumArane A pramANe kahyuM- 'he putra ! eka divasa paNa tArI rAjyalakSmIne jovA ame icchIe chIe,' tyAre te mahAbala kumAra mAtApitAnA vacanane anusarIne cUpa rahyo. pachI te bala rAjAe kauTuMbika puruSone bolAvyA-ityAdi zivabhadranI peThe rAjyAbhiSeka jANavo, yAvat rAjyAbhiSeka karyo, ane hAtha joDIne mahAbala kumArane jaya ane vijayavaDe vadhAvI yAvad A pramANe kahyuM-he putra ! kahe ke tane zuM daie, tane zuM ApIe,' ityAdi bAkInuM badhuM jamAlinI peThe jANavuM; yAvat tyAra pachI te mahAbala anagAra dharmaghoSa anagAranI pAse sAmAyikAdi cauda pUrvone bhaNe che, bhaNIne ghaNA caturtha bhakta, yAvad vicitra tapakarmavaDe AtmAne bhAvita karIne saMpUrNa bAra varSa zramaNa paryAyane pALe che, pALIne mAsika saMlekhanAvaDe nirAhArapaNe sATha bhaktone vItAvI, AlocanA ane pratikramaNa karI samAdhine prApta thai maraNa samaye kAla karI Urdhva lokamAM caMdra ane sUryanI upara bahu dUra aMbaDanI peThe yAvat brahmaloka kalpamAM devapaNe utpanna thayo. tyAM keTalAka devonI sthiti dasa sAgaropamanI kahelI che. temAM mahAbala devanI paNa dasa sAgaropamanI sthiti kahelI che. he sudarzana ! tuM te brahmaloka kalpamAM dasa sAgaropama sudhI divya ane bhogya evA bhogone bhogavI te devalokathI AyuSano, bhavano ane sthitino kSaya thayA pachI turataja cyavI ahIMja vANijyagrAma nAmanA nagaramAM zreSThinA kulamAM putrapaNe utpanna thayo che. [524] tyAra bAda he sudarzana ! bAlapaNAne vItAvI vijJa ane moTo thai, yauvana
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, uddeso-12 275 ne prApta thai te tevA prakAranA sthavironI pAse kevalie kahelo dharma sAMbhaLyo, ane te dharma paNa tane icchita ane svIkRta thayo, tathA tenA upara tane abhiruci thai. he sudarzana ! hAla tuM je kare che te sAruM kare che. te mATe he sudarzana ! ema kahevAya che ke e palyopama ane sAgaropamano caya ane apacaya thAya che. tyAra bAda zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI dharmane sAMbhaLI, avadhArI te sudarzana zeThane zubha adhyavasAyavaDe, zubha pariNAvamavaDe ane vizuddha lezyAothI tadAvaraNIya karmono kSayopazama thavAthI IhA, apoha, mArgaNA ane gaveSaNA karatAM saMnnirUpa pUrva janmanuM smaraNa utpanna thayuM ane tethI bhagavaMte kahelA A arthane sArI rIte jANe che. tyAra bAda te sudarzana zeThane zramaNa bhagavaMta mahAvIre pUrvabhava saMbhArelo hovAthI bevaDI zraddhA ane saMvega utpanna thayo, tenAM locana AnaMdAzruthI paripUrNa thayA, ane teNe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra AdakSiNa pradakSiNA karI, vAMdI ane namIne A pramANe kahyuM-he bhagavan ! tame je kaho cho te eja pramANe che-yAvat ema kahI te sudarzana zeTha uttarapUrva (IzAna) dizA tarapha gayA. bAkI badhuM RSabhadattanI peThe jANavuM, yAvat te sudarzana zeTha sarva duHkhathI rahita thayA. parantu vizeSa e che ke te pUrAM cauda pUrve bhaNe che, ane saMpUrNa bAra varasa sudhI zramaNaparyAyane pALe che. bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM he bhagavan ! te e pramANe che. [zatakaH 11 - uddesaH 11nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa] uddezaka 12: [525] te kAle-te samaye AbhikA nAme nagarI hatI.zaMkhavana caitya hatuM. te AbhikA nagarImAM RRSabhadraputra pramukha ghaNA zramaNopAsako-zrAvako rahetA hatA. teo dhanika yAvad koithI parAbhava na pAme tevA ane jIvA-jIva ane tattvane jANanArA hatA. tyAra bAda bIjA koi eka divase ekatra maLelA, AvelA, ekaThA thayelA ane beThelA te zramaNopAsakono A AvA prakArano vArtAlApa thayo-he Arya ! devalokamAM keTalA kAla sudhI sthiti kahI' che ? tyAra bAda devasthiti saMbandhe satya hakIkata jANanAra RSibhavaputre te zramaNopAsakone A pramANe kahyuM-e Arya ! devalokamAM devonI jaghanya sthiti dasahajAra varSanI kahIche, tyAra pachI ekasamaya adhika, be samaya adhika yAvad asaMkhya samayAdhika karatA utkRSTa tetrIza sAgaropamanI sthiti kahI che. tyAra pachI devo ane devaloko vyacchinna thAya che e pramANe kahetAM, yAvat ema prarUpaNA karatA te zramaNopAsako RSibhadraputra zramaNopAsakanA A arthanI zraddhA karatA nathI, pratIti karatA nathI ane ruci karatA nathI. arthanI zraddhA, pratIti ane ruci nahi karatA teo je dizAthI AvyA hatA teja dizA tarapha pAchA gayA. [526] te kAle-te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIra yAvat samavasaryA, yAvat pariSada temanI upAsanA kare che. tyAra bAda te zramaNopAsako A vAta sAMbhaLI, harSita ane saMtuSTa thayA-ityAdi tuMgika uddezakanI peThe jANavuM, yAvat teo paryupAsanA kare che. tyAra pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIre te zramaNopAsakone tathA atyanta moTI te parSadane dharmakathA kahI, yAvat teo AjJAnA ArAdhaka thayA. te zramaNopAsako zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI dharmane sAMbhaLI, avadhArI, harSita ane saMtuSTa thayA, ane prayatnathI
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 bhagavai-11//12/526 ubhA thai zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI ane namIne A pramANe kahyuM- he bhagavan ! e pramANe RRSibhadraputra zramaNopAsaka amane kahe che, yAvat prarUpe ke, he Arya ! devalokamAM devonI jaghanya sthiti daza hajAra varSanI kahI che, ane te pachI samayAdhika yAvad utkRSTa sthiti ane pachI devo ane devaloka vyacchinna thAya che, to te e pramANe kevIrIte hoya ? 'he Aryo ! RRSibhadraputra zramaNopAsaka je tamane A pramANe kahe che, yAvat prarUpe che ke, devalokamAM devonI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI che, ane te pachI samayAdhika karatAityAdi kahevuM yAvat tyAra pachI devo ane devaloko bucchinna thAya che. e vAta sAcI che. he Aryo ! huM paNa eja pramANe kahuM chuM, yAvat prarUpuM chuM tyAra bAda te zramaNopAsako zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI e vAta sAMbhaLI ane avadhArI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI jyAM RRSibhadraputra zramaNopAsaka che tyAM Ave che, AvIne RSibhadraputrazramaNopAsakanevAMdItathAnamIe arthanesArI rIte vinayapUrvaka vAraMvAra khamAve che, tyAra bAda te zramaNopAsako tene prazno pUche che, ane pUchI arthane grahaNa kare che, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI namI je dizAthakI AvyA hatA, pAchA teja dizA tarapha gayA. [527] he bhagavan' ! e pramANe kahI gautame zramaNabhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namaskAra karI kahyuM-'he bhagavan ! zramaNopAsaka RRSibhadraputra Apa devAnupriyanI pAse dIkSA lai gRhavAsano tyAga karI anagArikapaNAne levAne samartha che ? he gautama ! A artha yathArtha nathI; paNa he gautama ! zramaNopAsaka RRSibhadraputra ghaNA zIlavrata, guNavrata, viramaNavrata pratyAkhyAna ane pauSadhopavAso vaDe tathA yathAyogya svIkArela tapakarma vaDe AtmAne bhAvita karato ghaNA varaso sudhI zramaNopAsakaparyAyane pALI, mAsika saMlekha nAvaDe AtmAne sevI, sAibhakto nirAhArapaNe vItAvI Alocana ane pratikramaNa karI, samAdhine prApta thai maraNa samaye kAla karI saudharmakalpamAM aruNAbha nAme vimAna mAM devapaNe utpanna thaze. tyAM keTalAka devonI cAra palyopamanI sthiti kahI che; temAM RSibhadraputra devanI paNa cAra palyopamanI sthiti haze ? he bhagavan ! pachI te RSibhadra putra devaAyuSano kSaya thayA pachI, bhavano kSaya thayA pachI, ane sthitino kSaya thayA bAda yAvat kyAM utpanna thaze ? he gautama ! mahAvideha kSetramAM siddhipada pAmaze, yAvat sarva duHkhono anta-nAza ka2ze. he bhagavan ! te emaja che, ema kahI bhagavAn gautama yAvat AtmAne bhAvita karatA vihare che. [528] tyAra bAda zramaNa bhagavaMta mahAvIra anya koi divase AbhikA naga rIthI ane zaMkhavana nAme caityathI nIkaLI bahAranA dezomAM vicare che. te kAle-te samaye AlabhikA nAme nagarI hatI.tyAM zaMkhavana caitya hatuM. te zaMkhavana caityanI thoDe dUra pud gala nAme parivrAjaka raheto hato. te Rgveda, yajurveda ane yAvat bIjA brAhmaNa saMbandhI nayomAM kuzala hato. te niraMtara chaThTha chaThThano tapa karavApUrvaka uMcA hAtha rAkhIne yAvat AtApanA leto hato. tyAra bAda te pudgala parivrAjakane prakRtinI saralatAthI ziva parivrAjakanI peThe yAvad vibhaMgajJAna utpanna thayuM, ane te vibhaMgajJAnavaDe brahmaloka kalpamAM rahelA devonI sthiti jANe che ane jue che. pachI te pudgalaparivrAjakane AvA prakArano A saMkalpa yAvad utpanna thayo-"mane atizayavALuM jJAna ane darzana utpanna thayuM che, devalokamAM devonI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI che, ane utkRSTathI dasa
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-11, ukeso-12 277 sAgaropamanI sthiti kahI che. tyAra pachI devo ane devaloko bucchinna thAya che' ema vicAra kare che, vicArIne AtApanAbhUmithI nIce utarI tridaMDa, kuMDikA, yAvad bhagavAM vastrone grahaNa karI jyAM AlabhikA nagarI che, ane jyAM tApasInA Azramo che tyAM Ave che, AvIne potAnA upakaraNo mUkI AlabhikA nagarImAM zRMgATaka, trika, yAvat bIjA mAgomAM eka bIjAne e pramANe kahe che, yAvatu prarUpe che- he devAnupriya ! mane atizayavALuM jJAna ane darzana utpanna thayuM che, ane devalokamAM devonI jaghanya sthiti daza hajAra varSanI che -ItyAdi pUrvokta kahevuM, tyArabAda "AlabhikA nagarImAM"-e abhilApathI jema ziva rAjarSi mATe pUrve kahyuM tema ahIM kahevuM, have mahAvIrasvAmI samavasaryA ane yAvat he gautama! huM e pramANe kahuM chuM, boluM chuM, yAvat prarUpuM chuM ke devalo kamAM devonI jaghanya sthiti dasa hajAra varSanI kahI che, utkRSTathI tetrIza sAgaropama sthiti kahI che, ane tyAra bAda devo ane devaloko bucchinna thAya che. he bhagavan! saudharmakalpamAM varNasahita ane varNarahita dravyo che?-ityAdi pUrva vatuM prazna. he gautama! hA, che. e pramANe yAvat IzAna devalokamAM paNa jANavuM. te pramANe thAvat azrutamAM, raiveyakavimAnamAM, anuttaravimAnamAM ane ISaprAgabhArA pRthivI mAM paNa varNasahita ane varNarahita dravyo che. tyAra bAda te atyanta moTI pariSad yAvat visarjita thaI. pachI AlabikA nagarImAM zRMgATaka, trika-vigere mAgamAM ghaNA mANa sone ema kahe che ItyAdi ziva rAjarSinI peThe kahevuM, yAvatu te sarva duHkhathI rahita thayA. parantu vizeSa e che ke, tridaMDa, kuMDikA yAvad gerathI raMgelA vastrane paherI vibhaMgajJAna rahita thayelo te pudgala parivrAjaka AlabhikA nagarInI vacce thaIne nIkaLe che. nIkaLI ne yAvat uttarapUrva dizA tarapha jaI kuMdakanI peThe te pudgalaparivrAjaka tridaMDa, kaMDikA yAvad mUkI pravrajita thAya che. bAkI badhuM zivarAjarSinI peThe vAva siddho avyAbAdha ane zAzvata sukhane anubhave che tyAMsudhI jANavuM. he bhagavan! te emaja che, te emaja che -ema kahI yAvad bhagavad gautama vihare che. | [zatakaH 11 udesAH 11nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUNI | zataka: 11-gurjarachAyApUrNa (zataka12.) -- udezakaH 1 - [pa29] - zaMkha, jayaMtI, pRthivI, pudgala, atipAta rAhu loka, nAga, deva ane AtmA e viSayo saMbadhe daza uddezako bAramA zatakamAM kahevAmAM Avaze. [30] te kAle, te samaye zrAvastI nAmanI nagarI hatI. koSTaka caitya hatuM. te zrAvastI nagarImAM zaMkhapramukha ghaNA zramaNopAsako rahetA hatA, teo dhanika yAvat aparibhUta ane jIvAjIva tattvane jANanArA hatA. te zaMkha zramaNopAsakane utpalA nAme strI hatI, te sukumAla hAthapagavALI, pAvatuM surUpa ane jIvAjIva tattvane jANanArI yAvat viharatI hatI. te zrAvastI nagarImAM puSkalI nAme zramaNopAsaka raheto hato, te dhanika ane jIvAjIva tattvano jJAtA hato. te kAle, te samaye tyAM mahAvIra svAmI samavasaryA, pariSad vAMdavAne nIkaLI, yAvat te parphapAsanA kare che. tyAra bAda te
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 bhagavada- 12/-/1/pa30 zramaNopAsako bhagavaMta AvyAnI vAta sAMbhaLI AlabikA nagarInA zrAvakonI peThe yAvatu papAsanA kare che. tyAra bAda zramaNa bhagavaMta mahAvIre te zramaNopAsakone tathA te atyaMta moTI sabhAne dharmakathA kahI, yAvatuM sabhA pAchI gaI. pachI te zramaNo pAsakoe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdyA ane namana karyuM, prazno pUchyA, tenA artho grahaNa karyA, ubhA thaI zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI ane koSThaka caityathI nIkaLIne teoe zrAvastI nagarI tarapha javAno vicAra karyo. pi31] pachI te zaMkhe badhA zramaNopAsakone A pramANe kahyuM ke he devAnupriyo! tame puSkaLa azana, pAna, svAdima ane khAdima AhArane taiyAra karAvo. pachI ApaNe AhArano AsvAda letA, vizeSa svAda letA, paraspara detA ane khAtA pAkSika poSa dhanuM anupAlana karatA viharIzuM. tyAra pachI te zramaNopAsakoe zaMkhanAne vacana vinaya pUrvaka svIkAryuM. tyAra bAda te zaMkhazramaNopAsakane AvA prakArano A saMkalpa yAvat utpanna thayo-azana, yAvatu khAdima AhArano AsvAda letA, visvAda letA, paraspara ApatA ane khAtA pAkSika poSadhane grahaNa karIne rahevuM ane zreyaskara nathI, paNa mArI poSadhazAlAmAM brahmacaryapUrvaka, maNi ane suvarNano tyAga karI mAlA, udvartana ane vilepanane choDI zastra ane musala vigerene mUkIne tathA DAbhanA saMthArA sahita mAre ekalAne poSadhano svIkAra karI viharavuM zreya che.' ema vicAra karI, zrAvastI nagarImAM jyAM potAnuM ghara che, utpalA zramaNopAsikA rahe che, tyAM AvI utpalA zramaNopAsi kAne pUchI, jyAM pauSadhazAlA che tyAM jaI, pauSadhazAlAne pramArjI nihAra ane pezAba karavAnI jagyAne pratilehI DAbhano saMthAro pAtharI tenA upara beTho, poSadhigrahaNa karI brahmacaryapUrvaka yAvatu pAkSika poSadhanuM pAlana kare che. - tyAra bAda te zramaNopAsakoe zrAvastI nagarImAM potapotAne ghera jaI, puSkaLa azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArane taiyAra karAvI paraspara eka bIjAne bolAvI kahyuM- he devAnupriyo ! ApaNe puSkaLa azana, yAvatu AhArane taiyAra karAvelo che, paNa te zaMkha jaladI AvyA nahi, mATe ApaNe zaMkhazramaNopAsakane bolAvavA zreya skara che. tyArabAda te puSkalIe zramaNopAsakone kahyuM- he devAnupriyo ! tame zAMtipUrvaka visAmo lyo, ane huM zaMkhane bolAvuM chuM ema kahI teNe zaMkha zramaNopAsakanA gharamAM praveza karyo. pachI te utpalA RNopAsikA te puSkali zramaNopAsakane Avato joI, harSita ane saMtuSTa thaI potAnA AsanathI uThI sAta ATha pagalAM tenI sAme jaI puSkali zramaNopAsakane vAMdI ane namI AsanavaDe upanimaMtraNa karyA bAda bolI-he devAnuM priyo ! kaho, ke tamArA AgamananuM zuM prayojana che? tyAre te puSkali zramaNopAsikAne A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! zaMkha zramaNopAsaka kyAM che ? tyAra bAda te utpalAe te puSkali zramaNopAsakane A pramANe kahyuM- he devAnupriya ! te poSadhazAlAmAM poSadha grahaNa karI brahmacArI thaine yAvat vihare che.' tyAra bAda te puSkalizramaNopAsake jyAM poSadhazAlA che, ane jyAM zaMkha che tyAM AvI, gamanAgamanane pratikramI zaMkhane vAMdI ane namIne kahyuM- he devAnapriya ! ame ghaNo azana, yAvat-svAdima AhAra taiyAra karAvyo che, to ApaNe jaIe, ane puSkaLa azana, yAvatuM svAdima AhArano AsvAda letAyAvatu-poSadhanuM pAlana karatA viha
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, udesI-1 279 rIe. tyAra bAda te zaMkhe te puSkalizramaNopAsakane kahyuM- he devAnupriyo ! puSkaLa aza nAdi, AhArano AsvAda letA yAvatu poSadhanuM pAlana karI viharavuM mane yogya nathI. mane to poSadhazAlAmAM poSadhayukta thaIne yAvat viharavuM yogya che. mATe he devAnupriya ! tame icchA pramANe yAvaviharo.' tyArabAda te puSkali zramaNopAsaka zaMkha zramaNopAsakanI pAsethI poSadhazAlAmAMthI bahAra nIkaLI zrAvatI nagarInA madhyabhAgamAM jyAM te zramaNopAsako che tyAM Avyo, ane tyAM AvI te zramaNopAsakone A pramANe- he devAnupriyo ! e pramANe kharekhara zaMkha zramaNopAsaka poSadhazAlAmAM poSadha grahaNa karIne vAva vihare che. zaMkha zramaNopAsaka to zIdhra nahi Ave." tyArabAda bAda te zramaNopAsako te vipula azana, AdiAhArane AsvAdatA yAvadU-vihare che. tyArabAda madhya rAtrinA samaye dharma jAga raNa karatA te zaMkha zramaNopAsakane AvA prakArano A vicAra yAvatuM utpanna thayo AvatI kAle yAvatu sUrya ugavAnA samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI yAvatu paryApAsanA karI tyAMthI pAchA AvIne pAkSika poSadha pAravo zreyaskara che, yAvatu sUryo daya samaye pauSadhazAlAthI bahAra nIkaLI zuddha, bahAra javA yogya tathA maMgalarUpa vastro uttama rIte paherI potAnA gharathI bahAra nIkaLI page cAlI zrAvastI nagarInA madhya bhAgamAM thaIne jAya che, yAvatu papAsanA kare che. tyAra bAda [pUrve kahelA te zramaNopAsako AvatI kAle yAvatu sUryodaya samaye snAna karI, balikama karI pAvata zarIrane alaMkata karI potapotAnA gharathI nIkaLI eka sthaLe bhegA thAya che. eka sthaLe bhegA thaIne-ityAdi badhuM prathama nigamavat jANavuM yAvat (bhagavaMta mahAvIranI pAse jaI) temanI paryApAsanA kare che. tyAra bAda zramaNa bhagavaMta mahAvIre te zramaNopAsakone tathA te sabhAne dharmakathA kahI. yAvat "te AjJAnA ArA dhaka thAya che tyAM sudhI jANavuM tyAra bAda te zramaNopAsako zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI dharmane sAMbhaLI, avadhArI, haSTa ane tuSTa thayA, ane ubhA thaI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI, jyAM zaMkha zramaNopAsaka che tyAM AvyA; AvIne zaMkha zramaNo pAsakane teo ema kahyuM ke-devAnupriya ! tame gaI kAle amane ema kahyuM hatuM ke, he devAnupriyo ! tame puSkaLa azanAdi AhArane taiyAra karAvo, vAvaApaNe viharIzuM, tyAra bAda tame poSadhazAlAmAM yAvat viharyA, to he devAnupriya ! tame amArI ThIka hilanA karI." pachI he Aya!' ema kahI zramaNa bhagavaMta mahAvIre te zramaNopAsakone A pramAe kahyuM- he A !' tame zaMkha zramaNopAsakanI hIlanA, niMdA, khrisanA, gaha ane apamAnanA na karo, kAraNa ke te zaMkha zramaNopAsaka dharmane viSe prItivALo ane draDhatAvALo che, tathA teNe sudraSTi-jJAnInuM jAgaraNa karela che. ' [32] "bhagavan! e pramANe kahI bhagavAna gautama zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che, vAMdI ane namI teNe A pramANe kahyuM- he bhagavan! jAgarikA keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! traNa prakAranI. buddhajAgarikA, abuddhajAgarikA ane suda rzanajAgarikA. he bhagavan! tame e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! je utpanna thayelA jJAna ane darzananA dhAraNa karanArA A arihaMta bhagavaMto che-ityAdi skaMdakanA adhikAramAM kahyA pramANe sarvajJa ane sarvadarzI che-e buddho buddhajAgarikA jAge che. je
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280 bhagavaI-12-1/532 A bhagavaMta anagAro Isamitiyukta, bhASAsamitiyukta ane vAvatuM gupta brahmacArI che, teo abuddha che ane teo abuddhajAgarikA jAge che. tathA je A zramaNo pAsako jIvAjIvane jANanArA che, yAvatuM teo sudarzanajAgarikA jAge che. mATe te hetuthI he gautama! e pramANe kahyuM che. ke jAgarikA traNa prakAre che. pi33] tyAra bAda te zaMkha zramaNopAsake zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI A pramANe kahyuM- he bhagavan! 'krodhane vaza hovAthI pIDita thayelo jIva zuM bAMdhe, zuM kare, zeno caya kare ane zeno upacaya kare? he zaMkha ! krodhane vaza thavAthI pIDita thayelo jIva AyuSa sivAyanI sAta karmaprakRtio zithila bandhanathI bAMdhelI hoya to kaThina bandhana vALI kare-ItyAdi sarva prathama zatakamAM kahelA saMvararahita anagAranI peThe jANavuM, yAvatuM te saMvararahita sAdhu saMsAramAM bhame che. he bhagavan! mAnane vaza thavAthI pIDita thayelo jIva zuM bAMdhe-ityAdi prazna. pUrve kahyA pramANe jANavuM, ane eja pramANe mAyAne vaza thavAthI ane lobhane vaza thavAthI pIDita thayelA jIva saMbadhe paNa jANavuM, yAvatu te saMsAramAM bhame che. tyAra bAda te zramaNopAsako zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI e pramaNe vAta sAMbhaLI,avadhArI bhaya pAmyA, trAsa pAmyA, trasita thayA ane saMsAranA bhayathI udvigna thayA. tathA teo zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI jyAM zaMkha zramaNopAsaka che tyAM jaI zaMkha zramaNopAsakane vAMdI, namI e arthane sArI rIte jANI vinayapUrvaka vAraMvAra khamAve che. tyArabAda te zramaNopAsako yAvatu pAchA gayA. teno bAkI rahelo vRttAMta AlabhikAnA zramaNopAsakonI peThe jANavo. bhagavanuM ! te zaMkha zramaNopAsaka ApI devAnupriyanI pAse pravrajyA levAne samartha che? bAkI badhuM RSibhadra putranI peThe jANavuM. yAvatu-te sarva duHkhono anta karaze. he bhagavana! te e pramANe che. he bhagavan!te e pramANe che, ema kahI vihare che. zitakaH 12-udesAH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ! (- uddezaka2:-) [34] te kAle, te samaye kauzAMbI nAme nagarI hatI. candrAvataraNa caitya hatuM. te kauzAMbI nagarImAM sahasrAnIka rAjAno pautra, zatAnIka rAjAno putra, ceTaka rAjAnI putrIno putra, mRgAvatI devIno putra, ane jayaMtI zramaNopAsikAno bhatrIjo udAyanA nAme rAjA hato. te kauzAMbI nagarImAM udAyana rAjAnI mAtA ne jayaMtI zramaNopAsi kAnI bhojAI mRgAvatI nAme devI hatI. sukumAla hAthapagavALI-ItyAdi varNana jANavuM, vaLI te kauzAMbI nagarImAM jayaMtI nAme zramaNopAsikA hatI, je sahastrAnIka rAjAnI putrI, zatAnIka rAjAnI bhaginI, udAyana rAjAnI phoI, mRgAvatI devInI naNaMda ane zramaNa bhagavaMta mahAvIranA sAdhuonI prathama zayyAtara hatI. te sukumAla, yAvatuM jIvAjIvane jANanArI yAvat viharatI hatI. pi3pa te kAle, te samaye mahAvIra svAmI samavasa, yAvatuM parSatu paryapAsanA kare che. tyAra bAda te udAyana rAjA A vAta saMbhALI hRSTa tuSTa thayo, ane teNe kauTuMbika puruSone bolAvI A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! zIghaja kauzAMbI nagarIne bahAra ane aMdara sApha karAvo-ityAdi badhuM kUNika rAjAnI peThe kahevuM, A vAta sAMbhaLI te
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, udesI-2 281 jayaMtI zramaNopAsikA hRSTa ane tuSTa thaI, ane jyAM mRgAvatI devI che tyAM AvI A pramANe kahyuM e pramANe navama zatakamAM kahyA pramANe jANavuM, tyAra bAda jema devAnaMdAe RSabhadattanA vacanano svIkAra karyo tema mRgAvatI devIe te jayaMtI zramaNopAsikAnA vacanano svIkAra karyo, tyAra pachI te mRgAvatI devIe kauTuMbika puruSone bolAvI A pramANe kahyuM- he devAnupriyo ! devavALuM, tarasahita yAvatu dhArmika zreSTha yAna joDIne jaladI hAjara karo,' yAvatu-te kauTuMbika puruSo yAvatu hAjara kare che, tyAra bAda te mRgAvatI devI te jayaMtI zramaNopAsikAnI sAthe snAna karI, balikamapUjA karI, yAvatuzarIrane zaNagArI ghaNI kulka dAsIo sAthe yAvat aMtaHpurathI bahAra nIkaLe che, nIkaLI jyAM bahAranI upasthAnazAlA che, ane jyAM dhArmika zreSTha vAhana taiyAra ubhuM che, tyAM AvI cAvatuM te vAhana upara caDhI. tyAra bAda te mRgAvatI devI potAnA parivAra yukta RSabhadatta brAhmaNanI peThe yAvatuM zreSTha vAhanathI nIce utare che. pachI jayaMtI zramaNopAsikAnI sAthe te mRgAvatI devI ghaNI kunja dAsIonA parivAra sahita devAnaMdAnI peThe vAva6 vAMdI, namI udAyana rAjAne AgaLa karI tyAMja rahIneja yAvat pardhapAsanA kare che. tyArabAda zramaNa bhagavaMta mahAvIre udAyana rAjAne, mRgAvatI devIne, jayaMtI zramaNopAsikAne ane te atyanta moTI pariSadane yAvat dhamopadeza karyo, yAvatu pariSada pAchI gaI, udAyana rAjA ane mRgAvatI devI paNa pAchA gayA. [36] tyAra bAda te jayaMtI zramaNopAsikA zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAsethI dharmane sAMbhaLI, avadhArI haSTa ane tuSTa thaI, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI A pramANe bolI ke- he bhagavan! jIvo zAthI gurutva-bhArepaNuM pAme ? he jayaMtI ! jIvo prANAtipAtathI-jIvahiMsAthI yAva6 mithyAdarzanazalyathI, e pramANe kharekhara jIvo bhArekarmIpaNuM prAptakare che. e pramANe jema prathama zatakamAM kahyuM che tema jANavuM, he bhagavan! jIvonuM bhavasiddhikapaNuM svabhAvathI che ke pariNAmathI che ? he jayaMtI ! bhava siddhika jIvo samabhAvathI che, paNa pariNAmathI nathI. he bhagavan! sarve bhavasiddhika jIvo siddha thaze? he jayaMtI ! hA, thaze. he bhagavan! jo sarve bhavasiddhiko siddha thaze to A loka bhavasiddhika jIvo rahita thaze? te artha yathArtha nathI, he bhagavan! e pramANe tame zA hetuthI kaho cho ? he jayaMtI! jemake savakAzanI zreNI hoya, te anAdi, anaMta, banne bAju parimita ane bIjI zreNIothI parivRtta hoya, temAMthI samaye samaye eka paramANu yudgalamAtrakhaMDo kADhatAM kADhatAM ananta utsarpiNI ane ananta avasarpiNI sudhI kADhIe topaNa te zreNi khAlI thAya nahIM te pramANe. he bhagavan! sutelApaNuM sAruM ke jAgelapaNuM sAruM? he jayaMtI ! keTalAka jIvonuM sUtelApaNuM sAruM, ane keTalAka jIvonuM jAgelApaNuM sAruM. he bhagavan! zA hetuthI tame ema kaho cho ? he jayaMtI ! je A jIvo adhArmika, adharmane anusaranArA jene adharma priya che evA, adharma kahenArA, adharmane ja jonArA, adharmamAM Asakta, adharmAcaraNa karanArA ane adharmathIja AjIvikAne karatA vihare che, e jIvonuM sUtelApaNuM sAruM che. jo e jIvo sUtelA hoya to bahu prANonA, bhUtonA, jIvonA tathA sattvonA duHkha mATe, zoka mATe, yAvatu-paritApa mATe thatA nathI. vaLI potAne, bIjAne ke bannene ghaNI adhArmika saMyojanA vaDe joDanArA hotA nathI, je A jIvo dhArmika ane dharmAnusArI
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 282 bhagavAI - 12 - rapa36 che, yAvatu-dharmavaDe AjIvikA karatA vihare che, e jIvonuM jAgelApaNuM sAruM che, jo e jIvo jAgatA hoya to te ghaNA prANIonA yAvatu-sattvonA aduHkha mATe vAvatu-apa ritApa mATe varte che. vaLI potAne, parane ane bannene ghaNI dhArmika saMyojanA sAthe joDa nArA thAya che, tathA e jIvo jAgatA hoya to dharmajAgarikAvaDe potAne jAgRta rAkhe che. he bhagavan! sabalapaNuM sAruM ke durbalapaNuM sAruM? he jayaMtI ! keTalAka jIvonuM sabalapaNuM sAruM ane keTalAka jIvonuM durbalapaNuM sAruM. he jayaMtI! je A jIvo adhArmika che, ane yAvat adharmavaDe AjIvikA karatA vihare che, e jIvonuM durbalapaNuM sAruM, jo e jIvo dubalA hoya to koI jIvanA duHkha mATe thatA nathI-ityAdi ane "jAgatAnI peThe sabalapaNAnI vaktavyatA kahevI, mATe e jIvonuM balavAnapaNuM sAruM che. he bhagavan! dakSapaNuM-udyamIpaNuM sAruM ke ALasupaNuM sAruM? he jayaMtI! keTalAka jIvonuM dakSapaNuM sAruM ane keTalAka jIvonuM ALasupaNuM sAruM. he jayaMtI ! je A jIvo adhArmika yAvat vihare che, e jIvonuM ALasupaNuM sAruM che. ItyAdi badhuM "sUtelAnI peThe kahevuM, tathA "jAgelAnI peThe dakSa-udhamI jANavA, yAvat joDanArA thAya che. vaLI e jIvo dakSa hoya to AcArya, upAdhyAya, sthavira, tapasvI, glAna, zaikSa 'kula, gaNa, saMgha, ane sAdhamikanA ghaNA vaiyAvacca sAthe AtmAne joDanArA thAya che. he bhagavanuM ! zrotrendriyane vaza thavAthI pIDita thayelo jIva zuM bAMdhe ? he jayaMtI ! jema krodhane vaza thayelA jIva saMbadhe kahyuM tema ahIM paNa jANavuM, yAvatuM te saMsAramAM bhame che. e pramANe cakSaIndriyane vaza thayelA ane yAvatu sparzendriya vaza thayelA jIva saMbandha paNa jANavuM, tyArabAda te jayaMtI zraNopAsikA zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI e vAta sAMbhaLI, dayamAM avadhArI, harSavALI ane saMtuSTa thaI-ityAdi badhuM devAnaMdAnI peThe jANavuM. thAvat teNe pravrajyA grahaNa karI ane sarvaduHkhathI mukta thaI. te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che. | zataka: 12-udesoH 2nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa (-uddezaka3:-) [37] rAjagRha nagaramAM bhagavAna gautame) vAvad A pramANe pUchyuM-he bhagavan! keTalI pRthivIo kahI che? he gautama! sAta. prathama, dvitIyA yAvatu-saptamI. he bhagavana! prathama prathivI kayA nAmavALI ane kayA gotravALI kahI che ? he gautama ! prathama pRthivInuM nAma dhammA' che ane gotra ratnaprabhA che-e pramANe "jIvAbhigama sUtramAM prathama nairayika uddezaka kahyo che te badho yAvadu-alpa- bahatva sudhI kahevo. zataka: 12- udesAH 3nImunIdIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (- uddezaka4:-) [38] rAjagRha nagaramAM yAvad A pramANe pUchyuM he bhagavan! be paramANuo ekarUpe ekaThA thAya, pachI tenuM zuM thAya? he gautama! teno Dhipradezika skaMdha thAya, ane jo teno bheda thAya to tenA be vibhAga thAya-eka tarapha eka paramANupudgala rahe ane bIjI tarapha eka (bIjo) paramANupudgala rahe. he bhagavanuM ! traNa paramANupudgalo ekarUpe
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, uso-4 283 ekaThA thAya tenuM zuM thAya? he gautama! teno tripradezika skaMdha thAya. jo teno bheda-viyoga thAya to tenA be ke traNa vibhAga thAya, jo be vibhAga thAya to eka tarapha eka paramANu pudgala, ane bIjI tarapha eka dvipradezika skaMdha rahe. tathA jo tenA traNa vibhAga thAya to traNa paramANupudgala rahe. he bhagavan! cAra paramANapadugalo ekarUpe ekaThA thAya ? he gautama ! catuSpadezika skaMdha thAya, ane jo te skaMdhano bheda thAya to tenA be, traNa ne cAra bhAga thAya. jo be bhAga thAya to eka tarapha eka paramANupudgala ane eka tarapha eka tripradezika skaMdha rahe. athavA be dvipradezika skaMdha rahe. jo traNa bhAga thAya to eka tarapha be chUTA paramANupudgalo ane eka tarapha eka dviadezika skaMdha rahe. jo cAra bhAga thAya to jUdA cAra paramANupugala rahe. he bhagavanuM ! pAMca paramANuo ekarUpe ekaThA thAya ? he gautama ! paMcapradezika skaMdha thAya. jo te bhedAya to tenA be, traNa, cAra ane pAMca vibhAga thAya. jo tenA be vibhAga thAya to eka tarapha eka paramANu pudgala ane eka tarapha catuSkapradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha dvipradezika skaMdha ane eka tarapha tripradezika skaMdha thAya. yAvatuM jo tenA pAMca vibhAga thAya to judA pAMca paramANuo thAya he bhagavanuM ! cha paramANu pudgalo saMbadhe he gautama ! SaTrapradezika skaMdha thAya. jo teno bheda thAya to tenA be, traNa, cAra pAMca ke cha vibhAga thAya. jo tenA be bhAga thAya to eka tarapha eka paramANupudgala ane eka paMcapradezika skaMdha thAya. yAvatuM jo tenA cha bhAga thAya to judA judA cha paramANu pagalo thAya. he bhagavan! sAta paramANupudgalo saMbadhe prazna. he gautama ! saptaprade zika skaMdha thAya. jo tenA vibhAga thAya to be, traNa, pAvatu sAta vibhAga thAya che. jo be vibhAga thAya to eka tarapha eka paramANupugala ane eka tarapha chapradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha dviadezika skaMdha ane eka tarapha paMcapradezika skaMdha thAya. yAvatu jo tenA cha bhAga thAya to eka tarapha judA pAMca paramANupagalo ane eka tarapha eka dviprade zika skaMdha thAya. tathA je tenA sAta bhAga thAya to judA judA sAta paramANu yugalo thAya. he bhagavan! ATha paramANupudgalo saMbandha prazna. he gautama! pradezano eka skaMdha thAya. (jo tenA vibhAga thAya to be, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta ke ATha vibhAga thAya.) thAvat tenA be vibhAga thayA to eka tarapha eka paramANupudgala ane eka tarapha sAta pradezano eka skaMdha thAya che. athavA eka tarapha be pradezono eka skaMdha ane eka tarapha cha pradezano eka skaMdha thAya che. athavA eka tarapha traNa pradezano eka skaMdha ane eka tarapha pAMca pradezano eka skaMdha thAya che. athavA cAra cAra pradezanA be skaMdha thAya che. yAvatu jo tenA cha vibhAga thAya to eka tarapha judA pAMca paramANupudgalo ane eka tarapha eka tripradezika skaMdha thAya che. athavA eka tarapha cAra paramANupudgalo ane eka tarapha be Dhipradezika skaMdho thAya che. jo tenA sAta vibhAga thAya to to eka tarapha judA cha paramANupudgalo ane eka tarapha eka dvipradezika skaMdha thAya che. jo tenA ATha vibhAga thAya to judAjudA ATha paramANupudgalo thAya che. he bhagavan! nava paramANugalo saMbadhe prazna. he gautama ! navapradezano eka skaMdha thAya che, ane jo tenA vibhAga karavAmAM Ave to (be, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta, ATha ke) yAvatu nava vibhAga thAya che. tenA jo be vibhAga thAya to eka tarapha eka
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 12/-/4/538 paramANupudgala ane eka tarapha eka aSTapradezika skaMdha thAya che. e pramANe eka ekano saMcAra karavo; yAvat-athavA eka tarapha eka cAra pradezano skaMdha ane eka tarapha pAMca pradezano skaMdha thAya che. yAvat pAMca bhAga thAya to eka tarapha judA cAra paramANuo ane eka tarapha eka paMcapradezika skaMdha thAya che. athavA eka tarapha traNa paramANuo ane eka tarapha dvipradezika skandha ane eka tarapha catuSpadezika skaMdha thAya che. athavA eka traNa paramANupudgalo ane eka tarapha be tripradezika skaMdho thAya che. athavA eka tarapha be 5ramANupugalo, eka tarapha be dvipradezika skaMdho ane eka tripradezika skaMdha thAya che. athavA eka tarapha eka paramANupudgala ane eka tarapha cAra dvipradezika skaMdho thAya che. yAvat ATha bhAga karavAmAM Ave to eka tarapha sAta paramANuo ane eka tarapha dviprade zika eka skaMdha, hoya che jo tenA nava bhaga ka2vAmAM Ave to judA nava paramANuo hoya che. he bhagavan ! dasa 52mANuo saMbandhu prazna. (teno eka dasapradezika skaMdha thAya che. ane jo tenA vibhAga karavAmAM Ave to be, traNa, cAra, pAMca, cha, sAta, ATha, nava ane daza vibhAga thAya che.) yAvat be bhAga karavAmAM Ave to eka tarapha eka paramANu ane eka tarapha nava pradezano eka skaMdha thAya che. athavA eka tarapha dvipradezika skaMdha ane eka tarapha aSTapradezika eka skaMdha hoya che. e pramANe eka ekano saMcAra karavo; yAvatuathavA be paMcapradezika skaMdho thAya che. yAvat tenA cha vibhAga karavAmAM Ave to eka tarapha jUdA pAMca paramANuo ane eka tarapha eka paMcapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha cA2paramANupudgalo, eka tarapha eka dvipradezika skandha tathA eka tarapha eka catuSpradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha cAraparamANupudgalo,ane eka tarapha be tripradezika skandho hoya che. athavA eka tarapha traNa paramANupudgalo, eka tarapha be dvipradezika skandho ane eka tripradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha be paramANu pudgalo ane eka tarapha cAra dvipradezika skandho hoya che. yAvat ane jo tenA daza vibhAga ka2vAmAM Ave to judA daza paramANuo thAya che. he bhagavan ! saMkhyAtA paramANuo eka sAthe maLe ane eka sAthe maLIne tenuM zuM thAya ? he gautama ! teno saMkhyAtA pradezano skandha thAya. jo teno bheda-vibhAga thAya to tenA be, yAvat dasa ke saMkhyAtA vibhAga thAya. jo tenA be bhagA karavAmAM Ave to eka tarapha eka 52mANupudgala ane eka tarapha saMkhyAtapradezika skandha thAya che athavA eka tarapha eka dvipradezika skandha ane eka tarapha eka saMkhyAtapradezika skaMdha thAya che. athavA eka tarapha eka tripradezika skandha ane eka tarapha eka saMkhyAtapradezika skandha thAya che. e pramANe yAvad eka tarapha dazapradezika skandha ane eka tarapha saMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA be saMkhyAtapradezika skandho hoya che. tenA traNa vibhAga karavAmAM Ave to eka tarapha be paramANuo ane eka tarapha eka saMkhyAtapradezika skandhahoyache. athavA eka tarapha eka paramANu, eka tarapha eka dvipradezika skandha ane eka tarapha eka saMkhyAta pradezikaskandha hoya che. athavA eka tarapha eka paramANupudgala, eka tarapha dvipradezika skandha ane eka tarapha eka saMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha eka para mANupudgala, eka tarapha eka tripradezika skandha ane eka tarapha saMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha eka paramANupudgala, ane eka tarapha be saMkhyAtapradezika 284
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, uddeso-4 285 skandho hoya che. athavA eka tarapha eka dvipradezika skandha ane eka tarapha be saMkhyAta pradezika skandho hoya che. e pramANe yAvatu-athavA eka tarapha eka dazapradezika skandha ane be saMkhyAtapradezika skandho hoya che. athavA traNa saMkhyAtapradezika skandho hoya che. yAvat e pramANe e kramathI catuHsaMyoga,paMcasaMyoga paNa kahevo; yAvat nava saMyoga sudhI kahevuM. tenA daza vibhAga ka2vAmAM Ave to eka tarapha nava paramANupudgalo, eka tarapha eka saMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha ATha paramANupudgalo, eka tarapha eka dvipradezika skaMdha ane eka eka saMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha ATha 52mANupudgalo, eka tarapha eka dvipradezika skandha ane eka tarapha eka saMkhyAtapradezika skandha hoya che. e kramavaDe ekanI saMkhyA vadhAravI, yAvat-athavA eka dazapradezika skandha ane eka tarapha nava saMkhyAtapradezika skandho hoya che. athavA daza saMkhyAtapradezika skandho hoya che. jo tenA saMkhyAta bhAgo karavAmAM Ave to saMkhyAtA paramANupudgalo, thAya che. he bhagavan ! asaMkhyAtA paramANupudgalo ekaThA maLe, ane pachI tenuM zuM thAya ? he gautama ! teno asaMkhyAtapradezika skandha thAya. jo tenA vibhAga karIe to be, yAvat dasa, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA vibhAga thAya. jo be vibhAga karavAmAM Ave to eka tarapha eka 52mANupudgala ane eka tarapha asaMkhyAtapradezika skaMdha hoya che. yAvad-athavA eka ta2pha dazapradezika skandha ane eka tarapha asaMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha saMkhyAtapradezika skandha ane eka tarapha asaMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA be asaMkhyAtapradezika skandho hoya che. e pramANe trIka-catuSkasaMyoga, yAvad dazakasaMyoga jANavo. ane eka sarva saMkhyAtapradezikanI peThe jANavuM, parantu eka 'asaM khyAta' zabda adhika kahevo. yAvad-athavA daza asaMkhyAtapradezika skandho hoya che. jo saMkhyAta vibhAga karavAmAM Ave to eka tarapha saMkhyAtA paramANupudgalo ane eka tarapha asaMkhyAtapradezAtmaka skandha hoya che. athavA eka tarapha saMkhyAtA dvipradezika skandho ane eka tarapha asaMkhyAta pradezika skandha hoya che. e pramANe yAvad-athavA eka tarapha saMkhyAtA dazapradezika skandho ane eka tarapha eka asaMkhyAtapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha saMkhyAtA saMkhyAtapradezika skandho ane eka tarapha eka asaMkhyapradezAtmaka skandha hoya che. athavA saMkhyAtA asaMkhyAtapradezika skandho hoya che. jo tenA asaMkhya vibhAga karavAmAM Ave to asaMkhya paramANupudgalo thAya che. he bhagavan ! ananta paramANupudgalo ekaThA thAya ane ekaThA thayA pachI tenuM zuM thAya ? he gautama teno anantapradezAtmaka skandha thAya. jo tenA vibhAga thAya to be, traNa, yAvat daza, saMkhyAta, asaMkhyAta ane ananta vibhAga thAya. be vibhAga ka2vAmAM Ave to eka tarapha paramANupudgala ane eka tarapha anantapradezika skandha hoya che. yAvadathavA be anantapradezika skandho hoya che. jo tenA traNa vibhAga karavAmAM Ave to eka ta2pha be paramANupudgalo ane eka tarapha anantapradezika skandha hoya che. athavA eka ta2pha eka paramANu, eka tarapha eka dvipradezika skandha ane eka tarapha eka ananta pradezika skandha hoya che. yAvad athavA eka tarapha eka paramANupudgala, eka tarapha asaMkhyAtapradezika skandha ane eka tarapha anantapradezika skandha hoya che. athavA eka
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 bhagavai - 12/9/4/538 tarapha eka paramANu, ane eka tarapha be anantapradezika skandho hoya che. athavA eka tarapha eka dvipradezika skandha ane eka tarapha be anantapradezika skandho hoya che. e pramANe yAvad-athavA eka tarapha eka dazapradezika skandha ane eka tarapha be anantapradezika skandho hoya che. athavA eka tarapha eka saMkhyAtapradezika skandha ane eka tarapha be ananta pradezika skandho hoya che.athavA eka tarapha eka asaMkhyAtapradezikaskandha ane eka tarapha be anantapradezika skandho hoya che. e pramANe catuSkasaMyoga, yAvad-saMkhyAtasaMyoga kahevo. e badhA saMyogo asaMkhyAtanI peThe anantane paNa kahevA; parantu eka 'ananta' zabda adhika kahevo; yAvad-athavA eka tarapha saMkhyAtA saMkhyAtapradezika skandho ane eka tarapha eka anantapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha saMkhyAtA asaMkhyeya pradezika skandho ane eka tarapha anantapradezika skandha hoya che. athavA saMkhyA tA anaMta pradezika skandho hoya che. jo tenA asaMkhyAtA vibhAga karIe to eka tarapha asaMkhyAta 52mANupadgaloane eka tarapha eka anantapradezika skandha hoya che. athavA eka tarapha asaMkhyAta dvipradezika skandho ane eka tarapha eka ananta pradezika skaMdha hoya che, yAvadathavA eka tarapha asaMkhyAtA saMkhyAtapradezika skandho ane eka tarapha eka ananta pradezikaskandhahoyache.athavA eka tarapha asaMkhyAtA asaMkhyAtapradezika skandho ane eka tarapha anantapradezika skandha hoya che. athavA asaMkhyAtA anantapradezika skandho hoya che. jo tenA ananta vibhAga karavAmAM Ave to ananta paramANupudgalo thAya che. [539]he bhagavan!e paramANupudgalonAsaMyogaanebhedanAsaMbaMdhathI anantA nata pudgalaparivarto jANavA yogya che mATe kahyA che ? hA, gautama ! te mATe kahyA che. he bhagavan ! pudgalaparivarto keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! sAtaprakAranA. audA rikapudgalaparivarta, vaikriyapudgalaparivatataijasa pudgalaparivarta, kArmaNapudgalapara varta,manapudgalaparivarta,vacanapudgalaparivartaaneAnAprANapudgalaparivarta. hai bhagavan ! nairayikone keTalA prakAranA pudgalaparivarto kahyA che ? he gautama ! sAta. audArika pudgalaparivarta, vaikriyapudgalapara- varta, yAvad AnaprANapudgalaparivarta. e pramANe yAva-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan ! eka eka naiyikane keTalA audArika pud galaparivarto atIta-thayA che ? he gautama ! ananta thayA che. keTalA thanArA che ? koine thavAnA hoya che ane koine nathI; jene thavAnA che tene jaghanyathI eka, be ke traNa thavAnA che; ane utkRSTathI saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anantA thavAnA hoya che he bhagavan ! eka eka asurakumArane keTalA audArikapudgalaparivarto thayA che ? e pramANejANavuM, e pramANe yAvad vaimAnika sudhI jANavuM. he bhagavan ! eka eka naiyikane keTalA vaikriyapudgalaparivarto thayA che ? anantA thayA che. e pramANe jema audArikapudgalaparivarta saMbandha kahyuM tema vaikriyapudgalaparAvarta saMbandhe paNa jANavuM yAvad vaimAnika sudhI kahevuM. e pramANe yAvad AnaprANapudgalaparivarta saMbandhe paNa jANavuM. e pramANe eka ekane AzrayI sAta daMDako thAya che. he bhagavan ! nairiyakone keTalA audArikapudgalaparivarto thayA che ? he gautama ! anantA thayA che. keTalA audArikapudgalaparivarto thavAnA che ? anantA thavAnA che. e pramANe yAvad vaimAniko sudhI jANavuM. e rIte vaikriyapudgalaparivarto, yAvad AnaprANapudgalaparivarto saMbandhe paNa yAvat vaimAniko sudhI jANavuM
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, udesI-4 287 ema (sAta pudgalaparivarta saMbandha) bahuvacanane AzrayI sAta daDako (nairayakAdi) coviza daMDake kahevA. he bhagavan! eka eka nairayikane nairayikapaNAmAM keTalA audArikapudgalaparivata atIta thayA che ? teone eka paNa audArikapudgalaparivarta thayo nathI. keTalA audArika pudgalaparivata thavAnA che? teone eka paNa thavAno nathI. he bhagavan! eka eka nairayikane asurakumArapaNAmAM keTalA audArikapudgalaparivartI thayA che ? upara kahyA pramANe jANavuM, e pramANe jema asurakumArapaNAmAM kahyuM tema yAvatuM stanatakumArapaNAmAM paNa jANavuM. he bhagavan! eka eka nairayikane pRthivIkAyapaNAmAM keTalA audA rikapudgalaparivartI thayA che? anantA thayA che. keTalA thavAnA che? koIne thavAnA che ane koine thavAnA nathI, jene thavAnA nathI, jene thavAnA che tene jaghanyathI eka, be ke traNa thavA nA che, ane utkRSTathI saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anantA thavAnA che. e pramANe yAvatu. manuSyapaNAmAM paNa jANavuM. tathA vAnavyaMtara, jyotiSka ane vaimAnikapaNAmAM jema asu rakumArapaNAmAM kahyuM tema jANavuM. he bhagavan! eka eka asurakumArane nairayikapaNAmAM keTalA audArikapudgalaparivarte atIta thayA che ? jema narayikanI asurakumAranI paNa vaktavyatA kahevI. e pramANe yAvadvaimAnikapaNAmAM kahevuM. e pramANe yAvatu-svanita kumAra sudhI kahevuM e pramANe pRthivIthI AraMbhI yAvadu vaimAnika sudhI badhAone eka gama-pATha kahevo. he bhagavan! eka eka nairayikane nairayakipaNAmAM keTalA kriyapudgala parivartI thayA che? anantA thayA che. keTalA thavAnA che? he gautama ! ekathI mAMDIne yAvat anantA thavAnA che. e pramANe yAvatu khanitakumArapaNAmAM jANavuM. pRthivIkAyikapa NAmAM prazna.-eka eka nairayikane pRthivIkAyikapaNAmAM vaikriyapudgalaparivata keTalA thayA che ? eka paNa nathI. keTalA thavAnA che? eka paNa nathI. e pramANe je jIvone vaikriyazarIra che teone ekAdi pudgalaparAvartI jANavA, ane jeone vaikriyazarIra nathI teone pRthivIkAyikapaNAmAM kahyuM che tema kahevuM, yAvad vaimAnikane vaimAnikapaNA mAM kahevuM. taijasapudgala parivarta ane kAzmaNapudgalaparivarte sarvatra ekathI mAMDIne anantasudhI kahevA. manapugalaparivata badhA paMcendriyomAM ekathI AraMbhI (ananta sudhI) kahevA. te manapugalapari- vartA) vikasendriyomAM nathI. vacanapudgalaparivartI paNa e pramANe jANavA; parantu vizeSa e che ke te ekendriya jIvomAM nathI. zvAsocchu vAsapudgalaparivata badhA jIvomAM ekathI mAMDIne vadhAre jANavA yAvat vaimAnikane vaimAnikapaNAmAM kahevuM. he bhagavannairayikone nairayikapaNAmAM keTalA audArikapudgalaparivartI vyatIta thayA che? eka paNa vyatIta thayela nathI. keTalA thavAnA che? eka paNa thavAno nathI. e pramANe yAvatu khanitakumArapaNAmAM jANavuM. pRthivIkAyikapaNAmAM prazna. anantA vyatIta thayA che. keTalA thavAnA che ? anantA thavAnA che. e pramANe yAvatu-manuSyapa NAmAM jANavuM. tathA jema nairayikapaNAmAM kahyuM che tema vAtavyantara, jyotiSka ane vaimA nikapaNAmAM kahevuM. e pramANe yAvatu vaimAnikane vaimAnikapaNAmAM kahevuM. e rIte sAte pudgalaparivarte kahevA; jyAM hoya che tyAM atIta-thayelA ane puraskRta-bhAvI paNa anantA kahavA, ane jyAM nathI tyAM atIta ane bhAvI bane paNa nathI-' ema kahevuM.
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2888 bhagavaI - 12/-/4/pa39 yAvadu- vaimAnikone vaimAnikapaNAmAM keTalA AnaprANapudgalaparivarte thayelA che ? anantA thayelA che. keTalA thavAnA che? anantA thavAnA che. fpa40]he bhagavan! "audArikapudgalaparivarta audArikapudgalaparivarta ema zA hetuthI kahevAya che ? he gautama ! audArikazarIramAM vartatA jIve audArika- zarIrane yogya dravyo dArikazarIrapaNe grahaNa karelAM che, spalAM che, karelAM che, sthira karelAM che, sthApana karelAM che, abhiniviSTa-sarvathA lAgelAM che, sarvathA prApta thayelAM che, sarva avayavavaDe grahaNa karAyelAM che, pariNAma pAmelAM che, nirjarAyelAM che, jIvapradezathI nIkaLelAM che, ane jIvapradezathI jUdA thayelAM che, mATe te hetuthI. he gautama ! ema audArikAdivartatA jIve vaikriyazarIrane yogya pagalo kahevAM, bAkI badhuM teja pramANe kahevuM. e pramANe yAvad AnaprANapudgalaparivarta sudhI jANavuM. vizeSa e che ke, tyAM "AnaprANa yogya sarva dravyo AnaprANapaNe grahyAM che' ItyAdi kahevuM, bAkI badhuM pUrvanI peThe jANavuM he bhagavan! audArikapudgalaparivarta keTalA kALe nIpaje? he gautama ! ananta utsarpiNI ane avasarpiNIvaDe e pramANe vaikriyapudgalaparivarta e pramANe yAvatuM AnaprANapudgala-parivarta paNa jANavo. he bhagavanuM ! e audarikapulaparivartanA niSpattikALamAM, yAvadAnaprANapudgalaparivartana niSpatti- kALamAM kayo kALa konAthI (a) yAvatu vizeSAdhika che ? sarvathI thoDo kAmaNapudgalaparivartano tenAthI anantaguNa taijasapudgala- parivartano tenAthI anantaguNa audArikapudgala parivartano tenAthI anaMtaguNa AnaprANa pudgalono tenAthI manaHpudgalaparivartano anantaguNa che, tenAthI vacanapudgalaparivartano niSpattikALa anantaguNa che, ane tenAthI vaikriyapudgalaparivartano niSpattikALa anantaguNa che. [pa41] he bhagavanuM ! e audarikapudgalaparivarta, yAvaAnaprANapudgalaparivarta-eomAM paraspara kayA pugalaparivarta konAthI thAvavizeSAdhika che ? he gautama ! sauthI thoDA vaikriyapudgalaparivarte che, tenAthI anantaguNA vacanapudgalaparivarte che, tenAthI anantaguNA manapudgalaparivarte che, tenAthI anantaguNA Ana prANapudgalaparivarte che, tenAthI anantaguNa audArikapudgalaparivarte che, tenAthI anantaguNA tejasapudgalaparivarte che, ane tenAthI anantaguNa kArmaNapudgala parivata che. he bhagavan! te e pramANe che, he bhagavan! te e pramANe che." [zatakaH 12-udesAH4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa] | (uddezo-5) [pa42]rAjagRha nagaramAM (gautama)yAvaA pramANe bolyA ke he bhagavan! prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha-e badhA keTalAM varNavALA, keTalA gaMdhavALA, keTalArasavALA, keTalAsparzavALA kahyA che? hai gautama! te pAMca varNavALA, be gaMdhavALA, pAMcarasavALA ane cA sparzavALA kahyA che. he bhagavan! krodha, kopa, roSa, akSamAM saMjavalana, kalaha, cAMDikya maMDana (daMDAdithI yuddha karavuM) ane vivAda-e badhA keTalA varNavALA, yAvatu-keTalA sparzavALA kahyA che.? he gautama! pAMca varNavALA-ItyA di jema krodha saMbadhe kahyuM tema ahiM jANavuM. he bhagavan! mAyA, upadhi, nikRti, valaya
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, udeso-5 289 vakratAjanyasvabhAva, gahana, nUma, kalka, kupA, jihnatA, kilpiSa, AdaraLatA gUhanatA, vaMcanatA, pratikuMcanatA, sAtiyoga-e badhA keTalA varNavALA, yAvatu- keTalA sparzavALA che! he gautama! e badhAM pAMca varNavALA-tyAdi krodhanI peThe jALavA. he bhagavanuM lobha, IcchA, mUcha,kAMkSA,gRddhi, tRSNA, abhidhyA, AzaMsanA, prArthanA, lAlapanAM, kAmAzA, bhogAzA, jIvitAzA, maraNAzA ane naMdirAga-e badhA keTalA varNavALA yAvatakeTalo sparzavALA che.? he gautamAM krodhanI peThe jANavuM. he bhagavana! prema-rAga, dveSa, kalaha, yAvat mithya- darzanazalya- badhA keTalA varNavALA, yAvatu keTalA sparzavALA che.? krodhanI peThe te badhA cAra sparzavALA che. [543he bhagavanu ! prANAtipAtaviramaNa, vAva- parigrahaviramaNa. krodhano tyAga, yAvat mithyAdarzanazalyano tyAga-e badhA keTalAM varNavALA, yAvatu keTalA sparza vAlA kahyA che ? he gautamIvarNa vinAnA,gaMdhavinAnA,ravinAnA ane sparza vinAnA kahyA che. he bhagavan! autpattinI vaiyikI kArmikI ane pariNAmikI buddhie keTalA varNavALI,yAvatu-keTalA sparzavALI kahI che?pUrvavatuhebhagavan!avagrahaIhAavAya ane dhAraNAe badhA keTalAM varNavALA, yAvatu-keTalAM sparzavALA che.? e pramANe yAvadU-spa zaMrahita kahyA che. he bhagavanutthAna, karma, bala, vIrya ane puruSa kAraparAkrama-e keTalA varNavALA, yAvatu keTalAM sparzavALA kahyA che? pUrva pramANe vAva te parahita kahyA che. he bhagavana ! sAtamo avakAzAMtare-AkAzano khaMDa keTalAM varNavALo, yAvatuM keTalA sparzavALo kahyo che? e pramANe yAvatu-sparzarahita che. he bhagavan! sAtamI naraka pRthvI nIceno tanuvAta keTalA varNavALo, vAva-keTalA sparzavALo kahyo che? prANAti pAtanI peThe jANavuM, paraMtu vizeSa e che ke ahIM sAtamo tanuvAta ATha sparzavALo kahyo che. chaThTho tanuvAta tathA yAvadu-chaThThI pRthvI-e badhAM ATha sparzavALAM che. e pramANe jema sAtamI pRthvInI vaktavyatA kahI, tema yAvatu-prathama pRthvI sudhI jANavuM. jaMbudvIpa nAme dvIpa, yAvatu svayaMmaramaNa samudra, saudharma kalpa, yAvaISatRprAmbhArApRthivI, nairayikA vAso tathA yAvadvaimAnikAvAso-e badhA ATha sparzavALA che. he bhagavanuM ! nairayiko keTalA varNavALA, yAvatu keTalA sparzavALA kahyA che? he gautama! vaikriya ane taijasapudgalonI apekSAe teo pAMca varNavALA, pAMca rasavALA, be gaMdhavALA, AThasparzavALA che, ane kAmaNa pudgalonI apekSAe pAMcavarNavALA, pAMcarasavALA, be gaMdhavALA, cArasparzavALA che, tathA jIvanI apekSAe varNarahita, ane yAvat sparzarahita kahyA che. e pramANe yAvatu oNnikakumAro sudhI jANavuM. he bhaga van! pRthivIkAyiko keTalA varNavALA che?-ItyAdi he gautama ! audArika ane taijasa pudgalonI apekSAe pAMcavarNavALA, yAvatu-ATha sparzavALA che, kAmaNanI apekSAe jema nairayiko kahyA tema kahevA, ane jIvanI apekSAe paNa pUrva pramANe jANavA. e pramANe yAvatu- caurindriya jIvo sudhI jANavuM, paNa vizeSa e che ke vAyukAyiko audArika, vaikriya ane tejasapudgalonI apekSAe pAMca varNavALA, yAva-ATha sparza vALA. kahyA che, bAkI badhu nairayikonI peThe jANavuM. tathA vAyukAyikonI peThe paMcendriyatiya cayoniko paNa jANavA hebhagavan!manuSyo varNavALA kahyA che? ItyAdi. audArika, vaikriya. AhAraka ane taijasapudgalonI apekSAe pAMca varNavALA, yAvatu-ATha sparzavALA che, [19]
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 290 bhagavAI - 12 -pa/pa43 kAmaNapudgala ane jIvanI apekSAe nairayikonI peThe jALavA. jema nairayiko kahyA tema vAnabhaMtara, jyotiSka ane vaimAniko kahevA. dhamastikAya ane yAvatu-pudgalAsti kAyae badhA varNarahita che, vAva, sparzarahita che, paNa vizeSa e che ke, pagalAsti kAya pAMcavarNavALo, pAMca rasavALo, begaMdhavALo ane AThasparzavALo hoya che. jJAna varaNIya, yAvatu aMtarAya karma-e cAra sparzavALAM che. he bhagavan! kRSNalezyA keTalA varNavALI che-ItyAdi prazna. he gautama dravyalezyAnI apekSAe pAMcavarNavALI, yAvaduATha sparzavALI kahI che ane bhAvalezyAnI apekSAe vaNadirahita che. e pramANe yAvatu-zuklalezyA sudhI jANavuM. samyagdaSTi, mithyAdraSTi, samyamithyAdraSTi, cakSuda rzana vagere cAradarzana, Abhinibodhanika vagere pAMca jJAna, yAvavibhaMgAjJAna, A hArasaMjJA, parigrahasaMjJA- e badhAM vaNadirahita che. odArika zarIra, taijasa zarIrae badhAM-AMTha sparzavALAM che. kArpaNa zarIra, manoyoga ane vacanayoga cArasparzavALA che. kAyayoga ATha sparzavALo che,sAkAropayogaane anAkAropayoga-e baMnne vadi rahita che he bhagavan! badhAM dravyo keTalAM varNavALAM che?-ItyAdi prazna. he gautama! sarva dravyomAMnA keTalAka pAMca varNavALAM, yAvada-ATha sparzavALAM che, ane keTalAMka pAMca varNa vALA ane cAra sparzavALaA che. tathA sarva dravyomAMnA keTalAMka eka varNavALA, eka gaMdhavALA, eka rasavALA ane be sparzavALAM che, vaLI sarva dravyomAMnA keTalAMka varNara hita, yAvadu-sparzarahita che. e pramANe sarva pradezo, sarva paryAyo ane atItakAla paNa varNarahitayAvatusparzarahitakahyAche.epramANe bhaviSyakALa ane sarvakALapaNa jANavo. pa44]he bhagavan! garbhamAM utpanna thato jIva keTalA varNavALA, keTalA gaMdhavALA, keTalAM rasavALA ane keTalA sparzavALA pariNAmavaDe pariName ? he gautama ! te pAMca varNavALA, pAMca rasavALA, be gaMdhavALA ane ATha sparzavALA pariNAmavaDe pariName. [45]he bhagavan! jIva karmavaDe vividharUpe pariName che ? karma sivAya vividharUpe pariNamato nathI ? tathA jagata karmavaDe vividharUpe pariName che? karma vinA pariNamatuM nathI? hA, gautama! te emaja che. he bhagavan! te emaja che. zatakAra-uddezo: 5-nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA (uddezo-8) [pa46]rAjagRha nagaramAM (bhagavAnuM gautama) yAvaduA pramANe bolyA-he bhagavAn ! ghaNA mANaso paraspara e pramANe kahe che, yAvadU-e pramANe prarupe che ke "e pramANe kharekhara rAhu caMdrane grase che, e rIte kema hoya. he gautama! e mithyA kahe che. e pramANe kharekhara rAhu mahardhika,yAvadu-mahAsukhavALo, uttama vastro, uttama mAlA, uttama sugaMdha ane uttama AbhUSaNa dhAraNa karanAra deva che, te rAhu devanA nava nAmo kahyA che, zRMgATaka, jaTilaka, kSatraka, khara, durdara, makara, matsya, kachapa ane kaLasarpa. te rAhudevanA vimAno pAMca varNavALA kahyA che, kAlA, nIlA lAla, pIlA ane zukla. temAM rAhunuM je koLuM vimAna che te majiThanA varNa jevuM che. je pILuM rAhunuM vimAna che te haLadaranA varNa jevuM che, ane je dholuM vimAna che te rAkhanA DhagalAnA varNa jevuM kahyuM che. jyAre Avato ke jato, vikuvaNA karato ke kAmakrIDA karato rAhu pUrvamAM rahelA caMdranA prakAzane AvarIne pazcima .. .. ..
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, udeso 291 tarapha jAya tyAre candra pUrvamAM dekhAya che, ane rAhu pazcimamAM dekhAya che. jyAre Avato ke jato. vidurvaNA karato ke kAma-krIDA karato rAhu pazcimamAM caMdranA prakAzane AvarIne pUrva tarapha jAya tyAre pazcimamAM caMdra potAne dekhADe che, ane pUrvamAM rAhu potAne dekhADe che. e pramANe jema pUrva ane pazcimanA be AlApaka kahyA tema dakSiNa ane uttaranA be Alo paka uttara-pUrvaane dakSiNa-pazcimanA be AlApaka dakSiNa-pUrva ane uttara-pazcimanA be AlApaka kahevA.vaLI jyAre Avato ke jato, vikuvaNA karato ke kAmakrIDA karato rAhu caMdranI jyosnAnuM AvaraNa karato sthiti kare, tyAre manuSyalokamAM manuSyo kahe che ke, e pramANe kharekhara rAhu caMdrane grase che.' e pramANe jyAre rAhu Avato ke jato, vidurvaNA karato ke kAmakrIDA karato caMdranA prakAza AvarIne pAse thaIne jAya tyAre manuSyalokamAM manuSyo kahe che ke-"e pramANe kharekhara caMdra rAhunI kukSi bhedI', e pramANe rAhu jyAre caMdranI leyAne DhAMkIne pAcho vaLe tyAre manuSya lokamAM kahe che ke, e pramANe kharekhara rAhu e caMdrane vamyo." vaLI e pramANe caMdranA prakAzane nIcethI, cAre dizAthI ane cAre vidi zAthI AvarIne-DhAMkIne rahe tyAre manuSyalokamAM manuSya kahe che ke e pramANe rAhue caMdrane grasyo.' he bhagavan! rAhu keTalA prakAranA kahyA che he gautama! be prakAranA. dhruvarAhu ane parvarAhu. temAM je dhruvarAhu che te kRSNapakSanA paDavAthI mAMDIne potAnA pannaramA bhAgavaDe candralezyA pannaramAM bhAgane DhAMkato rahe che,ekamane divase prathama divase prathama bhAgane DhAMke che, bIjanA divase bIjA bhAgane DhAMke che, e pramANe yAvadu-amAvAsyAne divase caMdranA paMdaramAM bhAgane DhAMke che, ane kRSNapakSane chelle samaye caMdra rakta-sarvathA AcchAdita thAya che ane bAkInA samaye caMdra rakta-aMzathI AcchaAdita ane virA kta-aMzathI anAcchAdita hoya che. zuklapakSanA pratipadAthI AraMbhI teja caMdranI legyA nA paMdaramAM bhAgane dekhADato rahe che. paDavAne viSe pahelA bhAgane dekhADe che. yAvatu pUrNimAne viSe paMdaramAM bhAgane dekhADe che. zuklapakSanA chevaTanA samaye candra viraktarAhuthI sarvathA mukta hoya che, ane bAkInA samaye candra rakta ane virakta hoya che. temAM je parvarAhu che te ochAmAM ochAM cha mAsa (caMdrane ke sUryane) DhAMke che. ane vadhAremAM vadhAre beMtAlIsa mAse caMdrane ane vadhAremAM vadhAre aDatAlIsa varase sUryane DhAMke che. [547he bhagavan! zI hetuthI caMdrane "zazI' zazI e pramANe kahevAya che? gautama ! jyotiSkanA Idra ane jyotiSkanA rAjA caMdramAM mRgAMka vimAnamAM manohara devo, manohara devIo, manohara Asana, zayana, staMbha tathA suMdara pAtra vagere upakaraNo che, tathA caMdra pote saumya, kAMta,subhaga priyadarzana ane surupa che, te mATe [548]he bhagavan! zA hetuthI sUryane Aditya kahevAya che.? gautama ! samayo, AvalikAo, yAvatu-utsarpiNIo ane avasarpiNIonA AdibhUta sUrya che. pi49he bhagavana ! jyotiSikanA Idra ane jyotiSikanA rAjA caMdrane keTalI paTTarANIo kahI che? he gautama ! jema dazaka zatakamAM kahyuM che tema ahIM jANavuM. yAvatuM maithuna nimitta devIo sAthe bhoga bhogavavA samartha nathI' tathA sUrya saMbaMdhe paNa teja pramANe jANavuM. he bhagavan! jyotiSkanA IMdra ane rAjA, caMdra ane sUrya kevA prakAranA kAmabhogone bhogavatA vihare che ? jema prathama yuvAvasthAnA prAraMbhamAM balavAnuM koI eka puruSe prathama ugatI yuvAvasthAmAM balavALI bhAyI sAthe tAjoja vivAha karyo, ane
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 292 bhagavaI - 12/0/6549 pachI te dhana meLavavA mATe soLava2sa paradeza gayo, ane te dhanane meLavI, kArya samApta karI vighnarahitapaNe pAcho potAne ghera turata Avyo, snAna karI, balikarma-pUjA karI, kautuka ane maMgalarupa prAyazcita karI tathA sarvAlaMkArathI vibhUSita thaI manojJa, ane sthAlImAM pAka karavA vaDe zuddha tathA aDhAra prakAranA vyaMjana-zAkAdithI yukta bhojana karyA bAda mahAbala uddezakamAM vAsagRhanuM varNana karyuM che tevA prakAranA-zayanopacAra yukta vAsagRhamAM yAvat-tevA prakAranI uttama zRMgAranA gRharupa suMdara veSavALI, yAvat-kalita-kalAyukta, anurakta, atyanta rAgayukta, ane manane anukUla evI strI sAthe ISTa zabda, sparza yAvat-pAMca prakAranA manuSya saMbaMdhI kAmabhogone bhogavato vihare che. have te puruSa vedopazamananA samaye kevA prakAranA sukhane bhogave ? he Ayuman zramaNa ! te puruSa udAra sukhane anubhave he gautama ! te puruSanA kAmabhogo karatAM vAnapyaMtara devonA kAmabhogothI asurendra sivAyanA bhavanavAsI devone anantaguNa viziSTatara hoyache, asukumAradevonA kAmabhogo karatAM anaMtaguNa viziSTa kAma bhogo jyotiSka devarupa grahagaNa, nakSatra ane tArAone hoya che. jyotiSika devarupa grahagaNa, nakSatra ane tArAonA kAmabhogo karatAM anaMtaguLa viziSTatara kAmabhogo candra tathA sUryane hoya che. 'he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te emaja che' ema kahI bhagavat gautama yAvavihare che. (zatakaH 12-uddesAH 6 nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa) uddezakaH 7 [55]te kAle-te samaye yAvad-(bhagavAn gautama) A pramANe bolyA ke-he bhagavan ! loka keTalo moTo kahyo che ? he gautama ! loka atyanta moTo kahyo che; te pUrva dizAe asaMkhya koTAkoTI yojana che, e pramANe dakSiNa dizAe pazcima dizAe ane uttara dizAe urdhva upara ane nIce paNa asaMkhya koTAkoTi yojana AyAma-laMbAI ane vikhuMbha-vistArathI che. he bhagavan ! A evaDA lokamAM evo koI paramANu pudgalanA jeTalo paNa pradeza che ke, jayAM A jIva utpanna thayo na hoya, ane maraNa pAmyo paNa na hoya ? he gautama ! e artha yathArtha nathI. he bhagavan!e pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! jema koI eka hajA2 bakarIo nAMkhe, ane utkRSTathI cha mAsa sudhI rahe, to he gautama ! caravAnuM sthaLa-hovAthI te bakarIo jadhanyathI eka divasa, be divasa ke traNa divasa ane utkRSTathI cha mAsa sudhI rahe, to he gautama ! te vADAno evo koI paramANu pudgala mAtra pradeza hoya ke je te bakarIonI liMDiothI, mUtrathI, zleSmathI, nAkanAM maLathI, vamanathI, pittathI, zukrathI lohithI, cAmaDAthI, romathI, ziMgaDAthI, kharIthI ane nakhathI pUrva sparza na karAyelo hoya ?(he bhagavAn !) e artha yathArtha nathI. he gautama ! kadAca koI eka paramANupudgala mAtra pradeza hoya ke je te bakarIonI lIMDIothI, yAvat nakhothI pUrva sparza na karAyelo hoya. to paNa A evaDA moTA lokamAM zAzvata apekSI evo koI paramANupudgala mAtra pradeza nathI ke jyAM A jIva na janmyo hoya ke na maryo hoya. he gautama ! te hetuthI ema kahyuM. [551]he bhagavana ! pRthivIo keTalI kahI che ? he gautama ! sAta .ahIM prathama
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, uso-7 297 zatakanA paMcama udezakamAM kahyA pramANe narakAdinA AvAso kahevA, e pramANe yAvatuanuttaravimAna, yAvatu-aparAjita ane sarvArthasiddha sudhI jANavuM. he bhagavan! A jIva A ratnaprabhAkRthivImAM ane tenA trIzalAkha narakAvAsomAMnA eka ekanarakA. vAsamAM pRthvIkAyikapaNe,yAvadu-vanaspatikAyikapaNe, narakapaNe,nairayikapaNe, pUrve utpanna thayelo che?. pUrve kyA pramANe tyAM anekavAra athavA yAvatuM thayelo che. he bhagavAn ! sarva jIvo paNa A ratnaprabhAkRthivImAM ane tenA trIsalAkha nArakAvAsamAMnA yAvatu anaMtavAra pUrva thayelA che. he bhagavan! A jIva zarkarAmabhAnA pacIsalAkha narakAvAsa mAMnA eka eka narakAvAsamAM pRthivIkAyikapaNe yAvatuM vanaspatikAyikapaNe yAvatupUrve utpanna thayelA che? jema ratnaprabhAnA be AlApaka kahyA tema zarkaraprabhAnA paNa kahevA. e pramANe yAvatu-dhUma- prabhA sudhI AlApaka kahevA. he bhagavan! A jIva tamAkRthivI mAMnA pAMca nyUna eka lAkha nirayAvAsamAMnA eka eka narakAvAsamAM yAvatu-vanaspati kAyikapaNe pUrva utpanna thayelo che bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. he bhagavan! A jIva adha saptama narakamRthivInA pAMca anuttara ane atyaMnta moTA narakAvAsomAMnA eka eka narakAvAsamAM pUrve utpanna thayo che?bAkI badhuM ratnaprabhAnI peThe jANavuM. he bhagavan! A jIva asurakumAronA cosaThalAkha asurakumArAvAsomAM pRthivIkAyikapaNe, yAvatu vanaspatikAyikapaNe. devapaNe. devIpaNe, Asana, zayana, ane pAtra vagere uparakaraNe pUrve utpanna thayelo che ? hA, gautama ! yAvaanaMtavAra utpanna thayelo che. sarva jIvo e pramANe jANavA. e pramANe yAvat svanitakumAro' sudhI jANavuM, paraMtu teonA AvA sonI saMkhyAmAM bheda che. he bhagavanuM ! A jIva asaMkhyAtA lAkha pRthivIkAyikAvAsamAMnA eka eka pRthivIkAyikAvAsamAM pRthivIkAyikapaNe yAvaduvanaspatikAyikapaNe pUrve utpanna thayo cho ? hA, gautama ! yAvatu-anaMtavAra utpanna thayelo che, e pramANe sarva jIvo paNa jANavA. e pramANe yAvatu-vanaspatikAyikomAM paNa jANavuM. he bhagavana! A jIva asaMkhyAtA lAkha beIdriyAvAsamAnAM eka eka beIndriyAvAsamAM pRthivIkAyikapaNe, yAvatu-vanaspatikAyikapaNe ane beIndriyapaNe pUrve utpanna thayelo che. ? hA, gautama ! tyAM vAva- anaMtavAra utpanna thayelo che. sarva jIvo paNa e pramANe jANavA. e pramANe yAva-manuSyomAM jANavuM. parantu vizeSa e che ke, te IndriyomAM thAva vanaspatikAyika paNe, yAvatu teIndriyapaNe, cauriMdriyomAM cauriMdriyapaNe, paMceTiMyatiryaMcayonikomAM paMcedriyatiyaMtayonikapaNe, ane manuSyomAM manuSyapaNe utpatti jANavI. bAkI badhu beI driyonI peThe jANavuM. jema asurakumAro saMbaMdhe kahyuM tema vAnavaMtara, jyotiSka, saudharma ane IzAnamAM paNa jANavuM. he bhagavan! A jIva sanakumAra kalpamAM tenA bAra lAkha vimAnAvAsamAMnA eka eka vaimAnikAvAsamAM pRthivIkAyapaNe yAvatu-pUrve utpanna thaye lo che ? bAkInuM badhuM asurakumAronI peThe yAvadUanaMtavAra utpanna thayelo che tyAM sudhI jANavuM. paNa tyAM devIpaNe utpanna thayo nathI. e pramANe sarva jIvo saMbadhe paNa jANavuM. e pramANe yAvatu-Anata ane prANatamAM tathA AraNa-arcyutamAM paNa jANavuM. he bhagavan! A jIva traNasone aDhAra praveyaka vimAnAvAsamAMnA eka eka AvAsamAM pRthivIkAyikapaNe, yAvat pUrve utpanna thayelo che? (yAvatu-anaMtavAra utpanna thayelo che.)
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 294 bhagavAi-12-7papa1 he bhagavan! A jIva pAMca unuttara vimAnomAMnA eka eka anuttara vimAnamAM pRthivI kAyikapaNe, te pramANe yAvaanaMvAra utpanna thayelo che, paNa devapaNe ane devIpaNe utpanna thayo nathI. e pramANe sarva jIvo paNa jANavA. he bhagavan! A jIva sarva jIvonA mAtApaNe, pitApaNe, bhAIpaNe, bahenapaNe, strIpaNe, putrapaNe, putrI ane putravadhUpaNe pUrva utpanna thayelo che? hA, gautama! anekavAra, athavA anaMtavAra utpanna thayelo che. te bhagavan! sarva jIvo paNa A jIvanA mAtApaNae, yAvatu-pUrve utpanna thayelA che? hA gautama !anaMtavAra utpanna thayA che. he bhagavan! A jIva sarva jIvonA zatrupaNe, vairipaNe vadhakapaNe, pratyanIkapaNe ane zatranA mitrapaNe pUrva utpanna thayelo che. ? hA, gautama! yAva-anaMtavAra utpanna thayo che. he bhagavan! A jIva sarva jIvonA rAjatarIke, yuvarAjatarIke yAvatu sArthavAha tarIke pUrve utpanna thayelo che? hA gautama! anekavAra athavA anaMtavAra utpanna thayo che. e pramANe sarva jIvo saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! A jIva sarva jIvonA dAsapaNe preSya-cAkarapaNe, mRtakapaNe, bhAgIdArapaNe, bhogapuruSapaNe, ziSyapaNe, ane zatrupaNa pUrva utpanna thayelo che? hA gautama ! yAvatu-anaMtavAra utpanna thayo che. e pramANe sarva jIvo paNa yAvad anaMvAra utpanna thAya che. zatakaH 12-uddezo7nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (uddezakaH8) [papa2]te kAle, te samaye, (bhagavanuM gautama) yAvaA pramANe bolyA ke he bhagavan! mahARddhivALo yAvadramahAsukhavALo deva avIne turataja mAtra be zarIraneja dhAraNa karanArA nAgomAM, utpanna thAya ? hA gautama ! thAya. he bhagavan! tyAM te nAganAM-janmamAM arcita, vaMdita, pUjita, satkArita, sanmAnita, divya, pradhAna, satya, satyA vapAtarupa te saMsArano anta kare,ane pAse rahelA jenuM pratihAra karma karyuM che evo thAya? hA thAya. te tyAMthI maraNa pAmIne siddha thAya, buddha thAya, yAvasaMsArano anta kare? hA, siddha thAya, vAva-anta kare. he bhagavan! maharvika deva-e pramANe yAvadu-be zarIravALA maNimAM utpanna thAya? nAganI peThe jANavuM. he bhagavan! maharvika deva be zarIraneja dhAraNa karanArA vRkSomAM utpanna thAya? hA, gautama ! thAya-ItyAdi pUrvavatu parantu eTalo vizeSa che ke "je vRkSamAM te utpanna thAya te vRkSa vAvatu-samIpamAM rahelAM devakRta prAtihAryavALuM thAya, tathA chANathI lIMpela ane khaDIthI dhoLela hoya, bAkI badhuM pUrvavat yAva te saMsArano anta kare." [papa3)he bhagavan! vAnaravRSabha- moTo kukaDo, ane moTo deDako-e badhA zIla rahita, vatarahita, guNarahita, maryAdArahita, pratyAkhyAna ane pauSadhopavAsa-rahita maraNa samaye kAlakarI A ratnaprabhApRthivImAM utkRSTathI sAgaropamanI sthitivALA narakamAM nairayikapaNe utpanna thAya? zramaNa bhagavaMta mahAvIra kahe che ke hA thAya kAraNa ke je upajatuM hoya te utpanna thayuM' ema kahevAya. siMha, vAgha vagere avasarpiNI uddezakamAM kahyA pramANe yAvatu-parAsara-ItyAdi yAvat pUrva pramANe jANavuM. kAgaDo, gIdha, vIlaka, deDako ane mora-e badhA zalarahita-ItyAdi prazna. uttara pUrvavat he bhagavan! te
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, udeso-9 25 emaja che, te emaja che'- ema kahI yAvavihare che. zataka 12- udeso 8nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH9) [papa4]he bhagavan! devo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama pAMca prakAranA. bhavyadravyadeva, naradeva, dharmadiva, devAdhideva ane bhAvava. he bhagavanuM ! e pramANe zA hetuthI bhavyadravyadeva' 'bhavyadravyadeva- ema kaho cho ? he gautama ! je paMcendriyatipaMca yonika ke manuSya devomAM utpanna thavAne bhavyayogya che, te mATe te "bhavyadravyadeva" kahevAya che. he bhagavan! e pramANe, zA hetuthI naradeva" "naradeva'-ema kaho cho? he gautama ! je A rAjAo cAra dizAnA antanA svAmI cakravartIo che, jene samasta ratnomAM pradhAna cakraratna utpanna thayuM che evA, navA vidhinA svAmio, samRddha bhaMDAravALA, eono mArga batrIsahajArarAjAo vaDe anusarAyache evA, mahAsAgararupa uttama mekhalAparyanta pRthvInA pati ane manuSyanA Indra che mATe he bhagavan! zA hetuthI "dharmadiva' dharmadiva ema kaho cho ? he gautama ! je A anagAra bhagavaMto, IsamitivALA yAva-gupta brahmacArI che, mATe he bhagavanuM. ema zA hetuthI "devAdhideva' kahevAya che? he gautama ! je A arihaMta-bhagavaMto utpanna thayelA jJAna ane darzanane dhAraNa karanArA yAvadusarvadarzI che, te hetuthI he bhagavanzA hetuthI bhAvadeva' kahevAya che? he gautama! je A bhavanapatio, vAnayaMtaro, jyotiSko ane vaimAnika devo devagati saMbandhI nAma ane gotra karmone veda che, te mATe bhAvadeva' kahevAya che. pipapahe bhagavan! bhavyadravyadevo kyAMthI AvIne utpanna thAya? zuM nairayikothI AvIne utpanna thAya, tiryacothI AvIne utpanna thAya, manuSyothI AvIne utpanna thAya, ke devothI AvIne utpanna thAya ? he gautama ! cArethI AvIne utpanna thAya.ahIM vyutkAnti padamAM kahyA pramANe bhedanavizeSatA kahevI, yAvatu anuttaraupapAtika sudhI kahevuM, paraMnta vizeSa e che ke, asaMkhyAta varSanA AyuSyavALAjIvo, akarmabhUminA jIvo, aMtaradvIpa nAjIvo ane savarthasiddha varjIne yAvadaparAjita devothI utpanna thAya che. paNa savartha siddhanA devo utpanna thatA nathI. he bhagavan! naradevo kyAMthI AvIne utpanna thAya ? he gautama ! teo nairayiko ane devothI AvIne utpanna thAya che, paNa tiryaMca ane manuSyothI AvIne utpanna thatA nathI. jo teo nairayikothI AvIne utpanna thAya to zuM ratnaprabhAnA nairayikothI AvIne ke vAva- adhaH samaya pRthvInA nairayikothI AvIne utpanna thAya ? he gautama ! teo ratnaprabhAnA nairayikothI AvIne utpanna thAya, paNa zarkarAkhabhAthI yAvatu-adhaHsaptamapRthvInA nairayikothI AvIne utpanna na thAya. jo teo devothI AvI utpanna thAya to zuM bhavanavAsI devothI AvI utpanna thAya ke vAnayaMtara, jyotiSka ane vaimAnika devothI AvI utpanna thAya? he gautama ! te cArethI AvI utapana thAya.e pramANe sarva devo saMbadhe vyutkrAMti padamAM kahelI vizeSatApUrvaka yAvatu savartha siddha sudhI upapAta kahevo. he bhagavana! dharmadivo kyAMthI AvI utpanna thAya? e pramANe vadhu vyutkrAMti padamAM kahelAM bheda-vizeSavaDe yAvatu-savarthasiddha sudhI sarva thakI upapAda kahevo, parantu vizeSa e che ke tamaprabhA ane adhaHsaptamapRthvIthI,
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 296 bhagavaI-1ra-9/papapa tathAteja:kAya,vAyu kAya,asaMkhyavarSanA AyuSyavALAkarmabhUmI,akarmabhUmijo ane aMtaradvIpajamanuSkatathAtiyacothIAvI dharmadivo utpanna na thAya.hebhagavan! devAdhi devo kyAMthI AvI utpanna thAya? he gautama! nairayikothI AvI utpanna thAya che. tiryaMca ane manuSyo thI AvI utpanna thatA nathI, paNa devo thakI AvIne utpanna thAya che. jo nera yikothI AvI utpanna thAya ItyAdi prazna. e pramANe prathamatraNa pRthivIthI AvI utpanna thAya che. bAkI nI pRthivIono pratiSedha karavo. jo teo devothI AvI utpanna thayo to zuMbhavanapati vagerethI AvI utpanna thAya? sarva vaimAnika devothI, yAvatu-savathasiddhathI AvI utpanna thAya. bAkInA devono niSedha karavo. he bhagavan! bhAvadevo kyAMthI AvI utpanna thAya?jema vyutkrAMtipadamAM bhavanavAsionA upapAta kahyo che tema ahiM kahevo. [papa6 he bhagavana!bhavyadravyadevonI keTalA kALa sudhI sthiti kahI che?he gautama ! ochAmAM ochI antarmuharta ane vadhAremAM vadhAre traNa palyopamanI. naradevo saMbadhe prazna.jaghanya sthiti sAtaso varSanI ane utkRSTa corAzI lAkha pUrvanI. dharmadivo saMbadhe prazna. teonI jaghanya sthiti antarmuhUrtanI, ane utkRSTa dezonapUrvakoTi. devAdhideva saMbadhe prazna teonI jaghanya sthiti bahoMtara varSanI, ane utkRSTa sthiti corAsI lAkha pUrvanI. bhAva devonI sthiti saMbaMdhe prazna. he gautama ! teonI jaghanya sthiti dazahajAra varSanI, ane utkRSTa sthiti tetrIza sAgaropamanI . [papa7 he bhagavan! bhavyadravyadevo eka rupa vikuvavAne samartha che ke anekapI? he gautama ! baMne rIte samartha che.eka rupane vikrvato eka ekedriyarupane yAvatu-eka paMcendriyarupane vidurve che, athavA aneka rupone vikrvato aneka ekeTiMyarupone ke aneka paMcedriyarupone vidurve che, te rupo saMkhyAtA ke asaMkhyAtA, saMbaddha ke asaMbaddha, samAna ke asamAna vipharve che, vikuvyA pachI potAnAM yatheSTa kAryo kare che. e pramANe naradeva ane dharmadeva saMbaMdhe paNa jANavuM. devAdhidevo saMbadhe prazna. he gautama ! teo bane vikavavA samartha che. paNa te saMprApivaDe vaikriyarupa vikuvya nathI, vidurvatA nathI ane vikuvaze paNa nahi. bhAva:vasaMbadhe prazna.bhavyadravyadevo nI jema bhAvadavasaMbadhe paNa jANavuM. papa8]he bhagavanuM ! bhavyadravyadevo turataja maraNa pAmI kyAM jAya-kyAM utpanna thAya? he gautama! teo nairayikomAM, tiryaMcomAM ke manuSyomAM utpanna thatAM nathI, paNa devo mAM utpanna thAya che. bhagavan! naradevo attararahita-turataja maraNa pAmI kyAM utpanna thAya he gautama! nairayikomAM utpanna thAya, paNa tiryaMca, manuSya ke devomAM utpanna na thAya, he bhagavan! dharmadivo turataja maraNa pAmI kyAM utpanna thAya che gautama ! teo devomAM utpanna thAya che. anya traNa gatimAM nahIM. jo teo (dhamadivo) devomAM utpanna thAya ItyA di prazna. he gautama ! phakta vaimAnIka devomAM utpanna thAya che. sarva vaimAnikomAM, yAvatusavathisiddhaane keTalAka siddha thAya che. yAvatuM sarva duHkhono nAza kare che. he bhagavanuM ! devAdhideva antararahita-turataja maraNa pAmI kyAM jAya- kyAM utpanna thAya? he gautama! teo siddha thAya, yAvatu-sarva duHkhono anta kare. he bhagavanuM ! bhAvadevo tarataja maraNa pAmI kyAM jAya?-e prazna jema "vyutkrAMti padamAM asurakumAronI uddhatanA kahI che tema ahiM bhAvadevonI paNa uddhatanA kahevI. he bhagavanuM ! bhavyadravyavo "bhavyadravyadevarupe" kAlathI kyAMsudhI hoya? he gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI traNa palyopamAM
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ 297 zataka-12, uso-9 sudhI hoya. e pramANe jema bhavasthiti kahI ema saMsthiti paNa yAvadrabhAvadeva sudhI jANavI.paratudharmadivajA ekasamayasudhI ane utkRSTa kaMIka nyUna pUrvakoTi varSa sudhI hoya. he bhagavanuM bhavyadravyadevane paraspara keTalA kALanuMaMtara hoya?he gautama! jagha nya aMtarmuhUrta adhika dazahajAra varSa ane utkRSTa anaMtakAla-vanaspatikAla paryanta. he bhaga vanu!naradevane paraspara keTaluM attara hoya-e prazna he gautama ! jaghanya kAMIka adhika eka sAgaropama ane utkRSTa anaMtakAla-kAMIkanyUnaardhapudgalaparivartaparyantaantara hoya. [papa9]he bhagavan! dharmadivane paraspara keTaluM antara hoya. jaghanyathI palyo pamapRthakva ane utkRSTa anaMtakAla-kaMIka nyUna apAI pudgalaparivarta. he bhagavanuM ! devAdhidevane paraspara keTaluM antara hoya he gautama ! tene aMtara nathI. bhAvedevanA paraspara antara saMbadhe prazna. he gautama! jaghanyathI aMtarmuharta ane utkRSTa anaMtakAla- vanaspati kAla. he bhagavan! bhavyadravyadevo, naradevo, yAvadbhAvavomAMnA koNa konAthI yAvaduazrutaka, raiveyakatathAanuttaropapAtika-eomAMnAkoNa konAthI yAvadu-vizeSAdhika che? he gautama! sarvathI thoDA anuttaraupapAtika bhAvakevo che, te karatAM uparanAM raiveyeka bhAva devo saMkhyAtaguNa che, te karatAM madhyama greveyeka bhAva devo saMkhyAtaguNa che. tethI adhastana raiveyakabhAvadeva saMkhyAtaguNa che te karatAM amruta kalpanA devo saMkhyAtaguNa che, yAvadu-AnatakalpanA devo saMkhyAtaguNa che. e pramANe jema jIvAbhigama" sutramAM trividha jIvanA adhikAramAM devapuruSonuM alpabadutva kahuM chuM tema ahIM paNa yAvadra jyotiSka bhAvadevo asaMkhyayaguNa che.' tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan! te emaja che, te bhagavan! te emaja che. | zataka 12-udesAH9nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (udeso-10) pi60]he bhagavan! AtmA keTalA prakAranA hyA che? he gautama! ATha prakAranA. - dravyAtmA, kaSAyAtmA, yogAtmA, upayogAtmA, jJAnAtmA, darzanAtmA, cAritrAtmA ane vayatmA. he bhagavan! jene dravyAtmA hoya tene zuM kaSAyAtmA hoya ane kaSAyAtmA hoya tene dravyAtmA hoya ? he gautama jene dravyAtmA hoya tene kaSAyAtmA kadAcita hoya kadAcita na hoya paNa jene kaSAyAtmA hoya, tene to avazya dravyAtmA hoya. he bhagavan! jene dravyAtmA hoya tene yogAtmA hoya? e pramANe jema dravyAtmA ane kaSAyAtmAno saMbandha kahyo tema dravyAtmA ane yogAtmAno saMbandha kahevo. he bhagavan! jene dravyAtmA hoya tene upayogAtmA hoya? e pramANe sarvatra prazna karavo. he gautama ! jene dravyAtmA hoya tene upayogAtmA avazya hoya, ane jene upayogAtmA hoya tene paNa dravyAtmA avazya hoya, jene dravyAtmA hoya tene jJAnAtmA bhajanAe vikalpa hoya, ane jene jJA nAtmA hoya tene dravyAtmA avazya hoya. jene dravyAtmA hoya tene darzanAtmA avazya hoya, jene darzanAtmA hoya tene dravyAtmA paNa avazya hoya, jene dravyAtmA hoya tene cAritrAtmA bhajanAenavikalpa hoya, ane jene cAritrAtmA hoya tene dravyAtmA avazya hoya. e pramANe vItmAnI sAthe paNa saMbandha kahevo. he bhagavan! jene kaSAyAtmA hoya tene zu yogAtmA hoya ?-ItyAdi prazna. he
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 298 bhagavai-12-1O/pa60 gautama! jene kaSAyAtmA hoya tene yogAtmA avazya hoya, ane jene yogAtmA hoya tane kadAcitu kaSAyAtmA hoya ane kadAcituM na paNa hoya. e pramANe upayogAtmAnI sAthe kaSAyAtmAno saMbandha jaNavo. tathA kaSAyAtmA ane jJAnAtmA e baMne paraspara bhaja nAenavikalpe kahevA. jema kaSAyAtmA ane upayogAtmAno saMbadha kahyo tema kaSA yAtmA ane darzanAtmAno saMbandha kahevo. tathA kaSAyAtmA ane cAritrAtma-e paraspara bhajanAe kahevA. jema kaSAyAtmA ane yogAtmA kahyA, tema kaSAyAtmA anevIyatmiA paNa kahevA. e pramANe jema kaSAyAtmAnI sAthe Itara AtmAnI vaktavyatA kahI, tema yogAtmAnI sAthe paNa uparanA AtmAonI vaktavyatA kahevI. jema dravyAtmAnI vakta vyatA kahI tema upayogAtmAnI paNa uparanA AtmAonI sAthe vaktavyatA kahevI. jene jJAnAtmA hoya tene darzanAtmA avazya hoya, ane jene vaLI darzanAtmA hoya tene jJAnAtmA bhajanAe hoya. jene jJAnAtmA hoya tene cAritrAtmA bhajanAe hoya vaLI jene cAritrAtmA hoya tene jJAnAtmA avazya hoya. tathA jJAnAtmA ane vIryAtmA-e banne paraspara bhajanAe hoya. jene darzanAtmA hoya tene uparanA cAritrAmAM, vItmA e baMne bhajanAe hoya, vaLI jene te AtmA hoya tene darzanAtmA avazya hoya. jene cAritrAtmA hoya tene avazya vIyatmiA hoya, vaLI jene vItmA hoya tene cAritrAtmA kadAcita hoya ane kadAcidra na hoya. he bhagavan! dravyAtmA, kaSAyAtmA, yAvatvIya tmAmAM kayA AtmA konAthI yAvadu-vizeSAdhika che? he gautama ! sauthI thoDA cAritrA tmA che, te karatAM jJAnAtmA anaMtaguNa che, tethI kaSAyAtmA anaMtaguNa, te karatAM yogA tmA vizeSAdhika che, te karatAM upayogAtmA, dravyAtmA ane darzanAtmA-e traNe vizeSAdhika che ane paraspara tulya che. pi61]he bhagavanuM ! AtmA jJAnasvarupa che, ke ajJAnarupa che ? he gautama ! AtmA kadAcidra jJAnarupa che, ane kadAcit ajJAnarupa paNa che. paraMtu teonuM jJAna avazya Atmarupa che. he bhagavana! nairayikono AtmA jJAnarupa che, ke ajJAnarupa che? he gautama! nairayikono AtmA kadAcit jJAnarupa che ane kadAcita ajJAnarupa paNa che. parantu teonuM jJAna avazya Atmarupa che. yAvatu- svanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! pRthvIkAyikono prazna he gautama ! pRthvI kIyikono AtmA avazya ajJAna rupa che ane teonuM ajJAna paNa avazya Atmarupa che. yAvadu-vanaspatikAyiko sudhI jANavuM. beIndriya, yAvadra-vaimAnikone nairayikonI peThe jANavuM. he bhagavan! AtmA darzanapa che ke tethI darzana bIjuM che? he gautama! AtmA avazya darzanapa che ane darzana paNa avazya AtmA che. he bhagavanuM naiyarikono AtmA saMbaMdha prazna. he gautama! nairayi kono AtmA avazya darzanArupa che, ane teonuM darzana paNa avazya AtmA che. e pramANe yAvadvaimAniko sudhI niraMtara (covIsa) daMDaka kahevA. he bhagavanuM ! ratnaprabhApRthvI AtmA-sasvarupa che ke anya-asatvarupa ? he gautama ! ratnaprabhA pRthvI kathaMcit AtmA-sadarupa che, kathaMcitu no AtmA-paNa che, ane sadarupe ane asadarupe kathaMcit avaktavya che. e pramANe zA hetuthI kaho cho ? he gautama ! ratnaprabhA pRthivI potAnA AdezathI-svarupathI AtmA-vidyamAna che, paranA AdezathI vivakSAthI noAtmA-avidyamAna che, ane ubhayanA AdezathI AtmA
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-12, udeso-10 299 sadarupe ane noAtmA-asadarupe avaktavya che. he bhagavanuM zirkaraprabhApRthvI AtmA sadarupa che?'ItyAdi prazna. mAphaka ratnaprabhApRthvI jANavuM. e pramANe vAvaadha saptama pRthvI sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! saudharmadivaloka AtmA-sad ane noAtmA-asada rupe kathaMcit avaktavya che. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama ! potAnA AdezathI AtmA-vidyamAna che, paranA AdezathI noAtmA-vidyamAna che, ane bannenA AdezathI avaktavya-Atma tathA nootmA rupe avAcya, e rIte vAvaazrutakalpa paNa jANavI. he bhagavan! raiveyaka vimAna AtmA-vidyamAna che ke tethI anya? e badhuM ratnaprabhA pRthivInI peThe jANavuM. ane te pramANe anuttara vimAna tathA ISa~AmbhArA pRthvI sudhI jANavuM. he bhagavAna ! eka paramANupudgala AtmA-vidya mAna che ke tethI anya? he gautama ! jema saudharmakalpa saMbadhe kahyuM tema eka paramANu yudgalasaMbajopaNa jANavuM.he bhagavAna dvipradezika aMdhaAtmA-vidyamAna cheketethI anya ? he gautama kathaMcit AtmAvidyamAna che, kathaMci-noAtmA-avidyamAM che, ane AtmA tathA no AtmA tathA no AtmA rupe kathaMcit avaktavya che, kathaMcida AtmA che, ane kathaMcit noAtmA paNa che, ane AtmA tathA no AtmA-e ubhayarupe avaktavya che. he bhagavanuM ! e pramANe zA hetuthI kaho cho ke-ItyAdi pUrvokta yAva-AtmA ane noAtmA-e ubhayarupe avaktavya che? he gautama ! (dvipradezika skaMdha) potAnA AdezathI AtmA che, paranA AdezathI no AtmA che, ubhayanA AdezathI AtmA ane noAtmA-e ubhayarupeavaktavya che, eka dezanI apekSAe sadUbhAvapayayanI vivA kSAnI ane eka dezanI apekSAe asadubhAvapayayanI vivakSAnI dvipradezika skaMdha AtmA-vidyamAna, tathA noAtmA-avidyamAna che, eka dezanA AdezathI saMbhAvapathayanI apekSAe ane eka dezanA AdezathI sadUbhAva ane asadubhAva e banne paryAyanI apekSAe dvipradezika skaMdha AtmA-vidyamAna ane AtmA tathA noAtmA e ubhayarupe avaktavya che. eka dezanA AdezathI asadUbhAvapayayinI apekSAe ane eka dezanA AdezathI sabhAva ane asadubhAva-e banne payayanI apekSAe te dviprade zika skaMdha noAtmA-avidyamAna ane AtmA tathA noAtmArUpe avaktavya che. he bhagavana! tripradezika skaMdha saMbaMdha prazna he gautama! tripradezika skaMdha kathaMcita AtmAvidyamAna che, kathaMcit no AtmA-avidyamAna che, AtmA tathA noAtmA-e ubhayarupa kathaMcit avaktavya che, kathaMcit AtmA tathA kathaMcit noAtmA che, kathaMcit AtmA ane noAtmAo che, kathaMcit AtmAo ane noAtmA che, kathaMcit AtmA tathA. noAtmA-e ubhayarupe avaktavya che, kathaMcit AtmA ane AtmAo tathA noA. tmAo-e ubhayarupe avaktavya che.kathaMcit no AtmA ane AtmAo tathA no AtmA o-e banne rupe avaktavyo che, kathaMcit noAtmAo ane AtmA tathA noAtmA-e ubhayarupe avaktavya che, kathaMcit AtmA, noAtmA ane AtmA tathA noAtmA-e banne rupe avaktavya che. he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama! potAnA AdezathI AtmA che paranA-AdezathI no AtmA che, ubhayanA AdezathI AtmA ane noAtmA-e ubhaya rupe avaktavya che, eka dezanA AdezathI sadUbhAvapayayinI ape kSAe ane eka dezanA AdezathI asadubhAvaparyAyanI apekSAe tripradezika skaMdha
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ 300 bhagavai-12-10/561 AtmA ane noAtmArUpa che.eka dezanA AdezathI sadUbhAvaparyAyinI apekSAe ane dezanA AdezathI asadubhAvaparyAyanI apekSAe te tripradezikaDhaMdha AtmA tathA noAtmAo che, dezo nA AdezathI sadUbhAvaparyAyanI apekSAe ane dezanA Ade zathI asadUbhAvapayayinI apekSAe tripredazika skaMdha AtmAo ane noAtmArUpa che, dezanA AdezathI sadUbhAvapayayinI apekSAe ane dezathI ubhaya-sadUbhAva tathA asadubhAva paryAyinI apekSAe te tripradezikaDhaMdha AtmA ane AtmA tathA noA tmA tathA noAtmA-e ubhayape avaktavya che, dezanA AdezathI sadUbhAvapayayinI apekSAe ane dezonA AdezathI sadUbhAvapayayinI apekSAe ane dezanA AdezathI sabhAva tadubha payayanI apekSAe te tripradezika skaMdha AtmA ane AtmAo tathA no AtmAo-e ubhayarupe avaktavyo che, dezonAAdezathI sadUbhAvaparyAyinI apekSAe ane dezanA AdezathI tadubhayaparyAyanI apekSAe te tripradezikaDhaMdha AtmA o ane AtmA tathA no AtmA e ubhayarupe avaktavya che.- e traNa bhAMgAo jANa vA. dezanA AdezathI sadUbhAva asabhAparyAyinI apekSAe,ane dezanA AdezathI tadubhayaparyAyinI apekSAe te tripradezika skaMdha AtmA, noAtmA ane AtmA tathA no-AtmA ubhayarupe avaktavya che. he bhagavan! catu:pradezika skandha AtmA-vidyamAna che ke tethI anya che-ItyAdi prazna: he gautama! catu-pradezika skandha kathaMcit AtmA che, kathaMcit no AtmA che, AtmA ane nootmA ubhayarupe kathaMcit avaktavya che, kathaMcit AtmA ane noAtmA che, kathaMcit AtmA ane avaktavya che kathaMcit no AtmA ane avaktavya che, kathaMcidra AtmA ane noAtmA tathA AtmA-noAtmarupe avaktavya che, kathaMcit AtmA, no AtmA ane AtmAo tathA noAtmAorupe avavaktavyo che. kathaMcita AtmA no AtmAo tathA AtmA ane noAtmA-ubhayarupe avaktavya che. kathaMcit AtmAo, noAtmAorupe avakta vyo che. kathaMcitaAtmA no AtmAo tathA AtmA ane noAtmA-ubhayarupe avaktavya che. kathaMcit AtmAo, noAtmAo tathA AtmA ane anAtmarUpe avaktavya che. he bhagavAn ! zA hetuthI ema kahevAya che? he gautama ! potAnA AdezathI-svarupanI vivakSAthI AtmA che, paranA AdezathI-pararupanI viva kSAthI no AtmA che, tadubhayanA AdezathI AtmA ane noAtmAe ubhayarupe ava ktavya che, ItyAdi pUrvavatu jANavuM. ' he bhagavana! paMcapradezika skaMdha AtmA che, ke tethI anya paMcapradezika skaMdha che? he gautama! paMcapradezika skaMdha kathaMcit AtmA che, kathaMcitu no AtmA che ane AtmA tathA noAtmArUpe kathaMcit avaktavya che, kathaMcit AtmA, noAtmA ane AtmA ane anAtmA-ubhayarupe kathaMcit avaktavya che. noAtmA ane avaktavyavaDe e pramANe cAra bhAMgA karavA, trika saMyogamAM eka AThamo bhAMgo utarato nathI, eTale sAta bhAMgAo thAya che. he bhagavAnuM! zA hetuthI ItyAdi prazna. he gautama! (paMcapradezika skaMdha) potAnA AdezathI AtmA che, paranA AdezathI no AtmA che. tadubhayanA-AdezathI avaktavya che. ityAdi pUrvavatu SaTapradezika skandhane viSe sarve bhAMgAo lAgu paDe che, vAva-anantapradezika skandha saMbadhe jANavuM, he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, udesI-1 301 emaja che ema kahI bhagavAna gautama) yAva vihare che. zataka: 12-udesAH 10nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | | zatakaH 1ra-gurjarachAyApUrNa ] (zatakaH13) udaso-1 [pa3narakapRthvI, devanI prarupaNA, anantarAhara, pRthvI, AhAra, upapAta, bhASA, karmanI prarupaNA,anagAra, ane samuddaghAta. [pa64]rAjagRhamAM (bhagavAnuM gautama) yAvatu-e pramANe bolyA- he bhagavAnuM ! keTalI naraka pRthivIo kahelI che? he gautama! sAta. ratnaprabhA, yAvatuM adhaH saptamanaraka pRthivI. he bhagavan! A ratnaprabhA narakamRthivIne viSe keTalA lAkha narakAvAso kahelo che? batrIsa lAkha. he bhagavanuM ! te narakAvAsI saMkhyAta yojana vistAravALA che ke asaMkhyAtA yojana vistAravALA che? he gautama! te baMne che. he bhagavan! A ratnaprabhA. pRthivInA trIza lAkha narakagAvAsomAM saMkhyAtAyojana- vistAvALA narakAvAsomAM ekasamaye keTalAM nAraka jIvo utpanna thAya, keTalA kApotalezyAvALA, keTalA kRSNapAkSika jIvo, keTalA zuklapAkSika jIvo, keTalA saMjJIjIvo, keTalA asaMjJI jIvo, keTalA bhavasi dvikajIvo, keTalA AbhinibodhikajJAnI, keTalA zrutajJAnI, keTalA avadhijJAnI, keTalA. matiajJAnI, kaTalA zrutaajJAnI, keTalA virbhAgajJAnI, keTalA cakSudarzanI, keTalA acasudarzanI, keTalA avadhidarzanI, keTalA AhArasaMjJAnA, upayogavALA jIva, keTalA bhaya saMjJAnA upayogavALA, keTalA maithuna saMjJAnA upayogavALA, keTalA parigrahasaMjJAnA upa yogavALA, keTalA strIvedI jIva, keTalA puruSavedI, keTalAMka napuMsakavedI, keTalA krodhakaSAya vALA, yAvatu keTalA lobhakaSAyavALA, keTalA zrotrendriyanA upayogavALA , keTalA sparzendriya upayogavALA, keTalA noIdriya (mana) nA upayogavALA, keTalA manayogI, keTalA vacanayogI, keTalA kAyayogI, keTalA sAkAropayogavALA, ane keTalA anAkAro payogavALA utpanna thAya ? he gautama ! A ratnaprabhApRthivInA trIzalAkha narakAvAso mAMnA saMkhyAtA yojanAnA vistAravALA narakAvAsone viSe jadhanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA nArako utpanna thAya che, jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA kRSNapAkSika jIvo utpanna thAya che, e pramANe zuklapakSa saMbaMdhe paNa jANavuM, e rIte saMjJI ne asaMjJIne paNa kahevuM, e pramANe bhavasiddhika ane abhavasiddhika jIvo paNa jANavA. matijJAnI, zrutajJAnI, avadhijJAnI, matiajJAnI, zrutaajJAnI, virbhAgajJA nI e sarva e pramANeja utpanna thAya che. cakSudarzanavALA jIvo utpanna thatA nathI. jaghanya thI eka, be athavA traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA acakSudarzanavALAM paNa jANavA. e rIte AhAra saMjJAnA upayogavALA ane yAvatu parigrahasaMjJAnA upayogavALA paNa e pramANe utpanna thAya che. strIvedavALA ane puruSavedavALA jIvo utpanna thatA nathI. jaghanyathakI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA napuMsakavedI utpanna thAya che. e pramANe krodha kaSAyI, ane yAvatu lobhakaSAyI jANavA. zrotrendriya upayogavALA yAvatu sparzendriyanA upayogavALA paNa utpanna thatA nathI. jaghanyathI eka, be traNa ane utkRSTa
Page #305
--------------------------------------------------------------------------
________________ 302 bhagavaI-13/-/1564 thI saMkhyAtA noIdriyanA upoyagavALA utpanna thAya che. manayogI ane vacanayogI utpanna thatA nathI. jaghanyathI eka, be ane traNa utkRSTathI saMkhyAtA kAyayogavALA utpanna thAya che. e pramANe sAkAropayogavALA ane e rIte anAkAropayogavALA paNa utpanna thAya che. he bhagavanuM ! A ratnaprabhAkRthivInA trIzalAkhanArakAvAsomAMnA saMkhyAtAyo jana vistAravALA narakAvAsone viSe eka samayamAM keTalA nAraka jIvo udvartI-maraNa pAme, keTalA kApotalezyAvALA udvavarte, yAvatu-keTalA anAkAropayoga vALA uddavarte? he gautama ! eka samaye jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA nArako uddha varte, jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA kApotalezyAvALA udvavarte, e pramANe yAvatu-saMjJI jIvo sudhI uddhavartanA jANavI. asaMjJI jIvo uddhavartatA nathI. bhavasiddhika jIvo jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA udvavarte che. e pramANe-yAvatu zrataajJAnI sudhI jANavuM.vibhaMgajJAnI ane cakSudarzanI uddhavartatA nathI. jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA acakSudarzanI udvavarte che. e pramANe yAvatu sparzenendriyanA upayogavALA paNa udvartatA nathI. kAyayogI jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA uddhavarte che. e pramANe sAkAropayogavALA ane anAkA ropayogavALA paNa jANavA. he bhagavan! A ratnaprabhApRthivInA trIza lAkha narakAvA samomAM saMkhyAtA yojana vistAravALA narakAvAsoneviSe keTalAnArakajIvo kahelA che? keTalA kApota lezyAvALA, yAvatu- keTalA anAkAropayogavALA che ? keTalA anantaropa panna ane keTalA paraMparopanna thayelA hoya che. keTalA anaMta rAvagADha, keTalAM paraMparAva gADha, keTalA anaMtarAhAra, keTalAM paraMparAhAra che? keTalA anaMtaraparyApta che, ane keTalA paraMparapayaktiA che, keTalA carama che. ane keTalA acarama hoya che? he gautama! saMkhyAtA. nAraka jIvo kahelA che, saMkhyAtA kApotalezyAvALA kahelA che, e pramANe yAvatu-saMkhyA tA saMjJI jIvo kahelA che. asaMzI jIvo kadAcituM hoya che ane kadAcit hotA nathI. jo hoya che to jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA hoya che. saMkhyAtA bhavasi dvika jIvo kahelA che, e pramANe yAvatu saMkhyAtA parigrahasaMjJAnA upayogavALA kahelA che, strIvedI nathI ane puruSavedI paNa nathI, napuMsakavedI saMkhyAtA hoya che. e pramANe krodhakaSAyI paNa saMkhyAtA hoya che. mAnakaSAyI asaMjJInI peThe che. e pramANe yAvatu lobhakaSAyI jANavA. saMkhyAtA zrotrendriyanA upayogavALA kahyA che, e pramANe yAvatu (saMkhyAtA) anAkA ropayogI jANavA. anaMtaropapanna nArako kadAcita hoya che ane kadAcitu hotA nathI. jo hoya to te asaMjJInI peThe jANavA. saMkhyAtA paraMparopapanna jANavA. e pramANe anaMtarAvagADha anaMtarAhAraka, anantarapayakianecarama jANavA. paraMparAvagADha, yAvatu acarama sudhI jema paraMparopapanna kahyA tema kahevA. he bhagavanA ratnaprabhApRthivInA trIza lAkha narakAvAsomAMnA asaMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsone viSe eka samaye keTalA nArako utpanna thAya,yAvatukeTalA anAkAropayogavaLA utpanna thAya ? he gautama! jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI asaMkhyAtA nArako utpanna thAya che, e pramANe jema saMkhyAtA vistAravALA, narakane viSe e traNa AlApaka kahyA tema asaMkhyAtayojana vistAravALA narakAvAsone
Page #306
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, udeso-1 303 viSe kahevA, paranta ahiM "asaMkhyAtA' evo pATha kahevo, vezyAne viSe vizeSatA che, ane te vezyAo prathama zatakamAM kahyA pramANe jANavI. parantu eTalo vizeSa che ke saMkhyAtayojana vistAravALA ane asaMkhyAtayojanavistAravALA narakAvAsone viSe avadhijJAnI ane avadhidarzanI saMkhyAtA ja cyave che, ema kahevuM he bhagavan! zarkarA prabhA naraka pRthivIne viSe keTalA narakAvAso hoya che-te saMbadhe prazna he gautama ! pacIzalAkhanArakAvAso hoya. he bhagavAna te narakAvAso zuM saMkhyAtAyojana vistAra vALA hoya ke asaMkhyAtayojana vistAravALA hoya? e pramANe jema ratnaprabhA saMbadhe kahyuM tema zarkaraprabhA saMbadhe jANavuM. parantu (utpAd, uddhatanA ane sattA) e traNe A lApakane viSe asaMjJI na kahevA. vAlukAprabhA saMbajo prazna. he gautama! paMdaralAkha narakAvAso kahyA che, bAkI badhuM zarkarAmabhAnI peThe jANavuM. paNa lezyAne viSe vizeSatA che ane te prathama zatakamAM kahyA pramANe jANavI. he bhagavAn ! paMkaprabhA narakane viSe prazna. he gautama ! daza lAkha narakA vAso kahyA che. e pramANe jema zarkaraprabhA saMbadhe kahyuM, tema ahiM paNa jANavuM. parantu ahiMthI avadhijJAnI ane avadhinI aivatA nathI bAkI badhuM pUrvanI peThe jANavuM. dhUmaprabhA saMbadhe prazna. he gautama ! traNa lAkha narakAvAso kahyA che, e pramANe jema paMka prabhA saMbadhe kahyuM che tema ahiM jANavuM. he bhagavan! tamA narakamRthivIne viSe prazna. he gautama ! pAMca nyUna eka lAkha narakAvAso kahyA che. bAkI badhuM paMkaprabhA peThe jANavuM. he bhagavan! adha saptama naraka pRthivIne viSe anuttara ane atyaMta moTA evA keTalA mahAnarakAvAso kahyA che. ? he gautama! pAMca nArakAvAso kahyA che. yAvatu apratiSThAna. he bhagavan! te narakAvAso zuM saMkhyAtu yojanAnA vistAravALA che ke asaMkhyAtu yoja nanA vistAravALA che? he gautama ! vacceno apratiSThAna narakAvAsa saMkhyAtayojanananA vistAravALo che ane bIjA asaMkhyAtayojananA vistAravALA che. he bhagavan! adhaH saptama narakamRthivInA pAMca anuttara ane atyaMta moTA yAvatu-mahAnarakAvAsomAnA saMkhyAta yojana vistAravALA narakAvAsane viSe eka samaye keTalA nArako utpanna thAyaItyAdi prazna. jema paMkaprabhAne viSe kahyuM tema ahiM jANavuM. paratuM eTalo vizeSa che ke ahiM traNa jJAnasahita utpanna thatA nathI, tema aivatA paNa nathI. to paNa e pAMca narakA, vAsamAM e pramANe-prathamAdi narakamRthivInI jema traNa jJAnavALA hoya che. e pramANe asaMkhyAtAyojanavistAravALA narakAvAsone viSe paNa jANavuM, paraMtu tyAM asaMkhyAtA" evo pATha kahevo. [55]bhagavanuM ! A ratnaprabhApRthivInA trIzalAkhanarakAvAsomAMnA saMkhyAtA yojanavistAravALA narakAvAsone viSe zuM samayagRSTinArako utpanna thAya, mithyAvRSTi nArako utpanna thAya ke sampampiyyAvRSTi nArako utpanna thAya? samyaSTi paNa nArako upaje, mithyAvRSTi paNa nArako upaje, parantu samyagRSTi nArako utpanna thatA nathI. he bhagavan! A ratnaprabhApRthvInA trIza lAkha narakAvAsImAMnA saMkhyAtAyojanavistAravALA narakAvAsone viSe zuM samayagRSTi nArakI ve? ItyAdi prazna. pUrva pramANe jANavuM. he bhagavan! ratnaprabhApRthvInA trIza lAkha narakAvAsomAMnA saMkhyAtA yojanAvistAravALA narakAvAso zuM samyavRSTi nArako vaDe avirahita-sahita che,
Page #307
--------------------------------------------------------------------------
________________ 304 bhagavada- 13-155 mithyAvRSTi nArako vaDe avirahita che ke samyugmidhyAvRSTi nArako vaDe avirahita che? he gautama ! samyagRSTi nArako vaDe avirahita che, ane mithyAdraSTi nArako vaDe avi rahita che, parantu samyagdaSTi nArako vaDe kacitu. avirahita hoya che ane kadAcitu vira hita hoya che. e pramANe asaMkhyAtA yojanavistAravALA narakone viSe paNa traNa AlA. paka kahevA e pramANe zarkaraprabhAne viSe ane yAvatu-tamAkRthivI sudhI kahevuM. he bhaga vanuM ! aMdha saptama- pRthvInA pAMca anuttara narakAvAsomAMnA yAvatu-saMkhyAtA yojanA vistAravALA narakA- vAsane viSe zuM samyagdaSTi nArako utpanna thAya? ItyAdi prazna. he gautama ! samyagdaSTi nArako utpanna thatA nathI. paNa mithyAdraSTi nArako utpanna thAya che. samyugmidhyAvRSTi nArako utpanna thatA nathI. e pramANe udvartanA paNa kahevI-jema ratnapra bhAne viSe sattA saMbandha nArako mithyAdraSTidivaDe avirahita-sahita kahyA che tema ahiM kahevuM, e pramANe asaMkhyAtA yojanavistAra- vALA narakAvAsone viSe paNa traNa AlApako kahevA. [pa66]he bhagavan! kharekhara kRSNalezyAvALo, nIlalezyAvALo, yAvatu-zukla lezyAvALo thaIne kRSNalezyAvALA nArakone viSe utpanna thAya? hA, gautama ! thAya. he bhagavanuM ! zA hetuthI Apa ema kaho cho ? he gautama! legyAnA sthAnako saMklezane pAmatAM pAmatAM kRSNalezyApe pariName che, kRSNalezyA rupe pariNAma thayA bAda te kRSNalezyAvALA nArakone viSe utpanna thAya che, he bhagavan! zuM kharekhara kRSNalezyA vALo, yAvatu-zuklalezyAvALo thaIne nIlalezyAvALA nArakone viSe utpanna thAya? hA gautama! thAya. he bhagavanu. zA hetuthI yAvatu-utpanna thAya? he gautama! lezyAnA sthAnako saMklezane pAmatAM ane vizuddhi pAmatAM, nIlalezyarupe pariName che, nIlalezyarupe pariNAma thayA bAda nIlalezyAvALA nArakomAM te utpanna thAya che, he bhagavanuM ! kharekhara kRSNalezyAvALo, nIlalezyAvALo,ane yAvatuM kApotalezyAvALAnArakone viSe utpanna thAya? jema nIlalezyA saMbadhe kahyuM. zataka 13-udeso-1 nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (udeso-2) [57]he bhagavan! keTalA prakAranA devo kahelA che? he gautama ! cAra prakAranA. bhavanavAsI, vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnika. he bhagavanuM ! bhavanavAsI devo keTalA prakAranA kahelA che ? he gautama ! daza prakAranA asurakamAra-ItyAdi bhedo bIjA zatakanA devoddezakanamA kahyA pramANeyAvatu aparAjita ane savarthasiddha' paryanta kahevA. he bhagavan! asurakumAranA keTalA lAkha AvAso kahyA che? he gautama! cosaTha lAkha. he bhagavan! te asurakumAranA AvAso saMkhyAtA yojanavistAravALA che ke asaMkhyAtA yojanavistAravALA che? he gautama !, baMne che. he bhagavanuM. cosaTha lAkha asurakumAranA AvAsomAM eka samaye keTalA asurakumAro upaje, yAvatu-keTalA tejolezyAvALA utpanna thAya, keTalA kRSNapAkSika jIvo utpanna thAya? e pramANe jema ratnaprabhA saMbaMdhe prazna karyo hato, tema ahiM prazna karavo. ane te prakAre uttara paNa Apavo. paraMtu eTalo vizeSa che ke ahIM be vedo sahita upaje, napuMsakadavALA na upaje, bAkI badhuM pUrva
Page #308
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, udeso-2 hao5 pramANe jANavuM. udavartanA saMbaMdhe paNa teja pramANe jANavuM. paratuM eTalo vizeSa che ke asaMjJI udvarte che- cyave che, avadhijJAnI ane avadhidarzanI tyAMthI udvartatA-nIkaLatAM nathI. kAraNa ke asurakamArAdithI nIkaLelA tIrthaMkarAdi na thAya ane avadhijJAna ane avadhidarzanasahita tIrthakarAdi ja udvarte. sattAne AzrayI pUrva je kaheluM che te pramANe sarve kaheluM. paranta eTalo vizeSa che ke tyAM saMkhyAtA strIvedavALA kahelA che. e pramANe puruSavedavALA paNa kahelA che, napuMsakavedavALA nathI. krodhakaSAyavALA kAcita hoya che ane kadAcit hotA nathI. jo hoya che to jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyA tA hoya che, e pramANe mAna ane mAyA saMbaMdhe paNa jANavuM. lobhakaSAyavALA saMkhyAtA kahelA che. bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. saMkhyAtAsaMbadhe cAra lezyAo kahevI. e pramANe asaMkhyAtA yojanAvistAravALA asurakumAravAsosaMbaMdhe paNa jANavuM. parantu traNeAlApakone viSeasaMkhyAtA' pATha kahevo, yAvatu- "asaMkhyAtA acarama kahyA che. he bhagavan! keTalA lAkha nAgakumAranA AvAso kahelA che. ? pUrva pramANe jANavA. yAvatsva nitakumAra sudhI kahevA, parantu eTalo vizeSa che ke jyAM jeTalA lAkha bhavano hoya tyAM teTalA lAkha bhavano kahevAM. vAnavyaMtaradevono prazna he gautama ! vAnarthe taradevonA asaMkhyAtA lAkha AvAso kahelA che. he bhagavana! te A-vAso zuM saMkhyAta yojanavistAravALA che ke asaMkhyAtayojanavistAravALA che ? he gautama ! saMkhyAta yojanavistAravALA che, paNa asaMkhyAta yojanavistAravALA nathI. he bhagavan! te A vAsane viSe eka samaye keTalA vAnavyaMtaradevo upaja ? jema asurakumAronA saMkhyAtA yojanavistAra- vALA AvAsone viSe traNa AlApako kahyA che te pramANe vAnayaMtara saMbadhe paNa kahevA. he bhagavan! jyotiSika devonA keTalA vimAnAvAso kahyA che? he gautama! asaMkhyAtA lAkha vimAnAvAso kahelAM che. he bhagavan! te vimAnavAso zuM saMkhyAta yojanavistAravALA che ke asaMkhyAta yojanavistAravALA che? e pramANe jema vAna vyaMtara devo saMbaMdhe kahyuM che, te pramANe jyotiSThone paNa traNa AlApako kahevA parantu eTalo vizeSa che ke ahiM mAtra tejalezyA kahevI. utpAdana viSe ane sattAne viSe asaMjJI jIvo upajatAM tema udvartatA nathI, bAkI badhuM pUrvavatu. '. he bhagavanuM ! saudharma devalokane viSe keTalA lAkha vimAnavAso kahelA che ? he gautama! 32 lAkha vimAnavAso kahelA che. he bhagavan! te vimAnavAso zuM saMkhyAtA. yojanavistAravALA che ke asaMkhyAtayojanavistAravALA che ? he gautama te baMne che. he bhagavanuM ! saudharma devalokane viSe batrIsa lAkha vimAnavAsomAMnA saMkhyAtAyojana vistAravALA vimAnone viSe eka samaye keTalA saudharmadivo utpanna thAya keTalA tejo lezyA vALA utpanna thAya ? jema jyotirSikone traNa AlApako kahyAM tema ahi paNa traNa AlApako kahevAM, paraMtu traNe AlApakomAM "saMkhyAtA' evo pATha kahevo. avadhijJAnI ane avadhidarzanI ave' ema kahevuM, bAkI badhuM pUrvavatuM. asaMkhyAtAyojana vistAra vALA vimAnavAsomAM e pramANe traNa AlApako kahevA, parantu eTalo vizeSa che ke tyAM "asaMkhyAtA' evo pATha kahevo. avadhijJAnI ane avadhidarzanI saMkhyAtA ave che. bAkI badhuM pUrvavata e pramANe jema saudharma devalokanI vaktavyatA kahI, tema IzAna devalokane viSe e pramANe cha AlApako kahevA. sanakumArane viSe paNa emaja jANavuM.
