Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूत्रकृताङ्गसूत्रे
स्नेहैरित्यर्थः (लुप्us) लुप्यते = विनश्यति संसारे भ्रमतीत्यर्थः (य) च तथा इत्थम्भूतस्य प्राणिनः (पेच्चाओ) प्रेत्य = मरणानन्तरम् (मुगई ) गुगतिः ( नो सुलहा ) नो सुलभा = सुगतिप्राप्तिर्नभवति अतः (सुव्वए) सुव्रतः, विवेकशील पुरुष : ( एयाहिं) एतानि पूर्वोक्तानि मातृपितृस्नेहबन्धनरूपाणि (भयाई ) भयानि भानीव भयानि भयजनकानि स्थानानि (पेहिया) प्रेक्ष्य ज्ञपरिज्ञया ज्ञात्वा (आरंभा ) आरम्भात् सावद्यानुष्ठानात् (विरमेज्ज) विरमेत् प्रत्याख्यानपरिज्ञया निवर्तेत ||३||
४७२
टीका-
'मायाहि' मातृभिः 'पियाहि' पितृभिः 'लुप्पड़' लुप्यते विनश्यति संसारे भ्रमणं करोतीत्यर्थः, 'मातृभिः पितृभिः' इत्यत्र बहुवचनमनेकजन्मसम्बन्धख्यापनार्थम् मातृपितृभिः इत्येतेन पुत्रकलत्रादीनां संग्रहो भवति । सचैतेषां मिलितानाम् एकैकैपां वा स्नेहेन धर्माचरणं न करोति । ' एतान्विहाय कथ परभव में सुगति सुलभ नहीं होती । अतः विवेकवान पुरुष इस मातृ पित स्नेह रूप वन्धनसे उत्पन्न भयों को जान कर सावद्यअनुष्ठान से विरत हो जाय ॥३॥
टीकार्थ
है ।
- माता के कारण और पिताके कारण जीव संसार मे परिभ्रमण करता
1
मूल पाठ में 'मायाहिं, पियाहि' ऐसा जो बहुवचन दिया है, वह अनेक जन्मोंका सम्बन्ध कहने के लिए हैं। यहां यद्यपि सिर्फ माता पिताका उल्लेख किया गया हैं तथापि उससे पुत्र कलत्र आदि सभी आत्मीय जनोंका ग्रहण कर लेना चाहिए । मनुष्य इन सभीके अथवा इनमें से एक एक के प्रति अनुराग होनेके कारण धर्मका आचरण नहीं करता है । वह सोचता हैं इन्हे સુગતિ પ્રાપ્ત થતી નથી તેથી વિવેક યુક્ત માણસે માતા પિતા પ્રત્યેના સ્નેહ રૂપે અન્યન વડે ઉત્પન્ન થનારા ભયાને જાણીને સાવદ્ય અનુષ્ઠાનેાના પરિત્યાગ કરવા જોઈએ ॥ ૩॥'
1
}}
1
L
-
टीअर्थ -
} '
"
"J
માતા અને પિતા પ્રત્યેના અનુરાગને કારણે જીવ સસારમા પરિભ્રમણ કરે છે.' મૂળ थाईमा' 'मायाहि वियाहि ” म महुवयनना ने पहो हेवाभा भाव्यो छे ते अनेछु भन्मोनो સ ધ પ્રકટ કરવાને માટે આપવામા આવ્યા છે. અહી જે કે માતા પિતાના જ ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યે છે, પરન્તુ તેના ર્ારા પુત્ર, કલવ્ર, આદિ સઘળા આત્મીય જનાને પણ ગ્રહેણ કરવા જોઈએ. આ સઘળા આત્મીય જને પ્રત્યેના અથવા તેમાના કોઈ પણ એક એ આદિ આત્મીય જને પ્રત્યેના અનુરાગને કારણે માણસ ધનુ નામ પણ લેતા નથી. તે એવા વિચાર કરે છે કે તેમને છોડીને હુ એકલા કેવી રીતે રહી શકુ ! આ પ્રકારની
1
