Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
४८०' ।
।
, सूत्रकृताङ्गसूर्ण एवम् अनेन प्रकारेण (आउखयंमि) आयुःक्षये (तुट्टइ) त्रुटयन्ति-म्रियन्ते इत्यर्थः ॥६॥ . . , . . . . . . . . ।
: -टीका-- .. ..' कामेहि ण ' कामेषु खलु-शब्दादिकामभोगविषयेषु तथा 'संथवेहि संस्तवेषु -पूर्वपरिचितेषु मातृपितृप्रभृतिषु तथा पश्चात्संम्तवैः श्वशुरादिषु गिद्धा गृद्धाः तेषु गृद्धिभावं प्राप्ताः 'जंतवो ' जन्तवः-प्राणिनः 'कम्मसहा ' कर्मसहा:कर्मजनितफलमुपभुञ्जानाः ‘कालेण · कालेन-शुभकर्मफलोदयकालेन भोगैस्तृप्तिमिच्छन्तोपि तैपियोपभोगैः प्रतिक्षणमासक्तिवृद्धया अतृप्ता केवलं इहलोके परलोकेच दुःखमेवानुभवन्तीति । यथाकश्चित् दिवसावसाने स्वच्छायां ग्रहीतुं पूर्वस्यां दिशि धावेत, स धापनपि छायां न गृह्णाति । यथा' वा पिपासितः 'पिपासामुपशमयितु पर उसी प्रकार गिरते हैं जेसे बन्धन से टूटा हुआ; ताल फल-नीचे. गिरता है ।।६।।
टीकार्थकाम भोगके विषय शब्दादि में तथा पूर्व सम्बद्ध मातापिता आदि में एवं पश्चात् सम्बद्ध श्वसुर आदि में आसक्ति को प्राप्त प्राणी कमजनित फलको भोगते हुए, शुभ कर्मके उदयके समय भोग भोगकर तृप्तिकी इच्छा करते हैं किन्तु विषयभोंगोसे प्रतिक्षण आसक्ति बढनेके कारण अतृप्त ही रह जाते हैं तथा इहलोक और परलोक में दुःख ही भोगते हैं। जैसे कोइ पुरुप दिवसके अन्तिम समय में अपनी छाया को पकडनेके लिए पूर्वदिशा में दौड़े तो वह दौडता हुआ भी उसे पकड नहीं सकता । अथवा जैसे कोइ प्यासा मनुष्य प्यास बुझाने के लिए मृगतृष्णां की और दौड लगा कर भी प्यासको शान्त नहीं कर सकता । वह उलटा-दुःखी होता है। નીચે તૂટી પડે છે એજ પ્રમાણે આયુકર્મને ક્ષય થતાં જ આસકત જીવનુ પણ પિતાને स्थानथा 'पतन थाय-छे सेटले भृत्यु थाय छ ॥ ६॥ ' ' - । आमलेगामा (१५४, ३५, २स, ५ भने २५श भा), तथा पूर्व पशिस्त माता, પિતા ,આદિમા અને પશ્ચાત્ પરિચિત સાસુ, સસરા આદિમાં આસકત બનેલા જીવે કર્મ જનિત ફલેને ભગવ્યા કરે છે. જયારે શુભ કર્મને ઉદય થાય ત્યારે ભોગ ભેગેવીને તૃપ્તિની ઈચ્છા સેવે છે, પરંતુ વિષય ભેગોમાં ક્ષણે ક્ષણે આસક્તિ વધતી જ જવાને કારણે તેઓ અતૃપ્ત જ રહી જાય છે, અને આ લેક અને પરલોકમાં દુઃખ જ ભેગવે છે જેવી રીતે કે પુરુષ સાજને સમયે પિતાના પડછાયાને પકડવાને માટે પૂર્વ દિશામાં દેટ લગાવવા છતા તેને પકડી શકતું નથી, અથવા જેવી રીતે કઈ તરસ્ય પ્રાણી મૃગજળની દિશામાં ગમે તેટલું દોડવા છતા પણ પિતાની તરસ છિપાવી શકતું નથી,
।
-टाय -'
स