Page #309
--------------------------------------------------------------------------
________________ 306 bhagavai - 13/-/2/567 parantu eTalo vizeSa che ke ahiM strIvedavALA utpanna thatAM nathI, tema sattAmAM paNa hotA nathI. traNe AlApakone viSe asaMzI na kahevA. bAkInuM badhuM pUrva pramANe jANavuM. e pramANe yAvat-sahasrAra devaloka sudhI jANatuM.parantu vimAno ane lezyAomAM vizeSa che. he bhagavan !Anata ane prANata devalokane viSe keTalA zata vimAnAvAso kahelA che ? he gautama ! cAraso. he bhagavan ! te vimAnAvAso zuM saMkhyAtA yojanavistAravALA che ke asaMkhyAtAyojana vistAravALA vimAnAvAsone viSe traNa AlApako sahastrAra devalokanI peThe kahevA. asaMkhyAta yojanavistAravALA vimAnone viSe utpAda ane cyavana saMbandha e pramANe 'saMkhyAta'ja kahevAM,sattAmAM asaMkhyAtA kahevA,52ntu eTalo vizeSa che ke noIndriya-mananA upayogavALA,antaropapannaka, anantarAvagADha, anaMta rAhAraka ane anaMta2paryAptA-e pAMca padane viSe jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa thI saMkhyAtA upaje, ane sattAmAM asaMkhyAtA hoya ema kahevuM. jema Anata ane prANa tane viSe kahyuM, tema AraNa ane acyutane viSe paNa e pramANe jANavuM. paraMtu vimAnonI saMkhyAmAM vizeSatA che. e pramANe traiveyaka saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan ! keTalAM anuttara vimAno kahyA che ? he gautama ! pAMca he bhagavan ! te anuttara vimAno saMkhyAtA yojanavistAravALAM che ke asaMkhyAtA yojanavistAravALAM che ? he gautama ! baMne che. he bhagavan ! pAMca anuttara vimAnomAMnA saMkhyAtA yojana vistAravALA vimAnane viSe eka samaye keTalAM anuttaropapAtika devo utpanna thAya, keTalAM zuklalezyAvALA utpanna thAya, ItyAdi prazna karavo. he gautama ! pAMca anutta riva mAnomAM saMkhyAtA yojana vistAravALA sarvArthasiddha anuttara vimAnane viSe jaghanyathI eka, be ke traNa, ane utkRSTathI saMkhyAtA anutta- raupapAtika devo utpanna thAya che. e pramANe jema saMkhyAtA vistAravALA traiveyaka vimAno saMbandhe kahyuM te pramANe ahiM kahevuM, 52ntu eTalo vizeSa ke kRSNapAkSiko, abhavyo ane traNa ajJAnane viSe vartatA jIvo ahiM upajatA nathI, AvatA nathI ane sattAmAM paNa hotA nathI acaramanoanuttara devano bhava nathI, teno paNa pratiSedha karavo, yAvattyAM 'saMkhyAtA carama' kahelo che. bAkI badhuM pUrva peThe jANavuM. asaMkhyAtA yojana vistAravALAM anuttara vimAnone viSe paNa pUrvokta (kRSNapAkSikAdika) na kahevAM, paNa tyAM acarama upaje che. bAkI jema traiveyakane viSe kahyuM tema asaMkhyAtA yojana vistAravALAM anuttara vimAnone viSe yAvat-'asaMkhyAtA acarama kahyA che'tyAM sudhI jANavuM. he bhagavan ! cosaThalAkha asura hai kumAranA AvAsomAM saMkhyAtAyojana vistAravALA asukumAranA AvAsone viSe zuM samyagdaSTi asurakumAro utpanna thAya, mithyAvRSTi asurakumAro utpanna thAya ? e pramANe jema ratnaprabhA saMbandhu traNa AlApako kahyA tema ahIM paNa kahevA. e pramANe asaMkhyAtA yojana vistAravALA asurakumAronA AvAsone viSe paNa samyasRSTi, mithyAvRSTi ane mizravRSTi saMbandhu e traNa AlApako kahevA. e pramANe yAvat praive yaka vimAnane viSe ane anuttara vimAnane viSe paNa jANavuM, parantu eTalo vizeSa che ke anuttaravimAnasaMbandhetraNa AlApakane viSe mithyAvRSTi ane mizravRSTi na kahevA. bAkI badhuM pUrva peThe jANavuM. he bhagavan ! kharekhara kRSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA, yAvatu-zuklalezyAvALA thaIne kRSNalezyAvALA devomAM utpanna thAya ? hA, gautama. jema
Page #310
--------------------------------------------------------------------------
________________ haLa zataka-13, udeso-2 nArako saMbadhe prathama uddezakamAM kahyuM che te pramANe jANavuM. nIlalezyAvALAne paNa eTalo vizeSa che ke vezyAnA sthAnako vizuddha thatAM thatAM zuklalezyApe pariName che, zuklalezyApe pariNamana thayA pachI zuklalezyAvALA devomAM te utpanna thAya che, te kAraNathI he gautama! yAvat he bhagavanuM !te emaja che. he bhagavan! te emaja che." zataka 13-udesAranI anidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka 3) [pa68]he bhagavan! nArako anantarAhArI hoya? ane tyAra pachI nirvatanA tyAra pachI lomAhArAdidvArA pudgalo grahaNa kare, tyAra pachI IndriyAdipe pudgalono pariNAma kare, tyAra bAda paricAraNA-zabdAdi viSayono upabhoga-kare, ane tyAra pachI aneka prakAranA rupo vidurve? (hA, gautama! te emaja che' | zatakAlaya udesI 3nImunidIparatnasAgare gAyApUrNa ] (udeso-4) [59]he bhagavan! keTalI naraka pRthivIo kahI che? he gautama! sAta. ratnaprabhA yAvatu-adha saptama pRthivI. he bhagavan! adhasaptama narakamRthivImAM pAMca anuttara ane atyanta moTA narakAvAso yAvatu- 'apratiSThAna' sudhI kahelA che, te narakAvAso chaThThI tamaprabhApRthivInA narakAvAsothI atyanta moTA, ativistAravALA, dhaNA avakAza vALA, dhaNAjana rahita ane zUnya che, parantu te mahApravezavALA nathI, te narakAvAso ghaNAM vizAla che, parantu teo (chaThThI naraka pRthivInI apekSAe) akalpakarmavALa, alpakriyAvALA, alpaAzrayavALA ane alpavedanAvALA nathI. te nArako atyanta alpa ?ddhivALA ane atyanta alpativALA che, parantu te mahA RddhivALA ane mahAdyutivALA nathI. chaThThI tamA narakamRthivImAM pAMca nyUna eka lAkha narakAvAso kahelA che. te narakAvAso sAtamI narakamRthivInA narakAvAso karatAM tevA atyaMnta moTA ane mahAvistAravALA nathI, paraMtu te mahApravezavALA ane nArakoDe atyanta saMkIrNa che. te narakAvAsomAM nArako sAtamI narakamRthivInA nArako karatAM alpakarmavALA ane alpakriyAvALA che, parantu tevA atyanta mahAkarmavALA ane mahAkiyAvALA nathI. teo saptamanaraka-pRthivInA nArakothI mahARddhivALA ane mahAdyutivALA che. paratuM tethI alpa RdvivALA ane alpavrutivALA nathI. chaThThI tamA narakamRthivInA narakAvAso pAMcamI dhUmaprabhAnarakamRthivInA narakAvasothI atyanta moTA che. ItyAdi cAra bola kahevA. parantu tenI peThe te mahApravezavALA nathI, te narakAvAsomAM nArakIo pAMcamI dhUmaprabhA pRthivInA nArako karatAM mahAkarmavALA che, parantu tevA alpakarmavALA nathI, Adi. pAMcamI dhUmaprabhA narakamRthivInA traNa lAkha narakAvAso kahelA che-ItyAdi jema chaThThI tamAkRthivI saMbaMdhe kahyuM, tema sAte narakamRthivIo saMbadhe paraspara yAvatuM ratna prabhA-sudhI kahavuM. pi70 he bhagavana! ratnaprabhA pRthivInA nArako kevA prakAranA pRthivInA sparzane anubhavatA vihare che ? he gautama ! aniSTa, yAvatu-manane pratikULa ItyAdi yAvatu
Page #311
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 bhagavai - 13/-4/570 adhaHsaptama pRthivInA nArako saMbaMdhe jANavuM, e rIte (aniSTa ane pratikULa) pANInA sparzane yAvat-vanaspatinA sparzana(anubhavatA vihare che.) [571]bhagavan ratnaprabhApRthivIbIjIzarkarAprabhApRthivInIapekSAe jADAI mAM sarva karatAM moTI che. ane cAre dizAe laMbAI pahoLAImAM sarvathI nAnI che ? he gautama ! ItyAdi jIvAbhigamanA nairayika uddezaka mujaba jANavuM. [572]he bhagavan ! A ratnaprabhA pRthivInA narakAvAsonI AsapAsa je pRthi vIkAyika yAvat-vanaspatikAyika jIvo che te mahAkarmavALA ane mahAvedanAvALA che ? hA gautama ! ItyAdi-pUrvavat. [573]he bhagavan ! lokanA AyAma-laMbAIno madhya bhAga kyAM kahelo che ? he gautama ! A ratnaprabhA pRthivInA AkAzanA khaMDano asaMkhyAtamo bhAga ullaMghana karyA pachI ahIM lokanA AyAmano madhyabhAga kahelo che. he bhagavan ! kyAM adholokanA AyAma-laMbAIno madhyabhAga kahyoche ? he gautama ! cothI paMkaprabhA pRthivInA AkAza nA khaMDano kaMIka adhika aradho bhAga ullaMdhana karyA pachI ahiM adholokAnA AyAma no madhya bhAga kahelo che. he bhagavAn ! kyAM urdhvalokanI laMbAIno madhyabhAga kahelo che? he gautama ! sanatkumAra ane mAhendra devalokanA upara ane brahmadevalokanI nIce riSTa nAme trIjA prata2ne viSe ahiM urdhvalokanA AyAmano madhya bhAga kahelo che.he bhagavan ! tirthaMg lokanA AyAmano madhyabhAga kyAM kahelo che ? he gautama ! jaMbudrIpamAM merupa rvatamAM barobara madhyabhAgane viSe A ratnaprabhA pRthivInA upara ane nIcenA kSudraevA be prataro che, tene viSe tirthaMgalokanA madhyabhAgarupa ATha pradezano rucaka kahelo che, jyAMthI A daza dizAo nIkaLe che, te A pramANe pUrvIdezA, pUrvadakSiNA, ItyAdi jema dazama zatakanAM kahyu che te pramANe jANavuM. [574]he bhagavan ! enTrI(pUrva) dizAnI AdimAM zuM che ? te kyAMthI nIkaLe che? tenI AdimAM keTalAM pradezo che ? keTalA pradezanI uttarottara vRddhi thAya che ? te keTalA pradezanI che ? teno anta kyAM che ane te kevA AkAre kahelI che ? he gautama ! enTrI dizAmAM rucaka che, te rucaka thakI nIkaLe che, tenI AdimAM be pradezo che, be pradezanI utta routtara vRddhi thAya che, lokane AzrayI. te asaMkhyAtapradezavALI che, alokane AzrayI anantapradezAtmaka che, lokane AzrayI Adi ane antasahita che, ane alokane A zrayI sAdi ane ananta che,H lokane AzrayI-mRdaMgane AkAre che, ane alokane AzrayI gADAnI udhane AkAre kahelI che. he bhagavan ! AgneyI dizAnI AdimAM zuM che ? ityAdi prazno he gautama ! AgneyI dizAnI AdimAM rucaka che, te rucaka thakI nIkaLe che, tenI AdimAM eka pradeza che, te eka pradezanA vistAravALI che, te uttarouttara vRddhirahita che, ane lokane AzrayI asaMkhyapradezAtmaka che, alokane AzrayI ananta pradezAtmaka che, lokane AzrayI Adi ane anna sahita che ane alokane AzrayI sAdi ane ananta che. ane te tUTI gaelI motInA mAlAmAM AkAre kahelI che. yAmyA (dakSiNa) dizA(pUrva) dizAnI peThe jANavI. nai RRtI AgneyI dizAnI peThe jANavIItyAdi jema endrI dizA kahI, tema cAre dizAe ane AgneyI dizA kahI tema cAre vidizAo jANavI. he bhagavan ! vimalA(u) dizAmAM AdimAM zuM che ? ItyAdi he
Page #312
--------------------------------------------------------------------------
________________ 99 zataka-13, udaso-4 gautama! vimalA dizAnI, AdimAM rucaka che, te jyaka thakI nIkaLe che, tenI AdimAM cAra pradeza che, te be pradezanA vistAravALI che, uttarottara vRddhi rahita te dizA lokane AzrayI asaMkhyAtapradezAtmaka che. bAkI badhuM AgneyI dizAne viSe kahyuM che tema jANavuM. parantu eTalo vizeSa cheketezyakaneAkArekahelI che.epramANe tamA(adho)dizA paNa jANavI. [pa75]he bhagavan! A loka kevA kahevAya che? he gautama ! A loka paMcAsti kAyarupa kahevAya che.dhamastikAya,adhamItikAya. yAvatu pulAstikAya. dhamasti kAya vaDe jIvonI zI pravRtti thAya. he gotama ! dhamastikAya vaDe jIvonuM Agamana, gamana, bhASA,unmeSa manoyoga,vacanayogaanekAyayogapravarte che, te sivAya bIjA tevA prakAranA gamanazIla bhAvo che, te sarva dhamastikAyathI pravarte che, adhamastikAya vaDe jIva nI zI pravRtti thAya? he gautama ! adhamastikAya vaDe jIvonuM ubhA rahevuM, besavuM, suvuM ane manane sthira karavuM vagere pravarte che, te sivAya bIjA sthira bhAvo che te sarve adha mastikAya thakI pravarte che, he bhagavan! AkAzAstikAyavaDe jIvonI ane ajIvonI zI pravRtti thAya? he gautama!AkAzAstikAya jIva ane ajIva dravyono Azrayarupa che. [pa76]eka(paramANuM-)thI ke be(paramANuM) thI pUrNa eka AkAzapradezanI aMdara so paramANuMo paNa samAya,ane so kroDa(paramANuo) vaDe pUrNa eka AkAza pradezamAM hajAra kroDa(paramANuM) paNa samAya." kemake avagAhanAlakSaNa AkAzAti kAya che. fpa77 he bhagavan! jIvAstikAyavaDe jIvonuM zuM pravarte ? he gautama ! ananta, AbhinibodhikanA payayo, ane ananta zrutajJAnanA payayonA-ItyAdi jema bIjA zatakanA astikAya uddezakamAM kahyuM che tema ahiM kahevuM, yAvatu te upayogane prApta thAya che, kemake upayogalakSaNa jIva che.he bhagavana! pudgalAstikAya vaDe zuM pravarte?he gautama! pudgalAstikAyavaDe jIvone audArika, vekriya AhAraka, taijasa, kAmaNa, zrotrendriya. ghoNendriya, rasanendriya, sparzendriya,manoyo, vacanayoga, kAyayoga ane zvAsocchavA sanuM grahaNa pravarte che, kemake grahaNalakSaNa pudgalAstikAya che. he bhagavanuM ! dhamastikAyano eka pradeza keTalA dhamastikAyanA pradezovaDe spazayeilo hoya? he gautama ! jaghanyapade traNa pradezovaDe, ane utkRSTapade cha pradezovaDe. keTalA adhamastikAyanA pradezovaDe spazayeilA hoya? he gautama! jaghanyapade cAra ane utkRSTa pade sAta pradezovaDe. keTalA AkAzAstikAyanA pradezovaDe spazayeilo hoya? he gautama ! AkAzA- tikAyanA sAta pradezovaDe. keTalA jIvAstikAyanA pradezo vaDe Azayalo hoya ? he gautama! jIvAstikAyanA anantapradezovaDe. keTalA pudgalAti kAyanA pradezovaDe spazayeilo hoya? he gautama ! pudgalAstikAyanA anantapradezovaDe. keTalA addhAramayovaDe spezayalo hoya? kadAcit kAlanA samayovaDe spezIyalo hoya ane kadAcita spazathilo na hoya. jo sparza karAyelo hoya to avazya anantasamayovaDe. he bhagavanuM ! adhamastikAyano eka pradeza keTalA dhamastikAyanA pradezovaDe spezIyalo hoya ? he gautama ! jaghanyapade, cAra, ane utkRSTapade sAta. keTalA adhamastikAyanA pradezovaDe sparza karAyelo hoya ? he gautama ! jaghanyapade traNa ane utkRSTapade che.bAkI dhamasti kAyanA pradezanI peThe kahevuM. he bhagavana! AkAzAstikAyano eka pradeza keTalA dhamastikAyanA pradezovaDe sparza karAyelo hoya ? he gautama kadAcita sparza karAyelo
Page #313
--------------------------------------------------------------------------
________________ 310 bhagavada-13-4578 hoya ane kAcisparza karAyelo na hoya.. je sparza karAyelo hoya to jaghanyapade eka, be, traNa ke cAra vaDe ane utkRSTapade sAta pradezovaDe sparza karAyelo hoya e pramANe adhamastikAyanapradezonI sAthe paNasparza jANavo. keTalA AkAzAstikAyanA pradezo. vaDe sparza karAyela hoya?he gautamachi pradezovaDe. keTalA jIvAstikAyanA pradezo vaDe sparza karAyela hoya?. kadAcita sparza karAyelo hoya ane kadAcita sparza na karAyelo paNa hoya.josparzakarAyevo hoyato avazya ananta pradezovaDe sparza karAyelo hoyae pramANe pudgalAstikAyanA pradezovaDeaneaddhA-kAlanAsamayovaDepaNasparzanA jANavI. pi79he bhagavan! jIvAstikAyano eka pradeza keTalA dhamastikAyanA pradezo vaDe sparza karAyelo hoya jaghanyapade cAra ane utkRSTapade sAta pradezovaDe.e pramANe adhamastikAyanA pradezovaDe paNa sparza karAyela hoya. keTalA AkAzAstikAyanA prade, zovaDe sparza karAyela hoya? sAta pradezovaDe sparza karAyela hoya. keTalA jIvAstikAyanA pradezovaDe sparza karAyela hoya ? bAkI badhuM dhamastikAyanA peThe jANavuM. he bhagavan! pudgalAstikAyano eka pradeza keTalA dhamati- kAyanA pradezovaDe sparza karAyela hoya? jema jIvAstikAyanA eka pradeza saMbadhe kahyuM tema ahiM jANavuM. he bhagavan! pagalA tikAyanA be pradezo keTalA dhamastikAyanA pradezovaDe sparza karAyelA hoya. he gautama jaghanyapade cha pradezovaDe, ane utkRSTapade bAra pradezovaDe. e pramANe adhamastikAyanA pradezovaDe paNa sparzanA jANavI. keTalA AkAzAstikAyanA pradezo vaDe sparza karAyela hoya. bAra pradezovaDe. bAkI badhuM dhamastikAyanI peThe jANavuM. he bhagavan! traNa putra lAstikAyanA pradezo keTalA dhamastikAyA pradezovaDe sparza karAyela hoya ? jaghanyapade ATha, ane utkRSTa sattara pradezovaDe. e pramANe adhamastikAyanA pradezovaDe paNa sparza karAyelA hoya. keTalA AkAzAstikAyanA pradezovaDe sparza karAyelA hoya? sattara prade zovaDe. bAkI badhuM dhamastikAyanI peThe jANavuM. e pramANa A pATha vaDe yAvatu-daza pradezo sudhI kahevuM. parantu vizeSae che ke jaghanyapade beno ane utkRSTapade pAMcano prakSepa karavo. cAra pagalAstikAyanA pradezo jaghanyapade daza ane utkRSTapade bAvIza pradezo vaDe sparza karAyelA hoya. pudgalAstikAyanA pAMca pradezo jaghanyapade bAra ane utkRSTa pade bAvIza pradezovaDe sparza karAyelA hoya pagalAkAstikAyanA cha pradezo jaghanyapade cauda ane utkRSTapade batrIza pradezovaDe. sAta pradezo jaghanyapade soLa ane utkRSTapade sADatrIsa pradezovaDe. ATha pradezo jaghanyapade aDhAra ane utkRSTapade beMtAlIza pradezo vaDe, nava pradezo jaghanyapade vIza ane utkRSTapade suDatAlIza pradezovaDe. daza pradezo jaghanyapade bAvIza ane utkRSTapade bAvana pradezo vaDe spazayeilA hoya. AkAzakti kAyanuM sarvatra utkRSTa kahevuM. he bhagavan! saMkhyAtA pudgalikAstikAyanA pradezo keTalA dhamastikAyanA pradezovaDe spazayeilA hoya ? jaghanyapade teja saMkhyAtA pradezane bamaNAM karI be rupa adhikakarIe,aneutkRSTapadasaMkhyAta pradezanepAMca guNA karIberupaadhika karIe. teTalA. keTalAMadhamastikAyanA pradezovaDe spazayi? e pramANe ja jANavuM. keTalA AkA AstikAyanA pradezovaDe spazayeilA hoya ? teja saMkhyAtAne pAMca guNA karI be rupa adhika karIe (teTalA) keTalA pudgalikAstikAyanA pradezovaDe sparza karAyela hoya ?
Page #314
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, uso-4 311 anantapradezovaDe. keTalA addhAsamovaDe sparza karAyela hoya ? kadAca sparza karAyela hoya, ane kadAca sparza na karAyela hoya, yAvatu ananta samayovaDe sparza karAyela hoya. he bhagavan! pudgalikAstikAyanA asaMkhyAtA pradezo keTalA dhamastikAyanA pradezo vaDe sparza karAya? jaghanyapade teja asaMkhyAtAne bamaNA karIe ane be rupa adhika karIe teTalAane utkRSTapade teja asaMkhyAtAne pAMca guNA karIe, ane be adhika karIe eTalA pradezovaDe sparza karAya. bAkI badhuM ja jema saMkhyAtA saMbadhe kahyuM tema ahiM jANavuM. he bhagavanpudgalikAstikAyanA ananta pradezo keTalA dhamastikAyanA pradezovaDe sparza karAya? e pramANe jema asaMkhyAtA pradeza saMbadhe kahyuM tema anantA pradeza mATe jANavuM. he bhagavan! addhA-kAlano eka samaya keTalA dhamastikAyanA pradezovaDe sparza karAyela hoya ? sAta pradezovaDe. keTalA adhamastikAyanA pradezovaDe? keTalA AkAzA stikAyanA pradezovaDe? keTalA jIvAstikAyanA pradezovaDe sparza karAyela hoya? anantA. pradezovaDe sparza karAyela hoya. keTalA pudgalikAstikAyanA pradezovaDe sparza karAyela hoya ? ananta pradezovaDa. keTalA addhAsamovaDe sparza karAyela hoya ? kadAca sparza karAyela hoya ane kadAca sparza karAyela na hoya. jo sparza karAyela hoya to avazya anaMta samayovaDe sparza karAyela hoya. he bhagavana ! adhamastikAya keTalA dhamati kAyanA pradezovaDe sparza karAyela hoya ? asaMkhyAtA pradezovaDe.keTalA adhamastikAya nA pradezovaDe sparza karAyela hoya? eka paNa pradezavaDe sparza karAyela na hoya. bAkI badhuM dhamastikAyanI peThe jANavuM. e pramANe e pATha vaDe sarve paNa svasthAnake eka paNa pradezavaDe sparza karAyela nathI, parasthAnake AdinA traNa sthAnake-dhamastikAya, adhamAM stikAya, ane AkAzAstikAya e traNa sthaLe asaMkhyAtA pradezo vaDe sparza karAyela hoya ema kahevuM. ane pachInA traNa sthaLe "anaMta pradezovaDe sparza karAyela hoya' ema thAvat addhA samaya sudhI kahevuM. yAvat keTalA addhA samayovaDe sparza karAyela hoya? eka paNa samayavaDe sparza karAyela na hoya. [58]he bhagavanuM ! jyAM dhamastikAyano eka pradeza avagADha-rahelo hoya bIjA keTalA dhamastikAyanA pradezo avagADha hoya che? eka paNa pradeza avagADha nathI. keTalA adhamastikAyanA pradezo avagADha-rahelA hoya hoya ? eka adhamasti- kAyano pradeza. keTalA AkAzastikAyanA pradeza avagADha hoya ? eka pradeza. keTalA jIvAstikA thanA pradezo avagADha hoya? ananta pradezo.keTalA pudgalAstikAyanA pradezo avagADha hoya? anantA pradezo. keTalA addhAsamayo avagADha hoya? addhAsamayo kadAca ava gADha hoya ane kadAca avagADha na hoya, je avagADha hoya to ananta addhAsamayo ava gADha hoya. he bhagavan! jyAM adhamastikAyano eka pradeza avagADha hoya tyAM keTalA dhamastikAyanA pradezo avagADha hoya ? eka pradeza avagADha hoya. keTalA adhamasti kAyanA pradeze avagADha hoya? eka paNa nathI. bAkI badhuM dhamastikAyanI peThe jANavuM. he bhagavan! jyAM AkAzAstikAyano eka pradeza avagADha hoya tyAM keTalA dhamati kAyanA pradezo avagADha hoya ? kadAca avagADha hoya, ane kadAca na hoya. jo avagADha hoya to eka pradeza avagADha hoya. e pramANe adhamastikAyanA pradezo paNa jANavA.
Page #315
--------------------------------------------------------------------------
________________ 312 bhagavaI - 13-4580 keTalAAkAzAsikAyanapradezoavagADhahoya?ekapaNa nahoya.keTalAvAstikAyanA pradezo avagADha hoya? kadAca avagADha hoya ane kadAca na avagADha hoya. jo avagADha hoya to ananta pradezo avagADha hoya.e pramANe yAvatu-addhA samaya sudhI jANavuM. he bhagavanuM jyAM jIvAstikAyano eka pradeza avagADha hoya tyAM keTalA dhamastikAyanA pradezo avagADha hoya? tyAM eka pradeza avagADha hoya. e pramANe adhamastikAyanA pradezo paNa jANavA. AkAzAstikAyanA pradezo paNa e rIte jANavA. jIvAstikAyanA keTalA pradezo avagADha hoya ? anantA pradezo avagADha hoya. bAkI badhuM dhamatikAyanI peThe jANavuM. he bhagavanuM ! jyAM pudgalAstikAyano eka pradeza avagADha hoya tyAM dhamastikAyanA keTalA pradezo avagADha hoya ? e pramANe jema jIvAstikAyanA pradeza saMbadhe kahyuM tema badhuM kahevuM. he bhagavan! jyAM pagalAstikAyanA be pradezo avagADha hoya tyAM dhamastikAyanA keTalA praveza avagADha hoya ? kadAca eka pradeza avagADha hoya, ane kadAca be pradezo avagADha hoya. e pramANe adhamastikAya ane AkAzAstikAya saMbaMdhe paNa jANavuM. bAkI badhuM jema dhamastikAyanA pradezanI vaktavyatAmAM kahyuM che tema pudgalAstikAyanA be pradezanI vaktavyatAne viSe paNa kahevuM. he bhagavan! jyAM pudgalA. stikAyanA traNa pradeza avagADha che tyAM keTalA dhamastikAyanA pradezo avagADha hoya? kadAca eka, kadAca be ane kadAca traNa pradezo avagADha hoya. e pramANe adhamati kAyi aneAkAzAstikAyanA saMbadhe kahevuM. bAkI jIvAstikAya. pudgalAsti- kAya ane addhAsamayane AzrayI jema be pudgalapradezasaMbadhe kahyuM tema traNa pudgalapradeza saMbadhe paNa kahevuM.e pramANe AdinA traNa astikAyane viSe eka eka pradeza vidhA ravo, bAkInAne viSe jema be pudgalAstikAyanA pradezasaMbadhe kahyuM te yAvatu-daza pradeza saMbadhe paNa kahevuM. eTale jyAM pudgalAstikAyanA daza pradezo avagADha hoya tyAM dhamastikAyano kadAcit eka pradeza,yAvatu-kadAcit daza pradezo avagADha hoya. jyAM saMkhyAtA pagalAstikAyanA pradezo avagADha hoya tyAM dhamastikAyano kadAcita eka pradeza, kadAcita be pradeza, yAvatu-kadAcit daza pradezo, yAvatu saMkhyAtA pradezo ava gADha hoya. asaMkhyAtA pudgalAstikAyanA pradezo jyAM avagADha-rahelA hoya tyAM dhamastikAyano eka pradeza, yAvatu-kadAcita saMkhyAtA pradezo, ane kadAcit asaMkhyA tA pradezo avagADha hoya. jema asaMkhyAtA pudgalAstikAyanA pradezo mATe kahyuM tema ananta pradezo mATe paNa jANavuM. he bhagavana ! jyAM eka addhAsamaya avagADha hoya tyAM keTalA dhamastikAyanA pradezo rahelA hoya? eka pradeza. keTalA adhamastikAyanA pradezo rahelA hoya? eka pradeza. keTalA AkAzAstikAyanA pradezo rahelA hoya? eka pradeza rahelo hoya. keTalA jIvAstikAyanA pradezo rahelA hoya ? ananta pradezo rahelA hoya. e pramANe yAvatuM addhA samaya sudhI jANavuM. he bhagavan! jyAM eka dhamastikAya avagADha hoya tyAM keTalA dhamastikAyanA pradezo rahelA hoya? tyAM dhamastikAyano eka paNa pradeza rahelo na hoya. keTalA adhamastikAyanA pradezo rahelA hoya ? asaMkhyAtA. keTalA AkAzapati kAyanA pradezo rahelA hoya? asaMkhyAtA. keTalA jIvAstikAyanA pradezo hoya ? anantA hoya. e pramANe yAvatu addhA samaya sudhI jANavuM. he bhagavan! jyAM eka adhamasti
Page #316
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, udeso-ja 313 kAya avagADha hoya tyAM keTalA dhamastikAyanA pradezo rahelA hoya? asaMkhyAtA. keTalA adhamastikAyanA pradezo rahelA hoya? eka paNa pradeza na hoya. bAkI dhamastikAyanI peThe jANavuM. sarva dhamastikAyAdi dravyane "svasthAnake eka paNa pradeza nathI' e pramANe kahevuM ane parasthAna ke AdinA traNa dravyane asaMkhyAtA" kahevA, ane pAchaLa traNadravyane anantA yAvatu addhAsamaya sudhI kahevA yAvatu keTalA addhAsamaya avagADha hoya ? eka paNa nathI. he bhagavana! jyAM eka prathivIkAyikajIva avagADha hoya tyAM bIjA keTalA prathi vIkAyikajIvo rahelA hoya? asaMkhyAtA keTalA akhAyikajIvo avagADha hoya? asaM khyAtA. keTalA teukAyika jIvo rahelA hoya ? asaMkhyAtA. keTalA vAyukAyikAjIvo rahelA hoya? asaMkhyAtA. keTalA vanaspatikAyiko rahelA hoya? anantA. he bhagavanuM ! jyAM eka aplAyika rahelo hoya tyAM keTalA pRthivIkAyikajIvo rahelA hoya ? asa khyAtA.keTalA aplAyiko rahelA hoya ? asaMkhyAtA pRthivIkAyikanI jema sarvanI saghaLI vaktavyatA yAvatu- vanaspatikAya sudhI kahevI. [581)he bhagavanuM ! A dhamastikAya, adhamastikAya,AkAzAti- kAyane vize koIpuruSa besavAne ubho rahevAne, nIcebesavAne ane ALoTavAne zaktimAnuM hoya? he gautama! A artha yathArtha nathI, paraMtu te sthAne to anantA jIvo avagADha- che. he bhagavan! zA hetuthI ema kaho cho? he gautama ! jema koI kUTAgArazALA hoya, tene aMdara ne bahAra lIpI hoya cAre taraphathI DhAMkelI hoya, ane tenAM bAraNAM paNa bandha karyA hoya-ItyAdi rAjaprazrIyasUtramAM kahyA pramANe jANavuM. yAvatuM te kUTAgAra zALAnA dvAranA kamADane baMdha karI, tenI madhyabhAgamAM jaghanyathI eka, be, traNa ane utkRSTathI eka hajAra dIvAo saLagAve. kharekhara te davAonuM teja paraspara maLIne paraspara sparza karIne, yAvatu eka bIjA sAthe ekarupe thaIne rahe? hA, bhagavan! rahe, he gautama! koI paNa puruSane te divAo tejamAM besavAne yAvatu- zaktimAna thAya? he bhagavan! e artha yogya nathI, paNa anantA jIvo tyAM avagADha-rahelA hoya che, te mATe he gautama ! ema kahevAya che ke yAvatu-anantA jIvo tyAM avagADha hoya che' pi82]he bhagavan! lokano barAbara sama-bhAga kyAM kahelo che? sarvathI saMkSipta bhAga kyAM kahelo che? he gautama. A ratnaprabhApRthivInA upara ane nIcenA kSaka pratarane vize he bhagavan! kyAM vigrahavigrahika- bhAga che? he gautama! jyAM vigrahakaDaka-che tyAM lokapazarIra vakratAyukta che. [583] bhagavan! lokanuM saMsthAna kevA prakAre kahyuM che? he gautama! supratiSThakaAkAre jema sAtamAM zatakanA prathama uddezakamAM kahyA pramANe vAvatu-saMsArano anta. kare che tyAM sudhI. he bhagavan! A adholoka, tiryagaloka, ane urdhvalomAM kyo loka konAthI yAvata-vizeSAdhika che ? sarvathI thoDo tiryazloka che, tethI asaMkhyAtaguNa uloka che ane tethI vizeSAdhika adholoka che. he bhagavana! te emaja che, zatakaH 13-udesoH4nI munidIparatnasAgare gurjarachAyApUrNa ? ( uso-5) [584]he bhagavan! nairayiko zuM sacitAhArI che, acittAhArI che ke mizrAhArI
Page #317
--------------------------------------------------------------------------
________________ 314 bhagavaI-13-584 che? he gautama ! teo sacitta ke nahIM, paraMtu acitAhArI che. asurakumAro e pramANe jANavA.ahIM,prajJApanAnAvada-28udde so-1kahevo prathama naiyarika uddezakasamagrakahevo. | zataka pausApanI munidIparatnasAgare karela,gujarachAyApUrNa (uddezo-ka) [585rAjagRhanagaramAM bhagavAn gautama) yAvatu A pramANe bolyA ke- he bhagavan! nArako sAMtara- upaje, ke nirantara he gautamAM asurakumAro paNa e pramANe jema gAMgeya uddezakamAM kahyuM che tema utpAda ane udavartanA saMbaMdhe be deDako yAvatu-vaimAniko baMne rIte. cyave che tyAM sudhI kahevA. [58]he bhagavan! asurakumAranA Indra ane rAjA camarano caramacaMcA nAme AvAsa kyAM kahyo che? he gautamI jaMbUDhIpa nAme dvIpamAM meru parvatanI dakSiNa tiryaMgu asaMkhyAtAdvIpasamudro ullaMdhIne bIjA zatakanA AThamAM sabhA uddezakamAM je vakta vyatA kahI che te samagra ahiM kahevI, paraMtu temAM A vizeSa che ke tigicchakakUTa nAme utpAta parvata, camaracacAnAme rAjadhAnI, camacaMca nAme AvAsaparvata,ItyAdi badhuM te pramANe kaha, yAvatu-316227 yojana sADA tera aMgula-eTalI camaracaMcA nI paridhi che. te camaracaMcA rAjadhAnIthI dakSiNa-pazcima dizAe papa35 pa0000 yojana aruNodaka samudramAM ticcha gayA bAda ahiM asurakumAranA IMdra ane rAjAca mara no camaracaMcA nAme AvAsa kahyo, che. te laMbAI ane pahoLAImAM corAzI hajAra yojana che. tenI paridhi 2532 yojanathI kaMIka vizeSAdhika che. te AvAsa eka prakAranI cotarapha viMTAelo che. te prAkAra uMco doDhaso yojana che. e pramANa camaracacA rAjadhAnInI badhI vaktavyatA yAvatuM "cAra prAsAda paMkitao che tyAM sudhI kahevI, paranta pAMca sabhA na kahevI. he bhagavan! asurendra asura kumAranA rAjA camara caramacaca, nAme AvAsamAM rahe che? e artha yathArtha nathI. he gautama ! jemake A manuSyalokamAM upakAraka pIThabaddha dharo, udyAnamAM rahelA lokane nagarapravezagRho nagaranirgama- dharo ane vAridhArAyukta gharo hoya, tyAM ghaNAM puruSo ane strIo bese suve ItyAdi rAja prazrIya sutramAM kahyA pramANe Avatu ! kalyANarupa phala ane vRttivizeSane anubhavatAM rahe che tyAM sudhI kahevuM, paNa tyAM raheThANa karatAM nathI, e pramANe he gautama! asurendra asurakumAranA rAja camarano camaracaMca nAme AvAsa kevala kIDA ane rati nimitta che, ane bIje sthaLe te potAno vAsa kare che, he bhagavana! te e pramANe che, he bhagavana! te e pramANe che.' [587]tyArabAda zramaNabhagavaMtamahAvIra koI divase rAjagRha nagarathakI ane guNasilaka cetyathakI yAvad vihAra kare che. te kAle te samaye caMpA nAmanI nagarI hatI. pUrNabhadra caitya hatuM. tyArabAda zramaNabhagavaMta mahAvIra anya koI divase anukrame gamana karatAM, yAvatu vihAra karatAM jyAM caMpA nagarI che. ane jyAM pUrNabhadra caitya che tyAM Ave che, tyAM AvIne vAva vihare che. te kAle te samaye siMdhU sauvIra dezane viSe vItabhayanagara hatuM. te vItabhayanagaranI bahAra uttarapUrva dizAe mRgavana udyAna hatuM. te sarva RtunA puSpAdikathI samRddha hatuM. ItyAdi te vItabhaya nagarane viSe udAyanarAjA
Page #318
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, udeso-da 315 hato. te mahAhimAvAna jevo ItyAdi varNana jANavuM. te udAyana rAjAne prabhAvatI devI (rANI) hatI, te sukumAlahAthapagavALI ItyAdi varNana jANavuM. te udAyana rAjAne prabhA vatIdevIthI thayelo abhIcikumAra putra hato. te sukumAla-ItyAdi varNana zivabhadranI peThe jANavuM. yAvat te rAjyanI ciMtA karato vihare che. te udAyanarAjAne potAno bhANeja kezIkumAra hato. te sukumAlahAthapagavALo ane yAvatu-surupa hato. te udAyana rAjA siMdhUsauvIra pramukha soLa deza, vItabhapramukha 363 nagara ane AkAranuM tathA jene chatra cAmaraanevAlavyaMjanaApelAevAmahAsenApramukhadazamukuTabaddharAjAo,ane evA ghaNA rAjA, yuvarAja, talavara yAvatu-sArthavAha pramukhanuM adhipatipaNuM karato, rAjyanuM pAlana karato, jIvAjIva tatvane jANato, zramaNono upAsaka thaIne yAvatu-vihare che. tyArabAda te udAyana rAjA anya koI divase jyAM poSadhazALA che tyAM Ave che, ane zaMkhazramaNopAsakanI peThe yAvatu-vihare che. tyArabAda te udAyana rAjAne madhya rAtrIne samaye dharmajAgaraNa karatAM AvA prakArano A saMkalpa yAvatta-utpanna thayo-"te gAma, Akara, nagara, kheDa, karbaTa, maMDaba, droLamukha, paTTana, Azrama, saMbAdha ane sanniveza dhanya che, jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra vicare che, te rAjA, zeTha, talavara yAvadra-sArthavAha pramukha dhanya che, jeo zramaNa bhagavaMta mahAvIne vaMdana-namaskAra kare che ane yAvatuparyApAsanA kare che. jo zramaNa bhagavaMta mahAvIra anukrame vicaratA eka gAmathI bIje gAma jatA yAvadu- ahiM samosare , ane A vItabhaya nagaranI bahAra mRgavana nAme udyAnamAM yathAyogya avagrahane grahaNa karI. saMyama ane tapavaDe AtmAne bhAvita karatA yAvavicare to huM vaMdana karuM, dhAvatu-temanI paryApAsanA karuM. tyArabAda zramaNa bhagavaMta. mahAvIra udyayana rAjAnA AvA prakAranA saMkalpane jANIne caMpA nagarIthI ane pUrNabhadra caitya thakI nIkaLe che, nIkaLIne " anukrame gamana karatAM, eka gAmathI bIje gAma yAvatuviharatA, jyAM siMdhusauvIra deza che, jyAM vItamaya nagara che, ane jyAM mRgavana nAme udyAna che tyAM Ave che, te samaye vItabhaya nagaramAM zRMgATaka- ItyAdimAgamAM yAvapariSad paryapAsanA kare che. tyArapachI bhagavAn mahAvIra AvyAnI A vAtathI vidita thayelA te udAyana rAjAe harSita ane saMtuSTa thaIne kauTuMbika puruSone bolAvI A pramANe kahyuM ke "he devAnupriyo! tame zIdhra vItabhaya nagarane aMdara ane bAhara sApha karAvo"- ItyAdi badhuM aupapAtika sUtramAM kUNika saMbadhe kahyuM che tema ahiM paNa kahevuM. yAva-te papAsanA kare che tathA prabhAvatI pramukha devIo paNa teja pramANe yAvat pardhapAsanA kare che. tyArabAda (bhagavaMte) dharma kathA kahIM. pachI te udAyana rAjA zramaNa harSita ane saMtuSTa thaI uThI ubho thAya che, zramaNabhagavaMtamahAvIrane traNa pradakSiNA karI yAvatu-namaskAra karIne A pramANe bolyo- he bhagavan!e e pramANe ja che, he bhagavan! te te prakAre che yAvatu-je prakAre A tame kaho cho parantu eTalo vizeSa che ke, he devAnu priya abhIcikumArane rAjyane vize sthApana karuM, ane tyArabAda huM devAnuM priya evA ApanI pAse muMDa thaIne yAvat pravajyAno svIkAra karuM. yahe devAnupriya! jema sukha thAya tema karo, pratibaMdha na karo. tyArabAda zramaNabhagavaMta mahAvIrane vaMdana ane namaskAra kare che, vaMdana ane namaskAra karIne te abhiSeka yogya (paTTa) hastI para caDhI zramaNa bhaga vaMta mahAvIranI pAsethI ane mRgavana nAmanA udyAna thI nIkaLIne jyAM vitabhaya nAme
Page #319
--------------------------------------------------------------------------
________________ 316 bhagavAI-6587 nAgara che te tarapha javAno teNe vicAra karyo. tyAra pachI te udAyana rAjAne AvA prakArano A saMkalpa yAvatu-utpanna thayo ke e pramANe kharekhara abhIcikumAra mAre eka putra che ane te mane ISTa ane priya che, thAvatu tenuM nAma zramaNa paNa durlabha che, to pachI tenuM darzana durlabha hoya temAM zuM kahevuM? te mATe je huM abhIcikumAra rAjyane vize sthApIne zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse muMDa thaI yAvatu-pravrajyA grahaNa karuM. to abhIcikumAra rAjya, rASTra, yAvatu-janapadamAM ane manuSya saMbaMdhI kAmabhogomAM mUrSita, vRddha, prathita ane tallIna thaI anAdi anaMta ane dIrdhamAgavALA cAragati rupa saMsAra aTavIne vize paribhramaNa karaze, te mATe abhIcikumArane rAjyane viSe sthApana karI pAvatu pravrajyA levI e zreyarupa nathI, paraMtu mAre mArA bhANeja kezIkumAra rAjyane viSe sthApana karIne pravajyA levI zreyarupa che'ema vicAra kare che. ema vicArIne jyAM vItabhaya nagara che, tyAM AvI jyAM potAnuM ghara che, ane jyAM bahAranI upasthAnazALA che tyAM Ave che, abhiSekane yogya paTTa hastIne Ubho rAkhIne nIce utare che, jyAM siMhAsana che, tyAM AvIne uttama siMhAsana upara pUrva dizAsanmukha bese che, kauTuMbika puruSone e pramANe kahyuM- he devAnupriyo! zIdhra vItabhaya nagarane bahAra ane aMdarathI sApha karAvo"-ItyAdi tyArapachI te udAyana rAjAe bIjIvAra kauTuMbika puruSone bolAvIne kahyuM- he devAnupriyo zIdhra kezIkumArano mahA arthavALo vipUla rAjyAbhiSeka karo.' e pramANe jema zivabhadrakamArano rAjyAbhiSeka kahyo che tema ahiM "dIdhayuipI thAo tyAM sudhI kahevo. have te yAvatu IjanathI parivRta thaI siMdhUsauvIra pramukha soLa dezo, vItabhaya pramukha traNaso tresaTha nagaro ane khANonuM tathA mahAsenA pramukha daza rAjAo, anya bIjA ghaNAM rAjA ane yuvarAja vagerenuM svAmipaNuM yAvatu-karato, pAlana karato vihara' ema kahI'jaya jaya zabda bole che. tyAre te kezIkumAra rAjA thayo. yAvate vihare che. tyArabAda udAyana rAja kezI rAjA pAse (dIkSA levAnI rajA mAge che, tyAra pachI te kezarAjA kauTuMbika puruSone bolAve che. ItyAdi jema jamAli saMbaMdhe kahyuM tema yAvaniSThamaNAbhiSeka-dIkSAbhiSeka kare che. tyArapachI aneka gaNanAyaka vagerenA parivAra yukta te kezI rAjA udAyana rAjAne uttama siMhAsana upara pUrvadizA sanmukha besADIne ekaso ATha sonAnA kaLazo vaDe abhiSeka kare che- ItyAdi jema jamAli saMbaMdhe kahyuM che tema kahevuM, yAvatu te kezI rAjAe e pramANe kahyuM ke he devAnupriyAM kutrikApaNathI (huM eka rajoharaNa ane eka pAtra) maMgAvavA IcchuM chuM.-ItyAdi jemA jamAli saMbaMdhe kahyuM tema ahiM jANavuM. parantu eTalo vizeSa che ke jene priyano viyoga dusaha che evI padmAvatI agrakezone grahaNa kare che. tyAra bAda kezI rAjA bIjIvAra paNa uttara dizA tarapha siMhAsana goThavAvIne udAyana rAjAno zveta ane pIta kaLazo vaDe abhiSeka kare che. bAkI badhuM jamAlinI peThe jANavuM. yAvatu- te udAyana rAjA zibikA thakI. utarIne jyAM zramaNabhagavaMta mahAvIra che, tyAM AvIne traNavAra vaMdana- namaskAra karI uttara-pUrva dizA- tarapha jaIne pote ja AbharaNa, mAlA ane alaMkArane mUke cheItyAdi pUrva pramANe kahevuM. yAvatu-padmAvatI tene grahaNa kare che. ane bhAvatu he svAminuM! saMyamane viSe prayatna karajo, yAvatu-pramAda na karazo-ema kahI kezI rAjA ane padmAvatI
Page #320
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, uddeso-5 317 zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana ane namaskAra kare che. vaMdana ane namaskAra karIne e to potAne sthAnake gayA pachI udAyana rAjA potAnI meLe paMca miSTika loca kare chebAkInuM vRttAMta RRSabhadattanI peThe jANavuM, yAva-te sarva duHkhathI rahita thAya che. [588]tyAra pachI anya koI divase abhIcikumArane madhyarAtrine samaye kuTuMbajAgaraNa karatAM AvA prakArano A vicAra utpanna thayo'e pramANe kharekhara huM uMdAyana rAjAno putra ane prabhAdevanI kukSithI utpanna thayo chuM, ane te udAyana rAjAe mane choDI potAnA bhANeja kezikumArane rAjya upara besADI zramaNa bhagavaMta mahAvI2nI pAse yAvat-pravrajyA lIdhI'-AvA prakAranA A moTA aprItirupa mAnasika AMtara duHkhathI pIDita thayelo te abhIcikumAra potAnA aMtaHpuranA parivArasahita potAnI sAmagrI laIne nIkaLe che, eka gAmathI bIje gAma jatAM jyAM caMpAnagarI che, ane jyAM kUNika rAjA che tyAM AvIkRNikano Azraya karI vihare che. ane tyAM paNa tane vipula bhoganI sAmagrI prApta thaI che. pachI te abhIcikumAra zrAvaka paNa thayo. ane jIvAjIva tatvano jJAtA thaI yAvavihare che, to paNa te abhIcikumAra udAyana rAjarSine viSe vairanA anubandhathI yukta hato. te kAle te samaye A ratnaprabhA pRthivInA narakAvAsonI pAse cosaTha lAkha asurakumAranA AvAso kahyA che, have te abhIcikumAra dhaNAM varSo sudhI zramaNopAsaka paryAyane pALI ardhamAsika saMlekhanAthI trIzabhakto anazanapaNe vyatIta karI, te pApa sthAnakanI AlocanA ane pratikramaNa karyA sivAya maraNasamaye kALadharma pAmI A asurakumAravAsomAMnA AtAvarupa asurakumAra devapaNe utpanna thayo. tyAM tenI eka palyopamanI sthiti kahI che. he bhagavan ! te abhIcideva AyuHkSaya tathA bhavakSaya thayA pachI maraNa pAmI kyAM jaze-kyAM utpanna thaze? he gautama! mahAvideha kSetrane viSe siddha thaze, yAvat-sarva duHkhono aMta karaze. 'he bhagavan ! te emaja che, ema kahI bhagavat gautama yAvat vihare che. zatakaH 13-uddezaH 6nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa uddeso-7 [589]rAjagRhanagaramAM gautama yAvat pramANe bolyA ke, he bhagavan ! bhASA e AtmA-rupa che ke tethI anya che? he gautama! bhASA e AtmA nathI, paNa tethI anya che. he bhagavan ! bhASA rupI-che ke arupI- he gautama! bhASA rupI che, he bhagavan ! bhASA sacita-che ke acita- che? he gautama! sacitanathI, paNa acitache. he bhagavan ! bhASA jIvarupa-che ke ajIvasvarupa ? _ he gautama! bhASA ajIvarupa che. he bhagavan ! jIvone bhASA hoya ke ajIvone ? he gautama ! jIvone bhASA hoya che, paNa ajIvone bhASA nathI hotI. he bhagavan ! zuM (bolAyA) pUrve bhASA kahevAya, bolAtI hoya tyAre bhASA kahevAya, ke bolAyA pachI bhASA kahevAya? he gautama! bolAtI hoyatyAre bhASA kahevAya. bAkIna kahevAya. he bhagavan ! zuM bolAyA pahelAM bhASA bhedAya, ke bolAyA pachI bhASA bhedAya ? he gautama! e artha samartha nathI paNa bolAtI hoya tyAre bhASA bhedAya. he bhagavan ! bhASA keTalA prakAranI kahI che ? he gautama! cAraprakAranI -satya, mRSA- satyamRSA- ane asatyAmRSA
Page #321
--------------------------------------------------------------------------
________________ 318 bhagavaI -13-7589 [59]mana e Atma che, ke tethI anya mana che? he gautama! mana e AtmA nathI, paNa mane anya che- ItyAdi jema bhASA saMbadhe kahyuM. tema manasaMbadhe paNa jANavuM, [51]he bhagavan! kAya-zarIra AtmA che ke tethI anya-he gautamAM te baMne che. - he bhagavan! kAya pI che ke arupI che? he gautama! kAya rupI paNa che ane kAya arupI paNa che. e pramANe pUrvavatu eka eka prazna karavo. he gautamAM kAya sacitta paNa che ane acitta paNa che, kAya jIvasRpa paNa che ane ajIvapa paNa che, tathA kAya jIvone hoya che, tema ajIvone paNa hoya che. he bhagavan! pUrve kAya hoya ?-ItyAdi prazna he gautama! kAya-zarIra pUrva paNa hoya.-pudgalonA grahaNa samaye paNa kAma hoya, ane - pugala grahaNa samaya vItyA pachI paNa kAya hoya. he bhagavan! kAya pUrva bhedAya ?ItyAdi prazna he gautama! pUrve paNa kAya bhedAya yAvatu, pachI paNa bhedAya. he bhagavan! kAya keTalA prakAre kahela che ? he gautama! sAta prakAre audyarika, audArikamizra, vaikriya vaikriyamizra, AhAraka AhArakamizra ane kAmaNa. pi92]he bhagavan! maraNa keTalA prakAre kahyuM che? he gautama ! pAMca prakAranuMAvacimaraNa, avadhimaraNa, AtyaMtikamaraNa, bAlamaraNa, paMDitamaraNa. AvIcika maraNa keTalA prakAre ? he gautama pAMcaprakAre. dravyAvAcikamaraNa, kSetrAvIcikamaraNa, kAlA. vicikamaraNa, bhAvAvacikamaraNa, ane bhavAvIcikamaraNa. dravyAvI cikamaraNa keTalA prakAre. he gautama cAra prakAre. nairayika dravyAvacikamaraNa, tiryaMcayonikadravyA vIcika maraNa, manuSyadravyAvIcikamaraNa, devadravyAvacakamaraNa.ema zA hetathI nairayi kadravyAvI cikamaraNa kaho cho ? he gautama ! nArakajIvapaNe vartatA nArakoe je dravyone nairayika AyuSapaNe rahyAM che, bAMdhelAM che, puSTa karyAchei, karelAM che, prasthApita karyA che, niviSTapravezelAM che, abhiniviSTa-atyaMtagADha pravezelAM che, ane udayAbhimukha thayelAM che te dravyone Avicika choDe che te hetuthI dravyAvIcikamaraNa nairayikadravyAvacikamaraNa kahevAya che. e pramANe yAvatu-devadravyAvIcikamaraNa jANavuM. he bhagavan! kSetrAva cika maraNa keTalA prakAre kahyuM che? he gautama ! cAra prakAre.nairayikakSetrAvIcikamaraNa, vAvatudeva kSetrAvI cikamaraNa. he bhagavana! te e pramANae zA hetuthI nArakakSetrA vAcikamaraNa kahevAya che? he gautama ! nArakakSetramAM vartatA nAraka jIvoe je dravyone pote nArakA, SapaNe grahaNa karelAM che. dravyAvAcikamaraNa saMbaMdhe kaheluM che te ahiM kahevuM, te mATe nairayi kakSe trAvIcikamaraNa kahevAya che.ane e pramANe yAvatu-bhAvArIcikamaraNa paNa jANavuM. he bhagavan! avadhimaraNa keTalA prakAre kahyuM che ? he gautama! pAcaM prakAre-dravyA vadhimaraNa, kSetrAvadhimaraNa yAvatu bhAvAvadhimaraNa. he bhagavanuM ! dravyAvadhimaraNa. keTalA prakAre kahyuM che? he gautama! cAra prakAre kahyuM che. te A pramANe-nairayikadravyAvadhi maraNa, yAvatu-devadravyAvadhimaraNa. he bhagavanuM ! nairayikadravyAvadhimaraNa zA mATe kahevAya che? he gautama! nArakapaNe vartatA jIvo je dravyone sAMprata kAle mUke che, ane vaLI te nArako thaIne teja dravyone bhaviSyakALe pharIthI paNa choDaze, te mATe he gautamI nairayika dravyAvadhimaraNa kahevAya che. e pramANe devadravyAvadhimaraNa paNa jANavuM. tathA e pATha vaDe kSetrAvadhimaraNa, yAvatuM bhavAvadhimaraNa jANavuM. he bhagavanuM ! AtyaMtikamaraNa keTalA prakAre kahyuM che? he gautama! pAMca prakAre.dravyAtyaMtikamaraNa, yAvatuM bhavAMtikamaraNa
Page #322
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, uddeso-7 319 dravyAMtika maraNacAra prakAre- nAraka dravyAtikamaraNa yAvat-devadravyAtyaMti kamaraNa. he bhagavan ! zA hetuthI nairayikadravyAtyaMtikamaraNa' kahevAya che ? he gautama! nArakapaNe vartatA je nA2ka jIvo je dravyone sAMprata kALe choDe che, te naiyiko te dravyone bhaviSyakALe pharI vAra nahi choDe, he gautama! te hetuthI.e pramANe yAvat devadravyAntikamaraNa paNa jANavuM, tathA e pramANe kSetrAtyantikamaraNa, yAvat-bhAvAtyaMtikamaraNa jANavuM. he bhaga van ! bAlamaraNa keTalA prakAre kahyuM che ? he gautama! bAra prakAre valavamaraNa, ItyAdi skandakanA adhikAramAM kahyAM pramANe yAvat- gRdhrasRSTamaraNa . he bhagavan ! paMDitamaraNa keTalA prakAre kahyuM che ? hai gautama ! be prakAre- pAdapo gamana bhaktapratyAkhyAna he bhagavan ! pAdapopagamana maraNa keTalA prakAre. be prakAranuM niiirama aniiirama yAvat-A baMne prakAranuM pAdapopagamana maraNa avazya aprati karma hoya che. he bhagavan ! bhaktapratyAkhyAnarupa maraNa keTalA prakAre kahyuM che ? e pramANe pUrve kahyA pramANe vizeSa e che ke A banneprakAranuM bhaktapratyAkhyAnarupamaraNa avazya saMpratikarma-zarIrasaMskArasahita hoya che. 'he bhagavan!te emaja che,- ema kahI vihare che. zatakaH 13-uddesoH 7nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa uddezakaH 8 [593]he bhagavan ! karmanI keTalI prakRtio kahI che ? he gautama! karmanI ATha prakRtio kahI che, ahIM prajJApanA sutrano baMdhasthiti nAme saMpUrNa uddezaka kahevo. zatakaH 13-uddesA-8 nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa uddezaka-9 [594]rAjagRhamAM (bhagavAn gautama) yAvat-A pramANe bolyA ke he bhagavAna! jema koI eka puruSa doraDAthI bAMdhelI ghaTikAne laIne gamana kare, e pramANe bhAvitA tyA sAdhu doraDAthI bAMdhelI ghaTikAnuM kArya hastagata karI pote uMce AkAzamAM uDe ? hA gautama! uDe. he bhagavan ! bhAvitAtmA anagAra doraDAthIbAMdhelI TikAne hAthamAM dhAraNa karavArupa keTalAM rupo vikurvavAne samartha hoya ? he gautama! 'jema koI eka yuvAna puruSa yuvati strIne hAtha vaDe AliMge'-ItyAdi e prakAre zataka-3, uddesA-pa-kahyA pramANe yAvatu- saMprApti karavAvaDe tevAM rupa vikuryA nathI, vikurvatA nathI ane vikurvaze paNa nahiM. jema koI eka puraSa hiraNyanI peTIne laIne gamana kare, e pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa hiraNyanI peTIne hastagata karI pote gaganamAM uDe ? bAkI badhuM pUrvavat jANavuM. e prakAre suvarNanI peTI, ratnanI peTI, vajranI peTI, vastranI peTI ane dhareNAMnI peTIne laInee pramANe vAMsanIsAdaDI,ghAsanIsAdaDI,carmakaTa, cAmaDAthI bharela khATalI vagere,ane unanAkAMbaLA, tathA loDhAnAbhArane, tAMbAnA bhArane, kalaInAbhArane, sIsA nAbhA2ne, hiraNyanAbhArane, suvarNanAbhArane ane vajranAbhA2ne laIne paNa gamana kare. he bhagavan ! jema koI eka vaDavAgulI hoya ane te potAnA banne paga uMcA laTakAvI, uMcA paga ane mAthuM nIca rAkhIne rahe, e pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa vAgulInA kRtyane prApta thayelo AkAzamAM uMce uDe ? hA, uDe. eja pramANae
Page #323
--------------------------------------------------------------------------
________________ 320 bhagavAI -13-9594 yajJopavItanI vaktavyatA paNa kahevI. he bhagavan! jema koI eka jaLo hoya ane te potAnA zarIrane pANImAM prerI prerIne gamana kare, e pramANae bhAvitAtmA anAra tevuM rupa vidurvI AkAzamAM gamana kare? bAkI badhuM vAgulIno peThe jANavuM. he bhagavan! jema koI eka bIjabIjaka pakSI hoya, ane te potAnA banne pagane ghoDAnI peThe sAthe upA DatuM gamana kare, e pramANe bhAvitAtmA anagAra uDe? badhuM pUrvanI peThe jANavuM. jema koI eka bilADaka nAme pakSI hoya, anete eka vRkSanI bIjA vRkSe jatuM, bIjA vRkSathI trIjA vRkSe jatu gati kare, e pramANe bhAvitAtmA anagAra kare? hA gamana kare. bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. jema koI eka jIvaMjIvaka nAme pakSI hoya, ane te paNa potAnA banne paga ne ghoDAnI peThe sAthe upADatuM gati kare, eja pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa AkAza mAM uDe? bAkI badhuM pUrvapeThe jANavuM. jema koI eka haMsa hoya ane te A kAMThethI bIje kAMThe ramato ramato gati kare, e pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa gaganamAM uDe? jANavuM. jema koI eka samudravAsa hoya, ane te eka taraMgathI bIjA taraMga jato gati kare, e pramANe (bhAvitAtmA sAdhu pote evA AkAre gaganamAM gati kare ?) te pramANe jANavuM. jema koI eka puruSa cakrane laIne gati kare, eja pramANe bhAvitAtmA anagAra pote AkAzamAM uDe ? badhuM pUrve kahelI doraDAthI bAMdhela dhATikAnI peThe jANavuM. eja pramANe chatra tathA cAmarane laIne gamana kare. jema koI eka puruSa ratnane laIne gamana kare, e pramANe vaja, vairya, yAvaturijha e pramANe utpalane hastagata karI, pAne hastagata karI, e pramANe yAvatu-koI eka puruSa sahasrapatrane laIne gati kare, tema bhAvitAtmA anugAra pote evA AkAre AkAzamAM gati kare ? e pramANe jANavuM. he bhagavana! jema koI eka puruSa -kamaLanI DAMDalIne toDI toDIne gati kare, te pramANe anagAra paNa pote bisakRtyane prApta karI- gaganamAM gamana kare? pUrvavata jANavuM. jema koI eka kamalano choDa pANImAM kAyane DubADI rahe, e pramANe bhAvitAtmA anagAra pote evA AkAre gaganamAM uDa? bAkI badhuM vAgulIne peThe jANavuM. jema koI eka vanakhaMDa hoya, ane te kALo, kALA prakAzavALo, yAvatuM meghanA samUharupa, prasannatA denAra hoya, e ja pramANe bhAvitAtmA anagAra paNa pote vanakhaMDanA kRtyane prApta karI gaganamAM uDe? bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. jema koI eka puSkariNI-vAva hoya, ane te cokhaMDI, samAna kAMThAvALI, jene anukrame suzobhita vapra-vaMDI che evI, popaTa vagere pakSIonA moTA zabdavALI, teonA madhura svaravALI ane prasannatA ApanAra hoya, e pramANe bhAvitA tmA anagAra paNa puSkariNInA kRtyane prApta karI AkAzamAM uDe? hA uDe. he bhagavana! bhAvitAtmA anagAra puSkariNInA kRtyane prApta keTalAM rupo vidurvavAne samartha thAya ? bAkI pUrva pramANe jANavuM, paNa te saMprAptithI yAvatu-vipharvaze nahi. pUrvokta po) mAyAvALo vipharve ke mAyArahita (anagAra) vikarve ? he gautamAM mAyAvALo vidurve, paNa mAyArahita sAdhu na vidurve mAyAvALo sAdhu vidurvavALArupa pramAda sthAnakanI AlocanA ane pratikramaNa karyA sivAya kALa kare-ItyAdi tRtIya zatakanA cothA uddezakamAM kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che' zataka 13-udesA-9nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa
Page #324
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-13, uddeso-10 uddezakaH 10 [55]he bhagavan ! chAtrasthika samudaghAto keTalA kahyA che ? he gautama !vedanAsamudraghAta ItyAdi prajJApanAsUtranA samudaghAta padamAM kahyA pramANe yAvat -AhA2samuddAta sudhI jANavA. 'he bhagavan ! te emaja che, emaja che.' zatakaH 13 uddesAHH 10nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa zatakaH 13- gurjarachAyApUrNa zataka:14 -:uddesoH 1H [596]carama, unmAda, zarIra, pudgala, agni, kimAhAra, saMzliSTa, aMtara, anagAra ane kevalI e daza udesA A zatakamAM che. 321 [57]rAjagRha nagaramAM (bhagavAn gautama yAvad A pramANe bolyA ke, he bhagavan ! anagAra(jeNe carama-devAvAsanuM ullaMghana karyu che, ane hajI parama devAvAsane prApta thayo nathI, A avasare te kALa kare- to tenI kyAM gati thAya ane kyAM utpAda thAya ? he gautama ! carama devAvAsa ane parama devAvAsanI pAse te lezyAvALAM devAvAsape che tyAM tenI gati ane tyAM teno utpAda kahelo che. te sAdhu tyAM jaIne na potAnI pUrva lezyAne virAdhe- choDe to te karmalezyA-bhAvalezyAthI paDe che, ane to te tyAM jaIne virAdhe to teja lezyAnA Azraya thakI vihare che. 21 [58]bhagavan ! bhAvitAtmAanagAra carama- asurakumArAvAsane oLaMgI gayo che ane parama asurakumArAvAsane prApta thayo nathI, te jo A avasare maraNa pAme to te kyAM upaje ? e pramANe jANavuM. e rIte yAvat-stanitakumArAvAsa, jyotiSi kAvAsa ane vaimAnikAvAsaparyanta-vihare che' tyAM sudhI jANavuM. he bhagavan!naiyikonI kevA prakAranI zIdhra gati kahI che, ane teonA kevA prakAranI zIdhra gatino viSaya (samaya) kahyo che ? he gautama ! jema koI eka puruSa taruNa, baliSTha, yugavALo ane yAvat nipuNa zilpazAstrano zAtA hoya, te potAnA saMkucita hAthane pasAre ane pasA relA hAthane saMkucita kare, pasArelI muThine saMkucita kare, ane saMkocelI muThIne pasAreughADelI AMkhane mIMcI de ane mIMcelI AMkhane ughADe, he gautama! (nArakonI) AvA prakAranI-zIdhragati athavA zIdhragatino viSaya hoya ? A artha samartha-yathArtha nathI. nA2ko ekasamayanI ?jugativaDe ane be samaya ke traNa samayanI vigrahagativaDe utpanna thAya che. he gautama! tevA prakAre zIdhragatino viSaya kahyo che. e pramANe yAvadvaimAniko sudhI jANavuM. parantu vizeSa e che ke, ekendriyone (utkRSTa;) cAra samayanI vigrahagati kahevI. bAkI. badhuM pUrva pramANe jANavuM. [59]zuM nairayiko anantaropapatra che, paraMparopapatra che, anaMntaparaMparAnupapanna che ? he gautama! te traNa che. he bhagavan ! e pramANe zA hetuthI kaho che ? he gautama! je nairayiko prathama samaye utpanna thayA che teo 'anantaropapatra' kahevAya che, je nairayikonI utpattimAM prathama samaya sivAya dvitIyAdi samayo vyatIta thAya che, teo paraMparopapanna'
Page #325
--------------------------------------------------------------------------
________________ 322 bhagavai-14-1/599 kahevAya che ane je nairayiko vigrahagatine prApta thAya che te anantaraparaMparAnupanna' kahe vAya che, e pramANe nirantara yAvatu-vaimAniko sudhI kahevuM. he bhagavan! anantaropapatra nairayiko zuM nairayikanuM AyuSa bAMdhe, devanuM AyuSa bAMdhe? he gautamAM teo nairayikanuM AyuSa na bAMdhe, yAvadradevanuM AyuSa paNa na bAMdhe. paraMparIpatra nairayiko zuM nairayikanuM AyuSa bAMdhe, yAvadUdevanuM AyuSa bAMdhe ? he gautamAM teo nairayikanuM AyuSa bAMdhatA nathI tiryaMcanuM AyuSa bAMdhe che, manuSyanuM AyuSa paNa bAMdhe che, devanuM bAMdhatA nathI. he bhagavanuM . anantaraparaMparAnuM pAtra nairayikonuM AyuSa bAMdhe-ItyAdi prazna. he gautama! teo nairayikanuM bhAvatu-devAyuSa paNa na bAMdhe. e pramANe yAvadu vaimAniko sudhI jANavuM. parantu eTalo vizeSa che ke paraMparopanna paMcendriyatiryaMcayoniko ane manuSyo cAre prakAranA AyuSa bAMdhe che. he bhagavan! zuM nairayiko anantaranirgata ane attara-parampa rAnirgata che? he gautama! he bhagavan! e pramANe zA hetuthI kaho cho? jeo prathama samaye nIkaLelA che te anantaranirgata, jeo dvitIyAdi samayathI nikaLelA che teo paraMpara nirgata, ane jeo vigrahagatine prApta thayelA che teo anantaraparaMparAnirgata che.e pramANe mAvadu-vaimAniko sudhI kahevuM. he bhagavan! anantaranirgata nArako zuM narakAyuSa yAvad-devAyuSa bAMdhe, he gautamI teo nArarakAyuSa yAvatu-devAyuSa na bAMdhe. he bhagavan! paraMparanirgata nArako zuM nArakAyuSa bAMdhe-ItyAdi prazna. he gautama! teo cAre bAMdhe he bhagavan! anantaraparaMparanirgata nArako zuM nArakAyuSa bAMdhe? ItyA di prazna. he gautamAM eeke na bAMdhe. e pramANe samagra yAvadvaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! nairayiko zuM anantarakhedopapanna che, paraMparAkhedopAtra che ke anantaraparaMpara khedAnupAtra che? he gItamAM e nairayiko traNa prakAranA che. e pramANe e abhilApathI pUrva pramANe cAra deDako kahevA"he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che', ema kahI (bhagavAna gautama) yAvadravihare che. zataka 14-udesaH nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezaka 2) [09] he bhagavan! keTalA prakArano unmAda kahyo che? he gautamAM be prakArano. yakSanA Avezapa, ane mohanIyakarmanA udayathI thayelo. temAM je yakSavezapa unmAda che te sukhapUrvaka vedI zakAya ane sukhapUrvaka mUkI zakAya tevo che, ane temAM je mohanIyakarmanA udayathI thayelo unmAda che te dukhapUrvaka vecavA lAyaka ane duHkhapUrvaka mUkI zakAya tevo che. he bhagavan! nairayikone keTalA prakArano unmAda kahyo che? he gautamAM be prakArano pUrvavatu he bhagavan! Apa ema zA hetuthI kaho cho? he gautama! deva te nairayikanA upara azubha pudgalono prakSepa kare ane te azubha pudgalonA prakSepathI te nAraka yakSAvezapa unmAdane prApta thAya ane mohanIya karmanA udayathI mohanIyajanya unmAdane pAme, mATe he bhagavana asurakumArone keTalA prakArano unmAda kahyo che ? he gautamI nairayikanI peThe pAvatu be prakArano.parantu vizeSa e che ke tenAthI mahartika-deva tenA upara azubha mudda galono prakSepa kare, te thI te yakSAvezarupa unmAdane prApta thAya. athavA mohanIyakarmanA udayathI mohanIyajanya unmAdane prApta thAya. bAkI badhuM pUrva pramANe pramANe yAvatu
Page #326
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-14, uddeso-2 323 stanitakumAra sudhI jANavuM. pRthivIkAyikathI AraMbhI yAvat manuSyone nairiyakanI peThe jANavuM.jema asurakumAronekahyuM temavAnavyaMtara,jyotiSikaanevaimAnika-vize jANavuM. [601]he bhagavan ! zuM ema che ke kAle varasanAra parjanya(megha) vRSTikAya ne vara sAve ? hA, gautama! vRSTi kare. he bhagavAn ! jyAre devendrazakra vRSTi karavAnI IcchAvALo hoya tyAre te vRSTi kevI rIte kare ? he gautama! zakra abhyantarapariSadanA devone bolAve che ane devo madhyamapariSadanA devone bolAve che, te devo bahAranI pariSadanA devone bolAve che, te devo bahArabahAranA devone bolAve che, ane te devo Abhiyogika devone bolAve che, devo vRSTikAyika devone bolAve che, pachI te bolAvela vRSTikAyika devo vRSTi kare che ? e pramANe asurakumAradevo vRSTi kareche. e pramANe nAgakumAra yAvat-stanita kumArosudhIjANavuM.vAnavyaMtarajyotiSikaanevaimAnikasabandhapaNae pramANe jANavuM. [602]he bhagavan ! devendra ane devanA rAjA IzAna jyAre tamaskAyane karavAne Icche tyAre te tene kevI rIte kare ? he gautama! tyAre devendra ane devanA rAjA IzAna abhyanta pariSadanA devone bolAve che, devoyAvat-bolAvelA te Abhiyogika devo tamaskAyika devone bolAve che, ane tyAra pachI bolAvela te tamaskAyika devo tamaskAya kare che, he gautama! e pramANe devendra anedevanA rAjA IzAna tamaskAya kare che.he bhagavan! zuM ema che ke asukumAra devo paNa tamaskAyane kare ? he gautama! aa, kare che he bhagavan ! asurakumAra devo zA hetuthI tamaskAya kare che ? he gautama! krIDA ke tinimitte, zatrune mohapamADavA nimitte, chupAvelA dravyane sAcavavA nimitte athavA potAnA zarIrane DhAMkI devA nimitte e pramANe yAvat vaimAniko sudhI jANavuM. 'he bhagavan ! te emaja che'ema kahI yAvad (bhagavAn gautama) vihare che. zatakaH14-uddesAH2 nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa uddezakaH 3 [603]he bhagavan ! mahAkAya-moTA parivAravALo ane moTA zarIravALo deva bhAvitAtmA anagAranI vacce thaIne jAya ? he gautama! keTalA eka deva jAya, ane keTalA eka deva na jAya. he bhagavan ! Apa ema zA hetuthI kaho cho? he gautama! devo be prakAranA kahyA che,-mAyImithyA dRSTiupapanna ane amAyIsamyagdaSTiupapatra, temAM je mAyI mithyAvRSTiupapanna devo che te bhAvitAtmA anagArane jue che ane joIne vAMdato nathI, namato nathI, satkAra karato nathI, sanmAna karato nathI, ane kalyANarupa ane maMgalabhUta daivacaityanI peThe yAvatu-tenI paryApAsanA karato nathI, tethI te deva bhAvitAtmA ana gA2nI vacce thaIne jAya. temAM je amAyIsamyagdaSTiupapanna devo che, te bhAvitAtmA anagA2ne jue che, joIne vAMde che, name che, yAvat-tenI paryApAsanA kare che, tethI te bhAvitAtmA anagAranI vacce thaIne na jAya he bhagavan ! ghaNAM parivAravALA ane mahAzarIravALA asurakumAro ItyAdi prazna pUrvavat jANavuM. e pramANe yAvat vaimAni ko sudhI kahevo. he bhagavan ! nArakomAM satkAra, sanmAna kRtikarma,aMjalikaraNa AsanA bhigraha,AsanAnupradAna, ItyAdi vinaya che ? he gautama! e artha samartha [64]he bhagavan ! asurakumA2omAM satkAra, sanmAna vagere vinaya che ? he
Page #327
--------------------------------------------------------------------------
________________ 324 bhagavaI -14-3/604 gautamAM hA che. e pramANe yAvat-svanitakumArI sudhI jANavuM. jema nairayikone kahyuM tema pRthivIkAyikathI AraMbhI yAvatu-caturindriya jIvo saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavanuM ! paMceniyatiryaMcayonikomAM satkAra, IMtyAdi vinaya hoya che ? he gautamAM hA. hoya che. parantu AsanAbhigraha- AsanAnapradAna-ItyAdi vinaya hoto nathI. manuSyo ane yAvadu vaimAnikone jema asurakumArane kahyuM tema kahevuM. [605]he bhagavan! alpa ddhivALo deva mahA RddhivALA devanI vacce thaI jAya? hegautamI e artha samartha nathI. samAna RddhivALo deva samAna dvivALA devanI vacce thaIne jAya? he gautama! e artha yathArtha nathI. paNa jo te pramatta hoya to tenI vacce thaIne jAya. zuM zastrathI prahAra karIne javA samartha thAya ke prahAra karyA sivAya he gautama! zastraprahAra karIne javA samartha thAya, paNa prahAra karyA sivAya javA samartha na thAya. he bhagavan! zuM te prathama zastraprahAra kare ane pachI jAya ke pahelAM jAya ne pachI zastraprahAra kare ? ItyAdi A prakAranA abhilApathI dazama zatakanA Atmaddhika, uddezakamAM kahyA pramANe samagrapaNe cAra deDako kahevA, [60]he bhagavanuM ! ratnaprabhApRthivInA nArako kevA prakAranA pagalapari NAmane anubhavatA vihareche ? teo aniSTa, yAvatu-manane nahi gamatAM pudgalapari NAmane anubhavatA vihare che. e pramANe yAvatu-sAtamI narakamRthivInA nArako sudhI jANavuM. e rIte yAvaturvedanApariNAmane paNa anubhave che-ItyAdi jema jIvAbhigama sUtranA bIjA nairayika uddezakamAM kahyuM che te pramANe ahiM kahevuM. yAvatu- he bhagavanuM ! sAtamI narapRthivInA nairayiko kevA prakAranA parigrahasaMjJA pariNAmane anubhava che? he gautamAM teo aniSTa, yAvatu-manane nahi gamatA parigrahasaMjJA pariNAmano anubhava karatA vihare che. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. | zataka 14-uddesa 3nImunidIparatna sAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH4) [607]he bhagavan! A pudgala ananta-ane zAzvata atItakAlane viSe eka samaya sudhI rukSasparzavALo, eka samaya sudhI arukSa snigdhasparzavALo, tathA eka samaya sudhI rukSa ane snigdha-baMne prakAranA sparzavALo hato ? ane pUrva karaNa-ane vizrAkaraNathI aneka varNavALA ane aneka rupavALA pariNAmarupe pariNata thayo hato? have te aneka vaNadipariNAma kSINa thAya tyAra pachI te pudgala ekavarNavALo ane ekarupavALo hato? hA gautama! A pudgala atItakAlane viSe-ItyAdi yAvatu-eka pavALo hato tyAM sudhI samagra pATha kahevo. [60]he bhagavan. A pudgala zAzvata vartamAna kALane viSe prazna pUrvapramANe uttara jANavo, e pramANe anAgatakAla saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan. ananta- ane zAzvata atItakAlane viSe pudgalaskandha vize prazna. e pramANe jema pudgalasaMbadhe kahyuM tema skandhasaMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan! A jIva ananta-aparimita ane zAzvata atItakAlane viSe eka samaya duHkhI, eka samaya aduHkhI-sukhI, tathA eka samaya duHkhI ke sukhI hato? ane pUrva karaNathI-aneka prakAranA sukhipaNuM ane duHkhipaNuM
Page #328
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-14, uddeso-4 325 ItyAdi bhAvavALA, ane anekarupavALA pariNAmarupe pariNata thayo hato ? tyArapachI vedavA lAyaka jJAnAvaraNAdi karmanI nirjarA thayA bAda jIva ekabhAvavALo ane ekarupa vALo hato ? hA, gautama! A jIva yAvat-eka rupavALo hato. e pramANe zAzvata evA vartamAnasamayasaMbandhu tathA ananta ane zAzvata bhaviSyakAla saMbandhe paNa jANavuM [69]he bhagavan ! 52mANupudgala zAzvata che ke azAzvata che ? he gautama! te kathaMcit zAzvata che ane kathaMcit azAzvat che. he bhagavan ! Apa ema zA hetuthI kaho cho ? he gautama! dravyArtharupe te paramANupudgala zAzvata che, ana vararNaparyAyavaDe yAvatusparzaparyAyavaDe azAzvata che, mATe te hetuthI he gautama! ema kahyuM che [10]he bhagavan ! zuM paramANupudrala carama che ke acarama che ? he gautama! dravyanI apekSAe carama nathI, paNa acarama che, kSetrAdezathI kAlAdezathI bhAvAdezathI kathaMcit carama ane kathaMcit acarama che. [11]he bhagavan ! pariNAma keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! be prakArano. jIvapariNAma ane ajIvapariNAma. e pramANe ahIM (prajJApanAnuM) pariNAmapada saMpUrNa kahevuM. 'he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te emaja che' zatakaH14-uddesoHH4nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa uddeso-pa [12]he bhagavan ! nAraka agnikAyanA madhyabhAgamAM thaIne jAya ? he gautama ! koI eka nA2ka jAya ane koI eka nAraka na jAya. naiyiko be prakAranA che. vigrahagatine prApta thayelA, ane avigrahagatisamApatra- temAM je vigrahagatine prApta thayela nAraka che te agnikAyanA madhyamAM thaIne jAya. te tyAM baLe ? A artha yathArtha nathI, kemake tene agni rupa zastra asara karatuM nathI. temAM je avigrahagatine prApta thayela nA2ka che te agni kAyanI madhyamAM thaIne jAya. he bhagavan ! asurakumAro agnikAyanI vacce thaIne jAya ?he gautama!-ItyAdi badhuM nA2kanI peThe jANavuM. e pramANe yAvat-stanitakumA2o sudhI jANavuM. ekendriyo saMbandha nairayikanI peThe jANavuM. he bhagavan ! beIndriya jIvo agnikAyanI madhyamAM thaIne jAya ? jema asura kumAro saMbandhe kahyuM tema beIndriya saMbandhu kahevuM. parantu vizeSa e che ke 'je beIndriya agni vacce thaIne jAya, te tyAM baLe ? hA, te tyAM baLe'-ema kahevuM. yAvat-caurindriya sudhI jANavuM. he bhagavan ! paMcendriya tiryaMcyonika jIva agninI vacce thaIne jAya ?yAvat temAM je vigrahagatine prApta thayelAM paMcendriyatiryaMcayoniko che te naiyikonI peThe jANavA, yAvat-tene zastra asara karatuM nathI.' je paMcendriyatiryaMco avigrahagatine prApta thayelA che te be prakAranA kahyA che, - RddhiprAptaane Rddhine aprApta temAM je paMcendriya tiryaMco Rddhine prApta thayelA che, temAMthI koI eka agninI vacce thaIne jAya ane koI eka agninI vacce thaIne na jAya che. je agni vacce thaIne jAya che te tyAM baLe ? e artha samartha-yathArtha nathI, kemake tene zastra asara karatuM nathI. temAM je paMcendriyatiryaMco Rddhine prApta thayelA nathI temAMthI koI eka agni vacce thaIne jAya ane koI eka na jAya. je jAya te baLe ? hA, baLe,e pramANe manuSya saMbandhe paNa jANavuM. jema asurakumAro saMbandhe
Page #329
--------------------------------------------------------------------------
________________ 326 bhagavaI-14-5/13 kahyuM, tema vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnika saMbadhe paNa kahevuM. [13nArako daza sthAnone anubhavatA vihare che, aniSTa zabda, aniSTarupa. aniSTagaMdha, anirasa, anispa, aniSTagati. aniSTasthiti, aniSTa lAvaNya aniSTa yazakIrti ane aniSTa utthAna, karma, baLa, vIrya tathA puruSakArakaparAkrama. asurakumAro daza sthAnone anubhavatA vihare che. InTazabda, ISTarupa, yAvatu- ISTa utthAna, karmabala, vIrya ane puruSakAra parAkrama-e pramANe yAvatu stanatakumAro sudhI jANavuM. pRthivikAyiko cha sthAnone anubhavatA vihare che,InTaraniTasparza IniSTa gati. yAvata- "IniSTa puruSakAra-parAkrama-e pramANe yAvatu-vanaspatikAyika sudhI jANavuM. beIndriya jIvo sAta sthAnone anubhavatA vihare che, IzaniSTa rasa-ItyAdi samagra ekendriyonI peThe ahiM kahevuM. teIndriya jIvo ATha sthAnone anubhavatA vihare che, IniSTa gandha-ItyAdi badhuM beIndriyonI peThe kahevuM. caurindriya jIvo nava sthAnone anubhavatA vihare che, IniSTa rupa ItyAdi badhuM teIndriya jIvonI peThe jANavuM. paMcendriyatiryaMcayoniko daza sthAnakone anubhavatA vihareche, - IniSTazabdaItyAdi yAvata-pArakrama.e pramANe manuSyo paNa jANavA. asurakumAra nI jema vAnarthe tara jyotiSika vaimAnika saMbandha kahevuM. he bhagavan! moTI ddhivALo yAvatu-moTA sukhavALo deva bahAranA-pudgalone grahaNa karyA sivAya ticha parvatane te ticha (prAkAranI) bhIMtane ullaMdhavA samartha thAya? he gautama! e artha yathArtha nathI. he bhagavan! moTI ddhivALo vAvatu-moTA sukhavALo deva bahAra nA pudgalone grahaNa karI ticha ullaMghavA samartha che? hA gautama! samartha che. "he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja chezataka 14-udesArapanI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (uddezaka) [15]rAjagRhamAM (bhagavanuM gautama) A pramANe bolyA ke he bhagavan! nArako zo AhAra kare, ane te zo pariNAma thAya tenI yoni kevI hoya, ane tenI sthiti-nuM kAraNa zuM che? he gautamI nArako pudgalano AhAra kare, ane teno pagalarupe pariNAma thAya. pudgalo eja tenI yoni- che, pudgalo e tenI narakamAM sthitinuM kAraNa che. tathA te nArakapaNAnuM nimittabhUta karmavALA che, karmapudgalathI teonI sthiti che, ane karmane lIdhe anya payayane prApta thAya yAva-vaimAniko. [61]he bhagavan! nArako vIcidravyono AhAra kare che ke avIci dravyono ? he gautama jenArako eka pradeza paNa nyUna dravyono AhAra kare che teo vIci dravyono ahAra kare che ane je nairayiko paripUrNa dravyono AhAra kare che. teo avaci dravyono AhAra kare che, e pramANe yAvada-vimAniko AhAra kare che tyAM sudhI jANavuM. [617he bhagavan! devono Indra ane devono rAjA zakra jyAre bhogavavA yogya divya bhogone bhogavavAne Icche tyAre te tene te vakhate kevI rIte bhogave? he gautama! tyAre te devono Indra ane devono rAjA zaka eka moTuM cakranA jevuM sthAna vidurve che, tenI laMbAI ane pahoLAI eka lAkha yojanAnI ane tenI paridhi traNa lAkha yAvatuM adhIMguMla
Page #330
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-14, uddeso-6 37 che. te cakranA AkAravALA sthAnanI upara barobara sama ane ramaNIya bhUmibhAga kahelo che. yAvat-'manojJa sparza hoya che.' tyAM sudhI jANavuM. te cakrAkAravALA te sthAnanI bo bara madhyabhAge eka moTo prAsAdAvataMsaka- vipurve che. te uMcAImAM pAMcaso yojana ane teno viSphabha- aDhIso yojanano che. te prAsAda atyaMtta uMco ItyAdi prAsAdavarNana jANavuM. yAvat-te pratirupa-suMdara ane darzanIya che. tathA te prAsAdAvataMkasakano-u52no bhAga padma ane latAonA citrAmaNathI vicitra ane yAvad darzanIya che.vaLI te prAsA dAvataMsakanoaMdarano bhAga barAbara samaane ramaNIya che,yAvatu-tyAM maNiono sparza hoya che'- vaLI tyAM ATha yojana uMcI eka maNipIThikA che, ane te vaimAnikonI maNipIThikA jevI jANavI. te maNipIThIkAnI upara eka moTI devazayyA vikurve che, te devazayyAnuM varNana yAvat pratirupa' che tyAM sudhI kahevuM. tyAM zakra potapotAnA parivAra yuktaATha paTTarANIo sAthegandhavanIka ane nATyAnIka sAthe moTethI-vagADelA nATya, gIta ane vAjiMtranA zabdavaDe yAva-bhogavavA yogya divya bhogone bhogavato vihare che. he bhagavan ! devendra ane devano rAjA IzAna divya bhogone bhogavavA Icche tyAre te kevI rIte bhogave ? jema zakra saMbandhe kahyuM tema IzAna saMbandhe paNa samagra kahevuM. e pramANe sanatkumArane viSe paNa jANavuM, parantu vizeSa e che ke e prAsAdAvataMsaka uMcAImAM chaso yojana ane pahoLAImAM traNaso yojana che. tathA te maNipIThikAnI upara eka moTuM siMhAsana saparivAra-ItyAdi kahevuM. temAM sanatkumAra bahIMtara hajAra sAmAnika devo sAthe, yAvat-be lAkha aThyAzI hajAra AtmarakSaka devo sAthe, ane sanatkumAra kalpamAM rahenArA ghaNAM vaimAnika devo ane devIo sAthe parivRtta thaI yAva-vihare che. e pramANe jema sanatkumAra saMbandhe kahyuM, tema yAvat prANata tathA acyuta devaloka sudhI jANatuM. parantu vizeSa e che ke, jeno jeTalo parivAra hoya teno teTalo ahiM kahevo. pota potAnA kalpanA vimAnonI uMcAInA jeTalI prAsAdanI uMcAI jANavI. ana uMcAInA aDadhA bhAga jeTalo teno vistAra jANavo, yAvat-acyuta devalokano prAsAdAvataMsaka navaso yojana uMco che, ane sADA cAraso yojana pahoLo che. temAM he gautama! devendra devarAja acyuta daza hajAra sAmAnika devo sAthe yAvadvihare che. bAkI badhuM pUrvapramANe jANavuM. 'he bhagavan ! te emaja che, emaja che' zatakaH 14-uddesoH 6nI muni dIparatna sAgara karela gurjarachAyApUrNa uddezakaH7 [618]rAjagRhamAM yAvat-piraSad vAMdIne pAchI gaI. "he gautama! tuM mArI sAthe ghaNAM kALa sudhI snehathI baMdhAyela che, ghaNA lAMbA kALathI mArI prazaMsA karI che, tAro mArI sAthe ghaNA lAMbA kALathI paricaya che, te ghaNAM lAMbA kALathI mArI sevA karI che, tuM ghaNAM lAMbA kALathI mane anusaryo che, he gautama! tuM ghaNAM lAMbA saMbandhu che,vadhAre zuM ? paNa maraNa pachI zarIrano nAza thavA bAda ahIMthI ApaNe banne sarakhA, ekArthasiddhikSetramAM rahevAvALAM) vizeSatA ane bhedarahita thaIzuM. [19]he bhagavan ! jema ApaNe banne A arthane jANIechIe ane joIe
Page #331
--------------------------------------------------------------------------
________________ 328 bhagavai - 14/-/7/619 chIe, tema anuttaraupapAtika devo paNa e vAtane jANe che ke jue che ? hA, gautama! temaja che. he bhagavan ! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho? gautama! anuttaraupapAtika devoe manodravyanI anaMta vargaNAo meLavI che, prApta karI che, ane vyApta karI che, mATe he gautama! ema kahevAya che ke teo jANe che ane jue che. [620]he bhagavan ! keTalA prakAre tulya che? he gautama ! tulya cha prakAre. dravyatulya, kSetratulya, kAlatulya, bhavatulya, bhAvatulya ane saMsthAnatulya. he bhagavan ! dravyatulya e 'dravyatulya' ema kahevAya ? he gautama! eka paramANupudgala bIjA paramANupudgalanI sAthe dravyathI tulya che, paNa paramANuMpudrala paramANupudrala sivAyanA bIjA padArtha sAthe dravyathI tulya nathI, e pramANe skripradezika skandha (bIjA) dvipradezika skandhanI sAthe dravyathI tulya che, paNa dvipradezika skandha dvipradezika skandha sivAyanA bIjA padArtha sAthe dravyathI tulya nathI. e pramANe yAvat-tulyaasaM khyAtapradezika skandha tathA tulyaananta pradezika skandha saMbandhe paNa jANavuM. mATe he gautama! te kAraNathI dravyatulya e 'dravyatulya' kahevAya che. he bhagavan ! kSetratulya e 'kSetra tulya' zA kAraNathI kahevAya che? he gautama AkAzanA eka pradezAvagADha pudgala dravya pradezamAM rahela pudgaladravyanI sAthe kSetrathI tulya kahevAya che, paNa eka pradezamAM rahela pudgaladravya sivAyanA dravya sAthe kSetrathI tulya nathI. e pramANe yAvat tulyaasaMkhyAtapradezAvagADha skandha saMbandhe paNa jANavuM. mATe te hetuthI e 'kSetratulya' kahevAya che. he bhagavan ! kAlatulya e 'kAlatulya' zA hetuthI kahevAya che ? he gautama! eka samayanI sthitivALuM pudralagavya eka samayanI sthitivALA pudgalanI sAthe kAlanI tulya che. eka samayanI sthitivAluM pudgaladravya eka samayanI sthiti sivAyanA pudgala dravyanI sAthe kAlathI tulya nathI. e pramANe yAvat-jANavuM. tulyaasaMkhyAta samayanI pudgaladravya saMbandhe paNa jANavuM. te hetuthI e pramANe kAlatulya e 'kAlatulya' kahevAya che. he bhagavan ! zA hetuthI ema kahevAya che ke- bhavatulya e 'bhava tulya' che ? he gautama! nA2ka jIva nArakanI sAthe bhavarupe tulya che, nAraka nA2ka sivAyanA bIjA jIva sAthe bhavarupe tulya nathI. te pramANe tiryaMcayonika, manuSya ane devasaMbandhe paNa jANavuM. he bhagavan ! zA hetuthI ema kahevAya che ke-bhAvatulya e 'bhAvatulya' che ? he gautama! he bhagavan ! zA hetuthI ema kahevAya che ke-bhAvatulya e 'bhAvatulya' che he gautama! ekaguNa kALAvarNavALuM pudgaladravya ekaguNa kALAvarNavALuM pudgaladravyanI sAthe bhAvathI tulya che, parantu ekaguNa kALAvarNavALuM pudgaladravya ekaguNakALAvarNa sivAyanA bIjA pudgaladravya sAthe bhAvatulya nathI. e pramANe yAvad tulyaasaMkhyAta guNakALA ane tulyaanaMtaguNakALA pudgaladravya paNa e pramANe jANavuM. jema kALAvarNa vALuM pudgaladravya saMbandhe kahyuM, tema nIla (lIlA) rAtA, pILA ane zukla pudgaladravya saMbandhe paNa jANavuM. e pramANe sugaMdhI, durgaMdhI, kaTuka yAvad madhura dravya saMbandhu tathA karkaza yAvad-rukSa pudgaladravya saMbandha jANavuM. audiyaka bhAva audiyaka bhAvanI sAthe bhAvathI tulya che. audayika bhAva sivAyanA bIjA bhAva sAthe bhAvathI tulya nathI. e pramANe aupazamika, kSAyika, kSAyopazamika, tathA pAriNAmika bhAvasaMbandha jANavuM. sAMnipAtika bhAva sAMnipAtika bhAvanI sAthe bhAvathI tulya che. te hetuthI he gautama!
