Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समार्थ बोधिनी टीका प्र. श्रु
अ १ उ २ क्रियावादिमतनिरूपणम्
टीका
३२१
,
'अह' अथ=अनन्तरम् । आनन्तर्यांर्थकोऽथशब्दः, न तु प्रारंभार्थकः । तथाच अज्ञानवादिमतानन्तरम् ' पुरखायं, पुराऽऽख्यातम् पुरा = पूर्वम्, आख्यातम् = कथितम् । कि पुनः पूर्वकथितमित्यत आह 'किरियाबाद दरिसणं' क्रिया वादिदर्शनं क्रियावादिमतम्, क्रियैव प्रधानतया मोक्षस्य कारणमित्येवं वदितुं शीलं येषां ते क्रियावादिनः तेषां क्रियावादिनां दर्शनम् मतम् इति क्रियावादि दर्शनम् । 'संसारम्स' संसारस्य चतुर्गतिकरूपस्य 'पवड्ढणं' प्रवर्धनं वृद्धिकारकं भवति । केपाम् ? इत्याह-- 'कम्मचिंता' इत्यादि । 'कम्मचिंतापण हाणं' कर्म चिन्ताप्रणष्टानाम् कर्मणां ज्ञानावरणीयादीनां चिन्ता = सुख दुःखजनका दिविचारणा इति कर्मचिन्ता । तादृशी कर्मचिन्ता प्रनष्टा प्रकर्षेण नष्टाः =नशं प्राप्ता येषां ते कर्मचिन्ता प्रणष्टाः तेषां कर्मचिन्ताप्रणष्टानाम् । यतो बौद्धभिक्षवः अज्ञा
- टीकार्थ
'अथ' शब्द यहां अनन्तर के अर्थ में है, प्रारंभ अर्थ में नहीं । अभिप्राय यह हुआ कि अज्ञानवादियों के मत के अनन्तर पूर्वकथित क्रियावादियों का दर्शन चतुर्गतिक संसार की वृद्धि करने वाला है । क्रियाही प्रधान रूपसे मोक्षका कारण है, ऐसा कहनेवाले क्रियावादि कहलाते है ।
किनके संसार की वृद्धि करने वाला है? इस प्रश्न का उत्तर यह है कि जो कर्म की चिन्ता से रहित हैं ज्ञानावरणीय आदि कर्म सुख दुःख आदि के जनक होते हैं ऐसी विचारणा को कर्मचिन्ता कहते है । यह कर्मचिन्ता जिनकी अत्यन्त नष्ट हो गई है, उनके संसार को बढाने वाला है ।
- अर्थ --
“અથ” શબ્દ અહી અનન્તરના અમા વપરાયેા છે, પ્રાર્ાના અર્થમાં વપરાયે નથી એટલે કે અજ્ઞાનવાદીઓના મતને પ્રકટ કરતા પહેલા ક્રિયાવાદીઓના જ મતને આ ગ્રન્થમા પ્રકટ કરવામા આવ્યા છે, તે ક્રિયાદીઓનુ દન ચાર ગતિવાળા સ સારની વૃદ્ધિ કરનારુ છે (ક્રયા જ પ્રધાન રૂપે (મુખ્યત્વે) મેાક્ષનુ કારણ છે, આ પ્રકારની માન્યતા ધરાવનારને ક્રિયાવાદી કહે છે
આ દન કોના સ સારની વૃદ્ધિ કરનાર છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તર એ છે કે જેઓ કની ચિન્તાથી રહિત છે, તેમના સ સારની વૃદ્ધિ કરનારુ છે. જ્ઞાનાવરણીય આદિ આઠ પ્રકારના કર્માં સુખ દુખ આદિના જનક છે, એવી વિચારણાને કર્મચિન્તા કહે છે જેમની આ ક`ચિન્તા અત્યન્ત નષ્ટ થઈ ગઈ છે, તેમના ઞઞારની વૃદ્ધિ થાય છે
સ્ ૪૧