________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
सूत्रकृतानो अन्वयार्थ:(इह) इहास्मिन् लोके (जीवियमेव) जीवितमेव (पासहा) पश्यत (वाससयस्स) वर्षशतस्य = वर्षशतायुषोऽपि (तरुणए ) तरुणे= युवावस्थायामेव (तुट्टई) त्रुटयति = विनश्यति, इदं जीवनं (इत्तरवासे य) इत्वरवास= स्तोकनिवासकल्पम् (बुज्झह) बुध्यध्वं (नरा) नराः लघुप्रकृतयः पुरुषाः (कामेसु) कामेषु =शब्दादिषु (गिद्धा) गृद्धिभावं प्राप्ताः (मुच्छिया) मुछितास्तत्रैवासक्तमनसः नरकादियातनामाप्नुवन्तीति ॥८॥
टीका'इह' इहलोके 'जीवियमेव' जीवितं जीवनमेव 'पासह' पश्यत, यत् 'वाससयस्स' वर्षशतस्य = वर्षशतस्यापि शतवर्षायुष्कस्यापि पुरुषस्य जीवनम् 'तरुणए' कामभोगो में 'गिद्धा-गृद्धाः' गृद्धिभाव युक्त होकर 'मुच्छिया-मूच्छिताः' उसमें ही आसक्तियुक्त होकर नरकादि यातना का अनुभव करते हैं ॥८॥
- अन्वयार्थ - इस लोक में जीवन को ही देखो। सौ वर्ष तक जीने वाला पुरुष का जीवन भी तरुणावस्था में ही नष्ट हो जाता है। अतः इस जीवन को अल्पकालीन निवास के समान ही समझो। फिर भी साधारण जन कामभोगों में गृद्ध होकर और उनमें मूर्छित होकर नरक आदि की यातना प्राप्त करते हैं।८।
टीकार्थ-- इस लोक में जीवन को देखो सौ वर्ष वाले का जीवन भी युवावस्था में ही नष्ट हो जाता है । अतएव इस जीवन को थोडे ही दिनों का निवास समनन 'नरा-नराः' क्षुद्र मनुष्य कामेसु कामेषु' श६ वगैरे आमनागमा 'गिद्धागृद्धाः' शृद्धिमार युक्त ने 'मुच्छिया-मूच्छिताः' तेमा मास्तियुत बनेन વગેરે યાતનાને અનુભવ કરે છે. ૮
- सूत्राथઆ લેકમાં મનુષ્યના જીવનને જ વિચાર કરો. ભલે મનુષ્યનું જીવન ૧૦૦ વર્ષનું કહેવામાં આવ્યું છે, પરન્તુ કઈ કઈ વાર તરુણાવસ્થામાં પણ તે જીવનને અન્ત આવી જાય છે તેથી આ જીવનને અપકાલીન નિવાસના સમાન જ માને. આ પ્રકારની પરિ. સ્થિતિ હોવા છતાં પણ સત અને વિવેક વિનાને મનુષ્ય કામગીરીમાં વૃદ્ધ અને મૂર્શિત થઈને નરકાદિની યાતનાઓ પ્રાપ્ત કરે છે. તે
-टी :મનુષ્યનું જીવન તે જુઓ ! કેટલું બધું અલ્પકાલીન છે ! ભલે તેને ૧૦૦ વર્ષનું માનવામાં આવતું હોય, છતાં યુવાવસ્થામાં પણ તે પૂરું
For Private And Personal Use Only