Page #332
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-14, uso-7 329 ema kahevAya che ke bhAvatulya e bhAvatulya che. he bhagavan! zA hetuthI ema kahevAya che ke-saMsthAnatulya e "saMsthAnatulya che ? he gautama! parimaMDala saMsthAna parimaMDala saMsthAnanI sAthe saMsthAnavaDe tulya che, parimaMDalasaMsthAna te sivAyanA bIjA saMsthAnanI sAthe saMsthAnavaDa tulya nathI. te pramANe vRtta, saMsthAna, stra saMsthAna, caturastra- ane, Ayata-lAMbuM saMsthAna paNa jANavuM. tathA samacaturastra saMsthAna samacatarastra saMsthAnanI sAthe saMsthAnanI tulya che, paNa samacaturastra sivAyanA bIjAM saMsthAnanI sAthe saMsthA nathI tulya nathI. e pramANe nyagrodhaparimaMDala, ane yAvatu-hUMDa saMsthAna sudhI jANavuM. te hetuthI yAvatu-saMsthAnatulya e saMsthAnatulya' kahevAya che. [621]he bhagavanuM. bhaktapratyAkhyAna karanAra anagAra mUchita, yAva-atyanta Asakta thaIne AhAra kare, ane pachI svabhAvathI kAla-mAraNAMtika samudraghAta kare, tyAre pachI amUrNita- amRddha- yAvatu-anAsakta thaI AhAra kare? hA, gautama! bhakta pratyAkhyAna karanAra anagAra-ItyAdi pUrva pramANe AhAra kare. he bhagavan! zA hetuthI ema kahevAya che he gautama! te prathama mUchita che pachI svabhAva thI amUrSita thAya che te hetuthI bhaktapratyAkhyAna karanAra anagAra pUrva pramANae yAvatu "AhAra kare che.' [22]he bhagavanuM zuM lavasattama devo e lavasattama devo che ? hA gautama ! he bhagavan! lavasattama devo e "lavasattama devo' ema zA hetuthI kahevAya che ? he gautama jema koI juvAna puruSa yAvatu-nipuNa zilpano jJAtA hoya, ane te pAkela, lavaNAne yogya thayelA, pILAM thayelA ane pILInALavALA zAli, vrIhi, gahuM java ne javajava ne ekaThA karI, muTrivaDe grahaNa karI 'A kApyA' e pramANe zIdhratApUrvaka navIna pANI caDAvela tIkSNa dAtaravADAvaDe sAta lava jeTalA samayamAM kApI nAkhe, jo te devonuM eTaluM AyuSya vadhAre hota to te devo teja bhavamAM siddha thAta, yAvat sarva duHkhono atta karata. mATe te hetuthI e devo lavasattama' kahevAya che. [62he bhagavan! anuttaropapatika devo che? hA gautama! che. he bhagavan! zA hetuthI teo 'anuttarIpapAtika' ema kahevAya che ? he gautama! anuttarIyapAtikadevanI pAse anuttara zabdo, yAvatu-anuttara spazo hoya che, mATe. he bhagavan! keTaluM karma bAkI rahevAthI anuttaraupapAtikadevapaNe utpanna thAya? he gautama! zramaNa nirgastha chaTTa bhakata vaDe jeTalA karmanI nirjarA kare teTaluM karma bAkI rahevAthI. anuttaraupapAtikadevapaNe utpanna thAya che. "he bhagavan!te emaja che, he bhagavan! te emaja che| zataka 14-uddezo 7nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (uddezakaH 8) [24]he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivI ane zarkarA prabhA pRthivInuM abAdhA vaDe- keTaluM attara kaheluM che ? he gautama! asaMkhyalAkha yojanA he bhagavan! zarkarA prabhA ane vAlukAprabhA pRthivInuM keTaluM abAghAvaDe aMtara kahyuM che? he gautama! pUrvavat jANavuM e pramANe yAvatu-tamA-ane adhaHsaptama-pRthivI sudhI jANavuM. he bhagavan! sAtamI naraka pRthivI ane aloka keTaluM abAdhAvaDe aMtara kahyuM che ? he gautama! asaMkhya lAkha yojana. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivI ane jyotiSikanuM keTaluM abAdhAvaDe aMtara
Page #333
--------------------------------------------------------------------------
________________ 330 bhagavai - 142-28/624 kahyuM che- he gautama! sAtaso ne nevuM yojana. he bhagavan ! jyotiSika ane saudharmaIzAnakalpanuM keTaluM annara kahyuM che ? he gautama! asaMkhyAtA yojana he bhagavan ! saudharmaIzAna ane sanatkumAra-mAhendranuM keTaluM aMtara kahyuM che ? pUrvapramANe jANavuM. he bhagavan ! sanakumAra-mAhendra ane brahmaloka kalpanuM keTaluM attara hoya che ? pUrva pramANe jANavuM. brahmaloka ane lAMtakakalpa vacce keTaluM aMtara che ? pUrvavata jANavuM. lAMtaka ane mahAzukra kalpanuM keTaluM aMtara hoya che ? pUrvavat jANavuM. e pramANe mahAzukra kalpa ane sahasrAranuM antara jANavuM. tathA sahasrAra ane Anata-prANatakalponuM, Anata-prANatakalpa ane AraNa-AcyutakalpanuM, AraNa-acyutakalpa ane greveyakanuM ane traiveyaka ane anuttaravimAnanuM attara pUrvavat jANavuM. he bhagavan ! anuttarava mAna ane ISatprAkbhArA pRthivInuM keTaluM attara hoya che ? he gautama! bAra yojananuM. he bhagavan ISatprAkbhArA pRthivI ane alokanuM keTaluM abAdhA vaDe aMtara kahyuM che ? hai gautama ! kaMIka nyUna eka yojana. [625] bhagavan ! garamIthI pIDita thayelo, tRSAthI haNAyelo ane dAvAnaLanI jALathI baLelo A zAlavRkSa kAlamAse-maraNasamaye kAla karI kyAM jaze ane kyAM utpanna thaze ? he gautama! Aja rAjagRha nagaramAM zAlavRkSapaNe pharIthI utpanna thaze, ane te tyAM arcita, vaMdita, pUjita, satkArita, sammAnita ane divya-pradhAnabhUta thaze. tathA satyarupa-satyAvapAta-jenuM pratihAripaNuM sAMnidhya karyuM che evo, tathA jenI pIThacotaro lIdhelo ane dhoLelo che evo te thaze. he bhagavan ! tyAMthI maraNa pAmI kyAM jaze ane kyAM utpanna thaze ? he gautama ! mahAvideha kSetramAM siddha thaze, tathA yAvat-sarva duHkhono anta karaze. he bhagavan ! sUryanI garamIthI haNAyela, tRSAthI pIDita thayela tathA dAvAnaLanI jALathI baLelI A zAlayaSTikAzAlavRkSanI nAnI zAkhAo kAla mAse -maraNa samaye kAla karI kyA jaze ane kyAM utpanna thaze ? he gautama! A ja jaMbU dvIpanA bhAratavarSamAM vindhyAcalanI taLeTImAM mAhezvarI'nagarImAM te zAlmalI vRkSarupe utpanna thaze, ane te tyAM arcita, vaMdita ane pUjita thaze, tathA yAvat-teno cotaro lIMpelo, dhoLelo ane pUjita thaze. he bhagavan ! te tyAMthI maraNa pAmI kyAM jaze ane kyAM utpanna thaze ? ItyAdi badhuM zAlavRkSanI peThe jANavuM, [26]he bhagavan ! garamIthIhaNAyelI, tRSAthIpIDAyela ane davAgnithI baLI gayela A uMbaravRkSanI zAkhA maraNasamaye kAla karI kyAM jaze, kayAM utpanna thaze ? he gautama! te Aja jaMbudvIpanA bhAratavarSamAM pATaliputra nAmanA nagamAM pATalivRkSapaNe utpanna thaze ane tyAM te aciMta, vaMdita ane yAvat-pUjanIya thaze. te tyAMthI maraNa pAmI kyAM jaze, kyAM utpanna thaze ? e badhuM pUrvanI peThe jANavuM, te kAle, te samaye aMbaDa padvriAja kanA sAtamo ziSyo grISmakALanA samayane viSe vihAra karatA-ItyAdi badhuM uvavAI mAM kyA pramANe ahiM kahevuM. yAvat-teo ArAdhaka thayA' [627]he bhagavan ! ghaNAM mANaso paraspara A pramANe kahe che ke, aMbaDa pari vrAjaka kAMpilyapura nagaramAM so ghera jame che' ItyAdi badhuM aupapAtika sUtramAM kahyA pramANe jANavuM yAvat dRDhapratijJAnI peThe yAvat-'sarva duHkhono anta ka2ze.' [28]he bhagavan ! zuM ema che ke avyAbAdha devo e 'avyAbAdha devo' (kahevAya
Page #334
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-14, udeso-8 331 che? hA gautama! ema che. he bhagavAna! zA hetuthI ema kahevAya che? eka eka avyA. bAdha deva eka eka puruSanI eka eka pAMpaNa upara divya devadhi, divya devahuti, divya devAnubhAva ane divya nATyavidhine batAvI zakvA samartha che, paraMtu te puruSane svalpa duHkha thavA deto nathI, tema tenA avayavano cheda paNa karato nathI. evI sUkSmatApUrvaka batAvI zake che, te hetuthI kahevAya che. e "avyAbAdha' [62]he bhagavan! devanA Indra ane devanA rAjA zaka (koI) puruSanA mAthAne hAthavaDe kApI nAkhI kamaMDalumAM nAkhavA samartha che? hA, samartha che. te te vakhate kamaMDalamAM kevI rIte nAMkhe? te zakra mAthAne chedIne, bhedI bhedIne, kUTI phUTIne ane cUrNa karI karIne kamaMDalumAM nAMkhe, ane tyAra pachI turataja meLave- eTaluM sUkSma karI kamaMDalamAM nAMkhe, tenA avayavono cheda kare to paNa te puruSane jarA paNa pIDA utpanna na thAya. [30]he bhagavanuzuM ema che ke te jubhaka devo te kuMbhaka(svacchandacArI)devo che? hA, gautama! ema che. he bhagavan! kyA hetuthI he gautama! haMmezA pramodavALA, atyanta kIDAzIla, kaMdarpane viSe rativALA ane maithuna sevavAnA svabhAvavALA hoya che, je te devone gusse thayelo jue che, te puruSo ghaNo apayaza pAme che, tathA jeo te devone tuSTa thayelA jue che teo ghaNo yaza pAme che, mATe he bhagavan. jaibhaka devo keTalA prakAranA kahyA che? he gautamAM daza prakAranA. annakUMbhaka, pAnakUMbhaka, vastrajaMbhaka, gRhajuMbhaka, bhaya narjubhaka, puSpAjaMbhaka, vidyArjubhaka, ane avyakta bhaka. teo citra, vicitra, yamaka ane samaka parvatomAM tathA kAMcanaparvatomAM vase che. he bhagavan! jaMbhaka devonI sthiti keTalA kALanI kahI che? he gautama! eka palyopamanI. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che -ema kahI bhagavAnuM gautama yAvat vihare che. zataka 14-uddesA 8nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ] ( udasA-9) [31]he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra je potAnI karma lezyane jANato nathI, ane joto nathI. te sarupI-sazarIrI ane karma-lezyAhita jIvane jANe ane jue? hA, gautama temaja che. he bhagavan! rupI- sakalezya-pudgalaskandho prakAzita thAya che. ? hA, gautamI tevA pudgalaskandho prakAzita thAya che. he bhagavan! rupavALA ane karmane yogya athavA karmasaMbandhI lezyAnA je pudgalo prakAzita thAya che, yAvat prabhAsita thAya che te keTalA che? he gautama! caMdra ane sUryanA vimAnothI je A bahAra nIkaLelI lezyAo che teo avabhAsita thAya che, prabhAsita thAya che, e pramANe he gautamI e badhA rupayukta, karmane yogya vezyAvALA pudgalo prakAzita thAya che. [32]he bhagavan! zuM nairayikonuM Ata-sukhakAraka pudgalo hoya che ke anAttaduHkhakAraka pagalo hoya che ? he gautamAM teone Atta pudgalo nathI paNa anAtta pudgalo hoya che. he bhagavan! zuM asurakumArane Atta-sukhakAraka pudgalo hoya che ke anAtta pugalo hoya che ? he gautama! teone Atta pudgalo hoya che, paNa anAtta pudgalo hotA nathI. e pramANe yAvatu svanitakumAra sudhI jANavuM. he bhagavan! zuM pRthivIkAyikono prazna he gautama! teone Atta pudgalo paNa hoya che, ane anAtta
Page #335
--------------------------------------------------------------------------
________________ 332 bhagavaI - 14 - 932 pudgalo paNa hoya che. e pramANe yAvatu-manuSyo sudhI jANavuM. vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnikone asurakumAronI peThe jANavuM. he bhagavan! zuM nArakone he gautamAM teone ISTa pugalo hotA nathI, paNa aniSTa pudgalo hoya che. jema Atta pudgalo saMbadhe kahyuM, tema ISTa, kAMta priya ane manojJa pugalo saMbadhe paNa kahevuM. vaLI e pramANe ahiM pAMca daMDaka kahevA. [3]he bhagavan. mahaddhika yAvatu-moTA sukhavALo deva hajAra rupone vikrvane hajAra bhASA bolAvA samartha che? hA, gautama tema karavA samartha che. he bhagavan! te eka bhASA che ke hajAra che? he gautama! te eka bhASA che paNa hajAra bhASA nathI. [34]te kAle, te samaye bhagavaMta gautame turaMtano ugelo ane jAsudanA puSpanA puMja jevo rAto bAlasUrya joyo, te sUryane joIne zraddhAvALA, ane yAvat jene prazra kutUhala utpanna thayuM che evA bhagavaMta gautama svAmI jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM AvyA, ane yAvatu namIne yAvatu-A pramANe bolyA- he bhagavan! sUrya e zuM che ane te bhagavan! suryano artha zo che? he gautama! sUrya e zubha padArtha che, ane sUryano artha paNa zubha che. he bhagavan! sUrya e zuM che ke enI sUryanI prabhA e zuM che? pUrva pramANe jANavuM. e pramANe chAyA-pratibiMba ane vezyA-prakAzanA samUha saMbadhe paNa jANavuM. | [3pabhagavad ! je A zramaNa nigraMtho AryapaNe vihare che, teo konI tejo lezyAne-sukhane atikrame che ? he gautama! eka mAsanA paryAyavALo zramaNa nirgatha vAna vyaMtara devonI tene vezyAne-sukhane atikrame che, be mAsanA paryAyavALo zramaNanigraMtha asurendra sivAyanA bhavanavAsI devonI tejolezyAne-e pramANe traNamAsanA paryAya vALo zramaNanigrantha asurakumAra devonI tejovezyAne, cAramAsanA payayavALo zramaNa nirjhantha grahagaNa, nakSatra ane tArArupa jyotiSika devonI tejalezyAne pAMcacamAsanA paryAyavALo zramaNanigraMtha saudharma ane IzAnavAsI devonI,sAtamAsanA paryAyavALo zramaNanirainya sanakumAraane mahendra devonI,ATha mAsanA paryAyavALo zramaNa nirjhantha brahmaloka ane lAMtaka devonI, navamAsanA payayavALo zramaNanirgastha mahAzuka ane sahastrAradevonI dazamAsanA paryAyavALo zramaNa nircantha Anata, prANata, AraNa ane azruta devonI, agIyAramAsanA payayavALo zramaNa nirjhantha greveyaka devonI ane bAra mAsanA paryAyavALo zramaNa nirjhanatha anuttaropapAtika devonI tejovezyAne atikrame che. tyArabAda zuddha ane zuddhatara pariNAmavALo thaIne pachI siddha thAya che, thAvat-sarva duHkhono anta kare che. "he bhagavan! te emaja che, te emaja che'-ema kahI vAva vihare che. zataka 14-udso 9 nImuni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezaka 10) [36]he bhagavan! kevalajJAnI jANe ane jue? hA, jANe ane jue. jema kevalajJAnI chadmasthane jANe ane jue tema siddha paNa jIvane jANe ane jue? hA, gautamajANe ane jue. he bhagavan! kevalajJAnI Adhovadhika-jANe ane jue ? hA, gautama! jANe ane jue. ema paramA vadhijJAnIne paNa jANe ane jue. e pramANe
Page #336
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-14, uddeso-10 333 kevalajJAnI ane siddhane paNa jANe, yAvat- jema 'he bhagavan ! kevajJAnI siddhane jANe ane jue tema siddha paNa siddhane jANe ane jue ? hA, jANe ane jue. he bhagavan ! kevalajJAnI bole athavA prazno uttara kahe ? hA, gautama! kevalI bole athavA praznano uttara kahe. he bhagavan ! te pramANe siddha paNa bole athavA praznano uttara Ape ? he gautama! e artha samartha-yukta nathI, arthAt siddha bole nahi. he bhagavan ! kyA hetuthI ema kaho cho ? he gautama! kevalajJAnI utthAna- karma gamanAdi kriyA, bala, vIrya ane puruSakAra-parAkrama sahita hoya che paNa siddho utthAnarahita, yAvat-puruSakAra-parAkrama rahita hoya che, mATe. he bhagavan ! kevalajJAnI potAnI AMkha ughADe ane mIMce ? hA, gautama! AMkha ughADe ane mIMce, eja pramANe zarIrane saMkucita kare ane prasAre, UbhA rahe, bese ane ADe paDakhe thAya, tathA zayyA (vasati) ane naiSadhikI kare. he bhagavan ! kevalI ratnaprabhA pRthivIne A 'ratnaprabhA pRthivI' e pramANe jANe ane dekhe ? hA gautama! jANe ane dekhe. he bhagavan ! te pramANe siddha paNa ratnaprabhA pRthivIne 'ratnaprabhA'-ema jANene dekhe ? hA gautama! bhagavan ! kevalajJAnI zarkarAprabhA pRthivIne 'zarkarAprabhApRthivI' e pramANe jANe ane dekhe ? pUrva pramANe jANavuM. e pramANe yAvat-sAtamI narakapRthivI sudhI jANavuM. he bhagavan ! kevalI saudharmakalpane 'saudharma kalpa' ema jANe ane dekhe ? hA, gautama! jANe ane dekhe. e pramANe IzAna ane yAvat acyutakalpa sudhI jANavuM. he bhagavan ! kevalajJAnI traiveyakavimAnane 'traiveyakavimAna' e pramANe jANe ane dekhe ? pUrva pramANe jANavuM. e pramANe yAvat-anuttaravimAna saMbandhe paNa jANavuM. he bhagavan ! kevalajJAnI ISatprAkbhArA pRthivIne 'ISatprAkbhArA pRthivI' e pramANe jANe ane dekhe ? e pramANe jANavuM. he bhagavan ! kevalajJAnI paramANuMpudgalane 'paramANupugala' e pramANe jANe ane dekhe ? hA, gautama! e pramANe dvipradezika skandha, ane yAvat-jema he bhagavan ! kevalajJAnI anantapradezika skandhane 'anantapradezika skandha' ema jANe ane dekhe tema siddha paNa anantapradezika skandhane yAvat-jue ? hA, jANe ane jue. 'he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te emaja che'. zatakaH14-uddesoH 10nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa zatakaH 14-gurjarachAyApUrNa zataH15 bhagavatI zrutadevatAne namaskAra. te kAle ane te samaye zrAvastI nAme nagarI hatI. te zrAvAstI nagarInI uttara-pUrva dizAe koSThakacaitya hatuM. te zrAvastI nagarImAM AjIvika matanI upAsikA hAlAhala nAme kuMbhAraNa rahetI hatI. te RddhivALI yAvat-koIthI parAbhava na pAme tevI hatI. teNe AjIvikanA siddhAMtano artha grahaNa karyo hato, artha pUchyo hato ane arthano nizcaya karyo hato. tenA asthinI majjA prema ane anurAgavaDe raMgAelI hatI. he AyuSman ! AjIvikAnA siddhAMtarupa artha teja kharo artha che ane teja paramArtha che, bAkI sarva anartha'- e pramANe te AjIvikAnA siddhAMtavaDe AtmAne bhAvita karatI viharatI hatI. te kAle ane te samaye covIzavarSanA dIkSAparyAyavALo maMliputra gozAlaka hAlAhalA nAme kuMbhAraNanA kuMbhakArApaNamAM
Page #337
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 15/-2-2637 AjIvikasaMghavaDe parivRtathaI AjIvikasiddhAMtavaDe AtmAne bhAvita karato vihare che. te vakhate te maMkhaliputra gozAlakanI pAse anya koI divase A cha dizAcaro pUrvazrutamAM kahelA ATha prakAranA nimitta, (navamAM) gItamArga ane dazamAM nRtyamArgana potapotAnI matinA darzanavaDe (pUrvazrutamAMthI) udvarI maMli putra sarva bhUto, sarva jIvo ane sarva satvone A cha bAbatanA anatikramaNIya uttara Ape che, lAbha, alAbha, sukha, duHkha, jIvita ane maraNa. tyArapachI te maMkhaliputra gozAlaka aSTAMga mahAni mittanA koIka evA upadezamAtravaTe zrAvastInagarImAM ajina chatAM 'huM jina chuM" ema pralApa karato. arhat nahi chatAM 'huM arhat chuM'ema mithyA bakavAda karato, kevalI nahi chatAM 'huM kevalI chuM' ema nirarthaka bolato, sarvajJa nahi chatAM huM sarvajJa chuM' ema mithyA kathana karato ane ajina chatAM jina zabdano prakAza karato vicare che. 334 [38]tyAra bAda zrAvastInagarImAM zRMgATakanA AkAravALA trika yAvat rAjamArgone viSe ghaNAM mANaso paraspara e pramANe kahe che, yAvat-ema prarupe che ke huM devAnupriya! e pramANe kharekhara maMkhaliputra gozAlaka jina thaIne potAne jina kaheto, yAvajina zabdano prakAza karato vicare che, to e pramANe kema mAnI zakAya'? te kAle te samaye mahAvIra svAmI samosa, yAvat-parSadA (pA) pachI gaI te kAle-te samaye zramaNabhagavaMtamahAvIranA jyeSTha aMtevAsI * gautamagotrIya IndrabhUti nAme anagAra yAvat-chaTTha chaThThane pAraNe ItyAdi bIjA zatakanA nirprantha uddezakamAM kahyA pramANae yAvat-gocarI mATe pharatAM ghaNAM mANasono zabda sAMbhaLe che, ghaNAM mANaso paraspara A pramANe kahe che ke, 'he devAnupriya! kharekhara maMkhaliputra gozAlaka jina thaIne potAne jina kaheto, yAvajina zabdano prakAza karato vicare che, to e pramANe kema mAnI zakAya ? tyArabAda bhagavAna gautama yAvat-bhAtapANI dekhADI yAvat-pa{pAsanA karatA A pramANe bolyA-e pramANe kharekhara he bhagavan ! ItyAdi pUrvokta kahevuM, yAvat-te gozAlaka jina zabdano prakAza karato vihare che, to he bhagavan ! e pramANe kema hoya ? mATe he bhagavan maMkhalaputra gozAlakanA janmathI AraMbhIne anta sudhIno ApanAthI kahevAyelo vRttAnta sAMbhaLavA IcchuM chuM" 'he gautama! je ghaNAM mANaso paraspara A pramANe kahe che, te mithyA che.'e pramANe kharekhara A maMkhaliputragozAlakano maMkhalinAme maMkhajAtino pitA hato. tene bhadrA nAme strI hatI. te sukumAla hAthapaga vALI, yAvatu-pratirupa-suMdara hatI. tyAra bAda te bhadrA nAme strI anya koI divase garbhiNI thaI. te kAle ane te samaye saravaLa nAme gAma hatuM. te RddhivALuM, upadravarahita, yAvat-devaloka samAna prakAzavALuM ane manane prasannatA ApanAra hatuM. te saravaLa nAme gAmane viSe gobahula nAme brAhmaNa raheto hato. te dhanika, yAvat-koIthI parAbhava na pAme tevo ane Rgveda-ItyAdi yAvat brAhmaNanA zAstrone viSe nipuNa hato. te gobahula brAhmaNane eka gozAlA hatI. te vakhate te maMli nAme maMkhabhikSAcAra anya koI divase garbhiNI evI bhadrA nAme strI sAthe citranuM pATIyuM hAthamAM laI bhikSAca2 paNAvaDe AtmAne bhAvita karato anukrame vicarato eka gAmathI bIje gAma jato jyAM zaravaLa nAme sanniveza-grAma che ane jyAM gobahula nAme brAhmaNanI gozAlA che tyAM Avyo, tyAM AvIne gobahula nAme brAhmaNanI gozAlAnA ekabhAganuM potAnuM rAca
Page #338
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-15, 335 racIluM mUkyuM, mUkIne zaravaLa nAme gAmamAM ucca, nIca ane madhyama kuLanA ghara samudAya mAM bhikSA mATe pharato rahevA mATe cotarapha sthAnanI gaveSaNa karavA lAgyo, koI paNa sthaLe rahevAnuM sthAna nahi maLatAM teNe gobahu brAhmaNanI gozALAnA eka bhAgamAM varSA Rtu mATe AvAsa karyo. te vakhate te bhadrAnAme strIe pUrA navamAsa ane sADA sAta divasa vItyA pachI sukamAlahAthapagavALA ane yAvatu-sundara evA putrane janma Apyo. tyAra bAda te bALakanI mAtapitAe agiyAramo divasa vItyA pachI vAvabArame divase A AvA prakAranuM guNayukta ane guNaniSpanna 'gozAlaka' evuM nAma pADyuM. tyAra bAda te bALaka bAlyAvasthAno tyAga karI vijJAnavaDe pariNata mativALo thaI yauvanane prApta thayo ane pote ja svataMtra citrapaTa hAthamAM laI maMkhapasAvaDe AtmAne bhAvita karato viharavA lAgyo. [3]te kAle ane te samaye he gautama! meM trIza varSa sudhI gRhavAsamAM rahIne mAtApitA devagata thayA pachI e pramANe- bhAvanAadhyayanane vize kahyA pramANe "mAtA pitA jIvatA dIkSA nahi lauM' Avo abhigraha pUrNa thayo jANI suvarNano tyAga karI, baLano tyAga karI-ItyAdi yAvatu-eka devaduSya vastrane grahaNa karI maMDa-dIkSita thaIne gRhasthAvAsano tyAga karI pravrajyAno svIkAra karyo. te vakhate bIjA varSe mAsa mAsa kSamaNa karatAM karatAM anukrame vihAra karatAM, eka gAmathI bIje gAma jatAM jya rAgRha nagara che, jyAM nAlaMdAno bAhya bhAga che ane jyAM taMtuvAya- vaNakaranI zALA che tyAM Avyo,AvIne yathAyogya avagrahane grahaNa karI taMtavAyanI zALAnA eka bhAgamAM vaSa RtumAM rahyo. tyAra bAda he gautama! huM prathamamAsakSamaNano svIkAra karI viharavA lAgyo.te samayejkhaliputragozAlakacitrapaTa hAthamAM grahaNa karImukhapaNA vaDe AtmAne bhAvita karato anukrame vicarato, yAvatu- jyAM rAjagRha nagara che, jyAM nAlaMdAno bAhya bhAga che ane jyAM vaNakaranI zALA che tyAM Avyo, tyAM AvIne rAjagRhanagaramAM uMca nIca ane madhyama kuLamAM AhArane mATe jato, yAvatu-bIje kyAMya paNa vasati nahi maLatAM te taMtuvAyanI zALAnA eka bhAgamAM jyAM huM raheto hato tyAM varSA RtumAM rahevA mATe Avyo. tyArabAda he gautama! huM prathama mAsakSamaNa pAraNAne divase taMtuvAya nIzALA thakI bahAra nIkaLI nAlaMdAnA bahAranA bhAganA madhya bhAgamAM thaI jayAM rAja gRha nagara che tyAM Avyo. rAjagRha nagaramAM ucca, nIca ane madhyama kuLamAM yAvatuAhAra mATe pharatA meM vijayagAthApatinA gharamAM praveza karyo. te vakhate te vijayanAme gAthApati mane AvatAM joyo, mane AvatA joIne prasanna ane saMtuSTa thaI te turata AsanathI uThyo, uThIne jaladI siMhAsanathI utarI pAdukAno tyAga karI eka sADI vALa uttarAsaMga karI, aMjalivaDe hAtha joDI sAta ATha pagalAM mArI sAmo Avyo,mane traNapradakSiNA karI, vaMdana ane namaskAra karyA, "mane puSkaLa azana, pAna, khAdima ane svAdima AhArathI pratilobhIza'-ema vicArI te saMtuSTa thayo, pratilA bhatAM paNa saMtuSTa thayo, pratilAvyA bAda paNa saMtuSTa thayo, ane tyAra pachI te vijaya gAthApatie dravyanI zuddhithI, dAyakanI zuddhithI ane pAtranI zuddhithI tathA trividha-mana, vacana, kAyAnI zuddhithI ane trikaraNa zuddhithI dAnavaDe mane pratilAbhavAthI devanuM AyuSa bAMdhyuM, saMsAra alpa kyo ane tenA gharamAM A pAMca divyo pragaTa thayAM, te A pramANe
Page #339
--------------------------------------------------------------------------
________________ 336 bhagavada- 15/-I-Hda39 vasuMdharAnIvRSTi, pAMcavarNanA puSponIvRSTi, dhvajArupa vastranIvRSTi, devabhinuM vAgavuM ane AkAzane viSe "AzcaryakArI dAna, AzcaryakArI dAna-evI uddadhoSaNA. tyAra bAda rAjagRha nagaramAM zRMgATaka-trikamArga, yAvatu-rAjamArgamAM ghaNAM mANaso paraspara ema kahe che, yAvatu-evI prarupaNA kare che ke he devAnupriyA vijayagAthApati, dhanya che, kRtArtha che, puNyazALI che, katalakSaNa che, ubhaya loka sArthaka che ane vijayagAtha pApatinuM thI A pAMca divyo pragaTa thayA, manuSya saMbandhI janma ane jIvitanuM phala prazaMsanIya che. tyArabAda te maMkhaliputra gozAlaka ghaNA mANaso pAsethI A vAta sAMbhaLI, avadhArI jene saMzaya ane kutUhala utpanna thayA che evo te vijayagRhapatinA ghera Avyo. AvIne teNe vijayagRhapatinA ane saMtuSTa thaIne te gozAlaka jyAM huM hato tyAM Avyo, tyAM AvI ane traNavAra pradakSiNA karI, vaMdana namaskAra karI teNe A pramANe kahyuM- he bhagavan! tame mArA dharmAcArya cho ane huM tamAro dharmaziSya chuM.' te vakhate he gautama! meM makhaliputra gozAlakanI A vAtano Adara na karyo, tema svIkAra na karyo, paraMtu huM mauna rahyo tyAra bAda gautama! huM rAjagRha nagara thakI nIkaLI nAlaMdAnA bahAranA madhyabhAgamAM thaI jyAM taMtuvAyanI zALA che tyAM Avyo. tyAM AvI bIjA mAsakSamaNano svIkAra karI viharavA lAgyo. tyAra pachI pAraNAne viSe taMtavAyanI. zALAthI nIkaLI nAlaMdAnA bahAranA madhyabhAgamAM thaI jyAM rAjagRha nagara che tyAM yAvadubhikSA mATe jatAM AnaMdagRhapatinA ghera praveza karyo. tyArabAda te AnaMdagRha pati mane Avato joI-ItyAdi badho vRttAMta vijayagRhapatinI peThe jANavo, parantu, eTalo vizeSa che ke mane aneka prakAranI bhojana vidhithI pratibhAbhIza'- ema vicArI te AnaMdagRhapati saMtuSTa thayo-ItyAdi, yAvatu huM trIjA mAsakSamaNano svIkAra karI viharavA lAgyo. tyAra bAda he gautama! meM trIjA mAsakSamaNanA pAraNAne viSe tatvAya nI zALAthI bahAra nIkaLI yAvatu-bhikSAe jatAM sunandagRhapatinA ghera praveza karyo. tyArabAda tesunandagRhapatie-ItyAdi sarva vRttAnta vijayagRpatinI peThe jANavo. parantu eTalo vizeSa che ke teNe mane sarvakAmanA guNayukta bhojanavaDe pratilAvyo. tyAra pachI huM cothA mAsakSamaNano svIkAra karI viharavA lAgyo. have te nAlaMdAnA bAharanA bhAgathI thoDe dUra eka kollAkasanniveza hato. te kollAka sannivezane viSe bahula nAme brAhmaNa vasato hato. te dhanika, yAvatuM koIthI parAbhava na pAme tevo hato, te RgvadaItyAda brAhmaNonA zAstra tathA rIta-rIvAjamAM kuzaLa hato. tyArabAda te bahala nAme brAhmaNe kArtika cAturmAsanI pratipadAne viSe puSkaLa madhu-khAMDa ane ghI-saMyukta para mAtra-kSIravaDe brAhmaNone jamADyA. te vakhate he gautama! huM cothA mAsakSamaNanA pAraNA ne viSe taMtuvAyanI zALAthI nIkaLI nAlaMdAnA bahAranA madhya bhAgamAM thaIne kollAka nAmesanniveza hatotyAM Avyo,tyAM AvI ucca, nIca ane madhyama kuLamAM yAvatu-bhikSA carcAe jatAM meM bahula brAhmaNanA ghera praveza karyo. tyAra pachI te bahula brAhmaNe mane AvAtAM joyo-ItyAdi pUrva pramANe kahevuM. yAvatu-mane madhu ane vRta saMyukta paramAtra vaDe pratilAbhIza" ema dhArI te saMtuSTa thayo-bAkI badhuM vijayagRhapatinI peThe jANavuM, tyArabAda maMkhaliputragozAlake mane ta--vAyanI zALAmAM nahi jevAthI rAja gRha nagaranI bahAra ne aMdara cotarapha mArI gaveSaNA tapAsa karI, paraMtu mArI kyAMya
Page #340
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-15, 337 paNa zruti, kSati-zabda ke pravRtti nahi maLavAthI jyAM takhtavayanI zALA hatI tyAM te gayo, tyAM jaIne teNe zATikA-pATikA- kuMDIo, upAnaha-ane citrapaTane brAhmaNone ApIne dADhI ane muMchanuM muMDana karAvyuM. tyArabAda tattavAyanI zALA thakI nIkaLI nAlaMdAnA bAheranI madhya bhAgamAM thaI jyAM kollAkasanniveza che tyAM Avyo. tyArapachI bahAranA bhAgamAM ghaNAM mANaso paraspara A pramANe kahe che, yAvatu-prarupe che ke he devAnupriyo! bahula nAme brAhmaNa dhanya che -ItyAdi pUrva kahyA pramANe kahevuM, te vakhate ghaNAM mANaso pAsethI A vAta sAMbhaLIne ane avadhArIne maMkhaliputra gozAlakane AvA prakArano A vicAra yAvatu-utpanna thayo-"mArA dhamaracAya ane dharmopadezaka zramaNa bhagavanuM mahAvIrane jevI Rddhi, dhRti teja, yaza, baLa, vIrya ane puruSakAraparAkrama labdha che. prApta thayela che, sanmukha thayela che, tevA prakAranI Rddhi, yuti teja, yAvatu-puruSa kAra-parAkrama anya koI tevA prakAranA zramaNa yA brAhmaNane labdha, prApta ke sanmukha thayela nathI, te mATe avazya ahiM mArA dhamaciya ane dharmopadezaka zramaNa bhagavaMta mahAvIra haze'-ema vicArI ne kollAka sannivezanI bahAra ane aMdara cotarapha mArI mAgaNA ane gaveSaNA karavA lAgyo. cotarapha mArI gaveSaNA karatAM kollAka satriveSanA bahAranA bhAgamAM manojJa bhUmine viSe te mane maLyo. tyArabAda te makhali putra gozAlaka prasanna ane saMtuSTa thaI mane traNavAra pradakSiNA karI yAvatu namaskAra karI A pramANe bolyo- he bhagavan!tame mArA dhamacArya cho, ane huM tamAro ziSya chuM. tyAre he gautama! meM makhaliputra gozAlakanI e vAtane svIkArI. tyArabAda he gautama! huM paMkha liputragozAlakanI sAthe praNItabhUmIne viSe cha sudhI lAbha,alAbha,sukha,duHkha, satkAra ane asatkArano anubhava karato ane tenI anityatA vicAra karato viharavA lAgyo. tyArabAda he gautama! anya koI divase zarada kALanA samayamAM jyAre vRSTi thatI na hotI tyAre meM makhaliputra gozAlakanI sAthe siddhArtha grAmanagarathI kUrmagrAma tarapha javA mATe prayANa karyuM, siddhArtha grAmanagaranI vacce ahiM eka moTo talano choDa patra vALo, puSpavALo,haritapaNAthI atyaMta zobhato ane zobhAvaDe atyaMta adhika adhika dipato hato. have te gozAlake te talanA choDane joyo. joIne mane vaMdana ane namaskAra karI kahyuM ke "he bhagavan! A talano choDa nIpajaze ke nahi nIpaje? A sAta talanA puSpanA jIvo marI marIne kyAM jaze ane kyAM upajaze? he gautama! tyAre meM A pramANe kahyuM- he gozAlaka! A talano choDa nIpajaze,A sAta talanA puSyanA jIvo marI marIne Aja talanA choDanI eka talaphaLIne viSe sAta talape upajaze.' tyAre mArI A vAtanI makhaliputra gozAlake zraddhA, pratIti tema ruci na karI "mArA nimitte A mithyAvAdI thAo-ema samajI mArI pAsethI dhIme dhIme gayo, ane te talanA choDane mATI sahitanA mULathI ukheDI nAMkhyo, ukheDIne tene ekAnta mUkyo. he gautama! tatkAla ja AkAzamAM divya vAdaLe thayuM, ane te divya vAdaLa kSaNavAramAM ja garjanA karavA lAgyuM, ekadama vIjaLI camakavA lAgI, ane turataja atyaMta pANI ane atyaMta kAdava na thAya tevI thoDA pANInAM biMduvALI, raja ane dhULane zAMta karanAra evI divyauddakanI vRSTi thaI. jethI karI ne talano choDa sthira thayo, vizeSa sthira thayo, ugyo ane baddhamULa thaI tyAM ja pratiSThita thayo. te sAta tala puSpanA jIvo maraNa pAmI pAmIne teja talanA choDanI
Page #341
--------------------------------------------------------------------------
________________ 338 bhagavaI-15-1-39 talaphaLImAM sAta utpanna thayA. [640]tyArabAda he gautamAM huM gozAlakanI sAthe jyAM kUrmagrAma nagare Avyo. te vakhate te kUrmagrAmanagaranI bahAra vezyAyana nAme bAlatapasvI niraMta chaThTha chaThThanA tapa karavAvaDe potAnA banne hAtha uMcA rAkhI rAkhIne sUryanA sanmukhA ubho rahI AtApanA bhUmine viSe AtApanA leto viharato hato. sUryanA tejavaDe tapelI yUkAo cotaraphathI nIkaLatI hatI, ane te sarva prANa, bhUta, jIva ane satvanI dayAne mATe paDI gayelI te cUkAone pAchI tyAM ne tyAM mUkato hato. have te saMkhaliputragozAlake vezyAyana bAlata pasvIne joyo, joIne mArI pAsethI te dhIme dhIme pAcho gayo. pAcho jaIne vezyAya nabAlatapasvIne e pramANe kahyuM. "zuM tame muni cho ke munika-casakela cho, ke yUkAnA zayyAtara cho' ? jyAre saMkhaliputra gozAlake bIjI vAra ane trIjI vAra e pramANe jhayuM tyAre te vezyAyana nAme bAla tapasvI ekadama kupita thayo ane vAvata-krodhe dhama dhamAyamAna thaIne AtApanAbhUmithI nIce utaryo. nIce AvIne tejasasamudUghAta karI sAta ATha pagalA pAcho khasI saMkhali putra gozAlakanA vadhane mATe teNe zarIramAMthI tejalezyA kADhI. tyArabAda he gautamAM makhaliputra gozAlakanA upara anukaMpAthI vezyA vanabAlatapasvInI tejo vezyAnuM pratisaMharaNa karavA mATe A prasaMge meM zIta tejalezyA bahAra kADhI, ane uSNa tejovezyAno pratighAta karyo. tyAra pachI te vezyAyana bAlata pasvIe mArI zItatejalezyAthI potAnI uSNatejalezyAne pratighAta thayelo jANIne ane maMkhaliputra gozAlakanA zarIrane kaMI paNa thoDI ke vadhAre pIDA athavA avayavono cheda nahi karAyelo joIne potAnI uSNa tejolezyAne pAchI kheMcI lIdhI, te A pramANe bolyA- he bhagavan! meM jANyuM tyAra pachI saMkhaliputra gozAlake mane e pramANe kahyuM ke he bhagavan! A bhUkAnA zayyAtara bAlatapasvIe Apane "he bhagavan! meM jANyuM, he bhaga vanuM! meM jANyuM' ema zuM kahyuM? tyAre he gautama! gozAlakane meM samagra vRtAMtu kahyo. kahyuM ke- tyArabAda maMkhaliputra gozAlakane meM e pramANe kahyuM- he gozAlako je nakhasahita vALelI aDadanA bAkaLAnI muThIvaDe ane eka vikaTAzaya-eka cukula pANI vaDe nirattara chaThTha chaThThano tapa karI uMcA hAtha rAkhI rAkhIne vAvatu-vihare to tene cha mAsane anta (aprayogakALa) saMkSipta ane prayogakALe) vistIrNa evI tolezyo prApta thAya.' tyAra pachI saMkhaliputra gozAlake mArA A kathanano vinayavaDe sArI rIte svIkAra karyo. [42]tyArabAda he gautama! anya koI divase maMkhaliputra gozAlakanI sAthe kUrmagrAmanagarathI siddhArthagrAmanagara tarapha javA mATe meM prayANa karyuM. jyAre ame jayAM te talano choDa hato te pradeza tarapha turata AvyA tyAre makhaliputra gozAlaka mane e pramANe kahyuM, 'he bhagavanuM ! tame tamane te vakhate e pramANe kahyuM hatuM, yAvatuema pradhyuM hatuM ke he gozAlaka! A talano choDa nIpajaze, ItyAdi te mithyA-asatya thayuM. "he gozAlakI te vakhate e pramANe kahetAM, yAvatu-prarupaNA karatA mArA e kathananI tu zraddhA karato na hoto, pratIti karato na hoto, ruci karato nahoto, yAvatu tene mATI sahita ukhADIne ekAMta. mUkyo. he gozAlakA te vakhate takSaNamAM AkAzamAM divya vAdaLa pragaTa thayuM, yAvatu te talanA choDanI eka takalIphamAM sAta talarupe utpanna thayA che. te mATe he gozAlaka! te talano choDa niSpanna thayo che, e pramANe gozAlake e pramANe kahetAM yAvatu-prarupaSaNA
Page #342
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-15, 339 karatAM mArA A kathananI zraddhA, pratIti ane ruci na karI, jyAM te talano choDa hato tyAM jaIne teNe te gaNatAM AvA prakArano A saMkalpa yAvatu-utpanna thayo ke "e pramANe kharekhara sarva jIvo paNa marIne teja zarIramAM utpanna thAya che. he gautama! makhaliputra gozAlakano A parivartavAda che. ane te gautama! mArI pAsethI (tejalezyAno upadeza) grahaNa karIne maMkhaliputra gozAlakanuM A apakramaNa che. [643)tyAra pachI saMkhaliputra gozAlaka nakhasahita ane aDadanA bAkuLAnI muThIvaDe ane eka culuka pANI vaDe nirantara chaThTha chaThThano tapa karI uMcA hAtha rAkhI rAkhIne vicare che. cha mAsane atte saMkSipta ane vipula tejovezyA utpanna thaI. [64]tyAra pachI te maMkhaliputra gozAlakane anya koI divase A cha dizAcaro AvI maLyA.-zAna-ItyAdi sarva pUrvokta yAvatu-jina nahi chatAM jina zabdane prakAzita karato te vihare che tyAM sudhI kahevuM' mATe he gautama! maMkhaliputra gozAlaka kharI rIte jina nathI, parantu jinano pralApa karato, yAvatu-jina zabdano prakAza karato vihare che. tyAra bAda atyanta moTI parSadA zivarAjarSinA caritrane viSe kahyuM che tema vAMdIne pAchI gaI tyAra pachI zrAvastInagarImAM zRMgATaka-trika mArga, yAvatu-rAjamArgamAM ghaNAM mANaso paraspara yAvatu-prANA kare che ke he devAnupriyo! maMkhaliputra gopAlaka jina thaI jinano pralApa karato yAvatu vihare che, te mithyA-asatya che. zramaNa bhagavAnuM mahAvIra jina che, ane jina pralApI, yAvatu-jina zabdano prakAza karatA vihare che. tyArabAda te makhaliputra gozA laka ghaNA mANaso pAsethI A kathana sAMbhaLI, vicArI, atyanta gusse thayo, yAvatu-atizaya krodhe baLato te AtApanAbhUmithI nIce utaryo, AtApanA. bhUmithI nIce utarI zrAvAstInagarInA madhyabhAgamAM thaIne jyAM hAlAhalA kuMbhAraNA no kuMbhakA rApaNa-che tyAM Avyo,AjI vikA saMghavaDe sahita atyanta amarSane dhAraNa karato e pramANe viharavA lAgyo. [645te kAle ane te samaye zramaNa bhagavan mahAvIranA ziSya Ananda sAthe sthavira prakRtinA bhadra ane vAva-vinIta hatA. te chaThTha chaThTha nirantara tapakarma karavAvaDe ane saMyamavaDe AtmAvaDe bhAvita karatA viharatA hatA. have te AnaMda sthavire pAraNAne divase prathama pauruSIne viSe ItyAdi gautama svAmInI peThe rajA bhAgI, ane yAvatugocarIe jatA hAlAhalA kuMbhAraNanAhATathI thoDe dUra gayA. te vakhate maMkhaliputra gozAlake hAlAhalA kuMbhAraNanA hATathI thoDe dUra jatAM Ananda sthavirane joyA, joIne kahyuM ke he AnandA ahiM Ava, ane eka mAruM draSTAMta sAMbhala, jyAre saMkhaliputra go zAlake e pramANe kahyuM eTale te Ananda sthavira tyAM AvyAM." he AnandI e pramANe kharekhara AjathI ghaNA kAla pahelAM aneka prakAranA ghananA arthI, dhananA lobhI, dhananI gaveSaNA karanArA, dhananA kAMkSI ane dhananI tRSNAvALA keTalA eka vaNiko dhana meLa vavA mATe aneka prakAranA puSkaLa-suMdara bhAMDa-laIne tathA gADI ane gADAonA samUha vaDe puSkaLa anAja ane pANIpa pAtheya grahaNa karIne eka moTI gAmarahita, pANInA pravAharahita, sAdikanA Agamana rahita ane lAMbA mArgavALI aTavImAM praveza karyo,' tyAra pachI te vaNikonuM pUrve lIdheluM pANI anukrame pItAM pItAM khUTyuM. tyAre tRSAthI pIDAtA te vaNikoe paraspara bolAvIne A pramANe kahayuM- ApaNe pANInI
Page #343
--------------------------------------------------------------------------
________________ 340 bhagavai-1pa/-I- I45 cotarapha gaveSaNA karavI zreyaskara che- ema vicAra karI pANInI cotarapha tapAsa karI. teone ekamoTuM vanakhaMDa prApta thayuM. je vanakhaMDa zyAma ane zyAma kAntivALuM yAvatuMmahAmeghanA samUha jevuM, prasannatA utpanna karanAra ane bhAvatu-sundara hatuM. te vanakhaMDanA barobara madhya bhAgamAM teoe eka moTo valmika-rAphaDo joyo. te valmikane siMhanI kezavALI jevA avayavovALa uMcA tAra te tIcha-vistIrNa, nIce ardha sapanA jevAM, ardha sarpanI AkRtivALAM, prasannatA utpanna karanAra ane vAvatu-sundara hatAM. te valmikane joIne prasanna ane saMtuSTa thayA. te valmikane cAra uMcA bhAvatu-pratirupa-sundara zikharo che, te mATe he devAnupriyo! A valmikanuM paheluM zikhara phoDavuM e zreyaskara che, ke jethI ApaNe puSkaLa uttama pANI prApta karIe. tyAra pachI te valmikanA prathama zikharane phoDyuM. tethI teone tyAM svaccha, hitakAraka, uttama, halakuM ane sphaTikanA varNa jevuM, puSkaLa ane uttama pANI prApta thayuM. tyAra pachI prasanna ane saMtuSTa thayelA te vaNikoe pANI pIdhuM, ane (baLada vagere) vAhanone pANI pAyuM, pAtro bhaya, bIjI vAra teoe paraspara A pramANe kahyuM, "he devAnupriyo! have ApaNe A valmikanA bIjA zikharane bhedavuM zreyaskara yogya che, ke jethI ApaNe ahi udAra ane uttama suvarNa prApta karIe tyAra bAda bIjA zikharane paNa phoDyuM. tethI temAM svaccha, uttama, tApane sahana karanAra mahAarthavALuM-mahAprayojanavALuM ane mahAmUlyavALuM puSkaLa uttama suvarNa prApta karyuM. suvarNane prApta karavAthI prasanna ane saMtuSTa thayelA te vaNikoe pAtro bhaya, pAtro bharIne vAhano bhaya trIjI vAra teo paraspara e pramANe bolyA- he devAnupriyo! ApaNe have A valpikanuM trIjuM zikhara paNa phoDavuM zreyaskara che, ke jethI ahiM udAra evuM maNiratna prApta karIe,' tyAra pachI trIjuM zikhara paNa bheLuM. tethI teoe tyAM vimala nirmala, atyanta goLa, niSkala-trAsAdidoSirahita, mahAarthamahAprayojanavALuM, mahAmUlya vALuM ane udAra evuM maNiratna prApta karyuM. maNiratna prApta karavAthI hRSTa ane saMtuSTa thayelA te vaNikoe pAtro bharyA, pAtro bharIne vAhano bhaya, cothIvAra paNa eka bIjAne kahyuM ke he devAnuM prayo! e pramANe ApaNe have A valmikanA cothA zikharane paNa bhedavuM yogya che, ke jethI ApaNe uttama yAvatuM vajaratna prApta karIe." tyArapachI te vaNikonA hitanI IcchAvALo, sukhanI IcchAvALo, pathyanI IcchAvALo, anukampAvALo, nizre yasa-kalyANanI IcchAvALo, temaja hita, sukha ane nizreyasanI IcchAvALo eka vaNika hato. teNe te vaNikone e pramANe kahyuM- he devAnupriyo! ApaNe A cothuM zikhara bhedavuM yogya nathI, kAraNa ke cothuM zikhara kadAca ApaNane upadrava karanAra thAya tyAre te vaNikoe tenA kathanamAM zraddhA na karI, yAvatu-ruci na karI, te valmikanA cothA zikharane paNa bhodhuM. tethI teo tyA ugraviSavALo, pracaMDaviSavALo, dhoraviSavALo, mahAviSa vALo, atikAyavALo, moTA zarIravAlo ane maSI tathA mUSAnA samAna kALAvaNa vAlo, vRSTinA viSa ane roSavaDe pUrNa, maNInA DhagalAnA jevI kAntivALo, lAla AMkha vALo, jene capala ane sAthe cAlatI be jIbho che evo, pRthivItalamAM veNisamAna, utkaTa spaSTa vakra jaTila-kezavALIyukta ane vistIrNa jJAno ATopa karavAmAM dakSa, Akara-khANane viSe agnithI tapAvelA loDhAnA jevo dhamadhamAyamAna zabda jeno evo, nahi jANI zakAya tevo ugra ane tIvra roSavALo, zvAnanA mukhapeThe tvarita ane capala
Page #344
--------------------------------------------------------------------------
________________ 341 zataka-15, zabda karato evo draSTiviSa sarpa sparyo. tyArabAda te vaNikoe te draSTiviSa sarpano sparza karyo eTale atyanta gusse thayelA, ane yAvatu-krodhathI baLatA tema dhIme dhIme uThI sarasavATa karatA valmikanA zikhara upara caDhIne sUryane joIne te vaNikone animiSa draSTivaDe cotarapha joyA. te vaNikone pAtra vigere upakaraNa sahita eka prahAravaDe kUTA ghAta-peThe jaldI bhasmarAzipa karyo. te vaNikomAM je vaNika te vaNikonA hitanI IcchA vAlo, yAvatu-hita, sukha ane niHzreyasa-kalyANanI IcchAvALo hato tenA upara dayAthI te deve pAtra vagere upakaraNa sahita tene potAnA nagare mUkyo." e pramANe he AnandI tArA paNa dhamacArya ane dharmopadezaka zramaNa jJAtaputre udAra paryAya-avasthA prApta karyo che, ane tenI devo, manuSyo ane asurosahita A jIvalokamAM zramaNa bhagavanuM mahA vIra, zramaNa bhagavAna mahAvIra'- evI udAra kIrti, varNa, zabda ane zloka-yaza vyApta thayA che, vyAkula thayA che, ane savAyA che. te jo mane te Aja kaMI paNa kaheze to mArA tapanA tejavaDe eka ghAe kUTAghAta-peThe jema sarve vaNikone bALyA tema bALIne bhasma karIza. he AnandI jema te vaNikonuM hita IcchanAra yAvatu-niHzreyasa-kalyANa IcchanAra te vaNikane devatAe anukaMpAthI pAtro vagere upakaraNa sahita potAne nagare mukyo tema huM tAruM saMrakSaNa ane saMgopana karIza, te mATe he Ananda! tuM jA, ane tArA dharmAcArya ane dharmopadezaka zramaNa jJAtaputrane A vAta kahe. tyArabAda maMkhaliputra gozAlAe te Ananda sthavirane A pramANe kahyuM eTale te bhaya pAmyA. ane jyAM zramaNa bhagavAnuM mahAvIra hatA, tyAM AvyA. traNavAra pradakSiNA karI vaMdana ane namasamakAra karI A pramANe bolyA- he bhagavan! kharekhara e pramANe sarva vRtAMta kahyo. [64]he bhagavan! maMkhaliputra gozAlaka potAnA tapanA tejavaDe eka ghAe kUTAghAtanI peThe bhasmarAzi karavAne-samartha che, he bhagavan. makhaliputra gozAlaka no yAvatu tema karavAno viSaya che, he AnandI maMkhaliputra gozAlaka tapanA tejavaDe yAvatukaravAne-samartha che, tema karavAno yAvat viSaya che, parantu arihaMta bhagavaMtane bALI bhasma karavA samartha nathI, to paNa temane paritApa-dukha utpanna karavA samartha che. maMkhali putra gozAlakanuM jeTaluM tapanuM teja che, tethI anagAra bhagavaMtanuM anantaguNa viziSTa tapateja che, tenA karatA ananta guNa viziSTa tapobala sthavira bhagavaMtonuM che kemake vira bhagavaMto kSamA karavAmAM samartha hoya che. he AnandI sthavira bhagavaMtonuM jeTaluM tapobala hoya che, tethI anantaguNa viziSTa tapobala arihaMta bhagavaMtonuM hoya che, kAraNa ke arihaMta bhagavaMto kSamA karavAmAM samartha hoya che [647 he AnaMdI te mATe tuM jA, ane gautamAdi zramaNa nigranthone A vAta kahe ke- he Aya! tame koI makhaliputra gozAlakanI sAthe dharmasaMbandhI praticodanA na karazo, dharmasaMbadhI pratisAraNA na karAvazo, ane dharmasaMndhI pratyupacAra vaDe teno tiraskAra na karazo. maMkhaliputragozAlake zramaNaninyo sAthe mithyAtva-plecchapaNuM athavA anA "paNuM vizeSataH AdaryuM che tyAra pachI zramaNa bhagavAnuM mahAvIre e pramANe kahyuM eTale te Ananda sthavira zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI ane namI gautamAdi zramaNa nirjhanthone bolAvIne A pramANe kahyuM ke he Aya ! tame koI makhaliputra gozAlakane dharmasaMbandhI tenA matane pratikUla vacana na kahezo, yAvatu-teNe nigranthonI sAthe
Page #345
--------------------------------------------------------------------------
________________ 342 bhagavai-15/-I-I647 vizeSataH anAryapaNuM AdaryuM che. [48]jeTalAmAM Ananda sthavira gautamAdi zramaNa nigranthone A vAta kahe che teTalAmAM hAlAhalA kuMbhAraNanAhATathI nIkaLI AjIvikasaMghasahita ghaNA amarSane dhAraNa karato maMkhaliputragozAlaka zIdhra ane tvarita gatie yAvatu bhagavaMta mahAvIra che tyAM Avyo.zramaNabhagavaMtamahAvIrane A pramANe kahyuM- he AyuSmAna kA5 gotrIya! mane e pramANe sAruM kaho cho, he AyuSyamAnuM kAzyapa! tame mane ema ThIka kaho cho ke "paMkhaliputra gozAlaka mAro dharmasaMbandhI ziSya che' je makhaliputra gozAlaka tamAro dharma saMbandhI ziSya hato te zukla-pavitra ane zuklabhitAjivALo-pavitra pariNAmavALo thaIne maraNa samaye kALa karI koIpaNa devalokane viSe devapaNe utpanna thayo che, huM kauDinyAyanagotrIya udAyI nAme chuM, ane meM gautama putra arjunanA zarIrano tyAga karI saMkhaliputra gozAlakanA zarIramAM praveza karIne A sAtamo pravRttiparihArazarIrAnta praveza karyo che. vaLI te AyuSmanuM kAzyapa! je koI amArA siddhAntane anu sAre mokSe gayelA che, jAya che ane jaze te sarve 8408603 karmanA bhedono anukrame kSaya karyA pachI siddha thAya che, buddha thAya che, mUkAyache, nivaNa pAme che, ane sarva duHkhano anta karyo che, kare che ne karaze. jemAM gaMgA mahAnadI jyAMthI nIkaLe che ane jyAM samApta thAya che. te gaMgAno addhA-mArga AyAma vaDe pAMcaso yojana che, vikhaMbha ardha yojana che, ane uMDAImAM pAMcaso dhanuSa che-e rIte gaMgApramANe sAta gaMgAo maLIne eka mahAgaMgA thAya che, sAta mahAgaMgAo maLI eka sAdIna gaMgA thAya che, sAta sAdIna gaMgAo maLIne eka mRtyudaMgA thAya che, sAta mRtyuMgaMgA maLIne eka lohitagaMgA thAya che, sAta lohitagaMgAo maLIne eka avaMtI gaMgA thAya che, sAta avantI gaMgAo maLIne eka paramAvatI gaMgA thAya che. e pramANe pUvapara malIne 117649 gaMgA nadIo thAya cheema kahyuM che. te gaMgAnadInI vAlukAkaNano be prakAre uddhAra kahyo che, sUkSmabaudika levararupa ane bAdarabaudiklevararupa. temAM sUkSma boMdiklevararupa uddhAra che te sthApI rAkhavA yogya che.(temAM je bAdaraboMdiphlevararupa uddhAra che temAMthI so so varSe eka eka vAlukAnA kaNano apahAra karIe ane jeTalA kALe gaMgAnA samudAyarupa te koTho kSINa thAya, nIraja thAya, nirlepa thAya ane niSThita thAya tyAre sarapramANa kAla kahevAya che. evA prakAranA traNa lAkha sapramANa kALavaDe eka mahAkalpa thAya che. cozI lAkha mahAkalpa eka mahAmAnasa thAya che ananta saMpUtha anantajIvanA samudAyarupa nikAyathI jIva cyavI saMpUtha-devabhavane viSe uparanA mAnasa-sarapramANa AyuSavaDe utpanna thAya che, ane te tyAM divya ane bhogya evA bhogone bhogavato vihare che. have devalokathI AyuSano, bhavano ane sthitino kSayathI turataja eNvIsane prathama saMjJI garbhaja paMce ndriya manuSyapaNe utpanna thAya che. tyArabAda te tyAMthI cyavIne turataja madhyama mAnasasarapramANa AyuSavaDe saMpUtha-devanikA viSe utpanna thAya che. tyAM divya bhogavavA yogya bhogone bhogavI yAvatu-viharI te devalokathI AyuSanA kSayathI pAvatu eNvIne bIjA saMjJIgarbha manuSyane viSe janme che. tyAra pachI tyAMthI nIkaLI turata heThenA mAnasa pramANa AyuSa vaDe saMpUtha-devanikAyane viSe upaje che. tyA divya bhogone bhogavI tyAMthI cyavI trIjA saMgIgarbha manuSyane viSe janma che. tyAMthI cyavI cothA saMjJIgarbha
Page #346
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-15, 243 manuSyane vize upaje che. tyAMthI AvIne turata madhyama mAnasottara AyuSavaDe saMpUthadevanikAyamAM upaje che. tyA divya bhogo bhogavI yAva-tyAMthI cyavI pAMcamAM saMkSI garbha-garbhaja manuSyamAM utpanna thAya che. tyAMthI cyavIne turata heThenA mAnasottara AyuSa sahita saMpUtha-devanikAyamAM upaje che. tyAM divya bhogo bhogavI yAvat-cyavI chaTThA saMzI garbhaja manuSyomAM upaje che. tyAMthI nIkaLI turata brahmaloka nAme kalpa-devaloka kahyo che, te pUrva tathA pazcima lAMbo che, ane uttara tathA dakSiNa vistAravALo che, jema prajJApana sUtranA sthAnapadane viSe kahyuM che ema ahiM jANavuM, yAvat-temAM pAMca avataMsaka vimAno kahyA che, azokAvasaMtaka, yAvat pratirupa sundara che, te devalokamAM utpanna thAya che. tyAM daza sAgaropama sudhI divya bhogo bhogavIne yAvattyAMthI cyavIne sAtamA saMzIgarbha-garbhaja manuSyamAM upaje che. tyAM nava mAsa barobara pUrNa thayA pachI ane sADAsAta divasa vyatIta thayA bAda sukumAra, bhadra,mRdu ane darbhanA kuMDalanI peThe saMkucita kezavALo, karNanA AbhUSaNavaDe jenA gAlane sparza thayo che evo, deva kumArasamAna kAntivALo bALaka janmyo, he kAzyapa. te huM chuM. tyAra pachI kumArAvasthAmAM pravrajyAvaDe, kumArAvasthAmAM brahmacarya vaDe avizvakarNa buddhivALA evA mane pravajyAM grahaNa karavAnI buddhi thaI ane sAta pravRtta parihAra-zarIrAntane viSe saMcAra karyo, te A pramANeeLeyaka, mallArAma, maMDika, roha, bhAradvAja, gautamaputra arjuna ane maMkhaliputra gozA lakanA zarImAM praveza karyo. temAM je prathama pravRttaparihAra-rAjagRhanagaranI bahAra maMDikukSi caityane viSe kuMDiyAyana gotrIya udAyananA zarIrano tyAga karI eNekayanA zarIramAM praveza karyo. bAvIza varSa sudhI prathama zarIrAntaramAM parAvartana karyuM. bIjA zarIrAntarapravezamAM urdUpura nagaranI bahAra candrAvataraNa caityane viSe eNeyakanA zarI rano tyAga karI mallA rAmanA zarIramAM praveza karyo, ekavIza varasa sudhI bIjA zarIrAntara mAM parAvartana karyuM. trIjA zarIrAntarapravezamAM caMpAnagarInI bahAra aMga maMdiranAme caityane viSe mallArAmanA zarIrano tyAga karI maMDikanA zarIramAM praveza karyo, ane vIsa varSa sudhI trIjuM zarIrAntara parAvartana karyuM. temAM je cothuM zarIrAntara parAvartana che te vArANasI nagarIthI bahAra kAmamahAvana caitya viSe maMDikanA zarIrano tyAga karI rohakanA zarIramAM praveza karyo, tyAM ogaNIza varSa sudhI cothuM zarIrAntara parAvartana karyuM. temAM je pAMcamuM zarIrAntara parAvartana che te AbhikA nagarInI bahAra prAptakAla caityane viSe rohanA zarIrano tyAga karI bhAradvAjanA zarIramAM praveza karyo.aDhAra varSa sudhI pAMcamuM zarIrAntara parAvartana karyuM. temAM je chaThThuM zarIrAntara parAvartana che te vaizAlI nagarInI bahAra kuMDiyAyanacaityane viSe bhAradvAja zarIrano tyAga karI gautamaputra arjunanA zarIramAM praveza karyo, tyAM sattara varSa sudhI chaThThuM zarI rAntara parAvartana karyuM. temAM je sAtamuM zarIAntara parAvartana che te Aja zrAvastI nagarIne viSe hAlAhalA kuMbhAraNanA hATane viSe gautamaputra arjunanA zarIrano tyAga karI maMkhalaputra gozAlakanuM zarIra samartha, sthira, dhruva, dhAraNa karavA yogya, zItane, uSNatAne, kSudhAne, vividha DAMsa macchara vagere pariSaha ane upasargane sahana karavA2, tathA sthirasaMghayaLavALuM che'-ema samajI temAM me praveze karyo, ane temAM soLa va2sasudhI A sAtamuM zarIrAntaraparAvartana karyuM che. e pramANe he AyuSman kAzyapa . meM ekaso
Page #347
--------------------------------------------------------------------------
________________ 344 bhagavada- 1pa-|-| 48 tetrIza varSamAM sAta zarIrarAntara parAvartana karyA che ema meM kahyuM che. te mATe he AyukhanuM. kAzyapa! tame mane e pramANe sAruM kaho cho e pramANe ThIka kaho cho "maMkhaliputra gozAlaka mAro dhamantivAsI che. [49]zramaNa bhagavAnuM mahAvIre kahyuM,-he gozAlakA jema koI cora hoya ane te grAmavAsI janothI parAbhava pAmato koI gata, guphA, durga, nimra, parvata ke viSamapradezane nahi prApta karato eka moTA unanA lobhathI, zaNanA lobhathI, kapAsanA lobhathI ane tRNanA agra bhAgathI potAne DhAMkIne rahe, ane te nahi DhaMkAyA chatAM huM DhaMkAyela chuM ema potAne mAne, apracchanna chatAM potAne pracchanna mAne, nahi saMtAvA chatAM potAne saMtAyela mAne, apalApita chatAM potAne gupta mAne, e pramANe he gozAlakI tuM paNa anya nahi chatAM huM anya chuM-ema potAne dekhADe che. te mATe he gozAlaka! ema nahi kara, he gozAlakA ema karavAne tuM yogya nathI. [6pa0]zramaNa bhagavAnuM mahAvIre e pramANe kahyuM eTale te makhaliputra gozAlaka ekadama gusse thayo ane zramaNa bhagavAna mahAvIrane aneka prakAranA anucita vacano vaDe Akroza karavA lAgyo, udveSaNA vaDe tiraskAra karavA lAgyo, nirbhitrenA vaDe nibhitsica karavA lAgyo, nizachoTanA vaDe halakA pADavA prayatna karavA lAgyo, ane tema karI te gozAlaka A pramANe bolyo-"kadAcitu huM ema mAnuM chuM ke tuM naSTa thayo che, vinaSTa thayo che, bhraSTa thayo che, ane kadAcitu naSTa, vinaSTa ane bhraSTa thayo che, kadAcituM tuM Aje haIza nahi, tane mArAthI sukha thavAnuM nathI." 51]te kAle ane te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIra antavAsI-ziSya pUrva dezamAM utpanna thayelA savanubhUti nAma anusAra bhadra prakRtinA ane yAvatu vinIta hatA. te potAnA dharmAcAryanA anurAgathI A gozAlakanI vAtanI azraddhA karatAM ukyA, maMkhaliputra gozAlakane A pramANe kahyuM- he gozAlakA je tevA prakAranA zramaNa ke brAhmaNanI pAse eka paNa AyanidaoNSa ane dhArmika suvacana sAMbhaLe che te paNa tene vaMdana ane namaskAra kare che, yAvatu-te kalyANakara ane maMgalakara devanA caityanI peThe tenI papAsanA kare che, paNa tAre mATe zuM kahevuM?bhagavaMte tane ziSyarupe svIkAra karyo. tane muMDyo, tane vratasamAcAra zIkhavyo, tane zikSita kyo ane tane bahuzruta karyo, to paNa te bhagavaMtanI sAthe anAryapaNuM AdaryuM che, te mATe he gozAlako ema nahIM kara, tuM ema karavAne yogya nathI. A teja tArI prakRti che, anya nathI." e pramANe savanubhUti anagAre kahyuM eTale te gozAlaka gusse thayo, ane sarvAnubhUti anagArane potAnA tapathI tejathI eka prahAre kahI kUTAghAta peThe bALI bhasma karyA. bIjI paNa zramaNa bhagavaMta mahAvIrane aneka prakAranI AkrozanA vaDe Akroza karyo, yAvat "mArAthI tamane sukha thavAnuM nathI." te kAle ane te samaye zramaNa bhagavAnuM mahAvIranA antavAsI kozalade zamAM utpanna thayelA sunakSatra nAme anagAra bhadraprakRtinA ane yAvatuvinIta hatA. te dharmAcAryanA anurAgathI-ItyAdi jema savanubhUti saMbaMdhe kahyuM tema ahiM kahevuM, eTale te gozAlaka atyaMta gusse thayo, ane sunakSatra anagArane teNe tapanA tejathI bALyA. maMkhaliputra gozAlakavaDe tapanA tejathI baLelA sunakSatra anagAre zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNavAra pradakSiNA karI vandana ane namaskAra karyA. vandana ane namaskAra
Page #348
--------------------------------------------------------------------------
________________ 345 zataka-15, karI svayameva pAMca mahAvratano uccAra karI sAdhuo ane sAdhvIone khamAvyA, khamA vIne AlocanA ane pratikramaNa karI samAdhine prApta thaI te anukrame kALadharma pAmyAM. tyArabAda maMkhaliputra gozAlakasunakSatra anagAranetapanAtejathI bALIne bIjI vAra zramaNabhagavaMta mahAvIrane aneka prakAranA anucita vacanothI Akroza karavA lAgyo-ItyAdi pUrvokta sarva kahevuM,tyAre zramaNa bhagavAna mahAvIre kahyuM ke he gozAlaka ! je tevA prakAranA zramaNa ane brAhmaNanuM te tenI yAvatu- paryApAsanA kare che, to te gozAlakA tAre mATe to zuM kahevuM!! meM tane pravrajyA ApI, yAvatu-meM tane bahuzruta karyo ane te mArI sAthe mithyAtva-anAryapaNuM AdaryuM che. mATe ema nahi kara, yAvatu- te A tArI ja prakRti che, anya nathI' te maMkhaliputra gozAlaka atyaMta gusse thayo, ane tejasa samudurghAta karI, sAta ATha pagalA pAcho khasI teNe zramaNa bhagavaMta mahAvIrano vadha karavAmATe zarIramAMthI tejalezyA bahAra kAThI jema koI vAtotkAlikA ke vaMToLIo hoya te parvata, bhIMta, staMbha ke sUpavaDe AvaraNa karAyelo ke nivAraNa karAyelo hoya to paNa tene viSe samartha thato nathI, vizeSa samartha thato nathI, e pramANe gozAlakanI tapo. janya tejalezyA zramaNa bhagavaMta mahAvIrano vadha karavA mATe zarIramAMthI bahAra kADhyA chatAM tene viSe samartha thatI nathI, vizeSa samartha thatI nathI, paNa gamanAgamana kare che. pradakSiNA kare che, pradakSiNA karI uMce AkAzamAM uchaLe che, ane tyAMthI stulita thaIne pAchI pharatI gozAlakanA zarIrane bALatI zarIranI aMdara praviSTa thAya che. tyAra bAda potAnI tejalezyAvaDe parAbhavane prApta thayelA makhaliputra gozAlakane e pramANe kahyuM ke he gozAlaka! huM tArI tapojanya tejovezyAthI parAbhava pAmI cha mAsane atte yAvatukALa karIza nahiM, paNa bIjA soLa varasa sudhI jina-tIrthakarapaNe gandhahastInI peThe vicArIza, parantu he gozAlakA tuM poteja tArA tejathI parAbhava pAmI sAta rAtrine anta pitajvaratI pIDita zarIravALo thaI chadmasthAvasthAmAM kALa karIza.' tyArapachI zrAva stI nagarImAM trikoNa mArgamAM yAvatu-rAjamArgamAM ghaNAM mANaso paraspara A pramANe kahe che, yAvatu A pramANe prarupe che. e pramANe kharekhara zrAvastI nagarInI bahAra koika caityane viSe be jino paraspara kahe che, temAM eka A pramANe kahe che ke 'tu prathama kALa karIza ane bIjA ema kahe che ke tuM prathama kALa karIza.' temAM koNa samyagvAdI che, ane koNa mithyAvAdI che? temAM je je pradhAna mANaso che te bole che ke zramaNa bhagavAnuM mahAvIra samyaguvAdI che, ane maMkhaliputra gozAlaka mithyAvAdI che." zramaNa bhagavAna mahAvIre kahyuM ke "he Ayo! jema koI tRNano rAzi, kASThano rAzi, pAMdaDAnorAzi, tvacA-chANanArAzi, tuSa-photarAnorAzi, bhusAnorAzi,ane kacarAno rAzi agni thI dagdha thayelo, agnithI yukta ane agnithI pariNamelo hoya to te jenuM teja haNAyuM. che, jenuM teja gayeluM che, jenuM teja naSTa thayuM che, jenuM teja bhraSTa thayuM che, jenuM teja lupta thayeluM che ane jenuM teja vinaSTa thayeluM che evo yAvatu-thAya, e pramANe makhaliputra gozAlaka mAro vadha karavA mATe zarIramAMthI tejo vezyA bahAra kADhIne jenuM teja haNAyuM che evo yAvatuvinaSTatejavALo thayo che, mATe tamArI IcchAthI tame makhaliputra gozAlakanI sAthe dhArmika praticodanA karo, dhArmika pratisAraNA-karAvo, dhArmika pratisAraNA karo, temaja artha-prayojana, hetu, prazna, vyAkaraNa-uttara ane kAraNa vaDe pUchelA praznano uttara na ApI
Page #349
--------------------------------------------------------------------------
________________ 346 bhagavai - 15/-I- I51 zake tema niruttara karo." jyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre e pramANe kahyuM tyAre zramaNa nircanho zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMde che, name che, vaMdana-namaskAra karI jyAM gozAlaka maMkhaliputra che tyAM AvI dharmasaMbadhI praticodanA kare che. yAvatu-tene nittara kare che. yAvatu tene niruttara karyo eTale makhaliputra gozAlaka atyanta gusse thayo ane yAvatu-krodhathI atyaMta prajvalita thayo, paraMtu zramaNanirjhanthonA zarIrane kaMIpaNa pIDA ke upadrava karavAne tathA tenA koI avayavano cheda karavAne samartha na thayo. tyAra pachI AjIvika sthaviro zramaNanigrantho vaDe dharmasaMbandhI tenA matathI pratikUla paNe kahevAyelA, yAvatuniruttara karAyelA, atyanta gusse karAyelA, vAva-krodhathI baLatA, zramaNa ane nirga nyanA zarIrane kaMIpaNa pIDA-upadrava ke avayavono cheda nahi karatA evA maMkhali- putra gozAlakane joIne tenI pAsethI pote nIkaLyA, ane tyAMthI nIkaLI jyAM AvIne zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra pradakSiNA karI, vAMdI ane namIne zramaNabhagavAna mahA vIrano Azraya karI viharavA lAgyA, ane keTalA paNa AjIvikA sthaviro makhaliputra gozAlakano Azraya karI viharavA lAgyAM. tyArabAda gozAlaka jene mATe zIdha Avyo hato te kAryane nahi sAdhato, dizAo tarapha lAMbI draSTithI joto dIrdha ane uSNa. nisAsA nAkhato, dADhinA vALane kheMcato, DokanI pAchaLanA bhAgane khajavALato, putaprade zane prasphoTika karato, hastane halAvato ane banne paga vaDe bhUmine kUTato, hA hA ! are! huM haNAyo, chuM' ema vicArI ane jyAM hAlAhalAnAme kubhAraNanuM hATa che tyAM Avyo. tyAM AvIne hAlAhalA kuMbhAraNanA kuMbhakArApaNamAM jenA hAthamAM AmraphaLa raheluM che evo, madyapAna karato,vAraMvAra gAto, vAraMvAra nAcato, vAraMvAra hAlAhalAkuMbhAraNane aMjali karatoane mATInAbhAjanamAM rahelA zItalATInA pANI vaDe gAtrane sIMcato vihare che. [52] he Aryo! makhaliputra gozAlake mAro vadha karavA mATe zarIrathakI tejo lezyA kADhI hatI aMga, baMga, magadha, malaya, mAlava, Iccha, vatsa, kautsa, pATa, lATa, vaja, maulI,kAzI,kozala,abAdha ane saMbhaktara-e soLa dezano ghAta karavA mATe,vadha karavA mATe, ucchedana karavA mATe, bhasma karavA mATe samartha hatI. vaLI he Aya! makhaliputra go zAlaka hAlAhalA kuMbhAraNanA kuMbhakArApaNamAM AmraphaLa hAthamAM grahaNa karI madya pAna karato, vAraMvAra yAvatu-aMjalikarma karato vihare che te avadya-doSane pracchAdana-DhAMkavA mATe A ATha carama-chellI vastu kahe che. te A pramANe- caramapAna, caramagAna, carama nATya, caramaaMjalikarma, caramapuSkala saMvartamahAmegha, caramasecanaka gadhahastI, carama mahAzilAkaMTaka saMgrAma ane huM A avasarpiNImAM covIsa tIrthaMkaro A carama * tIrthaMkarapaNe siddha thaIza, ane yAvatu'sarva duHkhono anta karIza'. vaLI he Aya! maMkha liputra gozAlaka mATInA pAtramAM rahelA mATImizrita zIta pANIvaDe zarIrane sIMcato vicare che te avadyane paNa DhAMkavAne mATe A cAra prakAranA pAnaka-pINAM ane cAra nahi pIvA yogya apAnaka jANave che. pANI keTalA prakAre kahyuM che? cAra prakAre. pRSThathI paDeluM, hAthathI masaLeluM, sUryanA tApathI tapeluM, ane zilAthakI paDeluM e pramANe pANI kahyuM. apAnaka keTalA prakAre che? cAra prakAre che. sthAlanuM pANI, vRkSAdinI chAlanuM pANI, zIMgonuM pANI ane zuddha pANI sthApANI kevA prakAre kahyuM che? je udakathI
Page #350
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-15, 347 bhIMjAyelo sthALa, pANIthI bhIno vAraka karavaDo, pANIthI bhIno moTo ghaTa, pANIthI bhIno nAno ghaTa, teno hAthathI sparza kare paNa pANI na pIe te sthAla pANI, tvacApANI kevA prakAranuM che? je AMbo, aMbADaga-ityAdi prayoga padamAM kahyA pramANae yAvatubora, tiMduruka sudhI jANavA, te taruNa-apakva ane kAcA hoya, tene mukhamAM nAMkhI thoDuM cAve, vizeSa cAve, paNa pANI na pIe te tvacApANI. zIMgonuM pANI kevA prakAranuM che? je vaTANAnI zIMga, maganI zIMga, aDadanI zIMga ke ziMbalInI zIMga vagere taruNa ane kAcI hoya tene mukhamAM thoDuM cAve ke vizeSa cAve, paNa tenuM pANI na pIe te zIMgone pANI kahevAya. zuddha pANI kevA prakAranuM che ? je cha mAsa sudhI zuddha khAdima AhArane khAya, temAM be mAsa sudhI pRthivIrupa saMstArakane viSe rahe, be mAsa sudhI lAkaDAnA sastArakane viSe rahe, ane be mAsa sudhI darbhanA saMsmArakane viSe rahe, tene barobara pUrNa thayelA cha mAsanI chellI rAtrIe mahaddhika ane vAvatu-mahAsukhavALA be devo tenI pAse pragaTa thAya, pUrNabhadra ane mANibhadra, tyAra pachI te devo zItala ane ArTa hasta vaDe zarIranA avayavone sparza kare, je te devone anumoda, eTale tenA A kAryane sAruM jANe te AzIviSapaNe karma kare, je te devone na anumode, tenA potAnA zarIramAM agnikAya utpanna thAya, ane te potAnA teja vaDe zarIrane bALe, ane tyAra pachI te siddha thAya, yAvatu-sarvaduHkhano anta kare, te zuddha pAnaka kahevAya. te zrAvastI nagarImAM atyaMpulanAme AjIvIkamatano upAsaka-zrAvaka raheto hato. te dhanika, yAvatu koIthI parAbhava na pAme teo ane hAlAhalA kuMbhAraNanI peThe yAvatu- viharato hato. tyArapachI te acaMpulaAjIvikopAsakane anya koI divase kuTuMba jAgaraNa karatA madhyarAtrinA samaye AvA prakArano A saMkalpa yAvatu-utpanna thayo ke "kevA AkAre hallA kahelI che" ? tyAra pachI te acaMpula AjIvikopAsakane bIjI vAra AvA prakArano A saMkalpa utpanna thayo ke"e pramANe kharekhara mArA dharmAcArya ane dharmopadezaka maMkhaliputra gozAlaka utpanna thayelA jJAna-darzanane dhAraNa karanArA, yAvatusarvajJa ane sarvadarzI che, teo Aja zrAvastInagarImAM hAlAhalA kuMbhAraNanA-hATamAM AjIvikasaMghasahita vihare che. te mATe mAre AvatI kAle yAvatu-sUyoMdaya thaye paMkhali putra gauzAlakane vaMdana karI, paryApAsanAkarI AvA prakArano A prazna pUchuvo zreyarupa che" ema vicArI kAle vAvatu-sUryodaya thaye snAna karI, balikarma karI, alpa ane mahAmUlya AbharaNa vaDe zarIrane alaMkRta karI, potAnA ghara thakI bahAra nIkaLI, page cAlI, zrAvatI nagarInA madhyabhAgamAM thaI, jyAM kuMbhakArApaNa che. tyAM AvI jenA hAthamAM Amraphala raheluM che evA zarIranA avayavane saMcituM makhaliputra gozAlakane jue che, joIne te lajjita, vilakho ane trIDita thaI dhIme dhIme pAcho jAya che. tyAra pachI te AjIvika sthaviroe lakti yAvatu-pAchA jatA AjIvikopAsaka alaMpulane joI kahyuM, he apaMgulI ahiM AvI. kharekhara tane madhyarAtrinA samaye vAvatu-kevA. AkAravALI hallA kahelI che ? (evo saMkalpa thayo hato ?) ItyAdi pUrvokta sarva kahevuM, pAvatu A vAta satya che ? hA satya che. he ayaMpula ! vaLI tArA dharmAcArya ane dhamoupadezaka maMkhalaputra gozAlaka hAlAhalA kuMbhAraNanA kuMbhAraNanA kuMbhakArA- paNAmAM Amraphala hAthamAM laI yAvatu-aMjali karatAM vihare che, temAM paNa te bhagavAnuM ATha cara
Page #351
--------------------------------------------------------------------------
________________ 348 "bhagavAI- 15/-FI para manI prarupaNA kare che. te A pramANae- caramapAnaka, yAvatu-sarva duHkhano anta karaze. vaLI he acaMpulI tArA dhamAcArya ane dharmopadezaka maMkhaliputra gozAlaka zItala mATI pANI vaDe yAvatu-zarIrane chAMTatA yAvatu-vihare che, temAM paNa te bhagavAnuM cAra pAnaka ane cAra apAnaka prape che. pAnaka kevA prakAre che? yAvatu-tyAra pachI te siddha thAya che, yAvatu"sarva duHkhono atta kare che. te mATe he ayaMpula! tuM jA, ane A tArA dharmAcArya ane dharmopadezaka saMkhaliputra gozAlakane AvA prakArano A prazna pUchaze." tyAra bAda te acaMpala AjIvika sthaviroe e pramANe kahyuM eTale haSTa ane saMtuSTa thaI uThyo, uThIne tyAM makhaliputra gozAlaka hato tyAM javA teNe vicAra karyo. tyAre te AjIvika sthaviroe maMkhaliputra gozAlakane Amraphala eka sthaLe mUkAvavA mATe saMketa karyo. tyAra pachI te AjIvikopAsaka acaMpula jyA maMkhaliputra gozAlaka hato tyAM AvI paMkhaliputra gozAlakane traNa vAra pradakSiNA karI yAvatu-papAsanA kare che. "ayaMpula. kharekhara tane madhyarAtrinA samaye yAvatu tane saMkalpa thayo hato, ane jyAM huM chuM tyAM mArI pAse tuM zIdhra Avyo, kharekhara A vAta satya che ? hA satya che te mATe kharekhara A AmranI goTalI nathI, paraMtu te AmraphaLanI chAla che.tyArabAda maMkhaliputra gozAlake AvA prakArano A praznano uttara Apyo eTale prasanna-saMtuSTa ane jenuM citta AkarSita thayuM che evo AjIvikopAsaka alaMpula saMkhaliputra gozAlakane vaMdananamaskAra karI prazno pUche che, prazno pUchIne artha grahaNa kare che, artha grahaNa karI uThI yAvatute pAcho jAya che. tyArabAda maMkhaliputra potAnuM maraNa (najIka) jANIne AjIvi vi rone bolAvyA, ane bolAvI teNe e pramANe kahyuM- he devAnupriyo! jyAre mane kAladharma prApta thayelo jANo tyAre sugaMdhI gandhodaka vaDe gnAna karAvajo, cheDAvALA ane sukumALa, gandhakASAya vastravaDe zarIrane sApha karo, sarasa gozISacandanavaDe zarIrane vilepanA karo, vilepana karI mahAmUlya haMsanA cilavALA paTazATakane paherAvajo, savaliMkArathI vibhUSita karajo, hajAra puruSothI upADavA lAyaka zIbikAmAM besADajo, zrAvastI nagarImAM zRMgATakanA AkAravALA yAvatu-rAjamArgamAM moTA moTA zabdathI udadhoSaNA karatA A pramANe kahejo-"e pramANe kharekhara he devAnupriyo! makhaliputra gozAlaka jinajinapralApI,yAvatu-jinazabdane prakAza karatA viharIne A avasarpiNInA chellA tIrthaMkara thaIne siddha thayA, yAvatu-sarvaduHkharahita thayA-A pramANe triddhi ane satkAranA samudAyathI mArA zarIrane bahAra kADhajo." tyAre te AjIvika sthaviroe makhaliputra gozAlakanI e vAtano vinayapUrvaka svIkAra karyo. [6pa3]have te maMkhaliputragozAlakane sAta rAtrI pariNamatAM-samyakta prApta thayuM, ane tene AvA prakArano adhyavasAya- utpanna thayo-"huM kharekhara jina nathI, to paNa jinapralApI, yAvatu jina zabdane prakAzato viharyo chuM. huM zramaNano ghAta karanAra, zramaNane mAranAra, zramaNano pratyenIka, AcArya ane upAdhyAyano apayaza karanAra, avarNavAdakAraka ane apakIrti karanAra maMkhaliputra gozAlaka chuM. tathA ghaNI asadu bhAvanAvaDe ane mithyAtvAbhiniveza vaDe potAne, parane ane bannene bujhAhitakarato, vyutpAdita mArA potAnI tejalezyA vaDe parAbhava pAmI sAta rAtrInA atte pittajvarathI vyApta zarIravALo thaI dAhanI utpattithI chaghasthAvasthAmAM ja kAla karIza.
Page #352
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-15, 349 zramaNa bhagavAna mahAvIra jina che ane jinapralApI yAvatu-jinazabdane prakAzita karatA vihare che." ema vicArI AjIvika sthavirone bolAve che, bolAvIne aneka prakAranA sogana Ape che, A pramANe bolyA-"huM kharekhara jina nathI, paNa jinapralApI yAvatujinazabdane prakAza karato viharyo chuM. huM zramaNano ghAta karanAra gozAla chuM, yAvatuchahmasthAvasthAmAM kALa karIza. zramaNa bhagavAna mahAvIra jina, jina pralApI, vAvatajinazabdano prakAza karatA vihare che, te mATe he devAnupriyo! tame mane kALadharma pAmelo. jANIne mArA DAbA pagane doraDAvatI bAMdhI traNavAra mukhamAM dhUko,yAvatu-rAjamArgane viSe ghasaDatA atyanta moTe zabda uddaghoSaNA karatA karatA ema kahejo ke he gozAlaka jina nathI, yAvatu-chaprasthAvasthAmAM ja kALadharma pAmyo che. zramaNa bhagavAnuM jina ane jinapralApI thaI yAvatu-vahare che, ema kahIne te (gozAlaka) kALadharma pAmyo. [54]tyArapachI AjIvika sthaviroe maMkhaliputra gozAlakane kALadharma pAmelA jANIne hAlAhalA kuMbhAraNanA kuMbhakArApaNanA dvAra bandha karyA.zrAvastI nagarIne ALekhIne gozAlakanA zarIne DAbe page doraDA vaDe bAMdhIne traNavAra mukhamAM ghUMkIne zrAvastI nagarInA zRMgATakanA AkAravALA, yAvatu-rAjamArgane viSe ghasaDatA. dhImA dhImA zabdathI uddaghoSaNA karatA karatA A pramANe bolyA- yAvatu padmasthA vasthAmAM ja kALadharma pAmyo che. zramaNa bhagavAnuM mahAvIra jina, ane jina pralApI thaIne yAvatuvahare che." e pramANe teo zapathathI chUTA thAya che, ane bIjI vAra tenI pUjA ane satkArane sthira karavAmATe maMkhaliputra gozAlakanA DAbA pagathI doraDuM choDI nAMkhe che, gozAlakanA zarIrane sugandhI gandhodaka vaDe gnAna karAve che-ItyAdi pUrvokta kahevuM, yAvatu-atyanta moTI Rddhi ane satkAranA samudAyathI makhaliputra gozAlakanA zarIrane bahAra kADhe che. [65]tyArapachI zramaNabhagavAnumahAvIra anya koI divase zrAvastI naga rIthI ane koSThaka caityathI nIkaLI bahAranA dezomAM vihare che. te kAle te samaye meMDhika grAma nAme nagara hatuM. te meMDhikagrAmanagaranI bahAra uttara-pUrva dizAne viSe ahi sALa koSThaka caitya hatuM. yAvatu-pRthivIzilApaTTa hato. te sALakoSTha caityanI thoDA dUra ahiM moTuM eka mAlukA vRkSanuM vana hatuM. te zyAma, zyAmakAntivALuM, yAvatu-mahAmeghanA samUha nA jevuM hatuM. vaLI te patravALuM, puSpavALuM, phaLavALuM, haritavarNavaDa atyanta dedIpyamAna ane zrI-zobhAvaDe atyanta suzobhita hatuM. te maeNDhikagrAmanagaramAM revatInAme gRha patnI rahetI hatI. teya dvivALI ane koIthI parAbhava na pAme tevI hatI. te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIra anya koI divase tyAM AvyA, yAvatu-parSadA vAMdane pAchI gaI. te vakhate zramaNa bhagavaMta mahAvIranA zarIrane viSe mahAnu pIDAkArI,-atyanta dAha karanAra, yAvatu-dukhe sahana karavA yogya, yAvatu-jeNe pittajvara vaDe zarIra vyApta karyuM che evo ane jemAM dAha utpanna thAya che evo roga pedA thayo, ane tethI lohIvALA jhADA thavA lAgyA. cAra varNanA manuSyo kahe che ke-"e pramANe kharekhara zramaNa bhagavAnuM mahAvIra makhaliputra gozAlakanA tapanA tejavaDe parAbhava pAmI che mAsane atte pittajvarayukta zarIravALA thaIne dAhanI utpattinI chadmasthAvasthAmAM kALa karaze." te kALe te samaye zramaNa bhagavAnuM mahAvIranA antavAsI- siMhAnagAra prakRti vaDe bhadra,
Page #353
--------------------------------------------------------------------------
________________ 350 bhagavada15 15 yAvatu-vinIta hatA. te mAlukAvanathI thoDe dUra nirantara chaThThano tapa karavAvaDe bAhu uMcA pramANe kharekhara mArA dharmAcArya ane dharmopadezaka zramaNa bhagavaMta mahAvIranA zarIrane viSe atyanta praha karanAra, mahAnu pIDAkArI roga pedA thayo che-ItyAdi yAvata-te chavA sthAvasthAmAM kALadharma pAmaze, anyatIrthako kaheze ke te chadmasthAvasthAmAM kALadharma pAmyA"- AvA prakAranA A moTA mAnasika duHkhavaDe pIDita thayela te siMhaanagAra) AtApanA bhUmithI nIce utarI jyAM mAlukAvana che tyAM AvIne teNe moTA zabdathI kuhukahu (ThuThavo mUkI)e rIte atyanta rudana karyuM. zramaNa bhagavAnuM mahAvIre kahyuM- he Aya! e pramANe kharekhara mArA antavAsI siMhAnagAra prakRtivaDe bhadra che-ItyAdi pUrvokta kahevuM, yAvatu-teNe atyanta rudana karyuM, te mATe he AyoI jAo, ane tame tene bolAvo." eTale te zramaNa nircanho jyAM siMha anagAra che tyAM Ave che, tyAM AvIne teNe kahyuM "he siMha! dharmAcArya tamane bolAve che." tyAre te siMha anagAra jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM Ave che, traNavAra pradakSiNA kare che, yAvatu-paryApAsanA kare che. zramaNa bhagaMvata mahAvIre kahyuM- he siMhA kharekhara dhyAnAntarIkAmAM vartatA ane AvA prakArano A saMkalpa thayo hato, yAvatu-teM atyanta rudana karyuM hatuM? he siMhA kharekhara A. vAta satya che? hA, satya che. te siMha huM nakakI saMkhaliputra gozAlakanA tapanA tejathI parAbhava pAmI chamAsane atte yAvatuM kALa karIza nahi, huM bIjA soLa varasa jinapaNe gandhahastinA peThe vicarIza. te mATe tuM meMDhikagrAma nagaramAM revatI gRhapatnInA ghera jA, tyAM revatI gRhapatnIe mAre mATe be kohaLAnA phaLo saMskAra karI taiyAra karyA che, tenuM mAre prayojana nathI, paraMtu bIjo gaIkAle karelo-mArjaranAme vAyune zAnta karanAra bIjorA pAka che, tene lAva, tyAra pachI te siMha anagAra prasanna ane saMtuSTa, yAvatu praphUllitatvadayavALA thaI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana ane namaskAra karI tvarA, capaLatA ne utAvaLarahitapaNe mukhavatrikAnuM pratilekhana karI gautama svAmInI peThe jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra che tyAM Ave che. tyAM AvI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane viMdana ane namaskAra karI yAvatu-jyAM meMDhikagrAma nAme nagara che tyAM Ave che, revatI gRhapatnInuM ghara che, tyAM AvI teNe revatI gRhapatnInA gharamAM praveza karyo. tyAre te revatI gRhapatnIe siMha anagArane AvatA joyA, joIne prasanna ane saMtuSTa thaI jaldI AsanathI ubhI thaI, siMha anagAranI sAme sAta ATha pagalAM sAmI gaI, traNavAra pradakSiNA karI vaMdana ane namaskAra karI e pramANe kahyuM"he devAnupriyA AgamananuM prayojana kaho." tyAre te siMha anagAre revatI gRhapatnIne ema kahyuM-"bIjorApAka che tene Apo, tenuM prayojana che." tyAre te revatI gRhapatnIe siMha anagArane e pramANe kahyuM- he siMha koNa A jJAnI ke tapasvI che ke jeNe tane A rahasya artha turata kahyo, ane jethI tuM jANe che ?' e pramANe skandakanA adhikAramAM kahyA pramANe ahiM kahevuM. yAvatujethI (bhagavaMtanA kathanathI) huM jANuM chuM, tyAre te revatI gRhapatnI siMha anagAranI e vAta sAMbhaLI dayamAM avadhArI hRSTa ane saMtuSTa thaI jyAM bhaktagRha-rasoDuM che tyAM AvIne pAtra nIce mUke che, siMha anagAranA pAtrane viSe te sarva (bIjorA pAka) Ape che. te samaye te revatI gRhapatnIe drazyazuddha evA yAvatu-te dAnavaDe siMha anagArane pratilAbhita karavAthI devAyuSa bAMdhyuM, yAvatnavijayanI peThe revatIe janma ane
Page #354
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-15, 351 jIvitavyanuM phaLa prApta karyuM,'-evI uddaghoSaNA thaI. have te siMhaanagAra bhagavaMta pAse AvIne te sarva sArI rIte mUke che tyAre te bhagavaMta mahAvIra mUrchA-rahita, yAvatu tRSNArahitapaNe sarpa jema bilamAM pese tema pote te AhArane zarIrarupa koSThamAM nAMkhe che. pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIrano te mahAn pIDAkArI roga turata ja zAnta thayo. te hRSTa,rogarahita ane balavAnazarIravALA thayA. zramaNo tuSTa thayA, zramaNIo, zrAvako, zrAvikAo, devo, devIo, ane deva, manuSya ane asuro sahita samagra vizva saMtuSTa thayuM ke 'zramaNa bhagavAn mahAvIra hRSTa-rogarahita thayA.' [56]bhagavAna gautame 'bhagavan! ema kahI zramaNa bhagavAn mahAvI2ne vaMdana ane namaskAra karI e pramANe kahyuM-e pramANe kharekhara devAnupriya evA ApanA antavAsI pUrvadezamAM utpanna thayelA sarvAnubhUti nAme anagAra prakRtinA bhadra hatA, yAva-vinIta hatA, he bhagavan ! jyAre tene maMkhaliputra gozAlake tapanA tejathI bhasma rAzirupa karyA tyAre te marIne kyAM gayA, kyAM utpanna thayA ? "e pramANe kharekhara he gautama! te sahasrAra kalpamAM devarupe utpanna thayA. tyAM tenI aDhAra sAgaropamanI sthiti che. tenI te devalokathI AyuSano kSaya thavAthI ane sthiti kSaya thatA yAvat-mahAvideha kSetramAM siddha thaze, yAvat-sarva duHkhono anta ka2ze. e pramANe kharekhara devAnupriya evA ApanA ziSya kozala dezamAM utpanna thayelA sukSatra nAme anagAra viSayaka prazna he gautama! e pramANe kharekhara mAro ziSya sunakSatra anagAra acyuta devapaNe utpanna thayo. tyAM tenI bAvIza sAgaropamanI sthiti che. bAkI badhuM sarvAnubhUti saMbandhe kahyuM che tema ahiM jANavuM, yAvat-sarva duHkhono anna ka2ze. [57]e pramANe kharekhara Apano annevAsI kuziSyamaMkhaliputra gozAlaka maraNa samaye kALa karIne kyAM gayo, kyAM utpanna thayo ? he gautama! te maraNasamaye kALa karIne yAvat-acyuta kalpane viSe devapaNe utpanna thayo. tyAM tenI bAvIza sAgaropamanI sthiti che. te AyuSanA kSaya thavAthI yAvat-kyAM utpanna thaze ? he gautama! A jaMbUdrIpa nAme dvIpamAM bharata kSetrane viSe vindhyAcala parvatanI taLeTImAM puMDanAme dezane viSe zatadvAranAme nagaramAM saMmuti nAme rAjAne bhadrA nAme bhAryAnI kukSine viSe putrarupe utpanna thaze. te tyAM nava mArA barobara pUrNa thayA bAda ane sADA sAta divasa vItyA pachI yAvat-sundara bALakane janma Apaze. je rAtrine viSe te bALakano janma thaze, te rAtrine viSe zatadvAra nAme nagaramAM aMdara ane bahAra aneka bhArapramANa ane aneka kuMbhapramANa vRSTirupa padmanI vRSTi ane ratnanI vRSTi thaze. te vakhate te bALakanA mAta-pitA agIyAramo divasa vItyA pachI bArame divase AvA prakAranuM guNayukta ane guNaniSpanna 'mahApadma' evuM nAma paDaze. tyAra pachI te mahApadma bALakane mAtApitA kaIMka adhika ATha varSano thayelo jANIne sArA tithi, karaNa, divasa nakSatra ane muhUrtane viSe atyanta moTA rAjyAbhiSekavarDa abhiSeka karaze. have te rAjA thaze, te mahAhimavAn Adi parvatanI jema baLavALo thazeItyAdi varNana jANavuM, have anya koI divase te mahApadma rAjAnuM mahardhika yAvat mahAsukhavALA be devo senAkarma ka2ze.-pUrNabhadra ane mANibhadra. te vakhate te mahApadma rAjAnuM 'devasana' evuM bIjuM nAma thaze. tyArabAda te devasena rAjAne anya koI divase
Page #355
--------------------------------------------------------------------------
________________ 352 bhagavAI -15-I-pa7 zveta, nirmala zaMkhanA taLIyAsamAna ane cAra dattavALuM hastiratna utpanna thaze, tyAre te devasena rAjA zreta, nirmala zaMkhanA taLasamAna ane cAra dattavALA hastiratna upara caDhIne zadvAra nagaranA madhyabhAgamAM thaIne vAMravAra jaze ane nIkaLaze. tene AdhAre te devasena rAjAnuM vimalavAhana' evuM trIjuM nAma paDaze. tyArabAda te vimalavAhana rAjA anya koI divase zramaNa nircanthonI sAthe mithyAtva-anAryapaNuM Acaraze, keTalAka zramaNa nircanthono Akroza karaze, keTalAekanI hAMsI karaze, keTalAkane judA pADaze, keTalAkanI nirbhirjanA karaze, keTalAkane bAMdhaze. keTalAkane rokaze, keTalAkanA avayavone cheda karaze, keTalAkane mAraze. upadrava karaze, keTalAkanA vastra, pAtra kAMbala ane pAdapRcchana chedaze, bhedaze, apaharaNa karaze. bhAta-pANIno viccheda karaze, nagarathI bahAra kADhaze ane keTalAekane dezathI bahAra kADhaze. te samaye zatadvAra nagarane viSe ghaNA mAMDalika rAjAo ane yuvarAjAo yAvatu paraspara kaheze ke he devAnupriyo! e ApaNane zreyarupa nathI, A vimalavAhana rAjAne zreyarupa nathI, temaja A rAjyane, A rASTrane, balane, vAhanane, purane, antapurane ke dezane zreyarupa nathI ke je vimalavAhana rAjAe zramaNa nircanthonI sAthe mithyA-anArya paNuM svIkAryuM che. te mATe ApaNe vimalavAhana rAjAne A vAta jaNAvavI yogya che.'ema vicArI jyAM vimalavAhana rAjA che tyAM Ave che, tyAM AvIne karatala parigrahIta karIne hAtha joDIne vimalavAhana rAjAne jaya ane vijayathI vadhAve che. vadhAvIne ema kaheze ke he devAnu priya! Apa zramaNa nircanthonI sAthe mithyA-anAryapaNAne AcaratA keTalAekano Akroza karo cho, yAvatu-keTalAekane dezathI bahAra kADho cho, te Apane zreyarupa nathI, e amane paNa zreyaspa nathI. temaja A rAjyane, yAvatu-dezane zreyarupa nathI mATe A kAryathI aTako. - jyAre e ghaNAM mAMDalika rAjAo, yuvarAjAo yAvatu-sArthavAhakapramukha A bAbata vinati karaze tyAre te vimalavAhana rAjA dharma nathI, tapa nathI' evI buddhithI mithyA vinaMya vaDe A vAta kabUla karaze. have te zatadvAra nagaranI uttara-pUrva dizAe ahiM subhUmibhAga nAme udyAna haze. te sarva RtunA puSpAdikayukta-ItyAdi varNana jANavuM. te kAle te samaye vimalanAme tIrthaMkaranA prapautra- ziSya paraMparAmAM thayelA suma gala anagAra haze. te jAtisaMpanna-ItyAdi dharmaghoSa anagAranA varNana pramANe varNana karavuM, yAvatu-saMkSipta ane vipula tolezyAvALA, traNa jJAna vaDe sahita te sumaMgala nAme anagAra subhUmibhAga nAme udyAnathI thoDe dUra nirantara chaThThano tapa karavAvaDe yAvatu AtApanA letA viharaze. have te vimalavAhana rAjA anya koI divase rathacaya karavA nikaLaze tyAre sumaMla anagArane joze. yAvatu- krodhitI atyanta baLato evo te rAjA rathanA agrabhAga vaDe sumaMgala anagArane abhighAta karI pADI nAMkhaze. tyAre te sumaMgala anagAra dhIme dhIme uThaze, uThIne bIjIvAra uMcA hAtha karIne AtApanA letA viharaze, tyAre te vimalavAhanarAjA sumaMgalaanagArane bIjIvAra pADI nAMkhaze. tyAre te sumaMgalAnagAra dhIme dhIme uThaze, uThIne avadhijJAna prayujaze. vimalavAhanarAjAne atItakALe avadhijJAna vaDe joze, joIne vimalavAhana rAjAne ema kaheze "tuM kharekhara vimalavAhana rAjA nathI, paNa A bhavathI trIjA bhavamAM maMkhaliputra gozAlakanAme hato,
Page #356
--------------------------------------------------------------------------
________________ rAtaka-15, 353 ane zramaNano ghAta karanAra tuM chadmasthAvasthAmAM kALadharma pAmyo hato. jo ke te vakhate, savanubhUti anagAre samartha chatAM paNa tAro aparAdha samyaka prakAre sahana karyo, tenI kSamA karI, titikSA karI ane tene adhyAsita karyo. sunakSatra anagAre paNa yAvatuadhyAsita-sahana karyo, zramaNa bhagavAn mahAvIre samartha chatAM paNa yAvatu-sahana karyo, parantu kharekhara huM te pramANe samyaka sahana nahi karuM, huM ghoDA, ratha ane sArathisahita tane mArA tapanA tejathI ekaghAe kUTAghAta- karIza." jyAre te sumaMgala anagAre e pramANe kahyuM tyAre atyanta gusse thayelo ane yAvatu atyanta krodhathI baLato te vimalavAhanarAjA sumaMgala anagArane trIjI vAra pADI nAMkhaze. tyAre atyanta gusse thayelA ane yAvatu-krodhathI baLatA evA te sumaMgala anagAra AtApanA bhUmithI utarI taijasa samuddAta karIne, sAta ATha pagalAM pAchA jaI ghoDA, ratha ane sArathisahita vimalavAhana rAjAne bhasmarAzipa karaze. he bhaga vAnuM ! sumaMgalAnagAra ghoDAsahita, yAvatuvimala- vAhana rAjAne bhasmarAzi rupa karIne kyAM jaze, kyAM utpanna thaze? he gautama! ghaNA prakAranA chaThTha, aTTama, dazama dvAdaza bhakta yAvatu-vicitra tapakarmavaDe AtmAne bhAvita karatA ghaNAM varasa sudhI zramaNa. paNAnA payine pALaze, pALIne mAsika saMlekhanA vaDe sAThabhakta anazanapaNe vItA. vIne AlocanA ane pratikramaNa karI samAdhine prApta thaI savathisiddha mahAvimAnamAM devapaNe upajaze. tyAM sumaMgala devanI paNa jaghanya ane utkRSTarahita evI tetrIza sAgaropamanI sthiti haze. te sumaMgala deva te devalokathI yAvatu-bhavanA kSaya thavAthI mahAvideha kSetramAM siddha thaze, yAvatu sarva duHkhono anta karaze. [58]he bhagavan! jyAre sumaMgala anagAra ghoDAsahita vimalavAhana rAjane thAvatu-bhasmarAzipa karaze tyAra bAda te kyAM jaze, kyAM utpanna thaze ? he gautamAM adhasaptama pRthivImAM utkRSTa kALanI sthitivALA narakane viSe nArakapaNe utpanna thaze. tyAMthI cyavIne turata matsyone viSe utpanna thaze. tyAM paNa zastravaDe vadha thavAthI dAhanI. pIDA vaDe maraNa samaye kALa karIne bIjIvAra paNa adhaHsaptama narakamRthivImA utkRSTasthi tivALA narakAvAsane viSe nArakapaNe utpanna thaze. tyAMthI antararahitapaNe cyavI bIjIvAra paNa mastromAM utpanna thaze. tyAM paNa zastravaDe vadha thavAthI yAvatu-kALa karIne chaThThI tamA nAme narakamRthivImAM utkRSTa kALI sthitivALA narakamAM nairayikapaNe utpanna thaze. tyAMthI nIkaLI turataja strIne viSe utpanna thaze. tyAM paNa zastradvArA vadha thatAM dAhanI pIDAthI yAvatu-bIjIvAra chaThThI tamA pRthivImAM utkRSTa kALanI sthitivALA narakamAM nArakapaNe utpanna thaze. yAvatu-tyAMthI nIkaLIne bIjIvAra paNa strIomAM utpanna thaze. tyAM paNa zatravaDe vadha thavAthI yAvatu-kALa karIne pAMcamI dhUmaprabhAne viSe utkRSTakALanI sthitivALA narakAvAsamAM yAvatu-utpanna thaze. tyAMthI nIkaLIne urapari sarpamAM utpanna thaze. tyAM paNa zastravaDe vadha thavAthI kALa karIne bIjIvAra pAMcamInaraka 'pRthivImAM utpanna thaI, tyAMthI nIkaLI yAvatu-bIjIvAra ura parisapamAM utpanna thaze. tyAMthI lAvatukALa karIne cothI paMkaprabhApRthivImAM utkRSTakALanI sthitivALA narakane viSe nArakapaNe utpanna thaI, yAvatu-tyAMthI nIkaLI siMhomAM utpanna thaze, tyAM paNa zastrava vadha thavAthI te pramANeja yAvatu-kALa karIne bIjIvAra cothI paMkaprabhAmAM utpanna 23
Page #357
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - 354 bhagavaI-15-1-658 thaI, yAvatu-tyAMthI nIkaLI bIjIvAra siMhomAM utpanna thaze, tyAMthI pAvatu-kALa karIne trIjI vAlukAprabhAmAM utkRSTakALanI sthitivALA narakAvAsamAM utpanna thaI, tyAMthI nIkaLI pakSIomAM utpanna thaze. tyAM paNa zastra vaDe vadha karI tyAMthI bIjI zarkarama bhAmAM utpanna thaI, yAvatuM tyAMthI nIkaLI sarIsRpa ne vize upajaze. tyAM zastravaDe vadha thavAthI yAvatu-kALa karI bIjIvAra zarkarAmabhAne vize yAvatu-utpanna thaze. ane tyAMthI ? nIkaLI bIjIvAra sarIsRpa utpanna thaze. yAvatu kALa karIne A ratnaprabhAkRthivIne viSe utkRSTa kALanI sthitivALA narakAvAsamAM nairavikapaNe utpanna thaze. yAvatu-tyAMthI nIkaLIne saMjJIne viSe upajaze. tyAM paNa zastravaDe vadha thavAthI yAvatu-kALa karI asaMjJImAM utpanna thaze. tyAM paNa zastravaDe vadha thatAM yAvatu-kALa karIne bIjIvAra paNa A ratnaprabhApRthivImAM palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAganI sthitivALA narakAvA samAM nArakapaNe utpanna thaze. have tyAMthI yAvatu nIkaLIne je khecaranA bhedo che,-cama pakSIo lomapakSIo samudrakapakSIo ane vitata pakSIomAM eka lAkha vAra maraNa pAmI pAmIne tyAM vAraMvAra utpanna thaze. sarvatra zastravadha thavAthI dAhanI utpattivaDe maraNa samaye kALa karI je A bhujaparisarpanA bhedo che,gho, noLIA-ItyAdi prajJApanA sUtranA prathama padane viSe kahyuM che te pramANe jANavuM. jIvomAM aneka lAkhanAra maraNa pAmI punaH tyAM vAraMvAra utpanuM thaze. bAkI badhuM khecaranI peThe jANavuM. yAvatu-kALa karI je A uraparisarpanA bhedo hoya che, sApa, ajagara, AzAlikA ane mahoraga, temAM aneka lAkhavAra maraNa pAmI utpanna thaze, tyAMthI lAvatu-kALa karI je A jalacaranA bhedo hoya che, -kacchapa yAvatu-suMsumAra, teomAM aneka lAkhanAra upajaze, yAvatu-kALa karI je A caurindriya jIvonA bhedo che,-aMbika, prautrika-ItyAdi-jema prajJApanA sUtranA prathama prajJApanApadamAM kahyA pramANe yAvatu-gomayakIDAomAM aneka lAkhanAra upajaze. tyAM utpanna thaI kALa karI je A teIndriya jIvonA bhedo che, upacita, yAvatu-hatizIMDa, teomAM utpananna thaI yAvatu kALa karI je A beIndriyonA bhedo che, pulAkRmi yAvatasamudralikSA, teomAM aneka lAkha vAra maraNa pAmI utpanna thaze. vizeSa karIne kaTuka vRkSomAM ane kaTuka velImAM upajaze, ane sarva sthaLe zastravaDe vadha thavAthI yAvatu-kALa karIne je A vAyukAyikanA che,-pUrvano vAyu, temAM aneka lAkhanAra utpanna thaze. yAvatukALa karI je A teukAyikanA bhedo che, aMgArA, yAvatu-sUryakAnta maNi nizcita agni, temAM aneka lAkhanAra utpanna thaze. utpanna thaI je A aplAyikanA bhedo che-jhAkaLanuM pANI,yAvatu-kALa karIne je A pRthivIkAyikanA bhedo che,pRthivI, zarkarA-kAMkarA, yAvatu sUryakAntamaNi, teomAM aneka lAkhanAra utpanna thaze. vizeSataH kharabAdarapRthi vIkAyi kane viSe, sarvatra zastravaDe vadha thavAne lIdhe yAvatu-kALa karIne rAjagRhanagaranI bahAra vezyApaNe utpanna thaze. tyAM paNa zastravaDe vadha thatAM yAvatu-kALa karI bIjIvAra rAjagRha nagaranI aMdara vezyApaNe utpanna thaze. tyAM paNa zastravaDa vadha thavAthI yAvatu-kALakarIne. [6pa9Aja jebUdvIpamAM bhArata varSane viSe vidhyAcalaparvatanI pAse bibhela nAme gAmamAM brAhmaNakuLane viSe putrIpaNe utpanna thaze. te putrI jyAre bAlyabhAvano tyAga karI yauvanane prApta thaze tyAre tenA mAtApitA ucita dravya ane ucita vinayavaDe yogya bhatane bhAyapaNe Apaze. te putrI tenI strI thaze. te ISTa, kAnta, yAvatu-anumata,
Page #358
--------------------------------------------------------------------------
________________ taka-15, 355 ghareNAnA karaMDIyA jevI, telanI kullInI peThe atyaMta surakSita, vastranI peTInI peThe sArI rIte rAkhelI ane ratnanA karaMDIyAnI peThe sArI rIte rakSaNa karAyelI haze. te zIta, uSNa, yAvatu-pariSaha ane upadravo na sparze mATe atyaMta saMgopita- haze. koI divase te brAhmaNaputrI garbhiNI thaze,jatAM rastAmAM baLI maraNa samaye kALa karI dakSiNadizAnA agnikumAra devomAM devapaNe utpanna thaze. tyAMthI antararahitapaNe eNvIne manuSyanA dehane dhAraNa karI mAtra bodhipAmaze. kevala samyagdarzane pAmI muMDa thaI gRhavAsano tyAga karI dIkSA grahaNa karaze. tyAM paNa zramaNapaNuM virAdhI maraNa samaye kALa karI dakSiNa nikAyanA nAgakumAra devomAM devapaNe utpanna thaze. tyAra pachI te tyAMthI yAvatu-nIkaLI manuSya zarIra prApta karIItyAdI pUrvokta kahevuM, have te tyAM antararahipaNe eNvI-ItyAdi e pATha vaDe dakSiNa nikAyanA suvarNakumArane viSe vidyakumArane viSe ema yAvata-agnikamAra sivAya dakSiNa nikAyanA svanita kumArane viSe utpanna thaze. yAvatu-te tyAMthI nikaLI manuSya zarIra prApta karaze, yAvatu-zramaNapaNuM virAdhI jyotiSika devamAM utpanna thaze. have te tyAMthI antararahitapaNe cyavIne manuSya zarIra prApta karaze, ane kevaLa samyagdarzanano. anubhava karaze, tyAM paNa zramaNapaNuM virAdhyA sivAya maraNa samaye kALa karI IzAnadeva lokamAM devapaNe utpanna thaze. tyAMthI cyavI manuSya zarIra prApta karaze. tyAM paNa zramaNapaNuM virAdhyA sivAya maraNa samaye kALa karI sanakumAra devalomAM devapaNe utpanna thaze. tyAMthI cyavI tema brahmadelavoka, mahAzukra, Anata ane AraNa devalokane viSe jANavuM. have te tyAMthI cyavI yAvatu-zramaNapaNAne virAdhyA sivAya maraNa samaye kALa karIne sarvArthasiddha mahAvimAnane viSe devapaNe utpanna thaze. tyAMthI antararahita eNvI mahA. videhakSetrane viSe je A AvA prakAranA dhanika, yAvatu-koIthI parAbhava nahi pAme tevAM kuLomAM putrarupe utpanna thaze. e pramANe jema aupapAtikasUtrane viSe vRDhapratijJAnI vaktavyatA kahI che te saghaLI vaktavyatA ahiM kahevI, yAvat tene uttama kevalajJAna ane kevaladarzana utpanna thaze. tyArabAda te draDhapratijJA kevalI potAno atIta kALa joIne zramaNa nircanthone bolAvIne e pramANe kaheze "he Aya! e pramANe kharekhara AjathI ghaNAM kALa pahelAM huM maMkhaliputra gozAlaka nAme hato, ane huM zramaNono ghAta karI lAva-chadmasthAvasthAmAM kALadharma pAmyo. he AyA te nimitte huM anAdi, ananta ane dIrdhamAgavALA cAragati rupa saMsArATavImAM bhamyo. te mATe tame koI AcAryanA pratyenIka- thazo, upAdhyAyanA pratyenIka na thazo, AcArya ane upAdhyAyanA ayaza karanArA, avarNavAda karanArA ane akIti karanArA na thazo, ane e pramANe mArI peThe anAdi, ananta yAvatu-saMsArATa vImAM na bhamazo. tyAra pachI te zramaNa nircando sAMbhaLI, avadhArI bhaya pAmI, trasta . thaI, ane saMsAranA bhayathI uddavigna thaI draDhapratijJakevalIne vaMdana karaze, pApasthApakanI AlocanA ane nindA karaze, yAvatu-cAritrano svIkAra karaze. tyArapachI draDhapratijJA kevalI ghaNA varSa paryanta kevalaparyAyane pALI potAnuM AyuSa thoDuM bAkI jANIne bhakta pratyAkhyAna karaze, e pramANe vivAI sUtramAM kahyA pramANe yAva-sarva duHkhono anta
Page #359
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 ka2ze. 'he bhagavanna . te emaja che, zatakaH15nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa zataka. 16 -uddeso-1H [60]adhikaraNI-jarAdi, karma, yAvatika, gaMgadatta, svapra, upayoga loka svarupa, balIndra, avadhijJAna, dvIpakumAra, tathA udadhikumAra, dikkumAra ane sTanita kumAra e pramANe cauda uddezako A zatakamAM Ave che. bhagavai - 16/9/1/660 [661]te kALe te samaye rAjagRha nagaramAM yAva-paryupAsanA karatA (bhagavAn gautama) A pramANe bolyA kehe bhagavan ! adhikaraNI upara vAyukAya utpanna thAya ? he gautama! hA, thAya. he bhagavan ! te vAyukAyano bIjA koI padArtha sAthe sparza thAya toja te mare ke sparza thayA sivAya paNa mare ? he gautama! teno bIjo padArtha sAthe sparza thAya toja mare, he bhagavan ! te zarIrasahita bhavAntare jAya ke zarIrarahita jAya ? he gautama! A bAbatamAM jema skaMdakanA uddezakamAM kahyuM che, te pramANe jANavuM. [62]sagaDImAM agnikAya keTalA kALa sudhI rahe ? jaghanyathI aMtarmuhUrta utkRSTathI traNa rAtri. vaLI vAyukAyika jIvo paNa utpanna thAya. [63]he bhagavan. loDhAne tapAvavAnI bhaThThImAM loDhAnA sAMDasA vaDe loDhAne uMcuM ke nIcuM karanAra puruSane keTalI kriyAo lAge ? he gautama! kAyikIthI mAMDIne prANA tipAta kriyA sudhInI pAMca kriyAo lAge che. vaLI je jIvonA zarIrathI loDhuM banyuM che, loDhAnI bhaThThI banI che, sAMDaso banyo che, aMgArA banyA che, aMgArAkarSaNI banI che ane dhamaNa banI che te badhA jIvone paNa kAyikI yAvat-pAMca kriyAo lAge che. he bhagavan ! loDhAnI bhaThThImAMthI loDhAnA sAMDasA vaDe loDhAne laI eraNa upara letA ane mUkatA puruSane keTaleya kriyAo lAge ? he gautama! kAyikI yAvat-prANAtipAta sudhInI pAMca kriyAo lAge che. vaLI je jIvonA zarIrathI loDhuM banyu che, sAMDaso banyo che, carmeSTaka-dhaNa banyo che, nAno hathoDo banyo che. eraNa banI che, eraNa khoDavAnuM lAkaDuM banyuM che, ga2ma loDhAne ThAravAnI pANInI droNI banI che ane adhikaraNazALA banI che te jIvone paNa kAyikI yAvat-pAMca kriyAo lAge che. [64]he bhagavan ! jIva adhikaraNI-che ke adhikaraNa che ? he gautama! he bhagavan ! e pramANe zA hetuthI kaho cho che.' ? he gautama! aviratine AzrayI nairayika adhikaraNI che ke adhikaraNa che ? he gautama! baMne che. jema jIva saMbaMdhe kahyuM tema naiyika saMbaMdhe paNa jANavuM, ane e pramANe yAvaniraMtara vaimAnika sudhInA jIva saMbandhe paNa jANavuM. he bhagavan ! zuM jIva sAdhikaraNI che ke niradhikaraNI che ? he gautama! jIva sAdhikaraNI che, paNa niradhikaraNI nathI. he bhagavan ! e pramANe zA hetuthI kaho cho ke jIva sAdhikaraNI che ane niradhikaraNI nathI' ? he gautama! aviratine AzrayI,e pramANe yAvat-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan zuM jIva AtmAdhikaraNI che, parAdhikaraNI che ke tadubhayAdhikaraNI che ? he gautama! traNe che. e pramANe zA hetathI kaho cho? he gautama! aviratine AzrayI,e pramANe yAvat-vaimAniko sudhI jANavuM. he
Page #360
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-16, udeso-1 3pa7 bhagavan! zuM jIvonuM adhikaraNa Atmapra- yogathI thAya che. paraprayogathI thAya che ke tadubhayaprayogathI thAya che? he gautamAM traNe rIte te e pramANe Apa zA saMbadhI kaho cho he gautamAM aviratine AzrIne e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. dipohe bhagavana. zarIro keTalAM kahyAM che ? he gautama! pAMca. audyArika, yAvata, kAmaNa. he bhagavana! Idriyo keTalI kahI che? he gautamI pAMca. zrotreDhiya. yAvata sparza ndriya he bhagavanuM. yoga keTalA che? he gautamAM traNa manayoga, vacanayoga ane kAyayoga. he bhagavanuM audArika zarIrane bAMdhato jIva adhikaraNI che ke adhikaraNa che? he gautama! te baMne che. e pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama! aviratine AzrayI. he bhagavan! audArika zarIrane bAMdhato pRthvIkAyika jIva adhikaraNI che ke adhikaraNa che ? he gautamAM pUrva pramANe jANavuM. ane e pramANe yAvatuM manuSyo sudhI jANavuM. e pramANe vaikriya zarIra saMbaMdhe paNa samajavuM, paNa temAM e vizeSa che ke je jIvone je zarIra hoya temanA vize te zarIra saMbandha kahevuM. he bhagavan! AhAraka zarIrane bAMdhato jIva adhikaraNI che-ItyAdi prazna. he gautama! te adhikaraNI paNa che ane adhikaraNa paNa che. he bhagavan! te e pramANe zA hetuthI kaho cho ke? he gautama! pramAdane AzrayI, e pramANe manuSya saMbaMdhe paNa jANavuM. audArika zarIranI peThe taikesa zarIra saMbaMdha paNa kahevuM, paNa temAM vizeSa e che ke, sarva jIvone viSe e pramANe samajavuM. eja pramANe kAmaNa zarIra viSe paNa jANavuM.he bhagavan!zrotrendriyane bAMdhato jIva adhikaraNI che ke adhikaraNache? he gautama! jema audArika zarIrane viSe kaheluM che tema zroteMdriyane viSe paNa kahevuM. vizeSa e che ke je jIvone zrotrendriya hoya temanA viSe te kahevuM. e pramANe cakSurindriya, dhrANetriya, jinheMdriya, ane sparzendriya saMbaMdhe paNa jANavuM. vizeSa e ke je jIvone je Indriya hoya temanA viSe te Indriya saMbadhe kahevuM. he bhagavan! manoyogane bAMdhato jIva adhikaraNI che ke adhikaraNa che? he gautama! jema zrotrendriyanA viSayamAM kahyuM che tema A viSayamAM paNa badhuM kahevuM. e pramANe vacanayoga saMbadhe paNa samajavuM. vizeSa e ke vacanayogamAM ekedriya jIvo na levA. e pramANe kAyayoga saMbadhe jANavuM. ane temAM vizeSa e ke kAyayoga sarvajIvone hovAthI sarvanA viSe te samajavuM. e pramANe yAvatuvaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! te emaja che. zataka 16 udesA:1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ] (uddezaka 2) [66]rAjagRhamAM (bhagavAnuM gautama) yAvatu A pramANe bolyA ke, bhagavan! zuM jIvone jarA-ane zoka hoya che ? he gautamAM bane che. te A pramANe zA hetuthI kaho cho? he gautama! je jIvone zArIrika vedanA hoya che te jIvone jarA hoya che, ane je jIvone mAnasika vedanA hoya che te jIvone zoka hoya che, e pramANe nairayikoyAvatusvanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! pRthivIkAyikono he gautamI pRthivIkAyikane jarA hoya che, paNa zoka nathI hoto. tene zuM kAraNa che gautamI pRthivIkAyiko zArIrika vedanA anubhave che, paNa mAnasika vedanAne anubhavatA nathI mATe e pramANe yAvatucaturiMdriya jIvo sudhI jANavuM. bAkInA jIvo mATe sAmAnya jIvonI peThe samajavuM. ane - - - -
Page #361
--------------------------------------------------------------------------
________________ 358 bhagavAI- 16-/2/666 e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI kahevuM. [67]te kAle te samaye zakra, devedra, devarAja, vajapANi, puraMdara yAvatu-sukhane bhogavaMto vihare che, ane potAnA vizALa avadhijJAna vaDe A samasta jaMbUDhIpane avalokato zramaNa bhagavaMta mahAvIrane jue che. ahIM tRtIya zatakamAM kahela IzAnendranI vaktavyatA pramANe zakranI badhI vaktavyatA kahevI. vizeSa e che ke A zukra Abhiyogika devone bolAvato nathI. eno senAdhipati harinaigamethI deva che. ghaMTA sughoSA che, pAlaka nAme deva vimAnano banAvanAra che, eno nikaLavAno mArga uttara dizAe che, dakSiNa pUrvamAM ratikara parvata che. bAkI badhuM teja pramANe jANavuM. zramaNa bhagavaMta mahAvIre dharmakathA kahI. yAvatu-sabhA pAchI gaI. tyArabAda te zakra, devendra, devarAja zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI dharmane sAMbhalI, avadhArI harSavALo ane saMtoSavAlo thaI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI A pramANe bolyo- he bhagavanuM avagraha keTalA prakArano kahyo che ? he zakra pAMca prakArano devendrAvagraha, rAjAvagraha, gRhapatiavagraha, sAgArikAvagraha ane sAdharmikAvagraha. je A zramaNa nircanho AjakAla vicAre che teonuM huM avagrahanI anujJA ApuM chuM. ema kahI te zakra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI namI teja divya vimAna upara besI jyAMthI Avyo hato tyAM cAlyo gayo. gautama bolyA ke-he bhagavanuM. zakra devendra devarAje je Apane pUrva pramANe te artha satya che? hA gautama! e artha satya che. [68]he bhagavana ! zakra deveMdra devarAja zuM satyavAdI che ke mithyAvAdI che? he gautamI te satyavAdI che paNa mithyAvAdI nathI. zakra devendra devarAja satyabhASA bole che, mRSA bhASA bole che, satyapRSa bhASA bole che ke asatyAmRSA bhASA bole che ? he gautama! te cAre bhASA bole. he bhagavan! zakra devendra devarAja sAvadya bhASA bole ke niravadya? he gautama! baMne he bhagavanuM tenuM zuM kAraNa he gautamAM zakra devedra devarAja jyAre sUkSma kAya-hasta athavA vastra vaDe mukha DhAMkyA vinA bole tyAre te sAvadha bhASA bole che ane mukha DhAMkIne bole tyAre te niravadya bhASA bole che, he bhagavanu . zakra devendra devarAja bhavasiddhika che, abhavasiddhika che, samyagRSTi che, ke mithyAvRSTi che ?) jema trIjA zatakanA prathama uddezakamAM sanaskumAra mATe kahyuM che tema ahiM paNa jANavuM. ane te yAvatu-acarama nathI' e pITha sudhI kahevuM. [69]he bhagavan! jIvonA kama caitanyakata hoya che ke acetanyakata hoya che? he gautama jIvonI kama caitanyakata hoya che paNa acaitanyakita nathI hotA. he bhagavan! tenuM zuM kAraNa che ? ajIvo ja AhArarupe, zarIrarupe ane klevararupe upacita karelA pagalo te te rupe pariName che, mATe acaitanyakata kama nathI. tathA dusthAnarupe, duzadhyArupe ane duniSadyArupe te te pudagalo pariName che mATe acetanyakata karyapudagalo nathI. tathA te AtaMkape pariNamI jIvananA vadha mATe thAya che, saMkalparUpe pariNamI jIvane vadha mATe thAya che ane maraNotarupe pariNamI jIvanA vadha mATe thAya che mATe karma pudgalo acetavakRta nathI. e pramANe nairayiko yAvatu-vaimAniko saMbaMdhe jANavuM. | zataka 16, udesAkaranImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa
Page #362
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - zataka-16, uso-3 359 (uddezakaH3) [70]rAjagRhamAM (bhagavAnuM gotama) yAvatu A pramANe bolyA ke- bhagavan! keTalI karmapravRtio kahI che? he gautamI ATha - jJAnAvaraNIya, yAvatu-aMtarAya e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavanuM jJAnAvaraNIya karmane vedato jIva bIjI keTalI kamaprakRtio vede che? he gautamI AThe kamaprakRtione vede che. e pramANe ahIM prajJApanasUtramAM kahela 'vedAveda, vedAbaMdha' baMdhAveda,' tathA baMdhAbaMdha' nAmano. uddezaka paNa kahevo. e pramANe yAvat vaimAniko sudhI jANavuM. [71]tyArabAda zramaNa bhagavaMta mahAvIre anya koI divase rAjagRha nagaranA guNasilakacaityathI nIkaLI bahAranA bIjA dezomAM vihAra karyo. te kALe te samaye ullu katIranagara hatuM. te utsukatIranagaranI bahAra IzAna koNamAM ekabUjaka caitya hatuM. tyAra pachI anukrame vicaratA zramaNa bhagavaMta mahAvIra anya koI divase ekajabUka caityamAM samosa, yAvatu-sabhA pAchI gaI. tyAra pachI A pramANe bolyA. he bhagavanuM chaThTha chaThThanA tApUrvaka yathAvatuniraMtara AtApanA letA bhAvitAtmA evA anagArane divasanA pUrvArdha bhAgamAM potAnA hAtha, paga, yAvatu-u-sAthaLane saMkocavA ke pahoLA karavA kalpatA nathI, ane divasanA pazcimArdha bhAgamAM potAnA hAtha, paga, yAvatu-urune saMkocavA ane pohaLA karavA kahyuM che. have te anagArane aza laTakatA hoya ane te azane koI vaidya jue. joIne te arzone kApavAne te RSine bhUmi upara sUvADIne tenA aza kApe to he bhagavAn ! te kApanAra vaidyane kriyA lAge ke jenA artho kapAya tene dhamatarAya rupa kriyA sivAya bIjI paNa kriyA lAge ? he gautama hA, je kApe che, tene (zubha) kriyA lAge che, ane jenA artho kapAya che tene dhamatarAya sivAya bIjI kriyA nathI lAgatI | zatakaH 1danI udeso hanImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa | ( udezaka 4 ) [72]rAjagRhamAM yAvatu A pramANe bolyA ke-he bhagavanuM . annaglAyaka zramaNa nigraMtha jeTaluM karma khapAve teTaluM karma nairayika jIvo narakamAM eka varase, aneka varase ke so varase khapAve? he gautama! e artha samartha-nathI! caturthabhakta karanAra zramaNa nigraMtha jeTaluM karma khapAve teTaluM dharma nairayika jIvo narakamAM so varase, aneka so varase ke hajAra varase khapAve? he gautama! e artha samarthanathI. chaThTha bhakta saMbaMdha prazna he gautama! e artha samartha nathI. aSTama bhakta karI zramaNa nigraMtha jeTaluM karma khapAve teTaluM karma nairayiko narakamAM eka lAkha varase, aneka lAkha varase ke eka karoDa varase khapAve? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavan! dazama bhakta karanAro zramaNa nigrantha jeTaluM karma apAve teTaluM karma nairayika jIvo narakamAM eka karoDa varase, aneka karoDa varase ke koTAkoTI varase khapAve? he gautamI e artha samartha nathI. he bhagavan! e pramANe Apa zA hetuthI kaho cho ? he gautama! jema koI eka gharaDo, ghaDapaNathI jarjarita zarIravALo, DhIlA paDI gayelA ane cAmaDInA vaLIyA vaDe
Page #363
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 16/-/4/672 350 vyApta thayelA gAtravALo, thoDA ane paDI gayelA dAMtavALo, garamIthI vyAkuLa thayelo, tarasathI pIDAela, duHkhI bhUkhyo tarasyo, durbala ane mAnasika klezavALo puruSa hoya ane te eka moTA kolaMba nAmanA vRkSanI sUkI, vAMkI cUkI gAMThovALI, cikaNI, vAMkI ane nirAdhAra rahelI gaMDikA upara muMDa parazuM vaDe prahAra kare, to te puruSa moTA moTA zabdo kare paNa moTA moTA kakaDA na karI zake. eja pramANe he gautama! nairayikoe potAnA pApa karmo gADha karyA che, cikaNA karyA che- yAvat tethI te nairayiko nirvANarupa phaLavALA thatA nathI. vaLI jema koI eka puruSa eraNa upara ghaNa mArato moTA zabda kare yAvatmahAparyavasAnavALA thaI. tathA jema koI eka taruNa, balavAnu, yAvat-meghAvI ane nipuNa kArIgarI puruSa eka moTA zimaLAnA vRkSanI lIlI, jaTAvinAnI, gAMTho vinAnI, cikAza vinAnI, sIdhI ane AdhAravALI gaMDikA upara tIkSNa kuDAhAvaDe prahAra kare to te puruSa moTA moTA zabdo karato nathI paNa moTA moTA daLane phADe che, eja pramANe he gautama! je zramaNa nigraMthoe potAnA karmone yathAsthUla, zithila yAvat niSThita karelAM che, yAva-te karmo zIdhra ja nAza pAme che ane yAvat-teo mahAparyava sAnavALA thAya che. vaLI jema koI eka puruSa sUkA ghAsanA pULAne yAvat-agnimAM pheMke tathA pANInA TIpAne tapAvela loDhAnA kaDhAyAmAM nAkhe to te jaladI nAza pAme e pramANe zramaNa nigranthanA karma zIdhra vidhvasta thAya che-ItyAdi mATe he gautama! te hetuthI ema kahyuM che ke 'annaglAyaka zramaNa nigrantha jeTaluM karma khapAve' ItyAdi badhuM pUrva pramANe kahevuM-yAvat teTaluM karma koTAkoTI va2se paNa nairiyaka jIva na khapAve. zatakaH16-uddesAH4nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezakaH5 ) [73]te kALe, te samaye ullukatIra nagara hatuM. ekajaMbUka caitya hatuM. te kALe te samaye svAmI samosaryA yAvat-sabhA parvapAsanA kare che. te kALe te samaye zakra devendra devarAja vajrapANi-ItyAdi jema bIjA uddezakamAM kahevAmAM AvyuM che tema divya vimAna vaDe ahIM Avyo, ane yAvat-je tarapha zramaNa bhagavaMta mahAvIra hatA te tarapha jaI yAvatnamI A pramANe bolyo. he bhagavan ! moTI RddhivALo yAva-moTA sukhavALo deva bahAranA puddagalone grahaNa karyA sivAya ahIM AvavA samartha che ? he zakra! nA, e artha samartha nathI. he bhagavan ! moTI RddhivALo deva yAvat-eja pramANe bahAranA puddagalone grahaNa karIne ahIM AvavA samartha che ? he zakra! hA samartha che. he bhagavan ! moTI RddhivALo deva yAvat-eja pramANe bahAranA puddagalone grahaNa karIne javAne, bolavAne, uttaradevone, AMkhaughADavAne ke AMkhamIMcavAne, zarIranA avayavone saMkocavAne ke pahoLAM karavAne sthAna zayyA ke niSadyAne bhogavavAne, vikurvavAne ane paricAraNAkaravAne samartha che ? hA, yAvat-samartha che. te devendra devarAja pUrvokta saMkSipta ATha prazno pUchI ane utsukatA- pUrvaka bhagavaMta mahAvI2ne vAMdI teja divya vimAna upa2 caDhI jyAMthI Avyo hato tyAM te pAcho cAlyo gayo. ' [74] gautama A pramANe bolyA ke-he bhagavan ! anya divase devendra devarAja zakra devAnupriya Apane vaMdana, namana, satkAra yAva-paryupAsanA kare che, paNa he bhagavan !
