Book Title: Sutrakritanga Sutram Part 01
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti

View full book text
Previous | Next

Page 680
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ६६र्र सूत्रकृताङ्ग साधुपुरुष: ( एवं ) एवमनेन प्रकारेण ( सहिते ) सहितो ज्ञानादियुक्तः (संजए ) संयतः साधुः (पाणेहिं ) प्राणान् - जीवान् (आयतुल्ले) आत्मतुल्यान् स्वसदृशान् ( अहियासए) अधिपश्येदिति ॥ १२ ॥ टीका 'दुखी' दुःखी, असातवेदनियतया प्रतिहतो जीवः, 'पुणो पुणो पुनः पुनः 'मोहे, मोहम्, तथा च दुःखी जीवः पुनः पुनः मोहं प्राप्नोति, अज्ञानोदयात् दुःखमनुभवन् मूढः तादृशं तादृशं कर्म करोति येन मुहुर्मुहःखान्वितं संसारसागरमेव प्राप्नोति । अतो मुनिर्मोहकर्महेतुकं, 'सिलोगपूयणं श्लोकपूजनम् = आत्मश्लावां संमानं च 'निविंदेज्ज ? निर्विन्देत, परित्यजेत् । ' एवं' एवमनेन प्रकारेण 'सहिए' सहितो हितेन - प्राणिहितेन सह सहितः प्राणिहितकारकः ज्ञानादि से युक्त होकर अन्य प्राणियों को अपने समान ही देखे ||१२|| - टीकार्थ- दुःखी अर्थात् असातावेदनीय कर्म से उपहत जीव पुनः पुनः मोह को प्राप्त होता है । अज्ञान के उदय से दुःख को अनुभव करता हुआ मूढ पुरुष ऐसे ऐसे कार्य करता है कि जिससे बार बार दुखों से पीड़ित होता है और संसार सागर को ही प्राप्त होता है । अतएव मुनि मोह हेतुक आत्मश्लाघा को और सम्मान को त्याग दे । इस प्रकार ज्ञानादि से सम्पन्न होकर संयमवान् साधु समस्त प्राणियों को आत्मतुल्य समझे, क्योंकि मोहग्रस्त जीव दुःख से पीड़ित होकर वारवार संसार में ही परिभ्रमण करता है । इस સન્માન) આદિનો ત્યાગ કરવે જોઇએ, અને સમ્યક્ જ્ઞાનાદિથી યુક્ત થઇને સમસ્ત પ્રાણીઓને આત્મવત (પેાતાના સમાન) જ માનવા જોઇએ. ! ૧૨ ૫ - टीअर्थ - દુ:ખી અથવા અસાતાવેદનીય કર્મના ઉદયને કારણે દુઃખનો અનુભવ કરતા જીવ વારંવાર મેાહને અધીન બને છે. અજ્ઞાનના ઉયથી દુઃખનો અનુભવ કરતે મૂઢ મનુષ્ય એવા એવા કાર્ય કરે છે, કે જેને લીધે તેનુ સંસાર સાગરમાં પરિભ્રમણ ચાલુ જ રહે છે, અને તેને દુ:ખાથી પડાયા જ કરવુ પડે છે. તેથી મેહેતુક આત્મશ્લાઘા અને સન્માનના મુનિએ ત્યાગ કરવા જાઇએ. આ પ્રકારે જ્ઞાનાદ્ધિથી સ ંપન્ન થઇને સયમયુક્ત સાધુએ સમસ્ત જીવાને આત્મતુલ્ય સમજવા જોઇએ, કારણકે મેહગ્રસ્ત જીવ દુ:ખથી પીડિત થઈને વારવાર સંસારમાં જ પરિભ્રમણ કરે છે. આ કારણે સંયમી સાધુએ For Private And Personal Use Only

Loading...

Page Navigation
1 ... 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709