________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थ बोधिनी टीका प्र श्रु अ. २. उ. १ भगवदादिनाथकृतो निजपुत्रोपदेशः ५२१ इत्यर्थः, (नुयाय) सुताः पुत्राव (भारिया) भार्याव स्वकीया पत्न्यः (सेहंति य शिक्षयंति च शिक्षाप्रायं वचनमुच्चारयति च (तुमं) त्वम् (पासओ) दर्शक सूक्ष्माद्रष्टा त्वमसीत्यर्थः, ( पोसाहि ) पोषय परिपालय (ण) न अस्मान् (परंपि) परमपि 'लोगं लोकं ' ( जहासि ) - त्यजसि अतः ( णो) नः अस्मान् (पोस) पोषय परिपालयेत्यर्थः ।। १९ ।।
टीका
'ममाइणो' ममत्ववन्तः 'मायापिया य सुया य भारिया' मातापिताच सुताव भार्याः मोहवशेन 'सेहंति' शिक्षयन्ति साधुं नवदीक्षितम् । शिक्षावचनमाह -... 'तुमं पासओ' त्वमसि दूरदर्शी 'पोसणो' पोषय न पोषयाऽस्मान् 'परं वि' परमपि 'लोग' लोकं परलोकमपि त्यजसि, अस्मान् पालयतस्ते परलोकोऽपि
का उच्चारण करते हैं तुम सूक्ष्म वातों को समझने वाले हो, अतः हमारा पोषण करो। अगर हमारा पोषण नहीं करते तो अपने परलोक का त्याग करते हो अर्थात् उसे विगाडते हो। अतएव हामरा पोषण करो ||१९|| - टीकार्थ
माता, पिता, पुत्र और पत्नी मोहके वश होकर नवदीक्षित साधुको इस प्रकार सिखाते हैं- तुम दूरदर्शी हो, अतः हमारा पोषण करो | हमारा पालन नहीं करोगे तो तुम्हारा परलोक भी सुव्यवस्थित नहीं होगा । अतएव हमारा पोषण करो ।
नवदीक्षित साधुका माता पिता पुत्र पत्नी आदि स्वजन यीं सिखलाते हैं । तुम्हारे सिवाय हमारा कोई आश्रय नहीं है। देखो, तुम विद्वान् हो,
એવા ઉપદેશ આપે છે કે—તમે સૂક્ષ્મ વાતા સમજનાર છે, તે અમારુ પાષણ કરવાની તમારી ફરજને સમજો, જો તમે અમારું પોષણ નહી કરો તે તમારે પરભવ બગાડશે તેથી તમારે અમારૂ પોષણ કરવું જ જોઇએ’. ! ૧૯૬
-टीअर्थ -
માતા, પિતા, પુત્ર અને પત્ની મેહુને અધીન થઇને નવદીક્ષિત સાધુને આ પ્રમાણે શિખામણ આપે છે. તમે દૂરદશી છે, તે અમારું પોષણ કરવાની તમારી ફરજ અદા કરે। જો તમે અમારા પ્રત્યેની ક્રજ નહીં બજાવા તે તમારા આ ભવ અને પરભવ બગાડશે’
તાત્પર્ય એ છે કે માતા, પિતા, પુત્ર, પત્નિ આદિ સ્વજના નવદીક્ષિત સાધુને પાતાના ગણીને આ પ્રમાણે શિખામણ આપે કે હે પુત્ર ! ( હે પિતાજી !, હે સ્વામી ! ) તમે અમારા ત્યાગ કરીને સાધુ બન્યા હોવાથી અમને ઘણુ જ દુઃખ થાય છે. તમારા સિવાય અમારે
सु. ६६
For Private And Personal Use Only