Page #364
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-16, udeso-5 361 Aje to te zakra Apane saMkSipta ATha prazno pUchI ane utsukatApUrvaka vAMdI namI yAvatukema cAlyo gayo? - he gautamI e pramANe kharekhara te kALe te samaye mahAzukrakalpanA mahA sAmAnyavimAnamAM moTI RddhivALA, yAvatu-moTA sukhavALA be devo ekaja vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. temAM eka mAyI mithyAdraSTirupe utpanna thayo ane eka AyAmI. samyavRSTirupe utpanna thayo. tyAra pachI utpanna thayelA te mAyimithyAvRSTi deve utpanna thayelA AmAyisamyavruSTi devane A pramANe kahyuM ke- pariNAma pAmatA pudgalo "pari Nata' na kahevAya, paNa 'apariNata' kahevAya. tyArabAda utpanna thayelA te amAyI samyaga draSTi deve A pramANe kahyuM ke-pariNAma pAmatA pudgalo "pariNata' kahevAya, paNa 'apari sata'na kahevAya, e pramANe kahI utpanna thayelA te amAsimyagadraSTi deve utpanna thayelA mAyimithyAvRSTi devane A prakArano saMlpa utpanna thayo ke zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI yAvatu-papAsI A prakArano prazna pUchavo tyArabAda te devendra devarAja zakra mArI tarapha AvatA te devanI tevA prakAranI divyadevarSi, divyadevati, divya devaprabhAva ane divya tejorAzine na sahana karato ATha saMkSipta prazno pUchI ane utsukatApUrvaka vAMdI yAvatu-cAlyo gayo. [67]je vakhate zramaNa bhagavaMta mahAvIra pUrva pramANenI vAta pUjya gautamane kahI rahyA che te ja vakhate te (samyavRSTi deva) tyAM zIdhra Avyo ane pachI te deve zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vAra pradakSiNA karI vAMdI namI A pramANe kahyuM ke-he bhagavanuM ! mahAzukra kalpamAM mahAsAmAnya nAmanA vimAnamAM utpanna thayelA mAyI mithyAdraSTi deve mane A pramANe kahyuM ke "pariNata' kahevAya. to he bhagavan! e mAruM kathana kevuM che? zramaNa bhagavaMta mahAvIre kahyuM ke-he gaMgadatta! huM paNa e pramANe kahuM chuM, ke pariNAma pAmatA puddalo yAvatu "apariNata' nathI paNa "pariNata' che, ane te artha satya che. tyAra pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAsethI e vAtane sAMbhaLI avadhArI te gaMgadatta deva harSavALo ane saMtoSavALo thaI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI nathI bahu dUra nahi ane bahu najIka nahI evI rIte pAse besI teonI paryApAsanA kare che. pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIre dharmakathA kahI, yAvatu-te ArAdhaka thayo. pachI te gaMgadatta deva harSa ane saMtoSayukta thaI ubho thayo, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI A pramANe bolyo ke- he bhagavaMta! huM bhavasiddhika chuM ke abhavasiddhika chuM? jema sUyabhadeva saMbadhe kahyuM tenI peThe badhuM jANavuM, yAvatuM te gaMgadatta deva batrIsa prakAranA nATaka dekhADI jyAMthI Avyo hato tyAMthI pAcho cAlyo gayo. [7] gautame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane kahyuM, ke-he bhagavana ! e gaMgadatta devanI te divya devaIi, divya devavRti yAvatu-kyAM gaI? he gautama! te divya devadhi te gaMgadatta devanA zarIramAM gaI, A sthaLe pUrvokta kUTAgAra zALAno draSTAMta jANavo. gaMgadatta deve te divya devadhi ane divya devaghuti zAthI meLavI, yAvatu tene zAthI abhisamanvAgata-prApta thaI ? zramaNa bhagavaMta mahAvIre kahyuM ke-he gautama te kALe te samaye Aja jaMbUdvIpamAM, bhAratavarSamAM hastinApura nAmanuM nagara hatuM. tyAM sahastrA bhravaNa nAmanuM udyAna hatuM. te hastinApura nagaramAM ADya, yAvatu-aparibhUta evo
Page #365
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 32 bhagavai - 16/9/5/676 gaMgadatta nAmano gRhapati raheto hato. te kALe, te samaye Adikara, yAvat-sarvajJa, sarvadarzI, AkAzagata cakrasahita, yAvat-devovaDe kheMcAtA dharmayukta, ziSyagaNathI saMparivRtta thaI pUrvAnupUrvI vicaratA ane grAmAnugrAma viharatA yAvat-zrImanisuvrata nAme arahaMta yAvat- viharavA lAgyA. sabhA vAMdavA nIkaLI ane yAvat paryApAsanA ka2vA lAgI. tyArabAda te gaMgadatta nAme gRhapati AvI rIte zrImuni- suvrata svAmI AvyAnI vAta sAMbhaLI harSavALo ane saMtoSavALo thaI yAvat-balikarma karI zarIrane zaNagArI potAnA gharathI nIkaLyo, nIkaLI jyAM zrImunisuvata arahaMta hatA tyAM AvI traNa vAra pradakSiNA karI,yAvat-traNa prakAranI paryApAsanAvaDepa/pAsanA karavA lAgyo. tyAra pachI te zrImunisuvrata svAmIe dharmakathA kahI yAvat-sabhA pAchI gaI. tyArabAda te gaMgadatta nAme gRhapati dharmane sAMbhaLI, avadhArI harSa tathA saMtoSayukta thaI Ubho thayo, uThIne zrImunusuvrata svAmIne vAMdI, namI A pramANe bolyo ke he bhagavan ! huM nigraMthanA pravacanamAM zraddhA karuM chuM, yAvat-Apa je pramANe kaho cho te temaja mAnuM chuM. vizeSa e ke he devAnupriya! mArA moTA putrane kuTaMbIne mukhyabhUta sthApIne Apa devAnupriyanI pAse muMDa thaI yAvat pravrajyA levA IcchuM chuM, he devAnupriya ! jema sukha thAya tema kara, vilaMba na kara. tyAre te harSayukta ane saMtoSayukta thaI munisuvrata svAmIne vAMdI, namI jyAM potAnuM ghara che tyAM Avyo. AvIne vipula azana, pAna-yAvat taiyAra karAvI potAnA mitra, jJAti svajana vagerene notaryA. pachI jJAna karI pUraNa zeThanI peThe yAvat-potAnA moTA putrane kuTuMbamAM mukhya tarIke sthApI potAnA mitra, jJAti, svajana vagerene tathA moTA putrane pUchI hajAra puruSavaDe upADI zakAya tevI zibikAmAM besI, potAnA mitra, jJAti, svajana yAvat parivAravaDe tathA moTA putravaDe anusarAto sarva Rddhisahita yAvat vAjiMtranA thatA ghoSapUrvaka hastinApuranI vaccovacca nikaLI je tarapha sahasrAbravaNa nAme ughAna che, te tarapha AvI tIrthaMkaranA chatrAdi atizaya joI yAvat-udAyana rAjAnI peThe yAvatu-potAnI meLeja potAnA dhareNA utAryA ane potAnI meLeja paMcamuSTika loca karyo. tyArabAda udAyI rAjAnI peThe dIkSA lIdhI. yAvat-teja pramANe agIyAra aMgo bhaNyo, yAvat-eka mAsanI saMlekhanA vaDe sATha bhaktaanazanapaNe vItAvI Alocana-pratikramaNa karI samAdhipUrvaka maraNasamaye mRtyu prApta karI te mahAzukrakalpamAM mahAsAmAnya nAmanA vimAnamAM upapAta sabhAnA devazayanIyamAM yAvat-gaMgadatta devapaNe utpanna thayo. pachI pAMca prakAranI paryApta vaDe paryAptapaNAne pAmyo. te paryAptinA pAMca prakAra A pramANe che- AhArapati, yAvatubhASA-manaHpayati. e pramANe he gautama! te gaMgadatta deve te divya devardhi pUrvokta kAraNathI yAvat prApta karI che. he bhagavan ! te gaMgadatta devanI sthiti keTalA kALanI kahI che! he gautama! tenI sthiti sattara sAgaropamanI kahI che. he bhagavan ! te gaMgadatta deva tenA AyuSano kSaya thayA pachI te devalokathI nIkaLI kyAM jaze. he gautama ! te mahAvideha kSetramAM siddha thaze, yAvat-sarva duHkhono nAza karaze. 'he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te emaja che.' zatakaH16-uddesoHHpanI muni dIparatnasAgare karela gurjachAyApUrNa
Page #366
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-1da, udaso-da 367 (uddezakaH6) [77] he bhagavana! svapnadarzana keTalA prakAranuM kahyuM che ? he gautama ! pAMca prakAranuM yathAtathya, pratAna, ciMtA, tadviparIta, ane avyakta svapradarzana. he bhagavan! sUtelo prANI >> jue, jAgato prANI svapra jue ke sUto jAgato prANI svapra jue? he gautama ! sUtelo prANI svapra na jue, jAgato prANI svapra na jue paNa sUto jAgato prANI svaprane jue. he bhagavan! jIvo sUtelA che, jAgRta che ke sUtAjAgatA che? he gautamAM te traNe che. he bhagavan! nairayiko sUtelA che-ItyAdi prazna. sUtelA che, paNa jAgatA ke sUtA-jAgatA nathI. e pramANe yAvatu caurindriya saMbadhe paNa jANavuM.paMcendriya tiryaMcayoniko sutelA che-ItyAdi prazna. he gautama! teo sUtelA che ane sUtA-jAgatA nathI. e pramANe yAvatu- caurindriya saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan! paMcendriya tiryaMcayoniko sutelA che-ItyAdi prazna. he gautama! teo sUtelA che ane sUtAjAgatA paNa che. paNa (taddana) jAgatA nathI. manuSyanA praznamAM sAmAnya jIvonI peThe jANavuM. vAnayaMtara, jyotiSika ane vaimAnika devonA praznamAM nairayikonI peThe samajavuM. [678]he bhagavan! saMvRtta jIva svapra jue, asaMvRtta jIva svapra jue ke saMvRttA saMvRta jIva svama jue? he gautama ! e traNe jIvo svama jue, paNa saMvRtta jIva satya svajha jue, asaMvRtta jIva je svapra jue te satya paNa hoya asatya paNa hoya, tathA asaMvRttanI peThe saMvRttAsaMvRtta jIva paNa svapra jue. he bhagavan! jIvo saMvRtta che, asaMvRtta che ke saMvRttAsaMvRtta che? he gautama ! traNa prakAranA che. jema supta jIvonuM varNana kareluM che tema ahIM paNa samajavuM. he bhagavan! svapra keTalA prakAranA kahyAM che? he gautama ! beMtAlIza prakAranA mahAsvapra keTalA prakAranAM kahyA che ? he gautama ! badhA maLIne bahoMtera svapro kahyAM che. he bhagavanuM jyAre tIrthakarano jIva garbhamAM avatare tyAre tIrthaMkaranI mAtAo keTalA mahAsvapra joIne jAge? he gautama ! cauda mahAsvapro joIne jAge che. te A pramANe hAthI, baLada, siMha, yAvatuM- agni. he bhagavan! jyAre cakravartIno jIva garbhamAM avatare tyAre cakravartInI mAtAo keTalA mahAsvapra joIne jAge? he gautama cauda mahAsvapro tIrthaMkaranI mAtAonI peTheja jue che ane pachI jAge che, eja pramANe vAsudevanI mAtAnI svaprasaMbadhe pRcchA ! he gautama! koI paNa sAta mahAsvapro joIne jAge che. e pramANe baladevanI mAtAo koI paNa cAra mahAsvapro joIne jAge che. ! mAMDalika rAjAonI mAtAo e cauda svapromAMthI koI paNa eka mahAsvaprane joIne jAge che. [679]jyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIra chadmasthapaNAmAM hatA tyAre teo eka rAtrinA chellA praharamAM A daza mahAsvapro joIne jAgyA. te A pramANe- "eka moTA bhayaMkara ane tejasvI pavALA tADa jevA pizAcane parAjita karyo.' eka moTA dhoLI pAMkhavALA puskokilane teoe svapramAM joyo eka moTA citravicitra pAMkhavALA paMskokilane svapramAM joyo, eka mahAna sarvaratnamaya mAlAyugalane svapnamAM eka moTA ane dhoLA gAyanA dhaNane svapramAM joyo joyo cAre bAjuthI kusumita thayelA eka moTA, padmasarovarane svapramAM joyo 'hajAro taraMga ane kallolothI vyApta eka mahAsAgarane
Page #367
--------------------------------------------------------------------------
________________ 364 bhagavAI -1dA-dAda79 pote hAthavaDe taryo tejathI jaLahaLatA eka moTA sUryane eka moTA mAnuSottara parvatane lIlA vaiDUryanA varNa jevA potAnA AMtaraDAvaDe sarva bAjuethI Avekhita ane parive khita joyo. ane eka mahAnu maMdara (meru parvatanI cUlikA upara siMhAsanamAM beThela potAnA AtmAne joI teo jAgyA zramaNa bhagavaMta mahAvIra je bhayaMkara ane tejasvI pAvALA tathA tADanA jevA eka pizAcane parAjita karelo mohanIya karmane mULathI naSTa karyuM. jo eka moTo dhoLI pAMkhavALo yAvatu-paMskokila joyo tethI zukla dhyAnane prApta karI vihaya. je eka moTo citra vicitra pAMkhavALo yAvatu-paMskokila joyo tethI vicitra svayama ane parasamayanA dvAdazAMgagaNipiTaka kahyuM, A pramANe che- AcAra, sUtrakRta, yAvatu draSTivAda.je eka mahAnuM sarvaratnamaya mAlAyugala joyuM ane jAgyA tethI be prakArano dharma kahyo,sAgAradharma ane anagAradharma. jo eka dhoLI gAyanuM mahAnu dhaNa joIne jAgyA tethI cAra prakArano saMgha thayo, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvikA je eka moTuM yAvatu-pA sarovara joIne jAgyA tethI bhavanavAsI, vAnayaMtara, jyotirSika ane vaimAnika eka cAra prakAranA devone pratibodha karyo. je eka moTA yAvatu mahAsAgarane pote hAtha vaDe tarelo joyo anAdi ane ananta yAvata-saMsArarupa kAMtArane pAra karyo. je tejathI jhaLahaLato eka moTo sUrya joyo tethI anaMta, anuttara, nirAvaraNa, nivyAghati, samagra ane pratipUrNa evuM kevaLa jJAna ane kevaLa darzana utpanna thayuM. eka moTA mAnuSottara parvatane nIla vaiDUryanA varNa jevA, potAnA AMtaraDAthI cAre bAjue AveSTita ane pariveSTita karelo joyo tethI devaloka manuSyaloka ane asuralokamAM-"A zramaNa bhagavaMta mahAvIra che" evI udAra kIrti, stuti, sanmAna ane yaza prApta thayA. potAnA AtmAne maMdaraparvatanI cUlikA paranA siMhAsanamAM beThelo joyo ane joIne jAgyA tethI zramaNa bhagavaMta mahAvIre kevaLI thaI deva, manuSya ane asura yukta pariSadamAM besI dharma kahyo, [68] koI strI athavA puruSa svaprane aMte eka moTI azvapaMkti, gajapaMkti, yAvatu-vRSabha paMktine jue ane tenA upara caDhe tathA te upara pote caDhyo che ema potAne mAne, ane e pramANe joI ne turata jAge to te teja bhavamAM siddha thAya, yAvatu sarva dukhono nAza kare. koI strI athavA puruSa svaprane atte samudrane banne paDakhe aDakeluM tathA pUrva ane pazcima tarapha lAMbuM eka moTuM dAmaNa jue ane tene vIMTALe ane te pote vIMTAvyuM che ema potAne mAne tathA te prakAre joI zIdha jAge to teja bhavamAM siddha thAya, yAvatusarva duHkhono nAza kare. koI strI athavA puruSa banne bAjue lokAntane sparzelu tathA pUrva ane pazcime lAMbu eka moTuM doraDuM jue ane tene kApI nAkhe ane te pote kApI nAMkhyuM che ema potAne mAne tathA te prakAre joI zIdhra jAge to te yAvatu-sarva duHkhono nAza kare. koI strI athavA puruSa svaprane atte eka moTA loDhAnA, tAMbAnA, kathIranA, ane sIsAnA DhagalAne jue ane te upara caDhe ane pote te upara caDhyo che ema potAne mAne tathA ema joI zIdhra jAge to te vAva-be bhavamAM siddha thAya, yAvatu-sarva duHkhono nAza kare. koI strI athavA puruSa svaprane cheDe eka moTA hiraNya-rupAnA, suvarNanA, ratnaprabhA nA ane vajanA DhagalAne jue ane te upara caDhe ane pote te upara caDhyo che ema potAne mAne
Page #368
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-16, uso-6 365 tathA turata jAge to teja bhavamAM siddha thAya, yAvatu sarva duHkhano nAza kare. koI strI ke puruSa svaprane atte eka moTA ghAsanA DhagalAne, yAvatu kacarAnA DhagalAne jue ane tene vikhere ane pote vikheryo che ema potAne mAne ane jo turata jAge to teja bhavamAM yAvatusarvaduHkhano nAza kare. koI strI ke puruSa svaprane anne eka moTA zarastaMbhane,varaNa staMbha ne vaMzImUlastaMbhane ke vallimUlastaMbhane jue ane tene ukheDe ane pote tene ukheDyo che ema potAnemAne ane pachI zIdhajAge tote jabhavamAM yAvatu-sarvaduHkhono nAza kare. koI strI yA puruSa svaprane cheDe eka moTA kSIrakuMbhane dRdhikuMbhane, dhRtakuMbhane ane madhukuMbhane jue ane tene upADe tathA pote tene upADyo che ema potAne mAne, pachI zIdhra jAge to teja bhavamAM yAvatu-sarva duHkhono nAza kare. koI strI ke puruSa svaprane anne eka moTA surAnA vikaTa kuMbhane, sauvIranA moTA kuMbhane, tailakuMbhane ke vasAkuMbhane jue. tene bhede ane pote tene bhedI nAkhyo che ema potAne mAne pachI turata jAge to be bhavamAM yAvatu-sarva duHkhono nAza kare. koI strI ke puruSa svaprane anta kusumita evA eka moTA paDA sarovarane jue,yAvatu pachI turata jAge to teja bhavamAM yAvatu-sarva duHkhano nAza kare. koI strI ke puruSa svaprane anta taraMgo ane kallolothI vyApta eka moTA sAgarane jue vAvazIdhra jAge to teja bhavamAM yAvatu-sarva duHkhono nAza kare. koI strI ke puruSa svaprane anne sarva ratnamaya eka moTuM vimAna jue, yAvatuM zIdhra jAge to teja bhavamAM yAvatu-sarva duHkhono nAza kare. 681]he bhagavan! koSThapuTo, yAvatu-ketakITo yAvatu-eka sthAnathI sthAnAntare laI javAtA hoya tyAre pavanAnusAre je (temano gaMdha) vAya che to te koSTha vAya che ke thAvatu-ketakI vAya che? he gautama!koSThakapuTo ke ketakIpuTo vAtA nathI. paNa gaMdhanA je pudgalo che te vAya che. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che'. zataka vada-udesAdanI munidIparatna sAgare karelagurjarachAyApUrNa | (uddezaka-7) [682] he bhagavan! keTalA prakArano upayoga kahyo che? he gautama! be prakArano . jema prajJApanA sUtramAnA upayoga padamAM kahevAmAM AvyuM che tema ahIM badhuM kahevuM. temaja ahIM trIsamuM "pazcAttApada' paNa samagra kahevuM. he bhagavan! te emaja che, zatakA-udeso 7nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH8) [683]he bhagavan! loka keTalo moTo kahyo che? he gautama! loka atyanta moTo kahyo che. jema bAramAM zatakamAM kahyuM che tema ahIM paNa loka saMbaMdhI badhI hakIkata kahevI, he bhagavan! lokanA pUrva caramAMtamAM jIvo che, jIvadezo che, jIvapradezo che, ajIvo che, ajIvadezo che, ke ajIvapradezo che ? he gautama ! tyAM jIvo nathI, paNa jIvadezo che, jIvapradezo che, ajIvo che ajIvadezo che ane ajIva pradezo paNa che. je jIvadezo che te avazya ekendriya jIvanA je dezo che, athavA ekendriyanA dezo ane anidriyano (eka) deza che-ItyAdi badhuM dazamAM zatakamAM kahela AgreyI dizAnI vaktavyatA pramANe
Page #369
--------------------------------------------------------------------------
________________ 366 bhagavai - 164-28/683 kahevuM. vizeSa e ke, dezonA viSayamAM anidriyo mATe prathama bhAMgo na kahevo. tyAM je arupI ajIvo rahelA che te cha prakAranA che ane aTThAsamaya (kALa) nathI. hai bhagavan ! lokanA dakSiNa dizAnA caramAMtamAM jIvo che ItyAdi sarva pUrNa pramANe pUchyuM. pUrva pramANeja badhuM kahevuM, ane e pramANe pazcima caramAMtamAM uttara caramAMtamAM paNa samajyuM. lokanA uparanA caramAMtamAM jIvo che-ItyAdi he gautama ! tyAM jIvo nathI, paNa jIvadezo che, jIvapradezo che, yAvat-ajIvapradezo paNa che. je jIvadezo che te avazya ekendriyono dezo ane aneiMdriyonA dezo che. athavA ekedriyonA dezo, anindriyonA dezo ane beIndriyo no eka deza che. athavA ekendriyonA dezo anindri yonA dezo ane beIndriyonA dezo cha. ema vacalA bhAMgA sivAyanA trikasaMyogI bIjA badhA bhAMgA kahevA paMcendriyo sudhI kahevuM. tyAM je jIvapradezo che te avazya eke ndriyonA pradezo ane anindriyonA pradezo che. athavA ekendriyonA pradezo, anidri yonA pradezo, ane eka beIndriyanA pradezo che. athavA ekendriyonA pradezo, anidri yonA pradezo ane beIndriyona pradezo che. e pramANe prathama bhAMgA sivAyanA bIjA badhA kahevA,yAvat-paMcendriya sudhI jANavuM. ane dazamAM zatakamAM kahela tamA dizAnI vakta vyatA pramANe ahIM ajIvonI vaktavyatA kahevI. he bhagavan ! lokanA heThaLanA caramAMtamAM zuM jIvo che-ItyAdi prazna. he gautama ! tyAM jIvo nathI, jIva dezo che, jIvapradezo che, yAvatu-ajIvanA pradezo paNa che. je jIvadezo che te avazya ekeMdriyanA dezo che. athavA ekeMdriyonA dezo ane beIMdriyano deza che. athavA ekeMdriyonA dezo ane beIdriyonA dezo che. e pramANe vacalA bhAMga sivAya bIjA badhA bhAMgA kahevA, ane te yAvat-anidriyo sudhI jANavuM. sarvanA prade zonI bAbatamAM pUrva caramAMtanA praznottara pramANe jANavuM, paNa temAM prathama bhAMgo na kahevA. ajIvonI bAbatamAM u52nA caramAMtamAM kahyA pramANe badhuM kahevuM. hebhagavan ! A ratnaprabhApRthvInA pUrva caramAMtamAM jIvo che-ItyAdi pRcchA he gautama! tyAM jIvo nathI. jema lokanA cAra caramAMta kahyA tema ratnaprabhAnA paNa cAre caramAMta jANavA. dazamAM zatakamAM kahela vimalA dizAnI vaktavyatA pramANe A ratnaprabhAnA uparanA caramAMtanI tathA ratnaprabhA pRthvIno nIcalo caramAMta paNa lokanI nIcenA caramAMtanI peThe jANavI. parantu vizeSa e ke jIvadezonA saMbaMdhe paMcendriyomAM traNa bhAMgA kahevuM. ratnaprabhA pRthvInA cAra caramAMtanI peThe zarkarAprabhA pRthivInA paNa cAra caramAMta kahevA. e pramANe yAvatu-sAtamI pRthivI sudhI jANavuM. tathA saudharma (devaloka) yAvat ucyut saMbaMdhe paNa eja pramANe samajavuM. traiveyaka vimAno saMbaMdhe paNa teja pramANe jANavuM. paNa temAM vizeSa e che ke upalA ane heThalA caramAMta viSe dezo saMbaMdhe paMceMdriyomAM paNa vacalo bhAMgo na kahevo. bAkInuM badhuM pUrva pramANe ja kahevuM. tathA traiveyaka vimAnanI peThe anuttara vimAnanI ane ISatyAgbhArA pRthivInI paNa vaktavyatA kahevI. [684] bhagavan ! paramANu ekasamayamAM lokanA pUrvacaramAMtathI-pazcimacaramAM tamAM, pazcimacaramAMtathI pUrvacaramAMtamAM, dakSiNacaramAMtathI uttara caramAMtamAM, uttara caramAMtathI yAvat uparanAcaramAMtamAM jAya? gautama ! hA [685]he bhagavan ! 'varasAda varase che ke nathI varasato' e (jANavAne) mATe koI
Page #370
--------------------------------------------------------------------------
________________ 367 zataka-16, udeso-8 puruSa potAno hAtha, paga, bAhu, ke uru saMkoce ke pasAre to te puruSane keTalI kriyA lAge? he gautama! te puruSane kAyikI vagere pAMce kriyAo lAge. [68]he bhagavan! moTI RddhivALo vAvatu-moTA sukhavALo deva lokAMtamAM rahIne alokamAM potAnA hAthane, yAvatu-urune saMkocavA ke pasAravA samartha che? he gautama ! te artha samartha nathI. he gautama jIvone AhAraupacita, zarIropati ane klevaropacita pudgalo hoya che, tathA puddalone AzrayIneja jIvono ane ajIvono gatiparyAya kahevAya che. alokamAM to jIvo nathI. tema pudgalo paNa nathI mATe te hetuthI pUrvokta deva yAvatu-pasAravA samartha nathI. he bhagavan! te emaja che, emaja che." | zatakaH16-uddeso 8nI munidIparatna sAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka 9) [687lhe bhagavan! vairocanendra ane vairocana rAjA evA balinI sudhamAM sabhA kyAM kahelI che? he gautama ! jaMbudvIpa nAme dvIpamAM maMdara parvatanI uttare tirachuM asaMkheya ItyAdi jema caramanI hakIkatamAM kahyuM che tema aNavaradvIpanI bAhyavedikAthI aruNavarasamudramAM 42000 yojana avagAhyA pachI vairocanendra ane rocanarAjA evA balino rucakeMdra nAmano utpAta parvata kahyo che. te utpAta paraveMta tenuM pramANa tigi cchakUTa parvatanI peThe jANavuM yAvatuM kendra nAmano artha paNa te pramANe kahevo. vizeSa e ke ahiM kendranI prabhAvALAM utpalAdi jANavAM.bAkI badhuM teja pramANe yAvatu-te bali caMcA rAjadhAnInuM tathA anyonuM Adhipatya karato vihare che.) tyAM sudhI kahevuM. te ruca kendra utpAta parvatanI uttare ItyAdi pUrvavatu yAvatu-cAlI hajAra yojana gayA pachI tyAM balinI balicaMcA'nAmanI rAjadhAnI kahIcheterAjadhAnIno vikhaMbha vistAra ekalAkha yojanA che. bAkInuM vadhu pramANa pUrva pramANe jANavuM. vizeSa e ke balinI sthiti sAga ropama karatAM kaMIka adhika kahI che. he bhagavan!te emaja che, hebhagavan!te emaja che.' zatakaH16-udesI 9nI munidIparatna sAgare karelagurjarachAyApUrNa | (uddezaka 10-14) [688]he bhagavanuM ! avadhijJAna keTalA prakAre kahyuM che ? be prakAre.ahiM prajJApanA'nuM tetrIsamuM pada saMpUrNa kahevuM. he bhagavan! te emaja che, yAvavihare che. [68]he bhagavan! dIpakumAro badhA samAna AhAravALA che, samAna ucchuvAsa-niHzvAsavALA che ? he gautama ! e artha samartha nathI. ahiM jema prathama zatakanA dvitIya uddezakamAM dvIpakumAronI vaktavyatA kahelI che te badhI kahevI, he bhagavanuM ! dviIpakumArone keTalI vezyAo kahI che? he gautama ! cAra. kRSNalezyA, yAvatu- tejo lezyA. he bhagavanuM ! yAvatu-tejalezyAvALA e dvIpakumAromAM koNa konAthI yAvatuvizeSAdhika che ? he gautama ! sauthI thoDA dvIpakumAro tejolezyAvALA che, kApotalezyA vALA asaMkheyaguNA che, tethI nIlalezyAvALA vizeSAdhika che, ane tenA karatAM kaSNalezyAvALA vizeSAdhika che. he bhagavan! e dvIpakumAromAM koNa konAthI alpa dhika che ane mahardhika che ? he gautama ! kaSNalezyAvALA karatAM nIlalezyAvALA
Page #371
--------------------------------------------------------------------------
________________ 368 dvIpakumAro mahardhika che, yAvat-tejolezyAvALaA sauthI mahardika che. [690-692]he bhagavan ! zuM uddhikumAro badhA samAna AhAravALA cheItyAdi pUrva pramANe prazna. pUrva pramANeja badhuM jANavuM. 'he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te emaja che'- e pramANe dikumAro viSe teramo uddezaka jANavo ane e pramANe stanita kumAro viSe caudamo uddezaka samajavo. 'he bhagavan ! te emaja che. zatakaH16-uddesA-10-14nI munidIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa bhagavada - 16/-/10 thI 14/689 zata:17 --uddeso-10 [693-694]zrutadevanA bhagavatIne namaskAra kuMjara,- saMyatadi zailezI, kriyA,, IzAnendra, pRthivIkAyika, aplAyika, vAyukAyika, ekendriya, nAgakumAra, suvarNakumAra, vidyutkrumAra ane agnikumAra e sattara uddezako kahevAze. [65]rAjagRhamAM nagaramAM yAvat A pramANe bolyA- he bhagavan ! udAyI nAme pradhAna hastI kaI gatimAMthI maraNa pAmI turata ahIM udAyI nAme pradhAna hastIpaNe utpanna thayo che ? he gautama ! asurakumAra deva thakI maraNa pAmI he bhagavan ! A udAyI nAme hastI kyAM utpanna thaze ? he gautama ! A ratnaprabhA pRthivIne viSe eka sAgaropamanI utkRSTa sthitivALA narakAvAsamAM nairiyakapaNe utpanna thaze. he bhagavan ! te tyAMthI maraNa pAmI turata kyAM jaze, kyAM utpanna thaze ? he gautama ! mahAvideha kSetramAM utpanna thaI siddha thaze, bhUtAnaMda nAme pradhAna hastI kaI gatimAMthI maraNa pAmI turata ahiM bhUtAnaMda nAme hastIpaNe utpanna thayo che ? jema udAyI nAme hastInI vaktavyatA kahI ema bhUtAnaMdanI paNa jANavI. yAvat-sarva duHkhono anta karaze. [696]he bhagavan ! koI puruSa tADanA jhADa upara caDhe, ane tyAM rahelA tADanA phaLane halAve ke nIce pADe to te puruSane keTalI kriyAo lAge ? he gautama ! te puruSane kAyikI vagere pAMca kriyAo lAge. je jIvonA zarIradvArA tADa vRkSa tathA tADanuM phaLa utpanna thayuM che te jIvone paNa kAyikI vagere pAMca kriyAo lAge. he bhagavan ! te tADanuM phaLa potAnA bhArane lIdhe yAvat-nIce paDe, ane nIce paDatA te tADanA phaLadvArA je jIvo haNAya, yAvat-jIvitathI jUdA thAya, to tethI te phaLa toDanAra puruSane keTalI kriyAo lAge ? he gautama ! kAyikI vagere kriyAo lAge, je jIvonA zarIrathI tADanuM vRkSa nIpajyuM che te jIvone yAvat cAra kriyAo lAge, ane je jIvonA zarIrathI tADanuM phaLa nIpajyuM che te jIvone to kAyikI yAvat pAMce kriyAo lAge. tathA je jIvo svAbhAvika rIte nIce paDatAM tADanA phaLanA upakAraka thAya che te jIvone paNa kAyikI yAvat- pAMce kriyAo lAge. he bhagavan ! koI puruSa jhADanA mULane halAve ke nIce pADe to te puruSane keTalI kriyA lAge?he gautama!kAyikI vagere pAMce kriyAo lAge,ane je jIvonA zarIra thI mULa yAvat bIja nIpajyAM che te jIvone paNa kAyikI vagere pAMce kriyAo lAge. he bhagavan ! tyAra pachI te mULa potAnA bhArane lIdhe nIce paDe ane bIjA jIvonuM ghAtaka thAya to tethI mULane halAvanAra te puruSane keTalI kriyA lAge ? he gautama ! kAyiko
Page #372
--------------------------------------------------------------------------
________________ '' " . zataka-17, udeso-1 369 vagere cAra kriyAo lAge. tathA je jIvonA zarIrathI kaMda nIpajyo che, yAvatu-bIja nIpajyuM che te jIvone kAyikI kAvatucAra kriyAo lAge. vaLI je jIvonA zarIrathI mULa nIpajyuM che te jIvone kAyikI yAvatu-pAMca kriyAo lAge. tathA je jIvo svAbhA vika rIte nIce paDatAM mULanA upagrAhaka-che te jIvone paNa kAyikI vagere pAMca kriyAo lAge che. he bhagavan! koI puruSa vRkSanA kaMdane halAve to tene keTalI kriyA lAge? hegautama ! pAMca kriyAo lAge. tathA je jIvonA zarIrathI mULa yAvatu-bIjA nIpajyuM che te jIvone paNa pAMca kriyAo lAge che. he bhagavan! tyAra pachI te kanda potAnA bhArane lIdhe nIce paDe ane yAvatu-jIvono ghAta kare to te puruSane keTalI kriyAo lAge ? cAra kriyAo lAge. tathA je jIvonA zarIrothI kaMda nIpajyAM che te jIvone yAvatu pAMce kriyAo lAge. vaLI je jIvo svAbhAvika rIte nIce paDatAM te kaMdanA upakAraka hoya te jIvone paNa kriyAo lAge. jema kaMda saMbadhe vaktavyatA kahI tema yAvatu-bIja saMbadhe paNa jANavI.. [697he bhagavan! keTalAM zarIro kahyAM che? he gautama! pAMca -audArika, yAvat kAmaNa. keTalI Indriyo kahI che? he gautama! pAMca, zrotrendriya, yAvat sparzendriya. yoga keTalA prakArano kahyo che? he gautama ! traNa-mana-yoga, vacanayoga ane kAyayoga. audA rika zarIrane bAMdhato jIva keTalI kriyAvALo hoya? he gautama! koIvAra traNa kriyAvALo, koIvAra cArakriyAvALo ane koIvAra pAMca kriyAvALo hoya. e rIte pRthivIkAyika saMbadhe kahevuM. tathA e pramANe kramathI yAvatu-manuSya sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! audA. rika zarIrane bAMdhatA aneka jIvone keTalI kriyAo lAge? he gautama ! teone kadAcita traNa kriyAo,kadAcitacArakriyAo ane kadAcita pAMcakriyAolAge.epramANe yAvata pRthivIkAyiko sudhI jANavuM. tathA e kramathI yAvatu-manuSyo sudhI jANavuM. e pramANe vaikriya zarIra saMbadhe paNa be daDako kahevA. parantu je jIvone vaikriya zarIra hoya te jIvone AzrayI kahevuM. e pramANe yAvat kAmaNa zarIra sudhI samajavuM. zrotrendriyathI AraMbhI yAvatu-sparzendriya sudhI vaLI manayoga, yAvatukAyayoga viSe paNa e pramANe kahevuM, parantu jene yogahoya tene te yogasaMbandha kahevuMema badhA maLInechavvIsa deDako kahevA. di98]he bhagavan! bhAva keTalA prakAranA kahyA cha? he gautama! bhAva che prakAranA -audAyika, aupathamika, yAvatu-sAMnipAtika. he bhagavan! audayika bhAva keTalA prakAre kahyo che. he gautama ! be prakAre auyika ane udayaniSpanna. e pramANe A abhi lApa vaDe anuyoddhAra- mAM jema cha nAmanI vaktavyatA kahI che te badhI ahiM kahevI. yAvatu e pramANe sAMnipAtika bhAva sudhI kahevuM. he bhagavan! te emaja che, zataka 17-udesA 1 nImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (udezaka 2 ) [699]he bhagavan! saMyama, prANAtipAtAdithI virativALo ane jeNe pApakarma no pratighAta ane pratyAkhyAna karyuM che evo jIva cAritra dharmamAM sthita hoya, asaMyata, avirata ane jeNe pApakarmano pratighAta ane pratyAkhyAna karyuM nathI evo jIva adharmamAM sthita hoya, tathA saMyatAsaMyata jIva dhamadharmamAM sthita hoya ? he gautama ! hoya. he bhagavan! e dharmamAM, adharmamAM ane dhamadharmamAM koI jIva besavAne yAvatu [24
Page #373
--------------------------------------------------------------------------
________________ 370 bhagavai - 17/-/2/699 -ALoTavAne samartha che ? he gautama ! e artha samartha nathI saMyata, virata ane jeNe pApa karmanuM pratyAkhyAna karyuM che evo jIva dharmamAM sthita hoya asaMyata, avirata ane jeNe pApakarmanuM pratyAkhyAna karyu nathI evo jIva adharmamAM sthita hoya tathA saMyatAsaMyata jIva dharmAdharmamAM sthita hoya- he bhagavan ! zuM jIvo dharmamAM sthita hoya, adharmamAM sthita hoya ke dharmadharmamAM sthita hoya ? he gautama ! e pramANe naiyika saMbandhe pRcchA karavI. he gautama ! naiyiko dharmamAM sthita na hoya, tema dharmAdharmamAM sthita na hoya, paNa adharmamAM sthita hoya. e pramANe yAvat-caurindriya jIvo sudhI jANavuM. paMcendriya tiryaMca jIvo saMbandhe pRcchA. he gautama ! paMcendriya tiryaMca jIvo dharmamAM sthita nathI, paNa teo adharmamAM ane dharmadharmamAM sthita che. manuSyone viSe sAmAnya jIvonI peThe vaktavyatA kahevI. vAnavyaMtaro, jyotiSiko ane vaimAniko vize e pramANe jANavuM. [900]he bhagavan ! anyatIrthaMko ema kahe che, yAvat ema prarupe che ke 'zramaNo paMDita kahevAya che ane zramaNopAsako bAlapaMDita kahevAya che, paNa je jIvane eka paNa jIvanA vadhanI avirati che te jIva ekAnta bAla' kahevAya. A satya kema hoya ? he gautama ! je anyatIrthiko A pramANe kahe che teoe mithyA- kahyuM che, huM A pramANe kahuM chuM- kharekhara zramaNa paMDita che ane zramaNopAsako bAlapaMDita che, paNa je jIve eka paNa prANInA vadhanI virati karI che te jIva 'ekAMntabAla' na kahevAya. nairayiko saMbandhu e pramANe prazna he gautama ! naiyiko bALa che, paNa paMDita nathI. tema bAlapaMDita paNa nathI. e pramANe yAvat-cauriMdriyo sudhI jANatuM. paMcedriya tiryaMco saMbaMdhe prazna. he gautama ! paMceMdriya tiryaMco bAla ane bAlapaMDita hoya che, paNa paMDita hotA nathI. manuSyo saMbaMdhe sAmAnya jIvonI vaktavyatA kahevI. tathA vAnasyaMtara, jyotiSika ane vaimAnika saMbaMdhe nairayikanI vaktavyatA kahevI. [901]he bhagavan anyatIrthaMko A pramANe kahe che, yAvat prarupe che ke prANA tipAtamAM, yAvamithyAdarzalyamAM vartatA prANIno jIva anya che ane jIvAtmA tethI anyache, prANAtipAtaviramaNamAM, yAvat-parigrahaviramaNamAM, krodhanA tyAgamAM yAvat mithyAdarzanazalyanA tyAgamAM vartatA prANIno jIva anya che ane tethI teno jIvAtmA anya che. autpattikI buddhimAM, yAvat-pAriNAmikI buddhimAM vartamAna prANIno jIva anya che ane tethI jIvAtmA anya che, avagraha, yAvat dhAraNAmAM vartamAna prANIno jIva anya che ane jIvAtmA anyache, utthAnamAM,yAvat-puruSakAra-parAkramamAM vartamAna prANIno jIva anya che ane jIvAtmA anya che, nairayikapaNAmAM, paMcendritiryaMcapaNAmAM, manuSyapaNAmAM tathA devapaNAmAM vartamAna jIva anya che ane jIvAtmA anya che, jJAnAva raNIyamAM mithyAvRSTi ane sabhyamithyAvRSTimAM, cakSudarzana, yAvatu kevala darzanamAM, AbhinibodhikAna, yAvat kevaLa- jJAnamAM, matiajJAna, zrutaajJAna, ane kArpaNa zarIramAM, tathA manoyoga, vacanayoga, ane kAyayogamAM, sAkAropayoga ane anAkAropayogamAM vartamAna prANIno jIva anya che ane teno jIvAtmA anya che. te kema satya hoya ? he gautama ! je anyatIrthiko e pramANe kahe che, yAvatu-teo mithyA kahe che. "prANAtipAta yAvat-mithyAdarzanamAM vartamAna prANIno teja jIva che ane teja jIvAtmA che, yAvat-anAkAropayogamAM vartamAna prANIno teja jIva che ane teja
Page #374
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-17, udeso-2 371 jIvAtmA che." [702]he bhagavan! moTI RddhivALo, yAvatu-moTA sukhavALo deva pahelAM rupI hoIne mUrta svarUpa dhAraNa karI pachI aspI rupa vikavavAne samartha che? te artha samartha nathI. huM e jANuM chuM. huM e jouM chuM, huM e nizcita jANuM chuM. huM e sarvathA jANuM chuM. meM e jAyuM che, meM e joyuM che, meM nizcita jANyuM che ane meM e sarvathA jANyuM che ke, tevA prakAranA pavALA, karmavALA, rAgavALA, vedavALA, mohavALA, vezyAvALA, zarIravALA, ane zarIrathI nahi mUkAyelA- jIvane vize ema jaNAya che, te A pramANe te zarIrayukta jIvamAM-kALApaNuM, yAvatu-dhoLApaNuM, sugaMdhipaNuM ke dugaMdhipaNuM, kaDavApaNuM ke yAvatu madhurapaNuM, tathA karkazapaNuM te yAvatu-kSapaNuM hoya che, mATe he gautama! te hetuthI yAvatuM te deva pUrva pramANe vidurvavA samartha nathI. zataka 172usokara nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka 3) [703]he bhagavan! zailezI avasthAne prApta thayela anagAra zuM sadA nirantara kaMpe, ane yAvatu-te te bhAve pariName ? e artha samartha nathI, mAtra eka paraprayoga vinA na kaMpe. he bhagavan! ejanA (kaMpana) keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! pAMcaprakAranI. dravyaejanA,yAvatuM bhavaejanA. he bhagavan! dravya ejanA keTalA prakAranI kahI che? he gautama ! cAra prakAranI nairayikadravyaejanA, yAvatu devadravyaejana. he bhagavan! zA kAraNathI "nairayikadravyaejanA" kahevAmAM Ave che ? he gautama ! je mATe nairayiko nairayikadravyamAM vartatA hatA, varte che ane vartaze, te nairayikoe nairayikadravyamAM vartatA nairayikadravyanI ejanA karI hatI, kare che ane karaze, te mATe manuSyadravyaejanA ane devadravyaejanA paNa jANavI. he bhagavan! kSetraejanA keTalA prakAranI kahI che ? he gautama ! cAra prakAranI-nairayika kSetraejanA, yAvatu-devakSetraejanA. he bhagavanuM ! nairayikakSetraejanA kahevAnuM zuM kAraNa ? pUrva pramANe jANavuM. vizeSa e ke nairayikadra vyaejanAne badale nairayikakSetraejanA kahevI. ane ema yAvatu-deva kSetraejanA sudhI jANavuM. tathA kAlaejanA, bhavyaejanA ane bhAvaejanA viSe paNa e pramANe jANavuM. [70]he bhagavan! calanA keTalA prakAranI kahI che ? traNa prakAranI zarIracalanA, IndriyacalanA ane yogacalanA. he bhagavan! zarIracalanA keTalA prakAranI kahI che ? pAMca prakAranI. audArikazarIracalanA, yAvatu-kAzmaNazarIracalanA. he bhagavan! IndriyacalanA keTalA prakAranI kahI che ? he gautama ! pAMca prakAranI. zrotrendriyacalanA, yAvatu-sparzendriya calanA. he bhagavanuM ! yogAcalanA keTalA prakAranI kahI che ? traNa prakAranI. manoyogacalanA, vacanayogacalanA ane kAyayogacalanA. he bhagavan! zA hetuthI audArikazarIracalanA kahevAya che ?he gautamAre mATe audArika zarIramAM vartatA jIvoe audArika zarIrayogya dravyone audArikazarIrapaNe pariNamAvatA audArikazarIranI calanA karI che, kare che ane karaze, te kAraNathI ema kahyuM. he bhagavana! zA kAraNathI vaikriyazarIracalanA kahevAmAM Ave che ? pUrva pramANe badhuM jANavuM. vizeSa e ke vaikriyazarIrane viSe vartatA" ItyAdi kahevuM. eja pramANe
Page #375
--------------------------------------------------------------------------
________________ 372 bhagavaI - 17-3/704 yAvatu-kAzmaNazarIra calanA sudhI jANavuM. he bhagavan! zA kAraNathI zrotrendriya calanA kahevAmAM Ave che? e pramANe kAyayogacalanA paNa jaNAvI. 70]he bhagavana ! saMvegananirveda-guonI tathA sAdhamikonI sevA, pAponI AlocanAneniMdA-gaha-kSamApanA, upazAMtatA, kRtasahAyatA upayoga, zrotrendriyarsa vara, yAvatu-spazendriyasaMvara, yogapratyA- khyAna, zarIatyAkhyAna, kaSAyapratyAkhyAna, saMbhopratyAkhyAna, upadhipratyAkhyAna,vacanasaMgopana-kAyasaMgopana, krodhano tyAga, yAvatumithyAdarzanazalyano tyAga, jJAnasaMpannatA, darzanasaMpannatA, cAritrasaMpannatA, sudhAdi vedanAmAM sahanazIlatA ane maraNAttika kaSTamAM sahanazIlatA-e badhA padonuM he AyuSmanuM zramaNa ! antima phaLa zuM kahyuM che? he gautama! mokSa kahyuM che. "he bhagavan! te emaja che. te emaja che." | zataka 17-udesAra3nImunidIparatna sAgare karelagurjarachAyApUrNa | ( uddezakaH4) [70]te kALe te samaye rAjagRha nagaramAM bhagavAn gautama) yAvatu A pramANe bolyA ke, he bhagavan! jIvo vaDe prANAtipAta dvArA kriyA-karma karAya che? hA, karAya che. he bhagavan! te kriyA sRSTa ke aspRda? he gautame! te RSTa karAya, paNa aspaSTa na karAya-ItyAdi badhuM prathama zatakanA chaThThA udezakamAM kahyA pramANe kahevuM, yAvatu-te kriyA anukrame karAya che, paNa anukrama vinA karAtI nathI. e pramANe yAvata-vaimAniko sudhI jANavuM. parantu vizeSa e ke jIvo ane ekendriyo vyAghAta sivAya cha e dizAmAMthI AvelAM karma kare che, ane je vyAghAta hoya to kadAca traNa ke, cAra ke pAMca dizAmAMthI, AvelAM karma kare che. he bhagavan! jIvo mRSAvAdadvArA karma ke che? hA, kare che. he bhagavan! zuM te kriyA- RSTa karAya-ItyAdi prazna. jema prANAtipAta saMbadhe deDaka kahyo che tema mRSAvAda saMbadhe paNa kahevo. ema adattAdAna, maithuna ane parigrahasaMbadhe pAMce deDako kahevA. he bhagavan! je samaye jIvo prANAtipAtadvArA (kamI kare che te samaye bhagavan! te sRSTa karma kare che ke aspaSTa karma kare che? pUrva pramANe jANavuM. yAvatu te "anAnupUrvIta nathI tyAM sudhI kahevuM. e pramANecAvatu- kramathI vaimAniko sudhI yAvatu-parigraha saMbadhe jANavuM. he bhagavan! je kSetramAM jIvo prANAtipAta dvArA karma kare che te kSetramAM skRSTa ke askRSTa karma kare che-ItyAdi prazna. pUrva pramANe uttara kahevo. yAvatu-parigraha sudhI jANavuM. ema pAMce deDako kahevA. he bhagavan! je pradezamAM jIvo prANAtipAta dvArA karma kare che te pradezamAM zuM RSTa karma kare che ke aspaSTa karma kare che-ItyAdi pUrva pramANe daDaka kahevo. e pramANe yAvatu-parigraha sudhI jANavuM. ema badhA maLIne viza deDako kahevA. [77]bhagavan! jIvone je duHkha che te zuM AtmakRta che parakRta che ke ubhayakRta che? he gautama! jIvone je duHkha che te AtmakRta che, parakRta nathI. tema ubhayata paNa nathI, e pramANe kramathI yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. jIvo zuM AtmakRta duHkha vede che, parata duHkha veda che ke tadubhayakRta duHkha vede che? jIvo AtmakRta duHkha vede che, parakRta ke ubhayakata duHkha vedatA nathI. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! jIvone je vedanA che te zuM AtmakRta che, ItyAdi prazna. he gautama ! vedanA AtmakRta che, parakata ke
Page #376
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-17, udesI-4 373 ubhayakRta nathI. e pramANe vAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! jIvo zuM Atma kRta vedanAne vede che, he gautama! jIvo AtmakRta vedanAne vede che, parakRta ke ubhayakRta nahIM e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM zataka 17-udesI-4nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka 5) [708]he bhagavan ! deveMdra devarAja IzAnanI sudhamAM sabhA kyAM kahI che? he gautama ! jaMbUDhIpa nAme dvIpamAM maMdaraparvatanI uttare A ratnaprabhAnA pRthivInA atyanta sama ane ramaNIya bhUmibhAgathI upara caMdra ane sUryane mUkIne AgaLa gayA pachIyAvatu sthAnapadamAM kahyA pramANe madhyabhAgamAM IzAnAva- saMtaka vimAna Ave che. te sADA bAra lAkha yojana lAMbu ane pahoLuM che-ItyAdi yAvatu-dazama zatakamAM zakravimAnanI. vaktavyatA kahI che te badhI ahIM IzAna saMbaMdhe kahevI. te IzAnendrane AyuSa kiMcitu adhika be sAgaropamanuM che, yAvatu-deveMdra devarAja IzAna che. zataka 17udesopanI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka [709]he bhagavan! je pRthivIkAyika jIva A ratnaprabhA pRthivImAM maraNa samudaghAta karIne saudharmakalpamAM pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te ! zuM prathama utpanna thAya ane pachI AhAra kare-pudgala grahaNa kare ke prathama pugala grahaNa kare ane pachI utpanna thAya ? he gautama ! te zA kAraNathI ? he gautama ! pRthivIkAyikone traNa samuddaghAto kahyA che, vedanA samuddaghAta, kaSAya samuddaghAta ane maraNAMtika samuddaghAta. jyAre jIva mAraNAM- tika samuddaghAta kare che tyAre dezathI paNa samuddaghAta kare che ane sarvathI paNa samughAta kare che. jyAre dezathI samuddaghAta kare che tyAre prathama pudgala grahaNa kare che ane pachI utpanna thAya che, jyAre sarvathI samudaghAta kare che tyAre prathama utpanna thAya che ane pachI pugala grahaNa kare che. he bhagavanuM ! pRthivIkAyika jIva A ratnaprabhA pRthivImAM yAvatu-maraNasamuddaghAta karI je IzAnakalpamAM pRthivIkA- vikapaNe utpanna thavAne yogya che-ItyAdi pRcchA. pUrva pramANe jANavuM. ema yAvatu-arcyuta, raiveyaka, anu ttara vimAna ane ISa~AmbhArA pRthivI saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! je pRthivI kAyika jIva A zarkaraprabhA pRthivImAM maraNasamuddaghAta karIne saudharmakalpamAM pRthivIkA vikapaNe utpanna thavAne yogya che-ItyAdi prazna. jema ratnaprabhA pRthivInA pRthivIkAyika no utpAda kahyo che tema zarkaraprabhA no kahevo. yAvatu e pramANe ISa...bhArA pRthivI sudhI jANavuM. tathA jema ratnaprabhAnA pRthivIkAyikanI vaktavyatA kahI tema yAvatu sAtamI narakamRthivI sudhImAM maraNa muddaghAtathI samavahata thayelA jIvano ISatrAbhArAmAM upapAta kahevo. zataka 17-udeso nI gurjarachAyApUrNa
Page #377
--------------------------------------------------------------------------
________________ 374 bhagavada- 177710 (uddezaka 7) [710he bhagavan! je pRthivIkAyika jIva saudharmakalpamAM maraNasamuddaghAta karI A ratnaprabhA pRthivImAM pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te prathama utpanna thAya ane pachI AhAra kare-ItyAdi prazna. ratnaprabhApRthivInA pRthivIkAyikajIvanI saudharma kalpanA pRthivIkAyika jIvano paNa sAte naraka pRthivImAM yAvatu upapAta kahevo. tathA jema saudharmakalpanA pRthivIkAyika jIvano sarva pRthivIomAM upapAta kahyo che tema badhA svargo, yAvatu-ISaTAbhArApRthivInA pRthivIkAyika jIvano paNa sarva pRthivIomAM yAvasAtamI narakamRthivI sudhI upa-pAta kahevA. "he bhagavan! te emaja che, | zataka 10uso hanImuni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH8) 7i11]he bhagavan! je aplAyika jIva A ratnaprabhA pRthivImAM maraNa muddaghAta karIne saudharmakalAmAM aplAvikapaNe utpanna thavAne yogya che-ItyAdi prazna. jema pRthivI kAyikasaMbadhe kahyuM che tema aplAyika saMbadhe paNa badhA kalpomAM kahevuM, yAvatu-ISatrA bhArA pRthivImAM kahevo. tathA jema ratnaprabhAnA aplAyika jIvano upapAta kahyo che tema yAvatu-sAtamI pRthivInA aplAyika jIvano paNa yAvatu-ISatnAbhArA pRthivI sudhI upapAta kahevo. he bhagavan!te emaja che, | zataka: 12udeso 8munidIparatnasAgare karelagurjarAyApUrNa | (uddezakaH9) [712]he bhagavanje aplAyika jIva saudharmakalpamAM maraNa muddaghAtane prApta thaIne A ratnaprabhAnA ghanodadhivalayomAM aSkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che, ItyAdi prazna! bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. jema saudharmakalpanA aSkAyikane upapAta kahyo tema yAvatu-ISasnAbhArApRthivInA akAyika jIvano yAvatu-adhaH saptama pRthivI sudhI upapAta kahevo. zitaka udesonI manidIparatna sAgare karelagarachAyApUrNa ] (udezakaH 10thI 17) [713he bhagavan! je vAyukAyika jIva A ratnaprabhAmAM maraNasamuddaghAtane prApta thaIne saudharmakalpamAM vAyukAyikapaNe utpanna thavAne yogya che ItyAdi prazna. jema pRthivIkAyikasaMbandha kahevAmAM AvyuM che tema vAyukAyikasaMbadhe paNa jANavuM. vizeSa e ke vAyukAyikane cAra samudhAta hoya che, vedanAsamuddaghAta,yAvatu vaikriyasamuddaghAta. te vAyukAyika maraNAMtika samudaghATavaDe sama vahata thaI dezathI samadaghAta kare che-ItyAdi bAkI badhuM teja pramANe jANavuM, yAvat sAtamI narakamRthivImAM samuddaghAtane prApta thayela vAyukAyikano ISa~AmbhArA upapAta kahevo. [714]he bhagavan! be vAyukAyika jIva saudharmakalpamAM samuddaghAta karI A ratnaprabhApRthivInA dhanavAta, dhanavAtavalayo ke tanuvAtavalayomAM vAyukAyikapaNe
Page #378
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-17, udeso-10 thI 17 375 utpanna thavAne yogya che ItyAdi prazna. bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. ane jema saudharmI kalpanA vAyukAyikano sAte pRthivImAM upapAta kahyo che te pramANe yAvatu-ISa~AbhArA pRthivInA vAyukAyikano yAvatu-adhaHsaptama pRthivIparyata upapAta kahevo. [715]he bhagavan! badhA ekendriya jIvo samAna AhAravALA che, samAna zarIravALA che-ItyAdi prazna jema prathama zatakanA dvitIya uddezakamAM pRthivIkAyikanI vaktavyatA kahI che tema ahIM ekendriyo saMbadhe paNa kahevA. he bhagavan! ekendriyone keTalI vezyAo kahI che? cAra kaSNalezyA, yAvatu-tejalezyA. he bhagavan! kRSNalezyA vALA, yAvatu vizeSAdhika che ? he gautama ! sauthI thoDA tejalezyAvALA ekendriyo che, tethI anaMtaguNa adhika kApotalezyAvALA che, tethI vizeSAdhika nIlalezyAvALA che, ane tethI vizeSAdhika kambalezyAvALA che. he bhagavan! e kRSNalezyA vALA, yAvatutejalezyAvALA ekendriyonI Rddhi-sAmarthya saMbadhe prazna.jema dvIpakumAronI ddhi kahI che tema ekendriyonI kahevI. [716]badhA nAgakumAro samAna AhAravALA che-ItyAdi prazna. jema soLamAM zatakanA dvIpakumAra uddezakamAM kahevAmAM AvyuM che tema yAvatu-Rddhi sudhI kahevuM." [717]he bhagavan! badhA suvarNakumAro samAna AhAravALA che-ItyAdi prazna. pUrva pramANe badhuM jANavuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. [718]he bhagavan! badhA vighukumAro samAna AhAravALA che-ItyAdi prazna. pUrvapramANe badhuM jANavuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che.' [19] he bhagavan! badhA vAyukumAro samAna AhAravALA che-ItyAdi prazna. pUrva pramANe badhuM jANavuM. he bhagavan! emaja che, he bhagavan! te emaja che. [72]he bhagavan! badhA agnikumAro samAna AhAravALA che-ItyAdi prazna. pUrva pramANe badhuM jANavuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. zataka 17-udeso-10thI 17nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (zataka18) - udeso 1 - [722)te kALe, te samaye rAjagRha nagaramAM yAvatuM A pramANe bolyA- he bhaga vanuM! jIva jIvabhAvavaDe prathama che ke aprathama che? he gautama! te prathama nathI, paNa aprathama che. e pramANe nairayiko yAvatu-vaimAniko jANavA. he bhagavan! siddha siddhabhAvavaDe prathama che ke aprathama che? he gautama! te prathama che, paNa aprathama nathI. he bhagavan! jIvo jIvabhAvavaDe prathama che ke aprathama che? he gautama! prathama nathI paNa aprathama che. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! siddho siddhabhAvavaDe prathama che ke aprathama che- he gautama! te prathama che, paNa aprathama nathI. he bhagavan! AhAraka jIva AhArakabhAva vaDe prathama che ke aprathama che? he gautama! te prathama nathI, paNa aprathama che. e pramANe yAvatuvaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! anAhAraka jIva anAhArakabhAvavaDe prathama cheItyAdi pRcchA. he gautama! kadAca prathama hoya ane kadAca aprathama paNa hoya. he bhagavana!
Page #379
--------------------------------------------------------------------------
________________ 376 bhagavada- 18-1722 nairayika anAhArakabhAvavaDe prathama che-ItyAdi prazna. e pramANe nairayika yAvatu-vaimAnika anAhArakabhAvavaDe prathama nathI, paNa aprathama che. siddha anAhArakabhAvavaDe prathama che, paNa aprathama nathI. he bhagavan! anAhAraka jIvo anAhArakabhAvavaDe prathama che-ItyAdi prazna. he gautama ! prathama paNa che ane aprathama paNa che nairayiko yAvatu-vaimAniko anA hArakabhAvavaDe prathama nathI paNa aprathama che. ane siddho anAhArakabhAvavaDe prathama che paNa aprathama nathI. ema eka eka deDake prazna karavo. AhArakajIvanI peThe bhavasiddhika jIvo bhavasiddhikapaNe prathama nathI. paNa aprathama che-ItyAdieja pramANe abhava siddhika paNa kahevA. he bhagavan! nobhavasiddhika-noabhavasiddhika siddha) jIva nobhava siddhikano abhAvasiddhikabhAva- vaDe prathama che-ItyAdi pRcchA. he gautama ! te prathama che paNa aprathama nathI. he bhagavan! nobhavasiddhika-noabhavasiddhika siddhika no bhavasiddhikanoabhavasiddhikabhAvavaDe prathama che ke aprathama che- pUrva pramANe jANavuM. he bhagavan! saMjJI jIva saMjJIbhAvavaDe prathama che-ItyAdi pRcchA. he gautama! prathama nathI paNa aprathama che. e pramANe vikasendriya sivAya vaimAniko sudhI jANavuM. asaMzI jIvone paNa eja vaktavyatA kahevI. yAvatu-vAnavyaMtaro sudhI samajavuM. nosaMsInomAM saMjJI jIvamanuSya ane siddha nosaMjJI-noasaMjJIbhAvavaDe prathama che paNa aprathama nathI. he bhagavan! salezya jIva salezyabhAvavaDe prathama che-ItyAdi prazna.AhAraka jIvanI peThe aprathama jANavo.vaLI kRSNalezyA yAvatu-zuklalezyAsaMbaMdhe paNaemaja jANavuM. vizeSa e ke, je legyA jene hoya te lezyA tene kahevI. lezyarahita jIva, manuSya ane siddhapadamAM alezyAbhAvavaDe nosaMjJI peThe prathamapaNuM jANavuM. he bhagavanuM ! samyagdaSTi jIva samya draSTivaDe prathama hoya-ItyAdi prazna. te kadAca prathama paNa hoya ane aprathama paNa hoya. e pramANe ekendriya sivAya bIjA badhA deDake yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. samyavRSTi bhAva vaDe siddho prathama che, paNa aprathama nathI. mithyA draSTibhAvavaDe AhArakabhAvanI vaktavyatA pramANe jIvane badhI vaktavyatA kahevI. mizravRSTibhAvavaDe samyavRSTi bhAvanI vaktavyatA pramANe jIvane badhI vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke, je jIvane mizravRSTi hoya tene te kahevI. saMyata jIva ane manuSyanA saMbaMdhamAM samyavRSTi jIvanI peThe badhuM kahevuM. asaMyata AhAraka jIvanI peThe (prathama) samajavo. ane saMyatAsaMyata jIva, paMcendricatiryaMca tathA manuSya e traNa pade samadruSTinI peThe kadAca prathama ane kadAca aprathama jANavA. vaLI nosasaMyata noasaMyata tema nosa- patAsaMyata evA jIva ane siddha prathama che paNa aprathama nathI. sakaSAyI, krodhakaSAyI yAvatu-lobhakaSAyI e badhA AhAraka jIvanI peThe aprathama samajavA tathA akaSAyI jIva kadAca prathama paNa hoya ane kadAca aprathama paNa hoya. e pramANe akaSAyI manuSya saMbaMdhe paNa jANavuM. paNa akaSAyI siddhAMto bahuvacanavaDe akaSAyI prathama che paNa aprathama nathI. jJAnI jIvo samyagdaSTi jIvanI peThe kadAca prathama ane kadAca aprathama jANavA. AbhinibodhikajJAnI yAvatumana:paryava jJAnI e pramANe samajavA. vizeSa eke je jIvane je jJAna hoya te tene kahevuM. kevalajJAnI jIva, manuSya ane siddha e badhA prathama che, paNa aprathama nathI. ajJAnI, matiajJAnI zrata ajJAnI ane virbhAgajJAnI e badhA AhAraka jIvonI peThe jANavA. saMyogI,
Page #380
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-18, udeso-1 377. manayogI, vacanayogI ane kAyayogI e badhA AhAraka jIvonI peThe aprathama jANavA. vizeSa e ke, je jIvone je yoga hoya tene te yoga kahevo. ayogI jIva, manuSya ane siddha e badhA prathama che paNa aprathama nathI. sAkAropayogavALA ane anAkAropayogavALA e baMnne anAhAraka jIvanI peThe jANavA. savedaka-yAvatu napuMsakavedavALA e badhA AhArakajIvonI peThe aprathama jANavA. vizeSa e ke, je jIvane je veda hoya tene te kahevo. avedaka- jIva, manuSya ane siddha akaSAyI jIvanI peThe jANavA. sazarIra jIvo AhAraka jIvanI peThe samajavA, ane e pramANe yAvatu-kAzmaNa zarIravALA saMbaMdhe paNa jANavuM. je jIvane je zarIra hoya te tene kahevuM. vizeSa e ke, AhArakazarIravAlA samyagruSTi jIvonI peThe kadAca prathama ane kadAca aprathama samajavA, azarIrI- jIva ane siddha e banne prathama che paNa aprathama nathI. pAMca pativaDe paryApta ane pAMca apativaDe apayapti AhAraka jIvanI peThe aprathama samajavA. vizeSa e ke jene je payakti hoya te tene kahevI. e pramANe yAvatuvaimAniko sudhI samajavuM. prathama ane aprathamanA svarupane jaNAvanArI A gAthA kahe che-"je jIve je bhAva-avasthA pUrve prApta karela che te bhAvanI apekSAe te jIva aprathama kahevAya che, ane te sivAya pUrve nahi prApta thayela paNa prathama vAra prApta thayelA bhAvonI apekSAe te jIvo prathama kahevAya che." [724]he bhaganaq!jIva jIvatvabhAvavaDe carama che ke acarama che ? he gautama ! carama nathI paNa acarama che.he bhagavananirayika nairayikabhAvavaDe carama che ke acarama che? he gautama! te kadAca carama paNa che ane kadAca acarama paNa che. e pramANe yAvatu-vaimA niko sudhI jANavuM. siddhane jIvanI peThe jANavuM. jIvo saMbaMdhe prazna. he gautama! jIvo carama nathI paNa acarama che. narayiko nairayikobhAvavaDe carama paNa che ane acarama paNa che, e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. siddho jIvonI peThe acarama jANavA. AhAraka sarvatra kadAca carama paNa hoya ane kadAca acarama paNa hoya, anA hAraka jIva ane siddha banne sthAne carama na hoya paNa acarama hoya. bAkInA nairayikAdi sthAnomAM anAhAraka AhAraka jIvanI peThe kadAca carama hoya ane kadAca acarama hoya. bhavasiddhika jIvapadamAM carama che paNa acarama nathI. ane bAkInA sthAnomAM AhAra kanI peThe kadAca carama hoya ane kadAca acarama hoya. abhavasiddhika jIva sarvatra carama nathI paNa acarama che. tathA nobhavasiddhika-noabhavasiddhika jIva e banne pade abhavasiddhikanI peThe acarama jANavA. saMjJI ane asaMjJI banne kadAcituM camara ane kadAcitu. acarama samajavA. tathA nosaMjJInoasaMzI jIva ane siddha e banne acarama che. ane manuSya pade carama che. lephsAhita yAvatu-zuklalezyAvALo AhArakanI peThe jANavo. vizeSa e ke, jene je vezyA hoya te tene kahevI. vezyArahita jIva nosaMjJIno asaMgInI peThe jANavo. samyagdaSTi anAhAraka peThe ane mithyAdraSTi AhArakanI peThe jANavo. ekendriya tathA vikasendriya sivAyano mizravRSTi jIva kadAca carama ane kadAca acarama paNa hoya che. saMyata jIva tathA manuSya e banne pade AhArakanI peThe jANavA. vaLI asaMyata ane saMyatAsaMyata paNa teja pramANe samajavA. vizeSa e ke, je jene hoya tene te kahevuM. tathA
Page #381
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - 378 bhagavada- 18-1/324 nosaMta-no asaMyata-nosaMyatAsaMyata nobhavasiddhika-noabhavasiddhikanI peThe acarama samajavA. sakaSAyI yAvatu-lobhakaSAyI sarvasthAnomAM AhArakanI peThe samajavA. aka pAvI-jIva ane siddha e banne carama nathI paNa acarama che. ane akaSAyI manuSya kadAca carama paNa hoya che ane kadAca acarama paNa hoya che. jJAnI sarvatra samyavRSTinI peThe banne prakAranA jANavA. matijJAnI yAvatu-mana paryavajJAnI AhArakanI peThe samajavA. vizeSa e ke, jene je jJAna hoya tene te kahevuM. kevaLajJAnI, nosaMjJI-noasaMjJInI peThe acarama jANavA. tathA ajJAnI yAvatu-virbhAgajJAnI AhArakanI peThe banne prakAranA samajavA. sayogI yAvatu-kAyayogI AhArakanI peThe samajavA. vizeSa e ke, jene je yoga hoya te tene kahevo ane. ayogI nosaMjJI noasaMjJInI peThe jANavA. sAkAro:yogavALA ane anAkAropayogavALA anAhArakanI peThe carama ane acarama jANavA. savedaka yAvatu-napuMsakadavALA AhArakanI peThe jANavA. avedaka akaSAyInI peThe samajavA. sazarIrI yAvatu- kAmaNazarIravALA AhArakanI peThe jANavA. vizeSa e ke, jene je zarIra hoya tene te kahevuM. azarIrI, nobhavasiddhika-noabhavasiddhika siddhanI peThe samajavA. pAMca papativaDe pati ane pAMcaapayAtivaDe aparyApta saMbaMdhe sarvatra AhArakanI peThe deDaka kahevo. [725-026]"je jIva je bhAvane pharIvAra pAmaze, te bhAvanI apekSAe te jIva acarama kahevAya che, ane je jIvane je bhAvano tadana viyoga hoya che, te bhAvanI apekSAe te jIva carama kahevAya che." "he bhagavan! te emaja che te emaja che. zatakaH 18-uddesa 1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezaka2-). [727]te kALe, te samaye vizAkhA nagarI hatI. ane tyAM bahuputrika caitya hatuM. mahAvIra svAmI samavasaya yAvatu-pariSad papAsanA kare che. te kAle, te samaye zaka devendra, devarAja, vajapANi, puraMdara-ItyAdi soLamAM zatakanA bIjA uddezakamAM zakranI vaktavyatA kahI che te pramANe yAvatu-te divyavimAnamAM besIne Avyo. vizeSa e ke, A sthaLe Abhiyogika devo paNa hoya che. yAvatu-teNe AvI batrIza prakArano nATyavidhi dekhADyo. ane te jyAMthI Avyo hato tyAM pAcho jema tRtIyazatakamAM IzAnendra saMbaMdhe kUTAgAra zALAno draSTAMta ane pUrvabhavano prazna karyo che tema A sthaLe yAvatu-tene "ddhi abhimukha thaI tyAM sudhI badhuM kahevuM. he gautama! A jebUdvIpanA bhAratavarSamAM hastinA puranagara hatu. sahastrAbhravanaudyAna hatuM. te hastinAgapura nagaramAM dhanika vAvatuMkoIthI parAbhava na pAme evo, vaNikomAM paheluM Asana prApta karanAra, eka hajAra ane ATha vaNikonA ghaNA kAryomAM, kAraNomAM ane kuTumbomAM yAvatu-cakSurupa evo kArtika nAme zeTha raheto hato. jema rAjakIyasUtramAM citrasArathinuM varNana karyuM che tema ahiM badhuM varNana karavuM. vaLI te kAtikazeTha eka hajAra ATha vaNikonuM ane potAnA kuTumbanuM adhi- patipaNuM karato yAvatu-pAlana karato raheto hato. te zramaNopAsaka tathA jIvAjIva tatvono jANakAra hato. te kALe, te samaye dharmanA Adikara-ItyAdi varNana jema soLamAM zatakamAM kara
Page #382
--------------------------------------------------------------------------
________________ 379 zataka-18, udesI-2 vAmAM AvyuM che tevA munisuvrata tIrthakara samosayA ane yAvatu-parSadae paryApAsanA karI. tyArabAda kArtikazeTha bhagavaMta AvyAnI vAta sAMbhaLI harSavALo ane saMtuSTa thayo-ItyAdi jema agIyAramAM zatakamAM kahevAmAM AvyuM che evA sudarzana zeThanI peThe vAMdavA nIkaLyo ane bhAvatu-teNe bhagavaMtanI paryApAsanA karI vagere badhuM kahevuM. pachI munisuvrata ane kArtika zeThane dharmakathA kahI, yAvatu-pariSadu pAchI gaI. yAvatu-Apa je pramANe kaho cho. parantu he devAnupriya! eka hajAra ATha vaNikone pUchI moTA putrane kuTumbano bhAra soMpI devAnupriya evA ApanI pAse pravrajyA levA IcchuM chuM. zrImuni suvrata bhagavaMte kahyuM ke, jema sukha thAya tema karo, yAvatu-pratibaMdha na karo. tyArabAda kArtika zeTha yAvatu-tyAMthI nIkaLI jyAM hastinAgapura nagara che, yAvatu-pravrajyA levA IcchuM chuM. mATe he devAnupriyo ! tame zuM karavA Iccho cho, zI pravRtti karavA dhAro cho, tamArA hRdayane zuM ISTa che, ane tamAruM sAmarthya zuM che?" tyArabAda te eka hajAra ATha vaNikoe te kAtikazeThane A pramANe kahyuM- he devAnupriyo! ame paNa saMsArabhayathI udvigna thayA chIe, janma ane maraNathI bhaya pAmyA chIe. to ApanI sAthe munisuvrata ahaMtanI pAse muMDa thaIne gRhatyAga karI anagArapaNuM grahaNa karIzuM. tyArabAda te kArtikazeThe te eka hajAra ATha vaNikone A pramANe kahyuM ke, he devAnupriyo ! yAvatupravrajyA levA IcchatA ho to tame tamAre ghera jAo, ane puSkaLa azanAdi yAvatu-taiyAra karAvI, mitra jJAtI vagerene bolAvI lAvatu-jyeSTha kuTumbano bhAra soMpI ane mitrAdika tathA jyeSTha putrane pUchI hajAra puruSo vaDe ucakI zakAya tevI zibikAmAM besI, ane mArgamAM tamArI pAchaLa cAlatA mitra jJAti yAvatu-parivAra vaDe ane jyeSTha putra vaDe anusarAyelA, sarvaRddhithI yukta yAvatu-vAdyonA ghoSapUrvaka vilaMba karyA sivAya mArI pAse Avo. tyAra pachI kArtika zeThanA e kathanane vinayapUrvaka svIkArI te badhA vaNiko potapotAne ghera gayA yAvatu-sarvaRddhiyukta vAdyanA ghoSapUrvaka teo turata kArtika zeThanI pAse hAjara thayA. tyArabAda te kArtika zeThe gaMgadattanI peThe puSkaLa azana-cAvatuM taiyAra karAvyA. thAvatu-vAghanA ghoSapUrvaka gaMgadattanI peThe nIkaLyo, ane zrI munisuvrata ahata A pramANe bolyo- he bhagavan! A saMsAra cotarapha saLagI rahelo che, A saMsAra atyanta. prajvalita thaI rahelo che, A saMsAra co tarapha atyaMta prajavalita thaI rahelo che. mATe ApanI pAse pravajyA grahaNa karavI e mane zreyarupa thaze tethI te bhagavan! A eka hajAra ATha vaNiko sAthe huM ApanI pAse svayameva pravrajyA levAne ane Ape kahela dharma sAMbhaLavAne IcchuM chuM. tyArapachI zrImunisuvrata ahita te kArtika zeThane eka hajAra ATha vaNiko sAthe pravrajyA ApI ane yAvatu-dharmopadeza karyo he devAnupriyo ! A pramANe rahevuM-ItyAdi yAvatu A pramANe saMyamanuM pAlana karavuM. tyArabAda te kAtikazeThe ekahajAraAThavaNiko sAthe munisuvrata ahata kahelA AvA prakAranA dhArmika upade zono sArI rIte svIkArI karyo, ane teNe temanI AjJA pramANe tevIja rIte AcaraNa karyuM, yAvatu-saMyamanuM pAlana karyuM. tyAra bAda te kArtikazeTha ekahajAraATha vaNiko sAthe anagAra thayA, Iyasimitiyukta ane yAvatu-gupta brahmacArI- thayA. pachI te kAtika anagAre munisuvrataahatanA tevA prakAranA vironI pAse sAmayikathI AraMbhI cauda
Page #383
--------------------------------------------------------------------------
________________ 380 bhagavaI-18/2/727 pUrva paryata adhyayana karyuM, ane ghaNA upavAsa, chaThTha tathA akramothI yAvata-AtmAne bhAvita karatA sapUrNa bAra varasa zramaNapayayi pALyo. tyArabAda te kArtika zeTha eka mAsanI saMlekhanA tapa vaDe zarIrane zoSavI sATha bhakta anazanapaNe vItAvI, AlocanA karI yAvatu-kALa karI saudharmakalpamAM saudhamAMvasaMtaka vimAnamAM AvelI upapAtasabhAmAM devazayanIya viSe vAvatu-zaka-devendrapaNe utpanna thayA. tyAra pachI hamaNAM utpanna thayela zaka sthiti be sAgaropamanI che. bAkI badhuM teja pramANe jANavuM. "he bhagavan!te emaja che, | zataka:18-uddesora nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (uddezaka 3). [728]te kALe, te samaye rAjagRha nAme nagara hatuM. guNasilaka caitya hatuM. yAvatupapaidA pAchagaI. te kALe, te samaye zramaNabhagavaMtamahAvIranA aMtevAsI yAvatubhadraprakRtivALA mAMkaMdIputra anagAre, maMDitaputra anagAranI jema paryApAsanA karatAM prazna karyo-he bhagavan! kApotalezyAvALo, pRthivIkAyika jIva, kApotalezyAvALA pRthi vIkAyikomAMthI maraNa pAmI turataja manuSyanA zarIrane prApta karI, kevalajJAna prApta kare ane tyArabAda siddha thAya, yAvatu-sarvaduHkhono nAza kare ? he mAkaMdiputra ! hA, kare. he bhagavan! kApotalezyAvAlo akhAyika, kApotalezyAvALA aSkAyikomAMthI maraNa pAmI turataja manuSya zarIra prApta karI kevalajJAna prApta kare ane tyAra bAda siddha thAya, thAvatu-sarva duHkhono nAza kare ? he mAkaMdikaputra ! hA, kare. kApotalezyAvALo vanaspati kAyika jIva, vanaspatikAyikamAMthI nIkaLI-ItyAdi prazna ane uttara pUrva pramANe jANavA. mAkaMdikaputra anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI jyAM zramaNa nirgaLyo che tyAM AvI te zramaNa nirjhanthone teNe A pramANe kahyuM- he Aryo ! kApota lezyAvALo pRthivIkAyika aplAyika ane vanaspatikAyika jIva paNa yAvatu-sarva duHkhono nAza kare.' e pramANe kathana karatA yAvatu-prarupaNA karatA mAkaMdikaputra ane gAranI A vAtane te zramaNa nirjhanthoe mAnya na karI ane teo jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjamAna hatA tyAM AvyA, yAvatu teo A pramANe bolyA-kApotaleyA. vALo aplAyika ane kApotalezyAvALo vanaspatikAyika yAvatu-sarvaduHkhono nAza kare che. to he bhagavana! te ema kevI rIte hoya? he Ayo!' mAkaMdikaputra anagAre tamane je kahyuM che, yAvatu je prarupyuM che te vAta satya che, he Aya! paNa eja pramANe kahuM chuM ke kRNAlezyAvALo pRthivIkAyika kRSNalezyAvALA pRthivIkAyikothI nIkaLI turata yAvatu-sarva duHkhono nAza kare, e pramANe aplAyika tathA vanaspatikAyika paNa yAvatusarva duHkhono nAza kare.-ema kahI te zramaNanirgathI zramaNabhagavaMtamahAvIrane vAMdI namI, jyAM mAkaMdikaputra anagAra che tyAM AvyA, tyAM AvIne teone mAkaMdikaputra anagArane vAMdI namI e bAbata samyaga rIte vinayapUrvaka vAraMvAra khamAvyA. [729]tyAra pachI mAkaMdikaputra anagAra zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse AvIne bhagavaMtane vAMdI namI A pramANe kahyuM-badhA karmane vedatA, badhAkarmane nirjaratA, sarvamaraNe maratA ane sarvazarIrane choDatA, tathA carama- karmane vedatA, caramakarmane
Page #384
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-18, udeso-3 381 nirbharatA, caramazarIrane choDatA, carama maraNe maratA tathA mAraNAttika karmane vedatA, mArAttika karmane nirbharatA, mAraNAntike maraNa ane mArazAntikazarIrane choDatA bhAvitAtmA anagAranA je caramanirjarAnA pudagalo che te pudagalone sUkSma kahevAmAM AvyA che, ane te muddalo samagra lokane avagAhIne rahe che ? hA, mAkaMdikaputra ! bhAvi tAtmA anagAranA te carama nirjarApudagalo yAvatu-samagra lokane vyApIne rahe che. he bhagavana ! chadmastha manuSya te nirjarA pulonuM paraspara judApaNuM yAvatu-nAnApaNuM jANe ane jue ? "jema prathama IndriyoddezakamAM kahevAmAM AvyuM che te pramANe yAvatu ema vaimAniko sudhI kahevuM. temAM jeo upayogayukta che teo te pudagalone jANe che, jue che ane grahaNa kare che. te kAraNa mATe e samagra nikSepa- kahevo. he bhagavan! nairayiko saMbaMdhe prazna. teo nirjarApulone jANatA nathI, jotA nathI, paNa teno AhAra kare che. ema yAvatu-paMcendritiyaMcayonika sudhI jANavuM. he bhagavan! manuSyo zuM nirjarA pulone jANe che, jue che ane AhAre che-grahaNa kare che, ke jANatA nathI, jotA nathI ane grahaNa karatA nathI? he gautama! keTalAka jANe che, jue che ane AhAre che, ane keTalAka jANatA nathI, jotA nathI paNa teono AhAra kare che. he bhagavan! zA mATe? he gautama ! manuSya be prakAranA kahyA che, saMjJIrupa- ane asaMjJIpa temAM je asaMjJIrupa che te jANatA nathI, jotA nathI, paNa te nirjarA pudagalono AhAra kare che, ane je saMjJIpa che te paNa e prakAranA che, upayukta ane anupayukta. temAM je viziSTa jJAnanA upayoga rahita che te jANatA nathI, jotA nathI, paNa AhAra kare che. je viziSTa upayogavALA che teo tene jANe che, jue che ane teno AhAra kare che, te kAraNathI he gautama ! ema kahevAya che ke keTalAMka jANatA nathI, jotA nathI paNa teno AhAra kare che ane keTalAMka jANe che, jue che ane teno AhAra paNa kare che,' vANavyaMtara ane jyotiSkonI vaktavyatA nairayiko pramANe samajavI. he bhagavanuM ! vaimAniko saMbaMdhe prazna he gautama ! manuSyonI jema vaimAnikonI vaktavyatA jANavI. parantu vizeSa e che ke, vaimAniko be prakAranA kahyA che, te A pramANe-mAyI mithyAvRSTi ane samyagdaSTi. temAM je mAyImithyAdraSTideva che teo nirjarApudagalone jANatA nathI, jotAnathI paNa AhAre che. tathA je amAyI samyagdaSTi che, te be prakAranA antaropapatraka ane paraMparopapatraka. temAM je anaMtaropapatraka- che te jANatA nathI, jotAM nathI, paNa AhAre che, ane je paraMparopapatraka che te be prakAranA paryAptaka ane aparyAptaka. temAM je aparyAptaka che te jANatA nathI, jotA nathI, paNa AhAre che. je paryAptaka che te be prakAranAupayukta ane anupayukta. temAM je anupayukta che te jANatA nathI, jotAM nathI paNa AhAre che. [30]he bhagavan! baMdha keTalA prakArano kahyo che? he mAkandikaputra ! baMdha be prakArano dravya-baMdha ane bhAvabaMdha. dravyabaMdha keTalA prakArano kahyo che? he mAkaMdikaputra ! be prakArano prayogabandha ane vistrasAbandha (svAbhAvikabandha) he bhagavan! visrasA. baMdha keTalA prakArano kahyo che ? he mAkaMdikapatra! te be prakArano-sAdi visasAbandha ane anAdi visasAbabdha. prayogabandha keTalA prakArano kahyo che ? te be prakArano-zithila bandhavALo bandha ane gADhabadhanavALo banyuM. he bhagavan! bhAvabandha keTalA prakArano
Page #385
--------------------------------------------------------------------------
________________ 382 bhagavAI- 18-3730 kahyo che? be prakArano mUlaprakatikababdha ane uttaprakRtibandha. he bhagavan! mairayikone keTalA prakArano bhAvababdha kahyo che ? he mAdikaputra! teone be prakArano bhAvabandha-mULaprakRtibandha ane uttaraprakRti bandha. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM.jJAnAvaraNIya karmano bhAvabandhakeTalA prakArano kahyo che ? te be prakArano mUlaprakRtibandha ane uttaraprakRtibandha. he bhagavan! nairayikone jJAnAva raNIya karmano bhAvabandha keTalA prakArano kahyo che ? he mAkaMdikaputra ! te be prakArano mUlaprakRtibandha ane uttaraprakRtibandha. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jema jJAnA varaNIya saMbaMdhe daMDaka kahyo tema yAvatu-aMtarAyakarma sudhI daDaka kahevo. [731]he bhagavan! jIve je pApa karma karyuM che ane yAvatu have pachI karaze, temAM paraspara kAMI bheda che? he mAkaMdikaputra! hA, che. zA hetuthI ema kaho cho?he mAkaMdikaputra! jema koI eka puruSa dhanuSane grahaNa karI, bANa laI amuka AkAre Ubho rahI dhanuSane kAna sudhI kheMcI chevaTe te bANane AkAzamAM uMce pheMke, to AkAzamAM uMce phekelA te bANanA kaMpanamAM bheda che? yAvatu-te bhAve pariName che temAM bheda che? he bhagavan! hA, che. to he mAkaMdikaputra! te kAraNathI ema kahI zakAya che ke, yAvate karmanA te te rupAdi pariNAmamAM paNa bheda che.' [732] he bhagavan! nairayikoe je pApa karma karyuM che ane yAvat je karaze, te pApa karmamAM kAMI bheda che ? he mAkadiputra ! hA bheda che. e pramANe vAva-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! nairayiko je pudgalone AhArapaNe grahaNa kare che, bhaviSyakALamAM te pulono keTalAmo bhAga AhAra rupe gRhIta thAya che ane keTalAmo bhAga nijara chetyaje che ? he mAkaMdikaputra ! AhAra grahaNa karelA pudgalone asaMkhyAtamo bhAga AhArarupe gRhIta thAya che, ane anaMtamo bhAga nijara che. he bhagavan! e nirjarAnA puddalo upara besavAne yAvatu-sUvAne koI puruSa samartha che ? e artha samartha nathI. he AyuSyanuM! zramaNa ! e nirjarAnA pulo anAdhAra rupa kahelA che. teo koI paNa ghAraNa karavAne samartha nathI. ema kahyuM che. he bhagavan! te emaja che, zatakA 18-udesonImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezakaH4) [733 kALe, te samaye rAjagRhamAM yAvatu-bhagavAnuM gautame A pramANe kahyuM ke prANAtipAta, vAvamithyAvAdarzanazalya, prANAtipAta viramaNa, mRSAvAdaviramaraNa thAvatmithyAdarzanazalyaviveka, pRthivIkAyika, yAvatu-vanaspatikAyika, dhamastikAya, adhamastikAya, AkAzAstikAya, zarIrarahita jIva, paramANumuddala, zailezIne prApta thayelo anagAra, ane cUlAkAravALA badhA phlevaro-be- IkiyAdi jIvo e badhA maLIne be prakAranA che, temAMnA keTalAMka jIvadravyarupa che ane keTalAka ajIvadravyarupa che to he bhagavan! zuM e badhA jIvanA paribhAgomAM Ave che? he gautama! temAMnA keTalAMka, jIvanA paribhogomAM Ave che ane keTalAka paribhogomAM nathI AvatA. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho he gautama! e badhA maLIne jIvadravyapa ane ajIva dravyarupa be prakAranA che, ane te badhA jIvanA paribhogamAM Ave che. vaLI prANAtipAta viramaNa
Page #386
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-18, uddeso-4 383 yAvat, mithyAdarzanazalya tyAga, dharmAstikAya, adhamastikAya, yAvat-para- mANu puddala, tathA zailezIprAptaanagAra, e badhA maLIne jIvadravyarupa ane ajIvadravyarupa be prakAranA che. te jIvanA paribhogamAM AvatA nathI. [734]he bhagavan ! kaSAya keTalA kahyA che ? he gautama ! cAra kaSAyo kahyA che. ahiM samagra kaSAyapada yAvat-lobhanA vedana vaDe nirjarA karaze'-tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan ! keTalAM-yugmo-kahyAM che, he gautama ! cAra yugmo kRtayugma yoja, dvA52yugma ane klyoja. he bhagavan ! ema cAra rAzio kahevAnuM zuM kAraNa ? he gautama ! je rAzi mAMthI cAra cAra kADhatAM chevaTe cAra bAkI rahe te rAzi kRtayugma. je rAzimAMthI cAra kADhatAM chevaTe traNa bAkI rahe te rAzi jyoja. jemAthI cAra cAra kADhatAM chevaTe be bAkI rahe te rAzine dvAparayugma kahe che, ane je rAzimAMthI cAra cAra kADhatAM eka bAkI rahe te rAzine kalyoja kahe che. zuM naiyiko kRtayugmarAzirupa che, yAvat kalyojarupa che ? he gautama ! teo jaghanyapade kRtayugma che ane utkRSTapaNe jyoja che. tathA ajaghanyotkRSTa pade kadAca kRtayugmarupa hoya, yAvat-kadAca kalyojarupa paNa hoya, e pramANe yAvatstanitakumAro sudhI jANavuM. vanaspatikAyiko saMbaMdhe prazna. teo jaghanyapada ane utkRSTapadanI apekSAe apada che. paNa madhyamapadanI apekSAe kadAca mRtayugma ane yAvat-kadAca kalyojarupa hoya che. beIdriyo saMbaMdhe prazna. teo jaghanyapadanI apekSAe kRtayugma ane utkRSTapade dvAparayugma, madhyamapade kadAca kRtayugma ane utkRSTapade dvApara- yugma tathA madhyamapade kadAca kRtayugma ane yAvat-kadAca kalyojarupa hoya e pramANe yAvat-cauriMdriya jIvo sudhI jANavuM. bAkInA ekeMdriyo, beIdriyonI peThe jANavA. paMcedriyatiryaMco ane yAvat vaimAniko nairayikonI peThe samajavA. ane siddho vanaspati- kAyikonI peThe jANavA. zuM strIo kRtayugma che-ItyAdi prazna. teo jaghanya utkRSTa pade kRtayugma che, madhyama pade kadAca kRtayugma ane kadAca kalyojarupa hoyache. e pramANe asurakumAranI yAvat stanitakumAranIstrIo hoyache. tiryaMcayonika manuSyastrIo yAvatu-vAnanvaMtara, jyotiSika ane vaimAnikastrIo paNa jANavI. [735]bhagavan ! jeTalA alpaAyuSavALA aMdhakavalijIvo che teTalA utkRSTa AyuSavALA aMdhakavahi jIvo che ? he gautama ! hA, zatakaH 18-uddesAHH4nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa uddezakaHpa [736]he bhagavan ! eka asurakumAravAsamAM be asurakumAro asurakumA2 devapaNe utpanna thayA. temAMno eka asurakumAra deva prasannatA utpanna karanAra, darzanIya, suMdara anemanohara che, bIjo asurakumAra deva nathI, to zuMkAraNa? he gautama ! asurakumAra devo be prakAranA -vaikriya ane avaikriya temAM je asurakumAra deva vibhUSita zarIravALo che te prasannatA utpanna karanAra ane manohara che, ane je asukumAra deva avibhUSita zarI2vALo che te prasannatA utpanna karanAra ane manohara nathI. zA kAraNathI he gautama ! 'A manuSyalokamAM jema koI be puruSo hoya, temAM eka puruSa AbhUSaNothI
Page #387
--------------------------------------------------------------------------
________________ 384 bhagavai - 18/-/5/736 alaMkRta ane vibhUSita hoya ane eka puruSa alaMkRta ane vibhUSita na hoya. e banne puruSomAM kyo puruSa prasannatA utpanna karanAra ane manohara hoya ane kyo puruSa aprasannatA karanAra yAvatu-amanohara hoya, he bhagavan ! temAM je puruSa alaMkRta vibhUSita hoya che te puruSa prAsAdIya yAva-manohara che ane je puruSa alaMkRta vibhU Sita nathI hoto te puruSa prAsAdIya yAvatmanohara nathI. te mATe hegautama ! te asurakumAra yAvatmanohara nathI. he bhagavan ! be nAgakumAradevo eka nAgakumArAvAsamAM nAgakumAra deva paNe utpanna thayA-ItyAdi prazna. pUrva pramANe samajavuM. e pramANe yAvat- stanitakumAro sudhI jANavuM. vyAnavyaMtara,jyotiSika ane vaimAnika saMbaMdhe paNa eja pramANe jANavuM. [937]he bhagavan ! eka narakAvAsamAM be naiyiko naiyikapaNe utpanna thAya, temAMno eka mahAkarmavALo yAvat-mahAvedanAvALo hoya, ane eka alpa karmavALo yAvat-alpavedanAvALo hoya ema kevI rIte hoya ? nairayiko be prakAranA mAyI mithyA dRSTi aAyisamyagdaSTi je mAyimithyAvRSTi che, teo mahAkarmavALA, yAvat-mahAveda nAvALA hoya je samAyI samyagdaSTi che teo alpakarmavALA, yAvat-alpavedanA vALA hoya be asurakumAro saMbaMdhe prazna. e pramANe ema ekeMdriya ane vikaleMdriya sivAya yAvat vaimAniko sudhI jANavuM. [738]he bhagavan ! je naiyika marIne turata ja pachInA samaye paMcadriya tiryaMta yonIkamAM utpanna thavAne yogya che te kyA AyuSano anubhava kare ? he gautama ! te naiyika AyuSano ane paMceniyatiryaMcayonikanuM AyuSa AgaLa kareche udayAbhimukha kare che. e pramANe manuSya viSe paNa samajavuM. vizeSa e ke, te manuSyanuM AyuSa udayAbhimukha kare che. je asurakumAra marIne pachInA samaye turata ja pRthivIkAyika jIvomAM utpanna thavAne yogya che-ItyAdi prazna. he gautama ! je asukumAranA AyuSano anubhava kare che ane pRthivIkAyikanuM AyuSa udayAbhimukha kare che. ema je jIva jyAM utpanna thavAne yogya che, tenuM AyuSa udayAbhimukha kare che ane jyAM rahelo che tenuM AyuSa anubhave che. e pramANe yAvat-vaimAniko sudhI jANavuM. vizeSa e ke, je pRthivIkAyika jIva pRthivI kAyikamAM ja utpanna thavAne yogya che te pRthivIkAyikanuM AyuSa anubhave che ane bIjuM pRthivIkAyikanuM AyuSa udayAbhimukha kare che. ema yAvat-manuSyo sudhI svasthAnamAM utpAda saMbaMdhe kahevuM. parasthAnamAM paNa pUrva prakAre kahevuM. [739]he bhagavan ! eka asurakumArAvAsamAM be asukumAro asurakumAra devapaNe utpanna thAya, temAMthI eka asurakumAradeva Rju sarala rupa vikurvavA dhAre to te RRju vikurtI zake che ane vAkuM rupa vikurvavA dhAre to te vAMkuM vikurtI zake che ane eka asurakumAradeva Rju vikurvavA dhAre to te vAMkuM rupa vikurtI zake che ane jo vAMku vikurvavA dhAre to te RRjurupa vikurtI zake che. tenuM zuM kAraNa ? he gautama ! asurakumAradevo be prakAranA kahyA che, mAyI mithyAvRSTi, amAyI samyagdaSTi . temAM je mAyI mithyAdRSTi che te Rjurupa vikurvavA dhAre to vAMku kare che, jevuM rupa vikurvavA dhAre che tevuM rupa vikurtI zakato nathI. ane je amAyI samyagdaSTi asurakumAra che te RRjurupa vikurvavA dhAre to te tevuM rupa yAvavikurtI zake che. he bhagavan ! be nAgakumAro-ItyAdi prazna ane uttara pUrva pramANe jANavA. e pramANe yAvat-stanitakumAro sudhI jANavuM. vAnavyaMtaro, jyoti
Page #388
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-18, udeso-5 385 Siko ane vaimAniko saMbaMdhe paNa emaja jANavuM. zataka 18-udesopanI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakAda ) [74]he bhagavan! phANita-pravAhI goLa keTalA varNa, gaMdha, rasa ane sparzavALo hoyache ? he gautama! ahiM naiyika ane vyAvahArika e be nayo vivakSita che, vyAva hArikanayanI apekSAe phANita goLa madhura rasavALo kahyo che, ane naiyika nayanI apekSAe pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa ane ATha sparzavALo che. he bhagavan! bhramara keTalA varNavALo che-ItyAdi prazna. he gautama ! vyAvahArikanayanI draSTithI bhramara kALo che, ane naiRyikanayanI draSTithI bhramara pUrvavatu che. popaTanI pAMkha ItyAdi prazna vyAvahArika nayanI apekSAe popaTanI pAMkha lIlI che ane naiRyika nayanI apekSAe pUrva kahyA pramANe jANavI. ema e pATha vaDe rAtI majIThI, pILI haLadara, dhoLAzaMkha, sugaMdhIkuSTha, durgadhImaDadu, tikta-kaDavo lImaDo, kaTuka-tIkhI suMTha, turuM koThuM khATI AmalI, madhuragaLI khAMDa, karkazavaja, mRdu-suMvALuMmAkhaNa, bhAreloDhuM. haLavuM ulukapatra, ThaMDohima. uNaagnikAya, ane snigdhatela vize paNa jANavuM. he bhagavan! rAkha keTalA varNavALI hoya-ItyAdi prazna. he gautama ! vyAvahArika nayanI apekSAe rAkha lakhI che, nizcaya nayanI apekSAe rAkha pUrvavat che. [741]he bhagavan! paramANupudgala keTalA varNavALo, yAvatu-keTalA sparzavALo hoya che? he gautama ! ekavarNavALo, aMkagaMdhavALo, ekarasavALo ane be sparzavALo hoya che. he bhagavana! Dhipradezika skaMdha keTalA varNavALo-ItyAdi prazna. he gautama! kadAca eka varNavALo, kadAca be varNavALo, kadAca eka gaMdhavALo kadAca be gaMdhavALo, kadAca eka rasavALo kadAca be rasavALo, ane kadAca be sparzavALo, kadAca traNa sparzavALo, ane kadAca cAra sparzavALo paNa hoya che. e pramANe tripradezika skaMdha paNa jANavo, vizeSa e ke te kadAca eka varNavALo, kadAca be varNavALo ane kadAca traNa varNavALo hoya, ema rasasaMbaMdhe paNa e pramANe vAvatu-traNa rasavALo hoya. bAkI badhuM dvipradezika skaMdhanI peThe jANavuM. ema catuudezika skaMdha viSe paNa jANavuM. vizeSa e ke, te kadAca eka varNavALo, vAvatu-kadAca cAra varNavALo paNa hoya. rasa saMbaMdhe paNa ema ja jANavuM. ane bAkI badhuM pUrvokta rIte samajavuM. e rIte paMcapradezika skaMdhane viSe paNa samajavuM. vizeSa e ke te kadAca eka varNavALo, yAvata-kadAca pAMca varNavALo paNa hoya, e pramANe rasane viSe paNa jANavuM. gaMdha ane sparza pUrvavatu jANavA. jema paMcapradezika skaMdha saMbaMdhe kahyuM, tema yAvatu-asaMkhyAtapradezika skaMdha saMbaMdhe paNa kahevuM. he bhagavan! sUkSmapariNAmavALo anaMtapradazika skaMdha keTalA varNavALI hoya-ItyAdi prazna. paMca pradezikaskaMdhanI peThe badhuM kahevuM. he bhagavan! bAdara-sthULapariNAmavALo anaMtaprade zika skaMdha, keTalA varNavALo hoya-ItyAdi prazna. he gautama ! te kadAca eka varNavALo, yAvatu-kadAca pAMca varNavALo, kadAca eka gaMdhavALo, kadAca be gaMdhavALo, kadAca eka rasavALo, yAvatu kadAca pAMca rasavALo kadAca cAra sparzavALo, yAvatu kadAca ATha sparzavALo paNa hoya. | zataka:18-udesoH nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ]
Page #389
--------------------------------------------------------------------------
________________ 986 bhagavAI-18-7742 (udesAH7) | [74]rAjagRha nagaramAM bhagavAna gautama yAvata-A pramANe bolyA ke he bhagavan! anyatIthiMko A pramANe kahe che, yAvatu-prarupe che ke, e pramANe kharekhara kevalI yakSanA AvezathI AviSTa thaIne kadAca be bhASA bole che, mRSAbhASA ane satya -mRSAbhASA." e pramANe kema hoI zake ? je anyatIrthakoe yAvatu-ema je kahyuM che, teoe te asatya kahyuM che. kevalI to pApa vyApAra vinAnI ane bIjAno upadhAta na kare tevI be bhASA kadAca bole che. satya ane asatyAmRSA. 7i43he bhagavanu ! upadhi keTalA prakArano kahyo che ? he gautama! traNa prakArano kamapadhi, zarIropadhi, bAhyabhAMDamAtropakaraNopadhi. he bhagavan! nairayikone keTalA prakArano upadhi ? be prakArano. karmakSa ane zarIrarupa. ekeMdriya jIvo sivAya badhA jIvone yAvata-vaimAniko sudhI traNa prakArano upadhi hoya che. ekeMdriya jIvone karmarupa ane zarIrarupa ema be prakArano upadhi hoya che. he bhagavana! upadhi keTalA prakArano kahyo che? traNa prakArano, sacita, acita ane mizra, e pramANe nairayikothI mAMDI yAvatuvaimAniko sudhI jANavo. he bhagavan! parigraha keTalA prakArano kahyo che? he gautama! parigraha traNa prakArano che. karmaparigraha, zarIra parigraha ane bAhya vastrapAtrAdi upakaraNa rupa parigraha. he bhagavan! narayikone keTalA prakArano parigraha hoya che ? jemanI upadhi parigraha viSe paNa. be daMDaka kahevA. he bhagavan! praNidhAna keTalA prakAranuM kahyuM che? traNa prakAranuM manapraNi. dhAna, vacanapraNidhAna ane kAyapraNidhAna. he bhagavannairayikone keTalA prakAranuM praNidhAna hoya che ? upara kahyA pramANe jANavuM. ema yAvatu-svanitakumAro sudhI samajavuM. he bhagavan! pRthivIkAyika saMbaMdhe prazna. he gautama! teone eka kAyapraNidhAna hoya che. e pramANe yAvata vanaspatikAyika jIvo sudhI jANavuM. he bhagavan! beIndriya jIva saMbaMdhe prazna. he gautama! teone be prakAranuM praNidhAna hoya che. vacanapraNidhAna ane kAyapraNidhAna. e pramANe yAvatu-cauridriya jIvo sudhI jANavuM. bAkI badhA jIvone yAvatu vaimAniko sudhI traNa prakAranuM praNidhAna hoya che. he bhagavan! duSmaNidhAna keTalA prakAranuM kahyuM che ? traNa prakAranuM kahyuM. manaduSpaNidhAna, vacanaduSmaNadhAna ane kAya duppaNidhAna, nI jema praNidhAna duSpaNidhAna viSe paNa kahevo. he bhagavan! supraNidhAna keTalA prakAranuM che ? traNa prakAnuM che. te manasupraNidhAna, vacanasupraNidhAna ane kAya supraNidhAna. manuSyone keTalA prakAranuM supraNidhAna hoya che ? traNe prakAranuM vAvatuvaimAniko sudhI jANavuM. " [74]te kALe te samaye rAjagRhanagara hatuM. guNasilaka caitya hatuM. yAvatupRthivIzilApaTTa hatI. te guNasilakacaityanI AsapAsa ghaNA anyatIthiko rahetA. hatA. -kAlodayI, zailodAyI-ItyAdi saptama zatakanA anyatIrthika uddezakamAM kahyA pramANe have te rAgRha nagaramAM Adya- yAvatu-koIthI parAbhava na pAme tevo ane jIvAdi tatvono jANakAra, mudraka nAme zramaNopAsaka- raheto hato. tyAra pachI ahiM anya koI eka divase anukrame vihAra karatA, yAvatu-zramaNabhagavaMtamahAvIra samo
Page #390
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-18, udeso-7 387. saya. parSadA yAvatu-paryApAsanA kare che. tyArabAda zramaNa bhagavata mahAvIra AvyAnI A vAta sAMbhaLI, hRSTa ane saMtuSTa hadayavALo thayelo mudraka zramaNopAsaka, srAna karI thAvatu-zarIrane alaMkRta karI potAnA gharathI bahAra nIkaLI page cAlI rAjagRha nagaranI vaccovacca thaIne te anyatIthiMkonI bahu dUra nahi tema bahu pAse nahi evI rIte jAya che. tyAre te anyatIrthikoe te mudraka zramaNopAsakane potAnI pAse thaIne jato joI. paraspara eka bIjAne bolAvI A pramANe kahyuM, he devAnupriyo ! e pramANe kharekhara ApaNane A vAta atyaMta vidita che, ane A mudraka zramaNopAsaka ApaNI pAse thaIne jAya che, te devAnupriyo ! ApaNe te vAta mudraka zramaNopAsakane pUchavI yogya che' ema vicArI A pramANe kahyuM- he mudraka ! e pramANe kharekhara tArA dhamacArya ane dhamopadezaka zramaNa jJAtaputra pAMca astikAya prarupe che-ItyAdi sAtamAM zatakanA anyatIrthaka uddezakamAM kahyA pramANe badhuM kahevuM. yAvatu-he mudraka ! ema evI rIte mAnI zakAya ? tyAra pachI te mudraka zramaNopAsake te anyatIthiMkone A pramANe kahyuM "jo koI kArya kare to ApaNe tene kAryadvArA jANI zakIe ke joI zakIe. paNa jo te potAnuM kArya na kare to ApaNe tene jANI ke joI zakatA paNa nathI. tyAra pachI te anyatIrthikoe kahyuM- he mudraka! tuM A kevo zramaNopAsaka cho ke je tuM A vAta jANato nathI ane joto nathI.'? tyArapachI te mudrakazramaNopAsake te anyatIrthikone kahayuM. pavana vAya che e barobara che? hA, barobara che, tame vAtA evA pavananuM rupa juo cho ? nA, gaMdhaguNa vAlA puddalo che? hA, che. te gaMdhaguNavALA puddalonuM rupa tame juo cho? e artha samartha nathI-araNinA kASTha sAthe agni che ? hA, che. te araNinA kASThamAM rahelA agninuM rupa tame juo cho? nA, he AyuSpanuM! samudranA pele pAra rahelAM rupo che? hA, che. he AyuSmanuM! pone tame juo cho ? nA, e pramANe huM, tame ke bIjo koI chadmastha, jene na jANe ke na dekhe te badhuM na hoya to ghaNAM lokano abhAva thaze'-ema kahIne te mudrake te anyatIrthikono parAbhava karyo- ema nittara karIne te mudraka zramaNopAsake jyAM guNasilaka caitya che ane jyAM zramaNabhagavaMtamahAvIra che tyAM AvIne pAMca prakAranA abhigama vaDe zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse jaIne yAvatu-paryApAsanA karI. tyArabAda he mudraka! ema saMbodhI zramaNa bhagavaMta mahAvIre kahyuM teM te anyatIrthikone barobara kahyuM, he mudraka ! teM te anyatIrthikone e pramANe ThIka uttara Apyo, he mudraka ! je koI jANyA, dekhyA ke sAMbhaLyA sivAya je koI adraSTa, amRta, asaMmata ke avijJAta arthane, hetune, prazna ke uttarane dhaNA mANasonI vacce kahe che, jaNAve che,yAvatu-dazavi che, te ahaMtonI, ahite kahelA dharmanI, kevalajJAnI nI ane kevalIe kahelA dharmanI AzA tanA kare che, jyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre te mudraka zramaNopAsakane ema kahyuM tyAre te hRSTa ane saMtuSTa thaI yAvatu-paryApAsanA karI. tyAra pachI zramaNa bhagavaMta mahAvIre te mudraka zramaNopAsaka ane te parSadAne dhamakathA kahI, yAvatu-te parSadA pAchI gaI. pachI te mudraka zramaNopAsaka yAvatu-dharmopadeza sAMbhaLI hRSTa ane saMtuSTa thaI prazno pUchyA, artho jANyA, ane tyAra bAda ubhA thaI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI namI yAvatu-te pAcho gayo. gautame kahyuM ke bhagavan! zramaNopAsaka Apa devAnupriyanI pAse yAvatu-pravrajyA levA samartha che? he gautama! e artha samartha nathI ItyAdi jema zaMkha zramaNopAsaka saMbadhe
Page #391
--------------------------------------------------------------------------
________________ 388 bhagavaI - 18-7744 kahyuM hatuM tema yAvatu-aruNAbhavimAnamAM deva tarIke utpanna thaI yAvatu-sarva duHkhono anta karaze. [745]he bhagavan! mahardika yAvatu-moTA sukhavALo deva hajAra rupo vikuIvA, paraspara saMgrAma karavA samartha che? hA gautama ! che. te vidurvelAM zarIro eka jIvanI sAthe saMbaMdhavALA hoya che ke aneka jIva sAthe saMbaMdhavALAM hoya che? he gautama! te badhAM zarIro eka jIva sAthe saMbandhavALA hoya che, paNa aneka jIva sAthe nathI. he bhagavana! te zarIrano paraspara aMtaro- eka jIva vaDe saMbaddha che ke aneka jIva vaDe he gautamIte zarIro vaccenAM aMtaro eka jIva vaDe saMbaddha nathI. he bhagavan! koI puraSa te zarIro vaccenA AMtarAone potAnA hAthavaDe, pagavaDe paze karato yAvatutIkSaNa zastra vaDe chedato kAMI paNa pIDA utpanna karI zake? ItyAdi AThamAM zatakanA trIjA uddezakamAM kahyA pramANe thAvatu- tyAM zastra asara karI zake nahiM tyAM sudhI kahevuM. 7i46]he bhagavan! deva ane asurono saMgrAma thAya che? he gautama! hA, thAya che. he bhagavan! jyAre deva ane asurono saMgrAma thato hoya tyAre te devone kaI vastu zastrarupe pariNata thAya ? he gautama ! taNakhaluM, lAkaDuM pAMdaDuM ke kAMkaro vagere je koI vastuno sparza kare te vastu te devone zastrarupe pariNata thAya che. jema devone koI paNa vastu sparzamAtrathI zastrarupe pariNata thAya che tema asurone paNa thAya? he gautama ! e artha samartha nathI, paNa asurakumAra devone to haMmezA vikarvelA zastraratno hoya che. 7i47]he bhagavanuM ! moTI RddhivALo yAvatu-moTA sukhavALo deva, lavaNasamudra nI cotarapha pharI zIdhra AvavA samartha che? hA, samartha che. he bhagavan! moTI RddhivALo thAvatu-deva ghAtakikhaMDa dvIpanI cAre tarapha pharI zIdha AvavA samartha che? hA, samartha che. e pramANe yAvatu-cakaravara dvIpa sudhI cotarapha AMTo mArI zIdha AvavA samartha che? hA samartha che. tyAra pachI AgaLanA dvIpa-samudra sudhI jAya, paNa tenI cAre bAju phare nahi. | [748]he bhagavan! zuM evA devo che ke, jeo anaMta (zubhaprakRtirupa) kamafzone jaghanyathI ekaso, baso ke traNaso varSe ane utkRSTathI pAMcaso varSe khapAve? hA, evA devo che. he bhagavan! evA devo che ke, jeo anaMta kamazo jaghanyathI eka hajAra, be hajAra ke traNa hajAra varSa ane utkRSTathI pAMca hajAra varSe khapAve ? hA, che. he bhagavana ! evA devo che, ke jeo anaMta kamIzo ne jaghanyathI eka lAkha, be lAkha ke traNa lAkha varase ane utkarathI pAMca lAkha varase khapAve? hA, che. he bhagavan! evA kyA devo che ke jeo anaMta kamazone jaghanyathI eka so varSe yAvatu-pAMcaso varase khapAve ? yAvatu-pAMca hajAra varSe khapAve ? yAvatu-pAMca lAkha varase khapAve ? he gautama ! vAnavyaMkara devo ekaso varSe anaMtakamIzone khapAve. asurendra sivAyanA bhavanavAsI devo anaMtaka mIzone baso varase khapAve, asurakumAra devo anaMtakamAMzone traNaso varSe khapAve, graha-nakSatra ane tArArupa jyotiSika devo cAraso varase khapAve, tathA jyotiSikanA rAjA ane jyotiSikanA Indra, candra ane sUrya pAMcaso varase khapAve, saudharma ane IzAna kalpanA devo eka hajAra varSe khapAve, sanakumAra ane mAhendranA devo be hajAra varSe khapAve, ema e sUtranA pATha vaDe brahmaloka ane lAMtakanA devo traNa hajAra varSe, mahAzukra : ane sahastrAranA devo cAra hajAra varSe Anata-prANata ane AraNa-arcyutanA devo
Page #392
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-18, udeso-7 389 pAMca hajAra varSe heThalA raiveyakanA devo eka lAkha varSe. vacalAgaiveyakanA devo be lAkha varSe, uparanAraiveyakanA devo traNa lAkha varSe, vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane aparAjitanA devo cAralAkha varSe, ane savathisiddhanA devo pAMca lAkha varSe anaMta kamafzone khapAve che. zatakaH 18-udesI 7nImunidIparatna sAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH8 ) 749|gautama bolyA ke, he bhagavan! AgaLa ane bAjue yuga pramANe bhUmine joIne gamana karatAM bhAvitAtmA anagAranA paga nIce kukaDInuM baccuM, batakanuM bacyuM ke kuliMgacchAya AvIne maraNa pAme to te anagAranane zuM eyapithikI kriyA lAge ke sAMparAyikI kriyA lAge ? eyapithikI kriyA lAge, paNa sAMparAyikI kriyA na lAge. ema zA hetuthI kaho cho-ItyAdi prazna ane uttara sAtamA zatakanA saMvRtta uddezaka kahyA pramANe jANazo. yAvatu-arthano nikSepa-nigamana karavo. tyAra pachI zramaNa bhagavaMta. mahAvIra bahAranA dezomAM vihAra kare che. te kALe, te samaye rAjagRhanagara hatuM. yAvatupRthivIzilApaTTa hato. te guNasilaka cetyanI AsapAsa ghaNA anyatIthiMko rahetA hatA. tyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra samosaya. yAvatu-parSadA vAMdIne pAchI gaI. te kALe te samaye zramaNa bhagavata mahAvIranA moTA ziSya IndrabhUtianagAra yAvatu-DhIMcaNa uMcA rAkhI saMyamathI AtmAne bhAvita karatA vihare che. tyAre anyatIrthiko jyAM bhagavaMta gautama che tyAM AvyA, ane hyuM- he Aya! tame trivadhe asaMyata- ane yAvatuM ekAMta bAla-viratirahita cho.' [750]tyArapachI bhagavaMta gautame anyatIrthakone A pramANe kahyuM,-he Ayo ! kyA kAraNathI ame trividhe asaMyata vAvata ekAMta. bAla chIe' ? tyAre te anyatI rthikoe kahyuM, "he Aryo! tame gamana karatAM jIvone AkrAnta karocho dabAvo cho, mAro cho, yAvatu-upadrava cho, mATe tame trividha trividhe saMyamarahita ane ekAMta bAla cho.' tyAra bhagavaMta gautame kahyuM- he Aya! ame gamana karatAM prANone kacaratA nathI, yAvatutene pIDA karatA nathI. paNa ame gamana karatA kAya, saMyamayoga ane gamanane AzrayI joI joIne, cAlIe chIe, te mATe prANone nahi kacaratA tema yAvatu-nahi pIDA karatA ame trividha yAvatu ekAMta paMDita viratisahita chIe. he Aya tame poteja trividhe trividha yAvatuM ekAMta bAlaviratirahita cho.' tyArabAda te anyatIthikoe kahyuM ke, he Aryo ! ame zA hetuthI trividha trividhe asaMyata yAvatuM ekAMta bAlaviratirahita chIe ? he Aya! tame hAlatAM cAlatAM jIvone kacaro cho, yAvatu-tene upadrava karo cho tethI. e pramANe bhagavaMta gautame te anyatIthikone niruttara karyo. tyAra pachI temaNe jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra birAjamAna hatA tyAM AvI cAvatu-paryApAsanA karI. zramaNa bhagavaMta mahAvIra kahyuM ke, he gautama ! te te anyatIthiMkone ThIka kahyuM, he gautama ! teM te anyatIrthikone e pramANe sAruM kahyuM, he gautama ! mArA ghaNAM ziSyo zramaNa nigraMtho chadmastha che, jeo tArI peThe e pramANe uttara devAne samartha nathI, tyAre prasanna ane saMtuSTa thaI pUjya gautame zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI namI A pramANe kahyuM [7pa1)he bhagavan! zuM chabastha manuSya paramANupulane jANe ane jue ke na jANe
Page #393
--------------------------------------------------------------------------
________________ - - - - 360 bhagavada- 18-8751 ane na jue? koI jANe, paNa jue nahi, ane koI jANe nahi ane jue paNa nahi. he bhagavan! zuM chadmastha manuSya dvipradezika skaMdhane jANe ane jue ke na jANe ane na jue ? pUrva pramANe jANavuM yAvatu-asaMkhyAtapradezika skaMdha sudhI kahevuM. zuM chadmastha manuSya anaMtapradezika skaMdhane jANe-ItyAdi prazna. he gautama! koI jANe ane jue koI jANe paNa jue nahi, koI jANe nahi paNa jue ane koI jANe nahi tema jue paNa nahi. Aghovadhika-manuSya paramANumuddalane jANe-ItyAdi prazna. chAsthanI jema avadhijJA nIne paNa kahevuM. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM. paramAvadhijJAnI manuSya paramANu pudgalane je samaye jANe te samaye jue. ane je samaye jue te samaye jANe ? e artha yathArtha nathI. he bhagavan! ema zA hetuthI kaho cho? he gautama ! te paramAvadhijJAnInuM jJAna sAkAra ane darzana anAkAra hoya che, mATe. e pramANe yAvatuanaMtapradezika skaMdha sudhI samajavuM. he bhagavan! kevalajJAnI paramANupulane je samaye jANe te samaye jue-ItyAdi prazna jema paramAvadhijJAnIne kahyuM, tema kevalajJAnIne paNa kahevuM. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM. he bhagavan! te emaja che. he bhagavan! te emaja che.' zataka 18-udesa8nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (udezaka:9) [752]rAjagRhanagaramAM bhagavanuM gautama yAvatu A pramANe bolyA ke, he bhagavan! bhavyadravyanairayiko che? he gautama! hA che, zA kAraNathI? he gautama! je koI paMcendriya tiryaMcI ke manuSya nairayikomAM utpanna thavAne yogya che. te bhavyadravyanairayika kahevAya che. e pramANe yAvatu-nitakumAro' sudhI jANavuM. he bhagavan! "bhavyadravyapRthi vIkAyiko' zA hetuthI kahevAya che ? he gautama ! je koI tiryaMca, manuSya ke deva pRthi vikAyikomAM utpanna thavAne yogya hoya che te "bhavyadravyapRthivIkAyika' kahevAya che. e pramANe "aplAyika' ane 'vanaspatikAyika jANavA. agnikAya, vAyukAya,dvIndriya, trIdriya ane cauridriya viSe je koI tiryaMcake manuSya utpanna thavAne yogya hoya te bhavyadravyaagnikAyAdi kahevAya che. je koI nairayika, tiryaMcayonika, manuSya, deva ke paMcendriyaticayonika paMcendriyatiryaMtayonikamAM utpanna thavAne yogya hoya te "bhavya dravyapaMcendriyatiyatayonika' kahevAya che. e pramANe manuSyo saMbaMdhe paNa jANavuM. vAna vyaMtara, jyotiSiko ane vaimAniko nairayikonI peThe jANavA. he bhagavanuM bhavya dravya nirayikanI keTalA kALanI sthiti kahI che? jaghanyathI aMtamUhurta ane utkRSTathI pUrvakoTi varSanI. bhavyadravya asurakumAranI sthiti jaghanyathI aMta mehatanI ane utkRSTathI traNa palyopamanI. yAvatu-svanitakumArI sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! bhavyadravyapRthivIkAyi kanI sthiti keTalI jaghanyathI aMtamUhUrtanI ane utkRSTathI kAMIka adhika be sAgaropamanI. e pramANe aSkAyika saMbadhe paNa jANavuM. bhavyadravyaagnikAyika ane bhavyadravya vAyukAyika saMbadhe nairayikanI peThe samajavuM. vanaspatikAyika je pRthivIkAyika samAna jANavuM. bhavya dravya beIndriya, teIdriya ane cauridriyanI sthiti nairayikanI peThe jANavI. vaLI bhavyadravyapaMcendriyatiryaMcayonikanI sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrtanI ane
Page #394
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-18, udeso-9 391 utkRSTathI tetrIzasAgaropamanI. eja pramANe manuSyaviSe jANavuM. vAnavyaMtara, jyoti Sika tathA vaimAnika asurakumAranI peThe samajavA. zataka 18-uso-9nI munidIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa (udezaka 10). 7ipa3rAjagRha nagaramAM bhagavAnuM gautama yAvatu-A pramANe bolyA ke, he bhagavan! bhAvitAtmA anagAra, taravAranI dhAra upara ke astrAnI dhAra upara rahe? he gautama! hA rahe. he bhagavan! tyAM te chedAya ke bhedAya? he gautama ! e artha samartha nathI. ItyAdi badhI zataka-pa paramANapuddalanI vaktavyatA yAvatu- "bhAvitAtmA anagAra udAvatamAM yAvatu-praveza kare ?-ItyAdi yAvatu kahevI, [7pa4paramANupugala vAyukAyavaDe pRSTa- che ke vAyukAya paramANupudgala vaDe pRSTa-che? paramANuM pudgala vAyukAya vaDe vyApta che, paNa vAyukAya paramANupudgala vaDe vyApta nathI. dvipradezika skaMdha vAyukAya vaDe sRSTa- che ke vAyukAya dvipradezika skaMdha vaDe sRSTa-che ? pUrva vat yAvatu-asaMkhyAtapradezikaDhaMdha sudhI samajavuM. anaMtapradezika skaMdha vAyukAyavaDe dhRSTa che-ItyAdi prazna. anaMtapradezika skaMdha vAyukAyavaDe spaSTa che, paNa vAyukAya anaMtapradezika skaMdha vaDe kadAca pRSTa hoya ane kadAca spaSTana hoya.hebhagavan! bastivAyukAyavaDe RSTa che prazna he gautama ! basti vAyukAyavaDe RSTa che, paNa vAyukAyA basti vaDe sRSTa-nathI. [755] he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivInI nIce varNathI kALA, lIlo, pILAM, lAla, ane dhoLAM, gaMdhathI sugaMdhI ane durgathI rasathI kaDavAM, tIkhAM, tUro, khATAM ane mIThAM, sparzathI karkaza, komaLa, bhAre haLavAM, ThaMDhA, unAM, cIkaNAM ane lukhA dravyo anyonya baddha, anyonya sRSTa, yAvatu anyonya saMbaddha thayelAM che ? he gautama ! che. e pramANe, yAvatu-adhaHsaptamapRthivI sudhI jANavuM. he bhagavan! saudharma kalpanI nIce-ItyAdi prazna. pUrva pramANe ja yAva-ISa...bhArA sudhI jANavuM. pachI che. [7pa6]te kALe te samaye vANijyagrAmanagara hatuM. dUtipalAza caitya hatuM. te vANijyagrAmanagaramAM somilabrAhmaNa raheto hato, te Adya- yAvatu-aparibhUtahato, tathA Rgvada yAvatu bIjA brAhmaNanA zAstromAM kuzaLa hato. te pAMcaso ziSyo tathA potAnA kuTuMbanuM adhipatipaNuM karato yAvatu-raheto hato. tyArabAda koI divase zramaNa bhagavaMta mahAvIra tyAM samosaya. yAvatu-parSadA paryApAsanA kare che. zramaNa bhagavaMtamahAvIra AvyAnI A vAta sAMbhaLI te somilabrAhmaNane AvA prakArano yAvatu-saMlpa thayo ke, "e pramANe zramaNa jJAtaputra sukhapUrvaka ahiM AvyA che, ane thAvatu-dUtipalAza caityamAM yathAyogya avagrahane grahaNa karI yAvatu-vihare che, to huM te zramaNa jJAtaputranI pAse jAuM. ane tene A AvA prakAranA artho, yAvatuM vyAkaraNouttaro pUchuM. jo te mane AvA prakAranA A artha ane vAvatupraznanA uttaro kaheze to. temane vAMdIza namIza, yAvatu temanI paryApAsanA karIza, je mane A artho ane praznottaro nahi kahe to A artha ane uttaro vaDe niruttara karIza." ema vicArI zramaNa
Page #395
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 bhagavaI - 18/10/756 bhagavaMta mahAvIranI thoDe dUra pAse besI teNe temane A pramANe kahyuM- he bhagavan! tamane yAtrA, yApanIya, avyAbAdha ane prAsuka vihAra che? he somila ! tapa, niyama, saMyama, svAdhyAya, dhyAna ane AvazyakAdika yogomAM je mArI pravRtti che te mArI yAtrA che. he bhagavan! tamane yApanIya e zuM che ? he somila ! yApanIya be prakAranuM che, IndriyayA panIya ane noIdriyayApanIya. zrotrendriya, cakSurindriya, dhrANedriya, jindriya ane " sparzanendriya-e pAMce Indriyo upaghAta rahita mAre adhIna varte che te mAre IndrayayA panIya che. he bhagavan! noIdriyayApanIya e zuM? he somila ! je mArA krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAre kaSAyo vyacchinna thayelA che ane udayamAM AvatA nathI te noIdriya yApanIya che. he bhagavan! tamane avyAbAdha e zuM che? je mArA vAta, pitta, kapha ane saMnipAtajanya aneka prakAranA zarIrasaMbaMdhI doSo-rogAtako upazAMta thayA che ane udayamAM AvatA nathI te avyAbAdha che. tamAre prAsukavihAra e zuM che ? he somila ! ArAmo, udyAno, devakulo, sabhAo, parabo tathA strI, pazuM ane napuMsakarahita vasati omAM nirdoSa ane eSaNIya pITha, phalaka, zayyA ane saMthArAne prApta karIne huM viharuM chuM te prAsuka vihAra che. sarisavo Apane bhakSya che ke abhakSya che? he somila ! sarisava mAre bhakSya paNa che ane abhakSya paNa che. tArA brAhmaNanA nayomAM-zAstromAM be prakAranA sarisava kahyA che, mitrasarisava ane dhAnyasarisava. temAM je mitrasariyasara che te traNa prakAranA kahyA che, sahajAta-sAthe ucharelA ane sAthe dhULamAM ramelA. te traNa prakAranA sarisavA samAnavayaskamitro zramaNa nircanthane abhakSya che. ane je dhAnyasarisava che te be prakAranA kahyA che. -zastrapariNata ane azastrapariNata. temAM je azastrapariNatate zramaNanigranthone abhakSya che. ane zastrapariNata be prakAranA kahyA che, eSaNIyaane aSaNIya- temAM je aSaNIya che te zramaNa nigraMthone abhakSya che. vaLI je eSaNIya sarisavo che te be prakAranA kahyA che, yAcita-ayAcita- temAM je ayAcita sarisava che, te zramaNa nircanhone abhakSya che, ane je yAcita sarisava che, te be prakAranA che, maLelA ane nahi maLelA. temAM je nahi maLelA che te abhakSya che, ane je maLelA che te zramaNa nirmanthone bhakSya che. he bhagavan! mAsa tamAre bhakSya che ke abhakSya che? he somila ! mAsa mAre bhakSya paNa che ane abhakSya paNa che. tArA brAhmaNanA nayomAM mAsa be prakAranA kahyA, dravyamAsa ane kAlamAsa. temAM be kALamAsa che te zrAvaNathI mAMDI aSADha mAsa sudhI bAra prakAranA che, te zramaNanirmanthone abhakSya che. temAM je dravyamAsa che te be prakAre che, arthamAsa ane dhAnya mAsa. temAM je arthamAsa che te be prakAranA suvarNa mAsa ane ropyamAsa. te zramaNa nircanthane abhakSya che. vaLI je dhAnyamAsa che te be prakAranA chezastrapariNata ane azastrapariNata che-ItyAdi jema dhA sarasava saMbaMdhe kahyuM tema dhAnyamA saMbadhe paNa jANavuM. [7pa7]he bhagavan! Apane kulatthA bhakSya che ke abhakSya che? he somila ! bane. tArA brAhmaNazAstramAM kulatthAbe prakAre che strIkulatthA ane dhAnyakulatthA temAM je strI kulatthA che te traNa prakAre kulakanyakA, kulavadhU ane kulamAtA. te zramaNaninyone
Page #396
--------------------------------------------------------------------------
________________ 399 zataka-18, udso-10 abhakSya che. temAM je dhAnyakulatthA che-ItyAdi-vaktavyatA dhAnyasarisava pramANe jANavI. Apa eka cho ke be cho, akSaya cho, avyaya cho, avasthita cho ke aneka bhUta, vartamAna ane bhAvI pariNAmane yogya cho ? he somila ! huM eka paNa chuM, yAvatu-aneka bhUta, vartamAna ane bhAvI pariNAmone yogya chuM. huM dravyarupe eka chuM ane jJAnarupe ane darzana rupe be prakAre paNa chuM. pradezarupe huM akSaya chuM, avyaya chuM ane avasthita paNa chuM, upayoga nI draSTie huM aneka bhUta vartamAna ane bhAvI pariNAmane yogya chuM. ahiM somila brAhmaNa pratibodha pAmyo, ne te zramaNa bhagavaMtamahAvIrane vaMdana-namaskAra kare che-ItyAdi aMdakanI peThe kahevuM ! he devAnupriya ! ApanI pAse jema ghaNAM rAjezvara-vagere ItyAdi rAja,zrIya sUtramAM citrakanuM varNana che tema yAvatu-bAra prakArano zrAvaka dharma aMgIkara kare che yAvatuM jIvAjIvAdika tatvone jANato yAvatu-vihare che. gautama bolyA he bhagavan! somilabrAhmaNa ApI devAnupriyanI pAse muMDa thaI anagArapaNuM levA samartha che-ItyAdi jema zaMkha zrAvakanI vaktavyatA kahI che te pramANe yAvatuM "sarva duHkhono aMta karaze tyAM sudhI badhI vaktavyatA kahevI. | zataka:18-udeso 10nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa | zataka:18-gurjarachAyApUrNa | (zataka: 19 -: usakaH1-2H[758]lezyA, garbha,pRthivI, nArako, carama, dvIpabhavana, nivRtti, karaNa, ane vAna vyattara, daza uddezako che. [7pa9gautama A pramANe bolyA he bhagavan! vezyAo keTalI kahI che? he gautama! prajJApanA sUtrano cotho lezyA uddezaka ahiM samagra kahevo. [70]he bhagavan! leyAo keTalI kahI che ? e pramANe prajJApanA sUtranA sattaramAM padano chaThTho gadizaka sapUrNa kahevo. zataka 19-udsoH 1-2nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezaka 3) [761]he bhagavan! kadAca be yAvatu-cAra pAMca pRthivIkAyiko ekaThA thaIne eka sAdhAraNa zarIra, bAMdhyA pachI AhAra kare pachI te AhArane pariNamAve, ane tyAra bAda zarIrano baMdha kare? e artha samarthanathI. pRthivIkAyiko pratyeka-jUdo jUdo AhAra karavAvALA ane te AhArano jUdA jUdo pariNAma karavAvALA hoya che, he bhagavan! te pRthivIkAyika jIvone keTalI vezyAo kahI che? cAra. kRSNalezyA, yAvatu tejolezyA. te jIvo samadraSTi che, mithyAdraSTi che ke samyugmithyAdraSTi che ? he gautama ! teo samya draSTi nathI, mizradraSTi nathI, paNa teo mithyASTi che. he bhagavan! zuM te (pRthivIkAyika) jIvo jJAnI che ke ajJAnI che? he gautama ! teo jJAnI nathI, paNa ajJAnI che, ane teone avazya be ajJAna hoya che.matiajJAna
Page #397
--------------------------------------------------------------------------
________________ 394 bhagavada- 19-3761 ane zrutaajJAna. he bhagavanuM ! zuM te pRthivIkAyika jIvo manoyogI, vacanayogI ke kAyayogI che? he gautama ! teo kAyayogavALA che. he bhagavan! zuM te jIvone sAkArajJAnopayoga hoya che ke nirAkAra-darzanopayoga upayoga hoya che? he gautama ! baMne. he bhagavan! te jIvo kevo AhAra kare che? he gautama ! teo dravyathI anaMta pradezavALAM pudgalono AhAra kare che-ItyAdi badhuM prajJApanAstranA prathama AhArodezakamAM kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! te jIvo je AhAra kare che teno caya thAya che ane AhAra nathI karatA teno caya nathI thato, tathA je AhArano caya thayelo hoya che te AhAra bahAra nIkaLe che ane zarIra-IndriyapaNe pariName che? he gautama ! temaja che. he bhagavanuM ! te jIvone "ame AhAra karIe chIe" evI saMjJA, prajJA, mana ane vacana che? e artha yathArtha nathI. he bhagavan! te jIvone "ame ISTa ke aniSTa sparzane anubhavIe chIe enI saMjJA, prajJA, mana ane vacana che ? e artha samartha yathArtha nathI. he bhagavan! te pRthivI- kAyika jIvo prANAtipAta yAvatu-mithyAdarzana zalyamAM rahela ema kahevAya che ? he gautama! te jIvo je bIjA pRthivIkAyikAdi jIvonI hiMsAdi kare che ema kahevAya che te jIvone evo bheda jJAta nathI. he bhagavan! te jIvo kyAMthI AvIne utpanna thAya?-ItyAdi. jema vyutkAnti padamAM pRthivIkAyikono utpAda kahela che tema ahiM kahevo. te pRthivIkAyika jIvonI keTalA kALanI sthiti kahI che? jaghanyathI antarmuhUrta ane utkRSTathI bAvIza hajAra. he bhagavan! te jIvone keTalA samudughAta kahyA che? he gautama! traNavedanA samudughAta, kaSAya samuddAta ane mArAntika samudyAta. he bhagavan! zuM te jIvo mAraNAntika samudra ghAta karIne mare ke mAraNAntika samuddAta karyA sivAya mare? baMne he bhagavan! teo marIne turata kyAM jAya, kyAM utpanna thAya ? vyutkAnti padamAM kahyA pramANe. he bhagavan! kadAca be, traNa ke pAMca aplAyiko bhegA thaIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe ane pachI AhAra kare ? pRthivIkAyikone AzrayI je pATha kahevAmAM Avela che te ahiM udvartanA dvAra sudhI kahevo. parantu apnAyikonI sthiti utkRSTathI sAta hajAra varSanI jANavI. he bhagavan! yAvatu-cAra ke pAMca agnikAyika jIvo bhegA thaI eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe IityAdi pUrvavatu prazna ane uttara kahevo. parantu vizeSa e che ke teono upapAta, sthiti ane udvartanA prajJApanA sUtramAM kahyA pramANe jANavA, vAyukAyikone paNa e pramANe jANavuM, parantu eTalo vizeSa ke teone cAra samudyAta hoya che. he bhagavan! kadAca yAvatu-cAra ke pAMca vanaspatikAyiko bhegA thaIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe ? ItyAdi prazna: he gautama ! e artha samartha nathI. paNa anaMtavanaspatikAyika jIvo bhegA thaIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe che, ItyAdi badhuM agnikAyikonI peThe yAvatu-"udvarte che tyAMsudhI' kahevuM. vizeSa e ke teone AhAra avazya cha dizAno hoya che, vaLI teonI jaghanya ane utkRSTa sthiti antarmuhUrtanI hoya che. [762] he bhagavan! sUkSma, bAdara, paryApta ane aparyApta evA pRthivIkAyiko, yAvatuvanaspatikAyikonI konI avagAhanAkonAthIyAvavizeSAdhika che?he gautama ! aparyAptasUkSmanigodanI jaghanyaavagAhanA sauthI thoDIche, aparyAptasUkSma vAyukAyika nI jaghanya avagAhanA tethI asaMkhyaguNa che, aparyAptasUkSma agnikAyanI jaghanya
Page #398
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-19, uso-3 395 avagAhanA tethI asaMkhya guNache, aparyApta sUkSma aplAyanI jadhanya avagAhanA tethI ' asaMkhyaguNa che, aparyApta sUkSma pRthivIkAyikanI jaghanya avagAhanA tethI asaMkhya guNa che.apayapti bAdara vAyukAyikanI jaghanya avagAhanA tethI asaMkhya- guNa che, tethI aparyApta bAdara agnikAyanI jaghanya avagAhanAasaMkhyaguNache,tethI aparyApta bAdara aSkAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyaguNa che, tethI aparyApta bAdara pRthivIkAyi kanI jaghanya avagAhanA asaMkhya guNa che, tethI pApti ane aparyApta pratyeka zarIra vALA bAdara vanaspatikAyikanI ane bAdara nigodanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAta guNa ane paraspara sarakhI che. tethI pati sUkSma nigodanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAta guNa chetethI aparyAptasUkSmanigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che, tenAthI paryAptasUkSmanigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che, tethI payayasUkSmavAyukAya nI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNa che, tethI aparyApta sUkSmavAyukAyanI utkRSTa ava gAhanA vizeSAdhika che, tenAthI apati sUkSma vAyukAyanI peThe sUkSma agnikAya patinI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtagUNa, ane tethI aparyApta sUkSma agnikAyanI utkRSTa avagAhanAanepayatanI utkRSTa avagAhanA uttarouttara vizeSAdhika jANavI. ema sUkSama aplAyaane sUkSma pRthivIkAyasaMbaMdhe paNa jANavuM.e pramANe bAdara vAyu kAyika bAdara agnikAyika bAdara aplAyika ane bAdara pRthivIkAyika saMbaMdhe paNa samajavuM.e badhAne ema trividhapAThavaDe kahevuM.tethI paHibAdara nigodanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAtaguNa che, tethI aparyApti bAdara nigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhikache, tethI paryApta bAdara nigodanI utkRSTa avagAhanA vizeSAdhika che, tethI pratyeka zarIravALA payapti bAdara vanaspatikAyikanI jaghanya avagAhanA asaMkhyAta guNa che, tethI pratyeka zarIravALA aparyApta bAdara vanaspatikAyikanI utkRSTa avagAha nA asaMkhyAtaguNa che ane tethI pratyeka zarIravALA bAdara vanaspatikAyikanI utkRSTa avagAhanA asaMkhyAtaguNa che. [73]he bhagavan! pRthivIkAyika, yAvatu vanaspatikAyika e badhAmAM kaI kAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che? he gautama ! vanaspatikAyika sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. he bhagavan! e pRthivIkAya, yAvatuM vAyukAyamAM kaI sarvathI sUkSma ane sUkSmatara che? he gautama ! vAyukAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. he bhagavan! e pRthivIkAya, aplAya ane tejaskAyamAM prazna agnikAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. he bhagavanuM ! e pRthivIkAya.aSkAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. he bhagavanuM e pRthivIkAya, yAvatu kaI kAya sauthI bAdara ane bAdaratara che ? he gautama ! vanaspatikAya sauthI bAdara ane bAdaratara che. he bhagavan! e pRthivIkAya, yAvatu vAyukAyamAM prazna pRthivIkAya sauthI bAdara ane bAdaratara che. he bhagavan! e aplAya, agnikAya, ane vAyukAyamAM prazna aplAya sauthI bAdara ane bAdatara che. he bhagavan! e agnikAya ane vAyukAmAM prazna agnikAya sauthI bAdara ane bAdatara che. [764]he bhagavan! pRthivIkAyikonuM keTaluM moTuM zarIra kahyuM che? he gautama ! anaMta sUkSma vanaspatikAyikonA jeTalAM zarIro thAya teTaluM eka sUkSma vAyukAyanuM zarIra che. asaMkhya sUkSma vAyukAyanAM jeTalAM zarIro thAya teTaluM eka sUkSma agnikAyanuM zarIra
Page #399
--------------------------------------------------------------------------
________________ 396 bhagavAI- 19/3/764 che. asaMkhya sukSmaagnikAyanAM jeTalAM zarIro thAya che, teTaluM eka sUkSma aplAyanuM zarIra che, asaMkhya sUkSma aplAyanAM jeTalAM zarIro thAya teTaluM eka sUkSma pRthivIkAyanuM zarIra che, asaMkhya sUkSmapRthivIkayanAM jeTalAM zarIro thAya teTaluM eka bAdara vAyukAyanuM zarIra che, asaMkhya bAdara vAyukAyanA jeTalAM zarIro thAya teTaluM eka bAdara agni kAyanuM zarIra che, asaMkhya bAdara agnikAyanAM jeTalAM zarIro thAya, teTaluM eka bAdara aplAyanuM zarIra che ane asaMkhya bAdara aplAyanAM jeTalAM zarIro thAya teTaluM eka bAdara pRthivIkAyanuM zarIra che.pRthivIkAyanA zarIra keTalI moTI avagAhanA kahI che? he gautama ! jemake koI eka cAra dizAnAM svAmI cakravartI rAjAnI caMdana ghasanArI dAsI hoya, te dAsI yuvAna, balavAna, yugavAna uMmara lAyaka, nIrogI-ItyAdi varNana jANavuM, yAvatu atyaMta kalAkuzaLa hoya, parantu "camenTa, dhaNa, ane mauSTikAdi vyAyAma nA sAdhanothI majabUta thayelA zarIravALI' e vizeSaNa na kahevuM. pUvakta evI e dAsI cUrNa vATavAnI vajanI kaThaNa zilA upara vajamaya kaThaNa pASANavaDe lAkhanA daDA jeTalA eka moTA prathivIkAyanA piMDane laIne tene vAraMvAra ekaTho karI karIne teno saMkSepa karI karIne vATe, yAvatu"A turatamAM vATI nAkhuM chuM ema dhArI ekavIsa vAra pIse, to paNa he gautama ! temAM keTalAeka pRthivIkAyikone te zilA ane vATavAnA pASANano mAtra sparza thAya che ane keTalAekane sparza paNa thato nathI, keTalAekane saMdharSa thAya che ane keTalA ekane saMgharSa paNa thato nathI. keTalAekane pIDA thAya che ane keTalA ekane pIDA paNa thato nathI, keTalAeka mare che ane keTalAeka maratA paNa nathI, tathA keTalAeka pIsAyacheane keTalA eka pIsAtA paNa nathI.pRthivIkAyanA zarIranI eTalI avagAhanI kahI che. he bhagavan! jyAre pRthivIkAya dabAya tyAre te kevI pIDAno anubhava kare? he gautama !jema koI eka puruSa juvAna, balavAna, yAvatu-atyantakaLA kuzaLa hoya, te bIjA koI ghaDapaNathI jIrNa thayelA zarIravALA yAvatu-dubaLA glAna puruSanA mAthAmAM potAnA banne hAthe mAre to te puruSanA banne hAthanA mArathI ghavAyelo te vRddha puruSa kevI pIDA anubhave? te pRthivIkAya jyAre dabAya tyAre te puruSanI vedanA karatAM paNa aniSTatara, apriya ane aNagamatI evI ghaNI vedanA anubhave. he bhagavan! jyAre akhAyika jIvano sparza thAya tyAre he gautama ! jema pRthivIkAya saMbaMdhe kahyuM tema aplAya saMbaMdhe paNa kahevuM, e pramANe agnikAya, vAyukAya, ane vanaspikAya saMbaMdhe paNa jANavuM. zatakaH 19-uddezo nI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa ] (uddezakaH4). [765]he bhagavan! nairayiko mahAsava moTI kriyAvALA, moTI vedanAvALA ane moTI nirjarAvALA hoya ? e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko moTA Asava vALA, moTI kriyAvALA, moTI vedanAvALA ane thoDI nirjarAvALA hoya? he gautama ! hA hoya. he bhagavan! nairayiko moTA AsravavALA, maTI kriyAvALA, alpa vedanAvALA ane moTI nirjarAvALA hoya ? e artha samartha nathI. he bhagavan! narayiko moTA Asrava vALA, moTI kriyAvALA, alpa vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya ? e artha samartha nathI. he bhagavan! narayiko mahAAsravavALA, alpa kriyAvALA, moTI vedanA
Page #400
