Book Title: Sutrakrutanga Sutram Part 01
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
समयार्थ वोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १ उ. ४ शंकितादिदशदोपनिरूपणम् ४२३ अचित्त देयवस्तूपरि सचित्तस्य स्थापनम् अनन्तरपरम्परारूपेण-स्पर्शनं वा निक्षिप्तं प्रोच्यते ३। पिहितम्-देयवस्तु सचित्तेन स्थगितम् ४। संहृतम्-सचित्तजलाद्रादिपात्रं रिक्तीकृत्य तस्मित् देयवस्तुनः स्थापनम् ५। दायकं-दायकदोपः-- अन्धः, कुष्ठी, पशः, ज्वरितः, वालः, ग्लानः, उन्मत्तः, इत्यादिरूपो दायको भवेत्तदा तस्य हस्ताद् भिक्षाग्रहणं दायकदोषदुष्टं भवति ६। उन्मिश्रम्-- अचित्तवस्तुनि . अल्पस्य व्यञ्जनादेरधिककरणार्थम् उपरितः सचित्तजलादेमिश्रणम् ७ । अपरिणतम्-सचित्तस्याचित्तत्वेनापरिणमनम्-अप्रासुकीभूतमिति८ । लिप्तम्-गोमयादिना तत्काललिप्तस्थाने स्थितमशनादिकं लिप्तदोपदुष्टमुच्यते । देयवस्तु पर रक्खी हो या साक्षात् अथवा परम्परा से देयवस्तु का सचित्त के साथ स्पर्श हो । ' (४) पिहित-देयवस्तु सचित्त से ढंकी हो । (५) संहृत-सचित्त जल आदि से गीले पात्र को खालीकरके उसमें देय
वस्तु रखना । ' (६) दायक-अन्धां, कोढी, लँगडा, ज्वरग्रस्त, बच्चा, बीमार, पागल या
'इसी प्रकार के अन्य अयोग्य दाता के हाथ से भिक्षा लेना । (७) उन्मिश्र- सचित्त अचित्त दोनों का मिश्रण को उन्मिश्र कहा जाता है (८) अपरिणत-' शस्त्र परिणत न हो। । ' (९) लिप्त-गोवर आदि से तत्काल 'लीपे हुए स्थान पर रक्खा हुआ '.. अशन आदि लिप्त दोप से दृषित कहलाता हैं. । अथवा अलिप्त पात्र દેય વસ્તુ પર રાખી હોય અથવા દેય વસ્તુને સચિત્ત વસ્તુની સાથે પર પરની અપેક્ષાએ સ્પર્શ થતો હાય.
(४) पिडित थे परतुन सयित्त वस्तु पडे aiden डाय.
(૫) સહત-પાણ આદિ સંચિત્તવસ્તુ ભરેલા પાત્રને ખાલી કરીને ભીના વાસણમા રાખેલી વસ્તુને ગ્રહણ કરવાથી સ ત દેષ લાગે છે,
(6) हाय४-माधणा, अढाणा, 31, ४१२यस्त, मिमा२, पान मथवा એવા જ કોઈ અન્ય અગ્ય દાતાને હાથે ભિક્ષા લેવાથી દાયક દેષ લાગે છે
(૭) ઉન્મિશ્ર-સચિત્ત અચિત્ત અને વસ્તુ ના મિશ્રણને ઉન્મિશ્ર દેવ કહે છે. (૮) અપરિણત- શસ્ત્રપરિણત ન હોય તે અપરિણત દોષ કહેવાય છે -
(૯) લિમ–જે સ્થાન પર તત્કાલ તાજી જ ગાર કરી છે કે માટી આંદીથી લીપ્યા હોય એવા સ્થાન પર રાખેલા અનાદીને લીસ દોષથી દૂષિત ગણાય છે. અથવા અલિપ્ત