Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
सूर्यकृताङ्गास्त्र संख्याय-ज्ञात्वा (मुणी) मुनिः' (माहणे) माहनः साधुः (गोयन्नतरेण). । गोत्रा न्यतरेण-गोत्रमदेनान्यमदेन च (ण मज्जइ) न माद्यति प्रमादं न करोतीत्यर्थः । (अह), अथानन्तरम् (अन्नेसी) अन्येपाम् पुरुपान्तराणाम् (इंखिणी)=निन्दा (अस्सेयकरी) अश्रेयस्करी कल्याणनाशिनी भवतीति ॥१॥ ......
टीका'व''यथा सर्पः 'तयसं' त्वचम् , 'जहाइ' जहाति जीर्णत्वचं परित्यजतीत्यर्थः, तथा 'से' सः साधुः 'रयं' रजः अनादिसंलग्नज्ञानावरणीयाधष्टप्रकारककर्ममलं जहाति, कायरहितत्वेन परित्यजतीति कपायाभावो हि कर्माभावकारणम् इति संख्याय'-इति' एवं रूपेण ज्ञात्वा ज्ञपरिया' चातुर्गतिकसंसारपरिभ्रमणरूपमनन्तदुःखजनककारणं ज्ञपरिज्ञया ज्ञात्वा प्रत्याख्यानपरिज्ञया कपाय त्रिकरणत्रियोगेन !., परित्यजतीति, 'मुणी माहणे' मुनिर्ब्राह्मणः-मुनिः= का उपद्देशक मुनि गोत्र के मद से अथवा अन्य किसी मदसे मदवाला नहीं होता अर्थात् अभिमान नहीं करता है। तथा अन्य पुरुषों की निन्दा जो अश्रेयस्कर है, उसे भी नहीं करता ॥१॥
टीकार्थ-- .::, जैसे सर्प जीर्ण त्वचा का परित्याग कर देता है। उसी प्रकार साधु अनादिकाल से लगे ज्ञानावरण आदि आठ प्रकार के कर्ममल को त्याग देता है। कपायरहित होने के कारण ही वह कर्मों का त्याग करता है, अतएव कषाय का अभाव ही कर्मों के अभाव का कारण है । इस प्रकार जानकर अर्थात् चारगति वाले संसार में परिभ्रमण रूपअनन्त दुःख को उत्पन्न करने का कारण कपाय है, ऐसा ज्ञपरिज्ञा से जानकर प्रत्याख्यान परिज्ञा से तीन करण तीन योग से त्याग देता है। सावध कर्मों में मौनधारी मुनि અહિંસાનો ઉપદેશ આપનાર મુનિએ) કુળ, ગોત્ર આદિને મદ કર જોઈએ નહીં તેણે બીજની નિન્દા પણ કરવી જોઈએ નહીં, કારણ કે અહકાર, નિંદા આદિ કરવાથી તેનું પિતાનું જ અય-અકલ્યાણ થાય છે ૧ 1
टी
છે. જેવી રીતે સાપ જીર્ણ ત્વચાને (કાચળીને) ત્યાગ કરી દે છે, એ જ પ્રમાણે સાધુએ અનાદિ કાળથી જમા થયેલા જ્ઞાનાવરણીય આદિ આઠ પ્રકારના કર્મમળને ત્યાગ કરવો જોઈએ કક્ષાનો ત્યાગ કરવાથી જ કમેને ક્ષય થાય છે, એટલે કે કષાયને અભાવ જ કર્મોના અભાવમાં કારણભૂત બને છે. ચાર ગતિવાળા સસારમાં પરિભ્રમણ રૂપ અનંત દુઃખને ઉત્પન્ન કરવામાં કષાયે જ કારણુભૂત બને છે, એવુ જ્ઞપરિજ્ઞા વડે જાણુને પ્રત્યા