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-19, uso-4 397 vALA ane moTI nirAvALA hoya? he gautama! e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko moTA AzravavALA, alpa kriyAvALA, moTI vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya? e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko moTA Azrava vALA, alpa kriyAvALA, alpa vedanAvALA ane mahAnirjarAvALA hoya ?e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko moTA AzravavALA, alpa kriyAvALA, alpa vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya ? e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko alpa Azrava vALA, moTI kriyAvALA, moTI vedanAvALA ane moTI nirjarAvALA hoya? e artha samartha nathI. he bhagavan nairayiko alpa AzravavALA, moTI kriyAvALA, moTI vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya? e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko alpa AzravavALA, moTI kiyAvALA, alpa vedanAvALA ane moTI nirjarAvALA hoya? e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko alpa Azraya vALA, moTI kriyAvALA,alpa vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya?e artha samartha nathI. he bhagavanuM ! narayiko alpa AzravavALA, alpa kriyAvALA, moTI vedanAvALA ane moTI nirjarAvALA hoya ? e artha samartha nathI. he bhagavana nairayiko alpa Asrava . vALA, alpa kriyAvALA,moTI vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya?e artha samartha nathI. he bhagavanuM ! nairayiko thoDA AzravavALA, thoDI kriyAvALA, thoDI vedanAvALA ane moTI nirjarAvALA hoya? e artha samartha nathI. he bhagavan! nairayiko alpa Azrava vALA alpa kriyAvALA alpa vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya ? e artha samartha nathI. e pramANe soLa bhAMgA jANavA. he bhagavan! asurakumAro moTA AzravavALA, moTI kiyAvALA, moTI vedanAvALA ane moTI nirjarAvALA hoya? e artha samartha nathI. e pramANe ahiM cotho bhAMgo kahevo, ane bAkInA paMdara bhAMgAono prativeSa karavo. ema yAvatu-stanikatumAro sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! pRthivIkAyiko mATe Azrava vALA, moTI kriyAvALA, moTI vedanAvALA ane moTI nirjaravALA hoya ? hA hoya.-e pramANe vAvatuM- he bhagavan! pRthivIkAyiko alpa AzravavALA, alpa kriyAvALA, alpa vedanAvALA ane alpa nirjarAvALA hoya? gautama ! hA, hoya. e pramANe yAvatu-manuSyo sudhI jANavuM. vAvyaMtaro, jyotiSiko tathA vaimAniko asurakumAronI peThe kahevA. | zatakaH 19-uddezo 4nI munidIparatna sAgare karela gUrjarachAyApUrNa | (uddezaka: 5 [766] he bhagavan! nairayiko carama-alpa AyuSavALA ane parama-adhika AyuSavALA che? he gautama! che. he bhagavan! carama nairayiko karatAM parama aurayiko mahA karmavALA, mahAkiyAvALA, mahAAsavavALA, ane mahAvedanAvALA hoya che ? tathA parama-adhikasthitivALA nairayiko karatAM carama-alpasthitivALA nairayiko alpakarma vALA, alpakriyAvALA, alpaAjhavavALA ane alpavedanAvALA hoya che?hA gautama ! hoya che, zA hetuthI ema kaho cho ? he gautama AyuSanI sthitine AzrayI he bhagavan! asurakumAro alpaAyuSavALA ane adhika AyuSavALA paNa hoya che ? pUrve kahyA pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke ahIM pUrva karatAM viparIta kahevuM. adhikaAyuSavALA
Page #401
--------------------------------------------------------------------------
________________ 398 bhagavAI- 19I-pa766 asurakumAro alpa karmavALA, ane alpa AyuSavALA asurakumAro mahAkarmavALA hoya che. bAkI badhuM teja pramANe kahevuM, yAvatuM-svanitakumArI sudhI jANavuM. jema nairayiko kahyA tema pRthivIkAyikAdi yAvatu-manuSyo sudhI kahevA, asurakumAronI peThe vAna vyataro, jyotiSiko, vaimAniko kahevA. [767]he bhagavan! vedanA keTalA prakAranI? he gautama! vedanA be prakAranI niMdA jJAnapUrvaka vedanA ane aniMdA-ajJAnapUrvaka vedanA. he bhagavan! zuM nairayiko jJAnapUrvaka vedanAne veda-ke ajJAnapUrvaka ? prajJApanA sUtramAM kahyA pramANe ahiM kahevuM. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! te emaja che. zataka 19-uddesI panImuni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezakAda) | [768] he bhagavan! dvIpa ane samudro kyAM kahyA che, keTalA kahyA che, kevA AkAre kahyA che ? jIvA- bhigamasUtramAM kahela dvIpasamuddoddezaka yAvatu-pariNAma, jIvano upapAta ane bhAvatu-anaMtavAra' ghaTita vAkya sudhI kahevo. zataka:19-udesIdanI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ! (uddezaka7) [769]asurakumAronA bhavanAvAso keTalA lAkha kahyA che ? cosaTha lAkha. te bhavanAvAso kevA che? he gautama ! te bhavanAvAso sarvaratnamaya, svaccha, suMvALA, yAvatupratirupa-sundara che ane tyAM ghaNAM jIvo ane pudgalo upaje che ane vinAza pAme che, tathA ove che ane upaje che. te bhavano dravyArthikapaNe zAzvata che ane varNa yAvatusparzapayamiovaDe azAzvata che. e pramANe yAvatu-stanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! vAnavyastaronA bhUminI antargata keTalA lAkha nagaro kahyAM che ? asaMkhyAtA. te vAtavyantaranA nagaro kevAM che? pUrva pramANe. jyotiSikanA keTalA lAkha vimAnAvAso kahyA che ? asaMkhyalAkha. te vimAnAvAso kevA che? he gautama ! te vimAnA vAso badhA sphaTikamaya ane svaccha che. bAkI badhuM pUrva pramANe saudharma kalpamAM keTalA lAkha vimAnAvAso kahyAM che ? batrIsa lAkha. te badhA vimAnAvAso kevA che? he gautama ! te badhA sarva ratnamaya ane svaccha che. bAkI badhuM pUrva pramANe yAvatu-anuttaravimAna sudhI jANavuM, vizeSa e ke jyAM jeTalA bhavano ke vimAno hoya tyAM teTalAM kahevA. | zataka 19-udesI 7nImuni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezaka 8) [77]he bhagavan! jIvanivRtti keTalA prakAranI kahI che? pAMca prakAranI. ekendriyajIvanivRtti, yAvatu-paMcendriya- jIvanivRtti. ekendriyajIvanivRtti keTalA prakAranI kahI che? pAMca prakAranI. pRthivIkAyika ekendriya jIvanivRtti, yAvatuM vana spatikAyika ekendriya jIvanivRtti. pRthivIkAyika ekendriya jIvanivRtti keTalA prakAra nI kahI che ? be prakAranI. sUkSma- pRthivIkAyika-ekendraya jIvanivRtti ane bAdara
Page #402
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-19, udeso-8 399 pRthivIkAyika-ekendriyajIvanivRtti. e pramANe e pATha vaDe mahada baMdhanA adhikAramAM jema taijasazarIrano bheda kahyo che tema ahiM kahevo. yAvatuM savarthasiddha anuttaraupa pAtika vaimAnika devapaMcendriya jIvanivRtti keTalA prakAre kahI che ? be prakAre. paryApta savathisiddha anuttaraupapAtika yAvatu-devapaMcendriyajIvanivRtti ane apayapti savartha siddha anuttaraupapAtika yAvata-devapaMcendriya jIvanivRtti. ' he bhagavan! karmanivRtti keTalA prakAranI kahI che ? ATha prakAranI. jJAnAvaraNIya karmanivRtti, yAvatuM aMtarAya kamani- vRtti. he bhagavan! nairayikone keTalA prakAranI karmanivRtti kahI che, pUrvavatu e pramANe yAvatu-vaimAnika sudhI jANavuM. he bhagavan! zarIranivRtti keTalA prakAranI kahI che ? pAMca prakAranI audArika zarIranivRtti yAvatukAmaNazarIranivRtti. he bhagavanuM ! nairayikone zarIra nivRtti prazna pUrva pramANe.e pramANe yAvadU-vaimAnikone jANavuM. vizeSa e ke, jene jeTalAM zarIro hoya tene teTalAM kahevAM. he bhagavan! sarvendriyanivRtti keTalA prakAranI kahI che ? pAMca prakAranI. zrotre ndriyanivRtti yAvata-sparzendriyanivRtti. e pramANe nara-yiko vAvata-nitakumAro saMbadhe jANavuM. he bhagavan! pRthivIkAyikone keTalI IndriyanivRtti kahI che ? eka sparzendriyanivRtti. e pramANe jene jeTalI Indriyo hoya tene teTalI IndriyanivRtti kahevI. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! bhASAnivRtti keTalA prakAranI kahI che? cAra prakAranI. satyabhASA nivRtti, yAvatu e pramANe ekendriya sivAya yAvatu-vaimAniko sudhI jene je bhASA hoya tene teTalI bhASAnivRtti kahevI.manonivRtti keTalA prakAranI. pUrvavatu e pramANe ekendriya ane vikasendriya sivAya yAvatvaimAniko sudhI jANavuM. kaSAya- nivRtti cAra prakAranI. krodhakaSAyanivRtti, yAvatu-lobhakaSAya- nivRtti. e pramANe-cAvatuvaimAnika sudhI jANavuM. vanivRtti pAMca prakAranI. kALAvarNanI nivRtti, yAvatuzvetavarNanI nivRtti. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. ema be prakAranI gaMdhanivRtti, pAMca prakAranI rasanivRtti ane ATha prakAranI sparzanivRtti yAvatuvaimAnika sudhI kahevI. he bhagavan! saMsthAnanivRtti keTalA prakAre kahI che ? cha prakAranI. samucaturastra saMsthAnanivRtti, yAvatu-hUMDasaMsthAna- nivRtti. he bhagavan! nairayikone keTalI saMsthAnA nivRtti che ? eka huMDasaMsthAnanivRtti kahI che. asurakumAra saMbaMdhe prazna. he gautama ! teone eka samacatarastrasaMsthAnanivRtti che. e pramANe yAvatuM stanatakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! pRthivIkAyikone AzrayI prazna. he gautama ! teone eka masUra ane caMdrakAra- saMsthAnanivRtti che. ema jene je saMsthAna hoya tene te yAvata-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! saMjJAnivRtti keTalA prakAre kahI che? cAra prakAre. AhArasaMjJA nivRtti, yAvatu-parigrahasaMjJAnivRtti. e rIte yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! lezyAnivRtti keTalA prakAre kahI che? cha prakAre. kRSNalezyAnivRtti, yAvatuMzukla- lezyAnivRtti. e pramANe yAvatu vaimAniko sudhI jene je vezyA hoya te tene lezyAnivRtti kahevI. he bhagavan! dRSTinivRtti keTalA prakAre kahI che ? traNa prakAranI. samyavRSTinivRtti, yAvatuM dRSTinivRtti. e pramANe vAva-vaimAniko sudhI jene je vRSTi
Page #403
--------------------------------------------------------------------------
________________ 400 bhagavai - 19-/8/770 hoya tene te draSTinivRtti kahevI. he bhagavana ! jJAnanivRtti keTalA prakAre kahI che? pAMca prakAranI. Abhinibodhi kajJAnanivRtti, yAvatu-kevalajJAna- nivRtti. e pramANe ekendriya sivAya yAvatu-vaimA niko sudhI jene jeTalAM jJAna hoya tene teTalI nivRtti kahevI. ajJAnanivRtti keTalA prakAra nI kahI che. traNa prakAre. matiajJAnanivRtti, mRta ajJAna- nivRtti ane virbhAgajJAna nivRtti. e pramANe yAvata-vaimAniko sudhI jene jeTalAM ajJAno hoya tene teTalI ajJAnanivRtti kahevI. yoganivRtti keTalA prakAre kahI che ? traNa prakAre. manoyoga nivRtti, yAvatu kAyayoganivRtti. e rIte yAvatu vaimAniko sudhI jene jeTalA yogo hoya tene teTalI yoganivRtti kahevI. upayoganivRtti keTalA prakAre kahI che ? be prakAranI. sAkAropa- yoganivRtti ane nirAkAropayoganivRtti e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. 1 [771-773] "jIva, karmaprakRti, zarIra, sarvedriya, bhASA, mana, kaSAya, varNa, gaMdha, rasa, sparza, saMsthAna, vezyA, draSTi, jJAna, upayoga ane yoga e badhAnI nivRtti A uddezakamAM kahI che" "he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che'. zataka 19-uddeso 8nI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | | (uddezakaH 9) [774]he bhagavan! karaNa keTalA prakAre kahyuM che? pAMca prakAre. dravyakaraNa, yAvatuM bhAvakaraNa. he bhagavan! narayikone keTalA prakAranuM karaNa kahyuM che? pAMca prakAranuM. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. he bhagavan! zarIrakaraNa keTalA prakAranuM kahyuM che? pAMca prakAranuM.audArikazarIrakaraNa, yAvatu kAmaNazarIrakaraNa. e pramANe yAvatuvaimAniko sudhI jANavuM. jene jeTalAM zarIro hoya tene teTalAM zarIrakaraNo kahevA. he bhagavan! IdriyakaraNa keTalA prakAranuM kahyuM che ? pAMca prakAranuM. zrotrendriyakaraNa, yAvatusparzendriyakaraNa. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jene jeTalI Idriyo hoya tene teTalAM IdriyakaraNa kahevAM. ema e kramavaDe cAra prakAre bhASAkaraNa, cAra prakAre manakaraNa, cAra prakAre kaSAyakaraNa, sAta prakAre samudhAtakaraNa, cAra prakAre saMjJAkaraNa, cha prakAre lezyAkaraNa, ane traNa prakAre draSTikaraNa kahevuM. vedakaraNa traNa prakAranuM che, strIvedakaraNa, puruSavedakaraNa, ane napuMsakavedakaraNa. e saghaLuM nairayikothI mAMDI yAvatu-vaimAniko sudhI jene je hoya tene te badhuM kahevuM. he bhagavanuM ! prANAtipAtakaraNa keTalA prakAre kahyuM che ? pAMca prakAre. ekendriya prANAtipAtakaraNa, yAvatu-paMcendriyaprANAtipAtakaraNa. e pramANe saghaLuM yAvatu-vaimA niko sudhI jANavuM. he bhagavan! muddalakaraNa keTalA prakAre kahyuM che? pAMca prakAre. varNakaraNa, gaMdhakaraNa, rasakaraNa, sparzakaraNa ane saMsthAnakaraNa. he bhagavan! varNakaraNa keTalA prakAra nuM kahyuM che ? pAMca prakAranuM. kRSNavarNakaraNa, yAvatu-zvetavarNakaraNa. e pramANe muddala kiraNanA viida bhedo kahevA. ema be prakAre gaMdhakaraNa, pAMca prakAre rasakaraNa ane ATha prakAre spakaraNa ane saMsthAnakaraNa pAMca prakAre kahyuM che. [775-776]dravya, kSetra, kALa, bhAva, bhava, zarIra, karaNa IdriyakaraNa bhASA, mana,
Page #404
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-19, udeso-9 401 kaSAya, samudhAta, saMjJA, vezyA, draSTi, cheda prANAtipAtakaraNa, pudgalakaraNa varNa, gaMdha, rasa, sparza, saMsthAna-ATalI vastu kahI. zataka 19-udesI ra9nI munidIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa ( uddezakaH10) [777-778]badhA vAnavyantaro samAnaAhAravALA hoya che-ItyAdi prazna. soLamAM zatakamAM dvIpakumAroddezakamAM kahyA pramANe yAvatu-alpardhika sudhI jANavuM. zataka 19-udesaH10nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ' zatakaH 19-gurjarachAyApUrNa | (zataka 20 ) -: usa:1:[77]beIndriya, AkA, prANAtipAti, Indriyopacaya, paramANuM, anta, bandha, bhUmi, cAraNA,ane sopakrama e daza uddezako che. 7i80] he bhagavanuM ! kadAcita-be yAvata-cAra ke pAMca beIdriya jIvo ekaThA thaIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe, tyAra pachI AhAra kare, tene pariNabhAve ane pachI viziSTa zarIra bAMdhe ? he gautama ! e artha samartha nathI. kAraNa ke beIndriya jIvo judA. judA AhAra karanArA ane tenA bhinna bhinna pariNAma karanArA hoya che, beIndriya jIvone keTalI vezyAo kahI che ? kRSNalezyA, nIlezyA ane kApotalezyA, e pramANe jemA ogaNIzamAM zatakamAM tejaskAyika jIvo viSe kahyuM che, tema ahiM paNa yAvata-udvite tyAM sudhI kahevuM. vizeSa e ke, beIndriya jIvo samyavRSTi paNa hoya che ane mithyAvRSTi paNa hoya che, paNa samyugmithyAdraSTi hotA nathI. teone avazya be jJAna ke be ajJAna hoya che, teone manoyoga nathI, paNa vacanayoga ane kAyayoga hoya che. teone avazya cha dizAno AhAra hoya che. he bhagavan! te jIvone "ame ISTa ane aniSTa rasane tathA ISTa ane aniSTa sparzane anubhavIe chIe evI saMjJA, prajJA, mana ke vacana hoya che? e artha samartha nathI, teonI jaghanya sthiti-antarmuhUrta ane utkRSTa sthiti bAra varasa nI che. bAkInuM badhuM pUrva pramANe jANavuM. e pramANe teIndriya ane caurindriya jIvo saMbaMdhe paNa kahevuM. mAtra sthitimAM ane IndriyomAM vizeSa che, bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. sthiti prajJApananA sUtramAM kahyA pramANe jANavI. he bhagavan! kadAcituM yAvatu-cAra pAMca paMcendriyo bhegA maLIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe ? badhuM beIndriyonI peThe kahevuM. vizeSa e ke teone cha e vezyAo hoya che, samyagu, mithyAtva ane mizra e traNe draSTi hoya che, cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe-vikalpa hoya che ane yoga traNe hoya che. he bhagavan! te jIvone "ame AhAra karIe chIe'-evI saMjJA, prajJA, mana ke vacana hoya che? he gautama ! keTalAka jIvone hoya che, ane keTalAMka jIvone na hoya. he bhagavan! te jIvone "ame ISTa ke aniSTa rupa, gaMdha, rasa ane sparzIne anubhavIe chIe'-evI saMjJA, 'vatu-vacana hoya che ? he gautama 2i6]
Page #405
--------------------------------------------------------------------------
________________ 402 bhagavai - 20/-/1/780 keTalAeka jIvone keTalAeka jIvone nathI hotuM. paNa teo te zabda vagereno anubhava to kare che. he bhagavan! te jIvo prANAtipAtamAM rahelA che"-ItyAdi kahevAya? he gautama! te jIvomAMnA keTalAeka prANAtipAtamAM yAvatu- mithyAdarzana- zalyamAM paNa rahelA che'ema kahevAya che ane keTalAeka jIvo rahelA che ema kahevAtuM nathI. jema jIvonA prANAtipAta-hiMsA vagere teo kare che, te jIvomAMnA paNa keTalAeka jIvone ame haNA Ie chIe ane A amArA ghAtaka che' evuM bhedajJAna hoya che ane keTalAeka jIvone evuM bhedajJAna hotuM nathI. temAM upapAta sarvajIvothI yAvatu-savathasiddhathI paNa hoya che. sthiti jaghanyathI antarmuhUrta ane utkRSTathI tetrIza sAgaropama hoya che. teone (paMcendriyone)kevalisamudUdhAta sivAya bAkInA chasamudyAto jANavA. udvartanA marIne teo yAvatu-sarvArthasiddha sudhI badhe jAya che, bAkI badhuM beIndriyonI peThe jANavuM. he bhagavan! pUrvokta beIndriya yAvatu-paMcendriya jIvomAM kyAM jIvo konAthI yAva-vize pAdhika che? he gautama ! sauthI thoDA paMcendriya jIvo che, tethI anukrame yAvatuM beIndriya jIvo vizeSAdhika che. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che' zataka20-uddesoH1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH2 [781]he bhagavana! AkAza keTalA prakAranuM kahyuM che? be prakAranuM. lokakAza ane alokAvAza. he bhagavan! lokAkAza e zuM jIvarupa che, jIvadezarupa che-ItyAdi bIjA zatakanA ati uddezakamAM kahyA pramANe ahiM kahevuM. dhamastikAya kevaDo moTo che ? dhamastikAya lokarupa. lokamAtra, lokapramANa ane loka vaDe spazayeilo che ane lokane avagAhIne rahyo che." e pramANe yAvatu-5klAstikAya sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! adholoka dhamastikAyanA keTalA bhAgane avagAhIne rahyo che ? kaMIka adhika ardha bhAgane avagAhIne rahyo che. e pramANe jema bIjA zatakamAM kahyuM che tema ahiM kahevuM. yAvatu-ISaprabhAbhArA pRthivIe lokAkAzano saMkhyAtamo bhAga avagAhyo nathI, paNa asaMkhyAtamo bhAga avagAhyo che, saMkhyAmAM bhAgo avagAhyA nathI, asaMkhyA tamAM bhAgo avagAhyA nathI, tema sarva lokane paNa avagAhyo nathI.' . [782he bhagavan! dhamastikAyanA abhivacano-keTalAM kahyAM che? aneka abhi vacano kahyAM che,dharma,dhamastikAya, prANAtipAtaviramaNa, mRSAvAdaviramaNa, e pramANe yAvatu-parigrahaviramaNa, krodhanotyAga,yAvatRmithyAdarzanazalyano tyAga, Iyasi miti, yAvatu uccAra-prasavaNakhelajallasiMghAnakapAriSThapanikAsamiti, managupti, vacana gupti, kAyavuti-e badhAM ane tenA jevA bIjA zabdo te sarve dhamastikAyanAM abhi vacano che. he bhagavan! adhamastikAyanAM keTalAM abhivacano kahyAM che ? aneka abhi vacano kahyAM che, adharma, adhamastikAya, prANAtipAta, vAva- mithyAdarzanazalya, IyasiMbandhIasamiti, yAvatu- uccAraNaprastravaNa-pAriSThApanikAsaMbaMdhe asamiti, mananI aguptikAyanI agupti-e-badhA ane tenAM jevAM bIjAM aneka vacano che. he bhagavan! AkAzAsti- kAya saMbaMdhe prazna. he gautama ! tenAM aneka abhivacano kahyAM che, AkAza, AkAzAstikAya, gagana, nabha, sama, viSama, khaha, vihAya, vIci,
Page #406
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-20, udeso-2 403 vivara, aMbara,aMbarasa chidra, zuSira, mArga, vimukha adi vyarDa, AdhAra, vyoma, bhAjana, aMtarikSa, zyAmasa avakAzAMtara, agama sphaTika-svaccha ane anaMta-e badhAM ane tenA jevA bIjA aneka zabdo che. he bhagavan! jIvAstikAyanAM keTalAM abhivacano kahyAM che? aneka abhi vacano kahyAM che, jIva, jIvAstikAya, prANa, bhUta, satva, vijJa, cetA jatAM-AtmA, raMgaNa hiMDukapuddala, mAnava kata, vikata jagat-jaMtu, yoni svaMyabhUti, zarIrI,nAyaka-ane anta rAtmA. e badhAM ane tenA jevA bIjA aneka zabdo. pudlAstikAya saMbaMdhe prazna. he gautama ! tenAM aneka abhivacano kahyAM che, puddala, pulAstikAya, paramANupuddala, dvipradezika, tripradezika, yAvatu-asaMkhyAtapradezika ane anaMtapradezika aMdha. e badhAM ane tenAM jevAM bIjAM aneka zabdo che. ' zatakA 20-udesa2nI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa ( uddezaka 3) [73] he bhagavan! prANAtipAta, yAvatu-mithyAdarzanazalya, prANAtipAtavira maNa, vAvatu-mithyAdarzana zalyaviveka autpattikI, yAvatu-pAriNAmikI,avagraha, thAvat -dhAraNA, utthAna, karma, baLa, vIrya, puruSakAraparAkrama, narayikapaNuM, asurakumAra paNuM, yAvatu-vaimAnikapaNuM, jJAnAvaraNIya, yAvatu-aMtarAya, kRSNalezyA, vAva-zukla lezyA,samyagruSTimithyAvRSTi,mizravRSTi, cakSudarzana, yAvatu kevala darzana, AbhinibovikajJAna, yAvatu-virbhAgajJAna, AhArasaMjJA, yAvatu, maithunasaMjJA, dArika zarIra, yAvatu-kAzmaNazarIra, manoyoga, vacanayoga, kAya yoga, sAkAra upayoga ane nirAkAra upayoe badhAM ane bIjAM ane jevA dhama AtmA sivAya anyatra pariNamatA nathI ? he gautama! nA, bIje pariNamatA nathI. [784] he bhagavan! garbhamAM utpanna thato jIva keTalA varNa, gaMdha, rasa ane sparzavALA pariNAma vaDe pariName che ? bAramAM zatakamAM kahyA pramANe ahiM kahevuM. yAvatu-karmathI jagatu che, karma sivAya, teno vividharUpe pariNAma thato nathI. zataka 20-udesI-3nI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH4). 7i85] Indriyopacaya keTalA prakArano kahyo che? pAMca prakArano. zrotrendriyo pacaya-ItyAdi prajJApanAnA IndriyauddezakamAM kahyA pramANe kahevuM. zataka 20-udeso nI muni dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaHpa) [786 he bhagavanu ! paramANupula keTalA varNavALo, keTalA gaMdhavALo, keTalA rasavALo ane keTalA sparzavALA che? he gautama ! te eka varNavALo, eka gaMdhavALo, eka rasavALo ane be sparzavALo che. te A pramANe-jo te eka varNavALo hoya to, kadAca kALo, yAvatu dhoLo hoya. jo te eka gaMdhavALo hoya to kadAca sugaMdhI ane kadAca durgadhI
Page #407
--------------------------------------------------------------------------
________________ 404 bhagavAI- 20/-/pa/786 hoya. jo te eka rasavALo hoya to kadAca kaDavo, yAvatu kadAca madhura hoya che te be sparzavALo hoya to kadAca zIta ane snigdha, kadAca zIta ane rukSa, kadAca uSNa ane snigdha, kadAca uSNa ane rukSa hoya. he bhagavan! dvipradezika skaMdha keTalA varNavALA hoyaIityAdi prazna. aDhAramAM zatakamAM chaThThA uddezakamAM kahyA pramANe kahevuM, yAvatu-te kadAca cAra sparzavALo hoya." jo te eka varNavALo hoya to kadAca kALo hoya ane yAvatu-kadAca dhoLo hoya jo te be varNavALo hoya to kadAca kALo ane lIlo, kadAca pILo ane dhoLo hoya. e pramANe dvisaMyogI daza bhaMgA jANavA. jo te gaMdhavALo hoya to kadAca sugaMdhI hoya ane kadAca durgadhI hoya. je te be gaMdhavALo hoya to sugaMdhI ane durgandhI banne gaMdha vALo hoya. jema vaNoMmAM bhAMgA kahyA, tema rasomAM paNa bhAMgAo jANavA. have jo te be sparzavALo hoya to te kadAca sarvazIta hoya ane teno eka deza bhAga snigdha hoya ane eka deza zIta ane eka deza uSNa hoya, athavA kadAca sarva rukSa hoya ane eka deza zIta ane ekadeza uSNa hoya. have jo te cAra sparzavALo hoya to teno eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. e pramANe sparzanA nava bhAMgA jANavA. he bhagavan! tripradezika skaMdha keTalA varNavALo hoya-ItyAdi prazna. jema aDhAramA zatakanA chaThThA uddezakamAM kahyuM che tema kahevuM. jo eka varNavALo hoya to kadAca kALo hoya ane yAvatu-kadAca dhoLo paNa hoya. jo te be varNavALo hoya to teno eka aMza kadAca kALo ane eka aMza lIlo hoya, kadAca teno eka aMza kALo ane bIjI be aMzo lIlA hoya, kadAca be dezo kALA ane eka deza lIlo hoya. kadAca eka aMza kALo ane eka aMza rAto hoya. athavA kadAca teno eka deza kALo ane aneka dezo rAtA hoya. kadAca aneka dezo kALA ane eka deza rAto hoya. e pramANe badhA maLIne dasa dvika saMyoganA trIza bhAMgA thAya che. have jo te tripradezikaDhaMdha traNa varNavALo hoya to kadAca kALo, lIlo ane rAto, kadAca kALo, lIlo ane pILo, kadAca kALo, lIlo ane dhoLo, kadAca kALo, rAto ane pILo, kadAca kALo, rAto ane dhoLo, kadAca kALo, pILo ane dhoLo hoya. e pramANe e dasa trikasaMyogI bhAMgAo jANavA. have to eka gaMdhavALo hoya to kadAca sugaMdhI hoya ane kadAca durgadhI hoya. be gaMdhavALo hoya to kadAca sugaMdhI ane durgadhI hoya. ahiM eka vacana ane bahu vacanane AzrayI traNa bhAMgA jANavA jema varNane AzrayI bhAMgA kahyAM, tema rasone AzrayIne paNa bhAMgA jANavA. je te be sparzavALA hoya to kadAca zIta ane snigdha hoya-ItyAdi cAra bhAMgA dvipradezikaDhaMdhanI peThe ahiM kahevA. je traNa sparzavALo hoya to sarva zIta ane teno eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya, athavA sarva zIta, eka deza nigdha ane aneka dezo rukSa hoya. athavA sarva zIta, aneka dezo snigdha ane eka deza rukSa hoya. kadAca sarva uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. ahiM paNa pUrva pramANe traNa bhAMgA jANavA. jo te cAra sparza vALo hoya to teno eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. e pramANe ekavacana tathA bahuvacanane AzrIne badhAM bheda kahevA e pramANe A tripradezika skaMdhane viSe sparzInA badhA maLIne pacIza bhAMgA thAya. he bhagavanuM ! catuudezika skaMdha keTalA varNavALo hoya-ItyAdi prazna. jema aDhAramAM zatakamAM kahyuM che, te pramANe ahiM kahevuM. jo te eka varNavALo hoya to te kadAca
Page #408
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-20, uso-5 405 kALo hoya ane yAvatu-dhoLo hoya jo te be varNavALo hoya to kadAca teno eka aMza kALo ane eka aMza lIlo hoya, kadAca teno eka deza kALo ane aneka dezo lIlA hoya. kadAca aneka dezo kALA ane eka deza lIlo hoya. dvikasaMyoganA cAlIza bhAMgA thAya che. jo te traNa varNavALo hoya to kadAca kALo, lIlo ane rAto hoya. athavA eka deza kALo, eka deza lIlo ane aneka dezo rAtA hoya. athavA eka deza kALo, aneka dezo lIlA ane eka deza rAto hoya. athavA aneka dezo kALA, eka deza lIlo ane eka deza rAto hoya. e pramANe eka trikasaMyogInI caturbhAgI jANavI. eja pramANe sarve varNanA maLIne daza trikasaMyoga thAya e badhA maLIne cAlIza bhAMgA thAya che. jo te cAra varNavALo hoya to kadAca kALo, lIlo, rAto ane pILo hoya. kadAca kALo, lIlo, rAto ane dhoLo hoya. athavA kadAca kALo, lIlo, pILo ane dhoLo hoya. athavA kadAca kALo, rAto, pILo, ane dhoLo hoya. athavA kadAca lIlo, rAto, pILo ane dhoLo hoya. e pramANe badhA maLIne badhA maLIne catuSkasaMyoganA pAMca bhAMga thAya che ane badhA maLIne varNane AzrayI nevuM bhAMgA thAya che. - je te catupradezika skandha eka gaMdhavALo hoya to kadAca sugaMdhI hoya ane kadAca durgadhI hoya. jo be gaMdhavALo hoya to te kadAca sugaMdhI ane durgadhI hoya. jema vargonA bhAMgAo kahyA tema rasonA bhAMgAo jANavA. jo be sparzavALo hoya to tenA paramANupudgalanI peThe (cAra) bhAMgA kahevA. jo te traNa sparzavALo hoya to sarva zIta hoya ane teno eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. e pramANe vAvatuM badhA maLIne traNa sparzanA soLa bhAMgA thAya che. kadAca cAra sparzavALo hoya to teno eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. e pramANe ekavacana ane bahuvacanane AzrIne yAvatuM sparzanA soLa bhAMgA kahevA. yAvatu- (ddhika saMyogI, trikasaMyogI, ane catuHsaMyogI) sparza saMbaMdhe chatrIza bhAMgA thAya che. he bhagavan!pAMca pradezavALo skaMdha keTalA varNavALo hoya-ItyAdi prazna hegautama ! aDhAramAM zatakamAM kahyA pramANe yAvatuM te kadAca cAra sparzavALo kahyo che tyAM sudhI jANavuM. jo te eka varNavALo ke be varNavALo hoya to cAra pradezavALA skandhanI peThe tenA bhAMgA jANavA. jo te traNa varNavALo hoya to kadAca teno eka deza kALo, eka deza lIlo ane eka deza rAto hoya.e pramANe sarve varNanA ekavacana tathA bahuvacana AzrIne daza trikasaMyoganA sIttera bhAMgA thAya che. have jo te cAra sparzavALo hoya to kadAca eka deza kALo, eka deza lIlo, eka deza rAto ane eka deza pILo hoya. e pramANe sarve varNanA ekavacana bahuvacana ne AzrIne catuHsaMyoganA pacIza bhAMgA thAya che. vaLI je te pAMca varNavALo hoya to kALo, lIlo,rAto, pILo ane dhoLA hoya. e pramANe asaMyogI, dvika saMyogI,trikasaMyogI,catuHsaMyogI, ane paMcasaMyogI-ema badhA maLIne varNanA bhAMgA thAya che.gaMdha saMbaMdhe catuSpadezika skaMdhanI peThe cha bhAMgA jANavA. ane varSonI peThe rasanApaNa bhAMgA jANavA.temajasparzanAbhAMgApaNa catuSpadezika skaMdhanI peThe jANavA. he bhagavan! cha pradezavALo aMdha keTalA varNavALo hoya ?-ItyAdi prazna. jema paMcapradezika skandha mATe kahyuM che tema te yathAvatu kadAca cAra sparzavALo hoya tyAM sudhI badhuM kahevuM. jo te eka ke be varNavALo hoya to eka varSa ane be varSanA bhAMgA paMcapradezi
Page #409
--------------------------------------------------------------------------
________________ 406 bhagavaI - 20/-/pa/786 kanI peThe jANavA. jo traNa varNavALo hoya to kadAca kALo, lIlo ane rAto hoya, e pramANe paMca pradezika skaMdhanA sAta bhAMgA kahyA che tema ahiM kahevA. yAvatu eka trikasaMyoganA ATha bhAMgA jANavA. evA daza trika saMyo- ganA eMzI bhAMgA thAya. jo te cAra varNavALo hoya to kadAca eka deza kALo, lIlo, rAto ane pILo hoya,e pramANe sarva varNanA eka tathA bahuvacana AzrIne catuHsaMyogI agIyAra bhAMgA thayA. evA pAMca catuHsaMyoga nA paMcAvana bhAMgA thAya che. have jo te pAMcavarNavALo hoya to kadAca eka deza kALo, lIlo, rAto, pILo ane dhoLo hoya, e pramANe eka tathA bahuvacanane AzrIne cha bhAMgA samajavA. e pramANe (asaMyogI, dvisaMyogI, trikasaMyogI, catuH saMyogI ane paMcasaM-yogI-sarva maLIne varNane AzrayI) bhAMgA thAya che. gaMdha saMbaMdhe paMcapradezikanI peThe bhAMgA jANavA, raso varSonI peThe jANavA. ane sparzanA catuSpade zika skaMdhanI peThe bhAMgA jANavA. he bhagavan! sAta pradezavALo skaMdha keTalA varNavALo hoya ?-ItyAdi prazna. he gautama ! jema paMcapradezika dha saMbaMdhe kahyuM tema ahiM paNa kahevuM. yAvatu-kadAca cAra sparzavALo." ne te eka varNavALo-ItyAdi hoya to eka varNa, be varSa ane traNa varSanA bhAMgA cha pradezika skaMdhanI peThe jANavA. have jo te kadAca cAra varNavALo hoya to kadAca eka deza kALo, lIlo, rAto ane pILo hoya. e pramANe eka tathA bahuvacanane AzrIne catuSkasaMyogamAM paMdara bhAMgA kahevA, pAMca catuSkasaMyoga thaIne kula paMcotera bhAMgA thAya che. jo te pAMcavarNavALo hoya to kadAca eka deza kALo, lIlo, rAto, pILo, ane dhoLo hoya, e rIte eka tathA bahu vacanane AzrIne soLa bhAMgAo thAya che. asaMyogI, dvikasaMyogItrikasaMyogi, catuSkasaMyogI ane paMcasaMyogI soLa. badhA maLIne varNane AzrayI baso ne soLa bhAMgA thAya che. gaMdha saMbaMdhe catuudezika skaMdhanI peThe jANavuM. ahiM jema varNanA kahyA tema rasanA bhAMgA jANavA ane sparzanA bhAMgA catuSpadezika skaMdhanI peThe jANavA. he bhagavan! ATha pradezavAlo aMdha keTalA varNavALo hoya ?-ItyAdi prazna. he gautama ! te kadAca eka varNavALo hoya-ItyAdi saptaprAdezika skaMdhanI peThe yAvatu-kadAca cAra sparzavALo hoya vagere kahevuM." have jo te eka varNavALo-ItyAdi hoya to tenA eka varNa, be varNa ane traNa varSanA bhAMgAo saptapradezika skaMdhanI peThe samajavA. jo te cAravarNavALo hoya to, kadAca teno eka deza kALo, lIlo, rAto ane pILo hoya. kadAca teno eka deza kALo, lIlo, rAto ane aneka dezo pILA hoya. e pramANe saptapradezika skaMdhanI peThe paMdara bhAMgA jANavA, soLamo bhaMga-kadAca aneka dezo kALA, lIlA, rAtA ane pILA hoya. eka catuSkasaMyogamAM soLa bhAMgAo thAya che. badhA maLIne pAMca catuSkasaMyoganA soLa eMzI bhAMgA thAya che. have je te pAMca varNavALo hoya to kadAca eka deza kALo, lIlo, rAto, pILo, ane dhoLo hoya, kadAca eka deza kALo, lIlo, rAto, pILo ane aneka dezo dhoLA hoya. e pramANe anukrame bhAMgAo kahevA, e pramANe e paMca saMyoganA pUvakta chavvIsa bhAMgAo thAya che. ane pUrvopara badhA maLIne asaMyogI, dvikasaMyogI, trikasaMyogI, catuHsaMyogI ane paMcasaMyogI-ema varNanA baso ne ekatrIza bhAMgAo thAya che. gaMdha saMbaMdhe saptaprAdezikanI peThe bhAMgAo
Page #410
--------------------------------------------------------------------------
________________ 407 zataka-20, udeso-5 samajavA. varSonI peThe raso kahevo, ane sparzanA bhAMgA catuSpadezikanI peThe kahevA. he bhagavan! nava pradezika skaMdha keTalA varNavALo hoya ?-ItyAdi prazna. he gautama! aSTapradezika skaMdhanI peThe kadAca eka varNavALo vAvatu-kadAca cAra sparzavALo hoya che." je te eka varNavALo ItyAdi hoya to eka, be, traNa ane cAra varNanA bhAMgAo aSTapradezika skaMdhanI peThe jANavA. have jo te pAMcavarNavALo hoya to kadAca eka deza kALo, lIlo, rAto, pILo ane dhoLo hoya, e pramANe krama pUrvaka ekatrIza bhAMgAo kahevo. ema varNane AzrayI asaMyogI, ddhikasaMyogI, trikasaMyogI, catuHsaMyogI ane paMcasaMyogI-badhA maLIne baso ne chatrIsa bhAMgA thAya che. gaMdhasaMbaMdhe aSTapradezikanI jema kahevuM. rasa saMbaMdhe potAnA varNanI jema jANavuM ane sparza saMbaMdhe catuSpadezika skaMdhanI peThe kahevuM. he bhagavan! dazapradezika skaMdha saMbaMdhe prazna. he gautama ! navapradezika skaMdhanI peThe kadAca eka varNavALo hoya, yAvatu-kadAca cAra sparzavALo hoya. jo te eka varNavALo ItyAdi hoya to, eka, be, traNa ane cAra varNa saMbaMdhe navapradezika kaMdhanI jema kahevuM. jo te pAMca varNavALo hoya to paNa navapradezikanI peThe ja jANavuM. paNa vizeSa e ke, ahiM batrIzamo bhAMgo adhika kahevo. e pramANe asaMyogI, dvikasaMyogI, trikasaMyogI, catuHsaMyogI ane paMcasaMyogI-badhA maLIne basone sADatrIza bhAMgA thAya che. gaMdha saMbaMdhe navapradezika kaMmpanI peThe bhAMgA kahevA. rasanA bhAMgA potAnA varNanI peThe jANavA. ane sparza saMbaMdhI bhAMgA catuSpadezika peThe jANavA. jema dazapradezika skaMdha kahyo tema saMkhyAtapradezika, asaMkhyAtapradezika ane sUkSma- pariNAmavALo anaMta pradezika skaMdha paNa jANavo. 7i87 he bhagavan! bAdarapariNAmavALo (dhULa) anaMtapradezika skaMdha keTalA varNavALo hoya?-ItyAdi prazna. he gautama ! aDhAramAM zatakamAM kahyA pramANe yAvatute kadAca ATha sparzavALo paNa kahyo che tyAM sudhI jANavuM. tenA varNa, gaMdha ane rasanA. bhAMgAo dazapradezika skaMdhanI peThe jANavA. have jo te cArasparzavALo hoya to, kadAca sarva karkaza, sarva guru, sarva zIta ane sarva snigdha hoya, kadAca sarva karkaza, sarva guru, sarva zIta ane sarva rukSa hoya, kadAca sarva karkaza, sarva guru, sarva uSNa ane sarva snigdha hoya, kadAca sarva karkaza, sarva guru, sarva uSNa ane sarva rukSa hoya, kadAca sarva karkaza, sarva laghu, sarva zIta ane sarva snigdha hoya, kadAca sarva karkaza, sarva laghu sarva sarva zIta ane sarva rukSa hoya, kadAca sarva karkaza, sarva laghu, sarva uSNa ane sarva snigdha hoya, kadAca sarva karkaza, sarva laghu, sarva uSNa ane sarva rukSa hoya, kadAca sarva mRdu-komaLa, sarva guru, sarva zIta ane sarva snigdha hoya, kadAca sarva mRdu, sarva guru, sarva zIta ane sarva rukSa hoya, kadAca sarva mRdu, sarva guru, sarva uSNa ane sarva snigdha hoya. kadAca sarva mRdu, sarva guru, sarva uNa ane sarva rukSa hoya, kadAca sarva mRdu, sarva laghu, sarva zIta ane sarva niSpa hoya, kadAca sarva mRdu, sarva laghu, sarva zIta ane sarva rukSa hoya, kadAca sarva mRdu, sarva laghu, sarva mRdu, sarva laghu, sarva uSNa ane sarva snigdha hoya, kadAca sarva mRdu, sarva laghu, sarva uSNa ane sarva rukSa hoya. e soLa bhAMgAo jANavA. have jo te pAMcasparzavALo hoya to sarva karkaza, sarva guru, sarva zIta, eka deza
Page #411
--------------------------------------------------------------------------
________________ 408 bhagavaI - 20-5783 snigdha ane eka deza rukSa hoya, athavA sarva karkaza, sarva guru, sarva zIta, eka deza snigdha ane aneka dezo rukSa hoya, athavA sarva karkaza, sarva guru, sarva zIta, aneka dezo snigdha ane eka deza rukSa hoya, athavA sarva karkaza, sarva gurusa sarva zIta, aneka dezo nigdha ane aneka dezo rukSa hoya, athavA kadAca sarva karkaza, sarva guru, uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya, (ahiM upara pramANe cAra bhAMgA jANavA.) yAvatu e pramANe badhAM sparza ne eka tathA bahuvacana AzrIne badhAM maLIne pAMca sparzano eka saune aThyAvIza bhAMgA thAya che. have jo te che sparzavALo hoya to sarva karkaza, sarva guru, eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya, kadAca sarva karkaza, sarva guru, eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane aneka dezo rukSa hoya, e pramANe yAvatuyAvatu-kadAca sarva uSNa, sarva rukSa aneka dezo karkaza, aneka dezo mRdu, aneka dezo guru ane aneka dezo laghu hoya. e pramANe ahiM paNa cosaTha bhAMgA jANavA. te badhA maLIne cha sparza saMbaMdhe kula 384 bhAMgA thAya che. have jo te sAta sparzavALo hoya to sarva karkaza, eka deza guru, eka deza laghu, eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya, kadAca sarva karkaza, eka deza guru, eka deza laghu, eka deza zIta, eka deza uSNa, aneka dezo snigdha ane aneka dezo rukSa hoya. (e pramANe cAra bhAMgA karavA.) yAvat e pramANe eka deza tathA aneka dezane AzrIne soLa bhAMgA ahiM paNa kahevA. kadAca sarva karkaza, aneka dezo guru, eka deza laghu, eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. ahiM paNa soLa bhAMgA kahevA. kadAca sarva karkaza, aneka dezo guru, aneka dezo lai, eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. e paNa soLa bhAMgA. kahevA. e pramANe e cosaTha bhAMgA "karkaza" sAthe kahyAM. e rIte dareka sparza sAthe gaNatA. yAvatu-sarva rukSa, aneka dezo mRdu, aneka dezo guru, aneka dezo laghu, aneka dezo zIta. ane aneka dezo uSNa hoya. e rIte badhA maLIne sAta sparzanA pAMcasone bAra bhAMgA thAyache. jo te ATha sparzavALo hoya to kadAca eka deza karkaza, eka deza mRdu, eka deza guru, eka deza laghu, eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa, hoya. (ahiM cAra bhAMgA karavA.) e pramANe cAra catuSkanA soLa bhAMgA karavA. kadAca eka deza karkaza, eka deza mRdu, eka deva garu, aneka dezo laghu. eka deza zIta, eka deza uSNa, eka deza snigdha ane eka deza rukSa hoya. e pramANe "guru" ne eka vacanamAM ane 'laghune bahuvacanamAM rAkhI (uparanA ja) soLa bhAMgA karavA. pramANe e badhA maLIne cosaTha bhAMgA "karkaza ane mRdu ne eka vacanamAM rAkhavAthI thAya. temAM karkazane eka vacanamAM ane mRdune aneka vacanamAM rAkhI eja pramANe bIjA cosaTha bhAMgA karavA. vaLI temAM karkazane bahuvacanamAM ane mRdune eka vacanamAM rAkhI punaH cosaTha bhAMgA karavA. vaLI paNa karkaza ane mRdu baMnnene bahusaMkhyAmAM rAkhI bIjA cosaTha bhAMgA karavA. e badhA maLIne ATha sparzane baso ne chappanna bhAMgA thAya che. e pramANe bAdara pariNAmavALA anaMtapradezika skaMdhamAM sparzanA sarva saMyogone AzrayI badhA maLIne 1296 bhAMgA
Page #412
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-20, udeso-5 409 thAya che. [788 he bhagavanuM ! paramANu keTalA prakArano kahyo che? cAra prakArano, dravyapara mANu, yAvatuM bhAva-paramANuM. he bhagavan! dravyaparamANu keTalA prakArano kahyo che? cAra prakArano. achagha,abhedya, adAhya ane agrAhya. he bhagavanuM ! kSetraparamANu keTalA prakArano kahyo che?cAra prakArano anardha, amadhya, apradeza ane avibhAga. he bhagavan! kAlaparamANu keTalA prakArano kahyoche?cAraprakArano avarNa,agaMdha,arasa ane asparza. he bhagavan! bhAvaparamANu keTalA prakArano kahyo che ? he gautama ! cAra prakArano. varNavALo, gaMdhavALo, rasavALo, sparza- vALo. he bhagavan! te emaja che. zataka 20-uddesopanI munidIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezaka 6) [789] he bhagavan ! je pRthivIkAyika jIva, A ratnaprabhApRthivI ane zarkarAprabhApRthivInI vacce maraNasamuddhAta karIne saudharmakalpamAM pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che, te zuM pahelAM utpanna thavAne yogya che, te zuM pahelAM utpanna thaI pachI AhAra kare ke pahelAM AhAra karIne pachI utpanna thAya? he gautama ! te baMne rIte AhAra kare-ItyAdi sattaramAM zatakanA chaThThA uddezakamAM kahyA pramANe kahevI. paNa vizeSa e ke, tyAM pRthivIkAyiko "saMprApta kare-pulagrahaNa kare' e kathana che ane ahiM 'AhAra kare ema kahevAnuM che. he bhagavanuM je pRthivIkAyika A ratnaprabhA ane zarkarAmabhApRthivInI vacce maraNasamuddAta karIne IzAnakalpamAM pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che, te zuM pahelAM utpanna thAya ane pachI AhAra kare ItyAdi prazna. pUrva pramANe jANavuM. e pramANe yAvatu-ISa~AbhArA pRthivI sudhI upapAta kahevo. he bhagavan! je pRthivIkAyika zarkarA prabhA ane vAlukAprabhA pRthivInI vacce maraNa muddAta karIne saudharmakalpamAM yAvat ISa~AbhArA pRthivImAM utpanna thavAne yogya hoya-ItyAdi prazna ane uttara pUrvavatu jANavo. e pramANe e kramavaDe yAvatu-tamAM ane adhaHsaptama pRthivInI vacce maraNasamuddhApUrvaka pRthivIkAyikano saudharmakalpamAM yAvatu-ISatrA- bhArA pRthivImAM upapAta kahevo. he bhagavan! je pRthivIkAyika saudharma-IzAna ane sanatyu mAra-mahendrakalpanI vacce maraNasamudraghAta karIne A ratnaprabhA pRthivImAM pRthivI kAyikapaNe utpanna thavAne yogya hoya te zuM pahelAM utpanna thaIne pachI AhAra kare te pahelAM AhAra karIne pachI utpanna thAya ? badhu pUrva pramANe jANavuM. he bhagavan! je pRthivIkAyika saudharma-IzAna ane sanakumAra-mAhendra kalpanI vacce maraNa samudUdhAta karIne zarkarA- prabhA pRthivImAM pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya hoya-ItyAdi prazna. pUrva pramANe jANavuM. te pramANe yAvatu- adhaHsaptama pRthivI sudhI upapAta kahevo. ema sanakumAra mahendra ane brahmaloka kalpanI vacce maraNasamuddhAta karI punaH yAvatuadhasatama naraka sudhI, ema lAMtaka ane mahAzuka kalpanI vacce, mahAzukra ane sahastrAra kalpanI vacce, sahastrAra ane Anata-prANatakalpanI vacce, Anata-prANata ane AraNa azrutakalpanI vacce, AraNa-arcyutaane raiveyakavimAnanI vacce, raiveyakavimAna ane anattaravimAnanI vacce tathA anuttaravimAna ane ISa~AbhArA pRthivInA vacce
Page #413
--------------------------------------------------------------------------
________________ 410 bhagavAI- 20-JdA789 maraNasamuddAta karavApUrvaka ratnaprabhAthI AraMbhI adha saptama pRthivI sudhI pRthivI kAyikano upapAta kahevo. 7i90]he bhagavan! je aplAyika A ratnaprabhA ane zarkaraprabhA pRthivInI vacce maraNasamuddhAta karIne saudharmakalpamAM aSkAyikapaNa utpanna thavAne yogya che-ItyAdi badhuM pRthivIkAyikanI peThe jANavuM e pramANe pahelA ane bIjI pRthivInI vacce maraNa samudraghAtane prApta thayela aSkAyikano yAvatu-ISatnAbhArA pRthivI sudhI upapAta kahevo. e pramANe e krama vaDe yAvatu-tamAM ane adhaH saptama pRthivInI vacce maraNasamudra ghAtane prApta thayela aplAyikano yAvatu-ISa~AbhArA pRthivI sudhI aplAyikapaNe upapAta kahevo. he bhagavan! je akAyika saudharma-IzAna ane sanaskumAra-mAhendrakalpanI vacce maraNasamudUdhAta karIne A ratnaprabhApRthivImAM dhanodadhi ane dhanodadhivalayomAM aSkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che-ItyAdi badhuM pUrvavat kahevuM. e pramANe pUrve kahelA AMtarAomAM maraNasamuddhAtane prApta thayela aSkAyikano adhaHsaptama pRthivI sudhInA dhanodadhianedhanodadhivalayomAM akhAyikapaNe upapAta kahevo yAvatu-anuttara vimAna ane ISatnAbhArA pRthivInI vacce maraNa samuddhAtane prApta thayela akAyikane yAvatusAtamI pRthivI sudhI ghanodadhi ane dhanodadhivalayomAM aplAyinTa paNe upapAta kahevo. [71] je vAyukAyika A ratnaprabhA ane zarkarA prabhA pRthivInI vacce maraNa samuddhAta karIne saudharmakalpamAM vAyukAyikapaNe utpanna thayAne yogya che-ItyAdi prazna. jema sattaramAM zatakanA vAyukAyika uddezakamAM kahyuM che te pramANe ahiM paNa kahevuM vizeSa e ke, ratnaprabhAdi pRthivAonA aMtarAmAM maraNa samuddhAtasaMbaMdhe kahevuM. e pramANe yAvatu-anuttara vimAna ane ISatnAbhArApRthivInI vacce maraNa samuddhAta karIne je vAyukAyika dhanavAna ane tanuvAtamAM tathA dhanavAta ane tanuvAtamAM valayomAM vAyu kAyikapaNe utpanna thavAne yogya hoya-ItyAdi badhuM pUrvavata. zatakaH 20-uddeso nI munidIparatnasAgare kahela gurjarachAyApUrNa | (uddezakaH7) [792he bhagavan! baMdha keTalA prakArano kahyo che? traNa prakArano. jIva-prayoga baMdha,anaMtarabaMdha ane paraparabaMdha.he bhagavAnairayikone keTalA prakArano baMdha kahyo che? pUrva pramANe jANavuM. ema yAvatu-vaimAniko sudhI kahevuM. he bhagavana ! jJAnAvaraNIya karmano baMdha keTalA prakArano kahyo che? pUrvapramANe traNa prakAranA. he bhagavan! nairayikone jJAnAvaraNIya karmano baMdha keTalA prakArano kahyo che ? pUrva pramANe jANavuM. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jJAnAvaraNIyano baMdha kahevo. e rIte yAvatu-aMtarAya karmano baMdha paNa jANavo. he bhagavan! jJAnAvaraNIyodaya karmano baMdha keTalA prakArano kahyo che? he gautama ! pUrvanI peThe traNa prakArano. e pramANe nairayiko ane yAvatu-vaimAnikone paNa baMdha kahevo. ema yAvatu-aMtarAyodaya karmano baMdha paNa jANavo. ' he bhagavan! strIvedano baMdha keTalA prakArano kahyo che? he gautama! pUrva pramANe traNa prakArano. asurakumArone strIvedano baMdha keTalA prakArano kahyo che? he gautama ! pUrvanI
Page #414
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-20, udeso-7 411 peThe traNa prakArano kahyo che, e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. vizeSa e ke, jene strIveda hoya tene te kahevo. ema puruSaveda ane napusaMkaveda saMbaMdhe paNa e pramANe vAvatuvaimAniko sudhI kahevuM. vizeSa e ke jene je veda hoya tene te kahevo. he bhagavan! darzanamahinIyakamano baMdha keTalA prakArano kahyo che? he gautama! pUrva pramANe traNa prakArano kahyo che, e pramANe niraMtara yAva-vaimAniko sudhI kahevuM. tathA e rIte cAritramohanIya saMbaMdhe paNa yAvatu-vaimAniko sudhI kahevuM. e krama vaDe audArika zarIra, yAvatu-kArpaNa zarIrano, AhAra, saMjJA, yAvatu-parigrahasaMjJAno, kambalezyA, yAvatu-zuklalazyAno, samyavRSTi, mithyAvRSTi ane samyamaiiyyAvruSTino,matijJAnano, yAvavibhaMgajJAnano viSayano, e badhAno baMdha he bhagavan! keTalA prakArano kahyo che? traNa prakArano. ane te badhA saMbaMdhe covIza daMDako kahevA. vizeSa e ke, jene je hoya te tene kahevuM. | zataka 20-uddesoH7nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa (uddezakaH8) | [73]he bhagavan! karmabhUmio keTalI kahI che? he gautama! paMdara. pAMca bharata, pAMca airAvata ane pAMca mahAvideha. he bhagavan! akarmabhUmio keTalI kahI che? he gautama ! trIza. pAMca haimavata, pAMca hairaNyavata, pAMca harivarSa, pAMca ramyakavarSa, pAMca devakuru ane pAMca uttarakuru. he bhagavan! e trIza akarmabhUmiomAM utsarpiNI ane avasarpiNIrupa kALa che? e artha samartha nathI. 7i94he bhagavane pAMca bharatomAM ane pAMca eravatomAM utsarpiNI ane avasarpiNIrupa kALa che ? hA che. e pAMca mahAvidehamAM utsarpiNI ane avasarpiNI. kALa che ? nathI. he bhagavan! e pAMca mahAvidehomAM arahaMta bhagavaMto pAMca mahAvrata. vALA ane pratikramaNa sahita dharmano upadeza kare che ? e artha samartha nathI. parantu e pAMca bharatomAM ane pAMca eravatomAM pahelAM ane chellA e be arahaMta bhagavaMto pAMcamahAvratavALA tathA pratikramaNa sahita dharmano upadeza kare che, bAkInA arahanta bhaga- vaMto cAramahAvratavALA dharmano upadeza kare che. vaLI e pAMca mahAvidehamAM paNa arahaMta bhagavaMto cAramahAvratavALA dharmano upadeza kare che. he bhagavan! jaMbUdIpa nAme dvIpanA bhAratavarSamAM A avasarpiNImAM keTalA tIrthakaro thayA che? he gautama ! covIza tIrthaMkaro thayA che, RSabha, ajita, saMbhava, abhinaMdana, sumati, padmaprabha, supArzva, candra prabha, puSpadaMta-suvidhi, zItala, zreyAMsa, vAsujya, vimala, anaMta, dharma, zAMti, kuMtha, ara, malli, munisuvrata, nami, nemi, pArzva ane vardhamAna. he bhagavan! e covIza tIrthakaronAM keTalA aMtaro kahyAM che? he gautama! trevIza aMtaro kahyAM che. 7i95he bhagavan! jinonA trevIsa aMtaromAM kyA jinanA aMtaramAM kAlikazratano viccheda kahyo che? he gautama ! e trevIza jinAMtaromAM pahelAM ane chellA ATha ATha jinAMtaromAM. kAlikazratano aviccheda kahyo che, ane vacalA sAta jinAMtaromAM kAlikazrutano viccheda kahyo che. draSTivAdano viccheda to badhAya jinAMtaromAM kahyo che. [796 he bhagavan! jaMbUdvIpa nAme dvIpanA bhAratavarSamAM A avasarpiNImAM Apa devAnupriyanuM pUrvagata zrata keTalA kALa sudhI raheze? eka hajAra varSa sudhI raheze. he
Page #415
--------------------------------------------------------------------------
________________ 412 bhagavaI - 20/-8796 bhagavan! bAkI badhA tIrthakaronuM pUrvagata zrata keTalA kALa sudhI rahyuM hatuM? he gautama ! keTalAMka tIrthakaronuM saMkhyAtA kALa sudhI ane keTalAka tIrthakaronuM asaMkhyAtA kALa sudhI pUrvagata zrata rahyuM hatuM. * [797]he bhagavanuM ! jaMbUdvIpa nAme dvIpanA bhAratavarSamAM A avasarpiNI kALamAM ApI devAnuM priyanuM tIrtha keTalA kALa sudhI raheze? ekavIza hajAra varSa. [798]he bhagavanu ! jema jaMbUdvIpa nAme dvIpanA bhAratavarSamAM A avasarpiNIkALamAM Apa devAnuM priyanuM tIrtha ekavIza hajAra varSa sudhI raheze tema he bhagavan! jaMbudvIpanA bhAratavarSamAM bhAvI tIrthakaromAMnA chellA tIrthaMkaranuM tIrtha keTalA kALa sudhI raheze? he gautama! RSabha deva ahaMtano jeTalo jinapathayi kahyo che, teTalAM varSa. [799]he bhagavan! tIrtha e tIrtha che ke tIrthakara tIrtha che? he gautama! ahaMta to avazya tIrthakara che, (paNa tIrtha nathI). parantu cAra prakArano zramaNa pradhAna saMgha-sAdhu, sAdhvI, zrAvaka ane zrAvaka ane zrAvikA te tIrtha rupa che. [800] he bhagavan! pravacana e pravacana che, ke pravacanI e pravacana che? he gautama! ahaMta to avazya pravacanI che, ane dvAdazAMgagaTipiTaka pravacana che, te A pramANeAcAraMga yAvat vRSTivAda. he bhagavan! je A ugnakulanA, bhogakulanA, rAjanyakulanA. IkvAkukulanA, jJAtAku- lanA ane kauravyakulanA kSatrIyo, e badhA A dharmamAM praveza kare che ane praveza karIne ATha prakAranA karmarupa 2jomalane dhue che, tyAra pachI teo siddha thAya che, yAvatu-sarva duHkhono aMta kare che? he gautama ! hA, kare che, ane keTalAka koI eka devalokomAM devapaNe utpanna thAya che. he bhagavan! devaloko keTalA prakAranA kahyA che? cAra prakAranA. bhavanavAsI, vAnayaMtara, jyotiSika ane vaimAniko, "he bhagavan! te emaja che, te emaja che.' zataka 20-udesI 8nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezakaH9) [801]he bhagavan! cAraNo keTalA prakAranA kahyA che? be prakAranA. vidyAcAraNa ane jaMdhAcAraNa. he bhagavan! vidyA- cAraNa munine 'vidyAcAraNa" ema zA hetuthI kahevAya che? he gautama ! niraMtara chaThTha chaThThanA tapa karmavaDe ane pUrvagatazrutarupa vidyAvaDe uttaraguNalabdhi-prApta thayelA munine vidyAcAraNa nAme upalabdhine-prApta thayelA munine vidyAcaraNa nAme labdhi utpanna thAya che, vidyAcAraNathI kevI zIdhra gati hoya, he gautama ! A jaMbUdvIpa nAme dvIpanI yAvatu-kAMIka vizeSAdhika paridhi che, te saMpUrNa jaMbUdvIpane koIeka mahardika yAvatu-moTA sukhavALo deva yAvatu"A pharuM chuM ema kahI traNa capaTI vagADe teTalI vAramAM traNavAra pharIne pAcho zIdhra Ave, he gautama ! vidyAcAraNanI tevI zIdhra gati ane zIdhra gatino viSaya kahyo che. he bhagavan! vidyAcaraNanI tiryagUgatino viSaya keTalo kahyo che? he gautama ! te vidyAcaraNa eka utpAta-pagalAvaDe mAnuSottara parvata upara samavasaraNa (sthiti) kare tyAM jAya, tyAM jaIne tyAM rahelA cetyone vAMde, bIjAla utpAtavaDe naMdIzvaradvIpamAM samavA saraNa-kare, tyAM rahelAM caityone vAMdI pachI tyAMthI pAcho vaLI ane ahiMnA caityo vAMde.
Page #416
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-20, uddeso-9 413 vidyAcaraNanI urdhva gatino viSaya keTalo kahyo che ? eka utpAtavaDe naMdanavanamAM samava saraNa kare, tyAM rahelAM caityone vAMde, pachI bIjA utpAtavaDe pAMDukavanamAM samavasaraNa kare, tyAM rahelAM caityone vAMde, pachI tyAMthI pAcho AvI ahiM rahelAM caityone vAMde, vaLI he gautama ! jo te vidyAcAraNa, gamanAgamana saMbaMdhI pApasthApakane AlocyA ke prati kramyA sivAya kALa kare to te ArAdhaka thato nathI, ane jo te,sthAnane AlocI tathA pratikramaNa kare to te ArAdhaka thAya che. [802]he bhagavan ! jaMdhAcAraNane 'jaMdhAcAraNa' zA hetuthI kahevAya che ? he gautama ! niraMtara aThThama akramanA tapakarmavaDe AtmAne bhAvatA munine baMdhAcAraNa nAme labdhi utpanna thAya che. mATe 'jaMdhAcAraNa' ema kahevAya che. he bhagavan ! baMdhAcAraNanI kevI zIdhra gati hoya che, he gautama ! A jaMbudrIpa nAme dvIpanI ridhi-ItyAdi jema vidyAcAraNa saMbaMdhe kahyuM che tema ahiM kahevuM, paNa vizeSa e ke, A jaMbudrIpane yAvattraNa capaTI vagADe eTalI vAramAM ekavIza vAra pharIne Ave, he gautama ! tevI jaMghA cAraNanI zIghra gati che,jaMghAcAraNanI tiryaMc gatino viSaya keTalo kahyo che?he gautama ! te baMdhAcAraNa eka utpAtavaDe rucakavaradvIpamAM samavasaraNa kare, pachI tyAM rahelA caityone vAMde, vAMdI tyAMthI pAchA vaLatAM bIjA utpAtavaDe naMdIzvaradvIpamAM samavasaraNa kare, pachI tyAMnAM caityone vAMdI,ahiM zIdhra AvI ahiMnA caityone vAMde, he bhagavan ! baMdhAcAraNanI gati ane gativiSaya uMce keTalo kahyo che ? he gautama ! te jaMghAcAraNa eka utpAta vaDe pAMDukavanamAM samavasaraNa kare, pachI tyAMnA caityo vAMdI, tyAMthI pAchA vaLatAM bIjA utpAtavaDe naMdanavanamAM samavasaraNa kare, pachI tyAMnA caityo vAMdI tyAMthI ahiM AvI, ahiMnA caityone vAMde, vaLI jo te jaMdhAcAraNa te sthAnane AlocyA ke pratikramyA sivAya kALa kare to te ArAdhaka thato nathI. ane te sthAnakane AlocI ke pratikramI kALa kare to te ArAdhaka thAya che. zatakaH20-uddesoHH9nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa uddezakaH10 [803]he bhagavan ! zuM jIvo sopakramaAyuSavALA hoyache ke nirupakrama AyuSa vALA bane. naiyiko sopakrama AyuSavALA hotA nathI paNa nirupakramaAyuSavALI hoyache. e pramANe yAvat-stanitakumAro sudhI jANavuM. pRthivIkAyiko jIvonI peThe banne prakAranA jANavA. e pramANe yAvat-manuSyo sudhI samajavuM. temaja vAnavyaMtara, jyoti Sika ane vaimAnikone nairayikonI peThe jANavA. [804]he bhagavan ! zuM nairayiko AtmopakramavaDe-upakramI-utpanna thAyache, po pakramavarDa-pUrvabhavanA AyuSane ghaTADI utpanna thAyache, ke nirupakramavaDe-pUrepUruM AyuSa bhogavIne utpanna thAya che ? he gautama ! traNe rIte. e pramANe yAvat-vaimAniko sudhI - jANavuM. he bhagavan ! zuM nairayiko AtmopakramavaDe udbharte-mare che, paropakramavaDe uddharte che ke nirupakramavaDe uddharte che ! he gautama ! teo nirupakramavaDe uddharte che. e pramANe yAvat stanitakumAro sudhI jANavuM, pRthivIkAyiko ane yAvat-manuSyo traNe-vaDe urte che. bAkI badhA nairiyakonI peThe jANavA. vizeSa e ke jyotiSiko ane vaimAniko 'cyave'
Page #417
--------------------------------------------------------------------------
________________ 414 bhagavada - 20-/10804 ema kahevuM. he bhagavan! narayiko Atmaddhi-vaDe upaje che ke paraddhi-vaDe che? he gautama! teo potAnA sAmarthyavaDe upaje che, paNa bIjAnA sAmarthyavaDe upajatA nathI. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI kahevuM. he bhagavan! zuM nairayiko Atmaddhi vaDe udvarte che ke anyanA sAmarthyavaDe uddharte che? he gautama ! teo AtmazaktivaDe udvarte che paNa paranI zakti vaDe udvartatA nathI. e pramANe yAvata-vaimAniko sudhI jANavuM. vizeSa e ke jyotiSika ane vaimAniko "ave che' evo abhilApa-kahevo. he bhagavan! zuM nairayiko potAnA karma vaDe utpanna thAya che ke bIjAnA karmavaDe utpanna thAya che ? he gautama ! teo potAnA karmavaDe. utpanna thAya che, paNa bIjAnA karmavaDe utpanna thatA nathI. e rIte yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. ane e pramANe udvartanano daMDaka paNa kahevo. he bhagavan! narayiko Atmaprayoga-vaDe utpanna thAya che, ke paraprayoga vaDe ? he gautama ! teo Atmaprayoga vaDe utpanna thAya che ane paraprayoga vaDe utpanna thatA nathI. e pramANe yAvatuvaimAniko sudhI jANavuM. tathA udvartanA daMDaka paNa eja pramANe kahevo. [805]he bhagavan! zuM taiyaki katisaMcita-eka samaye saMkhyAtA utpanna thayelA, atisaMcita-eka samaye asaMkhyAtA utpanna thayelA ke avaktavyasaMcita-ekasamaye eka ja utpanna thayelA hoya che ? he gautama ! traNe. je nairayiko narakagatimAM eka sAthe saMkhyAmAM praveza kare che te katisaMcita che, vaLI je nairayiko asaMkhyAtA praveza kare che te narayiko akati- saMcita che, ane je nairayiko eka eka praveza kare che te nairayiko yAvatuavaktavyasaMcita che. e pramANe yAvatu-svanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! pRthi vikAyiko katisaMcita che-ItyAdi prazna. he gautama ! teo katisaMcita nathI, avakatavya saMcita nathI paNa akatisaMcita che. pRthivIkAyiko eka sAthe asaMkhya praveza kare che mATe teo akatisaMcita che, e pramANe yAvatu vanaspatikAyika jIvo sudhI jANavuM. beIndri yathI yAvatu-vaimAniko sudhI nairayikonI peThe jANavA. he bhagavan! zuM siddha katisaMcita che-ItyAdi prazna. he gautama! siddha katisaMcita ane avaktavyasaMcita che paNa ati saMcita nathI. he bhagavana! kati saMcita Adi nairiyakonuM alpa bahutva kaI rIte che? he gautama avakta vyasaMcita nairayiko sauthI thoDA che, katisaMcita nairayiko saMkhyAtaguNa che ane atisaMcita narayiko asaMkhyAtaguNa che. e pramANe ekendriya sivAya yAvatu-vaimAniko sudhI alpabadutva kahevu. ekendri yonuM alpabadutva nathI. he bhagavan! kati- saMcita ane avaktavyasaMcita siddhomAM koNa konAthI yAvatu- vizeSAdhika che ? he gautama ! katisaMcita siddho sauthI thoDA che, ane avaktavyasaMcita siddho saMkhyAtaguNa che. he bhagavan! zuM nairayiko pakasamarjita-eka sAthe cha utpanna thayelA hoya che. noSaka- samarjita-ekathI AraMbhI pAMca sudhI utpanna thayelA hoya che? eka Saka ane eka noSa- TakanI saMkhyAmAM utpanna thayelA hoya che. aneka paTakanI saMkhyAvaDe ke aneka Saka ane eka noSaTakanI saMkhyAvaDe utpanna thayelA hoya che? he gautama! nairayiko te badhI rIte utpanna thAya che. je nairayiko eka samaye chanI saMkhyAthI praveza kare che te nairayikoSakasamarjita kahevAya che, je nairayika jadhanya eka, be ke traNa ane utkRSTa pAMca saMkhyAvaDe praveza kare che te nairayiko noSakasamArjita kahevAya che, yAvatu je narayiko aneka SaTraka tathA jadhanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa pAMca saMkhyAvaDe praveza
Page #418
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-20, udso-10 415 kare che te nairayiko aneka SaTraka tathA noSaTaka samArjita kahevAya che. yAvatu-aneka SaTakvaDe ane noSaTakavaDe samarjita paNa hoya che. e pramANe yAvatu-svanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! zuM pRthivIkAyiko SaTakasamarjita che-ItyAdi prazna. he gautama ! pRthivIkAyiko SaTaksamarjita nathI. noSakasamarjita nathI. eka Saka ane noSakavaDe samarjita nathI, paNa aneka SakovaDe samarjita che, ane aneka SaTraka tathA noSaTakavaDe paNa, samarjita che. je pRthivIkAyiko aneka SaTakovaDe praveza kare che te pRthivIkAyiko aneka SaTaka samarjita che, ane je pRthivIkAyiko aneka SaTako tathA jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa pAMcanI saMkhyA vaDe praveza kare che te pRthivIkAyiko ane SaTako tathA noSaka vaDe paNa samarjita kahevAya che, e pramANe yAvatu-vanaspatikAyiko sudhI jANavuM. ane beIndriyathI AraMbhI vAva-vaimAniko ane siddho nairayikonI peThe jANavA. he bhagavan! pakasa- marjita, noSakasamarjita, eka Traka ane noSakavaDe samarjita, aneka Saka samarjita, aneka SaTraka tathA noSaTrakasamarjita narayikomAM koNa konAthI yAvata-vizeSA dhika che ? he gautama ! eka pakasamarjita nairayiko sauthI thoDA che, noSaTakasamarjita narayiko saMkhyAtaguNa che, tethI eka Traka ane noSakavaDe samarjita nairayiko saMkhyAta guNA che. tethI aneka Saka samarjita nairayiko asaMkhyAtaguNA che. ane tethI aneka paka tathA noSakasamarjita nairayiko saMkhyAtaguNo che. e pramANe yAvatu-svanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! anekaSarkasamarjita tathA aneka SaTko ane noSaTrakasamarjita pRthivIkAyikomAM koNa konAthI yAvatuM vizeSAdhika che ? he gautama ! anekaSakavaDe samarjita pRthivIkAyiko sauthI thoDA che. ane tethI aneka Sako tathA noSaka samarjitu pRthivIkAyiko saMkhyAtaguNa che. e pramANe yAvatu-vanaspatikAyiko sudhI jANavuM. beIjiyo yAvatu-vaimAniko nairayikonI peThe jANavA. he bhagavan! pakasamarjita, noSarkasamarjita, yAvatu-aneka SaTraka ane noSaka samarjita siddhomAM koNa konAthI bhAvatuvizeSAdhika che ? he gautama ! aneka paddho tathA noSarkasamarjita siddho sauthI thoDA che. tethI aneka SaTrakasamarjita siddho saMkhyAtaguNa che, tethI eka SaTraka tathA noSaTakasamarjita siddho saMkhyAtaguNa che, tethI SaTrakasamarjita siddho saMkhyAtaguNa che, ane tethI noSaTraka samarjita siddho saMkhyAtaguNa che. he bhagavan! zuM nairayiko dvAdazasamarjita che, nodvAdazasamarjita che, dvAdaza ane nodvAdazasamarjita che, aneka dvArA samarjita che, ke aneka dvAdarA tathA nodvAdazasamarjita che ? he gautama ! narayiko dvAdazasamarjita paNa che, yAvatu-aneka dvAdaza tathA nodvAdaza samarjita paNa che. je nairayiko eka samaye bAranI saMkhyAmAM praveza kare che teo dvAdaza samarjita che, je nairayiko jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI agiyAra praveza kare che teo nodvAdazasamarjita che, yAvatu je nArako eka samaye aneka bAra tathA jaghanyathI eka, be ke traNa utkRSTathI agiyAra praveza kare che teo aneka dvAdaza ane nodvAdaza - samarjita che.epramANeyAvatu-svanitakumArI sudhI jANavuM.he bhagavan!zuM pRthivIkAyiko dvAdaza- samarjita che-ItyAdi prazna. he gautama ! pRthivIkAyiko dvAdazasamarjita nathI, noddhA. 'daza-samarjita nathI, dvAdaza tathA nodvAdaza samarjita nathI, paNa aneka dvAdaza samarjita, tema ja aneka dvAdaza tathA nodvAdaza samarjita che. he bhagavan! Apa zA hetuthI ema kaho
Page #419
--------------------------------------------------------------------------
________________ 416 bhagavaI-20-/10/801 cho ke teo yAvatu-aneka dvAdazo ane nAdvAdazasamarjita che ? he gautama ! je pRthivI kAyiko eka samaye aneka bAranI saMkhyAmAM praveza kare che te aneka dvAdazama ti kahevAya che, ane je pRthivIkAyiko eka samaye aneka dvAdaza tathA nodvAdaza-ekathI agi yAra sudhI praveza kare che teo aneka dvAdaza tathA nodvAdazasamarjita kahevAya che. e pramANe yAvatu-vanaspatikAyiko sudhI jANavuM. tathA beIndriyathImAMDI vaimAniko sudhInA jIvo ane siddho nairayikonI peThe jANavA. dvAdazasamarjita,nodvAdazasamarjita, dvAdaza tathA nodvAdazasamarjita, aneka dvAdaza samarjita ane aneka dvAdaza tathA noddhAzasamarjita evA nairayikAdika sarvanuM alpa bahutva jema SaTakasamarjitonuM alpabadutva kahyuM hatuM tema kahetuM. vizeSa e ke SaTrakane sthAne dvAdazano pATha kahevo. he bhagavan! zuM nairayiko eka samaye corAsI samarjita-eka samaye corAsInI saMkhyAmAM utpanna thayelA che, nIcorAzIsamarjita-corAsI ane nIco rAsI samarjita-aneka corAsI samarjita che, ke aneka corAsI ane nIcorAsI sama rjita che? he gautama ! nairayiko corAzI samarjita che, ane yAvatu-aneka corAsI tathA nIcorAsIsamarjita paNa che. e pramANe yAvatu nitakumAro sudhI jANavuM. pRthivIkA yiko saMbaMdhe e pramANe aneka corAsI samarjita ane aneka corAsI tathA no corAsIsamarjita e-be bhaMgo kahevA. ema yAvatu-vanaspatikAyiko sudhI jANavuM. beIndriyo ne yAvatu-vaimAniko paNa nairayi- konI peThe kahevA.' siddho saMbaMdhe prazna. he gautama ! siddho corAsIsamarjita che, nocorAsIsamarjita che, corAsI tathA no corAsIsamarjita che, paNa aneka corAsIsamarjita nathI ane aneka corAsI tathA nIcorAsIsamarjita paNa nathI. je siddho eka samaye corAsInI saMkhyAmAM praveza kare che teo corAsIsamarjita che, je siddho jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa trAsInI saMkhyAmAM praveza kare che teo nIcorAsI samarjita che, be siddho eka samaye eka corAsI ane jaghanyathI ekasa be ke traNa ane utkRSTa vyAsI sudhI praveza kare che teo corAsI tathA no corAsIsamarjita che.corAzIsamarjita, no corAsIsamarjita-ItyAdi yAvatu-badhA narayikonuM alpa bahutva parkasamarjitonI peThe kahevuM. e pramANe vAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. vizeSa e ke, ahiM Sakane badale corAsIno pATha kahevo. he bhagavanuM corAsIsamarjita, nocorA sIsamarjita ane corAsIno corAsIsamarjita siddhomAM koNa konAthI yAvatu-vizeSA dhika che ? he gautama corAsI tathA no corAsIsamarjita siddho sauthI thoDA che, tethI corAsIsamarjita siddho anaMta guNa che ane nIcorAsIsamarjita siddho anaMtaguNa che, zataka20-udde so-10nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa zataka 20gurjarachAyApUrNa (zataka21) ka varga-1 - uddezaka 1 - [806]zAli, kalAya, aLasI, vAMsa, IkSa, darbha, abhra, tulasI, e pramANe daza
Page #420
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-21, varga-1, uddeso-1 daza uddezakamAM samUharupa ATha varga ane eMzI uddezako kahevAnA che. [807] bhagavan ! zAli, vrIhi, ghauM, yAvat-javajava-e badhAnA mULatarIke jIvo utpanna thAya che, te jIvo kyAMthI AvIne upaje che ?-zuM naiyikothI AvIne upaje che ke tiryaMco,manuSyo ane devIthI paNa AvIne upaje che ? vyutkrAntipadamAM kahyA pramANe teono upapAta jANavo. vizeSa e ke teo devagatithI AvIne mULapaNe upajatA nathI. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? he gautama ! jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA ke asaMkhyAtA. teono apahAra utpaloddezakamAM kahyA pramANe jANavo. he bhagavan ! te jIvonA zarIranI keTalI avagAhanA che ? jaghanyathI aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTathI dhanuSapRthakksa-kahI che. he bhagavan ! zuM te jIvo jJAnAva2- NIyakarmanA baMdhaka che ke abaMdhaka che ? jema utpaloddezakamAM kahyuM che ke te pramANe ahiM kahevuM. e pramANe karmanA vedaka saMbaMdhe jANavuM. udaya ane udIraNA viSe paNa e pramANe samajavuM. 417 he bhagavan ! zuM te jIvo kRSNalezyAvALA, nIlalezyAvALA ke kApotalezyAvALA hoya ? ahiM lezyAsaMbaMdhe chavvIsa bhAMgA kahevA. dRSTi ane yAvat-Indriyo saMbaMdhe utpaloddezakamAM kahyA pramANe kahevuM. he bhagavan ! zAli, vrIhi, godhUma, yAvat-javajavae badhAnA mULano jIva kALathI kALa sudhI rahe ? he gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI asaMkhyAtA kALa sudhI rahe. he bhagavan ! zAli, vrIhi, godhUma, yAvat javajava -e badhAnA mULano jIva pRthivIkAyikamAM utpanna thAya, pAcho pharIne zAli, vrIhi ane yAvat-javajavanA mULapaNe upaje-e pramANe keTalA kALa sudhI serva-? jema utpala uddezakamAM kahyuM che te pramANe ahiM kahevuM. ane e abhilApa vaDe yAvat-manuSya sudhI samajavuM. vaLI teono AhAra paNa utpaloddezakamAM kahyAM pramANe jANavo. sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI varSapRthaktva samajavI. vaLI samuddaghAta, samavahataane uddhartanA utpaloddezakamAM kahyA pramANe jANavI. he bhagavan ! sarvaprANo, yAvat-sarva satvo zAli, vrIhi, yAvat-javajavanA mULanA jIvapaNe pUrva utpanna thayelA che ? hA aneka vAra utpanna thayelA che. 'he bhagavan ! te emaja che. zatakaH21-vargaH 1-uddeso-1nI munidIparatnasAgare kahela gurjarachAyApUrNa vargaH1-uddesAHH2 thI 10 [808-814]he bhagavan ! zAli, vrIhi, yAt-javajava-e badhAnA kaMdarupe je jIvo utpanna thAya che teo kyAMthI AvIne upaje che ? A kaMdanA adhikAramAM teja samagra mULano uddezaka yAvat-'aneka vAra athavA anaMtavAra utpanna thayelA che' tyAM sudhI kahevo. vizeSa e ke mULane badale kaMdano pATha kahevo. e pramANe skaMdha saMbaMdhe tathA tvacA, zAkhA, pravAla-kuMpaLo ane pAMdaDAM saMbaMdhe paNa eka eka uddezaka kahevo. vaLI puSpasaMbaMdhe paNa pUrvanI peThe uddezaka kahevo. paNa temAM vizeSa e ke puSpamAM devo paNa utpanna thAya che' ema kahevuM. jema utpaloddezakamAM cAra lezyA ane tenA eMzI bhAMgA kahyA che tema ahiM kahevA. avagAhanA jaghanyaaMgulanoasaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa aMgulapRthakksa-jANavI. jema puSpa saMbaMdhe kahyuM tema phaLa ane bIjA saMbandhe paNa samagra uddezaka kahevo. e pramANe 27
Page #421
--------------------------------------------------------------------------
________________ 418 bhagavAI- 21/1/2 thI 10814 e daza uddezako jANavA. zataka 21-varga-1 udesora thI 10nI munidIparatnasAgare kahelagurjarachAyApUrNa (varga-ra thI 8) [815-821]he bhagavan! kalAya-vaTALA, masura, tala, maga, aDada, vAla, kalathI, AlisaMdaka, saTina ane palimaMthaka-caLA-e badhAnA mULapaNe je jIvo utpanna thAya che te. kyAMthI AvIne upaje che ? pUrva kahyA pramANe mULAdika daza uddezako ahiM kahevA he bhagavan! aLasI, kuTuMba, kodrava, kAMga, rAga, tuvera, kodUsA, saraLa, sarasava ane mULaka bIja-e vanaspatinA mULapaNe je jIvo utpanna thAya che te jIvo kyAMthI AvIne upaje che? ahiM paNa zAliuddezakanI peThe jANavu. he bhagavan! vAMsa, veNu, kanaka, kaviMza, cAru vaMza, daMDA, kuDA, vibhA, caMDa, veNukA ane kalyANI-e badhI vanaspatinA mULapaNe je jIvo utpanna thAya che te jIvo kyAMthI AvIne upaje che? pUrva pramANe. vizeSa e ke ahiM koI paNa ThekANe devo utpanna thatA nathI. traNa lezyAo tathA te saMbaMdhe chavvIsa bhAMgA kahevA. he bhagavan! IkSa-zelaDI, IzuvATikA, vIraNa, IkakaDa, mAsa, suMTha, vetra (da) timira, sataporaga ane naDae badhI vanaspatinA mULapaNe je jIvo upaje che teo kyAMthI AvIne upaje che? jema vaMzavargasaMbaMdhe kahyuM che tema ahiM paNa mULAdika daza uddezako kahevA. vizeSa e ke skaMdhoddezakamAM devo paNa utpanna thAya che ane teone cAra leyAo hoya che ema kahevuM, he bhagavanuM ! seDiya, bhaMtiya darbha kotiya, darbhakuza, parvaka, podeIla arjunaASADhaka,rohitaka, samu,vakhIta,bhUsa,eraMDa,kurukuMda, karakara,suMTha, vibhaMga, madhuraNa tharaga, zilpika ane saMkalitRNa-e badhAnA mULa tarIke je jIvo upaje che, teo kyAMthI AvIne upaje che ? e pramANe samagra vaMzavarganI peThe jANavuM he bhagavan! abraha, vAvaNa, haritaka, tAMdaLajo, tRNa, vatthala, poraka, mAraka, billI pAllaka, dagapippalI, dadhvi-dardI, svastika, zADamaMDuka, mUlaka, sarasara, aMbilazAka, jiyataMga, e badhAnA mULapaNe je jIvo upaje che te jIvo kyAMthI AvIne upaje che ? pUrvokta vaMzavarganI peThe.kahevA.he bhagavan!tulasI, kRSNa,darAla, phaLejA, ajjA, cUtaLA, corA, jIrA, damaNAM, maruyA, IdIvara, ane zatapuSpa-e badhAnA mULapaNe je jIvo upaje che te jIvo kyAMthI AvIne upaje che? vaMzavarganI peThe kahevuM. e pramANe e badhA maLIne ATha varganA eMzI uddezako jANavA. [ zataka 21-varga-2 thI 8nImunidIparatnasAgare kahela gurjarachAyApUrNa zataka-21-gurjarachAyApUrNa (zataka-22) - vargaH1 para [822-823)tAla, ekabIjAvALu vRkSa, bahubIja, guccha, gulma, valli, pramANe daza daza uddezakanA cha varga che. he bhagavan! tADa, tamAla, takali, tetali, sAla, saraladevAdAra, sAragala, vAva-ketakI kela, kaMdakI, carmavRkSa, guMdavRkSa, hiMgavRkSa, lavaMgavRkSa,
Page #422
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-rIvarga-1, 419 sopArInuM vRkSa, khajUrI ane nALIyerI- e badhAnA mULapaNe je jIvo upaje che te jIvo kyAMthI AvIne upaje che? zAlivarganI peThe kahevuM. parantu temAM vizeSa e che ke A vRkSa nA mULa, kaMda, skaMdha, chAla, ane zAkhA-e pAMce uddezakamAM devo AvI upajatA nathI, tethI tyAM teone traNa lezyAo hoya che. teonI sthiti jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa dazahajAra varSa che, ane bAkInA pAMca uddezakamAM devo utpanna thAya che, mATe tyAM teone cAra vezyAo hoya che. teonI sthiti jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa varSapRthakta hoya che. avagAhanA-zarIra pramANe mULa ane kaMdanI dhanuSapRthakva, tathA zAkhAnI gAupRtha. ttva hoya che, pravAla ane pAMdaDAnI avagAhanA dhanuSapRthakatva, puSpanI hastapRthakatva ane bIjanI aMgulapRthakva utkRSTa avagAhanA hoya che. e badhAnI jaghanya ava gAhanA aMgulanA asaMkhyAtamA bhAganI jANavI. | zataka 22-varga-1nImuni dIparatnasAgare kahela gurjarachAyApUrNa | . varga2 thI [824-828] he bhagavan! lImaDo, AMbo, jAMbu, kosaMba, aMkolla, pIlu, sela, sallIka, mocakI, mAluka, bakula, palAza, karaMja, putrajIvaka, ariSTa-baheDA, haraDe, milA mA,uMbebharikA, kSIriNI, ghAvaDI, priyAla-pUtibiMba, sehaya, pAsiya, sIsama, atamI nAgakesara, nAgavRkSa, zrIparNI ane azoka-e badhA vRkSo mULapaNe je jIvo upaje che te jIvo kyAMthI AvIne upaje che ? e pramANe ahiM paNa mUlAdika daza uddezako samagra tADavarganI peThe kahevo. he bhagavan! agastika, tiMduka, bora, koThI, aMbADaga, bIjoruM, bilva,Alamaka, phaNasa,dADima,azvattha uMbaro, vaDa, nyagrodha, naMdivRkSo, pIpara, satara, vRkSavRkSa kAkodubarI, karUMbhari, devadAli, tilaka, lacaka, chatrodha, ziriSa, saptapaNasAdaDa, dadhipaNa lodhaka, dhava, caMdana, arjuna, nIpa, kuTaja ane kadaMba-e prazna e badhuM tADavarganI peThe kahevuM. he bhagavanuM ! veMgaNa, alsara, poMDaI-ItyAdi vRkSonA nAmo prajJA panA sUtranI gAthAne anusAra yAvatu-gaMja, pATalA, vAsI ane aMkolla saMbaMdhe prazna ahiM paNa mULAdika yAvatu-bIjaparyata uddezako vaMzavarganI peThe kahevA. he bhagavan! siriyaka, navamAlikA, koTaka, baMdhujIvaka, maLo- jjA-ItyAdi badhAM nAmo prajJApanA sUtra anusAra yAvatu-nalinI, kuMda ane mahAjAti saMbaMdhe prazna ahiM paNa zAlivarganI peThe mUlAdika daza usako samagra kahevA. he bhagavan! pUsa phalikA, kAliMgI, tuMbaDI, trapuSI-elavAluMkI-ItyAdi nAmo prajJApanasUtronI gAthAne anusAra tADavarTamAM kahyA pramANe samajavAM, yAvatu-dadhiphollaI, kAkali, sokali ane akaboMdI, e saMbaMdhe prazna ahiM paNa tADavarganI peThe mULAdika daza uddezako saMpUrNa kahevA. vizeSa e ke phalodde zakamAM phalanI jaghanya avagAhanA aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAganI ane utkRSTa dhanuSa pRthakve-hoya che. badhe sthaLe sthiti jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa bethI nava varasanI jANavI. e pramANe cha varganA maLIne sATha uddezako thAya che. zatakArara-varga2 thI nI muni dIparatnasAgare kahelagurjarachAyApUrNa zataka-22gurjarachAyApUrNa
Page #423
--------------------------------------------------------------------------
________________ 420 bhagavaI - 23/1 thI 5/-I829 (zataka-23) kA varga-1 thI pa ka [829-834zrI mRtadevatA bhagavatIne namaskAra Aluka, lohI, avaka, pAThA, mASaparTI, e pramANe pAMca varganA dasa dasa uddezako maLIne pacAsa udezako che. he bhagavan! Aluka,mULA, Adu, haLadara, rura, kaMDarika, jIruM, kSIravirAlI kiki, kuMdu kRSNa, kaDasu, madhu, payalaI, madhusiMgI, niruhA, sarpasu- gaMdhA, chinnaruhA ane bIjA ruhA-e badhA vRkSonA mULapaNe je jIvo upaje che te jIvo kyAMthI AvIne upaje che ? ahiM vaMzavarganI peThe mULAdika daza uddezako kahevo. vizeSa e ke teonuM parimANa jaghanyathI eka samaye eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA, asaMkhyAtA ane anaMtA AvIne upaje che. teono apahAra A pramANe che-jo te anaMta jIvo, samaye samaye apaharIe to anaMta utsarpiNI ane avasarpiNI kALe apaharAya, paNa e pramANe apaharAtA. nathI. vaLI teonI jaghanya ane utkRSTa sthiti aMtamuhUrtanI che. he bhagavanuM ! lohI, niha, thIha, thimagA, azvadaLa, siMhakaNa, sIuMDhI ane suMDhI saMbaMdhe prazna AluvarganI peThe ahiM paNa mULAdika daza uddezako kahevA. paraMtu vizeSa e ke, avagAhanA tADavarganI peThe jANavI. he bhagavan! Aya, kAya, kuTuLA, kaMdukaka, aOhaliya, saphA, sejjA, chatrA, vaMzAnikA ane kumArI-saMbaMdhe prazna badhuM AluvarganI peThe kahevuM. ane e pramANe daze uddezako kahevA. vizeSa e ke avagAhanA tADavarganI peThe kahevI. he bhagavanuM ! pAThA, magavAluMkI, madhurarasA, rAjavallI, pavA, moDharI, daMtI, ane caMDI-saMbaMdhe prazna Alu varganI peThe ahiM paNa mUlAdika dasa uddezako kahevA. vizeSa e ke zarIranuM pramANa vallI nI peThe jANavuM. he bhagavan! mASaparTI, mudraparNI, jIvaka, kareNuka, kAkolI, kSIrakAkolI, bhaMgI, mahI, kRmirAzi, bhadra-lAMgalI, pIya kiSNApulaya, pADha hareNukA ane lohIsaMbaMdhe prazna AluvarganI peThe ahiM paNa mULAdika daza uddezako kahevo. e pramANe ahiM A pAMca vagoMmAM badhA maLIne pacAsa uddezako kahevA. badhe sthAne devo upajatA nathI, tethI dareka sthAna prathamanI traNa ja vezyAo hoya che. zataka 23gurjarachAyApUrNa ( zatakaH24) ka udde so 1 ka [835-837]upapAta, parimANa, saMghayaNa, uMcAI, saMsthAna-lezyA, vRSTi, jJAna ajJAna, yoga, upayoga, saMjJA, kaSAya, Indriya, samudhAta, vaidanA, veda, Ayu, adhya vasAya, anubaMdha, ane kAyasaMvedha e rIte covIza uddezako che. [838] bhagavan! nairayiko kyAMthI AvIne utpanna thAya che, zuM nairayikothI yAvatu devothI AvI utpanna thAya che? he gautama! nairayiko nairayikothI ke devothI AvI utpanna thatA nathI, paNa tiryaMcayonikothI ane manuSyothI AvI utpanna thAya che. he bhagavan! jo tiryaMcayonikothI Ave to zuM ekendriya tiryaMcayonikothI AvIne utpanna thAya che ke thAvatu paMcendriya tiryaMcayonikothI he gautama ! ekendriya yAvatu caurindriya tiryaMcayoni
Page #424
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-1 421 kothI AvI utpanna thatA nathI, paNa paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya che. he bhagavana jo nairayiko paMcendriya tiryaMcayonikothI Ave to zuM saMjJI paMcendriya tiryaMcayo nikothI ke asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya che ? he gautama ! baMnethI he bhagavan! jo asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI AvI utpanna thAya che to zuM jalacarothI, sthalacarothI ke khecarothI ? he gautama ! traNethI. jo teo traNethI AvI utpanna thAya che to zuM te paryAptA ke aparyApA jalacara, sthalacaro ke khecarothI AvI utpanna thAya che? he gautama ! paryApta jalacaro ane khecarothI AvI utpanna thAya che, paNa aparyAptathI AvI utpanna thatA nathI. paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIva, je nairayikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalI narakamRthivImAM utpanna thAya? he gautama ! te prathama ratnaprabhA narakamRthivImAM utpanna thAya. he bhagavan! te keTalA kALanA AyuSavALA nairayikomAM utpanna thAya ? he gautamIte jaghanya dasa hajAravarSa ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAganI sthiti vALAnerayikomAM teoekasamaye keTalA utpanna thAya?he gautamIjaghanyathI eka,beke traNa ane utkRSTI saMkhyAtA ke asaMkhyAtA. te asaMjJI paMcendriya tiryaMconA zarIra kyAM saMghayaNavALA hoya?he gautama ! sevAsaMghayaLavALAM. te jIvonI keTalI moTI zarIra vagAhanA-hoya?he gautama!jaghanya aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAganI ane utkRSTa eka hajAra yojananI. teonA zarIronuM kyuM saMsthAna hoya che? he gautama ! huDakasaMsthAnA he bhagavana! (asaMjJI paMcendriyatiryaMcone) keTalI vezyAo kahI che? traNa kaNa lezyA, nIlalezyA, ane kApotalezyA. he bhagavanuM! zuM te jIvo samadraSTi che, mithyA draSTi che ke sanmithyAvRSTi che? he gautama ! teo samyavRSTi ke samyugmithyAvRSTi nathI, paNa mithyAdraSTi che. he bhagavante jIvo jJAnI che ke ajJAnI? he gautama! teo jJAnI nathI, paNa ajJAnI che ane teone avazya be ajJAna hoya matijJAna ane zruta ajJAna. he bhagavAn ! teo manayogavALA, vacanayogaLALA ke kAyayogavALA che? he gautama! teo manoyogavALA nathI paNa vacanayoga ane kAyayogavALA che. he bhagavan! te jIvo sAkAra upayogavALA che ke anAkAra upayogavALA che? baMne. he bhagavan! te jIvone keTalI saMjJAo hoya che ? cAra. AhArasaMjJA, yAvatuM parigrahasaMjJA. he bhagavan! te jIvone keTalA kaSAyo hoya che ? cAra. krodhakaSAya, yAvatu lobhakaSAya. te jIvone keTalI Indriyo hoya che? pAMca. zrotrendriya, yAvatu-sparzendriya. te jIvone keTalA samuddhAto kahyA che ? traNa. vedanAsamRdudhAta, kaSAyasamududhAta ane mAra rAntika samuddhAta.he bhagavan!zuM te jIvo sAtA-anubhave che ke asAtA anubhave che? he gautama! baMne he bhagavan! te jIvone kyo veda che? he gautama ! napusaMkaveda che. he bhagavan! teonI keTalA kALanI sthiti-kahI che? he gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrtanI ane utkRSTa thI pUrva koTInI. teonA adhyavasAyasthAno keTalA kahyAM che ? he gautama ! asaMkhyAtA. te adhyavasAyasthAno prazasta che ke aprazasta che? he gautama! baMne. he bhagavan! te jIva paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikarupe keTalA kALa sudhI rahe ? he gautama ! jaghanyathI
Page #425
--------------------------------------------------------------------------
________________ 422 bhagavai - 24/-/1/838 aMtarmuhUrta sudhI ane utkRSTa pUrvakoTI sudhI rahe. he bhagavan ! te paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika thAya, pachI ratnaprabhA pRthivImAM naiyikapaNe upaje ane pharIvAra paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika thAya-ema keTalo kALa seve, keTalo kALa gamanAgamana kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe be bhava ane kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika dasahajAra varSa tathA utkRSTathI pUrvakoTI adhika palpopamano asaMkhyAtamo bhAga-paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIvanI ratnaprabhA pRthivImAM nairayika sthiti keTalI ? he gautama ! te jaghanya dasa hajAra varSa ane utkRSTa paNa dasa hajAra varSanI. he bhagavan ! te eka samaye keTalA utpanna thAya ? he gautama ! pUrve kahelI badhI vaktavyatA yAvat-'anubaMdha' sudhI ahiM kahevI. he bhagavan ! paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika thaI jaghanyasthitivALA ratnaprabhA pRthivInA nairayikapaNe utpanna thAya, ane punaH paryApta tiryaMcayonika thAya-ema yAvat keTalA kALa sudhI gati agati kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe be bhava ane kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika dasa hajAra varSa, tathA utkRSTa pUrvakoTI adhika dasa hajAra varSa. paryApta asaMjJIpaMcendriyatiryaMcayonikanI jJAnaprabhAne vize utkRSTasthitikeTalI?hegautama!jaghanya ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAganI. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi bAkInI badhI hakIkata yAvat anubaMdha sudhI pUrvanI peThe kahevI. he bhagavan ! te paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMca yonika thAya, pachI utkRSTa sthitivALA ratnaprabhAmAM nairayikapaNe utpanna thAya, vaLI pAcho paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMca yonika thAya-ema keTalA kALa sudhI yAvat gamanAgamana kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe be bhavo ane kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga tathA utkRSTa pUrvakoTI adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga-jaghanyasthitivALA paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMca yonika jIva, nI ratnaprabhA pRthivImAM sthiti keTalI ? he gautama ! jaghanya dasa hajAra varSanI sthitivALA ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamA bhAganI. he bhagavan ! te jaghanyaAyuSavALA asaMzI paMcendriya tiryaMconiko eka samaye keTalA utpanna thAyaItyAdi badhI vaktavyatA pUrvanI peThe kahevI. paNa temAM AyuSa, adhyavasAya ane anu baMdha saMbaMdhe vizeSatA A pramANe che-AyuSa jaghanya ane utkRSTa antarmuhUrta che. he bhaga van ! teone keTalAM adhyavasAyo hoya che ? asaMkhyAtA. te adhyavasAyo prazasta che ke aprazasta che ? he gautama ! te prazasta nathI paNa aprazasta che. anubaMdha antarmuhUrta che. he bhagavan ! jaghanyasthitivALo paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika jIva thAya, pachI ratnaprabhAmAM naiyikapaNe utpanna thAya ane pAcho jaghanyasthitivALo paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika thAya-ema keTalA kALasudhI seve, kyAM sudhI gamanAgamana kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe be bhava sudhI ane kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa antarmuhUrta adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga-jaghanya AyuSavALo paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika jIva, ratnaprabhA- pRthivImAM jaghanya keTalA AyuSyavALo utpanna thAya ? he gautama ! jaghanya ane utkRSTa dasa hajAra varSanA AyuSavALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavan ! te
Page #426
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, uddeso-1 jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi badhI vaktavyatA pUrvavat jANavI. he bhagavan ! te (paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMco) eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi badhI vaktavyatA pUrvanI jANavI. te jaghanyasthitivALo paryApta asaMzI tiryaMcayonika thaI utkRSTa sthitivALA ratnaprabhA naiyikomAM utpanna thAya ane pAcho paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika thAya-ema keTalA kALa sudhI yAvat-gamanAgamana kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe be bhava ane kALanI apekSAe jaghanya ane utkRSTa antarmuhUrta adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga-utkRSTa AyuSavALo paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIva, vize prazna jaghanyathI dasa hajA2varSanI ane utkRSTathI palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAganI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi badhI vaktavyatA sAmAnya pAThamAM kahyA pramANe jANavI. parantu sthiti ane anubaMdha e be bAbata vizeSatA che. sthiti jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI varSanI che ane anubaMdha paNa e pramANe ja jANavo. te utkRSTasthitivALo paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika thaI ratnaprabhAmAM nairayika paNa upaje ane punaH utkRSTa sthitivALo asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika thAya-ema keTalA kALa sudhI yAvat-gamanAgamana kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe be bhavasudhI ane kALanI apekSAe jaghanya daza hajAravarSa adhika pUrvakoTI, ane utkRSTa pUrvakoTI adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga-utkRSTa sthitivALo paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIva je jaghanyasthitivALA saMbaMdhe prazna jaghanyathI ane utkRSTa dasa hajAra varSanI sthitivALA nairayikamomAM utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? bAkI badhuM yAvat anubaMdha sudhI sAMtamA gamamAM kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan ! te utkRSTa sthitivALo paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika thaI jaghanya sthitivALo ratnaprabhAvairayikomAM utpanna thAya ane punaH utkRSTasthitivALo paryApta asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika thAya-ema keTalo kALa yAvat-gamanAgamana kare ? gautama ! bhavanI apekSAe be bhava sudhI ane kALanI apekSAe jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI adhika dasa hajAra varSa-utkRSTa sthiti vALo paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika, je utkRSTa sthitivALA ratnaprabhA nairiya komAM upajavAne yogya che te jaghanyathI ane utkRSTathI palyopamanA asaMkhyAtamA bhAga nI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi sAtamAM gamamAM kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan ! te utkRSTa sthitivALo paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika thaI utkRSTasthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM yAvat-gamanAgamana kare ? he gautama ! bhavanI apekSAe be bhava ane kALanI apekSAe jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga-e pramANe audhika-sAmAnya traNa gama, jaghanyakALanI sthitivALA saMbaMdhe traNa gama ane utkRSTa kALanI sthitivALA saMbaMdhe traNa gama-e badhA maLIne nava gamo thAya che. he bhagavan ! jo (nairayiko) saMzI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI AvI utpanna thAya ke asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI paMcendriya tiryaMcayonikathI ? saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI 423
Page #427
--------------------------------------------------------------------------
________________ 424 bhagavai - 24/-/1/839 paMcendriya tiryaMcayonikathI AvI utpanna thAya. te jalacarothI AvI utpanna thAyaItyAdi badhuM asaMzInI peThe jANavuM. [840]he bhagavan ! paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI paMcendriya tiryaMcayoniko je nairayimAM utpanna thavAne yogya che te keTalI naka pRthivIomAM utpanna thAya ? sAtemAM he bhagavan ! paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMca yonika jIvo, te ratnaprabhA pRthivInA nairayikomAM utpanna thavAne yogya che, tenI sthitino prazna he gautama ! jaghanya dasa hajAra varSanI sthitivALA ane utkRSTa sAga ropamanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavan ! te eka samaye upaje-ItyAdi badhuM asaMzInI peThe. he bhagavan ! te jIvonAM zarIro keTalA saMghayaLavALAM hoya che ? chae saMghayaNavALAM. zarIranI uMcAI asaMzInI peThe jaghanya aMgulano asaMkhyAta mo bhAga ane utkRSTa ane hajAra yojana hoya che. he bhagavan ! teonAM zarIro kyAM saMsthAnavALAM hoya che ? chae saMsthAnavALAM hoya che. he bhagavan ! te saMzI paMcendriya tiryaMcone keTalI lezyAo hoya che ? he gautama ! chae lezyAo hoya che. teone dRSTi traNe hoya che, tathA traNa jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe-vikalpe hoya che. yoga traNe hoya che. bAkI badhuM asaMzInI peThe yAvatuanubaMdha sudhI jANavuM. paNa vizeSa e che ke teone prathamanA pAMca samuddhAto hoya che. veda traNe hoya che. he bhagavan ! paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIva, je jaghanya AyuSavALA ratnaprabhAnA naiyikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA varSanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya ? he gautama ! ghanyathI ane utkRSTathI paNa dasa hajAra varSanI sthitivALA. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi prazna. pUrvokta prathama gama saMpUrNa kahevo, yAvat-kAlAdeza vaDe jaghanya antarmuhUrta adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTathI cAlIza hajAra varSa adhika cAra pUrvakoTI-eTalo kALa seve, yAvat-gamanA gamana kare. te utkRSTa sthiti vALA ratna prabhAnairayikomAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa paNa sAgaropama sthitivALA naiyikomAM utpanna thAya. bAkI pi2NAmathI mAMDI bhavAdeza sudhIno pUrvokta prathama gamaka ahiM jANavo. he bhagavan ! jaghanya sthitivALo paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSa vALo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIva, je ratnaprabhA pRthivImAM naiyikopaNe utpanna thavAne yogya che te vize prazna he gautama ! te jaghanyathI dasa hajAra varSa ane utkRSTathI sAgaropamanI sthitivALA naiyikomAM utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi badhI vaktavyatA mATe prathama gamaka kahevo. paNa A ATha bAbata saMbaMdhe vizeSatA che-teonA zarIranI uMcAI jaghanyathI aMgulano asaMkhyAto bhAga ane utkRSTathI dhanuSapRthakksa- teone prathamanI traNa lezyAo hoya, mithyAvRSTi hoya che, be ajJAnavALA hoya che. teone prathamanA traNa samuddAto hoya che. AyuSa, adhyavasAya ane anubaMdha asaMzInI peThe jANavA. te jaghanya kALanI sthiti vALA ratnaprabhA nairayikamAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa dasa hajAra varSanI sthiti vALA naiyikomAM utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi saMbaMdhe saMpUrNa cotho gama kahevo. yAvatkALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika
Page #428
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-1 425 dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika cAlIza hajAra varSa-eTalo kALa seve, pAvatu-gamanAgamana kare. te utkRSTa sthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa sAgaropama sthitivALA narayikomAM utpanna thAya. he bhagavanuM ! te jIvo eka samaye keTalA upaje-ItyAdi cotho gama saMpUrNa kahevo. utkRSTa sthitivALo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika jIva, je ratnaprabhA pRthivImAM utpanna thavAne yogya che te keTalA varSanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya ? he gautama ! te jaghanyathI dasa hajAra varSanI ane utkRSTathI eka sAgaropamanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavante jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ItyAdi-parimANathI mAMDI bhavAdeza sudhInI vaktavyatA kahevA mATe eono (saMjJI paMcendriyono) prathama gama kahevo. parantu vizeSa e ke sthiti jaghanya ane utkRSTa pUrva koTI varSanI che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. tathA kALanI apekSAe jaghanyathI dasahajAra varSa adhika pUrvakoTI varSa ane utkRSTathI cAra pUrvakoTI adhika cAra sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te jaghanya sthitivALA ratnaprabhA pRthivInA nairayikomAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa dasa hajAra varSanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi yAvatu-bhavAdeza sudhI sAtamo gama kahevo. kALanI apekSAe jaghanyathI dasa hajAra adhika pUrvakoTI varSa ane utkRSTathI cAlIza hajAra adhika cAra pUrvakoTI varSa-eTalo kALa yAvatu gAmanAgamana kare. he bhagavan! utkRSTa sthitivALo paryApta yAvatu-tiryaMcayonika, je utkRSTa sthitivALA, ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thavAne yogya che tenI sthiti vize prazna. jaghanyathI ane utkRSTathI eka sAgaropamanI sthitivALA narayikomAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi yAvatu-bhavAdeza sudhI pUrve kahela sAtamo gama saMpUrNa kahevo. e pramANe e nava gamo jANavA. ane nave gamomAM prAraMbha ane upasaMhAra asaMjJInI peThe kahevo. he bhagavan! paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI paMcendriya tiryaMcayonika jIva, je zarkarA prabhA pRthivImAM nairayikapaNe utpanna thavAne yogya che,te keTalA varSanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya?he gautama ! te jaghanyathI eka sAgaropamanI ane utkRSTathI traNa sAgaropamanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? ratnaprabhA narakamAM utpanna thanAra paryApta saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika samagra vaktavyatA ahiM bhavAdeza sudhI kahevI. tathA kALanI apekSAe antarmuhUrta adhika sAgaropama ane utkRSTathI cAra pUrvamoTI adhika bAra sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. e pramANe ratnaprabhA pRthivInA gamakanI samAna nave gamaka jANavA. paNa vizeSa e che ke badhA gamakomAM nairayikanI sthiti ane saMvedhane viSe "sAgaropamo' kahevA. ane ema yAvatu- chaThThI naraka pRthivI sudhI jANavuM. parantu je naraka pRthivImAM jaghanya ane utkRSTa sthiti jeTalA kALanI hoya te sthitine teja kramathI cAragaNI karavI, have saMghayaNane AzrayI vAlukAprabhAmAM vajaRSanArAca, yAvatu-kIlikA e pAMca saMghayaNavALA, paMkaprabhAmAM prathamanA cAra saMghayaNavALA, dhUmaprabhAmAM prathamanA traNa saMghayaNavALA ane
Page #429
--------------------------------------------------------------------------
________________ 426 bhagavaI - 24 -1/840 tama:prabhAmAM prathamanA be saMghayaNavALAM nArako utpanna thAya che. he bhagavan! paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je saptama naraka pRthivInA nairayikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA varSanI sthiti vALA nairayikomAM utpanna thAya? he gautama ! jaghanya bAvIza sAgaropamanI ane utkRSTa tetrIza sAgaropamanI sthitivALA nairayiko utpanna thAya. he bhagavanuM ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi ratnaprabhAnA nava gamakonI ane bIjI badhI vakta, vyatA kahevI. paNa vizeSa e ke tyAM vajaRSabhanArA saMghayaNavALA upaje che, strIveda vALA jIvo tyAM utpanna thatA nathI, bAkI badhuM yAvatu-anubaMdha sudhI pUrvokta kahevuM. saMvedha-jaghanyathI bhavanI apekSAe traNa bhava ane utkRSTa sAta bhava, tathA kALanI ape kSAe jaghanya be antarmuhUrta adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa cAra pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. te jaghanya sthiti vALA saptama naraka pRthivInA nairayikomAM utpanna thAya-ItyAdi vaktavyatA yAvatubhavAdeza sudhI pUrvavat jaghanyathI kALAdeza paNa teja prakAre kahevo, te jIva utkRSTasthiti vALA nairayikomAM utpanna thAya-ItyAdi vaktavyatA yAvatu-anubaMdha sudhI pUrva pramANe kahevI bhavanI apekSAe jaghanyathI traNa bhava ane utkarathI pAMca bhava, tathA kALanI apekSAe jaghanya be antarmuhUrta adhika tetrIza sAgaropama ane utkRSTathI traNa pUrva koTI adhika chAsaTha sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te jIva pote jaghanya sthitivALo hoya ane te saptama naraka pRthivInA nairayiko mAM utpanna thAya-te saMbaMdhe badhI vaktavyatA ratnaprabhAmAM utpanna thanAra jaghanyasthiti vALA saMjJI paMcendriyanI vaktavyatA pramANe yAvatu-bhavAdeza sudhI kahevI. parantu vizeSa e ke te prathama saMghayaNavALo hoya che, ane strIvedI hoto nathI. bhavanI apekSAe jaghanya traNa bhava ane utkRSTa sAta bhava, tathA kALanI apekSAe jaghanya be antarmuhurta adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika chAsaTha sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. te jaghanyasthitivALA saptama naraka pRthivImAM nairayikapaNe utpanna thAya to te saMbaMdhe cotho gama cAvatu-kAlAdeza sudhI samagra kahevo. te utkRSTa sthitivALA saptama naraka pRthivInA nairayikomAM utpanna thAya to te saMbaMdhe yAvatu-anu baMdha sudhI pUrvokta vaktavyatA kahevI. bhavanI apekSAe jaghanya traNa bhava, utkRSTa pAMca bhava. kALanI apekSAe jaghanya be antarmuhUrta adhika tetrIza sAgaropama ane utkRSTa traNa antarmuhUrta adhika chAsaTha sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. te pote utkRSTa sthitivALo hoya ane saptama naraka pRthivImAM utpanna thAya to te jaghanya bAvIza sAgaropamanI ane utkRSTa tetrIza sogaropamanI sthiti- vALA nairayi komAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi badhI vakta vyatA saptama naraka pRthivInA prathama gamakanI peThe yAvatu-bhavAdeza sudhI kahevI. parantu vizeSa e ke sthiti ane anubaMdha jaghanya ane utkRSTa pUrva koTI jANavo. saMvedha kALanI apekSAe jaghanya be pUrvamoTI adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa cAra pUrvamoTI adhika chAsaTha sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te jaghanyasthitivALA saptama narakamRthivInA nairayikomAM nairayikomAM utpanna thAya to te saMbaMdhe te
Page #430
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udesI-1 427. ja vaktavyatA ane saMvedha sAtamA gamakanI peThe kahevo. jo te utkRSTa sthitivALo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika utkRSTasthitivALA saptama narakamRthivInA nairayikomAM utpanna thAya to e ja pUrvokta vaktavyatA yAvadu-anubaMdha sudhI kahevI. saMvedha-bhavanI apekSAe jaghanya traNa bhava ane utkRSTa pAMca bhava tathA kALanI apekSA e jaghanyathI be pUrvakoTI adhika tetrIza sAgaropama ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropamaeTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. [841]jo te (nAraka) manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya ke asaMjJI manuSyothI? he gautama! te saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya, he bhagavana! je te saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya ke asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI? he gautama ! te saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyothI AvI utpanna thAya, jo te saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya ke aparyAptA saMkhyAtA varSanA AyuSavALA he gautama! te paryApta, saMkhyAtA varSanA AyuSa vALA saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya, he bhagavanuM ! saMkhyAtA varSanA AyuSavALo paryApta saMjJI manuSyo je nairayikomAM utpanna thavAne yogya che, te he bhagavan! keTalI narakapRthivIomAM utpanna thAya? te sAte. he bhagavan! saMkhyAtA varSanA AyuSavALo paryApta saMjJI manuSya, je ratnaprabhAnA nairayikomAM utpanna thavAne yogya che, te he bhagavan! keTalA kALanI sthitivALA nairavikomAM utpanna thAya? he gautama ! te jaghanyathI dasa hajAra AyuSavALA ane utkRSTathI eka sAgaropamanA AyuSavALA nairayikomAM utpanna thAya. he bhagavan! teo eka samaye keTalA utpanna thAya ? he gautama ! jaghanyathI eka be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA. teone chae saMghayaNa hoya che. zarIra uMcAI jaghanya bethI nava AMgaLa pramANa ane utkRSTa pAMcaso dhanuSa pramANe hoya che. bAkI badhuM saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikanI peThe yAvatu-bhavAdeza sudhI kahevuM. paNa vizeSa eke manuSyone cAra jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che. kevalisamududhAta sivAya cha samududhAta hoya che. sthiti ane anubaMdha jaghanyathI mAsapRthakatva-ane utkRSTa pUrvakoTIno hoya che. saMvedhakALanI ape kSAe jaghanyathI mAsapRthakva adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra pUrvamoTI adhika cAra sAgaropama-eTalo kALa yAvatuM gamanAgamana kare te manuSya kALanI sthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to tene upara kahelI sarva vaktavyatA kahevI. paNa. vizeSa e che ke kALanI apekSAe jaghanya mAsapRtharva adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra pUrvakoTI adhika cAlIza hajAra varSa-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te manuSya utkRSTa sthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to te ja pUrvokta. vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALAdezathI mAsapRthakatva adhika eka sAgaropama ane utkRSTa ane pUrvakoTI adhika cAra sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te manuSya pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya ane ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to tene paNa e ja vaktavyatA kahevI. emAM A paMca bAbatanI vizeSatA che
Page #431
--------------------------------------------------------------------------
________________ 428 bhagavai-24-15841 teonA zarIranI avagAhanA jaghanya ane utkRSTa aMgulapRtha- ttva hoya che, teone traNa jJAna ane traNa ajJAna bhajanAe hoya che, prathamanA pAMca samudaghAto hoya che, sthiti ane anubaMdha jaghanya ane utkRSTa mAMsapRthakatva hoya che. bAkI badhuM yAvatubhavAdeza sudhI pUrva pramANe jANavuM. kALanI apekSAe jaghanyathI mAsapRthakta adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra mAsapRthakva adhika cAra sAga- ropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. je te manuSya jaghanyakALanI sthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to tene pUrvokta cothA gamakanA samAna vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALanI ape kSAe jaghanya mAsapRthakatva adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra mAsapRthakatva adhika cAlIza hajAra varSa eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. have teja manuSya utkRSTa kALanI sthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to tene eja gamaka kahevo. paNa vizeSa e ke kALA deza vaDe jaghanya mAsapRthakva adhika sAgaropama ane utkRSTa cAra mAsapRthakva adhika cAra sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te manuSya pote utkRSTa sthitivALo hoya ane ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to te saMbaMdhe prathama gamaka kahevo. paNa vizeSa e ke zarIranI avagAhanA jaghanya ane utkRSTa pAMcaso dhanuSanI hoya che. sthiti jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI varSanI ane anubaMdha paNa te pramANe jANavo. kALanI apekSAe jaghanya pUrvakoTI adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra pUrvamoTI adhika cAra sAgaropama eTalo kALa yAvatu-gamanA gamana kare. jo te ja manuSya jaghanyakALanI sthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to te saMbaMdhe e ja sAtamA gamakanI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALanI apekSAe jaghanya daza hajAra varSa adhika pUrvakoTI ane utkRSTa cAlIza hajAra varSa adhika cAra pUrvamoTI-eTalo kALa yAvatu gamanAgamana kare. jo te utkRSTasthiti vALo manuSya utkRSTa sthitivALA ratnaprabhA nairayikomAM utpanna thAya to tene sAtamAM gamakanI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e che ke kALanI apekSAe jaghanya pUrvakoTI adhika sAgaropama ane utkRSTa cAra pUrvamoTI adhika cAra sAgaropama eTalo kALa yAvatugamanAgamana kare. he bhagavanuM ! saMkhyAtA varSanA AyuSavALo pati saMjJI manuSya je zarkarAprabhAmAM utpanna thavAne yogya che te keTalA varSanA AyuSavALA narayikomAM utpanna thAya? he gautama ! jaghanyathI eka sAgaropamanI ane utkRSTathI traNa sAgaropamanI sthiti vALA nairayikomAM. te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? ahiM ratnaprabhA nairayikono gamaka kahevo. parantu vizeSa e ke zarIranI avagAhanA jaghanyathI rapRithittva ane utkRSTa pAMcaso dhanuSa hoya che. sthiti jaghanyathI varSapRtharva ane utkRSTa pUrva koTI varSanI hoya che. evI rIte anubaMdha paNa jANavo. bAkI badhuM te ja pUrvokta yAvatubhavAdeza sudhI kahevuM. kALanI apekSAe jaghanya varSamRthakatva adhika eka sAgaropama ane utkRSTa cAra pUrva- koTI adhika bAra sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. e pramANe audhika traNe gamakamAM manuSyonI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e che ke nairayikanI sthiti ane kALAdeza vaDe teno saMvedha jANavo. te saMjJI paMcendriya paryApta
Page #432
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, uddeso-1 429 manuSya pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya ane te zarkarAprabhAmAM utpanna thAya to te saMbaMdhe traNe gamakamAM e pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke zarIranI uMcAI jaghanyathI ane utkRSTa bethI nava hAtha sudhInI hoya che, ane AyuSa jaghanya tathA utkRSTa varSapRthakksa hoya che. anubaMdha paNa e ja pramANe jANavo. bAkI badhuM sAmAnya gamakanI peThe kahevuM. ane sarva saMvedha paNa vicArIne kahevo. jo te manuSya pote utkRSTa- kALanI sthitivALo hoya ane te zarkarAprabhAmAM naiyika thAya to te saMbaMdhe traNe gama- komAM A pramANe vizeSatA che-zarIranI avagAhanA jaghanya ane utkRSTa pAMcaso dhanuSanI hoya che, sthiti jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTInI hoya che, anubaMdha paNa e ja pramANe jANavo. bAkI badhuM prathama gamakanI peThe samajavuM. paNa vizeSa e ke nairayikanI sthiti ane kAyasaMvedha vicArIne kahevo. e pramANe yAvat-chaThThI naraka pRthikI sudhI jANavuM. paNa vizeSa e ke nairayikanI sthiti ane kAyasaMvedha vicArIne kahevo. e pramANe yAvat-chaThThI naraka pRthivI sudhI jANavuM. paNa vizeSa e che ke trIjI narakathI mAMDI tiryaMcayonikanI peThe eka eka saMghayaNa ghaTADavuM, ane kALAdeza paNa temaja kahevo. paNa vizeSa e che ke ahiM manuSyonI sthiti kahevI. [842]he bhagavan! saMkhyAtA varSanA AyuSavALo paryApta saMjJI paMcendriya manuSya je saptama naraka pRthivInA naiyikomAM utpanna thavAne yogya che te he bhagavan ! keTalA kALanI sthitivALA nairayikomAM utpanna thAya ? he gautama ! te jaghanyathI bAvIza sAga ropamanI sthitivALA ane utkRSTathI tetrIza sAgaropamanI sthitivALA naiyi-komAM utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? bAkInI badhI vaktavyatA zarkarAprabhA pRthivInA gamakanI peThe jANavI. parantu vizeSa e che ke saptama narakamAM prathama saMghayaNavALA upaje che, ane strIvedavALA nathI upajatAM, bAkI badhuM yAvat-anubaMdha sudhI pUrvavat jANavuM. bhavAdezathI be bhava, ane kALAdezathI jaghanya varSapRthaktva adhika bAvIza sAgaropama tathA utkRSTathI pUrvakoTI adhika tetrIza sAgaropama-eTalo kALa yAvat gamanAgamana kare. jo te ja manuSya jaghanyakALa ke utkRSTa kALanI sthitivALA saptama narakamAM nairiyakapaNe utpanna thAya to tene paNa e ja vakta vyatA kahevI. paNa vizeSa e che ke saMvedha vicArIne kahevo. jo te saMzI manuSyo pote jaghanyakALanI sthitivALo hoya ane saptama pRthivInA nairayikomAM utpanna thAya to tene traNe gamakomAM e ja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke zarIranI avagAhanA jaghanya ane utkRSTa bethI nava hAtha sudhI tathA sthiti jaghanya ane utkRSTa vapRthakksa hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. tathA saMvedha dhyAna rAkhIne kahevo. jo te saMzI manuSya pote utkRSTa kALanI sthitivALo hoya ane saptama naraka pRthivImAM utpanna thAya to tene traNe gamakamAM e ja pUrvokta vaktavyatA kahevI. parantu vizeSa e che ke zarIranI uMcAI jaghanya ane utkRSTa pAMcaso dhanuSanI hoya che, sthiti jadhanya ane utkRSTa pUrvakoTI varSanI hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. tathA upara kahelA nave gAmomAM nairiyakanI sthiti ane saMvedha vicArIne kahevo. yAvat-navamAM gamakamAM kALanI apekSAe jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI adhika tetrIza sAgaropama-eTalo kALa seve. zatakaH24-uddesoH1nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa
Page #433
--------------------------------------------------------------------------
________________ 430 uddezakaH2 [843]he bhagavan ! asurakumAro kyAMthI AvI utpanna thAya che-he gautama ! teo tiryaMcayothI ane manuSyothI AvI utpanna thAya che. e pramANe badhuM yAvat nairiya koddezakanI peThe jANavuM. yAvat he bhagavan ! paryApta asaMzI paMcendriya tiryaMcayonika jIva je asurakumAromAM utpanna thavAne yogya che, te keTalA kALanI sthitivALA asurakumA romAM utpanna thAya ?he gautama ! jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa palyopamanA asaM khyAtamA bhAganI sthitivALAmAM. te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? e pramANe ratnaprabhAnAgamakanI peThe nava gamakoahiM kahevA paNa vizeSa e ke jyAre te pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya tyAre tenA (vacalA) traNe gamakomAM adhyavasAyo prazasta hoya che,jo saMzIpaMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAta varSanA AyuSa vALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya ke asaMkhyAta varSanA AyuSa vALAthI huM gautama ! he bhagavan ! asaMkhyAtavarSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMca yonika, je asukumAromAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA asura kumAromAM utpanna thAya ? jaghanya dasa hajA2varSanI ane utkRSTa traNa palyopamanI. he bhagavan ! te eka samaye keTalA utpanna thAya- jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA utpanna thAya. teo vajaRRSabhanArAcasaMghayaNavALA hoya che. teonA zarIranI uMcAI jaghanya dhanuSapRthakksa ane utkRSTa cha gAunI hoya che. teo samucatusra saMsthAnavALA hoyache, mithyAvRSTi hoya che. ajJAnI che ane tene avasya mati ajJAna ane zruta ajJAna hoya che. yoga traNe hoya che. upayoga banne hoya che. cAra saMjJA o, cAra kaSAyo ane pAMca Indriyo hoya che. samuddhAta prathamanA traNe hoya che. samud dhAta karIne ane karyA vinA paNa mare che. vedanA banne prakAranI hoyache. puruSaveda ane strIveda-ema be veda hoya che, sthiti jaghanyathI kAMIka adhika pUrvakoTI ane utkRSTi traNa palyopamanI hoya che. adhyavasAyo banne prakAranA hoya che. sthitinI peThe anubaMdha paNa jANavo. kAyasaMvedha-bhavanI apekSAe be bhava ane kALanI apekSAe jaghanyathI kaMIka adhika pUrvakoTI sahita dasa hajAra varSa tathA utkRSTa che palyopama eTalo kALa yAvatagamanAgamana kare. jo te jaghanyakALanI sthitivALA asurakumAranAM utpanna thAya to tene eja pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa ahiM asurakumAranI sthiti ane saMvedha vicArIne kahevo. jo te utkRSTakALanI sthitivALA asurakumAramAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA asurakumAromAM utpanna thAya-ItyAdi pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e che ke tenI sthiti jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. kALanI apekSAe jaghanya ane utkRSTa che palyopama-eTalo kALa yAvat-gamanAgamana kare, bAkI badhuM pUrve kyA pramANe jANavuM. jo te pote jaghanyakALanI sthitivALo hoya ane asurakumA2mAM utpanna thAya to te jaghanya daza hajAra varSa ane utkRSTa kAMIka adhika pUrvakoTI varSanA AyuSavALA asurakumA2mAM utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? bAkI badhuM yAvatbhavAdeza sudhI teja pramANe jANavuM. vizeSa e che ke zarIranI uMcAI jaghanyathI bethI nava bhagavai - 24/-J2/843
Page #434
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-ra 431 dhanuSa sudhI ane utkRSTa kAMIka adhika eka hajAra dhanuSa hoya che. sthiti jaghanya ane utkRSTa kAMIka adhika pUrvakoTI varSanI hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. kALanI apekSAe jaghanyathI kAMIka adhika pUrvakoTa sahita dasa hajAra varSa ane utkRSTa kAMIka adhika be pUrvakoTI varSa-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. * jo te jaghanyakALanI sthitivALA asurakumAramAM utpanna thAya to tene eja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke ahiM asurakumAra sthiti ane saMvedha vicArIne kahevo. have jo teja jIva utkRSTakALanI sthitivALA asurakumAramAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa kAMIka adhika pUrvakoTI varSanI sthitivALAM asurakumAramAM utpanna thAya. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa kAMIka adhika be pUrva koTI varSa-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. have teja pote ukALanI sthitivALo hoya ane asurakumAramAM utpanna thAya to tene prathama gamaka kahevo. paNa vizeSa e ke sthiti jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI hoya che, tathA anubaMdha paNa eja pramANe jANavo. kALAdezathI jaghanya dasa hajAra varSa adhika traNa palyopama ane utkRSTa cha palyopama eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te jaghanya kALanI sthitivALA asurakumAramAM utpanna thAya to tene eja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke ahiM asurakumAranI sthiti ane saMvedha vicArIne kahevo. jo te utkRSTakALanI sthitivALA asurakumAramAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA asurakumAramAM utpanna thAya-ItyAdi pUrvokta vaktavyatA. kahevI. paNa vizeSa e ke kALanI apekSAe jaghanya ane utkRSTa cha palyopama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. he bhagavan! jo te asurakumAro saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryacothI AvIne utpanna thAya to zuM jalacarothI AvI utpanna thAya-ItyAdi yAvatu he bhagavanuM ! paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryacayonika je asurakumAromAM utpanna thavAne yogya che te he bhagavan! keTalA kALanI sthitivALA asurakumAromAM utpanna thAya? he gautama! jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa kAMIka adhika eka sAgaropamanI sthitivALA jIvoeka samaye keTalA utpanna thAya? pUrve kahyA pramANe ratnaprabhAkRthivInA samAna nave gamako jANavA. paNa vizeSa e ke jyAre pote jaghanyakALanI sthitivALo hoya tyAre vaccenA traNe gamomAM A bheda jANavo. tene cAra lezyAo hoya che, adhyavasAyo prazasta hoya che, saMvedha kAMIka adhika sAgaropamathI karavo. jo te asurakumAro manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya ke asaMjJI manuSyothI AvI teo saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya che teo saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyothI ke asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA. saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya ? he gautama! te baMne. he bhagavan! asaMkhyAtA varSanA AyuSavALo saMjJI manuSya, je asurakumAromAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA asurakumAramAM utpanna thAya,? he gautama ! jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALAmAM e
Page #435
--------------------------------------------------------------------------
________________ 432 bhagavaI - 24- 2/843 pramANe asaMkhyAta varSanA AyuSavALA tiryaMcayoni- konI peThe prathama traNa gamato jANavA. paNa vizeSa e ke zarIranI uMcAI prathama ane dvitIya gamakamAM kAMIka adhika pAMcaso dhanuSa ane utkRSTathI traNa gAunA hoya che, trIjA gamakamAM zarIranI uMcA Ijaghanya ane utkRSTa paNa traNa gAunI jANavI. bAkI badhuM tiryaMcayonikanI peThe jANavuM. jo te pote jaghanyakALanI sthitivALo hoya tene jaghanyakALanI sthitivALA tiryaMcayo niko peThe traNe gamo kahevA. paNa vizeSa e ke ahiM traNe gamamAM zarIranI uMcAI jaghanya ane utkRSTa kAMIka adhika pAMcaso dhanuSa jANavI. bAkI badhuM pUrvokta kahevuM. jo te pote utkRSTakALanI sthitivALo hoya to te saMbaMdhe paNa pUrvokta chellA traNe gamo kahevA. paNa vizeSa e ke traNe gamomAM zarIranuM pramANa jaghanya ane utkRSTa traNa gAunuM hoya che. jo te asurakumAro saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA ke aparyApta varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyotI AvI utpanna thAya ? he gautama ! paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyothI AvI utpanna thAya,paryApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALo saMjJI manuSyo, je asurakumAro utpanna thavAne yogya che te keTalAkALanI sthitivALA asurakumAromAM utpanna thAya? he gautama! jaghanya dasa hajAra varSa ane utkRSTa kAMIka adhika sAgaropama he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? e pramANe jema ratnaprabhAmAM utpanna thanAra manuSyonA navagamo kahyA tema ahiM paNa nava gamo kahevA. paNa vizeSa e ke ahIM saMvedha pUrvakoTa sahita sAgaropa- mano kahevo. zataka24-uddesA-munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (uddezako-3-11) [844-845 bhagavAn ! nAgakumAro kayAMthI AvIne utpanna thAya che he gautama! teo tiryacothI ane manuSyothI AvIne utpanna thAya che. jo teo tiryaMcayothI AvI utpanna thAya che-ItyAdi jema asurakumAronI vaktavyatA kahI tema eonI paNa vakta vyatA yAvatu asaMjJI sudhI kahevI. jo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya ke asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA he gautama ! teo banne prakAranA tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya. he bhagavan! asaMkhyAta varSanA AyuSavALA saMjJI paMce ndriya tiryaMcayonika, je nAgakumAromAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthiti vALA nAgakumAromAM utpanna thAya? te jaghanyathI daza hajAra varSanI utkRSTathI kAMIka nyUna be palyopamanI te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi asura- kumAramAM utpanna thanAra asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA tiryaMcono yAvatu-bhavAdeza sudhI samagra pATha kahevo. kALanI apekSAe jaghanya kAMIka adhika pUrvakoTa sahita dasa hajAra varSa ane utkRSTa kAMI nyUna pAMca palyopama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. - te jIva jaghanyakALanI utkRSTa kALanI sthitivALA nAgakumAramAM utpanna thAya to tene paNa e ja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke jaghanya sthiti kAMIka nyUna be palyopamanI ane utkRSTa traNa palyopamanI hoya che. yAvatu-bhavAdeza sudhI jANavuM.
