Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूत्रकृतागसूत्रे पुनरपि मात्रादिकमनुभवन् कदाचिदपि भवपरंपरां नातिक्रामतीति सर्वानर्थमूलं ममत्ववुद्धिरिति ॥गा.४॥
पूर्व विस्तरेण वन्धनस्वरूपं प्रदर्शित, साम्प्रतं "किं वा जाणं तिउट्टई" इति प्रथमगाथोक्तं मनसि विधाय सूत्रकारः प्राह-'वित्तं' इत्यादि ।
मूलम् --- वित्तं सोयरिया चेव सव्वमेयं न ताणइ
११ १० ९८ १२ १३ १४ संखाए जीवियं चेव कम्मुणा उ तिउट्टइ ॥५॥
छायावित्तं -सोदश्चैिव, सर्बएते न त्राणाय ।
संख्याय जीवितं चैवं कर्मणा तु त्रोटयति ॥५॥ जाते हैं तो उन पर एकीभाव धारण करता है। फिर क्रम से शरीर को त्याग करके एकभव से दूसरे भव में चला जाता है। पुनः माता आदि को अनुभव करता है भवपरम्परा का उल्लंघन नहीं कर पाता । इस प्रकार यह ममत्व भाव ही समस्त अनर्थों का मूल है ॥४॥
विस्तार से बन्धन का स्वरूप दिखलाया जाचुका है। अब प्रथम गाथा में कहे हुए "किं वा जाणं तिउट्टइ" इस वाक्य को ध्यान में रख कर सूत्रकार कहते हैं-वित्तं इत्यादि ।
शब्दार्थ-'वित्त-वित्तं' सचित्त अचित्त धनदौलत 'चेव-चैव' और 'सोयरिया-सौदर्याः' सहोदर भाई भगिनी आदि 'एयं-एतत् ' ये 'सव्वं-सर्व' सव પ્રાંતિ થાય છે, ત્યારે તેમના પ્રત્યે તેને રાગભાવ ઉત્પન્ન થાય છે ત્યારબાદ તે ભવનું અંયુષ્ય પુરૂ કરીને તે જીવ અન્યભવ મા ચાલ્યા જાય છે ત્યા પણ તે આ પ્રકારના મમત્વભાવનો અનુભવ કરતો રહે છે આ પ્રમાણે મમત્વભાવ નો અનુભવ કરે એ તે અજ્ઞાની જીવ ભવપરમ્પરાનું ઉલ્લંઘન કરી શક્તો નથી એટલે કે ચાર ગતિ રૂપ સંસારમાં ભ્રમણ કર્યા જ કરે છે આ પ્રકારને આ મમત્વ ભાવ જ સમસ્ત અનર્થોનું भूज छे ॥४॥
બન્ધનના સ્વરૂપનું વિસ્તાર પૂર્વક નિરૂપણ કરીને હવે સૂત્રકાર પ્રથમ ગાથામાં थित “किं वा जाण तिउदृइ" मा वाध्य ने ध्यानमा राभाने “वित्त" त्याह સૂત્રનું કથન કરે છે –
“वित्तं" त्याह- . : शहाथ--'वित्तं-वित्त' सथित्त मथित्त धन हसत 'चेव-चैव' भने 'सोयरिया -सदाः ' समय मा माइन विगैरे ‘पयं-पतत्' मा 'सव्वं-सर्व' सघणु 'ताणइ-त्राणाय' -
