Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थ बोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १ उ. ४ अन्यवादिनां मतनिराकरणम् ४३७ इति सा यद्वा-सनामकर्मोदयात् त्रसाः जीवाः द्वीन्द्रियादयो जीवाः, भयादिमत्त्वेन चलनात्मकक्रियावत्वेन वा प्राणवन्तो जीवाः व्यवस्थिता जीवाः त्रासमनुभवन्ति । 'अदुवा' ' अथवा 'थावरा' स्थावराः स्थितिशीलाः स्थावरनामकर्मेदयाद् वा स्थावराः पृथिव्यादयः सन्ति, ते त्रसाः सा एव भवन्ति, स्थावराः स्थावरो एवं भवन्तीति लोकवादः, तम्न सम्यक् । यद्ययं लोकवादः सत्य एव भवेत्, तदा दानाऽध्ययनजपनियमादयोऽनुष्ठानादिकाः क्रिया विफलतामेवापद्येरन् । तीर्थान्तरीयैरपि प्रतिपादितमन्यथात्वम् । तथा च तेषां स्मरणम् ।
·
★
अथवा जिनके त्रस नामकर्म का उदय होता है ऐसे द्वीन्द्रिय आदि जीव त्रस कहलाते हैं । भयादि से युक्त होने के कारण या चलन रूप क्रिया से युक्त होने के कारण प्राणवान् जीव त्रसव का अनुभव करते हैं ।
के
स्थावरनामकर्म का उदय हो वे जीव त्रस ही रहते हैं और यह लोकवाद सच्चा नहीं हैं
जो जीब स्थितिशील हों या जिनके स्थावर कहलाते हैं, जैसे पृथ्वीकाय आदि स्थावर जीव सदा स्थावर ही बने रहते हैं, यदि यह लोकवाद सच्चा हो तो दान, अध्ययन, जप, नियम आदि अनुष्ठान सब निरर्थक हो जाएँगे । अन्यतीर्थिको ने भी जीवों का अन्यथा होना स्वीकार किया है उनका कथन है- “ सवैप शृगालो भवति " इत्यादि । ' जो मलसहित जलाया जाता है, वह श्रृंगाल के रूप में जन्म लेता है ।'
અવર જવર કરે છે, તેમને ત્રસ કહે છે, અથવા જેમના ત્રસ નામકર્મીના ઉદ્દય હાય છે, એવા દ્વીન્દ્રિય આદિ જીવાને ત્રસ કહે છે. ભયાદિથી યુકત હાવાને કારણે અથવા ચલન (ગમન) રૂપ ક્રિયાથી યુકત હાવાને કારણે પ્રાણવાન જીવા ત્રાસના અનુભવ કરે છે. જે જીવા સ્થિતિશીલ હૈાય છે. ગમનાગમન કરવાને અસમર્થ હાય છે તેમને સ્થાવર કહે છે. અથવા જેમના સ્થાવર નામક ના ઉદય હાય છે, તે જીવાને સ્થાવર કહે છે. જેમકે પૃથ્વીકાય આદિ જીવા. ”ત્રસ જીવે સદા ત્રસ જ રહે છે અને સ્થાવર જીવા સદા સ્થાવર ४ रहे छे”, या सोङवाह साथी नथी, ले मा बोहवाह साथ होय, तो हान, अध्ययन, જપ તપ આદિ સઘળા અનુષ્ઠાના નિરક જ બની જાય અન્ય તીથિકાએ પણ જીવાની अन्य अारे उत्यत्ति थवानी वात स्वीअरी छे. तेमनुं मेवु म्थन छेडे "सवैष श्रृंगाला भवति” त्याहि
” જેને મળસહિત ખાળવામા આવે છે, તે શિયાળ રૂપે જન્મ લે છે.” વળી એવુ પણ કહ્યુ છે કે ગુરુ સાથે તું અથવા હું ના વ્યવહાર કરે છે એટલે કે અવિનીત વ્યવહાર