Page #436
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udesI-3 thI 11 433 kALAdezathI jaghanya kAMIka nyUna cAra palyopama ane utkRSTa kAMIka nyUna pAMca palyopamaeTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare, jo te jIva pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya to tene paNa traNe gamakomAM asurakumAromAM utpanna thanAra jaghanya kALanI sthitivALA. peThe badhuM kahevuM. jo te jIva pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya to tene paNa traNe gamakomAM asurakumAromAM utpanna thanAra jaghanya kALanI sthitivALA peThe badhuM kahevuM. jo te pote utkRSTa kALanI sthitivALo hoya to tene paNa traNe gamako. asurakumAromAM utpanna thatA tiryaMcayonikanI peThe kahevA. paNa vizeSa e ke ahIM nAgakumAronI sthiti ane saMvedha kahevo. jo te nAgakumAro saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayoni- kothI AvI utpanna thAya to zuM teo paryApta ke aparyApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya? he gautama ! teo paryApta saMkhyAtAvarSanA AyuSavALA saMjJItiryaMcayonikathI AvI utpannathAya, he bhagavan! pati saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je nAgakumAramAM utpanna thavAne yogya che, te keTalA kALanI sthitivALA nAgakumAramAM utpanna thAya ? he gautama ! jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa kAMIka nyUna be palyopalamanI -ItyAdi jema asurakumAronI utpanna thatA saMjJI paMcendriya tiryaMcanI vaktavyatA kahI che tema ahIM nave gamakomAM kahevI. paNa vizeSa e ke ahIM nAgakumAranI sthiti ane saMvedha jANavo. jo teo manuSyo AvI utpanna thAya to zuM saMjJI manuSyothI AvIutpanna thAya? ke asaMjJI manuSyothI AvI saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAyaItyAdi jema asura- kumAromAM utpanna thavAne yogya manuSyonI vaktavyatA kahI che tema kahevI. yAvatu- he bhagavan! asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSya je nAgaku mAromAM utpanna thavAne yogya che, te keTalA kALanI sthitivALA nAgakumAromAM utpanna thAya? he gautama ! jaghanya dasahajAravarSanI ane utkRSTa kAMIka nyUna be palyopamanI. e pramANe badhuM asaMkhyAta varSanA AyuSavALA tiryaMcoyanikonA nAgakumAromAM utpanna thavA saMbaMdhe AdinA traNa gamako mujaba jANavuM. paNa vizeSa e ke prathama ane bIjA gamakamAM zarIranuM pramANa jaghanya kAMIka adhika pAMcaso dhanuSa ane utkRSTa traNa gAunuM che. trIjA gamakamAM zarIranI uMcAI jaghanya kAMIka nyUna be gAu ane utkRSTa traNa gAunI che. bAkI badhuM te pramANe jANavuM. jo te pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya to tene paNa traNe gamakomAM asurakumAromAM utpanna thavAne yogya asaMkhyAtA varSanA AyuSa vALAsaMjJI manuSyanI peThe badhI hakIkata kahevI. jo te pote utkRSTa kALanI sthitivALo hoya to te saMbaMdhe paNa traNe gamakomAM asurakumAromAM utpanna thavAne yogya utkRSTa kALanI sthitivALA saMjJI asaMkhyAtavarSIya manuSyanI peThe jANavuM. paNa vizeSa e ke ahIM nAgakumAronI sthiti ane saMvedha jANavo. jo teo saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM paryAptA saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyothI ke aparyAptA saMkhyAtA varSanA AyuSavALAthI ? teo payata saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyothI AvI utpanna thAya, bhagavan! pati saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSya je nAga kumAromAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA nAgakumAromAM utpanna 28)
Page #437
--------------------------------------------------------------------------
________________ 494 bhagavAI - 24-3 thI 11/845 thAya? he gautama! kaniSTha dasa hajAra varSanI ane utkRSTa kAMIka nyUna be palyopamanI.ItyAdi jema asura- kumAromAM utpanna thavAne yogya manuSyanI vaktavyatA kahI che tema ahIM paNa nave gamatomAM badhI kahevI. paNa vizeSa e ke ahIMA nAgakumAranI sthiti ane saMvedha jANavo. suvarNakumArathI svanitakumArasudhInA AThe uddezako nAgakuM mAronI peThe kahevA. zataka-24, uddesA-3thI 11 nIdIparatnasAgare karelagurjara chAyApUrNa | (uddezakaH 12 thI 19) [846]pRthivIkAyiko kyAMthI AvI utpanna thAya che. ? he gautama ! tiryaca. manuSya ane devothI AvI utpanna thAya che. jo teo tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya, to zuM ekendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya-ItyAdi prazna. he gautama ! jema vyutkAntipadamAM kahyuM che te pramANe ahiM upapAta kahevo, yAvatu he bhagavan! jo teo bAdara pRthivIkAyika ekendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM paryApta bAdara pRthivIkAyikathI ke aparyApta bAdara pRthivIkAyikathI AvI yAvatu-utpanna thAya che ? he gautama ! baMne thI he bhagavanuM je pRthivIkAyika pRthivIkAyikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALaA pRthivIkAyikomAM utpanna thAya ? gautama ! jaghanya antarmuhUrtanI utkRSTa bAvIzahAravarSanI. te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya?he gautama! teo samaye samaye niraMtara asaMkhyAtA utpanna thAya. teo chevaTTa saMghaya NavALA hoyache. teonuM zarIra jaghanya ane utkRSTa paNa aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga pramANa hoya che. teonuM saMsthAna-masuranI dALa jevuM che. cAra lezyAo hoya che. mithyA draSTi hoya che. ajJAnI hoya che, teone avazya matiajJAna ane zrutaajJAna hoya che. teo kAyayogI che. upayoga banne prakArano che, cAra saMjJAo ane cAre kaSAyo hoya che. eka sparzendriya hoya che. AdinA traNa samuddhAto ane vedanA banne prakAranI hoya che. teone napuMsaka veda hoya che. sthiti jaghanya antarmuhUrtanI ane utkRSTa bAvIza hajAra varSanI hoya che. adhyavasAyo banne prakAranA hoya che. anubaMdha sthiti pramANe jANavo. he bhagavanuM ! te pRthivIkAyika marIne pRthivIkAyakapaNe utpanna thAya, punaHpRthivikAyika thAya-ema keTalA kALa sudhI seve-keTalA kALa sudhI gamanAgamana kare ? he gautama! bhavanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa saMkhyAtA bhavo, kALanI apekSAe jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa asaMkhyAtA varSa. jo te pRthivIkAyika jaghanya kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa anta muhUrtanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya. e pramANe badhI vaktavyatA kahevI. jo te pRthivIkAyika utkRSTa kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAyato te jaghanya ane utkRSTa bAvIzahajAravarSanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya. .bAkI badhuM anubaMdha sudhI pUrve kahyA pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. bhavanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava tathA kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa eka lAkhane chotare hajAra varSa eTalo kALa yAvatu- gamanAgamana
Page #438
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, uddeso-12 thI 19 kare. jo te pRthivIkAyika pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya ane pRthivIkAyikamAM utpanna thAya to te saMbaMdhe pUrvokta prathama gamaka kahevo. vizeSa e ke ahIM traNa lezyAo hoya che. sthiti jaghanya ane utkRSTa antarmuhUrtanI hoya che. adhyavasAya aprazasta hoya che. anubaMdha sthiti samAna jANavo. jo te pRthivIkAyika jaghanya kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya to tene pUrvokta cothA gamakamAM kahelI vaktavyata kahevI. jo te pRthivIkAyika utkRSTa kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya to te saMbaMdhe eja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke jaghanya eka, be ane traNa ane utkRSTa saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya. yAvat-bhavAdezathI jaghanya be bhava ane utkRSTathI ATha bhava tathA kALanI apekSA e jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTathI cAra antarmuhUrta adhika adhyAzI hajAra varSa-eTalo kALa yAvat-gamanAgamana kare. jo te pote utkRSTa kALanI sthitivALo hoya to tene e pramANe trIjA gamakanA samAna Akho gamaka kahevo. paNa vizeSa e ke tenI potAnI sthiti jaghanya ane utkRSTa bAvIza hajAra varSanI hoya che. jo te jIva jaghanyakALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya, to te jaghanya ane utkRSTa antarmuhUrta sthitivALAmAM utpanna thAya-e pramANe ahIM sAtamAM gamakanI vaktavyatA yAvat-bhavAdeza sudhI kahevI. kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika bAvI zahajAravarSa ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika aThyAvIza hajAra varSa-eTalo kALa yAvat-gamanAgamana kare. jo te jIva utkRSTakALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa bAvIza hajAra varSanI sthiti vALA pRthivIkA yikamAM utpanna thAya. ahIM badhI saptama gamakanI vaktavyatA yAvat-bhavAdeza sudhI kahevI. kALAdezathI jaghanya cummAlIza hajAra varSa ane utkRSTa eka lAkhane chotera hajA2 varSa-eTalo yAvat-gamanAgamana kare. jo te (pRthivIkAyika) aAyika ekendriya tiryaMcayonikathI AvI utpanna thAya to zuM sUkSma aplAyikathI ke bAdara apkAyikathI AvI utpanna thAya-ItyAdi pRthivIkAyikanI peThe sUkSma, bAdara, payiA, aparyAptA-e cAra bheda kahevA. he bhagavan ! je aplAyika pRthivIkAyikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya ? he gautama ! jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa bAvIza hajAra varSanI e pramANe pRthivIkAyikanI peThe ahiM aplAya saMbaMdhe paNa nave gamako kahevA. paNa vizeSa e ke aplAyikanA zarIranuM saMsthAna stibukapANInA parapoTA AkAre che. sthiti jaghanyathI antarmuhUrta ane utkRSTa sAta hajAra varSanI. hoya che. anubaMdha paNa e pramANe jANavo. e rIte traNe gamamAM jANavuM. trIjA, chaThThA, sAtamAM, AThamAM ane navamAM gamamAM saMvedha bhavAdezathI jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava hoya che, tathA bAkInA cAre gamamAM jaghanya be bhava ane utkRSTa asaMkhyAtAbhavo hoyache. trIjA gamamAM kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTathI eka lAkha ane soLa hajAra varSa-eTalo kALa yAvat-gamanAgamana kare. chaTThA gamamAM kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIzahajAravarSa ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika aThyAvIsa hajAra varSa-eTalo kALa yAvat-gamanAgamana kare. sAtamAM gamamAM 435
Page #439
--------------------------------------------------------------------------
________________ 436 bhagavai - 24/9/12 thI 19/846 kAlAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika sAta hajAra varSa ane utkRSTa eka lAkhane soLa hajAra varSa- yAvat-gamanAgamana kare. AThamAM gamamAM kAlAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika sAta hajAra varSa ane utkRSTa aThyAzI hajAra varSe gamanA gamana kare tathA navamAM gamamAM bhavAdeza thI jadhanya be bhava ane utkRSTa ATha bhavo tathA kALAdeza thI jaghanya ogaLatrIsahajA2varSaaneutkRSTaekalAkha soLa hajAra varSa-yAvat-gamanAgamana kare. he bhagavan ! jo te teukAyathI AvI upaje te teukAyikane paNa eja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke nave gamamAM lezyAo kahevI. teukAyanuM saMsthAna soyanA samUhanA AkAre hoya che. ane sthiti (traNa ahorAtranI) jANavI. trIjA gamamAM kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa bAra ahorAtra adhika aThyAvIsa hajAra varSa eTalo kALa-yAvat-gamanAgamana kare. jo teo vAyu kAyikAthI AvI utpanna thAya to tene tejaskAyikonI peThe nave gamako kahevA. paNa vizeSa e ke vAyukAyikonA zarIrano AkAra dhvajAnA AkAre hoya che. saMvedha hajAro varSavaDe ka2vo. trIjA gamamAM kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika hajAra varSa ane utkRSTa eka lAkha varSa- jo teo vanaspatikAyikothI AvI utpanna thAya to-ItyAdi vanaspati kAyikanA nave gamako aplAyikanI peThe kahevA. paNa vizeSa e ke vanaspatinA zarIro aneka prakAranAM saMsthAna-AkRtivALA hoya che. pahelAM ane chellA traNe gamakomAM zarIranuM pramANa jaghanya aMgulanA asaMkhyA- tamAM bhAga jeTaluM ane utkRSTa eka hajAra yojana karatAM adhika hoya che. madhyamanA traNe gamamAM pRthivIkAyikonI peThe jANavuM. trIjA gamamAM kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa eka lAkhane aThyAvIsa hajAra varSa-eTalo kALa yAvat-gamanAgamana kare. [847]jo teo beIndriyathI AvI utpanna thAya to zuM paryAptA beIndriyathI ke aparyAptA beIndriyathI banne.je beIndriya, pRthivIkAyikomAM utpanna thavAne yogya che, tenI sthitino prazna jaghanya antarmuhUrtanI ane utkRSTa bAvIza hajAra varSa. te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? he gautama ! jaghanya eka, be ke traNa, ane utkRSTa saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya. teo chevaTTha saMghayaNavALA hoyache. teonA zarIranuM pramANa jaghanya aMgulanA asaMkhyAtamAbhAga pramANa ane utkRSTa bArayojana. huMDakasaMsthAna vALa,traNa lezyAo,o samyadRSTi ane mithyAvRSTi hoya che, teone be jJAna ane be ajJAna avazya hoya che. teo vacanayogI ane kAyayogI hoya che. upayoga banne prakArano. cA2saMjJAo, cArakaSAyo,jIlendriya ane sparzendriya ane traNa samuddhAto hoya che. bAkI badhuM pRthivIkAyikonI peThe kahevuM. paNa vizeSa e ke sthiti jaghanya antarmuhUrtanI ane utkRSTa bAra varSanI hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo.bhavA dezathI jaghanya be bhava ane utkRSTa saMkhyAtA bhavo tathA kALAdezathI jaghanya be anta muhUrta ane utkRSTa saMkhyAto kALo te beIndriya jaghanya kALanI sthitivALA pRthivI kAyikamAM utpanna thAya to tene badhI e ja pUrvokta vaktavyatA kahevI. jo te beIndriya, utkRSTakALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya to tene paNa A ja vaktavyatA kahevI. vizeSa eke bhavAdezathI jaghanya be bhava ane utkRSTa AThabhava, tathA kAlAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa aDatAlIza varSa adhika
Page #440
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-12 thI 19 477 aThyAvIsa hajAra varSa jo te beIndriya jaghanyakALanI sthitivALo hoya ane te pRthivIkAyikamAM utpanna thAya to tene paNa traNe gamakomAM pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa ahiM A sAta vize SatA che-zarIranuM pramANa pRthivIkAyikonI peThe jANavuM, mithyAdraSTi che.avazya be ajJAna hoya, kAyayoga che, sthiti jaghanya ane utkRSTa antarmuhUrtanI hoya che, adhyava sAyo aprazasta hoya che. anubaMdha sthitinI peThe jANavo. tathA bIja trikanA prathamanA be camakomAM saMvedha paNa te ja pramANe jANavo. trIjA gamakamAM bhavAdeza te ja pramANe jANavo. ane kAlAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika 28000 varSa-eTalI kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te beIkiya utkRSTakALanI sthitivALo hoya ane pRthivIkAyikamAM utpanna thAya tene audhika gamaka samAna traNa gamaka kahevA. paNa vizeSa ke e trama gamomAM sthiti jaghanya ane utkRSTa bAra varSanI hoya che, anubaMdha paNa e ja pramANe che. bhavAdezathI jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava tathA kALAdezathI vicArIne saMvedha kahevo. yAvatu-navamAM gamamAM jaghanya bAra varSa adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa aDatAlIza varSa adhika aThyAzI hajAra varSa eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. je te pRthivI kAyiko teIndriyothI AvI utpanna thAya to tene paNa e pramANe nava gamato kahevA. paNa vizeSa e ke prathamanA traNe gamakamAM zarIranuM pramANa jaghanya aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAganuM ane utkRSTa traNa gAunuM hoya che. traNa Indriyo hoya che. sthiti jaghanya antarmuhUrta ane utkaTa ogaLapacAsa rAtridivasanI che. trIjA gamakamAM kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa ekaso chanuM rAtridivasa adhika aThyAsI hajAra varSa eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. vacce nA traNa gamato chellA traNa gama paNa ema ja jANavA. paNa vizeSa e ke sthiti jaghanya ane utkRSTa ogaLapacAsa rAtridivasanI che. jo te pRthivIkAyiko cauridrithI AvI upaje to tene paNa e ja pramANe nave gamo kahevA. parantu A nIcenI vizeSatA jANavI. "zarIranI avagAhanA jaghanya aMgu lano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa cAra gAunI, sthiti jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa cha mAsanI, anubaMdha paNa emaja jANavo. Indriyo cAra hoya che. yAvatu-navamAM gamakamAM kALAdezathI jaghanya cha mAsa adhika bAvIza hajAra varSa ane utkRSTa covIza mAsa adhika aThyAvIsa hajAra varSa. ' he bhagavan! jo te pRthivIkAyika paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya, to zuM saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya ke asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI banne jo te asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya, to zuM jalacarothI AvI utpanna thAya ke yAvatu-paryApta ke aparyAptAthI AvI utpanna thAya? baMne.he bhagavan! asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je pRthivIkAyi- kamAM utpanna thavAne yogya che. te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikomAM utpanna thAya ? jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa bAvIza hajAra varSa. ' he bhagavan! te asaMjJI paMcendriya tiryaMco eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi
Page #441
--------------------------------------------------------------------------
________________ 438 bhagavaI - 24 -12 thI 19847 ema beIndriyanA audhika gamakanI vaktavyatA ahiM kahevI. paNa vizeSa e ke ahiM zarIranI jadhanya avagAhanA aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa eka hajAra yojana jeTalI che. teone pAMca Indriyo che. sthiti ane anubaMdha jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTInI che. bhavanI apekSAe jaghanya be bhava utkRSTa ATha bhava tathA kALanI apekSAe jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa aThyAvIsa hajAra varSa adhika cAra pUrva koTInave gamakomAM bhavanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava hoya che. ane kALanI apekSAe upayogapUrvaka kAyasaMvedha kahevo. paNa vizeSa eka vacce nA traNe gamakomAM beIndriyanA vaccenA gamako peThe jANavuM. ane chellA traNe gamatomAM AnA prathamanA traNa gamakonI peThe samajavuM. paNa vizeSa e ke sthiti ane anubaMdha jaghanya tathA utkRSTa pUrvakoTI hoya che. je te pRthivIkAyika saMjJI paMcendriya tiryaMca yonikothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA varSanA AyuSavALA ke asaMkhyAtA. varSanA AyuSavALAthI AvI u- panna thAya ? he gautama ! te saMkhyAtA varSanA AyuSa vALA tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya. jo saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saM5. tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM jalacarothI AvI utpanna thAya-ItyAdi bAkInI badhI vaktavyatA asaMjJI paMcendriya tiryaMcanI peThe jANavI. yAvatu he bhagavan! te eka samaye keTalA utpanna thAya? he gautama! jema ratnaprabhAmAM upajavAne yogya saMjJI paMcendriya tiryaMcanI vakta- vyatA kahI che. tema ahiM paNa kahevI. paNa vizeSa ee ke zarIranI avagAhanA jaghanya aMgulano asaMkhyA tamo bhAga ane utkRSTa eka hajAra yojana hoya che. e pramANe nave gamakomAM badho saMvedha asaMjJI paMcendriya tiryaMcanI peThe kahevo. prathamanA traNe ane vaccenA traNe gamakomAM paNa e ja labdhi kahevI. paNa vaccenA traNe gamakomAM A nava vizeSatAo che-"zarIranI avagAhanA jaghanya ane utkRSTa aMgulano asaMkhyAtamo bhAga,traNa lezyAomithyA draSTi be ajJAna kAyayoga, traNa samuddhAto hoya che, sthiti jaghanya ane utkRSTa anta muhUrta hoya che, adhyavasAyo aprazasta che ane anubaMdha sthitinI pramANe jANavo.' tathA chellA traNe AlA- pakamAM prathama gamakanI peThe vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke sthiti ane anubaMdha jadhanya ane utkRSTa pUrvakoTInI hoya che. [848]he bhagavan! jo te pRthivIkAyiko manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya ke asaMjJI manuSyothI asaMjJI manuSya, je pRthivI kAyikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya ? jema jaghanyakALanI sthitivALA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika saMbaMdhe traNa gamo kahyA che tema A saMbaMdhe paNa sAmAnya traNa gamako saMpUrNa kahevA ane bAkInA cha gamato na kahevA. jo teo saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA varSanA AyuSavALA ke asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI teo saMkhyAtA varSa AyuSavALA saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya, jo teo saMkhyA tA varSanA AyuSavALA manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM paryApta ke apayA? banne. he bhagavan! saMkhyAtA varSanA AyuSavALA paryAptA saMjJI manuSya, je pRthivIkAyikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikomAM utpanna
Page #442
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, uddeso-12 thI 19 439 thAya ? he gautama ! jaghanya antarmuhUrtanI ane utkRSTa bAvIza hajAra varSa te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? ratnaprabhAmAM utpanna thavAne yogya manuSyanI je vaktavyatA kahI che te ahiM traNe AlApakamAM kahevI. paNa vizeSa e ke zarIranI avagAhanA jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa pAMcaso dhanuSa hoya che, sthiti jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTInI che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. saMvedha jema saMjJI paMcendriya tiryaMcano kahyo che tema nave gamomAM kahevo. vaccenA traNa gamomAM saMzI paMcendriya tiryaMcanI vaktavyatA kahevI. tathA chellA traNa gamako A audhika-sAmAnya gamanI peThe kahevA.vizeSa e ke zarIranI avagA- hanAjaghanyaaneutkRSTapAMcaso dhanuSa nI hoya che. sthiti ane anubaMdha jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTInI hoya che.jo te pRthi vIkAyiko devothI AvI utpanna thAya to ke kayA devothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! cAre devothI jo te bhavanapati devothI AvI utpanna thAya to zuM asurakumArothI AvI utpanna thAya ke yAvat-sanitakumArothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! te sarvethI. he bhagavan ! asurakumAra je pRthivIkAyikamAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya ? he gautama ! jaghanya antarmuhUrtanI ane utkRSTa bAvIsa hajAra varSanI sthitivALA. te asurakumAro eka samaye keTalA utpanna thAya ? teo jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya. he bhagavan ! te jIvonAM zarIro keTalA saMghayaNavALAM hoya che ? cha prakAranA. saMghayaNa rahita hoya che he bhagavan ! te jIvonAM zarIronI keTalI moTI avagAhanA kahI. che ? he gautama ! teone bhavadhAraNIya ane uttaravaikriya ane be jAtanI avagAhanA hoya che. temAM je bhavadhAraNIya avagAhanA che te jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa sAta hAthanI che, ane je uttaravaikriya avagAhanA che te jaghanya aMgulano saMkhyAta mo bhAga ane utkRSTa eka lAkha yojana hoya che. he bhagavan ! te jIvonAM za2I2o keTalA saMsthAnavALAM hoya che ? he gautama !bhavadhAraNIya zarIra che tene samacaturasra saMsthAna hoya che, ane je uttaravaikriya che te aneka prakAranuM saMsthAna hoya che. lezyAo cAra che. dRSTi traNe, trama jJAna avazya hoya,ajJAna traNa bhajanAe hoya che.traNa yoga, banne upayoga, cAra saMjJAo, cAra kaSAyo, pAMca Indriyo ane pAMca samuddhAta hoya che. vedanA banne prakAranI hoya che. strIveda ane puruSaveda hoya che sthiti jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa kAMIka adhika sAgaropama hoya che. adhyavasAyobanne.anubaMdha sthi tinI peThe jANavI.bhavanI apekSAe be bhava ane kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa bAvIza hajAra varSa adhika sAdhika sAgaropama paNa vizeSa e ke madhyanA traNa ane chellA traNa gamomAM asurakumAronI sthitisaMbaMndhe vizeSatA hoya che, bAkI badhI audhika vaktavyatA ane kAyasaMvedha jANavo. saMvedhamAM badhe ThekANe be bhava jANavA. e pramANe yAvat-gamamAM kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa sAdhika sAgaropama sahita bAvIza hajAra varSa-eTalo kALa yAvat-gatiati kare. he bhagavan ! je nAgakumAra deva pRthivIkAyikamAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya. ahiM pUrvokta badhI asurakumAronI vaktavyatA yAvat-bhavAdeza sudhI kahevI. paNa vizeSa e ke sthiti jaghanya dasa hajAra
Page #443
--------------------------------------------------------------------------
________________ 440 bhagavai - 24/-/12 thI 19/848 varSa ane utkRSTa kAMIka nyUna be palyopamanI hoya che. e pramANe anubaMdhe paNa jANavo. kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa kAMIka nyUna be palyopama sahita bAvIza hajAra varSa nave AlApako asurakumAranA AlApakanI peThe jANavA. paNa vizeSa e ke ahiM sthiti ane kALAdeza bhinna) jANavo. e pramANe yAvat stanitakumAro sudhI jANavuM. jo teo vAnavyantarothI AvI utpanna thAya to zuM pizAca vAnavyantarothI, ke yAvat-gAMdharvavyAnavyantarothI AvI utpanna thAya ? hai gautama ! sarvethI vAnavyantaradeva je pRthivIkAyikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikomAM AvI utpanna thAya ? ahiM paNa asurakumAronI peThe nave gamako kahevA. paNa vizeSa e ke ahiM sthiti tathA kALAdeza (bhinna) jANavo. sthiti jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa palyopamanI hoya che. jo teo jyotiSma devothI AvI utpanna thAya to kayA jyotiSka devothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! sarvethI je jyotiSmadeva pRthivIkAyikamAM utpanna thavAne yogya che, te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya ? ahiM asurakumAronA labdhi-vaktavya tAnI peThe saghaLI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke teone eka tejolezyA hoya che. traNa jJAna ane traNa ajJAna avazya hoya che. sthiti jaghanya palyopamano AThamo bhAga ane utkRSTa eka lAkha varSa adhika eka palyopama hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. (saMvedha) kALanI apekSAe jadhanya antarmuhUrta adhika palyopamano AThamo bhAga ane utkRSTa eka lAkha bAvIza hajAra varSa adhika eka palyopamae pramANe bAkI nA ATha gamo paNa jANavA. paNa vizeSa e ke ahiM sthiti ane kALAdeza (pUrva karatAM bhinna) jANavo. jo teo vaimAniko devothI AvI utpanna thAya, to zuM kalpopapatraka vaimAnika devothI AvI utpanna thAya, ke kalpAtIta vaimAnika devothI AvI utpanna thAya? he gautama ! teo kalpopapatraka vaimAnika devothI AvI utpanna thAya, teo kalpopapanna vaimAnika devothI AvI utpanna thAya to zuM saudharmakalpopapanna ke yAvat-acyuta kalpopapatra vaimAnika devothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! saudharma ane IzAna kalpopapanna devothI AvI utpanna thAya, je saudharmakalpopapanna vaimAnika deva pRthivIkAyikamAM utpanna thavAne yogya che, te keTalA kALanI sthitivALA pRthivIkAyikamAM utpanna thAya ? ahiM jyoti SikanA gamakanI peThe kahevI. paNa vizeSa e ke sthiti ane anubaMdha jaghanya palyopama ane utkRSTa be sAgaropama hoya che. (saMvedha) kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika palyopama ane utkRSTa bAvIza hajAra varSa adhika be sAgaropama bAkInA AThe gamo jANavA. parantu vizeSa e ke ahiM sthiti ane kALAdeza (pUrva karatAM bhinna) jANavo. he bhagavan ! je IzAnadeva, pRthivIkAyikomAM utpanna thavAne yogya che-ItyAdi saMbaMdhe paNa nave gamo kahevA. paNa vizeSa e ke sthiti, anubaMdha jaghanya sAdhika, palyopama, ane utkRSTa sAdhika be sAgaropama. [849-855]he bhagavan ! aplAyiko kyAMthI AvIne utpanna thAya-ItyAdi jema pRthivIkAyikanA uddezakamAM kahyuM che tema jANavuM, parantu vizeSa e ke ahIM sthiti ane saMvedha judo jANavo. tejaskAyiko kyAMthI AvIne utpanna thAya-ItyAdi pRthivIkAyika
Page #444
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udesI-18 thI 19 441 uddezakanI peThe A uddezaka paNa kahevo. paNa vizeSa e ke ahIM sthiti ane saMvedha (bhitra) jANavo-tathA tejaskAyiko devothI AvI utpanna thatA nathI.vAyukAyiko kyAMthI AvI utpanna thAya che-ItyAdi jema tejaskAyika uddezakamAM kahyuM che tema kahevuM. paNa vizeSa e ke ahIM sthiti ane saMvedha (bhi4) jANavo. vanaspatikAyiko kyAMthI AvI utpanna thAyaItyAdi pRthivIkAyikanA uddezakanI peThe A uddezaka kahevo. paNa vizeSa e ke jyAre vanaspatikAyika vanaspatikAyikomAM utpanna thAya tyAre pahelAM, bIjA, cothA ane pAMcamAM AlApakamAM pratisamaya nirantara anaMta jIvo utpanna thAya che -ema kahevuM. bhavanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa anaMta bhava tathA kALanI apekSAe jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa anaMta kALa bAkInA pAMca AlApakomAM teja rIte ATha bhava jANavA. paNa vizeSa e ke ahIM sthiti ane saMvedha e bhinna bhinna jANavA. beIndriya jIvo kyAMthI AvI utpanna thAya che-ItyAdi yAvatu je pRthivIkAyika jIva beIndriyamAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA beIndriyamAM utpanna thAya? ahiM pUrvokta pRthivIkAyikanI vaktavyatA kahevI, he bhagavan! teIndriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che-ItyAdi beIndriyanA uddezakanI peThe trIndriyo saMbaMdhe paNa kahevuM. vizeSa e ke ahIM sthiti ane saMvedha (bhinna bhinna) jANavo. tejaskAyikonI sAthe (teIndriyone saMvedha) trIjA gamamAM utkRSTa basone ATha rAtridivasono hoya che ane beIdriyonI sAthe trIjA gamamAM utkRSTa ekaso channe rAtridivasa adhika aDatAlIza varSa hoya che. teIndriyonI sAthe trIjA gamamAM utkRSTa traNasone bANuM rAtridivasa jANavo. e pramANe yAvatu-saMjJI manuSya sudhI sarvatra jANavuM. cauridriya jIvo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? jema teIndriyono uddezaka kahyo tema caurindriyo saMbaMdhe paNa kahevo. parantu vizeSa e ke sthiti ane saMvedha bhinna jANavo. zataka-24 uddezakaH 20 [85]he bhagavana ! paMcendriya tiryaMcayoniko kyAMthI AvI utpanna thAya ? he gautama ! cAre gatithI.jo teo nairayikothI AvI utpanna thAya to zuM ratnaprabhA pRthivInA nairayikothI ke yAvatu-adhasaptama pRthivInA nairayikothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! tesAtethI ratnaprabhA pRthivIno nairayika je paMcendriya tiryaMcayonikothI utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA tiryaMcomAM utpanna thAya ? he gautama! te jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA paMcendriya tiryacomAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya ? jema asurakumAranI vakta. vyatA kahI che tema ahiM kahevI. paNa vizeSa e ke saMghayaNamAM aniSTa ane amanojJa pulo yAvatu-pariName che. avagAhanA bhavadhAraNIya ane uttarakriya-ema be prakAranI che. temAM je bhavadhAraNIya zarIranI avagAhanA che te jaghanya aMgulanA asaMkhyAtamA bhAga- nI ane utkRSTa sAta dhanuSa, traNa hAtha, ane cha aMgulanI che. tathA je uttaravaikriya zarIranI avagAhanA che te jaghanya aMgulano saMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa paMdara dhanuSa ane aDhI hAthanI hoya che. he bhagavan! te jIvonAM zarIro keTalAM saMsthAnavALAM kahyAM che? huDakasaMsthAna hoya che, tene eka kApotalezyA che. samuddhAta
Page #445
--------------------------------------------------------------------------
________________ 442 bhagavaI - 24-2856 cAra che. napuMsaka veda che. sthiti jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa sAgaropamanI pramANe che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. bhavanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava, tathA kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra pUrvakoTI adhika cAra sAgaropama. jo te (ratnaprabhA nairayika) jaghanya kALanI sthitivALA paMcendri tiryaMcamAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa paNa antarmuhUrta sthitivALA paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe kahevuM. paNa vizeSa e ke kALanI apekSAe jaghanya upara pramANe ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika cAra sAgaropama-eTalo kALa yAvatugatiagati kare. e pramANe bAkInA sAta gamo jema nairayikauddezakamAM saMjJI paMcendriyo sAthe kahyA che tema ahiM paNa jANavA. vaccenA traNa gamako ane chellA traNa gamakomAM sthitinI vizeSatA che. badhe ThekANe sthiti ane saMvedha bhinna bhinna vicArIne kahevo. he bhagavanuM ! zarkaraprabhAno nairayika je paMcendriya tiryaMcomAM utpanna thavAne yogya cheItyAdi jema ratnaprabhA saMbaMdhe gamako kahyA che tema zarkaraprabhA saMbaMdhe paNa nava gamako kahevA. parantu vizeSa e ke zarIranI avagAhanA-saMsthAnapadamAM kahyA pramANe jANavI. tene traNa jJAna ane traNa ajJAna avazya hoya che. sthiti ane anubaMdha pUrve kahela che. e pramANe nave gamo vicArapUrvaka kahevA. ema yAvatu-chaThThI narakamRthivI sudhI jANavuM. paNa vizeSa e ke ahIM avagAhanA, vezyA, sthiti, anubaMdha ane saMvedha bhinna bhinna jANavA. he bhagavan! adhasatama narakamRthivIno nairayika je paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya? pUrva pramANe nave gamako kahevo. vizeSa e ke ahIM avagAhanA, vezyA, sthiti ane anubaMdha bhinna bhinna jANavA. saMvedha-bhavanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa cha bhava, tathA kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropama-eTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. pahelA cha e gamakomAM jaghanya be bhava ane utkRSTa cha bhava, tathA pAchaLanA traNe gama komAM jaghanya be bhava ane utkRSTa cAra bhava jANavA. nave gamakomAM prathama gamakanI peThe vaktavyatA kahevI. paNa bIjA gamamAM sthiti vizeSatA che. tathA kALanI apekSAe jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa traNa antarmuhUrta adhika chAsaTha sAgaromapa-eTalo kALa yAvatu-gamanAgama kare. trIjA gamamAM jaghanya pUrvakoTI adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropama, cothA gamamAM jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropama, pAMcamAM gamamAM jaghanya antarmuhUrta adhika bAvIza sAga ropama ane utkRSTa traNa antarmuhUrta adhika chAsaTha sAgaropama, chaThThA gamamAM jaghanya pUrvakoTI adhika bAvIza sAgaropama ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika chAsaTha sAga ropama, sAtamAM gamamAM jaghanya antarmuhUrta adhika tetrIza sAgaropama ane utkRSTa be pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropama, AThamAM gamamAM jaghanya antarmuhUta adhika tetrIza sAga- ropama, ane utkRSTa be antarmuhUrta adhika chAsaTha sAgaropama, tathA navamA gamamAM jaghanya pUrva koTI adhika tetrIza sAgaropama ane utkRSTa be pUrvakoTI adhika
Page #446
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-20 447 chAsaTha sAgaropama-eTalo kALa cAvatu-gamanAgamana kare. jo te tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM ekendriya tiryaMcayonikathI AvI utpanna thAya-ItyAdi pRthivIkAyika uddezakamAM kahyA pramANe ahI upapAta kahevo. yAvatu- he bhagavan! je pRthivIkAyika, paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALaA paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thAya? he gautama! jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa ane pUrvakoTInI sthitivALAmAM utpanna thAya. he bhagavan! te (pRthivIkA yiko) eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi pariNAmathI mAMDI anubaMdha sudhI je potAnA svAsthAnamAM vaktavyatA kahI che teja pramANe ahiM paNa kahevI. parantu vizeSa e ke nave gamakomAM pariNAma jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. saMvedha-bhavanI apekSAe nave gamomAM jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava jANavA. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. kALanI apekSAe bannenI sthiti ekaThI karavAvaDe saMvedha karavo. jo te aplAyikothI AvI utpanna thAya to-ItyAdi pUrva pramANe aplAya saMbaMdhe paNa kahevuM. ane e pramANe vAvatu-cAurindriya sudhIno upapAta kahevo. parantu sarva ThekANe potapotAnI vaktavyatA kahevI. nave gamakomAM bhavAdeza jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava, tathA kALAdeza bannenI sthiti joDIne karavo. je pramANe pRthivIkAyikomAM utpanna thanAranI vaktavyatA kahI che teja pramANe badhA gamomAM badhA jIvo saMbaMdhe kahevI, ane badhe ThekANe sthiti ane saMvedha bhinna jANavo.he bhagavan! jo te paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM saMjJI paMcendriya tiryaMca yonikathI AvI utpanna thAya ke asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothIAvI utpanna thAya ? he gautama! banne prakArathI ItyAdi pRthivIkAyikomAM utpanna thanAra tiryaMconA bhedo kahyA che tema ahIM paNa kahevA. pAvatu he bhagavan! asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je paMce ndriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya? gautama! jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyA tamA bhAganI sthitivALA paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya. he bhagavan! teeka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi saMbaMdhe pRthivIkAyikamAM utpanna thanAra asaMjJI paMcendriya tiryaMconI vaktavyatA kahI che te A pramANe yAvatu-bhavAdeza sudhI kahevI. kALanI apekSAe jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTIpRthakva adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga bIjA gAmamAM paNa eja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALA dezathI jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa cAra antamuhUrta adhika cAra pUrvakoTI eTalo kALa yAvatu-gatiAgati kare. jo te utkRSTa kALanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMca yonikomAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAganI sthitivALA saMjJI tiryaMca mAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi jema ratnaprabhA pRthivImAM utpanna thanAra asaMjJI paMcendriya tiryaMcanI vaktavyatA kahI che tema thAvatu-kALAdeza sudhI badhI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke pariNAma-jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA utpanna thAya che. bAkI badhuM te pramANe jANavuM. jo te pote jaghanyakALanI sthitivALo hoya to jaghanya antarmuhUrtanI sthitivALo ane utkRSTa
Page #447
--------------------------------------------------------------------------
________________ 444 bhagavAI -24-2856 pUrvakoTI varSanI sthitivALo saMjJI paM.tiryaMcamAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi pRthivIkAyikomAM utpanna thatA jaghanya AyuSavALA asaMjJI paMcendriya tiryaMcane vaccenA traNa gamamAM jema kahyuM che tema ahiM anubaMdha sudhI badhuM kahevuM. bhavAdezathI jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhava tathA kALAdeza vaDe jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika cAra pUrva koTI varSa eTalo kALa pAvatu-gamanAgamana kare. jo tejaghanya kALanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiyacomAM utpanna thAya to tene paNa eja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa ATha attamuhUrta te ja utkRSTa kALanI sthitivALAM saMjJI paMcendriyatiryaMcayonikomAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI varSanI sthiti vALA saMjJI paM.tiyacamAM utpanna thAya. ahIM eja pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke ahIM kALAdeza bhinna jANavo. jo te ja jIva pote utkRSTakALanI sthitivALo hoya to tene prathama gamakanI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke sthiti jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTInI hoya che. kALAdezathI jaghanya antarmuhUta adhika pUrvakoTI ane utkRSTa pUrva koTIpRthakva adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga jo te jIva jaghanyakALanI sthiti vALo tiryacamAM utpanna thAya to tene paNa eja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika pUrvakoTI ane utkRSTa cAra. jo te utkRSTakALanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamA bhAganI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcamAM, utpanna thAya-ityAdi jema ratnaprabhAmAM utpanna thanAra asaMjJI paMcendriyanI vaktavyatA kahI che tema yAvatu-kALAdeza sudhI badhI vaktavyatA kahevI. parantu AnA trIjA gamamAM kahyA pramANe parimANa kahevuM. jo te saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA varSanA AyuSavALA ke aMsakhyAtA varSanA AyuSa vALAmAMthI AvI utpanna thAya ? he gautama! teo saMkhyAtA varSanA AyuSavALA tiryacomAMthI AvI utpanna thAya, je teo saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI paMcendriya tiryaMcamAMthI AvI utpanna thAya to zuM payapta ke aparyApta saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI 5 tiryaMcamAMthI AvI utpanna thAya ? bannemAMthIsaMkhyAtA varSanA AyuSavALAsaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, jemAM utpanna thAya? he gautama ! jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya. te eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi ratnaprabhAmAM utpanna thanAra A saMjJI paMcendriya tiryaMcanA prathama gamakanI peThe badhuM jANavuM. parantu zarIrapramANa jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa eka hajAra yojana hoya che. kALAdezathI jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTI pRthakatva adhika traNa palyopama jo te ja jIva jaghanyakALanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMca mAM utpanna thAya to tene e ja pUrvokta vaktavyatA kahevI. parantu kALAdezathI jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika cAra pUrvakoTI-eTalo kALa yAvatugamanAgamana kare. jo te ja utkRSTa kALanI sthitivALA saMjJI paM tiryaMcamAM utpanna thAya
Page #448
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-20 445 to jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA saMjJI paM tiryaMcamAM utpanna thAyaityAdi pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa parimANa-jaghanya eka, be traNa ane utkRSTa saMkhyAtA jIvo utpanna thAya. tenuM zarIra jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa eka hajAra yojana hoya che. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe yAvatu anubaMdha sudhI. jANavuM. bhavAdezathI be bhava ane kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika traNa tathA utkRSTa pUrvakoTI adhika traNa palyopama. je te pote ja jaghanya sthitivALo hoya to te jaghanya antarmuhUrta AyuSavALA ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thAya. tene pRthivIkAyikamAM utpanna thatA Aja saMjJI paMcendriyanI je vaktavyatA kahI che te A uddezakamAM madhyanA cothA, pAMcamA ane chaThThA e traNa gamakamAM kahevI. ane asaMjJI paMcendriyane madhyanA traNa gamakamAM je saMvedha kahyo che te pramANe ahiM kahevo. jo te pote. utkRSTa kALanI sthitivALo hoya to tene prathama gamakanI peThe kahevuM. parantu sthiti ane anubaMdha jaghanya tathA utkRSTa pUrvakoTI hoya che. kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika pUrvakoTI ane utkRSTa pUrvakoTI pRthakatva adhika traNa palyopama-eTalo kALa yAvatugamanAgamana kare jo te ja jIva jaghanya sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thAya to tene e ja pUvakta vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika pUrvakoTI ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika cAra pUrvakoTIeTalo kALa yAvatu-gamanAgamana kare. jo te utkRSTakALanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA saM 5 tiryaMcamAM utpanna thAya. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke parimANa ane avagAhanA AnA trIjA gamakamAM kahyA pramANe jANavAM. bhavAdezathI be. bhava ane kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI adhika traNa palyopama manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMjJI ke asaMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya? he gautama! e banethI asaMjJI manuSya, je paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA saMjJI paM tiryaMcamAM utpanna thAya ? jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTInI sthiti. pRthivIkAyikomAM utpanna thanAra asaMjJI manuSyanI prathamanA traNa gamakamAM je vaktavyatA kahI che te ahIM prathamanA traNe gamakamAM kahevI. ane saMvedha asaMjJI paMcendriyanA madhyama traNa gamakamAM kahyo che te pramANe ahiM kahevo. he bhagavan! jo saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya to zuM saMkhyAtA ke asa khyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! teo saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyothI AvI utpanna thAya, teo paryAptA ne aparyApta banne prakAranA manuSyothI AvI utpanna thAya. te jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA saM paM tiryaMcamAM utpanna thAya. he bhagavan! te saMjJI manuSyo eka samaye keTalA utpanna thAya-ityAdi pRthivIkAyikomAM utpanna thatA e ja saMjJI manuSyanI prathama gamakamAM kahelI vaktavyatA yAvatu-bhavAdeza sudhI ahIM kahevI. kALAdezathI jaghanya be antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTI pRthakatva adhika traNa palyopama
Page #449
--------------------------------------------------------------------------
________________ 446 bhagavAI- 24-2856 jo te saMjJI manuSya jaghanya kALanI sthitivALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thAya to tene e ja pUrvokta vaktavyatA kahevI. parantu kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika cAra pUrvakoTI varSa-eTalo kALa yAvatu gAmanA gamana kare. jo te ja manuSya utkRSTa kALanI sthitivALA tiryaMcamAM utpanna thAya to te jaghanyaanerikRSTatraNapalyopamanIsthitivALA saMjJI paM tiryaMcamAM utpanna thAya. (ahIM paNa) e ja pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke zarIrapramANa jaghanya aMgula pRthakatva ane utkRSTa pAMcaso dhanuSa hoya che. AyuSa jaghanya mAsapRthakatva ane utkRSTa pUrva koTI hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. bhavAdezathI be bhava tathA kALAdezathI jaghanya mAsapRthakatva adhika traNapalyopama utkRSTa pUrvamoTI adhika traNa palyopama. jo te saMjJI manuSya pote jaghanyasthitivALo hoya to tene jema paMcendriya tiryaMcamAM utpana thatA paMcendriya tiryaMcanI madhyama traNa gamakonI vaktavyatA kahI che tema AnI paNa madhyama traNa gamakonI badhI vaktavyatA kahevI. paNa e ke parimANa "utkRSTa saMkhyAtA upaje ema kahevuM. ane bAkI badhu pUrve kahyA pramANe jANavuM. jo te pote utkRSTa kALanI sthitivALo hoya to tene prathama gamakanI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke zarIranI avagAhanA jaghanya ane utkRSTa pAMcaso dhanuSanI hoya che. sthiti ane anubaMdha jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTI hoya che. bAkI badhu yAvat bhavAdeza sudhI te ja prANe jANavuM. kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika pUrvamoTI ane utkRSTa pUrvakoTI pRthakatva adhika traNa palyopama jo te ja manuSya jaghanya sthitivALA tiryaMcamAM utpanna thAya to tene e ja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika pUrvakoTI ane utkRSTa cAra antarmuhUrta adhika cAra pUrvakoTI jo te ja manuSya utkRSTakALanI sthitivALA saMjJI paM tiryaMcayonikamAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA saMjJI paM tiryaMcamAM utpanna thAya. ahiM pUrvokta sAtamA gamakanI vaktavyatA kahevI. bhavAdezathI be bhava ane kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa pUrvamoTI adhika traNa palyopama teo bhavanavAsI devothI, ane yAvatu-vaimAnika devothI paNa AvI utpanna thAya. teo asurakumArothI, yAvatu-stanitakumAra bhavanavAsI devothI AvI utpanna thAya che. he gautama ! jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA saMjJI paM tiryaMcamAM utpanna thAya. tene nave gamanamAM je vaktavyatA pRthivIkAyikomAM utpanna thatA asurakumAronI kahI che tema kahevI. e pramANe yAvatu-IzAnadeva loka sudhI paNa te pramANe vaktavyatA kahevI. bhavAdeza badhe ThekANe utkRSTa ATha bhava jaghanya be bhava hoya che. ahIM sarva ThekANe sthiti ane saMvedha bhinna jANavo. he bhagavanuM ! je nAgakumAra, paMcendriya tiryaMcayoni- komAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA saM5 tiryaMcamAM utpanna thAya? he gautama ! ahIM badhI pUrvokta vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke sthiti ane saMvedha (bhina) jANavo. e pramANe yAvatu-svanitakumAro sudhI jANavuM. he bhagavan! jo te (saMjJI paM tiryaMco) vAnavantarothI AvI utpanna thAya to zuM pizAca vAnavyantarothI AvI utpanna thAya-ityAdi badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM.
Page #450
--------------------------------------------------------------------------
________________ 447 zataka-24, udeso-20 yAvatu- he bhagavan! je vAnavantara, paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA saMjJI paM tiryaMcamAM utpanna thAya? pUrve kahyA pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke ahIM sthiti ane saMvedha bhinna jANavo. jo te jyotiSikothI AvI utpana thAya to tene pUrve kahyA pramANe pRthivI kAyikamAM utpanna thatA saMjJI paMcendriya tiryaMcane kahyA pramANe upapAta kahevo. yAvatu- he bhagavan! je jyotiSika, paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA e 5 tiryaMcamAM utpanna thAya ? e ja pUvakta vaktavyatA jema pRthivIkAyika udezakamAM kahelI che tema kahevI. nave gamakamAM ATha bhavo jANavA. yAvatukALAdezathI jaghanya antarmuhUrta adhika palyopamano AThamo bhAga ane utkRSTa cAra pUrvakoTI adhika palyopamaeTalo kALa yAvatu-gatiAgati kare. e pramANe nave gama komAM jANavuM. paNa vizeSa e ke ahIM sthiti ane saMvedha bhinna jANavo. je teo vaimAnika devothI AvI utpanna thAya, paNa kalpAtIta vaimAnika devothI AvI na utpanna thAya. jo kalyopapana vaimAnika devothI AvI utpanna thAya to yAvatu-sahastrAra kalpopa panaka vaimAnika devothI AvI utpanna thAya, paNa Anata kalpopannaka, yAvatu-arcyuta kalpopannakathI AvI utpanna na thAya. he bhagavan! je saudharma deva, paMcendriya tiryaMcayo nikomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya ? he gautama ! te jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTI AyuSavaLA paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thAya. bAkI badhuM navuM gamakone AzrayI pRthivIkAyika uddezakamAM kahyA pramANe kahevuM. paNa vizeSa e ke nave gamakomAM saMvedha-bhavanI apekSAe jaghanya be bhava ane utkRSTa ATha bhavano hoya che. sthiti ane kALAdeza (bhinna bhinna) jANavA. e pramANe IzAna deva saMbaMdhe paNa jANavuM. tathA e ja kramavaDe bAkI badhA devonA vAva-sahasAra deva sudhI upapAta kahevo. parantu avagAhanA, avagAhanAsaMsthAna padamAM kahyA pramANe jANavI. lezyA-sanakumAra, mAhendra ane brahmalokamAM eka padha lezyA ane bAkI badhAne eka zuklalezyA jANavI. vedamAM strIvedavALA ane napuMsaka vedavALA nathI, paNa puruSavedavALA hoya che. sthitipadamAM kahyA pramANe AyuSa ane anubaMdha jANavo. bAkI badhuM IzAna devonI peThe jANavuM, temaja ahiM kAyasaMvedha judo kahevo. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che'. zataka 24-udesAH 20nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (-uddezakaH 21 - ) [857] he bhagavan! manuSyo kyAMthI AvI utpanna thAya? zuM nairayikothI, ke yAvatu-devothI AvI utpanna thAya? he gautama ! teo nairayikothI AvI utpanna thAya, yAvatu-devothI paNa AvI utpanna thAya. e pramANe ahIM paMcendriya tiryaMcayonika uddezakamAM kahyA pramANe upapAta kahevo. yAvatu-chaThThI tamA pRthivInA nairayikothI AvI utpanna thAya, paNa sAtamI tamatamAM pRthivInA nairayikothI AvI na utpanna thAya. he bhagavanaratnaprabhAkRthivIno nairayika je manuSyomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya? he gautama! te jaghanya be mAsathI AraMbhI
Page #451
--------------------------------------------------------------------------
________________ 448 bhagavAI - 24-21857 nava mAsa sudhInI ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya. bAkI badhI vaktavyatA paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thatA ratnaprabhAnairayikanI peThe kahevI. paranta parimANa-jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA utpanna thAya che. jema tyAM antarmuhUrtavaDe saMvedha karyo che tema ahIM mAsapRthakatvavaDe saMvedha karavo. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM, ratnaprabhAnI vaktavyatAnI peThe zarkaraprabhAnI paNa vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke jaghanya varSapRthakatvanI sthitivALA ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya. tathA avagAhanA lazyA, jJAna, sthiti, anubaMdha ane saMvedha ane tenI vizeSatA tiryaMcayonikanA udezakamAM kahyA pramANe jANavI. e pramANe yAvatutamA pRthivInA nairayika sudhI jANavuM. jo teo tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya to zuM ekendriya tiryaMcoyanikothI ke yAvatu-paMcendriya tiryaMcayonikothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! he gautama ! ekendriya tiryaMcayo nakothI AvI utpanna thAya-ityAdi vaktavyatA paMcendriyatiryaMcayonika uddezakamAM kahyA pramANe jANavI. paNa vizeSa e ke, tejaskAya ane vAyukAyane niSedha karavo. tyAMthI AvI manuSyamAM utpanna na thAya.] bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. yAvatu he bhagavan! je pRthivIkAyika, manuSyomAM utpanna thavAne yogya che te kATalA kALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya ? he gautama! te jaghanya antarmuhUrta ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya. he bhagavan! te (pRthivI kAyiko) eka samaye keTalA utpanna thAya-ityAdi paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thatA pRthivIkAyikanI peThe ahIM manuSyamAM utpanna thanAra pRthivIkAyikanI vaktavyatA nave gamakomAM kahevI. vizeSa eke trIjA, chaThThA, ane navamA gamakamAM parimANa jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA utpanna thAya che. jyAre pRthivIkAyika) pote jaghanyakALanI sthitivALo hoya tyAre midhyamanA traNa gamakamAMnA prathama gamakamAM adhyavasAyo prazasta ane aprazasta ane prakAranA hoya che. bIjA gamakamAM aprazasta ane trIjA gamakamAM prazasta hoya che. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! jo teo (manuSyo) appAyikothI AvI utpanna thAya to akhAyikone tathA vanaspati kAyikone pUrvokta vaktavyatA kahevI. e pramANe yAvatu caurindriyo sudhI jANavuM. asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, asaMjJI manuSya ane saMjJI manuSya e badhAne paMcendriya tiryaMcayonika- uddezakamAM kahyA pramANe kahevuM. parantu e ke badhAne parimANa ane adhyavasAyonI bhinnatA prathivIkAyikane Aja uddezakamAM kahyA pramANe jANavI. bAkI badhuM pUrvokta jANavuM. he bhagavan! jo teo temanuSyo) devothI AvI utpanna thAya to zuM bhavanavAsI, vyAnavyantara, jyotiSika ke vaimAnika devothI AvI utpanna thAya ? he gautama ! teo bhavanavAsI devothI, yAvatu-vaimAnika devothI paNa AvI utpanna thAya. he bhagavan! jo te bhavanavAsI devothI AvI utpanna thAya to zuM asurakumArothI AvI utpanna thAya ke yAvatu-stanitakumArothI AvI utpanna thAya? he gautama ! teo asurakumArothI, yAvat svanitakumArothI paNa AvI utpanna thAya. he bhagavan! asurakumAradeva, je manuSyamAM utpanna thavAne yogya che te keTalA
Page #452
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-21 449 kALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya? he gautama ! te jaghanya mAsapRthakatva ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya. e pramANe paMcendriya tiryacayo nikanA uddezakamAM je vaktavyatA kahI che te vaktavyatA ahiM paNa kahevI. paNa vizeSa e ke jema tyAM jaghanya antarmuhUrtanI sthitivALA tiryaMcamAM utpanna thavAnuM kahyuM che tema ahIM mAsathakatvanI sthitivALAmAM utpanna thavAnuM kahevuM. parimANa-jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA utpanna thAya che. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. e pramANe yAvatu-IzAnadevo sudhI vaktavyatA kahevI. jema paMcendriyatiryaMcayonikauddezakamAM kahyuM che tema sanakumArathI mAMDI yAvatu-sahastrArasudhInA devo saMbaMdhe kahevuM. paNa vizeSa e ke parimANa jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA utpanna thAya che. teo jaghanya varSapRthakatva sthitivALA ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya che. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe kahevuM. saMvedha jadhanya varSapRthakatva ane utkRSTa pUrva koTI vaDe karavo. he bhagavan! je Anatadeva, manuSyomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA manuSyomAM utpanna thAya. he gautama ! jaghanya varSapRthakatvanI ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya. he bhagavana! te manuSyo) eka samaye keTalA utpanna thAya-ityAdi jema sahastrAra devanI vaktavyatA kahI che tema kahevI.paNa avagAhanA,sthiti ane anubaMdhanI vizeSatA jANavI. bhavAdezathI jaghanya be bhava ane utkRSTa cha bhava tathA kALAdezathI jaghanya varSa pRthakatva adhika aDhAra sAgaropama, ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika sattAvana sAga ropama e pramANe nave gamakomAM jANavuM. parantu vizeSa e ke sthiti, anubaMdha ane saMvedha bhedapUrvaka jANavo. e pramANe yAvatu-azruta deva sudhI samajavuM. vizeSa e ke sthiti, anubaMdha ane saMvedha bhinna bhinna jANavA. prANata devanI sthiti traNagaNI karatAM sATha sAgaropama, AraNanI tresaTha sAgaropama, ane azrutadevanI chAsaTha sAga ropama sthiti thAya che. he gautama ! teo raiveyaka ane anuttaropa- pAtika e banne prakAranA kalpAtIta devothI AvI utpanna thAya. he gautama ! teo sauthI nIcenA yAvatusauthI uparanA raiveyakakalpAtIta devothI paNa utpanna thAya. he gautama ! te jaghanya varSapRthakatva ane utkRSTa pUrvakoTInI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya. bAkI badhI, vaktavyatA Anata devanI peThe kahevI. paratu he gautama ! tene eka bhavadhAraNIya zarIra hoya che ane tenI avagAhanA jaghanya aMgulano aMsakhyAtamo bhAga ane utkRSTa be hAthanI hoya che. tene eka bhavAdhAraNIya zarIra samacaturastra saMsthAnavALuM hoya che. pAMca samughAto hoya che, te A pramANe- vedanA samudraghAta ane yAvatu-taiksa samudyAta. paNa teoe vaikriya ke taijasa samudghAta karyo nathI, karatA nathI ane karaze paNa nahi. sthiti ane anubaMdha jaghanya bAvaza sAga- ropama tathA utkRSTa ekatrIza sAgaropama hoya che. kALAdezathI jaghanya varSapRthakatva adhika trANuM sAgaropama ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika trANuM sAgaropama bAkInA AThe gamatomAM paNa e pramANe jANavuM. vizeSa e ke sthiti ane saMvedha (bhina) jANavo. he gautama ! teo vijaya anuttaropapAtikathI yAvatu-sarvArthasiddha anuttaraupa pAtikathI AvIne utpannathAya che. he bhagavan! anuttarIpapAtika vijaya, vaijayaMta, 2i9]
Page #453
--------------------------------------------------------------------------
________________ 450 bhagavAI - 24-21857 jayaMta ane aparAjita deva, je manuSyamAM utpanna thavAne yogya che. te keTalA kALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya? ItyAdi jema raiveyaka devo saMbaMdhe kahyuM tema ahIM kahevuM. vizeSa e ke avagAhanA jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa eka hAthanI hoya che. te samyavruSTi hoya che hotA. jJAnI hoya che tene avazya mati, kRta ane avadhi-e traNa jJAna hoya che. teonI sthiti jaghanya ekatrIza sAgaropamanI ane utkRSTa tetrIza sAgaropamanI che. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. bhavAdezathI jaghanya be bhava, ane utkRSTa cAra bhava, tathA kALAdezathI jaghanya varSapRthakatva adhika ekatrIza sAgaropama ane utkRSTa be pUrvamoTI adhika chAsaTha sAgaropama e pramANe bAkInA AThe gama ko kahevA. parantu vizeSa e ke sthiti, anubaMdha ane saMvedha (bhinna bhinna) jANavo. tathA bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! sarvArthasiddha deva, je manuSyomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya ? he gautama ! teonI vaktavyatA vijayAdidevanI vaktavyatA peThe kahevI. vizeSa e ke avagAhanA jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa eka hAthanI hoya che. te samyagRSTi hoya che jJAnI hoya che tene avazyatraNa jJAna hoya che. teonI sthiti jaghanya ekatrIza sAgaropamanI ane utkRSTa tetrIza sAgaropamanI che. bhavAdezathI jaghanya be bhava, ane utkRSTa cAra bhava, tathA kALAdezathI jaghanya varSapRthakatva adhika ekatrIza sAgaropama ane utkRSTa be pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropamae pramANe bAkInA AThe gamako kahevA. parantu vizeSa e ke sthiti, anubaMdha ane saMvedha (bhinna bhinna) jANavo.sarvArthasiddha deva, je manuSyomAM utpanna thavAne yogya che te keTalA kALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya ? he gautama ! teonI vaktavyatA vijayAdidevanI vaktavyatApeThe kahevI.vizeSa eke tetrIza sAgaropamanI sthiti hoya che. e pramANe anu baMdhapaNajANavo.bhavAdezathIbebhavatathA kALAdezathIjaghanya varSapRthakatva adhika tetrIza sAgaropama ane utkRSTathI pUrvakoTI adhika tetrIza sAgaropamajo te (savartha siddha deva) jaghanyakALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya to tene e ja vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa varSapRthakatva adhika tetrIza sAgaropama jo te utkRSTakALanI sthitivALA manuSyamAM utpanna thAya to tene paNa e ja vaktavyatA kahevI. parantu vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa pUrvamoTI adhika tetrIza sAgaropamaahIMA traNa gamato ja kahevAnA che, bAkInA camako ahIM kahevAnA nathI. (-zataka-24 udezakaH 22-) [858] he bhagavan! vAnavyantara devo kyAMthI AvI utpana thAya che ItyAdijema nAgakumAranA uddezakamAM kahyuM che te pramANe asaMjJI sudhI badhI vaktavyatA kahevI. jo te vAvyantara deva) saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI AvI utpanna thAya-ityAdi yAvatupUrva pramANe jANavuM. he gautama ! te jaghanya dasa hajAra varSanI ane utkRSTa palyopamanI sthitivALA vAnavyaMtaramAM utpanna thAya. bAkI badhuM nAgakumAranA uddezakamAM kahyuM che tema jANavuM. yAvatu-kALAdezathI jaghanya kAMIka adhika pUrvakoTa sahita dasa hajAra varSa ane utkRSTa cAra palyopama jo te jaghanyakALanI sthitivALA vAnavyantaramAM utpanna
Page #454
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-22 451 thAya to te saMbaMdhe nAgakumAranA bIjA gamakamAM kahelI vaktavyatA kahevI che te ja utkRSTa kALanI sthitivALA vAnavyantaramAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa palyopamanI sthitivALA vAnavantaramAM utpanna thAya-ityAdi pUvaoNkta vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke tenI sthiti jaghanya palyopamanI ane utkRSTa traNa palyopamanI jANavI. saMvedha jaghanya be palyopama ane utkRSTa cAra palyopamano hoya madhyamanA ane chellA traNa gumako nAgakumAranA uddezakamAM kahyA pramANe kahevA. parantu vizeSa e ke sthiti ane saMvedha bhinna bhinna jANavo. saMkhyAtA varSanA AyuSavALA nuM pa tiryaMconI vakta vyatA te ja pramANe jANavI. paNa vizeSa e ke sthiti ane anubaMdha bhinna bhinna jANavo. tathA saMvedha banenI sthitine ekaThI karIne kahevo. jo teo (vAnantaro). manuSyothI AvI utpanna thAya to tene nAgakumAranA uddezakamAM kahyA pramANe asaMkhyA tA varSanA AyuSavALA manuSyonI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke trIjA gamakamAM sthiti jaghanya palyopamanI ane utkRSTa traNa palyopamanI jANavI. avagAhanA jaghanya thI eka gAu ane utkRSTa traNa gAunI hoya che. bAkI badhuM pUrva kahyA pramANe jANavuM. vaLI teno saMvedha Aja uddezakamAM jema asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryacano kahyo che tema kahevo. tathA jema nAgakumAranA uddezakamAM kahyuM che te pramANe saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyonI vaktavyatA kahevI. paNa vizeSa e ke vAvyantaranI sthiti ane saMvedha bhinna jANavo. (-zataka-24 uddezakaH 23:-) [85] he bhagavan! jyotiSiko kyAMthI AvI utpanna thAya ? zuM nairayi kothI-ityAdi bheda kahevo. yAvatu-teo saMjJI paMcendriya tiryacothI AvI utpanna thAya, he gautama ! saMkhyAtA ke asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryacothI AvI utpanna thAya. he gautama ! te jaghanya palyopamanA AThamA bhAganI ane utkRSTa eka lAkha varSa adhika eka palyopamanI sthitivALA jyotiSikomAM utpanna thAya. bAkI badhuM asurakumAranA uddezakamAM kahyA pramANe jANavuM. vizeSa e ke jaghanya sthiti palyopamanA AThamA bhAganI ane utkRSTa sthiti traNa palyopamanI hoya che. anubaMdha paNa e pramANe jANavo. paranta kALAdezathI jaMghanya palyopamanA be AThamA bhAga ane utkRSTa lAkha varSa adhika cAra palyopama jo te jaghanyakALanI sthitivALA jyotiSi kamAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa palyopamanA AThamA bhAganI sthitivALA jyotiSikamAM utpanna thAya-ityAdi. jo te ja jIva utkRSTakALanI sthitivALA jyotiSikamAM utpanna thAya to tene paNa e ja vaktavyatA kahevI. parantu sthiti jaghanya eka lAkha varSa adhika palyopama ane utkRSTa traNa palyopamanI hoya che. anubaMdha paNa e ja pramANe jANavo. kALAdezathI jaghanya be lAkha varSa adhika be palyopama ane utkRSTa eka lAkha varSa adhika kALanI sthitivALo hoya ane jyotiSikamAM utpanna thAya to te jaghanya ane utkRSTa palyo pamanA AThamA bhAganI sthitivALA jyotiSikamAM utpanna thAya. eka samaye keTalA utpanna thAya ? pUrvokta vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke zarIranuM pramANa jaghanya
Page #455
--------------------------------------------------------------------------
________________ 452 bhagavaI - 24-ra3859 dhanuSapRthakatva ane utkRSTa aDhAraso dhanuSa karatAM kAMIka adhika hoya che. sthiti jaghanya ane utkRSTa palyopamanA AThamA bhAganI ane anubaMdha paNa e ja pramANe hoya che. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa palyopamanA be AThamAbhAgajaghanyakALanIsthitivALAmATe A eka ja gama hoya che. jo te pote utkRSTa kALanI sthitivALo hoya to tene sAmAnya gamakanI jema vaktavyatA kahevI. parantu sthiti jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI jANavI. anubaMdha paNa e ja pramANe che. paNa vizeSa e ke, sthiti ane saMvedha bhedapUrvaka jANavo. jo teo saMkhyAtA varSanA Ayu SavALAsaMjJIpaNatiryacothIAvIutpanna thAyatoasurakumAromAM utpanna thatA saMkhyA tA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcanI tiryaMcanI peThe nave gamako kahevA. jo teo manuSyothI AvI utpanna thAya to tene badhI vizeSatA pUrve kahelA saMjJI paMcendriya tiryaMcanI peThe kahevI. yAvatujema jyotiSikomAM utpanna thatA asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcane sAta gamako kahyA che tema ja manuSyone paNa sAta gamako kahevA. avagAhanA jaghanya kAMIka adhika navaso dhanuSa ane utkRSTa traNa gAunI hoya che. madhyamanA gamakamAM jaghanya ane utkRSTa kAMIka adhika navaso dhanuSa ane chellA traNa gamakomAM jaghanya ane utkRSTa traNa gAunI che. (-zataka-24 uddezakaH 24:-) [20] he bhagavan! saudharmadivo kyAMthI AvI utpanna thAya ? zuM nairayikothI AvI utpanna thAya-ityAdi. trevIsamA jyotiSika uddezakamAM kahyA pramANe bheda kahevo. he gautama ! jaghanya palyopamanI ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA saudharmadi vomAM utpanna thAya. he bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA utpanna thAya-ItyAdi bAkI nI hakIkata jyotiSikamAM utpanna thatA asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI tiryaMca nI peThe kahevI. parantu vizeSa e ke te samyagRSTi paNa hoya ane mithyAvRSTi paNa hoya, jJAnI paNa hoya ane ajJAnI paNa hoya. teone be jJAna ke be ajJAna avazya hoya che. teonI sthiti jaghanya palyopamanI ane utkRSTa traNa palyopamanI hoya che. e pramANe anubaMdha paNa jANavo. kALAdezathI jaghanya be palyopama ane utkRSTa cha palyopama have je te jaghanyakALanI sthitivALA saudharmadivamAM utpanna thAya to tene e ja vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke kALAdezathI jaghanya be palyopama ane utkRSTa cAra palyopama. jo te ja jIva utkRSTakALanI sthitivALA saudharma devamAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI sthitivALA saudharma devalokamAM utpanna thAya-ityAdi pUrvokta vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke sthiti jaghanya ane utkRSTa traNa palyopamanI jANavI. kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTa cha palyopamajo te pote jaghanya sthitivALo hoya to te jaghanya ane utkRSTa palyopamanI sthitivALA saudharma devalokamAM utpanna thAya. vizeSa e ke zarIranuM pramANa jaghanya dhanuSapRthakatva ane utkRSTa be gAunuM hoya che. sthiti jaghanya ane utkRSTa palyopamanI hoya che. kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTa be palyopama jo teo saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryacothI AvI utpanna thAya to tene asurakumAromAM utpanna thatA saMkhyAtA varSanA AyuSavALA
Page #456
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-24, udeso-24 453 tiryaMcanI peThe nave gamako kahevA.jyAre te pote jaghanya sthitivALo hoya tyAre traNe gamakomAM samyagRSTi ane mithyAvRSTi hoya, be jJAna ane be ajJAna avazya hoya. bAkI badhuM pUrva kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! je te manuSyothI AvI utpanna thAya to-ityAdi jyotiSikamAM utpanna thatA saMjJI manuSayanI peThe bheda kahevo. yAvatusaudharmakalpamAM utpanna thatA asaMkhyavarSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayo nikanI peThe sAte gamako kahevA. vizeSa e ke prathamanA be gamakamAM zarIranuM pramANa jaghanya eka gAunuM ane utkRSTa traNa gAunuM, trIjA gamakamAM jaghanya ane utkRSTa traNa gAunuM, cothA gamakamAM jaghanya ane utkRSTa eka gAunuM, ane chellA traNa gamakomAM jaghanya ane utkRSTa traNa gAunuM hoya che. he bhagavan! jo te saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyothI AvI utpana thAya-ityAdi asurakumAromAM utpanna thatA saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI manuSyonI peThe nave gamako kahevA. vizeSa e ke ahIM saudharmadivanI sthiti ane saMvedha bhinna jANavo. IzAnadevonI vaktavyatA saudharmadivanI peThe kahevI. parantu je sthAnomAM asaMkhyAta varSanA AyuSavALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikanI palyopa- manI sthiti kahI che, te sthAnomAM ahIM kAMIka adhika palyopamanI kahevI. cothA gamakamAM zarIranuM pramANa jaghanya dhanuSapRthakatva ane utkRSTa kAMIka adhika be gAunuM hoya che.asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMjJI manuSyanI sthiti temaja jANavI je sthAnomAM zarIranuM pramANa gAunuM kahyuM che te sthAnomAM ahIM sAdhika gAu kahevuM.saudharmamAM utpanna thanAra saMkhyAtA varSanA AyuSavALA tiryaMcayoniko ane manuSyo saMbaMdhe nave gamako kahyA che tema IzAna devo saMbaMdhe ahIM kahevA.sanakumAradevo kyAMthI AvI utpanna thAya che? zarkaraprabhAnA narayiko peThe teno upapAta kahevo. yAvatu ItyAdi parimANathI mAMDI bhavAdeza sudhInI badhI vaktavyatA saudharmamAM utpanna thanAra saMkhyAtA varSanA AyuSavALA saMzI tiryaMcanI peThe kahevI. jyAre te pote jaghanya sthitivALo hoya tyAre traNe gamakomAM prathamanI pAMce vezyAo jANavI. je manuSyothI AvI utpanna thAya to tene zarkarapramANamAM upajatA manuSyonI peThe nave gamako kahevA. vizeSa e ke ahIM sanakumAranI sthiti ane saMvedha judo jANavo. he bhagavan! mAhendra devo kyAMthI AvI utpanna thAya che? jema sanakumAra devanI vaktavyatA kahI che tema mAhendradevonI paNa jANavI. vizeSa e ke, mAhendra devonI. sthiti sanakumAra devo karatAM kAMIka vadhAre kahevI. e pramANe brahmalokanA devonI paNa vaktavyatA kahevI.e pramANe yAvatu-sahastrAra devaloka sudhI jANavuM. lAMtaka vagere devalo kamAM utpanna thatA jaghanyasthitivALA tiryaMcayonikane traNe gamakomAM cha e vezyAo jANavI. brahmaloka ane lAMtakamAM prathamanA pAMca saMghayaNa hoya che, mahAzukra ane sahastrA rakamAM prathamanA cAra saMghayaNavALA upaje che.Anata devo kyAMthI AvI utpanna thAya ? sahasAra devonI peThe upapAta kahevo. vizeSa e ke ahIM tiryaMcayonikono niSedha karavo.sahastrAradevomAM utpanna thanAra manuSyonI vaktavyatA ahIM kahevI. vizeSa e ke prathamanA traNa saMghayaNo ahiM kahevA.bhavAdezathI jaghanya traNa bhava ane utkRSTa sAta bhava tathA kALAdezathI jaghanya be varSapRthakatva adhika aDhAra sAgaropama ane utkRSTa
Page #457
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 248-224/860 354 cArapUrvakoTI adhika sattAvana sAgaropamae pramANe bAkInA ATha gamako kahevA. e pramANe yAvat-acyutadeva sudhI jANavuM. anatAdi cAre svargomAM prathamanA traNa saMghayaNa vALA upaje che. he bhagavan ! traiveyaka devo kyAMthI AvI utpanna thAya-ityAdi pUrvokta vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke ahIM prathamanA be saMghayaNavALA upaje che. he bhagavan ! vijaya, vaijayaMta, jayaMta ane aparAjita devo kyAMthI AvI utpanna thAya che-ityAdi pUrvokta badhI vaktavyatA yAvat-anubaMdha sudhI kahevI. vizeSa e ke ahIM prathama saMghayaNavALA upaje che, bhavAdezathI jaghanya traNa bhava ane utkRSTa pAMca bhava sudhI tathA kALAdezathI jaghanya be varSapRthakatva adhika ekatrIza sAgaropama ane utkRSTa traNa pUrvakoTI adhika chAsaTha sAgaropama manuSyane nave gamakomAM traiveyakamAM utpanna thanAra manuSyanI peThe labdhi-utpatti kahevI. vizeSa e ke tyAM prathama saMghayaNavALo upaje che. sarvArthasiddhanA devono upapAta vijayAdikanI peThe kahevo. ane te yAvat teo jaghanya ane utkRSTa tetrIza sAgaropamanI sthitivALA sarvArthasiddha devomAM utpanna thAya. e saMbaMdhe bIjI badhI vaktavyatA vijayAdikamAM utpanna thatA manuSyanI peThe kahevI. vizeSa e ke bhavAdezathI traNa bhava ane kALAdezathI jaghanya be varSapRthakatva adhika tetrIza sAgaropama tathA utkRSTa be pUrvakoTI adhika tetrIza sAgaropama jo te pote jaghanya kALanI sthitivALo hoya to tene paNa e ja pUrvokta vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke zarIranuM pramANa bethI nava hAtha, ane sthiti bethI nava varSa sudhInI jANavI. jo tepote utkRSTakALanI sthitivALo hoya to tene e ja pUrvokta vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke zarIranuM pramANa jaghanya ane utkRSTa pAMcaso dhanuSanuM tathA sthiti jaghanya ane utkRSTa pUrvakoTInI hoya che. kALAdezathI jaghanya ane utkRSTa be pUrvakoTI adhika tetrIza sAgaropama sarvArthasiddha devone A traNa gamako ja hoya che. zatakaH 24nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyA pUrNa zatakaH25 -: uddezakaH 1 : [861] lezyA, dravya, saMsthAna, yugma, paryAvAdi, pulAkAdi, zramaNo, odha, bhavya, abhavya, sayyadRSTi, mithyAvRSTi, A bAra uddezako kahevAnA che. [862] keTalI lezyAo kahI che ? he gautama ! cha. prathama zatakanA bIjA uddezakamAM kahyA pramANe lezyAono vibhAga ane tenuM alpabahutva yAvat-cAra prakAranA devo ane cA2 prakA2nI devIonA mizra alpabahutva sudhI kahevuM. [863] he bhagavan ! saMsArI jIvo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama ! saMsArI jIvo cauda prakAranA kahyA che, aparyApta sUkSma ekendriya, payapti sUkSma ekendriya, aparyApta bAdara ekendriya, paryApta bAda ekendriya, aparyApta beindriya, paryApta beindriya, e pramANe paryApta ane aparyApta teindriya, paryApta ne aparyApta caurindriya, aparyApta asaMzI paMcendriya paryApta asaMjJI paMcendriya, aparyApta saMjJI paMcendriya ane paryApta saMzI paMcendriya. he gautama ! sUkSma aparyApta jIvano jaghanya yoga sauthI thoDo che.
Page #458
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uddeso-1 355 tethI bAdara aparyApta jIvano tethI beindriya apayaptino tethI teIndriya aparyAptano tethI caurindriya apAyaptino tethI aparyApta asaMjJI paMcendriyano tethI aparyApta saMjJI paMcendriyano tethI paryApta sUkSma ekendriyano tethI payapti bAdara ekendriyano tethI aparyApta sUkSma ekendriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. tethI apayapti bAdara ekendriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. tethI paryApta sUkSma ekendriyano utkRSTa yoga tethI paryApta bAdara ekendriyano utkRSTa yoga tethI paryApti beindriyano jaghanya yAgae pramANe paryApta te indriya, vAta-paryApta saMjJI paMcendriyano jaghanya yoga (uttarottara) asaMkhyAga guNa che. tethI aparyApta beindriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. e pramANe aparyApta te indriya, cuurindriya, yAvatu-saMjJI paMcendriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. tethI paryApta beindriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. e pramANe ayapti te indriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. tethI paryApta cauri ndriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. tethI paryApta asaMjJI paMcendriyano utkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. ane tethI pati saMjJIpaMcendriyanoutkRSTa yoga asaMkhyAta guNa che. [864] he bhagavan! prathama samaye utpanna thayelA be nairayiko samAna yogavALA, hoya ke viSama yogavALA hoya ? he gautama ! baMne. he gautama ! AhAraka nArakathI anAhAraka nAraka ane anAhArakathI AhAraka nAraka kadAca hIna yogavALo, kadAca tulya yogavALo ane kadAca adhika yogavALo hoya. jo te hInayogavALo hoya to te asaMkhyAtamAM bhAga hIna, saMkhyAmAM bhAga hIna, saMkhyAtaguNa hIna ke asaMkhyAta guNa hIna hoya. jo adhika yogavALo hoya to asaMkhyAtamA bhAga adhika, saMkhyAmAM bhAga adhika, saMkhyAta guNa adhika ke asaMkhyAta guNa adhika hoya che. e pramANe vaimAniko sudhI jANavuM. [85] he bhagavan! keTalA prakArano yoga kahyo che? he gautama! paMdara prakArano. thAvatuM asatyamRSAmanoyoga, satyavacanayoga, asatyamRSAvacanayoga, audArika zarIrakAyayoga, yAvatuM kArpaNa zarIrakAyayoga. he gautama ! kAzmaNa zarIrano jaghanya yoga sauthI alpa che , tethI audArikamizrano jaghanya yoga asaMkhyAta guNa che, tethI vaikriyamizrano jaghanya yoga tethI audArika zarIrano jaghanya yoga tethI vaikriya zarIrano jaghanya yoga tethI kAmaNa zarIrano utkRSTa yoga tethI AhArakamizrano jaghanya yoga, tethI AhArAkazarIrano utkRSTa yoga tethI audArikamizra ane vaikriyamizrano utkRSTa yoga tethI asatyamRSA manoyoganA jaghanya yoga tethI AhAraka zarIrano jaghanya yoga tethI traNa prakAranA manoyoga ane cAra prakAranA vacanayoga-e sAtano jaghanya yoga aMsakhyAtaguNa ane parasparatulyahoyache,tethIAhAraka zarIrano utkRSTa yoga asaMkhyA guNa hoya che, tethI audArika zarIra, vaikriyazarIra, cAra prakAranA manoyoga ane cAra prakAranA vacanayoga-dasano utkRSTa yoga asaMkhyAtaguNa ane paraspara tulya hoya che. (-zataka-25 uddezakaH 2 - ) [866] he bhagavan! dravyo keTalA prakAranAM kahyAM che? be prakAranAM jIvadravya ane ajIvadravya. he bhagavan ! ajIvadravyo keTalAM prakAranAM kahyAM che ? be prakAranAM. rUpI
Page #459
--------------------------------------------------------------------------
________________ 356 bhagavAI- 25-2/866 ajIvadravyo ane arUpI ajIvadravyo, prajJApanA sUtranA pAMcamA padamAM ajIvaparyavo saMbadhe kahyuM che tema ahiM ajIva dravyasaMbaMdhe. [867] he bhagavan! zuM jIvadravyo saMkhyAtA che, asaMkhyAtA che ke anaMta che ? he gautama! jIvoanaMta che. he gautama ! nairayika asaMkhya che, yAvatu-vAyukAyika asaMkhya che, vanaspatikAyiko anaMta che, beIdriyo ane e pramANe yAvatu-vaimAniko asaMkhyAtA che, tathA siddho anaMta che. ajIvadravyo jIvadravyonA paribhogamAM turata Ave ke jIvadravyo ajIvadravyonA paribhogamAM turata Ave ? he gautama ! ajIvadravyo jIvadravyonA pari bhogamAM turata Ave che gautama! jIvadravyo ajIvadravyone grahaNa kare che ane grahaNa karI tene pAMca zarIrarUpe,pAMca IndriyapaNe, manoyoga, vacanayoga ane kAyayoga tathA zvAso cchavAsapaNe pariNamAve, te kAraNathI avadravyo jIvadravyonA paribhogamAM yAvatuturata Ave che, ajIvadravyo nairayikonA paribhAgomAM turata Ave ke nairayiko ajIva dravyonA paribhogamAM turata Ave ? he gautama ! ajIvadravyo nairayikonA paribhogamAM zIgha Ave che, nairayiko ajIvadravyone grahaNa kare che ane grahaNa karIne vaikriya, taijasa, ane kAmaNazarIrarUpe, zrotredriya yAvatu-sparzendriyarUpe tathA zvAsocchuvAsarUpe pariNa mAve che. e rIte vAva-vaimAniko sudhI jANavuM. parantu jene jeTalAM zarIra, indriya ane yoga hoya teTalAM tene kahevAM. [868] he bhagavanasaMkhya lokAkAzamAM anaMta dravyo rahI zake ? he gautama ! hA, lokanA eka AkAzapradezamAM keTalI dizAothI pudgalo ekaThAM thAya ? he gautama ! vyAghAta na hoya to cha eane jo pratibaMdha hoya to kadAca traNa kadAca cAra ane kadAca pAMca dizAmAMthI AvI pugalo ekaThAM thAya che. he bhagavanuM ! lokanA eka AkAza pradezamAM keTalI dizAo- mAMthI AvI pudgalo chedAya-chUTAM thAya ? he gautama ! pUrva pramANe jANavuM. e pramANe skalparUpe pudgalo upacita thAya ane apacita thAya. [869] he bhagavan! jIva pudgala dravyone audArika zarIrapaNe grahaNa kare te sthita dravyone grahaNa kare ke asthita dravyone grahaNa kare? he gautama ! baMnane. zuM te dravyone dravyathI, kSetrathI, kALathI ane bhAvathI grahaNa kare ? he gautama ! hA kare. dravyathI anaMta pradezika dravyane grahaNa kare che. kSetrathI asaMkhya pradezAzrita dravyane grahaNa kare che. e pramANe prajJApanA sUtranA prathama AhAroddezakamAM kahyA pramANe yAvatu-pratibaMdha sivAya cha e dizAomAMthI ane pratibaMdha hoya to kadAca traNa, kadAca cAra ane kadAca pAMca dizAmAMthI AvelA pudgalone grahaNa kare? jIva je pudgala dravyone vaikriya- zarIrapaNe grahaNa kare te sthita dravyo hoya che ke asthita dravyo hoya che? he gautama ! pUrva pramANe jANavuM. vizeSa e ke vaikriyazarIrapaNe je dravyone grahaNa kare che te avazya chae dizA mAMthI AvelA hoya che. e pramANe AhArakazarIra saMbaMdhe paNa jANavuM. jIva je dravyone taijasazarIrapaNe grahaNa kare che, te dravyo sthita hoya to grahaNa kare che, bAkI badhuM audA rika zarIranI peThe jANavuM. tathA kArmaNa zarIra saMbaMdhe paNa ema ja samajavuM, e pramANe yAvatu-bhAvathI paNa grahaNa kare che tyAM sudhI kahevuM. he bhagavan! dravyathI je dravyone grahaNa kare che, te dravyo zuMeka pradezavALAM grahaNa kare, ItyAdi prazna. e pramANe bhASApadamAM kahyA pramANe yAvatu-kramapUrvaka grahaNa kare che, te
Page #460
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uso-ra 457 keTalI dizAmAMthI AvelA pudgalone grahaNa kare che ? he gautama ! pratibaMdha sivAyaaudArika zarIranI peThe jANavuM. he bhagavan! je jIva je dravyone zrotredriyapaNe grahaNa kare che-ityAdi prazna. he gautama ! vaikriya zarIranI peThe yAvatu-jilaiMdriya sudhI jANavuM, ane sparzendriya saMbaMdhe audArika zarIranI peThe samajavuM. manoyoga saMbaMdhe kAmaNa zarIranI peThe jANavuM. paNa vizeSa eke avazya chae dizAmAMthI AvelAM pudgalo grahaNa kare che. e pramANe vacanayoga saMbaMdhe paNa jANavuM. kAyayoga saMbaMdhe audArika zarIranI peThe samajavuM. he bhagavan! jIva je dravyone zvAsocchavvAsapaNe grahaNa kare che-ItyAdi prazna. audArika zarIranI peThe jANavuM, koI AcAryo jene je hoya tene te kahevuM'- e padone covIsa daMDake kahe che. (-zataka-25 uddesoH 3:- ) [870] he bhagavansaMsthAno keTalAM kahyAM che ? he gautama ! cha.parimaMDala, vRtta, vyastra, catustra, Ayata ane anityasthaparikaMDalAdithI bhinna AkAravALuM.parimaMDala saMsthAnadravyArtharUpe anaMta che. he bhagavan! vRtta saMsthAna dravyArtharUpe zuM saMkhyAtA cheityAdi prazna. pUrva pramANe jANavuM. ema yAvatu-anityasthasaMsthAna sudhI jANavuM. e pramANe pradezArthapaNe ane dravyArtha-pradezArthapaNe paNa samajavuM. he gautama ! dravyArtharUpe parimaMDala saMsthAno sauthI thoDAM che, tethI vRtta saMsthAno dravyArtharUpe saMkhyAtaguNAM che. tethI caturastra saMsthAno dravyArtharUpe saMkhyAtaNAM che, tethI cagnasaMsthAno dravyArtharUpe saMkhyAtaguNAM che, tethI Ayata saMsthAno dravyArtharUpe saMkhyAtaguNAM che, ane tethI anityastha saMsthAno dravyArtharUpe asaMkhyAtaguNAM che. pradezArtharUpe parimaMDala saMsthAno sauthI thoDAM che, tethI vRtta saMsthAno pradezArtharUpe saMkhyAtaguNAM che-ItyAdi jema dravyArtharUpe kahyuM che tema pradezArtharUpe kahevuM. dravyArtha-pradezArtharUpe-parimaMDala saMsthAno sauthI thoDAM cheItyAdi dravyArtha saMbandhI pUrvokta gamaka-pATha kahevo, dravyArtharUpe anitthastha saMsthAno karatAM parimaMDala saMsthAno pradezArtharUpe aMsakhyAtaguNa che, tethI vRttasaMsthAno pradezArtharUpe saMkhyAtaguNAM che-ityAdi pUrvokta pradezArthapaNAno pAThakahevo. [871] he bhagavan! keTalA saMsthAno kahyAM che? he gautama! pAMca saMsthAnakahyAM che, te A pramANe- parimaMDala, yAvatu-Ayata parimaMDala saMsthAno anaMta che. he bhagavan! vRtta saMsthAna zuM saMkhyAmAM che-ityAdi prazna. pUrva pramANe samajavuM. e pramANe yAvatuAyata saMsthAna sudhI jANavuM. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM parimaMDala saMsthAno anaMta che. he bhagavan! vRtta saMsthAno zuM saMkhyAtA che, asaMkhyAtA che-ityAdi prazna. pUrva pramANe. yAvatu-Ayata saMsthAna sudhI samajavuM. he bhagavan! zarkarAmabhA pRthivImAM pari maMDala saMsthAno zuM saMkhyAtA che-ityAdi prazna. pUrve kahyA pramANe jANavuM. e pramANe yAvatuM -Ayata saMsthAna sudhI samajavuM. yAvatu-adha saptama pRthivI sudhI e pramANe jANavuM. he bhagavan! saudharma kalpamAM parimaMDala saMsthAno zuM saMkhyAtA che. ItyAdi prazna. pUrve kahyA pramANe jANavuM. ema yAvatu-azrutakalpa sudhI jANavuM. he bhagavan! raiveyaka vimAnomAM zuM parimaMDala saMsthAno saMkhyAtA che-ityAdi prazna. pUrve kahyA pramANe jANavuM. ema yAvatu anuttara vimAno tathA ISabhArAne viSe paNa samajavuM. jyAM eka
Page #461
--------------------------------------------------------------------------
________________ 458 bhagavAI - 25-3871 yuvAkAra parimaMDalasaMsthAnasamudAya che tyAM vAkAra parimaMDalasamudAya sivAya bIjAM parimaMDala saMsthAno anaMtache. he bhagavan!tyAM vRtta saMsthAno zuM saMkhyAtA che, asaMkhyAtA che ke anaMta che ? pUrva pramANe jANavuM. ema yAvatu-Ayata saMsthAna sudhI samajavuM. he bhagavan! jyAM eka vRtta saMsthAna che tyAM parimaMDala saMsthAno keTalAM che? pUrve kahyA pramANe jANavuM, tyAM vRtta saMsthAno paNa eja pramANe ananta samajavAM. e pramANe yAvatu-Ayata. saMsthAna sudhI jANavuM.A ratnaprabhA pRthivImAM jyAM vAkAraniSpAdaka eka parimaMDala saMsthAna samudAya che tyAM bIja parimaMDala saMsthAno zuM saMkhyAtA che-ityAdi prazna. he gautama! saMkhyAtA nathI, paNa anaMta che. he bhagavan! vRtta saMsthAno zuM saMkhyAtA che-ItyA di prazna. e pramANe (anaMta) che. ema yAvatu-Ayata sudhI jANavuM. he bhagavan! A ratna prabhA pRthivImAM jyAM eka vRttasaMsthAnasamudAya hoya che tyAM parimaMDala saMsthAnoanaMta che. vRtta saMsthAno paNa eja pramANe jANavA. ema Ayata saMsthAna sudhI samajavuM. vAvatu-adhaHsaptama pRthivI, kalpo ane ISatnAbhArA pRthivIne viSe paNa samajavuM. [872] he bhagavan! vRtta saMsthAna keTalA pradezavALuM che ane keTalA AkAza pradezamAM avagADha-raheluM che ? he gautama ! vRtta saMsthAna be prakAranuM kahyuM che, ghanavRtta ane prataravRtta. temAM je prataravRtta che, te be prakAranuM ojapradezavALuM ane pAMca AkAza pradezamAM avagADha che, tathA utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhyAta AkAzapradezamAM avagADha che. temAM je yugmapradezavALuM prataravRtta che te jaghanya bAra pradezavALuM ane bAra AkAza pradezamAM avagADha che, tathA utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhyAta AkAza pradezamAM avagADha che. temAM je ghanavRtta che te be prakAranuM kahyuM che, te A pramANe-oja pradezika ane yugmapradezika temAM je ojapradezika ghanavRtta che te jaghanya sAta pradezavALuM ane sAta AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhyAta AkAza pradezamAM avagADha che. temAM je yugmapradezika ghanavRtta che te jaghanya batrIza pradeza vALuM ane batrIza AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTathI anaMta pradezavALuM ane asaMkhya AkAza pradezamAM avagADha che. he gautama ! vyastra saMsthAna be prakAranuM kahyuM che. ghana trastra ane prataratryastra . temAM je pratara vyastra che te be prakAranuM ojapradezika ane yugmapradezika. temAM je ojapradezika pratara vyastra che te jaghanya traNa pradezavALuM ane traNa AkAza pradezamAM avagADha che, tathA utkRSTathI anaMtapradezavALuM ane asaMkhya AkAza pradezamAM avagADha che. temAM je yugma pradezika pratara trastra che te jaghanya cha pradezavALuM ane cha AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTathI anaMta pradezavALuM ane asaMkhya AkA za pradezamAM avagADha che. temAM je ghana vyastra che te be prakAranuM kahyuM che, te A pramANe-oja pradezika ane yugmapradezika, temAM je ojapradezika ghana trastra che te jaghanya pAMtrIza pradezavALuM ane pAMtrIza AkAza pradezamAM avagADha che. utkRSTa anaMta pradezavALuM ane aMsakhya pradezamAM avagADha che. temAM je yugmapradezika ghana vyastra che te jaghanya cAra pradezavALuM ane cAra AkAza pradezamAM avagADha che, tathA utkRSTathI anaMta pradezavALuM ane asaMkhya pradezamAM avagADha che. he bhagavan! caturaDha saMsthAna keTalA pradezavALuM che ane keTalA AkAza pradezamAM avagADha hoya che ? he gautama ! caturaasaMsthAna be prakAranuM che, tenA vRtta saMsthAnanI peThe
Page #462
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uddeso-3 459 ghana caturasra ane pratara catusra bheda kahevA. yAvat-temAM je oja pradezika pratara catu rasa che te jaghanya nava pradezavALuM ane nava AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhya AkAzapradezamAM avagADha che. ane je yugma pradezika pratara caturasra che te jaghanya cAra pradezavALuM ane cAra AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane aMsakhya AkAzapradezamAM avagADha che. temAM je ghana caturasa che te be prakAranuM temAM je ojapradezika ghana caturasrache te jaghanya sattAvIza pradezavALuM ane sattAvIza AkAza pradezamAM avagADha che, tathA utkRSTa anaMtapradeza vALuM ane asaMkhya AkAza pradezamAM avagADha che. ane je yugma pradezika ghana caturasra che te jaghanya ATha pradezavALuM ane ATha AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhya AkAza pradezamAM avagADha che. he gautama ! Ayata saMsthAna traNa prakA2nuM che, temAM je zreNi Ayata che te be prakAranuM che, te A pramANeojapradezika ane yugmapradezika. temAM je ojapradezika zreNi Ayata che te jaghanya traNa pradezavALuM ane traNa AkAzapradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhya AkAzapradezamAM avagADha che. je yugmapradezika zreNi Ayata che te jaghanya be pradezavALuM ane be AkAzapradezamAM avagADha che, tathA utkRSTa anaMta pradezavALuM ane aMsakhya AkAzapradezamAM avagADha che. temAM je pratarAyata che te be prakAranuM je oja pradezika pratarAya che te jaghanya paMdara pradezavALuM ane paMdara AkAzapradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhya AkAza pradezamAM avagADha che. temAM je yugmapradezika pratarAyata te jaghanya cha pradezavALuM ane cha AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhyAta AkAza pradezamAM avagADha che. temAM je ghanAyata che te be prakAranuM kahyu che, te A pramANe-ojapradezika ane yugmapradezika. temAM je ojapradezika ghanAyata che te jaghanya pistALIza pradezavALuM ane pistALIza AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhyAta AkAza pradezamAM avagADha che. temAM je yugmapradezika ghanAyata che te jaghanya bAra pradezavALuM ane bAra AkAza pradezamAM avagADha che, tathA utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhya AkAza pradezamAM avagADha che. [873] he bhagavan ! parimaMDala saMsthAna keTalA pradezavALuM, ane keTalA AkAza pradezamAM avagADha hoya ? he gautama ! parimaMDala saMsthAna be prakAranuM ghana parimaMDala ane pratara parimaMDala, temAM je pratara parimaMDala che te jaghanya vIza pradezavALuM ane vIza AkAza pradezamAM avagADha che, ane utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhyAta AkAza pradezamAM avagADha che. temAM je ghana rimaMDala che te jaghanya cALIza pradezavALuM ane cALIsa AkAza pradezamAM avagADha che, tathA utkRSTa anaMta pradezavALuM ane asaMkhya pradezamAM avagADha che. parimaMDala saMsthAna te kRtayugma nathI, jyoja nathI, dvAparayugma nathI, paNa kalyojarUpa che. e bhagavan ! vRttasaMsthAna dravyArthapaNe zuM kRtayugma che-ityAdi prazna. uttara pUrva pramANe jANavo. e pramANe yAvat-Ayata saMsthAna sudhI samajavuM. parimaMDala saMsthAno sAmAnyataH sarvasamuditarUpe kadAca kRtayugma, kadAca jyoja, kadAca dvAparayugma, ane kadAca kalyo- jarUpa hoya che. tathA pratyekanI apekSAe kRtayugma rUpa
Page #463
--------------------------------------------------------------------------
________________ 460 bhagavaI-25/- 3/873 nathI, vyoja nathI, dvAparayugma nathI, paNa kalyojarUpa che. e pramANe yAvatu-Ayata saMsthAna sudhI jANavuM. parimaMDala saMsthAna pradezArthapaNe kadAca kRtayugma hoya, kadAca stroja, kadAca dvApara yugma ne kadAca kalyojarUpa hoya che. e pramANe yAvatu Ayata saMsthAna sudhI jANavuM. parimaMDala saMsthAno pradezArthapaNe sAmAnyarUpe kadAca kRtayugma hoya, yAvatu-kadAca kalyo jarUpa paNa hoya.eka ekanI apekSAe kRtayugma yAvatu kalyojarUpa paNa hoya. e pramANe yAvatu-Ayata saMsthAno sudhI jANavuM. parimaMDala saMsthAna katayugmapradezAvagADha che, paNa soja yAvatu tema kalyojapradezAvagADha paNa nathI. vRtta saMsthAna te kadAca kRtayugma pradezAvagADha hoya, yAvatu kalyojapradezAvagADha hoya, paNa dvAparayugmapradezAvagADha na hoya.trastra te kadAca kRtayugmapradezAvagADha dvAparayugma pradezAvagADha hoya, paNa kalyo pradezAvagADha na hoya. catarastra saMsthAna vRttasaMsthAnanI peThe jANavuM. Ayata saMsthAna te kadAca katayugma pradezAvagADha hoya ane yAvatu-kadAca kalyojapradezAvagADha paNa hoya. he bhagavanuM ! parimaMDala saMsthAno zuM kRtayugmapradezAvagADha hoya, aojapradezA- vagADha hoya-ityAdi prazna: he gautama ! te sAmAnyataH badhAM maLIne tathA vidhAnadeza-eka ekanI apekSAe kRtayugmapradezAvagADha che, he bhagavan! vRtta saMsthAno zuM kRtayugmapradezAvagADha cheityAdi prazna. he gautama ! te sAmAnyataH badhAM maLIne kRta-yugmapradezAvagADha che, vidhAna deza vaDe katayugmapradezAvagADha paNa che, yojapradezAvagADha paNa che, dvAparayugma pradezAvagADha nathI, paNa kalyojapradezAvagADha che. he bhagavan! vyastrasaMsthAno zuM kRtayugmapradezAvagADha che-ityAdi prazna he gautama! sAmAnya vivakSAe katayugmapradezAvagADha che, paNa troja, dvApara ke kalyoja pradezAvagADha nathI. vizeSanI apekSAe kRtayugmapradezavAgaDha paNa che, trojapradezAvagADha paNa che, paNa dvAparayugmapradezAvagADha nathI, kalyoja pradezAvagADha che. caturastra-saMsthAno vRtta saMsthAnanI peThe jANavAM. Ayata saMsthAno te odhAdezavaDe mRtayugmapradezAvagADha che, vidhAnAdezavaDe katayugmapradezAvagADha paNa che ane yAvatu-kalyopradezAvagADha paNa che. parimaMDala saMsthAna kadAca kRtayugmasamayanI yAvatu-kadAca kalyojasamayanI sthitivALuM paNa che. e pramANe yAvatu-Ayata saMsthAna sudhI jANavuM.parimaMDala saMsthAno odhAdeza vaDe kadAca kRtayugmasamayanI sthitivALAM che, yAvatu-kadAca kalyojasamayanI sthiti vALAM paNa che. vidhAnAdezavaDe kRtayugma samayanI sthitivALAM paNa che, yAvatu-kalyo samayanI sthitivALAM paNa che. e pramANe yAvatu-Ayata saMsthAne sudhI samajavuM. pari maMDala saMsthAnanA kALAvarNanA paryAyo kadAca kRtayugmarUpa hoya-ityAdi pUrvokta pAThavaDe jema sthiti saMbandha kahyuM che tema kahevuM. ema lIlA vagere pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa, ane ATha sparza saMbadhe yAvatu-rukSa sparzaparyavo sudhI kahevuM. [874] he bhagavan! (AkAzapradezanI) zreNio dravyarUpe zuM saMkhyAtI che, asaMkhyAtI che, ke anaMta che? he gautama ! te anaMta che. pUrva ane pazcima lAMbI zreNio dravyarUpe anaMta jANavIH eja pramANe dakSiNa ane uttara lAMbI tathA Udhava ane adho lAMbI zreNio saMbaMdhe paNa jANavuM. lokAkAzanI zreNio dravyarUpe asaMkhyAtI che. pUrva
Page #464
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uso-3 461 ane pazcima lAMbI lokAkAzanI zreNio asaMkhyAtI jANavI. dakSiNa ane uttara lAMbI tathA Urdhva ane adho lAMbI lokAkAzanI zreNio saMbaMdhe paNa e pramANe jANavuM. alokAkAzanI zreNioe dravyarUpe anaMta che. e pramANe pUrva ane pazcima lAMbI, dakSiNa ane uttaramAM lAMbI tathA uMce ane nIce lAMbI alokAkAzanI zreNio saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavana! AkAzanI zreNio pradezarUpe zuM saMkhyAtI che-ItyAdi prazna. he gautama ! jema dravyarUpe kahyuM che tema pradezarUpe paNa kahevuM. e pramANe yAvatu-Urdhva ane adho lAMbI badhI zreNio anaMtajANavIlokAkAzanI zreNio pradezarUpe koI saMkhyAta pradezarUpa che, koI asaMkhyAta pradezarUpa che, e pramANe pUrva ane pazcima, dakSiNa ane uttara lAMbI zreNio jANavI. tathA Urdhva ane adho lAMbI lokAkAzanI zreNio asaMkhyAta pradezAtmaka che. alokAkAzanI zreNio koIka saMkhyAta pradezarUpa hoya, koI asaMkhyAta pradezarUpa hoya ane koI anaMtapradezAtmaka paNa hoya. pUrva ane pazcima lAMbI alokakazanI zreNio anaMta pradezanI hoya che. e pramANe dakSiNa ane uttara lAMbI zreNio saMbaMdhe paNa jANavuM. uMce ane nIce lAMbI alokAkAzanI zreNio kadAca te saMkhyAta pradezanI hoya,kadAcaasaMkhyAtapradezanI hoya,anekadAca anaMta pradezanI hoya. [87pa he bhagavan! zreNio zuM sAdi-saparyavasita che, sAdi ane antarahita che, anAdi ane sAnta che ke anAdi ane ananta che? he gautama! anAdi ane ananta che. e pramANe yAvatu-Urdhva ane adho lAMbI zreNio saMbaMdhe samajavuM. lokAkAzanI zreNio te sAdi ane sAnta che, e pramANe yAvatu-Urdhva ane adho lAMbI zreNio saMbaMdhe paNa jANavuM. alokAkAzanI zreNio koIka sAdi ane sAtta hoya, koIka sAdi ane ananta hoya, koIka anAdi ane sAtta hoya, tathA koIka anAdi ane ananta hoya. e pramANe purva pazcima lAMbI ane dakSiNa-uttara lAMbI zreNio saMbaMdhe jANavuM. parantu te sAdi ane sAMta nathI, paNa koIka sAdi ane anaMta che- tathA sA-mAnya zreNionI peThe Urdhva-adho lAMbI zreNio saMbaMdhe paNa pUrva pramANe cAra bhAMgA karavA.AkAzanI zreNio dravyArthapaNe- kRtayugmarUpa che. paNa troja, dvAparayugma ke kalyojarUpa nathI. e pramANe yAvatu-Urdhva ane adho lAMbI zreNio saMbadhe paNa jANavuM. tathA lokAkAzanI ane alokAkAzanI zreNio paNa e pramANe kRtayugmarUpa jANavI. zreNio pradezArthapaNe- pUrve kahyA pramANe jANavI. e pramANe yAvatu-Urdhva ane adho lAMbI zreNio jANavI. lokAkAzanI zreNio pradezarUpe te kadAca kRtayugma che, vyoja nathI,kadAca dvArayugma che,paNa kalyojarUpa nathI. e pramANe pUrva-pazcima ane dakSiNa -uttara lAMbI zreNio saMbaMdhe jANavuM. Urdhva ane adho lAMbI lokAkAzanI zreNio te. katayugma rUpa che, alokAkAzanI zreNio pradezarUpe koI katayugma rUpa hoya, yAvatu-koI kalyoja rUpa paNa hoya. ema pUrva ane pazcima lAMbI tathA dakSiNa ane uttara lAMbI zreNi o saMbadhe jANavuM. Urdhva ane adho lAMbI zreNio saMbadhe paNa ema ja samajavuM, parantu te kalyojarUpa nathI. [876] he bhagavan! keTalI zreNio kahI che? he gautama! sAta zreNio kahI che. te A pramANe 2jvAyata-ekataH vakra- ubhayataH vakrA-be tarapha vAMkI,-eka tarapha lokanADI
Page #465
--------------------------------------------------------------------------
________________ 462 bhagavaI- 25- 3876 sivAyanAAkAzavALI.-betarapha lokanADI sivAyanA AkAzavALI-maMDalAkAra gati vALI, tathA adhamaMDalakAra gativALI paramANu pudgalanI gati anuzreNi thAya che, paNa vizreNi thatI nathI. he bhagavan! dvipradezika skandhanI gati zreNine anusAre thAya che ke zreNi vinA thAya che? pUrve kahyA pramANa jANavuM. ema yAvatu-anaMta pradezika skaMdha saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan! nairayikonI gati zreNine gati zreNine anusAre thAya che ke zreNi sivAya thAya che? pUrve kahyA pramANe jANavuM. ema yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. [877] he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivImAM keTalA lAkha narakAvAso kahyA che? trIsa lAkha -ItyAdi yAvatu-anuttara vimAna sudhI kahevuM. [878] he bhagavan! gaNipiTaka- keTalA prakAranuM kahyuM che ? he gautama ! bAra aMgavALuM.- AcArAMga yAvatuvRSTivAda. he bhagavan! AcArAMga e zuM che ? he gautama! AcArAMgamAM zramaNa nigraMthono AcAra, gocara-bhikSAvidhi-ityAdi cAritra dharmanI prarUpaNA karAya che. naMdI sUtrAnuM sAra jANavuM [879] "prathama sUtrArthamAtra kahevo, bIjo niyuktimizra artha kahevo, ane trIjuM sarva arthanuM kathana karavuM. A anuyoga saMbaMdhe vidhi che. [880] he bhagavan! e nairayiko, vAva-devo ane siddho-e pAMca gatinA samudAyamAM kayA jIvo konAthI yAvatu-vizeSAdhika hoya che ? he gautama ! prajJApanA sUtranA bahuvaktavyatA padamAM kahyA pramANe alpabahatva jANavuM. tathA ATha gatinA samudAyanuM paNa alpabadutva jANavuM. he bhagavanu sendriya, ekendriya yAvatu-anindriya jIvomAM kayA jIvo konAthI yAvatu vizeSAdhika che ? e saMbadhe paNa prajJApananAnA bahuvaktavyatA padamAM kahela sAmAnya pada kahevuM. sakAyikonuM paNa teja pramANe sAmAnya alpabadutva kahevuM. he bhagavan! e jIva ane pudgala yAvatu-sarva paryAyomAM kayA konAthI yAvatu-vizeSAdhika che-ityAdi- yAvatuM bahuvaktavyatAmAM kahyA pramANe alpabadutva kahevuM. he bhagavan! e AyuSa karmanA baMdhaka ane abaMdhaka ityAdi jIvomAM bahuvaktavyatAmAM kahyA pramANe jANavuM. (zataka-25 udesI-4) [881] he bhagavan! keTalAM yugmo-rAzio kahyAM che? he gautama! cAra -kRtayugma ane yAvatu-kalyo. aDhAramA zatakanA cothA uddeza-kamAM kahyA pramANe ahiM jANavuM, yAvatu- nairayikone viSe viSe cAra yugmo kahyAM che, e pramANe yAvatu-vAyukAyika sudhI jANavuM.vanaspatikAyikomAM kadAcit kRtayugma hoya, kadAcit trIja hoya, kadAcitu dvAparayugma hoya, ane kadAcitu kalyoja hoya. upapAtanI apekSAe e pramANe kahyuM che, narayikonI peThe beIdriyo viSe samajavuM. tathA e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. siddho vanaspatikAyikonI peThe jANavA. sarva dravyo cha prakAranAM kahyAM che, te A pramANe dhamastikAya, yAvatu-addhA samaya . he bhagavanuM ! dhamastikAya dravyArtharUpe katayugya che ke yAvata-kalyoja che ? he gautama ! kalyoja che. e pramANe adhamastikAya tathA AkAzAstikAya saMbaMdhe paNa jANavuM. jIvAstikAya dravyarUpe kRtayugmarUpa che, paNa troja, dvApara ke kalyojarUpa nathI.
Page #466
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uso-4 43 pagalAstikAya kadAca kRtayugma hoya ane yAvatu-kadAca kalyoja, rUpa paNa hoya. jIvAsti- kAyanI peThe addhAsamaya paNajANavo. dhamastikAya pradezArtharUpe te kRtayugma che, e pramANe yAvatu-addhA samaya sudhI jANavuM. he bhagavan! e dhamastikAya, adhama stikAya, yAvatu-adhvAsamayonuM dravyArtharUpe alpabadutva kevI rIte che ? bahuvaktavya tAmAM kahyA pramANe kahevuM. dhamastikAya avagADha che, paNa anavagADha nathI. he bhagavana ! jo te avagADha che to zuM saMkhyAta pradezamAM avagADha-Azrita che, asaMkhyAta pradezamAM Azrita che ke anaMta pradezamAM Azrita che? he gautama ! te lokAkAzanA asaMkhyAta pradezamAM Azrita che.asaMkhyAta AkAzapradezamAM te kRtayugma rAzi vALA pradezamAM Azrita che, paNa stroja, dvApara ke kalyoja rAzivALA pradezamAM Azrita nathI. e pramANe adhamastikAya, yAvatuM addhAsamaya saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! A ratnaprabhA pRthivI koIne Azrita che ke anAzrita che? gautama ! dhamastikAyanI peThe jANavuM. e pramANe yAvatu-adhaHsaptama pRthivI sudhI jANavuM. tathA saudharma ane yAvatuISa~AmbhArA pRthivI saMbaMdhe paNa ema samajavuM. [882] he bhagavan! jIva dravyArtharUpe zuM kRtayugma che-ityAdi prazna. he gautama! te kRtayugma, stroja ke dvAparayugma rUpa nathI, paNa kalyoja rUpa che. e pramANe nairayika yAvatusiddha sudhI jANavuM. ! jIvo sAmAnyataH- badhA maLIne kRtayugma che, ane vizeSa-eka ekanI apekSAe kalyojarUpa che.nairayiko saMbandha dravyArtharUpe prazna. he gautama ! nairayiko sAmAnyataH kadAca kRtayugma ane yAvatu-kadAca kalyoja paNa hoya, ane vizeSa-vyaktinI apekSAe kalyoja rUpa che. e pramANe vAva-siddho sudhI jANavuM. jIvapradezanI apekSA e jIva kRtayugma che, ane zarIrapradezanI apekSAe kadAca kRtayugma hoya ane yAvatukadAca kalyoja paNa hoya. e pramANeyAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. siddha pradezArthapaNe kRtayugma che, jIvapradezonI apekSAe jIvo sAmAnya ane vizeSarUpe kRtayugma che, ane zarIrapradezonI apekSAe sAmAnyataH kadAca kRtayugma hoya ane yAvatu-kadAca kalyo paNa hoya. vizeSanI apekSAe kutayugma paNa hoya ane vAva-kalyoja paNa hoya. e pramANe narayikothI AraMbhI yathAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. sAmAnya ane vizeSane AzrayI siddha kRtayugma che, paNa stroja, dvApara ke kalyoja rUpa nathI. 883] he bhagavan! zuM jIva AkAzanA kRtayugma saMkhyAvALA pradezone AzrayI rahelo che-ityAdi prazna. he gautama ! kadAca kRtayugma pradezone AzrayI rahelo hoya ane yAvatu-kadAca kalyoja pradezone AzrayI rahelo hoya che. e pramANe yAvata-siddha sudhI jANavuM. jIvo AkAzanA tayugma pradezone sAmAnya rUpe AzrayI rahelA che, ane vizeSarUpe kRtayugma pradezone AzrayI rahelA che, yAvatu-kalyoja pradezone AzrayI rahelA che.nairayiko sAmAnya rUpe kadAca kRtayugma pradezone yAvatu-kadAca kalyoja pradezone AzrIya rahelA hoya. vizeSarUpe katayugma yAvatu-kalyoja pradezAvagADha paNa hoya. eke driya ane siddha sivAya bAkInA badhA jIvo mATe eja pramANe jANavuM. siddho ane ekendriyo sAmAnya jIvonI peThe jANavA. jIva kRtayugma samayanI sthitivALo che, paNa sroja, dvApara ke kalyoja samayanI sthitivALo nathI. nairayika kadAca kRtayugma sayamanI ane kadAca kalyoja samayanI sthitivALo hoya. e pramANe yAvatu-vaimAnika sudhI
Page #467
--------------------------------------------------------------------------
________________ 464 bhagavaI - 25/-/4/883 jANavuM. siddhane jIvanI peThe jANavuM. jIvo sAmAnyAdeza ane vizeSAdezanI apekSAe katayugma samayanI sthitivALA hoya che, nairayiko sAmAnyAdezanI apekSAe kadAca kata yugma samayanI yAvatuM kadAca kalyoja samayanI sthitivALA paNa hoya. tathA vizeSAdezanI apekSAe kRtayugma samayanI ane yAvatu-kalyoja samayanI sthitivALA paNa hoya. e pramANeyAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. sAmAnya jIvonI peThe siddhone paNa samajavuM. [884] he bhagavan! zuM jIvanA kALAvaNanA payio katayugma rAzirUpa prazna. he gautama ! jIvapradezonI apekSAe te kRtayugma, vyoja, dvApara ke kalyoja rUpa nathI; paNa zarIra pradezonI apekSAe te kadAca kRtayugma rUpa hoya, yAvatu-kalyoja rUpa paNa hoya. e pramANe yAvatu-vaimAnika sudhI jANavuM tathA siddha saMbadhe A viSaya bAbata kAMI na pUchavuM. he bhagavan! zuM jIvonA kALA varNaparyAyo jIva pradezone AzrayI sAmAnyA dezathI ane vizeSAdezathI kRtayugma rUpa nathI, ane vAva-kalyoja rUpa paNa nathI. zarIra pradezonI apekSAe sAmAnyAdezathI kadAca kRtayugma ane yAvatu-kadAca kalyoja rUpa paNa hoya, vizeSAdezathI kRtayugma, yAvatu-kalyojarAzirUpa paNa hoya. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. tathA e pramANe eka vacana ane bahucanavaDe lIlA varNanA paryAyono yAvatu-rukSa sparza paryAyo sudhI jANavuM. jIvanA Abhinibodhi kajJAnapayo kadAca kRtayugma rUpa hoya ane yAvatu-kadAca kalyoja rUpa paNa hoya. e pramANe ekendriya sivAyanA jIvone yAvatu-vaimAnika sudhI jANavA. jIvo Abhini boddhika jJAna payariyo vaDe te sAmAnyAdezathI kadAca kRtayugma ane kadAca kalyoja rUpa paNa hoya, tathA vizeSAdezathI tayugma, yAvatu-kalyoja rUpa paNa hoya. e pramANe eke ndriya sivAyanA jIvone yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. zrutajJAnanA paryAyo ane avadhi- jJAnanA paryAyo saMbadhe ema ja samajavuM. paNa vizeSa e ke, vikaseMdriya jIvone avadhi- jJAna hotuM nathI. ema manaHparyavajJAnanA paryAyo saMbadhe paNa jANavuM, paNa vizeSa e ke, te sAmAnya jIvo ane manuSyone hoya che, paNa bAkInA daMDakomAM hotuM nathI. he bhagavan! jIvanA kevalajJAnanA paryAyo zuM kRtayugma rAzirUpa che-ityAdi prazna. he gautama ! te kRtayugmarUpa che, paNa troja, dvApara ke kalyoja rUpa nathI. e pramANe manuSya tathA siddha saMbaMdhe paNa samajavuM. jIvonA kevalajJAnanA paryAyo sAmAnya ane vizeSA dezavaDe katayugma rUpa che, e pramANe manuSyo ane siddho saMbaMdhe paNa jANavuM. jIva mati ajJAnanA paryAyovaDe jema Abhinibodhika jJAnanA paryAyo saMbadhe be deDako kahyA che temaja ahiM kahevA.zruta ajJAnavirbhAgajJAna,cakSudarzana cakSudarzana ane avadhidarzana nA payaya saMbadhe paNa e ja pramANe kahevuM. vizeSa e ke, zrataajJAnAdimAMthI jene je hoyatetenekahevuM.tathAkevaladarzananApayiosaMbandhakevalajJAnanA paryAyonI peThe samajavuM. [885] he bhagavan! keTalAM zarIro kahyAM che? he gautama! pAMca zarIra kahyAM che, te A pramANe-dArika, yAvat kAmaNa. ahiM prajJApanA sUtranuM badhuM zarIrapada kahevuM. [886] he bhagavan! zuM jIvo sakaMpa hoya che ke niSkapa hoya che? he gautama! baMne jIvo be prakAranA -saMsArasamApana-asaMsArasamApannaka-mukta, temAM je asaMsArasa mApana jIvo che te be prakAranA anaMtara siddha ane paraMpara siddha. temAM je jIvo paraMpara
Page #468
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, udeso-4 465 siddha che te niSkapa che, ane je jIvo anaMtara siddha che te sakaMpa che. anantara siddho savAze sakaMpa che. temAM je saMsArane prApta thayelA jIvo che te be prakAre-zailezIne prApta thayelA ane zailezIne aprApta. temAM je zailezIne prApta jIvo che te niSkapa che ane je zailezIne prApta thayelA nathI te sakaMpa che. te aMzataH sakaMpa che ane savaze paNa sakaMpa che. te hetuthI yAvatute niSkapa paNa che. nairayiko aMzataH sakaMpa che ane savaze paNa sakaMpa che. nairayiko be prakAranA-vigrahagatine prApta thayelA ane vigraha gatine nahi prApta thayelA. temAM je vigraha gatine prApta thayelA che te savaze sakaMpa che. ane je vigrahagatine prApta thayelA nathI te amuka aMze sakaMpa che. e pramANe yAvatu-vaimAniko sadhI jANavuM. [887 he bhagavan! zuM paramANupudgalo saMkhyAtA che, saMkhyAtA che ke anaMta che? he gautama ! anaMta che. e pramANe vAvatu-anaMta pradezavALA skaMdho sudhI jANavuM. AkAza nA eka pradezamAM rahelAM pagalo pUrve kahyA pramANe jANavuM. e rIte yAvatu-asaMkhyAta pradezamAM rahelAM pudgalo viSe paNa samajavuM. he bhagavan! eka samayanI sthitivALAM pudgalo zuM saMkhyAtA che-ityAdi prazna. pUrve kahyA pramANe jANavuM. e pramANe yAvatuasaMkhyAtA samayanI sthitivALAM pudgalo saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! ekaguNa kALAM pugalo zuM saMkhyAtA hoya-ityAdi prazna. pUrve kahyA pramANe jANavuM. e pramANe yAvatu-anaMtaguNa kALAM pudgalo saMbadhe paNa sama- javuM. ema eja rIte bAkInA varNa, gaMdha, rasa ane sparza saMbaMdhe samajavuM. dvipradezika skaMdho karatAM paramANu pudgalo dravyArtharUpe ghaNAM che. he gautama ! tripradezika skaMdho karatAM dvipradezika skaMdho dravyArthapaNe ghaNA che. e pramANe e gamaka-pATha vaDe yAvatu-daza pradezavALA skaMdho karatAM nava pradeza vALA skaMdho dravyArthapaNe ghaNA che. daza pradezavALA skaMdho karatAM saMkhyAta pradezavALA skaMdho dravyArtharUpe ghaNA che. saMkhyAta pradezika skaMdho karatAM asaMkhyAta prade- zika kaMdho dravyArthapaNe ghaNA che. dravyArtha rUpe anaMta pradezika skaMdho karatAM asaMkhyAta pradezika skaMdho ghaNA che. [888]he gautama! pradezArtharUpe paramANupudgalo karatAM dvipradezika skaMdho ghaNA che. ema A pATha vaDe yAvatu- anaMta pradezika skaMdho karatAM asaMkhya pradezika skaMdho pradezArthapaNe ghaNA che. he gautama! be pradezamAM rahelA karatAM eka pradezamAM rahelA pudgalo dravyArtharUpe vizeSAdhika che. e pramANe e pAThavaDe yAvatu saMkhyAtA pradezamAM rahelA pugalo karatAM asaMkhyAtA pradezamAM rahelA pudgalo dravyArtharUpe ghaNAM che. he gautama ! eka pradezamAM rahelA pudgalo karatA be pradezamAM rahelA yugalo pradezArtharUpe vizeSAdhika che. e pramANe yAvatu- saMkhyAtA pradezamAM rahelA pudgalo karatAM aMsakhyAta pradezamAM rahelA yugalo pradezArtharUpe ghaNAM che. he bhagavaneka samayanI sthitivALAM ane be samayanI sthitivALAM dravyArtharUpe kayAM pudgalo konAthI yAvatu-vizeSAdhika che ? jema avagAhanAnI vaktavyatA kahI che tema sthitinI paNa vaktavyatA kahevI. he bhagavan! eka guNa kALAM ane dviguNa kALAM pudgalomAM dravyArtha rUpe kayA pudgalo konAthI vizeSAdhika che-ItyAdi paramANapagalAdinI vaktavyatAnI peThe badhI vaktavyatA kahevI. e pramANe badhA varNa, gaMdha ne rasa saMbaMdhe paNa vaktavyatA kahevI. he gautama ! ekaguNa karkaza pudgalo karatAM dviguNa karkaza pudgalo dravyArtharUpe vizeSAdhika [30]
Page #469
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 25/-24[888 FEE che. e pramANe yAvatu-asaMkhyAtaguNa karkaza pudgalo karatAM anaMtaguNa karkaza pudgalo dravyArthapaNe ghaNAM che. e pramANe pradezArthapaNe paNa sarvatra prazna ka2vo. jema karkaza sparza saMbaMdhe kahyuM che tema badhAM sparza saMbaMndhe varNanI peThe kahevuM. he gautama ! dravyArtharUpe sauthI thoDA anaMtapradezika skaMdho che. tethI paramANu pudgalo dravyArtharUpe anaMtaguNa che, tethI saMkhyAtapradezika skaMdho dravyArtharUpe saMkhyAta guNa che, tethI asaMkhyAtapradezika skaMdho dravyArtharUpe asaMkhyAtaguNa che. pradezArtharUpe-anaMta pradezavALA skaMdho pradezArtharUpe sauthI thoDA che, tethI paramANupudgalo apradezArtharUpe anaMtaguNa che,tethI saMkhyAtapradezika skaMdho pradezArtharUpe saMkhyAtaguNache,tethI asaMkhyAta pradezika skaMdho pradezArtharUpe asaMkhyAta- guNa che, dravyArtharUpe-anaMtapradezika skaMdho dravyArtharUpe sauthI thoDA che, ane teja skaMdho pradezArtharUpe anaMtaguNa che; tethI paramANu pudgalo dravyArtha-apradezArtharUpe anaMtaguNa che, tethI saMkhyAtapradezika skaMdho dravyArtharUpe saMkhyAtaguNa che, ane tethI teja skaMdho pradezArtharUpe saMkhyAtaguNa che, tethI asaMkhyAta pradezika skaMdho dravyArtharUpe asaMkhyAta guNa che, ane tethI te ja skaMdho pradezArtharUpe asaMkhyAtaguNa che. he gautama ! eka pradezamAM rahI zake tevA pudgalo dravyArtharUpe sauthI thoDAM che, tethI saMkhyAta pradezamAM rahI zake tevA pudgalo dravyArtharUpe saMkhyAtaguNa che, tethI asaMkhyAta pradezamAM rahI zake tevA pudgalo dravyArtharUpe asaMkhyAtaguNa che. pradezArtharUpeeka pradezamAM rahI zake tevA pudgalo apradezArthapaNe sauthI thoDAM che, tethI saMkhyAtA pradezamAM rahI zake tevA pudgalo pradezArtharUpe saMkhyAtaguNa che, tethI asaMkhyAta pradezamAM rahelApudgalo pradezArtharUpeasaMkhyAtaguNache.dravyArtha-pradezArtharUpe-eja pramANe jANavuM he bhagavan ! eka samayanI sthitivALA, saMkhyAta samayanI sthitivALA ane asaMkhyAta samayanI sthitivALA e pudgalomAM kayAM konAthI yAvavizeSAdhika che ? jema avagAhanA saMbaMdhe alpabahutva kahyuM che, tema sthiti saMbandhe paNa alpabahutva kahevuM. he bhagavan ! ekaguNa kALA, saMkhyAtaguNa kALA, asaMkhyAtaguNa kALA ane anaMtaguNa kALA e pudgalomAM vyArtharUpe, pradezArtharUpe ane dravyArthapradezArtharUpe ane kayA pudgalo konAthI yAvavizeSAdhika che ? jema paramANupudgalonuM alpabahutva kahyuM che tema eonuM paNa alpabahutva kahevuM. ema kALA sivAyanA bAkInA varNa, gaMdha ane 2sa saMbaMdhe paNa jANavuM. he gautama ! ekaguNa karkaza pudgalo dravyArtharUpe sauthI thoDAM che, tethI saMkhyAtaguNa karkaza pudgalo dravyArtharUpe saMkhyAtaguNA che,tethI asaMkhyAtaguNa karkaza pudgalo dravyArtharUpe asaMkhyAta- guNa che, tethI anaMtaguNa karkaza pudgalo dravyArtha rUpe anaMtaguNa che. pradezArtharUpe paNa e ja rIte jANavuM. parantu vizeSa e ke, saMkhyAtaguNa karkaza pudgalo pradezArtharUpe asaMkhyAta- guNA che. bAkI badhuM pUrva kahyA pramANe jANavuM. dravyArthapradezArtharUpe-eja rIte mRdu, guru ane laghu sparzonuM paNa alba bahutva kahevuM. zIta, uSNa, snigdha ane rukSa sparzonuM alpabahutva varNonI peThe jANavuM. [889] he bhagavan ! zuM paramANupudgala dravyArtharUpe kRtayugma che, jyoja che, dvApara yugma che ke kalyoja che ? he gautama ! paNa kalyojarUpa che. e pramANe yAvat-anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM. zuM paramANupugalo dravyArthapaNe kadAca sAmAnyA- dezathI kRtayugma hoya, yAvat-kadAca kalyoja rUpa hoya. ane vizeSAdezathI kalyojarUpa hoya che. e pramANe
Page #470
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, udeso-4 467 vAvat anaMta pradezika skaMdho sudhI jANavuM. paramANupula pradezArtharUpe kalyojarUpa che. Dhipradezika skaMdha dvAparayugma che. tripradezika skaMdha vyoja che. cAra pradezavALA skaMdha kRta yugma che, paramANumuddagalanI peThe pAMca pradezavALo skaMdha, dvipradezika skandhanI peThe SaTraprade zika skaMdha, tripradezika skandhanI peThe sapta pradezika skaMdha, catuH- pradezikanI peThe ATha pradezavALo skaMdha, paramANupudgalanI peThe nava pradezika skaMdha ane dvipradezika skandhanI peThe dazapradezika skaMdha jANavo. ( saMkhyAtapradezika skaMdha kadAca kRtayugma hoya ane yAvatu-kadAca kalyojarUpa hoya. e pramANe asaMkhyAta pradezika tathA anaMtapradezika skaMdha saMbaMdhe jANavuM. he bhagavan! paramANupudgalo pradezArthapaNe sAmAnyAdezathI kadAca kRtayugma che, ane yAvatu-kadAca kalyoja che. tathA vizeSAdezanI apekSAe paNa kalyoja che. dvipradezika skaMdho sAmAnya dezanI apekSAe kadAca kRtayugma hoya ane kadAca dvAparayugma hoya, vazeSanI apekSAe dvAparayugma rAzirUpa hoya. tripradezika skaMdho sAmAnyAdezathI kadAca kRtayugma, yAvatuMkadAca kalyoja hoya, vizeSAdezathI ja hoya. catuSpadezika skandho sAmAnyAdeza ane vizeSAdezanI apekSAe kRtayugmarUpa che, paMcapradezika skandho paramANupudgalanI. peThe jANavA. chapradezika skandhone dvipradezika skandhonI peThe jANavuM. saptapradezika skandho trapradezika skandhonI peThe aSTapradezika skandho catuSpadezikanI peThe, navapradezika skandho paramANupudgalonI jema ane dazapradezika skandho dviadezika skandhonI peThe jANavA. saMkhyAtapradezika skandho sAmAnyAdezathI ane vizeSAdezathI paNa kadAca kRtayugmarUpa yAvatu-kadAca kalyojarUpa paNa hoya. ema aMsakhyAta pradezika ane anantapradezika skandho jANavA. [890] paramANupudgala kalyojapradezAvagADha hoya. Dhipradezika sakaMdha paNa kadAca dvAparayugma ke kadAca kalyoja pradezAzrita che. tripradezika skaMdha kadAca troja, dvAparayugma ke kalyojapradezAzrita hoya che. catu:pradezika skaMdha te kadAca katayugmapradezA zrita hoya che ane yAvatu-kadAca kalyojapradezAzrita hoya che. e pramANe yAvatu-anaMta pradezika skaMdha sudhI jANavuM. [891]paramANupugalo sAmAnyAdezathI kRtayugma pradezAzrita hoya che, vizeSAdezathI kalyojapradezAzrita hoya che. dviadezika skaMdho sAmAnyAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, vizeSAdezathI dvAparayugma pradezAzrita ane kalyojapradezita che. triprade zika skandha sAmAnyAdezathI kRtayugmapradezAzrita che, vizeSAdezathI kRtayugmapradezA zrita nathI, paNa stroja, dvApara ke kalyojapradezAzrita hoya che. catuHpradezika skaMdho sAmAM nyAdezathI kRtayugmapradezAzrita hoya che, tathA vizeSAdezathI kRtayugmapradezAzrita hoya che,yAvatu-kalyojapradezAzritapaNahoya che. e pramANeyAvatu-anaMtapradezikaDhaMdho jANavuM. zuM paramANuparzala kadAca kRtayugmasamayanI sthitivALuM hoya che, yAvatu-kadAca kalyo samayanI sthitivALuM hoya che. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM. paramANupudgalo sAmAnyAdezathI kadAca kRtayugma ane yAvatu-kadAca kalyo samayanI sthitivALAM hoya. tathA vizeSAdezathI kRtayugma- samayanI yAvatu-kalyo samayanI sthitivALAM paNa hoya. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdho sudhI jANavuM.
