________________
३३६
उत्तराध्ययन सूत्रे
चैकदा जलाये गा गा वृषभान् वत्सश्च निरीक्षमाण एकं वत्सकं गङ्गाजलाप्लुत हिमगिरेः शृङ्गमित्र शुभ्रं दृष्ट्वा तस्मिन् जातप्रेमा गोपालमेवमुवाच - अस्य मातुः पयोsस्मै व देयम् । अस्य माता न कदाचिदपि दोह्या । किचिद् वृद्धिं गतोऽयमन्यासामपि धेनूनां पयः पाययितव्यः । गोपालोऽपि दुर्विलङ्घ्यया राजाज्ञया तथैवाकरोत् । अथ बर्द्धमानः स वत्सः स्व शुभ्र शरीरशोभया शशिप्रभया सह स्ववर्धमानः मांसोपचयादलक्षितास्थिर्महापराक्रमः समुन्नतस्कन्धस्तीसे उत्तम उत्तम गायें मंगवाकर उनको अपनी गोशाला में रखता था । एक दिन राजा वर्षाकाल के बाद उस गोशाला में गया हुआ था । वहां उसने गायों, वृषभों एवं बच्चों को देखते समय एक ऐसे बच्चे को देखा जो गंगाजल से आप्लुत हिमगिरी के शिखर समान शुभ्र था । देखते ही राजाका उस में विशेष प्रेम हो गया सो गवाल से उन्होंने कहा- देखो इसकी माताका दूध मत निकाला करो, सबका सब इसको ही पीने दिया करो | तथा जब यह कुछ बडा हो जाय तब दूसरी गायोंका भी दूध दुहकर इसको पिलाना शरु कर देना । इस प्रकार राजाकी आज्ञानुसार गवालने वैसा ही किया । इस तरह बढते २ जब यह बच्चा पूर्ण जवान बन चुका तब इसकी शुभ्र शारीरिक शोभा के आगे चन्द्रप्रभा भी फीकी लगने लगी। मांस के उपचय से इनकी एक भी हड्डि देखने में नहीं आती थी । अपार बल ही इस में भरा हुआ प्रतीत होता था । स्कंध भी इसका इतने अधिक उन्नत और पुष्ट ન્તરમાંથી સારી જાતની ગાયે મગાવીને પેાતાની ગૌશાળામાં રાખી અને તેનુ ભલીભાંતિથી પાલન પોષણ કરવામાં આવતુ. અવારનવાર રાષ્ટ્ર ગૌશાળામાં જતા અને ગાયાની દેખરેખ રાખતા. એક સમય વર્ષાકાળની પછી રાજા ગૌશાળામાં ગયેલા ત્યાં તેણે સર્વાંગ સુંદર અને શુભ્ર એવા એક વૃષભને જોઇ તેના તરફ તેને ખૂબ જ વહાલ ઉપયુ'. આથી ગેાપાળન ખેલાવીને તેણે કહ્યું કે આ વાછડાની માનું દૂધ ન કાઢતાં એને જ પીવા દેવું અને એની મા દૂધ આપતી બંધ થાય ત્યારે બીજી ગાયાને દાહીતે તેનું દૂધ અને પાવુ' તથા એની ચેાગ્ય દેખભાળ રાખવી. રાજાના હુકમને અમલ ગેપાળે એજ પ્રમાણે કર્યા. જેથી વધતાં વધતાં એ બચ્ચુ જ્યારે પૂર્ણ જુવાન બન્યું ત્યારે તેની શુભ્ર શારીરિક શાભાની આગળ ચંદ્ર પણ ઝાંખા લાગે તેવું તેનુ રૂપ ખીલી નીકળ્યુ. શરીર ઉપર માંસના ખૂબ જ ભરાવા થઈ ગર્ચા કે જેથી કરીને તેનું એક પણ હાડકું કયાંય દેખાતુ નહી. એનામાં અપાર એવું બળ ભરાયું હતું. તેની કાંધ પણ વિશાળ અને ઉન્નત ગિરીશૃગ જેવી
ઉત્તરાધ્યયન સૂત્ર : ૩
