Sutrakrutanga Sutram Part 01

Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti

Page 462

४४८
%
E
सूत्रकृतास्त्र ":
.. अन्वयार्थ:-. . . हा FF (नाणिणो) ज्ञानिनः पुरुपस्य (एयं खु) एतदेव (सारं) सारम् सारभूतं. तत्त्वम्। (ज) यत् (किंचण) कश्चन-कमपि-जीवम् । (न हिंसइ) न; हिनस्ति, (एतावंत) एतावतीम् केवलामियन्मात्राम् (अहिंसासमयंचेव) ।। अहिंसा समतामेव, अहिंसया समता अहिंसा समता, तामेव अहिंसासमतामेव (वियाणिया) विजानीयात् । ज्ञानिनां ज्ञानस्य एतदेव सारं यत् कमपि प्राणिनं त्रसं स्थावरं वा न हिस्यात् । अहिंसाकारणीभूतां समतां सर्वप्राणिषु आत्मौपम्येन जानीयादिति भावः ॥१०॥
टीका'नाणिणो' ज्ञानिनः ज्ञानवतः पुरुषस्य 'एयं खु' 'खु' एवार्थे एतदेव वक्ष्यमाणमेव 'सारं' सारभूतं वस्तु ज्ञानित्वमित्यर्थः 'ज' यत् 'किंचण' कञ्चन= सं स्थावरं वा प्राणिनम्
, -अन्वयार्थ...,' ज्ञानी पुरुष के लिए यही सारभूत तत्त्व है कि वह किसी की हिंसा: नहीं करता। इतनी ही अहिंसा समता समझना चाहिए । अर्थात ज्ञानी के ज्ञानका यही सार है कि वह किसी प्राणी की हिसा न करे । अहिंसा का कारण समता है। सब प्राणियों को अपने ही समान जानना चाहिए ॥१०॥
-टीकाथ1' ! ' ज्ञानी पुरुष के लिए यही सारभूत वस्तु हैं कि वह किसी त्रस या स्थावर प्राणी की हिंसा न करे। ज्ञानी पुरुष के ज्ञान का सार हिंसा न करना ही है, अन्यथा वह ज्ञान निरर्थक ही नहीं वरन भारभूत ही है, कहा भी है-" किं तया पठितया" इत्यादि।
-सूत्राथ - જ્ઞાની પુરુષને માટે એજ સારભૂત તત્વ છે કે તે કઈ પણ જીવની હિંસા ન કરે આ પ્રકારની અહિસા ત્યારે જ સંભવી શકે છે કે જ્યારે તેનામાં સમતા ગુણ હોય છે એટલે કે જ્ઞાનીના જ્ઞાનને સાર જ એ છે કે તે કોઈ પણ ! પ્રાણીની હિંસા ન કરે અહિ સામે સમતા કારણભૂત બને છે સઘળા જેને પિતાના સમાન ગણવા તેનું નામ જ સમતા છે જ્ઞાની પુરુષે આ સમતા ભાવ કેળવે જાઈએ. ૧૦ " " ' ! 11. । ।।। । - -टीज -
। જ્ઞાની પુરુષ માટે એજ સારભૂત' વસ્તુ છે કે તે કોઈપણે ત્રર્સ અથવા "સ્થાવર પ્રાણીની હિંસા ન કરે, જ્ઞાની પુરુષોના જ્ઞાનને સાર હિંસા ન કરવી, એજ છે જે આ સારને ગ્રહેલું કરવામાં ન આવે, તે તેનું જ્ઞાન નિરર્થક જ નહીં, પણ ભારે રૂપ જ થઈ પડે કહ્યું પણ