Page #471
--------------------------------------------------------------------------
________________ 468 bhagavAI - 2pa-4/891 paramANupudgalanA kALA varNapayayio kRtayugmarUpa che, vyoja che-ItyAdi jema sthitinI vaktavyatA kahI tema sarva varNanI vaktavyatA kahevI. ema badhA gaMdho ane rasone viSe paNa eja pramANe jANavuM. anaMtapradezika skaMdhanA karkazasparzapayo kadAca kRtayugma che aneyAvatu-kadAcakalyojarUpa che. anaMtapradezavALAskaMdhonAkarkazasparzapayayo sAmAnyAdezathI kadAca kRtayugma ane yAvatu-kadAca kalyoja rUpa paNa hoya che. vizeSAdezathI - kRtayugma paNa che ane yAvatu-kalpojarUpa paNa che. e pramANe mRdu-gura-ane laghu-e sparza kahevA. ane zIta-ThaMDo, uSNa-uno, niSpacikaNo ane rakSa-lukho- e spazo vaNanI peThe kahevA paramANupudgala sArdha nathI, paNa anaI che. be pradezavALo skaMdha sAdhe che, paNa anadhi nathI. e rIte paramANupudgalanI peThe traNa pradezavALo skaMdha, be pradezavALA skaMdhanI peThe cAra pradezavALo skaMdha, traNa pradezavALAnI peThe pAMca pradezavALo skaMdha, be pradezavALAnI peThe cha pradezavALo skaMdha, traNa pradezavALAnI peThe sAta pradezavALo skaMdha, be pradezavALAnI peThe ATha pradezavALo skaMdha, traNa pradezavALAnI peThe nava pradezavALo aMdha ane be pradezavALAnI peThe daza pradezavALo skaMdha samajavo. he bhagavanuM! saMkhyAtapradezavALo skaMdha sArdha che ke anaI che ? he gautama ! te kadAca sAdhe che ane kadAca anaI che. e pramANe asaMkhyAta pradezavALA tathA anaMta pradezavALA skaMdha saMbaMdhe paNa samajavuM. paramANapagalo te sArdha paNa che ane anaI paNa che. e pramANe vAvatu-anaMta pradezavALA skaMdho sudhI samajavuM. zuM paramANupudgala kadAca saMkapa che ane kadAca nikaMpa paNa che. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika aMdha sudhI jANavuM.paramANupugalajaghanyaekasamayasudhIane utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamAM bhAga sudhI sIkaMpa rahe. paramANupudgala jaghanya eka samaya ane utkRSTa asaMkhyAtA kALa sudhI niSkapa rahe. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM.paramANupudgalo sadA kALa kaMpAyamAna rahe. paramANupudgalo sadA kALa niSkapa rahe. e pramANe yAvatu anaMtapradeza vALA skaMdho sudhI jANavuM. he bhagavan! sakaMpa paramANupugalane keTalA kALanuM aMtara hoya? he gautama! jaghanya eka samaya ane utkRSTa asaMkhya kALanuM aMtara hoya. hoya. he bhagavan! niSkrapa paramANupugalanuM keTalA kALanuM aMtara hoya ?- niSkapa paramANupugala kaMpIne pAcho keTale kALe niSkapa thAya? he gautama! svasthAnane AzrayI jaghanya eka samaya ane utkRSTa AvalikAnA asaMkhya bhAganuM tathA parasthAnane AzrayI jaghanya eka samaya ane utkRSTa asaMkhya kALanuM aMtara hoya. kampa be pradezavALA skaMdhane svasthAnanI apekSAe jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa aMsakhyAta kALanuM tathA parasthA nanI apekSAe jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa anaMta kALanuM aMtara hoya.be pradeza vaLA niSkapa skaMdhane svasthAnanI apekSAe jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa Avali kAnA asaMkhya bhAganuM tathA parasthAnanI apekSAe jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa anaMta kALanuM aMtara hoya. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM. kaMpa paramANupudgalonuM aMtara nathI. niSkrapa paramANupugalonuM aMtara nathI. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdho sudhI jANavuM. sakaMpa paramANupudgalo sauthI thoDAM che, ane niSkrapa paramANu- pudgalo asaMkhyAtaguNAM che. e pramANe yAvatu-asaMkhyAta
Page #472
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, udesI-4 469 pradezavALAM skaMdho sudhI jANavuM. he bhagavan! e pUrvokta sakaMpa ane niSkapa anaMta pradezavALA skaMdhomAM kayA skandho konAthI yAvatu-vizeSAdhika che ? he gautama ! anaMta pradezavALA niSkapa skaMdho sauthI thoDA che, ane tethI anaMta pradezavALA sakaMpa skaMdho anaMtaguNA che. anaMta pradezavALA niSkapa skaMdho dravyArthapaNe sauthI thoDA che. tethI anaMta pradeza vALA sakaMpa skaMdho dravyArthapaNe anaMtaguNA che. tethI sakaMpa paramANupudgalo dravyArthapaNe anaMtaguNAM che. tethI saMkhyAta pradezavALA sakaMpa skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNAM che. tethI asaMkhyAta pradezavALA sakaMpa skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNAM che. tethI niSkapa paramANupudgalo dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNAM che. tethI saMkhyAta pradezavALA niSkapa skaMdho dravyArthapaNe saMkhyAtaguNAM che. tethI asaMkhyAta pradezavALA niSkapa skaMdho vyAthI paNe asaMkhyAtaguNAM che. pradezArthapaNe paNa eja rIte ATha vikalpo jANavA. vizeSa e ke, paramANupudgalo (pradezArthane badale) apradezArthapaNe kahevAM. saMkhyAta pradezavALA niSkapa skaMdho pradezArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. bAkI badhuM teja pramANe samajavuM. dravyArtha -pradezArthapaNe- anaMtapradezavALA niSkapa skaMdho pUrvavatu jANavA che. he bhagavan! zuM paramANupudgala amuka aMze kaMpe che, sarva aMze kaMpe che, ke niSkapa che ? he gautama ! te amuka aMze kaMpato nathI, paNa kadAca sarva aMze kaMpe che ane kadAca niSkapa rahe che. zuM Dhipradezika skaMdha kadAca amuka aMze kaMpe che, kadAca sarva aMze kaMpe che ane kadAca nikaMpa paNa rahe che. e pramANe yAvatu-anaMta pradezavALA skaMdha sudhI jANavuM. paramANupugalo sarva aMze kaMpe che ane niSkapa paNa rahe che. Dhipradezika AMdho amuka aMze kaMpe che, sarva aMze paNa kaMpe che ane niSkapa paNa rahe che. e pramANe yAvatu-anaMta pradezavALA skaMdha sudhI jANavuM. paramANupudgalajaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa AvalikAnA aMsakhyAtamAM bhAga sudhI sakaMpa hoya.jadhanyathI eka samaya sudhI ane utkRSTa asaMkhyAta kALa sudhI niSkapa rahe. - he bhagavan! dvipradezika skaMdha keTalA kALa sudhI dezathI amuka aMze kaMpe ? he gautama ! te jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAga sudhI dezathI kaMpe. jaghanya eka samaya ane utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamAM bhAga sudhI sarva aMze kaMpe. jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa asaMkhya kALa sudhI niSkapa rahe. e pramANe yAvatu anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM. paramANupudgalo sadA kALa kaMpe. teo badho kALa niSkapa rahe. be pradezavALA skaMdho badho kALa dezathI kaMpe. teo badho kALa sarva aMze kaMpe. teo badho kALa niSkapa rahe. e pramANe vAvatu-anaMta pradezavALA skaMdho sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! savaze sakaMpa paramANupudgalanuM kaTalA kALanuM aMtara hoya? he gautama ! svasthAnane AzrayI jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa asaMkhyAta kALanuM aMtara hoya. tathA parasthAnanI apekSAe jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa asaMkhya kALanuM aMtara hoya. niSkrapa paramANupudgalanuM svasthAnane AzrayI jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganuM aMtara hoya. tathA parasthAnane AzrayI jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa asaMkhyAta kALanuM aMtara hoya. aMzataH sakaMpa dvipradezika skaMdhane dezathI-anaMta kALanuM aMtara hoya. sarva aMze
Page #473
--------------------------------------------------------------------------
________________ 470 bhagavAI - 255-4891 sakaMpa dvipradezika skaMdhane dezathI amuka aMze sakaMpa dvipradezika kaMpanI peThe tenuM aMtara jANavuM. niSkapa dvipradezika skaMdhane svasthAnanI apekSAe jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa AvalikAnA asaMkhyAtamA bhAganuM tathA parasthAnanI apekSAe jaghanya eka samayanuM ane utkRSTa anaMta kALanuM aMtara hoya. e pramANe yAvatu-anaMtapradezika skaMdha sudhI jANavuM. savaze sakaMpa paramANupudgalone aMtara nathI. niSkrapa paramANupudgalone teonuM aMtara nathI. amuka aMze sakaMpa dvipradezika skaMdhone aMtara nathI. savaze sakaMpa dvipradezika skaMdhone aMtara nathI. niSkapa dvipradezika skaMdhone teone aMtara nathI, e pramANe yAvatu-anaMta pradezavALA skaMdho sudhI samajavuM. he bhagavan! sakaMpa ane niSkapa e paramANupagalomAM kayA paramANupudgalo konAthI yAvatu-vizeSAdhika hoya ? he gautama ! sakaMpa paramANupudgalo sauthI thoDAM che, ane tethI niSkapa paramANupugalo asaMkhyAtaguNAM che.savaza sakaMpa dvipradezika skaMdho sauthI thoDA che, tethI aMzataH sakaMpa dvipradezika skaMdho asaMkhyAta guNA che ane tethI akaMpa Tripradezika skaMdho asaMkhyAta- guNA che. e pramANe yAvatu-asaMkhyAtapradezika skaMdho sudhI jANavuM. he gautama! savazi sakaMpa anaMtapradezika skaMdho sauthI thoDA che. tethI niSkapa anaMta pradezika skaMdho anaMtaguNA che, ane tethI aMzataH anaMtapradezika skaMdho paNa anaMtaguNA che. he gautama! savarDaza sakaMpa anaMtapradezika skaMdho dravyothapaNe sauthI thoDA che che. niSkapa anaMtapradezika skaMdho dravyArthapaNe anaMtaguNA che. aMzataH sakaMpa anaMta pradezika skaMdho dravyArthapaNe anaMtaguNA che. savAMza sakaMpa asaMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNa che. savaze sakaMpa saMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. savaze sakaMpa paramANapatralo dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. aMzataH sakaMpa saMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. aMzataH sakaMpa asaMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. niSkapa paramANapadugalo dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. niSkapa saMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe saMkhyAtaguNA che. niSkapa asaMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. pradezArthapaNe-savaze sakaMpa anaMtapradezika skaMdho pradezArthapaNe sauthI thoDA che. e pramANe pradezArthapaNe paNa jANavuM. vizeSa e ke, paramANupudgalo apradezArthapaNe kahevAM. saMkhyAtapradezika niSkapa skaMdho pradezArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. dravyArthapradezArthapaNe -savIze sakaMpa saMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe sauthI thoDA che. ane teja skaMdho pradezArthapaNe anaMtaguNA che. anaMtapradezika niSkapa skaMdho dravyArthapaNe anaMtaguNA che. ane teja skaMdho pradezArthapaNe anaMtaguNA che. aMzataH sukaMpa anaMta- pradezika skaMdho dravyArthapaNe anaMtaguNA che. ane teja skaMdho pradezArthapaNe anaMtaguNA che. savaze sakaMpa asaMkhyAta prAdezika skaMdho dravyArthapaNe anaMtaguNA che. ane teja pradezArtha paNe asaMkhyAtaguNA che. savaze sakaMpa saMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAta- guNA che. ane teja skaMdho pradezArthapaNe saMkhyAtaguNA che. savaze sakaMpa paramANupudgala dravyArtha-apradezArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. aMzataH sakaMpa saMkhyAta pradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. ane teja skaMdho pradezArthapaNe saMkhyAtaguNA che. aMzataH sakaMpa asaMkhyAtapradezika skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. ane teja skaMdho pradezArthapaNe asaMkhyAtaguNA che.
Page #474
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uso-4 471 niSkrapa paramANupudgalo dravyArtha-apradezArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. saMkhyAta pradezika niSkapa skaMdho dravyArthapaNe saMkhyAtaguNA ane teja skaMdho pradezArthapaNe saMkhyAta guNA che. asaMkhyAta pradezika nikaMpa skaMdho dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. ane teja skaMdho pradezArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. [892] he bhagavan! dhamastikAyanA madhya pradezo keTalA kahyA che? adhamasti kAyanA madhya pradezo, AkAzAstikAyanA madhya eja pramANe jANavuM. jIvAstikAyanA ATha madhya pradezokahyAche.habhagavana!jIvAstikAyanAeAThamadhyapradezo AkAzAti kAyanA keTalA pradezomAM samAI zake?he gautama! te jaghanya eka, be, traNa, cAra, pAMca, ane cha pradezamAM samAya tathA utkRSTa ATha pradezamAM samAya, paNa sAta pradezamAM na samAya. (-zataka-25 uddezaka-pa-) [893] he bhagavan! paryavo keTalA prakAranA kahyA che? be prakAranA jIvaparyayo ane ajIvaparyavo. ahiM prajJApanAsUtranuM paryavapada kahevuM. [894] he bhagavan! AvalikA saMkhyAta samayarUpa che, asaMkhyAtA samayarUpa che ke anaMta samayarUpa che? he gautama! asaMkhyAta samayarUpa che. he bhagavan! AnaprANazvAsocchuvAsa e zuM saMkhyAta samayarUpa che-ityAdi prazna.rva pramANe jANavuM. he bhagavana! stoka saMkhyAtA samayarUpa che-ityAdi prazna. eja pramANe jANavuM. ane e pramANe lava, muhUrta,ahorAtra,pakSa, mAsa, Rtu, ayana, saMvatsara, yuga, so varSa, hajAra varSa, lAkha varSa, pUrvAga, pUrva, truTitAMga, truTita, aTaTAMga, aTaTa, avavAMga, avava, hUhUkAMga, hUhUka, utpa lAMga, utpala, paDhAMga, pA, nalinAMga, nalina, acchanipUrAMga, acchanipUra, ayutAMga, ayuta, natAMga, nayUta prayutAMga, prayuta, cUlikAMga, cUlikA, zIrSapra- helikAMga, zIrSa prahelikA, palyopama, sAgaropama, avasarpiNI ne utsarpiNInA samayo saMbaMdhe paNa jANavuM. pudgalaparivata e zuM saMkhyAta samayarUpa che, asaMkhyAta samayarUpa che ke anaMta samayarUpa che ? he gautama ! anaMta samayarUpa che. e pramANe bhUtakALa, bhaviSyakALa tathA sarvakALa viSe paNa jANavuM.AvalikAo saMkhyAtA samayarUpa nathI, paNa kadAca asaMkhyAtA samayarUpa hoya, ane kadAca anaMta samayarUpa hoya. he bhagavan! AnaprANI zuM saMkhyAtA samayarUpa che-ityAdi prazna. pUrva pramANe jANavuM. ane e pramANe yAvatuavasarpiNIo sudhI jANavuM. pudgalaparivartI saMkhyAtA samayarUpa nathI, asaMkhyAtA. samayarUpa nathI, paNa anaMta samayarUpa che. he bhagavanuM ! AnaprANa e zuM saMkhyAtI AvalikIrUpe che-ItyAdi prazna. saMkhyAtI AvalikArUpa che, e pramANe stoka yAvatuzIrSaprahelikA sudhI paNa ema jANavuM. he bhagavan! palyopama zuM saMkhyAtI AvalikArUpa che-ityAdi prazna. he gautama! te asaMkhyAtI AvalikArUpa che. e pramANe sAgaropama. avasarpiNI ane utsarpiNI saMbaMdhe paNa jANavuM. pudgalaparivarta anaMta AlalikArUpa che. e pramANe yAvatu-saddhA. sudhI jANavuM. he bhagavan! AnaprANo zuM saMkhyAtI AvalikA- rUpa che-ItyAdi prazna. te kadAca saMkhyAtI AvalikArUpa hoya, kadAca asaMkhyAtI AvalikArUpa paNa hoya ane kadAca anaMta AvalikArUpa paNa hoya. e pramANe yAvatu-zISaprahelikA sudhI jANavuM.
Page #475
--------------------------------------------------------------------------
________________ 472 bhagavAI- 25/-pa894 palyopamo te saMkhyAtI AvalikArUpa nathI, paNa kadAca asaMkhyAtI ane kadAca anaMta AvalikArUpa che. e pramANe yAvatu-utsarpiNIo sudhI jANavuM. he bhagavan! pudga parivarte zuM saMkhyAtI AvalikArUpa che-ItyAdi prazna. anaMta AvalikArUpa che. to zuM saMkhyAtA AnaprANarUpa che ke asaMkhyAtA AnaprANarUpa che.tyAdi prazna. AvalikA nI jema AnaprANa saMbaMdhe paNa jANavuM. e pramANe e pUvakta gama-pAThavaDe yAvatu-zIrSaprahelikA sudhI samajavuM. he bhagavan! sAgaropama zuM saMkhyAtA palyopamarUpa che-ityAdi prazna. he gautama ! te saMkhyAtA palyopamarUpa che, e pramANe avasarpiNI ane utsarpiNI saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan! pudgalaparivarta zuM saMkhyAtA palyopamarUpa che-ItyAdi prazna. he gautama ! anaMta palyopamarUpa che. e pramANe yAvatu-saddhiA sudhI jANavuM. sAgaropamano kadAca saMkhyAtA palyopamarUpa hoya che, kadAca asaMkhyAtA palyopamarUpa hoya che ane kadAca anaMta palyopamarUpa paNa hoya che. e pramANe yAvatu-avasarpiNI tathA utsarpiNI saMbaMdhe paNa jANavuM. he bhagavan! pudgalaparivarte zuM saMkhyAtA palyopamarUpa che-ItyAdi prazna. te anaMta palyopamarUpa che. he bhagavan! avasarpiNI zuM saMkhyAtA sAgaropamo cheityAdi prazna. he gautama ! palyopamanI jema sAgaropamanI paNa vaktavyatA kahevI. he bhagavan! pudgalaparivarta zuM saMkhyAtI utsarpiNI ane avasarpiNIrUpa che-ItyAdi prazna. te anaMta utsarpiNI ane avasarpiNIrUpa che. e pramANe yAvatu-saddhiA sudhI jANavuM. pudgalaparivata he gautama ! te anaMta utsarpiNIo ane avasarpiNIo che. he bhagavan! atItAddhA-bhUtakALa e zuM saMkhyAtA pudgalaparivato che-ityAdi prazna. te anaMta pulaparivata che. e pramANe anAgata kALa ane saddhiA vize paNa jANavuM. [895] he bhagavan! anAgatAddhA-bhaviSyakALa zuM saMkhyAtA atItAddhArUpa che, asaMkhyAtA atItAddhArUpa che ke anaMta tItAddhArUpa che? he gautama ! bhaviSyakALa atI tAddhA-bhUtakALathI anAgatAddhA-bhaviSyakALa eka samaya adhika che ane bhaviSya kALa karatAM bhUtakALa eka samaya nyUna che.atItAddhA-bhUtakALa karatAM savaddhA kAMIka adhika bamaNo che, ane atItAddhA-bhUtakALa savaddhA karatAM kAMIka nyUna ardhabhAgarUpa che. bhaviSyakALa karatAM savaddhiA kAMIka nyUna bamaNo che, ane anAgatAddhA savaddhA karatAM kAMika adhika aradho che. [896) he bhagavan! nigodo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! be prakAranAnigodo ane nigodajIvo. nigodo be prakAranA sUkSmanigoda ane bAdaranigoda. e pramANe jIvAbhigama sUtramAM kahyA pramANe badhA nigodo kahevA. [897] he bhagavan! nAma-bhAva keTalA prakAranuM kahyuM che? he gautama! nAma-bhAva cha prakAranuM kahyuM che. te A pramANe-audayika, yAvatu-sAMnipAtika. he bhagavanuM ! audayika nAma-bhAva keTalA prakAranuM che? he gautama! be prakAranuM udaya udayaniSpanna. e pramANe badhuM sattaramA zatakanA prathama uddezakamAM bhAva saMbadhe kahyuM che te pramANe ahiM paNa kahevuM. paNa temAM vizeSa pramANe che tyAM bhAva saMbadhe kahyuM che ane ahIM nAma saMbaMdhe yAvatu-saMnipAtika sudhI kahevuM.
Page #476
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uddeso-6 -: zataka-25 uddezaka 6 : [898-900] chatrIza viSayo che- prajJApana, veda, rAga, kalpa, cAritra, pratise vanA, jJAna, tIrtha, liMga, zarIra, kSetra, kALa, gati, saMyama, nikAza- yoga, upayoga, kaSAya, lezyA, pariNAma, bandha, veda- udIraNA, upasaMpar-saMjJA, AhAra, bhava, AkarSa, kALa mAna, attara, samuddAta, kSetra sparzanA, bhAva, parimANa, ane alpabahutva. [901] bhagavan ! nigrantho keTalA kahyA che ? pAMca prakAranA pulAka, bakuza, kuzIla, nigrantha ane snAtaka. pulAkanA pAMca prakAra jJAnapulAka, darzanapulAka, cAritra pulAka, liMgapulAka ane yathAsUkSmapulAka. bakuzanA pAMca prakAra Abhogabakuza, anA bhogabakuza,saMvRtabakuza, asaMvRtabakuMza ane pAMcamo yathAsUkSma- bakuza. kuzIlanA be prakAra pratisevanAkuzIla ane kaSAyakuzIla, pratisevanAkuzIlanA pAMca prakAra jJAna pratisevanAkuzIla, yathAsUkSmapratisevanAkuzIla. he bhagavan ! kaSAyakuzIlanA keTalA prakAra kahyA che ? pAMca prakAra-jJAnakaSAya kuzIla, yathAsUkSmakaSAyakuzIla. nigraMthanA pAMca prakAra prathamasamayavartInigraMtha, aprathama samayavartI nigraMtha, caramasamayavartInitha, acaramasamavayavartI nitha ane pAMcamo yathAsUkSma nirgaMtha. snAtakanA pAMca prakAra-acchavI azabala- akA~za saMzuddha jJAna ane darzanane dharanAra- pAMcamo aparisAvI. he bhagavan ! zuM pulAka nigraMtha vedasahita che ke vedarahita che ? vedasahita che, te strIvedavALo nathI, paNa puruSavedavALo ane puruSanapuMsakavedavALo che. bakuza te strIvedavALo, puruSavedavALo ane puruSana- puMsakavedavALo hoya che. e pramANe pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAyakuzIla vedasahita paNa hoya ane vedara hita paNa hoya. he bhagavan te upazAMtavedavALo paNa hoya ane kSINavedavALo paNa hoya. tene bakuzanI peThe traNe veda hoya. nigraMtha vedasahita nathI, paNa vedarahita che. he gautama ! te upazAMtaveda paNa hoya ane kSINaveda paNa hoya. snAtaka nigraMthanI peThe vedarahita hoya. paNa vizeSa e ke, snAtaka upazAMtaveda na hoya, paNa kSINaveda hoya. 473 [902] he bhagavan ! zuM pulAka rAgasahita hoya ke vItarAga hoya ? he gautama ! pulAka rAgasahita hoya, e pramANe yAvat-kaSAyakuzIla sudhI jANavuM. nitha te sarAga nathI, paNa vItarAga hoya che. he gautama ! te upazAMtakaSAya vItarAga hoya ane kSINaka pAya vItarAga paNa hoya. e pramANe snAtaka paNa jANavo. vizeSa e ke snAtaka upazAMta kaSAya vItarAga na hoya, paNa kSINakaSAya vItarAga hoya. [903] he bhagavan ! zuM pulAka sthitikalpamAM hoya ke asthitakalpamAM hoya ? he gautama ! te sthitakalpamAM paNa hoya ane asthitakalpamAM paNa hoya. e pramANe yAvatsnAtaka sudhI jANavuM. pulAka jinakalpamAM na hoya, kalpAtIta na hoya, paNa sthavirakalpamAM hoya. bakuza jinakalpamAM hoya ane sthavirakalpamAM hoya, paNa kalpAtIta na hoya. e pramANe pratisevanAkuzIla viSe paNa samajavuM. kaSAyakuzIla jinakalpamAM hoya, sthavira kalpamAM hoya, ane kalpAtIta paNa hoya.nigraMtha jinakalpamAM ane sthavirakalpamAM na hoya, paNa kalpAtIta hoya. e pramANe snAtaka saMbaMdhe paNa jANavuM.
Page #477
--------------------------------------------------------------------------
________________ 474 bhagavAI - 25-/da904 [904] he bhagavan! zuM pulAka sAmAyika saMyamamAM hoya, chedopasthAnIya saMyamamAM hoya, parihAravizuddha saMyamamAM hoya, sUkSmasaMparAya saMyamamAM hoya ke yathAkhyAta saMyamamAM hoya? he gautama ! te sAmAyika saMyamamAM ane chedopasthApanIya saMyamamAM hoya, e pramANe bakuza ane pratisevanAkuzIla paNa samajavo. kaSAyakuzIla kayA saMyamamAM hoya?sAmAyikasaMyama, aneyAvatu-sUkSmasaMparAmasaMyamamAMhoya,paNayathAkhyAta saMyama mAM na hoya. nigraMtha yathAkhyAta saMyamamAM hoya. e pramANe snAtaka viSe paNa samajavuM. [905 he bhagavanuM ! zuM pulAka cAritrI pratisevaka (saMyamavirAdhaka) hoya ke apratisevaka saMyamArAdhaka hoya ? he gautama ! te pratisevaka hoya, paNa apratisevaka na hoya. te mUlaguNano pratisevakavirAdhaka hoya ane uttaraguNano paNa pratisevaka hoya. mUlaguNanI virAdhanA karato pAMca AsavomAMnA koI paNa Asavane seve. tathA uttara guNanI virAdhanA karato daza prakAranA pratyAkhyAnamAMthI koI eka pratyAkhyAnane virAdhe. bakuza virAdhaka hoya, paNa avirAdhaka na hoya. te mUlaguNano virAdhaka na hoya, paNa uttaraguNano virAdhaka hoya. uttaraguNane virAdhato daza prakAranA pratyAkhyAnamAMthI koI eka pratyAkhyAnane virAdhe. pulAkanI peThe pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAya kuzIla virAdhaka na hoya, paNa ArAdhaka hoya. e pramANe nigraMtha ane snAtaka viSe paNa samajavuM. 906] he bhagavan! pulAka keTalA jJAnomAM varte? he gautama! be jJAnomAM hoya ke traNa jJAnomAM hoya. e pramANe bakuza ane pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAyakuzIla be jJAnomAM hoya, traNa jJAnomAM hoya, athavA cAra jJAnomAM paNa hoya. jyAre te be jJAnomAM hoya tyAre matijJAna ane zrutajJAnamAM hoya. jyAre te traNa jJAnamAM hoya tyAre matijJAna, zrutajJAna ane avadhijJAnamAM hoya, athavA mati, mRta ane mana:paryava jJAnamAM hoya, ane jyAre te cAra jJAnamAM hoya tyAre mati, zruta, avadhi ane mana:paryava jJAnamAM hoya. e pramANe nigraMthaviSe paNa jANavuM.nAtaka eka kevalajJAnamAM hoya. [907] he bhagavan! pulAka keTaluM kRta bhaNe? he gautama ! pulAka jaghanya navamA pUrvanI trIjI AcAra vastu sudhI bhaNe ane utkRSTa saMpUrNa nava pUrvene bhaNe. bakuza jaghanya ATha pravacana mAtA sudhI ane utkRSTa daza pUrve bhaNe. e pramANe pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAyakuzIla jaghanya ATha pravacana mAtA bhaNe ane utkRSTa cauda pUrvo bhaNe. e pramANe nigraMtha viSe paNa jANavuM. snAtaka zrutarahita hoya. []he bhagavan!zuM pulAka tIrthamAM hoya ke tIrthanA abhAvamAM hoya? he gautama! te tIrthamAM hoya, paNa tIrthanA abhAvamAM na hoya. e pramANe bakuza ane pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAyakuzIla tIrthamAM hoya ane atIrthamAM paNa hoya. te tIrthaMkara paNa hoya ke pratyekabuddha paNa hoya. e pramANe nigraMtha ane snAtaka viSe paNa jANavuM. [909 he bhagavan! zuM pulAka svaliMgamAM hoya, anyaliMgamAM hoya ke gRhastha liMgamAM hoya ? he gautamahoya bhAvaliMgane AzrayI avazya svaliMgamAM hoya. e pramANe yAvatu snAtaka sudhI jANavuM. [10] he bhagavan! pulAka keTalA zarIromAM hoya? he gautama! dArika, taijasa ane kAzmaNa-e traNa zarIromAM hoya. bakuza traNa zarIra ke cAra zarIramAM hoya. audArika, tejasa ane kAmaNa zarIramAM athavA audArika, vaikriya, taijasa ane kArpaNa
Page #478
--------------------------------------------------------------------------
________________ 475 zataka-25, udesozarIramAM hoya. e pramANe pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAyakuzIla traNa, cAra ke pAMca zarIramAM hoya. athavA audArika, taijasa ane kArpaNa audArika vaikriya, tejasa ane kAmaNa audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa ane kAmaNa zarIramAM hoya. nigraMtha ane snAtakane pulAkanI peThe jANavA. [11] he bhagavanzuM pulAka karmabhUmimAM hoya ke akarmabhUmimAM hoya ? he gautama ! janma ane sadUbhAvane apekSI karmabhUmimAM hoya, bakuza janma ane sadabhAvane AzrayI karmabhUmimAM hoya, ane saMharaNane apekSI karmabhUmimAM paNa hoya ane akarma bhUmimAM paNa hoya. e pramANe yAvatu-snAtaka sudhI jANavuM. [912] he bhagavanzuM pulAka avasarpiNI kALamAM hoya, utsarpiNI kALamAM hoya ke noAavasarpiNI-noutsarpiNI kALe hoya? he gautama ! traNe mAM he gautama ! janmanI apekSAe pulAva- avasarpiNI kALe suSamasuSamA ane suSamA kALe na hoya, paNa suSamaduHSamAM kALe hoya, duHSamasuSamAM kALe hoya, duSamA kALe na hoya ane duHSama duHSamA kALe paNa na hoya. tathA sadbhAvanI apekSAe suSama-duHSamA kALe hoya, duHSama suSamAkALe hoya ne duHSamAM kALe hoya. utsarpiNI kALe janmane AzrayI duHSamA kALe hoya, duHSamasuSamA kALe hoya, suSamaduHSamA kALe hoya,saddabhAvane AzrayI duHSama suSamA kALe hoya, suSamaduHSamA kALe hoya, jo te (pulAkA) noutsarpiNI-noavasarpiNI kALe hoya to he gautama ! janma ane sabhAvane AzrayI suSamasuSamA samAna kALane viSe na hoya, suSamAsamAna kALe na hoya, suSamaduHSamAsamAna kALe na hoya, paNa duHSamasuSamAsamAna kALe hoya.bakuza avasarpiNI kALe hoya, utsarpiNI kALe hoya, paNa noutsarpiNI-noavasarpiNI kALe na hoya. te bakuza avasarpiNI kALe janma ane saddabhAvane apekSI suSamaduHSamA kALe hoya, duHSamasuSamA kALe hoya ke duSamakALe hoya, saMharaNane apekSI koI paNa hoya. bakuza utsarpiNI kALe janmane AzrayI badhuM pulAkanI peThe jANavuM. sabhAvane AzrayI. paNa pulAkanI peThe jANavuM.saMharaNane apekSI koI paNa kALe hoya. bakuza noavasarpiNInoutsarpiNI kALe janma ane sadbhAvane AzrayI pulAkanI peThe jANavuM, saMharaNane apekSI koI paNa kALe hoya. nIjema bakuza pratisevanAkuzIla ane kaSAyakuzIla jANavo. nigraMtha ane snAtaka paNa pulAkanI peThe samajavA. vizeSa e nigraMtha ane snAtaka saMharaNane AzrayI sarva kALe hoya. [913] he bhagavan! pulAka maraNa pAmIne kaI gatimAM jAya ? he gautama ! devagatimAM jAya. devagatimAM vaimAnikamAM utpanna thato pulAka jaghanyathI saudharma kalpamAM ane utkRSTa sahastrAra kalpamAM utpanna thAya. bakuza viSe paNa eja pramANe jANavuM. vizeSa e ke te utkRSTa azruta kalpamAM utpanna thAya. bakuzanI peThe pratisevanAkuzIla viSe paNa samajavuM. ane pulAkanI peThe kaSAyakuzIlane paNa jANavuM. vizeSa e ke, kaSAyakuzIla utkRSTa anuttaravimAnamAM utpanna thAya. ne paNa nigraMtha e pramANe jANavuM. yAvatu-vaimAnikomAM utpanna thato jaghanya ane utkRSTa sivAya eka anuttara vimAnamAM utpanna thAya. snAtaka eka siddhagatimAM jAya. devomAM utpanna thato pulAka he gautama! avirAdhanAne AzrayI IdrapaNe utpanna
Page #479
--------------------------------------------------------------------------
________________ 476 bhagavAI- 25/- I913 thAya, sAmAnikapaNe utpanna thAya, trAyastrizakadevapaNe utpanna thAya ane lokapAlapaNe utpanna thAya, paNa ahamidrapaNe na utpanna thAya. ane virAdhanA karIne bhavanapati vagere koI paNa devamAM utpanna thAya. e pramANe bakuza ane pratisevanAkuzIla jANavo. kaSAya kuzIla saMyamanI virAdhanA na karI hoya to te IdrapaNe, yAvatu-ahamiMdrapaNe utpanna thAya. ane saMyama virAdhanA karI hoya to te bhavanapati vagere koI paNa devamAM utpanna thAya. nigraMtha saMyamanI avirAdhanAne AzrayI ahamiMdrapaNe thAya, saMyamanI virAdhanAne AzrayI bhavanavAsI vagere koI paNa devapaNe utpanna thAya. he bhagavan! devalokamAM utpanna thatA pulAkanI keTalA kALa sudhInI kahI che? he gautama ! jaghanya palyopama pRthakatva ane utkRSTa aDhAra sAgaropamanI. bakuzanI jaghanya bethI nava palyopama sudhI nI ane utkRSTa bAvIsa sAgaropama sudhInI sthiti kahI che. e pramANe pratisevanA kuzIla viSe paNa samajavuM. kaSAya- kuzIlanI jaghanya bethI nava palyopama sudhInI ane utkRSTa tetrIza sAgaparopamanI sthiti kahI che. nigraMthanIjaghanya ane utkRSTa sivAya tetrIza sAgaropamanI sthiti kahI che. [914] he bhagavan! mulAkane keTalAM saMyamasthAno kahelAM che ? he gautama ! asaMkhyAtA saMyamasthAno kahyAM che. e pramANe yAvatu-kaSAyakuzIla sudhI jANavuM. nigraMthane keTalAM saMyamasthAno jaghanya ane utkRSTa sivAya eka saMyamasthAna kahyuM che. e pramANe snAtaka viSe paNa jANavuM. he bhagavan! e pUrvokta pulAka, bakuza, pratisevanA kuzIla, kaSAyakuzIla, nigraMtha ane snAtakanA saMyama- sthAnomAM kyAM konAthI yAvatuvizeSAdhika che ? he gautama ! nigraMtha ane snAtakane sarva karatAM alpa jaghanya anutkRSTa ekaja saMyamasthAna che. tethI mulAkane asaMkhyAtaguNAM saMyamasthAno che, tethI bakuzane asaMkhyAtaguNAM saMyamasthAno che, tethI pratisevanA- kuzIlane asaMkhyAtaguNAM saMyama sthAno che, tethI kaSAyakuzIlane asaMkhyAtaguNAM saMyamasthAno che. [15] he bhagavan! pulAkane keTalA cAritraparyavo hoya? ananta cAritraparyavo. e pramANe vAvatu-snAtaka sudhI jANavuM. he bhagavan! pulAka svasthAnasaMnikarSa-potAnA sajAtIya cAritraparyAyonI apekSAe zuM hIna hoya,tulya hoyakeadhikahoya?he gautama ! kadAca hIna hoya, kadAca tulya hoya, ane kadAca adhika hoya. jo hIna hoya to anaMtabhAga hIna hoya, asaMkhyabhAga hIna hoya, saMkhyAtabhAga hIna hoya, saMkhyAtaguNa hIna hoya, asaMkhyAtaguNa hIna hoya ane anaMtaguNa hIna hoya. je adhika hoya to anaMtabhAga adhika hoya, asaMkhyabhAga adhika hoya, saMkhyAtabhAga adhika hoya, saMkhyAtaguNa adhika hoya, asaMkhyAtaguNa adhika hoya ane anaMtaguNa adhika hoya. he bhagavApulAka (potAnA cAritraparyayovaDe) bakuzanA parasthAnasaMnikarSavijAtIya cAritraparyAyonI apekSAe zuM hIna che, tulya che ke adhika che? he gautama! hIna che, paNa tulya ke adhika nathI, ane te anaMtaguNa hIna che. e pramANe pratisevanAkuzIlanA cAritra- pa-i yanI apekSAe pulAka anantaguNa hIna che. pulAka jema svasthAna-sajAtIya paryAyanI apekSAe cha sthAnapatita kahyo che tema kaSAyakuzIlanI sAthe paNa cha sthAnapatita jANavo. bakuzanI peThe nigraMthanI sAthe jANavuM. ema snAtakanI sAthe paNa samajavuM. he bhagavan! bakuza mulAkanA parasthAna-vijAtIya cAritraparyAyanI apekSAe zuM
Page #480
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uddeso-6 477 hIna che, tulya che ke adhika che ? he gautama !adhika che, ane te anaMtaguNa adhika che. bakuza pulAkanA pasthAna adhika che, ane te anaMtaguNa adhika che. bakuza bakuzanA sajA tIya cAritraparyAyane AzrayI kadAca hIna hoya, kadAca tulya hoya, ane kadAca adhika hoya. jo hIna hoya to te chasthAnaka patita hoya. bakuza pratisevAkuzIlanA vijAtIya cAritraparyavothI zuM hIna che ? hA gautama ! chasthAnakapatita hoya. e pramANe kaSAyakuzI lanI apekSAe paNa jANavuM. bakuza nigraMthanA vijAtIya cAritraparyAyanI apekSAe hIna che, ane te anaMtaguNa hIna che. e pramANe snAtakanI apekSAe paNa samajavuM. tathA pratisevanAkuzIlane eja pramANe bakuzanI vaktavyatA kahevI. kaSAyakuzIlane eja pramANe jANavuM. parantu pulAkanI apekSAe kaSAyakuzIla chasthAnapatita hoya che. nigraMtha pulAkanA parasthAnasaMnikarSa he gautama ! te hIna nathI, tulya nathI paNa adhika che, ane te anaMtaguNa adhika che. e pramANe yAvat-kaSAyakuzIlanA saMbaMdhanI apekSAe paNa jANavuM.nigraMtha nigraMthanA sajAtIya cAritraparyavothI tulya che. e pramANe snAtakanI apekSAe paNa samajavuM.snAtaka pulAkanA vijAtIya cAritraparyavothI jema nigraMtha saMbandha vaktavyatA kahI tema snAtaka saMbandhe paNa kahevI. he gautama ! pulAka ane kaSAyakuzIlanA jaghanya cAritraparyavo paraspara tulya che ane tethI thoDA che. tethI pulAkanA utkRSTa cAritraparyavo anaMtaguNa che. tethI bakuza ane pratisevanAkuzIlanA jaghanya cAritraparyavo anaMtaguNa ane paraspara tulya che. tethI bakuzanA utkRSTa cAritra paryavo anaMtaguNa che. tethI pratisevanAkuzIlanA utkRSTa cAritraparyavo anaMtaguNa che. tethI kaSAyakuzIlanA utkRSTa cAritraparyavo anaMtaguNa che. tethI nigraMtha ane snAtaka bannenA ajaghanya tathA anutkRSTa cAritraparyavo anaMtaguNa ane paraspara tulya che. [916] he bhagavan ! pulAka sayogI hoya ke ayogI hoya ? he gautama ! sayogI hoya, he gautama ! te manayogI hoya, vacanayogI hoya ane kAyayogI paNa hoya. e pramANe yAvatnigraMtha sudhI jANavuM. snAtaka te sayogI paNa hoya ane ayogI paNa hoya.jo te sayogI hoya tobadhuM pulAkanI peThe jANavuM. [917] he bhagavan ! zuM pulAka sAkAra upayogavALo che ke anAkAra ? he gautama ! te baMne che. e pramANe yAvat-snAtaka sudhI jANavuM. [919] he bhagavan ! pulAka sakaSAyI hoya ke kaSAya rahita hoya ? he gautama ! te sakaSAyI hoya, tene krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAya hoya. e pramANe bakuza tathA pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAyakuzIla te kaSAyavALo hoya, tene cAra, traNa, be ane eka kaSAya hoya. jo tene cAra kaSAyo hoya to saMjvalana krodha, mAna, mAyA ane lobha e cAra kaSAya hoya. jo tene traNa kaSAyo hoya to saMjvalana mAna, mAyA ane lobha e traNa kaSAya hoya. yAvaka kaSAya hoya to eka saMjvalana lobha hoya. nigraMtha te kaSAyavALo na hoya, te upazAMtakaSAya hoya ane kSINakaSAya paNa hoya. e pramANe snAtaka saMbandhe paNa samajavuM. parantu snAtaka kSINakaSAya ja hoya. [919] he bhagavan ! zuM pulAka lezyAvALo hoya ke lezyArahita hoya ? he gautama ! lezyAvALo hoya, tene traNa vizuddha lezyA hoya. teolezyA, padmalezyA ane zuklalezyA. e pramANe bakuza tathA pratisevanAkuzIlasaMbandhe paNa samajavuM. kaSAyakuzIla lezyA
Page #481
--------------------------------------------------------------------------
________________ 478 bhagavAi- 25/-Jda919 vALo te vezyAvALo hoya, tene cha lezyA hoya. te A pramANe-kRSNalezyA yAvatu- zukla lezyA.nigraMtha lezyAvALo hoya, tene eka zuklalezyA hoya. snAtaka lezyAvALo hoya ane lekSArahita paNa hoya. jo te lezyAvALo hoya to tene eka paramazulka vezyA hoya. [20] he bhagavan! pulAka vadhatA pariNAmavALo hoya, ghaTatA pariNAmavALo hoya ke sthira pariNAmavALo hoya? he gautama! traNe hoya e pramANe vAvatu-kaSAyakuzIlA sudhI jANavuM.nigraMtha te vadhatA pariNAmavALo hoya sthirapariNAmavALo hoya e pramANe snAtaka saMbadhe paNa jANavuM. he bhagavan! pulAka keTalA kALa sudhI vadhatA pari rAmavALo hoya? he gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI mulAka jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI hIyamAnapariNAmavALo hoya. keTalA kALa sudhI sthira pariNAmavALo hoya? he gautama! jaghanya eka samaya ane utkRSTa sAta samaya sudhI sthira pariNAmavALo hoya. e pramANe yAvatu-kaSAyakuzIla saMbadhe paNa samajavuM.nigraMthajaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI vadhatA pariNAmavALo hoya. jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI sthira pariNAmavALo hoya. snAtaka jaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI vadhatA pariNAma- vALo hoya. snAtaka jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa kAMIka nyUna pUrvakoTI varSa sudhI te sthira pariNAmavALo hoya. [921] he bhagavan! pulAka keTalI karmaprakRtione bAMdhe? he gautama! te eka AyuSa sivAyanI sAta karmaprakRtione bAMdhe.bakuza sAta ke ATha karmaprakRtione bAMdhe. jo sAta kamane bAMdhe to AyuSa sivAyanA sAta kamane bAMdhe, ane jo ATha prakRtio bAMdhe to saMpUrNa ATha prakRtio bAMdhe. e pramANe pratisevanAkuzIla paNa jANavo. kaSAya- kuzIla sAta ATha ke cha karmaprakRtione bAMdhe, jo sAtane bAMdhe to AyuSa sivAyanI sAta bAMdhe, to pratipUrNa ATha prakRtione bAMdhe ane chane bAMdhe to AyuSa ane mohanIya sivAyanI cha kamaprakRtione bAMdhe. nigraMtha mAtra eka vedanIya karmane bAMdhe. snAtaka eka karmaprakRtine bAMdhe, athavA na bAMdhe. je ekane bAMdhe to ekavedanIyakarmane bAMdhe. [922] he bhagavan! pulAka keTalI karmaprakRtine veda-anubhave? he gautama ! te avazya AThe karmaprakRtione veda. e pramANe yAvatu-kaSAyakuzIla saMbadhe jANavuM. nigraMtha mohanIya sivAyanI sAta karmaprakRtione vede.snAtaka vedanIya, AyuSa, nAma ane gotra-e cAra karmaprakRtione veda. [923] he bhagavan! pulAka keTalI karmaprakRtione udIre? he gautama ! AyuSa ane vedanIya sivAya cha karmaprakatione udIre. bakuza sAta, ATha ke cha karmapravRtione udIre. jo te sAtane udIre to AyuSa sivAyanI sAta kamaprakRtione udIre, jo ATha prakatione udIre to saMpUrNa AThe karmaprakatione udIre, ane jo chane udIre to AyuSa ane vedanIya sivAyanI cha karmaprakRtione udIre. pratisevanAkuzIla paNa eja pramANe samajavo. kaSAyakuzIla sAta, ATha, cha ke pAMca karmaprakRtione udIre. sAtane udIrato AyuSa sivAyanI sAta kamaprakatione udIra, AThane udIrato saMpUrNa ATha karmaprakRti one udIre, chane udArato AyuSa ane vedanIya sivAyanI cha prakRtione udIre, ane pAMcane udIrato AyuSa, vedanIya tathA mohanIya sivAyanI pAMca karmaprakRtione udIre.
Page #482
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, udeso-6 479 nitha pAMca ke be karmapravRtione udIre. pAMcane udIrato AyuSa, vedanIya ane mohanIya sivAyanI pAMca karmaprakRtione udIre, ane ene udIrato nAma ane gotra e be kamaprakRtio udIre.snAtaka be karmane udIre athavA na udIre. be ne udArato nAma ane gotra karmane udIre che. " [924] he bhagavan! pulAka pulAkapaNAno tyAga karato zeno tyAga kare ane zuM prApta kare ? he gautama ! mulAkapaNAno tyAga kare ane kaSAyakuzIlapaNuM pAme ke asaMyatapaNuM pAme. bakuza bakuzapaNAne choDato bakuzapaNuM choDe ane pratisevAkuzIlapaNuM, kaSAyakuzIlapaNuM, asaMyama ke saMyamasaMyamane pAme. pratisevanAkuzIla pratisevanAkuzI lapaNuM choDe ane bakuzapaNuM, kaSAyakuzIlapaNuM, asaMyama ke saMyamasaMyama pAme. kaSAya kuzIla kaSAyakuzIlapaNuM choDato kaSAyakuzIlapaNuM choDe ane pulAkapaNuM, bakuzapaNuM, pratisevanAkuzIlapaNuM, nigraMthapaNuM, asaMyama ke saMyamasaMyamane pAme. nigraMtha nirgathapaNuM choDato nigraMthapaNuM choDe ane kaSAyakuzIlapaNuM, snAtakapaNuM ke asaMyama pAme.snAtaka snAtakapaNuM choDato snAtakapaNuM choDe ane siddhagatine pAme. [925] he bhagavan! pulAka saMjJopayukta che ke nosaMjJopayukta che? he gautama! saMjJopayukta nathI, paNa nosaMjJopayukta che. bakuza saMjJopayukta che ane nosaMjJopayukta paNa che. e pramANe pratisevanAkuzIla ane kaSAya- kuzIla paNa jANavA. snAtaka ane nigraMtha pulAkanI peThe jANavA. [926] he bhagavan! zuM pulAka AhAraka hoya ke anAhAraka hoya? he gautama ! AhAraka hoya, paNa anAhAraka na hoya. e pramANe yAvatu-nigraMtha sudhI jANavuM. snAtaka AhAraka paNa hoya ane anAhAraka paNa hoya. 9i27] he bhagavan! mulAkane keTalAM bhavagrahaNa thAya ? he gautama ! jaghanya eka ane utkRSTa traNa bhavagrahaNa thAya. bakuzane jaghanya eka utkRSTa ATha e pramANe pratisevanAkuzIla ane kaSAyakuzIla saMbadhe paNa jANavuM. tathA pulAkanI peThe nigraMthane paNa jANavo. [927] he bhagavan! snAtakane keTalAM bhavagrahaNa thAya? he gautama eka bhavagrahaNa thAya. he bhagavan! mulAkane eka bhavamAM keTalA AkarSa (cAritraprApti) kahelA che ? he gautama ! jaghanya eka ane utkRSTa traNa AkarSa thAya. bakuzane eka bhavamAM jaghanya eka ane utkRSTa zatapRthakatva AkarSa thAya. e pramANe pratisevanAkuzIla ane kaSAyakuzIla saMbadhe paNa jANavuM.nigranthane jadhanya eka ane utkRSTa be AkarSa thAya. snAtakane eka bhavamAM eka AkarSa thAya. [928] he bhagavan! mulAkane aneka bhavamAM keTalA AkarSa thAya? he gautama ! tene jaghanya be ane utkRSTa sAta AkarSa thAya.bakuzane aneka bhavamAM jaghanya be ane utkRSTa be hajArathI nava hajAra sudhI AkarSa hoya. e pramANe yAvatu-kaSAyakuzIla saMbaMdhe paNa jANavuM. nigraMthane aneka bhavamAM jaghanya be ane utkRSTa pAMca AkarSa thAya. snAtakane aneka bhavamAM eka paNa AkarSa na thAya. [929] he bhagavan! pulAka kALanI apekSAe keTalA kALa sudhI rahe ? he gautama! jaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI rahe. bakuza jaghanya eka samaya ane utkRSTa kaMIka
Page #483
--------------------------------------------------------------------------
________________ 480 bhagavaI- -dA29 jUna pUrvakoTi varSa sudhI rahe. e pramANe pratisevanAkuzIla ane kazAyakuzIla viSe paNa samajavuM. nigraMtha jaghanya eka samaya ane utkRSTa kaMIka nyUna pUrvakoTi varSa sudhI rahe. pulAko teo jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI rahe. bakuzo teo sarva kALa rahe. e pramANe yAvatu-kaSAyakuzIlo sudhI jANavuM. nigraMtho pulAkonI peThe jANavA, ane snAtako bakuzonI peThe jANavA. 9i30] he bhagavan! pulAkane keTalA kALa sudhInuM aMtara hoya? he gautama! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa anaMta kALanuM aMtara hoya. kALathI anaMta avasarpiNI-utsapi NInuM, ane kSetrathI kaMIka nyUna apAI pudgalaparAvartanuM aMtara hoya che. e pramANe yAvatu-nigraMtha sudhI jANavuM. snAtakane aMtara nathI. pulAkone jaghanya eka samaya. ane utkRSTa saMkhyAnA varSonuM aMtara hoya. bakuzone aMtara nathI. e pramANe yAvatu-kaSAya kuzIlo sudhI jANavuM. nigraMthone jaghanya eka samaya, ane utkRSTa cha mAsanuM aMtara hoya. snAtako bakuzonI peThe jANavA. [31] he bhagavan! mulAkane keTalA samudUrghAto kahyA che ? he gautama ! traNa vedanA samudraghAta, kaSAyasamuddaghAta ane mAraNAMtikasamudyAta. bakuzane pAMca samu dvAno kahyA che, vedanA samuddhAta ane yAvatu-taijasamuddhAta. e pramANe pratisevanA kuzIlane paNa jANavuM. kaSAyakuzIlane cha samughAto kahyA che. vedanAsamuddaghAto ane yAvatuAhArakasamududhAta. nigraMthane eka paNa samudyAta nathI. snAtakane eka kevalI samuda yAta hoya. [932] he bhagavan! pulAka lokanA saMkhyAtamA bhAgamAM rahe, asaMkhyAtamAM bhAgamAM rahe, saMkhyAtA bhAgomAM rahe, asaMkhyAtA bhAgomAM rahe ke sarva lokamAM rahe? he gautama ! saMkhyAtAmA bhAgamAM na rahe. saMkhyAtA bhAgomAM na rahe, asaMkhyAtA bhAgomAM na rahe ane AkhA lokamAM paNa na rahe, kiMtu lokanA asaMkhyAtamAM bhAgamAM rahe. e pramANe yAvatu- nigraMtha sudhI samajavuM.snAtaka asaMkhyAtamA bhAgamAM rahe, asaMkhyAta bhAgomAM rahe ane saMpUrNa lokamAM paNa rahe. [933] he bhagavan! zuM pulAka lokanA saMkhyAtamA bhAgane sparze ke asaMkhyAtamA bhAgane sparze ? jema avagAhanA kahI tema sparzanA paNa jANavI. e pramANe yAvatusnAtaka sudhI samajavuM. 9i34] he bhagavan! pulAka kayA bhAvamAM hoya ? he gautama ! kSAyopathamika bhAvamAM hoya. e pramANe yAvatu kaSAyakuzIla sudhI jANavuM. nigraMtha te aupazamika ke kSAyika bhAvamAM paNa hoya. snAtaka te kSAyika bhAvamAM hoya. 9i35] he bhagavan! eka samaye keTalA mulAko hoya? he gautama! pratipadyamAna pulAkane AzrayI kadAca hoya ane kadAca na hoya. hoya to jaghanya eka, be ke traNa hoya, ane utkRSTa zatapathakatva hoya. tathA pUrvapratipanna 5lAkonI apekSAe kadAca mulAko hoya ane na hoya. jo hoya to jaghanya eka, be ke traNa hoya,ane utkRSTa sahastrapRthakatva eka samayebakuzo pratipadyamAna bakuzone AzrayI kadAca hoya ane kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya eka, be ane traNa hoya. tathA utkRSTa zatapRthakatva hoya. pUrvapratipanna bakuzo jaghanya ane utkRSTa be koDathInara kroDa sudhI hoya.eka samaye kaSAyakuzIlo
Page #484
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uddeso-6 481 pratipadyamAna kaSAyakuzIlo kadAca hoya ane kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya eka, be ane traNa hoya, ane utkRSTa be hajArathI nava hajAra sudhI hoya. pUrvapratipanna kaSAya kuzIlone AzrayI jaghanya ane be kroDathI nava kroDa sudhI hoya.eka samaye nigraMtho pratipadyamAna nigrantho kadAca hoya ane kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya eka be ane traNa hoya ane utkRSTa ekasone ATha kSapakazreNivALA ane copana upazama zreNivALA maLIne ekasone bAsaTha hoya. pUrvapratipanna nigraMtho kadAca hoya hoya ane kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya eka be ke traNa nigraMtha utkRSTa basothI navaso sudhI hoya. eka samaye snAtako pratipadyamAna kadAca hoya ane kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya eka, be ane traNa hoya ane utkRSTa AThaso hoya. pUrvapratipanna snAtako jaghanya ane utkRSTa be kroDathI nava kroDa sudhI hoya. pulAka, bakuza, pratisevanAkuzIla, kaSAyakuzIla, nigraMtha ane snAtaka, e badhAmAM nigraMtho sauthI thoDA che, te karatAM anukrame pulAko snAtako bakuzo pratisevanAkuzIloane kaSAyakuzIlo saMkhyAtaguNa che. -:zataka-25 uddezakaH7H [936] he bhagavan ! keTalA saMyato kahyA che? he gautama ! pAMca sAmAyikasaMyata, chedopasthApanIyasaMta, parihAravizuddhisakasaMyata, sUkSmasaMparAyasaMyata ane yathAkhyAta saMyata.sAmAyikasaMyata be prakAre kahyA che, itvarika (alpakAlIka) ane yAvatkathika (jIvanaparyaMta).chadopasthApanIyasaMyatanA be prakAre kahyA che, sAticAra ane nirati cAra.parihAravizuddhika saMyatanabe prakAre nirvizamAnaka (tapa karanAra) ane nirviSTa kAyika (vaiyAvRttva karanAra).sUkSmasaMparAya saMyata be prakAre saMklizyamAnakaane vizudhya mAnaka (upazamazreNi ke kSapakazreNi para caDhato). [937-941]he bhagavan ! yathAkhyAta saMyatanA keTalA prakAra kahyA che ? he gautama ! * be chadmastha ane kevaLI. sAmAyikasvIkAryA pachI cAra mahAvratarUpa pradhAna dharmane mana, vacana ane kAyathI trividhe je pALe te 'sAmAyikasa~yata' kahevAya. pUrvanA paryAyano cheda karI je potAnA AtmAne pAMca mahAvratarUpa dharmamAM sthApe te 'chedopasthApanIyasaMyata' kahevAya che. je pAMca mahAvratarUpa ane uttamottama dharmane trividhe pALato amuka prakAranuM tapa kare te parihAravizuddhikasaMyata' kahevAya che. je lobhanA aNuone vedato cAhitra mohane upazamAve ke kSaya kare te 'sUkSmasaMparAya'kahevAya che ane te yathAkhyAtasaMyatathI kaMika nyUna hoya che. mohanIya karma upazAnta ke kSINa thayA pachI je chadmastha hoya ke jina hoya te yathAkhyAtasaMyata' kahevAya. [942] he bhagavan ! sAmAyika saMyata vedavALo hoya ke vedavarahita hoya ? baMne. jo vedavALo sAmAyikasaMyata hoya to tene badhI hakIkata kaSAyakuzIlanI peThe jANavI. e pramANe chedopasthApanIya- saMyata paNa samajavo. parihAravizuddhika saMyata saMbaMdhI hakI kata pulAkanI peThe jANavI. sUkSmasaMparAya saMyata ane yathAkhyAta saMyata nithanI peThe (avedaka) jANavA. he bhagavan ! zuM sAmAyika saMyata rAgavALo hoya ke vItarAga hoya ? he gautama ! te rAgavALo hoya, paNa vItarAga na hoya. e pramANe sUkSmasaM5rAya saMyata saMbaMdhe paNa jANavuM. yathAkhyAta saMyatane nigraMthanI peThe jANavuM. sAmAyika saMyata 31
Page #485
--------------------------------------------------------------------------
________________ 482 bhagavaI - 25/-/942 sthitakalpamAM paNa hoya ane asthitakalpamAM paNa hoya. zuM chedopasthApanIya saMyata sthitakalpamAM hoya, e pramANe parihAra- vizuddhika saMyatane paNa jANavuM. ane bAkInA badhA sAmAyika saMyatanI peThe jANavA. he bhagavan! zuM samAyikasaMyata jinakalpamAM hoya, virakalpamAM hoya ke kalpAtIta hoya? he gautama! te jinakalpamAM hoya-ityAdi bAkI badhu kaSAyakuzIlanI peThe jANavuM. chedopasthApanIya ane parihAravizuddhikanI hakIkata bakuzanI peThe jANavI ane bAkI badhA nigraMthanI peThe samajavA. [943]sAmAyikasaMyata pulAka paNa hoya, bakuza paNa hoya, yAvatu-kaSAyakuzIla hoya, paNa nigraMtha ke snAtaka na hoya. e pramANe chedopasthApanIyasaMyata saMbaMdhe paNa jANavuM.parihAravizuddhikasaMyata kaSAyakuzIla hoya. e pramANe sUkSmasaMparAya saMyata paNa jANavo. yathAkhyAta- saMyata nigraMtha hoya athavA snAtaka hoya. he bhagavan! zuM sAmAyikasaMyata pratisevaka-cAritravirAdhaka hoya ke apratisevaka ? he gautama ! baMne bAkI badhuM gulAkanI peThe jANavuM. sAmAyikasaMyatanI peThe chedopasthApanIya saMyata paNa jANavo.parihAravizuddhika saMyata apratisevaka che. e pramANe yAvatuyathAkhyAta saMyata sudhI jANavuM. he bhagavan! sAmAyikasaMyatane keTalAM jJAna hoya? he gautama! tene be, traNa ke cAra jJAna hoya. e pramANe kaSAyakuzIlanI peThe cAra jJAna bhajanAe hoya che. e pramANe yAvatu-sUkSmasaMparAya saMyata sudhI jANavuM. tathA jJAnoddezakamAM kahyA pramANe yathAkhyAta saMyatane pAMca jJAna bhajanAe hoya che. he bhagavan! sAmAyikasaMyata keTaluM zruta bhaNe? he gautama ! te jaghanya ATha pravacanamAtA rUpa mRtanuM adhyayana kare-ItyAdi badhI hakIkata kaSAyakuzIlanI peThe jANavI. tathA eja rIte chedopasthApanIyasaMyatane paNa samajavuM. parihAravizuddhikasaMyata jaghanya navamA pUrvanI trIjI AcAravastu sudhI, ane utkRSTa apUrNa dasa pUrve bhaNe. tathA sUkSmasaMparAya saMyata sAmAyikasaMyatanI peThe jANavo. yathAkhyAtasaMyata jaghanya ATha pravacanamAtA rUpa utkRSTa cauda pUrva bhaNe athavA Rtarahita (kevalI) hoya. he bhagavan! zuM sAmAyika saMyata tIrthamAM hoya ke tIrthanA abhAvamAM hoya? he gautama! baMnemAM ItyAdi badhI hakIkata kaSAyakuzIlanI peThe jANavI. chedopasthApanIya ane parihAra- vizuddhika pulAkanI peThe jANavA, ane bAkI badhA sAmAyikasaMyatanI peThe jANavA. - he bhagavan! zuM sAmAyikasaMyata svaliMga-sAdhunA liMgamAM hoya, anya-tApa sAdinA liMgamAM hoya ke gRhasthanA liMgamAM hoya? te saMbaMdhI badhI hakIkata pulAkanI peThe jANavI. e pramANe chedopasthApanIya saMyata mATe paNa jANavuM. parihAravizuddhika saMyata te dravyaliMga ane bhAvaliMga AzrayI svaliMgamAM hoya, bAkI badhuM sAmAyikasaMyatanI peThe jANavuM. he bhagavan! sAmAyika saMyatane traNa, cAra, ke pAMca zarIra hoya-ityAdi badhuM kaSAyakuzIlanI peThe jANavuM. e pramANe chedopasthApanIya saMyata viSe paNa jANavuM bAkInA badhA saMyato pulAkanI peThe samajavA. sAmAyika saMyata janma ane sadbhAva bannenI apekSAe karmabhUmimAM thAya, ityAdi badhuM bakuzanI peThe jANavuM. e rIte chedopasthApanIya saMyatane paNa samajavuM. parihAravizuddhikane pulAkanI peThe jANavuM ane bAkI badhA saMto sAmAyikasaMyatanI peThe jANavA.
Page #486
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uddeso-7 [944] he bhagavan ! zuM sAmAyikasaMyata utsarpiNIkALe thAya, avasarpiNIkALe thAya ke noutsarpiNI-noavasarpiNIkALe thAya ? he gautama ! te utsarpiNIkALe thAyaityAdi badhuM bakuzanI peThe jANavuM. e pramANe chedopasthApanIya saMyata paNa jANavo. paNa vizeSa e ke janma ane sadbhAvanI apekSAe cAre paribhAgamAM samAna kALe na hoya. ane saMharaNanI apekSAe cAramAMthI koI paNa eka paribhAgamAM hoya. bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. parihAravizuddhika saMyataavasarpiNI ane utsarpiNIkALe paNa hoya,jo te avasarpiNI ke utsarpiNIkALe hoya to, te saMbaMdhe pulAkanI peThe samajavuM. sUkSmasaMparAya saMyata nithanI peThejANavo. e pramANe yathAkhyAta saMyata paNa jANavo. [945] he bhagavan ! sAmAyikasaMyata kALagata thayA pachI kai gatimAM jAya ? he gautama ! devagatimAM jAya. devagatimAM jato sAmAyikasaMyatabhavanavAsImAM na utpanna thAya-ityAdi badhI vaktavyatA kaSAyakuzIlanI peThe jANavI. e pramANe chedopasthApanIya saMyata saMbaMdhe paNa jANavuM. parihAravizuddhika saMyata pulAkanI peThe ane sUkSmasaM5rAya nigraMthanI peThejANavA. yathAkhyAta saMyata anuttaravimAnamAM utpanna thAya ane keTalAka to siddha thAya yAvat-sarva duHkhano anta karanAra thAya.sAmAyikasa~yatanI utpatti saMyamanI avirAdhanAne apekSI-ityAdi badhuM kaSAyakuzIlanI peThe jANavuM. chedopasthA panIya saMyatane paNa e pramANe samajavuM. pulAkanI peThe parihAravazuddhika ane bAkI badhA nigraMthanI peThe jANavA. devalokamAM utpanna thatA sAmAyikasaMyatanI jaghanya be palyopamanI ane utkRSTa tetrIza sAgaropamanI sthiti kahI che. e pramANe chedopasthA panIya saMyata viSe paNa samajavuM. parihAravizuddhika saMyatanIdevIsthati jaghanya be palyopamanI ane utkRSTa aDhAra sAgaropamanI kahI che. bAkInA badhA saMyato saMbaMdhe nigraMthanI peThe jANavuM. [946]he bhagavan ! sAmAyikasaMyatanAM keTalAM saMyamasthAno kahyAM che ? he gautama ! asaMkhya saMyamasthAno kahyAM che. e pramANe yAvat-parihAravizuddhika sudhI jANavuM. sUkSmasaMparAyasaMyatanAM asaMkhya saMyamasthAno che ane tenI aMtarmuhUrtanI sthiti che. yathAkhyAta- saMyatanAM eka saMyamasthAna kahyuM che. he gautama ! yathAkhyAta saMyatanuM ajaghanya anutkRSTa eka saMyamasthAna hovAthI sauthI alpa che, tethI sUkSma- saMparAya saMyatanAM aMtarmuhUrta sudhI rahenArA saMyamasthAno asaMkhyaguNAM che, tethI pira- hAravizuddhikanAM saMyamasthAno asaMkhyaguNAM che, tethI sAmAyikasaMyata ane chedo- pasthApanIyasaMyatanA saMyamasthAno asaMkhyaguNAM che ane paraspara sarakhAM che. [947] he bhagavan ! sAmAyikasaMyatanA keTalA cAritraparyavo kahyA che ? anaMta. e pramANe yAvat-yathAkhyAtasaMyata sudhI jANavuM. sAmAyikasaMyata bIjA sAmAyika saMyatanA sajAtIya cAritraparyAyanI apekSAe kadAca hIna hoya, tulya hoya ane adhika hoya ane temAM-hInAdhikapaNAmAM cha sthAna patita hoya. eka sAmAyikasaMyata chedopa sthApanIyasaMyatanA vijAtIyacAritraparyAyanA saMbandhanI apekSAe kadAca hIna hoyaityAdi cha sthAna patita hoya. e pramANe parihAravizuddhika saMbaMdhe paNa samajavuM.eka sAmAyikasaMyata sUkSmasaMparAyasaMyatanA vijAtIyacAritraparyAyanI apekSAe hIna hoya, tulya na hoya, te adhika paNa na hoya. temAM paNa anaMtaguNa hIna che. e pramANe 483
Page #487
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhagavai - 255-27/947 yathAkhyAtasaMyata saMbaMdhe paNa jANavuM. e pramANe chedopasthApanIya paNa nIcenA traNe cAritranI apekSAe cha sthAnapatita che ane uparanA be cAritrathI teja pramANe ananta guNa hIna che. jema chedopasthApanIyasaMyata viSe kahyuM tema parihAravizuddhika saMbaMdhe paNa jANavuM. 44 he bhagavan ! sUkSmasaMparAyasaMyata sAmAyikasaMyatanA vijAtIya paryAyonI apekSAe zuM hIna che- ityAdi pRcchA. he gautama ! te hIna nathI, sarakho nathI, paNa adhika che ane te anaMta guNa adhika che. e pramANe chedopasthApanIya ane parihAravizuddhikanI sAthe jANavuM. potAnA sajAtIya paryAyanI apekSAe kadAca hIna hoya, kadAca tulya hoya ane kadAca adhika hoya. jo hIna hoya to anaMtaguNa hIna hoya, jo adhika hoya to anaMtaguNa adhika hoya. sUkSmasaMparAyasaMyata yathAkhyAtasaMyatanA vijAtIya cAritrapa yiyonI apekSAe hIna che, adhika che. ane te anaMtaguNa hIna che. yathAkhyAta saMyata nIcenA cArenI apekSAehInanathI,tulya nathI,paNa adhika che ane te anaMtaguNa adhika che. potAnA sthAnamAM hIna ane adhika nathI paNa sarakhA che. he gautama ! sAmAyika saMyata ane chedopasthApa- nIya saMyata-e bannenA jaghanya cAritraparyavo paraspara sarakhA ane sauthI thoDA che, tethI parihAravizuddhika saMyatanA jaghanya cAritra paryavo anaMta guNA che, ane tethI tenAja utkRSTa cAritraparyavo anaMta guNA che, tethI sAmAyika saMyata ane chedopasthApanIya saMyatanA utkRSTa cAritraparyavo anaMtaguNA ane paraspara sarakhA che, tethI sUkSmasaMparAya saMyatanA jaghanya cAritraparyavo anaMtaguNA che ane tethI tenAja utkRSTa cAritraparyavo anaMtaguNA che, ane tethI yathAkhyAta saMyatanA ajaghanya ane anutkRSTa cAritraparyavo anaMtaguNA che. sAmAyika saMyatasayogI hoya-ityAdi badhuM pulAkanI peThe jANavuM. e pramANe yAvat-sUkSmasaM5rAya saMyata saMbaMdhe samajavuM. ane yathAkhyAta saMyata saMbaMdhe snAtakanI peThejANavuM. he bhagavan ! zuM sAmAyikasaMyata sAkAra-jJAnaupoyagavALo hoya ke anAkAradarzana upayogavALo hoya ? he gautama ! sAkAraupayogavALo hoya-ityAdi badhuM pulAka nI peThe jANavuM. e rIte yAvatyathAkhyAta saMyata saMbaMdhe samajavuM. vizeSa e ke sUkSma saMparAya saMyata sAkAra upayogavALo hoya, paNa anAkAra upayogavALo na hoya. sAma yika saMyata te kaSAyavALo hoya, ityAdi kaSAyakuzIlanI peThejANavuM. e pramANe chedopa sthApanIya paNa jANavo. parihAravizuddhika saMyatane pulAkanI peThe jANavuM. sUkSmasaMpAya saMyata kaSAyavALo hoya, tene mAtra eka saMjvala lobha hoya. yathAkhyAta saMyata saMbaMdhe nigraMthanI peThe jANavuM. sAmAyika saMyata lezyAsahita hoya-ityAdi badhuM kaSAyakuzIlanI peThe jANavuM.chedopasthApanIyane paNa e pramANe jANavuM.pulAkanI peTha parihAravizuddhikane samajavuM. sUkSmasaM5rAya saMyata nithanI peThe jANavo. ane snAtakanI peThe yathAkhyAta saMyata viSe jANavuM. parantu jo lezyAsahita hoya to te eka zulkalezyAvALo hoya. [948] he bhagavan ! zuM sAmAyika saMyata caDhatA pariNAmavALo hoya, hIyamAna ke sthira pariNAmavALo hoya ? he gautama ! te caDhatA pariNAmavALo hoya-ityAdi badhuM pulAkanI peThejANavuM. e pramANe yAvatR-parihAravizuddhika saMyata sudhI samajavuM. zuM sUkSmasaM5rAyasaMyata caDhatA pariNAvALo hoya, paDatA pariNAmavALo hoya, yathAkhyAta
Page #488
--------------------------------------------------------------------------
________________ 485 zataka-25, udeso-7 saMyatane nigraMthanI peThe jANavuM.sAmAyika saMyata jaghanya eka samaya sudhI caDhatA pariNAmavALo hoya ItyAdi badhuM mulAkanI peThe jANavuM tathA e pramANe yAvatu-parihAra vizuddhika saMbaMdhe paNa samajavuM.sUkSmasaMparAyasaMyatajaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI caDhatA pariNAmavALo hoya. te keTalA kALa sudhI paDatA pariNAmavALo hoya? pUrvanI peThe jANavuM. yathAkhyAta saMyata te jaghanya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI caDhatA pariNAmavALo hoya. te jaghanya eka samaya, ane utkRSTa aMzataH nyUna pUrvakoTi sudhI sthira pariNAmavALo hoya. [949] he bhagavan! sAmAyika saMyata keTalI kamaprakRtione bAMdhe? he gautama! te sAta ke ATha karma prakRtione bAMdhe-ityAdi badhuM bakuzanI peThe jANavuM. e pramANe yAvatuparihAravizuddhika saMyata sudhI samajavuM.sUkSmasaMparAyasaMyata AyuSa ane mohanIya sivAya cha karmapravRtione bAMdhe. yathAkhyAta saMyata saMbaMdhe snAtakanI peThe jANavuM. sAmAyika saMyata avazya ATha karmaprakRtione veda. e pramANeyAvatu-sUkSmasaMparAya sudhI jANavuM yathAkhyAta saMyata sAta kamaprakRtione veda ke cAra karmaprakRtione veda. jyAre te sAta karmane vedato hoya tyAre mohanIya sivAyanA sAta karmane vede, ane jyAre te cAra prakAranAM karmane vedato hoya tyAre vedanIya, AyuSa, nAma ane gotrane vaide. sAmAM yika saMyata sAta karmaprakRtione udIre-ItyAdi badhuM bakuzanI peThe jANavuM. yAvatuparihAravizuddhika e pramANe jANavo. sUkSmasaMparAya che athavA pAMca karmapravRtionI udIraNA kare. jo cha karmanI udIraNA kare to AyuSa ane vedanIya sivAya bAkInAM cha karmanI udIraNA kare. jo pAMca karmanI udIraNA kare to AyuSa, vedanIya ane mohanIya karma sivAya bAkInAM pAMca karmanI udIraNA kare. yathAkhyAtasaMyata te pAMca ke be karmaprakRti one udIre, athavA koI kamanI udIraNA na kare. jo pAMca karmanI udIraNA kare to AyuSa, vedanIya ane mohanIya karma sivAya bAkInAM pAMca kamanI udIraNA kare-ityAdi badhuM nigraMthanI peThe jANavuM. [] he bhagavan! sAmAyika saMyata sAmAyikasaMtapaNAno tyAga karato zuM choDe, zuM prApta kare ? he gautama ! sAmAyikasaMtapaNAno tyAga kare ane chedopasthApaniyasayatapaNuM, sUkSmasaMparAyasaMyatapaNuM, asaMyama ke saMyamasaMyama-dezaviratipaNuM prApta kare. chedopasthApanIya saMyata chedopasthApanIyasaMtapaNAno tyAga kare ane sAmAyika saMyatapaNuM, parihAravizuddhika saMyatapaNuM, sUkSmasaMparayasaMtapaNuM, asaMyama ke dezavira tipaNuM prApta kare. parihAravizuddhika parihAravizuddhikasaMtapaNAno tyAga kare ane chedopasthApanIyasaMtapaNuM ke asaMyama prApta kare. sUkSmasaMparAya sUkSmasaMparAya saMtapaNAno tyAga kare ane sAmAyika saMmatapaNuM, chedopasthApanIyasaMtayapaNuM, yathA khyAta saMtapaNuM ke asaMyama prApta kare. yathAkhyAta saMyata yathAkhyAta saMtapaNAno tyAga kare ane sUkSmasaMparAya saMyama, asaMyama ke siddhigatine prApta kare. [51] he bhagavan! zuM sAmAyika saMyata saMjJopayukta hoya ke nosaMjJopayukta? te saMjJopayukta hoya-ityAdi badhuM bakuzanI peThe jANavuM. e pramANe yAvatu-parihAra vizuddhika saMyata sudhI jANavuM. sUkSmasaMparAya ane yathAkhyAta saMbandha pulAkanI peThe jANavuM.sAmAyika saMyata AhAraka hoya ke anAhAraka hoya? pulAkanI peThejANavuM. e
Page #489
--------------------------------------------------------------------------
________________ 486 bhagavAI - 25/7951 rIte yAvatu-sUkSmasaM5rAya sudhI samajavuM. yathAkhyAta saMyata snAtakanI peThe jANavo. sAmAyikasaMyata jaghanya eka bhava ane utkRSTa ATha bhavagrahaNa kare. e pramANe chedo pasthApanIya viSe paNa jANavuM. parihAravizuddhika jaghanya eka bhava ane utkRSTa traNa bhavagrahaNa kare e pramANe yAvat yathAkhyAta saMyata saMbaMdhe jANavuM. 9i52] he bhagavan! sAmAyika saMyatane eka bhavamAM grahaNa karI zakAya tevA keTalA AkarSa kahyA che jaghanya ItyAdi badhuM bakuzanI peThe samajavuM. he bhagavan! chedopa sthApanIya saMyatanejaghanya eka ane utkRSTa vizapRthakatva AkarSa kahyA che. parihAra vizuddhikane jaghanya eka ane utkRSTa traNa AkarSa kahyA che. sUkSmasaMpAyane jaghanya eka utkRSTa cAra AkarSa kahyA che. yathAkhyAtane jaghanya eka ane utkRSTa be AkarSa hoya che. sAmAyika saMvatane bhavamAM grahaNa karI zakAya tevA AkarSa ityAdi badhuM bakuzanI peThe jANavuM. chedopasthApanIya saMyatane jaghanya be ane utkRSTa navaso upara ane hajAranI aMdara AkarSo kahyA che. parihAravizuddhikane jaghanya be ane utkRSTa sAta, sUkSma parAyane jaghanya be ane utkRSTa nava tathA yathAkhyAtane jaghanya be ane utkRSTa pAMca AkarSo kahyA che. [53] he bhagavan! sAmAyika saMyata kALathI kyAM sudhI hoya ? he gautama ! jaghanya eka samaya ane utkRSTa kAMIka UNA-nava varasa nyUna pUrvakoTi varSa sudhI hoya. e pramANe chedopasthApanIya saMbaMdhe paNa samajavuM-parihAravizuddhika jaghanya eka samaya ane utkRSTa kAMIka nyUna ogaNatrIza varSa UNI pUrvakoTi varSa sudhI hoya. sUkSmasaMparAya saMbaMdhe nigraMthanI peThejANavuM. yathAkhyAtane sAmAyika saMyatanI jema samajavuM. sAmAyika saMyato sarva kALe hoya. chedopasthApanIya saMyato jaghanya aDhIso varSa sudhI ane utkRSTa pacAsalAkha kroDa sAgaropama sudhI hoya.parihAravizuddhika saMyato jaghanya kAMIka UNA baso varSa sudhI ane utkRSTa kAMika nyUna be pUrvakoTi varSa sudhI hoya. sUkSmasaMparAya saMyato jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtamUhUrta sudhI hoya. yathAkhyAta saMyato sAmAM yika saMyatonI peThe jANavA. - he bhagavan! sAmAyika saMyatane keTalA kALanuM aMtara hoya ? he gautama ! jaghanya ityAdi badhuM mulAkanI peThe jANavuM. e rIte yAvatu yathAkhyAta saMyata sudhI samajavuM. sAmAyika saMyatone kALanuM aMtara nathI. chedopasthApanIya saMyatone jaghanya tresaTha hajAra varSa ane utkRSTa aDhAra koDAkoDa sAgaropamanuM aMtara hoya che. parihAravizuddhika saMyatone jaghanya corAzI hajAra varSa ane utkRSTa aDhAra koDAkoDI sAgaropamanuM aMtara hoya. sUkSmasaMparAyo nigraMthonI peThe jANavA. ane yathAkhyAta saMto sAmAyika saMyatonI jema samajavA. he bhagavan! sAmAyika saMyatane keTalA samudyAto kahyA che? he gautama! che. te kaSAyakuzIlanI peThe jANavA. e pramANe chedo- pasthApanIya saMyata saMbaMdhe paNa samajavuM. pulAkanI peThe parihAravizuddhikane jANavuM. nigraMthanI peThe sUkSmasaM5rAya saMbaMdhe jANavuM, ane snAtakane yathAkhyAta saMyata saMbaMdhe paNa samajavuM. sAmAyika saMyata lokanA saMkhyAtamA bhAge na hoya-ityAdi pulAkanI peThe jANavuM. e rIte yAvatu-sUkSmasaMparAya sudhI jANavuM. tathA snAtakanI peThe yathAkhyAta saMyatane viSe samajavuM.zuM sAmAyika saMyata
Page #490
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, udeso-7 487 lokanA jeTalA bhAgamAM hoya teTalA bhAgano sparza kare, sAmAyika saMyata lAyopazamika bhAvamAM hoya. e rIte vAva-sUkSmasaM5rAya sudhI jANavuM. yathAkhyAta saMyataaupathamika ke kSAyika bhAvamAM hoya. he bhagavan! sAmAyika saMyato eka samaye keTalA hoya? he gautama! pratipadyamAna sAmAyika saMyatonI apekSAe-ityAdi badhu kaSAyakuzIlanI peThe jANavuM. chedopasthApa nIya saMyato eka samaye pratipadyamAnane AzrayI chedopasthApanIya saMyato kadAca hoya ane kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya eka, be traNa utkRSTa basothI navaso sudhI hoya. pUrvapratipanane AzrayI jeo pUrve chedapasthApanIya cAritrane prApta thayelA che teonI apekSAe-kadAca hoya ane na hoya. jo hoya to jaghanya ane utkRSTa basothI navaso kroDa sudhI hoya.parihAravizuddhiko mulAkonI peTheane sUkSmasaMpAyonigraMthonI peThe jANavA. yathAkhyAta saMyato eka samaye pratipadyamAna yathAkhyAta saMyatonI apekSAe kadAca hoya ane kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya eka, be ane traNa tathA utkRSTa ekaso bAsaTha hoya. temAM ekaso ATha kSapako ane copana upazAmako hoya. pUrvapratipatnane AzrayI jaghanya ane utkRSTa be kroDathI nava kroDa sudhI hoya. he gautama ! sUkSmasaMparAya saMyato sauthI thoDA che, tethI parihAravizuddhika saMyato saMkhyAtaguNA che, tethI yathAkhyAta saMto - tethI chedopasthApanIya saMyato ane tethI sAmAyika saMyato anukrama saMkhyAtaguNA che. [954-959] he bhagavan! pratisevanA keTalA prakAranI kahI che? he gautama! dasa prakAranI dapapratisevanA pramAdathI thatI, anAbhogathI thatI,AturapaNAthathatI, Apa dAthI thatI,saMkIrNatAthI thatI, sahasAkArathI thatI, bhayathI thatI, pradveSa ane vimarza-zaikSa kAdinI parIkSA karavAthI thatI pratisevanA AlocanAnA dasa doSo kahyA che, prasanna thayelA gura thoDuM prAyazcitta Apaze mATe tene sevAdithI prasanna karI tenI pAse doSanI AlocanA karavI, taddana nAno aparAdha jaNAvavAthI AcArya thoDuM prAyazcitta Apaze ema anumAna karI potAnA aparAdhanuM svataH Alocana karavuM, je aparAdha AcAyadike joyo hoya tenuM ja Alocana karavuM, mAtra moTA aticAronuM ja Alocana karavuM, je sUkSma aticAronuM Alocana kare te sthUla aticAronuM Alocana kema na kare evo AcAryano vizvAsa utpanna karavA sUkSma aticAronuM ja Alocana karavuM, ghaNI zarama AvavAne lIdhe pracchanna Alocana karavuM, bIjAne saMbhaLAvavA khUba jorathI bolIne Alocana karavuM, ekaja aticAranI ghaNA guru pAse AlocanA karavI, agItArthanI pAse AlocanA karavI, ane je doSanuM Alocana karavAnuM che te doSane sevanAra AcArya pAse tenuM Alocana karavuM. dasa guNothI yukta anagAra potAnA doSanI AlocanA karavAne yogya che. uttama jAti- vALo, uttama kuLavALo, vinayavAnuM, jJAnavAna, darzana saMpanna cAritrasaMpanna, kSamAvALo, dAnta amAvI, saraLa ane apazcA- tApI ATha guNothI yukta sAdhu AlocanA ApavAne yogya che- AcAravAnuM AdhAravAnu-vyava hAravAnuM,apavrIDaka, prakuvaka, aparignAvI, niyapika-apAyadarzI. [960-961] sAmAcArI dasa prakAranI "icchAkAra, miththAkAra, tathA kAra, AvazyakI, naidhikI, ApRcchanA, pratipRcchanA, chaMdanA, nimaMtraNA, upa saMpadA che." [962] prAyazcittanA dasa prakAra kahyA che- AlocanAne yogya, pratikramaNane
Page #491
--------------------------------------------------------------------------
________________ 488 bhagavAI- 253-7962 yogya, AlocanA ane pratikramaNa bannene yogya, viveka, kAyotsargane yogya, tapane yogya, dIkSApayayinA chedane yogya, mULane yogya-pharIthI mahAvrata levA yogya, anava sthApyAha, pArAMcika. [93-969) tapanA be prakAra che-bAhya ane abhyantara. bAhya tapanA cha prakAra che- anazana, UnodarI,bhikSAcaya, rasano tyAga karavo, kAyakleza-pratisalInatA ana zananA be prakAra I-rika-mAvatruthika itvarika anazana aneka prakAranuM kahyuM che, te A pramANe-caturtha bhakta, SaSTha bhakta, aSTama bhakta,dazama bhakta,dvAdaza bhakta, caturdaza bhakta, ardhamAsika bhakta, mAsika bhakta, dvimAsikabhakta, trimAsikabhakta, yAvatuSamA sika bhakta yAvatkathita anazananA be prakAra che.-pAdapopagamana ane bhaktapratyAkhyAna. pAdapopagamananA be prakAra che, te A pramANe-nihArima ane aniharima. temAM aniharima anazana avazya sevAdi pratikarmarahita che. bhaktapratyAkhyAnanA be prakAra che-nihArima ane aniharima. te bane avazya sevAdi pratikarmavALAM che. UnodarikAnA be prakAra che, dravyaUnodarikA ane bhAvanodarikA. dravyaUnodarikAnA be prakAra che, upakaraNadravya-UnodarikA ane bhaktapAnadravya- UnodarikA. upakaraNadravyaUnodarikAnA traNa prakAraeka vastra, eka pAtra, saMtoe tyAga karelA vastra pAtra sivAyanA upakaraNono upabhoga karavo. kukaDInA IDA pramANa ATha koLiyA AhAra le te alpAhArI kahevAya ane je bAra koLiyA AhAra le-ityAdi badhuM sAtamAM zatakanA prathama uddezakamAM kahyA pramANe vAvatu-te prakAma rasano bhojI na kahevAya tyAM sudhI kahevuM. bhAvaUnodarikA aneka prakAranI krodha ocho karavo, yAvatu-lobha ocho karavo; alpa bolavuM, dhIme bolavuM, gussAmAM nirarthaka bahu pralApa na karavo, dayastha kopa ocho karavo. bhikSAcaya aneka prakAranI che. dravyAbhigrahacarabhikSAmAM amuka cIjone ja grahaNa karavAnA niyamapUrvaka bhikSA kare, amuka kSetranA abhigraha pUrvaka bhikSA kareItyAdi jema aupapAtika sUtramAM kahyuM che tema jANavuM. rasaparityAganA aneka prakAra che. vRtAdi vikRti vigaI) no tyAga karavo, snigdha rasavALuM bhojana na karavuM-ItyAdi jema aupapAtika sUtramAM kahyuM che tema jANavuM. kAyakleza aneka prakArano che. kAyotsagadi Asane rahevuM, utkaTAsane rahevuMityAdi aupapAtika sUtramAM kahyuM che tema jANavuM. pratisaMlInatA cAra prakAranI indriyapratisalInatA, kaSAyapratisaMlInatA, yoga saMlInatA, ane viviktazayanAsanasevana, Idriyaprati-saMlInatAnA pAMca prakAra chezrotrendriyanA viSaya pracArane rokavo ke zrotrendridvArA prApta thayela viSayamAM rAgadveSano nirodha karavo, yAvatu sparzanendriyanA viSaya pracArano nirodha karavo ane sparzanendriya dvArA anubhavela padArthone viSe rAgadveSano nigraha karavo. kaSAyapratisaMlInatAnA cAra prakAra che- krodhanA udayano nirodha karavo, athavA udaya prApta krodhane niSphaLa karavo. e pramANe yAvatu-lobhanA udayano nirodha karavo ke udaya prAptalobhane niSphaLa karavo. yogasaMlInatAnA traNa prakAra che- akuzala manano virodha karavo kuzala mananI pravRtti karavI ane manane ekAgrasthira karavuM. akuzala vacanano nirodha karavo, kuzala vacana
Page #492
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, uso-7 489 bolavuM ane vacanane sthira karavuM. sArI rIte samAdhipUrvaka prazAMta thaI hAtha pagane saMkocI kAcabAnI peThe guptakriya thaI AlIna ane pralIna-sthira rahevuM.je ArAmomAM, udyAnomAM-ityAdi somilanA uddezakamAM kahyA pramANe yAvatu-zayA ane saMthArAne laine vihare te vivikta zayyAsana. atyaMtara tapa keTalA prakAranuM che? he gautama! cha prakAranuM che. prAyazcitta, vinaya, vaiyAvRtya, svAdhyAya, dhyAna ane vyutsarga. prAyazcitta dasa prakAranuM -AlocanAne yogya ane yAvatu-pArAMcitakane yogya. vinayanA sAta prakAra che. jJAnano vinaya, darzanano vinaya. cAritravinaya, manarUpa vinaya, vacanarUpa vinaya, kAyarUpa vinaya ane lokopacAra vinaya. jJAnano vinaya pAMca prakArano che. Abhinibodhika vinaya, yAvatu-kevalajJAnano vinaya. darzanano vinaya be prakArano che. zuzraSAvinaya ane anAzAtanArUpa vinaya. zuzraSAvaniyanA keTalA prakAra che ? zuzruSA vinaya aneka prakArano che. satkAra karavo, sanmAna karavuM vagere-caudamA zatakanA trIjA uddezakamAM kahyA pramANe anAzAtanA vinayanA pistALIza bheda che. te A pramANe- arihaMtonI anAzAtanA, arihaMtoe kahela dharmanI anAzAtanA, AcAyanI, upAdhyAyonI, sthavironI, kuLanI, gaNanI, saMghanI, kriyAnI, samAnadhA mikanI, matijJAnanI ane yAvatu-kevaLa jJAnanI anAzAtanA, ane eja rIte ari haMtAdi paMdaranI bhakti ane bahumAna, tathA eonA guNonA kIrtanavaDe tenI kIrti karavI. e rIte anAzAtanA vinayanA pistALIza prakAra che. cAritravinaya pAMca prakAra no che. sAmAyikacAritravinaya, ane yAvatu yathAkhyAtacAritravinaya. manavinayanA be prakAre prazastamanavinaya aprazastamanavinaya. prazasta manavinayanA sAta prakAra che. pAparahita,krodhAdiavadharahita, kAyikyAdikriyAmAMAsaktirahita, zokAdi upaleza rahita, Azravarahita, svaparane AyAsa karavA rahita, ane jIvone bhaya na utpanna karavo. aprazasta manavinayanA sAta prakAra che. pAparUpa, avadhavALo, kAyikyAdi kriyA mAM Asaktisahita,zokAdiupalezayukta, Azrayasahita, sva-parane AyAsa utpana karanAra ane jIvone bhaya upajAvanAra. vacanavinayanA be prakAra che-prazasta vacanavinaya ane aprazasta vacanavinaya. prazasta vacanavinayamAM sAta prakAra kahyA che. pAparahita, asAvadha, yAvatu-jIvone bhaya na upajAvavo. aprazasta vacanavinayanA sAta prakAra che. pApasahita, sAvadya ane yAvatu-jIvone bhaya upajAvavo. kAyavinayamAM be prakAra che. prazasta kAyavinaya ane aprazasta kAyavinaya. prazasta kAyavinayanA sAta prakAra che. te A pramANe- sAvadhAnatApUrvaka javuM, sAvadhAnapUrvaka sthiti karavI, sAvadhAnatApUrvaka besavuM, sAvadhAnatApUrvaka ALoTavuM, sAvadhAnatApUrvaka ullaMghana karavuM, sAvadhAnatA pUrvaka vadhAre ullaMghana karavuM ane sAvadhAnapUrvaka badhI IdriyonI pravRtti karavI. apraza stakAyarUpa vinayanA sAta prakAra che.sAvadhAnatA sivAya javuM, yAvatu-sAvadhAnatA sivAya badhI IdriyonA pravRtti karavI. lokopacAravinayanA sAta prakAra che.guvAdi vaDilavarganI pAse rahevuM, teonI IcchA pramANe vartavuM, kAryanI siddhi mATe hetuonI savaDa karI ApavI, karelA upakArano badalo devo, rogIonI saMbhALa rAkhavI, dezakAlajJatA-avasarocita pravRtti karavI ane sarva kAryomAM anukUlapaNe vartavuM.
