________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयावार्थ बोधिनो टीका प्र. शु. अ. ! उ. २ दृष्टान्तस्स सिद्धान्ते निदर्शनम् ३४३
__ अन्वयार्थ:--- (एवंतु) एवंनु= अनेन प्रकारेण (एगे) एके केचित् (मिच्छदिठी) मिथ्या दृष्टयः । (अणारिया) अनार्याः (समणा) श्रमणाः (ससारपारकंखीते) संसारपारकांक्षिणस्ते (संसार) संसारमेय (अणुपरियडंति) अनुपर्यटन्ति संसारे एवपर्यटनं कुर्वन्ति । यथाऽन्धः सच्छिद्रां नावमधिरुह्य पारं गन्तुमिच्छन् पारमनासाद्य नद्यामेव विधूर्णितो भवति तथा जात्यन्धसदृशा इमे दृष्टिमन्तोऽ
अब सूत्रकार दृष्टान्त को दान्तिक से जोड़ते हैं- "एवं तु समणाएगे"इत्यादि। . शब्दार्थ--'एवंतु-- एवंतु' इस प्रकार 'एगे-एके' कोई 'मिच्छद्दिद्वी-मिथ्या दृष्टया' मिथ्यादृष्टिवाले 'अणारिया-अनार्याः' अनार्य 'समणा-श्रमणाः' श्रमण संसारपारकंखिते-संसारपारकांक्षिणस्ते' संसार से पार पहोंचने की चाहना'. करते हैं परंतु वे 'संसार--संसारम्' संसारमें 'अणुपरियटंति-अनुपर्यटन्ति' फिरते रहते हैं ॥३२॥
__ अन्वयार्थ..इसी प्रकार कोई कोई मिथ्यादृष्टि और अनार्य श्रमण, संसार से पार होने की इच्छा करते हैं, किन्तु वे संसार में ही पर्यटन करते हैं। आशय यह है कि जैसे अन्धा आदमी सछिद्र नौका पर आरूढ होकर पार पहुंचना चाहता है. मगर पार तक न पहुँच कर बीच में ही विपत्ति को प्राप्त हो जाता है, उसी प्रकार जन्मान्ध के समान ये मिथ्यादृष्टिवाले अनार्य श्रमण
હવે સૂત્રકાર ઉપર્યુક્ત પ્રાન્તને દાર્જીનિક સાથે જોડીને, જે અર્થ ફલિત થાય छे, ते ५४८ ४२ छ.-"एवं तु समणा एगे" त्या -
शाय – 'पवत एवं तु ॥ प्रभाव 'एगे-एके' Us 'मिच्छट्टिी-मिथ्याद्रष्टयः' मिथ्या टिवाणायो 'अमारिया- अनार्योः' मनाय'' 'समणा श्रमणाः' श्रम संसार पारखि ते-संसारपारकांक्षिणस्ते संसारथी पार पडायवानी याइना ४२ छ परंतु तमा संसार संसारम्' संसारमा अणुपरियति अनुपर्य यटन्ति' ३२ता २ छे. ॥३२॥
मन्वयार्थ - એજ પ્રમાણે કઈ કઈ મિથ્યાષ્ટિ અને અનાર્ય શ્રમણે પણ સંસારસાગરને પાર કરવાની ઈચ્છા કરે છે, પરંતુ તેમની તે ઈચ્છા સફળ થવાને બદલે તેઓ સંસારમાં જ પરિભ્રમણ કર્યા કરે છે. જેવી રીતે આંધળે માણસ છિદ્રોવાળી નૌકામાં બેસીને નદી અથવા સાગરને પાર જવાની ઈચ્છા કરે છે. પરંતુ તેને પાર પહોંચી શકવાને બદલે વચ્ચેજ વિપત્તિમાં ફસાઈ જાય છે-ડૂબી જાય છે. એ જ પ્રકારે તે જન્માન્યના જેવાં
For Private And Personal Use Only