________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थ बोधिनी टीका प्र. श्रु. अ.२ उ. १ भगवदादिनाथकृतो निजपुत्रोपदेशः ४७१ पुनः प्रवज्याकारणभूतं संसारस्वरूपं दर्शयति-'मायाहिं इत्यादि । ।
मूलम्--- मायाहिं पियाहिं लुप्पइ, नो सुलहा सुगई य पेचओ। ऐयाई भयाई पेहिया, आरंभाविरमेज सुव्वए ॥३॥
छाया-- मातृभिः पितृभिश्च लुप्यते नो सुलभा सुगतिश्च प्रेत्य । एतानि भयानि प्रेक्ष्य आरंभाद्विरमेत मुव्रतः ॥३॥
अन्वयार्थ:कश्चिदद्विवेकविकलः (मायाहि) मातृभिः (पियाहिं) पितृभिः मातृपित
पुनः प्रव्रज्या के कारणभूत संसारके स्वरूप को दिखलाते हैं—'मायाहिं' इत्यादि ।
शब्दार्थ- मायाहि-मातृभिः ' माताकेद्वारा 'पियाहिं-पितृभिः' पिताके द्वारा ' लुप्पइ-लुप्यते ' संसारमें भ्रमणकराये जाते हैं ' य-च ' और 'पेच्चओ प्रेत्य' उनके मरने के पश्चात् 'सुगई-सुगतिः सद्गति ‘नो सुलहा-नोसुलभा' मुलभनहीं है, अतः 'सुव्वए--सुव्रतः' विवेकशील पुरुष 'एयाई--एतानि ' पूर्वोक्तमाता पिताके स्नेह बधनरूप ‘भयाहि-भयानि' भयको 'पेहिया--प्रेक्ष्य' ज्ञपरिज्ञासे जानकर 'आरंभा-आरभ्भात्' सावद्यअनुष्ठानोंसे 'विरमेज्ज-विरमेत ' प्रत्याख्यानपरिज्ञासे विरक्त होजावे ॥३॥
-अन्वयार्थकोइ कोई अविवेकी जन माता और पिताके प्रति अनुराग के कारण विनष्ट हो जाता है अर्थात् संसार में परिभ्रमण करता है। ऐसे प्राणीको
સૂત્રકાર પ્રવજ્યાના કારણભૂત સંસારના સ્વરૂપનું વિશેષ વર્ણન કરતાં કહે કે "मायाहि" त्याह
शहाथ-'मायाहि-मातृभिः' भाताना द्वारा 'रियाहिं-पितृभिः' पिताना द्वारा 'लुप्पई-लुप्यते संसारमा प्रभात ४२२वाय छे. 'य-च' मने 'पेच्चओ-प्रेत्य' तेमना भरण पछी 'सुगई -सुगतिः' सद्गति 'नो सुलहा-नो सुलभा' सुक्षल नथी, अत: 'सुब्बए-सुव्रत' विवेशीस पुरुष 'एयाई-एतानि' पूर्वोत माता पिताना स्नेमधन ३५ 'भयाइ-भयानि' मयने 'पेहिया प्रेक्ष्य' 'ज्ञ' परिज्ञाथी शीने 'आरभाभारभ्भात्' मनुष्ठानाथी 'विरमेज्ज-विरमेत्' प्रत्याभ्यान परिज्ञाथा वित 25 तय ॥3॥
- सूत्रार्थ - કઈ કઈ અવિવેકી માણસે માતા પિતા પ્રત્યેના અનુરાગને કારણે પ્રવજ્યા અંગીકાર કરી શક્તા નથી, અને તે કારણે સંસારમાં પરિભ્રમણ કર્યા કરે છે. એવા પ્રાણીને પરભવમાં
For Private And Personal Use Only