________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समय बोधिनी टीका प्र. थु. अ. २ उ. ३ साधूनां परिषहोपसर्ग सहनोपदेशः ६५३
अन्वयार्थ
(इ) इहलोके (जे) ये मनुष्याः ( आरंभनिस्सिया ) आरंभनिश्रिताः, आरंभ पटकायमर्दनलक्षणे तत्पराः, ( आत्तदंडा) आत्मदण्डाः - आत्मानं दण्डयितारः (एगंतलूसगा)एकान्तलूषकाः= एकान्ततः प्राणिनां घातकाः (ते) ते पुरुषा : ( पावलोयं ) पापलोकं -- नरकम् ( चिररायं ) चिररात्रं - बहुकालपर्यन्तम् (गंता ) गन्तारो भवन्ति तथा बालतपश्चरणादिना कदाचिद् देवो भवेत्तथापि (आमुरियं दिसं) आसुरीं दिशं यांति देवाधमा भवन्तीति ||९||
टीका
'इव जे' इह ये मनुष्याः 'आरंभनिस्सिया' आरंभनिश्रिताः = हिंसादिसावधानुष्ठाने रताः, 'अत्तदंडा' आत्मदण्डाः आत्मनो दण्डदातारः स्वपरात्मघातकाः, 'एगंतलूसगा' एकान्तपकाः एकान्ततः प्राणिनां हिंसकाः 'ते' ते पुरुषाः 'पावलोगयं' पापलोकंनरकादिलोकं 'गंता' गन्तारो भवंति 'चिररायं चिररात्रं चिरकालमितियावत् 'आमुरिय -- अन्वयार्थ
इस लोक में जो पट्का के उपमर्दनरूप आरंभ में तत्पर हैं, अपनी आत्मा को दंडित करने वाले हैं और प्राणियों के घातक हैं, वे चिरकाल के लिए पापलोकगामी हैं । कदाचित् वे बालतप आदि करके देव हो जाएँ तो भी आसुरी दिशा को प्राप्त होते हैं अर्थात् अभ्रमदेव होते हैं ||९||
टीकार्थ
जो मनुष्य हिंसा आदि सावध अनुष्ठानों में रत हैं, आत्मा को दण्डित करने वाले हैं अर्थात् स्त्र पर के घातक हैं, एकान्त हिंसक हैं, वे पापलोक अर्थात् नरक आदि में जाने वाले हैं और वहाँ चिरकाल तक निवास करते हैं, सूत्रार्थ ..
આ લાકમાં જેઓ છકાયના જીવોની હિંસા રૂપ આર ંભમાં તપર છે, તેઓ પોતાના આત્માને દંડિત કરનારા છે. અને એકાંતથી પ્રાણિઓના ઘાતક છે, તે દીધ કાળને માટે પાપલેાકમાં (નરકાઢિમાં) ગમન કરે છે. કદાચ પાલતપ આદિ કરીને તે દેવલાકમાં ઉત્પન્ન થઈ જાય, તે પણ અધમ દેવ રૂપે જ ઉત્પન્ન થાય છે. ૫૯ !
- टीअर्थ -
જે મનુષ્ય હિંસા આદિ સાવદ્ય અનુષ્ઠાનામાં જ નિરત (પ્રવૃત્ત) રહે છે, આત્માને ઈંડિત કરનારા એટલે કે સ્વપરના ઘાતક છે, એકાન્ત રૂપે હિંસક છે, તેએ પાલેાકમાં (નરકાદિ દુર્ગતિમાં) જ જનારા છે. તે ત્યાં દીર્ઘકાળ સુધી નિવાસ કરે છે. કદાચ
For Private And Personal Use Only