Page #493
--------------------------------------------------------------------------
________________ 490 bhagavAI - rapa3-7969 vaiyAvRtyanA dasa prakAra che. AcAryanuM vaiyAkRtya, upAdhyAyanuM, sthaviranuM, tapa svInuM, rogInuM, zaikSanuM, kula, gaNa, saMghanuM ane sAdharmikanuM vaiyAvRtya. svAdhyAyanA pAMca prakAra che.vAcanA, pRcchanA, punarAvartana, ciMtana ane dharmakathA. dhyAnanA cAra prakAra che. ArtadhyAna, raudradhyAna, dharmadhyAna ane zukladhyAna. ArtadhyA nanA cAra prakAra che.aniSTa vastuonI prApti thatAM tenA viyoganuM cintana karavuM, ISTa vastuonI prApti thatAM tenA aviyoganuM ciMtana karavuM, rogAdi kaSTa prApta thatAM tenA viyoganuM ciMtana karavuM ane prIti utpanna karanAra kAmabhogAdikanI prAptimAM tenA aviyoganuM ciMtana karavuM. ArtadhyAnanAM cAra lakSaNa kahyAM che. AjaMdana dInatA, AMsu o pADavA ane vAraMvAra lezayukta bolavuM. raudradhyAnanA cAra prakAra kahyA che. hiMsAnuMbandhI, mRSAnubandhI, teyAnubandhI ane saMrakSaNAnubaMdhI raudra dhyAnanAM cAra lakSaNa kahyAM che. osanadoSa, bahuladoSa,ajJAnadoSa, ane AmaraNAntadoSa dharmadhyA. nanA cAra prakAra che. te A pramANe-AjJAvicaya, apAya vicaya, vipAkavicaya ane saMsthAnavica dharmadhyAnanAM cAra lakSaNo kahyAM che. AjJA rUci, nisargaruci, sUtraruci ane avagADharuci dharmadhyAnanA cAra AlaMbano kahyAM che.vAcanA, pratipRcchanA, parivartana ane dharmakathAkaravI. dharmadhyAnanI cAra bhAvanAo kahI che. ekatvabhAvanA, anityabhAvanA, azaraNabhAvanA ane saMsArabhAvanA. zukla dhyAnanA cAra prakAra kahyA che. pRthakatvavitarka savicAra, ekatvavitarka avicAra, sUkSma kriya ani- vRtti ane samucchinnakriya apratipAti. zukladhyAnanAM cAra lakSaNo kahyAM che. kSamA, niHspRhatA, Arjava ane mArdava zukladhyAnanAM cAra AlaMbana kahyAM che. avyathA, asaMmoha, viveka ane vyutsarga zukladhyAnanI cA2 bhAvanAo che, saMsAranA anaMtavRttipaNA saMbadhe vicAra, pratyeka kSaNe vastuomAM thatA vipariNAma saMbaMdhe vicAra, saMsAranA azubhapaNA saMbaMdhe ciMtana ane hiMsAdi janya anAthano vicAra. vyutsarganA be prakAra che. dravyabutsarga ane bhAvavyutsarga. dravyavyatsarganA cAra prakAra -gaNavyutsarga, zarIravyutsarga, upadhivyutsarga ane AhAra-pANIno vyutsarga. bhAvavyutsarganA traNa prakAra che. kaSAyavyastasarga, saMsArayutsarga ane karmavyutsarga. kaSAyavyatsarganA cAra prakAra che. -krodhabhutsarga, yAvatuM lobhavyatsarga. saMsAra-vyutya rganA cAra prakAra -nairayikasaMsArayutsarga. yAvatu-devasaMsAratrutsarga. karmavyutsarganA ATha prakAra jJAnAvaraNIyakarmavyutsarga yAvatuaMtarAyakarmavyutsarga. (zataka 25-uddezaka:-) [970 bhagavan! nairayiko kevI rIte utpanna thAya che? jema koI eka kUdanAro kUdato kUdato adhyavasAya vaDe te sthaLane tajIne bhaviSyamAM Aga-LanA bIjA sthAnane meLavIne vihare che eja rIte e jIvo paNa kUdanArAnI peThe kUdatA adhyavasAya-pariNAma janya kriyAnA sAdhanathI te bhavane choDI daIne bhaviSyamAM meLavavA yogya AgaLanA bhavane meLavIne vihare che. te nArakonI gati kevI zIdhra hoya che jema koI puruSa taraNa ane balavAnuM hoya-ityAdi caudamA zatakanA pahelA uddezakamAM kahyA pramANe jANavuM. yAvatuM te traNa samayanI vigrahagatithI utpanna thAya che, tema te jIvonI tevI zIghragati che ane te
Page #494
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-25, udeso-8 491 prakAre te jIvono zIdhra gativiSaya che. te jIvo potAnA pariNAmarUpa ane mana vagaranA vyApArarUpa karmabaMdhanA hetu-dvArA parabhavanuM AyuSa bAMdhe che. te jIvonA AyuSano kSaya thavAthI, te jIvonA bhavano kSaya thavAthI ane te jIvonI sthitino nAza thavAthI te jIvonI gati pravarte che. he bhagavana! te jIvo zuM potAnI ddhithI-zaktithI upaje che ke pArakI RddhithI upaje che? he gautama ! te jIvo potAnI RddhithI upaje che, paNa paranI RddhithI upajatA nathI. he gautama! te jIvo potAnA karmathI upaje che, paNa pArakA karmathI nathI upajatA. he gautama ! te jIvo potAnA prayogathI upaje che, paNa pArakA prayogathI upajatA nathI. he gautama ! jema nairayika viSe kahyuM tema badhuM asurakumAra saMbaMdhe paNa jANavuM, vAvatu-teo potAnA prayogathI utpanna thAya che, paNa paraprayogathI utpanna thatA nathI.' e pramANe ekeMdriya sivAya yAvatu-vaimAnika sudhI badhA jIvo saMbaMdhe samajavuM. ekeMdriyo viSe paNa teja prakAre jANavuM, mAtra vizeSa e ke, teonI vigrahagati cAra samayanI hoya che. (-zatakaH 25 uddezaka9thI 12H- ) [971] he bhagavan! bhavasiddhika nairayiko kevI rIte utpanna thAya che? he gautama! jema koI eka kUdanAro kUdato kUdato- ityAdi pUrvokta samajavuM. bAkI badhuM te ja rIte yAvatu-vaimAnika sudhI samajavuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavana! te emaja che.' [972] he bhagavan! abhayasiddhika nairayiko kevI rIte utpanna thAya? he gautama! jema koI eka kUdanAro kUdato kUdato-ityAdi bAkInuM badhuM pUvakta jANavuM, ane e rIte thAvatu-vaimAnika sudhI samajavuM. "he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che.' [73] he bhagavan! samyavRSTi nairayiko kevI rIte upaje? he gautama! jema koI kUdanAra kUdatI kUdato-ityAdi bAkInuM badhuM pUvakta jANavuM. e pramANe ekendriya sivAya thAvatu-vaimAnika sudhI jANavuM. he bhagavan! te emaja che.' [974] mithyAvRSTi nairayiko kevI rIte upaje? he gautama ! jema koI kUdanAra kUdatI kUdato-ityAdi bAkInuM badhuM vaimAnika sudhI jANavuM. he bhagavan! te emaja che. zataka 25-nImuna dIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ( - zatakaH 26:-) - uddezo-1H[975] A zatakamAM agiyAra uddezako che ane temAM pratyeka uddezake jIvo, lezyAo, pAkSiko draSTi, ajJAna, jJAna, saMjJA, veda, kaSAya, yoga ane upayoga-ema agiyAra sthAno-viSayone AzrayI bandhavaktavyatA kahevAnI che. 9i76 he bhagavan! zuM jIve pApakarma bAMdhyuM, bAMdhe che ane bAMdhaze? athavA zuM jIve pApakarma bAMdhyuM. bAMdhe che ane nahIM bAMdhaze? athavA zuM jIve pApakarma bAMdhyuM, nathI bAMdhato ane bAMdhaze? athavA zuM jIve pApakarma bAMdhyuM, nathI bAMdhato ane nahIM bAMdhaze? he gautama! koI jIve pApakarma bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhaze, koI jIve pApakarma bAMdhyuM che, bAMdhe che ane bAMdhazo nahIM, koI jIve pApa karma bAMdhyuM che, nathI bAMdhato ane bAMdhazo
Page #495
--------------------------------------------------------------------------
________________ 492 bhagavAI-2-1976 tathA koI jIvo pApa karma bAMdhyuM che, nathI bAMdhato ane bAMdhaze nahIM. lezyAsaMbaMdha koI lezyAvALo jIva pApa karma bAMdhato hato, bAMdhe che ane bAMdhaze-ItyAdi cAre bhAMgA jANavA. sAkAra upayogavALA ane anakAra upayogavALA-e badhAM padomAM pahelo ane bIjo-e be bhAMgA kahevA.asurakumArane paNa e pramANe vaktavyatA kahevI. parantu vizeSa e ke teone tejalezyA, strIveda ane puruSaveda adhika kahevo ane napuMsakaveda na kahevo. badhe pahelo ane bIjo bhAMgo kahevo. e rIte yAvatu-stanitakumAra sudhI jANavuM.ema pRthivIkAyika,akAyika ane yAvatu-paMcendriya tiryaMcayonikane paNa sarvatra pahelo ane bIjo e be bhAMgA jANavA. paranta vizeSa e ke, je jIvane je vezyA, draSTi, jJAna, ajJAna, veda ane yoga hoya te tene kahevo, ane bAkI badhuM teja pramANe jANavuM. manuSyane jIvapada saMbaMdhe kahI che te badhI vaktavyatA kahevI. asurakumAranI peThe vAnarthe tarane jANavuM. tathA jyotirSika ane vaimAnika saMbaMdhe paNa eja rIte samajavuM. parantu vizeSa e ke ahIM vezyAo kahevI ane bAkI badhuM te ja pramANe kahevuM. 9i79]he bhagavanuM zuM jIve jJAnAvaraNIya karma bAMdhyuM hatuM bAMdhe che ane bAMdhaze ? he gautama! jema pApa karma saMbaMdhe vaktavyatA kahI te pramANe jJAnAvaraNIya karma saMbaMdhe paNa kahevI. parantu vizeSa e ke, jIvapada ane manuSyapadamAM sakaSAyI yAvatu-lobhakaSAyIne AzrayI pahelo ane bIjo bhAMgo kahevo. bAkI badhuM temaja kahevuM. e pramANe yAvatuvaimAnika sudhI jANavuM. jJAnAvaraNIya karmanI peThe darzanAvaraNIya karmano paNa saMpUrNa daDaka kahevo. jIvanI vedanIya karma saMbaMdha pRcchA. he gautama! koI jIve bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze, koI jIve bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahIM. koI jIve bAMdhyuM hatuM, nathI bAMdhato ane bAMdhaze nahIM. vezyAvALA jIvane paNa eja rIte trIjA bhaMga sivAya bAkInA traNe bhAMgA jANavA. kRSNalezyAvALA yAvatu-papralezyAvALA jIvone pahelo ane bIjo bhAMgo ane zulkalezyAvALA jIvone trIjA bhAMgA sivAyanA bAkInA (traNe) bhAMgA jANavA. lekSArahita jIvone chello bhAMgo jANavo. kRSNapAkSika jIvone pahelo ane bIjo ane zukapakSavALA jIvone trIjA bhAMgA sivAyanA bAkInA traNe bhAMgA kahevA. e pramANe samyagRSTi jIvane viSe paNa jANavuM. mithyAdraSTi ane samyugmidhyAdraSTi saMbaMdhe be bhAMgA jANavA. jJAnIne trIjA bhAMgA sivAya bAkInA traNe. bhAMgA kahevA. Abhinibodhika- jJAnI ane yAvatuM mana:paryavajJAnIne pahelo ane bIjo bhAMgo kahevo, ane kevalajJAnIne trIjA bhAMgA sivAya bAkInA traNe bhAMgA kahevA. e pramANe nosaMjJAmAM upayukta, vedarahita, akaSAyI, sAkAra upayogavALA ane anAkAra upayogavALAe badhA jIvone trIjA bhAMgA sivAya bAkInA (traNa) bhAMgA kahevA. ayogI jIvane chello bhAMgo ane bAkI badhe sthaLe pahelo ane bIjo ema be bhAMgA jANavA. zuM nairayika jIve vedanIya karma bAMdhyuM hatuM, ItyAdi pRcchA. pUrva pramANe jANavuM. e rIte nairayikothI mAMDI yAvatu-vaimAnika sudhI jene je hoya tene te kahevuM. tathA badhe pahelo ane bIjo bhAMgo samajavo. parantu vizeSa e ke, jIvanI peThe manuSyo saMbaMdhe kahevuM. jema pApakarma saMbaMdhe kahyuM tema mohanIya karma saMbaMdhe paNa jANavuM. e pramANe yAvatu-vaimAnika sudhI samajavuM. [980] he bhagavan! zuM jIve AyuSa karma bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che-ItyAdi pRcchA. he WWW.jainelibrary.org
Page #496
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-26, udeso-1 493 gautama ! koI jIve bAMdhyuM hatuM- ityAdi cAre bhAMgA jANavA. vezyAvALA jIvo ane thAvatu-zulkalezyAvALA jIvone cAra bhAMgA jANavA, ane vezyArahita jIvane chello bhAMgo jANavo. kRSNapAkSika saMbaMdhe pRcchA. he gautama ! koI jIve AyuSa bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. athavA koI jIve AyuSa bAMdhyuM hatuM, nathI bAMdhato ane bAMdhaze. zuklapAkSika, samyagRSTi ane mithyAvRSTi jIvone cAre bhAMgA jANavA. samyamaiithyAdraSTi saMbadhe pRcchA. he gautama ! koIka mithyAdraSTi jIve AyuSa bAMdhyuM hatuM, bAMdhato nathI ane bAMdhaze, koIka jIve bAMdhyuM hatuM, nathI bAMdhato ane bAMdhaze nahIM. jJAnI, yAvatuavadhijJAnIne cAre bhAMgA kahevA. koika manaparyavajJAnIe AyuSa bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze. koie bAMdhyuM hatuM, nathI bAMdhato ane bAMdhaze nahIM. kevalajJAnIne chello bhAMgo jANavo. eja prakAre e kramavaDe nosaMjJAmAM upayukta jIva saMbaMdhe bIjA bhAMgA sivAya bAkInA traNe bhAMgA mana:paryavajJAnInI peThe jANavA. vedarahita ane akaSAyI jIvane samyugmidhyAdraSTinI peThe trIjA ane cotho bhAMgo kahevo, ayogIne viSe chello bhAMgo kahevo ane bAkInAM padone viSe cAre bhAMgA yAvatu-anAkAra upayogavALA jIva sudhI jANavA. - he bhagavan! zuM nairayika jIve AyuSa karma bAMdhyuM hatuM-ityAdi pRcchA. he gautama! koika nairayika jIve bAMdhyuM hatuM-ityAdi cAra bhAMgA kahevA. e pramANe badhe sthAne paNa nairayiko saMbaMdhe cAra bhAMgA jANavA. parantu vizeSa e ke, kRSNalezyAvALA ane kRSNapAkSikane pahelo ane trIjo bhAMgo jANavo, samyazmithyAdriSTimAM trIjI ane cotho bhAMgo kahevo.asurakumAromAM eja rIte jANavuM, paNa vizeSa e ke kRSNalezyAvALA, jIvone cAra bhAMgA kahevA. bAkI badhuM nairayikonI peThe samajavuM. e rIte yAvatu-svanitA kumAro sudhI jANavuM. pRthivIkAyikone badhe ThekANe cAre bhAMgA kahevA. paNa vizeSa e ke kRSNa pAkSikamAMpahelo ane trIjo bhAMgo kahevo.tejolezyAvALA saMbaMdhe prazna he gautama ! teNe bAMdhyuM hatuM, bAMdhato nathI ane bAdhaze. bAkI badhe sthaLe cAra bhAMgA kahevA. e pramANe aplAyika ane vanaspatikAyikane paNa badhuM jANavuM. tejaskAyika ane vAyukAyikane viSe badhe pahelo ane trIjo bhAMgo kahevo. beIdriya, teIdriya ane cauridriyane badhe pahelo ane trIjo bhAMgo jANavo.paNa vizeSa e ke, samyakatva, jJAna, AbhinibodhikajJAna ane zrutajJAna saMbaMdhe trIjo bhAgo kahevo. paMcendriya tiryaMcayonikone kaSNapAkSika saMbaMdhe pahelo ane trIjo bhAMgo kahevo. sammithyAtvamAM trIjA ane cotho bhAMgo kahevo. samyakatva, jJAna, AbhinibodhijJAna, zrutajJAna, avadhijJAna-e pAMce padomAM bIjA bhAMgA sivAya bAkInA traNe bhAMgA kahevA, ane bAkInAM padomAM cAre bhAMgA kahevA.jemajIvosaMbadhe kahyuM che tema manuSyone paNa kahevuM. paNa vizeSa e ke, samya katva,audhikajJAna,matijJAna,zrutajJAna ane avadhijJAna-ebadhApadomAM bIjA bhAMgA sivAya bAkInA traNe bhAMgA kahevA ane bAkI badhuM pUrvokta jANavuM. jema asurakumAro saMbaMdhe kahyuM che. tema vAnavyaMtara, jyotirSika ane vaimAnika saMbaMdhe paNa kahevuM. jema jJAnAvaraNIya karma saMbaMdhe kahyuM che tema nAma, gotra ane aMtarAya saMbaMdhe paNa kahevuM. (zatakAraka uddezakara ) [981) he bhagavan! zuM anantaropapanna nairayike pApa karma bAdhyuM hatuM-ityAdi
Page #497
--------------------------------------------------------------------------
________________ 494 bhagavAI - 2dA-ra/981 pUrvavatuM pRcchA. he gautama koie bAMdhyuM hatuM-ityAdi pahelo ane bIjo bhAgo kahevo. he bhagavan! lezyAvALA anantaropapana nairayike pApakarma bAMdhyuM hatuM-ityAdi prazna. he gautama ! ahIM pahelo ane bIjo bhAMgo kahevo. ema vezyAdi badhA padomAM pahelo ane bIjo bhAgo kahevo. paNa samyammithyAtva manoyoga ane vacanayoga saMbadhe na pUchavuM. e pramANe yAvatu-svanitakamAro sudhI jANavuM. beijiya, te indriya, ane caurindriyane vacanayoga na kahevo. paMcendriya tiryaMcayonikone samyugmithyAtva, avadhijJAna, vibhaMga jJAna, manoyoga ane vacanayoga-e pAMca pado na kahevAM. manuSyone alezyapaNuM, samya zmithyAtva, mana:paryavajJAna, kevalajJAna, virbhAgajJAna, nosaMjJopayoga,avedaka, akaSA yitva, manoyoga, vacanayoga ane agitya-e agiyAra pado na kahevA. jema nairayi kone kahyuM che tema vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnikane paNa pUrvokta traNa pada na kahevA. bAkInAM badhA sthAne pahelo ane bIjo bhAMgo jANavo. ekendriyane sarvatra pahelo ane bIjo bhAMgo kahevo. jema pApakarma saMbadhe kahyuM tema jJAnAvaraNIya karma saMbaMdhe paNa daMDaka kahevo. e rIte AyuSa sivAya yAvatu-aMtarAya karma paNa deDaka kahevo.anaMtaropAna nairayike pUrve AyuSa karma bAMdhyuM hatuM, bAMdhato nathI ane bAMdhaze.lezyAvALA ananta. ropapanna nairayike AyuSa karma saMbaMdhe trIjo bhAMgo jANavo. e pramANe yAvatu anAkAra upayoga sudhI badhe trIjo bhAMgo jANavo. ema manuSya sivAya yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. manuSyone badhe trIjA ane cotho bhAgo jANavo. parantu vizeSa e ke, kRSNapAkSikane trIjo bhAMgo kahevo. badhAmAM pUrva pramANe bhinnatA jANavI. (zataka 26 uddezakaH 3thI 10:-) [982) he bhagavan! zuM paraMparopapana nairayike pApakarma bAMdhyuM hatuM-ItyAdi pRcchA. koIke bAMdhyuM hatuM-ityAdi pahelo ane bIjo bhAMgo samajavo. jema prathama uddezaka kahyo che tema paraMparopapanna nairayikAdisaMbaMdhe pApakamadi nava daMDaka sahita A uddezaka kahevo. ATha karma pravRtiomAM jene je karmanI vaktavyatA kahI che tene te karmanI vaktavyatA kahevI. e pramANe yAvatu-anAkAra upayogavALA vaimAniko sudhI jANavuM. [983] he bhagavan! zuM anaMtarAvagADha nairayike pApa karma bAMdhyuM hatuM-ityAdi pRcchA. he gautama ! jema anaMtaropapananI sAthe pApakamadi navadaMDakasaMgRhIta uddezaka kahyo tema anaMtarAvagADha nairayikAdi saMbaMdhe paNa vaimAnika sudhI uddezaka kahevo. [984] he bhagavan! zuM paraMparAvagADha nairayike pApakarma bAMdhyuM hatuM-ityAdi pRcchA.jema paraMparopapatnaka saMbadhe uddezaka kahyo tema paraMparAvagADha saMbaMdhe paNa kahevo. [985 he bhagavan! zuM anantarAhAraka (AhAranA prathamasamaye vartamAna) naira yike pApakarma bAMdhyuM hatuM-ItyAdi pRcchA. he gautama ! jema anantaro papana saMbadhe uddezaka kahyo tema anantarAbaka saMbaMdhe paNa saMpUrNa uddezaka kahevo. "he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che. [986]zuM paraMparahAraka nairayike pApakarma bAMdhyuM-ityAdi pRcchA. paraMparopAnaka saMbaMdhe udezaka kahyo che te ja rIte paraMparAhAraka saMbaMdhe paNa kahevo. [987] he bhagavan! zuM anaMtaraparyApta nairayike pApa karma bAMdhyuM hatuM-ityAdi
Page #498
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-26, udeso-3 thI 10 495 pRcchA.jema anantaropapana saMbaMdhe uddezaka kahyo tema anaMtarAyaptika saMbaMdhe kahevuM. | [988]zuM paraMparaparyApta nairayike pApakarma bAMdhyuM hatuM-ityAdi pRcchA. jema paraMparopapannaka saMbaMdhe uddezaka kahyo che tema paraMparaparyApta saMbaMdhe kahevuM. [989] he bhagavanuM ! zuM carama nairayike pApakarma bAMdhyuM hatuM-ityAdi pRcchA. paraMparopapanakanI jema carama nairayikAdi saMbaMdhe paNa kahevuM. zataka 26- uddeso-11-) [990] he bhagavan! zuM acarama nairayike pApakarma bAMdhyuM hatuM-ItyAdi pRcchA. he gautama ! prathama uddezakamAM kahyA pramANe pahelo ane bIjo-ema be bhAMgA badhe sthaLe yAvatu-paMcendriya tiryaMcayonika sudhI kahevA.acarama manuSya koie pApakarma bAMdhyuM hatuM. bAMdhe che ane bAMdhaze, koIe bAMdhyuM hatuM, bAMdhe che ane bAMdhaze nahi, koIe bAMdhyuM hatuM, nathI bAMdhato ane bAMdhaze. vezyAvALA acarama manuSyanA pApakarma saMbaMdhe upara kahyA pramANe chellA sivAyanA bAkInA traNa) bhAMgA kahevA. e rIte yAvatu-vaimAniko sudhI samajavuM. darzanAvaraNIya karma saMbaMdhe paNa e rIte badhuM jANavuM. vedanIya karma saMbaMdhe badhe sthaLe pahelo ane bIjo bhAMgo-ema be yAvatu-vaimAniko sudhI jANavA. vizeSa e ke, manuSyapadamAM lezyA- rahita,kevaLI ane ayogI acarama manuSya nathI. he bhagavan! zuM acarama nairayike mohanIya karma bAMdhyuM hatuM -ItyAdi pRcchA. he gautama ! jema pApakarma saMbaMdhe kahyuM tema badhuM yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM.acarama nairayikanA AyuSa karma saMbaMdhe pahelo ane bIjo bhAMgo jANavo. e rIte badhAM padomAM paNa jANavuM. nairayiko viSe pahelo ane trIjo bhAMgo kahevo. vizeSa e ke, samyakatvamithyA- tvamAM trIjo bhAMgo jANavo. e rIte vAvatu-stunitakumAro sudhI jANavuM. pRthivI- kAyika, aSkAyika ane vanaspatikAyikone tejalezyAmAM trIjo bhAMgo kahevo. bAkI badhAM padomAM badhe sthaLe pahelo ane trIjo bhAMgo jANavo. agnikAyika ane vAyu- kAyikone badhe sthaLe prathama ane tRtIya bhAMgo kahevo. beIdriya, teIdriya ane cauri-driyane viSe paNa emaja jANavAM. paNa vizeSa e ke samyakatva, audhikajJAna, Abhi-nibodhika jJAna ane zrata jJAna-e cAre sthAnomAM trIjo bhAMgo samajavo. paMcendriya tiryaMcayonikone samyuzmi dhyAtvamAM trIjo bhAgo ane bAkInAM sthAnomAM sarvatra prathama ane tRtIya bhAMgo jANavo. manuSyone samyazmidhyAtva, avedaka, ane akaSAyI-e traNa padomAM trIjo bhAMgo jANavo. vezyArahita, kevalajJAna ane ayogI saMbaMdhe prazna na karavo. bAkI badhAM padomAM sarvatra prathama ane tRtIya bhAMgo kahevo. jema nairayiko saMbaMdhe kahyuM tema vAna vyaMtara, jyotiSika ane vaimAniko saMbaMdhe paNa jANavuM. jema jJAnAvaraNIya karmasaMbaMdhe jaNAvyuM tema nAma, gotra ane aMtarAya saMbaMdhe badhuM samajavuM. zataka 26-nImunidIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa . (-zataka-27:- ) [991] he gautama! koika jIve pApakarma karyuM hatuM, kare che ane karaze. koIka jIve karyuM hatuM, kare che ane karaze nahi. koIka jIve karyuM hatuM, karato nathI ane karaze. ane koIka jIve
Page #499
--------------------------------------------------------------------------
________________ 496 bhagavAI - 27--991 karyuM hatuM, karato nathI ane karaze nahi. he bhagavan! vezyAvALA jIvo pApa karma karyuM hatuMityAdi pUrvokta pATha vaDe baMdhizatakamAM be vaktavyatA kahI che te badhI vaktavyatA ahIM kahevI. temaja nava daMDaka sahita agiyAra uddezako paNa ahIM kahevA. | zataka 27nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa - zatakaH 28: - uddezaka1 thI 11H[992] he bhagavan! jIvoe kaI gatimAM pApa karmanuM samarjana-grahaNa karyuM hatuM ane kaI gatimAM pApa karmanuM AcaraNa karyuM hatuM? he gautama! badhA jIvo tiryaMcayonimAM hatA, athavA badhA jIvo tiryaMcayonimAM ane nairayikomAM hatA, athavA badhA jIvo tiryaMcayonimAM ane manuSyomAM hatA athavA badhA jIvo tiryaMcayonimAM ane devomAM hatA, athavA badhA jIvo tiryaMcayonimAM, nairayikomAM ane manuSyomAM hatA, athavA badhA jIvo tiryaMcayonimAM, narayikomAM ane devomAM hatA, athavA badhA jIvo tiryaMcayonimAM, manuSyomAM ane devomAM hatA, athavA badhA tiryaMcayonimAM, nairayikomAM, manuSyomAM ane devomAM hatA. ane te gatimAM teoe pApakarmanuM samarjana ne samAcaraNa karyuM hatuM.] ledhyAvALA jIvonAmAM pApa karmanuM samarthana ane samAcaraNa saMbaMdhe pUrvanI peThe jANavuM. kRSNalezyAvALA yAvatu-alezyA-kRSNapAkSika, zuddhapAkSika, yAvat -anAkAra upayogavALA saMbaMdhe paNa eja pramANe samajavuM.he bhagavan! nairayikoe kaMI gatimAM pApakarma upArjana karyuM hatuM ane kaI gatimAM pApa karmanuM AcaraNa karyuM hatuM? he gautama ! badhAya jIvo tiryaMca- yonikomAM hatA-ityAdi pUrvanI peThe AThe bhAMgA kahevA, e pramANe yAvatu-anAkAropayogavALA saMbaMdhe samajavuM. ane yAvatu-vaimAniko sudhI eja rIte jANavuM. ema jJAnAvaraNIya, yAvatu-aMtarAya karmavaDe paNa daMDaka kahevo. ema jIvathI mAMDIne vaimAnika paryanta nava daMDaka thAya che. | [993] he bhagavan! anaMtaparopapana nairayikoe kaI gatimAM pApa karmanuM samarthana karyuM ane kaI gatimAM pApa karmanuM samAcaraNa karyuM he gautama ! te badhA ya tiryaMgyAnikomAM hatA. ema ahIM paNa ATha bhAMgA jANavA. anaMta-ropAnaka nairayikone apekSI jene je vezyAdika anAkAra upayoga sudhI hoya te badhuM vikalpathI thAvatu-vaimAniko sudhI kahevuM. paNa vizeSa e ke, je anaMtaropapanna jIvomAM je je bAbata (mizradraSTi, manoyoga, vacanayogAdi) parihAra karavA yogya hoya te te bAbata baMdhi zatakamAM kahyA pramANe pariharavI. e rIte jJAnAvaraNIya ane yAvatu-aMtarAya karma vaDe paNa nava daMDakasahita A uddezaka kahevo. [9] ema eja kramathI jema baMdhizatakamAM uddezakonI paripATI kahI che tema ahIM paNa AThe bhAMgAmAM jANavI. parantu vizeSa e ke, jene je hoya tene te chellA uddezaka sudhI kahevuM. ema badhA maLIne agiyAra uddezako thAya che. zatakaH 28-udesA-1thI 11nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa
Page #500
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-29, udeso-1 thI 11 497 (zatakaH 29). - usaka-1thI 11H9i95) he bhagavan! zuM ghaNA jIvo pApa karmane bhogavavAnI zaruAta eka kALe kare che ane teno aMta paNa eka kALe kare che? bhogavavAnI zaruAta eka kALe kare che ane teno aMta bhinna kALe kare che? bhogavavAnI zaruAta bhinna kALe kare che ane aMta eka kALe kare che ke tene bhogavavAnI zarUAta bhinna kALe kare che ane teno aMta paNa bhinna kALe kare che? he gautama! temaja che. he gautama! jIvo cAra prakAranA kahyA che. keTalAka jIvo samAna kALe AyuSanA udayavALA ane samakALe bhavAntaramAM utpanna thayelA, keTalAka jIvo samAna kALe AyuSanA udayavALA ane judA judA samaye parabhavamAM utpanna thaelA, keTalAka judA judA kALe AyuSanA udayavALA ane sAthe utpanna thayelA tathA keTalAka judA kALe AyuSanA udayavALA ane judA judA samaye parabhavamAM utpanna thayelA hoya che. temAM je jIvo samAnakALe AyuSanA udayavALA ane parabhavamAM sAthe utpanna thayelA hoya che teo ekaja kALe pApa karmane bhogavavAnI zaruAta kare che ane teno aMta paNa eka kALe kare che. je jIvo samAna kALe AyuSanA udayavALA ane judA judA samaye parabhavamAM utpanna thayelA hoya che teo pApa karmane bhogavavAnI zarUAta eka kALe kare che ane teno aMta paNa judA judA samaye kare che. je jIvo judA judA kALe AyuSanA. udayavALA ane sAthe parabhavamAM utpanna thayelA hoya che teo pApa karmane bhogavavAnI zaruAta judA judA kALe kare che ane teno aMta eka kALe kare che ane je jIvo judA judA kALe AyuSanA udayavALA ane judA judA samaye parabhavamAM utpanna thayelA che teo pApa karmane bhogavavAnI zaruAta judA judA kALe kare che ane teno aMta paNa judA judA kALe kare che. ' he bhagavan! zuM lezyAvALA jIvo pApa karmane bhogavavAnI zaruAta eka kALe kare che-ItyAdi pUrva pramANe pUchavuM. he gautama ! uttara pUrva pramANe samajavo. badhAM sthAnomAM paNa yAvatu-anAkAra upayogavALA sudhI samajavuM. e badhAM pado paNa e ja vaktavyatAthI kahevAM. he bhagavan! zuM nairayiko pApa karmane bhogavavAnI zarUAta eka kALe kare ItyAdi pRcchA.jema jIvo saMbaMdhe AgaLa jaNAvyuM tema nairayiko saMbaMdhe paNa jANavuM. ema yAvatu-anAkAra upayogavALA nairayiko saMbaMdhe samajavuM. eja prakAre yAvatuvaimAniko sudhI jene je hoya te tene Aja kramathI kahevuM. jema pApa karma saMbaMdhe daMDaka kahyo tema kramavaDe jIvathI vaimAniko sudhI AThe kamaprakatio saMbaMdhe ATha daMDaka kahevA. [996 anaMtaropapana nairayikomAM keTalAka eka kALe pApa karmane bhogavavAnI zaruAta kare che ane teno aMta paNa eka kALe ja kare che ane keTalAka eka kALe pApa karmane bhogavavAnI zaruAta kare che ne teno aMta judA judA samaye kare che. he gautama ! anaMtaropapanna nairayiko be prakAranA kahyA che. keTalAka samakALe AyuSanA udayavALA ane samakALe parabhava- mAM utpanna thayelA, ane keTalAka samakALe AyuSanA udayavALA ane judA kALe pApa- karmane bhogavavAnI zarUAta kare che ane teno aMta paNa eka kALe kare che. tathA jeo samakALe AyuSanA udayavALA ane judA judA samaye parabhavamAM [32]
Page #501
--------------------------------------------------------------------------
________________ 498 bhagavaI - 29-/1 thI 11996 utpanna thayelA che teo pApa karmane bhogavavAnI zarUAta to eka kALe kare che ane teno aMta judA judA kALe kare che. he bhagavan! lezyAvALA anaMtaropapana nairayiko pApakarmane bhogavavAnI zaruAta eka kALe kare che-ItyAti pRcchA. he gautama ! pUrvanI peThe jANavuM. e rIte yAvatu anAkAra upayogavALA sudhI samajavuM. ema asurakumArI ane yAvatu-vaimAniko saMbaMdhe paNa jANavuM. paNa vizeSa e ke, jene je hoya tene te kahevuM. e pramANe jJAnAvaraNIya karma saMbaMdhe paNa daMDaka kahevo, ane ema yAvatu-aMtarAya kamI sudhI jANavuM. [997] ema e pAThavaDe jema baMdhizatakamAM uddezakanI paripATi kahI che te badhI uddezakanI paripATI ahIM paNa yAvatu acarama uddezaka sudhI kahevI. anantarasaMbaMdhI cAre uddezakonI eka vaktavyatA kahevI. bAkInA uddezakonI eka vaktavyatA samajavI. zataka 29-udesA-1-11nImuna dIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (zataka-30) - udso -1 [998] he bhagavan! keTalA samavasaraNo-mato-kahyA che? he gautama ! cAra. kriyAvAdI, akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI. he bhagavan! zuM jIvo kriyA vAdI che, akriyAvAdI che, ajJAnavAdI che ane vinayavAdI paNa che. he bhagavan! zuM lezyAvALA jIvo kriyAvAdI che-ItyAdi pRcchA. he gautama! temaja che. e pramANe yAvatuzuklalezyAvALA jIvo saMbaMdhe samajavuM. legsArahita yAvatu kriyAvAdI che, paNa akriyAvAdI vinayavAdInathI. kRSNapAkSika jIvo kriyAvAdI nathI, paNa akriyAvAdI yAvatu vinayavAdI che. zuklapAkSiko vezyAvALA jIvonI peThe jANavA ane samyavRSTi jIvolezyarahita jIvonI peThe jANavA. mithyAdraSTine kaSNapAkSika jIvonI peThe jANavuM. he bhagavan! zuM sammazmithyAvRSTi jIvo kriyAvAdI che-ityAdi pRcchA.he gautama ! teo kriyAvAdI nathI, akriyAvAdI nathI, paNa ajJAnavAdI ane vinayavAdI che. lezyArahita jIvonI peThe jJAnI ane yAvatu-kevalajJAnI jIvo jANavA, tathA ajJAnI ane yAvatu-virbhAgajJAnIjIvo kRSNapAkSika jIvonI peThe jANavA.AhArasaMjJAmAM yAvatuparigrahasaMjJAmAM upayogavALA jIvo vezyAvALA jIvonI jema jANavA. nosaMjJAmAM upayogavALA jIvo vezyArahita jIvonI peThe jANavA. vedavALA ane yAvatu-napuMsaka vedavALA vezyAvALA jIvonI peThe samajavA. vedarahita jIvo vezyA rahita jIvonI jema jANavA. sakaSAyI ane yAvatu-lobhakaSAyI legyAsahita jIvonI jema samajavA. akaSAyI jIvo vezyArahita jIvonI peThe jANavA. yAvatu-kAyayogI vezyAvALA jIvonI jema jANavA. ayogI jIvo vezyArahita jIvonI peThe samajavA. sAkAra ane anAkAra upayogavALA jIvo saLezya jIvonI jema jANavA. nairayiko kriyAvAdI che, ane yAvatu-vinayavAdI paNa che. he bhagavanuM ! zuM lezyAvALA nairayiko kriyAvAdI cheItyAdi pRcchA. he gautama ! pUrva pramANe jANavuM. e rIte yAvata-kApotalezyAvALA nairayiko sudhI jANavuM. kRSNapAkSika nairayiko kriyAvAdI nathI. e krama pramANe jIvo viSe je vaktavyatA kahI che teja vaktavyatA nairayiko saMbaMdhe paNa samajavI. tathA e rIte yAvatu
Page #502
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-30, udeso-1 499 anAkAra upayogavALA nairayiko sudhI samajavuM. vizeSa e ke, jene je hoya tene te kahevuM, bAkInuM na kahevuM.jema nairayiko saMbaMdhe jaNAvyuM tema yAvatu-svanitakumAro sudhI jANavuM. pRthivIkAyiko kriyAvAdI nathI,tema vinayavAdI nathI,kiMtu akriyAvAdI che ane ajJAna vAdI che. e pramANe pRthivIkAyikone lezyAdika je je pado saMbhavatAM hoya te te badhAM padomAM e be vacalAM samavasaraNo jANavA. e rIte yAvatu-anAkAra upayogavALA pRthivIkAyiko sudhI jANavuM. ema yAvatu-cauridriya jIvo saMbaMdha kahevuM. sarva sthAna komAM e be vaccenA ja samavasaraNo jANavAM. eonAM samyakatva ane jJAnamAM paNa e ja vacalAM samavasaraNo samajavAM. paMcedriya tiryaMcayoniko saMbaMdhe jIvo- nI jema jANavuM. vizeSa e ke, jene je hoya tene te kahevuM. jIvo saMbaMdhe je hakIkata kahI che te badhI te ja rIte manuSyo saMbaMdhe paNa samajavI. vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnikone asurakumA ronI jema jANavuM. he bhagavan! kriyAvAdI jIvo kayuM AyuSa bAMdhe ? teo nairayika ane tiryaMca yonikanuM AyuSa na bAMdhe paNa manuSya ane devanuM AyuSa bAMdhe. he gautama ! teo bhavanavAsI yAvatuM jyotiSika devanuM AyuSa bAMdhatA nathI, kiMtu vaimAnika devanuM AyuSa bAMdhe che.akriyAvAdI jIvo nairayikanuM yAvatu-devanuM AyuSa paNa bAMdhe.e pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdI saMbaMdhe paNa samajavuM. lezyA-vALA kriyAvAdI jIvonairayikanuM AyuSa nathI bAMdhatA-ityAdi jema jIvo saMbadhe upara jaNAvyuM che tema ja ahIM paNa cAre samavasaraNone AzrayI kahevuM.kRSNalezyAvALA kriyAvAdI jIvo manuSyanuM AyuSa bAMdhe che. kRSNalezyAvALA akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinaya vAdI jIvo ane cAre prakAranA AyuSano bandha kare che. e ja rIte nIlalezyAvALA ane kApotalezyAvALA saMbaMdhe paNa jANavuM. ' he bhagavana ! tejovezyAvALA kriyAvAdI jIvo zuM nairayikanuM AyuSa bAMdheityAdi pRcchA. he gautama! teo manuSya ane devanuM AyuSa bAMdhe che. jo teo devonuM Ayuza bAMdhe to te pUrvavatu AyuSano bandha kare che. tejalezyAvALA akriyAvAdI jIvo tiryaMca, manuSya ane devanuM AyuSa bAMdhe che. e ja rIte ajJAnavAdI ane vinayavAdI jIvo saMbaMdhe paNa samajavuM. jema tejalezyAvALA saMbaMdhe jaNAvyuM tema patralezyAvALA ane zuklalezyAvALA jIvo saMbaMdhe paNa samajavuM.lezyarahita kriyAvAdI jIvocAre AyuSa bAMdhatA nathI. kRSNapAkSika akriyAvAdI jIvo teo cAre prakAranAM AyuSo bAMdhe che. e rIte kRSNapAkSika ajJAnavAdI ane vinayavAdI viSe paNa jANavuM. jema lezyAvALA jIvo saMbaMdhe kahyuM che tema zulapAkSika saMbaMdhe paNa jANavuM. samyagdaSTi kriyAvAdI jIvo manuSya ane devanuM AyuSa bAMdhe che. mithyAdraSTine kRSNapAkSikonI jema jANavuM. he bhagavan! samyammiglAdraSTi ajJAnavAdI jIvo zuM nairayikanuM AyuSa bAMdheItyAdi pRcchA. he gautama ! vezyArahita jIvonI peThe jANavuM. e pramANe vinayavAdI saMbaMdhe paNa samajavuM. jJAnI, matijJAnI, zrutajJAnI ane avadhijJAnIne samyavruSTinI peThe samajavuM. he bhagavan! mana:paryavajJAnI (kriyAvAdI) jIvo zuM nairayikanuM AyuSa bAMdheityAdi pRcchA. he gautama ! teo devanuM AyuSa bAMdhe che. he gautama ! teo vaimAnika
Page #503
--------------------------------------------------------------------------
________________ 500 bhagavAI - 30-1998 devanuM AyuSa bAMdhe che. kevala- jJAnIne lekSArahita jIvonI peThe jANavuM. ajJAnI, yAvatuvirbhAgajJAnIne kRSNa- pAkSi- konI jema samajavuM. cAre saMjJAmAM upayogavALA jIvone vezyAvALA jIvonI jema samajavuM. nosaMjJAmAM upayogavALA jIvone mana:paryava jJAnInI jema jANavuM. vedavALA ane yAvatu-napuMsakadevavALAne vezyAvALAnI jema ane veda vinAnA jIvone vezyArahita jIvanI peThe samajavuM. kaSAyavALA ane bhAvatu-lobhaka " pAyavALA jIvone, vezyAvALA jIvanI jema jANavuM. kaSAyarahita jIvone, lephsArahita jIvonI jema jANavuM. yogavALA ane yAvatu-kAyayogavALA jIvo vezyAvALA jIvonI jema jANavA. yogarahita jIvone leyArahita jIvonI peThe samajavuM. sAkAro:yogavALA ane anAkAropayogavALAne vezyAvALA jIvonI jema jANavuM. [999] he bhagavan! kriyAvAdI nairayiko zuM nairayikanuM AyuSa bAMdhe-ityAdi pRcchA. he gautama ! teo phakta manuSyanuM AyuSa bAMdhe che.akriyAvAdI nairayiko tiryaMca ane manuSyanuM AyuSa bAMdhe che. e pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdI saMbaMdhe paNa jANavuM.lezyAvALA kriyAvAdI nairayiko badhA eka manuSyanuM ja AyuSa bAMdhe che, ane jeo akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI che teo badhAM sthAnomAM paNa tiryaMca ane manuSyanuM AyuSa bAMdhe che. paNa vizeSa e ke, samyugmithyAdraSTi uparanAM ajJAna vAdI ane vinayavAdI-e be samavasaraNamAM jema jIvapadamAM kahyuM che tema koI paNa AyuSano bandha karato nathI. jema nairayikone kahyuM tema yAvatu-svanitakumArone paNa sama javuM. he bhagavanakriyAvAdI prathivIkAyiko tiryaMca ane manuSyanuM AyuSa bAMdhe che. e pramANe ajJAnavAdI saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan! vezyAvALA pRthivIkAyiko saMbadhe pRcchA. e pramANe je je pada pRthivIkAyika saMbaMdhe hoya te te pada saMbaMdhI vaccenA (akriyAvAdI ane ajJAnavAdInA) be samavasaraNomAM pUrve kahyA pramANe be prakAranuM manuSpAyuSa ane tiryaMcAyuSa bAMdhe che. paraMtu tejo- legyAmAM koI paNa AyuSano banya karato nathI. e rIte aplAyika ane vanaspatikAyika saMbaMdhe paNa samajavuM. agnikAya ane vAyukAya badhAM sthAnomAM vacalAM be samavasaraNone AzrayI mAtra tiryaMcanuM AyuSa bAMdhe che. beindriya, teIndriya ane caurindriya jIvone pRthivIkAyikonI peThe jANavuM, paNa samyakatva ane jJAnamAM teo eka paNa AyuSano bandha karatA nathI. he bhagavan! kriyAvAdI paMcedriya tiryaMcayonika jIvo zuM nairayikanuM AyuSa bAMdheItyAdi pRcchA. he gautama ! mana:paryavajJAnIne peThe jANavuM. akriyAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI paMcedriya tiryaMcayonika jIvo cAre prakAranA AyuSano bandha kare che. lezyAvALA jIvo audhika paMcendriya tiryaMcayonikanI peThe kahevA. kRSNa- lezyAvALA kriyAvAdI paMcedriya tiryaMcayonika jIvo koI AyuSa bAMdhatA nathI. akri- pAvAdI, ajJAnavAdI ane vinayavAdI cAre prakAranA AyuSane bAMdhe che. jema kRSNa - vezyA vALAne kahyuM tema nIlalezyAvALA ane kApotalezyAvALAne samajavuM. vezyA- vALAnI jema tejalezyAvALA jANavA. parantu akriyAvAdI, ajJAnavAdI, ane vinayavAdI devanuM, tiryaMcanuM ane manuSyanuM AyuSa bAMdhe che. e rIte padmavezyAvALA tathA zukla lezyAvALAne paNa kahevuM. kRSNapAkSika traNa kriyAvAdI sivAya bAkInAM) samavasaraNo vaDe cAre prakAranuM AyuSa bAMdhe che. zuklapAkSikane vezyAvALAnI peThe jANavuM. samya
Page #504
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-30, udeso-1 501 draSTi mana:paryavajJAnInI jema vaimAnikanuM AyuSa bAMdhe che. kaNapAkSikonI jema mithyAdraSTi jANavA. samyugmithyAdraSTi eka paNa AyuSa bAMdhatA nathI, ane teone nairayikonI jema chellA be samavasaraNo jANavA. jJAnI ane yAvatu-avadhijJAnI samyavRSTinI jema jANavA. ajJAnI ane yAvatu- virbhAgajJAnI kRSNapAkSikonI jema jANavA. bAkInA yAvatu-anAkAra upayogavALA sudhI ane badhAne lezyAvALAnI jema jANavuM. jema paMcedriya tiryaMcayonikonI vaktavyatA kahI che ema manuSyonI paNa vakta vyatA kahevI. parantu mana:paryavajJAnI ane nosaMjJAmAM upayukta jIvone samyavRSTi tiryaMcayonikanI jema jANavuM.lezyarahita,kevaLajJAnI,vedarahita,kaSAyarahita ane yoga rahita jIvo audhika jIvonI jema AyuSa bAMdhatA nathI. bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. vAnayaMtara, jyotiSika ane vaimAnikone asura- kumAronI jema samajavuM. he bhagavan! zuM kriyAvAdI jIvo bhavasiddhika che ke abhavasiddhika che? he gautama! teo bhavasiddhika che paNa abhavasiddhika nathI. he bhagavan! zuM akriyAvAdI jIvo bhavasiddhika paNa che ane abhavasiddhika paNa che. e ja rIte ajJAnavAdI ane vinayavAdI saMbaMdhe paNa samajavuM. he bhagavan!lezyAvALA kriyAvAdI jIvo zuM bhavasiddhika che ke abhavasiddhika che ? he gautama ! teo bhavasiddhika che, paNa abhavasiddhika nathI. vezyAvALA akriyAvAdI jIvo bhavasiddhika paNa che ane abhavasiddhika paNa che. ema ajJAnavAdI ane vinaya vAdI saMbaMdhe paNa jANavuM. jema vezyAvALA kahyA tema yAvatu-zuklalezyAvALA paNa samajavA.lezyarahita kriyAvAdI jIvo bhavasiddhika che, paNa abhavasiddhika nathI. e pramANe e abhilApavaDe kRSNapAkSika jIvo [kriyAvAdI sivAyanA traNe samavasara NomAM vikalpa (bhavasiddhika) jANavA. zuklapAkSika jIvo cAre samavasaraNomAM bhava siddhika che, samyaSTi leDyA vinAnA jIvonI jema jANavA, mithyAvRSTi kRSNapA kSikonI jema jANavA ane samyugmithyAvRSTi ajJAnavAdI ane vinayavAdI-e banne samavasaraNomAM lekSArahita jIvonI jema jANavA. jJAnI ane yAvatu-kevalajJAnI jIvo bhavasiddhika jANavA, ajJAnI ane vAvatu-virbhAgajJAnI jIvo kaSNapAkSikanI jema banne prakAranA samajavA. AhArasaMjJAmAM, yAvatuM parigrahasaMjJAmAM upayogavALA lezyAvALA jIvonI jema jANavA. nosaMjJAmAM upayukta jIvo samyavRSTinI jema jANavA. vedavALA ane yAvatu napuMsakadavALA vezyAvALAnI jema banne prakAranA jANavA. vedarahita jIvo samyagRSTinI peThe samajavA. kaSAyavALA ane yAvatu-lobhaka pAyavALAne vezyAvALAnI jema jANavuM. kaSAya rahita jIvone samyagdaSTi jIvonI jema jANavuM.yogavALA,yAvatu-kAyayogavALA jIvone samyagRSTi jIvonI jema samajavA. sAkAra-jJAnopayogavALA ane anAkAra-darzanopayogavALA jIvo lezyAyukta jIvo nI jema jANavA. e pramANe nairayiko paNa kahevA. vizeSa e ke, jene je hoya tene te jANavuM. e rIte asurakumAro ane vAvatu-svanitakumAro saMbaMdhe paNa jANavuM. pRthivIkAyiko badhA sthAnakomAM vacalA bane samavasaraNomAM bhavasiddhiko ane abhavasiddhiko hoya che. e rIte yAvatu-vanaspatikAyiko sudhI samajavuM. beIdriya, teIdriya ane caurindriya saMbaMdhe paNa eja rIte jANavuM. vizeSa e ke, teone samyakatva, avadhijJAna, matijJAna ane zrutajJAnamAM banne vacalAM samavasaraNone AzrayI bhavasiddhiko kahevA, paMcendriya
Page #505
--------------------------------------------------------------------------
________________ 502 bhagavada - 30/-/2/1000 tiryaMcayonikone nairayikonI jema samajavuM. vizeSa e ke, jene je hoya tene te jANavuM. manuSyone audhika jIvonI jema samajavuM. vAnavyaMtara, jyotiSika ane vaimAnikone asurakumAronI jema samajavuM. (zataka 30-udesoH 2). [1000] he bhagavan! anaMtaropapanaka nairayiko zuM kriyAvAdI che-ItyAdi pRcchA. he gautama ! teo kriyAvAdI paNa che ane yAvatu vinayavAdI paNa che. vezyAvALA anaMtaropanika nairayiko jema prathama udezakamAM vaktavyatA kahI che tema ahIM paNa kahevI. vizeSa e ke, anaMtaropapanaka nairayikomAM jene je saMbhave tene te kahevuM. e pramANe sarva jIvo yAvatu-vaimAnikone paNa samajavuM. kriyAvAdI anantaropanika narayikonairayika, tiryaMca, manuSya ke devanuM AyuSa bAMdhatA nathI. eja rIte akriyAvAdI, ajJAna vAdI ne vinayavAdI saMbadhe paNa jANavuM. vezyAvALA anantaropapannaka kriyAvAdI naira yiko nairayikanuM vAvatu-devanuM AyuSa bAMdhatA nathI. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI samajavuM. e rIte sarva sthAnomAM anantaropanika nairayiko koI paNa AyuSano bandha karatA nathI. e pramANe yAvatu-anAkAra upayogavALA jIvo sudhI jANavuM. ema yAvatuvaimAniko sudhI jANavuM. vizeSa e ke jene je hoya te tene kahevuM. kriyAvAdI ananta ropAna nairayiko bhavasiddhika che. akriyAvAdI saMbaMdhe pRcchA. he gautama ! teo bhavasiddhika paNa che ane abhavasiddhika paNa che. e pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdI saMbaMdhe paNa samajavuM. vezyA vALA anantaropAna kriyAvAdI nairayiko bhavasiddhika che, e pramANe e abhilApathI jema audhika uddezakamAM nairayikonI vaktavyatA kahI tema ahIM paNa kahevI ane te vAvatuAnAkAropayogavALA sudhI samajavI. e pramANe yAvatu-vaimAniko sudhI jANavuM. paNa jene je hoya tene te kahevuM. A tenuM lakSaNa che-je kriyAvAdI, zukla- pAkSika, ane samyugmithyAvRSTi teo badhA bhavasiddhika hoya che paNa abhavasiddhika hotA nathI, ane bAkI badhA bhavasiddhika paNa hoya che ane abhavasiddhika paNa hoya che. (zataka 30-udeso 3thI 11) [1001] he bhagavan! paraMparopapanaka narayiko zuM kriyAvAdI che-ityAdi pRcchA. he gautama ! jema audhika udezakamAM kahyuM che tema paraMparopapanaka nairayiko saMbaMdha paNa nairavikathI mAMDI samagra uddezaka te ja prakAre traNa daDaka sahita kahevo. [1002] e pramANe e kramavaDe baMdhizatakamAM uddezakonI je paripATI che te ja paripATI ahIM paNa yAvatu-acarama uddezaka sudhI jANavI. vizeSa e ke, "anaMtara' zabdaghaTita cAre udezako eka gamavALA che ane paraMpara' zabdaghaTita cAre uddezako eka gamavALA che. e rIte "carama" ane "acarama' zabdaghaTita uddezako saMbaMdhe paNa samajavuM. vizeSa e ke lekSArahita, kevaLajJAnI ane ayogI saMbaMdhe ahIM kAMI paNa na kahevuM ane bAkI badhuM pUrve kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! te emaja che, he bhagavan! te emaja che | zataka 30-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa
Page #506
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-31, uso-1 503 (zataka 31 ) udeso-1 [1003] he bhagavan! kSudra yugmo keTalAM kahyAM che ? he gautama! cAra. katayugma, yoja, dvAparayugma ane kalyo. he gautama ! te saMkhyAmAMthI cAra cArano apahAra karatAM chevaTe cAra bAkI rahe te saMkhyAne zudra kRtayugma kahevAya che. je saMkhyAmAMthI cAra cArano apahAra karatAM chevaTe traNa bAkI rahe te saMkhyAne kSadra vyAja kahevAmAM Ave che. je saMkhyAmAMthI cAra cArano apahAra karatAM chevaTe be bAkI rahe te saMkhyAne lai dvAparayugma kahevAmAM Ave che. ane je saMkhyAmAMthI cAra cArano apahAra karatAM chevaTe eka bAkI rahe te saMkhyA zudra kalyoja kahevAya che. he bhagavan! mudra katayugma rAzi pramANa nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama! teo nArayikothI AvI utpanna thatA nathI, ityAdi nairayikono upapAta jema vyutkAnti padamAM kahyo che tema ahIM jANavo. te jIvo eka samaye cAra, ATha, bAra, soLa athavA saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. he bhagavanuM ! te jIvo kevI rIte upaje? he gautama ! jema koI kUdanAra kUdato ItyAdi pacIzamAM zatakanA AThamA uddezakamAM nairayiko saMbaMdhe je vaktavyatA kahI che te ahIM paNa kahevI. yAvatu-te AtmaprayogathI utpanna thAya che, paNa paraprayogathI utpanna thatA nathI. he bhagavanuM ! zudra kRtayugmarAzi pramANa ratnaprabhAnA nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya-ItyAdi pRcchA. he gautama ! jema sAmAnya nairayikonI vaktavyatA kahI che tema ratnaprabhAnA nairayikonI paNa kahevI. yAvatu-te paprayogathI upajatA nathI. ema zarkarA prabhA ane dhAvatu-adhasaptama pRthivI saMbaMdhe paNa jANavuM. e rIte vyutkAnti padamAM kahyA pramANe ahIM upapAta kahevo. "asaMzI jIvo pahelI naraka sudhI, sarpo bIjI naraka sudhI ane pakSIo trIjI naraka sudhI jAya che -ItyAdi gAthA vaDe upapAta kahevo. kSudra srojarAzi pramANa narayiko kyAMthI AvI utpanna thAya ? he gautama ! vyutkAnti padamAM kahyA pramANe upapAta kahevo. te jIvo eka samaye traNa, sAta, agiyAra, paMdara, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. bAkI badhuM kRtayugma nairayikonI peThe jANavuM. e pramANe yAvatu-saptama narakamRthivI sudhI jANavuM. yuddha dvAparayugma pramANa nairayikonI utpatti saMbaMdhe jema kSudra kRtayugma saMbaMdhe kahyuM che tema samajavuM. parantu parimANa-be che, daza, cauda, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. e pramANe yAvatu-adhaHsaptama narakapRthivI sudhI jANavuM. he bhagavan! mudrakalyoja rAzi pramANa nerayiko kyAMthI AvI utpanna thAya-ityAdi pRcchA. jema kSudra kRtayugma saMbaMdhe kahyuM che tema A saMbaMdhe paNa samajavuM. paranta parimANamAM eka, pAMca, nava, tera, saMkhyAtA athavA asaMkhyAtA. utpanna thAya che. e pramANe vAva-sAtamI narakapRthivI sudhI samajavuM. (zataka 31-udesA 2) [1004] he bhagavan! mudrakRtayugmarAziprANa kaSNalezyAvALA nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che-ityAdi pRcchA. audhika gAmamAM kahyA pramANe ahIM paNa jANavuM, yAvatu-paraprayogathI upajatA nathI. paNa vizeSa e ke, vyutkrAMtipadamAM kahyA pramANe upapAta kahevo ane dhUmaprabhApRthivInA nairayiko saMbadhe prazna uttara vagere bAkI badhuM
Page #507
--------------------------------------------------------------------------
________________ 504 bhagavaDa- 31/ra/1004 pUrva kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! mudrakRtakRthivInA nairayiko saMbadhe prazna uttara vagere bAkI badhuM pUrva kahyA pramANe jANavuM. he bhagavan! mudratayugmarAzi pramANa kaNalezyAvALA dhUmaprabhApRthivInA nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya-ityAdi pRcchA. pUrva pramANe badhuM jANavuM. e rIte tama:prabhA ane adhasaptama narakamRthivI saMbaMdhe paNa samajavuM. paNa vizeSa e ke, badhe sthaLe upapAta saMbaMdhe vyutkrAMtipadamAM kahyA pramANe, jANavuM. he bhagavanuM ! sudraDhyojarAzipramANu kRSNalezyAvALA nairayiko kyAMthI AvI utpanuM thAya che- ItyAdi pRcchA. upara kahyA pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke, traNa, sAta. agiyAra, paMdara, saMkhyAtA ke aMsakhyAtA utpanna thAya che. bAkI badhuM pUrvavat jANavuM. ema yAvatu-adhaHsaptama pRthivI sudhI jANavuM. he bhagavanuM ! kRSNalezyAvALA sudradvAparayugmarAzipramANa nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya-ityAdi pRcchA. eja pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke, be, cha, daza ke caudaAvI utpanna thAya che. e pramANe dhUmaprabhA yAvatu-adhaHsaptama pRthivI sudhI paNa jANavuM. he bhagavan! kRSNalezyAvALA kSudrakalpojarAzipramANa nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya-ityAdi pRcchA.he gautama ! eja pramANe jANavuM. paNa vizeSa e ke, eka, pAMca, nava, tera, saMkhyAtA athavA asaMkhyAtA utpanna thAya che. e pramANe dhUmaprabhA, tamaprabhA ane adhaHsaptama narakamRthivI saMbaMdhe paNa samajavuM. (zataka: 31-0uddezaka3 thI 28:-) [1005] he bhagavanuM ! nIlalezyAvALA zudrakakRtayugmapramita nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya? kRSNalezyAvALA zudrakRtayugma nairayiko saMbaMdhe kahyuM che te ja pramANe ahIM paNa jANavuM. parantu vizeSa e ke vAlukaprabhAmAM je upapAta kahyo che te pramANe ahIM kahevuM. nIlalezyAvALA zudrakakRtatayugmapramita nairayikone paNa eja rIte jANavuM. e pramANe paMkaprabhA ane dhUmaprabhA saMbaMdhe paNa jANavuM. ema cAre yugmomAM samajavuM. paNa vizeSa e ke, jema kaSNalezyAnA uddezakamAM kahyuM che tema pariNAma jANavuM. [1006] he bhagavan! kApotalezyAvALA zudrakRtayugmarAzipramita nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya? jema kRSNalezyAvALA zudrakRtayugma nairayiko saMbaMdhe kahyuM che tema A saMbaMdhe paNa kahevuM. paNa vizeSa e ke, ratnaprabhAmAM je upapAta kahyo che te ahIM jANavo he bhagavan! kApotalezyAvALA zudrakRtayugmarAzipramANa ratnaprabhAnA naira yiko kyAMthI AvI utpanna thAya ? pUrve kahyA pramANe jANavuM. e rIte zarkaraprabhAmAM, vAlukaprabhAmAM paNa cAre yugmo viSe samajavuM. paNa vizeSa e ke, kRSNalezyA uddezakamAM je parimANa kahyuM che te ahIM jANavuM. 1007] he bhagavanuM ! kSudratayugmarAzipramANa bhavasiddhika nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya ? jema audhika-sAmAnya gama kahyo tema ahIM paNa niravazeSa jANavuM, yAvatte paraprayogathI utpanna thatA nathI. he bhagavan! ratnaprabhA pRthivInA sudrakRtayugmarAzipramANa bhavasiddhika nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che-ityAdi pRcchA. he gautama! pUrve kahyA pramANe badhuM jANavuM. e pramANe vAvatu-adhaHsaptama pRthivI sudhI samajavuM. ema bhavasiddhika kSudravyonarAzipramita nairayikone paNa jANavuM. e
Page #508
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-31, udeso-2 thI 28 505 pramANe yAvatu-kalyoja sudhI samajavuM. paNa parimANa bhinna jANavuM, [1008] he bhagavanuM ! kRSNalezyAvALA bhavasiddhika kSudratayugmapramANa nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya? odhika kaSNalezyAnA uddezakamAM je pramANe kahyuM che te pramANe badhuM cAre yugmomAM jANavuM. yAvatu-he bhagavan adhaHsaptama pRthivInA kRSNa lezyAvALA zudra kalyoja- rAzi pramANa nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya? pUrvavatu. [1009 nIlalezyAvALA bhavasiddhika nairayiko cAre yugmomAM audhika nIlalezyA uddezakamAM kahyA pramANe kahevA. he bhagavan! te emaja che. [1010] kApotalezyAvALA bhavasiddhika nairayikono cAre yugmamAM audhika kApota lezyAuddezakamAM kahyA pramANe upapAta kahevo. he bhagavan! te emaja che. [1011] jema bhavasiddhikanA cAra uddezako kahyA tema abhavasiddhikanA paNa cAra uddezako kApotalezyAuddezaka paryanta kahevA. he bhagavan! te emaja che. [1012] ema samyagdaSTinA paNa lezyA sAthe cAra uddezako kahevA. paraMtu pahelA ane bIjA uddezakamAM samyagRSTino adhaHsaptamanarakapRthivImAM upapAta na kahevo. [1013] mithyAdraSTinA paNa cAre uddezako bhavasiddhikanI peThe kahevA. [1014]kRSNapAkSikanA leNyAsaMyukta cAra uddezako bhavasiddhika jema kahevA. [1015) zulapAkSikanA paNa ema cAra udezako kahevA. yAvatuM vAlukAprabhA pRthivInA kApotalezyAvALAzupAkSika mudrakalpojarAzitapramita nairayiko kyAMthI AvIne utpanna thAya ? pUrvavatu jANavuM. yAvatu-paraprayogathI utpanna thatA nathI. badhA maLIne aThyAvIza uddezako thAya che. zatakaH 31nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | (zatakaH 32 ) | [1016] he bhagavan! mudrakRtayugma rAzirUpa nairayiko maraNa pAmIne turata kyAM jAya, ane kyAM utpanna thAya ? vyutkAntipadamAM kahyA pramANe samajavuM. te jIvo eka samaye cAra, ATha, bAra, soLa, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA udvarte che. he bhagavana ! te jIvo kevI rIte udvarte ? he gautama ! jema koI eka kUdanAra-ityAdi pUrve kahela gamaka jANavo. yAvatu-te potAnA prayogathI udvarte che, paNa paraprayogathI udvartatA nathI. ratnaprabhA pRthivInA zudra katayugma rAzirUpa narayiko nIkaLIne kyAM jAya ? ratnaprabhApRthivInA nairayikonI uddhatanA kahevI. e prakAre yAvatu-adhaHsaptama pRthvI sudhI paNa uddhatanA kahevI. ema kSudra srojayumma, mudraka, dvAparayugma ane zudraka kalyoja saMbaMdhe paNa samajavuM. paNa vizeSa e ke, parimANa pUrve kahyA pramANe juduM juduM jANavuM. [1017] kRSNalezyAvALA zudrakRtayugmarAzirUpa nairayiko nIkaLI kyAM jAya? he rIte e kramavaDe jema upapAta zatakamAM aThyAvIza uddezako kahyA che temaja udvartanA zatakamAM paNa badhA maLIne aThyAvIza uddezako kahevA, paNa ['utpanna thAya che'] tene badale 'udvarte che pATha kahevo, bAkI badhuM temaja jANavuM. he bhagavan! te ema ja che. zataka 32 nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa |
Page #509
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa06 bhagavAI-33/1 thI 11/1018 (-zataka-33:-) -zatakazataka 1 - [1018] he bhagavan! ekendriya jIvo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama! pAMca.pRthivIkAyika ane yAvatu-vanaspatikAyika.pRthivIkAyika jIvo be prakAranA kahyA che. sUkSma pRthivIkAyika ane bAdara pRthivIkAyika sUkSmapRthivIkAyika jIvo be prakAra nA kahyA che. paryApta sUkSma pRthivIkAyika ane aparyApta sUkSma pRthivIkAyika. bAdara pRthivIkAyiko upara kahyA pramANe jANavuM. e pramANe apnAyikonA paNa cAra bheda kahevA. e rIte yAvatu-vaspatikAyika sudhI samajavuM.he bhagavan! aparyApta sUkSma pRthivIkAyikone keTalI kamaprakRtio hoya ? he gautama ! teone ATha karmaprakRtio hoya. jJAnAvaraNIya ane yAvatu-aMtarAya. paryApta sUkSma pRthivIkAyikone ATha karmapraka tio hoya che.sAnAvaraNIya ane yAvatu-aMtarAya. he bhagavanuM ! apayapti bAdara pRthivIkAyikone keTalI karmapravRtio hoya? he gautama ! pUrva pramANe jANavuM. paryApta bAdara pRthivIkAyikone karma prakatio hoya ? pUrvanI pramANeja jANavuM. e rIte e kramathI yAvatu-paryApta bAdara vanaspatikAyiko sudhI samajavuM. he bhagavan! aparyApta sUkSma pRthivikAyiko sAta karyaprakRtio ane ATha kamaprakRtio bAMdhe che. jyAre sAta karyaprakRtio bAMdhe tyAre AyuSa sivAyanI sAta karmaprakRtio bAMdhe ane jyAre ATha karmaprakRtione bAMdhe tyAre paripUrNa AThe karma prakRtio bAMdhe. paryApta sUkSma pRthivIkAyikonI prakRti saMbaMdhe pUrva pramANe jANavuM. tathA e rIte sarva ekendriya saMbaMdhe deDako kahevA. yAvatuM paryApti bAdara vanaspatikAyiko karmapravRtio eja pramANe jANavuM.aparyApta sUkSma pRthvikAyiko cauda karmapravRtio vede. jJAnAvaraNIya ane yAvatu- aMtarAya, tathA zraajiyAvaraNa, cakSuriMdriyAvaraNa, dhrANeDhiyAvaraNa, jilaeNndriyAvaraNa, strIvedAvaraNa ane puruSavedAvaraNa. e rIte, sUkSmabAdara, paryApta ane aparyAptanA cAra bhedapUrvaka yAvatu-paryApta bAdara vanaspati kAyika sudhI samajavuM. yAvat paryApta bAdara vanaspatikAyiko upara pramANe cauda karmaprakatione vede che. [101] he bhagavan! anaMtaropAna ekeMdriya jIvo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! pAMca prakAranA kahyA che. te A pramANe- pRthivIkAyika, yAvatu-vanaspati kAyika anaMtaropapana pRthivIkAyiko be prakAranA kahyA che. te A pramANe-sUkSma pRthivIkAyiko ane bAdara pRthivIkAyiko. e pramANe be bheda vaDe yAvatu-vanaspati kAyika sudhI samajavuM. anantaropapana sUkSmapRthivIkAyikone ATha karmapravRtio kahI che. jJAnAvaraNIya yAvatu aMtarAya. anantaropapana bAdara pRthivIkAyikoneATha karmapra kRtio kahI che. jJAnAvaraNIya yAvatu-aMtarAya. e pramANe yAvatu- anaMta- ropAna bAdara vanaspatikAyika saMbaMdhe jANavuM. anantaropapana sUkSma pRthivIkAyiko AyuSa sivAya sAta karmaprakRtio bAMdhe che. e pramANe yAvatu anaMtaropapana bAdaravanaspati kAyika sudhI jANavuM. anantaropapana sUkSma pRthivIkAyiko cauda karyaprakRtione vede che. jJAnAvaraNIya ane yAvat-puruSavedAvaraNa. e pramANe yAvatu-anaMtaropapana bAdara
Page #510
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-3, zataka zataka-1 vanaspatikAyiko sudhI samajavuM. [1020] he bhagavan ! paraMparopapanna ekendriyo keTalA prakAranA kahyA che ? hai gautama ! pAMca prakAranA. pRthivIkAyika-e pramANe audhika uddezakamAM kahyA pramANe pratyekanA cAra cAra bheda jANavA. he bhagavan ! paraMparopapanna aparyApta sUkSma pRthivI kAyikone keTalI karmaprakRtio hoya ? audhika uddezakamAM kahyA pramANe niravazeSa kahevuM. yAvatu-cauda karmaprakRtione vede che. [1021] anantaropapannanI peThe anantarAvagADha saMbaMdhe samajavuM. paraMparopannanI peThe paraMparAvADha saMbaMdhe samajavuM. anantaropapannanI peThe anantarAhAraka saMbaMdhe samajavuM. paraMparopapannanI peThe paraMparAhAraka saMbaMdhe samajavuM. anaMtaropapannanI peThe anantara paryApta viSe paNa jANavuM. paraMparopapatnI peThe paraMpara paryApta saMbaMdhe samajavuM. paraMparopapannanI peThe carama saMbaMdhe paNa samajavuM. e rIte acaramo saMbaMdhe paNa samajavuM. e pramANe e agiyAra uddezako kahyA. 507 zataka:33--zataka-zataka 2thI 12 [1022] he bhagavan ! kRSNalezyAvALA ekendriya jIvo keTalA prakAranA kahyA che pAMca prakAranA pRthivIkAyika ane yAvat-vanaspatikAyika. kRSNalezyAvALA pRthivIkAyiko be prakAranA che, sUkSma pRthivIkAyika ne bAdara pRthivIkAyika. kRSNalezyAvALA sUkSma pRthivI- kAyiko saMbaMdhe jema audhika uddezakamAM kahyuM che tema e abhilApa vaDe cAra bhedo yAvat-vanaspatikAyiko sudhI jANavA. kRSNa- lezmAvALA aparyApta sUkSma pRthivIkAyikone karmaprakRtio jema audhika uddezakamAM kahyu che tema kahevI. te karmaprakR tio tevI rIte bAMdhe che ane tevI rIte tenuM vedana paNa kare che. he gautama ! ananta ropapantaka kRSNalezyAvALA ekendriyo pAMca prakAranA kahyA che. e rIte e abhilApa vaDe pUrvanI pramANe tenA be bheda yAvat-vanaspatikAya sudhI jANavA. he bhagavan ! anantaropapanna kRSNalezyAvALA sUkSma pRthivIkAyikone keTalI karmaprakRtio kahI che ? e pramANe pUrve kahelA abhilApa vaDe audhika anantaropapannanA uddezakamAM kahyAM pramANe yAvat-vede che' tyAMsudhI jANatuM. paraMparopapanna ekendriyo pAMca prakAranA kahyA che, pRthivIkAyiko vagere. ema e abhilApavaDe teja prakAre cAra bheda yAvat-vanaspatikAya sudhI kahevA. he bhagavan ! paraMparopapanna kRSNa lezyAvALA aparyApta sUkSma pRthivIkAyikone keTalI karmaprakRtio hoya che ? e pramANe e abhilApavaDe audhika uddezakamAM kahela paraMparopapanna saMbaMdhI badhI hakIkata ahIM jANavI. teja pramANe yAvat-vede che e prakAre e abhilApavaDe jema audhika ekendriya zatakamAM agiyAra uddezako kahyA che tema kRSNalezyA zatakamAM paNa kahevA, yAvat acarama ane carama kRSNalezyAvALA ekendriyo sudhI kahevuM. [1023-1025] jema kRSNalezyAvALA saMbaMdhe kahyuM tema nIlezyAvALA saMbandhe paNa zataka kahevuM.e rIte kApotalezyAvALA saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. paNa vizeSa e ke, 'kApotalezyAvALA' evo pATha kahevo. he gautama ! bhavasiddhika ekendriyo pAMca prakAranA kahyA che. pRthivIkAyika ane yAvat- vanaspatikAyika. eonA cAre bheda
Page #511
--------------------------------------------------------------------------
________________ 508 bhagavada -33-ra thI 12/1025 vagere hakIkata vanaspatikAyika sudhI jANavI. he bhagavan! bhavasiddhika apayapti sUkSma pRthivIkAyikone keTalI kamaprakRti- o hoya che ? e rIte e abhilApavaDe paheluM ekeMdriya zataka kahyuM che tema A bhavasiddhika zataka paNa kahevuM. uddezakonI paripATI paNa teja rIte yAvatu-acarama uddezaka sudhI kahevI. [1026] he bhagavan! kRSNalezyAvALA bhavasiddhika ekeMdriyo keTalA prakAranA kahyA che? pAMca prakAranA- pRthivIkAyika ane yAvatu-vanaspatikAyika. kRSNalesyAvALA bhavasiddhika pRthivIkAyiko be prakAranA kahyA che. te A pramANe-paryAptako ane aparyAptako. e rIte bAdara pRthivIkAyiko saMbaMdhe paNa samajavuM. e abhilApavaDe teja prakAre cAra bhedo kahevA. he bhagavanuM ! kRSNalezyAvALA bhavasiddhika apayapti sUkSmapRthivIkAyikone keTalI karmaprakRtio hoya che ? ema e abhilApa vaDe jema audhika uddezakamAM kahyuM che tema A saMbaMdhe yAvatu-vede che tyAM sudhI samajavuM. he bhagavan! anantaropapanaka kRSNalezyAvALA bhavasiddhika ekeMdriyo keTalA prakAranA kahyA che? pAMca prakAranA-anantaropapana pRthivIkAyika ane yAvatu-vanaspati kAyika. he bhagavan! anantaropapana kRSNalezyAvALA bhavasiddhika pRthivIkAyiko be prakAranA kahyA che, sUkSma pRthivIkAyiko ane bAdara pRthivIkAyiko-e rIte bheda kahevA. he bhagavan ! anantaropapanna kRSNalezyAvALA bhavasiddhika sUkSama- pRthivIkAyikone keTalI karmapravRtio hoya che ? e pramANe e abhilApathI jema anantaropapanna saMbaMdhe audhika uddezakamAM kahyuM che temaja A saMbaMdhe paNa vAvatuve che tyAM sudhI jANavuM. e rIte e abhilApavaDe audhika zatakamAM kahyA pramANe agiyAra uddezako yAvatu-chellA acarama' nAmanA uddezaka sudhI kahevA. [1027-102] je rIte kaSNalezyAvALA bhavasiddhika ekedriyo saMbaMdhe zataka kahyuM che te ja rIte nIlalezyAvALA bhavasiddhika ekeMdriya viSe paNa zataka kahevuM. e ja kApotalezyAvALA bhavasiddhika ekaMdriyo viSe paNa zataka kahevuM. he bhagavan! abhavasiddhika ekeMdriyo keTalA prakAranA kahyA che ? pAMca prakAranA - pRthivIkAyika ane yAvatuvanaspatikAyika. e pramANe je rIte bhavasiddhika saMbaMdha zataka kahyuM che te ja rIte abhavasiddhiko saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. paNa vizeSa e ke, "carama" ane ane "acarama sivAyanA nava uddezakakahevA. [1030-1032] e ja rIte kRSNalezyAvALA tathA nIlalezyAvALA tathA kApotalezyAvALA abhavasiddhika ekendriya saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. e pramANe abhavasiddhika saMbaMdhe cAra zatako ane tenA nava nava uddezako che. e rIte e bAra ekeMdriya mahAyugma zatako che. he bhagavan! te emaja che. zataka 33nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (-zatakaH34:-) Fzataka-zataka-1 - uddezaka-1 - [1033] he bhagavan! ekendriyo keTalA prakAranA kahyA che ? pAMca prakAranA.
Page #512
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-34, zataka zataka-1, uddeso-1 pRthivIkAyiko, yAvat-vanaspati- kAyiko. ema pUrvokta cAra bheda yAvat-vanaspatikAyika sudhI kahevA. he bhagavan ! aparyApta sUkSma pRthivIkAyika jIva, je A ratnaprabhA pRthivInA pUrva caramAntamAM-pUrva dizAne cheDe maraNasamuddAta karIne A ratnaprabhA pRthivInA pazcima caramAntamAM-pazcima dizAne ane apayapti sUkSma pRthivIkAyi - kapaNe utpanna thavAne yogya che, te he bhagavan ! keTalA samayanI vigraha- gatithI utpanna thAya ? he gautama ! eka samaya, be samaya ke traNa samayanI. he gautama ! e pramANe meM sAta zreNio kahI che, te A pramANe-jvAyata eka tarapha vakra, dvidhA vakra, ekataH khA dvidhAkhA cakravAla ane ardhacakravAla jo pRthivI- kAyika jvAyata zreNithI utpanna thAya to te eka samayanI vigrahagatithI utpanna thAya. jo ekavakra zreNithI utpanna thAya to te be samayanI vigrahagatithI utpanna thAya. jo te dvidhAvakra zreNithI utpanna thAya to traNa samayanI vigrahagatithI utpanna thAya. he bhagavan ! aparyApta sUkSmapRthivIkAyika je A ratnaprabhA pRthivInA pUrva caramAntamAM maraNasamudghAta karIne A ratnaprabhApRthivInA pazcima ca2mAntamAM paryApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che he bhagavan ! keTalA samayanI vigraha gatithI utpanna thAya ? he gautama ! eka samayanI- ityAdi badhuM pUrvanI peThe jANavuM. ema aparyApta sUkSma pRthivIkAyikano pUrvacara- mAntamAM maraNasamuddAta karAvI pazcima caramAntamAM bAdara apapti pRthivIkAyika- paNe upapAta kahevo ane punaH tyAM ja paryAptapaNe upapAta kahevo. e pramANe aplAyikane viSe pUrvokta cAra AlApaka kahevA. sUkSma aparyApta, sUkSma paryApta, bAdara aparyApta ane bAdara paryApta apnAyi kamAM upapAta kahevo. ema sUkSma tejaskAyika aparyApta ane paryAptamAM upapAta kahevo. he bhagavan ! aparyApta sUkSma pRthivIkAyika je A ratnaprabhA pRthivInA pUrva caramAntamAM maraNasamuddAta karIne manuSyakSetramAM aparyApta bAdara tejaskAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te he bhagavan ! keTalA samayanI vigraha gatithI utpanna thAya ? bAkI badhuM pUrvanI peThe samajavuM. ema paryApta bAdaratejaskAyi- kapaNe paNa upapAta kahevo. jema sUkSma ane bAdara aplAyikamAM upapAta kahyo tema sUkSma ane bAdara vAyukAyikamAM paNa upapAta kahevo. vanaspatikAyikamAM paNa e pramANe jANavuM. paryApta sUkSma pRthvIkAyikane paNa ratnaprabhA pUrva caramAntamAM maraNa- samuddAta karAvI anukrame e vIze sthAnomAM yAvat-bAdaraparyApta vanaspatikAyika sudhI utpanna karAvavo. e pramANe aparyApta bAdara pRthivIkAyika ane paryApta bAdara pRthivIkAyikane paNa pUrvavat jANavuM. ema pramANe aplAyikane paNa cAre gamakane AzrayI pUrvacaramAntamAM samudghAtapUrvaka e pUrvokta vaktavyatAvaDe uparanA vIza sthAnakomAM utpanna karAvavo. aparyApta ane paryApta banne prakAranA sUkSma tejaskAyane paNa e ja vIza sthAnakomAM upara kahyA pramANe utpanna karAvavo. 509 he bhagavan ! aparyApta bAdara tejaskAya, je manuSyakSetramAM maraNasamuddAta karI ratnaprabhA pRthvInA pazcima caramAntamAM aparyApta sUkSma pRthivIkAyikApaNe utpanna thavAne yogya che te he bhagavan ! keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya ? bAkInuM pUrvanI peThe jANavuM. e rIte cAre prakAranA pRthivIkAyikomAM, cAre prakAranA akAyi
Page #513
--------------------------------------------------------------------------
________________ 510 bhagavAI-34/1/1/1033 komAM tathA aparyApta ane paryApta sUkSma tejaskAyikomAM paNa upajAvavo. he bhagavan! je aparyApta bAdara tejaskAyika, je manuSyakSetramAM maraNa muddAta karI manuSya kSetramAM aparyApta bAdara tejaskAyikapaNe utpanna thavAne yogya hoya te keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya? bAkI badhuM pUrvanI peThe jANavuM. ane e ja rIte tene paryApta bAdara tejaskAyapaNe paNa utpanna karAvavo. jema pRthivIkAyikomAM kahyuM che tema cAre bhedathI vAyukAyikapaNe ane vanaspatikAyikapaNe paNa upajAvavo. e rIte paryApta bAdara tejaskAyikane paNa samayakSetramAM samudyAta karAvI e ja vIzasthAnakomAM utpanna karAvavo. jema aparyAptino upapAta kahyo tema sarvatra paNa payapti ane apa pta bAdara tejasvikone samayakSetramAM utpanna karAvavA ane samughAta karAvavI. jema pRthivIkAyikono upapAta kahyo tema cAra bhedathI vAyukAyiko ane vanaspatikAyikone paNa upajAvavA. yAvatuM- he bhagavan! je paryApta bAdara vanaspati- kAyika A ratnaprabhA pRthivInA pUrva caramAntamAM maraNasamuddAta karI pazcima caramAntamAM bAdara vanaspa tikAyikapaNe utpanna thavAne yogya che ke, keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya? bAkI badhuM temaja jANavuM. he bhagavan! je aparyApta sUkSma pRthivI- kAyika A ratnaprabhA pRthivInA pazcima caramAntamAM samughAta karI pUrva cUramAntamAM aparyApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya ? bAkI badhuM pUrva pramANe jANavuM. e pramANe jema pUrva caramAntamAM sarvapadomAM samudraghAta karI pazcima cara- mAntamAM ane samaya kSetramAM upapAta kahyo tathA jeno samayakSetramAM samudyAtapUrvaka pazcimacaramAntamAM ane samayakSetramAM upapAta kahyo tema eja kramavaDe pazcima caramAntamAM ane samayakSetramAM samudraghAtapUrvaka pUrva caramAntamAM ane samayakSetramAM upapAta kahevo. e pramANe e gamavaDe dakSiNanA caramAntamAM samudra ghAtapUrvaka uttaranA caramAntamAM ane samayakSetramAM upapAta kahevo, ane e ja rIte uttara caramAntamAM ane samayakSetramAM samughAta karAvI dakSiNa caramAntamAM ane samayakSetramAM teja gamavaDe upapAta kahevo. he bhagavana ! je aparyApta sUkSmapRthvI kAyika, zarkaraprabhAkRthivInA pUrva caramAntamAM maraNasamudUghAta karIne zarkarA prajAnA pazcima caramAntamAM aparyApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya ? jema ratnaprabhAgRthivI saMbaMdhe kahyuM tema A saMbaMdhe samajavuM. e rIte anukrame thAvat-paryApta sUkSma tejaskAyika sudhI jANavuM. he bhagavan! je aparyApta sUkSma pRthivI kAyika, zarkaraprabhAnA pUrva caramAntamAM maraNasamudraghAta karI pazcima caramAntamAM aparyApta sUkSma pRthivIkAyipaNe utpanna thavAne yogya che te keTalA samayanI vigraha gatithI utpanna thAya? be samaya ke traNa samayanI bAkI pUrvavatu jo e rIte payapti bAdara tejaskAyika saMbaMdhe paNa jANavuM. bAkI badhuM ratnaprabhAnI jema samajavuM. je paryApta ane aparyApta bAdara tejaskAyiko samayakSetramAM samudraghAta karI bIjI pRthivInA pazcima caramAntamAM cAre prakAranA pRthivIkAyikone viSe, cAre prakAranA aSkAyikone viSe, be prakAranA tejaskA- yikone viSe, cAre prakAranA vAyukAyikone viSe ane cAre prakAranA vanaspatikAyikone viSe utpanna thAya che teone paNa be samayanI ke traNa samayanI
Page #514
--------------------------------------------------------------------------
________________ 511 zataka-34, zataka zataka-1, udeso-1 vigrahagatithI utpanna karAvavA. jyAre paryApti ane apayapti bAdara teja kAyiko teomAMja utpanna thAya tyAre tene jema ratnaprabhA saMbaMdhe kahyuM tema eka samayanI, be samayanI ane traNa samayanI vigrahagati samajavI, zarkarA prabhAmAM nI jema yAvatuadhaHsaptama pRthivI sudhI jANavI. [1034] he bhagavan! je aparyApta sUkSma pRthvIkAyika jIva adholoka kSetranI trasanADInI bahAranA kSetramAM maraNa samudyAta karI Urdhvaloka kSetranI trasanADInI bahAranA kSetramAM apayapti sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te he bhagavan! keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya ? traNa samaya ke cAra samaya. he gautama ! je paryApta sUkSma pRthvIkAyika adholoka kSetranI trasanADInA bahAranA kSetramAM maraNasamudraghAta karI Urdhvaloka kSetranI trasanADInA bahAranA kSetramAM apayapti sUkSma pRthvIkAyikapaNe eka prataramAM anuzreNImAM utpanna thavAne yogya che te traNa samayanI je vizreNImAM utpanna thavAne yogya che te cAra samayanI vigrahagatithI utpanna thAya e rIte paryApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe ane yAvatu-paryApti sUkSma tejaskAyikapaNe je upaje te mATe paNa emaja jANavuM. he bhagavan! je aparyApta sUkSma pRthvikAyika adholoka kSetranI trasanADInI bahAranA kSetramAM maraNasamughAta karI samayakSetramAM aparyApta bAdara tejaskAyikapaNe utpanna thavAne yogya che ke, keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya? he gautama! be ke traNa samayanI.bAkI pUrvavatu ema paryApta bAdara tejaskA yikomAM paNa upapAta karAvavo. aplAyikanI peThe vAyukAyika ane vanaspatikAyikapaNe cAre bhedavaDe upapAta karAvavo. e pramANe jema apAyapti sUkSma pRthvIkAyika saMbaMdhe gamaka kahyo tema paryApta sUkSma pRthvIkAyika saMbaMdhe paNa gamaka kahevo ane teja prakAre tene vIze sthAnakamAM upajAvavo. adholekakSetranI trasanADInA bahAranA kSetramAM maraNasamudra ghAta karI-ItyAdi paryApta ane aparyApta bAdara pRthvIkAyika saMbaMdhe paNa emaja kahevuM. ane e rIte cAre prakAranA aplAyika saMbaMdhe paNa kahevuM. banne prakAranA sUkSma tejaskAyane paNa emaja jANavuM. he bhagavan! je aparyApta bAdara tejasyAyika samayakSetramAM maraNasamughAta karI Urdhvaloka kSetranI trasanADInA bahAranA kSetramAM aparyApta sUkSma pRthvikAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te, he bhagavan! keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya? be, traNa ke cAra samayanI bAkI pUrvavatu he bhagavanuM ! je paryApta bAdara tejaskAyika samayakSetramAM maraNasamuddaghAta karIne Urdhvaloka kSetranI trasanA- DInI bahAranA kSetramAM paryApta sUkSma tejaskAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te he bhagavan! keTalA samayanA vigrahagatithI utpanana thAya? he gautama ! bAkI badhuM temaja jANavuM. he bhagavan! je aparyApta bAdara tejaskAyika samayakSetra-manuSyakSetramAM samudra- ghAta karI samayakSetramAM apayapti bAdara tejaskAyikapaNe utpanna thavAne yogya che ke, keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya? eka be ke traNa samayanI bAkI pUrvavatu ema paryApta bAdara tejaskAyikapaNe paNa jANavuM. jema pRthivIkAyikane viSe upapAta kahyo tema vAyukAyikomAM ane vanaspatikAyikomAM cAre bheda upapAta kahevo. e rIte paryApta bAdara tejasakAyikano paNa eja sthAnakomAM upapAta kahevo. jema vAyukAyika ane vanaspati
Page #515
--------------------------------------------------------------------------
________________ 512 bhagavAI - 34/1/1/1034 kAyikano pRthivIkAyikapaNe upapAta kahyo che tema A viSe paNa upapAta kahevo.je paryApta sUkSmapRthvIkAyika Urdhvaloka kSetranI trasanADInA bahAranA kSetramAM mANasa muddAta karIne adholoka kSetranI trasanADInI bahAranA kSetramAM aparyApta sUkSma pRthvIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che pUrva pramANe jANavuM. Urvaloka kSetranI trasanADInI bahAranA kSetramAM maraNa samudUrghAta karI adholoka kSetranI trasanADInI bahAranA kSetramAM utpanna thatA pRithivIkAyikAdi] saMbaMdhe paNa teja saMpUrNa gama kahevo je aparyApta sUkSma pRthivIkAyika lokanA pUrva caramAntamAM maraNa samudghAta karI lokanA pUrva caramAntamAM aparyApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te eka be traNa ke cAra samayanI vigrahagatithI utpanna thAya. meM e pramANe aparyApta sUkSma pRthivIkAyika lokanA pUrva caramAntamAM samudraghAta karI lokanA pUrva caramAntamAMja aparyApta ane paryApta sUkSma pRthivIkAyikomAM, sUkSma aplAyi kamAM, sUkSma tejaskAyikomAM, sUkSma vAyukAyikomAM, aparyApta ane paryApta bAdara vAyukA-yikomAM, sUkSma vanaspatikAyikomAM, ane aparyApta ane paryApta maLI e bAre sthAnakomAM kramapUrvaka kahevo. sUkSma pRthivIkAyikAyaptino eja pramANe bAre sthAnako mAM samagra upapAta kahevo. e rIte e gamavaDe yAvatu-paryApta sUkSma vanaspatikAyikano paryApta sUkSma vanaspatikAyikomAMja upapAta kahevo. ' he bhagavana ! je aparyApta sUkSma pRthivI kAyika, lokanA pUrva caramAntamAM samudraghAta karI lokanA dakSiNa caramAntamAM aparyApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te he bhagavan! keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya. he gautama! bAkI pUrva vatu e rIte e gamavaDe pUrva caramAntamAM samudraghAtapUrvaka dakSiNa caramAntamAM upajAvavo. yAvatu-paryApta sUkSmavanaspatikAyikano paryApta sUkSma vanaspatikAyikomAM upapAta kahevo ane badhAne be samayanI, traNa samayanI ane cAra samayanI vigraha gati kahevI. je aparyApta sUkSma prathivIkAyika lokanA pUrva caramAntamAM samadughAta karI lokanA pazcima caramAMtamAM apayapti sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te eka be traNa ke cAra samayanI vigrahagatithI utpanna thAya. bAkI pUrva pramANe jANavuM. jema pUrva caramAMtamAM samudraghAta karI pUrva caramatamAMja upapAta kahyo temaja pUrva caramAM tamAM samughAta karavA pUrvaka pazcima caramAMtamAM badhAnA upapAta kahevA. he bhagavan! je apayapti sUkSma pRthivIkAyika lokanA pUrva caramAMtamAM maraNa samudughAta karI lokanA uttara caramAMtamAM apayapti sUkSAma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya ? jema pUrva caramatamAM samudyAtapUrvaka dakSiNa caramAMtamAM upapAta kahyo tema pUrva caramAMtamAM samudyAtapUrvaka uttara caramAMtamAM upapAta kahevo. je apayapti sUkSma pRthivIkAyika lokanA dakSiNa caramAMtamAM maraNa- samudUghAta karI lokanA dakSiNa caramAMtamAMja aparyApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpa- na thavAne yogya che vizeSa e ke, be samaya, traNa samaya ke cAra samayanI vigrahagati jANavI ane bAkI badhuM temaja jANavuM. jema svasthAnamAM kahyuM tema dakSiNa caramAMtamAM samudraghAta ane uttara caramatamAM upapAta kahevo, ane eka samaya, be samaya, traNa samaya ke cAra
Page #516
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-34, zataka zataka-1, uso-1 513 samayanI vigrahagati jANavI. pazcima caramAntanI peThe pUrva caramAMtane viSe jANavuM. temaja be traNa ke cAra samayanI vigrahagati jANavI. pazcima caramAttanI peThe pUrva caramAM tane viSe jANavuM. temaja be traNa ke cAra samayanI vigrahagati jANavI. pazcima caramAM tamAM samudughAta karI ane pazcima caramatamAM utpanna thatA pRthivIkAyikAdi saMbaMdhe jema svasthAnamAM kahyuM tema jANavuM. uttara caramatamAM utpanna thatA jIvone AzrayI eka samayanI vigrahagati nathI. bAkI badhuM temaja jANavuM. pUrva caramAMta saMbaMdhe svasthAnanI peThe samajavuM. dakSiNa caramatamAM eka samayanI vigrahagati nathI ane bAkI badhuM temaja samajavuM. uttaramAM samuddhAtane prApta thelA ane uttaramAM upajatA jIvo saMbaMdhe svasthAnanI peThe jANavuM. uttaramAM samudughAtane prApta thaelA ane pUrvamAM utpanna thatA pRthivIkAyikAdi saMbaMdhe paNa eja rIte samajavuM. vizeSa e ke, eka samayanI vigraha gati nathI. uttaramAM samudra -ghAtane prApta thaelA ane dakSimAM utpanna thatA jIvo saMbaMdhe svasthAnanI peThe jANavuM. uttaramAM samuddaghAtane prApta thayelA ane pazcimamAM utpanna thatA jIvone AzrayI eka samayanI vigrahagati nathI, bAkI badhuM temaja jANavuM. he bhagavan! paryApta bAdara pRthivIkAyikonAM sthAno kyAM kahyAM che ? he gautama ! teonAM sthAna svasthAnane apekSI ATha pRthivIomAM che-ityAdi sthAnapadamAM, kahyA pramANe jANavuM, he AyuSyanuM zramaNa ! teo sarvalokamAM vyApta che. he bhagavan! apa- yati pRthivI kAyikone keTalI karmapravRtio kahI che ? ATha-jJAnAvaraNIya ane yAvatu-aMtarAya. e pramANe cAre bhedo vaDe jema ekedriya zatakamAM kahyuM che, tema yAvatu-paryApta bAdara vanaspatikAyika sudhI jANavuM. he bhagavan! aparyApta sUkSma pRthivIkAyiko keTalI karmaprakRtio bAMdhe che? he gautama ! sAta ATha -ItyAdi jema ekeMdriyazatakamAM kahyuM che jANavuM. apayapti sUkSma pRthivIkAyiko cauda karmaprakRtione vede che. te A pramANe-jJAnAvaraNIya ityAdi jema ekedriya zatakamAM kahyuM che tema yAvatu-puruSavedapratibandhaka karmaprakRtika sudhI yAvatuparyApta bAdara vanaspatikAyika sudhI jANavuM. he bhagavan! ekendriya jIvo kyAMthI AvI utpanna thAya ? jema vyutkrAMtipadamAM pRthi- vikAyikono upapAta kahyo che tema ahIM jANavo. he bhagavan! ekendriya jIvone keTalA samudyAto kahyA che? cAra.- vedanAsamudra ghAta, yAvata vaikriyasamudyAta. he gautama ! keTalAka tulya sthitivALA ekedriyo paraspara tulya vizeSAdhika karmabandha kare che, keTalAka tulya sthitivALA bhinna bhinna vizeSAdhika karmabandha kare che, keTalAka bhinna bhinna sthiti- vALA tulya vizeSAdhika karmabandha kare che ane keTalAka bhinna bhinna sthitivALA bhinna bhinna vizeSAdhika karmabaMdha kare che. temAM je samAna AyuSavALA ane sAthe utpanna thayelA hoya che teo tulyasthitivALA che ane teo tulya vizeSAdhika karmabaMdha kare che. jeo samAna AyuSavALA ane judA judA samaye utpanna thayelA che teo tulyasthitivALA che ane juduM juduM vizeSAdhika karma bAMdhe che. jeo judA judA AyuSavALA ane sAthe utpanna thayelA che teo judI judI sthiti vALA che ane tulya vizeSAdhika karmabaMdha kare che. tathA jeo judA judA AyuSavALA ane judA judA samaye utpanna thayelA che teo bhinna bhinna sthitivALA che ane juduM juduM vizeSAdhika karma kare che. [33]
Page #517
--------------------------------------------------------------------------
________________ 514 bhagavaI - 34/1/ra/1035 (zatakaH 34 zataka-zataka-1-2uddezaka 2H-). [1035] he bhagavan! anantaropapana ekeMTiyo keTalA prakAranA kahyA che ? he gautama! pAMca prakAranA. pRthivIkAyika vagere. tenA be bheda jema ekedriya zatakomAM kahyA che tema yAvatu-bAdara vanaspatikAyika sudhI kahevA. anantaropapana bAdara pRthivI kAyi- svasthAnanI apekSAe AThe pRthivIomAM, te A pramANe-ratnaprabhAmAM-ityAdi jema sthAnapadamAM kahyuM che tema dhAvatu-dvIpomAM ane samudromAM anantaropAna pRthivI kAyokonAM sthAno kahyAM che. upapAtanI apekSAe sarva lokamAM ane samudyAtane AzrayI sarva lokamAM che. svasthAnane apekSI teo lokanA asaMkhyAtamA bhAgamAM rahe che. anaMtaropAna sUkSma pRthivIkAyiko badhA eka prakAranA vizeSatA yA bhinnatA rahita che. tathA teo sarvalokamAM vyApta che. e rIte e kramavaDe badhA e keMdriyo saMbaMdhe kahevuM. te badhAnAM svasthAne sthAnapadamAM kahyA pramANe jANavAM. jema payapti bAdara ekendriyanA upapAta, samRghAta ane svasthAno kahyA che tema aparyApta bAdara ekeMdriyonAM jANavAM. jema sUkSma pRthivI- kAyikonAM upapAta, samudyAta ane svasthAno kahyA che tema badhA sUkSmaekendriyonA yAvatu-vanaspatikAyika sudhI jANavA.he bhagavanuM ! anantaropapanna sUkSma pRthivI- kAyikone ATha karmapravRtio kahI che-ityAdi jema ekeMdriya zatakomAM anantaropapana uddezakane viSe kahyA pramANe karmaprakati- o kahevI. thAvat teja rIte bAMdhe che, te ja rIte vede che, yAvatu-anantaropapanna bAdara vanaspati kAyika sudhI samajavuM. he bhagavana ! anantaropapanna ekeTiyo kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama jema odhika uddezakamAM kahyuM che tema ahIM jANavuM. he bhagavan! anaMtaropapana ekeMdriyone keTalA samudyAto kahyA che? be. vedanA samudraghAta ane kaSAyasamudyAta. tulya sthitivALA- anaMtaropAna ekedriyo keTalAka tulyasthitivALA ekedriyo tulya vizeSAdhika karma bAMdhe che, keTalAka juduM juduM vizeSA dhika karma bAMdhe che. he gautama ! anaMtaropapana ekeMdriyo be prakAranA kahyA che. temAM je samAna AyuSavALA ane sAthe utpanna thayelA che teo tulya sthitivALA hoI tulya vizeSAdhika karma bAMdhe che ane jeo tulya sthitivALA ane viSamIpapanna-judA judA samaye utpanna thayelA che teo tulyasthitivALA ane juduM juduM vizeSAdhika karma bAMdhe che. (zatakaH 34 zataka-zataka- udezaka7thI 11-) [1036) he bhagavan! paraMparopapana ekeMdriyo keTalA prakAranA kahyA che ? pAMca prakAranA pRthivIkAyika vagere tenA cAra bheda yAvatu-vanaspatikAyika sudhI jANavA. he bhagavan! je paraMparopapanna aparyApta sUkSma pRthivIkAyika A ratnaprabhA pRthivInA pUrva caramAMtamAM maraNa samudyAta karI A ratnaprabhA pRthivInA yAvatu-pazcima caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthivIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya che te he bhagavankeTalA samayanI vigrahagatithI upaje ? e rIte e abhilApathI jema prathama uddezaka kahyo tema yAvatu lokacaramAMta sudhI jANavuM. he bhagavan! paraMparopapanna bAdara pRthivIkAyikonAM sthAno kyAM kahyAM che? he gautama ! svasthAnane apekSI AThe pRthivImAM che. e rIte jema prathama uddezakamAM kahyuM che tema yAvat tulyasthitivALA sudhI jANavuM.
Page #518
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-34, zataka zataka-1, udeso-3 thI 11 515 [1037] e rIte bAkInA paNa ATha uddezako yAvatu-acarama' sudhI kahevA. paraMtu vizeSa e ke, anaMtara uddezako anaMtara jevA ane paraMpara uddezako paraMpara samAna jANavA. carama acarama viSe paNa eja jANavuM. e rIte 11- uddezako kahevA. | zataka34 zatakazataka-1-nI munidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa ] (zataka-34, zataka-zataka 2 thI 12H - ) * [1038] he bhagavan! kRSNalezyAvALA ekedriyo keTalA prakAranA kahyA che? he gautama ! pAMca prakAranA. tenA cAra bheda kRSNalezyAvALA ekeMdriya zatakamAM kahyA pramANe yAvatu-vanaspatikAyika sudhI jANavA. he bhagavan! je kRSNalezyAvALo aparyApta sUkSma pRthivIkAyika A ratnaprabhA pRthivInA pUrva caramAMtamAM samuddAta karI pazcima caramAM tamAM utpanna thavAne yogya che te keTalA samayanI vigrahagatithI utpanna thAya? ItyAdi pAThavaDe jema audhika uddezakamAM kahyuM che tema yAvatu-lokanA caramAMta sudhI samajavuM. sarvatra kRSNalezyAvALAmAM upapAta kahevo. he bhagavan! kRSNalezyAvALA paryApta bAdara pRthivIkAyikonAM sthAno kyAM kahyAM che? he abhizApathI odhika uddezakamAM kahyA pramANe yAvatu- tulyasthitivALA sudhI samajavuM. e abhilApathI jema prathama zreNIzataka kahyuM temaja bIjA zreNizatakanA agiyAra uddezako kahevA. | [1039-1041] e pramANe nalalezyAvALAo saMbaMdhe trIjuM zataka kahevuM. kApotalezyAvALAo saMbaMdhe paNa eja rIte cothuM zataka kahevuM ane bhavasiddhika ekeMdriyo saMbaMdhe paNa eja prakAre pAMcamuM zataka kahevuM. [1042] he bhagavan! kRSNalezyAvALA bhavasiddhika ekendriyo keTalA prakAranA kahyA che? jema odhika uddezakamAM kahyuM che temaja jANavuM.anaMtaropapana kRSNalezyAvALA bhavasiddhika ekeMdriyoanaMtaropapanaka saMbaMdhI audhika uddezakamAM kahyA pramANe jANavuM. paraMpa- ropapana kRSNalezyAvALA bhavasiddhika ekeMdriyo pAMca prakAranA kahyA che. ema audhika cAre bheda yAvatu-vanaspatikAyika sudhI kahevA. he bhagavan! je paraMparopapanna kRSNalezyAvALo bhavasiddhika aparyApta sUkSmapRthivIkAyika A ratnaprabhA pRthivInAItyAdi pUrvokta pAThavaDe audhika uddezaka lokacaramAMta sudhI kahevo. sarvatra kaSNalezyA vALA bhavasiddhikomAM upapAta kahevo. he bhagavan! paraMparopapana kRSNalezyAvALA bhava siddhika payapti bAdara pRthivIkAyokinAM sthAno kyAM kahyAM che? ema e abhilApathI tulyasthitivALA sudhI audhika uddezaka kahevo. e rIte e abhilApathI kRSNalezyA vALA bhavasiddhika ekeMdriya saMbaMdhe paNa te pramANe agiyAra uddezaka sahita chaThTha zataka kahevuM. [1043] nIlalezyAvALA bhavasiddhika ekeMdriyo saMbaMdhe sAtamuM zataka kahevuM. e rIte kApotalezyAvALA bhavasiddhika e keMdriyo saMbaMdhe paNa AThamuM zataka kahevuM. jema bhavasiddhiko saMbaMdhe cAra zatako kahyAM che tema abhavasiddhiko saMbaMdhe paNa cAra zataka kahevAM. paNa vizeSa e ke, carama ane acarama sivAyanA nava uddezako kahevA. bAkI badhuM temaja jANavuM. ema e bAra ekeMdrayazreNIzatako kahyAM. he bhagavan! te emaja che, zatakaH 34munidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa
Page #519
--------------------------------------------------------------------------
________________ 516 bhagavAI - 34/ra thI 12/1043 (zatakaH 35) -zataka-zatakaH1 - - udeso-1 - [1044] he bhagavan! keTalAM mahAyugmo-mahArAzio kahyAM che ? he gautama ! soLa. kRtayugmakRtayugma, kRtayugmatroja, kRtayugma- dvAparayugma, kRtayugmakalyoja, srojakRtayugma, sojoja, vyAjadvAparayugma, vyojaka- lyoja, dvAparayugmakRtayugma, dvAparayugmaTyoja, dvAparayugmadvAparayugma, dvAparayugma- kalyoja, kalyojakRtayugma, kalyo javyoja, kalyojadvAparayugma, kalyojakalyo. he gautama ! je rAzine cAra saMkhyAnA apa hArathI apahAratAM cAra bAkI rahe, ane te rAzinA apahArasayo paNa katayugma hoya to te (rAzi) katayugmaktayugma kahevAya je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM traNa bAkI rahe ane te rAzinA apahArasamaya paNa kRtayugma hoya to te rAzi kRtayugmaTyoja kahevAya. je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apaharatAM be bAkI rahe ane te rAzinA apahArasamayo kRtayugma hoya to te kRtayugmadvAparayugma kahevAya. je rAzine cAra saMkhyAnA apahArathI apahAratAM eka bAkI rahe ane te rAzinA apahAra samayo kRtayugma hoya to te kRtayugmakalyoja kahevAya. yAvatuM e pramANe bAkInA badhAM bheda jANavA mATe te hetuthI yAvatu-kalyojakalyoja sudhI soLa mahAyugmo kahyAM che. [105] he bhagavan! kRtayugmakatayugma rAzirUpa ekaeNkiyo kyAMthI AvI utpanna thAya che? ityAdi prazna. he gautama ! jema utpaloddezakamAM upapAta kahyo che te pramANe ahIM upapAta kahevo. te jIvo eka samaye soLa, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta jIvo utpanna thAya che. he gautama! te jIvo samaye samaye anantA apaharAya ane anaMta utsarpiNI ane anaMta avasarpiNI sudhI apaharIe to paNa teo khAlI thAya nahIM. teonI uMcAI utpaloddezakamAM kahyA pramANe jANavI. teo jJAnAvaraNIya karmanA baMdhaka che, paNa abaMdhaka nathI. e rIte AyuSa sivAya badhAM karmo viSe jANavuM, teo AyuSanA baMdhaka paNa che ane abaMdhaka paNa che. te jIvo jJAnA- varaNayInA vedaka che, paNa avedaka nathI. e pramANe badhA karma saMbaMdhe samajavuM. he gautama ! teo sAtAnA vedaka che ane asAtAnA vedaka paNa che. jemAM utpala udezakamAM karma saMbaMdhe je paripATI kahI che te ahIM jANavI. teo badhAya karmonA udayI che paNa anudayI nathI. cha karmonA udIraka che, paNa anudIraka nathI. vedanIya ane AyuSa karmanA udIraka paNa che ane anudIraka paNa che. he bhagavan! zuM te jIvo kRSNalezyAvALA che-ItyAdi prazna. he gautama ! teo kaSNaleyAvALA, nIlalezyAvALA, kApotalezyAvALA tathA tejovezyAvALA che. teo mithyAdraSTio che. avazya be ajJAnavALA che.-matiajJAnavALA ane zruta-ajJAna vALA. mAtra kAyayoga- vALA che. sAkAra upayogavALA che ane anAkAra upayogavALA paNa che. he bhagavan! te ekendriya jIvonAM zarIro keTalA varSavALAM hoya che-ityAdi utpaloddezakamAM kahyA pramANe sarva arthanA prazno karavA. he gautama ! ItyAdi. utpaloddezakamAM kahyA pramANe jANavA teo ucchavAsavALA, niHzvAsavALA ane uchuvAsaniHzvAsa vinAnA paNa che. AhAraka ane anAhAraka che. avirativALA che.
Page #520
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-35, zataka zataka-1, udesI-1 517 kriyAvALA che, sAta prakAranA karmanA baMdhaka che ane ATha prakAranA yAvatu-lobhakaSAya vALA che. napuMsakadavALA che. strIvedabaMdhaka che, puruSavedabaMdhaka che ane napuMsakaveda baMdhaka che. asaMjJI che. IdriyavALA che ane IdriyavinAnA che. te kahayumrUtayugmarAzi rUpa ekeMdriyo jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa anaMta utsarpiNI ane avasarpiNIsudhI vanaspatikAyikanA kALa paryanta hoya. saMvedha kahevAno nathI. utpala udezakamAM kahyA pramANe AhAra kahevo. paNa vizeSa e ke, teo chae dizAmAMthI Avelo AhAra grahaNa kare che, ane je pratibaMdha hoya to kadAca traNa cAra ke pAMca dizAmAMthI AvelA AhArane grahaNa kare che. teonI sthiti jaghanya eka samayanI ane utkRSTa bAvIza hajAra varSanI che. teone AdinA cAra samudUghAto hoya che. te badhAya mAraNAMtika samudraghAtathI mare che ane te sivAya paNa mare che. utpaloddezakamAMkahyA pramANe ukartanA kahevI. he bhagavan! badhA prANo yAvatu-badhA sattvo kRtayugmakRtayugma rAzirUpa ekedriyapaNe pUrve utpanna thayA che? he gautama! hA, anaMtavAra pUrve utpanna thayA che. he bhagavan! kRtayugmoja rAzirUpa ekeMdriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama ! pUrvanI peThe upapAta kahevo. he bhagavan! te jIvo eka samaye ogaNIza, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM kRtayugmakatayugma rAzipra mANa ekedriyo saMbaMdhe jema kahyuM tema yAvatupUrve anaMta-vAra utpanna thayA che tyAM sudhI jANavuM. he bhagavan! katayugmatAparayugmapramANa ekeMdriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama ! teone upapAta temaja jANavo. teo eka samaye aDhAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM temaja jANavuM. he bhagavan! kRtayugma kalyo jarAzipramANa ekeMdriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? he gautama ! teono upapAta temaja jANavo. teonuM parimANa-sattara, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM temaja jANavuM. he bhagavan! stroja- kRtayumarAzipramANa ekedriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? he gautama ! upapAta temaja jANavo. teonuM parimANa-eka samaye bAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM temaja jANavuM. he bhagavana! vyojavyojarAzirUpa ekeMdriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? upapAta pUrvanI peThe jANavo. parimANa-pratisamaya paMdara, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM temaja jANavuM.e pramANe e soLe mahAyugmomAM ekaja prakArano gama jANavo. mAtra parimANamAM vize- SatA che-TyojadvAparayugmamAM parimANa cauda saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. cokalyojamAM tera, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. dvApara yugmakatayugmamAM ATha, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. dvApara yugma- vyojamAM agiyAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. dvApara- yugma- dvAparayugmamAM dasa, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. dvApara yugma- kalyojamAM nava, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. kalyoja- kRtayugmamAM cAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. kalyojakRtayugmamAM cAra, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. kalyojavyojamAM sAta, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke aMta utpanna thAya che.
Page #521
--------------------------------------------------------------------------
________________ 518 bhagavaI - 35/1/1/1045 kalyojadvAparayugmamAM che, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. he bhagavan! kalyojakalyojarAzipramANa ekedriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? upapAta pUrvanI peThe jANavo. parimANa-pAMca, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMta utpanna thAya che. bAkI badhuM temaja jANavuM. (zatakaH 35 zatakazataka-1- udezaka 2-11-) [1046] he bhagavanjene utpanna thayAne pahelo samaya thayo che evA kRtayugmakRtayugmarAzirUpa ekendriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? he gautama ! jema prathama uddezaka kahyo temaja soLa vAra pAThanA kathanapUrvaka bIjo uddezaka kahevo. bAkI badhuM temaja kahevuM. parantu dasa bAbata vizeSatA che. teonI avagAhanA- jaghanya ane utkRSTa aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAganI hoya che. AyuSakarmanA abaMdhaka hoya che. AyuSa karmanA anudIraka hoya che. uchuvAsavALA nathI, niHzvAsavALA nathI ane ucchavAsaniH zvAsavALA paNa nathI. sAta prakAranA karma baMdhaka hoya che, he bhagavan! prathama samaye utpanna thaelA katayugmakatayugmarAzirUpa ekeMdriyo eka samaya sudhI hoya. e rIte sthiti saMbaMdhe paNa samajavuM. teone AdinA be samughAto hoya che. samudyAtavALA saMbaMdhe ane udvartanA saMbaMdhe asaMbhava hovAthI pUchavAnuM nathI ane bAkI badhuM soLe mahAyugmomAM teja pramANe jANavuM, [1047-10pa0 he bhagavanuM ! aprathama samayanA- katayugmakatayugma rAzirUpa ekepriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che? jema prathama uddezaka kahyo che temaja A uddezaka paNa soLe mahAyugmomAM samajavo. carama samayanA kRtayugmakatayugmarUpa ekeMdriyo saMbaMdhe jemAM prathama samaya saMbaMdhe uddezaka kahyo tema ahIM kahevuM. paNa devo ahIM utpanna thatA nathI. tejalezyA saMbaMdhe pUchavAnuM nathI. bAkI badhuM temaja jANavuM.acaramasamaya kRtayugmakRtayugma rAzirUpa ekendriyo jema prathama samaya saMbaMdhe uddezaka kahyo che temaja badhu kahevuM. prathama samayanA kRtayugmakatayugmapramANa ekeMdriyo jemAM prathama samaya saMbaMdhI uddezaka kahyo che temaja badhuM jANavuM. [1051-10pa6] he bhagavan! prathama-aprathama samayavartI kRtayugmakRtayugmarUpa ekendriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama ! jema prathama samaya saMbaMdhI uddezaka kahyo temaja ahIM paNa kahevuM prathama-caramasamayavartI kRtayugmakatayugmarAzirUpa ekendriyo jema caramauddezaka kahyo temaja bAkInuM badhuM jANavuM. prathama-acaramasamayavartI katayugmakatayugmazirUpa ekendriyo jema bIjo uddezaka kahyo temaja badhuM samajavuM. caramacaramasamayavartI kRtayugmakRtayugmarUpa ekendriyo jema cotho uddezaka kahyo temaja badhuM jANavuM. carama-acaramasama- yavartI kRtayugmakatayugmarAzirUpa ekendriyo jemAM prathama samaya saMbaMdhe uddezaka kahyo temaja badhuM jANavuM. che. e rIte e agiyAra uddezako kahevA. pahelo, trIjo ane pAMcamo sarakhA pATha vALA che, ane bAkInA ATha uddezako sarakhA pAThavALA che, parantu cothA, chaThThA, AThamA ane dasamA uddezakamAM devo upajatA nathI ane teone tejalezyA nathI. zataka 35/1 udesAH 2 thI 11nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa
Page #522
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-35, zataka zataka-1, uso-2 thI 12 519 (zataka-35-zataka zatakaH 2 thI 12 ) [10pa7 he bhagavanu kaNalezyAvALA katayugmakatayugmarAzirUpa ekendriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? he gautama ! audhika uddezakamAM kahyA pramANe upapAta jANavo. paNa temAM A vizeSatA che- te jIvo kRSNalezyAvALA che te kRSNalezyAvALA. kRtayugmakatayugma rUpa ekendriyo kALathI jaghanya eka samaya ane utkRSTa aMtarmuhUrta sudhI hoya. ema sthiti saMbaMdhe paNa jANavuM. bAkI badhuM yAvata temaja jANavuM. e rIte soLe yugmo kahevA. prathama samayanA kRSNalezyAvALA kRtayugmakatayugma ekendriyo jema prathama samayanA uddezaka saMbaMdhe kahyuM tema jANavuM. parantu A vizeSatA che-te jIvo kRSNa lezyAvALA che jema audhika zatakamAM agiyAra uddezako kahyA tema kaNalezyAvALA zatakamAM paNa agiyAra uddezako kahevA. pahelo, trIjo ane pAMcamo sarakhA pAThavALA che ane bAkInA ATha sarakhA pAThavALA che. vizeSa e ke cothA, AThamA ane dasamA uddezakamAM devano upapAta thato nathI. e rIte nIlalezyAvALA tathA kApotalezyAvALA saMbaMdhe paNa kRSNalezyAzata kanI peThe kahevuM.bhavasiddhika kRtayugmakRtayugma rUpa ekendriyo jema audhika kahyuM temaja jANavuM. parantu agiyAre uddezakomAM- he bhagavanuM ! sarva prANo, yAvatu-sarva sattvo bhavasiddhika kRtayugmakatayugmarUpa ekeMdriyapaNe pUrve utpanna thayA che ? he gautama ! e artha yathArtha nathI. bAkI badhuM temaja jANavuM. kRSNalezyAvALA bhavasiddhika kRtayugmaka tayugmapramANa ekendriyo saMbaMdhe paNa bIjA kRSNalezyAzatakanI peThe zataka kahevuM.e rIte nIlalezyAvALA bhavisiddhika ekedriyo saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. e rIte kApotA lezyAvALA bhava- siddhika ekeMdriyo saMbaMdhe paNa agiyAra uddezako sahita emaja zataka kahevuM. e rIte e cAra bhavasiddhika zatako jANavAM. e cAre zatakomAM-"sarva prANo, yAvatu-pUrve utpanna thayA che' e praznanA uttaramAM e artha samartha nathI ema kahevuM.e rIte jema bhavasiddhiko saMbaMdhe cAra zatako kahyA che tema abhavasiddhiko saMbaMdhe paNa cAra zatako lezvAsahita kahevAM. badhA prANo yAvatu-sattvo pUrve utpanna thayA che ? e praznanA uttaramAM "e artha nathI' ema kahevuM. e rIte e bAra ekeMdriya mahAyugmazatako che. | zatakaH 3panImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa | zataka:36 para zatakazatakaH 1 ka. - udezaka 1-11[1058] he bhagavan! kRtayugmakRtayugmarAzipramANa beindriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? he gautama ! vyutkrAMtipadamAM kahyA pramANe teono utpAda jANavo. parimANa teo eka samaye soLa, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. teono utpAda jema utpaloddezakamAM kahyo che tema jANavo. teonuM zarIra jaghanyathI aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAga jeTaluM hoya che ane utkRSTathI bAra yojana pramANa hoya che. e rIte jema ekeMdriyamahAyugmarAzi saMbaMdhe prathama uddezaka kahyo tema badhuM samajavuM. vizeSa e ke
Page #523
--------------------------------------------------------------------------
________________ 520 bhagavAI-36/1/1 thI 11/1058 ahIM traNa vezyAo hoya che ane devothI AvI upajatA nathI. teo sammadraSTi ane mithyAdraSTi hoya che, teo jJAnI athavA ajJAnI hoya che. manoyogI nathI hotA, paNa vacanayogI ane kAyayogI hoya che. kutayugmakatayugmarAzipramANa beIndriyo kAlathI jaghanya eka samaya sudhI ane utkRSTa saMkhyAtA kALa sudhI hoya che. teonI jaghanya sthiti eka samayanI ane utkRSTa sthiti bAra varasanI hoya che. teono AhAra avazya cha dizAno hoya che. teone traNa samudyAto hoya che. ane bAkI badhuM temaja jANavuM. e rIte soLe yugmomAM samajavuM. [1059) prathamasamayotpana kRtayugmakRtayugmarAzipramANa beIndriyo jema ekeMdriyamahAyugmonA prathama samaya sabadhI uddezaka kahyo che tema ahIM jANavuM. je dasa bAbatanI vizeSatA che te ahIM paNa jANavI. ane agiyAramI A vizeSatA che teo mAtra kAyayogI hoya che. bAkI badhuM beindriyanA prathama uddezakamAM kahyuM che tema samajavuM. jema ekedriyama- hAyugmomAM agiyAra udezako kahyA tema ahIM paNa kahevA. paNa vizeSa e ke, cothA, chaThThA, AThamA ane dasamA uddezakamAM samyakatva ane jJAna hotA nathI. ekeMdriyonI peThe pahelo, trIjo ane pAMcamo uddezaka sarakhA pAThavALA che ane bAkInA ATha uddezako sarakhA pAThavALA che. zatakaH 36 zatakazataka-1nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyA pUrNa (zatakaH 36-zataka-zataka 2 thI 12) [1060] he bhagavan! kRSNalezyAvALA kRtayugmakRtayugmapramANa beIndriya jIvo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? he gautama ! emaja jANavuM. kRSNalezyAvALA saMbaMdhe agiyAra uddezakasahita zataka kahevuM. paNa vizeSa e ke, kRSNalezyAvaLA ekedriyonI peThe lezyAosthitikALa ane AyuSasthiti jANavI. e pramANe nIlalezyAvALAo tathA kApotalezyAvALA saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. bhavasiddhika kRtayugma kRtayugmarAzirUpa beindriyo kyAMthI AvI utpanna thAya ? ema bhavasiddhika saMbaMdhe cAra zatako pUrvanA pAThavaDe jANavA. vizeSa e ke sarva prANo ahIM pUrve anantavAra utpanna thayA che? tenA uttaramAM niSedha karavo. bAkI badhuM temaja jANavuM. cAra audhika zatako paNa temaja jANavAM. jema bhavasiddhika saMbaMdhe cAra zatako kahyAM tema abhavasiddhika saMbaMdha paNa cAra zatako kahevAM. vizeSa e ke, teomAM samyakatva ane jJAna nathI.e rIte e bAra beindriyamahAyugmazatako che. | zataka 36nImunidIparatnasAgare karelagurjarachAyApUrNa (zataka-37) [1061] he bhagavan! kRta gumakatayagumapramANa te indriya jIvo kyAMthI AvI utpanna thAya che? ema beIndriyazatakonI peThe teIdriyasaMbaMdhe paNa bAra zatako karavAM. parantu avagAhanA-zarIranuM pramANa jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga ane utkRSTa traNa gAunI hoya che. sthiti jaghanya eka samayanI ane utkRSTa ogaNapacAsa rAtrI
Page #524
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-37 divasanI jANavI. bAkI badhuM temaja jANavuM. zatakaH 37 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyApUrNa zaka:38 [1062] eja pramANe cauriMdriyo saMbaMdhe bArazatako kahevAM. paNa avagAhanAjaghanya aMgulanoaMsakhyAtamobhAga ane utkRSTa cAra gAunI jANavI. sthiti jaghanya ekasamaya utkRSTa chamAsa. bAkI badhuM beindriyonI peThe jANavuM che'. zatakaH 38 nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa 521 zataka 39 [1063]kRtayugmakRtayugmapramANa asaMjJI paMcadriya-beindriyonI peThe asaMzI nA paNa bAra zatako karavAM. parantu vizeSa e ke, avagAhanA- jaghanya aMgulano asaMkhyAtamobhAga utkRSTa ekahajArayojana -sthitikALa jaghanya ekasamaya ane utkRSTa be pUrvakroDathI nava pUrvakroDa sudhInI sthiti ghanya eka samaya ane utkRSTa pUrvakoTi. bAkI badhuM beindriyonI jema jANavuM. zataka H 39nI muni dIparatnasAgare karela gurjarachAyA pUrNa zataka:40 hA zataka-zatakaH1 -- uddesAHH1 thI 11: [1064] kRtayugmakRtayugmarAzirupa saMjJI paMcendriyo cAre gatimAMthI AvI utpanna thAya che. saMkhyAtA varSanA AyuSavALA, asaMkhyAtA varSanA AyuSavALA paryApta tathA aparyApta jIvothI AvI utpanna thAya che, yAvat-anuttara vimAna sudhI jANavuM. pariNAma, upahAra, ane avagAhanA saMbandhe jema asaMkSipaMcendriyo saMbaMdhe kyuM che tema jANavuM. vedanIya sivAya sAta karmaprakRtinA teo baMdhaka che ane abaMdhaka paNa che, ane vedanIyanA to baMdhaka ja mohanIyanA vaidaka che ane avedaka paNa che. ane bAkInI sAte karmaprakRtinA vedaka che sAtAnA ane asAtAnA vedaka che. mohanIya udayavALA che aneanudayavALA paNa che, ane te sivAya bAkInI sAte karmaprakRtinA udayavALA che, paNa nAma ane gotra udIka che bAkInI chae karmaprakRtionA udIka paNa che ane anudIraka paNa che. teo kRSNAlezyAvALA yAvatu-zuklalezyAvALA hoya che, samyagda STi, mithyAvRSTi ane samyamithyAvRSTi paNa hoya che. jJAnI athavA ajJAnI hoya che. ane manoyogavALA vacanayogavALA ane kAyayogavALA paNa hoya che. tathA teono upayoga, vada, ucchuka, niHzvAsa tathA AhAraka ItyAdi ekendriyonI peThe jANavuM. teo virativALA, avirativALA ane -dezivarativALA hoya che. tathA sakriya hoya che teo saptavidha karmanA baMdhaka che, yAvat-ekavidha karmanA baMdhaka che. he gautama ! teo AhA2saMjJAnA upayogavALA che ane yAvat-nosaMjJAnA
Page #525
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa22 bhagavaI-40/1/1 thI 11/1004 upayogavALA che. teo krodhakaSAyI yAvata-lobhakaSAyI ke akaSAyI hoya che. teo strIvedavANA, puruSa- vedavALA, napuMsakadavALA ane yAvata-vedarahita hoya che. strI vedabaMdhaka, prAvatu- abaMdhaka paNa hoya che. saMjJI hoya che tema IndriyavALA hoya che saMsthitikALa jaghanya eka samaya ane utkRSTa kAMIka adhika basothI navaso sAgaropamAM jANavo. avazya chae dizAno AhAra hoya che. sthiti jaghanya eka samaya ane utkRSTa tetrIza sAgaropamanI che. AdinA chae samuddhAto hoya che. mAraNAMtika samuddhAtathI samavahata thaIne mare che ane samavahata thayA sivAya paNa mare che. upa-pAtanI peThe udvartanA paNa jANavI. ane teno kyAMya paNa niSedha nathI. ema yAvatu-anuttaravimAna sudhI jANavuM. he bhagavan! badhAya prANo yAvatu-pUrve ahIM anaMtavAra utpanna thayA che e pramANe soLe yugmomAM yAvatuM-anaMtavAra pUrve utpanna thayA che tyAM sudhI kahevuM. vizeSa e ke, pariNAma beIndriyonI peThe jANavuM ane bAkI badhuM temaja samajavuM. [1065]he bhagavanuM ! prathama samayanA katayugmakatayugmarAzi pramANa saMjJI paMcendriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? teono upapAta, pariNAma ane AhAra prathama uddezakamAM kahyuM che tema jANavo. tathA jema prathama samayanA beIndriyone kahyuM tema avagAhanA, baMdha, veda, vedanA, udayI ane udIrako saMbaMdhe jANavuM. temaja kaSNalezyAvALA ane vAvatu-zuklalezyAvALA saMbaMdhe jANavuM. bAkI badhuM prathama samayanA beIndriyonI peThe samajavuM. parantu strIvedavALA, puruSavezavALA ane napusaMkadavALA hoya che. saMjJIo ane asaMjJI-ItyAdi bAkI badhuM temaja jANavuM. e rIte soLe yugmomAM temaja samajavuM. tathA teonI parimANa vagere badhI hakIkata pUrvanI peThe jANavI. e pramANe ahIM paNa agiyAra uddezako tema ja kahevA. prathama, tRtIya ane paMcama uddezaka sarakhA pAThavALA che, ane bAkInA AThe uddezako sarakhA pAThavALA che. tathA cothA, AThamAM ane dazamAM uddezakamomAM koI paNa prakAranI vizeSatA na karavI. (zatakaH40zatakazataka-2thI 21) [1066]he bhagavanuM ! kRSNalezyAvALA katayugmakatayugmarAzipramANa saMjJI paMcendriyo kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama ! jema saMzI saMbaMdhe prathama uddezaka kahyo che tema A pramANe samajavo. vizeSa e ke baMdha, veda, udayI, udIraNA, vezyA, baMdhaka, saMjJA, kaSAya ane vedabaMdhaka-e badhA jema beIndriyone kahyA che tema ahIM kahevA. kRSNalezyAvALA saMjJIne traNa prakArano veda hoya che, sthiti kALa jaghanya eka samaya ane utkRSTa antarmuhUrta adhika tetrIza sAgaropama hoya che. vizeSa e ke, sthitimAM antarmuhUrta adhika na kahevuM. bAkI badhuM jema teonA prathama uddezakamAM kahyuM che tema jANavuM. ema soLe yugmomAM kahevuM. prathama samayanA kRSNalezyAvALA kRtayugmakRtayugmarAzipramANa saMjJI paMcendriyo jema prathama samayanA saMjJI paMcendriyonA uddezakamAM kahyuM che temaja badhuM jANavuM. vizeSa e ke te jIvo kRSNalezyAvALA che e rIte soLe yugmomAM kahevuM. [1067e pramANe nIlalezyAvALA saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. vizeSa e ke, sthitikALa jaghanya eka samaya ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAga adhika
Page #526
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-40, zataka zataka-2 thI 21 523 dasa sAgaropama jANavo. e pramANe sthitisaMbaMdhe paNa samajavuM, tathA e rIte traNe uddezakomAM jANavuM te rIte kApotalezyA saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. paNa vizeSa e ke, sthitikALa jaghanya eka samaya ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAtamAM bhAga adhika traNa sAgaropama. e pramANe sthiti saMbaMdhe paNa samajavuM. tathA ema traNe uddezakomAM jANavuM ema tejalezyA saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. vizeSa e ke, sthitikALa jaghanya eka samaya ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyA-tamAM bhAga adhika be sAgaropama hoya che. e rIte sthitisaMbaMdhe paNa samajavuM. vizeSa e ke nosaMjJAnA upayogavALA paNa hoya che. ema traNe uddezakomAM samajavuM.jema tejalezyA saMbaMdhe zataka kahyuM che. tema patralezyA saMbaMdhe paNa A zataka samajavuM. vizeSa e ke saMsthitikAla jaghanya eka samaya ane utkaTa antarmuhUrta adhika dasa sAgaropama che. vizeSa e ke, ahIM adhika aMtarmuhUrta na kahevuM. bAkI badhuM temaja jANavuM. ema pAMce zatakomAM jema kRSNalezyAnA zatakamAM je pATha kahyo che te pATha kahevo.jema audhika zataka kahyuM che tema zuklalezyA saMbaMdhe paNa zataka kahevuM. vizeSa e ke, sthitikALa ane sthiti saMbaMdhe kRSNa leyAzatakanI jema jANavuM. bhagavanuM ! kRtayugmakRtayugmarAzipramANa bhavasiddhika saMjJI paMcendriyo jema paheluM saMjJIzataka kahyuM che te pramANe bhavasiddhikanA AlApathI kahevuM. vizeSa e ke, badhA jIvo ahIM pUrve utpanna thayA che ? e upapAtanA praznano e artha samartha nathI-e niSedhAtmaka uttara Apavo. kRtayugmakRtayugmarAzi pramANa kuSNalezyAvALA bhavasiddhika saMjJI paMcendriyo jema kRSNalezyAvALA saMbaMdhe audhikazataka kahyuM che tema ahIM paNa jANavuM. e rIte nIlalezyAvALA bhavasiddhiko saMbaMdha paNa zataka kahavuM. jema saMjJI paMcendriyo saMbaMdhe sAta audhika zatako kahyAM che rIte bhavasiddhiko saMbaMdhe paNa sAta zatako karavAM. vizeSa e ke sAte zatakomAM sarva prANo pUrve ahIM utpanna thayA che. te praznanA uttaramAM yAvatu-e artha samartha nathI.'--ema kahevuM. bAkI badhuM temaja jANavuM. kRtayugma- kRtayugmarAzi pramANa abhavasiddhika saMjJI paMcendriyo no anuttara vimAna sivAya badhethI temaja upapAta jANavo. parimANa, apahAra, uMcAI, baMdha, veda, vedana, udaya ane udIraNA-e badhuM kaSNalezyAzatakanI peThe jANavuM. teo kRSNalezyA vALA ane bhAvatu-zuklalezyAvALA hoya che, teo mithyAdraSTi che.ajJAnI che, e rIte jema kRSNalezyAzatakamAM kahyuM tema samajavuM. vizeSa e ke, teo viratirahita che. teonI sthitikALa ane sthitisaMbaMdhe jema audhika uddezakamAM kahyuM che tema samajavuM. teone AdinAM pAMca samuddhAto hoya che. udvartanA anuttara vimAnane varjIne pUrvanI peThe jANavI. "sarve prANIo pUrve ahIM utpanna thayA che" e praznanA uttaramAM "e artha samartha nathI.' tema kahevuM. bAkI badhuM kaSNalezyAnA zatakane viSe kahyuM che tema kahevuM. e rIte soLe yugmomAM jANavuM. prathama samayanA kRtayugmakRtayugmarAzipramANa abhavasiddhika saMjJI paMce- driyo jemAM prathama samayanA saMjJInA uddezakamAM kahyuM che tema samajavuM. vizeSa e ke, samyakta, samyamithyAtva ane jJAna badhe nathI. bAkI badhuM temaja jANavuM. ema ahIM paNa agiyAra uddezako kahevA. pahelo, trIjo, ane pAMcamo uddezaka sarakhA pAThavALA che. ane bAkInA AThe uddezako sarakhA pAThavALA che. he bhagavan! te emaja che. he bhagavan! kRtayugmakRtayugmarAzipramANa kRSNalezyAvALA abhavasiddhika saMjJI paMcendriyo kyAMthI
Page #527
--------------------------------------------------------------------------
________________ 524 bhagavAI-402 thI 21-1067 AvI utpanna thAya che? he gautama ! jema eonuM audhika zataka kahyuM che tema kRSNalezyA zataka paNa kahevuM. vizeSa e ke- te jIvo kRSNalezyAvALA che teono sthitikALa ane sthiti saMbaMdhe jema kRSNalezyAzatakamAM kahyuM che tema kahevuM, ane bAkI badhuM temaja jANavuM. e pramANe jema kRSNalezyA saMbaMdhe zataka kahyuM che tema chae vezyA saMbaMdhe cha zatako kahevAM. vizeSa e ke, audhika zatakamAM jaNAvyA pramANe sthitikALa ane sthiti jANavI. temAM vizeSa e ke, zuklalazyAno utkRSTa sthitikALa, antarmuhUrta adhika ekatrIza. sAgaropama hoya che ane sthiti pUrvokta ja jANavI. paNa jaghanya aMtarmuhUrta adhika na kahevuM. badhe samyajJAna nathI, virati, viratAvirati ane anuttara vimAnathI AvIne upajavuM te paNa nathI. badhA jIvo pUrve ahIM utpanna thayA che e artha samartha nathI' zataka:40nI munidIparatna sAgare karelagurjarachAyApUrNa zatakaH41 - uddezakaH 1:[1068]he bhagavan! keTalAM rAziyugmo kahyAM che ? he gautamacAra kRtayugma ane yAvatu-kalyo. he gautama ! je rAzimAMthI cAra cAra saMkhyAno apahAra karatAM chevaTe cAra bAkI rahe te rAziyugma kRtayugma kahevAya che, ane yAvatu-je rAzimAMthI cAra cAra saMkhyAno apahAra karatAM chevaTe eka bAkI rahe te rAziyugma kalyoja kahevAya che. katayugmarAzipramANa nairayiko mATe jema vyutkrAMtipadamAM upapAta kahyo che tema ahIM paNa kahevo. te jIvo eka samaye cAra, ATha, bAra, soLa, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. he gautama ! teo sAMtara utpanna thAya che ane niraMtara paNa utpanna thAya che. sAMtara utpanna thatA teo jaghanya eka samaya ane utkRSTa asaMkhya samayanuM aMtara karIne utpanna thAya che, ane niraMtara utpanna thatA jaghanya be samaya sudhI ane utkRSTa saMkhyAtA samaya sudhI niraMtara-utpanna thAya che. he bhagavan! te jIvo je samaye kRtayugmarAzipa hoya te samaye cyo jyarAzipa hoya ane je samaye cojyarAzipa hoya te samaye kRtayugma rAzipa hoya? he gautama! te artha samartha-nathI. je samaye katayumarupa hoya te samaye dvAparayugmarupa hoya ane je dvAparayugma hoya te samaye kRtayugmarupe hoya? e artha samartha nathI. je samaye kRtayugmarAzipa hoya te samaye kalyojarAzipa hoya ane je samaye kalyo japa hoya te samaye kRtayugmarAzipa hoya? e artha samartha nathI. he bhagavan! te jIvo kevI rIte utpanna thAya che? he gautama ! jema koI eka yuvaka hoya ane te jema kUdato kUdato potAne sthAnake jAya cheItyAdi jema upapAtazatakamAM kahyuM che tema badhuM ahIM samajavuM. teo AtmAnA asaMyamathI utpanna thAya che. he gautama ! teo AtmasaMya-mano Azraya karatA nathI paNa AtmAnA asaMyamano Azraya kare che. jo teo AtmAnA asaMyamano Azraya kare che to zuM lezyAvALA che ke vezyA rahita che? he gautama! teo vezyAvALA che, paNa lezyarahita nathI. teo vezyAvALA che ane kriyAvALA che, je teo kriyAvALA che to zuM teo teja bhavamAM siddha thAya che, yAvatukarmano aMta kare ? he gautama ! te artha samartha nathI. he bhagavanItayugmarAzi pramANa
Page #528
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-41, uso-1 pa25 asurakumAro kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama ! jema nairayiko saMbaMdhe kahyuM tema asurakumAro saMbaMdha paNa badhuM jANavuM. e rIte yAvatu-paMcendriya tiryaMcayoniko sudhI samajavuM. paNa vizeSa e ke, vanaspatikAyiko asaMkhyA- tA ke anaMtA utpanna thAya che. e rIte manuSyo saMbaMdhe paNa samajavuM. vAvatu- AtmAnA asaMyamathI utpanna thAya che. jo teo AtmAnA asaMyamathI utpanna thAya te ! AtmasaMyamano paNa Azraya kare che ane AtmAnA asaMyamano paNa Azraya kare che. he bhagavana! teo AtmasaMyamano Azraya kare che teo vezyA sahita che ane lezyArahita paNa che. gautama ! kriyArahita che. he gautama ! teo siddha thAya che yAvatu-sarva duHkhano aMta kare che. he bhagavan! jo teo vezyAvALA che to zuM teo sakriya che ke akriya che? he gautama! teo sakriya che he gautama! keTalAMka teja bhavamAM siddha thAya che, yAvatu-sarva duHkhano aMta kare che ane keTalAka te bhavamAM siddha thatA nathI ane yAvatu-sarva duHkhano aMta karatAM nathI. jo teo AtmAnA asaMyamano Azraya kare che to zuM teo leNyAsahita che ke vezyArahita che? he gautama! teo vezyAsahita che, paNa lezyArahita nathI. he gautama ! teo sakriya che, teo sakriya che to zuM teja bhavamAM siddha thAya che, yAvatu-gnavaduHkhano aMta kare che ? he gautama ! te artha samartha nathI. vAnavyaMtaro, jyotiSiko ane vaimAnikoe badhA narayikonI peThe jANavA che'. ( zataka:41 udezakAra thI 28 ) [1069]he bhagavan! rAziyugmamAM aiojarAzipramANa nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama! pUrvanI peThe A saMbaMdhe uddezaka kahevo. vizeSa e ke parimANatraNa, sAta, agiyAra, paMdara, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. sAMtara sabaMdhe temaja jANavuM. he bhagavan! te jIvo je samaye cojarAzipramANa che te samaye kRtayugmapramANa che ke je samaye katayugma che te samaye cojapramANa che? he gautama ! e artha samartha nathI. he bhagavan! te jIvo je samaye sojarAzipramANa che te samaye dvAparayugmapramANa che ane je dvAparayugmarAzi pramANa che te samaye tyAMjarAzipramANa che? he gautama! te artha samartha nathI. e rIte kalyoja rAzinI sAthe paNa samajavuM. ane bAkI badhuM vaimAniko sudhI temaja jANavuM. parantu badhAono upapAta vyutkrAMtipadamAM kahyA pramANe jANavo. [1070]he bhagavan! rAziyugmamAM dvAparayugmarAzipramANa narayiko kyAMthI utpanna thAya che ? he gautama ! pUrvanI peThe uddezaka kahevo. paNa parimANa-be, cha, dasa saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che ane saMvedha paNa kahevo. he bhagavan! te jIvo je samaye dvAparayugma che te samaye kRtayugma che, ke je samaye kRtayugma che te samaye dvAparayugma che? he gautama ! e artha samartha nathI. e rIte corAzi ane kalyonarAzi sAthe paNa samajavuM. bAkI badhuM prathamoddezakanI peThe vAvatu-vaimAniko sudhI samajavuM. 1071 he bhagavanuM ! rAziyugmamAM kalyojapramANa narayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che? pUrva pramANe jANavuM. paratu parimANa-eka, pAMca, nava, tera, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA utpanna thAya che. saMvedha pUrvanI peThe jANavo. he bhagavan! te jIvo je samaye kalyojarAzipramANe che te samaye kRtayugmarAzipramANa che ane je samaye kRtayugmarAzi
Page #529
--------------------------------------------------------------------------
________________ 526 bhagavaI-41/-2 thI 28/1071 pramANa che te samaye kalyojarAzipramANa che? he gautama! e artha samartha nathI. e rIte vyAja ane dvAparayugma sAthe paNa kahevuM. bAkI badhuM prathamoddezakanI peThe jANavuM [1072 he bhagavan! rAziyamamAM katayugmapramANa kaNalezyAvALA nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che ? dhUmaprabhAnI peThe upapAta jANavo. bAkI badhuM jema prathamoddezakamAM kahyuM che tema kahevuM. asurakumAro saMbaMdhe paNa temaja jANavuM. e rIte thAvat vAnagaeNtaro sudhI samajavuM. jema narayikone kahyuM tema manuSyo saMbaMdha paNa samajavuM. teo AtmAnA asaMyamano Azraya kare che. te leyArahita che, kriyArahita che ane teja bhavamAM siddha thAya che eTaluM na kahevuM. badhuM prathamoddezakanI peThe samajavuM. kRSNa lazyAvALA rAziyugmamA vyojayupramANa saMbaMdhe paNa pUrve pramANe uddezaka kahevo. dvAparayugmapramANa kuSNalezyAvALA saMbaMdhe paNa emaja uddezaka kahevo kalyojarAzi pramANa kaSNalezyAvALA saMbaMdhe paNa eja rIte uddezaka kahevo. parimANa ane saMvedha audhika uddezakamAM kahyA pramANe jANavA. jema kRSNalezyAvALAo saMbaMdhe jaNAvyuM che tema nIlalezyAvALAo viSe paNa cAre saMpUrNa uddezako kahevA. parantu vAlukaprabhAnI peThe nairayikono upapAta kahevo. kApotalezyAvALA saMbaMdhe paNa eja rIte cAra uddezako kahevA. paranta narayikono upapAta ratnaprabhAnI jema jANavo, he bhagavan! rAzi yugma mAM kRtayugmarAzipramANa tejalezyAvALA asurakumAro kyAMthI AvI utpanna thAya che? pUrvanI peThe jANavuM. parantu vizeSa e ke jeone tejalezyA hoya teo saMbaMdheja kahevuM. e rIte A paNa kaNalezyA sarakhA cAra uddezako kahevA e rIte pAlezyA saMbaMdhe paNa cAra uddezako kahevA. paMcendriya tiryaMco, manuSyo ane vaimAnikone padmavezyA hoya che ane bAkInAone hotA nathI. jema pavalezyA saMbaMdhe kahyuM ema zuklalezyAne viSe paNa cAra udezako kahevA. parantu manuSyone jema audhika uddezakamAM kahyuM che tema jANavuM. (zatakaH41-uddezako 29-140) [1073]he bhagavan! bhavasiddhika rAziyugmamAM katayugmarAzipramANa nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che? jema pahelAM cAra audhika uddezako kahyA che temaja A saMbaMdhe paNa kahevA. bhagavanuM ! katayugmarAzipramANa kaNalezyAvALA bhavasiddhika nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che? he gautama! jema kRSNalezyA saMbaMdhe cAra uddezako thAya che tema A bhavasiddhika kRSNalezyAvALA jIvo saMbaMdhe paNa cAra uddezako kahevA. e pramANe nIlalezyAvALA, kApota- vezyAvALA saMbaMdhe paNa cAra uddezako kahevA. ema tene lezyA saMbaMdhe paNa audhika samAna cAra udezako kahevA. e rIte patralezyAvALA saMbaMdhe paNa cAra uddezako kahevA. zuklalezyAvALA saMbaMdhe paNa odhika sarakhA cAra uddezako kahevA. [1074]he bhagavanuM ! kRtayugmarAzipramANa abhavasiddhika nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che ? prathama uddezakamAM kahyA pramANe jANavu. parantu vizeSa e ke, manuSyo ane nairayiko samAna rIte kahevA, ane bAkI badhuM temaja jANavuM. e rIte cAre yumomAM cAra uddezako kahevA. kRtayugmarAzipramANa kRtalezyAvALA abhAvasiddhika nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che?ema cAra uddezako kahevA.e rIte nIlezyAvALA
Page #530
--------------------------------------------------------------------------
________________ zataka-41, uddeso-29 thI 140 527 kApotalezyAvALA teolezyAvALA ane padmalezyAvALA saMbaMdhe paNa eja prakAre cAra uddezako kahevA. zukla- lezyAvALA abhavasiddhiko saMbaMdhe paNa cAra uddezako kahevA. [1075]he bhagavan ! mRtayugmapramANe samyadRSTi naiyikomAM kyAMthI AvI utpanna thAya che ? jema prathama uddezaka kahyo che tema A uddezaka kahevo. ema cAre yugmomAM bhavasiddhika samAna cAra uddezako kahevA. he bhagavan ! mRtayugmarAzipramANa kRtalezyA vALA samyagdaSTi nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che ? e saMbaMdhe paNa kRSNalezyA vALA jema cAre uddezako kahevA. e pramANe samyagdaSTione viSe paNa bhavasiddhikanI peThe aThyAvIza uddezako karavA. [1076]kRtayugmarAzipramANe mithyAvRSTi nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che ? mithyAvRSTinA-uccAraNathI abhavasiddhikanA samAna-28 uddezako kahevA. zatakaH41-uddezaka-141-196 [1077]he bhagavan ! kRtayugmapramANa kRSNapAkSika nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che ? ahIM paNa abhasiddhikanA samAna aThyAvIza uddezako kahevA. [1078]he bhagavan ! kRtayugmapramANa zuklapAkSika nairayiko kyAMthI AvI utpanna thAya che ? ahIM paNa bhavasiddhika sarakhA aThyAvIza uddezako thAya che. e pramANe e badhA maLIne 196 uddezakonuM raziyugmazataka thAya che. yAvatu-zuklalezyAvALA zukla pAkSika kAlyojarAzipramANa vaimAniko yAvatu-jo kriyAvALA che to zuM teo teja bhavamAM siddha thAya che,yAvat-sarva duHkhono aMta kare che?e artha samartha nathI. hai [1079]bhagavAn gautama zramaNa bhagavaMta mahAvI2ne traNa vAra pradakSiNA kare che,pradakSiNA karI vAMdI name che,namIne bhagavAn gautama A pramANe bolyA-'he bhagavan ! te emaja che, he bhagavan ! te prakAreja che, he bhagavan ! e satyaja che, he bhagavan ! te asaMdigdha che, he bhagavan ! te mane Icchita che, he bhagavan ! te mane pratIcchita-svIkRta che, he bhagavan ! te satya che ke tame je kaho cho, 'arihaMta bhagavaMtonI vANI pavitra hoya che. ema kahI zramaNa bhagavaMta mahAvI2ne vAMde che, name che, ane tapapUrvaka AtmAne bhAvita karatA vihare che. sarva bhagavatInA maLIne 138 uddezako ane 1925 zatako thAya che. [1080-1081]uttamouttama jJAnavaDe sarvadarzI puruSoe A aMgamAM cozI lAkha pado kahyA che, temaja aparimita bhAva-vidhi ane niSedho kahelA che. tapa, niyama, ane vinayarupa veLA bharatIvALA, nirmaLa jJAnarupa vipula pANIvALA, seMkaDo heturupa mahAna vegavALA ane guNathI vizALa evA saMghasamudranA jaya thAya che. zatakaH 41-nI muni dIparatna sAgare karela gurjarachAyApUrNa zeSa-kathana ) [1082-1087]gautamAdi gaNadharone namaskAra, bhagavatI vyAkhyAprajJaptine namaskAra, dvAdazAMga gaNipiTakane namaskAra. kAcabAnI peThe suMdara caraNakamaLavALI, nahi coLAyela koraMTa vRkSanI kaLI samAna evI pUjya zrutadevI mArA matiajJAnano nAza karo. vyAkhyAprajJaptinA AdinA ATha zatakanA babbe uddezakono eka eka divase
Page #531
--------------------------------------------------------------------------
________________ 528 bhagavAi-zeSathana upadeza karAya che. parantu pahelI divase cothA zatakanA ATha uddezako ane bIjA divase be uddezako upadezAya che. navamAM zatakathI AraMbhI jeTaluM jANI zakAya teTaluM teTaluM eka eka divase upadezAya che, utkRSTapaNe zatakano paNa eka divase upadeza karAya che. madhyamapaNe be divase zatakano ane jaghanyapaNe traNa divase zatakano upadeza karAya che. ema vIzamAM zataka sudhI jANavu. paranta paMdaramAM gozAlaka zatakanA eka divase upadeza karAya che. je bAkI rahe to teno eka AyaMbila karIne upadeza karAya che, chatAM bAkI rahe to be AyaMbila karIne upadeza karAya che. ekavIzamAM, bAvIzamAM ane tevIzamAM zatakano eka eka divase upadeza karAya che. covIzamuM zataka eka eka divase cha cha uddezako vaDe ema be divase upadezAya che. pacIzamuM zataka cha cha uddezako vaDe be divase upadezAya che. bandhizatakAdi ATha zatako eka divase, zreNizatAdi bAra zatako eka divase, ekendriyanA bAra mahAyugmazatako eka divase, ema beIndriya. teIndriya, caurindriya ane asaMjJI paMcendriyanA bAra bAra zatako tathA saMjJI paMcendriyanA ekaviza mahAyugmazatako ane rAziyugmazatako eka eka divase upadezAya che. bhagavaI-gurjarachAyApUrNa pAMcamu aMgasUtra-gurjarachAyApUrNa
Page #532
--------------------------------------------------------------------------
________________ ; A Agama saMpuTanA mukhya dravyasahAyaka >Liu Liu Liu Liu Liu Liu Ci Ci ratnatrayArAdhako sAdhvIjI saumyaguNAzrIjI nI preraNAthI 1- zAha zAMtAbena manasukhalAla bAbarIyA 2- zAMtAbena zAMtilAla pI. dAmANI 3- maMjulAbena guNavaMtalAla vorA | OM namo abhinava nANassa Agama dIpa prakAzana